1.

Tình huống
TH1: A năm nay 18 tuổi và B người yêu của A năm nay 15 tuổi. 2 em yêu nhau có phát sinh quan hệ tình dục, trong suy
nghĩ của các em việc quan hệ rất đơn giản chỉ cần mình có nhu cầu và cả hai cùng đồng thuận thì sẽ không sao. Trong một
lần, bố mẹ của B về nhà bất ngờ và bắt gặp hai bạn đang quan hệ tình dục trong phòng riêng. Bố của B vô cùng tức giận và
đâm đơn kiện A ra tòa vì hành vi giao cấu với trẻ dưới 16 tuổi. Lúc này đứng trên vành móng ngựa, những gì A cho là bình
thường đang khiến A phải trả giá đắt. Khi được hỏi về động cơ dẫn đến hành vi vi phạm pháp luật trên, A nức nở: “Cháu
không biết thế là vi phạm pháp luật. Bọn cháu yêu nhau nên cháu nghĩ cả 2 cùng tự nguyện thì sẽ không sao”. Từ sự thiếu
hiểu biết về pháp luật, khiến A phải trả giá đắt cho những hành động của mình.

TH2: M - 17 tuổi, thường xuyên xem SEX trên Viet69. Trong quá trình xem luôn hiện ra các Tab dẫn đến đường link “Gọi
đào”, có sẵn các số điện liên lạc. Khi nhận thấy nhu cầu lên cao cùng với có sẵn tiền trong túi, M đã chủ động tìm đến các
cô gái làng chơi. Sau khi liên hệ cả 2 hẹn nhau đến khách sạn và tiến hành hoạt động mua dâm. Trong quá trình quan hệ
bằng miệng không sử dụng bao su mà chỉ sử dụng bao cao su trong quá trình giao hợp. 1 tuần sau khi quan hệ nhận thấy
những biểu hiện như: tiểu đau, có tiết chất lỏng giống mủ từ đầu dương vật, cảm thấy đau họng. Ngay khi phát hiện những
dấu hiệu trên M liền tra trên mạng để xem mình bị làm sao. Bạn rất bất ngờ khi đọc thấy đó là biểu hiện của bệnh lậu trong
khi anh cho rằng mình quan hệ có sử dụng biện pháp an toàn thì làm sao có thể bị lây bệnh được. Để chắc chắn với suy nghĩ
của mình M đi khám tại bệnh viện. Sau khi xét nghiệm xong, trở lại phòng đợi kết quả M được bác sĩ thông báo là đã mắc
bệnh lậu. M không thể tin vào tai mình với kết quả bác sĩ vừa thông báo. M đã giãi bày với bác sĩ rằng: “thưa bác sĩ cháu có
sử dụng biện pháp an toàn khi quan hệ vậy tại sao lại có thể lây bệnh được”. Bác sĩ hỏi: “Cháu có quan hệ bằng miệng
không?” M trả lời: có ạ. Bác sĩ hỏi: Vậy anh có sử dụng biện pháp khi quan hệ bằng miệng? M ngờ ngợ nhớ ra điều gì đó và
bắt đầu trầm tư. Bác sĩ nói thêm: Cháu vẫn bị mắc bệnh bình thường khi quan hệ bằng miệng nếu không sử dụng biện pháp
an toàn khi bạn tình của cháu mắc bệnh trước đó. Vì vậy việc lây nhiễm từ miệng bạn tình sang cơ quan sinh dục là hoàn
toàn có thể xảy ra. Nghe bác sĩ nói xong M rơi vào tuyệt vọng và bắt đầu hối hận vì hành động thiếu kiến thức của mình để
phải gánh chịu hậu quả như bây giờ.
TH3: Bạn L. 16 tuổi có nhu cầu tìm kiếm các mối quan hệ không ràng buộc để thoả mãn các nhu cầu về mặt tình dục nên L.
