Przedmiotowe zasady oceniania 6
Formy i zasady bieżącego oceniania
Prace pisemne w klasie
Forma Zakres treści nauczania
Prace klasowe (1 h jeden dział obszerny
lekcyjna) lub dwa mniejsze działy
Sprawdziany materiał nauczania
(do 20 min) z trzech ostatnich lekcji
Prace pisemne w domu
Pisemne prace materiał nauczania
domowe z bieżącej lekcji
lub przygotowanie
materiału dotyczącego
nowego tematu (nauczanie
odwrócone)
Prowadzenie zeszytu zgodnie z tematami lekcji
ćwiczeń
Inne prace • prace badawcze,
domowe obserwacje i hodowle
wskazane
w podstawie programowej
• zadania związane
z projektami edukacyjnymi
– wykonywanie plakatów,
prezentacji
multimedialnych do
bieżącego materiału
Odpowiedzi ustne
Ustne materiał nauczania
sprawdzenie z trzech ostatnich lekcji
wiadomości
Pytania aktywne lekcja bieżąca
lub lekcje
powtórzeniowe
Referowanie pracy lekcja bieżąca lub
grupy lekcje
powtórzeniowe
Praca na lekcji bieżący materiał nauczania
Częstotliwość
przy 1 h tygodniowo co
najmniej jedna praca klasowa
w półroczu
Przy 1 h tygodniowo 2-3
w półroczu
Przy 1 h tygodniowo co
najmniej jedna praca
w półroczu
nie mniej niż raz w półroczu
raz w półroczu
minimum jedna w półroczu
częstotliwość dowolna,
w zależności od predyspozycji
uczniów
w zależności od metod pracy
stosowanych na lekcji
jedna lub dwie oceny w półroczu
Zasady przeprowadzania
• zapowiadane przynajmniej
z tygodniowym wyprzedzeniem
• informacja o pracy klasowej zanotowana
wcześniej w dzienniku lekcyjnym
• pracę klasową poprzedza powtórzenie materiału
nauczania
zapowiedziane z kikudniowym wyprzedzeniem
zróżnicowane zadania zgodnie z realizowanym materiałem
• ocenie podlega zarówno poprawność
merytoryczna rozwiązywanych zadań,
jak i estetyka oraz systematyczność
• zadania przeznaczone do pracy w grupach lub kierowane
do uczniów szczególnie zainteresowanych biologią
bez zapowiedzi
uczniowie sami zgłaszają się do odpowiedzi lub są
wyznaczani przez nauczyciela
należy zwrócić uwagę na to, aby w kolejnym
referowaniu wspólnych prac zmieniały się osoby
referujące
• oceniane są aktywność, zaangażowanie,
umiejętność pracy w grupie lub
w parach
• w ocenianiu można uwzględnić ocenę koleżeńską
lub samoocenę
• uczeń za swoją aktywność na lekcji może otrzymać
ocenę lub "+". Uzyskanie przez ucznia pięciu plusów jest
jednoznaczne z otrzymaniem oceny bardzo dobrej.
Pozostałe przedmiotowe zasady oceniania
1. Pisemne prace klasowe
Pisemne prace klasowe są obowiązkowe.
W przypadku nieobecności usprawiedliwionej uczeń musi napisać pracę klasową w ciągu dwóch tygodni od daty powrotu do szkoły. Jeżeli nieobecność jest
nieusprawiedliwiona, uczeń przystępuje do pracy klasowej na pierwszej lekcji, na którą przyszedł.
Uczeń ma prawo poprawić pracę klasową. Obie oceny są wpisywane do dziennika, a pod uwagę jest brana ocena poprawkowa.
2. Sprawdziany
Nieobecność ucznia na sprawdzianie obliguje go do pisemnego zaliczenia danej partii materiału.
3. Wymagania na poszczególne oceny szkolne z prac pisemnych
Od ucznia wymaga się uzyskania następujących wyników na poszczególne oceny:
100% + zadania dodatkowe – celujący,
100–90% – bardzo dobry,
89–75% – dobry,
74–50% – dostateczny,
49–31% – dopuszczający,
30–0% – niedostateczny.
