Professional Documents
Culture Documents
დვორკინი სქოლიოებით
დვორკინი სქოლიოებით
ჰიუ ბაქსტერი
****
1
“პოზიტივიზმი“ - XIX საუკუნის შუა წლებში ოგიუსტ კონტის მიერ
ჩამოყალიბებული ფილოსოფიური თეორია, რომლის მიხედვით ერთადერთი
ჭეშმარიტი ცოდნა არის მეცნიერული ცოდნა, რომელიც თეორიების მეცნიერული
შემოწმების საშუალებით მიიღწევა.
საზოგადოებრივი წესები, როგორიცაა მაგალითად, H.L.A. Hart2 - ის წესები
საბოლოოდ ასე განსაზღვრავს მათ. აღიარების ეს წესები არის საზოგადოებრივი
წესები, რომლებიც ჩვეულების და აქტივობის საკითხად არის მიჩნეული.
2
Hart - ის აზრით, კანონი წარმოადგენს პირველადი (ქცევის წესები) და მეორეული
(ულებამოსილებათა წესები) წესების კავშირს. პირველადი წესები ზოგადი
საზოგადოებრივი ქცევის წესის სახით განისაზღვრება. დაუმორჩილებლობის
პრევენციისვთის ეს წესები ქმნიან იურიდიულ ვალდებულებებს. მაგ: კანონი
მკვლელობის წინააღმდეგ, რომელიც უკრძალავს ადამიანს მკვლელობას,
დანაშაულის ჩადენას, ჩადენის მცდელობას და თუნდაც შეთქმულებას დანაშაულის
ჩადენაზე. მეორეული წესები, რომელიც სუვერენიტეტის შექმნის ან მოდიფიცირების
უფლებამოსილებას გულისხმობს. ჰარტი მეორეულ წესებს სამ ტიპად ჰყოფს და
ესენია: აღიარებათა წესი (ყველა წესის დაცვა), ცვლილებათა წესი (სისტემა არ უნდა
დარჩეს სტატიკურ მდგომარეობაში, მისი დინამიურობისთვის საჭიროა
ცვლილებები) და განაჩენთა წესი (ამით ინდივიდებს შეუძლიათ განსაზღვრონ
დაირღვა თუ არა ძირითადი წესი).
3
Orthodox Two-system Picture – ეს სისტემა გვაჩვენებს, თუ რა სახით აკავშირებენ
რელატივისტები (შემდარებლები) და კონვენციონალისტები მორალსა და კანონს.
(ტერმინი კონვენციონალიზმი - აქ: ლოგიკის პრინციპები მხოლოდ შეთანხმების,
კონსესუსის საგანია). ისინი თანხმდებიან, რომ ეს ცნებები არის ერთმანეთისგან
განსხვავებული სისტემის ნაწილები. იმისდა მიუხედავად, რომ ორივე ცნება
ადამიანის მიერაა შექმნილი, ეს სიტუაცია მაინც ართულებს მათ შორის კავშირის
პოვნას.
მოქმედ წესებს, არამედ ამართლებს კიდეც მათ. დვორკინი ამბობს, რომ ეს
პრინციპები არის საუკეთესო ზნეობრივი გამართლება ამოქმდებული წესებისა.