Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 43

‫)‬ ‫عٍغٍٗء ِٓ ‪٠‬شد هللا ذٗ خ‪١‬شجً ‪٠‬فم‪ ٗٙ‬ف‪ ٟ‬جٌذ‪( ٓ٠‬‬

‫خذا‪ٔٚ‬ذ تٗ ٘ش وظ إسادٖ خ‪١‬شداؽحٗ تاؽذ‬


‫ا‪ ٚ‬سا دسد‪ ٓ٠‬آگا٘‪ِٜ ٝ‬ذ٘ذ‪.‬‬

‫جٌٍرحخ‬
‫ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬
‫(ِٓ صح‪١‬ح جٌرخحس‪ِٚ ٞ‬غٍُ)‬

‫ضأٌ‪١‬ف‪:‬‬
‫خحٌذ ذٓ ػرذجٌشحّٓ جٌؼغىش‬

‫ضشجّٗ‪:‬‬
‫ئعححق ذٓ ػرذهللا دذ‪١‬ش‪ ٞ‬جٌؼ‪ٛ‬ظ‪ٟ‬‬
‫‪٘1383/1425‬ـ‪.‬‬

‫ف‪ٙ‬شعص ِطحٌد‬
‫ص‬ ‫ػٕ‪ٛ‬جْ‬
‫‪2‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫‪5‬‬ ‫ِمذِٗ ِحشجُ‬


‫‪6‬‬ ‫ِمذِٗ‬
‫‪8‬‬ ‫جعش‪٠‬ف دکّث‬
‫اعحعّاالت ‪ٚ‬اژٖ «اٌذکّٗ» دس‬
‫‪12‬‬
‫لشآْ‬
‫‪12‬‬ ‫ِ‪ٛ‬عظة دغٕٗ (تٗ ؽ‪١ٔ ٖٛ١‬ک)‬
‫٘ی‬ ‫تاٌحی‬ ‫«اٌجذاي‬ ‫ج‪ٛ‬ض‪١‬خ‬
‫‪15‬‬
‫ادغٓ»‬
‫‪17‬‬ ‫ففاجی کٗ تاعث دکّث ِیؽ‪ٔٛ‬ذ‪.‬‬
‫‪17‬‬ ‫اٌف – جم‪ٛ‬ی‬
‫‪18‬‬ ‫ب – اخالؿ‬
‫‪21‬‬ ‫ج – عٍُ‬
‫‪23‬‬ ‫د – ج‪ٛ‬اضع‬
‫‪24‬‬ ‫٘ ‪ -‬دٍُ‬
‫‪27‬‬ ‫عخحگ‪١‬شی ‪ ٚ‬دسؽث خ‪٠ٛ‬ی‬
‫‪29‬‬ ‫ٔؾأٗ٘ای دکّث دس دع‪ٛ‬ت‬
‫ُك ‪ ٚ‬خ‪ٛ‬ی‬ ‫ٍُ‬
‫ٔؾأٗ ا‪ٚ‬ي‪ :‬ؽٕاخث خ‬
‫‪30‬‬
‫ِشدَ ‪ ٚ‬افٕاف ِذع‪ٓ٠ٛ‬‬
‫‪33‬‬ ‫ا‪ٚ‬لات‬ ‫أحخاب‬ ‫د‪:َٚ‬‬ ‫ٔؾأٗ‬

‫‪3‬‬
‫‪3‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫ِٕاعة ‪ٚ‬غٕ‪ّ١‬ث ؽّشدْ ِٕاعثات‬


‫اّ٘‪١‬ث‬ ‫ِشاعات‬ ‫ع‪:َٛ‬‬ ‫ٔؾأٗ‬
‫‪36‬‬
‫ِغا‪ ٚ ً٠‬جشج‪١‬ة ا‪٠ٌٛٚ‬ات‪.‬‬
‫دس‬ ‫دکّث‬ ‫‪ٚ‬ج‪ٛ‬د‬ ‫ٔؾأٗ٘ای‬
‫‪38‬‬
‫اعٍ‪ٛ‬ت‪ٙ‬ای دع‪ٛ‬ت‬
‫‪38‬‬ ‫ٔؾأٗ ا‪ٚ‬ي‪« :‬ل‪ٛ‬ي دغٓ»‬
‫ٔؾأٗ د‪ :َٚ‬اعحفادٖ اص جٍّ‪١‬خ‬
‫‪44‬‬ ‫‪ ٚ‬اؽاسٖ تٗ جای جقش‪٠‬خ جا‬
‫آٔجا کٗ ِّکٓ تاؽذ‪.‬‬
‫ٔؾأٗ ع‪ٔ :َٛ‬ق‪١‬ذث تٗ جای‬
‫‪45‬‬
‫سع‪ٛ‬ا کشدْ‬
‫ٔؾأٗ چ‪ٙ‬اسَ‪ :‬آداب جعاًِ ‪ٚ‬‬
‫‪47‬‬
‫ِعاؽشت‬
‫گ‪ٗٔٛ‬ای اص ٔشِؼ دس جعاًِ ‪ٚ‬‬
‫‪48‬‬
‫ِعاؽشت‬
‫‪51‬‬ ‫ٔؾأٗ پٕجُ‪ِ :‬ذاسا‬
‫ٔؾأٗ ؽؾُ‪ :‬چؾُ پ‪ٛ‬ؽی اص‬
‫‪58‬‬
‫ٌغضؽ‪ٙ‬ا ‪ ٚ‬گزؽث اص خطا٘ا‪.‬‬
‫‪61‬‬ ‫اص‬ ‫اعحفادٖ‬ ‫٘فحُ‪:‬‬ ‫ٔؾأٗ‬

‫‪4‬‬
‫‪4‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫جشغ‪١‬ة ‪ ٚ‬جش٘‪١‬ة‬
‫‪64‬‬ ‫عخٓ آخش‬

‫ذشج‪ ٜ‬جسضرحغ ذح ِطشجُ ِ‪ ٝ‬ض‪ٛ‬جٔ‪١‬ذ ذٗ آدسط ص‪٠‬ش ضّحط‬


‫ذگ‪١‬ش‪٠‬ذ‪:‬‬
‫جٌغؼ‪ٛ‬د‪٠‬س‪ :‬جٌش‪٠‬حض ـ جٌشِض جٌرش‪٠‬ذ‪ )11757( :ٞ‬ص‪ .‬پ‪)150103( 9‬‬
‫‪www.aqeedeh.com‬‬

‫ِمذِٗ ِطشجُ‬
‫جٌحّذهلل ‪ٚ‬صٍ‪ ٝ‬هللا ‪ٚ‬عٍُ ػٍ‪ٔ ٝ‬ر‪ٕ١‬ح ِحّذ ‪ٚ‬آٌٗ‬
‫‪ٚ‬صحرٗ ‪ٚ ِٓٚ‬جالٖ أِح ذؼذ‪:‬‬
‫جٌحّذ هلل ‪ٚ‬جٌصالز ‪ٚ‬جٌغالَ ػٍ‪ ٝ‬سع‪ٛ‬ي هللا ‪ٚ‬آٌٗ ‪ٚ‬صحرٗ ‪ٚ ِٓٚ‬جالٖ أِح ذؼذ‪:‬‬
‫ا يٍ ك تاب كّ (اٌٍ ثاب) يع ُي نة ٔ‬
‫يغز ْر يزرز َراو داود ٔ لرايم (‪)05‬‬
‫حذيث از احاد يث آداب ا ست كّ ت ادو‬
‫خا نذ ا تٍ ع ثذان حًٍ انع سك آ َ ا ج ًع‬
‫آٔوي ك دِ‪ ،‬يا آ َ ا ت ج ًّ ك ديى تا‬
‫ت تٕاٌ آَ ٓا وا ح فظ َ ًٕد احاد يث آٌ‬

‫‪5‬‬
‫‪5‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫آساٌ ٔ كٕيك است ٔ دو زَذگي ؤزي ِ ْ‬


‫اَساَي تكاو ت دِ يٖشٕد‪.‬‬
‫از خذأ َذ خٕا ْاَى آ َ ا ت اي و ضا‬
‫ٔخشُٕدي خٕد ل او دْذ‪ ٔ ،‬ت يا ٔ ت ادو‬
‫يؤنف اج ٔ پاداش تسزاو عطا ف يايذ‪.‬‬
‫‪ٚ‬صٍ‪ ٝ‬هللا ػٍ‪ٔ ٝ‬ر‪ٕ١‬ح ِحّذ ‪ٚ‬آٌٗ ‪ٚ‬صحرٗ ‪ٚ‬عٍُ‪.‬‬

‫س‪٠‬حض‪ :‬ئعححق ذٓ ػرذهللا دذ‪١‬ش‪ٞ‬‬


‫ػشذغطحْ عؼ‪ٛ‬د‪ ٜ‬ـ س‪٠‬حض‪:‬‬

‫‪٘3646/7/35‬ـ تشاتش تا‬


‫‪٘3534/7/34‬ـ‪.‬‬
‫ِمذِٗء ِؤٌف‬
‫جٌحّددذ هلل جٌّحّدد‪ٛ‬د ذّددح ٌددٗ ِددٓ جنعددّحء جٌحغددٕ‪ٝ‬م ‪ٚ‬جٌصددفحش جٌىحٍِددس جٌؼٍ‪١‬ددحم ‪ٚ‬ػٍدد‪ٝ‬‬
‫آغحس٘ح جٌشحٍِس ٌأل‪ٌٚ‬د‪ٚ ٝ‬جنخش‪ٚ.ٜ‬جٌصدالز ‪ٚ‬جٌغدالَ ػٍد‪ٔ ٝ‬ر‪ٕ١‬دح ِحّدذم أجّدغ جٌخٍدك ٌىدً‬
‫‪ٚ‬صف حّ‪١‬ذم ‪ٚ‬خٍك سش‪١‬ذم ‪ٚ‬ل‪ٛ‬ي عذ‪٠‬ذم ‪ٚ‬ػٍ‪ ٝ‬آٌٗ ‪ٚ‬أصدححذٗ ‪ٚ‬أضرحػدٗ ِدٓ جّ‪١‬دغ جٌؼر‪١‬دذم‬
‫‪ٚ‬ذؼذ‪:‬‬
‫ْزچ سخٍ ٔ گف تاوي ت عذ از سخٍ ٔ‬
‫گفتاو خذا طادق ٔ پ َفع ٔ فايذِ ٔ‬
‫دو ت گز َذِ خ ز ا يٍ دَ زا ٔ آ خ ت‬
‫َز ست‪ ،‬ي گ سخٍ ٔ گف تاو و سٕل خذا ٔ‬
‫حثزة أ يحًذ ص‪ ،‬يٌٕ أ آگاِ ت يٍ‬
‫يخهٕلات ٔ َاطح ت يٍ ٔ ْذايت كُُذِ‬

‫‪6‬‬
‫‪6‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫ت يٍ ٔ ف ظزح ت يٍ ٔ ته زغ ت يٍ ٔ‬
‫آيٕز َذِ ت يٍ ٔ ت زاٌ كُ ُذِ ت يٍ‬
‫يخهٕلات است‪.‬‬
‫ٔ ا يٍ و سانّ لايم ا ست ت پُ جاِ‬
‫حذيث از احاد يث آداب َ ثٕي كّ دو‬
‫طحزح ت خاوي ٔ ي سهى آ يذِ ٔ ي سهًاٌ‬
‫وا ت ال تذا ٔ تأ سي تّ آٌ ت شٕيك‬
‫رّ آداب ٔ اخر ق ٔ‬ ‫را ايُكر‬‫رذ‪ ،‬تر‬
‫يٖكُر‬
‫يُٓج ٔ ؤش ي ستمزى ٔ‬ ‫عادات أ ت‬
‫ي سهك لٕيى تا لذ ٔ تا ايُ كّ ي سهًاٌ‬
‫تتٕاَذ تعضي از ايٍ احاديث َثٕي وا‬
‫ح فظ ًَا يذ‪ .‬تا ايُ كّ ا يٍ احاد يث‬
‫يخت ظ كه زذي ت اي ح فظ ك دٌ غ ز از‬
‫آٌ تا لذ‪ ٔ ،‬يم ظٕد يا ت زاٌ ٔ تٕ ضزح‬
‫َز كي تّ ي دو ا ست ٔ ايُ كّ آ َ ا دو‬
‫يساتمّ ْا ت اي حفظ ل او دُْذ ٔ دو‬
‫تع طز ت ٔ غ ز ِ از آٌ دو ي ساتمّ ْا‬
‫استفادِ تث َذ‪.‬‬
‫از خذأ َذ خٕا ْاَزى كّ ا يٍ ع ًم‬
‫وا خانض ت اي و ضا ٔ خ شُٕدي خٕد‬
‫ل او د ْذ‪ ٔ ،‬فا يذِ آٌ وا تّ ًْ گاٌ‬
‫ت ساَذ‪ ،‬أست لادو ت ًّْ يززْا‪.‬‬
‫ٔانحًذ هلل وب انعانًزٍ‪.‬‬
‫خحٌذ ذٓ ػرذجٌشحّٓ جٌؼغىش‬

‫‪7‬‬
‫‪7‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)1‬‬
‫(ا‪ٕ٠‬ىٗ خذا ‪ ٚ‬سع‪ٛ‬ي خذا اص ٘ش چ‪١‬ض تشا‪ٞ‬‬
‫ا‪ِ ٚ‬ذث‪ٛ‬تحش تاؽذ)‬

‫أٔظ تٓ ِاٌه ج اص پ‪١‬اِثش ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ـث‬


‫ظ َِ ْٓ ُو َّٓ فِ‪١‬د ِٗ َ‪َ ٚ‬جد َذ َحدالَ َ‪ٚ‬زَ‬ ‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬غَالَ ٌ‬
‫هللاُ َ‪َ ٚ‬سعُد‪ ٌُُٗٛ‬أَ َحددَّ ئٌَِ‪ْ١‬د ِٗ ِِ َّّدح ِعد َ‪ٛ‬جُ٘ َّح‪َٚ ،‬أَ ْْ ‪ُِ ٠‬حددَّ‬‫حْ أَ ْْ ‪ُ َ٠‬ىد‪َّ َْٛ‬‬
‫ج ِل‪ِ َّ ٠‬‬
‫دش َو َّددح ‪ْ َ٠‬ىد َشُٖ أَْْ‬
‫ْجٌ َّددشْ َء ال ‪ُِ ٠‬حرُّدُٗ ئِال ِهللِ‪َٚ ،‬أْ ‪( َ٠‬ىد‪َ )1‬شَٖ أْ ‪ُ َ٠‬ؼدد‪َ ٛ‬د فِدد‪ ٟ‬جٌىفد ِ‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫َّ‬ ‫َ‬
‫حس))‪ .‬متفق عليه ‪.‬‬ ‫‪ْ ُ٠‬م َزفَ فِ‪ ٟ‬جٌَّٕ ِ‬
‫و غ‪ ٟ‬وٗ ا ‪ ٓ٠‬عٗ خ قٍث سا دا ؽحٗ‬
‫تا ؽذ‪ ،‬ؽ‪١‬ش‪ ٟٕ٠‬ا‪ّ ٠‬اْ سا ِ‪ٜ‬چ ؾذ‪ ٠ ،‬ى‪ٟ‬‬
‫ا‪ٕ٠‬ىــٗ‪ :‬خــذا ‪ ٚ‬سعــ‪ٌٛ‬ؼ سا اص ّ٘ــٗ‬
‫ت‪١‬ؾحش د‪ٚ‬عث داؽحٗ تاؽذ‪ ،‬د‪ َٚ‬ا‪ٕ٠‬ىٗ‪:‬‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جل‪ّ٠‬حْ سلُ (‪ِٚ )16‬غٍُ ف‪ ٟ‬جل‪ّ٠‬حْ سلُ (‪.)43‬‬

‫‪8‬‬
‫‪8‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫ِذثحؼ تا ٘ش وظ‪ ،‬تخاطش خ‪ٛ‬ؽٕ‪ٛ‬د‪ ٞ‬خذا‬


‫تا ؽذ‪ .‬ع‪ َٛ‬ا‪ ٕ٠‬ىٗ‪ :‬تشگ ؾحٓ تٗ ع‪ٞٛ‬‬
‫و فش‪ ،‬تشا‪٠‬ؼ ِأ ٕذ س فحٓ دس آ جؼ‪،‬‬
‫ٔاگ‪ٛ‬اس تاؽذ‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)2‬‬
‫(جؤع‪ ٚ ٟ‬الحذا تٗ عٕح‪ٙ‬ا‪ ٞ‬سع‪ٛ‬ي هللا ص)‬

‫أتــ‪٘ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج اص سعــ‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ــث‬


‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬لَدح َي ُودًُّ أُ َِّطِد‪َ٠ ٟ‬د ْذ ُخٍُ‪ َْٛ‬ج ٌْ َجَّٕدسَ‬
‫هللاِ َ‪ْ َِ ٚ‬دٓ ‪َ٠‬دأْذَ‪ ٝ‬لَدح َي َِ ْدٓ أَغَدح َػِٕ‪َ ٟ‬دخَد ًَ‬
‫ئِالَّ َِ ْٓ أَذَد‪ ٝ‬لَدحٌُ‪ٛ‬ج ‪َ٠‬دح َسعُد‪َ ٛ‬ي َّ‬
‫صحِٔ‪ ٟ‬فَمَ ْذ أَذَ‪ .))ٝ‬رواه البخاري ‪.‬‬
‫(‪)1‬‬
‫ْجٌ َجَّٕسَ َ‪َ ْٓ َِ ٚ‬ػ َ‬
‫ـً‬ ‫ـث داخـ‬ ‫ـٗ ت‪ٙ‬ؾـ‬ ‫ـٓ تـ‬ ‫ـث ِـ‬ ‫ـاِ‪ ٟ‬اِـ‬ ‫جّـ‬
‫خ‪ٛ‬ا٘ ٕذ ؽذ ِ گش و‪ ١‬غىٗ خ‪ٛ‬د اص د خ‪ٛ‬ي‬
‫ـ‪ٛ‬ي‬ ‫ـذ‪ :‬ا‪ ٜ‬سعـ‬ ‫ـاو ‪ٚ‬سصدگ گفحٕـ‬ ‫آْ اِحٕـ‬
‫خذاگ چٗ و غ‪ ٟ‬ا عث وٗ اص د خ‪ٛ‬ي تٗ‬
‫ت‪ ٙ‬ؾث اجح ٕاب ِ ‪ٜٛ‬سصد؟ فشِ‪ٛ‬د ٔذ‪٘ :‬ش‬
‫وظ اص ِٓ اطا عث و ٕذ تٗ ت‪ ٙ‬ؾث دا خً‬
‫ِ‪ ٜ‬ؾ‪ٛ‬د‪٘ ٚ ،‬ش وظ اص ِٓ ٔافش ِأ‪ٚ( ٟ‬‬
‫عشپ‪١‬چ‪ )ٟ‬و ٕذ ا‪ّ ٘ ٚ‬اْ و غ‪ ٟ‬ا عث وٗ‬
‫خ‪ٛ‬د اص دخ‪ٛ‬ي تٗ ت‪ٙ‬ؾث اِحٕاو ‪ٚ‬سص‪٠‬ذٖ‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جالػطصحَ سلُ (‪.)7280‬‬

