中年ひきこもりの原因は「甘やかす親」か

ひきこもりの長期化・高齢化が問題になっている。働けない子供を持つ家庭の家
計相談を受ける村井英一氏は「お金に余裕のある親が子供を甘やかしているとい
う批判もありますが、お金を渡さなければ働けるようになるわけでもない」とい
う――。
70、80 代の親と、40、50 代のひきこもりの子という「闇」
この 5 月から、ひきこもりを巡る殺人事件が立て続けに起きています。
5 月 28 日には神奈川県川崎市で小学生の児童や保護者など 2 人が殺され、18 人
が負傷する通り魔事件が起きました。その場で自殺した 51 歳の容疑者は、長年
ひきこもり状態だったと報道されています。
また 6 月 1 日には東京都練馬区で元農林水産事務次官だった 76 歳の男性が、自
宅で 44 歳の長男を刺殺する事件が起きました。この長男もひきこもり状態にあ
り、家庭内暴力があったことから、「他人に危害を加えかねない」として凶行に
及んだのではないかとみられています。
私はファイナンシャル・プランナーとして、ひきこもりなど働けない子供をお持
ちのご家庭の家計相談を多く受けています。その意味でも、今回の 2 つの事件を
知って、「何とか、ならなかったのか」と悲痛な思いでいっぱいです。
ひきこもりといえば、以前は 20～30 代が中心で、国や自治体の支援も 39 歳まで
しか対象となっていませんでした。しかし、最近では「8050 問題」と言われる
ように、親が 80 代、子が 50 代というひきこもり家庭が増えています。私のとこ
ろにも 8050 の状況となっている方からのご相談があります。
30 代半ばまで働いていた長男が自室に閉じこもったワケ
今回ご相談に来られたケースは、親が 70 代、ひきこもりの子は 40 代と、
「8050」一歩手前です。最近の報道を耳にした影響か、両親の顔には焦りの表情
が浮かんでいます。
両親はともに年金暮らし。持ち家の一戸建てにひとり息子（ 42）と住み、約
5000 万円の預貯金があるほか、夫婦で毎年 370 万円の年金収入があります。
長男は、大学卒業後に一般企業に就職し、30 代半ばまでは順調に勤務を続けて
いました。しかし、業務で思うような成果が上げられずに、同期に差をつけられ
るようになってしまいました。やがて、あるプロジェクトで大きな失敗をし、そ
の責任を取る形で退職。すっかり自信を無くした長男は、転職ができずに、自室
にひきこもるようになったのです。
「将来お金が足りなくなるように厳しめに作ってください」
それから 7 年以上がたちましたが、依然として仕事はできない状態です。まった
く外出できないわけではありませんが、両親が就労の話を向けても応じないそう
です。そこで両親は、私への相談で刺激を与えたい、ということのようでした。
「今まで、将来のことをあまり考えてこなかったのですが、これではいけないと
思うようになりました。なんとか仕事をするように、息子とも話をしたいと思い
ます」
私の事務所では両親から家計の状況を伺い、将来の資金状況のシミュレーション
を行います。そして親亡き後、長男本人が生涯、行き詰まることなく生活してい
けるかを資金面から検討し、提案書を作成しています。
「作っていただいた分析を、本人（長男）に見せてもいいのですか？」
「もちろんです。これが息子さんと話し合うきっかけになれば、それだけで一歩
前進です。まだ詳細な分析をしていませんので、はっきりとは言えませんが、お
子さんがお一人ですので、（預貯金などからしても）おそらくなんとかやってい
けるとは思います。息子さんも安心されるでしょう」
すると、父親は言います。
「先生、それじゃあ困ります。将来お金が足りなくなるように厳しめに作ってく
ださい。それを見せて、息子に『仕事をしなければ』と思わせたいのです」
「うーん。そう考えてくれるとは限りませんよ」
私は、父親に賛成しかねます。

