NOWY Program Strzelań

DU-7.0.
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
SZTAB GENERALNY WOJSKA POLSKIEGO
Szkol. ……/2023
PROGRAM
STRZELAŃ Z BRONI STRZELECKIEJ
DU-7.0.8
WARSZAWA
2023
1
DU-7.0.8
MINISTER OBRONY NARODOWEJ
DECYZJA Nr 15/Szkol/SG WP
MINISTRA OBRONY NARODOWEJ
z dnia 8 września 2023 r.
w sprawie wprowadzenia do użytku

Programu strzelań z broni strzeleckiej – DU-7.0.8
Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o urzędzie

Ministra Obrony Narodowej (Dz.U. z 2022 r. poz. 1438) w związku z § 1 pkt 6 lit. c
i d oraz § 2 pkt 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1996 r. w sprawie
szczegółowego zakresu działania Ministra Obrony Narodowej (Dz.U. Nr 94, poz.
426 oraz z 2014 r. poz. 933), a także pkt 2 Decyzji Nr 13/SG Ministra Obrony
Narodowej z dnia 25 stycznia 2021 r. w sprawie wprowadzenia do użytku Zasad
planowania, opracowywania i wprowadzania dokumentów standaryzacji
operacyjnej Sił Zbrojnych RP – DA-01(B) upoważniającego Szefa Sztabu
Generalnego WP do wprowadzania dokumentów oznaczonych cechą „…../SG”
do użytku w formie decyzji w imieniu Ministra Obrony Narodowej ustala się,
co następuje
1. Wprowadza się do użytku w resorcie obrony narodowej z dniem 02 stycznia
2024 r. Program strzelań z broni strzeleckiej – DU-7.0.8 stanowiący załącznik
do decyzji.
2. Traci moc: rozkaz Szefa Sztabu Generalnego WP Nr 167/Szkol./P7 z dnia
21 lutego 2012 roku wprowadzający Program strzelań z broni strzeleckiej –
sygn. Szkol. 857/2012 i rozkaz Szefa Sztabu Generalnego WP
Nr 1316/Szkol./P7 z dnia 11 grudnia 2013 roku wprowadzający zmiany
do Programu strzelań z broni strzeleckiej – sygn. Szkol. 857/2012.
3. Decyzja wchodzi w życie z dniem podpisania.
z upoważnienia Ministra Obrony Narodowej
SZEF
SZTABU GENERALNEGO WP
/-/ generał Rajmund T. ANDRZEJCZAK
2
DU-7.0.8
SPIS TREŚCI
Strona
WSTĘP .................................................................................................................9
ROZDZIAŁ 1 POSTANOWIENIA OGÓLNE
0101. Wskazówki organizacyjno-metodyczne .....................................................11
0102. Ocena wyszkolenia....................................................................................18
0103. Porządek podczas strzelań .......................................................................19
0104. Obowiązki osób funkcyjnych .....................................................................25
0105. Zasady bezpieczeństwa ............................................................................34
ROZDZIAŁ 2 ĆWICZENIA I STRZELANIA
PODROZDZIAL I – ZAŁOŻENIA DO OPRACOWANIA ZBIORU
ĆWICZEŃ I STRZELAŃ
0201. Założenia do ćwiczeń w obserwacji ...........................................................41
0202. Założenia do opracowania warunków ćwiczeń przygotowawczych do
strzelania z broni strzeleckiej oraz z użyciem trenażerów.........................43
0203. Założenia do opracowania ćwiczeń przygotowawczych w rzucaniu
granatami ręcznymi ..................................................................................46
PODROZDZIAŁ II – STRZELANIA SPRAWDZAJACE
0204. Strzelania sprawdzające z karabinka ........................................................51
0205. Strzelania sprawdzające z karabinka granatnika, granatnika
podwieszanego, samodzielnego oraz granatów nasadkowych .................76
0206. Strzelania sprawdzające z pistoletu wojskowego ......................................79
0207. Strzelania sprawdzające z pistoletu maszynowego ..................................91
0208. Strzelania sprawdzające z karabinu maszynowego ................................106
0209. Strzelania sprawdzające z granatnika przeciwpancernego .....................118
0210. Strzelania sprawdzające z karabinu wyborowego ...................................129
0211. Strzelania sprawdzające z 40 mm granatnika MK-19 ..............................148
0212. Strzelania sprawdzające z 60 mm moździerza LM – 60 D. .....................150
0213. Strzelania sprawdzające z 60 mm moździerza LRM-60 wz.99 ANTOS
i LMP-2017 ............................................................................................153
PODROZDZIAŁ III – STRZELANIA WARTOWNICZE
0214. Strzelanie wartownicze z karabinka/pistoletu maszynowego ..................156
PODROZDZIAŁ IV – RZUT GRANATEM
0215. Rzucanie granatami ręcznymi na odległość w różnych postawach ........158
0216. Rzut granatem ręcznym w marszu .........................................................158
0217. Rzut granatem ręcznym z wozu bojowego .............................................159
3
DU-7.0.8
0218. Rzut granatem bojowym ........................................................................ 160

PODROZDZIAŁ V – STRZELANIA SYTUACYJNE – ZAŁOŻENIA
ZAŁĄCZNIK A LISTA WYNIKÓW STRZELAŃ Z BRONI
STRZELECKIEJ ................................................................... 165
ZAŁĄCZNIK B RZUTNIA GRANATÓW BOJOWYCH (WARIANT) .............. 167
ZAŁĄCZNIK C REGULAMIN ZDOBYWANIA WOJSKOWEJ ODZNAKI
STRZELECKIEJ ................................................................... 169
ZAŁĄCZNIK D WZÓR PROTOKOŁU ZAGUBIONYCH ŁUSEK................... 173
ZAŁĄCZNIK E PROPOZYCJA UKŁADU „ZBIORU ĆWICZEŃ I STRZELAŃ
DLA JW/BATALIONU/DYWIZJONU/SAMODZIELNEJ
KOMPANII (RÓWNORZĘDNEGO) NA …. ROK” ................ 175
ZAŁĄCZNIK F PROPOZYCJA UKŁADU „ZBIORU ĆWICZEŃ
I STRZELAŃ DLA JW. WS/WOT/OSŻW NA …. ROK” ....... 177
ZAŁĄCZNIK G ŚREDNIE NORMY ZUŻYCIA AMUNICJI
DO ZNISZCZENIA (TRAFIENIA) JEDNEGO CELU ............ 181
ZAŁĄCZNIK H PRZYKŁAD KONSTRUOWANIA ĆWICZEŃ
PRZYGOTOWAWCZYCH DO STRZELAŃ
SPRAWDZAJĄCYCH NA ZAKOŃCZENIE
POSZCZEGÓLNYCH OKRESÓW SZKOLENIA .................. 183
ZAŁĄCZNIK I WZORY ZNAKÓW OSTRZEGAWCZYCH ........................... 189
ZAŁĄCZNIK J ANALIZA ZDARZEŃ/WYPADKÓW PODCZAS
SZKOLENIA OGNIOWEGO ................................................. 191
SŁOWNIK TERMINÓW I DEFINICJI ............................................................... 195
LISTA AKRONIMÓW I SKRÓTÓW ................................................................. 199
WYKAZ DOKUMENTÓW ODNIESIENIA ........................................................ 201
ARKUSZ ZMIAN .............................................................................................. 202
4
DU-7.0.8
SPIS RYSUNKÓW
Strona

Rysunek 2-1. Schemat ustawienia pola tarczowego do strzelania
sprawdzającego nr 1 z karabinka ...............................................53
sprawdzającego nr 6 z karabinka – wariant ...............................63
sprawdzającego nr 1 z PW ........................................................80
sprawdzającego nr 1 z PM .........................................................93
sprawdzającego nr 2 z PM .........................................................95
5
DU-7.0.8

sprawdzającego nr 3 z PM ........................................................ 97
sprawdzającego nr 4 z PM ........................................................ 99
sprawdzającego nr 5 z PM ...................................................... 101
sprawdzającego nr 6 z PM – wariant....................................... 103
sprawdzającego nr 7z PM – wariant........................................ 106
sprawdzającego nr 1 z km - wariant ........................................ 108
sprawdzającego nr 2 z km – wariant ....................................... 112
sprawdzającego nr 3 z km – wariant ....................................... 117
sprawdzającego nr z granatnika ppanc. – wariant................... 119
sprawdzającego nr 2 z granatnika ppanc. – wariant................ 121
Rysunek 2-28 Schemat ustawienia pola tarczowego do strzelania
Rysunek 2-32. Szkic strzelania sprawdzającego nr 5 z kbw
małego zasięgu - wariant ........................................................ 137
małego zasięgu- wariant ......................................................... 139
średniego zasięgu – wariant .................................................... 142
średniego zasięgu – wariant .................................................... 144
dużego zasięgu – wariant ........................................................ 147
Rysunek 2-37. Szkic strzelania sprawdzającego nr 1 z MK-19 – wariant ........ 148
6
DU-7.0.8
Rysunek 2-38. Szkic strzelania sprawdzającego nr 2 z MK-19 – wariant ........150

ZAŁĄCZNIK H PRZYKŁAD KONSTRUOWANIA ĆWICZEŃ
PRZYGOTOWAWCZYCH DO STRZELAŃ SPRAWDZAJĄCYCH
NA ZAKOŃCZENIE POSZCZEGÓLNYCH OKRESÓW
SZKOLENIA
Rysunek H-1. Schemat ustawienia pola tarczowego do ćwiczenia
w I okresie szkolenia ................................................................. 184
w II okresie szkolenia ................................................................ 187
ZAŁĄCZNIK I WZORY ZNAKÓW OSTRZEGAWCZYCH
Rysunek I-1. Znaki ostrzegawcze stosowane na obiektach szkoleniowych

z wykorzystaniem urządzeń i laserowych symulatorów strzelań
(WG PN- 91/T- 06700) .............................................................. 189
Rysunek I-2. Wzór oznakowania strefy zagrożenia hałasem
(Podstawa: Dz.U. 1997 poz. 129;844 rozdział 5. § 78 i § 79.) .. 189
ZAŁĄCZNIK J ANALIZA ZDARZEŃ/WYPADKÓW PODCZAS SZKOLENIA
OGNIOWEGO
Rysunek J-1. Ochrona język spustowego ...................................................... 193
Rysunek J-2. Prawdopodobna przyczyna ściągnięcia języka spustowego
(wariant 1) ................................................................................. 193
Rysunek J-3. Prawdopodobna przyczyna ściągnięcia języka spustowego
(wariant 2) ................................................................................. 194
7
DU-7.0.8
SPIS TABEL
Strona

Tabela 2-1. Zasady oceny wykonania zadania ogniowego
(strzelanie sprawdzające nr 1)................................................... 151
(strzelanie sprawdzające nr 2)................................................... 152
8
DU-7.0.8
WSTĘP
1. Program strzelań z broni strzeleckiej – DU-7.0.8 jest dokumentem

przeznaczonym do organizacji oraz prowadzenia strzelań i ćwiczeń, a także
sprawdzania umiejętności prowadzenia celnego ognia z broni strzeleckiej
przez żołnierzy w różnorodnych warunkach.
2. DU-7.0.8 będzie miał zastosowanie w RON i jest przeznaczony dla wszystkich

dowódców poziomu taktycznego, wykładowców oraz organizatorów szkolenia
strzeleckiego w jednostkach wojskowych (JW), jednostkach szkolnictwa
wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW),
instytucjach, komórkach wewnętrznych i jednostkach organizacyjnych RON.
3. DU-7.0.8 jest dokumentem trzeciego poziomu w architekturze dokumentów

doktrynalnych z obszaru szkolenia, bezpośrednio podporządkowanym
znajdującej się w procesie opracowania Doktrynie szkolenia Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej – D-7(B).
9
DU-7.0.8
STRONA PUSTA
10
DU-7.0.8
ROZDZIAŁ 1
POSTANOWIENIA OGÓLNE
0101. Wskazówki organizacyjno-metodyczne
1. Program strzelań z broni strzeleckiej – DU-7.0.8. stanowi podstawę

do opracowania Zbioru ćwiczeń i strzelań dla JW/ batalionu/ dywizjonu/
samodzielnej kompanii (równorzędny)... na rok, zwany dalej Zbiorem ćwiczeń.
2. W programie zostały omówione:
1) założenia do opracowania ćwiczeń przygotowawczych:
a. w obserwacji,
b. do strzelania z broni strzeleckiej oraz z użyciem trenażerów,
c. w rzucaniu granatami ręcznymi;
2) strzelania sprawdzające;
3) strzelania wartownicze;
4) strzelania sytuacyjne – założenia.
3. Dowódca jednostki wojskowej (JW) jest uprawniony do wprowadzania ćwiczeń

przygotowawczych, strzelań sytuacyjnych, w tym z użyciem broni nie będącej
na etatowym wyposażeniu, a także przy wykorzystaniu granatów1, zgodnie
z założeniem do:
– ćwiczeń taktycznych z wojskami,
– zajęć programowych (z taktyki i szkolenia strzeleckiego/ogniowego)
nieujętych w powyższym programie ani w Zbiorze ćwiczeń – według
uzasadnionych potrzeb. Warunki wprowadzonego strzelania zobowiązany
jest podać w rozkazie dziennym dowódcy JW.
4. Dowódca JW jest uprawniony do wprowadzenia dodatkowych figur bojowych2,

ich kształtów i kolorów, które zobowiązany jest określić we wzorze
stanowiącym załącznik do „Zbioru ćwiczeń”.
1 Wszystkich granatów, przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa.

2 Zgodnie z dokumentem uzupełniającym Albumu tarcz i figur bojowych – DU-7.5.1 (sekcja 0103, pkt 11).
11
DU-7.0.8
5. Opracowany Zbiór ćwiczeń należy wprowadzić rozkazem dziennym

dowódcy JW.
6. W uzasadnionych przypadkach dowódca JW jest uprawniony

do wprowadzania zmian w Zbiorze ćwiczeń (np. ze względu na zmianę
zadania rocznego dla danego pododdziału lub ze względu na nowe sytuacje
zaistniałe w trakcie wykonywania zadań).
7. W celu właściwej realizacji postanowień programu strzelań należy:
1) posiadać wiedzę z zakresu teorii i zasad strzelania z broni strzeleckiej,

umieć posługiwać się uzbrojeniem będącym na wyposażeniu etatowym
pododdziału oraz uzbrojeniem nie będącym na wyposażeniu pododdziału,
a używanym do realizacji szkolenia;
2) systematycznie prowadzić zajęcia ze szkolenia ogniowego/strzeleckiego;
3) efektywnie wykorzystywać bazę szkoleniową, urządzenia szkolno-

treningowe;
4) utrzymywać w stałej sprawności technicznej sprzęt i uzbrojenie.
8. Kontrola wyszkolenia strzeleckiego/ogniowego obejmuje strzelania

i ćwiczenia zrealizowane w danym etapie/okresie szkolenia.
9. Zabrania się upraszczania (ułatwiania) strzelań zawartych w niniejszym

dokumencie, a także używania większej liczby amunicji, niż przewidziano
to w warunkach strzelań. Ponadto w trakcie prowadzenia kontroli zabrania się
powtarzania strzelania w celu uzyskania wyższej oceny (z wyjątkiem sytuacji
opisanych w sekcji 0101, pkt. 11, ppk 1-5).
10. Strzelania nie zalicza się (wystawia się ocenę niedostateczną), jeżeli podczas
strzelania strzelający narusza zasady bezpieczeństwa3, prowadzi ogień do nie
swojego celu oraz nie przestrzega warunków określonych we wskazówkach
do strzelania.
11. W czasie jednych zajęć ze szkolenia ogniowego/strzeleckiego, w celu

podniesienia kondycji strzeleckiej, dopuszcza się wielokrotne wykonanie
3 Termin „zasady bezpieczeństwa” jest równoznaczny z terminem „warunki bezpieczeństwa”.
12
DU-7.0.8
danego strzelania (z wyjątkiem strzelań sprawdzających). Decyzję

o powtórzeniu strzelania podejmuje kierownik zajęć/strzelania. Kierownik
zajęć/strzelania ewidencjonuje wyniki strzelania. Ostatnie wielokrotnie
powtarzane strzelanie, prowadzone według tych samych warunków
z danego rodzaju broni, jest strzelaniem ocenianym. Strzelania sprawdzające
można powtórzyć w przypadku:
1) zaistnienia niesprawności urządzeń strzelnicy podczas strzelania;
2) wystąpienia niesprawności broni lub amunicji, których nie można było

wykryć lub usunąć przed i w trakcie strzelania;
3) gdy do figury (celu) strzelającego, ogień prowadził inny strzelający;
4) nagłej zmiany warunków atmosferycznych uniemożliwiających obserwację

celów (prowadzenie ognia);
5) zaistnienia warunków, które spowodowały przerwanie strzelania,

niewynikających; z winy strzelającego (szkolonego/sprawdzanego).
12. Strzelanie ocenia się na podstawie trafień w cel pociskami poprzez:
1) rejestrację trafień celów;
2) bezpośrednie oględziny celów;
3) obserwację celów;
4) dźwięk trafienia celu akustycznego.
13. Podczas oceny strzelania trafienia pociskami odbitymi zalicza się na równi
z trafieniami bezpośrednimi.
14. Przy ocenie strzelania do figur bojowych z pierścieniami oraz tarcz

specjalnych zalicza się bezpośrednie trafienie (trafienie w pierścień/krawędź
liczy się na niekorzyść strzelającego).
15. Podczas oceny rzutu granatem ręcznym (bojowym lub ćwiczebnym) za punkt
trafienia przyjmuje się miejsce wybuchu granatu bojowego, ćwiczebnego4,
4 Posiadającego nabój „dym-błysk”.
13
DU-7.0.8
a w czasie rzucania granatem treningowym lub ćwiczebnym bez naboju

„dym-błysk” – miejsce uderzenia granatu o ziemię lub w cel. Nie zalicza się
rzutu, jeśli w czasie wykonywania rzutu nie została wyjęta zawleczka
z zapalnika. W takim przypadku po dodatkowym przeszkoleniu żołnierza
ćwiczenie (rzut) należy powtórzyć.
16. W strzelaniach sprawdzających, podczas których rodzaj ognia określa

strzelający, wydaje się naboje z pociskami zwykłymi i smugowymi
w stosunku 3:15 (czyli: trzy „zwykłe” i jeden „smugowy”). Jeżeli obowiązuje
zakaz strzelania amunicją smugową, lub występują inne przyczyny
uniemożliwiające jej wykorzystanie, to za jeden nabój smugowy nalicza się
dwa naboje zwykłe.
17. Dopuszcza się realizację strzelań przez szkolonych z innych rodzajów

uzbrojenia niż etatowo im przydzielone (po przeszkoleniu z obsługi danego
rodzaju uzbrojenia) w ramach zamienności funkcji w pododdziałach oraz
przekwalifikowania, szkolenia do nowej specjalności wojskowej zgodnie
z nadanym przydziałem mobilizacyjnym. Decyzję w tej sprawie podejmuje
dowódca pododdziału, mając na uwadze etap szkolenia oraz zadanie
szkoleniowe na rok pododdziału i ogłasza ją w rozkazie dziennym
pododdziału.
18. W zakresie warunków strzelania sprawdzającego strzelający powinien znać

jedynie liczbę figur bojowych, a jeżeli te same cele pojawiają się wielokrotnie –
również liczbę ich ukazań, czas, liczbę amunicji oraz schemat zmian
stanowisk i postaw strzeleckich.
19. W zależności od przyjętych celów szkoleniowych 6 przed przystąpieniem

do ćwiczeń przygotowawczych zezwala się kierownikowi strzelania zapoznać
szkolonych z rozmieszczeniem celów w terenie i podać do nich odległości.
Podczas ćwiczeń przygotowawczych kierownikowi strzelania zezwala się
na podawanie uchyleń pocisków względem celu (np.: w prawo, w lewo, krótki,
długi, w celu) bez podawania ich wartości.
5 Nie dotyczy amunicji pakowanej fabrycznie do taśm lub magazynków.
6 Zezwala się na podanie odległości do celów w trakcie odbywania ćwiczeń przygotowawczych podczas
nauki prowadzenia ognia w pierwszym okresie/etapie szkolenia.
14
DU-7.0.8
20. Zabrania się pokazywania rozmieszczenia celów i korygowania ognia

przez kierownika strzelania oraz pozostałe osoby funkcyjne strzelania
w strzelaniach sprawdzających, wartowniczych i sytuacyjnych
realizowanych jako strzelania sprawdzające.
21. Strzelania z broni zespołowej wykonuje się w składzie obsługi. Celowniczy

i pomocnik wykonują strzelanie – zgodnie z warunkami strzelania – i obaj
podlegają ocenie. Pomocnik prowadzi dodatkowo obserwację przedpola.
Podczas strzelania pomocnikowi zezwala się na podawanie uchyleń pocisków
względem celu. W pododdziałach, w których występuje tylko celowniczy
prowadzi on ogień indywidualnie7.
22. Strzelanie z broni wyborowej prowadzi się w parze (strzelec z obserwatorem8),

o ile warunki strzelania nie stanowią inaczej.
23. Amunicję niezbędną do strzelań (ćwiczeń), jeżeli nie podano jej liczby
w warunkach strzelania, oblicza się wykorzystując tabele – średnie normy
zużycia amunicji do zniszczenia (trafienia) jednego celu9.
24. Na strzelnicach (pasach taktycznych) obowiązują następujące oznaczenia:
1) linia wyjściowa (LW) – określająca miejsce strzelającego przed

rozpoczęciem strzelania;
2) linia otwarcia ognia (LOO) – określająca miejsce, od którego można

rozpocząć prowadzenie ognia;
3) linia przerwania ognia (LPO) – miejsce w którym należy bezwzględnie

przerwać ogień.
25. Podczas strzelań z broni strzeleckiej linię wyjściową (LW) wyznacza się
w odległości 10 m od linii otwarcia ognia (LOO). Natomiast podczas strzelań
z granatników LW wyznacza się w odległości 30 m od LOO. Powyższe linie
oznacza się wyraźnie widocznymi znakami (w nocy światłami), LW – białymi,
LOO – czerwonymi, LPO – zielonymi. W przypadku organizowania strzelań na
7 Jeżeli dopuszcza taką możliwość instrukcja uzbrojenia, z którego prowadzony jest ogień.
8 Nie dotyczy Wojsk Obrony Terytorialnej.
9 Załącznik G.
15
DU-7.0.8
strzelnicach modułowych, kontenerowych lub na innych obiektach (terenach

przygodnych) dopuszcza się skrócenie odległości między LW a LOO przy
bezwzględnym zachowaniu zasad bezpieczeństwa.
26. Punkt amunicyjny do strzelania urządza się przed LW lub w rejonie

wyjściowym określonym przez kierownika zajęć.
27. Jeżeli warunki strzelania nie określają inaczej, to cele przewidziane

do trafienia w pierwszej kolejności ukazują się po 30 s od komendy lub
sygnału do rozpoczęcia działania (prowadzenia ognia).
28. Czas strzelania liczy się od komendy lub sygnału kierownika strzelania
do rozpoczęcia działania (prowadzenia ognia), a kończy się po trafieniu celu
(ukryciu się, zakończeniu ruchu lub upływie czasu określonego
w warunkach strzelania), który w warunkach strzelania określony został jako
ostatni przewidziany do rażenia.
29. Odległość do celów mierzy się od LOO/stanowiska ogniowego do miejsca

stałego ustawienia celu, a w przypadku celów ruchomych – do najdalszego
ich położenia.
30. Figury bojowe ustawia się bez prześwitu (widocznego ze stanowiska

ogniowego) z wyjątkiem ustawionych na płozach. Dopuszcza się prześwit
równy wysokości płóz (nie więcej niż 50 cm). Ponadto ustawia się je
w sektorze nie szerszym niż 01-00 (sto tysięcznych), tj. 6 (sześć stopni)
mierzone od LOO. Figury bojowe muszą odpowiadać kształtom i kolorom
określonym we wzorach umieszczonych w dokumencie uzupełniającym Album
tarcz i figur bojowych – DU-7.5.1 i/lub w załączniku do Zbioru ćwiczeń10.
31. Prędkość poruszania się celów ruchomych imitujących pojazdy powinna

wynosić: 12–16 km/h (na Placu Ćwiczeń Ogniowych /PCO/ nie mniej niż
25-30 cm/s czyli 1-1,1 km/h), a celów imitujących piechotę 7-10 km/h. Cele
ruchome imitujące pojazdy ustawia się na ogół po jednym na każdym torze
(drodze). Jeżeli na jednym torze poprzecznym lub skośnym umieszcza się
dwa cele, to odstęp między nimi – mierzony z LOO – powinien wynosić
10 Nie dotyczy strzelań sytuacyjnych.
16
DU-7.0.8
co najmniej 00-10 (dziesięć tysięcznych), tj. 0,6 (sześć dziesiątych stopnia).

Do celów ruchomych poruszających się ruchem poprzecznym lub skośnym
należy stosować figury bojowe o projekcji bocznej. W ruchu skośnym
płaszczyznę figury bojowej ustawia się równolegle do LOO.
32. W nocy strzelanie prowadzi się do celów oświetlanych11, demaskujących się12

(np. błyskami), niedemaskujących się z wykorzystaniem etatowych środków
pododdziałów oraz podświetlenia podziałek celownika (nasadek
samoświecących).
33. Podczas strzelań zezwala się na używanie oświetlenia taktycznego.
34. Jeżeli strzela się do celów oświetlanych, do których możliwe jest prowadzenie
oceny odległości do celu sposobem „na oko” oraz wycelowanie broni w cel,
to do ich oświetlania stosuje się naboje (pociski) oświetlające lub elektryczne
źródła światła. Jeżeli mimo oświetlenia celu, użycia promiennika podczerwieni
lub ciepła cel jest niewidoczny, strzelania nie prowadzi się.
35. Podczas strzelań w nocy na każdej strzelnicy w głębi pola tarczowego ustawia
się główny dozór świetlny13 wyraźnie wskazujący ogólny kierunek strzelania
oraz dozory świetlne wskazujące granicę lewego i prawego pasa ognia,
różniące się od świateł urządzeń strzelnicy (dopuszcza się wykorzystywanie
światła chemicznego).
36. W przypadku, gdy warunki atmosferyczne (mgła, zamieć itp.) ograniczają

widoczność i nie widać celu z odległości określonych dla danych warunków
strzelań – strzelań nie prowadzi się. Decyzję o zaniechaniu strzelania
lub o jego przerwaniu podejmuje kierownik strzelania po konsultacji
z kierownikiem strzelnicy (obiektu).
37. Strzelnice, teren i sytuację tarczową przygotowuje kierownik strzelnicy

lub obiektu szkoleniowego – na podstawie wytycznych kierownika strzelania
oraz zgodnie z warunkami strzelania (ćwiczenia). Wszystkie prace
związane z przygotowaniem strzelnicy powinny być zakończone w czasie
11 Poprzez oświetlanie rozumie się wykorzystanie oświetlających środków bojowych.

12 Imitacja strzałów (amunicja ślepa lub błyski światła elektrycznego), promienniki ciepła i podczerwieni.
13 Nie dotyczy strzelnic posiadających kulochwyt główny.
17
DU-7.0.8
umożliwiającym kierownikowi strzelania przyjęcie pola tarczowego przed

rozpoczęciem zajęć.
38. Kierownik strzelania oraz pozostałe osoby funkcyjne mogą realizować

strzelania i rzut granatem, osobiście wykonując czynności określone
w warunkach strzelania/ćwiczenia, przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa
oraz zabezpieczenia medycznego.
0102. Ocena wyszkolenia
1. Ocena poziomu wyszkolenia strzeleckiego/ogniowego służy do określenia

stopnia przygotowania żołnierza do wykonywania zadań bojowych oraz
śledzenia postępów umiejętności strzeleckich w celu przejścia do kolejnego
etapu, jakimi są strzelania sprawdzające, sytuacyjne oraz zespołowe/
indywidualne w składzie pododdziału (dr/pl/sekcji/grupy…).
2. Strzelania ocenia się zgodnie z warunkami strzelania określającymi sposób

oceny, tj. według czterostopniowej skali ocen: 5, 4, 3, 2 lub dwustopniowej –
„zaliczył/nie zaliczył” – określonej w warunkach strzelania.
3. Ocenę wyszkolenia strzeleckiego/ogniowego ze strzelań ustala się

na podstawie średniej arytmetycznej określonej z dokładnością do jednej
setnej w następujący sposób:
1) bardzo dobra (bdb) – średnia arytmetyczna wynosi co najmniej 4,51;
2) dobra (db) – średnia arytmetyczna wynosi co najmniej 3,51;
3) dostateczna (dst) – średnia arytmetyczna wynosi co najmniej 2,51.
4. Ocenę wyszkolenia strzeleckiego/ogniowego według dwustopniowej skali

ocen ustala się na podstawie ilości trafień/punktów określonych w warunkach
strzelań dla danego strzelania. Warunkiem otrzymania pozytywnej oceny
za przedmiot, zagadnienie, strzelanie (ćwiczenia w rzucaniu granatami
ręcznymi, strzelania sprawdzające z broni strzeleckiej; znajomość broni, zasad
strzelania oraz umiejętność wykonywania norm szkoleniowych) jest uzyskanie
co najmniej 80% ocen pozytywnych przez pododdział.
18
DU-7.0.8
5. W przypadku oceniania w skali czterostopniowej dwóch strzelających

(przedmiot lub zagadnienie), ogólną ocenę ustala się przy zastosowaniu
następującącej zasady: jeżeli jest jedna ocena „niedostateczna”, ogólna ocena
jest „dostateczna” pod warunkiem, że druga ocena jest co najmniej „dobra”.
W przypadku, gdy ocenia się trzech lub czterech strzelających, to ogólną
ocenę ustala się przy zastosowaniu następującej zasady: jeżeli jest jedna
ocena „niedostateczna”, ogólna ocena jest „dostateczna” pod warunkiem,
że pozostałe oceny są pozytywne.
6. W przypadku zastosowania dwustopniowej skali ocen w stosunku do dwóch,

trzech lub czterech strzelających ogólną ocenę ustala się przy zastosowaniu
następującej zasady: ogólna ocena jest „zaliczył” pod warunkiem,
że wszystkie oceny są pozytywne (zaliczył).
7. Na zakończenie etapu szkolenia powinny zostać zrealizowane i zaliczone

na ocenę pozytywną obowiązujące strzelania sprawdzające, sytuacyjne
oraz ćwiczenia w rzucaniu granatami.
8. Ogólną ocenę pododdziału ustala się na podstawie średniej arytmetycznej

z ocen za poszczególne rodzaje strzelań (zrealizowanych w pododdziale
w toku szkolenia programowego) oraz ćwiczeń w rzucaniu granatami
ręcznymi.
9. Ocenę ogólną oddziału (samodzielnego pododdziału) za wyszkolenie

strzeleckie/ogniowe podczas kontroli ustala się na podstawie średniej
arytmetycznej ocen ze strzelań ze wszystkich rodzajów broni (zgodnie
z obowiązującym programem strzelań/Zbiorem ćwiczeń14). Ocenę
za strzelania z określonego rodzaju broni (jednego lub kilku) ustala się
na podstawie średniej arytmetycznej ocen wszystkich strzelań.
0103. Porządek podczas strzelań
1. Podczas strzelań i ćwiczeń wszystkie czynności porządkowe

i organizacyjne wykonuje się na komendę lub na umówiony sygnał kierownika
14 Dotyczy wszystkich rodzajów wojsk (RW), z wyłączeniem Wojsk Specjalnych (WS), Wojsk Obrony
Terytorialnej (WOT) i Oddziałów Specjalnych Żandarmerii Wojskowej (OSŻW), które ocenia się tylko
na podstawie strzelań/ćwiczeń zawartych w Zbiorach ćwiczeń ... .
19
DU-7.0.8
strzelania/zajęć/ćwiczenia, a czynności wynikające z opisu ćwiczenia

strzelający wykonują samodzielnie. Komendy i sygnały podaje się głosem,
przez techniczne środki łączności, inne urządzenia lub znaki umowne.
W przypadku strzelań zespołowych kierownik strzelania podaje komendę
do rozpoczęcia strzelania. W dalszej części sekcją/obsługą (drużyną, grupą,
plutonem, kompanią) kieruje jej dowódca.
2. Podczas strzelań z broni strzeleckiej obowiązuje następujący porządek:
1) Po upewnieniu się o gotowości do strzelania obsługi strzelnicy,

sprawdzeniu ubezpieczeń i otrzymaniu zgody na strzelanie kierownik
strzelania podaje komendę „Uwaga – strzelanie!” – wszyscy strzelający
i osoby funkcyjne znajdujące się w strefie zagrożenia hałasem zakładają
ochronniki słuchu i wzroku.
2) Na komendę kierownika strzelania np.: „Zmiana pobrać amunicję”

lub „Amunicyjny wydać zmianie po... (określa liczbę) nabojów”
strzelający pobierają lub otrzymują amunicję, ładują ją do magazynków
według wytycznych prowadzącego strzelanie. Amunicja może być wydana
w magazynkach (taśmach). Magazynki wkłada się do toreb, ładownic,
kieszeni kamizelek taktycznych. Amunicję do karabinków-granatników
i granatników ładuje się do toreb i noszaków. Skrzynki z amunicją dołącza
się do karabinu. Po wydaniu zmianie amunicji, kierownik punktu
amunicyjnego melduje np.: „Wydałem zmianie … nabojów” podając
sumę wydanej amunicji.
3) Na komendę kierownika strzelania np.: „Zmiana (strzelający) na linii

wyjściowej – zbiórka”15 zmiana (strzelający) ustawia się na LW. Broń
musi być zabezpieczona16 bez dołączonego magazynka, taśmy.
4) Po zakończeniu powyższych czynności na komendę kierownika strzelania

„Zmiana (strzelający) – naprzód”/„ognia” lub umówiony sygnał zmiana,
(strzelający) zajmuje stanowisko ogniowe. Po zajęciu stanowisk
15 Przy strzelaniach na krótkie odległości i ładowaniu broni na LOO można wykonać zbiórkę bezpośrednio
na LOO z pominięnciem LW.
16 Jeżeli rozwiązania konstrukcyjne broni pozwalają na jej zabezpieczenie.
20
DU-7.0.8
ogniowych zmiana (strzelający) przygotowuje się do strzelania – ładuje

broń17, prowadzi obserwację przedpola lub wyznaczonego sektora,
a po wykryciu celu samodzielnie prowadzi ogień, chyba że warunki
strzelania określają inaczej (dotyczy całego punktu 4).
5) Jeżeli warunki przewidują zmianę stanowiska ogniowego lub postawy

strzeleckiej, to strzelający po zniszczeniu/trafieniu (ukryciu) celu
zabezpiecza broń i z wylotem lufy skierowanym w bezpieczną stronę
samodzielnie zmienia stanowisko i/lub postawę strzelecką. Po zmianie
postawy lub stanowiska strzelający prowadzi ogień do następnego celu.
6) Jeżeli podczas strzelania nastąpi uszkodzenie (niesprawność) broni

lub amunicji, strzelający samodzielnie je usuwa i prowadzi dalej ogień.
W razie niemożliwości usunięcia podnosi rękę i melduje – „Zacięcie”.
7) W sytuacji, gdy strzelający nie zdąży oddać kolejnych strzałów i padnie

komenda „STOP” (dźwięk gwizdka lub timera), strzelający przerywa
strzelanie, kontroluje cel, broń, otoczenie i przyjmuje postawę „niskiej
gotowości”.
8) Po zakończeniu strzelania strzelający zabezpiecza broń, a kierownik

podaje komendy: „Przerwij ogień”, „Rozładuj”, „Przejrzyj broń”.
Strzelający samodzielnie przegląda broń – odłącza magazynek lub taśmę,
odwodzi zamek/suwadło w tylne położenie, sprawdza komorę nabojową,
zwalnia zamek/suwadło (lub blokadę zamka), oddaje celowany strzał
w kierunku pola tarczowego lub w strefę bezpieczną i jeżeli zezwala
na to budowa broni, zabezpiecza ją. Przegląd broni nadzoruje kierownik
strzelania.
W przypadku strzelania przez żołnierzy niezawodowych 18 kierownik
podaje komendy: „Przerwij ogień”, „Rozładuj”, „Do przejrzenia broń”.
Żołnierz odłącza magazynek, odwodzi zamek/suwadło w tylne położenie,
natomiast kierownik strzelania/rozjemca ogniowy sprawdza komorę
nabojową i oznajmia „Przejrzałem”, wówczas strzelający zwalnia zamek
17 Ładowanie broni może odbywać się również na komendę „Ładuj” zgodnie ze wskazówkami strzelania.
18 W opisie warunków strzelań zarówno w rozdziale VII niniejszego programu, jak i w Zbiorach ćwiczeń ...
należy dostosować komendy.
21
DU-7.0.8
(lub blokadę zamka), oddaje celowany strzał w kierunku pola tarczowego

lub strefę bezpieczną i zabezpiecza broń.
9) Po rozładowaniu broni kierownik podaje komendy, np.: „Powstań”,

„Na linię wyjściową – marsz”. Na komendę kierownika strzelania,
niewystrzeloną amunicję strzelający zdaje kierownikowi punktu
amunicyjnego. Po przeglądzie można prowadzić strzelających
do tarczy, w celu omówienia wyników.
10) Jeżeli strzelający realizują kilka następujących po sobie strzelań,