4. Odpowiedzi ustne
Przy wystawianiu oceny za odpowiedź ustną nauczyciel jest zobowiązany do udzielenia uczniowi informacji zwrotnej.
Uczeń ma prawo być nieprzygotowany do odpowiedzi ustnej bez usprawiedliwienia raz w półroczu. Nieprzygotowanie zgłasza nauczycielowi przed lekcją
lub na jej początku, zanim nauczyciel wywoła go do odpowiedzi.
Kolejne nieprzygotowanie może zgłosić uczeń uczęszczający do dwóch szkół (np. muzycznej), w okresie odbywających się przesłuchań i egzaminów albo
reprezentujący szkołę w ważnych konkursach przedmiotowych, artystycznych lub zawodach sportowych.
5. Prace domowe
Uczeń ma prawo nie wykonać w półroczu jednej pracy, ale musi ją uzupełnić na następną lekcję.
6. Praca na lekcji
Uczeń może otrzymać ocenę celującą, jeżeli:
 samodzielnie zaprojektuje i wykona doświadczenie na lekcji lub omówi doświadczenie wykonane w domu,
 aktywnie uczestniczy w lekcji z zadawaniem pytań aktywnych,
 przygotuje materiały do lekcji odwróconej.
Sprawdzenie i ocenianie sumujące postępy ucznia
Podsumowaniem edukacyjnych osiągnięć ucznia w danym roku szkolnym są ocena śródroczna i ocena roczna. Nauczyciel wystawia je po uwzględnieniu
wszystkich form aktywności ucznia oraz wagi ocen cząstkowych.
Dział Temat Poziom wymagań
ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca
I. Świat zwierząt 1. W królestwie Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
zwierząt  wymienia wspólne  przedstawia  definiuje pojęcia  charakteryzuje  prezentuje
cechy zwierząt poziomy organizacji komórka, tkanka, bezkręgowce stopniowo
 wyjaśnia, czym ciała zwierząt narząd, układ i kręgowce komplikującą się
różnią się zwierzęta  podaje przykłady narządów, organizm  charakteryzuje budowę ciała zwierząt
kręgowe od zwierząt kręgowych i  na podstawie pokrycie ciała  na podstawie opisu
bezkręgowych bezkręgowych podręcznika bezkręgowców przyporządkowuje
przyporządkowuje i kręgowców zwierzę do
podane zwierzę do  podaje przykłady odpowiedniej grupy
odpowiedniej grupy szkieletów systematycznej
systematycznej bezkręgowców
2. Tkanki:  wyjaśnia, czym  wymienia  określa miejsca  charakteryzuje  na podstawie
nabłonkowa, jest tkanka najważniejsze funkcje występowania budowę ilustracji analizuje
mięśniowa  wymienia wskazanej tkanki w organizmie poszczególnych tkanek budowę tkanek
i nerwowa podstawowe rodzaje zwierzęcej omawianych tkanek zwierzęcych zwierzęcych
tkanek zwierzęcych  opisuje budowę  samodzielnie  rozpoznaje na  wykazuje związek
 przy pomocy wskazanej tkanki przeprowadza ilustracji rodzaje istniejący między
nauczyciela  przy niewielkiej obserwację tkanek zwierzęcych budową tkanek
przeprowadza pomocy nauczyciela mikroskopową tkanek  omawia budowę zwierzęcych
obserwację przeprowadza zwierzęcych i przy i sposób a pełnionymi przez nie
mikroskopową obserwację pomocy nauczyciela funkcjonowania tkanki funkcjami
tkanek zwierzęcych mikroskopową tkanek rysuje obrazy widziane mięśniowej  samodzielnie
i rysuje obrazy zwierzęcych i rysuje pod mikroskopem  samodzielnie przeprowadza
widziane pod obrazy widziane pod przeprowadza obserwację
mikroskopem mikroskopem obserwację mikroskopową tkanek
mikroskopową tkanek zwierzęcych
zwierzęcych i rysuje  wykonuje
obrazy widziane pod z dowolnego materiału
mikroskopem model wybranej tkanki
zwierzęcej
3. Tkanka łączna  wymienia rodzaje  wskazuje  wskazuje  omawia  wykazuje związek