đã tìm đến ứng dụng Tinder. Trên đó L. “match” với một vài người và có cùng mục đích (ons). Sau một thời gian sống
buông thả, L nhận thấy cơ thể có nhiều dấu hiệu bất thường như thường xuyên đau bụng, trễ kinh, chảy máu vùng kín… L
lo lắng và đã ra hiệu thuốc để mua que thử thai. L bàng hoàng khi thấy kết quả báo 2 vạch. Biết mình có thai, L đang không
biết mình phải giải quyết như nào thì trong lúc lướt facebook, L tình cờ thấy một quảng cáo về thuốc phá thai tại nhà. Liều
mình, L đặt về sử dụng. Sau khi uống thuốc xong, L thấy vùng kín bị chảy máu và lên cơn sốt suốt đêm, nôn mửa và suy
kiệt về sức khỏe. Do không thể chịu được nên L đã ngất đi, bố mẹ bạn L đã kịp thời phát hiện ra con gái mình đã ngất chăn
dính nhiều máu, bố mẹ L đã lập tức đưa L tới bệnh viện cấp cứu.
2. Hậu quả (đã nhận thấy)
TH1: Bố của bạn B người yêu bạn A đã đâm đơn kiện bạn A ra tòa vì hành vi giao cấu với trẻ dưới 16 tuổi. Bạn A phải trả
giá đắt cho những hành động sai lầm của bản thân mình.
TH2: Sau khoảng 1 tuần khi đã quan hệ tình dục với một cô gái làng chơi, M đã phát hiện cơ thể mình xảy ra một số những
dấu hiệu bất thường: tiểu đau, có tiết chất lỏng giống mủ từ đầu dương vật, cảm thấy đau họng. M liền lập tức tra mạng
những biểu hiện đó là bệnh gì thì có những kết quả liên quan đến bệnh lậu. M lo lắng và đã đến bệnh viện để khám, M đã
được xét nghiệm và sau đó khi đang ở phòng chờ bác sĩ ra và thông báo M đã mắc bệnh lậu. M gặp riêng bác sĩ và chia sẻ
những hành động của mình cho bác sĩ nghe và cũng được bác sĩ chia sẻ lại cho bạn M. Nghe bác sĩ nói xong M đã rơi vào
tuyệt vọng và bắt đầu hối hận vì hành động của mình để phải gánh chịu hậu quả như bây giờ.
TH3: L nhận thấy cơ thể của mình có nhiều biểu hiện bất thường như thường xuyên đau bụng, trễ kinh, chảy máu vùng
kín… L đã sử dụng que thử thai và kết quả có 2 vạch. Thế nhưng sau khi uống thuốc xong, L thấy vùng kín bị chảy máu và
lên cơn sốt suốt đêm, nôn mửa và suy kiệt về sức khỏe. Do không thể chịu đựng được nên L đã ngất và bố mẹ bạn L cũng
đã kịp thời phát hiện và đưa bạn L đi cấp cứu ngay lập tức.
3. Nguyên nhân (thiếu kiến thức)
TH1: Trên thực tế, pháp luật quy định quan hệ tự nguyện với người từ 13 đến 16 tuổi sẽ bị phạt tù. Cả A và B đều có những
hiểu biết sai về mặt pháp luật khi cho rằng miễn là quan hệ tự nguyện thì sẽ không cấu thành hành vi phạm tội. Chính lỗ
hổng kiến thức về luật pháp đã tạo điều kiện cho hai bạn dễ dàng thực hiện hành vi ngay khi có nhu cầu bản năng thôi thúc
mà không lường trước hậu quả. Do đó, cả hai mới có những hành động vượt quá sự cho phép của luật pháp và phải trả giá
cho sự hiểu biết sai lệch này.
TH2: Có thể thấy M. là người có kiến thức khi biết sử dụng bao cao su để phòng tránh thai và các nguy cơ lây nhiễm bệnh
tình dục. Tuy nhiên, sự hiểu biết của M. về bao cao su còn hạn chế khi M. hoàn toàn chỉ dựa vào biện pháp này mà không
tìm hiểu rõ về tác dụng của bao cao su, đặc điểm của các bệnh truyền nhiễm cũng như cách thức quan hệ an toàn, nhất là
với một đối tượng như “gái làng chơi”. Sự thiếu kiến thức khiến M. chủ quan trong việc thực hiện hành vi quan hệ dưới
nhiều hình thái khác nhau dẫn tới hậu quả đáng tiếc về sức khỏe, tinh thần
TH3: Do lối sống không lành mạnh, buông thả, lệch lạc về tư tưởng, thiếu kiến thức bảo vệ bản thân nên L. đã có hành vi
tìm kiếm “ons” và để lại hậu quả có thai ngoài ý muốn. Sự chủ quan, mong muốn giải quyết ngay “kết quả”, đặt mua thuốc
chỉ thông qua quảng cáo, thiếu hiểu biết, không kiểm định nguồn tin, chất lượng và tham khảo từ người có chuyên môn đã
khiến L. phải chịu những tổn thương nặng nề về sức khỏe.