ćwiczeń przygotowawczych z takich samych rodzajów broni
na jednej osi, to dopuszcza się rozliczanie amunicji po zakończeniu
ostatniego z nich.
11) Po zakończeniu strzelań przez pododdział kierownik zajęć/strzelania

podaje komendę: „Koniec strzelań”, na którą strzelający i osoby
funkcyjne zdejmują ochronniki słuchu i wzroku.
12) W czasie strzelania w maskach przeciwgazowych komendę „Maski –

włóż” podaje się na LW po wydaniu lub pobraniu amunicji, natomiast
„Maski – zdejmij” po zakończeniu strzelania.
13) Niewykorzystane w trakcie szkolenia środki bojowe oraz elementy

pozostałe po ich zużyciu strzelający przekazuje na punkt amunicyjny;
w przypadku łusek zezwala się na ich zebranie i przekazanie kierownikowi
punktu amunicyjnego po zakończeniu strzelań przez pododdział.
14) Podczas strzelań w ruchu, w zależności od potrzeb do nadzorowania

strzelających, wyznacza się rozjemcę lub rozjemców ogniowych
(wyznaczonych w rozkazie dziennym dowódcy JW). Kierownik strzelania
obserwuje przebieg strzelania z LOO lub ze stanowiska dowodzenia
i ewentualnie koryguje sterowanie polem tarczowym. Kierownik strzelania
może być jednocześnie rozjemcą ogniowym, jeżeli nie narusza to zasad
bezpieczeństwa.
3. Organizację rzutu granatem, zabezpieczenie materiałowo-techniczne,

zabezpieczenie medyczne, czynności osób funkcyjnych należy prowadzić
22
DU-7.0.8
(realizować) zgodnie z obowiązującymi w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej

Polskiej (SZ RP) instrukcjami dotyczącymi użytkowania (wykorzystania)
granatów ręcznych lub instrukcjami producenta.
4. Podczas rzucania granatami bojowymi i ćwiczebnymi obowiązuje

następujący porządek:
1) Kierownik ćwiczenia sprawdza, czy szkoleni znają warunki ćwiczenia,

zasady bezpieczeństwa oraz obchodzenia się z granatami, po czym
zapoznaje ich z przebiegiem ćwiczenia, rozmieszczeniem punktów
i stanowisk na rzutni granatów (wariant – Załącznik B) oraz omawia
sposób zachowania się na rzutni.
2) Pododdział wchodzi do schronu, którego nie wolno opuszczać bez zgody

kierownika schronu odpowiedzialnego za przestrzeganie ustalonego
porządku i warunków bezpieczeństwa w schronie (kierownik schronu jest
wyznaczany w rozkazie dziennym dowódcy JW i podlega kierownikowi
ćwiczenia).
3) W przypadku Wojsk Specjalnych (WS), Wojsk Obrony Terytorialnej (WOT)

oraz Oddziałów Specjalnych Żandarmerii Wojskowej (OSŻW) pododdział
zajmuje miejsce wskazane przez kierownika zajęć lub przyjmuje szyk
zgodnie z procedurami operacyjnymi, przy zachowaniu ustalonego
porządku taktycznego oraz warunków bezpieczeństwa.
4) Po osiągnięciu gotowości do rzutów na przedpiersiu okopu lub na wozie

bojowym19, z którego prowadzi się rzut, ustawia się czerwoną chorągiew.
5) Na komendę kierownika ćwiczenia (dwa sygnały dźwiękowe gwizdkiem

lub za pomocą środków łączności) następuje przemieszczenie żołnierzy
po trasie: schron – punkt wydawania granatów (PWG) – punkt wydawania
zapalników (PWZ) – punkt wyczekiwania (PW) – stanowisko ogniowe
(SO) – punkt obserwacyjny (PO) – schron. Trasę przemieszczenia
żołnierzy dostosowuje się do możliwości obiektu. Kierownicy punktów
czerwoną chorągiewką sygnalizują gotowość punktu do realizacji rzutu
19 Z wozów bojowych nie wykonuje się rzutu granatem bojowym.
23
DU-7.0.8
na SO.
6) Do rozpoczęcia cyklu zmian rzutu granatem kieruje się pięciu żołnierzy,

z których:
– pierwszy udaje się na SO,
– drugi pobiera granat oraz zapalnik i udaje się na SO,
– trzeci pobiera granat oraz zapalnik i udaje się na PW,
– czwarty pobiera granat i udaje się na PWZ,
– piąty udaje się na PWG.
7) Kierownik ćwiczenia po dokonaniu sprawdzenia czy we wszystkich

punktach znajdują się czerwone chorągiewki/zapalona sygnalizacja koloru
czerwonego/inny ustalony sygnał – rozpoczyna szkolenie.
8) Granaty uzbraja się tylko na SO pod bezpośrednim nadzorem kierownika

ćwiczenia na komendę „Przygotować granat”.
9) Na komendę kierownika ćwiczenia (poprzedzoną jednym sygnałem

dźwiękowym gwizdkiem lub za pomocą środków łączności –
rozpoczęcie rzutu) „Do atakującej piechoty, granatem – ognia”
szkolony wykonuje rzut. Natychmiast po rzucie szkolony i kierownik
ćwiczenia chronią się za przednią ścianą SO.
10) Po wybuchu kierownik ćwiczenia daje sygnał dwa sygnały dźwiękowe

gwizdkiem (ukończenie rzutu) oraz podaje komendę dla szkolonego
„Do punktu obserwacyjnego – naprzód”. Rzucający granatem udaje się
na PO, skąd będzie obserwować wybuch granatu przez peryskop.
Szkolony, który przebywał na PO, (po sygnale kierownika ćwiczenia „dwa
gwizdki”) samodzielnie udaje się do schronu – kierownik schronu
czerwoną chorągiewką/zapaloną lampą sygnalizacyjną koloru
czerwonego/innym ustalonym sygnałem informuje o przybyciu kolejnego
szkolonego.
5. Podczas ćwiczeń i strzelań oraz rzutu granatem obowiązuje ubiór polowy

(ćwiczebny, specjalny), a ponadto ćwiczący i osoby funkcyjne (w zależności
od potrzeb):
24
DU-7.0.8
1) w czasie strzelań z broni strzeleckiej: mają wyposażenie zgodne

z decyzją kierownika zajęć/strzelania, który określa wyposażenie
w planie – konspekcie do zajęć;
2) w czasie rzucania granatami – występują w hełmach;
3) w czasie strzelań na obiektach garnizonowych i poligonowych,

w oznaczonych strefach (niebezpiecznego hałasu) oraz strzelnicach
niebędących w zasobach resortu obrony narodowej (RON)
i terenach przygodnych występują w ochronnikach słuchu
i wzroku (okulary/gogle balistyczne).
0104. Obowiązki osób funkcyjnych
1. Do kierowania strzelaniem (ćwiczeniem), wykonywania czynności

pomocniczych i zapewnienia bezpieczeństwa podczas strzelania wyznacza
się (obowiązkowo) – rozkazem dowódcy JW (co najmniej dzień przed
zajęciami) – następujące osoby funkcyjne:
1) kierownika strzelania/zajęć/ćwiczenia;
2) kierownika zabezpieczenia medycznego – wyznaczonego lekarza lub

pielęgniarkę20 (pielęgniarza) lub ratownika medycznego odpowiedzialnego
za zabezpieczenie medyczne strzelania lub rzutu granatem bojowym;
3) kierownika punktu amunicyjnego (wyznaczonego z przeszkolonych

w tym zakresie żołnierzy lub osób) oraz – jeżeli zachodzi taka
konieczność – amunicyjnych (kierowników podpunktów amunicyjnych
na poszczególnych kierunkach strzelania, punktach wydawania granatów
i zapalników);
4) obserwatorów21.
20 Jeżeli ukończyła kurs kwalifikacyjny lub posiada tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego,
lub pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki, lub pielęgniarstwa kardiologicznego,
lub pielęgniarstwa chirurgicznego – zgodnie z zapisami §5 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28
lutego 2017 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych
i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego
(Dz.U. 2017 r. poz. 497).
21 Jeżeli tego wymaga instrukcja obiektu. W terenach przygodnych obowiązkowo wyznacza się
obserwatorów, a ich ilość ustala kierownik zajęć.
25
DU-7.0.8
2. Jeżeli wymagają tego warunki lokalne lub potrzeby wyznacza się dodatkowo:
1) dowódcę i pododdział ubezpieczenia z samochodem;
2) technika łączności wyposażonego w niezbędny sprzęt;
3) radiotelefonistę (radiotelefonistów);
4) technika uzbrojenia;
5) dowódcę i drużynę przeciwpożarową ze sprzętem i samochodem;
6) rozjemcę lub rozjemców ogniowych;
7) inne osoby funkcyjne (wówczas w rozkazie dziennym dowódcy JW należy

określić ich zadania).
3. Żołnierze, osoby wyznaczone do pełnienia określonych funkcji podczas

strzelania muszą znać zasady bezpieczeństwa obowiązujące w czasie
strzelania oraz zakres swoich obowiązków.
4. W czasie strzelań (ćwiczeń) prowadzi się obserwację w sektorach określonych

w instrukcji dotyczącej zasad bezpieczeństwa na poligonie (strzelnicy),
a ponadto podczas strzelań z granatników obserwację niewybuchów.
Obserwację oraz obserwację niewybuchów organizuje kierownik
zajęć/strzelania.
5. Kierownik strzelania jest odpowiedzialny za przestrzeganie ustalonego

porządku, zasad bezpieczeństwa oraz warunków strzelania i podlegają mu
wszystkie osoby uczestniczące w strzelaniu.
6. Na kierownika strzelania wyznacza się żołnierza lub osobę wyznaczoną

rozkazem dowódcy jednostki wojskowej/jednostki organizacyjnej (JW/JO),
przygotowaną22 do prowadzenia zajęć z użyciem broni i amunicji bojowej.
Kierownik strzelania zobowiązany jest:
1) w okresie poprzedzającym strzelanie:
a. zapoznać się z rozkazem dziennym (wyciągiem z rozkazu dziennego
22 Po ukończonym kursie instruktorsko-metodycznym dla kierowników strzelań organizowanym

i prowadzonym w JW/JO.
26
DU-7.0.8
dowódcy JW/JO) w części dotyczącej strzelania,
b. opracować plan-konspekt do przeprowadzenia zajęć,
c. udzielić instruktażu osobom funkcyjnym (o ile to możliwe w miejscu

prowadzenia zajęć),
d. zapoznać się z Rocznym planem zabezpieczenia

medycznego strzelnicy/obiektu oraz dokumentami pochodnymi
na strzelnicach/obiektach spoza RON,
e. zapoznać szkolonych z ogólnymi założeniami strzelania;
2) bezpośrednio przed strzelaniem:
a. przyjąć meldunek od kierownika obiektu o gotowości obsługi i obiektu

do strzelania,
b. sprawdzić rozładowanie broni (dokonać przeglądu broni),
c. sprawdzić przygotowanie strzelających do zajęć,
d. podać warunki bezpieczeństwa,
e. określić kolejność strzelania,
f. sprawdzić zrozumienie komend przez żołnierzy wykorzystujących

środki ochrony słuchu,
g. sprawdzić przygotowanie pola tarczowego (sposobem ogniowym23);
3) w czasie strzelania:
a. kierować osobiście strzelaniem,
b. prowadzić ewidencję wyników strzelań zgodnie z planem konspektem

do zajęć,
c. w razie naruszenia zasad bezpieczeństwa przerwać strzelanie

i usunąć ich przyczynę;
4) po zakończeniu strzelania:
a. sprawdzić rozładowanie broni (dopilnować przeglądu broni),

23 Dotyczy celów ruchomych i ukazujących się.
27
DU-7.0.8
b. omówić przebieg strzelania i podać wyniki strzelania,
c. nadzorować rozliczenie amunicji,
d. dokonać stosownych wpisów w książkach obiektu,
e. upewnić się24, czy żadna osoba funkcyjna lub szkolona nie doznała
urazów;
5) w razie wystąpienia wypadku podczas strzelania/ćwiczenia postępować

w oparciu o poniższą procedurę:
a. natychmiast przerwać strzelanie/ćwiczenie i zabezpieczyć miejsce

zdarzenia;
b. natychmiast przystąpić do udzielania pierwszej pomocy

poszkodowanemu i w tym samym czasie wezwać kierownika
zabezpieczenia medycznego, który przejmie kierowanie akcją
ratowniczą;
c. powiadomić oficera dyżurnego JW o zaistniałym zdarzeniu/wypadku25;
d. powiadomić telefonicznie bezpośredniego przełożonego (dowódcę,

szefa szkolenia JW lub osobę odpowiedzialną za szkolenie w JW);
e. powiadomić Żandarmerię Wojskową o zaistniałym zdarzeniu/wypadku;
f. przygotować dane do systemu meldunkowego (bez zbędnej zwłoki);
g. przygotować dokumentację rozkazodawczą i szkoleniową dotyczącą

prowadzonych zajęć;
h. przygotować opis zdarzenia/wypadku26;
i. na podstawie zebranych dokumentów przygotować analizę

zdarzenia/wypadku podczas szkolenia i przesłać ją do osoby
odpowiedzialnej za szkolenie w JW celem podjęcia działań
profilaktycznych.
24 Zadając pytanie na zakończenie zajęć.

25 Powiadomić zarządcę/właściciela terenu o zaistniałym zdarzeniu (dotyczy strzelnic spoza RON oraz
obiektów tymczasowych).
26 Przykładowy opis zdarzenia/wypadku zamieszczono w Załączniku J – Analiza zdarzeń podczas szkolenia
ogniowego (wariant).
28
DU-7.0.8
7. Jeżeli korzysta się jednocześnie z dwóch lub większej liczby strzelnic

(kierunków strzelań), które są pod względem bezpieczeństwa od siebie
zależne i mogą być wykorzystywane tylko równolegle, to wyznacza się
głównego kierownika strzelania (zajęć), który odpowiada za
bezpieczeństwo na wszystkich strzelnicach. Podlegają mu poszczególni
kierownicy strzelań. W takim przypadku sygnały i komendy podaje się
w odpowiednim czasie – najpierw główny kierownik strzelania, a następnie
kierownicy strzelań przekazują je do wykonywania na poszczególnych
strzelnicach (kierunkach strzelań).
8. Na obiekcie tego wymagającym, na którym odbywa się strzelanie lub rzut

granatem bojowym, wyznacza się kierownika zabezpieczenia medycznego,
ratownika medycznego, kierowcę posiadającego uprawnienia do kierowania
pojazdami uprzywilejowanymi oraz pojazd sanitarny wraz z niezbędnym
sprzętem medycznym. Kierownik zabezpieczenia medycznego w czasie
prowadzenia czynności ratunkowych kieruje akcją ratowniczą. Żołnierze
biorący udział w strzelaniu w czasie prowadzenia czynności ratunkowych
wykonują jego polecenia.
9. Kierownik zabezpieczenia medycznego wyposażony jest w:
1) środki łączności pozwalające na łączność z dyspozytorem medycznym

Państwowego Systemu Ratownictwa Medycznego oraz kierownikiem
strzelania;
2) sprzęt medyczny wraz z lekami, tj. torba/plecak lekarza, plecak

ratownika medycznego (PRM) – zgodnie z posiadanymi uprawnieniami.
10. Na każdym obiekcie, na którym odbywa się strzelanie lub rzut granatem
bojowym, wyznacza się punkt medyczny oznaczony napisem „PUNKT
MEDYCZNY” lub znakiem taktycznym. Punkt medyczny jest miejscem, gdzie
w czasie strzelania przebywa kierownik zabezpieczenia medycznego wraz
z zespołem i pojazd sanitarny.
11. Jeżeli czas przejazdu między strzelnicami (obiektami), na których odbywa się
strzelanie, nie przekracza 5 min, można wyznaczyć jednego kierownika
29
DU-7.0.8
zabezpieczenia medycznego dla wszystkich strzelań odbywających się

jednocześnie na ww. obiektach. W tym przypadku dopuszcza się wyznaczenie
do zabezpieczenia medycznego strzelania ratownika medycznego
wyposażonego w PRM oraz środki łączności lub ratownika27 wyposażonego
w plecak ratownika/sanitariusza (PRS) oraz środki łączności z kierownikiem
zabezpieczenia medycznego i kierownikiem strzelania.
12. Kierownik zabezpieczenia medycznego zobowiązany jest do zapoznania się

i postępowania zgodnie z Rocznym planem zabezpieczenia medycznego
strzelań na danej strzelnicy (obiekcie) zatwierdzonym przez dowódcę JW,
któremu podlegają obiekty. Plan ten zawiera następujące informacje:
1) procedurę udzielania pomocy i ewakuacji medycznej w razie wystąpienia

wypadku, stanu nagłego zagrożenia zdrowotnego;
2) opis środków i sposobów łączności w razie wystąpienia wypadku;
3) drogi i czas dojazdu oraz rozmieszczenie szpitali w rejonie obiektu;
4) dane teleadresowe jednostek systemu Państwowe Ratownictwo

Medyczne w pobliżu obiektu.
13. Roczny plan zabezpieczenia medycznego strzelań podlega bieżącej

aktualizacji (nie rzadziej niż raz na rok).
14. Kierownikowi zabezpieczenia medycznego podlega bezpośrednio kierowca

pojazdu sanitarnego oraz personel medyczny wyznaczony do zabezpieczenia
strzelania, o którym mowa w pkt. 8 niniejszej sekcji.
15. Kierownik zabezpieczenia medycznego współpracuje z kierownikiem

strzelania w zakresie organizacji, bezpieczeństwa i zapobiegania wypadkom
w czasie strzelania, a także w ramach prowadzenia i koordynacji akcji
medycznej.
16. Kierownik zabezpieczenia medycznego jest odpowiedzialny za opracowanie

planu zabezpieczenia medycznego dla obiektu spoza zasobów RON pod
27 Zgodnie z zapisami art. 13 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym
(Dz.U. 2020 r. poz. 882), „ratownikiem” jest osoba posiadająca ważne zaświadczenie o ukończeniu kursu
w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy i uzyskaniu tytułu ratownika.
30
DU-7.0.8
nadzorem kierownika zajęć.
17. Kierownik punktu amunicyjnego/amunicyjny jest zobowiązany:
1) znać zasady obchodzenia się ze środkami bojowymi;
2) sprawdzić zgodność liczby i rodzajów środków bojowych przewidzianych

do realizacji zajęć oraz ich stan techniczny;
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa w punkcie amunicyjnym;
4) wydawać szkolonym (na rozkaz kierownika zajęć/strzelania) środki bojowe

w ilościach określonych przez kierownika zajęć/strzelania
i odbierać od nich niewykorzystane środki bojowe;
5) znać stan posiadanych i wydanych środków bojowych;
6) utrzymywać i zapewnić ochronę, porządek i dyscyplinę w punkcie

amunicyjnym;
7) rozliczyć się ze środków bojowych po zakończeniu strzelania i złożyć

meldunek w miejscu prowadzenia zajęć kierownikowi strzelania;
8) rozliczyć amunicję i środki pozoracji pola walki w terminie określonym

rozkazem dziennym dowódcy JW;
9) po zagubieniu łusek podczas strzelania sporządzić protokół zagubienia

łusek28.
Kierownik punktu amunicyjnego, na czas przewozu środków bojowych, może

być również wyznaczony rozkazem dziennym dowódcy JW na dowódcę
konwoju.
18. Obserwator (obserwatorzy) jest wyposażony w środki łączności

lub sygnalizacji (obowiązkowo pistolet sygnałowy z nabojami sygnałowymi
lub flarę/racę rakietową koloru czerwonego, nie dotyczy obiektów krytych) oraz
przyrządy obserwacyjne. Na strzelnicach w garnizonach, poligonowych oraz
obiektach niebędących w zasobach RON wyposażenie obserwatora jest
określone w instrukcjach obiektów oraz według potrzeb określonych przez
28 Załącznik D.
31
DU-7.0.8
kierownika zajęć/strzelania. Obserwator nie może bez rozkazu kierownika

zajęć/strzelania opuścić wyznaczonego punktu obserwacyjnego. Jest on
zobowiązany prowadzić obserwację w wyznaczonym sektorze i meldować
kierownikowi strzelania o:
1) naruszeniu zasad bezpieczeństwa;
2) pojawieniu się ludzi, sprzętu lub zwierząt w wyznaczonym sektorze

obserwacji;
3) zauważeniu sygnałów nakazujących przerwanie ognia;
4) powstaniu pożaru.
19. Radiotelefonistę (radiotelefonistów) na czas strzelania wyznacza się

spośród żołnierzy pododdziału (lub innego żołnierza wyznaczonego rozkazem
dziennym dowódcy JW) przeszkolonych z danego typu środka łączności.
Podlega on bezpośrednio kierownikowi strzelania i wykonuje jego polecenia.
Jego wyposażenie stanowią: środki łączności, chorągiewki lub latarka
sygnalizacyjna. Do jego obowiązków należy:
1) znajomość przydzielonego sprzętu łączności i umiejętność posługiwania

się nim;
2) znajomość zasad prowadzenia korespondencji przez techniczne środki

łączności;
3) wykonywanie czynności zgodnie z obowiązującymi instrukcjami, zakresem

obowiązków oraz zadaniami postawionymi przez kierownika strzelania.
20. Technika uzbrojenia wyznacza się spośród żołnierzy lub pracowników

resortu obrony narodowej o specjalności uzbrojenie. W czasie realizowania
strzelań podlega on kierownikowi strzelania. Jego wyposażenie stanowią:
zestaw części zapasowych i narzędzia rusznikarskie. Do jego obowiązków
należy:
1) znajomość sprzętu uzbrojenia wykorzystywanego w czasie strzelań,

umiejętność obsługiwania i usuwanie podstawowych niesprawności;
2) zlokalizowanie uszkodzenia sprzętu uzbrojenia na polecenie kierownika
32
DU-7.0.8
strzelania, dokonanie naprawy lub wnioskowanie o wymianę sprzętu;
3) wykonywanie pozostałych czynności zgodnie z zadaniami postawionymi

przez kierownika strzelania (np. prowadzenie szkolenia w punkcie
nauczania).
21. Obserwatora (obserwatorów) niewybuchów wyznacza kierownik strzelania

(ćwiczenia). Instruktażu w zakresie prowadzenia obserwacji i prowadzenia
dokumentacji udziela kierownik strzelnicy/obiektu Obserwator niewybuchów
prowadzi dziennik lub szkic obserwacji, zaznaczając w nim miejsca upadku
niewybuchów podczas prowadzenia ognia z granatników, przeciwpancernych
pocisków kierowanych oraz moździerzy. Po zakończeniu strzelania
(ćwiczenia) obserwator niewybuchów dostarcza dziennik lub szkic obserwacji
kierownikowi strzelnicy/obiektu.
22. Dowódca drużyny przeciwpożarowej w czasie strzelania podlega

bezpośrednio kierownikowi zajęć/strzelania. Drużyna przeciwpożarowa
wyposażona jest w środki transportu i łączności oraz niezbędny sprzęt
przeciwpożarowy. Obowiązkiem dowódcy drużyny przeciwpożarowej jest:
1) utrzymywanie stałej łączności przez techniczne środki łączności

z kierownikiem zajęć/strzelania;
2) utrzymywanie pododdziału i sprzętu ppoż. w stałej gotowości

do natychmiastowego podjęcia akcji gaśniczej;
3) dowodzenie pododdziałem ppoż. przy zachowaniu środków ostrożności

i przestrzeganiu zasad obowiązujących podczas akcji gaśniczych;
4) wykonywanie czynności zgodnie z obowiązującymi instrukcjami oraz

postawionymi zadaniami przez kierownika zajęć/strzelania.
23. Rozjemcę (rozjemców) ogniowego wyznacza się spośród żołnierzy

zawodowych lub osób wyznaczonych rozkazem dowódcy JW. Do jego (ich)
obowiązków należy:
1) sprawdzenie znajomości warunków bezpieczeństwa przez stany osobowe

pododdziału;
33
DU-7.0.8
2) znajomość rozmieszczenia celów i kolejności ich pokazywania, LW, LOO,

LPO, minimalnych odległości strzelań do poszczególnych celów,
przewidywanych sposobów strzelania i manewrów ogniem, granic
bezpieczeństwa strzelania, ustalonych sygnałów, liczby wydanej amunicji;
3) niedopuszczanie do prowadzenia ognia do celów z mniejszych odległości

niż podane w warunkach strzelań;
4) przerwanie prowadzenia ognia w razie nieprzestrzegania zasad

bezpieczeństwa i warunków strzelania, a w przypadku ich naruszenia –
natychmiastowe zameldowanie o tym kierownikowi strzelania;
5) dopilnowanie rozładowania broni po zakończeniu strzelania.
24. Inne osoby funkcyjne strzelania (strzelań) wykonują czynności zgodnie

z obowiązującymi instrukcjami oraz zadaniami postawionymi przez kierownika
zajęć/strzelania (określone w rozkazie dowódcy JW).
0105. Zasady bezpieczeństwa
1. Zasady bezpieczeństwa są nadrzędne w stosunku do wymogów taktyki

i zasad prowadzenia ognia.
2. Bezpieczeństwo zapewnia się przez właściwą organizację strzelań

i ćwiczeń, ścisłe przestrzeganie postanowień programu oraz zasad
bezpieczeństwa ustalonych w instrukcjach dla obiektów, na których
realizowane jest szkolenie ogniowe lub strzeleckie.
3. Dla każdego obiektu szkoleniowego będącego w zasobach RON jego

użytkownik opracowuje instrukcję określającą obowiązujące zasady
bezpieczeństwa dostosowane do warunków miejscowych, uwzględniające
zasady zawarte w programie strzelań. Instrukcja znajduje się u kierownika
obiektu. Jej postanowienia ściśle obowiązują wszystkich biorących udział
w strzelaniu – ćwiczeniu (również osoby kontrolujące). Ponadto każdy obiekt
szkoleniowy musi posiadać aktualny i zatwierdzony Roczny plan
zabezpieczenia medycznego.
4. Wszystkie osoby funkcyjne i ćwiczący są zobowiązani do przestrzegania
34
DU-7.0.8
zasad bezpieczeństwa. Przed każdym strzelaniem (ćwiczeniem) dowódcy

pododdziałów (kierownicy zajęć, ćwiczeń, strzelań) mają obowiązek
zapoznania uczestników szkolenia ze szczegółowymi zasadami
bezpieczeństwa obowiązującymi na danym obiekcie oraz zasadami
postępowania w przypadku wystąpienia (wykrycia) niewypałów
i niewybuchów.
5. Każdy uczestnik szkolenia odpowiada i ponosi odpowiedzialność

za swoje postępowanie w zakresie przestrzegania zasad bezpieczeństwa.
6. Podstawowe zasady bezpieczeństwa:
B – broń – każdą broń traktuj jak załadowaną

L – lufa – nie kieruj wylotu lufy w stronę osób i miejsc
niestanowiących celu
O – otoczenie – kontrola otoczenia bliższa i dalsza29
S – spust – kontakt palca z językiem spustowym tylko w momencie
oddawania strzału.
7. Teren strzelnicy (obiektu) przed strzelaniem należy przygotować

i sprawdzić pod względem wymogów określonych w warunkach strzelań.
8. W celu podniesienia poziomu bezpieczeństwa dopuszcza się użycie platform

bezzałogowych oraz urządzeń rejestrujących obraz do dozorowania
wybranych kierunków/obiektów.
9. Miejsca, w których znajdują się niewybuchy, niewypały, miny, zapalniki lub

materiały wybuchowe, trujące, urządzenia imitujące itp., ogradza się
i oznacza wskaźnikami z napisami ostrzegawczymi. Doraźnie rejony te mogą
być oznaczone chorągiewkami lub innymi charakterystycznymi znacznikami
określonymi przez kierownika obiektu.
10. Sposób poruszania się po strzelnicy (obiekcie) określa kierownik

zajęć/strzelania podczas ich rozpoczęcia.
29 Ciągła kontrola otoczenia, a bezpośrednio przed oddaniem strzału sprawdzenie, czy w strefie rażenia nie
znajdują się istoty żywe i przedmioty niestanowiące celu.
Przy strzelaniu z granatnika przeciwpancernego strzelający musi przed oddaniem strzału sprawdzić
również przestrzeń/otoczenie z tyłu granatnika.
35
DU-7.0.8
11. Obserwację organizuje się w celu uzyskania informacji podczas strzelań

o pojawieniu się ludzi, sprzętu i zwierząt w rejonie ćwiczeń (strzelania)
lub powstania pożaru, a obserwację niewybuchów w celu określenia miejsc
upadku niewybuchów.
12. Każdy uczestnik zajęć jest zobowiązany do prowadzenia obserwacji

w zakresie zachowania zasad bezpieczeństwa.
13. Wszystkie osoby znajdujące się na przedpolu powinny być ukryte

w schronach zapewniających bezpieczeństwo. Zmienianie chorągwi (świateł)
na schronie odbywa się bez wychodzenia z niego. Wszystkie osoby, które
na komendę kierownika strzelania wychodzą ze schronów w celu sprawdzenia
wyników, ustawienia nowych figur bojowych w miejsce zniszczonych
lub usunięcia niesprawności urządzeń (strzelnicy), powinny być ubrane
w odzież odblaskową (np. kamizelki).
14. Zezwolenie na prowadzenie strzelania amunicją bojową na obiektach

poligonowych wydaje komendant ośrodka poligonowego lub jego zastępca.
Realizacja strzelań prowadzona jest wyłącznie za zgodą kierownika
(komendanta) obiektu (strzelnicy).
15. Strzelanie rozpoczyna się po podniesieniu czerwonej chorągwi

na stanowisku dowodzenia kierownika strzelania, a w nocy – po zapaleniu
czerwonego światła.
16. Zabrania się strzelać:
1) z broni technicznie niesprawnej;
2) amunicją, której użycie jest zabronione, amunicją niesprawną

oraz amunicją niezgodną z typem używanej broni;
3) poza wyznaczone pasy ognia (strzelnicy, pasa ćwiczeń taktycznych);
4) do schronów (niezależnie od tego, czy przebywają w nich ludzie),

a także do innych urządzeń poligonowych/strzelnicy (wieże, dozory itp.);
5) jeżeli jest podniesiona biała chorągiew lub zapalone białe światło

na stanowisku dowodzenia kierownika strzelania oraz na schronach,
36
DU-7.0.8
w których przebywają ludzie;
6) w przypadku braku łączności między kierownikiem strzelania

a schronami.
17. Strzelanie przerywa się na komendę (sygnał) kierownika strzelania

lub samodzielnie, w razie:
1) pojawienia się przed strzelającymi ludzi, sprzętu lub zwierząt;
2) padania pocisków poza wyznaczone pasy ognia (strzelnicy, pasa ćwiczeń

taktycznych);
3) utraty łączności/kontaktu z kierownikiem strzelania;
4) utraty orientacji w terenie przez strzelającego;
5) powstania pożaru;
6) podniesienia białej chorągwi lub zapalenia białego światła

na stanowisku dowodzenia kierownika strzelania lub na schronie;
7) utraty łączności ze schronami, w których znajdują się ludzie;
8) otrzymania meldunku lub sygnału o naruszeniu zasad bezpieczeństwa.
18. Każda osoba przebywająca na strzelnicy ma prawo i obowiązek podać

komendę (sygnał) do przerwania ognia w przypadku zaobserwowania
naruszenia zasad bezpieczeństwa.
19. Kierownik zajęć/strzelania ma obowiązek dostosować zasady

bezpieczeństwa do obiektu i rodzaju strzelania.
20. W celu natychmiastowego przerwania ognia przez wszystkich

strzelających, kierownik zajęć/strzelania podaje przez urządzenia techniczne
lub głosem komendę „Przerwij ogień”, a następnie rozkazuje opuścić
czerwoną chorągiew (zgasić czerwone światło) i podnieść białą chorągiew
(zapalić białe światło) na stanowisku dowodzenia i na schronach. Komendę
„Przerwij ogień” zobowiązani są powtórzyć wszyscy uczestnicy
strzelania/zajęć. W przypadku utraty łączności, uszkodzenia urządzeń
technicznych itp. sygnał natychmiastowego przerwania ognia podaje się
37
DU-7.0.8
nabojem sygnałowym „Czerwony ogień” lub flarą/racą rakietową koloru

czerwonego. Nabojów tych zabrania się stosować we wszystkich innych
sytuacjach podczas ćwiczeń i strzelań.
21. Amunicja i środki bojowe w punkcie amunicyjnym znajdują się pod

nadzorem kierownika punktu amunicyjnego/amunicyjnych, a także
chronione są przez niego/nich przed negatywnym działaniem czynników
atmosferycznych.
22. Podczas ćwiczeń w rzucaniu ręcznymi granatami bojowymi należy

kierować się ustaleniami zawartymi w obowiązujących instrukcjach granatów
ręcznych oraz przestrzegać następujących zasad bezpieczeństwa:
1) dokonać przeglądu granatów (kierownik punktu wydawania granatów)

i zapalników (kierownik punktu wydawania zapalników) bojowych przed
wydaniem ich szkolonym; podczas przeglądu należy zwrócić uwagę, czy:
skorupa granatu nie ma pęknięć lub rdzy, kadłub zapalnika nie jest
zanieczyszczony i nie ma wgłębień, zapalnik jest czysty, niezardzewiały
lub pęknięty oraz czy na górnej części gniazda zapalnika nie pozostała
uszczelka korka zapalnika, końce zawleczki są zgięte i nie mają pęknięć
na zgięciach;
2) w razie stwierdzenia wyżej wymienionych uszkodzeń zdać uszkodzone

granaty i zapalniki w celu ich zniszczenia;
3) granaty i zapalniki wydawać szkolonym bezpośrednio przed wykonaniem

rzutu;
4) przenosić wyłącznie nieuzbrojone granaty (oddzielnie zapalnik, oddzielnie

granat)30.
30 Nie dotyczy granatów z integralnym zapalnikiem (np. granatów fugasowych).
38
DU-7.0.8
23. Zabrania się:
1) wydawania granatów bojowych żołnierzom nieprzeszkolonym w rzucie

granatem;
2) używania niesprawnych granatów i zapalników;
3) transportowania granatów bojowych i zapalników bez skrzyń, usuwania

niesprawności, podwieszania za kółko zawleczki lub wkładania dźwigni
spustowej za pas;
4) rzucania granatami bojowymi przez dwóch lub większą liczbę żołnierzy

jednocześnie;
5) samodzielnego rozbrajania granatów bojowych.
24. Podczas ćwiczeń z wykorzystaniem laserowych symulatorów strzelań

(LSS) należy przestrzegać następujących zasad:
1) sprawdzić oznakowanie klasy bezpieczeństwa (musi być I kl.);
2) nie rozkręcać nadajnika (we wnętrzu obudowy występuje niebezpieczne

napięcie i promieniowanie laserowe);
3) nie patrzeć przez optyczne przyrządy powiększające na „strzelający”

nadajnik laserowy z odległości mniejszej niż 10 m (lornetki, lunety,
celowniki, okulary, lupy itp.);
4) w przypadku ćwiczeń dwustronnych używać filtrów ochronnych (okularów

ochronnych);
5) strefy bezpieczeństwa dla stosowanych laserów, a także wejścia (wjazdy)

oznakować tabliczkami – załącznik I;
6) cele i dozory wykonywać z materiałów o powierzchni nieodbijającej;
7) nie kierować urządzeń laserowych na świecące (połyskujące)

powierzchnie, a ponadto przestrzegać zasad zawartych w instrukcjach
użytkowania LSS.
39
DU-7.0.8
STRONA PUSTA
40
DU-7.0.8
ROZDZIAŁ 2
ĆWICZENIA I STRZELANIA
PODROZDZIAL I – ZAŁOŻENIA DO OPRACOWANIA ZBIORU

ĆWICZEŃ I STRZELAŃ
0201. Założenia do ćwiczeń w obserwacji
1. Ćwiczenia w obserwacji przygotowują żołnierzy do prowadzenia obserwacji

pola walki. Szkoleni powinni w czasie tych ćwiczeń opanować umiejętności
wykrywania, rozpoznawania i wskazywania celów, określania odległości
do nich, prędkości i kierunku ich ruchu, a także obserwacji wyników ognia
oraz określania ważności celów i kolejności ich niszczenia.
2. Ćwiczenia w obserwacji opracowuje sztab batalionu (równorzędny)

lub odpowiednie komórki jednostki wojskowej z udziałem dowódców
pododdziałów – zbiór ćwiczeń w obserwacji jest częścią Zbioru ćwiczeń31.
3. Ćwiczenia w obserwacji prowadzi się w terenie o urozmaiconym pokryciu

i rzeźbie, w różnych porach doby i warunkach atmosferycznych, w czasie
zajęć ogniowych/strzeleckich i taktycznych oraz jako odrębne zajęcia.
Dopuszcza się prowadzenie zajęć na trenażerach i symulatorach. Stosownie
do celów szkoleniowych danego ćwiczenia należy poprzedzić je szkoleniem
z zakresu: posługiwania się przyrządami obserwacyjnymi (dziennymi
i nocnymi), zasad prowadzenia obserwacji, określania odległości i prędkości
ruchu celów przy pomocy urządzeń optycznych i środków podręcznych
oraz rozpoznawania charakterystycznych cech sprzętu bojowego.
4. Cele do prowadzenia obserwacji rozmieszcza się stosownie do warunków

terenowych i możliwości placów ćwiczeń.
5. Obiektami obserwacji mogą być figury bojowe, makiety, sprzęt bojowy,

