Grupi________ Emër Mbiemër_______________________________

1. Mungesat në punë, të justifikuara nga mjeku, konsiderohen si:

a. Mungese e interpretimit te rolit qe kemi ne shoqëri

b. Mungesë e shenjave klinike
c. Mungesë e përshtatjes me ndryshimet sociale
d. Mos-frekuentim te mjekut te familjes per të parandaluar sëmundjet

2. Audienca e Edukimit dhe Promocionit Shëndetësor karakterizohet nga dimensionet e

mëposhtme, përveç:

a. Karakteristikat socio-ekonomike
b. Stadit të jetës
c. Kuadrit racor dhe etnik
d. Sëmundjet apo gjendjet në risk
e. Mjedisit të kujdesit shëndetësor

3. Pse këndvështrimi bio-mjekësor i shëndetit është i kufizuar:

a. Sepse deprimon moshën e tretë
b. Sepse është vështirë të kesh një mirëqenie të plotë
c. Sepse është një fenomen kalimtar
d. Sepse bën një ndarje të prerë midis sëmundjes dhe shëndetit fizik

4. Parandalimi dytësor, ka karakteristikë:

a. Mbrojtjen specifike
b. Diagnostikim të menjëhershëm të sëmundjes
c. Diagnostikim dhe trajtim të sëmundjes
d. Diagnostikim të hershëm të sëmundjes

5. Në cilën nga përqasjet ne Promocion shëndetësor është më i lehtë vlerësimi?

a. Ndryshimi i sjelljes
b. Përqasja mjekësore
c. Fuqizimi
d. Përqasja edukative
e. Ndryshimi social
6. Sipas mendimit tuaj, cili është avantazhi kryesor i depistimit

a. Zbulon sëmundjen herët, pa patur shenja klinike

b. Është kosto-efektiv
c. Kryhet nga staf jo shume i specializuar
d. Kryhet në nivel individual dhe në nivel grupi

7. Në faktorët e stilit të jetesës nuk bën pjesë:

a. Angazhimi në not
b. Ushqyerja vegjetariane
c. Përdorimi i Alkoolit
d. Përdorimi i rripit të sigurimit
e. Stresi

8. Në cilën nga përqasjet në promocion shëndeti, punonjësi i promocionit luan rolin e

facilitatorit:
a. Ndryshimi i sjelljes
b. Përqasja mjekësore
c. Fuqizimi
d. Përqasja edukative
e. Ndryshimi social

9. Duke patur parasysh diagramën e spektrit të sëmundjes, parandalimi parësor

realizohet:

a. Kur ndërhyhet në momentin e ekspozimit ndaj një faktori risk

b. Kur ndërhyhet në momentin e instalimit të sëmundjes
c. Kur ndërhyhet para momentit të ekspozimit
d. Kur ndërhyhet para momentit të instalimit të sëmundjes

10. Në faktorët psiko-social bëjnë pjesë:

a. Stresi
b. Përkrahja sociale
c. Stili i jetesës
d. Papunësia
e. Arsimimi
11. Përqasja edukative në promocion shëndeti, synon:

a. Të bindë dhe motivojë njerëzit të ndyshojnë në një drejtim të veçantë

b. Të armatosë me dije dhe informacion popullatën
c. Të shkaktojë ndryshime në mjedisin fizik, social dhe ekonomik
d. Të rrisë ndërhyrjet mjekësore për të parandaluar zhvillimin e sëmundjes
e. Të promovojë shëndet pozitiv

12. Në faktorët socio-ekonomik, bëjnë pjesë përveç:

a. Stili i jetesës
b. Papunësia
c. Gjendja civile
d. Edukimi
e. Lloji i punës
13. Cili është disavantazhi i modelit klinik të shëndetit:

a. Si rrjedhojë e mungesës së shenjave klinike njerëzit nuk kerkojne sherbime

shëndetësore parandaluese
b. Sëmundja ndodh kur personi dështon të përshtatet ose keqpërshtatet ndaj
ndryshimeve
c. Njerëzit justifikohen për moskryerjen e roleve shoqërore gjatë kohës që janë të
sëmurë
d. Sëmundja reflektohet si një dobësi, kapitje, çuarje dëm ose mungesë përfshirje në jetë