「親にお金があるから甘えて働かない」は本当か
実は、このような依頼は少なくありません。今のままの状況が続くと、将来資金
が不足して立ちいかなくなる。その現実を本人に見せて、目を覚まさせてやりた
い。そうすれば、危機感を持つようになり、仕事を始めるようになるのではない
か。そのためのシミュレーションを作ってほしい、という依頼です。
「（親に）お金があるから甘えて働かない」
「お金がなければ、仕事をせざるを得ないはず」
ひきこもりをめぐる問題が起きると、このような言葉がよく出てきます。テレビ
のコメンテーターやネットのコメント欄でも、こうした認識を持つ人を見かけま
す。実際、「甘やかしてはいけない」と一切の資金援助をしないという親もいま
す。
しかし、お金がなくなると、本当に働きに出るようになるでしょうか？ 私の仕
事の経験上、むしろ一歩も外に出なくなり、さらに状況が悪化することもありま
した。
経済的な危機感を煽ってもひきこもりは解決できない
翻って自分自身のことを考えてみてもどうでしょうか？ 人が働くのは「生活の
ため・お金のため」ではありますが、それは長期的な考え方の話です。朝起きて、
「嫌だな」と思いながらも毎日仕事に向かうのは、お金が必要だからというより
も、「急に休んだら職場の仲間に迷惑をかける」「今の業務が遅れないように」
ということが頭にあるからではないでしょうか。
「仕事をする」ということのモチベーションには、もちろん収入もあるのですが、
それだけではなく、仲間とのコミュニケーションだったり、達成感だったりする
のではないでしょうか。ひきこもりの人が立ち直るとしたら、お金の必要性より
も、自分に自信が持てるようになったり、人と会話をすることの楽しさを感じら
れたりすることが必要なのではないかと思います。
私はファイナンシャル・プランナーですので、あまり不用意なことは言えません
が、経済的な危機感をあおることが必ずしも解決策とはならない、ということは
親御さんに繰り返しお伝えしています。逆に、将来の不安が解消・軽減されるこ
とで、本人が前向きに考えることにつながるとの専門家の指摘もあり、そのこと
をしっかり申し上げるようにしています。
今は、都道府県と政令指定都市には「ひきこもり地域支援センター」が設置され
て、相談対応や支援をしており、支援対象も 40 代以降に広がっています。
収入を得ることよりも先に他人との交流を楽しめるように
今回のご相談のケースでは、ひきこもりの長男はすでに 40 代。この年齢になる
と、立ち直りや就業は一筋縄ではいかないかもしれません。すぐに就業＝収入を
得る、ということを考えるよりも、他人との交流を楽しめるようになることを、
当面の目標と考えたほうがよいでしょう。
家計のシミュレーションで安心感が得られたほうが、将来を絶望したり、自暴自
棄に陥ったりすることを避けられます。私はそんな提案をご両親にしました。
「そうですね……脅せば立ち直るというものではありませんね。もう 40 代です
ので、簡単ではないと思いますが、それでも社会復帰ができるように、働きかけ
ていきたいと思います」
両親もすでに 70 代ではありますが、それでも息子さんのことを諦めていません。
少しでも状況が良くなるようにと、前を向いています。
Có đúng là «Con không đi làm được vì cha mẹ có tiền» không?

Nếu cứ tiếp tục tình trạng như hiện nay thì sau này sẽ thiếu vốn và
không trụ được. Sau đó, tôi nghĩ rằng tôi sẽ có cảm giác khủng hoảng
và bắt đầu làm việc.

«Tôi không thể làm việc vì tôi có tiền »

«Nếu bạn không có tiền, bạn sẽ phải làm việc». Trên thực tế, một số
phụ huynh không hỗ trợ tài chính, họ nói rằng «đừng làm hỏng». Theo
kinh nghiệm làm việc của tôi, tôi không thể đi ra ngoài dù chỉ một
bước, và đôi khi tình hình trở nên tồi tệ hơn. Mọi người làm việc «vì
cuộc sống và vì tiền», nhưng đó là cách nghĩ lâu dài.

Hikikomori không thể được giải quyết ngay cả khi nó gây ra cảm giác
khủng hoảng tài chính

Tất nhiên, động lực để «làm việc» là thu nhập, nhưng nó cũng là sự
giao tiếp với đồng nghiệp và cảm giác hoàn thành công việc. Tôi là một
người lập kế hoạch tài chính, vì vậy tôi không thể nói quá nhiều về sự
bất cẩn, nhưng tôi đã nhắc lại với bố mẹ rằng việc thúc đẩy cảm giác
khủng hoảng tài chính không phải lúc nào cũng là giải pháp. Mặt khác,
một số chuyên gia đã chỉ ra rằng việc loại bỏ và giảm bớt những lo
lắng trong tương lai sẽ dẫn đến suy nghĩ tích cực của người đó, và tôi
muốn đưa ra quan điểm này.

