Farklı bir metotla hazırlanan bu çalışma

Kur’an okumayı kolay, hızlı ve doğru bir

şekilde öğretmeyi amaçlıyor. Kur’an
okumayı öğrenmek isteyen herkes için
tasarlanmıştır.

ELİF CÜZÜ
Farklı Bir Yöntemle

(Tecvîd İlaveli)

Adnan HOYLADI
Farlı Bir Yöntemle

ELİF CÜZÜ
(Tecvîd İlaveli)

Adnan Hoyladı

Sakarya 2017
 Adnan Hoyladı, 1979’da Devrek-Zonguldak’ta doğdu. 1996’da Devrek İ.H.L.’den
mezun oldu. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde lisans eğitimini 2001’de
tamamladı. Aynı yıl D.İ.B’de, 2004’te M.E.B’de çalışmaya başladı. 2010’da M.Ü.S.B.E.’de
İslam Hukuku alanında yüksek lisans eğitimini tamamladı. Din Eğitimi ve İslam Hukuku
alanında çalışmaları bulunan yazar, evli ve üç çocuk babasıdır.
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

İçindekiler

1. HARFLERİN AYNI OLDUĞUNU FARK EDELİM.................................................................................................. 5

2. A VE E SESLERİ .............................................................................................................................................................. 7
2.1. Harflerin Üstün ile Kısa Okunuşlarını Öğrenelim ................................................................................... 7
2.2. Harflerin Elif ile Uzun Okunuşlarını Öğrenelim ....................................................................................... 9
2.3. Harflerin İki Üstün ile Okunuşlarını Öğrenelim .................................................................................... 12
3. I ve İ SESLERİ ............................................................................................................................................................... 14
3.1. Harflerin Esre ile Kısa Okunuşlarını Öğrenelim ................................................................................... 14
3.2. Harflerin Ye ile Uzun Okunuşlarını Öğrenelim ...................................................................................... 16
3.3. Harflerin İki Esre Okunuşlarını Öğrenelim ............................................................................................. 18
4. U ve Ü SESLERİ ............................................................................................................................................................ 20
4.1. Harflerin Ötre ile Kısa Okunuşlarını Öğrenelim.................................................................................... 20
4.2. Harflerin Vâv ile Uzun Okunuşlarını Öğrenelim ................................................................................... 22
4.3. Harflerin İki Ötre Okunuşlarını Öğrenelim ............................................................................................. 23
5. CEZM İLE OKUMAYI ÖĞRENELİM ....................................................................................................................... 25
5.1. Cezimi Tanıyalım ............................................................................................................................................... 25
5.2. Cezimle Okuyalım .............................................................................................................................................. 25
6. ŞEDDE İLE OKUMAYI ÖĞRENELİM .................................................................................................................... 27
6.1. Şeddeyi Tanıyalım ............................................................................................................................................. 27
6.2. Şeddeyle Okuyalım............................................................................................................................................ 27
7. HARFLERİN İSİMLERİNİ ÖĞRENELİM .............................................................................................................. 29
7.1. Dil Harfleri ............................................................................................................................................................ 29
7.2. Dudak Harfleri .................................................................................................................................................... 29
7.3. Boğaz Harfleri ..................................................................................................................................................... 30
8. HAREKESİ OLMAYAN HARFLERİN OKUNMADIĞINI FARKEDELİM .................................................... 30
8.1. Harekesi Olmayan Elifin ( ) Okunuşu ........................................................................................................ 30
8.2. Elif Lâm ( ) Takısının Okunuşu .................................................................................................................. 31
8.3. Allah Lafzı ( )’ nın Okunuşu ........................................................................................................................ 31
8.4. Kesik Harflerin Okunuşu (Hurûfu Mukattaa) ........................................................................................ 31
9. UZATMALARI ÖĞRENELİM .................................................................................................................................... 32
9.1. Zamirlerin Okunuşu.......................................................................................................................................... 32
9.2. Bitişik ve Ayrık Uzatma (Meddi Muttasıl ve Meddi Munfasıl) ........................................................ 32
9.3. Geçici ve Gerekli Uzatma (Meddi Ârız ve Meddi Lâzım).................................................................... 33
9.4. Lîn Harflerinin Uzatılması (Meddi Lîn) .................................................................................................... 33
10. İDĞAMLARI ÖĞRENELİM ..................................................................................................................................... 34
10.1. Gunneli İdğam (İdğamı Meal Gunne) ...................................................................................................... 34

1
 ADNAN HOYLADI

10.2. Gunnesiz İdğam (İdğam Bilâ Gunne)....................................................................................................... 34

10.3. Aynı Harflerin İdğamı (İdğamı Misleyn) ................................................................................................ 35
10.4. Benzer Harflerin İdğamı ............................................................................................................................... 35
11. GİZLİ VE AÇIK OKUMAYI ÖĞRENELİM ........................................................................................................... 37
11.1. Açık Okuma (İzhar) ........................................................................................................................................ 37
11.2. Genizden Okuma (İhfa) ................................................................................................................................. 38
11.3. Vurgulu Okuma (Kalkale) ............................................................................................................................ 38
11.4. Duraklayarak Okuma (Sekte) ..................................................................................................................... 38
12. SAKİN MİM’İ (ْ‫ )م‬OKUMAYI ÖĞRENELİM ....................................................................................................... 39

13. RA HARFİNİ ( ) OKUMAYI ÖĞRENELİM ......................................................................................................... 39

13.1. Ra Harfinin Kalın Okunduğu Durumlar .................................................................................................. 39
13.2. Ra Harfinin İnce Okunduğu Durumlar .................................................................................................... 40
14. KUR’AN-I KERİM’DEKİ İŞARETLERİ ÖĞRENELİM ..................................................................................... 41
14.1. Secâvend İşaretleri ......................................................................................................................................... 41
14.2. Tecvid İşaretleri ............................................................................................................................................... 42
14.3. Kur’an’daki Diğer İşaretler .......................................................................................................................... 43
15. NAMAZ DUALARINI EZBERLEYELİM .............................................................................................................. 44
17. MÜEZZİNLİK DUALARINI ÖĞRENELİM .......................................................................................................... 46

2
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

ÖNSÖZ

Farklı bir yöntemle hazırladığımız bu elif cüzü Yüce Kitabımız Kur’an-ı Kerim’i
hızlı, kolay ve doğru bir şekilde öğretmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada alışılagelen
cüzlerden farklı bir metot takip edilmiştir. Konu ve derslere ayrılan çalışma, benzer
sesleri ağızdaki çıkış yerlerine göre gruplandırarak işlemektedir. Bu sayede hızlı ve
doğru bir telaffuz gerçekleşecektir.

Başlangıçta harfler yerine harflerin seslerinin öğretimi istenmektedir. Bu nedenle

ilk konuda sadece harfler harekesiz olarak verilmiştir. Burada öğrencinin şeklen harfleri
tanıması amaçlanmıştır. Sonra harflerin isimleri verilmeden sesleri verilmelidir. Sonraki
bölümlerde harfler harekelerle verilmiştir.

