Chuyên đề : PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC-Theo hướng ra đề thi của BỘ GIÁO DỤC

OÂN LUYỆN PHÖÔNG TRÌNH LÖÔÏNG

GIAÙC
A. ÔN LÝ THUYẾT:

• Ôn tập : Giá trị lượng giác các góc đặc biêt, giá trị lượng giác của các cung góc
có liên quan đặc biêt. Các công thức cơ bản, công thức lượng giác…
• Ôn tập : Phương trình lượng giác cơ bản, các PTLG thường gặp và cách giải.

B.ÔN TẬP CÁCH GIẢI CÁC DẠNG PHƯƠNG TRÌNH THƯỜNG GẶP.
VÍ DỤ-CÁCH GIẢI –GIẢI HOẶC HƯỚNG DẪN VÀ BÀI TẬP.
I. Phöông trình baäc hai ñoái vôùi moät haøm soá löông giaùc:
2cos 4 x + 6co s 2 x + 1 + 3cos 2 x
Ví dụ 1) Giaûi phöông trình : = 0 (1)
cos x
1 − cos x(2 cos x + 1) − 2 sin x
Ví dụ 2) Giaûi phöông trình : = 1 (2)
1 − cos x
Ví dụ 3) Giaûi phöông trình : 3cosx − 2 = −3(1 − cosx).cot 2 x (3)
Ví dụ 4) Giaûi phöông trình : sin 6 x + cos 6 x = 2cos 2 x − 1 (4)
Ví dụ 5) Tìm caùc nghieäm treân khoaûng ( 0;  ) cuûa phöông trình :
 sin 3x − cos 3 x 
7 − cosx  = 4 − cos 2 x (5)
 2sin 2 x − 1 
HƯỚNG DẪN GIẢI CÁC VÍ DỤ:

Ví dụ 1) +Đk x  + m .
2
2cos 4 x + 6co s 2 x + 1 + 3cos 2 x
=0
cos x
 2 ( 2 cos 2 2 x − 1) + 3(1 + cos 2 x + 1 + 3cos 2 x) = 0
 k
cos 2 x = 1  x=
 2 cos2 2 x − 3 cos 2 x + 1 = 0  
2

cos 2 x = 1  x =   + k
 2  6
k
Họ x = thỏa ĐK khi k = 2h  x = h
2

Vậy (1) có 3 họ nghiệm là: x = h ; x =  + k ; h, k  Z .
6

DẠY ÔN LỚP 11 và LUYỆN THI ĐẠI HỌC 1

 Chuyên đề : PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC-Theo hướng ra đề thi của BỘ GIÁO DỤC
Ví dụ 4) +Biến đổi:
sin 6 x + cos6 x = (sin 2 x ) + (cos2 x) 3 =
3

3
= (sin 2 x + cos2 x) 3 − 3 sin 2 x cos2 x(sin 2 x + cos2 x) = 1 − sin 2 2 x =
4
3 1
= cos2 2 x +
4 4
3 1
(4)  cos2 2 x + = cos 2 x  3 cos2 2 x − 4 cos 2 x + 1 = 0
4 4
cos 2 x = 1  x = k
  
cos 2 x = 1  x =  1 arccos 1 + k 2
 3  2 3
* BAØI TAÄP TÖÔNG TÖÏ :
4sin 2 2 x + 6sin 2 x − 9 − 3cos 2 x
1) Giaûi phöông trình : =0
cos x

2) Giaûi phöông trình :

( )
cos x 2sinx + 3 2 − 2cos 2 x − 1
=1
1 + sin 2 x
3) Giaûi phöông trình : 5sinx − 2 = 3(1 − sinx).tan 2 x
17
4) Giaûi phöông trình : sin8 x + cos8 x = cos 2 2 x
16
5 Tìm caùc nghieäm treân khoaûng ( 0; 2 ) cuûa phöông trình :
 cos 3x + sin 3x 
5  sinx +  = 3 + cos 2 x
 1 + 2sin 2 x 
II. Phöông trình baäc nhaát theo sin vaø coâsin cuøng moät cung:
Phöông trình daïng : asinx + bcosx = c , vôùi a.b  0
Ví duï 1: Giaûi phöông trình : 4 cos3 2 x + 3 sin 6 x = 2 cos 4 x + 3 cos 2 x (1)
3 1
Ví duï 2: Giaûi phöông trình : 8sinx = + (2)
cosx sinx
Ví duï 3: Giaûi phöông trình : sin 2 x − cos 2 x − cos x − sin x = 0 (3)
Ví duï 4: Giaûi phöông trình : 9 sin x + 3 cos x − 3 sin 2 x + cos 2 x = 8 (4)
Ví duï 5: Giaûi phöông trình : 2cos3 x + cos 2 x + sinx = 0 (5)
Ví duï 6: Giaûi phöông trình : sin 3 x + cos3 x = sinx − cosx (6)
Ví duï 7: Giaûi phöông trình : 4 (sin 4 x + cos 4 x) + 3 sin 4 x = 2 (7)
Ví dụ 8: Giải phương trình : 3(sin 3x − cos x) = cos3x + sin x (8)

