Panitera: Hadirin dimohon berdiri Majelis Hakim memasuki ruang sidang

P: Aanwezigen worden verzocht op te staan, de rechterlijke macht betreedt de zittingszaal

Het publiek werd gevraagd te gaan staan, de jury kwam de rechtszaal binnen

Panitera: Hadirin dipersilahkan duduk kembali

P: Aanwezigen mogen weer gaan zitten
Het publiek wordt uitgenodigd om weer te gaan zitten

Hakim ketua :Sidang lanjutan Pengadilan Agama Surabaya dengan nomer register perkara
103/Pdt.G/VIII/2023/PA,SBY pada hari Kamis, 4 Desember 2023 dibuka dan dinyatakan
tertutup untuk umum
Hk: Voortzetting van de zaak van de Rechtbank van Godsdienst Surabaya met zaaknummer
honderdzeven/Pdt.G/acht/twintig/ tweeduizenddrieëntwintig/PA, Surabaya op donderdag vier
december tweeduizenddrieëntwintig wordt geopend en verklaard gesloten voor het publiek

Hakim 1: Agenda sidang kali ini adalah pembuktian. Bagaimana penggugat apakah sudah
siap dengan bukti-buktinya?
H1: De agenda voor deze zitting is bewijsvoering. Is de eiser klaar met zijn bewijsmateriaal?
DE AGENDA VAN DE HOORZITTING IS DEZE KEER BEWIJS. HOE IS DE EISER
KLAAR MET HET BEWIJS VAN HET BEWIJS?

Pengacara Penggugat:Saya sudah membawa bukti tertulisnya Yang Mulia

PP: Ik heb het schriftelijke bewijs bij me, Excellentie

Hakim 1: Silahkan dibawa kedepan. Dan silahkan tergugat untuk melihatnya

H1: Breng het naar voren. En de gedaagde kan het bekijken
BRENG HET ALSTUBLIEFT NAAR VOREN EN BEKLAAGDE ALSTUBLIEFT OM
HET TE ZIEN

Pengacara Tergugat: Maaf Yang Mulia. Saya keberatan dengan bukti yang diajukan
penggugat
PT: Excuseer, Excellentie. Ik heb bezwaar tegen het bewijs dat de eiser heeft ingediend
Hakim 1: Kalau begitu silahkan kembali ke tempat masing-masing terlebih dahulu
Hakim 1: In dat geval verzoeken we iedereen terug te keren naar hun plaats
GA DAN EERST TERUG NAAR UW RESPECTIEVELIJKE PLAATSEN

Hakim Ketua: silahkan tergugat untuk menyampaikan keberatannya

Hk: De gedaagde wordt verzocht zijn bezwaar kenbaar te maken

Pengacara Tergugat: Pertama saya keberatan atas daftar harta kekayaan yang diajukan.
Karena ada beberapa item tersebut didapat tergugat sebelum tergugat menikah dengan
penggugat dan ada pula yanga didapatkan tergugat dari warisan almarhum orang tua tergugat.
Kedua, saya memohon kepada majelis hakim untuk tidak menerima bukti berupa foto karena
foto tidak dapat menarasikan dirinya sendiri atau keadaan yang sebenarnya. Selain itu
PT: Ten eerste maak ik bezwaar tegen de lijst met bezittingen die zijn ingediend. Omdat
sommige van die items door de gedaagde zijn verkregen voordat hij met de eiser trouwde en
sommige uit de erfenis van de overleden ouders van de gedaagde. Ten tweede verzoek ik aan
de rechtbank om geen foto's als bewijs te accepteren omdat foto's zichzelf niet kunnen
verklaren of de werkelijke situatie kunnen tonen. Daarnaast...

Pengacara Penggugat: Keberatan Yang Mulia

PP: Bezwaar, Excellentie

Hakim Ketua: Silahkan penggugat

Hk: Eiser, uw reactie alstublieft

Pengacara Penggugat: Kami tidak hanya menunjukkan foto tetapi juga saksi yang melihat
langsung kejadian tersebut dan mengambil foto tersebut. Untuk daftar harta kekayaan
bersama, kami akan melakukan pemeriksaan kembali
PP: We tonen niet alleen foto's, maar ook getuigen die het incident rechtstreeks hebben
gezien en die foto's hebben genomen. Voor de gezamenlijke lijst van bezittingen zullen we
opnieuw onderzoek doen

Hakim Ketua: Bagaimana tergugat apakah ada tambahan?

