YAPAY ZEKÂ İLE İŞLETMELERDE CHECK-UP VE ANALİZLER…

Merhaba Sevgili Dostlarım,

Sizlerin de çok iyi bildiği gibi, “Yapay Zekâ”; internette, insanlar tarafından üretilen veya
yazılan verilerle donatılan, geleceğin teknoloji ürünü! “Sohbet / Araştırma Robotu”!..

Bu sohbet robotu (ChatGPT OpenAl / Microsoft Bing Chat / Bard.Google.Com / AWS Amazon
Bedrock / Samsung Gauss / Vs) doğrulara yakın bir şekilde; makale veya şiir yazmak, kodlama
ve yazılım sorunlarını çözmek, projelere destek vermek, tasarım fikirleri önermek, kurumsal
gelişimde problemlere çözüm bulmak gibi birçok alanda, günden güne artan yeni teknolojik
gelişmelerle birlikte kullanılmakta!

Yazının başlığına tekrar bakacak olursak, gelecekte daha iyi yerlere gelmek olmak isteyen
işletmelerin, kurumsallaşma ve sürdürülebilirlik adına, mevcut durum ve de ihtiyaç analizi
(Check-Up) ile yola çıkmaları gerektiği konusunda, aynı fikirde olduğumuzu düşünüyorum!..

Yapay zekâ ile işletmelerde check-up ve analizler yapmak, şirketlerin kurumsal geleceklerine
hazırlanmalarına ve yenilikçi olmalarına katkı sağlamakta. Dolayıyla, yapay zekâ; işletmelerin
müşterilerini daha iyi tanımasına, müşteri bağlılığını ve çalışan memnuniyetini arttırmalarına,
deneyimlerini iyileştirmelerine, maliyetlerini düşürmelerine, gelirlerde artış sağlamalarına,
süreçleri ve işleri optimize etmelerine ve de sürdürülebilir başarılarla işletme yönetimini
geliştirmelerine imkân sağlıyor!

Bu analizlerin detayları ile ilgili yaptığımız, yukarıda bahsettiğim sohbet robotlarındaki yapay
zekâ araştırmalarında, karşımıza çıkan tanımlamalar, başlıklar itibarıyla yaklaşık şu şekilde;

1) Sektör Analizi; bir sektörün mevcut durumunu, gelecekteki potansiyelini, rekabet

ortamını, fırsat ve tehditlerini değerlendirmek için, yapılan bir çalışmadır. Sektör analizi, genel
anlamda, işletmelerin; stratejik kararlarını almalarına, pazarlama planlarını oluşturmalarına,
yatırım ve teşvik fırsatlarını değerlendirmelerine ve de rakiplerini analiz etmelerine yardımcı
olur. Sektör analizi yapmak için en çok tercih edilen yöntemler, aşağıda belirtilmektedir!

a) SWOT Analizi: Bu analiz; bir sektörün güçlü ve zayıf yönlerini, fırsat ve tehditlerini ortaya
çıkarır. SWOT Analizi; sektörün iç ve dış faktörlerini dikkate alarak, gelecekteki rekabet düzeyi
ile avantajları ve dezavantajları ortaya koyar!

b) PEST Analizi: Bu analiz; bir sektörü etkileyen tüm çevresel faktörleri inceler. PEST; politik,
ekonomik, sosyal, teknolojik ve yasal faktörleri ifade eder. PEST Analizi; sektörlerin gelecekte
nasıl şekillenebileceğini ve hangi fırsat veya tehditlerle karşılaşabileceğini gösterir!

2) Maliyet + Fiyat / Fayda Analizi; bir ürün veya hizmetin üretiminde harcanan kaynakların
değerini ve piyasadaki satış fiyatını belirlemek için yapılan bir çalışmadır. Maliyet + fiyat/fayda
analizi, işletmelerin kârlılığını, rekabet gücünü ve pazar payını artırmak için önemli bir araçtır.
Maliyet + fiyat/fayda analizi yapmak için aşağıdaki çeşitli yöntemler ve teknikler kullanılabilir!

a) Yaklaşık maliyet analizi: Bu analiz, bir işin yapılması için gerekli olan; yatırım, malzeme,
işçilik, makine, taşıma, genel gider ve kâr gibi unsurların toplamını hesaplar. Yaklaşık maliyet
analizi, genel olarak; ihale süreçlerinde, bütçe planlamasında ve proje yönetiminde kullanılır.

b) Standart maliyet analizi: Bu analiz, bir ürün veya hizmetin üretiminde gerçekleşen
maliyetler ile önceden belirlenen standart maliyetler arasındaki farkı ölçer. Standart maliyet
analizi; maliyet kontrolü, verimlilik ölçümü ve performans değerlendirmesinde yararlı olur.

c) Fiyat analizi: Bu analiz, bir ürün veya hizmetin piyasadaki fiyatını belirlemek için kullanılır.
Fiyat analizi; rekabet analizi, arz/talep analizi, maliyet analizi, fiyatlandırma stratejileri ve fiyat
ayarlaması gibi konularda da, fayda sağlar.

d) Fayda maliyet analizi: Bu analiz; bir proje veya yatırımın getireceği faydalar ile gerektireceği
maliyetler arasındaki oranı ortaya koyar. Fayda maliyet analizi, genellikle üst yönetimlerin;
stratejik karar vermelerine, proje seçimlerine ve politika oluşturmalarına katkı sağlar!

