ระบบสั ญญาณแจ้ งเหตุเพลิงไหม้ (Fire alarm system)

ระบบทางหนีไฟ (Mean of egress)

ระบบดับ เพลิง (Fire suppression) :
เครืองดับ เพลิงมือ ถือ (PORTABLE FIRE EXTINGUISHERS)
ระบบดับ เพลิง (Fire suppression) :
ระบบดับ เพลิงด้วยนํา (Water based fire protection)

NFPA 20: THE INSTALLATION OF STATIONARY PUMPS FOR FIRE PROTECTION

“อา ารสง” หมาย าม า อา ารทีบุ ลอาจเ า้ อยหรอเ า้ ส้ อยไ ้ ยมี ามสงตังแต 23.00
เมตร นไ การ ั ามสง องอา าร ห้ ั จากระ บั พน ินทีกอสร้าง งพน า ฟ้า สาหรับ
อา ารทรงจั หรอ ันหยา ห้ ั จากระ บั พน ินทีกอสร้าง งยอ นัง อง นสงสุ
ั

กฎหมาย
“อา าร นา หญพิเศ ” หมาย าม า อา ารทีกอสร้าง นเพอ อ้ า ารหรอส นหนงส น
องอา ารเ นทีอยอาศัยหรอ ระกอบกิจการ ระเ ทเ ีย หรอหลาย ระเ ท ยมีพนทีร มกัน
ทุก นหรอ
ั นหนง
ั นั นหลังเ ีย กันตังแต 10,000 ตารางเมตร นไ

กฎหมาย
“พนที ินที เ้ นทีตังอา าร” หมาย าม า พนที องแ ลงที ินทีนามา ้ ออนุญาตกอสร้าง
อา าร ไม าจะเ นที ินตามหนังสอสา ญั แส งสิ ท ิ นที ิน บับเ ีย หรอหลาย บับ งเ น
ที ิน 2 ทีติ ตอกัน

“ า ฟ้า” หมาย าม า พนส นบนสุ องอา ารทีไมมีหลัง า ก ลุม และบุ ลสามาร น

ไ ส้ อยไ ้

กฎหมาย
“ นังกันไฟ” หมาย าม า นังทบทีกอ ้ ยอิ รรม าหนาไมน้อยก า 18 เ นติเมตร และไม
มี องที ห้ไฟหรอ นั านไ ้ หรอจะเ น นังทบทีทา ้ ย สั ุทนไฟอยางอนที ุณสมบัติ น
การ ้องไฟไ ้ ีไมน้อยก า นังทีกอ ้ ยอิ รรม าหนา 18 เ นติเมตร า้ เ น นัง อนกรี ต
เสริ มเหลก ต้องหนาไมน้อยก า12 เ นติเมตร

กฎหมาย
 ระบบดับเพลิงดวยน้ํา
Water based fire protection
ระบบดับเพลิงดวยน้ํา
 เปนการดับไฟที่บริเวณตนเหตุของเพลิง ทําใหเพลิงดับลงอยางรวดเร็วเปนการยับยั้งการ
เกิดควันไฟและความรอนไมให ขยายตัวไปยังพื้นทีข่ า งเคียง และจะเปนระบบที่สมบูรณก็
ตอเมื่อระบบไดรับน้ําที่มีปริมาณและความดันเพียงพอ
ระบบสงน้ําดับเพลิง
การพิจารณาเลือกระบบสงน้ําดับเพลิงที่เหมาะสมสําหรับอาคารใหพิจารณาถึง
 อุปกรณที่ใชในระบบดับเพลิง
 อัตราการไหลของน้ําดับเพลิง
 ระยะเวลาที่ตองการใชในการดับเพลิง

อุปกรณที่ใชในระบบดับเพลิงดวยน้ํา เชน หัวกระจายน้ําดับเพลิง (Sprinkler Head) วาลว

สายฉีดน้ําดับเพลิง (Hose Valve) จะทํางานไดดีตามมาตรฐานจําเปนตองตอเขากับกับระบบ
สงน้ําดับเพลิงที่เชื่อถือไดที่สามารถจายน้ําดับเพลิงทีค่ วามดันและปริมาณน้ําเพียงพอสําหรับ
อุปกรณในระบบ เพื่อใชในการควบคุมเพลิงและตองมีความตอเนื่องของน้ําที่ใชดับเพลิงใน
ชวงเวลาที่ตองการ
ชนิดของระบบสงน้ํา
ระบบสงน้ําดับเพลิงที่ยอมรับใหใชได
 เครื่องสูบน้ําดับเพลิงตอกับถังเก็บน้ําดับเพลิงหรือแหลงน้ํา
 ถังสูงเก็บน้ําดับเพลิง
 ถังน้ําความดัน
Fire pump
เครื่องสูบน้ําดับเพลิงและการติดตั้ง
 เครื่องสูบน้ําดับเพลิง มอเตอร หรือ เครื่องยนต และชุดควบคุม จะตองผานการรับรองจาก
สถาบันที่เชื่อถิอได
 ความดันที่อัตราการไหลเทากับศูนย เมื่อเดินเครื่องสูบน้ําดับเพลิง รวมกับความดันสถิตย
ทางดานดูดของเครื่องสูบน้ําดับเพลิง จะตองไมเกินกวาความดันใชงานของอุปกรณในระบบ
ดับเพลิง
 เครื่องสูบน้ําดับเพลิงจะตองมี อัตราสูบสงน้ําดับเพลิงตั้งแต 100 – 5,000 GPM ดวยความ
ดันสุทธิ 40 PSI หรือมากกวา
Engine Driver

Battery for Engine Diesel Engine

Electrical Driver
Generator
Electric Motor

Generator Electric Motor

ประเภทของเครื่องสูบน้ํา
1. เครื่องสูบน้ําดับเพลิงหอยโขงแกนนอน (HORIZONTAL SPLIT CASE)
2. เครื่องสูบน้ําดับเพลิงแกนตั้ง (VERTICAL TURBINE)
เครื่องสูบน้ําดับเพลิงหอยโขงแกนนอน (HORIZONTAL SPLIT CASE)
เครื่องสูบน้ําดับเพลิงหอยโขงแกนนอน (HORIZONTAL SPLIT CASE)
 เครื่องสูบน้ําดับเพลิงหอยโขงแกนนอน (HORIZONTAL SPLIT CASE)

• า้ มติดตังเครือง บนําดับเพลิง อย ง นนอน บนํา า ...

ลงนํา รือถังเ บนํา มระดับนํา ติตาํ วาตัวเครือง บนําดับเพลิง
เครื่องสูบน้ําดับเพลิงควรจะมีอุปกรณประกอบรวมดังตอไปนี้ คือ
• มาตรวัดความดันทางดานสง ขนาดเสนผาศูนยกลางไมนอยกวา 90 mm (3 1/2 in.)
พรอมกับประตูน้ําขนาด 6.25 mm (1/4 in.) หนาปทมสามารถอานคาความดันไดไมนอย
กวา 2 เทา ของความดันที่กําหนดของเครื่องสูบน้ําดับเพลิงหรือไมนอยกวา 200 PSI
• มาตรวัดความดันทางดานดูด เปนมาตรวัดที่อานคาสูญญากาศได มีขนาด
เสนผาศูนยกลางไมนอยกวา 90 mm (3 1/2 in) พรอมกับประตูน้ําขนาด 6.25 mm (1/4
in.) หนาปทมสามารถอานคาความดันไดไมนอยกวา 2 เทา ของความดันดานดูดที่กําหนด
ของเครื่องสูบน้ําดับเพลิงหรือไมเกินกวา 100 PSI
• วาลวระบายความดันน้ําอัตโนมัติ (Relief Valve)
เพื่อปองกันความดันน้ําในระบบสูงเกินไป
• มาตรวัดอัตราการไหลของน้ํา
การติดตั้งเครื่องสูบน้ําดับเพลิงและชุดขับเคลื่อน
• เครื่องสูบน้ําดับเพลิงและชุดขับเคลื่อนจะตองติดตั้งบนแทนเดียวกันโดยตอผานขอตอ
ชนิด Flexible Coupling เพื่อทําใหเพลาของเครื่องสูบน้ําดับเพลิงไดศูนย
• แทนเครื่องสูบน้ําดับเพลิงและชุดขับเคลื่อน ตองทําจากเหล็กรูปพรรณใหมีความมั่นคง
แข็งแรง
• แทนเครื่องสูบน้ําดับเพลิงและชุดขับเคลื่อนจะตองยึดติดอยางมั่นคงแข็งแรงกับฐาน
คอนกรีต

₧
Ŀ↨ ╔
ŃⁿčŚσ
Ź·
ระบบควบคุมการทํางานของเครื่องสูบน้ําดับเพลิงนั้น
สามารถทําได 2 ประเภท ทั้งดวยมือและอัตโนมัติในแผงควบคุมเดียวกัน
ระบบขับเคลื่อนเครื่องสูบน้ําดับเพลิง
ระบบขับเคลื่อนเครื่องสูบน้ําดับเพลิง แบงเปน 2 ประเภทคือ
- ขับเคลื่อนดวยมอเตอรไฟฟา
- ขับเคลื่อนดวยเครื่องยนต
• สําหรับเครื่องสูบน้ําดับเพลิงที่ขับเคลื่อนดวยมอเตอรไฟฟา จะตองใชกําลังไฟฟาจากแหลงจาย
ไฟฟาที่เชื่อถือได เชน จายโดยตรงมาจากหมอแปลงไฟฟา หรือเครื่องกําเนิดไฟฟา
• สําหรับเครื่องสูบน้ําดับเพลิงที่ขับเคลื่อนดวยเครื่องยนต ถังน้ํามันดีเซลของเครื่องยนต ตองติดตั้ง
เหนือพื้นและหามฝงดิน ถังน้ํามันจะตองมีความจุสํารองเชื้อเพลิงใชเดินเครื่องยนตขับเครื่องสูบน้ํา
ดับเพลิงไดไมนอยกวา 8 ชั่วโมง
• มีปริมาตรน้ํามันสํารองไมนอยกวารอยละ 50 ของความจุถัง กรณีที่ติดตั้งเครื่องยนตมากกวา 1
ชุด จะตองติดตั้งถังน้ํามันของเครื่องยนตแตละชุดโดยอิสระตอกัน
หองเครื่องสูบน้ําดับเพลิง
• ใหอยูที่ระดับพื้นชั้นลางหรือระดับที่ไดรับการปองกันจากน้ําทวม
• มีการระบายอากาศไดดี
• พนักงานดับเพลิงสามารถเขาถึงไดสะดวก
• หองเครื่องสูบน้ําดับเพลิงภายในอาคารจะตองทนไฟ 2 ชั่วโมง
ยกเวน ถาติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิง การทนไฟสามารถลดเหลือ 1 ชั่วโมง
• ตองติดตั้งไฟสองสวางฉุกเฉินสามารถจายไฟไดตอเนื่องไมนอยกวา 2 ชั่วโมง
การติดตั้งเครื่องสูบน้ําดับเพลิงแบบ Horizontal split case
Horizontal Split-Case Fire Pump Installation with Water Supply Under a Positive Head
1. ถังเก็บน้ําดับเพลิง
2. หัวดูดพรอมแผนกันน้ําวนขนาดไมนอยกวา 2 เทาของเสนผานศูนยกลางทอดูด มีระยะจากกนถังถึงหัวดูดไมนอยกวา 1/2
เทาของเสนผานศูนยกลางทอดูด แตตองไมนอยกวา 150 มิลลิเมตร (6 นิ้ว)
3. ทอดูด
4. ขอตอออน ในกรณีที่มีความเคน (Strain) ภายในทอ
5. ประตูน้ําชนิดที่บอกไดวาอยูในตําแหนงปดหรือเปด (ชนิด OS&Y Gate Valve)
6. ขอตอลดแบบเยื้องศูนยดานบนราบ (Eccentric Reducer)
7. มาตรวัดความดันทางดานดูด
8. เครื่องสูบน้ําดับเพลิง
9. วาลวระบายอากาศอัตโนมัติ (Automatic Air Vent)
10. มาตรวัดความดันทางดานสง
11. วาลวกันน้ําไหลกลับ (Check Valve)
12. ทอสงน้ําดับเพลิง
13. หัวตอสายสงน้ําดับเพลิง (ใชสําหรับกรณีที่ไมมีอุปกรณวัดอัตราการไหลของเครื่องสูบน้ําดับเพลิง)
14. ที่รองรับทอ
15. ประตูน้ําชนิดที่บอกไดวาอยูในตําแหนงปดหรือเปด
16. ขอตอรูปตัวที
17. วาลวระบายน้ําอัตโนมัติ (Relief Valve)
18. วาลวระบายน้ําหมุนเวียนอัตโนมัติ (Circulation Relief Valve) สําหรับเครื่องสูบน้ําขับเคลื่อนดวยมอเตอรไฟฟา
19. แทนเครื่องสูบน้ํา
การติ ตังเ รองสบนา บั เพลิงแบบ Vertic
1. หัวกรองดานดูด
2. หัวดูด
3. ชุดสูบน้ํา (Pump Bowl Assembly)
4. ทอสงน้ําและแกนเพลาเครื่องสูบน้ํา
5. หัวเครื่องสูบน้ําดานสง
6. ชุดขับเกียรเปลี่ยนทิศ หรือ ชุดขับมอเตอรไฟฟา
7. มาตรวัดความดันทางดานสง
8. วาลวระบายอากาศอัตโนมัติ (Automatic Air Vent)
9. ขอตอดานสงตัวที
10. วาลวกันน้ําไหลกลับ (Check Valve)
11.ประตูน้ําชนิดที่บอกไดวาอยูในตําแหนงปดหรือเปด
12. หัวตอสายสงน้ําดับเพลิง (ใชสําหรับกรณีที่ไมมีอุปกรณวัดอัตราการไหลของเครื่องสูบน้ําดับเพลิง)
13. ทอสงน้ําดับเพลิง
14. ที่รองรับทอ
15. วาลวระบายน้ําอัตโนมัติ (Relief Valve) สําหรับเครื่องสูบน้ําที่ใชเครื่องขับเคลื่อนที่สามารถปรับรอบได
เครื่องสูบน้ํารักษาความดัน (Jockey Pump)
• เปนเครื่องสูบน้ําขนาดเล็ก ใชรักษาความดันในระบบเพื่อลดการทํางานของเครื่องสูบน้ํา
ดับเพลิงโดยไมจําเปน
• เครื่องสูบน้ํารักษาความดันนี้จะตองทํางานโดยอัตโนมัติโดยผานสวิตชความดัน (Pressure
switch) ที่ตั้งคาไวไมนอยกวาความดันใชงานของระบบดับเพลิง
 การตอทอทางดูดของ Fire Pump
Right and wrong pump suction

น้ําไหลเขา pump ไมเต็มหนาตัด

ทอ เกิด air pocket

ตองการระยะอยางนอย 10D กอน

เขาทอทางดูดของ pump ไม
ตองการใหเปนการไหลแบบ
ปนปวนกอนเขา fire pum
Fire Pump and Valves

Fire Pump

OS& Y Gate Valve Strainer Relief Valve Check Valv

Inlet and outlet
 Gate valve

Gate valve Gate valve Gate valve

On-off valve On-off valve On-off valve
Wheel manual control Wheel manual control Electrical motor/manual contro
 การตอระบบทอเขากับระบบสงน้ํา จะตองมีวาลวควบคุมชนิดที่บอกตําแหนงการปด-เปด
(Indicating Type Valve)
 วาลวในระบบอาจจะเปน Butterfly valve หรือ OS&Y Gate valve (Outside Screw
and York Gate valve) ก็ได แตตองมี indicator
 (OS&Y gate valve เวลาอยูในตําแหนงเปดสุดกานของวาลวไมกีดขวางการไหลของน้ําลด
การไหลแบบปนปวนของน้ํา)
Outside screw and yoke valves (OS&Y valves) can be determined to be in the open or
closed position by observing the position of the stem with respect to the valve wheel.
OS&Y, butterfly, and post indicator valves can also be locked open with pad-locks and
chains, or monitored electronically in the open position with temper switches that
send a signal when the valve is not fully open.
 Gate valve (Butterfly valve)

