Professional Documents
Culture Documents
नागरिक लगानी कोष (व्यवस्थापन) विनियमावली, २०४८
नागरिक लगानी कोष (व्यवस्थापन) विनियमावली, २०४८
gful/s nufgL sf]if P]g, 2047 sf] bkmf 59 n] lbPsf] clwsf/ k|of]u u/L sf]ifn] g]kfn
;/sf/sf] :jLs[lt lnO{ b]xfosf ljlgodx? agfPsf] % .
kl/R%]b - 1
k|f/lDes
1= ;+lIfKt gfd / k|f/De M
1_ of] ljlgodx?sf] gfd ægful/s nufgL sf]if Joj:yfkg ljlgodfjnL, 2048Æ /x]sf]
% .
2= kl/efiff M
-s_ æP]gÆ eGgfn] gful/s nufgL s]fif P]g, 2047 ;Demg' kb{% .
-u_ æls:tf tnaÆ eGgfn] sf]ifn] z]o/jfnf;+u z]o/jfktsf] ls:tf /sdsf] e'QmfgL
dfu u/]sf] ;Demg' kb{% .
-#_ æbf]>f] ahf/Æ eGgfn] sf]ifn] Ps k^s hf/L u/]sf] Psf°sf] sf/f]af/ /
tT;DaGwL Joj:yfnfO{ ;Demg' kb{% .
-r_ æ;dosflng shf{Æ eGgfn] s'g} ;+ul&t ;+:yfnfO{ pTkfbg -;]jf ;d]t_ Ifdtfsf]
l;h{gf ug{ jf lj:tf/ ug{ / cfod'ns sfo{sf] nflu ;fwf/)ftof Ps jif{eGbf
a(L cjlwsf nflu sf]ifn] k|bfg ug]{ shf{nfO{ ;Demg' kb{% .
3
-%_ æ;+ul&t ;+:yfÆ eGgfn] k|rlnt sfg"g adf]lhd ;+ul&t ;+:yfsf] ?kdf :yfkgf
ePsf] a}+s, sDkgL, pBf]u jf To:t} cGo ;/sf/L jf u}/;/sf/L ;+:yf ;Demg'
kb{% / æ;+ul&t ;+:yfsf] ?kdf :yfkgf ePsf]Æ eGgfn] k|rlnt sfg'g adf]lhd
:yflkt ePsf] sDkgL jf v'Nnf ?kdf lwtf]kq hf/L ug{ kfpg] ;+ul&t ;+:yf
;Demg' kb{% .
-h_ æl*j]Gr/Æ eGgfn] ;+ul&t ;+:yfn] cfkm\gf] hfoh]yf jf cGo rn tyf crn
;DklQsf] lwtf]df hf/L u/]sf] ¥)fkq ;Demg' kb{% .
-em_ æ^<i^LÆ eGgfn] s'g} JolQm jf ;+ul&t ;+:yfn] cfkmgf] jf / / t]>f] kIfsf]
lxtsf] ;+/If)f ug{ lgo'Qm jf d's// u/]sf] JolQm jf ;+ul&t ;+:yf ;Demg'
kb{% .
-`f_ æl*j]Gr/ ^<i^LÆ eGgfn] sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf] l*j]Gr/df nufgL ug]{
nufgLstf{ / ;DalGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf] aLr /xL l*j]Gr/jfnfsf] lxt
;+/If)f ug]{ k|of]hgsf] lgldQ ;DalGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfn] lgo'Qm jf
d's// u/]sf] ^<i^L ;Demg' kb{% .
-^_ “sfo{qmd” eGgfn] o; ljlgodfjnLsf] ljlgod 13 / 14 adf]lhd ;+rfng x'g]
jrt sfo{qmdx?, jrt of]hgfx? tyf cjsfz sf]ifx? ;d]tnfO{ hgfpF% .
kl/R%]bÊ 2
sf]ifsf] z]o/ ;j{;fwf/)fdf laqmLsf] nflu lgisfzg ubf{ slDtdf 21 lbgsf] Dofb lbO{
g]kfnsf] k|d'v kqÊklqsfdf ;"rgf k|sflzt ul/g]% .
-1_ sf]ifn] cfkm\gf] z]o/ jf l*j]`r/ laqmLsf] nflu lgisfzg ug'{ cl# P]gsf] bkmf
6 adf]lhd ljj/)fkq k|sflzt ug]{% .
-2_ pkÊljlgod -1_ adf]lhd k|sflzt x'g] ljj/)fkqdf b]xfosf s'/fx? v'nfpg'
kg]{% M
-v_ sd{rf/L jf c? s;}sf] nflu z]o/ ;'/lIft ug]{ k|jGw ePdf ;f]
s'/f .
-#_ z]o/ d"Nodf lk|ldod yk u/L laqmL ul/g] ePdf lk|ldod yk ug'k
{ g]{
sf/)f / cf}lrTo .
-r_ olt;Dd z]o/sf] u|fxs ePkl% z]o/ af+*kmf+* ug]{ sfd z'? x'g]% eGg]
s'/f .
-h_ l*j]`r/ hf/L u/L shf{ lng'k/]sf] eP To;sf] sf/)f, ls:tf jf r'Qmf
e'Qmfg ePsf] l*j]`r/sf] ;+Vof / hDdf ltg{ af+sL shf{ .
-em_ z]o/ jf l*j]`r/ laqmL eO{ cfPsf] /sdaf^ vl/b ePsf] hfoh]yf ;f]
hfoh]yf laqmL ug]{sf] gfd, gub /sdsf] ;§f z]o/ jf l*j]`r/ lng]
lbg] Joj:yf ul/Psf] eP ;f] s'/f .
-^_ sf]ifsf] sfdsf] nflu rflxg] vr{ / To;af^ x'g] cfDbfgLsf] cg'dfg .
-t_ sf]ifsf] jf;nft / gfkmf gf]S;fgLsf] ljj/)f lg/LIf)f ug{ kfOg] ;do /
:yfg .
-3_ ljj/)fkqdf n]lvPsf] s'g} s'/fn] P]g tyf o; ljlgodfjnL adf]lhdsf] s;}sf]
clwsf/ tyf bfloTjdf s'g} c;/ kg]{ %}g .
-4_ pklgod -1_, -2_ / -3_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf ePtfklg ljj/)fÊkq
k|sflzt ug'{ cl# sf]ifn]] ;f] ljj/)fkq g]kfn ;/sf/ ;dIf k]z u/L :jLs[lt
k|fKt u/]kl% dfq k|sflzt ug'{ kg]{% / To:tf] ljj/)fÊkqsf] klxnf] kfgfdf
g]kfn ;/sf/sf] :jLs[lt k|fKt ePsf] Joxf]/f pNn]v ul/Psf] x'g' kg]{% .
5= z]o/sf] b/vf:t M
-1_ sf]ifsf] z]o/ vl/b ug{ rfxg] JolQmn] cg';"rLÊ1 adf]lhdsf] (f+rfdf b/vf:t
lbg' jf k&fpg' kg]{% .
-2_ pkljlgod -1_ adf]lhd b/vf:t lb+bf jf k&fp+bf b/vf:tjfnfn] ;f] b/vf:t
;fy cfkm"n] lng] z]o/sf] d"No afkt sf]ifn] tf]s] adf]lhdsf] k]ZsL k&fpg' kg]{%
. k]ZsL /sd ;fydf gk&fPsf] b/vf:t dfGo x'g] %}g .
5
-3_ s;}n] ;femf u/L z]o/ vl/b ug]{ ePdf b'O{ hgf ;Ddsf] gfddf ;femf u/L
z]o/ vl/b ug{ ;lsg]% .
6= z]o/sf] af+*kmf+* M
-1_ z]o/ vl/b ug{sf] nflu b/vf:t lbg] clGtd Dofb gf#]sf] 6 dlxgfleq sf]ifn]
;se/ ;a} b/vf:tjfnfn] z]o/ kfpg] u/L z]o/sf] af+*kmf+* ug]{% .
-2_ pkljlgod -1_ adf]lhd z]o/sf] af+*kmf+* ePkl% ;f]sf] ;"rgf b/vf:tjfnfnfO{
lbOg]% / o:tf] ;"rgf g]kfnsf] k|d'v kqÊklqsfdf ;d]t k|sflzt ul/g]% .
-3_ pkljlgod -1_ adf]lhdsf] Dofbleq sf]ifn] z]o/sf] af+*kmf+* ug{ g;s]df ljlgod
5 pkljlgod -2_ adf]lhd k|fKt /sd / ;f] /sd k|fKt ePsf] ldltb]lv jflif{s +
bz k|ltztsf b/n] ;f] /sdsf] Jofh ;d]t lkmtf{ ug]{% .
7= z]o/sf] k|df)fkq M
-1_ sf]ifsf] z]o/ vl/b ug{ k|To]s z]o/jfnfnfO{ cg';"rL 2 adf]lhdsf] (f+rfdf z]o/
k|df)fÊkq lbOg]% .
