ARALING PILIPINO ang araling pilipino at patuloy pa rin na ganun ang

➔ Ito ay multi disiplinang sistema.

URI NG ARP
1. Lipunan Bienvenido Lumbera
2. Kultura ➔ A national artist literature
3. Kaisipan ➔ Kung paano ako niligaw ng english
4. Imperyalismo ➔ UST journalism
5. Kolonyalismo ➔ Ang alam niya pag nagsasalita ka ng english ay
Babang Uri at Gitnang Uri pang mayaman at angat tingin sayo ng tao.
Agrikultura at Usaping Agham ➔ Nagaral sa ibang bansa noong 1967 sa Indiana
Baybayin - dagat o witch doctor University at nag research siya muna bago niya
nakamit ang Study of Literature.
A - Akademikong Disiplina ➔ Muling nag aral at inaaral niya ang panitikan ng
R - Reaksyon sa Kolonyalismo pilipino noong 1986.
A - Agham
L - Linang ARP - Kulturang Pilipino
I - Idenisasyon Nosce Te Ipsum - Kilalanin ang Sarili
N - Nationalismo
G - Gender at Sex ARP ( Pagaaral ng Pagkapilipino )
Kalituhan sa Identidad
P - Panlipunang Uri at ekonomiya Historical Revisionism
I - Imperyalismo Fake News
L - Lahi at Estelidad Neoliberalismo
I - Identidad
P - Progresibo Kalituhan sa Identidad
I - Interdisiplinaryo ➔ Kung ano ang gampanin mo sa lipunan at
N - Nagpapalaya pagtingin mo sa sarili mo.
O - Ordganisadong Pananaliksik Neoliberalismo
➔ Nagpapatayo ang mga tao na galing sa ibang
CMO 20 S-2013 bansa na gusali na dito mismo nagtatayo ng
➔ Tanggol wika ( kung saan ang kanilang mga kompanya kaya nawawalan ng rights ang mga tao,
layunin ay ang pagpapanatili ng asignaturang trabaho at kultura.
filipino sa kolehiyo) ➔ Libreng kalakalan at pagbabawas sa paggasta ng
➔ Kinakailangan tanggalin ang araling pilipino sa pamahalaan upang madagdagan ang papel ng
kolehiyo pribadong sektor sa ekonomiya.
➔ Inaasikaso ng suprema kung tatanggalin ang Historical Revisionism
pilipino sa kolehiyo ➔ Nanakop sa ating bansa at naging tulay upang
maging maganda ang ating bansa
BULACAN ➔ Nagbago ang kasanayan at pamumuhay ng mga
➔ Kilala bilang “tagalog at wika” tao.
Fake News
SB 1987 Artikulo 14 S-6 ➔ Nagkakaroon ng epekto sa pag unlad sa ating
➔ Unang batas bansa.
Miss information - pinakalat mo ang balita
TRO 2018
Dis information - pinakalat mo ang balita
➔ Hindi final na kung tatanggalin ang araling pilino
Mal information - gusto mo makasira sa tao gamit
na gusto ng suprema na maging mandatory
ang balitang ito o di kaya intention.
(tanggol wika)
➔ Ang ibang paaralan tinanggal na ang araling
pilipino at sa ibang paaralan namna pinapanatili
Kultura Habitus Pierre Bourdieu
➔ Kabuuang kaisipan, kaugalian at tradisyon sa ➔ Ay tumutukoy sa mga pamantayan halaga,
isang bayan saloobin at pag uugali ng isang partikular na
➔ Ay isang kapiluhan pangkat ng lipunan
➔ Latin word na “colore” na kabihasnan ang
kalinangan o linang Ideolohiya
➔ Indibidwalismong kultura ➔ Kanlipunan ng mga prinsipyo, sistema ng
➔ Kolektibong Kultura paniniwala , tradisyon, kamalayan o kaisipan na
Kultura ay makikita sa ating mga: naglalayong mag paliwanag tungkol sa daigdig at
● Tradisyon pagbabago nito.
● Paniniwala Dalawang uri ng Ideolohiya
● Kasanayan 1. Gahum
● Kaugalian 2. Kontra-Gahum
● Pananamit Gahum
● Mga pamana ➔ Tumutukoy ito sa dominanteng pananaw, idea
● Pamahiin praktika at produkto na itinakda ng mga
● Wika naghaharing uri sa lipunan.
● Panitikan Kontra-Gahum
● Gawi ➔ Bumabasag sa dominanteng pananaw at
mapanakop na kapangyarihan ng mga
Ayon kay ang Kultura naghaharing uri.
Gerad Hendrick Hofstede Ideological State Apparatus (ISA)
➔ Kunektibong programa na kaisipan sa pagkakilala Ahensya
natin sa ating sarili Institusyon
➔ Isang psychologist Paaralan
➔ Isang kolektibong pag programa ng isip na kung
Simbahan
saan nakilala ang kasapi ng isang pangkat ng tao
Pamilya
mula sa isa pa
Kultura ng Represyon at Pasismo
John Mole
➔ Ito ay ideolohiya na naniniwalang nag papailalim
➔ Isang makatang ingles para sa mga bata
ang kapakanan ng mamamayan sa tunguhin at
➔ Ang kultura ay kung paano ginagawa ang mga
interes nito.
bagay sa paligid mo
Kulturang Konsumerismo / Kapitalismo
Shalom Schwartz
➔ Ay isang pang-ekonomiyang sistema batay sa
➔ Ang kultura ay isang paniniwala, kasanayan,
pribadong pag mamay-ari ng mga paraan ng
simbolo at kaugaliang naganap sa mga tao sa
produksiyon at ng kanilang operasyon para sa kita.
isang lipunan.
● Reification
Alfonsus Trompenaar
● Alienation
➔ Ang kultura ay isang buhay na proseso ng
● Super-profit
paglutas ng mga problema ng tao sa pamamagitan
Kulturang Reaksyonaryo at Pangangayupa
ng pakikipag ugnayan, oras at kalikasan ng tao.
➔ Mga sitwasyon o pangyayari sa lipunan na
Pagpapatuloy ng Kultura
nawawalan na tayo ng sariling pag iisip o
Ideolohiya Louis Athusser
napipilitan gawin ang isang bagay dahil sa walang
➔ Ay laging umiiral sa isang patakaran ng isang
pagpipilian.
pamahalaan at pagsasagawa nito o mga kasanayan
Kulturang Machismo at Seksismo
Kultura Michel Foucault
➔ Ito ay diskriminasyon sa isang tao o grupo ng mga
➔ Ay isang kasaysayan na mga simula ngunit walang
tao batay sa kanilang sekswal na pag-uugali.]
sanhi
Kontra Kultura
➔ Isang bagong kasaysayan ng sibilisasyong
➔ Ay kulturang naghahanap ng katotohanan,
kanluranin
katarungan at katuwiran.
 ➔ Kulturang naghahangad at nagsusulong ng Mga Muhon ng Pilipinisasyon
pagkakapantay-pantay ng tao sa uring panlipunan Virgilio Enriquez
lahi at kasarian. ➔ Ama ng sikolohiyang pilipino
Kontra Kultura Prospero Covar at ang Pilipinolohiya
1. Kulturang Mapagpalaya ➔ Ama ng pilipinolohiya
2. Kulturang Siyentipiko ➔ Sistematikong pag-aaral ng Kapilipinuhan sa
3. Kulturang Makamasa tatlong larangan:
4. Kulturang Transpormatibo 1. Kaisipan
5. Kulturang Pagkapantay-pantay 2. Kultura (kasama ang wika, iba’t ibang larangan ng
6. Kulturang Rebolusyonaryo sining, pilosopiya at relihiyon)
7. Kulturang Makabayan 3. Lipunang Pilipino
Atrasadong Kultura Zeus Salazar
➔ Ay kailangan wasakin at palitan ➔ Ama ng pantayong Pananaw
➔ Kailangang lumikha ng bagong kulturang Pilipinolohiya
mapagbago at mapagpalaya. ➔ Pilipino at logos (lohiya)
Dalumat ➔ Inihalintulad niya ang pilipinolohiya sa isang
➔ Walang salitang ugat banga loob, lihim at labas.