‫‪9‬‬
‫‪01‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫اعث‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)3‬‬
‫وٗ‬ ‫(ف ض‪ٍ١‬ث ت ٕذٖ تا ج م‪ٛ‬ا ‪ ٚ‬پش٘‪١‬ض گاس‬
‫جم‪ٛ‬ا‪ ٞ‬خ‪ٛ‬د سا اص ِشدَ پٕ‪ٙ‬اْ وشدٖ اعث)‬

‫ععذ تٓ أت‪ٚ ٟ‬لاؿ ج گ‪٠ٛ‬ذ‪ :‬اص پ‪١‬اِثش‬


‫‪ْ ٟ‬جٌ َخفِد َّ‬
‫‪.))ٟ‬‬ ‫‪ْ ٟ‬جٌ َِِٕد َّ‬
‫هللاَ ‪ُِ ٠‬حددُّ ْجٌ َؼرْد َذ جٌطَّمِد َّ‬
‫ص ؽٕ‪١‬ذَ وٗ‪(( :‬ئِ َّْ َّ‬
‫رواه مسلم(‪.)1‬‬
‫خذا‪ٔ ٚ‬ذ ت ٕذٖء تا ج م‪ٛ‬ا ‪ ٚ‬پش٘‪١‬ض گاس‬
‫وٗ ج م‪ٛ‬ا‪ ٞ‬خ‪ٛ‬د سا اص د‪ ٠‬گشاْ پٕ ‪ٙ‬اْ‬
‫ِ‪ٜ‬ى ٕذ ‪ِ ٚ‬ذ حاج د‪ ٠‬گشاْ ٔ‪ ١‬غث د‪ ٚ‬عث‬
‫داسد‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)4‬‬
‫(ٔ‪ ٟٙ‬اص ع‪ٛ‬گٕذ خ‪ٛ‬سدْ تش خذا)‬
‫جٕذب ج اص سع‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ـث ِ‪ٜ‬ىٕـذ‬
‫هللاُ ٌِفُدالَ ٍْ َ‪ٚ‬ئِ َّْ َّ‬
‫هللاَ ضَ َؼدحٌَ‪ٝ‬‬ ‫هللاِ الَ ‪ِْ َ٠‬فِد ُش َّ‬
‫وٗ ِشد‪ ٞ‬گفـث‪َّ َٚ (( :‬‬
‫‪ ٟ‬أَ ْْ الَ أَ ْغفِ َش ٌِفُالَ ٍْ فَأِِّ‪ ٟ‬لَ ْذ َغفَشْ ُ‬
‫ش ٌِفُالَ ٍْ‬ ‫لَح َي َِ ْٓ َرج جٌَّ ِز‪َ٠ ٞ‬طَأٌََّ‪َ ٝ‬ػٍَ َّ‬
‫(‪)2‬‬
‫ه))‪ .‬رواه مسلم ‪.‬‬ ‫ص َػ ٍََّ َ‬ ‫ط ُ‬‫َ‪ٚ‬أَحْ رَ ْ‬

‫(‪ِ )1‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌض٘ذ ‪ٚ‬جٌشلحتك سلُ (‪.)2965‬‬


‫(‪ِ )2‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس سلُ (‪.)2621‬‬

‫‪10‬‬
‫‪00‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫عــ‪ٛ‬گٕذ تخــذا وــٗ خــذا فالٔــ‪ ٟ‬سا‬


‫ّٔ‪ٜ‬ثخ ؾذ‪ ،‬خذا‪ٔ ٚ‬ذ فش ِ‪ٛ‬د‪ :‬ا ‪ ٓ٠‬چٗ و غ‪ٟ‬‬
‫اعث وٗ تش ِٓ ع‪ٛ‬گٕذ ِ‪ٜ‬خ‪ٛ‬سد وٗ فالٔ‪ٟ‬‬
‫سا ّٔ‪ٜ‬ثخؾُگگ ِٓ ا‪ ٚ‬سا تخؾ‪١‬ذَ ‪ ٚ‬عًّ‬
‫ج‪ ٛ‬سا ٔات‪ٛ‬د وشدَ‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)5‬‬
‫(تش دك جش‪ِ ٓ٠‬شدَ تٗ ٔ‪١‬ى‪)ٟ‬‬

‫أت‪٘ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج گ‪٠ٛ‬ذ‪ِ :‬شد‪ ٞ‬تٗ ٔضد سع‪ٛ‬ي‬


‫اوشَ ص آِذ ‪ ٚ‬گفث‪ :‬ا‪ ٞ‬سعـ‪ٛ‬ي خـذا!‬
‫ه لَح َي غُ َُّ َِ ْدٓ لَدح َي غُد َُّ أُ ُِّد َ‬
‫ه‬ ‫ص َححذَطِ‪ ٟ‬لَح َي أُ ُِّ َ‬ ‫ْٓ َ‬ ‫حط ذِ ُحغ ِ‬ ‫ك جٌَّٕ ِ‬ ‫(( َِ ْٓ أَ َح ُّ‬
‫(‪)1‬‬
‫ن)) متفق عليه ‪.‬‬ ‫ه لَح َي غُ َُّ َِ ْٓ لَح َي غُ َُّ أَذُ‪َ ٛ‬‬‫لَح َي غُ َُّ َِ ْٓ لَح َي غُ َُّ أُ ُِّ َ‬
‫چٗ و غ‪ ٟ‬ؽا‪ ٠‬غحٗ جش‪ِ ٓ٠‬شدَ تٗ ٔ‪ ١‬ى‪ٟ‬‬
‫ِٓ ا عث؟ فش ِ‪ٛ‬د‪ِ :‬ادست‪ ،‬آْ ِشد ا ‪ٓ٠‬‬
‫جّ ٍٗ سا عٗ تاس ج ىشاس ِ‪ ٜ‬ىشد‪ٚ ،‬‬
‫ـ‪ٛ‬د‪:‬‬ ‫ـشَ ص دس ج ـ‪ٛ‬اب ِ‪ٜ‬فشِـ‬ ‫ـ‪ٛ‬ي اوـ‬ ‫سعـ‬
‫ِــادست‪ ٚ ،‬چ‪ٙ‬ــاسِ‪ ٓ١‬تــاس دس جــ‪ٛ‬اب‬
‫فشِ‪ٛ‬د‪ :‬پذست‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)6‬‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪ِٚ )5971‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس سلُ (‪.)2548‬‬

‫‪11‬‬
‫‪01‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫(ٔ‪ ٟٙ‬وشدْ ِشد وٗ ‪ٚ‬اٌذ‪ ٓ٠‬خ‪ٛ‬د سا دؽٕاَ‬


‫د٘ذ)‬

‫عثذهللا تٓ عّـش‪ َ ٚ‬گ‪٠ٛ‬ـذ‪ :‬سعـ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫دش ْجٌ َىرَدحتِ ِش أَ ْْ ‪َ ٍْ َ٠‬ؼدَٓ جٌ َّشجُد ًُ َ‪ٚ‬جٌِ َذ‪ْ٠‬د ِٗ لِ‪١‬د ًَ ‪َ٠‬دح‬
‫فشِ‪ٛ‬دٔذ‪ ْٓ ِِ (( :‬أَ ْورَ ِ‬
‫هللاِ َ‪َ ٚ‬و ْ‪١‬فَ ‪َ ٍْ َ٠‬ؼ ُٓ جٌ َّش ُج ًُ َ‪ٚ‬جٌِ َذ ْ‪ ِٗ ٠‬لَدح َي ‪َ٠‬غُددُّ جٌ َّشجُد ًُ أَذَدح جٌ َّشج ِ‬
‫ُدً‬ ‫َسعُ‪َ ٛ‬ي َّ‬
‫ُ‬
‫فَ‪َ١‬غُدُّ أَذَحُٖ َ‪َ٠ٚ‬غُدُّ أ َُِّٗ)) رواه البخاري ‪.‬‬
‫(‪)1‬‬

‫اص تضسگ حش‪ ٓ٠‬گٕا ٘اْ ا ‪ ٓ٠‬ا عث وٗ‬


‫ِشد ‪ٚ‬اٌذ‪ ٓ٠‬خ‪ٛ‬د سا دؽٕاَ د٘ذ‪ ،‬گفحٗ‬
‫ؽذ‪ :‬ا‪ ٞ‬سع‪ٛ‬ي خذاگ چگ‪ٚ ٗٔٛ‬اٌذ‪ ٓ٠‬خ‪ٛ‬د‬
‫سا د ؽٕاَ د ٘ذ؟ فشِ‪ٛ‬د ٔذ‪ :‬ؽخ ق‪ ٟ‬پذس‬
‫د‪٠‬گــش‪ ٞ‬سا دؽــٕاَ ِ‪ٜ‬ذ٘ــذ‪ ٚ ،‬ا‪ ٚ‬دس‬
‫ج‪ٛ‬اب پذس آْ ِشد سا دؽٕاَ ِ‪ٜ‬ذ٘ذ‪ٚ ،‬‬
‫ا‪ِ ٚ‬ادس ؽخق‪ ٟ‬سا دؽٕاَ ِ‪ٜ‬ذ٘ذ‪ ٚ ،‬ا‪ٚ‬‬
‫دس ج‪ٛ‬اب ِادسػ سا دؽٕاَ ِ‪ٜ‬ذ٘ذ‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)7‬‬
‫(گٕاٖ لطع وٕٕذٖ فٍٗ سدّ‪)ٟ‬‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪.)5973‬‬

‫‪12‬‬
‫‪02‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫جث‪١‬ش تٓ ِطعُ ج گ‪٠ٛ‬ـذ‪ :‬اص سعـ‪ٛ‬ي ص‬


‫ؽٕ‪١‬ذَ وٗ ِ‪ٜ‬فشِا‪٠‬ذ‪(( :‬الَ ‪ْ َ٠‬ذ ُخ ًُ ْجٌ َجَّٕسَ لَ ِ‬
‫حغ ٌغ)) متفقق‬
‫عليه(‪.)1‬‬
‫آْ وغــ‪ ٟ‬وــٗ پ‪ٔٛ١‬ــذ فــاِ‪ٚ ٍٟ١‬‬
‫خ‪ ٠ٛ‬ؾا‪ٔٚ‬ذ‪ ٞ‬سا اص ُ٘ ِ‪ٜ‬گ غٍذ‪ٚ ،‬اسد‬
‫ت‪ٙ‬ؾث ّٔ‪ٜ‬ؾ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)8‬‬
‫(تشگشدأذْ ٔ‪١‬ى‪ ٟ‬تشا‪ ٞ‬پ‪ٔٛ١‬ذ ‪ ٚ‬فٍٗ سدُ‬
‫واف‪١ٔ ٟ‬غث)‬

‫عثذهللا تٓ عّش‪ َ ٚ‬اص پ‪١‬اِثش ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ث‬


‫جصد ًُ ذِ ْحٌ ُّ َىدحفِ ِة َ‪ِ ٌَٚ‬ى ْدٓ‬
‫ْظ ْجٌ َ‪ِ ٛ‬‬
‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪ٌَ(( :‬د‪َ ١‬‬
‫ْجٌ َ‪ِ ٛ‬‬
‫جص ًُ جٌَّ ِز‪ ٞ‬ئِ َرج لُ ِط َؼ ْ‬
‫(‪)2‬‬
‫صٍَ‪َٙ‬ح))‪ .‬رواه البخاري ‪.‬‬ ‫ص َس ِح ُُّٗ َ‪َ ٚ‬‬
‫ء‬
‫‪ٚ‬افً (پ‪ٔٛ١‬ذ دٕ٘ذٖ فٍٗ سدُ) وغ‪ٟ‬‬
‫ٔ‪ ١‬غث وٗ دس تشا تش اسج ثاط ِحما تً‪،‬‬
‫اسج ثاط فاِ‪ ٍٟ١‬سا تش لشاس و ٕذ‪ ،‬ا ِا‬
‫‪ٚ‬ا فً و غ‪ ٟ‬ا عث وٗ ٘ش گاٖ و غ‪ ٟ‬پ‪ٔ ٛ١‬ذ‬
‫خ‪٠ٛ‬ؾــا‪ٔٚ‬ذىاػ سا لطـــع ِ‪ٜ‬ىٕــذ ا‪ٚ‬‬
‫ِ‪ٜ‬ش‪ٚ‬د ‪ ٚ‬آْ سا تـشلـشاس وشدٖ ‪ٚ ٚ‬فً‬
‫ِ‪ٜ‬ىٕذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)9‬‬
‫(ٔ‪ٙ‬ــ‪ ٝ‬وــشدْ اص وغــأ‪١‬ىٗ دس ٘ذ‪٠‬ــٗ خــ‪ٛ‬د‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪ِٚ )5984‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس سلُ (‪.)2556‬‬
‫(‪ )2‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪.)5991‬‬

‫‪13‬‬
‫‪03‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫تاصگؾث ِ‪ٜ‬ىٕٕذ)‬
‫عثذهللا تٓ عثـاط َ گ‪٠ٛ‬ـذ‪ :‬سعـ‪ٛ‬ي هللا ص‬
‫فشِ‪ٛ‬دٔذ‪ْ (( :‬جٌ َؼحتِ ُذ فِ‪ِ٘ ٟ‬رَطِ ِٗ َو ْحٌ َى ٍْ ِ‬
‫د ‪َ٠‬مِ‪ُ ٟ‬ء غُ َُّ ‪َ٠‬ؼُد‪ُ ٛ‬د فِد‪ ٟ‬لَ ْ‪١‬ثِد ِٗ))‪.‬‬
‫متفق عليه(‪.)1‬‬
‫و غ‪ ٝ‬وٗ ٘ ثٗ اػ سا پظ ِ‪ٜ‬گ ‪١‬شد‪،‬‬
‫ِأ ٕذ عگ‪ ٝ‬ا عث وٗ ا عحفشاغ ِ‪ٜ‬ى ٕذ‪،‬‬
‫عپظ د‪ٚ‬تاسٖ اعحفشغؼ سا ِ‪ٜ‬خ‪ٛ‬سد‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)10‬‬
‫(ٔ‪١‬ى‪ٛ‬واس‪ ٚ ٞ‬گٕاٖ)‬

‫ٔ‪ٛ‬اط تٓ عّعاْ ج گ‪٠ٛ‬ذ وٗ اص سع‪ٛ‬ي هللا‬


‫ص دس تاسٖ ٔ‪١‬ى‪ٛ‬واس‪ ٚ ٞ‬گٕاٖ پشع‪١‬ذَ‬
‫دك َ‪ٚ‬جل ْغد ُُ َِدح‬
‫ْدٓ ْجٌ ُخٍُ ِ‬
‫آٔذضشت ص فشِ‪ٛ‬دٔذ‪ْ (( :‬جٌرِدشُّ ُحغ ُ‬
‫ن َ‪َ ٚ‬و ِشْ٘صَ أَ ْْ ‪َ٠‬طٍَِّ َغ َػٍَ ْ‪ ِٗ ١‬جٌَّٕحطُ )) رواه مسلم(‪.)2‬‬
‫ص ْذ ِس َ‬
‫ن فِ‪َ ٟ‬‬
‫َحح َ‬
‫ٔ‪١‬ى‪ ٛ‬واس‪ ،ٞ‬خ‪ٛ‬ػ اخال ل‪ ٟ‬ا عث‪ ٚ ،‬گ ٕاٖ‬
‫ٔاسادح‪ ٟ‬ا عث وٗ دس دي پذ ‪٠‬ذ ِ‪ٜ‬آ ‪٠‬ذ ‪ٚ‬‬
‫د‪ٚ‬عث ٔذاس‪ِ ٞ‬شدَ اص آْ آگاٖ ؽ‪ٔٛ‬ذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)11‬‬
‫(ِ غٍّاْ و غ‪ ٝ‬ا عحىٗ ِ غٍّاْ د‪ ٠‬گش اص ار ‪٠‬ث‬
‫ا‪ِ ٚ‬ق‪ ْٛ‬تاؽذ)‬

‫(‪ )1‬جٌرخددددحس‪ ٞ‬فدددد‪ ٟ‬جٌ‪ٙ‬رددددس سلددددُ(‪ِٚ )2589‬غددددٍُ فدددد‪ ٟ‬جٌ‪ٛ‬صددددح‪٠‬ح ‪ٚ‬جٌصددددذلس‬


‫سلُ(‪.)1622‬‬
‫(‪ِ )2‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس سلُ (‪.)2553‬‬

‫‪14‬‬
‫‪04‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫عثذهللا تٓ عّش‪ َ ٚ‬اص سع‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ث‬


‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪ْ (( :‬جٌ ُّ ْغٍِ ُُ َِ ْٓ َعدٍِ َُ ْجٌ ُّغْدٍِ ُّ‪ْ ِِ َْٛ‬دٓ‬
‫هللاُ َػ ُْٕٗ)) متفق عليه(‪.)1‬‬ ‫ٌِ َغحِٔ ِٗ َ‪ِ َ٠ٚ‬ذ ِٖ َ‪ْ ٚ‬جٌ ُّ‪ِ َٙ‬‬
‫حج ُش َِ ْٓ َ٘ َج َش َِح َٔ‪َّ َٝٙ‬‬
‫ِغٍّاْ وغ‪ ٝ‬اعث وٗ عا‪٠‬ش ِغٍّأاْ‬
‫اص دعث ‪ ٚ‬صتاْ ا‪ ٚ‬دس اِاْ تاؽٕذ‪ٚ ،‬‬
‫ِ ‪ٙ‬اجش (‪ٚ‬ال ع‪ )ٟ‬و غ‪ ٟ‬ا عث وٗ اص آٔ چٗ‬
‫دذا ِ ٕع وشدٖ ا عث‪ ٘ ،‬جشت ّٔا ‪٠‬ذ‪.‬‬
‫(‪٠‬عٕ‪ ٟ‬آٔ‪ٙ‬ا سا جشن وٕذ)‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)12‬‬
‫(اص خ قٍح‪ٙ‬ا‪ ٞ‬ا‪ّ ٠‬اْ گف حاس ٔ ‪١‬ه ‪ِ ٚ‬شا عات‬
‫دم‪ٛ‬ق ّ٘غا‪٠‬گاْ ‪ّٙ١ِ ٚ‬أاْ اعث)‬

