10 Dalgalar

TYT FİZİK DERS NOTLARI
DALGALAR
Bir cisim yukarı-aşağı veya ileri-geri hareket ediyorsa o cisim titreşiyor

demektir.
Titreşim, bir cismin iki sabit nokta arasında gidip gelme

Her dalga bir ortamda yayılır. Deniz dalgaları için ortam su iken
hareketidir. Bir salıncağın salınım hareketi titreşim hareketine
ses dalgaları için ortam genellikle havadır. Maddenin tüm hâlleri
örnektir. Bir yayın ucuna asılı bir kütleyi çekip bıraktığımızda
ortam olabilir.
da kütle salınım hareketi yapar. Titreşim hareketi yapan bir cisim orta
noktadan sağa ve sola doğru belli uzaklığa gider.
Bir su birikintisine düşen bir çakıl taşı örneğinde su, dalgaların yayıldığı
ortamdır. Su dalgaları yayılırken su molekülleri yukarı-aşağı hareket
eder.Bu hareket suda yüzen herhangi bir cismin (yapraklar gibi) hareketi
gözlemlenerek anlaşılabilir. Dairesel su dalgaları su üstünde yüzen Bütün dalgaların yayılabilmesi için maddesel bir ortama ihtiyaç
cisimleri geçerken altlarındaki su moleküllerinin yukarı-aşağı yoktur.
hareketinden dolayı cisimler de yukarı ve aşağı salınır.
Bu durum, durgun sudaki dalgalanmalarda geçerliyken dalga

hareketinin çok karmaşık olduğu açık denizlerdeki dalgalar için
geçerli değildir. Verilen örneklerden tüm dalga hareketlerinde ortak bir
özelliğin olduğunu görebilirsiniz.
Dalga hareketi, enerjinin bir konumdan diğer konuma aktarılmasıdır.
Dalgaların geçişiyle ortamlar genellikle kalıcı biçimde değişmez,
geçişten sonra tekrar eski konumuna dönerler.
Bir göldeki durgun suya çakıl taşı attığınızı düşününüz. Taş

suya çarptığında su, titreşim hareketi yapar. Bunun sonucunda su
yüzeyinde dışarı doğru bir dizi dalga meydana gelir. Suda meydana
gelen titreşim hareketi taşın su içinden geçerken aktardığı enerjiden
kaynaklanır.
ÖRNEK-1
1
TYT FİZİK
DALGALAR
Ses, yay, su, deprem ve ışık dalgaları gibi birçok farklı dalga
türü olduğunu biliyorsunuz. Tüm dalgalar genlik, dalga boyu,
frekans, periyot gibi benzer temel özelliklere sahiptirler.
Bir ipin ucunu sallayarak bir dalga ürettiğinizi farz ediniz. Ürettiğiniz
dalga, Görsel a da görüldüğü gibi tepe ve çukur adı verilen noktalara
sahiptir.
Bir dalganın en yüksek noktasına dalga tepesi, en alçak noktasına ise
dalga çukuru adı verilir.
Diğer taraftan sarmal bir yayı bir ucundaki birkaç halkayı sıkıştırıp
bıraktığınızda ipte oluşan dalgalardaki gibi tepe ve çukur noktalar
oluşmaz. Bunun yerine Görsel b’de görüldüğü gibi yayı oluşturan
halkalarda sıkışma ve seyrelme biçiminde gözlenen dalga hareketi
meydana gelir.
Daha genel bir tanımlama yapılırsa dalga boyu, dalganın aynı

özellikteki art arda gelen eşdeğer noktaları arasındaki uzaklıktır.
Sıkışma, yay halkalarının birbirine yakın olduğu bölgedir. Bu
bölgenin yanında seyrelme denilen ve yay halkalarının birbirinden
ÖRNEK-2
ayrıldığı daha az yoğun olan bir bölge oluşur. Bu şekildeki
dalgaların sıkışık bölgesine tepe noktası, seyrek bölgesine ise çukur
noktası denilebilir.
2
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-3
ÖRNEK-5
ÖRNEK-4
3
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-6 ÖRNEK-8
ÖRNEK-7
4
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-9
Esnek ortamda, eşit zaman aralıklarında art arda üretilen tam

dalgalara periyodik dalgalar denir.
5
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-12
Atmanın hızı, yayın birim uzunluğunun kütlesinin kareköküyle ters

orantılıdır.
Yani birim uzunluğundaki kütlesi daha fazla olan ağır (kalın) bir
yayda, hafif (ince) bir yaya göre atma daha yavaş ilerler.
Boyca yoğunluk (birim uzunluk başına düşen kütle) denen bu
özellik,“μ(mü)” sembolü ile gösterilir. μ’nün birimi kg/m’dir.
Kısaca bir yay da üretilen atmanın hızı yaydaki gerilme kuvvetine ve
yayın boyca yoğunluğuna (birim boyun kütlesine) bağlıdır. Yaydaki
atma hızının matematiksel bağıntısı aşağıdaki gibidir.
ÖRNEK-10
ÖRNEK-11
6
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-13
ÖRNEK-14
ÖRNEK-15
7
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-16
ÖRNEK-17
ÖRNEK-18
8
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-20
ÖRNEK-21
ÖRNEK-19
9
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-22
ÖRNEK-23
10
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-24 ÖRNEK-26
ÖRNEK-25
ÖRNEK-27
11
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-28
ÖRNEK-29
ÖRNEK-30
12
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-32
ÖRNEK-33
ÖRNEK-31
13
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-35
ÖRNEK-36
ÖRNEK-34
14
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-37
ÖRNEK-38
15
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-39
ÖRNEK-40
16
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-41
ÖRNEK-42
ÖRNEK-43
17
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-44 ÖRNEK-46
ÖRNEK-45
18
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-48
ÖRNEK-49
ÖRNEK-47
19
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-50 ÖRNEK-52
ÖRNEK-51
ÖRNEK-53
20
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-54
21
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-55
ÖRNEK-56
TİTREŞEN BİR TELİN FREKANSI
1. Telin boyuna (Telin boyu arttıkça sesin frekansı

