1.10.

2023

c

R1 R2
+
iL
E a b
- RL
R2 R1

EEM 2101
Devreler Kuramı I
2023-2024
Doç. Dr. Figen ERTAŞ

- +

İÇERİK
• GİRİŞ
Tanımlar (Akım, Gerilim, Güç, Enerji, Aktif-Pasif Eleman, Bağımsız-Bağımlı Kaynaklar, Açık
ve Kısa Devre)
2. REZİSTİF DEVRELER
Kirchhoff Kanunları, Gerilim ve Akım Bölücü, Seri ve Paralel Elemanlar,
3. REZİSTİF DEVRELERDE ANALİZ YÖNTEMLERİ
Düğüm Gerilimleri ve Çevre Akımları Yöntemi
4. DEVRE TEOREMLERİ
Kaynak Dönüşümleri, Süperpozisyon Teoremi, Thevenin ve Norton Teoremleri, Max Güç
Transferi
5. İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİLER
İşlemsel Kuvvetlendirici Tanımı, İdeal İşlemsel Kuvvetlendirici, İşlemsel Kuvvetlendirici ile
Düğüm Analizi, İşlemsel Kuvvetlendiricilerin Karakteristikleri, İşlemsel Kuvvetlendiriciler ile
Tasarımlar
6. ENERJİ DEPOLAMA ELEMANLARI
Kondansatörler, Kondansatörde Depolanan Enerji, Kondansatörlerin Seri-Paralel Bağlanması,
Bobinler, Bobinde Depolanan Enerji, Bobinlerin Seri-Paralel Bağlanması, Anahtarlı Devrelerde
Başlangıç Koşulları
7. RL VE RC DEVRELERİ
I. Dereceden Devrelerin Sabit Girişe Cevabı, I. Dereceden Devrelerin Kararlılığı, Birim
Basamak Girişi, I. Dereceden Devrelerin Birim Basamak Girişe Cevabı
8. RLC DEVRELERİ
İki Enerji Depolama Elemanlı (RLC) Devrelerin Dif. Denklemi, II. Dereceden Dif. Denklem
Çözümü (Doğal Çözüm), Paralel RLC Devrelerin Doğal Çözümleri, RLC Devrelerin Zorlanmış
Çözümleri, RLC Devrelerin Tam Çözümleri, Devre Analizinde Durum Değişkenleri Yaklaşımı
2

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 1

 1.10.2023

KAYNAKLAR
1.Introduction to Electric Circuits, 5th Edition
Richard C. Dorf & James A. Svoboda, John Wiley &
Sons, 2001
2.Electric Circuits, 6th Edition
James W. Nilsson & Susan A. Riedel, Prentice Hall
3.Introductory Circuits for Electrical and Computer
Engineering
James W. Nilsson & Susan A. Riedel, Prentice Hall
4.Engineering Circuit Analiysis, 6th Edition
William H. Hayt, Jack e. Kemmerly & Steven M.
Durbin, Mc Graw Hill
3

1. ELEKTRİK DEVRELERİNE GİRİŞ

TANIMLAR

AKIM

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 2

 1.10.2023

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 3

 1.10.2023

ÖRNEK

GERİLİM

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 4

 1.10.2023

GÜÇ VE ENERJİ

ÖDEV 1-

10

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 5

 1.10.2023

AKTİF-PASİF ELEMANLAR

11

DİRENÇ

12

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 6

 1.10.2023

BAĞIMSIZ KAYNAKLAR

13

BAĞIMLI KAYNAKLAR

14

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 7

 1.10.2023

15

2. REZİSTİF DEVRELER
KIRCHHOFF KANUNLARI

16

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 8

 1.10.2023

Kirchhoff’un Akım Kanunu (KCL):

17

Kirchhoff’un Gerilim Kanunu (KVL):Bir devrede, kapalı bir çevrim boyunca

gerilimlerin cebirsel toplamı her zaman SIFIRDIR. Burada cebirsel terimi,
çevrim boyunca elemanlar üzerindeki gerilimlerin işaretlerine (polarite)
bağımlılığı ima etmektedir. Aşağıdaki devreyi düşünelim:

18

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 9

 1.10.2023

ÖRNEK:

19

ÖDEV 2-

TEK DÖNGÜLÜ DEVRE - GERİLİM BÖLÜCÜ

20

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 10

 1.10.2023

ÖRNEK:

21

ÖDEV 3-

22

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 11

 1.10.2023

PARALEL DİRENÇLER VE AKIM BÖLME

23

24

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 12

 1.10.2023

25

SERİ GERİLİM - PARALEL AKIM KAYNAKLARI

26

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 13

 1.10.2023

27

28

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 14

 1.10.2023

DEVRE İNDİRGEME

29

8//8=4

2+4=6

6//18=4.5

4.5//9=3

1
i1  is
2

30

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 15

 1.10.2023

SERİ VE PARALEL ELEMANLAR İÇİN EŞDEĞER DEVRELER

31

3. DİRENÇLİ DEVRELERDE ANALİZ YÖNTEMLERİ

A. Akım Kaynaklı Devrelerin Düğüm Gerilimi Analizi

32

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 16

 1.10.2023

33

34

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 17

 1.10.2023

ÖRNEK:

35

36

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 18

 1.10.2023

37

38

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 19

 1.10.2023

B. Akım ve Gerilim Kaynaklı Devrelerin Düğüm Gerilimi Analizi

39

40

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 20

 1.10.2023

ÖRNEK:

41

ÖDEV 4-

Cevap

ÖDEV 5-

Cevap
42

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 21

 1.10.2023

C. Bağımlı Kaynaklar ile Düğüm Gerilimleri Analizi

ÖRNEK

43

ÖRNEK

ÖDEV 6- ÖDEV 7-

44

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 22

 1.10.2023

D. Bağımsız Gerilim Kaynakları ile Çevre Akımları

45

46

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 23

 1.10.2023

47

48

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 24

 1.10.2023

E. Akım Kaynakları ile Çevre Akımları Analizi

49

ÖRNEK

50

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 25

 1.10.2023

51

52

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 26

 1.10.2023

53

ÖDEV 8-

54

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 27

 1.10.2023

Düğüm Gerilimleri ile Çevre Akımları Methodlarının Karşılaştırılması

Ödev:

55

Ödev 9- Ödev 10-

Ödev 12-

Ödev 11-

56

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 28

 1.10.2023

Ödev 13- Ödev 14-

Ödev 15-

57

3. DEVRE TEOREMLERİ
KAYNAK DÖNÜŞÜMLERİ

58

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 29

 1.10.2023

59

60

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 30

 1.10.2023

61

ÖRNEK

ÖRNEK

62

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 31

 1.10.2023

ÖDEV 16-
ÖDEV 17-

63

SÜPERPOZİSYON - TOPLAMSALLIK

ÖRNEK

64

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 32

 1.10.2023

ÖRNEK

ÖDEV 18- ÖDEV 19-

65

THEVENİN TEOREMİ

66

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 33

 1.10.2023

ÖRNEK

67

ÖRNEK

68

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 34

 1.10.2023

69

Thevenin Eşdeğer Devresinin Bulunma Yöntemleri



70

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 35

 1.10.2023

ÖDEV
20

ÖDEV
21

ÖDEV
22

ÖDEV
23

ÖDEV
24

71

NORTON EŞDEĞER DEVRESİ

ÖRNEK

72

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 36

 1.10.2023

ÖRNEK

Norton Eşdeğer Devresinin Bulunma Yöntemleri



73

74

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 37

 1.10.2023

ÖRNEK

ÖDEV
25- ÖDEV
26-

75

MAX GÜÇ TRANSFERİ

76

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 38

 1.10.2023

77

ÖRNEK

ÖDEV 27 ÖDEV 28

78

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 39

 1.10.2023

4. İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİLER

79

80

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 40

 1.10.2023

81

İdeal Opamp

ÖRNEK

82

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 41

 1.10.2023

İDEAL OPAMPLI DEVRELERDE DÜĞÜM ANALİZİ

1º -

2º -
3º -

ÖRNEK

83

ÖRNEK

84

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 42

 1.10.2023

85

ÖDEV 29- ÖDEV 30-

OPAMPLI DEVRELER
Eviren Kuvvetlendirici Evirmeyen Kuvvetlendirici

86

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 43

 1.10.2023

Gerilim İzleyici (Buffer) Toplayan Kuvvetlendirici

Fark Kuvvetlendirici
Akım-Gerilim Çevirici

87

OPAMPIN EŞDEĞER DEVRESİ

1º -
2º -
3º -

88

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 44

 1.10.2023

89

ÖDEV 31-

ÖDEV 32-

Cevap: V0=6Va-3Vb 90

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 45

 1.10.2023

ENERJİ DEPOLAMA ELEMANLARI

Kondansatör:

Kapasite:

91

Örnek:

 
92

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 46

 1.10.2023

Örnek:

93

Ödev 33-

KONDANSATÖRDE ENERJİ DEPOLANMASI

94

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 47

 1.10.2023

Örnek:

95

Örnek:

96

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 48

 1.10.2023

SERİ VE PARALEL KONDANSATÖRLER

97

98

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 49

 1.10.2023

Örnek:

99

ÖDEV 34-35

BOBİN

100

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 50

 1.10.2023

 
101

ÖDEV:

102

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 51

 1.10.2023

BOBİNDE ENERJİ DEPOLANMASI

Örnek:

103

SERİ VE PARALEL BOBİNLER

104

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 52

 1.10.2023

Örnek:

Ödev 37-
Ödev 36-

Ödev 38-

105

ANAHTARLI DEVRELERDE BAŞLANGIÇ KOŞULLARI

Değişken Bobin Kondansatör

GERİLİM

AKIM

GÜÇ

ENERJİ

106

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 53

 1.10.2023

Örnek:

107

Örnek:

Örnek:

108

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 54

 1.10.2023

Örnek:

109

Ödev 39-

Cevap:
110

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 55

 1.10.2023

Ödev 40-

Cevap:

111

OPAMP VE RC DEVRELERİ

Şekil 1

112

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 56

 1.10.2023

Şekil 2

Ödev 41:

Ödev 42:

113

I. DERECE DEVRELER (RL ve RC DEVRELERİ)

114

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 57

 1.10.2023

115

I. DERECE RL ve RC DEVRELERİN SABİT GİRİŞE CEVABI

116

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 58

 1.10.2023

117

118

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 59

 1.10.2023

119

Tam cevap Doğal cevap

Zorlanmış cevap

120

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 60

 1.10.2023

Örnek

121

122

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 61

 1.10.2023

Örnek

123

Ödev
43-

Cevap:

Ödev
44-

Cevap:
124

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 62

 1.10.2023

I. DERECE DEVRELERİN KARARLILIĞI

t
t

125

126

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 63

 1.10.2023

BİRİM BASAMAK KAYNAĞI

Darbe Kaynağı

127

128

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 64

 1.10.2023

I. DERECEDEN DEVRELERİN SABİT OLMAYAN KAYNAĞA CEVABI

129

130

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 65

 1.10.2023

Zorlama Fonksiyonuna Göre Zorlanmış Cevap

Zorlama Fonk. y(t) Zorlanmış Cevap xf(t)

1◦- Sabit, y(t)=M xf=N , sabit

2◦- Üstel, y(t)=M e-bt xf=N e-bt , üstel
3◦- Sinüsoidal, y(t)=M sin(ωt+θ) xf=A sinωt+B cosωt, sinüsoidal

Örnek

131

Tam Cevap

132

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 66

 1.10.2023

II. DERECEDEN DEVRELER VE ÇÖZÜMLERİ

133

Adım 1º

Adım 2º

Adım 3º

Adım 4º

134

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 67

 1.10.2023

135

136

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 68

 1.10.2023

Adım 1º

Adım 2º

Adım 3º

Adım 4º

Adım 5º

Adım 6º

Adım 7º

137

Örnek

138

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 69

 1.10.2023

Örnek

139

Ödev 46- Ödev 47-

140

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 70

 1.10.2023

II. DERECEDEN DİFERANSİYEL DENKLEMLERİN ÇÖZÜMLERİ-

DOĞAL CEVAP

141

1 º-

2 º-

3 º-

4 º-

5 º-

142

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 71

 1.10.2023

Örnek

143

Ödev 48- Ödev 49-

144

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 72

 1.10.2023

ZORLANMAMIŞ PARALEL RLC DEVRESİNİN DOĞAL CEVABI

145

sönümlü devre (1. durum)

kritik sönümlü devre (2. durum)
titreşimli devre
1º- Sönümlü Zorlanmamış Paralel RLC Devresinin Doğal Cevabı

146

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 73

 1.10.2023

Örnek

147

ZORLANMAMIŞ PARALEL RLC DEVRESİNİN DOĞAL ÇÖZÜMÜ

1º- SÖNÜMLÜ DEVRE

148
0

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 74

 1.10.2023

149

2º-KRİTİK SÖNÜMLÜ DEVRE

150

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 75

 1.10.2023

151

3º- TİTREŞİMLİ (SALINIMLI) DEVRE

152

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 76

 1.10.2023

153

Örnek

154

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 77

 1.10.2023

155

Ödev 50-

RLC DEVRESİNİN ZORLANMIŞ ÇÖZÜMÜ

156

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 78

 1.10.2023

Zorlama Fonksiyonu Kabul Edilen Çözüm

157

RLC DEVRESİNİN TAM ÇÖZÜMÜ

158

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 79

 1.10.2023

Ödev Ödev
51- 52-

Cevap Cevap
159

Örnek

160

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 80

 1.10.2023

161

162

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 81

 1.10.2023

DEVRE ANALİZİNDE DURUM DEĞİŞKENLERİ YAKLAŞIMI

163

164

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 82

 1.10.2023

165

166

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 83

 1.10.2023

167

KOMPLEKS DÜZLEMDE KUTUPLAR

168

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 84

 1.10.2023

169

170

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 85

 1.10.2023

171

Doç. Dr. Figen ERTAŞ 86