‫أت‪٘ ٛ‬ش‪٠‬ـشٖ ج اص سعـ‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ـث‬


‫دحهللِ َ‪ْ ٚ‬جٌ‪َ١‬د‪َِ ْٛ‬‬
‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔـذ‪ْ َِ (( :‬دٓ َودحَْ ‪ُْ ٠‬دإ ِِ ُٓ ذِ َّ‬
‫دحهللِ َ‪ْ ٚ‬جٌ‪َ١‬د‪ َِ ْٛ‬ج‪ِ ٢‬خ ِ‬
‫دش‬ ‫ص َ‪ْ َِ ٚ‬دٓ َودحَْ ‪ُْ ٠‬دإ ِِ ُٓ ذِ َّ‬ ‫ج‪ِ ٢‬خ ِش فَ ٍْ‪َ١‬مًُْ َخ ْ‪١‬شًج أَ‪َ١ٌِ ْٚ‬صْ ُّ ْ‬
‫ظد ْ‪١‬فَٗ ُ))‬‫دش َْ َ‬‫دش فَ ٍْ‪ْ ُ١‬ى ِ‬
‫دحهللِ َ‪ْ ٚ‬جٌ‪َ١‬د‪ َِ ْٛ‬ج‪ِ ٢‬خ ِ‬
‫فَالَ ‪ُْ ٠‬إ ِر َجدح َسُٖ َ‪ْ َِ ٚ‬دٓ َودحَْ ‪ُْ ٠‬دإ ِِ ُٓ ذِ َّ‬
‫متفق عليه(‪.)2‬‬
‫وغ‪ ٟ‬وٗ ا‪ّ٠‬اْ تٗ خذا ‪ ٚ‬س‪ٚ‬ص ل‪١‬اِث‬
‫ـا‬ ‫ـذ‪٠ ،‬ـ‬ ‫ـه تگ‪٠ٛ‬ـ‬ ‫ـخٓ ٔ‪١‬ـ‬ ‫ـذ عـ‬ ‫داسد‪ ،‬تا‪٠‬ـ‬
‫خاِ‪ٛ‬ػ ‪ ٚ‬عاوث ؽ‪ٛ‬د‪ ٚ ،‬و غ‪ ٟ‬وٗ ا‪ّ ٠‬اْ‬
‫ـذ‬ ‫ـث داسد‪ ،‬تا‪٠‬ـ‬ ‫ـذا ‪ ٚ‬س‪ٚ‬ص ل‪١‬اِـ‬ ‫ـٗ خـ‬ ‫تـ‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جل‪ّ٠‬حْ سلُ (‪ِٚ )10‬غٍُ ف‪ ٟ‬جل‪ّ٠‬حْ سلُ (‪.)40‬‬
‫(‪ )2‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪ِٚ )6018‬غٍُ ف‪ ٟ‬جل‪ّ٠‬حْ سلُ (‪.)48‬‬

‫‪15‬‬
‫‪05‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫ّ٘ غا‪ ٗ٠‬خ‪ٛ‬د سا گشا ِ‪ ٟ‬تذاسد‪ ٚ ،‬و غ‪ٟ‬‬


‫وٗ ا‪ّ٠‬اْ تٗ خذا ‪ ٚ‬س‪ٚ‬ص ل‪١‬اِث داسد‪،‬‬
‫ِ‪ّٙ١‬اْ ٔ‪ٛ‬اص‪ ٞ‬وٕذ‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)13‬‬
‫(‪٠‬اس‪ ٚ ٞ‬وّه ِؤِٕ‪ ٓ١‬تٗ ‪٠‬ىذ‪٠‬گش)‬

‫أت‪ِٛ ٛ‬ع‪ ٟ‬ج اص سع‪ٛ‬ي ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ث ِ‪ٜ‬ىٕذ‬


‫عُٗ ذَ ْؼعًح‬ ‫وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪ْ (( :‬جٌ ُّ ْإ ِِ ُٓ ٌِ ٍْ ُّ ْإ ِِ ِٓ َو ْحٌرُ ْٕ‪ِ َ١‬‬
‫حْ ‪ُ َ٠‬ش ُّذ ذَ ْؼ ُ‬
‫صحذِ ِؼ ِٗ َ‪َ ٚ‬وحَْ جٌَّٕرِ ُّ‪ ٟ‬ص َجحٌِغًح ئِ ْر َجدح َء َسجُد ًٌ ‪َ٠‬غْدأ َ ُي أَ‪ْٚ‬‬ ‫ه ذَ ْ‪ َٓ١‬أَ َ‬ ‫غُ َُّ َشرَّ َ‬
‫ط َّ‬
‫هللاُ‬ ‫غَحٌِدُ َحح َج ٍس أَ ْلرَ ًَ َػٍَ ْ‪َٕ١‬ح ذِ َ‪ٛ‬جْ ِ‪ ِٗ ٙ‬فَمَدح َي(ج‪ْ )1‬شدفَؼُ‪ٛ‬ج فَ ٍْطُ ْدإ َجشُ‪ٚ‬ج َ‪ٌْ ٚ‬د‪ْ َ١‬م ِ‬
‫حْ َٔرِ‪َِ ِٗ ِّ١‬ح َشح َء)) متفق عليه ‪.‬‬ ‫َػٍَ‪َ ٌِ ٝ‬غ ِ‬
‫ِؤِٓ دس ّ٘ ىاس‪ ٞ‬تا ِؤِٓ ِأ ٕذ‬
‫عاخحّأ‪( ٟ‬ا عح‪ٛ‬اس) ا عث وٗ تش خ‪ ٟ‬اص‬
‫آْ تش خ‪ ٟ‬د‪ ٠‬گش سا ِذ ىُ ِ‪ ٜ‬غاصد (‪ٚ‬‬
‫تــشا‪ ٞ‬ت‪١‬ــاْ داٌــث آْ) ا‪٠‬ؾــاْ ص‬
‫أگ ؾحاْ خ‪٠ٛ‬ؼ سا دس ُ٘ پٕ جٗ صد ٔذ‪،‬‬
‫‪ ٚ‬دس داٌ‪١‬ىٗ پ‪١‬اِثش ص ٔؾغـحٗ تـ‪ٛ‬د‬
‫ِشد‪٠ ،ٞ‬ا فادة داجح‪ ٟ‬تش ِا داخً ؽذ‬
‫طٍة داجح‪ّٛٔ ٝ‬د‪ ،‬آْ دضشت ص فشِ‪ٛ‬د‪:‬‬
‫دس تاسٖ ٘ ّذ‪٠‬گش ؽفاعث وٕ ‪١‬ذ‪ ٚ ،‬دا جث‬
‫٘ ّذ‪٠‬گش سا تش طشف عاص‪٠‬ذ‪ ٚ ،‬خذا‪ٔ ٚ‬ذ‬
‫آٔ چٗ خ‪ٛ‬ا ٘ذ تش ص تاْ پ ‪١‬اِشػ جاس‪ٞ‬‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ(‪ِٚ )6027‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس سلُ (‪.)2585‬‬

‫‪16‬‬
‫‪06‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫ِ‪ّٕٜ‬ا‪٠‬ذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)14‬‬
‫(لضاء د‪ٛ‬ائج ِغٍّأاْ)‬

‫أتــ‪٘ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج اص سعــ‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ــث‬


‫ظ‬‫خ جٌ ُّذ ْٔ‪َ١‬ح َٔفَّ َ‬‫ظ ػ َْٓ ُِ ْإ ِِ ٍٓ ُوشْ ذَسً ِِ ْٓ ُو َش ِ‬ ‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ‪َٔ ْٓ َِ (( :‬فَّ َ‬
‫ْغ ٍش ‪َ٠‬غَّد َش َّ‬
‫هللاُ‬ ‫خ ‪ْ َِ َْٛ٠‬جٌمِ‪َ١‬ح َِ ِس َ‪َّ َ٠ ْٓ َِ ٚ‬غ َش َػٍَ‪ُِ ٝ‬ؼ ِ‬ ‫هللاُ َػ ُْٕٗ ُوشْ ذَسً ِِ ْٓ ُو َش ِ‬ ‫َّ‬
‫َػٍَ ْ‪ ١‬د ِٗ فِدد‪ ٟ‬جٌ د ُّذ ْٔ‪َ١‬ح َ‪ٚ‬ج‪ِ ٢‬خ د َش ِز َ‪َِ ٚ‬د ْدٓ َع دطَ َش ُِ ْغ دٍِ ًّح َع دطَ َشُٖ َّ‬
‫هللاُ فِدد‪ ٟ‬جٌ د ُّذ ْٔ‪َ١‬ح‬
‫هللاُ فِ‪ ٟ‬ػَد‪ْ ِْ ْٛ‬جٌ َؼرْد ِذ َِدح َودحَْ ْجٌ َؼرْد ُذ فِد‪ ٟ‬ػَد‪ ِْ ْٛ‬أَ ِخ‪١‬د ِٗ)) رواه‬ ‫َ‪ٚ‬ج‪ِ ٢‬خ َش ِز َ‪َّ ٚ‬‬
‫مسلم(‪.)1‬‬
‫وغ‪ٜ‬ىٗ اص تشادس ِؤِٓ خ‪ٛ‬د ‪٠‬ه عخح‪ٟ‬‬
‫‪ ٚ‬د ؽ‪ٛ‬اس‪ ٞ‬سا دس دٔ ‪١‬ا تش طشف و ٕذ‪،‬‬
‫خذا‪ٔ ٚ‬ذ ‪٠‬ه د ؽ‪ٛ‬اس‪ ٚ ٞ‬عخح‪ ٟ‬دس س‪ٚ‬ص‬
‫ل‪١‬اِث اص ا‪ ٚ‬سفع ِ‪ٜ‬ىٕذ‪ ٚ ،‬وغ‪ٜ‬ىٗ تش‬
‫فم‪١‬ش ‪ ٚ‬ت‪ٕٛ١‬ائ‪ ٟ‬آعاْ تگ‪١‬شد‪ ،‬خذا‪ٔٚ‬ذ‬
‫دس دٔ ‪١‬ا ‪ ٚ‬آ خشت تش ا‪ ٚ‬آ عاْ خ‪ٛ‬ا ٘ذ‬
‫گش فث‪ ٚ ،‬و غ‪ٜ‬ىٗ تذ‪ ٚ ٞ‬ص ؽح‪ ِ ٟ‬غٍّأ‪ٟ‬‬
‫سا پٕ ‪ٙ‬اْ و ٕذ‪ ،‬خذا‪ٔ ٚ‬ذ دس دٔ ‪١‬ا ‪ٚ‬‬
‫آ خشت‪ ،‬تذ‪ ٚ ٞ‬ص ؽح‪ ٟ‬ا‪ ٚ‬سا ِ‪ٜ‬پ‪ ٛ‬ؽأذ‪،‬‬
‫(ا ‪ ٓ٠‬ص ؽح‪ ٚ ٟ‬تذ‪ ٞ‬تشا‪ ٞ‬و غأ‪ ٟ‬وٗ‬
‫داسا‪ ٞ‬واس ٘ا ‪ِٕ ٚ‬ا فة تضسگ ٘ غحٕذ‬
‫ِ‪ٜ‬ثاؽذ‪ ،‬اص لث‪ ً١‬اِ‪١‬شاْ وٗ تٗ فغاد‬

‫(‪ِ )1‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌزوش ‪ٚ‬جٌذػحء سلُ (‪.)2699‬‬

‫‪17‬‬
‫‪07‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫ِؾ‪ٛٙ‬س ٔ‪١‬غحٕذ ‪ِّ ٚ‬ىٓ اعث اجفال‪ ٟ‬آْ‬


‫سا أجــاَ دادٖ تاؽــٕذب اٌثحــٗ دس‬
‫ف‪ٛ‬ست أجاَ آْ واس‪ ٌٟٚ ،‬اگش دس داي‬
‫أ جاَ ص ؽح‪ ٟ‬د ‪٠‬ذٖ ؽ‪ٛ‬د‪ ،‬تا ‪٠‬ذ ِ ٕع‬
‫ؽ‪ٛ‬د‪ ٚ ،‬اگش ج‪ٛ‬أا‪ ٟ٠‬تاصداؽحٓ اص آْ‬
‫واس صؽث ‪ٚ‬ج‪ٛ‬د ٔذاؽث‪ ،‬تٗ فشِأش‪ٚ‬ا ‪ٚ‬‬
‫داوُ ؽ‪ٙ‬ش ؽىا‪٠‬ث ّٔ‪ٛ‬د)‪ ٚ ،‬خذا‪ٔٚ‬ذ دس‬
‫وّه ‪٠ ٚ‬اس‪ ٞ‬تٕذٖ اعث ٕ٘گاِ‪ٜ‬ىٗ تٕذٖ‬
‫دس وّــه ‪٠ ٚ‬ــاس‪ ٞ‬تــشادس ِغــٍّأؼ‬
‫ِ‪ٜ‬ثاؽذ‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)15‬‬
‫(دك ِغٍّاْ تش ِغٍّاْ د‪٠‬گش)‬

‫أت‪٘ ٛ‬ش‪٠‬ـشٖ ج اص سعـ‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ـث‬


‫دٓ ‪َ٠‬دح‬ ‫دص لِ‪١‬د ًَ َِدح ُ٘ َّ‬ ‫ك ْجٌ ُّغْدٍِ ُِ َػٍَد‪ْ ٝ‬جٌ ُّغْدٍِ ُِ ِع ل‬ ‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ‪َ (( :‬حد ُّ‬
‫ن فَأ َ ِج ْرددددُٗ َ‪ٚ‬ئِ َرج‬ ‫َس ُعدددد‪َ ٛ‬ي َّ‬
‫هللاِ لَددددح َي ئِ َرج ٌَمِ‪١‬طَددددُٗ فَ َغددددٍِّ ُْ َػٍَ ْ‪١‬دددد ِٗ َ‪ٚ‬ئِ َرج َد َػددددح َ‬

‫‪18‬‬
‫‪08‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫ض‬
‫دش َ‬ ‫ظ فَ َح ِّ د َذ َّ‬
‫هللاَ فَ َغ د ِّّ ْطُٗ َ‪ٚ‬ئِ َرج َِد ِ‬ ‫ه فَح ْٔ َ‬
‫صددحْ ٌَ دُٗ َ‪ٚ‬ئِ َرج َػطَ د َ‬ ‫ج ْعطَ ْٕ َ‬
‫ص د َح َ‬
‫(‪)1‬‬
‫فَ ُؼ ْذُٖ َ‪ٚ‬ئِ َرج َِحشَ فَحضَّرِ ْؼُٗ)) رواه مسلم ‪.‬‬
‫دك ِغٍّاْ تش ِغٍّاْ د‪٠‬گش ؽؼ چ‪١‬ض‬
‫ا عث گفح ٕذ آْ چ‪ ١‬غث؟ فش ِ‪ٛ‬د‪ :‬ا گش ا‪ٚ‬‬
‫سا د‪٠‬ذ‪ ٞ‬تش ا‪ ٚ‬عالَ وٓ‪ ٚ ،‬اگش ج‪ ٛ‬سا‬
‫د ع‪ٛ‬ت وشد‪ ،‬د ع‪ٛ‬ت ا‪ ٚ‬سا اجا تث وٓ‪ٚ ،‬‬
‫ا گش اص ج‪ ٛ‬دسخ‪ٛ‬ا عث ٔ ق‪١‬ذث ٔ ّ‪ٛ‬د‪ ،‬ا‪ٚ‬‬
‫سا ٔقــ‪١‬ذث وــٓ‪ ٚ ،‬اگــش عطغــٗ صد ‪ٚ‬‬
‫اٌذ ّذهلل گ فث‪ ،‬تٗ ا‪ ٚ‬ج‪ٛ‬اب دٖ(‪٠‬ع ٕ‪ٟ‬‬
‫ت گ‪٠ :ٛ‬شد ّه هللا) خذا ج‪ ٛ‬سا س دُ و ٕذ‪،‬‬
‫‪ ٚ‬ا گش ِش‪٠‬ض ؽذ‪ ،‬ا‪ ٚ‬سا ع ‪١‬ادت وٓ‪ٚ ،‬‬
‫ا گش ف‪ٛ‬ت ٔ ّ‪ٛ‬د‪ ،‬ج ٕاصٖء ا‪ ٚ‬سا ج ؾ‪١١‬ع‬
‫وٓ‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)16‬‬
‫(تشادس‪ ٞ‬اعالَ ‪ ٚ‬دم‪ٛ‬ق ِغٍّاْ)‬

‫أتــ‪٘ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج اص سعــ‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ــث‬


‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬الَ ضَ َحح َعد ُذ‪ٚ‬ج َ‪ٚ‬الَ ضََٕح َج ُشد‪ٛ‬ج َ‪ٚ‬الَ‬
‫دط َ‪ُ ٚ‬و‪ُٔٛ‬دد‪ٛ‬ج‬‫دغ ذَ ْؼد ٍ‬ ‫ع د ُى ُْ َػٍَدد‪ ٝ‬ذَ ْ‪١‬د ِ‬
‫عدد‪ٛ‬ج َ‪ٚ‬الَ ضَ دذَجذَشُ‪ٚ‬ج َ‪ٚ‬الَ ‪َ٠‬رِ د ْغ ذَ ْؼ ُ‬ ‫ضَرَح َغ ُ‬
‫هللاِ ئِ ْخ َ‪ٛ‬جًٔح ْجٌ ُّ ْغٍِ ُُ أَ ُخ‪ْ ٛ‬جٌ ُّ ْغٍِ ُِ الَ ‪ْ َ٠‬‬
‫ظٍِ ُّدُٗ َ‪ٚ‬الَ ‪ْ َ٠‬خ ُزٌُدُٗ َ‪ٚ‬الَ ‪َ٠‬حْ مِد ُشُٖ‬ ‫ِػرَح َد َّ‬
‫ب ِِ ْدٓ‬ ‫دش ٍ‬
‫د ج ِْ ِ‬‫ش ذِ َحغْد ِ‬ ‫ظ َِدشَّج ٍ‬ ‫جٌطَّ ْم َ‪َ٘ ٜٛ‬حَُٕ٘دح َ‪ُِ ٠ٚ‬شد‪ُ ١‬ش ئٌَِد‪َ ٝ‬‬
‫صد ْذ ِس ِٖ غَدالَ َ‬