żołnierze itp. W nocy obiekty obserwacji demaskuje się poprzez oświetlenie
ich światłem punktowym/rozproszonym, promiennikami podczerwieni,
wystrzałami, błyskami latarek i reflektorów, rozmowami itp. lub nie demaskuje
31 Załącznik E.
41
DU-7.0.8
się, umożliwiając jednak ich wykrycie przy wykorzystaniu przyrządów

obserwacyjnych nokto- i termowizyjnych. Należy także uczyć rozpoznawania
i wskazywania celów powietrznych, pozorowanych, np. przez zdalnie
sterowane imitatory (modele).
6. Obserwację prowadzi się z punktów, posterunków obserwacyjnych, (stanowisk

ogniowych), w ruchu – za pomocą lub bez pomocy przyrządów optycznych
z określeniem odległości do celu różnymi sposobami.
7. Podczas wykorzystywania przyrządów laserowych należy przestrzegać zasad

bezpieczeństwa określonych w ich instrukcjach użytkowania.
8. Kierownik ćwiczenia przed rozpoczęciem szkolenia określa dobrze widoczne

przedmioty terenowe jako dozory, sektory obserwacji i rejony rozmieszczenia
celów, ustala sygnały do kierowania polem tarczowym i pozorowaniem, mierzy
rzeczywiste odległości do przedmiotów terenowych i celów oraz ustala
dopuszczalny błąd w określaniu odległości do nich, opracowuje szkic pola
tarczowego, a ponadto ustala kolejność i czas ukazywania się poszczególnych
celów.
9. Każde ćwiczenie należy rozpoczynać od wprowadzenia szkolonych w sytuację

taktyczną, a następnie wskazać dozory i sektory (pasy) prowadzenia
obserwacji. Na rozkaz kierownika ćwiczenia żołnierze zajmują wskazany punkt
obserwacyjny lub miejsce w wozie i przygotowują się do ćwiczenia.
Na komendę „Obserwować” przystępują do prowadzenia obserwacji
w nakazanym sektorze, wypełniając Listę wyników obserwacji lub Szkic
terenu. Po upływie określonego czasu kierownik ćwiczenia podaje komendę
„Przerwać obserwację”, zbiera listy wyników obserwacji, sprawdza,
a następnie omawia i ocenia czynności szkolonych. W miarę nabywania
umiejętności przez żołnierzy, ćwiczenia powtarza się, stopniując trudności
przez: skrócenie czasu obserwacji i ukazywania się celów, zmniejszanie
dopuszczalnego błędu oceny odległości i prędkości celów, prowadzenie
obserwacji w nocy i w maskach przeciwgazowych wraz z pozorowaniem
zjawisk pola walki (huk, ogień, kurz, maskowanie obiektów itp.).
42
DU-7.0.8
10. Dopuszczalny błąd w ocenie odległości, w zależności od sposobu jej

określania, może wynosić:
1) na oko – w dzień 15%, w nocy 20%;
2) za pomocą przyrządów optycznych – w dzień 10%, w nocy 15%.
Podczas określania odległości w ruchu każdą wartość dopuszczalnych błędów

powiększa się o 5%. Powyższe ustalenia nie dotyczą ćwiczeń, w których
do pomiaru odległości używa się przyrządów optycznych (celowników)
z urządzeniami dalmierczymi.
11. Ćwiczenia indywidualne uważa się za wykonane, gdy wykryto i rozpoznano,

a także określono odległość w granicach dopuszczalnych błędów
do co najmniej 80% celów.
0202. Założenia do opracowania warunków ćwiczeń przygotowawczych

do strzelania z broni strzeleckiej oraz z użyciem trenażerów
1. Ćwiczenia przygotowawcze32 służą do nauczania oraz ciągłego doskonalenia

umiejętności i podtrzymywania kondycji strzeleckiej poprzez realizację zadań
w zakresie posługiwania się uzbrojeniem w różnych warunkach,
przechodzenia od teorii strzelania do praktycznego rozwiązywania zadań
metodami bezogniowymi i ogniowymi, na odległościach zmniejszonych
i rzeczywistych, a także wyrabianiu nawyków i doskonaleniu umiejętności
indywidualnych i zespołowych skutecznym prowadzeniu ognia z etatowego
i nieetatowego uzbrojenia.
2. Ćwiczenia przygotowawcze przygotowują szkolonych do realizacji strzelań

wartowniczych, sprawdzających i sytuacyjnych z broni strzeleckiej.
W trakcie realizacji ćwiczeń przygotowawczych można w miarę posiadanych
możliwości oraz potrzeb wykorzystywać: broń strzelecką i sportową
(pneumatyczną, małokalibrową), urządzenia szkolno-treningowe, trenażery
i symulatory.
32 W miarę możliwości z zastosowaniem efektów akustycznych i wizualnych.
43
DU-7.0.8
3. Ćwiczenia przygotowawcze można prowadzić na trzy zasadnicze sposoby:
1) bezogniowo – służą nauce praktycznego zastosowania zasad

bezpieczeństwa oraz wykonywania czynności manualnych z bronią;
2) z wykorzystaniem amunicji ślepej, barwiącej, ćwiczebnej

oraz trenażerów – służą do nauki i doskonalenia nabytych umiejętności
w szkoleniu indywidualnym i zespołowym;
3) z wykorzystaniem amunicji bojowej – służą przygotowaniu

do wykonania strzelań wartowniczych, sprawdzających oraz sytuacyjnych.
4. Poziom trudności ćwiczeń (np. wymuszanie zacięć, obsługa broni jedną

ręką, wymiana broni z głównej na zapasową, strzelanie z różnych postaw,
w marszu, zza przesłon33, z poruszającego się pojazdu, z tzw. słabej strony34
itp.) każdorazowo określa kierownik strzelania (instruktor) w zależności
od poziomu i zaawansowania strzeleckiego szkolonych.
5. Podczas opracowywania warunków ćwiczeń przygotowawczych

w szczególności należy brać pod uwagę następujące uwarunkowania
organizacyjne i merytoryczne:
1) organizacyjne – uwzględniające:
a. przeznaczenie i zadania pododdziału na kolejny rok szkoleniowy,
b. przydzielone limity środków bojowych (pozoracji oraz resursów

eksploatacyjnych),
c. możliwości bazy szkoleniowej,
d. posiadaną liczbę dni przeznaczonych na szkolenie,
e. termin i miejsce zasadniczych przedsięwzięć szkoleniowych,
f. stopień wyszkolenia żołnierzy;
2) merytoryczne – uwzględniające:
33 Rodzaj zasłony naturalnej lub sztucznej, za którą można się ukryć lub która może chronić przed ostrzałem
przeciwnika.
34 Słaba strona – strona, którą wykonujemy codzienne czynności manualne niewymagające dużej precyzji
ruchu i wspieramy pracę mocnej strony. Podczas pracy z bronią będzie to ręka wspierająca, dla osoby
praworęcznej – lewa.
44
DU-7.0.8
a. postawy strzeleckie,
b. rodzaj i charakter celu,
c. czas ukazywania się celów,
d. rodzaj broni,
e. rodzaj ognia,
f. rodzaj środków wizualizacji35,
g. liczbę i rodzaj amunicji,
h. zasięg celowania i pola widzenia celów,
i. kryteria oceniania – czuwać nad indywidualnymi postępami

szkolonych, każdy błąd musi być zauważony, przeanalizowany
i usunięty.
6. Podczas opracowywania Zbioru ćwiczeń należy kierować się przykładem

zawartym w załączniku H i konstruować warunki strzelań do ćwiczeń
przygotowawczych i strzelań sytuacyjnych ze szczególnym uwzględnieniem
celu ćwiczenia zawartego w opisie pod wskazówkami do danego ćwiczenia
w części „UWAGA”.
7. Podczas prowadzenia ćwiczeń przygotowawczych stosować ogólnie przyjęte

zasady nauczania, a w szczególności eksponować zasadę stopniowania
trudności oraz realizmu w szkoleniu.
8. Ćwiczenia z wykorzystaniem urządzeń szkolono-treningowych (UST) mają na

celu wyrobienie nawyków manualnych w szybkim i sprawnym naprowadzaniu
broni na cel, uczyć i doskonalić umiejętności rozwiązywania zadań
strzeleckich oraz podtrzymywania kondycji strzeleckiej.
9. Szkolenie z wykorzystaniem UST prowadzi się w czasie zajęć ze szkolenia

strzeleckiego/ogniowego, a także jako doskonalące w czasie innych zajęć
i samokształcenia, aby zapewnić opanowanie umiejętności posługiwania się
bronią oraz prowadzenie celnego ognia.
35 Np. VIDEO strzelnice/urządzenia szkolno-treningowe.
45
DU-7.0.8
10. Na podstawie analizy indywidualnych wyników uzyskanych w szkoleniu,

dowódca pododdziału podejmuje decyzję o dopuszczeniu szkolonych
do strzelań z wykorzystaniem amunicji bojowej lub powtórzenia ćwiczeń.
11. Ćwiczenia przygotowawcze prowadzi się na:
1) pasach taktycznych, strzelnicach w garnizonach i na poligonach, okrętach,

kierunkach strzelań dla broni strzeleckiej lub UST spełniających warunki
strzelania i przy zachowaniu warunków bezpieczeństwa;
2) innych obiektach (miejscach) po dokonaniu stosownych uzgodnień

i zapewnieniu warunków bezpieczeństwa.
0203. Założenia do opracowania ćwiczeń przygotowawczych w rzucaniu

granatami ręcznymi
1. Ćwiczenia w rzucaniu granatami ręcznymi mają na celu nauczenie żołnierzy

posługiwania się i wykonywania rzutów granatami z różnych postaw, z wozów
bojowych i okrętów.
2. Podczas ćwiczeń żołnierze rzucają granatami ćwiczebnymi, treningowymi

w dzień i w nocy oraz bojowymi – w dzień. Zezwala się na powtórzenie rzutu
granatem bojowym. Decyzję podejmuje kierownik ćwiczenia.
3. Na rzucanie granatami bojowymi zezwala się tylko tym żołnierzom, którzy

zostali przeszkoleni z warunków bezpieczeństwa i budowy granatów
oraz opanowali umiejętności właściwego obchodzenia się z nimi.
4. Rzut granatem bojowym należy organizować nie rzadziej niż raz w roku
ze szkolonymi po zrealizowanym treningu granatem ćwiczebnym
lub treningowym wg warunków rzutu granatem bojowym.
5. Ćwiczenia w rzucaniu granatami ćwiczebnymi lub treningowymi prowadzi

się na obiektach wykorzystywanych do prowadzenia zajęć.
6. Ćwiczenia w rzucaniu granatami bojowymi prowadzi się na obiektach

i okrętach36 odpowiadających warunkom bezpieczeństwa.
36 Rzucanie granatów z pokładu okrętu ze względów bezpieczeństwa (uwarunkowań hydrotechnicznych dna

morskiego) organizuje się na poligonach morskich. Na okręcie podwiesza się flagę BRAVO.
46
DU-7.0.8
7. Na kierownika ćwiczenia w rzucaniu granatami bojowymi wyznacza się

żołnierza lub osobę wyszkoloną37 do prowadzenia zajęć z użyciem granatów
bojowych, a fakt ten odnotować należy w rozkazie dziennym dowódcy JW.
8. Rejon rzutów granatów bojowych powinien być urządzony tak,

aby podczas rzucania zapewnić strefy bezpieczeństwa przy rzucie:
1) granatami zaczepnymi – o promieniu 50% większym niż promień

rażenia granatu zgodnie z instrukcją lub opisem producenta;
2) granatami obronnymi lub przeciwpancernymi – o promieniu 50%

większym niż promień rażenia granatu zgodnie z instrukcją lub
opisem producenta.
9. Promień rażenia granatu mierzony jest od środka celu. W promieniu rażenia

granatu nie może znajdować się nic, co mogłoby być narażone na działanie
odłamków (ludzie, zwierzęta lub sprzęt).
10. Rejon rzutów oznacza się chorągwiami, tablicami z napisami

ostrzegawczymi. Na drogach dojazdowych, ścieżkach itp. należy
zorganizować posterunki ubezpieczające wyposażone w środki łączności.
11. Rzutnię granatów38 można organizować w terenie będącym w zasobach RON

przy zapewnieniu maksymalnych warunków bezpieczeństwa podczas rzutu
granatem.
12. Po osiągnięciu gotowości do rzutów w rejonie rzutni (na wozie bojowym,

transporterze opancerzonym lub samochodzie), z którego prowadzi się rzuty,
ustawia się czerwoną chorągiew. Natomiast na okrętach podwiesza się flagę
BRAVO.
13. W czasie rzucania granatami kierownik ćwiczenia i ćwiczący występują

w hełmach (z wozów bojowych w hełmofonach lub w hełmach).
14. Granatem bojowym rzuca tylko jeden ćwiczący (szkolony). Podczas rzucania
granatami bojowymi kierownik ćwiczenia i ćwiczący znajdują się w okopie,
37 Po ukończonym kursie instruktorsko-metodycznym dla kierowników strzelań organizowanym

i prowadzonym w JW/JO.
38 Załącznik B nie stanowi wzoru budowy rzutni granatów bojowych, lecz jedynie możliwy wariant.
47
DU-7.0.8
każdy na swoim miejscu. Na rzutniach typowych pozostali szkoleni znajdują

się w schronach urządzonych zgodnie z ustaleniami odpowiednich instrukcji.
Na rzutniach urządzanych czasowo (doraźnie) jeden lub dwóch żołnierzy,
którzy mają wykonać rzut granatem bojowym w następnej kolejności, oczekuje
w schronie. Pozostali znajdują się w punkcie nauczania (w odległości
nie mniejszej niż 400 m od miejsca rzucania granatami bojowymi).
15. Między kierownikiem ćwiczenia a grupą ubezpieczenia w czasie rzucania

granatami bojowymi należy zorganizować zdublowaną łączność.
16. Zabrania się podnoszenia, przenoszenia, niewybuchu (granatu) z miejsca jego
upadku (niewybuchy należy niszczyć na miejscu).
17. Podczas ćwiczeń w rzucaniu ćwiczebnymi granatami ręcznymi z wozów
bojowych (samochodów) można rzucać ze wszystkich włazów
z wyjątkiem włazu kierowcy (z samochodu – z wyjątkiem miejsca kierowcy).
Z wozów bojowych (samochodów) nie wykonuje się rzutów granatem
bojowym.
18. Niszczenie uszkodzonych granatów bojowych i niewybuchów organizuje
kierownik ćwiczenia (rzutu) przy udziale specjalistów mających odpowiednie
przeszkolenie lub patroli saperskich (tylko na poligonach).
19. Po zakończeniu zajęć z rzutu granatem teren, na którym realizowano

szkolenie należy pozostawić w stanie zbliżonym do pierwotnego oraz usunąć
wszystkie niebezpieczne elementy mogące stanowić pośrednie lub
bezpośrednie zagrożenia dla zdrowia żołnierzy i osób realizujących w tym
terenie inne szkolenie w kolejnych dniach.
20. W przypadku wprowadzenia na wyposażenie nowego typu uzbrojenia

dowódcy jednostek wojskowych zobowiązani są do opracowania warunków
strzelań dla nowego rodzaju broni i wprowadzenie ich do Zbioru ćwiczeń
rozkazem dziennym dowódcy JW.
48
DU-7.0.8
PODROZDZIAŁ II – STRZELANIA SPRAWDZAJACE
1. Strzelania zawarte w tym podrozdziale nie dotyczą żołnierzy WS, WOT,

OSŻW ze względu na odmienne uzbrojenie, procedury oraz specyfikę
wykonywanych zadań. Strzelania sprawdzające dla żołnierzy WS, WOT,
OSŻW opracowuje się i zamieszcza w Zbiorze ćwiczeń – załącznik F
w formie strzelań sytuacyjnych na zasadach określonych w podrozdziale V.
2. Strzelania sprawdzające stanowią najwyższy stopień sprawdzenia

umiejętności uczestników zajęć w zakresie indywidualnego i zespołowego
prowadzenia ognia w różnych warunkach.
3. W warunkach strzelań sprawdzających nie dopuszcza się wprowadzania

żadnych zmian i odstępstw.
4. Realizacja strzelań sprawdzających zawartych w niniejszym dokumencie

z poszczególnych rodzajów broni strzeleckiej musi być poprzedzona
opanowaniem poszczególnych postaw i elementów zawartych w dokumentach
uzupełniających39 do Metodyki szkolenia ogniowego/strzeleckiego – DU-7.0.5.
5. Strzelanie sprawdzające prowadzi się na:
1) pasach taktycznych, strzelnicach, kierunkach strzelań dla broni

strzeleckiej, spełniających warunki strzelania, przy zachowaniu warunków
bezpieczeństwa;
2) innych obiektach (miejscach) po dokonaniu stosownych uzgodnień przez

organizatora strzelania.
6. Zasady prowadzenia strzelań sprawdzających:
1) realizację strzelań sprawdzających należy poprzedzić realizacją ćwiczeń
39 Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu – DU-7.0.5.1,

Nauka techniki prowadzenia ognia z karabinka szturmowego – DU-7.0.5.2,
Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu maszynowego – DU-7.0.5.3,
Nauka techniki prowadzenia ognia z karabinu maszynowego – DU-7.0.5.4,
Nauka techniki prowadzenia ognia z granatnika przeciwpancernego – DU-7.0.5.5,
Nauka techniki prowadzenia ognia z MK-19 – DU-7.0.5.6,
Nauka techniki prowadzenia ognia z granatników podwieszanych i lekkich – DU-7.0.5.7.
49
DU-7.0.8
przygotowawczych40;
2) zabrania się pokazywania pola tarczowego przed rozpoczęciem

strzelania;
3) zabrania się informowania strzelających o odległościach do celów;
4) w przypadku wyposażenia broni w celowniki optoelektroniczne dopuszcza

się ich wykorzystanie pod warunkiem zmniejszenia strzelającemu ilość
amunicji o 1/3 (np. do strzelania sprawdzającego nr 6 z kbs przysługuje
35 szt. nabojów, w przypadku strzelania z wykorzystaniem celownika
optoelektronicznego 25 szt. nabojów – w przypadku niepodzielnej liczby
nabojów naliczeń należy dokonywać na korzyść strzelającego) przy
zachowaniu jednocześnie liczby nabojów umożliwiającej wykonanie
strzelania na ocenę bardzo dobrą (np. do strzelania sprawdzającego
nr 1 z PW przysługuje 10 szt. nabojów, w przypadku strzelania
z wykorzystaniem celownika optoelektronicznego zgodnie z przyjętą
zasadą przysługiwałoby 7 szt. nabojów, a do wykonania strzelania
na ocenę bdb potrzebnych jest 8 szt. nabojów, w związku z tym nalicza się
8 szt. nabojów);
5) każda oś strzelania powinna posiadać co najmniej 2 warianty ustawienia

pola tarczowego (jeżeli warunki konstrukcyjne na to pozwalają);
6) w każdym roku podtrzymania zdolności bojowej pododdziału obowiązuje

minimum jedno strzelanie z najtrudniejszych możliwych do wykonania
(w dzień i w nocy oraz w maskach); decyzję w tym zakresie podejmują
dowódcy, zapisując ją w punkcie II (drugim) Zbioru ćwiczeń i strzelań dla
……na… rok;
7) w warunkach strzelań sprawdzających opisano postawy strzeleckie dla

osób praworęcznych (z mocnej strony41 strzelającego z prawej strony
przesłony), natomiast dla osób leworęcznych należy przyjąć postawę
40 W WSW ćwiczenia przygotowawcze realizuje się stosownie do ilości godzin przeznaczonych na szkolenie
strzeleckie/ogniowe w ramach każdego roku studiów w zależności od kierunków studiów oraz korpusu
osobowego (grupy osobowej) i specjalności wojskowej.
41 Mocna strona – strona, którą wykonujemy codzienne czynności manualne wymagające dużej precyzji
ruchu. Podczas pracy z bronią będzie to ręka dominująca, którą trzymamy broń, dla osoby praworęcznej –
prawa.
50
DU-7.0.8
(z mocnej strony strzelającego z lewej strony przesłony);
8) Warunki strzelania opisane do realizacji: dzień, noc, w maskach należy

rozumieć następująco:
a. dzień – strzelanie na przyrządach mechanicznych lub optycznych

zgodnie z decyzją kierownika strzelania,
b. dzień w maskach – strzelanie na przyrządach mechanicznych

lub optycznych zgodnie z decyzją kierownika strzelania,
c. noc – strzelanie na przyrządach mechanicznych lub optycznych (bez

noktowizji lub termowizji) zgodnie z decyzją kierownika strzelania,
d. noc w maskach – strzelanie na przyrządach mechanicznych

lub optycznych (bez noktowizji lub termowizji) zgodnie z decyzją
kierownika strzelania,
e. noc – strzelanie na noktowizji dla pododdziałów posiadających

na wyposażeniu przedmiotowy sprzęt,
f. noc – strzelanie na termowizji dla pododdziałów posiadających

na wyposażeniu przedmiotowy sprzęt.
0204. Strzelania sprawdzające z karabinka
1. Strzelanie sprawdzające nr 142 – strzelanie w ograniczonym czasie

do jednego celu.
Cel: tarcza T1 (korpus Bulinka).

Odległość: 15 m.
Liczba nabojów: 10 szt. – załadowana do 2 magazynków po 5 sztuk każdy.
Czas43: 20/25/30/40 s.
42 Strzelanie obowiązuje żołnierzy wyposażonych w karabinki, którzy ukończyli z oceną pozytywną szkolenie
z podstawowego posługiwania się bronią (postawa stojąc z kbs) w myśl zapisów zawartych
w pierwszym rozdziale dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia z karabinka –
DU-7.0.5.2 – realizowane minimum raz w roku kalendarzowym. Strzelanie należy realizować
w jednostkach wojskowych (JW), jednostkach szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższym szkolnictwie
wojskowym (WSW) w ramach szkolenia podstawowego.
43 Czas jest uzależniony od etapu i okresu szkolenia:
 okres zgrywania drużyny/plutonu – czas 30 s,
 okres zgrywania kompanii/batalionu (równorzędnych) – czas 25 s,
 etap podtrzymania zdolności – czas 20 s,
 żołnierze sztabów, instytucji wojskowych oraz JSW i WSW – czas 30 s,
 żołnierze w okresie szkolenia podstawowego – czas 40 s.
51
DU-7.0.8
Postawa: stojąca.
Rodzaj ognia: pojedynczy ograniczony czasem.
Ocena: bardzo dobra – trafić cel min. 8 razy;
dobra – trafić cel min. 7 razy;
dostateczna – trafić cel min. 6 razy.
Warunki strzelania: dzień.
Wskazówki: Na komendę kierownika strzelania „Zmiana na LOO zbiórka”
strzelający staje na LOO. Na komendę „Ładuj” strzelający ładuje broń i staje
w postawie niskiej gotowości. Po komendzie „Ognia” (sygnale gwizdka
lub timera) wprowadza broń do walki, odbezpieczając broń i rozpoczyna
strzelanie, oddając 5 strzałów. Następnie kontroluje cel, broń i samodzielnie
wymienia magazynek sposobem awaryjnym44, wprowadza broń do walki
i kontynuuje strzelanie, oddając kolejnych 5 strzałów. Kontroluje cel, broń,
otoczenie i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”. W sytuacji, gdy strzelający
nie zdąży oddać kolejnych 5 strzałów i padnie komenda „STOP” (dźwięk
gwizdka lub timera), strzelający przerywa strzelanie, kontroluje cel, broń,
otoczenie i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”. Strzał oddany
po wyznaczonym czasie jest liczony jako chybienie. Czas liczony jest
od komendy „Ognia” (sygnał gwizdka lub timera) do oddania przez
strzelającego ostatniego strzału. Kontrola celu, broni i otoczenia nie jest
liczona do czasu wykonania strzelania. Po zakończeniu strzelania kierownik
strzelania podaje komendy: „Przerwij ogień”, „Rozładuj”, „Przejrzeć broń”,
które strzelający wykonuje samodzielnie.
Uwaga: Strzelanie ma na celu sprawdzenie żołnierza z zakresu czynności

związanych z ładowaniem kbs w przestrzeni roboczej45, prawidłowego
przyjmowanej postawy strzeleckiej stojąca (z mocnej strony), wprowadzenia
karabinka szturmowego do walki, prowadzenia celnego i powtarzalnego ognia
44 Wymiana magazynka wymuszona brakiem amunicji lub zacięciem broni. Żołnierz po wypięciu magazynka
odrzuca go.
45 Strefa, w której wykonujemy czynności manualne z bronią (około 30x30 cm na wysokości twarzy).
Pozwala na ciągłe kontrolowanie/obserwowanie celu i jednocześnie umożliwia kontrolę broni. Wymianie
ognia towarzyszy najczęściej silny stres, który ogranicza pole widzenia z peryferyjnego na tzw. widzenie
tunelowe.
52
DU-7.0.8
z jednego składu46 w tempie/rytmie z wymianą magazynka sposobem

awaryjnym, kontroli celu, broni i otoczenia. Strzelanie z użyciem amunicji należy
poprzedzić treningiem bezogniowym.
Rysunek 2-1. Schemat ustawienia pola tarczowego

do strzelania sprawdzającego nr 1 z karabinka

z przeniesieniem ognia na dwa cele.
Cel: 2 x Tarcza T3 (korpus Bulinka).

Odległość: 15 m.
Liczba nabojów: 10 szt. – załadowana do 2 magazynków (pierwszy
magazynek 4 szt. drugi magazynek 6 szt.).
Czas48: 20/25/30/40 s.
Postawa: stojąca.
Rodzaj ognia: dublet49, triplet50.
46 Skład to prowadzenie broni w cel poprzez wykonanie określonych czynności takich jak ułożenie ciała
i praca na broni w myśl zasady L.
z podstawowego posługiwania się bronią (postawa stojąca z kbs – strzelanie z mocnej i słabej strony, zza
przesłony, na resecie w tempie/rytmie z przeniesieniem rejonu celowania), z treści zawartych w pierwszym
i drugim rozdziale dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ogniaz karabinka –
DU-7.0.5.2 – realizowane minimum raz w roku kalendarzowym. Strzelanie należy realizować
w jednostkach wojskowych(JW), jednostkach szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższym szkolnictwie
wojskowym (WSW) w ramach szkolenia podstawowego.
 żołnierze sztabów, instytucji wojskowych oraz JSW i WSW, w tym stan zmienny – czas 30 s,
49 Dwa oddane po sobie strzały do jednego celu w odstępie czasu do 0,5 s.
50 Trzy oddane po sobie strzały w odstępie do 0,5 s każdy.
53
DU-7.0.8

strzelający staje na LOO. Po komendzie kierownika strzelania „Ładuj”
strzelający ładuje broń pierwszym magazynkiem (4 szt.), zabezpiecza broń
i przyjmuje postawę niskiej gotowości. Po komendzie „Ognia” lub dźwięku
gwizdka/timera wprowadza broń do walki, odbezpieczając ją i rozpoczyna
strzelanie – dublet (po 2 strzały) do każdej tarczy, samodzielnie wymienia
magazynek (6 szt.) sposobem awaryjnym i kontynuuje strzelanie – triplet
(po 3 strzały) do każdej tarczy, następnie kontroluje cele, broń, otoczenie
i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”. Podczas całego ćwiczenia
strzelający oddaje 2 x dublet (2 x 2 strzały do celu nr 1 następnie do celu nr 2),
2 x triplet (2 x 3 strzały do celu nr 2 następnie do celu nr 1) – w czasie do 20 s.
W sytuacji, gdy strzelający nie zdąży oddać kolejnych 6 strzałów i padnie
strzelanie, kontroluje cele, broń, otoczenie i przyjmuje postawę „niskiej
gotowości”. Strzał oddany po wyznaczonym czasie jest liczony jako
chybienie. Czas liczony jest od komendy „Ognia” (sygnał gwizdka lub
timera) do oddania przez strzelającego ostatniego strzału. Kontrola
celów, broni i otoczenia nie jest liczona do czasu wykonania strzelania.
Po zakończeniu strzelania kierownik strzelania podaje komendy: „Przerwij
ogień”, „Rozładuj”, „Przejrzeć broń”, które strzelający wykonuje
samodzielnie. Przekroczenie czasu oddania strzałów dubletem lub tripletem
skutkuje obniżeniem o jedną ocenę.
Uwaga: Strzelanie ma na celu sprawdzenie żołnierza z zakresu: czynności

związanych z ładowaniem kbs w przestrzeni roboczej, prawidłowego
przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej (z mocnej strony), wprowadzeniu
karabinka szturmowego do walki, prowadzenia i przeniesienia ognia na różne
cele, ponadto oddania powtarzalnych, celnych strzałów (dublet, triplet)
z jednego składu z wymianą magazynka sposobem awaryjnym, kontroli celu,
broni i otoczenia. Strzelanie z użyciem amunicji należy poprzedzić treningiem
bezogniowym.
54
DU-7.0.8


ze zmianą postaw strzeleckich.
Cel: Tarcza T3.

Odległość: 15 m .
Czas52: 25/30/35/40 s.
Postawa: stojąca, klęcząca.
Rodzaj ognia: dublet, triplet.
strzelający staje na LOO. Po komendzie kierownika strzelania „Ładuj”
z podstawowego posługiwania się bronią (postawa klęcząca z kbs – strzelanie z mocnej i słabej strony,
zza przesłony, na resecie w tempie/rytmie z przeniesieniem rejonu celowania z wymianą magazynka
sposobem awaryjnym i taktycznym), z treści zawartych w pierwszym, drugim i trzecim rozdziale
dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia z karabinka – DU-7.0.5.2 – realizowane
minimum raz w roku kalendarzowym. Strzelanie należy realizować w jednostkach wojskowych (JW),
jednostkach szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższym szkolnictwie wojskowym (WSW) w ramach
szkolenia podstawowego.
 żołnierze sztabów, instytucji wojskowych oraz JSW i WSW, w tym stan zmienny – czas 35 s,
55
DU-7.0.8
strzelający ładuje broń pierwszym magazynkiem (4 szt.) zabezpiecza

ją i przyjmuje postawę niskiej gotowości. Po komendzie „Ognia”
lub dźwięku gwizdka/timera wprowadza broń do walki, odbezpieczając
ją i rozpoczyna strzelanie z mocnej strony, oddając 2 strzały i celując w strefę
„głowa Bulinka”, po czym przekłada broń na słabą stronę i oddaje kolejne
2 strzały, celując w strefę „głowa Bulinka”. Zmienia postawę na klęczącą
i wymienia magazynek sposobem awaryjnym w przestrzeni roboczej na słabej
stronie, wprowadza broń do walki i oddaje 3 strzały w strefę „korpus Bulinka”,
przekłada broń na mocna stronę i oddaje 3 strzały w strefę „korpus Bulinka”
kontroluje cel, broń, otoczenie i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”.
strzelanie, kontroluje cel, broń, otoczenie i przyjmuje postawę „niskiej
gotowości”. Strzał oddany po wyznaczonym czasie jest liczony jako
chybienie. Czas liczony jest od komendy „Ognia” (sygnał gwizdka lub
timera) do oddania przez strzelającego ostatniego strzału. Kontrola celu,
broni i otoczenia nie jest liczona do czasu wykonania strzelania.
ogień”, „Rozładuj”, „Przejrzeć broń”, które strzelający wykonuje
samodzielnie. Podczas całego ćwiczenia strzelający oddaje 2xdublet (2x2
strzały w strefę „głowa Bulinka”) 2xtriplet (2x3 strzały w strefę „korpus
Bulinka”) – w czasie do 25 s.

związanych z ładowaniem karabinka w przestrzeni roboczej, prawidłowego
przyjmowania postaw strzeleckich stojącej i klęczącej (z mocnej i słabej
strony), wprowadzenia broni do walki, prowadzenia i przeniesienia ognia
w obrębie jednej tarczy, ponadto oddania powtarzalnych, celnych strzałów
(dublet, triplet) z jednego składu z wymianą magazynka sposobem awaryjnym
na słabej stronie, kontroli celu, broni i otoczenia. Strzelanie z użyciem amunicji
należy poprzedzić treningiem bezogniowym.
56
DU-7.0.8

4. Strzelanie sprawdzające nr 4 z karabinka53 – strzelanie w obrębie kilku

celów w postawach: stojącej, klęczącej i leżącej ze zmianą stanowiska
ogniowego.
Cel: tarcza T3.
Odległość: 20 m.
Liczba nabojów: 24 szt. (po 8 szt. amunicji do 3 magazynków).
Czas: nieograniczony.
Postawa: stojąca, klęcząca, leżąca na boku (prawa, lewa

strona).
Rodzaj ognia: pojedynczy.

