Terjemah - Tanbihul Alibba' Aksara Arab Indo

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 124

Cetakan Pertama, 2017.

Cetakan Kedua, 2018.

Tanbīh al-Alibbā' ialah sebuah karya sharah, tahqiq dan terjemahan oleh
Muhammad Nazrul bin Abdul Nasir
untuk karya Maqāṣid Hidāyat al-Adhkiyā'
oleh Imām Zainuddin al-Malībārī.

© MUHAMMAD NAZRUL BIN ABDUL NASIR, 2017.

Semua hak cipta terpelihara. Tiada bahagian dalam penerbitan ini


yang boleh diterbit atau dipindah dalam apa jua cara, sama ada
elektronik atau mekanikal, termasuklah fotokopi, salinan semula
atau dalam apa jua bentuk sistem storan atau capaian, tanpa keizinan
bertulis daripada pemilik hakcipta.

ISBN: 978-967-15390-0-2

Terbitan:
MOHD NAZRUL BIN ABD NASIR
di atas nama RUWAQ JAWI,
Kaherah, Mesir.

Dengan kerjasama:
Pusat Penyelidikan Ahlus Sunnah wal Jamaah,
MATIN, Kangar, Perlis

Rekabentuk:
PERUSAHAAN TUKANG BUKU KM
3-1, Jalan Seri Putra 1/2,
Bandar Seri Putra,
43000 Kajang, Selangor, MALAYSIA
T: 03-8928 9899
E: ibu.pejabat@tukangbuku.com
Whatsapp: 019-4398519
‫ايسي كندوڠن‬
‫مقدمة ‪3.......................................................................................................‬‬

‫سجاره هيدوڤ الإمام زين الدين المليباري ا�لكبير رحمه ال�� ل�ه ‪6......................‬‬

‫خدمة الإمام ترهادڤ علمو دان أمة‪8.........................................................‬‬

‫كاراڠن‪ 2‬بلياو ‪9..........................................................................................‬‬

‫كوفاتن الإمام ‪10.......................................................................................‬‬

‫ة � �أ ذ‬ ‫��‬
‫ىل �م��ق‬ ‫�ت ن �ه ا � �أ �‬
‫ك�ا ء‬
‫ي‬ ‫�‬ ‫�‬‫�‬
‫ل‬ ‫ا‬ ‫�‬‫�‬‫�‬
‫ي‬ ‫ا‬ ‫�ه�د‬ ‫�د‬‫ص‬‫��‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫�إ‬ ‫ء‬ ‫ا‬
‫�ب‬ ‫���ب�ي�� �ل� �‬
‫ل�‬
‫�‬
‫كبايقكن تقوى دان كبوروقكن مڠيكوتي هوا نفسو ‪12...............................‬‬

‫شر يعة‪ ،‬طر يقة دان حقيقة ‪13....................................................................‬‬

‫جالن ڤارا سا�لكين ‪15..............................................................................‬‬

‫وصية ڤرتام (توبة دان ركن‪٢‬ڽ) ‪17..........................................................‬‬

‫چارا منجاݢ توبة ‪17.................................................................................‬‬

‫وصية كدوا تنتڠ (القناعة) ‪19.....................................................................‬‬

‫وصية كتيݢ تنتڠ (زهد)‪20......................................................................‬‬

‫وصية كأمڤت (ممڤلاجري علمو شرع) ‪22...................................................‬‬

‫وصية كليما (منجاݢ سنة‪ 2‬رسول ال�� ل�ه ﷺ)‪22........................................‬‬


‫وصية كأنم (التوكل) ‪25..............................................................................‬‬

‫وصية كتوجوه (الإخلاص)‪26..................................................................‬‬

‫وصية كلاڤن (العزلة) ‪28............................................................................‬‬

‫وصية كسمبيلن (منجاݢ وقتو)‪31............................................................‬‬

‫أداب‪ 2‬ڤمباچ دان ڤڠحفظ القرآن ‪35.........................................................‬‬

‫كلبيهن علماء‪39...........................................................................................‬‬

‫تندا‪ 2‬علماء أخيرة ‪44..................................................................................‬‬

‫آداب‪ 2‬ڤنونتوت علمو ‪49..........................................................................‬‬

‫سبب‪ ٢‬منيڠݢ�لكن تهجد‪55........................................................................‬‬

‫ڤركارا‪ ٢‬يڠ ممبنتو أنتوق باڠون تهجد‪56.......................................................‬‬

‫خاتمة‪62......................................................................................................‬‬
‫‪3‬‬

‫مقدمة‬
‫الفاضل الأستاذ محمد نزرول بن عبد النصير‬

‫الحمد ل�� ل�ه رب العالمين‬

‫والصلاة والسلام على أشرف المرسلين‬

‫وعلى آله وصحبه أجمعين‬

‫وبعد‪،‬‬

‫ستله ساي ممباچ قصيدة هداية الأذكياء إلى طر يق الأولياء كاراڠن الإمام‬
‫زين الدين المليباري ا�لكبير ڤد تاهون ‪2013‬م مك تله تربيت راس چينتا‬
‫ددالم هاتي اين انتوق منترجمهكن بيت‪ 2‬يڠ اينده ترسبوت كدالم بهاس‬
‫ايبوندا باݢي مڽمڤايكن فائدة كڤد مشاركة جاوي سڤرتي ساي‪ .‬كتاب‬
‫اين جوݢ مروڤاكن كتاب يڠ سسواي دجاديكن منهج ڤڠاجين كران‬
‫ددالمڽ تركندوڠ ضوابط دان ايسي ڤنتيڠ يڠ دڤرلوكن اوله سأورڠ يڠ ايڠين‬
‫منداڤتكن كر يضاءن ال�� ل�ه تعالى‪ .‬ددالمڽ جوݢ تركندوڠ أدب‪ 2‬ڤنونتوت‬
‫علمو‪ ،‬صفة‪ 2‬ڤارا علماء يڠ ڤرلو دجاديكن ڤندوان سرتا ادب‪ 2‬سأورڠ‬
‫سالك‪ .‬كسيمڤولنڽ كتاب اين مڠݢابوڠكن ڤلباݢي فائدة ڤنتيڠ دان ڤندوان‬
‫برݢونا كڤد أمة خصوصڽ دزمان يڠ ڤنوه دڠن فتنة اين‪.‬‬

‫مك ساي مولا منترجمهكن بيت‪ 2‬اين دان ستله سلساي منترجمهكنڽ‬
‫‪4‬‬

‫ساي منونجوقكن حاصلڽ كڤد ݢورو ساي يڠ مليا العلامة المتفنن الدكتور‬
‫أحمد ممدوح سعد يڠ مروڤاكن أهل مجلس فتوى نݢارا مصر سرتا ݢورو‬
‫أوتام يڠ ممبيمبيڠ كهيدوڤن ساي‪ .‬ترڤنچرله كݢمبيراءن دوجهڽ كتيك‬
‫ساي منونجوقكن كتاب ترجمهن اين كڤداڽ مك بلياو مناماكنڽ ‪:‬‬

‫ة � �أ ذ‬ ‫ى �م��ق‬‫��‬ ‫�ت ن �ه ا � �أ �‬
‫ك�ا ء‬
‫ي‬ ‫�‬ ‫�‬‫�‬
‫ل‬ ‫ا‬ ‫�‬‫�‬‫�‬
‫ي‬ ‫ا‬ ‫�ه�د‬ ‫�د‬‫ص‬‫��‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ‫�إ‬ ‫ء‬ ‫ا‬
‫�ب‬ ‫���ب�ي�� �ل� �‬
‫ل�‬
‫�‬
‫بلياو جوݢ مڠارهكن اݢر ساي منشرحكن كتاب اين برڤندوكن كڤد‬
‫ببراڤ شرحن اوتام ترهادڤ كتاب اين سڤرتي ‪- :‬‬

‫‪1)1‬إرشاد الألباء إلى هداية الأذكياء كاراڠن الشيخ الإمام عبد العزيز‬
‫بن زين الدين ا�لكبير المليباري يڠ مروڤاكن أنق ڤڠارڠ قصيدة اين‬

‫‪2)2‬كفاية الأتقياء ومنهاج الأصفياء للإمام السيد أبي بكر المعروف بالسيد‬
‫بكري شطا الدمياطي‬

‫‪3)3‬سلالم الفضلاء للشيخ محمد نووي الجاوي‬

‫‪4)4‬رزق الأصفياء في شرح هداية الأذكياء إلى طر يق الأولياء للشيخ عبد‬


‫الرحمن باوا المليباري‪.‬‬

‫حقيقتڽ ترجمهن ساي اين جوݢ مروڤاكن شرحن ر يڠكس باݢي بيت‪2‬‬
‫ترسبوت اين كران دسمڤيڠ منترجمهكنڽ ساي جوݢ ملاكوكن هوراين‬
‫ر يڠكس ترهادڤ بيت‪ 2‬ترسبوت‪ .‬دسببكن ايتوله ساي مناماكنڽ سباݢي‬
‫( الشرح الصغير )‪.‬‬

‫سموݢ ال�� ل�ه تعالى ممبركتي أوسها كچيل اين يڠ تيدق لاين هاڽ برتوجوان‬
‫انتوق برخدمة كڤد ڤارا علماء يڠ تردهولو‪ .‬تيدقله دناماكن توليسن مأنسي‬
‫‪5‬‬

‫جك تياد ڤاداڽ كسيلاڤن هاڽ كلام ال�� ل�ه يڠ ڤنوه كسمڤرناءن‪ .‬مك جك‬
‫ساودارا اتاو ساوداري يڠ منيليق كتاب اين منداڤتي اداڽ كسالهن ددالم‬
‫ترجمهن دان هوراين ساي دهارڤكن داڤت مڽمڤايكن تݢورن دڠن چارا يڠ‬
‫تربايق دان برهيمه سڤرتي كات ڤوجڠݢا عرب ‪:‬‬

‫ق �‬ ‫ة �‬ ‫�‬
‫ع��د �ي���ر �ب�ا �ل�ع�صا‬
‫ب‬ ‫ا �ل‬
‫ح �ر�ت�فك����ا �لإ�� ����شا ر� � او �ل���‬
‫�‬
‫ع‬ ‫ي‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫أورڠ مرديكا چوكوڤ باݢيڽ إشارة منكلا همبا دڤوكول دڠن توڠكت‪.‬‬

‫دڠن مقصود يڠ لاين سسأورڠ يڠ موده مماهمي تݢورن چوكوڤله دڠن‬


‫تݢورن يڠ برهيمه تيدق ڤرلو دڠن چارا يڠ كاسر دان تيدق برحكمة‪ .‬وال�� ل�ه‬
‫أعلم بالصواب‪.‬‬

‫�َ ا َ� ْ �َ َ �َ ا �قَُّ ةَ �َّ ا ّ ه �� َ ا ���َ ظ ��‬


‫ع��ي���م‬ ‫�و�ل �و �ل� ��و� ِ�إ �ل� �بِ�ا للِ� ا ل���عِ��ل�ي� ل�� ِ‬
‫�ل� ح �‬
‫تراب تحت أقدام العلماء‬

‫الفقير محمد نزرول بن عبد النصير القدحي‬

‫‪ 8‬رجب ‪1438‬هـ برساماءن ‪ 4‬أبر يل ‪2017‬م‬


‫‪6‬‬

‫سجاره هيدوڤ‬
‫الإمام زين الدين المليباري ا�لكبير رحمه ال�� ل�ه‬

‫بلياو اداله العلامة الإمام أبو يحيى زين الدين بن علي بن أحمد الشافعي‬
‫المليباري رحمه ال�� ل�ه‪.‬‬

‫دلاهيركن دبندر كوشن (‪ )Cochin‬ساله ساتو بندر دكيرلا (‪)Kerala‬‬


‫ڤد تاريخ ‪ 12‬شعبان ‪873‬هـ‪ .‬دبندر اينيله بلياو ممبسر دان مولا منداڤت‬
‫ديديقكن دباوه بيمبيڠن باڤ ساوداراڽ ( سبله ايه ) يأيت الشيخ زين‬
‫الدين إبراهيم رحمه ال�� ل�ه‪ .‬بلياو مروقاكن قاضي دفنان (‪ .)Ponnani‬الإمام‬
‫زين الدين المليباري ممڤلاجري القرآن دان مڠحفظڽ دباوه بيمبيڠن باڤ‬
‫ساوداراڽ اين سرتا ممڤلاجري علمو‪ 2‬چابڠ شر يعة دان بهاس عرب‪ .‬سماس‬
‫براد دفنان جوݢ بلياو توروت منونتوت علمو دڠن الشهاب أحمد بن عثمان‬
‫اليماني رحمه ال�� ل�ه‪ .‬بلياو ممڤلاجري فقه دان حديث سرتا كتاب الكافي في علم‬
‫الفرائض كاراڠن الإمام إسحاق بن يوسف اليماني رحمه ال�� ل�ه‪.‬‬

‫دأنتارا ݢورو بلياو يڠ لاين سماس براد دفنان اداله الشيخ أبو بكر فخر‬
‫الدين بن القاضي رمضان الشالياتي المليباري‪ .‬بلياو ممڤلاجري علمو فقه سرتا‬
‫أصول دان لاين‪ 2‬دباوه بيمبيڠن ݢوروڽ ترسبوت‪ .‬ستله براد دباوه بيمبيڠن‬
‫القاضي أبو بكر فخر الدين سلاما ‪ 7‬تاهون بلياو برمسافر كمكة المكرمة دان‬
‫برمقيم دسانا سلاما ببراڤ تاهون‪ .‬ستله ايت بلياو منروسكن ڤڠاجين دالجامع‬
‫‪7‬‬

‫الأزهر الشر يف دمصر دان اين منجاديكن بلياو جنراسي ڤرتام درڤد مليبار‬
‫يڠ منونتوت علمو دالأزهر‪ .‬سماس براد دالأزهر بلياو تله مڠمبيل فائدة درڤد‬
‫ببراڤ علماء بسر انتاراڽ ‪:‬‬

‫‪1)1‬العلامة الإمام عبد ال�� ل�ه بن علي المكودي ( وفاة ‪901‬هـ)‬

‫‪2)2‬الإمام محمد السخاوي ( وفاة ‪902‬هـ)‬

‫‪3)3‬الإمام الشيخ محمد السمهودي ( وفاة ‪911‬هـ )‬

‫‪4)4‬الإمام جلال الدين السيوطي ( وفاة ‪911‬هـ )‬

‫‪5)5‬السيد أبو بكر العيدروس ( وفاة ‪914‬هـ )‬

‫‪6)6‬السيد أبو بكر الحضرمي ( وفاة ‪918‬هـ )‬

‫‪7)7‬القاضي أحمد بن عمر الزبيدي ( وفاة ‪930‬هـ )‬

‫‪8)8‬الإمام جمال الدين محمد بن عمر الحضرمي ( وفاة ‪930‬هـ )‬

‫‪9)9‬الشيخ عبد ال�� ل�ه بن أحمد بامخرمة ( وفاة ‪930‬هـ )‬

‫‪1010‬الشيخ الإمام شمس الدين طنطاوي ( وفاة ‪948‬هـ )‬

‫سرتا راماي لاݢي علماء الأزهر يڠ تيدق دسبوتكن ناماڽ‪.‬‬


‫‪8‬‬

‫خدمة الإمام ترهادڤ علمو دان أمة‬


‫بلياو اداله سأورڠ يڠ ساڠت مڠمبيل ڤرهاتين ترهادڤ ڤمبيناءن أمة‪ .‬چيتا‪ 2‬بلياو‬
‫ساڠت تيڠݢي كران مليهت كڤرلوان مشاركة هندي خصوصڽ كڤد سأورڠ‬
‫توكوه يڠ أݢوڠ يڠ مڠومڤو�لكن كباڽقكن علمو أݢام باݢي كڤرلوان ممبيمبيڠ أمة‪.‬‬
‫دسببكن دوروڠن اينيله بلياو مڠهابيسكن ڤولوهن تاهون مرانتاو دان مڠمبيل‬
‫فائدة سرتا بيمبيڠن درڤد ڤارا علماء‪.‬‬

‫ستله ملالوءي تيمڤوه ڤڠاجين يڠ ڤنجڠ سرتا منداڤت كبنرن درڤد ݢورو‪2‬ڽ‬
‫انتوق مڽمڤايكن دعوة دان برخدمةكڤد أمة مك بلياو مولا منجالنكن توݢسڽ‬
‫سباݢاي ڤمبيمبيڠ أمة دنݢاراڽ يڠ ترچينتا‪ .‬تله دسبوتكن اوله الشيخ عبد الحي‬
‫الحسني ددالم كتاب نزهة الخواطر بهوا حاصل دعوة الإمام زين الدين ا�لكبير اين‬
‫تله بربوندوڠ‪ 2‬مشاركة هندو مملوق إسلام دالم جملة يڠ تيدق تركيرا باڽقڽ‪.‬‬

‫ستياڤ عالم ايت سوده تنتو ممرلوكن ساتو تمڤت يڠ خصوص باݢيڽ انتوق‬
‫مڽمڤايكن ڤڠاجران دان بيمبيڠن دڠن لبيه بركسن‪ .‬دسببكن اينيله الإمام ممبينا‬
‫مسجد أݢوڠ دتمڤت تيڠݢلڽ‪ .‬مشاركة ستمڤت توروت ممبري سوكوڠن دان‬
‫ممبنتو ددالم ڤمبيناءن مسجد أݢوڠ اين سهيڠݢ ڤوست ڤڠاجين اين دݢلر سباݢي‬
‫(( مكة مليبار )) يڠ ستنديڠ ڤد زمان ترسبوت دڠن الجامع الأزهر‪ ،‬الجامع‬
‫الأموي ددمشق‪ ،‬الحرمين الشر يفين‪ ،‬جامع الفاتح داسطنبول سرتا ڤوست‪2‬‬
‫ڤڠاجين أݢوڠ يڠ لاين‪ .‬ڤارا ڤنونتوت علمو دري سلوروه دنيا سڤرتي اندونيسيا‪،‬‬
‫ماليز يا‪ ،‬مصر دان حجاز توروت داتڠ كسانا باݢي مڠمبيل فائدة درڤد الإمام‪.‬‬
‫‪9‬‬

‫كاراڠن‪ 2‬بلياو‬
‫‪1)1‬مرشد الطلاب إلى ا�لكريم الوهاب في التصوف‬

‫‪2)2‬سراج القلوب وعلاج الذنوب في التصوف‬

‫‪3)3‬تحفة الأحباء وحرفة الألباء في الأدعية المأثورة‬

‫‪4)4‬إرشاد القاصدين في اختصار منهاج العابدين‬

‫‪5)5‬الصفا من الشفا للقاضي عياض‬

‫‪6)6‬تسهيل الكافية شرح كافية ابن الحاجب في النحو‬

‫‪7)7‬كفاية الطالب في حل كافية ابن الحاجب‪ ،‬حاشية عليها‬

‫‪8)8‬شرح مختصر على ألفية ابن مالك في علم العربية‬

‫‪9)9‬حاشيتان على التحفة الوردية للإمام عمر بن الوردي‬

‫‪1010‬حاشية على الإرشاد لابن المقرئ في الفقه‬

‫‪1111‬هداية الأذكياء إلى طر يق الأولياء‬

‫‪1212‬أرجوزة في الفلسفة‬

‫دان باڽق لاݢي كاراڠن يڠ برنيلاي‪.‬‬


‫‪10‬‬

‫كوفاتن الإمام‬
‫ستله بلياو مڠهابيسكن عمورڽ يڠ بركة دالم برخدمةكڤد أݢام دان أمة بݢيندا‬
‫رسول ال�� ل�ه ﷺ مك بلياو تله مڽمبوت ڤڠݢيلن ككاسيهڽ رب الجليل ڤد ‪16‬‬
‫شعبان ‪928‬هـ ڤد مالم جمعة يڠ مليا‪ .‬جسد بلياو يڠ مليا دكبوميكن دكاواسن‬
‫مسجد أݢوڠ بلياو دفنان ڤد بهاݢين ڤينتو ماسوق سبله تيمور‪ .‬سهيڠݢ‬
‫سكارڠ مقام بلياو ماسيه ظاهر دان سنتياس دز يارهي‪.‬‬

‫ڤمرݢيان بلياو ساڠت دراسائي اوله أمة إسلام دمليبار خصوصڽ سرتا دنيا‬
‫عمومڽ‪ .‬سموݢ ال�� ل�ه مرحمتي سرتا مملياكن الإمام العلامة زين الدين المليباري‬
‫ا�لكبير سرتا مڠورنياكن كڤد كيت علمو دان همة سڤرتي بلياو‪.‬‬

‫الفاتحة إلى روح الإمام‪.‬‬


‫‪12‬‬

‫‪‬‬
‫ّ ُ ْ�ُتَ َ‬
‫ك�ا �م� َل�ا‬ ‫� ْ ً َُ �ف‬ ‫َ‬ ‫� ْ ُ لَ‬ ‫ق‬‫ْ�� َ ْ ُ َّ ه ْ�َُ فّ‬
‫�‬
‫ح �م�د ا �ي �� او ِ�ي� �ِ��برَه ا �لم�‬ ‫�‬
‫�ل�ل�‬ ‫��ح�م�دلِلِ� ا �ل � �‬ ‫�‬‫ال‬
‫ِ‬ ‫موِ��ِ� ِ ��ع���ى‬
‫۝‬

‫��صْ َ �تُ َّ ا �َ ا‬ ‫َ �ْ �آ � َ ْ َ‬ ‫ثُ َّ � َّ َا ةُ َ لَ � َّ ُ � ْ�ُ ْ َ � فَ‬


‫ط�� ۝ � او �ل� ِل�‬ ‫��و�ِل ا �لم� �‬ ‫���ل� � �ع��� ا �‬ ‫ا�‬
‫� �و���ب�ٍ �ِو �ل�‬
‫ع‬
‫�‬
‫ع ح بٍ‬ ‫�‬
‫��م‬ ‫�‬ ‫��� �ى‬ ‫ى لر�س � ص‬ ‫�م ل�ص‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪1)1‬سݢلا ڤوجي باݢي ال�� ل�ه يڠ ممبر يكن توفيق باݢي منداڤتكن درجة يڠ‬
‫تيڠݢي‪ ،‬ڤوجيان يڠ سلايقڽ مرڠكومي كبائقكنڽ يڠ سمڤرنا‬

‫‪2)2‬كمدين صلوات كأتس رسول يڠ ترڤيليه‪ ،‬جوݢ كأتس أهل‬


‫كلوارݢ باݢيندا سرتا صحابة دان ڤارا ڤڠيكوت يڠ منوروتي جالنڽ‬
‫هيڠݢ هاري أخيرة‪.‬‬

‫كبايقكن تقوى‬
‫دان كبوروقكن مڠيكوتي هوا نفسو‬
‫��شَ�ّ َ‬ ‫َتبَ ُ أَ ْ َ أْ ُ‬ ‫تَقْ َ �ْ �َ َ َ ُ ُ ّ عَ دَ‬
‫�بَ��ا �ئ�ل�ا‬
‫�‬ ‫��‬
‫�ِو���اع � �ه� او رَ� س ِر ح‬
‫۝‬ ‫� �� ��و�ى ا �لإ�� �ل�ِه �م�د ا ر�ك�ل� سَ� ��ا ةٍ�‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪3)3‬تقوى كڤد ال�� ل�ه ايت سبب منداڤتكن سݢالا كبهاݢياءن (ددنيا دان‬
‫أخيرة)‪ ،‬دان مڠيكوت هوا نفسو ايت ڤولا أداله ڤونچا سݢالا كجاهتن‬
‫‪13‬‬

‫شر يعة‪ ،‬طر يقة دان حقيقة‬


‫َ‬ ‫نَّ � َّ � ْقَ شَ ْعَ ةٌ َ َ � ْ�قَ ةٌ َ َ ق ْ�قَ ةٌ‬
‫�م�ا �ُم��ّث� َل�ا‬ ‫�فَ�ا ��ْ���س َ�م�ْ ��ل �َ‬
‫ها � َ‬ ‫ا �ل��‬
‫ِ‬ ‫ع�‬ ‫۝‬
‫طِ�ير������ِ�ير���� �وط ��� �ِير�� �� �وح�ِ‬
‫���ي�� ��‬
‫ِ�إ �‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪4)4‬سسوڠݢوهڽ جالن أنتوق منوجو ال�� ل�ه ايت ادا تيݢ يأيت شر يعة‪،‬‬
‫طر يقة‪ ،‬دان حقيقة سرتا دڠرله تمثيل ‪ /‬ڤرأومڤامأن يڠ دبر يكن‬
‫أوليه علماء ترهادڤ (تيݢ ڤركارا ايت)‬

‫���حق�ْ���قَ��ةٌ دُ ٌّ ��غَ� َل�ا‬


‫َ‬ ‫َ‬
‫ّ‬ ‫َ ا �ْ�بَ ْ ثُ‬ ‫فَ �َ ْعَ ةٌ َ ف ْنَ َ َ � ْ�قَ ةٌ‬
‫��حِر �م� ِ� ي ر‬ ‫ك� �ل�‬ ‫�����شِر����� ك�� � � � ��‬
‫طر �ي�� ��‬
‫سَ ِ�ي���ةٍ و ِ‬
‫۝‬
‫ي‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪5)5‬شر يعة ايت أداله سڤرتي كاڤل مناكلا طر يقة ڤولا أداله سڤرتي‬
‫لاوتن كمدين حقيقة أداله سڤرتي ڤرمات يڠ تيڠݢي نيلايڽ‬
‫ْ‬
‫َنْ ا ن�� َل�ا‬
‫َ‬
‫َ �ق َ ا �ُ هُ � ا �ْ �أ �ْ َ �� �ّ‬ ‫ْ�خَ‬
‫��ا ��لق‬ ‫�‬ ‫ن‬ ‫فَ �َ ْعَ ةٌ أَ ْخ �ٌذ‬
‫�وِي�� م� بِ� �ل� ��م � او ل� ه‬ ‫ل‬ ‫���� ش ��� � � � � � ا‬
‫ِر � �ي ِ‬
‫� ِج‬ ‫�ِري � �� ِ��ب ِ�دي ِ� ِ�ِ�‬
‫۝‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪6)6‬شر يعة ايت أداله برڤݢڠ دڠن أݢام ساڠ ڤنچيڤتا (ال�� ل�ه تعالى) سرتا‬
‫ملقساناكن ڤرينته دان منجاؤهي لاراڠن كدوا‪2‬ڽ أداله جلس‬
‫‪14‬‬

‫َ َ‬
‫�ض�� �ُمتَ�بَ��تّ�� َل�ا‬
‫َ�ر�َ�ا ��َ‬ ‫�‬
‫َ َ �ز ْ�َ‬ ‫َ طَ �� ْ�قَ �ةٌ أ ْخ �ٌذ �أ ْ�َ َ � َ ا �ْ َ َ‬
‫ك‬ ‫�و���عِ ي� ةٍ‬
‫�‬‫م‬ ‫�و ��طك� � �ل‬ ‫�و� �ري�� � � ��� �بِ� ح �‬
‫ةٍ ِ‬ ‫ِي‬ ‫ورع‬
‫۝‬
‫ِ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪7)7‬دان طر يقة ڤولا أداله برڤݢڠ دڠن يڠ لبيه برهاتي‪ ٢‬سڤرتي ورع دان‬
‫برڤݢڠ دڠن يڠ عزيمة سڤرتي ملاكوكن ر ياضة صوفي حال كأدأنڽ‬
‫مموتوسكن هوبوڠنڽ درڤد سسواتو سلاءين ال�� ل�ه‬
‫ٌَ ُ َ � �تَّ ّ نْ‬ ‫َ َ ق ْ�قَ ةٌ � ُ ُ � � �َْ�ْ‬
‫�ج� َل�ا‬ ‫َ �ُم � َ ا � �ن ا �ل�َ‬
‫�ج��ل� �ب�ا �‬ ‫���ح��ي�� �� �ِ�لو� ��و�ل�ِه ِ�ل�ل �‬
‫�ِ‬ ‫�و ���ش� ه�د ��ور � ِ ي� ِ‬
‫۝‬ ‫�م قِ�‬
‫�ص ِ�د‬ ‫�‬
‫ص ِ‬ ‫�و� ِ‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪8)8‬دان حقيقة ڤولا أداله أنتوق سسأورڠ سالك ايت سمڤاي كڤد‬
‫مقصودڽ دان داڤة مليهت دان مڽقسيكن نور التجلي دڠن جلس‬
‫دان ترڠ‬

‫َ َ غُ ُ بَ ْ ً �ُ َّ ُ ًّ َ َّ‬
‫�ص� َل�ا‬ ‫�َم نْ َ ا َ ُ ًّا �� � َّ ف ْنَ ة َ ْ َ ُ‬
‫��حرا ���ث�مد را �‬
‫�ح�‬ ‫�و��� ��و��ص �‬ ‫�س��ي���ِ� ي�رك ب�‬
‫� ر �مد ر ِل�ل� ِ‬
‫ي‬
‫۝‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪9)9‬سسياڤا يڠ إيڠين منداڤتكن ڤرمات مك دي أكن منايقكي كاڤل‬


‫دان أكن مڽلم كداسر لاوت باروله كمدينڽ أكن منداڤتكن ڤرمات‬
‫َ‬
‫� نْ �غَ ْ� �ف�ْ �َ �ْ�عَ � ��لَ نْ تَ� ْ ُ‬
‫�ص� َل�ا‬ ‫حَ� ْ��قَ �ةُ َا أ �خ‬
‫ل‬
‫�‬
‫�َذ � ّ � َ ْ�قَ ةُ َ ْ��‬
‫ا‬ ‫�‬
‫فَ كَ‬
‫ِم� ��يِر ِ���ع�ِل����شِري� �ةٍ ��ح�‬ ‫۝‬
‫� � � �ِري و ِ ي� ي� ِ �ي�‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬
‫�ق‬ ‫�‬ ‫�‬‫�‬ ‫�‬
‫�‬ ‫�‬ ‫ط‬ ‫�‬
‫�‬ ‫�‬
‫ل‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫�‬
‫‪15‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪ 1010‬بݢيتو جوݢا طر يقة دان حقيقة واهاي ساوداراكو تنڤا كامو برعمل‬
‫دڠن شر يعة مك كامو تيدق أكن داڤت مڠحاصي�لكن كدوا‪٢‬ڽ‬

‫شَ ْعَ � َ ُ َ َ ْ ٌ ُ‬ ‫ْ�جَ‬ ‫�فَ�عَ �َ ْ ه �تَ�زْ ْ�نٌ‬


‫�ْ�تَ� َل�ا‬
‫� �ج�م‬ ‫�‬ ‫ن‬ ‫َ�ا �ه ه ا �ل‬‫�� ��‬
‫بِ����ِ �ير����ةٍ �ِل��ي ��ور ��ق�ل ب‬ ‫۝‬ ‫ل‬
‫�‬‫�‬
‫�‬ ‫�‬
‫ل ِ ِ ِ ي�‬
‫ر‬ ‫ِ‬ ‫�‬
‫�ظ‬ ‫ِ�‬ ‫� �ل�� ���‬
‫ي ِ ِي ي‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪1111‬واجبله دأتس سالك ايت مڠهياس ظاهرڽ دڠن مڠعم�لكن شر يعة‬


‫باݢي منراڠي جنتوڠ هاتيڽ يڠ منجادي تمڤت تومڤوان ال�� ل�ه‬

‫َ‬
‫�تَ ن�ْ�ز �َ ا‬ ‫۝ �� �� َ ْ�قَ � �ف �َ �ْ ه أ نْ‬ ‫�َ�تَ�زُ � ��ُ َ�ع نْ هُ ظٌ �����ْلَ �ةٌ كَ��‬
‫�ْ ُ� ْ�مك نَ��ا‬
‫ل��طِ �ري�� �ةٍ �ي� �ق�لِب��ِ � � �ِ �ل�‬ ‫ِ�‬ ‫و ول �� � �م� �ي� ي ِ‬
‫ِ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪1212‬دان برلالوڽ كݢلاڤن ددالم هاتي سالك باݢي مموڠكينكن طر يقة‬


‫ايت ماسوق كدالم هاتيڽ‬

‫جالن ڤارا سا�لكين‬


‫َ‬ ‫َ‬ ‫� ّ َ � ْ طَ � ْقٌ نْ ُ � ُ قْ‬ ‫َ� ُ‬
‫�ص� َل�ا‬ ‫ا‬ ‫�ْ�تَ�ا ُ هُ �فَ َ ُ نُ �َم نْ ذ� ا �َ‬‫خ‬‫�‬ ‫�‬ ‫�‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�و�ِل �ِل و ِ�‬
‫ا‬ ‫�‬ ‫�‬
‫�‬
‫ك‬
‫كو� � و ِ�‬ ‫ح� ِد ِه�م ري��� ِم� طر� ي ر ي� �‬
‫۝‬
‫ِ‬
‫� �ْ َ ة �ْ �أَْ َ َ � َّ ْ � َّ‬
‫�ص� َل�ا‬
‫َ كَ�� كَ‬
‫ا‬ ‫ً‬ ‫بَ ْ نَ �ْ �أَنَ ُ َّ‬ ‫��ُ ُ‬‫�‬
‫َ‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬ ‫�‬
‫�و���ثر�ِ ا �ل� �و ارِد � او ل� �صو�ِم ل�‬ ‫�‬ ‫۝‬ ‫�ج� �لو��ِ�س�ِه ��ي��ا �ل� ��ا �ِم���م �رب���ي�‬ ‫�‬ ‫�‬‫ك‬
‫�‬
‫ِ‬
‫َ‬ ‫�َْ ْ�� َطَ‬ ‫���خْ َ � � نَّا َ ْ��‬ ‫َ‬
‫ح�َّ �ُ�م�تََّ �َ ا‬ ‫��ُمَ‬
‫�‬
‫�تَ َ ُّ‬ ‫�‬ ‫ل‬ ‫ل‬ ‫�‬
‫��د �م��ةٍ ِ�ل�ل�� ��س � او �ح�م�ل ا �‬‫�َو ك‬
‫�مو �ل�‬‫��ص�د �قٍ� ِب ص���ل �‬ ‫� �� ب� ۝ ِ�ل��‬ ‫ِ ح‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ٍ‬
‫‪16‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪1313‬ستياڤ ڤارا مشايخ ايت مريك ادا جالن يڠ مريك ڤيليه أنتوق‬
‫مڽمڤايكن كڤد ال�� ل�ه تعالى‬

‫‪1414‬ادا دأنتارا مريك يڠ منجادي مربي ممبر يكن ڤتونجوق كڤد مأنسي‬
‫(دڠن مڠاجركن مريك ملاكوكن عبادة دان برعمل دڠن أخلاق‬
‫يڠ موليا) ادا جوݢ دأنتارا ڤارا مشايخ يڠ مميليه جالن دڠن ممباڽقكن‬
‫ذكر دان ورد دان ممباڽقكن ڤواسا سرتا صلاة‪.‬‬

‫‪1515‬ادا جوݢ دأنتارا مشايخ يڠ مميليه برخدمةكڤد مأنسي سڤرتي مڠڠكت‬


‫كايو اڤي أنتوق منداڤتكن رزقي باݢي توجوان برصدقةكڤد يڠ ممرلوكن‬

‫سلڤس الشيخ زين الدين المليباري ا�لكبير منرڠكن تنتڠ جالن‪ ٢‬أنتوق ڤارا‬
‫سالك مك بلياو ترڠكن ڤولا أڤاكه توجوان تربسر باݢي ڤارا سالك يأيت‬
‫مموتوسكن سݢلا ڤڠهالڠ يڠ مڽمڤايكن كڤد ال�� ل�ه تعالى‪ ،‬مك بلياو بركات ‪:‬‬

‫ه ذ�� �� ا ��ْ�لَ �صَ �ا �َ�ا َ�ع�ا �م� َل�ا‬ ‫�فَ�َْ ْ�فَ‬ ‫َْ‬ ‫أَ ُ‬
‫ح ظَ ���� نْ ��َ‬ ‫�ل‬ ‫�َم نْ َ ا �َم� نْ� �َ ْ��س��ل� ْك طَ ��� � ��قَ ا ��ل��أ �ْ ��لَ��ا‬
‫ي�� � � ِ ي و ي ِ‬ ‫۝‬
‫ِري� وِي‬ ‫ي‬ ‫�ر‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪1616‬سسياڤا يڠ إيڠين مڠإيكوتي جالن ڤارا أولياء مك إيڠتله (سمبيلن‬


‫وصية) دان برعملله دڠن كسمواڽ (مك ال�� ل�ه أكن ممبوكاكن ڤينتو‬
‫كفهمن دان دبر يكن نور العلم)‬
‫‪17‬‬

‫وصية ڤرتام (توبة دان ركن‪٢‬ڽ)‬


‫اين أداله وصية يڠ ڤرتام دان يڠ ڤاليڠ أوتام ‪ .‬توبة ايت أدالهكمبالي كڤد ال�� ل�ه‬
‫دڠن منيڠݢ�لكن معصية ‪ .‬مك الشيخ رحمه ال�� ل�ه تعالى ممبر يكن ڤر يڠتن تنتڠ‬
‫كڤنتيڠن دان ركن‪٢‬ڽ دڠن مڠتاكن ‪:‬‬
‫َ‬
‫�َ ��عَ�زْ� �تَ ْك ا ��ل�� ذ�ّ �ن�ْ� ف��ْمَ�ا ا �ْ�ستَ��قْ�بَ�� َل�ا‬ ‫ا ْ �� �ُ ْ‬
‫� �َمتَ��ا �ً�ا ��ا ��ل نّ�ََ�د ا �َم��ة �ُم��قْ��ل��ً‬
‫ع�ا‬
‫ب ِ ِي‬ ‫ِ�بو ِم ر ِ‬ ‫۝‬
‫ِ ِ‬ ‫ب بِ‬ ‫�ط�ل ب‬
‫َ � َ ذ �ْ �أَ ْ َ ن فَ ْ َ ََ ّ‬ ‫َ�بَ َ َ � نْ ُ ّ حَ�قّ ا �ْ �آ دَ‬
‫�ك�َل�ا‬
‫�وِ�ل�ه ِ�� ِه ا �ل� رك�ا ِ� ��ا ر �وِ�م�‬ ‫م‬
‫�‬‫�‬ ‫�و ار ء ةٍ� ِم� �ك�ل �ِ �ل�‬
‫ع‬
‫۝‬
‫� ِ ي�‬ ‫ِ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪ 1717‬دان تونتوتله (واهاي أورڠ يڠ ايڠين مڠيكوتي جالن ڤارا أولياء) دڠن‬
‫چارا برتوبة درڤد سݢلا دوسا‪( ٢‬بسر دان كچيل)‪،‬دڠن مڽسل دأتس‬
‫دوسا‪ ٢‬لالو سرتا منچابوت تروس دوسا ترسبوت درڤد هاتي‪ ،‬سرتا‬
‫برعزم أكن منيڠݢ�لكن دوسا‪ ٢‬ترسبوت ڤد ماس يڠ أكن داتڠ‬

‫‪1818‬دان (ركن توبة ستروسڽ ‪ :‬باݢي حق أنق آدم) أداله دڠن مڽلسايكن‬
‫سݢلا حق يڠ بركاءيتن دڠن حق‪ ٢‬أنق آدم مك راعيكنله دان‬
‫سمڤرناكنله سݢلا ركن‪ ٢‬اين‬

‫چارا منجاݢ توبة‬


‫تَْ َ ا َ تَ�قْ‬ ‫�َّ‬ ‫َ دَ َ ً ا ا لْ�ُ َ‬
‫��ص�ْ�ًا جَ� َ�ى �َ �تَ��سَ �ا �ُه� َل�ا‬ ‫ن‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫ة‬ ‫بَ‬ ‫َ‬ ‫ا‬ ‫�و��ق�ِه � او ��م� �� م‬
‫�ه� ك � �� ِ� ي ر ر و‬ ‫�� �‬ ‫۝‬
‫�ح� ����س��ِ� ِل ��ي�‬ ‫�‬
‫بِ‬ ‫ِ‬
‫�ْ �أ ْ ضَ جَ ْ ً فَ ْ َ َ نْ �َ ا �تَ ْ‬‫َ‬
‫���س� َل�ا‬ ‫َ � �ف�ْ�ظ �� َ �ْ َ � �ّ َ ن َ سَ‬
‫���ا�ِ�مي��عا��ا �ج� �ه�د ��ل� ك‬
‫�ِ�‬ ‫�س�ا ِ��و�� �اِ�ئِر ۝ ا �ل� �ع�‬ ‫� بوِح �ِ �ع�ي � او �لِ�ل��‬
‫ِ‬
‫�نٍ‬
‫‪18‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪1919‬جاݢاله سلالو دڠن چارا برمحاسبة ڤد ستياڤ وقتو دان كتيك‪ ،‬يڠ‬
‫مان ڤركارا اين ترهالڠ دسببكن كلالاين دان برموده‪ ٢‬ترهادڤ‬
‫أوروسن أݢام‬

‫‪(2020‬جاݢاله جوݢا توبتمو ايت دڠن چارا) منجاݢ مات دان ليده‬
‫دان سلوروه أڠݢوتا درڤد سݢلا معصية‪ ،‬برسوڠݢوه‪٢‬له دان جاڠنله‬
‫برمالس‪٢‬‬
‫ُ ّ ْ�خَْ أَ ْ َ ْ‬
‫�َ�م�َ �أ �ش��َم� َل�ا‬ ‫أَ سَ ا ُ‬ ‫َ‬ ‫ْ ٌ � ُّ‬ ‫فَ � َّ‬
‫�‬
‫۝ �َ�و �� � ��س�ك� ا ل‬
‫���ر� ج‬ ‫��ا �لت��ْو بُ� �ِ �مف�تَ��ا � �ِل�ك�ل �إِ طَ ����ا �ع�ةٍ�‬
‫ِل يِ ع‬ ‫ِ‬ ‫ح‬
‫َ‬
‫�َ�مْ � فَ�تََ ا َ�كَ نَّ �ُم�هَْ �َ ا‬ ‫ف‬ ‫�� ْبَ‬ ‫ُْ تَ َ ْ لَ أ ُ‬
‫��غ�ف ����ةٍ � �ْو �ص‬
‫ا ب��ت�ِ��لي�� �ب��� �‬ ‫�فَ� ن‬
‫� ر�و �ل�‬ ‫ر‬ ‫۝ ِ��ي� ج ِ�ل�� ��د‬ ‫ح��ةٍ�‬ ‫ِ‬ ‫ِ�‬ ‫�إ ِ‬
‫ِ‬ ‫سٍ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪2121‬برتوبة ايت اداله كونچي كڤد سݢلا كطاعتن دان إياڽ أداله أساس‬
‫كڤد سݢلا كباءيقكن دان كسمڤرناءن‬

‫‪2222‬جك كامو دبلاءكن دڠن كلالاين أتاو دأوجي دڠن برصحابة دڠن‬
‫بوكن يڠ سڤاتوتڽ باݢيمو (سڤرتي للاكي برصحابة دڠن وانيتا)‪ ،‬مك‬
‫برسݢراله أڠكو مڠمبيل تاهو ترهادڤ ڤركارا ترسبوت دڠن چڤت‪٢‬‬
‫برڤينده كمجليس لاين (دسرتاءي دڠن محاسبة يڠ برسوڠݢوه‪)٢‬‬
‫‪19‬‬

‫وصية كدوا تنتڠ (القناعة)‬


‫القناعة ايت أداله كلوار درڤد مڠيكوت نفسو شهوات دان نفسو كبيناتاڠن‬
‫ملاينكن مڠمبيل أڤ يڠ دڤرلوكن سقدر حاجة كمأنسيأن‪.‬‬

‫الشيخ المليباري رحمه ال�� ل�ه ممبري ڤر يڠتن تنتڠ چارا باݢايمان منداڤتكن‬
‫القناعة دڠن مڽبوت ‪:‬‬

‫َ ا قْ�نَ�ْ � �تَ ْ ا �ل� شُْ تَ َ ا ��ْ�ل َ ا خ� ۝ �م�نْ �َ ْم���� ط�عَ َ �َ َ�ا َ �َم نَ ا �ز �َ ا‬
‫�� �م�و م�لبِ��� �و �� ِ �ل�‬ ‫ِ‬ ‫هي� �و ��ف� ِ ِر‬ ‫ك م����ِ� �‬ ‫ع بِ� ر ِ‬ ‫�و �‬
‫سٍ‬ ‫ٍ‬
‫َ َ‬
‫�ف�ا تَ� ا ��لّ�� ذ� �� �َ��ْعن���ه �م�نْ ��غَ�ْ� ا ئ��ْت�� َل�ا‬‫�‬
‫َ نْ َ ْ � �ُبَ نْ َ ا �َ ْ سَ َ ْ ْ فَ َ ْ‬
‫�م� �ي� ��ط�ل�����م� �لي���� ي���ع ِ��ني��ِه ����‬
‫�ق�د ۝‬
‫يِر ِ‬ ‫ِ ي ي ِي ِ ِ‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪2323‬برقناعهلهكامو دڠن منيڠݢ�لكن ڤركارا شهوات دان كميواهن سامأدا‬


‫درڤد ماكنن دان ڤاكاءين دان تمڤت تيڠݢل‬

‫‪2424‬سسياڤ يڠ منونتوت سسواتو يڠ تيدق سڤاتوتڽ‪ ،‬مك دي تيدق أكن‬


‫منداڤتكن سسواتو يڠ سڤاتوتڽ دي داڤتكن (درڤد كسمڤرنأن علمو‬
‫دان كلبيهن علمو) تنڤا دي مراسا روݢي أتس كهيلاڠنڽ‬
‫‪20‬‬

‫وصية كتيݢ تنتڠ (زهد)‬


‫َ‬ ‫َ �زْ َ ْ َ ذَ فَ �قٌْ َ َا قَ ةُ قَ �ْ � َ‬
‫�ف��قٌْ�د ��لَ�هُ �تَ�� ُك �أ ْ�ع��قَ� َل�ا‬ ‫ا ْ�َ ا � َ ��َ‬
‫�‬
‫ب� �ل�م� ِللا‬ ‫�‬ ‫۝‬ ‫� او �ه�د �و� ا ��� �د ��ع�ل� ��� ��لِب��ك‬
‫ِ‬
‫�ْ ُ لَ‬ ‫أَ‬ ‫َ ُ َ �ُ‬ ‫�بَ ْ َ � ّتُقَ‬ ‫� ُ ْ ُ أَ‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫بَ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ا‬ ‫َ‬ ‫�‬ ‫َ‬ ‫�‬ ‫ْ‬
‫ن‬ ‫َ‬
‫�‬ ‫ُ‬
‫ن‬ ‫سَ‬ ‫ْ‬
‫�‬ ‫َ ا ��زّ‬
‫�‬‫�‬
‫�‬ ‫� ا �ل�‬
‫ع‬ ‫ِ‬ ‫ب‬ ‫�‬ ‫�ق� � �م ر�‬ ‫�‬‫� ��ع�دا �ل ����ى � �وب�ِه ��ي��نا �ل �م‬
‫۝‬
‫بٍ‬ ‫�ص‬
‫�‬
‫ِ‬‫�‬ ‫م‬ ‫�‬ ‫��‬‫ح‬ ‫�‬ ‫�د‬
‫ه‬ ‫�‬ ‫�و ل‬
‫ى‬ ‫ِ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪2525‬زهدله كامو ددنيا دان زهد ايت أداله تياد تر يكت هاتي دڠن هرتا‬
‫(بوكنڽ تياد هرتا) جك كامو زهد مك كامو أكن منجادي أورڠ‬
‫يڠ ڤاليڠ برعقل‬

