Emocje, poznanie, zachowanie

Pierwotność poznania względem zjawisk afektywnych

Koncepcja Weinera – badacz koncentruje swoją uwagę na emocjach doznawanych w sytuacjach
społecznych. Widok cierpiącego na ulicy człowieka może wywoływać różne emocje. Istotna jest
dokonywana przez obserwatora atrybucja przyczyn znalezienia się wspomnianego człowieka w takim
położeniu (np. jeżeli pomyślimy, że się upił to poczujemy złość i brak współczucia i nie pomożemy
mu).

Niezależność poznania i emocji

Izard stwierdził, że człowiek aby przetrwać musi dysponować sprawnym i szybko działającym
aparatem poznawczym, a także efektywnym aparatem emocjonalnym.
Dowodem niezależności afektu od poznania mogą być emocje niemające swego przedmiotu – lęk,
niepokój nieuzasadniony.
Efekt ekspozycji – to zjawisko polegające na zmianie oceny obiektu wskutek wzrostu częstości
kontaktów z nim. Siła efektu ekspozycji jest większa, gdy bodźce prezentowane są podprogowo niż
gdy, podmiot ma świadomość ich występowania.

Pierwotność zjawisk afektywnych

Emocje, jeśli są silne, to nie możemy zawiesić ich odczuwania. Możemy za to czasowo zawiesić
procesy poznawcze np. koncentrowanie się na obrazie w tv. Niektóre stany emocjonalne, zwłaszcza
nastroje, mogą być całkowicie pozbawione treści poznawczych.

Reguła zgodności Bower – zasada zgodności (poznania z nastrojem), wg której nastrój (i inne stany
afektywne) aktywizuje związanie z nim materiały w pamięci. Konsekwencją tego jest łatwiejsze
przypominania sobie treści zgodnych niż niezgodnych z danym stanem efektywnym.
Neutralny i negatywny nastrój sprzyja systematycznemu trybowi przetwarzania informacji - uwaga na
ważność i rzetelność używany argumentacji.
Pozytywny nastrój sprzyja skróconemu/uproszczonemu trybowi przetwarzania informacji - ludzie nie
koncentrują się zbyt mocno na treści docierających do nich informacji.

Jedną z motywacji człowieka jest chęć podtrzymania pozytywnego nastroju - ludzie unikają
zachowań, które mogą prowadzić do jego obniżenia.
Strategia podtrzymywania nastroju - wzrost prawdopodobieństwa zaangażowania się w udzielenie
pomocy pod warunkiem, że nie doprowadzi to do obniżenia nastroju.
Strategia podwyższenia nastroju - wzrost prawdopodobieństwa zaangażowania się w udzielenie
pomocy pod warunkiem, że aktywność ta może doprowadzić do podwyższenia nastroju.

Regulacja emocji – proces inicjujący, modulujący i podtrzymujący doświadczanie emocji oraz

operacji poznawczych i zachowań, z tym doświadczaniem związanych. Proces ten dokonuje się na 3
poziomach: recepcji informacji, intrapsychicznym, ekspresji i działań.
Zaprzeczanie jest nieuświadamianym przez podmiot stanem nieprzyjmowania do wiadomości
zagrażających informacji, niosących jednoznacznie negatywne skutki.
Samokontrola emocjonalna – stała właściwość osobowości, decydująca o występowaniu takich
przeżyć emocjonalnych, które są zgodne ze standardami społecznymi lub standardami aprobowanymi
przez podmiot.
Czynności samokontroli to przejawiane przez podmiot zachowania zgodne ze wspomnianymi
standardami, natomiast procesy samokontroli to reakcje inicjowane przez podmiot, za których
pomocą osiąga on zbieżność między własnymi zachowaniami emocjonalnymi a akceptowanymi
standardami wewnętrznymi lub zewnętrznymi.

Mechanizm izolacji – człowiek ma świadomość istniejącego zagrożenia, szkody, która nastąpiła, czy
nieodwołalnej straty, ale osłabione jest jego poczucie osobistego zaangażowania w sytuację.

Reguły okazywania to obowiązujące w danej społeczności zasady określające, jakie emocje powinny
być prezentowane lub maskowane w poszczególnych sytuacjach.

Pobudzenie składa się z 2 zjawisk: energetycznego (energia – zmęczenie) i związanego z napięciem

(napięcie - uspokojenie).