Warunki treningu: dzień.
z podstawowego posługiwania się bronią (postawa strzelecka leżąca z kbs – strzelanie z mocnej
i słabej strony, zza przesłony, na resecie w tempie/rytmie z przeniesieniem rejonu celowania z wymianą
magazynka sposobem awaryjnym i taktycznym), z treści zawartych w pierwszym, drugim, trzecim oraz
czwartym rozdziale dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia z karabinka –
DU-7.0.5.2 – realizowane minimum raz w roku kalendarzowym. Strzelanie realizowane na zakończenie
okresu szkolenia drużyny/załogi. Żołnierze stanu stałego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz
wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW) realizują strzelanie po pierwszym roku służby w JSW lub
WSW. Żołnierze stanu zmiennego WSW realizują strzelanie na pierwszym roku studiów.
57
DU-7.0.8
Wskazówki: Na komendę instruktora „Zmiana na LOO zbiórka” strzelający

staje na LOO. Na komendę „Ładuj” strzelający ładuje broń i staje w postawie
wysokiej gotowości54. Na komendę/sygnał instruktora „Ognia” lub dźwięku
gwizdka strzelający wprowadza broń do walki, oddaje po dwa strzały
z jednego składu zza przesłony (prawa strona przesłony – prawa ręka jako
dominująca55, lewa strona przesłony – lewa ręka jako dominująca) do zużycia
całej ilości amunicji w magazynku. Samodzielnie wymienia magazynek
na słabej stronie sposobem awaryjnym, następnie przyjmuje postawę
klęczącą i kontynuuje strzelanie, oddając po dwa strzały z jednego składu zza
przesłony (prawa strona przesłony – prawa ręka jako dominująca, lewa strona
przesłony – lewa ręka jako dominująca) do zużycia całej ilości amunicji
w magazynku. Kolejny raz wymienia magazynek sposobem awaryjnym
i przyjmuje postawę leżącą na boku i oddaje cztery strzały spod przesłony,
leżąc na prawym boku (prawa ręka dominująca). Następnie zmienia postawę
na leżącą na lewym boku (lewa ręka dominująca) i oddaje kolejne cztery
strzały. Po zakończonym strzelaniu kontroluje cel, broń, podnosi się
i przyjmuje postawę wysokiej gotowości, kontroluje otoczenie.

związanych z ładowaniem karabinka szturmowego w przestrzeni roboczej,
prawidłowego przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej, klęczącej i leżącej
(z mocnej i słabej strony), wprowadzenia broni do walki, prowadzenia ognia
z jednego składu zza i spod przesłon z wymianą magazynka sposobem
awaryjnym na słabej i mocnej stronie, kontroli celu, broni i otoczenia.
54 Postawa stosowana w sytuacjach, kiedy potencjalne zagrożenia jest już zidentyfikowane. Daje możliwość
szybkiego i skutecznego działania, w tym oddania celnego strzału. Broń trzymana oburącz z lufą
skierowaną w kierunku zagrożenia w taki sposób, aby przyrządy celownicze nie zasłaniały przedpola. Broń
odbezpieczona.
55 Ręka dominująca to ta, którą trzymamy na podstawowym chwycie broni.
58
DU-7.0.8

5. Strzelanie sprawdzające nr 5 z karabinka56 – strzelanie zza przesłony

w obrębie kilku celów w postawie stojącej, klęczącej i leżącej z mocnej
i słabej strony ze zmianą lokalizacji strzelca.
Cel: tarcze T3.
Odległość: 15 m, 20 m, 25 m.
Postawa: stojąca, klęcząca, leżąca.


z podstawowego posługiwania się bronią z treści zawartych we wszystkich rozdziałach dokumentu
uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia z karabinka – DU-7.0.5.2 – realizowane minimum raz
w roku kalendarzowym. Strzelanie realizowane na zakończenie okresu szkolenia/plutonu. Żołnierze stanu
stałego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW)
realizują strzelanie po pierwszym roku służby w JSW lub WSW. Żołnierze stanu zmiennego WSW
realizują strzelanie na pierwszym roku studiów.
59
DU-7.0.8
swobodnej57. Na komendę/sygnał instruktora „Ognia” lub dźwięku gwizdka

strzelający wprowadza broń do walki, oddaje pięć strzałów z jednego składu
zza przesłony nr 1 z mocnej strony – prawa strona przesłony, następnie
zmienia lokalizację, biegnąc za kolejną przesłonę nr 2 i przyjmuje postawę
strzelecką klęczącą i kontynuuje strzelanie, oddając kolejne pięć strzałów zza
przesłony (z mocnej strony – prawa strona przesłony), wymienia magazynek
sposobem awaryjnym za przesłoną i kolejny raz zmienia lokalizację, biegnąc
za kolejną przesłonę nr 3, gdzie przyjmuje postawę strzelecką leżącą na
prawym boku (z mocnej strony – spod przesłony) i oddaje kolejne pięć
strzałów. Następnie zmienia postawę strzelecką na leżącą na skos na lewym
barku (ze słabej strony - lewa strona przesłony) i oddaje 5 strzałów. Wymienia
magazynek sposobem awaryjnym za przesłoną w postawie strzeleckiej
leżącej na słabej stronie, po czym przemieszcza się za przesłonę nr 2,
przyjmuje postawę strzelecką klęczącą i kontynuuje strzelanie, oddając
kolejne pięć strzałów zza przesłony (ze słabej strony – lewa strona przesłony).
Następnie przemieszcza się za przesłonę nr 1, skąd oddaje pięć strzałów zza
przesłony ze słabej strony – lewa strona przesłony. Po zakończeniu strzelania
kontroluje cel, broń, otoczenie.

związanych z ładowaniem karabinka szturmowego w przestrzeni roboczej,
(z mocnej i słabej strony) ze zmianą lokalizacji strzelca, a ponadto
wprowadzenia broni do walki, prowadzenia ognia w obrębie kilku tarcz,
oddania powtarzalnych, celnych strzałów z jednego składu zza i spod przesłon
z wymianą magazynka sposobem awaryjnym na słabej i mocnej stronie,
kontroli celu, broni i otoczenia.
57 Postawa naturalna, wyjściowa do rozpoczęcia i zakończenia ćwiczenia. Broń z lufą skierowaną w dół lub
w kaburze.
60
DU-7.0.8


celów w postawach: stojącej, klęczącej i leżącej ze zmianą stanowiska
ogniowego.
Cel: cele ukazujące się:

1 grupa celów: figury bojowe nr: 23, 30, 30;
3 grupa celów: figury bojowe nr: 31b, 27, 30.
Odległość: 75-300 m:
1 grupa celów: figura bojowa nr 23 – 75-100 m,
figura bojowa nr 30 – 150-200 m, figura bojowa nr 30 –
100-150 m;
2 grupa celów: figura bojowa nr 27 – 150-200 m,
figura bojowa nr 30 – 200-250 m, figura bojowa nr 40 –
250-300 m;
58 Strzelanie obowiązuje żołnierzy wyposażonych etatowo w karabinek. Strzelanie realizowane przez

pododdziały rozpoznania, zmechanizowane, zmotoryzowane, aeromobilne oraz ochrony (nie dotyczy
kierowców i działonowych/działonowych operatorów załóg wozów bojowych) na zakończenie okresu
szkolenia plutonu. Pozostałe pododdziały rodzajów wojsk i RSZ podczas okresu szkolenia kompanii.
Żołnierze stanu stałego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa wojskowego
(WSW) po pierwszym roku służby w JSW lub WSW. Żołnierze stanu zmiennego WSW na drugim roku
studiów.
61
DU-7.0.8
3 grupa celów: figura bojowa nr 31b – 150-200 m, figura

bojowa 27 – 200-250 m, figura bojowa 30 – 250-300 m.
Czas: ograniczony ukazywaniem się celów:
1 grupa celów: ukazuje się jeden raz na 50 s,
20 s od podania komendy: „Zmiana naprzód”;
2 grupa celów: ukazuje się jeden raz na 40 s po upływie
15 s od zniszczenia lub ukrycia celów z grupy 1;
3 grupa celów: ukazuje się jeden raz na 30 s po upływie
15 s od zniszczenia lub ukrycia celów z grupy 2.
Postawa: do 1 grupy celów: postawa strzelecka stojąca;
do 2 grupy celów: postawa strzelecka klęcząca;
do 3 grupy celów: postawa strzelecka leżąca.
Liczba nabojów: 35 szt. (w 2 magazynkach według decyzji strzelającego).
Rodzaj ognia: wg decyzji strzelającego.
Ocena: bardzo dobra – trafić wszystkie cele;
dobra – trafić 8 celów, w tym wszystkie cele ważne59;
dostateczna – trafić 7 celów, w tym wszystkie cele ważne.
Warunki strzelania: dzień, noc, w masce (dzień i noc).
Typ przyrządów: mechaniczne, optyczne, nokto- i termowizyjne.
Wskazówki: Na komendę prowadzącego strzelanie „Zmiana na LW zbiórka”
strzelający staje na LW. Na komendę „Ładuj” strzelający ładuje i zabezpiecza
broń, staje w postawie niskiej gotowości. Na komendę/sygnał prowadzącego
strzelanie „Zmiana naprzód” strzelający zajmuje stanowisko (nr 1) na LOO
i przyjmuje postawę wysokiej gotowości, prowadząc obserwacje przedpola.
Po ukazaniu się pierwszej grupy celów wprowadza broń do walki, oddaje
strzały (do momentu trafienia lub ukrycia celów z grupy pierwszej).
Samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe i przyjmuje postawę strzelecką
klęczącą na stanowisku (nr 2). Prowadząc obserwacje przedpola, kontynuuje
strzelanie do drugiej grupy celów. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy
drugiej samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe, przyjmując postawę
59 Cele ważne to czołgi i transportery opancerzone wszystkich typów, wyrzutnie ppk i wyrzutnie pocisków
rakietowych, granatniki ppanc., działa ppanc., a dla pododdziałów piechoty (zmechanizowanej,
zmotoryzowanej, górskiej, lekkiej, aeromobilnej) dodatkowo karabiny maszynowe.
62
DU-7.0.8
strzelecką leżącą na stanowisku (nr 3). Prowadząc obserwacje przedpola,

kontynuuje strzelanie do trzeciej grupy celów. Po trafieniu lub ukryciu
ostatniego z celów samodzielnie rozładowuje broń po dokonanej wcześniej
kontroli celu, broni i otoczenia. Na komendę prowadzącego strzelanie
„Zmiana na LW marsz” zajmuje stanowisko na LW. Zdaje pozostałą ilość
amunicji zgodnie z decyzją prowadzącego strzelanie. Wymianę awaryjną
magazynka dokonuje samodzielnie po wystrzeleniu amunicji
z pierwszego magazynka na dowolnie wybranym stanowisku ogniowym.
Uwaga: Strzelanie ma na celu sprawdzenie żołnierza z zakresu prowadzenia

celnego ognia w trzech postawach (stojącej, klęczącej, leżącej z mocnej
strony), a ponadto: prawidłowego przyjmowania postaw strzeleckich: stojącej,
klęczącej, leżącej, czynności związanych z ładowaniem kbs, pracy
w przestrzeni roboczej, prawidłowego wprowadzania karabinka szturmowego
do walki (z mocnej strony szkolonego), sprawdzenia umiejętności z zakresu
przeniesienia ognia do celów ukazujących się oraz wymiany magazynka
sposobem awaryjnym, kontroli celu, broni i otoczenia.

sprawdzającego nr 6 z karabinka – wariant
63
DU-7.0.8

celów w postawach: stojącej, klęczącej i leżącej zza przesłony z mocnej
i słabej strony ze zmianą stanowiska ogniowego.

3 grupa celów: figury bojowe nr: 23, 31b, 30.
1 grupa celów: figura bojowa nr 23 – 75-100 m, figura
bojowa nr 27 – 150-200 m, figura bojowa nr 30 –
100-150 m;
250-300 m;
bojowa 31b – 200-250 m, figura bojowa 30 – 250-300 m.
1 grupa celów: ukazująca się jeden raz na 40 s, 20 s
od podania komendy: „Zmiana naprzód”;
2 grupa celów: ukazująca się jeden raz na 35 s po
upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia celów z grupy 1;
3 grupa celów: ukazująca się po raz drugi jeden raz na
35 s po upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia ostatniego
celu z grupy 3;
60 Strzelanie obowiązuje żołnierzy wyposażonych etatowo w karabinek. Strzelanie jest realizowane przez
pododdziały rozpoznania, zmechanizowane, zmotoryzowane, aeromobilne oraz ochrony (nie dotyczy
kierowców i działonowych/działonowych operatorów załóg wozów bojowych) podczas okresu szkolenia
kompanii. Pozostałe pododdziały rodzajów wojsk i RSZ na zakończenie okresu szkolenia kompanii –
batalionu. Żołnierze stanu stałego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa
wojskowego (WSW) są zobowiązani do wykonania strzelania po drugim roku służby w JSW lub WSW.
Żołnierze stanu zmiennego WSW w specjalnościach rozpoznanie, zmechanizowane, zmotoryzowane,
aeromobilne oraz ochrony realizują strzelanie na zakończenie drugiego roku studiów, pozostałe
specjalności na zakończenie trzeciego roku studiów.
64
DU-7.0.8
2 grupa celów: ukazująca się po raz drugi jeden raz

na 40 s po upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia celów
z grupy 3 ukazującej się po raz drugi;
upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia celów z grupy 2
ukazującej się po raz drugi;
Postawa: do 1 grupy celów ukazującej się po raz pierwszy:
postawa strzelecka stojąca z mocnej strony strzelającego,
z prawej strony przesłony;
do 2 grupy celów ukazującej się po raz pierwszy: postawa
strzelecka klęcząca z mocnej strony strzelającego,
strzelecka leżąca z mocnej strony strzelającego, z prawej
strony przesłony;
do 3 grupy celów ukazującej się po raz drugi: postawa
strzelecka leżąca ze słabej strony strzelającego, z lewej
strony przesłony;
strzelecka klęcząca ze słabej strony strzelającego, z lewej
strony przesłony;
strzelecka stojąca ze słabej strony strzelającego, z lewej
strony przesłony.
Liczba nabojów: 70 szt. (w 3 magazynkach zgodnie z decyzją
strzelającego.)
dobra – trafić 17 celów, w tym wszystkie cele
ważne;
dostateczna – trafić 15 celów, w tym wszystkie cele
ważne.
65
DU-7.0.8

Typ przyrządów: mechaniczne, optyczne, nokto- i termowizyjne;
i przyjmuje postawę wysokiej gotowości, prowadząc obserwacje przedpola zza
przesłony z jej prawej strony. Po ukazaniu się pierwszej grupy celów wprowadza
broń do walki, oddaje strzały (do momentu trafienia lub ukrycia celów z grupy
pierwszej). Samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe i przyjmuje postawę
strzelecką klęczącą na stanowisku (nr 2), prowadząc obserwacje przedpola zza
przesłony z jej prawej strony. Kontynuuje strzelanie do drugiej grupy celów.
Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy drugiej samodzielnie zmienia stanowisko
ogniowe, przyjmując postawę strzelecką leżącą na stanowisku (nr 3), prowadzi
obserwacje przedpola zza przesłony z jej prawej strony, kontynuuje strzelanie
do trzeciej grupy celów. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy trzeciej przekłada
broń na słaba stronę, dostosowując postawę strzelecką zza przesłony (lewa
strona przesłony). Prowadzi obserwację przedpola i otwiera ogień do trzeciej
grupy celów ukazującej się po raz drugi. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy
trzeciej samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe, wracając na poprzednie
stanowisko (nr 2) i przyjmuje postawę strzelecka klęczącą zza przesłony z jej
lewej strony. Prowadzi obserwację przedpola i kontynuuje strzelanie. Po trafieniu
lub ukryciu celów z grupy drugiej samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe,
wracając na stanowisko (nr 1) i przyjmując postawę strzelecką stojącą zza
przesłony z jej lewej strony. Prowadzi obserwację przedpola i kontynuuje
strzelanie. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy pierwszej samodzielnie
rozładowuje broń po dokonanej wcześniej kontroli celu, broni i otoczenia.
Na komendę prowadzącego strzelanie „Zmiana na LW marsz” zajmuje
stanowisko na LW. Zdaje pozostałą ilość amunicji zgodnie z decyzją
prowadzącego strzelanie. Wymianę awaryjną magazynka dokonuje
samodzielnie na dowolnie wybranym stanowisku ogniowym.
66
DU-7.0.8

celnego ognia w trzech postawach (stojącej, klęczącej, leżącej z mocnej i słabej
strony) zza przesłony – z prawej i lewej strony przesłony, a ponadto:
prawidłowego przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej, klęczącej, leżącej,
czynności związanych z ładowaniem kbs, pracy w przestrzeni roboczej,
prawidłowego wprowadzania karabinka szturmowego do walki (z mocnej
i słabej strony szkolonego), przeniesienia ognia do celów ukazujących się oraz
wymiany magazynka sposobem awaryjnym, kontroli celu, broni i otoczenia.

67
DU-7.0.8
8. Strzelanie sprawdzające nr 8 z karabinka61 – strzelanie z przeniesieniem

ognia pomiędzy celami w postawach: stojącej, klęczącej i leżącej
ze zmianą stanowisk ogniowych.

1 grupa celów: figury bojowe nr: 23, 27, 31b;
3 grupa celów: figury bojowe nr: 23, 31b, 27;
cel ruchomy:
poruszający się ruchem poprzecznym lub skośnym –
figura bojowa nr: 40a.
bojowa nr 27 – 150-200 m, figura bojowa nr 31b –
100-150 m;
250-300 m;
bojowa 31b – 200-250 m, figura bojowa 27 – 250-300 m;
cel ruchomy:
figura bojowa nr: 40a – 250-400 m.
1 grupa celów: ukazująca się jeden raz na 35 s,
61 Strzelanie obowiązuje wszystkich żołnierzy wyposażonych etatowo w karabinek. Strzelanie jest

realizowane przez pododdziały rozpoznania, zmechanizowane, zmotoryzowane, aeromobilne oraz
ochrony (nie dotyczy kierowców i działonowych/działonowych operatorów załóg wozów bojowych)
na zakończenie okresu szkolenia batalionu. Pozostałe pododdziały rodzajów wojsk i RSZ realizują
strzelanie w okresie podtrzymania zdolności, ale nie wcześniej niż w drugim roku. Żołnierze stanu stałego
jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW) są zobowiązani
do wykonania strzelania po trzecim roku służby w JSW lub WSW. Żołnierze stanu zmiennego WSW
w specjalnościach rozpoznanie, zmechanizowane, zmotoryzowane, aeromobilne oraz ochrony realizują
strzelanie na zakończenie trzeciego roku studiów, pozostałe specjalności na zakończenie studiów.
68
DU-7.0.8

cel ruchomy: poruszający się ruchem poprzecznym lub
skośnym (1 x 50 m) rozpoczynający ruch po upływie 15 s
od zniszczenia lub ukrycia celów z grupy 3.
do 3 grupy celów: postawa strzelecka leżąca;
cel ruchomy: postawa strzelecka leżąca.
Liczba nabojów: 45 szt. (w 2 magazynkach według decyzji strzelającego).
Rodzaj ognia: do 1, 2, 3 grupy celów wg decyzji strzelającego, do celu
poruszającego się krótkimi seriami.
dobra – trafić 9 celów, w tym wszystkie cele
ważne oraz cel ruchomy;
ważne oraz cel ruchomy.
i przyjmuje postawę wysokiej gotowości, prowadząc obserwacje przedpola.
Po ukazaniu się pierwszej grupy celów wprowadza broń do walki oddaje strzały
(do momentu trafienia lub ukrycia celów z grupy pierwszej). Samodzielnie
zmienia stanowisko ogniowe i przyjmuje postawę strzelecką klęczącą
na stanowisku (nr 2). Prowadząc obserwacje przedpola, kontynuuje strzelanie
do drugiej grupy celów. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy drugiej
samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe, przyjmując postawę strzelecką
leżącą na stanowisku (nr 3) i prowadząc obserwacje przedpola, kontynuuje
strzelaniedo trzeciej grupy celów. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy trzeciej
69
DU-7.0.8
prowadzi obserwację przedpola i prowadzi ogień krótkimi seriami do celu

ruchomego. Po trafieniu lub ukryciu celu ruchomego samodzielnie rozładowuje
broń po dokonanej wcześniej kontroli celu, broni i otoczenia. Na komendę
prowadzącego strzelanie „Zmiana na LW marsz” zajmuje stanowisko na LW.
Zdaje pozostałą ilość amunicji zgodnie z decyzją prowadzącego strzelanie.
Wymianę awaryjną magazynka dokonuje samodzielnie po wystrzeleniu
amunicji z pierwszego magazynka na dowolnie wybranym stanowisku
ogniowym.

celnego ognia w trzech postawach (stojącej, klęczącej, leżącej z mocnej strony),
a ponadto: prawidłowego przyjmowania postaw strzeleckich: stojącej, klęczącej,
leżącej, czynności związanych z ładowaniem kbs, pracy w przestrzeni roboczej,
prawidłowego wprowadzania karabinka szturmowego do walki (z mocnej strony
szkolonego), sprawdzenia umiejętności z zakresu przeniesienia ognia do celów
ukazujących się i ruchomych oraz wymiany magazynka sposobem awaryjnym,

1
sprawdzającego 2
nr 8 z karabinka – wariant 3
70
DU-7.0.8
9. Strzelanie sprawdzające nr 9 z karabinka62 – strzelanie do celów

ruchomych z przeniesieniem ognia w postawach: stojącej, klęczącej
i leżącej.

cel ruchomy:
figura bojowa nr: 40a (6x50 m).
bojowa nr 27 – 150-200 m, figura bojowa nr 31b –
100-150 m;
bojowa nr 31b – 200-250 m, figura bojowa nr 27 –
250-300 m;
bojowa 31b – 200-250 m, figura bojowa 27 – 250-300 m;
cel ruchomy x 6: poruszający się ruchem poprzecznym
lub skośnym – figura bojowa nr: 40a – 200-400 m.
1 grupa celów: ukazująca się jeden raz na 35 s,
cel ruchomy 1: poruszający się ruchem poprzecznym
lub skośnym (1x50 m) rozpoczynający ruch po
zniszczeniu lub ukryciu celów grupy 1;
62 Strzelanie obowiązuje żołnierzy wyposażonych etatowo w karabinek z pododdziałów rozpoznania,

zmechanizowanych, zmotoryzowanych, aeromobilnych oraz ochrony (nie dotyczy kierowców
i działonowych/działonowych operatorów załóg wozów bojowych) na zakończenie pierwszego roku
podtrzymywania zdolności bojowej. Pozostałych pododdziałów rodzajów wojsk i RSZ oraz żołnierzy stanu
strzelanie nie obowiązuje. Żołnierze stanu zmiennego WSW w specjalnościach rozpoznanie,
zmechanizowane, zmotoryzowane, aeromobilne oraz ochrony są zobowiązani do wykonania strzelania na
zakończenie studiów, natomiast żołnierzy pozostałych specjalności strzelanie nie obowiązuje.
71
DU-7.0.8
2 grupa celów: ukazująca się jeden raz na 30 s

po upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia celu ruchomego 1;
lub skośnym (1 x 50 m) rozpoczynający ruch po zniszczeniu
lub ukryciu celów grupy 2;
po upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia celu ruchomego 2;
lub skośnym (1x50 m) rozpoczynający ruch po zniszczeniu lub
ukryciu celów grupy 3;
3 grupa celów: ukazująca się po raz drugi jeden raz na 35 s
po upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia celu
ruchomego 3;
ukryciu celów grupy 3 ukazującej się po raz drugi;
2 grupa celów: ukazująca się po raz drugi jeden raz na 40 s
ruchomego 4;
ukryciu celów grupy 2 ukazującej się po raz drugi;
1 grupa celów: ukazująca się jeden raz na 45 s po upływie 15
s od zniszczenia lub ukrycia celu ruchomego 5;
ukryciu celów grupy 1 ukazującej się po raz drugi.
Postawa: do 1 grupy celów ukazującej się po raz pierwszy oraz celu
ruchomego 1: postawa strzelecka stojąca z mocnej strony
strzelającego, z prawej strony przesłony;
72
DU-7.0.8
do 2 grupy celów ukazującej się po raz pierwszy oraz celu

ruchomego 2: postawa strzelecka klęcząca z mocnej strony
do 3 grupy celów ukazującej się po raz pierwszy oraz celu
ruchomego 3: postawa strzelecka leżąca z mocnej strony
do 3 grupy celów ukazującej się po raz drugi oraz celu
ruchomego 4: postawa strzelecka leżąca ze słabej strony
strzelającego, z lewej strony przesłony;
ruchomego 5: postawa strzelecka klęcząca ze słabej strony
strzelającego, z lewej strony przesłony;
ruchomego 6: postawa strzelecka stojąca ze słabej strony
strzelającego, z lewej strony przesłony.
Liczba nabojów: 120 szt. (w 4 magazynkach).
Rodzaj ognia: do 1, 2, 3 grupy celów wg decyzji strzelającego, do celu
poruszającego się krótkimi seriami.
Ocena:
bardzo dobra – trafić wszystkie cele;
dobra – trafić 22 cele, w tym wszystkie cele
ważne oraz 5 x cel ruchomy;
ważne oraz 3 x cel ruchomy.
i przyjmuje postawę wysokiej gotowości, prowadząc obserwacje przedpola zza
73
DU-7.0.8
broń do walki, oddaje strzały (do momentu trafienia lub ukrycia celów
z grupy pierwszej). Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy pierwszej prowadzi
obserwację przedpola i prowadzi ogień krótkimi seriami do celu ruchomego.
Samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe i przyjmuje postawę strzelecką
klęczącą na stanowisku (nr 2), prowadząc obserwacje przedpola zza przesłony
z jej prawej strony. Kontynuuje strzelanie do drugiej grupy celów. Po trafieniu lub
ukryciu celów z grupy drugiej prowadzi obserwację przedpola i prowadzi ogień
krótkimi seriami do celu ruchomego, następnie samodzielnie zmienia stanowisko
ogniowe, przyjmując postawę strzelecką leżącą na stanowisku (nr 3) i prowadząc
do trzeciej grupy celów. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy trzeciej prowadzi
obserwację przedpola i prowadzi ogień krótkimi seriami do celu ruchomego,
następnie przekłada broń na słaba stronę, dostosowując postawę strzelecką
zza przesłony (lewa strona przesłony). Prowadzi obserwację przedpola i otwiera
ogień do trzeciej grupy celów ukazującej się po raz drugi. Po trafieniu lub ukryciu
celów z grupy trzeciej prowadzi obserwację przedpola i prowadzi ogień krótkimi
seriami do celu ruchomego, następnie samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe,
wracając na poprzednie stanowisko (nr 2) i przyjmuje postawę strzelecką klęczącą
zza przesłony z jej lewej strony. Prowadzi obserwację przedpola i kontynuuje
strzelanie. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy drugiej prowadzi obserwację
przedpola i prowadzi ogień krótkimi seriami do celu ruchomego, następnie
samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe, wracając na stanowisko (nr 1)
i przyjmując postawę strzelecką stojącą zza przesłony z jej lewej strony. Prowadzi
obserwację przedpola i kontynuuje strzelanie. Po trafieniu lub ukryciu celów
z grupy pierwszej nadal prowadzi obserwację przedpola i prowadzi ogień krótkimi
seriami do celu ruchomego. Po trafieniu lub ukryciu celu ruchomego samodzielnie
74
DU-7.0.8

strony) zza przesłony – z prawej i lewej strony przesłony, a ponadto: prawidłowego
przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej, klęczącej, leżącej, czynności
związanych z ładowaniem kbs, pracy w przestrzeni roboczej, prawidłowego
wprowadzania karabinka szturmowego do walki (z mocnej i słabej strony
szkolonego), przeniesienia ognia do celów ukazujących i ruchomych się oraz
wymiany magazynka sposobem awaryjnym, kontroli celu, broni i otoczenia.

75
DU-7.0.8
0205. Strzelania sprawdzające z karabinka granatnika, granatnika

podwieszanego, samodzielnego oraz granatów nasadkowych
1. Strzelanie sprawdzające nr 1 z karabinka-granatnika, granatnika

podwieszanego, samodzielnego oraz granatów nasadkowych63 –
strzelanie z mocnej strony w postawie stojącej.
Cel: grupa piechoty: 3 x biegnący (3 x figura bojowa nr 40)

rozmieszczone w środku okręgu o promieniu 10 m.
Odległość: 200 m.
Liczba nabojów: 4 szt. granatów.
Postawa: stojąca.
Ocena: bardzo dobra – trafić w pole 3 razy;
dobra – trafić w pole 2 razy;
dostateczna – trafić w pole.
Warunki strzelania: dzień, w masce.
strzelający staje na LW. Na komendę kierownika strzelania „Zmiana naprzód”
strzelający zajmuje stanowisko ogniowe na LOO, ładuje, zabezpiecza broń,
przyjmuje postawę strzelecką stojącą i przygotowuje się do strzelania. Po wykryciu
celu strzelający samodzielnie prowadzi ogień.
Uwaga: Strzelanie sprawdzające ma na celu sprawdzenie żołnierza z zakresu

prowadzenia celnego ognia, a ponadto: czynności związanych z ładowaniem
karabinka granatnika/granatnika, prawidłowego przyjmowania postawy
strzeleckiej, pracy w przestrzeni roboczej, prawidłowego wprowadzania karabinka
granatnika/ granatnika do walki (z mocnej strony szkolonego), kontroli celu, broni
i otoczenia.
63 Strzelanie obowiązuje żołnierzy wyposażonych etatowo w karabinek-granatnik, granatnik samodzielny

oraz granaty nasadkowe na zakończenie okresu szkolenia plutonu. Żołnierzy stanu stałego jednostek
szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW) strzelanie nie obowiązuje.
Żołnierzy stanu zmiennego WSW w specjalnościach rozpoznanie, zmechanizowane, zmotoryzowane,
aeromobilne oraz ochrony strzelanie obowiązuje na zakończenie drugiego roku studiów, natomiast
żołnierzy pozostałych specjalności – nie obowiązuje.
76
DU-7.0.8
2. Strzelanie sprawdzające nr 2 z karabinka-granatnika, granatnika

podwieszanego, samodzielnego oraz granatów nasadkowych64 –
strzelanie z za przesłony z mocnej i słabej strony
Cel: 4 x grupa piechoty: 3 x klęczący (3 x figura bojowa

nr 30) rozmieszczone w środku okręgu o promieniu 10 m.
Czas ukazywanie się celów na poszczególnych rubieżach
10 s, 10 s po ukryciu się celów na poprzedniej rubieży.
Odległość: 250-350 m.
Liczba nabojów: 4 szt. granatów.
Czas: ograniczony czasem ukazywania się celów.
Postawa: klęcząca z za przesłony.
Ocena: bardzo dobra – trafić w pole 4 razy;
dobra – trafić w pole 3 razy;
dostateczna – trafić w pole 2 razy.
przyjmuje postawę strzelecką klęczącą i przygotowuje się do strzelania zza
przesłony z jej prawej strony. Po wykryciu celu strzelający samodzielnie prowadzi
ogień do celów znajdujących się na rubieżach. Rubież nr 1 – 350 m, nr 2 – 300 m,
(jednocześnie podniesiona jest tylko jedna rubież). Po oddaniu dwóch strzałów
strzelający przekłada broń na słaba stronę, dostosowując postawę strzelecką
zza przesłony (lewa strona przesłony). Prowadzi obserwację przedpola i otwiera
ogień do celów znajdujących się na rubieżach nr 3 – 250 m, nr 4 – 300 m.

prowadzenia celnego ognia z mocnej i słabej strony zza przesłony, a ponadto:

oraz granaty nasadkowe na zakończenie okresu szkolenia kompanii. Żołnierzy stanu stałego jednostek
Żołnierzy stanu zmiennego WSW w specjalnościach rozpoznanie, zmechanizowane, zmotoryzowane,
aeromobilne oraz ochrony strzelanie obowiązuje na zakończenie czwartego roku studiów, natomiast
żołnierzy pozostałych specjalności – nie obowiązuje.
77
DU-7.0.8
czynności związanych z ładowaniem karabinka granatnika/granatnika,

prawidłowego przyjmowania postawy strzeleckiej klęczącej, pracy w przestrzeni
roboczej, prawidłowego wprowadzania karabinka granatnika/granatnika
do walki (z mocnej i słabej strony szkolonego zza przesłony), kontroli celu, broni
i otoczenia.
3. Strzelanie sprawdzające nr 3 z karabinka – Strzelanie z granatnika,

granatnika podwieszanego, samodzielnego oraz granatów
nasadkowych65 – strzelanie do transportera.
Cel: transporter opancerzony (figura bojowa nr 50).

Liczba nabojów: 4 szt. granatów nasadk. ppanc. do kbs wz. 96.
Czas: 60 s.
Postawa: leżąca.
Ocena: bardzo dobra – trafić w cel 3 razy;
dobra – trafić w cel 2 razy;
dostateczna – trafić w cel.
przyjmuje postawę strzelecką leżącą i przygotowuje się do strzelania zza
przesłony z jej prawej strony. Po wykryciu celu strzelający samodzielnie prowadzi
ogień do celu dwoma granatami. Po oddaniu dwóch strzałów strzelający
przekłada broń na słabą stronę, dostosowując postawę strzelecką zza
przesłony (lewa strona przesłony). Prowadzi obserwację przedpola i otwiera ogień
do celu, oddając kolejne dwa strzały.

prowadzenia celnego ognia z mocnej i słabej strony zza przesłony, a ponadto:

oraz granaty nasadkowe na zakończenie okresu szkolenia batalionu. Żołnierzy stanu stałego i stanu
zmiennego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW)
strzelanie nie obowiązuje.
78
DU-7.0.8
czynności związanych z ładowaniem karabinka granatnika/granatnika,

prawidłowego przyjmowania postawy strzeleckiej leżącej, pracy w przestrzeni
roboczej, prawidłowego wprowadzania karabinka granatnika/granatnika
do walki (z mocnej i słabej strony szkolonego zza przesłony), kontroli celu, broni
i otoczenia.
0206. Strzelania sprawdzające z pistoletu wojskowego

z awaryjną wymianą magazynka.
Cel: Tarcza T1 (korpus Bulinka).

Odległość: 5 m.
Liczba nabojów: 10 szt. – załadowanych do 2 magazynków
po 5 sztuk każdy.
Czas67: 20/25/30 s.
Postawa: stojąca.
strzelający staje na LOO. Po komendzie kierownika strzelania „Ładuj” strzelający
ładuje broń (zabezpiecza lub zwalnia kurek) i staje w postawie „swobodnej” (broń
w kaburze). Po komendzie „Ognia” (dźwięk gwizdka lub timera) strzelający
dobywa i wprowadza broń do walki, rozpoczyna strzelanie, oddając 5 strzałów
i samodzielnie wymienia magazynek sposobem awaryjnym, wprowadza broń do
66 Strzelanie obowiązuje żołnierzy wyposażonych w pistolety, którzy ukończyli z oceną pozytywną szkolenie
z podstawowego posługiwania się bronią (ABC postawa stojąc) z treści zawartych w pierwszym rozdziale
dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu – DU-7.0.5.1 – realizowane
minimum raz w roku kalendarzowym. Żołnierze stanu stałego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW)
oraz wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW) realizują strzelanie po pierwszym roku służby w JSW lub
WSW, natomiast żołnierze stanu zmiennego WSW realizują strzelanie na pierwszym roku studiów.
67 Czas uzależniony od etapu i okresu szkolenia:
 żołnierze sztabów, instytucji wojskowych oraz JSW i WSW w tym stan zmienny – czas 30 s.
79
DU-7.0.8
walki i kontynuuje strzelanie, oddając kolejnych 5 strzałów, kontroluje cel, broń,

otoczenie i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”. W sytuacji, gdy strzelający
nie zdąży oddać kolejnych 5 strzałów i padnie komenda „STOP” (dźwięk
gwizdka lub timera) strzelający przerywa strzelanie, kontroluje cel,
broń, otoczenie i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”. Strzał oddany
po wyznaczonym czasie jest liczony jako chybienie. Czas liczony jest
od komendy „Ognia” (dźwięk gwizdka lub timera) do oddania przez
strzelającego ostatniego strzału. Kontrola celu, broni i otoczenia nie jest

związanych z ładowaniem pistoletu w przestrzeni roboczej, prawidłowego
przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej (oburącz z mocnej strony),
wprowadzeniu broni do walki, prowadzenia celnego i powtarzalnego ognia
w tempie/rytmie z jednego składu z wymianą magazynka sposobem awaryjnym,
kontroli celu, broni i otoczenia. Strzelanie z użyciem amunicji należy poprzedzić
treningiem bezogniowym.

sprawdzającego nr 1 z PW
80
DU-7.0.8

z przeniesieniem ognia na dwa cele.
Cel: 2 x Tarcza T3 (strefa trafień korpus Bulinka).

Odległość: 5 m.
(pierwszy magazynek 4 szt. drugi magazynek
6 szt.).
Czas69: 20/25/30 s.
Postawa: stojąca.
Rodzaj ognia: pojedynczy, dublet, triplet – ograniczony czasem.
ładuje broń pierwszym magazynkiem (4 szt.) zabezpiecza ją lub zwalnia kurek
(jeżeli posiada bezpieczniki zewnętrzne), chowa broń do kabury
i przyjmuje postawę swobodną. Po komendzie „Ognia” lub dźwięku
gwizdka/timera dobywa i wprowadza broń do walki, odbezpiecza broń (jeżeli
posiada bezpiecznik zewnętrzny) i rozpoczyna strzelanie – oddając po 2 strzały
do każdej tarczy (dublet), samodzielnie wymienia magazynek (6 szt.) sposobem
awaryjnym i kontynuuje strzelanie – oddając po 3 strzały do każdej tarczy (triplet),
kontroluje cele, broń, otoczenie i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”.
z podstawowego posługiwania się bronią z treści zawartych w pierwszym i drugim rozdziale (postawa
stojąca z PW – strzelanie z mocnej i słabej strony, zza przesłony, na resecie w tempie/rytmie
z przeniesieniem rejonu celowania) dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia
z pistoletu – DU-7.0.5.1 – realizowane minimum raz w roku kalendarzowym. Żołnierze stanu stałego
jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW) realizują
strzelanie po pierwszym roku służby w JSW lub WSW. Żołnierze stanu zmiennego WSW realizują
strzelanie na zakończenie pierwszego roku studiów.
 żołnierze sztabów, instytucji wojskowych oraz JSW i WSW, w tym stan zmienny – czas 30 s.
81
DU-7.0.8
komenda „STOP” (dźwięk gwizdka lub timera) strzelający przerywa strzelanie,

kontroluje cele, broń, otoczenie i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”. Strzał
oddany po wyznaczonym czasie jest liczony jako chybienie. Czas liczony jest
od komendy „Ognia” (sygnał gwizdka lub timera) do oddania przez
strzelającego ostatniego strzału. Kontrola celów, broni i otoczenia nie jest
Uwaga: Strzelanie sytuacyjne ma na celu sprawdzenie żołnierza z zakresu:

czynności związanych z ładowaniem pistoletu w przestrzeni roboczej,
prawidłowego przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej (oburącz z mocnej
strony), wprowadzeniu broni do walki, prowadzenia i przeniesienia ognia
na różne cele, ponadto oddania powtarzalnych, celnych strzałów (dublet, triplet)
z jednego składu z wymianą magazynka sposobem awaryjnym, kontroli celów,
broni i otoczenia. Strzelanie z użyciem amunicji należy poprzedzić treningiem
bezogniowym.

82
DU-7.0.8
3. Strzelanie sprawdzające nr 370 – strzelanie na resecie71 dublet, triplet

z mocnej i słabej strony z przeniesieniem ognia w postawie stojącej
i klęczącej.
Cel: Tarcza T3 (strefa trafień głowa i korpus Bulinka).

Odległość: 7 m.
(pierwszy magazynek 4 szt. drugi magazynek
6 szt.).
Czas72: 30 s/ 35 s/ 40 s.
Rodzaj ognia: pojedynczy, dublet, triplet – ograniczony czasem.
ładuje broń pierwszym magazynkiem (4 szt.) zabezpiecza ją lub zwalnia kurek
(jeżeli posiada bezpieczniki zewnętrzne), chowa broń do kabury i przyjmuje
postawę swobodną. Po komendzie „Ognia” lub dźwięku gwizdka/timera,
dobywa i wprowadza broń do walki, odbezpiecza broń (jeżeli posiada bezpiecznik
zewnętrzny) i rozpoczyna strzelanie z mocnej strony (chwyt oburącz, prawa ręka
dominująca), oddając 2 strzały i celując w strefę „głowa Bulinka”, po czym
przekłada broń na słabą stronę (chwyt oburącz, lewa ręka dominująca) i oddaje
z podstawowego posługiwania się bronią z treści zawartych w pierwszym, drugim i trzecim rozdziale
(postawa klęcząca – strzelanie z mocnej i słabej strony, zza przesłony, na resecie w tempie/rytmie
z przeniesieniem rejonu celowania z wymianą magazynka sposobem awaryjnym i taktycznym) dokumentu
uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu – DU-7.0.5.1 – realizowane minimum raz
w roku kalendarzowym. Żołnierze stanu stałego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego
szkolnictwa wojskowego (WSW) realizują strzelanie po drugim roku służby w JSW lub WSW. Żołnierze
stanu zmiennego WSW realizują strzelanie na drugim roku studiów.
71 Sposób strzelania polegający na tym, że po oddaniu pierwszego strzału trzymamy spust ściągnięty
do końca, następnie powoli cofamy palec do przekroczenia drugiego etapu języka spustowego
(charakterystyczny „klik”) i oddajemy kolejny strzał. Stosowany jest celem oddania szybkich strzałów.
72 Czas uzależniony od etapu, okresu szkolenia:
 etap podtrzymania zdolności – żołnierze sztabów – czas 30 s,
83
DU-7.0.8
kolejne 2 strzały, celując w strefę „głowa Bulinka”, po czym zmienia postawę

na klęczącą i wymienia magazynek sposobem awaryjnym na słabej stronie.
Wprowadza broń do walki z wolnej ręki (lewa) i oddaje 3 strzały w strefę „korpus
Bulinka, przekłada broń na mocną stronę z wolnej ręki (prawa) i oddaje 3 strzały
w strefę „korpus Bulinka”, kontroluje cel, broń, otoczenie i przyjmuje postawę
„niskiej gotowości”. W sytuacji, gdy strzelający nie zdąży oddać kolejnych
6 strzałów i padnie komenda „STOP” (dźwięk gwizdka lub timera) strzelający
przerywa strzelanie, kontroluje cel, broń, otoczenie i przyjmuje postawę „niskiej
gotowości”. Strzał oddany po wyznaczonym czasie jest liczony jako chybienie.
Czas liczony jest od komendy „Ognia” (dźwięku gwizdka lub timera)
do oddania przez strzelającego ostatniego strzału. Kontrola celu, broni
i otoczenia nie jest liczona do czasu wykonania strzelania.
ogień”, „Rozładuj”, „Przejrzeć broń”, które strzelający wykonuje samodzielnie.

czynności związanych z ładowaniem pistoletu w przestrzeni roboczej,
prawidłowego przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej i klęczącej (oburącz
i z wolnej ręki z mocnej i słabej strony), wprowadzeniu broni do walki, prowadzenia
i przeniesienia ognia w obrębie jednej tarczy, ponadto oddania powtarzalnych,
celnych strzałów (dublet, triplet) z jednego składu z wymianą magazynka
sposobem awaryjnym na słabej stronie, kontroli celu, broni i otoczenia. Strzelanie
z użyciem amunicji należy poprzedzić treningiem bezogniowym.
84
DU-7.0.8

4. Strzelanie sprawdzające nr 473 – strzelanie za przesłony z mocnej i słabej

strony w postawie stojącej, klęczącej i leżącej.
Cel: tarcza T3.

