Dalumat Fil

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 33

Panitikang Pilipino sa

Pagdalumat sa Wikang
Pilipino
Balan, Maria Isabelle
Barrientos, Lhea Shaine
Ano nga ba ang
kahulugan ng
Panitikan?
Kahulugan
Ang Panitikan ay tumutukoy sa mga akda na nakasulat
o naisulat ng mga manunulat at kadalasang
naglalarawan ng karanasan, emosyon, kaisipan, at iba
pang mga konsepto na nais ipahayag ng may-akda.
Ano naman ang
kahulugan ng
Panitikang Filipino?
Kahulugan
Ang Panitikang Filipino ay pahayag na pasalita o
pasulat ng mga damdaming Pilipino tungkol sa
pamumuhay, pag-uugaling panlipunan, paniniwalang
pampulitika at pananampalatayang niyakap ng mga
Pilipino.
Mga Katangian ng
Panitikan
Panahon ng Espanyol
May iba't-ibang kaanyuan at pamamaraan.
Panrelihiyon ay ang karaniwang paksa.
Hango ang panitikan sa anyo, paksa, at tradisyong
Kastila.
Ang mga panitikang inilimbag ay isinalin sa iba't-
ibang wikang Filipino.
Panahon ng Amerikano
Namayani ang diwang makabayan.
Dulot ng nakaraan, humantong ito sa pagiging
maramdamin ng mga manunulat.
Pagpasok ng Romantisismo na kung saan namayani
ang damdaming pag-ibig.
Panahon ng Hapon
Nabigyan ng pagkakataon ang mga manunulat na
pumaimbilog sa larangan ng panitikan.
Ang Katutubong ugali ang siyang naging paksain.
Naging malaya ang lahat ng manunulat sa punto ng
porma, teknik at anyo ng pagsulat.
Kasaysayan ng
Panitikang Filipino
Panitikang Filipino
noong panahon ng
katutubo
Panahon ng Katutubo
Bago pa man dumating ang mga Kastila sa Pilipinas, mayroon nang sining
at panitikan ang mga sinaunang Pilipino. Karamihan sa mga panitikan
nila'y yaong mga pasalin-dila gaya ng mga bulong, tugmang-bayan,
bugtong, epiko, salawikain at awiting-bayan na anyong patula; mga
kwentong-bayan, alamat at mito na anyong tuluyan at ang mga
katutubong sayaw at ritwal ng babaylan bilang pinakaunang anyo ng dula
sa bansa.
Panahon ng Katutubo
Karamihan sa mga panitikang ito ay pasalin-dila. May mga
panitikan ring nasulat sa mga piraso ng kawayan, matitibay na
kahoy at makikinis na bato. Ngunit iilan na lamg ang mga
natagpuan ng mga arkeologo sapagkat batay sa kasaysayan,
pinasunog at pinasira ito ng mga prayle nang dumating sila sa
bansa sa paniniwalang ang mga ito ay gawa ng demonyo.
Mga uri ng Panitikang Sumibol
Sumiklat sa Sinaunang Panahon

ALAMAT EPIKO
KWENTONG
BAYAN
SALAWIKAIN BUGTONG
Panitikang Filipino
noong panahon ng
Kastila
Panitikang
Pamaksang
Pananampalataya
Panahon ng Kastila
Dahil sa pananampalataya ang pangunahing
pakay ng mga kastila, karamihan sa mga
unang akdang nalikha sa panahong ito ay
halos paksang pananampalataya.
Senakulo
Santa Cruzan
Pasyong Mahal
Panitikang
Rebolusyonaryo
Panahon ng Kastila
Karamihan sa mga panitikang nalikha ay may diwang
rebolusyonaryo at nagbukas sa kamalayang Pilipino sa di
makataong pagtrato sa kanila ng mga Kastila at nag-uudyok na
kalabanin ang pamahalaan dahil sa labis na pang-aalipin at
pang-aalispusta at masidhing diskriminasyon ng mga Kastila sa
mga Pilipino.
Mga Halimbawa:

La Solidaridad

Noli Me Tangere

El Filibusterismo
Panitikang Filipino
noong panahon ng
Amerikano
Panahon ng Amerikano
Kung relihiyon ang naging pamana ng mga Kastila sa Pilipino,
edukasyon naman ang naging pangunahing ipinamana ng mga
Amerikano. Sa panahong ding ito isinilang ang mga ilang imortal
na makatang Pilipino na nagsisulat sa Ingles at Tagalog. Noong
1910, nagsimula umusbong ang mga panitikan sa Ingles dahilan
sa mga bagong silang na manunulat.
Mga Halimbawa:

Oda

Pelikula

Dula
Panitikang Filipino
noong panahon ng
Hapon
Panahon ng Hapon
Sumibol nang lubos ang panitikan ng bansa sa panahong ito
dahil ipinagbawal ng namumunong Hapon ang paggamit ng
wikang Ingles at itinaguyod ang pagpapayaman sa panitikan
gamit ang mga katutubong wika sa bansa. Sinunog din ang mga
aklat na nasusulat sa Ingles upang masigurong hind
mababahiran ng kanluraning ideya ang panitikang nililikha.
Mga Halimbawa:
Haiku (Maikling tulang may
tatlong talutod at may bilang
na pantig na 5-7-5 sa
taludtod).

Tanaga (Maikling tulang may apat na


taludtod at ang bilang ng pantig ay 7-
7-7-7).
Panitikang Filipino sa
Kasalukuyang
Panahon
Kasalukuyang Panahon
Sa panahong ito ay isinilang ang bagong uring Pilipino. Ang mga
Pilipinong marunong magmalasakit sa kapwa kalahi at marunong
magmahal sa sariling bansa sa salita man o sa gawa. At para sa
mga mamamayang Pilipino, ito pa lamang ang tunay na bagong
Republika - ang Tunay na Bagong Republikang Pilipinas.
Mga Halimbawa:
TULA

AWITING PILIPINO (OPM)

PAHAYAGAN

SANAYSAY

TALUMPATI

PROGRAMA SA TELEBISYON
Maraming
Salamat

You might also like