➔ Malalim na pagtingin at pagsusuri Pangkaming Pananaw
Paraan ng Pagdadalumat Noon
Leksikal na Paraan ➔ Madalas nating sirain ang mga stereotypes
➔ Sa pagdadalumat para tukuyin o pag-aralan ng ➔ Ginagamit ng mga propagandista laban sa
semantik ng salita. mapang-alipustang Espanyol
Simbolikal na Paraan ➔ Pagpapakita sa mga banyaga na kaya rin ng mga
➔ Simbolo na nagpapahiwatig ng kahulugan. Pilipino
Diskursibong Paraan Iskizofrenyang Pangkalinangan
➔ Kailangan bigyan ng malalim na diskurso ang ➔ Lagi na lamang dapat ikompara ang sarili at ang
salitang nais mong bigyan ng katuturan sariling hiram na kultura sa mga dayuhan:
➔ Pakikipag Usap at pakikipag ugnayan Sumusulat sa wikang banyaga (upang maipakita
Muhon na puwede pala, kaya pala!) kailangan munang
➔ Hangganan at pinagmulan humiwalay sila sa (at iiwan nila ang) katutubong
➔ Pundasyon sa pinagmulan kalinangan mamaya-maya ay babalik lamang dito
Tunguhin ng Araling Pilipino para gamitin ang ilang elemento nito sa kanilang
Ramon Guillermo paglikha.
➔ Sariling Atin: Ang Nagsasariling Komunidad Na Kulturang Nasyonal
Pangkomunikasyon sa Disiplinang Araling ➔ Ang Kulturang Nasyonal na pinalaganap ng elite,
Pilipino samakatuwid, ay instrumento ng dominasyon sa
➔ Kahalagahan ng Wika sa Kalayaan taumbayan. Ito ay isang halimbawa ng
Georg Friedrich Hegel representasyon ng Imperyalismo.
➔ Pagkakakilanlan Pangsilang Pananaw at Ang Pantayong Pananaw sa
Dr. Jose Rizal Kasaysayan
➔ Wikang Pilipino sa Noli Me Tangere at El Zeus Salazar bilang isang Marxista
Filibusterismo Ika-18 Dantaon
● Wika ➔ Unti-unting pumasok nang mas maramihan ang
● Pakikipag-ugnayan mga akulturado o ladino sa sistemang kolonyal ng
● Pagkakakilanlan mga Espanyol: eskriba, abu-abugado, at sekular na
● Pagkakaisa pari. Sekular na Pari vs Prayle
● Kalayaan Ika-19 Dantaon
Rhoderick Nuncio ➔ Sa kabilang banda, wala o napawalay man ang
➔ Professor ng De La Salle University at isang mga Ilustrado sa kanilang sariling mga
aktibong miyembro ng Tanggol Wika. kalinangan, subalit hindi naman sila
 matanggap-tanggap ng mga Espanyol sa matataas
na baitang ng lipunang kolonyal.
➔ Tinanggap nila ang pagtatakwil sa kanila ng
Espanyol. Tinawag nila ang kanilang mga sarili na
“Pilipino.” Ang punto-de-bista ng mga Pilipinong
ito ay “Pangkami.”
Pantayong Pananaw sa Kasalukuyan
➔ Sa larangang pangkalinangan, ang pagtatatag ng
nasyon ng mga elite ay nagbunga ng pagkakahati
ng kapilipinuhan—ang dambuhalang
pagkakahating pangkalinangan.
Pantayong Pananaw
➔ Ito ang isang sistema na tinatawag na “closed
circuit” isang nakapanid na pag-uugnayan /
pakikipag-ugnayan. Ito ay nangyayari lamang
kung iisa ang code o pinagtutumbasan ng mga
kahulugan. Bago pa man magkaugnay
Kapilipinuhan ang mga Espanyol, bawat isa sa
mga pangkat etniko ay may sariling Pantayong
Pananaw na.
Kalinangang Bayan
➔ Nagkaroon ng kalituhan sa identidad ang mga
elite tulad ng nangyari sa “Many People, Many
Places” na video kung saan nakatanggap ng
kritisismo at samu’t saring reaksyon ang naging
kinatawan ng Pilipinas.
➔ Kinalabasan ng proseso ng pagbuo ng mga
pamayanang pilipino sa isang bayang pilipino,
dahil sa Inang Bayang Himagsikan noong 1896.
Pagkalito ng mga Elite
➔ Lagi na lamang suliranin ang Identidad.
➔ Kinakailangan nilang gawing ibayong ideal ang
mga Pilipino kapag inihahambing ang mga ito sa
banyaga.
