Professional Documents
Culture Documents
แผนที่ 19
แผนที่ 19
กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
แผนการจัดการเรียนรูที่ 19 เรื่อง โจทยปญหาเกี่ยวกับวัตถุที่ตกแบบอิสระดวยความเรงคงตัว
รหัสวิชา ว30201 ชื่อวิชา ฟสิกส 1 ผูสอน นายปราณนต พิมพพันธุ
ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4/1 จำนวนนักเรียน 8 คน วันทีส่ อน 24 สิงหาคม 2564 เวลา 08.20—10.00 (100 นาที)
อาจารยนิเทศกสถานศึกษา ครูนจุ นารถ รุงอเนกทรัพย อาจารยนิเทศคณะครุศาสตร อาจารย ดร.อัศวนนทปกรณ ธเนศวีรภัทร
สาระ ฟสิกส
ผลการเรียนรู
1. ทดลอง และอธิบายความสัมพันธระหวาง ตำแหนง การกระจัด ความเร็ว และความเรง ของการเคลื่อนที่ของวัตถุในแนวตรงที่มีความเรง คงตัวจากกราฟและสมการ รวมทั้งทดลองหาคา ความเรงโนม
ถวงของโลก และคำนวณปริมาณ ตาง ๆ ที่เกี่ยวของ
ผลการเรียนรูในสาระที่เชื่อมโยงกัน
1. เขาใจธรรมชาติทางฟสิกส ปริมาณและกระบวนการวัด การเคลื่อนที่แนวตรง แรงและกฎการเคลื่อนที่ของนิวตัน กฎความโนมถวงสากล แรงเสียดทานสมดุลกล ของวัตถุ งานและกฎการอนุรักษพลังงาน
กล โมเมนตัมและกฎการอนุรักษ โมเมนตัม การเคลื่อนที่แนวโคง รวมทั้งนำความรูไปใชประโยชน
สาระการเรียนรูแกนกลาง
- การตกแบบเสรีเปนตัวอยางหนึ่งของการเคลื่อนที่ ในหนึ่งมิติที่มีความเรงเทากับความเรงโนมถวง ของโลก
สาระสำคัญ
หากปลอยวัตถุจากระดับความสูงหนึ่ง วัตถุนั้นจะตกอยางอิสระภายใตอิทธิพลของแรงโนมถวงของโลก เชน มะมวงที่หลนจากตน การโยนลูกบอลขึ้นไปบนอากาศ การเคลื่อนที่ของนักกระโดดรมกอนที่
รมจะกาง เปนตัน การเคลื่อนที่ของวัตถุที่กลาวมานั้น เรียกวา การตกแบบอิสระ (free fall) เมื่อปลอยวัตถุไมวาชนิดใดก็ตามใหตกลงในแนวดิ่งจะสังเกตไดวา วัตถุจะเคลื่อนที่ลงสูพื้นโลกดวยความเรงสม่ำเสมอ นั่น
หมายความวา ความเรงของวัตถุที่ตกมีคาคงตัวโดยไมขึ้นอยูกับชนิด มวล หรือรูปรางของวัตถุ และมีทศิ การเคลื่อนที่ในแนวดิ่งเขาสูจดุ ศูนยกลางโลก เรียกความเรงคงตัวของวัตถุเคลื่อนที่ตกแบบอิสระนี้วา ความเรง
เนื่องจากแรงโนมถวงของโลก (gravitational acceleration)
วัตถุประสงคการเรียนรู สาระการเรียนรู กิจกรรมการเรียนรู สื่อ/แหลงการเรียนรู ประเมินการเรียนรู
เมื่อเรียนคาบนี้ 1. เนื้อหา 1. ขั้นนำ (15 นาที) - ใบบันทึกขอมูลประกอบการ - นักเรียนสามารถทำ
จบแลวนักเรียน 1.1 ทบทวนวัตถุที่ตกแบบอิสระดวย 1.1 ครูทบทวนความรูเกี่ยวกับ วัตถุที่ตกแบบ ทบทวนเรื่อง “วัตถุที่ตกแบบ การอธิบาย