Hk: Heeft de gedaagde nog toevoegingen?

Pengacara Tergugat: tidak yang mulia

PT: Nee, Excellentie

Hakim Ketua: Jadi begini, bukti yang diajukan oleh Penggugat untuk saat ini majelis terima
terlebih dahulu. Apabila masih ada keberatan maka dapat diajukan melalui kesimpulan.
Bagaimana?
Hk: Dus, het bewijs dat door de eiser is overgelegd, wordt voorlopig geaccepteerd door het
panel. Als er nog bezwaren zijn, kunnen die worden ingediend in de conclusies. Is dat
duidelijk?

Semua: Setuju Yang Mulia

semua: Eens, Excellentie

Hakim Ketua: saksi yang dihadirkan beragama islam?

Hk: Zijn de aanwezige getuigen moslim?

Pengacara Penggugat: iyaa, beragama islam Yang Mulia

PP: Van de Islamitische geloofsovertuiging, Excellentie

Hakim Ketua: Baik kalau begitu dipanggil agar bisa disumpah di ruang sidang
Hk: Goed, dan wordt hij/zij opgeroepen om in de rechtszaal te worden beëdigd

Panitera: Saksi atas nama bapak (nama saksi) bin fulan dipersilahkan untuk memasuki ruang
sidang
P: Getuige met de naam de heer (Name) wordt verzocht de rechtszaal binnen te gaan

Hakim Ketua: saksi silahkan maju kedepan untuk menyerahkan identitasnya

hk: Getuige, kom naar voren om uw identiteit te bevestigen

Hakim Ketua: Baik apakah saksi bersedia untuk diambil sumpahnya?

hk: Is de getuige bereid om de eed af te leggen?
Saksi: Bersedia Yang Mulia
S: Bereid, Excellentie

Hakim ketua: Saksi saya disini hanya membantu melafalkan tapi yang bersumpah adalah
saudara. Ikuti lafal saya.
Hakim ketua: Mijn getuige zal hier alleen helpen bij het uitspreken, maar u zult zweren, volg
mijn woorden.

Sumpah Saksi
“Demi Allah saya bersumpah bahwa saya akan menerangkan dengan sebenarnya dan tiada
lain dari yang sebenarnya"
Saksi: “In de naam van God zweer ik dat ik de waarheid zal vertellen en niets dan de
waarheid."

Hakim ketua: Terimakasih. silahkan duduk saudara saksi

hk: "Dank u. Gaat u alstublieft zitten, getuige

Hakim Ketua: Sebelum saudara memberikan keterangan, saya mengingatkan bahwa saudara
telah bersumpah menurut agama dan kepercayaan saudara, untuk itu kami harap saudara
dapat memberikan keterangan yang sebenar-benarnya, karena apabila saudara tidak
memberikan keterangan yang sebenar-benarnya saudara dapat diancam dengan pidana
selama-lamanya tujuh tahun, sebagaimana yang diatur dalam pasal 242 KUHP karena
keterangan palsu. Apakah saudara saksi mengerti?
HK: Voordat u begint met uw verklaring, wil ik u eraan herinneren dat u volgens uw geloof
en overtuiging heeft gezworen. Daarom hopen we dat u een eerlijke verklaring zult geven,
want als u dat niet doet, kunt u worden gestraft met een maximale gevangenisstraf van zeven
jaar, zoals bepaald in artikel twee vier twee van het Wetboek van Strafrecht wegens het
afleggen van valse verklaringen. Begrijpt de getuige dit?

Saksi: Mengerti Yang Mulia

S: Ik begrijp het, Excellentie
Hakim 1: Baik silahkan penggugat
Hk1: Goed, ga verder met uw vragen, eiser

Pengacara Penggugat: Terimakasih Yang Mulia. Saudara saksi. apa hubungan anda dengan
tergugat?
Pengacara Penggugat: Bedankt, Excellentie. Getuige, wat is uw relatie met de gedaagde?