➔ Ang laging pamumuna at pamimintas sa inaakala
ng tunay na Pilipinong pag-uugali.
Mga Hamon sa Indibidwal na Iskolar sa Larang ng
Araling Pilipino
➔ Pagsasanay sa sarili sa pagbabasa ng Wikang
Filipino
➔ Paghubog sa pagsusulat ng libro at artikulo sa
Wikang
➔ Filipino
➔ Paggamit ng Wikang Filipino sa Talakayan
➔ Ang Wikang Filipino ay hindi mababang uri ng
gawain
EBOLUSYON NG WIKANG
PAMBANSA
1897
➔ Una nang naitadhana sa Saligang Batas ng
Biak-na-Bato noong 1897 ang pagsisikap na
magkaroon tayo ng opisyal na wikang gagamitin
sa pakikipagtalastasan ng mga Pilipinong mula sa
iba’t ibang dako ng bansa na may
➔ sari-sariling din namang wika.
➔ “Ang wikang Tagalog ang siyang magiging
wikang opisyal ng mga Pilipino.”
1901
➔ Pinagtibay noong 1901 ng Philippine Commission
sa pamamagitan ng Batas Blg. 74 na gawing
panturo sa mga paaralan ang wikang Ingles sa
kabila ng mga pagtutol ng mga mambabatas,
mamamahayag, at mga gurong Pilipino.
➔ Si Teodoro Kalaw, isang mamamahayag ay
nagbigay ng puna sa patakaran ng mga Amerikano
sa pagpapagamit ng Ingles sa mga paaralang
Pilipino.
1925
➔ Ang resulta sa isinagawang survey ng Monroe
Educational Survey Commission na mabagal ang
pagkatuto ng mga batang Pilipino kung Ingles ang
wikang panturo sa mga paaralan.
1931
➔ Ang mga mababatas na Pilipino ay nagpanukala
ng batas pangwika noong 1931 gaya ng
Panukalang Batas Blg. 577 na nag-utos sa kalihim
ng Public Instruction na gamitin bilang panturo sa
mga paaralang primarya ang katutubong wika
mula taong panuruan 1932–1933. Hindi malaman
kung ano ang magiging wikang opisyal ng mga
Pilipino—Espanyol, Ingles, o Tagalog.
1934
➔ Dating Pangulog Manuel Luis Quezon ay nadama
niya ang hirap sa pakikipagtalastasan sa mga
mamamayan ng Pilipinas na hindi marunong
umunawa ng Ingles at Espanyol.
➔ Kaya naman ipinaglaban ng mga delagado [na
hindi Tagalog] sa Kumbensiyong Konstitusyonal
noong 16 Agosto 1934 ang pagkakaroon ng
sariling wikang Pambansa. Kabilang dito sina
Felipe R. Jose (Mountain Province), Wenceslao Q.
Vinzons (Camarines Norte), Tomas Confesor
(Iloilo), Hermenegildo Villanueva (Negros
Oriental), at Norberto Romualdez (Leyte).
Makikita sa ibaba ang ilang mga pahayag ni Kgg.
 Felipe R. Jose na sinipi mula sa kaniyang
talumpating binigkas sa Kumbensiyong
Konstitusyonal na may pamagat na “Kailangan
ang Sariling Wikang Pambansa.”
1936
➔ Ipinahayag ni Pang. Manuel Luis Quezon sa
Unang Pambansang Asamblea noong 27 Oktubre
1936 na ang mga mamamayang may isang
nasyonalidad at isang estado ay “dapat magtaglay
ng wikang sinasalita at nauunawaan ng lahat.”
Taóng 1935 nang suportahan niya ang pagsisikap
na magkaroon ng isang wikang Pambansa.
➔ Pinanukala sa kaniya ng isang pangkat na binubuo
nina Lope K. Santos, Cecilio Lopez, Sofronio
Calderon, Jose N. Sevilla, at iba pa ang isang
mungkahi tungo sa pagkakaroon ng isang wikang
Pambansa. Iyon ang naging daan para sa pormal
na probisyon na magkaroon ng wikang Pambansa.
Kung kaya naitadhana sa Artikulo Blg. XIV,
Seksiyon 3 ng Saligang Batas ng 1935.
➔ Pinagtibay ang Batas Komonwelt Blg. 184 noong
13 Nobyembre 1936. Alinsunod dito, itinatag ang
Surian ng Wikang Pambansa (SWP) “na
mag-aaral ng mga diyalekto sa pangkalahatan para
sa layuning magpaunlad at magpatibay ng isang
wikang batay sa isa sa mga umiiral na wika.”
1937
➔ Humirang ang Pangulong Quezon noong 12 Enero
1937 ng pitong palaaral na mga Pilipino na siyang
kauna-unahang bumuo sa pamunuan ng SWP. Sila
ang gumawa ng pag-aaral sa mga umiiral na
katutubong wika sa buong bansa.
➔ Kaya masasabing sa ginawang pamimili ay hindi
nangibabaw ang tinatawag na “rehiyonalismo
(regionalism)” .
➔ Noong 30 Disyembre 1937, sinang-ayunan batay
sa Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 na
pagtibayin ang Tagalog “bilang batayan ng
wikang Pambansa ng Pilipinas.”
1940
➔ Isa sa mga mahalagang ambag ng SWP ang
pagbubuo A Tagalog-English Vocabulary at
Balarila ng Wikang Pambansa na nalathala noong
1 Abril 1940 sa bisa ng Kautusan Tagapagpaganap
Blg. 263 na nilagdaan ni Pangulong Quezon.
Noong 7 Hunyo 1940 ay pinagtibay ng
Pambansang Asamblea ang Batas Komonwelt
Blg. 570 na kumikilala wikang Pambansa bilang
isa sa mga opisyal na wika ng bansa.
1942
➔ Inihayag ng Komisyong Tagapagpaganap ng
Pilipinas [Philippine Executive Commission] ang
Ordinansa Militar Blg. 13 na nagtatakda na ang
Nihonggo at Tagalog ang magiging mga opisyal
na wika sa buong kapuluan.
➔ At upang matupad ang mithing wikang Pambansa,
sari-saring seminar ang idinaos. Naging daan ang
isang Kautusang Pangkagawaran na ipinalabas
noon ng Kalihim ng Pagtuturong Pambayan na si
Jorge Bacobo upang masimulang ituro ang wikang
pambansa sa mga publiko at pribadong paaralan
noong 19 Hunyo 1940. Iminungkahi din ang
paglalaan ng seksiyon para sa wikang pambansa
sa mga pahayagang pampaaralan upang masanay
magsulat ang mga estudyante gamit ang wikang
ito.
1946
➔ Noong 4 Hulyo 1946, sa bisa ng Batas
Komonwelt Blg. 570, inihayag bilang wikang
opisyal ang wikang pambansa.
1954
➔ Ipinatupad ang Linggo ng Wika, sa bisa ng
Proklamasyon Blg. 12 na nilagdaan ni Pangulong
Ramon Magsaysay ang pagdiriwang ng Linggo ng
Wikang Pambansa mula Marso 2–4 Abril.
➔ Sa bisa naman ng Proklamasyon Blg. 186 na
nilagdaan pa rin ni Pangulong Magsaysay bilang
susog sa proklamasyon noong 1954, inilipat ang
panahon ng pagdiriwang ng Linggo na Wikang
Pambansa sa 13–19 Agosto bilang paggunita
naman sa kaarawan ni Manuel Luis Quezon na
kinilalang “Ama ng Wikang Pambansa".
1956
➔ Isinalin sa wikang pambansa ang pambansang
awit nang ilang beses bago naging opisyal ang
pambansang awit noong 1956, at binuo ang
Panatang Makabayan noong 1950.
➔ Nailathala ang English-Tagalog Dictionary; at
pagkaraan ay tesawro-diksiyonaryo. Taong 1956,
buwan ng Pebrero nang rebisahin ang Lupang
Hinirang at Panatang Makabayan at ipinagamit ito
sa mga paaralan.
➔ Pambansang Awit sa pangunguna ng noon ay
kalihim ng edukasyon, Gregorio Hernandez, Jr.
Lumabas pagkatapos ang sirkular 21 na nilagdaan
ng noon ay direktor ng mga paaralang bayan, ang
pagtuturo at pag-awit ng pambansang awit.
1959
➔ Taong 13 Agosto 1959 naman nang magpalabas
ng Kautusan Pangkagawaran Blg. 7 ang kalihim
ng edukasyon na si Jose E. Romero na nag-aatas
na tawaging “Pilipino” ang Wikang Pambansa.