Bunun yanında konular işlenirken sarmal bir yöntem izlenmiştir. Konu

anlatımından sonra hem işlenen konuyla ilgili hem de önceki konularla ilgili örnekler
verilmiştir. Bu nedenle bir konunun iyice öğrenilmeden diğer konuya geçilmemesi
gerekir. Bu yöntemle öğrenmenin pekiştirilmesi de sağlanmıştır.

Kur’an öğreniminde fem-i muhsinin (güzel okuyan biri) önemini büyüktür. Bu

nedenle çalışmada yer alan derslerin bir öğretmenle öğrenilmesi en güzel olandır.

Çalışmamızdan Kur’an öğrenmek isteyen herkes faydalanabilir. Biz bu çalışmayı

özellikle örgün eğitimde derslerde kullanmak üzere tasarladık. Gayret bizden başarı
ancak O’ndandır.

Adnan Hoyladı

3
 ADNAN HOYLADI

4
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

1. HARFLERİN AYNI OLDUĞUNU FARK EDELİM

BİLGİ KUTUSU

Arapçada bir kelimeyi oluşturan harfler bitiştirilerek yazılır. Bu nedenle bazı

harfler kelimenin başında farklı, ortasında farklı, sonunda farklı yazılır. Bu fark büyük
bir fark değildir. Sadece bazı harflerin kuyrukları yazılmaz. 6 harf de kendinden sonraki
harfe bitişmeyip sadece kendinden önceki harfe bitişir. Bunlar ( ) harfleridir.

Harfleri Tanıyalım: Bu tabloda tüm harflerin kelime içindeki yazılışlarını

inceleyerek yazım farklılıklarını anlamaya çalışalım.1

Kelimenin
Harfler
Ortasındaki Ortasındaki Ortasındaki
Yazılışı Yazılışı Yazılışı

1 Öğretmenler için not: Bu tabloda harflerin isimlerini vermeyiniz. Sadece şekil ve seslerini veriniz.

5
 ADNAN HOYLADI

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

6
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

25

26

27

28

2. A VE E SESLERİ

2.1. Harflerin Üstün ile Kısa Okunuşlarını Öğrenelim

BİLGİ KUTUSU

Arapçada harfleri okutan işaretlere hareke denir. Bu harekeler harfin üstüne veya
altına yazılır. Türkçede sesli harflerin okumada görevi ne ise Arapçada da harekelerin
görevi odur. Arapçada sesli harf yoktur. Onun yerine harekeler vardır. Harekesi olmayan
harf okunmaz.

َْ
Üstün, ( ) harfin üstüne yazılan kısa, eğik bir çizgidir. Burada mavi renkle

gösterdiğimiz kalın harfleri -a sesi vererek okutur. Kırmızı renkle gösterilen ince harfleri
de -e sesi vererek okutur.
Aşağıdaki tablolarda harfler ağızdaki çıkış yerlerine göre gruplandırılmıştır. Aynı
yerden çıkan harfler aynı satırda verilmiştir. Bu şekilde harflerin düzgün bir şekilde
telaffuz edilmesi hedeflenmektedir.

2.1.1. Dil Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 fe

2 ve2 me be

2 Bu harf okunurken dudaklar yuvarlatılarak hafifçe öne uzatılır.

7
 ADNAN HOYLADI

2.1.2. Dudak Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 ga

2 ke

3 ye şe ce

4 da3

5 le

6 ra

7 ne

8 ta4 de te

9 sa se ze

10 za5 ze6 se7

2.1.3. Boğaz Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 he e

3 Bu harf okunurken dil ağız içinde yatay bir şekilde açılarak dilin sağ ve sol kenarları dişlere değdirilir.
Dilin uç kısmı da ön dişlerin arkasına vurulup geri çekilir.
4 Bu harf okunurken dil ağız içinde yatay bir şekilde açılır. Dil ucu ön dişlerin arkasına hızlıca vurulup geri

çekilir.
5 Bu harf kalın ve peltek bir harf olup okunurken dil ucu hafifçe ön dişlerin arasından dışarı çıkartılır.
6 Bu harf peltek bir harf olup okunurken dil ucu hafifçe ön dişlerin arasından dışarı çıkartılır.
7 Bu harf peltek bir harf olup okunurken dil ucu hafifçe ön dişlerin arasından dışarı çıkartılır.

8
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

2 a ha

3 ğa ha8

Not: Yukarıdaki tablolarda okunuşlarının altı çizilen harfler biraz zor telaffuz
edilmesi sebebiyle bu harflerin okunuşlarının bir öğretmenden öğrenilmesi
gerekmektedir.

ÖRNEKLER

2.2. Harflerin Elif ile Uzun Okunuşlarını Öğrenelim

BİLGİ KUTUSU

Arapçada bazı harfler uzatılarak okunur. Bu çok önemlidir. O harfi uzatarak

okumazsak kelimenin manası bozulur. Bu sadece Kur’an’a mahsus değildir. Normal
konuşma dilinde de bu harfler uzatılarak söylenir. Uzatma için kullanılan harflere med
(uzatma) harfleri denir. Bu harfler harekesiz ( ) dir. Uzatma miktarı bir ölçüdür.
Buna bir elif miktarı da denir.
Harekesi üstün olan harf eğer uzatılarak okunması gerekiyorsa önüne harekesiz
bir elif ( ) konur. Burada mavi renkle gösterdiğimiz kalın harfler elif ile uzun okunması
durumunda -aa sesi verilerek uzatılır. Kırmızı renkle gösterdiğimiz ince harfler de -ea
sesi verilerek uzatılır. (Yani e ile a arasında bir sesle uzatılır.)

8 Bu harf okunurken boğaz hafifçe hırıldatılır.

9
 ADNAN HOYLADI

2.2.1. Dil Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 fea

2 vea mea bea

2.2.2. Dudak Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 gaa

2 kea

3 yea şea cea

4 daa

5 lea

6 raa

7 nea

8 taa dea tea

9 saa sea zea

10 zaa zea sea

2.2.3. Boğaz Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

10
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

1 hee ee

2 aa haa

3 ğaa haa

ÖRNEKLER

ÖNEMLİ UYARI

Uzun okumalarda sadece elif ( ) kullanılmaz. Bunun yanında harfin üzerindeki

kesme işareti de uzun okunması gerektiğini gösterir. Bu işarete asar ( ) denir. Asar
işareti üzerinde bulunduğu kalın harfi –aa şeklinde ince harfi de –ea şeklinde uzun
okutur. Bu işaretten sonra harekesiz bir ye ( ) veya vâv ( ) harfi gelebilir. Bu harfler
okunmaz. Sadece asar işaretinin bulunduğu harf uzatılarak okunur. Unutmayalım
harekesi olmayan harf okunmaz.

11
 ADNAN HOYLADI

2.3. Harflerin İki Üstün ile Okunuşlarını Öğrenelim

BİLGİ KUTUSU

İki üstün, iki esre ve iki ötreye tenvin denir. Bunlar mutlaka kelimenin sonunda
bulunurlar. Dolayısıyla tenvin alan harf, kendinden sonra gelen başka bir harfe bitişmez.