Saksi: Saya adalah ajudan bapak (nama tergugat)

S: Ik ben de assistent van meneer (nama tergugat)

Pengacara Penggugat: Apa yang saudara ketahui tentang dugaan perselingkuhan yang
dilakukan tergugat?
PP: Wat weet u over de vermeende affaire van de gedaagde?

Saksi: Saya beberapa kali pernah mengantarkan bapak (nama tergugat) dan ibu Delyvia ke
tempat tempat yang tidak berhubungan dengan pekerjaan. Paling sering itu ke Kowloon
S: Ik heb een paar keer meegemaakt dat meneer (nama tergugat) en mevrouw Delyvia naar
plaatsen gingen die niets met werk te maken hadden. Het vaakst naar Kowloon

Pengacara Penggugat: Kowloon? Anda tau kalau itu tempat karaoke dan diskotik? Apa anda
melihat apa yang mereka lakukan disana?
PP: Kowloon? Weet u dat dat een plek is voor karaoke en discotheek? Heeft u gezien wat ze
daar deden?

Saksi : Saya tau bu. Oleh karena itu saya merasa curiga kalau bapak (nama tergugat)
berselingkuh dengan ibu Delyvia. Tapi saya tidak melihat apa-apa, saya hanya menunggu di
parkiran
S: Ja, dat weet ik, mevrouw. Daarom vermoedde ik dat meneer (nama tergugat) een affaire
had met mevrouw Delyvia. Maar ik heb niets gezien, ik wachtte gewoon in de parkeergarage

Pengacara Penggugat: Saudara saksi apa saudara kenal baik dengan ibu Delyvia?
PP: Kende u mevrouw Delyvia goed?
Saksi: Saya tau kalau ibu Delyvia adalah sekertaris bapak Asfa yang perusahaannya sedang
bekerja sama dengan perusahaan bapak (nama tergugat) . Ibu Delyvia juga ramah dan baik,
kami juga sempat beberapakali berbincang-bincang
S: Ik weet dat mevrouw Delyvia de secretaresse is van meneer Asfa, wiens bedrijf
samenwerkt met het bedrijf van meneer (nama tergugat) . Mevrouw Delyvia is ook
vriendelijk en aardig, we hebben ook een paar keer gepraat

Pengacara Penggugat: Saksi apakah anda pernah mengantarkan tegugat ke Purnama Hotel,
Batu Malang?
PP: Heeft u ooit de gedaagde naar Purnama Hotel in Batu Malang gebracht?

Saksi: lya bu. Pada waktu itu saya nyupiri pak (nama tergugat) dari Surabaya ke Batu
S: Ja, mevrouw. Toen heb ik meneer (nama tergugat) van Surabaya naar Batu gebracht

Pengacara Penggugat: Anda tau tidak hal tersebut dalam rangka apa?
PP: Weet u waarvoor dat was?

Saksi: Menurut cerita bapak (nama tergugat) itu ada acara rapat seluruh direksi perusahaan
pak (nama tergugat) dan perusahaan pak Asfa
S: Volgens het verhaal van meneer Rama was er een vergadering van alle directeuren van het
bedrijf van meneer Rama en het bedrijf van meneer Asfa

Pengacara Penggugat: Apa pada saat itu tergugat pergi bersama ibu Delyvia?
PP: Ging de gedaagde toen met mevrouw Delyvia?

Saksi: Tidak bu. Tapi pas kita sampai hotel ibu Delyvia sudah ada didepan pintu masuk
S: Nee, mevrouw. Maar toen we bij het hotel aankwamen, stond mevrouw Delyvia al bij de
ingang

Pengacara Penggugat: Sudah cukup pertanyaan saya Yang Mulia

PP: Dat is genoeg vragen van mij, Excellentie

Hakim Ketua: Silahkan saudara tergugat

Hk: Ga verder, gedaagde

Pengacara Tergugat: Tadi anda mengatakan bahwa anda curiga karena mereka sering pergi ke
Kowloon. Disana kan tidak hanya ada karaoke dan diskotik tetapi juga ada restaurant. Apa
anda tau?
PT: Eerst zei u dat u vermoedde dat ze vaak naar Kowloon gingen. Daar zijn niet alleen
karaoke en discotheek, maar ook restaurants. Weet u dat?

