Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 4

KRISTIAN |HALAI PAWL B BUNGKAWN PASTOR BIAL

Vol.XXXIX No. 3 |HALAI KANTU THLATIN CHHUAK MAY 2020


THLARAU THARA RAWNGBAWL
II Korinth 3:2-6; Rom 7:4-6 - Tv. Zaihmingthanga, Fin. Secretary

Thlarau thara rawngbawl han tih hian thlarau hlui leh thar a awm chuang em ni? Thlarau kan la chan
ngai loh thlarau thianghlim engemaw hnathawh danglam tak kha a lo kal ang a, keimah hi min rawn sawi
nghingin, ka rawngbawlna chu thlarau thara rawngbawlna a ni dawn a ni tihte pawhin kan lo ngaihtuah thei
awm e. Amaherawhchu, a tum tak zawk chu kan rilru leh ngaihtuahnaahte hian thlarau thianghlim hmun
kian ila. Mihring taka \hahnemngai taka rawng kan bawlnaah piah lamah hian thlarau thianghlim duh
zawng, thalaru thianghlim nen rawng i bawl ang u kan tihna a ni. Rom khua mite hnenah Tirhkoh Paula’n
Thlarau Thar chungchang a sawiah khan nupa nun nen a tehkhin a nih kha. Mi, pasal pawmlai nei reng
chung si a midang laka a rinawm loh chuan uire a ni. Amaherawhchu, a pasal a thih tawh hnu chuan, kha
chelhtu dan ata kha thlah zalen a lo ni ta a, uire a ni tawh lo a ni. Chumiah chuan Thlarua Thara rawng kan
bawl theih dan tur zirtirna tha tak mai a rawn pe ta a ni. Pathian lama kan rah theihna turin Dan ata thlahin
kan awm ta a, lehkha ziak hlui ang mai ni lova, tharau thara rawng kan bawl theih nan. Pawn lam lang thei
chin chauh ni lo, chhungril lama Krista nena inzawmna hi a pawimawh hle a ni. Chhungril nunah Krista’n
lalna a chan chiahin thlarau tharin rawng a lo bawl \hin a ni.
Thlarau thara rawngbawl kan mamawh! phah bawk a ni. Chumai a ni lo, thlarau thara
Tunlai khawvelah eng tiang takin nge rawngbawl a, thlarau thianghlim nena \angruala
Thlarau thara rawngbawl kan mamawh tih lo en rawngbawlna chuan inhmangaihtawnna a hring a,
hmasa ta ila. Kohhran leh KTP kaltlangin Pathian tan mite chak lohna aiin an \hatna lai a hmuhsak tawh
theihtawpin rawng kan bawl a, a chang phei chuan ang a. Mi chak lote dawmkangin hriatthiamna nen
mutmu pawh tuah tha hman lo te, mahni eizawnna rawng a bawl tawh dawn a ni. Mahni lansarh
in a tawrh rawk chang te, mahni in lumahte pawh tumnate, mawi duhna thinlungte bo in Pathian
awm hleithei lovin Lal Isua ram zauh nan theihtawp ropuina a lo ni tawh ang. Thawk tam, ti tam intihna
kan chhuah \hin. Amaherawhchu, heng kan hun a ni tawh lovang a, a rama tana mi thahnemngai
rawngbawlna hi han thlirlet keuh keuh chuan rah a lo tihna thinlung nen tlawmna nen rawng a bawl
chhuah em, Biak in thlen chakna nei tawh loten tawh zawk dawn a lo ni. Chutiang chu tunlai khawvel
thlen chakna an neih phah em, ruihhlo avanga hian a mamawh a, nangin i mamawh a, keipawhin ka
