Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 13

Tiểu luận cuối kỳ môn:

CHIẾN LƯỢC CÁC NƯỚC LỚN Ở CHÂU Á-THÁI BÌNH DƯƠNG

Đề tài:

CHIẾN LƯỢC “XOAY TRỤC” SANG CHÂU Á - THÁI


BÌNH DƯƠNG CỦA HOA KỲ

Họ và tên : Đỗ Thụy Vĩnh Nghi

MSSV: 2056110210

GV hướng dẫn: TS. Phan Văn Cả


I. MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Nguyên nhân tôi chọn đề tài về Chiến lược "Xoay Trục" sang Châu Á - Thái Bình
Dương của Hoa Kỳ xuất phát từ một nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của khu vực
này trong bối cảnh thế giới đang trải qua nhiều biến động và thách thức. Chiến lược này
không chỉ là một nỗ lực của Hoa Kỳ để điều chỉnh sự tập trung chiến lược của mình mà
còn là một phản ánh của sự hiểu biết về vai trò quyết định của Châu Á - Thái Bình
Dương trong thế kỷ 21.

Châu Á - Thái Bình Dương không chỉ là một khu vực với tốc độ tăng trưởng kinh tế
đáng kể, mà còn là địa điểm của những thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, an ninh
biển, và các mối quan hệ đối tác quốc tế ngày càng phức tạp. Việc hiểu rõ và nắm bắt
đúng đắn tình hình trong khu vực này sẽ giúp phân tích và đánh giá mức độ thành công
cũng như thách thức mà Chiến lược "Xoay Trục" đối diện.

Ngoài ra, Chiến lược "Xoay Trục" không chỉ ảnh hưởng đến các quốc gia trong khu
vực mà còn tác động đến quan hệ toàn cầu, đặt ra những câu hỏi về quyền lực, an ninh
toàn cầu, và sự đa chiều hóa của chiến lược đối ngoại. Việc nghiên cứu về Chiến lược
"Xoay Trục" không chỉ mang tính chất lịch sử mà còn giúp hiểu rõ hơn về những thách
thức và cơ hội mà Hoa Kỳ đối mặt trong mối quan hệ quốc tế.

2. Bối cảnh xuất hiện Chiến lược "Xoay Trục" của Hoa Kỳ

Chiến lược "Xoay Trục" sang Châu Á - Thái Bình Dương của Hoa Kỳ xuất hiện
trong một bối cảnh lịch sử đặc biệt quan trọng, được hình thành bởi những biến cố chính
trị, kinh tế và an ninh trên toàn thế giới. Năm 2011, thế giới đang đối mặt với những
thách thức mới và đồng thời chứng kiến sự dịch chuyển trọng đại về định hình các quan
hệ quốc tế.

Sau nhiều năm tập trung vào chiến tranh ở Trung Đông, Hoa Kỳ nhận thức rằng
Châu Á - Thái Bình Dương trở thành trung tâm của sự chú ý và tầm quan trọng toàn cầu.

2
Nền kinh tế của khu vực này đang phát triển vượt bậc, và sự gia tăng về quyền lực và ảnh
hưởng của Trung Quốc đã tạo ra những thách thức mới đầy phức tạp.

Ngoài ra, những biến động chính trị, như các cuộc cách mạng Arab và sự bất ổn ở
Trung Đông, đã làm nổi bật sự cần thiết của việc đa dạng hóa chiến lược ngoại giao của
Hoa Kỳ. Chiến lược "Xoay Trục" được thiết lập với mong muốn không chỉ thúc đẩy mối
quan hệ kinh tế mà còn củng cố vai trò an ninh và chính trị của Hoa Kỳ trong khu vực
đang trở nên ngày càng quan trọng này.

Trong bối cảnh lo ngại về an ninh toàn cầu và những thách thức đối mặt với quy tắc
quốc tế, "Xoay Trục" cũng là một phản ánh của cam kết của Hoa Kỳ đối với việc giữ
vững ổn định và an ninh trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Chiến lược này đã
chứng minh tầm quan trọng lịch sử của mình, làm nổi bật sự quan trọng của Hoa Kỳ
trong việc định hình lại cân bằng quyền lực toàn cầu.