‫‪2626‬دان زهد ايت أداله سباءيق‪ ٢‬كدودوقكن سلڤس تقوى دان‬


‫دڠنڽالهكامو أكن منداڤتكن كدودوقكن ڤارا علماء عاملين دان ڤارا‬
‫صوفي يڠ ناسك‬

‫��ُ ْ كَ‬‫ْ�خَ َ ُ كَ‬


‫� �شَ�� بَ� ا �� ّل���ط� َل�ا‬ ‫�‬ ‫�ل ا‬ ‫أَْ��نَ‬ ‫�ق�ا �ئ�ٌ �أَ�ْ نَ ا �� َّل���ط ��ق‬
‫َ �ُ�م ُّ ُ �ن�ْ َ ا َ‬
‫ا��ل� ��ص �م��س��ٍر ِر ِ‬ ‫�ي‬ ‫۝‬
‫�وِح ب� د ��ي� � ِ �ل ي � ِري��‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪2727‬سسأورڠ يڠ منچينتاءي دنيا مك أكن ترتاڽ‪ ٢‬دماناكه جالن منوجو‬


‫ال�� ل�ه دان دماناكه جالن كلوار درڤد كترإيكاتن ترهادڤ دنيا مريك‬
‫اين أداله سڤرتي سسأورڠ يڠ دمابوقكن دڠن ممينوم أرق‬
‫ْ ْ‬
‫�ض� َل�ا‬ ‫�ف َ � ا َ ْ تَ ُ ً فَ‬
‫ع��ةٍ �َ او خ��� ْر �ع�زُ� �وب�ا ��ا ِ��‬‫۝ �ي� ط ���� ��‬ ‫�َ ا �تْ ُ ْك �م نَا ��ل��أَ�ز �َ ا� �َم نْ �َم�ا ��سَ �ا َ�عَ�د ْ�ت‬
‫ِ‬ ‫و ر ِ � وِ�ج �‬
‫‪21‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪2828‬دان تيڠݢلكنله إستري يڠ تيدق ممبنتومو ملاكوكن كطاعتن دان‬


‫ڤيليهله هيدوڤ ممبوجڠ يڠ لبيه أفضل دان مليا‬
‫تَ‬ ‫غَ � ْ ٌ ��‬ ‫ٌ أَ‬
‫�جَ ْ�ه ا ��ْ�لقَ��ْ � �َم�ْ��ن�ُع�� َك �ْ َه� َل�ا‬
‫ل‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ٌ‬ ‫�بَ‬
‫�‬
‫ْ‬ ‫� َ َا َ �ة � �ُّ نَْ �خ� َ ا �‬
‫�ج �‬ ‫ر ِ � �ِل وِم‬
‫ف‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫۝‬ ‫�‬ ‫��ص� �ل ر‬
‫�‬ ‫�‬ ‫� ��‬
‫ِل���س�ل م�ِ ا �ل�د ��ي�ا ِ �‬
‫ع‬
‫ُ‬
‫� نَ �م نْ � َ ْ ا �ْ �أ �نَا �� �آ� ً ا ۝ �َ ��ل َ ْ �نَ�فْ � َ �� ْ��أُ�نَا ��س �بَا ذ �َ ا‬ ‫�‬
‫َ�تَ ُ‬
‫� �� ِ��س�ك ِل�ل � ِ �ي� � ِ� �ل�‬ ‫�‬‫��س‬
‫وِ ي ب ِ‬‫�‬ ‫�‬
‫��س‬ ‫�‬ ‫ِس ِي‬ ‫�‬ ‫�‬‫�‬
‫ل‬ ‫�و و ِ � ي ب ِ‬
‫�‬ ‫�‬‫��س‬ ‫�‬ ‫ك‬
‫�‬‫�‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪2929‬أنتوق منداڤتكن كسجهتراءن ددنيا اين أداله دڠن ملاكوكن‬


‫أمڤت ڤركارا (يڠ ڤرتام) ممعافكن كجاهلن أورڠ راماي ترهادڤمو‪،‬‬
‫(يڠ كدوا) أڠكو مڠإيلقكن درڤد ملاكوكن ڤربواتن أورڠ‪ 2‬جاهل‬
‫ترهادڤ أورڠ لاين‬

‫‪(3030‬يڠ كتيݢ) كامو تيدق برهارڤ كڤد ڤمبر يان مأنسي‪( ،‬يڠ‬
‫كأمڤت) كامو ڤولا ممبر يكن كڤد مأنسي ڤمبر يان درڤدامو [مك اين‬
‫أداله أنتارا سبب أنتوق كسلامتن ددنيا درڤد كجاهتن أهل الدنيا]‬
‫‪22‬‬

‫وصية كأمڤت (ممڤلاجري علمو شرع)‬


‫��َ ��ْ َ �ْ بَ ْ‬ ‫َ ق َ ًة ّ‬ ‫�� ُّ �َا َ ةً‬ ‫ْ َُ‬ ‫َ‬
‫�َ ��تَ�عَ��ّلَ�نْ‬
‫�ص�قُ� َل�ا‬
‫� ا� �‬ ‫�ق�ل‬
‫�زَ‬
‫ع�يْ��د � �َو�ُم ك�ي�� ا �ل�‬
‫�َو�ِ�‬ ‫� ����ط� ��ع��‬ ‫�ع��ل�مً�ا �ي� ��ص‬ ‫و �م‬
‫۝‬
‫�‬ ‫ِ‬
‫ِ‬ ‫ِحح‬
‫نَ‬ ‫َ ْ� َ ْ َ ا ْ‬
‫َ‬ ‫َ ذ � ا �� ثَّ َ�اثَ�ةُ �فَ ْ ض��ُ َ �ْ �فَ ا ْ� �فَ نْ‬
‫ح�ُ�صْ �جَ�ا �ةٌ �َ ا ْ�عت�� َل�ا‬ ‫�‬
‫� او ع���م�ل �بِ��ه� ي �ل و ِ‬ ‫۝‬
‫�ه ِ�� ي� ل��ل �� ر � �ع�ي نٍ� � عِر��‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪3131‬بلاجرله علم يڠ أكن ممڤرباءيقكن ‪ /‬ممبتو�لكن كطاعتنمو دان ممبنركن‬


‫عقيدهمو سرتا ممبرسيهكن هاتيمو‬

‫‪3232‬كتهو يله بهوا كتيݢ‪ ٢‬علمو ايت أداله فرض عين دان برعملله دڠن‬
‫كتيݢ‪٢‬ڽ مك أكن برحاصلله كجياءن دان كدودوقكن يڠ تيڠݢي‬

‫وصيةكليما (منجاݢ سنة‪ 2‬رسول ال�� ل�ه ﷺ)‬


‫ْ‬ ‫َ‬
‫�َم��أ �ثُ�� َ �ًة َ�ع نْ خَ��ْ� �َم نْ جَ��ا �ُم ْ��سَ � َل�ا‬ ‫حَ ا ��ف �ظْ � َ لَ ُ نَ آدَ أتَ تْ‬
‫ر‬ ‫ور � يِر �‬ ‫۝‬ ‫� � ���‬‫�� ِ �� �ع���ى ��س�� نٍ� �َ�و ا بٍ‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪3333‬جاݢاله دأتس ملقساناكن سنة‪ ٢‬دان آداب‪ ٢‬يڠ مأثور درڤد باݢيندا‬
‫رسول ال�� ل�ه صلى ال�� ل�ه عليه وسلم سباءيق‪ ٢‬مخلوق يڠ دأوتوسكن‬
‫‪23‬‬

‫�فَ ا ْ �� �ُبَنْ هُ �َ َ� ّ �َ ا‬ ‫۝ �َ � نَ ا ��ْ�عَ َ ا �ف‬ ‫ْ‬ ‫���َّهُ ��لَ ُ َ �ْ �أَدَ‬


‫نَّ � ّتَ صَ ُّ فَ ُ‬
‫�‬
‫� وِم� ل �و ِرِ� � �ط�ل��� و �‬
‫عِو �ل�‬ ‫�‬
‫هو �ل� ب‬ ‫ا‬ ‫�إِ � ا �ل�� �و�� ك�ل� � �‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪3434‬سسوڠݢوهڽ تصوف ايت ركن تربسرڽ أداله أدب‪ ،‬مك داڤتكنله‬


‫أدب‪ ٢‬ترسبوت درڤد كتاب عوارف المعارف (كاراڠن الشيخ‬
‫شهاب الدين السُهْرَوَر‌دِي) دان برڤݢڠله دڠن كتاب ترسبوت‬

‫م� َل�ا‬
‫�َ‬ ‫�‬
‫ْْ‬
‫لل�مُ ك���‬ ‫�َّ ا ُ َ ا �بَعَ ةَ � َّ ُ‬
‫��و� ِ ا‬ ‫ذْ �َ ا دَ � َ َ لَ ا �� َّ �� ق ��َ �ْ � �َ ْ‬
‫�‬
‫�إِ �ل� �م��ت� ��� ا �لر� �‬ ‫ىل ا �لإ� �ل�ه‬ ‫�ل�� � ل� �‬
‫�إِ � �ل� ِي �لع���ى طِري��ِ� �إِ ِ‬
‫۝‬
‫س‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪3535‬إين كران تيدق أدا ڤتونجوق كڤد جالن منوجو ال�� ل�ه ملاءينكن‬
‫مڠيكوت الرسول يڠ سمڤرنا‬

‫�َ ا ��تَ�ْ �َ ا‬ ‫فَ �َ تََّ عَ نَّ َتَ �بَعَ�نَّ‬ ‫�قَ‬ ‫َ َ عَ‬ ‫ف‬
‫�ل� �ع ِ�د �ل�‬ ‫��تب����� � �و�ا ����‬ ‫��ح�اِ��ل�ِه �َو���ف��اِ��ل�ِه �َو��َ�م� �اِ��ل�ِه‬
‫ِ����‬
‫ي‬
‫۝‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪3636‬مڠيكوت باݢيندا) ڤد أحوال باݢيندا‪ ،‬ڤربواتن دان ڤركتاءنڽ‪،‬‬


‫توروتيله برسوڠݢوه‪ 2‬ڤركارا‪ 2‬ترسبوت دان إيكوتله رسول ال�� ل�ه ﷺ‬
‫دان جاڠنله كامو جمو درڤد كامو مڠعم�لكن سنة باݢيندا‬
‫َ‬
‫حَ � ث �فَ�أ ّ‬
‫�ص� َل�ا‬ ‫�بَ� َ ا َ �ّ َ ْ��‬ ‫َ طَ � ُ ُ ّ شَ قَ ْ قُ َّ ْ‬
‫� � ِ�‬ ‫�‬ ‫د‬‫�‬‫ل‬
‫�‬ ‫����ت� ب ِ‬
‫� ربِ�ي� � او ِ ي ِ‬
‫�‬ ‫ِك‬ ‫۝‬ ‫�و �� ر� ��ق��ك�ِل�َم����اِي�خٍ� ��د �ِي��د ت�‬
‫ِي‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬
‫‪24‬‬

‫‪3737‬جالن ستياڤ مشايخ ايت أداله دإيكت قوة دڠن دوا أصول أوتام يأيت‬
‫مڠيكوتي كتاب القرآن دان حديث رسول ال�� ل�ه صلى ال�� ل�ه عليه وسلم‬
‫أَ‬
‫�س�عَ�ا دَ �ة �َ ا ْ�عَ�م� َل�ا‬
‫�َ �ا ف���ه �تَ�ْ������ظ�فَ� ْ ��ا ��ل ّ���َ‬ ‫�َ نْ‬ ‫ح�� نَ �َ�و �‬
‫ْ‬
‫حِ ك�‬
‫�‬ ‫�‬ ‫طَ � ا � ْ َا ���ضَ �� َّ‬
‫��ص�ا ِ ��ل‬
‫ر بِ � ِ و‬ ‫م ِي ِ‬ ‫۝‬
‫�‬ ‫�م‬ ‫ع ِر�ي� ا ل� ِ ي�‬ ‫��� ِ�ل�‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪3838‬مطالعهله دان برعملله دڠن كتاب ر ياض الصال�حين دان برحكومله دڠن‬
‫أڤ يڠ أدا ددالمڽ مك كامو أكن برأولهكبهاݢياءن (ددنيا دان أخيرة)‬
‫ذ �ْ َطَ � ْ ذَ � َ أَْمَ‬ ‫�َّ� ذ � �َ ا �َ�ْق ُ ُ ۝ � �نْ‬ ‫ْ تَ �ْ فَ‬
‫�ك�َل�ا‬
‫ِ� �ي� ا �ل�ع ���ا ِء ِب�ِ�مث���ل�ِ�ل��ك � ��‬ ‫ا �ل�ِ� ي� �ل� ي��رب� ِم‬ ‫�َ او �ه��� ّمَ �ب�ا � �ل� ْر��ض�‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪3939‬أمبيلله ڤرهاتين دان سمڤرناكنله ڤركارا فرض (يڠ دأرهكن ال�� ل�ه كڤدامو)‬
‫اين كران تيدق أدا سسواتوڤون عبادة يڠ لبيه مندكتكن ديري كڤد ال�� ل�ه‬
‫يڠ لبيه بسر ڤهالاڽ دبنديڠكن دڠن ملاكوكن عمالن فرض‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫�ج� َل�ا‬‫۝ �تَّ�أ ُ نَ ��َهُ �َ ًا �َ ا �ْ �أ ْ �ُ‬ ‫ُ‬ ‫�‬‫ُ‬ ‫�َ ا �زَ ا ��َ �َ�ع ْ�د � � ا ��ل نََّا �ف� �َ��ْق‬
‫كو� ل� ي��د و �ل� ر�‬ ‫�‬ ‫ى�‬‫� �حَ‬ ‫م� ل ب� ِ ي� بِ� ��و ِ �ِل ي�ر ب‬
‫َ‬
‫����س ْ �َ �� نْ هُ �ثُ َّ�َ ْنًا �بَ �ص َ�ةْ ۝ �أ � ْ �مثْ َ ذَ � � َ �ف ا ْ�َطَ �� ا �� هَ� ْ َ �َ ا‬ ‫َ ا ��ل َّ‬
‫� ر�و �ل�‬ ‫ل‬ ‫�‬ ‫�‬‫م‬ ‫�ل‬
‫ي ِ ل ِ ِ ي� ِ ب ِ‬ ‫�‬ ‫ك‬ ‫�‬
‫ل‬‫�‬ ‫�‬ ‫�‬
‫�‬‫�‬ ‫�‬ ‫�و ع ِ �م ي ِ� ر‬
‫��‬ ‫�‬ ‫ا‬
‫�‬ ‫�‬
‫�‬ ‫�‬‫�ع‬ ‫�‬
‫�‬ ‫م‬ ‫�م‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪4040‬همباكو يڠ سنتياس مندكتكن ديري كڤداكو دڠن ڤركارا‪ ٢‬يڠ سنة‬


‫سهيڠݢاله أكو منجادي تاڠن يڠ دي برڤݢڠ دڠنڽ دان أكو منجادي‬
‫كاكي يڠ دي ملڠكه دڠنڽ‬
‫‪25‬‬

‫‪4141‬دان أكو منجادي ڤندڠران يڠ دي مندڠر دڠنڽ دان أكو منجادي‬


‫ڤڠليهتن يڠ دي مليهت دڠنڽ‪ ،‬يعني أكو أكن ممودهكن سݢلا‬
‫أوروسنڽ دان ممڤرچڤتكن باݢي منداڤتكن سݢلا تونتوتنڽ‬

‫وصية كأنم (التوكل)‬


‫توكل ايت أداله ڤرݢنتوڠن هاتي دڠن ال�� ل�ه تعالى‬

‫ث�قَ ةً َ ْ � َّ ّ أَ ْ‬
‫ك� َ�َ�ُ �ف�مْ�ض‬
‫��� َل�ا‬ ‫َ تََ َّ �َ نْ �ُ�م�تَ�جَ ّ ً �ف �زْ ق � َ‬
‫رم ِ‬ ‫�‬ ‫�و� ��وك�ل� �ِرد اِ�ي� ِر �ِ�ك ِ بِ ��و ِ ر ب ِ‬
‫�‬ ‫�‬
‫ل‬ ‫ا‬ ‫�د‬
‫ع‬‫�‬ ‫�‬ ‫�‬‫�‬ ‫�‬
‫�‬ ‫�‬ ‫۝‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪4242‬دان برتوكلله واهاي أورڠ‪ ٢‬يڠ ماسيه سوڽي درڤد تڠݢوڠجواب‬


‫(منجاݢ أنق دان أستري) ددالم أوروسن رزقيمو‪ ،‬دڠن ملتقكن‬
‫سڤنوهكڤرچياءن دڠن جنجي ال�� ل�ه يڠ مها ڤموره لاݢي مها ڤمبري أنوݢره‬

‫�� َل�ا‬ ‫تَ ّ‬ ‫َ�نْ مَ ْ َ �‬ ‫�ُ ُ ُ ُ‬ ‫أَ َّا ْ� ُ ُ َ َا َ ُ �زُ‬


‫�ُم ��َوك��‬ ‫��س� ِ�لِ�عيَ��اِ��ل�ِه‬ ‫�ع‬ ‫��ق� �عود ه‬ ‫� ��م� ا �لمِع��ي���ل ��ف�ل� ي ج��‬
‫� ك بٍ‬ ‫�و‬
‫۝‬
‫ِ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪ 4343‬ماناكالا أورڠ يڠ سوده ڤوڽ تڠݢوڠجواب بركلوارݢ مك تيدق‬


‫هاروس باݢيڽ سقدر دودوق‪ ،‬تنڤا برأوسها منچاري رزقي بوات‬
‫كلوارݢاڽ حال كأداءنڽ برتوكل كڤد ال�� ل�ه‬
‫‪26‬‬

‫َ‬ ‫َ‬
‫م�ا ��له�ْ �أ�ْ جَ��ا �هه�ْ�ُمتَ� ذ�� ��لّ� َل�ا‬ ‫�َ ا ��تَ ْ ذ ��لَ نْ �� � نَّا �� � ْ ضَ‬
‫���� َك طَ ����ا �م�عً�ا ۝ ��ف ��َ‬
‫ِ ي� ِ �ِ م و ِ �ِ م ِ‬ ‫ِ‬ ‫�ل� ب� ِ�� � ِل�ل�� ِس ِعر�‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪4444‬جاڠن أڠكو ݢادايكن مروءة ديريمو كڤد مأنسي حال كأداءن كامو طمع‬
‫ترهادڤ هرتا مريك أتاو ڤڠكت سهيڠݢ مڠهيناكن ديريمو سنديري‬

‫وصية كتوجوه (الإخلاص)‬


‫لَ َ ذ ْ كَ‬
‫�� َل�ا‬
‫�َّ � َّقَ‬ ‫أَ ْخ � ْ َ ذَ أَ نْ �َ ا �تُ ْ َ �َا َ‬
‫۝ �إِ �ل�ا ا �لت���ُّربَ� �ِم نْ� �إِ �� �ه��ك ِ� �ي� ا ��ل �‬
‫�‬
‫� ��ِل��ص� �و� ا � � �ل� ِ �ر��ي�د �بِ�����ط� �ع��ةٍ‬
‫ِ‬
‫َ‬
‫۝ َ ثَنَ ا �ئ ْ �أ�ْ نَ�ْ ذَ ا َ �تََ ُّ‬
‫��ص� َل�ا‬
‫لَ‬
‫�صَ�د نْ� �َم�عَ�هُ ��� ا غْ��َا ض�� ا ��ل��دُّ �نَ�ا‬ ‫�َ ا تَ�قْ‬
‫حِو� ك ��و�‬ ‫ك��� ِ��ِه�م و �‬ ‫�إِ ى ر ِ�‬ ‫�ل� � �� ِ‬
‫�‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪ 4545‬إخلاصكنله عمالنمو دان إخلاص ايت أداله كامو تيدق بركهندق‬


‫ترهادڤ كطاعتن يڠ كامو لاكوكن‪ ،‬ملاءينكن أنتوق مندكتكن‬
‫ديري كڤد توهنمو يڠ مها ڤنجاݢ‬

‫‪4646‬جاڠنله أڠكاو برنية ددالم ملاكوكن عمالنمو ايت أنتوق منچاڤاي توجوان‬
‫يڠ رنده دان هينا‪ ،‬سڤرتي مڠهارڤكن ڤوجين مريك أتاو سأومڤاما دڠنڽ‬
‫(سڤرتي منداڤتكن كچينتاءن مريك أتاو منداڤتكن ڤڠكت)‬
‫‪27‬‬

‫نَ ظَ � �ْ َ ْ فَتَ ُْ‬ ‫َ نْظُ � �لَ‬ ‫َ �ْ ذَ ْ َ ً �ُ�م ْ �ًا ��� َ دَ‬


‫� َل�ا‬‫ى� ��� ار �ل��عِ��لي���م�� �م�‬
‫�ك‬ ‫�‬ ‫� او �� ��� ْر �إِ ��‬ ‫۝‬ ‫� او ��ح�� ر�ِر �ي�ا ء �حبِ� ��ط� ِلِع��با ةٍ�‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪4747‬جاݢ‪ ٢‬كامو درڤد ر ياء يڠ أكن مڠݢوݢوركن عمالن عبادهمو‪،‬‬


‫دان نيلايله عمالنمو ايت دڠن ڤنداڠن ال�� ل�ه يڠ مها مڠتهوي (أكن‬
‫رهسيا‪ ٢‬ديريمو) مك اين أكن مڽمڤرناكن عمالنمو دان ديريمو‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫�َ ا ُ ْ � َ َّ �فَ ْ لَةً كَ‬
‫۝ ��ل�ا �تُ�ْ� �زَ نّ ��ل�ُ�ي ْن�ك� ُ � َك َ ذ� ا �ئ� َل�ا‬ ‫��ْ �تُ ْ تَ�قَ ْ‬
‫��ي����� �ي� ��ع �� �د‬
‫�‬ ‫�هر ن�� ِض�‬ ‫تظ‬
‫ِ رو ر ِ‬ ‫بِر � ِ‬ ‫�ل� �� �� ِ�‬
‫�س�ا �� �ْ� �ُ�مث�ّ� َل�ا‬ ‫�َ َ� نَ‬ ‫حَ تَّ‬ ‫م� َل�ا‬ ‫ْ َ نُ مَ ْ َ َ ُ ُ كَ‬
‫ً‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫۝ �ى � رى � �� بِ �إِب �ٍل ِ‬
‫�‬ ‫ي‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫كو ن� �تَ �‬
‫�‬
‫��ا ��َ‬ ‫ِ�إ ي��ما � � رٍءلا �ي� �‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫م��ةَ ��ل�ا �ئ ��ف ذ� �� ا ��ل�ُع� َل�ا‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫�لَ َ خْ شَ �لَ‬
‫۝ �� ْمي�‬ ‫� نُ َ ْ ُ ُ ُ َ ذَ ُّ ُ ُ َ َ‬‫�‬
‫فَ َ ُ‬
‫�‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫م‬‫�‬ ‫�‬ ‫�‬‫و‬ ‫�‬ ‫ى� �‬‫�‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�‬
‫��وى‬ ‫�‬ ‫�‬
‫�ه�م و� م�ه�م�س �‬ ‫�‬
‫�ي� �كو� م�د ح �‬
‫�‬ ‫�‬
‫ٍِ ي‬ ‫ي‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪4848‬جاڠنله كامو منظاهركن كلبيهنمو أنتوق أورڠ ممندڠ تيڠݢي كڤدامو‪،‬‬


‫دان جاڠنله أڠكاو ملاكوكن حال‪ ٢‬يڠ رنده باݢي مڽببكن أورڠ‬
‫ممندڠ رنده دان مڠإيڠكاري كامو‬

‫‪4949‬إيمان سسأورڠ ايت تيدق أكن سمڤرنا‪ ،‬سهيڠݢاله سسأورڠ ايت‬


‫ممندڠ مأنسي دان أونتا (بيناتڠ ترناقكن) ايت سام سهاج (كتيك‬
‫ملاكوكن عبادة)‬

‫‪5050‬مك ايت منجاديكن ڤوجيان دان چلاءن مريك سام سهاج‪ ،‬ماله‬
‫دي تيدق تاكوت چلاءن أورڠ‪ ٢‬يڠ منچلا ڤد منونتوت كر يضاءن‬
‫توهن يڠ مها تيڠݢي‬
‫‪28‬‬

‫َ‬
‫ذ� ا َك �ُه�َ ا ��ل ّ�َ�ا ءُ� َ�سبَ�ْه��لَ� َل�ا‬ ‫ا‬ ‫َ�ع�مَ ٌ � �أَ ْ � نَّا ش ْ ٌ �تَ ْ ُ ُ � � نَّ‬
‫۝ �‬
‫و ِري �‬ ‫� �ل ِ�ل� ج���ِلا �ل�� ��ِس ِ���رك رك�ه ِ�ل�ل�� �ِس‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪5151‬ملاكوكن سسواتو عمالن كران مأنسي مك ايت أداله شرك‪،‬‬


‫(ماناكالا) منيڠݢ�لكن عمالن كران مأنسي ايتوله ر ياء يڠ سيا‪٢‬‬

‫��نْ تَ �تَ ْ �� �ُ ُ � نَْ �نَا �� �َ ن�ْ�ز �َ ا‬‫ُ‬ ‫َ ْ� َُ ْ ْ َ ْ‬ ‫َ �تَ ْ �� �ُ�بَ�نْ‬


‫� ��ط�ل ب� ِ�ع ��د � سٍ م�ِ �ل�‬ ‫�‬ ‫ِ�ع نْ��د الم�يه�ِ�م ن �َم�ن��ز ��ل��ة ۝ �إِ نْ ك�‬ ‫لا ��ط�ل�‬
‫�‬ ‫ِ� ِ‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪5252‬جاڠنله كامو ممينتا كدودوقكن (يڠ تيڠݢي) دسيسي المهيمن (توهن‬


‫يڠ منجادي سقسي ترهادڤ أڤ يڠ كامو لاكوكن)‪ ،‬جك كامو‬
‫ممينتا كدودوقكن دسيسي مأنسي‬

‫وصية كلاڤن (العزلة)‬


‫عزلة ايت أداله كلوار درڤد منچمڤوري مأنسي كچوالي كلوار أنتوق برخدمة‬
‫كڤد ݢورو مربي‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫۝ �َ �تَ��سَ �ا �ُ�ه ��ف ا ��ل��دّ ْ��ن ذ� ا َك �ُه�َ ا ��ل�� َل�ا‬ ‫��ا نَ أَ ْ َ بَ � َا �َ‬
‫�َ ا �تَ� ْ� َبَ نْ َ نْ َ‬
‫�ح��� �م� ك� � � ��ه�ل ������ط� �ل��ةٍ‬
‫�‬ ‫��‬‫�ل� �ص‬
‫و ِب‬ ‫�ٍل ِي� ِي ِ‬ ‫و‬
‫ُ ْتَ لَ‬ ‫نْ ف تَ‬ ‫أَ ْ خَ ا فَ‬ ‫َ‬
‫َ ا ��ْ�ُ�زْ�َ�ةُ �ْ �أ ْ ��لَ ذَ �فَ َ َ ا ���زَّ�َ نْ‬
‫�م � � � �م‬ ‫۝ �� �‬ ‫�و لع �ل� ا �ل� �و�ى �إِ � ا ���س�د ل م�‬
‫و�� � ِ � ِ�� نٍ� بِ� ِ�دي نٍ� ب�����ى‬
‫َ‬
‫���ح َا � �أ� ��ل�� ذ�َ ا َك �ُ�مَم�ا �ث� َل�ا‬
‫۝ �أ�ْ ��ف �َ‬ ‫�َه�ةٍ�‬‫��َذ ذَ خَ ا �فَ ا ��ُْ �قُ َ � �ُ ْ‬ ‫�‬
‫َ كَ‬
‫ِ‬ ‫و ِ ي� ر ٍم و ِ‬ ‫���‬ ‫�‬
‫�و � ِ�إ � � �لو ��وع بِ ب �‬
‫ش‬ ‫ا‬ ‫�‬ ‫ا‬
‫‪29‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪5353‬جاڠنلهكامو برصحابة دڠن أورڠ‪ ٢‬يڠ سر يڠ منڠݢوه‪ ٢‬ملاكوكن عمل‬


‫كباجيقكن دان سلالو برموده‪ ٢‬ددالم أوروسن أݢام كران برصحابة‬
‫دڠن مريك أداله بلاء مك برجاݢا‪٢‬له‬

‫‪5454‬عزلة ايت أداله أولى (لبيه اوتاما) بيلامان زمان ايت تله روسق‪ ،‬أتاو‬
‫بيمبڠ برلاكو فتنة (أوجيان) كڤد أݢام‬

‫‪5555‬بݢيتو جوݢ (عزلة لبيه أولى) بيلامان كامو بيمبڠ ترجباق هرتامو‬
‫كڤد ڤركارا شبهة‪ ،‬أتاو حرام أتاو برلاكو فتنة يڠ سأومڤاماڽ (سڤرتي‬
‫كظالمن ڤمرينته دان لاين‪ ٢‬فتنة دالم أݢام)‬
‫َ‬
‫��� َل�ا‬ ‫� َ ا َ � أ ْ نَ�ْ ذَ � � َ ��فُ ض ّ‬ ‫َ جَ‬ ‫�ْ�م�ع ْ‬ ‫َ � ا خْ َا ُ � نَ نَ ف ُ‬
‫�ِو�ِ�ل�ك ِ�‬ ‫�و ��م� �ع�ةٍ � �و ح �‬ ‫۝‬ ‫�ِت��ل� ��طبِ����ا �ِ�س��ا ِ��ي� ج ِ �ِه�م‬
‫� او ِ�ل� �‬
‫َ ْ نَ َ �ُ�متَّ َ‬ ‫ْ‬ ‫أْ‬ ‫َ ذَ �َ ْ ا �ُْ ْ ف َ ْ‬
‫�م�َل�ا‬
‫�َوَ�ع ن ا �ل�مَ�نَ�ا ك�ر ��ق�د ��ه �ح�‬ ‫�ق�د ُ �َ�� �ُمُ‬ ‫� ا ن � �� �‬
‫� �ى ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ�‬ ‫۝‬
‫� �ي��� ِ ر ي ر‬ ‫�ه�� ِ�لم� بِ� لعر ِ‬
‫َ‬
‫حَ�ا ف�� َل�ا‬
‫َ‬
‫�صَ��ا �نَ�هُ ِب��م‬
‫ْ‬ ‫� �َ نّ‬ ‫�ف‬ ‫��ّ ا �ْ �أ ذَ �َ ا �َ� ْ � ُ‬ ‫صَ ًْ َ لَ ُ‬
‫�ِ‬ ‫ِ�ي� ���ظِ��ِه �ِ�ع� ي‬ ‫۝‬ ‫ى �ل� ي���غِ�ل ب�‬ ‫� ب��را �ع���ى ك��ِل �ل� � ��‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪5656‬برݢاول دڠن مأنسي ڤد كومڤولن مريك‪ ،‬أتاو كتيك ملاكوكن صلاة‬


‫جماعة أتاو سأومڤام دڠنڽ (سڤرتي ملاوات أورڠ ساكيت دان مڠإير يڠي‬
‫جنازة) أداله مروڤاكن سسواتو يڠ أفضل (درڤد برعزلة)‬

‫‪5757‬ڤركارا ايت منجادي أفضل كڤد سسياڤ يڠ ممڤو مڽوروه مأنسي‬


‫ملاكوكن ڤركارا معروف‪ ،‬دان ملارڠ مأنسي ملاكوكن ڤركارا‬
‫‪30‬‬

‫منكر سرتا ممڤو مناهن دان منڠݢوڠ صبر أتس عمالن أمر معروف‬
‫نهي منكر‬

‫‪5858‬سرتا ممڤو (منڠݢوڠ) كصبران دأتس سݢلا كجاهتن مأنسي سرتا‬


‫ممڤوڽاءي سڠكاءن يڠ قوة بهوا ددالم مجليس ايت تيدق أدا ڤركارا‪٢‬‬
‫معصية دلاكوكن‬

‫��� َل�ا‬‫�فُ َ َا ُ �زْ�َ ةُ ذَ ��زَّ َ ا ن ُ �فَ ض َّ‬ ‫�َ� ْ َقُ �ُ �ْبَ ْ ضُ ْ ُ تَأَ خّ �ْ‬
‫�ض�ل� ِء �ع �ل�� � ا �ل ��م� ِ� �م� �‬ ‫��ن� �ي�� ��و�ل ا �ل��ع��� �ِم ن��م��� ِ�ِر�ي� ا �لـ ۝ � ��‬
‫�لِك‬

‫���ح��قًّا �ُ ��ُ�لٌّ �َ�مَ‬


‫��حا ����ف ۝ �عَ�نْ حَ��ْ �بَ�� �فَ�ا �نْ ظ�ُ ���� ْ ��لنَ��فْ���س�� َك َ�ع�ا �ق� َل�ا‬ ‫َ‬ ‫ذْ نَ ٌ‬
‫ِ‬ ‫و ةٍ رِ ِ‬ ‫�خ و ِ �ٍل‬ ‫�إِ � ��ا ِد ر� �‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪ 5959‬تتاڤي سبهاݢين علماء متأخر مڠاتاكن‪ ،‬بهوا عزلة أداله لبيه أفضل ڤد‬
‫زمان اين (بربنديڠ برچمڤور ݢاول دڠن مأنسي)‬

‫‪6060‬اين كران ساڠت جارڠ مجليس‪( ٢‬ڤد زمان اين) سوڽي دان برسيه درڤد‬
‫دوسا مك كامو ليهتلهكممڤوان ڤد ديريمو حال كأداءن أڠكو سأورڠ يڠ‬
‫ڤوڽ عقل (أݢر أڠكو تيدق ترجباق ددالم ڤركارا يڠ ممضرتكن ديريمو)‬

‫أَ ْ نَ ْ ذَ � َ ا خْ ت َا � َ َ َّ‬
‫�ص� َل�ا‬ ‫َ ا � َّ َ كَ �غ‬ ‫ُ ُّ ْ َعَ‬
‫���ل� ��ط��ك �‬ ‫� �و�� �‬ ‫���ْ�يبَ��ةٍ�‬‫���ل ا �ل�م�ا ��� ك� �ل �ر�ا �و��‬
‫ك�‬
‫��‬‫حِو�ِ�ل�ك �بِ� �ِ ِ ح‬ ‫۝‬
‫ِي ِ‬ ‫ِص ي�‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪ 6161‬ستياڤ معصية سڤرتي ربا دان مڠومڤت أتاو سأومڤاما دڠنڽ‬


‫(سڤرتي حسد‪ ،‬دڠكي‪ ،‬نفاق دان لاين‪ )2‬أكن برلاكو دسببكن‬
‫ڤرچمڤورنمو دڠن مأنسي عمومڽ‬
‫‪31‬‬

‫وصية كسمبيلن (منجاݢ وقتو)‬


‫�َ ا تَ ْ ُ كَ‬ ‫�َّ ُ‬ ‫َ ْ ف ْ �لَ � َّ � ا َ ت ْ َ ُ‬
‫��نْ �َ �قْت�ً�ا �ُ�سَ�د �ى �ُم��تَ��سَ �ا �ه� َل�ا‬
‫�‬ ‫�‬ ‫� �َو�ق تَ���ك ك����ل�ه‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫ِ‬ ‫۝ �ل� ����تر � و‬ ‫�صِر�� �إِ �ى ا �ل��ط� �ع� ِ‬
‫� او �‬

‫�ُ �� َل�اا ئ��ْت�� َل�ا‬


‫ص‬
‫َ ْ فَ ةً ��ف ْ�خَ ْ‬
‫��ْ� �فَ�ا ��‬
‫�صُ�و��� ي �‬ ‫ُ أَ ْ قَ ا ت ُ ْ�ُبَ � َ َّ‬ ‫َ تَ‬
‫� ا ليِر حبِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫۝ �م� ر‬ ‫��ص�ي�ر� �و�� � ا �لم�ا �بِ���ني��ةٍ�‬
‫ِح‬
‫�‬
‫�و ِ�‬
‫�‬ ‫�‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪6262‬ݢوناكنله كسلوروهن وقتومو ايت ڤد ملاكوكن كطاعتن كڤد ال�� ل�ه‬


‫تعالى جاڠن أڠكاو بياركن وقتومو ايت برلالو ڤرݢي (تنڤا ملاكوكن‬
‫سبارڠ عبادة) حال كأداءن أڠكاو برموده‪ ٢‬ترهادڤ ڤركارا‬
‫ترسبوت (تيدق مڠمبيل برت)‬

‫‪6363‬وقتو يڠ دݢوناكن كتيك ملاكوكن ڤركارا‪ ٢‬يڠ هاروس (بياس)‬


‫ايت أكن بروبه منجادي سبواه كطاعتن (هاڽ دڠن نية ملاكوكن‬
‫طاعة)‪ ،‬مك أمبيلله ڤرهاتين ترهادڤ مڠحاضركن نية يڠ بايق ترسبوة‬
‫أݢر أڠكاو تيدق كروݢيان كلاق‬
‫َ‬ ‫ُ َّ‬ ‫َ�زّ ْ ��عَ ْ ن ّ َ قْتَ � َ َ ْ �فَ نْ‬
‫ما �ُه�َ ��ل�ا �ئ�قٌ �ُمتَ�بَ��تّ�� َل�ا‬
‫َ‬ ‫�‬
‫و ِ �� ِ‬ ‫��‬
‫�ل ِب‬‫�ك‬ ‫���صِر �‬‫�و ِع �بِ �و ِ� ا للَِه �و���ك � او �‬
‫�‬
‫۝‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪6464‬سوسون دان ݢوناكنله سلوروه وقتومو دڠن بنتوان درڤد ال�� ل�ه تعالى‬
‫ڤد ڤركارا يڠ سڤاتوتڽ‪ ،‬حال كأداءن أڠكاو مموتوسكن وقتو ترسبوت‬
‫هاڽ كڤد ال�� ل�ه تعالى‬
‫‪32‬‬

‫كّ�م� َل�ا‬ ‫ُ َ ًّ � َ َ َ ُ َ‬ ‫�َ ذَ َ َ فَ�� ْ ٌ ��فَ َ ّ تَ�خَ �شُّ ً‬


‫��قرا ء ةٍ� �و�م‬ ‫۝ �م��ت�دَ�بِ ار ِ� �لِ�‬ ‫���ص�ل��� �عا‬ ‫��جر �‬ ‫�ف�إ�ِ � ا ���ب�د ا �‬
‫ِ‬ ‫� ِ‬
‫۝ ُ� ْ ً ��بَ �لْ�غ�ًا َ ْ تَ نَا ��َ ��فَ ضَ‬
‫���ا �ئ� َل�ا‬ ‫َ ْ َ ْ ��ل�تُ�ْ ض َ �ف صَ َات � َ قَ �ْبَ � َ‬
‫�ج �ه�د ا ِ�ي� � ك�ي� ���� ل � ِ‬ ‫��رِ�ي� � �ل� �ِ�ك ��ل��ك‬ ‫� او �ج� �ه�د ِحِ�‬

‫ه دَهُ ��لَ�� َك فَ��ا �ْ جَ�� َل�ا‬ ‫َ �ُ ضُ ُ َ شُ ُ‬ ‫َّهَ نَ ظ � ُ قَ �ْ � َ‬ ‫�َ ا تْ نَ ْ أَ نَّ‬


‫و‬ ‫۝ �و��ح� ��ورَه �و���� و‬
‫�‬ ‫�لل ��ا ِ ���ر��لِب��ك‬ ‫ا‬ ‫�ل� ������ �س‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪6565‬بيلامان فجر صبح تله مڽينسيڠ مك تونايكنــله صلاة (سنة صبح‬


‫دان فرض صبح) دڠن ڤنوه خشوع‪ ،‬سرتا حال كأداءن أڠكاو‬
‫برتدبر أكن معنى باچاءن (القرءان دان ذكر‪ ٢‬ددالم صلاة) سرتا‬
‫مڽمڤرناكن أكن سݢلا ڤركارا سنة دان أدب ددالم صلاة‬

‫‪6666‬برسوڠݢوه‪٢‬له أڠكاو ددالم مڠحاضركن هاتي ددالم صلاة أݢر أڠكاو‬


‫داڤت منچاڤاي كلبيهن يڠ باڽق ددالم صلاة‬

‫‪6767‬جاڠنله أڠكاو لوڤا بهوا سسوڠݢوهڽ ال�� ل�ه ايت سنتياس ممندڠ أكن‬
‫هاتيمو‪ ،‬سرتا ال�� ل�ه ايت سنتياس حاضر دان مڽقسيكن سݢلا عمالنمو ‪.‬‬
‫مك تاكوتله كامو كڤد ال�� ل�ه جك دي ممرهاتيكن ديريمو دالم كأداءن‬
‫لالاي ددالم صلاتمو‬
‫ْ‬ ‫�َ ا تَتُْ�كَ َّ جَ‬
‫�س�ْ� �َ ا ��ل�ع ْش��� � نَ �م نْ ��فَ ض�ْ�� َ�ع� َل�ا‬ ‫�ّ‬ ‫�َ ا َ �ةً �قَ ْ ��فُ ض ّ َ تْ‬
‫����ل� ۝ �بِ�ا �ل���َ �بِ و ِ ري� ِ � ٍل�‬ ‫ن� �م� �ع� �د ِ�‬ ‫�ل� ���ر‬
‫ِ‬ ‫ع‬
‫َ‬‫أ‬ ‫َ‬‫أ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ نْ تَتَ َ ا �هَ ُ‬ ‫َ � َ �تَّعَ �ُُّ نْ‬
‫ه ذ�� ا ا ��ل ّ � � خْ� سَ�� َ � ْ� َه� َل�ا‬‫َ‬ ‫�ف �ْ‬
‫ا�‬
‫ِبرِح ر �ج �‬ ‫�‬‫�‬ ‫ث‬‫�‬ ‫�‬‫م‬‫�‬ ‫�‬
‫�ل ِي� ِ �ِل‬ ‫�‬ ‫�‬‫�س‬ ‫���‬ ‫��‬
‫�‬‫�‬ ‫�وِ�ل�م ل���ل�م �إِ � � �‬
‫تَ�ك‬ ‫�‬
‫۝‬
‫‪33‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪6868‬جاڠنله كامو منيڠݢ�لكن صلاة جماعة يڠ مان إياڽ دلبيهكن أوليه ال�� ل�ه‬
‫أكن ڤهالاڽ دڠن كلبيهن يڠ تيڠݢي سباڽق ‪ ٢٧‬درجة درڤد صلاة‬
‫سأورڠ ديري‬

‫‪6969‬مڠاڤ كامو بلاجر علمو جك ددالم ڤركارا سڤرتي اين يڠ ممڤوڽاءي‬


‫كلبيهن دان كأونتوڠن يڠ بسر‪ ،‬ماسيه أڠكاو ڤرمودهكن حال‬
‫كأداءن ساڠت روݢي دان بودوه‬
‫َ‬
‫ه��ّل� ًل�ا‬ ‫ْ‬
‫�ُم ْ����ستَ��ق��� ًل�ا �َ �ُ��م َا ِق��ً�ا �َ �ُم�َ‬ ‫�ثُ َّ ا ��ْ ��تَغ� ْ � ا ��ْ ْ �َ ا ��تَتَ َ ��ّلَ نْ‬
‫ِب و ر ب و � ِ‬ ‫م ��ش ِ���ل بِ� �لِورِد �ل� �ك �م�‬
‫۝‬

‫�ص� َل�ا‬ ‫نَ ً َ نُ ً َ‬ ‫تََ‬ ‫ه دَ � �ل�مَ ����َ‬ ‫�َ ْ َ �َ �ْ ُ‬


‫ى �ِ��ب�ِ�ه ��ا را �و���ورا ح��ا ِ�‬ ‫۝ ِ��ل��ر ��‬ ‫شاِي�‬ ‫ِ‬ ‫ةٍ‬ ‫�ق��ةٍ م�ع� و‬
‫�‬ ‫�بِ������طِ �ري���‬
‫�خٍ‬
‫ْ‬ ‫فَ ُ ض َ ْ ُ �ْ َ ْ � ُّ ْ�جَ‬
‫م ذ�� �ُ�م �ُ ا �� َّل����بَ��ا ��ئ� �زَ ا �ئ� َل�ا‬
‫��ص��ُ ��َ‬‫ََ‬ ‫�ق��ل� ��ا �ل ن��ورا �ل‬
‫�‬ ‫�ي�ِ����ءُ �و ج��ه ا � �ل‬
‫وم ط ِع ِ‬ ‫۝ � �وي ِ ي ر‬
‫�‬‫�‬ ‫�‬‫ل‬‫�‬
‫�‬
‫ِ ِ ي�‬ ‫ب‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ب‬ ‫�‬ ‫ي‬
‫َ‬ ‫َ ة �َّ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫�ص ْ �ُمتَ���أ �ّه� َل�ا‬ ‫َ �ن ْ ةٌ ُ ْ � َ �فَ‬
‫�‬ ‫� �� َ‬ ‫ه�د � ا �لت‬ ‫شا ��َ‬ ‫�ص�ْ�َ �أ�ْه� ًل�ا ��ل��ْل�م ����َ‬ ‫�فََ‬
‫۝ ِ �هي� ِ �ع�م�� ���ع ��ظ����مى ِ ر ِ‬
‫�‬ ‫��‬ ‫ِ ِي‬ ‫ِ‬ ‫ي ِ ير‬ ‫�‬‫�‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪ 7070‬كمدين سيبوقكن ديريمو دڠن ورد‪ ،‬دان جاڠن أڠكاو برچاكڤ‪٢‬‬


‫وقتو ترسبوت سرتا بروردله دالم كأداءن مڠهادڤ كأراه قبلة ددالم‬
‫حال كأداءن أڠكاو برمراقبة دان برتهليل‬

‫‪7171‬بروردله أڠكاو دڠن طر يقة يڠ تله أڠكاو أمبيل درڤد ݢورو مرشدمو‪،‬‬
‫باݢي ممڤرليهتكن كڤد أڠكاو أكن حاصل درڤد ڤرچيقكن أڤي ذكر‬
‫دان چهياڽ‬
‫‪34‬‬

‫‪7272‬أكن برچهياله هاتيمو دڠن ڤرچيقكن أڤي ذكر دان ڤنچارن چهياڽ‬
‫دڠن چهيا يڠ ݢميلڠ مك اين أكن منجاديكن طبيعة بوروق دالم‬
‫هاتي أكن ترهاڤوس‬

