11.

CO TO JEST ZBIEŻNOŚĆ KOŁA I JEKIE PEŁNI FUNKCJE (PROSZĘ

NARYSOWAĆ SCHEMAT)
a) ZBIEŻNOŚĆ CAŁKOWITA KÓŁ- różnica odległości
pomiędzy krawędziami obręczy kół, mierzonymi z
przodu i z tyłu obręczy, w płaszczyźnie poziomej
przechodzącej przez środki obrotu kół. Różnica ta
może przyjmować wartości dodatnie, gdy koła
skierowane są do wewnątrz (A<B) lub wartości
ujemne, gdy koła skierowane są na zewnątrz (A>B).
Ten drugi przypadek nazywany jest rozbieżnością
kół.

b) zbieżność połówkowa
kąty alfa wyznaczone są do osi geometrycznej pojazdu
kąty beta do osi symetrii pojazdu
a) zbieżność całkowita

b) ZBIEŻNOŚĆ POŁÓWKOWA KÓŁ

kąt pomiędzy płaszczyzną koła a osią geometryczną pojazdu dl koła przedniego, lub
osią symetrii pojazdu dla koła tylnego.
c) FUNKCJE
- powoduje zniwelowanie naturalnej skłonności pochylonych kół do rozchylania się na
zewnątrz w czasie jazdy,
- umożliwia równoległe w kierunku ruchu toczenie się kół jezdnych.

12. KLASYFIKACJA ZAWIESZEŃ

Zawieszenie- zespół elementów łączących osie kół z kadłubem samochodu
Klasyfikacja zawieszeń:
- zawieszenia zależne (sztywne) takie, w których oba koła osadzone są na
wspólnej sztywnej osi związanej z ramą lub nadwoziem elementami sprężystymi.
Zastosowanie:
- samochody ciężarowe
- w niektórych samochodach osobowych jako zawieszenia tylnich mostów
napędowych.
Zaletą rozwiązania jest prostota konstrukcji, ważna szczególnie w przypadkach
pojazdów o znacznym naciskach na osie.
- zawieszenia niezależne takie, w których każde z kół połączone jest z nadwoziem
(lub ramą) indywidualnie.
Zalety:
-zmniejszenie mas nie resorowanych samochodu
-korzystna kinematyka ruchu
-możliwe stosowanie bardzo miękkich elementów sprężystych.
Zawieszenia niezależne
-z podwójnymi wahaczami poprzecznymi
-z kolumnami prowadzącymi
-tylne z wahaczami wzdłużnymi
-tylne z wahaczami skośnymi
-wielodrążkowe
Zawieszenia ze sztywną osią i zawieszenia z wahaczami sprężynowymi
-ze sztywną osią
-z wahaczami sprężonymi
Schematy typowych niezależnych zawieszeń kół:

13. WYMIENIĆ ELEMENTY SPRĘŻYSTE WYSTĘPUJĄCE W UKŁADACH

ZAWIESZEŃ

ELEMENTY SPRĘŻYSTE:
-resory piórowe
-drążki skrętne
-sprężyny zwijane
-sprężyny pneumatyczne
-sprężyny gumowe
-stabilizatory

14. RODZAJE AMORTYZATORÓW

Ze względu na czynnik tłumiący

-olejowe
-olejowo- gazowe
-gazowe
Ze względu na budowę
-jednorurowe
-dwururowe
Ze względu na charakterystykę tłumienia
-o stałej charakterystyce tłumienia
-o zmiennej charakterystyce tłumienia
Ze względu na ciśnienie wewnątrz amortyzatora
-bezciśnieniowe
-niskociśnieniowe
-wysokociśnieniowe
 15. CO TO JEST PROMIEŃ ZATACZANIA (schemat). CO POWODUJE, OD
CZEGO JEST UZALEŻNIONY

