Stany Zjednoczone

Ameryki(USA)
- światowa potęga
gospodarcza
Stany Zjednoczone Ameryki są czwartym co do wielkości powierzchni państwem na świecie -
9 mln 526,5 tys.km – i trzecim pod względem liczby ludności – 323 mln w 2016 roku.
Na obszar tego wielkiego państwa składają się:
•stany kontynentalne leżące w środkowej części kontynentu Ameryki Północnej między
równoleżnikami 25°N a 49°N.
•stan Alaska na północnym zachodzie Ameryki Północnej
•na Oceanie Spokojnym – Hawaje.
Jedną z najważniejszych cech środowiska geograficznego Stanów
Zjednoczonych jest południkowe ułożenie wielkich jednostek regionalnych
różniących się wysokością nad poziomem morza i odmiennością rzeźby.
Wschodnie i południowe wybrzeża Stanów Zjednoczonych zajmują niziny
nadmorskie: Nizina Atlantycka z licznymi dolnymi odcinkami rzek, zatokami
i terenami bagiennymi, Nizina Zatokowa znacznie szersza niż nizina na wschodnim
wybrzeżu. Środkową część Niziny Zatokowej tworzy narastająca delta rzeki Missisipi.
Appalachy – stare góry z rzeźbą polodowcową na północy. Na terenie Stanów
Zjednoczonych mają one długość ok. 2300 km. Najwyższym szczytem jest leżący na
południu gór Mitchell o wysokości 2037 m n.p.m.
Niziny Wewnętrzne nazywane też Równinami Centralnymi. W północnej części
regionu znajduje się 5 Wielkich Jezior stanowiących największy na świecie zbiornik
słodkiej wody. W środkowej części występuje rzeźba krasowa z licznymi jaskiniami.
Północna część regionu była zlodowacona.
Wielkie Równiny, nazywane także Równinami Prerii, ciągnące się od granicy
z Kanadą aż po granicę z Meksykiem. Teren wznosi się tu łagodnie aż do podnóża Gór
Skalistych
Kordyliery. Składają się one z południkowo przebiegających pasm są to Góry Skaliste,
Góry Nadbrzeżne, Góry Kaskadowe i Sierra Nevada. Pomiędzy nimi znajdują się
płaskowyże i kotliny: Wyżyna Kolumbii, Wielka Kotlina i Wyżyna Kolorado
Klimat Stanów Zjednoczonych jest bardzo zróżnicowany. Wynika to z wielkości
i rozciągłości tego państwa, położenia geograficznego, południkowego przebiegu
głównych form ukształtowania powierzchni, wpływu obu oceanów, a także wewnętrznego
oddziaływania Wielkich Jezior.
Obszar Stanów Zjednoczonych leży w 4 strefach klimatycznych:
• północne wybrzeża Alaski obejmuje klimat polarny, w części środkowej tego stanu
dominuje klimat subpolarny, a na wybrzeżach południowych mamy
klimat umiarkowany chłodny;
• równoleżnikowy pas wzdłuż granicy z Kanadą obejmuje klimat umiarkowany ciepły;
• kolejny pas od Gór Nadbrzeżnych po Nizinę Atlantycką znajduje się w strefie
klimatu podzwrotnikowego;
• wyspy Hawaje, półwysep Floryda i południowa część Niziny Zatokowej leżą w strefie
klimatu zwrotnikowego.
Stany Zjednoczone Ameryki to najlepiej rozwinięte gospodarczo państwo świata. W 2016 roku wytworzyły
25 % produktu światowego brutto; drugie miejsce zajmują Chiny.