‫‪7373‬مك أكن منجاديكن (سسأورڠ يڠ سلالو برمواظبة دڠن ورد ايت)‬


‫بركلايقكن أنتوق مشاهدة (مليهت دان مراس بهوا دي سلالو‬
‫مليهت ال�� ل�ه كتيك ملاكوكن عبادة)‪ ،‬مشاهدة ايت أداله نعمة يڠ‬
‫ساڠت بسر مك لازمله ڤركارا اين كامو أكن بركلايقكن منداڤت‬
‫نعمة ترسبوت‬
‫ََ‬ ‫تَّ ذَ � �ّ‬
‫��ص��ّ ��ل�� ��ْ���ش َا � �َ ��ُ�ق ْءَ ا �نً�ا �تَ� َل�ا‬
‫�‬ ‫ا‬
‫�‬ ‫ح نَ‬
‫�‬ ‫�مَ�‬
‫�‬ ‫���َ�شْ�م��ُ ��بَ�دَ ْت� كَ��‬
‫�ُ � ْ‬
‫ى� �إِ � ا ا �ل‬
‫�حَ�‬
‫ل�ى ِ ِإ ر قٍ� و ر‬ ‫۝‬
‫ر يِ‬ ‫س‬
‫� �� ُ قَ���لْ� خَ�ا � �ش� �ًعا �َ �ُم َ�تّ� َل�ا‬
‫َ ُ ضُ‬ ‫ْ‬ ‫َدَ‬‫�زًْ فَأَ ْ ثََ �تّعَ � َ ْ أ‬
‫� ۝ �و��ح ور بٍ ِ و ِر‬
‫�‬ ‫ع� � ب‬ ‫ح ��ا ��� ك��ر �ب�اِ���ا ���ظٍ �م�‬ ‫�‬
‫ِ‬ ‫ِ ب‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪(7474‬سنتياساله دڠن عبادة يڠ كيت سبوتكن سبلوم اين) سهيڠݢاله‬


‫متهاري تله نايق سڤرݢاله أتاو لبيه‪ ،‬مك تونايكنــله ‪ ٢‬ركعة صلاة‬
‫إشراق دان باچاله القرءان‬

‫‪7575‬سكورڠ‪٢‬ڽ ساتو حزب دان لبيه برسرتا دڠن أدب دان مڠحاضركن‬
‫هاتي حال كأداءن أڠكاو خشوع دان أڠكاو ممباچ القرءان دڠن ترتيل‬
‫‪35‬‬

‫َ َ ُّ ْ�َ ْ نَ َ � َْ ْ � ْ�خَ‬ ‫ٌ‬ ‫خَ ْ ٌ فَ‬ ‫َدَ َ ُ َ ْ‬


‫�� َل�ا‬
‫�ق��ل���م��سَ ��ة ���ت� َل�ا �َو�ة ۝ �ب���ت�د ����ب ار �ل��م�ع�� �و�ل��ل��ب ��ط ن ا �ل‬ ‫�و � او ء �‬
‫ِ�‬ ‫ىِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫بٍ‬
‫َ �ُجَ �َ سَ ُت � َّ ا � نَ �ْ�فُ ض َّ‬ ‫� َّ ضَ ُ ُ � َّ‬
‫��� َل�ا‬ ‫ل‬‫�‬ ‫م‬ ‫َ‬ ‫س‬
‫�‬ ‫�‬
‫�‬ ‫ل�‬‫�‬ ‫ا‬ ‫ّ‬ ‫�َ ق�َ�ا �ُ ��لَ�ْ�ي �َ‬
‫ح��ي�ا � �ل �‬
‫��ص� ِ�‬
‫� ِ‬ ‫�‬‫ل‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫��‬‫ل‬‫�‬ ‫ا‬
‫�‬ ‫�‬
‫ِر و‬
‫۝‬ ‫��ح‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�‬
‫رعبِ‬ ‫��‬
‫�‬‫�ت‬ ‫�‬
‫ل�‬ ‫ا‬
‫وِي م � �ٍل و‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪ 7676‬أوبت هاتي ايت أدا ليما ڤركارا ‪( :‬يڠ ڤرتام) إياله ممباچ القرءان دڠن‬
‫تدبر معناڽ (يڠ كدوا) مڠوسوڠكن ڤروت (مڠورڠكن ماكن)‬

‫‪(7777‬يڠ كتيݢ) باڠون مالم برعبادة‪( ،‬يڠ كأمڤت) تضرع كڤد ال�� ل�ه ڤد‬
‫وقت سحور دان (يڠ كليم) سننتياس دودوق دڠن أورڠ‪ ٢‬صالح‬

‫أداب‪ 2‬ڤمباچ دان ڤڠحفظ القرآن‬


‫� ّ َ � َ َ ة ُ ْمَ‬ ‫َ‬ ‫َ ��لَ ا ��ف � �َ�تَخَ�َّقُ‬
‫� َل�ا‬‫�ضيّ��ِ� �م ��‬
‫�ك‬ ‫��ح�ا �ِ�س ن� ا �لِش���ي���ما �ل ّر ِ��‬‫�َ‬ ‫۝ ِب��م‬ ‫ل‬
‫�‬ ‫�‬‫�‬ ‫ي‬ ‫�ح� ِ �ظٍ�‬
‫�‬
‫� �قَ‬
‫�َو� �ل ا ِر� ئٍ� �و�‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫�‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫�كَ�زَ دَ ة � ُّ نَْ كَ‬
‫۝ �َ�ا � �� ��ه �َ ���أ�ْ ��لَها �ُمَ‬
‫���ت��قَ��ّل� َل�ا‬ ‫��َذ �تَ ْ ٌ ُ َ‬
‫ه�ا ِ� ا �ل��د ��ي��ا � رك �م��با‬
‫ا‬ ‫�‬ ‫�� ��َ‬
‫ِ‬ ‫�ل ةٍ ِ�ب ِ وِب �هِ �‬
‫َ�ا �ت� َل�ا‬ ‫�ثُ َّطَ �� َ�ا �قَ �ةٌ �َ ا‬ ‫ق‬ ‫ا‬ ‫أَ ْخ َ‬ ‫� ُ ْ‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫َ كَ��َذ ا ��ل� ّ�َ� خَا َ ْ��ُ ُ ثُ َّ َ كَ‬
‫�� � او جل‬
‫�‬
‫۝ � ��ل� �ِ� �م��ل � �ل� �‬ ‫�� ِر�ما ل‬ ‫�ود ��م �م �‬ ‫��‬ ‫�و�� ا س‬
‫�خ ِ‬
‫� �ُ��متَّ َ‬ ‫َّ دَ نَ ْ َ ْ‬ ‫َ �ْ ْ ُ �ُ َّ � َ ُْ�َ َ تََ �زُّهٌ‬
‫�جَل�ا‬ ‫����س� ��‬
‫�م�‬ ‫�ع�م�ا ��ا �م�ن‬ ‫۝ ��َ‬ ‫��ّصب�� �ر��ث�م�����ن �‬ ‫� � � ا�‬ ‫ل‬
‫�م ك ِ بٍ ِ‬ ‫ِ‬ ‫�‬ ‫� او �ِح�ل�م ��ث�م ل�‬
‫�‬
‫ُ تَ َ ّ‬ ‫ْنَ ة َ �ْ َ َ ْ‬ ‫َ ُ َا �زَ َ ا ٌت � َّ‬
‫� َل�ا‬‫��ض���م� ِ�م�‬
‫�ك‬ ‫�� ��ع�ه �َ �تَ��َا ��ُ‬ ‫َ خُ شُ‬
‫۝ �‬ ‫�و�م�ل� �م� � ِ�ل��ل��سك�� �ل‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫ع‬ ‫و ٍ‬ ‫و‬ ‫ِ‬ ‫�و � و ِ�‬
‫�‬
‫ِ ي ِ و ورع‬
‫�‬ ‫�‬

‫ً�ا �فَ�ا �ْف���َع� َل�ا‬ ‫�زَ �َ �ظُ � ْ ً ْ �‬ ‫َ � َ ّ � َ ا َ تَ ْ ْ ا ��ل��ّ َ‬


‫۝ �َ�إو � ا �ل��ةٍ �� ����فرا �و �ب�����ط‬ ‫�حا‬ ‫�ق�� ���ش� ر��ِه �و������سر� ِ�ل‬
‫�وِل� ِص ِِب‬
‫��‬
‫َ�إٍ‬ ‫ِ‬ ‫ِي ِح‬
‫‪36‬‬

‫ْ ُ َ فَتََ ُّ‬ ‫ْ ََ‬ ‫�زَ �َ ة � ّ ْ �ْ‬


‫� َل�ا‬‫م�ل�ابِ��� �مَ ك�ر �ْو�ه��ةٍ �� �م�‬
‫�ك‬
‫َ ََ‬
‫۝ �و��‬
‫�خسْ‬
‫َ�ر�ْ��َه�ِ�ة �َ او �� �لو����‬
‫ك‬ ‫ل‬ ‫�و ا �ل�ِ� ا �لر� ا �‬
‫ٍس‬ ‫ِي‬ ‫يِ ِح‬ ‫َِ�إ‬
‫َ ذَ َ ْ‬ ‫��َذ ْ ت نَ ًا �� �ْلَ َ ا � َ �ز �َ نْ‬ ‫َ كَ‬
‫حا�زَ �ّ� َل�ا‬
‫��َا ً �زَ ً‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫��م‬ ‫۝ �َوك�� ا كِ�إ ك���ث� راِ�‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬‫ل‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫�و � ج ِ�� ب�ِ م��‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫ِي‬ ‫�ض� ِح� ِكل ِ �‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪7878‬باݢي ڤمباچ دان ڤڠحفظ القرءان ڤرلوله سنتياس برأخلاق دڠن‬


‫أخلاق يڠ مليا يڠ دبري ڤتونجوق أوليه ال�� ل�ه اين أكن مڽمڤرناكن‬
‫لاݢي كملياءن كامو‬

‫‪(7979‬أنتارا ڤتونجوق أخلاق مليا ايت اياله) سڤرتي زهد درڤد دنيا سرتا‬
‫منيڠݢ�لكن برلبيه‪٢‬ن دڠن دنيا سرتا كورڠكن برچمڤور دڠن أهليڽ‬

‫‪8080‬بݢيتو جوݢ دڠن برعمل دڠن صفة سخاء دان ڤموره كمدين دإيكوتي‬
‫دڠن أخلاق مليا يڠ لاين كمدين ممانيسكن وجه كڤد ساودارا‪٢‬‬
‫بوكن دڠن برڤورا‪٢‬‬

‫‪8181‬برلمه لمبوت (تيدق ݢوڤوه) كمدين صبر كمدين منجاوهكن درڤد‬


‫ڤكرجاءن يڠ كورڠ مليا (سڤرتي بربكم دان كوتيڤ سمڤه)‬

‫‪(8282‬دأنتارا أدب‪ ٢‬ڤڠحفظ القرءان جوݢ) إياله سنتياس ددالم‬


‫كأداءن تنڠ دان ورع (منيڠݢ�لكن شبهة) دان سنتياس خشوع دان‬
‫تواضع حال كأداءن أڠكو مڽمڤرناكن ڤركارا ترسبوت‬

‫‪8383‬دان سنتياس مموتوڠ ميساي دان مراڤيكن جڠݢوت دان سنتياس‬


‫مموتوڠ كوكو دان بولو كتياق لاكوكنله ڤركارا اين كران اياڽ أداله‬
‫موافقة دڠن سنة رسول ال�� ل�ه صلى ال�� ل�ه عليه وسلم‬
‫‪37‬‬

‫‪8484‬دان سنتياس مڠهيلڠكن باو يڠ كورڠ مڽنڠكن ڤد بدن دان ڤاكاين‬


‫دان سنتياس مڠيلقكن درڤد مماكاي ڤاكاين يڠ دبنچي أوليه رسول‬
‫ال�� ل�ه صلى ال�� ل�ه عليه وسلم مك سمڤرناكنله ڤركارا ترسبوت‬

‫‪8585‬بݢيتو جوݢ إيلقكنله درڤد باڽق ترتاوا دان إيلقكنله درڤد باڽق‬
‫برݢوراو سندا‬

‫�غ�ْ� ه ��ا ��ل�ا ��ْعت�� َل�ا‬


‫�ت���قَ�ا َر ِ��ل��َ‬‫�َ ا ��ل�ا ْ‬ ‫حَ َ ْ‬ ‫َ ��ْلَ� ْ ذَ َ نْ ُ�ع ْ ًا َا ً َ ْ�ل�‬
‫ِ‬
‫ِ ِ بِ � ِ‬ ‫ر‬ ‫ي‬ ‫�‬
‫وِ ح ِ‬
‫۝‬ ‫�جب�� ِر�ي� ء � او � ����س�د‬
‫�ح�� ر� �‬
‫�‬ ‫�و�‬
‫ي‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪8686‬دان جاݢ‪٢‬له كامو درڤد ڤڽاكيت‪ ٢‬هاتي سڤرتي عجب‪ ،‬ر ياء دان‬
‫حسد دڠكي سرتا ممڤركچي�لكن مأنسي لاين دسببكن كامو مڽڠكا‬
‫كامو ايت سنتياس بنر (إيݢو‪)ego⁄‬‬

‫�ٌ �َ �تَ�ْه��ل ْ��ٌ جَ�� َل�ا‬


‫��س�� ْ‬‫َ َ ذَ َ تَ ْ‬ ‫ع�ا ءْ‬‫�� دُ ��َ‬ ‫َ �ْ تَ ْ ْ�َ�أْثُ َ ْ ذ ْ‬
‫۝ �وك�� ا ك � بِ ي � و �ِ ي �ل‬ ‫����ع � � ن �‬
‫ح‬ ‫� او س ِ��م�ِلا �لم� ��ور ِم� ِ� كٍر �‬
‫ُ ّ أَ ْ عَ ّ ا�‬
‫َ‬ ‫َ َ َ �ْ � �َ‬ ‫ىَ � ّ �َ ا ��ْل�عَ �لَ نْ‬‫ُ َ ق ُ ْ�َْ ��‬
‫�ِو �ل�‬ ‫ى ا �لِإ� �ل�ِه بِ���ك�ِل� ���مٍر � �‬ ‫۝ �و �ع��ل‬ ‫�‬
‫مو بِ ِ ٍرو �‬ ‫��س‬ ‫ل‬ ‫� ا �ل �‬ ‫�‬
‫�وَ�ي ار ِ ب‬
‫نْ َُ َ َّ‬ ‫ذَ �بَ ْ ضُ آدَ � �قَ‬
‫� َل�ا‬ ‫� ّْ ن‬ ‫۝ �بَ�ا � �م�ن‬ ‫�� َ ْ �� �ُ�بَ نْ‬
‫(ا �لِت�ب��يَ��ا ِ�) �َ او � �م �م�‬
‫�ك‬
‫قٍ� ِ ِ‬ ‫�ِ� �ل ِر ي و �‬
‫�‬
‫ل‬‫�‬‫ط‬‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫� ا ����ع���� ا بٍ‬
‫ح‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪8787‬ستياڤ قاري دان حافظ القرءان ايت سڤاتوتڽ) سنتياس برعمل‬


‫دڠن ذكر دان دعاء يڠ مأثور درڤد رسول ال�� ل�ه صلى ال�� ل�ه عليه وسلم‪،‬‬
‫بݢيتو جوݢ سڤاتوتڽ مريك سنتياس برتسبيح دان برتهليل‬
‫‪38‬‬

‫‪8888‬دان جوݢ مريك ڤرلو سنتياس برمراقبة كڤد ال�� ل�ه دالم كأداءن‬
‫برسندير يان أتاو برسام أورڠ راماي‪ ،‬دان سنتياس برڤݢاڠ دان‬
‫برݢنتوڠ هراڤ كڤد ال�� ل�ه تعالى‬

‫‪8989‬دان أڤ يڠ دسبوتكن دسيني أداله سبهاݢين درڤد أداب‪ ٢‬كڤد‬


‫ڤارا ڤمباچ دان ڤڠحفظ القرءان‪ ،‬مك جك كامو ايڠين مڠتهوي دڠن‬
‫لبيه لنجوت‪ ،‬چاري دان تونتوتله أداب‪ ٢‬ستروسڽ درڤد كتاب‬
‫التبيان كراڠن الإمام النووي‪ ،‬مك تونتوتله اي دان سمڤرناكنله أڤ‬
‫يڠ بركوراڠن ڤد أڠكو درڤد أداب‪٢‬ڽ‬
‫َّ‬ ‫ُُ‬ ‫ثُ َّ �� ُّ َ َ ّ َ �َ ا تَ دَ �ْ ف كَ‬
‫� � �مَ�ْ � �َ ا ��ل�ت�َ ُّ��س �َ ا ��لْ��ب� َل�ا‬ ‫ه‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�ْ‬
‫�‬ ‫� �‬ ‫���‬
‫�م ا ل �ض‬
‫���ص�ِل �و �ل� �� ِع ا ِ�ل��ر ِب� ج �و ِم و تٍ و ح ِرو ِ‬ ‫�‬
‫ح�ى �‬
‫۝‬

‫�� ضَ ْ �َ ��عَ ا � �َ ا‬ ‫َ ذ ْ�� َ َ �قًّ كَ‬


‫ا‬ ‫ا‬ ‫َ� �مَ ٌ َا ذ ْ ْ�َن َّ ة َ أَ�َ ْ‬
‫� م � ِو �ل�‬ ‫��رب ِ‬ ‫���ح� � ��‬ ‫ع� �ل �ب�ل� ِ� ك�ِرا �لم�ي��ِ� لا � ���ثر ۝ � �و� ِ�� ك�ر�ه� �‬
‫ِب ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪( 9090‬ستله كامو سلساي ممباچ القرءان دڠن أداب سڤرتي ايت) مك‬
‫تونايكنــله صلاة سنة ضحى دان جاڠن برهنتي برفكر تنتڠ كداتڠن‬
‫ماتي سچارا تيبا‪ 2‬يڠ ڤداڽ أدا ڤڽسالن يڠ ڤنجڠ دان أوجين يڠ برت‬

‫‪9191‬عمالن تنڤا مڠيڠاتي ماتي ايت تياد كسن‪ ،‬دان دڠن مڠيڠاتي ماتي‬
‫ايت بنر‪ ٢‬منداتڠ كسن يڠ مندالم سڤرتي تتاقكن كاڤق بسر (يڠ‬
‫منيڠݢ�لكن كسن يڠ مندالم)‬
‫‪39‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫أ ْ ا �لْ�َ � ْ شَ �ة َ ْخ �تََ نَّ �ْ �أ ��فْ ضَ‬
‫��� َل�ا‬ ‫ثُ َّ �ْ �تَغ ْ ا ��ْ� �ْ أ ْ �� بَ دَ‬
‫� �و �بِ� ��مِعي������ِ � او �� ر� ا �ل� �‬ ‫۝‬ ‫�م ا ���ش� ِ����ل �بِ� ل��ع�ل� � �و �بِ ��ع�ا ةٍ�‬
‫ِ ِم ِ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪9292‬كمدين (ستله ملاكوكن ڤركارا‪ ٢‬سبلوم اين) مك سيبوقكنله ديريمو‬


‫دڠن علمو أتاو عبادة‪ ،‬أتاو منچاري سومبر رزقي بوات كهيدوڤن‪،‬‬
‫مك ڤيليهله يڠ تربايق يأيت (علمو)‬

‫كلبيهن علماء‬
‫� ف ْ�جَ‬
‫�� َل�ا‬ ‫�فَ ضْ َ �ُُْ َ لَ �ْ كَ‬ ‫فَ � َ � َ ضْ ٌ َ �َ َ ْ َ ُ‬
‫��َا ك��� ��� ا ل�‬ ‫۝ � ���� ال �لب��د � ا � �‬ ‫ى�م ن� ي����ْ�عبُ��د‬ ‫��ِل��عاِ�ل�ٍم��ف����ل �ع�ل‬
‫ور�ع���ىل�وِ ب ِ ِي‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ح ت� �َم�ْ نَ��ْ�م ا ��ْ�ل�فَ� َل�ا‬ ‫تَّ ْ�ُ‬
‫�‬‫ل‬‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬‫ض‬ ‫۝ َ �ْ �أ ْ‬ ‫ا‬ ‫نَّ �ْ � �َهَ أ ْ َ ُ ّ� سَ� َ‬
‫ى� �و ِ ع �ِل‬ ‫�‬
‫� او �ل� ر ِ� �حَ�‬ ‫� �لإ� �ل� �َ�و ���ه�ل�ك�ل �م� ِء ِه‬ ‫ا‬ ‫�إِ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫�ص� َل�ا‬ ‫۝ �َ ْ َ �ََّ ْ��لخَْ�َ �ْ �أُنَ ��سَ �ُ�مَ ّ‬ ‫�‬ ‫��ٌّ �ُ صَ ّ َا �َ ُ َ �َ �َّ� ذ‬ ‫ُ‬
‫�ق�د ���ع�ل� ا��ي را �ل� ��ا حِ�‬ ‫ىا �ل�ِ� ي�‬ ‫ك��ل ي�� ِ��ل�� �ي� ��حِب�ي�� ب� �ع�ل‬
‫م‬ ‫ي‬
‫ُ‬ ‫َ‬
‫�ن�ا ن ��ل��ه �����َط ��قٌ� ُ�سّه� َل�ا‬ ‫��َ‬ ‫ْ��‬ ‫فَ �لَ‬ ‫ف � � َّعَ ُّ َ ْ ُ ُ‬ ‫�َ�نْ‬
‫۝ ��إ�ِ ��ى ِج ِ� ِري�� ِ�‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫ِ��ي� ِ ��طر� ��ق� ِ�ل��لت����ل� ي�����س��ل�ك‬ ‫م‬
‫ِ يِ ِم‬
‫َ َ ٌ تَ ضَ ُ ْ�جَنَ َ �َ ُ ذَ‬
‫�م َا �م�ه �ُ�متَ��قَ� ّ�َ� َل�ا‬ ‫۝ �َ ْ����س�عَ ��ً ا �َ‬ ‫���ا ح� �ل�هِ�إ � ا‬ ‫��� ا �ل‬
‫�‬ ‫�و�م�ل�ا �ِئ��ك ���‬
‫َ‬
‫ب‬ ‫�ض�ِب�� ر ِ ِ‬ ‫ي �ى ِر‬ ‫ع �‬
‫ُ‬
‫كْ��عَ��ة �نَ�ا �ف� َل�ا‬ ‫َ ضْ ٌ َ لَ ئَة � ُّ َ‬ ‫�َ ��تَ��َع��ّلٌ��ل��لْبَ�ا �� �م�نْ ��ع��ْل ��لَ��ُه‬
‫۝ ��ف����ل�ع���ى ِ�ما ��ِ� ا �لر ي ِ ِ‬ ‫�‬
‫ِ� ٍم‬ ‫و � �م ِ ب ِ ِ‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪9393‬سأورڠ عالم ايت أداله لبيه مليا درڤد أورڠ يڠ برعبادة سأومڤام‬
‫كلبيهن بولن دبنديڠكن دڠن سݢلا بينتڠ‪ ٢‬ڤد ترڠڽ بولن ايت‬
‫دبنديڠكن دڠن بينتڠ‪2‬‬
‫‪40‬‬

‫‪9494‬سسوڠݢوهڽ ال�� ل�ه تعالى دان أهل لاڠيت دان بومي سلوروهڽ‪،‬‬
‫ترماسوق ايكن‪ ٢‬دلاوتن برسام‪ ٢‬سموت ددالم تانه‬

‫‪9595‬كسمواڽ أكن برصلوات (واهاي ككاسيهكو) كأتس أورڠ يڠ تله‬


‫مڠاجركن ڤد مأنسي أكن كبايقكن‬

‫‪9696‬سسياڤ يڠ مڠيكوتي جالن أنتوق منونتوت علمو ايت مك دي أكن‬


‫دمودهكن برجالن منوجو كشرݢ ال�� ل�ه‬

‫‪9797‬ڤارا ملائكة مڠهمڤركن سايڤ‪ ٢‬مريك سباݢاي تندا رضا دڠن‬


‫ڤرجالننڽ منونتوت علمو ايت سرتا اياڽ دتريما اوليه ال�� ل�ه‬

‫‪9898‬دان ممڤلاجري ساتو باب درڤد علمو ايت أداله لبيه أفضل درڤد‬
‫منونايكن سراتوس ركعة صلات سنة‬

‫�ص� َل�ا‬ ‫ا �ْ �ْ �َّ ا فَ ا �ْ َا ُ تَ َ َّ‬ ‫َ ذَ ذَ �قَ َ َ �ْ � �َ ُه آ � َ ةْ‬


‫ه�ل� ك �‬ ‫۝ �� �ل��ع�ل� �إ �ل� �� �ل�َ‬ ‫��ص�د ا �ل� �ل�� �َ�و �‬ ‫�‬ ‫�‬
‫ح�‬ ‫�‬ ‫بِ ِ� ِم ِ‬ ‫�ِ�خر�‬ ‫ِإ‬ ‫�ه�� ا�إِ � ا �‬
‫�‬
‫� دَ ْ �نَ �نَ �ز �ًا‬ ‫َ �ْ َ ْ �قُطَ � ْ ��ف‬
‫۝ �و�ل����� � ن‬
‫ْ�� نَ ن �ْ�فَ خ َ ةْ‬ ‫َ � ْ ََُْ نْ َ ْ فَ‬
‫ك �ا ٍر�ا ِ �ل�‬ ‫��س �� � ِي ر ِ‬ ‫�ر �‬ ‫��ا ِ� ا � �ل ا �‬ ‫ل‬
‫�ر�م� �عر�� ا ج�‬ ‫�و�ل�‬
‫ي‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫يح‬
‫َ‬ ‫تَ‬
‫۝ ��ف ا ��ل نّ�َا �خ�ُْ ُ� �م�ْ�ن�هُ �أ�ْم�عَ�ا ء جَ�� َل�ا‬ ‫�غَ ً ُ �ْقَ ْ‬ ‫تَ‬ ‫َ ُ ٌ‬
‫ٍ‬ ‫��ج�ل �ب�ِه �يُ���ؤْ �ى ��د ا �ي� ��ل ���ب�ه‬ ‫�‬
‫ِي� ِر ر�ج ِ‬ ‫ىِ‬ ‫ر� ِ‬
‫َُ‬ ‫��ا ْ��‬ ‫َ َ ُ �تُ ْ ��‬
‫�صْ��د ��تَ ذ�� ��لّ� َل�ا‬ ‫�َ‬ ‫ل‬
‫�‬ ‫�‬
‫�حَُ َ‬
‫ن‬ ‫�‬
‫�‬ ‫۝ � ا �‬ ‫ف� َ َُ ُ َ َ ا َُ ُ � َ ُ نَ‬
‫�ِ��ح�م�ا ر��ا‬
‫�ح� ه ط �ك� حِ� ي ِ‬ ‫�بِ ر‬ ‫�ها �ي��د �ورك�م� �ي��د �ور‬ ‫ِي�‬
‫قَ ْ ُ ْ ْ‬ ‫ف � َّ َ ْ أَ�ُ ُ أ‬ ‫َ‬
‫� �تَ��أ�ُمُ�نُ�ا �َ��تَنْ�َ �ُم�قْ��� َل�ا‬ ‫ن تَ‬
‫۝ ��د ك�‬ ‫�‬ ‫ن‬
‫�ي� ا �ل�ا ِر ي���س� �ل�ه � �ما‬ ‫�‬ ‫ْ‬‫َ�ن‬‫�‬ ‫ُ‬
‫���ء م‬‫ْ‬ ‫��فَ�‬
‫هى ِب‬ ‫ر و ��‬ ‫ِ‬ ‫يجِ ي‬
‫َ اُ��نْ تُ ا �ْ �ْ ْ�ُ‬ ‫لَ‬
‫َ� ّ� َ�ع�ا �م� َل�ا‬
‫َ‬ ‫�فَ��قُ� �ُل ��َا �قَ�ْ�م ��بَ�لَ �� ك�نَّ�ن‬ ‫َ‬
‫ر ِم ِ‬ ‫ك‬ ‫۝ �م� ك��� �بِ� �ل���ع�ل� ا �لم‬
‫ِ ِم‬ ‫ي �وِ�ي� ��ى ِ ِ ي�‬ ‫� ي �و‬
‫‪41‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪9999‬سݢالا كلبيهن علمو ايت أكن دڤراوليهي أوليه أورڠ يڠ هاڽ‬


‫مڠهارڤكن ال�� ل�ه دان هاري أخيرة كتيك منونتوت علمو‪ ،‬جك ددالم‬
‫منونتوت علمو ايت دلتقكن نية سلاين درڤد ال�� ل�ه مك كهنچوران يڠ‬
‫أكن دڤراوليهي‬

‫‪10100‬دان أكن دحرامكن درڤد مڠهيدو واڠيان شرݢ يڠ ساڠت أݢوڠ‪،‬‬


‫دان أكن دليمڤركن ددالم نراك يڠ ساڠت دالم‬

‫‪10101‬ڤد هاري أخيرة ننتي أكن دداتڠكن سأورڠ للاكي عالم (يڠ تيدق‬
‫برعمل دڠن علموڽ) يڠ أكن دچمڤقكن كدالم نراك دان أورت‬
‫ڤروتڽ ترجوراي كلوار درڤد ڤروتڽ‬

‫‪10102‬دي اكن برڤوسيڠ ددالم نراك (دڠن ڤروتڽ يڠ ترجوراي ايت‬


‫سڤرتي كلداي يڠ برڤوسيڠ‪ ٢‬دتمڤت كيسارن ݢندوم دڠن كأداءن‬
‫يڠ ساڠت هينا)‬

‫‪10103‬مك أهل نراك أكن داتڠ كڤداڽ لالو برتاڽ ‪ :‬بوكنكه كامو دهولو‬
‫يڠ مڽوروه كامي ملاكوكن كباجيكن دان ملارڠ كامي ملاكوكن‬
‫كمنكران ؟‬

‫‪10104‬مك أورڠ عالم ايت منجواب ‪ :‬بهكن بنرله أڤ يڠ كامو كاتاكن‬


‫واهاي قومكو تتاڤي اكو سنديري تيدق برعمل دڠن علمو يڠ دملياكن‬
‫أوليه ال�� ل�ه كڤداكو‬
‫‪42‬‬

‫َ ثََ بَ أُ خْ َ �َّ ُ‬ ‫ْ ُ�ؤٌ َ ْ �غَ ْ �لَ‬ ‫َْ‬


‫ل���ت�عَ��ّل ��غَ�ا ف�� َل�ا‬ ‫ا‬ ‫�ق�د َرا �َم��ي�َر �إِ � ��ه�ِه‬ ‫��‬
‫۝ �و� �� او �� � �ر�ى �بِ� � ِ�م ِ‬ ‫ِ‬ ‫�‬ ‫�‬‫ي� ِص �ى ر‬
‫م‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬‫�‬‫ع‬
‫َّ‬ ‫َ َ ةُ ْ�َتَفَ �قّ ةْ‬
‫ش�ا ���غ� َل�ا‬ ‫۝ ��ل�ا ���ع��ْل ��نَا ����ف� �ُم��تَ ����َ‬ ‫� �َ‬
‫ه��‬ ‫��جرا �ي�� ا �لم ��ِ ��‬‫�‬ ‫ه‬ ‫�ع��لَ ْ‬‫� ٌْ َ‬
‫�‬ ‫�إ‬ ‫حر�م � ي ِ ِ‬
‫�‬ ‫�‬‫�‬
‫ِ‬ ‫ِ �بِ ِ ٍم ِ �عٍ‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫َ�نْ ُعَ �ّ ُ ذَ � � َ‬ ‫َ كَ��َذ َ َ‬
‫�ج�ا ��ه� ًل�ا‬ ‫۝ �ّ�ا ��ل�� ��ْ ��نَا ����ف�َ ا �َ‬ ‫ْ‬
‫�إِ �ل ِ ِ�عٍل�م ِ �عٍ ل � ِ‬ ‫�و�� ا ك ي� عِ �صي� م ي� �ل� �ِ�ل�ك‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬‫�‬
‫ِم‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪10105‬سسوڠݢوهڽ سسأورڠ يڠ منونتوت علمو بوكن كران ال�� ل�ه دان أخيرة‬
‫مك دي تله ملاكوكن معصية كڤد ال�� ل�ه دأتس كلالاينڽ درڤد‬
‫مڠحاضركن نية يڠ بنر كتيك منونتوت علمو‬

‫‪10106‬دحرامكن كڤد أورڠ يڠ بݢيني مڠمبيل هابوان ‪ /‬سومباڠن أتاو وقف‬


‫يڠ تله دخصوصكن كڤد أورڠ‪ ٢‬يڠ بلاجر ملاينكن كڤد أورڠ‪٢‬‬
‫يڠ بلاجر علمو يڠ برمنفعة (يأيت اكن منمبهكن لاݢي ڤڠهراڤن دان‬
‫ݢرون كڤد ال�� ل�ه)‬

‫‪10107‬بݢيتو جوݢ كڤد أورڠ يڠ مڠاجركن ڤلاجر ترسبوت (يڠ بلاجر‬


‫بوكن كران ال�� ل�ه) مك دي جوݢ دكيرا ملاكوكن معصية (كران‬
‫سأوله‪ ٢‬ممبنتو أورڠ أنتوق ملاكوكن معصية كڤد ال�� ل�ه) كچوالي جك‬
‫دي تيدق تاهو أكن نية ڤلاجر ترسبوت أتاو دي مڠاجركن ڤلاجر‬
‫تادي علمو برمنفعة يڠ دهارڤكن أكن داڤت مڠوبات ڤڽاكيت‬
‫ڤلاجر ترسبوت‬
‫‪43‬‬

‫َ‬ ‫ُ تَعَ ّ ً ْ‬ ‫فَ َ أَ‬


‫� �ُمتّ���ًعا �َه�َ ا �هُ �ُ��م�عَ�ا �َم� َل�ا‬‫�َهَ ا � ت‬ ‫ّ‬ ‫�‬ ‫�ُ ْ َ لَ‬
‫�� �� ا �ع�� ا �ل ش‬
‫���َــ ۝‬ ‫ك‬ ‫َ‬
‫�‬ ‫ا‬
‫�‬ ‫�م‬‫ل‬‫�� ذ� ا رَ� ى� �م��ِ��‬
‫�‬
‫�و ِ بِ و‬ ‫ي ب و �ى‬ ‫�إِ‬
‫َ َ‬
‫ها � �ُمبَ�ا � �فَا �ئ� َل�ا‬ ‫��ً�ا َ�ع��لَ َ �ْ � ا ��ل��دُّ �نَ�ا ۝ �م�نْ ��غَ�ْ� �منْ�َ‬ ‫ك�ا ��ل�ً�ا �أ�ْ��ض‬ ‫ُ تَ‬
‫�‬ ‫��م‬
‫يِر ِ � �جٍ ٍح ِ‬ ‫�‬ ‫ِ‬ ‫م‬ ‫�ى ر و ِ‬ ‫ِب ي‬
‫�قَ ْ�� �فَ ْ ض�� ا ��ْل�عَ��ْ ن �ع��ْل�مً�ا �َ ا ��ْت�� َل�ا‬ ‫�فَ ا َ� ۝ � �نْ‬ ‫ض‬ ‫ْ‬ ‫أَ ْ قَ ْ �تَعَ َ � َْفَ‬
‫� �‬
‫ب �ِل ر ِ� ي ِ� ِ و بِ‬ ‫��ك � �ي�ةٍ ِم‬ ‫� �و��د ��ا ��ط�ى�ِ�ع�ل�م �ر�ِ� ِ‬
‫�م نْ �قَ َا �ئ ن �َ�ا ��ل�ه ۝ ��قَ ��ْ ٌ�د ��ل��َ�ْ� ا ّللَه ��ف ْ��ه ��تَ��َ‬
‫�غ��ْل��غَ� َل�ا‬ ‫فَ��َ�َ ْ تَبَ َّ�نَ‬
‫�ق�د ����ي�‬‫�ل�‬
‫� ص ِ �غيِر ِ ِ ي ِ‬ ‫�‬ ‫ِ � رِ ِ���ح ِ ِ‬
‫��ا ��سَ � َل�ا‬ ‫�نْ �غَ ْ ُ ذْ بَ ْ �أَ نْ َتَ كَ‬ ‫َ َ ذَ ذَ �تَ َ َ � َّ َا ةَ جَ مَ َ ً‬
‫�‬
‫��ي�ر�ع�� ر ���ل �ب� � ي��� �‬ ‫��ا �ع��ة ۝ ِم�‬ ‫�ص�ل� � �‬ ‫�وك�� ا�إِ � ا رك ا �ل�‬
‫ِ ٍ ِ‬
‫أُّ‬
‫��صُ تَبَتَّ اَ‬ ‫��دَ ْ فَ ْ َ ْ ُ َ ْ‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫ت‬ ‫ْ‬ ‫ن‬ ‫ْ‬ ‫ن‬ ‫َ كَ��َذ َ �تَ ْ ٌ � � َّ َ ت َ � ُّ نَ‬
‫�‬
‫�ِك � � �ع� �م�ه � او ������ل�‬ ‫ل‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�و�� ا ك رك ِ�ل�لر� او �ِ� ب ِ � �‬
‫� � او ل����س� � ِ�إ �‬
‫۝‬
‫ح‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪10108‬جك سسأورڠ ݢورو ايت مليهت (ساله ساتو درڤد علامة اين)‬
‫مريد ايت سلالو مڠيكوت دان ݢمار كڤد شهوات سرتا مڠيكوت‬
‫هوا نفسو‬

‫‪10109‬مريد ايت جوݢ ساڠت طمع ترهادڤ هابوان دنيا تنڤا مڠيكوت‬
‫كڤد جالن يڠ دبنركن شرع حال كأداءن مريد ايت ساڠت لمه‬
‫ڤنداڠنڽ دان ترساله ددالم ڤركارا ترسبوت (ددالم مميليه جالن يڠ‬
‫سبنر كتيك منونتوت علمو)‬

‫‪11110‬أتاو دي لبيه مڽيبوقكن ديريڽ ممڤلاجري علمو فرض كفاية سبلوم‬


‫منومڤوكن علمو فرض عين سرتا مڠعم�لكنڽ ترلبيه دهولو‬

‫‪11111‬مك جلسله تندا‪ ٢‬اين أداله سبهاݢين درڤد تندا دان علامة بهوا نية‬
‫‪44‬‬

‫منونتوت علمو بوكن كران ال�� ل�ه تعالى ايت تله ماسوق كدالم هاتيڽ‬

‫‪(11112‬دأنتارا تندا‪ ٢‬يڠ لاين اياله)‪ :‬جك سوكا منيڠݢ�لكن صلاة جماعة‬
‫تنڤا أدا كعذران بهكن دي منيڠݢ�لكن صلاة سچارا برجماعة أداله‬
‫كران كمالاسن‬

‫‪11113‬بݢيتو جوݢ جك سر يڠ منيڠݢ�لكن صلاة رواتب دان سنة‪ ٢‬مؤكد‬


‫يڠ لاين‪ ،‬مك كتهو يله ڤركارا اين دان باڠونله درڤد كلالاين كامو‬
‫سرتا بتو�لكن نية كامو كتيك بلاجر كران ال�� ل�ه تعالى سمات‪٢‬‬

‫تندا‪ 2‬علماء أخيرة‬


‫� ا ��ل��دُّ ن��ْ�َا ���ع��ْل �َم��سَ �ا �ئ� َل�ا‬ ‫۝ �َ ا �ُ ْ �� �ُ ُ‬ ‫�‬ ‫َ � َ � �ْ �أُ خْ َ� َ َا َ ٌت �تُ َ‬
‫ي �بِ ِ ِ�م ِ‬ ‫�ل� ي��ط�ل ب‬ ‫�وِ�ل���عاِ�ل�ِام �ل� �رى ���ع�ل� �ما � رى‬
‫� �قَ��ْ ��لُ�هُ ��َ‬
‫ما �َ��فَ��عَ� َل�ا‬ ‫أَ نْ َ ُ َ ا � فَ‬ ‫� نُ َ�ث ْ َ ٌة‬ ‫َ � ذَ � كَ آَ ٌ �تَ ُ‬
‫ي‬ ‫��خ� ِ� �ل و‬ ‫۝ � �لاي�‬ ‫� � �ي�ا ت� ���كو� كِ ي�ر �‬ ‫�وِ�ل��� ا‬
‫تَ َ‬
‫۝ �َ �عَ�ن ا ��ّ� ذ � ��َنْ َ �جَنَّ بَ �أ �َّ �َ ا‬
‫َ‬ ‫�عَ‬ ‫َ َ ُ نَ ا ْ�َ ْ ُ أَ َّ �َ‬
‫ا‬
‫هى �� و �ل�‬ ‫��‬‫ل�ِ� ي� ي �‬ ‫وِ‬ ‫كو� �بِ� �ل�م�أ � �مو�ِر� �و�ل �� �ِ�م�ٍل‬ ‫� �وي� �‬
‫۝ �ف ��َا َ � �نَ َ� ن �� �ُّ نَْ ا �ْ‬ ‫َ‬
‫�جتَ�� َل�ا‬ ‫ك نَ� �ُم�ْ�ع�تَن���ً�ا ���ع��ْل� َ��ّ�غبَ��ا‬ ‫ََ ُ‬
‫�‬ ‫�ي� ���ط� �ع�ةٍ �ا هٍ عِ�ا ل�د ��ي�ا‬
‫ِ‬ ‫� �وي� �و � ِ ي �بِ ِ� ر‬
‫ِم‬
‫� َ ا ��َ �ُم سَ ّ �َ ا‬ ‫ق ْ ًا َ َ ً ْ‬ ‫� ّثً‬ ‫ُ تََ قّ ً ْ ً ا َ ُ ن ُ كَ‬
‫�ج�د ل �� �ِو �ل�‬ ‫�قا ��ل�ا �َ او �� ِل‬
‫�‬ ‫۝ ِ�ي��ل� �و�‬ ‫كو� �م��ِ��را‬ ‫�م ��وِ���يا ِ�ع��ل��م� �ي� �‬
‫ذَ َ تَ�جَُ‬
‫�م�ّ َل�ا‬ ‫ث‬ ‫َ �َ ْ �كَ أَثَ‬ ‫َ َ ُ نَ �ُم ْتَن ً �تَ َفُّ هَ َ ْ �� عَ‬
‫� �ا ك �‬ ‫�‬
‫نٍ� �َ�و ��ا ِ‬ ‫۝ �ِبو�م��س‬ ‫���ٍم‬ ‫����ب�ا ر�� ��م�ط‬ ‫� �و� � �‬
‫كو� ج ِ‬ ‫ي‬
‫َ ة �َّ ُ‬ ‫�َ ْ‬ ‫َتَنَ ُّ ا َ ُ‬
‫ل���ت��قَ��ّل� �َم�ا �ئ� َل�ا‬ ‫�ق نَ�ا �ع�� � اَ‬ ‫ىل ا �� �ل�َ‬‫۝� �‬ ‫��ب�ا ���س��ه‬ ‫َ�زَ��ّ ً‬
‫��ن�ا ���ل َ‬ ‫����ع ً‬
‫ِل ِ‬ ‫�‬ ‫ِو‬ ‫وَ�إِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫�و ��م� � �و���ت ي ِِ�ب‬
‫ك نَ َ�ع��لَ ْ��ه �َ��ْ �مً�ا دَ ا خ�� َل�ا‬ ‫أَ نْ �َ ا َ ُ‬ ‫� نَ ُ ْقَ ً عَ � ُّ ْطَ � ن ذَ‬ ‫َُ‬
‫���ك �من���� ض‬
‫۝ � � �ل� �ي� �و� ي ِ ي و ِ‬ ‫���ا �� ن� ا �ل��س��ل���ا ِ� � ا‬ ‫�‬ ‫�وَ�ي و بِ‬
‫�‬
‫ِ‬
‫‪45‬‬

‫أَ ْ � � �َّ‬
‫�ش�فَ�ا َ�ع��ة ��ف ا �لْ��مََا ض�� فَ��ا دْ ُخ�� َل�ا‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ظَ‬ ‫َ‬ ‫ّ‬ ‫�‬ ‫ْ‬
‫�َّ � ُ ْ أَ‬
‫ا‬
‫َد ��م ���اِ�ل�م ۝ � �و ِ�ل�ل��� � ِ ِي� ر ِ �ي�‬ ‫� � �و ِ�لر ِ‬ ‫�إِ �ل� �ِل��ن��ص‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٍح‬
‫َ‬
‫َ‬ ‫أ‬ ‫ُ‬
‫��ك نُ �تَ�� �ّه� َل�ا‬
‫�‬
‫�‬
‫أ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫��ك نَ �ُم��سَ �ا �ًعا ۝ �َ �َ��ق �� �ل ا � ْ�س�� �� �َم نْ �َ‬ ‫ُ‬
‫�‬
‫�‬ ‫� ���لَ ا ��ْ�لفَ�تَ��ا � � ��ل�ا �َ‬
‫ِ ل � ي و�‬ ‫وي و‬ ‫ِر‬ ‫َ�إو ى ِو ي� ي و�‬
‫ِ‬
‫َ‬ ‫أ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫نَ‬‫َ‬ ‫َ‬
‫� ْ َ ً � اَُ‬ ‫�بَ‬ ‫َ‬
‫أ‬
‫� ا ْ � ذ ��لَ ْ َ ْ‬
‫��سُه� َل�ا‬ ‫��ك نُ� ��تَ�َ�ع ّ��ا ۝ �َ �َ��قُ�� �‬
‫�‬ ‫�َ� ى ا ج� ت‬
‫�‬ ‫�‬
‫ِر ي �إِ م ي �‬‫ا‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫َد‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬
‫ل‬ ‫ل‬ ‫وي و‬ ‫�ها د ا �ل� �ي و ي‬
‫�‬ ‫�ِ �‬ ‫و‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪11114‬باݢي علماء أخيرة ايت ادا ببراڤ تندا انتوق كامو مڠناليڽ‪( ،‬ڤرتام)‬
‫اياله مريك ايت تيدق ممينتا هابوان دنيا دڠن علمو مريك‬

‫‪11115‬باݢي مڠتهوي بهوا عالم ايت تيدق منونتوت هابوان دنيا دڠن علموڽ‬
‫ايت ادا تندا يڠ ساڠت باڽق‪ ،‬انتاراڽ اياله ‪ :‬تيدق أكن برچڠݢه‬
‫أوچڤنڽ دڠن عمالنڽ‬

‫‪(11116‬كدوا) دان دي ترلبيه دهولو ملاكوكن أڤ يڠ دسارنكن سرتا‬


‫ترلبيه دهولو منيڠݢ�لكن أڤ يڠ دلارڠ‬

‫‪(11117‬كتيݢ)دان دي جوݢ ساڠت مڠمبيل برت ترهادڤ علمو يڠ‬


‫أكن مندوروڠ ملاكوكن طاعة كڤد ال�� ل�ه تعالى سرتا منجاوهكن‬
‫درڤد علمو يڠ أكن مڽببكن ديريڽ ماكين همڤير دڠن دنيا‬

‫‪11118‬سرتا منجاݢ ديريڽ درڤد ممباڽقكن علمو قيل و قال (يأيت علمو خلاف)‬
‫يڠ مان علمو ايت اكن منجادي ڤڠهياس كڤد جدال أتاو ڤردباتن‬