İki üstün ( ) kelimenin sonundaki harfin üstüne konulan iki kısa çizgidir. Mavi
renkle gösterdiğimiz kalın harfleri iki üstün ile -an sesi vererek okuruz. Kırmızı renkle
gösterdiğimiz ince harfleri de -en sesi vererek okuruz.
İki üstün kelime sonunda elif üstüne yazılır. Bu elif sadece yazıda vardır. Okunmaz.
Sonuna geldiği ismin dişi olduğunu belirten yuvarlak te ( ) ile biten kelimeler iki üstün
aldıklarında iki üstün elifin üzerine değil ( )nin üzerine yazılır. Yani kelimenin sonuna
elif eklenmez. Bazı durumlarda ( ) harfi gibi bazı harfler sonuna elif eklenmeden de iki
üstün alabilir.

2.3.1. Dil Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 fen

2 ven men ben

2.3.2. Dudak Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 gan

2 ken

3 yen şen cen

4 dan

5 len

12
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

6 ran

7 nen

8 tan den ten

9 san sen zen

10 zan zen sen

2.3.3. Boğaz Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 hen en

2 an han

3 ğan han

ÖRNEKLER

13
 ADNAN HOYLADI

3. I ve İ SESLERİ

3.1. Harflerin Esre ile Kısa Okunuşlarını Öğrenelim

BİLGİ KUTUSU

Esre ( ) harfin altına yazılan kısa, eğik bir çizgidir. Burada mavi renkle
gösterdiğimiz kalın harfleri -ı sesi vererek okuruz. Kırmızı renkle gösterdiğimiz ince
harfleri de -i sesi vererek okuruz.

3.1.1. Dil Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 fi

2 vi9 mi bi

3.1.2. Dudak Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 gı

2 ki

3 yi şi ci

4 dı10

5 li

6 ri

7 ni

9Bu harf okunurken dudaklar yuvarlatılarak hafifçe öne uzatılır.

10Bu harf okunurken dil ağız içinde yatay bir şekilde açılarak dilin sağ ve sol kenarları dişlere değdirilir.
Dilin uç kısmı da ön dişlerin arkasına vurulup geri çekilir.

14
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

8 tı11 di ti

9 sı si zi

10 zı12 zi13 si14

3.1.3. Boğaz Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 hi i

2 ı hı

3 ğı hı15

Not: Yukarıdaki tablolarda okunuşlarının altı çizilen harfler biraz zor telaffuz
edilmesi sebebiyle bu harflerin okunuşlarının bir öğretmenden öğrenilmesi
gerekmektedir.

ÖRNEKLER

11 Bu harf okunurken dil ağız içinde yatay bir şekilde açılır. Dil ucu ön dişlerin arkasına hızlıca vurulup geri
çekilir.
12 Bu harf kalın ve peltek bir harf olup okunurken dil ucu hafifçe ön dişlerin arasından dışarı çıkartılır.
13 Bu harf peltek bir harf olup okunurken dil ucu hafifçe ön dişlerin arasından dışarı çıkartılır.
14 Bu harf peltek bir harf olup okunurken dil ucu hafifçe ön dişlerin arasından dışarı çıkartılır.
15 Bu harf okunurken boğaz hafifçe hırıldatılır.

15
 ADNAN HOYLADI

3.2. Harflerin Ye ile Uzun Okunuşlarını Öğrenelim

BİLGİ KUTUSU

Harekesi esre olan harf eğer uzatılarak okunması gerekiyorsa önüne harekesiz bir

ye ( ‫ )ى‬konur. Burada mavi renkle gösterdiğimiz kalın harfler ye ile uzun okunması
durumunda -ıi sesi verilerek uzatılır. (yani ı ile i arasında bir sesle uzatılır.) Kırmızı
renkle gösterdiğimiz ince harfler de -ii sesi verilerek uzatılır.

3.2.1. Dil Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 fii

2 vii mii bii

3.2.2. Dudak Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 gıi

2 kii

3 yii şii cii

4 dıi

5 lii

6 rii

7 nii

8 tıi dii tii

16
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

9 sıi sii zii

10 zıi zii sii

3.2.3. Boğaz Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 hi ii

2 ı hı

3 ğı hı

ÖRNEKLER

ÖNEMLİ UYARI

Uzun okumalarda sadece ye ( ) kullanılmaz. Bunun yanında harfin altındaki

kesme işareti de uzun okunması gerektiğini gösterir. Bu işarete çeker ( ) denir. Çeker
işareti altında bulunduğu kalın harfi –ıi şeklinde ince harfi de –ii şeklinde uzun okutur.
Bu işaretten sonra harekesiz bir ye ( ) harfi gelebilir. Bu harf okunmaz. Sadece çeker
işaretinin bulunduğu harf uzatılarak okunur. Unutmayalım harekesi olmayan harf
okunmaz.

17
 ADNAN HOYLADI

3.3. Harflerin İki Esre Okunuşlarını Öğrenelim

BİLGİ KUTUSU

İki esre ( ) kelimenin sonundaki harfin altına konulan iki kısa çizgidir. Mavi renkle
gösterdiğimiz kalın harfleri iki esre ile -ın sesi vererek okuruz. Kırmızı renkle
gösterdiğimiz ince harfleri de -in sesi vererek okuruz.

3.3.1. Dil Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 fin

2 vin min bin

3.3.2. Dudak Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 gın

2 kin

3 yin şin cin

4 dın

5 lin

18
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

6 rin

7 nin

8 tın din tin

9 sın sin zin

10 zın zin sin

3.3.3. Boğaz Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 hin in

2 ın hın

3 ğın hın

ÖRNEKLER

19
 ADNAN HOYLADI

4. U ve Ü SESLERİ

4.1. Harflerin Ötre ile Kısa Okunuşlarını Öğrenelim

BİLGİ KUTUSU

Ötre ( ) harfin üstüne yazılan küçük bir vâv harfidir. Burada mavi renkle
gösterdiğimiz kalın harfleri -u sesi vererek okutur. Kırmızı renkle gösterilen ince harfleri
de -ü sesi vererek okutur.

4.1.1. Dil Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 fü

2 vü16 mü bü

4.1.2. Dudak Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 gu

2 kü

3 yü şü cü

4 du17

5 lü

6 ru

7 nü

16Bu harf okunurken dudaklar yuvarlatılarak hafifçe öne uzatılır.

17Bu harf okunurken dil ağız içinde yatay bir şekilde açılarak dilin sağ ve sol kenarları dişlere değdirilir.
Dilin uç kısmı da ön dişlerin arkasına vurulup geri çekilir.

20
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

8 tu18 dü tü

9 su sü zü

10 zu19 zü20 sü21

4.1.3. Boğaz Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 hü ü

2 u hu

3 ğu hu22

Not: Yukarıdaki tablolarda okunuşlarının altı çizilen harfler biraz zor telaffuz
edilmesi sebebiyle bu harflerin okunuşlarının bir öğretmenden öğrenilmesi
gerekmektedir.