küçülür, ses kalınlaşır)
2. Telin kesitine (Tel kalınlaştıkça frekans küçülür, ses

kalınlaşır.)
3. Telin gerginliğine (Telin gerginliği arttıkça frekans

büyür, ses incelir.)
4. Telin cinsine bağlıdır.
22
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-58
ÖRNEK-57
23
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-60
ÖRNEK-61
ÖRNEK-59
24
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-62
ÖRNEK-64
ÖRNEK-63
25
TYT FİZİK
DALGALAR
26
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-66
ÖRNEK-67
ÖRNEK-65
27
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-68
ÖRNEK-69
28
TYT FİZİK
DALGALAR
ÖRNEK-70
ÖRNEK-71
ÖRNEK-72
29
TYT FİZİK
DALGALAR
4.
TEST 1
1.
2.
5.
3.
30
TYT FİZİK
DALGALAR
6. 8.
7.
9.
31
TYT FİZİK
DALGALAR
10. 12.
13.
11.
14.
32
TYT FİZİK
DALGALAR
15. 17.
18.
16.
33
TYT FİZİK
DALGALAR
19. 21.
20.
22.
34
TYT FİZİK
DALGALAR
23. 25.
24.
26.
35
TYT FİZİK
DALGALAR
27. 29.
28. 30.
36
TYT FİZİK
DALGALAR
31. 33.
34.
35.
32.
37
TYT FİZİK
DALGALAR
36. 38.
39.
37.
38
TYT FİZİK
DALGALAR
40. 42.
43.
41.
39
TYT FİZİK
DALGALAR
44. 46.
45. 47.
40
TYT FİZİK
DALGALAR
48. 50.
49.
51.
41
TYT FİZİK
DALGALAR
52. 54.
53. 55.
42
TYT FİZİK
DALGALAR
56. 58.
59.
57.
43
TYT FİZİK
DALGALAR
60. 62.
63.
61.
44
TYT FİZİK
DALGALAR
64.
TEST 2
1.
2.
1.A 2.A 3.E 4.D 5.C 6.A 7.D 8.A

9.E 10.A 11.B 12.A 13.C 14.C 15.D 16.C
17.B 18.A 19.D 20.C 21.B 22.E 23.C 24.B
25.B 26.D 27.D 28.D 29.C 30.E 31.D 32.D
33.E 34.B 35.C 36.E 37.E 38.B 39.B 40.A
41.B 42.E 43.D 44.A 45.E 46.A 47.B 48.A
49.C 50.E 51.C 52.E 53.E 54.E 55.B 56.C
57.D 58.C 59.A 60.A 61.B 62.E 63.D 64.D
45
TYT FİZİK
DALGALAR
3. 5.
4.
6.
46
TYT FİZİK
DALGALAR
7. 9.
8.
10.
47
TYT FİZİK
DALGALAR
11. 13.
12. 14.
48
TYT FİZİK
DALGALAR
15. 17.
18.
16.
49
TYT FİZİK
DALGALAR
19. 22.
20.
23.
21.
24.
50
TYT FİZİK
DALGALAR
25. 27.
28.
26.
51
TYT FİZİK
DALGALAR
29. 31.
30.
32.
52
TYT FİZİK
DALGALAR
33. 35.
36.
34.
53
TYT FİZİK
DALGALAR
37. 39.
38.
40.
1.E 2.D 3.A 4.E 5.D 6.E 7.A 8.E

9.A 10.E 11.E 12.B 13.D 14.C 15.E 16.D
17.B 18.E 19.B 20.D 21.E 22.C 23.E 24.A
25.A 26.E 27.A 28.E 29.B 30.D 31.A 32.C
33.D 34.D 35.B 36.C 37.B 38.E 39.B 40.B
54
TYT FİZİK

10 Dalgalar

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

10 Dalgalar

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

10 Dalgalar

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TYT FİZİK DERS NOTLARI

Bir cisim yukarı-aşağı veya ileri-geri hareket ediyorsa o cisim titreşiyor

Titreşim, bir cismin iki sabit nokta arasında gidip gelme

Bu durum, durgun sudaki dalgalanmalarda geçerliyken dalga

Bir göldeki durgun suya çakıl taşı attığınızı düşününüz. Taş

Daha genel bir tanımlama yapılırsa dalga boyu, dalganın aynı

Esnek ortamda, eşit zaman aralıklarında art arda üretilen tam

Atmanın hızı, yayın birim uzunluğunun kütlesinin kareköküyle ters

TİTREŞEN BİR TELİN FREKANSI

1. Telin boyuna (Telin boyu arttıkça sesin frekansı

2. Telin kesitine (Tel kalınlaştıkça frekans küçülür, ses

3. Telin gerginliğine (Telin gerginliği arttıkça frekans

4. Telin cinsine bağlıdır.

1.A 2.A 3.E 4.D 5.C 6.A 7.D 8.A

1.E 2.D 3.A 4.E 5.D 6.E 7.A 8.E

You might also like