‫‪(11119‬كأمڤت) دأنتارا تندا‪ ٢‬عالم أخيرة ايت اياله منيڠݢ�لكن برميواه‪٢‬‬


‫ڤد ماكنن سرتا برميواه‪ ٢‬ڤد تمڤت تيڠݢل سرتا ڤرهياسن رومهڽ‬
‫‪46‬‬

‫‪12120‬سرتا منيڠݢ�لكن برسداڤ‪ ٢‬دان برچنتيق‪ ٢‬ڤد ڤاكاين دان لبيه‬


‫چندروڠ كڤدقناعة دان برسدرهان‬

‫‪(12121‬كليما) دأنتارا تندا‪ ٢‬عالم أخيرة ايت اياله منجاوهكن ديري درڤد‬
‫برچمڤور ‪-‬ݢاول دڠن ڤمرينته سرتا مريك تيدق اكن سكالي‪٢‬‬
‫ماسوق انتوق برتمو دڠن ڤمرينته‬

‫‪12122‬ملاينكن أنتوق ممبري نصيحة أتاو مڠمباليكن حق أورڠ‪ ٢‬يڠ دظالمي‬


‫أتاوممبر يكن ڤرتولوڠن ترهادڤ اڤ‪ ٢‬يڠ در يضاءي أوليه ال�� ل�ه تعالى‬
‫مك كالاو دسببكن ڤركارا اين مريك اكن ماسوق برتمو ڤمرينته‬

‫‪12123‬مريك جوݢ تيدق ترلالو چڤت كتيك مڠلواركن فتوى بهكن‬


‫اكن مڠاتاكن (ڤرݢيله برتاڽ كڤد أورڠ يڠ بركأهليان ددالم ڤركارا‬
‫اين)‬

‫‪12124‬مريك جوݢ أكن مڠيلقكن درڤد براجتهاد جك أدا أورڠ لاين‬


‫يڠ سوده براجتهاد ددالم ڤركارا ترسبوت‪ ،‬سرتا مريك اين سر يڠ‬
‫مڠاتاكن (لا أدري) جك مريك تيدق ممڤو براجتهاد ددالم مسأله‬
‫ترسبوت‬

‫� َ عَ دَ ة �ْ ُ قْبَ ا ��ْل��َ ظ‬
‫ع ����َم��ة �نَ�ا �ئ� َل�ا‬ ‫َ َ ُ نَ َ�قْ ُ ا �ْ ُ ُ ُ ُ ْ‬
‫ى� � ِي ِ ِ‬ ‫۝ �ِل�����س�ا ِ� ا �ل� �‬
‫ع��‬ ‫�ودَه‬‫�ص�د �بِ� �ل�ع�� �لو�ِم �و ج��‬‫كو� �ي�� ِ�‬ ‫� �وي� �‬
‫َ َ ُ نَ ُ ْ تًَّ ْ ْ‬
‫�ق��لْ� ��ل��ل�ّ�سَ�ا ��سَ ��ة فَ�ا �ع� َل�ا‬ ‫َ قَ ا ُ َ‬ ‫ك ���م�ه�م�ا ���ع��ل� ا ��لبَ�ا ���� ن‬
‫۝ �و ِر�� ب� � بٍ ِ ِ ي ِ ِ‬ ‫�بِ ِ� ِم طِ ِ�‬ ‫��في� �و‬
‫مَا َ َ ة نْ�جَ‬ ‫َّ َ ُ ُ ْ�ُ‬ ‫�ْ �ْ �آ خ َ ةْ‬
‫�� َل�ا‬ ‫�ج� �ه�د ِ� ا‬ ‫�‬ ‫كو ن� �ِم نَ� ال�‬ ‫۝ ِ�م�م�ا �ي� �‬ ‫ِ�ع�ل� ا �ل� ِ�ر�‬ ‫�ُ�متَ��َ �ّق��ًعا �� طَل��� � ْ�ق‬
‫ِ �‬
‫وِ ِريِ� ِم‬
‫‪47‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪12125‬دأنتارا تندا‪ ٢‬علماء أخيرة جوݢ اداله ‪ :‬نيتڽ كتيك منونتوت علمو‬
‫دان مڽيبوقكن ديري دڠنڽ ايت اداله أنتوق منداڤتكن كبهاݢياءن يڠ‬
‫أݢوڠ دأخيرة كلاك‬

‫‪12126‬دان ڤركارا اين (كبهاݢياءن دأخيرة) أكن دڤرأوليهي دڠن‬


‫مڠمبيلبرت تنتڠ علمو ڤنجاݢاءن باطن أتاو دالمن سرتا منجاݢ هاتي‬
‫دڠن منديديقڽ اݢر سنتياس برأخلاق دڠن أخلاق يڠ ترڤوجي‬

‫‪(12127‬دان علماء أخيرة جوݢ) أكن سنتياس براد دجالن علمو أخيرة‬
‫دڠن چارا برمجاهدة دان برمراقبة كران دڠن جالن اينله أكن‬
‫مڽمڤايكن كڤد مشاهدة ال�� ل�ه تعالى‬
‫ْعَ َ َ َ بَ َْ ْ�جَ‬ ‫َ َ ُ نَ �ُم�ْ� تَ ً َ �َ تَ ْ‬
‫�� َل�ا‬
‫��ص�ي�ر�ت�ِه ا �ل‬ ‫۝ �ِ�ل ����َ‬
‫�شر�����ةٍ �و �ع��‬ ‫ى � ���قِ��لي� ِ�د ِه‬
‫ِ� ِ‬ ‫�‬‫�‬‫ى�‬
‫ل‬ ‫ي‬ ‫ِ‬ ‫كو� �ع�ِم�د ا �ع�ل‬
‫� �وي� �‬

‫مقصدڽ ‪:‬‬

‫‪( 12128‬دأنتارا تندا‪ ٢‬عالم أخيرة ايت جوݢ) أداله دي اكن برڤݢڠ كڤد‬
‫سݢلاڤركتأن‪ ،‬ڤربواتن دان تقرير صاحب الشر يعة يأيت رسول ال�� ل�ه‬
‫صلى ال�� ل�ه عليه وسلم سرتا دي جوݢ أكن منچاري رهسيا عمالن دان‬
‫ڤركتأن رسول ال�� ل�ه صلى ال�� ل�ه عليه وسلم (أنتوق برعمل دڠنڽ)‬
‫� ُ َّ‬
‫�ك�َل�ا‬ ‫ا‬ ‫َ ا �نُ ْ َ �َ تّ �خ� صَ‬ ‫أَئ َّ ةٌ َ ا � �َّ ّ َ نَ ْ‬
‫�‬
‫� ِ � � ٍل �م�‬ ‫ك� �� او �ع�ل‬
‫ى �ِ�س ٍ‬
‫۝‬ ‫�َ�وِ���م�� ك� �ل���شا �ِ��ف���� �و ح��‬
‫�ِوهِ‬ ‫ِع ي ِ‬
‫�عقْ��بَ ��نَا �ف��عَا �� ��ل��ْلَ�م� َل�ا‬
‫�‬ ‫۝ ��ُ �ُ �ُ‬ ‫�زُ �ْهٌ�د َ � َ�ا ٌ� �َ ا ��ْل�عبَ�ا دَ �ةُ �ع��ْل�ُ ُ ْ‬
‫�بِ ��ع� �لو�ِم ��ى ِ تٍ ِ‬
‫�‬ ‫��صلح و ِ � ِ م�ه�م‬ ‫�‬
‫�‬
‫‪48‬‬

‫�َذ �ْ فَ �قَ َ ةُ ��ف َ َ ��ل ْ ن نَ ۝ َ دَ ةٌ َ فَ �قُّ َ َّ‬ ‫كَ‬


‫� ا ��ْل�ُ�ع� َل�ا‬ ‫�‬ ‫�‬
‫�‬ ‫�‬
‫���ت‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬ ‫ا‬‫�‬ ‫��‬
‫�‬‫�‬ ‫د‬ ‫ا‬
‫��ص‬ ‫�‬ ‫م‬ ‫�‬ ‫�‬‫�‬‫ه‬‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫�‬ ‫�‬
‫ل‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫�‬‫�َ ��‬
‫�‬ ‫هٍ ر ب‬ ‫َِ�إو �ر بِ‬ ‫ِِح ِيِ‬ ‫�‬ ‫ِي‬ ‫و‬
‫�جَ ��تَ�ف�ْ ضُ‬
‫��� َل�ا‬ ‫ل‬ ‫�َ ا غَ ْ َ فَ تَْ ْ ف ْ��‬ ‫ْ‬ ‫ف�ُ��قَ َ �ؤُ نَ َ ْ تَا �بَ ُ ْ ف ف �قْ‬
‫ا‬
‫���ها � ��ا ��ق�د �� �� �ع او ِ��ي� ِ��� ِ�ه�ِه�م ۝ �ل� �����ير �ا �����ب� ِ��ي� ِ�ميِ�� ِل� �‬
‫ع ع‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪12129‬دان ڤارا إمام سڤرتي الإمام الشافعي دان لاين‪ ،٢‬سسوڠݢوهڽ‬


‫مريك ايت تله سمڤرنا ڤد أنم ڤركارا‬

‫‪(13130‬يأيت) زهد‪ ،‬صلاح (كبايقكن)‪ ،‬عبادة سرتا مڠتهوي علمو يڠ‬


‫ممبري منفعة ڤد هاري أخيرة ڤد أمة‬

‫‪13131‬بݢيتو جوݢ مريك مڠاجركن كڤد كيت ڤركارا يڠ ممبري كبايقكن‬


‫كڤد أݢام(دان دنيا كيت جوݢ) سرتا مريك هاڽ مڠهارڤكن ال�� ل�ه‬
‫تعالى ددالم توݢس مريك منديديق أمة اين‬

‫‪13132‬ڤارا علماء كيت ڤولا هاڽ مڠيكوت كڤد فقه ڤارا إمام ايت تنڤا‬
‫مڠيكوتي أخلاق مريك (يڠ تله دسبوتكن)‪ ،‬ايكوتيله كسمواڽ‬
‫(بوكن هاڽ فقهڽ)باݢي كامو منداڤتكن كلبيهن سڤرتي مريك‬

‫��نْ تَ �تَ ْ �� �ُ ُ �ُ �ْ � َ دَ ْ‬‫نْ ُ‬ ‫�ْلًا نَ‬ ‫فَتَعَ َّ‬


‫َ� ن ا ْ�عت�� َل�ا‬ ‫ا‬ ‫�‬‫م‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫ً‬ ‫�‬ ‫ف‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫لِلَِه ���ع� �م� � ِ� ��ع�‬
‫ّ‬ ‫ْ‬
‫������م‬
‫َ�ن‬ ‫ل‬
‫�إِ � ك�� ��ط�ل ب� لك ري ِ� ِ‬ ‫۝‬
‫ِ‬
‫�فتَ��َ � َّ�س� َل�ا‬
‫�َ ْ ُ � بَ دَ ۝ َ � َ�ا �فَ � َ َ ا ��َ � �َ‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ا‬
‫�‬ ‫�ع‬ ‫�‬
‫�خ‬ ‫��تَ�ْ�ع��ل�ْ��يُ�م��ُه ل َّل�ه‬
‫ث‬
‫ةٍ و ِو ر ةٍ و‬ ‫ل‬ ‫�خ‬ ‫و ِ‬ ‫ةٍ‬ ‫�‬
‫ِ ِ ير ِ‬ ‫ِ‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪13133‬جك كامو ايڠين منداڤتكن كتيڠݢيان درڤد ڤميليق دنيا دان أخيرة‬
‫مك تونتوتله علمو يڠ برمنفعة ايت كرانڽ‬
‫‪49‬‬

‫‪13134‬منونتوت علمو كران ال�� ل�ه ايت اداله سبايق‪ ٢‬عبادة‪ ،‬سبايق خليفة‬
‫باݢي ال�� ل�ه تعالى دان سبايق‪ ٢‬واريسن درڤد نبي صلى ال�� ل�ه عليه وسلم‬
‫مك برتوسل له كاموكڤد ال�� ل�ه تعالى دڠن بلاجر علمو كران ال�� ل�ه تعالى‬
‫(سهيڠݢ كامو ننتي أكن دتيڠݢيكن درجة أوليه ال�� ل�ه تعالى)‬

‫آداب‪ 2‬ڤنونتوت علمو‬


‫َ �ُ��م�عَ��ّلً َ �ّق ْ َ ��لَ ْ تَ �ُ�مجَ ا �َ ا‬ ‫َ ّ هْ َ َ�ا َ ا ��ْ�قَ ْ �غَ ْ�َ �ُ�م َ ّ‬
‫�خ ���ط� ئٍ‬
‫�و ِ �ما �وِ ر�و ��س� � ِد �ل�‬ ‫�و جِ�� ك�ل �م ل ��و�ِم��ي ر� ِ �‬
‫۝‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪13135‬بيلامان كامو مليهت أتاو مندڠر كلام ڤارا علماء دان ݢورو (يڠ‬
‫سأوله‪ ٢‬برچڠݢه دڠن علمومو) مك تڠݢوڠكن معنى كلام ايت ڤد‬
‫معنى يڠ تربايق دان جاڠن مڽلاهكن مريك دان أݢوڠكنله مريك‬
‫سرتا جاڠنله أڠكاو برتلاݢه دڠن مريك‬
‫ََ‬
‫�اَ� َ ا � ْ �أ � ا‬
‫� �فَ ْ َ ْ ت‬ ‫َ ْ تَ فْ �ْ �أُ ْ تَ ذَ تَتُْ ْ َ بَ دَ‬
‫۝ ِ�لبَ� ِ�د �ي�ِه � �هِ�م��ك �ِم�ن ِك����� بٍ �و �س� �ل�‬ ‫� او ����س ���ِ��س ار �ل� ��س�ا � ���رك �ما ��� ا‬
‫ِ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪13136‬دان موهونله ڤنجلاسن درڤد الأستاذ (درڤد ݢورو) سرتا تيڠݢلكنله‬


‫أڤ يڠ أڠكاو باچ درڤد كتاب دڠن كفهمنمو دان تاڽله (تنتڠ معناڽ‬
‫يڠ سبنر كڤد ݢورومو)‬
‫‪50‬‬

‫� �قَ ْ ُ� ّ �َ ا‬ ‫��ص ْ ُ تْ َ ض‬ ‫َ‬


‫�‬ ‫قَ ا ْ �� َ ا بَ َ قَ ْ َ َ قْ ت ْ� ُطَ � ا �َعَ ةْ‬
‫عِو �ل�‬ ‫� و ِ ٍ �د �‬ ‫�‬‫�‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬ ‫بٍ‬ ‫� ك�‬ ‫۝ بِ� ِي �‬
‫ح‬
‫�‬ ‫� ا �لم��� �ل���‬ ‫�‬ ‫� � � �‬
‫�بِ���ل ِك��ت� ��ك ���ب�ل �و ِ‬
‫ح‬ ‫ِح‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ح��سَ نَ �مَ�ْ �ئ� َل�ا‬ ‫۝ � �َ نَّهُ أ ْ �� أ ْ‬ ‫�َ � ْ َ ً ْ ُ قَ ْ َ � ُّ ُ‬
‫�‬ ‫� �� � � ىل �َ�‬ ‫����ط�اِ�ل� �ِم ار را �َم��ت نَ��ه �ب���لا �ل �����شر و�‬
‫ِح �ف�إِ و و � وِ‬ ‫ع‬
‫َ‬ ‫ُ أَ‬
‫����ش �أ �ْ�سُ ���ط �م نْ�شُ��ُ� � فَ��ا �قْبَ�� َل�ا‬
‫۝ � نْ َ �ْ‬
‫ِم� �ع‬ ‫�َ ��لَ��فَ ْ�هُ�َ�سْ���� ط �م نْ �ُمت � ْ� سَ نُ‬
‫ح‬‫ِر رِ � روٍ‬ ‫و �� �م ��ٍر ِ � ��و�نٍ ح�� �‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪13137‬بنديڠكن كتاب‪٢‬مو دڠن كتاب يڠ صحيح سرتا جلس دان معتمد‬


‫سبلوم وقت مطالعة‬

‫‪13138‬مطالعهله بركالي‪ ٢‬اكن متنڽ سبلوم أڠكاو مليهت شرحن كتاب ترسبوت‪،‬‬
‫اين كران مطالعة متن ايت لبيه أوتام دان سبايق‪ ٢‬رجوعكن‬

‫‪13139‬دان سسوڠݢوهڽ مماهمي ساتو متن ايت اداله لبيه بايق درڤد ممباچ‬
‫سڤولوه باريس درڤد شرحڽ‪ ،‬مك تريماله نصيحة كامي اين‬

‫�ت َ�تّ� َل�ا‬


‫ُ‬ ‫ْ‬
‫۝ ��ثُ َّ ا ��لكتَ��ا � �ف���َ‬
‫�س نّ�َ�� �ُم��َ‬ ‫�ْعَ ْ ن ثُ َّ ْ�ع�مَ ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ ْ أْ فَ‬
‫�‬
‫ا �ل��ي�� �م ا � �ل �ب�ِه‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫��‬
‫ةٍ رِ‬ ‫م ِ بِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫� او �ب��دَ� بِ��ر �ضِ‬
‫۝ ثُ َّ �ْبََ �ق‬ ‫ُ‬
‫َ ا ��تَْ�د �� جَ�نْ��� َل�ا‬ ‫َ تْ ْ �� �ْ ا ��ْ� �قْ ه ثُ َّ أ ُ ه�‬
‫� ا �ل ا‬ ‫�‬
‫ع �بِ ِ��ع�ِل�م لِ���ف �ِ �م � ص‬
‫� ��وِ�ل�ِ‬ ‫� او �����ب�‬
‫م ��و ِ�ي� ر ٍع ِر ي بِ‬ ‫ِ‬
‫��� َل�ا‬ ‫َ نَ�ٌْ َ ْ�َعَ ا �ن ا ْ� �فُ�ْ ضَ‬ ‫صَ ْ فٌ‬ ‫ثَ َ ا ن ةٌ �ُ�غَ ةْ‬ ‫آ‬
‫�َو�ُ�ع��ُ�ل �ُم� دَ ا � ��م� ���َ‬
‫حو� او �لم�� ِي� �لم �‬ ‫۝ � ر�� �و �‬ ‫�ي�� �ل���‬
‫ِ‬ ‫بٍ‬ ‫و‬
‫َ َ ذَ َ ضٌ فَ طَ � ُ ْ َ �ُْمَ‬ ‫ُ َ قَ ا ف َ ةْ‬ ‫َ َ َ ٌ ْ‬
‫�م� َل�ا‬
‫�ه�ا �ج �‬ ‫�َن‬ ‫ك ذ�� ا ��بََ��ا ن� �َ او ��ل َ‬
‫۝ �وك�� ا �عر�و��� �ا ���ل��ب �‬ ‫��ب ِ�دي��� �و�� ِ�ي���‬
‫ع‬ ‫ي‬ ‫�و‬
‫��م� َل�ا‬ ‫َ �ُحَ ا َ َ َ ْ���خُُ � ُ � فَ�أَ ْ‬ ‫َ �ُ���ف ُ ُ� َ ا �نْ � َ ُ نَثْ َ � ّ ظَ � ْ‬
‫طو ��ط �� ج ِ‬ ‫� �� �‬ ‫��ضرا � � او ل‬
‫�� تٍ‬ ‫۝ �و�م� �‬ ‫ش�ا ء ���ٍر � او �لِن� ����ا �م‬ ‫�و ر�وع�ه��إِ ���‬
‫‪51‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪14140‬دان مولاكنله ددالم ڤمبلاجرانمو ايت دڠن علمو فرض عين كمودين‬
‫برعملله دڠن علمو ترسبوت‪ ،‬ستله أڠكاو سلساي ممڤلاجري علمو‬
‫فرض عين مك بلاجرله ڤولا علمو القرءان دان سنة‪ ٢‬رسول ال�� ل�ه‬
‫صلى ال�� ل�ه عليه وسلم ‪ .‬ڤلاجر يله ڤركارا اين سموا مڠيكوت توروتن‬
‫دان أتورانڽ‪.‬‬

‫‪14141‬دان ايكوتيله سلڤس ممڤلاجري علمو ايت دڠن ممڤلاجري علمو الفقه‬
‫دان علمو أصول الفقه كمدين ڤلاجر يله علمو‪ ٢‬لاين مڠيكوت كڤد‬
‫كڤرلوان (دان دهولوكن يڠ ڤاليڠ ڤنتيڠ) سقدر كممڤوان ماسامو‬

‫‪14142‬دان علمو أداب بهاس عرب ايت ادا لاڤن بهاݢين يأيت علمو لغة‪،‬‬
‫علمو صرف علمو نحو دان علمو المعاني يڠ كسمواڽ ساڠت ترڤوجي‬
‫سرتا ڤوڽ كلبيهن‬

‫‪14143‬بݢيتو جوݢ علمو البيان‪ ،‬علمو البديع‪ ،‬علمو قافية دان علمو عروض‪،‬‬
‫مك تونتوتله علمو اين دڠن برسوڠݢوه‪٢‬‬

‫‪14144‬دان چابڠ علمو أداب ايت أداله علمو انشاء نثر دان شعر‪ ،‬علمو‬
‫المحاضرة دان چرامه سرتا علمو الخط مك تونتوتله علمو اين كسلوروهنڽ‬
‫سهيڠݢ مڠواساءيڽ‪.‬‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫�ف َ نْ � ثُ َّ �ْ َ‬
‫ك� َل�ا �ُ �تَ��َ�غ�ّ� َل�ا‬ ‫� �م� ��‬ ‫�َ�ا ��تَ� ْ ��تَ ْ � ُ �قُ� �أ�ْ�ه �زَ � َ�ا ن���انَ‬
‫مو‬ ‫ط� �م ا �ل‬ ‫�ل ��غ ِر ر بِ ��و �وِع �ِل �م ِ‬
‫ِي� ِ �قٍ‬
‫۝‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪14145‬جاڠنلهكامو ترتيڤو دڠن كترليباتن أهل علمو ڤد زمان اين ددالم علمو‬
‫‪52‬‬

‫منطق(يڠ برچمڤور دڠن فلسفة سست) سرتا علمو الكلام (يڠ جوݢ‬
‫برچمڤور دڠن فلسفة سست) سدڠ كدوا‪ ٢‬جنس علمو اين دلارڠ‬
‫َ‬ ‫ْ أَ‬
‫� َ َ �غَ�زَّ �� �تََ ْ ۝ ف ه � �شّ �فَ � نْ ُ ّ دَ أ �ْ ضَ‬
‫��� َل�ا‬ ‫ْ‬ ‫خ‬ ‫طَ � �‬
‫���اِ�ل� � ِ��ي� ِ�إ حي�ا ء � ا ِل ����ن�ل ِ�ي��ِ ا �لِ�� � ا ِم��ك�ِل اٍء � ع�‬
‫ع‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪14146‬مطالعهله واهاي ساوداراكو اكن كتاب إحياء علوم الدين كاراڠن‬


‫الإمام الغز َ ّالي رحمه ال�� ل�ه مك كامو اكن منداڤتكن كسمبوهن درڤد‬
‫سݢلا ڤڽاكيت يڠ بهيا‬
‫�لَ َ ذُ َّ � َّ َ‬ ‫��ْ ��بَ ْ َ ذَ � � َ نْ َ َا � �َ ا �شُ بَ ْ‬ ‫ُ‬
‫�ش ْ ُ ذ� ��ل�� َك حَ���ّل� َل�ا‬ ‫�‬ ‫َا ْ‬ ‫��ح�ل� �ل �ل� �� ��ه‬ ‫ك��ل �ع�د �ِ�ل�ك �ِم��‬
‫۝ ��م� ��م �ي��� �ما �ل��� رع ِ ِ‬ ‫ٍ‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫َ أَنْ فَ ُ ْ تَ َ ُّ أ ْ‬ ‫�َ ا شَ‬
‫�ش َا ��ه ��ل���ل ْ����س� �َ ا ��ل��دّ ْ� ن ا ْ�ع��ت� َل�ا‬ ‫۝ َ �َ‬ ‫����ل��ه‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ن‬ ‫�‬ ‫ْ‬
‫�ل� ����� ء � � ����‬
‫�و��� ربِ ِ ِِج ِمو ِي ِ� ِ‬ ‫ع ِم� ���ق�ل�ِل � كِ ِ‬ ‫ي‬
‫َْ‬ ‫ْ‬
‫۝ قَ���لْ� ا ��ل�� �زَ ا ��لَ��ةُ �ف ْ��ت نَ���ةً �ُم�تَم��ل�م� َل�ا‬ ‫ْ ثُ قْ ُ ْ قَ ْ ةُ �ْ‬
‫�سَو� ا �لـ‬
‫آ‬
‫� فَ��ا ُت� ����َ‬
‫ش�ب� � � �����ل جِ����س�ٍم�� �‬
‫ِ‬ ‫ِإ ِ‬ ‫بِ‬ ‫ٍع‬
‫جَ ْ ٌ � نَ ْ فَ ْ َ‬ ‫�تَ ضْ � ف ُ ْ َ� نْ بَ ا دَ ة َ ّ ْ‬
‫ح��ذ� َ �نْ�هُ �َ َ�عْ�ه� َل�ا‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫� ِ�ل ��و�ٍم�� � ر و ب ِ�‬ ‫۝ ��ل ب‬ ‫��ِعي ��� جِ������س�مع� ِ�ع�� ِ� ر��ه‬
‫ِب‬ ‫ٍ‬ ‫��‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪14147‬ماكنله واهاي سالك (سلڤس كامو منونايكن صلاة ضحى) درڤد‬


‫ماكنن يڠ حلال يڠ تياد شبهة ڤداڽ‪ ،‬سسواتو يڠ تيدق دچلا أوليه‬
‫شرع ايتوله ڤركارا يڠ حلال‬

‫‪14148‬تيدق ادا سسواتو يڠ لبيه برمنفعة أنتوق توبوه دان اݢام يڠ تيڠݢي‬
‫درڤد مڠورڠكن ماكن دان مينوم‬
‫‪53‬‬

‫‪14149‬كبوروقكن كڽاڠ اياله اكن ممبرتكن توبوه‪ ،‬مڠراسكن هاتي‬


‫مڠهيلڠكن كبيجقساناءن دان منجاديكن اورڠ ترسبوت تيدق اكن‬
‫تتڤ ڤندير يان‬

‫‪15150‬اياڽ جوݢ اكن مڽببكن بدن منجادي لمه درڤد ملاكوكن‬


‫عبادة كڤد ال�� ل�ه‪ ،‬جوݢ اكن ممودهكن سسأورڠ ايت تيدور مك‬
‫برجاݢ‪٢‬له درڤد كڽڠ دان أبايكنله دي‬
‫ثُ َ ْتَ ْ قَ َ � َّ � تَ ُ‬
‫�س��ّل� َل�ا‬ ‫�ق ْ �بَ ْ َ ذَ � � َ � � ُّ � َ‬
‫۝ �� ّ ا �ن�����ب�ه � ْ���ب� ا �ل�ز �َ ا �ل ����َ‬
‫ل وِ‬ ‫��س�َه�ا ِدِ� طَل����ا �ع�ةٍ�‬ ‫ِ��ل ��ع�د �ِ�ل�ك ِ�ل�ل‬
‫م ِ‬
‫�خ�ْ� ��م ّم�َا �قَ ْ�د خَ�� َل�ا‬ ‫�تَ ْ ْ‬ ‫ُ‬
‫۝ ��ث ّمَ ا ��ْ��ش� ِغ����ل �ب�ا ��ل‬
‫ل �� ْ َ ّ جَ َ َ ةً َ ْ ُ نَّ‬ ‫َ ا �� ُّ�ظ‬
‫�َيِر ِ‬‫�‬
‫ِ‬ ‫ع ����س���ةٍ‬ ‫���ل ��ما �ع�� �م�‬ ‫�‬ ‫� ه � صَ‬
‫و �ر ِ‬
‫�‬
‫َ‬ ‫َ‬‫أ‬ ‫َ‬
‫َّ‬ ‫���ًْا �ْ َ �ْ �تَغ ْ‬
‫ه��ّل� َل�ا‬
‫�تَ� َل�ا � �ْ ��َ‬ ‫َ �عَ‬
‫۝ �وِ�ل�ا �بِ��دٍ �‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ع‬ ‫فَ � طَ � ا �‬
‫��ص��ل�ى و‬ ‫�‬‫�‬ ‫�‬ ‫�‬
‫ش‬ ‫���‬
‫� ِ �بِ ِ ٍ�م ي ِ �ل‬ ‫�‬ ‫ل‬ ‫�‬ ‫ع‬ ‫�‬ ‫�‬
‫�م‬‫ل‬ ‫��ِل��� �ِ بٍ‬
‫ل‬
‫َ‬ ‫َ َ‬ ‫َ كَ َ لَ‬
‫۝ ���ّدًا َ�ع��لَ �َه ذ�� ا �َ ��ل�ا �تَ�� ُك ذ� ا �ه� َل�ا‬ ‫� ا ��ل ُّ �قَ�ا د �فَ��َا ظ ������بَ ن‬ ‫��ذ� ا ��� �َ �قْ ت‬
‫ِ‬ ‫جِ �ى و‬ ‫ر ِ وِ �‬ ‫�و� ِ�إ ى و ِ‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪15151‬سلڤس ماكن مك تيدورله قيلولة باݢي ممبنتو أنتوق أڠكاو باڠون‬


‫برعبادة ڤد وقتو سحور‪ ،‬كمودين باڠونله درڤد تيدور ايت دڠن‬
‫كأداءن يڠ بنر‪ ٢‬باڠون سبلوم ماسوقڽ وقتو ظهر‬

‫‪15152‬دان تونايكنــله صلاة ظهر سچارا برجماعة سرتا صلاة سنة (قبلية دان‬
‫بعدية)كمدين سيبوقكنله ديريمو دڠن كبايقكن يڠ تله كامي سبوتكن‬
‫سبلوم اين‬
‫‪54‬‬

‫‪15153‬باݢي ڤنونتوت علمو مك سيبوقكنله ديريڽ دڠن علمو مناكالا باݢي عابد‬
‫مك سيبوقكنله ديريڽ دڠن صلاة‪ ،‬تلاوة دان برتهليل‬

‫‪15154‬لاكوكنله ڤركارا اين سهيڠݢاله وقتو تيدور برتروسنله ملاكوكن‬


‫سبݢيني برسوڠݢوه‪ ٢‬دان جاڠنله أڠكاو لالاي درڤداڽ‬

‫جَ�� َل�ا‬ ‫ْ �مَ ْ َ ف تَ نَ ْ خَ ًْ‬ ‫طَ � ا � عَ نْ‬ ‫��ا � نََّ � ْ‬ ‫�ا ُ أَ ذْ َ‬


‫تَ‬
‫�َ او �ع� �ل ِب��م�ا ِ�ي��ِه �����ل ��ي�را‬ ‫۝‬
‫��� ِ�ل���‬
‫�‬ ‫َ‬
‫�ِوك����� ب� � � ك� ِر ا �ل ��و�ِو ي�‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪15155‬رجوعلهكتاب الأذكار كاراڠن الإمام النووي رحمه ال�� ل�ه دان برعملله دڠن‬
‫ايسي كندوڠنڽ مك كامو اكن منداڤتكن كبايقكن يڠ ساڠت بسر‬

‫َّ َ لَ ذ ْ َ ُ � ْ َ‬
‫���ا �م� َل�ا‬
‫�‬ ‫�‬ ‫ً‬ ‫�‬‫�َ ا تَ�ْ ��بَ�نْ �نَْ ً َ �َ ا تَ� ُ نَا ئ‬
‫طهٍرك ِ‬ ‫��و�ما �و �ل� ��ك ��ِ��ما �إِلا ���ع���ى ِ� كٍرو� �‬
‫�‬ ‫�‬ ‫۝‬ ‫�ل� ج ِ�ل�‬

‫�ص ْ ۝ ��ف غَ���ْ��ف��لَ�� �َ �تَ� َل�ا �ُم�� �ُم ْ����س��تَ ْ��س� َل�ا‬‫�َ ابَ�أْ سَ نْ ضَ ا جَ ْ تَ �زَ ْ جَ � َ �لَ ْتَ‬
‫��ع� �و��ك��م��ِ� ر ِي�‬ ‫��� �‬ ‫�ل��� �� �إِ �‬
‫رِ‬ ‫ةٍ و سٍ‬ ‫�‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪15156‬جاڠنله كامو سڠاج ايڠين تيدور‪ ،‬دان جاڠنله اڠكاو تيدور ملاينكن‬
‫دالم كأداءن برذكر دان برسوچي يڠ سمڤرنا‬

‫‪15157‬تيدق مڠاڤ جك أڠكاو ايڠين تيدور دڠن استريمو (والاوڤون أڠكاو‬


‫تله بروضوء سبلومڽ) سلاݢيمان أڠكاو تيدق براد ددالم كأداءن‬
‫لالاي دان براس سنڠ هاتي دان ݢمبيرا (جك هاتيمو تيدق مڠيڠتي‬
‫ال�� ل�ه تعالى)‬
‫‪55‬‬
‫َ‬
‫� َ نْ ����ْلُ�ؤْ � ن � نَ َ�أ ْ� �َ ا‬ ‫ف‬ ‫َ ْ �تَغْ‬ ‫َ ذَ نْتَبَ ْ تَ َ ْ لَ فَتََ ََّ‬
‫عِو �ل�‬ ‫�م ِ�مِ��ي� �و �‬ ‫���د ا ۝ � او ����س� �ِ��ر� ِل �‬
‫�ه� �ب���ل��ي����ةٍ��� جه‬
‫ِ‬ ‫��ف�إ�ِ � ا ا ���� �‬
‫َ‬ ‫�فَ �َ ْ عَ تَ ا ن نَ � َّ َا ة �َ ْ �لَ ۝ َ ن�ْ�زٌ دَ ْ��‬
‫�ُ�خ��ْل��د �أَدْ �َ �َ �أن��ْ�بَ� َل�ا‬
‫ل‬
‫�‬ ‫��ص�ل� ِ� �ب��لي����ةٍ ك� �ب�� ا ِرا‬ ‫� � ا�‬
‫ِ وم‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫�لرَ�ك �� ِ� ِم� ل�‬
‫�‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪15158‬جك كامو ترجاݢ درڤد تيدورمو ڤد وقتو مالم مك صلاتله تهجد‬


‫دان موهونله أمڤونن ال�� ل�ه كڤد سلوروه أورڠ‪ ٢‬يڠ برإيمان دان‬
‫مناڠيسله دأتس دوسا‪ ٢‬يڠ أڠكاو لاكوكن‬

‫‪15159‬سسوڠݢوهڽ دوا ركعة صلاة مالم ايت أداله ساله ساتو ڤربنداهراءن‬
‫درڤد ڤربنداهراءن أنتوق منداڤتكن شرݢ ال�� ل�ه يڠ ككل دان أݢوڠ‬
‫ْ‬ ‫فَ ْ تَ ْ ثَ نَّ نَ �ْ ُ‬
‫َ �َ ْ � َ َ �َ ا �نَ ْ بَ َ �َ ا �َ ا‬ ‫تَ�أ ت‬ ‫�نُ �ز � �فَ ا قَ‬
‫��ا ��س�كِ��ر� �ِم�ا �ل ��و ِل � ةٍ � ِ ي�ع ي��ك و �ل� ِ ي � و �ل� ِو �ل�‬
‫�‬ ‫�‬ ‫��‬
‫��س‬ ‫�‬ ‫ل‬‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫۝‬ ‫�‬‫�‬‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬
‫ك‬
‫�‬
‫ِ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪16160‬مك باڽقكنله مڠومڤول ڤربنداهراءن اين باݢي ممنوهي كڤرلوان كامو‬


‫دأخيرة كلاك‪ ،‬يڠ مان ڤد هاري ترسبوت نسب كتوروننمو تيدق‬
‫أكن ممبري منفعة كڤدامو دان تيدق ادا ڤنولوڠ يڠ اكن منولوڠمو‬

‫سبب‪ ٢‬منيڠݢ�لكن تهجد‬


‫۝ �م�� َ �َ ا ��ْ�� ��ت��غَ�ا ���� َ ��ا ��ل��دُّ ��نَا �ُمَ‬ ‫ْ‬ ‫ذَ �ْ كَ‬ ‫َ َفُ ُت‬
‫���ت��غَ�ا �ف� ًل�ا‬ ‫���ث�� �م نَ ا �ه�تمَ�ا‬ ‫ا‬
‫ِ‬ ‫ِ ك و شِ ِل كبِ‬ ‫� �وي�� ��و� �ِ�ه�� ا �بِ� �ل� ِ يِر ِ � ِ‬
‫�‬

‫�َا � �َ ا �ْمت�� َل�ا‬ ‫َ َ ذَ بَ �تْعَ ا ْ��جَ‬


‫۝ �وك�� ا �� ��� � ا ل‬ ‫َ حَ � ْ ث ُ نَْ �ثُ َّ ��َ غ�ْ َ ا ��ل��َّ�َ ْ ��‬
‫حو ِ‬ ‫��و ِر‬ ‫�إِ ب ِ‬ ‫� د ��ي�ا �م ل ��ٍو�و ل��غ�ط‬ ‫�و�� ِد ��ي ِ‬
‫ِ‬
‫‪56‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪16161‬دان دأنتارا ڤركارا يڠ مڽببكن كامو سريڠ منيڠݢ�لكن تهجد اياله ‪ :‬ترلالوباڽق‬
‫مڠمبيل برت ترهادڤ أوروسن دنيا سرتا لالاي درڤد مڠيڠتي أخيرة‬

‫‪16162‬دان مڽيبوقكن ديري دڠن بربيچارا تنتڠ دنيا كمدين جوݢ باڽق‬
‫ملاكوكن ڤركارا‪ ٢‬يڠ ملالايكن دان تيدق برفائدة‪ ،‬بݢيتو جوݢ‬
‫دڠن سبب لتيه أڠݢوتا توبوهمو (كران بكرجا برت ڤد وقتو سياڠ)‬
‫دان (سبب ترأخير) ايله دڠن ممنوهكن ڤروتمو دڠن ماكنن‪.‬‬

‫ڤركارا‪ ٢‬يڠ ممبنتو أنتوق باڠون تهجد‬


‫حً�ا �ُم�ْ�ستَ��قْ��� َل�ا‬ ‫��س ّ‬‫��ُ َ ۝ �قَ ْ َ ا ��ْ غ�ُ ُ �ُم���َ‬ ‫َ ُ نُ تَ ْ ُ �ُْ ضُ َ ذ ْ‬
‫�‬ ‫�ب‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�و����ع��ي��‬
‫�ج ِ�د �ي��د ا �ل�و� ��وِء �وِ� كر ك‬
‫ِب‬ ‫� ِ‬ ‫���ب�ل ل�رو ب ِ‬ ‫�‬ ‫ي ِ�‬
‫َ‬ ‫�تَ ْ ٌ َ‬ ‫َ � َ دَ ٌة �بَ�ْ�نَ ا ��ْ� شَ َ �َم� ْ‬
‫ك� َل�ا �مً�ا ��بَ�ْعَ�د ذ� ��ل�� َك ��غَ�ا �ف� َل�ا‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ك‬‫ر‬ ‫۝‬
‫�وِع��با � �ي لِع���ا ِء �و ِر بٍ‬
‫�‬ ‫��غ‬
‫�‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪16163‬دان أنتارا ڤركارا يڠ ممبنتو أنتوق باڠون تهجد اياله دڠن چارا‬
‫ممڤربهاروئي وضوء ڤد سلڤس وقتو عشاء يڠ ترأخير‪ ،‬دان برذكر‬
‫كڤد ال�� ل�ه سبلوم تربنم متهاري دالم حال كأداءن كامو برتسبيح دان‬
‫مڠهداڤ كأراه قبلة كتيك ايت‬

‫‪16164‬دان منونايكن عبادة دأنتارا عشاء دان مغرب سرتا منيڠݢ�لكن‬


‫برچاكڤ‪ ٢‬سلڤس ملاكوكن سݢلا عبادة ترسبوت حال كأداءن‬
‫أڠكاو لالاي درڤد مڠيڠتي ال�� ل�ه تعالى‬
‫‪57‬‬

‫�م�ا ��ل �َ جَ��ا �ه ْ�د�تُ��قْ�بَ�� َل�ا‬ ‫َ �قْ ُ آ‬


‫���ص ْ ��ل�� � َ‬ ‫َ ظ � ْ َ لَ َ ذَ بَ َّ ةَ ُ ْ َ‬
‫�‬ ‫� او ���� ��ع�� �ه�� ا � ��� �‬
‫ٍو ِ‬ ‫�قي���ع�مِرك و � ر ِ‬
‫ا‬ ‫�‬ ‫۝‬
‫� �ى ِ‬ ‫ِ ب‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪16165‬برتروسنله أڠكاو ددالم ملاكوكن ڤركارا اين سڤنجڠ عمور هيدوڤمو‬


‫دان كورڠكنله برأڠان‪ ٢‬كوسوڠ دان برمجاهدهله كامو ملاون نفسو‬
‫أمارة بالسوء جك أڠكاو ملاكوكن ڤركارا اين مك كامو اكن‬
‫منداڤت كملياءن دان أنوݢره ڤهالا يڠ ساڠت باڽق‬
‫َ‬ ‫ُْ َ‬ ‫َ ُ‬
‫�م�ا �بَ�ا ��ُل ذ� ��ل�� َك ��َُْ� ���ط� َل�ا‬
‫�ي�ا ��ل ُ��ه�ْم� َ‬ ‫نَ‬ ‫�مَ�نْ ��ل�ا ��لَ�هُ � �ش� ��ْ��غ�ٌ ��ُ�د ن��ْ�َ�ا �تَ�ا كً�ا‬
‫ِ يب‬ ‫۝ د ��� �‬ ‫ل بِ ي ِر‬
‫تَ ُ‬ ‫� ْ َ ة ّ �ْ‬
‫ص� َل�ا �ت�ه �َ ��عبَ��ا دَ � �ُم��تَ شَ����ا �غ�� ًل�ا‬ ‫۝ ��� َ‬ ‫ع�� ّ ���َ��ن�ّع�مً�ا‬ ‫َ‬ ‫ِفَ�ب��‬
‫ِ‬ ‫ةٍ‬ ‫�� ِ ِ و ِ�‬ ‫بِ �‬ ‫�ِ�خ�د �م�ِ� ا للَِه ا �ل� ل‬
‫�‬
‫�‬ ‫ِ� ِي‬
‫َ‬
‫ُ ْ�هبَ��� �ُمتَ���أ �ّم� َل�ا‬ ‫۝ �َ ا تُْ ا ��ْ�قُ ْ نَ‬ ‫ذَ � َّ �آ َ �ةُ �ف ا �� َّ َا ة ��تَ�عَ َّ ضَ تْ‬
‫�ف� ���ل ل� ار� �بِ ر ةٍ ِ‬ ‫���‬ ‫�ص�ل� ِ� ر�‬ ‫�َ�إو � ا ا �ل��س� �م� ِ�ي� ل�‬
‫ِ‬
‫نُ َّ‬ ‫ذَ َ ئْ تَ َ ْ ًة ْ�ز �ْ �َ‬
‫� َل�ا‬‫�س�ا ِ��م ِ�م�‬
‫�ك‬ ‫ك� � ���قَ��لْ� �َ ا ��ل��لّ���َ‬ ‫ذ ْ‬ ‫�ف�ا �ن �ل �‬ ‫ت ا َ‬
‫�َِ�إو � ا ��� ِ‬
‫ٍربِ بٍ و ِ‬ ‫۝ ِ�‬ ‫ىل‬ ‫�س�م� �ِ�ل� �و� � ِ ِ�إ‬
‫�َ ا تَ �ْ �تَغ ْ‬ ‫ا �ْ�قَ ْ َ ْ َ ُ َ قَبَ ةْ‬ ‫ُ َ ذُْ‬
‫حَ��د ��ْ ث� �نَ�ف�ْ��� �ُمْهَ�م� َل�ا‬ ‫�‬ ‫�ب� � �ل ��ل ب� �و�ه�و�م ار ����‬ ‫��َ نْ‬‫�‬ ‫ثّ ا‬
‫۝ �ل� ����ش� ِ����ل بِ ِ ي ِ سٍ �‬ ‫ِ‬ ‫�م � ر �ِ‬ ‫ك‬

‫� �فَ� َل�ا �تَ�� ُك ��غَ�ا �ف� َل�ا‬ ‫۝ �َ�قْ ُ ْ ه �قَ �ْ ٌ‬ ‫ُ‬ ‫� َا �أَ�ْ‬ ‫��ا �ْ كَ‬
‫حَ � ْ ُث نَ فْ َ‬ ‫فَ‬
‫�‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬
‫ِ‬ ‫��� او �بِ�ِ �ل ب‬‫ي��س �‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬
‫� ِد �ي� ����سٍ ك� ل �ل �ِم بِ� �لس��� نٍ�‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪16166‬جك سسأورڠ ايت تيدق مڽيبوقكن ديريڽ دڠن أوروسن دنيا مك‬
‫تيڠݢلكنله دنيا ايت انتوق أورڠ‪ ٢‬يڠ مڽيبوقكن ديري دڠنڽ‪ ،‬تيدق‬
‫سڤاتوتڽ دي برليڠه‪ ٢‬ددالم ملاكوكن عبادة (بهكن سڤاتوتڽ دي‬
‫مڽيبوقكن ديريڽ دڠن ملاكوكن عمل عبادة)‬
‫‪58‬‬

‫‪ 16167‬مك سڤاتوتڽ دي مڠمبيل نعمة تربسر اين دڠن ملاكوكن خدمةكڤد ال�� ل�ه‬
‫يڠ مها تيڠݢي دڠن مڽيبوقكن ديري ملقساناكن صلاة دان ملاكوكن عبادة‬

‫‪16168‬بيلامان داتڠ ڤراساءن بوسن أتاو جمو كتيك ملاكوكن صلاة مك‬
‫برڤيندهله كڤد ڤمبچاءن القرءان نامون باچاله القرءان دڠن ݢرون‬
‫دان ممرهاتي اكن معناڽ‬

‫‪16169‬جك داتڠ ڤراساءن بوسن كتيك ممباچ القرءان برڤيندهله كڤد‬


‫ملاكوكن ذكر دڠن مڠحاضركنڽ ڤد هاتي دان ليده سچارا سمڤرنا‬

‫‪17170‬كمدين جك برذكر دڠن هاتي دان ليده ڤون ماسيه براس بوسن‬
‫مك برذكرله دڠن مڠݢوناكن هاتي سهاج كران إياڽ اداله مراقبة‬
‫هاتيمو دڠن ال�� ل�ه دان جاڠنله أڠكاو مڽيبوقكن ديريمو دڠن (حديث‬
‫النفس) أبايكنله دي‬