สามารถ ความเรงคงตัว อิสระดวยความเรงคงตัว ดวยการอภิปราย อิสระดวยความเรงคงตัว” ความสัมพันธระหวาง
ดานพุทธิพิสัย หากปลอยวัตถุจากระดับความสูงหนึ่ง โดยใชคำถาม ดังนี้ ปริมาณตาง ๆ ของวัตถุ
1. อธิบาย วัตถุนั้นจะตกอยางอิสระภายใตอิทธิพลของ 1.1.1 วัตถุที่ตกแบบอิสระ มีปริมาณที่เปน - แบบฝกหัดเรื่อง “โจทย ที่ตกแบบอิสระดวย
ความสัมพันธ แรงโนมถวงของโลก เชน มะมวงที่หลนจาก คาคงที่คาใด (ความเรง) ปญหาเกี่ยวกับวัตถุที่ตกแบบ ความเรงคงตัว จาก
ระหวางปริมาณตาง ตน การโยนลูกบอลขึ้นไปบนอากาศ การ 1.1.2 ความเรงในกรณีวัตถุตกแบบอิสระ อิสระดวยความเรงคงตัว” แบบฝกหัดไดคะแนน
ๆ ของวัตถุที่ตกแบบ เคลื่อนที่ของนักกระโดดรมกอนที่รมจะกาง เรียกอีกชื่อวาอะไร (ความเรงเนื่องจาก คิดเปนรอยละ 50 ของ
อิสระดวยความเรง เปนตัน การเคลื่อนที่ของวัตถุที่กลาวมานั้น แรงโนมถวง) - สื่ออิเล็กทรอนิกส จาก คะแนนรวมขึ้นไป
คงตัวได เรียกวา การตกแบบอิสระ (free fall) 1.1.3 ความเรงเนื่องจากแรงโนมถวง มี โปรแกรมพาวเวอรพอยท เรื่อง
เมื่อปลอยวัตถุไมวาชนิดใดก็ตามใหตก คาประมาณเทาใด (9.8 หรือ 10 เมตร “โจทยปญหาเกี่ยวกับวัตถุที่ตก - นักเรียนสามารถ
ดานทักษะพิสัย ลงในแนวดิ่งจะสังเกตไดวา วัตถุจะเคลื่อนที่ แบบอิสระดวยความเรงคงตัว” คำนวณเพื่อแกปญหา
ตอวินาที2)
1. คำนวณเพื่อ ลงสูพื้นโลกดวยความเรงสม่ำเสมอ นั่น เกี่ยวกับวัตถุที่ตกแบบ
1.1.4 สมการแสดงความสัมพันธของปริมาณที่
แกปญหาเกี่ยวกับ หมายความวา ความเรงของวัตถุที่ตกมีคา - หนังสือเรียนอักษรเจริญทัศน อิสระดวยความเรงคง
เกี่ยวของกับวัตถุที่ตกแบบอิสระมีกี่
วัตถุที่ตกแบบอิสระ คงตัวโดยไมขึ้นอยูกับชนิด มวล หรือรูปราง รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร ตัว จากแบบฝกหัดได
สมการ (4 สมการ)
ดวยความเรงคงตัวได ของวัตถุ และมีทิศการเคลื่อนที่ในแนวดิ่ง ฟสิกส ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4 คะแนนคิดเปนรอยละ
1.1.5 สมการแสดงความสัมพันธของปริมาณที่ เลม 1 50 ของคะแนนรวมขึ้น
เขาสูจุดศูนยกลางโลก เราเรียกความเรงคง
ดานจิตพิสัย เกี่ยวของกับวัตถุที่ตกแบบอิสระมี ไป
ตัวของวัตถุเคลื่อนที่ตกแบบอิสระนี้วา
1. มีความรับผิดชอบ ความเรงเนื่องจากแรงโนมถวงของโลก สมการอะไรบาง (4 สมการ)
โดยการเขาเรียนและ (gravitational acceleration) เขียน ( 𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑔𝑔 - นักเรียนมีความ
𝑢𝑢+𝑣𝑣
