‫اع‬ ‫  ق‬

ISSN: 1112-8259 EISSN: 2600-6855

287 -275 ‫ص ص‬ 2021 ‫ ان‬/1‫ا د‬ 11   ‫ا‬

#$%‫ ا(' ا &ا‬$‫ درا* ا )اه‬, , '*! ‫ج ا‬."‫!ه ا‬

The contribution of sociological production to the study of Algerian
social phenomena
, 489: ;*# .‫د‬.‫أ‬ *‫ة‬$'2 34 5!'( .‫د‬.‫ط‬
$%‫ ا &ا‬،2 ‫  ا < 'ة‬ $%‫ ا &ا‬،2 ‫  ا < 'ة‬

2021/04/21 : ''C ‫? ا‬#‫@ر‬ 2021/04/21 :‫? ا"ر*ل‬#‫@ر‬

2021/06/30 :‫<ل‬C ‫? ا‬#‫@ر‬
Abstract: :‫ﺍﻝﻤﻠﺨﺹ‬
This study sought to find
‫ ه ا را  إ أي  ى‬
out the extent to which sociological
‫ه ا"!ج ا  درا ااه‬
production contributed to the study
( ،‫ا*ي‬+,‫ ا‬-!,. %&'‫ ا‬#!$‫ا‬
of social phenomena close to the
/  ‫و‬1!‫ت ا‬3‫و‬45‫ وا‬6*‫ل ا‬89
Algerian society, through the
> ?3 ،2 ‫ ا;' ة‬,. #!$‫ا'م ا‬
messages and theses addressed in
6'B>‫ و‬sndl &1 ‫"ت‬. ‫ ة‬#/ @A&>
the Department of Social Sciences at
AC‫ ا‬DE1‫' ا‬# ‫!د‬#$‫ت وا‬F‫ا‬
the University of Blida 2, where the
.''B!‫ا‬
sndl platform database, data analysis
and reliance on the descriptive and ‫ك ه‬1‫'& ا را إ أن ه‬9
analytical approach. ‫ي‬.!‫ وا‬# ‫"!ج ا‬J AK
LM%' ‫ة‬N‫  ا رات ا‬C&9
The study concluded that
.‫ا*ي‬+,‫ ا‬-!,‫ ا‬-/‫ا‬. %&'‫ ا‬#!$‫ا‬
there is a weak contribution to
sociological production in general '# ،‫ ه‬:':F ‫ ت ا‬H ‫ا‬
and education, especially in hairy ‫ ا"!ج‬،‫ي‬.!‫!ع ا‬$‫' ا‬# ،‫!ع‬$‫ا‬
studies of social issues related to the .#!$‫ ااه ا‬،‫ا‬
reality of Algerian society.
Keywords: Contribution,
Sociology, educational sociology,
sociological production, social
phenomena

ea.benkheira@univ-blida2.dz ،‫ة‬$'2 34 5!'( *

275
‫ط‪.‬د‪$'2 34 5!'( .‬ة ‪ /‬أ‪.‬د‪, 489: ;*# .‬‬ ‫!ه ا"‪.‬ج ا !*' ‪ , ,‬درا*‪….‬‬

‫‪C -1‬‬
‫إن درا "‪QN‬ة ‪ '#‬ا‪!$‬ع و>‪F‬ر ا"!ج ا  ا‪+,‬ا*‪?L B' 1 L ،‬‬
‫‪ (#‬أه ا‪F> 63‬ر  ا ‪ R‬ا! اد ‪ S'!T‬ا‪F/5‬ر ا"‪ ( /8F‬إ‪E‬ت ا‪ '9 (.‬ون‪E ،‬‬
‫ا;ق إ إ"‪N‬ء ‪ '#‬ا‪!$‬ع >‪ B‬ا ‪ '#‬اان ا;‪N‬ي  ا‪%‬ن اا‪ ،N# -.‬إ‪ $‬أن ا‪WX‬‬
‫( ا‪ (L 3,‬ر‪M‬ا ا‪!#$‬اف ‪ [ .‬وا"; إ ا ا‪ "A‬أو‪ Z‬آ" )‪Auguste‬‬
‫‪5 B"  1# ،(Comte‬ول ة &‪ '# @'F‬ا‪!$‬ع أو  ‪RQ> ?3 ،1830 1‬‬
‫‪!Q.‬ذ آ'د أ"ي ن ن  ا‪ . 6%! '# eQ>  ;Z‬ا>‪ . !EL d‬را ااه‬
‫ا‪ .#!$‬وآن أول ( ‪ ' '# ,E1 6Xf‬ا‪!$‬ع ه إ‪ 6‬دورآ‪ d.!X. L‬ا‪/) EN‬ا‪#‬‬
‫ا‪ '#  DE1‬ا‪!$‬ع( ‪.1895 1‬‬
‫أ‪ E‬ا‪'# ( WX‬ء ا‪!$‬ع ا‪ (XL5‬وا‪5‬ن وا‪ ("A‬وا‪'# LF>  (FL$‬‬
‫ا‪!$‬ع ا ي اه! ‪ .‬را ا"ن  ‪ d!,‬وآ ا ‪ S'!T‬ا‪/8‬ت ا‪ (. #!$‬ا‪5‬اد‬
‫وا‪#,‬ت‪ ،‬ودرا ا‪"5‬ق ا‪ #!$‬وا‪ "5‬و‪+"X‬ت ا‪i!f‬ل ا‪!,‬ت ا;‪ ،LN‬و‬
‫‪B> ( E1# D!1L‬ل و>‪ i‬ا!‪ #‬و‪3‬اك‪.‬‬
‫إن ‪ '#‬ا‪!$‬ع ه ‪ '#‬ا ‪$$‬ت ا‪ #!$‬وا‪;5‬ب ا‪ L+‬وا‪;5‬ب ا ا‪ ،‬ه‬
‫"‪5.‬س إ"!ج ن ود‪$$‬ت‪ ،‬إ"‪ d‬أ'ب إ"!ج ا‪;5‬ب ا ا '‪!,‬ت‪1. ( ،‬ء اا‪-/‬‬
‫ا‪ #!$‬إ إ"!ج ا'ت‪ ،‬و( و‪ SC‬اورات ا‪ #!$‬إ >‪ 6'B‬ا‪ 1‬ا‪،#!$‬‬
‫‪ '# 1ُL‬ا‪!$‬ع‪ ،‬و‪L‬زع‪ ،‬و‪1. 6MA. ،6WL‬ء اا‪ -/‬ا‪ #!$‬و>‪ A‬ن ود‪$$‬ت‬
‫)" ‪ ،1995 ،1.‬ص ‪.(13‬‬
‫إن ا‪ ,‬ل ا‪'# (. WL 3 *%‬ء ا‪!$‬ع ا‪i‬ب ‪B!L‬ر ‪3‬ل ا‪1‬ه‪ D‬وا‪45‬‬
‫ا‪ '#،L1‬ا‪ ( Z‬ود ا‪ 45‬ا‪ p3 X8X‬ا‪L1‬ت ا‪;X‬ى‪ ،‬وه ا‪ dA" 5‬‬
‫ا‪i‬ب و‪ /.‬دول ا ‪ E .‬دول ا‪i‬ب ا‪ .‬أو ‪f‬ل إ‪ %L‬ا ي ‪ .‬ى ‪ E‬ا‪$‬ه!م ‪'.‬‬
‫ا‪!$‬ع !‪+‬ا‪  L‬ا‪%‬ن ا‪.95‬‬
‫‪ +  ?3‬ا‪ ,‬ل ا‪XA‬ي ا ي ‪ Ef‬ا‪%‬ن ا‪ (. (LN‬آ‪ 6‬ا‪,>$‬هت  ‪ '#‬ا‪!$‬ع‬
‫ه إ‪3‬ء ااد‪  XL‬ا;‪ ?B‬ا‪ ،#!$‬وه  ل و ‪ (# SNXL &#‬اق ا‪#!$‬‬
‫ا ي ‪ d Eq‬و‪ ' 6XN. ;L‬اع ‪ ( L  6 1#‬ا( ا ‪ (L‬ا>‪E,‬ا إ‬
‫إ‪#‬دة ا‪  1‬ا‪A‬ه وا‪L1‬ت وا‪1‬ه‪ D‬ا! ‪'# E /‬ء ‪%.‬ن‪ ،‬وا ا;‪1‬ء ا‪#!$‬‬
‫ا‪ *%‬و‪.‬رو وداا ‪N (#‬و‪.d!#‬‬
‫و‪ .‬أ ‪ -‬ه ا ا‪ 6,‬ا‪ (# ?L B‬أز ‪ -!,‬وأز ‪F# @FL '#‬ء دور  ‪ L‬‬
‫ا‪!$‬ع ‪N 83 A%W dAC.‬وع >‪ .!, i‬إزاء ه ا‪B‬آ ا! ‪ Ef‬ه ‪ 6%3‬ا!‪6Q‬‬
‫ا‪1‬ي ' ا‪!$‬ع  ا‪i‬ب "‪'# ( #, 6%‬ء ا‪!$‬ع اب  ‪ .‬ا‪ L‬ا‪1"W‬ت ه ا‬
‫ا‪ ,‬ل إ ا‪ 3‬ا‪X ،.‬ن أن " ا‪ ,‬ا‪ ' .‬ا‪!$‬ع " وة >‪1# B‬ان ""‪B‬‬
‫‪ '#‬ا!ع ‪ '# :.#‬ا‪!$‬ع وا‪8XN‬ت ا‪ .‬ااه‪)"1‬ا ي !‪.(2005 ،B‬‬
‫و‪ 6‬ا‪+,‬ا* ( ا ول ا‪ .‬ا‪5‬و ا! اه! ‪ .‬را ‪ '#‬ا‪!$‬ع ‪S'!T.‬‬
‫>‪ d>&&T‬وه  >‪ -‬ا"!‪N‬ر  ‪ S'!T‬ت ا‪ (4‬ا"‪.  ( /8F‬زر‪-L‬‬
‫‪+,.‬ا* إ ‪ 6‬ا‪,‬ت ا‪+,‬ا*‪  L‬ر‪.‬ع ا‪.(4‬‬