 4. Đặt vấn đề
Có phải do sự thiếu hiểu biết, thiếu kiến thức dẫn đến các hậu quả đáng tiếc hay không?
Các tình huống trên chỉ là 3 trong số hàng ngàn tình huống khác ở ngoài thực tế, phát sinh từ chính những sự thiếu hiểu biết
của các em về các vấn đề liên quan đến Giáo dục Giới tính - Sức khỏe sinh sản, pháp luật, chuẩn mực xã hội,.. Trong khuôn
khổ mục tiêu đặt ra nhóm chỉ chú trọng đến những kiến thức liên quan đến nhận thức về quan hệ tình dục , skss của TVTN.
- Sự “thờ ơ”, thiếu kiến thức của TVTN chính là nguyên nhân dẫn đến những hậu quả đáng tiếc.
Tại sao lại nâng cao thiến thức về QHTD? Khi có kiến thức liệu hành vi có thay đổi hay không?
Tại sao cần nâng cao kiến thức về QHTD?
Việc nâng cao kiến thức về QHTD giúp cho TVTN hiểu rõ hơn về cơ thể của mình và cho phép bản thân biết những
nguy cơ liên quan đến tình dục. Vậy nên các em cần phải chuẩn bị cho mình những kiến thức để phát triển các kỹ năng
sống lành mạnh
+ Tạo cơ hội để biết về cơ thể của chính mình, hiểu rõ cơ thể của mình muốn gì, cần gì, có đáp ứng được những nhu cầu
đó hay không
+ Nâng cao nhận thức về sức khỏe: Giúp trẻ hiểu rõ hơn về sức khoẻ và các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển và duy trì
sức khỏe của mình.
 + Cung cấp kiến thức cần thiết để đưa ra những quyết định sáng suốt về tình dục của mình vậy nên việc nâng cao kiến
thức và kỹ năng là điều hết sức cần thiết
+ Phòng chống các bệnh lây qua đường tình dục: cung cấp, thông tin, kiến thức phòng ngừa
+ Tạo điều kiện cho việc tự chăm sóc: tự chăm sóc bản thân: thực hiện các biện pháp cụ thể để ngăn chặn tình trạng
(mang thai ngoài ý muốn, lây lan của các bệnh lây truyền qua đường tình dục)
+ Nhận thức rõ hơn về điều đúng và sai → xây dựng nên các mối quan hệ lành mạnh
=> Nhà tâm lý học Maslow đã chỉ rõ: “Nhu cầu bản năng là một quy luật. Nó như dòng sông chảy, ta không thể ngăn chặn, mà
chỉ nên uốn dòng chảy theo một hướng khác, êm đềm hơn”
Khi có kiến thức liệu hành vi có thay đổi hay không?
- Khi được trang bị những kiến thức về pháp luật về quan hệ tình dục với trẻ dưới 16 tuổi => A sẽ không thực hiện hành vi
với bạn gái => Thay vào đó em có thể tự giải quyết nhu cầu hoặc kìm hãm nhu cầu của mình.
- Có các kiến thức về quan hệ tình dục an toàn, sức khỏe sinh sản =>
+ M sẽ không đi tìm gái gọi vì em sẽ đủ thấy nguy cơ tiềm ẩn các bệnh xã hội của cô gái kia rất cao/ Không quan hệ bằng
miệng, hôn,..
+ L cũng sẽ quan hệ tình dục và sử dụng bao cao su => Không mang thai ngoài ý muốn => Không ngu ngốc mua thuốc phá
thai để sử dụng: khi biết về sự nguy hiểm và tác dụng phụ của thuốc
- Việc được trang bị, giáo dục tốt để nhận diện những mặt trái của xã hội, thói hư tật xấu: M đã không xem sex ở các web
lậu => Không đi mua dâm; L cũng không quan hệ theo ons,...
=> Khi được trang bị kiến thức: sẽ giúp trẻ tránh mắc phải những sai lầm, sự ngộ nhận.