สงงานไดตรงเวลา 𝛥𝛥𝛥𝛥 = � � 𝑡𝑡 รับผิดชอบโดยการเขา
แทนดวยสัญลักษณ (𝑔𝑔⃑) มีทิศเขาสู 2
1
ศูนยกลางของโลก (พุงลงในแนวดิ่ง) ซึ่งคา 𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑡𝑡 2 เรียนและสงงานไดตรง
2
ความเรงนี้ ณ จุดตาง ๆ ของโลกจะมีคาไม 𝑣𝑣 2 = 𝑢𝑢2 + 2𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔 ) เวลา
วัตถุประสงคการเรียนรู สาระการเรียนรู กิจกรรมการเรียนรู สื่อ/แหลงการเรียนรู ประเมินการเรียนรู
เทากัน จึงมีการกำหนดใหใชคาเฉลี่ยของ 2. ขั้นสอน (65 นาที)
ความเรงเนื่องจากแรงโนมถวงของโลกเปน 2.1 ครูสาธิตการแกโจทยปญหา “ปลอยวัตถุลง
คา 𝑔𝑔⃑ ซึ่งจะมีคาเทากับ 9.8 เมตรตอวินาที2 มาอยางอิสระ เมื่อเวลาผานไป 5 วินาที จง
(m/s2) หาความเร็วที่เวลาดังกลาว กำหนดให
ดังนั้น สูตรหลักที่ใชในการคำนวณ ความเรงโนมถวงมีขนาดเทากับ 10 เมตรตอ
กรณีที่วัตถุตกแบบอิสระ มีดังนี้ วินาที2 และทิศขึ้นบนเปนบวก ทิศลงลาง
เปนลบ” โดยมีวิธีการดังนี้
𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑔𝑔
𝑢𝑢 + 𝑣𝑣 2.1.1 โจทยกำหนดปริมาณอะไรมาใหบาง
𝛥𝛥𝛥𝛥 = � � 𝑡𝑡
2 ( 𝑔𝑔 = −10 𝑚𝑚/𝑠𝑠 2 , 𝑢𝑢 = 0 𝑚𝑚/𝑠𝑠 , 𝑡𝑡 = 5 𝑠𝑠 )
1
𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑡𝑡 2
2 2.1.2 ควรใชสมการใดในการคำนวณหา
𝑣𝑣 2 = 𝑢𝑢2 + 2𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔
โดยที่ ความเร็วดังกลาว (𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑔𝑔)
𝛥𝛥𝛥𝛥 คือ การกระจัดของวัตถุในแนวดิ่ง มี 2.1.3 ครูสาธิตวิธีการคำนวณ ดังนี้
หนวยเปน เมตร (m)
วิธีทำ
𝑢𝑢 คือ ความเร็วตนของวัตถุ มีหนวยเปน
จากสูตร 𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑔𝑔
เมตรตอวินาที (m/s)
แทนคา 𝑣𝑣 = 0 + (−10)(5)
𝑣𝑣 คือ ความเร็วปลายของวัตถุ มีหนวยเปน
เมตรตอวินาที (m/s) 𝑣𝑣 = −50 𝑚𝑚/𝑠𝑠
𝑔𝑔 คือ ความเรงเนื่องจากแรงโนมถวงของ
ดังนั้น วัตถุมีความเร็ว 50 เมตรตอวินาที
โลก มีคาเปน -9.8 เมตรตอวินาที2 (m/s2)
ในทิศทางลงลางที่เวลา 5 วินาที
𝑡𝑡 คือ เวลาที่วัตถุใชในการเคลื่อนที่ มีหนวย
เปน วินาที (s)
วัตถุประสงคการเรียนรู สาระการเรียนรู กิจกรรมการเรียนรู สื่อ/แหลงการเรียนรู ประเมินการเรียนรู
1.2 โจทยปญหา 2.2 ครูสาธิตการแกโจทยปญหา “ปลอยวัตถุลง
1.2.1 ปลอยวัตถุลงมาอยางอิสระ เมื่อเวลา มาอยางอิสระจากตึกสูงมาก เมื่อเวลาผานไป
ผานไป 5 วินาที จงหาความเร็วที่เวลา 10 วินาที จงหาการกระจัดของวัตถุที่