‫‪276‬‬ ‫ا د ‪ /1‬ان ‪2021‬‬ ‫ا   ‪11‬‬ ‫اع‬ ‫  ق‬

‫ط‪.‬د‪$'2 34 5!'( .‬ة ‪ /‬أ‪.‬د‪, 489: ;*# .‬‬ ‫!ه ا"‪.‬ج ا !*' ‪ , ,‬درا*‪….‬‬

‫‪ -2‬ا"‪' HI‬‬
‫إن  ‪ BL‬ث ( >‪F‬ر  ‪ '#‬ا‪!$‬ع  ا‪+,‬ا* و ‪ ( ENL‬إ‪$Xf‬ت ه (‬
‫ا‪ ;F‬ا! اد  ‪ 3‬ث  ا‪i‬ب ‪ '#‬ام و‪ '# "A.‬ا‪&T‬ص‪ 6 RQ> XB. ،‬ا‪(LXA‬‬
‫ا( ا‪+,‬ا*‪1. (L‬ا*‪ E‬ا‪X!3$ ("A‬آ‪ E‬ا ‪89 ( E.‬ل ا'!‪%‬ت ا‪LXA‬‬
‫أو >‪RQ‬ه ‪89 '# E>.!X.‬ف ‪'#‬ء ا‪!$‬ع ا‪5‬ن أو ا‪ ،(XL5‬وه  >;ر ا; ا‪L‬ت‬
‫ا‪5‬و ‪E‬ر ‪ '#‬ا‪!$‬ع  ا‪,‬ت ا‪+,‬ا*‪ ،L‬ا"‪ ( /8F‬ا ا‪ "'X‬وه‬
‫>'[ ا رات وا‪#5‬ل ا! أ‪89 L‬ل ا‪ '3‬ا‪!$‬ر‪  L‬ا‪+,‬ا* وا! ‪'# '#‬‬
‫درا ا‪ -!,‬ا‪+,‬ا*ي وا!‪ d>L1.  p%1‬ا‪ #!$‬وا‪ %W‬وا‪&!/$‬د‪ L‬وذ[ ‪B‬و ‪E1‬‬
‫‪ EA‬ا‪+"X‬ت ا! >!‪  XB‬ا;‪ 1‬ا‪ #!$‬وا‪ %W‬اء ‪  T‬ا‪ L L5‬ا‪ "'X‬أو‬
‫‪  T‬ا;‪ ?B‬ا' )!ق ل‪ ،2007 ،‬ص‪.(7‬‬
‫وه ا  ‪tL‬آ أن ا د‪ '9‬إ ا‪+,‬ا* ‪ vL4 (#‬ا‪ "'X‬ا‪ui. "A‬‬
‫ا‪ # 1‬إذا آ" ه ا رات ‪  T E‬ا‪!$‬ر ا‪ "A‬أو ‪  T‬ا رات‬
‫ا‪5‬آد‪ L‬ا;‪ ،!B‬آ >!' ‪ L '#‬ه‪$t‬ء ا;‪ (W3‬ا‪ # ("'X‬د آ; ( ا‪ ;'F‬ا‪+,‬ا*‪(L‬‬
‫وا‪i‬ر‪ .‬ا ‪ (L‬آ"ا ‪ L‬رن ‪ '#‬ا‪!$‬ع ‪ (K‬ا‪  A'A‬ا‪ E‬ا ي > إ‪ 3‬ا‪  dR‬‬
‫ا‪+,‬ا* ‪ ،1952 1‬وه ا ‪.> (L‬ا اة ا  ا‪+,‬ا* و‪f‬ل إ‪C9 %L‬‬
‫‪ .‬ا‪8%!$‬ل‪ 'q ?3 ،‬ا ا‪ > "'X‬رس  ا‪,‬ت ا‪+,‬ا*‪ L‬ر‪ Z‬ا‪8%!$‬ل‬
‫و‪ .‬ا ذ[ وا‪  BK‬ا‪#5‬ل وا‪.!X‬ت ا! >  >'[ ا‪4 ( '3‬ف ا ‪( L‬‬
‫ا( ا‪+,‬ا*‪ ( (L‬ا‪ 6,‬ا‪5‬ول و‪ !3‬ا‪ ?3 ( ،"W‬ا'‪ i‬ا!' )ا‪("A‬‬
‫وا‪FT‬ب ا‪A‬ا"‪ "AX‬ا ي ‪ d'# i4‬ا‪ -.F‬ا ورآ‪ ،L‬وه ا "ا !!' ا ‪( L‬‬
‫ا( ا‪+,‬ا*‪ '# (L‬ا;‪ (W3‬وا( ا‪ ،("A‬و‪F!L  !.‬ا أن‬
‫‪R BL‬ا ا‪ - F%‬ذ[ ا‪ !$‬اد ا ا‪."'X‬‬
‫أ‪ . @;C‬ذ[ ‪ '#‬ا‪!$‬ع  ا‪+,‬ا* آ'‪F9 d‬ب إ‪,> '# 6L L L‬‬
‫ا‪!f$‬اآ و> "‪ e‬اأ وا!‪ d‬ا‪ ،8‬وه  ‪.‬ر>‪&&T> d‬ت ا‪ AL‬وا‪MB‬ي ‬
‫‪ '#‬ا‪!$‬ع ا! آ" > رس  >'[ ا‪ '3‬ا!  >‪ 6. ، &. >Q‬ءت !‪d> L‬‬
‫‪ .1‬و ا‪ '3‬اا >ا ا ‪ ( L‬ا‪38C‬ت ا‪ ،‬وا‪&!/$‬د‪ ،L‬وا‪،#!$‬‬
‫وا!  ‪F/‬ع ا!' ا آ;‪ /‬ا‪#F%‬ت ا‪95‬ى‪ E ،‬ا آ" ار ا‬
‫ا!‪  %;F‬ا‪+,‬ا*  ‪ 1Z‬و‪  LR‬ه ا‪ ;%B‬وآن ‪ E‬ا‪ R5‬ا;رز وا! ‪ 69‬ا‪ 6#A‬‬
‫!‪ ,3 .‬ا!‪i‬ات ا‪  'CB‬ا‪+,‬ا*‪ ،‬وآ" ا و ا‪+,‬ا*‪Q. N> L‬ن ذ[ ا‪!9$‬ر ه‬
‫ا‪!9‬ره ا‪!$‬ا>‪#),‬دي  ‪ ،2007 ،‬ص ‪.(146‬‬
‫و ‪ .‬ا‪ L‬ا‪%‬ن اا‪ 3‬وا‪L ،(LN‬د ا‪t‬ال و‪Bz.‬ح ‪ ، L f‬إ ‪ '# QN1‬ا‪!$‬ع ‬
‫ا‪+,‬ا* ‪ #‬إذا آن ا"!ج ا ا‪+,‬ا*ي ‪ ' eX# /‬ا>‪,‬هت ‪ LX‬وإ‪L L‬‬
‫ ‪ '#‬ا‪!$‬ع وه  ‪ - L‬إ ‪4‬ح >ؤل ه ا را وه‪ :‬إ أي  ى ا!‪F‬ع ا"!ج‬
‫ا ا!‪.‬ي اه  درا ‪ LM/‬ا!‪. %& #‬ا‪ -/‬ا‪ -!,‬ا‪+,‬ا*ي؟‪.‬‬
‫‪ (# .J‬ا!ؤل ا‪F‬وح > و‪ -K‬ا‪ KA‬ا}>‪ :‬ه‪1‬ك ه ‪!"J AK‬ج‬
‫ا ا!‪.‬ي  درا ا‪ LM%‬ا‪ #!$‬ا'&‪. %‬ا‪ -/‬ا‪ -!,‬ا‪+,‬ا*ي‪.‬‬
‫و > ه ا را إ >‪ v%B‬ا‪5‬ه اف ا}>‪:‬‬
‫‪  -‬ا!‪F‬ر ا!ر‪ ' TL‬ا‪!$‬ع  ا‪+,‬ا*؛‬
‫‪  -‬آو" ا"!ج ا  ا‪+,‬ا*؛‬

