Wyspainski

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 1

Jednym z najbardziej znanych artystów młodopolskich jest Stanisław Wyspiański.

Choć w znacznym stopniu zawdzięcza to doborowi kanonu lektur, myślę, że ważna jest tutaj
również niezwykła różnorodność, jaką charakteryzowały się jego dzieła. Synkretyzm jego
prac możemy zaobserwować na 3 polach: łączenie formy wyrazu, łączenie stylów oraz
łączenie treści.
Pierwsza kategoria wydaje się dość oczywista, Wyspiański zajmował się wieloma
dziedzinami artystycznej działalności m.in. teatrem, dramatem, poezją, malarstwem czy
architekturą. Spajał dziedziny za pomocą siebie jako artysty jak i fizycznie łącząc je w
swoich projektach. Malował scenografię, projekty kostiumów i plakaty do swoich własnych
spektakli, co przyczyniło się do harmonijnego połączenia sztuk w jego twórczości. Jeśli
chodzi o samą sztukę plastyczną, można zaobserwować liczne media które wykorzystywał.
Tworzył rysunki, obrazy pastelowe, polichromie czy witraże. Łączenie stylów możemy
zaobserwować zarówno w literaturze (choćby w "Weselu", które miesza ze sobą elementy
poezji, dramatu i realizmu społecznego) jak i w sztuce. Jego prace możemy zaliczyć do kilku
nurtów. Najbardziej charakterystyczna: secesja, której założenia automatycznie wpływają na
synkretyzm, ponieważ istotą secesji jest dążenie do jedności wszelkich rodzajów sztuk.
Formalnie można ją zaobserwować w płynności linii, jasnej palecie barw (szkice, prace
pastelowe) i powracającego motywu roślinnego (polichromia, zielniki). Drugim nurtem do
którego możemy zaliczyć twórczość Wyspiańskiego jest symbolizm. Bardzo świadomie
dobierał kolory w swoich obrazach, nadając im symboliczne znaczenie. Na przykład,
czerwień mogła symbolizować miłość, pasję, ale także cierpienie, podczas gdy błękit odnosił
się do sfery ducha, transcendencji i tajemnicy. Ponadto można dopatrywać się również
inspiracji sztuką japońską, gotykiem czy postimpresjonizmem. Jeśli chodzi o treść,
Wyspiański nie ograniczał się do jednej tematyki. Tworzył zarówno portrety, kompozycje
roślinne oraz pejzaże, zwłaszcza te związane z Krakowem i jego okolicami. Jego obrazy
oddają piękno miasta, ale również ukazują specyficzny klimat i charakterystyczne miejsca
związane z historią i kulturą Krakowa. W swoich pracach zamieszczał motywy religijne jak i
mitologiczne. Często odwoływał się również do motywów ludowych, skupiając się na
intymnych momentach życia codziennego. Ukazywał rodziny, dzieci, czy życie na wsi pełne
ciepła, delikatności i nostalgii, co stanowi kontrast wobec bardziej symbolicznych i
dramatycznych aspektów jego twórczości. Jednocześnie przejawiał realizm społeczny, jego
obrazy bywały krytyczne - przedstawiały trudne warunki życia, niesprawiedliwość społeczną.
Cała twórczość Wyspiańskiego reprezentuje synkretyzm w pełnej postaci. Dzięki
łączeniu folkloru, duchowości i tematyki tożsamości narodowe możemy jego prace uznać za
przejaw wielowymiarowego podejścia do sztuki i rzeczywistości.

You might also like