-2_ pkljlgod -1_ adf]lhd lbOg] z]o/ k|df)fÊkqdf sDtLdf b'O{ hgf ;`rfnssf]
;xL%fk k/]sf] / sf]ifsf] %fk nfu]sf] x'g' kg]{% .
-3_ b'O{ hgf JolQmn] ;femfdf lnPsf] z]o/afkt pkljlgod -1_ adf]lhd k|df)fkq
lb+bf To:tf b'a} ;fem]bf/x?sf] gfd k|df)fkqdf hgfO{ ;f]dWo] s;}nfO{ lbg
;lsg]% .
-4_ z]o/ k|df)fÊkq x/fPdf jf gf]S;fg ePdf z]o/jfnfn] ;f] x/fPsf] jf gf]S;fg
ePsf] yfxf kfPsf k}tL; lbgleq b/vf:t b:t'/ :j?k ?=25.Ê -kRrL;_ ;d]t
;+nUg u/L ;f] Joxf]/fsf] b/vf:t sf]ifsf] s]Gb|Lo sfof{nodf lbg' kg]{% .
-5_ pkljlgod -4_ adf]lhd s;}sf] b/vf:t kg{ cfPdf b/vf:tjfnfnfO{ csf]{
k|df)fÊkq lb+bf s;}nfO{ dsf{ kg]{ jf afwf la/f]w ePdf ;"rgf k|sflzt ePsf]
ldltn] 35 lbgleq ph'/ ug{ cfpg' egL g]kfnsf k|d'v kq Êklqsfdf ;d]t
k|sflzt ul/g]% .
-6_ pk ljlgod -5_ adf]lhdsf] ;"rgfsf] Dofbleq s;}sf] ph''/ kg{ gcfPdf ;f]
Joxf]/f hgfO{ sf]ifn] z]o/jfnfnfO{ csf]{ k|df)fÊkq lbg' kg]{% / ;f] s'/f
z]o/jfnfsf] btf{ lstfadf ;d]t hgfO{ /fVg' kg]{% .
-7_ pk-ljlgod -5_ adf]lhdsf] ;"rgfsf] Dofbleq s;}sf] ph'/ kg{ cfof] / To;df
xs a]xsdf lg)f{o ug'k { g]{ b]lvof] eg] sf]ifn] ;DalGwt b/vf:tjfnf /
ph'/jfnfnfO{ cbfntaf^ xs sfod u/fO{ Nofpg' egL ;"rgf lbg' kg]{% /
To:tf] cj:yfdf cbfntaf^ clGtd lg)f{o ePadf]lhd ug'{ kg]{% .
6
-1_ P]gsf] bkmf 10 adf]lhd s'g} z]o/jfnfn] z]o/ lwtf]aGws lbPdf ;f] Joxf]/f
sf]ifsf] >]:tfdf hgfpsf] lgldQ lwtf]aGws lng]n] cg';"rL 3 adf]lhdsf] kmf=g+=
1 sf] (f+rfsf] b/vf:t ;fy kmf=g+= 2 (f+rfsf] lnvtsf] Ps k|lt / ljlgod 7
adf]lhdsf] z]o/ k|df)fkq ;d]t sf]ifsf] s]Gb|Lo sfof{nodf k&fpg' kg]{% .
-2_ ;f] z]o/ lng] JolQmn] b]xfo cg';f/sf] sfuhftx? ;+nUg u/L lwtf]kq sf/f]af/
s]Gb|dfkm{t\ sf]ifsf] s]Gb|Lo sfof{nodf k&fpg' kg]{% .
s_ vl/b laqmL eO{ gfd;f/L btf{ ug'k { g]{ z]o/sf] nflu cg';"rL 4 sf]
kmf=g+=1 sf] (f+rfsf] b/vf:t ;fy kmf=g+=2 sf] (f+rfsf] Ps k|lt /
ljlgod 7 ad]flhdsf] z]o/ k|df)fkq .
u_ pkljlgod -v_ df h];'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg rGbf, bfg, c+z j)*f
;DaGwdf k|rlnt g]kfn sfg'g adf]lhd /lhi^<]zg kf; ePsf] jf
clwsf/ k|fKt clwsf/L jf cbfntn] u/]sf] cfb]z jf lg)f{o adf]lhd
z]o/ gfd;f/L btf{ ug{ ;lsg]% .
-3_ pkÊljlgod -1_ jf -2_ adf]lhd s;}sf] s'g} b/vf:t kg{ cfPdf ljlgod 9
adf]lhd z]o/ x:tfGt/)fsf] hgfp btf{ ug{ OGsf/ ul/Psf] cj:yfdf afx]s
lwtf]aGws lnP lbPsf]df lstfjdf o; ldltdf kmnfgfnfO{ olt /sddf of]
zt{df lwtf]jGws k/]sf] eGg];Dd hgfO{ /fvL z]o/jfnfn] lgvg]sf] hgfp k|fKt
ePkl% ;f] lwtf]aGwssf] nut sf^L lbOg] % / xs %f]*L lnP lbPsf]d f ;f]
lnvtsf] %f]^s/L Joxf]/f ;d]t b;f{O{ ;ljsjfnfsf] gfd vf/]h u/L xfnjfnfsf]
gfddf bflvn btf{ u/L lbOg]% . ;f] x:tfGt/)f ;DaGwdf s'g} ljjfb p&]df jf
xsÊa]xs ;DaGwL ph'/ k/]df cbfntaf^ clGtd lg)f{o eO{} cfPkl% ;f]xL
lg)f{oadf]lhd ul/g]% .
-4_ pkÊljlgod -3_ adf]lhd bflvn vf/]h ubf{ cg';"rL 5 adf]lhdsf] lstfadf
bflvn vf/]h u/L ;ldltsf] clws[t k|ltlglwåf/f k|dfl)ft u/L /flvg]% .
-5_ z]o/ lwtf] aGws /x]sf] s'/f ;|]:tfdf hgfpg jf z]o/ bflvn vf/]h ug{sf]
lgldQ b/vf:tjfnfn] sf]ifnfO{ ?=5.Ê -kfFr_ b:t'/ a'emfpg' kg]{% .
-1_ b]xfosf] cj:yfdf sf]ifn] z]o/, lwtf] aGws lnP lbPsf] s'/f ;|]:tfdf hgfpg jf
xs %f]*L lbPsf]df z]o/sf] bflvnf vf/]h ul/lbg c:jLsf/ ug{ ;Sg]% M
JolQmut gfddf z]o/ lng] s'g} z]o/jfnf d/L jf lghsf] hfoh]yf ;fx'nfO{ bfdf;fxL
u/fO{ jf c? s'g} Joxf]/fn] k|rlnt sfg'g adf]lhd z]o/dfly s;}sf] xs x'gcfPdf ;f]
s'/fsf] ;j'b ;fy ;f] z]o/df xs k|fKt ug]{ JolQmn] sf]ifdf b/vf:t lbPdf ljlgod 8
/ 9 sf] clwgdf /xL ;f] z]o/ lghsf] gfddf bflvn vf/]h ul/g]% .
-#_ lghn] lnPsf] z]o/sf] hDdf d"NodWo] lghaf^ c;'n ePsf] /sd /
t/ g]kfn ;/sf/ jf s'g} ;+ul&t ;+:yf z]o/jfnf ePdf v)* -s_ adf]lhd
tLg k':t] gfdsf] ;§f cj:yf cg';f/ g]kfn ;/sf/ jf ;+uL&t ;+:yfsf] gfd
dfq hgfOg]% .
-2_ pkljlgod -1_ adf]lhd /flvPsf] btf{ lstfa sf]ifsf] s'g} z]o/jfnfn] lg/LIf)f
ug{ rfx]df lg/LIf)f ug{ lbOg]% .
-3_ s;}n] pkÊljlgod -1_ adf]lhdsf] btf{ lstfasf] gSsn lng rfx]df sf]ifn]
?=50.Ê -krf;_ b:t'/ lnO{ gSsn lbg]% .
8
-1_ z]o/sf] ls:tf tnj ubf{ sf]ifn] z]o/jfnfn] ls:tf a'emfpg'kg]{ ;do / :yfg
vf]nL 30 lbgsf] Dofb lbO{ k|To]s z]o/jfnfnfO{ lnlvt ;"rgf k&fpg' kg]{% /
;f] s'/fsf] ;"rgf g]kfnsf k|d'v kqÊklqsfdf ;d]t k|sflzt ug'{ kg]{% .
-3_ z]o/ afktsf] /sd ls:tf tna ul/Psf] ;doleq a'emfO{ r'Qmf ug'{ kg]{% .
