ĐẠI HỌC BÁCH KHOA tpHCM ĐÁP ÁN KIỂM TRA CUỐI KÌ

KHOA ĐIỆN-ĐIỆN TỬ MÔN AN TOÀN ĐIỆN

Sinh viên được sử dụng tài liệu Thời gian : 100 phút . Ngày thi : 19-12-2018
Đáp án
CÂU 1. (5 điểm )
Mạng điện như hình vẽ,áp nguồn xoay chiều ba pha có Upha=220V, f=50Hz.
22kV Up=220(V)
A (0) 0,05W (1) 0,05W (1') 0,1W (1'')
Pha A

B Pha B
0,1W 0,1W 0,1W
C Pha C
0,1W (3) 0,1W (4) 0,1W (5') 0,2W (6')
N Dây N
X X X CB/CC (5) (6) Dây PE
0,1W 0,2W
X X CB/CC X X CB/CC
0,1W 0,1W 0,1W
Ucp= 50 (V) TB2
TB1 TB3
đất= 100(W.m)
Utx1 Utx2 Utx3
(2)
 3m 5m 2m 15m 5m
RnđHT=4W Rnđll1=10W Rnđll2=10W Rnđll3=10W

a) Mạng được nối vỏ an toàn theo sơ đồ nối đất gì ? Thiết bị bảo vệ khi chạm vỏ? (0,5đ)
b) Thiết bị 1 chạm vỏ pha A . Xác định phân bố dòng sự cố , vẽ sơ đồ thay thế , tính dòng điện
chạm vỏ, dòng chạy trên dây trung tính , các dòng I đất. Xác định điện áp tiếp xúc khi người chạm
tay vào vỏ thiết bị Utx1, Utx2 ,Utx3 . Kết luận gì về an toàn ?(2đ)
0,05W
0 1

220V 0,1W

0,1W

0,1W 0,1W 0,3W

3 4 6'
N

IN

Utx2 Utx3 Utx1

Iđ Iđ2
Iđ1 Iđ3
Uđ21 Uđ22 Uđ32 Uđ33 Uđ11 Uđ12

4W 10W 10W 10W

0,35I1 - 0,1I2 - 0I3 = 220 (1)

-0,1I1 + 14,1I2 - 10I3 =0 (2)
-0I1 - 10I2 + 15,174I3 =0 (3)
I chạm = 630,972 A ; Iđ = 8,4 A ; Iđ1 = 2,87 A ; I đ2 = 2,8 A ; I đ3 = 2,724 A
100 * 2,8 100 * 2,87
U tx2 = 2,8 * 10 − − = 1,14( V ) < Ucp =50(V) : an toàn
2 * 2 2 * 10
1
 100 * 2,8 100 * 2,87
U tx1 = 630,972 * 0,1 + 2,87 * 10 − − = 67,65(V ) > Ucp =50(V) : không an toàn
2 * 5 2 * 3
100 * 2,8 100 * 2,724
U tx3 = 2,8 * 10 − − = 16,705(V ) < Ucp =50(V) : an toàn
2 * 17 2 * 5
c) Trong khi đang bị chạm vỏ , dây N đứt giữa (5’) và (6’) , cho RtảiTB 2=RtảiTB3=20W ;bỏ qua các
dòng tải . Xác định lại Utx2 và kết luận về an toàn . (1,5đ) .
0,05W 0,05W 0,1W
0 1 1' 1"

220V 0,1W
2 20,2W

0,1W

0,1W 0,1W
3 4 6'
N

IN

Utx2
Iđ Iđ2
Iđ1
Iđ3
Uđ21 Uđ22
4W 10W 10W 10W

0,35I1 - 0,2I2 - 0,1I3 = 220 (1)

-0,2I1 + 35,575I2 - 5,025I3 =0 (2)
-0,1I1 - 5,025I2 + 9,0351I3 =0 (3)
I1 = I chạm = 634,15 A ; I2 = Iđ3 = 4,93 A ; I3 = I đ = 9,66 A
Iđ1 = 2,38 A ; Iđ2 = 2,35 A
100* 2,38 100* 2,35
U tx2 = 2,38 * 10 − − = 1,024( V ) < Ucp =50(V) : an toàn
2 * 2 2 * 10
d) Không xảy ra chạm vỏ, không đứt dây N , chạm từ trung thế sang trung tính hạ thế , Ichạm=
Iđất=110A . Tính Utx3. Kết luận về an toàn và nêu giải pháp bảo vệ người.( bỏ qua điện trở dây dẫn
trong tính toán ) . (1đ)
m =110A

3 4 6'
N

Iđ1=20A Iđ2=20A Iđ3=20A

IN=60A
Utx3

đ=50 A

Uđ32 Uđ33

4W 10W 10W 10W

2
 10
3 4 60
𝐼đ = 110 ∗ 10 = 50𝐴 ; 𝐼𝑁 = 110 ∗ 10 = 60𝐴 ; 𝐼đ1 = 𝐼đ2 = 𝐼đ3 = = 20𝐴 ;
4+ 3 4+ 3 3

100* 20 100* 20
U tx3 = 20 * 10 − − = 117,576( V ) > Ucp : nguy hiểm
2 * 17 2 * 5
Biện pháp an toàn : tăng số điểm nối đất lặp lại sao cho Utxmax ≤ Ucp = 50 V

1 7m 2 7m 3
CÂU 2. (2 điểm )
a) Tính điện áp cảm ứng trên các ống kim 500kV 10m
1'
5m
2'
5m
3'
50Hz
loại đặt cách ly với đất như hình vẽ ; nguồn
220kV
500kV và 220kV loại 3 pha ; cùng hệ thống 25m 25m 25m 50Hz
điện (1 đ) .Cống1-đất = 100nF , 20m 20m 20m
Cống2-đất = 200nF ; R ống-đất = 100 KW ;
b) Người chạm tay vào ống nào sẽ nguy hiểm ng1 ng2
hơn (R người = 1 kW ) ? Biện pháp an toàn (1đ) 1m 1m

Điện áp cảm ứng trên ống dẫn 1 :

d11a =√242 + 142 = √772

d12a =√242 + 72 = √625 ; d3a =√242 = √576

1 1 1 1 1 1
U1a=0,25*500*25*1√ + + −( + + ) = 1221,63 V
7722 6252 5762 772∗625 772∗576 625∗576

d11b =√192 + 102 = √461 ; d12b =√192 + 152 = √586

d13b =√192 + 202 = √761

1 1 1 1 1 1
U1b=0,25*220*20*1√ + + −( + + ) = 815,54 V
4612 5862 7612 461∗586 461∗761 586∗761

U cảm ứng 500kV =1221,55 V ; U cảm ứng 220kV = 815,54 V ;

U tổng trên ống 1 =1221,63 + 815,54 = 2037,17 V .

Điện áp cảm ứng trên ống dẫn 2 :

d21a =√242 + 242 = √1152

d22a =√242 + 172 = √865 ; d3a =√242 + 102 = √676

3
 1 1 1 1 1 1
U2a=0,25*500*25*1√ + + −( + + ) = 1655,12 V
11522 8652 6762 1152∗865 1152∗676 865∗676

d21b =√192 + 102 = √461 ; d22b =√192 + 52 = √386

d23b =√192 = √361

1 1 1 1 1 1
U2b=0,25*220*20*1√ + + −( + + ) = 587,7 V
4612 3862 3612 461∗386 461∗361 386∗361

U cảm ứng 500kV =1655,12 V ; U cảm ứng 220kV = 587,7 V ;

U tổng trên ống 2 =1655,12 + 587,7 = 2242,82 V .

Bỏ qua R ng = 1k W , dòng qua người khi chạm tay vào các ống 1 và 2 như sau :

Ing_ống 1= 2*50*100*10-9*2037,17 = 63,96 mA ;

1mA <Ing_ống 1=6,396mA < 10mA : người bị điện giật nhưng chưa bị co rút bắp thịt .

