1.

Tác giả
-Phạm Tiến Duật(1942-2007), quê Thanh Ba, Phú Thọ
-1964, sau khi tốt nghiệp khoa Ngữ Văn của trường đại học sư phạm hà nội, ông gia nhập binh đoàn vận
tải Trường Sơn và hoạt động trên tuyến đường trường sơn trong những năm chống Mỹ.
-Ông là một trong những gương mặt tiêu biểu của thế hệ nhà thơ trẻ trưởng thành từ cuộc khánh chiến
chống Mỹ cứu nước.
-Với quan niệm “chủ yếu đi tìm cái đẹp từ trong những diễn biến sôi động của cuộc sống”, Phạm Tiến
Duật đưa tất cả những chất liệu hiện thực ấy đã đem lại cho thơ Phạm Tiến Duật một giọng điệu sôi nổi,
trẻ trung, hồn nhiên, hóm hỉnh, tinh nghịch mà sâu sắc
-Thơ Phạm Tiến Duật tập trung thể hiện hình ảnh thế hệ trẻ trong cuộc khánh chiẻn chống Mĩ qua các
hình tượng người lính và cô thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn
-Tác phẩm chính:
-Năm 2001, ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học và nghệ thuật
II, Tác phẩm
1.Hoàn cảnh sáng tác
-Bài thơ viết năm 1969, thời kì cuộc kháng chiến chống Mỹ diễn ra ác liệt trên con đường chiến lược
Trường Sơn.
-Bài thơ được sáng tác trong thời kì cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra rất gay go, ác liệt. Từ khắp
các giảng đường đại học, hàng ngàn sinh viên đã gác bút nghiên để lên đường đánh giặc, và điểm nóng
lúc đó là tuyến đường Trường Sơn- con đường huyết mạch nối lền hậu phương với tiền tuyến. Ở đó,
không lực Hoa Kỳ ngày đêm trút bom, vãi đạn hòng ngăn chặn sự chi viện của miền bắc cho chiến trường
miền Nam. Vượt qua mưa bom bão đạn của kẻ thù, đoàn xe vận tải vẫn ngày đêm bất chấp gian khổ và hi
sinh để ra trận. Phạm Tiến Duật đã ghi lại những hình ảnh tiêu biểu của nơi khói lưa trường sơn. Có thể
nói, hiện thực lại những hình ảnh tiêu biểu của nơi khói lửa Trường Sơn. Có thể nói, hiện thực đã đi thẳng
vào trang thơ của tác giả và mang nguyên vẹn hơi thở của cuộc chiến. Ra đời trong hoàn cảnh ấy, bài thơ
với giai điệu hào hung, khỏe khoắn đã thực sự trở thành hồi kèn xung trận, trở thành tiếng hát quyết thắng
của tuổi trẻ Việt Nam thời kì chống Mĩ. Cảm hứng từ những chiếc xe không kính đã làm nền để nhà thơ
chiến sĩ khắc họa thành công chân dung người chiến sĩ lái xe: ung dung tự tại, lạc quan sôi nôi, bất chấp
mọi khó khan gian khổ, tình đồng chí dồng đội gắn bó tình yêu đất nước thiết tha…
-Bài thơ được tặng giải nhất cuộc thi thơ của báo Văn nghệ năm 1969 và được( CHỤP THIẾU)
6.Liên hệ. Đoàn quân ra đi vội vã
Bụi Trường Sơn nhòa trong trời lửa
(Nguyễn Đình Thi - Lá đỏ)
Bụi mù trời mùa hanh Nước trắng khe mùa lũ
( Phạm Tiến Duật)
Xe ta đi trong đêm Trường Sơn.
Sáng Tác: Tân Huyền.
Những đêm Trường Sơn,
Ta đã đi qua bao chặng đường vất vả.
Đạn xé bom rơi, mua rừng xôi xả.
Những đêm Trường Sơn đường biên giới,
Uốn quanh co mây trời đẹp quá.
Vỡ kính rồi trăng tràn cả vào xe.
III. Thành công về nghệ thuật:
Ngôn ngữ và giọng điệu bải thơ là một sáng tạo nghệ thuật độc đáo của Phạm Tiến Duật, góp phần khác
họạ hình ảnh người chiến sĩ lái xe.
- Ngôn ngữ bài thơ giản dị, ngồn ngộn chất sống, đời sống chiến trường, vừa lầm giảu thêm chất điệu thơ
ca vừa thể hiện chân thực hình ảnh người lính lái xe. Lời thơ gân với lới văn xuôi, lời đổối thoại, lời nói
thường nhưng vân giàu chất thơ. Chất thơ toát lên từ những hình ảnh độc đáo; tử vé hiên ngang, sôi nồi,
trẻ trung của người lính, từ những ần tượng cảm giác cụ thê của họ khi ngối trên những chiếc xe không
kính.
- Ngôn ngữ đó góp phần tạo nên giọng điệu ngang tàng có cả chất tinh nghịch phủ hợp với đối tượng
miêu tả - những chàng trai lái xe trên những chiếc xe không kính.
- Thể thơ kết hợp linh hoạt giữa thể 7 chữ với thể 8 chữ, có chỗ 6 hay 10 chữ tạo cho bài thơ một điệu thơ
gên với lới nói tự nhiên, sịnh động, gúp phân tạo nên chất thơ mới, giọng điệu mới của thơ ca chông Mỹ.
Nó bắt nguồn tử sức trẻ, từ tâm hồn phơi phới của thế hệ chiến sĩ Việt Nam mà chính nhà thơ đã sống, đã
trải nghiệm
- Giọng thơ ngang tàn, có cả chất nghịch ngợm, rất phù hợp với những đối tượng, miêu tả ( những chàng
trai lái xe trên những chiếc xe không kính ), Giọng điệu ấy làm cho lời thơ gần với lời văn xuối, lời đối
thoại, lời nói thường ngày nhưng vẫn thú vị và giâu chất thơ ( Chất thơ ở đây là từ những hình ảnh độc
đáo, tử cảm hứng về vẻ hiên ngang, dũng cảm, sự sôi nồi trẻ trung của những người lính lái xe, từ ấn
tượng cảm giác được miêu tả cụ thể, sống động và gợi cảm...)
Cả bải thơ là lời nói, cảm xúc của người chiến sĩ lái xe trên tuyến đường Trường Sơn. Thứ thách ngày
cảng tăng, nhưng mức độ và hướng đi không thay đối. Vẫn là khẳng định tỉnh thần bất khuất, quyết thắng
của quân đội ta, nhưng Phạm Tiến Duật đã đem lại nhiều hình ảnh mới và giọng điệu mới: trẻ trung, tinh
nghịch, ngang tàn mà kiên định. Bải thơ đầu chỉ nói vệ tiểu đội xe không kính, nó phản ảnh cả khí thế
quyết tầmh giải phúng miền Nam của toàn quân và toàn dân ta, khẳng định rằng ý chí của con người
mạnh hợm cả sắt thép.