ดังกลาว กำหนดใหความเรงโนมถวงมีขนาด เคลื่อนที่ได กำหนดใหความเรงโนมถวงมี
เทากับ 10 เมตรตอวินาที2 และทิศขึ้นบน ขนาดเทากับ 10 เมตรตอวินาที2 และทิศขึ้น
เปนบวก ทิศลงลางเปนลบ บนเปนบวก ทิศลงลางเปนลบ” โดยมีวิธีการ
ปริมาณที่โจทยที่กำหนดให : ดังนี้
𝑔𝑔 = −10 𝑚𝑚/𝑠𝑠 2 , 2.2.1 โจทยกำหนดปริมาณอะไรมาใหบาง
𝑢𝑢 = 0 𝑚𝑚/𝑠𝑠 ,
𝑡𝑡 = 5 𝑠𝑠 ( 𝑔𝑔 = −10 𝑚𝑚/𝑠𝑠 2 , 𝑢𝑢 = 0 𝑚𝑚/𝑠𝑠 , 𝑡𝑡 = 10 𝑠𝑠 )
วิธีทำ
2.2.2 ควรใชสมการใดในการคำนวณหา
จากสูตร 𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑔𝑔
ความเร็วดังกลาว
แทนคา 𝑣𝑣 = 0 + (−10)(5)
1
𝑣𝑣 = −50 𝑚𝑚/𝑠𝑠 (𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑡𝑡 2 )
2
2.2.3 ครูสาธิตวิธีการคำนวณ ดังนี้
ดังนั้น วัตถุมีความเร็ว 50 เมตรตอวินาที
วิธีทำ
ในทิศทางลงลางที่เวลา 5 วินาที 1
จากสูตร 𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 2 𝑔𝑔𝑡𝑡 2
แทนคา 𝛥𝛥𝛥𝛥 = (0) + 12 (−10)(10)2
𝛥𝛥𝛥𝛥 = −500 𝑚𝑚
ดังนั้น ระยะทางที่วัตถุเคลื่อนที่ได
เทากับ 5 เมตร ในทิศลงดานลาง
วัตถุประสงคการเรียนรู สาระการเรียนรู กิจกรรมการเรียนรู สื่อ/แหลงการเรียนรู ประเมินการเรียนรู
วิธีทำ 2.5 ครูสาธิตการทำโจทย “โยนกอนหินกอนหนึ่ง
จากสูตร 𝑣𝑣 2 = 𝑢𝑢2 + 2𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎 ขึ้นไปตรง ๆ ในแนวดิ่ง ดวยความเร็ว 14.7
แทนคา (15)2 = (5)2 + 2(−10)𝛥𝛥𝛥𝛥 เมตรตอวินาที จากหนาผาสูง 49 เมตร ดัง
𝛥𝛥𝛥𝛥 = −5 𝑚𝑚 ภาพ
ดังนั้น ระยะทางที่วัตถุเคลื่อนที่ได ก. จงหาเวลาตั้งแตเริ่มโยนจนกระทั่งกอน
เทากับ 5 เมตร ในทิศลงดานลาง หินตกถึงพื้นดิน
ข. จงหาความเร็วและตำแหนงของกอนหิน
1.2.5 โยนกอนหินกอนหนึ่งขึ้นไปตรง ๆ ใน หลังจากโยนไปแลว 2 วินาที”
แนวดิ่ง ดวยความเร็ว 14.7 เมตรตอวินาที
จากหนาผาสูง 49 เมตร ดังภาพ
ก. จงหาเวลาตั้งแตเริ่มโยนจนกระทั่ง
กอนหินตกถึงพื้นดิน
ข. จงหาความเร็วและตำแหนงของ
กอนหินหลังจากโยนไปแลว 2
วินาที
ก. หาเวลา
2.8.1 ครูใชคำถาม“จากโจทยมีขอมูล
อะไรบาง”
(𝑔𝑔 = −9.8 𝑚𝑚/𝑠𝑠 2 , 𝑢𝑢 = 14.7 𝑚𝑚/𝑠𝑠
𝛥𝛥𝛥𝛥 = −49 𝑚𝑚 )
วัตถุประสงคการเรียนรู สาระการเรียนรู กิจกรรมการเรียนรู สื่อ/แหลงการเรียนรู ประเมินการเรียนรู
ก. 2.8.2 แสดงวิธีการคำนวณดังนี้
ปริมาณที่โจทยที่กำหนดให : วิธีทำ
𝑔𝑔 = −9.8 𝑚𝑚/𝑠𝑠 2 , 𝑢𝑢 = 14.7 𝑚𝑚/𝑠𝑠 1
จากสูตร 𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 2 𝑔𝑔𝑡𝑡 2
𝛥𝛥𝛥𝛥 = −49 𝑚𝑚
แทนคา −49 = (14.7)𝑡𝑡 + 12 (−9.8)(𝑡𝑡)2