Liczba nabojów: 24 szt. (po 8 nabojów do 3 magazynków).
strona).
Wskazówki: Na komendę instruktora „Zmiana na LOO zbiórka” strzelający staje
na LOO. Na komendę „Ładuj” strzelający ładuje broń i staje w postawie wysokiej
gotowości. Na komendę/sygnał instruktora „Ognia” lub dźwięku gwizdka
73 Strzelanie obowiązuje wszystkich żołnierzy (realizowane minimum raz w roku kalendarzowym)

wyposażonych w pistolety, którzy ukończyli z oceną pozytywną szkolenie z podstawowego posługiwania
się bronią (praca z pistoletem w postawie strzeleckiej leżącej, strzelanie z mocnej i słabej strony, zza
przesłony, na resecie w tempie/rytmie z przeniesieniem rejonu celowania z wymianą magazynka
sposobem awaryjnym i taktycznym) z treści zawartych w pierwszym, drugim, trzecim i czwartym rozdziale
dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu – DU-7.0.5.1. Żołnierze stanu
realizują strzelanie po drugim roku służby w JSW lub WSW. Żołnierze stanu zmiennego WSW realizują
strzelanie na drugim roku studiów.
85
DU-7.0.8
strzelający wprowadza broń do walki, oddaje po dwa strzały z jednego składu zza
przesłony – lewa ręka jako dominująca) do zużycia całej ilości amunicji
w magazynku. Samodzielnie wymienia magazynek na słabej stronie sposobem
awaryjnym, następnie przyjmuje postawę klęczącą i kontynuuje strzelanie,
oddając po dwa strzały z jednego składu zza przesłony (prawa strona przesłony –
prawa ręka jako dominująca, lewa strona przesłony – lewa ręka jako dominująca)
do zużycia całej ilości amunicji w magazynku. Kolejny raz wymienia magazynek
sposobem awaryjnym i przyjmuje postawę leżącą na boku i oddaje cztery strzały
spod przesłony, leżąc na prawym boku (prawa ręka dominująca), następnie
zmienia postawę na leżącą na lewym boku (lewa ręka dominująca) i oddaje
kolejne cztery strzały. Po zakończonym strzelaniu kontroluje cel, broń, podnosi się
Uwaga: strzelanie ma na celu sprawdzenie żołnierza z zakresu: czynności

związanych z ładowaniem pistoletu w przestrzeni roboczej, prawidłowo
przyjmowanej postawy strzeleckiej: stojącej, klęczącej i leżącej (oburącz z mocnej
i słabej strony), wprowadzenia broni do walki, prowadzenia ognia w obrębie jednej
tarczy, ponadto oddania powtarzalnych, celnych strzałów z jednego składu zza
i spod przesłon z wymianą magazynka sposobem awaryjnym na słabej i mocnej
stronie, kontroli celu, broni i otoczenia.

86
DU-7.0.8
5. Strzelanie sprawdzające nr 574 – strzelanie zza przesłony w obrębie kilku

celów w postawie stojącej, klęczącej i leżącej ze zmianą lokalizacji
strzelca (oburącz – prawa/lewa ręka dominująca).
Cel: tarcze T3.
Liczba nabojów: 30 szt. (po 10 nabojów do 3 magazynków).


staje na LOO. Na komendę „Ładuj” strzelający ładuje broń i chowa do kabury.
Na komendę/sygnał instruktora „Ognia” lub dźwięku gwizdka strzelający
wprowadza broń do walki, oddaje pięć strzałów z jednego składu zza przesłony
nr 1 z mocnej strony – prawa strona przesłony, następnie zmienia lokalizację,
biegnąc za kolejną przesłonę nr 2 i przyjmuje postawę strzelecką klęczącą
i kontynuuje strzelanie, oddając kolejne pięć strzałów zza przesłony (z mocnej
strony – prawa strona przesłony), wymienia magazynek sposobem awaryjnym za
przesłoną i kolejny raz zmienia lokalizację, biegnąc za kolejną przesłonę nr 3,
gdzie przyjmuje postawę strzelecką leżącą na prawym boku (z mocnej strony –
spod przesłony) i oddaje kolejne pięć strzałów. Następnie zmienia postawę
strzelecką na leżącą na skos na lewym barku (ze słabej strony – lewa strona
przesłony) i oddaje 5 strzałów. Wymienia magazynek sposobem awaryjnym
za przesłoną w postawie strzeleckiej leżącej na słabej stronie, po czym

się bronią z treści wszystkich rozdziałów dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia
z pistoletu – DU-7.0.5.1. Żołnierze stanu stałego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego
szkolnictwa wojskowego (WSW) realizują strzelanie po drugim roku służby w JSW lub WSW. Żołnierze
stanu zmiennego WSW realizują strzelanie na trzecim roku studiów.
87
DU-7.0.8
przemieszcza się za przesłonę nr 2 i przyjmuje postawę strzelecką klęczącą

i kontynuuje strzelanie, oddając kolejne pięć strzałów zza przesłony (ze słabej
strony – lewa strona przesłony), kolejny raz przemieszcza się za przesłonę nr 1,
skąd oddaje pięć strzałów zza przesłony ze słabej strony – lewa strona przesłony.
Po zakończeniu strzelania kontroluje cel, broń, otoczenie.

związanych z ładowaniem pistoletu w przestrzeni roboczej, prawidłowego
przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej, klęczącej i leżącej (oburącz z mocnej
i słabej strony) ze zmianą lokalizacji strzelca a ponadto wprowadzenia broni
do walki, prowadzenia ognia w obrębie kilku tarcz, oddania powtarzalnych,
celnych strzałów z jednego składu zza i spod przesłon z wymianą magazynka
sposobem awaryjnym na słabej i mocnej stronie, kontroli celu, broni i otoczenia.

88
DU-7.0.8
6. Strzelanie sprawdzające nr 675 – strzelanie w ruchu do przodu,

za przesłony z mocnej i słabej strony stojąc do celów ukazujących się.
Cel: nr 1 – popiersie (figura bojowa nr 23p) na tarczy

o wymiarach 0,75x0,75 m, cel stały;
nr 2 – klęczący (figura bojowa nr 30) ukazujący się po
12 s od podania komendy „Naprzód” lub sygnału
gwizdkiem na 10 s;
nr 3 – klęczący (figura bojowa nr 30) ukazujący się na
20 s od trafienia lub ukrycia się celu nr 2.
Odległość do celu: nr 1 – 10 m;
nr 2 – 25 m;
nr 3 – 50 m.
Czas: ograniczony ukazywaniem się celów.
Postawa do celu: nr 1 – stojąca w marszu do przodu;
nr 2 – stojąca oburącz (prawa ręka dominująca)
za przesłony (prawa strona);
nr 3 – stojąca oburącz (lewa ręka dominująca)
za przesłony (lewa strona).
Ocena: bardzo dobra – trafić wszystkie cele w tym cel
nr 1 trzykrotnie;
dobra – trafić wszystkie cele w tym cel
nr 1 dwukrotnie;
dostateczna – trafić wszystkie cele w tym cel
nr 1 jednokrotnie.

się bronią (postawa stojąc z PW – strzelanie z mocnej i słabej strony, zza przesłony, na resecie
w tempie/rytmie z przeniesieniem rejonu celowania) z treści zawartych w pierwszym, drugim i trzecim
rozdziale dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu – DU-7.0.5.1.
(WSW) realizują strzelanie po drugim roku służby w JSW lub WSW. Żołnierze stanu zmiennego WSW
realizują strzelanie na czwartym roku studiów.
89
DU-7.0.8

strzelający staje na LOO na wprost celu nr 1. Po komendzie kierownika strzelania
„Ładuj” strzelający ładuje broń pierwszym magazynkiem (4 szt.) i przyjmuje
postawę „niskiej gotowości”. Po komendzie „Ognia” lub dźwięku gwizdka
wprowadza broń do walki, oddaje cztery strzały do celu nr 1, zabezpiecza broń
(jeżeli posiada bezpiecznik zewnętrzny). Następnie dobiega za pierwszą
przesłonę (w czasie przemieszczania się wylot lufy skierowany w stronę pola
tarczowego, palec poza spustem – oparty wzdłuż szkieletu broni), wymienia
magazynek sposobem awaryjnym, rozpoczyna strzelanie oburącz (prawa ręka
dominująca) z prawej strony przesłony do celu nr 2, po trafieniu lub ukryciu się
celu, zabezpiecza broń (jeżeli posiada bezpiecznik zewnętrzny), przemieszcza się
do kolejnej przesłony, odbezpiecza broń (jeżeli posiada bezpiecznik zewnętrzny),
rozpoczyna strzelanie oburącz (lewa ręka dominująca) z lewej strony przesłony
do celu nr 3. Po trafieniu lub ukryciu się celu kontroluje cel, broń, otoczenie
i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”. Po zakończeniu strzelania kierownik
strzelania nakazuje strzelającemu stanąć obok przesłony, a następnie podaje
komendy: „Przerwij ogień”, „Rozładuj”, „Przejrzeć broń”, które strzelający
wykonuje samodzielnie.

związanych z ładowaniem pistoletu w przestrzeni roboczej, wymiany magazynka
sposobem awaryjnym, oddawania powtarzalnych, celnych strzałów, prawidłowego
przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej zza przesłony (oburącz z mocnej
i słabej strony), kontroli celu, broni i otoczenia. Strzelanie z użyciem amunicji
należy poprzedzić treningiem bezogniowym.
90
DU-7.0.8

0207. Strzelania sprawdzające z pistoletu maszynowego

do jednego celu.
Cel: Tarcza T3.

Odległość: 15 m.
Liczba nabojów: 10 szt. – załadowana do 2 magazynków po
5 sztuk każdy.
Czas77: 20/25/30 s.
Postawa: stojąca.
76 Strzelanie obowiązuje wszystkich żołnierzy wyposażonych w pistolety maszynowe, którzy ukończyli

z oceną pozytywną szkolenie z podstawowego posługiwania się bronią (postawa stojąc z PM) z treści
zawartych w pierwszym rozdziale dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia
z pistoletu maszynowego – DU-7.0.5.3 i jest realizowane minimum raz w roku kalendarzowym.
(WSW) realizują strzelanie po pierwszym roku służby w JSW lub WSW. Żołnierze stanu zmiennego WSW
realizują strzelanie na pierwszym roku studiów.
 okres zgrywania drużyny/plutonu – czas 30 s
 okres zgrywania kompanii/batalionu (równorzędnych) – czas 25 s
 etap podtrzymania zdolności – czas 20 s
91
DU-7.0.8

strzelający staje na LOO. Na komendę „Ładuj” strzelający ładuje broń i staje
w postawie niskiej gotowości. Po komendzie „Ognia” (sygnale gwizdka lub
timera) wprowadza broń do walki, odbezpieczając broń i rozpoczyna strzelanie,
oddając 5 strzałów, następnie kontroluje cel, broń i samodzielnie wymienia
magazynek sposobem awaryjnym, wprowadza broń do walki i kontynuuje
strzelanie, oddając kolejnych 5 strzałów. Kontroluje cel, broń, otoczenie
i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”. W sytuacji, gdy strzelający nie zdąży
oddać kolejnych 5 strzałów i padnie komenda „STOP” (dźwięk gwizdka lub
timera) strzelający przerywa strzelanie, kontroluje cel, broń, otoczenie
i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”. Strzał oddany po wyznaczonym czasie
jest liczony jako chybienie. Czas liczony jest od komendy „Ognia” (dźwięku
gwizdka lub timera) do oddania przez strzelającego ostatniego strzału.
Kontrola celu, broni i otoczenia nie jest liczona do czasu wykonania
strzelania. Po zakończeniu strzelania kierownik strzelania podaje komendy:
„Przerwij ogień”, „Rozładuj”, „Przejrzeć broń”, które strzelający wykonuje
samodzielnie.

związanych z ładowaniem PM w przestrzeni roboczej, prawidłowego
przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej (z mocnej strony), wprowadzenia
pistoletu maszynowego do walki, prowadzenia celnego i powtarzalnego ognia
z jednego składu w tempie/rytmie z wymianą magazynka sposobem awaryjnym,
kontroli celu, broni i otoczenia. Strzelanie z użyciem amunicji należy poprzedzić
92
DU-7.0.8

sprawdzającego nr 1 z PM

z przeniesieniem ognia na dwa cele
Cel: Tarcza T3.

Odległość: 15 m.
magazynek 4 szt. drugi magazynek
6 szt.).
Czas79: 20/25/30 s.
Postawa: stojąca.

wyposażonych w pistolety maszynowe, którzy ukończyli z oceną pozytywną szkolenie z podstawowego
posługiwania się bronią (postawa stojąc z PM – strzelanie z mocnej i słabej strony, zza przesłony,
na resecie w tempie/rytmie z przeniesieniem rejonu celowania) z treści zawartych w pierwszym i drugim
rozdziale dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu maszynowego –
DU-7.0.5.3. Żołnierze stanu stałego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa
wojskowego (WSW) realizują strzelanie po pierwszym roku służby w JSW lub WSW. Żołnierze stanu
zmiennego WSW realizują strzelanie na drugim roku studiów.
 żołnierze sztabów, instytucji wojskowych oraz JSW i WSW, w tym stan zmienny – czas 30 s.
93
DU-7.0.8

ładuje broń pierwszym magazynkiem (4 szt.), zabezpiecza broń
i przyjmuje postawę niskiej gotowości. Po komendzie „Ognia” lub dźwięku
gwizdka/timera wprowadza broń do walki, odbezpieczając ją i rozpoczyna
strzelanie – dublet (po 2 strzały) do każdej tarczy. Samodzielnie wymienia
magazynek (6 szt.) sposobem awaryjnym i kontynuuje strzelanie – triplet
(po 3 strzały) do każdej tarczy, następnie kontroluje cele, broń, otoczenie
i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”. Podczas całego ćwiczenia strzelający
oddaje 2 x dublet (2 x 2 strzały do celu nr 1 następnie do celu nr 2), 2 x triplet
(2 x 3 strzały do celu nr 2 następnie do celu nr 1) – w czasie do 20 s.
komenda „STOP” (dźwięk gwizdka lub timera), strzelający przerywa strzelanie,
kontroluje cele, broń, otoczenie i przyjmuje postawę „niskiej gotowości”. Strzał
oddany po wyznaczonym czasie jest liczony jako chybienie. Czas liczony jest od
komendy „Ognia” (dźwięku gwizdka lub timera) do oddania przez
strzelającego ostatniego strzału. Kontrola celów, broni i otoczenia nie jest

związanych z ładowaniem PM w przestrzeni roboczej, prawidłowego
przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej (z mocnej strony), wprowadzenia
pistoletu maszynowego do walki, prowadzenia i przeniesienia ognia na różne cele,
ponadto oddania powtarzalnych, celnych strzałów (dublet, triplet) z jednego składu
z wymianą magazynka sposobem awaryjnym, kontroli celów, broni i otoczenia.
Strzelanie z użyciem amunicji należy poprzedzić treningiem bezogniowym.
94
DU-7.0.8


ze zmianą postaw strzeleckich.
Cel: Tarcza T3 (strefa trafień głowa i korpus Bulinka).

Odległość: 15 m (według decyzji kierownika strzelania).
Czas81: 25/30/35 s.
Rodzaj ognia: pojedynczy, dublet, triplet – ograniczony czasem

wyposażonych w pistolety maszynowe, którzy ukończyli z oceną pozytywną szkolenie z podstawowego
posługiwania się bronią (postawa stojąca z PM – strzelanie z mocnej i słabej strony, zza przesłony,
na resecie w tempie/rytmie z przeniesieniem rejonu celowania) z treści zawartych w pierwszym, drugim
i trzecim rozdziale dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu
maszynowego – DU-7.0.5.3. Żołnierze stanu stałego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz
wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW) realizują strzelanie po pierwszym roku służby w JSW lub
WSW. Żołnierze stanu zmiennego WSW realizują strzelanie na trzecim roku studiów.
95
DU-7.0.8

ładuje broń pierwszym magazynkiem (4 szt.) zabezpiecza ją i przyjmuje postawę
niskiej gotowości. Po komendzie „Ognia” lub dźwięku gwizdka/timera
wprowadza broń do walki, odbezpieczając ją i rozpoczyna strzelanie z mocnej
strony, oddając 2 strzały celując w strefę „głowa Bulinka”, po czym przekłada broń
na słabą stronę i oddaje kolejne 2 strzały, celując w strefę „głowa Bulinka”.
Zmienia postawę na klęczącą i wymienia magazynek sposobem awaryjnym
w przestrzeni roboczej na słabej stronie, wprowadza broń do walki i oddaje 3
strzały w strefę „korpus Bulinka”, przekłada broń na mocna stronę i oddaje 3
strzały w strefę „korpus Bulinka” kontroluje cel, broń, otoczenie i przyjmuje
postawę „niskiej gotowości”. W sytuacji, gdy strzelający nie zdąży oddać
kolejnych 6 strzałów i padnie komenda „STOP” (dźwięk gwizdka lub timera)
strzelający przerywa strzelanie, kontroluje cel, broń, otoczenie i przyjmuje postawę
„niskiej gotowości”. Strzał oddany po wyznaczonym czasie jest liczony jako
chybienie. Czas liczony jest od komendy „Ognia” (dźwięku gwizdka
lub timera) do oddania przez strzelającego ostatniego strzału. Kontrola celu,
broni i otoczenia nie jest liczona do czasu wykonania strzelania.
ogień”, „Rozładuj”, „Przejrzeć broń”, które strzelający wykonuje samodzielnie.
Strzał oddany po wyznaczonym czasie jest liczony jako chybienie. Podczas całego
ćwiczenia strzelający oddaje 2 x dublet (2 x 2 strzały w strefę „głowa Bulinka”)
2 x triplet (2 x 3 strzały w strefę „korpus Bulinka”) – w czasie do 25 s.

czynności związanych z ładowaniem PM w przestrzeni roboczej, prawidłowego
przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej i klęczącej (z mocnej i słabej strony),
wprowadzenia pistoletu maszynowego do walki, prowadzenia i przeniesienia ognia
w obrębie jednej tarczy, ponadto oddania powtarzalnych, celnych strzałów (dublet,
triplet) z jednego składu z wymianą magazynka sposobem awaryjnym na słabej
stronie, kontroli celu, broni i otoczenia. Strzelanie z użyciem amunicji należy
poprzedzić treningiem bezogniowym.
96
DU-7.0.8

4. Strzelanie sprawdzające nr 482 – strzelanie w obrębie kilku celów

w postawach: stojącej, klęczącej i leżącej ze zmianą stanowiska
ogniowego.
Cel: tarcza T3.
Odległość: 20 m.

strona).

Ocena: bardzo dobra – trafić cel min. 20 razy
dobra – trafić cel min. 18 razy
dostateczna – trafić cel min. 14 razy
82 Strzelanie obowiązuje żołnierzy wyposażonych w pistolety maszynowe, którzy ukończyli z oceną

pozytywną szkolenie z podstawowego posługiwania się bronią (postawa strzelecka leżąca z pm –
strzelanie z mocnej i słabej strony, zza przesłony, na resecie w tempie/rytmie z przeniesieniem rejonu
celowania z wymianą magazynka sposobem awaryjnym i taktycznym) z treści zawartych w pierwszym,
drugimi trzecim oraz czwartym rozdziale dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia
z pistoletu maszynowego – DU-7.0.5.3 – realizowane minimum raz w roku kalendarzowym. Strzelanie
realizowane na zakończenie okresu szkolenia drużyny/załogi. .Żołnierze stanu stałego jednostek
szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW) realizują strzelanie
po pierwszym roku służby w JSW lub WSW. Żołnierze stanu zmiennego WSW realizują strzelanie
na pierwszym roku studiów.
97
DU-7.0.8
Wskazówki: Na komendę instruktora „Zmiana na LOO zbiórka” strzelający staje

na LOO. Na komendę „Ładuj” strzelający ładuje broń i staje w postawie wysokiej
strzelający wprowadza broń do walki, oddaje po dwa strzały z jednego składu zza
przesłony – lewa ręka jako dominująca), do zużycia całej ilości amunicji
w magazynku. Samodzielnie wymienia magazynek na słabej stronie sposobem
awaryjnym, następnie przyjmuje postawę klęczącą i kontynuuje strzelanie oddając
po dwa strzały z jednego składu zza przesłony (prawa strona przesłony – prawa
ręka jako dominująca, lewa strona przesłony – lewa ręka jako dominująca),
do zużycia całej ilości amunicji w magazynku. Kolejny raz wymienia magazynek
sposobem awaryjnym i przyjmuje postawę leżącą na boku i oddaje cztery strzały
spod przesłony leżąc na prawym boku (prawa ręka dominująca), następnie
zmienia postawę na leżąc na lewym boku (lewa ręka dominująca) i oddaje kolejne
cztery strzały. Po zakończonym strzelaniu kontroluje cel, broń, podnosi się

związanych z ładowaniem pistoletu maszynowego w przestrzeni roboczej,
prawidłowego przyjmowania postawy strzeleckiej stojąc, klęcząc i leżącej
(z mocnej i słabej strony), wprowadzeniu broni do walki, prowadzenia ognia
z jednego składu zza i spod przesłon z wymianą magazynka sposobem
awaryjnym na słabej i mocnej stronie, kontroli celu, broni i otoczenia.
98
DU-7.0.8

5. Strzelanie sprawdzające nr 583 – strzelanie zza przesłony w obrębie kilku

celów w postawie stojącej, klęczącej i leżącej z mocnej i słabej strony
ze zmianą lokalizacji strzelca.
Cel: tarcze T3.

83 Strzelanie obowiązuje żołnierzy wyposażonych w pistolety maszynowe, którzy ukończyli z oceną

pozytywną szkolenie z podstawowego posługiwania się bronią z treści zawartych we wszystkich
rozdziałach dokumentu uzupełniającego Nauka techniki prowadzenia ognia z pistoletu maszynowego –
DU-7.0.5.3 – realizowane minimum raz w roku kalendarzowym. Strzelanie realizowane na zakończenie
okresu szkolenia/plutonu .Żołnierze stanu stałego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz
wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW) po pierwszym roku służby w JSW lub WSW. Żołnierze stanu
zmiennego WSW na trzecim roku studiów.
99
DU-7.0.8

swobodnej. Na komendę/sygnał instruktora „Ognia” lub dźwięku gwizdka
strzelający wprowadza broń do walki, oddaje pięć strzałów z jednego składu zza
przesłony nr 1 z mocnej strony – prawa strona przesłony, następnie zmienia
lokalizację, biegnąc za kolejną przesłonę nr 2 i przyjmuje postawę strzelecką
klęczącą i kontynuuje strzelanie, oddając kolejne pięć strzałów zza przesłony
(z mocnej strony – prawa strona przesłony), wymienia magazynek sposobem
awaryjnym za przesłoną i kolejny raz zmienia lokalizację, biegnąc za kolejną
przesłonę nr 3, gdzie przyjmuje postawę strzelecką leżącą na prawym boku
(z mocnej strony – spod przesłony) i oddaje kolejne pięć strzałów. Następnie
zmienia postawę strzelecką na leżącą na skos na lewym barku (ze słabej strony –
lewa strona przesłony) i oddaje 5 strzałów. Wymienia magazynek sposobem
awaryjnym za przesłoną w postawie strzeleckiej leżącej na słabej stronie, po czym
przemieszcza się za przesłonę nr 2 i przyjmuje postawę strzelecką klęczącą
i kontynuuje strzelanie, oddając kolejne pięć strzałów zza przesłony (ze słabej
strony – lewa strona przesłony), kolejny raz przemieszcza się za przesłonę nr 1,
skąd oddaje pięć strzałów zza przesłony ze słabej strony – lewa strona przesłony.
Po zakończeniu strzelania kontroluje cel, broń, otoczenie.

związanych z ładowaniem pistoletu maszynowego w przestrzeni roboczej,
(z mocnej i słabej strony) ze zmianą lokalizacji strzelca, a także wprowadzenia
broni do walki, prowadzenia ognia w obrębie kilku tarcz, oddania powtarzalnych,
celnych strzałów z jednego składu zza i spod przesłon z wymianą magazynka
sposobem awaryjnym na słabej i mocnej stronie, kontroli celu, broni i otoczenia.
100
DU-7.0.8

6. Strzelanie sprawdzające nr 684 – strzelanie na celność z przeniesieniem

ognia pomiędzy celami w postawach: stojącej, klęczącej i leżącej
Cele: nr 1 – popiersie (fig. boj. nr 23) ukazujący się 6 razy, dwa

razy dla każdej postawy strzeleckiej;
nr 2 – klęczący (fig. boj nr 30) ukazujący się 6 razy, dwa
razy dla każdej postawy strzeleckiej;
nr 3 – popiersie (fig. boj. nr 23) ukazujący się 3 razy, raz
dla każdej postawy strzeleckiej;
nr 4 – klęczący (fig. boj. nr 30) ukazujący się 3 razy, raz
dla każdej postawy strzeleckiej.
Cele ukazują się w dowolnej kolejności według decyzji kierownika strzelania dla
każdej postawy strzeleckiej. Pierwszy cel ukazuje się po 15 s od komendy
„Naprzód” na 5 s, kolejne cele od 2 do 6 ukazują się na 5 s, 3 s po trafieniu
lub ukryciu się celu poprzedzającego. Cel 7 ukazuje się po 15 s po trafieniu
lub ukrycia się celu 6 na 5 s, cele od 8 do 12 ukazują się na 5 s, 3 s po trafieniu
84 Strzelanie obowiązuje wszystkich żołnierzy wyposażonych etatowo w PM po etapie szkolenia plutonu.

(WSW) realizują strzelanie minimum raz w roku niezaleznie od okresu szkolenia. Żołnierze stanu
zmiennego wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW) realizują strzelanie na czwartym roku studiów.
101
DU-7.0.8
lub ukryciu się celu poprzedzającego. Cel 13 ukazuje się po 15 s po trafieniu lub
ukryciu się celu 12 na 5 s, cele od 14 do 18 ukazują się na 5 s, 3 s
po trafieniu lub ukryciu się celu poprzedzającego.
Odległość do celu: nr 1 – 75-100 m;
nr 2 – 75-100 m;
nr 3 – 100-50 m;
nr 4 – 150-200 m.
Liczba nabojów: 24 szt. (w trzech magazynkach po 8 szt. w każdym).
Postawa: leżąca z wykorzystaniem podpórki do celów 1-6;
klęcząca zza ukrycia po zmianie SO do celów 7-12;
stojąca po zmianie SO do celów 13-18.
Ocena: bardzo dobra – trafić 18 celów;
dobra – trafić co najmniej 16 celów;
dostateczna – trafić co najmniej 14 celów.
Warunki strzelania: dzień, noc, w masce.
Wskazówki: kierownik strzelania przed rozpoczęciem strzelania ustala
konfigurację pola tarczowego z kierownikiem obiektu. Na komendę kierownika
strzelania „Naprzód” strzelający zajmuje stanowisko ogniowe na LOO, przyjmuje
postawę strzelecką leżącą i przygotowuje się do strzelania. Po wykryciu celu
samodzielnie prowadzi ogień. Po trafieniu lub ukryciu się celu 6 lub zużyciu całej
amunicji z pierwszego magazynka zabezpiecza broń, zmienia stanowisko
ogniowe, zmienia magazynek i prowadzi ogień do kolejnych celów. Po trafieniu
lub ukryciu się celu 12 lub zużyciu całej amunicji z drugiego magazynka
zabezpiecza broń, zmienia stanowisko ogniowe, zmienia magazynek i prowadzi
ogień do kolejnych celów. Następnie na komendę „Przerwij ogień”, „Rozładuj”,
„Przejrzyj broń” strzelający wykonuje komendę (czynności, rozładowania
i sprawdzenia broni).

102
DU-7.0.8
leżącejk, czynności związanych z ładowaniem PM, pracy w przestrzeni roboczej,

prawidłowego wprowadzania pistoletu maszynowego do walki (z mocnej strony
szkolonego), sprawdzenia umiejętności z zakresu przeniesienia ognia do celów
ukazujących się oraz wymiany magazynka sposobem awaryjnym, kontroli celu,
broni i otoczenia.

sprawdzającego nr 6 z PM – wariant
7. Strzelanie sprawdzające nr 785 – strzelanie z mocnej i słabej strony

strzelającego z przeniesieniem ognia pomiędzy celami w postawach:
stojącej, klęczącej i leżącej ze zmianą stanowisk ogniowych.
Cele: nr 1 – popiersie z granatem (fig. boj. nr 23g) ukazuje się 2

razy na 5 s, pierwszy raz po 15 s od podania komendy
„Naprzód”, drugi raz ukazuje się po 5 s od momentu jego
trafienia lub ukrycia się;
nr 2 – popiersie (fig. boj nr 23) ukazuje się na 10 s po 20 s
od trafienia po raz drugi celu nr 1 lub jego ukryciu się;
85 Strzelanie obowiązuje wszystkich żołnierzy wyposażonych etatowo w PM po etapie szkolenia kompanii.

Żołnierzy stanu stałego i zmiennego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa
wojskowego (WSW) strzelanie nie obowiązuje.
103
DU-7.0.8
nr 3 – klęczący (fig. boj. nr 30) ukazuje się dwa razy:

 po raz pierwszy na 10 s po 10 s od trefienia celu nr 2
lub jego ukryciu się,
 po raz drugi wraz z celami nr 4 i 5 na 20 s po 20 s
od trefienia tego celu lub jego ukryciu się;
nr 4 – popiersie (fig. boj. nr 23) ukazuje się 2 razy:
 po raz pierwszy wraz z celami nr 3 i 5 na 20 s po 20 s
od trefienia celu nr 3 po raz pierwszy lub jego ukryciu
się,
 po raz drugi na 15 s wraz z celem nr 5 po 30 s
od trafienia celów 3, 4 i 5 lub ich ukryciu się;
nr 5 – biegnący (fig. boj. nr 40) ukazuje się 2 razy:
 po raz pierwszy wraz z celem nr 3 i 4 na 20 s po 20 s
od trefienia celu nr 3 po raz pierwszy lub się jego
ukryciu,
 po raz drugi na 15 s wraz z celem nr 4 po 30 s
od trafienia celów 3, 4 i 5 lub się ich ukrycia.
nr 2 – 75-100 m;
nr 3 – 100-125 m;
nr 4 – 75-100 m;
nr 5 – 125-150 m.
Liczba nabojów: 30 szt. (ładowane do 4 magazynków o sposobie
ładowania decyduje strzelający).
Postawa: klęcząca zza ukrycia, stojąca po zmianie SO, stojąca
po zmianie SO, leżąca z wolnej ręki po zmianie SO.
Rodzaj ognia: według decyzji strzelającego.
Ocena: bardzo dobra – trafić 9 celów;
dobra – trafić 8 celów;
dostateczna – trafić 7 celów.
104
DU-7.0.8

strzelający zajmuje stanowisko ogniowe (SO) na LOO, ładuje, zabezpiecza broń,
przyjmuje postawę strzelecką klęczącą i przygotowuje się do strzelania z jego
słabej strony. Po dwukrotnym zniszczeniu celu nr 1 zabezpiecza broń
i przemieszcza się na SO nr 2, gdzie z postawy strzeleckiej stojącej z jego mocnej
strony niszczy cel nr 2 i 3. Zabezpiecza broń przemieszcza się wzdłuż LOO na SO
nr 3, skąd w postawy stojącej z jego słabej strony niszczy cele 3, 4, 5.
Zabezpiecza broń przemieszcza się wzdłuż LOO na SO nr 4, gdzie przyjmuje
postawę strzelecką leżącą z jego słabej strony i niszczy cele 4 i 5. Zmian
magazynka dokonuje tylko na SO zgodnie ze swoją decyzją. Następnie
na komendę „Przerwij ogień”, „Rozładuj”, „Przejrzyj broń” strzelający
wykonuje komendę (czynności, rozładowania i sprawdzenia broni).

strony), a ponadto: prawidłowego przyjmowania postaw strzeleckich: stojącej,
klęczącej, leżącej, czynności związanych z ładowaniem PM, pracy w przestrzeni
roboczej, prawidłowego wprowadzania pistoletu maszynowego do walki (z mocnej
i słabej strony szkolonego), sprawdzenia umiejętności z zakresu przeniesienia
ognia do celów ukazujących się oraz wymiany magazynka sposobem awaryjnym,
105
DU-7.0.8

sprawdzającego nr 7z PM – wariant
0208. Strzelania sprawdzające z karabinu maszynowego
1. Strzelanie sprawdzające nr 186 – strzelanie w obrębie kilku grup celów

w postawach: leżącej, klęczącej i stojącej ze zmianą stanowiska
ogniowego.

3 grupa celów: figury bojowe nr: 31b, 27, 30.
bojowa nr 31b – 75-125 m, figura bojowa nr 27 –
100-200 m;
86 Strzelanie obowiązuje wszystkich żołnierzy wyposażonych etatowo w km po etapie szkolenia specjalisty

oraz pomocników celowniczych km po etapie szkolenia plutonu. Żołnierzy stanu stałego jednostek
aeromobilne oraz ochrony realizują strzelanie na zakończenie pierwszego roku studiów, natomiast
żołnierze pozostałych specjalności na trzecim roku studiów.
106
DU-7.0.8
bojowa nr 23 – 150-200 m figura bojowa nr 31b –

200-300 m;
bojowa 27 – 200-300 m, figura bojowa 30 –
250-300 m.
upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia celów z grupy 2.
do 3 grupy celów: postawa strzelecka leżąca.
Liczba nabojów: 70 szt. (w 2 skrzynkach według decyzji strzelającego).
dobra – trafić 8 celów w tym wszystkie
cele ważne;
dostateczna – trafić 7 celów w tym wszystkie
cele ważne.
i przyjmuje postawę strzelecką stojącą i prowadzi obserwacje przedpola.
Po ukazaniu się pierwszej grupy celów wprowadza broń do walki, oddaje strzały
(do momentu trafienia lub ukrycia celów z grupy pierwszej). Samodzielnie zmienia
stanowisko ogniowe i przyjmuje postawę strzelecką klęczącą na stanowisku
107
DU-7.0.8
(nr 2). Prowadząc obserwacje przedpola, kontynuuje strzelanie do drugiej grupy

celów. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy drugiej samodzielnie zmienia
stanowisko ogniowe, przyjmując postawę strzelecką leżącą na stanowisku (nr 3),
prowadząc obserwacje przedpola, kontynuuje strzelanie do trzeciej grupy celów.
Po trafieniu lub ukryciu ostatniego z celów samodzielnie rozładowuje broń
po dokonanej wcześniej kontroli celu, broni i otoczenia. Na komendę
Wymianę awaryjną magazynka/skrzynki dokonuje samodzielnie
po wystrzeleniu amunicji z pierwszego magazynka na dowolnie wybranym
stanowisku ogniowym.

leżącej, czynności związanych z ładowaniem km, prawidłowego wprowadzania
karabinu maszynowego do walki (z mocnej strony szkolonego), sprawdzenia
umiejętności z zakresu przeniesienia ognia do celów ukazujących się oraz
wymiany skrzynki/magazynka sposobem awaryjnym, kontroli celu, broni
i otoczenia.

sprawdzającego nr 1 z km – wariant
108
DU-7.0.8
2. Strzelanie sprawdzające nr 287 – strzelanie z przeniesieniem ognia

pomiędzy celami w obrębie kilku grup celów zza przesłony z mocnej
i słabej strony strzelającego w postawach: stojącej, klęczącej i leżącej

3 grupa celów: figury bojowe nr: 23, 27, 30.
bojowa nr 27 – 200 m – 300 m, figura bojowa nr 31b –
200-300 m;
bojowa nr 23 – 200-300 m, figura bojowa nr 31b – 200-
300 m);
bojowa 27 – 100-150 m, figura bojowa 30 – 150-200 m).
na 50 s po upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia
ostatniego celu z grupy 3;
87 Strzelanie obowiązuje wszystkich żołnierzy wyposażonych etatowo w km po etapie szkolenia kompanii

oraz pomocników celowniczych km po etapie szkolenia batalionu Żołnierzy stanu stałego jednostek
aeromobilne oraz ochrony realizują strzelanie na trzecim roku studiów, żołnierzy pozostałych specjalności
stzrzelanie nie obowiązuje.
109
DU-7.0.8
2 grupa celów: ukazująca się po raz drugi jeden raz na

45 s po upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia celów
z grupy 3 ukazującej się po raz drugi;
upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia celów z grupy 2
ukazującej się po raz drugi.
Postawa: do 1 grupy celów ukazującej się po raz pierwszy:
postawa strzelecka leżąca z mocnej strony strzelającego,
do 2 grupy celów ukazującej się po raz pierwszy:
postawa strzelecka klęcząca z mocnej strony
strony przesłony;
strony przesłony;
strony przesłony.
Liczba nabojów: 150 szt. (w 3 skrzynkach/magazynkach zgodnie z decyzją
strzelającego).
dobra – trafić 16 celów, w tym wszystkie
cele ważne;
dostateczna – trafić 15 celów, w tym wszystkie
cele ważne;
110
DU-7.0.8

i przyjmuje postawę strzelecką leżąc prowadząc obserwacje przedpola zza
pierwszej). Samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe i przyjmuje postawę
strzelecką klęcząc na stanowisku (nr 2), prowadząc obserwacje przedpola zza
przesłony z jej prawej strony. Kontynuuje strzelanie do drugiej grupy celów.
ogniowe przyjmując postawę wysokiej gotowości na stanowisku (nr 3) prowadząc
do trzeciej grupy celów z postawy strzeleckiej stojąc. Po trafieniu lub ukryciu celów
z grupy trzeciej przekłada broń na słaba stronę, nie zmieniając postawy
strzeleckiej zza przesłony (lewa strona przesłony). Prowadzi obserwację
przedpola i otwiera ogień do trzeciej grupy celów ukazującej się po raz drugi.
Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy trzeciej samodzielnie zmienia stanowisko
ogniowe wracając na poprzednie stanowisko (nr 2) i przyjmuje postawę strzelecka
klęcząc zza przesłony z jej lewej strony. Prowadzi obserwację przedpola
i kontynuuje strzelanie. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy drugiej samodzielnie
zmienia stanowisko ogniowe wracając na stanowisko (Nr 1) przyjmując postawę
strzelecką leżąc zza przesłony z jej lewej strony. Prowadzi obserwację przedpola
i kontynuuje strzelanie. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy pierwszej
samodzielnie rozładowuje broń po dokonanej wcześniej kontroli celu, broni
i otoczenia. Na komendę prowadzącego strzelanie „Zmiana na LW marsz”
zajmuje stanowisko na LW. Zdaje pozostałą ilość amunicji zgodnie z decyzją
111
DU-7.0.8

celnego ognia w trzech postawach (leżącej, klęczącej, stojącej z mocnej i słabej
strony) zza przesłony – z prawej i lewej strony przesłony, a ponadto: prawidłowego
przyjmowania postawy strzeleckiej leżącej, klęczącej, stojącej, czynności
związanych z ładowaniem km, prawidłowego wprowadzania karabinu
maszynowego do walki (z mocnej i słabej strony szkolonego), przeniesienia ognia
do celów ukazujących się oraz wymiany skrzynki/magazynka sposobem
awaryjnym, kontroli celu, broni i otoczenia.