‫‪17171‬حديث النفس ايت اداله سأومڤام برچاكڤ دڠن مڠݢوناكن ليده‬


‫يڠ اكن مڽببكن كراسڽ هاتي دان جاڠنله أڠكاو لالاي اكن ڤركارا‬
‫اين‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ُ ُّ ُ ُ َ لَ‬ ‫� َ َ �ُْ َّ فُ‬ ‫قَ ْ أَ ْ‬
‫َا َ�ع�ا ت� ل ّلَه ا ��ل�عَ� َل�ا‬ ‫۝ أ نَّ ا ��فْ ضَ َ �� ّ ��‬ ‫�‬
‫ل��ط ِ ِ ِ‬ ‫����ل ا �‬‫� �‬
‫له�م�ع���ى‬ ‫ع ا �ل�ع ار �� ج�� �‬ ‫��د � ج �م�‬

‫�� َل�ا‬
‫ْ� َ ْ�خَ‬ ‫۝ ُ خُ� �ُ َ ا ّ �ف‬ ‫�جَه�ا‬ ‫� نُ خُ ُ �ُ‬ ‫�فْ�ظٌ � � �أَنْ�فَ ا َ ُ‬
‫م�ل� ا �ل‬ ‫ا �ل�َ‬
‫�إِ‬ ‫�و�ل�ها �بِ� للَِه ِ�ي�‬ ‫�وَد �‬ ‫� �� ِ�ل� � �� � ��سٍ �ي���كو� �ر�و � �‬ ‫��‬
‫حِ‬
‫�فَ ةٌ �َ ُ ْ �بَ ْ �زَ فَ ْ �تَ ْ‬ ‫تَ‬
‫� َل�ا‬‫��م� ر � �ا ��س ِ�م�‬
‫�ك‬ ‫۝ ���ص� �� �ل�ه �َ‬ ‫���َ ّ�د �ثُ َّ ا �لْ�مَّ�د �ْ تٌ �ثُ َّ �فَ� �ق‬
‫ا � �ّ‬
‫ع �خٍ‬ ‫�‬
‫ِ�‬ ‫�بِ� �ل ِ م ِ ح م و�‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ش‬
‫۝ �م�نْ �غَ ْ� تَ�ْ � � ا ��ل �ش ��فَ ا ه �تَ دَ ا َ �َ ا‬ ‫أَ ْ ذ ْ��َ تَ ْ � َ ذَ � � ذّ ْ��ُ ْ��لَ‬
‫��خف‬‫��‬ ‫�� ل‬
‫��يِرحر� ِك ِ�� � ِ �� �و �ل�‬
‫ِي‬ ‫ِ‬ ‫� �و ِ� كر���هِ�ي���ٍل �و� ا ا �ل�ِ� كرا� ِ���ي�‬
‫‪59‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪17172‬سسوڠݢوهڽ تله اجماع كباڽقكن عارف بال�� ل�ه بهوا سبايك‪ ٢‬عمالن‬
‫كطاعتن كڤد ال�� ل�ه يڠ مها تيڠݢي اياله‬

‫‪17173‬منجاݢ نفس دڠن ملاكوكن ذكر (ال�� ل�ه) ڤد ستياڤ كلوار دان‬
‫ماسوقڽ نفسمو ڤد كتيك برسام جماعة أتاو كتيك برسأوراڠن‬

‫شد ّهڽ دان كمدين ممنجڠكن‬


‫‪17174‬سبوتله (ال�� ل�ه) ايت دڠن منظاهركن َ‬
‫الألف سلڤس شدة) ڤد كلمة ال�� ل�ه ترسبوت برمولا درڤد ڤوست‬
‫كمدين حاضركن ذكر ال�� ل�ه اين سهيڠݢاله اياڽ نايق كأوتق ‪ .‬سماس‬
‫مڽبوت (ال�� ل�ه) جوݢ حاضركن برسام صفة‪ ٢‬ال�� ل�ه سرتا حاضركن‬
‫ݢورو مرشد كيت‪ ،‬مك تونتوتله كسمڤرناءن نفسومو دڠن سنتياس‬
‫ملاكوكن ذكر نفس‬

‫‪17175‬أتاو دڠن ملاكوكن ذكر (لا إله إلا ال�� ل�ه) دان ذكر‪ ٢‬اين اداله ذكر يڠ‬
‫ترسمبوڽي تنڤا دݢراقكن بيبيرمو كتيك ملاكوكنڽ‬

‫۝ ��لَ ْ �َ �ْلقَ �م نْ�َ ذ � ا �� َّل��� �ْ��قَ �ة خَ� ْدَ �َ ا‬ ‫ُ نْ �ف بَْ أَ ْ َ ا ً‬ ‫لَ‬


‫�م ي� �� ِ ��ه ِ�� ي� طر� �ِ ر �ل�‬ ‫�ج� ِ�ه�د ا‬ ‫�َم نْ� ��� ْم �ي�َ�ك��� ���د ِء � �مر�‬
‫�‬
‫ِي‬ ‫ٍ‬ ‫ِي‬
‫تَ‬
‫۝ �ف َ ا � � نْ �غَ ْ� َ ا ��لَ نْ �ْ ُ‬ ‫َ َ ذَ َ َ ْ فَ ةٌ تَ�خُ ُّ َ َّةٌ‬
‫�ص� َل�ا‬ ‫�وك�� ا ك �م���عِر��� � �� �عِ��لي���‬
‫� ِم� ��يِر��ه� �ح�‬ ‫ِ�ي� ���غ� �ِل بٍ‬ ‫ص‬ ‫�‬
‫۝ ��ئ � هَ ا َ تَ� ْ � َ�ةٌ نُ َ ضَ‬ ‫هَ ُ نَ ْ أَ نْ ُ �زَ ّ�� ْ َ ذَ‬
‫���ا �ئ� َل�ا‬ ‫�َوجِ�� �ا د � �ف����� � � ����ت ك�ي�� �ِم ن� ر� ا‬
‫ِ�ل� � �و�حِ�لي�� بِ����و�ِر ��ف� ِ‬ ‫ِ‬ ‫سٍ‬
‫‪60‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪17176‬سسياڤ يڠ تيدق برمجاهدة ملاون هوا نفسوڽ كتيك ڤرمولاءن‬


‫جالنڽ منوجو ال�� ل�ه تعالى مك دي تيدق اكن برحاصل منداڤتكن‬
‫جالن ڤارا أولياء والاوڤون سبسر بيجي ساوي‬

‫‪17177‬دان بݢيتو جوݢ تنڤا مجاهدة مك كامو تيدق اكن براوڤاي أنتوق‬
‫منداڤتكن علمو ڤڠتهوان تنتڠ حقيقة يڠ تيڠݢي‬

‫‪ 17178‬جهاد نفسو ايت اياله دڠن أڠكاو مڽوچيكن ديريمو درڤد كوتورن‬
‫دوسا دان نفسو سرتا مڠهياسيڽ دڠن چهيا كملياءن دان كبايقكن‬
‫�ْ أُ ُ � �تَ َ ُّ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ �ْ‬
‫� َل�ا‬
‫�ك‬ ‫َا �‬ ‫ع�ا �فُ�� نَ� َ �ّ���ه�ْ ُ�ه ْ �أ ��فْ �ضَ��ُ ۝ �م نْ �أ�ْ��ه �فَ ْ‬
‫َ‬
‫� ��و�ِل �م�‬
‫�و �ل� ص‬ ‫�‬
‫ِ � َ ِل ٍرع‬ ‫ل‬‫�‬ ‫� او � � ِر و �بِ رِب ِ� م �م‬ ‫�‬‫�‬
‫ل‬
‫أْ‬ ‫َ‬
‫ع�ا ��ل �فَتَ��قَ� ّ�َ� َل�ا‬
‫َ‬ ‫فَ �َ ْ �عَ �ةٌ � نْ َ ا � �ه َ أ ��فْ ضَ ُ ۝ � �نْ � �� ف�ل� َ ا � نْ‬
‫ِ��ه� ِم� ��� ِ�ٍم ب‬ ‫ِم‬ ‫�ِ �ي� � ����ل‬ ‫��لرَ�ك � ِم��ع� ِر فٍ‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪17179‬ساتو ركعة يڠ ددير يكن أوليه عارف بال�� ل�ه ايت اداله لبيه أفضل‬
‫درڤد سريبو ركعة يڠ ددير يكن أوليه أورڠ عالم ‪ .‬مك جك أڠكاو‬
‫تله مڠتهوي تنتڠ ڤركارا اين تريماله كڽاتاءن اين دان برأوسهاله انتوق‬
‫منداڤتكن تربية اين‬

‫‪18180‬دان ڤارا عارفين بال�� ل�ه‪ ،‬مريك ايت لبيه أفضل دان لبيه سمڤرنا درڤد‬
‫أهل فرع دان الأصول (يڠ تيدق منچاڤاي مرتبة عارف بال�� ل�ه)‬
‫‪61‬‬

‫ْ‬
‫� ا �لْ�مُشَ���ا �َهَ�د �ةُا ��ل�ُع� َل�ا‬‫قَ ا �َ �ْ � َ ا ُ � ُّ ْ َ َ ْ ُق ّ سَ ا َ ْ� َ�قْ ُ �ْ �أَ ��قْ صَ‬
‫�ص�دا �ل� �ى‬ ‫�� �ل ا �لإ� �م� � ام �ل���س�هر�و رِد �ي� � ِ�د �� � ۝ � او �ل �‬
‫م ِ�‬ ‫ِ‬
‫َ‬‫��ّث‬
‫فَ ُْ ْ ث �ْعَ ُْ � ّ َا َ ةَ ُ كَ‬
‫����ْلَ�م�� �ُمتَ�بَ��تّ�� َل�ا‬ ‫ذ ْ ً طَ � ّ‬
‫ر بِ ِي ب ِ ِ ةٍ ِ‬ ‫�‬
‫ك‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬‫�‬ ‫�‬‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫ك‬ ‫�‬
‫ِ‬ ‫۝‬
‫���لي�كِ��ِرا �ل� ب��د ا �ل�ِ�ت�ل� �و� �م ِ ر‬
‫ا‬ ‫�‬
‫�‬
‫�‬
‫َ‬ ‫�َْ‬
‫�ص� َل�ا‬ ‫� ْ تَ ْ � � َا �َ �ْ نُ ْ � �قَ هُ ۝ تَّ �َ �َ �قَ �ْ ه �ُ تَ�أ ّ‬ ‫�َو�ل�‬
‫��ب�ِ م�� ِ�‬ ‫ى� ي�ِ� � �‬
‫��ص�ي ر بِ� �ل ِ‬
‫�حَ�‬ ‫� �������ط �‬‫�ه�د بِ ��ِو���ط� ِء �ق�ل بٍ‬
‫�ج ِ�‬‫�‬ ‫ي‬
‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪18181‬تله بركات الإمام السهروردي (سموݢ ال�� ل�ه مملياكن أسرارڽ) بهوا‬
‫توجوان يڠ ڤاليڠ أݢوڠ ددالم ملاكوكن مجاهدة ايت اداله منچاڤاي‬
‫مقام مشاهدة توهن يڠ مها تيڠݢي‬

‫‪18182‬مك باڽقكنله سأورڠ همب ايت ممباچ القرءان دان باڽق برذكر دڠن‬
‫كلمة طيبة يأيت كلمة لا إله إلا ال�� ل�ه حال كأداءنڽ مموتوسكن سسواتو‬
‫يڠ بركايتن دڠن دنيا درڤد هاتيڽ‬

‫‪18183‬دان برمجاهدهله انتوق سنتياس برموافقة دأنتارا هاتي دان لسان‬


‫كتيك ممباچ القرءان دان برذكر سهيڠݢاله كدوا‪ ٢‬ڤركارا ترسبوت‬
‫بنر‪ ٢‬ملكات قوة ددالم هاتي سانوباريڽ‬
‫ْ‬ ‫َ �ْ�قَ ْ ُ � ْ‬ ‫�ْ َنُ‬ ‫نَ ْ كَ‬ ‫َ ُ �ز ْ �لَةً ��‬
‫�َح�ا ��ل ا ��ل�عَ��ل ّ�َ��ة �نَ�ا �ئ� َل�ا‬
‫ل‬‫�ل��‬ ‫�‬ ‫�‬‫�‬ ‫ف‬ ‫حَ��د �� ث‬‫ل‬
‫� ِ ِ ِي ِ ِ‬ ‫�‬ ‫۝ را � �ل �ل ب‬ ‫� � ����� �ي� ي�� و�‬
‫�‬
‫سٍ‬ ‫�و���مِ ي���� ِ ِ ي ِ‬
‫�‬
‫َ‬ ‫ُ نُْ ُ �ْ�قَ ْ � ْ�قَ � ْ فَ ذَ‬
‫حَا � ن ا �ْ �أ��ْ�عَ ا �� � ْ هُ �تَ سَ َّ �َ ا‬ ‫َ‬
‫۝ ِب��م‬ ‫� ِ�ل�� �ل �ا �ِل ب� ��� ا‬ ‫�َ �وَ�ف���ْ�يض�� � �� را � �ل ��‬
‫�� س��ِ� �ل� � �م� ِل ِم��ن� �� �و �ل�‬ ‫بِ‬ ‫ل‬ ‫�و‬
‫ِ‬ ‫يِ‬
‫۝ َ ذ � ا ْ�َ شَ ا َ َ ةُ � ّشَ �ْ�فَ �ةُ َ� ّ‬ ‫�ُ ُ‬ ‫حَ �قًّ ذ ْ ُ ذَ ذ ْ‬
‫�ص� َل�ا‬ ‫� ِ� ك��ره‬ ‫�َ �َ�� ُ ا‬
‫�ه ِ�� ي� �لم���� �ه�د � ا �ل���ر�� � حِ�‬
‫ِي‬ ‫��ص�ي�ر� � � ِ� ك�ر� ا تٍ‬ ‫وي ِ‬
‫‪62‬‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪18184‬دان ممبواڠ سݢالا لينتاسن هاتي يڠ تيدق بايق باݢي منداڤتكن هاتي‬
‫يڠ برچهيا سرتا منداڤتكن سݢلا أحوال يڠ تيڠݢي سڤرتي كريندوان‬
‫دان كچينتاءن كڤد ال�� ل�ه تعالى‪.‬‬

‫‪18185‬دان ليمڤهكن نور هاتي ايت كڤد جسد دان جيوا سسأورڠ ترسبوت‬
‫سهيڠݢ دي داڤت مڠهياس ديريڽ دڠن سݢلا عمل يڠ بايق ‪.‬‬

‫‪18186‬دان اين أكن بنر‪ ٢‬منجاديكن ذكر همبا ترسبوت منچاڤاي كڤد‬
‫ڤر يڠكت مشاهدة كڤد ال�� ل�ه تعالى‬

‫خاتمة‬
‫��� َل�ا‬‫۝ ّ ُ َ ف�َّ� َ نَ ا �َهُ �ُمتَ�َ ض ّ‬ ‫�ُ‬ ‫�خ �ْ َُّ‬
‫�‬ ‫َ ذَ �َّ ذ أَ ْ صَ � �شُّ ُ ُ‬
‫�‬ ‫ل‬ ‫�‬ ‫�‬
‫�ق�� �ل� ���فِ�‬ ‫ا للَه �و��‬ ‫�ه�� ا ا �ل�ِ� �ي� � �و��ى ا �ل�� ي ��و ��كم�ل‬
‫ا‬

‫حَ�ْق�� َل�ا‬ ‫أَ ْ لَ � َّ َا ة َ لَ � َّ ُ ُ‬ ‫َ ْ��لَ ْ ُ � ْبَ ق � َّ ُ ف ُ ً‬


‫��َص��لّ��ا‬
‫�س ��ل ��م‬‫� � � � �ع� ا �ل �‬ ‫ا�‬ ‫ح��م�دِ�ل��ل��ا ��� ا �لر��ؤ �و� �‬
‫� ا�‬
‫��صل ِ ��ى ر �و ِ وِ‬ ‫� �ع���ى ل�‬ ‫� ِي‬ ‫� م�‬‫ِ‬ ‫ِي‬ ‫و‬
‫۝‬

‫مقصودڽ ‪:‬‬

‫‪(18187‬أڤ يڠ تله دسبوتكن دري ڤرمولاءن بيت سهيڠݢ أخير) اين‬


‫أداله أڤ يڠ تله دوصيتكن أوليه ڤارا شيوخ يڠ سمڤرنا‪ ،‬يا ال�� ل�ه أڠكاو‬
‫بر يله توفيق كڤد كامي أنتوق مڠيكوتي جالن مريك حال كأداءن‬
‫أڠكاو ممبر يكن كڤد كامي أكنكلبيهنڽ‬

‫‪ 18188‬سݢلا ڤوجي هاڽ ميليك ال�� ل�ه يڠ مها ككل دان مها ڤمبري رحمة‪ ،‬سرتا‬
‫صلوات كأتس جونجوڠن بسر رسول ال�� ل�ه صلى ال�� ل�ه عليه وسلم دڠن‬
‫‪63‬‬

‫ستيڠݢي‪ ٢‬صلوات دان تياد دايا كامي أنتوق ملاكوكن كطاعتن‬


‫سرتا تياد كواس أنتوق كامي منولق كمعصيتن ملاينكن دڠن بنتوان‬
‫ال�� ل�ه جوا ‪.‬‬

‫�َ ا َ� ْ �َ َ �َ ا �قَُّ ةَ �َّ ا ّ ه �� َ ا ���َ ظ ��‬


‫ع��ي���م‬ ‫�و�ل �و �ل� ��و� ِ�إ �ل� �بِ�ا للِ� ا ل���عِ��ل�ي� ل�� ِ‬
‫�ل� ح �‬
‫(تمت ترجمة ڤد هاري سيد الأيام يوم الجمعة)‬

‫‪ ١‬محرم ‪١٤٣٦‬ھ برسماءن ‪٢٠١٤/١٠/٢٤‬‬

‫في أرض مصر المحروسة ‪.‬‬


TANBĪH AL-ALIBBĀ’
ilā Maqāṣid Hidāyat al-Adhkiyā’

al-Imām al-‘Allāmah
Zainuddin al-Malībāri al-Kabīr

Penterjemah
Muhammad Nazrul bin Abdul Nasir
66

Muqaddimah
al-Fāḍil al-Ustādh Muhammad Nazrul bin Abdul Nasir



‫الحمد ل�� ل�ه رب العالمين‬

‫والصلاة والسلام على أشرف المرسلين وعلى آله وصحبه أجمعين‬

،‫وبعد‬

Setelah saya membaca qasidah Hidāyat al-Adhkiyā’ ilā Ṭarīq al-


Awliyā’ karangan al-Imām Zainuddin al-Malībāri al-Kabīr pada
tahun 2013M maka telah terbit rasa cinta di dalam hati ini
untuk menterjemahkan bait-bait yang indah tersebut ke dalam
bahasa ibunda bagi menyampaikan faedah kepada masyarakat
Jawi seperti saya. Kitab ini juga merupakan kitab yang sesuai
dijadikan manhaj pengajian kerana di dalamnya terkandung
ḍawābiṭ dan isi penting yang diperlukan oleh seorang yang
ingin mendapatkan keredaan Allah Ta‘ālā. Di dalamnya juga
terkandung adab-adab penuntut ilmu, sifat-sifat para ulama
yang perlu dijadikan panduan serta adab-adab seorang sālik.
Kesimpulannya kitab ini menggabungkan pelbagai faedah
penting dan panduan berguna kepada umat khususnya di zaman
yang penuh dengan fitnah ini.
Maka saya mula menterjemahkan bait-bait ini dan setelah
selesai menterjemahkannya saya menunjukkan hasilnya kepada
guru saya yang mulia al-‘Allāmah al-Mutafannin al-Duktūr Ahmad
Mamduh Sa‘id yang merupakan ahli Majlis Fatwa Negara
Mesir serta guru utama yang membimbing kehidupan saya.
Terpancarlah kegembiraan di wajahnya ketika saya menunjukkan
kitab terjemahan ini kepadanya maka beliau menamakannya:
Tanbīh al-Alibbā’ ilā Maqāṣid Hidāyat al-Adhkiyā’
67

Beliau juga mengarahkan agar saya mensyarahkan kitab ini


berpandukan kepada beberapa syarahan utama terhadap kitab
ini seperti :-

‫ إرشاد الألباء إلى هداية الأذكياء كاراڠن الشيخ الإمام عبد العزيز بن‬1)1
yang merupakan qasidah ini ‫زين الدين ا�لكبير المليباري‬

‫كفاية الأتقياء ومنهاج الأصفياء للإمام السيد أبي بكر المعروف بالسيد‬2)2
‫بكري شطا الدمياطي‬

‫سلالم الفضلاء للشيخ محمد نووي الجاوي‬3)3

‫رزق الأصفياء في شرح هداية الأذكياء إلى طر يق الأولياء للشيخ عبد‬4)4


.‫الرحمن باوا المليباري‬

Hakikatnya terjemahan saya ini juga merupakan syarahan ringkas


bagi bait-bait tersebut ini kerana di samping menterjemahkannya
saya juga melakukan huraian ringkas terhadap bait-bait tersebut.
Disebabkan itulah saya menamakannya sebagai (al-Sharḥ al-
Ṣaghīr).
Semoga Allah Ta‘ālā memberkati usaha kecil ini yang
tidak lain hanya bertujuan untuk berkhidmat kepada para
ulama yang terdahulu. Tidaklah dinamakan tulisan manusia
jika tiada padanya kesilapan hanya Kalam Allah yang penuh
kesempurnaan. Maka jika saudara atau saudari yang menilik
kitab ini mendapati adanya kesalahan di dalam terjemahan dan
huraian saya diharapkan dapat menyampaikan teguran dengan
cara yang terbaik dan berhemah seperti kata pujangga Arab:

‫الحر يكفي الإشارة والعبد يقرع بالعصا‬

Maksudnya: Orang merdeka cukup baginya isyarat manakala


hamba dipukul dengan tongkat. Dengan maksud yang lain
seseorang yang mudah memahami teguran cukuplah dengan
68

teguran yang berhemah tidak perlu dengan cara yang kasar


tidak berhikmah.
Wa Allāhu a‘lam.

‫لا حول ولا قوة إلا بال�� ل�ه العلي العظيم‬

Turāb Taḥta aqdām al-‘Ulamā'


al-Faqīr Muhammad Nazrul bin Abdul Nasir
8 Rejab 1438 H bersamaan 4 April 2017 M
69

Sejarah Hidup
al-Imām Zainuddin al-Malībārī
al-Kabīr raḥimahu Allāh

Beliau adalah al-‘Allāmah al-Imām Abu Yahya Zainuddin Ali ibn


Ahmad al-Shāfi‘ī al-Malībārī raḥimahu Allāh. Dilahirkan di Bandar
Cochin salah satu bandar di Kerala pada tarikh 12 Sha‘abān
873H.
Di bandar inilah beliau membesar dan mula mendapat
didikan di bawah bimbingan bapa saudaranya (sebelah ayah)
iaitu al-Shaykh Zainuddin Ibrahim raḥimahu Allāh. Beliau
merupakan kadi di Ponnani (Ponnani). al-Imām Zainuddin al-
Malībārī mempelajari al-Qur’ān dan menghafaznya di bawah
bimbingan bapa saudaranya ini serta mempelajari ilmu-ilmu
cabang syariat dan bahasa Arab. Semasa berada di Ponnani
juga beliau turut menuntut ilmu dengan al-Shihāb Ahmad ibn
Othman al-Yamāni raḥimahu Allāh. Beliau mempelajari fikah dan
hadīth serta kitab al-Kāfī fī ‘ilm al-Farā’iḍ karangan al-Imām Ishak
ibn Yusuf al-Yamānī raḥimahu Allāh.
Di antara guru beliau yang lain semasa berada di Ponnani
adalah al-Shaykh Abu Bakar Fakhruddin ibn al-Qāḍī Ramadan
al-Shālyātī al-Malībārī. Beliau mempelajari ilmu fikah serta usul
dan lain-lain di bawah bimbingan gurunya tersebut. Setelah
berada di bawah bimbingan al-Qāḍī Abu Bakar Fakhr- uddin
selama 7 tahun beliau bermusafir ke Makkah al-Mukarramah
dan bermukim di sana selama beberapa tahun. Setelah itu
beliau meneruskan pengajian di al-Jāmi‘ al-Azhār al-Sharīf di
Mesir dan ini menjadikan beliau generasi pertama daripada
Malibar yang menuntut ilmu di al-Azhār. Semasa berada di
al-Azhār beliau telah mengambil faedah daripada beberapa
ulama besar antaranya: al-‘Allāmah al-Imām Abdullah ibn Ali
al-Makūdī ( wafat 901H) al-Imām Muhammad al-Sakhawī (wafat
902H) al-Imām al-Shaykh Muhammad al-Samhūdī (wafat 911H )
al-Imām Jalaluddin al-Suyūṭī (wafat 911H) al-Sayyid Abu Bakar
al-Edrus (wafat 914H) al-Sayyid Abu Bakar al-Ḥaḍramī (wafat
918H) al-Qāḍī Ahmad ibn Umar al-Zabīdī (wafat 930H) al-Imām
70

Jamaluddin Muhammad ibn Umar al-Ḥaḍramī ( wafat 930H)


al-Shaykh Abdullah ibn Ahmad Bā Makhramah (wafat 930H) al-
Shaykh al-Imām Syamsuddin Ṭanṭawī (wafat 948H ) Serta ramai
lagi ulama al-Azhār yang tidak disebutkan namanya.
71

Khidmat al-Imām
Terhadap Ilmu dan Umat
Beliau adalah seorang yang sangat mengambil perhatian
terhadap pembinaan umat. Cita-cita beliau sangat tinggi kerana
melihat keperluan masyarakat Hindi khususnya kepada seorang
tokoh yang agung yang mengumpulkan kebanyakan ilmu agama
bagi keperluan membimbing umat. Disebabkan dorongan inilah
beliau menghabiskan puluhan tahun merantau dan mengambil
faedah serta bimbingan daripada para ulama.
Setelah melalui tempoh pengajian yang panjang
serta mendapat kebenaran daripada guru-gurunya untuk
menyampaikan dakwah dan berkhidmat kepada umat maka
beliau mula menjalankan tugasnya sebagai pembimbing umat
di negaranya yang tercinta. Telah disebutkan oleh al-Shaykh
Abdul Hayy al-Hasani di dalam kitab Nazhat al-Khawāṭir bahawa
hasil dakwah al-Imām Zainuddin al-Kabīr ini telah berbondong-
bondong masyarakat Hindu memeluk Islam dalam jumlah yang
tidak terkira banyaknya. Setiap alim itu sudah tentu memerlukan
satu tempat yang khusus baginya untuk menyampaikan
pengajaran dan bimbingan dengan lebih berkesan. Disebabkan
inilah al-Imām membina masjid agung di tempat tinggalnya.
Masyarakat setempat turut memberi sokongan dan membantu
di dalam pembinaan masjid agung ini sehingga pusat pengajian
ini digelar sebagai ((Makkah Malibari)) yang setanding pada
zaman tersebut dengan al-Jāmi‘ al-Azhār, al-Jāmi‘ al-Umawī di
Damsyik, al-Ḥaramayn al-Sharīfayn, Jāmi‘ al-Fātiḥ di Istanbul serta
pusat-pusat pengajian agung yang lain. Para penuntut ilmu dari
seluruh dunia seperti Indonesia, Malaysia, Mesir dan Hijaz turut
datang ke sana bagi mengambil faedah daripada al-Imām.
‫‪72‬‬

‫‪Karangan-karangan Beliau‬‬

‫‪ 1)1‬مرشد الطلاب إلى ا�لكريم الوهاب في التصوف‬

‫‪2)2‬سراج القلوب وعلاج الذنوب في التصوف‬

‫‪3)3‬تحفة الأحباء وحرفة الألباء في الأدعية المأثورة‬

‫‪4)4‬إرشاد القاصدين في اختصار منهاج العابدين‬

‫‪5)5‬الصفا من الشفا للقاضي عياض‬

‫‪6)6‬تسهيل الكافية شرح كافية ابن الحاجب في النحو‬

‫‪7)7‬كفاية الطالب في حل كافية ابن الحاجب‪ ،‬حاشية عليها‬

‫‪8)8‬شرح مختصر على ألفية ابن مالك في علم العربية‬

‫‪9)9‬حاشيتان على التحفة الوردية للإمام عمر بن الوردي‬

‫‪1010‬حاشية على الإرشاد لابن المقرئ في الفقه‬

‫‪1111‬هداية الأذكياء إلى طر يق الأولياء‬

‫‪1212‬أرجوزة في الفلسفة‬

‫‪Dan banyak lagi karangan yang bernilai.‬‬


73

Kewafatan al-Imām
Setelah beliau menghabiskan umurnya yang berkat dalam
berkhidmat kepada agama dan umat baginda Rasulullah S.A.W
maka beliau telah menyambut panggilan kekasihnya Rabb al-Jalīl
pada 16 Sha‘abān 928H pada malam Jumaat yang mulia. Jasad
beliau yang mulia dikebumikan di kawasan masjid agung beliau
di Ponnani pada bahagian pintu masuk sebelah timur. Sehingga
sekarang maqam beliau masih zahir dan sentiasa diziarahi.
Pemergian beliau sangat dirasai oleh umat Islam di Malibar
khususnya serta dunia umumnya. Semoga Allah merahmati
serta memuliakan al-Imām al-‘Allāmah Zainuddin al-Malībārī al-
Kabīr serta mengurniakan kepada kita ilmu dan himmah seperti
beliau.

.‫الفاتحة إلى روح الإمام‬


TANBĪH AL-ALIBBĀ’
ilā Maqāṣid Hidāyat al-Adhkiyā’

al-Imām al-‘Allāmah
Zainuddin al-Malībāri al-Kabīr

Penterjemah
Muhammad Nazrul bin Abdul Nasir
76


َ َ‫ّ ُ ْ�ُت‬
‫ك�ا �م� َل�ا‬ ‫� ْ ً َُ �ف‬ َ َ‫� ْ ُ ل‬ ‫ق‬ّ‫ْ�� َ ْ ُ َّ ه ْ�َُ ف‬
‫�ل‬ ‫ا‬ ‫َه‬ ‫ب‬
� ��
�‫ح ي ��و ِ�ي� �ِ ر م‬ ‫ا‬ � ‫ا‬ ‫�د‬
‫�م‬ � �
‫ل‬ �
� �
‫ل‬ �� � ‫��ح�م�دلِلِ� ا �ل‬ �‫ال‬
ِ ‫موِ�ِ� ِ ��ع ��ى‬
‫۝‬

‫��صْ َ �تُ َّ ا �َ ا‬ َ ْ َ � ‫َ �ْ �آ‬



َ‫ثُ َّ � َّ َا ةُ َ لَ � َّ ُ � ْ�ُ ْ َ � ف‬
� �‫��و�ِل ا �لم‬ � ‫���ل� � �ع��� ا‬ �‫ا‬
� � �
�‫� و ��ب�ٍ ِو �ل‬ �
ٍ‫ع ح ب‬ � �
‫و �ل� ِل ��م‬ ‫ا‬ � ‫���ط���ى‬ ‫ى لر�س � ص‬ ‫�م ل�ص‬
‫۝‬
‫ع‬
Maksudnya:
1) Segala puji bagi Allah yang memberikan taufik bagi
mendapatkan darjat yang tinggi, pujian yang selayaknya
merangkumi kebaikan-Nya yang sempurna
2) Kemudian selawat ke atas rasul yang terpilih, juga ke atas
ahli keluarga baginda serta sahabat dan para pengikut
yang menuruti jalannya hingga Hari Akhirat.

Kebaikan Taqwa
dan Keburukan Mengikuti Hawa
Nafsu
َ� ّ�َ‫��ش‬ ُ ْ‫َتبَ ُ أَ ْ َ أ‬ َ‫تَقْ َ �ْ �َ َ َ ُ ُ ّ عَ د‬
‫�بَ��ا �ئ�ل�ا‬ ��
‫�ِو���اع � �ه� او رَ� س ِر ح‬
‫۝‬ �ٍ‫� �� ��و�ى ا �لإ�� �ل�ِه �م�د ا ر�ك�ل� سَ� ��ا ة‬
ِ ِ
Maksudnya:
3) Taqwa kepada Allah itu sebab mendapatkan segala
kebahagiaan (di dunia dan akhirat) dan mengikut hawa
nafsu itu pula adalah punca segala kejahatan
77

Syariat, Tariqat dan Hakikat


َ ٌ‫نَّ � َّ � ْقَ شَ ْعَ ةٌ َ َ � ْ�قَ ةٌ َ َ ق ْ�قَ ة‬
‫�م�ا �ُم��ّث� َل�ا‬ َ� ‫�فَ�ا ��ْ���س َ�م�ْ ��ل‬
َ � ‫ها‬ ��‫ا �ل‬
ِ �‫ع‬ ‫۝‬
ِ�‫طِ�ير������ِ�ير���� �وط ��� �ِير�� �� �وح‬
�� �� ‫���ي‬
� ِ‫�إ‬
Maksudnya:
4) Sesungguhnya jalan untuk menuju Allah itu ada tiga
iaitu syariat, tariqat, dan hakikat serta dengarlah tamthīl /
perumpamaan yang (tiga perkara itu)

‫���حق�ْ���قَ��ةٌ دُ ٌّ ��غَ� َل�ا‬


َ َ
ّ ُ‫َ ا �ْ�بَ ْ ث‬ ٌ‫فَ �َ ْعَ ةٌ َ ف ْنَ َ َ � ْ�قَ ة‬
‫��حِر �م� ِ� ي ر‬ �‫ك� �ل‬ �� � � � ��‫�����شِر����� ك‬
�� ��‫طر �ي‬
ِ ‫سَ ِ�ي���ةٍ و‬
‫۝‬
‫ي‬
Maksudnya:
5) Syariat itu adalah seperti kapal manakala tariqat pula
adalah seperti lautan kemudian hakikat adalah seperti
permata yang tinggi nilainya

ْ
‫َنْ ا ن�� َل�ا‬
َ
ّ� �� َ ْ� ‫َ �ق َ ا �ُ هُ � ا �ْ �أ‬ َ‫ْ�خ‬
‫��ا ��لق‬ � ‫ن‬ ‫فَ �َ ْعَ ةٌ أَ ْخ �ٌذ‬
‫�وِي�� م� بِ� �ل� ��م � او ل� ه‬ ‫ل‬ ‫���� ش ��� � � � � � ا‬
ِ ‫ِر � �ي‬
‫� ِج‬ �ِ�ِ �ِ ‫�ِري � �� ِ��ب ِ�دي‬
‫۝‬

Maksudnya:
6) Syariat itu adalah berpegang dengan agama Sang Pencipta
(Allah Ta‘ālā) serta melaksanakan perintah dan menjauhi
larangan kedua-duanya adalah jelas
َ َ
‫�ض�� �ُمتَ�بَ��تّ�� َل�ا‬
َ�� ‫َ�ر�َ�ا‬ �
َ�ْ ‫َ َ �ز‬ َ َ ْ� ‫َ طَ �� ْ�قَ �ةٌ أ ْخ �ٌذ �أ ْ�َ َ � َ ا‬
‫ك‬ �‫م‬� ِ‫�و���ع‬ ‫�و ��طك� � �ل‬ � ‫�و� �ري�� � � ��� �بِ� ح‬
ِ ٍ‫ة‬ ‫ِي‬ ٍ‫ة‬ ‫ورع‬
‫۝‬
‫ي‬ ِ
Maksudnya:
7) Dan tariqat pula adalah berpegang dengan yang lebih
berhati-hati seperti warak dan berpegang dengan yang
‘azīmah seperti melakukan riadah sufi hal keadaannya
memutuskan hubungannya daripada sesuatu selain Allah
ْ‫ٌَ ُ َ � �تَّ ّ ن‬
78

‫�ج� َل�ا‬ َ�‫َ �ُم � َ ا � �ن ا �ل‬ ْ�َْ� � � ُ ُ � ٌ‫َ َ ق ْ�قَ ة‬


� ‫�ج��ل� �ب�ا‬ � ‫���ح�ي�� �� �ِ�لو� ��و�ل�ِه ِ�ل�ل‬
�ِ‫�م ق‬
� �ِ �‫�و‬
ِ� ِ �‫�و ���ش� ه�د ��ور � ِ ي‬ ‫�ص ِ�د‬
‫۝‬
ِ ‫ص‬
Maksudnya:
8) Dan hakikat pula adalah untuk seseorang sālik itu sampai
kepada maksudnya dan dapat melihat dan menyaksikan
nur al-tajallī dengan jelas dan terang

َّ َ ًّ ُ َّ ُ� ً ْ َ‫َ َ غُ ُ ب‬
‫�ص� َل�ا‬ ُ َ ْ َ ‫�َم نْ َ ا َ ُ ًّا �� � َّ ف ْنَ ة‬
� ‫��حرا ���ث�مد را‬
�‫�ح‬ � ‫�و��� ��و��ص‬ �‫�س��ي���ِ� ي�رك ب‬
ِ �‫� ر �مد ر ِل�ل‬
‫ي‬
‫۝‬

Maksudnya:
9) Sesiapa yang ingin mendapatkan permata maka dia akan
menaiki kapal dan akan menyelam ke dasar laut barulah
kemudiannya akan mendapatkan permata
َ
ُ ْ �َ‫� نْ �غَ ْ� �ف�ْ �َ �ْ�عَ � ��لَ نْ ت‬
‫�ص� َل�ا‬ ‫حَ�ق ْ��قَ �ةُ َا أ �خ‬
�‫ل‬��ْ َ ُ‫�َذ � ّ � َ ْ�قَ ة‬

َ‫فَ ك‬
�‫ِم� ��يِر ِ���ع�ِل����شِري� �ةٍ ��ح‬ ‫۝‬
�‫� � � �ِري و ِ ي� ي� ِ �ي‬
� � � � ‫ا‬ � �� �
� � ‫ط‬ �
� �
‫ل‬ ‫ا‬ ‫ا‬ �

Maksudnya:
10) Begitu juga tariqat dan hakikat wahai saudaraku tanpa
kamu beramal dengan syariat maka kamu tidak akan
dapat menghasilkan kedua-duanya

ُ ٌ ْ َ َ ُ َ � َ‫شَ ْع‬ َ‫ْ�ج‬ ٌ‫�فَ�عَ �َ ْ ه �تَ�زْ ْ�ن‬


‫�ْ�تَ� َل�ا‬
‫� �ج�م‬ � � ‫ن‬ ‫َ�ا �ه ه ا �ل‬�� ��
‫بِ����ِ �ير����ةٍ �ِل��ي ��ور �ق�ل ب‬ ‫۝‬ ‫ل‬
��
� �
�‫ل ِ ِ ِ ي‬
‫ر‬ ِ �
‫�ظ‬ �ِ ��� ��‫� �ل‬
‫ي ِ ِي ي‬
Maksudnya:
11) Wajiblah di atas sālik itu menghiasi zahirnya dengan
mengamalkan syariat bagi menerangi jantung hatinya
yang menjadi tempat tumpuan Allah
َ َ‫ُ �ُ َ ُ ٌ � ْ َ ةٌ ك‬
‫�تَ ن�ْ�ز �َ ا‬ ْ‫۝ �� �� َ ْ�قَ � �ف َ �ْ ه أ ن‬ ‫��ْ ُ� ْ�مك نَ��ا‬
� � ‫نْ ظ‬ ‫َ�تَ�ز‬
�‫ل��طِ �ري�� �ةٍ �ي� ��ق�لِب��ِ � � �ِ �ل‬
ِ
�ِ ِ ‫�و �و�ل �ع��ه ����ل�م�� �ي� ي‬
Maksudnya:
12) Dan berlalunya kegelapan di dalam hati sālik bagi
memungkinkan tariqat itu masuk ke dalam hatinya
79

Jalan Para Sālikīn


َ َ ّ�ُ
‫�ص� َل�ا‬ َ‫�ْ�تَ�ا ُ هُ �فَ َ ُ نُ �َم نْ ذ� ا � ا‬ ْ‫طَ � ٌْ ْ ُ � ق‬
� ‫�َو��ل‬
�ِ ‫�ك�ِل �َ او‬
�ِ ‫كو� � و‬ � �‫ح��ِد ِ�ه� ْم �� ر�ي��ق� �ِم ن� ��طُر�� ۝ ي�خ ر ي‬ ِ
ِ
َ
َّ � ْ َّ � َ َ ْ‫َ��� �ْ َ ة �ْ �أ‬ َ‫ك‬ َ‫ك‬ َ
َّ ُ َ‫بَ ْ نَ �ْ �أ ن‬ ُ ُ�� َ
‫�ص� َل�ا‬ � ‫ا‬ � �
�‫�و���ثر�ِ ا �ل� �و ارِد � او ل� �صو�ِم ل‬ � ‫۝‬ ‫ا‬ ً �
�‫�ج� �لو��ِ�س�ِه ��ي��ا �ل� ��ا �ِم���م �رب���ي‬ �
�‫ك‬

ِ
َ ��ْ َْ���ْ َ ‫���خْ َ � � نَّا‬ َ
‫ح�َّ �ُ�م�تََّ �َ ا‬ َ‫��ُم‬

ُّ َ َ‫�ت‬
� �� َ‫�َط‬
‫ل‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ‫ا‬ � �
‫ك‬ َ
�‫�مو �ل‬� ‫��ص�د �قٍ� ِب ص���ل‬ ��‫ِل‬ ‫۝‬ �‫�و ِ��د �م��ةٍ ِ�ل�ل�� �ِس �و �ح�م�ِل ح�� ب‬
ٍ
Maksudnya:
13) Setiap para mashāyikh itu mereka ada jalan yang mereka
pilih untuk menyampaikan kepada Allah Ta‘ālā
14) Ada di antara mereka yang menjadi murabbī memberikan
petunjuk kepada manusia (dengan mengajarkan mereka
melakukan ibadah dan beramal dengan akhlak yang
mulia) ada juga di antara para mashāyikh yang memilih
jalan dengan membanyakkan zikir dan wirid dan
membanyakkan puasa serta solat.
15) Ada juga di antara mashāyikh yang memilih berkhidmat
kepada manusia seperti mengangkat kayu api untuk
mendapatkan rezeki bagi tujuan bersedekah kepada yang
memerlukan
Selepas al-Shaykh Zainuddin al-Malibari al-Kabīr menerangkan
tentang jalan-jalan untuk para sālik maka beliau terangkan pula
apakah tujuan terbesar bagi para sālik iaitu memutuskan segala
penghalang yang menyampaikan kepada Allah Ta‘ālā, maka
beliau berkata:

‫ه ذ�� �� ا ��ْ�لَ �صَ �ا �َ�ا َ�ع�ا �م� َل�ا‬ َ‫�فَ�َْ ْ�ف‬ َْ ُ َ‫أ‬
َ�� ْ‫ح ظَ ���� ن‬ ‫�ل‬ ‫�َم نْ َ ا �َم� نْ� �َ ْ��س��ل� ْك طَ ��� � ��قَ ا ��ل��أ �ْ ��لَ��ا‬
ِ ‫ي�� � � ِ ي و ي‬ ‫۝‬
‫ِري� وِي‬ ‫ي‬ ‫�ر‬
Maksudnya:
16) Sesiapa yang ingin mengikuti jalan para awliyā’ maka
ingatlah (sembilan wasiat) dan dan beramallah dengan
kesemuanya (maka Allah akan membukakan pintu
kefahaman dan diberikan nur ilmu)
80

Wasiat Pertama (Taubat)


dan Rukun-rukunnya
Ini adalah wasiat yang pertama dan yang paling utama. Taubat
itu adalah kembali kepada Allah dengan meninggalkan maksiat.
Maka al-Shaykh raḥimahu Allāhu Ta‘ālā memberikan peringatan
tentang kepentingan dan rukun-rukunnya dengan mengatakan:

َ
‫�َ ��عَ�زْ� �تَ ْك ا ��ل�� ذ�ّ �ن�ْ� �ف�ْمَ�ا ا �ْ�ستَ��قْ�بَ�� َل�ا‬ ْ ُ� �� ْ ‫ا‬
ً��‫� �َمتَ��ا �ً�ا ��ا ��ل نّ�ََ�د ا �َم��ة �ُ �م�قْ��ل‬
‫ع�ا‬
‫ب ِ ِي‬ ِ ‫ِ�بو ِم ر‬ ‫۝‬
ِ ِ ِ‫ب ب‬ ‫�ط�ل ب‬
ّ ََ َ ْ َ‫َ � َ ذ �ْ �أَ ْ َ ن ف‬ َ‫َ�بَ َ َ � نْ ُ ّ حَ�قّ ا �ْ �آ د‬
‫�ك�َل�ا‬
�‫�وِ�ل�ه ِ�� ِه ا �ل� رك�ا ِ� ��ا ر �وِ�م‬ ‫م‬� �‫�و ار ء ةٍ� ِم� �ك�ل �ِ �ل‬
‫ع‬
‫۝‬
�‫� ِ�ي‬ ِ

Maksudnya:
17) Dan tuntutlah (wahai orang yang ingin mengikuti jalan
para awliyā’) dengan cara bertaubat daripada segala dosa-
dosa (besar dan kecil), dengan menyesal di atas dosa-dosa
lalu serta mencabut terus dosa tersebut daripada hati,
serta berazam akan meninggalkan dosa-dosa tersebut
pada masa yang akan datang
18) Dan (rukun taubat seterusnya: bagi hak anak Ādam) adalah
dengan menyelesaikan segala hak yang berkaitan dengan
hak-hak anak Ādam maka raikanlah dan sempurnakanlah
segala rukun-rukun ini.
81

Cara Menjaga Taubat


ْ‫تَْ َ ا َ تَ�ق‬ َّ� َ ُ�ْ‫َ دَ َ ً ا ا ل‬
‫��ص�ْ�ًا جَ� َ�ى �َ �تَ��سَ �ا �ُه� َل�ا‬ ‫ن‬ ‫ت‬ � ‫ا‬ ‫ة‬ َ‫ب‬ َ ‫ا‬ ‫�و��ق�ِه � او ��م� �� م‬
‫�ه� ك � �� ِ� ي ر ر و‬ � �� ‫۝‬
�‫�ح� ����س��ِ� ِل ��ي‬�
ِ‫ب‬ ِ
ْ َ‫�ْ �أ ْ ضَ جَ ْ ً فَ ْ َ َ نْ �َ ا �ت‬ َ
‫���س� َل�ا‬ َ‫َ � �ف�ْ�ظ � َ ْ َ � ّ سَ ن َ س‬
‫���ا �ِ�مي��عا ��ا �ج� �ه�د � �ل� ك‬
�ِ� �‫ح ��ِ �ع�ي� � او �لِ��ل�� ا ِ� �و�� �اِ�ئِر ۝ ا �ل� �ع‬ِ‫�ِبو‬
ٍ‫�ن‬
Maksudnya:
19) Jagalah selalu dengan cara bermuhasabah pada setiap
waktu dan ketika, yang mana perkara ini terhalang
disebabkan kelalaian dan bermudah-mudah terhadap
urusan agama.
20) (Jagalah juga taubatmu itu dengan cara) menjaga mata
dan lidah dan seluruh anggota daripada segala maksiat,
bersungguh-sungguhlah dan janganlah bermalas-malas