วิธีทำ 0 = 4.9𝑡𝑡 2 − 14.7𝑡𝑡 − 49
1 0 = 𝑡𝑡 2 − 3𝑡𝑡 − 10
จากสูตร 𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 2 𝑔𝑔𝑡𝑡 2 0 = (𝑡𝑡 − 5)(𝑡𝑡 + 2)
แทนคา −49 = (14.7)𝑡𝑡 + 12 (−9.8)(𝑡𝑡)2 𝑡𝑡 = 5, −2 𝑠𝑠
0 = 4.9𝑡𝑡 2 − 14.7𝑡𝑡 − 49 เวลาเปนลบไมได เพราะเราเริ่มตนที่ 𝑡𝑡 = 0 𝑠𝑠
0 = 𝑡𝑡 2 − 3𝑡𝑡 − 10 จะไดวา 𝑡𝑡 = 5
0 = (𝑡𝑡 − 5)(𝑡𝑡 + 2) ดังนั้น เวลาตั้งแตเริ่มโยนจนกระทั่งกอนหินตกถึง
𝑡𝑡 = 5, −2 𝑠𝑠
เวลาเปนลบไมได เพราะเราเริ่มตนที่ 𝑡𝑡 = 0 𝑠𝑠 พื้นดินเทากับ 5 วินาที
จะไดวา 𝑡𝑡 = 5 ข. หาความเร็วและตำแหนง
1.2.6 ขวางลูกบอลลงมาในแนวดิ่งดวย
ความเร็ว 15 เมตรตอวินาที เมื่อเวลาผาน
ไป 2 วินาที ลูกบอลก็จะตกถึงพื้น
ก. จงหาวาจุดที่ขวางลูกบอลอยูสูง
จากพื้นเทาไร
ข. จงหาวาลูกบอลสัมผัสพื้นดวย
ความเร็วเทาใด
วัตถุประสงคการเรียนรู สาระการเรียนรู กิจกรรมการเรียนรู สื่อ/แหลงการเรียนรู ประเมินการเรียนรู
ค. จงหาวาหากปลอยลูกบอลลงมา ก. หาเวลา
เฉย ๆ จะถึงพื้นเร็วหรือชากวา 2.8.1 ครูใชคำถาม“จากโจทยมีขอมูล
ตอนแรกกี่วินาที อะไรบาง”
(𝑔𝑔 = −9.8 𝑚𝑚/𝑠𝑠 2 , 𝑢𝑢 = 15 𝑚𝑚/𝑠𝑠
𝑡𝑡 = 2.0 𝑠𝑠 )
2.8.2 แสดงวิธีการคำนวณดังนี้
วิธีทำ
1
จากสูตร 𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 2 𝑔𝑔𝑡𝑡 2
ก. แทนคา 𝛥𝛥𝛥𝛥 = (15)(2) + 12 (9.8)(2)2
𝛥𝛥𝛥𝛥 = −49.6 𝑚𝑚
ปริมาณที่โจทยที่กำหนดให : ดังนั้น จุดที่ขวางบอลอยูสูงจากพื้น 49.6 เมตร
𝑔𝑔 = −9.8 𝑚𝑚/𝑠𝑠 2 , 𝑢𝑢 = 15 𝑚𝑚/𝑠𝑠
𝑡𝑡 = 2.0 𝑠𝑠
วิธีทำ ข. หาความเร็ว
1
จากสูตร 𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 2 𝑔𝑔𝑡𝑡 2 2.8.3 แสดงวิธีการคำนวณดังนี้
แทนคา 𝛥𝛥𝛥𝛥 = (15)(2) + 12 (9.8)(2)2 จากสูตร 𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑔𝑔
𝛥𝛥𝛥𝛥 = −49.6 𝑚𝑚 แทนคา 𝑣𝑣 = −15 + (9.8)(2)
ดังนั้น จุดที่ขวางบอลอยูสูงจากพื้น 49.6 𝑣𝑣 = −34.6 𝑚𝑚/𝑠𝑠
เมตร ดังนั้น ลูกบอลสัมผัสพื้นดวยความเร็ว 34.6 เมตรตอ
ข. วินาที
จากสูตร 𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑔𝑔
แทนคา 𝑣𝑣 = −15 + (9.8)(2)
𝑣𝑣 = −34.6 𝑚𝑚/𝑠𝑠
ดังนั้น ลูกบอลสัมผัสพื้นดวยความเร็ว 34.6
เมตรตอวินาที
วัตถุประสงคการเรียนรู สาระการเรียนรู กิจกรรมการเรียนรู สื่อ/แหลงการเรียนรู ประเมินการเรียนรู
ค. ค. ชาหรือเร็วกวาเดิมเทาใด
ปริมาณที่โจทยที่กำหนดให : 2.8.4 ครูใชคำถาม“จากโจทยมีขอมูล
𝑔𝑔 = −9.8 𝑚𝑚/𝑠𝑠 2 , 𝑢𝑢 = 0 𝑚𝑚/𝑠𝑠 อะไรบาง”
𝛥𝛥𝛥𝛥 = −49.6 𝑚𝑚 ( 𝑔𝑔 = −9.8 𝑚𝑚/𝑠𝑠 2 , 𝑢𝑢 = 0 𝑚𝑚/𝑠𝑠