Hangarin sa paggamit ng “Pilipino” na maiwasan
ang usapin Tagalog ang wikang Pambansa.
➔ Mahalagang mailinaw na batayan lamang ng
wikang pambansa ang Tagalog sa mga panahong
ito at ang wikang pambansa na batay sa Tagalog
ay tatawaging Pilipino. Kaya naman, inilahad sa
isang kautusang pangkagawaran na iniutos ng
Kagawaran ng Edukasyon noong Nobyembre
1962 ang pagsasa-Pilipino ng mga sertipiko at
diploma ng mga paaralan.
1967
➔ Sa bisa naman ng Kautusang Tagapagpaganap
Blg. 96 na nilagdaan ng dating Pang. Ferdinand E.
Marcos noong 1967 ay ginamit ang Filipino sa
pagpapangalan sa mga gusali, edipisyo, at
tanggapan ng ating pamahalaan. Bilang susog sa
ganitong hakbangin ng Pangulong Marcos,
nagpalabas naman ng isang Memorandum
Sirkular noong 1968 si Kalihim Tagapagpaganap
Rafael Salas na nagpapahayagna pati ang mga
letterhead ng mga kagawaran, tanggapan, at
sangay ng pamahalaan ay nararapat na ring isulat
sa Filipino na may kalakip na teksto rin sa Ingles.
➔ Sa pamamagitan ng Memo Sirkular Blg. 227, ang
noon ay Kalihim ng Edukasyon Ernesto Maceda
ay nag-utos na ang mga pinuno at kawani ng mga
tanggapan ay dumalo sa mga seminar na idaraos
kaugnay ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 187.
1970
➔ Naging wikang panturo naman ang wikang
pambansa sa mga paaralang primarya sa bisa ng
Resolusyon Blg. 70 na lumabas noong 1970. Ang
hakbanging ito ay sinundan ng paghaharap ng
Kilusang Pilipino ng Pambansang Lupon sa
Edukasyon na ipatupad sa lahat ng kolehiyo at
unibersidad—pribado at publiko ang paggamit ng
Pilipino bilang panturo sa mga kursong Rizal,
Kasaysayan ng Pilipinas at Pamahalaan noong 25
Pebrero 1970.
1972
➔ Noong Disyembre 1972, sa bisa ng Atas ng
Pangulo Blg. 73, inatasan ni dating Pangulong
Ferdinand Marcos Srang Surian ng Wikang
Pambansa na ang isalin ang Saligang Batas sa mga
wikang sinasalita ng may limampung libong
mamamayan, alinsunod sa probisyon ng Saligang
Batas (Artikulo XV. Seksiyon 3).
1973
➔ Mayo 1973 nang tanggapin ang pagsang-ayon ng
Kalihim ng Katarungan Vicente Abad Santos
hinggil sa pagiging opisyal ng Pilipino bilang
wikang Pambansa sa Bagong Konstitusyon. Ang
“Pilipino” na ibinatay nang malaki sa Tagalog ay
maghuhunos na “Filipino” alinsunod sa atas ng
Saligang Batas 1973 na ang Batasang Pambansa
ay dapat gumawa ng mga hakbang tungo sa
paglinang at pormal na adopsiyon ng isang
panlahat na wikang pambansa na tatawaging
Filipino. Kasabay nito ang pagiging asignatura at
midyum ng pagtuturo sa lahat ng antas ng
pag-aaral.
1974
➔ Nilagdaan ni Kalihim Juan L. Manuel ng
Kagawaran ng Edukasyon at Kultura ang
Kautusang Pangkagawaran Blg. 25 ng nagtatakda
ng mga panuntunan sapagpapatupad ng
patakarang edukasyong bilingguwal sa mga
paaralan na nagsisimula sa taong-aralan
1974–1975. Inilabas naman noong Oktubre 1975
ng Surian ng Wikang Pambansa ang isang aklat na
may pamagat na “Mga Katawagan sa Edukasyong
Bilinggwal.” Layunin nito na makatulong sa
mabilis na pagpapalaganap ng bilingguwalismo.
1978
➔ Lumabas ang Kautusang Pangministri ng
Kagawaran ng Eduaksyon na siyang nag-utos ng
pagkakaroon ng 6 yunit na Filipino sa lahat ng
kurso sa tersiyarya at 12 yunit ng Filipino sa mga
kursong pang-eduaksyon.