112
DU-7.0.8
3. Strzelanie sprawdzające nr 388 – strzelanie do celów ukazujących się

i ruchomych z przeniesieniem ognia w postawach: stojącej w okopie,
stojącej, klęczącej i leżącej z mocnej i słabej strony strzelającego

2 grupa celów: figury bojowe nr: 31b, 27, 34;
4 grupa celów: figury bojowe nr: 31, 27, 34.
cel ruchomy : poruszający się ruchem poprzecznym lub
skośnym figura bojowa nr: 40a (2 x 50 m).
300-350 m;
200-300 m;
bojowa 31b – 300-350 m, figura bojowa 27 –
250-300 m;
bojowa 27 – 300-350 m, figura bojowa 34 – 500-700 m;
cel ruchomy x 2: poruszający się ruchem poprzecznym
lub skośnym figura bojowa nr: 40a – 300-500 m.
88 Strzelanie obowiązuje wszystkich żołnierzy wyposażonych etatowo w km w etapie podtrzymania zdolności

(nie dotyczy WS, OSŻW, JSW oraz WSW).
113
DU-7.0.8
cel ruchomy 1: poruszający się ruchem poprzecznym lub

skośnym (1 x 50 m) rozpoczynający ruch po upływie 5 s
od zniszczenia lub ukrycia celów z grupy 1;
ruchomego 1;
na 35 s po upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia celów
z grupy 4;
3 grupa celów: ukazująca się po raz drugi jeden raz na 40
s po upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia celów
z grupy 4;
2 grupa celów: ukazująca się po raz drugi jeden raz na 45
s po upływie 15 s od zniszczenia lub ukrycia celów
z grupy 3;
cel ruchomy 2: poruszający się ruchem poprzecznym lub
skośnym (1x50 m) rozpoczynający ruch po upływie 5 s
od zniszczenia lub ukrycia celów z grupy 1 ukazującej się
po raz drugi.
Postawa: do 1 grupy celów ukazującej się po raz pierwszy oraz
celu ruchomego 1: postawa strzelecka stojąca w okopie
z mocnej strony strzelającego, z prawej strony przesłony;
114
DU-7.0.8

strzelecka klęcząca z mocnej strony strzelającego,
strzelecka leżąca z mocnej strony strzelającego,
strony przesłony;
strony przesłony;
strony przesłony;
ruchomego 2: postawa strzelecka stojąca w okopie
ze słabej strony strzelającego, z lewej strony przesłony.
Liczba nabojów: 220 szt. (w 3 skrzynkach/magazynkach).
Rodzaj ognia: do 1, 2, 3, 4 grupy celów wg decyzji strzelającego, do celu
poruszającego się długimi seriami.
dobra – trafić 23 cele, w tym wszystkie
cele ważne i ruchome;
dostateczna – trafić 21 celów, w tym wszystkie
cele ważne i ruchomy.
115
DU-7.0.8
i przyjmuje postawę stojącą w okopie, prowadząc obserwacje przedpola zza

pierwszej). Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy pierwszej prowadzi obserwację
przedpola i prowadzi ogień krótkimi seriami do celu ruchomego. Samodzielnie
zmienia stanowisko ogniowe i przyjmuje postawę wysokiej gotowości
na stanowisku (nr 2), prowadząc obserwacje przedpola zza przesłony z jej prawej
strony. Kontynuuje strzelanie do drugiej grupy celów w postawie stojącej.
ogniowe i przyjmuje postawę strzelecką klęczącą na stanowisku (nr 3), prowadząc
obserwacje przedpola zza przesłony z jej prawej strony. Kontynuuje strzelanie
do trzeciej grupy celów. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy trzeciej
samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe, przyjmując postawę strzelecką leżącą
na stanowisku (nr 4), prowadząc obserwacje przedpola zza przesłony z jej prawej
strony, kontynuuje strzelanie do czwartej grupy celów. Po trafieniu lub ukryciu
celów z grupy czwartej przekłada broń na słaba stronę, nie zmieniając
postawy strzeleckiej zza przesłony (lewa strona przesłony). Prowadzi
obserwację przedpola i otwiera ogień do czwartej grupy celów ukazującej się
po raz drugi. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy czwartej samodzielnie zmienia
stanowisko ogniowe, wracając na poprzednie stanowisko (nr 3) i przyjmuje
postawę strzelecką, klęcząc zza przesłony z jej lewej strony. Prowadzi obserwację
przedpola i kontynuuje strzelanie. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy trzeciej
samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe, wracając na stanowisko (nr 2)
i przyjmując postawę strzelecką, stojąc zza przesłony z jej lewej strony. Prowadzi
obserwację przedpola i kontynuuje strzelanie. Po trafieniu lub ukryciu celów
z grupy drugiej samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe, wracając
na stanowisko (nr 1) i przyjmując postawę strzelecką, stojąc w okopie zza
przesłony z jej lewej strony. Prowadzi obserwację przedpola i kontynuuje
strzelanie. Po trafieniu lub ukryciu celów z grupy pierwszej nadal prowadzi
obserwację przedpola i prowadzi ogień krótkimi seriami do celu ruchomego.
Po trafieniu lub ukryciu celu ruchomego samodzielnie rozładowuje broń
116
DU-7.0.8

Wymianę awaryjną skrzynki/magazynka dokonuje samodzielnie na dowolnie
wybranym stanowisku ogniowym.

celnego ognia w czterech postawach (stojącej w okopie, stojącej, klęczącej,
leżącej z mocnej i słabej strony) zza przesłony – z prawej i lewej strony przesłony,
a ponadto: prawidłowego przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej, klęczącej,
leżącej, czynności związanych z ładowaniem km, prawidłowego wprowadzania
karabinu maszynowego do walki (z mocnej i słabej strony szkolonego),
przeniesienia ognia do celów ukazujących i ruchomych się oraz wymiany
skrzynki/magazynka sposobem awaryjnym, kontroli celu, broni i otoczenia.

117
DU-7.0.8
0209. Strzelania sprawdzające z granatnika przeciwpancernego
UWAGA: W ramach zamienności funkcji pomocnik celowniczego ręcznego

granatnika przeciwpancernego wykonuje strzelania obowiązujące celowniczego
ręcznego granatnika przeciwpancernego.
1. Strzelanie sprawdzające nr 189 – strzelanie z okopu.
Cel: transporter opancerzony (figura bojowa nr 50), ukazuje się

trzy razy po 30 s z przerwą 20 s.
Liczba nabojów: 4 szt. PG-7W.
Czas: ograniczony czasem ukazywania się celu (cel ukazuje się
po upływie 60 s od podania komendy „Naprzód”).
Postawa: stojąca w okopie.
Ocena: bardzo dobra – trafić cel trzy razy;
dobra – trafić cel dwa razy;
dostateczna – trafić cel raz.
Warunki strzelania: dzień, dzień w maskach, noc, noc w maskach.
Wskazówki: na komendę kierownika strzelania „Naprzód” strzelający (obsługa)
zajmuje stanowisko ogniowe na LOO, przyjmuje postawę strzelecką
i przygotowuje się do strzelania. Kierownik strzelania stawia zadanie
„Obserwować w sektorze na prawo... na lewo... – wykryte cele niszczyć
samodzielnie”. Strzelający (obsługa) po wykryciu celu prowadzi ogień.
Po trafieniu lub ukryciu celu samodzielnie rozładowuje broń po dokonanej
wcześniej kontroli celu, broni i otoczenia. Na komendę prowadzącego strzelanie
„Zmiana na LW marsz” zajmuje stanowisko na LW. Zdaje pozostałą ilość
amunicji zgodnie z decyzją prowadzącego strzelanie.
89 Strzelanie obowiązuje wszystkich żołnierzy wyposażonych etatowo w granatnik ppanc. po etapie szkolenia
specjalisty oraz pomocników celowniczych granatników ppanc. – po etapie szkolenia plutonu. Żołnierzy
stanu stałego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW)
strzelanie nie obowiązuje. Żołnierze stanu zmiennego WSW w specjalnościach rozpoznanie,
zmechanizowane, zmotoryzowane, aeromobilne oraz ochrony realizują strzelanie na pierwszym roku
studiów, żołnierzy pozostałych specjalności strzelanie nie obowiązuje.
118
DU-7.0.8

celnego ognia w postawie stojącej w okopie z mocnej strony, a ponadto:
prawidłowego przyjmowania postawy strzeleckiej stojąc w okopie, czynności
związanych z ładowaniem granatnika, prawidłowego wprowadzania granatnika
przeciwpancernego do walki (z mocnej strony szkolonego), prowadzenia celnego
ognia do celów ukazujących, kontroli celu, broni i otoczenia.

sprawdzającego nr z granatnika ppanc. – wariant
2. Strzelanie sprawdzające nr 290 – strzelanie w dwóch postawach
Cel: nr 1 – transporter opancerzony rozpoznawczy (figura

bojowa nr 49), ukazuje się dwa razy na 30 s;
nr 2 – wrak czołgu (lub transportera opancerzonego) cel
stały.
nr 2 – 350-400 m.
Liczba nabojów: 4 szt. PG-7W (do wraku strzelanie naliczać tylko amunicją
bojową w ilości 2 szt.).
drużyny oraz pomocników celowniczych granatników ppanc. po etapie szkolenia kompanii. Żołnierzy stanu
stałego jednostek szkolnictwa wojskowego (JSW) oraz wyższego szkolnictwa wojskowego (WSW) nie
obowiązuje. Żołnierze stanu zmiennego WSW w specjalnościach rozpoznanie, zmechanizowane,
zmotoryzowane, aeromobilne oraz ochrony realizują strzelanie na drugim roku studiów,
żołnierzy.pozostałych specjalności strzelanie nie obowiązuje.
119
DU-7.0.8
Czas: ograniczony czasem ukazywania się celu (cel ukazuje się

Postawa do celu: nr 1 – leżąca;
nr 2 – stojąca w okopie.
Ocena: bardzo dobra – trafić dwa cele, w tym cel nr 1
dwa razy;
dobra – trafić dwa cele;
dostateczna – trafić cel nr 2.
Wskazówki: Obsłudze wydawać 3 szt. PG-7W ćwiczebny oraz 2 szt. PG-7W
bojowy. W przypadku trafienia celu nr 1 dwoma granatami ćwiczebnymi
do celu nr 2 (wraku) pozostają dwa. W przypadku nie trafienia celu nr 1 dwukrotnie
dwoma grantami musi mieć możliwość użycia trzeciego granatu i wtedy pozostaje
jeden do celu nr 2 (wraku), który zapewnia ocenę dostateczną.
Na komendę kierownika strzelania „Naprzód” strzelający (obsługa) zajmuje
stanowisko ogniowe na LOO, przyjmuje postawę strzelecką leżącą i przygotowuje
się do strzelania. Kierownik strzelania stawia zadanie „Obserwować w sektorze
na prawo... na lewo... – wykryte cele niszczyć samodzielnie”. Strzelający
(obsługa) po wykryciu celu prowadzi ogień, po drugim trafieniu celu nr 1 lub jego
ukryciu zmienia SO i przyjmuje postawę strzelecką stojącą w okopie, następnie
prowadzi ogień do celu nr 2. Po trafieniu lub nietrafieniu celu nr 2 samodzielnie
prowadzącego strzelanie.

celnego ognia w postawie stojącej w okopie i leżącej z mocnej strony, a ponadto:
prawidłowego przyjmowania postawy strzeleckiej stojącej w okopie i leżącej,
czynności związanych z ładowaniem granatnika, prawidłowego wprowadzania
granatnika przeciwpancernego do walki (z mocnej strony szkolonego),
prowadzenia celnego ognia do celów ukazujących, kontroli celu, broni i otoczenia.
120
DU-7.0.8
Rysunek 2- 27. Schemat

ustawienia pola tarczowego
do strzelania
sprawdzającego nr 2 z granatnika ppanc. – wariant
3. Strzelanie sprawdzające nr 391 – strzelanie do celu ruchomego.
Cel: czołg (figura bojowa nr 60a) porusza się ruchem skośnym

lub poprzecznym na odcinku 2x100 m.
Czas: ograniczony czasem ruchu celu (cel ukazuje się
po upływie 1 minuty od podania komendy „Naprzód”).
Postawa: leżąca, klęcząca lub stojąca w okopie.
Ocena: bardzo dobra – trafić cel trzy razy;
dobra – trafić cel dwa razy;
dostateczna – trafić cel jeden raz;
plutonu oraz pomocników celowniczych granatników ppanc. po etapie szkolenia batalionu (nie dotyczy
JSW i WSW).
121
DU-7.0.8
Wskazówki: na komendę kierownika strzelania „Naprzód” strzelający (obsługa)

zajmuje stanowisko ogniowe na LOO, przyjmuje postawę strzelecką
i przygotowuje się do strzelania. Kierownik strzelania stawia zadanie
„Obserwować w sektorze na prawo... na lewo... – wykryte cele niszczyć
samodzielnie”. Strzelający (obsługa) po wykryciu celu ruchomego i rozpoczęciu
ruchu przez cel prowadzi ogień. Po trafieniu lub ukryciu celu ruchomego
zajmuje stanowisko na LW. Zdaje pozostałą ilość amunicji zgodnie z decyzją
Podczas strzelań do celów ruchomych poruszających się ruchem skośnym lub
poprzecznym ze względu na warunki pogodowe liczbę nabojów powiększa się
o 1 szt. – decyzję podejmuje kierownik strzelania.

celnego ognia w wybranej postawie z mocnej strony, a ponadto: prawidłowego
przyjmowania wybranej postawy strzeleckiej, czynności związanych z ładowaniem
granatnika, prawidłowego wprowadzania granatnika przeciwpancernego do walki
(z mocnej strony szkolonego), prowadzenie celnego ognia do celów ruchomych,
Rysunek 2-28 Schemat ustawienia pola tarczowego do strzelania sprawdzającego

nr 3 z granatnika ppanc. – wariant
122
DU-7.0.8
4. Strzelanie sprawdzające nr 492 – strzelanie obsługą ze zmianą SO.
Cele: nr 1 – transporter opancerzony rozpoznawczy (figura

bojowa nr 49), ukazuje się raz na 30 s;
nr 2 – czołg (figura bojowa nr 60a), porusza się ruchem
skośnym lub poprzecznym na odcinku 100 m, cel
rozpoczyna ruch po 30 s od trafienia lub ukrycia się celu
nr 1.
nr 2 – 300-400 m.
Czas: ograniczony czasem ukazywania się i ruchem celu
(cel nr 1 ukazuje się po upływie 60 s od podania komendy
„Naprzód”).
Postawa do celu: nr 1 – klęcząca;
nr 2 – stojąca z za ukrycia (po zmianie SO).
Ocena: bardzo dobra – trafić dwa cele;
dobra – trafić cel nr 2;
Warunki strzelania: dzień, dzień w maskach, noc, noc w maskach, noc
z celownikami noktowizyjnymi i termowizyjnymi.
Wskazówki: na komendę „Naprzód” Obsługa zajmuje stanowisko ogniowe
na LOO, przyjmuje postawę strzelecką klęczącą i przygotowuje się do strzelania.
Obsługa po wykryciu celu nr 1 prowadzi ogień. Po trafieniu bądź ukryciu się celu
nr 1 zmienia SO, przyjmując postawę strzelecką stojącą, po rozpoczęciu ruchu
przez nr 2 (cel ruchomy) prowadzi ogień. Po trafieniu lub ukryciu celu ruchomego
kompanii oraz pomocników celowniczych granatników ppanc. w etapie podtrzymania zdolności batalionu
(nie dotyczy JSW i WSW).
123
DU-7.0.8
zajmuje stanowisko na LW. Zdaje pozostałą ilość amunicji zgodnie

z decyzją prowadzącego strzelanie.
Uwaga: Strzelanie ma na celu sprawdzenie obsługi z zakresu prowadzenia

celnego ognia w postawie klęczącej i stojącej z mocnej strony, a ponadto:
prawidłowego przyjmowania postaw strzeleckich, czynności związanych
z ładowaniem granatnika, prawidłowego wprowadzania granatnika
przeciwpancernego do walki (z mocnej strony szkolonego), prowadzenie celnego
ognia do celów ukazujących się i ruchomych, kontroli celu, broni i otoczenia.

5. Strzelanie sprawdzające nr 593 – strzelanie z podjęciem decyzji
Cele: nr 1 – transporter opancerzony rozpoznawczy (figura

bojowa nr 49);
nr 2 – wyrzutnia PPK na pojeździe mechanicznym (figura
bojowa nr 52);
nr 3 – czołg (figura bojowa nr 60a), porusza się ruchem
skośnym lub poprzecznym na odcinku 100 m.
nr 2 – 300-400 m;
batalionu oraz pomocników celowniczych granatników ppanc. na etapie podtrzymania zdolności
i gotowości do działania (nie dotyczy JSW i WSW).
124
DU-7.0.8
nr 3 – 400-500 m.
Czas: cele nr 1, 2, 3 ukazują się jednocześnie na 2 minuty.
O kolejności niszczenia celów decyduje strzelający
(cele ukazują się po upływie 60 s od podania komendy
„Naprzód”).
Postawa do celu: nr 1 i nr 2 – leżąca;
nr 3 – klęcząca (po zmianie SO).
Ocena: bardzo dobra – trafić trzy cele w kolejności cel
nr 3, 2, 1;
dobra – trafić cel nr 3 i cel nr 1 lub 2.
dostateczna – trafić cel nr 1 i 2.
Warunki strzelania: dzień, dzień w maskach, noc, noc w maskach, noc
Wskazówki: na komendę „Naprzód” Obsługa zajmuje stanowisko ogniowe
na LOO, przyjmuje postawę strzelecką leżącą i przygotowuje się do strzelania.
Obsługa po wykryciu celów prowadzi ogień. Po trafieniu dwóch celów obsługa
zmienia stanowisko i przyjmuje postawę klęczącą i prowadzi ogień do trzeciego
celu. Po trafieniu lub ukryciu trzeciego celu samodzielnie rozładowuje broń

celnego ognia w postawie leżącej i z mocnej strony, a ponadto: prawidłowego
podjęcia decyzji co do kolejności niszczenia celów, prawidłowego przyjmowania
postaw strzeleckich, czynności związanych z ładowaniem granatnika,
prawidłowego wprowadzania granatnika przeciwpancernego do walki (z mocnej
strony szkolonego), prowadzenia celnego ognia do celów ukazujących się
i ruchomych, kontroli celu, broni i otoczenia.
125
DU-7.0.8

6. Strzelanie sprawdzające nr 694 – strzelanie obsługi w natarciu
Cele: dla celowniczego RPG:

nr 1 – transporter opancerzony rozpoznawczy (figura
bojowa nr 49), ukazująca się na 30 s;
nr 2 – transporter opancerzony (figura bojowa nr 50a),
ukazujący się na 30 s po 30 s od trafienia lub ukrycia się
celów nr 5, 6, 7 (celów dla pomocnika celowniczego
RPG);
nr 3 – działo przeciwpancerne (figura bojowa nr 46)
ukazujący się na 30 s po 30 s od trafienia lub ukrycia się
celów nr 8, 9, 10 (celów dla pomocnika celowniczego
RPG);
nr 4 – czołg (figura bojowa nr 60a),ukazujący się po 20 s
od trafienia lub ukrycia się celu nr 3, cel porusza się
ruchem skośnym lub poprzecznym na odcinku 100 m.
dla pomocnika celowniczego RPG:
94 Strzelanie obowiązuje obsługi granatnika ppanc. w etapie podtrzymania zdolności batalionu (nie dotyczy
WS, OSŻW, JSW i WSW).
126
DU-7.0.8
nr 5 – karabin maszynowy (figura bojowa nr 27),

ukazujący się na 40 s po trafieniu lub ukrycia się celu nr 1;
nr 6 – klęczący (figura bojowa nr 30), ukazujący się
na 40 s po trafieniu lub ukrycia się celu nr 1;
nr 7 – biegnący (figura bojowa nr 40) ukazujący się
na 40 s po trafieniu lub ukryciu celu 1;
nr 8 – karabin maszynowy (figura bojowa nr 27) ukazujący
się na 30 s po trafieniu lub ukrycia się celu nr 2;
nr 9 i 10 – 2 x biegnący (figura bojowa nr 40) ukazujący
się na 30 s po trafieniu lub ukrycia się celu nr 2.
nr 2 – 350-400 m;
nr 3 – 400 m;
nr 4 – 400-500 m;
nr 5, 6, 7, 8, 9, 10 – 250-300 m.
Liczba nabojów: 5 szt. PG-7W,
30 szt. 5,56 nb/7,62 nb wz.43 (załadowane w dwóch
magazynkach po 15 sztuk).
Czas: ograniczony ukazywaniem się celów (cel nr 1 ukazuje się
Postawa: dla celowniczego i pomocnika RPG – według decyzji
strzelającego.
Rodzaj ognia: cele nr 1, 2, 3, 4 – pojedynczy;
cele nr 5, 6, 7, 8, 9, 10 – według decyzji strzelającego.
dobra – trafić cel nr 4 i cel nr 1 lub 2 oraz cele
nr 5, 6, 8, 9;
dostateczna – trafić cel nr 1 i 2 oraz cele nr 5 i 8.
Warunki strzelania: dzień, dzień w maskach, noc, noc w maskach noc
Wskazówki: na komendę lub sygnał kierownika strzelania obsługa zaczyna
marsz/bieg, wychodząc na przedpole. Pomocnik celowniczego RPG na komendę
127
DU-7.0.8
celowniczego granatnika skręca granat i ładuje go do granatnika (granatnik jest

zabezpieczony). Po ukazaniu się celu nr 1 celowniczy prowadzi ogień. Po trafieniu
lub ukryciu się celu nr 1 ukazują się cele nr 5, 6, 7 (dla pomocnika celowniczego
RPG). Pomocnik celowniczego prowadzi ogień do celów nr 5, 6, 7. Po trafieniu
lub ukryciu się celów nr 5, 6, 7 pomocnik skręca granat i obsługa przemieszcza
się, pomocnik ładuje granat do granatnika (granatnik jest zabezpieczony) ukazuje
się cel nr 2 (dla celowniczego RPG). celowniczy prowadzi ogień do celu nr 2.
Po trafieniu lub ukryciu się celu nr 2 pojawiają się cele nr 8, 9, 10 (dla pomocnika
celowniczego). Pomocnik celowniczego zmienia magazynek i prowadzi ogień.
Po trafieniu lub ukrycia się celów nr 8, 9, 10 obsługa przemieszcza się , pomocnik
skręca granat, ładuje go do granatnika (granatnik jest zabezpieczony)
i po ukazaniu się celu nr 3 celowniczy RPG prowadzi ogień. Po trafieniu lub
ukryciu się celu nr 3 pomocnik skręca granat, ładuje go do granatnika (granatnik
jest zabezpieczony) i celowniczy prowadzi ogień do celu nr 4 po rozpoczęciu
ruchu przez cel. Po trafieniu lub ukryciu czwartego celu obsługa samodzielnie

celnego ognia w postawie zgodnie z decyzją strzelającego z mocnej strony,
a ponadto: prawidłowego przyjmowania postaw strzeleckich, czynności
związanych z ładowaniem karabinka i granatnika, prawidłowego wprowadzania
karabinka i granatnika przeciwpancernego do walki (z mocnej strony szkolonych),
prowadzenia celnego ognia do celów ukazujących się i ruchomych, kontroli celu,
broni i otoczenia.
128
DU-7.0.8

0210. Strzelania sprawdzające z karabinu wyborowego
1. Strzelania sprawdzające z karabinu wyborowego wykonują tylko etatowi

strzelcy wyborowi (nie dotyczy WS i OSŻW).
2. Strzelania sprawdzające dla karabinu wyborowego ze względu na

występujący kaliber podzielone są na:
1) strzelania z karabinu wyborowego małego zasięgu – o zasięgu ognia

skutecznego rażenia siły żywej do 800 m (np. 7,62x51 mm,
7,62 x 54 R);
2) strzelania z karabinu wyborowego średniego zasięgu – o zasięgu ognia

skutecznego rażenia siły żywej do 1200 m (np. 8,6 x 70 mm);
3) strzelania z karabinu wyborowego dużego zasięgu – o zasięgu ognia

skutecznego rażenia siły żywej powyżej 1200 m (np. 12,7 x 99 mm).
3. Strzelania sprawdzające dla karabinu wyborowego ze względu na okres, etap

szkolenia batalionu wykonuje się następująco:
129
DU-7.0.8
1) strzelania z karabinu wyborowego małego zasięgu:
a. etap I okres I szkolenie do szczebla plutonu strzelania sprawdzające

nr 1 i 2,
b. etap I okres II szkolenie do szczebla batalionu strzelania

sprawdzające nr 3 i 4,
c. etap II realizacja zadań: strzelcy samopowtarzalnego kbw małego

zasięgu – strzelanie sprawdzające nr 5, powtarzalnego kbw małego
zasięgu strzelania sprawdzające nr 5 i 6;
2) strzelania z karabinu wyborowego średniego zasięgu:

nr 1 i 2,
b. etap I okres II szkolenie do szczebla batalionu strzelania

sprawdzające nr 3 i 4,
c. etap II realizacja zadań – strzelania sprawdzające nr 5 i 6;
3) strzelania z karabinu wyborowego dużego zasięgu:

nr 1 i 2,
b. etap I okres II szkolenie do szczebla batalionu strzelanie

sprawdzające nr 3,
c. etap II realizacja zadań – strzelanie sprawdzające nr 4.
4. Pododdziały wyposażone w maski przeciwgazowe umożliwiające

prowadzenie ognia z broni wyborowej (np. MP 6) w Zbiorze ćwiczeń
i strzelań przygotowawczych planują co najmniej 1 strzelanie sytuacyjne
z kbw w masce.
5. Strzelanie sprawdzające nr 1 z samopowtarzalnego kbw małego zasięgu
Cel: tarcza sportowa TS-1n.

Liczba nabojów: 5 szt.
130
DU-7.0.8
Czas: 5 min.
Postawa: leżąca.
Ocena: zaliczył – uzyskać skupienie 5 przestrzelin w tarczy nie
większe niż 5 cm (8 cm w przypadku SWD z celownikiem
optycznym).
Warunki strzelania: dzień, noc.
Wskazówki: strzelanie wykonuje się w parze strzelec–obserwator lub
samodzielnie. Strzelający wraz z obserwatorem (lub samodzielnie) zajmuje
stanowisko ogniowe na linii otwarcia ognia. Po komendzie „Ładuj” dołącza
magazynek do broni, wprowadza nabój do komory nabojowej, zabezpiecza broń.
Po komendzie „Ognia” strzelający samodzielnie oddaje 5 strzałów do celu.
6. Strzelanie sprawdzające nr 2 z samopowtarzalnego kbw małego zasięgu.
Cel: obserwator (figura bojowa nr 20).

Czas: 10 min.
Postawa: leżąca.
Ocena: bardzo dobra – uzyskać co najmniej 9 trafień;
dobra – uzyskać 8 trafień;
dostateczna – uzyskać 7 trafień.
Wskazówki: Strzelający wraz z obserwatorem zajmuje stanowisko ogniowe
na linii otwarcia ognia. Po komendzie „Ładuj” dołącza magazynek do broni,
wprowadza nabój do komory nabojowej, zabezpiecza broń. Po komendzie
„Ognia” strzelający samodzielnie oddaje 10 strzałów do celu.
Cele: nr 1 – obserwator (figura bojowa nr 20);

nr 2 – popiersie (figura bojowa nr 23).
131
DU-7.0.8

nr 2 – 500 m.
Czas: 10 min.
Postawa: leżąca.
dobra – uzyskać 8 trafień;
dostateczna – uzyskać 7 trafień.
Wskazówki: strzelający wraz z obserwatorem zajmuje stanowisko ogniowe
„Ognia” strzelający samodzielnie oddaje po 5 strzałów do każdego celu.
Cele: nr 1 – popiersie z granatem (figura bojowa nr 23 g);

nr 2 – klęczący (figura bojowa nr 30);
nr 3 i 4 – biegnący (figura bojowa nr 40).
nr 2 – 300-400 m;
nr 3 – 400-500 m;
nr 4 – 550-650 m.
Czas: 30 min.
Postawa: leżąca.
dobra – uzyskać od 16 do 17 trafień;
dostateczna – uzyskać od 14 do 15 trafień.
132
DU-7.0.8
Wskazówki: strzelający wraz z obserwatorem (lub samodzielnie) zajmuje

Po komendzie „Ognia” strzelający samodzielnie oddaje po 5 strzałów
do każdego celu. Odległości do rozmieszczonych celów nie podaje się.
W trakcie strzelania strzelający i obserwator nie używają dalmierzy laserowych.
9. Strzelanie sprawdzające nr 5 z samopowtarzalnego kbw małego zasięgu
Cele: nr 1 – popiersie (figura bojowa nr 23);

nr 2 – klęczący (figura bojowa nr 30);
nr 3 – klęczący (figura bojowa nr 30a);
nr 4 – biegnący (figura bojowa nr 40).
nr 2 – 350-400 m;
nr 3 – 300-350 m;
nr 4 – 250-300 m.
Czas: 30 min.
Postawa do celu: nr 1 – leżąca;
nr 2 – siedząca;
nr 3 – klęcząca;
nr 4 – stojąca.
dostateczna – uzyskać od 12 do 14 trafień.
Wskazówki: strzelający wraz z obserwatorem (lub samodzielnie) zajmuje
Po komendzie „Ognia” strzelający samodzielnie oddaje po 5 strzałów do każdego
celu. Przy strzelaniu dopuszcza się podparcie broni w dowolny sposób.
133
DU-7.0.8
10. Strzelanie sprawdzające nr 1 z powtarzalnego kbw małego i średniego

zasięgu.
Cel: tarcza sportowa TS-1n.

Czas: 5 min.
Postawa: leżąca.
większe niż 3 cm.
Wskazówki: strzelanie wykonuje się w parze strzelec–obserwator lub
samodzielnie. Strzelający wraz z obserwatorem (lub samodzielnie) zajmuje
Po komendzie „Ognia” strzelający samodzielnie oddaje 5 strzałów do celu.
11. Strzelanie sprawdzające nr 2 z powtarzalnego kbw małego zasięgu
Cel: tarcza sportowa TS-4/TS-8 lub popiersie z pierścieniami

(figura bojowa nr 23p).
Czas: 10 min.
Postawa: leżąca.
większe niż 15 cm.
Wskazówki: strzelający wraz z obserwatorem zajmuje stanowisko ogniowe na linii
otwarcia ognia. Po komendzie „Ładuj” dołącza magazynek do broni, wprowadza
nabój do komory nabojowej, zabezpiecza broń. Po komendzie „Ognia” strzelający
samodzielnie oddaje 5 strzałów do celu.
134
DU-7.0.8

Czas: 10 min.
Postawa: leżąca.
Ocena: bardzo dobra – uzyskać skupienie 5 przestrzelin
w tarczy nie większe niż 20 cm;
dobra – uzyskać skupienie 5 przestrzelin
dostateczna – uzyskać skupienie 5 przestrzelin
w tarczy nie większe niż 30 cm.
13. Strzelanie sprawdzające nr 4 z powtarzalnego kbw małego zasięgu.
Cele: nr 1 – popiersie z pierścieniami dwa razy zmniejszone

(figura bojowa 23p/2);
nr 2, 3, 4 – tarcza sportowa TS-4/TS-8 lub popiersie
z pierścieniami (figura bojowa 23p).
Odległość do celu nr 1 – 300 m;
nr 2 – 400 m;
nr 3 – 500 m;
nr 4 – 600 m.
Czas: 30 min.
Postawa: leżąca.
135
DU-7.0.8

Ocena: zaliczył – uzyskać skupienia pięciu przestrzelin
we wszystkich tarczach nie większe niż:
 w celu nr 1 – 10 cm;
 w celu nr 4 – 25 cm.
Wskazówki: strzelec wraz z obserwatorem zajmuje stanowisko ogniowe na linii
samodzielnie oddaje po 5 strzałów do każdego celu.
Cele95: nr 1, 2 – obserwator (figura bojowa nr 20);

nr 3, 4, 5, 6, 7 – klęczący (figura bojowa nr 30);
nr 8 – granatnik ciężki (figura bojowa nr 36).
Odległość do celu: nr 1, 2 – 200-300 m;
nr 3, 4 – 300-400 m;
nr 5, 6, 796 – 400-700 m;
nr 8 – 650-750 m.
Czas: 50 min.
Postawa: leżąca.
Ocena: zaliczył – uzyskać co najmniej 32 trafienia.
wraz z obserwatorem dokonuje pomiarów odległości do celu przy użyciu siatki
95 Cele nie mogą sygnalizować trafienia w trakcie prowadzenia ognia.
96 Odległość między celami 5 a 7 nie może być mniejsza niż 200 m.
136
DU-7.0.8
przyrządów optycznych i oddaje po 5 strzałów do każdego z nich. Odległości

do rozmieszczonych celów nie podaje się. W trakcie strzelania strzelający
i obserwator nie używają dalmierzy laserowych.

małego zasięgu – wariant
15. Strzelanie sprawdzające nr 6 z powtarzalnego kbw małego zasięgu.
Cele: nr 1 – klęczący, (figura bojowa nr 30), sygnalizujący

trafienie w trakcie prowadzenia ognia;
nr 2 – klęczący (figura bojowa nr 30), ruchomy, ukazujący
się na 10 s po 60 s od komendy „Naprzód”
nr 3 – popiersie (figura bojowa nr 23), ukazujący się
na 10 s po 30 s od trafienia lub położenia się celu nr 2.
na 10 s po 30 s od trafienia lub położenia sięcelu nr 4.
nr 2 – 350 - 450 m;
nr 3 – 450 - 550 m;
nr 4 – 350 - 450 m;
nr 5 – 300 m.
137
DU-7.0.8

Postawa: stanowisko ogniowe:
nr 1 – leżąca;
nr 2 – siedząca z podpórką;
nr 3 – klęcząca z podpórką;
nr 4 – stojąca z podpórką.
Ocena: bardzo dobra – trafić wszystkie cele, w tym cel
nr 1 pierwszym lub drugim
pociskiem;
dobra – trafić wszystkie cele, w tym cel
nr 1 trzecim pociskiem;
dostateczna – trafić wszystkie cele, w tym cel
nr 1 czwartym pociskiem.
Wskazówki: strzelający staje na linii wyjściowej frontem do pola tarczowego
i melduje gotowość do strzelania. Po komendzie „Naprzód” zajmuje stanowisko
ogniowe nr 1 i oddaje do 4 strzałów do celu nr 1. Po pierwszym trafieniu prowadzi
ogień do celu nr 2. Po położeniu się celu zabezpiecza broń i przemieszcza się
na stanowisko ogniowe nr 2, z którego prowadzi ogień do celu nr 3. Po położeniu
się celu zabezpiecza broń i przemieszcza się na stanowisko ogniowe nr 3,
z którego prowadzi ogień do celu nr 4. Po położeniu się celu zabezpiecza broń
i przemieszcza się na stanowisko ogniowe nr 4, z którego prowadzi ogień do celu
nr 5. Obserwator może określać odległość dalmierzem laserowym. Stanowiska
ogniowe mają przygotowane podpórki pod karabin wyborowy.
138
DU-7.0.8

małego zasięgu- wariant
16. Strzelanie sprawdzające nr 2 z powtarzalnego kbw średniego zasięgu.