Butterfly valve Butterfly valve Butterfly valve

On-off valve On-off valve On-off valve
Lever manual control Wheel and gear manual control Electrical motor/manual control
Swing check valve
Flow check valve (Spring check valve)
Flow check valve (Butterfly spring check valve)
A post indicating valve is a valve with a window that reads “open” or “shut” and is
manufactured in two varieties:
1. A wall post indicator valve, with a shaft that extends through a wall for the operation of
a sprinkler control valve from outside a building.
2. A post indicator valve, with a shaft that extends above grade from an underground fire
protection main, for the operation of an underground water supply.
Supervisory switch
แผนผังแสดงการติดตัง และ มาตรวัดอัตราการ หล
การติดตั้ง มาตรวัดอัตราการไหลของน้ํา ระยะไมนอยกวา 5 เทาของเสนผานศูนยกลางทอดูด
กรณีตอทอดานบนหรือดานลาง หากมีความจําเปนตองตอทอดานขางระยะตองไมนอยกวา 10
เทาของเสนผานศูนยกลางทอดูด
ใหติดตั้งวาลวระบายอากาศอัตโนมัติกรณีมีการเดินทอแบบยูคว่ําหรือแบบอื่นที่ทําใหเกิด
การขังของอากาศ ตองมีทางออกของน้ําที่ใชในการทดสอบเครื่องสูบน้ําดับเพลิง และ
ระบบทอจากแหลงน้ํา
วาลวสัญญาณระบบทอเปยก (Wet Pipe Alarm Valve)
ติดตั้งวาลวสัญญาณซึ่งทําหนาที่สงเสียงเตือนภัยดวยระฆังน้ํา (Water Motor Gong) พรอมสง
สัญญาณแจงเหตุไปยังระบบเตือนอัคคีภัย (Fire Alarm System) ดวย Pressure Switch ที่ติดตั้ง
มาดวย วาลวสัญญาณยังทําหนาที่เปนตัวบอกโซน (Zone) ของพื้นที่ปองกันที่เกิดเพลิงไหม กรณีที่
พื้นที่นั้นแบงออกเปนหลายโซน
Sprinkler system components
The minimum pressure rating required by NFPA13 for all system
components is 175 psi.
Sensor and Control

Fire Pump Controller

Pressure Switc
Pilot Piping
การควบคุมการทํางานของเครื่องสูบน้ําในระบบดับเพลิง
• เครื่องสูบน้ําดับเพลิงแตละชุดตองมีแผงควบคุมแยกเปนอิสระหามใชรวมกัน
• แผงควบคุมเครื่องสูบน้ําดับเพลิงแตละชุดตองมีทอสงความดันไปยังสวิทซความดันแยก
เปนอิสระหามใชรวมกัน
• แผงควบคุมเครื่องสูบน้ํารักษาความดันแตละชุดตองมีทอสงความดันไปยังสวิทซความ
ดันแยกเปนอิสระหามใชรวมกัน
Piping Connection for Pressure Sensing Line
การทดสอบเครือ่ งสูบน้ําดับเพลิง
หลังจากติดตั้งชุดเครื่องสูบน้ําดับเพลิงเสร็จเรียบรอยแลวจะตองทําการทดสอบการ
ทํางานของเครื่องสูบน้ําดับเพลิงและอุปกรณประกอบจนมั่นใจวาทํางานไดถูกตอง
สมบูรณตรงตามความตองการ โดยจะตองจัดทํารายงานสรุปผลการทดสอบเครื่องสูบ
น้ําดับเพลิงดับเพลิงและอุปกรณประกอบจะตองประกอบดวยรายละเอียดตาง ๆ
ดังนี้คือ
การทดสอบเครื่องสูบน้ําดับเพลิงที่ขับเคลื่อนดวยมอเตอรไฟฟา
1. กระแสไฟฟาเมื่อเริ่มสตารท
2. กระแสไฟฟาเมื่อเดินเครื่องสูบน้ําดับเพลิงตามปกติแลว
3. ความดันน้ําทางดานสงของเครื่องสูบน้ําดับเพลิง
4. ความดันน้ําทางดานดูดของเครื่องสูบน้ําดับเพลิงเริ่มทํางาน
5. อัตราการสูบน้ําที่คาความดันตางๆ
6. ความดันน้ําที่ทําใหวาลวระบายน้ําอัตโนมัติทํางาน
การทดสอบเครื่องสูบน้ําดับเพลิงที่ขับเคลื่อนดวยเครื่องยนต
1. รอบการทํางานของเครื่องยนต
2. ผลการทํางานของระบบสตารทเครื่องยนต
3. ผลการทํางานของระบบปองกันเครื่องยนตตาง ๆ เชน สัญญาณแจงเหตุ เมื่อความรอนสูง
เกินไป รอบเครื่องยนตสูงเกินไป ระดับน้ํามันต่ําไป เปนตน
4. ความดันน้ําทางดานสงของเครื่องสูบน้ําดับเพลิง
5. ความดันน้ําทางดานดูดของเครื่องสูบน้ําดับเพลิงเริ่มทํางาน
6. อัตราการสูบน้ําที่คาความดันตางๆ
7. ความดันน้ําที่ทําใหวาลวระบายน้ําอัตโนมัติทํางาน
การดูแลรักษาเครือ่ งสูบน้าํ ดับเพลิง
• ตองจัดใหมีเจาหนาที่ที่มีความรูเพียงพอกับการดูแลรักษาเครื่องสูบน้ําดับเพลิงเพื่อ
ทําหนาที่เดินทดสอบเครื่องสูบน้ําดับเพลิง และอุปกรณเปนประจํา พรอมทั้งคอย
ตรวจสอบและซอมบํารุงตามความจําเปน เพื่อใหเครื่องสูบน้ําดับเพลิงอยูในสภาพที่
พรอมที่จะใชงานไดอยูเสมอ
• การทดสอบเดินเครื่องสูบน้ําดับเพลิงขับเคลื่อนดวยเครื่องยนตดีเซลใหทําเปน
ประจําอยางนอยสัปดาหละหนึ่งครั้ง
• การทดสอบเดินเครื่องสูบน้ําดับเพลิงขับเคลื่อนดวยมอเตอรไฟฟาใหทําเปนประจํา
อยางนอยเดือนละหนึ่งครั้ง
ตร จ ามพร้อม องแบตเตอรี อง FP าอย นส าพพร้อม ง้ านหรอไม
งั เกบนามัน ีเ ล รมีการทาเ อน ้องกันการหกกระจาย องนามันเ อเพลิง
ระบบท่อยืน
10,000
้ อ 18 อา ารสงหรออา าร นา หญพิเศ ต้ องมีระบบ ้ องกันเพลิงไหม้
ง ระกอบ ้ ยระบบทอยน ทีเกบนาสารอง และหั รับนา บั เพลิง งั ตอไ นี
ระบบทอยนและสาย ี นา บั เพลิง ระเ ท องการ ง้ าน แบงออกเ น 3 ระเ ท งั นี

ระเ ทที 1
ติ ตัง าล สาย ี นา บั เพลิง นา 65 mm (2 1/2 in) สาหรับพนักงาน บั เพลิงหรอ ท้ ีไ ้
านการ ก นการ ส้ าย ี นา บั เพลิง นา หญเทานัน

ระเ ทที 2
ติ ตัง ุ สาย ี นา บั เพลิง นา 25 mm (1 in) หรอ 40 mm (1 1/2 in) สาหรับ ้ อ้ า าร
เพอ ้ นการ บั เพลิง นา เลก

ระเ ทที 3
ติ ตัง ุ สาย ี นา บั เพลิง นา 25 mm (1 in) หรอ 40 mm (1 1/2 in) สาหรับ ้ อ้ า าร
และ าล สาย ี นา บั เพลิง นา 65 mm (2 1/2 in) สาหรับพนักงาน บั เพลิงหรอ ท้ ี
ไ ร้ ับการ ก น นการ ส้ าย นา หญ
ระบบทอยนและสาย ี นา บั เพลิง ระเ ท องการ ง้ าน แบงออกเ น 3 ระเ ท งั นี

ระเ ทที 1
ติ ตัง าล สาย ี นา บั เพลิง นา 65 mm (2 1/2 in) สาหรับพนักงาน บั เพลิงหรอ ท้ ีไ ้
านการ ก นการ ส้ าย ี นา บั เพลิง นา หญเทานัน

ระเ ทที 2
ติ ตัง ุ สาย ี นา บั เพลิง นา 25 mm (1 in) หรอ 40 mm (1 1/2 in) สาหรับ ้ อ้ า าร
เพอ ้ นการ บั เพลิง นา เลก

ระเ ทที 3
ติ ตัง ุ สาย ี นา บั เพลิง นา 25 mm (1 in) หรอ 40 mm (1 1/2 in) สาหรับ ้ อ้ า าร
และ าล สาย ี นา บั เพลิง นา 65 mm (2 1/2 in) สาหรับพนักงาน บั เพลิงหรอ ท้ ี
ไ ร้ ับการ ก น นการ ส้ าย นา หญ
 H
H
อุ กรณเกบสาย ี นา บั เพลิง (Hose Reel or Hose Rack)
(1) สาหรับสาย ี นา บั เพลิง นา 25 mm (1 in.) จะต้องม้ นอย นกงล้อ (Reel) และ
สามาร งออกมา ง้ านไ ท้ นั ที ส นสาย ี นา บั เพลิง นา 40 mm (1 ½ in.
จะต้องจั ห้มีทีแ นเกบ (Rack) สาย ี นา บั เพลิง หรออุ กรณ งั กลา ทังหม จั
าง ห้สะ กตอการ ้ นต้ บั เพลิง
(2) ต้องจั ห้มี ้ายแส ง งการ ส้ าย ี นา บั เพลิง และอุ กรณ ยแส งเ น
ร าพและตั อัก รทีมี นา เหมาะสมเหนไ ้ ั และเ า้ จงาย

H
H
หั รับนา บั เพลิง (Fire Department Connection FDC)
จะต้องจั ห้มีหั รับนา บั เพลิงอยางน้อย 1 หั
สาหรับตกสงทีมีการแบงระบบทอยนออกเ น น นแน ิงจะต้องจั ห้มีหั รับนา
บั เพลิงสาหรับแตละ น
ไม ห้มี าล ิ -เ ิ ระห างหั รับนา บั เพลิงกับระบบทอยน
ห้ติ ตังเ าล สาหรับหั รับนา บั เพลิงทุกจุ ทีตอเ า้ กับระบบทอยน
หั รับนา บั เพลิงจะต้องเ น นิ อ้ ตอส มเร ตั ้ พร้อม า รอบตั เมียและ ล้อง
หั รับนา บั เพลิงจะต้องติ ตังอย นที พนักงาน บั เพลิงเ า้ งไ ้ ยงาย และไมมี
อุ สรร และอย กล้กบั หั บั เพลิงสา ารณะ (Public Hydrant)
 ้ บเพลิงจะต ้องติดตังอยู
 หัวร ับนํ าดั ้ ่ในที่ ๆ พนักงานดับเพลิงเข ้าถึงได ้โดยง่าย
และไม่มอ ี ป
ุ สรรคใด ๆ และอยู่ใกล ้กับหัวดับเพลิงสาธารณะ Public Hydrant)
 ให ้มีป้ายตัวอักษรอ่านได ้ช ัดเจนขนาด มิลลิเมตร นิ ว้ แสดงถึงระบบ
ท่อยืนว่าเป็ นชนิ ดใด เช่น ระบบท่อยืน หรือถ ้าจ่ายให ้กับระบบหัวกระจาย
้ บเพลิงด ้วย เช่น ระบบท่อยืนและหัวกระจายนํ าดั
นํ าดั ้ บเพลิง
 ในกรณี ทหั ี่ วร ับนํ าดั
้ บเพลิงจ่ายให ้เฉพาะบางส่วนของอาคารจะต ้องจัดให ้มี
ป้ ายตัวอักษรบ่งบอกอย่างช ัดเจนว่าจ่ายนํ าให ้ ้กับส่วนใดของอาคาร
 ระดับติดตังหั ้ วร ับนํ าดั
้ บเพลิงควรติดตังในระดั
้ ่ กงานดับเพลิงสามารถ
บทีพนั
ต่อสายดับเพลิงได ้อย่างสะดวก
 ทอยนทีมี ามสงไมเกิน 30 เมตร นา องทอจะต้องไมเลกก า 4 นิ
ทอยนทีมี ามสงเกินก า 30 เมตร นา องทอยนจะต้องไมเลกก า 6 นิ
อุ กรณล าม นั จะต้องมี าม นั าเ า้ ไมเกินก า าม นั ง้ าน (Working
Pressure) องอุ กรณล าม นั ทีจะนามา ้
ทอนาและอุ กรณอน ทังหม นระบบจะต้องมีอตั ราทน าม นั ง้ านไ ไ้ มน้อย
ก า 175 PSI
นา ทอยนร มต้องมี นา ไมเลกก า 6 นิ ยกเ น้ อา ารทีติ ตังระบบหั กระจาย
นา บั เพลิงอัต นมัติ ง นา ทอทังหม ไ ม้ าจากการ าน ณทางกลศาสตร องไหล
(Hydraulically Calculated)
นา ทอยนสาหรับอา ารสงจะต้อง ก้ าร าน ณทางกลศาสตร องไหล
กฎกระทรวงฉบับที่ 33
้ั
ทุกชนของอาคารต ้ บเพลิง ทีประกอบด
้องจัดให ้มีตู ้สายฉี ดนํ าดั ่ ้ บเพลิง
้วยหัวต่อสายฉี ดนํ าดั
้
พร ้อมสายฉี ดนํ าเพลิงขนาด ้ บเพลิงขนาด
และหัวต่อสายฉี ดนํ าดั
ทุกระยะห่างกันไม่เกิน

ริ มาณการสงจายนาสาหรับทอยน
(1) ต้องมีอตั ราการไหลไมน้อยก า 500 GPM เ นระยะเ ลาไมน้อยก า 30 นาที

(2) นกรณี ทีระบบทอยนมีมากก าหนงทอ ริ มาณการสงจายนาจะต้องไมน้อยก า 500

GPM สาหรับทอยนทอแรกและ 250 GPM สาหรับทอยนแตละทอทีเพิม น นกรณี ที
ริ มาณการสงนาร ม องทอยนเกิน 1,250 GPM ห้ ้ ริ มาณการสงนาที 1,250 GPM
หรอมากก าไ ้
 การหาอัตราการไหล องทอยน

00 2 0 2 0 2 0 ถ้า 12 0
ามารถเลือ 1250 รือ คํานว ด้

ลง ายนําดับเพลิง
500 250 250 250
l s l s l s l s
มายเ ต 1 1
ม งิ ด วาง าํ เ้ า้ ถง าย ดนํา
ดําเพลิงลําบา
FDC ต้องม า้ ย ดงวาเ น “ วั
รับนําดับเพลิง” อย นตํา นง
ามารถมองเ น ด้อยาง ดั เ น
H องอาคารอย น าพ
าํ รด มพร้อม ง้ าน
FDC มม า ิ ด ละ วง คล้อง
FDC ติดตัง นตํา นง ยา ตอ าร
เ า้ ถง น ะเ ิดเพลิง ม้
Sprin ler
้อ 20
Sprin ler s ste s t ersus Fact
M

F
E

O

I
M S
F
 I

 A

 I
M S
F
M

T
M A

F
A

D
Sprin ler s ste definitions

A
AH

AH

L
U L UL

T NFPA

AH

I
AH
S

P 111

P
 T pes of sprin ler
Sprin lers

 UL FM



S
U P S

1 U

2 P
3 S

U
หั า (Pendent) : ติ ตัง นบริ เ ณทีเพ านทีมี าเพ าน เ น บริ เ ณ าย นอา าร
หั หงาย (Upright) : ติ ตัง นบริ เ ณทีไมมี าเพ าน เ น บริ เ ณอา ารจอ ร
หั กระจายนา บั เพลิง นิ ติ กาแพง (side) : ติ ตังไ เ้ พาะพนที รอบ รองอันตรายน้อย
(Light Hazard) และมีเพ านเรี ยบ
Sprin ler s ste t pes
1
2 D
3 P
4 D
Wet pipe s ste



