‫دانشگاه صنعتی شريف‬

‫دانشکده مهندسی برق‬

‫درس ‪25-753‬‬
‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪1‬‬

‫مصطفي پرنياني‬

‫اتاق ‪ 417‬بال شرقی دانشکده برق‬

‫تلفن ‪66165963‬‬
‫‪PARNIANI@SHARIF.EDU‬‬

‫بخش ‪:2‬‬
‫‪1‬‬
‫مقدّمهای بر منابع انرژی‬
 ‫انواع منابع انرژی‬

‫تجديد ناپذير‬
‫منابع انرژی اوليه‬
‫)‪(Primary‬‬
‫تجديد پذير‬ ‫انواع منابع انرژی‬

‫منابع انرژی ثانويه‬

‫)‪(Secondary‬‬

‫‪2‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫منابع انرژی اوليه‬

‫به صورت طبيعی موجود در طبيعت‬ ‫‪‬‬

‫نمونه ها‪:‬‬
‫‪ ‬سوخت های فسيلی‬
‫جامد‪ :‬زغال سنگ‬ ‫‪‬‬

‫تجديد ناپذير‬ ‫مايع‪ :‬نفت خام‬ ‫‪‬‬

‫گاز‪ :‬گاز طبيعی‬ ‫‪‬‬

‫سوخت های معدنی )مثل اورانيوم(‬ ‫‪‬‬

‫انرژی خورشيدی‬ ‫‪‬‬
‫انرژی بادی‬ ‫‪‬‬
‫تجديد پذير‬ ‫انرژی زيست توده‬ ‫‪‬‬
‫انرژی زمين گرمايی‬ ‫‪‬‬
‫انرژی جزر و مد اقيانوس ها‬ ‫‪‬‬ ‫‪3‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

‫پتانسيلهای منابع مختلف انرژی اوليه‬

‫نفت خام‬
‫‪4‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫آمار نفت خام‬
‫منابع نفت خام‪:‬‬

‫توليد نفت خام‪:‬‬

‫‪5‬‬
‫)‪(Wikipedia‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫آمار گاز طبيعی‬
‫منابع گاز طبيعی‪:‬‬

‫توليد گاز طبيعی‪:‬‬

‫‪6‬‬

‫)‪(Wikipedia‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫مشخصههای گاز طبيعی‬

‫‪ ‬گاز طبيعی شامل حدود ‪ %85‬متان‪ %10 ،‬اتان‪ %3 ،‬پروپان و مابقی‬

‫گازهای ديگر‬
‫گاز ترش‪ :‬حاوی گوگرد و نيازمند تصفيه‬ ‫‪‬‬
‫گاز شيرين‪ :‬بدون گوگرد‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬شيوههای انتقال و استحصال‪:‬‬

‫به صورت گاز طبيعی از طريق خط لوله‬ ‫‪‬‬
‫‪ :CNG‬گاز طبيعی فشرده )حدود ‪ 250-200‬اتمسفر( در مخازن متحرک‬ ‫‪‬‬
‫‪ :LNG‬گاز طبيعی مايع شده )با سرد کردن تا دمای ‪ -160 c‬در فشار جو(‬ ‫‪‬‬
‫در مخازن متحرک‬
‫‪ :LPG‬گاز همراه نفت مايع شده‪ ،‬در مخازن متحرک‬ ‫‪‬‬
‫‪7‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫انرژی بادی‬

‫‪8‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫انرژی خورشيدی‬

‫‪9‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫انرژی زمين گرمايی‬

‫‪10‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫سهم منابع اوليه انرژی در مصرف جهانی انرژی‬

‫)‪Institute for Energy Research (IER‬‬

‫‪11‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

‫سهم منابع اوليه انرژی در مصرف انرژی ايران‬

‫‪12‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫روند تغييرات مصرف انرژیهای اوليه در جهان‬

‫‪13‬‬
‫)‪International Energy Agency (IEA‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫منابع انرژی ثانويه )حاملهای انرژی(‬