harsatna tawkten Lal Isua-ah beiseina an neih phah mamawh mek a ni.
em thite pawh hi kan inenlet fo a pawimawh awm e. Engtin nge thlarau tharin rawng kan bawl ang.
|hahnemngai taka rawngbawl nia kan inhriatna kha Pathian thlarau thianghlim dilin kan tawngtai
a \ha lo e kan tihna ni lovin, kan theihna zawnah char char dawn em ni ang? Thlarau thianghlim chu
chuan \hahnemngai takin kan bei zel tur a ni. mitin hnenah pek a ni tawh a. Kan thinlung kawngkar
Amaherawhchu, tunlai khawvela kan rawngbawlna hi a rawn kik reng a ni. Kan thinlung pindan peng
han thlir hian a ngai leh ngai kan in hmu a, member zawng zawngte hi thlarau thianghlim a lo luh theih
hla kan tihte nen hian kan kar hi a zau ta tulh tulh nana hmun kan ken kha thlarau thara rawngbawl tura
em tih tur a ni ta. Chumi a nih avang chuan tunlai pawimawh hmasa ber a ni. Tam tak hi chuan kan
khawvelah thlarau thara rawng kan bawl hi kan thinlung kawngkhar hi thlarau thianghlim lo luh nan
mamawh a ni. A hmaa kan lo tih dan zawng zawng hmun kan kian lo a, itsikna te, sawiselna te, huatna te,
te, kan thahnemngaihnate paihthla chuang si lova, elrelna te hmun kan kian zawk \hin a, thalarau
mahni thinlung \heuha thlarau thianghlim hmun thianghlim kha a lo lut thei lo \hin a ni. Mitin hnena
kian chungin rawngbawlho ila, chu chuan pek tawh thlarau thianghlim kha kan thinlung pindan
rawngbawlna nung leh tlo zawk a siam ngei ang. tinah hmun a chan theih nan han kian ila, chutichuan
Thalrau erawh chuan a tinung tih a nih kha. thlarau tharin rawng kan bawl tawh dawn a lo ni.
Miin thlarau thianghlim nena \angrual lova A tawp berah chuan tui leh thlarau thianghlim
rawng a bawl chuan mite a hliam awl a, \angkai chu a hniam apiangah a luang lut \hin an ti. Kan
deuh si hian hnawkte pawh a nih theih viau a ni. thinlunga thlarau thianghlim lo lut tur chuan mahni
Kan \hahnemngai \awngkamte hian ngaihno a lo bei \heuh hi kan tlawm a, kan in hawn a ngai a ni. A
lo thei viau awm e. Chu chuan rawngbawlna nung dawngtu tur kan in hawn phawt chuan chung lama
tawk lo a siam fo a ni. Amaherawhchu, Pathian mi hi a inpeih em em a ni. Rawngbawlna kawnga ke
thlarau thianghlim nena \angruala rawng kan bawl ka pen tawhna zawng zawngah khan thlarau
erawh chuan a nung a, khawvel bang sut chim theih thianghlim nen a \angrual em, tihte inzawt ila,
loha kan ngaihte a su chim thei a, Biak in thleng chutiang anih loh chuan thlarau thara rawngbawl thei
chakna nei tawh miah lohten Pathian hnaih an duh turin kan thinlung pindan \heuhte hi thlarau
thei a, miten Lal Isua hnungzui duhna an neih theih thianghlim lo luh theihna turin i hawng ang u.
|HALAI KANTU
EDITORIAL BOARD THLATIN CHHUAK A MAY 2020
SEMTUTE PHEK 2-NA

