Professional Documents
Culture Documents
Eigenheid Van Een Artiest
Eigenheid Van Een Artiest
2022-2023
In de 20e eeuw wordt er voor het eerst op een bewuste manier radicaal ingegaan tegen de
artistieke procedés van de voorgangers in de kunst. Jonge kunstenaars gebruikten nieuwe
vormen en technieken om kunst te maken en zetten zich af tegen het oude. Deze beweging krijgt
de naam ‘avant-garde’ en dit betekent letterlijk 'voorhoede', maar wordt dus vooral gebruikt als
verzamelnaam voor de revolutionaire vernieuwingen van de moderne kunst waarbij allemaal
eigenaardige stijlen werden uitgevonden (Wikipedia-bijdragers, 2022). In 1974 brengt Peter Bürger
het boek ‘Theorie der Avant-garde’ uit waarin hij deze vernieuwingsbeweging herde nieert.
Volgens Bürger moet er een onderscheidt worden gemaakt tussen het modernisme en het avant-
garde. Het modernisme zou zich bezig houden met de formele evolutie van stijl, terwijl de avant-
gardebeweging een radicale verandering van de manier van leven inhield. Hij vertelt ons ook dat
de tegenbewegingen zijn ontstaan door de afwezigheid van bepaalde stijlen, bijvoorbeeld in het
dadaïsme of het surrealisme. Volgens hem hebben deze bewegingen daarentegen de uniforme
stijl van het tijdperk geëlimineerd en de artistieke middelen van het verleden toegankelijk gemaakt
(Burger & Schulte-Sasse, 1974). Wat ik hier nog aan wil toevoegen is dat het werk dat avant-garde
word genoemd heel erg is verbonden is met de tijd, en dat deze zijn waarde pas behoud wanneer
de kunst in de toekomst dan ook echt als relevant wordt beschouwd.
Ook in de muziek werd de vernieuwingsbeweging van het avant-garde een feit. Een goed
voorbeeld hiervan is John Cage’s compositie 4’33”, waarin de pianist voor 4 minuten en 33
seconden de piano niet aanraakt. Het stuk bestaat uit het niet geënsceneerde omgevingsgeluid.
Cage's experiment heeft zijn overtuiging versterkt dat absolute stilte alleen kan worden begrepen
in relatie tot geluid als zijn tegenhanger. (Wikipedia-bijdragers, 2021)
Ondanks Björk haar losbandige, buitensporige jeugd is ze een heel rationeel persoon; ze is zeer
analytisch, en dit verklaart ook waarom haar muziek relatief complex is. Haar manier van spreken
en lichaamstaal doen soms denken aan haar punk- en hippie-roots (Grigoriadis, 2015). Haar
excentrieke karakter zou dus kunnen afstammen
van die achtergrond. De plaats waar ze is
opgegroeid heeft ook een serieuze impact op haar
werk gemaakt; de natuur keert steeds terug in haar
werk. Ze bekent zelf: ‘every album, I was like, okay,
now I’m going to do something I’ve never done
before. Then it always goes back to the same thing’
(Björk on Nature and Technology, 2016). Zo maakt
ze in haar laatste album ‘Fossora’ songs dat
worden beschreven als ‘biological techno’. In haar
live performances zien we dit terugkomen in de
vorm van organische elementen in het decor, de
kostuums, de projecties en de soundscapes. ook
terugkomen. Het is opvallend hoe haar muziek de
Björk orkestral (2018) © Santiago Felipe
naam avant-garde krijgt. We kunnen dus besluiten
dat de voornaamste kenmerken die Björk haar werk
zo eigen maken, voortvloeien uit haar jeugd en
culturele achtergrond.
fl
ff
fi
Pieter Birame Alloing, 6AVV Theoretische GIP Sint-Lukas Kunsthumaniora
2022-2023
2.2 Commerciële verwachtingen: Lady Gaga/Beyoncé
Hierin bespreek ik hoe de commerciële verwachtingen van een artiest in strijd kunnen gaan met
de eigenheid van een artiest. Hier onderzoek ik ook de noodzakelijkheid van een eigenheid
hebben. Dit doe ik door een enorm succesvolle artiest als voorbeeld te gebruiken.
Bronnen
• Wikipedia-bijdragers. (2022, 27 januari). Avant-garde. Wikipedia. https://nl.wikipedia.org/wiki/
Avant-garde#cite_note-3
• Burger, P., & Schulte-Sasse, J. (1974). Theory Of The Avant Garde. Amsterdam University Press.
• Wikipedia-bijdragers. (2021, 10 maart). 4’33". Wikipedia. https://nl.wikipedia.org/wiki/
4%2733%22
• Grigoriadis, V. (2015). Björk. https://thegentlewoman.co.uk/library/bjork
• Renault, V. A. P. B. V. (2018, 26 december). Bjork and the Icelandic Punk Scene. https://
punkgirldiaries.com/bjork-and-the-icelandic-punk-scene/
• Björk on Nature and Technology. (2016). https://thecreativeindependent.com/people/bjork-on-
nature-and-technology/
fi
fi