Saksi: Tidak pak.

S: Nee, meneer

Pengacara Tergugat: Biasanya mereka kesana jam berapa dan sampai jam berapa?
PT: Hoe laat gingen ze meestal en hoe laat kwamen ze terug?

Saksi: Kadang istirahat makan siang, kadang pulang kerja sampai maghrib, kadang malam
S: Soms voor de lunch, soms na het werk tot de avond, soms 's avonds

Pengacara Tergugat: Jadi kalau menurut keterangan anda, mereka tidak mungkin ke diskotik
ya, Saudara saksi pernah mendengar percakapan mereka ketika bersama di dalam mobil?
PT: Dus volgens uw verklaring is het onwaarschijnlijk dat ze naar de discotheek gingen,
nietwaar. Heeft u ooit hun gesprekken in de auto gehoord?

Saksi 1 : selalu mendengar tentang kerjaan tetapi kadang pakai bahasa asing yang saya tidak
tau artinya
S: Ik hoorde altijd over werk, maar soms in een vreemde taal die ik niet begreep

Pengacara Tergugat :Saudara Saksi apakah tergugat dan pengggugat sering terlibat konflik?
PT: Getuige, waren de gedaagde en de eiser vaak in conflict?

Saksi: Lumayan sering

S: Best vaak
Pengacara Tergugat: Saudara saksi apakah anda mengetahui bahwa penggugat itu terlalu
sibuk bekerja dan jarang mengurus anak?
PT: Weet u dat de eiser te druk is met werken en zelden voor haar kinderen zorgt?

Saksi: beberapa kali saya pernah tau kalau bu Bunga pulang larut malam dan setau saya itu
karena lembur bekerja. Bu Bunga memang jarang terlihat bermain dengan anaknya, dalam
seminggu hanya sekali atau dua kali. Lebih sering liat anaknya main sama pak Rama.
S1: Soms wist ik dat mevrouw Bunga laat thuiskwam vanwege overwerk. Mevrouw Bunga
was zelden te zien terwijl ze met haar kind speelde, misschien één of twee keer per week. Ik
zag haar kind vaker spelen met meneer Rama

Pengacara Tergugat: Sudah cukup Yang Mulia

PT: Dat is genoeg, Excellentie

Hakim 2: Baik Saudara saksi sudah berapa lama anda mengenal tergugat dan penggugat?
H2: Goed, getuige, hoelang kent u de gedaagde en de eiser al?

Saksi: Saya mengenal pak (Nama Tergugat) sudah lama sekitar 10 tahun. Baru kerja jadi
ajudan pak (nama tergugat) sekitar 6 tahun. Saya mengenal bu Bunga semenjak pak (nama
tergugat) dan bu Bunga berpacaran dan akhirnya menikah
S: Ik ken meneer (Nama Tergugat) al ongeveer tien jaar. Ik begon ongeveer zes jaar geleden
als zijn assistent te werken. Ik ken mevrouw(Nama Penggugat) sinds meneer (Nama
Tergugat) en mevrouw (nama penggugat) aan het daten waren en uiteindelijk trouwden

Hakim 2: Kapan dan dimana tergugat dan penggugat melangsungkan pernikahan?

H2: Wanneer en waar vond het huwelijk van de gedaagde en de eiser plaats?

Saksi: Pak (nama tergugat) dan (nama penggugat) menikah pada tahun 2009, akad nikahnya
di Surabaya. Tapi pestanya di Bali
S: Meneer (Nama Tergugat) en mevrouw (nama penggugat) zijn in tweeduizendnegen
getrouwd, de huwelijksceremonie was in Surabaya. Maar het feest was in Bali

Hakim 2: Seberapa sering anda menemani tergugat?

H2: Hoe vaak heeft u de gedaagde begeleid?

