2023/2024 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI EYBAL 12. SINIFLAR I. DÖNEM I.

YAZILI
KAZANIMLARI
ÜNİTE GİRİŞ :
Okuma : 2.Edebiyat ile psikoloji ve psikiyatri arasındaki ilişki ( 5 P )
Soru : Edebiyat psikoloji / felsefe ilişkisini açıklayınız.

Cevap : Felsefe-Edebiyat İlişkisi : Edebiyat, kavram analizlerinden uzaklaşarak olayları

somut bir hale sokarak felsefenin soyutluğunu ve kuruluğunu giderir. Bir felsefî eser de
filozofun eseri olmasına rağmen bireyselliği aşan bir konuma sahiptir. Edebî eser, bir
düşünceyi ispatlamak zorunda değildir. Fakat deneme, roman veya şiirde bir felsefî bakış açısı
bulunabilir. Örneğin; Mevlana’nın “Mesnevisi”, Ömer Hayyam’ın “Rubailer”i veya
Dostoyevski’nin romanları bir felsefenin ispatlanması için yazılmışlardır.

Psikoloji-Edebiyat İlişkisi : Edebiyat ve psikoloji arasındaki ilişki edebî eserin incelenmesi

sırasında kullanılan yöntemle ortaya çıkmıştır. Psikolojinin bir yöntemi olan psikanalizin esere
uygulanması sonucunda elde edilen sonuçlar yazarın anlaşılması açısından önemlidir. Sanatçı
farklı edebî türlerde yazdığı eserini estetik kaygıyla yazar fakat bu kaygı anlama ve anlatma
çabasından başka bir şey değildir. Edebî eserin psikoloji biliminden yararlanılarak
incelenmesine edebiyat psikolojisi denir. Edebiyat psikolojisi edebiyatın bir alt bilim dalıdır.
Edebiyat psikolojisinin amacı, yazarı anlamak için eseri çözümlemektir.

-Metinden hareketle dilbilgisi çalışmaları yapar. (40 P )

Soru : Sözcükte anlam, cümlede anlam, noktalama ve yazım kuralları

Okuma : 4.Öğrencilerden toplumsal değişim, teknoloji ve sosyal medyanın dili nasıl

etkilediği hakkında bir yazı yazmaları istenir.
Soru : Kazanımda verilen konu hakkındaki görüşlerinizi açıklayınız.

ÜNİTE HİKAYE : ( 35 P )
Okuma : A.2.2.Metnin türünün ortaya çıkışı ve tarihsel dönem ile ilişkisini belirler.
A.2.9.Metindeki anlatım biçimleri ve tekniklerinin işlevlerini belirler.
Soru : Aşağıdaki … soruyu yukarıdaki öyküye göre yanıtlayınız.
a)Öykü türünün çeşitlerini ve birer temsilcisini yazınız.
Cevap : *Olay öyküsü : Ömer Seyfettin
*Durum öyküsü : Sait Faik Abasıyanık

c)Yukarıdaki öyküde kullanılan anlatım yöntemini (biçimini) yazınız.

Cevap : *Öyküleme *Betimleme *Açıklama *Tartışma

d)Yukarıdaki metinde kullanılan anlatım tekniğini yazınız.

Cevap : *Anlatma Tekniği *Bilinç Akışı
*İç konuşma *Tasvir
*İç Çözümleme *Özetleme
*Gösterme *Geriye Dönüş
*Diyalog *Montaj

e)Türk edebiyatında öykü türünün ilk iki örneğini ve yazarını yazınız.

Cevap : Ahmet Mithat Efendi : Letaif-i Rivayet
Sami Paşazade Sezai : Küçük Şeyler

f)Türk edebiyatında bu türün 1960 sonrası gelişimini kısaca anlatınız.

Cevap : 1960’lı yıllarda sosyal ve siyasi gelişmelere bağlı olarak Türk hikayeciliğinde farklı
eğilimler ortaya çıkar. Temalar çeşitlenir. Bu dönemde Türk hikayeciliğinde tema ve kurgu
bakımından tamamıyla yenilikçi gelişmeler yaşanır. Toplumsal sorunların yol açtığı kaygı ve
bunalımları geleneksel anlatımın dışına çıkarak psikolojik çözümlemeler yoluyla
 yansıtmışlardır. İçerik olarak bireyin bunalımı, toplumla uyuşamama, huzursuzluk,
yabancılaşma ve yalnızlık gibi temaların ele alındığı modernist hikayeler yazılır. Hikayelerde
bilinç akışı, iç konuşma, geriye dönüş gibi anlatım teknikleri kullanılır. Modernist hikayelerde
klasik hikayede esas olan olay, kişi, çevre vb. unsurları önemsizleştirilerek bakış açısı,
çağrışım, imge ve ironi ön plana çıkarılır. Modernist anlayışla kaleme alınan hikayelerde dün-
bugün-yarın şeklinde ilerleyen klasik zaman akışı yerine zamanda geriye dönüşler ve ileriye
sıçramalarla zaman zincirinin kırıldığı, parçalı bir zaman akışı tercih edilir.
1960’lı yılların başında sosyalizmin çöküşü dünyadaki önemli gelişmelerle birlikte
ideolojilere karşı bakış açısı değişmiş, kimlik bunalımı ve buna bağlı olarak yeni arayışlar
başlamıştır.

g) Türk sözlüklerinden birini/ikisini yazarak yazarını ve özelliğini yazınız.

Cevap :
-Divânu Lugâti’t Türk : Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılan Türkçe- Arapça sözlüktür.
Bilinen en eski Türkçe sözlüktür.
- Codex Cominicus : Kıpçak türklerinin söz varıklarının derlenmesiyle oluşan iki bölümlük
eserdir. Sözlük-metinler derlemesi şeklindedir.
- Mukaddimetü’l-Edeb : Zemahşeri tarafından Arapça öğrenmek isteyenler için hazırlanmış
bir eserdir.
–Lehçetü’l Lügat : Mehmet Esat efendinin hazırladığı Türkçe sözlüktür.
- Kamus-ı Türkî : Şemsettin Sami tarafından hazırlanmıştır. Türkçe sözlükçülüğünün dönüm
noktasıdır.

h) Türkçenin hangi dil ailesinin hangi koluna ait olduğunu yazınız.

Cevap : Türkçe, Ural-Altay dil ailesinin Altay kolunda yer almaktadır.

Yazma : B.4.Yazacağı metni planlar.

B.5.Metnin türüne özgü yapı özelliklerine uygun yazar.
B.6.Metnin türüne özgü dil ve anlatım özelliklerine uygun yazar.
Soru : Özgürlük/ Cumhuriyet / Sevgi / Hayat konularından herhangi biri ile en az beş
cümlelik bir küçürek öykü yazınız. ( Yazma çalışmalarında konuya uygunluk, noktalama ve
yazım da ayrıca puanlanacaktır. )

NOT : Okuma soruları toplam 40, dilbilgisi 40, yazma 20 puandır.