Czynniki, które spowodowały powstanie niezwykle silnego państwa i największej gospodarki na świecie:
a) czynniki geograficzne
• dogodne położenie geograficzne dużego zwartego terytorium z dostępem do dwóch oceanów;
• korzystne, sprzyjające rozwojowi rolnictwa warunki klimatyczne i dobre gleby oraz bogactwo zasobów
naturalnych.
b) czynniki społeczno-polityczne sprzyjające rozwojowi USA
• masowa imigracja ludzi przedsiębiorczych i dążących do sukcesu, posiadających kapitał i doświadczenie;
• jedność państwa i brak zagrożenia zewnętrznego (Stany Zjednoczone graniczą na północy z Kanadą
i z Meksykiem na południu);
• wielkie możliwości rozwoju wsparte rynkami finansowymi, niezwykle mobilną siłą roboczą i wysoką kulturą
przedsiębiorczości;
• rozwój badań naukowych, wprowadzanie nowych technologii oraz praktycznie stały wzrost gospodarczy;
• niskie bezrobocie – w latach 2000–2008 wynosiło ono ok. 5%, w 2010 roku wzrosło do 9,6%, czego
przyczyną był kryzys gospodarczy na świecie, a w 2014 roku ponownie spadło do 6,4%.
Przemysł Stanów Zjednoczonych wykorzystuje bogatą bazę surowców mineralnych.
Wielkie znaczenie dla gospodarki mają surowce energetyczne. Węgiel
kamienny wydobywa się w Appalachach, na południe od Wielkich Jezior i na północy Gór
Skalistych. Ropa naftowa i gaz ziemny występują nad Zatoką Meksykańską, w Kalifornii
i na Alasce. Złoża rud metali eksploatuje się nad Wielkimi Jeziorami oraz w Górach
Skalistych.
Stany Zjednoczone są jednym z największych producentów żywności na świecie i jej
głównym eksporterem. Warunki naturalne sprzyjają wykorzystaniu do
celów rolniczych blisko 45% powierzchni tego wielkiego państwa.
Najważniejszymi cechami rolnictwa USA są:
• strefowość upraw i związany z tym sposób rolniczego gospodarowania;
• towarowość rolnictwa, tj. produkcja na sprzedaż na rynek wewnętrzny i na eksport;
• wysoki stopień mechanizacji rolnictwa (w rolnictwie pracuje tylko 1,6% ludności
aktywnej zawodowo);
• dominacja dużych gospodarstw rolnych (farm) o średniej powierzchni ok. 200 ha;
• wysokie plony z jednego hektara, np. kukurydzy 99,7 dt/ha (dla porównania – we Francji
81,4, a w Polsce 65,8);
• oddziaływanie państwa na wielkość produkcji rolnej w zależności od światowych cen
i zapotrzebowania na produkty rolne;
• wprowadzenie nowoczesnych metod produkcji rolnej: nawożenia, melioracji, ochrony
roślin, rolnictwa ekologicznego.
Przemysł w Stanach Zjednoczonych jest rozmieszczony nierównomiernie.
Najsilniej uprzemysłowionym obszarem jest tzw. Pas Przemysłowy leżący na
północnym wschodzie kraju. Ciągnie się on od wybrzeża Oceanu Atlantyckiego na
południe od Wielkich Jezior. Na tym obszarze występuje ogromna koncentracja
okręgów i ośrodków przemysłowych. Przeważa w nich przemysł metalurgiczny,
elektromaszynowy i chemiczny.
Od kilkunastu lat rośnie znaczenie gospodarcze obszarów leżących na południu i na
zachodzie Stanów Zjednoczonych. Najsilniej rozwinęły się ośrodki w tzw. Dolinie
Krzemowej na południe od San Francisco.
Rozwija się tam nowoczesny przemysł. Do przemysłu zaawansowanych technologii
zalicza się: biotechnologię, przemysł elektroniczny, farmaceutyczny, lotniczy, przemysł
informatyczny (IT – produkcja oprogramowania i sprzętu komputerowego). Przemysł ten
charakteryzuje się takim cechami, jak:
• wyższa wydajność pracy niż w tradycyjnych gałęziach przemysłu;
• niższa materiałochłonność i energochłonność w przeliczeniu na jednostkę produkcji;
• mniejsza uciążliwość dla środowiska przyrodniczego;
• duże możliwości zatrudnienia – nowe miejsca pracy.
Podstawą sprawnie działającej gospodarki w USA są usługi (zatrudnienie w
usługach sięga ponad 80%).Najważniejszą rolę odgrywają usługi:
• telekomunikacyjne
• edukacyjne
• naukowo-badawcze
• finansowe.
Bardzo ważny wpływ na rozwój gospodarki ma również transport.