1979
➔ Nang sumusnod na taon, ipinag-utos din ng
kagawaran na sa mga kursong Medisina, Dentista,
Abogasya, at Paaralang Gradwado ay
magkakaroon na rin ng Filipino sa kanilang
kurikulum. Pati na rin ang mga estudyanteng
dayuhan sa bansa ay pinakuha ng asignaturang
Filipino.
➔ Sa pagtatayang ginawa ng Surian ng Wikang
Pambansa, batay sa ulat ng Tanggapan ng
Pambansang Sensus at Estadistika noong 1970,
1975, at 1980, isandaang bahagdan (100%) ng
mga mamamayan ang gagamit ng Filipino sa
kanilang pakikipagtalastasan. Inaasahang
mangyayari ito sapagkat sa mga taong ito ay
maraming mga palatandaan ng unti-unti nang
 tinatanggap ng marami ang paggamit ng wikang
sarili sa pagtalakay sa mga mahahalagang isyu sa
bansa.
1986
➔ Naging katuwang ang SWP sa paghahanda ng
salin ng Saligang Batas ng 1986, at sa naturang
batas din kinilalang ang pambansang wika ay
“Filipino.” Sinasabi sa batas na, “habang
nililinang ang Filipino ay dapat itong payabungin
at pagyamanin nang nakasalig sa mga katutubong
salitang umiiral sa wikang Filipino at iba pang
wika.”
1987
➔ Sa bisa ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 117
na nilagdaan ni Pang. Corazon Aquino ay nalikha
ang Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP) na
pumalit sa SWP.
➔ Alinsunod sa mga tadhana ng batas at sang-ayon
sa nararapat na maaaring ipasya ng Kongreso,
dapat magsagawa ng mga hakbangin ang
pamahalaan upang ibunsod at puspusang itaguyod
ang paggamit ng Filipino bilang midyum ng
opisyal na komunikasyon at bilang wika ng
pagtuturo sa sistemang pang-edukasyon.
➔ Artikulo XIV, Seksiyon 6
➔ Artikulo XIV, Seksiyon 7
➔ Artikulo XIV, Seksyion 8
1988
➔ Nilagdaan naman ni Pangulong Corazon Aquino
noong 25 Agosto 1988 ang Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 335 na nag-aatas sa lahat
ng kagawaran, kawanihan, tanggapan, ahensiya, at
instrumentaliti ng pamahalaan na na magsagawa
ng mga hakbang na kailangang para sa layuning
magamit ang Filipino sa opisyal na transaksiyon,
komunikasyon, at korespondensiya.
➔ Samantala, nangangahulugan naman ang Seksiyon
6 na ang "Filipino ay nangangailangan ng isang
ahensiyang pangwika na magtataguyod sa
nabanggit na simulain na dapat itong paunlarin at
pagyamanin nang nakasalig sa mga katutubong
wika ng bansa. Makikita sa ibaba ang
presentasyon ng konsepto ng Tagalog, Pilipino at
Filipino.
➔ Tagalog na nangangahulugang hindi kapantay sa
antas ng dalawang wika na nasa itaas nito dahil
ang Tagalog ay Lingua Franca sa Kamaynilaan at
mga karating na rehiyon tulad ng rehiyon 4 at
ilang bahagi ng rehiyon 3. Sa ikalawang antas na
tumutukoy sa Pilipino bilang unang itinampok na
pambansang wika, sa paglipas ng panahon ay
ginamit naman ang "Pilipino" bilang pangalan ng
wikang pambansa na batay pa rin sa Tagalog. Ang
nasa pinakaitaas naman ang Filipino na
kumakatawan naman sa itinatadhana ng 1987
Konstitusyon na Filipino bilang wikang
pambansa.
➔ Kasama rin sa pinagtibay sa Saligang Batas ng
1987 ang pagtatatag ng isang komisyon ng
pambansang wika. Artikulo XIV, Seksiyon 9
1991
➔ Naisakatuparan ito nang maipasa ang Batas
Republika 7104 noong 14 Agosto 1991, nang
matatag ang Komisyon sa Wikang Filipino
(KWF). Kailangan ang KWF dahil ito ang
ahensiyang makapagmumungkahi at
makapaghahanda ng mga hakbang, plano,
patakaran, pananaliksik, at gawain hinggil sa mga
wika sa bansa, lalo na sa paggamit ng Filipino
bilang pambansang wika at iba pang mga
katutubong wika.