‫‪277‬‬ ‫ا د ‪ /1‬ان ‪2021‬‬ ‫ا   ‪11‬‬ ‫اع‬ ‫  ق‬

‫ط‪.‬د‪$'2 34 5!'( .‬ة ‪ /‬أ‪.‬د‪, 489: ;*# .‬‬ ‫!ه ا"‪.‬ج ا !*' ‪ , ,‬درا*‪….‬‬

‫‪   -‬ى ه ا"!ج ا ا!‪.‬ي  درا ااه ا‪ #!$‬ا‪+,‬ا*‪.L‬‬

‫‪F -3‬ه' ا را*‬
‫و'!‪K E ( (X‬ع ا را آن ‪+‬ا ا!‪F‬ق '‪A‬ه ا!‪:‬‬
‫‪ ( -‬اع‪ :‬ه‪1‬ك ‪ #‬ة >‪AL‬ت " آ ‪ E1‬أن‪:‬‬
‫"‪ '#‬ا‪!$‬ع ه درا ا‪#,‬ت وا!‪8#A‬ت ا‪ #,‬وا‪!,‬ت وا!‪8#A‬ت ا‪،#!$‬‬
‫( ا‪#,‬ت ا&‪i‬ة وا‪.( University Rice, 2017, p. 6)"&TN‬‬
‫أ را‪ ،+' L‬ى " أن ‪ '#‬ا‪!$‬ع ه ا' ا ي ‪ L‬رس ا;‪1‬ء ا‪ -!,' #!$‬وا‪/8‬ت‬
‫ا!;د ‪ (.‬أ‪+‬ا*‪ ،d‬و ‪FL‬أ ‪ '#‬ذ[ ( >‪ 3)"i‬اوي ‪ ،2015 ،6‬ص‪.(8‬‬
‫‪ ( -‬اع ا ‪4$‬ي‪ (. ( :‬ا!‪AL‬ت ‪ E‬ا ا&‪ " @'F‬آ‪:‬‬
‫" ‪ '#‬ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي  ان ( د‪ '# (L‬ا‪!$‬ع ‪ . !EL‬را اهة ا!‪ L.‬وا!‪€N1‬‬
‫ا‪ #!$‬و ‪ " ( E. ;>L‬و>‪1‬ت ا!‪ #‬ودرا ا‪8XN‬ت ا!‪ L.‬درا ‪'#‬‬
‫و‪ AC‬و>‪i. ،''B‬ض ‪ E‬ه اهة ا‪ #!$‬ا!‪ L.‬و‪ E>QN"  ،E>8XN‬و>‪F‬ره‬
‫وأدا*‪)"E!Aq E‬ه‪N‬م ‪3‬ن‪ ،2008 ،‬ص‪.(13‬‬
‫ا‪ E‬ف ( ا!‪ .‬وا!'  ا ر ‪ -!,' ;1.‬ه " ‪ d'AL‬ا'  ا! ر‪ eL‬ه‬
‫>‪ (X‬ا‪8F‬ب ( أن ‪B;&L‬ا أ"‪.( University Rice, 2017, p. 353)"EA‬‬
‫ه ا' ا ي ‪ L‬رس أ‪ R‬ا‪ 6‬ا!‪.‬ي  ا‪B‬ة ا‪ ،#!$‬و‪ L‬رس  ا‪ dA" /‬أ‪R‬‬
‫ا‪B‬ة ا‪  #!$‬ا‪ 6‬ا!‪.‬ي‪ ،‬أو ه ا' ا‪ #!$‬ا ي ‪ L‬رس اهة ا!‪( L.‬‬
‫‪ E31‬ا! دة‪ ،‬و إ‪4‬ر >‪ - E'#A‬اا‪ -/‬ا‪.#!$‬‬
‫‪ -‬ت ( اع ا ‪4$‬ي‪:‬‬
‫‪ '# !EL‬ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي ‪ :6W ,6*.‬إ‪&L‬ل ا‪ %‬ا‪ ،#!$‬وا‪ ،%W‬وا!‪،L.‬‬
‫وا ‪ ،1L‬وا‪ 14‬إ ا‪ vL4 (# 6AF‬ا‪1‬م ا!'‪ ،‬آ أ"‪ L d‬رس ا‪ B‬دات ا‪ #!$‬ا!‬
‫>‪ L%>  Rt‬ات ا!‪ L.‬وأه اف ا‪1‬م ا!'‪ ،‬وآ [ >‪ RQ‬ا‪t‬ت ا‪ #!$‬‬
‫ا‪1‬م ا!'‪ ،‬و>‪ RQ‬ا‪ (. /8‬ا ر وا‪5‬ة  ا!‪ 6&B‬ا ر '‪8F‬ب‪ ،‬ودور ا‪1‬م‬
‫ا!'  ا‪B‬اك ا‪ ،#!$‬وأ‪ R‬ا‪"5‬ط ا‪ %W‬ا* ة ‪ '#‬ا‪1‬م ا ر‪ ،‬وا!' ‪(#‬‬
‫‪# vL4‬ت ا‪/5‬ان‪ ،‬وا‪/8‬ت ‪ (.‬أاد >'[ ا‪#,‬ت‪ ،‬ودور ا!‪  .‬إ‪ #‬اد ا‪ €f1‬ق‬
‫ا‪ ،6‬وا!‪ 6'B‬ا‪ 1; #!$‬ا‪1‬م ا ر وا‪/8‬ت ا* ة ‪ ،d‬ودور ا‪1‬م ا ر‬
‫‪ d!A&.‬أداة '‪F‬ة ا‪ #!$‬وا‪ ،;M‬وإ‪#‬دة إ"!ج ا‪/8‬ت ا‪&!/$‬د‪ L‬وا‪ #!$‬ا* ة‪،‬‬
‫و>‪ L B‬ا‪%;F‬ت ا‪ #!$‬ا!‪ A‬ة ( ا‪1‬م ا ر‪ ،‬وا! >!;‪ E&*&T. d‬ا'‪Li‬‬
‫وا‪ ،%W‬وأ‪ً9‬ا دور ا!‪'#  .‬ت ا!‪ ?L B‬ا‪ ) #!$‬ااد‪.(2014 ،‬‬
‫‪ -‬ا"‪.‬ج ا !*' ‪:,‬‬
‫"‪ d‬إا* ‪ '#‬ا"‪ #, d‬ا"!ت وا رات ا' ا‪5‬آد‪ ( L‬ر*‪6‬‬
‫! وأ‪4‬و‪3‬ت ا آ!را ا! >!‪1‬ول ا‪ LM%‬ا ا! >‪B‬ول ‪ N/1‬و‪E‬‬
‫ا‪ LM%‬ا‪ #!$‬ا'&‪ .-!,. %‬و‪ '#‬ام >‪X‬ن ه ا رات أآ‪ '# W‬ووا‪ /‬إذا ‬
‫‪ LM/ ,#‬ا‪ ( -!,‬أ‪ 6‬اه  ‪ 63‬ا‪N‬آ‪ 6‬ا‪F‬و‪ ،3‬إ‪ $‬أن ه‪1‬ك ‪ u.‬ا;‪(W3‬‬
‫وا‪5‬آد‪ (L‬ا‪3FL (,‬ن ‪ 'XN‬ا'‪ i‬ا‪ .‬آ*‪ ! v‬ر‪ '# eL‬ا‪!$‬ع  ا‪,‬ت‬
‫ا‪+,‬ا*‪  ،L‬أ‪ %‬ا رات ا ‪% E!'#‬ر‪ .‬ودرا ا‪ LM%‬ا‪-!,' #!$‬‬
‫ا‪+,‬ا*ي‪ ،‬وه ا‪ 5‬ا ي >‪ 1A‬آ‪,> 6‬رب ا اا* ة  ‪ '#‬ا‪!$‬ع ( ‪89‬ل >‪1‬و‪d‬‬