*HƯỚNG DẪN GIẢI CÁC VÍ DỤ:

Ví dụ 1: (1)  (4 cos3 2 x − 3 cos 2 x ) + 3 sin 6 x = 2 cos 4 x

1 3
 cos 6 x + 3 sin 6 x = 2 cos 4 x  cos 6 x + sin 6 x = cos 4 x
2 2
 
 cos 6 x −  = cos 4 x .
 3
DẠY ÔN LỚP 11 và LUYỆN THI ĐẠI HỌC 2
 Chuyên đề : PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC-Theo hướng ra đề thi của BỘ GIÁO DỤC
sin x  0 m
Ví dụ 2: + ĐK :   sin 2 x  0  x  (m  Z )
cos x  0 2
+ (2)  4 sin 2 x sin x = 3 sin x + cos x  2(cos x − cos3x) = 3 sin x + cos x
1 3  
 cos x − sin x = cos 3x  cos x +  = cos 3x
2 2  3
1 1 3 1
Ví dụ 7: + Biến đổi : sin 4 x + cos4 x = 1 − sin 2 2 x = 1 − (1 − cos 4 x) = + cos 4 x
2 4 4 4
1 3 1
+ (7)  3 + cos 4 x + 3 sin 4 x = 2  cos 4 x + sin 4 x = −
2 2 2
   2
 cos 4 x −  = cos 3(sin 3x − cos x) = cos3x + sin x
 3 3
*BAØI TAÄP TÖÔNG TÖÏ :
1) Giaûi phöông trình : 3 sin 3x − 3 cos9 x = 2 cos3x + 4 sin 3 3x
3 1
2) Giaûi phöông trình : 8cosx = +
sin x cosx
3) Giaûi phöông trình : sin 2 x + 2sin x − 1 = 4sin2 xcosx + cos 2 x − 2sin x cos 2 x
4) Giaûi phöông trình : sinx + 4cos x − sin 2 x + 2cos 2 x = 1
5) Giaûi phöông trình : 2sin 3 x − cos 2 x + cosx = 0
6) Giaûi phöông trình : sin 3 x − cos3 x = sinx + cosx
7) Giaûi phöông trình : ( )
8 sin 6 x + cos6 x − 3 3 sin 4 x = 2
8) Giải phương trình : 3(cos3x + sin x) = sin 3x − cos x

III. Phöông trình ñaúng caáp theo sin vaø coâsin cuøng moät cung:
1) Phöông trình ñaúng caáp baäc hai theo sin vaø coâsin :
• Phöông trình coù daïng : asin2x + bsinxcosx + ccos2x + d = 0. (1)
Ví duï 1: Giaûi phöông trình cos2x - 3 sin2x = 1 + sin2x (1)
Ví duï 2: Giaûi phöông trình 4sin2x – 3sinxcosx + 3 + 4 cos2x = 4( ) (2)
Ví dụ 3: Giaûi phöông trình : 10cos2x – 5sinxcosx + 3sin2x = 4 (3)
Ví dụ 4: Giaûi phöông trình : cos2x + sinxcosx + 3sin2x = 3. (4)

* HƯỚNG DẪN GIẢI CÁC VÍ DỤ

Ví dụ 1: (1)  (cos2 x − sin 2 x ) − 3 sin 2 x = 1  cos 2 x − 3 sin 2 x = 1
1 3 1   
 cos 2 x −
sin 2 x =  cos 2 x +  = cos
2 2 2  3 3
Ví dụ 2: +Xét cosx = 0 thì sin 2 x = 1 nghiệm đúng phương trình (2).