ÖRNEKLER

18 Bu harf okunurken dil ağız içinde yatay bir şekilde açılır. Dil ucu ön dişlerin arkasına hızlıca vurulup geri
çekilir.
19 Bu harf kalın ve peltek bir harf olup okunurken dil ucu hafifçe ön dişlerin arasından dışarı çıkartılır.
20 Bu harf peltek bir harf olup okunurken dil ucu hafifçe ön dişlerin arasından dışarı çıkartılır.
21 Bu harf peltek bir harf olup okunurken dil ucu hafifçe ön dişlerin arasından dışarı çıkartılır.
22 Bu harf okunurken boğaz hafifçe hırıldatılır.

21
 ADNAN HOYLADI

4.2. Harflerin Vâv ile Uzun Okunuşlarını Öğrenelim

BİLGİ KUTUSU

Harekesi ötre olan harf eğer uzatılarak okunması gerekiyorsa önüne harekesiz bir
vâv ( ) konur. Burada mavi renkle gösterdiğimiz kalın harfler elif ile uzun okunması
durumunda -uu sesi verilerek uzatılır. Kırmızı renkle gösterdiğimiz ince harfler de -uü
sesi verilerek uzatılır. (Yani u ile ü arasında bir sesle uzatılır.)

4.2.1. Dil Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 füu

2 vüu müu büu

4.2.2. Dudak Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 guu

2 küu

3 yüu şüu cüu

4 duu

5 lüu

6 ruu

7 nüu

8 tuu düu tüu

22
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

9 suu süu züu

10 zuu züu süu

4.2.3. Boğaz Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 hüu üu

2 uu huu

3 ğuu huu

ÖRNEKLER

4.3. Harflerin İki Ötre Okunuşlarını Öğrenelim

BİLGİ KUTUSU

İki ötre ( ) kelimenin sonundaki harfin üstüne konulan iki küçük vâv harfidir.
Mavi renkle gösterdiğimiz kalın harfleri iki ötre ile -un sesi vererek okuruz. Kırmızı
renkle gösterdiğimiz ince harfleri de -ün sesi vererek okuruz.

23
 ADNAN HOYLADI

4.3.1. Dil Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 fün

2 vün mün bün

4.3.2. Dudak Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 gun

2 kün

3 yün şün cün

4 dun

5 lün

6 run

7 nün

8 tun dün tün

9 sun sün zün

10 zun zün sün

4.3.3. Boğaz Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

24
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

1 hün ün

2 un hun

3 ğun hun

ÖRNEKLER

5. CEZM İLE OKUMAYI ÖĞRENELİM

5.1. Cezimi Tanıyalım

BİLGİ KUTUSU

Cezm ( ) iki harfi birbirine katarak harekesiz okutan ve harfin üzerine konulan
küçük yuvarlak şekildeki harekedir. İki harf birbirine katılarak okunduğunda birinci
harfte üstün, esre veya ötre olur. İkinci harfte ise cezm bulunur. Aşağıdaki tabloda
harflerle ilgili verilen örnekleri inceleyiniz.

5.2. Cezimle Okuyalım

5.2.1. Dil Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 fem

25
 ADNAN HOYLADI

2 veb men bir

5.2.2. Dudak Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 gaf

2 kir

3 yel şaz cün

4 da’

5 lav

6 ruz

7 nim

8 tab del tüh

9 saf seğ zur

10 zan zat süs

5.2.3. Boğaz Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 hem et

2 ur han

26
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

3 ğaz haz

ÖRNEKLER

6. ŞEDDE İLE OKUMAYI ÖĞRENELİM

6.1. Şeddeyi Tanıyalım

BİLGİ KUTUSU

Şedde ( ) yan yana gelen birincisi cezimli ikincisi harekeli iki harfi ayrı ayrı
yazmadan okutmaya yarayan ve harfin üzerine konulan yatay yazılmış küçük üç
şeklindeki harekedir. Yazım kolaylığı sağlar. Örneğin ( ) nin ( ) şeklinde yazılması
gibi. Burada cezimli olan birinci harf yazılmayıp ikincisinin üzerine şedde konulmuştur.
Aşağıdaki tabloda harflerle ilgili verilen örnekleri inceleyiniz.

6.2. Şeddeyle Okuyalım

6.2.1. Dil Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 ferre

2 vebbi medde ْ‫مْد‬ birrin

27
 ADNAN HOYLADI

6.2.2. Dudak Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 gahhun

2 kimmen

3 yellen şazzun cünnü

4 da’a

5 lemme

6 ruzzi

7 nassın

8 tıbbin delle tühhe

9 saffin semmin zurrun

10 zannu zattu süsse

6.2.3. Boğaz Harflerinin Okunuşu

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 hemmün ette

2 urrun hanni

3 ğizzü hazzan

ÖRNEKLER

28
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

7. HARFLERİN İSİMLERİNİ ÖĞRENELİM

7.1. Dil Harfleri

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 fe

2 ve23 mim be

7.2. Dudak Harfleri

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 gaf

2 kef

3 ye şın cim

4 dat24

23Bu harf okunurken dudaklar yuvarlatılarak hafifçe öne uzatılır.

24Bu harf okunurken dil ağız içinde yatay bir şekilde açılarak dilin sağ ve sol kenarları dişlere değdirilir.
Dilin uç kısmı da ön dişlerin arkasına vurulup geri çekilir.

29
 ADNAN HOYLADI

5 lam

6 ra

7 nun

8 tı25 dal te

9 sad sin ze

10 zı26 zel27 se28

7.3. Boğaz Harfleri

Okunuşu Harfler Okunuşu Harfler

1 he elif

2 ayın ha

3 ğayın ha29

8. HAREKESİ OLMAYAN HARFLERİN OKUNMADIĞINI FARKEDELİM

8.1. Harekesi Olmayan Elifin ( ) Okunuşu

BİLGİ KUTUSU

Bazı kelimelerde özellikle çoğul fiillerin sonundaki elif ( ) okunmaz.

25 Bu harf okunurken dil ağız içinde yatay bir şekilde açılır. Dil ucu ön dişlerin arkasına hızlıca vurulup geri
çekilir.
26 Bu harf kalın ve peltek bir harf olup okunurken dil ucu hafifçe ön dişlerin arasından dışarı çıkartılır.
27 Bu harf peltek bir harf olup okunurken dil ucu hafifçe ön dişlerin arasından dışarı çıkartılır.
28 Bu harf peltek bir harf olup okunurken dil ucu hafifçe ön dişlerin arasından dışarı çıkartılır.
29 Bu harf okunurken boğaz hafifçe hırıldatılır.

30
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

8.2. Elif Lâm ( ) Takısının Okunuşu

BİLGİ KUTUSU

Elif Lâm takısı isimlerin başına getirilen, belirlilik sağlayan bir ön ektir. Elif lâm
takısının hem elif hem de lâm’ın harekesi yoksa okunmaz.

