Professional Documents
Culture Documents
Chuong 2 - Cau Tao Nguyen Tu
Chuong 2 - Cau Tao Nguyen Tu
Chuong 2 - Cau Tao Nguyen Tu
1
Nội dung
2
2.1.1. Mô hình Thomson
4
2.1.3. Mô hình Borh
5
2.1.3. Mô hình Borh
6
2.1.3. Mô hình Borh
Hiện tượng
quang điện
Hiện tượng
Compton
Hiện tượng
quang điện
– Bản chất hạt của ánh sáng thể hiện ở hiệu ứng
quang điện:
E = hν (1)
– Năm 1903 Einstein tìm ra hệ thức:
E = mc2 (2)
– Từ (1) và (2) ta có:
m = h ν/c2
tức là ánh sáng cũng có một khối lượng do đó có
tính hạt.
13
2.2.1.1 Tính chất sóng và hạt của ánh sáng
Hiện tượng
Nhiễu xạ
Hiện tượng
Nhiễu xạ
15
2.2.1.1 Tính chất sóng và hạt của ánh sáng
Hiện tượng
Giao thoa
16
2.2.1.1 Tính chất sóng và hạt của ánh sáng
18
2.2.1.1 Tính chất sóng và hạt của ánh sáng
Tổng hợp
h
mc
19
2.2.1.3. Giả thuyết De Broglie
1924, Louis De Broglie đưa ra giả thuyết:
h
20
mv
2.2.1.3. Nguyên lý bất định của Heisenberg
W. Heisenberg
21 1901-1976
2.2.1.3. Nguyên lý bất định của Heisenberg
22
2.2.1.3. Nguyên lý bất định của Heisenberg
2
2
2 2 2
2 2 0
x y z
2
24
2.2.1.4. Phương trình Schrodinger
Trong đó:
E: năng lượng toàn phần của electron
V: thế năng của electron phụ thuộc vào tọa độ x, y, z.
ψ : hàm sóng đối với các biến số x, y, z.
25
2.2.1.4. Phương trình Schrodinger
2
x, y, z
dxdydz 1
26
2.2.1.4. Phương trình Schrodinger
Mục tiêu: Giải phương trình Schrodinger để tìm ra
hàm ψ, xác định trạng thái của hạt vi mô
29
2.2.2. Nguyên tử 1 điện tử
Số lượng tử chính – n
Số lượng tử phụ – l
4 số lượng tử
Số lượng tử từ – ml
Số lượng tử spin – ms
31
2.2.2. Nguyên tử 1 điện tử
Xác định
n năng lượng electron
2 2me 4 1
E 2 2
13,6 2
nh n
32
2.2.2. Nguyên tử 1 điện tử
ni Ei
33
2.2.2. Nguyên tử 1 điện tử
l 0 1 2 3 ……
Phaân lôùp s p d f ……
Các điện tử có cùng một giá trị l thì tạo thành một
phân lớp năng lượng.
35
2.2.2. Nguyên tử 1 điện tử
Số lượng tử orbital l qui định hình dạng của đám
mây điện tử
36
[1] Đám mây s (l=0)
37
[2] Đám mây p (l=1)
38
[3] Đám mây d (l = 2)
39
[4] Đám mây f (l = 3)
40
2.2.2. Nguyên tử 1 điện tử
Ví dụ
n = 1 có 1 orbital s.
n = 2 có 22 = 4 orbital = 1s + 3p
41
2.2.2. Nguyên tử 1 điện tử
2.2.1.3. Số lượng tử từ - ml
+ Soá löôïng töû töø ml ñaëc tröng cho söï ñònh höôùng caùc orbital
ngtöû trong töø tröôøng vaø quyeát ñònh soá orbital coù trong moät
phaân lôùp.
+ ml nhaän caùc giaù trò töø –l + l keå caû giaù trò 0. Cứ 1 giaù trò l coù
(2 l +1) giá trị ml
Ví dụ
l = 0: ml coù 1 giaù trò ml = 0 töùc laø 1 orbitan s
l = 1: ml coù 3 giaù trò laø ml = -1,0,+1 töùc laø 3 orbitan p: px, py
vaø pz
l = 2: ml coù 5 giaù trò laø ml = -2,-1,0,+1,+2 töùc laø 5 orbitan d:
dxy, dxz, dyz, dz2 vaø dx2-y2.