tkanki łącznej rozmieszczenie zróżnicowanie w właściwości i funkcje istniejący między
 wymienia omawianych tkanek budowie tkanki łącznej tkanki kostnej, budową elementów
składniki krwi w organizmie  omawia funkcje chrzęstnej krwi a pełnionymi
 przy pomocy  opisuje składniki składników krwi i tłuszczowej przez nie funkcjami
nauczyciela krwi  samodzielnie  charakteryzuje rolę  wykonuje mapę
przeprowadza  przy niewielkiej przeprowadza poszczególnych mentalną dotyczącą
obserwację pomocy nauczyciela obserwację składników związku między
 mikroskopową przeprowadza mikroskopową tkanek morfotycznych krwi budową
tkanek zwierzęcych obserwację zwierzęcych i przy  samodzielnie poszczególnych tkanek
i rozpoznaje mikroskopową tkanek niewielkiej pomocy przeprowadza zwierzęcych
elementy tkanki zwierzęcych nauczyciela rozpoznaje obserwację a pełnionymi przez nie
widziane pod i rozpoznaje elementy charakterystyczne mikroskopową tkanek funkcjami
mikroskopem tkanki widziane pod elementy zwierzęcych i na  samodzielnie
mikroskopem obserwowanej tkanki podstawie ilustracji przeprowadza
rozpoznaje obserwację
charakterystyczne mikroskopową tkanek
elementy zwierzęcych i na
obserwowanej tkanki podstawie ilustracji
rozpoznaje oraz
opisuje elementy
tkanki widziane pod
mikroskopem
II. Od 4.Parzydełkowce –  wskazuje miejsce  wymienia cechy  porównuje budowę  charakteryzuje  wykazuje związek
parzydełkowców najprostsze występowania budowy oraz tryb życia polipa wskazane czynności istniejący między
do pierścienic zwierzęta tkankowe parzydełkowców parzydełkowców i meduzy życiowe budową
 rozpoznaje  wyjaśnia, na czym  rozpoznaje wybrane parzydełkowców parzydełkowców
na ilustracji polega rola parzydełek gatunki  ocenia znaczenie a środowiskiem ich
parzydełkowca wśród parzydełkowców parzydełkowców życia
innych zwierząt w przyrodzie  przedstawia tabelę,
i dla człowieka w której porównuje
polipa z meduzą
 wykonuje model
parzydełkowca
5. Płazińce –  wskazuje miejsce  wskazuje na  omawia  charakteryzuje  analizuje możliwości
zwierzęta, które występowania ilustracji elementy przystosowanie wskazane czynności zakażenia się
mają nitkowate płazińców budowy tasiemca tasiemca do życiowe płazińców chorobami
ciało  rozpoznaje  wskazuje drogi pasożytniczego trybu  omawia sposoby wywoływanymi
na ilustracji tasiemca inwazji tasiemca życia zapobiegania przez płazińce
do organizmu  charakteryzuje zarażeniu się  ocenia znaczenie
 wskazuje znaczenie płazińców tasiemcem płazińców w przyrodzie
na schemacie cyklu  omawia rolę i dla człowieka
rozwojowego tasiemca żywiciela pośredniego
żywiciela pośredniego i ostatecznego w cyklu
rozwojowym tasiemca
6. Nicienie –  wskazuje  wskazuje  wskazuje drogi  charakteryzuje  analizuje możliwości
zwierzęta, które środowisko życia charakterystyczne inwazji nicieni objawy chorób zakażenia się
mają nitkowate nicieni cechy nicieni do organizmu wywołanych chorobami
ciało  rozpoznaje  omawia budowę  wyjaśnia, na czym przez nicienie wywoływanymi
 na ilustracji nicienie zewnętrzną nicieni polega „choroba omawia znaczenie przez nicienie
wśród innych  wymienia choroby brudnych rąk” profilaktyki  przygotowuje
zwierząt wywołane przez prezentację
nicienie multimedialną
na temat chorób
wywoływanych
przez nicienie
 charakteryzuje
znaczenie nicieni
w przyrodzie
i dla człowieka