‫(‪ِ )1‬غٍُ ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪.)2162‬‬

‫‪19‬‬
‫‪11‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫جٌ َّش ِّش أَ ْْ ‪َ٠‬حْ مِ َش أَخَحُٖ ْجٌ ُّ ْغٍِ َُ ُوًُّ ْجٌ ُّ ْغٍِ ُِ َػٍَ‪ْ ٝ‬جٌ ُّ ْغٍِ ُِ َح َشج ٌَ َد ُُِٗ َ‪َِ ٚ‬حٌُُٗ‬
‫ظُٗ ))‪ .‬متفق عليه(‪.)1‬‬ ‫َ‪ِ ٚ‬ػشْ ُ‬
‫ـذ‬ ‫ـذ‪٠‬گش دغـ‬ ‫ـٗ ‪٠‬ىـ‬ ‫ـٍّأاْ تـ‬ ‫ـّا ِغـ‬ ‫ؽـ‬
‫ٔ‪ٛ‬سص‪٠‬ــذ‪ ،‬تــٗ ص‪٠‬ــاْ ‪٠‬ىــذ‪٠‬گش عــاصػ‬
‫ٔىٕ ‪١‬ذ‪ ٚ ،‬تٗ ‪ ٠‬ىذ‪٠‬گش ت غض ‪ ٚ‬و‪ٕٗ ١‬‬
‫ٔ‪ٛ‬سص ‪٠‬ذ‪ ٚ ،‬تٗ ٘ ّذ‪٠‬گش پ ؾث ٔىٕ ‪١‬ذ‪ٚ ،‬‬
‫ـش‪ٞ‬‬ ‫ـش‪ٚ‬ػ د‪٠‬گـ‬ ‫ـش فـ‬ ‫ـّا تـ‬ ‫ـه اص ؽـ‬ ‫ـ‪١‬ي ‪٠‬ـ‬ ‫٘ـ‬
‫ـشادساْ‬ ‫ـذا‪ ٚ ،‬تـ‬ ‫ـذگاْ خـ‬ ‫ـذ‪ ،‬تٕـ‬ ‫ٔفش‪ٚ‬ؽـ‬
‫ّ٘ذ‪٠‬گش تاؽ‪١‬ذ‪ِ ،‬غٍّاْ تشادس ِغٍّاْ‬
‫اعث‪ ،‬تٗ تشادس خ‪ٛ‬د عحُ ّٔ‪ٜ‬ىٕذ‪ ،‬دعث‬
‫ـذ‪ ،‬ا‪ ٚ‬سا‬ ‫ـه ا‪ّٜٔ ٚ‬ىؾـ‬ ‫ـاس‪ ٚ ٞ‬وّـ‬ ‫اص ‪٠‬ـ‬
‫ج ىز‪٠‬ة ّٔ‪ٜ‬ى ٕذ‪ ،‬ا‪ ٚ‬سا خ‪ٛ‬اس ‪ ٚ‬رٌ ‪ً١‬‬
‫ّٔ‪ ٜ‬ؾّاسد‪ ،‬ا ‪ ٓ٠‬ج م‪ٛ‬ا ‪ ٚ‬پش٘‪١‬ض واس‪ٞ‬‬
‫ـ ‪ ٚ‬عٗ تاس تٗ ع‪ ٕٗ١‬اػ اؽاسٖ‬ ‫اعث‬
‫فشِ‪ٛ‬د ـ تشا‪ ٞ‬أغاْ ّ٘‪ ٓ١‬واف‪ ٟ‬اعث‬
‫وٗ تشادس ِ غٍّاْ خ‪٠ٛ‬ؼ سا دم ‪١‬ش ‪ٚ‬‬
‫و‪ ٛ‬چه ؽّاسد‪ ،‬خ‪ِ ٚ ْٛ‬اي ‪ ٚ‬ؽشف ‪ٚ‬‬
‫ٔاِ‪ٛ‬ط ٘ش ِ غٍّاْ تش ِ غٍّاْ د‪ ٠‬گش‬
‫دشاَ اعث‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)17‬‬
‫(ٔ‪ ٟٙ‬اص ل‪ٙ‬ش وشدْ ت‪١‬ؼ اص عٗ س‪ٚ‬ص)‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪ِٚ )6064‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس سلُ (‪.)2564‬‬

‫‪20‬‬
‫‪10‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫أت‪ٛ‬أ‪٠‬ــ‪ٛ‬ب اأٔقــاس‪ ٞ‬ج اص سعــ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫ُدً أَ ْْ‬
‫س‪ٚ‬ا‪٠‬ث ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬الَ ‪ِ َ٠‬حدًُّ ٌِ َشج ٍ‬
‫دشضُ َ٘ د َزج‬ ‫دشضُ َ٘د َزج َ‪ْ ُ٠ٚ‬ؼد ِ‬ ‫دحي ‪ٍْ َ٠‬طَمِ‪َ١‬د ِ‬
‫دحْ فَ‪ْ ُ١‬ؼ(د‪ِ )1‬‬ ‫ظ ٌَ‪َ١‬د ٍ‬ ‫‪ُ ْٙ َ٠‬ج د َش أَ َخددحُٖ فَدد‪َ ْٛ‬‬
‫ق غ دالَ ِ‬
‫َ‪َ ٚ‬خ ْ‪ُ ١‬شُ٘ َّح جٌَّ ِز‪ْ َ٠ ٞ‬رذَأُ ذِحٌ َّغالَ َِ)) متفق عليه ‪.‬‬
‫تشا‪١٘ ٞ‬ي ِ غٍّأ‪ ٟ‬جا‪٠‬ض ٔ‪ ١‬غث وٗ‬
‫ت‪١‬ؼ اص عٗ س‪ٚ‬ص اص تشادسػ ل ‪ٙ‬ش و ٕذ‪،‬‬
‫‪ٚ ٚ‬لح‪ ٜ‬ىٗ تا ‪ ٠‬ىذ‪٠‬گش تش خ‪ٛ‬سد ِ‪ٜ‬ىٕ ٕذ‬
‫٘ش ‪٠‬ه اص د‪ ٠‬گش‪ ٞ‬س‪ٚ‬ى گشداْ ِ‪ ٜ‬ؾ‪ٛ‬د‪ٚ ،‬‬
‫ت‪ ٙ‬حش‪ ٓ٠‬ا ‪ ٓ٠‬د‪ّ ٘ ٚ‬اْ ا عث وٗ ات حذا‬
‫عالَ ِ‪ٜ‬ىٕذ‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)18‬‬
‫( ع‪ٛ‬اسٖ تش ٔؾ غحٗ‪ٚ ،‬ا فشاد وُ تش ا فشاد‬
‫تغ‪١‬اس عالَ ِ‪ٜ‬ىٕٕذ)‬

‫أت‪٘ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج س‪ٚ‬ا‪٠‬ث ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ سعـ‪ٛ‬ي هللا‬


‫حشد‪ْ َٚ ٟ‬جٌ َّ ِ‬
‫حشد‪َ ٟ‬ػٍَد‪ٝ‬‬ ‫ص فشِ‪ٛ‬دٔذ‪َ ُ٠(( :‬غٍِّ ُُ جٌشَّج ِودُ َػٍَد‪ْ ٝ‬جٌ َّ ِ‬
‫‪١‬ش))‪ .‬متفق عليه(‪.)2‬‬ ‫ْجٌمَح ِػ ِذ َ‪ْ ٚ‬جٌمٍَِ‪َ ًُ ١‬ػٍَ‪ْ ٝ‬جٌ َىػِ ِ‬
‫ع‪ٛ‬اسٖ تش پ‪١‬ادٖ‪ ،‬پ‪١‬ادٖ تش ٔؾغحٗ‪،‬‬
‫جّع‪١‬ث وُ تش جّع‪١‬ث ص‪٠‬اد‪ ٚ ،‬و‪ٛ‬چه تش‬
‫تضسگ عالَ ِ‪ٜ‬ىٕذ‪.‬‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪ِٚ )6077‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس سلُ (‪.)2560‬‬
‫(‪ )2‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جالعطثزجْ سلُ(‪ِٚ )6233‬غٍُ ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ(‪.)2160‬‬

‫‪21‬‬
‫‪11‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)19‬‬
‫(عالَ تش ؽٕاخث ‪ ٚ‬غ‪١‬ش ؽٕاخث اعث)‬

‫عثذهللا تٓ عّش‪ َ ٚ‬گ‪٠ٛ‬ذ ِشد‪ ٞ‬اص سعـ‪ٛ‬ي‬


‫ط ِؼد ُُ جٌطَّ َؼدح ََ َ‪ٚ‬ضَ ْمد َشأُ‬
‫هللا ص پشع‪١‬ذ‪(( :‬أَ‪ ُّٞ‬ج ِل ْعالَ َِ َخ ْ‪ٌ ١‬ش لَح َي ضُ ْ‬
‫جٌ َّغالَ ََ َػٍَ‪َ ْٓ َِ ٝ‬ػ َش ْفصَ َ‪ ُْ ٌَ ْٓ َِ ٚ‬ضَؼ ِ‬
‫(‪)1‬‬
‫ف))‪ .‬متفق عليه ‪.‬‬ ‫ْش ْ‬
‫ِشد‪ ٞ‬اص سع‪ٛ‬ي اوشَ ص پشع‪١‬ذ‪ :‬چـٗ‬
‫ا عالِ‪ ٟ‬ت‪ ٙ‬حش ا عث؟ فش ِ‪ٛ‬د‪ :‬تٗ ِشدَ‬
‫خ‪ٛ‬سان دادْ‪ ٚ ،‬تش ِشدَ عالَ وشدْ‪،‬‬
‫ــٗ ا‪ ٚ‬سا‬ ‫ــ‪ ٚ ،ٟ‬چـ‬ ‫ــٗ ا‪ ٚ‬سا تؾٕاعـ‬ ‫چـ‬
‫ٔؾٕاع‪.ٟ‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)20‬‬
‫(ِغحذة اعث تا چ‪ٙ‬شٖ تاص ‪ ٚ‬س‪ ٞٚ‬خ‪ٛ‬ػ‬
‫تشخ‪ٛ‬سد وٕ‪)ٟ‬‬

‫أت‪ٛ‬رس ج اص سع‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ث ِ‪ٜ‬ىٕـذ‬


‫ُ‪ٚ‬ف َش ْ‪١‬ثًح َ‪ ٌَْٛٚ‬أَ ْْ ض ٍَْمَد‪ٝ‬‬
‫وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬الَ ضَحْ مِ َش َّْ ِِ ْٓ ْجٌ َّ ْؼش ِ‬
‫ك))‪ .‬رواه مسلم(‪.)2‬‬ ‫ن ذِ َ‪ٛ‬جْ ٍٗ غَ ٍْ ٍ‬
‫أَخَح َ‬
‫٘‪١‬ي چ‪١‬ض‪ ٞ‬سا اص عًّ ٔ‪١‬ه ‪ ٚ‬خ‪١‬ش (‪ٚ‬‬
‫ِ عش‪ٚ‬ف آٔ چٗ وٗ پ غٕذ‪٠‬ذٖ ا عث ) سا‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جالعطثزجْ سلُ (‪ِٚ )6236‬غٍُ ف‪ ٟ‬جل‪ّ٠‬حْ سلُ (‪.)39‬‬
‫(‪ِ )2‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس سلُ (‪.)2626‬‬

‫‪22‬‬
‫‪12‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫و‪ ٛ‬چه ِ ؾّاس ٘ش چ ٕذ وٗ تا تشادس‬


‫ِ غٍّأث تا چ ‪ٙ‬شٖ تاص ‪ ٚ‬س‪ ٞٚ‬خ‪ٛ‬ػ‬
‫تشخ‪ٛ‬سد وٕ‪.ٟ‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)21‬‬
‫(جؾ‪٠ٛ‬ك تش ساعحگ‪ٛ‬ئ‪ ٟٙٔ ٚ ٟ‬اص دس‪ٚ‬غگ‪ٛ‬ئ‪)ٟ‬‬

‫عثذهللا تٓ ِغع‪ٛ‬د ج اص سع‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ث‬


‫ق‬ ‫ق فَدا ِ َّْ جٌصِّد ْذ َ‬ ‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔـذ‪َ (( :‬ػٍَد ْ‪ُ ١‬ى ُْ ذِحٌصِّد ْذ ِ‬
‫ق‬‫‪ِ ْٙ َ٠‬ذ‪ ٞ‬ئٌَِ‪ْ ٝ‬جٌرِ ِّش َ‪ٚ‬ئِ َّْ ْجٌرِ َّش ‪ِ ْٙ َ٠‬ذ‪ ٞ‬ئٌَِ‪ْ ٝ‬جٌ َجَّٕ ِس َ‪َِ ٚ‬ح ‪َ٠‬دضَج ُي جٌ َّشجُد ًُ ‪َ٠‬صْ د ُذ ُ‬
‫صدذِّ‪٠‬مًح َ‪ٚ‬ئِ‪َّ٠‬دح ُو ُْ َ‪ْ ٚ‬جٌ َىد ِز َ‬
‫خ فَدا ِ َّْ‬ ‫َدد ِػ ْٕد َذ َّ‬
‫هللاِ ِ‬ ‫ق َحطَّد‪ْ ُ٠ ٝ‬ىط َ‬ ‫ص ْذ َ‬
‫َ‪َ٠ٚ‬طَ َحشَّ‪ ٜ‬جٌ ِّ‬
‫دحس َ‪َِ ٚ‬دح ‪َ٠‬دضَج ُي‬ ‫َّ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫خ ‪ِ ْٙ َ٠‬ذ‪ ٞ‬ئٌِد‪ ٝ‬جٌفجُد‪ِ ٛ‬س َ‪ٚ‬ئِ َّْ جٌفجُد‪َ ٛ‬س ‪َْٙ٠‬د ِذ‪ ٞ‬ئٌِد‪ ٝ‬جٌٕ ِ‬ ‫َ‬ ‫ْجٌ َى ِز َ‬
‫هللاِ َود َّدزجذًح)) متفققق‬ ‫دد ِػ ْٕ د َذ َّ‬
‫خ َحطَّدد‪ْ ُ٠ ٝ‬ىطَد َ‬ ‫جٌ َّش ُج د ًُ ‪ْ َ٠‬ى د ِزخُ َ‪َ٠ٚ‬طَ َح دشَّ‪ْ ٜ‬جٌ َى د ِز َ‬
‫عليه(‪.)1‬‬
‫تــٗ ساعــحگ‪ ٚ ٟ٠ٛ‬ساعــحىشداس‪ٚ ٞ‬‬
‫فذالث چ ٕگ تضٔ ‪١‬ذ ‪ ،‬تٗ جذم ‪١‬ك وٗ‬
‫فذالث ‪ ٚ‬ساعح‪ ٟ‬تٗ تش ‪١ٔ ٚ‬ى‪ ٟ‬سّٕ٘‪ٛ‬د‬
‫ِ‪ ٜ‬غاصد ‪ ١ٔ ٚ‬ى‪ ٚ ٟ‬تش تٗ ع‪ ٞٛ‬ت‪ ٙ‬ؾث‬
‫سّٕ٘‪ِٜ ْٛ‬غاصد‪٘ ٚ .‬ش فشد وٗ ّ٘چٕاْ‬
‫ساعث ِ‪ٜ‬گ‪٠ ٛ‬ذ ‪ ٚ‬تذٔثاي ساعح‪ِٜ ٟ‬ثاؽذ‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪ِٚ )6094‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس سلُ (‪.)2607‬‬

‫‪23‬‬
‫‪13‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫‪ ٚ‬دس ِ غ‪١‬ش آْ جالػ ‪ ٚ‬و‪ ٛ‬ؽؼ ِ‪ّٕٜ‬ا ‪٠‬ذ‬


‫جا آٔىٗ ٔضد خذا اص گش‪ ٖٚ‬ساعحگ‪٠ٛ‬اْ‬
‫‪ ٚ‬فـــادلاْ ِذغـــ‪ٛ‬ب ِ‪ٜ‬گـــشدد‪ .‬اص‬
‫ـذ ‪ٚ‬‬‫ـاس‪ ٞ‬تپش٘‪١‬ض‪٠‬ـ‬‫ـ‪ ٚ ٟ٠ٛ‬فش‪٠‬ثىـ‬‫دس‪ٚ‬غگـ‬
‫د‪ٚ‬س‪ّٔ ٞ‬ا‪١٠‬ــذ ص‪٠‬ــشا دس‪ٚ‬غ تــٗ عــ‪ٞٛ‬‬
‫واس ٘ا‪ ٞ‬تذ ‪ ٚ‬ص ؽث سٕ٘ ّ‪ ِٜ ْٛ‬غاصد ‪ٚ‬‬
‫ـُٕ‬‫ـؼ ج‪ٙ‬ـ‬
‫ـ‪ ٞٛ‬آجـ‬‫ـٗ عـ‬
‫ـح‪ ٟ‬تـ‬‫ـ‪ٛ‬س ‪ ٚ‬صؽـ‬
‫فجـ‬
‫سٕ٘ ّ‪ ِٜ ْٛ‬غاصد ‪٘ ٚ‬ش فشد وٗ ّ٘چ ٕاْ‬
‫دس‪ٚ‬غ ِ‪ٜ‬گ‪٠ٛ‬ــذ ‪ ٚ‬دس ِغــ‪١‬ش آْ دشوــث‬
‫وشدٖ ‪ ٚ‬جالػ ِ‪ّٕٜ‬ا ‪٠‬ذ جا آٔ ىٗ ٔضد‬
‫خذا‪ٔ ٚ‬ذ ِح عاي اص گش‪ ٖٚ‬دس‪ٚ‬غگ‪٠ ٛ‬اْ ‪ٚ‬‬
‫فش‪٠‬ثىاساْ ِذغ‪ٛ‬ب ِ‪ٜ‬گشدد‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)22‬‬
‫(ٔؾأٗ ٘ا‪ِٕ ٞ‬افك)‬

‫أتــ‪٘ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج اص پ‪١‬ــاِثش ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ــث‬


