Professional Documents
Culture Documents
ผลลัพธ์ของ PM2.5 ในปี 2564
ผลลัพธ์ของ PM2.5 ในปี 2564
ความเสี่ยงสัมพัทธของการเสียชีว�ตกอนวัยอันควรที่เพ��มข�้น
ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
8 ภาระชีว�ตจากมลพ�ษทางอากาศของประเทศไทยป 2564
ผลลัพธ
เดือนมีนาคมเกิดการรับสัมผัส PM 2.5 ถึงรอยละ 49 ของเวลาที่สัมผัสฝุนในป 2564 ทั้งหมด การเกิดการรับสัมผัส PM 2.5
ปร�มาณมาก ในชวงเวลาอันสั้นเกิดจากการเผาจากภาคเกษตรที่มาซ้ำเติมปญหามลพ�ษทางอากาศที่มีอยูแลวตลอดปอันเนื่อง
มาจากมลพ�ษจากการจราจรในสภาวะอากาศปด เปนที่นาสังเกตวาแมจะมีความผันผวนของสภาพอากาศตามฤดูกาล
ในแตละเดือน แตคาเฉลี่ยความเขมขนรายเดือนของ PM 2.5 ในทุก ๆ เดือนที่วัดไดในกรุงเทพมหานครก็ยังคงสูงกวาคาเฉลี่ยราย
ปของคาแนะนํา โดยองคการอนามัยโลกซึ่งมีคาเทากับ 5 ไมโครกรัมตอลูกบาศกเมตร
คาเฉลี่ย 2564
ความเสี่ยง
ของการเสียชีว�ต
กอนวัยอันควร
ที่เพ��มข�้นรอยละ 10
คาแนะนำของ WHO
ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.
เดือน เดือน
ภาพที่ 2: คาเฉลี่ยรายเดือนของความเขมขน PM 2.5 จากทั่วประเทศ (บน) และของกรุงเทพมหานคร (ลาง) ที่วัดไดในป 2564
9
ผลลัพธ
ตารางที่ 5: คาเฉลี่ยรายปของ PM 2.5 ในป 2564 และความเสี่ยงของการเสียชีว�ตกอนวัยอันควร
และจำนวนผูเสียชีว�ตรายปที่เพ��มข�้นอันสืบเนื่องมาจากการรับสัมผัสมลพ�ษ PM 2.5 ที่ระดับดังกลาว
โดยใชว�ธีคำนวณแบบถวงน้ำหนักประชากรกับความเขมขนของ PM 2.5 ณ จังหวัดที่เกิดการรับสัมผัส
PM 2.5 ความเสี่ยงตอการเสียชีว�ต การเสียชีวต� กอนวัยอันควร
จังหวัด ประชากร (มคก./ลบ.) กอนวัยอันควรที่เพ��มข�้น ทีเ่ พ�ม� ข�น้ อันเนือ่ งมาจาก PM 2.5
รวม 34,047,570 21.6 +14% 28,831
กรุงเทพมหานคร 5,527,994 20.0 +13% 4,446
นครราชสีมา 2,634,154 20.3 +13% 2,149
ขอนแกน 1,790,863 22.6 +15% 1,615
เชียงใหม 1,789,385 24.9 +16% 1,766
ชลบุร� 1,583,672 21.7 +14% 1,375
อุดรธานี 1,566,510 24.1 +16% 1,500
สงขลา 1,431,536 12.7 +8% 747
สมุทรปราการ 1,356,449 21.1 +14% 1,147
เชียงราย 1,298,425 27.1 +18% 1,386
นนทบุร� 1,288,637 20.8 +13% 1,075
ปทุมธานี 1,190,060 17.5 +11% 844
สุราษฎรธานี 1,072,464 18.9 +12% 818
นครสวรรค 1,035,028 22.9 +15% 945
กาญจนบุร� 894,054 19.4 +12% 699
ราชบุร� 868,281 21.6 +14% 751