-4_ s'g} z]o/jfnfn] z]o/afkt ls:tf tna ul/Psf] /sd r'Qmf ug'k { g]{ Dofbleq
r'Qmf e'Qmfg ug{ g;ls ;f] Dofb gf#]sf] ldltn] 15 lbg;Dddf a''emfpg NofPdf
aflif{s 5% sf b/n] Jofh ;d]t nufO{ a'emL lnOg]% / ;f] Dofbleq klg
a''emfpg gNofPdf lghsf] z]o/ hkmt x'g] s'/f :ki^ vf]nL tLg dlxgfsf] Dofb
tf]sL ;DalGwt z]o/jfnfnfO{ ;"rgf lbOg]% / To:tf] ;"rgf k|d'v kq Êklqsfdf
;d]t k|sflzt ul/g]% . ;f] adf]lhdsf] ;"rgfsf] Dofbleq ls:tf tna ul/Psf]
/sd a'emfpg NofPdf jflif{s 10% sf b/n] Aofh ;d]t nufO{ a''emL lnOg]% /
;f] Dofbleq klg ls:tf ga'emfPdf h'g z]o/sf] ;DaGwdf ;f] ;"rgf lbOPsf] xf]
;f] z]o/ hkmt x'g]% .
t/ ;f] z]o/jfnfn] ls:tf a'emfpg g;s]sf] s'g} dgfl;a sf/)f b]vfO{ ;f] Dofb
gf#]sf] tLg dlxgfleq b/vf:t lbPdf ;ldltn] ;f] z]o/afkt e'QmfgL ePhlt
/sdsf] r'Qmf ls:tfsf] z]o/sf] ?kdf sfod /fVg ;Sg]% .
-5_ pkÊljlgod -4_ adf]lhd z]o/ hkmt ul/Pdf To:tf] z]o/ ;ldltn] tf]s]adf]lhd
laqmL ug{ jf c? s'g} k|sf/n] lbg jf vf/]h ug{ ;Sg]% .
9
kl/R%]bÊ 3
-1_ sf]ifn] clgjfo{ tyf P]lR%s u/L b'O{ lsl;dsf nufgLstf{ lx;fa of]hgf ;+rfng
ug]{% .
-2_ P]gsf] bkmf 17 adf]lhd clgjfo{ ?kdf s§f eO{ sf]ifdf bflvn ePsf] /sd
clgjfo{ nufgLstf{ lx;fa of]hgfdf hDdf ul/g]% .
-3_ sf]ifn] P]lR%s nufgLstf{ lx;fa of]hgf ;+rfng ubf{ lglZrt lsl;d tf]sL jf
gtf]sL ;+rfng ug{ ;Sg]% .
-4_ pkÊljlgod -3_ adf]lhd ;+rflnt P]lR%s nufgLstf{ lx;fj of]hgfsf] ;`rfng,
nfugLstf{x?n] sf]ifdf /sd hDdf ug]{ tl/sf, To;df lbOg] k|ltkmn / ;f]
of]hgf cGtu{t k|fKt /sddf lkmtf{ e'QmfgL ;DaGwL Joj:yf ;f] of]hgf ;+rfng
ubf{ sf]ifn] lgwf{/)f u/]sf] zt{ adf]lhd x'g]% .
-1_ ;fdfGotof sf]ifn] b]xfo adf]lhd b'O{ lsl;dsf gful/s Psf° tyf ;d'xut
jrt kl/of]hgf ;+rfng ug{ ;Sg]% M
-s_ lglZrt cjlwsf] nflu dfq laqmL v'Nnf /xg] -Snf]h P)*]*_ /
-v_ ;w} laqmL v'Nnf /xg] -cf]kg P)*]*_
-2_ ljlgod -1_ sf] v)* -s_ adf]lhd ;+rflnt of]hgf s'g} vf; lglZrt cjlwsf]
nflu dfq laqmL v'Nnf /xg]% . o; of]hgf cGtu{t k|fKt k|df)fÊkq bf]>f]
ahf/df dfq laqmL ug{ ;lsg]% / o:tf Psf° of]hgf ;DaGwL lx;fasf] ljj/)f
sf]ifn] k|To]s 6 dlxgfdf ;j{;fwf/)fsf] hfgsf/Lsf] nflu k|sflzt ug]{% .
-3_ pklgod -1_ v)* -v_ adf]lhd ;+rflnt gful/s Psf+s tyf ;d"xut jrt
of]hgf cGtu{tsf Psf+ssf] lgisfzg tyf vl/b laqmL b]xfoadf]lhd x'g%
] M
-u_ nufgLstf{n] Psf+s vl/b ug{ rfx]df jf cfkm"n] lnPsf] Psf+s laqmL ug{
rfx]df sf]if jf sf]ifn]] tf]lsPsf] s'g} Psf+s vl/b laqmL s]Gb| jf sf]ifn]
bf]>f] ahf/dfkm{t\ Psf+ssf] vl/b laqmL ug]{ Joj:yf u/]sf]df To:tf] bf]>f]
ahf/dfkm{t\ Psf+ssf] vl/b laqmL ug{ ;lsg]% .
-5_ pk ljlgod -4_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg Psf°df lbO{g] d'gfkmfsf]
lx;fa ubf{ Psf°sf] c+lst d"Noaf^ ul/g]% .
-6_ gfjfnssf] gfddf /x]sf] Psf° afx]s cGo Psf° s'g} klg JolQmsf] gfddf
OR%\ofpg ;lsg]% .
-7_ Psf° k|df)fÊkq lwtf] /fvL s'g} a}+s jf ljQLo ;+:yfgaf^ ¥)f lng ;lsg]%
.
-8_ o; ljlgoddf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg sf]ifn] P]g tyf o;
ljlgodfjnLsf] clwgdf /xL Pp^} jf %'§fÊ%'§} gfdaf^ sd{rf/L tyf sfdbf/
jrt a[l$ sfo{qmd, s]^fs]^L pkxf/ -lukm\^_ sfo{qmd / a[$fj:yf cfo lg/Gt/tf
sfo{qmd / pkbfg tyf k]G;g cflb h:tf ljleGg cjsfz sf]if tyf
sfo{qmdx? ;d]t ;+rfng ug{ ;Sg]% .
-9_ ljlgod -8_ adf]lhd ;+rflnt sfo{qmdsf] Joj:yfkg, ;f] sfo{qmddf /sd hDdf
ug]{ tl/sf, cflh{t d'gfkmfsf] af+*kmf+* tyf /sdsf] e'QmfgL ;DalGwt Joj:yf ;f]
sfo{qmd ;+rfng ubf{ sf]ifn] lgwf{/)f u/]sf] zt{ adf]lhd x'g]% .
-1_ P]gsf] bkmf 17 adf]lhd g]kfn ;/sf/sf] cfb]z adf]lhd clgjfo{ ?kdf
nufgLstf{ lx;fj of]hgfdf k|fKt ePsf] /sd To:tf] cfb]zdf lglZrt cjlw
tf]lsPsf] ePdf ;f] cjlwkl% dfq e'QmfgL lbOg]% .
-2_ pk ljlgod, -1_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg g]kfn ;/sf/n] P]gsf] bkmf
17 adf]lhd cfb]z lb+bf lglZrt ;dofjlw gtf]s]df jf tf]lsPsf] cj:yfdf klg
s'g} sd{rf/L cfkm" sfo{/t lgsfo jf ;+:yfdf g/x]df jf ;+:yf g} vf/]h jf
lj#^g ePdf jf sd{rf/Lsf] d[To' ePdf To:tf] sd{rf/Lsf] gfddf hDdf ePsf]
/sd / ;f] ldlt;Dd lghn] kfpg'kg]{ k|ltkmn lghnfO{ jf lghsf] d[To' ePdf
lghn] O{R%fPsf] JolQm / ;f] gePdf lghsf] xsbf/nfO{ lbOg] % .
-3_ P]gsf] bkmf 17 adf]lhd clgjfo{ ?kdf s§f eO{ sf]ifdf bflvn ePsf] /sd
jfx]s nufgLstf{ lx;fj of]hgf cGtu{t sf]ifdf hDdf ePsf] /sddf lbOg]
k|ltkmn tyf /sdsf] lkmtf{ e'QmfgL ;f] of]hgf ;+rfng ubf{ sf]ifn] lgwf{/)f
u/]sf] z{t adf]lhd x'g]% .
-4_ P]g adf]lhd ;+rflnt nufgLstf{ lx;fj of]hgf jf gful/s Psf+s of]hgfdf
k|fKt /sddf k|ltkmn af+*\bf b]xfo adf]lhdsf vr{x? / hf]lvd hu]*f sf]ifsf]
nflu /sd %'^\ofO{ dfq nufgLstf{nfO{ ;dfg'kflts lx;faaf^ k|ltkmn
af+l*g]% .
-4s_ pkljlgod 4 sf] v)* -s_ adf]lhd lgisfzg tyf laqmL k|jGw ug{ nfu]sf]
k|zf;sLo vr{, laqmL Joj:yfkg afktsf] sldzg, Psf+s btf{, a}+s sldzg
;d]tdf nfu]sf] vr{ Psf+saf^ ;+slnt /sdsf] 3 k|ltzt eGbf a(L x'g] %}g /
To:tf] vr{ k"+hLs[t u/L 5 jif{ ;Dddf bfdf;fxLsf] lx;faaf^ ckn]vg ug{
;lsg]% .
