PHÂ N TÍCH PHIM CRASH 2004

Phim "Crash" nă m 2004 là mộ t bộ phim Mỹ đượ c đạ o diễn bở i Paul Haggis. Đâ y là mộ t bộ

phim tâ m lý xã hộ i vớ i sự tham gia củ a nhiều diễn viên nổ i tiếng như Sandra Bullock, Don
Cheadle, Matt Dillon, và nhiều ngô i sao khá c. Bộ phim nó i về cuộ c số ng và cá c sự kiện xã hộ i ở
Los Angeles và tậ p trung và o cá c vấ n đề như sự kỳ thị, đặ c biệt là về chủ đề chủ ng tộ c.

Ở phầ n mở đầ u củ a bộ phim thá m tử Graham đã nó i “Đó là xú c giá c. Cả m giá c khi đi bộ trong

thà nh phố , em cò n nhớ chứ ? Em va và o mộ t ngườ i xa lạ , ngườ i đó va và o em. Ở Los Angeles,
khô ng ai chạ m và o em cả . Mọ i ngườ i lặ ng lẽ thu mình sau lớ p vỏ bọ c lạ nh lẽo. Anh nghĩ chú ng
ta nhớ cả m giá c đó đến nỗ i, chú ng ta phả i va và o nhau, để cả m nhậ n mộ t điều gì đó ”

Sau khi nghe nhữ ng câ u thoạ i đó củ a Graham, tô i nghĩ anh ấ y muố n nó i đến xú c giá c và cả m
giá c khi hai ngườ i xa lạ va và o nhau trong mộ t thà nh phố đô ng đú c. Điều nà y thể hiện sự gầ n
gũ i và tiếp xú c giữ a con ngườ i, dù chú ng ta có thể khô ng biết gì về nhau trướ c đó , và sự so
sá nh giữ a việc va và o nhau trong thà nh phố và ở Los Angeles nhấ n mạ nh sự khá c biệt về mô i
trườ ng xã hộ i. Los Angeles thườ ng đượ c miêu tả như mộ t nơi xa lạ , lạ nh lẽo và ít có sự kết nố i
giữ a con ngườ i, trong khi ở nơi khá c, việc va và o nhau có thể thể hiện sự gắ n kết và sự thâ n
thiện hơn. Cuố i cù ng, đoạ n vă n nà y đề cậ p đến ý nghĩa củ a việc va và o nhau và tạ o ra sự tiếp
xú c trong cuộ c số ng hà ng ngà y. Nó á m chỉ rằ ng chú ng ta cầ n phả i tương tá c vớ i nhau, thậ m chí
phả i va và o nhau, để thấ y đượ c sự hiện diện và tạ o nên mộ t sự kết nố i trong mộ t xã hộ i đa
dạ ng.

Đoạ n vă n nà y xuấ t hiện trong bộ phim "Crash" thể hiện mộ t phầ n củ a tư duy chủ đề chính củ a
phim, đó là sự giao tiếp và kết nố i giữ a cá c con ngườ i trong mộ t thà nh phố đa dạ ng về vă n hó a
và dâ n tộ c.