II. NỘI DUNG

1. Chiến lược "Xoay Trục" của Tổng Thống Obama

Chiến Lược "Xoay Trục" của Tổng Thống Barack Obama, hay còn được biết đến
với tên gọi "Tái Cân Bằng", là một chiến lược quan trọng nhằm điều chỉnh và tăng cường
tầm quan trọng của Hoa Kỳ trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Chiến lược này
đặt ra nhiệm vụ tăng cường quan hệ đối tác, thúc đẩy ổn định và phát triển bền vững
trong khu vực ngày càng trở nên quan trọng này.

Năm 2011, Chính quyền Tổng thống Barack Obama công bố chiến lược “Xoay
Trục” (Tái Cân bằng) sang châu Á - Thái Bình Dương với sáu nội dung chính, gồm:

(1). Củng cố quan hệ với các nước đồng minh truyền thống (Nhật Bản, Hàn Quốc,
Philippines, Thái Lan, Australia).

(2). Tăng cường quan hệ với các nước bạn bè, cường quốc đang lên (Ấn Độ,
Singapore, Indonesia,…).

3
(3). Tích cực tham gia xây dựng cấu trúc các khu vực, như: Hội nghị Cấp cao Đông
Á (EAS), Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn khu
vực ASEAN (ARF), Sáng kiến Hạ lưu Sông Mê Kông (LMI), Hội nghị Bộ trưởng Quốc
phòng ASEAN mở rộng (ADMM+).

(4). Tăng cường sự hiện diện quân sự, triển khai luân chuyển quân tới khu vực
(Singapore, Australia, Philippines,…), tiếp tục duy trì hiện diện tại khu vực thông qua các
cuộc diễn tập quân sự song phương và đa phương.

(5). Thúc đẩy hợp tác kinh tế với các khu vực, gồm: đàm phán Hiệp định đối tác
kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), ủng hộ APEC, Sáng kiến gắn kết kinh tế mở rộng
với ASEAN (E3).

(6). Tiếp tục truyền bá, cổ xúy giá trị dân chủ, nhân quyền, ...

Đặc điểm chính của chiến Lược "Xoay Trục" là sự chuyển đổi tập trung chiến lược
của Hoa Kỳ từ khu vực Trung Đông sang Châu Á. Cơ sở của chiến lược này là do nhận
thức sâu sắc về sự tăng cường vị thế của khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, cả về mặt
kinh tế và an ninh. Việc này đồng thời phản ánh sự hiểu biết về tầm quan trọng của mối
quan hệ trong khu vực đối với ổn định và thịnh vượng toàn cầu.

Mối quan hệ kinh tế và an ninh là hai khía cạnh quan trọng được nhấn mạnh trong
ngữ cảnh của chiến Lược "Xoay Trục". Về mặt kinh tế, chiến lược này nhằm thúc đẩy
thương mại công bằng và bền vững thông qua việc tăng cường hợp tác kinh tế, đầu tư và
thương mại tự do trong khu vực. Điều này không chỉ tạo ra cơ hội kinh doanh cho doanh
nghiệp Mỹ mà còn củng cố quan hệ kinh tế chặt chẽ với các đối tác châu Á.

Về mặt an ninh, chiến lược "Xoay Trục" tập trung vào việc đảm bảo ổn định và an
ninh trong khu vực thông qua hợp tác quốc phòng, tăng cường năng lực an ninh và giải
quyết các vấn đề an ninh biển. Mục tiêu là giữ vững quy tắc quốc tế, ngăn chặn sự bành
trướng, và đảm bảo an ninh toàn cầu trong bối cảnh biến đổi thế giới ngày càng phức tạp.

2. Mục tiêu của Chiến lược "Xoay Trục"

4
Hoa Kỳ đặt ra mục tiêu tăng cường quan hệ với khu vực Châu Á - Thái Bình Dương
nhằm đảm bảo an ninh, ổn định và thúc đẩy sự phát triển kinh tế. Mong muốn chính là
xây dựng mối quan hệ đối tác chiến lược với các quốc gia trong khu vực, thúc đẩy hợp
tác kinh tế công bằng và bền vững, cũng như giữ vững quy tắc quốc tế trên biển Châu Á -
Thái Bình Dương. Điều này bao gồm cả việc ứng phó với thách thức từ sự bành trướng,
tăng cường hợp tác an ninh, và tạo điều kiện thuận lợi cho sự hợp tác thương mại và đầu
tư. Đồng thời, Hoa Kỳ mong muốn đóng vai trò tích cực trong việc thúc đẩy hòa bình, ổn
định và phát triển bền vững trong khu vực này.

Cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton - một trong những kiến trúc sư của chiến
lược Xoay trục đã từng tuyên bố: mục tiêu của nước Mỹ là xây dựng một hệ thống an
ninh và kinh tế bền vững xuyên Thái Bình Dương giống như mô hình mạng lưới các thiết
chế và quan hệ đối tác xuyên Đại Tây Dương. Hệ thống này sẽ giúp thúc đẩy an ninh,
thịnh vượng và các giá trị phổ quát, xử lý những khác biệt giữa các quốc gia, thúc đẩy
lòng tin, trách nhiệm và hợp tác hiệu quả để đối phó với các thách thức. Giới học giả khi
đó nhận định, chiến lược Xoay trục có mục tiêu quan trọng nhất là nhằm bảo đảm duy trì
vị thế lãnh đạo của Mỹ trước những thay đổi nhanh chóng tại khu vực, đặc biệt là sự nổi
lên của Trung Quốc.

Mỹ sẽ tiếp tục can dự vào khu vực Châu Á- Thái Bình Dương để duy trì lợi ích kinh
tế, quyền lực chính trị, văn hóa, sức mạnh quân sự và ngoại giao, nhất là để kiềm chế các
nước thách thức vai trò vượt trội của Mỹ trong các khu vực này và trên toàn thế giới, trên
các mục tiêu:

Thứ nhất, về kinh tế: Nhằm giúp Mỹ thoát khỏi khủng hoảng, suy thoái kinh tế và
giữ vững vị trí dẫn đầu về kinh tế trong khu vực và thế giới. Nếu Mỹ không thực hiện
chiến lược “can dự sâu” trong khu vực, lợi ích tự do hàng hải của Mỹ và các nước châu Á
- Thái Bình Dương sẽ gặp rủi ro nghiêm trọng.

Thứ hai, về chính trị: Trên cơ sở đó, Hoa Kỳ đặt mục tiêu có được tiếng nói quyết
định trong các diễn đàn, tổ chức và kết nối khu vực, đồng thời tiếp tục tái khẳng định vị

5
thế và vai trò là trung tâm lãnh đạo toàn cầu. Trước tình hình hiện nay, châu Á đã trở
thành tâm điểm của những vấn đề cấp bách cần giải quyết. Những vấn đề chưa được giải
quyết như Syria, Triều Tiên, vấn đề Biển Đông đặt ra thách thức cho sự “can thiệp” của
cường quốc Mỹ vào khu vực.

Thứ ba về văn hóa: Tiếp tục truyền bá các giá trị văn hóa của Mỹ, đặc biệt là tự do,
dân chủ, nhân quyền, sắc tộc và tôn giáo, đồng thời đưa càng nhiều nền văn hóa Mỹ thâm
nhập vào khu vực.

Thứ tư, về quân sự: Hợp tác để tăng cường khả năng quân sự của các cường quốc
trong khu vực, đặc biệt là Trung Quốc, và hỗ trợ các đồng minh thân cận để duy trì ưu
thế quân sự và ngăn chặn hành vi gây hấn chống lại các nước khác.

Thứ năm, về ngoại giao: Củng cố và tăng cường quan hệ với các đồng minh, tạo
thế cân bằng chiến lược giữa Đông và Tây, châu Âu, châu Á, Mỹ và giữa Mỹ với các
trung tâm quyền lực chính trị, kinh tế, quân sự. những thứ của thế giới. Thuyết phục các
nước đi theo Mỹ làm đối trọng với các cường quốc khu vực, hình thành các liên minh
mới trước hết bao vây và đối phó với Trung Quốc, sau đó là bao vây Nga. Điều này cho
thấy chiến lược xoay trục tập trung vào châu Á của Mỹ nhằm mục đích cân bằng sức
mạnh của Mỹ ở châu Á và gián tiếp đối phó với Trung Quốc trong khu vực.

