V.

1980-2000

De jaren 1980: de tijd van big hair, pastelkleurige kostuums, Rubik’s cubes, Yuppies, Air Jordans,
epauletten, MTV en Pac Man. Maar ook de opkomst van de AIDS-epidemie, het verder woeden van
de Koude Oorlog en een “Greed is Good”-mentaliteit markeren het decennium.
Thatcherism in Groot-Brittannië; president Reagan in de VS; Gorbachev in de USSR.
Kernramp Chernobyl (1986).
Val Berlijnse muur (1989).

In de jaren 1990 ziet de grunge het licht, naast de rave scene en de hip hop cultuur, die worden
verspreid via toen nieuwe technologieën als kabeltelevisie en het World Wide Web. Super
Nintendo en Game Boy. Opkomst personal computer. Digitalisering.
Op politiek vlak: einde van de Koude Oorlog; geloof in het neo-liberalisme; en veel bloedige
conflicten, zoals de Congolese oorlogen, de Golfoorlog, het uiteenvallen van de Sovjetunie en van
Joegoslavië, de Tsjetsjeense oorlogen, de genocides in Rwanda en Bosnië.

Op cultureel vlak het tijdperk van het zogenaamde “postmodernisme”

Invloedrijke denkers:
● Jacques Derrida (deconstructie-theorie: een definitieve betekenis bestaat niet);
● Jean Baudrillard (we leven in het tijdperk van de ‘hyperrealiteit’, waarin enkel simulacra, of
‘kopieën zonder origineel’, bestaan - we kennen de werkelijkheid via de gedigitaliseerde
wereld van de foto, film, video, computer; een verborgen, zgn ‘hogere’ realiteit (zoals bij
Plato) bestaat niet; enkel verschijnselen; de wereld is niet wat hij is (leugen), maar is ook
niet anders);
●en ook de 19de-eeuwse denker Friedrich Nietzsche, wel eens de ‘eerste postmoderne
denker’ genoemd (‘dood van God’, de werkelijkheid moet gezocht worden in het hier en
nu, in het lichaam eerder dan in de ziel)
→ invloed op de kunst en het schrijven over kunst (vaak door kunstfilosofen)

Boom van de hedendaagse kunst, met gebruik van en cross-overs tussen alle mogelijke media en
disciplines. Hegemonie van de conceptuele kunst komt aan een einde; er ontstaat een nieuwe
tegenbeweging: “neo”-stijlen/bewegingen, die teruggrijpen naar het verleden. Ook opvallende
aanwezigheid van monumentale fotowerken, videoprojecties en lichtsculpturen, onder andere
tentoongesteld in nieuwe “spectaculaire” musea (bv Guggenheim Bilbao, Tate Modern in Londen).
Daarnaast ook activisme in de kunst, aangewakkerd door de AIDS-crisis, en het naar voor treden
van postkoloniale, feministische en queer theorieën en debatten die de productie en presentatie
van hedendaagse kunst beïnvloeden.

Binnen de audiovisuele media opnieuw een vadermoord van een jonge generatie, zo lijkt het wel.
De punk echoot door de nacht, hiphop verovert de straten. Terzelfdertijd zet de liberalisering zich
door en roept commerciële tv om aandacht. Tussen alle realityshows door, zorgt dit ook voor
vernieuwing. De serie Twin Peaks zet huiskamers én het format van televisieseries op zijn kop.

De opkomst van de ‘personal’ computer en de democratisering van het internet opent een groot
vat aan mogelijkheden voor design. Er ontstaan nieuwe designdisciplines die focussen op design
voor websites of software, maar het medium internet laat ook meer toe om samen te werken, om
snel informatie op te zoeken, om bij te leren enzovoort. De relatie tussen mens en machine komt
meer expliciet naar voren, wat ook door de overlap tussen design en kunst in vraag gesteld wordt.
24/4 (LD) ● Nieuwe schilderkunst
● Street art

25/4 (PV) ● Angry Young Men: punk, noise, grunge vs. Take The Street: hiphop, graffiti,
breakdance
● Who Killed Laura Palmer: tv herdacht

2/5 (SC) ● ‘Memphis’ als stijl

● Interaction design

8/5 (LD) ● Pictures Generation/Appropriation art

● Düsseldorf School