Vậy (2) có nghiệm x = + k .
2
1
+Xét cos x  0 . Chia hai vế PT(2) cho cos2 x và thay 2
= 1 + tan 2 x và đặt ăn
cos x
phụ t = tanx :

DẠY ÔN LỚP 11 và LUYỆN THI ĐẠI HỌC 3

 Chuyên đề : PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC-Theo hướng ra đề thi của BỘ GIÁO DỤC
3  
Ta có : 4t 2 − 3t + 3 + 4 = 4(1 + t 2 )  t =  tan x = tan  x = + k
3 6 6
 
Vậy PT (2) có hai họ nghiệm là : x = + k ; x = + k ; k Z
2 6
*BAØI TAÄP TÖÔNG TÖÏ:
1) Giaûi phöông trình : 3sin2x - 5 3 sinxcosx – 6cos2x = 0
2) Giaûi phöông trình : sin2x + (1 + 3)sin x cos x + 3cos 2 x = 0
3) Giaûi phöông trình : 2sin2x + sinxcosx – 5cos2x = 1
4) Giaûi phöông trình : cos2x – 3sin2x – 4sinxcosx = 0
2) Phöông trình ñaúng caáp baäc cao theo sin vaø coâsin cuøng moät cung:
Ví dụ 1: Giải phương trình: cos3 x = sin x + cos x (1) (đẳng cấp bậc 3)
Giải cách 1:
+ cosx = 0 không nghiệm đúng (1)
+ cosx  0, chia hai vế (1) cho cos3x được : 1 = tan x(1 + tan 2 x) + (1 + tan x)
 t (t 2 + t + 1) = 0  t = 0  tan x = 0  x = k (với t = tanx )
Giải cách 2:
(1)  cos x(cos2 x − 1) = sin x  cos x sin 2 x + sin x = 0  sin x(sin x cos x + 1) = 0
 sin x(sin 2 x + 2) = 0  sin x = 0  x = k
Ví dụ 2: Giải phương trình: 3 sin 3 x − 2 cos3 x + sin 2 x cos x + 2 cos x = 0 (2)
(đẳng cấp bậc 3)
Giải cách 1:
+ cosx = 0 không nghiệm đúng (2)
+ cosx  0, chia hai vế (2) cho cos3x được :
3 tan 3 x − 2 + tan 2 x + 2(1 + tan 2 x)  3t 3 + 3t 2 = 0  3t 2 (t + 3) = 0

t = 0  tan x = 0  x = k
  
t = − 3  tan x = − 3  x = −  + k
 3
Giải cách 2:
( )
(2)  3 sin 3 x + sin 2 x cos x + 2 cos x(1 − cos2 x) = 0
( )
 sin 2 x( 3 sin x + cos x) + 2 cos x sin 2 x = 0  sin 2 x 3 sin x + 3 cos x = 0

sin x = 0  x = k  x = k
  
sin x + 3 cos x = 0  tan x = − 3  x = −  + k
 3
*BAØI TAÄP TÖÔNG TÖÏ: Có thể giải lại các bài trong các ví dụ và bài tập tương tự ở
phân PT đưa về PT bậc nhất theo sin và côsin cùng một cung như :
1) Giaûi phöông trình sinxsin2x + sin3x = 6cos3x (đẳng cấp bậc 3)
2) Giaûi phöông trình sin3x + cos3x + 2cosx = 0 (đẳng cấp bậc 3)
3
3) Giaûi phöông trình sinx – 4sin x + cosx = 0 (đẳng cấp bậc 3)
4) Giaûi phöông trình : sin x − cos x = sinx + cosx
3 3
(đẳng cấp bậc 3)
5) Giaûi phöông trình : 8(sin x + cos x ) − 3 3 sin 4 x = 2
6 6
(đẳng cấp bậc 6)
6) Giải phương trình : 3(cos3x + sin x) = sin 3x − cos x (đẳng cấp bậc 3)
DẠY ÔN LỚP 11 và LUYỆN THI ĐẠI HỌC 4
 Chuyên đề : PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC-Theo hướng ra đề thi của BỘ GIÁO DỤC
7) Giaûi phöông trình : sin 3 x + cos3 x = sinx − cosx (đẳng cấp bậc 3)
8) Giaûi phöông trình : 4 (sin 4 x + cos 4 x) + 3 sin 4 x = 2 (đẳng cấp bậc 4)
9) Giải phương trình : 3(sin 3x − cos x) = cos3x + sin x (đẳng cấp bậc 3)
10) Giaûi phöông trình : sin 6 x + cos 6 x = 2cos 2 x − 1 (đẳng cấp bậc 6)