1 นํา า ระบบ งนําดับเพลิง 6 อยอย
2 วาล์วควบคม 7 วั ระ ายนําดับเพลิง
3 วาล์ว ั า 8 ถาน ด อบระบบ
4 อเมน นวดิง 9 วั รับนําดับเพลิง
5 อเมน นวนอน 10 อระบายนํา องวาล์ว ั า
 r pipe s ste
D

D

NFPA 13
0
 elu e s ste
R

U

U
H

A
T

A
T

T
I

M
Preaction system
Requires fire detectors for the actuation of the system.
Have closed heads and pipes filled with pressurized air that supervise a piping system, and
can be considered for the protection of valuable or irreplaceable property.
Pre-Action Valve จะเ ิ ออก ้ ยสัญญาณระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ แตนาจะยังไมไหลออก
จากหั sprinkler จนกระทังหั sprinkler จะแตกออก ้ ย ามร้อน
นิยม ้ นระบบที ้องกันอุ กรณทีมีมล าสง
Pipin and tubin
M A S T M
ASTM
M A N S I ANSI
M 1
10 40
P 1
0
oinin et ods
 ร บบ าร ดั วาง อ
องระบบ sprin ler
eter ine s ste t pe and confi uration
1 T
2
3 L
 enter fed et pipe tree s ste
T

T
End fed dr pipe tree s ste s
T
Wet pipe rid s ste r pipe rid are pro ibited)
A

A

D
Looped dr pipe s ste
A
T
Sprin ler Installation
ระยะหางระห างหั กระจายนา บั เพลิงอัต นมัติ
นพนทีเพ านเรี ยบทีไมมีสิงกี าง จะต้องติ ตัง ห้ตาแหนง
อง อยตาจากเพ านระห าง 1 12 นิ
หาก นพนทีมีสิงกี างเ น าน สามาร ติ ตัง นตาแหนง อง D
อยตาก า อบลาง อง าน ระห าง 1-12 นิ ไ ้ แตต้องไมตาก า 22 นิ เมอ ั
จากเพ าน
วั S าง า เพดานเ ินมาตร าน
อุณห มิทางาน องหั กระจายนา บั เพลิงอัต นมัติ
การท สอบระบบหั กระจายนา บั เพลิงอัต นมัติ
ถาน ด อบ ระ าํ นั (F T S : ติดตังเพือ
ด อบ าร าํ งาน องอ ร ์ ง ั า าร ล องนําวา าํ งาน ด้
ด รือ ม
การท สอบระบบหั กระจายนา บั เพลิงอัต นมัติ
ถาน ด อบระบบ S
T S : ดยติดตัง
อยอย ล ด ดย
ระ อบ อ้ ตอ ติดตังออริฟิ
(O นาดเ า บั วั
ระ ายนําดับเพลิง ติดตัง ( วั
ร ติ นาด
เ า บั นิว)
 หน้า ๒๔
เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๒ ก ราชกิจจานุเบกษา ๙ มกราคม ๒๕๕๖

กฎกระทรวง
กาหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดาเนินการด้านความปลอดภัย
อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทางานเกี่ยวกับการป้องกันและระงับอัคคีภยั
พ.ศ. ๒๕๕๕

อาศัยอานาจตามความในมาตรา ๕ วรรคหนึ่ง และมาตรา ๘ วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติ

ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทางาน พ.ศ. ๒๕๕๔ อันเป็นกฎหมายที่มี
บทบัญญัติบางประการเกี่ยวกับการจากัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคล ซึ่งมาตรา ๒๙ ประกอบกับ
มาตรา ๓๓ มาตรา ๔๑ และมาตรา ๔๓ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย บัญญัติให้กระทาได้
โดยอาศัยอานาจตามบทบัญญัตแิ ห่งกฎหมาย รัฐมนตรีวา่ การกระทรวงแรงงานออกกฎกระทรวงไว้ ดังต่อไปนี้
ข้อ ๑ ในกฎกระทรวงนี้
“อาคาร” หมายความว่า ตึก บ้าน เรือน โรง ร้าน แพ คลังสินค้า สานักงาน และสิ่งที่
สร้างขึ้นอย่างอื่นที่มีลูกจ้างทางานอยู่
“สถานที่ซึ่งมีสภาพเสี่ยงต่อการเกิดอัคคีภัยอย่างเบา” หมายความว่า สถานที่ที่มีวัตถุซึ่งไม่ติดไฟ
เป็นส่วนใหญ่ หรือมีวัตถุติดไฟได้ในปริมาณน้อยหรือมีวัตถุไวไฟในปริมาณน้อยที่เก็บไว้ในภาชนะปิดสนิท
อย่างปลอดภัย
“สถานที่ซึ่งมีสภาพเสี่ยงต่อการเกิดอัคคีภัยอย่างปานกลาง” หมายความว่า สถานที่ที่มีวัตถุไวไฟ
หรือวัตถุติดไฟได้ และมีปริมาณไม่มาก
“สถานที่ซึ่งมีสภาพเสี่ยงต่อการเกิดอัคคีภัยอย่างร้ายแรง” หมายความว่า สถานที่ที่มีวัตถุไวไฟ
หรือวัตถุติดไฟได้ง่าย และมีปริมาณมาก
“เพลิงประเภท เอ” หมายความว่า เพลิงที่เกิดจากเชื้อเพลิงธรรมดา เช่น ไม้ ผ้า กระดาษ ยาง
พลาสติก รวมทั้งสิ่งอื่นที่มีลักษณะเดียวกัน
“เพลิงประเภท บี” หมายความว่า เพลิงที่เกิดจากไขหรือของเหลวที่ติดไฟได้ ก๊าซ และ
น้ามันประเภทต่าง ๆ
“เพลิงประเภท ซี” หมายความว่า เพลิงที่เกิดจากอุปกรณ์หรือวัตถุที่มีกระแสไฟฟ้า
 หน้า ๒๕
เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๒ ก ราชกิจจานุเบกษา ๙ มกราคม ๒๕๕๖

“เพลิงประเภท ดี” หมายความว่า เพลิงที่เกิดจากโลหะต่าง ๆ ที่ติดไฟได้ เช่น แมกนีเซียม

เซอร์โคเนียม ไทเทเนียม รวมทั้งโลหะอื่นที่มีลักษณะเดียวกัน
“วัตถุระเบิด” หมายความว่า วัตถุระเบิดตามกฎหมายว่าด้วยอาวุธปืน เครื่องกระสุนปืน
วัตถุระเบิด ดอกไม้เพลิง และสิ่งเทียมอาวุธปืน หรือวัตถุที่สามารถระเบิดได้เมื่อได้รับความร้อน ประกายไฟ
เปลวไฟ หรือเมื่อได้รับการกระทบกระเทือน การเสียดสี หรือถูกกระทาโดยตัวจุดระเบิด
“วัตถุไวไฟ” หมายความว่า วัตถุที่มีคุณสมบัติติดไฟได้ง่ายและสันดาปเร็ว
“เครื่องดับเพลิงแบบเคลื่อนย้ายได้” หมายความว่า เครื่องดับเพลิงซึ่งมีลักษณะเป็นอุปกรณ์
ที่เคลื่อนย้ายได้โดยสะดวก และใช้งานด้วยมือ ภายในบรรจุสารดับเพลิงซึ่งสามารถขับออกได้โดยใช้แรงดัน
เช่น เครื่องดับเพลิงแบบมือถือ แบบยกหิ้ว แบบลากเข็น หรือลักษณะอื่นใดที่คล้ายกัน
“ระยะเข้าถึง” หมายความว่า ระยะทางที่ผู้ปฏิบัติงานสามารถเข้าถึงเครื่องดับเพลิงแบบเคลื่อนย้ายได้
เพื่อดับเพลิง ณ จุดนั้น ๆ
หมวด ๑
บททั่วไป

ข้อ ๒ ให้ น ายจ้ า งจั ด ให้ มี ร ะบบป้ อ งกั น และระงั บ อั ค คี ภั ย ในสถานประกอบกิ จ การ
ตามกฎกระทรวงนี้ และต้องดูแลระบบป้องกันและระงับอัคคีภัย ให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งานได้อย่าง
มีประสิทธิภาพและปลอดภัย
ข้อ ๓ ในสถานประกอบกิจการทุกแห่ง ให้นายจ้างจัดทาป้ายข้อปฏิบัติเกี่ยวกับการดับเพลิง
และการอพยพหนีไฟ และปิดประกาศให้เห็นได้อย่างชัดเจน
ข้อ ๔ ในสถานประกอบกิจการที่มีลูกจ้างตั้งแต่สิบคนขึ้นไป นอกจากต้องปฏิบัติตามข้อ ๓ แล้ว
ให้นายจ้างจัดให้มีแผนป้องกันและระงับอัคคีภัย ประกอบด้วยการตรวจตรา การอบรม การรณรงค์
ป้องกันอัคคีภัย การดับเพลิง การอพยพหนีไฟ และการบรรเทาทุกข์
ให้ น ายจ้า งจัด เก็บแผนป้องกัน และระงับ อัคคีภัย ณ สถานประกอบกิจการพร้ อมที่จะให้
พนักงานตรวจความปลอดภัยตรวจสอบได้
ข้อ ๕ อาคารที่ มี ส ถานประกอบกิ จ การหลายแห่ ง ตั้ ง อยู่ ร วมกั น ให้ น ายจ้ า งทุ ก รายของ
สถานประกอบกิจการในอาคารนั้นมีหน้าที่ร่วมกันในการจัดให้มีระบบป้องกันและระงับอัคคีภัย รวมทั้ง
แผนป้องกันและระงับอัคคีภัยด้วย
ข้อ ๖ ในกรณีที่นายจ้างสั่งให้ลูกจ้างทางานที่มีลักษณะงานหรือไปทางาน ณ สถานที่ที่เสี่ยง
หรืออาจเสี่ยงต่อการเกิดอัคคีภัย ให้นายจ้างแจ้งข้อปฏิบัตเิ กีย่ วกับความปลอดภัยในการทางานให้ลูกจ้างทราบ
ก่อนการปฏิบัติงาน
 หน้า ๒๖
เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๒ ก ราชกิจจานุเบกษา ๙ มกราคม ๒๕๕๖

ข้อ ๗ ให้นายจ้างจัดเก็บวัตถุต่าง ๆ ดังต่อไปนี้

(๑) วัตถุซึ่งเมื่อรวมกันแล้วจะเกิดการลุกไหม้หรืออาจก่อให้เกิดการลุกไหม้ ให้แยกเก็บโดยมิให้
ปะปนกัน
(๒) วัต ถุ ซึ่ งโดยสภาพสามารถอุ้ ม น้าหรื อซั บ น้ าได้ ม าก ให้จั ด เก็บ ไว้ บนพื้ น ของอาคารซึ่ ง
สามารถรองรับน้าหนักที่เพิ่มขึ้นได้
หมวด ๒
ความปลอดภัยเกี่ยวกับอาคารและทางหนีไฟ

ข้อ ๘ ให้นายจ้างจัดให้มีเส้นทางหนีไฟทุกชั้นของอาคารอย่างน้อยชั้นละสองเส้นทางซึ่งสามารถ
อพยพลูกจ้างที่ทางานในเวลาเดียวกันทั้งหมดสู่จุดที่ปลอดภัยได้โดยปลอดภัยภายในเวลาไม่เกินห้านาที
เส้นทางหนีไฟจากจุดที่ลูกจ้างทางานไปสู่จุดที่ปลอดภัยต้องปราศจากสิ่งกีดขวาง
ประตูที่ใช้ในเส้นทางหนีไฟต้องทาด้วยวัสดุทนไฟ ไม่มีธรณีประตูหรือขอบกั้น และเป็นชนิดที่
บานประตูเปิดออกไปตามทิศทางของการหนีไฟกับต้องติดอุปกรณ์ที่บังคับให้บานประตูปิดได้เอง ห้ามใช้
ประตูเลื่อน ประตูม้วน หรือประตูหมุน และห้ามปิดตาย ใส่กลอน กุญแจ ผูก ล่ามโซ่ หรือทาให้
เปิดออกไม่ได้ในขณะที่มีลูกจ้างทางาน
ข้อ ๙ สถานประกอบกิจการที่มีอาคารตั้งแต่สองชั้นขึ้นไป หรือมีพื้นที่ประกอบกิจการตั้งแต่
สามร้อยตารางเมตรขึ้นไป ให้นายจ้างจัดให้มีระบบสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้ในสถานประกอบกิจการทุกชั้น
โดยให้ปฏิบัติ ดังต่อไปนี้
(๑) ระบบสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้อย่างน้อยต้องประกอบด้วย
(ก) อุปกรณ์แจ้งเหตุเพลิงไหม้ทั้งที่ใช้ระบบแจ้งเหตุอัตโนมัติและระบบแจ้งเหตุที่ใช้มือ
เพื่อให้อุปกรณ์ส่งสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้ทางาน
(ข) อุปกรณ์ส่งสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้ต้องสามารถส่งเสียงหรือสัญญาณให้ทุกคน
ภายในอาคารได้ยินหรือทราบอย่างทั่วถึงเพื่อการหนีไฟ
(๒) อุปกรณ์แจ้งเหตุที่ใช้มือต้องอยู่ในที่เห็นได้อย่างชัดเจน เข้าถึงได้ง่าย หรืออยู่ในเส้นทางหนีไฟ
โดยติดตั้งห่างจากจุดที่ลูกจ้างทางานไม่เกินสามสิบเมตร
(๓) เสียงหรือสัญญาณที่ใช้ในการแจ้งเหตุเพลิงไหม้ต้องมีเสียงหรือสัญญาณที่ แตกต่างไปจากเสียง
หรือสัญญาณที่ใช้ในสถานประกอบกิจการ
(๔) กิจการโรงพยาบาลหรือสถานที่ห้ามใช้เสียงหรือใช้เสียงไม่ได้ผล ต้องจัด ให้มีอุปกรณ์
หรือมาตรการอื่นใด เช่น สัญญาณไฟ หรือรหัส ที่สามารถแจ้งเหตุเพลิงไหม้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
(๕) การติ ด ตั้ ง ระบบสั ญ ญาณแจ้ ง เหตุ เ พลิ ง ไหม้ ให้ เ ป็ น ไปตามมาตรฐานของสมาคม
วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ หรือมาตรฐานอื่นที่อธิบดีกาหนด
 หน้า ๒๗
เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๒ ก ราชกิจจานุเบกษา ๙ มกราคม ๒๕๕๖

ข้อ ๑๐ ให้นายจ้างจัดให้มีแสงสว่างอย่างเพียงพอสาหรับเส้นทางหนีไฟในการอพยพลูกจ้าง
ออกจากอาคารเพื่อการหนีไฟ รวมทั้งจัดให้มีแหล่งจ่ายไฟฟ้าสารองที่สามารถจ่ายไฟฟ้าเพื่อการหนีไฟ
และสาหรับใช้กับอุปกรณ์ดับเพลิงขั้นต้นหรืออุปกรณ์อื่นที่เกี่ยวข้องได้ในทันทีที่ไฟฟ้าดับ
ข้อ ๑๑ ให้นายจ้างจัดให้มีป้ายบอกทางหนีไฟที่มีลักษณะ ดังต่อไปนี้
(๑) ขนาดของตัวหนังสือต้องสูงไม่น้อยกว่าสิบห้าเซนติเมตร และเห็นได้อย่างชัดเจน
(๒) ป้ายบอกทางหนีไฟต้องมีแสงสว่างในตัวเองหรือใช้ไฟส่องให้เห็นได้อย่างชัดเจนตลอดเวลา
ทั้งนี้ ต้องไม่ใช้สีหรือรูปร่างที่กลมกลืนไปกับการตกแต่งหรือป้ายอื่น ๆ ที่ติดไว้ใกล้เคียง หรือโดยประการใด
ที่ทาให้เห็นป้ายไม่ชัดเจน
นายจ้างอาจใช้รูปภาพบอกทางหนีไฟตามมาตรฐานของสมาคมวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย
ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้ ทั้งนี้ ต้องให้เห็นได้อย่างชัดเจน
หมวด ๓
การดับเพลิง