-4v_ pkÊljlgod 4 sf] v)* -v_ adf]lhdsf] Joj:yfkg vr{afkt sf]ifn] ;DalGwt
Psf+ssf] s'n v'b ;DklQsf] 1=5 -Ps bzdnj kf+r_ k|ltztn] x'g] /sd jflif{s
?kdf s§L u/L lng]% / To:tf] /sd lx;fa ubf{ ;f] of]hgf;+u ;DalGwt
;DklQsf] k'gM d"Nofs+g ePsf]df ;f]xL cfwf/df lx;fa ul/g]% .
-4u_ pkÊljlgod -4_ sf] v)* -u_ adf]lhd ;+rfng vr{ s§L ubf{ ;DalGwt Psf+s
of]hgf ;+rfng ug{ nfu]sf] k|ToIf / jf:tljs vr{ dfq s§L ul/g]% / To;/L
s§L ul/g] /sd ;DalGwt Psf+s of]hgfsf] s'n cfosf] 10 k|ltzt eGbf a(L
x'g] %}g .
-5_ pkÊljlgod -4_ adf]lhd hf]lvd nufgL hu]*f sf]if / k|ltkmn ;lds/)f
sf]ifsf] nflu %'§fO{ af+sL /xg cfPsf] /sdnfO{ ;DalGwt of]hgfsf] Dofb Aoltt
eO{ lkmtf{ e'QmfgL ul/Psf] cj:yfdf jf sf]ifn] plrt &fg]sf] cj:yfdf ;DalGwt
of]hgfsf] sfod /x]sf] Psf°jfnf jf nufgLstf{ lx;fajfnfnfO{ ;dfg'kflts
lx;fan] ljt/)f ul/g]% .
-1_ sf]ifn] cfkm\gf] k'+hL, nufgLstf{ lx;fa of]hgf tyf gful/s Psf° of]hgf cGtu{t
k|fKt ePsf] /sdsf] nufgL ubf{ To:tf] nufgLsf] ;'/Iff, t/ntf tyf nufgLaf^
k|fKt x'g] k|ltkmn / cfjZos ePdf k|fljlws ;ldltsf] l;kmfl/; lnO{ ug{ ;Sg]%
.
-2_ pkÊljlgod -1_ adf]lhd sf]ifn] s'g} ;+ul&t ;+:yfdf nufgL ug]{ ePdf jf /
/ k|Tofe'lt -c)*//fOl^é_ / la|hkmfOgflG;é -;fk^L_ lbg] ePdf ;f] ;+ul&t
;+:yfsf] r'Qmf k'+hLsf] kGw| k|ltzt jf sf]ifåf/f ;+rflnt of]hgfdf hDdf ePsf]
/sdsf] bz k|ltztdf ga(g] u/L sf]ifdf hDdf ePsf] s'n /sdsf] bz
k|ltzt, h'g #^L x'G%, ;f] df ga(g] u/L nufgL ug{ ;Sg]% .
-3_ s'g} ;+ul&t ;+:yfnfO{ sf]ifn] cfkm}n] jf c? a}+s tyf ljQLo ;+:yfx?;+u ldnL
;dosfnLg shf{ pknJw u/fpg] ePdf ¥)fL ;+ul&t ;+:yf jf g]kfn ;/sf/sf]
:jfldTjdf ePsf] ;+:yfsf] s'n l:y/ h]yfsf] 50% jf sf]ifåf/f ;+rflnt k|To]s
of]hgfdf hDdf ePsf] /sdsf] 20% h'g #^L x'G%, ;f] df ga(g] u/L dfq
pknJw u/fpg ;Sg]% .
gf]^M :yL/ Hoyf eGgfn] nufgL ul/g] ;+ul&t ;+:yfsf] xfn ljBdfg :yL/
;DklQ / nufgL /sdaf^ >[hgf x'g] :yL/ ;DklQ ;d]t ;dfj]z x'g]%
. d"No sfod ubf{ d"Nof°gstf{af^ sfod x'g cfPsf] nufgL ubf{sf]
jvtsf] d"NonfO{ sfod ul/g]% .
-4_ pkbkmf -2_ / -3_ adf]lhd sf]ifn] s'g} ;+ul&t ;+:yfnfO{ ;'ljwf k|bfg ug]{ ePdf
To;/L nufgL c)*//fOl^é, la|h kmfOgflG;é tyf ;dosfnLg shf{ ;d]t u/L
sf]ifdf hDdf ePsf] /sddf] aL; k|ltztdf ga(\g] u/L dfq shf{ lbg ;Sg]% .
-s_ oL lgodx?df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg g]kfn ;/sf/sf] lg)f{o
cg';f/ s'g} ;+ul&t ;+:yfnfO{ “g]kfn ;/sf/sf] kxndf pknAw u/fPsf]
¥)fsf] ;DaGwdf” pQm ;+:yfn] ¥)fsf] ;fFjf tyf Aofh /sd ltg{
g;s]df jf glt/]df e'QmfgL lbnfpg ;/sf/n] kxn ul/lbg] cfwf/df
sf]ifn] ¥)f nufgL u/]df dflysf nufgL ;DaGwL s'g} klg aGb]h tyf
;Ldfx? nfu' x'g] %}gg\ .
-5_ g]kfn ;/sf/sf] lwtf]kq jf ;+ul&t ;+:yfn] hf/L u/]sf] ;'/lIft ¥)fkq /
l*j]`r/ jf g]kfn /fi^< a}+saf^ dfGotf k|fKt d'b|f ahf/;DaGwL ljQ kq jf
;f] ;DaGwL sfuhft jf a}+s tyf ljQLo ;+:yf -sDkgL_ df lgIf]kdf
cfjZostf cg';f/ nufgL ug{ jf ;fk^L lbg o; ljlgodn] s'g} afwf k'CofPsf]
dflgg] %}g .
-5s_ P]gsf] bkmf 32 sf] v)* -v_ adf]lhd sf]ifdf :j]lR%s jf clgjfo{
nufgLstf{ lx;fa of]hgfdf nufgL ul//x]sf nufgLstf{ ;xefuLx?sf]
lxt / ;'ljwf ;d]t ljrf/ u/L sf]ifn] b]xfosf] sfdsf nflu nufgLstf{
;xefuLx?nfO{ ¥)f jf ;fk^L pknAw u/fpg ;Sg]% .
-5v_ pkljlgod 5-s_ adf]lhd ;fk^L pknAw u/fpg] k|s[of Aofh tyf cGo
zt{ tyf Joj:yfx? ;do ;dodf ;+rfns ;ldltn] tf]s] adf]lhd x'g]%
.
-6_ sf]ifn] laleGg lwtf]kqdf u/]sf] nufgL jf k|bfg u/]sf] shf{sf] d"Nof°g ;ldltn]
a]nfÊa]nfdf agfPsf] sfo{ljlw cg';f/ ug]{% .
-7_ pkljlgod -6_ adf]lhd d"Nof°g ubf{ ;DalGwt of]hgf cGtu{tsf] k'+hL nufgL
ePsf] ;j} lwtf]kqx?sf] d"Nodf ePsf] km/snfO{ nufgLstf{ lx;fa of]hgf /
gful/s Psf° of]hgfdf lbOg] k|ltkmnsf] k|of]hgsf] nflu u)fgf ul/g]% .
-1_ sf]ifn] ;+rfng u/]sf] k|To]s nufgLstf{ lx;fa of]hgf / Psf° of]hgfx?sf]
cfoÊJoo %'§f%'§} b]lvg] u/L n]vf /fVg' kg]{% .
-2_ P]gsf] bkmf 17 adf]lhd g]kfn ;/sf/sf] cfb]z adf]lhd clgjfo{ ?kdf
nufgLstf{ lx;fa of]hgfdf k|fKt ePsf] /sd / pknJw k'+hLsf] nufgL / cfo
Joosf] lx;fa n]vfk/LIf)f u/fO{ g]kfn ;/sf/ ;dIf %'§} k]z ug]]{% .
-3_ pkÊljlgod -2_ adf]lhd clgjfo{ jrt of]hgfsf] cfoÊJoosf lx;fj tof/
ubf{ cfoeGbf Joo a(L x'guPdf Go'g ePsf] /sd ;DalGwt of]hgfsf] e'QmfgL
Dofb Joltt ePkl% g]kfn ;/sf/af^ dfu u/L ;f]wegf{ lnOg]% .
-1_ Psf°jfnfnfO{ ;ldltsf] Psf°sf] lsl;d cg';f/ ;ldltn] tf]s]sf] (f+rfdf Psf°
k|df)fkq lbOg]% .
-2_ Psf°jfnfn] Psf° k|df)fkq ljlgod jf x:tfGt/)f u/]df ;f]sf] ;"rgf sf]ifnfO{
lbg' kg]{% .
-3_ Psf°jfnf d/L jf cGo s'g} sf/)fn] Psf° k|df)fkqdf s;}sf] xs x'g cfPdf
;f] sf] ;j'b k|df)f ;lxt sf]ifdf b/vf:t lbg' kg]{% .
-4_ pkÊljlgod -3_ adf]lhdsf] b/vf:t kg{ cfPdf ;ldltn] a]nfÊa]nfdf agfPsf]
Joj:yf cg';f/ b/vf:tjfnfsf] gfddf gfd;f/L jf bflvn vf/]h ul/lbg]% .
kl/R%]b-3 s
sf]ifn] 6\i6Lsf] ?kdf sfd ug]{
19s= sf]ifn] ^|\li^sf] ?kdf sfd ug{ ;Sg] M
-1_ P]gsf] bkmf 32 sf] v)* -b_ adf]lhd sf]ifn] jrgj$tfsf] s/f/ jf ;+emf}tf u/L
;+ul&t ;+:yfn] lgZsfzg ug]{ tyf u/]sf] lwtf]kq jf cGo sf/f]af/sf] lgldQ
^<i^Lsf] ?kdf sfd ug{ ;Sg]% .
-2_ pk-ljlgod -1_ jdf]lhd ^<i^Lsf] ;]jf / zt{x? ;+ul&t ;+:yf / sf]if jLr
ePsf] ^<i^l** cg';f/ x'g]% .
-3_ sf]ifn] k|bfg ug]{ ^<i^L ;DaGwL k|s[ofx? / sf]ifsf ;]jf zt{x? sf]ifn] lgwf{/)f
u/] cg';f/ x'g]% .
-1_ P]gsf] bkmf 32-s_ -1_ adf]lhd s'g} ;+ul&t ;+:yfn] lgisfzg u/]sf] jf ug{
nfu]sf] l*j]`r/sf] ;DaGwdf sf]ifn] ^<i^Lsf] sfo{ ug{ ;Sg]% .
-1_ sf]ifn] s'g} klJns lnld^]* sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfn] hf/L ug]{ l*j]Gr/sf
;DjGwdf l*j]Gr/jfnfx?sf] lxt ;+/If)f ug{ l*j]Gr/ hf/L ug]{ sDkgL jf
;+ul&t ;+:yf tyf l*j]Gr/jfnfx?aLr l*j]Gr/ ^<i^Lsf] ?kdf sfd ug]{ ePdf
;DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yf ;+u ;+emf}tf jf s/f/ ug'{ kg]{% .
-2_ pk-ljlgod -1_ jdf]lhd ;emf}tf jf s/f/ ubf{ sf]ifn] cfjZos zt{x? tf]Sg
;Sg]% / To:tf] zt{ kfng ug{ ;DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yf /
l*j]Gr/jfnfx?sf] ;d]t st{Jo x'g]% .
-3_ pk-ljlgod -1_ adf]lhd ;Demf}tf ubf{ To:tf] ;+emf}tfdf b]xfosf s'/fx? ;d]t
:ki^ ?kdf pNn]v ug'{ kg]{% .
-v_ l*j]Gr/jfnfn] vl/b u/]sf] l*j]Gr/sf] ;f+jf / Jofh e'QmfgL ug]{ ;do,
Jofh b/, ;f+jf Jofh e'QmfgL ug]{ k|s[of / l*j]Gr/nfO{ z]o/df kl/)ft
ug]{ Joj:yf eP tT;djGwL s'/fx? .
-~_ sf]ifsf] ;]jf z'Ns tyf cGo k|ToIf vr{x? ;DjlGwt sDkgL jf ;+u&Lt
;+:yfn] sf]ifnfO{ e'Qmfg ug]{ k|s[of ;DjGwL s'/fx? .
-h_ sDkgL jf ;+ul&t ;+:yf lj#^g ug'k { g]{ cj:yf pTkGg ePdf sf]ifn]
l*j]`r/jfnfsf] tkm{jf^ ug{ ;Sg] sf/jfxL / l*j]Gr/jfnfsf] clwsf/
k|of]u ug{ ;Sg] s'/fx?
-em_ l*j]`r/jfnfsf] lxt /Iffsf] nflu cGo cfjZos zt{ ;DaGwL s'/fx?.
-4_ sf]ifn] ^<i^Lsf] ?kdf sfd ubf{ l*j]`r/jfnfsf] lxt ;+/If)fsf] lgldQ ;DjlGwt
sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf] hfoh]yf ;'/If)f :j?k lng / To:tf] ;'/If)f
k|rlnt sfg'g jdf]lhd cfkmgf] gfddf kfl/t u/fO{ /fVg ;d]t ;Sg]% .
-5_ pk-ljlgod -4_ jdf]lhd ;'/If)f lng'cl# sf]ifn] cfjZos &fg]df ;'/If)fdf
lnOg] ;DklQ tyf hfoHo]yfsf] d"Nof+sg -Valuation_ tyf ;DjlGwt sDkgL jf
;+ul&t ;+:yfsf] kl/of]hgf ljZn]if)f -Project Appraisal_ jf Joj:yfkg ljZn]if)f
-Management Audit_ ;d]t ug{ u/fpg ;Sg]% .
-6_ o; ljlgodfjnL jdf]lhd sf]ifn] ^<i^Lsf] ?kdf sfd ug]{u/L ;+emf}tf e};s]kl%
;DjlGwt ;+ul&t ;+:yf jf sDkgLn] yk ¥)f lng] jf l*j]`r/ hf/L ug]{ ePdf
sf]ifsf] l:js[t lng' kg]{% .
-1_ ljlgod 19s adf]lhd sf]ifn] s'g] klJns lnld^]* sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf]
nflu l*j]`r/ ^<i^Lsf] ?kdf sfd ubf{ To:tf] l*j]`r/sf] ;f+jf Jofh /sd
zt{cg';f/ e'QmfgL gu/]sf] cj:yfdf To:tf] /sd lkmtf{ e'QmfgL geP;Dd ;+jlGwt
sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf] ;+rfns ;ldltdf sf]ifn] cfjZos &fg]df Pshgf
k|ltlglw dgf]gog ug{ ;lsg]% .
-2_ pk-ljlgod -1_ adf]lhd dgf]lgt k|ltlglwn] ;DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf]
;+rfns ;ldltsf] j}&sdf efu lng kfpg]% / ;+rfns ;ldltdf
l*j]`r/jfnfx?sf] lxt ljkl/t s'g] lg)f{o ePdf sf]ifnfO{ ;"rgf ug]{% .
-u_ ;DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf] hfoh]yfn] hf/L ul/Psf] l*j]`r/sf] d"No
vfDg ;Sg] l:ylt % %}g,
-1_ sf]ifn] o; ljlgodfjnL jdf]lhd l*j]Gr/ ^<i^Lsf] ?kdf sfd ug]{ u/L ;+emf}tf
ePkl% ;DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfn] 6. 6 dlxgfsf] cfly{s sf/f]jf/
-^<fon Jofn]G;_ ;DjlGwt ljj/)f cfly{s sf/f]af/ ;DaGwL ljj/)f sf]ifnfO{
k&fpg' kg]{% .
-2_ l*j]`r/ hf/L u/L ;s]kl% ;+jlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf] Joj:yfkgdf
kl/jt{g ePdf jf :jfldTjdf s'g} lsl;dsf] kl/jt{g ePdf To;/L kl/jt{g
ePsf] ;ft lbgleq sf]ifdf hfgsf/L lbg' kg]{% .
-3_ ;DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfn] k&fPsf] ljj/)fsf] cltl/Qm s'g} ljifodf yk
ljj/)f, hfgsf/L ;"rgf jf tYof°sf] cfjZos k/]df sf]ifn] To:tf] ljj/)f,
hfgsf/L, ;"rgf jf tYof°sf] dfu ug{ ;Sg]% / To;/L dfu u/]sf] ljj/)f
hfgsf/L, ;"rgf jf tYof° pknJw u/fpg' ;DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf]
st{Jo x'g]% .
-1_ ;DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfn] ^<li^sf] ?kdf sfd ug]{ ^<i^L ;DaGwL
;Demf}tfdf pNn]lvt s'g} zt{ pn+#g u/]df sf]ifn] ;DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t
;+:yfnfO{ zt{ k'/f ug{ jf lglZrt Dofb tf]sL l*j]`r/jfnfsf] ;f+jf Jofh lkmtf{
ug{ cfb]z lbg ;Sg]% .
-2_ pk-ljlgod -1_ jdf]lhd lbOPsf] cfb]z pn+#g u/]sf] sf/)fjf^ jf cGo
dgfl;j sf/)fn] ;DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf] cfly{s sf/f]af/ lgoGq)fdf
lng'kg]{ jf ;+emf}tf jdf]lhdsf] lwtf] sJhfdf lng'kg]{ dgfl;j b]lvPdf sf]ifn]
To:tf] sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf] hfoHo]yf jf ;DklQ jf sf]ifn] ;'/If)f jf
hdfgtdf lnPsf] ;DklQ cfkmgf] sJhfdf lng ;Sg]% / To;/L sJhfdf lnPsf]
hfoh]yf jf ;DklQ cfkm}n] /fVg, lnnfd a(fa( jf af]nkqåf/f ljqmL ug{ jf
cGo pko'Qm Joj:yf ug{ ;Sg]% .