- Các em sẽ chủ động tìm hiểu thêm về SKTD trên các trang thông tin uy tín, để biết cách phòng tránh cũng như bảo
vệ mình trước những tình huống có thể xảy ra
- Thay vì việc xem SEX, thủ dâm, đọc sách báo có nội dung không lành mạnh,...các em sẽ thay thế tác nhân gây kích
thích bằng cách suy nghĩ về những chuyện khác, chủ đề khác. VD: nếu thường bị cuốn vào suy nghĩ về “chuyện ấy” khi
đang nhàn rỗi, thì sẽ tìm kiếm một việc gì đó để làm, chẳng hạn như làm bài tập, đọc sách, hoặc nói chuyện với bạn bè.
- Nhận ra thói quen có ảnh hưởng tiêu cực (nhận ra rằng quan hệ tình dục không an toàn có nguy cơ lây nhiễm
bệnh STDs) → thay đổi hành vi này (tìm hiểu thêm nhiều thông tin về quan hệ tình dục an toàn, có các biện pháp phòng
tránh)
- Khi được trang bị những kiến thức và được giáo dục đúng cách, các em sẽ làm chủ được bản thân, bản lĩnh mạnh thì sẽ
tự vượt qua được những nhu cầu mang tính bản năng, không cần đến giải pháp tình thế (sử dụng bao cao su, các biện
pháp quan hệ an toàn,..). Do đó, cần đặt vấn đề giáo dục giới tính trên cơ sở của giáo dục nhân cách, giáo dục bản lĩnh.

Hiện tại các bạn trẻ đang tìm kiếm các kiến thức từ những nguồn thông tin nào? Bất cập ở đâu?
+ TVTN tìm kiếm các kiến thức chủ yếu trên internet, thông qua các web: Tiktok, Youtube, Facebook, Các trang Web
lậu liên quan đến Sex: Hentai, JAV, Viet69.net, Xnxx.com,...
+ Hoặc là thông qua Google chỉ cần gõ 1 vài từ khóa: “quan hệ tình dục”, “Sex”, “làm tình”,.... cho ra bạt ngàn thông tin
liên quan => Các bạn sẽ bị ngợp trong hàng loạt thông tin được đưa ra.
+ Từ bạn bè xung quanh cũng là 1 nguồn cung cấp thông tin của trẻ. Chúng có thể thông qua câu chuyện của các bạn kể với
nhau và sẽ có suy nghĩ là các bạn của mình đã làm điều đó và điều đó là đúng
+ Trẻ tìm kiếm thông tin từ bố mẹ, nhà trường,.. rất hạn chế.
=> Dẫn đến những bất cập:
- Bất cập ở sự kiểm duyệt nội dung của các bài đăng, clip, video. Có những thông tin chưa có sự kiểm chứng, nói 1 cách
hời hợt dễ gây hiểu nhầm. Dẫn tới sai lầm to lớn của trẻ liên quan đến sự thiếu hụt trầm trọng những kiến thức về
SKTD, về pháp luật, về xã hội.
- Những kiến thức của bạn bè cũng non tơ, và ngây ngô như các em nên rất khó trong việc truyền tải thông tin và nguồn
chất lượng thông tin: do những thông tin đó ko có người kiểm duyệt
- Bố mẹ và nhà trường ít đề cập đến các vấn đề này vì coi đó là nhạy cảm, tế nhị, hời hợt trong việc cung cấp thông tin cho
trẻ.
- Từ những bất cập trên => Trẻ biết nhiều về tình dục nhưng lại hiểu sai:
+ Thông qua các cuộc trò chuyện, thuộc làu các tên những trang web đen, không ngần ngại thảo luận với bạn bè các
vấn đề liên quan đến tình dục, các tư thế, các kỹ năng,..
+ Hồn nhiên đi nạo phá thai, mua thuốc phá thai khi đọc các thông tin trên mạng.
+ Cho rằng mình đã biết về các biện pháp tránh thai (xuất tinh ngoài, dùng bao cao su là đã không sao), QHTD đúng
- Các nội dung “đồi trụy” được nhà nước nêu ra để kiểm duyệt Internet, trên thực tế rất ít trang web với nội dung
khiêu dâm bị kiểm duyệt tại Việt Nam.