ข้อ ๑๒ ให้ น ายจ้ า งจัด ให้ มีร ะบบน้ าดั บเพลิ งและอุ ปกรณ์ ประกอบเพื่ อใช้ ใ นการดับ เพลิ ง
ที่สามารถดับเพลิงขั้นต้นได้อย่างเพียงพอในทุกส่วนของอาคาร อย่างน้อยให้ประกอบด้วย
(๑) ในกรณีที่ไม่มีท่อน้าดับเพลิงของทางราชการในบริเวณที่สถานประกอบกิจการตั้งอยู่หรือมี
แต่ปริมาณน้าไม่เพียงพอ ให้จัดเตรียมน้าสารองไว้ใช้ในการดับเพลิงโดยต้องมีอัตราส่วนปริมาณน้าที่สารอง
ต่อพื้นที่อาคารตามที่กาหนดไว้ในตารางที่ ๑ ท้ายกฎกระทรวงนี้ สาหรับกรณีที่นายจ้างมีอาคารหลายหลัง
ตั้งอยู่ในบริเวณเดียวกัน อาจจัดเตรียมน้าสารองไว้ในปริมาณที่ใช้กับอาคารที่มีพื้นที่มากที่สุดเพียงหลังเดียวก็ได้
(๒) ระบบการส่งน้า ที่เก็บกักน้า เครื่องสูบน้าดับเพลิง และการติดตั้ง จะต้องได้รับการตรวจสอบ
และรับรองจากวิศวกรตามกฎหมายว่าด้วยวิศวกร และต้องมีการป้องกันไม่ให้เกิดความเสียหายจากเพลิงไหม้
ยานพาหนะ หรือสิ่งอื่น
(๓) ข้อต่อท่อรับน้าดับเพลิงเข้าอาคารและข้อต่อส่งน้าภายในอาคารจะต้องเป็นระบบเดียวกับที่ใช้
ในหน่วยดับเพลิงของทางราชการในท้องถิ่น หรือต้องมีอุปกรณ์ที่จะช่วยสวมระหว่างข้อต่อที่ใช้กับหน่วยดับเพลิง
ของทางราชการในท้องถิน่ นั้น และต้องอยู่ในสภาพที่ใช้งานได้ดี ทั้งในการติดตั้งต้องมีสิ่งป้องกันความเสียหาย
ที่จะเกิดขึ้นจากยานพาหนะหรือสิ่งอื่น
(๔) ข้อต่อสายส่งน้าดับเพลิงและหัวฉีดดับเพลิงจะต้องเป็นระบบเดียวกับที่ใช้ในหน่วยดับเพลิง
ของทางราชการในท้องถิ่นนั้น ซึ่งสามารถต่อเข้าด้วยกันได้หรือต้องมีอุปกรณ์ที่จะช่วยสวมระหว่างข้อต่อ
หรือหัวฉีดดับเพลิงดังกล่าว
(๕) สายส่งน้าดับเพลิงต้องมีความยาวหรือต่อกันให้มีความยาวเพียงพอที่จะควบคุมบริเวณที่
เกิดเพลิงไหม้ได้
 หน้า ๒๘
เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๒ ก ราชกิจจานุเบกษา ๙ มกราคม ๒๕๕๖

ข้อ ๑๓ ให้นายจ้างจัดให้มีเครื่องดับเพลิงแบบเคลื่อนย้ายได้ โดยต้องปฏิบัติ ดังต่อไปนี้

(๑) จัดให้มีเครื่องดับเพลิงแบบเคลื่อนย้ายได้ตามประเภทของเพลิง ซึ่งเป็นไปตามมาตรฐาน
ที่สานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมกาหนด หรือตามมาตรฐานที่อธิบดีกาหนด
(๒) เครื่ องดั บเพลิ ง แบบเคลื่ อ นย้ า ยได้ ทุก เครื่ อ ง ต้อ งจัด ให้มี เ ครื่ อ งหมายหรือ สั ญลั ก ษณ์
แสดงว่าเป็นชนิดใด ใช้ดับเพลิงประเภทใด และเครื่องหมายหรือสัญลักษณ์นั้นต้องมีขนาดที่มองเห็นได้
อย่างชัดเจนในระยะไม่น้อยกว่าหนึ่งเมตรห้าสิบเซนติเมตร
(๓) ห้ า มใช้ เ ครื่ อ งดั บ เพลิ ง แบบเคลื่ อ นย้ า ยได้ ที่ อ าจเกิ ด ไอระเหยของสารพิ ษ เช่ น
คาร์บอนเตตราคลอไรด์
(๔) จัดให้มีเครื่องดับเพลิงแบบเคลื่อนย้ายได้ตามจานวน ความสามารถของเครื่องดับเพลิง
และการติดตั้ง ดังต่อไปนี้
(ก) เครื่องดับเพลิงแบบเคลื่อนย้ายได้ที่ใช้ดับเพลิงประเภท เอ จานวน ความสามารถ
ของเครื่องดับเพลิง และการติดตั้ง ให้คานวณตามพื้นที่ของสถานที่ซึ่งมีสภาพเสี่ยงต่อการเกิดอัคคีภัย
ตามที่กาหนดไว้ในตารางที่ ๒ ท้ายกฎกระทรวงนี้ โดยต้องมีระยะเข้าถึงไม่เกินยี่สิบสองเมตรห้าสิบเซนติเมตร
ในกรณีที่ใช้เครื่องดับเพลิงที่มีความสามารถในการดับเพลิงต่ากว่าความสามารถในการดับเพลิงตามพื้นที่
ที่กาหนดไว้ในตารางดังกล่าว ให้เพิ่มจานวนเครื่องดับเพลิงนั้นให้ได้สัดส่วนกับพื้นที่ที่กาหนด ทั้งนี้
ในการคานวณเพื่อจัดให้มีเครื่องดับเพลิงของสถานที่ดังกล่าว ถ้ามีเศษของพื้นที่ให้นับเป็นพื้นที่เต็มส่วน
ที่ต้องเพิ่มจานวนเครื่องดับเพลิงขึ้นอีกหนึ่งเครื่อง และในกรณีสถานที่นั้นมีพื้นที่เกินกว่าที่กาหนดไว้ในตาราง
นายจ้างจะต้องเพิ่มเครื่องดับเพลิงโดยคานวณตามสัดส่วนของพื้นที่ตามที่กาหนดไว้ในตารางดังกล่าว
เครื่องดับเพลิงแบบเคลื่อนย้ายได้ที่ใช้ดับเพลิงประเภท บี ความสามารถของเครื่องดับเพลิง
ที่ติดตั้งต้องมีระยะเข้าถึงตามที่กาหนดไว้ในตารางที่ ๓ ท้ายกฎกระทรวงนี้
เครื่องดับเพลิงแบบเคลื่อนย้ายได้ที่ใช้ดับเพลิงประเภท ซี การติดตั้งให้พิจารณาจากวัตถุ
ซึ่งเป็นเชื้อเพลิงที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียงว่าจะทาให้เกิดเพลิงประเภท เอ หรือ บี และติดตั้งเครื่องดับเพลิง
แบบเคลื่อนย้ายได้ที่ใช้ดับเพลิงประเภทนั้น
เครื่องดับเพลิงแบบเคลื่อนย้ายได้ที่ใช้ดับเพลิงประเภท ดี ในการติดตั้งให้มีระยะเข้าถึง
ไม่เกินยี่สิบสามเมตร
(ข) ให้ติดตั้งหรือจัดวางเครื่องดับเพลิงในสภาพที่มั่นคง มองเห็นได้อย่างชัดเจน สามารถ
นามาใช้ได้ง่ายและรวดเร็ว
(ค) ให้ จั ด ท ารายละเอี ย ดเกี่ ย วกั บ ชนิ ด และวิ ธี ใ ช้ เ ป็ น ภาษาไทยที่ เ ห็ น ได้ อ ย่ า งชั ด เจน
ติดไว้ที่ตัวถังหรือบริเวณที่ติดตั้ง
(๕) จัดให้มีการดูแลรักษาและตรวจสอบเครื่องดับเพลิงให้อยู่ในสภาพที่ใช้งานได้ดี โดยการตรวจสอบ
ต้องไม่น้อยกว่าหกเดือนต่อหนึ่งครั้ง พร้อมกับติดป้ายแสดงผลการตรวจสอบและวันที่ทาการตรวจสอบ
ครั้งสุดท้ายไว้ที่อุปกรณ์ดังกล่าว และเก็บผลการตรวจสอบไว้ให้พนักงานตรวจความปลอดภัยตรวจได้ตลอดเวลา
รวมทั้งต้องมีการซ่อมบารุงและเปลี่ยนถ่ายสารดับเพลิงตามข้อกาหนดของผู้ผลิตด้วย
 หน้า ๒๙
เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๒ ก ราชกิจจานุเบกษา ๙ มกราคม ๒๕๕๖

ข้อ ๑๔ กรณีที่นายจ้างจัดให้มีระบบดับเพลิงอัตโนมัติ ให้ปฏิบัติ ดังต่อไปนี้

(๑) ระบบดับเพลิงอัตโนมัติต้องเป็นไปตามมาตรฐานของสมาคมวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย
ในพระบรมราชูปถัมภ์
(๒) ต้องเปิดวาล์วประธานทีค่ วบคุมระบบจ่ายน้าเข้าหรือสารดับเพลิงอื่นอยู่ตลอดเวลา และจัดให้มี
ผู้ควบคุมดูแลให้ใช้งานได้ตลอดเวลา
(๓) ต้องติดตั้งสัญญาณเพื่อเตือนภัยในขณะที่ระบบดับเพลิงอัตโนมัติกาลังทางาน
(๔) ต้องไม่มีสิ่งกีดขวางทางน้าหรือสารดับเพลิงอื่นจากหัวฉีดดับเพลิงโดยรอบ
ข้อ ๑๕ ในสถานที่ ซึ่ ง มี ส ภาพเสี่ ย งต่ อ การเกิ ด อั ค คี ภั ย อย่ า งร้ า ยแรงหรื อ อย่ า งปานกลาง
นายจ้างต้องจัดให้มีระบบน้าดับเพลิงและอุปกรณ์ประกอบเพื่อใช้ในการดับเพลิงตามข้อ ๑๒ และ
เครื่องดับเพลิงแบบเคลื่อนย้ายได้ตามข้อ ๑๓ สาหรับสถานที่ซงึ่ มีสภาพเสี่ยงต่อการเกิดอัคคีภัยอย่างเบา
นายจ้างอาจจัดให้มีเครื่องดับเพลิงแบบเคลื่อนย้ายได้ตามข้อ ๑๓ อย่างเดียวก็ได้
ข้อ ๑๖ ให้นายจ้างปฏิบัติเกี่ยวกับอุปกรณ์ดับเพลิง ดังต่อไปนี้
(๑) ติดตั้งป้ายแสดงจุดติดตั้งอุปกรณ์ดับเพลิงที่เห็นได้อย่างชัดเจน
(๒) ติดตั้งอุปกรณ์ดับเพลิงในที่เห็นได้อย่างชัดเจน ไม่มีสิ่งกีดขวาง และสามารถนามาใช้งาน
ได้โดยสะดวกตลอดเวลา
(๓) จัดให้มีการดูแลรักษาและตรวจสอบอุปกรณ์ดับเพลิงให้อยู่ในสภาพที่ใช้งานได้ดี โดยใน
การตรวจสอบนั้นต้องไม่น้อยกว่าเดือนละหนึ่งครั้งหรือตามระยะเวลาที่ผู้ผลิตกาหนด พร้อมกับติดป้าย
แสดงผลการตรวจสอบและวันที่ทาการตรวจสอบครั้งสุดท้ายไว้ที่อุปกรณ์ดังกล่าว และเก็บผลการตรวจสอบ
ไว้ให้พนักงานตรวจความปลอดภัยตรวจสอบได้ตลอดเวลา เว้นแต่เครื่องดับเพลิงแบบเคลื่อนย้ายได้
ให้ตรวจสอบตามระยะเวลาที่กาหนดไว้ในข้อ ๑๓ (๕)
ข้อ ๑๗ สถานที่ซึ่งมีสภาพเสี่ยงต่อการเกิดอัคคีภัยอย่างร้ายแรงหรืออย่างปานกลาง ให้นายจ้าง
จั ด ลู ก จ้ า งเพื่ อ ท าหน้ า ที่ ดั บ เพลิ ง ประจ าอยู่ ต ลอดเวลาที่ มี ก ารท างาน และจั ด หาอุ ป กรณ์ คุ้ ม ครอง
ความปลอดภัยส่วนบุคคลที่ใช้ในการดับเพลิงและการฝึกซ้อมดับเพลิงซึ่งต้องอยู่ในสภาพที่ใช้งานได้ดี
เช่น เสื้อคลุมดับเพลิง รองเท้า ถุงมือ หมวก หน้ากากป้องกันความร้อนหรือควันพิษ อย่างน้อย
ให้เพียงพอกับจานวนผู้ทาหน้าที่ดับเพลิงนั้น
หมวด ๔
การป้องกันอัคคีภัยจากแหล่งก่อเกิดการกระจายตัวของความร้อน

ข้อ ๑๘ ให้นายจ้างป้องกันอัคคีภัยจากแหล่งก่อเกิดการกระจายตัวของความร้อน ดังต่อไปนี้

(๑) กระแสไฟฟ้า ลั ด วงจร ให้ เ ป็ นไปตามกฎหมายเกี่ ย วกั บ ความปลอดภั ย ในการท างาน
เกี่ยวกับไฟฟ้า
(๒) เครื่องยนต์หรือปล่องไฟ เพื่อมิให้เกิดลูกไฟหรือเขม่าไฟกระเด็นถูกวัตถุที่ติดไฟได้
 หน้า ๓๐
เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๒ ก ราชกิจจานุเบกษา ๙ มกราคม ๒๕๕๖

(๓) การแผ่รังสี การนาหรือการพาความร้อนจากแหล่งกาเนิดความร้อนสูงไปสู่วัตถุที่ติดไฟได้ง่าย

(๔) การเสียดสีหรือเสียดทานของเครื่องจักรหรือเครื่ องมือที่เกิดประกายไฟหรือความร้อนสูง
ที่อาจทาให้เกิดการลุกไหม้ได้
(๕) การสะสมของไฟฟ้าสถิต โดยต่อสายดินกับถังหรือท่อน้ามันเชื้อเพลิง สารเคมี หรือ
ของเหลวไวไฟ ทั้งนี้ ให้เป็นไปตามกฎหมายเกี่ยวกับความปลอดภัยในการทางานเกี่ยวกับไฟฟ้า
(๖) การเชื่อมหรือตัดโลหะ ซึ่งเป็นแหล่งความร้อนสูงที่อาจทาให้เกิดการลุกไหม้ได้
(๗) การสะสมความร้อนของปล่องระบายควัน โดยปฏิบัติ ดังต่อไปนี้
(ก) ไม่ติดตั้งปล่องระบายควันกับส่วนของอาคารที่สร้างด้วยวัสดุที่ติดไฟได้ง่าย
(ข) หุ้มปล่องระบายควันด้วยฉนวนที่ทาจากวัสดุที่ไม่ติดไฟ และอุณหภูมิผิวหน้าด้านนอก
ของฉนวนต้องไม่สูงเกินห้าสิบองศาเซลเซียส
หมวด ๕
วัตถุไวไฟและวัตถุระเบิด