ْ َ َ ْ َ‫ُ ّ ْ�خَْ أ‬ ُ ‫أَ سَ ا‬ َّ � َ‫ف‬


‫��م�عَ�ا �أ �ش��َم� َل�ا‬ � ‫ل‬�
‫۝ �َ�و �� � ��س�ك�لا��يِ �ر ج‬
َ ُّ � ٌ ْ
�ٍ‫��ا �لت��ْو بُ� �ِ �مف�تَ��ا � �ِل�ك�ل �إِ طَ ����ا �ع�ة‬
ِ ِ ‫ح‬
َ
‫�َمْ � �فَتََ ا َ�كَ نَّ �ُم�هَْ �َ ا‬ ‫ف‬ َ‫�� ْب‬ ُ ‫ُْ تَ ْ لَ أ‬
‫� �ب���َ��غ��ف ����ةٍ � �ْو �ص‬ ��ِ�‫ا ب��ت‬ ‫�فَ� ن‬
�‫� ر�و �ل‬ ‫ر‬ ‫۝ ِ��ي� ج�ِ�ل�� ��د‬ �ٍ‫ح��ة‬ �‫ل‬
ِ ‫ِ� ي‬ ِ ‫�إ‬
ِ ٍ‫س‬
Maksudnya:
21) Bertaubat itu adalah kunci kepada segala ketaatan
dan ianya adalah asas kepada segala kebaikan dan
kesempurnaan
22) Jika kamu dibalakan dengan kelalaian atau diuji dengan
bersahabat dengan bukan yang sepatutnya bagimu (seperti
lelaki bersahabat dengan wanita), maka bersegeralah
engkau mengambil tahu terhadap perkara tersebut
dengan cepat-cepat berpindah ke majlis lain (disertai
dengan muhasabah yang bersungguh-sungguh)
82

Wasiat Kedua Tentang (al-Qanā‘ah)

Al-Qanā‘ah itu adalah keluar daripada mengikut nafsu syahwat


dan nafsu kebinatangan melainkan mengambil apa yang
diperlukan sekadar hajat kemanusiaan.
Al-Shaykh al-Malībārī raḥimahu Allāh memberi peringatan
tentang cara bagaimana mendapatkan al-Qanā‘ah dengan
menyebut:

‫َ ا قْ�نَ�ْ � �تَ ْ ا �لْ�َشْ تَ َ ا ��ْ�ل َ ا خ� ۝ �م�نْ �َ ْم���� ط�عَ َ �َ َ�ا َ �َم نَ ا �ز �َ ا‬


�‫�� �م�و م�لبِ��� �و �� ِ �ل‬ ِ ‫هي� �و ��ف� ِ ِر‬ � �ِ����‫ك م‬ ِ ‫ع بِ� ر‬ � ‫�و‬
ٍ‫س‬ ٍ
َ َ
‫�ف�ا تَ� ا ��لّ�� ذ� �� �َ��ْعن���ه �م�نْ ��غَ�ْ� ا ئ��ْت�� َل�ا‬

ْ َ َ‫َ نْ َ ْ � �ُبَ نْ َ ا �َ ْ سَ َ ْ ْ ف‬
���� ‫�م� �ي� ��ط�ل�����م� �لي���� ي���ع ِ��ني��ِه‬
‫�ق�د ۝‬
ِ ‫يِر‬ ِ ِ ‫ِ ي ي ِي‬
Maksudnya:
23) Berqanaahlah kamu dengan meninggalkan perkara
syahwat dan kemewahan sama ada daripada makanan dan
pakaian dan tempat tinggal
24) Sesiapa yang menuntut sesuatu yang tidak sepatutnya,
maka dia tidak akan mendapatkan sesuatu yang sepatutnya
dia dapatkan (daripada kesempurnaan ilmu dan kelebihan
ilmu) tanpa dia merasa rugi atas kehilangannya
83

Wasiat Ketiga
Tentang (Zuhud)
‫ع�قَ� َل�ا‬ ْ َ‫ا ْ�َ ا � َ �َ �قٌْ �َ ُ تَ ُ أ‬ َ � ْ� َ‫َ �زْ َ ْ َ ذَ فَ �قٌْ َ َا قَ ةُ ق‬
� �
� � � ‫�ب� �ل�م� �ِللا ��ف �د �ل�ه ��ك‬ ‫۝‬ ‫� او �ه�د �و� ا ��� �د ��ع�ل� ��� ��لِب��ك‬
ِ
َ‫�ْ ُ ل‬ َ‫أ‬ ُ� َ ُ َ َ‫�بَ ْ َ � ّتُق‬ َ‫� ُ ْ ُ أ‬
� ‫ا‬ َ‫ب‬ ْ ُ ‫ا‬ َ � َ � ْ
‫ن‬ َ
� ُ
‫ن‬ َ‫س‬ ْ
� ّ‫َ ا ��ز‬
��
� �‫� ا �ل‬
‫ع‬ ِ ‫ب‬ � �‫�ق� � �م ر‬ �‫� ��ع�دا �ل ����ى � �وب�ِه ��ي��نا �ل �م‬
‫۝‬
ٍ‫ب‬ ‫�ص‬

ِ� ‫م‬ � ��‫ح‬ � ‫�د‬
‫ه‬ � ‫�و ل‬
‫ى‬ ِ
Maksudnya:
25) Zuhudlah kamu di dunia dan zuhud itu adalah tiada terikat
hati dengan harta (bukannya tiada harta) jika kamu zuhud
maka kamu akan menjadi orang yang paling berakal
26) Dan zuhud itu adalah sebaik-baik kedudukan selepas
taqwa dan dengannyalah kamu akan mendapatkan
kedudukan para ulama ‘āmilīn dan para sufi yang nāsik

َ‫�ُ ْ ك‬ َ‫ك‬
‫� �شَ�� بَ� ا �� ّل���ط� َل�ا‬ �� ُ� ‫�خَ َا‬
‫ل‬��ْ َ‫أَْ��ن‬ ‫�ق�ا �ئ�ٌ �أَ�ْ نَ ا �� َّل���ط ��ق‬
َ� ‫َ �ُ�م ُّ ُ �ن�ْ َ ا‬
ِ ‫ٍر ِر‬ �
� ‫��س‬‫�م‬ ‫ص‬� �
‫ل‬ � ‫ا‬ ‫�ي‬ ‫۝‬
��‫�وِح ب� د ��ي� ِ ل ي � ِري‬�
Maksudnya:
27) Seseorang yang mencintai dunia maka akan tertanya-
tanya di manakah jalan menuju Allah dan di manakah
jalan keluar daripada keterikatan terhadap dunia mereka
ini adalah seperti seseorang yang dimabukkan dengan
meminum arak
ْ ْ
‫�ض� َل�ا‬ َ‫�ف َ � ا َ ْ تَ ُ ً ف‬
��ِ ‫ع��ةٍ �َ او خ��� ْر �ع�زُ� �وب�ا ��ا‬�� ���� ‫۝ �ي� ط‬ ‫�َ ا �تْ ُ ْك �م نَا ��ل��أَ�ز �َ ا� �َم نْ �َم�ا ��سَ �ا َ�عَ�د ْ�ت‬
ِ � ‫و ر ِ � وِ�ج‬
Maksudnya:
28) Dan tinggalkanlah isteri yang tidak membantumu
melakukan ketaatan dan pilihlah hidup membujang yang
lebih afdal dan mulia
َ‫ٌ أ‬
84

َ‫ت‬ �� ٌ ْ � َ‫غ‬
‫�جَ ْ�ه ا ��ْ�لقَ��ْ � �َم�ْ��ن�ُع�� َك �ْ َه� َل�ا‬
‫ل‬ � � ٌَ‫�ب‬

ْ � ‫� َ َا َ �ة � �ُّ نَْ �خ� َ ا‬
� ‫�ج‬ ‫ر ِ � �ِل وِم‬
‫ف‬
� � � ‫۝‬ � ‫��ص� �ل ر‬
� � �� �
� ِ ‫ِل���س�ل م�ِ ا �ل�د ��ي�ا‬
‫ع‬
ُ
‫� نَ �م نْ � َ ْ ا �ْ �أ �نَا �� �آ� ً ا ۝ َ ��ل َ ْ �نَ�فْ � َ �� ْ��أُ�نَا ��س �بَا ذ �َ ا‬ �
ُ َ‫َ�ت‬


�‫� �� ِ��س�ك ِل�ل � ِ �ي� � ِ �ل‬ �
ِ ‫وِ ��سي� ب‬ � �
�‫� �ل� � ِس ِي ��س‬ ِ ‫�و �و� ِ � ��سي� ب‬ ‫ك‬
Maksudnya:
29) Untuk mendapatkan kesejahteraan di dunia ini adalah
dengan melakukan empat perkara (yang pertama)
memaafkan kejahilan orang ramai terhadapmu, (yang
kedua) engkau mengelakkan daripada melakukan
perbuatan orang-orang jahil terhadap orang lain
30) (Yang ketiga) kamu tidak berharap kepada pemberian
manusia, (yang keempat) kamu pula memberikan kepada
manusia pemberian daripadamu [maka ini adalah antara
sebab untuk keselamatan di dunia daripada kejahatan ahli
al-dunyā]

Wasiat Keempat
(Mempelajari Ilmu Syarak)
ْ َ‫��َ ��ْ َ �ْ ب‬ ّ ‫َ ق َ ًة‬ ً‫�� ُّ �َا َ ة‬ َُ ْ َ
ْ‫�َ ��تَ�عَ��ّلَ�ن‬
‫�ص�قُ� َل�ا‬
� �‫� ا‬ ‫�ق�ل‬
َ‫�ز‬
�‫ع�يْ��د � �َو�ُم ك�ي�� ا �ل‬
�ِ�‫�َو‬ ��‫� ����ط� ��ع‬ ‫�ع��ل�مً�ا �ي� ��ص‬ ‫و �م‬
‫۝‬
� ِ
ِ ‫ِحح‬
َ‫ن‬ ْ� ‫َ ْ� َ ْ َ ا‬
َ ْ‫َ ذ � ا �� ثَّ َ�اثَ�ةُ �فَ ْ ض��ُ َ �ْ �فَ ا ْ� فَ ن‬
‫ح�ُ�صْ �جَ�ا �ةٌ �َ ا ْ�عت�� َل�ا‬
ِ ‫� او ع���م�ل �بِ��ه� ي �ل و‬ ‫۝‬
���‫�ه ِ�� ي� ل��ل �� ر � �ع�ي نٍ� � عِر‬
Maksudnya:
31) Belajarlah ilmu yang akan memperbaikkan / membetulkan
ketaatanmu dan membenarkan akidahmu serta
membersihkan hatimu
32) Ketahuilah bahawa ketiga-tiga ilmu itu adalah fardu
ain dan beramallah dengan ketiga-tiganya maka akan
berhasillah kejayaan dan kedudukan yang tinggi
85

Wasiat Kelima
(Menjaga Sunnah-sunnah
Rasulullah S.A.W)
ْ َ
‫�َم��أ �ثُ�� َ �ًة َ�ع نْ خَ��ْ� �َم نْ جَ��ا �ُم ْ��سَ � َل�ا‬ ْ‫حَ ا ��ف �ظْ � َ لَ ُ نَ آدَ أتَ ت‬
‫ر‬ � ‫ور � يِر‬ ‫۝‬ ��� � �ٍ‫�� ِ �� �ع���ى ��س�� نٍ� �َ�و ا ب‬
Maksudnya:
33) Jagalah di atas melaksanakan sunnah-sunnah dan ādab-
ādab yang ma’thūr daripada baginda Rasulullah ṣallā Allāhu

alayhi wa sallam sebaik-baik makhluk yang diutuskan

‫�فَ ا ْ �� �ُبَنْ هُ َ َ� ّ �َ ا‬ ‫۝ َ � نَ ا ��ْ�عَ َ ا �ف‬ ْ َ‫���َّهُ ��لَ ُ َ �ْ �أَد‬


ُ َ‫نَّ � ّتَ صَ ُّ ف‬

� � ‫ل‬� �
� ‫� وِ � �و ِرِ� � ط �� و‬
�‫عِو �ل‬ ‫ل‬ ‫م‬ � �
‫هو �ل� ب‬ ‫ا‬ � � ‫ِ�إ � ا �ل�� �و�� ل‬
� �‫ك‬
Maksudnya:
34) Sesungguhnya tasawuf itu rukun terbesarnya adalah adab,
maka dapatkanlah adab-adab tersebut daripada kitab
‘Awārif al-Ma‘ārif (karangan al-Shaykh Shihab al-Din al-
Suhrawardī) dan berpeganglah dengan kitab tersebut

‫م� َل�ا‬
َ� �
ُْْ
���‫لل�م ك‬ ُ َّ � َ‫�َّ ا ُ َ ا �بَعَ ة‬
‫��و� ِ ا‬ ْ َ� � ْ� َ�� ‫ذْ �َ ا دَ � َ َ لَ ا �� َّ �� ق‬

� �‫�إِ �ل� �م��ت� ��� ا �لر‬ ‫ىل ا �لإ� �ل�ه‬ � �‫�ل�� � ل‬
ِ ِ‫�إِ � �ل� ِي �لع���ى طِري��ِ� �إ‬
‫۝‬
‫س‬
Maksudnya:
35) Ini kerana tidak ada petunjuk kepada jalan menuju Allah
melainkan mengikut al-rasūl yang sempurna

‫�َ ا ��تَ�ْ �َ ا‬ َّ‫فَ �َ تََّ عَ نَّ َتَ �بَعَ�ن‬ َ‫�ق‬ َ‫َ َ ع‬ ‫ف‬
�‫�ل� �ع ِ�د �ل‬ ���� ‫��تب����� � �و�ا‬ ‫��ح�اِ��ل�ِه �َو���ف��اِ��ل�ِه �َو��َ�م� �اِ��ل�ِه‬
����ِ
‫ي‬
‫۝‬

Maksudnya:
36) (Mengikut baginda) pada aḥwāl baginda, perbuatan
dan perkataan, turutilah bersungguh-sungguh perkara-
perkara tersebut dan ikutlah Rasulullah S.A.W dan
janganlah kamu jemu daripada kamu mengamalkan
sunnah baginda
َ
86

ّ ‫حَ � ث �فَ�أ‬
‫�ص� َل�ا‬ ‫ل‬

��ْ َ ّ َ ‫�بَ� َ ا‬ ‫�كّ �َم شَ����اي� قَ� ْ�د قُ� ّ�َ�د ْ�ت‬
ُ ُ‫َ طَ � ق‬

�ِ � � � � ِ ‫����ت� ب‬
ِ ‫� ربِ�ي� � او ِ ي‬
� ‫د‬ ‫ِك‬ ‫۝‬
‫�ِل ِ�خٍ ِي‬ ���‫�و� ِر�ي‬
Maksudnya:
37) Jalan setiap mashāyikh itu adalah diikut kuat dengan dua
usul utama iaitu mengikuti kitab al-Qur’ān dan hadīth
Rasulullah ṣallā Allāhu ‘alayhi wa sallam
َ‫أ‬
‫�س�عَ�ا دَ �ة �َ ا ْ�عَ�م� َل�ا‬
َ���ّ ‫�َ �ا ف���ه �تَ�ْ������ظ�فَ� ْ ��ا ��ل‬ ْ‫�َ ن‬
�‫حِ ك�م‬
� َّ �� َ‫طَ � ا � ْ َا ���ض‬
‫��ص�ا ِ ��ل‬
�ْ ‫ح�� نَ �َ�و‬

‫ر بِ � ِ و‬ ِ ‫م ِي‬ ‫۝‬
� �‫ع ِر�ي� ا ل� ِ ي‬ �‫��� ِ�ل‬
Maksudnya:
38) Mutalaahlah dan beramallah dengan kitab Riyāḍ al-Ṣāliḥīn
dan berhukumlah dengan apa yang ada di dalamnya maka

َ‫ذ �ْ َطَ � ْ ذَ � َ أَْم‬


kamu akan beroleh kebahagiaan (di dunia dan akhirat)

‫�ك�َل�ا‬ ْ‫�َّ� ذ � �َ ا �َ�ْق ُ ُ ۝ � �ن‬ َ‫ْ تَ �ْ ف‬


�‫�َ او �ه��� ّمَ �ب�ا � �ل� ْر��ض‬
�� � ‫ِ� �ي� ا �ل�ع ���ا ِء ِب�ِ�مث���ل�ِ�ل��ك‬ ‫ا �ل�ِ� ي� �ل� ي��رب� ِم‬ ِ ِ
ِ
Maksudnya:
39) Ambillah perhatian dan sempurnakanlah perkara fardu
(yang diarahkan Allah kepadamu) ini kerana tidak ada
sesuatu pun ibadah yang lebih mendekatkan diri kepada
Allah yang lebih besar pahalanya dibandingkan dengan
melakukan amalan fardu
َ َ
‫�ج� َل�ا‬ُ� ْ ‫۝ �تَّ�أ ُ نَ ��َهُ �َ ًا َ ا �ْ �أ‬ ُ �ُ�‫�َم�ا �زَ ا ��َ �َ�ع ْ��د � ��ا ��ل نَّ�َا �ف� �َ��ْق‬
�‫كو� ل� ي��د �و �ل� ر‬ � �‫ى‬َ‫� �ح‬ ‫ل ب ِ ي� بِ �و ِ �ِل ي ر ب‬
َ
‫����س ْ �َ �� نْ هُ �ثُ َّ�َ ْنًا �بَ �ص َ�ةْ ۝ �أ � ْ �مثْ َ ذَ � � َ �ف ا ْ�َطَ �� ا �� هَ� ْ َ �َ ا‬ َّ ‫َ ا ��ل‬
�‫� ر�و �ل‬ ‫ل‬ � �‫م‬ ‫�ل‬
ِ ‫ي ِ ل ِ ِ ي� ِ ب‬ � ‫ك‬ �
‫ل‬� � �
�� � ‫�و ع ِ �م ي ِ� ر‬
��
� ‫ا‬
� �
� �‫�ع‬ �
� ‫م‬ ‫�م‬
Maksudnya:
40) Hamba-Ku yang sentiasa mendekatkan diri kepada-Ku
dengan perkara-perkara yang sunnah sehinggalah Aku
menjadi tangan yang dia berpegang dengannya dan Aku
menjadi kaki yang dia melangkah dengannya
87

41) Dan Aku menjadi pendengaran yang dia mendengar


dengannya dan Aku menjadi penglihatan yang dia
melihat dengannya, yakni Aku akan memudahkan segala
urusannya dan mempercepatkan bagi mendapatkan
segala tuntutannya

Wasiat Keenam
(al-Tawakkal)
Tawakal itu adalah pergantungan hati dengan Allah Ta‘ālā

ْ َ‫ث�قَ ةً َ ْ � َّ ّ أ‬
‫ك� َ�َ�ُ �ف�مْ�ض‬
‫��� َل�ا‬ َ � ‫َ تََ َّ �َ نْ �ُ�م�تَ�جَ ّ ً �ف �زْ ق‬
ِ ‫رم‬ � ِ ‫�و� ��وك�ل� �ِرد اِ�ي� ِر �ِ�ك ِ بِ ��و ِ ر ب‬
� �
‫ل‬ ‫ا‬ ‫�د‬
‫ع‬� � �� �
� � ‫۝‬

Maksudnya:
42) Dan bertawakallah wahai orang-orang yang masih sunyi
daripada tanggungjawab (menjaga anak dan isteri) di
dalam urusan rezekimu, dengan meletakkan sepenuh
kepercayaan dengan janji Allah Yang Maha Pemurah lagi
Maha Pemberi Anugerah

‫�� َل�ا‬ ّ َ‫ت‬ � َ ْ َ‫َ�نْ م‬ ُ ُ ُ ُ� ُ‫أَ َّا ْ� ُ ُ َ َا َ ُ �ز‬


��‫�ُم ��َوك‬ ‫��س� ِ�لِ�عيَ��اِ��ل�ِه‬ ‫�ع‬ ‫��ق� �عود ه‬ ��‫� ��م� ا �لمِع��ي���ل ��ف�ل� ي ج‬
ٍ‫� ك ب‬ ‫�و‬
‫۝‬
ِ
Maksudnya:
43) Manakala orang yang sudah pun tanggungjawab
berkeluarga maka tidak harus baginya sekadar duduk,
tanpa berusaha mencari rezeki buat keluarganya hal
keadaannya bertawakal kepada Allah

َ َ
‫م�ا ��له�ْ �أ�ْ جَ��ا �هه�ْ�ُمتَ� ذ�� ��لّ� َل�ا‬ َ‫�َ ا ��تَ ْ ذ ��لَ نْ �� � نَّا �� � ْ ض‬
َ�� ‫���� َك طَ ����ا �م�عً�ا ۝ ��ف‬
ِ ‫ِ ي� ِ �ِ م و ِ �ِ م‬ ِ �‫�ل� ب� ِ�� � ِل�ل�� ِس ِعر‬
Maksudnya:
44) Jangan engkau gadaikan maruah dirimu kepada manusia
hal keadaan kamu tamak terhadap harta mereka atau
pangkat sehingga menghinakan dirimu sendiri
88

Wasiat Ketujuh
(al-Ikhlāṣ)
َ‫لَ َ ذ ْ ك‬
‫�� َل�ا‬
َ‫�َّ � َّق‬ َ ‫أَ ْخ � ْ َ ذَ أَ نْ �َ ا �تُ ْ َ �َا‬
� ‫۝ �إِ �ل�ا ا �لت���ُّربَ� �ِم نْ� �إِ �� �ه��ك ِ� �ي� ا ��ل‬

ٍ‫� ��ِل��ص� �و� ا � � �ل� ِ �ر��ي�د �بِ�����ط� �ع��ة‬
ِ
َ
ُّ ََ‫۝ َ ثَنَ ا �ئ ْ �أ�ْ نَ�ْ ذ ا َ �ت‬
‫��ص� َل�ا‬
َ َ‫ل‬
‫�صَ�د نْ� �َم�عَ�هُ ��� ا غْ��َا ض�� ا ��ل��دُّ �نَ�ا‬ ْ‫�َ ا تَ�ق‬
�‫حِو� ك ��و‬ � ‫ك��� ِ��ِه�م و‬ �ِ ‫�إِ ى ر‬ ِ �� � �‫�ل‬

Maksudnya:
45) Ikhlaskanlah amalanmu dan ikhlas itu adalah kamu tidak
berkehendak terhadap ketaatan yang kamu lakukan,
melainkan untuk mendekatkan diri kepada Tuhanmu
Yang Maha Penjaga
46) Janganlah engkau berniat di dalam melakukan amalanmu
itu untuk mencapai tujuan yang rendah dan hina,
seperti mengharapkan pujian mereka atau seumpama
dengannya (seperti mendapatkan kecintaan mereka atau
mendapatkan pangkat)

ُْ َ‫نَ ظَ � �ْ َ ْ فَت‬ َ‫َ نْظُ � �ل‬ َ‫َ �ْ ذَ ْ َ ً �ُ�م ْ �ًا ��� َ د‬


‫� َل�ا‬�‫ى� ��� ار �ل��عِ��لي���م�� �م‬
‫�ك‬ � �� ِ‫� او �� ��� ْر �إ‬ ‫۝‬ �ٍ‫� او ��ح�� ر�ِر �ي�ا ء �حبِ� ��ط� ِلِع��با ة‬
ِ ِ
Maksudnya:
47) Jaga-jaga kamu daripada riyak yang akan menggugurkan
amalan ibadahmu, dan nilailah amalanmu itu dengan
pandangan Allah Yang Maha Mengetahui (akan rahsia-
rahsia dirimu) maka ini akan menyempurnakan amalanmu
dan dirimu

َ َ
‫۝ ��ل�ا �تُ�ْ� �زَ نّ ��ل�ُ�ي ْن�ك� ُ � َك َ ذ� ا �ئ� َل�ا‬
َ ْ َ‫�َ ا تُ ظْ � َ نَّ ��فَ ض ْ لَةً كَ��ْ �تُ ْ تَ�ق‬
ِ ‫ِ رو ر‬ ِ � ‫بِر‬ ‫��ي����� �ي�� ��ع�� �د‬ �ِ � ‫�هر‬ � �
ِ� �� �‫�ل‬
‫�س�ا �� �ْ� �ُ�مث�ّ� َل�ا‬ َ‫�َ َ� ن‬ َّ‫حَ ت‬ ‫م� َل�ا‬ َ‫ْ َ نُ مَ ْ َ َ ُ ُ ك‬
ً ‫ا‬ �
ِ ‫۝ �ى � رى � �� بِ �إِب �ٍل‬
� ‫ي‬
� � � � َ‫كو ن� �ت‬

َ�� ‫��ا‬ � �‫ِ�إ ي��ما � � رٍءلا �ي‬
ْ َ
‫م��ةَ ��ل�ا �ئ ��ف ذ� �� ا ��ل�ُع� َل�ا‬ َ‫�لَ َ خ ل‬
َ�� ْ� �� �َ‫�ْ���ش‬
�ْ َ َ ُ ُ ُّ َ‫� نُ َ ْ ُ ُ ُ َ ذ‬ ُ َ َ‫ف‬
� ‫ِ ٍم ِ ي ِ ي‬ ‫۝ ��ميى و‬ �
‫��وى‬ � � �
� ‫�ه�م و م�ه�مس‬ � � ‫�ي� �و� ح‬
� ‫�د‬ ‫م‬� �
‫ك‬�
89

Maksudnya:
48) Janganlah kamu menzahirkan kelebihanmu untuk orang
memandang tinggi kepadamu, dan janganlah engkau
melakukan hal-hal yang rendah bagi menyebabkan orang
memandang rendah dan mengikngkari kamu
49) Iman seseorang itu tidak akan sempurna, sehinggalah
seseorang itu memandang manusia dan unta (binatang
ternakan) itu sama sahaja (ketika melakukan ibadah)
50) Maka itu menjadikan pujian dan celaan mereka sama sahaja,
malah dia tidak takut celaan orang-orang yang mencela
pada menuntut keredaan Tuhan Yang Maha Tinggi

َ
‫ذ� ا َك �ُه�َ ا ��ل ّ�َ�ا ءُ� َ�سبَ�ْه��لَ� َل�ا‬ ‫ا‬ َّ‫َ�ع�مَ ٌ � �أَ ْ � نَّا ش ْ ٌ �تَ ْ ُ ُ � � ن‬
� ‫۝‬
� ‫و ِري‬ ‫� �ل ِ�ل� ج���ِلا �ل�� ��ِس ِ���رك رك�ه ِ�ل�ل�� �ِس‬
Maksudnya:
51) Melakukan sesuatu amalan kerana manusia maka itu
adalah syirik, (manakala) meninggalkan amalan kerana
manusia itulah riyak, yang sia-sia

‫��نْ تَ �تَ ْ �� �ُ ُ � نَْ �نَا �� �َ ن�ْ�ز �َ ا‬ُ ْ


‫ن‬ ْ‫َْ ْ� َُ ْ َ نْ�ز �َ ة‬ ْ‫َ �تَ ْ �� �ُ�بَ�ن‬
�‫� ��ط�ل ب� ِ�ع ��د � سٍ م�ِ �ل‬ � �‫ِ�ع ن��د الم�يه�ِ�م ن��م��ِ �ل�� �إِ ك‬
� ‫۝‬ �‫لا ��ط�ل‬
ِ
Maksudnya:
52) Janganlah kamu meminta kedudukan (yang tinggi) di
sisi al-Muhaymin (Tuhan yang menjadi saksi terhadap apa
yang kami lakukan), jika kamu meminta kedudukan di sisi
manusia
90

Wasiat Kelapan
(al-‘Uzlah)
‘Uzlah itu adalah keluar daripada mencampuri manusia kecuali
keluar untuk berkhidmat kepada guru murabbi

ْ َ
‫�َ �تَ��سَ �ا �ُ�ه ��ف ا ��ل��دّ ْ��ن ذ� ا َك �ُه�َ ا ��ل�� َل�ا‬ َ� ‫��ا نَ أَ ْ َ بَ � َا‬
َ َ‫�َ ا �تَ� ْ� َب‬
�ٍ‫ح�� نْ� �َم نْ� ك�� � � ��ه�ل ������ط� �ل�ة‬� ��‫�ل� �ص‬
‫و ِب‬ ِ ‫�ٍل ِي� ِي‬ ‫و‬ ‫۝‬

َ‫ُ ْتَ ل‬ َ‫نْ ف ت‬ َ‫أَ ْ خَ ا ف‬ َ


ْ‫َ ا ��ْ�ُ�زْ�َ�ةُ �ْ �أ ْ ��لَ ذَ �فَ َ َ ا ���زَّ�َ ن‬
‫�م � � � �م‬ � � �� �‫�و لع �ل� ا �ل� �و�ى ِ�إ � ا ���س�د ل م‬
‫و � � ِ � ِ�� نٍ� بِ� ِ�دي نٍ� ب�����ى‬
‫۝‬

َ
‫���ح َا � ��ل�� ذ�َ ا َك �ُ�مَم�ا �ث� َل�ا‬
َ� ‫أ ْ �ف‬
�ٍ‫�َه�ة‬ ْ ُ� � َ ُ‫��َذ ذَ خَ ا �فَ ا ��ُْ �ق‬ �
َ‫َ ك‬
ِ ِ ‫� �و ِ�ي� ر ٍم‬ ‫۝‬ ���
� ‫�و � ِ�إ � � �لو ��وع بِ ب‬
‫ش‬ � ‫ا‬ � ‫ا‬
Maksudnya:
53) Janganlah kamu bersahabat dengan orang-orang yang
sering menangguh-nangguh melakukan amal kebajikan
dan selalu bermudah-mudah di dalam urusan agama
kerana bersahabat dengan mereka adalah bala maka
berjaga-jagalah
54) Uzlah itu adalah awlā (lebih utama) bilamana zaman itu
telah rosak, atau bimbang berlaku fitnah juga (ujian)
kepada agama
55) Begitu juga (uzlah lebih awlā) bilamana kamu bimbang
terjebak hartamu kepada perkara syahwat, atau haram
atau berlaku fitnah yang seumpamanya (seperti kezaliman
pemerintah dan lain-lain fitnah dalam agama)
َ
‫��� َل�ا‬ ّ ‫� َ ا َ � أ ْ نَ�ْ ذَ � � َ ��فُ ض‬ َ‫َ ج‬ ْ ‫�ْ�م�ع‬ ُ ‫َ � ا خْ َا ُ � نَ نَ ف‬
�ِ ‫�ِو�ِ�ل�ك‬ � ‫�و ��م� �ع�ةٍ � �و ح‬ ‫۝‬ ‫�ِت��ل� ��طبِ����ا �ِ�س��ا ِ��ي� ج ِ �ِ م‬
�‫ه‬ � �‫� او ِ�ل‬
َ َّ‫َ ْ نَ َ �ُ�مت‬ ْ ْ‫أ‬ ْ َ ‫َ ذَ �َ ْ ا �ُْ ْ ف‬
‫�م�َل�ا‬
�‫�َوَ�ع ن ا �ل�مَ�نَ�ا ك�ر ��ق�د ��ه �ح‬ ُ‫�ق�د ُ �َ�� �ُم‬ � �� � ‫� ا ن‬
ِ ‫� �ى‬ ِ ِ �ِ ‫۝‬
‫� �ي��� ِ ر ي ر‬ ِ ‫�ه�� ِ�لم� بِ� لعر‬
َ
‫حَ�ا �ف� َل�ا‬
َ�� ُ َ‫ْ َ ا ن‬ ّ َ� � ‫ف‬ ُ � ْ �َ� ‫��ّ ا �ْ �أ ذَ �َ ا‬ ُ َ‫صَ ًْ َ ل‬
‫م‬
ِ ‫�صي�� ��ه ِب‬
� �‫ِ��ي� ���ظِن��ِه �ِ�ع‬ ‫۝‬ �‫ى �ل� ي���غِ�ل ب‬�� � �‫� ب��را �ع���ى ك��ِل �ل‬
Maksudnya:
91

56) Bergaul dengan manusia pada kumpulan mereka, atau


ketika melakukan solat jemaah atau seumpama dengannya
(seperti melawat orang sakit dan mengiringi jenazah)
adalah merupakan sesuatu yang afdal (daripada beruzlah)
57) Perkara itu menjadi afdal kepada sesiapa yang mampu
menyuruh manusia melakukan perkara makruf, dan
melarang manusia melakukan perkara mungkar serta
mampu menahan dan menanggung sabar atas amalan
amar ma‘rūf nahī munkar
58) Serta mampu (menanggung) kesabaran di atas segala
kejahatan manusia serta mempunyai sangkaan yang kuat
bahawa di dalam majlis itu tidak ada perkara-perkara
maksiat dilakukan

‫��� َل�ا‬َّ ‫�فُ َ َا ُ �زْ�َ ةُ ذَ ��زَّ َ ا ن ُ �فَ ض‬ ْ� ّ‫�َ� ْ َقُ �ُ �ْبَ ْ ضُ ْ ُ تَأَ خ‬
� ‫�ض�ل� ِء �ع �ل�� � ا �ل ��م� ِ� � �م‬ �� � ‫۝‬ ‫��ن� �ي�� ��و�ل ا �ل��ع��� �ِم ن��م��� ِ�ِر�ي� ا �لـ‬
‫�لِك‬

‫��حا ����ف ۝ �عَ�نْ حَ��ْ �بَ�� �فَ�ا �نْ ظ�ُ ���� ْ ��لنَ��فْ���س�� َك َ�ع�ا �ق� َل�ا‬َ‫���ح�قَّا �ُ ��ُ�لٌّ �َ�م‬
َ ٌ َ‫ذْ ن‬
ِ ِ ِ‫و ةٍ ر‬ ‫�خ و ِ �ٍل‬ � � �‫�إِ � ��ا ِد ر‬
Maksudnya:
59) Tetapi sebagaimana ulama mutakhir mengatakan, bahawa
uzlah adalah lebih afdal pada zaman ini (berbanding
bercampur gaul dengan manusia)
60) Ini kerana sangat jarang majlis-majlis (pada zaman ini)
sunyi dan bersih daripada dosa maka kamu lihatlah
kemampuan pada dirimu hal keadaan engkau seorang
yang punya akal (agar engkau tidak terjebak di dalam
perkara yang memudaratkan dirimu)

َّ َ َ � ‫أَ ْ نَ ْ ذَ � َ ا خْ ت َا‬
‫�ص� َل�ا‬ َ‫ب‬ ْ ‫َ ا � ّبَ َ كَ��غ‬ َ‫ُ��ُّ ْ�َع‬
� ‫���ل� ��ط��ك‬ � ��‫� �و‬ �
ٍ‫ك��ل ا �لم�ا ِص���ي� ك� �لِ �ر�ا �وِ���ي���ة‬

��‫حِو�ِ�ل�ك �بِ� �ِ ِ ح‬ ‫۝‬

Maksudnya:
61) Setiap maksiat seperti riba dan mengumpat atau
seumpama dengannya (seperti hasad, dengki, nifak dan
lain-lain) akan berlaku disebabkan percampuranmu
dengan manusia umumnya.
92

Wasiat Kesembilan
(Menjaga Waktu)
َ‫�َ ا تَ ْ ُ ك‬ ُ َّ� ُ َ ْ ‫َ ْ ف ْ �لَ � َّ � ا َ ت‬
‫��نْ �َ �قْت�ً�ا �ُ�سَ�د �ى �ُم��تَ��سَ �ا �ه� َل�ا‬
� � ‫� �َو�ق تَ���ك ك����ل�ه‬ ‫ا‬ �
ِ ‫۝ �ل� ����تر � و‬ ِ �‫�صِر�� �إِ �ى ا �ل��ط� �ع‬
� ‫� او‬
‫�َ �� َل�اا ئ��ْت�� َل�ا‬
‫ص‬
ْ َ‫َ ْ فَ ةً ��ف ْ�خ‬
�� ‫��ْ� �فَ�ا‬
� ‫�صُ�و��� ي‬ َّ َ �ْ َ‫ُ أَ ْ قَ ا ت ُ ْ�ُب‬ َ‫َ ت‬
ِ ِ‫� ا ليِر حب‬ ِ ‫۝ �م� ر‬ �ٍ‫��ص�ي�ر� �و�� � ا �لم�ا �بِ���ني��ة‬
‫ح‬

�ِ ‫�و‬
� �
Maksudnya:
62) Gunakanlah keseluruhan waktumu itu pada melakukan
ketaatan kepada Allah Ta‘ālā jangan engkau biarkan
waktumu itu berlalu pergi (tanpa melakukan sebarang
ibadah) hal keadaan engkau bermudah-mudah terhadap
perkara tersebut (tidak mengambil berat)
63) Waktu yang digunakan ketika melakukan perkara-perkara
yang harus (biasa) itu akan berubah menjadi sebuah
ketaatan (hanya dengan niat melakukan taat), maka
ambillah perhatian terhadap menghadirkan niat yang
baik tersebut agar engkau tidak kerugian kelak

َ َّ ُ ْ‫َ�زّ ْ ��عَ ْ ن ّ َ �قْتَ � َ َ ْ �فَ ن‬


‫ما �ُه�َ ��ل�ا �ئ�قٌ �ُمتَ�بَ��تّ�� َل�ا‬
َ �
ِ �� ِ ‫و‬ ��
‫ل ِب‬ ‫�ك‬
� � ‫���صِر‬� ‫�و ِع �بِ �و ِ� ا للَِه �و ��ك � او‬

‫۝‬

Maksudnya:
64) Susun dan gunakanlah seluruh waktumu dengan bantuan
daripada Allah Ta‘ālā pada perkara yang sepatutnya,
hal keadaan engkau memutuskan waktu tersebut hanya
kepada Allah Ta‘ālā

‫كّ�م� َل�ا‬ َ ُ َ َ َ � ًّ َ ُ ً ُّ‫َ ذَ َ َ فَ�� ْ ٌ ��فَ َ ّ تَ�خَ �ش‬


‫��قرا ء ةٍ� �و�م‬ �ِ‫۝ �م��ت�دَ�بِ ار ِ� �ل‬ ‫���ص�ل��� �عا‬ � ‫��جر‬ � ‫��ف�إ�ِ � ا ���ب�د ا‬
ِ ِ �
َ‫۝ ُ� ْ ً ��بَ �لْ�غ�ًا َ ْ تَ نَا ��َ ��فَ ض‬
‫���ا �ئ� َل�ا‬ َ � َ‫َ ْ َ ْ ��ل�تُ�ْ ض َ �ف صَ َات � َ قَ �ْب‬
ِ � ‫�ج �ه�د ا ِ�ي� � ك�ي� ���� ل‬ ‫��رِ�ي� � �ل� �ِ�ك ��ل��ك‬ �ِ‫� او �ج� �ه�د ِح‬
‫��� َهُ �َ �شُ��ُه� دَهُ ��لَ�� َك �فَ�ا �ْ جَ�� َل�ا‬ ُ‫َ ُ ض‬ َ � ْ� َ‫َّهَ نَ ظ � ُ ق‬ َّ‫�َ ا تْ نَ ْ أَ ن‬
�‫۝ �و‬ ‫�لل ��ا ِ ���ر��لِب��ك‬ ‫ا‬
‫و‬ ‫و‬ � ‫و‬ ‫ر‬ ‫��ح و‬ ‫�ل� ������ �س‬
93

Maksudnya:
65) Bilamana fajar Subuh telah menyinsing maka tunaikanlah
solat (sunat Subuh dan fardu Subuh) dengan penuh
khusyuk, serta hal keadaan engkau ber-tadabbur akan
makna bacaan (al-Qur’ān dan zikir-zikir di dalam solat)
serta menyempurnakan akan segala perkara sunat dan
adab di dalam solat
66) Bersungguh-sungguhlah engkau di dalam menghadirkan
hati di dalam solat agar engkau dapat mencapai kelebihan
yang banyak di dalam solat
67) Janganlah engkau lupa bahawa sesungguhnya Allah itu
sentiasa memandang akan hatimu, serta Allah itu sentiasa
hadir dan menyaksikan segala amalanmu. Maka takutlah
kamu kepada Allah jika Dia memerhatikan dirimu dalam
keadaan lalai di dalam solatmu.

ْ َ‫�َ ا تَتُْ�كَ َّ ج‬
‫�س�ْ� �َ ا ��ل�ع ْش��� � نَ �م نْ ��فَ ض�ْ�� َ�ع� َل�ا‬َ ّ���‫� ۝ ��ا ��ل‬ ْ‫�َ ا َ �ةً قَ ْ ��فُ ض ّ �َ ت‬
‫ن� �م� ع‬
‫ع و ِ ِري� ِ � �ٍل‬ ِ‫�ب‬ ِ‫ب‬ ‫ل‬����ِ ‫�د‬� �� ‫�ل� ���ر‬
َ َ َ ْ‫َ � َ �تَّعَ �ُُّ ن‬
‫ه ذ�� ا ا ��ل ّ ْ� �أ خْ� سَ�� َ �أ ْ� َه� َل�ا‬َ ْ� ‫�ف‬ َ ُ ‫ُ نْ تَتَ َ ا‬
� ‫ِبرِح ر �ج‬ �‫�وِ�ل�م ا �ل���ل�م ِ�إ � �تَ�ك� ����س� �ل ِ�ي� ِ ��ِل‬
� ‫ث‬ � ‫م‬� ‫۝‬ ‫�ه‬ � ��
�� �
Maksudnya:
68) Janganlah kamu meninggalkan solat jemaah yang mana
ianya dilebihkan oleh Allah akan pahalanya dengan
kelebihan yang tinggi sebanyak-banyak 27 darjat daripada
solat seorang diri
69) Mengapa kamu belajar ilmu jika di dalam perkara seperti
ini yang mempunyai kelebihan dan keuntungan yang
besar, masih engkau permudahkan hal keadaan sangat
rugi dan bodoh

‫ه��ّل� ًل�ا‬ ْ ََّ َ َ‫ثُ َّ ْ �تَغ ْ �ْ ْ �َ ا تَت‬


َ�‫ك��ل�م نْ ۝ �ُم ْ����ستَ��ق��� ًل�ا �َ �ُ��م َا ِق��ً�ا �َ �ُم‬ ��� �‫�م ا ����ش� ِ����ل �بِ�ا � �لِورِد �ل‬
ِ � ‫ِب و ر ب و‬ �
‫�ص� َل�ا‬ َ ً ُ‫نَ ً َ ن‬ ََ‫ت‬ َ���� َ‫�ق�� �َم�ْ�عُه� دَ � �ل�م‬ َ �ْ� َ��� �
�ِ ‫ى �ِ��ب�ِ�ه ��ا را �و���ورا ح��ا‬ �� ‫شاِي� ۝ ِ��ل��ر‬ ِ ٍ‫ة‬ ‫و‬ � ٍ‫ة‬ ��‫بِ����طِري‬
ٍ‫�خ‬
94

ْ َ‫فَ ُ ض َ ْ ُ �ْ َ ْ � ُّ ْ�ج‬
‫م ذ�� �ُ�م �ُ ا �� َّل����بَ��ا ��ئ� �زَ ا �ئ� َل�ا‬
َ�� ُ��‫��ص‬ ََ
� �‫�ق��ل � ا �ل ن ا �ل‬� � ‫�� ُ ه ا‬
ِ ‫وم ط ِع‬ ‫وي ِ� ي ر‬� � �
�‫� بِ� ��وِر ِ�ل�ي‬ ِ ‫ي ِ���ي�ء �و ج�� ل� ب‬
‫۝‬

َ َّ� ‫َ ة‬ ُْ � ً ْ َ‫فََ ْ أ‬
‫�ص ْ �ُمتَ���أ �ّه� َل�ا‬ َ‫َ �ن ْ ةٌ ُ ْ � َ �ف‬
� َ � � � ‫ت‬ َ َ
‫�ص�ي�َر� �ه�ل�ا ِ�ل��ل�م���شا ��ه�د ِ� ا �يل‬

ِ ‫�� ۝ ِ �هي� ِ �ع�م�� ���ع ��ظ����مى ِ� ر‬ ِ
�ِ�‫�ي‬
Maksudnya:
70) Kemudian sibukkan dirimu dengan wirid, dan jangan
engkau bercakap-cakap waktu tersebut serta berwiridlah
dalam keadaan menghadap ke arah kiblat di dalam hal
keadaan engkau bermuraqabah dan bertahlil
71) Berwiridlah engkau dengan tariqat yang telah engkau
ambil daripada guru mursyidmu, bagi memperlihatkan
kepada engkau akan hasil daripada percikkan api zikir
dan cahayanya
72) Akan bercahayalah hatimu dengan percikan api zikir
dan pancaran cahayanya dengan cahaya yang gemilang
maka ini akan menjadikan tabiat buruk dalam hati akan
terhapus
73) Maka akan menjadikan (seseorang yang selalu ber-
muwāẓabah dengan wirid itu) berkelayakan untuk
musyahadah (melihat dan merasa bahawa dia selalu
melihat Allah ketika melakukan ibadah), musyahadah itu
adalah nikmat yang sangat besar maka lazimlah perkara
ini kamu akan berkelayakan mendapat nikmat tersebut

ََ ْ � ُ��َ‫تَّ ذَ � �َّ ْ ُ بَ دَ ْت ك‬
‫��ص��ّ ��ل�� ��ْ���ش َا � �َ ��ُ�ق ْءَ ا �نً�ا �تَ� َل�ا‬ َ‫ح �ن‬
‫ا‬ �َ‫�م‬

� ِ‫ى� ِ�إ � ا ا �ل����ش�م��س ��� � �ر ي‬ �َ‫�ح‬
‫� ل�ى ِ ِإ ر قٍ� و ر‬ ‫۝‬

‫� �� ُ قَ���لْ� خَ�ا � �ش� �ًعا �َ �ُم َ�تّ� َل�ا‬


ُ‫َ ُ ض‬ ْ ‫�زًْ فَأَ ْ ثََ �تّعَ � َ ْ أ‬
َ‫َد‬
‫� ۝ �و��ح ور بٍ ِ و ِر‬
� ‫ع� � ب‬ �‫ح ��ا ��� ك��ر �ب�اِ���ا ���ظٍ �م‬ �
ِ ‫ِ ب‬
Maksudnya:
74) (Sentiasalah dengan ibadah yang kita sebutkan sebelum ini)
sehinggalah matahari telah naik sepergalah atau lebih, maka
tunaikanlah 2 rakaat solat Ishrāq dan bacalah al-Qur’ān
75) Sekurang-kurangnya satu hizib dan lebih berserta dengan
adab dan menghadirkan hati hal keadaan engkau khusyuk
dan engkau membaca al-Qur’ān dengan tartil
‫‪95‬‬