Ing_ống 2= 2*50*200*10-9*2242,82 = 140,85 mA

Ing_ống1 = 63,96mA >>> 30mA : người bị điện giật và có nguy cơ tử vong

Ing_ống 2= 140,85mA >>> 30mA : người bị điện giật và có nguy cơ tử vong

Chạm tay vào ống 2 nguy hiểm hơn do Ing_ống 2= 140,85mA >Ing_ống1= 63,96mA .
Biện pháp an toàn : nối đất dọc ống dẫn .

CÂU 3. ( 3 điểm )
a)Toà nhà được bảo vệ chống sét đánh trực tiếp theo nguyên 25m
60m
tắc bảo vệ toàn bộ ,các kim thu sét có độ cao 3m .Hãy chọn 20m
vị trí đặt , xác định số kim thu sét cần bố trí để bảo vệ cho 5m
20m 25m
công trình.Kiểm tra lại theo phương pháp quả cầu lăn 5m 20m
cấp bảo vệ III, Ds=45m (2đ)
b) Giả sử toà nhà được bảo vệ chống sét cấp I bằng 1 đầu
20m
ESE , hãy chọn vị trí đặt , độ cao h ,loại đầu ESE để bảo vệ
cho công trình.(1đ)
a) Bảo vệ chống sét toàn bộ

hx =20m ; h= 20 + 3 =23m ; p=1 ; bố trí kim thu sét cao 3m tại các góc của mái nhà và dọc
các cạnh

Điều kiện bảo vệ chống sét trọng điểm các cạnh : a ≤ (h -hx )7p = (23-20)*7*1 = 21 m

60 60
Cạnh 60 m 𝑁1 ≥ ( + 1) = 3,857 chọn 4 kim thu sét . Khoảng cách giữa các kim 𝑎 = =
21 4−1
20𝑚
4
 25 25
Cạnh 25 m 𝑁1 ≥ ( + 1) = 2,19 chọn 3 kim thu sét .Khoảng cách giữa các kim 𝑎 = =
21 3−1
12,5𝑚

Do bảo vệ chống sét toàn bộ nên cần đảm bảo điều kiện D ≤ 8(h-hx)p = 8(23-20)1 =24m .
Nếu không đặt thêm kim trên mặt bằng nóc nhà sẽ không thoả điều kiện này , vậy bố trí thêm kim
như hình vẽ .
D =√202 + 12,52 = 23,58 m < 24m

Bán kính bảo vệ của cột 23m với độ cao 20 m :

23 − 20
𝑟𝑥 = 1,6 ∗ 23 ∗ ∗ 1 = 2,56𝑚
23 + 20

Vậy cần đặt thêm kim thu sét ở 2 góc của cạnh nhô ra 5m của toà nhà .
20m 20m 20m

12,5m D 12,5m

12,5m 12,5m

20m 20m
5m 20m 5m

Kiểm tra theo phương pháp quả cầu lăn

Điều kiện : độ võng max tính toán ptt ứng với khoảng cách xa nhất giữa 2 kim thu sét phải bé hơn
độ cao của kim thu sét gắn trên mái nhà : ptt < hkts
BVCS cấp III , khoảng cách xa nhất giữa 2 CTS a = 23,58 m ;
23,58 2
độ cao kim thu sét h KTS =3m > ptt =45 − √452 − ( ) = 1,57 m . Vậy nhà được bảo vệ
2
chống sét toàn bộ .
b) Bảo vệ bằng 1 đầu thu ESE
Cấp bảo vệ I , chọn h=6m , đặt đầu thu ESE ở tâm hình chữ nhật ; khoảng cách xa nhất ở độ
cao 20m cần bảo vệ là

a =√302 + 12,52 =32,5m

60m

b =√102 + 17,52 = 20,15 m a

Chọn đầu thu sét SE-9 ; L=30m , 25m 25m

h=6m , bảo vệ cấp I ,
Rp= 48m > 32,5m . bảo vệ được b
toàn bộ toà nhà
20m 20m
5m 20m 5m