Phầ n lớ n cá c tá c phẩ m nghệ thuậ t đượ c xâ y dự ng từ nhữ ng khía cạ nh khá c nhau củ a cuộ c
số ng, và bộ phim "Crash" củ a đạ o diễn Paul Haggis cũ ng khô ng phả i ngoạ i lệ. Bằ ng cá ch kể câ u
chuyện củ a nhiều nhâ n vậ t và tạ o ra mộ t mô hình mố i quan hệ phứ c tạ p, "Crash" đã thà nh
cô ng trong việc khá m phá nhữ ng sự tương tá c phứ c tạ p giữ a con ngườ i và cuộ c số ng hà ng
ngà y. Phim khô ng chỉ là mộ t bứ c tranh đa sắ c mà cò n là mộ t tá c phẩ m nghệ thuậ t về sự kết nố i
giữ a con ngườ i và tá c độ ng củ a nhữ ng xung độ t và va chạ m. Crash (Va chạ m) vừ a là mộ t bứ c
tranh toà n cả nh về số phậ n con ngườ i, vừ a là mộ t chuỗ i dà i nhữ ng tiếp xú c hữ u hình và vô
hình giữ a họ . Mộ t xã hộ i Mỹ đầ y nhữ ng bấ t ổ n, nạ n phâ n biệt chủ ng tộ c, đa sắ c tộ c, nhậ p cư,
sú ng ố ng, quyền lự c… nhưng chính yếu là ở suy nghĩ, quan niệm, thà nh kiến, hoà n cả nh riêng
củ a từ ng ngườ i, đẩ y họ và o nhữ ng va chạ m, đổ vỡ , tổ n thương cho ngườ i khá c và bả n thâ n họ ,
đặ t bố i cả nh mộ t ngà y ở thà nh phố Los Angeles, và mỗ i ngườ i đều có giâ y phú t tỏ a sá ng củ a
riêng họ . Trong mộ t ngà y đó , ngườ i ta đã chạ m và o nhau như thế nà o?

Thá m tử Graham và cộ ng sự đang điều tra mộ t vụ giết ngườ i, trong đó mộ t cả nh sá t da trắ ng

bắ n chết đồ ng nghiệp da đen biển thủ tiền. Vụ á n ả nh hưở ng đến cuộ c bầ u cử sắ p tớ i củ a vị
cô ng tố viên Rick, và buộ c ô ng ta phả i có mộ t cuộ c dà n xếp riêng vớ i Graham, để giấ u nhẹm sự
thậ t.

Vị cô ng tố viên nà y, và vợ , trên đườ ng về tình cờ bị hai gã ma cô da đen cướ p mấ t xe. Ngườ i

vợ sợ hã i, và vố n rấ t cô đơn trong cuộ c số ng, đã trở nên giậ n dữ đò i thay ổ khó a nhà . Cô ta
khinh thị ngườ i thợ sử a khó a Daniel, chỉ vì nhữ ng hình xă m liên quan đến quá khứ củ a anh.
Daniel giờ đâ y là mộ t ngườ i cha tố t, là m việc chă m chỉ để lo cho gia đình và cô con gá i bé bỏ ng.
Anh cả m thấ y bị tổ n thương.

Daniel cò n thay khó a cho mộ t chủ cử a hà ng ngườ i Ba Tư. Vì bị cướ p trướ c đó , ô ng nà y và cô

con gá i tìm đến hiệu sú ng để mua mộ t khẩ u sú ng lụ c tự vệ. Khi Daniel đề nghị thay cử a, ô ng ta
nổ i giậ n mắ ng chử i, anh tứ c giậ n bỏ về. Sau đó cử a hà ng bị phá hoạ i mộ t lầ n nữ a, tuyệt vọ ng vì
mấ t tấ t cả , ô ng chủ ngườ i Ba Tư nghi ngờ rồ i cầ m lấ y khẩ u sú ng tìm Daniel trả thù .

Vò ng trò n cò n tiếp diễn ở mộ t nhá nh khá c. Khi cả nh sá t John, ngườ i mang tư tưở ng phâ n biệt
chủ ng tộ c nặ ng nề, dừ ng xe củ a vợ chồ ng đạ o diễn da mà u Cameron. Anh ta sỉ nhụ c Cameron,
bằ ng cá ch sà m sỡ ngườ i vợ ngay trướ c mặ t chồ ng. Nhưng ngườ i chồ ng nhu nhượ c chỉ biết
đứ ng nhìn, dẫ n đến mố i quan hệ giữ a họ rạ n nứ t. Cộ ng sự củ a John, chà ng cả nh sá t trẻ Tom
bấ t bình, đã xin rờ i khỏ i độ i vớ i John. Việc nà y lạ i dẫ n đến cuộ c gặ p gỡ củ a anh vớ i mộ t trong
hai tên ma cô , dẫ n đến mộ t á n mạ ng khá c – tá c độ ng trở lạ i vớ i thá m tử Graham.