7. Pierścienice –  rozpoznaje  wymienia cechy  omawia środowisko  wskazuje  zakłada hodowlę
zwierzęta pierścienice wśród charakterystyczne i tryb życia nereidy przystosowania dżdżownic, wskazując,
zbudowane innych zwierząt budowy zewnętrznej oraz pijawki pijawki do jak zwierzęta te
z segmentów  wskazuje pierścienic  na żywym okazie pasożytniczego trybu przyczyniają się
środowisko życia  wyjaśnia znaczenie dżdżownicy lub na życia do poprawy struktury
pierścienic szczecinek ilustracji wskazuje  charakteryzuje gleby
siodełko i wyjaśnia wskazane czynności  ocenia znaczenie
jego rolę życiowe pierścienic pierścienic
w przyrodzie
i dla człowieka
III. Stawonogi 8. Cechy  rozpoznaje  wymienia miejsca  wykazuje  charakteryzuje  przedstawia
i mięczaki stawonogów stawonogi wśród bytowania różnorodność miejsc wskazane czynności różnorodność budowy
innych zwierząt stawonogów bytowania życiowe stawonogów ciała stawonogów
 wymienia  rozróżnia wśród stawonogów  omawia cechy oraz ich trybu życia,
skorupiaki, owady stawonogów  przedstawia kryteria umożliwiające wykazując
i pajęczaki jako skorupiaki, owady podziału stawonogów rozpoznanie jednocześnie ich cechy
zwierzęta należące i pajęczaki na skorupiaki, owady skorupiaków, owadów wspólne
do stawonogów i pajęczaki i pajęczaków  analizuje cechy
 wymienia główne  opisuje funkcje  wymienia cechy adaptacyjne
części ciała odnóży stawonogów adaptacyjne wskazanej stawonogów,
poszczególnych grup  wyjaśnia, czym jest grupy stawonogów umożliwiające im
stawonogów oskórek  wyjaśnia, czym jest opanowanie różnych
oko złożone środowisk
9. Skorupiaki –  wymienia główne  wymienia cztery  nazywa  wykazuje związek  charakteryzuje
stawonogi, które części ciała grupy skorupiaków poszczególne części między budową znaczenie skorupiaków
mają twardy skorupiaków ciała u raka stawowego skorupiaków a w przyrodzie i dla
pancerz  wskazuje środowiskiem ich życia człowieka
środowiska
występowania
skorupiaków
  rozpoznaje
skorupiaki wśród
innych stawonogów
10. Owady –  wymienia  wskazuje  na kilku przykładach  wykazuje związek  analizuje budowę
stawonogi zdolne elementy budowy charakterystyczne omawia różnice istniejący między narządów gębowych
do lotu zewnętrznej owadów cechy budowy w budowie owadów budową odnóży owadów i wykazuje jej
 wylicza wybranych gatunków oraz ich owadów związek z pobieranym
środowiska życia owadów przystosowania a środowiskiem ich pokarmem
owadów  na wybranych do życia w różnych życia
 rozpoznaje owady przykładach omawia środowiskach  na wybranych
wśród innych znaczenie owadów  na wybranych przykładach omawia
stawonogów dla człowieka przykładach omawia znaczenie owadów
znaczenie owadów w przyrodzie
dla człowieka i dla człowieka

11. Pajęczaki –  wymienia  wskazuje  na podstawie cech  omawia sposoby  ocenia znaczenie
stawonogi, które środowiska charakterystyczne budowy zewnętrznej odżywiania się pajęczaków
mają cztery pary występowania cechy budowy pajęczaków pajęczaków w przyrodzie
odnóży pajęczaków zewnętrznej przyporządkowuje na przykładzie i dla człowieka
 rozpoznaje pajęczaków konkretne okazy do wybranych  analizuje elementy
pajęczaki wśród  omawia sposób odpowiednich przedstawicieli budowy zewnętrznej
innych stawonogów odżywiania się gatunków  charakteryzuje pajęczaków i wykazuje
pajęczaków  na podstawie odnóża pajęczaków ich przystosowania
