Chory zależny i jego

opiekunowie,
opieka paliatywna
i terminalna.
Bartek Kania & Jakub Kiciński Team
Kilka słów historii
Ruch hospicyjny ten rozpoczął się w latach 60-
tych w Anglii, chociaż korzeniami sięga tradycji
średniowiecznej.

Wtedy to właśnie w różnych krajach Europy

istniały tzw. „hospicja” (łac. hospitium znaczy:
przyjaźń; gościnne przyjęcie;gościnny dom,
gospoda) - gospody dla podróżnych, pełniące
jednocześnie funkcje pielęgnacyjno-lecznicze wobec
tych, którzy zachorowali w drodze.
Kilka słów historii

Nawiązując do tamtych tradycji, Cicely Saunders, angielska pielęgniarka, wkrótce

po II wojnie zaczęła starać się o budowę domu dla umierających, który nazwany
„Hospicjum Św. Krzysztofa” rozpoczął działalność w 1967 roku.

W Polsce prekursorką w zakresie takiej opieki była Hanna Chrzanowska,

organizatorka w Krakowie pielęgniarstwa domowego.
Miało ono za cel objęcie opieką we własnych domach osoby przewlekle chore
i w stanie terminalnym z uwzględnieniem ich potrzeb zarówno fizycznych, jak
i psychospołecznych oraz duchowych. Nawiązując do tych pięknych tradycji powstało w
1981 roku w Krakowie Towarzystwo Przyjaciół Chorych -Hospicjum, które przystąpiło
do budowy pierwszego w Polsce hospicjum stacjonarnego.
 Medycyna paliatywna
jako specjalność
“paliatywna”
W miarę upowszechniania się form opieki wzrastała także
Nazwę tą przyjęliśmy od
liczba problemów, którym należało zaradzić. Przedstawiciele Anglików, w których
różnych specjalizacji medycznych sygnalizowali trudności, jakie języku palliate znaczy
dosłownie: złagodzić,
napotykali podczas wykonywania swojej pracy. uśmierzyć, ulżyć;
palliation - złagodzenie,
uśmierzenie, ulga;
Dotychczasowa wiedza w tym zakresie okazała się palliative - łagodzący,
niewystarczająca. Wyciągnięto z. tego wnioski, rozpoczynając uśmierzający, i w takim
starania o profesjonalne rozwijanie odpowiednich umiejętności, znaczeniu jej używamy.

co dało początek nowej specjalności - medycynie paliatywnej

(ukierunkowanej na przynoszenie ulgi w cierpieniu).
Z czasem poza pojęciem medycyny paliatywnej
wprowadzono również pojęcie opieki paliatywnej.
 Opieka paliatywna - czym jest?

Opieka paliatywna (hospicyjna) - jest całościową opieką nad ludźmi,

którzy zachorowali na nieuleczalną chorobę postępującą
w okresie terminalnym.
Bardzo dużą rolę w opiece paliatywnej odgrywają wszelkie działania
nastawione na zaspokajanie potrzeb psychicznych i fizycznych
chorych oraz ich rodzin.
Główne założenia opieki
paliatywnej
➔ poprawa jakości życia chorych
i ich rodzin,
➔ usuwanie lub zmniejszanie
objawów chorobowych
(fizycznych i psychicznych),
➔ łagodzenie cierpień
duchowych,
➔ pomoc społeczną,
➔ rodzinom chorych w czasie
trwania choroby i
w osieroceniu.
 Opieka terminalna

Jest zapewnieniem osobie

umierającej dobrej jakości
życia i związanej z tym dobrej
jakości umierania, a także jest
filozofią postępowania jako
akceptacji nieuchronności
cierpienia.
 CHORY ZALEŻNY
Co przeżywa człowiek chory nieuleczalnie podlegający opiece hospicyjnej?

- Trudne emocje - trudne zachowania;

- Gniew i frustracja;

- Bunt przeciwko “Panu Bogu”/Sile Wyższej

Reakcje psychiczne “normalne” Reakcje emocjonalne
2. Przykłady
➔PrzedDezorganizacja psychiczna,
końcem tej sekcji widownia powinna być ➔ lęk,
w stanie wyobrazić sobie:
która wyraża się ➔ gniew,
➔ zahamowaniem
Co? lub ➔ poczucie winy,
milczeniem,
Co jest problemem, który chcesz rozwiązać?
➔ przygnębienie,
➔ ➔ Pobudzenie
Kto? oraz skargi,
Wskaż określoną osobę, która skorzysta na
➔ Trudności skupienia i uwagi,
➔ nadzieja.
wprowadzeniu Twojego rozwiązania w życie.
➔ Czynnościowe zaburzenia
pamięci,
➔ Niemożność do zmuszenia się
aby wykonać codziennych
zajęć.
 Rodzina, opiekunowie, bliscy osoby
nieuleczalnie chorej
- problemy w funkcjonowaniu rodziny;

- problemy emocjonalne opiekunów chorego;

- problemy etyczne członków rodziny;

- wsparcie psychiczne rodzin w ostatnim okresie życia

chorego.
 Opieka psychopaliatywna nad
rodziną chorego
Gdy chory znajdzie się w finalnym
okresie choroby, pomoc rodzinie jest
szczególnie potrzebna. Przede
wszystkim trzeba ją przygotować na
odejście bliskiej osoby. Często rodziny
nie zdają sobie sprawy, że już zaczęła
się agonia.
Bywa również i tak,
że opiekunowie, zdając sobie sprawę, że
chory umiera, nie chcą przyjąć tego do
wiadomości.
Domagają się ratowania za wszelką cenę:
dodatkowych zastrzyków, kroplówek itd.
Trzeba wtedy wiele taktu i umiejętności,
żeby przekonać zrozpaczoną żonę lub
męża, że działania tego typu raczej nie
przedłużają życia, najwyżej przeciągają
trudne umieranie i dlatego, w imię
dobra chorego, lepiej z nich zrezygnować.
Zasady u kresu
● przekonać o potrzebie spokoju i ciszy,

● o podawaniu środków przeciwbólowych do końca (mimo że chory

jest nieprzytomny i zdaje się nam, że nie cierpi),

● o spokojnej obecności przy umierającym (bez narzucania mu się,

„przywoływania”, płaczu itp.)
 Bibliografia:

1. “U kresu, Opieka psychopaliatywna czyli jak pomóc choremu, rodzinie

i personelowi medycznemu środkami psychologicznymi” Krystyna de
Walden - Gałuszko, Wyd. Medyczne MAKmed, Gdańsk 2000 r.
2. https://bestcare.com.pl/opieka-nad-osoba-w-terminalnej-fazie-choroby
-nowotworowej
3. https://www.termedia.pl/Problemy-spoleczne-rodzin-opiekujacych-sie-s
woimi-bliskimi-w-terminalnym-okresie-choroby-nowotworowej,59,25001,
1,0.html
4. https://opiekawdomu.info/chory-w-domu/porady-psychologa/co-przez
ywa-czlowiek-smiertelnie-chory-etapy-odchodzenia-etap-buntu-i-gniew
u
KRZYŻÓWKA :) Dziękujemy !