‫ظ ئِ َرج َحد َّذ َ‬
‫ظ‬ ‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔـذ‪(( :‬آ‪َ٠‬دسُ ْجٌ َُّٕدحفِ ِ‬
‫ك غَدالَ ٌ‬
‫جؤضُ َِّٓ َخحَْ )) متفق عليه(‪.)1‬‬ ‫خ َ‪ٚ‬ئِ َرج َ‪َ ٚ‬ػ َذ أَ ْخٍَفَ َ‪ٚ‬ئِ َرج ْ‬
‫َو َز َ‬
‫ٔ ؾأٗ ِ ٕافك‪ ،‬عٗ چ ‪١‬ض ا عث‪ :‬ا‪ٚ‬ي‬
‫ا‪ٕ٠‬ىـــٗ دس فـــذثح‪ٙ‬ا‪ ٜ‬خـــ‪ٛ‬د‪ ،‬دس‪ٚ‬غ‬
‫ِ‪ٜ‬گ‪٠ ٛ‬ذ‪ ،‬د‪ َٚ‬ا‪ ٕ٠‬ىٗ خالف ‪ ٚ‬عذٖ ع ًّ‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جل‪ّ٠‬حْ سلُ (‪ِٚ )33‬غٍُ ف‪ ٟ‬جل‪ّ٠‬حْ سلُ (‪.)59‬‬

‫‪24‬‬
‫‪14‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫ِ‪ٜ‬ى ٕذ‪ ،‬ع‪ َٛ‬ا‪ ٕ٠‬ىٗ دس اِا ٔث خ‪١‬ا ٔث‬


‫ِ‪ٜ‬ىٕذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)23‬‬
‫(دفظ صتاْ)‬

‫ع‪ ًٙ‬تٓ ععذ ج اص سعـ‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ـث‬


‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪ْ َِ (( :‬دٓ ‪َ٠‬عْ د َّ ْٓ ٌِد‪َِ ٟ‬دح ذَد ْ‪ٌَ َٓ١‬حْ ‪ْ١َ١‬د ِٗ‬
‫َ‪َِ ٚ‬ح ذَ ْ‪ِ َٓ١‬سجْ ٍَ ْ‪ ِٗ ١‬أَظْ َّ ْٓ ٌَُٗ ْجٌ َجَّٕسَ)) رواه البخاري(‪.)1‬‬
‫٘شوظ ت‪ ٓ١‬د‪ ٚ‬س‪٠‬ؼ خ‪ٛ‬د (‪٠‬عٕ‪ ٟ‬صتاْ)‬
‫‪ ٚ‬تــ‪ ٓ١‬د‪ ٚ‬پــا‪٠‬ؼ (‪٠‬عٕــ‪ ٟ‬ؽــشِگا٘ؼ)‬
‫تشا‪ ُ٠‬ضّأث وٕذ ‪ ٚ‬آٔشا دفظ ّٔا‪٠‬ذ‪،‬‬
‫ِٓ ت‪ٙ‬ؾث سا تشا‪٠‬ؼ ضّأث ِ‪ٜ‬ؾ‪.َٛ‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)24‬‬
‫(جعش‪٠‬ف غ‪١‬ثث)‬

‫أت‪٘ ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج س‪ٚ‬ا‪٠‬ث ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ سع‪ٛ‬ي هللا‬


‫هللاُ َ‪َ ٚ‬سعُد‪ ٌُُٗٛ‬أَ ْػٍَد ُُ‬
‫ص فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬أَضَد ْذسُ‪َِ َْٚ‬دح ْجٌ ِِ‪١‬رَدسُ لَدحٌُ‪ٛ‬ج َّ‬
‫ن ذِ َّح ‪ْ َ٠‬ىد َشُٖ لِ‪١‬د ًَ أَفَ َشأَ‪ْ٠‬دصَ ئِ ْْ َودحَْ فِد‪ ٟ‬أَ ِخد‪َِ ٟ‬دح أَلُد‪ُ ٛ‬ي‬ ‫ن أَخَح َ‬‫لَح َي ِر ْو ُش َ‬
‫لَح َي ئِ ْْ َوحَْ فِ‪َِ ِٗ ١‬ح ضَمُ‪ُ ٛ‬ي فَمَ ْذ ج ْغطَ ْرطَُٗ َ‪ٚ‬ئِ ْْ ٌَ ُْ ‪ُ َ٠‬ى ْٓ فِ‪ ِٗ ١‬فَمَ ْذ ذَ‪َٙ‬طَّدُٗ)) رواه‬
‫مسلم(‪.)2‬‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جٌشلحق سلُ (‪.)6474‬‬


‫(‪ِ )2‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس سلُ (‪.)2589‬‬

‫‪25‬‬
‫‪15‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫آ ‪٠‬ا ِ‪ٜ‬ذأ ‪١‬ذ غ‪ ١‬ثث ‪ ٚ‬پ ؾث عش د‪ ٠‬گشاْ‬


‫دشف صدْ چ‪ ١‬غث؟ گفح ٕذ‪ :‬خذا ‪ ٚ‬س ع‪ٛ‬ي‬
‫خذا دأاجش ٔذ‪ .‬فش ِ‪ٛ‬د‪٠ :‬اد وشدْ‬
‫تشادست تٗ آٔ چٗ وٗ ا‪ ٚ‬د‪ ٚ‬عث ٔذاسد‬
‫غ‪ ١‬ثث ا عث‪ .‬گف حٗ ؽذ‪ :‬ا گش آٔ چٗ دس‬
‫تاسٖ تشادسَ ِ‪ ٜ‬گ‪ ُ٠ٛ‬دس ا‪ ٚ‬تا ؽذ ُ٘‬
‫غ‪ ١‬ثث ا عث؟ فش ِ‪ٛ‬د‪٠ :‬اد وشدْ تشادست‬
‫تٗ آٔچٗ وٗ دس ا‪٘ ٚ‬غث‪ ،‬غ‪١‬ثث اعث‪ٚ ،‬‬
‫ا گش تٗ آٔ چٗ وٗ دس ا‪ ١ٔ ٚ‬غث ا‪ ٚ‬سا‬
‫‪٠‬اد وٕ‪ ٟ‬تٗ ا‪ ٚ‬ت‪ٙ‬حاْ صدٖ ا‪.ٞ‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)25‬‬
‫(ٔ‪ ٟٙ‬اص ّٔ‪ ٚ ّٗ١‬عخٓ چ‪)ٟٕ١‬‬

‫دز‪٠‬فٗ تٓ اٌ‪ّ١‬اْ ج گ‪٠ٛ‬ذ‪ :‬ؽٕ‪١‬ذَ وـٗ‬


‫پ‪١‬اِثش ص ِ‪ٜ‬فشِا‪٠‬ـذ‪(( :‬الَ ‪َ٠‬د ْذ ُخ ًُ ْجٌ َجَّٕدسَ لَطَّ ٌ‬
‫دحش))‬

‫متفق عليه(‪.)1‬‬
‫القتات‪ 9‬عخٓ چ‪.ٓ١‬‬
‫عخٓ چ‪ ٚ ٓ١‬خ ثشوؼ تٗ ت‪ ٙ‬ؾث ٔخ‪ٛ‬ا ٘ذ‬
‫سفث‪.‬‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ(‪ِٚ .)6056‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس سلُ(‪.)105‬‬

‫‪26‬‬
‫‪16‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)26‬‬
‫(ٔ‪ ٟٙ‬اص دؽٕاَ دادْ ‪ٌ ٚ‬عٕث وشدْ)‬
‫أتــ‪ٛ‬رس ج اص سعــ‪ٛ‬ي هللا ص ؽــٕ‪١‬ذ وــٗ‬
‫د‪ٛ‬ق َ‪ٚ‬الَ ‪َ٠‬شْ ِِ‪ ١‬د ِٗ‬‫ِ‪ٜ‬فشِا‪٠‬ــذ‪(( :‬الَ ‪َ٠‬شْ ِِدد‪َ ٟ‬س ُج د ًٌ َس ُج دالً ذِ ْحٌفُ ُغد ِ‬
‫ه)) رواه‬ ‫ددددححرُُٗ َوددددد َزٌِ َ‬
‫صد ِ‬ ‫ددددٓ َ‬ ‫ذِد ْ‬
‫ددددحٌ ُى ْف ِش ئِالَّ جسْ ضَددددد َّذ ْ‬
‫ش َػٍَ ْ‪١‬ددددد ِٗ ئِ ْْ ٌَددددد ُْ ‪ُ َ٠‬ىد ْ‬
‫(‪)1‬‬
‫البخاري ‪.‬‬
‫و غ‪ٜ‬ىٗ د‪ ٠‬گش‪ ٞ‬سا تٗ ف غك ‪ ٚ‬و فش‬
‫ـ‪ٓ١‬‬ ‫ـخـ چٕـ‬ ‫ـش آْ ؽـ‬ ‫ـاصد‪ ،‬اگـ‬ ‫ـح‪ِٜ ُٙ‬غـ‬ ‫ِـ‬
‫ٔثا ؽذ‪ ،‬ف غك ‪ ٚ‬و فشػ تش خ‪ٛ‬دػ تش‬
‫ِ‪ٜ‬گشدد‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)27‬‬
‫(ٔ‪ ٟٙ‬اص دؽٕاَ دادْ ِشدگاْ)‬
‫عائؾٗ ي گ‪٠ٛ‬ذ‪ :‬سع‪ٛ‬ي هللا ص فشِ‪ٛ‬دٔـذ‪:‬‬
‫((الَ ضَ ُغددددرُّ‪ٛ‬ج جنَ ِْدددد َ‪ٛ‬جشَ فَددددأَِّ‪ ُْ ُٙ‬لَدددد ْذ أَ ْف َ‬
‫عدددد‪ ْٛ‬ج ئٌَِدددد‪َِ ٝ‬ددددح لَدددد َّذ ُِ‪ٛ‬ج)) رواه‬
‫البخاري(‪.)2‬‬
‫تٗ ِشد گاْ ٔا عضا ٔگ‪١ ٠ٛ‬ذ‪ ،‬ص ‪٠‬شا‬
‫آٔاْ تٗ ٔح‪١‬جٗ اعّاٌؾاْ سع‪١‬ذٖ أذ‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)28‬‬
‫(د‪ٚ‬س‪ ٚ ٞ‬اجحٕاب اص خؾُ ‪ ٚ‬غضة)‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪.)6045‬‬


‫(‪ )2‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جٌجٕحتض سلُ (‪.)1393‬‬

‫‪27‬‬
‫‪17‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫أتـــ‪٘ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج گ‪٠ٛ‬ـــذ‪ :‬سعـــ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫ْظ جٌ َّشد ِذ‪ُ ٠‬ذ ذِحٌصُّ د َش َػ ِس ئَِّٔ َّدح جٌ َّشد ِذ‪ُ ٠‬ذ جٌَّد ِز‪ٍِّْ َ٠ ٞ‬د ُ‬
‫ه‬ ‫فشِ‪ٛ‬دٔذ‪ٌَ(( :‬د‪َ ١‬‬
‫َٔ ْف َغُٗ ِػ ْٕ َذ ْجٌ َِ َ‬
‫(‪)1‬‬
‫د)) متفق عليه ‪.‬‬ ‫ع ِ‬
‫ـش‬‫ـاْ تـ‬ ‫ـشدْ أغـ‬ ‫ـٗ وـ‬ ‫ـ‪ٛ‬أ‪ ٟ‬غٍثـ‬ ‫پ‪ٍٙ‬ـ‬
‫د‪ ٠‬گشاْ ٔ‪ ١‬غث‪ ،‬تٍ ىٗ پ‪ٍٛ ٙ‬أ‪ ٟ‬آْ ا عث‬
‫وٗ أ غاْ ٕ٘گاَ خؾُ ‪ ٚ‬غ ضة‪ ،‬تش خ‪ٛ‬د‬
‫غٍثٗ وٕذ ‪ ٚ‬اص خؾُ خ‪ٛ‬د تىا٘ذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)29‬‬
‫(اگش د‪١‬ا ٔذاؽح‪٘ ٟ‬ش چٗ خ‪ٛ‬اعح‪ ٟ‬تىٓ)‬
‫أت‪ِ ٛ‬غـع‪ٛ‬د اأٔقـاس‪ ٞ‬ج گ‪٠ٛ‬ـذ سعـ‪ٛ‬ي‬
‫اوشَ ص فشِ‪ٛ‬دٔـذ‪(( :‬ئِ َّْ ِِ َّّدح أَ ْد َس َ‬
‫ن جٌَّٕدحطُ ِِ ْدٓ َودالَ َِ‬
‫جٌُّٕرُ َّ‪ِ ٛ‬ز جنُ‪ ٌَٝٚ‬ئِ َرج ٌَ ُْ ضَ ْغطَحْ ِ‪ ٟ‬فَحصْ َٕ ْغ َِح ِش ْثصَ )) رواه البخاري ‪.‬‬
‫(‪)2‬‬

‫آْ چــٗ ِــشدَ اص عــخٓ پ‪١‬ــاِثشاْ‬


‫پ‪ ١‬ؾ‪ ٓ١‬دس‪٠‬افح ٕذ‪٘ :‬ش گاٖ ؽشَ ‪ ٚ‬د ‪١‬ا‬
‫ٔذاؽح‪٘ ،ٟ‬ش چٗ خ‪ٛ‬اعح‪ ٟ‬تىٓ‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)30‬‬
‫(د‪١‬ا تخؾ‪ ٟ‬اص ا‪ّ٠‬اْ اعث)‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪ِٚ )6114‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس ِٓ حذ‪٠‬ع جذٓ‬
‫ِغؼ‪ٛ‬د سلُ (‪.)2608‬‬
‫(‪ )2‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪.)6120‬‬

‫‪28‬‬
‫‪18‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫هللاِ ص‬ ‫عثذهللا تـٓ عّش َ ِ‪ٜ‬گ‪٠ٛ‬ذ‪(( :‬أَ َّْ َسعُد‪َ ٛ‬ي َّ‬
‫حس َ‪ِ َ٠ َٛ ُ٘ٚ‬ؼظُ أَخَحُٖ فِ‪ْ ٟ‬جٌ َح‪َ١‬ح ِء فَمَدح َي َسعُد‪ُ ٛ‬ي‬
‫ص ِ‬‫َِ َّش َػٍَ‪َ ٝ‬سج ًٍُ ِِ ْٓ جنَ ْٔ َ‬
‫هللاِ ص َد ْػُٗ فَا ِ َّْ ْجٌ َح‪َ١‬ح َء ِِ ْٓ جل‪ِ َّ ٠‬‬
‫َّ‬
‫(‪)1‬‬
‫حْ)) متفق عليه ‪.‬‬
‫س‪ٚ‬ص‪ ٞ‬سع‪ٛ‬ي هللا ص اص وٕاس ‪٠‬ـه ِـشد‬
‫ـشادسػ سا دس‬ ‫ـٗ تـ‬ ‫ـث وـ‬ ‫ـاس‪ِٜ ٞ‬گزؽـ‬ ‫أقـ‬
‫ـشد(‪ٚ‬‬ ‫ـ‪١‬ذث ِ‪ٜ‬ىـ‬ ‫ـا ٔقـ‬ ‫ـشَ ‪ ٚ‬د‪١‬ـ‬ ‫ـ‪ٛ‬سد ؽـ‬ ‫ِـ‬
‫ِ‪ٜ‬گ فث وٗ د ‪١‬ا ‪ ٚ‬ؽشِث سا وُ وٓ)‬
‫آٔذضشت ص فشِ‪ٛ‬د‪ :‬دستاسٖ وـُ وـشدْ‬
‫ؽشَ ‪ ٚ‬د‪١‬ا ا‪ ٚ‬سا پٕذ ِذٖ‪ ،‬ص‪٠‬شا د‪١‬ا‬
‫تخؾ‪ ٟ‬اص ا‪ّ٠‬اْ اعث‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)31‬‬
‫(ٔشَ سفحاس‪)ٞ‬‬

‫عائؾٗ ي اص سع‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ث ِ‪ٜ‬ىٕـذ‬


‫د‪ٍ ٟ‬ء ئِالَّ صَجَٔدُٗ َ‪ٚ‬الَ‬ ‫وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬ئِ َّْ جٌ ِّش ْفد َ‬
‫ك الَ ‪ُ َ٠‬ى ُ‬
‫د‪ ْٛ‬فِد‪َ ٟ‬ش ْ‬
‫ع ِِ ْٓ َش ْ‪ٍ ٟ‬ء ئِالَّ َشحَُٔٗ))‪ .‬رواه مسلم ‪.‬‬
‫(‪)2‬‬
‫‪َ ْٕ ُ٠‬ض ُ‬
‫سف حاس ٔشَ دس چ ‪١‬ض‪ٔ ٞ‬خ‪ٛ‬ا ٘ذ ت‪ٛ‬د‬
‫ِ گش ا‪ ٕ٠‬ىٗ آْ چ ‪١‬ض سا آسا ‪٠‬ؼ ‪ ٚ‬ص‪ٕ ٠‬ث‬
‫ِ‪ٜ‬ذ ٘ذ‪ ٚ ،‬اص چ ‪١‬ض‪ ٞ‬گشف حٗ ‪ ٚ‬تشدا ؽحٗ‬
‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جل‪ّ٠‬حْ سلُ (‪ِٚ .)24‬غٍُ ف‪ ٟ‬جل‪ّ٠‬حْ سلُ (‪.)59‬‬
‫(‪ِ )2‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌرش ‪ٚ‬جٌصٍس سلُ (‪.)2594‬‬

‫‪29‬‬
‫‪21‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫ٔؾ‪ٛ‬د ِگش ا‪ٕ٠‬ىٗ آْ چ‪١‬ض سا تذ ‪ ٚ‬ع‪١‬ة‬


‫داس ِ‪ٜ‬ىٕذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)32‬‬
‫(ٔ‪ ٟٙ‬اص وثش ‪ ٚ‬غش‪ٚ‬س)‬