พ�ษณุโลก 847,384 25.0 +16% 840
พระนครศร�อยุธยา 820,512 21.7 +14% 712
นราธิวาส 809,660 13.7 +9% 454
ระยอง 751,343 17.4 +11% 530
กำแพงเพชร 712,143 22.0 +14% 626
สระบุร� 643,963 26.1 +17% 664
สมุทรสาคร 586,789 23.3 +15% 545
ยะลา 542,314 14.0 +9% 311
พะเยา 464,505 28.9 +19% 526
อุตรดิตถ 446,148 23.9 +15% 424
แพร 434,580 31.7 +21% 535
ภูเก็ต 418,785 17.4 +11% 295
ลำพ�น 401,139 28.0 +18% 441
อุทัยธานี 325,116 23.9 +15% 309
สตูล 324,835 12.7 +8% 170
สมุทรสงคราม 190,842 24.4 +16% 185
10 ภาระชีว�ตจากมลพ�ษทางอากาศของประเทศไทยป 2564
กรุงเทพมหานคร กรุงเทพมหานคร
นครราชสีมา นครราชสีมา
ขอนแกน ขอนแกน
เชียงใหม เชียงใหม
ชลบุร� ชลบุร�
อุดรธานี อุดรธานี
สงขลา สงขลา
สมุทรปราการ สมุทรปราการ
เชียงราย เชียงราย
นนทบุร� นนทบุร�
ปทุมธานี ปทุมธานี
สุราษฎรธานี สุราษฎรธานี
นครสวรรค นครสวรรค
กาญจนบุร� กาญจนบุร�
ราชบุร� ราชบุร�
พ�ษณุโลก พ�ษณุโลก
พระนครศร�อยุธยา พระนครศร�อยุธยา
นราธิวาส นราธิวาส
ระยอง ระยอง
กำแพงเพชร กำแพงเพชร
ตอประชากร 100,000 คน
สระบุร� สระบุร�
สมุทรสาคร สมุทรสาคร
ยะลา ยะลา
พะเยา พะเยา
อุตรดิตถ อุตรดิตถ
การเสียชีว�ตกอนวัยอันควรอันเนื่องมาจาก PM 2.5
แพร แพร
ภูเก็ต การเสียชีว�ตกอนวัยอันควรตอปอันเนื่องมาจากมลพ�ษ PM 2.5 ภูเก็ต
ลำพ�น ลำพ�น
อุทัยธานี อุทัยธานี
สตูล สตูล
สมุทรสงคราม สมุทรสงคราม
ภาพที่ 3: จำนวนผูเสียชีว�ตกอนวัยอันควรในป 2464 อันเนื่องมาจากการสัมผัสกับ PM 2.5 เปนระยะเวลานาน
11
ผลลัพธ
ผลลัพธ
เราประเมินวารอยละ 12 ของการเสียชีว�ตกอนวัยอันควร มาตรฐานคุณภาพอากาศของประเทศไทยนั้นตั้งเปา
ทั้งหมดที่เกิดข�้นในป 2564 ของจังหวัดที่ทำการศึกษาสามารถ คาเฉลี่ยรายปของ PM 2.5 ไว ไมเกิน 25 ไมโครกรัม
เชื่อมโยงกับการรับสัมผัส PM 2.5 โดย ซึ่งประเมินใหเฉพาะ ตอลูกบาศกเมตร ซึ่งมากกวาความเขมขนของคาเฉลี่ย
เจาะจงลงไปอีกไดวาในจังหวัดดังกลาว รอยละ 20 รายปของ PM 2.5 ตามคาแนะนำคุณภาพอากาศ
ของการเสียชีว�ตกอนวัยอันควรมาจากโรคหลอดเลือดสมอง ขององคการอนามัยโลก ถึง 5 เทา ทุกจังหวัดที่ทำการศึกษา
และโรคหลอดเลือดสมองอื่น ๆ รอยละ 23 ของการเสียชีว�ต ในป 2564 ไมผานคาแนะนำคุณภาพอากาศขององคการ
กอนวัยอันควรมาจากโรคเบาหวาน รอยละ 24 ของการเสีย อนามัยโลก หากทุกจังหวัดสามารถบรรลุเปาหมาย