42
2.2.2. Nguyên tử 1 điện tử
ms ñaëc tröng cho söï töï quay cuûa e xung quanh truïc cuûa mình
theo chieàu thuaän hay chieàu nghòch vôùi chieàu quay kim ñoàng hoà
vaø nhaän moät trong hai giaù trò töø +1/2 hoặc -1/2.
43
Toùm laïi
Boán soá löôïng töû n, l, ml , ms xaùc ñònh hoaøn toaøn traïng
thaùi cuûa electron trong nguyeân töû.
n l Orbital ml ms Soá orbital ngtöû e toái
ña
1 0 1s 0 +1/2 , -1/2 2
2 0 2s 0 +1/2 , -1/2 2
1 2p -1, 0, +1 6
3 0 3s 0 2
1 3p -1, 0, +1 +1/2 , -1/2 6
2 3d -2, -1, 0, +1, +2 10
0 4s 0 2
4 1 4p -1, 0, +1 6
2 4d -2, -1, 0, +1, +2 +1/2 , -1/2
3 4f -3, -2, -1, 0, +1, +2,
10
+3 14
44
2.2.3. Nguyên tử nhiều điện tử
Đối với nguyên tử chỉ có một điện tử thì chỉ có một lực tương
tác giữa hạt nhân mang điện tích dương và điện tử mang điện
tích âm.
Với những nguyên tử có nhiều điện tử thì mỗi điện tử trong
nguyên tử chịu tác dụng đồng thời của hạt nhân nguyên tử và
của các điện tử còn lại.
Kết quả
2.2.3.1.Hiệu
2.2.3.1. Hiệuứng
ứngchắn
chắnvà
vàxâm
xâmnhập
nhập
Ze 2 Ze 2
Uh 2 r
r r
46
2.2.3. Nguyên tử nhiều điện tử
e 2
Uñ n
ri
Sự tương tác đẩy giữa các điện tử làm giảm lực hút giữa hạt
nhân với điện tử. Điện tích giảm đi do có tác dụng đẩy gọi là
hiệu ứng chắn.
Các điện tử bên ngoài cũng có thể xâm nhập vào mức năng
lượng bên trong gần hạt nhân. Hiện tượng này gọi là hiệu ứng
xâm nhập.
48
2.2.3. Nguyên tử nhiều điện tử
49
2.2.3.2. Qui tắc sắp xếp các điện tử trong nguyên tử
“Trong một nguyên tử không thể có hai electron có cùng 4 số
lượng tử như nhau”. Từ nguyên lý này ta rút ra một kết luận
là mỗi một orbitan nguyên tử được đặc trưng bởi ba số lượng
tử n, l, ml nhất định chỉ có thể chứa tối đa 2 electron có spin
khác nhau.
Qui tắc này dùng để tính số điện tử cực đại
trong một mức năng lượng và trong một phân
mức năng lượng.
Ví dụ
l = 0 (s), m = 0 có một orbital số điện tử cự̣c̣̣ đại mức này là 2
51
2.2.3.2. Qui tắc sắp xếp các điện tử trong nguyên tử
Trong một phân lớp điện tử thì các điện tử được sắp
xếp trên các orbital thế nào cho số các điện tử độc
thân lớn nhất.
Ví dụ
C (Z = 6):
N (Z = 7):
O (Z = 8):
52
2.2.3.2. Qui tắc sắp xếp các điện tử trong nguyên tử
3d có n + l = 3 + 2 = 5
4s < 3d
4s có n + l = 4 + 0 = 4
53
2.2.3.2. Qui tắc sắp xếp các điện tử trong nguyên tử
3d có n + l = 3 + 2 = 5
3d < 4p
4p có n + l = 4 + 1 = 5
54
2.2.3.2. Qui tắc sắp xếp các điện tử trong nguyên tử
Chu kyø 1 1s
Chu kyø 2 2s 2p
Chu kyø 3 3s 3p 3d
Chu kyø 4 4s 4p 4d 4f
Chu kyø 5 5s 5p 5d 5f
Chu kyø 6 6s 6p 6d 6f
55 Chu kyø 7 7s 7p 7d 7f