IV. Phương trình chứa tổng (hoặc hiệu) và tích của sin và côssin cùng một cung:
1) Phương trình chứa tổng và tích (còn gọi là phương trình đối xứng theo sin và
côsin)

• Dạng phương trình: a(sinx + cosx) + bsinx.cosx + c = 0 (a,b,c  R) (1)

 
• Cách giải : Đặt t = sinx + cosx = 2 sin  x +   t  2
 4
t 2 −1
 t 2 = 1 + 2 sin x cos x  sin x cos x = (*)
2
t 2 −1
(1)  at + b. + c = 0  bt 2 + 2at + 2c − b = 0 (1.1) .
2
Giải phương trình (1.1) chọn nghiệm t = t0 thỏa mãn t 0  2 .
Thay giá trị t0 vào PT (*) và giải PT sin2x = t 02 − 1 để tìm x.
2) Phương trình chứa hiệu và tích ( còn gọi là phương trình phản xứng)

• Dạng phương trình: a(sinx - cosx) + bsinx.cosx + c = 0 (a,b,c  R) (2)

 
• Cách giải : Đặt t = sinx - cosx = 2 sin  x −   t  2
 4
1− t 2
 t 2 = 1 − 2 sin x cos x  sin x cos x = (**)
2
1− t 2
(1)  at + b. + c = 0  bt 2 − 2at − 2c − b = 0 (2.1) .
2
Giải phương trình (2.1) chọn nghiệm t = t0 thỏa mãn t 0  2 .
Thay giá trị t0 vào PT (**) và giải PT sin2x = 1- t 02 để tìm x.

Ví dụ 1: Giải phương trình (sin x − cos x)sin 2x + 12(cos x − sin x) + 12 cos 2x = 0 (1)
 
Ví dụ 2: Giải phương trình 8 cos 2 x − 3 sin 2 x sin x = 3 sin 2 x cos x − 7 2 sin  x +  (2)
 4
Ví dụ 3: Giải phương trình sin 3 x + sin 2 x + 2 cos x − 2 = 0 (3)
Ví dụ 4: Giải phương trình sin x cos x + 12(sin x − cos x + sin 2 x) − sin x cos x = 12 (4)
2 2

Ví dụ 5: Giải phương trình sin 2 x − sin x cos x + cos x + 2 sin 2 x(sin x − 1) = 1 (5)
Ví dụ 6: Giải phương trình (sin x cos x − 1) cos 2 x + cos x − sin x = 0 (1)

HƯỚNG DẪN CÁC VÍ DỤ:

Ví dụ 1: (1)  (sin x − cos x)sin 2x − 12(sin x + cos x) − 12 = 0

DẠY ÔN LỚP 11 và LUYỆN THI ĐẠI HỌC 5

 Chuyên đề : PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC-Theo hướng ra đề thi của BỘ GIÁO DỤC
sin x − cos x = 0 (1a)

12(sin x + cos x) − sin 2 x + 12 = 0 (1b)

(1a)  x = + k
4
t = −1
(1b)  t 2 − 12t − 13 = 0    t = −1 (t = sin x + cos x )
t = 13
k
+ t = −1  sin 2 x = 0  x =
2
 k
+ Vậy (1) có 2 họ nghiệm là x = + k ; x = (k  Z )
4 2

Ví dụ 4: (4) 
 (sin x − cos x )sin x cos x − 12(sin x − cos x) + 12 = 0
sin x − cos x = 0

sin x cos x − 12(sin x − cos x) + 12 = 0
 
x = 4

 x = k
 2

*BÀI TẬP TƯƠNG TỰ: Giải các phương trình sau :

 
1) 2 sin 2 x(sin x + cos x − 1) + 2 cos x −  = 2 .
 4
1
2) sin 4 x − cos4 x + sin 4 x = sin x − cos x
2
3) cos x + cos x + 2 sin x − 2 = 0
3 2

4) (3 + sin x )(3 + sin 2 x ) = 8(2 − cos x)

5) cos 2 x(1 + sin x cos x) + cos x + sin x = 0
6) sin 3 x − 3 sin 2 x − 6 cos x + 6 = 0

C. BÀI TẬP BỔ SUNG

Baøi 1:Giaûi caùc phöông trình sau :

 sin 3x 
a) 4 sin 2 x +  = 3 − cos 2 x ; b) sin 2 2 x + cos2 3x = sin 2 x + cos2 4 x
 1 − 2 cos x 
1
c) sin 3x − 4 cos 2 x − 3 sin x + 4 = 0 ; d) sin 3x + cos 2 x + sin x + sin 2 2 x + 1 = 0
2
cos6 x + sin 6 x + sin 2 x cos2 x − sin x cos x 1 4 − sin x cos x
e) = 0 ; g) cos x. cot2 x + =
2 cos x − 2 cos x sin x