ข้อ ๑๙ ในกรณีที่นายจ้างมี เก็บ หรือขนถ่ายวัตถุไวไฟหรือวัตถุระเบิดจะต้องดาเนินการ

อย่างปลอดภัยเพื่อป้องกันการเกิดอัคคีภัย ทั้งนี้ ให้เป็นไปตามกฎหมายเกี่ยวกับความปลอดภัยในการทางาน
เกี่ยวกับสารเคมีอันตราย วัตถุไวไฟ หรือวัตถุระเบิด
ข้อ ๒๐ การเก็บถังก๊าซชนิดเคลื่อนย้ายได้ชนิดของเหลว ให้นายจ้างปฏิบัติ ดังต่อไปนี้
(๑) ในกรณีที่เก็บถังก๊าซไว้ภายนอกอาคาร ต้องเก็บไว้ในที่เปิดโล่งที่มีการป้องกันความร้อน
มิให้มีอุณหภูมิสูงกว่าที่ผู้ผลิตกาหนดไว้ และมีสิ่งป้องกันความเสียหายที่จะเกิดขึ้นจากยานพาหนะหรือสิ่งอื่น
(๒) ในกรณีที่เก็บถังก๊าซไว้ภายในอาคาร ต้องแยกเก็บไว้ในห้องที่มีผนังทาด้วยวัสดุทนไฟ
และมีการระบายหรือถ่ายเทอากาศได้ดี มีระบบตรวจจับก๊าซอัตโนมัติ ปริมาณเก็บรวมกันแห่งละไม่เกิน
สองพันลิตร โดยแต่ละแห่งจะต้องห่างกันไม่น้อยกว่ายี่สิบเมตร
(๓) ห้ามเก็บถังก๊าซไว้ใกล้วัตถุที่ลุกไหม้ได้ง่าย
(๔) มีโซ่หรือวัตถุอื่นในลักษณะเดียวกันรัดถังกันล้ม และติดตั้งฝาครอบหัวถัง เพื่อความปลอดภัย
ในขณะที่เคลื่อนย้ายหรือจัดเก็บ
ข้อ ๒๑ การป้องกันอันตรายจากถ่านหิน เซลลูลอยด์ หรือของแข็งที่ตดิ ไฟได้ง่าย ให้นายจ้างปฏิบัติ
ดังต่อไปนี้
(๑) การเก็บถ่านหิ นในที่โ ล่งแจ้ง ต้องพรมน้าให้เปียกชื้นอยู่ตลอดเวลาและอัด ทับให้แน่ น
เพื่อป้องกันการลุกไหม้ที่เกิดได้เอง และห้ามกองไว้สูงเกินสามเมตร
(๒) ถ่านหินที่บดแล้วหรือชนิดผงหากมีอุณหภูมิสูงกว่าหกสิบห้าองศาเซลเซียส ต้องทาให้เย็น
ก่อนนาไปเก็บใส่ไว้ในถังหรือภาชนะทนไฟ
 หน้า ๓๑
เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๒ ก ราชกิจจานุเบกษา ๙ มกราคม ๒๕๕๖

(๓) ถังหรือภาชนะที่ใช้เก็บถ่านหินหรือผงแร่ที่ลุกไหม้ได้ง่าย ต้องสร้างด้วยวัสดุทนไฟที่มี

ฝาปิดมิดชิดและเก็บไว้ห่างไกลจากแหล่งความร้อน
(๔) การเก็บเซลลูลอยด์หรือของแข็งที่ติดไฟได้ง่ายในไซโล ถัง หรือภาชนะ ต้องทาการป้องกัน
การลุกไหม้จากแหล่งความร้อนหรือการผสมกับอากาศที่จะก่อให้เกิดการลุกไหม้ได้
ข้อ ๒๒ การเก็บวัตถุที่ติดไฟได้ง่ายประเภทไม้ กระดาษ ขนสัตว์ ฟาง โฟม ฟองน้าสังเคราะห์
หรือสิ่งอื่นใดที่มีคุณสมบัติคล้ ายคลึงกัน ให้นายจ้างแยกเก็บไว้ในอาคารต่างหากหรือเก็บในห้องทนไฟ
ซึ่งหลังคาหรือฝาห้องต้องไม่ทาด้วยแก้วหรือวัสดุโปร่งใสที่แสงแดดส่องตรงเข้าไปได้ ในกรณีที่มีจานวนน้อย
อาจเก็บไว้ในภาชนะทนไฟหรือถังโลหะที่มีฝาปิด
หมวด ๖
การกาจัดของเสียทีต่ ิดไฟได้ง่าย

ข้อ ๒๓ ให้นายจ้างปฏิบัติเกี่ยวกับของเสียที่ติดไฟได้ง่าย ดังต่อไปนี้

(๑) จัด ให้ มีการทาความสะอาดเพื่อมิให้มีการสะสมหรือตกค้างของของเสียที่ติด ไฟได้ง่าย
ซึ่งต้องไม่น้อยกว่าวันละหนึ่งครั้ง ถ้าเป็นงานกะต้องไม่น้อยกว่ากะละหนึ่งครั้ง เว้นแต่วัตถุไวไฟหรือ
วัตถุระเบิดที่ลุกไหม้ได้เอง ต้องจัดให้มีการทาความสะอาดทันที
(๒) ต้องเก็บรวบรวมของเสียที่ติดไฟได้ง่ายไว้ในภาชนะปิดที่เป็นโลหะ
(๓) ให้นาของเสียที่เก็บรวบรวมไว้ตาม (๒) ออกไปจากบริเวณที่ลูกจ้างทางานไม่น้อยกว่า
วันละหนึ่งครั้ง ในกรณีที่ยังไม่ได้กาจัดโดยทันทีให้นาไปเก็บไว้ ในห้องทนไฟหรืออาคารทนไฟ และต้อง
นาไปกาจัดให้หมดอย่างน้อยเดือนละหนึ่งครั้งโดยวิธีการที่ปลอดภัย เช่น การเผา การฝัง การใช้สารเคมี
เพื่อให้ของเสียนั้นสลายตัว หรือโดยวิธีอื่นที่มีประสิทธิภาพ แล้วแต่กรณี
ข้อ ๒๔ การกาจัดของเสียที่ติดไฟได้ง่ายโดยการเผา ให้นายจ้างปฏิบัติ ดังต่อไปนี้
(๑) ให้เผาในเตาที่ออกแบบสาหรับการเผาโดยเฉพาะ หรือเผาในที่โล่งแจ้งโดยให้ห่างจาก
บริเวณที่ลูกจ้างทางานในระยะที่ปลอดภัยและอยู่ใต้ลม
(๒) จัดให้ลูกจ้างที่ทาหน้าที่เผาสวมใส่อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคล
(๓) จัดเก็บเถ้าถ่านที่เหลือจากการเผาของเสียที่ติดไฟได้ง่ายนั้นไว้ในภาชนะ ห้อง สถานที่ที่ปลอดภัย
หรือเก็บไว้ในภาชนะที่ปิดมิดชิดเพื่อป้องกันการรั่วไหล หรือนาไปฝังในสถานที่ที่ปลอดภัย
หมวด ๗
การป้องกันอันตรายจากฟ้าผ่า

ข้อ ๒๕ ให้น ายจ้างจัด ให้ มีระบบป้องกันอันตรายจากฟ้าผ่าสาหรับอาคารหรือสิ่งก่อสร้าง

ดังต่อไปนี้
 หน้า ๓๒
เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๒ ก ราชกิจจานุเบกษา ๙ มกราคม ๒๕๕๖

(๑) อาคารที่มีวัตถุไวไฟหรือวัตถุระเบิด
(๒) สิ่งก่อสร้างที่มีความสูง ประเภท ปล่องควัน หอคอย เสาธง ถังเก็บน้าหรือสารเคมี
หรือสิ่งก่อสร้างอื่นใดที่มีความสูงในทานองเดียวกัน
ความในวรรคหนึ่งไม่ใช้บังคับกับอาคารและสิ่งก่อสร้ างที่อยู่ในรัศมีการป้องกันอันตรายจากฟ้าผ่า
ของอาคารอื่น
การติดตั้งระบบป้องกันอันตรายจากฟ้าผ่าให้ปฏิบัติตามมาตรฐานของสมาคมวิศวกรรมสถาน
แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
ข้อ ๒๖ ให้นายจ้างจัดให้มีมาตรการป้องกันผลกระทบจากฟ้าผ่าเข้าสู่ระบบไฟฟ้าของอาคาร
หมวด ๘
การดาเนินการเกี่ยวกับความปลอดภัยจากอัคคีภัยและการรายงาน

ข้อ ๒๗ ให้นายจ้างจัดให้ลูกจ้างไม่น้อยกว่าร้อยละสี่สิบของจานวนลูกจ้างในแต่ละหน่วยงาน
ของสถานประกอบกิจการรับการฝึกอบรมการดับเพลิงขั้นต้น โดยให้ผู้ที่ได้รับใบอนุญาตจากกรมสวัสดิการ
และคุ้มครองแรงงานเป็นผู้ดาเนินการฝึกอบรม
ข้อ ๒๘ ให้นายจ้างจัดให้มีการดาเนินการเกี่ยวกับความปลอดภัยจากอัคคีภัย ดังต่อไปนี้
(๑) สถานประกอบกิจการที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดอัคคีภัยอย่างร้ายแรงหรืออย่างปานกลาง
ต้องจัดให้มีการบริหารงานโดยกลุ่มปฏิบัติงานเพื่อป้องกันและระงับอัคคีภัย และมีผู้ทาหน้าที่อานวยการ
ระงั บ อั ค คี ภั ย ทั้ ง ระบบโดยเฉพาะเมื่ อ เกิ ด เพลิ ง ไหม้ ป ระจ าสถานประกอบกิ จ การตลอดเวลาที่ มี
การประกอบกิจการ
(๒) ต้องจัดให้ผู้ที่มหี น้าที่เกีย่ วกับการป้องกันและระงับอัคคีภัยรับการฝึกอบรมเกี่ยวกับการป้องกัน
และระงับอัคคีภัย การใช้อุปกรณ์ต่าง ๆ ในการดับเพลิง การปฐมพยาบาล และการช่วยเหลือในกรณีฉุกเฉิน
ข้อ ๒๙ ให้นายจ้างจัด ให้ลูกจ้างฝึกซ้อมอพยพหนีไ ฟออกจากอาคารไปตามเส้นทางหนี ไ ฟ
ตามที่กาหนดไว้ในหมวด ๒
ข้อ ๓๐ ให้นายจ้างจัดให้ลูกจ้างทุกคนฝึกซ้อมดับเพลิงและฝึกซ้อมอพยพหนีไฟพร้อมกันอย่างน้อย
ปีละหนึ่งครั้ง ทั้งนี้ ให้ลูกจ้างของนายจ้างทุกรายที่ทางานอยู่ภายในอาคารเดียวกันและในวันและเวลาเดียวกัน
ทาการฝึกซ้อมพร้อมกัน และก่อนการฝึกซ้อมไม่น้อยกว่าสามสิบวัน ให้นายจ้างส่งแผนการฝึกซ้อมดับเพลิง
และฝึกซ้อมอพยพหนีไฟ รวมทั้งรายละเอียดเกี่ยวกับการฝึกซ้อมต่ออธิบดีหรือผู้ซึ่งอธิ บดีมอบหมาย
เพื่อให้ความเห็นชอบ
ในกรณีที่นายจ้างไม่สามารถดาเนินการฝึกซ้อมดับเพลิงและฝึกซ้อมอพยพหนีไฟตามวรรคหนึ่งได้เอง
จะต้องให้ผู้ที่ได้รับใบอนุญาตจากกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานเป็นผู้ดาเนินการฝึกซ้อม
ให้นายจ้างจัดทารายงานผลการฝึกซ้อมดังกล่าวตามแบบที่อธิ บดีกาหนด และยื่นต่ออธิบดี
หรือผู้ซึ่งอธิบดีมอบหมายภายในสามสิบวันนับแต่วันที่เสร็จสิ้นการฝึกซ้อม
 หน้า ๓๓
เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๒ ก ราชกิจจานุเบกษา ๙ มกราคม ๒๕๕๖

บทเฉพาะกาล

ข้อ ๓๑ ให้หน่วยงานฝึกอบรมการดับเพลิงขั้นต้นและหน่วยงานฝึกซ้อมดับเพลิงและหนีไฟ
ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนตามประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการขึ้น
ทะเบียนเป็นหน่วยงานฝึกอบรมการดับเพลิงขั้นต้น หน่วยงานฝึกซ้อมดับเพลิงและหนีไฟ ลงวันที่ ๒๗
กันยายน พ.ศ. ๒๕๔๙ มีสิทธิดาเนินการตามข้อ ๒๗ และข้อ ๓๐ จนกว่าการขึ้นทะเบียนนั้นจะสิ้นอายุ
ข้อ ๓๒ ให้หน่วยงานตามประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง กาหนดหน่วยงาน
ฝึก อบรมการดั บเพลิ งขั้ น ต้ น หน่ ว ยงานฝึก ซ้อ มดั บ เพลิง และฝึ กซ้ อมหนี ไ ฟ พ.ศ. ๒๕๕๐ มีสิ ท ธิ
ดาเนินการตามข้อ ๒๗ และข้อ ๓๐ ต่อไป โดยต้องขอรับใบอนุญาตจากกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน
ภายในเก้าสิบวันนับแต่วันที่กฎกระทรวงนี้ใช้บังคับ

ให้ไว้ ณ วันที่ ๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๕

เผดิมชัย สะสมทรัพย์
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน
 ตารางทายก กระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดําเนินการดานความปลอดภัย
อาชีวอนามัย และสภาพแวดลอมในการทํางานเกี่ยวกับการปองกันและระงับอัคคีภัย พ.ศ.

ตารางที่ การจัดเตรียมปริมาณน้ําสํารองตอพื้นที่ของอาคารเพื่อใชในการดับเพลิง

พื้นที่ของอาคาร ปริมาณน้ําทีส่ ํารอง

ไมเกิน , ตารางเมตร , ลิตร
เกินไม , ตารางเมตร แตไมเกิน , ตารางเมตร , ลิตร
เกินไม , ตารางเมตร แตไมเกิน , ตารางเมตร , ลิตร
เกินไม , ตารางเมตร , ลิตร

ตารางที่ การติดตั้งเครื่องดับเพลิงเพื่อใชดับเพลิงประเภท เอ โดยคํานวณตามพื้นที่ของสถานที่ซึ่งมีสภาพเสี่ยง

ตอการเกิดอัคคีภัย

ความสามารถของ พื้นที่ของสถานที่ซึ่งมีสภาพ พื้นที่ของสถานที่ซึ่งมีสภาพ พื้นที่ของสถานที่ซึ่งมีสภาพ

เครื่องดับเพลิง เสี่ยงตอการเกิดอัคคีภัย เสี่ยงตอการเกิดอัคคีภัย เสี่ยงตอการเกิดอัคคีภัย
เทียบเทา อยางเบา อยางปานกลาง อยางรายแรง
ตอเครื่องดับเพลิง เครื่อง ตอเครื่องดับเพลิง เครื่อง ตอเครื่องดับเพลิง เครื่อง

- เอ , ตารางเมตร ไมอนุญาตใหใช ไมอนุญาตใหใช

- เอ , ตารางเมตร , ตารางเมตร ไมอนุญาตใหใช

- เอ , ตารางเมตร , ตารางเมตร , ตารางเมตร

- เอ , ตารางเมตร , ตารางเมตร , ตารางเมตร

- เอ , ตารางเมตร , ตารางเมตร , ตารางเมตร

- เอ , ตารางเมตร , ตารางเมตร , ตารางเมตร

- เอ , ตารางเมตร , ตารางเมตร , ตารางเมตร

- เอ , ตารางเมตร , ตารางเมตร , ตารางเมตร

ตารางที่ การติดตั้งเครือ่ งดับเพลิงเพื่อใชดับเพลิงประเภท บี ของสถานทีซ่ ึ่งมีสภาพเสี่ยงตอการเกิด
อัคคีภัย

สถานที่ซึ่งมีสภาพเสี่ยง ความสามารถของเครื่องดับเพลิง
ระยะเขาถึง
ตอการเกิดอัคคีภัย เทียบเทา
- บี เมตร
อยางเบา
- บี เมตร
- บี เมตร
อยางปานกลาง
- บี เมตร
- บี เมตร
อยางรายแรง
- บี เมตร
 หน้า ๓๔
เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๒ ก ราชกิจจานุเบกษา ๙ มกราคม ๒๕๕๖
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใช้กฎกระทรวงฉบับนี้ คือ โดยที่มาตรา ๘ วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติ
ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทางาน พ.ศ. ๒๕๕๔ บัญญัติให้รัฐมนตรีว่าการ
กระทรวงแรงงานมีอานาจออกกฎกระทรวงกาหนดมาตรฐานให้นายจ้างบริหาร จัดการ และดาเนินการด้าน
ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทางาน ซึ่งการป้องกันและระงับอัคคีภัยที่มีมาตรฐาน
เป็นมาตรการสาคัญอย่างหนึ่ งที่ทาให้ลูกจ้างได้รับความปลอดภัยในการทางาน ดังนั้น เพื่อความปลอดภัย
ในการทางานของลูกจ้าง จึงจาเป็นต้องออกกฎกระทรวงนี้
 หนา ๒๓
เลม ๑๒๖ ตอนพิเศษ ๑๔๓ ง ราชกิจจานุเบกษา ๓๐ กันยายน ๒๕๕๒

ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม
เรื่อง การปองกันและระงับอัคคีภัยในโรงงาน
พ.ศ. ๒๕๕๒

โดยที่เปนการสมควรใหกําหนดประเภทหรือชนิดของโรงงานที่จะตองมีมาตรการคุมครอง
ความปลอดภัยในการประกอบกิจการโรงงาน และแกไขหนาที่ของผูรับใบอนุญาตประกอบกิจการ
โรงงานตามประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม ฉบับที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๑๓) ออกตามความในพระราชบัญญัติ
โรงงาน พ.ศ. ๒๕๑๒ อาศัยอํานาจตามความในขอ ๑๘ แหงกฎกระทรวง ฉบับที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๓๕)
ออกตามความในพระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ. ๒๕๓๕ อัน เปนกฎหมายที่มีบทบัญญัติบางประการ
เกี่ยวกับการจํากัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคล ซึ่งตามมาตรา ๒๙ ประกอบกับมาตรา ๓๓ มาตรา ๔๑
และมาตรา ๔๓ ของรั ฐ ธรรมนู ญ แห ง ราชอาณาจั ก รไทยบั ญ ญั ติ ใ ห ก ระทํ า ได โ ดยอาศั ย อํ า นาจ
ตามบทบัญญัติแหงกฎหมาย รัฐมนตรีวาการกระทรวงอุตสาหกรรมออกประกาศไว ดังตอไปนี้
หมวด ๑
บททั่วไป

ขอ ๑ ประกาศนี้ใชบังคับกับโรงงานจําพวกที่ ๒ หรือจําพวกที่ ๓ ที่เปนโรงงานที่มีความเสี่ยง

ตอการเกิดอัคคีภัยสูงหรือปานกลางตามประเภทหรือชนิดของโรงงานที่ระบุในบัญชีทายประกาศนี้
ขอ ๒ ใหยกเลิกขอ ๖ ขอ ๗ ขอ ๘ ขอ ๙ ขอ ๑๐ ขอ ๑๑ ขอ ๑๒ ขอ ๑๓ ขอ ๑๔
ขอ ๑๕ ขอ ๑๖ ขอ ๑๗ และขอ ๑๘ ของประกาศกระทรวงอุตสาหกรรมฉบับที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๑๓)
ออกตามความในพระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ. ๒๕๑๒
ขอ ๓ ในประกาศนี้
“โรงงานที่มีความเสี่ยงตอการเกิดอัคคีภัยสูง” หมายความวา โรงงานซึ่งมีการประกอบกิจการ
โรงงานที่มีการใชเชื้อเพลิง วัตถุไวไฟ หรือมีลักษณะที่ทําใหเกิดอัคคีภัย หรือระเบิดไดงาย ทั้งนี้
ตามประเภทหรือชนิดของโรงงานที่ระบุในบัญชีทายประกาศนี้
“โรงงานที่มีความเสี่ยงตอการเกิดอัคคีภัยปานกลาง” หมายความวา โรงงานซึ่งมีการประกอบ
กิจการโรงงานนอกเหนือจากประเภทหรือชนิดของโรงงานที่ระบุในบัญชีทายประกาศนี้
 หนา ๒๔
เลม ๑๒๖ ตอนพิเศษ ๑๔๓ ง ราชกิจจานุเบกษา ๓๐ กันยายน ๒๕๕๒
“ระบบสัญญาณแจงเหตุเพลิงไหม” หมายความวา เครื่องตรวจจับควัน หรือความรอนหรือ
เปลวไฟที่ทํางานโดยอัตโนมัติ และอุปกรณแจงเหตุเพลิงไหมแบบกดหรือดึงเพื่อใหสัญญาณเตือนภัย
“ระบบดั บ เพลิ ง อั ต โนมั ติ ” หมายความว า ระบบดั บ เพลิ ง ที่ ส ามารถทํา งานได ทั น ที
โดยอั ตโนมัติ เมื่ อเกิ ดเพลิ งไหมหรื อความร อนจากเพลิงไหม เช น ระบบหัวกระจายน้ํ าดับ เพลิ ง
อัตโนมัติ (Automatic Sprinkler System) หรือระบบอื่นที่เทียบเทา
“เพลิงประเภท เอ” หมายความวา เพลิงที่เกิดจากเชื้อเพลิงธรรมดา เชน ไม ผา กระดาษ
ยาง พลาสติก
“เพลิงประเภท บี” หมายความวา เพลิงที่เกิดจากของเหลวติดไฟ กาซ และน้ํามันตาง ๆ
“วัตถุไวไฟ” หมายความวา วัตถุที่มีคุณสมบัติติดไฟไดงายสันดาปเร็ว
“วัตถุที่ติดไฟ” หมายความวา วัตถุที่อยูในภาวะพรอมจะเกิดการสันดาป
“วัตถุทนไฟ” หมายความวา วัตถุกอสรางที่ไมเปนเชื้อเพลิงและไมลดความแข็งแรงเมื่อสัมผัส
กับไฟในชวงเวลาหนึ่ง
หมวด ๒
ระบบสัญญาณแจงเหตุเพลิงไหม

ขอ ๔ อาคารโรงงานตองจัดใหมีอุปกรณตรวจจับและแจงเหตุเพลิงไหมครอบคลุมทั่วทั้งอาคาร
ตามความเหมาะสมกับสภาพพื้นที่ โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ไมมีคนงานปฏิบัติงานประจําและมีการติดตั้ง
หรือใชงานอุปกรณไฟฟา หรือจัดเก็บวัตถุไวไฟหรือวัสดุติดไฟไดงายจะตองติดตั้งอุปกรณตรวจจับและ
แจงเหตุเพลิงไหมอัตโนมัติ
อุปกรณแจงเหตุเพลิงไหมตองเปนชนิดที่ใหสัญญาณโดยไมตองใชไฟฟาจากระบบแสงสวาง
และที่ใชกับเครื่องจักร หรือมีระบบไฟสํารองที่จายไฟสําหรับระบบแจงเหตุเพลิงไหมไดไมนอยกวา
๒ ชั่วโมง
ขอ ๕ การติดตั้งระบบสัญญาณแจงเหตุเพลิงไหมใหเปนไปตามมาตรฐานสากลที่เปนที่ยอมรับ
หมวด ๓
เครื่องดับเพลิงแบบมือถือ

ขอ ๖ อาคารโรงงานนอกจากได มีการติดตั้งระบบดับเพลิงอั ตโนมัติแ ลว ยังตองติดตั้ ง

เครื่องดับเพลิงแบบมือถือโดยใหเปนไปตามหลักเกณฑที่ไดกําหนดไวในหมวดนี้
 หนา ๒๕
เลม ๑๒๖ ตอนพิเศษ ๑๔๓ ง ราชกิจจานุเบกษา ๓๐ กันยายน ๒๕๕๒
เครื่องดับเพลิงแบบมือถือตองเหมาะสมกับประเภทของเชื้อเพลิงและเปนไปตาม มอก. ๓๓๒
เครื่องดับเพลิงยกหิ้วชนิดผงเคมีแหง หรือ มอก. ๘๘๑ เครื่องดับเพลิงยกหิ้ว : คารบอนไดออกไซด
หรื อ มอก. ๘๘๒ เครื่ องดับ เพลิ งยกหิ้ ว : โฟม หรือ มาตรฐานที่สํ า นัก งานมาตรฐานผลิ ตภั ณ ฑ
อุตสาหกรรมกําหนด หรือมาตรฐานอื่นที่เทียบเทา
ขอ ๗ เครื่องดับเพลิงแบบมือถือตองมีขนาดบรรจุไมนอยกวา ๔.๕ กิโลกรัม พรอมใชงาน
ได ตลอดเวลา โดยต องมีก ารตรวจสอบสภาพและความพร อมในการใชง านไม นอ ยกวา หกเดื อ น
ตอหนึ่งครั้ง
ขอ ๘ การติดตั้งเครื่องดับเพลิงแบบมือถือใหเปนไปตามรายละเอียดแนบทายประกาศนี้
หรื อ ตามมาตรฐานผลิ ต ภั ณ ฑ อุ ต สาหกรรมเรื่ อ งมาตรฐานการป อ งกั น อั ค คี ภั ย สํ า หรั บ โรงงาน
อุตสาหกรรม
ขอ ๙ เครื่องดับเพลิงแบบมือถือที่ติดตั้งแตละเครื่องตองมีระยะหางกันไมเกิน ๒๐ เมตร
และใหสวนบนสุดอยูสูงจากพื้นไมเกิน ๑.๕๐ เมตร มีปายหรือสัญลักษณที่มองเห็นไดชัดเจน ไมมี
สิ่งกีดขวาง และตองสามารถนํามาใชงานไดสะดวก
หมวด ๔
ระบบน้ําดับเพลิง

ขอ ๑๐ ผูประกอบกิ จการโรงงานต องจั ดเตรี ยมน้ํ าสํ าหรับดั บเพลิ งในปริ มาณที่เ พีย งพอ
ที่จะสงจายน้ําใหกับอุปกรณฉีดน้ําดับเพลิงไดอยางตอเนื่องเปนเวลาไมนอยกวาสามสิบนาที
ขอ ๑๑ การติดตั้งระบบน้ําดับเพลิงตองเปนไปตามมาตรฐานสากลที่เปนที่ยอมรับ
หมวด ๕
ระบบดับเพลิงอัตโนมัติ

ขอ ๑๒ โรงงานที่มีสถานที่จัดเก็บวัตถุดิบหรือผลิตภัณฑซึ่งเปน วัตถุที่ติดไฟได ที่มีพื้น ที่

ตอเนื่องติดตอกัน ตั้งแต ๑,๐๐๐ ตารางเมตรขึ้น ไป ตองติดตั้งระบบดับเพลิงอัตโนมัติ เชน ระบบ
หั ว กระจายน้ํา ดั บ เพลิ ง อั ต โนมั ติ (Automatic Sprinkler System) หรื อ ระบบอื่ น ที่ เ ที ย บเท า
ใหครอบคลุมพื้นที่นั้น
 หนา ๒๖
เลม ๑๒๖ ตอนพิเศษ ๑๔๓ ง ราชกิจจานุเบกษา ๓๐ กันยายน ๒๕๕๒

ขอ ๑๓ การติดตั้งระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิงอัตโนมัติ (Automatic Sprinkler System)

ใหเปนไปตามมาตรฐานสากลที่เปนที่ยอมรับ
ขอ ๑๔ สถานที่จัดเก็บวัตถุไวไฟ ที่มีพื้นที่ตั้งแต ๑๔ ตารางเมตรขึ้นไป ตองติดตั้งระบบ
ดับเพลิงอัตโนมัติที่เหมาะสมกับสภาพพื้นที่นั้น
หมวด ๖
การตรวจสอบ ทดสอบ และบํารุงรักษาระบบและอุปกรณตาง ๆ

ขอ ๑๕ ผูประกอบกิจการโรงงานตองตรวจสอบ ทดสอบ และบํารุงรักษาระบบและอุปกรณ

สําหรับการปองกันและระงับอัคคีภัยใหสามารถพรอมทํางานไดตลอดเวลา โดยการตรวจสอบ ทดสอบ
และบํ า รุ ง รั ก ษาระบบและอุ ป กรณ เ หล า นั้ น ให เ ป น ไปตามรายละเอี ย ดแนบท า ยประกาศนี้ ห รื อ
มาตรฐานสากลที่เปนที่ยอมรับ
ขอ ๑๖ ผูประกอบกิจการโรงงานตองจัดเก็บเอกสารการตรวจสอบ ทดสอบ บํารุงรักษา
ระบบและอุ ป กรณ ต ามข อ ๒๖ โดยให เ ก็ บรั ก ษาไวที่ โ รงงาน พร อ มที่จ ะให พ นัก งานเจ าหน า ที่
ตรวจสอบได
หมวด ๗
การฝกอบรมเรื่องการปองกันและระงับอัคคีภัย

ขอ ๑๗ ผูประกอบกิจการโรงงานตองจัดใหคนงานไดรับการฝกอบรมเรื่องการปองกันและ
ระงับอัคคีภัยตามที่กรมโรงงานอุตสาหกรรมกําหนด ทั้งนี้ตองมีเอกสารหลักฐานที่สามารถตรวจสอบได
หมวด ๘
อื่น ๆ

ขอ ๑๘ ชองเปดตาง ๆ ที่อยูที่ ผ นัง พื้น หรือคานและชองทอตา ง ๆ ตอ งใชวัสดุปดกั้ น

ชองทอ และ ชองเปดเหลานี้ดวยวัตถุทนไฟที่ปองกันไฟไดอยางนอย ๒ ชั่วโมง เพื่อปองกันอันตราย
ที่อาจเกิดจากเพลิงไหมลุกลามจากบริเวณหนึ่งไปอีกบริเวณหนึ่ง
 หนา ๒๗
เลม ๑๒๖ ตอนพิเศษ ๑๔๓ ง ราชกิจจานุเบกษา ๓๐ กันยายน ๒๕๕๒

ขอ ๑๙ พื้น ที่ ของอาคารโรงงานที่มีค วามเสี่ย งต อการเกิ ดอั คคีภั ยสู งและปานกลาง ที่ มี
สถานที่จัดเก็บวัตถุดิบหรือผลิตภัณฑซึ่งเปนวัตถุที่ติดไฟไดหรือสถานที่จัดเก็บวัตถุไวไฟ ตองกั้นแยก
จากพื้นที่สวนอื่นของอาคารดวยวัสดุที่มีอัตราการทนไฟไดไมนอยกวา ๑ ชั่วโมง
ขอ ๒๐ อาคารโรงงานชั้นเดียวที่เปนโครงเหล็ก ตองปดหุมโครงสรางดวยวัสดุทนไฟหรือ
ดวยวิธีการอื่น ที่ทําใหสามารถทนไฟไดอยางนอย ๑ ชั่วโมง ถาเปนอาคารหลายชั้น ตองทนไฟได
ไมนอยกวา ๒ ชั่วโมง
โครงหลังคาของอาคารที่อยูสูงจากพื้นอาคารเกิน ๘ เมตร และอาคารนั้นมีระบบดับเพลิง
อัตโนมัติ หรือมีการปองกัน ความรอนหรือระบบระบายความรอนมิใหเกิดอัน ตรายตอโครงหลังคา
โครงหลังคาของอาคารนั้นไมตองมีอัตราการทนไฟตามที่กําหนดก็ได
ขอ ๒๑ การปฏิบัติงานในโรงงานซึ่งมีความเกี่ยวของหรือทําใหเกิดประกายไฟหรือความรอน
ที่เ ป น อั น ตราย ต อ งจั ด ทํ า ระบบการอนุ ญาตทํ า งานที่มี ป ระกายไฟหรื อ ความร อ นที่ เป น อั น ตราย
(Hot Work Permit System) ใหเปนไปตามหลักวิชาการดานความปลอดภัยโดยมีเอกสารหลักฐาน
ที่สามารถตรวจสอบได
ขอ ๒๒ โรงงานตอ งจัด เสน ทางหนีไ ฟที่อ พยพคนงานทั้ ง หมดออกจากบริ เ วณที่ ทํา งาน
สูบริเวณที่ปลอดภัย เชน ถนนหรือสนามนอกอาคารโรงงานไดภายในหานาที
ขอ ๒๓ การจัด เก็ บวั ตถุ สิ่ง ของที่ ติด ไฟได หากเปน การเก็บ กองวั ตถุ มิไ ดเ ก็บ ในชั้น วาง
ความสูงของกองวัตถุนั้นตองไมเกิน ๖ เมตร และตองมีระยะหางจากโคมไฟไมนอยกวา ๖๐ เซนติเมตร
ขอ ๒๔ เครื่องจักร อุปกรณ ถังเก็บ ถังปฏิกิริยาหรือกระบวนการที่เกี่ยวของกับวัตถุไวไฟ
ตองทําการตอสายดิน (Grounding) หรือตอฝาก (Bonding) เพื่อปองกันอันตรายที่อาจเกิดจากไฟฟาสถิต
ขอ ๒๕ การใช การจัดเก็บ การขนถายหรือขนยาย ตลอดจนการจัดการตาง ๆ เกี่ยวกับสารไวไฟ
และสารติดไฟ ใหปฏิบัติตามขอกําหนดที่ระบุไวในเอกสารขอมูลความปลอดภัย (Safety Data Sheet)
ของสารนั้น
ขอ ๒๖ ผูป ระกอบกิ จ การโรงงานต อ งจั ด ใหมี บุ คลากรที่ ป ฏิบั ติ ง านด านความปลอดภั ย
ของโรงงานดําเนินการตรวจความปลอดภัยดานอัคคีภัยเปน ประจําอยางนอยเดือนละครั้ง โดยจัดทํา
เป น เอกสารหลั ก ฐานที่ พ นั ก งานเจ า หน า ที่ ส ามารถตรวจสอบได หากพบสภาพที่ เ ป น อั น ตราย
ที่อาจกอใหเกิดเพลิงไหมได ตองดําเนินการปรับปรุงแกไขโดยทันที
 หนา ๒๘
เลม ๑๒๖ ตอนพิเศษ ๑๔๓ ง ราชกิจจานุเบกษา ๓๐ กันยายน ๒๕๕๒
ขอ ๒๗ ผูประกอบกิ จการโรงงานตองจัด ใหมี แ ผนปอ งกั น และระงับ อัค คีภัย ในโรงงาน
ประกอบดวยแผนการตรวจสอบความปลอดภัยดานอัคคีภัย แผนการอบรมเรื่องการปองกันและระงับ
อัคคีภัย แผนการดับเพลิง และแผนการอพยพหนีไฟ โดยเก็บแผนนี้ไวที่โรงงาน พรอมใหพนักงาน
เจาหนาที่ตรวจสอบไดและตองปฏิบัติใหเปนไปตามแผน
ขอ ๒๘ สํ า หรั บ โรงงานที่ ไ ด รั บ อนุ ญ าตให ป ระกอบกิ จ การก อ นวั น ที่ ก ฎหมายฉบั บ นี้
มีผลบั งคับ ใช การดําเนิ น การตามหมวด ๒ หมวด ๓ หมวด ๔ และหมวด ๕ ใหดํ าเนิ น การ
ใหแลวเสร็จภายในสามปนับจากวันที่ประกาศฉบับนี้มีผลบังคับใช
ทั้งนี้ ใหใชบังคับนับแตวันถัดจากวันประกาศราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป

ประกาศ ณ วันที่ ๒๙ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๒

ชาญชัย ชัยรุงเรือง
รัฐมนตรีวาการกระทรวงอุตสาหกรรม
 การติดตัง้ ของเครื่องดับเพลิงแบบมือถือ

โรงงานที่มีความเสี่ยง ความสามารถของ พื้นที่ครอบคลุมตอ ระยะทางเขาถึง

ตอการเกิดอัคคีภัย เครื่องดับเพลิง เครื่องดับเพลิง 1 เครื่องดับเพลิง
เครื่องสําหรับเพลิง สําหรับเพลิง
ประเภท เอ ประเภท บี
(ตารางเมตร) (เมตร)
2A 280 -
3A 418 -
4A 557 -
6A 836 -
ปานกลาง 10A - 40A 1,045 -
10B - 9
20B - 15
4A 372 -
6A 557 -
10A 930 -
สูง 20A - 40A 1,045 -
40B - 9
80B - 15
 การตรวจสอบ ทดสอบ และบํารุงรักษาระบบและอุปกรณตา ง ๆ

อุปกรณปอ งกันและระงับอัคคีภยั วิธีการ ระยะเวลา

1. เครื่องสูบน้าํ ดับเพลิง
- ขับดวยเครือ่ งยนต - ทดสอบเดินเครือ่ ง ทุกสัปดาห
- ขับดวยมอเตอรไฟฟา - ทดสอบเดินเครือ่ ง ทุกเดือน
- เครือ่ งสูบน้าํ - ทดสอบปริมาณการสูบน้าํ ทุกป
และความดัน
2. หัวรับน้าํ ดับเพลิง (Fire department - ตรวจสอบ ทุกเดือน
connections)
3. หัวดับเพลิงนอกอาคาร (Hydrants) - ตรวจสอบ ทุกเดือน
- ทดสอบ (เปดและปด) ทุกป
- บํารุงรักษา ทุกครึ่งป
4. ถังน้าํ ดับเพลิง
- ระดับน้าํ - ตรวจสอบ ทุกเดือน
- สภาพถังน้าํ - ตรวจสอบ ทุกครึ่งป
5. สายฉีดน้าํ ดับเพลิงและตูเก็บสายฉีด - ตรวจสอบ ทุกเดือน
(Hose and hose station)

6. ระบบหัวกระจายน้าํ ดับเพลิงอัตโนมัติ
(Sprinkler system)
- จุดระบายน้าํ หลัก - ทดสอบการไหล ทุก 3 เดือน
- มาตรวัดความดัน - ทดสอบคาแรงดัน ทุก 5 ป
- หัวกระจายน้าํ ดับเพลิง - ทดสอบ ทุก 50 ป
- สัญญาณการไหลของน้าํ - ทดสอบ ทุก 3 เดือน
- ลางทอ - ทดสอบ ทุก 5 ป
- วาลวควบคุม - ตรวจสอบซีลวาลว ทุกสัปดาห
- ตรวจสอบอุปกรณล็อกวาลว ทุกเดือน
- ตรวจสอบสวิทซสญั ญาณ ทุกเดือน
ปด-เปดวาลว
 การตรวจสอบ ทดสอบ และบํารุงรักษาระบบและอุปกรณสําหรับการปองกันและระงับอัคคีภยั

1. เครื่องดับเพลิงชนิดมือถือ
1.1 การตรวจสอบประจําเดือน
(1) ชนิดของเครือ่ งดับเพลิงแบบมือถือติดถูกตองตามประเภทของเชือ้ เพลิงหรือไม
(2) มีสิ่งกีดขวางหรือติดตั้งในตําแหนงที่เขาถึงไดยากหรือไม สังเกตเห็นไดงา ยหรือไม
(3) ตรวจสอบกรณีที่เครือ่ งดับเพลิงแบบมือถือที่มีเกจวดั ความดันวา ความดันยังอยูในสภาพปกติ
หรือไม
(4) ดูสภาพอุปกรณประกอบวามีการชํารุดเสียหายหรือไม
1.2 การทดสอบ
ทุก ๆ 5 ป เครื่องดับเพลิงแบบมือถือจะตองทดสอบการรับความดัน (hydrostatic test) เพื่อ
พิจารณาวายังสามารถใชงานไดหรือไม
2. เครื่องสูบน้ําดับเพลิง
2.1 เครื่องสูบน้าํ ดับเพลิงขับดวยเครือ่ งยนตดีเซล
(1) ทดสอบการทํางานของเครื่องสูบน้าํ ดับเพลิงทุก ๆ สัปดาหที่อัตราความเร็วรอบทํางานดวย
ระยะเวลาอยางนอย 30 นาทีเพือ่ ใหเครื่องยนตรอ นถึงอุณหภูมิทํางาน ตรวจสภาพของเครื่อง
สูบน้าํ , ชุดควบคุมการทํางานของเครื่องสูบน้าํ
(2) ตรวจสอบแบตเตอรี่
(3) ระบบหลอลืน่
(4) ระบบน้าํ มันหลอลื่นและน้าํ มันเชื้อเพลิง
(5) เปลี่ยนน้าํ มันเครือ่ งตามระยะเวลาที่ผูผลิตกําหนด แตไมนอ ยกวาปละครั้ง
(6) ระดับน้าํ กรด-น้ํากลัน่ ของแบตเตอรี่ จะตองมีระดับทวมแผนธาตุตลอดเวลา
(7) ในกรณีระบบเครือ่ งสูบน้าํ เปนแบบทํางานโดยอัตโนมัติใหระบบควมคุมเปนตัวสั่งการทํางาน
ของเครื่องสูบน้าํ โดยผานโซลีนอยส วาลว
2.2 เครื่องสูบน้าํ ดับเพลิงขับดวยมอเตอรไฟฟา
(1) ทดสอบการทํางานของเครื่องสูบน้าํ ทุก ๆ เดือน
3. หัวรับน้ําดับเพลิง (Fire department connection)
3.1 หัวรับน้าํ ดับเพลิงจะตองเห็นและเขาถึงโดยงายตลอดเวลา
3.2 หัวรับน้าํ ดับเพลิงควรจะไดรับการตรวจสอบเดือนละหนึ่งครั้ง
3.3 ตรวจสอบหัวรับน้าํ ดับเพลิงวาฝาครอบหรือปลั๊กอยูครบ, หัวตอสายรับน้าํ อยูในสภาพดี, ลิ้นกัน
กลับอยูใ นสภาพดีไมมีนา้ํ รัว่ ซึม
4. หัวดับเพลิงนอกอาคาร (Hydrants)
4.1 การตรวจสอบหัวดับเพลิง
(1) ตรวจสอบหัวดับเพลิงสาธารณะทีอ่ ยูใกลอาคารวาอยูใ นสภาพทีด่ ีไมเสียหาย และใชงานได
(2) หัวดับเพลิงในสถานประกอบการควรตรวจสอบเดือนละครั้งวาอยูใ นสภาพที่เห็นชัดเจนและ
เขาถึงไดงา ยโดยมีฝาครอบปดอยูเรียบรอย
4.2 การบํารุงรักษาหัวดับเพลิง
(1) หลอลื่นหัวดับเพลิงปละสองครั้ง
4.3 การทดสอบหัวดับเพลิง
(1) ทดสอบการทํางานของหัวดับเพลิงอยางนอยปละหนึ่งครั้ง โดยการเปดและปดเพื่อใหแนใจได
วามีนา้ํ ไหลออกจากหัวดับเพลิง
5. ถังน้ําดับเพลิง
5.1 ตรวจสอบระดับน้าํ ในถังน้าํ เดือนละครั้ง
5.2 ตรวจสอบสภาพทัว่ ไปของถังน้าํ
6. สายฉีดน้ําดับเพลิงและตูเก็บสายฉีด (Hose and Hose Station)
6.1 ตรวจสอบตูเก็บสายฉีดเดือนละหนึ่งครั้งเพือ่ ใหแนใจวามีอปุ กรณฉีดน้าํ ดับเพลิงอยูค รบและอยูใ น
สภาพดี
6.2 ตรวจสอบสายฉีดน้าํ ดับเพลิงแบบพับแขวน (Hose racks) หรือแบบมวนสาย (Hose reels) และ
หัวฉีด (Nozzles) วาอยูใ นสภาพไมเสียหาย
6.3 วาลวควบคุมจะตองอยูใ นสภาพดีไมมีนา้ํ รัว่ ซึม
7. ระบบหัวกระจายน้ําดับเพลิง (Automatic Sprinklers)
7.1 หัวกระจายน้าํ ดับเพลิงจะตองไดรับการตรวจสอบดวยสายตาเปนระยะ ๆ อยางสม่าํ เสมอ สภาพ
ของหัวกระจายน้าํ ดับเพลิงตองไมผกุ รอน, ถูกทาสีทับหรือชํารุดเสียหาย
7.2 การเปลี่ยนหัวกระจายน้าํ ดับเพลิงที่เสียหาย ณ จุดติดตั้งตองคํานึงถึงสิ่งเหลานี้
(1) ชนิด
(2) ขนาดรูหวั ฉีดน้าํ
(3) อุณหภูมิทาํ งาน
(4) การเคลือบผิว
(5) แบบของแผนกระจายน้าํ (Deflector) เชน แบบหัวคว่าํ , แบบหัวหงาย, แบบติดตั้งขางผนัง
เปนตน
7.3 หัวกระจายน้าํ ดับเพลิงทีใ่ ชงานเปนเวลา 50 ป จะตองสุมหัวกระจายน้าํ ดับเพลิงไปทดสอบการ
ทํางานในหองทดลองและตองกระทําลักษณะเดียวกันนี้ทุก ๆ 10 ป
7.4 หัวกระจายน้าํ ดับเพลิงที่มีความเสี่ยงตอการเสียหายทางกล ควรจะมีอุปกรณครอบปองกัน
(Sprinkler Guards)
7.5 หัวกระจายน้าํ ดับเพลิงสํารองจะตองจัดเตรียมไวไมนอ ยกวาหกหัว ในกลองบรรจุเพือ่ ปองกันจาก
ความชื้น, ฝุน , การกัดกรอนหรืออุณหภูมสิ ูงเกินกวา 38 องศาเซลเซียส (100 องศาฟาเรนไฮต)
7.6 จํานวนหัวกระจายน้าํ ดับเพลิงสํารอง สําหรับอาคารที่ตดิ ตัง้ หัวกระจายน้าํ ดับเพลิงควรมีจาํ นวนดังนี้
จํานวนหัวกระจายน้าํ ดับเพลิงสํารอง
(1) อาคารที่ติดตั้งหัวกระจายน้าํ ดับเพลิง - ไมนอยกวา 6 หัว
ไมเกิน 300 หัว
(2) อาคารที่ติดตั้งหัวกระจายน้าํ ดับเพลิง - ไมนอยกวา 12 หัว
ระหวาง 300 หัวถึง 1,000 หัว
(3) อาคารที่ติดตั้งหัวกระจายน้าํ ดับเพลิง - ไมนอยกวา 24 หัว
ตั้งแต 1,000 หัวขึน้ ไป
หมายเหตุ
หัวกระจายน้าํ ดับเพลิงสํารองจะตองเตรียมไวทกุ ชนิดที่มใี ชในอาคารหรือสถานประกอบการ นั้น ๆ
 บัญชีแนบทายประกาศกระทรวงอุตสาหกรรมเรื่อง การปองกันและระงับอัคคีภัยในโรงงาน พ.ศ. 2552

ลําดับที่ ประเภทหรือชนิดของโรงงานตามบัญชีทายกฎกระทรวง (พ.ศ. 2535)

โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับผลิตผลเกษตรกรรมอยางใดอยางหนึ่งหรือหลายอยาง
2 ดังตอไปนี้
(4) การหีบหรืออัดฝาย หรือการปนหรืออัดนุน
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับน้าํ มัน จากพืชหรือ สัตว หรือไขมันจากสัตวอยางใด
อยางหนึ่ง หรือหลายอยาง ดังตอไปนี้
7 (1) การสกัดน้าํ มันจากพืช หรือสัตว หรือไขมันจากสัตว เฉพาะทีใ่ ชตวั ทําละลายในการ
สกัด
(4) การทําน้าํ มันจากพืช หรือสัตวหรือไขมันจากสัตวใหบริสุทธิ์
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับ น้าํ ตาล ซึ่งทําจากออย บีช หญาหวาน หรือพืชอืน่ ที่ให
ความหวานอยางใดอยางหนึ่งหรือหลายอยาง ดังตอไปนี้
(2) การทําน้าํ ตาลทรายแดง
11
(3) การทําน้าํ ตาลทรายดิบ หรือน้าํ ตาลทรายขาว
(4) การทําน้าํ ตาลทรายดิบ หรือน้าํ ตาลทรายขาวใหบริสุทธิ์
(6) การทํากลูโคส เดกซโทรส ฟรักโทส หรือผลิตภัณฑอื่นที่คลายคลึงกัน
16 โรงงานตม กลัน่ หรือผสมสุรา
โรงงานผลิต เอทิลแอลกอฮอล ซึ่งมิใช เอทิลแอลกอฮอล ทีผ่ ลิตจากกากซัลไฟดในการทํา
17
เยื่อกระดาษ
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับสิ่งทอ ดาย หรือเสนใยซึ่งมิใชใยหิน (Asbestos) อยางใด
อยางหนึ่งหรือ หลายอยาง ดังตอไปนี้
(1) การหมัก คารบอไนซ สาง หวี รีด ปน เอม ควบบิดเกลียว กรอ
เท็กเจอรไรซ ฟอก หรือยอมสีเสนใย
22
(2) การทอหรือการเตรียมเสนดายยืนสําหรับการทอ
(3) การฟอกยอมสี หรือแตงสําเร็จดายหรือสิ่งทอ
(4) การพิมพสิ่งทอ
 -2-
ลําดับที่ ประเภทหรือชนิดของโรงงานตามบัญชีทายกฎกระทรวง (พ.ศ. 2535)
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับผลิตภัณฑจากสิ่งทอ ซึ่งมิใชเครื่องนุงหมอยางใดอยางหนึ่ง
หรือหลายอยางดังตอไปนี้
(1) การทําผลิตภัณฑจากสิ่งทอ เปนเครื่องใชในบาน
23 (2) การทําถุงหรือกระสอบซึ่งมิใชถุงหรือกระสอบพลาสติก
(3) การทําผลิตภัณฑจากผาใบ
(4) การตบแตงหรือเย็บปกถักรอยสิ่งทด