วิธีทำ 𝛥𝛥𝛥𝛥 = −49.6 𝑚𝑚 )
1
จากสูตร 𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 2 𝑔𝑔𝑡𝑡 2 2.8.5 แสดงวิธีการคำนวณดังนี้
แทนคา −49.6 = (0)(𝑡𝑡) + 12 (9.8)(𝑡𝑡)2 วิธีทำ
(−49.6)(2) 1
𝑡𝑡 2 = 𝑠𝑠 จากสูตร 𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 2 𝑔𝑔𝑡𝑡 2
−9.8
𝑡𝑡 = 3.18 𝑠𝑠 แทนคา −49.6 = (0)(𝑡𝑡) + 12 (9.8)(𝑡𝑡)2
3.18 − 2.0 = 1.18 𝑠𝑠 (−49.6)(2)
ดังนั้น ลูกบอลจะถึงพื้นชากวากรณีแรก 𝑡𝑡 2 = 𝑠𝑠
−9.8
1.18 วินาที 𝑡𝑡 = 3.18 𝑠𝑠
3.18 − 2.0 = 1.18 𝑠𝑠
ดังนั้น ลูกบอลจะถึงพื้นชากวากรณีแรก 1.18 วินาที
วัตถุประสงคการเรียนรู สาระการเรียนรู กิจกรรมการเรียนรู สื่อ/แหลงการเรียนรู ประเมินการเรียนรู
2. กระบวนการ 3. ขัน้ สรุป (20 นาที)
สมรรถนะสำคัญ 5 ดาน 3.1 ครูใชคำถามเพื่อตรวจสอบความเขาใจและ
- ความสามารถในการสื่อสาร: ในการตอบ สรุปบทเรียน ดังนี้
คำถามที่ครูทำการถามไดอยางตรงประเด็น 3.1.1 วัตถุที่ตกแบบอิสระ มีปริมาณที่เปน
- ความสามารถในการคิด: ในการคิดหา คาคงที่คาใด (ความเรง)
คำตอบที่จะตองตอบและคำนวณปริมาณได 3.1.2 ความเรงในกรณีวัตถุตกแบบอิสระ
อยางถูกตอง เรียกอีกชื่อวาอะไร (ความเรงเนื่องจาก
- ความสามารถในการแกปญหา: ในการแก แรงโนมถวง)
โจทยปญหา 3.1.3 ความเรงเนื่องจากแรงโนมถวง มี
- ความสามารถในการใชทักษะชีวิต (-) คาประมาณเทาใด (9.8 หรือ 10 เมตร
- ความสามารถในการใชเทคโนโลยี (-)
ตอวินาที2)
3.1.4 สมการแสดงความสัมพันธของปริมาณที่
3. คุณลักษณะอันพึงประสงค
เกี่ยวของกับวัตถุที่ตกแบบอิสระมีกี่
- มีความรับผิดชอบ จากการเขาเรียนและ
สมการ (4 สมการ)
สงงานตรงเวลา
3.1.5 สมการแสดงความสัมพันธของปริมาณที่
- มุงมั่นในการทำงาน จากการตอบคำถาม
เกี่ยวของกับวัตถุที่ตกแบบอิสระมี
ในชั้นเรียน และทำโจทยที่กำหนดใหให
เสร็จทันเวลา สมการอะไรบาง (4 สมการ)
( 𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑔𝑔
𝑢𝑢+𝑣𝑣
𝛥𝛥𝛥𝛥 = � � 𝑡𝑡
2
1
𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑡𝑡 2
2
2 2
𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 2𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔 )
ใบบันทึกขอมูลประกอบการทบทวน เรื่อง วัตถุที่ตกแบบอิสระดวยความเรงคงตัว
ชื่อ....................................................................................................................................ชั้น.......................เลขที่................