- Việc ngại ngùng do văn hóa: gia đình, nhà trường => Né tránh các vấn đề liên quan đến tình dục => Trẻ không được
trang bị 1 cách thấu đáo, có hệ thống và nguồn thông tin chính xác => Tự tìm tòi thông qua xem sex,..
Có cách nào để tiếp cận các nguồn tham khảo đúng đắn?
+ Trước hết để các em tiếp cận các nguồn thông tin tham khảo đúng đắn, cần phải có được sự trang bị kiến thức đúng
đắn từ gia đình, nhà trường và xã hội.
+ Bên cạnh đó có thể tham khảo các nguồn thông tin từ các kênh chính thống của nhà nước, các tổ chức phi chính phủ,
được kiểm duyệt chặt chẽ: Ví dụ: Cổng thông tin bộ y tế; VTV; WHO,..
+ Ngoài ra các em cũng cần tham khảo nhiều nguồn thông tin khác nhau, trong đó tham khảo cả mặt lợi và hại.
+ Nhóm mình có tìm hiểu và gợi ý một số trang web về các kiến thức liên quan đến GD GT-SKSS phù hợp cho độ tuổi vị
thành niên, bọn mình để các đường link ở phần tài liệu tham khảo thì các bạn có thể xem qua:
5. Biện pháp
a, Đối với các nhà Tâm lý học Trường học.

- Đảm bảo sự tôn trọng và bảo mật: Đầu tiên, nhà tâm lý trường học phải đảm bảo sự tôn trọng và bảo mật cho học
sinh. Họ cần lắng nghe và thể hiện sự đồng cảm đối với tình huống mà học sinh đang gặp phải.
- Cung cấp thông tin và giáo dục: Nhà tâm lý có trách nhiệm cung cấp thông tin và giáo dục về quan hệ tình dục an
toàn, giới tính, sự phòng tránh, và các quyền liên quan đến tình dục. Họ có thể cung cấp tài liệu, tổ chức hội thảo hoặc
buổi học để giúp học sinh hiểu rõ hơn về các vấn đề liên quan.
- Hỗ trợ tâm lý và tư vấn, tham vấn: Nhà tâm lý trường học có thể cung cấp hỗ trợ tâm lý và tư vấn cho học sinh về
quan hệ tình dục. Họ có thể thảo luận về những căng thẳng, lo lắng, hoặc cảm xúc khác mà học sinh đang trải qua và
cung cấp các chiến lược giải quyết vấn đề.
- Hướng dẫn khám phá giới tính và danh tính: Nhà tâm lý trường học cũng có thể góp phần trong việc hướng dẫn
học sinh khám phá giới tính và danh tính cá nhân. Họ có thể tăng cường lòng tự tin, tự tôn và sự chấp nhận bản thân
của học sinh trong việc thể hiện giới tính và danh tính của mình.
- Hướng dẫn về quan hệ tình dục an toàn: Nhà tâm lý trường học có thể cung cấp hướng dẫn về quan hệ tình dục an
toàn và sự phòng tránh trước nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) và mang thai không mong
muốn.
b, Các hình thức hỗ trợ HS của nhà Tâm lý học Trường học
- Tham vấn:
+ Tham vấn cá nhân: hỗ trợ HS vượt qua khủng hoảng, các nguy cơ sang chấn, điều hướng mong muốn quan hệ
sang các hoạt động khác để giải toả, giới thiệu các kênh thông tin uy tín để HS tham khảo, gán HS vào các hoạt
động thể chất và trí não, tránh nghĩ nhiều về những chuyện đã xảy ra …
 + Tham vấn cặp đôi: 2 HS lên phòng tham vấn một cách kín đáo (thông qua GVCN, mời riêng trong các giờ lên
lớp của nhà TLHTH…
=> Giúp HS giải quyết các thách thức về hành vi và cảm xúc. Họ có thể sử dụng phân tích hành vi chức năng hoặc kế hoạch
can thiệp hành vi để hiểu chức năng hoặc mục đích hành vi của học sinh và vạch ra các chiến lược và biện pháp can thiệp để
giải quyết các hành vi thách thức hoặc có vấn đề.
- Tư vấn:
+ Tư vấn cho gia đình (cha, mẹ): Chuẩn bị tâm lý cho cha mẹ đồng hành, ứng xử và hỗ trợ con trong việc giải
quyết vấn đề.