8.3. Allah Lafzı ( )’ nın Okunuşu

BİLGİ KUTUSU

Allah lafzının (Lafzatullah) başındaki elif ve lâm harfleri harekesi olmadığı sürece
okunmaz. Ancak bu lafzın ince ve kalın okunduğu yerler vardır. Allah lafzından önceki
son harfin harekesi üstün ve ötre ise Allah lafzı kalın okunur, son harfin harekesi esre ise
Allah lafzı ince okunur.
Allah lafzının ince okunmasına örnekler:

Allah lafzının kalın okunmasına örnekler:

8.4. Kesik Harflerin Okunuşu (Hurûfu Mukattaa)

BİLGİ KUTUSU

Kesik harflerin üzerinde hareke bulunmaz. Bu nedenle bu harfler, isimleriyle

okunur. Bazılarının üstünde 3 ile 4 ölçü uzatılması gerektiğini belirten kılıç işareti
bulunur. Bu durumda gerekli uzatma (Meddi Lazım) kuralına göre okunur. (İlgili konuya
bakınız.)

Örneklerin okunuşu:

31
 ADNAN HOYLADI

9. UZATMALARI ÖĞRENELİM

9.1. Zamirlerin Okunuşu

BİLGİ KUTUSU

Arapçada “o” anlamına gelen ( ) zamir, kendinden önceki harf harekeli ise
uzatılarak okunur. Harekesi cezimse (sâkinse) veya harekesizse (uzatma harfleri gibi)
uzatılmadan okunur. Uzatma miktarı bir ölçüdür.
Uzatılan durumlara örnekler:

Uzatılmayan durumlara örnekler:

Furkan sûresi 69. Ayetindeki zamir bu kuralın dışında olup uzatılarak okunur.

9.2. Bitişik ve Ayrık Uzatma (Meddi Muttasıl ve Meddi Munfasıl)

BİLGİ KUTUSU

Bir kelimede, uzatma harflerinden ( ) sonra kırık hemze ( ) gelirse bitişik

uzatma (Meddi Muttasıl) yapılır. Burada bitişik denilmesinin sebebi uzatma harflerinin
ve hemzenin aynı kelimede olmasıdır. Ayrı kelimelerde olmak kaydıyla uzatma
harflerinden sonra elif ( ) gelirse ayrık uzatma (Meddi Munfasıl) yapılır. Ayrık
denilmesisin sebebi uzatma harflerinin bir kelimede elifin ondan sonra gelen kelimenin
başında ayrı kelimelerde olmasıdır. Bitik uzatma 2 ile 4 ölçü arasında uzatılırken ayrık
uzatma 1 ile 4 ölçü arasında uzatılır. Bu uzatmaların üstünde ( ) şeklinde kılıç işareti
bulunur.
Bitişik uzatmaya örnekler:

32
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

Ayrık uzatmaya örnekler:

9.3. Geçici ve Gerekli Uzatma (Meddi Ârız ve Meddi Lâzım)

BİLGİ KUTUSU

Ayet sonlarında duracağımız zaman son harfin harekesi cezimmiş gibi okuruz.
Durmazsak son harfin harekesini okuyarak diğer ayete geçiş yaparız. Ayet sonlarında
durduğumuzda ortaya çıkan bu cezime ârızi sukûn denir. Uzatma harflerinden sonra bu
sukûn gelirse geçici uzatma (Meddi Ârız) yapılır. Uzatma harflerinden sonra gelen harfin
harekesi cezim veya şedde ise gerekli uzatma (Meddi Lâzım) yapılır. Buradaki cezim her
zaman var olduğu için buna lâzımi sukûn denir. Bu uzatmanın üstünde kılıç işareti
bulunur. Geçici uzatma 1 ile 4 ölçü arasında gerekli uzatma ise 3 ile 4 ölçü arasında
yapılır.

Gerekli uzatmaya örnekler:

9.4. Lîn Harflerinin Uzatılması (Meddi Lîn)

BİLGİ KUTUSU

Lîn harflerinden ( ‫ )اْو‬sonra cezim gelirse lîn harfleri uzatılır. Uzatma miktarı 2 ile
4 ölçü arasındadır. Burada dikkat edilmesi gereken husus lîn harflerinin cezimli ve
kendilerinden sonraki harfin de cezimli oluşudur. Burada lîn harflerinden önceki ya da
sonraki harf değil lîn harfleri uzatılır. Lîn harflerinden sonra gelen cezimler (sukûn) ârızi
olabileceği gibi lâzımî de olabilir.

33
 ADNAN HOYLADI

10. İDĞAMLARI ÖĞRENELİM

BİLGİ KUTUSU

İdğam iki harfi birbirine katarak okumak demektir. İki harf birbirine katılacağı
zaman tenvin ya da cezimli nun’dan sonraki harfin üstünde şedde varmış gibi okunur.
Bazen idğamla beraber gunne yapılır. Gunne idğama nun sesi vermek demektir.

10.1. Gunneli İdğam (İdğamı Meal Gunne)

BİLGİ KUTUSU

Gunneli idğam (İdğam Meal Gunne) iki kelimenin arasında olur. Tenvin ya da
cezimli nun ile biten kelimeden sonra ( ) harfleriyle başlayan bir kelime
geldiğinde gunneli idğam yapılır. Gunne süresi 1 ile 1,5 ölçü arasıdır. Kur’an-ı Kerim’de
çokça yer alır.

Bu örneklerin okunuşları aşağıda verilmiştir.

ÖNEMLİ UYARI

Gunneli idğam aynı kelime içinde yapılmaz. Bu nedenle aşağıdaki örneklerde

gunneli idğam yapılmaz.

10.2. Gunnesiz İdğam (İdğam Bilâ Gunne)

BİLGİ KUTUSU

Gunnesiz idğam (İdğam Bilâ Gunne) iki kelimenin arasında olur. Tenvin ya da
cezimli nun ile biten kelimeden sonra ( ) harfleriyle başlayan bir kelime geldiğinde
gunnesiz idğam yapılır. Kur’an-ı Kerim’de çokça yer alır.

34
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

Bu örneklerin okunuşları aşağıda verilmiştir.

10.3. Aynı Harflerin İdğamı (İdğamı Misleyn)

BİLGİ KUTUSU

Aynı harf birincisi cezimli, ikincisi harekeli olarak art arda gelirse idğam (İdğam
Misleyn) yapılır. Kur’an-ı Kerim’de çokça yer alır.

Örnekleri aşağıdaki gibi okuyabiliriz.

ÖNEMLİ UYARI

Aynı harflerin idğamındaki harfler ( ) harfleri olursa idğamla birlikte gunne de

yapmak gerekir. Buna idğam misleyn meal gunne denir. 1 ile 1,5 ölçü gunne yapılır.
Şeddeli ( ) harfleri de aynı şekilde gunneli idğamla okunur. Kur’an-ı Kerim’de çokça
yer alır.