18
-3_ pk ljlgod -2_ jdf]lhd ;DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf] hfo h]yf sJhf
u/]kl% hfoHo]yf laqmLaf^ p&]sf] /sdjf^ l*j]`r/jfnfsf] /sd e'QmfgL ul/g] %
/ l*j]`r/jfnfsf] /sd e'QmfgL u/L s'g} /sd af+sL /x]df ;f] /sd sf]ifn]
;+jlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfnfO{ lkmtf{ lbg]% .
-4_ o; ljlgoddf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg sf]ifn] lwtf lnPsf] hfoh]yf
cfkm}n] ;sf/L lnPsf] cj:yf jfx]s sf]ifn] lwtf] jf sJhfdf lnO{ ljqmL u/]sf]
;DklQjf^ p&]sf] /sdjf^ l*j]`r/jfnfsf] ;Dk")f{ /sd r'Qmf x'g g;Sg] ePdf
sf]ifn] l*j]`r/jfnfnfO{ bfdf;flxsf] lx;fjjf^ /sd e'QmfgL ug]{% / sf]ifsf]
;DklQjf^ To:tf] gk'u /sd Joxf]l/g] %}g .
-1_ sf]ifn] ^<i^Lsf]?kdf sfd u/]afkt ;]jf z'Ns jf kfl/>lds lng ;Sg]% .
To:tf] ;]jf z'Nssf] /sd sf]if / ;DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfaLr ePsf]
;Demf}tfdf tf]lsP adf]lhd x'g%
] .
-2_ sf]ifn] l*j]`r/jfnf jf ;+DjlGwt sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf] tkm{jf^ s'g} sfd
ubf{ jf o; ljlgodfjnL jdf]lhd hfoh]yf d"Nof+sg ubf{ jf sJhf ubf{ jf
ljqmL ljt/)f ubf{ nfu]sf] jf:tljs vr{sf] k|s[lt / cj:yf x]/L sf]ifn] ;DjlGwt
sDkgL jf ;+ul&t ;+:yf jf l*j]`r/jfnf;+u c;'n ul/lng ;Sg]% .
-1_ l*j]`r/ hf/L ug]{ sDkgL jf ;+ul&t ;+:yf lj#^g ePdf jf cGo s'g} sf/)fn]
sDkgL jf ;+ul&t ;+:yfsf] ;DklQ bfdf;fxL x'g] ePdf sf]ifn] l*j]`r/jfnfsf]
tkm{af^ k|ltlglwTj ug]{% .
1_ sf]ifn] l*j]`r/ ^<i^L ;DaGwL ;]jfx? k|bfg ug]{ ;DaGwdf bIf / k|efjsf/L
Joj:yfkgsf] lgldQ cfjZos b]lvPdf P]gsf] bkmf 43 adf]lhd Ps ^<i^ pk -
;ldlt u&g ug{ ;Sg]% .
2_ pk-;ldltsf] sfd st{Jo, / clwsf/ tyf sfo{ If]q ;+rfns ;ldltn] tf]lslbP
adf]lhd x'g]% .
19
kl/R%]bÊ 3 -v_
2_ pk ljlgod -1_ adf]lhd s:^f]l*ogsf] ;]jf / zt{x? ;]jf lng] ;+ul&t ;+:yf
jf JolQm / sf]if jLr ePsf] ;Demf}tf adf]lhd x'g]% .
3_ sf]ifn] k|bfg ug]{ s:^f]l*og ;DaGwL k|s[ofx? / sf]ifsf ;]jf zt{x? sf]ifn]
lgwf{/)f u/] cg';f/ x'g]%g\ .
kl/R%]bÊ 4
-1_ sf]if / cfkm\gf] aLrdf ePsf] s'g} zt{ jGb]hsf] ;DaGwdf x'g] %nkmndf s'g}
klg JolQmn] z]o/jfnf jf lghsf] k|ltlglwsf] x}l;otaf^ ;fwf/)f ;efdf efu
lng / dtbfg ug{ kfpg] %}g .
t/ lghnfO{ cfkm\gf] Joxf]/f :ki^ ug{;Dd ;fwf/)f ;efdf pkl:yt x'g] df}sf
lbg ;lsg]% .
-2_ cfkm"n] u/]sf] jf ug{ %'^fPsf] sfdsf] hjfkmb]xL jf cfkm"nfO{ lgo'Qm ug]{,
sfo{ef/af^ d'Qm ug]{, ;?jf ug]{, yfDg], eQf, ;'ljwf jf jf]g; lbg] jf #^fpg]
jf a(fpg] jf cfkmgf] ;/f]sf/ jf :jfy{ ePsf] s'g} ljifo jf ;+emf}tf s/f/ jf
&]Ssf k§fsf ;DaGwdf ;fwf/)f ;efdf x'g] %nkmndf s'g} klg ;+rfnsn] dtbfg
ug{ kfpg] %}g .
-3_ ls:tf tnj ul/Psf] z]o/sf] ls:tf e'Qmfg gug]{ z]o/jfnfn] ;fwf/)f ;efdf
dtbfg ug{ kfpg] %}g .
-1_ z]o/jfnfsf] btf{ lstfjdf z]o/jfnfsf] ?kdf gfd btf{ /x]sf] JolQmnfO{ dfq
ljlgod 19 sf] clwgdf /xL ;fwf/)f ;efdf pkl:yt eO{ cfkm"n] lnPsf] k|To]s
z]o/sf] Ps dtsf] lx;fjn] dtbfg ug]{ clwsf/ x'g]% .
-2_ pk-ljlgod -1_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg dtbfgsf] clwsf/ k|fKt
z]o/jfnfn] ;fwf/)f ;efdf cfkm} pkl:yt x'g g;Sg] ePdf lghn] cfkm\gf]
k|ltlglw$f/f ;efdf efu lng tyf dtbfg ug{ cg';"rL 7 adf]lhdsf] (f+rfdf
b/vf:t n]vL ;xL%fk u/L csf]{ z]o/jfnfnfO{ cfkm\gf] k|ltlglw dgf]lgt ug{
;Sg]% .
-3_ ;femf u/L cfk;df z]o/ lnOPsf] ePdf To:tf ;fem]bf/x?n] dgf]lgt ul/Psf]
;fem]bf/n] jf lghx?n] pkÊljlgod -2_ adf]lhd dgf]lgt u/sf] k|ltlglw / ;f]
adf]lhd ;fem]bf/ dgf]lgt x'g g;s]df z]o/jfnfsf] btf{ lstfadf ;fem]bf/x?dWo]
h;sf] gfd qmdfg';f/ cl# n]lvPsf] % ;f] ;fem]bf/ jf lghn] dgf]lgt u/]sf]
k|ltlglwn] ;efdf efu lng / dtbfg ug{ kfpg]% .
k|To]s ;fwf/)f ;efdf oyf ;Dej ;j} ;`rfnsx? pkl:yt /xg' kg]{% . ;fwf/)f
;efdf sf]ifsf] lx;fa lstfa ;DaGwdf %nkmn x'g] ePdf jf cGo s'g} sf/)fn]
n]vfk/LIfssf] pkl:ylt cfjZos ePdf n]vfk/LIfsn] klg pkl:yt x'g' kg]{% .
21
s'g} ;fwf/)f ;efsf] ;DaGwdf To;sf] lgoldttf jf a}wflgstfsf] k|Zg p&]df P]gsf]
bkmf 21 adf]lhd u)f k'/s ;+Vof k'u]sf] ;efn] ;ef ;+rfng ug{ dGh'/ u/]df ;f]
;fwf/)f ;ef /Ltk'js
{ af]nfOPsf] dflgg]% .
k|To]s ;fwf/)f ;efdf z]o/jfnfsf] btf{ lstfa z]o/jfnfn] rfx]df x]g{ kfpg] u/L
/flvg]% .
-2_ ;fwf/)f ;efdf %nkmn ul/g] ;j} ljifox? k|:tfjsf] ?kdf k]z ul/g]% .
-3_ P]gsf] bkmf 21 sf] pkbkmf -2_ adf]lhd z]o/jfnfx?nfO{ ;fwf/)f ;efsf] ;"rgf
lb+bf ;f] ;fwf/)f ;efdf %nkmn ul/g] ljifo ;d]t vf]nL lbg' kg]{% / b]xfosf]
cj:yfdf afx]s klxn] g} ;'lrt gul/Psf] ljifodf ;fwf/)f ;efdf s'g} lg)f{o
ug{ ;lsg] %}g .
