Câu 4 : Thời kì quá độ : Là thời kì cải tạo cách mạng xã hội tư bản chủ nghĩa

thành xã hội xã hội chủ nghĩa, bắt đầu từ khi giai cấp công nhân giành được
chính quyền và kết thúc khi xây dựng xong các cơ sở của chủ nghĩa xã hội. Đặc
trưng kinh tế của thời kì quá độ lên CNXH là cơ cấu kinh tế nhiều thành phần.
1. Tính tất yếu khách quan : C.Mac khẳng định :”Giữa xã hội 4 bản chủ nghĩa
và xã hội+ sản chủ nghĩa là một thời kỳ cải biến cách mạng từ xã hội này sang
xã hội kia thích ứng với thời kỳ ấy là một thời kỳ quá độ chính trị và nhà nước
của thời kỳ ấy không thể là cái gì khác hơn là nền chuyên chính cách mạng của
giai cấp vô sản” V.I.lênin khẳng định :”Về lý luận không thể nghi ngờ gì được
rằng giữa chủ nghĩa 4 bản và chủ nghĩa+ sản có một thời kỳ quá độ nhất định”
Thời kì quá độ chia làm 2 loại:
• Quá độ trực tiếp là từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa
+ sản đối với những nước đã trải qua chủ nghĩa tư bản phát triển =>Cho đến
nay thời kỳ quá độ trực tiếp tiến lên chủ nghĩa
+ sản từ chủ nghĩa tư bản phát triển chưa từng diễn ra. • Quá Độ gián tiếp từ
chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa
+ sản đối với những nước chưa trải qua chủ nghĩa tư bản phát triển. o Chủ
nghĩa xã hội là một thời kỳ tất yếu và khách quan *Đặc điểm của thời kì quá độ
lên CNXH :
• Về kinh tế :
-Tất yếu tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần, trong đó có thành phần đối lập.
- Thời kỳ quá độ tồn tại 5 thành phần kinh tế:
+Kinh tế gia trưởng
+Kinh tế hàng hóa nhỏ
+Kinh tế tư bản
+Kinh tế tư bản nhà nước
+Kinh tế xã hội chủ nghĩa
- Lực lượng sản xuất phát triển chưa đồng đều.
- Nền kinh tế nhiều thành phần trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã
hội được xác lập trên cơ sở khách quan của sự tồn tại nhiều loại hình
sở hữu về tư liệu sản xuất với những hình thức tổ chức kinh tế đa
dạng, đan xen hỗn hợp và tương ứng với nó là những hình thức phân
phối khác nhau.
• Về chính trị:-Là việc thiết lập, tăng cường chuyên chính vô sản mà
thực chất của nó là việc giai cấp công nhân nắm và sử dụng quyền lực
nhà nước để cải tạo, tổ chức xây dựng xã hội mới và trấn áp những
thế lực phản động chống phá chế độ XHCN. – Cuộc đấu tranh diễn ra
trong điều kiện mới – giai cấp công nhân đã trở thành giai cấp cầm
quyền -Do kết cấu kinh tế của CNXH đa dạng lên cóckeets cấu giai
cấp cũng khá phức tạp : Giai cấp công nhân, nông dân, tầng lớp trí
thức,...
• Về tư tưởng – văn hóa : - Thời kỳ này tồn tại nhiều tư tưởng, văn
hóa khác nhau, chủ yếu là tư tưởng – vănhóa vô sản và tư tưởng – văn
hóa tư sản. – Giai cấp công nhân thông qua đội tiền phong là Đảng
Cộng sản từng bước thực hiện tuyên truyền phổ biến những tư tưởng
khoa học và cách mạng của giai cấp công nhân trong toàn xã hội o
Đảm bảo đáp ứng nhu cầu tư tưởng Văn hóa ngày càng tăng của nhân
dân.
• Về xã hội :
-Còn tồn tại nhiều giai cấp tầng lớp và sự khác biệt giữa các giai cấp
tầng lớp xã hội , Các giai cấp tầng lớp vừa hợp tác vừa đấu tranh với
nhau o thời kỳ đấu tranh giai cấp chống áp bức bất công xóa bỏ tệ nạn
xã hội và những tàn dư của xã hội cũ để lại thiết lập công bằng
• liên hệ :
- Việt Nam hiện nay chủ trương phát triển về nền kinh tế nhiều thành
phần với sự đa dạng hóa về hình thức sở hữu => Ở Việt Nam hiện nay
có nhiều giai cấp, tầng lớp khác nhau: giai cấp công nhân, giai cấp
nông dân, đội ngũ trí thức, đội ngũ doanh nhân,…
- Mặc dù chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước là thực hiện
phát triển, đảm bảo sự công bằng, bình đẳng nhưng nông thôn, miền
núi, vùng sâu vùng xa điều kiện còn khó khăn nên vẫn còn một
khoảng cách nhất định so với sự phát triểnở vùng đồng bằng, thành
thị; giữa lao động trí óc và lao động chân tay còn khoảng cách
- Con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta là sự phát triển quá
độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa