Conda, Garillo, Maderazo, Reyes, LCFILIB Z20

Robin, & Trillana Tungkol sa Nipah Virus

Kasabay ng pag-unlad ng mundong kinabibilangan ang pagdiskubre ng mga sakit at virus

na kinakailangang iwasan dulot ng malubhang epekto nito sa kalusugan ng tao. Batay kina
Pandey et al. (2023) isang kasalukuyang umuusbong na zoonotic disease ang Nipah virus (NiV)
lalo na sa mga bansa sa Timog at Timog-silangang Asya. Inihayag ng mga siyentipiko na isang
uri ng virus na nagmumula sa mga hayop, katulad ng paniki, baboy, at kabayo ang NiV—na
napapasa patungo sa tao (Banerjee et al., 2019; Pandey et al., 2023). Maaari rin itong makuha ng
mga tao gamit ang pagkonsumo ng mga kontaminadong pagkain at likido, gayundin naipapasa
ito nang tao-sa-tao (Skowron, 2021). Sa kabilang banda, iba-iba rin ang sintomas ng naturang
virus, katulad ng COVID-19, maaari maging asymptomatic (hindi nakikitaan ng sintomas) at
symptomatic (kakikitaan ng sintomas) ang taong nahawa nito. Ayon na rin sa World Health
Organization (WHO), isa sa mga pinakaunang sintomas nito ang lagnat, sakit ng ulo, pananakit
at kahinaan ng katawan, pagsusuka, at pagsakit ng lalamunan. Susundan ito ng pagbabago ng
katayuan sa pag-iisip, pagkahilo, at iba pang neurological problem (Banerjee et al., 2019).
Unang natuklasan ang NiV sa Malaysia noong 1999 kasunod ng pagsiklab ng sakit ng
mga baboy at tao batay sa Centers for Disease Control and Prevention. Gamit ang mga
pananaliksik sa mga iba’t ibang klase ng NiV, napagtantong ang mga sari-saring epekto nito sa
katawan at utak ng tao. Tangan ng mga nakuhang impormasyon ukol sa mga nangyaring
pagkalat ng sakit ang pagtuklas na nagdudulot ito ng acute respiratory infection, kung saan
mahihirapan ang isang taong huminga, gayundin ng encephalitis, o pamamaga ng utak (Pandey
et al., 2023). Sanhi rin ito ng mga malalang neurological disease, o sakit kung saan naaapektuhan
ang paggana ng utak o katayuan ng pag-iisip na nagdudulot ng abnormalidad sa pagamit at
paggalaw ng katawan (Skowron, 2021). Naiulat din ng WHO ang posibilidad na magkaroon ng
mental disorientation at ibang pag-uugali ang naapektuhan ng NiV. Dagdag pa rito, kahit
gumaling man, may pagkakataong mananatili pa rin ang epekto nito sa katawan at utak; posible
rin itong bumalik sa mga taong gumaling na (Banerjee et al., 2019).
Kinalaunan, nahinuha rin ng mga eksperto na may dalawang uri ito: ang Malaysian at
Bangladesh strain. Bagamat magkapareho ang dalawang strain, may mga pagkakaiba sa epekto
nito sa tao at sa paraan ng pagkalat. Ayon kay Kumar et al. (2019) mas kaunting tao ang
naapektuhan ng Malaysian strain, na nagreresulta sa mas mababang porsiyento ng pagkamatay.
Samantala, mas mabilis kumalat at mag-mutate ang Bangladesh strain na nagdudulot ng mas
mataas na porsiyento ng pagkamatay (Ochani et al., 2019). Subalit, sa pangkalahatan matutukoy
pa rin ang NiV bilang isang nakamamatay na virus na nakukuha ng mga tao sapagkat umabot ng
40% hanggang 75% ang mortality rate nito (Pandey et al., 2023).
Sa kasalukuyan, wala pang opisyal na kasong naiulat sa Pilipinas ukol sa NiV alinsunod
sa Kagawaran ng Kalusugan (Cabico, 2023). Gayunpaman, kinakailangan pa rin
mabigyang-kaalaman ang mga Pilipino dahil itinuturing ito ng WHO bilang pandaigdigang
problema sa kalusugan. Nararapat mabahala ang mga Pilipino sapagkat mataas ang posibilidad
na masawi dulot ng virus, mabilis ito makahawa dahil nagaganap ito nang tao-sa-tao, at walang
tiyak na bakuna o epektibong gamot upang mabigyan ito ng lunas. Kaya mahalaga pa ring
maging mapanuri, alerto, at maingat sa mga hayop at taong nakasasalamuha upang hindi na
maulit muli ang madilim na nakaraang idinulot ng paglaganap ng COVID-19 na pandemya.
Sanggunian
Banerjee, S., Gupta, N., Kodan, P., Mittal, A., Ray, Y., Nischal, N., Soneja, M., Biswas, A., &
Wig, N. (2019). Nipah virus disease: A rare and intractable disease. Intractable & Rare
Disease Research 8(1), 1-8. https://doi.org/10.5582/irdr.2018.01130
Cabico, G. K. (2023). DOH: No presence of Nipah virus in Philippines. Philstar Global.
https://www.philstar.com/headlines/2023/09/28/2299724/doh-no-presence-nipah-virus-ph
ilippines
Centers for Disease Control and Prevention. (n.d.). What is Nipah Virus?.
https://www.cdc.gov/vhf/nipah/about/index.html
Kumar, C. P. G., Sugunan, A. P., Yadav, P., Kurup, K. K., Aarathee, R., Manickam, P., Bhatnagar,
T., Radhakrishnan, C., Thomas, B., Kumar, A., Jayasree, J., Philomina, B., Kumar, S.,
Thulaseedharan, N. K., Gupta, N., Rajendran, R., Saritha, R. L., Mourya, D.,
Gangakhedkar, R., & Murhekar, M. (2019). Infections among contacts of patients with
Nipah virus, India. Emerging Infectious Diseases 25(5), 1007–1010.
https://doi.org/10.3201%2Feid2505.181352
Ochani, R. K., Batra, S., Shaikh, A., & Asad, A. (2019). Nipah virus-the rising epidemic: a
review. Le Infezioni in Medicina 27(2), 117-27. PMID: 31205033.
Pandey, K., Joshi, J., Shah, Y., Ojha, R., Joshi, C. R., Bhatt, L., Dumre, S., Acharya, P., Joshi, H.
R., Rimal, S., Shahi, R., Pakharel, D., Khadka, K., Dahal, B., Nepal, S., Dhami, S.,
Krishna, P., Basnet, R., & Pandey, B. D. Possible high risk of transmission of the Nipah
virus in South and South East Asia: a review. (2023). Tropical Medicine and Health 51,
44. https://doi.org/10.1186/s41182-023-00535-7
Skowron, K., Bauza-Kaszewka, J., Grudlewska-Buda, K., Wiktorczyk-Kapischke, N., Zacharski,
M., Bernaciak, Z., & Gospodarek-Komkowska, E. (2021). Nipah Virus–Another Threat
From the World of Zoonotic Viruses. Front Microbiol 12.
https://doi.org/10.3389/fmicb.2021.811157
World Health Organization. (2018). Nipah virus.
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/nipah-virus