-s_ P]g tyf o; ljlgodfjnL adf]lhd ;fwf/)f ;efdf dtbfg ug{ kfpg]
pkl:yt z]o/jfnfx? dWo] slDtdf ltg v)*sf] b'O{ v)*n] s'g} ljifodf
lg)f{o lng] kIfdf dtbfg u/]df jf
-v_ :ylut ePsf] s'g} ;fwf/)f ;efdf %nkmnsf] lgldQ ;'lrt ul/Psf] s'g}
ljifo ePdf .
-4_ dtbfg ul/Psf] k|To]s ljifodf P]gsf] bkmf 21 adf]lhdsf] u)fk'/s ;+Vof k'u]sf]
;efsf] ax'dtsf] /fonfO{ ;f] ;efsf] lg)f{o dflgg]% / dtbfg x'+bf kIf /
ljkIfsf dt a/fa/ ePdf ;efkltTj ug]{ JolQmn] lg)ff{os dt lbg ;Sg]% .
-1_ sf]ifn] k|To]s ;fwf/)f ;efdf ePsf] sfd sf/afxL / lg)f{osf] ljj/)f Pp^f %'§}
lstfj -lg)f{o k'l:tsf_ df n]Vg nufO{ ;f] ljj/)fdf ;efkltTj ug]{ JolQm / ;f]
;efdf pkl:yt Ps hgf ;`rfns tyf Ps hgf z]o/jfnfsf] b:tvt u/fO{
/fVg' kg]{% .
-2_ pkÊljlgod -1_ adf]lhdsf] ljj/)fdf ;fwf/)f ;efsf] ;"rgf hf/L ul/Psf]
tl/sf, pkl:yt z]o/jfnfx?sf] ;+Vof, pkl:yt z]o/jfnfx?af^ k|ltlglwTj
ePsf] hDdf z]o/ d"Nosf] k|ltzt, pkl:yt z]o/jfnfx?dWo] dtbfg ug{ kfpg]
tyf gkfpg] z]o/jfnfx?sf] ;Vof, ;efdf ePsf] lg)f{o / lg)fo{x?sf] nflu
dtbfg ePsf]df dtbfgsf] kl/)ffd cflb s'/fx? v'nfOPsf] x'g' kg]{% .
22
-3_ ;fwf/)f ;ef ePsf 15 lbgleq o; ljlgod adf]lhd lg)f{o k'l:tsfdf n]lvPsf]
ljj/)f ;j} z]o/jfnfnfO{ k&fO{ lbg' kg]{% .
P]gsf] bkmf 21 adf]lhd af]nfOPsf] ;fwf/)f ;efdf %nkmn ul/g] lnvt, k|:tfj /
ljj/)fx? ;f] ;ef a:g' eGbf sDtLdf 35 lbg cufl* g} tof/ u/L sf]ifsf] sGb|Lo
sfof{nodf /fVg' kg]{% / s'g} z]o/jfnfn] dfu u/]df lghnfO{ To;sf] Ps k|lt gSsn
lbg' kg]{% .
jflif{s ;fwf/)f;ef ePsf] 3 lbgleq ;f] ;efdf pkl:yt z]o/jfnfx?sf] ;+Vof, %nkmn
ul/Psf] k|:tfj, jf;nft tyf gfkmf gf]S;fgsf] lx;fa, ;ldlt / n]vfk/LIfssf] k|ltj]bg
tyf jf;nft ;fwf/)f ;efaf^ :jLs[t eP gePsf] s'/fsf] ljj/)f ;d]t g]kfn ;/sf/df
k&fpg' kg]{% .
23
kl/R%]bÊ 5
ljljw Joj:yf
29= ;`rfnsx?sf] kfl/>lds eQf / ;'ljwf M
-1_ ;+rfnsx?n] a}&sdf efu lnPafkt kfpg] a}&s eQf ;do ;dodf ;fwf/)f
;efn] tf]lslbP adf]lhd x'g]% .
-2_ s'g} ;+rfnsn] sf]ifdf k'/f ;do sfd ug]{ ePdf To:tf] ;+rfnsn] kfpg]
kfl/>lds tyf b}lgs tyf e|d)f eQf ;ldltn] tf]lslbP adf]lhd x'g]% .
-2_ sd{rf/Lx?sf] ;]jf tyf cGo z{tx? g]kfn ;/sf/sf] :jLs[lt lnO{ ;ldltn]
tf]lslbP adf]lhd x'g]% .
-1_ P]gsf] bkmf 43 adf]lhd gful/s Psf+s of]hgf tyf nufgLstf{ jrt lx;fa
of]hgfsf] bIf Joj:yfkgsf] lgldQ ;`rfns ;ldltn] Ps Gof;wf/L k|fljlws
pkÊ;ldlt u&g ug{ ;Sg]% .
-3_ pk ljlgod -2_ adf]lhd ul&t Gof;wf/L k|fljlws pkÊ;ldltsf] sfd st{Jo /
clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]% .
s_ Psf+s tyf jrt of]hgf cGt/utsf] bfloTj lgwf{/)f ug]{ / hf/L
ul/Psf Psf+s k|df)fÊkq ;dy{g ug]{ .
#_ Psf+s tyf jrt of]hgfdf k|fKt /sdsf] nufgL gLlt lgwf{/)f ug]{ /
(f+rf tf]Sg] .
h_ cfDbfgLsf] jfF*kmfF*
+ / nfef+z ljt/)fsf] nflu l;kmfl/; ug]{ .
-4_ sf]ifsf] sfo{ ;'rf? ?kn] ;+rfng ug{ ;+rfns ;ldltn] cfjZostf cg';f/
nufgL Joj:yfkg tyf cGo k|fljlws pkÊ;ldltx? u&g ug{ ;s\g] % .
-6_ pk lgod -2_ / -4_ adf]lhd ul&t k|fljlws pkÊ;ldltsf ;b:ox?sf] kbfjlw
;]jfsf] zt{ / kfl/>lds tyf ;'ljwfx? ;+rfns ;ldltn] tf]lslbP adf]lhd
x'g]% .
-7_ k|fljlws pkÊ;ldltsf] a}&s ;DalGwt pkÊ;ldltsf] cWoIfn] tf]s]sf] ldlt, ;do
/ :yfgdf j:g]% . t/ s'n ;b:o ;+Vofsf] sDtLdf b'O{ ltxfO ;b:o pkl:yt
ge} k|fljlws pk;ldltsf] a}&s a:g] %}g .
-8_ k|fljlws pkÊ;ldltsf] a}&s ;DaGwL sfo{ljlw pkÊ;ldlt cfkm}n] lgwf{/)f ug{
;Sg]% .
-9_ k|fljlws pkÊ;ldltdf %nkmn / lg)f{o tyf /fo ;'emfjsf] nflu k|fKt s'g}
ljifo pkÊ;ldltsf ;b:o jf lghsf kl/jf/sf s'g} ;b:o;+u ;DalGwt
ePdf pkÊ;ldltn] cfkm\gf] /fo ;'emfj k]z ubf{ jf lg)f{o ubf{ ;f] s'/f
;d]t pNn]v ug'{ kg]{% .
-10_ o; ljlgoddf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg ;+rfns ;ldltn] s'g}
lglZrt ljifodf /fo ;'emfj k]]z ubf{ jf lg)f{o ubf{ s'g} sfo{ljwL kfng
ug'k
{ g]{, cWoog jf ljZn]if)f ug]{ ;DaGwdf ;d]t s'g} lgb]{zg lbPsf] ePdf ;f]xL
adf]lhd ug'{ kg]{% .
P]g tyf o; ljlgodfjnLsf] clwgdf /xL ;ldltn] cfGtl/s sfo{ljwL agfO{ nfu' ug{
;Sg]% .
-1_ sf]ifsf] k|To]s ;+rfnsn] cg';"rL 8 adf]lhdsf] (f+rfdf zky lng' kg]{% .
-g]kfn /fhkq efu 1 ldlt 2063.2.4 v)* 56 cltl/Qmf° 11 adf]lhd >L 5 sf] ;/sf/nfO{ g]kfn
;/sf/ ul/of] ._
26
-cg';"rL 1_
-ljlgod 5 ;+u ;DalGwt_
ldlt M
>L ;lrjHo",
;+rfns ;ldlt,
gful/s nufgL sf]if
==============================
==============================.
dxfzo,
b:tvt M
/sd hDdf u/]sf] a}+ssf]] M
gfd M gfd M
&]ufgf M Name : (Block Letter / Type)
ldlt M &]ufgf M
a}+ssf] ef}r/ ÷ *<fkm\^ g+= M ^]lnkmf]g g+= M
afa'sf] gfd M
afh]sf] gfd M
;+/Ifssf] gfd M
-gfjfnssf] xsdf_
27
-cg';"rL 2_
gful/s nufgL sf]if -ljlgod 7 ;+u ;DalGwt_
z]o/ k|df)fÊkq .
b|i^Jo M cf+lzs ?kdf z]o/ bfv]n vf/]h ubf{ k%fl*sf] k]hdf pNn]lvt ljj/)f sf]ifn]
eg'{ kg]{% .