‫‪278‬‬ ‫ا د ‪ /1‬ان ‪2021‬‬ ‫ا   ‪11‬‬ ‫اع‬ ‫  ق‬

‫ط‪.‬د‪$'2 34 5!'( .‬ة ‪ /‬أ‪.‬د‪, 489: ;*# .‬‬ ‫!ه ا"‪.‬ج ا !*' ‪ , ,‬درا*‪….‬‬

‫و> ر‪ i'. d‬ا;' ا‪5‬م‪ ،‬ذ[ أن"‪ '#‬ا‪!$‬ع  ‪ 1#‬ام ه ‪/ d '#‬ا‪ #‬وأ‪C‬ل و&در‬
‫و"‪L‬ت و ا‪ (K E. 6i!NL 69‬أ‪3‬ز ا‪ ،A'!T‬و ‪ d‬أي ‪#‬ا*‪  Li v‬آ‪& 6‬در‬
‫و‪ d>"X‬وأدوا>‪F !. ،d‬ح ا‪XA‬ي ا‪ '# *%‬ا‪;!#‬ر أن ه ا ا' ‪ Li "L‬ه ‪,‬د‬
‫‪ 6'M! S/‬اأي ا' ا!‪ †&T‬و‪ d e‬أي ا‪;!#‬ر ‪X‬ي د‪ X1L‬أو >‪ %;F‬‬
‫‪M‬ءات ‪%3‬ل ا را وا;‪ ?B‬ا! ‪#)E. 6i!NL‬دي  ‪ ،2019 ،‬ص‪.(80‬‬
‫‪ ( -‬اع ‪  4‬ا < 'ة‪:‬‬
‫‪L‬د إ"‪N‬ء ‪ '# /‬ا‪!$‬ع و ا ‪ZL‬ا إ ‪ 1991 1‬و‪" v‬م اه )‪E‬‬
‫ا'م ا‪ (#!$‬ا ي آن ‪ "‡ %;F‬اك‪ ،‬و ‪ ML (XL‬ا‪ %‬ى "‪'# †&T> e‬‬
‫ا‪!$‬ع ا*' و>‪9 †&T‬ص ‪ !.‬ع ا ‪ZL‬ا وذ[ إ ‪ . ،1995 LZ‬ه‬
‫ا‪Eq 1‬ت >‪&&T‬ت أ‪9‬ى ‪ '# E1‬ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي !!‪ ;> v38‬ا!‪&&T‬ت ا‪95‬ى إ‬
‫أن و‪ 'C‬إ  ه ‪ d'#‬ا}ن‪ .‬و‪ .‬ا‪ > 2001 1 ( L‬إ"‪N‬ء "م ا‪'X‬ت ‪QN1‬ت ‪ [ .‬آ'‬
‫ا}داب وا'م ا‪ #!$‬ا! >‪ ! M‬أ‪/‬م ( ‪ '# / E1.‬ا‪!$‬ع وا ‪ZL‬ا‪! .‬‬
‫‪ .‬ذ[ ا!‪ B‬ا‪  2012  dR‬إ‪4‬ر "م ا‪'X‬ت ‪ ?3‬ا!‪ B‬ث ‪ /‬ا'م ا‪ #!$‬وآن‬
‫‪ ML‬دا*>( ه‪ :‬دا*ة ‪ '#‬ا‪!$‬ع وا ‪ZL‬ا ودا*ة ‪ '#‬ا‪ eA1‬و‪'#‬م ا!‪.‬‬
‫وا‪5‬ر‪ . ! "4‬ذ[ &‪ 6‬ا ا*>( إ ‪ '# / : (/‬ا‪!$‬ع وا ‪ZL‬ا و‪/‬‬
‫‪ '#‬ا‪ eA1‬و‪'#‬م ا!‪ .‬وا‪5‬ر‪ ."4‬و ‪; 12 1‬ا‪ > 2012 L‬إ"‪N‬ء آ' ا'م ا""‬
‫وا‪ .(%' EK - #!$‬و ‪ 15‬أ‪ > 2013 6L‬إ‪#‬دة ه‪ 'X‬ا‪ 'X‬وإ"‪N‬ء ‪ /‬ا'م‬
‫ا‪ #!$‬و‪ /‬ا'م ا"" وأ‪ '# ;f > B;C‬ا‪!$‬ع وا ‪ZL‬ا >‪% .‬‬
‫‪ '#‬ا‪!$‬ع) ا;' ة‪.(2021 ،2‬‬
‫‪ -4‬أه' ا را*‬
‫>‪ E‬أه ه ا را ( أه ا‪K‬ع وه ه ا"!ج ا ‬
‫‪ LM/ ,‬ا‪ ،-!,‬و ‪ ( d1# ,1L‬درات ‪ EA eQ> '#‬و>‪ LM/ A‬ا!‪#‬‬
‫‪B‬ر‪ L‬و>‪!%‬ح ‪N' '# $'3‬آ‪ 6‬ا‪F‬و‪A> 3‬د‪ S'!T L‬ا! ا‪#‬ت ا‪&!/$‬د‪ L‬وا&‪B‬‬
‫وا‪ A1‬وا‪$, S'!T  #!$‬ت ا‪B‬ة‪ ،‬و‪t S'!T '#‬ت ا!‪ €N1‬ا‪#!$‬‬
‫ا‪ d *%‬و ‪A' ;1. E1# eX1L‬د وا‪.-!,‬‬
‫‪ -5‬ا ‪ 'L9‬ا < ‬
‫إن ا‪ DE1‬ا ي أ‪  !#‬ا را ه ا‪ DE1‬ا‪ AC‬ا!‪، ''B‬وذ[ "ا ‪;F‬‬
‫ا‪K‬ع ا‪ D‬وإ‪ dXf‬و‪ d>K‬وأه ا‪5 d‬ن ا را ا‪ E> 3!%‬ف إ  وا!‪NX‬ف‬
‫ا"!ج ا  ا‪89 ( ,‬ل ‪ S'!T‬ا رات وا;‪B‬ث ا' ا‪+,1‬ة أو ‪/‬‬
‫ا‪,"$‬ز وه &دق ‪ 6;/ ( E'#‬ا‪ e,‬وا‪€E‬ت ا' '‪ E، ,‬ا ا‪EAC. @L DE1‬‬
‫و>‪ E''B‬آ‪ ًA‬وآً‪ - ،‬ا‪!#$‬د ‪ S'!T '#‬ا&در ا‪ ;!X‬و‪/‬ا‪ #‬ا;"ت ( ا‪&1‬‬
‫ا‪ ( /‬أ‪ (LX> 6‬ا‪4‬ر ا‪1‬ي ';‪ ?B‬وآ ا >‪' (LX‬ت إ‪  6'B!' *&3‬ا‪p",‬‬
‫ا ا"‪.‬‬
‫‪ -‬ت ا را*‬
‫ا ل ا ‪ > :,.H‬ا را ‪ #/ '#‬ة ا;"ت)‪ (PNST‬ا‪ %. CT‬ا'م ا‪ #!$‬آ'‬
‫ا'م ا"" وا‪ ,. #!$‬ا;' ة‪.‬‬
‫ا ل ا <‪$M‬ي‪  'W> :‬أاد ‪ 1#‬ا را ا;ˆ ‪ #‬ده )‪ p4 (205‬دآ!را ‪.‬‬

‫‪279‬‬ ‫ا د ‪ /1‬ان ‪2021‬‬ ‫ا   ‪11‬‬ ‫اع‬ ‫  ق‬

‫ط‪.‬د‪$'2 34 5!'( .‬ة ‪ /‬أ‪.‬د‪, 489: ;*# .‬‬ ‫!ه ا"‪.‬ج ا !*' ‪ , ,‬درا*‪….‬‬

‫ا ل ا &‪ :,.‬ا! ت ا را !‪ 6N‬ا‪1‬ات ( ‪2021-2011 1‬‬

‫‪ 9'( -‬ا را*‬
‫‪ %>  .‬م "‪B1 L‬ول ( ‪89‬ل‪ #/ ،‬ة ‪".‬ت ا;ا‪ .‬ا‪fJ 14‬ر ‪ (#‬ا‪45‬و‪3‬ت‬
‫)‪) Portail national de signalement des thèses (PNST‬ا;ا‪ .‬ا‪fJ 14‬ر ‪(#‬‬
‫ا‪4$‬و‪3‬ت(‪ ،‬درا و>‪ 6'B‬إ‪*&3‬ت ا*‪ 6‬وا‪45‬و‪3‬ت ا‪ ;'F‬ا‪N‬ة وا‪%. N/1‬‬
‫‪ '#‬ا‪!$‬ع آ' ا'م ا‪ #!$‬وا""  " ‪ '#‬ا;' ة‪ 2‬آ‪ ' 1‬را‪ˆ'. .‬‬
‫‪ 1# ,3‬ا را ‪ p4 205‬و‪ ;'4 ( ;4‬ا آ!را ‪ '#‬ا‪!$‬ع ‪ S'!T.‬ا!‪&&T‬ت (‬
‫‪ 2011 1‬إ ‪  2021 A" LZ‬ا!‪&&T‬ت ا!‪ '#:‬ا‪!$‬ع ‪1‬ت وارد ‪،LN.‬‬
‫>‪.‬ي‪ L ،'*# ،‬وا"‪B‬اف‪ ،‬ا>&ل‪ 1> ،‬و‪ 6#‬ود‪iL‬ا‪.‬‬
‫‪ -‬أ* '‪ O‬وأدوات ا را*‬
‫> ا!‪ T‬ام أ‪ p‬إ‪ K ( v%B!' A'!T *&3‬ا را ‪!#.‬د ‪ '#‬ا‪p5‬‬
‫ا!‪ (K  T‬ا‪'5‬ب ا‪ $ !$‬وه‪ :‬ا!‪X‬ارات وا‪ p1‬ا€‪ ،L‬ا‪ ,‬اول ا;‪F‬‬
‫واآ;‪.‬‬
‫‪ -‬و‪ S T%U2 ;P‬ا <‪QR‬‬
‫ ‪ u.‬ا‪ †*&T‬ا‪5 &TN‬اد ‪ 1#‬ا را وا! >!‪  6W‬ا‪ e1,‬ا‪،St‬‬
‫‪ e1‬ا‪ 1 ،4t‬إ‪f‬ر ‪K‬ع ا‪45‬و‪ ،3‬ءت ‪ '#‬ا‪ B1‬ا!‪:‬‬
‫>‪ 1# "X‬ا را ( ‪ e1 ?3‬ا‪ pF‬أو ا‪, St‬ءت و‪ v‬ا‪ ,‬ول ا!‪:‬‬
‫ول ر‪@ :1 V‬ز‪ S#‬أ‪$‬اد ا '‪ 9‬و‪ W9 X‬ا ‪; Z‬‬
‫ا ‪ <!9‬ا [‪(%) #‬‬ ‫ا ‪$H‬ار‬ ‫ا ‪W9‬‬
‫‪49.27‬‬ ‫‪101‬‬ ‫ذآر‬

‫‪50.73‬‬ ‫‪104‬‬ ‫إ‪.‬ث‬

‫‪100‬‬ ‫‪205‬‬ ‫ا ع‬

‫( ‪".‬ت ا‪ ,‬ول ر‪ 1 /‬ن ا‪ ;1‬ا‪ '#5‬ه‪. ٪50,73‬ـ ‪ ;4 104‬أو ‪N W3.‬ة‬
‫ا‪ EK‬و‪ 6.%.‬آ" ‪ #‬د ا‪ ;'F‬ا آر ا ‪f (L‬ت ا‪X> ;1. 101 EK‬د >و‪EL‬‬
‫أي ‪.%49.27‬‬
‫وه  ‪ eXL‬وا‪ tX> -/‬ا!‪ 6&B‬ا' وا!‪A‬ق ا را ‪ (.‬ا آر وا"ث وا!‪A‬ق ا‪;1‬‬
‫‪"J‬ث أ‪ "3‬اء  ا‪"B!$‬ت ا او ا‪%.‬ت او  ا رات  ‪ .‬ا! رج‪.‬‬