Saksi: Dari semua pekerja pak (Nama Tergugat), saya yang paling sering bersama pak (nama
tergugat) . Karena selain menjadi ajudan, saya sering diminta pak (Nama Tergugat) untuk
menyupirinya lalu saya juga sering diajak keluar kota bahkan keluar negeri bersama pak
(Nama Tergugat)
S: Van alle medewerkers van meneer Rama ben ik degene die het meest bij hem is. Naast zijn
assistent ben ik vaak de chauffeur, en hij neemt me ook vaak mee op reizen, zelfs naar andere
steden en landen

Hakim 2: Saudara saksi adalah orang kepercayaan tergugat. Apa yang mendasari anda untuk
menjadi saksi pihak penggugat?
H2: U bent het vertrouwenspersoon van de gedaagde. Wat heeft u gemotiveerd om getuige te
zijn voor de eiser?

Saksi: Saya memang ajudan pak (nama tergugat) . Pak (nama tergugat) juga sangat baik pada
saya. Begitu juga dengan ibu Delyvia maupun ibu (nama penggugat) . Tapi setiap kali saya
melihat pak (nama tergugat) sama ibu Delyvia itu saya kasian sekali dengan ibu Bunga dan
anaknya
S: Ik ben inderdaad de assistent van meneer (nama tergugat) . Meneer (nama tergugat) is ook
heel aardig voor mij. Dat geldt ook voor mevrouw Delyvia en mevrouw (nama penggugat) .
Maar elke keer als ik meneer (nama tergugat) met mevrouw Delyvia zie, voel ik me heel
slecht voor mevrouw (nama penggugat) en haar kind

Hakim 2: Sudah cukup

H2: Dat is genoeg

Hakim ketua: Apakah ada tambahan penggugat?

Hk: Heeft de eiser nog iets toe te voegen?

Pengacara Penggugat: tidak ada Yang Mulia

PP: Nee, Excellentie
Hakim Ketua: Kepada saudara saksi dipersilahkan maju kepedan untuk mengambil
identitasnya dan keluar ruang sidang.
Hk: De getuige wordt verzocht naar voren te komen om zijn identiteit te bevestigen en de
rechtszaal te verlaten

Hk: Baik, karena pemeriksaan alat bukti dari penggugat sudah selesai. Maka agenda sidang
selanjutnya adalah pemeriksaan alat bukti dari tergugat. Tergugat apa sudah siap dengan
bukti?
Hk: Omdat het onderzoek naar het bewijs van de eiser is afgerond, is de volgende stap het
onderzoek naar het bewijs van de gedaagde. Is de gedaagde klaar met zijn bewijsmateriaal?

Pengacara Tergugat: Belum Yang Mulia. Kami mohon waktu untuk mempersiapkannya
PT: Nog niet, Excellentie. We vragen om tijd om ons voor te bereiden

Hakim ketua: Bapak Panitera apa sidang bisa dijadwalkan pada hari Senin minggu depan?
Hk: Kan de zitting worden gepland voor maandag aanstaande, heer Griffier?

Panitera: bisa Yang Mulia

P: Ja, Excellentie
Ja Uwe Majesteit

Hakim Ketua: Tanggal berapa?

Hk: Op welke datum?

Panitera: 8 Desember 2023

P: Acht december tweeduizenddrieëntwintig

Hakim Ketua: Baik sidang pembuktian akan dilanjutkan pada hari Senin, 8 Desember 2023
pukul 09.00 WIB. Sidang Pengadilan Agama Surabaya dengan nomer register perkara
103/Pdt.G/VIII/2023/PA.SBY ditunda
Hk: Goed, de bewijsvoering zal worden voortgezet op maandag acht december
tweeduizenddrieëntwintig om negen uur 's ochtends. De zitting van de Rechtbank van
Godsdienst Surabaya met zaaknummer
honderdzeven/Pdt.G/acht/twintig/tweeduizenddrieëntwintig/PA.SBY wordt uitgesteld

Panitera : Hadirin dimohon berdiri Majelis Hakim meninggalkan ruang sidang

P: Aanwezigen worden verzocht op te staan, de Rechtbank verlaat de zittingszaal
Het publiek werd verzocht te gaan staan, de jury verliet de rechtszaal