Şeddeli mim ve nun’a örnekler:

10.4. Benzer Harflerin İdğamı

10.4.1. Mahreçleri Aynı Olan Harflerin İdğamı (İdğamı Mütecaniseyn)

BİLGİ KUTUSU

35
 ADNAN HOYLADI

Mahreçleri aynı, sesleri farklı olan iki harften birincisinin cezimli, ikincisinin
harekeli olarak art arda gelmesi durumunda idğam yapılır. Buna idğam mütecaniseyn
denir. Bu harfler üç grupta toplanır. Her grup kendi arasında idğam yapılır. Kur’an-ı
Kerim’de çokça yer almaz.
1. Grup harfler: ( )

Örneklerin okunuşları:

2. Grup harfler: ( )

Örneklerin okunuşları:

3. Grup harfler: ( )

Örneğin okunuşu:

10.4.2. Mahreçleri Birbirine Yakın Olan Harflerin İdğamı (İdğamı Mütekâribeyn)

BİLGİ KUTUSU

Mahreçleri birbirine yakın iki harften birincisinin cezimli, ikincisinin harekeli

olması durumunda idğam yapılır. Bu idğama idğam mütekâribeyn denir. Bu idğam her
grubun içindeki harfler arasında olur. Kur’an-ı Kerim’de çokça yer almaz.
1. Grup: ( ): Birinci harf ( ) ikinci harf ( ) olması gerekir. Örnekte görüldüğü

36
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

üzere ( ) okunmaz.

Örneklerin okunuşları:

1. Grup: ( ) Örnekte görüldüğü üzere ( ) okunmaz.

Örneğin okunuşu:

10.4.3. Nun Sesinin Mim Sesine Dönüştürülerek Okunması (İklâb)

BİLGİ KUTUSU

Tenvin ya da cezimli ( )’dan sonra be ( ) harfi gelirse tenvin veya nun ( ) sesi
mim ( ) sesine dönüştürülerek gunneli okunur. Buna iklâb denir. Gunne miktarı 1,5
ölçüdür. Kur’an-ı Kerim’de bu kural çokça yer almaktadır.

Örneklerin okunuşu:

11. GİZLİ VE AÇIK OKUMAYI ÖĞRENELİM

11.1. Açık Okuma (İzhar)

BİLGİ KUTUSU

37
 ADNAN HOYLADI

Tenvin veya cezimli (sâkin) ( ) dan sonra ( ) harflerinden biri

geldiğinde ( ) sesinin açık ne net bir şekilde okunmasına izhar denir.

11.2. Genizden Okuma (İhfa)

BİLGİ KUTUSU

Tenvin veya cezimli (sâkin) ( ) dan sonra ( )

harflerinden biri geldiğinde ( ) sesi genizden getirilerek 1 ile 1,5 ölçü arasında
tutularak okunmasına ihfa denir.

11.3. Vurgulu Okuma (Kalkale)

BİLGİ KUTUSU

( ) harflerinin cezim aldığında vurgulu okunmasına kalkale denir.

Kalkale sesi, bir önceki harfin harekesine uygun çıkarılır. Kalkale harfine hareke
verilmez.

11.4. Duraklayarak Okuma (Sekte)

BİLGİ KUTUSU

Kur’an okurken nefes almaksızın bir müddet durup aynı nefesle okumaya devam
etmeye sekte denir. Kur’an-ı Kerim’de 4 yerde sekte yapılır.

Kehf Sûresi 1 ve 2. Kıyâme Sûresi 27. Mutaffifin Sûresi

Yasin Sûresi 52. Ayet
Ayet Ayet 14. Ayet

۞ ۞

38
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

ْ‫م‬
12. SAKİN MİM’İ ( ) OKUMAYI ÖĞRENELİM

BİLGİ KUTUSU

Üzerinde cezim bulunan mim harfine sâkin mim denir. Sâkin mim’in üç farklı
durumu vardır.

1. Sâkin mim’den sonra harekeli bir mim harfi gelirse gunneli idğam yapılır. Gunne
ölçüsü 1 ile 1,5 arasıdır.

Örneklerin okunuşu:

2. Sâkin mim’den sonra be ( ) harfi gelirse dudak ihfası (İhfai Şefevî) yapılır.
Gunneli okunur. Sâkin mim sesi dudakları bastırmadan genizden getirilir. Gunne ölçüsü
1 ile 1,5 arasıdır.

3. Sâkin mim’den sonra ( ) ve ( ) harfi dışında başka bir harf gelirse sâkin mim
açık ve net bir şekilde okunur. Buna sâkin mim’in izharı da denir.

13. RA HARFİNİ ( ) OKUMAYI ÖĞRENELİM

13.1. Ra Harfinin Kalın Okunduğu Durumlar

BİLGİ KUTUSU

1. Ra harfinin harekesi üstün ya da ötre ise kalın okunur.

2. Ra harfi sâkin olursa kendinden önceki harfin harekesine bakılır; üstün veya
ötre ise ra kalın okunur. Hem ra harfi hem de ra harfinden önceki harf sâkin olursa daha

39
 ADNAN HOYLADI

önceki harfin harekesine bakılır; üstün veya ötre ise ra kalın okunur.

3. Ra harfi sâkin olup kendinden önceki harf esreli olursa ve ra’dan sonra isti'lâ
harfleri denilen kalın harflerden ( ) birisi gelirse ra kalın okunur. Yani lîn
harfi olan ya'dan sonra gelen ra harfi üzerinde durulursa ra ince okunur.

4. Ra harfi sâkin olur ve kendinden önce de esreli vasıl hemzesi gelirse ra kalın
okunur. Bir önceki kelimeyle birleştirilmiş olsa da kalın okunur.

13.2. Ra Harfinin İnce Okunduğu Durumlar

BİLGİ KUTUSU

1. Ra harfinin harekesi esre ise ince okunur.

2. Ra harfi sâkin olursa kendinden önceki harfin harekesine bakılır, esre ise ra ince
okunur. Hem ra harfi hem de ra harfinden önceki harf sâkin olursa daha önceki harfin
harekesine bakılır, esre ise ra ince okunur.

3. Ra harfi sâkin, kendinden önce lîn harflerinden ya ( ) olursa ra ince okunur.

Yani lîn harfi olan ya'dan sonra gelen ra harfi üzerinde durulursa ra ince okunur.

ÖNEMLİ UYARI

40
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

Kalın ve ince okunduğu yerlerin dışında kalan ve az sayıda örneği bulunan

aşağıdaki üç durumda ise sâkin ra harfi ( ) hem kalın hem de ince okunabilir:

1. İsti'lâ harfinin harekesi esre olduğu için kelimesinde

2. ve örneklerinde olduğu gibi, öncesinde esre bulunan sâkin tı

( ) veya sâkin sad’dan ( ) sonra gelen ra harfinde durulduğunda

3. kelimelerinde durulduğunda kalın veya ince okunabilir.

14. KUR’AN-I KERİM’DEKİ İŞARETLERİ ÖĞRENELİM

14.1. Secâvend İşaretleri

BİLGİ KUTUSU

Kur’an’ı Kerim okurken anlama göre nerede durup nerede duramayacağımızı

gösteren ayet sonlarına veya kelimelerin üstüne konulan işaretlere vakıf işaretleri denir.
Bunlara secavend de denir.

Lâzım Vakıf ( ): Durulmadığında mananın bozulabileceği bu nedenle durmanın

gerektiği vakıftır.

Mutlak Vakıf ( ): Mana açısından durmanın uygun olduğu hiçbir sakıncasının

olmadığı vakıftır. Durmak uygundur.