14. Përshkruani ndryshimet mes Edukimit shëndetësor dhe Promocionit të Shëndetit.

Jepni nga një shembull (5 pike)
Promocionin shendetesor shpesh e ngaterrojne me edukimin shendetesore dhe mednojne se
jane sinonime te njeri tjetrit kur ne fakt promocioni shendetesor eshte nje kocepte shume me
i gjere prandaj dhe permendet shpesh si “edukimi shendetesor plus”
Promocioni Shëndetësor Edukimi shëndetësor

Eshte koncept me gjitheperfshires,pervec Edukimi shendetesor eshte vetem nje nga

edukimit perfshin edhe metoda ,strategji, metodat e permiresimit te shendetit te
dhe aktivitete qe synojne permiresimin e individeve .
shendetit dhe mireqenies se popullates

Pervec edukimit konsiston edhe ne Edukimi shendetesore perfshin aktivitete qe

nderrmarrjen e shume masave te tjera me synojne parandalimin e semundjeve
karakter administrativ,juridik,ekonomik. nepermjet pajisjes se individeve me dije dhe
njohuri racionale per mbrojtjen e shendetit
 Edukimi shendetesor duhet pare si pjese
integrale e promocionit e implementuar
fuqimisht ne te

Shembull: Duhanpirja
Per te hequr dore dhe per te ulur konsumin e duhanit ,apo dhe per mos nisjen nga brezi i ri
eshte pare se vetem aktivitet edukuese per efektet demshme te duhanit jane te pamjaftueshme
per te arritur qellimin . Prandaj krahes edukimit per te arritur rezultat e duhura eshte pare se
duhen nderrmarre edhe aktivitet te tjera te promocionit si psh
-rritja e cmimit te duhanit
-Rritja e akscizave per imortin e duhanit
-Kufizimi i tregetimit te duhanit

15. Jepni një shembull të “mjediseve mbështetëse për shëndetin” (bazuar në një nga
parimet e kartës së Ottawa-s). (10 pikë)

Përgjigje: Shoqerite tona jane komplekese dhe te nderlidhura .Shendeti nuk eshte i ndare nga
qellimet e tjera. Ka nje lidhje te ngushte midis mjedisit dhe njerezeve prandaj lind nevoja per
inkurajimin e mirembajtjes reciproke per njeri tj ,komunitetim dhe mjedisin natyral.Ruajtja e
burimeve natyre eshte dhe duhet te jete pergjegjesi globale.mbrojtja e mjedisit ,ndertimi i
ambjenteve te pershatshme dhe ruajtja e burimeve natyrore duhet te adresohet ne cdo
strategji te PSH.
Shembull;. Ndertimi i parqeve qe rrit oksigjenin ne atmosfer dhe nxit aktivitetin fizik qe con
ne zhvillimin e nje stili jetese me te shendetshme

16. Jepni një shembull të “politikave shëndetësore të

17.
18. shëndetshme” (bazuar në një nga parimet e kartës së Ottawa-s). (10 pike)

