Chuẩn đoán thai

nghén
Dấu hiệu thai nghén Chẩn đoán phân biệt với Đọc được kết quả
thai nghén xét nghiệm có thai
 Định nghĩa
Khi có sự có thai và làm tổ của trứng tại tử cung, cơ thể người phụ
nữ có những thay đổi sinh lí --> gây nên các dấu hiệu gọi là triệu
chứng thai nghén.

Thời gian thai nghén kéo dài 266 ngày từ ngày thụ tinh hoặc 280 kể
từ ngày đầu tiên của kì kinh cuối nếu ngày kinh cuối thường xuyên
mỗi 28 ngày.
 Sinh lí thai nghén
Mang thai gây ra các thay đổi sinh lí trong tất cả các hệ thống cơ
quan của mẹ; hầu hết trở lại bình thường sau khi sinh.
- Chẩn đoán thai thường tương đối dễ dàng, người phụ nữ có một
chút nghi ngờ trước khi tới khám. Nhưng nhiều trường hợp khó
khăn, phải dựa vào các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng mới
chính xác và tránh nhầm lẫn với xác bệnh phụ khoa.

- Thai kì cần được chẩn đoán sớm.

- Theo thứ tự thời gian xuất hiện và vai trò các dấu hiệu giúp chẩn
đoán, chia thành: hướng tới có thai, có thể có thai, chắc chắn có
thai.
 Dấu hiệu hướng tới có thai
Mất kinh
- Một tình trạng trễ kinh trên 10 ngày ở một
phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có kinh đều
đặn phải nghĩ đến có thai.
- Ngày đầu của kì kinh cuối thường được sử
dụng để xác định tuổi thai và dự kiến ngày
dự sanh theo phương pháp của Nagelé.
--> Trễ kinh: có thay đổi về hoocmon do
thay đổi về cân nặng, stress, hội chứng
buồng trứng đa nang, bệnh lí tuyến giáp,...
 Dấu hiệu hướng tới có thai
Các triệu chứng sớm
- Tiêu hóa: Buồn nôn và nôn, táo
bón, tăng tiết nước bọt
- Thần kinh - nội tiết: dễ kích thích,
chán ăn hoặc thèm ăn, buồn ngủ
hay mệt mỏi.
- Tiểu tiện: tiểu rắt. Cần phân biệt với
nhiễm trùng tiểu.
 Dấu hiệu hướng tới có thai
Vú
- Thay đổi này thường rõ ở con so
- Căng vú
- Vú lớn lên, các tĩnh mạch dưới
da nổi nhiều, quầng vú sẫm màu.
- Hạt Montgomery.
 Dấu hiệu hướng tới có thai
Niêm mạc âm đạo
- Thay đổi thành màu tím (jacquemier)

Chất nhầy cổ tử cung

- Progesteron làm chất nhầy cổ tử cung đặc lại

Tăng sắc tố da Gương mặt thai nghén

- Đường giữa dọc thành bụng, quầng vú và mắt

 Dấu hiệu có thể có thai
Bụng lớn
- Thường từ sau tháng thứ 3
 Dấu hiệu có thể có thai
Cơn gò Braxton Hicks
- Xuất hiện từ tuần 9 - 10 trở đi,
không đều, không gây đau.
Dấu hiệu Hegar
- Khám tiểu khung thấy đoạn
dưới mềm hơn so với đáy tử cung
Dấu hiệu Noble
- Thân tử cung lớn lên và tròn
ra
- Cần phân biệt: u xơ tử cung,
lạc nội mạc tử cung, ứ huyết
tử cung, u phần phụ
 Dấu hiệu có thể có thai
Bập bềnh thai
- Khoảng giữa thai kì, khi kích thước thai nhỏ so với buồng tử cung
nhiều nước ối, ta có cảm giác thai bập bềnh trong tử cung

Sờ được dạng thai

- Vào khoảng giữa thai kì, có thể cảm giác được phần thai qua thành
bụng mẹ. Phân biệt với u xơ dưới thanh mạc
 Dấu hiệu có thể có thai
Hiện diện human chorionic gonadotropin (hCG)
Mức hCG trong thai kì: hCG do hợp bào nuôi tiết ra từ rất sớm, ngay khi trứng
làm tổ.
- Có thể phát hiện hCG vào ngày 8 - 9 sau rụng trứng.
- Thời gian tăng gấp đôi của hCG là 1,4 - 2,0 ngày.
- Đạt ngưỡng cao nhất lúc 60 - 70 ngày, giảm dần tới mức thấp nhất và giữ ổn
định vào khoảng 100 - 130 ngày.
 Dấu hiệu có thể có thai
Xét nghiệm định tính (nước tiểu)
- Độ nhạy cao ở nồng độ thấp 25mUI hoặc 1500mUI
- Lưu ý dương tính giả và âm tính giả
 Dấu hiệu có thể có thai
Xét nghiệm định lượng (máu)
- Nồng độ 2mUI/ml 8 ngày sau rụng
trứng.
- Nếu >100000mUI nghĩ tới thai trứng.
- Nếu tăng thấp hơn bình thường: dự
báo tình trạng hỏng thai hoặc thai
ngoài tử cung.
- Beta hCG 1700mUI đến 2000mUI, khi
siêu âm với đầu dò âm đạo sẽ nhìn
thấy túi thai trong buồng tử cung.
- Âm tính giả: ít gặp
 Dấu hiệu chắc chắn có thai
Tim thai
- Nghe được vào tuần 20 - 22
(máy Doppler tuần 10 - 12)
- Tần số 120 - 160 lần/phút
Cử động thai
- Có thể sờ được qua thành bụng
mẹ từ tuần thứ 20 của thai . Có
thể nhìn thấy cử động thai.
 Dấu hiệu chắc chắn có thai
Siêu âm
- Túi thai, từ tuần lễ thứ 5 sau khi tắt .
- Cấu trúc phôi từ tuần lễ 6 - 7.
- Tim thai từ tuần lễ 7 - 8.
- Hoạt động thai từ tuần lễ thứ 9
- Trước tuần lễ thứ 14, với siêu âm đo chiều dài đầu mông là
phương pháp tốt nhất để dự đoán tuổi thai (sai số 4 ngày).
 Dấu hiệu chắc chắn có thai
- Tuổi thai có thể ước lượng bằng một số cách đo lường sau:
+ Tuổi thai (số ngày) = kích thước trung bình của túi thai + 30
+ Tuổi thai (số ngày) = kích thước phôi + 36
+ Sau tuần 14, đường kính lưỡng đỉnh của thai nhi là chỉ số chính
xác nhất để tính tuổi thai.
Tham khảo sách sản khoa hình minh họa