‫َ َ ُّ ْ�َ ْ نَ َ � َْ ْ � ْ�خَ‬ ‫ٌ‬ ‫خَ ْ ٌ فَ‬ ‫َدَ َ ُ َ ْ‬


‫�� َل�ا‬‫�ق��ل���م��سَ ��ة ���ت� َل�ا �َو�ة ۝ �ب���ت�د ����ب ار �ل��م�ع�� �و�ل��ل��ب ��ط ن ا �ل‬ ‫�و � او ء �‬
‫ِ�‬ ‫ىِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫بٍ‬
‫��� َل�ا‬‫َ �ُجَ �َ سَ ُت � َّ ا � نَ �ْ�فُ ض َّ‬
‫ل‬‫�‬ ‫م‬ ‫َ ق َ ُ �َ ْ َ � َّ ضَ ُّ ُ ا ��ل� ّ�َ��سَ‬
‫�‬
‫ل‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫ل‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫��ح‬ ‫�وِ�ي�ا �م�ل���ي�ل � او �ل��ت� �‬
‫��ص� ِِحي� �‬‫�‬ ‫��رعبِ� � ِر و �� � ل�‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫۝‬
‫ٍ‬
‫‪Maksudnya:‬‬
‫)‪76‬‬ ‫‪Ubat hati itu ada lima perkara: (yang pertama) ialah‬‬
‫‪membaca al-Qur’ān dengan tadabbur maknanya (yang‬‬
‫)‪kedua) mengusungkan perut (mengurangkan makan‬‬
‫)‪77‬‬ ‫)‪(Yang ketiga) bangun malam beribadah, (yang keempat‬‬
‫)‪taḍarru‘ kepada Allah pada waktu sahur dan (yang kelima‬‬
‫‪senantiasa duduk dengan orang-orang soleh‬‬

‫‪Adab-adab Pembaca‬‬
‫‪dan Penghafaz al-Qur’ān‬‬
‫� ّ َ � َ َ ة ُ ْمَ‬ ‫َ‬ ‫َ ��لَ ا ��ف � �َ�تَخَ�َّقُ‬
‫� َل�ا‬ ‫�ضيّ��ِ� �م ��‬
‫�ك‬ ‫�َ‬
‫��ح�ا �ِ�س ن� ا �لِش���ي���ما �ل ّر ِ��‬ ‫۝ ِب��م‬ ‫ل‬
‫�‬ ‫�‬‫�‬ ‫ي‬ ‫�ح� ِ �ظٍ�‬
‫�‬
‫� �قَ‬
‫�َو� �ل ا ِر� ئٍ� �و�‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫�‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َ‬
‫���ت�قَ��ّل� َل�ا‬
‫لَها �ُمَ ِ�‬
‫ه َ �أ ْ‬ ‫۝ �َ ا‬ ‫��كَ�زَ َ دَ ة � ُّ َْ كَ�َذ �تَ ْ ٌ َ‬
‫�‬
‫�‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬
‫�ل� ةٍ ِ�ب ِ وِب� �هِ �‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�‬‫�‬ ‫�‬ ‫ه�ا ِ� ا �ل��د ن��ي��ا ��� ا رك �ُم��با‬ ‫� ��‬
‫َ�ا �ت� َل�ا‬ ‫ا‬ ‫ثُ َطَ � َ قَ ةٌ �َ‬
‫ا‬ ‫ّ‬ ‫ق‬ ‫ا‬ ‫أَ ْخ َ‬ ‫� ُ ْ‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫َ كَ��َذ ا ��ل� ّ�َ� خَا َ ْ��ُ ُ ثُ َّ َ كَ‬
‫�و�� ا �س� � او جل‬
‫�خ ِ‬ ‫۝ � ��ل� �ِ� �م ���ل� ��� �ل� �‬
‫�‬ ‫�ود �م �م � ِر م ل‬
‫ا‬ ‫�‬ ‫�‬‫�‬ ‫��‬
‫� �ُ��متَّ َ‬ ‫َّ دَ نَ ْ َ ْ‬ ‫َ �ْ ْ ُ �ُ َّ � َ ُْ�َ َ تََ �زُّهٌ‬
‫�جَل�ا‬ ‫����س� ��‬
‫�م�‬ ‫�ع� ��ا �م�ن‬ ‫َ‬ ‫��ّصب�� �ر��ث�م�����ن �‬ ‫� � � ا�‬ ‫ل‬
‫�م ك ِ بٍ ِ‬ ‫۝ ��� م ِ‬ ‫� او �ِح�ل�م ��ث�م ل�‬
‫�‬
‫ُ تَ َ ّ‬ ‫ْنَ ة َ �ْ َ َ ْ‬ ‫َ ُ َا �زَ َ ا ٌت � َّ‬
‫� َل�ا‬ ‫��ض���م� ِ�م�‬
‫�ك‬ ‫�� ��ع�ه �َ �تَ��َا ��ُ‬ ‫َ خُ شُ‬
‫۝ �‬ ‫�و�م�ل� �م� � ِ�ل��ل��سك�� �ل‬
‫�‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫ع‬ ‫و ٍ‬ ‫و‬ ‫ِ‬ ‫�و � و ِ�‬
‫�‬
‫ِ ي ِ و ورع‬
‫�‬ ‫�‬

‫ً�ا �فَ�ا �ْف���َع� َل�ا‬ ‫۝ �زَ �َ� �ظُ ��� �ْ ً �ْ ��‬ ‫َ � َ ّ � َ ا َ تَ ْ ْ ا ��ل��ّ َ‬
‫�َ�إو � ا �ل�ةٍ ���فرا �و ب���ط‬ ‫�ق�� ���ش� ر��ِه �و������سر� ِ�ل‬ ‫��‬
‫�‬
‫َ�إٍ‬ ‫ِ‬
‫�حا‬
‫ِي ِح‬ ‫�وِل� ِص ِِب‬
‫ْ ُ َ فَتََ ّ َُ‬ ‫َ ََ‬ ‫�خسْ‬ ‫ْ ََ‬ ‫�زَ �َ ة � ّ ْ �ْ‬
‫�ل�ا‬ ‫م�ل�ابِ��� �مَ ك�ر �ْو�ه��ةٍ �� �م�‬
‫�ك‬ ‫۝ �و��‬ ‫َ�ر�ْ��َه�ِ�ة �َ او ��ل�و����‬ ‫ك‬ ‫�َ�إو ا �ل�ِ� ا �ليرِ� ا �ل‬
‫ٍس‬ ‫ِي‬ ‫ِح‬ ‫ِ‬
‫َ ذَ َ ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫كَ‬
‫حا�زَ �ّ� َل�ا‬‫��َا ً �زَ ً‬
‫ا‬ ‫۝ �َوك�� ا كِ�إ ك���ث� راِ�‬ ‫��ذ ْ ت نَ ًا �� �ل َ ا � َ �ز �َ نْ‬
‫�و�� ا ا ج�ِ��ا �ب�ِل� �م��‬
‫َ‬
‫ِي‬ ‫�‬ ‫��م‬ ‫ح� ِكلا ِ م�‬ ‫�ض� ِ�‬
96

Maksudnya:
78) Bagi pembaca dan penghafaz al-Qur’ān perlulah sentiasa
berakhlak dengan akhlak yang mulia yang diberi petunjuk
oleh Allah ini akan menyempurnakan lagi kemuliaan kamu
79) (Antara petunjuk akhlak mulia itu ialah) seperti zuhud
daripada dunia serta meninggalkan berlebih-lebihan
dengan dunia serta kurangkan bercampur dengan ahlinya
80) Begitu juga dengan beramal dengan sifat sakhā’, dan
pemurah kemudian diikuti dengan akhlak mulia yang lain
kemudian memaniskan wajah kepada saudara-saudara
bukan dengan berpura-pura
81) Berlemah lembut (tidak gopoh) kemudian sabar kemudian
menjauhkan daripada pekerjaan yang kurang mulia
(seperti berbekam dan kutip sampah)
82) (Di antara adab-adab penghafaz al-Qur’ān juga) ialah
sentiasa di dalam keadaan tenang dan warak (meninggalkan
syubhah) dan sentiasa khusyuk dan tawaduk hal keadaan
engkau menyempurnakan perkara tersebut
83) Dan sentiasa memotong misai dan merapikan janggut
dan sentiasa memotong kuku dan bulu ketiak lakukanlah
perkara ini kerana ianya adalah muafakat dengan sunnah
Rasulullah ṣallā Allāhu ‘alayhi wa sallam
84) Dan sentiasa menghilangkan bau yang kurang
menyenangkan pada badan dan pakaian dan sentiasa
mengelakkan daripada memakai pakaian yang dibenci
oleh Rasulullah ṣallā Allāhu ‘alayhi wa sallam maka
sempurnakanlah perkara tersebut
85) Begitu juga elokkanlah daripada banyak tertawa dan dan
elokkanlah daripada banyak bergurau senda
�‫َ ��ْلَ� ْ ذَ َ نْ ُ�ع ْ ًا َا ً َ ْ�ل‬
97

‫�غ�ْ� ه ��ا ��ل�ا ��ْعت�� َل�ا‬


َ��‫�ت���قَ�ا َر ِ��ل‬ْ ‫�َ ا ��ل�ا‬ ْ َ َ‫ح‬
ِ
ِ � ِ‫ِ ِ ب‬ ‫ر‬ ‫ي‬ �
ِ ‫وِ ح‬
‫۝‬ ‫�جب�� ِر�ي� ء � او � ����س�د‬
� �‫�ح�� ر‬
� �‫�و‬
‫ي‬
Maksudnya:
86) Dan jaga-jagalah kamu daripada penyakit-penyakit hati
seperti ujub, riyak, dan hasad dengki serta memperkecilkan
manusia lain disebabkan kamu menyangka kamu itu
sentiasa benar (ego)

‫�ٌ �َ �تَ�ْه��ل ْ��ٌ جَ�� َل�ا‬


ْ ��‫��س‬ْ َ‫َ َ ذَ َ ت‬ ْ‫ع�ا ء‬َ�� ُ‫�� د‬ ْ ‫َ �ْ تَ ْ ْ�َ�أْثُ َ ْ ذ‬
‫����ع � � ن‬
‫۝ �وك�� ا ك � بِ ي � و �ِ ي �ل‬ �
� ‫� او س ِ��م�ِلا �لم� ��ور ِم� ِ� كٍر‬
‫ح‬
�‫ُ ّ أَ ْ عَ ّ ا‬
َ َ� � ْ� َ َ َ ْ‫ىلَ � ّ �َ ا ��ْل�عَ �لَ ن‬�� َْ�ْ ُ ‫ُ َ ق‬
�‫�ِو �ل‬ � � ‫ى ا �لِإ� �ل�ِه بِ���ك�ِل� ���مٍر‬ ‫۝ �و �ع��ل‬ �
� ‫مو بِ ِ ٍرو‬ ‫��س‬ � ‫� ا �ل‬ �
‫�وَ�ي ار ِ ب‬
َّ َ َُ ْ‫ن‬ َ‫ذَ �بَ ْ ضُ آدَ � �ق‬
‫� َل�ا‬ ‫� ّْ ن‬ ْ‫۝ بَا � � �ن‬ ْ‫�� َ ْ �� �ُ�بَ ن‬
�‫(ا �لِت�ب��يَ��ا ِ�) �َ او � �م �م‬
‫�ك‬ ‫�� قٍ� ِم‬ � �‫� � او �ط�ل‬ ٍ‫� ا ����ع���� ا ب‬
‫�ِ� �ل ا ِر ي‬
‫ح‬
Maksudnya:
87) (Setiap qari dan hafiz al-Qur’ān itu sepatutnya) sentiasa
beramal dengan zikir dan doa yang ma’thūr daripada
Rasulullah ṣallā Allāhu ‘alayhi wa sallam, begitu juga
sepatutnya mereka sentiasa bertasbih dan bertahlil
88) Dan juga mereka perlu sentiasa bermuraqabah kepada
Allah dalam keadaan bersendirian atau bersama orang
ramai, dan sentiasa berpegang dan bergantung harap
kepada Allah Ta‘ālā
89) Dan apa yang disebutkan di sini adalah sebahagian
daripada adab-adab kepada para pembaca dan penghafaz
al-Qur’ān, maka jika kamu ingin mengetahui dengan lebih
lanjut, cari dan tuntutlah adab-adab seterusnya daripada
kitab al-Tibyān karangan al-Imām al-Nawawī, maka
tuntutlah ia dan sempurnakanlah apa yang berkurangan
pada engkau daripada adab-adabnya
َّ ُُ َ‫ثُ َّ �� ُّ َ َ ّ َ �َ ا تَ دَ �ْ ف ك‬
‫� � �مَ�ْ � �َ ا ��ل�ت�َ ُّ��س �َ ا ��لْ��ب� َل�ا‬ ‫ه‬
� � ْ�
� � � ���
‫�م ا ل �ض‬
ِ ‫���ص�ِل �و �ل� �� ِع ا ِ�ل��ر ِب� ج �و ِم و تٍ و ح ِرو‬ �
� ‫ح�ى‬
‫۝‬

‫� ضَ ْ �َ ��عَ ا �َ ا‬ � َ‫َ ذ ْ�� َ َ �قًّ ك‬


‫ا‬ ‫ا‬ ْ َ�َ‫َ� �مَ ٌ َا ذ ْ ْ�َن َّ ة َ أ‬
�‫� م � �ِو �ل‬ ِ ‫��رب‬ �� � �‫���ح‬ � �‫ع� �ل �ب�ل� ِ� ك�ِرا �لم�ي��ِ� لا � ���ثر ۝ � �و� ِ�� ك�ر�ه‬
ِ ‫ِب‬ ِ ِ
98

Maksudnya:
90) (Setelah kamu selesai membaca al-Qur’ān dengan adab
seperti itu) maka tunaikanlah solat sunat Duha dan
jangan berhenti berfikir tentang kedatangan mati secara
tiba-tiba yang padanya ada penyesalan yang panjang dan
ujian yang berat
91) Amalan tanpa mengingati mati itu tiada kesan, dan
dengan mengingati mati itu benar-benar mendatang
kesan yang mendalam seperti tetakan kapak besar (yang
meninggalkan kesan yang mendalam)
َ َ َ
َ‫أ ْ ا �لْ�َ � ْ شَ �ة َ ْخ �تََ نَّ �ْ �أ ��فْ ض‬
‫��� َل�ا‬ َ‫�ثُ َّ �ْ �تَغ ْ ا ��ْ� �ْ أ ْ �� بَ د‬
� �‫� �و �بِ� ��مِعي������ِ � او �� ر� ا �ل‬ ‫۝‬ �ٍ‫�م ا ���ش� ِ����ل �بِ� ل��ع�ل� � �و �بِ ��ع�ا ة‬
ِ ‫ِ ِم‬
Maksudnya:
92) Kemudian (setelah melakukan perkara-perkara sebelum
ini) maka sibukkanlah dirimu dengan ilmu atau ibadah,
atau mencari sumber rezeki buat kehidupan, maka
pilihlah yang terbaik iaitu (ilmu)

Kelebihan Ulama
َ‫� ف ْ�ج‬
‫�� َل�ا‬ َ‫�فَ ضْ َ �ُُْ َ لَ �ْ ك‬ ُ َ ْ َ َ� َ ٌ ْ‫فَ � َ � َ ض‬
�‫��َا ك��� ��� ا ل‬ � � ‫۝ � ���� ال �لب��د � ا‬ ‫ى�م ن� ي����ْ�عبُ��د‬ ‫��ِل��عاِ�ل�ٍم��ف����ل �ع�ل‬
‫ور�ع���ىل�وِ ب ِ ِي‬ ِ
َ‫�ْ أ‬ َ
‫ح ت� �َم�ْ نَ��ْ�م ا ��ْ�ل�فَ� َل�ا‬ ُ�ْ َّ‫ت‬

‫ى� ا ل‬
� ‫ض‬
� ْ � ‫۝ َا‬ ‫ا‬ َ �َ‫نَّ �ْ � �َهَ أ ْ َ ُ ّ� س‬
� � ‫� �لإ� �ل� �َ�و ���ه�ل�ك�ل �م� ِء ِه‬ ‫ا‬
�‫ِل‬
‫وِع‬
� َ‫�ح‬ � ِ �‫�و �ل‬
‫ر‬ ِ ِ ‫ِ�إ‬
‫�ص� َل�ا‬ ّ َ‫�خَْ�َ �ْ �أُنَ ��سَ �ُ�م‬ ‫ل‬��ْ ََّ� َ ْ َ� ‫۝‬

‫��ٌّ �ُ صَ ّ َا �َ ُ َ �َ �َّ� ذ‬ �
ُ
�ِ ‫ح‬ � �‫�ق�د ���ع�ل� ا �ي ر �ل‬
‫ا‬� ‫ا‬ �
�‫ى ل ِ ي‬ �� ‫ا‬ �‫ع‬� ��
� ‫�ح‬� �
‫�ل ي ِ�ل�� ي� ِب ي ب� ل‬ � � � ‫ك‬
‫م‬ ‫ي‬
َ ��ْ َ‫فَ �ل‬ ُ َ ُ َ
‫�ن�ا ن ��ل��ُه �����َط ��قٌ� ُ�سّه� َل�ا‬ َ�� ‫ل‬ ُ ْ ّ َ‫ف � � ّع‬
‫ِ��ي� ِ ��طر���ق� ِ�ل��لت����ل� ي�����س��ل�ك‬
ْ‫�َ�ن‬
�ِ ��‫۝ � �إ�ِ ��ى ِج ِ� ِري‬ ‫ا‬ ‫م‬
‫ِ يِ ِم‬
َ‫َ َ ٌ تَ ضَ ُ ْ�جَنَ َ �َ ُ ذ‬
‫�م َا �م�ه �ُ�متَ��قَ� ّ�َ� َل�ا‬ َ� ‫۝ �َ ْ����س�عَ ��ً ا‬ ‫���ا ح� �ل�هِ�إ � ا‬ �‫��� ا �ل‬��� ‫�و�م�ل�ا �ِئ��ك‬
َ
‫ب‬ ِ ِ ‫�ض�ِب�� ر‬ ‫ي �ى ِر‬ � ‫ع‬
ُ
‫كْ��ع��ة �نَ�ا ف�� َل�ا‬ َ ُّ � ‫َ ضْ ٌ َ لَ ئَة‬ ‫�َ ��تَ��َع��ّلٌ��ل��لْبَ�ا �� �م�نْ ��ع��ْل ��ل��ُه‬
َ
ِ ِ ِ‫۝ ��ف����ل�ع���ى ِ�ما ��ِ� ا �لر ي‬ �
‫ِ� ٍم‬ ِ ِ ‫و � �م ِ ب‬
99

Maksudnya:
93) Seorang alim itu adalah lebih mulia daripada orang
yang beribadah (tanpa ilmu) seumpama kelebihan bulan
dibandingkan dengan segala bintang-bintang pada
terangnya bulan itu dibandingkan dengan bintang-bintang
94) Sesungguhnya Allah Ta‘ālā dan ahli langit dan bumi
seluruhnya, termasuk ikan-ikan di lautan bersama-sama
semut di dalam tanah
95) Kesemuanya akan berselawat (wahai kekasihku) ke atas
orang yang telah mengajarkan pada manusia akan
kebaikan
96) Sesiapa yang mengikuti jalan untuk menuntut ilmu itu maka
dia akan dimudahkan berjalan menuju ke syurga Allah
97) Para malaikat menghamparkan sayap-sayap mereka
sebagai tanda reda dengan perjalanannya menuntut ilmu
itu serta ianya diterima oleh Allah
98) Dan mempelajari satu bab daripada ilmu itu adalah lebih
afdal daripada menunaikan seratus rakaat solat sunat

‫�ص� َل�ا‬ َّ َ َ‫ا �ْ �ْ �َّ ا فَ ا �ْ َا ُ ت‬ ْ‫َ ذَ ذَ �قَ َ َ �ْ � �َ ُه آ � َ ة‬


� ‫ه�ل� ك‬ َ�‫۝ �� �ل��ع�ل� �إ �ل� �� �ل‬ � ‫��ص�د ا �ل� �ل�� �َ�و‬ � �
�‫ح‬ � ِ ‫بِ ِ� ِم‬ �‫�ِ�خر‬ ‫ِإ‬ � ‫�ه�� ا�إِ � ا‬

‫� دَ ْ �نَ �نَ �ز �ًا‬ ‫َ �ْ َ ْ �قُطَ � ْ ��ف‬
‫۝ �و�ل����� � ن‬
ْ‫ْ�� نَ ن �ْ�فَ خ َ ة‬ َ‫َ �ُْ َ َّ نَّ َ ْ ف‬
�‫ك �ا ٍر�ا ِ �ل‬ ِ ‫��س �� � ِي ر‬ � ‫ل‬
� ‫حر�م� �عر�� ا ِج��ا ِ� ا � �ل ا ِ�ر‬
� ��‫� �ل‬
‫ي‬ ِ ‫يو‬
َ َ‫ت‬
‫۝ ��ف ا ��ل نّ�َا �خ�ُْ ُ� �م�ْ�ن�هُ �أ�ْم�عَ�ا ء جَ�� َل�ا‬ ْ َ‫�غَ ً ُ �ْق‬ َ‫ت‬ ٌ ُ َ
ٍ ‫��ج�ل �ب�ِه �يُ���ؤْ ��ى ��د ا �ي� ��ل ���ب�ه‬ �
ِ ‫ِي� ِر ر�ج‬ ِ‫ى‬ ِ �‫ر‬
َُ ��ْ ‫��ا‬ �� ْ ُ‫َ َ ُ �ت‬
‫�صْ��د ��تَ ذ�� ��لّ� َل�ا‬ َ� ‫ل‬

َ َُ‫�ح‬
� ‫ن‬ �
� � ‫۝ � ا‬ َ‫ف� َ َُ ُ َ َ ا َُ ُ � َ ُ ن‬
‫�ِ��ح�م�ا ر��ا‬
ِ ‫�ح� ه ط �ك� حِ� ي‬ ‫�بِ ر‬ ‫�ها �ي��د �ورك�م� �ي��د �ور‬ �‫ِي‬
ْ ْ ُ ْ َ‫ق‬ ‫ف � َّ َ ْ أَ�ُ ُ أ‬ َ
‫� �تَ��أ�ُمُ�نُ�ا �َ��تَنْ�َ �ُم�قْ��� َل�ا‬َ‫ن ت‬
�‫۝ ��د ك‬ � ‫ن‬
‫�ي� ا �ل�ا ِر ي���س� �ل�ه � �ما‬ � ْ‫َ�ن‬ � ُ
‫���ء م‬ْ �َ‫��ف‬
‫هى ِب‬ �� ‫ر و‬ ِ ‫يجِ ي‬
ُ�ْ ْ� ْ� ‫َ اُ��نْ تُ ا‬ َ‫ل‬
‫َ� ّ� َ�ع�ا �م� َل�ا‬
َ ‫�فَ��قُ� �ُل ��َا �قَ�ْ�م ��بَ�لَ �� ك�نَّ ن‬ َ
ِ ‫۝ �م� ك��� �بِ� �ل�ِ��ع�ِل�م ا �لمكر ِم‬ �‫ي �وِ�ي� ��ى ِ ِ �ي‬ ‫� ي �و‬
100

Maksudnya:
99) Segala kelebihan ilmu itu akan diperolehi oleh orang
yang hanya mengharapkan Allah dan Hari Akhirat ketika
menuntut ilmu, jika di dalam menuntut ilmu itu diletakkan
niat selain daripada Allah maka kehancuran yang akan
diperolehi
100) Dan akan diharamkan daripada menghidu wangian
syurga yang sangat agung, dan akan dilemparkan di
dalam neraka yang sangat dalam
101) Pada Hari Akhirat nanti akan didatangkan seorang lelaki
alim (yang tidak beramal dengan ilmunya) yang akan
dicampakkan ke dalam neraka dan urat perutnya
102) Dia akan berpusing di dalam neraka (dengan perutnya
yang terjurai itu seperti keldai yang berpusing-pusing
di tempat kisaran gandum dengan keadaan yang sangat
hina)
103) Maka ahli neraka akan datang kepadanya lalu bertanya:
Bukankah kamu dahulu yang menyuruh kami melakukan
kebajikan dan melarang kami melakukan kemungkaran?
104) Maka orang alim itu menjawab: Bahkan benarlah apa
yang kamu katakan wahai kaumku tetapi aku sendiri
tidak beramal dengan ilmu yang dimuliakan oleh Allah
kepadaku

ُ َّ� َ ْ‫َ ثََ بَ أُ خ‬ َ‫ْ ُ�ؤٌ َ ْ �غَ ْ �ل‬ َْ


‫ل���ت�عَ��ّل ��غَ�ا �ف� َل�ا‬ ‫ا‬ ‫�ق�د َرا �َم��ي�َر �إِ � ��ه�ِه‬ � � ‫ي���ع���ىا �م‬
ِ ‫۝ �و� �� او �� � �ر�ى �بِ� � ِ�م‬ ِ ‫ِص ر‬
َّ ْ‫َ َ ةُ ْ�َتَفَ �قّ ة‬
‫ش�ا ���غ� َل�ا‬ َ���� َ‫۝ ��ل�ا ���ع��ْل ��نَا ����ف� �ُم��ت‬ َ� �
��‫ه‬ �� ِ��‫��جرا �ي�� ا �لم‬� ‫ه‬ ْ َ‫�ع��ل‬
َ ٌْ �
� ‫�إ‬ ِ ِ ‫حر�م � ي‬
� ��
ِ ٍ‫ِ �بِ ِ ٍم ِ �ع‬ ِ
َ َ � � َ‫َ�نْ ُعَ �ّ ُ ذ‬ َ َ ‫َ كَ��َذ‬
‫�ج�ا ��ه� ًل�ا‬ َ� ‫۝ �ّ�ا ��ل�� ��ْ ��نَا ����ف�َ ا‬ ْ
ِ � ‫�إِ �ل ِ ِ�عٍل�م ِ �عٍ ل‬ ‫�و�� ا ك ي� �عِ��صي� م ي���ِ�ل� �ِ�ل�ك‬
� ��
‫م‬
Maksudnya:
105) Sesungguhnya seseorang yang menuntut ilmu bukan
kerana Allah dan akhirat maka dia telah melakukan
maksiat kepada Allah di atas kelalaiannya daripada
menghadirkan niat yang benar ketika menuntut ilmu
101

106) Diharamkan kepada orang yang begini mengambil


habuan/sumbangan atau wakaf yang telah dikhususkan
kepada orang-orang yang belajar melainkan kepada
orang-orang yang belajar ilmu yang bermanfaat (iaitu
akan menambahkan lagi pengharapan dan gerun kepada
Allah)
107) Begitu juga kepada orang yang mengajarkan pelajar tersebut
(yang belajar bukan kerana Allah) maka dia juga dikira
melakukan maksiat (kerana seolah-olah membantu orang
untuk melakukan maksiat kepada Allah) kecuali jika dia
tidak tahu akan niat pelajar tersebut atau dia mengajarkan
pelajar tadi ilmu bermanfaat yang diharapkan akan dapat
mengubat penyakit pelajar tersebut

َ ْ ً ّ َ‫ُ تَع‬ َ‫فَ َ أ‬


‫� �ُمتّ���ًعا �َه�َ ا �هُ �ُ��م�عَ�ا �َم� َل�ا‬‫�َهَ ا � ت‬ ّ‫ش‬ � َ‫�ُ ْ َ ل‬
‫ع�� ا �ل���َــ ۝‬ � ‫ا‬ �
‫ك‬
� َ
� ‫ا‬
� ‫ل‬ �
� �� ‫م‬� �
‫ى‬ � �َ ‫ا‬
‫� ذ‬

‫ِ و‬ ‫ب‬ ِ ‫�و‬ ‫و �ى‬ �
� ‫ب‬ ‫ي‬ ‫�م‬ ِ ‫ر‬ ِ�‫�إ‬
َ َ
‫ها � �ُمبَ�ا � �فَا �ئ� َل�ا‬ َ�ْ‫��ً�ا َ�ع��لَ َ �ْ � ا ��ل��دُّ �نَ�ا ۝ �م�نْ ��غَ�ْ� �من‬ ‫ك�ا ��ل�ً�ا �أ�ْ��ض‬ �
َ‫ُ ت‬
‫��م‬
ِ ‫ِ � �جٍ ٍح‬ � ِ ‫ر‬ ‫ي‬ ِ ‫م‬ ‫و‬
ِ ‫�ى‬‫ر‬ ‫ي‬ ‫ب‬ ِ
َ
‫�أ�ْ قَ� ْ�د ��تَ�عَا َ ��� ��ع��ْلَ�فَ ْ ض�� �ك��فَ�ا �َ�� ۝ �م�نْ قَ� ْ�� �فَ ْ ض�� ا ��ْل�عَ��ْ ن �ع��ْل�مً�ا �َ ا ��ْت�� َل�ا‬
ِ‫ب �ِل ر ِ� ي ِ� ِ و ب‬ ِ ٍ‫و ط�ى ِ �م ر ِ� ِ ي ة‬
‫�غ��ْل��غَ� َل�ا‬ َ��َ‫�م نْ �قَ َا �ئ ن �َ�ا ��ل�ه ۝ ��قَ ��ْ ٌ�د ��ل��َ�ْ� ا ّللَه ��ف ْ��ه ��ت‬ َ‫فَ��َ�َ ْ تَبَ َّ�ن‬
�‫�ق�د ����ي‬ �‫�ل‬
ِ ‫� ص ِ �غيِر ِ ِ ي‬ � ِ ِ ‫ِ � رِ ِ���ح‬
‫��ا ��سَ � َل�ا‬ َ‫�نْ �غَ ْ ُ ذْ بَ ْ �أَ نْ َتَ ك‬ ً َ َ‫َ َ ذَ ذَ �تَ َ َ � َّ َا ةَ جَ م‬

� ���‫��ي�ر�ع�� ر ���ل �ب� � ي‬ ‫م‬�ِ ‫��ا �ع��ة ۝‬ � � �‫�ص�ل‬ �‫�وك�� اِ�إ � ا رك ا �ل‬
ِ ٍ ِ
ْ ُّ‫أ‬ َ‫َ ك‬
�‫��دَ ْت� �فَ�ا ْ�ع��َلْ�م�هُ �َ ا �ص‬
‫�ُ �تَ�بَ��تّ�َ� َل�ا‬ � ْ‫��َذ َ �تَ ْ ٌ � � َّ َ ت َ � ُّ نَ نْ ۝ ن‬ �
‫ك‬ � �
ِ � ‫� و ����س � ِ�إ‬� ‫ل‬ � ‫ا‬ � � � ‫ا‬ �
ِ ‫�و � ك رك ِل رو ِ ب‬
� ‫ل‬� ‫ا‬
‫وح‬
Maksudnya:
108) Jika seseorang guru itu melihat (salah satu daripada
alamat ini) murid itu selalu mengikut dan gemar kepada
syahwat serta mengikut hawa nafsu
109) Murid itu juga sangat tamak terhadap habuan dunia
tanpa mengikut kepada jalan yang dibenarkan syarak
hal keadaan murid itu sangat lemah pandangannya dan
tersalah di dalam perkara tersebut (di dalam memilih
102

jalan yang sebenar ketika menuntut ilmu)


110) Atau dia lebih menyibukkan dirinya mempelajari ilmu
fardu kifayah sebelum menumpukan ilmu fardu ain serta
mengamalkannya terlebih dahulu
111) Maka jelaslah tanda-tanda ini adalah sebahagian daripada
tanda dan alamat bahawa niat menuntut ilmu bukan
kerana Allah Ta‘ālā itu telah masuk ke dalam hatinya
112) (Di antara tanda-tanda yang lain ialah): Jika suka
meninggalkan solat jemaah tanpa ada keuzuran bahkan
dia meninggalkan solat secara berjemaah adalah kerana
kemalasan
113) Begitu juga jika sering meninggalkan solat rawātib dan
sunat-sunat muakkad yang lain, maka ketahuilah perkara
ini dan bangunlah daripada kelalaian kamu serta betulkan
niat kamu ketika belajar kerana Allah Ta‘ālā semata-mata

Tanda-tanda Ulama Akhirat


‫� ا ��ل��دُّ ن��ْ�َا ���ع��ْل �َم��سَ �ا �ئ� َل�ا‬ َ‫۝ �َ ا �َ ْ �� �ُ ب‬ � َ ُ‫َ � َ � �ْ �أُ خْ َ� َ َا َ ٌت �ت‬
ِ ‫ي �بِ ِ ِم‬� ‫�ل� ي��ط�ل‬ ‫�وِ�ل���عاِ�ل�ِام �ل� �رى ���ع�ل� �ما � رى‬
َ�� ُ‫� �قَ��ْ ��لُ�ه‬
‫ما �َ��فَ��عَ� َل�ا‬ َ‫أَ نْ َ ُ َ ا � ف‬ ‫� نُ َ�ث ْ َ ٌة‬ ُ َ‫َ � ذَ � كَ آَ ٌ �ت‬
‫ي‬ ‫��خ� ِ� �ل و‬ �‫۝ � �لاي‬ � ‫� � �ي�ا ت� ���كو� كِ ي�ر‬ ‫�وِ�ل��� ا‬
َ َ‫ت‬ ْ
‫۝ َ �عَ�ن ا ��ّ� ذ � ��َنْ َ �جَنَّ بَ �أ َّ �َ ا‬
َ
‫ا‬ َ‫َ َ ُ نَ ا ْ�َ ُ أَ َّ �َ �ع‬
�‫هى �� �و �ل‬ ��� ‫ل�ِ� ي� ي‬ ِ ‫�و‬ ‫كو� �بِ� �ل�م�أ �م�و�ِر� �و�ل �� �ِ�م�ٍل‬ � �‫� �وي‬
ْ� ‫۝ �ف ��َا َ � �نَ َ� ن �� �ُّ نَْ ا‬ َ
‫�جتَ�� َل�ا‬ ‫ك نَ� �ُم�ْ�ع�تَن���ً�ا ���ع��ْل� َ��ّ�غبَ��ا‬ ُ ََ
� ‫�ي� ���ط� �ع�ةٍ �ا هٍ عِ�ا ل�د ��ي�ا‬
ِ ‫� �وي� �و � ِ ي �بِ ِ� ر‬
‫ِم‬
‫� َ ا ��َ �ُم سَ ّ �َ ا‬ ْ ً َ َ ‫ق ْ ًا‬ ً‫� ّث‬ َ‫ُ تََ قّ ً ْ ً ا َ ُ ن ُ ك‬
�‫�ج�د ل �� �ِو �ل‬ ‫�قا ��ل�ا �َ او �� ِل‬
� �‫۝ ِ�ي��ل� �و‬ ‫كو� �م��ِ��را‬ � �‫�م ��وِ���يا ِ�ع��ل��م� �ي‬
َُ‫ذَ َ تَ�ج‬
‫�م�ّ َل�ا‬ ‫ث‬ َ‫َ �َ ْ �كَ أَث‬ َ‫َ َ ُ نَ �ُم ْتَن ً �تَ َفُّ هَ َ ْ �� ع‬
� ‫� �ا ك‬ �
ِ ‫نٍ� �َ�و ��ا‬ ‫۝ �ِبو�م��س‬ ‫���ٍم‬ ‫����ب�ا ر�� ��م�ط‬ � � �‫� �و‬
ِ ‫كو� ج‬ ‫ي‬
ُ َّ� ‫َ ة‬ ْ� َ� ُ َ ‫َتَ ّ ا‬ ُ َ‫ن‬
‫ل���ت��قَ��ّل� �َم�ا �ئ� َل�ا‬ َ
� ‫�ق�ا �ع�ِ� � او‬َ‫ن‬ َ �‫ىل ا �ل‬
� � �‫۝‬ ‫��ب�ا ���س��ه‬ ً ّ��َ‫َ�ز‬
َ ‫��ن�ا ���ل‬ ‫� ����ع� ً� � ����ت‬
ِ ‫ِل‬ ِ‫وَ�إ‬ ِ ِ ِِ‫و �م و ي �ب‬
ُ َ ‫أَ نْ �َ ا‬
103

َ‫� نَ ُ ْقَ ً عَ � ُّ ْطَ � ذ‬


‫ك نَ َ�ع��لَ ْ��ه �َ��ْ �مً�ا دَ ا خ�� َل�ا‬ ‫���ا �� ن� ا �ل��س��ل���ا ِن� � ا‬‫���ك �من �����ض‬ َُ
ِ ‫۝ � � �ل� �ي� �و� ي ِ ي و‬ ِ ِ‫�وَ�ي و� ب‬
َ َ ْ ُ � َّ�
‫���َ�ش��فَ�ا َ�ع��ة ��ف ا �لْ��مََا ض�� �فَ�ا دْ ُخ�� َل�ا‬
ّ� � � ْ ‫۝ أ‬ �� � َ‫�� أ ْ �� ّ َ ظ‬ �‫ل‬� ‫�إ �ل�ا‬
�‫ِ ِي� ر ِ �ي‬ ‫� �و ِ�ل�ل‬ ‫َد ��م ���اِل�م‬ ِ‫ر‬ ‫ل‬ِ ‫و‬ � � ‫ص‬
� ‫�ن‬ ِ ِ
َ ُ َ‫أ‬ ‫ٍح‬
‫��ك نُ �تَ��أ �َّه� َل�ا‬ ْ َ � ْ َ ُ‫َ َق‬ ً َ‫� نَ س‬ ُ ‫�َ ا‬ َ‫�لَ �ْ ف‬
� َ
� ‫م‬ � � �
�‫۝ � �وي�� ��و�ل ِ �س� ل � ي و‬
� ‫ن‬ � ‫ا‬ ‫�َ�إو ��ى ا � �ل�تَ��ا �ِو�ي� �ل� �َي���كو� �ُم�� �ا ِر�عا‬
ِ
ْ َ ْ َ‫۝ َ �َ�قُ �ُ �َ ا أ ْ � ذَ ��ل‬
‫��سُه� َل�ا‬
َ‫� نُ �تَ َ َّن‬ُ َ ‫أَ ��بَ ْ َ ً �َ ا‬
‫�ها د ا �ل� �ي���كو� ���عي��ا‬ ‫�َ� ى ا ج� ت‬
� �‫�وي���ول �ل� �َد ِر ي� ِ�إ � ا �م ي‬ � ِ� ‫و‬
Maksudnya:
114) Bagi ulama akhirat itu ada beberapa tanda untuk kamu
mengenalinya, (pertama) ialah mereka itu tidak meminta
habuan dunia dengan ilmu mereka
115) Bagi mengetahui bahawa alim itu tidak menuntut habuan
dunia dengan ilmunya itu ada tanda yang sangat banyak,
antaranya ialah: Tidak akan bercanggah ucapannya
dengan amalannya
116) Dan dia terlebih dahulu melakukan apa yang disarankan
serta terlebih dahulu melakukan apa yang disarankan
serta terlebih dahulu meninggalkan apa yang dilarang
117) Dan dia juga sangat mengambil berat terhadap ilmu yang
akan mendorong melakukan taat kepada Allah Ta‘ālā
serta menjauhkan daripada ilmu yang akan menyebabkan
dirinya makin hampir dengan dunia
118) Serta menjaga dirinya daripada membanyakkan ilmu
qīla wa qāla (iaitu ilmu khilaf) yang mana ilmu itu akan
menjadi penghias kepada jidāl atau perdebatan
119) (Ketiga) di antara tanda-tanda alim akhirat itu ialah
meninggalkan bermewah-mewah pada makanan serta
bermewah-mewah pada tempat serta perhiasan rumahnya
120) Serta meninggalkan bersedap-sedap dan bercantik-cantik
pada pakaian dan lebih cenderung kepada qanaah dan
bersederhana.
121) (Keempat) di antara tanda-tanda alim akhirat itu ialah
menjauhkan diri daripada bercampur-gaul dengan
104

pemerintah serta mereka tidak akan sekali-kali masuk


untuk bertemu dengan pemerintah
122) Melainkan untuk memberi nasihat atau mengembalikan
hak orang-orang yang dizalimi atau memberikan
pertolongan terhadap apa-apa yang diredai oleh Allah
Ta‘ālā maka kalau disebabkan perkara ini mereka akan
masuk bertemu pemerintah
123) Mereka juga tidak terlalu cepat ketika mengeluarkan
fatwa bahkan akan mengatakan (pergilah bertanya kepada
orang yang berkeahlian di dalam perkara ini)
124) Mereka juga akan mengelakkan daripada berijtihad jika
ada orang lain yang sudah berijtihad di dalam perkara
tersebut, serta mereka ini sering mengatakan (Lā adrī)
jika mereka tidak mampu berijtihad di dalam masalah
tersebut

‫� َ عَ دَ ة �ْ ُ قْبَ ا ��ْل��َ ظ‬
‫ع ����َم��ة �نَ�ا �ئ� َل�ا‬ ْ ُ ُ ُ ُ ْ� ‫َ َ ُ نَ َ�قْ ُ ا‬
ِ ِ ‫ى� � ِي‬ � �‫۝ �ِل�����س�ا ِ� ا �ل‬
��‫ع‬ ‫�ودَه‬��‫�ص�د �بِ� �ل�ع�� �لو�ِم �و ج‬�ِ ��‫كو� �ي‬ � �‫� �وي‬
ْ ْ ًَّ‫َ َ ُ نَ ُ ْ ت‬
‫�ق��لْ� ��ل��ل�ّ�سَ�ا ��سَ ��ة �فَا �ع� َل�ا‬ َ� ُ ‫۝ �َ �قَ�ا‬ ‫ك ���م�ه�م�ا ���ع��ل� ا ��لبَ�ا ���� ن‬
ِ ِ ‫بٍ ِ ي‬ ِ �‫و ِر ب‬ �ِ ‫�بِ ِ� ِم ِط‬ ‫��في� �و‬
َ‫مَا َ َ ة نْ�ج‬ ُ�ْ ُ ُ َ َّ ْ‫�ْ �ْ �آ خ َ ة‬
‫�� َل�ا‬ ‫�ج� �ه�د ِ� ا‬ � �‫كو ن� �ِم نَ� ال‬ � �‫۝ ِ�م�م�ا �ي‬ �‫ِ�ع�ل� ا �ل� ِ�ر‬ ‫�ُ�متَ��َ �ّق��ًعا �� طَل��� � ْ�ق‬
� ِ
‫وِ ِريِ� ِم‬
Maksudnya:
125) Di antara tanda-tanda ulama akhirat juga adalah: Niatnya
ketika menuntut ilmu dan menyibukkan diri dengannya
itu adalah untuk mendapatkan kebahagiaan yang agung
di akhirat kelak
126) Dan perkara ini (kebahagiaan di akhirat) akan diperolehi
dengan mengambil berat tentang ilmu penjagaan batin
atau dalaman serta menjaga hati dengan mendidiknya
agar sentiasa berakhlak dengan akhlak yang terpuji
127) (Dan ulama akhirat juga) akan sentiasa berada di jalan ilmu
akhirat dengan cara bermujahadah dan bermuraqabah
kerana dengan jalan inilah akan menyampaikan kepada
musyahadah Allah Ta‘ālā
105

َ‫ْعَ َ َ َ بَ َْ ْ�ج‬ ْ َ‫َ َ ُ نَ �ُم�ْ� تَ ً َ �َ ت‬


‫�� َل�ا‬
‫��ص�ي�ر�ت�ِه ا �ل‬ َ���� ‫۝ �ِ�ل‬
��‫�شر�����ةٍ �و �ع‬ ‫ى � ���قِ��لي� ِ�د ِه‬
ِ �ِ ���‫ى‬
‫ل‬ ‫ِي‬ ‫كو� �ع�ِم�د ا �ع�ل‬
� �‫� �وي‬
Maksudnya:
128) (Di anatra tanda-tanda alim akhirat itu juga) adalah dia
akan berpegang kepada segala perkataan, perbuatan dan
taqrīr ṣāḥib al-sharī‘ah iaitu Rasulullah ṣallā Allāhu ‘alayhi
wa sallam serta dia juga akan mencari rahsia amalan dan
perkataan Rasulullah ṣallā Allāhu ‘alayhi wa sallam (untuk
beramal dengannya)
َّ ُ �
‫�ك�َل�ا‬ َ‫ص‬ ّ‫َ ا �نُ ْ َ �َ ت‬ ْ َ‫أَئ َّ ةٌ َ ا � �َّ ّ َ ن‬
�‫� ِ�خ� � �ا �ٍل �م‬ ‫۝ ك� �� او �ع�ل‬
ٍ ‫ى �ِ�س‬ ِ‫�ِوه‬ ��‫�َ�وِ���م�� ك� �ل���شا �ِ��ف���� �و ح‬
ِ ‫ِع ي‬
‫�عقْ��بَ ��نَا �ف��عَا �� ��ل��ْلَ�م� َل�ا‬
� ُ� ُ� ُ�� ‫۝‬ ْ ُ ُ�‫�زُ �ْهٌ�د َ � َ�ا ٌ� �َ ا ��ْل�عبَ�ا دَ �ةُ �ع��ْل‬
ِ ٍ‫�بِ ��ع� �لو�ِم ��ى ِ ت‬
� ‫��صلح و ِ � ِ م�ه�م‬ �

َ‫�َذ �ْ ف‬ َ‫َ ك‬
‫� ا ��ْل�ُ�ع� َل�ا‬ َّ َ ُّ‫۝ َ دَ ةٌ َ فَ �ق‬
� �‫�و � ار � �ب‬
� ‫���ت‬ َ‫��قَا �َه��ةُ ��ف �َم َا ��ل د �ْ�ن���ان‬ �

� ‫�و � ا ا � �ل‬
� ‫� �هٍ ر ب‬ ِ ِ‫َ�إ‬ ِ‫��ص ِِح ِي‬ � � ‫ِي‬
َ‫ج‬ ْ
�� ‫�َ ا غَ َ فَ َْ ْ ف‬ َ‫ُق‬
‫��� َل�ا‬ ُ‫� ��تَ�ف�ْ ض‬ ْ ‫ف����� َا ��ؤُ �نَا �َ ْ�د �تَ�ا ��بَ�ُع اْ �ف ف����قْ ه‬
� �‫۝ �ل� ���ْ��ير �ا ��ت���ب� ِ��ي�ا لِ�ميِ�� ِل‬ ‫�ه � �ق �و ِ�ي� ِ ِ� �ِه�م‬
‫ع ع‬
Maksudnya:
129) Dan para imam seperti al-Imām al-Shāfi‘ī dan lain-lain,
sesungguhnya mereka itu telah sempurna pada enam
perkara
130) (Iaitu) zuhud, soleh (kebaikan), ibadah serta mengetahui
ilmu yang memberi manfaat pada Hari Akhirat pada umat
131) Begitu juga mereka mengajarkan kepada kita perkara
yang memberi kebaikan kepada agama (dan dunia kita
juga) serta mereka hanya mengharapkan Allah Ta‘ālā di
dalam tugas mereka mendidik umat ini
132) Para ulama kita pula hanya mengikut kepada fikah para
imam itu tanpa mengikuti akhlak mereka (yang telah
disebutkan), ikutilah kesemuanya (bukan hanya fikahnya)
bagi kamu mendapatkan kelebihan seperti mereka
106