28
l;=g+ bfv]n vf/]h u/L bfv]n vf/]h bfv]n vf/]h u/L ldlt sf]ifsf] ;DalGwt
lng] JolQmsf] ul/Psf] z]o/ jf+sL /x]sf] z]o/ ;+Vof clwsf/Lsf] b:tvt
gfd / &]ufgf ;+Vof z]o/ ;+Vof b]lv ;Dd
29
-cg';"rL 3_
kmf=g+ 1
-ljlgod 8-1_ ;+u ;DalGwt_
>L ;lrjHo",
gful/s nufgL sf]if
===========================
===========================
dxf]bo,
ejbLo,
;lx M
gfd M
afj'sf] gfdM
afh]sf] gfd M
&]ufgf M
30
-cg';"rL 3_
kmf=g+= 2
-ljlgod 8 -1_ ;+u ;DalGwt_
ldlt M
z]o/ lwtf] aGws /fVg]n] u/L lbg] lnvt .
;fIfL M ;fIfL M
============= ============
1= 1=
2= 2=
31
-cg';"rL 4_
kmf=g+= 1
-ljlgod 8 -2_ -s_ ;+u ;DalGwt_
ldlt M
>L ;lrjHo",
gful/s nufgL sf]if,
============================
=================================== .
dxf]bo,
ejbLo,
;xL M
gfd M
&]ufgf M
afa'sf] gfd M
afh]sf] gfd M
32
-cg';"rL 4_
kmf/fd g+= 2
-ljlgdo 8 -2_ -s_ ;+u ;DalGwt_
;xL M ;xL M
gfd M gfd M
&]ufgf M &]ufgf M
afa'sf] gfd M afa'sf] gfd M
afh]sf] gfd M afh]sf] gfd M
;fIfL ;fIfL
1= 1=
2= 2=
33
-cg';"rL 4_
-kmf=g+= 3_
-ljlgod 8 -2_ -v_ ;+u ;DalGwt_
v/Lb laqmL afx]s cGo k|sf/af^ xs %f]*Llbg]n] bfv]n vf/]h ug{ sf]ifdf lbg] b/vf:t
ldlt M
>L ;lrjHo",
gful/s nufgL sf]if
===============================
=================================
dxf]bo,
ejbLo,
;xL M
gfd M
&]ufgf M
afa'sf] gfd M
afh]sf] gfd M
34
-cg';"rL 4_
-kmf=g+= 4_
-ljlgod 8 -2_ -v_ ;+u ;DalGwt_
b:tvt M b:tvt M
gfd M gfd M
&]ufgf M &]ufgf M
afa'sf] gfd M afa'sf] gfd M
afh]sf] gfd M afh]sf] gfd M
;fIfL ;fIfL
1= 1=
2= 2=
35
-cg';"rL 5_
gful/s nufgL sf]if
bflvn vf/]h k'l:tsf
z]o/jfnfsf] gfd M
&]ufgf M
afa'sf] gfd M
afh]sf] gfd M
klt÷kTgLsf] gfd M
z]o/ btf{ z]o/ qmd ;+Vof z]o/ z]o/ laqm]tf jf z]o/ vf/]h z]o/ qmd ;+Vof z]o/ vl/bstf{ jf afFsL df}Hbft ljz]if s}lkmot
btf{ lsl;d k|=k= lsQf xs %f]*L lbg]sf] vf/]h lsl;d k|=k= xs k|fKt ug]s
{ f] s'/f
ldlt g+= gfd / kmf]g g+= ldlt g+= gfd / kmf]g g+=
b]lv ;Dd b]lv ;Dd b]lv ;Dd lsQf
b|i^Jo
1= z]o/ btf{ lsl;d / vf/]h lsl;d dxnx?df z]o/ s'g k|sf/af^ btf{ jf vf/]h x'g uPsf] xf] ;f]sf] Joxf]/f .
2= ljz]if s'/f dxndf z]o/ vl/b ubf{ jf gfd;f/L ubf{ jf s'g} klg ;dodf z]o/ ;+rfng jf xsjfnf jf z]o/ ;DaGwL cGo s'g}
Joxf]/f z]o/jfnf jf clwsf/ k|fKt clwsf/L jf cbfntaf^ ePsf] cfb]z jf lgb]{zg jf lg)f{osf] Joxf]/f pNn]v ug]{ .
36
-cg';"rL 6_
l;=g+= z]o/jfnfsf] afa'sf] gfd afh]sf] z]o/jfnfsf] z]o/ z]= z]o/ qm= z]o/sf] r'Qmf z]o/ btf{ z]o/ btf{ vf/]h eO{ ljz]if s}lkmot
gfd / &]ufgf gfd ?kdf btf{ lsQf k|=k= ;+= e'QmfgL d"No vf/]h ePsf] gofF btf{ ePsf] s'/f
ldlt g+= ldlt z]o/jfnfsf]
b]lv ;Dd l;=g+= kmf]=g+=
b|i^Jo
1= ljz]if s'/f dxndf z]o/ vl/b ubf{ jf gfd;f/L ubf{ jf s'g} klg ;dodf z]o/ ;+rfng jf xsjfnf jf z]o/ ;DaGwL cGo s'g}
Joxf]/f z]o/jfnf jf clwsf/ k|fKt clwsf/L jf cbfntaf^ ePsf] cfb]z jf lgb]{zg jf lg)f{osf] Joxf]/f pNn]v ug]{ .
37
-cg';"rL 7_
-ljlgod 21 -2_ ;+u ;DalGwt_
ldlt M
;xL M
gfd M
>L =============================================== sf] &]ufgf M
-b:tvt gd'gf_ z]o/ k|df)f kq g+= M
z]o/ lsQf M
38
-cg';"rL 8_
-ljlgod 33 -1_ ;+u ;DalGwt_
zkyu|x)f kmf/fd .
;d]t Wofgdf /fVg]%' . sf]ifsf] sf/f]af/ tyf uf]Ko /fVg'kg]{ s'/fx? k|sfz ug]{ %}g, tyf
;`rfns ;ldltn] clwsf/ lbPsf] / sfg"gn] afWo u/]sf] cj:yfx?df afx]s ;`rfns ;ldltsf]
======================== x'gfsf] gftfn] d]/f] hfgsf/Ldf cfPsf sfd s'/fx? cfkm\gf] kbdf axfn
/x]sf] jf g/x]sf] h'g;'s} cj:yfdf klg k|ToIf jf ck|ToIf ?kn] ;d]t s]xL k|sfz ug]{ %}g
b:tvt M
gfd M
ldlt M
39
-cg';"rL 9_
-ljlgod 33 -2_ ;+u ;DalGwt_
zky-u|x0f kmf/fd
o; sf]ifsf] sd{rf/Lsf] x}l;otn] sfd ubf{sf] cjlwdf dnfO{ !ft x'g cfPsf] o; sf]ifsf]
s'g}klg sfd ;DaGwL uf]Ko s'/f ;DalGwt clws[t sd{rf/LnfO{ afx]s c? s;}nfO{ o; sf]ifsf]
;]jfdf jxfn /x]df jf g/]xsf] h'g;'s} cj:yfdf klg k|ToIf jf ck|ToIf ?kn] eGg] jf ;+s]t
ug]{ %}g .
====================
ldlt M
40
- cg';"rL 9_
-ljlgod 33 -2_ ;+u ;DalGwt_
zky-u|x0f kmf/fd
d ===================================================sf] gftL ========================================== sf] %f]/f
========================================== jif{ ===============sf] ================cGrn
======================lhNnf=======================j*fdf j:g] ============================================== gfd
ePsf] JolQm OZj/ ;fIfL /fvL of] zky u|x)f ub{%' ls gful/s nufgL sf]ifsf] gful/s Psf+s
of]hgf Gof;wf/L k|fljlws pk;ldltsf] ;b:osf] x}l;otn] dnfO{ tf]lsP adf]lhdsf] sfd d]/f] a'l$
/ ljj]sn] hfg] a'em];Dd Odfg wd{ ;DemL b]z g/]z / o; sf]ifsf] d'ne't p@]Zo k|lt st{Jo
k/fo)f eO{ eo, kIfkft tyf l/; /fu å]if g/fvL nf]e nfnrf / d'nflxhfdf gk/L k|rlnt P]g
sfg'g / o; sDkgLsf] lgod adf]lhd kfng ug]{%' .
o; sf]ifsf] sd{rf/Lsf] x}l;otn] sfd ubf{sf] cjlwdf dnfO{ !ft x'g cfPsf] o; sf]ifsf] s'g}
klg sfd ;DaGwL uf]Ko s'/f ;DalGwt clws[t sd{rf/LnfO{ afx]s c? s;}nfO{ o; sf]ifsf]
;]jfdf jxfn /x]df jf g/]xsf] h'g;'s} cj:yfdf klg k|ToIf jf ck|ToIf ?kn] eGg] jf ;+s]t
ug]{ %}g .
===============================
ldlt M