Phim khắ c họ a cuộ c số ng trong mộ t chuỗ i dà i nhữ ng tá c độ ng và va chạ m. Khô ng có ngườ i tố t

hay kẻ xấ u, ranh giớ i chỉ là mộ t sợ i chỉ mỏ ng, trong mộ t xã hộ i đầ y rẫ y nhữ ng xung độ t, muô n
hình muô n mặ t, đã gắ n kết nhữ ng ngườ i xa lạ và o mộ t vò ng trò n luẩ n quẩ n. Ở đó , ngườ i nà y là
kết quả , ngườ i kia là nguyên nhâ n, ngườ i khá c lạ i là mắ t xích.

Nạ n phâ n biệt chủ ng tộ c và sắ c tộ c, vấ n đề nổ i trộ i nhấ t ở mộ t quố c gia nhậ p cư sâ u sắ c như

Mỹ, là nguyên nhâ n chủ đạ o. Bộ phim thà nh cô ng khi đã miêu tả nó , khô ng chỉ là mộ t ý thứ c
hệ, mộ t că n bệnh, mộ t thứ thà nh kiến đã ă n sâ u và o tiềm thứ c ngườ i Mỹ, mà đặ t nó và o nhữ ng
hoà n cả nh nhấ t định, nguồ n gố c, xuấ t phá t từ tình cả m con ngườ i.
Anh cả nh sá t John là ngườ i phâ n biệt nặ ng nề nhấ t, và đá ng giậ n nhấ t ở đầ u phim. Nhưng sau
đó , khá n giả thấ y cả m thô ng khi John phả i chă m só c ngườ i cha bệnh tậ t. Cha anh đã dà nh cả
đờ i để chă m lo cho ngườ i da đen, để rồ i mấ t trắ ng và lâ m và o cả nh nghèo khó . John sau đó gặ p
khó khă n khi chữ a bệnh cho cha, bở i chính thá i độ củ a anh đố i vớ i ngườ i phụ nữ da mà u ở
bệnh viện. Ô ng chủ ngườ i Ba Tư, bị cướ p và phâ n biệt, dẫ n đến hậ n thù vớ i nhữ ng gã Mỹ da
trắ ng mang dá ng vẻ du cô n như Daniel.

Hai gã ma cô , vì hoà n cả nh đưa đẩ y, lạ i phả i đi cướ p xe củ a gia đình cô ng tố , lạ i là m tă ng lên á c

cả m củ a ngườ i vợ . Mỉa mai thay, ô ng chồ ng lạ i cầ n lá phiếu củ a nhữ ng ngườ i da mà u để thắ ng
cử . Trong khi đó , vị đạ o diễn nhu nhượ c Cameron, đến mứ c chịu nhượ ng bộ vớ i cấ p dướ i khi
anh ta đề nghị quay lạ i cả nh phim, “gã da đen đó diễn khô ng giố ng da đen”. Cameron đè nén
nỗ i bứ c xú c để rồ i bù ng nổ trong mộ t cả nh xung độ t vớ i cả nh sá t, nguy hiểm đến tính mạ ng.

Nhữ ng nghi ngờ , kì thị, sự giả dố i, lừ a lọ c, tộ i phạ m, đẩ y nhữ ng con ngườ i ra xa nhau hơn
trong cuộ c số ng thườ ng ngà y. Nhưng cũ ng chính nhữ ng trở lự c ấ y, trong nhữ ng hoà n cả nh
nhấ t định, lạ i hú t họ lao và o nhau, tô ng và o nhau, nố i dà i nhữ ng vết thương.

Crash là mộ t trong nhữ ng bộ phim đoạ t giả i Oscar hạ ng mụ c “Phim hay nhấ t” gâ y tranh cã i.
Mộ t phầ n, vì bộ phim đã chiến thắ ng Brokeback Moutain (Nú i Brokeback) củ a Lý An, vố n đầ y
tính cá ch mạ ng và sự dũ ng cả m. Phầ n khá c, đến từ sự gượ ng ép khi đặ t tấ t cả kịch tính và o
thờ i gian mộ t ngà y ngắ n ngủ i.