คำสั่ง : จงบันทึกความรูที่ไดจากการอภิปรายในชั้นเรียน ดวยการตอบคำถามดังตอไปนี้
1. วัตถุที่ตกแบบอิสระ
มีปริมาณที่เปนคาคงที่คือ ..........................................................................................................................................
มีคาโดยประมาณ ......................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
2. สมการที่ใชในการคำนวณ
มีดังนี้ ..........................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
โดยที่ ..........................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
แบบฝกหัด เรื่อง โจทยปญหาเกี่ยวกับวัตถุที่ตกแบบอิสระดวยความเรงคงตัว
ชื่อ.....................................................................................................................................ชั้น.....................เลขที่..................
คำสั่ง : จงตอบคำถามและแสดงวิธีการแกโจทยปญหาใหสมบูรณ
1. ปลอยวัตถุลงมาอยางอิสระ เมื่อเวลาผานไป 5 วินาที จงหาความเร็วทีเ่ วลาดังกลาว กำหนดใหความเรงโนมถวงมีขนาด
เทากับ 10 เมตรตอวินาที2 และทิศขึ้นบนเปนบวก ทิศลงลางเปนลบ
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
6. ขวางลูกบอลลงมาในแนวดิ่งดวยความเร็ว 15 เมตรตอวินาที เมื่อเวลาผานไป 2 วินาที ลูกบอลก็จะตกถึงพื้น
a. จงหาวาจุดที่ขวางลูกบอลอยูสูงจากพื้นเทาไร
b. จงหาวาลูกบอลสัมผัสพื้นดวยความเร็วเทาใด
c. จงหาวาหากปลอยลูกบอลลงมาเฉย ๆ จะถึงพื้นเร็วหรือชากวาตอนแรกกี่วินาที
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
ใบบันทึกขอมูลประกอบการทบทวน เรื่อง วัตถุที่ตกแบบอิสระดวยความเรงคงตัว
ชื่อ....................................................................................................................................ชั้น.......................เลขที่................
คำสั่ง : จงบันทึกความรูที่ไดจากการอภิปรายในชั้นเรียน ดวยการตอบคำถามดังตอไปนี้
1. วัตถุที่ตกแบบอิสระ
มีปริมาณที่เปนคาคงที่คือ ความเรง (𝑎𝑎⃑) → ความเรงเนื่องจากแรงโนมถวงของโลก (𝑔𝑔⃑)
มีคาโดยประมาณ ความเรงเนื่องจากแรงโนมถวงของโลก (𝑔𝑔⃑) ≈ 9.81 𝑚𝑚/𝑠𝑠 2
2. สมการที่ใชในการคำนวณ
มีดังนี้ 𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑔𝑔
𝑢𝑢 + 𝑣𝑣
𝛥𝛥𝛥𝛥 = � � 𝑡𝑡
2
1
𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑡𝑡 2
2