Ở độ tuổi này, việc phục hồi và làm việc có thể không đơn giản. Tốt
hơn là bạn nên nghĩ rằng mục tiêu trước mắt là có thể thích giao lưu
với những người khác, hơn là nghĩ rằng việc làm = kiếm thu nhập ngay
lập tức. «Đúng vậy ... Đó không phải là thứ mà bạn có thể phục hồi nếu
bạn đe dọa. Tôi ở độ tuổi 40, vì vậy tôi không nghĩ là dễ dàng, nhưng
tôi muốn làm việc đó để có thể tái hòa nhập xã hội».

Theo kinh nghiệm làm việc của tôi, tôi không thể đi ra ngoài dù chỉ
một bước, và đôi khi tình hình trở nên tồi tệ hơn.

Hikikomori không thể được giải quyết ngay cả khi nó gây ra cảm giác
khủng hoảng tài chính
Tại sao bạn không nghĩ về mình? Buổi sáng thức dậy và đi làm hàng ngày
với suy nghĩ "Tôi không thích" không phải vì tôi cần tiền, mà là "Nếu
tôi nghỉ đột ngột sẽ làm phiền đồng nghiệp tại nơi làm việc" "Đừng
trì hoãn công việc hiện tại của tôi "Đó không phải là bởi vì tôi có ý
nghĩ đó sao?
Tất nhiên, động lực để “làm việc” là thu nhập, nhưng nó cũng là sự
giao tiếp với đồng nghiệp và cảm giác hoàn thành công việc. Nếu một
người hikikomori bình phục, tôi nghĩ cần phải tự tin vào bản thân và
cảm thấy niềm vui khi nói chuyện với mọi người hơn là cần tiền.

Tôi là một người lập kế hoạch tài chính, vì vậy tôi không thể nói quá
nhiều về sự bất cẩn, nhưng tôi đã nhắc lại với bố mẹ rằng việc thúc
đẩy cảm giác khủng hoảng tài chính không phải lúc nào cũng là giải
pháp. Mặt khác, một số chuyên gia đã chỉ ra rằng việc loại bỏ và giảm
bớt những lo lắng trong tương lai sẽ dẫn đến suy nghĩ tích cực của
người đó, và tôi muốn đưa ra quan điểm này.

Hiện tại, "Trung tâm hỗ trợ cộng đồng Hikikomori" đã được thành lập
tại các quận và thành phố được chỉ định theo pháp lệnh để cung cấp tư
vấn và hỗ trợ, đồng thời phạm vi hỗ trợ đang mở rộng cho những người
ở độ tuổi 40 trở lên.

Để bạn có thể tương tác với những người khác trước khi kiếm thu nhập

Trong trường hợp của cuộc tư vấn này, con trai cả của hikikomori đã
ngoài 40 tuổi.

https://baophapluat.vn/hoi-chung-hikikomori-bi-kich-cua-nhung-nguoi-chi-muon-song-
trong-phong-toi-post325231.html

https://vi.wikipedia.org/wiki/Hikikomori

https://tuoitre.vn/thanh-nien-khong-chiu-ra-xa-hoi-cha-me-nhat-chi-tien-dung-bao-luc-
de-tran-ap-20200627191830392.htm

https://thuongtruong.com.vn/news/nhung-dua-tre-mai-khong-truong-thanh-o-nhat-
ban-17908.html

https://vietnammoi.vn/hikikomori-nhung-dua-tre-bi-mac-ket-24128.htm
 ひきこもりについての多くの記事を調べて読んでいたら、それが本当に私の心を
打った。 将来の自分の使命として症候群で苦しむ人々のために、何かしなければなら
ないと思う。彼らは暴力的な犯罪でも精神障害患者でもないので、私は皆さんからのひ
きこもりの見方を変えてもらいたいんだが、もうすぐ「暗い部屋に住みたいだけの人の悲
劇」と言われる日本のひきこもりについての小論文を書いて、先生と学生に与えると思
う。