3) Kurumsal İtibar Analizi; bir kuruluşun veya markanın, tüm paydaşları tarafından nasıl
algılandığını ve değerlendirildiğini ölçmek için yapılan bir çalışmadır. Kurumsal itibar analizi,
kurumun/markanın güçlü ve zayıf yönlerini, fırsat ve tehditlerini, rekabet avantajlarını ve
gelişim alanlarını belirlemeye yardımcı olur. Bu analiz için şu yöntemler kullanılabilir!

a) Anket: Bu yöntem, paydaşların; kurum/marka hakkındaki görüşlerini, beklentilerini,

memnuniyetlerini ve sadakatlerini ölçmek için kullanılır. Anketler, kurumun; marka itibarı,
çalışan memnuniyeti ve paydaş itibarı gibi farklı boyutlarını değerlendirmeye imkân sağlar.

b) Sosyal medya analizi: Bu yöntem, kurumun; sosyal medyadaki varlığını, etkileşimini, algısını
ve itibarını ölçmek için kullanılır. Sosyal medya analizi, markaların; paydaşlarla olan iletişimini,
paydaşların kurum hakkında yaptıkları yorumları, paylaşımları ve duygu durumlarını izlemeye
ve analiz etmeye de yardımcı olur.

c) Medya analizi: Bu yöntem, kurumun; medyadaki görünürlüğünü, haber değerini, imajını ve

itibarını ölçmek için kullanılır. Medya analizi; kurumun basın bültenleri, röportajlar, makaleler,
raporlar gibi medya içeriklerini ve medya tarafından kurum/marka hakkında yapılan
haberleri, yorumları, eleştirileri takip etmeye ve değerlendirmeye yarar.

Kurumsal itibar analizi yapmak, kurumun stratejik kararlar almasına, hedeflerine ulaşmasına,
paydaş ilişkilerini güçlendirmesine ve kurumsal kimliğini geliştirmesine katkı sağlar. Kurumsal
itibar analizi, kurumun başarısı ve sürdürülebilirliği için önemli bir araçtır!

4) Kurumsal İletişim Analizi; bir kurumun veya markanın amaç ve hedeflerine ulaşmasına
yönelik olarak yürütülen kurum içi ve dışı tüm iletişim faaliyetlerinin, bütünsel bir yaklaşımla
ele alarak incelenmesine ve değerlendirilmesine, alt yapı oluşturur!
5) Potansiyel Müşteri Analizi; bir işletmenin, müşterilerinin ihtiyaçları doğrultusunda ilgisini
çekip, onları markaya bağlamak için kullandığı, hedef kitlelere yönelik bir süreçtir!

6) Çalışan Memnuniyeti Analizi; çalışanların memnuniyet düzeylerini ve bağlılıklarını ölçerek,

iş performansını artırmak için, aksiyonlar planlamayı hedefler. Her işletme için özel hazırlanan
anketlerle yapılan bu analiz, kurumların başarısını artırmak için önemli bir adımdır!

7) Müşteri Memnuniyeti Analizi; müşterilerin, bir şirketin/markanın ürünleri, hizmetleri veya

deneyimleriyle ilgili genel duygularını veya memnuniyet düzeylerinin ölçümünü ifade eder!

8) Ürün Veya Hizmet Analizi; bir şirketin ürün veya hizmetinin performansını değerlendirmek
için kullandığı bir yöntemdir. Bu analiz, şirketin ürün veya hizmetini geliştirmesine, pazarlama
stratejilerini belirlemesine ve rekabette öne geçmesine yardımcı olur!

9) Marka analizi; bir şirketin, marka değerini ve gücünü değerlendirmek için, kullandığı bir
araştırma sistemidir. Bu analiz, şirketin; stratejik planlarını geliştirmesine, marka bilinirliğini
artırmasına ve rekabette öne geçmesine katkıda bulunur!..

Bu arada, geçtiğimiz ay teknoloji bültenlerinde yer alan, Amazon Web Services’in duyurduğu;

“Amazon Q; özellikle yapılan işlere ve müşterilerin işlerine göre özelleştirilebiliyor ve sorulara

hızlı yanıtlar alınabilmesini, içerik oluşturulmasını, herhangi bir konuda harekete geçilmesini
destekleyerek, bu bilgilerin müşterinin bilgi depoları ve kodları ile kurumsal sistemleri
arasında paylaşılmasını da sağlıyor!

Amazon Q şirketlerin çalışanlarına; görevlerini kolaylaştırmak, karar alma ve problem çözmeyi

hızlandırmak ve iş yerinde yaratıcılık ve yenilikçiliği teşvik etmek için, bilgi ve tavsiyeler de
sunuyor!

AWS’in, kurumsal müşterilerinin ihtiyaçları doğrultusunda tasarladığı Amazon Q, kurumların;

mevcut kimliklerine, sorumluluklarına ve izinlerine göre etkileşimlerini, her bir kullanıcı
özelinde kişiselleştirebiliyor! Temel modellerini eğitmek için, hiçbir zaman ticari müşterilerin
verilerini kullanmadığı için de, güvenli bir platform sunan AmazonQ, ön izleme aşamasında
kullanıma sunuldu!..” Şeklindeki açıklamalarda, aklınızda bulunsun!

Ayrıca; ChatGPT Plus ile OpenAl’ ın, işletmeler için kişiselleştirme ve özelleştirme versiyonları,
her şekil ve boyutta, işlerlik kazanmaya başladı. Bilginiz olsun!..

Son olarak hepinize iyi seneler diliyor daha mutlu bir gelecek için yolunuz açık olsun diyorum!

Sevgi ve saygılarımla

ALİ RIZA DEĞER