3. Kết quả triển khai của Chiến lược "Xoay Trục"

Sau 10 năm triển khai Chiến lược "Xoay Trục" sang Châu Á - Thái Bình Dương của
Hoa Kỳ, đã xuất hiện một số thành công đáng chú ý, nhưng cũng tồn tại những hạn chế.

Trong số những thành công, có thể kể đến sự gia tăng đáng kể của sự hiện diện kinh
tế và chính trị của Hoa Kỳ trong khu vực. Việc thúc đẩy thương mại, đầu tư, và hợp tác
kinh tế đã tạo ra một môi trường kinh doanh tích cực, đồng thời củng cố mối quan hệ
kinh tế với các đối tác trong khu vực. Ngoài ra, Chiến lược "Xoay Trục" cũng đã tăng
cường quan hệ an ninh và quốc phòng, tạo điều kiện cho các cuộc tập trận chung và hỗ
trợ năng lực quốc phòng cho các đối tác khu vực. Cụ thể là:

6
Thứ nhất, trên lĩnh vực chính trị - ngoại giao, Mỹ đã tăng cường một bước chất
“đồng minh”, “đối tác” khi quan hệ với nhiều nước tại khu vực này. Theo đó, Mỹ đã thiết
lập quan hệ đối tác toàn diện với Việt Nam (2013), Malaysia (2014) và Lào (2016); nâng
cấp quan hệ lên đối tác chiến lược với Indonesia (2015). Bên cạnh đó, Mỹ đã mở rộng
phạm vi hợp tác trong khuôn khổ đối tác chiến lược với Ấn Độ và Singapore. Riêng Ấn
Độ, từ chỗ là một quốc gia mới nổi cần can dự và kiềm chế dưới Chính quyền Tổng
thống Barack Obama, đã trở thành đối tác quan trọng của Mỹ dưới Chính quyền Tổng
thống Donald Trump và đối với Chính quyền Tổng thống Joe Biden, một “mỏ neo” an
ninh của Mỹ tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Thứ hai, trên bình diện đa phương, Mỹ đã can dự tích cực và chủ động hơn trong
thúc đẩy các chương trình nghị sự của EAS, ARF, ADMM+, thể chế hóa cơ chế gặp cấp
cao Mỹ - ASEAN, đưa cơ chế này thành thường niên từ năm 2013; nâng cấp quan hệ với
ASEAN lên đối tác chiến lược vào tháng 11/2015 và đang thảo luận nâng cấp lên đối tác
chiến lược toàn diện. Đáng chú ý, cả Chính quyền Tổng thống Donald Trump và Tổng
thống Joe Biden đã làm “sống lại” cơ chế Bộ Tứ Kim cương (gồm Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ
và Australia), nhằm tăng cường phối hợp chiến lược với khu vực, từng bước thể chế hóa
cơ chế này.

Hợp tác quốc phòng có thể là điểm nhấn tiếp theo trong chiến lược của Mỹ đối với
khu vực. Nhiều chính quyền của Mỹ gần đây đã tăng cường thúc đẩy quan hệ với Nhật
Bản, Hàn Quốc và Australia - những đồng minh truyền thống quan trọng của Hoa Kỳ.
Các nước đồng minh nói trên cũng ngày càng đóng vai trò chủ động và tích cực hơn với
Mỹ trong các vấn đề khu vực, như: triển khai chiến lược với Trung Quốc, tăng ngân sách
quốc phòng, mua sắm trang, thiết bị quân sự tối tân và tham gia tích cực vào các hoạt
động tập trận chung song phương và đa phương. Mỹ cũng đưa quân trở lại căn cứ quân
sự của Philippines lần đầu tiên kể từ năm 1992. Đáng chú ý, cùng với Bộ Tứ Kim cương,
liên minh an ninh AUKUS (Mỹ, Anh, Australia) là một bước đi hướng đến mục tiêu xây
dựng an ninh tập thể tại khu vực, kết nối các đồng minh của Mỹ ở châu Âu và châu Á.