‫‪280‬‬ ‫ا د ‪ /1‬ان ‪2021‬‬ ‫ا   ‪11‬‬ ‫اع‬ ‫  ق‬

‫ط‪.‬د‪$'2 34 5!'( .‬ة ‪ /‬أ‪.‬د‪, 489: ;*# .‬‬ ‫!ه ا"‪.‬ج ا !*' ‪ , ,‬درا*‪….‬‬

‫>‪ 1# "X‬ا را ( ‪ e1 ?3‬ا‪, 4t‬ءت و‪ v‬ا‪ ,‬ول ا!‪:‬‬
‫ول ر‪@ :2 V‬ز‪ S#‬أ‪$‬اد ا '‪ 9‬و‪ W9 X‬ا ‪$bZ‬‬
‫ا ‪ <!9‬ا [‪(%) #‬‬ ‫ا ‪$H‬ار‬ ‫ا ‪W9‬‬
‫‪84.39‬‬ ‫‪173‬‬ ‫ذآر‬
‫‪15.61‬‬ ‫‪32‬‬ ‫إ‪.‬ث‬
‫‪100‬‬ ‫‪205‬‬ ‫ا ع‬
‫( ‪".‬ت ا‪ ,‬ول ر‪ 2 /‬ن ا‪ ;1‬ا‪ '#5‬ه‪. ٪84,39‬ـ ‪173‬أ!ذ ودآ!ر ‪4t‬‬
‫‪ S'!T‬اا‪ -K‬ا‪N‬ة و‪ 6.%.‬آن ‪ #‬د ا‪4t‬ات ‪ 32‬وه ‪%15.61 ;1. ;" iC‬‬
‫‪.‬‬
‫وه  ‪ # eXL‬د ا‪ >5‬ة وا آ>ة ا آر ‪ 6.%‬ا"ث  ‪ '# /‬ا‪!$‬ع‪ SK ،‬إ ذ[‬
‫‪ '# E&3‬در ا‪!5‬ذ‪ C E @!L  E';/ L‬ا!‪ 4Q‬أآ‪ W‬و‪ 6XN.‬دوري و!‪X‬ر ‬
‫‪ 6.%‬ا‪!5‬ذات ا‪4t‬ات‪ ،‬آ ‪ -L‬إ ا‪!9$‬رات ا‪ &TN‬وا‪;!#$‬رات ا‪;'F #!$‬‬
‫ا آ!را '‪ (L4t‬دون ا‪4t‬ات‪.‬‬
‫‪ -3‬أ ( ‪ 1 ?3‬إ‪f‬ر ‪K‬ع ا‪45‬و‪, 3‬ءت و‪ v‬ا‪ ,‬ول ا!‪:‬‬
‫ول ر‪@ :3 V‬ز‪ S#‬ا ا‪ S'c‬ا ‪$ M‬ة ‪ O!R4‬ا !‪ 9‬ا را*'‬
‫‪45‬‬
‫ا ‪ <!9‬ا [‪#‬‬ ‫*‪ 9‬ا !'‪d‬‬
‫ا ‪$H‬ار‬
‫‪40‬‬ ‫)‪( %‬‬ ‫ا را*'‬
‫‪14.14‬‬ ‫‪29‬‬ ‫‪2011‬‬
‫‪35‬‬
‫‪4.39‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪2012‬‬
‫‪30‬‬
‫‪5.85‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪2013‬‬
‫‪25‬‬
‫‪16.58‬‬ ‫‪34‬‬ ‫‪2014‬‬
‫‪20‬‬
‫‪9.27‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪2015‬‬
‫‪15‬‬ ‫‪8.78‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪2016‬‬
‫‪10‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪41‬‬ ‫‪2017‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪8.29‬‬ ‫‪17‬‬ ‫‪2018‬‬

‫‪0‬‬
‫‪5.85‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪2019‬‬
‫‪2011 2013 2015 2017 2019 2021‬‬ ‫‪3.41‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪2020‬‬

‫‪ #‬د اا‪ -K‬ا‪N‬ة ‪89‬ل آ‪1 6‬‬ ‫‪3.41‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪2021‬‬

‫درا‬ ‫‪100‬‬ ‫‪205‬‬ ‫ا ع‬

‫‪281‬‬ ‫ا د ‪ /1‬ان ‪2021‬‬ ‫ا   ‪11‬‬ ‫اع‬ ‫  ق‬

‫ط‪.‬د‪$'2 34 5!'( .‬ة ‪ /‬أ‪.‬د‪, 489: ;*# .‬‬ ‫!ه ا"‪.‬ج ا !*' ‪ , ,‬درا*‪….‬‬

‫( ‪".‬ت ا‪ ,‬ول ر‪ 3 /‬ن ‪ #‬د اا‪ -K‬ا‪N‬ة و";‪ - i!L E‬ا‪1‬ات ‪6XN.‬‬
‫!;‪ ', ?3 .R Z (L‬أآ; "; ‪f‬ر اا‪ . 2017 1 -K‬د ‪K 41‬ع و‪;1.‬‬
‫‪ (3  ،%20‬أد" "; ‪' ',‬ا‪ -K‬ا‪N‬ة آ" ‪2020 !1‬و‪ . 2021‬د ا‪7-K‬‬
‫و‪.%3.41 ;1.‬‬
‫و‪ D!1!" d1‬أن ار>‪A‬ع ا‪L 2017 1 ;1‬د ' د ا‪ pC1 ;X‬ا آ!را ا‪3!A‬‬
‫( ‪ E‬وا‪!f‬اط إ‪f‬ر ا‪ -K‬ا‪45‬و‪3‬ت ( ‪ 6;/‬ا‪ e,‬ا' ( ‪ E‬أ‪9‬ى‪(3  .‬‬
‫ا‪ ;1‬ا! "  ‪! 2020 1‬د 'وف ا&‪ B‬ا و*‪ B‬آرو" ا! أ‪R‬ت ‬
‫ا ا!' ‪ #‬وا‪ C&9 ,‬وأ‪ /#‬ا‪ ( WX‬ا‪4N1‬ت ا' ‪ $‬إ‪f‬ر‬
‫اا‪ -K‬و‪ K‬ا!;‪ #‬ا‪ (. #!$‬ا‪ ;'F‬وا‪ (L4t‬و‪ %#‬ا‪ e,‬ا' '&د‪/‬‬
‫‪ '#‬اا‪ -K‬واح ‪fQ.‬ره‪ ،‬أ ا‪ ;1‬ا‪ ',‬وا! "  ‪ %%3 A 2021 1‬ا‪5‬‬
‫ه >‪ # †T‬د ا‪45‬و‪3‬ت ا‪N‬ة  ‪.% A" Ef‬‬
‫‪$( -6‬ض و‪ MV9‬ا ‪e%9‬‬
‫‪ 'c$ O!:‬ا را* )ه‪1‬ك ه ‪!"J AK‬ج ا ا!‪.‬ي  درا ا‪LM%‬‬
‫ا‪ #!$‬ا'&‪. %‬ا‪ -/‬ا‪ -!,‬ا‪+,‬ا*ي(‪.‬‬
‫ول ر‪( :4 V‬د ا ا‪ S'c‬ا ‪$ M‬ة وا‪$bg‬و‪:‬ت ‪  4‬ا < 'ة‪ 2000 9* 3 2‬إ ‪2021 5‬‬
‫ا ‪ <!9‬ا [‪(%) #‬‬ ‫(د ا ا‪S'c‬‬ ‫‪.‬ع ا ‪c‬ع‬
‫‪ 2000 3'4‬و‪2021‬‬
‫‪14.68‬‬ ‫‪205‬‬ ‫‪$َ M‬ة ‪ ( !V ,‬اع‬
‫ا‪ْ ُ S'c‬‬
‫‪100‬‬ ‫‪1396‬‬ ‫‪$َ M‬ة ‪   ,‬ا < 'ة‪2‬‬
‫ا‪ْ ُ S'c‬‬
‫ا ‪U‬ر‪ #/ SNDL -/ :‬ة ا;"ت)‪(PNST‬‬
‫( ‪".‬ت ا‪ ,‬ول ر‪ 4 /‬ن ‪ #‬د اا‪ -K‬ا‪N‬ة  ‪ '# /‬ا‪!$‬ع ‪,.‬‬
‫ا;' ة‪ 2‬ه ‪ 205‬أي ‪ ( %14.68 ;1.‬ا‪ ;1‬ا ( إ اا‪ -K‬ا‪N‬ة  ‬
‫ا;' ة‪ 6X. 2‬آ'>‪ E‬وأ‪ E/‬وا‪ %‬ر ‪.‬ـ ‪K 1396‬ع ‪  N‬ا‪!A‬ة ا‪ B‬دة ‪2000 1 (.‬‬
‫و‪ .2021‬و‪ D!1!" d1‬أن "; اا‪ -K‬ا‪N‬ة  ‪ '# /‬ا‪!$‬ع ( ا‪ ;1‬ا >!;‬
‫‪ ;" ;%‬ذ[ أن  ا;' ة ‪ E.‬أر‪ -.‬آ'ت ا'م ا‪&!/$‬د‪ L‬وا!‪,‬ر‪8W. L‬ث أ‪/‬م‪ ،‬وآ'‬
‫ا'م ا"" وا‪&&T> E. (%. #!$‬ت‪ ،‬وآ' ا‪%B‬ق وا'م ا ‪8W.‬ث أ‪/‬م‪،‬‬
‫وآ' ا}داب وا'‪i‬ت ‪Q.‬ر‪ -.‬أ‪/‬م‪ ،‬أ‪ †&T> (L‬ا‪!$‬ع ه ( ‪ (.‬أآ‪ / 12 ( W‬و>‪†&T‬‬
‫‪ ,. 6,‬ا;' ة‪ ،2‬و‪ ;" ;!> d'#‬اا‪ -K‬ا‪N‬ة  >‪ '# †&T‬ا‪!$‬ع ‪;%‬‬
‫";‪.‬‬

