◦ BİRİNCİ BÖLÜM

◦ NARSİSİSTİK İSTİSMARIN ANLAMI

Hiç kimse duygusal açıdan istismarcı bir ilişki içinde kalmaya zorlanmamalıdır. Ne
yazık ki, narsistleri, özellikle de en yüksek zenginlik ve sosyal statüye sahip
olanları tespit etmek zor olabilir. Narsist bir partnerle yaşamak, kişinin
özgüvenini ve zihinsel sağlığını olumsuz yönde etkileyen bir bozukluk olan
narsistik istismar sendromuna yol açabilir. Bu makalede narsisistik istismarın
belirtileri ve semptomları, bundan en çok etkilenenlerimize özellikle vurgu
yapılarak tartışılacaktır: ayrıcalıklı ve varlıklı olanlar.
Narsistik istismara maruz kalan herkese üst düzey narsistik istismar tedavisi
önerilir.

◦ NARSİSTLERİN İSTİSMARI NEDİR?

Narsistik istismar, bir narsist veya sosyopat tarafından gerçekleştirilen duygusal

istismarın bir örneğidir. Bu kişiler bilinçli ya da bilinçsiz olarak partnerlerinin
davranışlarına zarar vermek, değiştirmek ya da başka şekilde kontrol etmek için
sıklıkla manipülatif dil ve ifadeler kullanırlar. Tüm narsist istismarlar "düşünce
kontrolü" veya "duygusal manipülasyon" olarak sınıflandırılabilirken, narsistler
buna genellikle çeşitli şekillerde yaklaşırlar. Bazı narsistler, eşlerini gaz
aydınlatma gibi aldatıcı stratejilerle yanıltıp şaşırtırlar, böylece eşlerinin
taleplerine ve istismarlarına daha açık olurlar. Tipik olarak duyguların hakaret,
suçlama, eleştiri veya tehdit şeklinde sözlü istismarını gerektirir. Bir narsist
tarafından başkalarının önünde gazla aydınlatılabilir veya reddedilebilirsiniz. Bir
narsistin alet çantasındaki bir başka manipülatif strateji, parayı alıkoymak, size
sessiz muamele etmek, sizi izole etmek ve başkalarına sizin hakkınızda yalan
söylemektir.Bir narsistin nihai hedefi, kurbanının eylemlerini manipüle ederek
onları bir tedarik kaynağı olarak tutmaktır. Narsistik istismar mağdurlarında bazen
narsistik istismar sendromu olarak da bilinen TSSB benzeri semptomların
kaydedildiği bildirilmektedir. Semptomlar arasında müdahaleci, istilacı veya
istenmeyen düşünceler, geçmişe dönüşler, kaçınma, yalnızlık ve izolasyon
duygularının yanı sıra inanılmaz derecede uyanık hissetme yer alır. Mağdurun benzer
bir ortamda bulunması halinde fiziksel veya zihinsel tetikleyicileri olabilir. Bir
narsistle çıkıyorsanız ya da hayatınızda bir narsistle karşılaşmışsanız, muhtemelen
narsistlerin bazı toksik davranışlarını deneyimlemiş ya da görmüşsünüzdür. Hafif
olabilir ve sıklıkla zamanla daha da kötüleşir. Bu istismar için sıklıkla
kullanılan tekniklerden bazıları arasında şaşırtıcı gazap, yoğun bakış, yalan ve
aldatma yoluyla şüphe tohumları ekme, sessizlikle cezalandırma, sessiz firar
tehditleriyle mağduru sorumluluğu kabul etmeye zorlama, mağduru oynama vb. yer

Partnerin davranışları, bu tür istismarın şekli ve mağdurun ruhsal durumu, kişinin

böyle bir ilişki içinde olduğunun sıklıkla görülen göstergeleridir.

İstismarcı kişinin eylemleri

İstismarcı sıklıkla empatiden yoksundur ve kaçınılmaz olarak benmerkezcidir.
Başarılarını abartırlar, kibirlidirler ve saygı beklerler. Küçük meselelerde bile
güçlerini tesis etmekten hoşlanırlar. Hak sahibi olma, güvensizlik ve kıskançlık
duyguları sıklıkla saldırgan, intikamcı davranışlara ve ruh halinde değişimlere yol
açar. Bu istismarcılar genellikle sorumluluk almazlar veya ceza almazlar.

◦ NARSİSİSTİK İSTİSMARIN BİÇİMLERİ

Narsist deyince aklınıza ne geliyor? egosu büyük bir insan mı?

Tamamen kendine aşık olan biri mi? Gerçekten sorumlu olan biri mi? Yine de biraz
daha fazlası var. Çünkü "narsisizm" sözcüğünü çok sık duysanız da narsisistik
kişiliği tanımlayan özellikler ve davranışlar oldukça karmaşıktır; basit
gösterişten çok daha derinlere ve daha ileri giderler.
Ayrıca narsisizm sandığınız kadar açık olmayabilir. Yüksek düzeyde narsisizmin
avantajlara sahip olduğunu öne süren araştırmalar olsa da (görünüşe göre zihinsel
dayanıklılık da bunlardan biri), bu kişilik özelliğinin başkalarına da ciddi
şekilde zarar verebileceği, bazen zihinsel sağlık üzerinde ciddi olumsuz etkiye
sahip olabileceği açıktır. Narsist özelliklerin de oldukça incelikli olabileceğini
akılda tutmak çok önemlidir; bazı durumlarda, aşırı derecede narsist bir kişiyle
karşı karşıya olduğunuzun farkında bile olmayabilirsiniz. Bu nedenle narsisizmin
bazı temel özelliklerini ve bunların nasıl tanınacağını düşünmek kritik öneme
sahiptir.

1. Açık Veya Görkemli Narsisizm.

Bir narsistten bahsederken genellikle aklımıza gelen şey budur; buna görkemli
narsisizm denir. Bu kişiler dışa dönük, kibirli, düşmanca ve dikkat çekmeye
eğilimlidirler. Genellikle oldukça çekicidirler ve özel muamele gerektirirler.
Başkalarının zayıf noktalarını belirleme ve onlardan yararlanma kapasiteleri
nedeniyle yırtıcıdırlar. Son derece rekabetçidirler ve kazandıklarını hissetmek
için başkalarını küçük düşürürler. Görkemli narsistlerin, ne kadar başarılı
olduklarıyla hiçbir ilgisi olmayan abartılı bir öz değer duygusu vardır. İçeride
yine de güvensizler. Bu genellikle kendine acıma biçimini alır: "Dünya bana değer
vermiyor."
Her zaman iltifat ve ilgiye ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle, kurgusal başarı ve başarı
hikayeleriyle takipçileri çekmek için çok çaba harcıyorlar.
Büyüklenmeci narsistlerin temel doğası kişilerarası sahtekârlıktır; ilişkilerinde
hiçbir zaman gerçekten dürüst olmazlar. Özellikle takdir edilmediklerini
hissettiklerinde mantıksız öfkeye eğilimlidirler. Ayrıca arkadaş canlısı, çekici,
kendine güvenen, yardımsever ve baskı altında yeteneklidirler. Büyüklenmeci
narsistler işbirlikçi projelere katıldıklarında, akranları başlangıçta onlar
hakkında olumlu görüşlere sahip olurlar. Ancak sonuçta, akranlarının onları
düşmanca, kibirli, soğuk ve övünmeye ve kendilerini abartmaya eğilimli insanlar
olarak görmesi nedeniyle, algılar dramatik biçimde en kötüye doğru değişiyor. Bu
tür narsistler toplum yanlısıdır, yani diğer insanlara yardım edecek eylemlerde
bulunurlar. Ancak bu narsistler, konu yardımsever olma motivasyonları olduğunda
daha kurnazdırlar; fedakarlık duygusundan ziyade kendilerine fayda sağlamak için
bunu yapmaya daha eğilimlidirler. Görkemli bir narsiste aşık olduğunuzda, bu,
karizmatik, kendinden emin ve kendine güvenen, daha sonra şiddete başvuran ve
otoriter bir kişiye aşık olmak gibidir. Kendilerini özel olarak şimdiye kadar
yaratılmış en ideal bireyler olarak görüyorlar ve insanlığın geri kalanını kibirli
olarak görüyorlar. Büyüklenmeci narsistler kendilerine hem prestij hem de öz sevgi
verirler;bunun tersine, zayıf narsistler kendilerine sevgi değil, yalnızca statü
verirler. Ata nuk mendojnë dy herë për të mbrojtur vetëvlerësimin e tyre të lartë
në kurriz të denigrimit të të tjerëve kur bëhen mbrojtës dhe zemërohen. Araştırmaya
göre aşırı bencillik ve kibir, sömürü, yetki sahibi olma ve kişilerarası
saldırganlık sergiliyorlar.

2. Gizli veya Savunmasız Narsisizm:

"Narsist kırılganlık" olarak da bilinen bu tür birey tipik olarak pasif-agresiftir

ancak inanılmaz derecede savunmasız olarak karşımıza çıkar. Sıklıkla kendilerini
kurban olarak gösterirler, çabuk ağlarlar ve dikkat çekmek için acil durum
yaratırlar. Ayrıca sıklıkla kaygı veya depresyon yaşarlar. Bu narsistlerin sürekli
teşvik ve takviyeye ihtiyaçları vardır. Kendi fikirleri, tutumları ve görüşleri
konusunda belirsiz olmaya devam ediyorlar, bu da onları önemli ölçüde diğer
insanlardan gelen geri bildirimlere güvenmeye zorluyor. Savunmasız narsistler daha
fazlasını hak ettiklerini düşünürler, ancak başka biri onları o zamana kadar hak
ettiklerine ikna edene kadar şüpheci davranırlar. Ancak bu tür eleştirilerden
hiçbir zaman pek memnun olmuyorlar. Gizli narsisizme sahip insanlar, başkalarına
karşı empati ve sempati eksikliğini maskeleme konusunda yeteneklidir. Diğer
narsistler gibi, gizli narsist de "Özür dilerim" demekte zorluk çeker. Özür dilemek
yerine, felaketten başkasını, yani çoğunlukla sizi suçlayacaklar. Gizli kişiler,
bire bir konuşurken, dinleyicinin duygu ve ihtiyaçlarını tamamen göz ardı ederek,
sıklıkla sorunlarının sıkıcı, uzun süren ayrıntılarına girerler. Bu insanın
ilişkilerini ve kariyerlerini sürdürmekte zorluk çekmesi mantıklıdır. Ayrıca gizli
narsistlerin sosyal onaya ihtiyaçları vardır. Onları onaylamadığınızda
üzüleceklerine delalettir. Tedirgin olurlar ve hatta düşmanca ve saldırgan
davranmaya bile başlayabilirler. Bir çalışmaya göre, savunmasız (veya gizli)
narsistler bir kişide artan cansız ve duygusuz nitelikleri tespit ettiğinde
saldırgan davranışlar daha da kötüleşir. Bireyler duygusuz tutumlara karşı aşırı
öfke yaşar ve bu şekilde davranırlar. Bir senaryo olduğunda, gizli narsist sizin
suçlu hissetmediğinizi, empati göstermediğinizi veya kayıtsız davrandığınızı
algılarsa inanılmaz derecede üzülebilir. İçselleştirme bozuklukları (yani kaygı ve
depresyon) büyüklenmeci narsisizmle olumsuz veya ara sıra bağlantılıdır, ancak
savunmasız narsisizmle olumlu yönde ilişkilidir. Empatiden yoksundurlar ve
dinleyicinin de benzer deneyimleri ve duyguları paylaşmak isteyebileceği
olasılığını gözden kaçıracak kadar kendi hikayelerini anlatmaya dalabilirler.
Örtülülerin gizli fantezileri sınırsız başarıya, hakimiyete, zekaya ve güzelliğe
ulaşmaya odaklanıyor. Başkalarının kendilerini kıskandığını hissederler,
dolayısıyla kendilerinin de başkalarını kıskandığını hissederler. Hassas
narsistlerin tanımlayıcı işaretleri eleştiriye karşı aşırı duyarlılık, reddedilme
korkusu ve kırılgan özsaygıdır. Bu kişiler aynı zamanda sömürücü ve hak sahibi de
olabilir. Büyüklenmeci değil, zayıf narsist olan kadınların bedenleri konusunda
çekingen hissettiklerine dair kanıtlar var.

3. Antagonistik narsisizm

Bir ilişkide düşmanca bir narsistin bağlanma stili, sahtekâr, yağmacı veya asalak
eylemler yoluyla diğerinin pahasına fayda sağlar. Öte yandan sağlıklı ilişkiler,
birbirlerinin zayıf yönlerine güvenmeye, birbirlerine sevgi ve saygı göstermeye,
birbirlerinin istek ve arzularını anlamaya dayanır. Sinerjik bir bağlantı stili
olarak tanımlanabilir. Sık sık ihlal ediyorlar ve korkutuyorlar. Düşman narsist her
zaman diğer kişi üzerinde tam kontrol sağlamaya çalışır. Onları fiziksel, duygusal
ve sosyal düzeyde kontrol edecekler. Bu insanlar, düşmanca kişilerarası tarzlar
sergilerler, yüksek düzeyde affetmezler ve tüm ilişkilerinde üstünlük sağlamaya
çalışırlar. Bu insanlar hayattaki her temasın, bir kişinin kazanması ve diğerinin
kaybetmesi gereken sıfır toplamlı bir oyun olduğuna inanırlar. Başarılarını sürekli
olarak karşılaştırırlar ve diğer kişiden nasıl daha yetenekli ve başarılı oldukları
konusunda övünürler. Saldırgan narsistler, üstünlüklerini kanıtlamak için gerçeği
abartırlar ve ısrarla herhangi bir ilişkiyi küçümserler. Bir ilişkide sıklıkla
parazit gibi davranırlar. Diğer kişiyi ikna ederek ve kandırarak ona para, kalacak
yer, cinsel ayrıcalıklar ve diğer ayrıcalıkları vermesi için manipüle ederler.
Diğer kişiyi ikna ederek ve kandırarak ona para, kalacak yer, cinsel ayrıcalıklar
ve diğer ayrıcalıkları vermesi için manipüle ederler. Sınırlarınız, fiziksel ve
zihinsel kaynaklarınızı da tüketen düşmanca bir narsist tarafından yok edilir.

4. Toplumsal Narsisizm:
Toplumsal narsisizm olarak bilinen narsisizmin belirli bir türü, kişinin topluluğa
iyilik jestleri veya hizmet eylemleri gerçekleştirerek başkalarının dikkatini ve
hayranlığını aramasını içerir.
Antagonistik narsisizmin aksine, toplumsal narsisizm, bireylerin başkalarına karşı
fedakarlık ve adaletlerinin bir sonucu olarak kendilerine önem verme ve sosyal
otorite duygusu hissetmeleri ile karakterize edilir. Uzun vadeli bir yatırım
stratejisi olarak, toplumsal narsistler hayırseverlik çabalarını halka açık olarak
pazarlarlar. Bunlar genellikle yabancılara karşı rastgele cömertlik eylemlerini
sosyal medyada canlı yayınlayanlardır. "Kendilerini nazik ve şefkatli olarak
görebilirler ancak davranışları, sandıkları kadar empatik olmadıklarını
gösterebilir. Örnekler arasında, adaletsizlikle karşılaştıklarında ahlaki açıdan
aşırı öfkelenme veya aşırı tepki gösterme eğilimleri yer almaktadır.
5. Kötü huylu narsisizm.
Narsisizmin en yırtıcı alt türü olan kötü huylu narsisizme hoş geldiniz.
Narsisizmin en kötü türü kötü huyludur çünkü kişi empatiden yoksundur. Yüksek bir
benlik duygusuna ve takıntılı bir onaylanma arzusuna rağmen, sert ve gaddar
olabilirler, hatta bundan zevk bile alabilirler "diye ekledi Abrahams. Bazen
sosyopat olarak sınıflandırılan kötü huylu narsistler vicdandan yoksundur, son
derece istismarcıdır ve başkalarının acı ve ıstırabından zevk alırlar. "Bazen
düşmanca ve kinci olabiliyorlar. "Bazen düşmanca ve misilleme yapıyorlar.
Başkalarından gelebilecek potansiyel tehditler konusunda paranoya noktasına varacak
kadar aşırı endişe duyabilirler."Kişilik hastalığının bu riskli biçimi, narsistik
kişilik bozukluğu ile psikologların antisosyal kişilik bozukluğu olarak
adlandırdığı durumun birleşimidir. Bu nedenle empatiyi deneyimleyemezler. Bu
saldırgan, kavgacı ve paranoyak insanlar etraflarındakilere karşı acımasızdır ve
insanlıktan çıkarıcıdır. Bu ölümcül narsist çeşidiyle çıkıyor olabileceğinizden
şüpheleniyorsanız tepelere koşun. Bu tür bir birey, gözünü bile kırpmadan,
pişmanlık duymadan size maddi, manevi, fiziksel ve cinsel açıdan zarar verecektir.