7
Thứ ba, đối với ảnh hưởng tại khu vực, mặc dù có những giai đoạn chứng kiến sự
sụt giảm tương đối của Mỹ, song, nhìn chung Hoa Kỳ vẫn được một số nước coi là đối
tác chủ chốt, có ảnh hưởng quan trọng đến an ninh và kinh tế khu vực. Nhiều nước trong
khu vực, trong đó có một số quốc gia Đông Nam Á - các nước đồng minh của Mỹ hay đã
từng hợp tác với Mỹ trên nhiều lĩnh vực tiếp tục kỳ vọng Mỹ là một đối tác giúp duy trì
cân bằng chiến lược tại khu vực. Về kinh tế, mặc dù Mỹ rút khỏi Hiệp định TPP, song
nước này vẫn là thị trường xuất khẩu chủ chốt của khu vực với tổng giá trị nhập khẩu trên
3.000 tỉ USD/năm. Trong nhiều năm qua, Mỹ vẫn duy trì là nhà đầu tư nước ngoài chủ
chốt tại Đông và Đông Nam Á với tổng số vốn đầu tư trên 1.000 tỉ USD. Về công nghệ,
mặc dù Trung Quốc đang đầu tư mạnh để cạnh tranh với Mỹ, song Mỹ vẫn nắm giữ nhiều
công nghệ nguồn và công nghệ cao mang tính dẫn dắt cho sự tăng trưởng kinh tế trong
giai đoạn tới. Đặc biệt, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Mỹ trở
thành quốc gia tài trợ vaccine lớn nhất tại khu vực với hơn 89 triệu liều tới Đông Á và
Thái Bình Dương (13 nước trừ Trung Quốc và Australia) và hơn 84 triệu liều tới Nam Á
và Trung Á (10 nước trừ Ấn Độ) tính đến đầu tháng 01/2022.

Tuy nhiên, chiến lược này cũng phải đối mặt với những hạn chế. Một trong những
thách thức quan trọng nhất là sự thay đổi chính trị nội bộ trong nước Mỹ, khiến cho sự
tập trung vào khu vực Châu Á - Thái Bình Dương có thể giảm đi. Các vấn đề lãnh thổ,
như tranh chấp Biển Đông, tiếp tục đe dọa ổn định trong khu vực và tăng áp lực đối với
Chiến lược "Xoay Trục".

Một là, sự chú ý của nội bộ Mỹ và nguồn lực có lúc thiếu nhất quán. Mặc dù các
chính đảng ở Mỹ về cơ bản ủng hộ tăng cường can dự tại Ấn Độ Dương - Thái Bình
Dương, song, sự thay đổi chính quyền sau mỗi 04 năm và những điều chỉnh chiến lược
của chính quyền mới đôi lúc khiến dư luận hoài nghi về quyết tâm can dự của Mỹ. Sự bế
tắc của quốc hội về ngân sách cũng khiến nguồn lực của Mỹ dành cho khu vực có lúc bị
gián đoạn. Ngoài ra, do phải căng trải trên toàn cầu, nên có lúc Hoa Kỳ không thể tập
trung nguồn lực cho khu vực này nếu đó không phải là vấn đề cấp thiết.

8
Hai là, một số biện pháp can dự của Mỹ tại khu vực chưa thực sự hiệu quả. Việc Mỹ
rút khỏi Hiệp định TPP đồng thời với chủ trương gây sức ép về thâm hụt thương mại,
thao túng tiền tệ khiến các nước ở khu vực khó hiểu về biện pháp kinh tế trong chiến lược
Xoay trục của Mỹ. Các bước đi cụ thể với các nước tiểu vùng sông Mê Kông chưa thực
sự hiệu quả, khiến ảnh hưởng của Mỹ tại khu vực này đang suy giảm tương đối. Về vấn
đề Biển Đông, mặc dù đưa ra nhiều tuyên bố và thực hiện các cuộc tuần tra tự do hàng
hải (FONOP), song, Mỹ vẫn chưa thể tác động, ảnh hưởng đáng kể đến hiện trạng tại khu
vực này.