Gıf İşareti ( ): Mananın pekişmesi açısından durmanın çok daha uygun olduğunu
belirtir.

Muâneka Vakfı () (): Birbirine yakın yerlere konulan bir işarettir. Birinde
durulursa diğerinde durulmaması gerektiğini belirtir. Ancak bu iki işaretin aynı ayette
olması gerekir.

Kaf İşareti ( ): Durmanın veya geçmenin mümkün olduğu ancak geçilmesinin daha
uygun olduğunu belirtir.

Mücevvez Vakıf ( ): Durmanın veya geçmenin mümkün olduğu ancak geçilmesinin

daha uygun olduğu vakıftır.

Murahhas Vakıf ( ): Okurken nefesimizin yetmediği yerde durulabilir, ancak

geçmek daha uygundur.

41
 ADNAN HOYLADI

Lâ İşareti ( ): Mana yönünden durmanın uygun olmadığını durulmaması gerektiği

belirten işarettir. Ayet sonlarında durunca geriden almaya gerek yoktur.

Ayın İşareti ( ): Bir konunun bittiğini diğer konunun başladığını belirtir. Aşırlar da
ayın’dan başlayıp ayın’da biter.

Kef İşareti ( ): Kendisinden önceki işaretle aynı durumu belirtir.

14.2. Tecvid İşaretleri

BİLGİ KUTUSU

Kur’an-ı Kerim’de bazı kelime ya da harflerin altında küçük yazılmış o harf ya da

kelimenin nasıl okunacağını belirten işaret ve açıklamalar vardır.

Med İşareti ( ): Bir ölçü kadar uzatma yapılması gerektiğini belirtir.

Kasr İşareti ( ): Uzatılmadan kısa okunması gerektiğini belirtir.

Sin İşareti ( ): Sad ( ) harfinin altına yazılır be bu harfin sin ( ) harfi gibi ince
okunması gerektiğini belirtir.

Nun İşareti ( ): Son harfinin harekesi tenvin olan kelimeden diğer kelimeye geçişin
esreli nun ( ) ile yapılacağını belirtir.

Kat’ İşareti ( ): Mutlaka okunması gereken kat’i hemzenin altında bulunur. Vasıl
hemzesi gibi okunmadan geçilmez.

Sekte İşareti ( ): Sekte yapılması gereken kelimelerin altında bulunur. (Sekte

konusuna bakınız.)

İşmâm İşareti ( ): Yusuf sûresi 11. Ayetindeki ( ) şeddenin altında

bulunur. Kelimenin aslı ( ) dir. Burada kelimenin aslındaki ötreli nun’u ( )
belirtmek için ötre sesi çıkarılmadan dudakların ileriye uzatılıp nâ ( ) demeden
geri çekilmesi gerektiğini anlatır. Şeddeli nun’larda bilindiği üzere gunne yapılır. Bu
ayette işmam gunneden önce yapılır.

Teshil İşareti ( ): Fussilet sûresinin 44. Ayetindeki ( ) kelimesindeki

ikinci hemzenin altından bulunur. Bu hemzenin kolay okuma amacıyla yumuşatılarak
okunması gerektiğini belirtir.

42
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

İmale İşareti ( ): Hûd sûresinin 41. Ayetindeki ( ) kelimesinin altında

bulunur. Bu kelimedeki ra ( ) harfinin harekesinin üstün-esre arası bir sesle
okunacağını belirtir.

14.3. Kur’an’daki Diğer İşaretler

BİLGİ KUTUSU

Kur’an’ı Kerim’in kenarlarında secde ayetlerinin yerini belirleyen secde işaretleri,

cüz başlangıçlarında cüz işaretleri, hizb başlarında hizb işaretleri ve ayet sonlarında ayet
numarasını belirten ayet bitimi işaretleri bulunur. Bu işaretler hatim okumayı, hatim
dağıtmayı, Kur’an ezberlemeyi kolaylaştıran işaretlerdir.

Secde İşareti: Kur’an’ı Kerim’de okunduğunda secde yapılmasını

gerektiren ayetlerin bulunduğu sayfanın kenarına konulan
işaretlerdir. 14 yerde secde ayeti vardır. Bunlar:
1. el-A'raf, 7/206; 2. er-Ra'd, 13/15; 3. en-Nahl, 16/49; 4. el-
İsrâ, 17/107; 5. Meryem,19/58; 6. el-Hac, 22/18; 7. el-Furkân, 25/60;
8. en-Neml, 27/25; 9. es-Secde, 32/15; 10. Sâd, 38/24; 11. Fussilet,
41/37; 12. en-Necm, 53/62; 13. el-İnşikâk, 84/21; 14. Alak, 96/19.
Ayetler
Bu secdenin yapılışı: Tilâvet secdesi niyetiyle eller
kaldırılmaksızın "Allahu ekber" denilerek secdeye varılır, secdede üç
kere "Sübhane Rabbîyel-a'lâ" denilir. Bundan sonra "Allahu ekber"
denilerek secdeden kalkılır. Tilâvet secdesinin rüknü, Allah Teâlâ'yı
ta'zîm için yüzü yere koymaktır. Bu secde için abdestli, temiz, avret
yerleri örtülü ve kıbleye yönelmiş olmak şarttır. Tilâvet secdesine
ayaktan inilmesi ve bu secdeden kalkarken ayağa kalkılması ve bu
şekilde ayağa kalkarken "Gufrâneke Rabbenâ ve İleykel masîr"
denilmesi müstehaptır. Tilâvet secdesine varılırken ve kalkarken
alınan tekbirler de müstehaptır. Asıl secde ise vacibtir.

Cüz İşareti: Kur’an-ı Kerim’de 600 sayfa vardır. Bu sayfalar

20’şer sayfalık bölümlere ayrılmıştır. Bu bölümlerin her birine cüz
denir. Kur’an-ı Kerim’de toplam 30 cüz vardır.

43
 ADNAN HOYLADI

Hizb İşareti: Kur’an-ı Kerim’de her 5 sayfaya hizb denir. Bir

cüzde 4 hizb bulunur. Kur’an-ı Kerim’de toplam 120 hizb vardır.

Ayet Bitimi İşareti: Ayet sonlarında bulunan ve o ayetin içinde

bulunduğu sûrenin kaçıncı ayeti olduğunu belirten işaretlerdir.

﴾٥٦﴿
Arapçada kullanılan rakamlar aynen Türkçedeki rakamlar gibidir.
Bunlar: 1 ) (ْ0ْ,) (ْ9ْ,) (ْ8ْ,) (ْ7ْ,) (ْ6ْ,) (ْ5ْ,) (ْ4ْ,) (ْ3ْ,) (ْ2ْ,) (
Bunlar Türkçede olduğu gibi soldan sağa doğru okunurlar.
Örneğin sayısının 56 olarak okunması gibi.

15. NAMAZ DUALARINI EZBERLEYELİM

Subhaneke Duası

Anlamı: Allah’ım! Sen her türlü eksiklikten uzaksın. Seni daima böyle över ve sana
hamt ederim. Senin adın mübarektir. Senin şanın yücedir. Senin övgün uludur. Senden
başka ilah yoktur.