Nhưng khô ng ai phủ nhậ n rằ ng Crash là mộ t bộ phim xuấ t sắ c và thấ m đượ m tình ngườ i. Là
mộ t bộ phim củ a “sự tiến bộ ”, như lờ i nhà bình luậ n lừ ng danh Roger Ebert. Nhờ nhữ ng và
chạ m đó , ngườ i ta nhậ n ra điều gì là quan trọ ng, tình cả m gia đình, cha con, bạ n bè, anh em, dù
cò n kịp hay đã quá trễ. Nhờ va chạ m, ngườ i ta biết và cầ n đến nhau, tha thứ cho nhau. Nhờ va
chạ m, ngườ i ta ngỡ ngà ng rồ i nhậ n ra rằ ng khô ng ai có thể số ng cô đơn.

Nhữ ng cả nh cao trà o đượ c sắ p đặ t liên tiếp, khiến khá n giả như trả i qua mộ t trò “tà u lượ n cả m
xú c” suố t chiều dà i phim. Họ cả m nhậ n, họ đồ ng cả m, đau đớ n và rơi nướ c mắ t theo nhâ n vậ t.
Nhữ ng xung độ t lên đến đỉnh điểm, cả nh sá t John liều mình cứ u lấ y ngườ i vợ anh đã sà m sỡ
trong mộ t vụ tai nạ n, khi cô ta gà o lên “đừ ng chạ m và o tô i!”, John là nguyên nhâ n khiến gia
đình cô tan vỡ . Cameron đố i mặ t vớ i nỗ i sợ hã i, nỗ i mặ c cả m và bị sỉ nhụ c bao nă m qua trướ c
nò ng sú ng củ a cả nh sá t, sẵ n sà ng để chết. Xú c độ ng nhấ t là cả nh cô con gá i lao ra bả o vệ Daniel
trướ c viên đạ n củ a ô ng chủ cử a hà ng Ba Tư. Ngườ i vợ củ a vị cô ng tố ngã xuố ng cầ u thang, và
nhậ n ra cô khô ng có ai là bạ n, cô chỉ là mộ t kẻ cô đơn đá ng thương.
Đằ ng sau nhữ ng lớ p vỏ bọ c, đằ ng sau mọ i vết thương họ gâ y ra cho nhau, đều là nhữ ng tâ m
hồ n mỏ ng manh và yếu đuố i, và chỉ đượ c cứ u rỗ i bằ ng tình ngườ i. Tình ngườ i giú p John đá nh
đổ i mạ ng số ng để cứ u lấ y ngườ i vợ da mà u. Tình ngườ i khiến cộ ng sự Tom củ a anh đứ ng ra
dà n xếp để vị đạ o diễn Cameron khô ng bị bắ n chết. Sự quan tâ m và thấ u hiểu củ a cô con gá i,
giú p ô ng chủ Ba Tư khô ng phạ m tộ i sá t nhâ n, và đẩ y cả gia đình ô ng và o cả nh địa ngụ c. Cô vợ
củ a vị cô ng tố ò a khó c trong vò ng tay ngườ i giú p việc da mà u, vì nhậ n ra bà là ngườ i bạ n thâ n
nhấ t.

“Va chạ m” ở đâ y, cò n có thể hiểu theo nghĩa rằ ng, nhữ ng tổ n thương chính là cá ch để con
ngườ i chạ m và o trá i tim nhau. Xã hộ i hiện đạ i đã bọ c lấ y nó bằ ng quá nhiều thứ , nên để phá vỡ
lớ p vỏ , ngườ i ta phả i chịu mộ t chú t đau đớ n. Crash giú p chú ng ta thay đổ i và hiểu rằ ng, sau
mỗ i mà u da, mà u mắ t, mà u tó c, mỗ i quố c tịch, mỗ i sự khá c biệt, chú ng ta đều là nhữ ng con
ngườ i nhỏ bé, vù ng vẫ y và chố ng chọ i vớ i cuộ c số ng khắ c nghiệt, để số ng thấ u hiểu, thô ng cả m
và rộ ng lượ ng vớ i nhau hơn."