Ba là, Hoa Kỳ liên tục nêu vấn đề về các giá trị của mình trong quan hệ với các
nước khác, gây khó khăn cho việc đạt được tiến bộ đáng kể trong hợp tác. Việc quân đội
trở lại nắm quyền ở Thái Lan và Myanmar đã đẩy quan hệ giữa Mỹ với hai nước này, đặc
biệt là Myanmar, vào tình thế khó khăn nhất trong thập kỷ qua. Trong cuộc tổng tuyển cử
Philippines năm 2016, Tổng thống Duterte đã giành chiến thắng, điều này cũng khiến
quan hệ Mỹ - Philippines rơi vào tình trạng bất ổn. Trong khi các quốc gia như Indonesia
và Malaysia vẫn coi trọng mối quan hệ với Hoa Kỳ, họ bác bỏ những chỉ trích của Hoa
Kỳ về dân chủ và nhân quyền. Gần đây, Campuchia đã thể hiện thái độ cứng rắn với Mỹ
sau khi Washington đưa ra lệnh trừng phạt một số quan chức chính phủ.

4. Đánh giá về Chiến lược "Xoay Trục"

Khi đánh giá về hiệu quả chiến lược này mang lại, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng,
chiến lược này chứa đựng hai yếu tố tích cực lẫn hạn chế của nó. Đối với khu vực Châu
Á - Thái Bình Dương, điểm nổi bật cũng như những hạn chế của chiến lược này mang lại
đó chính là:

Thứ nhất, trên lĩnh vực kinh tế: Hoa Kỳ coi chiến lược “xoay trục” là một cách để
kết nối lợi ích kinh tế và sự hiện diện của nước này ở khu vực châu Á – Thái Bình
Dương về lâu dài. Chiến lược Xoay trục nhằm mục đích thúc đẩy sự tham gia kinh tế để
hỗ trợ tăng trưởng kinh tế (ngoại giao thương mại) của Hoa Kỳ và các ưu tiên chiến
lược đối ngoại, bao gồm cả việc cạnh tranh với Trung Quốc trên sân khấu châu Á-Thái

9
Bình Dương. Nếu Hoa Kỳ quyết định rằng Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương
(TPP) là trọng tâm của chiến lược thương mại châu Á - Thái Bình Dương và là nền tảng
của chiến lược tái tổ chức quyền lực, thì hiệu quả của chiến lược này đối với Trung Quốc
được cho là kém thành công hơn. , bởi vì TPP đã không thành hiện thực. Theo chiến lược
Trục của Tổng thống Obama, việc Mỹ rút khỏi TPP thực chất có nghĩa là chấm dứt ảnh
hưởng kinh tế của Mỹ ở châu Á. Trung Quốc từ lâu đã coi Hiệp định Đối tác xuyên Thái
Bình Dương là một cách để chính quyền Tổng thống Barack Obama tăng cường vai trò
lãnh đạo của Mỹ ở châu Á. TPP được coi là yếu tố cốt lõi trong chiến lược xoay trục
sang châu Á của Mỹ. Tuy nhiên, sau khi nắm quyền, Donald Trump đã rút khỏi TPP. Sự
thất bại của TTP đồng nghĩa với việc chiến lược xoay trục do chính quyền Obama phát
triển sẽ không thể kiềm chế được sự trỗi dậy của Trung Quốc ở khu vực châu Á - Thái
Bình Dương.

Thứ hai, trên lĩnh vực chính trị: Thành công của chính sách này nằm ở chỗ nó hoạt
động như một “đòn bẩy ngoại giao” giúp tăng cường quan hệ đối tác với các nước trong
khu vực, đồng thời kiềm chế sự leo thang và trỗi dậy của Trung Quốc trên sân khấu châu
Á-Thái Bình Dương. Bình Dương. Xung đột bạo lực giữa các nước trong khu vực và
Trung Quốc nhìn chung không dẫn tới xung đột quân sự, đặc biệt khi Mỹ can dự sâu vào
khu vực. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng sự hiện diện của Mỹ ở khu vực châu Á - Thái Bình
Dương chỉ có mục đích cơ bản là thực hiện chiến lược toàn cầu mà Mỹ mong muốn. Vì
Mỹ không có xung đột trực tiếp trong khu vực nên lợi ích của các đồng minh trong khu
vực không được đảm bảo. Vì vậy, xét về mặt khách quan, Mỹ chỉ mượn khu vực châu Á -
Thái Bình Dương làm mặt trận đồng minh thứ hai để ngăn chặn chủ nghĩa khủng bố toàn
cầu. Tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, Trung Quốc vẫn trắng trợn thực hiện chính
sách độc quyền Biển Đông thông qua các tuyên bố và hiện thực hóa thông qua các hành
động như: Tranh chấp lãnh thổ với Philippines ở bãi cạn Scarborough. Sự thay đổi chính
sách cuối cùng của Tổng thống Barack Obama trước khi rời nhiệm sở gặp nhiều trở ngại
khi Philippines, một đồng minh của Mỹ, thực hiện các bước nhằm cản trở quan hệ của
Mỹ với khu vực. Chưa đầy 3 tháng sau khi nhậm chức, tổng thống 71 tuổi của

