ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ

Dr. Tuba YAVAŞ

HiÇ AKLıNDAN ÇıKARMA
GENÇ ADAM:

ÖĞRETMENLER KAPIYI AÇAR,

İÇERİ KENDİN GİRERSİN.
EĞİTİM TEKNOLOJİSİNİN
TARİHSEL GELİŞİMİ
 İnsanoğlunun dünyaya gelişiyle birlikte doğmuş, gelişme
göstermiş ve çeşitli evrelerden geçerek günümüze kadar
gelmiştir.

 İlk insanlar için ateşin bulunması, büyük bir teknolojik

yeniliktir.

 İlk insanlar, bu teknolojik gelişmeyi yaşantılarının hemen

hemen her alanında (silah yapımı, iletişim, ısınma, yemek,
ve diğer konularda) uygulamaya başlamış ve ateşi
 kaybetmemek için daha sonraki nesillere sürekli olarak
ateşin nasıl elde edildiğini öğretmişlerdir.

 Bu insanlar ateşi diğer insanlara öğretmeyi bir gereksinim

olarak hissetmişlerdir.

 Bunun nedeni, kendi nesillerini güvenli ve sağlıklı olarak

devam ettirmekti.

 İlk insanlar ateşi diğerlerine öğretirken uygulamalı

çalışmalar yapmış ve bu eğitim-öğretim faaliyetlerinde
gösteri yöntemini ve araç-gereç kullanmışlardır.
EĞİTİM TEKNOLOJİSİNİN
TARİHSEL GELİŞİMİ
 1. Yazı öncesi, yazı ve matbaa dönemi

 2. Görsel ve işitsel araçlar dönemi

 3. İkilem dönemi

 4. Otomasyon dönemi

 5. Sibernasyon dönemi
Yazı öncesi, yazı ve matbaa dönemi

İnsanoğlu sahip olduğu deneyimleri ve bilgileri

aktarmak için ilk önce sözel iletişimi, resimleri, daha
sonra el yazısını ve sonunda seri üretim yapan
matbaayı geliştirip kullanmıştır.

Görsel ve işitsel araçlar

dönemi
Bu dönemde ilk önce görsel ve işitsel araçlar
-radyo, televizyon- icat edilmiş ve öğrenme ve
öğretme ortamlarında kullanılmıştır.

İkilem dönemi
 Bu dönemde eğitimciler gelişen bilişim teknolojileri ile bireysel
öğretim, kitlesel öğretim ve küresel öğretim faaliyetlerini
tasarlamışlardır.
 Öğrenciler farklı şehirlerde, ülkelerde ya da kıtalarda bulunan
okullardan ve öğretmenlerden ders alma imkanına sahip olmuş
ve bireyler arası iletişim gelişmiştir.

Otomasyon dönemi
 Otomasyon özelliğine sahip teknolojiler hiç yardım almadan kendi
kendine çalışmaktadırlar.

 Otomasyon teknolojisi ile bilim adamları, insansız araç ve kendi

kendine işleyen sistemler kurmaya başlamışlardır.
Sibernasyon dönemi
 Sibernasyon özelliğine sahip makineler kendi
kendine çalışırken ortaya çıkan teknik arızaları
kendileri onarır.

 Bireyler, bilişim teknolojileri sayesinde evlerinden ya

da ofislerinden ayrılmadan istedikleri konuda
zenginleştirilmiş ortamlardan eğitim
alabileceklerdir.
Birinci gelişim döneminden bir
örnek: FARABİ
 Farabi çeşitli öğretim yöntemleri geliştirmiştir:

 1.Eğitimin amacı, mutluluğu bulmak ve bireyi

topluma yaralı kılmaktır.

 2.Üç tür eğitimci vardır: aile reisi, öğretmen ve

devlet başkanı

 3.Öğretim ve eğitim ayrıdır

 4. Öğretimde kolaydan zora doğru gidilmelidir.

FARABİ
 5. Öğretmen, öğrencilerle Sokrat gibi tartışmalıdır.

 6. Öğretimde mantık ve felsefeye yer verilmelidir.

 7. Öğrencinin öğrenme isteği sürdürülmelidir.

 8. Çocuklar, karar verme yeteneği güçlü ve

sorumluluk duygusuna sahip olarak yetiştirilmelidir.

 9. Disiplin ne sert ne de yumuşak olmalı, ılımlı yol

izlenmelidir.

İBN-İ SİNA ÖĞRETİM YAKLAŞIMI

(Karahanlılar dönemi)

1.ZİHNİ ÖĞRETİM: Öğretmen, genel konuyu nedenleriyle örnekler

vererek anlatır.
2. SINAİ ÖĞRETİM: Öğretmen, araç-gereç kullanılmasını öğretir.
3. TELKİNİ ÖĞRETİM: Öğretmen, tekrar ettirerek öğretir.
4. TEDİBİ ÖĞRETİM: Öğretmen, öğüt ve nasihat yoluyla öğretir.
5. TAKLİDİ ÖĞRETİM: Öğretmenin söyledikleri aynen ve hemen
benimsenmelidir.
6. TENBİHİ ÖĞRETİM: Öğretmenin öğrenciye çevresinde karşılaştığı
olayları, bunların nedenlerini ve etkilerini öğretmesidir.
KURAMLAR VE EĞİTİM
TEKNOLOJİSİ
 1. DAVRANIŞÇI KURAMLAR

 2. BİLİŞSEL KURAMLAR

 3. DUYUŞSAL KURAMLAR

 4. NÖROFİZYOLOJİK KURAMLAR

 5. YAPISALCI KURAMLAR

Klasik koşullanmanın kavramları

 1. Pekiştireç:
 2. Sönme:

 3.Ket vurma:

 4. Genelleme:

Davranışçı yaklaşımın eğitim

teknolojisi alanında kullanılması

ETKİ, TEPKİ, TAZELİK, UYARICI, ÖDÜL, İNCELEME,

GÖZLEM, PEKİŞTİREÇ, FREKANS.
ETKİ-TEPKİ
Televizyon ve bilgisayar aracılığıyla öğrencilerde
etki-tepki meydana gelebilir.
ÖDÜL
Öğrenci matematik dersini sanal ortamda çalışır ve ardından
test verilir. Öğrenci test sorularını cevaplarken doğru yaptığında
hemen öğrencinin yaşına ve bilgi seviyesine uygun ödül
verilebilir.

Bilişsel kuramın eğitim

teknolojisinde kullanımı
HATIRLAMA: Öğrenciler herhangi bir konu ile ilgili
videokasetlerini seyrederek istedikleri kadar tekrar
yaparlar.
MERAK
Öğretmen öğrencilerde istek ve merak uyandırmak
için ses, resim ve videolardan oluşan zenginleştirilmiş
materyaller hazırlayabilir.
TASARIM VE ÖĞRETİM
 Tasarım: Belli bir konuda yapılması gereken
faaliyetleri belli bir plan çerçevesinde uygulamak.

 Tasarım faaliyetlerinde sistem yaklaşımı sıklıkla

kullanılmaktadır.

 GİRDİ-SÜREÇ-ÇIKTI

 DÖNÜT

TASARIM
 GİRDİ: İhtiyaçlar, uygun olan öğretim yöntemleri,
uygun olan eğim teknolojileri, öğrenci özellikleri,
 öğretmen özellikleri, genel hedefler ve çevre
şartları belirlenir.

 SÜREÇ: Tasarımcılar, öğretim ortamı, öğrenciler ve

öğretmen hakkında topladıkları bilgileri
sentezlemeye çalışırlar.

 DEĞERLENDİRME: Tasarım modelinin uygulanması

sonucu ortaya çıkan ürün değerlendirilir.

ÖĞRETİM TASARIMI
Öğretim tasarımı, öğrenmeyi sağlamak için
öğretim materyallerinin ve öğretim sisteminin
yönlendirilmesidir.
KLASİK EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ:
GÖRSEL TEKNOLOJİLER

 KARİKATÜRLER:

 Herhangi bir nesnenin, düşüncenin, konunun ya da bir olayın

resimlendirilerek esprili ve eğlenceli olarak anlatılmasıdır.

 Bir konunun en ince ayrıntısına girmeksizin karikatür ile olayın

ana fikrini bir veya birkaç resimle anlatırlar.

 Çok eski çağlara kadar dayanmaktadır. Rönesans

döneminde sanatta meydana gelen gelişmelerle birlikte
karikatür sanatı başlamıştır.
GÜDÜLEM-EĞLENDİRME
Öğretmenler, karikatürleri öğrencileri öğrenmeye
karşı güdülemek için sınıf ortamına getirebilir.
Eğer öğretmen
hazırlayacaksa
 1. Yazılar büyük olmalı,

 2. Çizilen resimler büyük olmalı

 3. Resim ve yazılar arasında ilişki bulunmalı

 4. Konuya uygun olmalı

 5. Öğrencilerin hazırbulunuşluk seviyesine uygun olmalı

 6. Siyasi bir mesaj içermemeli

 7.Güncel bilgilere yer verilmeli

 8.İlgi çekici ve farklı renkler kullanılmalı

 9.Mutlaka çerçeve olmalı

KATKILARI
 1. Konunun kısa tanıtımını sağlar

2.Öğrenmeyi eğlenceli hale getirir

 3.Öğrencilerin motivasyonunu artırır.

 4.Öğrenmeyi destekler

 5.Defalarca kullanılabilir

 6.Mesajın görsel yolla iletimini sağlar

 7.Mesajın algılanmasını kolaylaştırır

SINIRLILIKLARI
 1. Tek bir konuyu ele alır
  2.Uygun karikatürler seçilmezse, öğrencilerde
sıkılmalar oluşabilir.

 3.Siyasi amaç için kullanılabilir 4.Özel

yetenek gerektirir.

 5.Çabuk yıpranabilir

 6.Plansız öğretim faaliyetleri ortaya çıkabilir

7.Fazla kullanılırsa, sınıf yönetimi zorlaşabilir.

BLOOM’UN ÖĞRENME TAKSONOMİSİ

BİLİŞSEL
DUYUŞSAL

PSİKO-MOTOR( DEVİNİŞSEL)
DUYUŞSAL ALAN
DEVİNİŞSEL ALAN
BİLİM İLERLİYOR...