Përgjigje: Promocioni shendetesore e vendos shendetin ne axhendat e politik beresve dhe u

kerkon atyre te jene pergjegjshem per vendimet qe marrin ne lidhjen me shendetin dhe pasojat qe
vijen nga vendimit e tyre si dhe te pergjegjesit e tyre per shendetin ,Politika e promocionit
shendetesor kombinon masat legjislative ,fiskale,masa ne lidhej me taskat qe do te cojne ne
perfitimin dhe sigurimin e sherbimeve me te sigurta per shendetin.
Menyra e finacimit te shendetit :vendet e zhvilluara i caktojne nje perqindje me te madhe te
GDP shendetit kurse vendet ne zhvillim per shkak se e konsiderojne shndetin si sektor jo
prodhues dhe nje pamundesie ekonomike i caktojne nje perqindje me te vogel te GDP.
Por nga ana tjter dihet qe nje shoqeri me e shendetshme do kete nje produktivitet me te mire
social dhe ekonomik prandaj promovimi i shendetit perben nje investim per zhvillimin social
ekonomik te nje vendi si dhe do te ulte kostot per trajtimin e semundjeve qe vijne si pasoje e mos
promovimit te efektshem te shendetit.
Shemb. Duhanpirja rritja e cmimit,rritja e akcisave per importin e duhanit,kufizimi i shitjeve
Ndalimi i perdorimit te alkolit ne ambjentet e punes, ne shkolla gjate drejtimit
te ............automjetit .

19. Si i shpjegoni keto evidenca per diferencat gjinore ne shendet? (10 pikë)
Grate jetojne afersisht 6 vjet me shume se burrat, por ato
- regjistrojne nivele me te larta te semundshmerise nga semundje kronike dhe akute;
- perbejne 60-65% te shpenzimeve shendetesore (shtrim ne spital, mjekim)
- shtrimet ne klinika psikiatrike per disa çrregullime janë 3 herë më të larta për grate
Përgjigje: Duke qene se grate jane me te prirura per te treguar me teper kujdes ndaj shendetit te
tyre ose me sakte jane me te ‘friksuar”ne lidhje me ndyshimet qe mund te shfaqin me shendetin
ato kane tendece te krujne me teper vizita dhe te drjetohen me teper te mjeku sesa meshkujt. Per
kete arsye per shkak te dignostikimit me te shumte dhe raportimit me te madh vihet re kjo
diference ne krahasim me meshkujt.per shkak te karakterit emotiv me te theksuar duke perfshire
ketu dhe rolin hromonal mund te kemi dhe faktin pse shtrimet ne klinikat psikiatrike jane me te
shpeshta

18. Përshkruani ndryshimet mes Parandalimit dhe Promocionit të Shëndetit. Jepni nga
një shembull (5 pike)
Per te promovuar nje jetese sa me te shendetshme duhet nderrmarre veprime ne dy
linja kryesore parandalim dhe promocion shendetesor.
Parandalimi Promocioni Shendetesor

Fokusohet ne aktivitet te drejtperdrejta te Promocioni ka te beje me praktikat ne nivel

punonjesve te shendetesise individual ,familjar ,politika ne nivel
komuniteti qe mbrojne nga rreziqet e
semundjeve

Fokusohet ne semundje specifike Fokusohet ne te gjithe popullaten

Lidhet me idivide te caktuar apo nengrupe Nuk perzgjedh individ apo negrupe te
me risk te larte per shvillim e semundjes caktuara

Ka konotacion konservativ .synon ruajtjen e Ka konotacion pozitiv .Pervec parandalimit

popullates per te mos zhvilluar nje synon forcimin dhe permiresimin e
semundje shendetit te individeve dhe popullates

Synon thjesht ruajtjen e nje status quo-je. Fokusohet ne rritjen e kapaciteit te

individeve per te jetuar
Fillon kur ka nje kercenim ndaj shendetit Fillon ne popullaten qe besohet se eshte e
dhe synon te mbroje sa me shume njerez shendetshme dhe synon zhvillimin e
ndaj rrezikut qe u kanoset aftesive individuale dhe komunitet ne nje
sitl jetese qe sjell permiresim te shendetit

Shembull: parandalim vaksinimi ndaj Covid 19 synon parandalimin semundjes dhe

perhapjes se metejshme te saj dhe frenim te pandemise
Promocion aktiviteti fizik sebashku me nje ushqyerje te shendetshme synon
permiresimin e mireqenies dhe shendetit .