10
Philippines dùng ngôn từ xúc phạm khi bàn về Tổng thống Mỹ Barack Obama và tuyên
bố chấm dứt hợp tác chống tham nhũng với Washington. Những kẻ khủng bố và tuần tra
vùng Baltic. Duterte đã chuyển sang thúc đẩy quan hệ kinh tế với Trung Quốc và Nga.
Điều này cho thấy chiến lược “xoay trục” sang châu Á của Mỹ có thể sẽ thất bại.

Thứ ba, trên bình diện quan hệ Mỹ - Trung: Mặc dù chiến lược “Xoay Trục” của
Mỹ có thể giúp cân bằng tốt hơn cán cân quyền lực giữa Mỹ và Trung Quốc trong khu
vực, nhưng nó không thực sự giúp giải quyết các vấn đề xung đột trong khu vực. Đối với
khu vực châu Á-Thái Bình Dương, mối quan hệ Mỹ-Trung có tầm quan trọng toàn cầu và
chiến lược. Nếu Mỹ can thiệp trực tiếp vào lợi ích của Trung Quốc trong khu vực, Trung
Quốc sẽ không từ bỏ nhượng bộ hoặc giảm bớt áp lực ngày càng tăng đối với Mỹ. Trong
mối quan hệ với Mỹ, lợi ích chính của Trung Quốc trong khu vực là Mỹ tăng cường sự
hiện diện ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương trong khi Trung Quốc theo đuổi chính
sách xoa dịu và cứng rắn với Mỹ. tích cực. Trung Quốc cũng muốn Mỹ thừa nhận “nhà
nước Trung Quốc” trong vấn đề Đài Loan trong tương lai. Trong khi đó, Trung Quốc
cũng có những tuyên bố liên quan đến khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đặc biệt là
vấn đề hàng hải. Phương Đông và Mỹ không chịu sự can thiệp trực tiếp và sâu sắc vào
lĩnh vực này.

5. Một số đề xuất dành cho Việt Nam

Trong bối cảnh Hoa Kỳ chú trọng thực hiện chiến lược "Xoay Trục" sang Châu Á -
Thái Bình Dương, Việt Nam có thể khai thác những cơ hội mới và xây dựng mối quan hệ
hợp tác chiến lược với đối tác quan trọng này. Đầu tiên, chính phủ Việt Nam có thể đẩy
mạnh hợp tác kinh tế với Hoa Kỳ, tập trung vào các lĩnh vực như công nghiệp, năng
lượng tái tạo, và công nghệ. Việt Nam cũng nên thuận lợi sử dụng các chương trình hỗ trợ
phát triển của Mỹ để đẩy mạnh năng lực hạ tầng và đào tạo nhân sự.

Thứ hai, trong lĩnh vực an ninh và quốc phòng, Việt Nam có thể tăng cường cộng
tác với Hoa Kỳ để đảm bảo an ninh biển Đông và ổn định khu vực. Việt Nam cũng nên

11
tham gia vào các diễn đàn và tổ chức quốc tế để thảo luận về các vấn đề an ninh toàn cầu
và khu vực.

Thứ ba, hợp tác văn hóa và giáo dục có thể được thúc đẩy để tăng cường hiểu biết
giữa hai quốc gia. Việt Nam có thể mở rộng chương trình học bổng và trao đổi sinh viên,
cũng như tổ chức các sự kiện văn hóa để tăng cường đồng thuận và sự giao lưu giữa các
cộng đồng dân cư.

Cuối cùng, Việt Nam cần duy trì và phát triển mối quan hệ đa dạng với các đối tác
khác trong khu vực, nhằm giảm thiểu rủi ro từ sự biến động trong quan hệ quốc tế. Điều
này sẽ giúp đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững trong tương lai.