‫سط انسان‬
‫‪ ‬شکلهای انرژی قابل استفاده آسان تو ّ‬

‫‪ ‬حاصل فرآيند تبديل انرژیهای اوليه‬

‫‪ ‬نمونه ها‪:‬‬
‫الکتريسيته‪ :‬رايج ترين حامل انرژی ثانويه‪ ،‬قابل دستيابی از منابع مختلف‬ ‫‪‬‬
‫انرژی اوليه مثل انرژی خورشيدی‪ ،‬انرژی بادی‪ ،‬زغال سنگ‪ ،‬انرژی هسته‬
‫ای و ‪...‬‬
‫کار مکانيکی‬ ‫‪‬‬
‫انتالپی‬ ‫‪‬‬
‫انرژی هسته ای‬ ‫‪‬‬
‫‪14‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫تبديل انرژیهای اوليّه به ثانويه‬

‫سيستم های‬
‫منابع اوليه‬ ‫منابع ثانويه‬
‫توليد انرژی‬

‫انرژی خورشيدی‬ ‫سيستم فتوولتاييک‬ ‫الکتريسيته‬

‫‪15‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫تبديل انرژی های اوليّه به ثانويه‬

‫سيستم های‬
‫منابع اوليه‬ ‫منابع ثانويه‬
‫توليد انرژی‬

‫انرژی بادی‬ ‫آسياب بادی‬ ‫کار مکانيکی‬

‫‪16‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫ارزش معادل برق سوختهای فسيلی‬

‫ارزش حرارتی سوخت )‪:(Fuel heat rate‬‬

‫انرژی نهفته در واحد حجم يا وزن يک نوع سوخت‬

‫نرخ حرارتی نيروگاه )‪:(Heat rate‬‬

‫انرژی گرمايی مصرفی برای توليد يک واحد انرژی الکتريکی‬

‫‪17‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫‪18‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

‫سهم منابع مختلف انرژی اوليه در توليد جهانی برق‬

‫‪19‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

‫منابع اوليه انرژی با بيشترين سهم در توليد جهانی برق‬
‫آمار سال ‪ 2017‬به نقل از ‪IEA‬‬

‫‪%38.3‬‬ ‫زغال سنگ‬

‫‪%22.9‬‬ ‫گاز طبيعی‬
‫‪%16.3‬‬ ‫برقآبی‬
‫‪%10.2‬‬ ‫هستهای‬
‫‪%4.4‬‬ ‫باد‬
‫‪%3.3‬‬ ‫نفت‬
‫‪%2.3‬‬ ‫زيستتوده‬
‫‪%1.8‬‬ ‫خورشيد‬

‫‪20‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫سهم منابع انرژی اوليه در توليد برق‬
‫مقايسه بين دو کشور‬

‫اياﻻت متحده آمريکا‬ ‫ايران‬

‫‪21‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬

 ‫رشد سريع سهم منابع تجديدپذير در توليد جهانی برق‬
‫‪ ‬سهم انرژی باد از ‪ %4.4‬سال ‪ 2017‬به پيشبينی ‪ %6‬در ‪2023‬‬
‫‪ ‬سهم انرژی خورشيدی از ‪ %1.8‬سال ‪ 2017‬به پيشبينی بيش از ‪%4‬‬
‫در ‪2023‬‬
‫‪ ‬دوسوم ظرفيت نيروگاهی جديد در سال ‪ 2017‬از انواع تجديدپذير‬
‫‪ ‬رشد نيروگاههای خورشيدی در ‪ 2017‬برابر ‪%57‬‬
‫‪ ‬پيشبينی رشد نيروگاههای تجديدپذير از ‪ 2018‬تا ‪ 2023‬برابر ‪ %46‬با‬
‫برترين رتبههای رشد به ترتيب برای ‪ ، PV‬بادی‪ ،‬برقآبی و‬
‫زيستانرژی‬
‫‪ ‬رشد قابل توجه زيستانرژی برای مصارف گرمايش صنعتی و مسکونی‬
‫و نيز حمل و نقل‬
‫‪22‬‬

‫تحليل سيستمهای انرژی الکتريکی ‪ -1‬مقدمه ای بر منابع انرژی‬