Czas: 10 min.
Postawa: leżąca.
większe niż 15 cm;
Cel: tarcza sportowa TS-9.

Czas: 10 min.
Postawa: leżąca.
139
DU-7.0.8

w tarczy nie większe niż 40 cm.
Cele: nr 1 – tarcza sportowa TS-4/TS-8 lub popiersie

z pierścieniami (figura bojowa nr 23p);
nr 2 – tarcza sportowa TS-9.
Odległość: do celu:
nr 1 – 600 m;
nr 2 – 900 m.
Czas: 20 min.
Postawa: leżąca.
 w celu nr 2 – 40 cm.
140
DU-7.0.8

„Ognia” strzelający samodzielnie oddaje po 5 strzałów do celu.
Cele97: nr 1, 2 – obserwator (figura bojowa nr 20);

nr 3, 4, 5, 6, 7 – klęczący (figura bojowa nr 30);
nr 8 – granatnik ciężki (figura bojowa nr 36).
Odległość do celu: nr 1, 2 – 300-400 m;
nr 3, 4 – 400-600 m;
nr 5, 6, 798 – 600-800 m;
nr 8 – 800-900 m.
Czas: 50 min.
Postawa: leżąca.
Ocena: zaliczył – uzyskać co najmniej 32 trafienia.
wraz z obserwatorem dokonuje pomiarów odległości do celu przy użyciu siatki
przyrządów optycznych i oddaje po 5 strzałów do każdego z nich.
Odległości do rozmieszczonych celów nie podaje się. W trakcie strzelania
strzelający i obserwator nie używają dalmierzy laserowych.
97 Cele nie mogą sygnalizować trafienia w trakcie prowadzenia ognia.

98 Odległość między celami 5 a 7 nie może być mniejsza niż 200 m.
141
DU-7.0.8

średniego zasięgu – wariant
Cele: nr 1 – klęczący (figura bojowa nr 30), sygnalizujący

trafienie w trakcie prowadzenia ognia;
nr 2 – klęczący (figura bojowa nr 30), ruchomy, ukazujący
się na 10 s po 60 s od komendy „Naprzód”
na 10 s, po 30 s od trafienia lub położenia się celu nr 3.
na 10 s, po 30 s od trafienia lub położenia się celu nr 4.
nr 2 – 400-550 m;
nr 3 – 550-750 m;
nr 4 – 450-650 m;
nr 5 – 300 m.
Postawa: stanowisko ogniowe:
142
DU-7.0.8
nr 1 – leżąca;
nr 2 – siedząca z podpórką;
nr 3 – klęcząca z podpórką;
nr 4 – stojąca z podpórką.
Ocena: bardzo dobra – trafić wszystkie cele, w tym cel nr 1
pierwszym lub drugim pociskiem;
dobra – trafić wszystkie cele, w tym cel nr 1
trzecim pociskiem;
dostateczna – trafić wszystkie cele, w tym cel nr 1
czwartym pociskiem.
Wskazówki: strzelający staje na linii wyjściowej frontem do pola tarczowego
i melduje gotowość do strzelania. Po komendzie „Naprzód” zajmuje stanowisko
ogniowe nr 1 i oddaje do 4 strzałów do celu nr 1. Po pierwszym trafieniu prowadzi
ogień do celu nr 2. Po położeniu się celu zabezpiecza broń i przemieszcza się
na stanowisko ogniowe nr 2, z którego prowadzi ogień do celu nr 3. Po położeniu
się celu zabezpiecza broń i przemieszcza się na stanowisko ogniowe nr 3,
z którego prowadzi ogień do celu nr 4. Po położeniu się celu zabezpiecza broń
i przemieszcza się na stanowisko ogniowe nr 4, z którego prowadzi ogień do celu
nr 5. Obserwator może określać odległość dalmierzem laserowym. Stanowiska
ogniowe mają przygotowane podpórki pod karabin wyborowy.
143
DU-7.0.8

średniego zasięgu – wariant
21. Strzelanie sprawdzające nr 1 z powtarzalnego (samopowtarzalnego) kbw

dużego zasięgu.

Czas: 5 min.
Postawa: leżąca.
144
DU-7.0.8

w tarczy nie większe niż 10 cm
(15 cm);
(20 cm);
(25 cm).

dużego zasięgu.
Cele: nr 1, 2, 3 – tarcza sportowa TS-4/TS-8.

Odległość do celu nr 1 – 600 m;
nr 2 – 700 m;
nr 3 – 800 m.
Czas: 15 min.
Postawa: leżąca.
 w celu nr 1 – 25 cm (35 cm);
 w celu nr 2 – 30 cm (40 cm);
 w celu nr 3 – 35 cm (50 cm).
145
DU-7.0.8

samodzielnie oddaje po 5 strzałów do celu.

dużego zasięgu.
Cele: nr 1, 2, 3 – tarcza sportowa TS-9.

nr 2 – 1000 m;
nr 3 – 1100 m.
Czas: 20 min.
Postawa: leżąca.
 w celu nr 1 – 40 cm (55 cm);
 w celu nr 2 – 45 cm (60 cm);
 w celu nr 3 – 50 cm (65 cm).
„Ognia” strzelający samodzielnie oddaje po 6 strzałów do celu.
24. Strzelanie sprawdzające nr 4 z powtarzalnego kbw dużego zasięgu.
Cel: nr 1 – biegnący (figura bojowa nr 40);

nr 2 – granatnik ciężki (figura bojowa nr 36);
nr 3 – moździerz z obsługą (figura bojowa nr 34);
nr 4 – pojazd osobowo-terenowy (figura bojowa nr 53);
nr 5 – MRAP (figura bojowa nr 54).
nr 2 – 800-900 m;
nr 3 – 1000 m;
146
DU-7.0.8
nr 4 – 1200 m;
nr 5 – 1500 m.
Liczba nabojów: 21szt.
Czas: 40 min.
Postawa: leżąca.
dostateczna – uzyskać od 11 do 15 trafień;
„Ognia” strzelający samodzielnie oddaje po 3 strzałów do celów 1–2 i po 5
strzałów do celów 3–5.
Odległości do rozmieszczonych celów nie podaje się. W trakcie strzelania
strzelający i obserwator nie używają dalmierzy laserowych.

dużego zasięgu – wariant
147
DU-7.0.8
0211. Strzelania sprawdzające z 40 mm granatnika MK-19
1. Strzelanie sprawdzające nr 199.
Cel: 2 x grupa piechoty: 4 x biegnący (figura bojowa nr 40)

rozmieszczony w środku pola prostokąta o szerokości
10 m i głębokości 20 m.
Odległość do grupy: nr 1 – 500-600 m;
nr 2 – 800-900 m.
Czas: 60 s od komendy „Zniszczyć”.
Postawa: siedząca.
Rodzaj ognia: według decyzji strzelającego.
Ocena: bardzo dobra – trafić obie grupy w czasie poniżej 30 s;
dobra – trafić obie grupy w czasie poniżej 45 s;
dostateczna – trafić obie grupy w czasie poniżej 50 s.
Wskazówki: na komendę kierownika strzelania „Naprzód” strzelający zajmuje
stanowisko ogniowe na LOO, przyjmuje postawą strzelecką i przygotowuje się do
strzelania. Na komendę kierownika strzelania „Cel – grupa piechoty, zniszczyć”
– strzelający (obsługa) prowadzi ogień do celu.
Cel uważa się za zniszczony w przypadku upadku granatu w obrębie prostokąta,
w którym ustawiono cele.
Rysunek 2-37. Szkic strzelania sprawdzającego nr 1 z MK-19 – wariant
99 Obsługa wykonuje strzelanie na zakończenie okresu szkolenia kompanii.
148
DU-7.0.8
2. Strzelanie sprawdzające nr 2100.
Cele: nr 1 – moździerz z obsługą (figura bojowa nr 34);

nr 2 – wyrzutnia ppk na pojeździe mechanicznym (figura
bojowa nr 52);
nr 3 – wyrzutnia ppk na pojeździe mechanicznym
w ruchu poprzecznym (figura bojowa nr 52a).
nr 2 – 1300-1400 m;
nr 3 – 1400-1500 m.
Czas: 90 s od komendy „Zniszczyć”
Postawa: siedząca.
Ocena: bardzo dobra – trafić trzy cele w czasie poniżej 60 s;
dobra – trafić trzy cele w czasie poniżej 75 s;
dostateczna – trafić trzy cele w czasie poniżej 90 s.
stanowisko ogniowe na LOO, przyjmuje postawą strzelecką i przygotowuje się
do strzelania. Na komendę kierownika strzelania „Cele – zniszczyć” – strzelający
(obsługa) prowadzi ogień.
Cel uważa się za zniszczony w przypadku upadku granatu w promieniu 5 m.
od celu (w przypadku celu nr 1 oraz bezpośrednim trafieniu w cel (w przypadku
celu nr 2 i 3).
100 Obsługa wykonuje strzelanie na zakończenie okresu szkolenia batalionu.
149
DU-7.0.8
Rysunek 2-38. Szkic strzelania sprawdzającego nr 2 z MK-19 – wariant

0212. Strzelania sprawdzające z 60 mm moździerza LM – 60 D.
1. Strzelania sprawdzające nr 1101 – rażenie celu nieruchomego ogniem

półpośrednim w obronie.
Zadanie: obsługa moździerza znajduje się na SO w gotowości

do realizacji zadań ogniowych.
Cel: piechota (3 figury bojowe nr 30, 40 lub 40a) lub karabin
maszynowy (figura bojowa nr 27) lub granatnik ciężki
(figura bojowa nr 36) lub pancerzownica (figura bojowa
nr 31).
Określenie nastaw do ognia skutecznego: przez wstrzeliwanie.
Wstrzeliwanie: według znaku uchyleń.
Warunki wykonania zadania ogniowego:
 pocisk odłamkowy,
 określenie odległości do celu „na oko”,
 odległość strzelania od maksymalnej do 400 m,
 zużycie amunicji na wstrzeliwanie – 5 poc.,
 zużycie amunicji do ognia skutecznego (seria: 2–4 poc.),
 amunicja znajduje się na SO przygotowana do strzelania (ładunek
skompletowany, bez wprowadzonej nastawy zapalnika),
 zadanie wykonywane w dzień.
150
DU-7.0.8

(strzelanie sprawdzające nr 1)
Dokładność ognia skutecznego
Czas
Zadanie W donośności (%D) W kierunku (tys)
bdb db dst bdb db dst bdb db dst
1 7’ 8’ 9’ 2,5 3,0 3,5 5 10 15
Uwagi:
 dokładność określenia nastaw do ognia skutecznego określa się na podstawie
uchyleń środka pierwszej serii ognia skutecznego do środka celu,
 ocena ogólna za wykonanie zadania jest taka jak najniższa ocena uzyskana
za czas i dokładność ognia w donośności i kierunku,
 czasy lotów pocisków należy odjąć od ogólnego czasu wykonania zadania,
 na każdą serię ognia skutecznego odjąć 30 s od ogólnego czasu wykonania
zadania ogniowego,
 czas wykonywania zadania mierzy się od momentu zameldowania przez
celowniczego „Cel widzę” lub „Zadanie zrozumiałem”,
 czas mierzy się do momentu zameldowania przez celowniczego „Cel
obezwładniony” lub „Cel zniszczony”,
 jeżeli którykolwiek z warunków czasu lub dokładności ognia nie został
osiągnięty na ocenę co najmniej dostateczną, zadanie ogniowe ocenia się
na ocenę niedostateczną.
2. Strzelanie sprawdzające nr 2102 – Rażenie celu nieruchomego ogniem

półpośrednim.
Zadanie: obsługa moździerza znajduje się w pojeździe (w trakcie

marszu), gdy przekazano komendę do obezwładnienia
celu. Zadanie stawiane jest przed rozpoczęciem marszu
pojazdem w miejscu, z którego strzelający widzi cel.
Cel: piechota (3 figury bojowe nr 30, 40 lub 40a) lub karabin
maszynowy (figura bojowa nr 27) lub granatnik ciężki
151
DU-7.0.8
(figura bojowa nr 36) lub pancerzownica (figura bojowa

nr 31).
Określenie nastaw do ognia skutecznego: przez wstrzeliwanie.
Wstrzeliwanie: według znaku uchyleń.
Warunki wykonania zadania ogniowego:
 pocisk odłamkowy,
 odległość strzelania od 1000 m do maksymalnej,
 zużycie amunicji na wstrzeliwanie – 5 poc.,
 zużycie amunicji do ognia skutecznego (seria: 2 – 4 poc.),
 amunicja znajduje się w pojeździe nieprzygotowana do strzelania,
 zadanie wykonywane w dzień,
 odległość SO od zatrzymanego pojazdu do 30 m.

(strzelanie sprawdzające nr 2)
Dokładność ognia skutecznego
Czas
Zadanie W donośności (%D) W kierunku (tys)
bdb db dst bdb db dst bdb db dst
2 10’ 11’ 12’ 2,5 3,0 3,5 5 10 15
Uwagi:
 dokładność określenia nastaw do ognia skutecznego określa się na podstawie
uchyleń środka pierwszej serii ognia skutecznego do środka celu;
 ocena ogólna za wykonanie zadania jest taka jak najniższa ocena uzyskana
za czas i dokładność ognia w donośności i kierunku;
 czasy lotów pocisków należy odjąć od ogólnego czasu wykonania zadania,
 na każdą serię ognia skutecznego odjąć 30 s od ogólnego czasu
wykonania zadania ogniowego;
 zadanie ogniowe postawione jest przed wykonaniem marszu pojazdem,
w odległości nie mniejszej niż 200 m od SO, następnie obsługa wsiada
do pojazdu i wykonuje marsz pojazde, który zatrzymuje w odległości nie
mniejszej niż 30 m od SO;
 czas wykonania zadania liczy się od momentu zatrzymania pojazdu;
152
DU-7.0.8
 czas mierzy się do momentu zameldowania przez celowniczego „Cel

obezwładniony” lub „Cel zniszczony”;
 jeżeli którykolwiek z warunków czasu lub dokładności ognia nie został
osiągnięty na ocenę co najmniej dostateczną, zadanie ogniowe ocenia się na
ocenę niedostateczną.
0213. Strzelania sprawdzające z 60 mm moździerza LRM-60 wz.99 ANTOS

i LMP-2017
1. Strzelanie sprawdzające nr 1103 z 60 mm LRM-60 wz.99 ANTOS

i LMP-2017- rażenie celów nieruchomych ogniem półpośrednim
w obronie.
Cele: nr 1 – grupa piechoty: 4 x biegnący (4 x figura bojowa

nr 40) rozmieszczona w środku pola prostokąta
o szerokości 25 m i głębokości 20 m, ukazująca się
na 80 s, po 30 s od komendy „Naprzód”;
nr 2 – granatnik ciężki: (figura bojowa nr 36)
rozmieszczony w kole o promieniu 9 m, ukazujący się na
60 s Cel ukazuje się po 20 s od trafienia lub ukrycia się
celu nr 1;
nr 3 – pancerzownica (figura bojowa nr 31)
rozmieszczona w kole o promieniu 9 m, ukazująca się na
50 s Cel ukazuje się po 20 s od trafienia lub ukrycia się
celu nr 2.
Odległości do celu: nr 1 – 600-700 m;
nr 2 – 500-600 m;
nr 3 – 400-500 m.
Ocena: bardzo dobra – trafić trzy cele;
dobra – trafić cel nr 1 i 3 lub cel nr 2,
dostateczna – trafić cel nr 1 lub cel nr 3.
153
DU-7.0.8

stanowisko ogniowe na LOO, przyjmuje postawą strzelecką i przygotowuje się
do strzelania. Po wykryciu celu strzelający (obsługa) prowadzi ogień samodzielnie.
Uwagi:
 cel nr 1 uważa się za trafiony, jeżeli uzyska się trafienie bezpośrednie w cel
lub w wyznaczony prostokąt o bokach 25x20 m;
 cele nr 2 i 3 uważa się za trafione, jeżeli uzyska się trafienie bezpośrednie
w cel lub w wyznaczone koło o promieniu 9 m.
2. Strzelanie sprawdzające nr 2104 z 60 mm LRM-60 wz.99 ANTOS

i LMP-2017- rażenie ukazujących się celów nieruchomych ogniem
półpośrednim w natarciu.
Cele: nr 1 – grupa piechoty: 4 x biegnący (4 x figura bojowa

nr 40) rozmieszczona w środku pola prostokąta
o szerokości 15 m i głębokości 10 m, ukazująca się
na 80 s po 20 s od komendy „Naprzód”;
nr 2 – karabin maszynowy (figura bojowa nr 27)
rozmieszczony w kole o promieniu 9 m, ukazujący się
na 100 s. Cel ukazuje się po 20 s od trafienia lub
ukrycia się celu nr 1;
nr 3 – moździerz z obsługą (figura bojowa 34)
rozmieszczony w kole o promieniu 9 m, ukazujący się
na 100 s. Cel ukazuje się po 20 s od trafienia lub
ukrycia się celu nr 2.
Odległości do celu: nr 1 – 250-400 m;
nr 2 – 300-500 m;
nr 3 – 400-600 m.
Czas: Ograniczony ukazywaniem się celów.
Ocena: bardzo dobra – trafić trzy cele;
dobra – trafić dwa cele;
154
DU-7.0.8
dostateczna – trafić jeden cel.

Wskazówki: na komendę kierownika strzelania „Naprzód” strzelający
(obsługa) zajmuje stanowisko ogniowe na LOO, przyjmuje postawą strzelecką
i przygotowuje się do strzelania. Po wykryciu celu strzelający (obsługa) prowadzi
ogień samodzielnie. Po trafieniu lub ukryciu się celu nr 1 strzelający (obsługa)
przystępuje do kontynuowania natarcia i zajmuje kolejne SO w momencie
wykrycia celu nr 2. Po trafieniu lub ukryciu się celu nr 2 strzelający (obsługa)
postępuje analogicznie jak w przypadku trafienia celu nr 1.
Uwagi:
 cel nr 1 uważa się za trafiony, jeżeli uzyska się trafienie bezpośrednie w cel
lub w wyznaczony prostokąt o bokach 25 x 20 m;
 cele nr 2 i 3 uważa się za trafione, jeżeli uzyska się trafienie bezpośrednie
w cel lub w wyznaczone koło o promieniu 9 m.
155
DU-7.0.8
PODROZDZIAŁ III – STRZELANIA WARTOWNICZE
1. Strzelania wartownicze stanowią ostatni etap przygotowania żołnierzy

do pełnienia służby wartowniczej.
2. W jednostkach, w których służbę wartowniczą pełnią żołnierze, strzelanie

wartownicze wykonuje się co najmniej raz w ciągu roku szkoleniowego.
Imienną listę żołnierzy dopuszczonych do jej pełnienia, którzy odbyli strzelanie
wartownicze, podaje się w rozkazie dziennym dowódcy pododdziału.
3. Strzelania wartownicze prowadzi się na:
1) pasach taktycznych, strzelnicach w garnizonach i na poligonach,

kierunkach strzelań dla broni strzeleckiej lub UST, spełniających warunki
strzelania i przy zachowaniu warunków bezpieczeństwa;

0214. Strzelanie wartownicze z karabinka/pistoletu maszynowego
Cele: nr 1105 – 2 x figura bojowa nr 40 (biegnący) ukazuje

i ukrywa się na komendę kierownika strzelania;
nr 2 – figura bojowa nr 30 (klęczący);
nr 3 – figura bojowa nr 23 (popiersie);
Cele nr 2 i 3 ukazują się jednocześnie na 25 s po 10 s
od ukrycia się celu nr 1.
nr 2 – 75 m;
nr 3 – 50 m.
Postawa do celu: nr 1 – stojąca;
nr 2 i 3 – klęcząca za ukryciem.
Ocena: bardzo dobra – trafić dwa cele;
105 Do celu nr 1 nie prowadzi się ognia.
156
DU-7.0.8
dobra – trafić cel nr 3;

Wskazówki: strzelanie ma na celu nauczenie żołnierza regulaminowego
postępowania z użyciem broni w trakcie pełnienia służby wartowniczej.
Po otrzymaniu magazynka z amunicją strzelający przyłącza go do broni (bez
wprowadzenia naboju do komory nabojowej), zabezpiecza broń. Na komendę
kierownika strzelania „Wartownik na posterunek – marsz” strzelający zajmuje
stanowisko ogniowe na LOO, przenosi broń w położenie określone w tabeli
posterunku. Kierownik strzelania nakazuje podnieść cel nr 1 i podaje komendę
„Dwie nieznane osoby”. Strzelający identyfikuje swoją służbę okrzykiem
„SŁUŻBA WARTOWNICZA – STÓJ!” lub SŁUŻBA WARTOWNICZA – STÓJ
KTO IDZIE?". Następnie kierownik strzelania podaje „osoby zbliżają się”,
strzelający ostrzega „STÓJ – BO STRZELAM” i przeładowuje broń. Kierownik
strzelania dodaje „Strzał ostrzegawczy został oddany, uciekający kryją się,
zabezpiecz broń” i nakazuje opuścić cel nr 1. Strzelający przyjmuje postawę
klęczącą za ukryciem (odbezpiecza broń i przygotowuje się do strzelania),
prowadzi obserwację i po wykryciu celu nr 2 i 3 prowadzi ogień.
157
DU-7.0.8
PODROZDZIAŁ IV – RZUT GRANATEM
0215. Rzucanie granatami ręcznymi na odległość w różnych postawach
Cel: biegnący (figura bojowa nr 40) ustawiony na kierunku

rzutu.
Odległość: 40 m.
Liczba granatów: 3 treningowe/ćwiczebne/szkolne.
Postawa: stojąca w okopie, klęcząca i leżąca.
Ocena: stojąca w okopie; klęcząca; leżąca;
bardzo dobra 30 m 25 m 20 m
dobra 25 m 20 m 15 m
dostateczna 20 m 15 m 10 m
Warunki rzutu: dzień.
Wskazówki: szkolony po otrzymaniu granatów i zapalników wkłada je do torby
i na komendę kierownika ćwiczenia zajmuje stanowisko ogniowe i przyjmuje
postawę stojącą w okopie. Pod nadzorem kierownika ćwiczenia przygotowuje
(uzbraja) granat i melduje gotowość do rzutu. Kierownik ćwiczenia podaje
komendę „Do atakującej piechoty granatem – ognia” – szkolony wyciąga
zawleczkę, rzuca granatem do celu, po czym natychmiast kryje się w okopie.
Następnie szkolony samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe
i przyjmuje postawę strzelecką klęczącą. Ponownie pod nadzorem kierownika
ćwiczenia przygotowuje (uzbraja) granat i melduje gotowość do rzutu. Kierownik
ćwiczenia podaje komendę „Do atakującej piechoty granatem – ognia” –
szkolony wyciąga zawleczkę, rzuca granatem do celu, po czym natychmiast kryje
się w okopie. Następnie szkolony samodzielnie zmienia stanowisko ogniowe
i przyjmuje postawę strzelecką leżącą. Ponownie pod nadzorem kierownika
ćwiczenia przygotowuje (uzbraja) granat i melduje gotowość do rzutu. Kierownik
ćwiczenia podaje komendę „Do atakującej piechoty granatem – ognia” –
szkolony wyciąga zawleczkę, rzuca granatem do celu, po czym natychmiast kryje
się w okopie.
158
DU-7.0.8
0216. Rzut granatem ręcznym w marszu
Cel: grupa piechoty – 3 x biegnący (3 x figura bojowa nr 40) –

ustawiony w okopie (widoczne popiersia) wzdłuż frontu
w polu o szerokości 10 m i głębokości 5 m.
Odległość: 40 m (rzut granatem od 35 m do 25 m).
Liczba granatów: 1 ćwiczebny (ładunek „dym-błysk”, UZRGM ćwiczebny).
Liczba amunicji 5 – 10 szt. amunicji ślepej.
Postawa: w marszu bez zatrzymania się.
Czas: 30 s liczony od komendy „Do ataku – naprzód”
do komendy „STÓJ”.
Ocena: zaliczył – trafił w pole.
Wskazówki: szkolony po otrzymaniu granatu i zapalnika wkłada je do torby
na granaty i na komendę kierownika ćwiczenia zajmuje stanowisko ogniowe
w okopie. Pod nadzorem kierownika ćwiczenia przygotowuje (uzbraja) granat,
wkłada go do torby i melduje gotowość do ataku. Kierownik ćwiczenia podaje
komendę „Do ataku – naprzód”. Szkolony oddaje dwa – trzy strzały z amunicji
ślepej w kierunku przeciwnika następnie wyskakuje z okopu i wykonuje atak,
pokonując teren „skokami”. Kierownik ćwiczenia podaje komendę „Granatem –
ognia” w odległości określonej warunkami rzutu. Po wykonaniu rzutu szkolony
przyjmuje postawę strzelecką leżąc kryjąc się przed odłamkami, następnie
odczołguje się w prawo lub lewo i kontynuuje atak prowadząc ogień
do przeciwnika z pozostałej ilości amunicji ślepej do broni. Kierownik ćwiczenia
podaje komendę „STÓJ”. Szkolony sprawdza broń i samodzielnie rozładowuje
broń po dokonanej wcześniej kontroli celu, broni i otoczenia.
0217. Rzut granatem ręcznym z wozu bojowego
Cel: grupa piechoty – 3 x biegnący (3 x figura bojowa nr 40) –

ustawiony na otwartej przestrzeni w kole o promieniu 2 m.
Ponadto, wokół celu wyznacza się dodatkowo koła
o promieniu 4 i 6 m.
Odległość: 20 m.
159
DU-7.0.8
Liczba granatów: 1 treningowe/ćwiczebne/szkolne.

Postawa: z wozu bojowego (samochodu).
Czas: 10 s liczony od komendy „Granatem – ognia”
do zaryglowania włazu (ukrycia się za burtą samochodu).
Ocena: bardzo dobra – trafić w pole o promieniu 2 m;
dobra – trafić w pole o promieniu 4 m;
dostateczna – trafić w pole o promieniu 6 m.
Wskazówki: szkolony po otrzymaniu granatu i zapalnika wkłada je do torby
(granatnicy) i na komendę kierownika ćwiczenia staje za wozem bojowym
(samochodem). Na komendę kierownika ćwiczenia, szkolony zajmuje miejsce
w wozie bojowym bez zamykania włazu (lub na skrzyni ładunkowej samochodu).
Po komendzie „Uzbroić granat”, szkolony przygotowuje (uzbraja) granat, wkłada
go do torby i melduje gotowość do ataku. Kierownik ćwiczenia podaje komendę
„Do piechoty granatem – ognia”, szkolony rzuca granatem do celu i chowa się
w wozie bojowym ryglując włazy (z samochodu – chowa się za burtą samochodu).
Kierownik ćwiczenia obserwuje miejsce upadku granatu i po 10 s podaje komendę
szkolonemu do wyjścia z wozu bojowego (opuszczenia skrzyni ładunkowej
samochodu), kierownik ćwiczenia sprawdza wyniki i wystawia ocenę szkolonemu.
0218. Rzut granatem bojowym
Cel: grupa piechoty – 3 x biegnący (3 x figura bojowe nr 40) –

rozstawiony wzdłuż frontu na odcinku 5 m, w środkowej
części pola długości 10 m i głębokości 5 m.
Odległość: 20 m.
Liczba granatów: 1 bojowy (zaczepny lub obronny).
Postawa: stojąca w okopie.
Ocena: zaliczył – gdy wybuch granatu nastąpi w polu celu.
Wskazówki: szkolony na komendę kierownika schronu udaje się na PWG gdzie
otrzymuje granat, który chowa do torby na granaty, następnie przechodzi na PWZ
gdzie otrzymuje zapalnik, który również wkłada do torby na granaty. Dalej
160
DU-7.0.8
przechodzi na PW i na komendę (sygnał) kierownika ćwiczenia zajmuje

stanowisko ogniowe w okopie. Pod nadzorem kierownika ćwiczenia na komendę
„Przygotować granat” przygotowuje (uzbraja) granat, melduje gotowość
do rzutu. Kierownik ćwiczenia podaje komendę „Do atakującej piechoty
granatem – ognia” – szkolony wyciąga zawleczkę, staje na stopniu, rzuca
granatem do celu, po czym – wraz z kierownikiem ćwiczenia – natychmiast kryje
się w okopie.
161
DU-7.0.8
PODROZDZIAŁ V – STRZELANIA SYTUACYJNE – ZAŁOŻENIA
1. Strzelania sytuacyjne przeznaczone są do nauczania, doskonalenia oraz

sprawdzenia umiejętności indywidualnych i zespołowych w wykonywaniu
zadań ogniowych. Mają one również na celu przygotowanie żołnierzy
i pododdziałów do rozwiązywania złożonych zadań ogniowych przy
wykorzystaniu broni etatowej i środków wsparcia ogniowego, w warunkach
maksymalnie zbliżonych do realnych sytuacji taktycznych.
2. Warunki strzelań sytuacyjnych opracowywane są dla wszystkich

pododdziałów, w tym także przygotowujących się do misji poza granicami
kraju. Należy je zamieszczać w Zbiorze ćwiczeń i strzelań dla… na… rok.
3. Właściwą realizację strzelań sytuacyjnych umożliwia znajomość uzbrojenia

oraz teorii i zasad strzelania, wysoki poziom wyszkolenia, w tym sprawność
w posługiwaniu się bronią, umiejętność prowadzenia ognia, a także zgranie
pododdziału.
4. W czasie planowania dodatkowych lub specyficznych zadań do wykonania

przez żołnierzy/pododdziały (w tym w rejonie misji) należy w razie potrzeb
opracować dodatkowe warunki strzelań sytuacyjnych, które podlegają
zatwierdzeniu przez dowódcę JW (a podczas wykonywania zadań w rejonie
misji podlegają zatwierdzeniu przez rozkazodawcę).
5. Podczas strzelań sytuacyjnych wszystkie osoby funkcyjne wyznacza się

zgodnie z ustaleniami zawartymi w sekcji 0104.
6. Strzelania sytuacyjne prowadzi się na:
1) placach ćwiczeń ogniowych, obiektach szkoleniowych, okrętach,

strzelnicach w garnizonach przeznaczonych dla broni strzeleckiej;
2) strzelnicach na poligonach, kierunkach strzelań i pasach taktycznych;
3) ośrodkach szkolenia poligonowego przystosowanych do prowadzenia

ognia do celów naziemnych, powietrznych i nawodnych;

162
DU-7.0.8
7. Zezwala się na prowadzenie strzelań sytuacyjnych w innych miejscach

po dokonaniu stosownych uzgodnień i zapewnieniu niezbędnych warunków
bezpieczeństwa106.
8. W celu zapoznania pododdziałów ze specyfiką wykonywanych strzelań, przed

rozpoczęciem zajęć z wykorzystaniem amunicji bojowej w razie potrzeb
i posiadanych możliwości, należy przeprowadzić zajęcia przygotowawcze
(z użyciem trenażerów lub laserowych symulatorów strzelań LSS albo
z amunicją „ślepą” lub amunicją barwiącą).
9. Dla Wojsk Specjalnych, Wojsk Obrony Terytorialnej oraz Oddziałów

Specjalnych Żandarmerii Wojskowej strzelania sytuacyjne indywidualne
i zespołowe należy ująć w Zbiorze ćwiczeń i strzelań dla…na… rok, jako
strzelania sprawdzające, w ramach realizacji strzelań sytuacyjnych.
10. Pododdziały rodzajów wojsk oraz pododdziały logistyczne

i specjalistyczne, które nie posiadają w etacie opancerzonych wozów
bojowych umożliwiających prowadzenie ognia na wprost (np. das:
na 2S1, Krabach, Ah Dana, dplot: na ZSU 23x4, Hibnerytach itp.)
lub posiadają pojedyncze egzemplarze z załogami uzbrojone w km, wkm
(np. WZT, MTLB itp.), obowiązkowo opracowują i realizują strzelania
sytuacyjne do szczebla plutonu włącznie107. Strzelania sytuacyjne należy
opracowywać i realizować na zasadzie kierowania ogniem pododdziału.
Do opracowania strzelań sytuacyjnych przyjmuje się najbardziej możliwe
warianty działania przeciwnika na współczesnym polu walki. Celem strzelań
sytuacyjnych dla ww. pododdziałów jest przede wszystkim nauka,
doskonalenie i sprawdzenie umiejętności zespołowych pododdziałów
106 W WS opracowuje się Zbiór zasad do organizacji i prowadzenia strzelań, ćwiczeń ogniowych w Wojskach
Specjalnych zatwierdzany przez Dowódcę Komponentu Wojsk Specjalnych lub jego następcę prawnego.
Dla wojsk zmechanizowanych, zmotoryzowanych, aeromobilnych, rozpoznawczych i jednostek
szkolnictwa wojskowego opracowuje się Zbiór zasad do organizacji i prowadzenia strzelań, ćwiczeń
ogniowych zatwierdzany przez Inspektora Szkolenia DG RSZ lub jego następcę prawnego.
W Żandarmerii Wojskowej opracowuje się Zbiór zasad do organizacji i prowadzenia strzelań, ćwiczeń
ogniowych w Żandarmerii Wojskowej zatwierdzany przez Komendanta Głównego Żandarmerii Wojskowej
lub jego następcę prawnego. W WOT opracowuje się Zbiór zasad do organizacji i prowadzenia strzelań,
ćwiczeń ogniowych w WOT zatwierdzany przez Dowódcę Wojsk Obrony Terytorialnej lub jego następcę
prawnego.
107 Strzelania sytuacyjne szczebla drużyny, plutonu, kompanii lub samodzielnego elementu ugrupowania
bojowego oddziału należy obowiązkowo włączyć jako ocenę sprawdzającą wyszkolenie w danym
okresie/etapie szkolenia. Nie dotyczy WS, WOT, OSŻW.
163
DU-7.0.8
do samoobrony w przypadku ataku/napadu ze strony przeciwnika. Powyższe

strzelania muszą obejmować różne sytuacje taktyczne, z którymi dany
pododdział może się zetknąć w czasie działań bojowych, np. obrona, obrona
okrężna, zasadzka, napad, najście, konwój itp. Strzelania należy ująć
w Zbiorze ćwiczeń i strzelań dla… na… rok. Corocznie dowódca
batalionu/dywizjonu określa strzelanie bądź strzelania sytuacyjne,
na podstawie których ocenia zdolność ogniową podległych mu pododdziałów.
164
DU-7.0.8
Załącznik A
LISTA WYNIKÓW STRZELAŃ Z BRONI STRZELECKIEJ108
(wariant)
Strzelanie ............................................................ z .................................................

(rodz (nazw
aj i a
......................................................................
(podonume
data strzelania
broni)
...................................
(rok,
ddział r) miesiąc,
Warunki strzelania) ....................................................................................................
dzień)
(pora doby, warunki
atmosferyczne)
Ogólna liczba
Trafienia
stopień, imię i trafionych
Lp. Ocena Uwagi
nazwisko figur bojowych
1 2 3 4 5 6
(punktów)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Zestawienie wyników:
• strzelało – .......
• bardzo dobrych – .......
• dobrych – .......
• dostatecznych – .......
• niedostatecznych – .......
• procent wykonania – .......
• średnia arytmetyczna – .......
• ocena ogólna – .......
Kierownik strzelania
......................................
(st. imię i nazwisko)
.......................................
(podpis)
108 Listę wyników strzelań z broni strzeleckiej opracowuje kierownik strzelania i dostosowuje ją do warunków
strzelania. Dopuszcza się wykorzystywanie listy wyników generowanych przez systemy teleinformatyczne
strzelnic.
165
DU-7.0.8
STRONA PUSTA
166
DU-7.0.8
Załącznik B
RZUTNIA GRANATÓW BOJOWYCH
(WARIANT)
2,8 m
SO
1,2 m
PO B
3,5 m
1m
0,6
m
0,6
m
4,5 m
2,8 m 1,2 m
1,7 m
S S Przekrój B
ok. 16 m
1,8 m
S 1,5 m
12 m
A
Przekrój A
Przekrój D PW D
0,3 m
0,3 m
1,5 - 2 m
10,5 m
1, 2 m
1, 6 m
1,6 m
0,6 m 0,6 m
D
MZ
43 - 55 m
PUNKT
AMUNICYJNY
D
MG
Przekrój C
0,3 m
C
1,2 m
1,9 m
SCHRON
1,2 m
LEGENDA:
Wejście
- MG - magazyn na granaty (w schronie);
- MZ - magazyn na zapalniki (w schronie); na rzutnie
- PW - punkt wyczekiwania (w schronie);
- SO - stanowisko ogniowe;
- PO - punkt obserwacyjny - obserwacja z wykorzystaniem peryskopu ( w schronie ) ;
-S - schody (wyjście ewakuacyjne);
kierunek przemieszczania się szkolonych;
167
DU-7.0.8
STRONA PUSTA
168
DU-7.0.8
Załącznik C
REGULAMIN
ZDOBYWANIA WOJSKOWEJ ODZNAKI STRZELECKIEJ
1. Wojskowa Odznaka Strzelecka (WOS) ma na celu popularyzowanie

i podnoszenie umiejętności strzeleckich wśród żołnierzy.
2. WOS nadaje się za osiągnięcie wysokiego poziomu umiejętności strzeleckich.
3. WOS uzyskuje: żołnierz, który systematycznie osiąga w strzelaniach z broni
strzeleckiej dobre i bardzo dobre wyniki oraz w strzelaniach kwalifikacyjnych
spełnił warunki określone niniejszym regulaminem. Wyróżnia się 3 kategorie
oznak: III stopnia – brązową, II – srebrną i I – złotą.
4. WOS III stopnia przyznaje się tym żołnierzom, którzy w ciągu co najmniej
trzech miesięcy wszystkie strzelania z broni strzeleckiej przewidziane
programem szkolenia (w tym także strzelania powtarzane) wykonywali
na ocenę średnią nie niższą niż dobrą (4,00) oraz w strzelaniu kwalifikacyjnym
z 5,6 mm karabinka sportowego (7,62 mm lub 5,56 mm karabinka) lub
z pistoletu maszynowego/wojskowego109 uzyskali co najmniej 75 punktów.
5. WOS II stopnia przyznaje się tym żołnierzom, którzy mają już odznakę
III stopnia i w ciągu co najmniej dwóch miesięcy od jej otrzymania wszystkie
strzelania z broni strzeleckiej przewidziane programem szkolenia (w tym także
strzelania powtarzane) wykonywali na ocenę średnią nie niższą niż dobrą
(4,00) oraz w strzelaniu kwalifikacyjnym z 5,6 mm karabinka sportowego
(7,62 mm lub 5,56 mm karabinka) lub z pistoletu maszynowego/wojskowego91
– uzyskali co najmniej 80 punktów.
6. WOS I stopnia przyznaje się tym żołnierzom, którzy posiadają odznakę
II stopnia i w ciągu co najmniej dwóch miesięcy od jej otrzymania wszystkie
strzelania z broni strzeleckiej przewidziane programem szkolenia (w tym także
strzelania powtarzane), wykonywali na ocenę średnią nie niższą niż dobrą
(4,00) oraz w strzelaniu kwalifikacyjnym z 5,6 mm karabinka sportowego
(7,62 mm lub 5,56 mm karabinka) lub z pistoletu maszynowego/wojskowego91
uzyskali co najmniej 85 punktów.
109 Dotyczy tylko żołnierzy uzbrojonych w tę broń.
169
DU-7.0.8
7. Żołnierzy, którym przyznano WOS II i I stopnia, wyróżnia się nagrodą.