THALAI KANTU KRISTIAN |HALAI PAWL:BUNGKAWN PASTOR


EDITORIAL BOARD BIAL MEMBER MISSIONARY-TE
Editor :
Hming : Nl. Saidingpuii Sailo
Tv.Zaihmingthanga (9612195215)
Joint Editors : Branch : Bungkawn
Nl. V. Vanlalsiami (9615180991) Thawh mekna : Besisahar,LamjungDistrict
Tv.V.L. Malsawmkima Ralte Nepal Mission Field
(9862930465)
News Editors:
Hming : Pu Lalchhandama
Nl. Lalrinhlui (8014004348)
Chhangte
Dr. Martin Chawngsailova Branch : Bungkawn
(9612191723) Thawh mekna : Tangsa Model School, Khasan
Circulation Manager : Arunachal Pradesh
Tv. H. Zothantluanga (9862324170)
Contributing Editor : Hming : Nl Lalfakmawii
Pu C. Hmingthanzauva, Secretary
Branch : Bungkawn
(9436198787)
Thawh mekna : Guwahati
Editorial
Isua Krista ringtu, Kristian-te tan
|awng\ai hi Pathian nena kan inbiak Hming : Pu Obadia Vanramnghaka
pawhna kawngpui ber a ni a, kan hmanraw Branch : Bungkawn
\angkai ber a ni bawk. Ringtu \awng\ai Thawh mekna : Rowlands Memorial High
ngai lo nunah Isua hmel hmuh tur a awm School, Karimganj,
lova, an nun a tam thei lo. |awng\aiin
Barak Area
Pathian hnenah kan harsatna kan thlen a,
kan lawmna thu kan thlen a, ngaihdam kan
dil a, mi dangte tãn kan dilsak bawk \hin. Hming : Tv. Lalremruata
|awng\aina hmangin Pathian duhzawng Branch : Bungkawn
pawh kan hre thei bawk.
Thawh mekna : Tamulpur, Guwahati,
Pathian kan biakna hmanraw
pawimawh ber pakhat a nih avangin a Assam Mission Field
hmangtuten kan ti mai mai tur a ni lo va,
Uang deuh chunga \awng\ai phei chu Hming : Nl. Lalremtluangi Rokhum
Pathian pawi sawina lian tak a ni.
Branch : Bungkawn Vengthar
Chuvangin Pathian kan biaka kan
\awng\aiin rilru leh tihtakzetin hun kan Thawh mekna : Lamargram,
hmang \hin tur a ni a, kan \awngkam Barak Area Mission Field
hman leh kan chham chhuahte pawh sawi
nawn mai mai lovin thinlung takin kan Hming : Nl. C. Lalroluahpuii
ngaihtuah zawk tur a ni. Branch : Bungkawn Vengthar
K|P Member-te pawhin \awng\ai
Thawh mekna : Miao, Arunachal & Assam
pawimawhna leh thiltihtheihna kan hriat
thar deuh deuh a \ul hle. A huhova Mission Field East
\awng\ai rualna programme kan siamte
ngaipawimawh thar deuh deuh ila, fianrial Hming : Nl. Lalrintluangi
\awng\aina phei chu thlahthlam hauh loh
tur a ni. Kan \awng\ai tam chuan kan nun Branch : Bungkawn Vengthar
a hlim ang a, kan \awng\ai tlem erawh Thawh mekna : Nepal Mission Field
chuan harsatna leh lawmna hmachhawn
dan kan thiam thei dawn lo a ni. He hun
harsa kan tawh mek karah hian inkhawmna Hming : Nl. Lalrinsangi Sailo
hunte kan hman theih loh avangin fianriala
Branch : Bungkawn Vengthar
Pathian pawlna hun insiam thiam a
pawimawh zual hle mai. Kan thlarau tana Thawh mekna : Noxatila,
chaw lakna a ni tih hre rengin I \awng\ai fan
fan ang u. Barak Area Mission Field
|HALAI KANTU THLATIN CHHUAK MAY 2020 PHEK 3-NA