Tahiyyat Duası

Anlamı: Selamlar, saygılar ve en güzel sözler Allah içindir. Ey Peygamber! Allah’ın

selamı, rahmeti ve bereketi senin üzerine olsun. Bizlere ve Allah’ın salih kullarına da
selam olsun. Ben şehadet ederim ki Allah’tan başka ilah yoktur. Yine şehadet ederim ki
Muhammed onun kulu ve elçisidir.

Allâhumme Salli Duası

44
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

Anlamı: Allah’ım! Hazreti Muhammed’e ve onun ailesine rahmet et. Tıpkı Hazreti
İbrahim’e ve ailesine rahmet ettiğin gibi. Şüphesiz sen her türlü övgüye layık olansın ve
çok yücesin.

Allâhumme Bârik Duası

Anlamı: Allah’ım! Hazreti Muhammed’i ve onun ailesini mübarek kıl. Tıpkı Hazreti
İbrahim’i ve ailesini mübarek kıldığın gibi. Şüphesiz sen her türlü övgüye layık olansın
ve çok yücesin.

Rabbenâ Âtina Duası

Anlamı: Ey Rabb’imiz! Bize hem bu dünyada hem de ahirette iyilik ve güzellik ver.
Bizi cehennem ateşinin azabından koru.

Rabbenâğfirlî Duası

Anlamı: Ey Rabb’imiz! Hesabın görüleceği günde beni, annemi, babamı ve bütün

müminleri bağışla.

Kunut Duası 1

Anlamı: Allah’ım! Biz yalnız senden yardım dileriz, bizi bağışlamanı ve doğru yola
iletmeni isteriz. Sana iman ederiz. Tövbe edip sana döneriz. Sana güveniriz. Bütün
hayırları senden bilir, seni överiz. Sana şükreder, nankörlük etmeyiz. Sana karşı

45
 ADNAN HOYLADI

gelenlerle ilişkimizi keser, onları terk ederiz.

Kunut Duası 2

Anlamı: Allah’ım! Biz ancak sana ibadet ederiz. Yalnız senin için namaz kılar ve
sana secde ederiz. Yalnız sana ulaştıracak işlere koşar ve senin rızan için çalışıp
çabalarız. Rahmetini umar, azabından korkarız. Şüphe yok ki senin azabın kâfirlere
ulaşacaktır.

17. MÜEZZİNLİK DUALARINI ÖĞRENELİM

Ezan

Anlamı: Allah en yücedir. Allah en yücedir.

Allah en yücedir. Allah en yücedir.
Ben şahitlik ederim ki Allah’tan başka ilah yoktur- Ben şahitlik ederim ki Allah’tan başka
ilah yoktur.
Ben şahitlik ederim ki Hz. Muhammed Allah’ın elçisidir- Ben şahitlik ederim ki Hz.
Muhammed Allah’ın elçisidir.
Haydi, namaza- Haydi namaza

46
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

Haydi, kurtuluşa- Haydi kurtuluşa

(Namaz uykudan daha hayırlıdır- Namaz uykudan daha hayırlıdır.)
Allah en yücedir- Allah en yücedir.
Allah’tan başka ilah yoktur.
Not: Parantez içindeki bölüm sadece sabah ezanında okunur.

Ezan Duası

Anlamı: Ey şu eksiksiz davetin ve kılınacak namazın rabbi Allah’ım! Muhammed'e

vesileyi, fazileti ve yüksek dereceleri ver. Onu, kendisine vadettiğin Makam-ı Mahmûd’a
ulaştır. Muhakkak ki Sen vadettiğine aykırı davranmazsın.

Salavat

Anlamı: ''Allah’ım! Efendimiz Muhammed'e ve ailesine, hayırlar ihsan eyle ve

onlara huzur (esenlik- güven- sağlık) ver.

Ahzab Sûresi 56. Ayet (Cuma namazında hutbeden önce okunur.)

Anlamı: Şüphesiz Allah ve melekleri Peygamber'e salât ediyorlar. Ey iman edenler!

Siz de ona salât edin, selâm edin.

Kamet

47
 ADNAN HOYLADI

Anlamı: Allah en yücedir. Allah en yücedir.

Allah en yücedir. Allah en yücedir.
Ben şahitlik ederim ki Allah’tan başka ilah yoktur- Ben şahitlik ederim ki Allah’tan başka
ilah yoktur.
Ben şahitlik ederim ki Hz. Muhammed Allah’ın elçisidir- Ben şahitlik ederim ki Hz.
Muhammed Allah’ın elçisidir.
Haydi, namaza- Haydi namaza
Haydi, kurtuluşa- Haydi kurtuluşa
Namaz başladı – Namaz başladı.
Allah en yücedir- Allah en yücedir.
Allah’tan başka ilah yoktur.

Kamet'ten sonra namaza başlanır ve selam verilince;

Anlamı: Allah’ım! Esenlik veren, her türlü noksanlıktanْuzak olan sensin. Ey celâl ve
ikram sahibi, sen neْyücesin!

İmam selam verdikten sonra,

Anlamı: Rasülullah’a salâtu selam olsun. Allah her türlü eksiklikten uzaktır. Hamt
onadır.ْAllah’tan başka ilah yoktur. Allah en büyüktür.ْGüç ve kuvvet ancak yüce ve ulu
olan Allah’ınْelindedir.

Ayet’el-Kürsî okunduktan sonra tesbihler

48
 FARKLI BİR YÖNTEMLE ELİF CÜZÜ

Anlamı: O yüce büyük ve celal sahibi olan Allahْher türlü eksiklikten uzaktır.

Anlamı: Kerim olan Yüce Rabbime daima şükürler olsun.

Anlamı: Şanı yüce âlemlerin Rabbi Allah, en büyüktür. (O’ndan başka kudret sahibi
yoktur.)

Tesbih bittikten sonra

Anlamı: Allah’tan başka ilah yoktur. O tektir, ortağı yoktur. Mülk ona aittir. Bütün
övgüler onadır. Onun her şeye gücü yeter. Sonsuz lütuf sahibi, yüceler yücesi Rabb’im
her türlü eksiklikten uzaktır.

49
 ADNAN HOYLADI

……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………..………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………..………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………..………….

50
 Hz. Peygamber buyuruyor ki: “Sizin
en hayırlınız Kur’an-ı öğrenen ve
öğretendir.” Bu nedenle
bilmeyenlerin Kur’an-ı öğrenmesi,
bilenlerin de Kur’an okumayı
başkalarına öğretmesi Müslümanın
en büyük vazifesidir. Ancak Kur’an
okumayı doğru öğrenmek gerekir.
Özellikle harflerin doğru bir şekilde
telaffuz edilmesi çok önemlidir.
Doğru yöntemle hazırlanmış bir elif
cüzünün yanında fem-i muhsin de
gerekir. Kur’an öğrenenlerin bu işin
ehli hocalarımızdan, din
görevlilerimizden yardım almaları en
doğrusudur. Bu mümkün olmazsa en
azından ses kayıtlarından istifade
edilmelidir.

Adnan HOYLADI