1992
➔ Noong 13 Mayo 1992. pinagtibay ng mga
komisyoner ang Resolusyon Blg. 92-1 na
naglalahad ng batayang deskripsiyon ng Filipino
na.
➔ Ang mga probisyong ito at ang mga pagsisikap na
ginawa ng mga samahang pangwika pati na ang
mga suportang binigay ng pangulo ng bansa, at
ang pakikiisa ng bawat Pilipino ang siyang
inaasahang maglalagay sa wikang pambansa sa
kalagayang magiging mabisang instrumento sa
pagpapaunlad ng industriya at ekonomiyang
Pilipino.
1996
➔ Inilabas ng Komisyon sa Lalong Mataas na
Edukayon (CHED) ang CHED Memorandum
Order (CMO) Blg. 59, Serye 1996 hinggil sa New
General Education Curriculum (GEC) na
nagsasabing kailangang magkaroon ng 9 yunit sa
pangkalahatang edukasyon sa kolehiyo ang
Filipino 1 (Sining ng Komunikasyon), Filipino 2
(Pagbasa't Pagsulat sa Iba't Ibang Disiplina), at
Filipino 3 (Retorika). Ito ang magsisilbing
batayang kurso sa kolehiyo depende sa programa
ng mag-aaral.
1997
➔ Mula sa pagdiriwang ng Linggo ng Wika, sa bisa
naman ng Proklamasyon Blg. 1041 noong 1997,
sa atas ng Pangulong Fidel V. Ramos ay
 ipinahayag ang 1-31 Agosto bilang Buwan ng
Wikang Pambansa. Ito ang taunang ipagdiriwang
at pangungunahan ng mga pinuno at kawani sa
sektor ng pamahalaan, mga pinuno at guro sa
sektor ng edukasyon, mga kinatawan ng
pakikipag- ugnayang pangmadla, mga pinuno at
miyembro ng iba't ibang organisasyong pangwika.
2009
➔ Taong Hulyo 2009, inilbas naman ng Kagawaran
ng Edukasyon ang Kautusang Pangkagawaran
Blg. 74 na may pamagat na "Institutionalizing
Mother Tongue- Based Multilingual Education
(MTB-MLE). Isinasaad sa kautusang ito nito na
gamitin ang unang wika ng mga bata bilang
wikang panturo mula pre-school hanggang baitang
3.
2013
➔ Ang KWF sa ilalim ng pamumuno ng
Pambansang Alagad ng Sining Virgilio S. Almario
ay naglabas ng kauna-unahang depinisyon ng
Filipino sang-ayon sa binuong Resolusyon Blg.
13-39.
➔ Sa parehong taon (2013), nagkaroon ng malaking
usapin sa Filipino sa larang ng edukasyon na
nagdulot ng pagkabalisa sa mga guro sa Filipino,
mananaliksik-wika at mga tagapagtanggol ng
wikang pambansa.
➔ Naglabas ang CHED ng memorandum, partikular
ang CMO Blg. 20 Serye 2013 na pagtatakda sa
Filipino bilang opsiyonal na kurso sa General
Education Curriculum (GEC) sa kolehiyo. Sa
halip ay inilipat ito sa Senior High School sa
ilalim ng binagong kurikulum na K to 12. Bunga
ng mga kabi-kabilang petisyon at di-pagsang-ayon
sa CMO Blg. 20, naglabas ng Temporary
Restraining Order ang Korte Suprema sa
implementasyon nito noong Abril 2015. Ngunit
taong 2018 ay inalis din ng Korte Suprema ang
TRO sa CMO Blg. 20. Hanggang sa kasalukuyan
ay itinuturing pa rin ito ng mga tagapagtanggol ng
wikang pambansa na isang malaking hamon sa
patuloy na pagpapayabong at pagpapaunlad ng
wikang pambansa.
➔ Sa sumunod na taon ay unti- unting bumuo ang
ibang kolehiyo at unibersidad ng mga asignatura
may kinalaman sa Filipino tulad ng Pagsasalin,
Panitikan, at Araling F/Pilipino.