𝑣𝑣 2 = 𝑢𝑢2 + 2𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔
โดยที่ 𝛥𝛥𝛥𝛥 คือ การกระจัดของวัตถุในแนวดิ่ง มีหนวยเปน เมตร (m)
𝑢𝑢 คือ ความเร็วตนของวัตถุ มีหนวยเปน เมตรตอวินาที (m/s)
วิธีทำ
จากสูตร 𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑔𝑔
แทนคา 𝑣𝑣 = 0 + (−10)(5)
𝑣𝑣 = −50 𝑚𝑚/𝑠𝑠
ดังนั้น วัตถุมีความเร็ว 50 เมตรตอวินาที ในทิศทางลงลางที่เวลา 5 วินาที
ปริมาณที่โจทยที่กำหนดให :
𝑔𝑔 = −10 𝑚𝑚/𝑠𝑠 2 , 𝑢𝑢 = 0 𝑚𝑚/𝑠𝑠 , 𝑡𝑡 = 10 𝑠𝑠
วิธีทำ
1
จากสูตร 𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 2 𝑔𝑔𝑡𝑡 2
ปริมาณที่โจทยที่กำหนดให :
𝑢𝑢 = +25 𝑚𝑚/𝑠𝑠 , 𝑣𝑣 = 0 𝑚𝑚/𝑠𝑠 , 𝑡𝑡 = 10 𝑠𝑠
วิธีทำ
𝑢𝑢+𝑣𝑣
จากสูตร 𝛥𝛥𝛥𝛥 = �
2
� 𝑡𝑡
25+0
แทนคา 𝛥𝛥𝛥𝛥 = �
2
� (10)
𝛥𝛥𝛥𝛥 = +125 𝑚𝑚
ดังนั้น การกระจัดสูงสุดที่วัตถุเคลื่อนที่ได มีคาเทากับ 125 เมตร ในทิศทางขึ้นบน
ปริมาณที่โจทยที่กำหนดให :
𝑣𝑣 = −15 𝑚𝑚/𝑠𝑠 , 𝑢𝑢 = −5 𝑚𝑚/𝑠𝑠 , 𝑔𝑔 = −10 𝑚𝑚/𝑠𝑠 2
วิธีทำ
จากสูตร 𝑣𝑣 2 = 𝑢𝑢2 + 2𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎𝑎
𝛥𝛥𝛥𝛥 = −5 𝑚𝑚
ดังนั้น ระยะทางที่วัตถุเคลื่อนที่ได เทากับ 5 เมตร ในทิศลงดานลาง
5. โยนกอนหินกอนหนึ่งขึ้นไปตรง ๆ ในแนวดิ่ง ดวยความเร็ว 14.7 เมตรตอวินาที จากหนาผาสูง 49 เมตร ดังภาพ
a. จงหาเวลาตั้งแตเริ่มโยนจนกระทั่งกอนหินตกถึงพื้นดิน
b. จงหาความเร็วและตำแหนงของกอนหินหลังจากโยนไปแลว 2 วินาที
0 = 4.9𝑡𝑡 2 − 14.7𝑡𝑡 − 49
0 = 𝑡𝑡 2 − 3𝑡𝑡 − 10
0 = (𝑡𝑡 − 5)(𝑡𝑡 + 2)
𝑡𝑡 = 5, −2 𝑠𝑠
เวลาเปนลบไมได เพราะเราเริ่มตนที่ 𝑡𝑡 = 0 𝑠𝑠 จะไดวา 𝑡𝑡 = 5
ดังนั้น เวลาตั้งแตเริ่มโยนจนกระทั่งกอนหินตกถึงพื้นดินเทากับ 5 วินาที
b. หาความเร็วที่ 𝑡𝑡 = 2.0 𝑠𝑠
จากสูตร 𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑔𝑔
𝑣𝑣 = −4.9 𝑚𝑚/𝑠𝑠
1
หาตำแหนง จากสูตร 𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 2 𝑔𝑔𝑡𝑡 2
1
แทนคา 𝛥𝛥𝛥𝛥 = (14.7)(2) + 2 (−9.8)(2)2
𝛥𝛥𝛥𝛥 = 9.8 𝑚𝑚
1
วิธีทำ จากสูตร 𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 2 𝑔𝑔𝑡𝑡 2
1
แทนคา 𝛥𝛥𝛥𝛥 = (15)(2) + (9.8)(2)2
2
𝛥𝛥𝛥𝛥 = −49.6 𝑚𝑚
b. จากสูตร 𝑣𝑣 = 𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑔𝑔
𝑣𝑣 = −34.6 𝑚𝑚/𝑠𝑠
ดังนั้น ลูกบอลสัมผัสพื้นดวยความเร็ว 34.6 เมตรตอวินาที
1
วิธีทำ จากสูตร 𝛥𝛥𝛥𝛥 = 𝑢𝑢𝑢𝑢 + 𝑔𝑔𝑡𝑡 2
2
แทนคา 1
−49.6 = (0)(𝑡𝑡) + (9.8)(𝑡𝑡)2
2
(−49.6)(2)
𝑡𝑡 2 = 𝑠𝑠
−9.8
𝑡𝑡 = 3.18 𝑠𝑠
3.18 − 2.0 = 1.18 𝑠𝑠