Như vậy, bằng cách chủ động tận dụng cơ hội từ chiến lược "Xoay Trục" của Hoa
Kỳ, Việt Nam có thể xây dựng mối quan hệ đối tác chiến lược cùng lợi, đóng góp vào sự
ổn định và phát triển bền vững của khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.

III. KẾT LUẬN

Chiến lược "Xoay Trục" sang Châu Á - Thái Bình Dương của Hoa Kỳ là một hành
động đáng chú ý trong quá trình định hình chiến lược ngoại giao của nước này. Trải qua
một thập kỷ triển khai, chiến lược này đã đưa ra những ảnh hưởng tích cực và những
thách thức mới. Một trong những thành công quan trọng của "Xoay Trục" là sự tăng
cường hiện diện và ảnh hưởng của Hoa Kỳ trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.
Việc thúc đẩy mối quan hệ kinh tế, an ninh, và chính trị đã tạo ra một cơ hội để Hoa Kỳ
định hình cân bằng quyền lực trong khu vực đang trở nên ngày càng quan trọng.Tuy
nhiên, chiến lược này cũng đối mặt với một số thách thức. Các mối quan hệ với Trung
Quốc, mâu thuẫn an ninh, và các vấn đề lãnh thổ đều tạo ra những áp lực và khó khăn
đáng kể. Sự đổi thay trong chính sách của các đối tác quan trọng như Trung Quốc và
những biến động đa chiều trong chính trị thế giới đặt ra những thách thức mới cho chiến
lược này.

Từ thực tế, việc các quan chức Mỹ tập trung vào chiến lược châu Á khẳng định
một bước tiến mới của Washington trong quan hệ Mỹ-Trung. Hoa Kỳ chưa bao giờ từ bỏ
12
châu Á, và các đồng minh của Mỹ ở châu Á – Thái Bình Dương nói riêng đang dần bị
lôi kéo về phía có lợi cho Trung Quốc. Mới đây, Tổng thống Donald Trump cho rằng
quan hệ Mỹ - Trung là mối quan hệ giữa các cường quốc và không chỉ đề cập đến hai
nước, nhân dân hai nước mà còn đề cập đến hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng
của khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Trên phạm vi quốc tế. Lợi ích của Mỹ ở khu vực
châu Á - Thái Bình Dương, đặc biệt là Biển Đông, là lợi ích vĩnh viễn có giá trị. Mặc dù
Mỹ không trực tiếp tham gia vào khu vực nhưng quyền tự do hàng hải và các vấn đề cho
các đồng minh của Mỹ trong khu vực phải được đảm bảo. Vì vậy, trong tương lai, Mỹ
không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tiếp tục chiến lược “can dự tích cực” vào khu
vực châu Á – Thái Bình Dương, đồng thời tiếp tục chiến lược tập trung vào châu Á. một
mặt là tìm cách kiềm chế Trung Quốc, thể hiện vai trò cường quốc của Mỹ trong khu
vực. Vì vậy, việc thực hiện thành công chiến lược “Xoay Trục” này không chỉ phụ thuộc
vào nỗ lực của chính nước Mỹ mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố ảnh hưởng khác.

IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.http://tapchiqptd.vn/vi/quoc-phong-quan-su-nuoc-ngoai/chien-luoc-xoay-truc-sang-
chau-a-thai-binh-duong-cua-my-%E2%80%93-ket-qua-va-trien-vong/18355.html

2. Chiến lược “Xoay Trục” Của Mỹ Và Những Tác Động Của Nó Đến Lợi Ích Chiến
Lược Ở Khu Vực Đông Nam Á Trong Quan Hệ Mỹ - Trung

3. https://dangcongsan.vn/su-kien-binh-luan/chien-luoc-cua-my-doi-voi-khu-vuc-chau-a--
thai-binh-duong-60990.html

4. Đại chiến lược của Hoa Kỳ và vị trí của khu vực châu Á - Thái Bình Dương

5. Chiến lược của các nước lớn đối với khu vực châu Á - Thái Bình Dương và vai trò, vị
thế của Việt Nam

13

You might also like