CƠ SỞ VĂN HOÁ VIỆT NAM

Bài I: VĂN HÓA VÀ VĂN HÓA HỌC

I. Văn hóa là gì?
 Theo TQ: VH chỉ là một phạm trù đối lập với vũ lực
Văn hóa = văn + hóa
Văn : cái đẹp, biểu hiện trong lễ nhạc, trong ngôn ngữ
Hóa : giáo hóa
=> văn hóa là giáo dục, giáo hóa con người đến chân, thiện, mĩ
 Việt Nam: VH là 1 hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra, tích lũy qua
quá trình hoạt động thực tiễn, trong sự tương tác giữa con người với môi trường tự nhiên và môi trường xã
hội
CN
TN XH
Văn hóa bao gồm giá trị vật chất và giá trị tinh thần do con người sáng tạo,văn hóa tạo ra sự khác biệt và là động
lực cho sự phát triển
 Ví dụ về văn hóa: văn hóa trang phục của ng Việt là áo dài, ng Nhật là kimono,...
II. Mối quan hệ giữa con người và văn hóa
Con người vừa là chủ thể vừa là khách thể của văn hóa. Mối quan hệ này được bộc lộ ở ba khía cạnh quan trọng:
- Con người là chủ thể sáng tạo của văn hóa
- Con người là sản phẩm của văn hóa
- Con người là đại biểu mang lại những giá trị văn hóa do mình sáng tạo ra, bị những giá trị văn hóa tác động trở
lại thành khách thể
=> con người VN vừa là chủ thể vừa là khách thể của văn hóa VN: mang bản tính yêu nước, cần cù, ứng xử linh
hoạt, mềm dẻo, tuy nhiên vẫn mang tính cách tiểu nông: tâm lí bình quân, cào bằng,tác phong tùy tiện,thủ cực, gia
trưởng và vai trò cá nhân được đề cao
Như vậy con người vừa là chủ thể vừa là khách thể của văn hóa. Có nhìn nhận văn hóa như một chỉnh thể thống
nhất, chúng ta mới lí giải được mối quan hệ hữu cơ giữa con người vs xã hội, giữa con ng vs tự nhiên. Trong
những mối quan hệ ấy, con người là chủ thể,là trung tâm giống mô hình trên. Tuy nhiên từ trước đến nay ba yếu
tố trong mô hình này, không phải đã đc mọi người, mọi thời nhìn nhận một cách nhất quán.
III. Các khái niệm khác
1. Văn minh
+ Phương Đông: VM chỉ tia sáng của đạo đức, biểu hiện ở Chính trị, Pháp luật, Văn học, Mỹ thuật
+ Phương Tây( civitas: đô thị, thành phố): văn minh chỉ XH tới gia đoạn tổ chức đô thị và chữ viết
=> VM chỉ trình độ phát triển của văn hóa về phương diện vật chất, đặc trưng cho 1 khu vực rộng lớn, 1 thời đại
hoặc cả nhân loại
VM có thể so sánh cao thấp, VH chỉ là khác biệt
2. Văn hiến
Văn là đẹp, hiến là hiền tài =>