ْ َ‫�نْ تَ �تَ ْ �� �ُ ُ �ُ �ْ � َ د‬ ُ ْ‫ن‬ َ


‫َ� ن ا ْ�عت�� َل�ا‬ ‫ا‬ �‫م‬ �
� ‫ك‬ ‫ا‬ ً � ‫َّه � ��ْلًا �نَا �ف‬
‫ل‬ ْ‫�فَتَ��عَ��ّلَ�ن‬
‫ل‬ ‫ل‬� � �
ِ �ِ ‫ِلِ ِ�ع �م� � ِ ��ع� ِ�إ � �� ط ب� ك ري‬ ‫۝‬ � � ‫�م‬
‫�فتَ��َ � َّ�س� َل�ا‬
َ � َ�� ‫�َ ْ ُ � بَ دَ ۝ َ � َ�ا �فَ � َ َ ا‬
� � � � � � � � � � ‫ا‬
� ‫�ع‬ �
‫�خ‬ ‫��تَ�ْ�ع��ل�ْ��يُ�م��ُه ل َّل�ه‬
‫و‬ ٍ‫ة‬ ‫ث‬ ‫ر‬ ‫و‬ِ ‫و‬ ٍ‫ة‬ ‫ل‬ ‫�خ‬ ِ ‫و‬ ٍ‫ة‬ �
ِ ‫ِ ِ ير‬ ِ
Maksudnya:
133) Jika kamu ingin mendapatkan ketinggian daripada
pemilik dunia dan akhirat maka tuntulah ilmu yang
bermanfaat itu kerananya
134) Menuntut ilmu kerana Allah itu adalah sebaik-baik
ibadah, sebaik khalifah bagi Allah Ta‘ālā dan sebaik-baik
warisan daripada nabi ṣallā Allāhu ‘alayhi wa sallam maka
bertawasullah kamu kepada Allah Ta‘ālā dengan belajar
ilmu kerana Allah Ta‘ālā (sehingga kamu nanti akan
ditinggikan darjat oleh Allah Ta‘ālā)

Adab-adab Penuntut Ilmu


‫َ �ُ��م�عَ��ّلً َ �ّق ْ َ ��لَ ْ تَ �ُ�مجَ ا �َ ا‬ ّ َ ‫َ ّ هْ َ َ�ا َ ا ��ْ�قَ ْ �غَ ْ�َ �ُ�م‬
ٍ‫�خ ���ط� ئ‬
�‫�و ِ �ما �وِ ر�و ��س� � ِد �ل‬ � ِ �‫�و جِ�� ك�ل �م ل ��و�ِم��ي ر‬
‫۝‬

Maksudnya:
135) Bilamana kamu melihat atau mendengar kalam para
ulama dan guru (yang seolah-olah) bercanggah dengan
ilmumu) maka tanggungkan makna kalam itu pada
makna yang terbaik dan jangan menyalahkan mereka dan
agungkanlah mereka serta janganlah engkau bertelagah
dengan mereka
ََ
‫�اَ� َ ا � ْ �أ � ا‬
‫� �فَ ْ َ ْ ت‬ َ‫َ ْ تَ فْ �ْ �أُ ْ تَ ذَ تَتُْ ْ َ بَ د‬
�‫۝ ِ�لبَ� ِ�د �ي�ِه � �هِ�م��ك �ِم�ن ِك����� بٍ �و �س� �ل‬ ‫� او ����س ���ِ��س ار �ل� ��س�ا � ���رك �ما ��� ا‬
ِ
Maksudnya:
136) Dan mohonlah penjelasan daripada al-ustādh (daripada
guru) serta tinggalkanlah apa yang engkau baca daripada
kitab dengan kefahamanmu dan tanyalah (tentang
maknanya yang sebenar kepada gurumu)
ْ‫� َ ا بَ َ قَ ْ َ َ قْ ت ْ� ُطَ � ا �َعَ ة‬
107

‫� قَ ْ ُ� ّ �َ ا‬ ‫� ْ ُ تْ َ ض‬ َ
�‫عِو �ل‬ � ‫�د‬
� ��
� ِ ‫ا‬
‫و‬ � � �‫� ك‬ ‫ح‬‫ص‬� �
� ‫۝ بِ� ِي‬
� ���‫� ا �لم��� �ل‬ �‫و‬� ‫���ب‬
� � ‫ك‬ ��� �‫�قَ�ا ���ْ ِك����ت‬
‫ح‬ٍ ٍ‫ب‬ ِ ‫ل‬ ‫بِ ل‬
َ َ ‫ِح‬
‫أ‬ َ
ْ �� ْ ُ‫۝ � �َ نّه‬ ‫أ‬ َ ُ ُّ � َ ْ َ‫�َ � ْ َ ً ْ ُ ق‬
‫ح��سَ نَ �مَ�ْ �ئ� َل�ا‬� �َ� ‫� �� � � ىل‬ �‫����ط�اِ�ل� �ِم ار را �َم��ت نَ��ه �ب���لا �ل �����شر و‬
ِ‫ِح �ف�إِ و و � و‬ ‫ع‬
َ َ‫ُ أ‬
‫����ش �أ �ْ�سُ ���ط �م نْ�شُ��ُ� � �فَ�ا قْ�بَ�� َل�ا‬
ْ� َ ْ‫۝ � ن‬ ُ‫�َ ��لَ��فَ ْ�هُ�َ�سْ���� ط �م نْ �ُمت � ْ� سَ ن‬
‫ح‬ ‫و‬
ٍ‫ر � ر‬ ِ ‫ر‬ ِ ‫ِم� �ع‬ � ��‫و �� �م ��ٍر ِ � ��و�نٍ ح‬
Maksudnya:
137) Bandingkan kitab-kitabmu dengan kitab yang sahih serta
jelas dan muktamad sebelum waktu mutalaah
138) Mutalaahlah berkali-kali akan matannya sebelum engkau
melihat syarahan kitab tersebut, ini kerana mutalaah
matan itu lebih utama dan sebaik-baik rujukan
139) Dan sesungguhnya memahami satu matan itu adalah
lebih baik daripada membaca sepuluh baris daripada
syarahnya, maka terimalah nasihat kami ini

‫�ت َ�تّ� َل�ا‬


ُ ْ
َ���‫۝ ��ثُ َّ ا ��لكتَ��ا � �ف‬
َ��‫�س نّ�َ�� �ُم‬ ْ َ‫�ْعَ ْ ن ثُ َّ ْ�ع�م‬ ْ َ‫َ ْ أْ ف‬

‫ا �ل��ي�� �م ا � �ل �ب�ِه‬ � � ��
ِ‫ةٍ ر‬ ِ‫م ِ ب‬ ِ ِ ِ‫� او �ب��دَ� بِ��ر �ض‬
‫۝ ثُ َّ �ْبََ �ق‬ ُ
‫َ ا ��تَْ�د �� جَ� نْ��� َل�ا‬ �‫َ تْ ْ �� �ْ ا ��ْ� �قْ ه �ثُ َّ أ ُ ه‬
‫� ا �ل ا‬ ِ�‫� ��وِ�ل‬ �
‫ع �بِ ِ��ع�ِل�م لِ���ف �ِ �م � ص‬ �‫� او �����ب‬
ِ‫�م ��و ِ�ي� ر ٍع ِر ي ب‬ ِ
‫��� َل�ا‬ َ‫َ نَ�ٌْ َ ْ�َعَ ا � ن ا ْ� �فُ�ْ ض‬ ٌ‫صَ ْ ف‬ ْ‫َ ا ن ةٌ �ُ�غَ ة‬ َ‫ث‬ ‫آ‬
َ��� �‫�َو�ُ�ع��ُ�ل �ُم� دَ ا � ��م‬
� ‫حو� او �لم�� ِ�ي� �لم‬ � ‫۝ � ر�� �و‬ ���‫�ي�� �ل‬
ِ ٍ‫ب‬ ‫و‬
َ‫َ َ ذَ َ ضٌ فَ طَ � ُ ْ َ �ُْم‬ ْ‫ُ َ قَ ا ف َ ة‬ ْ� َ ٌ‫َ َ ذَ بََ ن‬
‫�م� َل�ا‬
� ‫�ه�ا �ج‬ ‫�َن‬ ���‫�وك�� ا ��ي��ا � � او �ل��ب ِ�دي��� �و � ِي‬
� َ
� ‫۝ �وك�� ا �عر�و��� �ا ���ل��ب‬ �
‫ع‬
‫��م� َل�ا‬ ْ َ‫َ �ُحَ ا َ َ َ ْ���خُُ � ُ � فَ�أ‬ ْ � َ‫َ �ُ���ف ُ ُ� َ ا �نْ � َ ُ نَثْ َ � ّ ظ‬
ِ ‫طو ��ط �� ج‬ � �� � ‫��ضرا � � او ل‬
ٍ‫�� ت‬ � �‫۝ �و�م‬ ‫ش�ا ء ���ٍر � او �لِن� ����ا �م‬ ��� ِ‫�و ر�وع�ه��إ‬
Maksudnya:
140) Dan mulakanlah di dalam pembelajaranmu itu dengan
ilmu fardu ain kemudian beramallah dengan ilmu
tersebut, setelah engkau selesai mempelajari ilmu fardu
ain maka belajarlah pula ilmu al-Qur’ān dan sunnah-
sunnah Rasulullah ṣallā Allāhu ‘alayhi wa sallam. Pelajarilah
108

perkara ini semua mengikut turutan dan aturannya.


141) Dan ikutilah selepas mempelajari ilmu itu dengan
mempelajari ilmu al-fiqh dan ilmu uṣūl al-fiqh kemudian
pelajarilah ilmu-ilmu lain mengikut kepada keperluan
(dan dahulukan yang paling penting) sekadar kemampuan
masamu
142) Dan ilmu Adab Bahasa Arab itu ada lapan bahagian iaitu
ilmu Lughah, ilmu Ṣaraf ilmu Naḥw dan ilmu al-Ma‘ānī
yang kesemuanya sangat terpuji serta punya kelebihan
143) Begitu juga ilmu al-Bayān, ilmu al-Badī‘, ilmu Qāfiyah dan
ilmu ‘Arūḍ, maka tuntutlah ilmu ini dengan bersungguh-
sungguh
144) Dan cabang ilmu adab itu adalah ilmu Inshā’ Nathr dan
Sha‘r, ilmu al-Muḥāḍarah dan ceramah serta ilmu al-
Khaṭ maka tuntutlah ilmu ini keseluruhannya sehingga
menguasainya

َ َ
َ ْ� َّ ُ‫�ف َ نْ � ث‬
‫ك� َل�ا �ُ �تَ��َ�غ�ّ� َل�ا‬ �� �‫� �م‬ َ‫�َ�ا ��تَ� ْ ��تَ ْ � ُ �قُ� �أ�ْ�ه �زَ � َ�ا ن���ان‬
‫م‬ ‫ط� ��م ا �ل‬ ِ ‫�ل ��غ ِر ر بِ ��و �وِع �ِل �م‬
‫و‬ ٍ‫ِي� ِ �ق‬
‫۝‬

Maksudnya:
145) Janganlah kamu tertipu dengan keterlibatan ahli ilmu
pada zaman ini di dalam ilmu Manṭiq (yang bercampur
dengan falsafah sesat) serta ilmu al-Kalām (yang juga
bercampur dengan falsafah sesat) sedang kedua-dua jenis
ilmu ini dilarang
َ َ‫ْ أ‬
َ‫� َ َ �غَ�زَّ �� �تََ ْ ۝ ف ه � �شّ �فَ � نْ ُ ّ دَ أ �ْ ض‬
‫��� َل�ا‬ ْ ‫خ‬ � � َ‫ط‬
�‫���اِ�ل� � ِ��ي� ِ�إ حي�ا ء � ا ِل ����ن�ل ِ�ي��ِ ا �لِ�� � ا ِم��ك�ِل اٍء � ع‬
‫ع‬
Maksudnya:
146) Mutalaahlah wahai saudaraku akan kitab Iḥyā’ ‘Ulūmiddīn
karangan al-Imām al-Ghazzali raḥimahu Allāh maka kamu
akan mendapatkan kesembuhan daripada segala penyakit
yang bahaya
109

َ َّ � َّ ُ‫�لَ َ ذ‬ ُ ‫��ْ �بَ ْ َ ذَ � � َ نْ َ َ � �َ ا‬ ُ


‫�ش ْ ُ ذ� ��ل�� َك حَ���ّل� َل�ا‬ � ْ ‫َا‬ ْ َ‫ب‬
‫��ه‬ �‫��ح�ل�ا �ٍل �ل� � �ش‬ ��‫ك��ل ��ع�د �ِ�ل�ك �ِم‬
ِ ِ ‫۝ ��م� ��م �ي��� �ما �ل��� رع‬
‫� ْ����س� �َ ا ��ل��دّ ْ� ن ا ْ�ع��ت� َل�ا‬
ْ� َ
��‫۝ َ �َ �ل‬ ْ َ‫َ أَنْ فَ ُ ْ تَ َ ُّ أ‬
‫����ل��ه‬ ْ �َ‫�َ ا ��ش‬
‫ل‬ � � � � ‫ن‬ �
ِ �ِ ‫�و����شرا �بِ�ِه ِِج ِمو ِي‬ ‫ك‬ � � ��
ِ ِ ‫�ل� �ي� ع ِ � �ق ل�ِل‬ ‫م‬ �� �
� � � ‫ء‬
َْ ْ
‫۝ قَ���لْ� ا ��ل�� �زَ ا ��لَ��ةُ ف� ْ��ت نَ���ةً �ُم�تَم��ل�م� َل�ا‬ ْ� ‫ْ ثُ قْ ُ ْ قَ ْ َ ُة‬
‫ل‬�
‫�سو ـ‬‫ا‬ � � �
� ‫� � � ��ش�ب �ل جِ ��ٍم‬
‫س‬ �� � �
� �
� � � �َ ��
ُ ‫آ �فَ ا‬
‫ت‬
ِ ِ ‫ِإ‬ ِ‫ب‬ ‫ٍع‬
َ ْ َ‫جَ ْ ٌ � نَ ْ ف‬ ْ ّ َ ‫�تَ ضْ � ف ُ ْ َ� نْ بَ ا دَ ة‬
‫ح��ذ� َ �نْ�هُ �َ َ�عْ�ه� َل�ا‬ ‫ا‬ �
�ِ ‫� ِ�ل ��و�ٍم�� � ر و ب‬ ‫۝ ��ل ب‬ ‫��ِعي ��� جِ������س�مع� ِ�ع�� ِ� ر��ه‬
‫ِب‬ ٍ ��
Maksudnya:
147) Makanlah wahai sālik (selepas kamu menunaikan solat
Duha) daripada makanan yang halal yang tiada syubhah
padanya, sesuatu yang tidak dicela oleh syarak itulah
perkara yang halal
148) Tidak ada sesuatu yang lebih bermanfaat untuk tubuh dan
agama yang tinggi daripada mengurangkan makan dan
minum
149) Keburukan kenyang ialah akan memberatkan tubuh,
mengeraskan hati menghilangkan kebijaksanaan dan
menjadikan orang tersebut tidak akan tetap pendirian
150) Ianya juga akan menyebabkan badan menjadi lemah
daripada melakukan ibadah kepada Allah, juga akan
memudahkan seseorang itu tidur maka berjaga-jagalah
daripada kenyang dan abaikanlah dia

ُ َ‫ثُ َ ْتَ ْ قَ َ � َّ � ت‬
‫�س��ّل� َل�ا‬ َ � ُّ � � َ � � َ‫ق ْ �بَ ْ َ ذ‬
َ���� ‫۝ � ّ ا �ن�����ب�ه � ْ���ب� ا �ل�ز �َ ا �ل‬
ِ‫ل و‬ �ٍ‫��س�َه�ا ِدِ� طَل����ا �ع�ة‬ ‫ِ���ل ��ع�د �ِ�ل�ك ِ�ل�ل‬
ِ ‫م‬
‫�خ�ْ� ��م ّم�َا قَ� ْ�د خَ�� َل�ا‬ ��ْ ْ ‫۝ ثُ َّ �ْ �تَغ‬ َ ْ ً َ َ َ‫ل �� ْ َ ّ ج‬ ‫� ُّ�ظ‬
َ ‫ل‬

ِ ‫�م ا ���ش� ِ����ل �بِ�ا � يِر‬ �ٍ‫�ما �ع��ة �َم� �ُ���س نّ��ة‬ َ‫�َ او � � �هر� ص‬
��‫���ل‬
‫ع‬ ِ
َ َ‫أ‬ َّ َ ْ ‫���ًْا �ْ َ �ْ �تَغ‬
‫ه��ّل� َل�ا‬
َ�� ْ� � ‫�تَ� َل�ا‬ َ‫َ �ع‬ � ‫فَ � طَ � ا‬
‫��ص��ل�ى و‬ � ٍ‫۝ �وِ�ل�ا �بِ��د‬ �‫� ِعل�م� �بِ��ِ�ع�ل� ي����ش� ِ���ل‬ ٍ‫��ِل��� �ِ ب‬
‫ل‬
‫ٍم‬
َ َ َ َ‫َ كَ َ ل‬
‫۝ ���ّدًا َ�ع��لَ �َه ذ�� ا �َ ��ل�ا �تَ�� ُك ذ� ا �ه� َل�ا‬ ‫� ا ��ل ُّ �قَ�ا د �فَ��َا ظ ������بَ ن‬ ‫��ذ� ا ��� �َ �قْ ت‬
ِ ‫جِ �ى و‬ � ِ‫ر ِ و‬ ِ ‫�و� ِ�إ ى و‬
110

Maksudnya:
151) Selepas makan maka tidurlah Qaylūlah bagi membantu
untuk engkau bangun beribadah pada waktu sahur,
kemudian bangunlah daripada tidur itu dengan keadaan
yang benar-benar bangun sebelum masuknya waktu Zohor
152) Dan tunaikanlah solat Zohor secara berjemaah serta solat
sunat (qabliyyah dan ba‘diyyah) kemudian sibukkanlah
dirimu dengan kebaikan yang telah kami sebutkan
sebelum ini
153) Bagi penuntut ilmu maka sibukkanlah dirinya dengan
ilmu manakala bagi ‘ābid maka sibukkanlah dirinya
dengan solat, tilawah dan bertahlil
154) Lakukanlah perkara ini sehinggalah waktu tidur
berterusanlah melakukan sebegitu bersungguh-sungguh
dan janganlah engkau lalai daripadanya

‫جَ�� َل�ا‬ ًْ َ‫ْ �مَ ْ َ ف تَ نَ ْ خ‬ ْ‫طَ � ا � عَ ن‬ ْ � ََّ‫��ا � ن‬ َ ْ‫�ا ُ أَ ذ‬


َ‫ت‬
‫�َ او �ع� �ل ِب��م�ا ِ�ي��ِه �����ل ��ي�را‬ ‫۝‬
���‫��� ِ�ل‬
� َ
�‫�ِوك����� ب� � � ك� ِر ا �ل ��و�ِو ي‬
Maksudnya:
155) Rujuklah kitab al-Adhkār karangan al-Imām al-Nawawī
raḥimahu Allāh dan beramallah dengan isi kandungannya
maka kamu akan mendapatkan kebaikan yang sangat
besar

َ ْ � ُ َ ْ ‫َّ َ لَ ذ‬
‫���ا �م� َل�ا‬
� � ً ‫�َ ا تَ�ْ ��بَ�نْ �نَْ ً َ �َ ا تَ� ُ نَا ئ‬

ِ ‫ط ٍرك‬ ‫ه‬ �
� ‫ٍرو‬ � �‫ك‬ ِ ‫��و�ما �و �ل� ��ك ��ِ��م ِ�إل ��ع ��ى‬
� � � ‫ا‬ ‫۝‬ ‫ا‬ �‫�ل� ج�ِ�ل‬

‫�ْ��ف��لَ�� �َ �تَ� َل�ا �ُم�� �ُم ْ����س��تَ ْ��س� َل�ا‬ َ‫ف غ‬


ْ َ‫ت‬ْ َ‫�َ ابَ�أْ سَ نْ ضَ ا جَ ْ تَ �زَ ْ جَ َ �ل‬
ِ‫ر‬
� � ��� ‫�صر ۝‬ �ِ��‫��ع� �و���ك��م‬ � ��� � ‫�ل��� �� ِ�إ‬
ٍ‫ةٍ و س‬ ‫ِي‬ �
Maksudnya:
156) Janganlah kamu sengaja ingin tidur, dan janganlah
engkau tidur melainkan dalam keadaan berzikir dan
bersuci yang sempurna
157) Tidak mengapa jika engkau ingin tidur dengan isterimu
(walaupun engkau telah berwuduk sebelumnya) selagi
mana engkau tidak berada di dalam keadaan lalai
111

dan berasa senang hati dan gembira (jika hatimu tidak

َ‫فَت‬
mengingati Allah Ta‘ālā)
َ
‫�َ ذَ ا ا �ن�ْتَ��بَ ْ تَ � �لَ ْ ��لَ� �� َهَّ �َد ا ۝ َ ا � ْ�� ��تَغ�ْ ف�� َ نْ ����ْلُ�ؤْ � ن � نَ َ�أ ْ� �َ ا‬
�‫عِو �ل‬ � ‫�م ِ�مِ��ي� �و‬ � ‫�و �س ِ�ر� ِل‬ ��‫�ه��بِ� ��ي �ةٍ � ج‬ � � ِ�‫�ف�إ‬
َ ْ َ‫فَ َ ْ عَ تَ ا ن نَ � َّ َا ة �َ ْ ل‬
‫�ُ�خ��ْل��د �أَدْ �َ �َ �أن��ْ�بَ� َل�ا‬ ٌْ َ
‫ك�ن��ز ���دَ ا را ��ل‬ � �‫� � ا‬ ��
‫� ِ وم‬ ِ ِ‫ب‬
‫۝‬
ٍ‫��ص�ل� ِ� �ب�ِ�لي�� ة‬
�� �‫�لرَ�ك �� ِ� ِم� ل‬

Maksudnya:
158) Jika kamu terjaga daripada tidurmu pada waktu
malam maka solatlah tahajud dan mohonlah ampunan
Allah kepada seluruh orang-orang yang beriman dan
menangislah di atas dosa-dosa yang engkau lakukan
159) Sesungguhnya dua rakaat solat malam itu adalah salah
satu perbendaharaan daripada perbendaharaan untuk
mendapatkan syurga Allah yang kekal dan agung
ْ ُ ْ� َ‫فَ ْ تَ ْ ثَ نَّ ن‬
‫َ �َ ْ � َ َ �َ ا �نَ ْ بَ َ �َ ا �َ ا‬ ‫تَ�أ �ت‬ َ‫�نُ �ز � �فَ ا ق‬

�‫� ��و ِ� �ل � ��ةٍ �� ِ�ي��ع�لي��ك �و �ل� ِ��سي��� �و �ل� �ِو �ل‬ ‫�� �م ا �ل ك‬
� � ‫��ا‬
ِ � ِ �‫�س�كِ ر‬
‫۝‬

Maksudnya:
160) Maka banyakkanlah mengumpul perbendaharaan ini
bagi memenuhi keperluan kamu di akhirat kelak, yang
mana pada hari tersebut nasab keturunanmu tidak akan
memberi manfaat kepadamu dan tidak ada penolong
yang akan menolongmu

Sebab-sebab
Meninggalkan Tahajud
َ‫۝ �م�� َ �َ ا ��ْ�� ��ت��غَ�ا ���� َ ��ا ��ل��دُّ ��نَا �ُم‬ ْ َ‫ذَ �ْ ك‬
‫���ت��غَ�ا ف�� ًل�ا‬ ‫���ث�� �م نَ ا �ه�تمَ�ا‬ �
� �
‫ل‬ ‫�َ �َ ف��ُ�� ُت� ��ه�� ا ��ا‬
ِ ِ‫ِ ك و شِ ِل كب‬ ِ � ِ ‫بِ ِ يِر‬ ِ ‫وي و‬
‫�َا � �َ ا �ْمت�� َل�ا‬ َ‫َ َ ذَ بَ �تْعَ ا ْ��ج‬
‫۝ �وك�� ا �� ��� � ا ل‬ �� ْ َ�َّ��‫َ حَ � ْ ث ُ نَْ ثُ َّ ��َ غ�ْ َ ا ��ل‬
ِ ‫حو‬ �� ‫� د ��ي�ا �م ل ��ٍو�و ل��غ�ط‬ ِ ‫�و�� ِد ��ي‬
ِ‫�إِ ب ِ و ِر‬
112

Maksudnya:
161) Dan di antara perkara yang menyebabkan kamu sering
meninggalkan tahajud ialah: Terlalu banyak mengambil
berat terhadap urusan dunia serta lalai daripada
mengingati akhirat
162) Dan menyibukkan diri dengan berbicara tentang dunia
kemudian juga banyak melakukan perkara-perkara yang
melalaikan dan tidak berfaedah, begitu juga dengan sebab
letih anggota tubuhmu (kerana bekerja berat pada waktu
siang) dan (sebab terakhir) ialah dengan memenuhkan
perutmu dengan makanan

Perkara-perkara Yang Membantu


Untuk Bangun Tahajud
‫حً�ا �ُم�ْ�ستَ��قْ��� َل�ا‬ ّ ‫��س‬َ���‫��ُ َ ۝ �قَ ْ َ ا ��ْ غ�ُ ُ �ُم‬ ْ ‫َ ُ نُ تَ ْ ُ �ُْ ضُ َ ذ‬
‫�ب‬
�ِ � � � ��‫�و����ع‬
‫�ج ِ�د �ي��د ا �ل�و� ��وِء �وِ� كر ك‬
‫ِب‬ ِ ‫���ب�ل ل�ر�و ب‬ � �‫ي ِ� ي‬
َ َ ٌ ْ َ‫�ت‬ ْ �‫َ � َ دَ ٌة �بَ�ْ�نَ ا ��ْ� شَ َ �َم‬
‫ك� َل�ا �مً�ا ��بَ�ْعَ�د ذ� ��ل�� َك ��غَ�ا �ف� َل�ا‬
ِ ِ ‫ك‬‫ر‬ ‫۝‬
ٍ‫�وِع��با � �ي لِع���ا ِء �و ِر ب‬
� ‫��غ‬

Maksudnya:
163) Dan antara perkara yang membantu untuk bangun
tahajud ialah dengan cara memperbaharui wuduk pada
selepas waktu Ishrāq yang terakhir, dan berzikir kepada
Allah sebelum terbenam matahari dalam hal keadaan
kamu bertasbih dan menghadap ke arah kiblat ketika itu
164) Dan menunaikan ibadah di antara Isyak dan Maghrib
serta meninggalkan bercakap-cakap selepas melakukan
segala ibadah tersebut hal keadaan engkau lalai daripada
mengingati Allah Ta‘ālā

‫�م�ا ��ل �َ جَ��ا �ه ْ�د�تُ��قْ�بَ�� َل�ا‬ ‫َ �قْ ُ آ‬


َ � ��‫���ص ْ ��ل‬ َ ْ ُ َ‫َ ظ � ْ َ لَ َ ذَ بَ َّ ة‬
� � ��� � ‫� او ���� ��ع�� �ه�� ا‬
ِ ‫ٍو‬ ِ ‫�قي���ع�مِرك � او � ر‬
‫۝‬
ِ ‫� �ى‬ ‫ِ ب‬
Maksudnya:
165) Berterusanlah engkau di dalam melakukan perkara ini
sepanjang umur hidupmu dan kurangkanlah berangan-
113

angan kosong dan bermujahadahlah kamu melawan nafsu


ammārah bi al-sū’ jika engkau melakukan perkara ini maka
kamu akan mendapat kemuliaan dan anugerah pahala
yang sangat banyak

َ َ ُْ ُ َ
‫�م�ا �بَ�ا ��ُل ذ� ��ل�� َك ��َُْ� ���ط� َل�ا‬
َ �‫�ي�ا ��ل ُ��ه�ْم‬ َ‫ن‬ ‫�مَ�نْ ��ل�ا ��لَ�هُ � �ش� ��ْ��غ�ٌ ��ُ�د ن��ْ�َ�ا �تَ�ا كً�ا‬
‫ِ يب‬ � ��� ‫۝ د‬ ‫ل بِ ي ِر‬
ُ َ‫ت‬ ْ� ّ ‫� ْ َ ة‬
‫ص� َل�ا �ت�ه �َ ��عبَ��ا دَ � �ُم��تَ شَ����ا �غ�� ًل�ا‬ َ ��� ‫۝‬ ‫ع�� ّ ���َ��ن�ّع�مً�ا‬ َ ��‫ِفَ�ب‬
ِ ٍ‫ة‬ �ِ ‫�� ِ ِ و‬ � ِ‫ب‬ � �‫�ِ�خ�د �م�ِ� ا للَِه ا � ِلي‬
� �
‫ل‬
َ ِ
‫ُ ْ�هبَ��� �ُمتَ���أ �ّم� َل�ا‬ َ‫۝ �َ ا تُْ ا ��ْ�قُ ْآ ن‬ ْ‫ذَ � َّ �آ َ �ةُ �ف ا �� َّ َا ة �� َّ ضَ ت‬
َ‫ع‬َ‫�ت‬
ِ ٍ‫�ف� ���ل ل� �ر� �بِ ر ة‬ ��� �‫�ص�ل� ِ� ر‬ �‫�َ�إو � ا ا �ل��س� �م� ِ�ي� ل‬
ِ
َّ ُ‫ن‬ َ� ْ� َ‫ذَ َ ئْ تَ َ ْ ًة ْ�ز‬
‫� َل�ا‬�‫�س�ا ِ��م ِ�م‬
‫�ك‬ َ���ّ‫ك� � ���قَ��لْ� �َ ا ��ل��ل‬ ْ ‫ذ‬
�ِ ‫۝‬ ‫ىل‬ � ‫�ف�ا �ن �ل‬ َ� � � ‫� � ا ����س�م �ت� �ا‬
ِ ‫ٍربِ بٍ و‬ ِ‫�إ‬ ‫ِ �ِ ل و‬ ‫َ�إِو‬
‫حَ��د ��ْ ث� �نَ�ف�ْ��� �ُمْهَ�م� َل�ا‬ ْ ‫�َ ا تَ �ْ �تَغ‬ ْ‫ا �ْ�قَ ْ َ ْ َ ُ َ قَبَ ة‬ ْ‫ن‬ َ��ُْ‫ثُ َّ ذ‬
� ٍ‫۝ �ل� ����ش� ِ����ل ِ ِ ي ِ س‬� �
��� ‫�ب� � �ل �ل ب� �و�ه�و�م ار‬ � � ‫� ا‬
‫ب‬ ِ ِ� ‫�م � كر‬
‫� �فَ� َل�ا �تَ�� ُك ��غَ�ا �ف� َل�ا‬ ٌ ْ� َ‫۝ �َ�قْ ُ ْ ه �ق‬ ُ ْ�َ‫� َا �أ‬ َ‫��ا �ْ ك‬
َ ْ‫فَحَ � ْ ُث نَ ف‬
� � � �

ِ ‫��� او �بِ�ِ �ل ب‬ � ‫ي��س‬ �ٍ‫� ِد ��ي� � �����سٍ ك� ل��ل� �ِم �بِ� �لس��� ن‬
Maksudnya:
166) Jika seseorang itu tidak menyibukkan dirinya dengan
urusan dunia maka tinggalkanlah dunia itu untuk
orang-orang yang menyibukkan diri dengannya, tidak
sepatutnya dia berlengah-lengah di dalam melakukan
ibadah (bahkan sepatutnya dia menyibukkan dirinya
dengan melakukan amal ibadah)
167) Maka sepatutnya dia mengambil nikmat terbesar ini
dengan melakukan khidmat kepada Allah Yang Maha
Tinggi dengan menyibukkan diri melaksanakan solat dan
melakukan ibadah
168) Bila mana datang perasaan bosan atau jemu ketika
melakukan solat maka berpindahlah kepada pembacaan
al-Qur’ān namun bacalah al-Qur’ān dengan gerun dan
memerhati akan maknanya
169) Jika datang perasaan bosan ketika membaca al-
114

Qur’ān berpindahlah kepada melakukan zikir dengan


menghadirkan pada hati dan lidah secara sempurna
170) Kemudian jika berzikir dengan hati dan lidah pun masih
berasa bosan maka berzikirlah dengan menggunakan hati
sahaja kerana ianya adalah muraqabah hatimu dengan
Allah dan janganlah engkau menyibukkan dirimu dengan
(ḥadīth al-nafs) abaikanlah dia
171) Ḥadīth al-nafs itu adalah seumpama bercakap dengan
menggunakan lidah yang akan menyebabkan kerasnya
hati dan janganlah engkau lalai akan perkara ini

ْ َ َ‫ُ ُّ ُ ُ َ ل‬ ُ‫قَ ْ أَ ْ َ َ �ُْ َّ ف‬


‫َا َ�ع�ا ت� ل ّلَه ا ��ل�عَ� َل�ا‬ �� ّ �� َ َ‫۝ أ نَّ ا ��فْ ض‬ �
ِ ِ ِ ‫ل��ط‬ � ‫����ل ا‬� �
‫له�م�ع���ى‬ � ��‫ع ا �ل�ع ار �� ج‬ �‫��د � ج��م‬

‫�� َل�ا‬
َ‫ْ� َ ْ�خ‬ ‫۝ ُ خُ� �ُ َ ا ّ �ف‬ ‫�جَه�ا‬ ُ� ُ ُ‫� نُ خ‬ ُ َ ‫�فْ�ظٌ � � �أَنْ�فَ ا‬
‫م�ل� ا �ل‬ َ�‫ا �ل‬ �
ِ‫�إ‬ �‫�و�ل�ها �بِ� للَِه ِ�ي‬ � ‫�وَد‬ � � ‫� �� ِ�ل� � �� � ��سٍ �ي��كو� �ر�و‬ ��
ِ‫ح‬
ْ َ‫�فَ ةٌ �َ ُ ْ �بَ ْ �زَ فَ ْ �ت‬ َ‫ت‬
‫� َل�ا‬
‫��م� ر � �ا ��س ِ�م�ك‬
� َ� ‫�ص �� �ل�ه‬
� �� ‫���َ ّ�د �ثُ َّ ا �لْ�مَّ�د �ْ تٌ �ثُ َّ �فَ� �ق‬
ّ� � ‫ا‬
ٍ‫ع �خ‬ �
�ِ
‫۝‬
�‫�بِ� �ل ش ِ �م ِ ح � �م �و‬
‫۝ �م�نْ �غَ ْ� تَ�ْ � � ا ��ل �ش ��فَ ا ه �تَ دَ ا َ �َ ا‬ َ‫أَ ْ ذ ْ��َ تَ ْ � َ ذَ � � ذّ ْ��ُ ْ��ل‬
‫��خف‬�� ‫�� ل‬
�‫��يِرحر� ِك ِ�� � ِ �� �و �ل‬
‫ِي‬ ِ �‫� �و ِ� كر���هِ�ي���ٍل �و� ا ا �ل�ِ� كرا� ِ���ي‬
Maksudnya:
172) Sesungguhnya telah ijmak kebanyakan ‘ārif billāh bahawa
sebaik-baik amalan ketaatan kepada Allah Yang Maha
Tinggi ialah
173) Menjaga nafsu dengan melakukan zikir (Allah) pada
setiap keluar dan masuknya nafasmu pada ketika bersama
jemaah atau ketika berseorangan
174) Sebutlah (Allah) itu dengan menzahirkan shaddah-nya dan
kemudian memanjangkan al-alif selepas shaddah) pada
kalimah Allah tersebut bermula daripada pusat kemudian
hadirkan zikir Allah ini sehinggalah ianya naik ke otak.
Semasa menyebut (Allah) juga hadirkan bersama-sama
sifat-sifat Allah serta hadirkan guru mursyid kita, maka
tuntutlah kesempurnaan nafsumu dengan sentiasa
melakukan zikir nafas
115

175) Atau dengan melakukan zikir (Lā ilāha illa Allāh) dan zikir-
zikir ini adalah zikir yang tersembunyi tanpa digerakkan
bibirmu ketika melakukannya

‫۝ ��لَ ْ �َ �ْلقَ �م نْ�َ ذ � ا �� َّل��� �ْ��قَ �ة خَ� ْدَ �َ ا‬ ً ‫ُ نْ �ف بَْ أَ ْ َ ا‬ َ‫ل‬


�‫�م ي� �� ِ ��ه ِ�� ي� طر� �ِ ر �ل‬ ‫�ج� ِ�ه�د ا‬ �‫�َم نْ� ��� ْم �ي�َ�ك��� ���د ِء � �مر‬

‫ِي‬ ٍ ‫ِي‬
َ‫ت‬
ُ ْ� ْ‫۝ �ف َ ا � � نْ �غَ ْ� َ ا ��لَ ن‬ َ‫ت‬
ٌ‫َ َ ذَ َ َ ْ فَ ةٌ �خُ ُّ َ َّة‬
‫�ص� َل�ا‬ ���‫�وك�� ا ك �م���عِر��� � �� �عِ��لي‬
�‫� ِم� ��يِر��ه� �ح‬ ٍ‫ِ�ي� ���غ� �ِل ب‬ ‫ص‬ �
َ‫۝ ��ئ � هَ ا َ تَ� ْ � َ�ةٌ نُ �َ ض‬ َ‫هَ ُ نَ ْ أَ نْ ُ �زَ ّ�� ْ َ ذ‬
‫���ا �ئ� َل�ا‬ ‫�َوجِ�� �ا د � �ف����� � � ����ت ك�ي�� �ِم ن� ر� ا‬
ِ �‫ِ�ل� � �و�حِ�لي�� بِ�� ��و�ِر �ف‬ ِ ٍ‫س‬
Maksudnya:
176) Sesiapa yang tidak bermujahadah melawan hawa nafsunya
ketika permulaan jalannya menuju Allah Ta‘ālā maka
dia tidak akan berhasil mendapatkan jalan para awliyā’
walaupun sebesar biji sawi
177) Dan begitu juga tanpa mujahadah maka kamu tidak akan
berupaya untuk mendapatkan ilmu pengetahuan tentang
hakikat Yang Tinggi
178) Jihad nafsu itu ialah dengan engkau menyucikan dirimu
daripada kotoran dosa dan nafsu serta menghiasinya

َ
dengan cahaya kemuliaan dan kebaikan

َ‫�نْ �أ ��ْ ف�ل� َ ا نْ َ ا � فُتَقَ َّ ا‬ ُ َ‫فَ �َ ْ عَ ةٌ نْ َ ا � َ أَ ��فْ ض‬


�‫ِ��ه� �ِم���ع� ِ�ل�م� ���ب��ل‬ ‫�ِ �هي� � ����ل ۝ �ِم‬ � ���
ٍ � ٍ‫��لرَ�ك � ِم��ع� ِر ف‬
ُّ َ َ‫�ْ أُ ُ � �ت‬
‫� َل�ا‬ � َ ْ َ‫ْ أَ ْ ف‬ ُ َ‫ض‬ ْ‫فُ نَ َ ّ ْ ُ ْ أَ�ف‬ ْ� َ
‫�ك‬ � ‫ن‬ � � � � ‫ا‬ َ
�‫� ��و�ِل �م‬ ‫ا‬ � ‫�ه‬ �
‫ِ � � �ِل ٍرع و �ل� ص‬� ‫م‬ ‫۝‬
‫�ل‬��� � ‫� او � ��ع� ِر ��و� �بِ رِب ِ�� �م �م‬
‫ه‬� ‫�ه‬ � �
‫ل‬
Maksudnya:
179) Satu rakaat yang didirikan oleh ‘ārif billāh itu adalah lebih
afdal daripada seribu rakaat yang didirikan oleh orang
awam. Maka jika anggota telah mengetahui tentang
perkara ini terimalah kenyataan ini dan berusahalah
untuk mendapatkan tarbiah ini
116

180) Dan para ‘ārifīn billāh, mereka itu lebih afdal dan lebih
sempurna daripada ahli furu‘ dan al-uṣūl ( yang tidak
mencapai martabat ‘ārif billāh)

ْ
‫� ا �لْ�مُشَ���ا �َهَ�د �ةُا ��ل�ع� َل�ا‬َ‫قَ ا �َ �ْ � َ ا ُ � ُّ ْ َ َ ْ ُق ّ سَ ا َ ْ� َ�قْ ُ �ْ �أَ ��قْ ص‬
‫�ص�دا �ل� �ى‬ � ‫�� �ل ا �لإ� �م� � ام �ل���س�هر�و رِد �ي� � ِ�د �� � ۝ � او �ل‬
�ِ ‫م‬ ِ
ً ّ َ‫ع‬ْ
‫����ْلَ�م�� �ُمتَ�بَ��تّ�� َل�ا‬ ّ � َ‫ذ ْ ً ط‬ َ‫فَ ُْ ْ ث � ُْ � ّ َا َ ةَ ُ ك‬
‫��ث‬
ِ ٍ‫ر بِ ِي ب ِ ِ ة‬ �
‫ك‬ � � �
� � � ‫ا‬ �
‫ك‬ �
ِ ‫۝‬
‫���لي�كِ��ِرا �ل� ب��د ا �ل�ِ�ت�ل� �و� �م ِ ر‬
‫ا‬ �


َ َ
ّ ‫َ ��ْل�� ْ تَ ْ � � َا �َ �ْ نُ ْ � �قَ هُ ۝ تَّ �َ �َ �قَ �ْ ه �ُ تَ�أ‬
‫�ص� َل�ا‬�ِ ��‫��ب�ِ م‬ � � �ِ�‫ى� ي‬
ِ ‫��ص�ي ر بِ� �ل‬
�َ‫�ح‬ � ‫� �������ط‬ٍ‫�ه�دبِ��ِو���ط� ِء �ق�ل ب‬
�ِ ‫�ج‬�‫�يو‬
Maksudnya:
181) Telah berkata al-Imām al-Suhrawardī (semoga Allah
memuliakan asrār-nya) bahawa tujuan yang paling agung
di dalam melakukan mujahadah itu adalah mencapai
maqam musyahadah Tuhan Yang Maha Tinggi
182) Maka banyakkanlah seorang hamba itu membaca al-
Qur’ān dan banyak berzikir dengan kalimah ṭayyibah iaitu
kalimah Lā ilāha illa Allāh hal keadaannya memutuskan
sesuatu yang berkaitan dengan dunia daripada hatinya
183) Dan bermujahadahlah untuk sentiasa bermuafakat di
antara hati dan lisan ketika membaca al-Qur’ān dan
berzikir sehinggalah kedua-dua perkara tersebut benar-
benar melekat kuat di dalam hati sanubarinya

ْ ْ � ُ ْ َ‫َ �ْ�ق‬ ُ‫��ْ َن‬ َ‫نَ ْ ك‬ �� ً‫َ ُ �ز ْ �لَة‬


‫�َح�ا ��ل ا ��ل�عَ��ل ّ�َ��ة �نَ�ا �ئ� َل�ا‬
‫ل‬��‫�ل‬ � � ‫ف‬ ‫حَ��د �� ث‬ ‫ل‬
ِ ِ ‫� ِ� ِ ِ ي‬ ‫۝ را � �ل �ل ب‬ �‫� � ����� �ي� ي�� و‬

ٍ‫س‬ ِ ‫�و���مِ ي���� ِ ِ ي‬

َ َ‫ُ نُْ ُ �ْ�قَ ْ � ْ�قَ � ْ فَ ذ‬
‫حَا � ن ا �ْ �أ��ْ�عَ ا �� � ْ هُ �تَ سَ َّ �َ ا‬ َ
‫۝ ِب��م‬ ‫� ِ�ل�� �ل �ا �ِل ب� ��� ا‬ �� ‫�َ �وَ�ف���ْ�يض�� � �� را � �ل‬
�‫�� س��ِ� �ل� � �م� ِل ِم��ن� �� �و �ل‬ ِ‫ب‬ ‫ل‬ ‫�و‬
ِ ِ‫ي‬
ّ �َ ُ‫۝ َ ذ � ا ْ�َ شَ ا َ َ ُة � ّشَ �ْ�فَ �ة‬ ُ ُ� ْ ‫حَ �قًّ ذ ْ ُ ذَ ذ‬
‫�ص� َل�ا‬ ‫� ِ� ك��ره‬ ‫��ص��ُ� � �ا‬ ََ
�ِ‫�ه ِ�� ي� �لم���� �ه�د � ا �ل���ر�� � ح‬
‫ِي‬ ٍ‫ت‬ ‫ا‬ �‫ر‬ �
‫ك‬ �
ِ ‫ر‬ ‫ي‬ ِ ‫� �وي‬
��
Maksudnya:
184) Dan membuang segala lintasan hati yang tidak baik bagi
mendapatkan hati yang bercahaya serta mendapatkan
117

segala aḥwāl yang tinggi seperti kerinduan dan kecintaan


kepada Allah Ta‘ālā.
185) Dan limpahkan nur hati itu kepada jasad dan jiwa
seseorang tersebut sehingga dia dapat menghias dirinya
dengan segala amal yang baik.
186) Dan ini akan benar-benar menjadikan zikir hamba
tersebut mencapai kepada peringkat musyahadah kepada
Allah Ta‘ālā

Khātimah
ّ ‫ّ ُ َ ف�َّ� َ نَ ا �َهُ �ُمتَ�َ ض‬
‫��� َل�ا‬
ُ� ُُّ ْ� ُ ُ َ‫َّ أَ ص‬ َ‫َ ذ‬
�ِ‫�ق�� �ل� ���ف‬ ��‫ا للَه �و‬ � �
‫ا ل ��كم�ل‬ �‫ا ��ل�� ذ� �� � �ْو�� ا ��ل �شّ�� ُ���خ‬ ‫�ه�� ا‬
‫۝‬
‫ى يو‬ ‫ِي‬
ُ� � ُ َّ � َ‫أَ ْ لَ � َّ َا ة َ ل‬
‫حَ�ْق�� َل�ا‬ ً ُ ‫َ ْ��لَ ْ ُ � ْبَ ق � َّ ُ ف‬
‫��َص��لّ��ا‬
‫��ص�ل� ِ� �ع�� ا �ل � � � �م‬ �‫ا‬ � �‫ح��م�دِ�ل��ل��ا ��� ا �لر��ؤ �و‬
�‫� ا‬
ِ‫�سو ِل و‬ ‫�ى ر‬ �‫� �ع���ى ل‬
� ‫� ِي‬ �‫� م‬ِ ‫ِي‬ ‫و‬
‫۝‬

Maksudnya:
187) (Apa yang telah disebutkan dari permulaan bait sehingga
akhir) ini adalah apa yang telah diwasiatkan oleh para
shuyūkh yang sempurna, Ya Allah Engkau berilah taufik
kepada kami untuk mengikuti jalan mereka hal keadaan
Engkau memberikan kepada kami akan kelebihan
188) Segala puji hanya milik Allah Yang Maha Kekal dan Maha
Pemberi Rahmat, serta selawat ke atas junjungan besar
Rasulullah ṣallā Allāhu ‘alayhi wa sallam dengan setingi-
tinggi selawat dan tiada daya kami untuk melakukan
ketaatan serta tiada kuasa untuk kami menolak
kemaksiatan melainkan dengan bantuan Allah jua.

�� ‫�َ ا َ� ْ �َ َ �َ ا �قَُّ ةَ �َّ ا ّ ه �� َ ا ���َ ظ‬


‫ع��ي���م‬ ِ ��‫�و�ل �و �ل� ��و� ِ�إ �ل� �بِ�ا للِ� ا ل���عِ��ل�ي� ل‬
� ‫�ل� ح‬
(Tamat terjemah pada hari sayyid al-ayyām yawm al-jum‘ah)
1 Muḥaram 1436 H bersamaan 24/10/2014
fī arḍ Miṣr al-Maḥrūsah.

You might also like