obserwacji żywych do środowiska życia
okazów lub filmu
edukacyjnego omawia
czynności życiowe
pajęczaków

12. Mięczaki –  wymienia miejsca  omawia budowę  na podstawie  wykazuje różnice  rozpoznaje
zwierzęta, które występowania zewnętrzną mięczaków obserwacji żywych w budowie ślimaków, na ilustracji gatunki
mają muszlę mięczaków  wskazuje na okazów lub filmu małży i głowonogów ślimaków
 wskazuje na ilustracjach elementy edukacyjnego omawia  omawia znaczenie  konstruuje tabelę,
ilustracji elementy budowy mięczaków czynności życiowe mięczaków w której porównuje
budowy ślimaka mięczaków w przyrodzie trzy grupy mięczaków
i dla człowieka
IV. Kręgowce 13. Ryby –  wskazuje wodę  na podstawie  na podstawie  wyjaśnia, na czym  omawia
zmiennocieplne kręgowce jako środowisko życia ilustracji omawia obserwacji żywych polega przystosowania ryb
środowisk wodnych ryb budowę zewnętrzną okazów lub filmu zmiennocieplność ryb w budowie
 rozpoznaje ryby ryb edukacyjnego omawia  omawia sposób zewnętrznej
wśród innych  nazywa i wskazuje czynności życiowe ryb rozmnażania ryb, i czynnościach
 zwierząt kręgowych położenie płetw  przyporządkowuje wyjaśniając, czym jest życiowych do życia
 opisuje proces wskazany organizm do tarło w wodzie
wymiany gazowej u ryb ryb na podstawie
znajomości ich cech
charakterystycznych
14. Przegląd  określa kształty  podaje przykłady  kilkoma  omawia znaczenie  wykazuje związek
i znaczenie ryb ciała ryb w zależności zdobywania pokarmu przykładami ilustruje ryb w przyrodzie i dla istniejący między
od różnych miejsc ich przez ryby strategie zdobywania człowieka budową ryb
występowania  wyjaśnia, czym jest pokarmu przez ryby a miejscem ich
ławica i plankton bytowania
15. Płazy –  wskazuje  na podstawie  charakteryzuje  omawia cykl  wyjaśnia, w jaki
kręgowce środowisko życia ilustracji omawia przystosowania płazów rozwojowy żaby i sposób przebiega
środowisk wodno- płazów budowę zewnętrzną do życia w wodzie i na wykazuje jego związek wymiana gazowa
lądowych  wymienia części płaza lądzie z życiem w wodzie i na u płazów, wykazując
ciała płazów  wymienia stadia  omawia wybrane lądzie związek z ich życiem
rozwojowe żaby czynności życiowe  rozpoznaje w dwóch środowiskach
płazów przedstawicieli płazów  wykazuje związek
wśród innych zwierząt, istniejący między
wskazując na ich trybem życia płazów
charakterystyczne a ich
cechy zmiennocieplnością
16. Przegląd  rozpoznaje na  podaje przykłady  rozpoznaje na  charakteryzuje  ocenia znaczenie
i znaczenie płazów ilustracji płazy płazów żyjących ilustracji płazy płazy ogoniaste, płazów w przyrodzie
ogoniaste, beznogie i w Polsce ogoniaste, bezogonowe i dla człowieka
bezogonowe  wymienia główne bezogonowe i beznogie  wykonuje portfolio
zagrożenia dla płazów i beznogie  wskazuje sposoby lub prezentację
 omawia główne ochrony płazów multimedialną na
zagrożenia dla płazów temat płazów żyjących
w Polsce
17. Gady –  wymienia  wyjaśnia związek  opisuje  charakteryzuje  analizuje pokrycie
kręgowce, które środowiska życia istniejący między przystosowania gadów rozmnażanie i rozwój ciała gadów w
opanowały ląd gadów występowaniem do życia na lądzie gadów kontekście ochrony
 omawia budowę gadów a ich  omawia tryb życia  analizuje przebieg przed utratą wody
zewnętrzną gadów zmiennocieplnością gadów wymiany gazowej  wykazuje związek
 rozpoznaje gady u gadów między sposobem