‫‪282‬‬ ‫ا د ‪ /1‬ان ‪2021‬‬ ‫ا   ‪11‬‬ ‫اع‬ ‫  ق‬

‫ط‪.‬د‪$'2 34 5!'( .‬ة ‪ /‬أ‪.‬د‪, 489: ;*# .‬‬ ‫!ه ا"‪.‬ج ا !*' ‪ , ,‬درا*‪….‬‬

‫ول ر‪( :5 V‬د ا ا‪ S'c‬ا ‪$ M‬ة وا‪$bg‬و‪:‬ت ‪  4‬ا < 'ة‪4$@ TUk@ 2‬ي ‪9* 3‬‬
‫‪ 2000‬إ ‪2021 5‬‬
‫ا ‪<!9‬‬ ‫(د ا ا‪3'4 S'c‬‬
‫‪.‬ع ا ‪c‬ع‬
‫ا [‪(%)#‬‬ ‫‪ 2000‬و‪2021‬‬
‫‪12.68‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪$َ M‬ة ‪ ( TUk@ ,‬اع ا ‪4$‬ي‬
‫ا‪ْ ُ S'c‬‬
‫‪100‬‬ ‫‪205‬‬ ‫‪$َ M‬ة ‪ ( !V ,‬اع‬
‫ا‪ْ ُ S'c‬‬
‫( ‪".‬ت ا‪ ,‬ول ر‪z 5 /‬ن ‪ #‬د اا‪ -K‬ا‪N‬ة  >‪ '# †&T‬ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي‬
‫‪ ,.‬ا;' ة‪ 2‬ه ‪ 26‬أي ‪ ( %12.68 ;1.‬ا‪ ;1‬ا ( إ اا‪ -K‬ا‪N‬ة ‬
‫‪ '# /‬ا‪!$‬ع ‪ ,.‬ا;' ة‪ S'!T. 2‬ا!‪&&T‬ت وا‪ %‬ر ‪.‬ـ ‪K 205‬ع ‪  N‬ا‪!A‬ة‬
‫ا‪ B‬دة ‪ 2000 1 (.‬و‪ ،2021‬و‪ D!1!" d1‬أن "; اا‪ -K‬ا‪N‬ة  >‪'# †&T‬‬
‫ا‪!$‬ع ( ا‪ /; ;1‬ا!‪&&T‬ت‪ ،‬آ' ا‪!$‬ع ‪1‬ت وارد ‪L ،'*# ،LN.‬‬
‫وا"‪B‬اف‪ ،‬ا>&ل‪ 1> ،‬و‪ 6#‬ود‪iL‬ا‪ ،‬ه ‪ (XL ;" MAT1‬أن >د إ ورة !@‬
‫‪ %.‬ا آ!را وا!  ا‪!A‬ة ا‪ B‬دة !‪ †&T‬دون ا}‪ ،9‬أو  م إ‪f‬ر ‪ u.‬ا‪;'F‬‬
‫ا‪ ،EK‬و آ‪ 6‬ا‪$B‬ت > ل ه ا‪ '/ '# ;1‬ا"!ج ا ‪ #‬د‪†&T>  L‬‬
‫‪ '#‬ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي‪.‬‬
‫ول ر‪@ :6 V‬ز‪ S#‬أ‪$‬اد ا '‪ 9‬و‪ W9 X‬ا ‪ ( TUk@ , ; Z‬اع ا ‪4$‬ي‬
‫ا ‪ <!9‬ا [‪(%) #‬‬ ‫ا ‪$H‬ار‬ ‫ا ‪W9‬‬
‫‪65.38‬‬ ‫‪17‬‬ ‫ذآر‬
‫‪34.61‬‬ ‫‪9‬‬ ‫إ‪.‬ث‬
‫‪100‬‬ ‫‪26‬‬ ‫ا ع‬
‫( ‪".‬ت ا‪ ,‬ول ر‪ 6 /‬ن ‪ #‬د ا‪ ( (At‬ا‪ ;'F‬ا آر ‪ p3‬اا‪ -K‬ا‪N‬ة ‬
‫>‪ '# †&T‬ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي ‪ ,.‬ا;' ة‪ 2‬ه ‪ 17‬أي ‪ ،%65.38 ;1.‬وه "; أ‪'#‬‬
‫ ه ‪ 1# ',‬ا‪;F‬ت ا‪At‬ت ‪ .‬د‪ 9‬و‪ ( %34.61 ;1.‬ا‪ ;1‬ا ‪  eX#‬أ‪Eq‬‬
‫ا‪ ,‬ول ر‪ ?3 1/‬آ" "; ا‪;F‬ت >وي او >‪A‬ق "; ا‪ ;'F‬ا‪ ،(At‬وه  ‪;" eXL‬‬
‫"‪,‬ح ا‪%.  ;'F‬ت  ‪ .‬ا! رج  >‪ '# †&T‬ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي أآ‪ ( W‬ا‪;F‬ت‪،‬‬
‫‪%.‬ر" ‪&&T!.‬ت ا‪95‬ى ا! >!‪A‬ق ‪ E‬ا‪;F‬ت ‪ '#‬ا‪ d> [  SK ،;'F‬ا‪ ;'F‬إ‬
‫>‪ '# †&T‬ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي أآ‪ ( W‬ا‪;F‬ت  ‪ '3‬ا! وا! رج ‪ '#‬ام‪.‬‬

‫‪283‬‬ ‫ا د ‪ /1‬ان ‪2021‬‬ ‫ا   ‪11‬‬ ‫اع‬ ‫  ق‬

 ‫ط‪.‬د‪$'2 34 5!'( .‬ة ‪ /‬أ‪.‬د‪, 489: ;*# .‬‬ ‫!ه ا"‪.‬ج ا !*' ‪ , ,‬درا*‪….‬‬

‫اع ا ‪4$‬ي ‪ L '<b O!:‬وو*‪l‬‬ ‫ول ر‪ ;'9U@ :7 V‬ا ا‪ S'c‬ا ‪$ M‬ة ‪( ,‬‬
‫ا را*‬
‫ا‪ S'c‬ذات ‪S4b‬‬ ‫ا‪S'c‬‬ ‫ا‪' '** S'c‬‬ ‫ا‪' '** S'c‬‬
‫@‪4$‬ي‬ ‫**' '‬ ‫@رس @‪ d(F‬ا *‪l‬‬ ‫@رس @‪ d(F‬ا *‪l‬‬
‫@رس ا ‪ d(F‬دا‪d2‬‬ ‫ا ر*‪ S ,‬ا *‪l‬‬ ‫ا ر*‪ ,‬وا(‪,‬‬
‫ا *‪ l‬ا ر*‪,‬‬ ‫ا‪$*g‬ي‬ ‫آ‪dH‬‬
‫أ> ة‬ ‫>&رات‬ ‫‪ S1#‬ا!‪ 8‬‬ ‫ا‪ ;4 #!$‬ا!‪ €N1‬ا‪L5‬‬ ‫ا!‪€N1‬‬
‫ا!' ا! ا>‪,‬‬ ‫ا‪ t‬ا!‪L.‬‬ ‫و‪1.‬ء "ذج ا‪ %‬وة  ى وا!‪A‬ق ا را  ى‬
‫‪AX.‬ءة‬ ‫ا‪%‬ر‪.‬‬ ‫‪€;.‬‬ ‫و‪d!/8#‬‬ ‫>‪ 8‬ا‪ 1‬ا‪ WW‬ا!‪- 8‬درا  ا"‬
‫درا  ا" ;‪u‬‬ ‫ا ر‬ ‫‪"R‬ي ‪ -‬درا  ا" ‪ u;.‬ا‪L"W‬ت‬
‫ا!‪F‬ت‬ ‫‪ u;.‬ا‪L"W‬ت‬
‫ا!'‬ ‫ا‪LAX‬ت‬ ‫ا ‪ D‬ا!‪.‬ي ‪(.‬‬ ‫و‪E!/8#‬‬ ‫ا‪ #!$‬ا‪5‬ة‬ ‫ا‪B‬‬
‫‪!5‬ذ ا'‪ i‬ا‪"A‬‬ ‫ا‪#!$‬‬ ‫و>‪ 6#A‬ا!' ‪ -‬دة ‪8XN.‬ت ا'آ‬
‫‪ (.‬ا!‪ (LX‬ا‪,‬‬ ‫وا; ا‪Z‬‬ ‫ا‪) A'A‬درا  ا"  ي أ‪A4‬ل ا‪'3‬‬
‫وا!‪ (LX‬أ‪1R‬ء ا‪ T‬‬ ‫ذوي‬ ‫">‪L B‬ت‬ ‫ا‪ !.$‬ا*‬ ‫ ‪ u.‬ا‪L"W‬ت‬
‫ ا"‬ ‫_درا‬ ‫ا‪!3$‬ت ا‪CT‬‬
‫ا!'ـ‬ ‫‪ >5‬ة‬ ‫ا‬ ‫‬
‫ا‪"W‬ي‬ ‫ا ر"‬
‫ادارة‬ ‫أ"ط‬ ‫‬ ‫ا‪S1‬‬ ‫ا!ا>‪,‬ت ا!‪L.‬‬ ‫>‪ 6&B‬ا'‪ i‬ا‪"A‬‬
‫ا ر وأ‪R‬ه ‪'#‬‬ ‫ا‪t‬ت ا!‪L.‬‬ ‫Œة و‪Q. E!/8#‬داء‬ ‫‪ (.‬ا‪ 6A‬ا ‪ L‬اآ!‪X‬‬
‫ا; ا‪Z‬‬ ‫ا‪5‬داء‬ ‫درا‬ ‫‪-‬‬ ‫ا'‪i‬‬ ‫‬ ‫ا!'‬ ‫وا;€ ا‪- #!$‬‬
‫''(  ‪6q‬‬ ‫ ‪1‬‬ ‫ا‪ - ."A‬درا‬ ‫درا  ا" ‪/5‬م‬
‫ا!‪.‬ي‬ ‫ا‪8C‬ح‬ ‫ا‪t‬ت‬ ‫(‬ ‫‪u;.‬‬ ‫ ا"‬ ‫‪u;.‬‬ ‫ا‪*E1‬‬
‫ا‪L ,‬‬ ‫ا!‪– L.‬‬ ‫ا!‪F‬ت‬ ‫ا‪L"W‬ت‬
‫ا'‪ i‬ا‪ .‬و‪;4‬‬ ‫ا‪/8‬ت ا‪#!$‬‬ ‫ا‪!5‬ذ‬ ‫>‪8ّW‬ت‬ ‫ا!‪$B‬ت ا‪#!$‬‬
‫ا!‪  (LX‬ا'م‬ ‫‪ (.‬ا‪ ('#A‬‬ ‫‪ "!"J‬وأ‪R‬ه ‪'#‬‬ ‫ ا‪+,‬ا* وأ‪R‬ه‬
‫‪'#‬‬ ‫ا‪:#!$‬‬ ‫ا‪ #,‬ا!‪ L.‬و‬ ‫ا‪1.5‬ء‬ ‫ا!‪ T‬ات‬ ‫‪ '#‬ا' ا!'‬
‫أ"ذ‬ ‫ا‪!$‬ع‬ ‫‪}.‬داء‬ ‫‪E>/8#‬‬ ‫دا‪69‬‬ ‫ا! ر(‬ ‫ ا‪1‬م ا!‪.‬ي‬
‫درا  ا" ا‪-/‬‬ ‫‬ ‫ا!‪.‬ي‬ ‫ا‪5‬ة‬ ‫درا ‬
‫‪u;.‬‬ ‫ا!‪(LX‬‬ ‫ا‪ t‬ا!'‬ ‫'‪ (. /8‬ا'‬
‫ا‪,‬ت‬ ‫وا!'  ا‪F‬ر‬
‫ا‪"W‬ي‬
‫ا‪/‬ت ا; ا‪Z‬‬ ‫‪ (M‬ا‪8C‬ح‬ ‫ر‪ -‬ا& ى ‪(.‬‬
‫Œ!ذ و>‪RQ‬ه ‪'#‬‬ ‫ا!‪.‬ي وأ‪R‬ه ‬ ‫ا‪$‬ة وا ر وأ‪R‬‬
‫ا' ا!' ‬ ‫>‪6XN‬‬ ‫إ‪#‬دة‬ ‫‪ '#‬ا' ا!‪L.‬‬
‫ا‪%‬ر‪.‬‬ ‫‪K‬ء‬ ‫ا‪/8‬ت ا‪#!$‬‬
‫‪AX.‬ءات‬ ‫'‪ #,‬ا!‪L.‬‬
‫ ا"‬ ‫دار‬
‫‪ u;.‬ا‪L"W‬ت‬
‫ا ‪U‬ر‪ ( :‬إ‪ #‬اد ا;‪?3‬‬