ชีว�ตกอนวัยอันควรมาจากโรคหัวใจขาดเลือด รอยละ 21
โรคติดเชื้อเฉียบพลันของระบบหายใจสวนลาง และรอยละ 22 ตามคาแนะนำคุณภาพอากาศดังกลาว ก็จะสามารถลด
ของการเสียชีว�ตกอนวัยอันควรมาจากโรคปอดอุดกั้นเร�้อรัง จำนวนผูเสียชีว�ตกอนวัยอันควร อันเนื่องมาจาก PM 2.5
(ตาราง 6) ไดมากถึง 6,000 คนตอปโดยประมาณ หลีกเลี่ยงการ
เสียชีว�ตกอนวัยอันควรถึงรอยละ 77 และชวยชีว�ตผูคนได
ขอมูลในป 2564 ชี้วาทุกจังหวัดที่ทำการศึกษาในรายงานนี้ ถึง 22,000 ชีว�ต ในจังหวัดเหลานี้ (ตารางที่ 6, สถานการณ
(จาก 36 จังหวัด) ยกเวน 5 จังหวัดมีความเขมขน PM 2.5 จำลอง D) ตัวเลขนี้เทียบไดกับจำนวนผูเสียชีว�ตจาก
เฉลี่ยรายปบรรลุเปาหมายระหวางทางที่ 2 (IT-2) ขององคการ อุบัติเหตุบนทองถนนในประเทศไทย (WHO, 2018)
อนามัยโลกและเปาหมายของประเทศไทยซึ่งตั้งเปา แตเนื่องจากการศึกษาในรายงานฉบับนี้ครอบคลุมประชากร
คาเฉลีย่ รายป PM 2.5 ไวท่ไี มเกิน 25 ไมโครกรัมตอลูกบาศก
เมตร หากทั้ง 36 จังหวัดสามารถบรรลุเปาหมายดังกลาว เพ�ยงคร�่งหนึ่งของประเทศไทยโดยประมาณ (34 ลานคน)
ก็จะสามารถลดการเสียชีว�ตกอนวัยอันควรอันเนื่องมาจาก ประชาชนไทยที่รวบรวมอยูในงานว�จัยนี้มีโอกาสที่จะ
PM 2.5 ไดถึง 400 คน โดยประมาณจากทั้งหมด 29,000 คน เสียชีว�ตจากมลพ�ษ PM 2.5 มากกวาอุบัติเหตุบนทองถนน
(ตารางที่ 6, สถานการณจำลอง B) แตหากวาทุกพ�้นที่ ถึง 2 เทา (ตารางที่ 7, ภาพที่ 5) ตามจร�งแลวในปจจ�บัน
สามารถบรรลุเปาหมายระหวางทางที่ 3 (IT-3) ความเสีย่ งตอการเสียชีวต� จาก PM 2.5 ในปจจ�บนั นัน้ สูงกวา
ขององคการอนามัยโลก ก็จะสามารถลดการเสียชีว�ต ความเสี่ยงตอการเสียชีว�ตจากอุบัติเหตุบนทองถนน
กอนวัยอันควรอันเนื่องมาจาก PM 2.5 ไดถงึ 9,000 คน การใชยาเสพติด หร�อ การฆาตกรรมโดยเจตนารวมกัน
โดยประมาณจากทัง้ หมด 29,000 คน
(ตารางที่ 6, สถานการณจำลอง C)
12 ภาระชีว�ตจากมลพ�ษทางอากาศของประเทศไทยป 2564
$*,'-#,
ผลลัพธ
FB,./1SL1QB&+%"'18B"'/'1%91I&/HB#"&/10/B#$'1+*1F$B+.B*0L
ตาราง 7. สาเหตุตาง ๆ ของการเสียชีว�ตกอนวัยอันควรในประเทศไทย
YXI%'/01
ประชากร
ƉŽƉƵůĂƟŽŶ QB."/
7B#/1I/&1
สัดสวนตอ ^ŽƵƌĐĞ
ที่สัมผัสกับ
;ŵŝůůŝŽŶƐͿ
Value ประชากร
ϭϬϬ͕ϬϬϬ ที่มา
มลพ�ษ (ลาน) 100,000 คน
YXI%'"&/1 F?+&%(#)!"!`!%?=/%0
สถานการณจำลอง A - X[RO Ϯϴ͕ϴϯϭ >?
การสัม<L?1ผัส 34.0 28,831 85
#%1-6 ระดับมลพ�ษจร�ง
กับมลพ�ษ F?+&%(#)!H!`!?/((+&=!