DẠY ÔN LỚP 11 và LUYỆN THI ĐẠI HỌC 6

 Chuyên đề : PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC-Theo hướng ra đề thi của BỘ GIÁO DỤC
Baøi 2:Giaûi caùc phöông trình sau :
 
(
4 4 
) 
2 sin x + cos x + 2 sin  x +  cos x −  − 3
a)  4  4
=0
2 − 2 sin x
b) (sin x + cos x ) cot x = cos 2 x. cos x + 2 sin 3 x + cos3 x + sin 2 x. cos x
c) 10 cos2 x + cos x − 2 = 3(cos x − cos 2 x). cot g 2 x
( )
d) 2 cos x − 3 (2 sin x + cos x ) = sin 2 x − 3 sin x

Baøi 3:Giaûi caùc phöông trình sau :

1
a) 1 + sin x − cos x − sin 2 x − cos 2 x − sin 3 x + cos3 x = 0 ; b) 1 − sin x + cos x. cot 2 x =
tan 2 x
c) 1 + (1 + sin 2 x) cos x = sin 2 x + sin x(1 + cos2 x) ;
d) tan 2 x − 2 tan x + cot2 x + 2 cot x − 2 = 0

Baøi 4 : Giaûi caùc phöông trình :

a)
( )
8 sin 6 x + cos6 x (sin x − cos x )
+ sin 2 x − 1 = 0 ; b) sin 2 3x. cos 2 x + sin 2 x = 0
4 − 3 sin 2 2 x
sin 6 x + cos6 x + sin 4 x + cos4 x − 2 cos 2 x
c) =0 ; d) sin x. tan x + sin 2 x = tan x
5 cos 2 x − 3
e) 1 + (1 + sin 2 x) cos x = sin 2 x + sin x(1 + cos2 x) ; g) 2 cos2 x + cos x = 1 − cos 7 x

Baøi 5 : Giaûi caùc phöông trình :

2
 x x
a) (1 − sin 2 x) cos x − (1 − cos2 x) sin x = sin 2 x − 1 ; b)  sin − cos  + 3 cos x = 1 + 2
 2 2
c) 3 cos x(1 − cos 2 x) + 2 sin 2 x + sin x + cos 2 x = 0 ;
1 1  5 
d) − = 4 cos x − 
   3   4 
cos x −  sin  − x
 2  2 
e) 3 cos x(1 − cos 2 x) + 2 sin 2 x + sin x + cos 2 x = 0
f) sin 3 x + 3 cos3 x + cos 2 x = sin x cos2 x + 3 sin 2 x cos x

Bài 6: a) Giải phương trình

(1 + 2 cos x )sin x = 3
(1 − 2 cos x)(1 + cos x)
2 cos x − 2 cos3 x + 3 sin 3x
b) Giải phương trình : = cos x − 2
cos 2 x
3 cos 3x − 4 sin x cos2 x
c) Giải phương trình = 3
cos x

DẠY ÔN LỚP 11 và LUYỆN THI ĐẠI HỌC 7

 Chuyên đề : PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC-Theo hướng ra đề thi của BỘ GIÁO DỤC
D. CÁC ĐỀ THI ĐẠI HỌC TỪ NĂM 2003-2009.

Baøi 1:Giaûi caùc phöông trình sau :

cos 2 x 1
a) (KA-2003) cot x − 1 = + sin 2 x − sin 2 x
1 + tan x 2
2
b) (KB-2003) cot x − tan x + 4 sin 2 x =
sin 2 x
 x   x
c) (KD-2003) sin 2  − . tan 2 x − cos2 = 0
2 4 2
Baøi 2:Giaûi caùc phöông trình sau :
a) (KB-2004) 5 sin x − 2 = 3(1 − sin x) tan 2 x
b)(KD-2004) (2 cos x − 1)(2 sin x + cos x) = sin 2 x − sin x