‫‪284‬‬ ‫ا د ‪ /1‬ان ‪2021‬‬ ‫ا   ‪11‬‬ ‫اع‬ ‫  ق‬

‫ط‪.‬د‪$'2 34 5!'( .‬ة ‪ /‬أ‪.‬د‪, 489: ;*# .‬‬ ‫!ه ا"‪.‬ج ا !*' ‪ , ,‬درا*‪….‬‬

‫( ‪89‬ل ‪ 38‬ا‪ -K‬ا‪ #,‬ا‪5‬و "‪ ,‬أ"‪ E‬اه! ‪ .‬را ا!‪ RQ‬ا!;دل ‪(.‬‬
‫ا ا‪ #!$‬آ‪ 6X‬وا' ا!' ا!'  ا ا ر ‪ -‬ود ا‪-.F‬‬
‫ا ' را‪ (3  .‬ا‪ -K‬ا‪ #,‬ا‪ "W‬أ‪.‬زت >‪ RQ‬ا ا‪5‬ي ‪'#‬‬
‫ا‪8XN‬ت ا'آ وا‪!$‬ا>‪,‬ت ا!‪  L.‬ا ا ر‪ - ،‬إ‪.‬از ا; ا‪L‬‬
‫' را‪.‬‬
‫أ ا‪ #,‬ا‪1! R8W‬و ا‪ EK‬ا‪$Xf‬ت وا‪%‬ت ا!‪ L.‬وآ ا ا!‪8#A‬ت‬
‫وا‪/8‬ت ا‪ #!$‬دا‪ 69‬ا ا ر ‪ S'!T (.‬ا‪ ('#A‬ا!‪89 ( (L.‬ل ا‪(M‬‬
‫وا‪%‬رات ‪ -‬إ‪.‬از ا; ا ' را‪ (3  .‬ا‪ -K‬ا‪ #,‬اا‪1> .‬و‬
‫ا‪ -K‬و‪ E'# p'Z L.> LM/‬ا‪ p",‬ا!‪.‬ي أآ‪ . d1 W‬و( ‪89‬ل >‪1‬ع‬
‫اا‪ -K‬ا‪ %.‬ا آ ‪،‬و> ا‪ u. 69‬ا‪C&!9$‬ت ‪ EM. -‬ا;‪ u‬إذ ‪1> (XL‬ول ‪K‬ع‬
‫ أآ‪ ( W‬ا‪&!9‬ص‪ ،‬ا‪ 5‬ا ي د‪ '# (*%. -‬ا!‪89 ( 4Q‬ل ا‪ e,‬ا' إ‬
‫‪K‬ورة إ‪Eq‬ر ا‪ -.F‬أو ا; ا ‪ 6X‬درا !‪1‬و  >‪ '# †&T‬ا‪!$‬ع آ‪،6X‬‬
‫‪ ( Z (# +!L !3‬ا!‪&&T‬ت ا‪95‬ى ا! ‪ !> /‬ا‪ u.  d 69‬اا‪'# C9 -K‬‬
‫ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي و‪'. d!/8#‬م ا‪95‬ى آ' ا‪ eA1‬ا!‪.‬ي و‪'#‬م ا!‪..‬‬
‫‪ -7‬ا ‪ e%9‬ا  را*‬
‫إن ‪ 3‬ا‪QN" R‬ة ‪ '# /‬ا‪!$‬ع وا ‪ZL‬ا  ‪ ,. 1991 1‬ا;' ة إ‪K‬‬
‫'! ‪8L‬ت ا‪95‬ة ا! ‪ Ef‬ه  ‪ 2012 #‬و‪ 2013‬وإ‪#‬دة ه‪ 'X‬ا‪/5‬م وه  ‪†%" AL‬‬
‫ا"!ج ا ‪ '#‬ام وذ[  ‪ D*!"  EL‬ا‪ ,‬ول ر‪ 4 /‬ا ي ‪ # (;L‬د‬
‫اا‪ -K‬ا‪N‬ة وا‪45‬و‪3‬ت ‪ ,.‬ا;' ة‪ 2000 1 ( 2‬إ ‪ E . 2021‬ا‪-K‬‬
‫‪ '#‬ا‪!$‬ع ‪ '#‬ام‪،‬وآ ا ا‪ ,‬ول ر‪ 3 /‬ا ي ‪> (;L‬ز‪ -L‬اا‪ -K‬ا‪N‬ة  ‪'#‬‬
‫ا‪!$‬ع ‪ pB.‬ا‪ 1‬ا را‪ ،‬و‪ '#‬ا‪ ;" ( v%3  Z‬ا! رس وار>‪A‬ع !‪1‬م‪z ،‬ن‬
‫‪,‬ل ا;‪ ?B‬ا'  ‪ '#‬ا‪!$‬ع زال ‪ N!B‬إذا  ‪/‬رن ‪ ,L9 ;1.‬ه ا‪،;N‬‬
‫‪  C9‬ا رات ا' ‪ # †'%> -‬د ‪ pC1‬ا آ!را ‪ ،‬و>‪ A‬ا‪F‬ت ا‪ *&3‬ا!‬
‫>‪ ( 1X‬إ"‪,‬زه ‪Q. %.‬ن ‪ #‬د ا‪ ;'F‬وا‪;F‬ت ا;‪  (W3‬ا‪,‬ل ا ‪ 3 '#‬آ;‬
‫( ا!وي ا دي‪89 '# ،‬ف ‪ EL4t‬ا ‪Q. E +" (L‬ن ‪ #‬د ا;‪ (W3‬وإ‪1‬د ا!‪E 4Q‬‬
‫و>‪X‬ار أآ‪  W‬ه ‪ 1#‬ا;‪W3‬ت ا‪4t‬ات‪.‬‬
‫إن >&‪ @A‬أآ‪K 205 ( W‬ع و‪1#‬ان ‪&&T> !f  ?B.‬ت ‪ '#‬ا‪!$‬ع‪ ،‬وا!‬
‫آن ‪K 26 E1‬ع  ‪ '#‬ا‪!$‬ع >‪.‬ي‪ SK ،‬إ  أ‪ 6'B> Eq‬ا‪ ,‬ول ر‪ 5 /‬ا ي‬
‫‪ # (;L‬د اا‪ -K‬ا‪N‬ة وا‪45‬و‪3‬ت ‪ ,.‬ا;' ة‪.> †&T> 2‬ي ( ‪ 2000 1‬إ‬
‫‪ ،2021‬وآ ا ا‪ ,‬ول ر‪ 6 /‬ا ي ‪> (;L‬ز‪ -L‬أاد ا‪ 1‬و‪ e1 v‬ا‪'# †&T>  St‬‬
‫ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي‪t> ،‬آ ‪ '#‬أن ه‪1‬ك ه ‪!"J AK‬ج ا ا!‪.‬ي  ا را‬
‫ا‪N‬ة ‪%.‬ر" ‪ /;.‬ا!‪&&T‬ت وإ‪E‬م ا‪ ;'F‬ا;‪XL (W3‬د ‪XL‬ن ‪ SK‬إ‪E‬م ا‪;F‬ت‬
‫ا;‪W3‬ت ‪89 '#‬ف آ‪ ( W‬ا!‪&&T‬ت ا! "‪ eX# E ,‬ذ[‪.‬‬
‫( ‪89‬ل ا‪ ,‬ول ر‪ 7 /‬و>&‪ S1‬اا‪ -K‬ا!‪1‬و  ‪ '#‬ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي‪ ," ،‬أن‬
‫ه‪1‬ك ا‪ -K‬أ‪/‬ب ‪' E1‬م ا!‪ '# ( .‬ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي ‪i‬ب ا; ا‪،‬‬
‫وإهل ا!‪8#A‬ت وا‪/8‬ت ا‪ #!$‬دا‪ 69‬ا ا ر ( ‪89‬ل ‪'#‬ت ا!' وا!'‬
‫ا;‪ ,‬و‪ v‬ا‪%‬رات وا‪1‬ه‪ D‬ا! ة‪ ،‬وا"‪ '# E>X‬ا‪B‬ة ا ر ‪ C&9‬وا‪B‬ة‬
‫ا‪ /. - # #!$‬ا;‪ 1‬وا‪"5‬ق ا‪ #!$‬ا‪.-!,' "X‬‬