‫عثــذهللا تــٓ ِغــع‪ٛ‬د ج اص سعــ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫س‪ٚ‬ا‪٠‬ث ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬الَ ‪ْ َ٠‬ذ ُخ ًُ ْجٌ َجَّٕسَ َِ ْٓ‬
‫دش لَددح َي َس ُج د ًٌ ئِ َّْ جٌ َّش ُج د ًَ ‪ُِ ٠‬حدددُّ أَ ْْ‬
‫َوددحَْ فِدد‪ ٟ‬لَ ٍْرِ د ِٗ ِِ ْػمَددح ُي َر َّس ٍز ِِد ْدٓ ِو ْرد ٍ‬
‫هللاَ َج ِّ‪ُِ ٠ ًٌ ١‬حدُّ ْجٌ َج َّح َي ْجٌ ِىرْد ُش‬‫‪ُ َ٠‬ى‪ َْٛ‬غَ‪ ْٛ‬ذُُٗ َح َغًٕح َ‪ْ َٔٚ‬ؼٍُُٗ َح َغَٕسً لَح َي ئِ َّْ َّ‬
‫(‪)1‬‬
‫حط)) رواه مسلم ‪.‬‬ ‫ك َ‪َ ٚ‬غ ّْػُ جٌَّٕ ِ‬ ‫ذَطَ ُش ْجٌ َح ِّ‬
‫وغ‪١‬ىٗ دس لٍة ا‪٠ ٚ‬ه رسٖ اص وثش ‪ٚ‬‬
‫غش‪ٚ‬س تا ؽذ ‪ٚ‬اسد ت‪ ٙ‬ؾث ّٔ‪ ٜ‬ؾ‪ٛ‬د‪ ٠ ،‬ى‪ٝ‬‬
‫اص ‪٠‬اساْ عؤاي وشد‪ :‬ا‪ ٜ‬پ‪١‬اِثش فشد‪ٜ‬‬
‫د‪ٚ‬عــث داسد ٌثــاط ا‪ ٚ‬خــ‪ٛ‬ب ‪ ٚ‬ص‪٠‬ثــا‬
‫ـاپ‪ٛ‬ػ ا‪ٚ‬‬ ‫ـؼ ‪ ٚ‬پـ‬ ‫ـ‪ ٓ١‬وفـ‬ ‫ـذ‪ّ٘ ٚ ،‬چٕـ‬ ‫تاؽـ‬
‫ص‪٠‬ثا ‪ ٚ‬لؾٕگ تاؽذگ آٔذضشت فشِ‪ٛ‬دٔذ‪:‬‬
‫خذا‪ٔ ٚ‬ذ ص‪ ٠‬ثا ‪ ٚ‬ل ؾٕگ ا عث‪ ٚ ،‬ص‪ ٠‬ثائ‪ٝ‬‬
‫‪ ٚ‬ل ؾٕگ‪ ٝ‬سا د‪ ٚ‬عث داسد‪ ،‬و ثش ‪ ٚ‬غش‪ٚ‬س‬
‫ٔاخؾــٕ‪ٛ‬د‪ ٚ ٜ‬عــذَ سضــا‪٠‬ث اص دــك ‪ٚ‬‬
‫جذم ‪١‬ش ِشدَ ‪ٔ ٚ‬اچ‪١‬ض ؽّشدْ آٔ ‪ٙ‬ا‬
‫اعث‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)33‬‬

‫(‪ِ )1‬غٍُ ف‪ ٟ‬جل‪ّ٠‬حْ سلُ (‪.)91‬‬

‫‪30‬‬
‫‪20‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫(آٔچٗ اص ِذح ‪ ٚ‬ثٕا ِىش‪ ٖٚ‬اعث)‬


‫أت‪ ٛ‬تىشٖ ج س‪ٚ‬ا‪٠‬ث ِ‪ٜ‬ىٕـذ وـٗ‪(( :‬أَ َّْ َسجُدالً‬
‫د‪ ٟ‬ص َ‪َ ٠ْ ٚ‬حد َ‬
‫ه‬ ‫ُر ِو َش ِػ ْٕ َذ جٌَّٕرِ ِّ‪ ٟ‬ص فَأ َ ْغَٕ‪َ ٝ‬ػٍَ ْ‪َ ِٗ ١‬سجُد ًٌ َخ‪ْ١‬دشًج فَمَدح َي جٌَّٕرِ ُّ‬
‫ه ‪َ٠‬مُ‪ِِ ٌُُٗٛ‬د َشجسًج ئِ ْْ َودحَْ أَ َحد ُذ ُو ُْ َِح ِدحًدح الَ َِ َححٌَدسَ‬ ‫ححرِ َ‬
‫ص ِ‬ ‫ك َ‬ ‫لَطَؼْصَ ُػُٕ َ‬
‫ه َ‪َ ٚ‬ح ِغدد‪١‬رُُٗ َّ‬
‫هللاُ َ‪ٚ‬الَ‬ ‫فَ ٍْ‪َ١‬مُددًْ أَحْ ِغدددُ َو د َزج َ‪َ ٚ‬و د َزج ئِ ْْ َوددحَْ ‪ ُ٠‬د َش‪ ٜ‬أََّٔ دُٗ َو د َزٌِ َ‬
‫هللاِ أَ َحذًج)) متفق عليه(‪.)1‬‬ ‫‪َ ُ٠‬ض ِّو‪َ ٟ‬ػٍَ‪َّ ٝ‬‬
‫ِشد‪ٔ ٞ‬ـضد سعـ‪ٛ‬ي هللا ص تـش ِـذح ‪ٚ‬‬
‫ثٕا‪ ٞ‬د‪٠‬گش‪ ٞ‬ت‪ٛ‬د‪ ،‬سع‪ٛ‬ي هللا ص فشِـ‪ٛ‬د‪:‬‬
‫‪ٚ‬ا‪ ٞ‬تش ج‪ ٛ‬گشدْ ا‪ ٚ‬سا ل طع وشد‪ٚ ٞ‬‬
‫ـ ‪ ٚ‬چٕذ تاس ا‪ ٓ٠‬جٍّٗ سا‬ ‫تش‪٠‬ذ‪ٞ‬‬
‫جىشاس وشد ـ اگش ‪٠‬ى‪ ٟ‬اص ؽّا تٗ ِذح‬
‫‪ ٚ‬ث ٕا‪ ٞ‬و غ‪ ٟ‬اج ثاس داسد‪ ،‬پظ تگ‪٠ ٛ‬ذ‪:‬‬
‫تٗ گ ّأُ چ ٕ‪ ٚ ٓ١‬چ ٕاْ ا عث‪ ٚ ،‬ا گش‬
‫د ‪٠‬ذ وٗ آْ ؽخـ دس دم‪ ١‬مث ِشد خ‪ٛ‬ت‪ٟ‬‬
‫ا عث‪ ،‬تگ‪٠ ٛ‬ذ‪ :‬إْ ؽاء هللا آْ ؽخـ چ ٕ‪ٓ١‬‬
‫ا عث‪ ٚ ،‬د غاب ا‪ٔ ٚ‬ضد خذا عث‪ ٚ ،‬تش‬
‫خــذا ٘ــ‪١‬ي وــظ سا جضو‪١‬ــٗ ‪ ٚ‬تشجــش‪ٞ‬‬
‫ّٔ‪ٜ‬ذ٘ذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)34‬‬
‫(ِؤِٓ ع‪١‬ة خ‪ٛ‬د سا ِ‪ٜ‬پ‪ٛ‬ؽأذ)‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ(‪ِٚ )6061‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌض٘ذ ‪ٚ‬جٌشلحتك(‪.)3000‬‬

‫‪31‬‬
‫‪21‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫أت‪٘ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج گ‪٠ٛ‬ذ‪ :‬ؽٕ‪١‬ذَ سعـ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫ِ‪ٜ‬فشِا‪٠‬ــذ‪ُ (( :‬وددًُّ أُ َِّطِدد‪َ ُِ ٟ‬ؼددحفً‪ ٝ‬ئِالَّ ْجٌ ُّ َجددح ِ٘ ِش‪َٚ َٓ٠‬ئِ َّْ ِِد ْدٓ‬
‫دً َػ َّ دالً غُد َُّ ‪ُ٠‬صْ درِ َح َ‪ٚ‬لَد ْذ َع دطَ َشُٖ َّ‬
‫هللاُ‬ ‫ْجٌ ُّ َجددحَ٘ َش ِز أَ ْْ ‪ْ َ٠‬ؼ َّ د ًَ جٌ َّش ُج د ًُ ذِحٌٍَّ ْ‪١‬د ِ‬
‫حس َحسَ َو َزج َ‪َ ٚ‬ود َزج َ‪ٚ‬لَد ْذ ذَدحشَ ‪َ٠‬غْدطُ ُشُٖ َسذُّدُٗ‬ ‫ِ‬ ‫ص ْجٌرَ‬
‫َػٍَ ْ‪ ِٗ ١‬فَ‪َ١‬مُ‪َ ٛ‬ي ‪َ٠‬ح فُالَ ُْ َػ ِّ ٍْ ُ‬
‫هللاِ َػ ُْٕٗ)) متفق عليه(‪.)1‬‬ ‫ف ِع ْط َش َّ‬ ‫َ‪ُ٠ٚ‬صْ رِ ُح ‪ْ َ٠‬ى ِش ُ‬
‫جّاِ‪ ٟ‬اِث ِٓ دس خ‪١‬ش ‪ ٚ‬عاف‪١‬ث اعث‬
‫ِ گش و غ‪ٜ‬ىٗ گٕا ٘أؼ سا تشا‪ِ ٞ‬شدَ‬
‫آ ؽىاس ّٔا ‪٠‬ذ‪ ٚ ،‬اص د ‪ٛ٠‬أگ‪ ٟ‬آْ ا عث‬
‫وٗ فشد‪ ٞ‬دس ؽة واس(تذ‪ )ٞ‬وشدٖ تاؽذ‪،‬‬
‫‪ ٚ‬خذا‪ٔٚ‬ذ آْ واس سا تش ا‪ ٚ‬عحش وشدٖ‬
‫‪ ٚ‬پ‪ ٛ‬ؽأذٖ تا ؽذ‪ ٌٟ ٚ ،‬خ‪ٛ‬دػ آ ِذٖ ‪ٚ‬‬
‫آ ٔشا تاصگ‪ِٜ ٛ‬ى ٕذ وٗ ا‪ ٜ‬فال ٔ‪ِٓ ٟ‬‬
‫د‪ ٠‬ؾة چ ٕ‪ ٚ ٓ١‬چ ٕاْ وشدَ‪ ،‬دس داٌ‪ ١‬ىٗ‬
‫خذا‪ٔ ٚ‬ذ دس ؽة ع ‪١‬ة ا‪ ٚ‬سا پ‪ ٛ‬ؽأذٖ‬
‫تــ‪ٛ‬د‪ ٚ ،‬ا‪ ٚ‬دس فــثخ آِــذٖ ‪ ٚ‬آٔــشا‬
‫آؽىاس ِ‪ٜ‬ىٕذ‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)35‬‬
‫(آٔچٗ پائ‪ ٓ١‬جش اص وعة تاؽذ دس آجؼ‬
‫اعث)‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪ِٚ )6069‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌض٘ذ ‪ٚ‬جٌشلحتك سلُ (‪.)2990‬‬

‫‪32‬‬
‫‪22‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫أتـــ‪٘ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج گ‪٠ٛ‬ـــذ‪ :‬سعـــ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫فشِ‪ٛ‬دٔذ‪َِ (( :‬ح أَ ْعفَ ًَ ِِ ْٓ ْجٌ َى ْؼرَ‪ ْٓ ِِ ِْٓ ١‬ج ِلص ِ‬
‫َجس فَفِ‪ ٟ‬جٌَّٕ ِ‬
‫حس)) رواه‬
‫البخاري(‪.)1‬‬
‫آٔچــٗ اص ٌثاعــ‪ٙ‬ا پــائ‪ ٓ١‬جــش اص‬
‫وعة(تج ٍه) ‪ ٚ‬ل‪ٛ‬صن پا تا ؽذ‪ ،‬س‪ٚ‬ص‬
‫ل‪١‬اِــث آْ ِمــذاس دس آجــؼ ج‪ٙ‬ــُٕ‬
‫خ‪ٛ‬ا٘ذ ت‪ٛ‬د‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)36‬‬
‫(دك ساٖ سا ِشاعات وٕ‪١‬ذ)‬

‫أت‪ٛ‬عع‪١‬ذ اٌخذس‪ ٞ‬ج گ‪٠ٛ‬ذ‪ :‬سعـ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫ش فَمَدحٌُ‪ٛ‬ج َِدح ٌََٕدح ذُد لذ‬ ‫د‪ٛ‬ط َػٍَد‪ُّ ٝ‬‬
‫جٌط ُشلَدح ِ‬ ‫فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬ئِ‪َّ٠‬دح ُو ُْ َ‪ْ ٚ‬جٌ ُجٍُ َ‬
‫ظ فَدأ َ ْػطُ‪ٛ‬ج‬ ‫ظ فِ‪َٙ١‬دح لَدح َي فَدا ِ َرج أَذَ‪ْ١‬دطُ ُْ ئِالَّ ْجٌ َّ َجدحٌِ َ‬ ‫ئَِّٔ َّح ِ٘ َ‪َ َِ ٟ‬جحٌِ ُغَٕح َٔطَ َح َّذ ُ‬
‫دف‬‫دش َ‪َ ٚ‬ود ُّ‬‫صد ِ‬ ‫دك لَددح َي َغددطُّ ْجٌرَ َ‬ ‫ك جٌطَّ ِش‪٠‬د ِ‬ ‫ك َحمَّ‪َٙ‬ددح لَددحٌُ‪ٛ‬ج َ‪َِ ٚ‬ددح َح د ُّ‬ ‫جٌطَّ ِش‪ ٠‬د َ‬
‫دش))‪ .‬متفققق‬ ‫‪َ ٟ‬ػد ْدٓ ْجٌ ُّ ْٕ َىد ِ‬ ‫ُ‪ٚ‬ف َ‪ ْٙ َٔٚ‬د ٌ‬ ‫دحٌ َّ ْؼش ِ‬ ‫جنَ َر‪َ َٚ ٜ‬س ُّد جٌ َّغ دالَ َِ َ‪ٚ‬أَ ِْ د ٌش ذِد ْ‬
‫عليه(‪.)2‬‬
‫اص ٔؾ غحٓ دس ِ عاتش ع ّ‪ ِٟٛ‬اجح ٕاب‬
‫وٕ‪١‬ذ‪ِ ،‬شدَ گفحٕذ‪٠ :‬ا سع‪ٛ‬ي هللاگ چاسٖ‬
‫ا‪ ٜ‬جض ا ‪ٔ ٓ٠‬ذاس‪ ُ٠‬ص ‪٠‬شا آٔ جا‪ ِ ،‬ذً‬
‫ٔؾ غحٓ ‪ ٚ‬عخٓ گ فحٓ ِا ا عث‪ ،‬س ع‪ٛ‬ي هللا‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جٌٍرحط سلُ (‪.)5787‬‬


‫(‪ )2‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جٌّظحٌُ سلُ (‪ِٚ )2465‬غٍُ ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪.)2161‬‬

‫‪33‬‬
‫‪23‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫ـٓ‬
‫ـض ا‪٠‬ـ‬‫ـاسٖ ا‪ ٜ‬جـ‬ ‫ـش چـ‬ ‫ص فشِـ‬
‫ـ‪ٛ‬د‪ :‬اگـ‬
‫ٔذاس‪٠‬ذ‪ ،‬پظ دك ساٖ سا ِشاعات وٕ‪١‬ذ‪،‬‬
‫پش ع‪١‬ذٔذ‪٠ :‬ا س ع‪ٛ‬ي هللاگ دك ساٖ چ‪ ١‬غث؟‬
‫فش ِ‪ٛ‬د‪ :‬دفا ظث چ ؾّ‪ٙ‬ا‪ ،‬ار ‪٠‬ث ٔ ىشدْ‬
‫عاتشاْ‪ ،‬ج‪ٛ‬اب دادْ عالَ ‪ ٚ‬ا ِش تٗ‬
‫ِعش‪ٚ‬ف ‪ ٟٙٔ ٚ‬اص ِٕىش‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)37‬‬
‫(جا‪٠‬ض ت‪ٛ‬دْ ِٕاجات اگش ت‪١‬ؼ اص عٗ ٔفش‬
‫تاؽذ)‬

‫عثــذهللا تــٓ ِغــع‪ٛ‬د ج اص سعــ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫س‪ٚ‬ا‪٠‬ث ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬ئِ َرج ُو ْٕدطُ ُْ غَالَغَدسً فَدالَ‬
‫حط أَجْ ًَ أَ ْْ ‪ُ٠‬حْ ِضَٔدُٗ))‪.‬‬ ‫َش َحطَّ‪ ٝ‬ض َْخطٍَِطُ‪ٛ‬ج ذِحٌَّٕ ِ‬
‫الَ) ِْ ُد‪ َْٚ‬ج‪٢‬خ ِ‬‫‪َ٠‬طََٕح َج‪َ ٝ‬س ُج‬
‫(‪1‬‬
‫متفق عليه ‪.‬‬
‫ا گش عٗ ٔ فش ت‪ٛ‬د ‪٠‬ذ‪ٔ ،‬ثا ‪٠‬ذ د‪ ٔ ٚ‬فش‬
‫تا ُ٘ ساص گ‪ٛ‬ئ‪ ٔ ٟ‬ج‪ٛ‬ا وٕ ‪١‬ذ‪ ٚ ،‬ع‪ِٝٛ‬‬
‫سا جشن وٕ ‪١‬ذ‪ ،‬جا ا‪ ٕ٠‬ىٗ تا ِشدَ دس‬
‫ُ٘ دا خً ؽ‪٠ٛ‬ذ(‪٠‬عٕ‪ ٟ‬ت‪١‬ؼ اص عٗ ٔ فش‬
‫تا ؽ‪١‬ذ)‪ ،‬چ‪ ْٛ‬ا ‪ ٓ٠‬ا ِش ا‪ ٚ‬سا ( فشد‬
‫ع‪ )ِٟٛ‬سا أذ‪٘ٚ‬گ‪ِّٕٜ ٓ١‬ا‪٠‬ذ‪.‬‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جالعطثزجْ سلُ (‪ِٚ )6288‬غٍُ ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪.)2184‬‬

‫‪34‬‬
‫‪24‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)38‬‬
‫(تاص وشدْ جا دس ِجاٌظ)‬
‫عثذهللا تٓ عّش َ س‪ٚ‬ا‪٠‬ث ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ سع‪ٛ‬ي‬
‫هللا ص فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬الَ ‪ُ٠‬مِ‪ ُُ ١‬جٌ َّش ُج ًُ جٌ َّشج ًَُ ِِ ْٓ َِ ْم َؼ ِذ ِٖ غُ َُّ‬
‫‪َ٠‬جْ ٍِظُ فِ‪ِ ٌََٚ ِٗ ١‬ى ْٓ ضَفَ َّغحُ‪ٛ‬ج َ‪ٚ‬ض ََ‪َّ ٛ‬عؼُ‪ٛ‬ج))‪ .‬متفق عليه(‪.)1‬‬
‫ٔثا‪٠‬ذ وغ‪ ٝ‬د‪٠‬گش‪ ٞ‬سا اص جا‪٠‬ؼ تٍٕذ‬
‫عاصد جا خ‪ٛ‬د دس جا‪ ٞ‬ا‪ ٚ‬تٕ ؾ‪ٕ١‬ذ‪،‬‬
‫‪١ٌ ٚ‬ىٓ جا‪ ٞ‬سا تاص وٕ ‪١‬ذ‪٠ ٚ ،‬ا ت‪ٓ١‬‬
‫خ‪ٛ‬د گؾا‪٠‬ؼ ‪ٚ ٚ‬ععث د٘‪١‬ذ(‪ ٚ‬وّ‪ ٟ‬جٕگحش‬
‫تٕؾ‪١ٕ١‬ذ)‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)39‬‬
‫(اجاصٖ خ‪ٛ‬اعحٓ تخاطش ٔگاٖ چؾُ اعث)‬
‫ع‪ ًٙ‬تٓ ععذ ج س‪ٚ‬ا‪٠‬ث ِ‪ٜ‬ىٕـذ وـٗ‪(( :‬جغٍََّد َغ‬
‫ُه ذِد ِٗ‬‫َس ُج ًٌ ِِ ْٓ جُحْ ٍش فِ‪ُ ٟ‬ح َج ِش جٌَّٕرِ ِّ‪ ٟ‬ص َ‪َ َِ ٚ‬غ جٌَّٕرِ ِّ‪ ٟ‬ص ِِ ْذسً‪َ٠ ٜ‬ح ُّ‬
‫ه ئَِّٔ َّددح ُج ِؼ د ًَ‬
‫دص ذِ د ِٗ فِدد‪َ ٟ‬ػ ْ‪ ِٕ١‬د َ‬ ‫َس ْأ َع دُٗ فَمَددح َي ٌَدد‪ ْٛ‬أَ ْػٍَ د ُُ أََّٔد َ‬
‫ه ضَ ْٕظُ د ُش ٌَطَ َؼ ْٕد ُ‬
‫ص ِش))‪ .‬متفق عليه(‪.)2‬‬ ‫جْ ِِ ْٓ أَجْ ًِ ْجٌرَ َ‬ ‫ج ِال ْعطِ ْث َز ُ‬
‫ِشد‪ ٞ‬اص ع‪ٛ‬ساخ‪ ٟ‬وٗ دس د جشٖ ٘ا‪ٞ‬‬
‫پ‪١‬اِثش ص ت‪ٛ‬د تٗ داخً ٔگاٖ ِ‪ٜ‬ىشد‪،‬‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جالعطثزجْ سلُ (‪ِٚ )6270‬غٍُ ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ (‪.)2177‬‬


‫(‪ )2‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جالعطثزجْ سلُ(‪ِٚ )6241‬غٍُ ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ(‪.)2156‬‬

‫‪35‬‬
‫‪25‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫ـاِثش ص‬‫ـث پ‪١‬ـ‬


‫ـث دس دعـ‬‫ـٓ ‪ٚ‬لـ‬
‫‪ ٚ‬دس ا‪٠‬ـ‬
‫(ِذس‪ )ٞ‬ؽأٗ إٓ٘‪ ٟٕ ١‬ت‪ٛ‬د وٗ عش خ‪ٛ‬د‬
‫سا تــا آْ ِ‪ٜ‬خاسأ‪١‬ــذ‪ ،‬آٔذضــشت ص‬
‫فشِ‪ٛ‬د‪ :‬اگش ِ‪ٜ‬ذأغحُ وٗ ج‪ ٛ‬تٗ داخً‬
‫خا ٔٗ ٔ گاٖ ِ‪ٜ‬ى ٕ‪ ،ٟ‬ا ‪ ٓ٠‬ؽأٗ سا دس‬
‫چ ؾّث فش‪ ِٜ ٚ‬ثشدَ‪ .‬ا جاصٖ خ‪ٛ‬ا عحٓ‬
‫تشا‪ ٓ١ّ٘ ٞ‬اعث وٗ ؽخـ ٔگاٖ ٔىٕذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)40‬‬
‫(دس اِ‪ٛ‬س دٔ‪١‬ا أغاْ تا‪٠‬ذ تٗ وغأ‪ٜ‬ىٗ اص‬
‫ا‪ ٚ‬فم‪١‬شجش ‪ ٚ‬عاجضجشأذ ٔگاٖ وٕذ)‬

‫أتــ‪٘ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج اص سعــ‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ــث‬


‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬ئِ َرج َٔظَ َش أَ َح ُذ ُو ُْ ئٌَِد‪ْ َِ ٝ‬دٓ فُعِّد ًَ‬
‫دك فَ ٍْ‪ْٕ َ١‬ظُددشْ ئٌَِدد‪َِ ٝ‬د ْدٓ ُ٘د َ‪ ٛ‬أَ ْع دفَ ًَ ِِ ْٕ دُٗ))‪ .‬متفققق‬
‫دحي َ‪ْ ٚ‬جٌخ ٍَْد ِ‬
‫َػٍَ ْ‪ ١‬د ِٗ فِدد‪ْ ٟ‬جٌ َّد ِ‬
‫عليه(‪.)1‬‬
‫٘ش گاٖ ‪ ٠‬ى‪ ٟ‬اص ؽّا تٗ و غ‪ ٝ‬وٗ‬
‫خذا‪ٔٚ‬ذ تٗ ا‪ِ ٚ‬اي ‪ ٚ‬ثش‪ٚ‬ت عطا وشدٖ‪،‬‬
‫‪ ٚ‬ا‪ ٚ‬سا ص‪ ٠‬ثا آفش ‪٠‬ذٖ تٕ گشد‪ ،‬پظ تٗ‬
‫و غ‪ ٝ‬وٗ اص ا‪ ٚ‬فم‪١‬ش جش ‪ ٚ‬عاجضجش ‪ٚ‬‬
‫صؽث جش اعث ٔگاٖ وٕذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)41‬‬

‫(‪ )1‬جٌرخدددحس‪ ٞ‬فددد‪ ٟ‬جٌشلدددحق سلدددُ (‪ِٚ )6490‬غدددٍُ فددد‪ ٟ‬جٌض٘دددذ ‪ٚ‬جٌشلدددحتك سلدددُ‬
‫(‪.)2963‬‬

‫‪36‬‬
‫‪26‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫(تغُ هللا گفحٓ ٔضد خ‪ٛ‬سدْ‪ ٚ ،‬تا دعث ساعث‬


‫خ‪ٛ‬سدْ)‬

‫دص ُغالَ ًِدح فِد‪ٟ‬‬ ‫َٗ ج گ‪٠ٛ‬ـذ‪ُ (( :‬و ْٕ ُ‬ ‫ٍّ‬ ‫عّش تٓ أت‪ ٟ‬عََ‬
‫صددحْ فَ ِس فَمَددح َي ٌِدد‪ٟ‬‬ ‫ْ‬
‫هللاِ ص َ‪َ ٚ‬وحَٔددص ‪ َ٠‬د ِذ‪ ٞ‬ض َِطدد‪ ُ ١‬فِدد‪ ٟ‬جٌ َّ‬ ‫د‪ٛ‬ي َّ‬
‫دش َس ُعد ِ‬ ‫َحجْ د ِ‬
‫ه َ‪ُ ٚ‬وددًْ ِِ َّّددح ‪ ١ٍَِ٠‬د َ‬
‫ه فَ َّددح‬ ‫َّ‬ ‫َّ‬
‫َس ُعدد‪ُ ٛ‬ي هللاِ ص ‪َ٠‬ددح ُغ دالَ َُ َع د ُِّ هللاَ َ‪ُ ٚ‬وددًْ ذِ‪ ِٕ١ِّ َ١‬د َ‬
‫ه ِغ ْؼ َّطِ‪ ٟ‬ذَ ْؼ ُذ))‪ .‬متفق عليه(‪.)1‬‬ ‫ص ضِ ٍْ َ‬‫صَجٌَ ْ‬
‫عّش تٓ عٍّٗ ج گ‪٠ٛ‬ذ‪ :‬پغش تچـٗ ا‪ٜ‬‬
‫ت‪ٛ‬دَ دس جشت‪١‬ث سع‪ٛ‬ي خذا ص ‪ ٚ‬دعـحُ‬
‫دس ع‪ ٟٕ١‬خ‪ٛ‬سان ِ‪١‬گؾث‪ ،‬سع‪ٛ‬ي اوشَ ص‬
‫فش ِ‪ٛ‬د‪ :‬ا‪ ٜ‬غالَ خذا سا ‪٠‬اد وٓ (ت غُ‬
‫هللا ت گ‪ ٚ )ٛ‬تا د عث سا عث خ‪ٛ‬د ت خ‪ٛ‬س‪ٚ ،‬‬
‫اص جٍ‪ ٛ‬خ‪ٛ‬د تخ‪ٛ‬س‪.‬‬
‫‪ ٚ‬ت عذ اص ا ‪ّ٘ ٓ٠‬چ ٕاْ ت‪ٛ‬دَ وٗ‬
‫سع‪ٛ‬ي هللا ص تٗ ِٓ دعح‪ٛ‬س داد‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)42‬‬
‫(ٌ‪١‬غأذْ أگؾحاْ)‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جنغؼّس سلُ (‪ِٚ )5376‬غٍُ ف‪ ٟ‬جنغؼّس سلُ (‪.)2022‬‬

‫‪37‬‬
‫‪27‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫عثذهللا تٓ عثـاط َ گ‪٠ٛ‬ـذ‪ :‬سعـ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫ـذ‪(( :‬ئِ َرج أَ َود ًَ أَ َحد ُذ ُو ُْ فَدالَ ‪َ ّْ َ٠‬غددحْ ‪َ٠‬د َذُٖ َحطَّدد‪َ ٍْ َ٠ ٝ‬ؼمَ‪َٙ‬ددح أَ‪ْٚ‬‬
‫فشِ‪ٛ‬دٔـ‬
‫‪ِ ٍُْ ٠‬ؼمَ‪َٙ‬ح))‪ .‬متفق عليه ‪.‬‬
‫(‪)1‬‬

‫ـ‪ٛ‬ساو‪ ٝ‬سا‬ ‫ـّا خـ‬ ‫ـ‪ ٝ‬اص ؽـ‬ ‫٘ــشگاٖ ‪٠‬ىـ‬


‫َد پٕ جٗ ٘ا‪ ٜ‬خ‪ٛ‬د سا پان ‪ ٚ‬جّ ‪١‬ض‬ ‫ت خ‪ٛ‬س‬
‫ـا‬ ‫ـذ ‪٠‬ـ‬ ‫ـٗ آْ سا تٍ‪١‬غـ‬ ‫ـا ا‪ٕ٠‬ىـ‬ ‫ـذ جـ‬
‫ٔىٕـ‬
‫ٌ‪١‬غأ‪١‬ذٖ ؽ‪ٛ‬د‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)43‬‬
‫(خ‪ٛ‬سدْ ‪ ٚ‬آؽاِ‪١‬ذْ تا دعث ساعث)‬

‫عثذهللا تـٓ عّـش َ گ‪٠ٛ‬ـذ‪ :‬سعـ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬ئِ َرج أَ َو ًَ أَ َح ُذ ُو ُْ فَ ٍْ‪َ١‬أْ ُوًْ ذِ‪َٚ ِٗ ِٕ١ِّ َ١‬ئِ َرج َش ِش َ‬
‫خ فَ ٍْ‪ْ َ١‬ش َشخْ‬
‫ذِ‪ ِٗ ِٕ١ِّ َ١‬فَا ِ َّْ جٌ َّش ْ‪١‬طَحَْ ‪َ٠‬أْ ُو ًُ ذِ ِش َّحٌِ ِٗ َ‪ْ َ٠ٚ‬ش َشخُ ذِ ِش َّحٌِ ِٗ)) رواه مسلم(‪.)2‬‬
‫٘شگاٖ ‪٠‬ى‪ ٟ‬اص ؽّا خ‪ٛ‬اعث تخ‪ٛ‬سد تا‬
‫دعث ساعث خ‪ٛ‬د تخ‪ٛ‬سد‪٘ ٚ ،‬شگاٖ خ‪ٛ‬اعث‬
‫تٕ‪ ٛ‬ؽذ‪ ،‬تا د عث سا عث خ‪ٛ‬د تٕ‪ ٛ‬ؽذ‪،‬‬
‫ص‪٠‬شا ؽ‪١‬طاْ تا دعث چپ ِ‪ٜ‬خ‪ٛ‬سد‪ ٚ ،‬تا‬
‫دعث چپ ِ‪ٕٜٛ‬ؽذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)44‬‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جنغؼّس سلُ (‪ِٚ )5456‬غٍُ ف‪ ٟ‬جنغؼّس سلُ (‪.)2031‬‬
‫(‪ِ )2‬غٍُ ف‪ ٟ‬جنغؼّس سلُ (‪.)2020‬‬

‫‪38‬‬
‫‪28‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫(ٔ‪ٛ‬ؽ‪١‬ذْ دس داي ا‪٠‬غحادْ ِىش‪ ٖٚ‬اعث)‬

‫أت‪٘ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج گ‪٠ٛ‬ذ‪ :‬سع‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬الَ ‪ْ َ٠‬ش َشذَ َّٓ أَ َح ٌذ ِِ ْٕ ُى ُْ لَحتِ ًّح)) رواه مسلم ‪.‬‬
‫(‪)1‬‬

‫٘‪١‬ي ‪٠‬ه اص ؽّا دس داي ا‪ ٠‬غحادْ‬


‫ٔ‪١‬اؽاِذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)45‬‬
‫(٘شگاٖ وفؾ‪ ٟ‬سا پ‪ٛ‬ؽ‪١‬ذ اص ساعث ؽش‪ٚ‬و وٕذ‬
‫‪٘ ٚ‬شگاٖ آٔشا ت‪١‬ش‪ ْٚ‬آ‪ٚ‬سد‪ ،‬اص چپ ؽش‪ٚ‬و‬
‫وٕذ)‬
‫أتـــ‪٘ٛ‬ش‪٠‬شٖ ج گ‪٠ٛ‬ـــذ‪ :‬سعـــ‪ٛ‬ي هللا ص‬
‫دحٌ‪َٚ َّْٕٝ ُ١‬ئِ َرج َخٍَد َغ فَ ٍْ‪َ١‬رْدذ َْأ‬
‫فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬ئِ َرج ج ْٔطَ َؼد ًَ أَ َحد ُذ ُو ُْ فَ ٍْ‪َ١‬رْدذ َْأ ذِ ْ‬
‫حي َ‪ِ ْٕ ُ١ٌْ ٚ‬ؼ ٍْ‪َّ ُٙ‬ح َج ِّ‪١‬ؼًح أَ‪ْ َ١ٌِ ْٚ‬خٍَ ْؼ‪َّ ُٙ‬ح َج ِّ‪١‬ؼًح)) متفق عليه(‪.)2‬‬ ‫ذِحٌ ِّش َّ ِ‬
‫٘شگاٖ ‪٠‬ى‪ ٟ‬اص ؽّا وفؼ تٗ پا وٕذ‬
‫ا‪ٚ‬ي اص سا عث ؽش‪ٚ‬و و ٕذ‪ ٚ ،‬آٔ گاٖ وٗ‬
‫اص پا ت ‪١‬ش‪ٜ ِ ْٚ‬آ‪ٚ‬سد اص چپ ؽش‪ٚ‬و‬
‫وٕذ‪ ،‬ا‪ٚ‬ي تا‪٠‬ذ پا‪ ٞ‬ساعث وفؼ ؽ‪ٛ‬د‪ٚ ،‬‬
‫آخش ُ٘ آْ‪ ،‬اص پا دس آ‪ٚ‬سدٖ ؽ‪ٛ‬د‪.‬‬
‫‪٠ ٚ‬ا ٘ش د‪ ٚ‬سا و فؼ تپ‪ ٛ‬ؽذ‪٠ .‬ا ٘ش‬
‫د‪ ٚ‬پا سا تشٕ٘ٗ وٕذ‪.‬‬

‫(‪ِ )1‬غٍُ ف‪ ٟ‬جنششذس سلُ (‪.)2026‬‬


‫(‪ )2‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جٌٍرحط سلُ (‪5855‬م ‪ِٚ )5856‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌٍرحط ‪ٚ‬جٌض‪ٕ٠‬س سلُ‬
‫(‪.)2097‬‬

‫‪39‬‬
‫‪31‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)46‬‬
‫(آٔچٗ دس عطغٗ ِغحذة‪ ٚ ،‬دس خّ‪١‬اصٖ‬
‫ٔاپغٕذ اعث)‬

‫أتــ‪٘ ٛ‬ش‪٠‬ــشٖ ج گ‪٠ٛ‬ــذ سعــ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫خ فَا ِ َرج َػطَ َ‬
‫دظ‬ ‫حط َ‪ْ َ٠ٚ‬ى َشُٖ جٌطَّػَح ُؤ َ‬‫هللاَ ‪ُِ ٠‬حدُّ ْجٌ ُؼطَ َ‬ ‫فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬ئِ َّْ َّ‬
‫هللاَ َوحَْ َحمًّح َػٍَ‪ُ ٝ‬و ًِّ ُِ ْغٍِ ٍُ َع ِّ َؼُٗ أَ ْْ ‪َ٠‬مُ‪َ ٛ‬ي ٌَُٗ ‪َ٠‬شْ َح ُّ َ‬
‫ه‬ ‫أَ َح ُذ ُو ُْ َ‪َ ٚ‬ح ِّ َذ َّ‬
‫خ أَ َحد ُذ ُو ُْ فَ ٍْ‪َ١‬د ُش َّدُٖ‬ ‫هللاُ َ‪ٚ‬أَ َِّح جٌطَّػَح ُؤخُ فَأَِّ َّح ُ٘د َ‪ْ ِِ ٛ‬دٓ جٌ َّشد ْ‪١‬طَ ِ‬
‫حْ فَدا ِ َرج ضَػَدح َء َ‬ ‫َّ‬
‫حْ)) رواه‬ ‫ه ِِ ْٕددُٗ جٌ َّشدد ْ‪١‬طَ ُ‬ ‫ددح َ‬‫ظ ِ‬ ‫خ َ‬ ‫َِددح جعْددطَطَح َع فَددا ِ َّْ أَ َحدد َذ ُو ُْ ئِ َرج ضَػَددح َء َ‬
‫البخاري(‪.)1‬‬
‫خذا‪ٔٚ‬ذ دى‪ ،ُ١‬عطغٗ سا د‪ٚ‬عث داؽحٗ‬
‫‪ ٚ‬خّ ‪١‬اصٖ سا ٔاپ غٕذ ِ‪ٜ‬ذا ٔذ‪ .‬ت ٕاتش‬
‫ا ‪٘ ٓ٠‬ش گاٖ ‪ ٠‬ى‪ ٟ‬اص ؽّا عط غٗ صدٖ ‪ٚ‬‬
‫اٌذ ّذ هلل تگ‪٠ ٛ‬ذ‪ ،‬تش ٘ش ِ غٍّأ‪ ٟ‬وٗ‬
‫ـث‬ ‫ـة اعـ‬ ‫ـٕ‪ٛ‬د ‪ٚ‬اجـ‬ ‫ـذ هلل»‪ ،‬سا ِ‪ٜ‬ؾـ‬ ‫«اٌذّـ‬
‫ـذ‪:‬‬ ‫ـٗ ا‪ ٚ‬تگ‪٠ٛ‬ـ‬ ‫ـٗ تـ‬ ‫ـث) وـ‬ ‫ـضا‪ٚ‬اس اعـ‬ ‫(عـ‬
‫‪٠‬شد ّه هللا‪ ،‬ا ِا ا ‪ ٓ٠‬سا تذأ ‪١‬ذ‪ ،‬وٗ‬
‫خّ ‪١‬اصٖ اص جا ٔة ؽ‪١‬طاْ ا عث‪ ،‬تذ‪ٓ٠‬‬
‫خاطش ٘ش ‪٠‬ه اص ؽّا وٗ خّ‪١‬اصٖ تش ا‪ٚ‬‬
‫غٍ ثٗ و ٕذ‪ ،‬جا آٔ جا وٗ ِ‪ٜ‬ح‪ٛ‬ا ٔذ آْ‬
‫سا د فع ‪ ٚ‬سد و ٕذ‪ ،‬ص ‪٠‬شا ٘ش ‪٠‬ه اص‬
‫ؽّا وٗ خّ ‪١‬اصٖ ِ‪ٜ‬ى ؾذ‪ ،‬ؽ‪١‬طاْ تٗ‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬ج‪٢‬دجخ سلُ (‪.)6223‬‬