Baøi 3:Giaûi caùc phöông trình sau :

a) (KA-2005) cos2 3x. cos 2 x − cos2 x = 0
b) (KB-2005) 1 + sin x + cos x + sin 2 x + cos 2 x = 0
  3
c) (KD-2005) cos4 x + sin 4 x + cos(x − ). sin( 3x − ) − = 0
4 4 2
Baøi 4:Giaûi caùc phöông trình sau :
a) (KA-2006)
( )
2 cos6 x + sin 6 x − sin x cos x
=0
2 − 2 sin x
x
b) (KB-2006) cot x + sin x(1 + tan x. tan ) = 4
2
c) (KD-2006) cos3x + cos 2 x − cos x − 1 = 0
Baøi 5:Giaûi caùc phöông trình sau :
a) (KA-2007) (1 + sin 2 x) cos x + (1 + cos2 x) sin x = 1 + sin 2 x
b) (KB-2007) 2 sin 2 2 x + sin 7 x − 1 = sin x
2
 x x
c) (KD-2007)  sin + cos  + 3 cos x = 2
 2 2
Baøi 6:Giaûi caùc phöông trình sau :
1 1  7 
a) (KA-2008) + = 4 sin  − x
sin x  3   4 
sin  x − 
 2 
b) (KB-2008) sin 3 x − 3 cos3 x = sin x cos2 x − 3 sin 2 x cos x
c) (KD-2008) 2 sin x(1 + cos 2 x) + sin 2 x = 1 + 2 cos x
Baøi 7:Giaûi caùc phöông trình sau :
a) (KA-2009) Giải phương trình
(1 − 2sin x ) cos x = 3.
(1 + 2sin x )(1 − s inx )
b) (KB-2009) Giải phương trình sin x + cos x sin 2x + 3 cos3x = 2(cos 4x + sin 3 x)
c) (KD-2009) Giải phương trình 3 cos5x − 2sin 3x cos 2x − sin x = 0 .

DẠY ÔN LỚP 11 và LUYỆN THI ĐẠI HỌC 8

 Chuyên đề : PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC-Theo hướng ra đề thi của BỘ GIÁO DỤC

F. MỤC THAM KHẢO THÊM VỀ CÁCH GIẢI PH.TRÌNH LƯỢNG GIÁC.

cos4 x-sin4x = cos2x – sin2x = Cos2x = 2cos2x -1 = 1-2sin2x.

*Caàn chuù yù ñeán caùc ñoàng nhaát löôïng giaùc thöôøng gaëp khi giaûi toaùn nhö:
1  sin2x = (sinx  cosx)2
3
Cos3x.sin3x+sin3x.cos3x = sin4x
4
1 1 + cos2 2 x 3 + cos 4 x
cos4 x + sin 4 x = 1 − sin 2 2 x = =
2 2 4
3 1 + 3 cos 2 x 5 + 3 cos 4 x
2
cos6 x + sin 6 x = 1 − sin 2 2 x = =
4 4 8
*Caàn chuù yù ñeán caùc soá haïng coù chöùa thöøa soá (cosx+sinx) laø: cos2x ; cos3x+sin3x ;
 
Cos4x-sin4x ; cos3x-sin3x ; 1+tanx ; cotx-tanx ; 2 sin  x +  ….
 4
Töông töï ñoái vôùi caùc soá haïng coù chöùa thöø soá cosx-sinx.
*Caùc pheùp bieán ñoåi löôïng giaùc thöôøng ñöôïc tieán haønh theo caùc höôùng sau:
+Haï baäc phöông trình(neáu coù).
+Ñöa veà cuøng cung:
-Neáu cuøng haøm vaø cuøng cung thì tieán haønh ñaët aån phuï.
-Neáu cuøng cung nhöng coøn hai haøm sin vaø coâsin thì thöôøng bieán ñoåi veà ph.
trình tích
(Söû duïng caùc phöông phaùp phaân tích ña thöùc thaønh nhaân töû nhö: ñaët nhaân töû
chung,duøng haèng ñaúng thöùc,nhoùm haïng töû,nghieäm tam thöùc baäc hai)
-Neáu cuøng cung vaø coøn hai haøm sin ; coâsin vôùi baäc caùc haïng töû hôn,keùm nhau
2n (vôùi n laø soá töï nhieân) thì ta coù theå chia hai veá cuûa phöông trình cho coskx hoaëc
sinkx (k laø baäc lôùn nhaát trong phöông trình) ñeå ñöa phöông trình ñaõ cho veà daïng
coøn chöùa duy nhaát haøm tang hoaëc coâtang cuûa moät cung roài tieán haønh ñaët aån phuï.

DẠY ÔN LỚP 11 và LUYỆN THI ĐẠI HỌC 9