wśród innych zwierząt rozmnażania gadów
a środowiskiem ich
życia
18. Przegląd i  rozpoznaje na  określa środowiska  omawia sposoby  charakteryzuje gady  ocenia znaczenie
znaczenie gadów ilustracji jaszczurki, życia gadów zdobywania pokarmu występujące w Polsce gadów w przyrodzie
krokodyle, węże  podaje przyczyny przez gady  wyjaśnia przyczyny i dla człowieka
 i żółwie zmniejszania się  wskazuje sposoby wymierania gadów  wykonuje portfolio
populacji gadów ochrony gadów i podaje sposoby lub prezentację
zapobiegania multimedialną
zmniejszaniu się ich na temat gadów
populacji żyjących w Polsce
V. Kręgowce 19. Ptaki –  wymienia  rozpoznaje rodzaje  omawia  analizuje budowę  wykazuje związek
stałocieplne kręgowce zdolne różnorodne siedliska piór przystosowania piór ptaków w związku istniejący między
do lotu występowania  wymienia elementy ptaków do lotu z pełnioną przez nie przebiegiem wymiany
ptaków budowy jaja  omawia budowę funkcją gazowej
 na żywym okazie  wskazuje ptaki jako piór  wykazuje związek a przystosowaniem
lub na ilustracji zwierzęta stałocieplne  wyjaśnia proces istniejący między ptaków do lotu
wskazuje cechy  rozpoznaje ptaki rozmnażania i rozwój wymianą gazową  na ilustracji lub
budowy ptaków wśród innych zwierząt, ptaków a umiejętnością podczas obserwacji
wskazując ich latania ptaków w terenie rozpoznaje
charakterystyczne  wyjaśnia proces gatunki ptaków
cechy rozmnażania i rozwoju zamieszkujących
ptaków najbliższą okolicę
20. Przegląd  podaje przykłady  wymienia  omawia znaczenie  wykazuje związek  wykazuje związek
i znaczenie ptaków ptaków żyjących w pozytywne znaczenie ptaków w przyrodzie istniejący między między
różnych ptaków i dla człowieka wielkością i kształtem stałocieplnością
środowiskach w przyrodzie  wskazuje zagrożenia dziobów ptaków ptaków a
dla ptaków a rodzajem środowiskiem i trybem
spożywanego przez nie ich życia
pokarmu  korzysta z klucza
 omawia sposoby do oznaczania
ochrony ptaków popularnych gatunków
ptaków
21. Ssaki –  wskazuje  wykazuje  na ilustracji lub na  opisuje  analizuje związek
kręgowce, które środowiska zróżnicowanie siedlisk żywym obiekcie przystosowania zachodzący między
karmią młode występowania zajmowanych wskazuje cechy ssaków do różnych wymianą gazową
mlekiem ssaków przez ssaki charakterystyczne środowisk życia ssaków
 na podstawie  określa ssaki jako i wspólne dla ssaków  charakteryzuje a zróżnicowanymi
ilustracji omawia zwierzęta stałocieplne  wyjaśnia, że opiekę nad środowiskami ich
budowę zewnętrzną  wymienia wytwory budowa skóry ssaków potomstwem występowania i ich
ssaków skóry ssaków ma związek u ssaków życiową aktywnością
z utrzymywaniem  identyfikuje  analizuje funkcje
przez nie wytwory skóry ssaków skóry w aspekcie
stałocieplności różnorodności siedlisk
 omawia proces zajmowanych przez
rozmnażania i rozwój ssaki
ssaków
22. Przegląd  wymienia  wykazuje zależność  rozpoznaje zęby  omawia znaczenie  analizuje zagrożenia
i znaczenie ssaków przystosowania między budową ssaków i wyjaśnia ich ssaków dla człowieka ssaków i wskazuje
ssaków morfologiczną ssaków funkcje  wymienia sposoby ich ochrony
do zróżnicowanych a zajmowanym  wyjaśnia znaczenie zagrożenia dla ssaków  wykazuje
środowisk ich przez nie siedliskiem ssaków dla przyrody przynależność
bytowania  nazywa wskazane człowieka do ssaków
zęby ssaków