‫‪40‬‬
‫‪30‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫ـذد ‪ٚ‬‬
‫ـٗ ا‪ِٜ ٚ‬خٕـ‬
‫ـؼ تـ‬
‫ـٓ عٍّـ‬‫ـاطش ا‪٠‬ـ‬
‫خـ‬
‫ِغخشٖ اػ ِ‪ٜ‬ىٕذ‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)47‬‬
‫(آداب د‪٠‬ذْ خ‪ٛ‬اب)‬

‫أت‪ ٛ‬عـع‪١‬ذ اٌخـذس‪ ٞ‬ج اص سعـ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫ؽٕ‪١‬ذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬ئِ َرج َسأَ‪ ٜ‬أَ َح ُذ ُو ُْ س ُْؤ‪َ٠‬ح ‪ُِ ٠‬حرُّ‪َٙ‬ح فَأَِّ َّدح‬
‫ه ِِ َّّدح‬ ‫ِّظ ذِ‪َٙ‬دح َ‪ٚ‬ئِ َرج َسأَ‪َ ٜ‬غ‪ْ١‬د َش َرٌِد َ‬ ‫هللاَ َػٍَ ْ‪َٙ١‬ح َ‪َ ُ١ٌْ ٚ‬حذ ْ‬
‫هللاِ فَ ٍْ‪َ١‬حْ َّ ْذ َّ‬
‫ِ٘ َ‪َّ ْٓ ِِ ٟ‬‬
‫حْ فَ ٍْ‪َ١‬غْدطَ ِؼ ْز ِِ ْدٓ َشد ِّشَ٘ح َ‪ٚ‬الَ ‪ْ َ٠‬دز ُوشْ َ٘ح ن َحد ٍذ‬
‫‪ْ َ٠‬ى َشُٖ فَأَِّ َّح ِ٘ َ‪ ْٓ ِِ ٟ‬جٌ َّشد ْ‪١‬طَ ِ‬
‫(‪)1‬‬
‫فَأَِّ‪َٙ‬ح الَ ضَعُشُّ ُٖ))‪ .‬متفق عليه ‪.‬‬
‫اگش ‪٠‬ى‪ ٟ‬اص ؽّا خ‪ٛ‬ات‪ ٟ‬د‪٠‬ذ وٗ ِ‪ً١‬‬
‫دا ؽث تم ‪ ٗ١‬سا اص آْ آ گاٖ و ٕذ‪ ،‬آْ‬
‫خ‪ٛ‬اب اص خذا عث‪ ،‬ت ٕاتشا‪ ٓ٠‬تا ‪٠‬ذ خذا‬
‫سا عپاط گ‪٠ٛ‬ذ ‪ ٚ‬د‪٠‬گشاْ سا اص آْ تا‬
‫خ ثش عاصد‪ ٌٟ ٚ ،‬ا گش غ ‪١‬ش آْ ت‪ٛ‬د ‪ٚ‬‬
‫وشا ٘ث دا ؽث‪ ،‬آْ خ‪ٛ‬اب اص ؽ‪١‬طاْ ا عث‬
‫‪ ٚ‬تا‪٠‬ذ اص ؽش آْ تٗ خذا پٕاٖ تشد ‪ٚ‬‬
‫و غ‪ ٟ‬سا اص آْ خ ثش ٔذ ٘ذ وٗ تٗ ا‪ٚ‬‬
‫ضشس ‪ ٚ‬ص‪٠‬أ‪ٔ ٟ‬خ‪ٛ‬ا٘ذ سع‪١‬ذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)48‬‬
‫(وغ‪ٜ‬ىٗ دس خ‪ٛ‬اب د‪٠‬ذْ دس‪ٚ‬غ تگ‪٠ٛ‬ذ)‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جٌطؼر‪١‬ش سلُ(‪ِٚ )6985‬غٍُ ِٓ حذ‪٠‬ع أذ‪ ٟ‬لطدحدز فد‪ ٟ‬جٌشؤ‪٠‬دح‬
‫سلُ(‪.)2226‬‬

‫‪41‬‬
‫‪31‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫عثذهللا تٓ عثاط َ اص سع‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ث‬


‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪ ْٓ َِ (( :‬ضَ َحٍَّ َُ ذِح ٍُْ ٍُ ٌَ ُْ ‪َ٠‬د َشُٖ ُوٍِّدفَ أَ ْْ‬
‫ع لَد‪َُ٘ٚ ٍَ ْٛ‬د ُْ ٌَدُٗ‬ ‫‪ْ َ٠‬ؼمِ َذ ذَ ْ‪َ َٓ١‬ش ِؼ‪َ ١‬شضَ‪ْ َ٠ ْٓ ٌََٚ ِْٓ ١‬ف َؼ ًَ َ‪ ْٓ َِ ٚ‬جعْدطَ َّ َغ ئٌَِد‪َ ٝ‬حد ِذ‪ِ ٠‬‬
‫صدددَّ فِدد‪ ٟ‬أُ ُرِٔ د ِٗ ج‪ ُٔ٢‬د ُ‬
‫ه ‪َ٠‬دد‪ْ ََ ْٛ‬جٌمِ‪َ١‬ح َِ د ِس َ‪َِ ٚ‬د ْدٓ‬ ‫دحسُ٘‪ َْٛ‬أَ‪َ٠ ْٚ‬فِددشُّ ‪ ْٕ ِِ َْٚ‬دُٗ ُ‬ ‫َود ِ‬
‫ف))‪ .‬رواه‬ ‫ْظ ذَِٕدددحفِ ٍ‬‫خ َ‪ُ ٚ‬وٍِّدددفَ أَ ْْ ‪َ٠‬ددد ْٕفُ َف فِ‪َٙ١‬دددح َ‪ٌَٚ‬ددد‪َ ١‬‬
‫صددد‪َ ٛ‬سزً ُػددد ِّز َ‬
‫صددد َّ‪َ ٛ‬س ُ‬
‫َ‬
‫(‪)1‬‬
‫البخاري ‪.‬‬
‫ـاصگ‪ٛ‬‬ ‫ـ‪ٛ‬ات‪ ٟ‬سا تـ‬ ‫ـٗ دس‪ٚ‬غ خـ‬ ‫ـشوظ تـ‬ ‫٘ـ‬
‫وٕذ‪ِ ،‬ىٍف ِ‪ٜ‬ؾ‪ٛ‬د جا ت‪ ٓ١‬د‪ ٚ‬دأٗ ج‪ٛ‬‬
‫تا ُ٘ گشٖ صٔذ‪ ،‬دس داٌ‪١‬ىٗ ّٔ‪ٜ‬ح‪ٛ‬أذ‬
‫آٔشا أجاَ د٘ذ‪٘ ٚ ،‬ش وظ تٗ عخٓ ‪ٚ‬‬
‫گف حاس ل‪ ِٟٛ‬گ‪ٛ‬ػ د ٘ذ وٗ ا‪٠‬ؾاْ آٔشا‬
‫ـشب‬ ‫ـث عـ‬ ‫ـذ‪ ،‬س‪ٚ‬ص ل‪١‬اِـ‬ ‫ـٕذ ِ‪ٜ‬ذإٔـ‬ ‫ٔاپغـ‬
‫ِزاب ؽذٖ دس گ‪ٛ‬ؽؼ ِ‪ٜ‬ش‪٠‬ضٔذ‪٘ ٚ ،‬ش وظ‬
‫عى غ‪ ٟ‬سا ٔما ؽ‪ ٟ‬و ٕذ‪ِ ،‬ى ٍف ِ‪ ٜ‬ؾ‪ٛ‬د جا‬
‫ــــٗ‬ ‫ــــذ‪ ،‬دس داٌ‪١‬ىـ‬ ‫دس آْ س‪ٚ‬ح تذِـ‬
‫ّٔ‪ٜ‬ح‪ٛ‬أذ آٔشا أجاَ د٘ذ‪.‬‬
‫حذ‪٠‬ع (‪)49‬‬
‫(دس دعا وشدْ عضَ ‪ ٚ‬اسادٖ وٕذ چ‪ ْٛ‬تشا‪ٞ‬‬
‫خذا ٔاپغٕذ ٔ‪١‬غث)‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جٌطؼر‪١‬ش سلُ (‪.)7042‬‬

‫‪42‬‬
‫‪32‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫أتــ‪٘ ٛ‬ش‪٠‬ــشٖ ج گ‪٠ٛ‬ــذ سعــ‪ٛ‬ي هللا ص‬


‫فشِ‪ٛ‬دٔذ‪(( :‬الَ ‪َ٠‬مُد‪ َّٓ ٌَٛ‬أَ َحد ُذ ُو ُْ جٌٍَّ‪ُٙ‬د َُّ ج ْغفِدشْ ٌِد‪ ٟ‬ئِ ْْ ِشد ْثصَ ‪ ،‬جٌٍَّ‪ُٙ‬د َُّ‬
‫ْض َْ ْجٌ َّغْأٌََسَ فَأَُِّٗ الَ ُِ ْى ِشَٖ ٌَُٗ))‪ .‬متفق عليه(‪.)1‬‬ ‫جسْ َح ِّْٕ‪ ٟ‬ئِ ْْ ِش ْثصَ ‪َ١ٌِ ،‬ؼ ِ‬
‫٘‪١‬ي ‪٠‬ه اص ؽّا ٔگ‪٠ٛ‬ذ‪ :‬خذا‪٠‬اگ اگش‬
‫خ‪ٛ‬ا عح‪ ٟ‬تٗ ِٓ س دُ وٓ‪ ،‬پش‪ٚ‬سد گاساگ‬
‫ا گش خ‪ٛ‬ا عح‪ ٟ‬اص گٕا ٘اْ ‪ ٚ‬جم ق‪١‬شاجُ‬
‫دس گزسب تٍ ىٗ دس د عا وشدْ عضَ ‪ٚ‬‬
‫اسادٖ و ٕذ‪ ،‬ص ‪٠‬شا خ‪ٛ‬ا٘ؼ ج‪ ،ٛ‬تشا‪ٞ‬‬
‫خذا‪ٔٚ‬ذ ٔاپغٕذ ٔ‪١‬غث‪.‬‬

‫حذ‪٠‬ع (‪)50‬‬
‫(ع‪١‬ذ االعحغفاس)‬

‫ؽذاد تٓ أ‪ٚ‬ط ج اص سع‪ٛ‬ي هللا ص س‪ٚ‬ا‪٠‬ـث‬


‫حس أَ ْْ ضَمُ‪َ ٛ‬ي جٌٍَّ‪ُٙ‬د َُّ‬‫ِ‪ٜ‬ىٕذ وٗ فشِ‪ٛ‬دٔذ‪َ (( :‬ع‪ُ ِّ١‬ذ ج ِال ْعطِ ِْفَ ِ‬
‫ن‬ ‫ن َ‪ٚ‬أََٔددح َػٍَدد‪َ ٝ‬ػ‪ْٙ‬دد ِذ َ‬ ‫أَ ْٔددصَ َسذِّدد‪ ٟ‬الَ ئٌَِددَٗ ئِالَّ أَ ْٔددصَ َخٍَ ْمطَِٕدد‪َٚ ٟ‬أََٔددح َػ ْر د ُذ َ‬
‫ه‬ ‫ْص أَذُ‪ُ ٛ‬ء ٌَ َ‬
‫ه ذِِٕ ْؼ َّطِد َ‬ ‫صَٕؼ ُ‬ ‫ه ِِ ْٓ َش ِّش َِح َ‬ ‫ْص أَ ُػ‪ُ ٛ‬ر ذِ َ‬ ‫ن َِح ج ْعطَطَؼ ُ‬ ‫َ‪ْ َٚ ٚ‬ػ ِذ َ‬
‫‪ٛ‬خ ئِالَّ أَ ْٔدصَ لَدح َي‬ ‫ه ذِ َز ْٔرِ‪ ٟ‬فَح ْغفِشْ ٌِ‪ ٟ‬فَأَِّدُٗ الَ ‪ِْ َ٠‬فِد ُش جٌد ُّزُٔ َ‬ ‫‪َٚ ٟ‬أَذُ‪ُ ٛ‬ء ٌَ َ‬ ‫َػٍَ َّ‬
‫حس ُِ‪ٛ‬لًِٕح ذِ‪َٙ‬ح فَ َّحشَ ِِ ْٓ ‪ِِ َْٛ٠‬د ِٗ لَرْد ًَ أَ ْْ ‪ِ ّْ ُ٠‬غد َ‪ ٟ‬فَ‪ُٙ‬د َ‪ٛ‬‬ ‫َ‪ ْٓ َِ ٚ‬لَحٌَ‪َٙ‬ح ِِ ْٓ جٌَّٕ‪ِ َٙ‬‬
‫ْدً َ‪ُ٘ٚ‬د َ‪ُِ ٛ‬د‪ٛ‬لِ ٌٓ ذِ‪َٙ‬دح فَ َّدحشَ لَرْد ًَ أَ ْْ‬ ‫ِِ ْٓ أَ ْ٘ ًِ ْجٌ َجَّٕ ِس َ‪ْ َِ ٚ‬دٓ لَحٌَ‪َٙ‬دح ِِ ْدٓ جٌٍَّ‪ِ ١‬‬
‫‪ُ٠‬صْ رِ َح فَ‪ ْٓ ِِ َٛ ُٙ‬أَ ْ٘ ًِ ْجٌ َجَّٕ ِس))‪ .‬س‪ٚ‬جٖ جٌرخحس‪. ٞ‬‬
‫(‪)2‬‬

‫(‪ )1‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جٌذػ‪ٛ‬جش سلُ(‪ِٚ )6338‬غٍُ ف‪ ٟ‬جٌذػحء سلُ(‪.)2679‬‬


‫(‪ )2‬جٌرخحس‪ ٞ‬ف‪ ٟ‬جٌذػ‪ٛ‬جش سلُ (‪.)6306‬‬

‫‪43‬‬
‫‪33‬‬ ‫جٌٍرحخ ف‪ )50( ٟ‬حذ‪٠‬ػح ً ِٓ أححد‪٠‬ع ج‪٢‬دجخ‬

‫خذا‪٠‬اگ ج‪ ٛ‬پش‪ٚ‬سد گاس ِ ٕ‪ِ .ٟ‬ع ث‪ٛ‬د‪ٞ‬‬


‫تٗ دك جض جـ‪ ٛ‬وٗ ِشا آفش‪٠‬ذ‪ٚ ،ٞ‬ج‪ٛ‬د‬
‫ٔذاسد‪ ِٓ .‬ت ٕذٖ ج‪٘ ٛ‬غحُ ‪ ٚ‬جا جا‪ٟ٠‬‬
‫وٗ ت ح‪ٛ‬أُ تٗ پ‪ّ ١‬اْ ‪ ٚ ٚ‬عذٖ ج‪ٛ‬‬
‫پا‪٠‬ذاسَ‪ .‬اص ؽـش آْ چـٗ أجاَ دادٖ‬
‫اَ‪ ،‬تٗ ج‪ ٛ‬پ ٕاٖ ِ‪ ٜ‬ثشَ‪ .‬اص ٔع ّث ج‪ٛ‬‬
‫تش خ‪ٛ‬د آ گاُ٘ ‪ ٚ‬تٗ گ ٕاُ٘ اع حشاف‬
‫داسَ‪ِ .‬شا ٘شآ‪ ٕٗ ٠‬ت ‪١‬اِشصب ص ‪٠‬شا جض‬
‫ج‪ ٛ‬وغ‪ ٟ‬آِشصٔذٖ ٔ‪١‬غث‪.‬‬
‫٘ش وظ دس ٕ٘ گاَ س‪ٚ‬ص‪ ،‬ا ‪ ٓ٠‬د عا سا‬
‫تٗ ط‪ٛ‬س ‪ ٠‬م‪ ٓ١‬تگ‪٠ ٛ‬ذ ‪ ٚ‬پ‪١‬ؼ اص آ غاص‬
‫ؽة تّ ‪١‬شد‪ ،‬اص ا ً٘ ت‪ ٙ‬ؾث ا عث‪ ٚ ،‬و غ‪ٟ‬‬
‫وٗ آْ سا ؽة اص س‪ ٠ ٞٚ‬م‪ ٓ١‬تگ‪٠ ٛ‬ذ ‪ٚ‬‬
‫پ‪١‬ؼ اص فثخ تّ ‪١‬شد‪ ،‬اص ا ً٘ ت‪ ٙ‬ؾث‬
‫اعث‪.‬‬

‫ّ‬
‫‪ٚ‬عٍُ‬ ‫‪ٚ‬صٍی هللا ػٍی ِحّذ ‪ٚ‬آٌٗ ‪ٚ‬صحرٗ‬

‫‪44‬‬

You might also like