BRANCH REPORT
BUNGKAWN BUNGKAWN VENGTHAR
1. Bungkawn Local Task Force hnenah a \ul 1. Bungkawn Vengthar Local Task Force
apianga hman atan ` 7,800.00 an hlan. \anpui nan ` 3,000.00 an hlan.
2. An member leh Branch hruaitu hlui ni bawk 2. Bial Budget - ` 53,000.00 chu an tlak fel ta a,
Lalhlimpuii chu May 10, 2020 khan a boral a, a pawi member-te inpeknaah an lawm hle.
an tiin an ui takzet a ni.
NURSERY VENGLAI
4. Bial Budget - ` 1,00,000.00 chu an tlak fel ta
1. Lockdown chhungin kohhran chhungkaw
a, member-te inpeknaah an lawm hle.
\henkhat hnenah Dal an sem.
2. K|P bungraw dahna tur Senior Department
NURSERY VENG
Room-ah \ha tak an siam.
1. An member Tv. M.C. Lalchhanhima chu 3. May 14, 2020 khan Group pahnih – Joela
April 3, 2020 khan a boral a, a pawi an tiin an ui takzet Group leh Amosa Group-te chuan Synod Hospital,
a ni. Durtlang-ah thisen unit 16 an pe. Thisen pete hi mipa
1. Biak In sak mekah K|P pualin hnatlang \um 14 leh hmeichhia 2, an vaiin mi 16 an ni.
4/5 neih a ni tawh a, member-te an phurin hnatlang 4. Bial Budget - ` 29,000.00 chu an tlak fel ta a,
thawkchhuak an \ha thei hle. member-te inpeknaah an lawm hle.

BUNGKAWN H/S VENG


1. Bungkawn Local Task Force hnenah a \ul apianga hman atan ` 2,000.00 an hlan.
2. April 9, 2020 khan an Branch din champha a ni a, Branch Day vawi 2-na pual hian member-te
hnenah chibai bukna thuchhuah an siam bakah, \awng\ai thupui tur leh Bible chhiar turte chhawp chhuakin
member-ten mahni remchan dan ang zelin hun an hmang.
3. An member Pu T.C. Lalngaihawma chu May 3, 2020 khan a boral a. Tin, an member vek Pu Eddie
Saizamliana chu May 10, 2020 khan a boral bawk. A pawi an tiin an ui takzet a, an kalsan tak an chhungte an
tawrhpui hle.
4. Bial Budget - ` 30,000.00 chu an tlak fel ta a, member-te inpeknaah an lawm hle.

LOCKDOWN CHHUNGIN BIAL CHHUNG BRANCH TEN ENGTIANGIN NGE


RAWNGBAWLNA AN CHHUNZAWM ?
Kan hriat tlan angin khawvelin hun harsa a a hmachhawn mek a, sawi tam ngai lovin nunphung a
tihbuai dan chu kan hre \heuh awm e. Inkhawmna hun kan neih \hinte chu nei theih a nih rih lova,
rawngbawl kawnga hmachhawp \henkhat pawh kan ti thei lo chho mek zel a ni. Hetiang karah hian K|P
member-te kan inthlahdah loha kan thlarau nun tuai thara a lo awm deuh deuh zel nan bial chhung Branch te
hmalak dan lo thlir ila. BUNGKAWN VENGTHAR BRANCH: Thupuan Bu
BUNGKAWN BRANCH: Nitina Pathiana pawlna a\angin Bible Quiz siam a ni a, member 100 velin
nei thei turin a kaihhruaina Pathian thu chhiar tur chhanna an thehlut tawh. Inkhawm theih hunah
leh \awng\ai thupui an chhawpchhuah bakah Bible lawmman sem a ni ang.
Quiz an buatsaih. NURSERY VENGLAI BRANCH: Hmalakna lian tham
NURSERY BRANCH: Thawh\anni zan apiangin lutuk nei lo mahse Whatsapp Group kaltlangin
thuchah tawi leh \awng\ai thupui online in an ti \awng\ai rualte rawtin hun an hmang \hin.
chhuak \hin a, member-ten awm hmunah an lo BUNGKAWN HIGH SCHOOL VENG BRANCH:
zawm \hin. Hengte hi Branch Youtube channel-ah Thawh\anni zan apiangin \awng\ai thupui tur
leh Instagram-ah pholan a ni. chhawpchhuah hmangin member-ten hun an hmang.