+ Tư vấn cho GV: Hỗ trợ HS, quan sát học sinh để có thể xử lý tình huống kịp thời, phối hợp với chuyên viên tư
vấn để có thể phát hiện và hỗ trợ kịp thời cho HS.
- Phòng ngừa:
+ Thực hiện các chương trình phòng ngừa, giáo dục giới tính, theo nhóm nhằm nâng cao nhận thức của toàn bộ
HS về GT ,TD và SKSS (quy mô toàn trường, lớp học)

c, Giải pháp cho case minh họa

TH1: Chuyên viên tư vấn sẽ làm việc với A - 15 tuổi
-Tham vấn cho A:
+ Trấn an A trước những đàm tiếu của dư luận.
+ Hỗ trợ A điều chỉnh cảm xúc, hướng đến những suy nghĩ tích cực. Các hoạt động vui chơi, giao lưu, học tập để.
+ Trò chuyện, phân tích cùng bạn những hậu quả từ việc quan hệ tình dục trước tuổi vị thành niên (hậu quả hiện hữu là
người yêu A đi tù, bố mẹ lo lắng, dư luận, mang thai, bị bệnh xã hội,…)
=> Giúp A tự nhận thức và điều chỉnh cảm xúc, hành vi trong cách tình huống tương tự (quan hệ tình dục) trong cuộc sống
-Tư vấn cho GV, PH:
+ Đồng hành cùng A vượt qua giai đoạn này, cách tiếp cận với A( giao tiếp, ứng xử, hành động) => Tạo sự tin tưởng,
giúp con cảm thấy an tâm,..
 + Làm việc với GV và PH để đưa bạn vào môi trường tích cực với những hoạt động thường nhật ở trên lớp và ở nhà.
+ GV cài cắm các bài học liên liên quan đến phòng tránh thai, sinh sản,….cho bạn và các HS khác tham gia.
+ Để PH đồng hành/ tham gia với bạn trong các sở thích, hoạt động.

TH2: Chuyên viên tư vấn cho HS M - 17 tuổi

-Tham vấn cho HS:
+ Trấn hỗ trợ bất ổn tâm lý khi bạn đang rơi vào tuyệt vọng, lo lắng. Hỗ trợ điều chỉnh cảm xúc cho M tránh bi lụy, ảnh
hưởng đến sức khỏe và học tập.
+ Chia sẻ, thông cảm cho tình trạng của M. Động viên trong quá trình chữa trị bệnh
+ Hỗ trợ M lập 1 thời gian biểu phù hợp (ăn, ngủ, vui chơi, học tập)
+ Tìm hiểu thêm về những sở thích, hứng thú của bạn để đưa ra những hoạt động liên quan đến sở thích của bạn.
-Tư vấn cho GV, PH:
+ Làm việc với GV, PH nhằm hỗ trợ M: cách thức giao tiếp, ứng xử sao cho M không cảm thấy tội lỗi, bế tắc,...giúp M
tiếp xúc với môi trường lành mạnh
+ Tư vấn những hoạt động, workshop liên quan đến sở thích của bạn để tránh những suy nghĩ đến những vấn đề đã xảy
ra. Để PH giám sát, tham gia cùng bạn trong các buổi hoạt động.
TH3: Chuyên viên tham vấn cho L - 16 tuổi
- Tham vấn cho L:
+ Chia sẻ, thông cảm với những gì em đã và đang trải qua
+ Giúp L cân bằng lại cảm xúc, các mối quan hệ xã hội
+ Đồng hành trong việc thay đổi nhận thức về các mối quan hệ, chuẩn mực => thay đổi hành vi (quan hệ tình dục
bừa bãi)
+ Thiết kế thời gian biểu cho các hoạt động thường ngày
- Tư vấn cho GV, PH:
+ Tham gia vào các hoạt động khác (vẽ tranh, đánh đàn,...) cùng với L
+ Xây dựng thời gian biểu, có bố mẹ hoặc bạn bè đồng hành thực hiện (tâm trạng tăng lên, cảm thấy thoải mái,
dễ chịu hơn)
+ PH thường xuyên để ý tới L, ghi chép lại các dấu hiệu hành vi và cảm xúc của L
+ Cho L viết nhật ký, ghi lại tâm trạng hàng ngày của mình