a.

Giải thích
– Nhà văn có tầm thời đại: nhà sáng tạo lớn, có sức ảnh hưởng sâu rộng, lớn lao
đối với thời đại và nền văn học dân tộc.
– Nhà văn muốn có tầm cỡ thời đại thì phải ngụp sâu vào dân tộc mình, nhân dân
mình: Để khẳng định vị trí của mình trong nền văn học dân tộc nhà văn phải nếm
trải cuộc sống của nhân dân, tắm mình trong cội nguồn dân tộc mình. Tác phẩm
văn học do nhà văn đó sáng tạo nên phải có sức khái quát cao về hiện thực, phản
ánh được vẻ đẹp tâm hồn dân tộc.
=> Nhận định nhấn mạnh bản chất của văn học và quá trình sáng tạo của người
nghệ sĩ. Để trở thành nhà văn lớn, có tầm cỡ thời đại thì cần nhiều yếu tố, nhưng
trước hết người nghệ sĩ phải gắn bó với đời sống nhân dân.
b. Bàn luận
Tại sao Nhà văn muốn có tầm cỡ thời đại thì phải ngụp sâu vào dân tộc mình,
nhân dân mình:
– Văn học bắt nguồn từ cuộc sống “Cuộc đời là nơi bắt đầu và cũng là nơi đi đến
của văn học”. Thiếu hơi thở của sự sống văn học sẽ chỉ là những sản phẩm mơ ru.
Vốn sống, khả năng hiểu biết cuộc đời, sự gắn bó từng trải của người cầm bút sẽ
làm nên những sáng tác thấm đượm men say của sự sống. Để có những tác phẩm
giàu giá trị hiện thực người nghệ sĩ phải hòa mình vào hơi thở của thời đại, phải
thiết tha với những nhịp sống của cuộc đời, trở trăn trước mọi vấn đề dân tộc.
– Khi “ngụp sâu vào dân tộc mình, nhâ
n dân mình” nhà văn được sống trọn vẹn với nhân dân, với dân tộc mình; khi đó
trái tim người nghệ sĩ sẽ ngân rung những xúc cảm chân thành và sáng tạo nên
những trang viết chất chứa mọi cung bậc cảm xúc của con người thời đại: có thể
đó là nỗi buồn về cái đẹp bị tàn phai, niềm đau số phận, sự cắn rứt lương tri, nỗi u
uất về thế sự, niềm tự hào về vẻ đẹp thiên nhiên, con người….
– Qua những tái hiện tài tình của nhà văn, người đọc được trải nghiệm cuộc sống
của những người dân cách xa chúng ta nhiều thế kỉ; ta hiểu cách cảm cách nghĩ
của họ, đồng cảm trước những khổ đau bất hạnh của họ; thấy được vẻ đẹp tâm hồn
dân tộc từ những nếp sinh hoạt giản đơn của những con người bình dị.
– Những hiện thực được phơi trải trên trang viết là xúc cảm bị dồn nén mạnh mẽ
của nhà văn khi lăn lộn với đời sống nhân dân và lắng đọng những giá trị văn hóa
dân tộc. Những trang viết đó có sức khái quát, có tầm ảnh hưởng sâu rộng, đem
đến cho con người niềm vui, sự sảng khoái say mê trước cái đẹp, khơi dậy những
cảm xúc trong sáng lành mạnh, trân trọng những giá trị cuộc sống. Từ những vấn
đề cuộc sống của nhân dân, của dân tộc được phản ánh trong tác phẩm nghệ thuật
chúng ta nhận ra quan điểm nhân sinh, triết lý cuộc sống sâu sắc của nhà văn gửi
gắm ở đó.
– Những hiện thực cuộc sống càng trở nên sinh động, hấp dẫn hơn khi biểu đạt qua
nghệ thuật điêu luyện tỏa sáng tài năng của nghệ sĩ như: ngôn ngữ, hình ảnh, các
thủ pháp nghệ thuật…
c. Chứng minh
Học sinh được tùy chọn tác giả, tác phẩm tiêu biểu để làm sáng tỏ vấn đề. Song
cần đảm bảo yêu cầu: dẫn chứng phù hợp, tiêu biểu, toàn diện. Việc phân tích dẫn
chứng phải hướng về làm sáng tỏ những biểu hiện của vấn đề, tránh viết chung
chung, tràn nan, không bám sát luận đề.
d- Đánh giá:
– Trở thành nhà văn mang tầm thời đại – đó là mơ ước của bất cứ người nghệ sĩ
nào. Bởi vậy mỗi nhà văn muốn khẳng định tên tuổi mình phải “Sống toàn tim,
toàn trí, sống toàn hồn/ Sống toàn thân và thức nhọn giác quan”(Xuân Diệu).
– Những tác phẩm nghệ thuật chân chính sẽ giúp người đọc mở rộng tầm hiểu biết,
thanh lọc tâm hồn con người, hướng con người đến Chân – Thiện – Mĩ