‫‪285‬‬ ‫ا د ‪ /1‬ان ‪2021‬‬ ‫ا   ‪11‬‬ ‫اع‬ ‫  ق‬

‫ط‪.‬د‪$'2 34 5!'( .‬ة ‪ /‬أ‪.‬د‪, 489: ;*# .‬‬ ‫!ه ا"‪.‬ج ا !*' ‪ , ,‬درا*‪….‬‬

‫>! ‪ #‬د ( اا‪ -K‬ا‪N‬ة  ‪ '#‬ا‪!$‬ع ا!‪.‬ي ‪iF.‬ن ا‪ p",‬ا!‪.‬ي‬

‫ا ‪ L‬اآ!‪ ،X‬و‪Z‬ب ا‪%‬ر‪ .‬أو ا; ا‪ %AL  ،‬ا;‪ ?B‬ا!‪1‬ول ‪ d.4‬ا‬
‫ا!‪.‬ي ا‪1‬ط ‪ ،d.‬ا‪ 5‬ا ي أآ ا‪ ( WX‬ا‪ E>C>  (L4t‬و‪;/  E>N/1‬ل‬
‫وا&د‪ '# /‬اا‪  C9 -K‬ا‪1‬ات ا‪95‬ة‪.‬‬
‫>! ‪ u.‬اا‪X!. -K‬ار وا‪ - F%‬اا‪ -/‬ا‪ N‬و ‪ LM/ ( ENL‬و‪N‬آ‪6‬‬
‫و‪q‬اه ا!‪#  #‬ة '‪ N/1‬وا‪R‬اء وا‪!/‬اح ا‪'B‬ل  ‪tL‬آ أن ه‪1‬ك ه ‪AK‬‬
‫‪!"J‬ج ا ا!‪.‬ي  ا را ا‪N‬ة '‪ LM%‬ا‪ #!$‬ا'&‪. %‬ا‪ -/‬ا‪-!,‬‬
‫ا‪+,‬ا*ي‪.‬‬
‫‪ -‬ا ‪@k‬‬
‫( ا‪ 38‬وا‪t‬آ أن ‪ '#‬ا‪!$‬ع  ا‪+,‬ا*  ‪.‬ا‪ 63‬ا"‪ ( /8F‬ارث‬
‫ا‪!$‬ري ‪ R‬ا&اع ا‪ L L‬وا'‪i‬ي ‪ d'> R‬ا‪38C‬ت ا‪ ،,‬ا! و و"‪#‬‬
‫ ‪&&T> S'!T‬ت ‪ '#‬ا‪!$‬ع و >>‪> ( E1# p‬اآ ‪B.‬ث ودرات "‪ L‬و ا"‬
‫( ‪89‬ل ‪ S'!T‬ر*‪ ! 6‬وأ‪4‬و‪3‬ت ا آ!را ‪ ،‬ا! >!; ‪ N!B‬و‪ B‬ودة إذا ‬
‫‪/‬ر" ‪,.‬ل ا‪E 1+‬ر ‪ '#‬ا‪!$‬ع  ا‪+,‬ا*‪ ?3 ،‬آ" > ه ا;‪B‬ث  را‬
‫ا‪Xf‬ت وا‪ LM%‬ا! ‪ E"L‬ا‪ d>t S'!T  -!,‬ا‪ €N1!' #!$‬و ‪S'!T‬‬
‫اا‪89 ( 63‬ل ا‪ SC‬وا!‪ 6'B‬وا!‪ A‬وا‪!/‬اح ا‪'B‬ل‪ S'!T v;F!. ،‬ا‪1‬ه‪ D‬وا‪F‬ق‬
‫ا' ‪% 1;> -‬ر‪.‬ت "‪> L‬ه  ‪ E‬ااه ا رو‪ EZC  ،‬ا‪F!' 1+‬ر‬
‫ا!ر‪ ' TL‬ا‪!$‬ع  ا‪+,‬ا*‪ ،‬وه  ‪ d1# ,1L‬إ"!  ‪ C9 ،C‬إذا ‬
‫آ" ه ا رات &‪. %‬ا‪ -/‬ا‪ -!,‬ا‪+,‬ا*ي‪  L+>  ،‬ه و>‪ LF‬ا"!ج‬
‫ا  درا ااه ا‪ #!$‬ا‪+,‬ا*‪ ،L‬إ‪ $‬أن ‪,‬ل ا‪A!$‬دة ( ه ا رات‬
‫ا‪5‬آد‪ L‬و>‪  E,*!" v;F‬ا‪XL -/‬د ‪XL‬ن ‪ B‬ودا  ا‪ ( 6'%L  ،‬دود‪ E!L‬ا' و>‪+AB‬‬
‫ا;‪.(W3‬‬
‫‪ 6q A‬ا‪N!"$‬ر اا‪ '# †&T! -‬ا‪!$‬ع  آ‪ 6‬ت ا‪ (4‬و>‪ # S#M‬د‬
‫‪ d.84‬وآ‪W‬ت ا!‪ (T‬وز‪L‬دة ‪ #‬د ا آ>ة وا‪ >5‬ة و‪ .T‬ا;‪ ?B‬ا!‪. ،†&T‬ت ‪+‬ا‬
‫‪ '#‬أاد ا‪5‬ة ا‪ ;'4 ( ,‬وأ> ة و‪ (W3.‬وا‪ '. (!E‬ا‪!$‬ع >‪ M‬ا‪E,‬د‪،‬‬
‫وا!‪ #K. 'B‬واا‪ /‬وا‪%‬م ‪ .‬رات  ‪ ( -;1> ،%%3‬ا‪!3‬ت و‪LM/‬‬
‫ا‪ -!,‬ا'&‪89 ( ،%‬ل ا رات ا ا" ا! >‪ S'!T '# S%‬ا‪N‬آ‪ 6‬ا‪ #!$‬ا!‬
‫>‪#F/ S'!T  N!1‬ت ا‪ ،-!,‬وه ‪ B.‬إ إ‪,L‬د ‪'3‬ل وا‪!/‬ا‪3‬ت '!‪ > ( †'%‬ا‪E>#‬‬
‫( ‪ E‬و>‪ (B‬دود‪ S'!T L‬ا‪$,‬ت ا‪ E ( #!$‬أ‪9‬ى‪K - ،‬ورة إ‪f‬اك‬
‫‪ S'!T‬ا‪ S'!T  ('#A‬ا‪#F%‬ت ( ‪89‬ل ا!‪8E‬ت اد‪ L‬وا وا;‪," LN‬ح ه‬
‫ا رات‪ ،‬وا!‪8i‬ل "!*‪  E,‬اا‪89 ( -/‬ل ‪'#‬ت ا!‪ L%‬وا‪8C‬ح  ‪ S'!T‬ا‪$,‬ت‬
‫ا! !‪ E‬ه ا رات ا‪ ( ،‬ا‪ E1W> 6‬وه!‪ 'B'3  E‬ااه وا‪LM%‬‬
‫ا‪ #!$‬وا‪A. /‬د و>‪ LF‬ا‪.-!,‬‬

‫‪286‬‬ ‫ا د ‪ /1‬ان ‪2021‬‬ ‫ا   ‪11‬‬ ‫اع‬ ‫  ق‬

, 489: ;*# .‫د‬.‫ أ‬/ ‫ة‬$'2 34 5!'( .‫د‬.‫ط‬ ….*‫ درا‬, , '*! ‫ج ا‬."‫!ه ا‬

S‫ا‬$ ‫ ا‬%V -

:‫وت‬. ،1‫ ط‬،&C ‫ب‬# B ‫ > د‬،‫!ع‬$‫' ا‬#  ‫ ا‬%" ،" 1. •
.1995 ،-L‫ وا!ز‬N1‫ ' رات وا‬,‫ ا‬t‫ا‬
.2015 ،‫آ‬$‫ ا‬:‫ب‬i‫ ا‬،‫ر‬q1‫ ا‬،L!‫  ا‬،‫ اوي‬3 6 •
.2008 ،F%1‫; ا‬F :*‫ا‬+,‫ ا‬،1‫ ط‬،‫ي‬.!‫!ع ا‬$‫' ا‬# ‫ إ‬69  ،‫م‬N‫ن ه‬3 •
.1‫ا* ط‬+,‫  ا‬d>‫ه‬,>‫!ع وا‬$‫' ا‬# L‫ >ر‬،‫دي‬#  •
• University Rice, Introduction to Sociology 2e .Houston, Texas, Rice
University, 2017 .
،‫!ع‬$‫' ‡ق ' ا‬, ،‫ ة‬L  L %" ‫اءة‬/ 6‫'" ( أ‬X‫ ا ا‬،‫• ل !ق‬
.2007،‫  ا;' ة‬:*‫ا‬+,‫ ا‬،‫ ا;' ة‬،‫ول‬5‫ا د ا‬
،‫!ع‬$‫' ‡ق ' ا‬, ،6L‫و‬Q!‫ا* ار وا‬+,‫ ا  ا‬.,!‫ ا‬،‫دي‬#  •
.2007 ،‫  ا;' ة‬:*‫ا‬+,‫ ا‬،‫ ا;' ة‬،‫ول‬5‫ا د ا‬
‫ة‬N‫ ا‬-K‫ اا‬،(2021) ‫ت‬3‫و‬45‫( ا‬# ‫ر‬fJ 14‫ ا‬.‫• ا;ا‬
https://www-pnst-cerist-dz (2021 /03 /12 ).
:#!$‫ ( آ' ا'م ا"" وا‬، (2021) 2‫•  ا;' ة‬
https://univ-blida2.dz/fac-sociaux .(2021 /,03 /15) .
:‫!ع‬$‫' ا‬# / ( ،(2021) ،‫•  ااد‬
https://www.facebook.com/MadjidSocielogyUniversetyOfEloued
.(2021 /,03 /10) ‫!داد‬$‫ ا‬L‫ >ر‬.(2014/12 /20)
-K‫ اا‬e">  ‫ات ا"!ج ا‬ft ( ،‫ إ""ت‬،(2005) ‫ ا ي‬B! •
https://journals.openedition.org/insaniya (2021 /,03/ 12 ) :‫وﺍﻹﺸﻜﺎﻝﻴﺎﺕ‬

287 2021 ‫ ان‬/1 ‫ا د‬ 11   ‫ا‬ ‫اع‬ ‫  ق‬