KRISTIAN |HALAI PAWL:BUNGKAWN PASTOR BIAL MEMBER MISSIONARY-TE


Hming : Nl. Lalramchuani Hming : Pu Lalrinngheta
Branch : Nursery Venglai Branch : Bungkawn H.S.V
Thawh mekna : Simulbari, Siliguri Thawh mekna : Dhaka,
Mission Field Jharkhand

Heng kan rawngbawlpui, chanchin \ha


Hming : Pu Lalchhuanawma Sailo
avanga khawhar taka ram thima awm mekte
Branch : Bungkawn H.S.V
tana kan tih theih chu thilpek leh \awng\aina
Thawh mekna : Tukhaithad,
hi a ni awm e. Anni tan hian \an ila sauh
Mahya Pradesh
sauh zel ang u.
|HALAI KANTU THLATIN CHHUAK MAY 2020 PHEK 4-NA
Bial K|P hmalakna – Ruihhlo chungchang inzirtirna
LIFE SKILLS
Tunlai khawvelah sualna laka inveng a ruihhlo laka inveng tur leh hmala tur hian ‘Life skills’ hi
ngaihpawimawh rawn a ni chho mek a. Tihdam aiin inven a \ha zawkte pawh tih a lo nih hial tawh kha.
Life skills chu engnge ni?
Life skills chu mitinin kan mamawh em em a ni a. Nitin hian chona chi hrang hrang kan hmachhawn
dawn a; chuvang chuan life skills hi a pawimawh em em a ni. Nungchang \ha nei turte, thlan tur dik thlang
thei turtein minpui theia, tunlaiah chuan ruihhlo hman sualte, natna chi hrang hrang leh a kaihhnawih,
entirnan mipat Hmeichhaitna avangain kaichhawn theihte pawh a awm a. Chuvang chuan life skills hi kan
Hriatchian a \ul a ni. Life skills chu heti hian an sawifiah \hin, “Nitin kan nuna mamawh kan neihte, chona lo
awm \hinte \ha tak leh \angkai taka hmachhawn thei tura thiamna leh theihna kan neih hi life skills chu a
ni,”tiin.
World Health Organisation chuan ‘Ten Core Life Skills’ siamin chiang tak main lifes kills Chu a lo sawi
tawh a ni. Hetiang hian Ten Core Life Skills chu lo sawifiah ila.
(1) Mahni inhriat chianna (SelfAwareness): Hei 6) Harsatna sut kian thiamna (Problem Solving
(6
hian kan mizia te, kan chakna leh chak lohna laite a Skill): He skill hian min zirtir a tum chu mihring
tarlang a, tunge ka nih, eng ang mi nge ka nih, nuna harsatna lo thleng dawnsawn thiamna a kawk a,
engnge ka duhzawng/duh loh zawngte pawh min harsatna chin fellohna hian mihringah rilru hahna
hmuhfiah thiam tir a, chapo silova mahni inpawm siamin taksa leh rilruah nasa takin pawi a tawk thei a
thiamnate min neihtir thei a, chutianga mahni ni. Harsatna sut kian dan hrang hrang awm theite
inpawmna mi in a neih chuan ruihhlo tih nante an ngaihtuah (option) a \ul a, chu ngaihdan hrang
taksa kha an phal ngailo a ni. Mahni in bihchianga hrangte chu kan buk (weight) bawk ang a, chumi
Pathianin a duh taka a din kani, ‘mihring tumah hnuah chuan tihdan \ha ber tur chu ngun takin kan
famkim an awm lova, thil \henkhat siam \hat theih ngaihtuah ang a, kan thlang ang.
awmte chu siam \hat k atum ang a,siam \hat theih (7) Inbiakpawhna \ha (Effective Communication):
loh chu lungawi takin ka pawm ang,’ kan ti mai tur Midangte nen a inbiakpawhna \ha neih hi a
a ni. Mahni inpawmna hian midang bula awm pawimawh em em a, chu chu a zir pawh kan zir a \ul
pawh nuam min tih tir a, thiltih pawh kan phur a, inbiak pawhna \hanei tur chuan hengte hi kan neih
phah \hin. a \ul – midangte dinhmuna indah thiamna
(2) Mi dangte dinhmuna indah thiamna (Empathy): (Empathy), ngun taka ngaihthlak (active listening), tih