ƉŽůůƵƟŽŶ สถานการณจำลอง B - X[RO Ϯϴ͕ϰϯϲ >=
ŶĂƟŽŶĂůƐƚĂŶĚĂƌĚ 34.0 28,436 84
PM 2.5 มาตรฐานของประเทศ @-#,!(+<)(=
F?+&%(#)!9!`!MW4!C@3X
สถานการณจำลอง C - X[RO ϭϵ͕ϴϰϵ ?> รายงานฉบับนี้
34.0 19,849 58
WHO IT-3
MW4!7/#$+0#&+ X[RO ϲ͕ϰϵϳ ;T
WHO guideline 34.0 6,497 19
7%B01B88+0/*#' ϲϲ͘Ϯ ϮϮ͕ϰϵϭ M= t,K;ϮϬϭϴͿ
อุบัติเหตุบนทองถนน 66.2 22,491 34 WHO (2561)
P&"51"'/ ϲϲ͘Ϯ ϭϬ͕ϲϳϰ ;@ ';ϮϬϭϵͿ
การใชยาเสพติด 66.2 10,674 16 GBD (2562)
/ŶƚĞŶƟŽŶĂůŚŽŵŝĐŝĚĞ ϲϲ͘Ϯ ϭ͕ϴϬϬ M tŽƌůĚĂŶŬ;ϮϬϮϮͿ
การฆาตกรรมโดยเจตนา 66.2 1,800 3 World Bank (2565)
*+,-./-
รวมอุบัติเหตุบนทองถนน &!
0.12-133425678#-20+9-+85#-:.,43425 53
ยาเสพติด และการฆาตกรรม
&ŝŐƵƌĞϱ͗ŽŵƉĂƌŝƐŽŶŽĨĚĞĂƚŚƐƉĞƌϭϬϬ͕ϬϬϬƉĞŽƉůĞƚŚĂƚĐĂŶďĞĂƩƌŝďƵƚĞĚƚŽůŽŶŐͲƚĞƌŵĞdžƉŽƐƵƌĞ
ภาพที่ 5: เปร�ยบเทียบการเสียชีว�ตตอประชากร 100,000 คนในป 2564 อันเนื่องมาจากการสัมผัสกับมลพ�ษ PM 2.5
#%1-6 ĚƵƌŝŶŐϮϬϮϭĨŽƌ^ĐĞŶĂƌŝŽƐ͕͕ĂŶĚ;ƌĞĚͿĂŶĚŽƚŚĞƌĐĂƵƐĞƐ;ŐƌĞLJͿ͘
เปนระยะเวลานาน
<L? กราฟแทงสีแดงแสดงสถานการณจำลอง A B และ C กราฟแทงสีเทาแสดงถึงสาเหตุอื่น ๆ
ของการเสียชีว�ต
7;
13
ผลลัพธ
จากการเปร�ยบเทียบกรุงเทพมหานครกับ 4 เมืองที่สำคัญทั่วโลกอันประกอบดวย
นิวยอรค เดลี โซล และกัวลาลัมเปอร พบวาความเสี่ยงจากการเสียชีว�ตกอนวัยอันควร
อันเนื่องมาจากการสัมผัสกับ PM 2.5 ในระยะยาวของกรุงเทพมหานครนั้นใกลเคียง
กับที่โซล และกัวลาลัมเปอร (ตารางที่ 8) ในขณะที่นิวยอรคซึ่งมีคาความเขมขน
ของ PM 2.5 ในป 2564 อยูที่แคประมาณรอยละ 50 เมื่อเทียบกับกรุงเทพมหานคร
ก็มีความเสี่ยงต่ำกวารอยละ 50 ของกรุงเทพฯดวยเชนกัน ในทางกลับกันเมืองเดลี
ซึ่งแบกรับมลพ�ษ PM 2.5 ในระดับที่สูงกวามาก ก็มีความเสี่ยงจากการเสียชีว�ต
กอนวัยอันควรอันเนือ่ งมาจากการสัมผัสกับ PM 2.5 ในระยะยาวมากกวาดวยเชนกัน
14 ภาระชีว�ตจากมลพ�ษทางอากาศของประเทศไทยป 2564