PROMIEŃ ZATACZANIA- odległość

punktów utworzonych z przecięcia
płaszczyzny jezdni z osią pochylenia koła i
osią sworznia zwrotnicy.
CO POWODUJE
- zapewnia dobrą stateczność kierunkową,
- zapewnia pewny powrót w położenie do jazdy
na wprost
OD CZEGO JEST UZALEŻNIONY
Uzależniony jest od pochylenia koła, pochylenia
osi zwrotnicy oraz od głębokości przetłoczenia
obręczy.
Jego wartość uzależniona jest od miejsca
przecięcia się osi pochylenia koła i osi sworznia
zwrotnicy z płaszczyzną jezdni. Jeżeli miejsce
to znajduje się poniżej płaszczyzny jezdni to
promień jest dodatni, natomiast jeżeli znajduje
się ono powyżej to promień jest ujemny.

16. CO TO JEST KĄT POCHYLENIA OSI SWORZNIA ZWROTNICY I CO

POWODUJE?
KĄT POCHYLENIA OSI SWORZNIA ZWROTNICY- kąt pomiędzy obrotu sworznia
zwrotnicy a linią prostopadłą do płaszczyzny jezdni, patrząc w kierunku osi podłużnej
pojazdu.
CO POWODUJE?
Powoduje lekkie unoszenie się koła podczas skręcania. Powstające w wyniku tego siły
przyczyniają się do powracania kół położenie jazdy na wprost. Złe ustawienie może
spowodować szybsze zużywanie opon oraz ściąganie samochodu w bok.

17. CO TO JEST KĄT WYPRZEDZENIA OSI SWORZNIA ZWROTNICY I CO

POWODUJE?
KĄT WYPRZEDZENIA- kąt pomiędzy osią obrotu sworznia zwrotnicy a linią
prostopadłą do płaszczyzny jezdni, patrząc w kierunku osi poprzecznej pojazdu. Jeżeli
punkt przecięcia osi sworznia zwrotnicy z jezdnią wyprzedza punkt styku opony z
jezdnią, to kąt ten ma wartość dodatnią i jest to wyprzedzenie, w przeciwnym
wypadku kąt jest ujemny i nazywa się go opóźnieniem osi sworznia zwrotnicy.
CO POWODUJE?
Powoduje powstawanie momentu stabilizacyjnego od reakcji bocznych podłoża, co
przyczynia się do stabilizacji kół kierowanych (w szczególności przy dużych
prędkościach i dużym promieniu skrętu). Duże dodatnie wartości kątów wyprzedzenia
zapewniają większą stateczność.
18. PROSZĘ SCHARAKTERYZOWAĆ PRZEKŁADNIE KIEROWNICZE
STOSOWANE W POJAZDACH SAMOCHODOWYCH (ŚLIMAKOWA,
ŚRUBOWA, LISTWOWA)
ŚLIMAKOWA
Złożona jest ślimaka osadzonego na dolnym końcu wału kierownicy i zazębionego z
nim wycinka ślimacznicy osadzonego na wałku ramienia kierowniczego. Obracanie
ślimaka powoduje częściowy obrót ślimacznicy, a razem z nią ramienia kierowniczego.
ŚRUBOWA
Dolny koniec wału kierownicy zakończony jest śrubą, na którą założona jest nakrętka.
Pomiędzy nakrętką i śrubą umieszczone są kulki, za pomocą których wał współpracuje
z nakrętką. Nakrętka obejmuje widełki, które są osadzone razem z ramieniem
kierowniczym na wspólnym wałku. Nakrętka pociąga za sobą ramiona widełek, a te
powodują obrót wałka ramienia kierowniczego.
LISTWOWA (zębatkowa)
Składa się z koła zębatego osadzonego na dolnym końcu wału kierownicy i zazębionej
z nim zębatki, będącej jednocześnie częścią poprzecznego drążka kierowniczego.
Obracanie koła zębatego powoduje przesuwanie zębatki w prawo lub lewo.

19. PROSZĘ OPISAĆ ZASADĘ DZIAŁANIA UKŁADU TRAPEZOWEGO

20. PROSZĘ WYZNACZYĆ KRZYWĄ BŁĘDU UKŁADU TRAPEZOWEGO