โรงงานถักผา ผาลูกไม หรือเครื่องนุงหมดวยดายหรือเสนใย หรือฟอกยอมสี หรือแตง

24
สําเร็จผา ผาลูกไม หรือเครื่องนุงหมที่ถกั ดวยดายหรือเสนใย
โรงงานผลิตเสือ่ หรือพรมดวยวิธีทอ สาน ถัก หรือผูกใหเปนปุย ซึ่งมิใชเสือ่ หรือพรมที่
25
ทําดวยยางหรือพลาสติกหรือพรมน้าํ มัน
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับผลิตภัณฑ ซึ่งมิใชทาํ ดวยวิธีถกั หรือทออยางใดอยางหนึ่ง
หรือหลายอยาง ดังตอไปนี้
(1) การทําพรมน้าํ มัน หรือสิ่งปูพนื้ ซึ่งมีผวิ หนาแข็ง ซึ่งมิไดทาํ จากไมกอก
ยาง หรือพลาสติก
(2) การทําผาน้าํ มัน หรือหนังเทียม ซึ่งมิไดทาํ จากพลาสติกลวน
27 (3) การทําแผนเสนใย ที่แชหรือฉาบผิวหนาดวยวัสดุ ซึ่งมิใชยาง
(4) การทําสักหลาด
(5) การทําผาลูกไม หรือผาลูกไมเทียม
(6) การทําวัสดุจากเสนใยสําหรับใชทาํ เบาะ นวม หรือสิ่งทีค่ ลายคลึงกัน
(7) การผลิตเสนใย หรือปุยใยจากวัสดุที่ทาํ จากเสนใยหรือปุยใยที่ไมใชแลว
(8) การทําดายหรือผาใบสําหรับยางนอกลอเลื่อน
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับเครือ่ งแตงกาย ซึ่งมิใชรองเทาอยางใดอยางหนึ่งหรือ
หลายอยาง ดังตอไปนี้
28 (1) การตัดหรือการเย็บเครือ่ งนุงหม เข็มขัด ผาเช็ดหนา ผาพันคอ เนกไท หู
กระตาย ปลอกแขน ถึงมือ ถุงเทา จากผาหนังสัตว ขนสัตวหรือวัสดุอื่น
(2) การทําหมวก
 -3-
ลําดับที่ ประเภทหรือชนิดของโรงงานตามบัญชีทายกฎกระทรวง (พ.ศ. 2535)
โรงงานหมัก ชําแหละ อบ ปนหรือบด ฟอก ขัดและแตงสําเร็จ อัดใหเปนลายนูน หรือ
29
เคลือบสีหนังสัตว
30 โรงงานสาง ฟอก ฟอกสี ยอมสี ขัดหรือแตงขนสัตว
31 โรงงานทําพรม หรือเครือ่ งใชจากหนังสัตวหรือขนสัตว
โรงงานผลิตผลิตภัณฑหรือชิ้นสวนของผลิตภัณฑ ซึ่งมิใชเครื่องแตงกาย หรือรองเทาจาก
32
(2) ใยแกว
โรงงานผลิตรองเทา หรือชิน้ สวนของรองเทา ซึ่งมิไดทาํ จากไม ยางอบแข็ง ยางอัดเขารูป
33
หรือพลาสติกอัดเขารูป
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับไม อยางใดอยางหนึ่งหรือหลายอยาง ดังตอไปนี้
(1) การเลือ่ ย ไส ซอย เซาะรอง หรือการแปรรูปไมดว ยวิธอี ื่น ที่คลายคลึงกัน
(2) การทําวงกบ ขอบประตู ขอบหนาตาง บานหนาตาง บานประตู หรือ
สวนประกอบที่ทาํ ดวยไมของอาคาร
34
(3) การทําไมวีเนียร หรือไมอดั ทุกชนิด
(4) การทําฝอยไม การบด ปน หรือยอยไม
(5) การถนอมเนื้อไม หรือการอบไม
(6) การเผาถานจากไม
โรงงานผลิตภาชนะบรรจุ หรือเครื่องใชจากไมไผ หวาย ฟาง ออ กก หรือผักตบชวา
35
เฉพาะมีการพนสี
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับผลิตภัณฑจากไมหรือไมกอ กอยางใดอยางหนึ่ง หรือ
หลายอยาง ดังตอไปนี้
36 (1) การทําภาชนะบรรจุเครือ่ งมือ หรือเครื่องใชจากไมและรวมถึงชิ้นสวน
ของผลิตภัณฑดังกลาว
(4) การทํากรอบรูปหรือกรอบกระจกจากไม
โรงงานทําเครือ่ งเรือนหรือเครือ่ งตบแตงในอาคารจากไม แกว ยาง หรืออโลหะอืน่ ซึ่งมิใช
37 เครื่องเรือนหรือเครื่องตบแตงภายในอาคารจากพลาสติกอัดเขารูป และรวมถึงชิ้นสวนของ
ผลิตภัณฑดังกลาว
 -4-
ลําดับที่ ประเภทหรือชนิดของโรงงานตามบัญชีทายกฎกระทรวง (พ.ศ. 2535)
โรงงานผลิตเยื่อ หรือกระดาษอยางใดอยางหนึ่งหรือหลายอยาง ดังตอไปนี้
(1) การทําเยือ่ จากไม หรือวัสดุอนื่
38
(2) การทํากระดาษ กระดาษแข็ง หรือกระดาษที่ใชในการกอสรางชนิดที่
ทําจากเสนใย (Fiber) หรือแผนกระดาษไฟเบอร (Fiberboard)
39 โรงงานผลิตภาชนะบรรจุจากกระดาษทุกชนิดหรือแผนกระดาษไฟเบอร (Fiberboard)
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับเยื่อ กระดาษ หรือกระดาษแข็งอยางใดอยางหนึ่งหรือ
หลายอยาง ดังตอไปนี้
(1) การฉาบ ขัดมัน หรือทากาวกระดาษ หรือกระดาษแข็ง หรือการอัด
40
กระดาษหรือกระดาษแข็งหลายชั้นเขาดวยกัน
(2) การทําผลิตภัณฑซึ่งมิใชภาชนะบรรจุจากเยือ่ กระดาษ หรือกระดาษแข็ง

โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับ
41 (1) การพิมพ การทําแฟมเก็บเอกสาร การเย็บเลม ทําปก หรือตบแตง
สิ่งพิมพ
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับ เคมีภณ ั ฑ สารเคมี หรือวัสดุเคมี ซึ่งมิใชปุยอยางใด
อยางหนึ่งหรือหลายอยางดังตอไปนี้
42 (1) การทําเคมีภัณฑ สารเคมี หรือวัสดุเคมี
(2) การเก็บรักษา ลําเลียง แยก คัดเลือก หรือแบงบรรจุเฉพาะเคมีภัณฑ
อันตราย
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับการผลิตยางเรซินสังเคราะห ยางอีลาสโตเมอร พลาสติก
44
หรือเสนใยสังเคราะหซึ่งมิใชใยแกว
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับสี (Paints) น้ํามันซักเงาเซแล็ก แล็กเกอร หรือผลิตภัณฑ
สําหรับใชยาหรืออุดอยางใดอยางหนึ่ง หรือหลายอยาง ดังตอไปนี้
45 (1) การทําสีสาํ หรับใชทา พน หรือเคลือบ
(2) การทําน้าํ มันซักเงา น้าํ มันผสมสี หรือน้าํ ยาลางสี
(3) การทําเชลแล็ก แล็กเกอร หรือผลิตภัณฑสาํ หรับใชนา้ํ ยาหรืออุด
 -5-
ลําดับที่ ประเภทหรือชนิดของโรงงานตามบัญชีทายกฎกระทรวง (พ.ศ. 2535)
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับ สบู เครือ่ งสําอาง หรือสิ่งปรุงแตงรางกาย อยางใด
47 อยางหนึ่งหรือหลายอยางดังตอไปนี้
(3) การทําเครือ่ งสําอาง หรือสิ่งปรุงแตงรางกาย
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับผลิตภัณฑเคมี อยางใดอยางหนึ่งหรือหลายอยาง ดังตอไปนี้
(4) การทําไมขดี ไฟ วัตถุระเบิด หรือดอกไมเพลิง
(5) การทําเทียนไข
(6) การทําหมึกหรือคารบอนดํา
(7) การทําผลิตภัณฑที่มีกลิ่น หรือควันเมือ่ เผาไหม
48 (8) การทําผลิตภัณฑที่มีการบูร
(12) การทําผลิตภัณฑสาํ หรับใชกับโลหะ น้าํ มัน หรือน้าํ (Metal, Oil or
Water Treating Compounds) ผลิตภัณฑสาํ เร็จเคมีไวแสงฟลมหรือ
กระดาษหรือผาที่ทาดวยตัวไวแสง (Prepared Photo-Chemical
Materials or Sensitized Film, Paper or Cloth,

49 โรงงานกลั่นน้าํ มันปโตรเลียม
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับผลิตภัณฑจากปโตรเลียม ถานหิน หรือลิกไนต อยางใด
อยางหนึ่งหรือหลายอยาง ดังตอไปนี้
(1) การทําแอสฟลต หรือน้าํ มันดิบ
(2) การทํากระดาษอาบแอสฟลต หรือน้าํ มันดิบ
(3) การทําเชื้อเพลิงกอนหรือเชือ้ เพลิงสําเร็จรูปจากถานหิน หรือลิกไนตที่
50
แตงแลว
(4) การผสมผลิตภัณฑจากปโตรเลียมเขาดวยกันหรือการผสมผลิตภัณฑ
จากปโตรเลียมกับวัสดุอื่น
(5) การกลั่นถานหินในเตาโคก ซึ่งไมเปนสวนหนึ่งของการผลิตกาซหรือ
เหล็ก
โรงงานผลิต ซอม หลอ หรือหลอดอกยางนอกหรือยางในสําหรับยานพาหนะ ที่เคลื่อนที่
51
ดวยเครือ่ งกล คนหรือสัตว
 -6-
ลําดับที่ ประเภทหรือชนิดของโรงงานตามบัญชีทายกฎกระทรวง (พ.ศ. 2535)
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับยาง อยางใด อยางหนึ่งหรือหลายอยางดังตอไปนี้
(3) การทํายางแผนรมควัน การทํายางเครป ยางแทง ยางน้าํ หรือการทํายาง
52 ใหเปนรูปแบบอืน่ ใดที่คลายคลึงกันจากยางธรรมชาติ
(4) การทําผลิตภัณฑยาง นอกจากทีร่ ะบุไวในลําดับที่ 51 จากยางธรรมชาติ
หรือยางสังเคราะห
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับผลิตภัณฑพลาสติกอยางใดอยางหนึ่ง หรือหลายอยาง
ดังตอไปนี้
53 (4) การทําภาชนะบรรจุ เชน ถุงหรือกระสอบ เฉพาะมีการพนสี
(6) การทําผลิตภัณฑสาํ หรับใชเปนฉนวน เฉพาะมีการพนสี
(7) การทํารองเทา หรือชิน้ สวนของรองเทา เฉพาะมีการพนสี
โรงงานผลิต ประกอบหรือดัดแปลงเครือ่ งมือหรือเครื่องใชไฟฟาที่ไมไดระบุไวในลําดับใด
73
และรวมถึงสวนประกอบหรืออุปกรณของผลิตภัณฑดังกลาว
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับรถยนต หรือรถพวง อยางใดอยางหนึ่งหรือหลายอยาง
77 ดังตอไปนี้
(1) การสราง ประกอบ ดัดแปลง หรือเปลี่ยนแปลงสภาพรถยนตหรือ รถพวง
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับ จักรยานยนต จักรยานสามลอ หรือจักรยานสองลอ
อยางใดอยางหนึ่งหรือหลายอยาง ดังตอไปนี้
78
(1) การสราง ประกอบ ดัดแปลง หรือเปลี่ยนแปลงสภาพจักรยานยนต
จักรยานสามลอ หรือจักรยานสองลอ
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับ อากาศยาน หรือเรือโฮเวอรคราฟทอยางใดอยางหนึ่งหรือ
หลายอยาง ดังตอไปนี้
79
(1) การสราง ประกอบ ดัดแปลง ซอมแซม หรือเปลี่ยนแปลงสภาพ
อากาศยาน หรือเรือโฮเวอรคราฟท
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับเครื่องเลน เครื่องมือหรือเครื่องใชที่มิไดระบุไวในลําดับอื่น
อยางใดอยางหนึ่งหรือหลายอยาง ดังตอไปนี้
(4) การทํารม ไมถอื ขนนก ดอกไมเทียม ซิป กระดุม ไมกวาด แปรง
87
ตะเกียง โปะตะเกียง หรือไฟฟา กลองสูบยาหรือกลองบุหรี่ กนหรอง
บุหรี่ หรือไฟแซ็ก เฉพาะมีการพนสี
 -7-
ลําดับที่ ประเภทหรือชนิดของโรงงานตามบัญชีทายกฎกระทรวง (พ.ศ. 2535)
88 โรงงานผลิตพลังงานไฟฟา
89 โรงงานผลิตกาซ ซึ่งมิใชกา ซธรรมชาติ สงหรือจําหนายกาซ
โรงงานบรรจุสนิ คาในภาชนะโดยไมมีการผลิตอยางใดอยางหนึ่งหรือหลายอยาง
91 ดังตอไปนี้
(2) การบรรจุกา ซ
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับยานทีข่ ับเคลื่อนดวยเครือ่ งยนต รถพวง จักรยานสามลอ
จักรยานสองลอ หรือสวนประกอบของยานดังกลาว อยางใดอยางหนึ่งหรือหลายอยาง
ดังตอไปนี้
(1) การซอมแซมยานทีข่ ับเคลื่อนดวยเครือ่ งยนตหรือสวนประกอบของยาน
95 ดังกลาว เฉพาะมีการพนสี
(2) การซอมแซมรถพวง จักรยานสามลอ จักรยานสองลอ หรือ
สวนประกอบของยานดังกลาว เฉพาะมีการพนสี
(3) การพนสีกนั สนิม ยานทีข่ ับเคลือ่ นดวยเครือ่ งยนต เฉพาะมีการพนสี

โรงงานผลิต ซอมแซม ดัดแปลง หรือเปลี่ยนลักษณะอาวุธปน เครือ่ งกระสุนปน วัตถุระเบิด

99 อาวุธหรือสิ่งอื่นใดที่มีอาํ นาจในการประหาร ทําลายหรือทําใหหมดสมรรถภาพในทํานอง
เดียวกับอาวุธปน เครือ่ งกระสุนปน หรือวัตถุระเบิด และรวมถึงสิ่งประกอบของสิ่งดังกลาว
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับการตบแตงหรือเปลี่ยนแปลงลักษณะของผลิตภัณฑ หรือ
สวนประกอบของผลิตภัณฑโดยไมมีการผลิตอยางใดอยางหนึ่งหรือหลายอยาง ดังตอไปนี้
100
(1) การทา พน หรือเคลือบสี
(2) การทา พน หรือเคลือบเชลแล็ก แล็กเกอร หรือน้าํ มันเคลือบเงาอื่น
101 โรงงานปรับคุณภาพของเสียรวม (Central Waste Treatment Plant) เฉพาะเตาเผาของเสียรวม
102 โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับการผลิต และหรือจําหนายไอน้าํ (Steam Generating)
โรงงานประกอบกิจการเกี่ยวกับการนําผลิตภัณฑอตุ สาหกรรมที่ไมใชแลวหรือของเสียจาก
106
โรงงานมาผลิตเปนวัตถุดิบหรือผลิตภัณฑใหมโดยผานกรรมวิธกี ารผลิตทางอุตสาหกรรม