Bộ phim "Crash" tạ o ra mộ t bứ c tranh tổ ng thể về số phậ n con ngườ i, là m nổ i bậ t sự phứ c tạ p

và đa dạ ng củ a cuộ c số ng cá nhâ n. Nhữ ng nhâ n vậ t đa dạ ng trong phim đều đố i mặ t vớ i nhữ ng
thá ch thứ c và tình huố ng khá c nhau, thể hiện mộ t loạ t cả m xú c và hà nh độ ng phả n á nh bả n
chấ t đa chiều củ a con ngườ i.

"Crash" khô ng chỉ tậ p trung và o nhữ ng mố i quan hệ giữ a cá c nhâ n vậ t qua cá c tương tá c trự c
tiếp, mà cò n sâ u sắ c và o nhữ ng yếu tố vô hình như suy nghĩ, quan điểm và thà nh kiến. Điều
nà y đặ t ra câ u hỏ i về sự tương tá c phứ c tạ p giữ a con ngườ i, khi mỗ i ngườ i có mộ t cá ch riêng
để hiểu và đố i xử vớ i ngườ i khá c, dẫ n đến nhữ ng mố i quan hệ rắ c rố i và đô i khi va chạ m
khô ng thể trá nh đượ c.

Bứ c tranh xã hộ i Mỹ trong phim là mộ t gương mặ t đầ y bấ t ổ n và phâ n biệt chủ ng tộ c. Phâ n

biệt chủ ng tộ c, đa sắ c tộ c, nhậ p cư, sú ng ố ng, và quyền lự c là cá c vấ n đề chủ đề trong xã hộ i
nà y. "Crash" thể hiện mộ t hình ả nh phứ c tạ p và đa dạ ng về cuộ c số ng và vă n hó a trong xã hộ i
Mỹ, khá m phá sâ u sắ c nhữ ng că ng thẳ ng và xung độ t xã hộ i trong đờ i thườ ng.

Điểm quan trọ ng là sự tự suy nghĩ, quan điểm và hoà n cả nh riêng củ a từ ng ngườ i chơi mộ t vai
trò quan trọ ng. Cá c nhâ n vậ t trong phim thườ ng đá nh đổ i suy nghĩ và quan điểm củ a họ vớ i
nhau, và điều nà y thườ ng dẫ n đến va chạ m, đổ vỡ , và tổ n thương. Sự hiểu biết và thấ u hiểu về
tâ m trạ ng và quyết định củ a ngườ i khá c đó ng vai trò quan trọ ng trong việc thấ u đá o về cuộ c
số ng con ngườ i.
Cuộ c diễn ra trong bố i cả nh Los Angeles, mộ t thà nh phố đa dạ ng về vă n hó a và dâ n tộ c, là mộ t
phầ n quan trọ ng trong việc thể hiện cá c vấ n đề xã hộ i và nhâ n vă n trong phim. Thà nh phố nà y
trở thà nh mộ t bả n sắ c đa dạ ng cho mọ i nhâ n vậ t và tình huố ng, thể hiện rõ sự phứ c tạ p củ a
cuộ c số ng trong mộ t mô i trườ ng đa sắ c tộ c.

Tó m lạ i, bộ phim "Crash" đưa ra mộ t cá i nhìn sâ u sắ c về cuộ c số ng con ngườ i trong mộ t xã hộ i

đa dạ ng và bấ t ổ n, nơi mố i quan hệ và va chạ m đượ c tạ o ra bở i sự khá c biệt về suy nghĩ, quan
điểm và hoà n cả nh riêng củ a từ ng ngườ i.