He skill hian midangte hriatthiam theihna leh tak tak na (genuineness), midangte rilru tur
pawm thiam theihna min siamsak a, lawmte hriatthiamna (sensitivity), mi hnem thiam leh \anpui
lawmpui theihna te, \apte \ahpui theihnate min tura peihna (reassurance).
siam a ni. Entirnan, damlote dinhmuna indah (8) Midang nena inkungkaihna \ha siam
thiamna te, harsatna tawkte puih duhnate min (Interpersonal Relationship): He skill hian kan bul
siamsak \hin a. Hetianga mite dinhmuna indah hnaia mite nen inlaichinna \ha siam turin min pui a,
thiam a, an thlirna \anga thil thlir chuan nunhona a inlaichinna \ha chuan hlimna min pe a, mi tinte
tinuam \hin. inzahtawna inngaihpawimawh tawn hi inlaichinna
(3) Chik taka thil ngaihtuah thiamna (Critical \ha siamtu a ni. Hetihrual hian mahni ngaihdan a
thinking): He skill hian min kawhhmuh a tum chu dinngheh ngam pawh a pawimawh. Thil \ha lo ti tura
chhia leh \ha hriatna fim tak hmanga dik leh diklo thlem kan nih chuan inlaichinna pawh chu khawih
buk tawnna chang hriat te, thil thlithlai hmasak pawi dawn mahse, kan hnial ngam ngei tur a ni.
zelna changte min neihtir. Critical Thinking chuan (9) Rilru hahna hmachhawn thiamna (Coping with
engkim kan tih hian nghawng a nei thei a ni tih stress): Rilru hahna leh thaw-i-pikna hi hmachhawn
ngun takin min ngaihtuah tir a ni. (4) Thil thiam a \ul a, kan hmachhawn thiam loh chuan
ngaihtuah chhuah thiamna (Creative thinking): He mahni nunna lakte, ruihhlo tih duhnaahte, mahni
skill hian thil thar, tih dan thar ngaihtuah chhuah intih chhiatnaahte min hruai lut thei a ni. A hmasa
thiamna te, thil \ha zawk awm theite zawnchhuah berah chuan eng in nge rilru hahna leh thaw-i-pikna
thiamna a kawk a. Harsatna engpawh tawk ila, min siam? Engang takin nge keimahah a nghawng?
creative thinking hi kan hman a ngai \hin. Naupang Engtin nge mahni tana pawilo zawnga ka hman ang
hnenah an \hianten sikul tlanbo puiah sawm ta sela, a, a \ha leh \angkai zawngin engtin nge ka hman ang
ruihhlo ti turin thlem ta se la etc. ti a zawtin, an tihte kan ngaihtuah a \ul.
creative thinking hman kha a fuhtawk lova kan (10) Pawnlam a\anga min chawk thotu awm kara
hriat chuan chhan dan tur \ha zawk awm theite kan ngaihtuahna thunun theihna: He skill hian rilru
kawhhmuh ang a, chu chuan \hiante a vanga sual thaw-i-pikna, thinrimna, lungngaihna, hlimna,
kawng an dai tur lakah pawh a venghim dawn a ni. lawmna a lo thlena hmachhawn thiamna min
(5) Thutlukna siam thiam (Decision Making): kawhhmuh a ni.
Thutlukna dik siam hian nun kawngah nghawng A tawp berah chuan tunlai khawvel buai takah
thui tak a nei a, thutlukna diklo siam pawizia te, hian naupang, puitling leh kum upate huamin rilru
thutlukna dik siam \hatzia leh a nghawng \hatzia hi hrisel kan mamawh a. Thlaphanna leh hlauhna karah
he skill hian min zirtir a tum a ni. Keini pawhin \anpuina awm theite ngaihtuah a, beidawngte pawh
chutiang chuan midangte pawh kan zirtir ang. \anpui theiturin, Pathian leh kan ram tan a mihringa
\hiante nawrna dik lo lakah a chhanhim dawn a ni. nilovin, ruihhlo hi K|P te hian i do zel ang u.
Printed at DM Press Published by Bungkawn Pastor Bial K|P Copies - 1120

You might also like