8. W celu przyznania WOS III i II stopnia strzelania kwalifikacyjne prowadzi się
na szczeblu jednostki wojskowej (WOS I stopnia – na szczeblu ZT
lub w ramach Mistrzostw Wojska Polskiego) w terminach stosownych
do potrzeb. Odznakę wręcza się wraz z legitymacją na uroczystej zbiórce
lub przy okazji innej uroczystości. Nazwiska żołnierzy, którym wręczono WOS,
ogłasza się w rozkazie dziennym jednostki wojskowej. WOS nosi się zgodnie
z przepisami ubiorczymi.
9. Po spełnieniu warunków określonych w niniejszym regulaminie WOS
II i III stopnia może zostać nadana żołnierzom wojsk obcych. Zasady
postepowania przy nadawaniu WOS żołnierzom wojsk obcych ustala
w rozkazie specjalnym lub dziennym właściwy dowódca JW, stosując
odpowiednio postanowienia niniejszego regulaminu.
WARUNKI STRZELAŃ KWALIFIKACYJNYCH

Strzelanie kwalifikacyjne z 5,6 mm karabinka sportowego

Odległość: 50 m.
Liczba strzałów: 3 strzały próbne i 10 ocenianych.
Czas strzelania: 3 min. na strzały próbne, przerwa na sprawdzenie
wyników 10 min.
Postawa: leżąca z wykorzystaniem podpórki.
Strzelanie kwalifikacyjne z 5,56/ 7,62 mm karabinka

(pistoletu maszynowego)

Odległość: 100 m. (75 m dla pistoletów maszynowych).
Liczba strzałów: 3 strzały próbne i 10 ocenianych.
Czas strzelania: 3 min. na strzały próbne, przerwa na sprawdzenie
wyników 10 min.
Postawa: leżąca z wykorzystaniem podpórki.
170
DU-7.0.8
Strzelanie kwalifikacyjne z pistoletu wojskowego
Odległość: 25 m.
Liczba strzałów 3 strzały próbne i 10 ocenianych.
Czas strzelania 3 min na strzały próbne, przerwa na sprawdzenie wyników
10 min.
Postawa stojąca z wolnej ręki lub oburącz.
Wyniki niezbędne do zdobycia WOS
III stopnia – 75 punktów;

II stopnia – 80 punktów;
I stopnia – 85 punktów.
UWAGA:
Przy ocenie strzelania do figury bojowej z pierścieniami zalicza się bezpośrednie
trafienia (przestrzelina, która trafiła w pierścień, liczy się na korzyść strzelającego).
171
DU-7.0.8
STRONA PUSTA
172
DU-7.0.8
Załącznik D
WZÓR PROTOKOŁU ZAGUBIONYCH ŁUSEK
DOWÓDCA JW
……………………….
Dnia ..................
PROTOKÓŁ
Spisania zagubionych łusek w ..................................................................................

(nazwa pododdziału)
sporządzony dnia ........................... przez komisję w składzie:
Przewodniczący – ....................................................................................................,
Członkowie: ..............................................................................................................
W dniu ……........................ podczas ........................................................................

(rodzaj zajęć)
zostały zagubione niżej wymienione ilości łusek:
1 ...............................................................................................................................
2 ...............................................................................................................................
3 ………………………………………………………………………………………........
4 ...............................................................................................................................
5 ...............................................................................................................................
Przyczyny zagubienia łusek były następujące :
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
W związku z powyższym komisja występuje z wnioskiem
o spisanie w/w łusek z ewidencji jednostki.
Podpisy komisji:
Przewodniczący: ............................................
Członkowie: …........................................
Akceptuję w/w przyczyny i warunki zagubienia:

Dowódca ........................................ / kierownik sekcji ......................................
173
DU-7.0.8
STRONA PUSTA
174
DU-7.0.8
Załącznik E
PROPOZYCJA UKŁADU ZBIORU ĆWICZEŃ I STRZELAŃ DLA
JW/BATALIONU/DYWIZJONU/SAMODZIELNEJ KOMPANII
(RÓWNORZĘDNEGO) NA …. ROK
1. Strona tytułowa.
2. Spis treści.
3. Założenia ogólne (tym w rozdziale powinien znaleźć się zapis, że sprawdzeniu
podlegają strzelania indywidualne i zespołowe odbyte w ostatnim etapie
szkolenia pododdziału/oddziału).
4. Określenie umundurowania, uzbrojenia i wyposażenia szkolonych.
5. Zasady bezpieczeństwa wykraczające poza ujęte w: Programie strzelań
z broni strzeleckiej i w Programie strzelań z wozów bojowych oraz ujęte w
Zbiorze zasad do organizacji i prowadzenia strzelań, ćwiczeń ogniowych.
6. Określenie docelowych umiejętności strzeleckich w poszczególnych okresach
i etapach szkolenia dla poszczególnych specjalistów/pododdziałów.
7. Ćwiczenia w obserwacji.
8. Ćwiczenia przygotowawcze przy wykorzystaniu UST.
9. Ćwiczenia przygotowawcze do strzelań szkolnych, bojowych z wozów
bojowych:
9.1. Czołg LEOPARD:
9.2. Czołg PT-91/T-72:
9.3. BWP-1:
9.4. KTO „ROSOMAK”:
9.5. ………
9.6. ………
10. Ćwiczenia przygotowawcze do strzelań sprawdzających z broni strzeleckiej:
10.1. Z pistoletu wojskowego.
10.2. Z karabinka szturmowego.
10.3. Z karabinu maszynowego.
10.4. Strzelanie z granatników.
10.5. ………
11. Ćwiczenia przygotowawcze do strzelań wartowniczych.
175
DU-7.0.8
12. Strzelania sytuacyjne.

13. Ćwiczenia w rzucaniu granatami ręcznymi (jeżeli będą odbiegać
od tych przyjętych w niniejszym programie lub w Programie strzelań z wozów
bojowych). Jeżeli nie będą przygotowywane odrębne warunki rzutu, należy
podać nazwę instrukcji i numer ćwiczenia (w rozdziale tym należy zaznaczyć,
że każda organizacja zajęć z użyciem granatów bojowych musi być
poprzedzona treningiem przy użyciu granatu ćwiczebnego lub treningowego
przed rzutem granatem bojowym według warunków danego ćwiczenia).
Załączniki:
1. Wykaz strzelań i ćwiczeń przygotowawczych, ćwiczeń w rzucaniu
granatami ręcznymi obowiązujących w danym etapie/okresie (zestawienie
strzelań).
2. Wykaz tarcz, dodatkowych figur bojowych.
176
DU-7.0.8
Załącznik F
PROPOZYCJA UKŁADU
ZBIORU ĆWICZEŃ I STRZELAŃ DLA JW. WS/WOT/OSŻW NA …. ROK
1. Strona tytułowa.
2. Spis treści.
3. Założenia ogólne (tym w rozdziale powinien znaleźć się zapis, że sprawdzeniu
podlegają strzelania indywidualne i zespołowe odbyte w ostatnim kwartale
(trzech miesiącach) szkolenia).
4. Określenie umundurowania, uzbrojenia i wyposażenia szkolonych.
5. Zasady bezpieczeństwa wykraczające poza ujęte w: Programie strzelań
z broni strzeleckiej i w Programie strzelań z wozów bojowych oraz ujęte
w Zbiorze zasad do organizacji i prowadzenia strzelań, ćwiczeń ogniowych
w Wojskach Specjalnych.
6. Określenie docelowych umiejętności strzeleckich w poszczególnych okresach
i etapach szkolenia dla poszczególnych specjalistów/pododdziałów.
7. Ćwiczenia przygotowawcze do strzelania z poszczególnych rodzajów broni.
7.3. ………
7.4. Na lądzie /w terenie otwartym, w terenie górzystym, w pomieszczeniach
itp.
7.5. Z pojazdów.
7.6. Ze śmigłowca.
7.7. Z łodzi.
7.8. Z lądu na wodę.
7.9. Z wody na ląd.
7.10. ………..
8. Warunki strzelań sytuacyjnych indywidualnych.
8.3. ………
177
DU-7.0.8

itp.
8.5. Z pojazdów.
8.7. Z łodzi.
8.10. ………..
9. Warunki strzelań sytuacyjnych zespołowych.
9.3. ………
itp.
9.5. Z pojazdów.
9.7. Z łodzi.
9.10. ………..
10. Ćwiczenia przygotowawcze i warunki strzelań dla kadry sztabu oraz
pododdziałów dowodzenia i logistycznych/Dowództwa Komponentu Wojsk
Specjalnych/OSŻW/WOT.
11. Ćwiczenia w rzucaniu granatami ręcznymi (jeżeli będą odbiegać
od tych przyjętych w niniejszym programie lub w Programie strzelań z wozów
bojowych). Jeżeli nie będą przygotowywane odrębne warunki rzutu, należy
podać nazwę instrukcji i numer ćwiczenia (w rozdziale tym należy zaznaczyć,
że każda organizacja zajęć z użyciem granatów bojowych musi być
poprzedzona treningiem przy użyciu granatu ćwiczebnego lub treningowego
przed rzutem granatem bojowym według warunków danego ćwiczenia).
12. Trening bezstrzałowy.
178
DU-7.0.8
Załączniki:
1. Wykaz strzelań sprawdzających obowiązujących w danym etapie/okresie
(zestawienie strzelań).
2. Wykaz tarcz, dodatkowych figur bojowych.
179
DU-7.0.8
STRONA PUSTA
180
DU-7.0.8
Załącznik G
ŚREDNIE NORMY ZUŻYCIA AMUNICJI DO ZNISZCZENIA (TRAFIENIA)
JEDNEGO CELU
Średnia odległość strzelania (m) i liczba amunicji

Rodzaj Postawa
(szt.)
uzbrojenia strzelecka
100 200 300 500 700 900 1000
Leżąca (stojąca) z
wykorzystaniem 3/3/3 5/3/3 8/4/5 12/6/8 20/10/- 30/-/- 40/-/-
podpórki –
Karabinek dwójnogu
(7,62 mm kbk
Leżąca z wolnej 4/3/3 6/4/4 10/6/7 20/10/12 30/15/- - -
AK/5,56 mm kb
ręki
Beryl/mini Beryl,
Klęcząca 5/3/3 8/5/5 15/10/12 25/20/25 40/30/- - -
MSBS itp.),
Z krótkiego
zatrzymania 8/5/5 15/10/10 20/15/20 30/25/30 - - -
(stojąca)
W marszu 15/10/10 20/15/15 -/25/30 - - - -
Karabin Leżąca z podpórką 1/1 1/1 1/1 2/1 3/1 -/3 -/4
wyborowy Siedząca/klęcząca 1/1 1/1 2/1 4/2 -/5
(7,62 mm/8,6 z podpórką
mm) Stojąca z podpórką 1/1 2/2 3/3 5/5 -
Karabin
Wyborowy Leżąca z podpórką 1 1 1 1 2 2 3
(12,7 mm)
Z podstawy 3 6 10 15 30 40 -
Karabin (trójnogu)
maszynowy Ogień posiewany
PK (PKS) (cele na szerokości 16 17 20 25 30 40 -
i UKM2000 10 m przy rażeniu
50% celów)
7,62 mm km W miejscu 3 4 6 10 15 20 30
PKT wozu Z przystanków 4 6 10 15 20 - -
bojowego
W ruchu 5 8 15 30 45 - -
piechoty
W miejscu do
czołgu i wozu 1 1 2 7 - - -
bojowego
rgppanc
W miejscu do
czołgu i wozu 1 2 5 - - - -
bojowego w okopie
UWAGI:
1) podczas ześrodkowania ognia trzech i więcej środków ogniowych
(strzelających) do jednej figury bojowej (celu) liczbę nabojów powiększa się
o 50%;
2) podczas strzelań do celów ruchomych poruszających się ruchem skośnym
lub poprzecznym liczbę nabojów powiększa się o 25%;
3) podczas strzelań w trudnych warunkach meteorologicznych (boczny
lub skośny wiatr wiejący z prędkością powyżej 10 m/s, intensywne opady
śniegu lub deszczu, mgła) liczbę nabojów powiększa się o 50%.
181
DU-7.0.8
STRONA PUSTA
182
DU-7.0.8
Załącznik H
PRZYKŁAD KONSTRUOWANIA ĆWICZEŃ PRZYGOTOWAWCZYCH
DO STRZELAŃ SPRAWDZAJĄCYCH NA ZAKOŃCZENIE
POSZCZEGÓLNYCH OKRESÓW SZKOLENIA
Ćwiczenie nr …. (C….KS)
Strzelanie w obrębie kilku celów w postawie stojącej, klęczącej i leżącej ze

zmianą stanowiska ogniowego
(Rysunek nr 1. Schemat ustawienia pola tarczowego do ćwiczenia w I okresie
szkolenia)
I OKRES SZKOLENIA – INDYWIDUALNIE I NA POZIOMIE DRUŻYNY
Cel: tarcza xxxxx (według decyzji instruktora).

Odległość: 100–300 m (instruktor podaje wartości/odległości
do celu).
Liczba nabojów: 40 szt. (4 magazynki po 10 szt.).
Czas: ograniczony komendami instruktora.
Rodzaj ognia: pojedynczy, do celu poruszającego się krótkimi seriami.
Ocena: podlega ocenie.
Warunki treningu: dzień/noc/w maskach (według decyzji instruktora).
Wskazówki: Na komendę instruktora „Zmiana naprzód” strzelający staje

na LOO. Na komendę „Ładuj” strzelający ładuje broń i staje w postawie niskiej
strzelający na stanowisku (nr 1) wprowadza broń do walki, oddaje strzały
z jednego składu do I grupy celów w postawie strzeleckiej stojącej, następnie
wymienia magazynek sposobem awaryjnym, zmienia stanowisko ogniowe (nr 2)
przyjmuje postawę strzelecką klęczącą i kontynuuje strzelanie do II grupy celów,
kolejny raz wymienia magazynek sposobem awaryjnym i zmienia stanowisko
ogniowe (nr 3), przyjmuje postawę strzelecką leżącą, kontynuuje strzelanie do III
grupy celów, po której wymienia magazynek sposobem awaryjnym oraz na końcu,
do celu ruchomego, prowadzi ogień krótkimi seriami. Po zakończeniu strzelania
183
DU-7.0.8
kontroluje cel/przedpole, broń, podnosi się i przyjmuje postawę niskiej gotowości,

kontroluje otoczenie. Strzelanie wykonujemy, zarówno znając wartości/odległości
do celu, jak i nie znając wartości/odległości do celu.
Uwaga: Ćwiczenie ma na celu nauczenie żołnierza prowadzenia i przeniesienia

ognia na różne cele w postawie stojącej, klęczącej i leżącej ze zmianą stanowiska
ogniowego do celów ukazujących się i ruchomych z wymianą magazynka
sposobem awaryjnym. Ćwiczenie z użyciem amunicji bojowej należy poprzedzić

w I okresie szkolenia
184
DU-7.0.8
Ćwiczenie nr... (C…KS)

Strzelanie w obrębie kilku celów w postawie stojącej, klęczącej i leżącej zza
przesłony z mocnej i słabej strony ze zmianą stanowiska ogniowego
(WARIANT)
(Rysunek nr 2. Schemat ustawienia pola tarczowego do ćwiczenia w II okresie
szkolenia)
II OKRES SZKOLENIA – PLUTON/ KOMPANIA
Cel: tarcza xxxxx (według decyzji instruktora).
Odległość: 100–300 m (instruktor nie podaje wartości/odległości

do celu).
Liczba nabojów: 80 szt. (4 magazynki po 20 szt.).
Czas: ograniczony komendami instruktora.
Postawa: stojąca, klęcząca, leżąca zza przesłony, z mocnej i słabej

strony.
Rodzaj ognia: pojedynczy, do celu poruszającego się krótkimi seriami.
Ocena: podlega ocenie.
Warunki treningu: dzień/noc/w maskach (według decyzji instruktora).
Wskazówki: Na komendę instruktora „Zmiana naprzód” strzelający staje

na LOO. Na komendę „Ładuj” strzelający ładuje broń i staje w postawie niskiej
strzelający na stanowisku (nr 1) wprowadza broń do walki, oddaje strzały
z jednego składu do I grupy celów w postawie strzeleckiej stojącej z mocnej
strony, zza przesłony (prawa strona przesłony), następnie zmienia stanowisko
ogniowe za kolejną przesłonę (nr 2) i przyjmuje postawę strzelecką klęczącą
z mocnej strony zza przesłony (prawa strona przesłony) i kontynuuje strzelanie
do II grupy celów. Kolejny raz zmienia stanowisko ogniowe za kolejną przesłonę
(nr 3) i przyjmuje postawę strzelecką leżącą z mocnej strony zza przesłony
(prawa strona przesłony), kontynuuje strzelanie do III grupy celów oraz na końcu
do celu poruszającego się krótkimi seriami (trafienie celu ruchomego 2 razy),
następnie przechodzi na słabą stronę, nie zmieniając postawy strzeleckiej
185
DU-7.0.8
zza przesłony (lewa strona przesłony) i prowadzi ogień do celu ruchomego

(trafienie celu 1 raz). Następnie ostrzeliwuje cele ukazujące się w analogiczny
sposób jak z mocnej strony. Zmienia stanowisko ogniowe, wracając na poprzednie
(nr 2) i przyjmuje postawę strzelecka klęczącą, wykonuje strzelanie ze słabej
strony (lewa strona przesłony), ponownie zmienia stanowisko ogniowe (nr 1),
przyjmuje postawę strzelecka stojącą i wykonuje strzelanie ze słabej strony (lewa
strona przesłony). Kontroluje cel, broń, przyjmuje postawę niskiej gotowości,
kontroluje otoczenie. Wymianę awaryjną i taktyczną magazynka dokonuje
samoczynniepo wystrzeleniu amunicji na stanowisku ogniowym.

ognia na różne cele, zza przesłony w postawie stojącej, klęczącej, leżącej
z mocnej oraz słabej strony do celów ukazujących się i ruchomych z wymianą
magazynka sposobem awaryjnym i taktycznym110 w reżimie czasowym. Ćwiczenie
III OKRES SZKOLENIA – UTRZYMANIE ZDOLNOŚCI W PROWADZENIU

OGNIA Z BRONI STRZELECKIEJ

ognia na różne cele zza przesłony w postawie stojącej, klęczącej, leżącej
z mocnej i słabej strony do celów ukazujących się i ruchomych z wymianą
magazynka sposobem awaryjnym i taktycznym w reżimie czasowym. Ćwiczenie
110 Wymiana magazynka sposobem taktycznym to przygotowanie broni do wykonania zadania ogniowego
w celu uzupełnienia maksymalnej ilości amunicji (wymiana pustego lub niepełnego magazynka na pełny).
Taktyczną wymianę magazynka realizuję się w chwili braku zagrożenia w bezpiecznym miejscu. Wypięty
magazynek należy schować w wybraną ładownicę lub do torby na odzysk.
186
DU-7.0.8

w II okresie szkolenia
187
DU-7.0.8
STRONA PUSTA
188
DU-7.0.8
Załącznik I
WZORY ZNAKÓW OSTRZEGAWCZYCH
Rysunek I-1. Znaki ostrzegawcze stosowane na obiektach szkoleniowych

z wykorzystaniem urządzeń i laserowych symulatorów strzelań
(WG PN- 91/T- 06700)
Rysunek I-2. Wzór oznakowania strefy zagrożenia hałasem

(Podstawa: Dz.U. 1997 poz. 129;844 rozdział 5. § 78 i § 79)
189
DU-7.0.8
STRONA PUSTA
190
DU-7.0.8
Załącznik J
ANALIZA ZDARZEŃ/WYPADKÓW PODCZAS SZKOLENIA OGNIOWEGO
„WARIANT”
1. Opis przypadku zaistnienia incydentu i wypadku.
1.1 Zdarzenie: Samopostrzał w nogę na strzelnicy podczas strzelania
statycznego na strzelnicy LOK Mrągowo w dniu 13.08.2020 r.
1.1.1.Opis zdarzenia
 Warunki realizacji szkolenia
a) Podczas strzelania z pistoletu żołnierz postrzelił się w łydkę
prawej kończyny dolnej. Do postrzelenia doszło na strzelnicy
w trakcie realizacji strzelania z „ciągu kaburowego” zgodnie z
warunkami ćwiczenia.
b) Strzelanie prowadzone było z pistoletu.
c) Strzelanie – ćwiczenie polegało na prowadzeniu ognia
do celu z „ciągu kaburowego”. Żołnierz po załadowaniu
amunicji do magazynka zajmował stanowisko na linii otwarcia
ognia i po komendzie „Ładuj” podpinał magazynek do broni,
wprowadzał nabój do komory nabojowej, zrzucał kurek
i wkładał broń do kabury. Po komendzie „Ognia” żołnierz
oddawał pierwszy strzał z tzw. twardego spustu, kolejny
z napiętego kurka, następnie zrzucał kurek i chował broń
do kabury.
 Przebieg zdarzenia
a) W trakcie jednego z kolejnych powtórzeń doszło do oddania
strzału, gdy broń znajdowała się częściowo w kaburze.
W wyniku niekontrolowanego wystrzału strzelający żołnierz
postrzelił się w łydkę prawej kończyny dolnej. Łydka została
przestrzelona bez kontaktu z układem kostnym i doszło
do uszkodzenia tylko tkanki miękkiej. Na ciele wyraźnie
widoczna była rana wlotowa i wylotowa.
191
DU-7.0.8
b) Kierownik strzelania natychmiast po zdarzeniu podał komendę

„przerwij ogień”. Strzelający na sąsiadującym stanowisku
ogniowym, który usłyszał nietypowy dźwięk wystrzału, był
pierwszym, który uzyskał informację od poszkodowanego
o niekontrolowanym wystrzale. Sąsiadujący strzelec był
również pierwszą osobą, która rozładowała i przejrzała broń
poszkodowanego oraz przystąpiła do udzielania pomocy.
Kierownik strzelania po komendzie „przerwij ogień” nakazał
rozładować broń i po upewnieniu się, że rejon zajęć jest
bezpieczny, również przystąpił do udzielania pomocy.
Po dotarciu do poszkodowanego ratownika medycznego
przystąpił do udzielania pomocy i oceny stanu
poszkodowanego. Po zaopatrzeniu rany poszkodowany został
przewieziony karetką na SOR.
 Zaistniałe skutki
a) Samopostrzelenie się żołnierza z PW w łydkę prawej
kończyny dolnej.
1.1.2. Analiza zidentyfikowanej przyczyny zdarzenia:
Pośrednimi przyczynami mogącymi mieć wpływ na zdarzenie
było:
nieostrożne obchodzenie się z bronią palną, w tym przypadku
z pistoletem wojskowym. W przypadku kabur z kydexu
lub innego plastycznego materiału ciężko doprowadzić
do zaczepienia/zahaczenia językiem spustowym o jakikolwiek
element kabury, aby doprowadzić do strzału (rysunek J-1),
ponieważ ochrona spustu „kabłąk” skutecznie to stara się
zminimalizować, choć nie jest to niemożliwe.
192
DU-7.0.8
Rysunek J-1. Ochrona język spustowego

Najbardziej prawdopodobne wydaje się, że palec znajdował się
na spuście lub okolicy spustu (w oknie/w obrysie kabłąka)
i podczas wkładania broni do kabury palec mógł zostać
dociśnięty ścianką kabury do języka spustowego,
co spowodowało jego ściągnięcie (rysunek J-2).
Rysunek J-2. Prawdopodobna przyczyna ściągnięcia

języka spustowego (wariant 1)
Być może przyczyniła się do tego rękawiczka: jeżeli strzelający
miał ją na ręce, to materiał z palca rękawiczki mógł zahaczyć
193
DU-7.0.8
o język spustowy i przy próbie wyciagnięcia ręki (palca) doszło

do wybrania luzu na języku spustowym, co w konsekwencji
spowodowało niekontrolowany strzał (rysunek J-3).
Rysunek J-3. Prawdopodobna przyczyna ściągnięcia

języka spustowego (wariant 2)
1.1.3. Zalecona profilaktyka:

 omówienie wypadku podczas kursów instruktorsko-
-metodycznych;
 bezwzględne przestrzeganie zasady bezpieczeństwa oraz
warunków strzelania ;
 stosować zasadę, że bezpieczeństwo jest nadrzędne
w stosunku do wymogów, zasad taktyki i prowadzenia
ognia.
194
DU-7.0.8
SŁOWNIK TERMINÓW I DEFINICJI
cele ważne  czołgi i transportery opancerzone wszystkich typów,

wyrzutnie ppk i wyrzutnie pocisków rakietowych,
granatniki ppanc., działa ppanc., a dla pododdziałów
piechoty (zmechanizowanej, zmotoryzowanej, górskiej,
lekkiej, aeromobilnej) dodatkowo karabiny maszynowe.
[ŹRÓDŁO: definicja własna]
ciąg  zespół czynności obejmujący chwyt, dobycie/wyjęcie

kaburowy/futerałowy broni z kabury/futerału i wprowadzenie wylotu lufy
w kierunku celu.
dublet  dwa oddane po sobie strzały do jednego celu

w odstępie czasu do 0,5 s.
mocna strona  strona, którą wykonujemy codzienne czynności

manualne wymagające dużej precyzji ruchu (z
uwzględnieniem anatomicznego podziału ciała); wynika
to z silnego rozwoju lewej półkuli mózgu w stosunku do
praworęcznych (75-90 % ludności) lub prawej półkuli
mózgu w stosunku do leworęcznych (8-15% ludności);
objawia się to nie tylko częstszym używaniem prawej
lub lewej ręki, lecz także sprawniejszym
funkcjonowaniem prawej lub lewej strony ciała; podczas
pracy z bronią będzie to ręka dominująca, w której
trzymamy broń, dla osoby praworęcznej – prawa.
ogień pojedynczy  w wyniku naciśnięcia języka spustowego zostaje

oddany tylko jeden strzał.
postawa swobodna  postawa naturalna, wyjściowa do rozpoczęcia

i zakończenia ćwiczenia; broń z lufą skierowaną w dół
lub w kaburze.
postawa wysoka  postawa stosowana w sytuacjach, kiedy potencjalne

gotowość zagrożenia jest już zidentyfikowane; umożliwia szybkie i
skuteczne działania, w tym oddanie celnego strzału;
broń trzymana oburącz z lufą skierowaną w kierunku
zagrożenia w taki sposób, aby przyrządy celownicze
nie zasłaniały przedpola; broń odbezpieczona.
195
DU-7.0.8
przesłona  rodzaj zasłony naturalnej lub sztucznej, za którą można

się ukryć, lub może chronić przed ostrzałem
przeciwnika.
przestrzń robocza  strefa, w której wykonujemy czynności manualne

z bronią (około 30x30 cm na wysokości twarzy);
pozwala na ciągłe kontrolowanie/obserwowanie celu i
umożliwia jednocześnie kontrolę broni; wymianie ognia
towarzyszy najczęściej silny stres, który ogranicza pole
widzenia z peryferyjnego na tzw. widzenie tunelowe.
reset  sposób strzelania polegający na tym, że po oddaniu

pierwszego strzału strzelający trzyma spust ściągnięty
do końca, następnie powoli cofa palec do
przekroczenia drugiego etapu języka spustowego
(charakterystyczny „klik”) i oddaje kolejny strzał;
stosowany jest celem oddania szybkich strzałów.
ręka dominująca  ręka, którą trzymamy na podstawowym chwycie broni.

ręka wspierająca  ręka, która wspiera rękę dominującą podczas

strzelania, stabilizując broń i wykonuje obsługę broni
m.in. pracę na zamku przy pistolecie, suwadle na
karabinku.
skład  wprowadzenie broni w cel poprzez wykonanie

określonych czynności takich jak ułożenie ciała i praca
na broni w myśl zasady L.
słaba strona  strona, którą wykonujemy codzienne czynności

manualne niewymagające dużej precyzji ruchu
i wspieramy pracę mocnej strony; podczas pracy
z bronią będzie to ręka wspierająca, dla osoby
praworęcznej – lewa.
triplet  trzy oddane po sobie strzały w odstępie do 0,5 s każdy.

196
DU-7.0.8
widzenie peryferyjne  umiejętność pozwalająca na dostrzeganie obiektów,

które nie znajdują się bezpośrednia przed nami.
widzenie tunelowe  zawężenie pola widzenia w wyniku stresu do tzw.

tunelu.
wymiana magazynka  wymiana magazynka wymuszona brakiem amunicji lub

sposobem zacięciem broni; żołnierz po wypięciu magazynka
awaryjnym odrzuca go.
wymiana magazynka  przygotowanie broni do wykonania zadania ogniowego

sposobem w celu uzupełnienia maksymalnej ilości amunicji
taktycznym (wymiana pustego lub niepełnego magazynka na
pełny); taktyczną wymianę magazynka realizuje się w
chwili braku zagrożenia w bezpiecznym miejscu;
wypięty magazynek należy schować w wybraną
ładownicę lub do torby na odzysk.
zasada L  stabilne ułożenie broni w dłoniach w taki sposób, aby

zostały zachowane kąty w trzech płaszczyznach, co
gwarantuje oddanie celnego powtarzalnego strzału
poprzez zmniejszenie odrzutu i podrzutu broni.
197
DU-7.0.8
STRONA PUSTA
198
DU-7.0.8
LISTA AKRONIMÓW I SKRÓTÓW
JO  jednostka organizacyjna
JSW  jednostka szkolnictwa wojskowego
JW  jednostka wojskowa
LOO  linia otwarcia ognia
LPO  linia przerwania ognia
LSS  laserowy symulator strzelań
LW  linia wyjściowa
OSŻW  oddział specjalny Żandarmerii Wojskowej
PCO  plac ćwiczeń ogniowych
PM  pistolet maszynowy
PO  punkt obserwacyjny
PRM  plecak ratownika medycznego
PRS  plecak ratownika/sanitariusza
PW  punkt wyczekiwania
PW  pistolet wojskowy
PWG  punkt wydawania granatów
PWZ  punkt wydawania zapalników
RON  resort obrony narodowej
RW  rodzaje wojsk
SO  stanowisko ogniowe
SZ RP  Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej
UST  urządzenie szkolno-treningowe
WOS  Wojskowa Odznaka Strzelecka
WOT  Wojska Obrony Terytorialnej
WS  wojska specjalne
WSW  wyższe szkolnictwo wojskowe
199
DU-7.0.8
STRONA PUSTA
200
DU-7.0.8
WYKAZ DOKUMENTÓW ODNIESIENIA
1. Zasady planowania, opracowywania i wprowadzania dokumentów

standaryzacji operacyjnej w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej
Polskiej – DA-01(B), sygn. Szkol. 981/2021.
2. Program strzelań z broni strzeleckiej wraz z uzupełnieniem nr 1,
sygn. 857/2012.
3. Album tarcz i figur bojowych – DU-7.5.1, sygn. Szkol.966/2019.
201
DU-7.0.8
ARKUSZ ZMIAN
Nr
Informacje
Nr stron wykreślonego, Data i podstawa
Numer uzupełniające
wyłączonych/ dodanego lub wprowadzenia
zmiany (w tym zakres
włączonych zmienionego zmiany
dokonanej zmiany)
punktu
202

NOWY Program Strzelań

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

NOWY Program Strzelań

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

NOWY Program Strzelań

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

DU-7.0.

MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ

SZTAB GENERALNY WOJSKA POLSKIEGO

MINISTER OBRONY NARODOWEJ

w sprawie wprowadzenia do użytku

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o urzędzie

z upoważnienia Ministra Obrony Narodowej

/-/ generał Rajmund T. ANDRZEJCZAK

0218. Rzut granatem bojowym ........................................................................ 160

ROZDZIAŁ 2 ĆWICZENIA I STRZELANIA

Rysunek 2-18. Schemat ustawienia pola tarczowego do strzelania

Rysunek 2-38. Szkic strzelania sprawdzającego nr 2 z MK-19 – wariant ........150

Rysunek I-1. Znaki ostrzegawcze stosowane na obiektach szkoleniowych

ROZDZIAŁ 2 ĆWICZENIA I STRZELANIA

1. Program strzelań z broni strzeleckiej – DU-7.0.8 jest dokumentem

2. DU-7.0.8 będzie miał zastosowanie w RON i jest przeznaczony dla wszystkich

3. DU-7.0.8 jest dokumentem trzeciego poziomu w architekturze dokumentów

0101. Wskazówki organizacyjno-metodyczne

1. Program strzelań z broni strzeleckiej – DU-7.0.8. stanowi podstawę

2. W programie zostały omówione:

1) założenia do opracowania ćwiczeń przygotowawczych:

b. do strzelania z broni strzeleckiej oraz z użyciem trenażerów,

c. w rzucaniu granatami ręcznymi;

4) strzelania sytuacyjne – założenia.

3. Dowódca jednostki wojskowej (JW) jest uprawniony do wprowadzania ćwiczeń

4. Dowódca JW jest uprawniony do wprowadzenia dodatkowych figur bojowych2,

1 Wszystkich granatów, przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa.

5. Opracowany Zbiór ćwiczeń należy wprowadzić rozkazem dziennym

6. W uzasadnionych przypadkach dowódca JW jest uprawniony

7. W celu właściwej realizacji postanowień programu strzelań należy:

1) posiadać wiedzę z zakresu teorii i zasad strzelania z broni strzeleckiej,

2) systematycznie prowadzić zajęcia ze szkolenia ogniowego/strzeleckiego;

3) efektywnie wykorzystywać bazę szkoleniową, urządzenia szkolno-

4) utrzymywać w stałej sprawności technicznej sprzęt i uzbrojenie.

8. Kontrola wyszkolenia strzeleckiego/ogniowego obejmuje strzelania

9. Zabrania się upraszczania (ułatwiania) strzelań zawartych w niniejszym

11. W czasie jednych zajęć ze szkolenia ogniowego/strzeleckiego, w celu

3 Termin „zasady bezpieczeństwa” jest równoznaczny z terminem „warunki bezpieczeństwa”.

danego strzelania (z wyjątkiem strzelań sprawdzających). Decyzję

1) zaistnienia niesprawności urządzeń strzelnicy podczas strzelania;

2) wystąpienia niesprawności broni lub amunicji, których nie można było

3) gdy do figury (celu) strzelającego, ogień prowadził inny strzelający;

4) nagłej zmiany warunków atmosferycznych uniemożliwiających obserwację

5) zaistnienia warunków, które spowodowały przerwanie strzelania,

12. Strzelanie ocenia się na podstawie trafień w cel pociskami poprzez:

1) rejestrację trafień celów;

2) bezpośrednie oględziny celów;

4) dźwięk trafienia celu akustycznego.

14. Przy ocenie strzelania do figur bojowych z pierścieniami oraz tarcz

4 Posiadającego nabój „dym-błysk”.

a w czasie rzucania granatem treningowym lub ćwiczebnym bez naboju

16. W strzelaniach sprawdzających, podczas których rodzaj ognia określa

17. Dopuszcza się realizację strzelań przez szkolonych z innych rodzajów

18. W zakresie warunków strzelania sprawdzającego strzelający powinien znać

19. W zależności od przyjętych celów szkoleniowych 6 przed przystąpieniem

20. Zabrania się pokazywania rozmieszczenia celów i korygowania ognia

21. Strzelania z broni zespołowej wykonuje się w składzie obsługi. Celowniczy

22. Strzelanie z broni wyborowej prowadzi się w parze (strzelec z obserwatorem8),

24. Na strzelnicach (pasach taktycznych) obowiązują następujące oznaczenia: