Bai Tap Tu Luan Va Trac Nghiem Toan 10 Canh Dieu Co Dap An Va Loi Giai

Bài 1.
MỆNH ĐỀ TOÁN HỌC

• |FanPage: Nguyễn Bảo Vương
PHẦN A. LÝ THUYẾT
I. Mệnh đề toán học
Ví dụ 1. Phát biểu nào sau đây là một mệnh đề toán học?
a) Hà Nội là Thủ đô của Việt Nam;
b) Số π là một số hữu tỉ;
c) x = 1 có phải là nghiệm của phương trình x 2 − 1 =0 không?
Giải
Câu a) không phải là một mệnh đề toán học.
Câu b) là một mệnh đề toán học.
Câu c) là một câu hỏi nên không phải là một mệnh đề toán học.
Mỗi mệnh đề toán học phải hoặc đúng hoặc sai. Một mệnh đề toán học không thể vừa đúng, vừa sai.
Khi mệnh đề toán học là đúng, ta gọi mệnh đề đó là một mệnh đề đúng.
Khi mệnh đề toán học là sai, ta gọi mệnh đề đó là một mệnh đề sai.
Ví dụ 2. Tìm mệnh đề đúng trong những mệnh đề sau:
A: "Tam giác có ba cạnh";
B: "1 là số nguyên tố".
Giải
Mệnh đề A là mệnh đề đúng; mệnh đề B là mệnh đề sai vì 1 không là số nguyên tố.
II. Mệnh đề chứa biến
Câu “ n chia hết cho 3” là một mệnh đề chứa biến
Ta thường kí hiệu mệnh đề chứa biến n là P ( n ) ; mệnh đề chứa biến x, y là P ( x, y ) ;…
Ví dụ 3. Trong những câu sau, câu nào là mệnh đề chứa biến?
a) 18 chia hết cho 9 ;
b) 3n chia hết cho 9 .
Giải
a) Câu " 18 chia hết cho 9 " là một mệnh đề nhưng không phải là mệnh đề chứa biến.
b) Câu " 3n chia hết cho 9" là một mệnh đề chứa biến, kí hiệu là P(n) :" 3n chia hết cho 9"
III. Phủ định của một mệnh đề

Cho mệnh đề P. Mệnh đề “ không phải P ” được gọi là mệnh đề phủ định của mệnh đề P và kí hiệu là P .
Mệnh đề P đúng khi P sai. Mệnh đề P sai khi P đúng.
Ví dụ 4. Lập mệnh đề phủ định của mỗi mệnh đề sau và nhận xét tính đúng sai của mệnh đề phủ định đó:
A: "16 là bình phương của một số nguyên";
B: "Số 25 không chia hết cho 5 ".
Giải
Mệnh đề A :"16 không phải là bình phương của một số nguyên" và A sai.
Mệnh đề B :" Số 25 chia hết cho 5" và B đúng.
Chú ý: Để phủ định một mệnh đề (có dạng phát biểu như trên), ta chỉ cần thêm (hoặc bớt) từ "không" (hoặc
"không phải") vào trước vị ngữ của mệnh đề đó.
IV. Mệnh đề kéo theo
Cho hai mệnh đề P và Q . Mệnh đề "Nếu P thì Q " được gọi là mệnh đề kéo theo và kí hiệu là P ⇒ Q .
Mệnh đề P ⇒ Q sai khi P đúng, Q sai và đúng trong các trường hợp còn lại.
Nhận xét: Tuỳ theo nội dung cụ thể, đôi khi người ta còn phát biểu mệnh đề P ⇒ Q là " P kéo theo Q "
hay " P suy ra Q " hay "Vì P nên Q "
Ví dụ 5. Cho tam giác ABC . Xét hai mệnh đề:
Trang 1
P :"Tam giác ABC có hai góc bằng 60° "; Q :"Tam giác ABC đều".
Hãy phát biểu mệnh đề P ⇒ Q và nhận xét tính đúng sai của mệnh đề đó.
Giải
P ⇒ Q : "Nếu tam giác ABC có hai góc bằng 60° thì tam giác ABC đều".
Mệnh đề trên là đúng.
Nhận xét: Các định lí toán học là những mệnh đề đúng và thường phát biểu ở dạng mệnh đề kéo theo
P ⇒Q.
Khi đó ta nói
P là giả thiết, Q là kết luận của định lí, hay
P là điều kiện đủ để có Q , hoặc Q là điều kiện cần để có P .
V. Mệnh đề đảo. Hai mệnh đề tương đương

- Mệnh đề Q ⇒ P được gọi là mệnh đề đảo của mệnh đề P ⇒ Q .
- Nếu cả hai mệnh đề P ⇒ Q và Q ⇒ P đều đúng thì ta nói P và Q là hai mệnh đề tương đương, kí hiệu
P⇔Q.
Nhận xét: Mệnh đề P ⇔ Q có thể phát biểu ở những dạng như sau:
- " P tương đương Q ";
- " P là điều kiện cần và đủ để có Q ";
- " P khi và chỉ khi Q ";
- " P nếu và chỉ nếu Q ".
Ví dụ 6. Cho tam giác ABC . Xét mệnh đề dạng P ⇒ Q như sau:
"Nếu tam giác ABC vuông tại A thì tam giác ABC có AB 2 + AC 2 = BC 2 ".
Phát biểu mệnh đề Q ⇒ P và xác định tính đúng sai của hai mệnh đề P ⇒ Q và Q ⇒ P .
Giải
Mệnh đề P : "Tam giác ABC vuông tại A "
Mệnh đề Q :"Tam giác ABC có AB 2 + AC 2 = BC 2 ".
Theo định lí Pythagore, hai mệnh đề P ⇒ Q và Q ⇒ P đều đúng. Do đó, hai mệnh đề P và Q là tương
đương và có thể phát biểu như sau: "Tam giác ABC vuông tại A khi và chỉ khi tam giác ABC có
AB 2 + AC 2 = BC 2 ".
Chú ý: Trong toán học, những câu khẳng định đúng phát biểu ở dạng " P ⇔ Q " cũng được coi là một mệnh
đề toán học, gọi là mệnh đề tương đương.
VI. Kí hiệu ∀, ∃
Ví dụ 7. Sử dụng kí hiệu " ∀ " để viết mỗi mệnh đề sau và xét xem mệnh đề đó là đúng hay sai, giải thích vì
sao.
a) P :"Với mọi số thực x, x 2 + 1 > 0 ".
b) Q :"Với mọi số tự nhiên n, n 2 + n chia hết cho 6".
Giải
a) Mệnh đề được viết là P :"∀x ∈ , x 2 + 1 > 0 ". Để chứng minh mệnh đề P là đúng, ta làm như sau:
Xét một số thực x tuỳ ý, ta phải chứng tỏ rằng x 2 + 1 > 0 . Thật vậy, ta có: x 2 + 1 ≥ 1 > 0 . Vậy mệnh đề P là
mệnh đề đúng.
b) Mệnh đề được viết là Q : "∀n ∈ , ( n 2 + n ) 6" .
Để chứng minh mệnh đề Q là sai, ta cần chỉ ra một giá trị cụ thể của n để nhận được mệnh đề sai.
Thật vậy, chọn n = 1 , ta thấy n 2 + n =2 không chia hết cho 6 . Vậy mệnh đề Q là mệnh đề sai.
Ví dụ 8. Sử dụng kí hiệu " ∃ " để viết mỗi mệnh đề sau và xét xem mệnh đề đó là đúng hay sai, giải thích vì
sao.
a) M :"Tồn tại số thực x sao cho x3 = −8 ".
b) N :"Tồn tại số nguyên x sao cho 2 x + 1 = 0 ".
Giải
a) Mệnh đề được viết là M : "∃x ∈ , x3 =−8 ".
Trang 2
Để chứng tỏ mệnh đề M là đúng, ta cần chỉ ra một giá trị cụ thể của x để nhận được mệnh đề đúng. Thật
vậy, chọn x = −2 , ta thấy (−2)3 = −8 . Vậy mệnh đề M là mệnh đề đúng.
b) Mệnh đề đượcc viết là N : "∃x ∈ , 2 x + 1 =0 ".
Để chứng minh mệnh đề N là sai, ta phải chứng tỏ rằng vối số nguyên x tuỳ ý thì 2 x + 1 ≠ 0 . Thật vậy, xét
một số nguyên x tuỳ ý, ta có 2 x + 1 không chia hết cho 2 nên 2 x + 1 ≠ 0 . Vì thế mệnh đề N là mệnh đề sai.
Chú ý: Cách làm ở Ví dụ 7, Ví dụ 8 lần lượt cho chúng ta phương pháp chứng minh một mệnh đề có kí hiệu
" ∀ ", có kí hiệu " ∃ ", là đúng hoặc sai.
Cho mệnh đề " P( x), x ∈ X ".
- Phủ định của mệnh đề " ∀x ∈ X , P( x) " là mệnh đề " ∃x ∈ X , P( x) ".
- Phủ định của mệnh đề " ∃x ∈ X , P( x) " là mệnh đề " ∀x ∈ X , P( x) ".
Ví dụ 9. Lập mệnh đề phủ định của mỗi mệnh đề sau:
a) ∀x ∈ ,| x |≥ x
b) ∃x ∈ , x 2 + 1 =0
Giải
a) Phủ định của mệnh đề " ∀x ∈ ,| x |≥ x " là mệnh đề " ∃x ∈ ,| x |< x ".
b) Phủ định của mệnh đề " ∃x ∈ , x 2 + 1 =0 " là mệnh đề "∀x ∈ , x 2 + 1 ≠ 0".
►PHẦN B. BÀI TẬP TỰ LUẬN

Dạng 1. Mệnh đề toán học, mệnh đề chứa biến
Câu 1. Các câu sau đây, câu nào là mệnh đề toán học. Nếu là mệnh đề toán học, xét tính đúng, sai của
mệnh đề:
a. 1 + 2 + 4 =10
b. Năm 1997 là năm nhuận.
c. Hôm nay trời đẹp quá!
d. x + 1 =4 .
Câu 2. Trong các câu dưới đây, câu nào là mệnh đề toán học, câu nào là mệnh đề chứa biến?
a) Số 11 là số chẵn.
b) Bạn có chăm học không?
c) Huế là một thành phố của Việt Nam.
d) 2 x + 3 là một số nguyên dương.
e) 2 − 5 < 0 .
f) 4 + x = 3.
g) Hãy trả lời câu hỏi này!
h) Paris là thủ đô nước Ý.
i) Phương trình x 2 − x + 1 =0 có nghiệm.
k) 13 là một số nguyên tố.
Câu 3. Trong các mệnh đề toán học sau, mệnh đề nào đúng? Giải thích?
a) Hai tam giác bằng nhau khi và chỉ khi chúng có diện tích bằng nhau.
b) Hai tam giác bằng nhau khi và chỉ khi chúng đồng dạng và có một cạnh bằng nhau.
c) Một tam giác là tam giác vuông khi và chỉ khi chúng có một góc bằng tổng của hai góc còn lại.
d) Đường tròn có một tâm đối xứng và một trục đối xứng.
e) Hình chữ nhật có hai trục đối xứng.
f) Một tứ giác là hình thoi khi và chỉ khi nó có hai đường chéo vuông góc với nhau.
g) Một tứ giác nội tiếp được đường tròn khi và chỉ khi nó có hai góc vuông.
Dạng 2. Mệnh đề kéo theo, mệnh đề đảo
Câu 4. Cho tam giác ABC . Xét hai mệnh đề sau:
( P ) : “tam giác
ABC vuông”; ( Q ) : “ AB 2 + AC 2 =
BC 2 ”
Hãy phát biểu thành lời văn mệnh đề sau, và cho biết mệnh đề đó đúng hay sai:
a. ( P ) ⇒ ( Q )
Trang 3
b. ( Q ) ⇒ ( P ) .
Câu 5. Cho tứ giác ABCD . Xét hai mệnh đề:
( P ) : “Tứ giác ABCD là hình vuông”
( Q ) : “Tứ giác ABCD là hình chữ nhật có hai đường chéo vuông góc”.
Phát biểu ( P ) ⇒ ( Q ) bằng hai cách, mệnh đề này đúng hay sai?.
Câu 6. Cho tam giác ABC . Lập mệnh đề ( P ) ⇒ ( Q ) và mệnh đề đảo của nó, rồi xét tính đúng sai của
chúng khi :
a. ( P ) : “Góc A bằng 900 ” ( Q ) : “Cạnh BC lớn nhất”
b. ( P ) : “   ” ( Q ) : “Tam giác ABC cân”.
A= B
Câu 7. Mệnh đề sau đúng, sai?
5 5
a) Điều kiện cần và đủ để a = 0 là= .
a b
b) Điều kiện đủ để x > y là x> y.
2
c) Điều kiện cần để tam giác ABC vuông là AB
= BC 2 − AC 2 .
d) Điều kiện đủ để x 2 = x là x ≥ 0 .
Dạng 3. Mệnh đề tương đương
Câu 8. Các mệnh đề sau đây đúng hay sai?
a. Hai tam giác bằng nhau khi và chỉ khi chúng có diện tích bằng nhau.
b. Hai tam giác bằng nhau khi và chỉ khi chúng đồng dạng và có một cạnh bằng nhau.
c. Một tam giác là tam giác vuông khi và chỉ khi nó có một góc bằng tổng của hai góc còn lại.
d. Một tam giác là tam giác đều khi và chỉ khi nó có hai phân giác bằng nhau và một góc bằng
600 .
Câu 9. Sử dụng thuật ngữ “điều kiện cần và đủ” để phát biểu:
a) Một tứ giác nội tiếp được trong một đường tròn khi và chỉ khi tổng hai góc đối diện của nó
bằng 1800 .
b) x ≥ y nếu và chỉ nếu 3 x ≥ 3 y .
c) Tam giác cân khi và chỉ khi có trung tuyến bằng nhau.
Câu 10. Hãy sửa lại( nếu cần) các mệnh đề sau đây để được mệnh đề đúng:
a) Điều kiện cần và đủ để tứ giác T là một hình vuông là nó có bốn cạnh bằng nhau.
b) Điều kiện cần và đủ để tổng hai số tự nhiên chia hết cho 7 là mỗi số đó chia hết cho 7.
c) Điều kiện cần để ab > 0 là cả hai số a và b đều dương.
d) Điều kiện đủ để một số nguyên dương chia hết cho 3 là nó chia hết cho 3.
Dạng 4. Mệnh đề phủ định. Mệnh đề chứa kí hiệu ∀, ∃
Câu 11. Xét tính đúng, sai của các mệnh đề:
a. ∀x ∈ , x 2 + 1 ≥ 0
b. ∀x ∈ , x + 2 =x
c. ∃x ∈ ,9 x 2 − 4 =0
d. ∀x ∈ ,3 x 2 − 5 =0 .
Câu 12. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng? Giải thích? Phát biểu các mệnh đề đó thành lời:
a) ∀x ∈ , x 2 > 0 .
b) ∃x ∈ , x > x 2 .
c) ∃x ∈ , 4x 2 − 1 =0.
d) ∀n ∈ , n 2 > n.
e) ∀x ∈ , x 2 − x − 1 > 0.
Trang 4
f) ∀x ∈ , x 2 > 9 ⇒ x > 3. .
Câu 13. Các mệnh đề sau đây đúng hay sai, giải thích :
a. ∀∈ , x > −2 ⇒ x 2 > 4
b. ∀∈ , x > −2 ⇒ x 2 < 4
c. ∀ ∈ , x > 2 ⇒ x 2 > 4
d. ∀ ∈ , x 2 > 4 ⇒ x > 2 .
a) ∀x ∈ , x > 3 ⇒ x 2 > 9.
b) ∀x ∈ , x 2 < 5 ⇒ x < 5.
c) ∃x ∈ ,5 x − 3 x 2 ≤ 1 .
d) ∃x ∈ , x 2 + 2 x + 5 là hợp số.
e) ∀n ∈ , n 2 + 1 không chia hết cho 3.
f) ∀n ∈ *, n ( n + 1) là số lẻ.
g) ∀n ∈ *, n ( n + 1)( n + 2 ) chia hết cho 6. .
2x
a. ∀x ∈ , x > 1 ⇒ < 1.
x +1
2x
b. ∀x ∈ , x > 1 ⇒ > 1.
x +1
c. ∀x ∈ , x 2 chia hết cho 6 ⇒ x chia hết cho 6.
d. ∀x ∈ , x 2 chia hết cho 9 ⇒ x chia hết cho 9.
Câu 16. Cho mệnh đề chứa biến P ( x ) , với x ∈  . Tìm x để P ( x ) là mệnh đề đúng?
a) P ( x ) :" x 2 − 5 x + 4 =0" .
b) P ( x ) :" x 2 − 5 x + 6 =0" .
c) P ( x ) :" x 2 − 3 x > 0" .
d) P ( x ) :" x > x " .
e) P ( x ) :"2 x + 3 < 7" .
f) P ( x ) :" x 2 + x + 1 > 0" .
Câu 17. Phát biểu mệnh đề phủ định của các mệnh đề sau. Cho biết tính đúng sai của mệnh đề phủ định
a. P : “Mọi hình thoi là hình vuông”.
b. P : “Số chính phương có thể có chữ số tận cùng là 0,1, 4,5, 6,9 ”.
c. P : “Đường thẳng đi qua một điểm và vuông góc với đường thẳng cho trước là duy nhất”.
Câu 18. Nêu mệnh đề phủ định của mệnh đề: “ ∀n ∈ , n 2 + 1 không chia hết cho 3 ”.
Câu 19. Hãy phủ định của mệnh đề sau P :" ∀x ∈  : 3 x 2 − 10 x + 3 =0" .
Câu 20. Cho mệnh đề A :" ∃n ∈  : n 2 + 3n chia hết cho 3" . Tìm mệnh đề phủ định của mệnh đề A và xét
tính đúng sai của nó.
Câu 21. Phủ định các mệnh đề:
a) ∀x ∈ , ∀y ∈  , x + y > 0 . b) ∀x ∈ , ∃y ∈ , x + y > 0 .
c) ∃x ∈ , ∀y ∈  , x + y > 0 . d) ∃x ∈ , ∃y ∈  , x + y > 0 .
Câu 22. Xem xét các mệnh đề sau đúng hay sai và lập mệnh đề phủ định của mỗi mệnh đề:
a) ∃x ∈ , 4x 2 − 1 =0 . b) ∃x ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 4.
c) ∃x ∈ , ( x − 1) 2 ≠ x − 1 . d) ∀x ∈ , n 2 > n .
e) ∃n ∈ , n ( n + 1) là một số chính phương.
Trang 5
Câu 23. Xét xem các mệnh đề sau đúng hay sai, lập mệnh đề phủ định của mệnh đề:
a) ∀x ∈ , x 2 − x + 1 > 0 . b) ∃n ∈ , ( n + 2 )( n + 1) =0 .
c) ∃x ∈ , x 2 =3 . d) ∀n ∈ , 2n ≥ n + 2 .
►PHẦN C. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

Câu 1. Mệnh đề toán học là một khẳng định
A. Hoặc đúng hoặc sai. B. Đúng. C. Vừa đúng vừa sai. D. Sai.
Câu 2. Trong các câu sau, câu nào là mệnh đề toán học?
A. An học lớp mấy? B. Các bạn hãy đọc đi!
C. x − 3 =5 D. 2 là số lẻ.
Câu 3. Phát biểu nào sau đây là một mệnh đề chứa biến?
A. 5 là số nguyên tố B. x + 3 =
1
C. Bạn có đi học không? D. Đề thi môn Toán khó quá!
Câu 4. Trong các câu sau, có bao nhiêu câu là mệnh đề toán học?
a) Mấy giờ rồi ?
b) Buôn Mê Thuột là thành phố của Đắk Lắk.
c) 2023 là số nguyên tố.
d) Tổng các góc của một tam giác là 180°
A. 4 B. 2. C. 3. D. 1.
Câu 5. Trong các câu sau, câu nào không phải mệnh đề toán học?
A. 8 là số chính phương.
B. Hình bình hành có hai cạnh đối song song và bằng nhau.
C. Việt Nam là nước thuộc Đông Nam Á
D. Hình thoi có hai đường chéo vuông góc với nhau.
Câu 6. Trong số các câu sau, câu nào là mệnh đề toán học?
A. Thời tiết hôm nay thật đẹp!
B. Các bạn có làm được bài kiểm tra này không?
C. Số 15 chia hết cho 2 .
D. Chúc các bạn đạt điểm như mong đợi!
Câu 7. Trong các câu sau có bao nhiêu câu là mệnh đề toán học?
a) Huế là một thành phố của Việt Nam.
b) Sông Hương làm thành phố Huế thêm thơ mộng.
c) Hãy trả lời câu hỏi này!
d) 5 + 9 − 24 .
e) 6 + 81 = 25.
f) Bạn có rỗi tối nay không?
g) x + 2 = 11 .
A. 4. B. 2. C. 1. D. 3.
Câu 8. Trong các câu sau có bao nhiêu câu là mệnh đề toán học:
(1): Số 3 là một số chẵn.
(2): 2 x + 1 =3.
(3): Các em hãy cố gắng làm bài thi cho tốt.
Trang 6
(4): Tam giác vuông là tam giác có 1 góc vuông
A. 2. B. 3. C. 1. D. 4
Câu 9. Trong các câu sau, câu nào là mệnh đề chứa biến?
A. Người miền Trung khổ quá! B. Sài Gòn là thủ đô của nước Việt Nam.
C. 5 là số lẻ. D. Phương trình x − 1 =0 vô nghiệm.
Câu 10. Trong các câu sau, câu nào không phải là một mệnh đề toán học
A. Đăk Lak là 1 tỉnh thuộc Tây nguyên B. 8 − 4 =4.
C. Số 18 chia hết cho 6. D. 2 + 8 = 6.
a) Hãy học thật tốt!
b) Số 32 chia hết cho 2 .
c) Số 7 là số nguyên tố.
d) Số thực x là số chẵn.
A. 1 . B. 4 . C. 2 . D. 3 .
Câu 12. Chọn phát biểu không phải là mệnh đề toán học.
A. Số 19 chia hết cho 2 . B. Hình thoi có hai đường chéo vuông góc.
C. Hôm nay trời không mưa. D. Tam giác đều có 3 góc bằng nhau.
Câu 13. Trong các câu sau đây, câu nào là mệnh đề toán học?
A. Hình vuông là hình có 4 góc vuông. B. Các bạn hãy làm bài đi!
C. Việt Nam là một nước thuộc châu Á. D. Anh học lớp mấy?
Câu 14. Câu nào trong các câu sau không phải là mệnh đề toán học?
4
A. = 2. B. 2 là một số hữu tỷ.
2
C. 2 + 2 =5. D. π có phải là một số hữu tỷ không?
A. Tiết trời mùa thu thật dễ chịu! B. Số 15 không chia hết cho 2.
C. Bạn An có đi học không? D. Chúc các bạn học sinh thi đạt kết quả tốt!
Câu 16. Khẳng định nào sau đây là mệnh đề toán học?
A. 8 là một số chẵn B. Số x nhỏ hơn 1 .
C. TP.HCM ở miền nào của nước Việt Nam. D. Học hành tiến bộ nhé !
A. Số n là một số chẵn. B. Hãy cố gắng học thật tốt!.
C. Số 24 chia hết cho 6. D. Bạn đã đội mũ bảo hiểm chưa?
A. Nha Trang là một thành phố ven biển ở Việt Nam.
B. 9 là bội của 3
C. Bài hát này hay thật!.
D. 4 − 3x chia hết cho 2 .
Câu 19. Trong các phát biểu sau, phát biểu nào là mệnh đề toán học đúng?
A. Tổng của hai cạnh một tam giác lớn hơn cạnh thứ ba.
B. 2 chia hết cho 3
Trang 7
C. Quảng Ngãi là một tỉnh ở miền trung
D. Tam giác ABC cân tại A thì BC = AB .
Câu 20. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào là mệnh đề toán học đúng?
A. 2 + 6 =8.
B. x 2 − 1 > 0, ∀x ∈  .
C. 14 là số nguyên tố.
D. Nếu một tam giác có một góc bằng 60 thì tam giác đó là đều.
Câu 21. Trong các câu sau, câu nào là một mệnh đề toán học đúng?
A. “ 9 > 3 ”. B. “ 9 ≥ 3 ”. C. “ 9 < 3 ”. D. “ 9 = 81 ”.
Câu 22. Trong các mệnh đề sau đây, mệnh đề nào là mệnh đề toán họcđúng?
A. Không có số chẵn nào là số nguyên tố. B.  x 2  0.
C. 2 x 2  8  0. D. Phương trình 3 x 2  6  0 có nghiệm hữu tỷ.
(I) Hãy mở cửa ra! (II) Số 25 chia hết cho 8 .
(III) Số 17 là số nguyên tố. (IV) Bạn thích ăn phở không?
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 4 .
Câu 24. Cho mệnh đề chứa biến P ( x ) :” x + 10 ≥ x 2 ” với x là số tự nhiên. Mệnh đề nào sau đây sai?
A. P (1) . B. P ( 2 ) . C. P ( 3) . D. P ( 4 ) .
Câu 25. Tìm tất cả các giá trị thực của x để mệnh đề P : “ 2 x − 1 ≥ 0 ” là mệnh đề sai?
1 1 1 1
A. x ≤ . B. x ≥ . C. x > . D. x < .
2 2 2 2
Câu 26. Với giá trị nào của x ∈  thì mệnh đề chứa biến P ( x ) :" x + 1 < x 2 " là đúng?
1
A. x = 0 . B. x = 2 . C. x = 1 . D. x = .
2
Câu 27. Cho mệnh đề chứa biến P ( x ) :"=
x 2 4", x ∈  . Chọn mệnh đề đúng trong các mệnh đề sau.
A. P ( 4 ) . B. P ( −3) . C. P ( −2 ) . D. P ( −1) .
Câu 28. Với giá trị nào của x mệnh đề chứa biến P ( x ) : 2 x 2 − 1 < 0 là mệnh đề đúng:
4
A. 1 . B. 5 . C. 0 . D. .
5
Câu 29. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng?
A. Nếu em chăm chỉ thì em thành công.
B. Nếu a chia hết cho 9 thì a chia hết cho 3 .
C. Nếu một tam giác có một góc bằng 60° thì tam giác đó đều.
D. Nếu a ≥ b thì a 2 ≥ b 2 .
Câu 30. Hãy chọn mệnh đề toán học sai.
1
A. 2 + 3 = . B. 1 là số nguyên tố.
2− 3
( ) −( )
2 2
C. 3+ 2 2− 3 2 24 .
= D. −2 ∈  .
Trang 8
Câu 31. Cho mệnh đề chứa biến P  x  : " x  15  x 2 " với x là số thực. Mệnh đề nào sau đây là mệnh đề
đúng ?
A. P 2 . B. P 3 . C. P 4 . D. P 0 .
 
Câu 32. Cho mệnh đề chứa biến P  x   x   : x 2  2 x  3  x 2  2 x  3 . Trong đoạn 2020; 2021
có bao nhiêu giá trị của x để mệnh đề chứa biến P  x là mệnh đề đúng?
A. 2020 . B. 2021 . C. 2022 . D. 2023 .
Câu 33. Cho hai mệnh đề P và Q. Tìm điều kiện để mệnh đề P ⇒ Q sai.
A. P đúng và Q đúng. B. P sai và Q đúng.
C. P đúng và Q sai. D. P sai và Q sai.
Câu 34. Trong các mệnh đề dưới đây, mệnh đề nào là mệnh đề kéo theo?
A. “Nếu x > 1 thì x 2 > 1 ”. B. “ x3 > 1 khi và chỉ khi x > 1 ”.
C. “1 là một số lẻ”. D. “ x 2 > 1 ⇔ x ∈ ( −∞;1) ∪ (1; +∞ ) ”.
Câu 35. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào sai?

A. −π < −2 ⇔ π 2 < 4 . B. π < 4 ⇔ π 2 < 16 .
C. 23 < 5 ⇒ 2 23 < 2.5 . D. 23 < 5 ⇒ − 2 23 > −2.5 .
Câu 36. Cách phát biểu nào sau đây không thể dùng để phát biểu mệnh đề: A ⇒ B .
A. Nếu A thì B . B. A kéo theo B .
C. A là điều kiện cần để có B . D. A là điều kiện đủ để có B .
Câu 37. Cho mệnh đề P ⇒ Q :′′ Nếu 32 + 1 là số chẵn thì 3 là số lẻ ’’. Chọn mệnh đề đúng:
A. Mệnh đề Q ⇒ P là mệnh đề sai.
B. Cả mệnh đề P ⇒ Q và Q ⇒ P đều sai.
C. Mệnh đề P ⇒ Q là mệnh đề sai.
D. Cả mệnh đề P ⇒ Q và Q ⇒ P đều đúng.
Câu 38. Mệnh đề: “ Nếu một tứ giác là hình bình hành thì nó là hình thang” có thể được phát biểu lại là
A. Tứ giác T là hình thang là điều kiện đủ để T là hình bình hành.
B. Tứ giác T là hình bình hành là điều kiện cần để T là hình thang.
C. Tứ giác T là hình thang là điều kiện cần để T là hình bình hành.
D. Tứ giác T là hình thang là điều kiện cần và đủ để T là hình bình hành.
Câu 39. Tìm mệnh đề sai.
A. Hình thang ABCD nội tiếp đường tròn ( O ) ⇔ ABCD là hình thang cân.
B. 63 chia hết cho 7 ⇒ Hình bình hành có hai đường chéo vuông góc.
C. Tam giác ABC vuông tại C ⇔ AB 2 =CA2 + CB 2 .
D. 10 chia hết cho 5 ⇔ Hình vuông có hai đường chéo bằng nhau và vuông góc nhau.
Câu 40. Cho định lí " ∀x ∈ X , P ( x ) ⇒ Q ( x ) " . Chọn khẳng định không đúng.
A. P ( x ) là điều kiện đủ để có Q ( x ) . B. Q ( x ) là điều kiện cần để có P ( x ) .
C. P ( x ) là giả thiết và Q ( x ) là kết luận. D. P ( x ) là điều kiện cần để có Q ( x ) .
Câu 41. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào có mệnh đề đảo đúng?
Trang 9
A. Nếu số nguyên n có chữ số tận cùng là 0 thì số nguyên n chia hết cho 5.
B. Nếu tứ giác ABCD là hình thoi thì tứ giác ABCD có hai đường chéo vuông góc với nhau.
C. Nếu tứ giác ABCD có hai đường chéo cắt nhau tại trung điểm mỗi đường thì tứ giác ABCD
là hình chữ nhật
D. Nếu tứ giác ABCD là hình chữ nhật thì tứ giác ABCD có hai đường chéo bằng nhau.
Câu 42. Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. Hai tam giác bằng nhau là điều kiện cần để diện tích của chúng bằng nhau.
B. Số tự nhiên chia hết cho 5 là điều kiện đủ để nó có tận cùng bằng 5.
C. Điều kiện đủ để hình bình hành ABCD là hình thoi.
D. Tứ giác ABCD là hình thoi là điều kiện cần và đủ để tứ giác đó là hình bình hành và có hai
đường chéo vuông góc với nhau.
Câu 43. Phát biểu nào sau đây là sai?
A. Điều kiện cần và đủ để tập A có n phần tử là tập A có 2n tập con.
B. Tập A có 2n tập con là điều kiện cần để tập A có n phần tử.
C. Không thể phát biểu mệnh đề : " Nếu tập A có n phần tử thì tập A có 2n tập con " dưới dạng điều
kiện cần, điều kiện đủ.
D. Tập A có n phần tử là điều kiện đủ để tập A có 2n tập con.
Câu 44. Cho mệnh đề: “Một số là số chính phương khi và chỉ khi chữ số tận cùng của nó là: 0 ; 1 ; 4 ;
5 ; 6 ; 9 . Xét các khẳng định sau.
(1) Không thể phát biểu mệnh đề trên bằng thuật ngữ điều kiện cần và đủ.
(2) Điều kiện cần để một số là số chính phương là chữ số tận cùng của nó là một trong các số 0; 1 ;
4 ; 5; 6 ; 9.
(3) Một số là số chính phương là điều kiện đủ để chữ số tận cùng của nó là 0; 1 ; 4 ; 5 ; 6 ; 9 .
(4) Điều kiện cần để một số có chữ số tận cùng 0; 1 ; 4 ; 5 ; 6 ; 9 là số đó là số chính phương.
Hãy cho biết có bao nhiêu phát biểu đúng?
A. 3 . B. 2 . C. 1 . D. 0 .
Câu 45. Cho mệnh đề: “Nếu một tam giác có hai góc bằng nhau thì tam giác đó là tam giác đều”. Mệnh đề
nào dưới đây đúng?
A. Điều kiện đủ để một tam giác là tam giác đều là tam giác đó có hai góc bằng nhau.
B. Một tam giác là tam giác đều là điều kiện cần để tam giác đó có hai góc bằng nhau.
C. Không thể phát biểu mệnh đề trên dưới dạng điều kiện cần, điều kiện đủ.
D. Điều kiện cần và đủ để tam giác đều là tam giác đó có hai góc bằng nhau.
Câu 46. Trong các phát biểu sau, phát biểu nào sai?
A. Hình bình hành ABCD có hai đường chéo bằng nhau là điều kiện cần và đủ để ABCD là hình
chữ nhật.
B. Tam giác ABC có một góc 600 là điều kiện đủ để tam giác ABC đều.
C. Số nguyên a chia hết cho 3 là điều kiện cần để a chia hết cho 6.
D. Số 3n − 5 ( n ∈  ) là số lẻ là điều kiện đủ để số 6n ( n ∈  ) là số chẵn.
Câu 47. Cách phát biểu nào sau đây không thể đúng để phát biểu mệnh đề: A ⇒ B
A. A là điều kiện đủ để có B . B. Nếu A thì B .
C. A kéo theo B . D. A là điều kiện cần để có B .
Câu 48. Mệnh đề nào sau đây có mệnh đề đảo đúng?
A. Nếu a = b thì a 2 = b 2 .
Trang 10
B. Nếu một phương trình bậc hai có ∆ < 0 thì phương trình đó vô nghiệm.
C. Nếu một số chia hết cho 6 thì cũng chia hết cho 3 .
D. Nếu hai góc đối đỉnh thì bằng nhau.
Câu 49. Cho mệnh đề E:”Nếu số nguyên có chữ số tận cùng bằng 0 thì chia hết cho 5 ”. Mệnh đề nào sau
đây tương đương với mệnh đề E?
A. Nếu số nguyên chia hết cho 5 thì có chữ số tận cùng bằng 0 .
B. Nếu số nguyên không chia hết cho 5 thì không có tận cùng bằng 0.
C. Nếu số nguyên không có chữ số tận cùng bằng 0 thì chia hết cho 5 .
D. Nếu số nguyên không có chữ số tận cùng bằng 0 thì không chia hết cho 5 .
Câu 50. Mệnh đề P ⇔ Q chỉ đúng khi nào? (Hãy chọn đáp án chính xác nhất)
A. Cả P và Q đều đúng.
B. Cả P và Q đều sai.
C. Cả P và Q đều cùng đúng hoặc cùng sai.
D. Cả P và Q đều vừa đúng vừa sai.
Câu 51. Cho mệnh đề P :′′ Nếu a + b < 2 thì một trong hai số a và b nhỏ hơn 1’’. Mệnh đề nào sau đây
tương đương với mệnh đề đã cho?
A. Điều kiện đủ để một trong hai số a và b nhỏ hơn 1 là a + b < 2 .
B. Điều kiện cần để một trong hai số a và b nhỏ hơn 1 là a + b < 2 .
C. Điều kiện đủ để a + b < 2 là một trong hai số a và b nhỏ hơn 1.
D. Cả B và C.
Câu 52. Cho mệnh đề kéo theo: “ Nếu hai tam giác bằng nhau thì chúng có diện tích bằng nhau”. Hãy phát
biểu lại mệnh đề trên bằng cách sử dụng “ điều kiện cần” hoặc “ điều kiện đủ”.
A. Hai tam giác bằng nhau là điều kiện đủ để hai tam giác có diện tích bằng nhau.
B. Điều kiện cần và đủ để hai tam giác có diện tích bằng nhau là hai tam giác bằng nhau.
C. Hai tam giác bằng nhau là điều kiện cần để hai tam giác có diện tích bằng nhau.
D. Điều kiện đủ để hai tam giác bằng nhau là hai tam giác có diện tích bằng nhau.
Câu 53. Cho P ⇔ Q là mệnh đề đúng. Khẳng định nào sau đây là sai?
A. P ⇔ Q đúng. B. Q ⇔ P sai. C. P ⇔ Q sai. D. P ⇔ Q sai.
Câu 54. Cho hai tập hợp A và B . Mệnh đề " ∀x, x ∈ A ⇒ x ∈ B " tương đương với mệnh đề nào sau
đây?
A. A ≠ B . B. A = B . C. A ⊂ B . D. B ⊂ A .
Câu 55. Mềnh đề nào sau đây là mệnh đề sai?
A. Một tam giác là đều khi và chỉ khi chúng có hai đường trung tuyến bằng nhau và có một góc
bằng 60°.
B. Một tam giác là vuông khi và chỉ khi nó có một cạnh bình phương bằng tổng bình phương hai
cạnh còn lại.
C. Một tứ giác là hình chữ nhật khi và chỉ khi chúng có 3 góc vuông.
D. Hai tam giác bằng nhau khi và chỉ khi chúng đồng dạng và có một góc bằng nhau.
Câu 56. Cho hai mệnh đề toán học
A : “ 3 < 2 ”;
B : “ Tứ giác có 4 cạnh bằng nhau là hình vuông ”;
Hãy cho biết trong các mệnh đề A ⇒ B , B ⇒ A , B ⇔ A có bao nhiêu mệnh đề sai
A. 0. B. 3. C. 2. D. 1.
Trang 11
Câu 57. Cho mệnh đề: “Nếu n là một số nguyên tố lớn 3 thì n 2  20 là một hợp số”. Mệnh đề nào sau
đây tương đương với mệnh đề đã cho?
A. Điều kiện cần và đủ để n 2  20 là một hợp số là n là một số nguyên tố lớn 3.
B. Điều kiện đủ để n 2  20 là một hợp số là n là một số nguyên tố lớn 3.
C. Điều kiện cần để n 2  20 là một hợp số là n là một số nguyên tố lớn 3.
D. n 2  20 là một hợp số là điều kiện đủ để n là một số nguyên tố lớn 3.
Câu 58. Cho mệnh đề A :"2 là số nguyên tố " . Mệnh đề phủ định của mệnh đề A là
A. 2 không phải là số hữu tỷ. B. 2 là số nguyên.
C. 2 không phải là số nguyên tố. D. 2 là hợp số.
Câu 59. Phủ định của mệnh đề “ n > 9 ” là

A. “ −n > 9 ”. B. “ −n > −9 ”.
C. “ n < 9 ”. D. “ n ≤ 9 ”.
Câu 60. Cho mệnh đề A = “∃n ∈  : 3n + 1 là số lẻ”, mệnh đề phủ định của mệnh đề A và tính đúng, sai
của mệnh đề phủ định là:
A. A = “∀n ∈  : 3n + 1 là số chẵn”. Đây là mệnh đề đúng.
B. A = “∀n ∈  : 3n + 1 là số chẵn”. Đây là mệnh đề sai.
C. A = “∃n ∈  : 3n + 1 là số chẵn”. Đây là mệnh đề sai.
D. A = “∃n ∈  : 3n + 1 là số chẵn”. Đây là mệnh đề đúng.
Câu 61. Mệnh đề P  x  : " x  , x 2  x  3  0" . Phủ định của mệnh đề P ( x ) là:
A. x  , x 2  x  3  0. B. x  , x 2  x  3  0.
C. x  , x 2  x  3  0. D. x  , x 2  x  3  0.
Câu 62. Mệnh đề “ x  , x 2  3 ” khằng định rằng:
A. Bình phương của mỗi số thực bằng 3 .
B. Có ít nhất một số thực mà bình phương của nó bằng 3 .
C. Chỉ có một số thực có bình phương bằng 3 .
D. Nếu x là số thực thì x 2  3 .
Câu 63. Mệnh đề P ( x ) :" ∀x ∈ , x 2 − x + 7 < 0" . Phủ định của mệnh đề P là
A. ∃x ∈ , x 2 − x + 7 > 0 . B. ∀x ∈ , x 2 − x + 7 > 0 .
C. ∀x ∉ , x 2 − x + 7 ≥ 0 . D. ∃x ∈ , x 2 − x + 7 ≥ 0 .
Câu 64. Mệnh đề phụ định của mệnh đề P  x  : " x   : x 2  2 x  5 là số nguyên số " là
A. x   : x 2  2 x  5 không là số nguyên tố. B. x   : x 2  2 x  5 không là số nguyên tố.
C. x   : x 2  2 x  5 không là số nguyên tố. D. x   : x 2  2 x  5 là số thực.
Câu 65. Cho mệnh đề A = “∀x ∈  : x 2 < x” . Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào là phủ định của mệnh
đề A ?
A. “∃x ∈  : x 2 < x” . B. “∃x ∈  : x 2 ≥ x” . C. “∃x ∈  : x 2 < x” . D. “∃x ∈  : x 2 ≤ x” .
Câu 66. Cho mệnh đề P ( x ) = " ∃x ∈  : x + 1 ≥ 0" . Phát biểu nào sau đây là mệnh đề phủ định của mệnh đề
P ( x) ?
Trang 12
A. P ( x ) = " ∃x ∈  : x + 1 < 0" . B. P ( x ) = " ∀x ∈  : x + 1 < 0" .
C. P ( x ) = " ∀x ∈  : x + 1 ≤ 0" . D. P ( x ) = " ∃x ∈  : x + 1 ≤ 0" .
Câu 67. Mệnh đề phủ định của mệnh đề P = “ ∀x ∈  : x 2 + x − 1 > 0 ” là:

A. P = “ ∃x ∈  : x 2 + x − 1 > 0 ”. B. P = “ ∃x ∈  : x 2 + x − 1 < 0 ”.
C. P = “ ∃x ∈  : x 2 + x − 1 ≤ 0 ”. D. P = “ ∀x ∈  : x 2 + x − 1 ≤ 0 ”.
Câu 68. Mệnh đề nào sau là mệnh đề sai?
A. ∀n ∈  : n ≤ 2n . B. ∃n ∈  : n 2 =n . C. ∀x ∈  : x 2 > 0 . D. ∃x ∈  : x > x 2 .
Câu 69. Mệnh đề “ ∃x ∈ , x 2 =8 ” Khẳng định rằng:
A. Bình Phương của tất cả các số thực bằng 8.
B. Có duy nhất một số thực mà bình phương của nó bằng 8.
C. Nếu x là số thực thì x 2 = 8 .
D. Có ít nhất một số thực mà bình phương của nó bằng 8.
Câu 70. Phủ định của mệnh đề P ( x ) :" ∃x ∈ , x 2 + 2 x =3" là:

A. " ∃x ∈ , x 2 + 2 x =3". B. " ∀x ∈ , x 2 + 2 x =3". .
C. " ∃x ∈ , x 2 + 2 x ≠ 3". D. " ∀x ∈ , x 2 + 2 x ≠ 3".
Câu 71. Trong các mệnh đề sau tìm mệnh đề sai?

A. ∀n ∈  : n ≤ 2n . B. ∃n ∈  : n + 1 > n . C. ∀n ∈  : n 2 > 0 . D. ∃n ∈  : n 2 ≤ n .
Câu 72. Viết mệnh đề sau bằng cách sử dụng kí hiệu ∀ hoặc ∃ : “Có một số nguyên bằng bình phương
của chính nó”.
A. ∀x ∈ , x =x 2 . B. ∀x ∈ , x 2 =x . C. ∃x ∈ , x =x 2 . D. ∃x ∈ , x 2 − x =0 .
Câu 73. Cho mệnh đề " ∀x ∈ , x 2 − 72 x + 7 < 0" . Phủ định của mệnh đề trên là
A. ∀x ∈ , x 2 − 72 x + 7 ≥ 0 . B. ∃x ∈ , x 2 − 72 x + 7 ≥ 0 .
C. ∃x ∈ , x 2 − 72 x + 7 > 0 . D. ∀x ∈ , x 2 − 72 x + 7 > 0 .
Câu 74. Cho mệnh đề: " ∃x ∈ , x 2 + x + 1 =0" . Mệnh đề phủ định của mệnh đề trên là:
A. " ∀x ∈ , x 2 + x + 1 =1" . B. " ∀x ∈ , x 2 + x + 1 ≠ 0" .
C. " ∀x ∈ , x 2 + x + 1 =0" . D. " ∃x ∈ , x 2 + x + 1 ≠ 0" .

A. “ ∃n ∈ , n ( n + 1)( n + 2 ) là số lẻ”. B. “ ∀x ∈ , x 2 < 4 ⇔ −2 < x < 2 ”.
C. “ ∃n ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 3”. D. “ ∀x ∈ , x 2 ≥ 9 ⇔ x ≥ ±3 ”.
Câu 76. Cho mệnh đề P :" ∀x ∈ Z , ( 2 x + 1) không chia hết cho 4" . Mệnh đề P là:
2
A. " ∃x ∈ Z , ( 2 x + 1) chia hết cho 4" . B. " ∃x ∈ Z , ( 2 x + 1) không chia hết cho 4" .
2 2
C. " ∀x ∈ Z , ( 2 x + 1) không chia hết cho 4" . D. " ∀x ∈ Z , ( 2 x + 1) chia hết cho 4" .
2 2

A. ∃x ∈  : x 2 − 3 x + 2 =0 . B. ∀x ∈  : x 2 ≥ 0 .
C. ∃n ∈  : n 2 =n . D. ∀n ∈  thì n < 2n .
Trang 13
Câu 78. Phủ định của mệnh đề: " ∃x ∈  : x 2 − 4 x − 5 > 0" là
A. " ∀x ∈  : x 2 − 4 x − 5 < 0" . B. " ∀x ∈  : x 2 − 4 x − 5 ≤ 0" .
C. " ∀x ∈  : x 2 − 4 x − 5 ≥ 0" . D. " ∀x ∈  : x 2 − 4 x − 5 > 0" .
Câu 79. Mệnh đề phủ định của mệnh đề chứa biến P : " ∃x ∈  : 2 x + 1 > 0" là
A. P :" ∀x ∈  : 2 x + 1 ≤ 0" . B. P :" ∀x ∈  : 2 x + 1 < 0" .
C. P :" ∀x ∈  : 2 x + 1 > 0" . D. P :" ∃x ∈  : 2 x + 1 ≤ 0" .
Câu 80. Cho mệnh đề P : '' ∃x ∈ , x 2 + 2 x + 1 < 0 '' . Lập mệnh đề phủ định của mệnh đề
P và xét tính đúng sai của mệnh đề đó.
A. P : '' ∀x ∈ , x 2 + 2 x + 1 ≥ 0 '' và đây là mệnh đề sai.
B. P : '' ∀x ∈ , x 2 + 2 x + 1 > 0 '' và đây là mệnh đề sai.
C. P : '' ∀x ∈ , x 2 + 2 x + 1 ≥ 0 '' và đây là mệnh đề đúng.
D. P : '' ∀x ∈ , x 2 + 2 x + 1 > 0 '' và đây là mệnh đề đúng.
Câu 81. Mệnh đề phủ định của mệnh đề P : “ ∀x ∈  : x 2 + 1 > 0 ” là

A. P :" ∃x ∈  : x 2 + 1 ≤ 0" . B. P :" ∃x ∈  : x 2 + 1 < 0" .
C. P :" ∀x ∈  : x 2 + 1 ≤ 0" . D. P :" ∀x ∈  : x 2 + 1 < 0" .
Câu 82. Cho mệnh đề A :" ∀x ∈  | x 2 + x − 1 ≤ 0" . Mệnh đề phủ định của mệnh đề A là
A. A :" ∃x ∈  | x 2 + x − 1 ≤ 0" . B. A :" ∀x ∈  | x 2 + x − 1 ≥ 0" .
C. A :" ∀x ∈  | x 2 + x − 1 > 0" . D. A :" ∃x ∈  | x 2 + x − 1 > 0" .
Câu 83. Mệnh đề phủ định của mệnh đề P : " ∀x ∈  : x 2 + 1 > 2 x " là
A. P : " ∃x ∈  : x 2 + 1 < 2 x " . B. P : " ∃x ∈  : x 2 + 1 ≤ 2 x " .
C. P : " ∃x ∈  : x 2 + 1 > 2 x " . D. P : " ∀x ∈  : x 2 + 1 ≤ 2 x " .
Câu 84. Phủ định của mệnh đề " ∃x ∈  : x 2 < 0" là
A. ∀x ∈  : x 2 ≤ 0 . B. ∃x ∈  : x 2 ≤ 0 .
C. ∀x ∈  : x 2 < 0 . D. ∀x ∈  : x 2 ≥ 0 .
Câu 85. Cho mệnh đề " ∃x ∈ , 4 x 2 − 1 =0" . Mệnh đề phủ định của mệnh đề trên là
A. " ∀x ∈ , 4 x 2 − 1 =0" . B. " ∀x ∈ , 4 x 2 − 1 ≠ 0" .
C. " ∀x ∈ , 4 x 2 − 1 > 0" . D. " ∃x ∈ , 4 x 2 − 1 ≠ 0" .
Câu 86. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào là mệnh đề sai?
A. ∃x ∈ , x 2 =3 . B. ∀n ∈ , n 2 − n ≥ 0 .
C. ∀x ∈ , ( x − 2 ) < x 2 . D. ∃n ∈ ,3n < n + 3 .
2
Câu 87. Mệnh đề nào sau đây có mệnh đề phủ định đúng:
A. " ∀n ∈  :2n ≥ n " . B. " ∀x ∈  : x < x + 1" .
C. " ∃x ∈  :3 x = x 2 + 1" .D. " ∃x ∈  : x 2 =2" .
Câu 88. Tìm mệnh đề đúng?

5 2
A. " ∃x ∈  : x 2 + 3 =0". B. " ∀x ∈  : x > x ".
C. " ∀x ∈  : ( 2 x + 1) − 1 chia hết cho 4".
2
D. " ∃x ∈  : x 4 + 3 x 2 + 2 =0".
Câu 89. Tìm mệnh đề phủ định của mệnh đề: P :" ∃x ∈  : 2 x − 1 < 0"
Trang 14
__ __
A. P :" ∀x ∈  : 2 x − 1 ≥ 0" . B. P :" ∀x ∈  : 2 x − 1 > 0" .
__ __
C. P :" ∀x ∈  : 2 x − 1 ≤ 0" . D. P :" ∃x ∈  : 2 x − 1 > 0" .
Câu 90. Mệnh đề phủ định của P :" ∀x ∈ , x 2 > 0" là

A. P :" ∀x ∈ , x 2 ≤ 0" B. P :" ∃x ∈ , x 2 ≤ 0" .
C. P :" ∃x ∈ , x 2 < 0" . D. P :" ∀x ∈ , x 2 < 0"
Câu 91. Chọn mệnh đề đúng trong các mệnh đề sau.

A. ∃x ∈ , x < 0 . B. x < 2 ⇔ x < 2 . C. ∀x ∈ , x 2 > 0 . D. ∃x ∈ , x 2 ≤ x .
Câu 92. Phủ định của mệnh đề P ( x ) :" ∃x ∈  :2 x − 3 x 2 =1" là:

A. " ∀x ∈ , 2 x − 3 x 2 ≠ 1" . B. " ∃x ∈ , 2 x − 3 x 2 ≠ 1" .
C. " ∀x ∈ , 2 x − 3 x 2 =1" . D. " ∀x ∈ , 2 x − 3 x 2 ≥ 1" .
Câu 93. Cho mệnh đề A : “ x  R, x 2  x  2  0 ”. Mệnh đề phủ định của A là:

A. x  R, x 2  x  2  0 . B. x  R, x 2  x  2  0 .
C.  x  R, x 2  x  2  0 . D. x  R, x 2  x  2  0 .
Câu 94. Mệnh đề phủ định P của mệnh đề P = {∀x ∈  | x 2 − 1 = 0} là

A. P = {∀x ∈  | x 2 − 1 > 0} . B. P = {∃x ∈  | x 2 − 1 ≠ 0} .
C. P = {∀x ∈  | x 2 − 1 ≥ 0} . D. P = {∃x ∈  | x 2 − 1 < 0} .
Câu 95. Mệnh đề " ∃x ∈ , x 2 =3" khẳng định rằng:

B. Nếu x là số thực thì x 2 = 3 .
C. Có ít nhất một số thực mà bình phương của nó bằng 3 .
D. Chỉ có một số thực có bình phương bằng 3 .
Câu 96. Viết mệnh đề sau bằng cách sử dụng kí hiệu  hoặc  : “Cho hai số thực khác nhau bất kì, luôn
tồn tại một số hữu tỉ nằm giữa hai số thực đã cho”
A. ∀a, b ∈ , ∀r ∈  : a < r 0" thì phủ định của A là:
A. "  x   : x 2  2 x  1  0". B. "  x   : x 2  2 x  1  0".
C. "  x   : x 2  1  0". D. "  x   : x 2  2 x  1  0".
2
Câu 98. Cho mệnh đề: '' ∀x ∈ R, 2
> 0'' . Mệnh đề phủ định của mệnh đề trên là:
x − x +1
2 2
A. Không tồn tại x ∈ R mà 2 > 0. B. ∀x ∈ R, 2 ≤ 0.
x − x +1 x − x +1
2 2
C. ∃x ∈ R, 2 ≤ 0. D. ∀x ∈ R, 2 < 0.
x − x +1 x − x +1
A. ∃n ∈ , ( n + 1)( n − 2 ) chia hết cho 7 . B. ∃n ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 4 .
Trang 15
C. ∀x ∈ , ( x − 1) ≠ x − 1 .
2
D. ∀x ∈ , x < 3 ⇔ x < 3 .

C. Chỉ có một số thực mà bình phương của nó bằng 3 .
D. Nếu x là số thực thì x 2 = 3 .
A. " ∃x ∈ , x chia hết cho 5" . B. " ∀x ∈  : 5.x =x.5" .
C. " ∃x ∈  : x 2 + x + 2 > 0" . D. " ∃x ∈  : 2 x + 3 =6" .
Câu 102. Cho mệnh đề: “ ∀x ∈ , x 2 + 3 x + 5 > 0 ”. Mệnh đề phủ định của mệnh đề trên là
A. ∃x ∈ , x 2 + 3 x + 5 ≤ 0 . B. ∃x ∈ , x 2 + 3 x + 5 > 0 .
C. ∀x ∈ , x 2 + 3 x + 5 < 0 . D. ∀x ∈ , x 2 + 3 x + 5 ≤ 0 .
Câu 103. Chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau:
A. n   : n 2  n . B. x   : x 2  2 . C. x   : 2 x  1 . D. x   : x 2  x .
Câu 104. Cho mệnh đề P : " ∀x ∈ , x 2 − x − 1 < 0" . Mệnh đề phủ định của mệnh đề P là
A. P : " ∃x ∈ , x 2 − x − 1 ≥ 0" . B. P : " ∀x ∈ , x 2 − x − 1 ≥ 0" .
C. P : " ∀x ∈ , x 2 − x − 1 > 0" . D. P : " ∃x ∈ , x 2 − x − 1 < 0" .
Câu 105. Mệnh đề nào sau đây phủ định mệnh đề P: ‘’ tích 3 số tự nhiên liên tiếp chia hết cho 6’’
A. P : '' ∀n ∈ N , n ( n + 1)( n + 2 ) 6 '' . B. P : '' ∃n ∈ N , n ( n + 1)( n + 2 ) / 6 '' .
C. P : '' ∃n ∈ N , n ( n + 1)( n + 2 ) 6 '' . D. P : '' ∀n ∈ N , n ( n + 1)( n + 2 ) / 6 '' .

A. ∃n ∈  , n 2 + 11n + 2 chia hết cho 11 . B. ∃n ∈  , n 2 + 1 chia hết cho 4 .
C. Tồn tại số nguyên tố chia hết cho 5 . D. ∃n ∈  , 2n 2 − 8 =0.
A.” ∀n ∈ , n ( n + 1) là số chính phương”. B.” ∀n ∈ , n ( n + 1) là số lẻ”.
C.” ∃n ∈ , n ( n + 1)( n + 2 ) là số lẻ”. D.” ∀n ∈ , n ( n + 1)( n + 2 ) chia hết cho 6”.

A. ∀n ∈ , n 2 + 1 không chia hết cho 3 . B. ∀x ∈ , x < 3 ⇔ x < 3 .
C. ∀x ∈ , ( x − 1) ≠ x − 1 .
2
D. ∃n ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 4 .
Câu 109. Trong các mệnh đề sau đây, mệnh đề nào sai?
A. x  , 2 x 2  8  0.
B. n  , n 2  11n  2 chia hết cho 11.
C. Tồn tại số nguyên tố chia hết cho 5.
D. n  , n 2  1 chia hết cho 4.
( )
A. ∃n ∈ , n 2 + 17 n + 1 chia hết cho 17. ( )
B. ∃n ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 4.
Trang 16
C. Tồn tại số nguyên tố chia hết cho 13. D. ∃x ∈ , x 2 − 4 =0 .
Câu 111. Cho n là số tự nhiên,mệnh đề nào sau đây đúng?

A. ∀n, n ( n + 1) là số lẻ.
B. ∀n, n ( n + 1) là số chính phương.
C. ∀n, n ( n + 1)( n + 2 ) là số chia hết cho 24.
D. ∃n, n ( n + 1)( n + 2 ) chia hết cho 8.
Trang 17
Bài 1. MỆNH ĐỀ TOÁN HỌC
I. Mệnh đề toán học
Ví dụ 1. Phát biểu nào sau đây là một mệnh đề toán học?
a) Hà Nội là Thủ đô của Việt Nam;
b) Số π là một số hữu tỉ;
c) x = 1 có phải là nghiệm của phương trình x 2 − 1 =0 không?
Giải
Câu a) không phải là một mệnh đề toán học.
Câu b) là một mệnh đề toán học.
Câu c) là một câu hỏi nên không phải là một mệnh đề toán học.
Mỗi mệnh đề toán học phải hoặc đúng hoặc sai. Một mệnh đề toán học không thể vừa đúng, vừa sai.
Khi mệnh đề toán học là đúng, ta gọi mệnh đề đó là một mệnh đề đúng.
Khi mệnh đề toán học là sai, ta gọi mệnh đề đó là một mệnh đề sai.
Ví dụ 2. Tìm mệnh đề đúng trong những mệnh đề sau:
A: "Tam giác có ba cạnh";
B: "1 là số nguyên tố".
Giải
Mệnh đề A là mệnh đề đúng; mệnh đề B là mệnh đề sai vì 1 không là số nguyên tố.
II. Mệnh đề chứa biến
Câu “ n chia hết cho 3” là một mệnh đề chứa biến
Ta thường kí hiệu mệnh đề chứa biến n là P ( n ) ; mệnh đề chứa biến x, y là P ( x, y ) ;…
Ví dụ 3. Trong những câu sau, câu nào là mệnh đề chứa biến?
a) 18 chia hết cho 9 ;
b) 3n chia hết cho 9 .
Giải
a) Câu " 18 chia hết cho 9 " là một mệnh đề nhưng không phải là mệnh đề chứa biến.
b) Câu " 3n chia hết cho 9" là một mệnh đề chứa biến, kí hiệu là P(n) :" 3n chia hết cho 9"
III. Phủ định của một mệnh đề

Cho mệnh đề P. Mệnh đề “ không phải P ” được gọi là mệnh đề phủ định của mệnh đề P và kí hiệu là P .
Mệnh đề P đúng khi P sai. Mệnh đề P sai khi P đúng.
Ví dụ 4. Lập mệnh đề phủ định của mỗi mệnh đề sau và nhận xét tính đúng sai của mệnh đề phủ định đó:
A: "16 là bình phương của một số nguyên";
B: "Số 25 không chia hết cho 5 ".
Giải
Mệnh đề A :"16 không phải là bình phương của một số nguyên" và A sai.
Mệnh đề B :" Số 25 chia hết cho 5" và B đúng.
Chú ý: Để phủ định một mệnh đề (có dạng phát biểu như trên), ta chỉ cần thêm (hoặc bớt) từ "không" (hoặc
"không phải") vào trước vị ngữ của mệnh đề đó.
IV. Mệnh đề kéo theo
Cho hai mệnh đề P và Q . Mệnh đề "Nếu P thì Q " được gọi là mệnh đề kéo theo và kí hiệu là P ⇒ Q .
Mệnh đề P ⇒ Q sai khi P đúng, Q sai và đúng trong các trường hợp còn lại.
Nhận xét: Tuỳ theo nội dung cụ thể, đôi khi người ta còn phát biểu mệnh đề P ⇒ Q là " P kéo theo Q "
hay " P suy ra Q " hay "Vì P nên Q "
Ví dụ 5. Cho tam giác ABC . Xét hai mệnh đề:
Trang 1
P :"Tam giác ABC có hai góc bằng 60° "; Q :"Tam giác ABC đều".
Hãy phát biểu mệnh đề P ⇒ Q và nhận xét tính đúng sai của mệnh đề đó.
Giải
P ⇒ Q : "Nếu tam giác ABC có hai góc bằng 60° thì tam giác ABC đều".
Mệnh đề trên là đúng.
Nhận xét: Các định lí toán học là những mệnh đề đúng và thường phát biểu ở dạng mệnh đề kéo theo
P ⇒Q.
Khi đó ta nói
P là giả thiết, Q là kết luận của định lí, hay
P là điều kiện đủ để có Q , hoặc Q là điều kiện cần để có P .
V. Mệnh đề đảo. Hai mệnh đề tương đương

- Mệnh đề Q ⇒ P được gọi là mệnh đề đảo của mệnh đề P ⇒ Q .
- Nếu cả hai mệnh đề P ⇒ Q và Q ⇒ P đều đúng thì ta nói P và Q là hai mệnh đề tương đương, kí hiệu
P⇔Q.
Nhận xét: Mệnh đề P ⇔ Q có thể phát biểu ở những dạng như sau:
- " P tương đương Q ";
- " P là điều kiện cần và đủ để có Q ";
- " P khi và chỉ khi Q ";
- " P nếu và chỉ nếu Q ".
Ví dụ 6. Cho tam giác ABC . Xét mệnh đề dạng P ⇒ Q như sau:
"Nếu tam giác ABC vuông tại A thì tam giác ABC có AB 2 + AC 2 = BC 2 ".
Phát biểu mệnh đề Q ⇒ P và xác định tính đúng sai của hai mệnh đề P ⇒ Q và Q ⇒ P .
Giải
Mệnh đề P : "Tam giác ABC vuông tại A "
Mệnh đề Q :"Tam giác ABC có AB 2 + AC 2 = BC 2 ".
Theo định lí Pythagore, hai mệnh đề P ⇒ Q và Q ⇒ P đều đúng. Do đó, hai mệnh đề P và Q là tương
đương và có thể phát biểu như sau: "Tam giác ABC vuông tại A khi và chỉ khi tam giác ABC có
AB 2 + AC 2 = BC 2 ".
Chú ý: Trong toán học, những câu khẳng định đúng phát biểu ở dạng " P ⇔ Q " cũng được coi là một mệnh
đề toán học, gọi là mệnh đề tương đương.
VI. Kí hiệu ∀, ∃
Ví dụ 7. Sử dụng kí hiệu " ∀ " để viết mỗi mệnh đề sau và xét xem mệnh đề đó là đúng hay sai, giải thích vì
sao.
a) P :"Với mọi số thực x, x 2 + 1 > 0 ".
b) Q :"Với mọi số tự nhiên n, n 2 + n chia hết cho 6".
Giải
a) Mệnh đề được viết là P :"∀x ∈ , x 2 + 1 > 0 ". Để chứng minh mệnh đề P là đúng, ta làm như sau:
Xét một số thực x tuỳ ý, ta phải chứng tỏ rằng x 2 + 1 > 0 . Thật vậy, ta có: x 2 + 1 ≥ 1 > 0 . Vậy mệnh đề P là
mệnh đề đúng.
b) Mệnh đề được viết là Q : "∀n ∈ , ( n 2 + n ) 6" .
Để chứng minh mệnh đề Q là sai, ta cần chỉ ra một giá trị cụ thể của n để nhận được mệnh đề sai.
Thật vậy, chọn n = 1 , ta thấy n 2 + n =2 không chia hết cho 6 . Vậy mệnh đề Q là mệnh đề sai.
Ví dụ 8. Sử dụng kí hiệu " ∃ " để viết mỗi mệnh đề sau và xét xem mệnh đề đó là đúng hay sai, giải thích vì
sao.
a) M :"Tồn tại số thực x sao cho x3 = −8 ".
b) N :"Tồn tại số nguyên x sao cho 2 x + 1 = 0 ".
Giải
a) Mệnh đề được viết là M : "∃x ∈ , x3 =−8 ".
Trang 2
Để chứng tỏ mệnh đề M là đúng, ta cần chỉ ra một giá trị cụ thể của x để nhận được mệnh đề đúng. Thật
vậy, chọn x = −2 , ta thấy (−2)3 = −8 . Vậy mệnh đề M là mệnh đề đúng.
b) Mệnh đề đượcc viết là N : "∃x ∈ , 2 x + 1 =0 ".
Để chứng minh mệnh đề N là sai, ta phải chứng tỏ rằng vối số nguyên x tuỳ ý thì 2 x + 1 ≠ 0 . Thật vậy, xét
một số nguyên x tuỳ ý, ta có 2 x + 1 không chia hết cho 2 nên 2 x + 1 ≠ 0 . Vì thế mệnh đề N là mệnh đề sai.
Chú ý: Cách làm ở Ví dụ 7, Ví dụ 8 lần lượt cho chúng ta phương pháp chứng minh một mệnh đề có kí hiệu
" ∀ ", có kí hiệu " ∃ ", là đúng hoặc sai.
Cho mệnh đề " P( x), x ∈ X ".
- Phủ định của mệnh đề " ∀x ∈ X , P( x) " là mệnh đề " ∃x ∈ X , P( x) ".
- Phủ định của mệnh đề " ∃x ∈ X , P( x) " là mệnh đề " ∀x ∈ X , P( x) ".
Ví dụ 9. Lập mệnh đề phủ định của mỗi mệnh đề sau:
a) ∀x ∈ ,| x |≥ x
b) ∃x ∈ , x 2 + 1 =0
Giải
a) Phủ định của mệnh đề " ∀x ∈ ,| x |≥ x " là mệnh đề " ∃x ∈ ,| x |< x ".
b) Phủ định của mệnh đề " ∃x ∈ , x 2 + 1 =0 " là mệnh đề "∀x ∈ , x 2 + 1 ≠ 0".
►PHẦN B. BÀI TẬP TỰ LUẬN

Câu 1. Các câu sau đây, câu nào là mệnh đề toán học. Nếu là mệnh đề toán học, xét tính đúng, sai của mệnh
đề:
a. 1 + 2 + 4 =10
b. Năm 1997 là năm nhuận.
c. Hôm nay trời đẹp quá!
d. x + 1 =4 .
Lời giải
a. Là mệnh đề toán học. Mệnh đề sai, vì 1 + 2 + 4 = 7.
b. Không phải là mệnh đề toán học
c. Không phải là mệnh đề toán học, đây là một câu cảm thán.
d. Không phải là mệnh đề toán học, vì tính chân trị của mệnh đề có thể thay đổi được.
Câu 2. Trong các câu dưới đây, câu nào là mệnh đề toán học, câu nào là mệnh đề chứa biến?
a) Số 11 là số chẵn.
b) Bạn có chăm học không?
c) Huế là một thành phố của Việt Nam.
d) 2 x + 3 là một số nguyên dương.
e) 2 − 5 < 0 .
f) 4 + x = 3.
g) Hãy trả lời câu hỏi này!
h) Paris là thủ đô nước Ý.
i) Phương trình x 2 − x + 1 =0 có nghiệm.
k) 13 là một số nguyên tố.
Lời giải
Các câu a, e, k là các mệnh đề toán học .
Các mệnh đề d, f, i là các mệnh đề chứa biến.
Câu 3. Trong các mệnh đề toán học sau, mệnh đề nào đúng? Giải thích?
a) Hai tam giác bằng nhau khi và chỉ khi chúng có diện tích bằng nhau.
b) Hai tam giác bằng nhau khi và chỉ khi chúng đồng dạng và có một cạnh bằng nhau.
c) Một tam giác là tam giác vuông khi và chỉ khi chúng có một góc bằng tổng của hai góc còn lại.
d) Đường tròn có một tâm đối xứng và một trục đối xứng.
e) Hình chữ nhật có hai trục đối xứng.
f) Một tứ giác là hình thoi khi và chỉ khi nó có hai đường chéo vuông góc với nhau.
g) Một tứ giác nội tiếp được đường tròn khi và chỉ khi nó có hai góc vuông.
Lời giải
Trang 3
a) Sai, không nằm trong các trường hợp hai tam giác bằng nhau.
b) Sai vì 2 cạnh bằng nhau chưa chắc đã tương ứng trong hai tam giác đồng dạng.
c) Đúng vì   +C
A+ B = 1800 ⇔ 2  A= 1800 ⇔  A= 900.
d) Sai, vì đường tròn có vô số trục đối xứng.
e) Đúng.
f) Sai, giả sử có hai đường chéo độ dài khác nhau.
g) Sai, lấy tứ giác bất kỳ nội tiếp đường tròn.
Câu 4. Cho tam giác ABC . Xét hai mệnh đề sau:
( P ) : “tam giác ABC vuông”; ( Q ) : “ AB 2 + AC 2 =BC 2 ”
Hãy phát biểu thành lời văn mệnh đề sau, và cho biết mệnh đề đó đúng hay sai:
a. ( P ) ⇒ ( Q )
b. ( Q ) ⇒ ( P ) .
Lời giải
a. ( P ) ⇒ ( Q ) : Nếu tam giác ABC vuông thì AB 2 + AC 2 =
BC 2 . Mệnhd đề này sai vì chưa chắc
ABC vuông tại A .
b. ( Q ) ⇒ ( P ) : Nếu AB 2 + AC 2 =
BC 2 thì tam giác ABC vuông. Mệnh đề này đúng theo định lí
Pitago đảo.
Câu 5. Cho tứ giác ABCD . Xét hai mệnh đề:
( P ) : “Tứ giác ABCD là hình vuông”
( Q ) : “Tứ giác ABCD là hình chữ nhật có hai đường chéo vuông góc”.
Phát biểu ( P ) ⇒ ( Q ) bằng hai cách, mệnh đề này đúng hay sai?.
Lời giải
Mệnh đề ( P ) ⇒ ( Q ) : “Tứ giác ABCD là hình vuông nếu và chỉ nếu tứ giác đó là hình chữ nhật có
hai đường chéo vuông góc” và “Tứ giác ABCD là hình vuông khi và chỉ khi tứ giác đó là hình chữ
nhật có hai đường chéo vuông góc”. Mệnh đề này đúng.
Câu 6. Cho tam giác ABC . Lập mệnh đề ( P ) ⇒ ( Q ) và mệnh đề đảo của nó, rồi xét tính đúng sai của
chúng khi :
a. ( P ) : “Góc A bằng 900 ” ( Q ) : “Cạnh BC lớn nhất”
b. ( P ) : “   ” ( Q ) : “Tam giác ABC cân”.
A= B
Lời giải
Với tam giác ABC đã cho, ta có:
a. ( P ) ⇒ ( Q ) : “Nếu góc A bằng 900 thì cạnh BC lớn nhất” là mệnh đề đúng.
( Q ) ⇒ ( P ) : “Nếu cạnh BC lớn nhất thì góc A bằng 900 ”.
b. ( P ) ⇒ ( Q ) : “Nếu 
A= B thì tam giác ABC cân” là mệnh đề đúng.
( Q ) ⇒ ( P ) : “Nếu tam giác ABC cân thì A = B ” là mệnh đề sai, vì tam giác ABC chưa chắc cân
tại C .
Câu 7. Mệnh đề sau đúng, sai?
5 5
a) Điều kiện cần và đủ để a = 0 là = .
a b
b) Điều kiện đủ để x > y là x> y.
2
c) Điều kiện cần để tam giác ABC vuông là AB
= BC 2 − AC 2 .
d) Điều kiện đủ để x 2 = x là x ≥ 0 .
Lời giải:
Trang 4
5 5
a) Nếu a = b thì= : Mệnh đề sai.
a b
b) Nếu x > y thì x > y : Mệnh đề đúng.
2
c) Nếu tam giác ABC vuông thì AB
= BC 2 − AC 2 : Mệnh đề sai.
d) Nếu x ≥ 0 thì x 2 = x : Mệnh đề đúng.
a. Hai tam giác bằng nhau khi và chỉ khi chúng có diện tích bằng nhau.
b. Hai tam giác bằng nhau khi và chỉ khi chúng đồng dạng và có một cạnh bằng nhau.
c. Một tam giác là tam giác vuông khi và chỉ khi nó có một góc bằng tổng của hai góc còn lại.
d. Một tam giác là tam giác đều khi và chỉ khi nó có hai phân giác bằng nhau và một góc bằng
600 .
Lời giải
a. Đây là mệnh đề sai.
Gọi A : “Hai tam giác bằng nhau” B : “Hai tam giác có diện tích bằng nhau”
Mệnh đề A ⇒ B đúng, mệnh đề B ⇒ A sai, do đó mệnh đề đã cho sai.
b. Mệnh đề sai, vì 2 cạnh bằng nhau chưa chắc đã tương ứng trong hai tam giác đồng dạng.
c. Mệnh đề đúng, vì góc bằng tổng hai góc còn lại vuông.
d. Mệnh đề đúng, vì 2 phân giác bằng nhau là tam giác cân.
Câu 9. Sử dụng thuật ngữ “điều kiện cần và đủ” để phát biểu:
a) Một tứ giác nội tiếp được trong một đường tròn khi và chỉ khi tổng hai góc đối diện của nó
bằng 1800 .
b) x ≥ y nếu và chỉ nếu 3 x ≥ 3 y .
c) Tam giác cân khi và chỉ khi có trung tuyến bằng nhau.
Lời giải:
a) Điều kiện cần và đủ để một tứ giác nội tiếp được trong một đường tròn là tổng hai góc đối diện
của nó bằng 1800 .
b) Điều kiện cần và đủ để x ≥ y là 3 x ≥ 3 y .
c) Điều kiện cần và đủ để tam giác cân là hai trung tuyến của nó bằng nhau.
Câu 10. Hãy sửa lại( nếu cần) các mệnh đề sau đây để được mệnh đề đúng:
a) Điều kiện cần và đủ để tứ giác T là một hình vuông là nó có bốn cạnh bằng nhau.
b) Điều kiện cần và đủ để tổng hai số tự nhiên chia hết cho 7 là mỗi số đó chia hết cho 7.
c) Điều kiện cần để ab > 0 là cả hai số a và b đều dương.
d) Điều kiện đủ để một số nguyên dương chia hết cho 3 là nó chia hết cho 3.
Lời giải:
a) Mệnh đề sai. Sửa lại là: Điều kiện cần để tứ giác T là một hình vuông là nó có bốn cạnh bằng
nhau.
b) Mệnh đề sai. Sửa lại là: Điều kiện đủ để tổng hai số tự nhiên chia hết cho 7 là mỗi số đó chia
hết cho 7.
c) Mệnh đề sai. Sửa lại là: Điều kiện đủ để ab > 0 là cả hai số a và b đều dương.
d) Mệnh đề đúng.
Câu 11. Xét tính đúng, sai của các mệnh đề:
a. ∀x ∈ , x 2 + 1 ≥ 0
b. ∀x ∈ , x + 2 =x
c. ∃x ∈ ,9 x 2 − 4 =0
d. ∀x ∈ ,3 x 2 − 5 =0 .
Lời giải
a. Mệnh đề đúng vì x + 1 ≥ 1 > 0 .
2
b. Mệnh đề sai, vì chọn x = −2 nguyên thì ( −2 ) + 2 =( −2 ) là sai.
Trang 5
2
c. Mệnh đề đúng, vì chọn x = là số hữu tỉ thì 9 x 2 − 4 =0.
3
5 5
d. Mệnh đề sai, vì 3x 2 − 5 =0 ⇔ x 2 = ⇔ x =± ∉ .
3 3
a) ∀x ∈ , x 2 > 0 .
b) ∃x ∈ , x > x 2 .
c) ∃x ∈ , 4x 2 − 1 =0.
d) ∀n ∈ , n 2 > n.
e) ∀x ∈ , x 2 − x − 1 > 0.
f) ∀x ∈ , x 2 > 9 ⇒ x > 3. .
Lời giải
a) Sai, vì x =0 ⇒ x =0 .2
b) Đúng khi 0 < x < 1 . Phát biểu: “Tồn tại số thực lớn hơn bình phương của nó”.
1
c) Đúng, giải phương trình 4 x 2 − 1 =0 ⇔ x =± ∈  .
2
d) Sai, chẳng hạn với n = 1 .
e) Sai, chẳng hạn với x =1 ⇒ x 2 − x − 1 =−1 < 0 .
f) Sai, chẳng hạn x = −4 .
Câu 13. Các mệnh đề sau đây đúng hay sai, giải thích :
a. ∀∈ , x > −2 ⇒ x 2 > 4
b. ∀∈ , x > −2 ⇒ x 2 < 4
c. ∀ ∈ , x > 2 ⇒ x 2 > 4
d. ∀ ∈ , x 2 > 4 ⇒ x > 2 .
Lời giải
a. Mệnh đề sai, vì mệnh đề x > −2 ⇒ x > 4 sai khi x = 1 .
2
b. Mệnh đề sai, vì mệnh đề x > −2 ⇒ x 2 < 4 sai khi x = 5 .

c. Mệnh đề đúng, thật vậy, ta có: x > 2 ⇒ x − 2 > 0 và x + 2 > 0 nên
⇒ ( x − 2 )( x + 2 ) = x − 4 > 0 ⇒ x > 4 .
2 2
d. Mệnh đề sai, vì x 2 > 4 ⇒ x > 2 sai khi x = −3 .

a) ∀x ∈ , x > 3 ⇒ x 2 > 9.
b) ∀x ∈ , x 2 < 5 ⇒ x < 5.
c) ∃x ∈ ,5 x − 3 x 2 ≤ 1 .
d) ∃x ∈ , x 2 + 2 x + 5 là hợp số.
e) ∀n ∈ , n 2 + 1 không chia hết cho 3.
f) ∀n ∈ *, n ( n + 1) là số lẻ.
g) ∀n ∈ *, n ( n + 1)( n + 2 ) chia hết cho 6. .
Lời giải
a) Đúng. Phát biểu: “Với mọi số thực x , nếu x > 3 thì x 2 > 9 ”.
b) Đúng, vì x 2 < 5 ⇔ − 5 < x < 5 .Phát biểu: “Với mọi số thực x , nếu x 2 < 5 thì x < 5 ”.
c) Đúng, vì bất phương trình đó có nghiệm. Phát biểu: “Tồn tại số thực x sao cho 5 x − 3 x 2 ≤ 1 ”.
d) Đúng, chẳng hạn x =1 ⇒ x 2 + 2x + 5 = 8 là hợp số.
e) Đúng, vì n ≡ 0 ( mod 3) ⇒ n 2 ≡ 1; 2 ( mod 3) nên n 2 + 1 không chia hết cho 3.
f) Sai, trong 2 số tự nhiên liên tiếp luôn có 1 số chẵn nên tích của chúng là số chẵn.
g) Đúng, vì 3 số tự nhiên liên tiếp có ít nhất 1 số chẵn nên n ( n + 1)( n + 2 ) 2
Trang 6
Nếu n = 3k ⇒ n ( n + 1)( n + 2 ) = 3k ( 3k + 1)( 3k + 2 ) 3
Nếu n = 3k + 1 ⇒ n ( n + 1)( n + 2 ) = ( 3k + 1)( 3k + 2 )( 3k + 3) 3
Nếu n = 3k + 2 ⇒ n ( n + 1)( n + 2 ) = ( 3k + 2 )( 3k + 3)( 3k + 4 ) 3
Vì ( 2,3) = 1 nên n ( n + 1)( n + 2 ) 6 .
Phát biểu: “Tích 3 số tự nhiên liên tiếp chia hết cho 6”.
2x
a. ∀x ∈ , x > 1 ⇒ < 1.
x +1
2x
b. ∀x ∈ , x > 1 ⇒ > 1.
x +1
c. ∀x ∈ , x 2 chia hết cho 6 ⇒ x chia hết cho 6.
d. ∀x ∈ , x 2 chia hết cho 9 ⇒ x chia hết cho 9.
Lời giải
2x 4
a. Mệnh đề sai, vì chẳng hạn với x = 2 thì = > 1.
x +1 3
2x x +1
b. Mệnh đề đúng, vì với x > 1 thì 2 x > x + 1 do đó > 1.
=
x +1 x +1
c. Mệnh đề đúng. Thật vậy, nếu x 2 chia hết cho 6 thì:
⇒ x 2 chia hết cho 2 và x 2 chia hết cho 3.
⇒ x chia hết cho 2 và x chia hết cho 3.
⇒ x chia hết cho 6.
d. Mệnh đề sai vì mệnh đề “ x 2 chia hết cho 9 ⇒ x chia hết cho 9” sai khi x = 3 .
Câu 16. Cho mệnh đề chứa biến P ( x ) , với x ∈  . Tìm x để P ( x ) là mệnh đề đúng?
a) P ( x ) :" x 2 − 5 x + 4 =0" .
b) P ( x ) :" x 2 − 5 x + 6 =0" .
c) P ( x ) :" x 2 − 3 x > 0" .
d) P ( x ) :" x > x " .
e) P ( x ) :"2 x + 3 < 7" .
f) P ( x ) :" x 2 + x + 1 > 0" .
Lời giải
 x = 1
a) x 2 − 5 x + 4 = 0 ⇔  . Vậy khi x ∈ {1; 4} thì P ( x ) đúng.
x = 4
x = 3
b) x 2 − 5 x + 6 = 0 ⇔  . Vậy khi x ∈ {2;3} thì P ( x ) đúng.
x = 2
c) x 2 − 3x > 0 ⇔ x ( x − 3) > 0 ⇔ x < 0 ∨ x > 3
x ≥ 0  x ≥ 0
d) x >x⇔ ⇔ ⇔ 0 < x <1
 x ( x − 1) < 0
2
x > x
e) 2 x + 3 < 7 ⇔ x < 2
2
1 3
f) x 2 + x + 1=  x +  + > 0, ∀x ∈  . P ( x ) đúng với mọi số thực.
 2 4
Câu 17. Phát biểu mệnh đề phủ định của các mệnh đề sau. Cho biết tính đúng sai của mệnh đề phủ định
a. P : “Mọi hình thoi là hình vuông”.
b. P : “Số chính phương có thể có chữ số tận cùng là 0,1, 4,5, 6,9 ”.
c. P : “Đường thẳng đi qua một điểm và vuông góc với đường thẳng cho trước là duy nhất”.
Lời giải
Trang 7
a. P : “Tồn tại hình thoi không là hình vuông”. Là mệnh đề đúng.
b. P : “Số chính phương không thể có chữ số tận cùng là 0,1, 4,5, 6,9 ”. Là mệnh đề sai.
c. P : “Đường thẳng đi qua một điểm và vuông góc với đường thẳng cho trước không là duy
nhất”. Là mệnh đề sai.
Câu 18. Nêu mệnh đề phủ định của mệnh đề: “ ∀n ∈ , n 2 + 1 không chia hết cho 3 ”.
Lời giải
Mệnh đề phủ định của mệnh đề “ ∀n ∈ , n 2 + 1 không chia hết cho 3 ” là
∃n ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 3 .

Câu 19. Hãy phủ định của mệnh đề sau P :" ∀x ∈  : 3 x 2 − 10 x + 3 =0" .
Lời giải
2
Ta có mệnh đề P :" ∀x ∈  : 3 x − 10 x + 3 =0" .
Mệnh đề phủ định của mệnh đề P là P :" ∃x ∈  : 3 x 2 − 10 x + 3 ≠ 0" .
Câu 20. Cho mệnh đề A :" ∃n ∈  : n 2 + 3n chia hết cho 3" . Tìm mệnh đề phủ định của mệnh đề A và xét
tính đúng sai của nó.
Lời giải
A :" ∃n ∈  : n + 3n chia hết cho 3" ⇒ A :" ∀n ∈  : n 2 + 3n không chia hết cho 3"
2
Xét n =3k + r ( k ∈ , r =0,1, 2 )

⇒ n 2 + 3n= ( 9k 2
+ 6kr + 3k ) + ( r 2 + r )
Với r = 0 hoặc r = 2 thì n 2 + 3n chia hết cho 3 và A sai.
Câu 21. Phủ định các mệnh đề:
a) ∀x ∈ , ∀y ∈  , x + y > 0 . b) ∀x ∈ , ∃y ∈ , x + y > 0 .
c) ∃x ∈ , ∀y ∈  , x + y > 0 . d) ∃x ∈ , ∃y ∈  , x + y > 0 .
Lời giải:
a) ∃x ∈ , ∃y ∈  , x + y ≤ 0 .
b) ∃x ∈ , ∀y ∈  , x + y ≤ 0 .
c) ∀x ∈ , ∃y ∈  , x + y ≤ 0 .
d) ∀x ∈ , ∀y ∈  , x + y ≤ 0 .
Câu 22. Xem xét các mệnh đề sau đúng hay sai và lập mệnh đề phủ định của mỗi mệnh đề:
a) ∃x ∈ , 4x 2 − 1 =0 . b) ∃x ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 4.
c) ∃x ∈ , ( x − 1) 2 ≠ x − 1 . d) ∀x ∈ , n 2 > n .
e) ∃n ∈ , n ( n + 1) là một số chính phương.
Lời giải:
2
a) Mệnh đề đúng. Phủ định là: ∀x ∈ , 4x − 1 ≠ 0 .
b) Mệnh đề sai. Ta chứng minh mệnh đề phủ định sau là đúng.
∀x ∈ , n 2 + 1 không chia hết cho 4.
Xét n = 2k thì n 2 + 1= 4k 2 + 1 không chia hết cho 4.
n 2k + 1 thì n 2 + 1= ( 4k + 1) + 1= 4k 2 + 4k + 2 : không chia hết cho 4.
2
Xét =
c) Mệnh đề sai, chẳng hạn với x = 1 :
∃x ∈ , ( x − 1) 2 = x − 1 .
d) Mệnh đề sai, chẳng hạn với n = 0 . Phủ định là ∃n ∈ , n 2 ≤ n .
e) Mệnh đề đúng, chẳng hạn với n = 0 . Phủ định là ∃n ∈ , n ( n + 1) không là số chính phương.
Câu 23. Xét xem các mệnh đề sau đúng hay sai, lập mệnh đề phủ định của mệnh đề:
a) ∀x ∈ , x 2 − x + 1 > 0 . b) ∃n ∈ , ( n + 2 )( n + 1) =0 .
c) ∃x ∈ , x 2 =3 . d) ∀n ∈ , 2n ≥ n + 2 .
Lời giải:
Trang 8
2
 1 3
a) Mệnh đề đúng, vì x − x + 1=  x −  + > 0, ∀x
2
 2 4
2
Mệnh đề phủ định là ∃x ∈ , x − x + 1 ≤ 0 .
b) Mệnh đề sai, vì ( n + 2 )( n + 1) =0 ⇒ n =−2 hoặc n = −1 đều không thuộc  .
Mệnh đề phủ định là ∀n ∈ , ( n + 2 )( n + 1) ≠ 0 .
c) mệnh đề sai, vì x 2 =3⇒ x = ± 3 ∉.
2
Mệnh đề phủ định là ∀x ∈ , x ≠ 3 .
d) Mệnh đề sai, vì chọn= n 1: 2 ≥ 3 .
Mệnh đề phủ định là: ∃n ∈ , 2n < n + 2 .
►PHẦN C. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

Câu 1. Mệnh đề toán học là một khẳng định
A. Hoặc đúng hoặc sai. B. Đúng. C. Vừa đúng vừa sai. D. Sai.
Lời giải
Chọn A
A. An học lớp mấy? B. Các bạn hãy đọc đi!
C. x − 3 =5 D. 2 là số lẻ.
Lời giải
Chọn D
Câu 3. Phát biểu nào sau đây là một mệnh đề chứa biến?
A. 5 là số nguyên tố B. x + 3 =
1
C. Bạn có đi học không? D. Đề thi môn Toán khó quá!
Lời giải
Chọn B
a) Mấy giờ rồi ?
b) Buôn Mê Thuột là thành phố của Đắk Lắk.
c) 2023 là số nguyên tố.
d) Tổng các góc của một tam giác là 180°
A. 4 B. 2. C. 3. D. 1.
Lời giải
Chọn B
c) và d) là mệnh đề toán học
Câu 5. Trong các câu sau, câu nào không phải mệnh đề toán học?
A. 8 là số chính phương.
B. Hình bình hành có hai cạnh đối song song và bằng nhau.
C. Việt Nam là nước thuộc Đông Nam Á
D. Hình thoi có hai đường chéo vuông góc với nhau.
Lời giải
Chọn C
Câu 6. Trong số các câu sau, câu nào là mệnh đề toán học?
A. Thời tiết hôm nay thật đẹp!
Trang 9
B. Các bạn có làm được bài kiểm tra này không?
C. Số 15 chia hết cho 2 .
D. Chúc các bạn đạt điểm như mong đợi!
Lời giải
Chọn C
Câu 7. Trong các câu sau có bao nhiêu câu là mệnh đề toán học?
a) Huế là một thành phố của Việt Nam.
b) Sông Hương làm thành phố Huế thêm thơ mộng.
c) Hãy trả lời câu hỏi này!
d) 5 + 9 − 24 .
e) 6 + 81 = 25.
f) Bạn có rỗi tối nay không?
g) x + 2 = 11 .
A. 4. B. 2. C. 1. D. 3.
Lời giải
Chọn B
Câu 8. Trong các câu sau có bao nhiêu câu là mệnh đề toán học:
(1): Số 3 là một số chẵn.
(2): 2 x + 1 =3.
(3): Các em hãy cố gắng làm bài thi cho tốt.
(4): Tam giác vuông là tam giác có 1 góc vuông
A. 2. B. 3. C. 1. D. 4
Lời giải
Chọn A
Mệnh đề toán học là câu (1) và (4).
Câu 9. Trong các câu sau, câu nào là mệnh đề chứa biến?
A. Người miền Trung khổ quá! B. Sài Gòn là thủ đô của nước Việt Nam.
C. 5 là số lẻ. D. Phương trình x − 1 =0 vô nghiệm.
Lời giải
Chọn D
Câu 10. Trong các câu sau, câu nào không phải là một mệnh đề toán học
A. Đăk Lak là 1 tỉnh thuộc Tây nguyên B. 8 − 4 =4.
C. Số 18 chia hết cho 6. D. 2 + 8 = 6.
Lời giải
Chọn A
a) Hãy học thật tốt!
b) Số 32 chia hết cho 2 .
c) Số 7 là số nguyên tố.
d) Số thực x là số chẵn.
A. 1 . B. 4 . C. 2 . D. 3 .
Lời giải
Chọn C
Câu 12. Chọn phát biểu không phải là mệnh đề toán học.
A. Số 19 chia hết cho 2 . B. Hình thoi có hai đường chéo vuông góc.
C. Hôm nay trời không mưa. D. Tam giác đều có 3 góc bằng nhau.
Lời giải
Trang 10
Chọn C
Câu 13. Trong các câu sau đây, câu nào là mệnh đề toán học?
A. Hình vuông là hình có 4 góc vuông. B. Các bạn hãy làm bài đi!
C. Việt Nam là một nước thuộc châu Á. D. Anh học lớp mấy?
Lời giải
Chọn A
Câu 14. Câu nào trong các câu sau không phải là mệnh đề toán học?
4
A. = 2. B. 2 là một số hữu tỷ.
2
C. 2 + 2 =5. D. π có phải là một số hữu tỷ không?
Lời giải
Chọn D
A. Tiết trời mùa thu thật dễ chịu! B. Số 15 không chia hết cho 2.
C. Bạn An có đi học không? D. Chúc các bạn học sinh thi đạt kết quả tốt!
Lời giải
Chọn B
Câu 16. Khẳng định nào sau đây là mệnh đề toán học?
A. 8 là một số chẵn B. Số x nhỏ hơn 1 .
C. TP.HCM ở miền nào của nước Việt Nam. D. Học hành tiến bộ nhé !
Lời giải
Chọn A
A. Số n là một số chẵn. B. Hãy cố gắng học thật tốt!.
C. Số 24 chia hết cho 6. D. Bạn đã đội mũ bảo hiểm chưa?
Lời giải
Chọn C
A. Nha Trang là một thành phố ven biển ở Việt Nam.
B. 9 là bội của 3
C. Bài hát này hay thật!.
D. 4 − 3x chia hết cho 2 .
Lời giải
Chọn B
Câu 19. Trong các phát biểu sau, phát biểu nào là mệnh đề toán học đúng?
A. Tổng của hai cạnh một tam giác lớn hơn cạnh thứ ba.
B. 2 chia hết cho 3
C. Quảng Ngãi là một tỉnh ở miền trung
D. Tam giác ABC cân tại A thì BC = AB .
Lời giải
Chọn A
Câu 20. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào là mệnh đề toán học đúng?
A. 2 + 6 = 8.
B. x 2 − 1 > 0, ∀x ∈  .
C. 14 là số nguyên tố.
D. Nếu một tam giác có một góc bằng 60 thì tam giác đó là đều.
Trang 11
Lời giải
Chọn A
Câu 21. Trong các câu sau, câu nào là một mệnh đề toán học đúng?
A. “ 9 > 3 ”. B. “ 9 ≥ 3 ”. C. “ 9 < 3 ”. D. “ 9 = 81 ”.
Lời giải
Chọn B
+ Ta có: 9 = 3 nên “ 9 ≥ 3 ” là một mệnh đề đúng.
Câu 22. Trong các mệnh đề sau đây, mệnh đề nào là mệnh đề toán họcđúng?
A. Không có số chẵn nào là số nguyên tố. B.  x 2  0.
C. 2 x 2  8  0. D. Phương trình 3 x 2  6  0 có nghiệm hữu tỷ.
Lời giải
Chọn A
(I) Hãy mở cửa ra! (II) Số 25 chia hết cho 8 .
(III) Số 17 là số nguyên tố. (IV) Bạn thích ăn phở không?
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 4 .
Lời giải
Các câu (III) và (II) là mệnh đề toán học.
Câu 24. Cho mệnh đề chứa biến P ( x ) :” x + 10 ≥ x 2 ” với x là số tự nhiên. Mệnh đề nào sau đây sai?
A. P (1) . B. P ( 2 ) . C. P ( 3) . D. P ( 4 ) .
Lời giải
Chọn D
+) P (1) = 11 ≥ 12 ⇒ A đúng.
+) P ( 2 ) = 12 ≥ 22 ⇒ B đúng.
+) P ( 3) =13 ≥ 32 =9 ⇒ C đúng.
+) P ( 4 ) = 14 ≥ 42 = 16 ⇒ D sai.
Câu 25. Tìm tất cả các giá trị thực của x để mệnh đề P : “ 2 x − 1 ≥ 0 ” là mệnh đề sai?
1 1 1 1
A. x ≤ . B. x ≥ . C. x > . D. x < .
2 2 2 2
Lời giải
Chọn D
1
Ta có: P : “ 2 x − 1 ≥ 0 ” là mệnh đề sai khi 2 x − 1 < 0 ⇔ x < .
2
Câu 26. Với giá trị nào của x ∈  thì mệnh đề chứa biến P ( x ) :" x + 1 < x 2 " là đúng?
1
A. x = 0 . B. x = 2 . C. x = 1 . D. x = .
2
Lời giải
Với x = 0 ta có P ( 0 ) : "0 + 1 < 0 " (Sai).
2
Với x = 2 ta có P ( 2 ) : "2 + 1 < 22 " (Đúng).

Với x = 1 ta có P ( 1 ) : "1 + 1 < 12 " (Sai).
2
1 1 1 1
Với x =ta có P   : " + 1 <   " (Sai).
2  2 2 2
Câu 27. Cho mệnh đề chứa biến P ( x ) :"=2
x 4", x ∈  . Chọn mệnh đề đúng trong các mệnh đề sau.
A. P ( 4 ) . B. P ( −3) . C. P ( −2 ) . D. P ( −1) .
Trang 12
Lời giải
Ta có: P ( −2 ) :" ( −2 )
2
4" là đúng nên chọn đáp án
= C.
Câu 28. Với giá trị nào của x mệnh đề chứa biến P ( x ) : 2 x 2 − 1 < 0 là mệnh đề đúng:
4
A. 1 . B. 5 . C. 0 . D. .
5
Lời giải
2 2
Ta có: P ( x ) : 2 x 2 − 1 < 0 ⇔ − <x< .
2 2
 2 2
Ta có 0 ∈  − nên chọn câu C.
 2 ; 2 
 

A. Nếu em chăm chỉ thì em thành công.
B. Nếu a chia hết cho 9 thì a chia hết cho 3 .
C. Nếu một tam giác có một góc bằng 60° thì tam giác đó đều.
D. Nếu a ≥ b thì a 2 ≥ b 2 .
Lời giải
Chọn B
Ta có a chia hết cho 9 nên a = 9k . Do đó a chia hết cho 3 .
Câu 30. Hãy chọn mệnh đề toán học sai.

1
A. 2 + 3 = . B. 1 là số nguyên tố.
2− 3
( ) −( )
2 2
C. 3+ 2 2− 3 2 24 .
= D. −2 ∈  .
Lời giải
Chọn B
( 2 + 3 )( 2 =
− 3) (=
3)
2
22 − 1
Đáp án A đúng vì 2=
+ 3 .
2− 3 2− 3 2− 3
( ) −( )
2 2
Đáp án C đúng vì 3+ 2 2− 3 = 5 + 2 6 − 5 + 2 6 = 4 6 = 2 24 .
Đáp án D đúng.
Đáp án B sai vì số nguyên tố là số lớn hơn 1.
Câu 31. Cho mệnh đề chứa biến P  x  : " x  15  x 2 " với x là số thực. Mệnh đề nào sau đây là mệnh đề
đúng ?
A. P 2 . B. P 3 . C. P 4 . D. P 0 .
Lời giải
Chọn C
2
Với x  4 ta có 4  15  4  11  16 (luôn đúng)
Vậy P 4 là mệnh đề đúng.
 
Câu 32. Cho mệnh đề chứa biến P  x   x   : x 2  2 x  3  x 2  2 x  3 . Trong đoạn 2020; 2021
có bao nhiêu giá trị của x để mệnh đề chứa biến P  x là mệnh đề đúng?
A. 2020 . B. 2021 . C. 2022 . D. 2023 .
Trang 13
Lời giải
Số giá trị nguyên để mệnh đề P  x là mệnh đề đúng chính là số nghiệm nguyên của phương trình
x 2  2 x  3  x 2  2 x  3 1
3
+ Nếu x   thì ta có
2
 x2  2 x  3  x2  2 x  3  3
 x  
1  x  2 x  3  x  2 x  3   2
2 2
 2.
 x  2 x  3  x 2
 2 x  3 
 x  0
3
+ Nếu x   thì ta có 1  x 2  2 x  3  x 2  2 x  3 . Sử dụng định nghĩa giá trị tuyệt đối, kết
2
hợp với điều kiện, ta có nghiệm của (1) trong trường hợp này:
 x  1
 x 2  2 x  3  0 
  x  3 3
1   3    x 
 x    3 2
 2  x  
 2
Phương trình đã cho có tập nghiệm nguyên trên đoạn 2020; 2021 là S  0; 2; 3;...; 2020 .
Vậy có 2020 số nguyên thỏa mãn yêu cầu bài toán.

Câu 33. Cho hai mệnh đề P và Q. Tìm điều kiện để mệnh đề P ⇒ Q sai.
A. P đúng và Q đúng. B. P sai và Q đúng.
C. P đúng và Q sai. D. P sai và Q sai.
Lời giải
Chọn C
Mệnh đề P ⇒ Q chỉ sai khi P đúng và Q sai nên chịn đáp án C
Câu 34. Trong các mệnh đề dưới đây, mệnh đề nào là mệnh đề kéo theo?
A. “Nếu x > 1 thì x 2 > 1 ”. B. “ x3 > 1 khi và chỉ khi x > 1 ”.
C. “1 là một số lẻ”. D. “ x 2 > 1 ⇔ x ∈ ( −∞;1) ∪ (1; +∞ ) ”.
Lời giải
Chọn A
Mệnh đề kéo theo là mệnh đề có dạng nếu P thì Q.
A. −π < −2 ⇔ π 2 < 4 . B. π < 4 ⇔ π 2 < 16 .
C. 23 < 5 ⇒ 2 23 < 2.5 . D. 23 < 5 ⇒ − 2 23 > −2.5 .
Lời giải
Chọn A
Mệnh đề kéo theo chỉ sai khi P đúng Q sai.
Vậy mệnh đề ở đáp án A sai.
Câu 36. Cách phát biểu nào sau đây không thể dùng để phát biểu mệnh đề: A ⇒ B .
Trang 14
A. Nếu A thì B . B. A kéo theo B .
C. A là điều kiện cần để có B . D. A là điều kiện đủ để có B .
Lời giải
Chọn C
“ Trước đủ sau cần “.
Đáp án C sai vì B mới là điều kiện cần để có A .
Câu 37. Cho mệnh đề P ⇒ Q :′′ Nếu 32 + 1 là số chẵn thì 3 là số lẻ ’’. Chọn mệnh đề đúng:
A. Mệnh đề Q ⇒ P là mệnh đề sai.
B. Cả mệnh đề P ⇒ Q và Q ⇒ P đều sai.
C. Mệnh đề P ⇒ Q là mệnh đề sai.
D. Cả mệnh đề P ⇒ Q và Q ⇒ P đều đúng.
Lời giải
Chọn D
Mệnh đề P ⇒ Q có P đúng và Q đúng nên P ⇒ Q đúng. Loại đáp án B và C.
Mệnh đề đảo Q ⇒ P có P đúng và Q đúng nên Q ⇒ P đúng. Loại đáp án#A.
Câu 38. Mệnh đề: “ Nếu một tứ giác là hình bình hành thì nó là hình thang” có thể được phát biểu lại là
A. Tứ giác T là hình thang là điều kiện đủ để T là hình bình hành.
B. Tứ giác T là hình bình hành là điều kiện cần để T là hình thang.
C. Tứ giác T là hình thang là điều kiện cần để T là hình bình hành.
D. Tứ giác T là hình thang là điều kiện cần và đủ để T là hình bình hành.
Lời giải
Mệnh đề: “ Nếu một tứ giác là hình bình hành thì nó là hình thang” có thể được phát biểu lại là “
Một tứ giác là hình thang là điều kiện cần để nó là hình bình hành”.
Câu 39. Tìm mệnh đề sai.
A. Hình thang ABCD nội tiếp đường tròn ( O ) ⇔ ABCD là hình thang cân.
B. 63 chia hết cho 7 ⇒ Hình bình hành có hai đường chéo vuông góc.
C. Tam giác ABC vuông tại C ⇔ AB 2 =CA2 + CB 2 .
D. 10 chia hết cho 5 ⇔ Hình vuông có hai đường chéo bằng nhau và vuông góc nhau.
Lời giải
Mệnh đề A; C; D: Đúng.
Mệnh đề: “63 chia hết cho 7”: Đúng.
Mệnh đề: “Hình bình hành có hai đường chéo vuông góc”: Sai.
Do đó: “63 chia hết cho 7 ⇒ Hình bình hành có hai đường chéo vuông góc”: Sai
Câu 40. Cho định lí " ∀x ∈ X , P ( x ) ⇒ Q ( x ) " . Chọn khẳng định không đúng.
A. P ( x ) là điều kiện đủ để có Q ( x ) . B. Q ( x ) là điều kiện cần để có P ( x ) .
C. P ( x ) là giả thiết và Q ( x ) là kết luận. D. P ( x ) là điều kiện cần để có Q ( x ) .
Lời giải
Định lí " ∀x ∈ X , P ( x ) ⇒ Q ( x ) " có thể phát biểu bằng một trong các cách sau:
Nếu P ( x ) thì Q ( x )
P ( x ) là điều kiện đủ để có Q ( x )
Q ( x ) là điều kiện cần (ắt có) để có P ( x )
P ( x ) là giả thiết, Q ( x ) là kết luận.
Câu 41. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào có mệnh đề đảo đúng?
A. Nếu số nguyên n có chữ số tận cùng là 0 thì số nguyên n chia hết cho 5.
B. Nếu tứ giác ABCD là hình thoi thì tứ giác ABCD có hai đường chéo vuông góc với nhau.
C. Nếu tứ giác ABCD có hai đường chéo cắt nhau tại trung điểm mỗi đường thì tứ giác ABCD
là hình chữ nhật
Trang 15
D. Nếu tứ giác ABCD là hình chữ nhật thì tứ giác ABCD có hai đường chéo bằng nhau.
Lời giải
Chọn A
A. Hai tam giác bằng nhau là điều kiện cần để diện tích của chúng bằng nhau.
B. Số tự nhiên chia hết cho 5 là điều kiện đủ để nó có tận cùng bằng 5.
C. Điều kiện đủ để hình bình hành ABCD là hình thoi.
D. Tứ giác ABCD là hình thoi là điều kiện cần và đủ để tứ giác đó là hình bình hành và có hai
đường chéo vuông góc với nhau.
Lời giải
Chọn D
Mệnh đề A sai vì : giả sử có hai tam giác diện tích đều bằng 6 nhưng một hình có chiều cao là 3,
đáy là 4. Một hình có chiều cao là 2, đáy là 6. Hai tam giác đó không bằng nhau.
Mệnh đề B sai vì : Số tự nhiên chia hết cho 5 thì nó có tận cùng là 0 hoặc 5.
Mệnh đề C sai vì : thiếu một vế.
Câu 43. Phát biểu nào sau đây là sai?
A. Điều kiện cần và đủ để tập A có n phần tử là tập A có 2n tập con.
B. Tập A có 2n tập con là điều kiện cần để tập A có n phần tử.
C. Không thể phát biểu mệnh đề : " Nếu tập A có n phần tử thì tập A có 2n tập con " dưới dạng điều
kiện cần, điều kiện đủ.
D. Tập A có n phần tử là điều kiện đủ để tập A có 2n tập con.
Lời giải
Chọn C
Câu 44. Cho mệnh đề: “Một số là số chính phương khi và chỉ khi chữ số tận cùng của nó là: 0 ; 1 ; 4 ;
5 ; 6 ; 9 . Xét các khẳng định sau.
(1) Không thể phát biểu mệnh đề trên bằng thuật ngữ điều kiện cần và đủ.
(2) Điều kiện cần để một số là số chính phương là chữ số tận cùng của nó là một trong các số 0; 1 ;
4 ; 5; 6 ; 9.
(3) Một số là số chính phương là điều kiện đủ để chữ số tận cùng của nó là 0; 1 ; 4 ; 5 ; 6 ; 9 .
(4) Điều kiện cần để một số có chữ số tận cùng 0; 1 ; 4 ; 5 ; 6 ; 9 là số đó là số chính phương.
Hãy cho biết có bao nhiêu phát biểu đúng?
A. 3 . B. 2 . C. 1 . D. 0 .
Lời giải
Chọn A
Số 11 có chữ số tận cùng là 1 và 11 không là số chính phương nên mệnh đề đã cho và phát biểu
( 4 ) là các phát biểu sai và (1) là phát biểu đúng.
Mọi số chính phương thì có chữ số tận cùng của nó là một trong các số 0; 1 ; 4 ; 5 ; 6 ; 9 .
Nên ( 2 ) , ( 3) là các phát biểu đúng.
Vây (1) , ( 2 ) , ( 3) là các phát biểu đúng.
Câu 45. Cho mệnh đề: “Nếu một tam giác có hai góc bằng nhau thì tam giác đó là tam giác đều”. Mệnh đề
nào dưới đây đúng?
A. Điều kiện đủ để một tam giác là tam giác đều là tam giác đó có hai góc bằng nhau.
B. Một tam giác là tam giác đều là điều kiện cần để tam giác đó có hai góc bằng nhau.
Trang 16
C. Không thể phát biểu mệnh đề trên dưới dạng điều kiện cần, điều kiện đủ.
D. Điều kiện cần và đủ để tam giác đều là tam giác đó có hai góc bằng nhau.
Lời giải
Chọn C
Khái niệm “điều kiện cần”, “điều kiện đủ” chỉ dùng để phát biểu những mệnh đề đúng.
Mệnh đề đã cho là một mệnh đề sai, vì thế không thể phát biểu mệnh đề đó dưới dạng điều kiện
cần, điều kiện đủ.
Câu 46. Trong các phát biểu sau, phát biểu nào sai?
A. Hình bình hành ABCD có hai đường chéo bằng nhau là điều kiện cần và đủ để ABCD là hình
chữ nhật.
B. Tam giác ABC có một góc 600 là điều kiện đủ để tam giác ABC đều.
C. Số nguyên a chia hết cho 3 là điều kiện cần để a chia hết cho 6.
D. Số 3n − 5 ( n ∈  ) là số lẻ là điều kiện đủ để số 6n ( n ∈  ) là số chẵn.
Lời giải
Chọn B
Tam giác ABC có một góc 600 là điều kiện cần để tam giác ABC đều.
Câu 47. Cách phát biểu nào sau đây không thể đúng để phát biểu mệnh đề: A ⇒ B
A. A là điều kiện đủ để có B . B. Nếu A thì B .
C. A kéo theo B . D. A là điều kiện cần để có B .
Lời giải
Chọn D
Câu 48. Mệnh đề nào sau đây có mệnh đề đảo đúng?
A. Nếu a = b thì a 2 = b 2 .
B. Nếu một phương trình bậc hai có ∆ < 0 thì phương trình đó vô nghiệm.
C. Nếu một số chia hết cho 6 thì cũng chia hết cho 3 .
D. Nếu hai góc đối đỉnh thì bằng nhau.
Lời giải
Chọn B
Câu 49. Cho mệnh đề E:”Nếu số nguyên có chữ số tận cùng bằng 0 thì chia hết cho 5 ”. Mệnh đề nào sau
đây tương đương với mệnh đề E?
A. Nếu số nguyên chia hết cho 5 thì có chữ số tận cùng bằng 0 .
B. Nếu số nguyên không chia hết cho 5 thì không có tận cùng bằng 0.
C. Nếu số nguyên không có chữ số tận cùng bằng 0 thì chia hết cho 5 .
D. Nếu số nguyên không có chữ số tận cùng bằng 0 thì không chia hết cho 5 .
Lời giải
Chọn B
Mệnh đề phản đảo: Mệnh đề P ⇒ Q tương đương
Câu 50. Mệnh đề P ⇔ Q chỉ đúng khi nào? (Hãy chọn đáp án chính xác nhất)
A. Cả P và Q đều đúng.
B. Cả P và Q đều sai.
C. Cả P và Q đều cùng đúng hoặc cùng sai.
D. Cả P và Q đều vừa đúng vừa sai.
Lời giải
Chọn C
Câu 51. Cho mệnh đề P :′′ Nếu a + b < 2 thì một trong hai số a và b nhỏ hơn 1’’. Mệnh đề nào sau đây
tương đương với mệnh đề đã cho?
Trang 17
A. Điều kiện đủ để một trong hai số a và b nhỏ hơn 1 là a + b < 2 .
B. Điều kiện cần để một trong hai số a và b nhỏ hơn 1 là a + b < 2 .
C. Điều kiện đủ để a + b < 2 là một trong hai số a và b nhỏ hơn 1.
D. Cả B và C.
Lời giải
Chọn A
Ta dựa trên lý thuyết: Mệnh đề P ⇒ Q là mệnh đề kéo theo. Khi đó, P là điều kiện đủ để có
Q hoặc Q là điều kiện cần để có P . Ta dễ dàng chọn được đáp án đúng.
Câu 52. Cho mệnh đề kéo theo: “ Nếu hai tam giác bằng nhau thì chúng có diện tích bằng nhau”. Hãy phát
biểu lại mệnh đề trên bằng cách sử dụng “ điều kiện cần” hoặc “ điều kiện đủ”.
A. Hai tam giác bằng nhau là điều kiện đủ để hai tam giác có diện tích bằng nhau.
B. Điều kiện cần và đủ để hai tam giác có diện tích bằng nhau là hai tam giác bằng nhau.
C. Hai tam giác bằng nhau là điều kiện cần để hai tam giác có diện tích bằng nhau.
D. Điều kiện đủ để hai tam giác bằng nhau là hai tam giác có diện tích bằng nhau.
Lời giải
Chọn A
Câu 53. Cho P ⇔ Q là mệnh đề đúng. Khẳng định nào sau đây là sai?
A. P ⇔ Q đúng. B. Q ⇔ P sai. C. P ⇔ Q sai. D. P ⇔ Q sai.
Lời giải
Chọn C
 Ta có P ⇔ Q khi và chỉ khi P ⇒ Q đúng và Q ⇒ P đúng.
 Khi đó P ⇒ Q đúng và Q ⇒ P đúng suy ra P ⇔ Q đúng
Phương án trả lời là P ⇔ Q sai.
Câu 54. Cho hai tập hợp A và B . Mệnh đề " ∀x, x ∈ A ⇒ x ∈ B " tương đương với mệnh đề nào sau
đây?
A. A ≠ B . B. A = B . C. A ⊂ B . D. B ⊂ A .
Lời giải
Theo định nghĩa tập con ta có đáp án C thỏa mãn.
Câu 55. Mềnh đề nào sau đây là mệnh đề sai?
A. Một tam giác là đều khi và chỉ khi chúng có hai đường trung tuyến bằng nhau và có một góc
bằng 60°.
B. Một tam giác là vuông khi và chỉ khi nó có một cạnh bình phương bằng tổng bình phương hai
cạnh còn lại.
C. Một tứ giác là hình chữ nhật khi và chỉ khi chúng có 3 góc vuông.
D. Hai tam giác bằng nhau khi và chỉ khi chúng đồng dạng và có một góc bằng nhau.
Lời giải
Chọn D
Xét mệnh đề A đúng vì: khi hai đường trung tuyến bằng nhau thì tam giác đó là tam giác cân, có
một góc bằng 60° nên tam giác đó là tam giác đều. Ngược lại thì hiển nhiên tam giác đều suy ra
được hai đường trung tuyến bằng nhau và có một góc bằng 60°.
Xét mệnh đề B đúng theo định lý Pytago.
Xét mệnh đề C đúng.
Trang 18
Mệnh đề D sai vì khi hai tam giác đồng dạng thì ba góc của hai tam giác đó bằng nhau, các cạnh
tương ứng tỉ lệ với nhau, nên điều kiện để hai tam giác bằng nhau phải có thêm cặp cạnh bằng
nhau.
Câu 56. Cho hai mệnh đề toán học
A : “ 3 < 2 ”;
B : “ Tứ giác có 4 cạnh bằng nhau là hình vuông ”;
Hãy cho biết trong các mệnh đề A ⇒ B , B ⇒ A , B ⇔ A có bao nhiêu mệnh đề sai
A. 0. B. 3. C. 2. D. 1.
Lời giải
ChọnA
Ta có A sai, B sai nên A ⇒ B đúng và B ⇒ A đúng;
Ta có A ⇒ B đúng và B ⇒ A đúng nên B ⇔ A đúng;
Vậy trong các mệnh đề A ⇒ B , B ⇒ A , B ⇔ A có 0 mệnh sai.
Câu 57. Cho mệnh đề: “Nếu n là một số nguyên tố lớn 3 thì n 2  20 là một hợp số”. Mệnh đề nào sau
đây tương đương với mệnh đề đã cho?
A. Điều kiện cần và đủ để n 2  20 là một hợp số là n là một số nguyên tố lớn 3.
B. Điều kiện đủ để n 2  20 là một hợp số là n là một số nguyên tố lớn 3.
C. Điều kiện cần để n 2  20 là một hợp số là n là một số nguyên tố lớn 3.
D. n 2  20 là một hợp số là điều kiện đủ để n là một số nguyên tố lớn 3.
Lời giải
Chọn B
Xét mệnh đề đúng “Nếu P thì Q”. Khi đó: P là điều kiện đủ để có Q hay điều kiên đủ để có Q là
P hay để có Q điều kiện đủ là P.
Nên chọn B

Câu 58. Cho mệnh đề A :"2 là số nguyên tố " . Mệnh đề phủ định của mệnh đề A là
A. 2 không phải là số hữu tỷ. B. 2 là số nguyên.
C. 2 không phải là số nguyên tố. D. 2 là hợp số.
Lời giải
Chọn C
Câu 59. Phủ định của mệnh đề “ n > 9 ” là
A. “ −n > 9 ”. B. “ −n > −9 ”.
C. “ n < 9 ”. D. “ n ≤ 9 ”.
Lời giải
Phủ định của mệnh đề “ n > 9 ” là “ n ≤ 9 ”.
Chọn đáp án D .
Câu 60. Cho mệnh đề A = “∃n ∈  : 3n + 1 là số lẻ”, mệnh đề phủ định của mệnh đề A và tính đúng, sai
của mệnh đề phủ định là:
A. A = “∀n ∈  : 3n + 1 là số chẵn”. Đây là mệnh đề đúng.
B. A = “∀n ∈  : 3n + 1 là số chẵn”. Đây là mệnh đề sai.
C. A = “∃n ∈  : 3n + 1 là số chẵn”. Đây là mệnh đề sai.
D. A = “∃n ∈  : 3n + 1 là số chẵn”. Đây là mệnh đề đúng.
Lời giải
Chọn B
Trang 19
Phủ định của ∃ là ∀ .
Phủ định của “số lẻ” là “số chẵn”. Mặt khác, mệnh đề phủ định sai do ∃6 ∈  : 3.6 + 1 là số lẻ.
Câu 61. Mệnh đề P  x  : " x  , x 2  x  3  0" . Phủ định của mệnh đề P ( x ) là:
A. x  , x 2  x  3  0. B. x  , x 2  x  3  0.
C. x  , x 2  x  3  0. D. x  , x 2  x  3  0.
Lời giải
Chọn D
Phủ định của P  x  : " x  , x 2  x  3  0" là P  x  : " x  , x 2  x  3  0"
Câu 62. Mệnh đề “ x  , x 2  3 ” khằng định rằng:

C. Chỉ có một số thực có bình phương bằng 3 .
D. Nếu x là số thực thì x 2  3 .
Lời giải
Chọn B
Câu 63. Mệnh đề P ( x ) :" ∀x ∈ , x 2 − x + 7 < 0" . Phủ định của mệnh đề P là
A. ∃x ∈ , x 2 − x + 7 > 0 . B. ∀x ∈ , x 2 − x + 7 > 0 .
C. ∀x ∉ , x 2 − x + 7 ≥ 0 . D. ∃x ∈ , x 2 − x + 7 ≥ 0 .
Lời giải
Chọn D
P ( x ) :" ∀x ∈ , x 2 − x + 7 < 0" ⇒ P ( x ) :" ∃x ∈ , x 2 − x + 7 ≥ 0" .
Câu 64. Mệnh đề phụ định của mệnh đề P  x  : " x   : x 2  2 x  5 là số nguyên số " là
A. x   : x 2  2 x  5 không là số nguyên tố. B. x   : x 2  2 x  5 không là số nguyên tố.
C. x   : x 2  2 x  5 không là số nguyên tố. D. x   : x 2  2 x  5 là số thực.
Lời giải
Chọn C
Phủ định của mệnh đề P  x  là P  x  : " x   : x 2  2 x  5 không là số nguyên tố " .
Câu 65. Cho mệnh đề A = “∀x ∈  : x 2 < x” . Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào là phủ định của mệnh
đề A ?
A. “∃x ∈  : x 2 < x” . B. “∃x ∈  : x 2 ≥ x” . C. “∃x ∈  : x 2 < x” . D. “∃x ∈  : x 2 ≤ x” .
Lời giải
Chọn B
Phủ định của ∀ là ∃ .
Phủ định của < là ≥ .
Câu 66. Cho mệnh đề P ( x ) = " ∃x ∈  : x + 1 ≥ 0" . Phát biểu nào sau đây là mệnh đề phủ định của mệnh đề
P ( x) ?
A. P ( x ) = " ∃x ∈  : x + 1 < 0" . B. P ( x ) = " ∀x ∈  : x + 1 < 0" .
C. P ( x ) = " ∀x ∈  : x + 1 ≤ 0" . D. P ( x ) = " ∃x ∈  : x + 1 ≤ 0" .

Lời giải
Chọn B
Câu 67. Mệnh đề phủ định của mệnh đề P = “ ∀x ∈  : x 2 + x − 1 > 0 ” là:
A. P = “ ∃x ∈  : x 2 + x − 1 > 0 ”. B. P = “ ∃x ∈  : x 2 + x − 1 < 0 ”.
Trang 20
C. P = “ ∃x ∈  : x 2 + x − 1 ≤ 0 ”. D. P = “ ∀x ∈  : x 2 + x − 1 ≤ 0 ”.
Lời giải
P = “ ∃x ∈  : x 2 + x − 1 ≤ 0 ”.
Câu 68. Mệnh đề nào sau là mệnh đề sai?
A. ∀n ∈  : n ≤ 2n . B. ∃n ∈  : n 2 =n . C. ∀x ∈  : x 2 > 0 . D. ∃x ∈  : x > x 2 .
Lời giải
Mệnh đề C sai vì tồn tại số 0 ∈  và ta có 02 = 0 .
Câu 69. Mệnh đề “ ∃x ∈ , x 2 =8 ” Khẳng định rằng:
A. Bình Phương của tất cả các số thực bằng 8.
B. Có duy nhất một số thực mà bình phương của nó bằng 8.
C. Nếu x là số thực thì x 2 = 8 .
D. Có ít nhất một số thực mà bình phương của nó bằng 8.
Lời giải
Chọn D
Theo lý thuyết
Câu 70. Phủ định của mệnh đề P ( x ) :" ∃x ∈ , x 2 + 2 x =3" là:
A. " ∃x ∈ , x 2 + 2 x =3". B. " ∀x ∈ , x 2 + 2 x =3". .
C. " ∃x ∈ , x 2 + 2 x ≠ 3". D. " ∀x ∈ , x 2 + 2 x ≠ 3".
Lời giải
Chọn D
Phủ định của mệnh đề P ( x ) là P ( x ) :" ∀x ∈ , x 2 + 2 x ≠ 3" .
Câu 71. Trong các mệnh đề sau tìm mệnh đề sai?
A. ∀n ∈  : n ≤ 2n . B. ∃n ∈  : n + 1 > n . C. ∀n ∈  : n 2 > 0 . D. ∃n ∈  : n 2 ≤ n .
Lời giải
Chọn C
 Mệnh đề C sai khi n = 0 .
Câu 72. Viết mệnh đề sau bằng cách sử dụng kí hiệu ∀ hoặc ∃ : “Có một số nguyên bằng bình phương
của chính nó”.
A. ∀x ∈ , x =x 2 . B. ∀x ∈ , x 2 =x . C. ∃x ∈ , x =x 2 . D. ∃x ∈ , x 2 − x =0 .
Lời giải
Chọn C
 ∃x ∈ , x =x 2 .
Câu 73. Cho mệnh đề " ∀x ∈ , x 2 − 72 x + 7 < 0" . Phủ định của mệnh đề trên là
A. ∀x ∈ , x 2 − 72 x + 7 ≥ 0 . B. ∃x ∈ , x 2 − 72 x + 7 ≥ 0 .
C. ∃x ∈ , x 2 − 72 x + 7 > 0 . D. ∀x ∈ , x 2 − 72 x + 7 > 0 .
Lời giải
Chọn B
 Phủ định của mệnh đề trên là: ∃x ∈ , x 2 − 72 x + 7 ≥ 0 .
Câu 74. Cho mệnh đề: " ∃x ∈ , x 2 + x + 1 =0" . Mệnh đề phủ định của mệnh đề trên là:
A. " ∀x ∈ , x 2 + x + 1 =1" . B. " ∀x ∈ , x 2 + x + 1 ≠ 0" .
C. " ∀x ∈ , x 2 + x + 1 =0" . D. " ∃x ∈ , x 2 + x + 1 ≠ 0" .
Lời giải
Chọn B
Trang 21
Phủ định của " ∃" là " ∀ " và phủ định của " = " là " ≠ " .

A. “ ∃n ∈ , n ( n + 1)( n + 2 ) là số lẻ”. B. “ ∀x ∈ , x 2 < 4 ⇔ −2 < x < 2 ”.
C. “ ∃n ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 3”. D. “ ∀x ∈ , x 2 ≥ 9 ⇔ x ≥ ±3 ”.
Lời giải
Chọn B
 Mệnh đề A sai vì số tự nhiên liên tiếp n, n + 1, n + 2 luôn có ít nhất 1 số chẵn nên tích của chúng
là số chẵn.
 Mệnh đề B đúng vì x 2 < 4 ⇔ x < 2 ⇔ −2 < x < 2 .
 Mệnh đề C sai vì n 2 luôn chia hết cho 3 hoặc chia 3 dư 1 nên n 2 + 1 hoặc chia 3 dư 1 hoặc chia
3 dư 2 hay n 2 + 1 không chia hết cho 3 với mọi n ∈  .
x ≥ 3
 Mệnh đề D sai vì x 2 ≥ 9 ⇔ x ≥ 3 ⇔  .
 x ≤ −3
Câu 76. Cho mệnh đề P :" ∀x ∈ Z , ( 2 x + 1) không chia hết cho 4" . Mệnh đề P là:
2
A. " ∃x ∈ Z , ( 2 x + 1) chia hết cho 4" . B. " ∃x ∈ Z , ( 2 x + 1) không chia hết cho 4" .
2 2
C. " ∀x ∈ Z , ( 2 x + 1) không chia hết cho 4" . D. " ∀x ∈ Z , ( 2 x + 1) chia hết cho 4" .
2 2
Lời giải
Chọn A
A. ∃x ∈  : x 2 − 3 x + 2 =0 . B. ∀x ∈  : x 2 ≥ 0 .
C. ∃n ∈  : n 2 =n . D. ∀n ∈  thì n < 2n .
Lời giải
Chọn D
 Xét mệnh đề ∀n ∈  thì n < 2n .
Chọn n = 0 ∈  ⇒ 2n = 0 ⇒ n = 2n
⇒ ∀n ∈  thì n < 2n là mệnh đề sai.
Câu 78. Phủ định của mệnh đề: " ∃x ∈  : x 2 − 4 x − 5 > 0" là
A. " ∀x ∈  : x 2 − 4 x − 5 < 0" . B. " ∀x ∈  : x 2 − 4 x − 5 ≤ 0" .
C. " ∀x ∈  : x 2 − 4 x − 5 ≥ 0" . D. " ∀x ∈  : x 2 − 4 x − 5 > 0" .
Lời giải
Chọn B
 Phủ định của mệnh đề: " ∃x ∈  : x 2 − 4 x − 5 > 0" là " ∀x ∈  : x 2 − 4 x − 5 ≤ 0" .
Câu 79. Mệnh đề phủ định của mệnh đề chứa biến P : " ∃x ∈  : 2 x + 1 > 0" là
A. P :" ∀x ∈  : 2 x + 1 ≤ 0" . B. P :" ∀x ∈  : 2 x + 1 < 0" .
C. P :" ∀x ∈  : 2 x + 1 > 0" . D. P :" ∃x ∈  : 2 x + 1 ≤ 0" .
Lời giải
Chọn A
Ta có P :" ∀x ∈  : 2 x + 1 ≤ 0" .
Câu 80. Cho mệnh đề P : '' ∃x ∈ , x 2 + 2 x + 1 < 0 '' . Lập mệnh đề phủ định của mệnh đề
P và xét tính đúng sai của mệnh đề đó.
Trang 22
A. P : '' ∀x ∈ , x 2 + 2 x + 1 ≥ 0 '' và đây là mệnh đề sai.
B. P : '' ∀x ∈ , x 2 + 2 x + 1 > 0 '' và đây là mệnh đề sai.
C. P : '' ∀x ∈ , x 2 + 2 x + 1 ≥ 0 '' và đây là mệnh đề đúng.
D. P : '' ∀x ∈ , x 2 + 2 x + 1 > 0 '' và đây là mệnh đề đúng.
Lời giải
Mệnh đề phủ định của mệnh đề P là: P : '' ∀x ∈ , x 2 + 2 x + 1 ≥ 0 '' .
Mệnh đề này là mệnh đề đúng vì x 2 + 2 x + 1 = ( x + 1) 2 ≥ 0 đúng ∀x ∈  .
Câu 81. Mệnh đề phủ định của mệnh đề P : “ ∀x ∈  : x 2 + 1 > 0 ” là
A. P : " ∃x ∈  : x 2 + 1 ≤ 0" . B. P :" ∃x ∈  : x 2 + 1 < 0" .
C. P :" ∀x ∈  : x 2 + 1 ≤ 0" . D. P :" ∀x ∈  : x 2 + 1 < 0" .
Lời giải
Ta có mệnh đề phủ định của mệnh đề P : “ ∀x ∈  : x 2 + 1 > 0 ” là P : " ∃x ∈  : x 2 + 1 ≤ 0" .
Câu 82. Cho mệnh đề A :" ∀x ∈  | x 2 + x − 1 ≤ 0" . Mệnh đề phủ định của mệnh đề A là
A. A :" ∃x ∈  | x 2 + x − 1 ≤ 0" . B. A :" ∀x ∈  | x 2 + x − 1 ≥ 0" .
C. A :" ∀x ∈  | x 2 + x − 1 > 0" . D. A :" ∃x ∈  | x 2 + x − 1 > 0" .
Lời giải
2
Cho mệnh đề A :" ∀x ∈  | x + x − 1 ≤ 0" .
Mệnh đề phủ định của mệnh đề A là A :" ∃x ∈  | x 2 + x − 1 > 0" .
Câu 83. Mệnh đề phủ định của mệnh đề P : " ∀x ∈  : x 2 + 1 > 2 x " là
A. P : " ∃x ∈  : x 2 + 1 < 2 x " . B. P : " ∃x ∈  : x 2 + 1 ≤ 2 x " .
C. P : " ∃x ∈  : x 2 + 1 > 2 x " . D. P : " ∀x ∈  : x 2 + 1 ≤ 2 x " .
Lời giải
Mệnh đề phủ định của mệnh đề P : " ∀x ∈  : x 2 + 1 > 2 x " là mệnh đề P : " ∃x ∈  : x 2 + 1 ≤ 2 x " .
Câu 84. Phủ định của mệnh đề " ∃x ∈  : x 2 < 0" là
A. ∀x ∈  : x 2 ≤ 0 . B. ∃x ∈  : x 2 ≤ 0 .
C. ∀x ∈  : x 2 < 0 . D. ∀x ∈  : x 2 ≥ 0 .
Lời giải
+ Phủ định của ∃x ∈  là ∀x ∈  .
+ Phủ định của x 2 < 0 là x 2 ≥ 0 .
⇒ Mệnh đề phủ định là “ ∀x ∈  : x 2 ≥ 0 ”.
Câu 85. Cho mệnh đề " ∃x ∈ , 4 x 2 − 1 =0" . Mệnh đề phủ định của mệnh đề trên là
A. " ∀x ∈ , 4 x 2 − 1 =0" . B. " ∀x ∈ , 4 x 2 − 1 ≠ 0" .
C. " ∀x ∈ , 4 x 2 − 1 > 0" . D. " ∃x ∈ , 4 x 2 − 1 ≠ 0" .
Lời giải
Mệnh đề " ∃x ∈ , 4 x − 1 =0" có phủ định lại là " ∀x ∈ , 4 x 2 − 1 ≠ 0" .
2
Câu 86. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào là mệnh đề sai?
A. ∃x ∈ , x 2 =3 . B. ∀n ∈ , n 2 − n ≥ 0 .
C. ∀x ∈ , ( x − 2 ) < x 2 . D. ∃n ∈ ,3n < n + 3 .
2
Lời giải
Ta xét mệnh đề ∃x ∈ , x 2 =3 .
 x= 3
Ta có: x 2= 3 ⇔  , mà 3 ∉ , − 3 ∉  . Do đó mệnh đề này sai.
 x = − 3
Câu 87. Mệnh đề nào sau đây có mệnh đề phủ định đúng:
Trang 23
A. " ∀n ∈  :2n ≥ n " . B. " ∀x ∈  : x < x + 1" .
C. " ∃x ∈  :3 x = x 2 + 1" .D. " ∃x ∈  : x 2 =2" .
Lời giải
Chọn D
Ta có
+ Mệnh đề A,B, C là những mệnh đề đúng nên mệnh đề phủ định sai
+ Mệnh đề D là mệnh đề sai nên mệnh đề phủ định đúng.
Câu 88. Tìm mệnh đề đúng?
5 2
A. " ∃x ∈  : x 2 + 3 =0". B. " ∀x ∈  : x > x ".
C. " ∀x ∈  : ( 2 x + 1) − 1 chia hết cho 4".
2
D. " ∃x ∈  : x 4 + 3 x 2 + 2 =0".
Lời giải
Chọn C
Ta có ( 2 x + 1) − 1= 4 x 2 + 4 x + 1 − 1= 4 x ( x + 1) .
2
Vì 4 4 nên 4 x ( x + 1) 4, ∀x ∈ .
Câu 89. Tìm mệnh đề phủ định của mệnh đề: P :" ∃x ∈  : 2 x − 1 < 0"
__ __
A. P :" ∀x ∈  : 2 x − 1 ≥ 0" . B. P :" ∀x ∈  : 2 x − 1 > 0" .
__ __
C. P :" ∀x ∈  : 2 x − 1 ≤ 0" . D. P :" ∃x ∈  : 2 x − 1 > 0" .
Lời giải
Chọn A
Câu 90. Mệnh đề phủ định của P :" ∀x ∈ , x 2 > 0" là
A. P :" ∀x ∈ , x 2 ≤ 0" B. P :" ∃x ∈ , x 2 ≤ 0" .
C. P :" ∃x ∈ , x 2 < 0" . D. P :" ∀x ∈ , x 2 < 0"
Lời giải
2
Mệnh đề P :" ∀x ∈ , x > 0" , phủ định của mệnh đề P là P :" ∃x ∈ , x 2 ≤ 0" .
Câu 91. Chọn mệnh đề đúng trong các mệnh đề sau.
A. ∃x ∈ , x < 0 . B. x < 2 ⇔ x < 2 . C. ∀x ∈ , x 2 > 0 . D. ∃x ∈ , x 2 ≤ x .
Lời giải
Theo định nghĩa và tính chất GTTĐ, đáp án A, B, C sai
Đáp án D đúng: Với 0 ≤ x ≤ 1 ⇒ x 2 ≤ x .
Câu 92. Phủ định của mệnh đề P ( x ) :" ∃x ∈  :2 x − 3 x 2 =1" là:
A. " ∀x ∈ , 2 x − 3 x 2 ≠ 1" . B. " ∃x ∈ , 2 x − 3 x 2 ≠ 1" .
C. " ∀x ∈ , 2 x − 3 x 2 =1" . D. " ∀x ∈ , 2 x − 3 x 2 ≥ 1" .
Lời giải
Chọn A
Câu 93. Cho mệnh đề A : “ x  R, x 2  x  2  0 ”. Mệnh đề phủ định của A là:
A. x  R, x 2  x  2  0 . B. x  R, x 2  x  2  0 .
C.  x  R, x 2  x  2  0 . D. x  R, x 2  x  2  0 .
Lời giải
Chọn B
Ta thấy mệnh đề A : “ x  R, x 2  x  2  0 ”. có tính sai.
Mệnh đề: “ x  R, x 2  x  2  0 ” có tính đúng.
Nên mệnh đề phủ định của mệnh đề đã cho là mệnh đề A : “ x  R, x 2  x  2  0 ”.
Trang 24
Vậy đáp án đúng là B .
Câu 94. Mệnh đề phủ định P của mệnh đề P = {∀x ∈  | x 2 − 1 = 0} là
A. P = {∀x ∈  | x 2 − 1 > 0} . B. P = {∃x ∈  | x 2 − 1 ≠ 0} .
C. P = {∀x ∈  | x 2 − 1 ≥ 0} . D. P = {∃x ∈  | x 2 − 1 < 0} .
Lời giải
Chọn B
Từ định nghĩa mệnh đề phủ định suy ra P = {∃x ∈  | x 2 − 1 ≠ 0} .

B. Nếu x là số thực thì x 2 = 3 .
C. Có ít nhất một số thực mà bình phương của nó bằng 3 .
D. Chỉ có một số thực có bình phương bằng 3 .
Lời giải
Chọn C
Mệnh đề " ∃x ∈ , x 2 =3" khẳng định rằng: có ít nhất một số thực mà bình phương của nó bằng
3.
Câu 96. Viết mệnh đề sau bằng cách sử dụng kí hiệu  hoặc  : “Cho hai số thực khác nhau bất kì, luôn
tồn tại một số hữu tỉ nằm giữa hai số thực đã cho”
A. ∀a, b ∈ , ∀r ∈  : a < r < b . B. ∀a, b ∈ , a < b, ∃r ∈  : a < r < b .
C. ∀a, b ∈ , a < b, ∀r ∈  : a < r < b . D. ∃a, b ∈ , ∃r ∈  : a < r < b .
Lời giải
Chọn B
Xét đáp án A: “Cho hai số thực bất kì, mọi số hữu tỉ nằm giữa hai số thực đã cho” sai.
Xét đáp án B: đúng.
Xét đáp án C: “Cho hai số thực khác nhau bất kì, mọi số hữu tỉ nằm giữa hai số thực đã cho” sai.
Xét đáp án D: “Tồn tại hai số thực bất kì, luôn tồn tại một số hữu tỉ nằm giữa hai số thực đã cho”
sai.
Câu 97. Cho A :" ∀x ∈  :x 2 + 2 x + 1 > 0" thì phủ định của A là:
A. "  x   : x 2  2 x  1  0". B. "  x   : x 2  2 x  1  0".
C. "  x   : x 2  1  0". D. "  x   : x 2  2 x  1  0".
Lời giải
Chọn D
Ta có A :" ∃x ∈  : x 2 + 2 x + 1 ≤ 0".
2
Câu 98. Cho mệnh đề: '' ∀x ∈ R, 2
> 0'' . Mệnh đề phủ định của mệnh đề trên là:
x − x +1
2 2
A. Không tồn tại x ∈ R mà 2 > 0. B. ∀x ∈ R, 2 ≤ 0.
x − x +1 x − x +1
2 2
C. ∃x ∈ R, 2 ≤ 0. D. ∀x ∈ R, 2 < 0.
x − x +1 x − x +1
Lời giải
Trang 25
Chọn C
A. ∃n ∈ , ( n + 1)( n − 2 ) chia hết cho 7 . B. ∃n ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 4 .
C. ∀x ∈ , ( x − 1) ≠ x − 1 .
2
D. ∀x ∈ , x < 3 ⇔ x < 3 .
Lời giải
Chọn A
∃n ∈ , ( n + 1)( n − 2 ) chia hết cho 7 là mệnh đề đúng, ví dụ n = 6 .
C. Chỉ có một số thực mà bình phương của nó bằng 3 .
D. Nếu x là số thực thì x 2 = 3 .
Lời giải
Chọn B

A. " ∃x ∈ , x chia hết cho 5" . B. " ∀x ∈  : 5.x =x.5" .
2
C. " ∃x ∈  : x + x + 2 > 0" . D. " ∃x ∈  : 2 x + 3 =6" .
Lời giải
Chọn D
A đúng. Ví dụ 5∈  và 5 chia hết cho 5 .
B đúng vì đó là tính chất giao hoán của phép nhân.
C đúng. Ví dụ 1∈  và 12 + 1 + 2 = 4 > 0 .
3 3
D sai. Vì 2 x + 3 = 6 ⇔ x = mà ∉  .
2 2
Câu 102. Cho mệnh đề: “ ∀x ∈ , x + 3 x + 5 > 0 ”. Mệnh đề phủ định của mệnh đề trên là
2
A. ∃x ∈ , x 2 + 3 x + 5 ≤ 0 . B. ∃x ∈ , x 2 + 3 x + 5 > 0 .
C. ∀x ∈ , x 2 + 3 x + 5 < 0 . D. ∀x ∈ , x 2 + 3 x + 5 ≤ 0 .
Lời giải
Chọn A
Mệnh đề phủ định của mệnh đề đã cho là “ ∃x ∈ , x 2 + 3 x + 5 ≤ 0 ”
Câu 103. Chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau:
A. n   : n 2  n . B. x   : x 2  2 . C. x   : 2 x  1 . D. x   : x 2  x .
Lời giải
Chọn D
Phương án A sai vì n = 0 , 02 = 0 .
Phương án B sai vì x  2 , 22  2 .
Phương án C sai vì x  1 , 2.1  1 .
x 1
 Ta có x 2  x  x 2  x  0   .
 x  0
x 1
Suy ra tồn tại số thực  thỏa mãn x 2  x.
 x  0
Trang 26
Câu 104. Cho mệnh đề P : " ∀x ∈ , x 2 − x − 1 < 0" . Mệnh đề phủ định của mệnh đề P là
A. P : " ∃x ∈ , x 2 − x − 1 ≥ 0" . B. P : " ∀x ∈ , x 2 − x − 1 ≥ 0" .
C. P : " ∀x ∈ , x 2 − x − 1 > 0" . D. P : " ∃x ∈ , x 2 − x − 1 < 0" .
Lời giải
Chọn A
Câu 105. Mệnh đề nào sau đây phủ định mệnh đề P: ‘’ tích 3 số tự nhiên liên tiếp chia hết cho 6’’
A. P : '' ∀n ∈ N , n ( n + 1)( n + 2 ) 6 '' . B. P : '' ∃n ∈ N , n ( n + 1)( n + 2 ) / 6 '' .
C. P : '' ∃n ∈ N , n ( n + 1)( n + 2 ) 6 '' . D. P : '' ∀n ∈ N , n ( n + 1)( n + 2 ) / 6 '' .
Lời giải
Chọn B
Mệnh đề P: ‘’ tích 3 số tự nhiên liên tiếp chia hết cho 6’’.
⇔ P : '' ∀n ∈ N , n ( n + 1)( n + 2 ) 6 '' .
Mệnh đề phủ định là P : '' ∃n ∈ N , n ( n + 1)( n + 2 ) / 6 '' .
Chọn đáp án B.
A. ∃n ∈  , n 2 + 11n + 2 chia hết cho 11 . B. ∃n ∈  , n 2 + 1 chia hết cho 4 .
C. Tồn tại số nguyên tố chia hết cho 5 . D. ∃n ∈  , 2n 2 − 8 =0.
Lời giải
Ta có: Mệnh đề A đúng với n = 3 .
Mệnh đề C đúng với số nguyên tố là 5 .
Mệnh đề D đúng với n = ±2 .
 n = 2k  n 2 +=
1 4k 2 + 1
Mệnh đề B sai: Do n ∈ N nên  (k ∈ N ) ⇒  2 đều không chia hết
=n 2k + 1  n += 1 4k 2 + 4k + 2
cho 4 với ∀k ∈ N .
A.” ∀n ∈ , n ( n + 1) là số chính phương”. B.” ∀n ∈ , n ( n + 1) là số lẻ”.
C.” ∃n ∈ , n ( n + 1)( n + 2 ) là số lẻ”. D.” ∀n ∈ , n ( n + 1)( n + 2 ) chia hết cho 6”.
Lời giải
Chọn D
+) với n =1 ⇒ n ( n + 1) =2 không phải số chính phương ⇒ A sai.
+) với n =1 ⇒ n ( n + 1) =2 là số chẵn ⇒ B sai.
+) đặt P = n ( n + 1)( n + 2 )
TH1: n chẵn ⇒ P chẵn
TH2: n lẻ ⇒ ( n + 1) chẵn ⇒ P chẵn
Vậy P chẵn ∀n ∈  ⇒ C sai.
 P  2 ( *)

+) P  6 ⇔ 
 P  3 (**)

(*) Ở trên ta đã chứng minh P luôn chẵn ⇒ P  2
(**) P3
TH1: n  3 ⇒ P  3
TH2: n chia 3 dư 1 ⇒ ( n + 2 )  3 ⇒ P  3
Trang 27
TH3: n chia 3 dư 2 ⇒ ( n + 1)  3 ⇒ P  3
Vậy P  3 ∀n ∈ 
⇒ P  6.
A. ∀n ∈ , n 2 + 1 không chia hết cho 3 . B. ∀x ∈ , x < 3 ⇔ x < 3 .
C. ∀x ∈ , ( x − 1) ≠ x − 1 .
2
D. ∃n ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 4 .
Lời giải
Chọn A
Với mọi số tự nhiên thì có các trường hợp sau:
( 3k )
2
n = 3k ⇒ n 2 + 1= + 1 chia 3 dư 1.
( 3k + 1)
2
n = 3k + 1 ⇒ n 2 + 1 = + 1 = 9k 2 + 6k + 2 chia 3 dư 2.
( 3k + 2 )
2
n = 3k + 2 ⇒ n 2 + 1 = + 1 = 9k 2 + 12k + 5 chia 3 dư 2.
A. x  , 2 x 2  8  0.
B. n  , n 2  11n  2 chia hết cho 11.
C. Tồn tại số nguyên tố chia hết cho 5.
D. n  , n 2  1 chia hết cho 4.
Lời giải
Chọn D
Với k   , ta có:
 Khi n  4 k  n 2  1  16k 2  1 không chia hết cho 4.
 Khi n  4 k  1  n 2  1  16 k 2  8k  2 không chia hết cho 4.
 Khi n  4 k  2  n 2  1  16 k 2  16k  5 không chia hết cho 4.
 Khi n  4 k  3  n 2  1  16 k 2  24 k  10 không chia hết cho 4.
 n  , n 2  1 không chia hết cho 4.
( )
A. ∃n ∈ , n 2 + 17 n + 1 chia hết cho 17. ( )
B. ∃n ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 4.
C. Tồn tại số nguyên tố chia hết cho 13. D. ∃x ∈ , x 2 − 4 =0 .
Lời giải
Chọn B
 Mệnh đề A đúng, ví dụ với n = 4.

 Mệnh đề B sai, vì:
( 2k )
2
- Với
= n 2k , k ∈ , ta có n 2 + 1= + 1= 4k 2 + 1 chia cho 4 dư 1.
( 2k + 1) + 1= 4k ( k + 1) + 2 chia cho 4 dư 2.
2
- Với n = 2k + 1, k ∈ , ta có n 2 + 1=
 Mệnh đề C đúng, số nguyên tố đó là số 13.
 Mệnh đề D đúng, ví dụ với x = 2.
Câu 111. Cho n là số tự nhiên,mệnh đề nào sau đây đúng?
A. ∀n, n ( n + 1) là số lẻ.
B. ∀n, n ( n + 1) là số chính phương.
C. ∀n, n ( n + 1)( n + 2 ) là số chia hết cho 24.
D. ∃n, n ( n + 1)( n + 2 ) chia hết cho 8.
Lời giải
Trang 28
Chọn D
Đáp án A sai vì hai số tự nhiên liên tiếp luôn có một số chẵn,tích của chúng là số chẵn.
Đáp án B sai vì n ( n + 1) không thể là số chính phương.
Đáp án C sai xét trường hợp n = 1 thì 1. (1 + 1)(1 + 2 ) =
6 không chia hết cho 24.
Đáp án D đúng vì tồn tại n = 2 thì n ( n + 1)( n + 2=
) 2.3.4= 24 chia hết cho 8.
Trang 29
Bài 2. TẬP HỢP. CÁC PHÉP TOÁN TRÊN TẬP HỢP
I. Tập hợp
Ví dụ 1. Cho tập hợp B gồm các số tự nhiên có một chữ số và chia hết cho 3 .
a) Viết tập hợp B theo hai cách: liệt kê các phần tử của tập hợp; chỉ ra tính chất đặc trưng cho các phẩn tử
của tập hợp đó.
b) Minh họa tập hợp B bằng biểu đồ Ven.
Giải
a) Tập hợp B được viết theo cách liệt kê các phẩn tử là: B = {0;3;6;9}
Tập hợp B được viết theo cách chỉ ra tính chất đặc trưng cho các phần tử là:
B = {x ∈  0 ≤ x ≤ 9 và x : 3}.
b) Tập hợp B được minh hoạ bằng biểu đồ Ven
Nhận xét
- Tập hợp không chứa phần tử nào được gọi là tập hợp rỗng, kí hiệu là ∅ .
- Một tập hợp có thể không có phần tử nào, cũng có thể có một phần tử, có nhiều phần tử, có vô số phần tử.
Chú ý: Khi tập hợp C là tập hợp rỗng, ta viết C = ∅ và không được viết là C = {∅} .
II. Tập con và tập hợp bằng nhau
1. Tập con
Nếu mọi phần tử của tập hợp A đều là phần tử của tập hợp B thì ta nói
A là một tập con của tập hợp B và viết là A ⊂ B . Ta còn đọc là A
chứa trong B .
Quy ước: Tập hợp rỗng ∅ được coi là tập con của mọi tập hợp.
Chú ý: A ⊂ B ⇔ (∀x, x ∈ A ⇒ x ∈ B) .
Khi A ⊂ B , ta cũng viết B ⊃ A (đọc là B chứa A ).
Nếu A không phải là tập con của B , ta viết A ⊂/ B .
Ví dụ 2. Cho hai tập hợp: E ={ x ∈  x ≤ 1} , F ={ x ∈  x < 2}. Chứng tỏ rằng E ⊂ F .
Giải
Với mọi số thực x , ta có: x ≤ 1 thì x < 2 nên x ∈ E thì x ∈ F . Do đó E ⊂ F
Ta có các tính chất sau:
- A ⊂ A với mọi tập hợp A ;
- Nếu A ⊂ B và B ⊂ C thì A ⊂ C
Trang 1
2. Tập hợp bằng nhau
Khi A ⊂ B và B ⊂ A thì ta nói hai tập hợp A và B bằng nhau, viết là A = B
Ví dụ 3. Cho tập hợp C gồm các tam giác có ba cạnh bằng nhau và tập hợp D gồm các tam giác có ba góc
bằng nhau. Hai tập hợp C và D có bằng nhau hay không?
Giải
Do một tam giác có ba cạnh bằng nhau khi và chỉ khi tam giác đó có ba góc bằng nhau nên hai tập họp̣ C và
D là bằng nhau.
III. Giao của hai tập hợp

Tập hợp gồm tất cả các phần tử vừa thuộc A vừa thuộc B được gọi là Tập hợp A ∩ B được minh hoạ
giao của A và B , kí hiệu A ∩ B . bởi phần gạch chéo trong hình
x ∈ A ∩ B khi và chỉ khi x ∈ A và x ∈ B . bên
Vậy A ∩ B= {x x ∈ Avà x ∈ B}
Ví dụ 4. Tìm giao của hai tập hợp trong mỗi trường hợp sau:
a) A= {x ∈  x là ước của 16 }, B= {x ∈  x là ước của 20 } .
b) C= {x ∈  x là bội của 4 }, D= {x ∈  x là bội của 5 } .
Giải
a) A {1;
= 2; 4;8;16}, B {1; 2; 4;5;10; 20} . Vậy A ∩ B ={1; 2; 4} .
Chú ý: A là tập hợp các ước tự nhiên của 16, B là tập hợp các ước tự nhiên của 20 nên A ∩ B là tập hợp các
ước chung tự nhiên của 16 và 20 .
b) C ∩ D = {x ∈  x là bội của 4 và x là bội của 5 }= {x ∈  x là bội chung của 4 và 5 } .
IV. Hợp của hai tập hợp

Tập hợp gồm các phần tử thuộc A hoặc thuộc B được gọi Tập hợp A ∪ B được minh hoạ
là hợp của A và B , kí hiệu A ∪ B bởi phần gạch chéo trong hình
x ∈ A ∪ B khi và chỉ khi x ∈ A hoặc x ∈ B . bên
Vậy A ∪ B= {x x ∈ A hoặc x ∈ B}
Ví dụ 5. Cho tập hợp  các số hữu tỉ và tập hợp I các số vô tỉ. Tìm  ∩ I ,  ∪ I .
Giải
Ta có  ∩ I =∅,  ∪ I =
V. Phần bù. Hiệu của hai tập hợp

Cho tập hợp A là tập con của tập hợp B . Tập hợp những phần tử của Tập họp̣ CB A được mô tả bằng
B mà không phải là phần tử của A được gọi là phần bù của A trong phần gạch chéo
B , kí hiệu CB A .
Trang 2
Ví dụ 6. Các học sinh của lốp 10 A đăng kí đi tham quan ở một trong hai địa điểm: Hoàng thành Thăng
Long và Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Mỗi học sinh đều đăng kí đúng một địa điểm. Gọi A là tập hợp các
học sinh đăng kí tham quan Hoàng thành Thăng Long, B là tập hợp các học sinh đăng kí tham quan Văn
Miếu - Quốc Tủ̉ Giám, T là tập hợp các học sinh lốp 10 A . Tìm phẩn bù của tập hợp A trong tập hợp T .
Giải. Phần bù của tập hợp A trong tập hợp T bao gồm những học sinh trong lốp không đăng kí tham quan
Hoàng thành Thăng Long nên CT A = B .
Tập hợp gồm các phần tử thuộc A nhưng không thuộc B được gọi Tập hợp A \ B được
là hiệu của A và B , kí hiệu A \ B . minh hoạ bởi phẩn gạch
x ∈ A \ B khi và chỉ khi x ∈ A và x ∉ B chéo.
Vậy A = \ B {x x ∈ A và x ∉ B} .
Chú ý: Nếu B ⊂ A thì A \ B = C A B .
̣ A = {3;6;9;12} , B = {2; 4;6;8;10;12} .

Ví dụ 7. Cho hai tập họp:
Tìm A \ B, B \ A .
Giải
- Tập hợp A \ B gồm những phần tử thuộc A mà không thuộc B . Vậy A \ B = {3;9} .
- Tập hợp B \ A gồm những phần tử thuộc B mà không thuộc A . Vậy B \ A = {2; 4;8;10} .
̣ A = {x ∈  3 x − 11 ≤ 0} , B = { x ∈  3 x − 14 x + 11 = 0} .
Ví dụ 8. Cho hai tập họp: 2
Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Giải
Ta có: A {0;1;
= = 2;3}, B {1} .
Vậy A ∩ B = {1}, A ∪ B = {0;1; 2;3}, A \ B =
{0; 2;3}, B \ A =∅.
VI. Các tập hợp số
1. Các tập hợp số đã học

Ta đã biết , , ,  lần lượt là tập hợp số tự nhiên, tập
hợp số nguyên, tập hợp số hữu tỉ, tập hợp số thực.
Ta có quan hệ sau:  ⊂  ⊂  ⊂ 
2. Một số tập con thường dùng của tập hợp số thực

Tên gọi, ký hiệu Tập hợp Hình biểu diễn
Tập số thực 
 ;  
Trang 3
Đoạn  a;b  {x   | a  x  b}
Khoảng a;b  {x   | a  x  b}
Khoảng (; a ) {x   | x  a }
Khoảng (a; ) {x   | a x }
Nửa khoảng  a;b  {x   | a  x  b}
Nửa khoảng a;b  {x   | a  x  b}
Nửa khoảng (; a ] {x   | x  a }
Nửa khoảng [a; ) {x   | x  a }
Kí hiệu - ∞ đọc là âm vô cực, kí hiệu +∞ đọc là dương vô cực; a và b được gọi là đầu mút của các đoạn,
khoảng, nửa khoảng.
Ta cũng có thể biểu diễn tập hợp trên trục số bằng cách gạch bỏ phần không thuộc tập đó, chẳng hạn đoạn
[a; b] có thể biểu diễn như sau:
Ví dụ 9. Hãy đọc tên, kí hiệu và biểu diễn mỗi tập hợp sau trên trục số:
a) A = {x ∈  − 2 < x ≤ 3} ;
b) B = {x ∈  − 3 ≤ x ≤ 1} ;
c) C = {x ∈  2 x − 1 > 0} .
Giải
a) Tập hợp A là nửa khoảng (−2;3] và được biểu diễn là:
b) Tập hợp B là đoạn [−3;1] và được biểu diễn là:
1 
c) Tập hợp C là khoảng  ; +∞  và được biểu diễn là:
2 
Trang 4
PHẦN B. BÀI TẬP TỰ LUẬN
Dạng 1. Xác định tập hợp
Câu 1. Viết mỗi tập hợp sau bằng cách liệt kê các phần tử:
a) A = { x ∈ R | (2 x − x 2 )(2 x 2 − 3 x − 2) = 0}
b) B = {n ∈ N | 3 < n 2 < 30}
c) C ={ x ∈ Z | 2 x 2 − 75 x − 77 = 0} .
{ }
a) A = x ∈ R | (2 x 2 − 5 x + 3)( x 2 − 4 x + 3) = 0
b) B = { x ∈ R | ( x − 10 x + 21)( x − x) = 0}
2 3
c) C = { x ∈ R | (6 x − 7 x + 1)( x − 5 x + 6) = 0}
2 2
d) D = { x ∈ Z | 2 x − 5 x + 3 = 0}
2
 x + 3 < 4 + 2x 
= x ∈ N | 
e) E 
 5 x − 3 < 4 x − 1
f) F = { x ∈ Z | x + 2 ≤ 1}
{ x ∈ N | x < 5}
g) G =
h) H = {x ∈ R | x 2
+ x + 3 = 0} .
a) A = { x ∈ Z | 2 x3 − 3 x 2 − 5 x = 0}
b) B ={ x ∈ Z | x <| 3 |}
c) C = {x = 3k ; x, k ∈ Z ; −4 < x < 12} .
Câu 4. Viết mỗi tập hợp sau bằng cách nêu tính chất đặc trưng:
a) A = {0;1; 2;3; 4}
b) B = {0; 4;8;12;16}
{−3;9; −27;81}
c) C =
d) D = {9;36;81;144}
e) E = {2;3;5;7;11}
f) F = {3;6;9;12;15}
g) G = Tập hợp các điểm thuộc đường trung trực của đoạn thẳng AB.
h) H = Tập hợp các điểm thuộc đường tròn tâm I cho trước và có bán kính bằng 5.
a) Tập hợp các số chính phương.
b) Tập hợp các ước chung của 36 và 120.
c) Tập hợp các bội chung của 8 và 15.
a) A = {1; 4;7;10}
2 3 4 5 6 
b) B =  ; ; ; ;  .
 3 8 15 24 35 
Trang 5
a) A = {0;3;8;15; 24;35}
b) B = {−4;1;6;11;16}
c) C= {1; −2;7} .
Câu 8. Trong các tập hợp sau tập nào là tập rỗng
a) A ={ x ∈ Z | x < 1}
b) B = { x ∈ R | x − x + 1 = 0}
2
c) C = { x ∈ Q | x − 4 x + 2 = 0}
2
d) D = { x ∈ Q | x − 2 = 0}
2
e) E = { x ∈ N | x + 7 x + 12 = 0}
2
f) F = { x ∈ R | x − 4 x + 2 = 0} .
2
Câu 9. Viết lại các tập sau bằng cách liệt kê các phần tử của chúng)
a) A ={ x ∈  x < 7}
b) B = { x ∈  − 3 < x < 5}
 1 1
c) C =  x x = k ; k ∈ ; x ≤ 
 2 16 
d) D = {x ∈  x 4
− 6 x 2 + 8 = 0}
e) E= { x ∈  x là số chính phương nhỏ hơn 100}
f) F= { x ∈  x là ước chung của 64 và 120}
= { x ∈  x là bội chung của 12 và 20} .

g) G
Câu 10. Liệt kê các phần của tập hợp dưới đây:
 3k − 1 
a)
= A  ∈ Z : −5 ≤ k ≤ 3 .
 k 
{
b) B =x ∈ Z x < 10 . }
 19 
c) C =  x ∈ Z 3 < x <  .
 2
Dạng 2. Tập hợp con, tập bằng nhau

Câu 11. Tìm tất cả các tập con, các tập con gồm hai phần tử của các tập hợp sau:
a) A = {1; 2}
b) B = {1; 2;3}
c) C = {a; b; c}
d) D = {x ∈ R | 2 x 2
− 5 x + 2 = 0}
Câu 12. Tìm tất cả các tập hợp con của tập:
a) A = {a; b} b) B = {1; 2;3} c) C = ∅ d) D = {a; b; c; d } .
Trang 6
Câu 13. Cho A = {1; 2; 3; 4; 5} . Viết tất cả các tập con của A có ít nhất ba phần tử.
Câu 14. Cho A = {1; 2; 3; 4} . Hãy viết tất cả các tập con gồm:
a) Một phần tử b) Hai phần tử c) Ba phần tử.

Câu 15. Trong các tập sau, tập nào là tập con của tập nào?
A = {1; 2; 3} B ={ x ∈  x < 4}
C
= ( 0; +∞ ) D= {x ∈  2 x 2
− 7 x + 3 = 0} .
Câu 16. Xác định quan hệ giữa các tập hợp sau.
{
a) A = x ∈  x − 3 − 2 x =0 và B = } {x ∈  x 2
+ 2 x − 3 = 0}
b) A = {x ∈ N x 2
}
− 2 x + 1 ≥ 10 và B ={ x ∈ N x ≥ 2} .
Câu 17. Tìm các tập X thỏa mãn {1; 2;3} ⊂ X ⊂ {1; 2;3; 4;5;6} .
Câu 18. Tìm tất cả các tập hợp X sao cho: {1, 2} ⊂ X ⊂ {1, 2,3, 4,5} .
Câu 19. Tìm tất cả các tập hợp X sao cho: X ⊂ {1, 2,3, 4} .
Câu 20. Tìm tất cả các tập hợp X sao cho: {1; 2} ⊂ X ⊂ {1; 2; 3; 4; 5; 6} .
Câu 21. =
Cho A {=
2,5} ; B {=
5, x} ; C { x, y,5} . Tìm các cặp số ( x; y ) để A= B= C .
Dạng 3. (Nâng cao) Sơ đồ ven
Câu 22. Cho A là tập hợp các học sinh lớp 10 đang học ở trường em, B là tập hợp học sinh đang học
tiếng Anh ở trường em. Hãy diễn đạt bằng lời các tập:
a) A ∩ B b) A \ B
c) A ∪ B d) B \ A .
Câu 23. Kí hiệu H là tập hợp học sinh lớp 10A1, T là tập hợp các học sinh nam và G là tập hợp các học
sinh nữ của lớp 10A1. Hãy xác định các tập hợp sau:
a) T ∪ G. b) T ∩ G.
c) H \ T . d) G \ T . e) CT H .
Câu 24. Trong một trường THPT, khối 10 có 160 em học sinh tham gia câu lạc bộ Toán, 140 em tham
gia câu lạc bộ Tin, 100 em học sinh tham gia cả hai câu lạc bộ. Hỏi khối 10 có bao nhiêu học
sinh?.
Câu 25. Một lớp có 45 hs, đăng kí chơi ít nhất một trong hai môn thể thao là bóng đá và cầu lông. Có 30
em đăng kí môn bóng đá, 25 em đăng kí môn cầu lông. Hỏi có bao nhiêu em đăng kí cả hai môn
thể thao?.
Câu 26. Trong 100 học sinh lớp 10 có 70 học sinh nói được tiếng Anh, 45 học sinh nói được tiếng Pháp
và 23 học sinh nói được cả hai tiếng Anh và Pháp. Hỏi có bao nhiêu học sinh không nói được hai
thứ tiếng?.
Dạng 4. Biểu diễn tập hợp số
Câu 27. Xác định các tập hợp A ∪ B; A ∩ B và biểu diễn trên trục số với
a. A ={ x ∈ R x ≥ 1} và B ={ x ∈ R x ≤ 3}.
b. A ={ x ∈ R x ≤ 1} và B ={ x ∈ R x ≥ 3}.
c. A = [1;3] và =
B ( 2; +∞ ) .
Trang 7
Dạng 5. Các phép toán trên tập hợp
A = {a; b; c; d } B = {b; d ; e} C = {a; b; e}

Câu 28. Cho các tập hợp:
Chứng minh:
a) A ∩ ( B \ C ) =∩
( A B) \ ( A ∩ C )
b) A \ ( B ∩ C=) ( A \ B) ∪ ( A \ C ) .
Câu 29. Chứng minh rằng:
a) Nếu A ⊂ B thì A ∩ B =A.
b) Với ba tập A, B, C thì A ∩ ( B \ C ) =

( A ∩ B) \ C .
Câu 30. Cho X = { x ∈  2 < x < 12}.
 A∩ B = {6; 8;11} (1)


Xác định A ⊂ X ; B ⊂ X sao cho:  A ∪ {5; 6; 7} = {3; 5; 6; 7; 8;10;11} (2) .
 {4; 5; 6; 7; 8; 9;10;11}= B ∪ {6;10} (3)

Câu=
31. Cho A {=
0;1; 2;3; 4}, B {2; 3; 4;5;6} .
a) Tìm các tập A \ B, B \ A, A ∪ B, A ∩ B.
b) Tìm các tập ( A \ B ) ∪ ( B \ A ) , ( A \ B ) ∩ ( B \ A ) . .

Câu 32. Cho hai tập hợp A và B dưới đây. Viết tập A ∩ B, A ∪ B bằng hai cách:
a) A = {x | x là ước nguyên dương của 12} B = {x | x là ước nguyên dương của 18}
b) A = {x | x là bội nguyên dương của 6} B = {x | x là ước nguyên dương của 15} .

Câu 33. Cho các tập hợp: A = {1; 2;3; 4} , C = {3; 4;5;6}
Tìm: A ∪ B, A ∪ C , B ∪ C , A ∩ B, A ∩ C , B ∩ C , ( A ∪ B) ∩ C , A ∪ ( B ∪ C ). .
Câu 34. Cho tập hợp A các ước số tự nhiên của 18 và tập hợp B các ước số tự nhiên của 30. Xác định
A, B, A ∪ B, A ∩ B, A \ B, B \ A. .
Câu 35. Cho A là tập hợp các số tự nhiên chẵn không lớn hơn 10. {n ∈  | n ≤ 6}
B=
C = {n ∈  | 4 ≤ n ≤ 10}
Tìm: a) A ∩ ( B ∪ C ) b) ( A \ B) ∪ ( A \ C ) ∪ ( B \ C ) .
Câu 36. Cho A là tập hợp các số nguyên lẻ, B là tập hợp các bội của 3 , C là tập hợp các bội của 6 . Xác
định A ∩ B, B ∩ C , C \ B.
A ∩ B = { x ∈  | x lẻ và x là bội của 3} = {3(2k − 1) | k ∈ }

B ∩ C = { x ∈  | x là bội của 3 hoặc x là bội của 6=
} { x ∈  | x là bội của 3} = B.
{ x ∈  | x là bội của 6 và x không là bội của 3} = ∅. .
C \ B=
Câu
= 37. Cho A {= 2, 4, 7,8,9,12} , B {2,8,9,12} . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Câu 38.
= Cho A {=2, 4, 6,9} , B {1, 2,3, 4} . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Câu 39. Cho A = { x ∈  |2 x 2
− 3 x + 1 = 0} , B = { x ∈  | 2 x − 1 = 1} . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Câu 40. Cho A = tập các ước số của 12; B = Tập các ước số của 18. Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Trang 8
{ }
Câu 41. Cho A = x ∈  | ( x + 1)( x − 2 ) ( x 2 − 8 x + 15 ) = 0 , B = Tập các số nguyên tố có một chữ số. Tìm
A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
{
Câu 42. Cho A = { x ∈  | x 2 < 4} , B = x ∈  ( 5 x − 3 x 2 )( x 2 − 2 x − 3) = 0 . }
Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
{ }
Câu 43. Cho A = x ∈  | ( x 2 − 9 )( x 2 − 5 x − 6 ) = 0 , B = { x ∈  | x là số nguyên tố nhỏ hơn 5} . Tìm
A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
{0,1, 2,3, 4} , A \ B ={−3, − 2} , B \ A = {6,9,10} .
Câu 44. Tìm các tập hợp A, B sao cho: A ∩ B =
{1, 2,3} , A \ B = {4, 5} , B \ A = {6,9} .
Câu 46. Cho tập hợp A = {a, b, c, d } ; B = {b; d ; e} ; C = {a; b; c} . Chứng minh các hệ thức:
a) A ∩ ( B \ C ) =∩
( A B) \ ( A ∩ C )
b) A \ ( B ∩ C=) ( A \ B) ∩ ( A \ C ) .
Câu 47. Cho tập hợp A = {1, 2,3, 4,5} và B = {1,3,5, 7,9,11} . Hãy tìm tập hợp C thỏa mãn:
a) C= A ∪ B b) C= A ∩ B
( A B ) \ ( A ∩ B )=
c) C =∪ d) C ( A \ B) ∪ ( B \ A) .
a)Nếu A  B thì A  B  A .
b) Nếu A  C và B  C thì A  B  C .
c)Nếu A  B  A  B thì A  B . d) Nếu A  B và A  C thì A  B  C .
Câu 49. Cho A = {x ∈ R : x 2
− x − 6 = 0} ; B = {n ∈ N : 2n − 6 ≤ 0} ; C = {n ∈ N : n ≤ 4}. Tìm
A ∩ B; A ∩ C ; B ∪ C. .
Câu 50.=
Cho A {1;=
2;3; 4} ; B {=
2; 4;6} ; C {1;3;5} . Xác định các tập hợp sau:
a) A ∩ B; A ∪ B.
b) A ∩ C ; A ∪ C.
c) B ∩ C ; B ∪ C.
Câu 51.
= Cho E {a=
, b, c, d } ; F {=
b, c, e, g} ; G {c, d , e, f } . Chứng minh rằng:
E ∩(F ∪G) = (E ∩ F ) ∪(E ∩G) .

Câu 52.
= Cho A {=
a, e, i, o} ; E {a, b, c, d , i, e, o, f } . Tính CE A .
Câu 53. Cho E={ x ∈ N x ≤ 8}; A ={1,3,5, 7} ; B ={1; 2;3;6} .
a) Tính CE A; CE B; CE A ∩ CE B.
b) Chứng minh CE ( A ∪ B ) ⊂ CE ( A ∩ B ) . .
Câu 54. Cho các tập hợp sau:
E= {x ∈ Z }
x ≤5 ;A= {x ∈ R x 2
}
+ 3x − 4 = 0 ; B = {x ∈ Z ( x − 2)( x + 1) ( 2 x 2
}
− x − 3) = 0 .
a) Chứng minh A ⊂ E; B ⊂ E.
b) Tìm CE ( A ∩ B ) , CE ( A ∪ B ) rồi tìm mối quan hệ của hai tập này.

Trang 9
c) Chứng minh CE ( A ∪ B ) ⊂ CE A. .
Câu 55. Xác định tập hợp:

(−3;5] ∪ [8;10] ∪ [2;8) ;
A=
=B [0; 2] ∪ (−∞;5] ∪ (1; +∞) ;
[−4;7] ∪ (0;10) ;
C=
D = (−∞;3] ∪ (−5; +∞) ;
= (3; +∞) \ (−∞;1] ;

E
F = (1;3] \ [0; 4).

Câu 56. Xác định các tập hợp sau:
a) (−3;6) ∩ ; b) (1; 2) ∩ ; c) (1; 2] ∩ ; d) [−3;5) ∩ .
[ −4; 4] , B =
Câu 57. Cho A = [1;7] . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Câu 58. Cho A =[ −4; − 2] , B = ( 3;7 ] . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Câu 59. Cho A =[ −4; − 2] , B = ( 3;7 ) . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Câu 60. Cho A = ( −∞; − 2] , B= [3; + ∞ ) . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Câu 61. Cho A= [3; + ∞ ) , B = ( 0; 4 ) . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Câu 62. Cho A = (1; 4 ) , B = ( 2; 6 ) . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Câu 63. Cho A = [1; 4] , B = ( 2; 6 ) , C = (1; 2 ) . Tìm A ∪ B ∪ C , A ∩ B ∩ C .
Câu 64. Cho A = [ 0; 4] , B = (1; 5 ) , C = ( −3; 1] . Tìm A ∪ B ∪ C , A ∩ B ∩ C .
B [ 2; + ∞ ) C = ( 0; 3)
=
Câu 65. Cho A = ( −∞; 2] , , . Tìm A ∪ B ∪ C , A ∩ B ∩ C .
Câu 66. Cho A = ( −5; 1] , B
= [3; + ∞ ) , C = ( −∞; − 2 ) . Tìm A ∪ B ∪ C , A ∩ B ∩ C .
Câu 67. Cho tập hợp A = { x ∈  / −3 ≤ x ≤ 2} , B = { x ∈  / 0 < x < 7} ; C = { x ∈  / x < −1} và
{ x ∈  \ x ≥ 5}
D=
.
a) Dùng kí hiệu đoạn, khoảng, nửa khoảng để viết lại các tập hợp trên.
b) Biểu diễn các tập hợp A, B, C và D trên trục số. Chỉ rõ nó thuộc phần nào trên trục số.
Câu 68. Cho tập hợp A = { x ∈  −1 < x ≤ 5} và B = { x ∈  0 ≤ x < 7} . Hãy tìm tập hợp C thỏa mãn:
a) C= A ∪ B
b) C= A ∩ B
( A B) \ ( A ∩ B)
c) C =∪
d) C
= ( A \ B) ∪ ( B \ A)
Câu 69. Cho tập hợp A = { x ∈  −3 < x < 3} , B= { x ∈  −2 < x ≤ 3} và C = { x ∈  0 ≤ x ≤ 4} . Hãy tìm
tập hợp D thỏa mãn:
a) D = ( A ∪ B ) ∪ C
b) D = ( A ∪ B ) ∩ C
c) D = ( A ∩ B ) ∩ C
d) D = ( A ∩ B ) ∪ C
e) D
= ( A ∩ B) \ C
f) D
= ( A \ B) ∪ ( A \ C )
Trang 10
g) D
= ( B \ A) ∪ ( C \ A)
h) D   B \ A \ C
i) D   B \ A  C
j) D
= (B ∪C) \ A
Dạng 6. (Nâng cao) Các bài toán tìm điều kiện của tham số
Câu 70. Có thể kết luận gì về số a biết:
a) (−1;3) ∩ (a; +∞) = ∅
b) (5;a) ∩ (2; 8) =
(2; 8)
c) [3;12) \ (−∞;a) = ∅
PHẦN C. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

Câu 1. Ký hiệu nào sau đây dùng để viết đúng mệnh đề: “3 là một số tự nhiên”?
A. 3 ⊂  . B. 3∈  . C. 3 <  . D. 3 ≤  .
Câu 2. Ký hiệu nào sau đây để chỉ 5 không phải là một số hữu tỉ?
A. 5 ≠. B. 5 ⊄ . C. 5 ∉ . D. 5 ⊂ .
Câu 3. Cho tập hợp A ={ x + 1| x ∈ , x ≤ 5} . Tập hợp A là:
A. A = {1; 2;3; 4;5} . B. A = {0;1; 2;3; 4;5;6} .
C. A = {0;1; 2;3; 4;5} . D. A = {1; 2;3; 4;5;6} .
Câu 4. Hãy liệt kê các phần tử của tập hợp X = {x ∈  | 2 x 2

− 3 x + 1 = 0} .
 1  3
A. X = {0} . B. X = {1} . C. X = 1;  . D. X = 1;  .
 2  2
Câu 5. Liệt kê các phần tử của phần tử tập hợp X = {x ∈  | 2 x 2

− 5 x + 3 = 0} .
3  3
A. X = {0} . B. X = {1} . C. X =   . D. X = 1;  .
2  2
Câu 6. Trong các tập sau, tập nào là tập rỗng?
A. { x ∈  | x < 1} . B. { x ∈  | 6 x 2 − 7 x + 1 =0} .
C. { x ∈  : x 2 − 4 x + 2 =0} . D. { x ∈  : x 2 − 4 x =3 =0} .
Câu 7. hợp M
Cho tập= {( x; y ) | x; y ∈=
, x + y 1} . Hỏi tập M có bao nhiêu phần tử?
A. 0. B. 1. C. 2. D. 3.
Câu 8. Cho tập hợp A = { x 2 + 1\ x ∈ , x ≤ 5} . Hãy liệt kê các phần tử của tập hợp#A.
A. A = {0;1; 2;3; 4;5} . B. A = {1; 2;5;10;17; 26} .
C. A = {2;5;10;17; 26} . D. A = {0;1; 4;9;16; 25} .

Trang 11
Câu 9. Hãy liệt kê các phần tử của tập hợp: X = {x ∈  \ x 4
− 6 x 2 + 8 = 0} .
A. X = {2; 4} . B. X = {− 2; 2 . } C. X = { }
2; 2 D. X = {
− 2; 2; −2; 2 . }
Câu 10. Cho tập hợp
= M {( x; y ) \ x, y ∈ , x 2
+ y 2 ≤ 0} . Khi đó tập hợp M có bao nhiêu phần tử?
A. 0. B. 1. C. 2. D. Vô số.
{
Câu 11. Số phần tử của tập hợp: A = x ∈  \ ( x 2 + x ) = x 2 − 2 x + 1 là:
2
}
A. 0. B. 3. C. 1. D. 2.
Câu 12. Số phần tử của tập hợp:
A= {x ∈  \ ( 2x + x − 4) = 4x − 4x + 1} là:
2 2 2
A. 0. B. 2. C. 4. D. 3.
Câu 13. Hãy liệt kê các phần tử của tập hợp X = {x ∈  x 2

+ x +1 = 0 : }
A. X = 0 . B. X = {0} . C. X = ∅ . D. X = {∅} .
Câu 14. Số phần tử của tập hợp A = {k 2 + 1/ k ∈ , k ≤ 2} là:
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 5 .
Câu 15. Trong các tập hợp sau, tập hợp nào là tập hợp rỗng:
{
A. x ∈  x < 1 . } {
B. x ∈  6 x 2 − 7 x + 1 =0 . }
{
C. x ∈  x 2 − 4 x + 2 =0 . } {
D. x ∈  x 2 − 4 x + 3 =0 . }
{ }
Câu 16. Cho tập hợp A = x ∈  ( x 2 –1)( x 2 + 2 ) = 0 . Các phần tử của tập A là:
A. A = { –1;1} . B. A = {– 2; –1;1; 2} .C. A = {–1} . D. A = {1} .
Câu 17. Trong các tập hợp sau, tập hợp nào là tập rỗng?
A. A = {x ∈  x 2
−4= 0 . } B. B = {x ∈  x 2
+ 2x + 3 = 0 .}
C. C = {x ∈  x 2
−5 = 0 . } D. D = {x ∈  x 2
}
+ x − 12 = 0 . .
Câu 18. Trong các tập hợp sau, tập hợp nào khác rỗng?
A. A = {x ∈  x 2
+ x +1 = 0 . } B. B = {x ∈  x 2
−2= 0 .}
{
C. C = x ∈  ( x 3 – 3)( x 2 + 1) = 0 . } {
D. D = x ∈  x ( x 2 + 3) = 0 . }
Câu 19. Cho hai tập hợp A và. B. Hình nào sau đây minh họa A là tập con của B?
A. . B. . C. . D. .
Câu 20. Cho ba tập hợp E, F, G thỏa mãn: E ⊂ F , F ⊂ G và G ⊂ K . Khẳng định nào sau đây đúng?
A. G ⊂ F . B. K ⊂ G . C. E= F= G . D. E ⊂ K .
Trang 12
Câu 21. Trong các tập hợp sau đây, tập hợp nào có đúng một tập hợp con?
A. ∅ . B. { x} . C. {∅} . D. {∅, x} .
Câu 22. Cho tập hợp A = {1; 2} và B = {1; 2;3; 4;5} . Có tất cả bao nhiêu tập X thỏa mãn: A ⊂ X ⊂ B ?
A. 5. B. 6. C. 7. D. 8.
Câu 23. Cho tập hợp A = {1; 2;5;7} và B = {1; 2;3} . Có tất cả bao nhiêu tập X thỏa mãn: X ⊂ A và
X ⊂ B?
A. 2. B. 4. C. 6. D. 8.
Câu 24. Cho tập =

hợp A {1;3
= } , B {3;=
x} , C { x; y;3} . Để A= B= C thì tất cả các cặp ( x; y ) là:
A. (1;1) . B. (1;1) và (1;3) . C. (1;3) . D. ( 3;1) và ( 3;3) .
Câu 25. Cho=

tập hợp A {1;=
2;3; 4} , B {0; 2; 4} , C = {0;1; 2;3; 4;5} . Quan hệ nào sau đây là đúng?
A ⊂ C
A. B ⊂ A ⊂ C . B. B ⊂ A =
C. C.  . D. A ∪ B =
C.
B ⊂ C
Câu 26. Cho tập hợp A có 4 phần tử. Hỏi tập A có bao nhiêu tập con khác rỗng?
A. 16. B. 15. C. 12. D. 7.
Câu 27. Số các tập hợp con gồm hai phần tử của tập hợp B = {a; b; c; d ; e; f } là:
A. 15. B. 16. C. 22. D. 25.
Câu 28. Số các tập hợp con có 3 phần tử có chứa a, b của tập hợp C = {a; b; c; d ; e; f ; g} là:
A. 5. B. 6. C. 7. D. 8.
Câu 29. Cho tập hợp A = {1, 2,3, 4, x, y} . Xét các mệnh đề sau đây:
( I ) : “ 3∈ A ”.
( II ) : “ {3, 4} ∈ A ”.
( III ) : “ {a,3, b} ∈ A ”.
Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng
A. I đúng. B. I , II đúng. C. II , III đúng. D. I , III đúng.
Câu 30. Cho tập hợp X = {1; 2;3; 4} . Câu nào sau đây đúng?
A. Số tập con của X là 16 .

B. Số tập con của X gồm có 2 phần tử là 8 .
C. Số tập con của X chứa số 1 là 6 .
D. Số tập con của X gồm có 3 phần tử là 2 .
Câu 31. Số các tập con 3 phần tử có chứa α , π của C = {α , π , ξ , ψ , ρ , η , γ , σ , ω , τ } là:
A. 8 . B. 10 . C. 12 . D. 14 .
Câu 32. Trong các tập sau đây, tập hợp nào có đúng hai tập hợp con?
A. { x; y} . B. { x} . C. {∅; x} . D. {∅; x; y} .
Trang 13
Câu 33. Khẳng định nào sau đây sai? Các tập A = B với A, B là các tập hợp sau?
{
{1;3}, B x ∈  ( x –1)( x − 3) =0 .
A. A == }
B. A = {1;3;5;7;9}, B = {n ∈  n = 2k + 1, k ∈ , 0 ≤ k ≤ 4} .
{
C. A ={−1; 2}, B = x ∈  x 2 − 2 x − 3 =0 . }
{
D. A =∅, B = x ∈  x 2 + x + 1 =0 . }
Câu 34. Có tất cả bao nhiêu tập X thỏa mãn {1; 2;3} ⊂ X ⊂ {1; 2;3; 4;5;6} ?
A. 1 . B. 8 . C. 3 . D. 6 .
{ }
Câu 35. Số tập con của tập hợp: A = x ∈  \ 3 ( x 2 + x ) − 2 x 2 − 2 x = 0 là:
2
A. 16. B. 8. C. 12. D. 10.

Câu 36. Cho A , B là hai tập hợp bất kì khác tập rỗng, được biểu diễn theo biểu đồ Ven sau. Phần gạch
sọc trong hình vẽ là tập hợp nào sau đây?
A B
A. A ∪ B . B. B \ A . C. A \ B . D. A ∩ B .
Câu 37. Trong một khoảng thời gian nhất định, tại một địa phương, Đài khí tượng thủy văn đã thống kê
được: Số ngày mưa: 10 ngày; Số ngày có gió: 8 ngày; Số ngày lạnh: 6 ngày; Số ngày mưa và gió:
5 ngày; Số ngày mưa và lạnh: 4 ngày; Số ngày lạnh và có gió: 3 ngày; Số ngày mưa, lạnh và có
gió: 1 ngày.Vậy có bao nhiêu ngày thời tiết xấu (Có gió, mưa hay lạnh)?
A. 14 . B. 13 . C. 15 . D. 16 .
Câu 38. Lớp 10B1 có 7 học sinh giỏi Toán, 5 học sinh giỏi Lý, 6 học sinh giỏi Hóa,
3 học sinh giỏi cả Toán và Lý, 4 học sinh giỏi cả Toán và Hóa, 2 học sinh giỏi cả Lý và Hóa, 1
học sinh giỏi cả 3 môn Toán, Lý, Hóa) Số học sinh giỏi ít nhất một môn (Toán, Lý, Hóa) của lớp
10B1 là:
A. 9. . B. 10. . C. 18. . D. 28.

Câu 39. Trong lớp 10C có 45 học sinh trong đó có 25 em thích môn Văn, 20 em thích môn Toán,
18 em thích môn Sử, 6 em không thích môn nào, 5 em thích cả ba môn. Hỏi số em thích chỉ một
môn trong ba môn trên.
A. 15. B. 20 . C. 25 . D. 30 .
Câu 40. Lớp 10A có 7 học sinh giỏi Toán, 5 học sinh giỏi Lý, 6 học sinh giỏi Hoá, 3 học sinh giỏi cả
Toán và Lý, 4 học sinh giỏi cả Toán và Hoá, 2 học sinh giỏi cả Lý và Hoá, 1 học sinh giỏi cả ba
môn Toán, Lý, Hoá. Số học sinh giỏi ít nhất một môn (Toán, Lý, Hoá) của lớp 10A là
A. 9 . B. 18 . C. 10 . D. 28 .
Trang 14
Câu 41. Lớp 10A có 10 học sinh giỏi Toán, 10 học sinh giỏi Lý, 11 học sinh giỏi hóa, 6 học sinh giỏi cả
Toán và Lý, 5 học sinh giỏi cả Hóa và Lý, 4 học sinh giỏi cả Toán và Hóa, 3 học sinh giỏi cả ba
môn Toán, Lý, Hóa) Số học sinh giỏi ít nhất một trong ba môn (Toán, Lý, Hóa) của lớp 10A là
A. 19 . B. 18 . C. 31 . D. 49 .
Câu 42. Một nhóm học sinh giỏi các môn: Anh, Toán, Văn. Có 18 em giỏi Văn, 10 em giỏi Anh, 12 em
giỏi Toán, 3 em giỏi Văn và Toán, 4 em giỏi Toán và Anh, 5 em giỏi Văn và Anh, 2 em giỏi cả
ba môn. Hỏi nhóm đó có bao nhiêu em học sinh?
A. 25 . B. 20 . C. 30 . D. Đáp án khác)
Câu 43. Lớp 12D có 45 học sinh, trong đó có 25 em thích môn Văn, 20 em thích môn Toán,
18 em thích môn Tiếng Anh, 6 em không thích môn nào, 5 em thích cả ba môn. Hỏi số em thích
chỉ một môn trong ba môn trên là bao nhiêu?
A. 11. B. 34. C. 1. D. 20.
Câu 44. Cho tập A là tập hợp các số tự nhiên, mà mỗi số tự nhiên trong A đều chia hết cho 3 hoặc chia hết
cho 5, hoặc chia hết cho cả 3 và 5. Trong đó có 2019 số chia hết cho 3; 2020 số chia hết cho 5,
195 số chia hết cho 15; Hỏi tập A có bao nhiêu phần tử
A. 4234. B. 4039. C. 4235. D. 3844.
Câu 45. Hội khỏe Phù Đổng của trường Trần Phú, lớp 10A có 45 học sinh, trong đó có 25 học sinh thi
điền kinh, 20 học sinh thi nhảy xa, 15 học sinh thi nhảy cao, 7 em không tham gia môn nào, 5 em
tham gia cả 3 môn. Hỏi số em tham gia chỉ một môn trong ba môn trên là bao nhiêu?
A. 20. B. 45. C. 38. D. 21.
Câu 46. Trong kì thi học sinh giỏi cấp trường, lớp 11B1 có 15 học sinh giỏi Văn, 22 học sinh giỏi Toán.
Tìm số học sinh giỏi cả Văn và Toán biết lớp 11B1 có 40 học sinh, và có 14 học sinh không đạt
học sinh giỏi.
A. 4. B. 7. C. 11. D. 20.
Câu 47. Mỗi học sinh của lớp 10A1 đều học giỏi môn Toán hoặc môn Hóa, biết rằng có 30 học sinh giỏi
Toán, 35 học sinh giỏi Hóa, và 20 em học giỏi cả hai môn. Hỏi lớp 10A1 có bao nhiêu học sinh?
A. 40. B. 45. C. 50. D. 55.
Câu 48. Trong một lớp học có 40 học sinh, trong đó có 30 học sinh đạt học sinh giỏi môn Toán, 25 học
sinh đạt học sinh giỏi môn Văn. Biết rằng chỉ có 5 học sinh không đạt danh hiệu học sinh giỏi
môn nào trong cả hai môn Toán và Văn. Hỏi có bao nhiêu học sinh chỉ học giỏi một môn trong
hai môn Toán hoặc Văn?
A. 20 . B. 15 . C. 5 . D. 10 .
Câu 49. Một lớp học có 25 học sinh giỏi môn Toán, 23 học sinh giỏi môn Lý, 14 học sinh giỏi cả môn
Toán và Lý và có 6 học sinh không giỏi môn nào cả. Hỏi lớp đó có bao nhiêu học sinh?
A. 54. B. 40. C. 26. D. 68.
Câu 50. Lớp 10A có 45 học sinh trong đó có 25 em học giỏi môn Toán, 23 em học giỏi môn Lý, 20 em
học giỏi môn Hóa, 11 em học giỏi cả môn Toán và môn Lý, 8 em học giỏi cả môn Lý và môn
Hóa, 9 em học giỏi cả môn Toán và môn Hóa) Hỏi lớp 10A có bao nhiêu bạn học giỏi cả ba môn
Toán, Lý, Hóa, biết rằng mỗi học sinh trong lớp học giỏi ít nhất một trong 3 môn Toán, Lý, Hóa?
A. 3. B. 4. C. 5. D. 6.
Câu 51. Một lớp học có 25 học sinh chơi bóng đá, 23 học sinh chơi bóng bàn, 14 học sinh chơi cả bóng đá
và bóng bàn và 6 học sinh không chơi môn nào. Số học sinh chỉ chơi 1 môn thể thao là?
A. 48. B. 20. C. 34. D. 28.
Trang 15
Câu 52. Cho A, B, C là ba tập hợp được minh họa bằng biểu đồ ven như hình vẽ. Phần gạch sọc trong hình
vẽ là tập hợp nào sau đây?
A. ( A ∪ B ) \ C . B. ( A ∩ B ) \ C . C. ( A \ C ) ∪ ( A \ B ) . D. ( A ∩ B ) ∪ C .
Câu 53. Cho A , B , C là các tập hợp bất kì. Khẳng định nào sau đây sai?
A. A ∪ ( B ∩ C ) = ( A ∪ B ) ∩ ( A ∪ C ) . B. A ∩ ( B ∪ C ) = ( A ∩ B ) ∪ ( A ∩ C ) .
C. ( A ∪ B ) \ C = ( A \ C)∪(B \ C). D. A \ ( B ∪ C=) ( A \ B) ∪ ( A \ C ) .
Câu 54. Cho A , B , C là các tập hợp bất kì. Phần gạch sọc trong hình vẽ bên dưới là tập hợp nào sau đây?
A. ( A ∪ B ∪ C ) \ ( A ∩ B ∩ C ) .
B. ( A \ B ) ∪ ( B \ C ) ∪ ( C \ A ) .
C. ( A ∩ B ) ∪ ( B ∩ C ) ∪ ( C ∩ A )  \ ( A ∩ B ∩ C ) .
D. ( A ∩ B ) \ C  ∩ ( B ∩ C ) \ A ∩ ( C ∩ B ) \ A .

Câu 55. Lớp 10A có 40 học sinh trong đó có 10 bạn học sinh giỏi Toán, 15 bạn học sinh giỏi Lý, và 22
bạn không giỏi môn học nào trong hai môn Toán, Lý. Hỏi lớp 10A có bao nhiêu bạn học sinh vừa
giỏi Toán vừa giỏi Lý?
A. 7. B. 25. C. 10. D. 18.
Câu 56. Một lớp có 45 học sinh. Mỗi em đều đăng ký chơi ít nhất một trong hai môn: bóng đá và bóng
chuyền. Có 35 em đăng ký môn bóng đá, 15 em đăng ký môn bóng chuyền. Hỏi có bao nhiêu em
đăng ký chơi cả 2 môn?
A. 5. B. 10. C. 30. D. 25.
Câu 57. Mỗi học sinh lớp 10B đều chơi bóng đá hoặc bóng chuyền. Biết rằng có 25 bạn chơi bóng đá, 20
bạn chơi bóng chuyền và 10 bạn chơi cả hai môn. Hỏi lớp 10B có bao nhiêu học sinh?
A. 35 . B. 30 . C. 25 . D. 20 .
Câu 58. Kí hiệu X là số phần tử của tập hợp X . Cho hai tập hợp A , B bất kì và xét các khẳng định sau:
( I ) : nếu A ∩ B =∅ thì A + B = A ∪ B .
( II ) : nếu A ∩ B ≠ ∅ thì A + B = A ∪ B − A ∩ B .
( III ) : nếu A ∩ B ≠ ∅ thì A + B = A ∪ B + A ∩ B .
Khẳng định nào đúng?
A. Chỉ ( I ) . B. Chỉ ( I ) và ( II ) . C. Chỉ ( I ) và ( III ) . D. Chỉ ( III ) .

Câu 59. Cho tập hợp A = { x ∈  \ −3 < x < 1} . Tập A là tập nào sau đây?
A. {−3;1} B. [ −3;1] C. [ −3;1) D. ( −3;1)
Trang 16
Câu 60. Hình vẽ nào sau đây (phần không bị gạch) minh họa cho tập hợp (1; 4] ?
A.
B.
C.
D.
Câu 61. Cho tập hợp X= { x \ x ∈ ,1 ≤ x ≤ 3} thì X được biểu diễn là hình nào sau đây?
A.
B.
C.
D.
Câu 62. Sử dụng các kí hiệu khoảng, đoạn để viết tập hợp A = { x ∈  4 ≤ x ≤ 9} :
A. A = [ 4;9] . B. A = ( 4;9] . C. A = [ 4;9 ) . D. A = ( 4;9 ) .
Câu 63. Tập A = { x ∈  −3 < 1 − 2 x ≤ 1} được viết lại dưới dạng đoạn, khoảng, nửa khoảng là:
A. ( −1;0] . B. [ 0; 2 ) . C. [1; 2] . D. ( 0; 2] .
Câu 64. Sử dụng các kí hiệu đoạn, khoảng, nửa khoảng để viết tập hợp A = { x ∈  4 ≤ x ≤ 9} :
A. A = [ 4;9] . B. A = ( 4;9] . C. A = ( 4;9 ) . D. A = [ 4;9 ) .
Câu 65. Cho tập hợp: A = { x ∈  x − 5 < 4 − 2 x} . Hãy viết lại tập hợp A dưới kí hiệu khoảng, nửa khoảng,
đoạn.
A. =
A ( 3; +∞ ) . B. A = ( −∞;3] . C. A = [ −∞;3) . D. A = ( −∞;3) .
Câu 66. Hình vẽ nào sau đây (phần không bị gạch) biểu diễn cho tập A = {x ∈  3 x − 1 ≥ 2} ?
]
A. 1
[
B. 1
(
C. 1
D.
Trang 17
Câu 67. Cho tập hợp C = { x ∈  |2 < x ≤ 7} . Tập hợp C được viết dưới dạng tập hợp nào sau đây?
A. C = [ 2;7 ) . B. C = ( 2;7 ] . C. C = ( 2;7 ) . D. C = [ 2;7 ] .
Câu 68. Cho tập hợp M = { x ∈ R | −1 ≤ x < 2} . Tìm khẳng định đúng trong các khẳng định sau?
A. M = [ −1; 2 ) . B. M = ( −1; 2] . C. M = ( −1; 2 ) . D. M = {−1; 0;1} .
Câu 69. Cho tập C = { x ∈  3 ≤ x < 9} . Tập C là tập nào sau đây:
A. C = ( 3 ; 9 ) . B. C = ( 3 ; 9] . C. C = [3 ; 9 ) . D. A = ∅ .
Câu 70. Cho tập hợp A = { x ∈  x − 2 < 4 − 2 x} . Hãy viết lại tập hợp A dưới kí hiệu đoạn, khoảng, nửa
khoảng.
A [ 2; +∞ ) .
A. = A
B. = ( 2; +∞ ) . C. A = ( −∞; 2 ) . D. A = ( −∞; 2] .
{ x ∈  x ≤ 3} .
Câu 71. Sử dụng các kí hiệu đoạn, khoảng, nửa khoảng để viết tập hợp A =
A. A
= [3; +∞ ) . B. A = ( −∞; −3] ∪ [3; +∞ ) .
C. A = [ −3;3] . D. A = ( −3;3) .
Câu 72. Cho A = { x ∈  − 1 < x ≤ 2} . Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng?
A. A = ( −1; 2] . B. A = {0;1; 2} . C. A = {−1;0; 2} . D. A = {0;1} .
Câu 73. Sử dụng các kí hiệu đoạn, khoảng, nửa khoảng để viết tập hợp A ={ x ∈  x ≤ 2} .
A. A = ( −∞; 2 ) . B. A = ( −∞; 2] . A
C. = [ 2; +∞ ) . A
D. = ( 2; +∞ ) .
Câu 74. Sử dụng các kí hiệu đoạn, khoảng, nửa khoảng để viết tập hợp A = { x ∈  − 4 ≤ x < 9} .
A. A = ( −4;9] . B. A = [ −4;9] . C. A = ( −4;9 ) . D. A = [ −4;9 ) .

= X {1;5
= } , Y {1;3;5} . Tập X ∩ Y là tập hợp nào sau đây?
A. {1} . B. {1;3} . C. {1;3;5} . D. {1;5} .
Câu 76. Cho tập X = {0,1, 2,3, 4,5} và tập A = {0, 2, 4} . Tìm phần bù của A trong X .
A. ∅ . B. {2, 4} . C. {0,1,3} . D. {1,3,5} .
Câu 77. Cho tập hợp A = {2 ; 4 ; 6 ; 9} , B = {1; 2 ; 3 ; 4} . Tập hợp A \ B bằng tập hợp nào sau đây?
A. {1; 2 ; 3 ; 5} . B. {6 ; 9 ;1; 3} . C. ∅ . D. {6 ; 9} .
Câu 78. Cho hai tập hợp A = {0;1;2;3;4;5} và B = {2;3;4;6;7} . Khẳng định nào sau đây đúng?
A. A \ B = {1; 2;3} . B. A \ B = {0;1;5} . C. A \ B = {0;1} . D. A \ B = {0;1; 4;5} .
Câu 79. Cho hai tập hợp A = {1;3;5;6} và B = {0;3; 4;6} . Tập hợp A \ B bằng tập nào sau đây.
A. {0;3; 4;6} . B. {1;0; 4;5} . C. {1;5} . D. {0; 4} .
Câu 80. Cho=

hai tập hợp A 0;1; 2;3; 4;5} , B {2; 4;6;7} . Khi đó tập
{= A ∩ B là tập nào sau đây?
A. {2; 4;6;7} . . B. {2; 4} . . C. {2; 4;6} . . D. {0;1;3;5} .
Trang 18
Câu 81. Cho hai tập hợp A = {x ∈  | x 2
− 3 x + 2 = 0} , B = {x ∈  | 2x + 1 ≤ }
17 . Chọn khẳng định đúng.
{0;1} .
A. A ∩ B = {1} .
B. A ∩ B = {0;1; 2} .
C. A ∩ B = {0; 2} .
D. A ∩ B =
{−3;0; 4;7} , B =
Câu 82. Cho hai tập hợp A = {−3; 4;7;17} . Khi đó tập A ∩ B là tập nào sau đây?
A. {−3;7} . . B. {−3;0; 4;7;17} . . C. {−3; 4;7} . . D. {4;7} .
Câu 83. Cho hai tập hợp X = {1; 2; 4;7;9} và X = {−1;0;7;10} . Tập hợp X ∪ Y có bao nhiêu phần tử?
A. 9 . B. 7 . C. 8 . D. 10 .
Câu 84. Cho=

hai tập hợp A {1;=
2;5;6;7;10} , B {1; 2;3; 4;5;9;10} . Tập hợp B \ A bằng tập hợp nào sau
đây?
A. {1; 2;3; 4;5;7;9;10} . B. {6;7} . C. {3; 4;9} . D. {1; 2;5;10} .
Câu 85. =
Cho tập X {=
2; 4;6;9} , Y {1; 2;3; 4} . Tập nào sau đây bằng tập X \Y ?
A. {1; 2;3;5} . B. {1;3;6;9} . C. {6;9} . D. {1} .

hợp X a; b} , Y {a; b; c} .
{= X ∪ Y là tập hợp nào sau đây?
A. {a; b; c; d } . B. {a; b} . C. {c} . D. {a; b; c} .
Câu 87. Cho hai tập hợp A và B khác rỗng thỏa mãn: A ⊂ B . Trong các mệnh đề sau mệnh đề nào sai?
A. A \ B = ∅ . B. A ∩ B =A. C. B \ A = B . D. A ∪ B =B.
Câu 88. Cho ba tập hợp:
F =∈{x  | f ( x ) = {x  | g ( x ) =
0} , G =∈ 0} , H =∈ 0} .
{x  | f ( x ) + g ( x ) =
Mệnh đề nào sau đây là đúng?
A. H= F ∩ G . B. H= F ∪ G . C. H = F \ G . D. H = G \ F .
 2x 
Câu 89. Cho tập hợp A = x ∈  | 2 ≥ 1 ; B là tập hợp tất cả các giá trị nguyên của b để phương trình
 x +1 
2
x − 2bx + 4 =0 vô nghiệm. Số phần tử chung của hai tập hợp trên là:
A. 1. B. 2. C. 3. D. Vô số.
Câu 90. Cho hai =

tập hợp X 2;3; 4} , Y {1; 2} . C X Y
{1;= là tập hợp sau đây?
A. {1; 2} . B. {1; 2;3; 4} . C. {3; 4} . D. ∅ .
Câu 92. Cho hai tập hợp A = {0; 2} và B = {0;1; 2;3; 4} . Số tập hợp X thỏa mãn A ∪ X =
B là:
A. 2. B. 3. C. 4. D. 5.
Câu 93. Cho hai tập hợp A = {0;1} và B = {0;1; 2;3; 4} . Số tập hợp X thỏa mãn X ⊂ CB A là:
A. 3. B. 5. C. 6. D. 8.
A = {1; 2;3; 4;5} A \ X = {1;3;5} X \ A = {6;7}

Câu 94. Cho tập hợp . Tìm số tập hợp X sao cho và .
Trang 19
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 95. Ký hiệu X là số phần tử của tập hợp X. Mệnh đề nào sai trong các mệnh đề sau?
A. A ∩ B = ∅ ⇒ A + B = A ∪ B + A ∩ B .
B. A ∩ B ≠ ∅ ⇒ A + B= A∪ B − A∩ B .
C. A ∩ B ≠ ∅ ⇒ A + B= A∪ B + A∩ B .
D. A ∩ B = ∅ ⇒ A + B = A ∪ B .
Câu 96. Cho=

tập hợp A {1;=
2;3; 4} , B {0; 2; 4;6} . Mệnh đề nào sau đây là đúng?
{2; 4} .
A. A ∩ B = {0;1; 2;3; 4;5;6} .
B. A ∪ B =
C. A ⊂ B . D. A \ B = {0;6} .
Câu 97. Ký hiệu H là tập hợp các học sinh của lớp 10A. T là tập hợp các học sinh nam, G là tập hợp các
học sinh nữ của lớp 10A. Khẳng định nào sau đây sai?
A. T ∪ G =
H. B. T ∩ G =∅. C. H \ T = G . D. G \ T = ∅ .
Câu 98. Cho A, B, C là ba tập hợp. Mệnh đề nào sau đây là sai?
A. A ⊂ B ⇒ A ∩ C ⊂ B ∩ C . B. A ⊂ B ⇒ C \ A ⊂ C \ B .
C. A ⊂ B ⇒ A ∪ C ⊂ B ∪ C . D. A ⊂ B, B ⊂ C ⇒ A ⊂ C .
Câu 99. Cho tập hợp A = {a; b; c} và B = {a; b; c; d ; e} . Có tất cả bao nhiêu tập hợp X thỏa mãn
A⊂ X ⊂ B?
A. 5. B. 6. C. 4. D. 8.
Câu 100. Cho hai

= tập hợp A 2;3; 4;5} ; B {1;3;5;7;9} . Tập nào sau đây bằng tập
{1;= A∩ B ?
A. {1;3;5} . B. {1; 2;3; 4;5} . C. {2; 4;6;8} . D. {1; 2;3; 4;5;7;9} .
Câu 101. Cho=

tập hợp A {=
2; 4;6;9} , B {1; 2;3; 4} . Tập nào sau đây bằng tập A\ B ?
A. {1; 2;3;5} . B. {1; 2;3; 4;6;9} . C. {6;9} . D. ∅ .
Câu 102. Cho các tập hợp A = {x ∈  : x 2

− 7 x + 6 = 0} , B = { x ∈  : x < 4} . Khi đó:
A. A ∪ B =A. B. A ∩ B = A ∪ B . C. A \ B ⊂ A . D. B \ A = ∅ .
Câu 103. Trong các khẳng định sau khẳng định nào đúng:
A.  \  =  . B. * ∪  =
. C. * ∩  =
. D. * ∩  =
* .
Câu 104. Chọn kết quả sai trong các kết quả sau:
A. A ∩ B = A ⇔ A ⊂ B. .B. A ∪ B = A ⇔ A ⊂ B. .
C. A \ B =A ⇔ A∩ B =∅. . D. B \ A =B ⇔ A∩ B =∅. .
Câu 105. Cho X = {7; 2;8; 4;9;12} ; Y = {1;3;7; 4} . Tập nào sau đây bằng tập X ∩ Y ?
A. {1; 2;3; 4;8;9;7;12} . B. {2;8;9;12} . C. {4;7} . D. {1;3} .
Trang 20
Câu 106. Cho hai tập hợp A = {2, 4, 6,9} và B = {1, 2,3, 4} .Tập hợp A \ B bằng tập nào sau đây?
A. A = {1, 2,3,5} . B. {1;3;6;9} . . C. {6;9} . . D. ∅. .
=
Câu 107. Cho
A {=
0;1; 2;3; 4} , B {2;3; 4;5;6} .
Tập hợp
( A \ B ) ∪ ( B \ A) bằng?
A. {0;1;5;6} . . B. {1; 2} . . C. {2;3; 4} . . D. {5;6} . .
Câu=
108. Cho A {=
0;1; 2;3; 4} , B {2;3; 4;5;6} . Tập hợp A \ B bằng:
A. {0} . . B. {0;1} . . C. {1; 2} . . D. {1;5} . .
Câu=
109. Cho A 0;1; 2;3; 4} , B {2;3; 4;5;6} . Tập hợp
{= B \ A bằng:
A. {5} . . B. {0;1} . . C. {2;3; 4} . . D. {5;6} . .
Câu 110. Cho

= A {1;5
= } ; B {1;3;5} . Chọn kết quả đúng trong các kết quả sau
{1} . .
A. A ∩ B = {1;3} . .
B. A ∩ B = {1;5} . .
C. A ∩ B = {1;3;5} . .
D. A ∩ B =
Câu 111. Cho tập hợp A = ( −∞; −1] và tập B = ( −2; +∞ ) . Khi đó A ∪ B là:
A. ( −2; +∞ ) B. ( −2; −1] C.  D. ∅
Câu 112. Cho hai tập hợp A = [ −5;3) , B = (1; +∞ ) . Khi đó A ∩ B là tập nào sau đây?
A. (1;3) B. (1;3] C. [ −5; +∞ ) D. [ −5;1]
Câu 113. Cho A = [ −3;5] . Khi đó A ∩ B là tập hợp nào sau đây?
( −2;1) , B =
A. [ −2;1] B. ( −2;1) C. ( −2;5] D. [ −2;5]
Câu 114. Cho hai tập =hợp A (1;5 = ] ; B ( 2;7] . Tập hợp A \ B là:
A. (1; 2] B. ( 2;5 ) C. ( −1; 7 ] D. ( −1; 2 )
Câu 115. Cho tập hợp = A ( 2; +∞ ) . Khi đó CR A là:
A. [ 2; +∞ ) B. ( 2; +∞ ) C. ( −∞; 2] D. ( −∞; −2]
Câu 116. Cho các số thực a, b, c, d và a < b < c < d . Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. ( a; c ) ∩ ( b; d ) = ( b; c ]
( b; c ) B. ( a; c ) ∩ ( b; d ) =
C. ( a; c ) ∩ [b; d ) =
[b; c ) D. ( a; c ) ∪ [b; d ) =
( b; c )
[ −2; 2] , B =
Câu 117. Cho ba tập hợp A = [1;5] , C =
[0;1) . Khi đó tập ( A \ B ) ∩ C là:
A. {0;1} B. [ 0;1) C. ( −2;1) D. [ −2;5]

) ( −5; 2 ) ∪
C A =  −3; 8 C B =
,
( 3; 11 . ) Tập C ( A ∩ B ) là:
(
A. −3; 3 . ) B. ∅ . (
C. −5; 11 . ) D. ( −3; 2 ) ∪ ( )
3; 8 .
Câu 119. Cho

= A [1;
= 4] ; B ( 2;6
= ) ; C (1; 2 ) . Tìm A∩ B ∩C :
A. [ 0; 4] . B. [5; +∞ ) . C. ( −∞;1) . D. ∅.
A = { x ∈  x + 3 < 4 + 2 x} B = { x ∈  5 x − 3 < 4 x − 1}
Câu 120. Cho hai tập , .
Tất cả các số tự nhiên thuộc cả hai tập A và B là:
A. 0 và 1. B. 1. C. 0 D. Không có.
A = [ −4;7 ] B = ( −∞; −2 ) ∪ ( 3; +∞ ) . Khi đó A ∩ B :
Câu 121. Cho ,
A. [ −4; −2 ) ∪ ( 3;7 ] . B. [ −4; −2 ) ∪ ( 3;7 ) . C. ( −∞; 2] ∪ ( 3; +∞ ) . D. ( −∞; −2 ) ∪ [3; +∞ ) .
Trang 21
Câu 122. Cho
A = ( −∞; −2] B
,
= [3; +∞ ) , C = ( 0; 4 ) . Khi đó tập ( A ∪ B ) ∩ C là:
A. [3; 4] . B. ( −∞; −2] ∪ ( 3; +∞ ) . C. [3; 4 ) . D. ( −∞; −2 ) ∪ [3; +∞ ) .
A = { x ∈ R : x + 2 ≥ 0} B = { x ∈ R : 5 − x ≥ 0}
Câu 123. Cho , . Khi đó A ∩ B là:
A. [ −2;5] . B. [ −2;6] . C. [ −5; 2] . D. ( −2; +∞ ) .
A = { x ∈ R : x + 2 ≥ 0} , B = { x ∈ R : 5 − x ≥ 0}
Câu 124. Cho . Khi đó A \ B là:
A. [ −2;5] . B. [ −2;6] . C. ( 5; +∞ ) . D. ( 2; +∞ ) .
Câu 125. Cho hai tập hợp A = [ −2;7 ) , B = (1;9] . Tìm A ∪ B .
A. (1;7 ) B. [ −2;9] C. [ −2;1) D. ( 7;9]
Câu 126. Cho hai tập hợp { x ∈  | −5 ≤ x < 1} ; B = { x ∈  | −3 < x ≤ 3} . Tìm A ∩ B .

A=
A. [ −5;3] B. ( −3;1) C. (1;3] D. [ −5;3)
Câu 127. Cho A = ( −1;5] , B = ( 2;7 ) . Tìm A \ B .
A. ( −1; 2] B. ( 2;5] C. ( −1;7 ) D. ( −1; 2 )
A = ( −∞; 0] B= (1; +∞ ) C = [ 0;1)
. Khi đó (
A ∪ B) ∩ C
Câu 128. Cho 3 tập hợp , , bằng:
A. {0} B.  C. {0;1} D. ∅
Câu 129. Cho hai tập hợp M = [ −4;7 ] và N = ( −∞; −2 ) ∪ ( 3; +∞ ) . Khi đó M ∩ N bằng:
A. [ −4; −2 ) ∪ ( 3;7 ] B. [ −4; 2 ) ∪ ( 3;7 ) C. ( −∞; 2] ∪ ( 3; +∞ ) D. ( −∞; −2 ) ∪ [3; +∞ )
Câu 130. Cho hai tập hợp A = [ −2;3] , B = (1; +∞ ) . Khi đó C ( A ∪ B ) bằng:
A. (1;3) B. ( −∞;1] ∪ [3; +∞ ) C. [3; +∞ ) D. ( −∞; −2 )
Câu 131. Cho 3 tập hợp: A = ( −∞;1] ; B = [ −2; 2] và C = ( 0;5 ) . Tính ( A ∩ B ) ∪ ( A ∩ C ) = ?
A. [ −2;1] . B. ( −2;5 ) . C. ( 0;1] . D. [1; 2] .
Câu 132. Cho { } {

A = x ∈  ( 2 x − x 2 )( 2 x 2 − 3 x − 2 ) = 0 ; B = n ∈ * 3 < n 2 < 30 . } Khi đó tập hợp
A ∩ B bằng:
A. {2; 4} . . B. {2} . . C. {4;5} . . D. {3} . .
{
Câu 133. Cho hai tập hợp A = x ∈  | ( x 2 − 4 x + 3)( x 2 − 4 ) = 0 , B = }
{x ∈  | x < 4}. Tìm A ∩ B.
{0;1;2;3}. .
A. A ∩ B ={−2;1;2}. . B. A ∩ B =
{1;2;3}. .
C. A ∩ B = D. A ∩ B ={−1;2}. .
Câu 134. Cho 2 tập hợp A = {x ∈  x 2

+ x − 6 = 0} , B = {x ∈  2 x 2
− 3 x + 1 = 0} . Chọn khẳng định đúng?
A. B \ A = {1; 2} . B. A ∩ B ={−3;1; 2} . C. A \ B = A . D. A ∪ B =∅.
{ } {
Câu 135. Cho 2 tập hợp A = x ∈  (2 x − x 2 )( x − 1) = 0 , B = n ∈  0 < n 2 < 10 . Chọn mệnh đề đúng?}
{1; 2} .
A. A ∩ B = {2} .
B. A ∩ B = {0;1; 2;3} . D. A ∩ B =
C. A ∩ B = {0;3} .
Câu 136. Cho hai tập hợp A = {1; 2003; 2018; 2019} và B = {0; 2003; 2018; 2020} . Tìm tập hợp A ∩ B .
{0; 2020} . B. A ∩ B =
A. A ∩ B = {1; 2019} .
{2003; 2018} .
C. A ∩ B = {0;1; 2003; 2018; 2019; 2020} .
D. A ∩ B =
Trang 22
Câu 137. Cho hai tập hợp M = {1; 2;3;5} và
= N {2;6; − 1} . Xét các khẳng định sau đây:
{2} ; N \ M
M ∩N = = {1;3;5} ; =
M ∪ N {1; 2;3;5;6; − 1} .
Có bao nhiêu khẳng định đúng trong ba khẳng định nêu trên?
A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3 .
{
{ x  | x < 3} , B = {0 ;1 ;3} , C = x ∈  ( x 2 − 4 x + 3)( x 2 − 4) = 0 . Khẳng định
Câu 138. Cho tập hợp A =∈ }
nào sau đây đúng?
A. ( A \ B ) ∪ C ={−2 ; − 1 ; 2 ;3} . B. C B = ∅ .
{1} . D. C A∪ BC =
C. ( B ∩ C ) \ A = {−1 ; 0} .
Câu 139. Cho A là tập hợp các số tự nhiên chẵn không lớn hơn 10, B={n ∈  n ≤ 6} ,
C= {n ∈  4 ≤ n ≤ 10} . Tìm tập hợp A∩(B ∪C) .
A. A ∩ ( B ∪ C ) =
B. B. A ∩ ( B ∪ C ) =
A.
C. A ∩ ( B ∪ C ) =
C. D. A ∩ ( B ∪ C ) =
∅.
{
Câu 140. Cho hai tập hợp A = x ∈  ( x 2 − 4 x )( 2 x 2 − 3 x − 2 ) = 0 } và B = {n ∈  3 < n 2 < 30} . Khi đó,
A ∩ B là?
A. {2 ; 4} . B. {5 ; 4} . C. {3} . D. {2} .
{ ( )(
Câu 141. Cho 2 tập hợp A = x ∈  | 2 x − x 2 2 x 2 − 3 x − 2 = 0 , ) }
{
x  | ( 2 x 2 + x ) ( 3 x − 12m ) =
B =∈ }
0 , với giá trị nào của m thì A = B ?
1 1
A. . B. −2 . C. 2 . D. − .
2 2
{
Câu 142. Cho hai tập hợp bằng nhau là A = x ∈  | x − 2 = x 2 − 3 x + 1 } và B = {b, c} . Giá trị biểu thức
M= b3 + c3 bằng
A. 62 . B. 26 . C. 82 . D. 28 .
Câu 143. Cho tập hợp A = { x ∈  | x = 3k , k ∈ ,10 < x < 100} . Tổng các phần tử của tập hợp A bằng:
A. 1665 . B. 1767 . C. 1566 . D. 1674 .
Câu 144. Cho tập hợp A = {( x ; y ) | x 2

− 25 = y ( y + 6 ) ; x , y ∈ } , B= {( 4 ; − 3) ; ( −4 ; − 3)} và tập hợp
M . Biết A \ B = M , số phần tử của tập hợp M là
A. 2 . B. 4 . C. 3 . D. 5 .
A  2;0 B   x   : 1  x  0 ; C   x   : x  2
Câu 145. Cho ba tập , . Khi đó:
A. ( A ∩ C ) \ B =( −2; −1) . B. ( A ∩ C ) \ B =[ −2; −1] .
C. ( A ∩ C ) \ B =( −2; −1] . D. ( A ∩ C ) \ B =[ −2; −1) .
A = ( −∞ ; −2] = B [3; +∞ ) C = ( 0;4 ) ( A ∪ B ) ∩ C là:
Câu 146. Cho ; và . Khi đó tập
A. ( −∞ ; −2 ) ∪ [3; +∞ ) . B. ( −∞ ; −2] ∪ ( 3; +∞ ) .
Trang 23
C. [3;4 ) . D. [3;4] .
Câu 147. Cho ba tập hợp C M = ( −∞;3) , C N = ( −∞; −3) ∪ ( 3; +∞ ) và C P = ( −2;3] . Chọn khẳng định
đúng?
A. ( M ∩ N ) ∪ P = ( −∞; −2] ∪ [3; +∞ ) . B. ( M ∩ N ) ∪ P =[ −3; +∞ ) .
C. ( M ∩ N ) ∪ P = ( −∞; −2] ∪ ( 3; +∞ ) . [ 2;3) .
D. ( M ∩ N ) ∪ P =−
Câu 148. Cho tập hợp A = [ m; m + 2] , B [ −1; 2] . Tìm điều kiện của m để A ⊂ B .
A. m ≤ −1 hoặc m ≥ 0 B. −1 ≤ m ≤ 0 C. 1 ≤ m ≤ 2 D. m < 1 hoặc m > 2
Câu 149. Cho tập hợp =
A ( 0; +∞ ) và B = {x ∈  \ mx 2
− 4 x + m − 3 = 0} . Tìm m để B có đúng hai tập con
và B ⊂ A .
0 < m ≤ 3
A.  B. m = 4 C. m > 0 D. m = 3
m = 4
[ −2;3] , B =
Câu 150. Cho hai tập hợp A = ( m; m + 6 ) . Điều kiện để A ⊂ B là:
A. −3 ≤ m ≤ −2 B. −3 < m < −2 C. m < −3 D. m ≥ −2
Câu 151. Cho hai tập hợp X = ( 0;3] và Y = ( a; 4 ) . Tìm tất cả các giá trị của a ≤ 4 để X ∩ Y ≠ ∅ .
a < 3
A.  B. a < 3 C. a < 0 D. a > 3
a ≥ 4
Câu 152. Cho hai tập hợp A = { x ∈  \1 ≤ x ≤ 2}; B = ( −∞; m − 2] ∪ [ m; +∞ ) . Tìm tất cả các giá trị của m để
A⊂ B.
m ≥ 4 m > 4
m ≥ 4
A.  B.  m ≤ −2 C.  m < −2 D. −2 < m < 4
 m ≤ −2  
 m = 1  m = 1
4 
Câu 153. Cho số thực a < 0 .Điều kiện cần và đủ để ( −∞;9a ) ∩  ; +∞  ≠ ∅ là:
a 
2 2 3 3
A. − < a < 0. B. − ≤ a < 0. C. − < a < 0. D. − ≤ a < 0.
3 3 4 4
Câu 154. Cho tập hợp A = [ m; m + 2] , B = [ −1; 2] với m là tham số. Điều kiện để A ⊂ B là:
A. 1 ≤ m ≤ 2 B. −1 ≤ m ≤ 0
C. m ≤ −1 hoặc m ≥ 0 D. m < −1 hoặc m > 2
Câu 155. Cho tập hợp A = [ m; m + 2] , B = [1;3) . Điều kiện để A ∩ B =∅ là:
A. m < −1 hoặc m > 3 B. m ≤ −1 hoặc m > 3
C. m < −1 hoặc m ≥ 3 D. m ≤ −1 hoặc m ≥ 3
Câu 156. Cho hai tập hợp A =[ −3; −1] ∪ [ 2; 4] , B =( m − 1; m + 2 ) . Tìm m để A ∩ B ≠ ∅ .
A. m < 5 và m ≠ 0 B. m > 5 C. 1 ≤ m ≤ 3 D. m > 0
A =( −3; −1) ∪ (1; 2 ) =B ( m; +∞ ) C ( −∞; 2m )
Câu 157. Cho 3 tập hợp , , . Tìm m để A ∩ B ∩ C ≠ ∅ .
1
A. < m < 2 B. m ≥ 0 C. m ≤ −1 D. m ≥ 2
2
Câu 158. Cho hai tập A = [ 0;5
= ] ; B ( 2a;3a + 1] , a > −1 . Với giá trị nào của a thì A ∩ B ≠ ∅
Trang 24
 5  5
1 5 a ≥ 2 a < 2 1 5
A. − ≤ a ≤ . B.  . C.  . D. − ≤ a < .
3 2 a < − 1 a ≥ − 1 3 2
 3  3
( m 1; 4] ; B =
Câu 159. Cho 2 tập khác rỗng A =− ( −2; 2m + 2 ) , m ∈  . Tìm m để A ∩ B ≠ ∅
A. −1 < m < 5 . B. 1 < m < 5 . C. −2 < m < 5 . D. m > −3 .
4 
a 
3 2 2 3
A. − ≤ a < 0. B. − < a < 0. C. − ≤ a < 0. D. − < a < 0.
4 3 3 4
Câu 161. Cho hai tập hợp A =−( m 1;5) ; B =( 3; + ∞ ) , m ∈ . Tìm để
m A \B = ∅.
A. m  4. B. 4  m  6. C. 4  m  6. D. m  4.
Câu 162. Cho tập hợp A = B ( 2; + ∞ ) , tìm m để A ∩ B =
( −∞ ; m − 1) , tập
= ∅?
A. m < 3 . B. m ≤ 3 . C. m > 1 . D. m ≤ 1 .
Câu 163. Cho nửa khoảng A = [ 0 ; 3) và B = ( b ;10] . A ∩ B = ∅ nếu:
A. b < 3 . B. b ≥ 3 . C. 0 ≤ b < 3 . D. b ≤ 0 .
Câu 164. Cho tập hợp= A [ m ; m + 2] và B = [ −1; 2] . Tìm tập hợp tất cả các giá trị thực của tham số m để
A⊂ B.
A. −1 ≤ m ≤ 0 . B. m ≤ 1 hoặc m ≥ 2 . C. 1 ≤ m ≤ 2 . D. m < 1 hoặc m > 2 .
Câu 165. Cho tập hợp khác rỗng A = [ a,8 − a ] , a ∈ R . Với giá trị nào của a thì A sẽ là một đoạn có độ dài
bằng 5?
3 13
A. a = 3 B. a < 4 . C. a = . D. a = .
2 2
Câu 166. Cho hai tập hợp A = ( 0;3) và=B [ a; a + 2] , với giá trị nào của a thì A ∩ B = ∅.
 a ≤ −2  a ≤ −2  a ≤ −3  a < −2
A.  . B.  . C.  . D.  .
 a≥3 a≥2  a ≥1  a≥3
Câu 167. Cho hai tập hợp A   x   |1  x  2 ; B  ; m  2   m;  . Tìm tất cả các giá trị của
m để A  B .
m ≥ 4 m > 4
m ≥ 4  
A.  . B. −2 < m < 4 . C.  m ≤ −2 . D.  m < −2 .
 m ≤ −2  m = 1  m = 1
A = ( −2;10 )= B ( m; m + 2 ) A ∩=
B ( m; m + 2 )
Câu 168. Cho các tập hợp , . Tìm m để tập
A. 2 < m ≤ 8 . B. 2 ≤ m ≤ 8 . C. −2 ≤ m ≤ 8 . D. 2 ≤ m < 8 .
= A [ m; m + 1] B = [1; 4 )
Câu 169. Cho ; . Tìm m để A ∩ B ≠ ∅ .
A. m ∈ [ 0;4] . B. m ∈ ( 0;4] . C. m ∈ ( 0;4 ) . D. m ∈ [ 0;4 ) .
 m + 3
Câu 170. Cho các tập hợp khác rỗng = A  m − 1; và B = ( −∞; −3) ∪ [3; +∞ ) .
 2 
Tập hợp các giá trị thực của m để A ∩ B ≠ ∅ là
A. ( −∞; −2 ) ∪ [3; +∞ ) . B. ( −2;3) .
C. ( −∞; −2 ) ∪ [3;5] . D. ( −∞; −9 ) ∪ ( 4; +∞ ) .
Câu 171. Cho hai tập hợp M =[ 2m − 1; 2m + 5] và N =[ m + 1; m + 7] (với m là tham số thực). Tổng tất cả
các giá trị của m để hợp của hai tập hợp M và N là một đoạn có độ dài bằng 10 là
A. 4. B. -2. C. 6. D. 10.
Trang 25
Câu 172. Cho hai tập hợp =
A (m − 1= ; 5] , B (3 ; 2020 − 5m) và A, B khác rỗng. Có bao nhiêu giá trị
nguyên của m để A \ B = ∅ ?
A. 3. B. 399. C. 398. D. 2.
Câu 173. Cho hai tập hợp X = [ −1 ; 4] và Y =[ m + 1; m + 3] . Tìm tất cả các giá trị m ∈  sao cho Y ⊂ X .
 m ≤ −2  m < −2
A. −2 ≤ m ≤ 1 . B.  . C. −2 < m < 1 . D.  .
m ≥ 1 m > 1
P
Câu 174. Cho hai tập hợp= [3m − 6 ; 4 ) và Q =
( −2 ; m + 1) , m ∈  . Tìm m để P \ Q = ∅ .
10 10 4
A. 3 ≤ m < . B. 3 < m < . C. m ≥ 3 . D. < m ≤ 3 .
3 3 3
Câu 175. Cho tập hợp A = [ 4;7 ] và B= [ 2a + 3b − 1;3a − b + 5] với a, b ∈  . Khi A = B thì giá trị biểu thức
M= a 2 + b 2 bằng?
A. 2 . B. 5 . C. 13 . D. 25 .
Câu 176. Cho các tập hợp khác rỗng [ 2m ; m + 3] và B = ( −∞ ; − 2] ∪ ( 4; + ∞ ) . Tập hợp các giá trị thực của
m để A ∩ B ≠ ∅ là
 m ≤ −1 1 < m ≤ 3
A.  . B. −1 < m ≤ 1 . C. 1 < m < 3 . D.  .
m > 1  m ≤ −1
( )
Câu 177. Cho số thực m < 0 . Tìm m để −∞ ; m 2 ∩ ( 4; + ∞ ) ≠ ∅
A. m > 2 . B. −2 < m < 2 . C. m < 0 . D. m < −2 .
( m 1; 4] ; B =
Câu 178. Cho 2 tập khác rỗng A =− ( −2; 2m + 2 ) , m ∈  . Tìm m để A ⊂ B
A. 1 < m < 5 . B. m > 1 . C. −1 ≤ m < 5 . D. −2 < m < −1 .
Câu 179. Cho các tập hợp A = {3k + 1| k ∈ } , B = {6m + 4 | m ∈ } . Khi đó:
A. A = B . B. A ⊂ B . C. B ⊂ A . D. A \ B = ∅ .
Trang 26
I. Tập hợp
Ví dụ 1. Cho tập hợp B gồm các số tự nhiên có một chữ số và chia hết cho 3 .
a) Viết tập hợp B theo hai cách: liệt kê các phần tử của tập hợp; chỉ ra tính chất đặc trưng cho các phẩn tử
của tập hợp đó.
b) Minh họa tập hợp B bằng biểu đồ Ven.
Giải
a) Tập hợp B được viết theo cách liệt kê các phẩn tử là: B = {0;3;6;9}
Tập hợp B được viết theo cách chỉ ra tính chất đặc trưng cho các phần tử là:
B = {x ∈  0 ≤ x ≤ 9 và x : 3}.
b) Tập hợp B được minh hoạ bằng biểu đồ Ven
Nhận xét
- Tập hợp không chứa phần tử nào được gọi là tập hợp rỗng, kí hiệu là ∅ .
- Một tập hợp có thể không có phần tử nào, cũng có thể có một phần tử, có nhiều phần tử, có vô số phần tử.
Chú ý: Khi tập hợp C là tập hợp rỗng, ta viết C = ∅ và không được viết là C = {∅} .
II. Tập con và tập hợp bằng nhau
1. Tập con
Nếu mọi phần tử của tập hợp A đều là phần tử của tập hợp B thì ta nói
A là một tập con của tập hợp B và viết là A ⊂ B . Ta còn đọc là A
chứa trong B .
Quy ước: Tập hợp rỗng ∅ được coi là tập con của mọi tập hợp.
Chú ý: A ⊂ B ⇔ (∀x, x ∈ A ⇒ x ∈ B) .
Khi A ⊂ B , ta cũng viết B ⊃ A (đọc là B chứa A ).
Nếu A không phải là tập con của B , ta viết A ⊂/ B .
Ví dụ 2. Cho hai tập hợp: E ={ x ∈  x ≤ 1} , F ={ x ∈  x < 2}. Chứng tỏ rằng E ⊂ F .
Giải
Với mọi số thực x , ta có: x ≤ 1 thì x < 2 nên x ∈ E thì x ∈ F . Do đó E ⊂ F
Ta có các tính chất sau:
- A ⊂ A với mọi tập hợp A ;
- Nếu A ⊂ B và B ⊂ C thì A ⊂ C
Trang 1
2. Tập hợp bằng nhau
Khi A ⊂ B và B ⊂ A thì ta nói hai tập hợp A và B bằng nhau, viết là A = B
Ví dụ 3. Cho tập hợp C gồm các tam giác có ba cạnh bằng nhau và tập hợp D gồm các tam giác có ba góc
bằng nhau. Hai tập hợp C và D có bằng nhau hay không?
Giải
Do một tam giác có ba cạnh bằng nhau khi và chỉ khi tam giác đó có ba góc bằng nhau nên hai tập họp̣ C và
D là bằng nhau.
III. Giao của hai tập hợp

Tập hợp gồm tất cả các phần tử vừa thuộc A vừa thuộc B được gọi là Tập hợp A ∩ B được minh hoạ
giao của A và B , kí hiệu A ∩ B . bởi phần gạch chéo trong hình
x ∈ A ∩ B khi và chỉ khi x ∈ A và x ∈ B . bên
Vậy A ∩ B= {x x ∈ Avà x ∈ B}
Ví dụ 4. Tìm giao của hai tập hợp trong mỗi trường hợp sau:
a) A= {x ∈  x là ước của 16 }, B= {x ∈  x là ước của 20 } .
b) C= {x ∈  x là bội của 4 }, D= {x ∈  x là bội của 5 } .
Giải
a) A {1;
= 2; 4;8;16}, B {1; 2; 4;5;10; 20} . Vậy A ∩ B ={1; 2; 4} .
Chú ý: A là tập hợp các ước tự nhiên của 16, B là tập hợp các ước tự nhiên của 20 nên A ∩ B là tập hợp các
ước chung tự nhiên của 16 và 20 .
b) C ∩ D = {x ∈  x là bội của 4 và x là bội của 5 }= {x ∈  x là bội chung của 4 và 5 } .
IV. Hợp của hai tập hợp

Tập hợp gồm các phần tử thuộc A hoặc thuộc B được gọi Tập hợp A ∪ B được minh hoạ
là hợp của A và B , kí hiệu A ∪ B bởi phần gạch chéo trong hình
x ∈ A ∪ B khi và chỉ khi x ∈ A hoặc x ∈ B . bên
Vậy A ∪ B= {x x ∈ A hoặc x ∈ B}
Ví dụ 5. Cho tập hợp  các số hữu tỉ và tập hợp I các số vô tỉ. Tìm  ∩ I ,  ∪ I .
Giải
Ta có  ∩ I =∅,  ∪ I =
V. Phần bù. Hiệu của hai tập hợp

Cho tập hợp A là tập con của tập hợp B . Tập hợp những phần tử của Tập họp̣ CB A được mô tả bằng
B mà không phải là phần tử của A được gọi là phần bù của A trong phần gạch chéo
B , kí hiệu CB A .
Trang 2
Ví dụ 6. Các học sinh của lốp 10 A đăng kí đi tham quan ở một trong hai địa điểm: Hoàng thành Thăng
Long và Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Mỗi học sinh đều đăng kí đúng một địa điểm. Gọi A là tập hợp các
học sinh đăng kí tham quan Hoàng thành Thăng Long, B là tập hợp các học sinh đăng kí tham quan Văn
Miếu - Quốc Tủ̉ Giám, T là tập hợp các học sinh lốp 10 A . Tìm phẩn bù của tập hợp A trong tập hợp T .
Giải. Phần bù của tập hợp A trong tập hợp T bao gồm những học sinh trong lốp không đăng kí tham quan
Hoàng thành Thăng Long nên CT A = B .
Tập hợp gồm các phần tử thuộc A nhưng không thuộc B được gọi Tập hợp A \ B được
là hiệu của A và B , kí hiệu A \ B . minh hoạ bởi phẩn gạch
x ∈ A \ B khi và chỉ khi x ∈ A và x ∉ B chéo.
Vậy A = \ B {x x ∈ A và x ∉ B} .
Chú ý: Nếu B ⊂ A thì A \ B = C A B .
̣ A = {3;6;9;12} , B = {2; 4;6;8;10;12} .

Ví dụ 7. Cho hai tập họp:
Tìm A \ B, B \ A .
Giải
- Tập hợp A \ B gồm những phần tử thuộc A mà không thuộc B . Vậy A \ B = {3;9} .
- Tập hợp B \ A gồm những phần tử thuộc B mà không thuộc A . Vậy B \ A = {2; 4;8;10} .
̣ A = {x ∈  3 x − 11 ≤ 0} , B = { x ∈  3 x − 14 x + 11 = 0} .
Ví dụ 8. Cho hai tập họp: 2
Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Giải
Ta có: A {0;1;
= = 2;3}, B {1} .
Vậy A ∩ B = {1}, A ∪ B = {0;1; 2;3}, A \ B =
{0; 2;3}, B \ A =∅.
VI. Các tập hợp số
1. Các tập hợp số đã học

Ta đã biết , , ,  lần lượt là tập hợp số tự nhiên, tập
hợp số nguyên, tập hợp số hữu tỉ, tập hợp số thực.
Ta có quan hệ sau:  ⊂  ⊂  ⊂ 
2. Một số tập con thường dùng của tập hợp số thực

Tên gọi, ký hiệu Tập hợp Hình biểu diễn
Tập số thực 
 ;  
Trang 3
Đoạn  a;b  {x   | a  x  b}
Khoảng a;b  {x   | a  x  b}
Khoảng (; a ) {x   | x  a }
Khoảng (a; ) {x   | a x }
Nửa khoảng  a;b  {x   | a  x  b}
Nửa khoảng a;b  {x   | a  x  b}
Nửa khoảng (; a ] {x   | x  a }
Nửa khoảng [a; ) {x   | x  a }
Kí hiệu - ∞ đọc là âm vô cực, kí hiệu +∞ đọc là dương vô cực; a và b được gọi là đầu mút của các đoạn,
khoảng, nửa khoảng.
Ta cũng có thể biểu diễn tập hợp trên trục số bằng cách gạch bỏ phần không thuộc tập đó, chẳng hạn đoạn
[a; b] có thể biểu diễn như sau:
Ví dụ 9. Hãy đọc tên, kí hiệu và biểu diễn mỗi tập hợp sau trên trục số:
a) A = {x ∈  − 2 < x ≤ 3} ;
b) B = {x ∈  − 3 ≤ x ≤ 1} ;
c) C = {x ∈  2 x − 1 > 0} .
Giải
a) Tập hợp A là nửa khoảng (−2;3] và được biểu diễn là:
b) Tập hợp B là đoạn [−3;1] và được biểu diễn là:
1 
c) Tập hợp C là khoảng  ; +∞  và được biểu diễn là:
2 
Trang 4
a) A = { x ∈ R | (2 x − x 2 )(2 x 2 − 3 x − 2) = 0}
b) B = {n ∈ N | 3 < n 2 < 30}
c) C ={ x ∈ Z | 2 x 2 − 75 x − 77 = 0} .
Lời giải
 x = 0

2 x − x2 = 0  x = 2
2 2
a) (2 x − x )(2 x − 3 x − 2) =0 ⇔  2 ⇔  −1
 2 x − 3x − 2 =0  x =
 2
  x = 2
 −1 
Vậy A =  ;0; 2 
2 
b) n ∈ N | 3 < n 2 < 30 nên ta có: n = 2;3; 4;5
Vậy B = {2;3; 4;5}
 x = −1
c) 2 x − 75 x − 77 =0 ⇔ 
2
 x = 77 (loai )
 2
Vậy C = {−1} .
{
a) A = x ∈ R | (2 x 2 − 5 x + 3)( x 2 − 4 x + 3) = 0 }
b) B = { x ∈ R | ( x − 10 x + 21)( x − x) = 0}
2 3
c) C = { x ∈ R | (6 x − 7 x + 1)( x − 5 x + 6) = 0}
2 2
d) D = { x ∈ Z | 2 x − 5 x + 3 = 0}
2
 x + 3 < 4 + 2x 
= x ∈ N | 
e) E 
 5 x − 3 < 4 x − 1
f) F = { x ∈ Z | x + 2 ≤ 1}
{ x ∈ N | x < 5}
g) G =
h) H = {x ∈ R | x 2
+ x + 3 = 0} .
Lời giải
{
a) A = x ∈ R | (2 x 2 − 5 x + 3)( x 2 − 4 x + 3) = 0 }
x = 1
2 x − 5x + 3 =
2
0  3
2 2
(2 x − 5 x + 3)( x − 4 x + 3) =0 ⇔  2 ⇔ x =
 x − 4x + 3 =0  2
x = 3

 3 
A = 1; ;3
 2 
Trang 5
b) B = { x ∈ R | ( x 2 − 10 x + 21)( x 3 − x) = 0}
x = 3
 x 2 − 10 x += x 7
21 0 =
( x 2 − 10 x + 21)( x 3 − x) =0 ⇔  3 ⇔
x − x = 0 x = 0

 x = ±1
B= {−1;0;1;3;7}
c) C = { x ∈ R | (6 x 2 − 7 x + 1)( x 2 − 5 x + 6) = 0}
x = 1

2 2
 6 x 2
− 7 x + 1 =0 x = 1
(6 x − 7 x + 1)( x − 5 x + 6) =0 ⇔  2 ⇔ 6
 x − 5x + 6 = 0 x = 2

 x = 3
1 
C =  ;1; 2;3
6 
d) D = {x ∈ Z | 2 x 2
− 5 x + 3 = 0}
 3
2  x = (loai )
2 x − 5x + 3 = 0 ⇔ 2

x = 1
x∈Z ⇒ x = 1
D = {1}
 x + 3 < 4 + 2x 
= x ∈ N | 
e) E 
 5 x − 3 < 4 x − 1
x + 3 < 4 + 2x  x > −1
 ⇔
5 x − 3 < 4 x − 1  x < 2
1
x∈ N ⇒ x =
E = {1}
f) F = { x ∈ Z | x + 2 ≤ 1}
x + 2 ≤ 1 ⇔ −1 < x + 2 < 1 ⇔ −3 < x < −1
x ∈ Z ⇒ x =−1; −2; −3
F ={−1; −2; −3}
g) G = {0;1; 2;3; 4}
h) H = {x ∈ R | x 2
+ x + 3 = 0}
x2 + x + 3 =0 vô nghiệm
H = ∅.
a) A = { x ∈ Z | 2 x3 − 3 x 2 − 5 x = 0}
b) B ={ x ∈ Z | x <| 3 |}
c) C = {x = 3k ; x, k ∈ Z ; −4 < x < 12} .
Lời giải
Trang 6
x = 0
 5
a) 2 x3 − 3 x 2 − 5 x =0 ⇔  x = (loai )
 3
 x = −1

A
Vậy = {0; −1}
b) x < 3 ⇔ −3 < x < 3
x ∈ Z ⇒ x = 0; ±1; ±2
Vậy B ={±1; ±2;0}
c) C = {−3;0;3;6;9} .
a) A = {0;1; 2;3; 4}
b) B = {0; 4;8;12;16}
{−3;9; −27;81}
c) C =
d) D = {9;36;81;144}
e) E = {2;3;5;7;11}
f) F = {3;6;9;12;15}
g) G = Tập hợp các điểm thuộc đường trung trực của đoạn thẳng AB.
h) H = Tập hợp các điểm thuộc đường tròn tâm I cho trước và có bán kính bằng 5.
Lời giải
{n ∈ N | n < 5}
a) A =
{ x ∈ N | x  4, x < 20}
b) B =
c) C ={ x ∈ Z | x =(−3) n , n ∈ N , 0 < n < 5}
d) D = { x ∈ Z | x = (3n) 2 , n ∈ N , 0 < n < 5}
e) E= { x ∈ N | x là số nguyên tố nhỏ hơn 12}

f) F = { x ∈ N | x  3, 0 < x < 18}
g) G
= {=M | MA MB; A và B là các điểm cho trước }
h) H
= {=M | IM 5; I là điểm cho trước } .
a) Tập hợp các số chính phương.
b) Tập hợp các ước chung của 36 và 120.
c) Tập hợp các bội chung của 8 và 15.
Lời giải
a) {0;1; 4;9;16; 25;36; 49;...}
b) {±1; ±2; ±4; ±6; ±12}
c) {0; ±120; ±240; ±360;...} .
a) A = {1; 4;7;10}
Trang 7
2 3 4 5 6 
b) B =  ; ; ; ;  .
 3 8 15 24 35 
Lời giải
a) A ={ x | x = 3n + 1; n ∈ N }
 n 
=b) B  2 | n ∈ N , 2 ≤ n ≤ 6 .
 n −1 
a) A = {0;3;8;15; 24;35}
b) B = {−4;1;6;11;16}
c) C= {1; −2;7} .
Lời giải
a) Nhận xét rằng với mỗi số thuộc tập A cộng thêm 1 đều là số chính phương. Ta có thể viết thêm
A= {n 2
− 1| n ∈ N ,1 ≤ n ≤ 6}
b) B = {5n − 4 | n ∈ N }
c) Ta có thể xem 1;-2;7 là nghiệm của phương trình (x-1)(x+2)(x-7)=0 nên
C = { x ∈ R | ( x − 1)( x + 2)( x − 7) = 0} .
Câu 8. Trong các tập hợp sau tập nào là tập rỗng
a) A = { x ∈ Z | x < 1}
b) B = { x ∈ R | x − x + 1 = 0}
2
c) C = { x ∈ Q | x − 4 x + 2 = 0}
2
d) D = { x ∈ Q | x − 2 = 0}
2
e) E = { x ∈ N | x + 7 x + 12 = 0}
2
f) F = { x ∈ R | x − 4 x + 2 = 0} .
2
Lời giải
a) Ta thấy x = 0 là một phần tử của tập A vì 0 ∈ Z và |0|<1 nên rõ ràng nó không phải là tập rỗng)
b) x 2 − x + 1 =0 vô nghiệm nên B là tập rỗng)
x = 2 + 2
c) x 2 − 4 x + 2 = 0 ⇔  1
 x2= 2 − 2
2 nghiệm đều là số vô tỉ nên C là tập rỗng)
d) x 2 − 2 =0 ⇔ x =± 2
2 nghiệm đều là số vô tỉ nên D là tập rỗng)
e) Do x ∈ N ⇒ x 2 + 7 x + 12 ≥ 12 > 0 nên phương trình vô nghiệm
E rỗng)
 x =2 + 2 ∈ R
f) x 2 − 4 x + 2 = 0 ⇔  1
 x2 =2 − 2 ∈ R
Vậy F không phải là tập rỗng)
Câu 9. Viết lại các tập sau bằng cách liệt kê các phần tử của chúng)
a) A ={ x ∈  x < 7}
Trang 8
b) B = { x ∈  − 3 < x < 5}
 1 1
c) C =  x x = k ; k ∈ ; x ≤ 
 2 16 
d) D = {x ∈  x 4
− 6 x 2 + 8 = 0}
e) E= { x ∈  x là số chính phương nhỏ hơn 100}
f) F= { x ∈  x là ước chung của 64 và 120}
= { x ∈  x là bội chung của 12 và 20} .

g) G
Lời giải.
a) A = {0;1;2;3;4;5;6} . b) B ={−2; −1;0;1;2;3;4} .
 1 
c)
= C x=x k
;k ≥ 4  .
 2 
{ }
d) x 4 − 6 x 2 + 8 = 0 ⇔ ( x 2 − 2 )( x 2 − 4 ) = 0 ⇔ x 2 ∈ {2; 4} ⇔ x ∈ − 2; 2; −2; 2
{
⇒ C = − 2; 2; −2; 2 }
e) E = {0;1; 4;9;16; 25;64;81} f) F = {1; 2;3; 4;8} .
g) Bội chung nhỏ nhất của 12 và 20 là 60 nên

= G {60k;k ∈ Z} . .
Câu 10. Liệt kê các phần của tập hợp dưới đây:
 3k − 1 
a)
= A  ∈ Z : −5 ≤ k ≤ 3 .
 k 
{
b) B =x ∈ Z x < 10 . }
 19 
c) C =  x ∈ Z 3 < x <  . .
 2
Lời giải
 3k − 1   1 
a) A =  ∈ Z : −5 ≤ k ≤ 3 = A = 3 − ∈ Z : −5 ≤ k ≤ 3 ⇒ k ∈ {−1;1} ⇒ A = {4; 2} .
 k   k 
{ }
b) B = x ∈ Z x < 10 ⇒ B ={−9; −8;...;8;9} .
 19 
c) C = x ∈ Z 3 < x <  ⇒ C ={−9; −8; −7; −6; −5; −4} .
 2

Câu 11. Tìm tất cả các tập con, các tập con gồm hai phần tử của các tập hợp sau:
a) A = {1; 2}
b) B = {1; 2;3}
c) C = {a; b; c}
Trang 9
d) D = {x ∈ R | 2 x 2
− 5 x + 2 = 0}
Lời giải
a) Tập A có các tập con gồm 2 phần tử là {1; 2}
b) Tập B có các tập con gồm 2 phần tử là {1, 2} ; {2,3} ; {1,3}
c) Tập C có các tập con gồm 2 phần tử là {a; b} ; {a; c} ; {a; d } ; {b; c} ; {b; d } ; {c; d }
 x1 = 2
d) x − 4 x + 2 = 0 ⇔ 
2
 x2 = 1
 2
1 
Suy ra D =  ; 2 
2 
Tập con của nó chính là nó vì D chỉ có đúng 2 phần tử.
Câu 12. Tìm tất cả các tập hợp con của tập:
a) A = {a; b} b) B = {1; 2;3} c) C = ∅ d) D = {a; b; c; d } .
Lời giải
a) Có bốn tập con: ∅, {a}, {b} và {a; b} .
b) Có tám tập con: ∅, {1}, {2}, {3}, {1; 2}, {2;3},{1;3}, {1; 2;3}.
c) Có hai tập con: ∅ và {∅} .
d) Có 16 tập con: ∅, {a} , {b} , {c} , {d } , {a; b} , {a; c} , {a; d } , {b; c} , {b; d } , {c; d } ,
{a; b; c} , {a; b; d } , {b; c; d } , {a; b; c; d } .

Câu 13. Cho A = {1; 2; 3; 4; 5} . Viết tất cả các tập con của A có ít nhất ba phần tử.
Lời giải:
Các tập con có ít nhất ba phầu tử của A là:
{1; 2; 3} , {1; 2; 4} , {1; 2; 5} , {1; 3; 4} , {1; 3; 5} , {1; 4; 5} , {2; 3; 4} , {2; 3; 5} , {2; 4; 5} , {3; 4; 5} , {1; 2; 3; 4} ,
{1; 2; 3;5} , {1; 2; 4;5} , {1; 3; 4;5} , {2; 3; 4; 5} , {1; 2; 3; 4;5} gồm 16 tập.
Câu 14. Cho A = {1; 2; 3; 4} . Hãy viết tất cả các tập con gồm:
a) Một phần tử b) Hai phần tử c) Ba phần tử.

Lời giải:
a) {1} , {2} , {3} , {4} .
b) {1; 2} , {1; 3} , {1; 4} , {2; 3} , {2; 4} , {3; 4} .
c) {1; 2; 3} , {1; 2; 4} , {1; 3; 4} , {2; 3; 4} . .

Câu 15. Trong các tập sau, tập nào là tập con của tập nào?
A = {1; 2; 3} B ={ x ∈  x < 4}
C
= ( 0; +∞ ) D= {x ∈  2 x 2
− 7 x + 3 = 0} .
Lời giải:
Trang 10
1 
A = {1; 2; 3} , B = {0;1; 2; 3} , C
= ( 0; +∞ ) , D =  ; 3
2 
Do đó: A ⊂ B, A ⊂ C , D ⊂ C. .
Câu 16. Xác định quan hệ giữa các tập hợp sau.
{
a) A = x ∈  x − 3 − 2 x =0 và B = } {x ∈  x 2
+ 2 x − 3 = 0}
b) A = {x ∈ N x 2
}
− 2 x + 1 ≥ 10 và B ={ x ∈ N x ≥ 2} .
Lời giải
x ≥ 0 x ≥ 0
a) Ta có x = 3 − 2x ⇔  2 ⇔ ⇔ x =1 ⇒ A ={1} .
x + 2x − 3 =0 x ∈ {−3;1}
Mặt khác, x 2 + 2x − 3 = 0 ⇔ x ∈ {−3;1} ⇒ B = {−3;1} . VËy A ⊂ B.
x ∈ N
b) Ta có  ⇒ x ≥ 10 + 1 > 2 ⇒ B ⊂ A. .
( x − 1) ≥ 0
2
Câu 17. Tìm các tập X thỏa mãn {1; 2;3} ⊂ X ⊂ {1; 2;3; 4;5;6} .
Lời giải.
Ta=
có X {1;2;3;4;5
=} ∨ X {1;2;3;4} . .
Câu 18. Tìm tất cả các tập hợp X sao cho: {1, 2} ⊂ X ⊂ {1, 2,3, 4,5} .
Lời giải
X = {1, 2,3} hoặc X = {1, 2, 4} hoặc X = {1, 2,3, 4} .
Câu 19. Tìm tất cả các tập hợp X sao cho: X ⊂ {1, 2,3, 4} .
Lời giải
X có thể là các tập hợp: {1} , {2} , {3} , {4} , {1, 2} , {1,3} , {1, 4} , {2,3} , {2, 4} , {3, 4} .
Câu 20. Tìm tất cả các tập hợp X sao cho: {1; 2} ⊂ X ⊂ {1; 2; 3; 4; 5; 6} .
Lời giải:
Tập hợp X phải chứa các phần tử 1; 2 ; ngoài ra có thể chứa thêm một số phần tử còn lại là
3; 4; 5 ; tức là là tập hợp giao của 2 tập A = {1; 2} và tập B , với B là tập con của tập {3; 4; 5} .
Vậy các tập X cần tìm là: {1; 2} , {1; 2; 3} , {1; 2; 4} , {1; 2; 5} , {1; 2; 3; 4} , {1; 2; 3; 5} ,
{1; 2; 4; 5} , {1; 2; 3; 4; 5} . .
Cho A {=
Câu 21. = 2,5} ; B {= 5, x} ; C { x, y,5} . Tìm các cặp số ( x; y ) để A= B= C .
Lời giải
Vì A= B= C nên cả 3 tập hợp A, B, C chỉ chứa 2 phần tử là 2 và 5.
x = 2

Do đó ta có   y = 2
 y = 5


Câu 22. Cho A là tập hợp các học sinh lớp 10 đang học ở trường em, B là tập hợp học sinh đang học
tiếng Anh ở trường em. Hãy diễn đạt bằng lời các tập:
Trang 11
a) A ∩ B b) A \ B
c) A ∪ B d) B \ A .
Lời giải
a) A ∩ B là tập hợp các học sinh lớp 10 học môn Tiếng Anh của trường em.
b) A \ B là tập hợp các học sinh lớp 10 nhưng không học môn tiếng Anh của trường em.
c) A ∪ B là tập hợp các học sinh học lớp 10 hoặc học môn tiếng Anh của trường em.
d) B \ A là tập hợp các học sinh học môn tiếng Anh nhưng không học lớp 10 của trường em.
Câu 23. Kí hiệu H là tập hợp học sinh lớp 10A1, T là tập hợp các học sinh nam và G là tập hợp các học
sinh nữ của lớp 10A1. Hãy xác định các tập hợp sau:
a) T ∪ G. b) T ∩ G.
c) H \ T . d) G \ T . e) CT H .
Lời giải
Ta có: T ∪ G =H ;T ∩ G =∅; H \ T =G; G \ T =G; CT H =G. .
Câu 24. Trong một trường THPT, khối 10 có 160 em học sinh tham gia câu lạc bộ Toán, 140 em tham
gia câu lạc bộ Tin, 100 em học sinh tham gia cả hai câu lạc bộ. Hỏi khối 10 có bao nhiêu học
sinh?.
Lời giải
Gọi A là tập hợp các bạn tham gia câu lạc bộ Toán.
B là tập hợp các bạn tham gia câu lạc bộ Tin như vậy số học sinh của khối 10 là số phần tử của
tập hợp A ∪ B= A \ B ∪ B vậy có: 160 + 140 –100 = 200 học sinh khối 10 .
Câu 25. Một lớp có 45 hs, đăng kí chơi ít nhất một trong hai môn thể thao là bóng đá và cầu lông. Có 30
em đăng kí môn bóng đá, 25 em đăng kí môn cầu lông. Hỏi có bao nhiêu em đăng kí cả hai môn
thể thao?.
Lời giải
+) Gọi A là tập hợp các bạn đăng ký môn bong đá, B là tập hợp các bạn đăng kí cầu lông, gọi x
là số bạn đăng ký cả hai môn.
= A \ B ∪ B : Ta có: 25 + 30 − x = 45 ⇒ x = 10.
+) Tập hợp số học sinh của lớn là: A ∪ B
Vậy có 10 bạn đăng ký cả hai môn.
Câu 26. Trong 100 học sinh lớp 10 có 70 học sinh nói được tiếng Anh, 45 học sinh nói được tiếng Pháp
và 23 học sinh nói được cả hai tiếng Anh và Pháp. Hỏi có bao nhiêu học sinh không nói được hai
thứ tiếng?.
Lời giải
+) Gọi A là tập hợp số học sinh nói được tiếng Anh, B là tập hợp số học sinh nói được tiếp Pháp
Tập hợp số học sinh nói được cả 2 tiếng là: A ∩ B và có 23 học sinh
Vậy có 100 − 23 = 77 học sinh không nói được cả hai thứ tiếng.
+) Tập hợp số học sinh nói được ít nhất 1 thứ tiếng là: A \ B ∪ B và có: 40 + 45 − 23 =
92 học sinh
Vậy số học sinh không nói được tiếng gì là: 100 − 92 = 8 học sinh không nói được một trong hai
thứ tiếng.

Câu 27. Xác định các tập hợp A ∪ B; A ∩ B và biểu diễn trên trục số với
a. A ={ x ∈ R x ≥ 1} và B ={ x ∈ R x ≤ 3}.
b. A ={ x ∈ R x ≤ 1} và B ={ x ∈ R x ≥ 3}.
c. A = [1;3] và =
B ( 2; +∞ ) .
Trang 12
Lời giải
a. A ∪ B= R; A ∩ B= [1;3] .
b. A ∪ B = ( −∞;1] ∪ [3; +∞ ) ; A ∩ B = ∅.
c. A ∪ B = [1; +∞ ) ; A ∩ B = ( 2;3] .

Câu 28. Cho các tập hợp: A = {a; b; c; d } B = {b; d ; e} C = {a; b; e}
Chứng minh:
( A B) \ ( A ∩ C )
a) A ∩ ( B \ C ) =∩
b) A \ ( B ∩ C=) ( A \ B) ∪ ( A \ C ) .
Lời giải:
a) A ∩ ( B=
\ C) {a; b; c; d } ∩=
{d } {d }
( A ∩ B ) \ ( A ∩ C=) {b; d } ∩ {a; b=
} {d }
Vậy A ∩ ( B \ C ) =∩
( A B) \ ( A ∩ C ) .
A \ (B ∩C)
b)= {a; b=
; c; d } \ {b; e} {a; c; d }
( A \ B ) ∪ ( A \ C ) = {a; c} ∪ {c; d } = {a; c; d }

Vậy A \ ( B ∩ C=) ( A \ B) ∪ ( A \ C ) .
a) Nếu A ⊂ B thì A ∩ B =A.
b) Với ba tập A, B, C thì A ∩ ( B \ C ) =

( A ∩ B) \ C .
Lời giải:
a) x ∈ A ∩ B ⇒ x ∈ A . Do đó A ∩ B ⊂ A .
x∈ A
x∈ A⇒  ⇒ x ∈ A ∩ B . Do đó A ⊂ A ∩ B .
 x ∈ B ( do A ⊂ B )
Vậy A ∩ B =A.
x ∈ A
 x∈ A 
b) Giả sử: x ∈ A ∩ ( B \ C ) ⇒  ⇒ x ∈ B ⇒ x ∈( A ∩ B) \ C .
x ∈ B \ C  ∉
x C
Do đó A ∩ ( B \ C ) ⊂ ( A ∩ B ) \ C . (1)
x∈ A
x ∈ A ∩ B   x∈ A
Ngược lại, giả sử: x ∈ ( A ∩ B ) \ C ⇒  ⇒ x ∈ B ⇒  ⇒ x∈ A∩(B \ C)
 x ∉ C x ∉ C  x ∈ B \ C

Do đó: ( A ∩ B ) \ C ⊂ A ∩ ( B \ C ) (2)
Trang 13
Từ (1) và (2) suy ra: A ∩ ( B \ C ) =
( A ∩ B) \ C .
Câu 30. Cho X = { x ∈  2 < x < 12}.
 A∩ B = {6; 8;11} (1)


Xác định A ⊂ X ; B ⊂ X sao cho:  A ∪ {5; 6; 7} = {3; 5; 6; 7; 8;10;11} (2) .
 {4; 5; 6; 7; 8; 9;10;11}= B ∪ {6;10} (3)

Lời giải:
Từ (1) và (2) suy ra: {3; 6; 8;10;11} ⊂ A
Từ (1) và (3) suy ra: {4; 5; 6; 7; 8; 9;10;11} ⊂ B
Vậy A = {3; 6; 8;10;11} ; B = {4; 5; 6; 7; 8; 9;10;11} .

Câu=
31. Cho A {=
0;1; 2;3; 4}, B {2; 3; 4;5;6} .
a) Tìm các tập A \ B, B \ A, A ∪ B, A ∩ B.
b) Tìm các tập ( A \ B ) ∪ ( B \ A ) , ( A \ B ) ∩ ( B \ A ) . .

Lời giải
a) A \ B = {0;1} ; B \ A = {5; 6} ; A ∪ B =
{0;1; 2;3; 4;5;6} ; A ∩ B =
{2; 3; 4}
{0;1; 5;6} ; ( A \ B ) ∩ ( B \ A ) =
b) ( A \ B ) ∪ ( B \ A ) = ∅.
Câu 32. Cho hai tập hợp A và B dưới đây. Viết tập A ∩ B, A ∪ B bằng hai cách:
a) A = {x | x là ước nguyên dương của 12} B = {x | x là ước nguyên dương của 18}
b) A = {x | x là bội nguyên dương của 6} B = {x | x là ước nguyên dương của 15} .

Lời giải
a) A ∩ B =
{x | x là ước nguyên dương của 6 } = {1; 2;3;6}
{x | x là ước nguyên dương của 12 hoặc 18} = {1; 2;3; 4;6;9;12;18}
A∪ B =
b) A ∩ B =
{x | x là bội nguyên dương của 30} = {30;60;90;...30n; ...}
{x | x là bội nguyên dương của 6 hoặc 18} = {6;12;15;18; 24;30; ...} .
A∪ B =
Câu 33. Cho các tập hợp: A = {1; 2;3; 4} , C = {3; 4;5;6}
Tìm: A ∪ B, A ∪ C , B ∪ C , A ∩ B, A ∩ C , B ∩ C , ( A ∪ B) ∩ C , A ∪ ( B ∪ C ). .
Lời giải
Ta có: A ∪ B {1; 2;3; 4;=
= 6;8} A ∪ C {1; 2;3; 4;5;
= 6} B ∪ C {2;3; 4;5; 6;8}
=A ∩ B {2; 4}
= A ∩ C {3; 4}
= B ∩ C {4; 6}
( A ∪ B ) ∩ C {3; 4; 6}
= = A ∪ ( B ∪ C ) {1; 2;3; 4; 6}
Câu 34. Cho tập hợp A các ước số tự nhiên của 18 và tập hợp B các ước số tự nhiên của 30. Xác định
A, B, A ∪ B, A ∩ B, A \ B, B \ A. .
Lời giải
Ta có:
A {1;
= 2;3;6;9;18} và B {1; 2;3;5;6;10;15; 30} nên:
{1; 2;3;6}; A ∪ B =
A∩ B = {1; 2;3;5;6;9;10;15;18;
= 9;18}; B \ A {5;10;15;30}. .
30}; A \ B {=
Trang 14
Câu 35. Cho A là tập hợp các số tự nhiên chẵn không lớn hơn 10. {n ∈  | n ≤ 6}
B=
C = {n ∈  | 4 ≤ n ≤ 10}
Tìm: a) A ∩ ( B ∪ C ) b) ( A \ B) ∪ ( A \ C ) ∪ ( B \ C ) .
Lời giải
Ta có: A = {2; 4;6;8;10} , B = {0;1; 2;3; 5; 6} , C = {4;5;6;7;8; 9;10}
{0;1; 2;3; 4;5;6;7;8;9;10} nên A ∩=

a/ B ∪ C = ( B ∪ C ) {2; 4;6;8;1
= 0} A
b/ A \ B = {8;10} , A \ C = {2} , B \ C = {0;1; 2; 3}
nên ( A \ B) ∪ ( A \ C ) ∪ ( B \ C ) = {0;1; 2;3;8;10} .

Câu 36. Cho A là tập hợp các số nguyên lẻ, B là tập hợp các bội của 3 , C là tập hợp các bội của 6 . Xác
định A ∩ B, B ∩ C , C \ B.
A ∩ B = { x ∈  | x lẻ và x là bội của 3} = {3(2k − 1) | k ∈ }

B ∩ C = { x ∈  | x là bội của 3 hoặc x là bội của 6=
} { x ∈  | x là bội của 3} = B.
{ x ∈  | x là bội của 6 và x không là bội của 3} = ∅. .
C \ B=
Câu
= 37. Cho A {= 2, 4, 7,8,9,12} , B {2,8,9,12} . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Lời giải
{2,8,9,12} ; A ∪ B =
A∩ B = {2, 4, 7,8,9,12} ; A \ B = {4, 7} ; B \ A = ∅ .
Câu 38.
= Cho A {=
2, 4, 6,9} , B {1, 2,3, 4} . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Lời giải
{2, 4} ; A ∪ B =
A∩ B = {1, 2,3, 4, 6,9} ; A \ B = {6,9} ; B \ A = {1,3} .
Câu 39. Cho A = { x ∈  |2 x 2
− 3 x + 1 = 0} , B = { x ∈  | 2 x − 1 = 1} . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Lời giải
x = 1
 1 x = 0
Ta có: 2 x − 3 x + 1 = 0 ⇔ 
2
1 ⇒ A = 1,  và 2 x − 1 =1 ⇔  ⇒ B = {0,1} .
x =  2 x = 1
 2
 1  1 
Vậy A ∩ B = {1} ; A ∪ B =0, ,1 ; A \ B =   ; B \ A = {0} .
 2  2
Câu 40. Cho A = tập các ước số của 12; B = Tập các ước số của 18. Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Lời giải
Ta có A ={±1, ± 2, ± 3, ± 4, ± 6, ± 12} , B ={±1, ± 2, ± 3, ± 6, ± 9, ± 18} .
Suy ra A ∩ B ={±1, ± 2, ± 3, ± 6} , A ∪ B =±
{ 1, ± 2, ± 3, ± 4, ± 6, ± 9, ± 12, ± 18}
A \ B ={±4, ± 12} , B ∩ A ={±9, ± 18} .
{ }
Câu 41. Cho A = x ∈  | ( x + 1)( x − 2 ) ( x 2 − 8 x + 15 ) = 0 , B = Tập các số nguyên tố có một chữ số. Tìm
A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Lời giải
Ta có: ( x + 1)( x − 2 ) ( x 2 − 8 x + 15) =⇔
0 ( x + 1)( x − 2 )( x − 3)( x − 5) =⇔
0 {−1, 2, 3, 5} .
x=
Suy ra A = {−1, 2,3,5} và B = {2,3,5, 7} .

Vậy A∩ B = {2,3,5} , A ∪ B ={−1, 2,3,5, 7} , A\ B= {−1} , B \ A = {7} .
Trang 15
Câu 42. Cho
{ }.
A = { x ∈  | x 2 < 4} , B = x ∈  ( 5 x − 3 x 2 )( x 2 − 2 x − 3) = 0
Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Lời giải
Ta có: x ∈ , x < 4 ⇔ x ∈ {±1} ⇒ A = {±1} .
2
 5   5 
( 5x − 3x )( x
2 2
− 2 x − 3) = 0 ⇔ x ( 5 − 3 x )( x + 1)( x − 3) = 0 ⇔ x ∈ −1, 0, ,3 ⇒ B = −1, 0, ,3
 3   3 
 5   5 
Vậy A ∩ B ={−1} , A ∪ B =−1, 0,1, ,3 , A \ B = {1} , B \ A = 0, ,3 .
 3   3 
{ }
Câu 43. Cho A = x ∈  | ( x 2 − 9 )( x 2 − 5 x − 6 ) = 0 , B = { x ∈  | x là số nguyên tố nhỏ hơn 5} . Tìm
A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Lời giải
Ta có: ( x 2 − 9 )( x 2 − 5 x − 6 ) = 0 ⇔ ( x − 3)( x + 3)( x + 1)( x − 6 ) = 0 ⇔ x ∈ {−3, − 1,3, 6} .
Suy ra A ={−3, − 1,3, 6} và B = {2,3} .

{3} , A ∪ B =
Vậy A ∩ B = {2,3, 6} , A \ B = {6} , B \ A = {2} .
{0,1, 2,3, 4} , A \ B ={−3, − 2} , B \ A = {6,9,10} .
Lời giải
 A ∩ B {0,1, 2,3, 4} ⇒ {0,1, 2,3, 4} ⊂ A
=
Ta có:  ⇒ A ={−3, − 2, 0, 1, 2, 3, 4} .
 A \ B ={−3, − 2} ⇒ {−3, − 2} ⊂ A
= A ∩ B {0,1, 2,3, 4} ⇒ {0,1, 2,3, 4} ⊂ B
Tương tự  {0, 1, 2, 3, 4, 6, 9, 10} .
⇒B=
 B \ A = {6,9,10} ⇒ {6,9,10} ⊂ B
{1, 2,3} , A \ B = {4, 5} , B \ A = {6,9} .

Lời giải
 A ∩ = B {1, 2,3} ⇒ {1, 2,3} ⊂ A
Ta có:  {1, 2, 3, 4, 5} .
⇒ A=
 A \ B = {4, 5} ⇒ {4, 5} ⊂ A
 A ∩
= B {1, 2,3} ⇒ {1, 2,3} ⊂ B
Tương tự  {1, 2, 3, 6, 9} .
⇒B=
 B \ A = {6,9} ⇒ {6,9} ⊂ B
Câu 46. Cho tập hợp A = {a, b, c, d } ; B = {b; d ; e} ; C = {a; b; c} . Chứng minh các hệ thức:
a) A ∩ ( B \ C ) =∩
( A B) \ ( A ∩ C )
b) A \ ( B ∩ C=) ( A \ B) ∩ ( A \ C ) .
Lời giải
a) Ta có B \ =
C {d ; e} ⇒ A ∩ ( B \ C=) {d }
A∩= B {b; d } , A ∩= C {a; b;c} ⇒ ( A ∩ B ) \ ( A ∩= C ) {d }
Vậy A ∩ ( B \ C ) =∩( A B) \ ( A ∩ C )
b) B ∩ C = {b} ⇒ A \ ( B ∩ C ) = {a; c; d }
A \ C ={d } , A \ B ={a;c} ⇒ ( A \ B ) ∩ ( A \ C ) ={a; c; d }
Vậy A \ ( B ∩ C= ) ( A \ B) ∩ ( A \ C ) .
Trang 16
Câu 47. Cho tập hợp A = {1, 2,3, 4,5} và B = {1,3,5, 7,9,11} . Hãy tìm tập hợp C thỏa mãn:
a) C= A ∪ B b) C= A ∩ B
( A B ) \ ( A ∩ B )=
c) C =∪ d) C ( A \ B) ∪ ( B \ A) .
Lời giải
a) Ta có C  A  B  1; 2;3; 4;5;7;9;11
b) Ta có C  A  B  1;3;5
c) Ta có A  B  1; 2;3; 4;5;7;9;11 , A  B  1;3;5  C   A  B  \  A  B   2; 4;7;9;11
d) Ta có A \ B  2; 4 ; B \ A  7;9;11  C   A \ B    B \ A  2; 4;7;9;11 .
a)Nếu A  B thì A  B  A .
b) Nếu A  C và B  C thì A  B  C .
c)Nếu A  B  A  B thì A  B . d) Nếu A  B và A  C thì A  B  C .
Lời giải
a)Nếu A  B thì A  B  A
Thật vậy:
Xét với mọi x  A thì x  B ( do A  B ) nên x  A  B  A  A  B 1 .
Hơn nữa với mọi x  A  B  x  A hay A  B  A 2 .
Từ 1; 2 ta suy ra A  B  A .
 x  A AC
xC
b) Xét với mọi x  A  B   BC
 x  C  A B  C .
 x  B   x  C
c) Vì A  B   A \ B    B \ A   A  B  mà A B  A B thì A B nên
 A \ B    A  B
  A B.
 B \ A    B  A
 x  B
d) Do A  B và A  C nên với mọi x  A    x  B  C  A  B  C .
 x  C
Câu 49. Cho A = {x ∈ R : x 2
− x − 6 = 0} ; B = {n ∈ N : 2n − 6 ≤ 0} ; C = {n ∈ N : n ≤ 4}. Tìm
A ∩ B; A ∩ C ; B ∪ C. .
Lời giải
 A = {−2;3}

Ta có: =B {0;1; 2;3} ⇒ A ∩=
B {3} ; A ∩=
C {3} ; B ∪=
C {0;1; 2;3; 4} . .

C = {0;1; 2;3; 4}
Câu 50.=
Cho A {1;=
2;3; 4} ; B {=
2; 4;6} ; C {1;3;5} . Xác định các tập hợp sau:
a) A ∩ B; A ∪ B.
b) A ∩ C ; A ∪ C.
c) B ∩ C ; B ∪ C.
Lời giải
Trang 17
a) A=
∩B {2; 4} ; A=
∪ B {1; 2;3; 4;6} .
b) A ∩
= C {1;3} ; A ∪
= C {1; 2;3;5} .
c) B ∩ C = {1; 2;3; 4;5;6} .

∅; B ∪ C =
Câu 51.
= Cho E {a= b, c, e, g} ; G {c, d , e, f } . Chứng minh rằng:
, b, c, d } ; F {=
E ∩(F ∪G) = (E ∩ F ) ∪(E ∩G) .
Lời giải
=  F ∪ G ∪ ( F ∪ G ) {b, c, d }
{b, c, d , e, f , g} ⇒ E=
Ta có: 
 E ∩ =
F {b, c} ; E ∩ G = {c; d } ⇒ ( E ∩ F ) ∪ ( E ∩ G=) {b, c, d }
⇒ E ∩(F ∪G) = (E ∩ F ) ∪(E ∩G) .
Câu 52.
= Cho A a, e, i, o} ; E {a, b, c, d , i, e, o, f } . Tính CE A .
{=
Lời giải
Ta có: C
= EA \A
E= {b; c; d ; f } . .
Câu 53. Cho E ={x ∈ N x ≤ 8} ; A = {1,3,5, 7} ; B ={1; 2;3;6} .
a) Tính CE A; CE B; CE A ∩ CE B.
b) Chứng minh CE ( A ∪ B ) ⊂ CE ( A ∩ B ) . .
Lời giải
CE A
a) Ta có: = {0; 2; 4;6;8} ;=
CE B {0; 4;5;7;8} ⇒ CE A ∩=
CE B {4;8} .
=  A ∪ B {1; 2;3;5;6;7} ⇒ C= E ( A ∪ B) E \ {1; 2;3;5;6;7}

b)  ⇒ CE ( A ∪ B ) ⊂ CE ( A ∩ B ) . .
 A ∩ B = {3} ⇒ CE ( A ∩ B ) = E \ {3}
Câu 54. Cho các tập hợp sau:
E= {x ∈ Z }
x ≤5 ;A= {x ∈ R x 2
}
+ 3x − 4 = 0 ; B = {x ∈ Z ( x − 2)( x + 1) ( 2 x 2
}
− x − 3) = 0 .
a) Chứng minh A ⊂ E; B ⊂ E.
b) Tìm CE ( A ∩ B ) , CE ( A ∪ B ) rồi tìm mối quan hệ của hai tập này.
c) Chứng minh CE ( A ∪ B ) ⊂ CE A. .
Lời giải
{
 E =x ∈ Z x ≤ 5
 }  E ={−5; −4;...; 4;5}


{
a) Ta có:  A = x ∈ R x 2 + 3 x − 4 =0 } ⇔  A ={−4;1} ⇒ A ⊂ E ; B ⊂ E.
 
{
 B = x ∈ Z ( x − 2 )( x + 1) ( 2 x 2 − x − 3) = 0  B = {−1;1}
}

Trang 18
 A ∩ B = {1} ⇒ CE ( A ∩ B ) = E \ {1}
b) Ta có:  ⇒ CE ( A ∪ B ) ⊂ CE ( A ∩ B ) .
 A ∪ B ={−4; −1;1} ⇒ CE ( A ∪ B ) = E \ {−4; −1;1}
c) Ta có CE A= E \ A ⇒ CE ( A ∪ B ) ⊂ CE A.
Câu 55. Xác định tập hợp:

(−3;5] ∪ [8;10] ∪ [2;8) ;
A=
=B [0; 2] ∪ (−∞;5] ∪ (1; +∞) ;
[−4;7] ∪ (0;10) ;
C=
D = (−∞;3] ∪ (−5; +∞) ;
= (3; +∞) \ (−∞;1] ;

E
F = (1;3] \ [0; 4).

Lời giải:
Dùng định nghĩa các phép toán ta có:
A = (−3;10] B = (−∞; + ∞) =  C = (0; 7]
= (3; +∞) F = ∅.
D = (−5;3] E
Câu 56. Xác định các tập hợp sau:
a) (−3;6) ∩ ; b) (1; 2) ∩ ; c) (1; 2] ∩ ; d) [−3;5) ∩ .
Lời giải:
Dùng định nghĩa giao các tập hợp, ta có:
a) {−2; −1;0;1; 2;3; 4; 5; 6}
b) ∅
c) {2}
d) {0;1; 2;3; 4} .
[ −4; 4] , B =
Câu 57. Cho A = [1;7] . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Lời giải
[ 1; 4] , A ∪ B =−
A ∩ B =− [ 4; 7] , A \ B = [ −4; 1) , B \ A = ( 4; 7 ] .
Câu 58. Cho A =[ −4; − 2] , B = ( 3;7 ] . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .

Lời giải
A∩ B = [ 4; 7] \ ( −2; 3] , A \ B =−
∅ , A ∪ B =− [ 4; − 2] , B \ A = ( 3; 7] .
Câu 59. Cho A =[ −4; − 2] , B = ( 3;7 ) . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Lời giải
A∩ B =∅ , A ∪ B =− [ 4; − 2] , B \ A = ( 3; 7] .
[ 4; 7] \ ( −2; 3] , A \ B =−
Câu 60. Cho A = ( −∞; − 2] , B= [3; + ∞ ) . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Lời giải
Trang 19
A∩ B =∅ , A ∪ B=  \ ( −2; 3) , A \ B = ( −∞; − 2] , B\ =
A [3; + ∞ ) .
Câu 61. Cho A= [3; + ∞ ) , B = ( 0; 4 ) . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .
Lời giải
[3; 4 ) , A ∪ =
A∩ B = B [0; + ∞ ) , A\=
B [ 4; + ∞ ) , B \ A = ( 0; 3) .
Câu 62. Cho A = (1; 4 ) , B = ( 2; 6 ) . Tìm A ∩ B, A ∪ B, A \ B, B \ A .

Lời giải
(1; 6 ) , A \ B = (1; 2] , B \ A = ( 2; 4] .
( 2; 4 ) , A ∪ B =
A∩ B =
Câu 63. Cho A = [1; 4] , B = ( 2; 6 ) , C = (1; 2 ) . Tìm A ∪ B ∪ C , A ∩ B ∩ C .

Lời giải
[1; 6 ) , A ∩ B ∩ C =∅
A∪ B ∪C =
Câu 64. Cho A = [ 0; 4] , B = (1; 5 ) , C = ( −3; 1] . Tìm A∪ B ∪C , A∩ B ∩C .

Lời giải
[0; 5) , A ∩ B ∩ C =
A∪ B ∪C = {1}
Câu 65. Cho A = ( −∞; 2] , B
= [ 2; + ∞ ) , C = ( 0; 3) . Tìm A∪ B ∪C , A∩ B ∩C .
Lời giải
A∪ B ∪C = {2}
 , A∩ B ∩C =
Câu 66. Cho A = ( −5; 1] , B

= [3; + ∞ ) , C = ( −∞; − 2 ) . Tìm A∪ B ∪C , A∩ B ∩C .
Lời giải
A∪ B ∪C = \ (1; 3) , A ∩ B ∩ C =∅
Câu 67. Cho tập hợp A = { x ∈  / −3 ≤ x ≤ 2} , B = { x ∈  / 0 < x < 7} ; C = { x ∈  / x < −1} và

{ x ∈  \ x ≥ 5}
D=
.
a) Dùng kí hiệu đoạn, khoảng, nửa khoảng để viết lại các tập hợp trên.
b) Biểu diễn các tập hợp A, B, C và D trên trục số. Chỉ rõ nó thuộc phần nào trên trục số.
Lời giải
a) A = [ −3; 2] , B = ( 0;7 ) , C = ( −∞; −1) , D = ( 5; +∞ ) .
b) Học sinh tự biễu diễn.
Câu 68. Cho tập hợp A = { x ∈  −1 < x ≤ 5} và B = { x ∈  0 ≤ x < 7} . Hãy tìm tập hợp C thỏa mãn:
a) C= A ∪ B
b) C= A ∩ B
( A B) \ ( A ∩ B)
c) C =∪
d) C
= ( A \ B) ∪ ( B \ A)
Lời giải
a) Ta có C  A  B   x   1  x  7
Trang 20
b) Ta có C  A  B   x   0  x  5
c) Ta có A  B   x   1  x  7 ,
A  B   x   0  x  5
 C   A  B  \  A  B   C  A  B   x   1  x  0 hoaëc 5  x  7 
d) Ta có A \ B   x   1  x  0 ; B \ A   x   5  x  7
 C   A \ B    B \ A   x   1  x  0 hoaëc 5  x  7 
Câu 69. Cho tập hợp A = { x ∈  −3 < x < 3} , B= { x ∈  −2 < x ≤ 3} và C = { x ∈  0 ≤ x ≤ 4} . Hãy tìm
tập hợp D thỏa mãn:
a) D = ( A ∪ B ) ∪ C
b) D = ( A ∪ B ) ∩ C
c) D = ( A ∩ B ) ∩ C
d) D = ( A ∩ B ) ∪ C
e) D
= ( A ∩ B) \ C
f) D
= ( A \ B) ∪ ( A \ C )
g) D
= ( B \ A) ∪ ( C \ A)
h) D   B \ A \ C
i) D   B \ A  C
j) D
= (B ∪C) \ A
Lời giải
a) Ta có A ∪ B = { x ∈  −3 < x ≤ 3} ; D = ( A ∪ B ) ∪ C = { x ∈  −3 < x ≤ 4}
b) Ta có A ∪ B = { x ∈  −3 < x ≤ 3} ; D = ( A ∪ B ) ∩ C = { x ∈  0 < x ≤ 3}
c) Ta có A ∩ B = { x ∈  −2 < x < 3} ; D = ( A ∩ B ) ∩ C = { x ∈  0 < x < 3}
d) Ta có A ∩ B = { x ∈  −2 < x < 3} ; D = ( A ∩ B ) ∪ C = { x ∈  −2 < x ≤ 4}
e) Ta có A ∩ B = { x ∈  −2 < x < 3} ; D = ( A ∩ B ) \ C = { x ∈  −2 < x ≤ 0}
f) Ta có A \ B = { x ∈  −3 < x ≤ −2} ; A \ C = { x ∈  −3 < x ≤ 0}
g) Ta có B \ A = {3} ; C \ A = { x ∈  3 ≤ x ≤ 4} nên
D = ( B \ A ) ∪ ( C \ A ) = C \ A = { x ∈  3 ≤ x ≤ 4}
h) Ta có B \ A = {3} nên D   B \ A \ C  
i) Theo h) thì D   B \ A  C   x   0  x  4
j) Ta có B  C   x   2  x  4 nên D = ( B ∪ C ) \ A = { x ∈  3 ≤ x ≤ 4}
Câu 70. Có thể kết luận gì về số a biết:
a) (−1;3) ∩ (a; +∞) = ∅
b) (5;a) ∩ (2; 8) =
(2; 8)
c) [3;12) \ (−∞;a) = ∅
Trang 21
Lời giải:
Theo đề bài thì ta có kết quả
a) a ≥ 3
b) 5 < a ≤ 8
c) a ≥ 12
Trang 22

Câu 1. Ký hiệu nào sau đây dùng để viết đúng mệnh đề: “3 là một số tự nhiên”?
A. 3 ⊂  . B. 3∈  . C. 3 <  . D. 3 ≤  .
Lời giải
- Đáp án A sai vì kí hiệu “ ⊂ ” chỉ dùng cho hai tập hợp mà ở đây “3” là một số
- Hai đáp án C và D đều sai vì ta không muốn so sánh một số với tập hợp.
Đáp án B.
Câu 2. Ký hiệu nào sau đây để chỉ 5 không phải là một số hữu tỉ?
A. 5 ≠. B. 5 ⊄ . C. 5 ∉ . D. 5 ⊂ .
Lời giải
Vì 5 chỉ là một phần tử còn  là một tập hợp nên các đáp án A, B, D đều sai.
Đáp án C.
Câu 3. Cho tập hợp A ={ x + 1| x ∈ , x ≤ 5} . Tập hợp A là:
A. A = {1; 2;3; 4;5} . B. A = {0;1; 2;3; 4;5;6} .
C. A = {0;1; 2;3; 4;5} . D. A = {1; 2;3; 4;5;6} .
Lời giải
Vì x ∈ , x ≤ 5 nên x ∈ {0;1; 2;3; 4;5} ⇒ x + 1 ={1; 2;3; 4;5;6} .
Đáp án D.
Câu 4. Hãy liệt kê các phần tử của tập hợp X = {x ∈  | 2 x 2
− 3 x + 1 = 0} .
 1  3
A. X = {0} . B. X = {1} . C. X = 1;  . D. X = 1;  .
 2  2
Lời giải
x = 1
1
Vì phương trình 2 x − 3 x + 1 =0 có nghiệm 
2
nhưng vì x ∈  nên ∉  .
x = 1 2
 2
Vậy X = {1} .
Đáp án B.
Câu 5. Liệt kê các phần tử của phần tử tập hợp X = {x ∈  | 2 x 2
− 5 x + 3 = 0} .
3  3
A. X = {0} . B. X = {1} . C. X =   . D. X = 1;  .
2  2
Lời giải
Trang 1
x = 1
 3
Vì phương trình 2 x − 5 x + 3 =
2
0 có nghiệm  3 ∈  nên X = 1;  .
x =  2
 2
Đáp án D.
Câu 6. Trong các tập sau, tập nào là tập rỗng?
A. { x ∈  | x < 1} . B. { x ∈  | 6 x 2 − 7 x + 1 =0} .
C. { x ∈  : x 2 − 4 x + 2 =0} . D. { x ∈  : x 2 − 4 x =3 =0} .
Lời giải
Xét các đáp án:
- Đáp án A: x ∈ , x < 1 ⇔ −1 < x < 1 ⇒ x =0 .
x = 1
- Đáp án B: Giải phương trình: 6 x − 7 x + 1 = 0 ⇔ 
2
1.
. Vì x ∈  ⇒ x =
x = 1
 6
- Đáp án C: x 2 − 4 x + 2 = 0 ⇔ x = 2 ± 2 . Vì x ∈  ⇒ Đây là tập rỗng.
Đáp án C.
Câu 7. Cho tập=
hợp M , x + y 1} . Hỏi tập M có bao nhiêu phần tử?
{( x; y ) | x; y ∈=
A. 0. B. 1. C. 2. D. 3.
Lời giải
Vì x; y ∈  nên x, y thuộc vào tập {0;1; 2;...}
Vậy cặp ( x; y ) là (1;0 ) , ( 0;1) thỏa mãn x + y =1 ⇒ Có 2 cặp hay M có 2 phần tử.
Đáp án C.
Câu 8. Cho tập hợp A = { x 2 + 1\ x ∈ , x ≤ 5} . Hãy liệt kê các phần tử của tập hợp#A.
A. A = {0;1; 2;3; 4;5} . B. A = {1; 2;5;10;17; 26} .
C. A = {2;5;10;17; 26} . D. A = {0;1; 4;9;16; 25} .
Lời giải
Đáp án B.
Ta có A = { x 2 + 1\ x ∈ , x ≤ 5} .
Vì x ∈ , x ≤ 5 nên x ∈ {0;1; 2;3; 4;5}

⇒ x 2 + 1 ∈ {1; 2;5;10;17; 26} .
Câu 9. Hãy liệt kê các phần tử của tập hợp: X = {x ∈  \ x 4
− 6 x 2 + 8 = 0} .
A. X = {2; 4} . B. X = {− }
2; 2 . C. X = { }
2; 2 D. X = { }
− 2; 2; −2; 2 .
Lời giải
Đáp án D.
Giải phương trình x 4 − 6 x 2 + 8 =0
 x2 = 2 x = ± 2
⇔ 2 ⇔ .
x = 4  x = ±2
Trang 2
= M {( x; y ) \ x, y ∈ , x 2
+ y 2 ≤ 0} . Khi đó tập hợp M có bao nhiêu phần tử?
A. 0. B. 1. C. 2. D. Vô số.
Lời giải
Đáp án B.
 x 2 ≥ 0
Vì  2
 y ≥ 0
nên x 2 + y 2 ≤ 0 ⇔ x = y = 0 .
Khi đó tập hợp M có 1 phần tử duy nhất là {( 0;0 )} .
A = { x ∈  \ ( x + x ) = x − 2 x + 1} là:
2
Câu 11. Số phần tử của tập hợp: 2 2
A. 0. B. 3. C. 1. D. 2.
Lời giải
Đáp án D.
Giải phương trình ( x 2 + x ) = x 2 − 2 x + 1 trên  ⇔ ( x 2 + x ) − ( x − 1) =
2 2 2
0
⇔ ( x 2 + x − x + 1)( x 2 + x + x − 1) =0
⇔ ( x 2 + 1)( x 2 + 2 x − 1) =
0
 x =−1 − 2
⇔ .
 x =−1 + 2
Câu 12. Số phần tử của tập hợp:
A= {x ∈  \ ( 2x + x − 4) = 4x − 4x + 1} là:
2 2 2
A. 0. B. 2. C. 4. D. 3.
Lời giải
Đáp án C.
Giải phương trình
( 2x + x − 4) = 4x − 4x + 1
2 2 2
⇔ ( 2 x + x − 4 ) = ( 2 x − 1)
2 2 2
2 x2 + x − 4 = 2 x − 1
⇔ 2
 2 x + x − 4 =−2 x + 1
 x = −1

x = 3
2 x − x − 3 =
2
0 2 .
⇔ 2 ⇔ 
 2 x + 3x − 5 =0 x = 1

x = − 5
 2
Vậy A có 4 phần tử.
Câu 13. Hãy liệt kê các phần tử của tập hợp X = {x ∈  x 2
}
+ x +1 = 0 :
A. X = 0 . B. X = {0} . C. X = ∅ . D. X = {∅} .
Trang 3
Lời giải
Chọn C
Phương trình x 2 + x + 1 =0 vô nghiệm nên X = ∅ .
Câu 14. Số phần tử của tập hợp A = {k 2 + 1/ k ∈ , k ≤ 2} là:
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 5 .
Lời giải
Chọn C
{ } {1; 2;5} . .
A = k 2 + 1 k ∈ , k ≤ 2 . Ta có k ∈ , k ≤ 2 ⇔ −2 ≤ k ≤ 2 ⇒ A =
Câu 15. Trong các tập hợp sau, tập hợp nào là tập hợp rỗng:
{
A. x ∈  x < 1 . } {
B. x ∈  6 x 2 − 7 x + 1 =0 .}
{
C. x ∈  x 2 − 4 x + 2 =0 . } {
D. x ∈  x 2 − 4 x + 3 =0 . }
Lời giải
Chọn C
{
A = x ∈  x < 1 ⇒ A = {0} . }
x = 1
B= { 2
}
x ∈  6 x − 7 x + 1 = 0 . Ta có 6 x − 7 x + 1 =0 ⇔2
 x= 1 ∉ 
{1} .
⇒B=
 6
 x =2 − 2 ∉ 
C= {x ∈  x 2
}
− 4 x + 2 = 0 . Ta có x 2 − 4 x + 2 =0⇔
 x =2 + 2 ∉ 
⇒C =
∅
x = 1
D= {x ∈  x 2
}
− 4 x + 3 = 0 . Ta có x 2 − 4 x + 3 =0⇔
x = 3
{1;3} . .
⇒D=
{ }
Câu 16. Cho tập hợp A = x ∈  ( x 2 –1)( x 2 + 2 ) = 0 . Các phần tử của tập A là:
A. A = { –1;1} . B. A = {– 2; –1;1; 2} .C. A = {–1} . D. A = {1} .
Lời giải
Chọn A
{
A = x ∈  ( x 2 –1)( x 2 + 2 ) = 0 . }
 x 2 –1 = 0 x = 1
Ta có ( x –1)( x + 2 ) =
2
0⇔ 2 2
⇔ ⇒ A ={−1;1} . .
 x + 2 = 0 ( vn )  x = −1
Câu 17. Trong các tập hợp sau, tập hợp nào là tập rỗng?
A. A = {x ∈  x 2
−4= 0 . } B. B = {x ∈  x 2
}
+ 2x + 3 = 0 .
C. C = {x ∈  x 2
−5 = 0 .} D. D = {x ∈  x 2
}
+ x − 12 = 0 . .
Lời giải
Chọn B
A = {x ∈  x − 4 = 0} ⇒ A = { 2} .
2
B= {x ∈  x + 2 x + 3 = 0} ⇒ B =∅.
2
Trang 4
C= {x ∈  x − 5 = 0} ⇒ C ={− 5; 5}.
2
D ={ x ∈  x + x − 12 =0} ⇒ D ={−3; 4} .
2
.
Câu 18. Trong các tập hợp sau, tập hợp nào khác rỗng?
A. A = {x ∈  x 2
}
+ x +1 = 0 . B. B = {x ∈  x 2
}
−2= 0 .
{
C. C = x ∈  ( x 3 – 3)( x 2 + 1) = 0 . } {
D. D = x ∈  x ( x 2 + 3) = 0 . }
Lời giải
Chọn B
A= {x ∈  x 2
}
+ x + 1 = 0 . Ta có x 2 + x + 1 =0 ( vn ) ⇒ A =∅.
B = {x ∈  x 2
}
− 2 = 0 . Ta có x 2 − 2 =0⇔x=± 2 ∉ ⇒ B = ∅
{ }
C = x ∈  ( x 3 – 3)( x 2 + 1) = 0 . Ta có ( x 3 – 3)( x 2 + 1) =
3 ∉ ⇒ C =
∅
0 ⇔x= 3
D = { x ∈  x ( x + 3) = 0} . Ta có x ( x + 3) =
2
{0} .
0⇒D=
0 ⇔x=
2

Câu 19. Cho hai tập hợp A và. B. Hình nào sau đây minh họa A là tập con của B?
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Hình C là biểu đồ ven, minh họa cho A ⊂ B vì mọi phần tử của A đều là của. B.
Đáp án C.
Câu 20. Cho ba tập hợp E, F, G thỏa mãn: E ⊂ F , F ⊂ G và G ⊂ K . Khẳng định nào sau đây đúng?
A. G ⊂ F . B. K ⊂ G . C. E= F= G . D. E ⊂ K .
Lời giải
Dùng biểu đồ minh họa ta thấy E ⊂ K .
Đáp án D.
Câu 21. Trong các tập hợp sau đây, tập hợp nào có đúng một tập hợp con?
A. ∅ . B. { x} . C. {∅} . D. {∅, x} .
Lời giải
Vì tập ∅ có tập hợp con là chính nó.
- Đáp án B có 2 tập con là ∅ và { x} .
- Đáp án C có 2 tập con là ∅ và {∅} .
- Đáp án D có 4 tập con.
Đáp án A.
Câu 22. Cho tập hợp A = {1; 2} và B = {1; 2;3; 4;5} . Có tất cả bao nhiêu tập X thỏa mãn: A ⊂ X ⊂ B ?
Trang 5
A. 5. B. 6. C. 7. D. 8.
Lời giải
X là tập hợp phải luôn có mặt 1 và 2.
Vì vậy ta đi tìm số tập con của tập {3; 4;5} , sau đó cho hai phần tử 1 và 2 vào các tập con nói trên
ta được tập X.
Vì số tập con của tập {3; 4;5} là 23 = 8 nên có 8 tập X.
Đáp án D.
Câu 23. Cho tập hợp A = {1; 2;5;7} và B = {1; 2;3} . Có tất cả bao nhiêu tập X thỏa mãn: X ⊂ A và
X ⊂ B?
A. 2. B. 4. C. 6. D. 8.
Lời giải
X ⊂ A
Cách 1: Vì  nên X ⊂ ( A ∩ B ) .
X ⊂ B
Mà A ∩ B
= {1; 2} ⇒ Có 22 = 4 tập X.
Cách 2: X là một trong các tập sau: ∅; {1} ; {2} ; {1; 2} .
Đáp án B.
hợp A {1;3
= x} , C { x; y;3} . Để
} , B {3;= A= B= C thì tất cả các cặp ( x; y ) là:
A. (1;1) . B. (1;1) và (1;3) . C. (1;3) . D. ( 3;1) và ( 3;3) .
Lời giải
x = 1

Ta có: A =C ⇔   y = 1 ⇒ Cặp ( x; y ) là (1;1) ; (1;3) .
B=
 y = 3

Đáp án B.
Câu 25. Cho=
tập hợp A 2;3; 4} , B {0; 2; 4} , C = {0;1; 2;3; 4;5} . Quan hệ nào sau đây là đúng?
{1;=
A ⊂ C
A. B ⊂ A ⊂ C . B. B ⊂ A =
C. C.  . D. A ∪ B =
C.
B ⊂ C
Lời giải
Đáp án C.
Ta thấy mọi phần tử của A đều thuộc C và mọi phần tử của B đều thuộc C nên chọn C.
Câu 26. Cho tập hợp A có 4 phần tử. Hỏi tập A có bao nhiêu tập con khác rỗng?
A. 16. B. 15. C. 12. D. 7.
Lời giải
Đáp án B.
Vì số tập con của tập 4 phần tử là 2=
4
16 ⇒ Số tập con khác rỗng là 16 − 1 =15 .
Câu 27. Số các tập hợp con gồm hai phần tử của tập hợp B = {a; b; c; d ; e; f } là:
Trang 6
A. 15. B. 16. C. 22. D. 25.
Lời giải
Đáp án A.
Số tập con có 2 phần tử trong đó có phần tử a là 5 tập {a; b} , {a; c} , {a; d } , {a; e} , {a, f } .
Số tập con có 2 phần tử mà luôn có phần tử b nhưng không có phần tử a là 4 tập: {b; c} , {b; d } ,
{b; e} , {b; f } .
Tương tự ta có tất cả 5 + 4 + 3 + 2 + 1 =
15 tập.
Câu 28. Số các tập hợp con có 3 phần tử có chứa a, b của tập hợp C = {a; b; c; d ; e; f ; g} là:
A. 5. B. 6. C. 7. D. 8.
Lời giải
Đáp án A.
Tập con có 3 phần tử trong đó a, b luôn có mặt.
Vậy phần tử thứ 3 sẽ thuộc một trong các phần tử c, d, e, f, g (5 phần tử) nên có 5 tập con.
Câu 29. Cho tập hợp A = {1, 2,3, 4, x, y} . Xét các mệnh đề sau đây:
( I ) : “ 3∈ A ”.
( II ) : “ {3, 4} ∈ A ”.
( III ) : “ {a,3, b} ∈ A ”.
Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng
A. I đúng. B. I , II đúng. C. II , III đúng. D. I , III đúng.
Lời giải
Chọn A
3 là một phần tử của tập hợp A .
{3, 4} là một tập con của tập hợp A . Ký hiệu: {3, 4} ⊂ A .
{a,3, b} là một tập con của tập hợp A . Ký hiệu: {a,3, b} ⊂ A .
Câu 30. Cho tập hợp X = {1; 2;3; 4} . Câu nào sau đây đúng?
A. Số tập con của X là 16 .

B. Số tập con của X gồm có 2 phần tử là 8 .
C. Số tập con của X chứa số 1 là 6 .
D. Số tập con của X gồm có 3 phần tử là 2 .
Lời giải
Chọn A
Số tập con của tập hợp X là: 24 = 16
Số tập con có 2 phần tử của tập hợp X là: C42 = 6
Số tập con của tập hợp X chứa số 1 là: 8
{1} , {1; 2} , {1;3} , {1; 4} , {1; 2;3} , {1; 2; 4} , {1;3; 4} , {1; 2;3; 4} .
Số tập con có 3 phần tử của tập hợp X là: C43 = 4 .
Câu 31. Số các tập con 3 phần tử có chứa α , π của C = {α , π , ξ , ψ , ρ , η , γ , σ , ω , τ } là:
A. 8 . B. 10 . C. 12 . D. 14 .
Trang 7
Lời giải
Chọn A
Các tập con 3 phần tử có chứa α , π của C = {α , π , ξ , ψ , ρ , η , γ , σ , ω , τ } là:
{α , π , ξ } , {α , π ,ψ } , {α , π , ρ} , {α , π ,η} , {α , π , γ } , {α , π , σ } , {α , π , ω} , {α , π ,τ } . .
Câu 32. Trong các tập sau đây, tập hợp nào có đúng hai tập hợp con?
A. { x; y} . B. { x} . C. {∅; x} . D. {∅; x; y} .
Lời giải
Chọn B
{ x; y} có 22 = 4 tập con.
{ x} có 21 = 2 tập con là { x} và ∅ .
{∅; x} có 22 = 4 tập con.
{∅; x; y} có 23 = 8 tập con.
Câu 33. Khẳng định nào sau đây sai? Các tập A = B với A, B là các tập hợp sau?
{
{1;3}, B x ∈  ( x –1)( x − 3) =0 .
A. A == }
B. A = {1;3;5;7;9}, B = {n ∈  n = 2k + 1, k ∈ , 0 ≤ k ≤ 4} .
{
C. A ={−1; 2}, B = x ∈  x 2 − 2 x − 3 =0 . }
{
D. A =∅, B = x ∈  x 2 + x + 1 =0 . }
Lời giải
Chọn C
{
x ∈  ( x –1)( x − 3) = 0 ⇒ B =
* A = {1; 3} , B = }
{1;3} ⇒ A =
B.
* A = {1;3;5; 7; 9} , B = {n ∈  n = 2k + 1, k ∈ , 0 ≤ k ≤ 4} ⇒ B =
{1;3;5;7;9} ⇒ A =
B.
* A = {−1; 2} , B = {x ∈  x 2
}
− 2 x − 3 = 0 ⇒ B ={−1;3} ⇒ A ≠ B.
* A= ∅, B = {x ∈  x 2
}
+ x +1 = 0 ⇒ B =∅ ⇒ A=
B.
Câu 34. Có tất cả bao nhiêu tập X thỏa mãn {1; 2;3} ⊂ X ⊂ {1; 2;3; 4;5;6} ?
A. 1 . B. 8 . C. 3 . D. 6 .
Lời giải
Chọn B
Các tập hợp X thỏa mãn điều kiện là:
X = {1; 2;3} , X = {1; 2;3; 4} , X = {1; 2;3;5} , X = {1; 2;3;6} , X = {1; 2;3; 4;5} ,
X = {1; 2;3; 4;6} , X = {1; 2;3;5;6} , X = {1; 2;3; 4;5;6} j
Vậy có tất cả 8 tập hợp X thỏa mãn yêu cầu bài toán.
{
Câu 35. Số tập con của tập hợp: A = x ∈  \ 3 ( x 2 + x ) − 2 x 2 − 2 x = 0 là:
2
}
Trang 8
A. 16. B. 8. C. 12. D. 10.
Lời giải
Đáp án A.
3 ( x2 + x ) − 2 ( x2 + x ) =
2
0
Đặt x 2 + x =t ta có phương trình
t = 0
3t − 2t =0 ⇔  2
2
t =
 3
x = 0
Với t = 0 ta có x 2 + x = 0 ⇔ 
 x = −1
2 2
Với t = ta có: x 2 + x =
3 3
−3 ± 33
⇔ 3x 2 + 3x − 2 = 0 ⇔ x =
3
Vậy A có 4 phần tử suy ra số tập con của A là 24 = 16 .

Câu 36. Cho A , B là hai tập hợp bất kì khác tập rỗng, được biểu diễn theo biểu đồ Ven sau. Phần gạch
sọc trong hình vẽ là tập hợp nào sau đây?
A B
A. A ∪ B . B. B \ A . C. A \ B . D. A ∩ B .
Lời giải
Chọn D
Theo biểu đồ Ven thì phần gạch sọc trong hình vẽ là tập hợp A ∩ B .
Câu 37. Trong một khoảng thời gian nhất định, tại một địa phương, Đài khí tượng thủy văn đã thống kê
được: Số ngày mưa: 10 ngày; Số ngày có gió: 8 ngày; Số ngày lạnh: 6 ngày; Số ngày mưa và gió:
5 ngày; Số ngày mưa và lạnh: 4 ngày; Số ngày lạnh và có gió: 3 ngày; Số ngày mưa, lạnh và có
gió: 1 ngày.Vậy có bao nhiêu ngày thời tiết xấu (Có gió, mưa hay lạnh)?
A. 14 . B. 13 . C. 15 . D. 16 .
Lời giải
Chọn B A
B
Ký hiệu A là tập hợp những ngày mưa, B là tập hợp những ngày có gió, C
5 8
là tập hợp những ngày lạnh. 10
1 3
Theo giả thiết ta có:
= n ( A ) 10,
= n ( B ) 8 , n ( C ) = 6, 4
n( A ∩ B=
) 5, n( A ∩ C= ) 3, n( A ∩ B ∩ C=
) 4, n( B ∩ C= ) 1 6 C
Để tìm số ngày thời tiết xấu ta sử dụng biểu đồ Ven(hình vẽ). Ta cần tính
n( A ∪ B ∪ C ) .
Trang 9
Xét tổng n ( A ) + n ( B ) + n ( C ) : trong tổng này, mỗi phần tử của A giao B, B giao C, C giao A
được tính làm hai lần nên trong tổng n ( A) + n ( B ) + n ( C ) ta phải trừ đi tổng
n( A ∩ B) + n( B ∩ C ) + n(C ∩ A) .
Trong tổng n ( A) + n ( B ) + n ( C ) được tính n( A∩ B ∩C) 3 lần, trong
n( A ∩ B) + n( B ∩ C ) + n(C ∩ A)
cũng được tính n ( A ∩ B ∩ C ) 3 lần. Vì vậy
n( A ∪
= B ∪ C ) n ( A ) + n ( B ) + n ( C ) − n( A ∩ B) − n( B ∩ C ) − n(C ∩ A) + n ( A ∩ B ∩ C )
= 10 + 8 + 6 − (5 + 4 + 3) + 1 = 13
Vậy số ngày thời tiết xấu là 13 ngày.
Câu 38. Lớp 10B1 có 7 học sinh giỏi Toán, 5 học sinh giỏi Lý, 6 học sinh giỏi Hóa,
3 học sinh giỏi cả Toán và Lý, 4 học sinh giỏi cả Toán và Hóa, 2 học sinh giỏi cả Lý và Hóa, 1
học sinh giỏi cả 3 môn Toán, Lý, Hóa) Số học sinh giỏi ít nhất một môn (Toán, Lý, Hóa) của lớp
10B1 là:
A. 9. . B. 10. . C. 18. . D. 28.

Lời giải
Chọn B
Ta dùng biểu đồ Ven để giải:
Giỏi Toán + Lý Lý
Toán
2 1
1
1 Giỏi Lý + Hóa
1
3
1
Giỏi Toán + Hóa
Hóa
Nhìn vào biểu đồ, số học sinh giỏi ít nhất 1 trong 3 môn là: 1 + 2 + 1 + 3 + 1 + 1 + 1 =10 .
Câu 39. Trong lớp 10C có 45 học sinh trong đó có 25 em thích môn Văn, 20 em thích môn Toán,
18 em thích môn Sử, 6 em không thích môn nào, 5 em thích cả ba môn. Hỏi số em thích chỉ một
môn trong ba môn trên.
A. 15. B. 20 . C. 25 . D. 30 .
Lời giải
Chọn B
Gọi a, b, c theo thứ tự là số học sinh chỉ thích môn Văn, Sử, Toán;
x là số học sịnh chỉ thích hai môn là văn và toán
y là số học sịnh chỉ thích hai môn là Sử và toán
z là số học sịnh chỉ thích hai môn là văn và Sử
Ta có số em thích ít nhất một môn là 45 − 6 =39
Sựa vào biểu đồ ven ta có hệ phương trình
Trang 10
a + x + z + 5 = 25 (1)
b + y + z + 5 = 18 (2)
 c 20(T)
 x
c + x + y + 5 = 20 (3)
 x + y + z + a + b + c + 5 =39 (4) 25(V) 5 y
a
Cộng vế với vế (1), (2), (3) ta có
z
a + b + c + 2 ( x + y + z ) + 15 =63 (5) b 18(S)
Từ (4) và (5) ta có
a + b + c + 2 ( 39 − 5 − a − b − c ) + 15 =63
⇔ a+b+c = 20
Vậy chỉ có 20 em thích chỉ một môn trong ba môn trên.
Câu 40. Lớp 10A có 7 học sinh giỏi Toán, 5 học sinh giỏi Lý, 6 học sinh giỏi Hoá, 3 học sinh giỏi cả
Toán và Lý, 4 học sinh giỏi cả Toán và Hoá, 2 học sinh giỏi cả Lý và Hoá, 1 học sinh giỏi cả ba
môn Toán, Lý, Hoá. Số học sinh giỏi ít nhất một môn (Toán, Lý, Hoá) của lớp 10A là
A. 9 . B. 18 . C. 10 . D. 28 .
Lời giải
Chọn C
toán
Số học sinh giỏi toán, lý mà không giỏi hóa: 3 − 1 =2 .
Số học sinh giỏi toán, hóa mà không giỏi lý: 4 − 1 =3 . 7
lý 3
Số học sinh giỏi hóa, lý mà không giỏi toán: 2 − 1 = 1. 1 4
Số học sinh chỉ giỏi môn lý: 5 − 2 − 1 − 1 =1. 5
2 hóa 6
Số học sinh chỉ giỏi môn hóa: 6 − 3 − 1 − 1 =1.
Số học sinh chỉ giỏi môn toán: 7 − 3 − 2 − 1 = 1.
Số học sinh giỏi ít nhất một (môn toán, lý, hóa) là số học sinh giỏi 1 môn hoặc 2 môn hoặc cả 3
môn: 1 + 1 + 1 + 1 + 2 + 3 + 1 =10 .
Câu 41. Lớp 10A có 10 học sinh giỏi Toán, 10 học sinh giỏi Lý, 11 học sinh giỏi hóa, 6 học sinh giỏi cả
Toán và Lý, 5 học sinh giỏi cả Hóa và Lý, 4 học sinh giỏi cả Toán và Hóa, 3 học sinh giỏi cả ba
môn Toán, Lý, Hóa) Số học sinh giỏi ít nhất một trong ba môn (Toán, Lý, Hóa) của lớp 10A là
A. 19 . B. 18 . C. 31 . D. 49 .
Lời giải
Chọn B
Theo giả thiết đề bài cho, ta có biểu đồ Ven:
Lý
6
Toán
3 5
Hóa
Dựa vào biểu đồ Ven, ta có học sinh giỏi ít nhất một trong ba môn (Toán, Lý, Hóa) của lớp 10A là
Số học sinh giỏi Toán: 6 + 4 + 3 =
13 .
Trang 11
Số học sinh giỏi Lý: 6 + 5 + 3 =14 .
Số học sinh giỏi Hóa: 4 + 5 + 3 =12 .
Ta lại có:
Số học sinh giỏi cả Toán và Lý: 6 .
Số học sinh giỏi cả Toán và Hóa: 4 .
Số học sinh giỏi cả Hóa và Lý: 5 .
Và số học sinh giỏi cả Toán, Lý và Hóa là 3 .
Số học sinh giỏi hơn một môn là 4 + 6 + 5 + 3 =
18 .
Câu 42. Một nhóm học sinh giỏi các môn: Anh, Toán, Văn. Có 18 em giỏi Văn, 10 em giỏi Anh, 12 em
giỏi Toán, 3 em giỏi Văn và Toán, 4 em giỏi Toán và Anh, 5 em giỏi Văn và Anh, 2 em giỏi cả
ba môn. Hỏi nhóm đó có bao nhiêu em học sinh?
A. 25 . B. 20 . C. 30 . D. Đáp án khác)
Lời giải
Chọn C
Vì có 2 em giỏi cùng lúc ba môn, nên ta có :

- Số học sinh giỏi hai môn Toán và Văn, không giỏi Anh là : 3 − 2 = 1.
- Số học sinh giỏi hai môn Toán và Anh, không giỏi Văn là : 4 − 2 = 2.
- Số học sinh giỏi hai môn Văn và Anh, không giỏi Toán là : 5 − 2 = 3.
Lúc đó :
- Số em giỏi mình môn Văn là : 18 − 3 − 2 − 1 =12 .
- Số em giỏi mình môn Toán là : 12 − 1 − 2 − 2 =7 .
- Số em giỏi mình môn Anh là : 10 − 2 − 2 − 3 = 3.
Vậy cả nhóm có tổng số học sinh là : 2 + 1 + 2 + 3 + 12 + 7 + 3 =30 .
Câu 43. Lớp 12D có 45 học sinh, trong đó có 25 em thích môn Văn, 20 em thích môn Toán,
18 em thích môn Tiếng Anh, 6 em không thích môn nào, 5 em thích cả ba môn. Hỏi số em thích
chỉ một môn trong ba môn trên là bao nhiêu?
A. 11. B. 34. C. 1. D. 20.
Lời giải
Chọn D
Trang 12
y c
a A
5
z
x
V b
6
T
K
Trong lớp 10A, gọi T là tập hợp những em thích môn Toán; V là tập hợp những em thích môn
Văn; A là tập hợp những em thích môn Tiếng Anh; K là tập hợp những em không thích môn nào.
Gọi a, b, c theo thứ tự là số học sinh chỉ thi môn Văn, Toán, Tiếng Anh.
x là số học sinh chỉ thích hai môn Văn và Toán
y là số học sinh chỉ thích hai môn Văn và Tiếng Anh
z là số học sinh chỉ thích hai môn Toán và Tiếng Anh
Ta có biểu đồ Ven:
 a+ x+ y+5 = 25 (1)
 b+ x+ z +5 = 20 (2)

Từ biểu đồ ven Ven ta có hệ phương trình sau: 
 c+ y+ z +5 = 18 (3)
 x + y + z + a + b + c + 5 + 6 =45 ( 5 )
Cộng vế với vế của (1), (2), (3) ta có: a + b + c + 2( x + y + z ) + 15 =63
⇔ a + b + c + 2( x + y + z ) =48 (4)
Từ (4) và (5) ta có
 a + b + c + 2( x + y + z ) = 48
Ta có:  ⇒ a+b+c =20
2( x + y + z ) + 2(a + b + c) =68
Vậy có 20 học sinh chỉ thích một trong ba môn trên.
Câu 44. Cho tập A là tập hợp các số tự nhiên, mà mỗi số tự nhiên trong A đều chia hết cho 3 hoặc chia hết
cho 5, hoặc chia hết cho cả 3 và 5. Trong đó có 2019 số chia hết cho 3; 2020 số chia hết cho 5,
195 số chia hết cho 15; Hỏi tập A có bao nhiêu phần tử
A. 4234. B. 4039. C. 4235. D. 3844.
Lời giải
Chọn D
2019-195 195 2020-195
Theo biểu đồ ven ta có:

Tập A có 2019 − 195 + 195 + 2020 − 195 =
3844 phần tử.
Trang 13
Câu 45. Hội khỏe Phù Đổng của trường Trần Phú, lớp 10A có 45 học sinh, trong đó có 25 học sinh thi
điền kinh, 20 học sinh thi nhảy xa, 15 học sinh thi nhảy cao, 7 em không tham gia môn nào, 5 em
tham gia cả 3 môn. Hỏi số em tham gia chỉ một môn trong ba môn trên là bao nhiêu?
A. 20. B. 45. C. 38. D. 21.
Lời giải
Chọn D
a x b
5
25(ĐK) z 20(NX)
y
15(NC)
Gọi a, b, c theo thứ tự là số học sinh chỉ thi môn điền kinh, nhảy xa, nhảy cao.
x là số học sinh chỉ thi hai môn điền kinh và nhảy xa
y là số học sinh chỉ thi hai môn nhảy xa và nhảy cao
z là số học sinh chỉ thi hai môn điền kinh và nhảy cao
Số em thi ít nhất một môn là: 45 − 7 = 38
Dựa vào biểu đồ ven ta có hệ phương trình sau:
a + x + z + 5 = 25 (1)
b + x + y + 5 = 20 (2)


c + y + z + 5 = 15 (3)
 x + y + z + a + b + c + 5 =38 (4)
Cộng vế với vế của (1), (2), (3) ta có: a + b + c + 2( x + y + z ) + 15 =60 (5)
Từ (4), (5) ta có: a + b + c + 2(38 − 5 − a − b − c) + 15 =60 ⇔ a + b + c =21
Vậy có 21 học sinh chỉ thi một trong ba nội dung trên.
Câu 46. Trong kì thi học sinh giỏi cấp trường, lớp 11B1 có 15 học sinh giỏi Văn, 22 học sinh giỏi Toán.
Tìm số học sinh giỏi cả Văn và Toán biết lớp 11B1 có 40 học sinh, và có 14 học sinh không đạt
học sinh giỏi.
A. 4. B. 7. C. 11. D. 20.
Lời giải
Chọn C
Trang 14
22 ? 15
Toán Văn
Số học sinh học giỏi ít nhất một trong hai môn Toán và Văn là: 40 − 14 =26 .
Số học sinh chỉ giỏi Toán mà không giỏi Văn (Phần Toán sau khi bỏ đi phần giao)
là: 26 − 15 =
11 .
Vậy số học sinh giỏi cả hai môn Toán và Văn (Phần giao nhau) là: 22 − 11 = 11
Cách 2:
Số học sinh học giỏi ít nhất một trong hai môn Toán và Văn là: 40 − 14 =26 .
Số học sinh giỏi cả hai môn Toán và Văn là: 22 + 15 − 26 =11 .
Câu 47. Mỗi học sinh của lớp 10A1 đều học giỏi môn Toán hoặc môn Hóa, biết rằng có 30 học sinh giỏi
Toán, 35 học sinh giỏi Hóa, và 20 em học giỏi cả hai môn. Hỏi lớp 10A1 có bao nhiêu học sinh?
A. 40. B. 45. C. 50. D. 55.
Lời giải
Chọn B
30 20 35
Toán Hóa
Dựa vào biểu đồ ven ta có:

Số học sinh chỉ giỏi môn Toán là: 30 − 20 = 10 .
Số học sinh chỉ giỏi môn Hóa là: 35 − 20 = 15 .
Do đó số học sinh lớp 10A1 là: 10 + 20 + 15 =45
Cách 2: Sĩ số học sinh lớp 10A1 là: 30 + 35 − 20 =
45 .
Câu 48. Trong một lớp học có 40 học sinh, trong đó có 30 học sinh đạt học sinh giỏi môn Toán, 25 học
sinh đạt học sinh giỏi môn Văn. Biết rằng chỉ có 5 học sinh không đạt danh hiệu học sinh giỏi
môn nào trong cả hai môn Toán và Văn. Hỏi có bao nhiêu học sinh chỉ học giỏi một môn trong
hai môn Toán hoặc Văn?
A. 20 . B. 15 . C. 5 . D. 10 .
Lời giải
Chọn B
Trang 15
Gọi A là tập hợp các học sinh đạt học sinh giỏi môn Toán.
B là tập hợp các học sinh đạt học sinh giỏi môn Văn.
C là tập hợp các học sinh đạt học sinh giỏi cả hai môn Toán và Văn.
Số học sinh đạt học sinh giỏi môn Toán, Văn của lớp là: 40-5=35 (học sinh).
Theo sơ đồ Ven ta có: A  B  C  35  30  25  C  35  C  20 .
Do vậy ta có:
Số học sinh chỉ giỏi môn Toán là: A  C  30  20  10 (học sinh).
Số học sinh chỉ giỏi môn Văn là: B  C  25  20  5 (học sinh).
Nên số học sinh chỉ giỏi một trong hai môn Toán hoặc Văn là: 10  5  15 (học sinh).
Vậy ta chọn đáp án B .
Câu 49. Một lớp học có 25 học sinh giỏi môn Toán, 23 học sinh giỏi môn Lý, 14 học sinh giỏi cả môn
Toán và Lý và có 6 học sinh không giỏi môn nào cả. Hỏi lớp đó có bao nhiêu học sinh?
A. 54. B. 40. C. 26. D. 68.
Lời giải
Gọi T, L lần lượt là tập hợp các học sinh giỏi Toán và các học sinh giỏi Lý.
Ta có:
T : là số học sinh giỏi Toán
L : là số học sinh giỏi Lý
T ∩ L : là số học sinh giỏi cả hai môn Toán và Lý
Khi đó số học sinh của lớp là: T ∪ L + 6 .
Mà T ∪ L = T + L − T ∩ L = 25 + 23 − 14 = 34 .
Vậy số học sinh của lớp là 34 + 6 =40 .
Đáp án B.
Câu 50. Lớp 10A có 45 học sinh trong đó có 25 em học giỏi môn Toán, 23 em học giỏi môn Lý, 20 em
học giỏi môn Hóa, 11 em học giỏi cả môn Toán và môn Lý, 8 em học giỏi cả môn Lý và môn
Hóa, 9 em học giỏi cả môn Toán và môn Hóa) Hỏi lớp 10A có bao nhiêu bạn học giỏi cả ba môn
Toán, Lý, Hóa, biết rằng mỗi học sinh trong lớp học giỏi ít nhất một trong 3 môn Toán, Lý, Hóa?
A. 3. B. 4. C. 5. D. 6.
Lời giải
Gọi T, L, H lần lượt là tập hợp các học sinh giỏi môn Toán, Lý, Hóa)
Khi đó tương tự Ví dụ 13 ta có công thức:
T ∪ L ∪ H = T + L + H − T ∩ L − L ∩ H − H ∩T + T ∩ L ∩ H
⇔ 45 = 25 + 23 + 20 − 11 − 8 − 9 + T ∩ L ∩ H
⇔ T ∩L∩H =5
Vậy có 5 học sinh giỏi cả 3 môn.
Đáp án C.
Câu 51. Một lớp học có 25 học sinh chơi bóng đá, 23 học sinh chơi bóng
bàn, 14 học sinh chơi cả bóng đá và bóng bàn và 6 học sinh
không chơi môn nào. Số học sinh chỉ chơi 1 môn thể thao là?
Trang 16
A. 48. B. 20. C. 34. D. 28.
Lời giải
Đáp án B.
Gọi A là tập hợp các học sinh chơi bóng đá
B là tập hợp các học sinh chơi bóng bàn
C là tập hợp các học sinh không chơi môn nào
Khi đó số học sinh chỉ chơi bóng đá là
A + B − 2 A ∩ B = 25 + 23 − 2.14 = 20 .
Lời giải
Vì với mỗi phần tử x thuộc phần gạch sọc
x ∈ A

thì ta thấy:  x ∈ B ⇒ x ∈ ( A ∩ B ) \ C .
x ∉ C

Đáp án B.
Câu 53. Cho A , B , C là các tập hợp bất kì. Khẳng định nào sau đây sai?
A. A ∪ ( B ∩ C ) = ( A ∪ B ) ∩ ( A ∪ C ) . B. A ∩ ( B ∪ C ) = ( A ∩ B ) ∪ ( A ∩ C ) .
C. ( A ∪ B ) \ C = ( A \ C)∪(B \ C). D. A \ ( B ∪ C=) ( A \ B) ∪ ( A \ C ) .
Lời giải
Chọn D
Dùng biểu đồ Ven để kiểm tra đáp án D sai.
Biểu đồ Ven tập hợp A \ ( B ∪ C ) :
Biểu đồ Ven tập hợp ( A \ B ) ∪ ( A \ C ) :
Trang 17
.
Câu 54. Cho A , B , C là các tập hợp bất kì. Phần gạch sọc trong hình vẽ bên dưới là tập hợp nào sau đây?
A. ( A ∪ B ∪ C ) \ ( A ∩ B ∩ C ) .
B. ( A \ B ) ∪ ( B \ C ) ∪ ( C \ A ) .
C. ( A ∩ B ) ∪ ( B ∩ C ) ∪ ( C ∩ A )  \ ( A ∩ B ∩ C ) .
D. ( A ∩ B ) \ C  ∩ ( B ∩ C ) \ A ∩ ( C ∩ B ) \ A .

Lời giải
Chọn C
Từ hình vẽ ta thấy phần gạch sọc là ( A ∩ B ) \ C  ∪ ( B ∩ C ) \ A ∪ ( C ∩ A ) \ B  , nhưng kết quả
này không có trong đáp án.
Từ hình vẽ ta có thể nhìn thấy ( A ∩ B ) ∪ ( B ∩ C ) ∪ ( C ∩ A )  là phần gạch sọc thêm phần của
A ∩ B ∩ C , bỏ đi phần của A ∩ B ∩ C ta được kết quả đúng.
Câu 55. Lớp 10A có 40 học sinh trong đó có 10 bạn học sinh giỏi Toán, 15 bạn học sinh giỏi Lý, và 22
bạn không giỏi môn học nào trong hai môn Toán, Lý. Hỏi lớp 10A có bao nhiêu bạn học sinh vừa
giỏi Toán vừa giỏi Lý?
A. 7. B. 25. C. 10. D. 18.
Lời giải
Chọn A
Số học sinh vừa giỏi Toán, vừa giỏi Lý chính là số phần tử của tập hợp A ∩ B . Từ biểu đồ Ven, ta
có: n ( A ∪ B ) = n ( A ) + n ( B ) − n ( A  B ) ⇒ n ( A  B ) = n ( A ∪ B ) − n ( A ) − n ( B ) .
B. (HS nhầm với phép tính tổng).

C. (HS lấy số nhỏ nhất trong hai tập hợp học sinh giỏi Toán, giỏi Lý).
D. (HS lấy sĩ số lớp trừ số bạn không giỏi môn nào.
Câu 56. Một lớp có 45 học sinh. Mỗi em đều đăng ký chơi ít nhất một trong hai môn: bóng đá và bóng
chuyền. Có 35 em đăng ký môn bóng đá, 15 em đăng ký môn bóng chuyền. Hỏi có bao nhiêu em
đăng ký chơi cả 2 môn?
Trang 18
A. 5. B. 10. C. 30. D. 25.
Lời giải
Chọn A
Đáp án A đúng vì: Gọi A là tập hợp các học sinh đăng ký chơi bóng đá, B là tập hợp các học sinh
đăng ký chơi bóng chuyền. Dựa vào biểu đồ Ven, ta có: số học sinh đăng ký cả 2 môn là
A ∩ B = A + B − A ∪ B = 35 + 15 − 45 = 5 .
Câu 57. Mỗi học sinh lớp 10B đều chơi bóng đá hoặc bóng chuyền. Biết rằng có 25 bạn chơi bóng đá, 20
bạn chơi bóng chuyền và 10 bạn chơi cả hai môn. Hỏi lớp 10B có bao nhiêu học sinh?
A. 35 . B. 30 . C. 25 . D. 20 .
Lời giải
Chọn A
Giả sử A = “Hs chơi bóng đá”.
B = “Hs chơi bóng chuyền”
A∪ B =“Hs chơi bóng đá hoặc bóng chuyền”
A∩ B =“Hs chơi cả hai môn”.
Số phần tử của A ∪ B là: 25 + 20 –10 =
35 .
Số Hs chơi bóng đá hoặc bóng chuyền là số Hs của lớp: 35 .
Câu 58. Kí hiệu X là số phần tử của tập hợp X . Cho hai tập hợp A , B bất kì và xét các khẳng định sau:
( I ) : nếu A ∩ B =∅ thì A + B = A ∪ B .
( II ) : nếu A ∩ B ≠ ∅ thì A + B = A ∪ B − A ∩ B .
( III ) : nếu A ∩ B ≠ ∅ thì A + B = A ∪ B + A ∩ B .
Khẳng định nào đúng?
A. Chỉ ( I ) . B. Chỉ ( I ) và ( II ) . C. Chỉ ( I ) và ( III ) . D. Chỉ ( III ) .
Lời giải
Chọn C
Dùng biểu đồ Ven:
Nếu A ∩ B =∅ thì A + B = A ∪ B .
Nếu A ∩ B ≠ ∅ thì khi tính A ∪ B từ A + B ta thấy A ∩ B được tính đến 2 lần nên ta có
A ∪ B = A + B − A ∩ B do đó A + B = A ∪ B + A ∩ B .
Trang 19
Câu 59. Cho tập hợp A = { x ∈  \ −3 < x < 1} . Tập A là tập nào sau đây?
A. {−3;1} B. [ −3;1] C. [ −3;1) D. ( −3;1)
Lời giải
Theo định nghĩa tập hợp con của tập số thực  ở phần trên ta chọn ( −3;1) .
Đáp án D.
Câu 60. Hình vẽ nào sau đây (phần không bị gạch) minh họa cho tập hợp (1; 4] ?
A.
B.
C.
D.
Lời giải
Vì (1; 4] gồm các số thực x mà 1 < x ≤ 4 nên chọn#A.
Đáp án#A.
Câu 61. Cho tập hợp X= { x \ x ∈ ,1 ≤ x ≤ 3} thì X được biểu diễn là hình nào sau đây?
A.
B.
C.
D.
Lời giải
 x ≥ 1
 x ≥ 1 
Giải bất phương trình: 1 ≤ x ≤ 3 ⇔  ⇔   x ≤ −1 ⇔ x ∈ [ −3; −1] ∪ [1;3]
 x ≤ 3 −3 ≤ x ≤ 3

Đáp án D.
Câu 62. Sử dụng các kí hiệu khoảng, đoạn để viết tập hợp A = { x ∈  4 ≤ x ≤ 9} :
A. A = [ 4;9] . B. A = ( 4;9] . C. A = [ 4;9 ) . D. A = ( 4;9 ) .
Trang 20
Lời giải
Chọn A
A = { x ∈  4 ≤ x ≤ 9} ⇔ A =
[ 4;9].
Câu 63. Tập A = { x ∈  −3 < 1 − 2 x ≤ 1} được viết lại dưới dạng đoạn, khoảng, nửa khoảng là:
A. ( −1;0] . B. [ 0; 2 ) . C. [1; 2] . D. ( 0; 2] .
Lời giải
Chọn B
Ta có: −3 < 1 − 2 x ≤ 1 ⇔ −4 < −2 x ≤ 0 ⇔ 0 ≤ x < 2 .
Do đó A = { x ∈  0 ≤ x < 2} = [0; 2 ) .
Câu 64. Sử dụng các kí hiệu đoạn, khoảng, nửa khoảng để viết tập hợp A = { x ∈  4 ≤ x ≤ 9} :
A. A = [ 4;9] . B. A = ( 4;9] . C. A = ( 4;9 ) . D. A = [ 4;9 ) .
Lời giải
Chọn A
 Ta có A = { x ∈  4 ≤ x ≤ 9} = [ 4;9] .
Câu 65. Cho tập hợp: A = { x ∈  x − 5 < 4 − 2 x} . Hãy viết lại tập hợp A dưới kí hiệu khoảng, nửa khoảng,
đoạn.
A. =
A ( 3; +∞ ) . B. A = ( −∞;3] . C. A = [ −∞;3) . D. A = ( −∞;3) .
Lời giải
Chọn D.
Ta có: x − 5 < 4 − 2 x ⇔ 3 x < 9 ⇔ x < 3 ⇒ A = ( −∞;3) .
Câu 66. Hình vẽ nào sau đây (phần không bị gạch) biểu diễn cho tập A = {x ∈  3 x − 1 ≥ 2} ?
]
A. 1
[
B. 1
(
C. 1
D.
Lời giải
Chọn B.
Ta có: 3 x − 1 ≥ 2 ⇔ x ≥ 1 ⇒ A ={ x ∈  x ≥ 1} .
Câu 67. Cho tập hợp C = { x ∈  |2 < x ≤ 7} . Tập hợp C được viết dưới dạng tập hợp nào sau đây?
A. C = [ 2;7 ) . B. C = ( 2;7 ] . C. C = ( 2;7 ) . D. C = [ 2;7 ] .
Lời giải
Chọn B
Trang 21
Câu 68. Cho tập hợp M = { x ∈ R | −1 ≤ x < 2} . Tìm khẳng định đúng trong các khẳng định sau?
A. M = [ −1; 2 ) . B. M = ( −1; 2] . C. M = ( −1; 2 ) . D. M = {−1; 0;1} .
Lời giải
Chọn A
Theo cách viết các tập con của R ta có M ={ x ∈ R | −1 ≤ x < 2} =[ −1; 2 ) .
Câu 69. Cho tập C = { x ∈  3 ≤ x < 9} . Tập C là tập nào sau đây:
A. C = ( 3 ; 9 ) . B. C = ( 3 ; 9] . C. C = [3 ; 9 ) . D. A = ∅ .
Lời giải
Chọn C
Câu 70. Cho tập hợp A = { x ∈  x − 2 < 4 − 2 x} . Hãy viết lại tập hợp A dưới kí hiệu đoạn, khoảng, nửa
khoảng.
A [ 2; +∞ ) .
A. = A
B. = ( 2; +∞ ) . C. A = ( −∞; 2 ) . D. A = ( −∞; 2] .
Lời giải
Chọn C
{ x ∈  x ≤ 3} .
Câu 71. Sử dụng các kí hiệu đoạn, khoảng, nửa khoảng để viết tập hợp A =
A. A
= [3; +∞ ) . B. A = ( −∞; −3] ∪ [3; +∞ ) .
C. A = [ −3;3] . D. A = ( −3;3) .
Lời giải
Chọn C
Câu 72. Cho A = { x ∈  − 1 < x ≤ 2} . Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng?
A. A = ( −1; 2] . B. A = {0;1; 2} . C. A = {−1;0; 2} . D. A = {0;1} .
Lời giải
Chọn B
Câu 73. Sử dụng các kí hiệu đoạn, khoảng, nửa khoảng để viết tập hợp A ={ x ∈  x ≤ 2} .
A. A = ( −∞; 2 ) . B. A = ( −∞; 2] . A
C. = [ 2; +∞ ) . A
D. = ( 2; +∞ ) .
Lời giải
Chọn B
Câu 74. Sử dụng các kí hiệu đoạn, khoảng, nửa khoảng để viết tập hợp A = { x ∈  − 4 ≤ x < 9} .
A. A = ( −4;9] . B. A = [ −4;9] . C. A = ( −4;9 ) . D. A = [ −4;9 ) .
Lời giải
Chọn D

= X {1;5
= } , Y {1;3;5} . Tập X ∩ Y là tập hợp nào sau đây?
A. {1} . B. {1;3} . C. {1;3;5} . D. {1;5} .
Lời giải
Vì X ∩ Y là tập hợp gồm các phần tử vừa thuộc X và vừa thuộc Y nên chọn. D.
Đáp án. D.
Câu 76. Cho tập X = {0,1, 2,3, 4,5} và tập A = {0, 2, 4} . Tìm phần bù của A trong X .
A. ∅ . B. {2, 4} . C. {0,1,3} . D. {1,3,5} .
Trang 22
Lời giải
Chọn D
Phần bù của A trong X là C X A = X \ A= {1,3,5} .
Câu 77. Cho tập hợp A = {2 ; 4 ; 6 ; 9} , B = {1; 2 ; 3 ; 4} . Tập hợp A \ B bằng tập hợp nào sau đây?
A. {1; 2 ; 3 ; 5} . B. {6 ; 9 ;1; 3} . C. ∅ . D. {6 ; 9} .
Lời giải
Chọn D
\ B { x / x ∈ A và x ∉ B} =
 A= {6 ; 9} .
Câu 78. Cho hai tập hợp A = {0;1;2;3;4;5} và B = {2;3;4;6;7} . Khẳng định nào sau đây đúng?
A. A \ B = {1; 2;3} . B. A \ B = {0;1;5} . C. A \ B = {0;1} . D. A \ B = {0;1; 4;5} .
Lời giải.
Chọn B
Câu 79. Cho hai tập hợp A = {1;3;5;6} và B = {0;3; 4;6} . Tập hợp A \ B bằng tập nào sau đây.
A. {0;3; 4;6} . B. {1;0; 4;5} . C. {1;5} . D. {0; 4} .
Lời giải
Chọn C
Tập hợp A \ B là tập gồm các phần tử thuộc A nhưng không thuộc B . A \ B = {1;5} .
Câu 80. Cho=
hai tập hợp A {=
0;1; 2;3; 4;5} , B {2; 4;6;7} . Khi đó tập A ∩ B là tập nào sau đây?
A. {2; 4;6;7} . . B. {2; 4} . . C. {2; 4;6} . . D. {0;1;3;5} .
Lời giải
Chọn B
Ta tìm phần tử chung của cả hai tập hợp.
Câu 81. Cho hai tập hợp A = {x ∈  | x 2
− 3 x + 2 = 0} , B = {x ∈  | 2x + 1 ≤ }
17 . Chọn khẳng định đúng.
{0;1} .
A. A ∩ B = {1} .
B. A ∩ B = {0;1; 2} .
C. A ∩ B = {0; 2} .
D. A ∩ B =
Lời giải
Chọn B
{−3;0; 4;7} , B =
Câu 82. Cho hai tập hợp A = {−3; 4;7;17} . Khi đó tập A ∩ B là tập nào sau đây?
A. {−3;7} . . B. {−3;0; 4;7;17} . . C. {−3; 4;7} . . D. {4;7} .
Lời giải
Chọn C
Ta tìm phần chung của cả hai tập hợp.
Câu 83. Cho hai tập hợp X = {1; 2; 4;7;9} và X = {−1;0;7;10} . Tập hợp X ∪ Y có bao nhiêu phần tử?
A. 9 . B. 7 . C. 8 . D. 10 .
Lời giải
Chọn C
Trang 23
Ta có X ∪ Y ={−1;0;1; 2; 4;7;9;10} . Do đó X ∪ Y có 8 phần tử.
Câu 84. Cho=
hai tập hợp A 2;5;6;7;10} , B {1; 2;3; 4;5;9;10} . Tập hợp
{1;= B \ A bằng tập hợp nào sau
đây?
A. {1; 2;3; 4;5;7;9;10} . B. {6;7} . C. {3; 4;9} . D. {1; 2;5;10} .
Lời giải
Chọn C
Câu 85. =
Cho tập X {=
2; 4;6;9} , Y {1; 2;3; 4} . Tập nào sau đây bằng tập X \Y ?
A. {1; 2;3;5} . B. {1;3;6;9} . C. {6;9} . D. {1} .
Lời giải
Vì X \ Y là tập hợp các phần tử thuộc X mà không thuộc Y nên chọn. C.
Đáp án. C.
hợp X {=
a; b} , Y {a; b; c} . X ∪ Y là tập hợp nào sau đây?
A. {a; b; c; d } . B. {a; b} . C. {c} . D. {a; b; c} .
Lời giải
Vì X ∪ Y là tập hợp gồm các phần tử thuộc X hoặc thuộc Y nên chọn. D.
Đáp án. D.
Câu 87. Cho hai tập hợp A và B khác rỗng thỏa mãn: A ⊂ B . Trong các mệnh đề sau mệnh đề nào sai?
A. A \ B = ∅ . B. A ∩ B =A. C. B \ A = B . D. A ∪ B =B.
Lời giải
Vì B \ A gồm các phần tử thuộc B và không thuộc A nên chọn. C.
Đáp án. C.
Câu 88. Cho ba tập hợp:
F =∈ 0} , G =∈
{x  | f ( x ) = {x  | g ( x ) = {x  | f ( x ) + g ( x ) =
0} , H =∈ 0} .
Mệnh đề nào sau đây là đúng?
A. H= F ∩ G . B. H= F ∪ G . C. H = F \ G . D. H = G \ F .
Lời giải
 f ( x ) = 0
Vì f ( x ) + g ( x ) = 0⇔ mà F ∩ G = { x ∈  | f ( x ) vµ g ( x ) = 0}
 g ( x ) = 0
Đáp án.#A.
 2x 
Câu 89. Cho tập hợp A = x ∈  | 2 ≥ 1 ; B là tập hợp tất cả các giá trị nguyên của b để phương trình
 x +1 
2
x − 2bx + 4 = 0 vô nghiệm. Số phần tử chung của hai tập hợp trên là:
A. 1. B. 2. C. 3. D. Vô số.
Lời giải
2 x1
≥ 1 ⇔ 2 x ≥ x 2 + 1 ⇔ x 2 − 2 x + 1 ≤ 0 ⇔ ( x − 1) ≤ 0 ⇔ x =
2
Ta có: 2
1
x +1
Phương trình x 2 − 2bx + 4 =0 có ∆ '= b 2 − 4
Phương trình vô nghiệm ⇔ b 2 − 4 < 0 ⇔ b 2 < 4 ⇔ −2 < b < 2
Có b = 1 là phần tử chung duy nhất của hai tập hợp.
Đáp án.#A.
Trang 24
Câu 90. Cho hai =
tập hợp X 2;3; 4} , Y {1; 2} . C X Y
{1;= là tập hợp sau đây?
A. {1; 2} . B. {1; 2;3; 4} . C. {3; 4} . D. ∅ .
Lời giải
Vì Y ⊂ X nên C
= XY \Y
X= {3; 4}
Đáp án. C.
Lời giải
Vì với mỗi phần tử x thuộc phần gạch sọc
x ∈ A

thì ta thấy:  x ∈ B ⇒ x ∈ ( A ∩ B ) \ C .
x ∉ C

Đáp án. B.
Câu 92. Cho hai tập hợp A = {0; 2} và B = {0;1; 2;3; 4} . Số tập hợp X thỏa mãn A ∪ X =
B là:
A. 2. B. 3. C. 4. D. 5.
Lời giải
B nên bắt buộc X phải chứa các phần tử {1;3; 4}
Vì A ∪ X =
và X ⊂ B .
Vậy X có 3 tập hợp đó là: {1;3; 4} , {1; 2;3; 4} , {0;1; 2;3; 4} .
Đáp án. B.
Câu 93. Cho hai tập hợp A = {0;1} và B = {0;1; 2;3; 4} . Số tập hợp X thỏa mãn X ⊂ CB A là:
A. 3. B. 5. C. 6. D. 8.
Lời giải
Ta có C
= BA \A
B= {2;3; 4} có 3 phần tử nên số tập con X có 23 = 8 (tập).
Đáp án. D.
A = {1; 2;3; 4;5} A \ X = {1;3;5} X \ A = {6;7}
Câu 94. Cho tập hợp . Tìm số tập hợp X sao cho và .
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Lời giải
Trang 25
Vì A \ X = {1;3;5} nên X phải chứa hai phần tử 2; 4 và X không chứa các phần tử 1; 3; 5. Mặt
khác X \ A = {6;7} vậy X phải chứa 6; 7 và các phần tử khác nếu có phải thuộc)#A. Vậy
X = {2; 4;6;7} .
Đáp án.#A.
Câu 95. Ký hiệu X là số phần tử của tập hợp X. Mệnh đề nào sai trong các mệnh đề sau?
A. A ∩ B = ∅ ⇒ A + B = A ∪ B + A ∩ B .
B. A ∩ B ≠ ∅ ⇒ A + B= A∪ B − A∩ B .
C. A ∩ B ≠ ∅ ⇒ A + B= A∪ B + A∩ B .
D. A ∩ B = ∅ ⇒ A + B = A ∪ B .
Lời giải
Kiểm tra các đáp án bằng cách vẽ biểu đồ Ven cho hai trường hợp A ∩ B =∅ và A ∩ B ≠ ∅
Đáp án. C.
Câu 96. Cho=
tập hợp A {1;=
2;3; 4} , B {0; 2; 4;6} . Mệnh đề nào sau đây là đúng?
{2; 4} .
A. A ∩ B = {0;1; 2;3; 4;5;6} .
B. A ∪ B =
C. A ⊂ B . D. A \ B = {0;6} .
Lời giải
Đáp án.#A.
{2; 4} .
Ta thấy A ∩ B =
Câu 97. Ký hiệu H là tập hợp các học sinh của lớp 10A. T là tập hợp các học sinh nam, G là tập hợp các
học sinh nữ của lớp 10A. Khẳng định nào sau đây sai?
A. T ∪ G =
H. B. T ∩ G =∅. C. H \ T = G . D. G \ T = ∅ .
Lời giải
Đáp án. D.
Vì G \ T = G .
Câu 98. Cho A, B, C là ba tập hợp. Mệnh đề nào sau đây là sai?
A. A ⊂ B ⇒ A ∩ C ⊂ B ∩ C . B. A ⊂ B ⇒ C \ A ⊂ C \ B .
C. A ⊂ B ⇒ A ∪ C ⊂ B ∪ C . D. A ⊂ B, B ⊂ C ⇒ A ⊂ C .
Lời giải
Đáp án. B.
Ta có thể dùng biểu đồ Ven ta thấy A ⊂ B ⇒ C \ A ⊂ C \ B
Trang 26
.
Câu 99. Cho tập hợp A = {a; b; c} và B = {a; b; c; d ; e} . Có tất cả bao nhiêu tập hợp X thỏa mãn
A⊂ X ⊂ B?
A. 5. B. 6. C. 4. D. 8.
Lời giải
Đáp án. C.
Vì A ⊂ X nên X phải chứa 3 phần tử {a; b; c} của)#A. Mặt khác X ⊂ B nên X chỉ có thể lấy
các phần tử a, b, c, d, e) Vậy X là một trong các tập hợp sau:
{a; b; c} , {a; b; c; d } , {a; b; c; e} , {a; b; c; d ; e} .

Câu 100. Cho hai
= tập hợp A {1; = 2;3; 4;5} ; B {1;3;5;7;9} . Tập nào sau đây bằng tập A∩ B ?
A. {1;3;5} . B. {1; 2;3; 4;5} . C. {2; 4;6;8} . D. {1; 2;3; 4;5;7;9} .
Lời giải
Đáp án.#A.
Vì A ∩ B gồm các phần tử vừa thuộc A vừa thuộc) B.
Câu 101. Cho=
tập hợp A {=
2; 4;6;9} , B {1; 2;3; 4} . Tập nào sau đây bằng tập A\ B ?
A. {1; 2;3;5} . B. {1; 2;3; 4;6;9} . C. {6;9} . D. ∅ .
Lời giải
Đáp án. C.
Vì A \ B ={ x | x ∈ A vµ x ∉ B} .
Câu 102. Cho các tập hợp A = {x ∈  : x 2
− 7 x + 6 = 0} , B = { x ∈  : x < 4} . Khi đó:
A. A ∪ B =A. B. A ∩ B = A ∪ B . C. A \ B ⊂ A . D. B \ A = ∅ .
Lời giải
Đáp án. C.
{ x  \ x < 4}
{1;6} , B =∈
Ta có A =
⇒B= {0;1; 2;3} ⇒ A \ B = {6} ⇒ A \ B ⊂ A .

Câu 103. Trong các khẳng định sau khẳng định nào đúng:
A.  \  =  . B. * ∪  =
. C. * ∩  =
. D. * ∩  =
* .
Lời giải
Chọn D
D đúng do * ⊂  ⇒ * ∩  =
* .
Câu 104. Chọn kết quả sai trong các kết quả sau:
A. A ∩ B = A ⇔ A ⊂ B. .B. A ∪ B = A ⇔ A ⊂ B. .
C. A \ B =A ⇔ A∩ B =∅. . D. B \ A =B ⇔ A∩ B =∅. .
Trang 27
Lời giải
Chọn B
B sai do A ∪ B = A ⇔ A ⊃ B. .
Câu 105. Cho X = {7; 2;8; 4;9;12} ; Y = {1;3;7; 4} . Tập nào sau đây bằng tập X ∩ Y ?
A. {1; 2;3; 4;8;9;7;12} . B. {2;8;9;12} . C. {4;7} . D. {1;3} .
Lời giải
Chọn C
X{=
7; 2;8; 4;9;12} , Y {1;3;7; 4} ⇒ X ∩ Y = {7; 4} . .
Câu 106. Cho hai tập hợp A = {2, 4, 6,9} và B = {1, 2,3, 4} .Tập hợp A \ B bằng tập nào sau đây?
A. A = {1, 2,3,5} . B. {1;3;6;9} . . C. {6;9} . . D. ∅. .
Lời giải
Chọn C
=A {=
2, 4, 6,9} , B {1, 2,3, 4} ⇒ A \ B = {6,9} . .
= A {= 0;1; 2;3; 4} , B {2;3; 4;5;6} . ( A \ B ) ∪ ( B \ A) bằng?
Câu 107. Cho Tập hợp
A. {0;1;5;6} . . B. {1; 2} . . C. {2;3; 4} . . D. {5;6} . .
Lời giải
Chọn A
=A {=
0;1; 2;3; 4} , B {2;3; 4;5;6} .
= A \ B {= 0;1} , B \ A {5;6} ⇒ ( A \ B ) ∪ ( B \ A ) =
{0;1;5;6} .
108. Cho A {=
Câu= 0;1; 2;3; 4} , B {2;3; 4;5;6} . Tập hợp A \ B bằng:
A. {0} . . B. {0;1} . . C. {1; 2} . . D. {1;5} . .
Lời giải
Chọn B
=A {=
0;1; 2;3; 4} , B {2;3; 4;5;6} ⇒ A \ B = {0;1} .
109. Cho A {=
Câu= 0;1; 2;3; 4} , B {2;3; 4;5;6} . Tập hợp B \ A bằng:
A. {5} . . B. {0;1} . . C. {2;3; 4} . . D. {5;6} . .
Lời giải
Chọn D
=A {=
0;1; 2;3; 4} , B {2;3; 4;5;6} ⇒ B \ A = {5;6} . .
Câu 110. Cho
= A {1;5= } ; B {1;3;5} . Chọn kết quả đúng trong các kết quả sau
{1} . .
A. A ∩ B = {1;3} . .
B. A ∩ B = {1;5} . .
C. A ∩ B = {1;3;5} . .
D. A ∩ B =
Lời giải
Chọn C
=A {1;5
= } ; B {1;3;5} . Suy ra A ∩ B ={1;5} . .
Câu 111. Cho tập hợp A = ( −∞; −1] và tập B = ( −2; +∞ ) . Khi đó A ∪ B là:
A. ( −2; +∞ ) B. ( −2; −1] C.  D. ∅
Trang 28
Vì A ∪ B = { x ∈  \ x ∈ A hoac x ∈ B} nên chọn đáp án C.
Đáp án C.
Câu 112. Cho hai tập hợp A = [ −5;3) , B =(1; +∞ ) . Khi đó A ∩ B là tập nào sau đây?
A. (1;3) B. (1;3] C. [ −5; +∞ ) D. [ −5;1]
Lời giải
Ta có thể biểu diễn hai tập hợp A và B, tập A ∩ B là phần không bị gạch ở cả A và B nên
x ∈ (1;3) .
Đáp án#A.
Câu 113. Cho A = [ −3;5] . Khi đó A ∩ B là tập hợp nào sau đây?
( −2;1) , B =
A. [ −2;1] B. ( −2;1) C. ( −2;5] D. [ −2;5]
Lời giải
x ∈ A −2 < x < 1
Vì với x ∈ A ∩ B ⇔  hay  ⇔ −2 < x < 1
x ∈ B −3 ≤ x ≤ 5
Đáp án B.
hợp A (1;5
Câu 114. Cho hai tập = = ] ; B ( 2;7] . Tập hợp A \ B là:
A. (1; 2] B. ( 2;5 ) C. ( −1; 7 ] D. ( −1; 2 )
Lời giải
A\ B = { x ∈  \ x ∈ A va x ∉ B} ⇒ x ∈ (1; 2] .
Đáp án#A.
A ( 2; +∞ ) . Khi đó CR A là:
A. [ 2; +∞ ) B. ( 2; +∞ ) C. ( −∞; 2] D. ( −∞; −2]
Lời giải
Ta có: CR A =  \ A = ( −∞; 2] .
Đáp án C.
Câu 116. Cho các số thực a, b, c, d và a < b < c < d . Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. ( a; c ) ∩ ( b; d ) = ( b; c ]
( b; c ) B. ( a; c ) ∩ ( b; d ) =
C. ( a; c ) ∩ [b; d ) =
[b; c ) D. ( a; c ) ∪ [b; d ) =
( b; c )
Lời giải
Đáp án#A.
[ −2; 2] , B =
Câu 117. Cho ba tập hợp A = [1;5] , C =
[0;1) . Khi đó tập ( A \ B ) ∩ C là:
A. {0;1} B. [ 0;1) C. ( −2;1) D. [ −2;5]
Lời giải
[ 2;1) ⇒ ( A \ B ) ∩ C =[0;1) .
Ta có: A \ B =−
Đáp án B.
Trang 29
) ( −5; 2 ) ∪
C A =  −3; 8 C B =
,
( 3; 11 . ) Tập C ( A ∩ B ) là:
(
A. −3; 3 . ) B. ∅ . (
C. −5; 11 . ) D. ( −3; 2 ) ∪ ( )
3; 8 .
Lời giải
Chọn C
)
( −5; 2 ) ∪
C A =  −3; 8 , C B = ( ) (
3; 11 =−5; 11 )
A= ( −∞; − 3) ∪  )
8; +∞ , B = ( −∞; −5] ∪  11; +∞ . )
⇒ A∩ B = ( −∞; −5] ∪  ) (
11; +∞ ⇒ C ( A ∩ B ) =−5; 11 . )
Câu 119. Cho
= A [1;
= 4] ; B ( 2;6
= ) ; C (1; 2 ) . Tìm A∩ B ∩C :
A. [ 0; 4] . B. [5; +∞ ) . C. ( −∞;1) . D. ∅.
Lời giải
Chọn D
=A [1;
= 4] ; B ( 2;6
= ( 2; 4] ⇒ A ∩ B ∩ C =∅ .
) ; C (1; 2 ) ⇒ A ∩ B =
A = { x ∈  x + 3 < 4 + 2 x} B = { x ∈  5 x − 3 < 4 x − 1}
Câu 120. Cho hai tập , .
Tất cả các số tự nhiên thuộc cả hai tập A và B là:
A. 0 và 1. B. 1. C. 0 D. Không có.
Lời giải
Chọn A
A= { x ∈  x + 3 < 4 + 2 x} ⇒ A = ( −1; + ∞ ) .
B = { x ∈  5 x − 3 < 4 x − 1} ⇒ B = ( −∞; 2 ) .
A ∩ B =( −1; 2 ) ⇔ A ∩ B = { x ∈  − 1 < x < 2}.
⇒ A ∩ B = { x ∈  − 1 < x < 2} ⇔ A ∩ B = {0;1} .
A = [ −4;7 ] B = ( −∞; −2 ) ∪ ( 3; +∞ ) . Khi đó A ∩ B :
Câu 121. Cho ,
A. [ −4; −2 ) ∪ ( 3;7 ] . B. [ −4; −2 ) ∪ ( 3;7 ) . C. ( −∞; 2] ∪ ( 3; +∞ ) . D. ( −∞; −2 ) ∪ [3; +∞ ) .
Lời giải
Chọn A
A= ( −∞; −2 ) ∪ ( 3; +∞ ) , suy ra A ∩ B =[ −4; − 2 ) ∪ ( 3;7] .
[ −4;7] , B=
A = ( −∞; −2] B = [3; +∞ ) C = ( 0; 4 ) .
Khi đó tập (
A ∪ B) ∩ C
Câu 122. Cho , , là:
A. [3; 4] . B. ( −∞; −2] ∪ ( 3; +∞ ) . C. [3; 4 ) . D. ( −∞; −2 ) ∪ [3; +∞ ) .
Lời giải
Chọn C
A=( −∞; − 2] , B= [3; + ∞ ) , C = ( 0; 4 ) . Suy ra
A ∪ B = ( −∞; −2] ∪ [3; +∞ ) ; ( A ∪ B ) ∩ C = [3; 4 ) .
A = { x ∈ R : x + 2 ≥ 0} B = { x ∈ R : 5 − x ≥ 0}
Câu 123. Cho , . Khi đó A ∩ B là:
A. [ −2;5] . B. [ −2;6] . C. [ −5; 2] . D. ( −2; +∞ ) .
Lời giải
Chọn A
Ta có A = { x ∈ R : x + 2 ≥ 0} ⇒ A = [ −2; + ∞ ) , B= { x ∈ R : 5 − x ≥ 0} ⇒ B = ( −∞;5]
Trang 30
[ 2;5].
Vậy ⇒ A ∩ B =−
A = { x ∈ R : x + 2 ≥ 0} , B = { x ∈ R : 5 − x ≥ 0}
Câu 124. Cho . Khi đó A \ B là:
A. [ −2;5] . B. [ −2;6] . C. ( 5; +∞ ) . D. ( 2; +∞ ) .
Lời giải
Chọn C
{ x ∈ R : x + 2 ≥ 0} ⇒ A = [ −2; + ∞ ) , B = { x ∈ R : 5 − x ≥ 0} ⇒ B = ( −∞;5] .
Ta có A =
Vậy ⇒ A \ B= ( 5; + ∞ ) .
Câu 125. Cho hai tập hợp A = (1;9] . Tìm A ∪ B .
[ −2;7 ) , B =
A. (1;7 ) B. [ −2;9] C. [ −2;1) D. ( 7;9]
Lời giải
Đáp án B.
[ −2;7 ) ∪ (1;9] =
[ −2;9]
A = { x ∈  | −5 ≤ x < 1} B= { x ∈  | −3 < x ≤ 3} . Tìm A ∩ B .
Câu 126. Cho hai tập hợp ;
A. [ −5;3] B. ( −3;1) C. (1;3] D. [ −5;3)
Lời giải
Đáp án B.
A =[ −5;1) , B =( −3;3] ⇒ A ∩ B =( −3;1)

( −1;5] , B =
Câu 127. Cho A = ( 2;7 ) . Tìm A \ B .
A. ( −1; 2] B. ( 2;5] C. ( −1;7 ) D. ( −1; 2 )
Lời giải
Đáp án#A.
Vì A \ B gồm các phần tử thuộc A mà không thuộc B nên A \ B = ( −1; 2] .
Câu 128. Cho 3 tập hợp
A= ( −∞; 0] , B= (1; +∞ ) , C = [ 0;1) . Khi đó ( A ∪ B ) ∩ C bằng:
A. {0} B.  C. {0;1} D. ∅
Lời giải
Đáp án#A.
A ∪ B = ( −∞;0] ∪ (1; +∞ )
⇒ ( A ∪ B) ∩ C =
{0} .
Câu 129. Cho hai tập hợp M = [ −4; 7] và N = ( −∞; −2 ) ∪ ( 3; +∞ ) . Khi đó M ∩ N bằng:
A. [ −4; −2 ) ∪ ( 3;7 ] B. [ −4; 2 ) ∪ ( 3;7 ) C. ( −∞; 2] ∪ ( 3; +∞ ) D. ( −∞; −2 ) ∪ [3; +∞ )
Lời giải
Đáp án#A.
Trang 31
[ 4; 2 ) ∪ ( 3;7]
M ∩ N =−
Câu 130. Cho hai tập hợp A = [ −2;3] , B = (1; +∞ ) . Khi đó C ( A ∪ B ) bằng:
A. (1;3) B. ( −∞;1] ∪ [3; +∞ ) C. [3; +∞ ) D. ( −∞; −2 )
Lời giải
Đáp án D.
Ta có: A ∪ B =[ −2; +∞ )
⇒ C ( A ∪ B=)  \ ( A ∪ B)
⇒ C ( A ∪ B ) = ( −∞; −2 )
Câu 131. Cho 3 tập hợp: A = ( −∞;1] ; B = [ −2; 2] và C = ( 0;5 ) . Tính ( A ∩ B ) ∪ ( A ∩ C ) = ?
A. [ −2;1] . B. ( −2;5 ) . C. ( 0;1] . D. [1; 2] .
Lời giải
Chọn A
[ 2;1] .
A ∩ B =−
( 0;1] .
A∩C =
( A ∩ B ) ∪ ( A ∩ C ) =[ −2;1] .
Câu 132. Cho { } {
A = x ∈  ( 2 x − x 2 )( 2 x 2 − 3 x − 2 ) = 0 ; B = n ∈ * 3 < n 2 < 30 . } Khi đó tập hợp
A ∩ B bằng:
A. {2; 4} . . B. {2} . . C. {4;5} . . D. {3} . .
Lời giải
Chọn B
{
A = x ∈  ( 2 x − x 2 )( 2 x 2 − 3 x − 2 ) = 0 ⇔ A = }
{0; 2}
B = {n ∈  *
} {1; 2;3; 4;5 }
3 < n 2 < 30 ⇔ B =
{2} . .
⇒ A∩ B =
{
Câu 133. Cho hai tập hợp A = x ∈  | ( x 2 − 4 x + 3)( x 2 − 4 ) = 0 , B = }
{x ∈  | x < 4}. Tìm A ∩ B.
A. A ∩ B ={−2;1;2}. . B. A ∩ B =
{0;1;2;3}. .
{1;2;3}. .
C. A ∩ B = D. A ∩ B ={−1;2}. .
Lời giải
Chọn C
x = 1
 x2 − 4 x + 3 =0 x = 3
Xét ( x 2 − 4 x + 3)( x 2 − 4 ) =
0⇔ 2 ⇔
x − 4 = 0 x = 2

 x = −2
{ }
A = x ∈  | ( x 2 − 4 x + 3)( x 2 − 4 ) = 0 ⇒ A ={−2;1;2;3}.
B = {x ∈  | x < 4} = {0;1;2;3}.
{1;2;3}. .
Vậy A ∩ B =
Trang 32
Câu 134. Cho 2 tập hợp A = {x ∈  x 2
+ x − 6 = 0} , B = {x ∈  2 x 2
− 3 x + 1 = 0} . Chọn khẳng định đúng?
A. B \ A = {1; 2} . B. A ∩ B ={−3;1; 2} . C. A \ B = A . D. A ∪ B =∅.
Lời giải
Chọn C
 x =−3 ∈ 
Ta có: x 2 + x − 6 = 0 ⇔  ⇒ A ={−3; 2}
 x= 2 ∈ 
 x = 1∈ 
2 x − 3x + 1 = 0 ⇔ 
2
 x= 1 ∉ 
⇒B= {1}
 2
Suy ra B \ A = B ; A ∩ B =∅ ; A \ B = A ; A ∪ B ={−3;1; 2} .
{ } { }
Câu 135. Cho 2 tập hợp A = x ∈  (2 x − x 2 )( x − 1) = 0 , B = n ∈  0 < n 2 < 10 . Chọn mệnh đề đúng?
{1; 2} .
A. A ∩ B = {2} .
B. A ∩ B = {0;1; 2;3} . D. A ∩ B =
C. A ∩ B = {0;3} .
Lời giải
Chọn A
2 x − x2 =  x 0;=
0 = x 2
Ta có: (2 x − x 2 )( x − 1) = 0 ⇔  ⇔ {0;1; 2} .
⇒ A=
 x − 1 =0  x = 1
B = {1; 2;3} .
{1; 2} .
Suy ra A ∩ B =
Câu 136. Cho hai tập hợp A = {1; 2003; 2018; 2019} và B = {0; 2003; 2018; 2020} . Tìm tập hợp A ∩ B .
{0; 2020} . B. A ∩ B =
A. A ∩ B = {1; 2019} .
{2003; 2018} .
C. A ∩ B = {0;1; 2003; 2018; 2019; 2020} .
D. A ∩ B =
Lời giải
Chọn C
{2003; 2018} .
Ta có A ∩ B =
Câu 137. Cho hai tập hợp M = {1; 2;3;5} và

= N {2;6; − 1} . Xét các khẳng định sau đây:
{2} ; N \ M
M ∩N = = {1;3;5} ; =
M ∪ N {1; 2;3;5;6; − 1} .
Có bao nhiêu khẳng định đúng trong ba khẳng định nêu trên?
A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3 .
Lời giải
Chọn C
Ta có:
{2} .
+ M ∩N =
+ N \M
= {6; − 1} .
+=
M ∪N {1; 2;3;5;6; − 1} .
Trang 33
Vậy có hai khẳng định đúng trong ba khẳng định trên.
{ }
{ x  | x < 3} , B = {0 ;1 ;3} , C = x ∈  ( x 2 − 4 x + 3)( x 2 − 4) = 0 . Khẳng định
Câu 138. Cho tập hợp A =∈
nào sau đây đúng?
A. ( A \ B ) ∪ C ={−2 ; − 1 ; 2 ;3} . B. C B = ∅ .
C. ( B ∩ C ) \ A =
{1} . D. C A∪ BC = {−1 ; 0} .
Lời giải
Chọn D
Ta có
x = 1
 x2 − 4 x + 3 =0 
 2
⇔   x = 3 mà nên=
C {1 ; − 2 ; 2 ; 3}
 x −4= 0
 x = ±2
{−2 ; − 1 ; 0 ; 1 ; 2}
x < 3 ⇔ −3 < x < 3 do x ∈  nên A =
{−2 ; − 1 ; 2} nên ( A \ B ) ∪ C ={−2 ; − 1 ; 1 ; 2 ; 3} do đó loại#A.
Khi đó A \ B =
{1 ; 3} nên ( B ∩ C ) \ A =
B ∩C = {3} nên loại. C.
A ∪ B ={−2 ; − 1 ; 0 ; 1 ; 2 ; 3} nên C A∪ B C = {−1 ; 0} vậy chọn D.
Câu 139. Cho A là tập hợp các số tự nhiên chẵn không lớn hơn 10, B={n ∈  n ≤ 6} ,
C= {n ∈  4 ≤ n ≤ 10} . Tìm tập hợp A∩(B ∪C) .
A. A ∩ ( B ∪ C ) =
B. B. A ∩ ( B ∪ C ) =
A.
C. A ∩ ( B ∪ C ) =
C. D. A ∩ ( B ∪ C ) =
∅.
Lời giải
Chọn B
A = {0 ; 2 ; 4 ; 6 ; 8} ; B = {0 ; 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6} ; C = {4 ; 5 ; 6 ; 7 ; 8 ; 9 ; 10}
A∩(B ∪C)
⇒= {0 ;=
2 ; 4 ; 6 ; 8} A.
{
Câu 140. Cho hai tập hợp A = x ∈  ( x 2 − 4 x )( 2 x 2 − 3 x − 2 ) = 0 } và B = {n ∈  3 < n 2 < 30} . Khi đó,
A ∩ B là?
A. {2 ; 4} . B. {5 ; 4} . C. {3} . D. {2} .
Lời giải
Chọn A
 1
=A 0 ; 2 ; 4 ; −  ; B = {2 ; 3 ; 4 ; 5}
 2
{2 ; 4} .
⇒ A∩ B =
{ ( )(
Câu 141. Cho 2 tập hợp A = x ∈  | 2 x − x 2 2 x 2 − 3 x − 2 = 0 , ) }
{
x  | ( 2 x 2 + x ) ( 3 x − 12m ) =
B =∈ }
0 , với giá trị nào của m thì A = B ?
1 1
A. . B. −2 . C. 2 . D. − .
2 2
Trang 34
Lời giải
Chọn A
Xét tập hợp {
A = x ∈  | ( 2 x − x 2 )( 2 x 2 − 3 x − 2 ) = 0 } ta có: ( 2 x − x )( 2 x
2 2
− 3x − 2 ) =
0
x = 0
2 x − x = 0 2  1  1
⇔ 2 ⇔ x = − ⇒A= 0; 2; −  .
 2 x − 3x − 2 =0  2  2
x = 2

{ (
x  | 2 x 2 + x ( 3 x − 12m ) =
Xét tập hợp B =∈ 0= ) } { 1
0; − ; 4m .
2 }
1
Để A = B ⇔ 2 = 4m ⇔ m = .
2
{
Câu 142. Cho hai tập hợp bằng nhau là A = x ∈  | x − 2 = x 2 − 3 x + 1 } và B = {b, c} . Giá trị biểu thức
M= b3 + c3 bằng
A. 62 . B. 26 . C. 82 . D. 28 .
Lời giải
Chọn D
Ta có:
 x 2 − 3x + 1 = x − 2
x − 2 = x − 3x + 1 ⇔  2
2
 x − 3x + 1 = 2 − x
x = 1 (n)
 x2 − 4 x + 3 =0 
⇔ 2 ⇔ x = 3 {1 ; 3}
( n ) do x ∈  ⇒ A =
 x − 2 x − 1 =0 
 x = 1 ± 2 ( l )
Mà B = A ⇒ B = {1;3} ⇒ M = b3 + c3 = 28 .
Câu 143. Cho tập hợp A = { x ∈  | x = 3k , k ∈ ,10 < x < 100} . Tổng các phần tử của tập hợp A bằng:
A. 1665 . B. 1767 . C. 1566 . D. 1674 .

Lời giải
Chọn A
Ta có: 10 < x < 100 ⇒ 10 < 3k < 100
10 100
⇒ <k<
3 3
Vì k ∈  nên k ∈ {4;5;...;33} .
Suy ra x ∈ {12;15;...;99} .
Tổng các phần tử của tập hợp A bằng: 1665 .
Câu 144. Cho tập hợp A = {( x ; y ) | x 2
− 25 = y ( y + 6 ) ; x , y ∈ } , B= {( 4 ; − 3) ; ( −4 ; − 3)} và tập hợp
M . Biết A \ B = M , số phần tử của tập hợp M là
A. 2 . B. 4 . C. 3 . D. 5 .
Lời giải
Chọn B
16 ⇔ ( x + y + 3 )( x − y + 3 ) =
Ta có x 2 − 25 = y ( y + 6 ) ⇔ x 2 − ( y + 3) =
2
16
Trang 35
Vì x + y + 3 ≥ x − y + 3 và x + y + 3 ≥ 0 nên x − y + 3 ≥ 0
Do đó ( x + y + 3 )( x − y + 3 ) =
16 khi các trường hợp sau xảy ra:
 17
 x + y+3 = 
16  x =
 2 loại do x, y ∈ 
* 

 x − y + 3 1
=  15
y+3 =
 2
 x = ±5
 x + y+3 =
 8  x = 5  x = ±5 
* ⇔ ⇔ ⇔  y = 0
 x − y+3 =
 2  y + 3 =
3  y + 3 =±3   y = −6

 x + y+3 =
 4  x = 4  x = ±4
* ⇔ ⇔
 x − y+3 =
 4  y + 3 =
0  y = −3
Do đó A
= {( 5 ; 0 ) ; ( 5 ; − 6 ) ; ( −5 ; 0 ) ; ( −5 ; − 6 ) ; ( 4 ; − 3) ; ( −4 ; − 3)}
⇒M
= {( 5 ; 0 ) ; ( 5 ; − 6 ) ; ( −5 ; 0 ) ; ( −5 ; − 6 )}
⇒ số phần tử của tập hợp M bằng 4 .
A  2;0 B   x   : 1  x  0 ; C   x   : x  2
Câu 145. Cho ba tập , . Khi đó:
A. ( A ∩ C ) \ B =( −2; −1) . B. ( A ∩ C ) \ B =[ −2; −1] .
C. ( A ∩ C ) \ B =( −2; −1] . D. ( A ∩ C ) \ B =[ −2; −1) .
Lời giải
Chọn C
A = [ −2;0]
B= ( −1;0 )
C = ( −2;2 )
A ∩ C =( −2;0 )
( A ∩ C ) \ B =( −2;0 ) \ ( −1;0 ) =( −2; −1]
A = ( −∞ ; −2] = B [3; +∞ ) C = ( 0;4 ) ( A ∪ B) ∩ C
Câu 146. Cho ; và . Khi đó tập là:
A. ( −∞ ; −2 ) ∪ [3; +∞ ) . B. ( −∞ ; −2] ∪ ( 3; +∞ ) .
C. [3;4 ) . D. [3;4] .
Lời giải
Chọn C
( −∞ ; −2] ∪ [3; +∞ ) .
Ta có A ∪ B =
⇒ ( A ∪ B) ∩ C = [3;4 ) .
Câu 147. Cho ba tập hợp C M = ( −∞;3) , C N = ( −∞; −3) ∪ ( 3; +∞ ) và C P = ( −2;3] . Chọn khẳng định
đúng?
A. ( M ∩ N ) ∪ P = ( −∞; −2] ∪ [3; +∞ ) . B. ( M ∩ N ) ∪ P =[ −3; +∞ ) .
C. ( M ∩ N ) ∪ P = ( −∞; −2] ∪ ( 3; +∞ ) . [ 2;3) .
D. ( M ∩ N ) ∪ P =−
Lời giải
Chọn A
Ta có
C M = ( −∞;3) ⇒ M = [3; +∞ ) .
Trang 36
C N = ( −∞; −3) ∪ ( 3; +∞ ) ⇒ N = [ −3;3] .
C P = ( −2;3] ⇒ P = ( −∞; −2] ∪ ( 3; +∞ ) .
M ∩N = {3} .
NÊN: ( M ∩ N ) ∪ P = ( −∞; −2] ∪ [3; +∞ ) .
Câu 148. Cho tập hợp A = [ m; m + 2] , B [ −1; 2] . Tìm điều kiện của m để A ⊂ B .
A. m ≤ −1 hoặc m ≥ 0 B. −1 ≤ m ≤ 0 C. 1 ≤ m ≤ 2 D. m < 1 hoặc m > 2
Lời giải
Để A ⊂ B thì −1 ≤ m < m + 2 ≤ 2
m ≥ −1 m ≥ −1
⇔ ⇔ ⇔ −1 ≤ m ≤ 0
m + 2 ≤ 2 m ≤ 0
Đáp án B.
A ( 0; +∞ ) và B = {x ∈  \ mx 2
− 4 x + m − 3 = 0} . Tìm m để B có đúng hai tập con
và B ⊂ A .
0 < m ≤ 3
A.  B. m = 4 C. m > 0 D. m = 3
m = 4
Lời giải
Để B có đúng hai tập con thì B phải có duy nhất một phần tử, và B ⊂ A nên B có một phần tử
thuộc#A. Tóm lại ta tìm m để phương trình mx 2 − 4 x + m − 3 = 0 (1) có nghiệm duy nhất lớn hơn
0.
−3
+ Với m = 0 ta có phương trình: −4 x − 3 = 0 ⇔ x = (không thỏa mãn).
4
+ Với m ≠ 0 :
Phương trình (1) có nghiệm duy nhất lớn hơn 0 điều kiện cần là:
 m = −1
∆ ' = 4 − m ( m − 3) = 0 ⇔ −m 2 + 3m + 4 = 0 ⇔ 
m = 4
+) Với m = −1 ta có phương trình − x 2 − 4 x − 4 =0
Phương trình có nghiệm x = −2 (không thỏa mãn).
+) Với m = 4 , ta có phương trình 4 x 2 − 4 x + 1 =0
1
Phương trình có nghiệm duy nhất x = > 0 ⇒ m = 4 thỏa mãn.
2
Đáp Án B.
Câu 150. Cho hai tập hợp A = [ −2;3] , B =
( m; m + 6 ) . Điều kiện để A ⊂ B là:
A. −3 ≤ m ≤ −2 B. −3 < m < −2 C. m < −3 D. m ≥ −2
Lời giải
m < −2 m < −2
Điều kiện để A ⊂ B là m < −2 < 3 < m + 6 ⇔  ⇔ ⇔ −3 < m < −2 .
m + 6 > 3 m > −3
Trang 37
Câu 151. Cho hai tập hợp X = ( 0;3] và Y = ( a; 4 ) . Tìm tất cả các giá trị của a ≤ 4 để X ∩ Y ≠ ∅ .
a < 3
A.  B. a < 3 C. a < 0 D. a > 3
a ≥ 4
Lời giải
a ≥ 3
Ta tìm a để X ∩ Y =∅⇒ ⇔ 3 ≤ a ≤ 4 ⇒ X ∩ Y ≠ ∅ là a < 3 .
a ≤ 4
Đáp án B.
Câu 152. Cho hai tập hợp A = { x ∈  \1 ≤ x ≤ 2}; B = ( −∞; m − 2] ∪ [ m; +∞ ) . Tìm tất cả các giá trị của m để
A⊂ B.
m ≥ 4 m > 4
m ≥ 4
A.  B.  m ≤ −2 C.  m < −2 D. −2 < m < 4
 m ≤ −2  
 m = 1  m = 1
Lời giải
Giải bất phương trình: 1 ≤ x ≤ 2 ⇔ x ∈ [ −2; −1] ∪ [1; 2]

⇒ A =[ −2; −1] ∪ [1; 2]


m − 2 ≥ 2 m ≥ 4
Để A ⊂ B thì:  m ≤ −2 ⇔  m ≤ −2

 −1 ≤ m − 2  m = 1
 m ≤ 1

Đáp án B.
4 
a 
2 2 3 3
A. − < a < 0. B. − ≤ a < 0. C. − < a < 0. D. − ≤ a < 0.
3 3 4 4
Lời giải
Chọn A
4 4 4 4 − 9a ²  4 − 9a ² > 0
( −∞;9a ) ∩  ; +∞  ≠ ∅ ( a < 0 ) ⇔ < 9a ⇔ − 9a < 0 ⇔ <0 ⇔
a  a a a a < 0
2
⇔ − < a < 0.
3
Câu 154. Cho tập hợp A = [ m; m + 2] , B = [ −1; 2] với m là tham số. Điều kiện để A ⊂ B là:
A. 1 ≤ m ≤ 2 B. −1 ≤ m ≤ 0
C. m ≤ −1 hoặc m ≥ 0 D. m < −1 hoặc m > 2
Trang 38
Lời giải
: Đáp án B.
A ⊂ B ⇔ −1 ≤ m < m + 2 ≤ 2
m ≥ −1 m ≥ −1
⇔ ⇔ ⇔ −1 ≤ m ≤ 0
m + 2 ≤ 2 m ≤ 0
Câu 155. Cho tập hợp A = [ m; m + 2] , B = [1;3) . Điều kiện để A ∩ B =∅ là:
A. m < −1 hoặc m > 3 B. m ≤ −1 hoặc m > 3
C. m < −1 hoặc m ≥ 3 D. m ≤ −1 hoặc m ≥ 3
Lời giải
Đáp án C.
m ≥ 3 m ≥ 3
A∩ B = ∅ ⇔  ⇔
 m + 2 < 1  m < −1
Câu 156. Cho hai tập hợp A =[ −3; −1] ∪ [ 2; 4] , B =( m − 1; m + 2 ) . Tìm m để A ∩ B ≠ ∅ .
A. m < 5 và m ≠ 0 B. m > 5 C. 1 ≤ m ≤ 3 D. m > 0
Lời giải
Đáp án#A.
Ta đi tìm m để A ∩ B =∅


 m + 2 ≤ −3  m ≤ −5
⇒  m − 1 ≥ 4 ⇔  m ≥ 5

 −1 ≤ m − 1  m = 0

 m + 2 ≤ 2
−5 < m < 5
⇒ A∩ B ≠ ∅ ⇔ 
m ≠ 0
 m < 5
hay 
m ≠ 0
A =( −3; −1) ∪ (1; 2 ) =B ( m; +∞ ) , C ( −∞; 2m ) . Tìm m để
Câu 157. Cho 3 tập hợp , A∩ B ∩C ≠ ∅ .
1
A. < m < 2 B. m ≥ 0 C. m ≤ −1 D. m ≥ 2
2
Lời giải
Đáp án#A.
Trang 39
Ta đi tìm m để A ∩ B ∩ C =∅
- TH1: Nếu 2m ≤ m ⇔ m ≤ 0 thì B ∩ C =∅
⇒ A∩ B ∩C = ∅
- TH2: Nếu 2m > m ⇔ m > 0
⇒ A∩ B ∩C = ∅
  −3
  m≤
 2 m ≤ −3  2
⇔ m ≥ 2 ⇔ m ≥ 2
 
 −1 ≤ m 1
  −1 ≤ m ≤
 2m ≤ 1  2

 1
 0<m≤
Vì m > 0 nên 2

m ≥ 2
 1
A ∩ B ∩ C = ∅ ⇔ m ∈  −∞;  ∪ [ 2; +∞ )
 2
1
⇒ A∩ B ∩C ≠ ∅ ⇔ < m < 2
2
Câu 158. Cho hai tập A = [ 0;5
= ] ; B ( 2a;3a + 1] , a > −1 . Với giá trị nào của a thì A ∩ B ≠ ∅
 5  5
1 5 a ≥ 2 a < 2 1 5
A. − ≤ a ≤ . B.  . C.  . D. − ≤ a < .
3 2 a < − 1 a ≥ − 1 3 2
 3  3
Lời giải
Chọn D
 5
  a≥  5
  2a ≥ 5 2 a≥
   2 1 5
Ta tìm A ∩ B = ∅ ⇔  3a + 1 < 0 ⇔   1⇒ ⇒ A∩ B ≠ ∅ ⇔ − ≤ a <
 a > −1   a < − 3  −1 < a < − 1 3 2
   3
 a > −1
chọn#A.
( m 1; 4] ; B =
Câu 159. Cho 2 tập khác rỗng A =− ( −2; 2m + 2 ) , m ∈  . Tìm m để A ∩ B ≠ ∅
A. −1 < m < 5 . B. 1 < m < 5 . C. −2 < m < 5 . D. m > −3 .
Lời giải
Trang 40
Chọn C
Đáp án A đúng vì: Với 2 tập khác rỗng A, B ta có điều kiện
m − 1 < 4 m < 5
 ⇔ ⇔ −2 < m < 5 . Để A ∩ B ≠ ∅ ⇔ m − 1 < 2m + 2 ⇔ m > −3 . So với kết
2m + 2 > −2 m > −2
quả của điều kiện thì −2 < m < 5 .
4 
a 
3 2 2 3
A. − ≤ a < 0. B. − < a < 0. C. − ≤ a < 0. D. − < a < 0.
4 3 3 4
Lời giải
Chọn B
4 4 4 4 − 9a ²  4 − 9a ² > 0
( −∞;9a ) ∩  ; +∞  ≠ ∅ ( a < 0 ) ⇔ < 9a ⇔ − 9a < 0 ⇔ <0 ⇔
a  a a a a < 0
2
⇔ − < a < 0.
3
Câu 161. Cho hai tập hợp A =− ( m 1;5) ; B = ( 3; + ∞ ) , m ∈ . Tìm m để A\B = ∅.
A. m  4. B. 4  m  6. C. 4  m  6. D. m  4.
Lời giải
Chọn D
Điều kiện m − 1 < 5 ⇔ m < 6

Để A\B = ∅ ⇔ A ⊂ B ⇔ m − 1 ≥ 3 ⇔ m ≥ 4
Kết hợp điều kiện bàn đầu ta được: 4 ≤ m < 6.
Câu 162. Cho tập hợp A = ( −∞ ; m − 1) , tập
B
= ( 2; + ∞ ) , tìm m để A ∩ B =∅?
A. m < 3 . B. m ≤ 3 . C. m > 1 . D. m ≤ 1 .
Lời giải
Chọn B
Ta có: A ∩ B = ∅ ⇔ m − 1 ≤ 2 ⇔ m ≤ 3 .
Câu 163. Cho nửa khoảng A = [ 0 ; 3) và B = ( b ;10] . A ∩ B =∅ nếu:

A. b < 3 . B. b ≥ 3 . C. 0 ≤ b < 3 . D. b ≤ 0 .
Lời giải
Chọn B
Ta có A ∩ B = ∅ ⇔ b ≥ 3 .

= A [ m ; m + 2] và B = [ −1; 2] . Tìm tập hợp tất cả các giá trị thực của tham số m để
A⊂ B.
A. −1 ≤ m ≤ 0 . B. m ≤ 1 hoặc m ≥ 2 . C. 1 ≤ m ≤ 2 . D. m < 1 hoặc m > 2 .
Lời giải
Chọn A
A ⊂ B ⇔ −1 ≤ m < m + 2 ≤ 2 ⇔ −1 ≤ m ≤ 0 .
Câu 165. Cho tập hợp khác rỗng A = [ a,8 − a ] , a ∈ R . Với giá trị nào của a thì A sẽ là một đoạn có độ dài
bằng 5?
3 13
A. a = 3 B. a < 4 . C. a = . D. a = .
2 2
Trang 41
Lời giải
Chọn C
Điều kiện: 8 − a > a ⇔ a < 4
3
Độ dài đoạn A là 8 − a − a = 5 ⇔ a =( tm )
2
B [ a; a + 2] , với giá trị nào của a thì A ∩ B =
Câu 166. Cho hai tập hợp A = ( 0;3) và= ∅.
 a ≤ −2  a ≤ −2  a ≤ −3  a < −2
A.  . B.  . C.  . D.  .
 a≥3 a≥2  a ≥1  a≥3
Lời giải
Chọn A
 a≥3  a≥3
Để A ∩ B = ∅ ⇔  ⇔ .
 a + 2 ≤ 0  a ≤ −2
Câu 167. Cho hai tập hợp A   x   |1  x  2 ; B  ; m  2   m;  . Tìm tất cả các giá trị của
m để A  B .
m ≥ 4 m > 4
m ≥ 4  
A.  . B. −2 < m < 4 . C.  m ≤ −2 . D.  m < −2 .
 m ≤ −2  m = 1  m = 1
Lời giải
Chọn C
Ta có A  2; 1  1; 2 , B  ; m  2   m;  .
Để A  B ta có
m  2  1 
m  1
Trường hợp 1:  
  m 1.
m  1 
m  1

Trường hợp 2: m  2 .
Trường hợp 3: m  2  2  m  4 .
m ≥ 4

Vậy  m ≤ −2 thì A  B .
 m = 1
Câu 168. Cho các tập hợp

A= ( −2;10 )=
,
B ( m; m + 2 )
. Tìmm để tập
A ∩=
B ( m; m + 2 )
A. 2 < m ≤ 8 . B. 2 ≤ m ≤ 8 . C. −2 ≤ m ≤ 8 . D. 2 ≤ m < 8 .
Lời giải
Chọn C
m ≥ −2
Ta có A ∩ B= ( m; m + 2 )=
B⇔ B⊂ A⇔ ⇔ −2 ≤ m ≤ 8 .
m + 2 ≤ 10
= A [ m; m + 1] B = [1; 4 )
Câu 169. Cho ; . Tìm m để A ∩ B ≠ ∅ .
Trang 42
A. m ∈ [ 0;4] . B. m ∈ ( 0;4] . C. m ∈ ( 0;4 ) . D. m ∈ [ 0;4 ) .
Lời giải
Chọn D
m + 1 ≥ 1 m ≥ 0
Để A ∩ B ≠ ∅ ⇔  ⇔ .
 m<4 m < 4
 m + 3
Câu 170. Cho các tập hợp khác rỗng = A  m − 1; và B = ( −∞; −3) ∪ [3; +∞ ) .
 2 
Tập hợp các giá trị thực của m để A ∩ B ≠ ∅ là
A. ( −∞; −2 ) ∪ [3; +∞ ) . B. ( −2;3) .
C. ( −∞; −2 ) ∪ [3;5] . D. ( −∞; −9 ) ∪ ( 4; +∞ ) .
Lời giải
Chọn C.
 m+3
m − 1 ≤ 2 m ≤ 5
   m < −2
Để A ∩ B ≠ ∅ thì điều kiện là   m − 1 < −3 ⇔   m < −2 . ⇔ 
 m + 3 m ≥ 3 3 ≤ m ≤ 5
 ≥3  
 2
Vậy m ∈ ( −∞ − 2 ) ∪ [3;5] .
Câu 171. Cho hai tập hợp M =[ 2m − 1; 2m + 5] và N =[ m + 1; m + 7] (với m là tham số thực). Tổng tất cả
các giá trị của m để hợp của hai tập hợp M và N là một đoạn có độ dài bằng 10 là
A. 4. B. -2. C. 6. D. 10.
Lời giải
Chọn A
Nhận thấy M , N là hai đoạn cùng có độ dài bằng 6, nên để M ∪ N là một đoạn có độ dài bằng
10 thì ta có các trường hợp sau:
* 2m − 1 ≤ m + 1 ≤ 2m + 5 ⇔ m ∈ [ −4; 2] (1)
Khi đó M ∪ N = [ 2m − 1; m + 7] , nên M ∪ N là một đoạn có độ dài bằng 10 khi:
( m + 7 ) − ( 2m − 1) = 10 ⇔ m = −2 (thỏa mãn (1) ).
* 2m − 1 ≤ m + 7 ≤ 2m + 5 ⇔ m ∈ [ 2;8] ( 2 )
Khi đó M ∪ N = [ m + 1; 2m + 5] , nên M ∪ N là một đoạn có độ dài bằng 10 khi:
( 2m + 5) − ( m + 1) = 10 ⇔ m = 6 (thỏa mãn ( 2 ) ).
Vậy Tổng tất cả các giá trị của m để hợp của hai tập hợp M và N là một đoạn có độ dài bằng 10
là −2 + 6 =4 .
Câu 172. Cho hai tập hợp = A (m − 1= ; 5] , B (3 ; 2020 − 5m) và A, B khác rỗng. Có bao nhiêu giá trị
nguyên của m để A \ B = ∅ ?
A. 3. B. 399. C. 398. D. 2.
Lời giải
Chọn D
Vì A, B là hai tập hợp khác rỗng, nên ta có điều kiện:
m < 6
m − 1 < 5 
 ⇔ 2017 ⇔ m < 6 .
3 < 2020 − 5m m <
 5
Trang 43
 3 ≤ m −1  4≤m
Để A \ B = ∅ thì A ⊂ B ta có điều kiện:  ⇔ ⇔ 4 ≤ m < 403 .
5 < 2020 − 5m m < 403
Kết hợp điều kiện, 4 ≤ m < 6.
Vậy có 2 giá trị nguyên của m thỏa mãn.
Câu 173. Cho hai tập hợp X = [ −1 ; 4] và Y =[ m + 1; m + 3] . Tìm tất cả các giá trị m ∈  sao cho Y ⊂ X .
 m ≤ −2  m < −2
A. −2 ≤ m ≤ 1 . B.  . C. −2 < m < 1 . D.  .
m ≥ 1 m > 1
Lời giải
Chọn D
Y ⊂ X ⇔ −1 ≤ m + 1 ≤ m + 3 ≤ 4 ⇔ −2 ≤ m ≤ 1. Vậy chọn đáp án#A.
HS chọn đáp án B và D do đọc không kỹ đề hoặc hiểu sai khái niệm tập hợp con thành X ⊂ Y HS
chọn đáp án C do hiểu khái niệm tập hợp con thành khái niệm tập hợp con thực sự.
P
Câu 174. Cho hai tập hợp= [3m − 6 ; 4 ) và Q =
( −2 ; m + 1) , m ∈  . Tìm m để P \ Q = ∅ .
10 10 4
A. 3 ≤ m < . B. 3 < m < . C. m ≥ 3 . D. < m ≤ 3.
3 3 3
Lời giải
Chọn A
Vì P, Q là hai tập hợp khác rỗng, nên ta có điều kiện:
 10
3m − 6 < 4 m < 10
 ⇔ 3 ⇔ −3 < m <
m + 1 > −2 m > −3 3
Để P \ Q = ∅ ⇔ P ⊂ Q
 4
3m − 6 > −2 m >
⇔ ⇔ 3 ⇔m≥3
m + 1 ≥ 4 
m ≥ 3
10
Kết hợp với điều kiện ta có 3 ≤ m <
3
Câu 175. Cho tập hợp A = [ 4;7 ] và B= [ 2a + 3b − 1;3a − b + 5] với a, b ∈  . Khi A = B thì giá trị biểu thức
M= a + b bằng?
2 2
A. 2 . B. 5 . C. 13 . D. 25 .
Lời giải
Chọn A
Ta có A = [ 4;7 ] , B= [ 2a + 3b − 1;3a − b + 5] . Khi đó:
2a + 3b − 1 =4 2a + 3b =5 a = 1
A= B ⇔ ⇔ ⇔ ⇒ M = a 2 + b2 = 2 .
3a − b + 5 = 7 3a − b =2 b = 1
Câu 176. Cho các tập hợp khác rỗng [ 2m ; m + 3] và B = ( −∞ ; − 2] ∪ ( 4; + ∞ ) . Tập hợp các giá trị thực của
m để A ∩ B ≠ ∅ là
 m ≤ −1 1 < m ≤ 3
A.  . B. −1 < m ≤ 1 . C. 1 < m < 3 . D.  .
m > 1  m ≤ −1
Lời giải
Chọn D
 2m ≤ m + 3 m ≤ 3
  1 < m ≤ 3
Để A ∩ B ≠ ∅ ⇔   2m ≤ −2 ⇔   m ≤ −1 ⇔  .
m + 3 > 4 m > 1  m ≤ − 1
 
Trang 44
( )
Câu 177. Cho số thực m < 0 . Tìm m để −∞ ; m 2 ∩ ( 4; + ∞ ) ≠ ∅
A. m > 2 . B. −2 < m < 2 . C. m < 0 . D. m < −2 .
Lời giải
Chọn D
Để
( −∞ ; m ) ∩ ( 4; + ∞ ) ≠ ∅ ⇔ m
2 2
> 4 ⇔ m 2 − 4 > 0 ⇔ ( m − 2 )( m + 2 ) > 0 ⇔ m + 2 < 0 ⇔ m < −2 (
do m < 0 nên m − 2 < 0 ).
( m 1; 4] ; B =
Câu 178. Cho 2 tập khác rỗng A =− ( −2; 2m + 2 ) , m ∈  . Tìm m để A ⊂ B
A. 1 < m < 5 . B. m > 1 . C. −1 ≤ m < 5 . D. −2 < m < −1 .
Lời giải
Chọn A
m − 1 < 4 m < 5
Với 2 tập khác rỗng A , B ta có điều kiện  ⇔ ⇔ −2 < m < 5 .
2m + 2 > −2 m > −2
m − 1 ≥ −2 m ≥ −1 m ≥ −1
Để A ⊂ B ⇔  ⇔ ⇔ ⇔ m > 1 . So với điều kiện 1 < m < 5 .
 2m + 2 > 4  2m + 2 > 4 m > 1
Câu 179. Cho các tập hợp A = {3k + 1| k ∈ } , B = {6m + 4 | m ∈ } . Khi đó:
A. A = B . B. A ⊂ B . C. B ⊂ A . D. A \ B = ∅ .
Lời giải
Chọn C
Ta có: ∀x ∈ B ⇒ x = 6m + 4 .
x 3 ( 2m + 1) + 1 .
⇒=
Đặt k= 2m + 1 ∈  , ta được x ∈ A .
Suy ra: B ⊂ A .
1
Ta có: 7 ∈ A . Nếu 7 ∈ B thì 7 = 6m + 4 ⇔ m = ∉ .
2
Do đó: A ⊂ B và A = B sai.
Trang 45
I. Bất phương trình bậc nhất hai ẩn
Bất phương trình bậc nhất hai ẩn x, y là bất phương trình có một trong các dạng sau:
ax  by  c; ax  by  c; ax  by  c; ax  by  c,
trong đó a, b, c là những số cho trước với a , b không đồng thời bằng 0, x và y là các ẩn.
Cho bất phương trình bậc nhất hai ẩn ax  by  c (*) .
Mỗi cặp số  x0 ; y0  sao cho ax0  by0  c được gọi là một nghiệm của bất phương trình (*) .
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , tập hợp các điểm có toạ độ là nghiệm của bất phương trình (*) được gọi là
miển nghiệm của bất phương trình đó.
Nghiệm và miền nghiệm của các bất phương trình dạng ax  by  c, ax  by  c và ax  by  c được định
nghĩa tương tự.
Ví dụ 1. Cặp số nào sau đây là nghiệm của bất phương trình 3 x  2 y  5 ?
a) (2; 1) ;
b) ( 2; 0) ;
c) (1; 1) .
Giải
a) Thay x  2, y  1 , ta có: 3  2  2  ( 1)  5 là mệnh đề đúng.
Vậy (2; 1) là nghiệm của bất phương trình.
b) Thay x  2, y  0 , ta có: 3  ( 2)  2.0  5 là mệnh đề sai.
Vậy ( 2; 0) không là nghiệm của bất phương trình.
c) Thay x  1, y  1 , ta có: 3 . (1)  2.( 1)  5 là mệnh đề đúng.
Vậy ( 1; 1) là nghiệm của bất phương trình.
II. Biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình bậc nhất hai ẩn
1. Mô tả miền nghiệm của bất phương trình bậc nhất hai ẩn

Người ta chứng minh được định lí sau:
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , phương trình ax  by  c (với a và b không đồng thời bằng 0 ) xác định một
đường thẳng d như sau:
c
- d có phương trình là x  nếu b  0 ;
a
a c
- d có phương trình là y   x  nếu b  0 .
b b
Ngoài ra, người ta cũng chứng minh được định lí sau:
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , đường thẳng d : ax  by  c chia mặt phẳng thành hai nửa mặt phẳng. Một
trong hai nửa mặt phẳng (không kể d) là miền nghiệm của bất phương trình ax  by  c , nửa mặt phẳng còn
lại (không kể d ) là miền nghiệm của bất phương trình ax  by  c .
Chú ý: Đối vối bất phương trình dạng ax  by  c hoặc ax  by  c thì miền nghiệm là nửa mặt phẳng kể cả
đường thẳng d .
Ví dụ 2. Nửa mặt phẳng không bị gạch trong hình dưới (không kể d) biểu diễn miền nghiệm của một bất
phương trình bậc nhất hai ẩn. Hỏi tọa độ hai điểm M ( 1;1) , N (4; 2) có là nghiệm của bất phương trình đó
không?
Trang 1
Giải
- Điểm M ( 1;1) thuộc nửa mặt phẳng không bị gạch nên ( 1;1) là nghiệm của bất phương trình đó.
- Điểm N (4; 2) thuộc nửa mặt phẳng bị gạch nên (4; 2) không là nghiệm của bất phương trình đó.
2. Biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình bậc nhất hai ẩn
Quy tắc thực hành biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình bậc nhất hai ẩn như sau:
Các bước biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình ax  by  c trong mặt phẳng toạ độ Oxy :
Bước 1. Vẽ đường thẳng d : ax  by  c . Đường thẳng d chia mặt phẳng toạ độ thành hai nửa mặt phẳng
Bước 2. Lấy một điểm M  x0 ; y0  không nằm trên d (ta thường lấy gốc toạ độ O nếu c  0 ). Tính
ax0  by0 và so sánh với c
Bước 3. Kết luận
- Nếu ax0  by0  c thì nửa mặt phẳng (không kể d ) chứa điểm M là miền nghiệm của bất phương trình
ax  by  c
- Nếu ax0  by0  c thì nửa mặt phẳng (không kể d  không chứa điểm M là miền nghiệm của bất phương
trình ax  by  c .
Ví dụ 3. Biểu diễn miền nghiệm của mỗi bất phương trình sau: x  y  1; x  y  1 .
Giải
- Vẽ đường thẳng d : x  y  1 .
- Lấy điểm O (0; 0) . Ta có: 0  0  0  1.

- Vậy miền nghiệm của bất phương trình x  y  1 là nửa mặt phẳng không bị gạch ở hình trên chửa điểm
O (0; 0) không kể đường thẳng d ; miền nghiệm của bất phương trình x  y  1 là nửa mặt phẳng không bị
gạch ở hình trên chứa điểm O (0; 0) kể cả đường thẳng d .
Chú ý: Thông thường khi sử dụng phần mềm toán học để biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình bậc
nhất hai ẩn, miền nghiệm của bất phương trình đó được tô màu.
Chẳng hạn, miền nghiệm của bất phương trình x  y  1 được tô màu như hình sau
Trang 2
Câu 1. Cho bất phương trình: 2 x  y  0 . Trong các cặp số  1; 2  ,  2; 0  ,  0;1 ,  3; 2  ,  1; 2  , cặp
nào là nghiệm của bất phương trình, cặp nào không phải là nghiệm của bất phương trình?
Câu 2. Biểu diễn hình học tập nghiệm của bất phương trình x  2 y  1 ?
Câu 3. Xác định miền nghiệm của các bất phương trình sau
x  2 y 2x  y 1
a) 2 x  y  0 . b)  .
2 3
x y
Câu 4. Tìm các nghiệm  x; y  của bất phương trình   1 , trong đó x , y là số nguyên dương.
3 4
 x  1
Câu 5. Tìm giá trị của tham số m sao cho  là nghiệm của bất phương trình mx   m  1 y  2 .
y  2
Câu 6. Cho tam giác ABC có A 1; 2  , B  3; 1 và C  3; 4  . Tìm điều kiện của tham số m để điểm
 m5
M  m;  nằm bên trong tam giác ABC ?
 3 

A. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , tập hợp các điểm có tọa độ là nghiệm của bất phương trình
ax  by  c (các hệ số a, b, c là những số thực, a và b không đồng thời bằng 0 ) không được
gọi là miền nghiệm của nó.
B. Biểu diễn tập nghiệm của bất phương trình 2 x  3 y  1  0 trên hệ trục Oxy là đường thẳng
2x  3y 1  0 .
C. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , tập hợp các điểm có tọa độ là nghiệm của bất phương trình
ax  by  c (các hệ số a, b, c là những số thực, a và b không đồng thời bằng 0 ) được gọi là
miền nghiệm của nó.
D. Nghiệm của bất phương trình ax  by  c (các hệ số a, b, c là những số thực, a và b không
đồng thời bằng 0 ) là tập rỗng.
Câu 2. Miền nghiệm của bất phương trình  x  2  2  y  2   2 1  x  là nửa mặt phẳng chứa điểm
A.  0; 0  . B. 1;1 . C.  4; 2  . D. 1; 1 .
Câu 3. Miền nghiệm của bất phương trình 3  x  1  4  y  2   5 x  3 là nửa mặt phẳng chứa điểm
A.  0; 0  . B.  4; 2  . C.  2; 2  . D.  5;3 .
Trang 3
Câu 4. Miền nghiệm của bất phương trình x  3  2  2 y  5  2 1  x  là nửa mặt phẳng chứa điểm
A.  3; 4  . B.  2; 5 . C.  1; 6  . D.  0; 0  .
Câu 5. Miền nghiệm của bất phương trình 4  x  1  5  y  3  2 x  9 là nửa mặt phẳng chứa điểm
A.  0;0  . B. 1;1 . C.  1;1 . D.  2;5  .
Câu 6. Miền nghiệm của bất phương trình 3x  2  y  3  4  x  1  y  3 là phần mặt phẳng chứa điểm
nào?
A.  3;0  . B.  3;1 . C. 1;1 . D.  0; 0  .
Câu 7. Miền nghiệm của bất phương trình 5  x  2   9  2 x  2 y  7 là phần mặt phẳng không chứa
điểm nào?
A.  2;1 . B.  2;3 . C.  2; 1 . D.  0; 0  .
Câu 8. Trong các cặp số sau đây, cặp nào không là nghiệm của bất phương trình 2 x  y  1 ?
A.  2;1 . B.  3; 7  . C.  0;1 . D.  0; 0  .
Câu 9. Trong các cặp số sau đây, cặp nào không là nghiệm của bất phương trình x  4 y  5  0 ?
A.  5; 0  . B.  2;1 . C. 1; 3 . D.  0; 0  .
Câu 10. Trong các bất phương trình sau, bất phương trình nào là bất phương trình bậc nhất hai ẩn?
A. 2 x  5 y  3z  0 . B. 3x 2  2 x  4  0 . C. 2 x 2  5 y  3 . D. 2 x  3 y  5 .
Câu 11. Điểm nào sau đây thuộc miền nghiệm của bất phương trình 2 x  y  3  0 ?
 3  3
A. Q  1; 3 . B. M  1;  . C. N 1;1 . D. P  1;  .
 2  2
Câu 12. Miền nghiệm của bất phương trình 3 x  y  2  0 không chứa điểm nào sau đây?
 1
A. A 1 ; 2  . B. B  2 ; 1 . C. C 1 ;  . D. D  3 ; 1 .
 2
Câu 13. Miền nghiệm của bất phương trình x  3  2(2 y  5)  2(1  x) không chứa điểm nào sau đây?
 1 2
A. A  1 ;  2  . B. B   ;   . C. C  0 ;  3 . D. D  4 ; 0  .
 11 11 
Câu 14. Miền nghiệm của bất phương trình 2 x  y  1 không chứa điểm nào sau đây?
A. A 1 ; 1 . B. B  2 ; 2  . C. C  3 ; 3 . D. D  1 ;  1 .
   
Câu 15. Miền nghiệm của bất phương trình 1  3 x  1  3 y  2 chứa điểm nào sau đây?
A. A 1 ;  1 . B. B  1 ;  1 . C. C  1 ; 1 . 
D. D  3 ; 3 . 
Câu 16. Miền nghiệm của bất phương trình x  2  2  y  1  2 x  4 chứa điểm nào sau đây?
A. A 1 ; 1 . B. B 1 ; 5 . C. C  4 ; 3 . D. D  0 ; 4  .
Câu 17. Miền nghiệm của bất phương trình 2 x  2 y  2  2  0 chứa điểm nào sau đây?
A. A 1 ; 1 . B. B 1 ; 0  . C. C  2; 2 .  D. D  2; 2 . 
Trang 4
Câu 18. Cho bất phương trình 2 x  4 y  5 có tập nghiệm là S . Khẳng định nào sau đây là khẳng định
đúng ?
A. 1;1  S . B. 1;10   S . C. 1; 1  S . D. 1;5   S .
Câu 19. Cho bất phương trình x  2 y  5  0 có tập nghiệm là S . Khẳng định nào sau đây là khẳng định
đúng?
A.  2; 2   S . B. 1;3  S . C.  2; 2   S . D.  2; 4   S .
Câu 20. Miền nghiệm của bất phương trình 3 x  2 y  6 là

y y
3 3
A. B.
2 x 2
O O x
y
y
3 2
O x
C. D.
2 O x 3
Câu 21. Miền nghiệm của bất phương trình 3 x  2 y  6 là

y
y
3 3
A. B.
2 x 2
O O x
Trang 5
y
y
3 2
O x
C. D.
2 O x 3
Câu 22. Miền nghiệm của bất phương trình 3 x  2 y  6 là

y y
3 3
A. B.
2 x 2
O O x
y
y
3 2
O x
C. D.
2 O x 3
Câu 23. Cho bất phương trình 2 x  3 y  2  0 có tập nghiệm là S . Khẳng định nào sau đây là khẳng
định đúng?
 2 
A. 1;1  S . C. 1; 2   S . D. 1;0  S .
 2 ; 0   S
B.  .
 
Câu 24. Cặp số ( x; y )   2;3 là nghiệm của bất phương trình nào sau đây?
A. 4 x  3 y . B. x – 3 y  7  0 . C. 2 x – 3 y –1  0 . D. x – y  0 .
Câu 25. Cặp số  x0 ; y0  nào là nghiệm của bất phương trình 3x  3 y  4 .

A.  x0 ; y0    2; 2  . B.  x0 ; y0    5;1 . C.  x0 ; y0    4;0  . D.  x0 ; y0    2;1 .
Trang 6
I. Bất phương trình bậc nhất hai ẩn
Bất phương trình bậc nhất hai ẩn x, y là bất phương trình có một trong các dạng sau:
ax  by  c; ax  by  c; ax  by  c; ax  by  c,
trong đó a, b, c là những số cho trước với a , b không đồng thời bằng 0, x và y là các ẩn.
Cho bất phương trình bậc nhất hai ẩn ax  by  c (*) .
Mỗi cặp số  x0 ; y0  sao cho ax0  by0  c được gọi là một nghiệm của bất phương trình (*) .
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , tập hợp các điểm có toạ độ là nghiệm của bất phương trình (*) được gọi là
miển nghiệm của bất phương trình đó.
Nghiệm và miền nghiệm của các bất phương trình dạng ax  by  c, ax  by  c và ax  by  c được định
nghĩa tương tự.
Ví dụ 1. Cặp số nào sau đây là nghiệm của bất phương trình 3 x  2 y  5 ?
a) (2; 1) ;
b) ( 2; 0) ;
c) (1; 1) .
Giải
a) Thay x  2, y  1 , ta có: 3  2  2  ( 1)  5 là mệnh đề đúng.
Vậy (2; 1) là nghiệm của bất phương trình.
b) Thay x  2, y  0 , ta có: 3  ( 2)  2.0  5 là mệnh đề sai.
Vậy ( 2; 0) không là nghiệm của bất phương trình.
c) Thay x  1, y  1 , ta có: 3 . (1)  2.( 1)  5 là mệnh đề đúng.
Vậy ( 1; 1) là nghiệm của bất phương trình.
II. Biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình bậc nhất hai ẩn
1. Mô tả miền nghiệm của bất phương trình bậc nhất hai ẩn

Người ta chứng minh được định lí sau:
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , phương trình ax  by  c (với a và b không đồng thời bằng 0 ) xác định một
đường thẳng d như sau:
c
- d có phương trình là x  nếu b  0 ;
a
a c
- d có phương trình là y   x  nếu b  0 .
b b
Ngoài ra, người ta cũng chứng minh được định lí sau:
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , đường thẳng d : ax  by  c chia mặt phẳng thành hai nửa mặt phẳng. Một
trong hai nửa mặt phẳng (không kể d) là miền nghiệm của bất phương trình ax  by  c , nửa mặt phẳng còn
lại (không kể d ) là miền nghiệm của bất phương trình ax  by  c .
Chú ý: Đối vối bất phương trình dạng ax  by  c hoặc ax  by  c thì miền nghiệm là nửa mặt phẳng kể cả
đường thẳng d .
Ví dụ 2. Nửa mặt phẳng không bị gạch trong hình dưới (không kể d) biểu diễn miền nghiệm của một bất
phương trình bậc nhất hai ẩn. Hỏi tọa độ hai điểm M ( 1;1) , N (4; 2) có là nghiệm của bất phương trình đó
không?
Trang 1
Giải
- Điểm M ( 1;1) thuộc nửa mặt phẳng không bị gạch nên ( 1;1) là nghiệm của bất phương trình đó.
- Điểm N (4; 2) thuộc nửa mặt phẳng bị gạch nên (4; 2) không là nghiệm của bất phương trình đó.
2. Biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình bậc nhất hai ẩn
Quy tắc thực hành biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình bậc nhất hai ẩn như sau:
Các bước biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình ax  by  c trong mặt phẳng toạ độ Oxy :
Bước 1. Vẽ đường thẳng d : ax  by  c . Đường thẳng d chia mặt phẳng toạ độ thành hai nửa mặt phẳng
Bước 2. Lấy một điểm M  x0 ; y0  không nằm trên d (ta thường lấy gốc toạ độ O nếu c  0 ). Tính
ax0  by0 và so sánh với c
Bước 3. Kết luận
- Nếu ax0  by0  c thì nửa mặt phẳng (không kể d ) chứa điểm M là miền nghiệm của bất phương trình
ax  by  c
- Nếu ax0  by0  c thì nửa mặt phẳng (không kể d  không chứa điểm M là miền nghiệm của bất phương
trình ax  by  c .
Ví dụ 3. Biểu diễn miền nghiệm của mỗi bất phương trình sau: x  y  1; x  y  1 .
Giải
- Vẽ đường thẳng d : x  y  1 .
- Lấy điểm O (0; 0) . Ta có: 0  0  0  1.

- Vậy miền nghiệm của bất phương trình x  y  1 là nửa mặt phẳng không bị gạch ở hình trên chửa điểm
O (0; 0) không kể đường thẳng d ; miền nghiệm của bất phương trình x  y  1 là nửa mặt phẳng không bị
gạch ở hình trên chứa điểm O (0; 0) kể cả đường thẳng d .
Chú ý: Thông thường khi sử dụng phần mềm toán học để biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình bậc
nhất hai ẩn, miền nghiệm của bất phương trình đó được tô màu.
Chẳng hạn, miền nghiệm của bất phương trình x  y  1 được tô màu như hình sau
Trang 2
Câu 1. Cho bất phương trình: 2 x  y  0 . Trong các cặp số  1; 2  ,  2; 0  ,  0;1 ,  3; 2  ,  1; 2  , cặp
nào là nghiệm của bất phương trình, cặp nào không phải là nghiệm của bất phương trình?
Lời giải
Bằng cách thử trực tiếp, các cặp  1; 2  ,  0;1 là nghiệm, các cặp còn lại không phải là nghiệm của bất
phương trình.
Câu 2. Biểu diễn hình học tập nghiệm của bất phương trình x  2 y  1 ?
Lời giải
 1
+ Đường thẳng d : x  2 y  1 đi qua hai điểm A 1; 0  và B  0;   .
 2
+ x  y  0 không phải là nghiệm của bất phương trình.
+ Miền nghiệm của bất phương trình là nửa mặt phẳng bờ là đường thẳng d : x  2 y  1 , không chứa gốc tọa
độ O , không bao gồm đường thẳng d (là miền không gạch chéo trên hình vẽ)
Câu 3. Xác định miền nghiệm của các bất phương trình sau
x  2 y 2x  y 1
a) 2 x  y  0 . b)  .
2 3
Lời giải.
a) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , vẽ đường thẳng d :2 x  y  0 .
Ta có d chia mặt phẳng thành hai nửa mặt phẳng. Chọn một
điểm bất kì không thuộc đường thẳng đó, chẳng hạn điểm
M 1; 0  .
Ta thấy 1;0  là nghiệm của bất phương trình đã cho. Vậy

miền nghiệm cần tìm là nửa mặt phẳng chứa bờ d và chứa
điểm M 1; 0  (miền không được tô màu trên hình vẽ).
Trang 3
x  2 y 2x  y 1
b) Ta có   3  x  2 y   2  2 x  y  1  0   x  4 y  2  0  x  4 y  2  0 .
2 3
Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , vẽ đường thẳng  : x  4 y  2  0 .
Ta có  chia mặt phẳng thành hai nửa mặt phẳng. Chọn một điểm bất kì không thuộc đường thẳng đó,
chẳng hạn điểm O  0; 0  .
Ta thấy  0; 0  không phải là nghiệm của bất phương trình đã cho.
Vậy miền nghiệm cần tìm là nửa mặt phẳng bờ  (Không kể đường thẳng  ) và không chứa điểm O  0; 0 
(miền không được tô màu trên hình vẽ).
x y
Câu 4. Tìm các nghiệm  x; y  của bất phương trình   1 , trong đó x , y là số nguyên dương.
3 4
Lời giải
x y y
Cách 1: Do x  0 ,  1 nên ta có  1  y  4 .
3 4 4
Do y nguyên dương nên y  1; 2;3 .
x 3 9
+ Với y  1 , ta có 0    0  x   x  1; 2 .
3 4 4
x 1 3
+ Với y  2 , ta có 0    0  x   x  1 .
3 2 2
x 1 3
+ Với y  3 , ta có 0    0  x   x  .
3 4 4
Vậy bất phương trình có các nghiệm nguyên dương là 1;1 ,  2;1 và 1; 2  .
Cách 2: Biểu diễn miền nghiệm của bất phương trình lên hệ trục tọa độ (là miền không gạch chéo trên hình
vẽ):
Trang 4
Từ biểu diễn hình học, ta thấy các điểm nguyên dương trong miền nghiệm của bất phương trình là
A 1;1 , B  2;1 và C 1; 2 
 x  1
Câu 5. Tìm giá trị của tham số m sao cho  là nghiệm của bất phương trình mx   m  1 y  2 .
y  2
Lời giải
 x  1
Ta có  là nghiệm của bất phương trình mx   m  1 y  2 khi và chỉ khi
y  2
 m  2  m  1  2  m  4
Câu 6. Cho tam giác ABC có A 1; 2  , B  3; 1 và C  3; 4  . Tìm điều kiện của tham số m để điểm
 m5
M  m;  nằm bên trong tam giác ABC ?
 3 
Lời giải
Cách 1:
x 1 y2
Đường thẳng AB :   3x  4 y  5  0 .
3  1 1  2
x  3 y 1
Đường thẳng BC :   x  2y  5  0 .
3  3 4  1
x 1 y  2
Đường thẳng AC :   3x  y  5  0 .
3  1 4  2
Điều kiện cần và đủ để điểm M nằm bên trong tam giác ABC là điểm M cùng với mỗi đỉnh A , B , C lần
lượt cùng phía với nhau đối với cạnh BC , CA , AB
  m5 
1  4  5   m  2 3  5   0
  
m  1
  m5  
  9  1  5  3m   5   0  m  2  1  m  2
  3  
 m  7
 m  5 
 9  16  5  3m  4  5  0
  3 
Cách 2:
Trang 5
 m5 x5
Do M  m;  nên M  d : y  .
 3  3
Ta thấy, đường thẳng d cắt cạnh AC , BC của tam giác ABC lần lượt tại D và E .
Dựa vào đồ thị, ta thấy hoành độ D là xD  1 , hoành độ điểm E là xE  2 .
Điểm M nằm bên trong tam giác ABC khi và chỉ khi điểm M nằm trên đoạn thẳng DE (trừ hai điểm
D, E ) khi và chỉ khi 1  m  2 .

A. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , tập hợp các điểm có tọa độ là nghiệm của bất phương trình
ax  by  c (các hệ số a, b, c là những số thực, a và b không đồng thời bằng 0 ) không được
gọi là miền nghiệm của nó.
B. Biểu diễn tập nghiệm của bất phương trình 2 x  3 y  1  0 trên hệ trục Oxy là đường thẳng
2x  3 y 1  0 .
C. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , tập hợp các điểm có tọa độ là nghiệm của bất phương trình
ax  by  c (các hệ số a, b, c là những số thực, a và b không đồng thời bằng 0 ) được gọi là
miền nghiệm của nó.
D. Nghiệm của bất phương trình ax  by  c (các hệ số a, b, c là những số thực, a và b không
đồng thời bằng 0 ) là tập rỗng.
Lời giải
Chọn C
Câu 2. Câu nào sau đây sai?.
Miền nghiệm của bất phương trình  x  2  2  y  2   2 1  x  là nửa mặt phẳng chứa điểm
A.  0; 0  . B. 1;1 . C.  4; 2  . D. 1; 1 .
Lời giải
Chọn C.
Ta có:  x  2  2  y  2   2 1  x    x  2  2 y  4  2  2 x  x  2 y  4 .
Dễ thấy tại điểm  4; 2  ta có: 4  2.2  8  4 .
Câu 3. Câu nào sau đây đúng?.

Miền nghiệm của bất phương trình 3  x  1  4  y  2   5 x  3 là nửa mặt phẳng chứa điểm
A.  0; 0  . B.  4; 2  . C.  2; 2  . D.  5;3 .
Lời giải
Chọn A.
Trang 6
Ta có: 3  x  1  4  y  2   5 x  3  3 x  3  4 y  8  5 x  3  2 x  4 y  8  0  x  2 y  4  0
Dễ thấy tại điểm  0; 0  ta có: 0  2.0  4  4  0 .
Câu 4. Câu nào sau đây sai?.

Miền nghiệm của bất phương trình x  3  2  2 y  5   2 1  x  là nửa mặt phẳng chứa điểm
A.  3; 4  . B.  2; 5 . C.  1; 6  . D.  0;0  .
Lời giải
Chọn D.
Ta có: x  3  2  2 y  5   2 1  x   x  3  4 y  10  2  2 x  3 x  4 y  8  0 .
Dễ thấy tại điểm  0; 0  ta có: 3.0  4.0  8  0 (mâu thuẩn).
Câu 5. Câu nào sau đây đúng?.

Miền nghiệm của bất phương trình 4  x  1  5  y  3  2 x  9 là nửa mặt phẳng chứa điểm
A.  0; 0  . B. 1;1 . C.  1;1 . D.  2;5  .
Lời giải
Chọn D.
Ta có: 4  x  1  5  y  3  2 x  9  4 x  4  5 y  15  2 x  9  2 x  5 y  10  0 .
Dễ thấy tại điểm  2;5  ta có: 2.2  5.5  10  0 (đúng).
Câu 6. Miền nghiệm của bất phương trình 3x  2  y  3  4  x  1  y  3 là phần mặt phẳng chứa điểm
nào?
A.  3;0  . B.  3;1 . C. 1;1 . D.  0;0  .
Lời giải
ChọnC.
Nhận xét: chỉ có cặp số 1;1 thỏa bất phương trình.
Câu 7. Miền nghiệm của bất phương trình 5  x  2   9  2 x  2 y  7 là phần mặt phẳng không chứa
điểm nào?
A.  2;1 . B.  2;3 . C.  2; 1 . D.  0;0  .
Lời giải
ChọnC.
Nhận xét: chỉ có cặp số  2;3 không thỏa bất phương trình.
Câu 8. Trong các cặp số sau đây, cặp nào không là nghiệm của bất phương trình 2 x  y  1 ?
A.  2;1 . B.  3; 7  . C.  0;1 . D.  0;0  .
Lời giải
ChọnC.
Nhận xét: chỉ có cặp số  0;1 không thỏa bất phương trình.
Câu 9. Trong các cặp số sau đây, cặp nào không là nghiệm của bất phương trình x  4 y  5  0 ?
A.  5;0  . B.  2;1 . C. 1; 3 . D.  0;0  .
Lời giải
ChọnB.
Trang 7
Ta thay cặp số  2;1 vào bất phương trình x  4 y  5  0 được 2  4  5  0 (sai) đo dó cặp số
 2;1 không là nghiệm của bất phương trình x  4 y  5  0 .
Câu 10. Trong các bất phương trình sau, bất phương trình nào là bất phương trình bậc nhất hai ẩn?
A. 2 x  5 y  3z  0 . B. 3x 2  2 x  4  0 . C. 2 x 2  5 y  3 . D. 2 x  3 y  5 .
Lời giải
Chọn D.
Theo định nghĩa bất phương trình bậc nhất hai ẩn.
Câu 11. Điểm nào sau đây thuộc miền nghiệm của bất phương trình 2 x  y  3  0 ?
 3  3
A. Q  1; 3 . B. M  1;  . C. N 1;1 . D. P  1;  .
 2  2
Lời giải
Chọn B.
Tập hợp các điểm biểu diễn nghiệm của bất phương trình 2 x  y  3  0 là nửa mặt phẳng bờ là
đường thẳng 2 x  y  3  0 và không chứa gốc tọa độ.
 3
Từ đó ta có điểm M  1;  thuộc miền nghiệm của bất phương trình 2 x  y  3  0 .
 2
Câu 12. Miền nghiệm của bất phương trình 3 x  y  2  0 không chứa điểm nào sau đây?
 1
A. A 1 ; 2  . B. B  2 ; 1 . C. C 1 ;  . D. D  3 ; 1 .
 2
Lời giải
Chọn A.
Trước hết, ta vẽ đường thẳng  d  : 3x  y  2  0.

Ta thấy  0 ; 0  không là nghiệm của bất phương trình.
Vậy miền nghiệm là nửa mặt phẳng bờ  d  không chứa điểm  0 ; 0  .
Câu 13. Miền nghiệm của bất phương trình x  3  2(2 y  5)  2(1  x) không chứa điểm nào sau đây?
Trang 8
 1 2
A. A  1 ;  2  . B. B   ;   . C. C  0 ;  3 . D. D  4 ; 0  .
 11 11 
Lời giải
Chọn B.
Đầu tiên, thu gọn bất phương trình đề bài đã cho về thành 3 x  4 y  11  0.
Ta vẽ đường thẳng  d  : 3x  4 y  11  0.
Ta thấy  0 ; 0  không là nghiệm của bất phương trình.
Vậy miền nghiệm là nửa mặt phẳng (không kể bờ  d  ) không chứa điểm  0 ; 0  .
Câu 14. Miền nghiệm của bất phương trình 2 x  y  1 không chứa điểm nào sau đây?
A. A 1 ; 1 . B. B  2 ; 2  . C. C  3 ; 3 . D. D  1 ;  1 .
Lời giải
Chọn D.
Trước hết, ta vẽ đường thẳng  d  : 2 x  y  1.

Ta thấy  0 ; 0  không là nghiệm của bất phương trình đã cho.
Vậy miền nghiệm của bất phương trình là nửa mặt phẳng (không kể bờ  d  ) không chứa điểm
 0 ; 0 .
   
Câu 15. Miền nghiệm của bất phương trình 1  3 x  1  3 y  2 chứa điểm nào sau đây?
A. A 1 ;  1 . B. B  1 ;  1 . C. C  1 ; 1 . 
D. D  3 ; 3 . 
Lời giải
Chọn A.
Trang 9
   
Trước hết, ta vẽ đường thẳng  d  : 1  3 x  1  3 y  2.

Vậy miền nghiệm là nửa mặt phẳng bờ  d  không chứa điểm  0 ; 0  .
Câu 16. Miền nghiệm của bất phương trình x  2  2  y  1  2 x  4 chứa điểm nào sau đây?
A. A 1 ; 1 . B. B 1 ; 5  . C. C  4 ; 3 . D. D  0 ; 4  .
Lời giải
Chọn B
Đầu tiên ta thu gọn bất phương trình đã cho về thành  x  2 y  8  0.

Vẽ đường thẳng  d  :  x  2 y  8  0.
Vậy miền nghiệm cần tìm là nửa mặt phẳng (không kể bờ  d  ) không chứa điểm  0 ; 0  .
Câu 17. Miền nghiệm của bất phương trình 2 x  2 y  2  2  0 chứa điểm nào sau đây?
A. A 1 ; 1 . B. B 1 ; 0  . C. C  2; 2 .  D. D  2; 2 . 
Lời giải
Chọn A.
Trước hết, ta vẽ đường thẳng  d  : 2 x  2 y  2  2  0.

Trang 10
Ta thấy  0 ; 0  là nghiệm của bất phương trình đã cho.
Vậy miền nghiệm cần tìm là nửa mặt phẳng bờ  d  chứa điểm  0 ; 0  .
Câu 18. Cho bất phương trình 2 x  4 y  5 có tập nghiệm là S . Khẳng định nào sau đây là khẳng định
đúng ?
A. 1;1  S . B. 1;10   S . C. 1; 1  S . D. 1;5   S .
Lời giải
ChọnC.
Ta thấy 1; 1 thỏa mãn hệ phương trình do đó 1; 1 là một cặp nghiệm của hệ phương trình.
Câu 19. Cho bất phương trình x  2 y  5  0 có tập nghiệm là S . Khẳng định nào sau đây là khẳng định
đúng?
A.  2; 2   S . B. 1;3  S . C.  2; 2   S . D.  2; 4   S .
Lời giải
Chọn A.
Ta thấy  2; 2   S vì 2  2.2  5  0 .
Câu 20. Miền nghiệm của bất phương trình 3 x  2 y  6 là

y y
3 3
A. B.
2 x 2
O O x
y
y
3 2
O x
C. D.
2 O x 3
Lời giải
y
Chọn C.
Trước hết, ta vẽ đường thẳng  d  : 3x  2 y  6. 3
2 O x
Trang 11
Ta thấy  0 ; 0  là nghiệm của bất phương trình đã cho. Vậy miền nghiệm cần tìm là nửa mặt
phẳng bờ  d  chứa điểm  0 ; 0  .
Câu 21. Miền nghiệm của bất phương trình 3 x  2 y  6 là

y
y
3 3
A. B.
2 x 2
O O x
y
y
3 2
O x
C. D.
2 O x 3
y
Lời giải
Chọn A. 3
Trước hết, ta vẽ đường thẳng  d  : 3 x  2 y  6.
Ta thấy  0 ; 0  không phải là nghiệm của bất phương trình đã cho.
2 x
Vậy miền nghiệm cần tìm là nửa mặt phẳng (không kể bờ  d  ) O
không chứa điểm  0 ; 0  .
Câu 22. Miền nghiệm của bất phương trình 3 x  2 y  6 là

y y
3 3
A. B.
2 x 2
O O x
Trang 12
y
y
3 2
O x
C. D.
2 O x 3
Lời giải y
Chọn D.
Trước hết, ta vẽ đường thẳng  d  : 3x  2 y  6. 2
x
Ta thấy  0 ; 0  là nghiệm của bất phương trình đã cho. Vậy
O
miền nghiệm cần tìm là nửa mặt phẳng (không kể bờ  d  )

3
chứa điểm  0 ; 0  .
Câu 23. Cho bất phương trình 2 x  3 y  2  0 có tập nghiệm là S .

Khẳng định nào sau đây là khẳng định đúng?
 2 
A. 1;1  S . C. 1; 2   S . D. 1;0   S .
 2 ; 0   S
B.  .
 
Lời giải
ChọnB.
 2  2
vì 2.  3.0  2  0 .
 2 ; 0   S
Ta thấy 
  2
Câu 24. Cặp số ( x; y )   2;3 là nghiệm của bất phương trình nào sau đây?
A. 4 x  3 y . B. x – 3 y  7  0 . C. 2 x – 3 y –1  0 . D. x – y  0 .
Lời giải
Chọn D.
Ta có 2  3  1  0 nên Chọn D.
Câu 25. Cặp số  x0 ; y0  nào là nghiệm của bất phương trình 3x  3 y  4 .

A.  x0 ; y0    2; 2  . B.  x0 ; y0    5;1 . C.  x0 ; y0    4;0  . D.  x0 ; y0    2;1 .
Lời giải
Chọn B.
Thế các cặp số  x0 ; y0  vào bất phương trình:
 x0 ; y0    2; 2   3x  3 y  4  3  2   3.2  4 (vô lí)
 x0 ; y0    5;1  3x  3 y  4  3.5  3.1  4 (đúng)
 x0 ; y0    4;0  3x  3 y  4  3.  4   3.0  4 (vô lí)
 x0 ; y0    2;1  3x  3 y  4  3.2  3.1  4 (vô lí).
Trang 13
I. Hệ bất phương trình bậc nhất hai ẩn
Hệ bất phương trình bậc nhất hai ẩn x, y là một hệ gồm một số bất phương trình bậc nhất hai ẩn x, y . Mỗi
nghiệm chung của các bất phương trình trong hệ được gọi là một nghiệm của hệ bất phương trình đó.
Ví dụ 1. Cho hệ bất phương trình sau:
2 x  4 y  6 1

x  y  2 (2)
Cặp số ( x; y ) nào sau đây là nghiệm của hệ bất phương trình trên? (3;1), (1; 2), (5; 3).
Giải
- Thay x  3, y  1 vào hai bất phương trình của hệ, ta có:
2. 3  4.1  6 là mệnh đề đúng; 3  1  2 là mệnh đề đúng.
Vậy (3;1) là nghiệm chung của (1) và (2) nên (3;1) là nghiệm của hệ bất phương trình.
- Thay x  1, y  2 vào bất phương trình (1) của hệ, ta có:
2 1  4  ( 2)  6 là mệnh đề sai.
Vậy (1; 2) không là nghiệm của (1) nên (1; 2) không là nghiệm của hệ bất phương trình.
5  ( 3)  2 là mệnh đề sai.
II. Biểu diễn miền nghiệm của hệ bất phương trình bậc nhất hai ẩn
Để biểu diễn miền nghiệm của hệ bất phương trình bậc nhất hai ẩn, ta làm như sau:
- Trong cùng mặt phẳng tọa độ, biểu diễn miền nghiệm của mỗi bất phương trình trong hệ bằng cách gạch
bỏ phần không thuộc miền nghiệm của nó.
- Phần không bị gạch là miền nghiệm cần tìm.
Ví dụ 2. Biểu diễn miền nghiệm của hệ bất phương trình:
2 x  y  4
x  y  3


x  0
 y  0.
Giải
Vẽ các đường thẳng: d1 : 2 x  y  4; d 2 : x  y  3; d3 : x  0 là trục tung; d 4 : y  0 là trục hoành.

Gạch đi các phần không thuộc miền của mỗi bất phương trình.
Miền nghiệm của hệ bất phương trình là tứ giác OABC kể cả miền trong (còn gọi là miền tức giác OABC )
với O  0;0  , A  0;3 , B 1; 2  , C  2;0 
Trang 1
III. Áp dụng vào bài toán thực tiễn
Bài toán 1. Quảng cáo sản phẩm trên truyền hình là một hoạt động quan trọng trong kinh doanh của các
doanh nghiệp.
Theo Thông báo số 10/2019, giá quảng cáo trên VTV1 là 30 triệu đồng cho 15 giây/1 lần quảng cáo vào
khoảng 20 h30 ; là 6 triệu đồng cho 15 giây/1 lần quảng cáo vào khung giờ 16 h00  17 h00 .
Một công ty dự định chi không quá 900 triệu đồng để quảng cáo trên VTV1 với yêu cầu quảng cáo về số lần
phát như sau: ít nhất 10 lần quảng cáo vào khoảng 20 h30 và không quá 50 lần quảng cáo vào khung giờ
16 h00  17 h00 . Gọi x, y lần lượt là số lần phát quảng cáo vào khoảng 20 h30 và vào khung giờ
16 h00  17 h00 . Tìm x và y
sao cho tổng số lần xuất hiện quảng cáo của công ty là nhiều nhất.
Giải
Gọi x, y lần lượt là số lần phát quảng cáo vào khoảng 20 h30 và vào khung giờ 16 h00  17 h00 . Theo giả
thiết, ta có: x  , y  , x  10, 0  y  50 .
Tổng số lần phát quảng cáo là T  x  y .
Số tiền công ty cần chi là 30 x  6 y (triệu đồng).
Do công ty dự định chi không quá 900 triệu đồng nên 30 x  6 y  900 hay 5 x  y  150 .
5 x  y  150

Ta có hệ bất phương trình:  x  10 I 
0  y  50

Bài toán đưa về tìm x, y là nghiệm của hệ bất phương trình (I) sao cho T  x  y có giá trị lớn nhất.
Trước hết, ta xác định miền nghiệm của hệ bất phương trình (I).
Miền nghiệm của hệ bất phương trình (I) là miền tứ giác ABCD với A(30; 0), B (20;50) , C (10;50), D (10; 0)
Người ta chứng minh được: Biểu thức T  x  y đạt được giá trị lớn nhất tại một trong các đỉnh của tứ giác
ABCD .
Tính giá trị của biểu thức T  x  y tại cặp số ( x; y ) là toạ độ các đỉnh của tứ giác ABCD rồi so sánh các
giá trị đó. Ta được T đạt giá trị lốn nhất khi x  20, y  50 û́ ng với toạ độ đỉnh B .
Trang 2
Vậy để phát được số lần quảng cáo nhiều nhất thì số lần phát quảng cáo vào khoảng 20 h30 và vào khung
giờ 16 h00  17 h00 lần lượt là 20 và 50 lần.
Bài toán 2. Người ta dự định dùng hai loại nguyên liệu để chiết xuất ít nhất 140 kg chất A và 9 kg chất B .
Từ mỗi tấn nguyên liệu loại I giá 4 triệu đồng, có thể chiết xuất được 20 kg chất A và 0, 6 kg chất B . Từ
mỗi tấn nguyên liệu loại II giá 3 triệu đồng, có thể chiết xuất được 10 kg chất A và 1, 5 kg chất B . Hỏi phải
dùng bao nhiêu tấn nguyên liệu mỗi loại để chi phí mua nguyên liệu là ít nhất? Biết rằng cở sở cung cấp
nguyên liệu chỉ có thể cung cấp không quá 10 tấn nguyên liệu loại I và không quá 9 tấn nguyên liệu loại II.
Giải
Gọi x, y lần lượt là số tấn nguyên liệu loại I, loại II cần sử dụng.
Khi đó, ta chiết xuất được 20 x  10 y ( kg ) chất A và 0, 6 x  1,5 y ( kg ) chất B .
Theo giả thiết, x và y phải thoả mãn các điểu kiện:
0  x  10, 0  y  9
20 x  10 y  140 hay 2 x  y  14 ;
0, 6 x  1,5 y  9 hay 2 x  5 y  30 .
Tổng số tiền cần mua nguyên liệu là T  4 x  3 y .

Bài toán đưa về: Tìm x, y là nghiệm của hệ bất phương trình
0  x  10
0  y  9

 (II)
2 x  y  14
2 x  5 y  30
sao cho T  4 x  3 y có giá trị nhỏ nhất.
Trước hết, ta xác định miền nghiệm của hệ bất phương trình (II).
5 
Miền nghiệm của hệ bất phương trình (II) là miền tứ giác ABCD với A(5; 4), B (10; 2) , C (10;9), D  ;9 
2 
Người ta chứng minh được: Biểu thức T  4 x  3 y có giá trị nhỏ nhất tại một trong các đỉnh của tứ giác
ABCD .
Tính giá trị của biểu thức T  4 x  3 y tại cặp số ( x; y ) là toạ độ các đỉnh của tứ giác ABCD rồi so sánh các
giá trị đó. Ta được T đạt giá trị nhỏ nhất bẳng 32 khi x  5, y  4 û́ ng với tọa độ đỉnh A .
Vậy để chi phí nguyên liệu là ít nhất, cần sử dụng 5 tấn nguyên liệu loại I và 4 tấn nguyên liệu loại II; khi đó
chi phí là 32 triệu đồng.

Dạng 1. Hệ bất phương trình bậc nhất hai ẩn
Câu 1. Xác định miền nghiệm của các hệ bất phương trình sau
Trang 3
x  y  0
x  y  2  0 
a)  b)  2 x  3 y  6  0
x  3y  3  0 x  2 y 1  0

x  2 y  0
Câu 2. Biểu diễn hình học tập nghiệm của hệ bất phương trình  .
x  3y  3
 x  2 y  6
x  y  4

x  0
 y  0
3 x  y   1

Câu 4. Biểu diễn hình học tập nghiệm của hệ bất phương trình  2 x  y  6 .
x  3y  3

3 x  y   1

Câu 5. Cho cặp  x; y  là nghiệm của hệ  2 x  y  6 (*). Tìm giá trị lớn nhất và nhỏ nhất của biểu thức
x  3y  3

f  x; y   2 x  3 y  1 .
Câu 6. Trong mặt phẳng Oxy , cho tứ giác ABCD có A  2;0  ; B  0;3 ; C  3; 2  và D  3; 2  (tham
khảo hình vẽ). Tìm tất cả các giá trị của m sao cho điểm M  m; m  1 nằm trên hình tứ giác
ABCD tính cả bốn cạnh AB, BC , CD, DA .
y
B
C
O
A x
Dạng 2. Bài toán thức tế - tìm GTLN-GTNN

Câu 7. Một hộ nông dân dự định trồng đậu và cà trên diện tích 8 ha. Nếu trồng đậu thì cần 20 công và thu
3 triệu đồng trên diện tích mỗi ha, nếu trồng cà thì cần 30 công và thu 4 triệu đồng trên diện tích
mỗi ha. Hỏi cần trồng mỗi loại cây trên với diện tích là bao nhiêu để thu về được nhiều tiền nhất,
biết rằng tổng số công không quá 180.
Câu 8. Một gia đình cần ít nhất 900 đơn vị protein và 400 đơn vị lipit trong thức ăn mỗi ngày. Mỗi kg thịt
bò chứa 800 đơn vị protein và 200 đơn vị lipit. Mỗi kg thịt lợn chứa 600 đơn vị protein và 400
đơn vị lipit. Biết rằng mỗi ngày gia đình này chỉ mua tối đa 1.5kg thịt bò và 1kg thịt lợn, giá tiền
1kg thịt bò là 200 nghìn đồng, 1kg thịt lợn là 100 nghìn đồng. Hỏi gia đình đó phải mua bao nhiêu
kg thịt mỗi loại để số tiền bỏ ra là ít nhất.
Câu 9. Người ta định dùng hai loại nguyên liệu để chiết xuất ít nhất 120 kg hóa chất A và 9 kg hóa chất
B. Từ mỗi tấn nguyên liệu loại I giá 4 triệu đồng có thể chiết xuất được 20 kg chất A và 0,6 kg
chất B. Từ mỗi tấn nguyên liệu loại II giá 3 triệu đồng có thể chiết xuất được 10 kg chất A và 1,5
kg chất B. Hỏi phải dùng bao nhiêu tấn nguyên liệu mỗi loại để chi phí mua nguyên liệu là ít nhất.
Trang 4
Biết rằng cơ sở cung cấp nguyên liệu chỉ có thể cung cấp không quá 10 tấn nguyên liệu loại I và
không quá 9 tấn nguyên liệu loại II.
Câu 10. Có ba nhóm máy A, B,C dùng để sản xuất ra hai loại sản phẩm I và II. Để sản xuất một đơn vị sản
phẩm mỗi loại phải lần lượt dùng các máy thuộc các nhóm khác nhau. Số máy trong một nhóm và
số máy của từng nhóm cần thiết để sản xuất ra một đơn vị sản phẩm thuộc mỗi loại được cho
trong bảng sau:
Số máy trong từng nhóm để sản xuất ra một đơn
Số máy trong mỗi
Nhóm vị sản phẩm
nhóm
Loại I Loại II
A 10 2 2
B 4 0 2
C 12 2 4
Một đơn vị sản phẩm I lãi ba nghìn đồng, một đơn vị sản phẩm loại II lãi năm nghìn đồng. Hãy lập phương
án để việc sản xuất hai loại sản phẩm trên có lãi cao nhất.

 x y20
Câu 1. Trong các cặp số sau, cặp nào không là nghiệm của hệ bất phương trình  là
2 x  3 y  2  0
A.  0; 0  . B. 1;1 . C.  1;1 . D.  1; 1 .
 x y
 2  3 1  0

 3y
Câu 2. Miền nghiệm của hệ bất phương trình 2( x  1)   4 là phần mặt phẳng chứa điểm
 2
 x0


A.  2;1 . B.  0; 0  . C. 1;1 . D.  3; 4  .
2 x  3 y  1  0
Câu 3. Điểm nào sau đây không thuộc miền nghiệm của hệ bất phương trình  ?
 5x  y  4  0
A.  1; 4  . B.  2; 4  . C.  0; 0  . D.  3; 4  .
2 x  5 y  1  0

Câu 4. Điểm nào sau đây thuộc miền nghiệm của hệ bất phương trình  2 x  y  5  0 ?
 x  y 1  0

A.  0; 0  . B. 1;0  . C.  0; 2  . D.  0; 2  .
 x y 0

Câu 5. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  x  3 y  3  0 là phần mặt phẳng chứa điểm
 x  y 5  0

A.  5;3 . B.  0; 0  . C. 1; 1 . D.  2; 2  .
3 x  y  9
x  y  3

Câu 6. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  là phần mặt phẳng chứa điểm
2 y  8  x
 y  6
Trang 5
A.  0; 0  . B. 1; 2  . C.  2;1 . D.  8; 4  .
x  y  0
Câu 7. Cho hệ bất phương trình  có tập nghiệm là S . Khẳng định nào sau đây là khẳng
2 x  5 y  0
định đúng?
 1  1 2
A. 1;1  S . B.  1; 1  S . C. 1;    S . D.   ;   S .
 2  2 5
3 x  y  6
x  y  3

Câu 8. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  là phần mặt phẳng chứa điểm:
 2 y  8  x
 y  4
A.  2;1 . B.  6;4  . C.  0;0  . D. 1;2  .
Câu 9. Miền tam giác ABC kể cả ba cạnh sau đây là miền nghiệm của hệ bất phương trình nào trong bốn
hệ bất phương trình dưới đây?
y  0 x  0 x  0 x  0
   
A. 5 x  4 y  10 . B. 5 x  4 y  10 . C. 4 x  5 y  10 . D. 5 x  4 y  10 .
5 x  4 y  10 4 x  5 y  10 5 x  4 y  10  4 x  5 y  10
   
 x  0
 x  3 y  1  0
định đúng?
A. 1; 1  S . 
B. 1;  3  S . 
C. 1; 5  S .  
D. 4; 3  S . 
 x  0
 x  3 y  1  0
định đúng?
A.  1; 2   S . B.  
2; 0  S . 
C. 1;  3  S . D.  
3; 0  S .
x  y  3

Câu 12. Cho hệ bất phương trình  1 có tập nghiệm S . Khẳng định nào sau đây là khẳng định
1  2 x  y  0
đúng ?
A. 1; 2   S . B.  2;1  S . C.  5; 6   S . D. S   .
Trang 6
 3
2 x  y  1
4 x  3 y  2
đúng ?
 1 
A.   ; 1  S .
 4 
B. S   x; y  | 4 x  3 y  2 .
C. Biểu diễn hình học của S là nửa mặt phẳng chứa gốc tọa độ và kể cả bờ d , với d là là đường
thẳng 4 x  3 y  2 .
D. Biểu diễn hình học của S là nửa mặt phẳng không chứa gốc tọa độ và kể cả bờ d , với d là là
đường thẳng 4 x  3 y  2 .
2 x  3 y  5 (1)

Câu 14. Cho hệ  3 . Gọi S1 là tập nghiệm của bất phương trình (1), S 2 là tập nghiệm của bất
 x  2 y  5 (2)
phương trình (2) và S là tập nghiệm của hệ thì
A. S1  S 2 . B. S 2  S1 . C. S 2  S . D. S1  S .
Câu 15. Phần không gạch chéo ở hình sau đây là biểu diễn miền nghiệm của hệ bất phương trình nào trong
bốn hệ A, B, C, D?
y
2 x
O
y  0 y  0 x  0 x  0
A.  . B.  . C.  . D.  .
3 x  2 y  6 3 x  2 y  6 3 x  2 y  6 3 x  2 y  6
x  2 y  0

Câu 16. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  x  3 y  2 chứa điểm nào sau đây?
y  x  3

A. A 1 ; 0  . B. B  2 ; 3 . C. C  0 ;  1 . D. D  1 ; 0  .
2 x  3 y  6  0

Câu 17. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  x  0 chứa điểm nào sau đây?
2 x  3 y  1  0

 1
A. A 1 ; 2  . B. B  0 ; 2  . C. C  1 ; 3 . D. D  0 ;   .
 3
2 x  1  0
Câu 18. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  chứa điểm nào sau đây?
 3 x  5  0
Trang 7
5  1 
A. Không có. B. B  ; 2  . C. C  3 ; 1 . D. D  ; 10  .
3  2 
3  y  0
2 x  3 y  1  0
A. A  3 ; 4  . B. B  4 ; 3 . C. C  7 ; 4  . D. D  4 ; 4  .
x  2 y  0
Câu 20. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  không chứa điểm nào sau đây?
 x  3 y  2
A. A  1 ; 0  . B. B 1 ; 0  . C. C  3 ; 4  . D. D  0 ; 3 .
3 x  2 y  6  0

 3y
Câu 21. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  2( x  1)   4 không chứa điểm nào sau đây?
 2
 x  0
A. A  2 ;  2  . B. B  3 ; 0  . C. C 1 ;  1 . D. D  2 ;  3 .
x  y  0

Câu 22. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  x  3 y  3 không chứa điểm nào sau đây?
x  y  5

A. A  3 ; 2  . B. B  6 ; 3 . C. C  6 ; 4  . D. D  5 ; 4  .
x  3y  0

Câu 23. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  x  2 y  3 không chứa điểm nào sau đây?
y  x  2

A. A  0 ; 1 . B. B  1 ; 1 . C. C  3 ; 0  . D. D  3 ; 1 .
Trang 8
 y  2x  2

Câu 24. Giá trị nhỏ nhất của biểu thức F  y  x trên miền xác định bởi hệ  2 y  x  4 là
 x y5

A. min F  1 khi x  2 , y  3 . B. min F  2 khi x  0 , y  2 .
C. min F  3 khi x  1 , y  4 . D. min F  0 khi x  0 , y  0 .
 2x  y  2

Câu 25. Giá trị nhỏ nhất của biết thức F  y  x trên miền xác định bởi hệ  x  y  2 là
5 x  y  4

A. min F  3 khi x  1, y  2 . B. min F  0 khi x  0, y  0 .
4 2
C. min F  2 khi x  , y   . D. min F  8 khi x  2, y  6 .
3 3
x  y  2
3 x  5 y  15

Câu 26. Cho hệ bất phương trình  . Khẳng định nào sau đây là khẳng định sai?
x  0
 y  0
A. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , biểu diễn miền nghiệm của hệbất phương trình đã cho là miền tứ
 25 9 
giác ABCO kể cả các cạnh với A  0;3 , B  ;  , C  2; 0  và O  0; 0  .
 8 8
17
B. Đường thẳng  : x  y  m có giao điểm với tứ giác ABCO kể cả khi 1  m  .
4
17
C. Giá trị lớn nhất của biểu thức x  y , với x và y thỏa mãn hệ bất phương trình đã cho là .
4
D. Giá trị nhỏ nhất của biểu thức x  y , với x và y thõa mãn hệ bất phương trình đã cho là 0.
 0 y4
 x0

Câu 27. Giá trị lớn nhất của biết thức F  x; y   x  2 y với điều kiện  là
 x  y 1  0
 x  2 y  10  0
A. 6 . B. 8 . C. 10 . D. 12 .
 0 y5
 x0

Câu 28. Giá trị nhỏ nhất của biết thức F  x; y   x  2 y với điều kiện  là
x  y  2  0
 x  y  2  0
A. 10 . B. 12 . C. 8 . D. 6 .
2 x  y  2
 x  2y  2

Câu 29. Biểu thức F  y – x đạt giá trị nhỏ nhất với điều kiện  tại điểm S  x; y  có toạ độ là
 x y 5
 x0
A.  4;1 . B.  3;1 . C.  2;1 . D. 1;1 .
Trang 9
2 x  3 y  6  0

Câu 30. Biểu thức L  y  x , với x và y thõa mãn hệ bất phương trình  x  0 , đạt giá trị lớn
2 x  3 y  1  0

nhất là a và đạt giá trị nhỏ nhất là b . Hãy chọn kết quả đúng trong các kết quả sau:
25 11 9
A. a  và b  2 . B. a  2 và b   . C. a  3 và b  0 . D. a  3 và b  .
8 12 8
Câu 31. Trong một cuộc thi pha chế, hai đội A, B được sử dụng tối đa 24g hương liệu, 9 lít nước và
210 g đường để pha chế nước cam và nước táo. Để pha chế 1 lít nước cam cần 30 g đường, 1 lít
nước và 1g hương liệu; pha chế 1 lít nước táo cần 10 g đường, 1 lít nước và 4 g hương liệu. Mỗi
lít nước cam nhận được 60 điểm thưởng, mỗi lít nước táo nhận được 80 điểm thưởng. Đội A pha
chế được a lít nước cam và b lít nước táo và dành được điểm thưởng cao nhất. Hiệu số a  b là
A. 1 . B. 3 . C. 1 . D. 6 .
Câu 32. Một hộ nông dân định trồng đậu và cà trên diện tích 800 m 2 . Nếu trồng đậu trên diện tích 100 m 2
thì cần 20 công làm và thu được 3000000 đồng. Nếu trồng cà thì trên diện tích 100 m 2 cần 30
công làm và thu được 4000000 đồng. Hỏi cần trồng mỗi loại cây trên diện tích là bao nhiêu để
thu được nhiều tiền nhất khi tổng số công làm không quá 180 công. Hãy chọn phương án đúng
nhất trong các phương án sau:
A. Trồng 600 m 2 đậu; 200 m 2 cà. B. Trồng 500 m 2 đậu; 300 m 2 cà.
C. Trồng 400 m 2 đậu; 200 m 2 cà. D. Trồng 200 m 2 đậu; 600 m 2 cà.
Câu 33. Một công ty TNHH trong một đợt quảng cáo và bán khuyến mãi hàng hóa ( 1 sản phẩm mới của
công ty) cần thuê xe để chở trên 140 người và trên 9 tấn hàng. Nơi thuê chỉ có hai loại xe A và
B . Trong đó xe loại A có 10 chiếc, xe loại B có 9 chiếc. Một chiếc xe loại A cho thuê với giá
4 triệu, loại B giá 3 triệu. Hỏi phải thuê bao nhiêu xe mỗi loại để chi phí vận chuyển là thấp
nhất. Biết rằng xe A chỉ chở tối đa 20 người và 0, 6 tấn hàng. Xe B chở tối đa 10 người và 1, 5
tấn hàng.
A. 4 xe A và 5 xe B . B. 5 xe A và 6 xe B .
C. 5 xe A và 4 xe B . D. 6 xe A và 4 xe B .
Câu 34. Một gia đình cần ít nhất 900 đơn vị protein và 400 đơn vị lipit trong thức ăn mỗi ngày. Mỗi
kilogam thịt bò chứa 800 đơn vị protein và 200 đơn vị lipit. Mỗi kilogam thịt lợn chứa 600 đơn vị
protein và 400 đơn vị lipit. Biết rằng gia đình này chỉ mua nhiều nhất 1,6 kg thịt bò và 1,1 kg thịt
lợn. Giá tiền một kg thịt bò là 160 nghìn đồng, 1 kg thịt lợn là 110 nghìn đồng. Gọi x, y lần lượt
là số kg thịt bò và thịt lợn mà gia đình đó cần mua để tổng số tiền họ phải trả là ít nhất mà vẫn
đảm bảo lượng protein và lipit trong thức ăn. Tính x2  y 2
A. x2  y 2  1,3 .
B. x 2  y 2  2,6 .
C. x2  y 2  1,09 .
D. x 2  y 2  0,58 .
Câu 35. Có hai cái giỏ đựng trứng gồm giỏ A và giỏ B, các quả trứng trong mỗi đều có hai loại là trứng
lành và trứng hỏng. Tổng số trứng trong hai giỏ là 20 quả và số trứng trong giỏ A nhiều hơn số
trứng trong giỏ B. Lấy ngẫu nhiên mỗi giỏ 1 quả trứng, biết xác suất để lấy được hai quả trứng
55
lành là . Tìm số trứng lành trong giỏ A.
84
A. 6. B. 14. C. 11. D. 10.
Trang 10
Câu 36. Một xưởng cơ khí có hai công nhân là Chiến và Bình. Xưởng sản xuất loại sản phẩm I và II .
Mỗi sản phẩm I bán lãi 500 nghìn đồng, mỗi sản phẩm II bán lãi 400 nghìn đồng. Để sản xuất
được một sản phẩm I thì Chiến phải làm việc trong 3 giờ, Bình phải làm việc trong 1 giờ. Để
sản xuất được một sản phẩm II thì Chiến phải làm việc trong 2 giờ, Bình phải làm việc trong 6
giờ. Một người không thể làm được đồng thời hai sản phẩm. Biết rằng trong một tháng Chiến
không thể làm việc quá 180 giờ và Bình không thể làm việc quá 220 giờ. Số tiền lãi lớn nhất
trong một tháng của xưởng là.
A. 32 triệu đồng. B. 35 triệu đồng. C. 14 triệu đồng. D. 30 triệu đồng.
kiogam thịt bò chứa 800 đơn vị protein và 200 đơn vị lipit. Mỗi kilogam thịt lợn chứa 600 đơn vị
protein và 400 đơn vị lipit. Biết rằng gia đình này chỉ mua nhiều nhất 1, 6 kg thịt bò và 1,1 kg
thịt lợn. Giá tiền một kg thịt bò là 160 nghìn đồng, một kg thịt lợn là 110 nghìn đồng. Gọi x , y
lần lượt là số kg thịt bò và thịt lợn mà gia đình đó cần mua. Tìm x , y để tổng số tiền họ phải trả
là ít nhất mà vẫn đảm bảo lượng protein và lipit trong thức ăn?
A. x  0,3 và y  1,1. B. x  0,3 và y  0,7 . C. x  0,6 và y  0,7 . D. x  1, 6 và y  0, 2 .
Trang 11
I. Hệ bất phương trình bậc nhất hai ẩn
Hệ bất phương trình bậc nhất hai ẩn x, y là một hệ gồm một số bất phương trình bậc nhất hai ẩn x, y . Mỗi
nghiệm chung của các bất phương trình trong hệ được gọi là một nghiệm của hệ bất phương trình đó.
Ví dụ 1. Cho hệ bất phương trình sau:
2 x  4 y  6 1

x  y  2 (2)
Cặp số ( x; y ) nào sau đây là nghiệm của hệ bất phương trình trên? (3;1), (1; 2), (5; 3).
Giải
- Thay x  3, y  1 vào hai bất phương trình của hệ, ta có:
2. 3  4.1  6 là mệnh đề đúng; 3  1  2 là mệnh đề đúng.
Vậy (3;1) là nghiệm chung của (1) và (2) nên (3;1) là nghiệm của hệ bất phương trình.
2 1  4  ( 2)  6 là mệnh đề sai.
5  ( 3)  2 là mệnh đề sai.
II. Biểu diễn miền nghiệm của hệ bất phương trình bậc nhất hai ẩn
Để biểu diễn miền nghiệm của hệ bất phương trình bậc nhất hai ẩn, ta làm như sau:
- Trong cùng mặt phẳng tọa độ, biểu diễn miền nghiệm của mỗi bất phương trình trong hệ bằng cách gạch
bỏ phần không thuộc miền nghiệm của nó.
- Phần không bị gạch là miền nghiệm cần tìm.
Ví dụ 2. Biểu diễn miền nghiệm của hệ bất phương trình:
2 x  y  4
x  y  3


x  0
 y  0.
Giải
Vẽ các đường thẳng: d1 : 2 x  y  4; d 2 : x  y  3; d3 : x  0 là trục tung; d 4 : y  0 là trục hoành.

Gạch đi các phần không thuộc miền của mỗi bất phương trình.
Miền nghiệm của hệ bất phương trình là tứ giác OABC kể cả miền trong (còn gọi là miền tức giác OABC )
với O  0;0  , A  0;3 , B 1; 2  , C  2;0 
Trang 1
Bài toán 1. Quảng cáo sản phẩm trên truyền hình là một hoạt động quan trọng trong kinh doanh của các
doanh nghiệp.
Theo Thông báo số 10/2019, giá quảng cáo trên VTV1 là 30 triệu đồng cho 15 giây/1 lần quảng cáo vào
khoảng 20 h30 ; là 6 triệu đồng cho 15 giây/1 lần quảng cáo vào khung giờ 16 h00  17 h00 .
Một công ty dự định chi không quá 900 triệu đồng để quảng cáo trên VTV1 với yêu cầu quảng cáo về số lần
phát như sau: ít nhất 10 lần quảng cáo vào khoảng 20 h30 và không quá 50 lần quảng cáo vào khung giờ
16 h00  17 h00 . Gọi x, y lần lượt là số lần phát quảng cáo vào khoảng 20 h30 và vào khung giờ
16 h00  17 h00 . Tìm x và y
sao cho tổng số lần xuất hiện quảng cáo của công ty là nhiều nhất.
Giải
Gọi x, y lần lượt là số lần phát quảng cáo vào khoảng 20 h30 và vào khung giờ 16 h00  17 h00 . Theo giả
thiết, ta có: x  , y  , x  10, 0  y  50 .
Tổng số lần phát quảng cáo là T  x  y .
Số tiền công ty cần chi là 30 x  6 y (triệu đồng).
Do công ty dự định chi không quá 900 triệu đồng nên 30 x  6 y  900 hay 5 x  y  150 .
5 x  y  150

Ta có hệ bất phương trình:  x  10 I 
0  y  50

Bài toán đưa về tìm x, y là nghiệm của hệ bất phương trình (I) sao cho T  x  y có giá trị lớn nhất.
Trước hết, ta xác định miền nghiệm của hệ bất phương trình (I).
Miền nghiệm của hệ bất phương trình (I) là miền tứ giác ABCD với A(30; 0), B (20;50) , C (10;50), D (10; 0)
Người ta chứng minh được: Biểu thức T  x  y đạt được giá trị lớn nhất tại một trong các đỉnh của tứ giác
ABCD .
Tính giá trị của biểu thức T  x  y tại cặp số ( x; y ) là toạ độ các đỉnh của tứ giác ABCD rồi so sánh các
giá trị đó. Ta được T đạt giá trị lốn nhất khi x  20, y  50 û́ ng với toạ độ đỉnh B .
Trang 2
Vậy để phát được số lần quảng cáo nhiều nhất thì số lần phát quảng cáo vào khoảng 20 h30 và vào khung
giờ 16 h00  17 h00 lần lượt là 20 và 50 lần.
Bài toán 2. Người ta dự định dùng hai loại nguyên liệu để chiết xuất ít nhất 140 kg chất A và 9 kg chất B .
Từ mỗi tấn nguyên liệu loại I giá 4 triệu đồng, có thể chiết xuất được 20 kg chất A và 0, 6 kg chất B . Từ
mỗi tấn nguyên liệu loại II giá 3 triệu đồng, có thể chiết xuất được 10 kg chất A và 1, 5 kg chất B . Hỏi phải
dùng bao nhiêu tấn nguyên liệu mỗi loại để chi phí mua nguyên liệu là ít nhất? Biết rằng cở sở cung cấp
nguyên liệu chỉ có thể cung cấp không quá 10 tấn nguyên liệu loại I và không quá 9 tấn nguyên liệu loại II.
Giải
Gọi x, y lần lượt là số tấn nguyên liệu loại I, loại II cần sử dụng.
Khi đó, ta chiết xuất được 20 x  10 y ( kg ) chất A và 0, 6 x  1,5 y ( kg ) chất B .
Theo giả thiết, x và y phải thoả mãn các điểu kiện:
0  x  10, 0  y  9
20 x  10 y  140 hay 2 x  y  14 ;
0, 6 x  1,5 y  9 hay 2 x  5 y  30 .
Tổng số tiền cần mua nguyên liệu là T  4 x  3 y .

Bài toán đưa về: Tìm x, y là nghiệm của hệ bất phương trình
0  x  10
0  y  9

 (II)
2 x  y  14
2 x  5 y  30
sao cho T  4 x  3 y có giá trị nhỏ nhất.
Trước hết, ta xác định miền nghiệm của hệ bất phương trình (II).
5 
Miền nghiệm của hệ bất phương trình (II) là miền tứ giác ABCD với A(5; 4), B (10; 2) , C (10;9), D  ;9 
2 
Người ta chứng minh được: Biểu thức T  4 x  3 y có giá trị nhỏ nhất tại một trong các đỉnh của tứ giác
ABCD .
Tính giá trị của biểu thức T  4 x  3 y tại cặp số ( x; y ) là toạ độ các đỉnh của tứ giác ABCD rồi so sánh các
giá trị đó. Ta được T đạt giá trị nhỏ nhất bẳng 32 khi x  5, y  4 û́ ng với tọa độ đỉnh A .
Vậy để chi phí nguyên liệu là ít nhất, cần sử dụng 5 tấn nguyên liệu loại I và 4 tấn nguyên liệu loại II; khi đó
chi phí là 32 triệu đồng.

Câu 1. Xác định miền nghiệm của các hệ bất phương trình sau
Trang 3
x  y  0
x  y  2  0 
a)  b)  2 x  3 y  6  0
x  3y  3  0 x  2 y 1  0

Lời giải.
a) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , vẽ các đường thẳng d : x  y  2  0 và d  : x  3 y  3  0 .
Xét điểm O  0; 0  , ta thấy  0; 0  không phải là nghiệm của bất phương trình x  y  2  0 và x  3 y  3  0
do đó miền nghiệm cần tìm là phần mặt phẳng không được tô màu trên hình vẽ cả hai đường thẳng d và d  .
b) Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , vẽ các đường thẳng d : x  y  0 , d  :  2 x  3 y  6  0 và d  : x  2 y  1  0 .

Xét điểm O  0; 0  , ta thấy  0; 0  là nghiệm của bất phương trình 2 x  3 y  6  0 và x  2 y  1  0 . Do đó
O  0; 0  thuộc miền nghiệm của bất phương trình 2 x  3 y  6  0 và x  2 y  1  0 .
Xét điểm M 1; 0  , ta thấy 1; 0  là nghiệm của bất phương trình x  y  0 do đó điểm M 1; 0  thuộc miền
nghiệm bất phương trình x  y  0 .
Vậy miền nghiệm cần tìm là phần mặt phẳng không được tô màu trên hình vẽ kể cả đường thẳng d  .
x  2 y  0
x  3y  3
Lời giải
- Vẽ các đường thẳng d1 : x  2 y  0 ; d2 : x  3y  3 .
- Điểm M 1;0  có tọa độ thỏa mãn tất cả các bất phương trình trong hệ nên ta tô đậm các nửa mặt phẳng bờ
d1; d2 không chứa điểm M . Miền không bị tô đậm (miền chứa điểm M ), không tính các bờ d1; d2 (hình vẽ)
là miền nghiệm của hệ đã cho.
Trang 4
 x  2 y  6
x  y  4

x  0
 y  0
Lời giải
- Vẽ các đường thẳng d1 : x  2 y  6 ; d2 : x  y  4 ; trục Oy : x  0 ; trục Ox : y  0 .
- Điểm M 1;1 có tọa độ thỏa mãn tất cả các bất phương trình trong hệ nên ta tô đậm các nửa mặt phẳng bờ
d1; d2 ; Ox; Oy không chứa điểm M . Miền không bị tô đậm là hình tứ giác OABC kể cả bốn cạnh
OA, AB , BC , CO trong hình vẽ dưới là miền nghiệm của hệ bất phương trình đã cho.
y
d1
B
A
M
O C d2 x
3 x  y   1

Câu 4. Biểu diễn hình học tập nghiệm của hệ bất phương trình  2 x  y  6 .
x  3y  3

Lời giải
- Vẽ các đường thẳng d1 :3x  y  1; d2 : 2x  y  6 ; d3 : x  3y  3
- Điểm M 1;1 có tọa độ thỏa mãn tất cả các bất phương trình trong hệ nên ta tô đậm các nửa mặt phẳng bờ
d1; d2 ; d3 không chứa điểm M . Miền không bị tô đậm là hình tam giác ABC không tính cạnh AC trong
hình vẽ dưới là miền nghiệm của hệ bất phương trình đã cho.
Trang 5
y
d1
B
M
A C
O 1 d3 x
d2
3 x  y   1

Câu 5. Cho cặp  x; y  là nghiệm của hệ  2 x  y  6 (*). Tìm giá trị lớn nhất và nhỏ nhất của biểu thức
x  3y  3

f  x; y   2 x  3 y  1 .
Lời giải
* Trước hết ta biểu diễn miền nghiệm của hệ (*):
+ Vẽ các đường thẳng d1 : 3x  y  1; d2 : 2x  y  6 ; d3 : x  3 y  3
+ Điểm M 1;1 có tọa độ thỏa mãn tất cả các bất phương trình trong hệ nên ta tô đậm các nửa mặt phẳng bờ
d1; d2 ; d3 không chứa điểm M . Miền không bị tô đậm là hình tam giác ABC , tính cả ba cạnh AB, BC , CA
trong hình vẽ dưới là miền nghiệm của hệ bất phương trình đã cho.
y
d1
B
M
A C
O 1 d3 x
d2
* Tìm tọa độ các điểm A, B, C :

3 x  y  1  x  0
+ A  d1  d3 nên tọa độ của nó là nghiệm của hệ   . Vậy A  0;1 .
x  3y  3 y 1
3 x  y  1  x  1
+ B  d1  d2 nên tọa độ của nó là nghiệm của hệ   . Vậy B 1; 4  .
2 x  y  6 y  4
2 x  y  6 x  3
+ C  d2  d3 nên tọa độ của nó là nghiệm của hệ   . Vậy C  3;0  .
x  3y  3 y  0
* Tính giá trị của f  x; y   2 x  3 y  1 tại tất cả các đỉnh của tam giác ABC :
 x; y  A  0;1 B 1; 4  C  3;0 
f  x; y   2 x  3 y  1 2 9 7
Suy ra min f  x; y   f 1; 4   9 và max f  x; y   f  3;0   7 .
Câu 6. Trong mặt phẳng Oxy , cho tứ giác ABCD có A  2;0  ; B  0;3 ; C  3; 2  và D  3; 2  (tham
Trang 6
khảo hình vẽ). Tìm tất cả các giá trị của m sao cho điểm M  m; m  1 nằm trên hình tứ giác
ABCD tính cả bốn cạnh AB, BC , CD , DA .
y
B
C
O
A x
Lời giải
* Nhận thấy hình tứ giác ABCD tính cả 4 cạnh của nó là miền nghiệm của hệ bất phương trình gồm 4 bất
phương trình có miền nghiệm là nửa mặt phẳng chứa điểm O  0; 0  và lần lượt có các bờ là các đường
AB , BC , CD và DA .
- Phương trình đường thẳng AB : 3 x  2 y  6 . Bất phương trình có miền nghiệm là nửa mặt phẳng bờ AB
(tính cả bờ AB ) và chứa điểm O là 3 x  2 y  6 .
- Phương trình đường thẳng BC : x  3 y  9 . Bất phương trình có miền nghiệm là nửa mặt phẳng bờ BC
(tính cả bờ BC ) và chứa điểm O là x  3 y  9 .
- Phương trình đường thẳng CD : x  3 . Bất phương trình có miền nghiệm là nửa mặt phẳng bờ CD (tính cả
bờ CD ) và chứa điểm O là x  3 .
- Phương trình đường thẳng DA : 2 x  5 y  4 . Bất phương trình có miền nghiệm là nửa mặt phẳng bờ DA
(tính cả bờ DA ) và chứa điểm O là 2 x  5 y  4 .
Như vậy hình tứ giác ABCD tính cả 4 cạnh của nó là miền nghiệm của hệ bất phương trình
 3 x  2 y  6
x  3y  9

 (*).
 x  3
 2 x  5 y  4
* Điểm M  m; m  1 nằm trên hình tứ giác ABCD tính cả bốn cạnh của nó khi và chỉ khi  m; m  1 là một
m  4
3m  2  m  1  6 
 m  3
m  3  m  1  9  2 9 3
nghiệm của hệ (*) , tức là    m .
m  3 m  3 7 2
2m  5  m  1  4  9
 m  
 7
9 3
Vậy các giá trị m cần tìm là   m  .
7 2
Câu 7. Một hộ nông dân dự định trồng đậu và cà trên diện tích 8 ha. Nếu trồng đậu thì cần 20 công và thu
3 triệu đồng trên diện tích mỗi ha, nếu trồng cà thì cần 30 công và thu 4 triệu đồng trên diện tích
mỗi ha. Hỏi cần trồng mỗi loại cây trên với diện tích là bao nhiêu để thu về được nhiều tiền nhất,
biết rằng tổng số công không quá 180.
Lời giải
Gọi diện tích để trồng đậu là : x (ha); diện tích để trồng cà là: y (ha). ( Đk: 0  x, y  8 )
Tổng số diện tích sử dụng là: x  y .
Tổng số công cần sử dụng là: 20 x  30 y
Trang 7
0  x  8 0  x  8
0  y  8 0  y  8
 
Ta có hệ bất phương trình :  
x  y  8 x  y  8
20 x  30 y  180  2 x  3 y  18
Vẽ các đường thẳng  d1  : x  y  8,  d 2  : 2x  3 y  18 ,  d3  : x  8,  d 4  : y  8 ta được miền
nghiệm của hệ bất phương trình là phần tô đậm như hình vẽ
A  0;6    d 2   Oy, B  6; 2    d1    d 2 
C  8; 0    d1   Ox, D  O  0;0 
Số tiền thu về là: f  x; y   3x  4 y (triệu đồng)
M  x; y  A B C D
f ( x, y )  3 x  4 y 24 26 24 0
Do đó f  x; y  đạt giá trị lớn nhất tại B  6; 2  .
Vậy để thu được nhiều tiền nhất thì cần trồng 6 ha đậu và 2 ha cà.
Câu 8. Một gia đình cần ít nhất 900 đơn vị protein và 400 đơn vị lipit trong thức ăn mỗi ngày. Mỗi kg thịt
bò chứa 800 đơn vị protein và 200 đơn vị lipit. Mỗi kg thịt lợn chứa 600 đơn vị protein và 400
đơn vị lipit. Biết rằng mỗi ngày gia đình này chỉ mua tối đa 1.5kg thịt bò và 1kg thịt lợn, giá tiền
1kg thịt bò là 200 nghìn đồng, 1kg thịt lợn là 100 nghìn đồng. Hỏi gia đình đó phải mua bao nhiêu
kg thịt mỗi loại để số tiền bỏ ra là ít nhất.
Lời giải
Gọi số kg thịt bò cần mua là : x (kg); số kg thịt lợn cần mua là : y (kg). Đk: 0  x  1,5, 0  y  1 .
Khi đó số đơn vị protein là : 800 x  600 y .
Số đơn vị lipit là : 200 x  400 y .
0  x  1,5 0  x  1,5
0  y  1 0  y  1
 
Ta có hệ bất phương trình:   .
800 x  600 y  900 8 x  6 y  9
200 x  400 y  200  x  2 y  2
Vẽ các đường thẳng:  d1  : x  1,5 ,  d 2  : y  1 ,  d3  : 8 x  6 y  9 ,  d 4  : x  2 y  2 . Ta được miền nghiệm
của hệ bất phương trình là phần tô đậm trong hình vẽ.
Trang 8
3  3 7 
A  ;1   d3    d 2  , B 1,5;1   d1    d2  , C 1,5;0, 25    d1    d 4  D  ;    d3    d 4  .
8   5 10 
Số tiền bỏ ra là : f  x; y   200 x  100 y ( nghìn đồng ).
M  x; y  A B C D
f  x; y   200 x  100 y 175 400 325 190
3 
Do đó f  x; y  đạt giá trị nhỏ nhất tại A  ;1 .
8 
3
Vậy để số tiền bỏ ra nhỏ nhất thì cần mua kg và 1kg thịt lợn.
8
Câu 9. Người ta định dùng hai loại nguyên liệu để chiết xuất ít nhất 120 kg hóa chất A và 9 kg hóa chất
B. Từ mỗi tấn nguyên liệu loại I giá 4 triệu đồng có thể chiết xuất được 20 kg chất A và 0,6 kg
chất B. Từ mỗi tấn nguyên liệu loại II giá 3 triệu đồng có thể chiết xuất được 10 kg chất A và 1,5
kg chất B. Hỏi phải dùng bao nhiêu tấn nguyên liệu mỗi loại để chi phí mua nguyên liệu là ít nhất.
Biết rằng cơ sở cung cấp nguyên liệu chỉ có thể cung cấp không quá 10 tấn nguyên liệu loại I và
không quá 9 tấn nguyên liệu loại II.
Lời giải
Gọi số tấn nguyên liệu loại I cần sử dụng là x (tấn) ; số tấn nguyên liệu loại II cần sử dụng là y (tấn).
Đk: 0  x  10, 0  y  9 .
Khi đó số kg chất A thu được là: 20 x  10 y
Số kg chất B thu được là: 0, 6 x  1, 5 y .
0  x  10 0  x  10
0  y  9 0  y  9
 
Ta có hệ bất phương trình:   .
20 x  10 y  120  2 x  y  12
0, 6 x  1,5 y  9  2 x  5 y  30
Vẽ các đường thẳng  d1  : x  10,  d 2  : y  9,  d 3  : 2 x  y  12,  d 4  : 2 x  5 y  30
Ta có miền nghiệm của hệ bất phương trình là phần tô màu như hình vẽ :
Trang 9
 d 2    d3   A 
3 
;9  ,  d 2    d1   B 10;9  .
2 
 d1    d 4   C 10;2  ,  d 4    d3   D  ; 
15 9
 4 2
Chi phí mua nguyên liệu cần bỏ ra là : f  x; y   4 x  3 y ( triệu đồng ).
M  x; y  A B C D
f ( x, y )  4 x  3 y 33 67 46 28,5
 15 9 
Do đó f  x; y  đạt giá trị nhỏ nhất tại D  ;  .
 4 2
15 9
Vậy để chi phí nguyên liệu là ít nhất ta cần sử dụng  3, 75 tấn nguyên liệu loại I và  4,5 tấn nguyên
4 2
liệu loại II.
Câu 10. Có ba nhóm máy A, B,C dùng để sản xuất ra hai loại sản phẩm I và II. Để sản xuất một đơn vị sản
phẩm mỗi loại phải lần lượt dùng các máy thuộc các nhóm khác nhau. Số máy trong một nhóm và
số máy của từng nhóm cần thiết để sản xuất ra một đơn vị sản phẩm thuộc mỗi loại được cho
trong bảng sau:
Số máy trong từng nhóm để sản xuất ra một đơn
Số máy trong mỗi
Nhóm vị sản phẩm
nhóm
Loại I Loại II
A 10 2 2
B 4 0 2
C 12 2 4
Một đơn vị sản phẩm I lãi ba nghìn đồng, một đơn vị sản phẩm loại II lãi năm nghìn đồng. Hãy lập phương
án để việc sản xuất hai loại sản phẩm trên có lãi cao nhất.
Lời giải
Gọi số sản phẩm loại I cần sản xuất là x ; số sản phẩm loại II cần sản xuất là y . Đk: x, y  0 .
Số máy nhóm A cần sử dụng là: 2 x  2 y .
Số máy nhóm B cần sử dụng là: 2y .
Số máy nhóm C cần sử dụng là: 2 x  4 y .
x  0
y  0 x  0
 0  y  2

Ta có hệ bất phương trình:  2 x  2 y  10   .
2 y  4 x  y  5
  x  2 y  6
 x  2 y  6
Vẽ các đường thẳng  d1  : y  2,  d 2  : x  y  5,  d3  : x  2 y  6 . Ta có miền nghiệm của bất phương trình
là phần tô màu như hình vẽ :
Trang 10
 d1   Oy  A  0; 2  ,  d1    d3   B  2; 2  ,  d2    d3   C  4;1
 d2   Ox  D  5;0  , E  O   0;0 
Lãi suất thu được là : f  x; y   3x  5 y ( nghìn đồng).
M  x; y  A B C D E
f ( x, y )  4 x  3 y 10 16 17 15 0
Do đó f  x; y  đạt giá trị lớn nhất tại C  4;1 .
Vậy phương án sản xuất 4 sản phẩm loại I và 1 sản phẩm loại II sẽ cho lãi cao nhất.

 x y20
Câu 1. Trong các cặp số sau, cặp nào không là nghiệm của hệ bất phương trình  là
2 x  3 y  2  0
A.  0; 0  . B. 1;1 . C.  1;1 . D.  1; 1 .
Lời giải
ChọnC.
Ta thay cặp số  1;1 vào hệ ta thấy không thỏa mãn.
 x y
 2  3 1  0

 3y
Câu 2. Miền nghiệm của hệ bất phương trình 2( x  1)   4 là phần mặt phẳng chứa điểm
 2
 x0


A.  2;1 . B.  0; 0  . C. 1;1 . D.  3; 4  .
Lời giải
Chọn A.
Nhận xét: chỉ có điểm  2;1 thỏa mãn hệ.
2 x  3 y  1  0
Câu 3. Điểm nào sau đây không thuộc miền nghiệm của hệ bất phương trình  ?
 5x  y  4  0
A.  1; 4  . B.  2; 4  . C.  0; 0  . D.  3; 4  .
Lời giải
ChọnC.
Trang 11
Nhận xét: chỉ có điểm  0;0  không thỏa mãn hệ.
2 x  5 y  1  0

Câu 4. Điểm nào sau đây thuộc miền nghiệm của hệ bất phương trình  2 x  y  5  0 ?
 x  y 1  0

A.  0;0  . B. 1; 0  . C.  0; 2  . D.  0; 2  .
Lời giải
ChọnC.
Nhận xét: chỉ có điểm  0; 2  thỏa mãn hệ.
 x y 0

Câu 5. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  x  3 y  3  0 là phần mặt phẳng chứa điểm
 x y 5  0

A.  5;3 . B.  0;0  . C. 1; 1 . D.  2; 2  .
Lời giải
Chọn A.
Nhận xét: chỉ có điểm  5;3 thỏa mãn hệ.
3 x  y  9
x  y  3

Câu 6. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  là phần mặt phẳng chứa điểm
2 y  8  x
 y  6
A.  0;0  . B. 1; 2  . C.  2;1 . D.  8; 4  .
Lời giải
ChọnD.
Nhận xét: chỉ có cặp số  8; 4  thỏa bất phương trình 3 x  y  9 .
x  y  0
2 x  5 y  0
định đúng?
 1  1 2
A. 1;1  S . B.  1; 1  S . C. 1;    S . D.   ;   S .
 2  2 5
Lời giải
Chọn C
1
Thế đáp án, chỉ có x  1; y   thỏa mãn hệ bất phương trình  chọn C
2
3 x  y  6
x  y  3

Câu 8. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  là phần mặt phẳng chứa điểm:
2 y  8  x
 y  4
A.  2;1 . B.  6;4  . C.  0;0  . D. 1;2  .
Lời giải
Chọn A
Trang 12
Nhận xét: Miền nghiệm của hệ bất phương trình đã cho là miền mặt phẳng chứa tất cả các điểm có
toạ độ thoả mãn tất cả các bất phương trình trong hệ.
Thế x  6; y  4 vào từng bất phương trình trong hệ, ta lần lượt có các mệnh đề đúng:
22  6; 6  1; 8  2; 4  4 . Vậy ta chọn đáp án B .
Đáp án A có toạ độ không thoả bất phương trình thứ 3.
Đáp án C, D có toạ độ không thoả bất phương trình thứ 1 và 3.
Câu 9. Miền tam giác ABC kể cả ba cạnh sau đây là miền nghiệm của hệ bất phương trình nào trong bốn
hệ bất phương trình dưới đây?
y  0 x  0 x  0 x  0
   
A. 5 x  4 y  10 . B. 5 x  4 y  10 . C. 4 x  5 y  10 . D. 5 x  4 y  10 .
5 x  4 y  10  4 x  5 y  10 5 x  4 y  10  4 x  5 y  10
   
Lời giải
Chọn D.
Cạnh AC có phương trình x  0 và cạnh AC nằm trong miền nghiệm nên x  0 là một bất
phương trình của hệ.
5  x y
Cạnh AB qua hai điểm  ; 0  và  0; 2  nên có phương trình:   1  4 x  5 y  10 .
2  5 2
2
x  0

Vậy hệ bất phương trình cần tìm là 5 x  4 y  10 .
 4 x  5 y  10

 x  0
 x  3 y  1  0
định đúng?
A. 1; 1  S .  
B. 1;  3  S .  
C. 1; 5  S . 
D. 4; 3  S . 
Lời giải
ChọnC.
 
Ta thấy 1; 5  S vì 1  0 .
 x  0
 x  3 y  1  0
định đúng?
A.  1; 2   S . B.  
2; 0  S .  
C. 1;  3  S . D.  
3; 0  S .
Lời giải
ChọnD.
Trang 13
 3  0
Ta thấy  
3; 0  S vì 
 3  3.0  1  0
.
x  y  3

1  2 x  y  0
đúng ?
A. 1; 2   S . B.  2;1  S . C.  5; 6   S . D. S   .
Lời giải
Chọn D.
Vì không có điểm nào thỏa hệ bất phương trình.
 3
2 x  y  1
4 x  3 y  2
đúng ?
 1 
A.   ; 1  S .
 4 
B. S   x; y  | 4 x  3 y  2 .
C. Biểu diễn hình học của S là nửa mặt phẳng chứa gốc tọa độ và kể cả bờ d , với d là là đường
thẳng 4 x  3 y  2 .
D. Biểu diễn hình học của S là nửa mặt phẳng không chứa gốc tọa độ và kể cả bờ d , với d là là
đường thẳng 4 x  3 y  2 .
Lời giải
Chọn B.
Trước hết, ta vẽ hai đường thẳng:

3
 d1  : 2 x  y  1
2
 d2  : 4 x  3 y  2
Thử trực tiếp ta thấy  0 ; 0  là nghiệm của phương trình (2) nhưng không phải là nghiệm của
phương trình (1). Sau khi gạch bỏ các miền không thích hợp, tập hợp nghiệm của bất phương trình
chính là các điểm thuộc đường thẳng  d  : 4 x  3 y  2.
Trang 14
2 x  3 y  5 (1)

Câu 14. Cho hệ  3 . Gọi S1 là tập nghiệm của bất phương trình (1), S 2 là tập nghiệm của bất
x
 2  y  5 (2)
phương trình (2) và S là tập nghiệm của hệ thì

A. S1  S 2 . B. S 2  S1 . C. S 2  S . D. S1  S .
Lời giải
Chọn B.

 d1  : 2 x  3 y  5
3
d2  : x  y5
2
Ta thấy  0 ; 0  là nghiệm của cả hai bất phương trình. Điều đó có nghĩa gốc tọa độ thuộc cả hai
miền nghiệm của hai bất phương trình. Say khi gạch bỏ các miền không thích hợp, miền không bị
gạch là miền nghiệm của hệ.
Câu 15. Phần không gạch chéo ở hình sau đây là biểu diễn miền nghiệm của hệ bất phương trình nào trong
bốn hệ A, B, C, D?
y
2 x
O
y  0 y  0 x  0 x  0
A.  . B.  . C.  . D.  .
3 x  2 y  6 3 x  2 y  6 3 x  2 y  6 3 x  2 y  6
Lời giải
Chọn A.
Dựa vào hình vẽ ta thấy đồ thị gồm hai đường thẳng  d1  : y  0 và đường thẳng
 d2  : 3x  2 y  6.
Miền nghiệm gồm phần y nhận giá trị dương.
Trang 15
Lại có  0 ; 0  thỏa mãn bất phương trình 3 x  2 y  6.
x  2 y  0

Câu 16. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  x  3 y  2 chứa điểm nào sau đây?
y  x  3

A. A 1 ; 0  . B. B  2 ; 3 . C. C  0 ;  1 . D. D  1 ; 0  .
Lời giải
Chọn D.
Trước hết, ta vẽ ba đường thẳng:
 d1  : x  2 y  0
 d2  : x  3 y  2
 d3  : y  x  3
Ta thấy  0 ; 1 là nghiệm của cả ba bất phương trình. Điều đó có nghĩa điểm  0 ; 1 thuộc cả ba
miền nghiệm của ba bất phương trình. Sau khi gạch bỏ các miền không thích hợp, miền không bị
2 x  3 y  6  0

Câu 17. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  x  0 chứa điểm nào sau đây?
2 x  3 y  1  0

 1
A. A 1 ; 2  . B. B  0 ; 2  . C. C  1 ; 3 . D. D  0 ;   .
 3
Lời giải
Chọn D.

 d1  : 2 x  3 y  6  0
 d2  : x  0
 d3  : 2 x  3 y  1  0
Ta thấy 1 ; 1 là nghiệm của các ba bất phương trình. Điều này có nghĩa là điểm 1 ; 1 thuộc cả
ba miền nghiệm của ba bất phương trình. Sau khi gạch bỏ các miền không thích hợp, miền không
bị gạch là miền nghiệm của hệ.
2 x  1  0
 3 x  5  0
Trang 16
5  1 
A. Không có. B. B  ; 2  . C. C  3 ; 1 . D. D  ; 10  .
3  2 
Lời giải
Chọn A.

 d1  : 2 x  1  0
 d2  : 3x  5  0
Ta thấy 1 ; 0  là không nghiệm của cả hai bất phương trình. Điều đó có nghĩa điểm 1 ; 0 
không thuộc cả hai miền nghiệm của hai bất phương trình. Vậy không có điểm nằm trên mặt
phẳng tọa độ thỏa mãn hệ bất phương trình.
3  y  0
2 x  3 y  1  0
A. A  3 ; 4  . B. B  4 ; 3  . C. C  7 ; 4  . D. D  4 ; 4  .
Lời giải
Chọn C.

 d1  : 3  y  0
 d2  : 2 x  3 y  1  0
Trang 17
Ta thấy  6 ; 4  là nghiệm của hai bất phương trình. Điều đó có nghĩa điểm  6 ; 4  thuộc cả hai
miền nghiệm của hai bất phương trình. Sau khi gạch bỏ các miền không thích hợp, miền không bị
x  2 y  0
Câu 20. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  không chứa điểm nào sau đây?
 x  3 y  2
A. A  1 ; 0  . B. B 1 ; 0  . C. C  3 ; 4  . D. D  0 ; 3 .
Lời giải
Chọn B.

 d1  : x  2 y  0
 d2  : x  3 y  2
Ta thấy  0 ; 1 là nghiệm của hai bất phương trình. Điều đó có nghĩa điểm  0 ; 1 thuộc cả hai
miền nghiệm của hai bất phương trình. Sau khi gạch bỏ phần không thích hợp, phần không bị
3 x  2 y  6  0

 3y
Câu 21. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  2( x  1)   4 không chứa điểm nào sau đây?
 2
 x  0
A. A  2 ;  2  . B. B  3 ; 0  . C. C 1 ;  1 . D. D  2 ;  3 .
Lời giải
Chọn C.
Trang 18
 d1  : 3x  2 y  6  0
 d2  : 4 x  3 y  12  0
 d3  : x  0
Ta thấy  2 ;  1 là nghiệm của cả ba bất phương trình. Điều đó có nghĩa điểm  2 ;  1 thuộc cả
ba miền nghiệm của ba bất phương trình. Sau khi gạch bỏ các miền không thích hợp, miền không
bị gạch là miền nghiệm của hệ.
x  y  0

Câu 22. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  x  3 y  3 không chứa điểm nào sau đây?
x  y  5

A. A  3 ; 2  . B. B  6 ; 3 . C. C  6 ; 4  . D. D  5 ; 4  .
Lời giải
Chọn A.

 d1  : x  y  0
 d2  : x  3 y  3
 d3  : x  y  5
Ta thấy  5 ; 3 là nghiệm của cả ba bất phương trình. Điều đó có nghĩa điểm  5 ; 3 thuộc cả ba
miền nghiệm của ba bất phương trình. Sau khi gạch bỏ miền không thích hợp, miền không bị gạch
là miền nghiệm của hệ.
x  3y  0

Câu 23. Miền nghiệm của hệ bất phương trình  x  2 y  3 không chứa điểm nào sau đây?
y  x  2

Trang 19
A. A  0 ; 1 . B. B  1 ; 1 . C. C  3 ; 0  . D. D  3 ; 1 .
Lời giải
Chọn C.
 d1  : x  3 y  0
 d2  : x  2 y  3
 d3  : x  y  2
Ta thấy  1 ; 0  là nghiệm của cả ba bất phương trình. Điều đó có nghĩa điểm  1 ; 0  thuộc cả
ba miền nghiệm của ba bất phương trình. Sau khi gạch bỏ miền không thích hợp, miền không bị

 y  2x  2

Câu 24. Giá trị nhỏ nhất của biểu thức F  y  x trên miền xác định bởi hệ  2 y  x  4 là
 x y 5

A. min F  1 khi x  2 , y  3 . B. min F  2 khi x  0 , y  2 .
C. min F  3 khi x  1 , y  4 . D. min F  0 khi x  0 , y  0 .
Lời giải
Chọn A.
 y  2x  2

Miền nghiệm của hệ  2 y  x  4 là miền trong của tam giác ABC kể cả biên (như hình)
 x y5

Ta thấy F  y  x đạt giá trị nhỏ nhất chỉ có thể tại các điểm A , B , C .
Tại A  0;2 thì F  2 .
Tại B 1;4  thì F  3
Tại A  2;3 thì F  1.
Vậy min F  1 khi x  2 , y  3 .
Trang 20
 2x  y  2

Câu 25. Giá trị nhỏ nhất của biết thức F  y  x trên miền xác định bởi hệ  x  y  2 là
5 x  y  4

A. min F  3 khi x  1, y  2 . B. min F  0 khi x  0, y  0 .
4 2
C. min F  2 khi x  , y   . D. min F  8 khi x  2, y  6 .
3 3
Lời giải
Chọn C.
 2x  y  2

Biểu diễn miền nghiệm của hệ bất phương trình  x  y  2 trên hệ trục tọa độ như dưới đây:
5 x  y  4

Giá trị nhỏ nhất của biết thức F  y  x chỉ đạt được tại các điểm
 4 2   1 7 
A  2;6  , C  ;   , B  ;  .
3 3  3 3 
Ta có: F  A  8; F  B   2; F  C   2 .
4 2
Vậy min F  2 khi x  ,y .
3 3
x  y  2
3 x  5 y  15

Câu 26. Cho hệ bất phương trình  . Khẳng định nào sau đây là khẳng định sai?
x  0
 y  0
A. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , biểu diễn miền nghiệm của hệbất phương trình đã cho là miền tứ
 25 9 
giác ABCO kể cả các cạnh với A  0;3 , B  ;  , C  2;0  và O  0;0  .
 8 8
17
B. Đường thẳng  : x  y  m có giao điểm với tứ giác ABCO kể cả khi 1  m  .
4
17
C. Giá trị lớn nhất của biểu thức x  y , với x và y thỏa mãn hệ bất phương trình đã cho là .
4
D. Giá trị nhỏ nhất của biểu thức x  y , với x và y thõa mãn hệ bất phương trình đã cho là 0.
Lời giải
Chọn B.
Trang 21
Trước hết, ta vẽ bốn đường thẳng:
 d1  : x  y  2
 d 2  : 3x  5 y  15
 d3  : x  0
 d4  : y  0
Miền nghiệm là phần không bị gạch, kể cả biên.
 0 y4
 x0

Câu 27. Giá trị lớn nhất của biết thức F  x; y   x  2 y với điều kiện  là
 x  y 1  0
 x  2 y  10  0
A. 6 . B. 8 . C. 10 . D. 12 .
Lời giải
Chọn C.
Vẽ đường thẳng d1 : x  y  1  0 , đường thẳng d1 qua hai điểm  0;  1 và 1;0  .
Vẽ đường thẳng d 2 : x  2 y  10  0 , đường thẳng d 2 qua hai điểm  0;5 và  2; 4  .
Vẽ đường thẳng d 3 : y  4 .
Miền nghiệm là ngũ giác ABCOE với A  4;3 , B  2; 4  , C  0; 4  , E 1;0  .

Ta có: F  4;3  10 , F  2; 4   10 , F  0; 4   8 , F 1;0   1 , F  0; 0   0 .
Vậy giá trị lớn nhất của biết thức F  x; y   x  2 y bằng 10 .
Trang 22
 0 y5
 x0

Câu 28. Giá trị nhỏ nhất của biết thức F  x; y   x  2 y với điều kiện  là
x  y  2  0
 x  y  2  0
A. 10 . B. 12 . C. 8 . D. 6 .
Lời giải
Chọn A.
 0 y5
 x0

Biểu diễn miền ngiệm của hệ bất phương trình  trên hệ trục tọa độ như dưới đây:.
x  y  2  0
 x  y  2  0
Nhận thấy biết thức F  y  x chỉ đạt giá trị nhỏ nhất tại các điểm A, B, C hoặc D .
Ta có: F  A  7  2  5  3; F  B   2  5  10 .
F  C   2  2  4, F  D   2  2  0  2 .
Vậy min F  10 khi x  0, y  5 .
2 x  y  2
 x  2y  2

Câu 29. Biểu thức F  y – x đạt giá trị nhỏ nhất với điều kiện  tại điểm S  x; y  có toạ độ là
 x y 5
 x0
A.  4;1 . B.  3;1 . C.  2;1 . D. 1;1 .
Lời giải
Chọn A.
 2 x  y  2
 x  2y  2

Biểu diễn miền ngiệm của hệ bất phương trình  trên hệ trục tọa độ như dưới đây:
 x y 5
 x0
Trang 23
Nhận thấy biết thức F  y  x chỉ đạt giá trị nhỏ nhất tại các điểm A, B hoặc C .
Chỉ C  4;1 có tọa độ nguyên nên thỏa mãn.
Vậy min F  3 khi x  4, y  1 .
2 x  3 y  6  0

Câu 30. Biểu thức L  y  x , với x và y thõa mãn hệ bất phương trình  x  0 , đạt giá trị lớn
2 x  3 y  1  0

nhất là a và đạt giá trị nhỏ nhất là b . Hãy chọn kết quả đúng trong các kết quả sau:
25 11 9
A. a  và b  2 . B. a  2 và b   . C. a  3 và b  0 . D. a  3 và b  .
8 12 8
Lời giải
Chọn B.

 d1  : 2 x  3 y  6  0
 d2  : x  0
 d3  : 2 x  3 y  1  0
Ta thấy  0 ; 0  là nghiệm của cả ba bất phương trình. Điều đó có nghĩa gốc tọa độ thuộc cả ba
miền nghiệm của cả ba bất phương trình. Sau khi gạch bỏ các miền không thích hợp, miền không
bị gạch là miền nghiệm của hệ (kể cả biên).
7 5  1
Miền nghiệm là hình tam giác ABC (kể cả biên), với A  0 ; 2  , B  ;  , C  0 ;   .
 4 6  3
5 7 11
Vậy ta có a  2  0  2, b     .
6 4 12
Câu 31. Trong một cuộc thi pha chế, hai đội A, B được sử dụng tối đa 24g hương liệu, 9 lít nước và
210 g đường để pha chế nước cam và nước táo. Để pha chế 1 lít nước cam cần 30 g đường, 1 lít
Trang 24
nước và 1g hương liệu; pha chế 1 lít nước táo cần 10 g đường, 1 lít nước và 4 g hương liệu. Mỗi
lít nước cam nhận được 60 điểm thưởng, mỗi lít nước táo nhận được 80 điểm thưởng. Đội A pha
chế được a lít nước cam và b lít nước táo và dành được điểm thưởng cao nhất. Hiệu số a  b là
A. 1 . B. 3 . C. 1 . D. 6 .
Lời giải
Chọn C
Gọi x, y lần lượt là số lít nước cam và nước táo mà mỗi đội cần pha chế  x  0; y  0  .
Để pha chế x lít nước cam cần 30x g đường, x lít nước và x g hương liệu.
Để pha chế y lít nước táo cần 10 y g đường, y lít nước và 4 y g hương liệu.
Theo bài ra ta có hệ bất phương trình:
30 x  10 y  210
x  y  9

 * .
 x  4 y  24
 x  0; y  0
Số điểm đạt được khi pha x lít nước cam và y lít nước táo là M  x, y   60 x  80 y . Bài toán trở
thành tìm x, y để M  x, y  đạt giá trị lớn nhất.
Ta biểu diễn miền nghiệm của hệ * trên mặt phẳng tọa độ như sau:
y x+y=9
E
A x+4y=24
D≡O x
C
30x + 10y = 210
Miền nghiệm là ngũ giác ABCDE .

Tọa độ các điểm: A  4;5 , B  6;3 , C  7;0  , D  0;0  , E  0;6  .
M  x, y  sẽ đạt giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất tại các đỉnh của miền nghiệm nên thay tọa độ các
điểm vào biểu thức M  x, y  ta được:
M  4;5   640 ; M  6;3  600 , M  7;0   420 , M  0; 0   0 , M  0;6   480 .
Vậy giá trị lớn nhất của M  x ; y  bằng 640 khi x  4; y  5  a  4; b  5  a  b  1 .
Câu 32. Một hộ nông dân định trồng đậu và cà trên diện tích 800 m 2 . Nếu trồng đậu trên diện tích 100 m 2
thì cần 20 công làm và thu được 3000000 đồng. Nếu trồng cà thì trên diện tích 100 m 2 cần 30
công làm và thu được 4000000 đồng. Hỏi cần trồng mỗi loại cây trên diện tích là bao nhiêu để
thu được nhiều tiền nhất khi tổng số công làm không quá 180 công. Hãy chọn phương án đúng
nhất trong các phương án sau:
A. Trồng 600 m 2 đậu; 200 m 2 cà. B. Trồng 500 m 2 đậu; 300 m 2 cà.
C. Trồng 400 m 2 đậu; 200 m 2 cà. D. Trồng 200 m 2 đậu; 600 m 2 cà.
Lời giải
Trang 25
Chọn A
Giả sử diện tích trồng đậu là x (trăm m 2 );suy ra diện tích trồng cà là 8  x (trăm m 2 )
Ta có thu nhập thu được là S  x   3x  4 8  x   .10000  10000   x  32  đồng.
Tổng số công là 20 x  30  8  x   10 x  240
Theo giả thiết có 10 x  240  180  x  6
Mà hàm số S  x  là hàm nghịch biến trên  nên S  x  đạt giá trị lớn nhất khi x  6 .
Do đó trồng 600 m 2 đậu, 200 m 2 cà.
Câu 33. Một công ty TNHH trong một đợt quảng cáo và bán khuyến mãi hàng hóa ( 1 sản phẩm mới của
công ty) cần thuê xe để chở trên 140 người và trên 9 tấn hàng. Nơi thuê chỉ có hai loại xe A và
B . Trong đó xe loại A có 10 chiếc, xe loại B có 9 chiếc. Một chiếc xe loại A cho thuê với giá
4 triệu, loại B giá 3 triệu. Hỏi phải thuê bao nhiêu xe mỗi loại để chi phí vận chuyển là thấp
nhất. Biết rằng xe A chỉ chở tối đa 20 người và 0, 6 tấn hàng. Xe B chở tối đa 10 người và 1, 5
tấn hàng.
A. 4 xe A và 5 xe B . B. 5 xe A và 6 xe B .
C. 5 xe A và 4 xe B . D. 6 xe A và 4 xe B .
Lời giải
Chọn D
Gọi x là số xe loại A  0  x  10; x    , y là số xe loại B  0  y  9; y    . Khi đó tổng chi
phí thuê xe là T  4 x  3 y (triệu đồng).
Xe A chở tối đa 20 người, xe B chở tối đa 10 người nên tổng số người 2 xe chở tối đa được là
20 x  10 y (người).
Xe A chở được 0, 6 tấn hàng, xe B chở được 1, 5 tấn hàng nên tổng lượng hàng 2 xe chở được
là 0, 6 x  1,5 y (tấn).
0  x  10
0  y  9

Theo giả thiết, ta có   *
 20 x  10 y  140
0, 6 x  1,5 y  9
Biểu diễn miền nghiệm của hệ bất phương trình * là tứ giác ABCD kể cả miền trong của tứ
giác (như hình vẽ trên).
Biểu thức T  4 x  3 y đạt giá trị nhỏ nhất tại một trong các đỉnh của tứ giác ABCD .
Trang 26
5  x  5
Tại các đỉnh A 10; 2  ; B 10;9  ; C  ;9  ; D  5; 4  , ta thấy T đạt giá trị nhỏ nhất tại  .
2  y  4
Khi đó Tmin  32 (triệu đồng).
kilogam thịt bò chứa 800 đơn vị protein và 200 đơn vị lipit. Mỗi kilogam thịt lợn chứa 600 đơn vị
protein và 400 đơn vị lipit. Biết rằng gia đình này chỉ mua nhiều nhất 1,6 kg thịt bò và 1,1 kg thịt
lợn. Giá tiền một kg thịt bò là 160 nghìn đồng, 1 kg thịt lợn là 110 nghìn đồng. Gọi x, y lần lượt
là số kg thịt bò và thịt lợn mà gia đình đó cần mua để tổng số tiền họ phải trả là ít nhất mà vẫn
đảm bảo lượng protein và lipit trong thức ăn. Tính x2  y 2
A. x 2  y 2  1,3 .
B. x 2  y 2  2,6 .
C. x2  y 2  1,09 .
D. x 2  y 2  0,58 .
Lời giải
Chọn A
Điều kiện: 0  x  1,6 ; 0  y  1,1
Khi đó số protein có được là 800 x  600 y và số lipit có được là 200 x  400 y
Vì gia đình đó cần ít nhất 900 đơn vị protein và 400 đơn vị lipit trong thức ăn mỗi ngày nên điều
kiện tương ứng là: 800 x  600 y  900 và 200 x  400 y  400
 8 x  6 y  9 và x  2 y  2
0  x  1,6
0  y  1,1


8 x  6 y  9
 x  2 y  2
Miền nghiệm của hệ trên là miền nghiệm
của tứ giác ABCD (kể cả biên)
Chi phí để mua x kg thịt bò và y kg thịt
lợn là T  160 x  110 y
Biết T đạt giá trị nhỏ nhất tại một trong các đỉnh của tứ giác ABCD
Tại A: T  160.0, 6  110.0, 7  173 (nghìn)
Tại B: T  160.1,6  110.0, 2  278 (nghìn)
Tại C: T  160.1, 6  110.1,1  377 (nghìn)
Tại D: T  160.0,3  110.1,1  169 (nghìn)
Vậy T đạt GTNN khi x  0,3 ; y  1,1  x 2  y 2  0,32  1,12  1,3 .
Trang 27
Câu 35. Có hai cái giỏ đựng trứng gồm giỏ A và giỏ B, các quả trứng trong mỗi đều có hai loại là trứng
lành và trứng hỏng. Tổng số trứng trong hai giỏ là 20 quả và số trứng trong giỏ A nhiều hơn số
trứng trong giỏ B. Lấy ngẫu nhiên mỗi giỏ 1 quả trứng, biết xác suất để lấy được hai quả trứng
55
lành là . Tìm số trứng lành trong giỏ A.
84
A. 6. B. 14. C. 11. D. 10.
Lời giải
Chọn C
Gọi a là số trứng lành, b là số trứng hỏng trong giỏ A.
Gọi x là số trứng lành, y là số trứng hỏng trong giỏ B.
a x 55
Lấy ngẫu nhiên mỗi giỏ 1 quả trứng, xác suất để lấy được hai quả trứng lành: .  .
a  b x  y 84
 a.x  55

 a  b  x  y 84 a  b  14
  a  11
Do đó: a  b  x  y  20  x  y  6   .
   x5
 a  b x  y   a  b  x  y   100  
2 a.x  55
    
 2 
Suy ra: Giỏ A có 11 quả trứng lành.
Câu 36. Một xưởng cơ khí có hai công nhân là Chiến và Bình. Xưởng sản xuất loại sản phẩm I và II .
Mỗi sản phẩm I bán lãi 500 nghìn đồng, mỗi sản phẩm II bán lãi 400 nghìn đồng. Để sản xuất
được một sản phẩm I thì Chiến phải làm việc trong 3 giờ, Bình phải làm việc trong 1 giờ. Để
sản xuất được một sản phẩm II thì Chiến phải làm việc trong 2 giờ, Bình phải làm việc trong 6
giờ. Một người không thể làm được đồng thời hai sản phẩm. Biết rằng trong một tháng Chiến
không thể làm việc quá 180 giờ và Bình không thể làm việc quá 220 giờ. Số tiền lãi lớn nhất
trong một tháng của xưởng là.
A. 32 triệu đồng. B. 35 triệu đồng. C. 14 triệu đồng. D. 30 triệu đồng.
Lời giải
Chọn A.
Gọi x , y lần lượt là số sản phẩm loại I và loại II được sản xuất ra. Điều kiện x , y nguyên
dương.
3x  2 y  180
 x  6 y  220

Ta có hệ bất phương trình sau: 
x  0
 y  0
Miền nghiệm của hệ trên là
y
90
B
C
x
O A
Tiền lãi trong một tháng của xưởng là T  0,5 x  0, 4 y (triệu đồng).
Ta thấy T đạt giá trị lớn nhất chỉ có thể tại các điểm A , B , C . Vì C có tọa độ không nguyên
nên loại.
Trang 28
Tại A  60;0  thì T  30 triệu đồng.
Tại B  40;30  thì T  32 triệu đồng.
Vậy tiền lãi lớn nhất trong một tháng của xưởng là 32 triệu đồng.
kiogam thịt bò chứa 800 đơn vị protein và 200 đơn vị lipit. Mỗi kilogam thịt lợn chứa 600 đơn vị
protein và 400 đơn vị lipit. Biết rằng gia đình này chỉ mua nhiều nhất 1, 6 kg thịt bò và 1,1 kg
thịt lợn. Giá tiền một kg thịt bò là 160 nghìn đồng, một kg thịt lợn là 110 nghìn đồng. Gọi x , y
lần lượt là số kg thịt bò và thịt lợn mà gia đình đó cần mua. Tìm x , y để tổng số tiền họ phải trả
là ít nhất mà vẫn đảm bảo lượng protein và lipit trong thức ăn?
A. x  0,3 và y  1,1. B. x  0,3 và y  0,7 . C. x  0, 6 và y  0,7 . D. x  1, 6 và y  0, 2 .
Lời giải
Chọn A.
0  x  1, 6
Theo bài ra ta có số tiền gia đình cần trả là 160.x  110. y với x , y thỏa mãn:  .
0  y  1,1
Số đơn vị protein gia đình có là 0,8.x  0, 6. y  0,9  8x  6 y  9  d1  .
Số đơn vị lipit gia đình có là 0, 2.x  0, 4. y  0, 4  x  2 y  2  d2  .
0  x  1, 6
0  y  1,1

Bài toán trở thành: Tìm x, y thỏa mãn hệ bất phương trình  sao cho
 8 x  6 y  9
 x  2 y  2
T  160.x  110. y nhỏ nhất.
y x 1,6
D A y 1,1
1
C
B
O 1 2 x
x  2y  2
8x 6y  9
Vẽ hệ trục tọa độ ta tìm được tọa độ các điểm A 1, 6;1,1 ; B 1, 6;0, 2  ; C  0,6;0, 7  ; D  0,3;1,1 .
Nhận xét: T  A  377 nghìn, T  B   278 nghìn, T  C   173 nghìn, T  D   169 nghìn.
Vậy tổng số tiền họ phải trả là ít nhất mà vẫn đảm bảo lượng protein và lipit trong thức ăn thì
x  0, 6 và y  0,7 .
Trang 29
Bài 1. HÀM SỐ VÀ ĐỒ THỊ
I. Hàm số
1. Định nghĩa
Cho tập hợp khác rỗng D ⊂  . Nếu vối mỗi giá trị của x thuộc D có một và chỉ một giá trị tương ứng của
y thuộc tập hợp số thực  thì ta có một hàm số.
Ta gọi x là biến số và y là hàm số của x .
Tập hợp D được gọi là tập xác định của hàm số.
Kí hiệu hàm= số: y f ( x), x ∈ D .
Ví dụ 1.
a) Diện tích S của hình tròn bán kính r được tính theo công thức S = π r 2 . Hỏi S có phải là hàm số của r
hay không? Giải thích.
b) Cho công thức y 2 = x . Hỏi y có phải hàm số của x hay không? Giải thích.
Giải
a) S là hàm số của r vì mỗi giá trị của r chỉ cho đúng một giá trị của S .
b) y không phải là hàm số của x vì khi x = 1 thì ta tìm được hai giá trị tương ứng của y là 1 và −1
2. Cách cho hàm số

a) Hàm số cho bằng một công thức
Tập xác định của hàm số y = f ( x) là tập hợp tất cả các số thực x sao cho biểu thức f ( x) có nghĩa.
Ví dụ 2. Tìm tập xác định của mỗi hàm số sau:
1
a) y =
x
b) =
y x −1 .
Giải
1
a) Biểu thức có nghĩa khi x ≠ 0 . Vì vậy, tập xác định của hàm số đã cho là: D = {x ∈  x ≠ 0} =  \{0}.
x
b) Biểu thức x − 1 có nghĩa khi x − 1 ≥ 0 . Vì vậy, tập xác định của hàm số đã cho là:
D= {x ∈  x ≥ 1}= [1; +∞).
b) Hàm số cho bằng nhiều công thức
Một hàm số có thể được cho bằng nhiều công thức, chẳng hạn hàm số trong Ví dụ 3 sau:
Ví dụ 3. Cho hàm số:
−1 neáu x < 0

=f ( x) =0 neáu x 0
 1 neáu x > 0.

a) Tìm tập xác định của hàm số trên.
b) Tính giá trị của hàm số khi x = −2; x =0; x = 2021 .
Giải
a) f ( x) có nghĩa khi x < 0, x = 0, x > 0 nên tập xác định của hàm số là D =  .
b) f (−2) = −1; f (0) =0; f (2021) = 1.
Chú ý: Cho hàm số y = f ( x) với tập xác định là D . Khi biến số x thay đổi trong tập D thì tập hợp các giá
trị y tương ứng được gọi là tập giá trị của hàm số đã cho.
Chẳng hạn, trong Ví dụ 3, ta có: Ứng với các giá trị của x thì f ( x) chỉ nhận một trong ba giá trị −1;0;1 nên
tập giá trị của hàm số đó là tập hợp {−1;0;1} .
c) Hàm số không cho bằng công thức
Trang 1
Trong thực tiễn, có những tình huống dẫn tối những hàm số không thể cho bằng công thức (hoặc nhiều công
thức). Chẳng hạn, trong ví dụ sau đây:
Ví dụ 4. Biểu đồ ở dưới cho biết Nhiệt độ trung bình ở Đà Lạt theo từng tháng trong năm
a) Xác định tập hợp các tháng được nếu trong biểu đồ.
b) Tương ứng tháng với nhiệt độ trung bình của tháng đó có phải là hàm số không? Giải thích.
Giải
a) Tập hợp các tháng là D = {1; 2;3; 4;5;6;7;8;9;10;11;12} .
b) Mỗi tháng chỉ tương ứng vối đúng một giá trị nhiệt độ trung bình nên tương ứng đó xác định một hàm số.
Hàm số đó có thể được cho bằng bảng như sau:
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Nhiệt 16,1 16,6 18,2 19,1 18,9 18,6 18,5 18,2 18,7 17,7 17,6 15,7
độ ( C )
°
II. Đồ thị của hàm số

Đồ thị của hàm số y = f ( x) xác định trên tập hợp D là tập hợp tất cả các điểm M ( x; f ( x)) trong mặt
phẳng tọa độ Oxy với mọi x thuộc D .
Ví dụ 5. Cho hàm số = y 2x + 4 .
a) Vẽ đồ thị hàm số trên.
b) Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho bốn điểm: A(−1; 2) , B(1;6), C (2020; 2021), D(2030; 4064) . Điểm nào
thuộc đồ thị hàm số trên? Điểm nào không thuộc đồ thị hàm số trên?
Giải
a) Khi x = 0 thì y = 4 ; khi y = 0 thì x = −2 . Vậy đồ thị hàm số =
y 2 x + 4 là đường thẳng cắt trục Oy tại
điểm (0; 4) , cắt trục Ox tại điểm (−2;0)
b) Khi x = −1 thì y = 2 ; khi x = 1 thì y = 6 ; khi x = 2020 thì y = 4044 ; khi x = 2030 thì y = 4064 .
Vậy các điểm A(−1; 2), B(1;6), D(2030; 4064) thuộc đồ thị hàm số và điểm C (2020; 2021) không thuộc đồ
thị hàm số.
Nhận xét - Điểm M (a; b) trong mặt phẳng toạ độ thuộc đồ thị hàm= số y f ( x), x ∈ D khi và chỉ khi
a ∈ D

b = f (a ).
Trang 2
- Để chứng tỏ điểm M (a; b) trong mặt phẳng toạ độ không thuộc đồ thị hàm số y = f ( x) , x ∈ D , ta có thể
kiểm tra một trong hai khả năng sau:
Khả năng 1 : Chứng tỏ rằng a ∉ D .
Khả năng 2 : Khi a ∈ D thì chứng tỏ rằng b ≠ f (a ) .
Ví dụ 6. Cho đồ thị hàm số y = f ( x) như hình
a) Trong các điểm có toạ độ (−2; 2), (0;0), (0;1) , (2; 2), (1;1) , điểm nào thuộc đồ thị hàm số? Điểm nào không
thuộc đồ thị hàm số?
9
b) Quan sát đồ thị, tìm f (3) và những điểm thuộc đồ thị có tung độ bằng .
2
Giải
a) Các điểm thuộc đồ thị hàm số có toạ độ là: (−2; 2), ( 0;0 ) , ( 2; 2 )
Các điểm không thuộc đồ thị hàm số có toạ độ là: (0;1), (1;1) .
9
b) Quan sát đồ thị, ta có: f (3) = .
2
9  9  9
Toạ độ những điểm thuộc đồ thị có tung độ bằng là:  −3;  ,  3;  .
2  2  2
a) Xác định tọa độ các giao điểm của đồ thị đó vối hai trục toạ độ.
b) Hàm số y = f ( x) được xác định bởi công thức nào?
Giải
a) Tọa độ giao điểm của đồ thị với trục hoành là (1;0) . Tọa độ giao điểm của đồ thị với trục tung là (0;1) .
b) Vì đồ thị hàm số y = f ( x) là đường thẳng cắt cả hai trục toạ độ nên hàm số đó là hàm số bậc nhất, tức là
y =f ( x) =ax + b(a ≠ 0) . Giao điểm của đồ thị đó với trục Oy là điểm có toạ độ (0; b) nên b = 1 . Suy ra
 1  1
y f ( x=
= ) ax + 1 . Khi đó, giao điểm của đồ thị đó với trục Ox là điểm có toạ độ  − ;0  nên − = 1 , tức
 a  a
là a = −1 . Vậy y =f ( x) =− x + 1 .
III. Sự biến thiên của hàm số
1. Khái niệm
Cho hàm số y = f ( x) xác định trên khoảng (a; b) .
Trang 3
- Hàm số y = f ( x) gọi là đồng biến trên khoảng (a; b) nếu
∀x1 , x2 ∈ (a; b), x1 < x2 ⇒ f ( x1 ) < f ( x2 ) .
- Hàm số y = f ( x) gọi là nghịch biến trên khoảng (a; b) nếu
∀x1 , x2 ∈ (a; b), x1 < x2 ⇒ f ( x1 ) > f ( x2 ) .
Ví dụ 8. Chứng tỏ hàm số y = 6 x 2 đồng biến trên khoảng (0; +∞) .
Giải
Xét hai số bất kì x1 , x2 ∈ (0; +∞) sao cho x1 < x2 .
Ta có: 0 < x1 < x2 nên 6 x12 < 6 x22 hay f ( x1 ) < f ( x2 ) .
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng ( 0; +∞ )
Nhận xét: Xét sự biến thiên của một hàm số là tìm các khoảng hàm số đồng biến và các khoảng hàm số
nghịch biến. Kết quả xét sự biến thiên được tổng kết trong một bảng biến thiên.
Chẳng hạn, sau đây là bảng biến thiên của hàm số y = 6 x 2 :
- Dấu mũi tên đi xuống (từ +∞ đến 0 ) diễn tả hàm số nghịch biến trên khoảng (−∞;0) .
- Dấu mũi tên đi lên (từ 0 đến +∞) diễn tả hàm số đồng biến trên khoảng (0; +∞) .
2. Mô tả hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến bằng đồ thị

Nhận xét.
- Hàm số đồng biến trên khoảng ( a; b ) khi và chỉ khi đồ thị hàm số “đi lên” trên khoảng đó.
- Hàm số nghịch biến trên khoảng ( a; b ) khi và chỉ khi đồ thị hàm số “đi xuống” trên khoảng đó.
Ví dụ 9. Cho hàm số y = f ( x) có đồ thị như hình. Quan sát đồ thị và cho biết phát biểu nào sau đây là đúng.
a) Hàm số y = f ( x) đồng biến trên khoảng (−2; −1) .

b) Hàm số y = f ( x) nghịch biến trên khoảng (1; 2) .
c) Hàm số y = f ( x) đồng biến trên khoảng (−1;1) .
Giải
a) Phát biểu "Hàm số y = f ( x) đồng biến trên khoảng (−2; −1) " là đúng vì đồ thị hàm số đã cho "đi lên"
trên khoảng đó.
b) Phát biểu "Hàm số y = f ( x) nghịch biến trên khoảng (1; 2) " là đúng vì đồ thị hàm số đã cho "đi xuống"
c) Phát biểu "Hàm số y = f ( x) đồng biến trên khoảng (−1;1) " là sai vì đồ thị hàm số đã cho vừa có phần
"đi lên" vừa có phần "đi xuống" trên khoảng đó.

DẠNG 1. TẬP XÁC ĐỊNH CỦA HÀM SỐ
Để tìm tập xác định D của hàm số ta tìm điều kiện để f  x có nghĩa, tức là
Trang 4
D   x   f  x    .
Chú ý. Thông thường y  f  x cho bởi các biểu thức đại số, ta xét một số trường hợp sau:
u  v u  x , v  x

Hàm số y  f  x  có nghĩa khi 
v  x
  
v x  0

u  x

Hàm số y  f  x  2 k u  x k   có nghĩa khi 
  

 u x 0

u  x u  x , v  x
Hàm số y  f  x  k   có nghĩa khi 
2k v x
  v  x  0
Câu 1. Tìm tập xác định của các hàm số

3x  1
a) y  .
2 x  2
2x  1
b) y  .
(2 x  1)  x  3
1
c) y  2
.
x  4x  5
2x  1
d) y  3 .
x  3x  2
a) y  3 x  2 .
b) y  x 2  1 .
c) y  2 x  1  x  1 .
d) y  x 2  2 x  1  x  3 .
e) y  x  3  2 x  2  2  x 2  2 1  x 2 .
f) y  x  x 2  x  1 .
Câu 3. Tìm tập xác định của các hàm số sau :

2
a) y  .
( x  2) x  1
x
b) y   x .
1 x2
x3 2x
c) y  .
x2
x 1  4  x
d) y  .
( x  2)( x  3)
1
e) y  1  x  .
x 1 x
2015
f) y  .
x  3x  2  3 x2  7
3 2
Trang 5
1
g) y  x  8  2 x  7  .
1 x
h) y  x 2  2 x  2  ( x  1) .

a) y  x2  x  4 .
2x  1
b) y  .
x | x  4|
1
c) y  | x  1| x 2  x  6 .
2
x  3x  5
2x  1
d) y  .
x(| x |1)
| x|
e) y  .
| x  2| x 2  2 x
| x |1 x 2 | x |
f) y   .
x 2  1 x 2  2| x |1
Câu 5. Tìm m để các hàm số sau đây xác định với mọi x thuộc khoảng 0;   .
a) y  x  m  2 x  m  1 .
xm
b) y  2 x  3m  4  .
x  m 1
Câu 6. Tìm m để các hàm số sau:
1
a) y   x  2 m  6 xác định trên 1; 0 .
xm
b) y  1  2 x 2  mx  m  15 xác định trên 1; 3 .
Câu 7. Tìm m để các hàm số:

2x  1
a) y  xác định trên  .
2
x  6x  m  2
m 1
b) y  2
xác định trên toàn bộ trục số.
3x  2 x  m
DẠNG 2. SỰ BIẾN THIÊN CỦA HÀM SỐ
Để xét sự biến thiên của hàm số y  f  x trên từng khoảng xác định a; b ta làm như sau:
Giả sử x1 , x2  K : x1  x2
Tính f  x1   f  x2 
f  x2   f  x1 
Lập tỉ số T 
x2  x1
Nếu T  0 thù hàm số y  f  x đồng biến trên a; b
Nếu T  0 thù hàm số y  f  x nghịch biến trên a; b
Câu 1. Khảo sát sự biến thiên và lập bảng biến thiên của các hàm số sau:
a) y  2 x  3 trên  .
Trang 6
b) y  x 2  4 x  5 trên khoảng ; 2 và trên khoảng 2;  .
c) y  2 x 2  4 x  1 trên khoảng 3;  .

x3
d) y  trên khoảng ; 5 và trên khoảng 5;  .
x5
Câu 2. Khảo sát sự biến thiên của các hàm số sau:
7 
a) y  2 x  7 trên khoảng  ;  .
 2 
b) y  x 2  2 .
c) y  x  3 x  5 trên khoảng 5;  .
1
d) y  .
x 1
1
a) y  2 .
x
b) y  x 2015  1 .
c) y  x  2  x  2 trên khoảng 2; 2 .
Câu 4. Với giá trị nào của m thì các hàm số sau đồng biến trên các khoảng xác định của nó:
a) y  m  1 x  m  2 .
m
b) y  .
x2
Câu 5. Với giá trị nào của m thì hàm số y  x 2  m  1 x  2 nghịch biến trên 1; 2 .
DẠNG 3. TẬP GIÁ TRỊ - GIÁ TRỊ LỚN NHẤT, GIÁ TRỊ NHỎ NHẤT CỦA HÀM SỐ
Cho hàm số y = f ( x ) có tập xác định D .
Tập hợp T
= {=y }
f ( x ) x ∈ D gọi là tập giá trị của hàm số y = f ( x ) .
Nhận dạng: Khi hàm số chỉ xuất hiện tích các biểu thức là hằng số hoặc tổng bình phương các
biểu thức là hằng số.
Bất đẳng thức:
a+b
+) Cho a, b ≥ 0 ta luôn có ≥ ab hay hay a + b ≥ 2 ab , đẳng thức xảy ra khi a = b
2
+) a, b ∈  ta có a 2 + b 2 ≥ 2ab , đẳng thức xảy ra khi a = b .
Câu 1. Tìm tập giá trị của hàm số =

y 4 − x2 .
1
Câu 2. Tìm tập giá trị của hàm số y = .
x2 − 4x + 5
Câu 3. Tìm giá trị nhỏ nhất của hàm số y =x−2 x+2
2
Câu 4. Tìm giá trị nhỏ nhất của hàm số y= x + với x > 1 .
x −1
DẠNG 4. MỘT SỐ BÀI TOÁN LIÊN QUAN ĐẾN ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ
Câu 1. Cho hàm số f ( x ) có đồ thị như hình vẽ. Tính giá trị của hàm số tại x = −1 .
Trang 7
x+2
Câu 2. Tìm các điểm có tọa độ nguyên thuộc đồ thị hàm số y = .
x −1
Câu 3. Tịnh tiến đồ thị hàm số.
a) y  f  x  2 x 2  3 x  1 lên trên 2 đơn vị thì ta thu được đồ thị của hàm số nào?
b) y  g  x  3 x  1 xuống dưới 3 đơn vị. Sau đó sang trái 4 đơn vị thì ta thu được đồ thị
hàm số nào?
x4
c) y  k  x  sang phải 1 đơn vị. Sau đó lên trên 5 đơn vị thì ta thu được đồ thị hàm số
2x  3
nào?
Câu 4. Từ đồ thị hàm số y  f  x  x 2  3 x  2 , hãy suy ra đồ thị của các hàm số sau
a) y  g  x  x 2  3 x  2 .
b) y  h  x  x 2  3 x  2 .
c) y  k  x  x 2  3 x  2 .
d) y  l  x  x 2  3 x  2 .
Câu 5. Đồ thị hàm số

a) y  x 2  2 được suy ra từ đồ thị hàm số y  x 2  2 x  3 như thế nào.
7 x  6 x2
b) y  được suy ra từ đồ thị hàm số y  như thế nào.
3 x  4 3x  4
 x − x 2 + m2
 khi x < 1
Câu 6. Cho hàm số f ( x ) =  x −1 với m là tham số. Biết đồ thị hàm số cắt trục tung
2 x khi x ≥ 1

tại điểm có tung độ bằng 3 . Hãy tính P = f ( −4 ) + f (1) .
 mx − 1 khi x ∈ ( −∞;0 )
Câu 7. Cho hàm số f ( x ) =  2 . Tìm điều kiện của m để đồ thị hàm số không
 x + 2 x − 1 khi x ∈ [ 0; +∞ )
đi qua điểm A ( −2;3) .
Câu 8. Cho hàm số y = f ( x ) có đồ thị như hình vẽ. Với M ( x; y ) là một điểm bất kì nằm trên đồ thị hàm
số y = f ( x ) . Tìm tập hợp các điểm I ( 2 x + 3;3 y ) .
Trang 8
y
-2 O x
DẠNG 5. XÁC ĐỊNH BIỂU THỨC CỦA HÀM SỐ

 x 2  4 khi x  3

Câu 1. Cho hàm số y  f ( x)   .
 3 x  8 khi 0  x  3

a) Tìm tập xác định của hàm số.
b) Tính các giá trị f 0 , f  2  , f 1 , f  5  , f 5 .
 2 x  1
 khi x0
x2
Câu 2. Cho hàm số y  f ( x)   3 .
 2 x  1
 khi x  0
 x  1
b) Tính các giá trị f 0 , f 2 , f 1 , f 3 .
x
Câu 3. Cho thị hàm số y  f  x   
. Hãy xác định hàm số f  f  x và f f  f  x .
1  x2
Câu 4. Cho hai hàm số f  x  2 x  4 và g  x  x 2  13 . Hãy xác định hàm số f  g  x và g  f  x
Câu 5. Xác định hàm số f  x biết
a) f  x  3  2 x  1 . b) f  x  1  x 2  3 x  3 .

 1 1  1 1
a) f  x    x 2  2 . b) f  x    x 3  3 .
 x x  x x

 x  1  3 x  1 x  1
a) f    x  3, x  1. b) f   , x  2, x  1.
 x  1   x  2  x  1

a) 2 f  x  f x  x 4  12 x 3  4. . b) f  x  xf x  x  1.
c ) x 2 f  x  f 1  x  2 x  x 4 .

Trang 9
D   x   f  x    .
u  v u  x , v  x

v  x v  x  0


u  x

  

 u x 0

u  x u  x , v  x
2k v x
  v  x  0
Câu 1. x 4 − 2018 x 2 − 2019 là

Tập xác định của hàm số y =
A. ( −1; + ∞ ) . B. ( −∞;0 ) . C. ( 0; + ∞ ) . D. ( −∞; + ∞ ) .
x +1
Câu 2. Tập xác định của hàm số y = là:
x −1
A. . B. . C. . D. (1; +∞ ) .
x −3
Câu 3. Tập xác định của hàm số y = là
2x − 2
A.  \ {1} . B.  \ {3} . C.  \ {2} . D. (1; +∞ ) .
x+2
( x − 3)
2
A. ( −∞;3) . B. ( 3; + ∞ ) . C.  \ {3} . D.  .
3x − 1
Câu 5. Tập xác định D của hàm số y = là
2x − 2
A. D =  . B. D= [1; +∞ ) . C. D= (1; +∞ ) . D. D = R \ {1} .
5
Câu 6. Tập xác định của hàm số y = 2
là
x −1
A.  \ {−1} . B.  \ {−1;1} . C.  \ {1} . D.  .
x + 5 x −1
Câu 7. ( x)
Tập xác định của hàm số f= + là
x −1 x + 5
A. D =  . B. D =  \{1}. C.=
D  \ {−5}. D.=
D  \ {−5; 1}.
3− x
là
x − 5x − 6
D  \ {−1;6}
A.= B.
= D  \ {1; −6} C. D = {−1;6} D. D
= {1; −6}
x +1
Câu 9. Tìm tập xác định D của hàm số y = .
( x + 1) ( x 2 − 4 )
A. D =  \ {2} D  \ {±2}
B.=
D  \ {−1; 2}
C.= D. D=  \ {−1; ±2}
Câu 10. Tập xác định D của hàm số=y 3 x − 1 là
Trang 10
1  1 
A. D
= ( 0; +∞ ) . B. D
= [0; +∞ ) . C. =
D  ; +∞  . D. =
D  ; +∞  .
3  3 
Câu 11. Tập xác định của hàm số y = 8 − 2 x − x là

A. ( −∞; 4] . B. [ 4; +∞ ) . C. [ 0; 4] . D. [ 0; +∞ ) .
Câu 12. Tập xác định của hàm số y = 4 − x + x − 2 là

A. D = ( 2; 4 ) B. D = [ 2; 4]
C. D = {2; 4} D. D = ( −∞; 2 ) ∪ ( 4; +∞ )
Câu 13. Tập xác định của hàm số y = 1 + 2 x + 6 + x là:
 1  1   1 
A.  −6; −  . B.  − ; +∞  . C.  − ; +∞  . D. [ −6; +∞ ) .
 2  2   2 
Câu 14. Tìm tập xác định của hàm số y = x +1 + x + 2 + x + 3 .
A. [ −1; + ∞ ) . B. [ −2; + ∞ ) . C. [ −3; + ∞ ) . D. [ 0; + ∞ ) .
Câu 15. Tập xác định D của hàm số y = x + 2 + 4 3 − x là

A. D = ( −2;3) . B. D = [ −3; +∞ ) . C. D = ( −∞;3]. D. D = [ −2;3].
Câu 16. Tập xác định của hàm số =
y 2 x − 3 − 3 2 − x là
3  3 
A. ∅ . B.  ; 2  . C. [2; +∞) . D.  ; 2  .
2  2 
y 2 x 2 − 7 x + 3 − 3 −2 x 2 + 9 x − 4 là
1  1 
A.  ; 4  . B. [3; +∞ ) . C. [3; 4] ∪   . D. [3; 4] .
2  2
6x
Câu 18. Tìm tập xác định D của hàm số y =
4 − 3x
 4 3 4  2 3  4 
A. D =  −∞;  . B. D =  ;  . C. D =  ;  . D. =
D  ; +∞  .
 3 2 3  3 4  3 
1
Câu 19. Tập xác định của hàm số=y + 9 − x là
2x − 5
5  5  5  5 
A. D =  ;9  . B. D =  ;9  . C. D =  ;9  . D. D =  ;9  .
2  2  2  2 
x +1
( x − 3) 2 x − 1
1 1 1
A. D =  − ; +∞  \ {3} . B. D =  . 
D  ; +∞  \ {3} . D. =
C. = 
D  ; +∞  \ {3} .
 2  2  2 
Câu 21. Hàm số nào sau đây có tập xác định là  ?
2 x
A. y = . B. y = x 2 − x 2 + 1 − 3 .
x2 + 4
3x
C. y = 2 . D. y = x 2 − 2 x − 1 − 3 .
x −4
Trang 11
3x − 1
Câu 22. Tìm tập xác định của hàm số y= x −1 − 2
.
( x − 4) 5 − x
A. [1;5] \ {2} . B. (−∞;5] . C. [1;5) \ {2} . D. [1; +∞) \ {2;5} .
3x + 4
( x − 2) x + 4
A. D = ( −4; +∞ ) \ {2} . B. D = [ −4; +∞ ) \ {2} .
C. D = ∅ . D. D =  \ {2} .
x+4
( x + 1) 3 − 2 x
 3  3
A. D =  −4;  . B. D =  −4;  .
 2  2
 3  3
C. D =  −∞;  . D. D = [ −4; −1) ∪  −1;  .
 2  2
1
Câu 25. Tập xác định của hàm số f ( x ) = 3− x + là
x −1
A. D = (1; 3] . B. D = ( −∞;1) ∪ [3; +∞ ) .
C. D = [1;3] . D. D = ∅ .
4
Câu 26. Tìm tập xác định D của hàm số y = 6− x + .
5 x − 10
A. D = ( −∞;6] \ {2} . B.  \ {2} . C. D= [6; +∞ ) . D. D = ( −∞;6] .
1
Câu 27. Cho hàm số f ( x )= x −1 + . Tập nào sau đây là tập xác định của hàm số f ( x ) ?
x −3
A. (1; +∞ ) . B. [1; +∞ ) . C. [1;3) ∪ ( 3; +∞ ) . D. (1; +∞ ) \ {3} .
 −3 x + 8 + x khi x<2
Câu 28. Tập xác định của hàm số
= ( x ) 
y f= là
 x + 7 + 1 khi x≥2
 8
A.  . B.  \ {2} . C.  −∞;  . D. [ −7; +∞ ) .
 3
1
Câu 29. Tập xác định D của hàm số y = ( 2 x − 1) 3 − 2 x + là
2x − 2
1 3  1 3  3  3
A. D =  ;  . B. D =  ;  \ {1} . C. D =  −∞ ;  \ {1} . D. D =  −∞ ;  .
2 2  2 2  2  2
3
x + 2 −1
A. D = [ −2 ; + ∞ ) \ {−1} . B.=
D R \ {−1} .
C. D = [ −2; + ∞ ) . D. D= (1; + ∞ ) .
1
Câu 31. Tìm tập xác định của hàm số y = x2 − 2x + .
25 − x 2
( −5;0] ∪ [ 2;5) .
A. D =
Trang 12
B. D = ( −∞;0] ∪ [ 2; +∞ ) .
C. D = ( −5;5 ) .
D. D= [ −5;0] ∪ [ 2;5] .
x +1
( x − 5x + 6) 4 − x
2
A. [ −1; 4 ) \ {2;3} . B. [ −1; 4 ) . C. ( −1; 4] \ {2;3} . D. ( −1; 4 ) \ {2;3} .
x
là:
x − 3x + 2
A. D
= [0; +∞ ) B. D =  \ {1; 2} C. D =  \ {1; 2} D. D
= ( 0; +∞ )
Câu 34. Tìm tập xác định D của hàm số:
 2x − 3
khi x ≤ 0
= y f= ( x )  x − 2 .
 1 − x khi x > 0

A. D =  \ {2} B. D= [1; +∞ ) \ {2}
C. D = ( −∞;1] D. D= [1; +∞ )
x3
Câu 35. Tập xác định của hàm số y = x+2+
4 x −3
3 3
A. D = [ −2; +∞ ) . B. D = [ −2; +∞ ) \ −
; .
 4 4
 3 3  3 3
C. D = − ;  . D.=
D  \ − ;  .
 4 4  4 4
3x − 2 + 6 x
4 − 3x
2 4 3 4 2 3 4
A. D =  ;  . B. D =  ;  . C. D =  ;  . D. D =  −∞;  .
3 3
  2 3   3 4
   3
x
Câu 37. Tập xác định của hàm số=
y − 3 − x là
x x +1
A. ( −∞;3] \ {−1} . B. ( −∞;3) \ {−1} . C. ( −∞;3] . D.  \ {−1} .
x+3
Câu 38. Giả sử D = ( a; b ) là tập xác định của hàm số y = . Tính S= a 2 + b 2 .
2
− x + 3x − 2
A. S = 7 . B. S = 5 . C. S = 4 . D. S = 3 .
x2 − 7 x + 8
Câu 39. Hàm số y= định D  \ {a; b} ; a ≠ b. Tính giá trị biểu thức
có tập xác=
x 2 − 3x + 1
Q = a 3 + b3 − 4ab.
A. Q = 11 . B. Q = 14 . C. Q = −14 . D. Q = 10 .
2x +1
Câu 40. Với giá trị nào của m thì hàm số y = 2 xác định trên  .
x − 2x − 3 − m
A. m ≤ −4 . B. m < −4 . C. m > 0 . D. m < 4 .
Trang 13
3x + 5
Câu 41. Tập xác định của hàm
= số y − 4 là ( a; b ] với a, b là các số thực. Tính tổng a + b .
x −1
A. a + b =−8 . B. a + b =−10 . C. a + b = 8. D. a + b =10 .
1
Câu 42. Tập tất cả các giá trị m để hàm
= số y + x − m có tập xác định khác tập rỗng là
− x2 − 2 x + 3
A. ( −∞;3) . B. ( −3; + ∞ ) . C. ( −∞;1) . D. ( −∞;1] .
Câu 43. Biết hàm số y = f ( x ) có tập xác định là đoạn [ −1;0] . Tìm tập xác định D của hàm số
y f ( − x2 ) .
=
A. D = [ −1;0]
B. D = [ 0;1]
C. D = [ −1;1]
D. D = ( −∞; −1] ∪ [1; +∞ )
Câu 44. Tìm tập hợp tất cả các giá trị của tham số m để hàm số y = f ( x) = x 2 − 3mx + 4 có tập xác định
là D =  .
4 4 4 4
A. m < . B. m ≤ . C. m > . D. m ≥ .
3 3 3 3
Câu 45. Tìm m để hàm số y = ( x − 2 ) 3 x − m − 1 xác định trên tập (1; +∞ ) ?

A. m < 2 . B. m ≤ 2 . C. m > 2 . D. m ≥ 2 .
x − 2m + 3 3x − 1
Câu 46. Tất cả các giá trị của tham số m để=
hàm số y + xác định trên khoảng
x−m −x + m + 5
( 0;1) là
 3
A. m ∈ [ −3;0] ∪ [ 0;1] . B. m ∈ 1;  .
 2
 3
C. m ∈ [ −3;0] . D. m ∈ [ −4;0] ∪ 1;  .
 2
3x + 4
Câu 47. Gọi tập xác định của các hàm số f ( x) = 5 + x + 5 − x ; g ( x) = lần lượt là D1 ; D2 . Hãy
x+4
tìm D1 ∩ D2 , D1 ∪ D2 .
A. D1 ∩ D2 =( −4;5] , D1 ∪ D2 = [ −5; +∞ ) . B. D1 ∩ D2 =( −4;5) , D1 ∪ D2 = [ −5; +∞ ) .
C. D1 ∩ D2 =( −4;5] , D1 ∪ D2 = ( −5; +∞ ) . [ −4;5] , D1 ∪ D2 =
D. D1 ∩ D2 = [ −5; +∞ ) .
x 2 +1
Câu 48. Tìm m để hàm số y = có tập xác định là  .
x + 2x − m + 1
2
A. m ≥ 1 . B. m < 0 . C. m > 2 . D. m ≤ 3
x +1
Câu 49. Cho hàm số y = . Tập các giá trị của m để hàm số xác định trên [ 0;1) là
x − 2 ( m + 1) x + m 2 + 2m
2
T= ( −∞; a ) ∪ [b; c ) ∪ [ d ; +∞ ) . Tính P = a+b+c+d .

A. P = −2 . B. P = −1 . C. P = 2 . D. P = 1 .
Trang 14
x+m+2
Câu 50. Tìm các giá trị thực của tham số m để hàm số y = xác định trên ( −1; 2 ) .
x−m
m ≤ −1  m ≤ −1  m < −1
A.  . B.  . C.  . D. −1 < m < 2 .
m ≥ 2 m ≥ 2 m > 2
Câu 51. Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số y= x − m + 1 + 2 x − m xác định với ∀x > 0 .
A. m ≥ 1 . B. m ≤ 0 . C. m > 0 . D. m < 1 .
Câu 52. Tập hợp tất cả giá trị của tham số m để hàm số y = x − 2m + 1 xác định với mọi x ∈ [1;3] là:
A. {2} . B. {1} . C. (−∞; 2] . D. (−∞;1] .
Câu 53. Tập xác định của hàm số y  x  2 x  1  5  x 2  2 4  x 2 có dạng a;b  . Tính a  b.
A. 3 . B. 1 . C. 0 . D. 3 .
1
Câu 54. Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số y = x−m+2 + có tập xác định D = [ 0;5 )
5− x .
A. m ≥ 0 . B. m ≥ 2 . C. m ≤ −2 . D. m = 2 .
m +1
Câu 55. Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số y = 2
có tập xác định D =  .
3x − 2 x + m
1 1 1
A. −1 ≤ m ≤ . B. m ≥ −1 . C. m > . D. m ≥ .
3 3 3
Câu 56. Tìm điều kiện của m để hàm số y= x 2 − x + m có tập xác định D = 
1 1 1 1
A. m ≥ . B. m > . C. m > − . D. m ≤ .
4 4 4 4
x+9
Câu 57. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số y = xác định trên đoạn [3;5] .
x − 2m − 1
A. m ≤ 1 hoặc m ≥ 2 . B. m > 3 hoặc m < 0 .
C. m > 4 hoặc m < 1 . D. m > 2 hoặc m < 1 .
2+ x
Câu 58. Có bao nhiêu giá trị nguyên của x thuộc tập xác định của hàm số y = + 2x + 1 ?
x 3− x
A. 3 B. 1 C. 2 D. 4
2x − 3 2x − m − 2x
Câu 59. Cho hàm số f ( x ) = có tập xác định là D1 và hàm số g ( x ) = có tập xác
x − 2 −1 x +5
định là D2 . Tìm điều kiện của tham số m để D2 ⊂ D1 .
A. m < 2 . B. m ≤ 2 . C. m > 2 . D. m ≥ 2 .
2 x − 2m + 3 x−2
Câu 60. Tìm m để
= hàm số y + xác định trên khoảng ( 0;1) .
3( x − m ) −x + m + 5
 3
A. m ∈ 1;  . B. m ∈ [ −3;0] .
 2
 3
C. m ∈ [ −3;0] ∪ [ 0;1] . D. m ∈ [ −4;0] ∪ 1;  .
 2
Trang 15
x
Câu 61. Cho hàm số f ( x )= x + 2m − 1 + 4 − 2m − xác định với mọi x ∈ [ 0; 2] khi m ∈ [ a; b ] . Giá trị
2
của tổng a + b bằng
A. 2 . B. 3 . C. 4 . D. 5 .
x +1
Câu 62. Tìm m để hàm số y = −2 x + 3m + 2 + xác định trên khoảng ( −∞; −2 ) .
2 x + 4m − 8
A. m ∈ [ −2; 4] . B. m ∈ [ −2;3) . C. m ∈ ( −2;3] . D. m ∈ [ −2;3] .
Câu 63. Tập xác định của hàm số nào dưới đây chứa nhiều số nguyên dương nhất?
2− x
A. =
y 3− x B. y =
x+2
1
C. =
y 4 − 9 x2 D. y =
27 − x3
Câu 64. Có bao nhiêu giá trị nguyên âm của tham số m để tập xác định của hàm số
2
= y + 7 m + 1 − 2 x chứa đoạn [ −1;1] ?
x − 2m
A. 0 B. 1 C. 2 D. Vô số
Câu 65. Cho hàm số y= x + 1 + m − 2 x với m ≥ −2 . Có bao nhiêu giá trị của tham số m để tập xác định
của hàm số có độ dài bằng 1?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
Giả sử x1 , x2  K : x1  x2
Tính f  x1   f  x2 
f  x2   f  x1 
x2  x1
Câu 1. Chọn khẳng định đúng?

A. Hàm số y = f ( x) được gọi là nghịch biến trên K nếu ∀x1 ; x2 ∈ K , x1 < x2 ⇒ f ( x1 ) < f ( x2 ) .
B. Hàm số y = f ( x) được gọi là đồng biến trên K nếu ∀x1 ; x2 ∈ K , x1 < x2 ⇒ f ( x1 ) ≤ f ( x2 ) .
C. Hàm số y = f ( x) được gọi là đồng biến trên K nếu ∀x1 ; x2 ∈ K , x1 < x2 ⇒ f ( x1 ) > f ( x2 ) .
D. Hàm số y = f ( x) được gọi là đồng biến trên K nếu ∀x1 ; x2 ∈ K , x1 < x2 ⇒ f ( x1 ) < f ( x2 ) .
Câu 2. Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm đồng biến trên  ?
A. y = 1 − 2 x B. =
y 3x + 2 C. y = x 2 + 2 x − 1 −2 ( 2 x − 3) .
D. y =
Câu 3. Trong các hàm số sau, hàm số nào nghịch biến trên  ?
1
A. y = x . B. y = −2 x . C. y = 2 x . D. y = x
2
3
Câu 4. Xét sự biến thiên của hàm số f ( x ) = trên khoảng ( 0; +∞ ) . Khẳng định nào sau đây đúng?
x
A. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0; +∞ ) .
Trang 16
B. Hàm số vừa đồng biến, vừa nghịch biến trên khoảng ( 0; +∞ ) .
C. Hàm số đồng biến trên khoảng ( 0; +∞ ) .
D. Hàm số không đồng biến, không nghịch biến trên khoảng ( 0; +∞ ) .
2x +1
Câu 5. Hàm số y = nghịch biến trên khoảng
x −1
 1   3
A. ( −∞; 2 ) . B.  − ; +∞  . C.  −1;  . D. (1; +∞ ) .
 2   2
Câu 6. y f ( x=
Hàm số = ) x 4 − 2 x 2 nghịch biến trên khoảng nào sau đây?
A. ( −1;0 ) B. ( −1;1) C. ( 0;1) D. (1; +∞ )
Câu 7. Hàm số nào sau đây đồng biến trên khoảng ( −1;1) ?
A. =
y 1 − x2 B. y = x 2
x +1
C. y = D. y =− x3 + 3x
x
Câu 8. Cho hàm số f ( x ) có bảng biến thiên như sau
Hàm số nghịch biến trong khoảng nào dưới đây?

A. ( −∞;0 ) B. (1; +∞ ) C. ( −2; 2 ) D. ( 0;1)
Câu 9. Cho hàm số có đồ thị như hình vẽ.
Chọn đáp án sai.

A. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( −∞; −1) .
B. Hàm số đồng biến trên khoảng (1;+∞ ) .
C. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( −1;1) .
D. Hàm số đồng biến trên khoảng ( −1;0 ) .
Câu 10. Cho hàm số y = f ( x ) có tập xác định là [ −3;3] và có đồ thị được biểu diễn bởi hình bên. Khẳng
định nào sau đây là đúng?
Trang 17
A. Hàm số
= y f ( x ) + 2018 đồng biến trên các khoảng ( −3; −1) và (1;3) .
B. Hàm số
= y f ( x ) + 2018 đồng biến trên các khoảng ( −2;1) và (1;3) .
C. Hàm số
= y f ( x ) + 2018 nghịch biến trên các khoảng ( −2; −1) và ( 0;1) .
D. Hàm số
= y f ( x ) + 2018 nghịch biến trên khoảng ( −3; −2 ) .
Câu 11. Cho hàm số có đồ thị như hình bên dưới.
Khẳng định nào sau đây là đúng?

A. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0;3) . B. Hàm số đồng biến trên khoảng ( −∞;1) .
C. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0; 2 ) . D. Hàm số đồng biến trên khoảng ( −∞;3) .
Câu 12. Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên khoảng ( −∞; +∞ ) có đồ thị như hình vẽ dưới đây.
Mệnh đề nào sau đây đúng?

A. Hàm số đồng biến trên khoảng ( 0; 2 )
B. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( −3;0 )
C. Hàm số đồng biến trên khoảng ( −1;0 )
D. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0;3)
Câu 13. Cho hàm số y = f ( x ) có bảng biến thiên như sau:
Trang 18
Đặt h ( x=
) 5 x − f ( x ) . Khẳng định nào dưới đây là đúng?
A. h ( 3) < h (1) < h ( 2 ) B. h (1) < h ( 2 ) < h ( 3)
C. h ( 2 ) < h (1) < h ( 3) D. h ( 3) < h ( 2 ) < h (1)
Câu 14. Hàm số f ( x ) có tập xác định  và có đồ thị như hình vẽ

A. Đồ thị hàm số cắt trục hoành theo một dây cung có độ dài bằng 2 .
B. Hàm số đồng biến trên khoảng ( 0;5 ) .
C. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0;3) .
D. f ( ) (
2019 < f 2017 .)
Tập hợp T
= {=y }
a+b
2
Câu 1. Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên đoạn [ −2;3] có đồ thị được cho như trong hình dưới đây:
Gọi M, m lần lượt là giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của f ( x ) trên đoạn [ −2;3] . Tính M + m .
0
A. M + m = 1
B. M + m = 2
C. M + m = 3
D. M + m =
Câu 2. Giá trị lớn nhất của hàm số y = x − 2 − 3 x − 1 trên đoạn [ 0; 2] là

A. 1 . B. −1 . C. 2 . D. −3 .
Trang 19
2 x − 1 khi x ≥ 1

Câu 3. hàm số y 1
Cho = khi 0 < x < 1 . Giá trị lớn nhất của hàm số trên [ −2;2] là:
1 − 2 x khi x ≤ 0

A. 2. B. 4. C. 5. D. 7.
Câu 4. Gọi M, m lần lượt là giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của hàm số y = 1 + x + 1 − x . Tìm M + m .
A. M + m =2 + 2
B. M + m =2
C. M + m =4
D. M + m =4 + 2
x2 − 8x + 7
Câu 5. Gọi M, m lần lượt là giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của hàm số y = . Tìm M − m .
x2 + 1
8
A. M − m = 9
B. M − m =
10
C. M − m = 11
D. M − m =
Tìm giá trị nhỏ nhất của hàm số f ( x ) = x 2 + ( x − 3) .

2
Câu 6.
9 −9 3
A. 0 B. C. D.
2 2 2
Câu 7. Tìm giá trị nhỏ nhất m của hàm số y =f ( x ) =x − x − 2 .

A. m = 0 B. m = 2
7 3
C. m = D. m =
4 4
2x
Câu 8. Gọi m, M lần lượt là giá trị nhỏ nhất, giá trị lớn nhất của hàm số y = 2
. Tính m 2 + M 2 .
x +1
1
A. m 2 + M 2 = B. m 2 + M 2 =
2
2
C. m + M =
2 2
1 D. m 2 + M 2 =
4
Câu 9. y
Gọi M, m lần lượt là giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của hàm số = (=
x 3)( 5 − x ) với −3 ≤ x ≤ 5 .
Tìm M + 2m .
A. M + 2m =8 B. M + 2m =
16
C. M + 2m =24 D. M + 2m =
32
Câu 10. Cho hàm số f ( x ) =x + 1 − x 2 .

a) Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m thỏa mãn f ( x ) ≤ m với mọi x ∈ [ −1;1] .
A. m ≥ 2 B. m < 0
C. m = 2 D. m < 2
b) Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m thỏa mãn f ( x ) > m với mọi x ∈ [ −1;1] .
A. m ≤ − 2 B. m < − 2
C. m ≤ −1 D. m < −1
Câu 11. Trong các hàm số sau, hàm số nào có tập giá trị là đoạn [ 0; 2] ?
4x
A. f ( x ) = 2
x +1
B. g ( x ) =x + 2 − x 2
Trang 20
x2 + 2
C. h ( x ) =
x2 + 1
( x)
D. k = 4 x − x2
3x + 1 a
Câu 12. Gọi M là giá trị lớn nhất của hàm số y = . Biết M = với a, b ∈ * và b nhỏ nhất. Tìm
2
x +3 b
a+b .
A. a + b =87 B. a + b =88
C. a + b =89 D. a + b =90
Câu 13. Người ta cần xây một chiếc bể chứa nước với dạng khối hộp chữ nhật không nắp có thể tích bằng
500 3
m . Đáy bể là hình chữ nhật có chiều dài gấp đôi chiều rộng. Giá thuê nhân công để xây bể là
3
500.000 đồng/m2 lòng bể. Khi đó, kích thước của bể nước sao cho chi phí thuê nhân công thấp
nhất là:
5
A. Chiều dài 20m, chiều rộng 10m, chiều cao m.
6
10
B. Chiều dài 10m, chiều rộng 5m, chiều cao m.
3
10
C. Chiều dài 30m, chiều rộng 15m, chiều cao m.
27
D. Một đáp án khác.
Câu 14. Cho một tấm nhôm hình vuông cạnh 6 cm. Người ta muốn cắt một hình thang như hình vẽ. Tìm
tổng x + y để diện tích hình thang EFGH đạt giá trị nhỏ nhất.
7 2 3 2 2 5 2
A. x + y = B. x + y = C. x + y = D. x + y =
2 2 2 2
Câu 15. Giả sử bạn được chi cho một mảnh đất hình chữ nhật có chu vi 100 m . Hỏi bạn phải chọn kích
thước của hình chữ nhật bằng bao nhiêu để diện tích mảnh đất của bạn là lớn nhất.
A. chiều dài mảnh đất là 30 m, chiều rộng là 20 m.
B. chiều dài mảnh đất là 40 m, chiều rộng là 10 m.
C. chiều dài mảnh đất là 35 m, chiều rộng là 15 m.
D. chiều dài mảnh đất là 25 m, chiều rộng là 25 m.
Câu 16. Hai con tàu đang ở cùng một vĩ tuyến và cách nhau 5 hải lý. Đồng thời cả hai con tàu cùng khởi
hành, một tàu chạy về hướng nam với 6 hải lý/giờ, còn tàu kia chạy về vị trí hiện tại của tàu thứ
nhất với vận tốc 7 hải lý/giờ. Hãy xác định thời điểm mà khoảng cách của hai tàu là nhỏ nhất?
Trang 21
7
A. sau giờ xuất phát
17
5
B. sau giờ xuất phát
17
9
C. sau giờ xuất phát
17
8
D. sau giờ xuất phát
17
Câu 17. Một của hàng buôn giày nhập một đôi với giá là 40 USD. Cửa hàng ước tính rằng nếu đôi giày
được bán với giá x USD thì mỗi tháng khách hàng sẽ mua (120 − x ) đôi. Hỏi của hàng bán một
đôi giày giá bao nhiêu thì thu được nhiều lãi nhất?
A. 80 USD. B. 70 USD. C. 30 USD. D. 90 USD.
Câu 1. Trong các điểm sau đây điểm nào thuộc đồ thị của hàm số?
1 −1 
A. M 1 ( 2; 3) . B. M 2 ( 0; − 1) . C. M 3  ; . D. M 4 (1; 0 ) .
2 2 
Câu 2. Cho hàm số y = x 3 − 3 x + 2 . Điểm nào sau đây thuộc đồ thị hàm số đã cho?
A. ( −2;0 ) . B. (1;1) . C. ( −2; −12 ) . D. (1; −1) .
2 x + 3 khi x ≤ 2
= ( x)  2
y f= đi qua điểm có tọa độ nào sau đây ?
 x − 3 khi x > 2
A. ( 0; −3) B. ( 3;6 ) C. ( 2;5 ) D. ( 2;1)
2 x + 1 khi x ≤ 2
Câu 4. Đồ thị của hàm số
= ( x) 
y f= đi qua điểm nào sau đây?
−3 khi x > 2
A. ( 0; −3) B. ( 3;7 ) C. ( 2; −3) D. ( 0;1)
x−2
Câu 5. Điểm nào sau đây thuộc đồ thị của hàm số y = ?
x ( x − 1)
A. M ( 0; −1) B. M ( 2;1) C. M ( 2;0 ) D. M (1;1)
Câu 6. Đường cong trong hình nào dưới đây không phải là đồ thị của một hàm số dạng y = f ( x ) ?
A. B. C. D.
Câu 7. Trong các hàm số sau, hàm số nào có đồ thị trùng với đồ thị hàm số y= x + 2 ?
Trang 22
( )
2
A.=y x+2
( x + 2)
2
B. y=
x+2
C. y= x ( x + 1) + 2 − x 2
x2 ( x + 2)
D. y =
x2
Câu 8. Đường cong trong hình sau đây là đồ thị hàm số nào trong các hàm số dưới đây?
A. y =x 3 + 3 x 2 − 3
B. y =− x2 + 2 x + 3
C. y =x 4 + 2 x 2 − 3
D. y =− x4 − 2x2 + 3
Câu 9. Cho hàm số y =x 3 − 3 x 2 + 3 . Có bao nhiêu điểm trên đồ thị hàm số có tung độ bằng 1?
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
y f ( x=
Câu 10. Đường cong nào dưới đây là đồ thị của hàm số = ) x2 − 2 x ?
A. B.
C. D.
Câu 11. Có bao nhiêu điểm có tọa độ nguyên thuộc đồ thị hàm số =
y x+ x ?
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
Câu 1. Cho hàm số y  f  x  5 x . Khẳng định nào sau đây là sai?
1
A. f 1  5 . B. f 2  10 . C. f    1 . D. f 2  10 .
 5 
Trang 23
2 x − 2 − 3
 khi x ≥ 2
Câu 2. Cho hàm số f ( x ) =  x −1 . Tính P= f ( 2 ) + f ( −2 ) .
 x2 + 2 khi x < 2

7
A. P = 3 . B. P = 2 . C. P = . D. P = 6 .
3
Câu 3. Cho hàm số y =f ( x ) =x 3 − 6 x 2 + 11x − 6 . Kết quả sai là

A. f (1) = 0 . B. f ( 2 ) = 0 . C. f ( 3) = 0 . D. f ( −4 ) =−24 .
 x
 x + 1 , x ≥ 0
Câu 4. Cho hàm số: f ( x ) =  . Giá trị f ( 0 ) , f ( 2 ) , f ( −2 ) là
 1 ,x <0
 x − 1
2 2 1
A. f ( 0=) 0; f ( 2=) , f ( −2=) 2 . B. f ( 0 ) = 0; f ( 2 ) = , f ( −2 ) =− .
3 3 3
1
C. f ( 0 ) =0; f ( 2 ) =
1, f ( −2 ) = − . D. f ( 0 )= 0; f ( 2 )= 1, f ( −2 )= 2 .
3
1 − x khi − 2 < x ≤ 1

Câu 5. Cho hàm số: y = f ( x ) =  x − 1 khi 1 < x ≤ 2 .
5 − x 2 khi 2 < x ≤ 5

Chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau:
A. f ( 3) = 2 . B. f ( 3) = −2 . C. f ( 3) = −4 . D. f ( 3) = −1 .
3 ( x − 2 ) khi − 1 ≤ x < 2

Câu 6. Cho hàm số f ( x ) =  . Tính giá trị f ( 3) .
2
 x − 4 khi x≥2
A. Không xác định. B. f ( 3) = 5 hoặc f ( 3) = 3 .
C. f ( 3) = 5 . D. f ( 3) = 3 .
 2x + 3
 x + 1 khi x ≥ 0
Câu 7. Cho hàm số f ( x ) =  3 . Ta có kết quả nào sau đây đúng?
 2 + 3x khi − 2 ≤ x < 0
 x − 2
1 7
( −1) ; f=
A. f = ( 2) . B. f ( 0=
) 2; f ( −3=) 7.
3 3
11
C. f ( −1) : không xác định; f ( −3) =− . ( −1)
D. f= f ( 3) 0 .
8;=
24
−2 x + 1 khi x ≤ −3
Cho hàm số f ( x ) =  x + 7
khi x > −3 . Biết ( 0 )
Câu 8. f x = 5 thì x0 là
 2
A. −2 . B. 3 . C. 0 . D. 1 .
 2 ( x − 2 ) neáu − 1 ≤ x < 1
−
Câu 9. Cho hàm số y =  . Tính f ( −1) .
 x − 1 neáu x ≥ 1
2
A. −6 . B. 6 . C. 5 . D. −5 .
Trang 24
2 ( x − 3) neáu − 1 ≤ x ≤ 1
Câu 10. Cho hàm số f ( x ) = 
x 2
− 1 neá u x ≥ 1
( )
; giá trị của f ( −1) ; f 10 lần lượt là

A. 8 và 0. B. 0 và 8. C. −8 và 3. D. 3 và −8 .
 2
 x −1 khi x ∈ ( −∞;0 )

Câu 11. Cho hàm số f ( x ) =  x + 1 khi x ∈ [ 0; 2] . Tính f ( 4 ) .
 x 2 − 1 khi x ∈ ( 2;5]


2
A. Không tính được. B. f 4  . C. f ( 4 ) = 15 . D. f ( 4 ) = 5 .
3
2 x + 2 − 3
 khi x ≥ 2
Câu 12. Cho hàm số f ( x ) =  x −1 . Khi đó, f ( −2 ) + f ( 2 ) bằng
 x2 + 1 khi x < 2

5 8
A. 6 . B. 4 . C. . D. .
3 3
Câu 13. Hàm số f ( x ) có tập xác định  và có đồ thị như hình vẽ
Tnh giá trị biểu thức f ( ) (

2018 + f − 2018 )
A. −2018 . B. 0 . C. 2018 . D. 4036 .
Mệnh đề nào sau đây sai?

A. f ( −1=
) f (1=) 1 . B. Đồ thị hàm số có tâm đối xứng.
C. Hàm số đồng biến trên khoảng (1;5 ) . D. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( −6; − 1) .
Trang 25
2016 + 9 x − 2016 − 9 x
Câu 15. Cho hàm số y = . Tính giá trị của biểu thức:
x
S f ( 220 ) + f ( −221) + f ( 222 ) + f ( −223) + f ( −220 ) + f ( 221) + f ( −222 ) + f ( 223) + f ( 224 )

=
24 7 6 7 3 7
A. 24 7 . B. . C. . D. .
223 55 28
) x 2 + 5 và g ( x ) =x3 + 2 x 2 + 1 . Tính tổng các hệ số của hàm số f ( g ( x ) ) .

Câu 16. Cho hai hàm số f ( x=
A. 18 B. 19 C. 20 D. 21
Câu 17. Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên  thỏa mãn ∀x ∈  : f ( x − 1) = x 2 + 3 x − 2 . Tìm biểu thức
f ( x) .
A. f ( x ) = x 2 + 5 x + 2 B. f ( x ) = x 2 + 5 x − 2
C. f ( x ) = x 2 + x − 2 D. f ( x ) = x 2 + x + 2
Câu 18. Cho hàm số y = f ( x ) có đồ thị như hình vẽ dưới đây. Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. f (1,5 ) < 0 < f ( 2,5 )

B. f (1,5 ) < 0, f ( 2,5 ) < 0
C. f (1,5 ) > 0, f ( 2,5 ) > 0
D. f (1,5 ) > 0 > f ( 2,5 )
Câu 19. Cho hàm số f ( x ) xác định trên  và hàm số g ( x ) xác định trên  \ {36} . Biết
x
f ( 2 x − 5 ) = x 2 + 3 x − 2 và g ( 5 x + 1) = . Tính g ( f (1) ) .
x−7
−3 3
A. g ( f (1) ) = B. g ( f (1) ) =
4 4
47 −47
C. g ( f (1) ) = D. g ( f (1) ) =
4 4
 1 1
Câu 20. Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên  thỏa mãn f  x +  = x 3 + 3 ∀x ≠ 0 . Tính f ( 3) .
 x x
A. f ( 3) = 36 B. f ( 3) = 18
C. f ( 3) = 29 D. f ( 3) = 25
 3x − 2 
Câu 21. Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên  \ {3} thỏa mãn f  = x + 2 ∀x ≠ 1 . Tính
 x −1 
f ( 2) + f ( 4) .
A. f ( 2 ) + f ( 4 ) =
6 B. f ( 2 ) + f ( 4 ) =
2
Trang 26
C. f ( 2 ) + f ( 4 ) =
−6 D. f ( 2 ) + f ( 4 ) =
−2
Trang 27
I. Hàm số
1. Định nghĩa
Cho tập hợp khác rỗng D ⊂  . Nếu vối mỗi giá trị của x thuộc D có một và chỉ một giá trị tương ứng của
y thuộc tập hợp số thực  thì ta có một hàm số.
Ta gọi x là biến số và y là hàm số của x .
Tập hợp D được gọi là tập xác định của hàm số.
Kí hiệu hàm= số: y f ( x), x ∈ D .
Ví dụ 1.
a) Diện tích S của hình tròn bán kính r được tính theo công thức S = π r 2 . Hỏi S có phải là hàm số của r
hay không? Giải thích.
b) Cho công thức y 2 = x . Hỏi y có phải hàm số của x hay không? Giải thích.
Giải
a) S là hàm số của r vì mỗi giá trị của r chỉ cho đúng một giá trị của S .
b) y không phải là hàm số của x vì khi x = 1 thì ta tìm được hai giá trị tương ứng của y là 1 và −1
2. Cách cho hàm số

a) Hàm số cho bằng một công thức
Tập xác định của hàm số y = f ( x) là tập hợp tất cả các số thực x sao cho biểu thức f ( x) có nghĩa.
Ví dụ 2. Tìm tập xác định của mỗi hàm số sau:
1
a) y =
x
b) =
y x −1 .
Giải
1
a) Biểu thức có nghĩa khi x ≠ 0 . Vì vậy, tập xác định của hàm số đã cho là: D = {x ∈  x ≠ 0} =  \{0}.
x
b) Biểu thức x − 1 có nghĩa khi x − 1 ≥ 0 . Vì vậy, tập xác định của hàm số đã cho là:
D= {x ∈  x ≥ 1}= [1; +∞).
b) Hàm số cho bằng nhiều công thức
Một hàm số có thể được cho bằng nhiều công thức, chẳng hạn hàm số trong Ví dụ 3 sau:
Ví dụ 3. Cho hàm số:
−1 neáu x < 0

=f ( x) =0 neáu x 0
 1 neáu x > 0.

a) Tìm tập xác định của hàm số trên.
b) Tính giá trị của hàm số khi x = −2; x =0; x = 2021 .
Giải
a) f ( x) có nghĩa khi x < 0, x = 0, x > 0 nên tập xác định của hàm số là D =  .
b) f (−2) = −1; f (0) =0; f (2021) = 1.
Chú ý: Cho hàm số y = f ( x) với tập xác định là D . Khi biến số x thay đổi trong tập D thì tập hợp các giá
trị y tương ứng được gọi là tập giá trị của hàm số đã cho.
Chẳng hạn, trong Ví dụ 3, ta có: Ứng với các giá trị của x thì f ( x) chỉ nhận một trong ba giá trị −1;0;1 nên
tập giá trị của hàm số đó là tập hợp {−1;0;1} .
c) Hàm số không cho bằng công thức
Trang 1
Trong thực tiễn, có những tình huống dẫn tối những hàm số không thể cho bằng công thức (hoặc nhiều công
thức). Chẳng hạn, trong ví dụ sau đây:
Ví dụ 4. Biểu đồ ở dưới cho biết Nhiệt độ trung bình ở Đà Lạt theo từng tháng trong năm
a) Xác định tập hợp các tháng được nếu trong biểu đồ.
b) Tương ứng tháng với nhiệt độ trung bình của tháng đó có phải là hàm số không? Giải thích.
Giải
a) Tập hợp các tháng là D = {1; 2;3; 4;5;6;7;8;9;10;11;12} .
b) Mỗi tháng chỉ tương ứng vối đúng một giá trị nhiệt độ trung bình nên tương ứng đó xác định một hàm số.
Hàm số đó có thể được cho bằng bảng như sau:
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Nhiệt 16,1 16,6 18,2 19,1 18,9 18,6 18,5 18,2 18,7 17,7 17,6 15,7
độ ( C )
°
II. Đồ thị của hàm số

Đồ thị của hàm số y = f ( x) xác định trên tập hợp D là tập hợp tất cả các điểm M ( x; f ( x)) trong mặt
phẳng tọa độ Oxy với mọi x thuộc D .
Ví dụ 5. Cho hàm số = y 2x + 4 .
a) Vẽ đồ thị hàm số trên.
b) Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho bốn điểm: A(−1; 2) , B(1;6), C (2020; 2021), D(2030; 4064) . Điểm nào
thuộc đồ thị hàm số trên? Điểm nào không thuộc đồ thị hàm số trên?
Giải
a) Khi x = 0 thì y = 4 ; khi y = 0 thì x = −2 . Vậy đồ thị hàm số =
y 2 x + 4 là đường thẳng cắt trục Oy tại
điểm (0; 4) , cắt trục Ox tại điểm (−2;0)
b) Khi x = −1 thì y = 2 ; khi x = 1 thì y = 6 ; khi x = 2020 thì y = 4044 ; khi x = 2030 thì y = 4064 .
Vậy các điểm A(−1; 2), B(1;6), D(2030; 4064) thuộc đồ thị hàm số và điểm C (2020; 2021) không thuộc đồ
thị hàm số.
Nhận xét - Điểm M (a; b) trong mặt phẳng toạ độ thuộc đồ thị hàm= số y f ( x), x ∈ D khi và chỉ khi
a ∈ D

b = f (a ).
Trang 2
- Để chứng tỏ điểm M (a; b) trong mặt phẳng toạ độ không thuộc đồ thị hàm số y = f ( x) , x ∈ D , ta có thể
kiểm tra một trong hai khả năng sau:
Khả năng 1 : Chứng tỏ rằng a ∉ D .
Khả năng 2 : Khi a ∈ D thì chứng tỏ rằng b ≠ f (a ) .
a) Trong các điểm có toạ độ (−2; 2), (0;0), (0;1) , (2; 2), (1;1) , điểm nào thuộc đồ thị hàm số? Điểm nào không
thuộc đồ thị hàm số?
9
b) Quan sát đồ thị, tìm f (3) và những điểm thuộc đồ thị có tung độ bằng .
2
Giải
a) Các điểm thuộc đồ thị hàm số có toạ độ là: (−2; 2), ( 0;0 ) , ( 2; 2 )
Các điểm không thuộc đồ thị hàm số có toạ độ là: (0;1), (1;1) .
9
b) Quan sát đồ thị, ta có: f (3) = .
2
9  9  9
Toạ độ những điểm thuộc đồ thị có tung độ bằng là:  −3;  ,  3;  .
2  2  2
a) Xác định tọa độ các giao điểm của đồ thị đó vối hai trục toạ độ.
b) Hàm số y = f ( x) được xác định bởi công thức nào?
Giải
a) Tọa độ giao điểm của đồ thị với trục hoành là (1;0) . Tọa độ giao điểm của đồ thị với trục tung là (0;1) .
b) Vì đồ thị hàm số y = f ( x) là đường thẳng cắt cả hai trục toạ độ nên hàm số đó là hàm số bậc nhất, tức là
y =f ( x) =ax + b(a ≠ 0) . Giao điểm của đồ thị đó với trục Oy là điểm có toạ độ (0; b) nên b = 1 . Suy ra
 1  1
y f ( x=
= ) ax + 1 . Khi đó, giao điểm của đồ thị đó với trục Ox là điểm có toạ độ  − ;0  nên − = 1 , tức
 a  a
là a = −1 . Vậy y =f ( x) =− x + 1 .
III. Sự biến thiên của hàm số
1. Khái niệm
Cho hàm số y = f ( x) xác định trên khoảng (a; b) .
Trang 3
- Hàm số y = f ( x) gọi là đồng biến trên khoảng (a; b) nếu
∀x1 , x2 ∈ (a; b), x1 < x2 ⇒ f ( x1 ) < f ( x2 ) .
- Hàm số y = f ( x) gọi là nghịch biến trên khoảng (a; b) nếu
∀x1 , x2 ∈ (a; b), x1 < x2 ⇒ f ( x1 ) > f ( x2 ) .
Ví dụ 8. Chứng tỏ hàm số y = 6 x 2 đồng biến trên khoảng (0; +∞) .
Giải
Xét hai số bất kì x1 , x2 ∈ (0; +∞) sao cho x1 < x2 .
Ta có: 0 < x1 < x2 nên 6 x12 < 6 x22 hay f ( x1 ) < f ( x2 ) .
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng ( 0; +∞ )
Nhận xét: Xét sự biến thiên của một hàm số là tìm các khoảng hàm số đồng biến và các khoảng hàm số
nghịch biến. Kết quả xét sự biến thiên được tổng kết trong một bảng biến thiên.
Chẳng hạn, sau đây là bảng biến thiên của hàm số y = 6 x 2 :
- Dấu mũi tên đi xuống (từ +∞ đến 0 ) diễn tả hàm số nghịch biến trên khoảng (−∞;0) .
- Dấu mũi tên đi lên (từ 0 đến +∞) diễn tả hàm số đồng biến trên khoảng (0; +∞) .
2. Mô tả hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến bằng đồ thị

Nhận xét.
- Hàm số đồng biến trên khoảng ( a; b ) khi và chỉ khi đồ thị hàm số “đi lên” trên khoảng đó.
- Hàm số nghịch biến trên khoảng ( a; b ) khi và chỉ khi đồ thị hàm số “đi xuống” trên khoảng đó.
Ví dụ 9. Cho hàm số y = f ( x) có đồ thị như hình. Quan sát đồ thị và cho biết phát biểu nào sau đây là đúng.
a) Hàm số y = f ( x) đồng biến trên khoảng (−2; −1) .

b) Hàm số y = f ( x) nghịch biến trên khoảng (1; 2) .
c) Hàm số y = f ( x) đồng biến trên khoảng (−1;1) .
Giải
a) Phát biểu "Hàm số y = f ( x) đồng biến trên khoảng (−2; −1) " là đúng vì đồ thị hàm số đã cho "đi lên"
b) Phát biểu "Hàm số y = f ( x) nghịch biến trên khoảng (1; 2) " là đúng vì đồ thị hàm số đã cho "đi xuống"
c) Phát biểu "Hàm số y = f ( x) đồng biến trên khoảng (−1;1) " là sai vì đồ thị hàm số đã cho vừa có phần
"đi lên" vừa có phần "đi xuống" trên khoảng đó.

Trang 4
D   x   f  x    .
u  v u  x , v  x

v  x
  
v x  0

u  x

  

 u x 0

u  x u  x , v  x
2k v x
  v  x  0

3x  1
a) y  .
2 x  2
2x  1
b) y  .
(2 x  1)  x  3
1
c) y  2
.
x  4x  5
2x  1
d) y  3 .
x  3x  2
Lời giải
a) Hàm số xác định khi 2 x  2  0  x  1
Vậy tập xác định của hàm số là D   \1 .
 1
2 x  1  0 
 
 x

b) Hàm số xác định khi   2


 x  3  0 


 x  3
 1 
Vậy tập xác định của hàm số là D   \ ; 3 .
 2 
2
c) Ta có x 2  4 x  5   x  2  1  0 với mọi x   .
Vậy tập xác định của hàm số là D   .
d) Hàm số xác định khi x 3  3 x  2  0   x  1 x 2  x  2  0
x  1
 x  1  0  x  1

  2  x  1  
 x  x  2  0  x  2
 x  2 
Vậy tập xác định của hàm số là D   \2;1 .

a) y  3 x  2 .
b) y  x 2  1 .
c) y  2 x  1  x  1 .
d) y  x 2  2 x  1  x  3 .
e) y  x  3  2 x  2  2  x 2  2 1  x 2 .
Trang 5
f) y  x  x 2  x  1 .
Lời giải
2
a) Hàm số xác định khi 3 x  20  x
3
2 
Vậy tập xác định của hàm số là D   ;  .
 3 
b) Ta có x 2  1  0 với mọi x  

  3


2 x  30  x 3
c) Hàm số xác định khi  
  2  1x

 x  10 
 2


 x1

 3
Vậy tập xác định của hàm số là D  1;  .
 2 
x 2  2 x  10 ( x  1)2 0 x  
d) Hàm số xác định khi       x3
x  30 x  30 x3
 
Vậy tập xác định của hàm số là D   3;  .
e) Ta có y  x  3  2 x  2  2  x 2  2 1  x 2  ( x  2  1)2  ( 1  x 2  1)2
| x  2  1|| 1  x 2  1| x  2  1  x 2  2

x  20 
x  2
Hàm số xác định khi  

1  x 0 
 (1  x)(1  x)0
2


x  2 x  2
 
1  x  0 x1
 
 1  x  0   x  1  1  x  1
 
1  x  0 x  1
 
1  x  0  x  1
Vậy tập xác định của hàm số là D  1;1 .

 
 2

 x 2
x 10  1  3
   
  x    0
f) Hàm số xác định khi    2 4  x 2  x  1  x

 x  x  x  10 
2

 
 x  x  1  x
2


 

x  0

  x  0
x 2  x  10 x  0 
    
x0  
  
 x0  x  0

 x0       x
   x  1 0   x1  x0
  
x  x  1x
2 2


2
a) y  .
( x  2) x  1
x
b) y   x .
1 x2
Trang 6
x3 2x
c) y  .
x2
x 1  4  x
d) y  .
( x  2)( x  3)
1
e) y  1  x  .
x 1 x
2015
f) y  .
x  3x  2  3 x2  7
3 2
1
g) y  x  8  2 x  7  .
1 x
h) y  x 2  2 x  2  ( x  1) .
Lời giải

x  2  0   x  2

a) Hàm số xác định khi    x  1
 x  1  0 

 x   1

Vậy tập xác định của hàm số là D  1;  .

 1 x2  0  
 x  1
b) Hàm số xác định khi    1  x0

x0
 x0


Vậy tập xác định của hàm số là D  ; 0 \1 .

2  x0 
x2
c) Hàm số xác định khi  
  2  x2

 x  2  0 

 x   2

Vậy tập xác định của hàm số là D  2 ; 2 .

 x  10 
 x1

  
1x4
 
x4 

 4  x 0  

d) Hàm số xác định khi    x  2

 x2  0   x2  

 
x  3 
 x  3

x  3  0 

 
Vậy tập xác định của hàm số là D  [1; 4]\{2 ; 3} .
1  x0 x1
  1  x1
e) Hàm số xác định khi x  0  x  0  
  x  0
1  x  0 x  1 
Vậy tập xác định của hàm số là D  (1;1]\{0} .
f) Hàm số xác định khi 3
x2  3x  2  3 x2  7  0  3 x2  3x  2  3 x2  7
 x2  3x  2  x2  7  9  3x  x  3
Vậy tập xác định của hàm số là D   \3 .
1 1 1
g) Ta có y  x  8  2 x  7   ( x  7  1)2   x  7 1
1 x 1 x 1 x

x  70 
x  7
Hàm số xác định khi  
 
1  x  0 
 x  1
Vậy tập xác định của hàm số là D  [7; )\{1} .
h) Ta có y  x 2  2 x  2  ( x  1)  ( x  1)2  1  ( x  1)
Trang 7
Hàm số xác định khi ( x  1)2  1  ( x  1)0  ( x  1)2  1x  1
x  1  0

 2
 x  1  1  0 x  1  0
   x .
x  1  0 x  1  0
 
 2 2
 x  1  1   x  1
 
a) y  x2  x  4 .
2x  1
b) y  .
x | x  4|
1
c) y  | x  1| x 2  x  6 .
2
x  3x  5
2x  1
d) y  .
x(| x |1)
| x|
e) y  .
| x  2| x 2  2 x
| x |1 x 2 | x |
f) y   .
x 2  1 x 2  2| x |1
Lời giải
2
 1  15
a) Ta có x 2  x  4   x     0 với mọi x   .
 2 4
Vậy tập xác định của hàm số là D  1;  .


x  0 x  0

b) Hàm số xác định khi x | x  4| 0   

 
| x  4| 0 
 x  4
Vậy tập xác định của hàm số là D  (0; )\{4} .
2
1 1  1 23
c) Ta có y  2
| x  1| x  x  6  | x  1|  x   
x2  3x  5 2  2 4
 
 x  3   11
 2  4
2 2
 3  11  1 23
Vì  x     0 với mọi x   và  x     0 với mọi x   .
 2 4  2 4

x  0 
x  0
d) Hàm số xác định khi x(| x |1)  0  
 


| x | 1  0 
 x  1


Vậy tập xác định của hàm số là D   \{1; 0;1} .
e) Hàm số xác định khi | x  2| x 2  2 x  0  x   . Thật vậy:
Nếu x  2  0  x  2 thì x 2  2 x  8
Trang 8
x  0 | x  2| 2
Neáu x 2  2 x  0   thì 
| x  2| 4
 x  2 
| x |1 x 2 | x | | x |1 x 2 | x |
f) Ta có y  2   
x  1 x 2  2| x |1 x 2  1 (| x |1)2

 x2  1  0 
 x  1

Hàm số xác định khi  
  x  1

| x |1  0 
 x  1

Vậy tập xác định của hàm số là D   \1;1 .
Câu 5. Tìm m để các hàm số sau đây xác định với mọi x thuộc khoảng 0;   .
a) y  x  m  2 x  m  1 .
xm
b) y  2 x  3m  4  .
x  m 1
Lời giải

 xm


 x  m0 

a) Hàm số xác định khi   m  1 * 

 2 x  m  10 
 x


 
 2
m 1
+) Nếu m  m1 thì (*)  xm .
2
Khi đó tập xác định của hàm số là D   m;   .
Yêu cầu bài toán  (0; )  [m; )  m0 : không thỏa mãn m  1 .
m 1 m 1
+) Nếu m   m  1 thì (*)  x .
2 2
Khi đó tập xác định của hàm số là D   m;   .
m 1 m 1
Yêu cầu bài toán  (0; )  [ ; )  0  m  1 : thỏa mãn điều kiện m  1 .
2 2
Vậy m  1 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
 
2 x  3m  40 x 3m  4
b) Hàm số xác định khi    2
x  m  1  0 
 x  1  m
Do đó để hàm số xác định với mọi x thuộc khoảng 0;   , ta phải có

 3m  4 
 4

 0  m 4

 2  3  1m

 
 3
1  m0

 m1

4
Vậy 1  m  thỏa mãn yêu cầu bài toán.
3
Câu 6. Tìm m để các hàm số sau:
1
a) y   x  2 m  6 xác định trên 1; 0 .
xm
b) y  1  2 x 2  mx  m  15 xác định trên 1; 3 .
Lời giải
Trang 9
x  m  0
 
x  m
a) Hàm số xác định khi     m  x  2m  6

x  2 m  6  0  x  2 m  6



m  1 m  1

Do để hàm số xác định trên 1; 0 , ta phải có 
 
  3  m  1 .

 2 m  6  0 

 m   3

Vậy 3  m  1 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
b) Hàm số xác định khi 1  2 x 2  mx  m  15 0  2 x 2  mx  m  15 1.(*)
Bài toán được chuyển về việc tìm m để *  nghiệm đúng với mọi x thuộc đoạn 1; 3 .
Điều kiện cần: Bất phương trình nghiệm đúng với mọi x thuộc đoạn 1; 3 nên nghiệm đúng với
x  1, x  2 tức là ta có:
  9m  8
|2 m  17|1  12 m  171    m  8
|3m  23|1 13m  231 8m  22
   3
Điều kiện đủ: Với m  8 , ta có :
(*)  2 x 2  8 x  7  1  1  2 x 2  8 x  7  1
2 x 2  8 x  80 
 ( x  2)2 0

 2 
 2

 2 x  8 x  60 
x  4 x  30
 
 x 2  4 x  30  ( x  1)( x  3)0
x  1  0

x  3  0
 x  1  0 x  1

 x  3  0     1  x  3 : thoûa maõn.
 x  3  0 x  3


x  1  0

x  3  0

Vậy m  8 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 7. Tìm m để các hàm số:
2x  1
a) y  xác định trên  .
x2  6x  m  2
m 1
b) y  2
xác định trên toàn bộ trục số.
3x  2 x  m
Lời giải
a) Hàm số xác định khi x 2  6 x  m  2  0  ( x  3)2  m  11  0
Để hàm số xác định với mọi x    ( x  3)2  m  11  0 đúng với mọi x   .
 m  11  0  m  11
Vậy m  11 thỏa mãn yêu cầu bài toán.

 
 m  1
 
 m  1  0 
b) Hàm số xác định khi 
 2    1 
2
1
 3x  2 x  m  0  
3x    m   0

 
  

 
 3 3
m  1

Để hàm số xác định với mọi x      
2
đúng với mọi x   .
3  x  1   m  1  0
  3  3
Trang 10
m  1

 1

 1  m

 m  0 3

 3
1
Vậy m  thỏa mãn yêu cầu bài toán.
3
Giả sử x1 , x2  K : x1  x2
Tính f  x1   f  x2 
f  x2   f  x1 
x2  x1
Câu 1. Khảo sát sự biến thiên và lập bảng biến thiên của các hàm số sau:
a) y  2 x  3 trên  .
b) y  x 2  4 x  5 trên khoảng ; 2 và trên khoảng 2;  .
c) y  2 x 2  4 x  1 trên khoảng 3;  .

x3
d) y  trên khoảng ; 5 và trên khoảng 5;  .
x5
Lời giải
a) Với mọi x1 , x2   và x1  x2 .
Ta có f  x1   f  x2   2 x1  3  2 x2  3  2  x1  x2  .
f  x1   f  x2  2  x1  x2 
Suy ra   2  0 .
x1  x2 x1  x2
Vậy hàm số nghịch biến trên  .
Bảng biến thiên
b) Ta có f  x1   f  x2    x12  4 x1  5   x22  4 x2  5
  x12  x22   4  x1  x2    x1  x2  x1  x2  4 .
x1  2
Với mọi x1 , x2  ; 2 và x1  x2 . Ta có    x1  x2  4 .
x2  2
f  x1   f  x2   x1  x2  x1  x2  4
Do đó   x1  x2  4  0 .
x1  x2 x1  x2
Vậy hàm số nghịch biến trên 2;  .
Trang 11
x1  2
Với mọi x1 , x2  ; 2 và x1  x2 . Ta có    x1  x2  4 .
x2  2
f  x1   f  x2   x1  x2  x1  x2  4
Do đó   x1  x2  4  0 .
x1  x2 x1  x2
Vậy hàm số đồng biến trên 2;  .
c) Ta có f  x1   f  x2   2 x12  4 x1  1  2 x22  4 x2  1
 2  x12  x22   4  x1  x2   2  x1  x2  x1  x2  2 .
x1  3
Với mọi x1 , x2  3;  và x1  x2 . Ta có    x1  x2  6 .
x2  3
f  x1   f  x2  2  x1  x2  x1  x2  2
Do đó   2( x1  x2  2)  0 .
x1  x2 x1  x2
 x  3   x  3 
d) Ta có f  x1   f  x2    1    2
 
 x1  5   x2  5 
 x1  3 x2  5  x2  3 x1  5 8  x1  x2 
  .
 x1  5 x2  5  x1  5 x2  5
x1  5 x1  5  0
Với mọi x1 , x2  ; 5 và x1  x2 . Ta có     .
x2  5 x2  5  0
f  x1   f  x2  8
Do đó   0.
x1  x2  x1  5 x2  5
Vậy hàm số đồng biến trên ; 5 .
x1  5 x1  5  0
Với mọi x1 , x2  5;  và x1  x2 . Ta có   .
x2  5 x2  5  0
f  x1   f  x2  8
Do đó   0.
x1  x2  x1  5 x2  5
Vậy hàm số đồng biến trên 5;  .
Trang 12

7 
a) y  2 x  7 trên khoảng  ;  .
 2 
b) y  x 2  2 .
c) y  x  3 x  5 trên khoảng 5;  .
1
d) y  .
x 1
Lời giải
7 
a) Với mọi x1 , x2   ;  và x1  x2 .
 2 
2  x1  x2 
Ta có f  x1   f  x2   2 x1  7  2 x2  7  .
2 x1  7  2 x2  7
f  x1   f  x2  2
Suy ra  0.
x1  x2 2 x1  7  2 x2  7
7 
Vậy hàm số nghịch biến trên  ;  .
 2 
b) Tập xác định D   .
Với mọi x1 , x2  D và x1  x2 .
x12  x22
Ta có f  x1   f  x2   x  2  x  2 
2
1
2
2
.
x12  2  x22  2
f  x1   f  x2  x1  x2
Suy ra  .
x1  x2 x  2  x22  2
2
1
f  x1   f  x2  x1  x2
Nếu x1  x2  0 thì  0
x1  x2 x  2  x22  2
2
1
Vậy hàm số nghịch biến trên ; 0 .

f  x1   f  x2  x1  x2
Nếu 0  x1  x2 thì  0
x1  x2 x  2  x22  2
2
1

c) Với mọi x1 , x2  5;  và x1  x2 . Ta có
   
f  x1   f  x2   x1  3 x1  5  x2  3 x2  5   x1  x2   ( 3 x1  5  3 x2  5) .
f  x1   f  x2  3 x1  5  3 x2  5  3
Suy ra  .
x1  x2 3 x1  5  3 x2  5
Trang 13

  3x  5  2 5
x  5  
Vì x1 , x2  5;  nên  1  1
 3 x1  5  3 x2  5  3  0 .

 x  5 
 3 x  5  2 5
 2
 
 2
f  x1   f  x2  3 x1  5  3 x2  5  3
Do đó  0.
x1  x2 3 x1  5  3 x2  5
d) Tập xác định D  1;  .
Với mọi x1 , x2  D và x1  x2 . Ta có
1 1 x2  1  x1  1
f  x1   f  x2    
x1  1 x2  1 x1  1  x2  1
 x1  x2 

x1  1  x2  1( x2  1  x1  1)
f  x1   f  x2  1
Suy ra  0.
x1  x2 x1  1  x2  1( x2  1  x1  1)

1
a) y  2 .
x
b) y  x 2015  1 .
c) y  x  2  x  2 trên khoảng 2; 2 .
Lời giải
a) Tập xác định D  ; 0  0;   .
1 1 x22  x12
Ta có f  x1   f  x2   2  2  .
x1 x2  x x 2
1 2
x  0
Với mọi x1 , x2  ; 0 và x1  x2 ta có  1   x2  x1   0 .
x2  0
f  x1   f  x2  x  x1
Suy ra  2 0.
x1  x2 x1x2 
2

x  0
Với mọi x1 , x2  0;   và x1  x2 ta có  1   x2  x1   0 .
x2  0
f  x1   f  x2  x  x1
Suy ra  2 0.
x1  x2  1 2
x x
2

b) Tập xác định D   .
Ta có f  x1   f  x2    x12015  1   x22015  1  x12015  x22015 .
Với mọi x1 , x2  D và x1  x2 ta có
Trang 14
x12015  x22015 suy ra x12015  x22015  0  f  x1   f  x2   0 hay f  x1   f  x2 
Vậy hàm số đồng biến trên  .
x  2  0
c) Với mọi x  2; 2 ta có  .
x  2  0
Do đó y  x  2  x  2   x  2   x  2  2 x .
f  x1   f  x2 
Ta có f  x1   f  x2   2 x1  2 x2  2  x1  x2  . Suy ra  2 0.
x1  x2
Vậy hàm số đồng biến trên 2; 2 .
Câu 4. Với giá trị nào của m thì các hàm số sau đồng biến trên các khoảng xác định của nó:
a) y  m  1 x  m  2 .
m
b) y  .
x2
Lời giải
a) Tập xác định D   .
Với mọi x1 , x2  D và x1  x2 ta có :
f  x1   f  x2   ( m  1)x1  m  2  ( m  1)x2  m  2  ( m  1)  x1  x2 
f  x1   f  x2 
Suy ra  m 1 .
x1  x2
Để hàm số đồng biến trên D   khi và chỉ khi m  1  0  m  1 .
b) Tập xác định D  ; 2  2;   .
 m   m  m  x1  x2 
Ta có f  x1   f  x2         .
 x1  2   x2  2   x1  2 x2  2
Với mọi x1 , x2  ; 2 và x1  x2 ta có :

x  2 x  2  0 f  x1   f  x2  m
 1   1   x1  2 x2  2  0 vaø  .
x2  2 x2  2  0
 
x1  x2  x1  2 x2  2
Để hàm số đồng biến trên ; 2 khi và chỉ khi m  0  m  0 .

Với mọi x1 , x2  2;   và x1  x2 ta có :
  f  x1   f  x2 
x1  2 x1  2  0 m
    x1  2 x2  2  0 vaø  .
x2  2 x2  2  0 x1  x2  x1  2 x2  2
Để hàm số đồng biến trên 2;  khi và chỉ khi m  0  m  0 .
Câu 5. Với giá trị nào của m thì hàm số y  x 2  m  1 x  2 nghịch biến trên 1; 2 .
Lời giải
Tập xác định D  
2 2
 m  1  m  1
Ta có y  x  m  1 x  2   x 
2
  2   
 2   2 
 m  1  m 1 
Ta phân chia tập xác định  thành hai khoảng ;  và  ;  .
 2   2 
Trang 15
 m  1  m 1 
Trên khoảng ;  thì hàm số đồng biến, trên khoảng  ;  nghịch biến.
 2   2 
 m 1 
Do đó điều kiện để hàm số nghịch biến trên 1; 2 là 1; 2   ;  hay
 2 
m 1
1 m 3 .
2
Cách 2.
Với mọi x1  x2 , ta có
 2   2 
f  x1   f  x2  x1  m  1 x1  2  x2  m  1 x2  2
   x1  x2   m  1
x1  x2 x1  x2
Để hàm số nghịch biến trên 1; 2 khi và chỉ khi  x1  x2   m  1  0 ,
x1 , x2  1; 2  m  3 .
Tập hợp T
= {=y }
a+b
2
Câu 1. Tìm tập giá trị của hàm số =

y 4 − x2 .
Lời giải
Điều kiện xác định: 4 − x 2 ≥ 0 ⇔ −2 ≤ x ≤ 2 . Tập xác định: D = [ −2; 2] .
∀x ∈ D ta có x 2 ≥ 0 ⇔ 4 − x 2 ≤ 4 ⇔ 4 − x 2 ≤ 2 .
Mặt khác: 4 − x 2 ≥ 0 . Nên 0 ≤ 4 − x 2 ≤ 2, ∀x ∈ D .
Vậy tập giá trị của hàm số T = [ 0; 2] .
1
Câu 2. Tìm tập giá trị của hàm số y = .
2
x − 4x + 5
Lời giải
Điều kiện xác định: x 2 − 4 x + 5 > 0 ⇔ ( x − 2 ) + 1 > 0 , đúng ∀x ∈  . Tập xác định: D =  .
2
1
( x − 2) ( x − 2)
2 2
Ta có x 2 − 4 x + 5 = +1 ≥ 1 ⇔ +1 ≥ 1 > 0 ⇔ ≤ 1.
( x − 2)
2
+1
1 1
Mặt khác: > 0 . Nên 0 < ≤ 1 , ∀x ∈ D .
( x − 2) ( x − 2)
2 2
+1 +1
Vậy tập giá trị của hàm số T = ( 0;1] .
Câu 3. Tìm giá trị nhỏ nhất của hàm số y =

x−2 x+2
Lời giải
TXĐ: [ −2, +∞ )
Trang 16
( )
2
Ta có y = x − 2 x + 2 = x + 2 − 2 x + 2 + 1 − 1 = x + 2 − 1 − 1 ≥ −1 ⇒ ymin = −1 khi x = −1
2
Câu 4. Tìm giá trị nhỏ nhất của hàm số y= x + với x > 1 .
x −1
Lời giải
2 2
Ta có y = x + = x −1+ +1.
x −1 x −1
Với x > 1 thì x − 1 > 0 .
2
Áp dụng bất đẳng thức Cô-si ta có x − 1 + ≥ 2 2 . Suy ra y ≥ 2 2 + 1 .
x −1
2
=y 2 2 + 1 khi x − 1 =
x −1
⇔ ( x − 1) =2 ⇒ x =1 + 2
2
Câu 1. Cho hàm số f ( x ) có đồ thị như hình vẽ. Tính giá trị của hàm số tại x = −1 .
Lời giải
Dựa vào đồ thị hàm số ta có f ( −1) =−2 .
x+2
Câu 2. Tìm các điểm có tọa độ nguyên thuộc đồ thị hàm số y = .
x −1
Lời giải
TXĐ: D =  \ {1} .
x+2 3
Ta có y = = 1+ .
x −1 x −1
3
Tung độ của một điểm thuộc đồ thị hàm số là số nguyên ⇔ ∈  . (1)
x −1
 x − 1 =3 x = 4
 x − 1 =−3  x = −2
Vì hoành độ của điểm đó là số nguyên nên (1) ⇔  ⇔ .
 x −1 = 1 x = 2
 
 x − 1 =−1 x = 0
x+2
Vậy các điểm thuộc đồ thị hàm số y = có tọa độ nguyên là
x −1
A ( 4 ; 2 ) , B ( −2 ; 0 ) , C ( 2 ; 4 ) , D ( 0 ; − 2 ) .
Câu 3. Tịnh tiến đồ thị hàm số.

a) y  f  x  2 x 2  3 x  1 lên trên 2 đơn vị thì ta thu được đồ thị của hàm số nào?
Trang 17
b) y  g  x  3 x  1 xuống dưới 3 đơn vị. Sau đó sang trái 4 đơn vị thì ta thu được đồ thị
hàm số nào?
x4
c) y  k  x  sang phải 1 đơn vị. Sau đó lên trên 5 đơn vị thì ta thu được đồ thị hàm số
2x  3
nào?
Lời giải
a) Tịnh tiến đồ thị hàm số y  f  x  2 x  3 x  1 lên trên 2 đơn vị thì ta thu được đồ thị của
2
hàm số y  f  x  2  2 x 2  3 x  3 .
b) Tịnh tiến đồ thị hàm số y  g  x  3 x  1 xuống dưới 3 đơn vị thì ta thu được đồ thị của
hàm số y  g  x  3  3 x  2  h  x .
Sau đó tịnh tiến đồ thị y  h  x sang trái 4 đơn vị thì ta thu được đồ thị của hàm số
y  h  x  4   3 x  4  2 .
x4
c) Tịnh tiến đồ thị hàm số y  k  x  sang phải 1 đơn vị thì ta thu được đồ thị của hàm
2x  3
x5
số y  k  x  1   l  x .
2x  1
x5 11x
Sau đó lên trên 5 đơn vị thì ta thu được đồ thị của hàm số y  l  x  5  5 .
2x  1 2x  1
Câu 4. Từ đồ thị hàm số y  f  x  x 2  3 x  2 , hãy suy ra đồ thị của các hàm số sau
a) y  g  x  x 2  3 x  2 .
b) y  h  x  x 2  3 x  2 .
c) y  k  x  x 2  3 x  2 .
d) y  l  x  x 2  3 x  2 .
Lời giải
a) Ta có y  g  x  x 2  3 x  2  f x .
Vậy từ đồ thị hàm số y  f  x  x 2  3 x  2 ta lấy đối xứng qua trục tung thì được đồ thị hàm số
y  g  x  x 2  3 x  2 .
 f  x  x 2  3 x  2 khi x  0
b) Ta có y  h  x  x 2  3 x  2   2
x  3 x  2 khi x  0.

Hơn nữa hàm số h  x là hàm số chẵn nên đồ thị đối xứng qua trục tung.
Do đó từ đồ thị hàm số y  f  x  x 2  3 x  2 suy ra đồ thị hàm số y  h  x  x 2  3 x  2
như sau:
Giữ nguyên phần đồ thị hàm số y  f  x bên phải trục tung.
Lấy đối xứng phần đồ thị hàm số vừa giữ nguyên ở trên qua trục tung, ta được toàn bộ đồ thị hàm
số y  h  x .
c) Ta có y  k  x  x 2  3 x  2   x 2  3 x  2   f x .
Trang 18
Vậy từ đồ thị hàm số y  f  x  x 2  3 x  2 ta lấy đối xứng qua trục hoành thì được đồ thị hàm
số y  k  x  x 2  3 x  2 .

 f  x  x 2  3 x  2 khi x 2  3 x  2  0


d) Ta có y  l  x  x  3 x  2  
2

 f  x    x 2  3 x  2  khi x 2
 3 x  2  0.


Do đó từ từ đồ thị hàm số y  f  x  x 2  3 x  2 suy ra đồ thị hàm số y  l  x  x 2  3 x  2
như sau:
Đồ thị hàm số y  f  x phần phía trên trục hoành ta giữ nguyên.
Đồ thị hàm số y  f  x phần phía dưới trục hoành ta lấy đối xứng qua trục hoành.

a) y  x 2  2 được suy ra từ đồ thị hàm số y  x 2  2 x  3 như thế nào.
7 x  6 x2
b) y  được suy ra từ đồ thị hàm số y  như thế nào.
3 x  4 3x  4
Lời giải
2
a) Đặt f  x  x 2  2 x  3 . Ta có x 2  2   x  1  2  x  1  3   f  x  1 .
Vậy đồ thị hàm số y  x 2  2 được suy ra từ đồ thị hàm số y  x 2  2 x  3 bằng cách tịnh tiến
sang trái 1 đơn vị, sau đó lấy đối xứng qua trục hoành.
x2 7 x  6 7 x  6 x  2
b) Đặt f  x  . Ta có    2  f x  2 .
3x  4 3 x  4 3 x  4 3 x  4
7 x  6 x2
Vậy đồ thị hàm số y  được suy ra từ đồ thị hàm số y  bằng cách tịnh tiến lên
3 x  4 3x  4
trên 2 đơn vị, sau đó lấy đối xứng qua trục tung.
 x − x 2 + m2
 khi x < 1
Câu 6. Cho hàm số f ( x ) =  x −1 với m là tham số. Biết đồ thị hàm số cắt trục tung
2 x khi x ≥ 1

tại điểm có tung độ bằng 3 . Hãy tính P = f ( −4 ) + f (1) .
Lời giải
Ta có đồ thị hàm số cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 3
Suy ra f ( 0 ) =3 ⇔ m2 =3 ⇔ m2 =9.
 x − x2 + 9
 khi x < 1
Vậy f ( x ) =  x −1 nên ta có
2 x khi x ≥ 1

−4 − 16 + 9 9 19
P = f ( −4 ) + f (1) = +2= +2= .
−4 − 1 5 5
 mx − 1 khi x ∈ ( −∞;0 )
Câu 7. Cho hàm số f ( x ) =  2 . Tìm điều kiện của m để đồ thị hàm số không
 x + 2 x − 1 khi x ∈ [ 0; +∞ )
đi qua điểm A ( −2;3) .
Lời giải
Trang 19
−2m − 1 ≠ 3 m ≠ −2
Để A không thuộc vào đồ thị hàm số thì −2m − 1 ≠ 3 ⇔  ⇔ .
−2m − 1 ≠ −3 m ≠ 1
Câu 8. Cho hàm số y = f ( x ) có đồ thị như hình vẽ. Với M ( x; y ) là một điểm bất kì nằm trên đồ thị hàm
số y = f ( x ) . Tìm tập hợp các điểm I ( 2 x + 3;3 y ) .
y
-2 O x
Lời giải
3
y f (=
Dựa vào đồ thị hàm số ta có = x) x + 3 (1)
2
 x −3
 x= I
 x= 2 x + 3  2
Đặt I ( xI ; yI ) thì 
I
⇔
 yI = 3 y  y = yI
 3
y 3 xI − 3 9 9
Thay vào (1) ta= có I . + 3 ⇔ 4 y I = 9 xI + 9 ⇔ y I = xI +
3 2 2 4 4
9 9
Vậy tập hợp điểm I là đường thẳng = y x+ .
4 4
 x 2  4 khi x  3

Câu 1. Cho hàm số y  f ( x)   .
 3 x  8 khi 0  x  3

b) Tính các giá trị f 0 , f  2  , f 1 , f  5  , f 5 .
Lời giải
a) Khi x  3 thì hàm số f  x  x 2  4 xác định vì x 2  9 .
Khi 0  x  3 thì hàm số f  x  3 x  8 xác định.

Vậy tập xác định của hàm số là D   0;  .
b) Ta có 0   0; 3 nên f (0)  3 0  8  2 ;
2   0; 3 nên f (0)  3 2  8 ;

1  D nên f 1 không xác định;
5  0; 3 nên f (0)  3 5  8 ;
5  3;   nên f (0)  52  4  21 .
Trang 20
 2 x  1
 khi x0
Câu 2. Cho hàm số y  f ( x)    x2 .
 2 x  1
3
 x  1 khi x  0

b) Tính các giá trị f 0 , f 2 , f 1 , f 3 .
Lời giải
2x  1
a) Khi x  0 thì hàm số f  x  xác định vì x  2  2  0 .
x2
2x  1 3
Khi x  0 thì hàm số f  x  xác định vì x  1  0
x 1
2.0  1 1
b) Ta có 0   0;  nên f (0)   ;
02 2
2.2  1 5
2   0;  nên f (2)   ;;
22 4
3 2.1  1 1
1  ; 0 nên f 1   ;
1  1 2
3 2.3  1 3
5
3  ; 0 nên f 1   ;
3  1 4
5  3;   nên f (0)  52  4  21 .
x
Câu 3. Cho thị hàm số y  f  x  . Hãy xác định hàm số f  f  x và f f  f  x .  
1  x2
Lời giải
x x
f  x 1 x 2
1  x2 x
 f  f  x     .
1  f 2  x  x 
2
x2 1  2x2
1    1
 1  x 2  1  x2
x x
f  f  x 1  2x2 1  2x2 x

 f f  f  x      .
1 f 2
 f x  x 
2
1
x 2
1  3x2
1   
1  2x2
 1  2 x 2 
Câu 4. Cho hai hàm số f  x  2 x  4 và g  x  x 2  13 . Hãy xác định hàm số f  g  x và g  f  x
Lời giải
f  g  x  2  x 2  13  4  2 x 2  22 .
g  f  x  2 x  4  13  4 x 2  16 x  29 .
2

a) f  x  3  2 x  1 . b) f  x  1  x 2  3 x  3 .
Trang 21
Lời giải
a) Đặt t  x  3  x  t  3 . Ta có: f  x  3  2 x  1  f t   2 t  3  1  2t  7 t   .
Vậy f  x  2 x  7 x   .
Cách 2: Ta có: f  x  2 x  7  f  x  3  3  2  x  3 1  2 x  7 x   .

b) Đặt t  x  1  x  t  1 . Ta có:
2
f  x  1  x 2  3 x  3  f t   t  1  3 t  1  3  t 2  t  1 t   .
Vậy f  x  x 2  x  1 x   .
Cách 2: Ta có: f  x  f  x  1  1   x  1  3  x  1  3  x 2  x  1 x   .
2

 1 1  1 1
a) f  x    x 2  2 . b) f  x    x 3  3 .
 x x  x x
Lời giải
2
 1 1  1
a) Ta biến đổi biểu thức về dạng f  x    x 2  2   x    2. 1
 x x  x
Từ 1 suy ra f  x  x 2  2 với mọi x  2.
Thử lại thấy f  x  x 2  2 thõa yêu cầu bài toán. Vậy f  x  x 2  2 .
3
 1 1  1  1
b) Ta biến đổi biểu thức về dạng f  x    x 3  3   x    3  x   . 2
 x x  x  x
Từ 2 suy ra f  x  x 3  3 x với mọi x  2.
Thử lại thấy f  x  x 3  3 x thõa yêu cầu bài toán. Vậy f  x  x 3  3 x .

 x  1  3 x  1 x  1
a) f    x  3, x  1. b) f   , x  2, x  1.
 x  1   x  2  x  1
Lời giải
x 1 t 1  x  1
a) Đặt t  x , x  1. Thay vào f    x  3 ta được
x 1 t 1  x  1 
t 1 4t  2
f t   3 .
t 1 t 1
4x  2
Suy ra f  x  .
x 1
4x  2 4x  2
Thử lại thấy f  x  thõa yêu cầu bài toán. Vậy f  x  .
x 1 x 1
3x  1 2t  1  3 x  1 x  1
b) Đặt t  x , x  2. Thay vào f   ta được
x2 3t  x  2  x  1
2t  1
1 x2
t2
f t   3  t  . Suy ra f  x  .
2t  1 3t  4 3x  4
1
3t
Trang 22
x2 x2
Thử lại thấy f  x  thõa yêu cầu bài toán. Vậy f  x  .
3x  4 3x  4

a) 2 f  x  f x  x 4  12 x 3  4. . b) f  x  xf x  x  1.
c ) x 2 f  x  f 1  x  2 x  x 4 .
Lời giải
4 3
a) Thay x bằng x ta được 2 f x  f  x  x  12 x  4  x 4  12 x 3  4.
Ta có hệ:
 2 f  x  f x  x 4  12 x 3  4  4 f  x  2 f x  2 x 4  24 x 3  8 1
 
  .
  f  x  2 f x  x  12 x  4   f  x  2 f x  x 4  12 x 3  4 2
4 3
 
Cộng 1 và 2 vế theo vế ta được
3 f  x  3 x 4  12 x 3  12 hay f  x  x 4  4 x 3  4.
Thử lại thấy f  x  x 4  4 x 3  4 thõa yêu cầu bài toán. Vậy f  x  x 4  4 x 3  4.

b) Thay x bằng x ta được f x  xf  x  x  1 .
Ta có hệ:
 f  x  xf x  x  1  f  x  xf x  x  1 1

  2 .
 f x  xf  x  x  1 x f  x  xf x  x 2  x  2
 
Cộng 1 và 2 vế theo vế ta được
x 2  2 x  1
x  1 f x  x  2 x  1 hay f x 
2 2
x2  1
.
x 2  2 x  1 x 2  2 x  1
Thử lại thấy f  x  thõa yêu cầu bài toán. Vậy f  
x  .
x2  1 x2  1
2 4
c ) Thay x bằng 1  x ta được 1  x f 1  x  f  x  2 1  x  1  x .
Ta có hệ:
 x 2 f  x  f 1  x  2 x  x 4
 1


 2 4
.

          

 1  x f 1  x  f x  2 1  x  1  x 2
Phương trình 1  f 1  x  2 x  x 4  x 2 f  x . Thay vào 2 ta được
2
1  x  2 x  x 4  x 2 f  x  f  x  2 1  x  1  x4  f  x  1  x 2 .
 
Thử lại thấy f  x  1  x 2 thõa yêu cầu bài toán. Vậy f  x  1  x 2 .
Trang 23

D   x   f  x    .
u  v u  x , v  x
Hàm số y  f  x  có nghĩa khi 
v  x v  x  0

u  x

Hàm số y  f  x  u  x k   có nghĩa khi 
2 k
u  x  0

u  x u  x , v  x

Hàm số y  f  x   k    có nghĩa khi 
2k v x
  v  x  0

Câu 1. x 4 − 2018 x 2 − 2019 là

Tập xác định của hàm số y =
A. ( −1; + ∞ ) . B. ( −∞;0 ) . C. ( 0; + ∞ ) . D. ( −∞; + ∞ ) .
Lời giải
Chọn D
Hàm số là hàm đa thức nên xác định với mọi số thực x .
x +1
Câu 2. Tập xác định của hàm số y = là:
x −1
A. . B. . C. . D. (1; +∞ ) .
Lời giải
Chọn C
Điều kiện xác định: x − 1 ≠ 0 ⇔ x ≠ 1

x +1
Vậy tập xác định của hàm số y = là D =  \ {1}
x −1
x −3
2x − 2
A.  \ {1} . B.  \ {3} . C.  \ {2} . D. (1; +∞ ) .
Lời giải
Chọn A
Điều kiện xác định : 2 x − 2 ≠ 0 ⇔ x ≠ 1
Nên tập xác định của hàm số là : D =  \ {1} .
x+2
( x − 3)
2
A. ( −∞;3) . B. ( 3; + ∞ ) . C.  \ {3} . D.  .
Trang 1
Lời giải
Chọn C
Điều kiện: x − 3 ≠ 0 ⇔ x ≠ 3.
TXĐ:  \ {3} .
3x − 1
2x − 2
A. D =  . B. D= [1; +∞ ) . C. D= (1; +∞ ) . D. D = R \ {1} .
Lời giải
Chọn D
3x − 1
Hàm số y = xác định khi x ≠ 1 . Vậy D = R \ {1} .
2x − 2
5
là
x −1
A.  \ {−1} . B.  \ {−1;1} . C.  \ {1} . D.  .
Lời giải
Chọn B
x ≠ 1
Hàm số đã cho xác định khi x 2 − 1 ≠ 0 ⇔  .
 x ≠ −1
D  \ {−1;1} .
Vậy tập xác định của hàm số là=
x + 5 x −1
Câu 7. ( x)
Tập xác định của hàm số f= + là
x −1 x + 5
A. D =  . B. D =  \{1}. C.=D  \ {−5}. D.=
D  \ {−5; 1}.
Lời giải
Chọn D
x −1 ≠ 0 x ≠ 1
Điều kiện:  ⇔ .
 x + 5 ≠ 0  x ≠ −5
=
Vậy tập xác định của hàm số là: D  \ {1; −5} .
3− x
x2 − 5x − 6
D  \ {−1;6}
A.= B.
= D  \ {1; −6} C. D = {−1;6} D. D
= {1; −6}
Lời giải
Chọn A
 x ≠ −1
Điều kiện x 2 − 5 x − 6 ≠ 0 ⇒  .
x ≠ 6
D  \ {−1;6} .
Vậy=
x +1
( x + 1) ( x 2 − 4 )
A. D =  \ {2} D  \ {±2}
B.=
D  \ {−1; 2}
C.= D. D=  \ {−1; ±2}
Lời giải
Trang 2
x +1 ≠ 0  x ≠ −1
Điều kiện xác định:  2 ⇔ . Vậy D=  \ {−1; ±2} .
x − 4 ≠ 0  x ≠ ±2
Đáp án D.
1
Lưu ý: Nếu rút gọn y = 2 rồi khẳng định= D  \ {±2} là sai. Vì với x = −1 thì biểu thức ban
x −4
x +1
đầu không xác định.
( x + 1) ( x 2 − 4 )
Câu 10. Tập xác định D của hàm số=y 3 x − 1 là
1  1 
A. D
= ( 0; +∞ ) . B. D
= [0; +∞ ) . C. =
D  ; +∞  . D. =
D  ; +∞  .
3  3 
Lời giải
Chọn C
1
Hàm số=y 3 x − 1 xác định ⇔ 3 x − 1 ≥ 0 ⇔ x ≥ .
3
1 
Vậy: =
D  ; +∞  .
3 
Câu 11. Tập xác định của hàm số y = 8 − 2 x − x là

A. ( −∞; 4] . B. [ 4; +∞ ) . C. [ 0; 4] . D. [ 0; +∞ ) .
Lời giải
Chọn A
Điều kiện xác định của hàm số là 8 − 2 x ≥ 0 ⇔ x ≤ 4 , nên tập xác định là ( −∞; 4] .
Câu 12. Tập xác định của hàm số y = 4 − x + x − 2 là

A. D = ( 2; 4 ) B. D = [ 2; 4]
C. D = {2; 4} D. D = ( −∞; 2 ) ∪ ( 4; +∞ )
Lời giải
Chọn B
4 − x ≥ 0 x ≤ 4
Điều kiện:  ⇔ suy ra TXĐ: D = [ 2; 4] .
x − 2 ≥ 0 x ≥ 2
Câu 13. Tập xác định của hàm số y = 1 + 2 x + 6 + x là:

 1  1   1 
A.  −6; −  . B.  − ; +∞  . C.  − ; +∞  . D. [ −6; +∞ ) .
 2  2   2 
Lời giải
Chọn C
 1
1 + 2 x ≥ 0 x ≥ − 1
Hàm số đã cho xác định khi  ⇔ 2 ⇔ x≥− .
6 + x ≥ 0  x ≥ −6 2
 1 
Vậy tập xác định của hàm số là D =  − ; +∞  .
 2 
Câu 14. Tìm tập xác định của hàm số y = x +1 + x + 2 + x + 3 .

A. [ −1; + ∞ ) . B. [ −2; + ∞ ) . C. [ −3; + ∞ ) . D. [ 0; + ∞ ) .
Trang 3
Lời giải
Chọn A
x +1 ≥ 0  x ≥ −1
 
 x + 2 ≥ 0 ⇔  x ≥ −2 ⇔ x ≥ −1
x + 3 ≥ 0  x ≥ −3
 
Câu 15. Tập xác định D của hàm số y = x + 2 + 4 3 − x là

A. D = ( −2;3) . B. D = [ −3; +∞ ) . C. D = ( −∞;3]. D. D = [ −2;3].
Lời giải
Chọn D
x + 2 ≥ 0  x ≥ −2
Để hàm số y = x + 2 + 4 3 − x xác định thì  ⇔ ⇒ x ∈ [ −2;3] .
3 − x ≥ 0 x ≤ 3

y 2 x − 3 − 3 2 − x là
3  3 
A. ∅ . B.  ; 2  . C. [2; +∞) . D.  ; 2  .
2  2 
Lời giải
Chọn D
 3
2 x − 3 ≥ 0 x ≥ 3 
Điều kiện  ⇔ 2 ⇔ x ∈  ; 2 .
2 − x ≥ 0  x ≤ 2 2 

y 2 x 2 − 7 x + 3 − 3 −2 x 2 + 9 x − 4 là
1  1 
A.  ; 4  . B. [3; +∞ ) . C. [3; 4] ∪   . D. [3; 4] .
2  2
Lời giải
Chọn C
 1
2 x 2 − 7 x + 3 ≥ 0  x ≤ 2 ∨ x ≥ 3 3 ≤ x ≤ 4
Hàm số đã cho xác định khi và chỉ khi  ⇔ ⇔ 1 .
2
−2 x + 9 x − 4 ≥ 0 1
 ≤x≤4  x =
 2  2
1
Vậy tập xác định của hàm số là:=
D [3; 4] ∪  .
2
6x
Câu 18. Tìm tập xác định D của hàm số y =
4 − 3x
 4 3 4  2 3  4 
A. D =  −∞;  . B. D =  ;  . C. D =  ;  . D. =
D  ; +∞  .
 3 2 3  3 4  3 
Lời giải
Chọn A
4
Điều kiện xác định: 4 − 3 x > 0 ⇔ x < .
3
1
Câu 19. Tập xác định của hàm số=y + 9 − x là
2x − 5
Trang 4
5  5  5  5 
A. D =  ;9  . B. D =  ;9  . C. D =  ;9  . D. D =  ;9  .
2  2  2  2 
Lời giải
Chọn A
x ≤ 9
9 − x ≥ 0  5
Điều kiện xác định:  ⇔ 5 ⇔ < x ≤ 9.
2 x − 5 > 0  x > 2 2
5 
Tập xác định: D =  ;9  .
2 
x +1
( x − 3) 2 x − 1
1 1 1
A. D =  − ; +∞  \ {3} . B. D =  . C. = 
D  ; +∞  \ {3} . D. =

D  ; +∞  \ {3} .
 2  2  2 
Lời giải
Chọn C
x ≠ 3
x − 3 ≠ 0 
Điều kiện xác định:  ⇔ 1.
2 x − 1 > 0  x >
 2
1 
D  ; +∞  \ {3} .
Vậy tập xác định của hàm số đã cho là: =
2 
Câu 21. Hàm số nào sau đây có tập xác định là  ?
2 x
A. y = . B. y = x 2 − x 2 + 1 − 3 .
x2 + 4
3x
C. y = 2 . D. y = x 2 − 2 x − 1 − 3 .
x −4
Lời giải
Chọn B
2 x
y= có tập xác định là ( 0; + ∞ ) .
x2 + 4
3x
y= 2 có tập xác định là  \ {−2; 2} .
x −4
y = x 2 − 2 x − 1 − 3 có tập xác định là [1; + ∞ ) .
3x − 1
Câu 22. Tìm tập xác định của hàm số y= x −1 − 2
.
( x − 4) 5 − x
A. [1;5] \ {2} . B. (−∞;5] . C. [1;5) \ {2} . D. [1; +∞) \ {2;5} .
Lời giải
Chọn C
x −1 ≥ 0
 2
Điều kiện xác định ( x − 4) 5 − x ≠ 0 ⇔ x ∈ [1;5) \ {2} .
5 − x ≥ 0

3x + 4
( x − 2) x + 4
Trang 5
A. D = ( −4; +∞ ) \ {2} . B. D = [ −4; +∞ ) \ {2} .
C. D = ∅ . D. D =  \ {2} .
Lời giải
Chọn A
3x + 4 x − 2 ≠ 0 x ≠ 2
Hàm số y = xác định khi và chỉ khi  ⇔ .
( x − 2) x + 4 x + 4 > 0  x > −4
Vậy tập xác định của hàm số là D = ( −4; +∞ ) \ {2} .

x+4
( x + 1) 3 − 2 x
 3  3
A. D =  −4;  . B. D =  −4;  .
 2  2
 3  3
C. D =  −∞;  . D. D = [ −4; −1) ∪  −1;  .
 2  2
Lời giải
Chọn D

x + 4 ≥ 0  x ≥ −4
x+4    3
Để hàm số y = xác định thì:  x + 1 ≠ 0 ⇔  x ≠ −1 ⇒ x ∈ [ −4; −1) ∪  −1;  .
( x + 1) 3 − 2 x 3 − 2 x > 0  3
 2
 x <
 2
1
Câu 25. Tập xác định của hàm số f ( x ) = 3− x + là
x −1
A. D = (1; 3] . B. D = ( −∞;1) ∪ [3; +∞ ) .
C. D = [1;3] . D. D = ∅ .
Lời giải
Chọn A
3 − x ≥ 0 x ≤ 3
Hàm số xác định khi  ⇔ ⇔1< x ≤ 3.
x −1 > 0 x > 1
Vậy tập xác định của hàm số là D = (1; 3] .
4
Câu 26. Tìm tập xác định D của hàm số y = 6− x + .
5 x − 10
A. D = ( −∞;6] \ {2} . B.  \ {2} . C. D= [6; +∞ ) . D. D = ( −∞;6] .
Lời giải
Chọn A
6 − x ≥ 0 x ≤ 6
ĐKXĐ:  ⇔ . Vậy tập xác định của hàm số là D = ( −∞;6] \ {2} .
5 x − 10 ≠ 0 x ≠ 2
1
Câu 27. Cho hàm số f ( x )= x −1 + . Tập nào sau đây là tập xác định của hàm số f ( x ) ?
x −3
A. (1; +∞ ) . B. [1; +∞ ) . C. [1;3) ∪ ( 3; +∞ ) . D. (1; +∞ ) \ {3} .
Lời giải
Trang 6
Chọn C
x −1 ≥ 0
Tập xác định là  ⇔ 1 ≤ x ≠ 3.
x ≠ 3
 −3 x + 8 + x khi x<2
Câu 28. Tập xác định của hàm số
= ( x ) 
y f= là
 x + 7 + 1 khi x≥2
 8
A.  . B.  \ {2} . C.  −∞;  . D. [ −7; +∞ ) .
 3
Lời giải
Chọn A
1
Câu 29. Tập xác định D của hàm số y = ( 2 x − 1) 3 − 2 x + là
2x − 2
1 3  1 3  3  3
A. D =  ;  . B. D =  ;  \ {1} . C. D =  −∞ ;  \ {1} . D. D =  −∞ ;  .
2 2  2 2  2  2
Lời giải
Chọn C
 3
3 − 2 x ≥ 0 x ≤
Điều kiện xác định của hàm số trên là  ⇔ 2.
2 x − 2 ≠ 0  x ≠ 1
 3
Vậy tập xác định: D =  −∞ ;  \ {1} .
 2
3
x + 2 −1
A. D = [ −2 ; + ∞ ) \ {−1} . B.=
D R \ {−1} .
C. D = [ −2; + ∞ ) . D. D= (1; + ∞ ) .
Lời giải
Chọn A
x + 2 ≥ 0  x ≥ −2
Hàm số xác định khi  ⇔ .
 x + 2 ≠1
  x ≠ −1
1
Câu 31. Tìm tập xác định của hàm số y = x2 − 2x + .
25 − x 2
( −5;0] ∪ [ 2;5) .
A. D =
B. D = ( −∞;0] ∪ [ 2; +∞ ) .
C. D = ( −5;5 ) .
D. D= [ −5;0] ∪ [ 2;5] .
Lời giải
Chọn A
 x − 2 x ≥ 0
2
x ≤ 0 ∨ x ≥ 2  −5 < x ≤ 0
Hàm số đã cho xác định ⇔  ⇔ ⇔ .
−5 < x < 5 2 ≤ x < 5
2
25 − x > 0
( −5;0] ∪ [ 2;5) .
Vậy tập xác định của hàm số là: D =
Trang 7
x +1
( x − 5x + 6) 4 − x
2
A. [ −1; 4 ) \ {2;3} . B. [ −1; 4 ) . C. ( −1; 4] \ {2;3} . D. ( −1; 4 ) \ {2;3} .

Lời giải
Chọn A
 x ≥ −1
x +1 ≥ 0 x ≠ 2
 
ĐK:  x 2 − 5 x + 6 ≠ 0 ⇔  ⇔ x ∈ [ −1; 4 ) \ {2;3} .
4 − x > 0  x ≠ 3
  x < 4
Vậy TXĐ: D = [ −1; 4 ) \ {2;3} .
x
là:
x − 3x + 2
A. D
= [0; +∞ ) B. D =  \ {1; 2} C. D =  \ {1; 2} D. D
= ( 0; +∞ )
Lời giải
x ≥ 0
x ≥ 0 
Điều kiện xác định  2 ⇔ x ≠ 1 .
 x − 3x + 2 ≠ 0 x ≠ 2

Vậy D =  + \ {1; 2} .
Đáp án C.
Câu 34. Tìm tập xác định D của hàm số:
 2x − 3
khi x ≤ 0
= y f= ( x )  x − 2 .
 1 − x khi x > 0

A. D =  \ {2} B. D= [1; +∞ ) \ {2}
C. D = ( −∞;1] D. D= [1; +∞ )
Lời giải
Đáp án C.
Với x ≤ 0 thì x − 2 ≠ 0 nên hàm số xác định với mọi x ≤ 0 .
Với x > 0 : Hàm số xác định khi 1 − x ≥ 0 ⇔ x ≤ 1 .
Vậy D = ( −∞;0] ∪ ( 0;1] = ( −∞;1] .
x3
Câu 35. Tập xác định của hàm số y = x+2+
4 x −3
3 3
A. D = [ −2; +∞ ) . B. D = [ −2; +∞ ) \ −
; .
 4 4
 3 3  3 3
C. D = − ;  . D.=
D  \ − ;  .
 4 4  4 4
Lời giải
Chọn B
Trang 8

 x ≥ −2
 x + 2 ≥ 0 
 3 3 3
Điều kiện xác dịnh của hàm số  ⇔ x ≠ − ⇒ D = [ −2; +∞ ) \ −
; .
4 x − 3 ≠ 0  4  4 4
 3
 x ≠ 4
3x − 2 + 6 x
4 − 3x
2 4 3 4 2 3 4
A. D =  ;  . B. D =  ;  . C. D =  ;  . D. D =  −∞;  .
3 3  2 3  3 4   3
Lời giải
Chọn C
 2
3 x − 2 ≥ 0  x ≥ 3 2 4
Điều kiện xác định:  ⇔ ⇔ ≤x<
4 − 3x > 0 x < 4 3 3
 3
2 4 
Vậy tập xác định của hàm số là D =  ;  .
3 3 
x
Câu 37. Tập xác định của hàm số=
y − 3 − x là
x x +1
A. ( −∞;3] \ {−1} . B. ( −∞;3) \ {−1} . C. ( −∞;3] . D.  \ {−1} .
Lời giải
Chọn A
3 − x ≥ 0 x ≤ 3
Điều kiện  ⇔ .
 x x + 1 ≠ 0  x ≠ −1
x+3
Câu 38. Giả sử D = ( a; b ) là tập xác định của hàm số y = . Tính S= a 2 + b 2 .
2
− x + 3x − 2
A. S = 7 . B. S = 5 . C. S = 4 . D. S = 3 .
Lời giải
Chọn B
Hàm số xác định khi − x 2 + 3 x − 2 > 0 ⇔ 1 < x < 2
TXĐ: D = (1; 2 ) nên a = 1; b = 2 ⇒ S = a 2 + b 2 = 5
x2 − 7 x + 8
Câu 39. Hàm số y= định D  \ {a; b} ; a ≠ b. Tính giá trị biểu thức
có tập xác=
x 2 − 3x + 1
Q = a 3 + b3 − 4ab.
A. Q = 11 . B. Q = 14 . C. Q = −14 . D. Q = 10 .
Lời giải
Chọn B
x2 − 7 x + 8
Hàm số y = xác định khi: x 2 − 3 x + 1 ≠ 0 .
x 2 − 3x + 1
Gọi a, b là 2 nghiệm của phương trình x 2 − 3 x + 1 =0.
Trang 9
a + b = 3
Theo Vi-et có  .
a.b = 1
3
Có Q = a 3 + b3 − 4ab = ( a + b ) − 3ab ( a + b ) − 4ab = 27 − 3.3 − 4 = 14
Vậy Q = 14 .
2x +1
Câu 40. Với giá trị nào của m thì hàm số y = 2 xác định trên  .
x − 2x − 3 − m
A. m ≤ −4 . B. m < −4 . C. m > 0 . D. m < 4 .
Lời giải
Chọn B
2x +1
Hàm số y = 2 xác định trên  khi phương trình x 2 − 2 x − 3 − m =0 vô nghiệm
x − 2x − 3 − m
Hay ∆′= m + 4 < 0 ⇔ m < −4 .
3x + 5
Câu 41. Tập xác định của hàm
= số y − 4 là ( a; b ] với a, b là các số thực. Tính tổng a + b .
x −1
A. a + b =−8 . B. a + b =−10 . C. a + b = 8. D. a + b =10 .
Lời giải
Chọn D
3x + 5 3 x + 5 − 4 ( x − 1) −x + 9
=
Ta có y =−4 = .
x −1 x −1 x −1
Điều kiện xác định của hàm số:
 − x + 9 ≥ 0  x ≤ 9
x −1 ≠ 0   (TM )
 −x + 9  x −1 > 0  x > 1
 −x + 9 ⇔ ≥0⇔ ⇔ ⇔1< x ≤ 9 .
x −1  − x + 9 ≤ 0  x ≥ 9
 x − 1 ≥ 0   ( L)
  x − 1 < 0   x < 1
TXĐ: D = (1;9] .
Vậy a = 1, b = 9 ⇒ a + b = 10.
1
Câu 42. Tập tất cả các giá trị m để hàm
= số y + x − m có tập xác định khác tập rỗng là
− x2 − 2 x + 3
A. ( −∞;3) . B. ( −3; + ∞ ) . C. ( −∞;1) . D. ( −∞;1] .
Lời giải
Chọn C
− x 2 − 2 x + 3 > 0 −3 < x < 1
Hàm số xác định khi và chỉ khi  ⇔
x − m ≥ 0 x ≥ m
Để hàm số có tập xác định khác tập rỗng thì m < 1
Câu 43. Biết hàm số y = f ( x ) có tập xác định là đoạn [ −1;0] . Tìm tập xác định D của hàm số
y f ( − x2 ) .
=
A. D = [ −1;0]
B. D = [ 0;1]
C. D = [ −1;1]
D. D = ( −∞; −1] ∪ [1; +∞ )
Trang 10
Lời giải
Đáp án C.
y f ( − x 2 ) là: −1 ≤ − x 2 ≤ 0
Điều kiện xác định của hàm số =
⇔ 0 ≤ x 2 ≤ 1 ⇔ −1 ≤ x ≤ 1
Vậy D = [ −1;1] .
Câu 44. Tìm tập hợp tất cả các giá trị của tham số m để hàm số y = f ( x) = x 2 − 3mx + 4 có tập xác định
là D =  .
4 4 4 4
A. m < . B. m ≤ . C. m > . D. m ≥ .
3 3 3 3
Lời giải
Chọn B
Điều kiện: x 2 − 3mx + 4 ≥ 0 .
YCBT ⇔ x 2 − 3mx + 4 ≥ 0, ∀x ∈  .
2
−∆ −9m 2 + 16 4
≥0⇔ ≥ 0 ⇔ m2 ≤   .
4a 4 3
Câu 45. Tìm m để hàm số y = ( x − 2 ) 3 x − m − 1 xác định trên tập (1; +∞ ) ?

A. m < 2 . B. m ≤ 2 . C. m > 2 . D. m ≥ 2 .
Lời giải
Chọn B
m +1 m +1 
ĐK: x ≥ = ⇒D  ; +∞  .
3  3 
m +1  m +1
Để hàm số xác định trên (1; +∞ ) thì (1; +∞ ) ⊂  ; +∞  ⇔ ≤ 1 ⇔ m +1 ≤ 3 ⇒ m ≤ 2 .
 3  3
x − 2m + 3 3x − 1
Câu 46. Tất cả các giá trị của tham số m để=
hàm số y + xác định trên khoảng
x−m −x + m + 5
( 0;1) là
 3
A. m ∈ [ −3;0] ∪ [ 0;1] . B. m ∈ 1;  .
 2
 3
C. m ∈ [ −3;0] . D. m ∈ [ −4;0] ∪ 1;  .
 2
Lời giải
Chọn D
 x − 2m + 3 ≥ 0  x ≥ 2m − 3
 
Điều kiện xác định của hàm số là:  x − m ≠ 0 ⇔ x ≠ m .
− x + m + 5 > 0 x < m + 5
 
TH1. 2m − 3 ≥ m + 5 ⇔ m ≥ 8 ⇒ tập xác định của hàm số là: D = ∅ ⇒ m ≥ 8 loại.
TH2. 2m − 3 < m + 5 ⇔ m < 8 ⇒ TXĐ của hàm số là: D = [ 2m − 3; m + 5 ) \ {m} .
Để hàm số xác định trên khoảng ( 0;1) thì ( 0;1) ⊂ D .
Trang 11
  3
 m ≤
 2m − 3 ≤ 0  2  −4 ≤ m ≤ 0
 
⇒ m + 5 ≥ 1 ⇔ m ≥ −4 ⇒  3 .
 m≤0  m≤0 1 ≤ m ≤
 2
 

  m ≥ 1 
  m ≥ 1
 3
Suy ra m ∈ [ −4;0] ∪ 1;  .
 2
3x + 4
Câu 47. Gọi tập xác định của các hàm số f ( x) = 5 + x + 5 − x ; g ( x) = lần lượt là D1 ; D2 . Hãy
x+4
tìm D1 ∩ D2 , D1 ∪ D2 .
A. D1 ∩ D2 =( −4;5] , D1 ∪ D2 = [ −5; +∞ ) . B. D1 ∩ D2 =( −4;5) , D1 ∪ D2 = [ −5; +∞ ) .
C. D1 ∩ D2 =( −4;5] , D1 ∪ D2 = ( −5; +∞ ) . [ −4;5] , D1 ∪ D2 =
D. D1 ∩ D2 = [ −5; +∞ ) .
Lời giải
Chọn A
5 + x ≥ 0
+/ Điều kiện xác định của hàm số f ( x) = 5 + x + 5 − x là  ⇔ −5 ≤ x ≤ 5
5 − x ≥ 0
Suy ra tập xác định của f ( x) = 5 + x + 5 − x là D1 = [ −5;5]
3x + 4
+/ Điều kiện xác định của hàm số g ( x) = là x + 4 > 0 ⇔ x > −4
x+4
3x + 4
Suy ra tập xác định của g ( x) = là D2 = ( −4; +∞ )
x+4
Vậy D1 ∩ D2 =( −4;5] ; D1 ∪ D2 =
[ −5; +∞ )
x 2 +1
Câu 48. Tìm m để hàm số y = có tập xác định là  .
x + 2x − m + 1
2
A. m ≥ 1 . B. m < 0 . C. m > 2 . D. m ≤ 3
Lời giải
Chọn B
Hàm số có tập xác định  khi x 2 + 2 x − m + 1 ≠ 0, ∀x ⇔ ∆ =1 + m − 1 < 0 ⇔ m < 0 .
x +1
Câu 49. Cho hàm số y = . Tập các giá trị của m để hàm số xác định trên [ 0;1) là
x − 2 ( m + 1) x + m 2 + 2m
2
T= ( −∞; a ) ∪ [b; c ) ∪ [ d ; +∞ ) . Tính P = a+b+c+d .

A. P = −2 . B. P = −1 . C. P = 2 . D. P = 1 .
Lời giải
Chọn A
x ≠ m
Hàm số xác định khi x 2 − 2 ( m + 1) x + m 2 + 2m ≠ 0 ⇔  .
x ≠ m + 2
là D  \ {m + 2; m} .
Do đó tập xác định của hàm số=
Vậy để hàm số xác định trên [ 0;1) điều kiện là:
Trang 12
m + 2 < 0  m < −2

m; m + 2 ∉ [ 0;1) ⇔  m ≥ 1 ⇔  m ≥ 1 .
 m < 0 < 1 ≤ m + 2  −1 ≤ m < 0
x+m+2
Câu 50. Tìm các giá trị thực của tham số m để hàm số y = xác định trên ( −1; 2 ) .
x−m
m ≤ −1  m ≤ −1  m < −1
A.  . B.  . C.  . D. −1 < m < 2 .
m ≥ 2 m ≥ 2 m > 2
Lời giải
Chọn B
Hàm số xác định khi x − m ≠ 0 ⇔ x ≠ m .

 m ≤ −1
Do đó hàm số xác định trên ( −1; 2 ) ⇔ m ∈ ( −1; 2 ) ⇔  .
m ≥ 2
Câu 51. Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số y= x − m + 1 + 2 x − m xác định với ∀x > 0 .
A. m ≥ 1 . B. m ≤ 0 . C. m > 0 . D. m < 1 .
Lời giải
Chọn B
x ≥ m −1
x − m + 1 ≥ 0 
Điều kiện  ⇔ m .
2 x − m ≥ 0  x ≥ 2
m − 1 ≤ 0

Hàm số xác định với ∀x > 0 ⇔  m ⇔ m ≤ 0.
 2 ≤ 0
Câu 52. Tập hợp tất cả giá trị của tham số m để hàm số y = x − 2m + 1 xác định với mọi x ∈ [1;3] là:
A. {2} . B. {1} . C. (−∞; 2] . D. (−∞;1] .
Lời giải
Chọn D
Hàm số xác định khi x − 2m + 1 ≥ 0 ⇔ x ≥ 2m − 1 .
Hàm số xác định với mọi x ∈ [1;3] thì 2m − 1 ≤ 1 ⇔ m ≤ 1 .
Câu 53. Tập xác định của hàm số y  x  2 x  1  5  x 2  2 4  x 2 có dạng a;b  . Tính a  b.
 
A. 3 . B. 1 . C. 0 . D. 3 .
Lời giải
Chọn A
   
2 2
Ta có y  x 1 1  4  x2 1  x 1 1  4  x2 1 .
x  1  0 
x  1

a  1 .
Do đó hàm số đã cho xác định      1  x  2  
4  x 2  0 2  x  2 b  2

Do đó a  b  3. Chọn A
Trang 13
1
Câu 54. Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số y = x−m+2 + có tập xác định D = [ 0;5 )
5− x .
A. m ≥ 0 . B. m ≥ 2 . C. m ≤ −2 . D. m = 2 .
Lời giải
Chọn D
x − m + 2 ≥ 0 x ≥ m − 2
Điều kiện xác định của hàm số đã cho là  ⇔
5 − x > 0 x < 5
Hàm số có tập xác định D = [ 0;5 ) ⇔ m − 2 = 0 ⇔ m = 2.
m +1
Câu 55. Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số y = 2
có tập xác định D =  .
3x − 2 x + m
1 1 1
A. −1 ≤ m ≤ . B. m ≥ −1 . C. m > . D. m ≥ .
3 3 3
Lời giải
Chọn C
m +1
Hàm số y = 2
có tập xác định D = 
3x − 2 x + m
m + 1 ≥ 0 m ≥ −1
m ≥ −1 m ≥ −1  1
⇔ 2 ⇔ ⇔ ⇔ 1 ⇔m> .
3 x − 2 x + m ≠ 0, ∀x ∈  ∆ ' < 0 1 − 3m < 0 m > 3 3
Câu 56. Tìm điều kiện của m để hàm số y= x 2 − x + m có tập xác định D = 
1 1 1 1
A. m ≥ . B. m > . C. m > − . D. m ≤ .
4 4 4 4
Lời giải
Chọn A
Hàm số y= x 2 − x + m có tập xác định D =  .
a > 0 ( Ñ do a = 1) 1
⇔ x 2 − x + m ≥ 0, ∀x ∈  ⇔  ⇔m≥ .
∆ ≤ 0, ∆ = 1 − 4m 4
1
Vậy m ≥ thỏa yêu cầu bài.
4
x+9
Câu 57. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số y = xác định trên đoạn [3;5] .
x − 2m − 1
A. m ≤ 1 hoặc m ≥ 2 . B. m > 3 hoặc m < 0 .
C. m > 4 hoặc m < 1 . D. m > 2 hoặc m < 1 .
Lời giải
Chọn D
Điều kiện xác định của hàm số là x − 2m − 1 ≠ 0 ⇔ x ≠ 2m + 1
 2m + 1 < 3 m < 1
Yêu cầu bài toán ⇔ 2m + 1 ∉ [3;5] ⇔  ⇔ .
 2m + 1 > 5 m > 2
2+ x
Câu 58. Có bao nhiêu giá trị nguyên của x thuộc tập xác định của hàm số y = + 2x + 1 ?
x 3− x
A. 3 B. 1 C. 2 D. 4
Lời giải
Trang 14
Chọn C.
 1
 x≥−
2 x + 1 ≥ 0 2  1
  − ≤ x < 3
Tập xác định: 3 − x > 0 ⇔  x < 3 ⇔  2 .
x ≠ 0 x ≠ 0 x ≠ 0
  

Do x nguyên nên x ∈ {1;2} .
2x − 3 2x − m − 2x
Câu 59. Cho hàm số f ( x ) = có tập xác định là D1 và hàm số g ( x ) = có tập xác
x − 2 −1 x +5
định là D2 . Tìm điều kiện của tham số m để D2 ⊂ D1 .
A. m < 2 . B. m ≤ 2 . C. m > 2 . D. m ≥ 2 .
Lời giải
Chọn A
2x − 3
Xét f ( x ) =
x − 2 −1
 x − 2 >1 x > 3
ĐKXĐ: x − 2 − 1 > 0 ⇔ x − 2 > 1 ⇔  ⇔ ⇒ D1 = ( −∞;1) ∪ ( 3; +∞ )
 x − 2 < −1  x < 1
2x − m − 2x
Xét g ( x ) =
x +5
Ta thấy x + 5 > 0 với ∀x ∈  .
m  m
ĐKXĐ: m − 2 x ≥ 0 ⇔ x ≤ ⇒ D2 =  −∞; 
2  2
m
Để D2 ⊂ D1 thì <1⇔ m < 2 .
2
Vậy với m < 2 thì D2 ⊂ D1 .
2 x − 2m + 3 x−2
Câu 60. Tìm m để
= hàm số y + xác định trên khoảng ( 0;1) .
3( x − m ) −x + m + 5
 3
A. m ∈ 1;  . B. m ∈ [ −3;0] .
 2
 3
C. m ∈ [ −3;0] ∪ [ 0;1] . D. m ∈ [ −4;0] ∪ 1;  .
 2
Lời giải
Chọn D
2 x − 2m + 3 x−2
*Gọi D là tập xác định của
= hàm số y + .
3( x − m ) −x + m + 5
 x − 2m + 3 ≥ 0  x ≥ 2m − 3
 
* x ∈ D ⇔  x − m =/ 0 ⇔  x =/ m .
− x + m + 5 > 0 x < m + 5
 
x − 2m + 3 3x − 1
*Hàm
= số y + xác định trên khoảng ( 0;1)
x−m −x + m + 5
Trang 15
 3
 2m − 3 ≤ 0  m ≤
 2
   3
⇔ ( 0;1) ⊂ D ⇔ m + 5 ≥ 1 ⇔ m ≥ −4 ⇔ m ∈ [ −4;0] ∪ 1;  .
m ∉ 0;1  m ≥1  2
 ( )  
  m ≤ 0
x
Câu 61. Cho hàm số f ( x )= x + 2m − 1 + 4 − 2m − xác định với mọi x ∈ [ 0; 2] khi m ∈ [ a; b ] . Giá trị
2
của tổng a + b bằng
A. 2 . B. 3 . C. 4 . D. 5 .
Lời giải
Chọn A
x  x ≥ 1 − 2m
Hàm số f ( x)= x + 2m − 1 + 4 − 2m − xác định khi: 
2  x ≤ 8 − 4m
1 3 1 3
Hàm số xác định trên [0; 2] nên 1 − 2m ≤ 0 ≤ 2 ≤ 8 − 4m ⇔ ≤ m ≤ ⇒ m∈ ;  ⇒ a +b =2
2 2 2 2
x +1
Câu 62. Tìm m để hàm số y = −2 x + 3m + 2 + xác định trên khoảng ( −∞; −2 ) .
2 x + 4m − 8
A. m ∈ [ −2; 4] . B. m ∈ [ −2;3) . C. m ∈ ( −2;3] . D. m ∈ [ −2;3] .
Lời giải
Chọn D
Tập xác định của hàm số là tập hợp các giá trị của x thỏa mãn điều kiện:
 3m + 2
−2 x + 3m + 2 ≥ 0 x ≤
 ⇔ 2 .
 2 x + 4m − 8 ≠ 0  x ≠ 4 − 2m
 3m + 2
 ≥ −2 m ≥ −2
Để hàm số xác định trên khoảng ( −∞; −2 ) cần có:  2 ⇔ ⇒ m ∈ [ −2;3] .
4 − 2m ≥ −2 m ≤ 3
Câu 63. Tập xác định của hàm số nào dưới đây chứa nhiều số nguyên dương nhất?
2− x
A. =
y 3− x B. y =
x+2
1
C. =
y 4 − 9 x2 D. y =
27 − x3
Lời giải
Đáp án A.
Với A: Điều kiện xác định:
3− x ≥ 0 ⇔ x ≤ 3.
Vậy D = ( −∞;3] , chứa 3 số nguyên dương là 1; 2;3 .
x + 2 ≠ 0

Với B: Điều kiện xác định:  2 − x ⇔ −2 < x ≤ 2 .
 x + 2 ≥ 0
Vậy D = ( −2; 2] , chứa 2 số nguyên dương là 1; 2.
Trang 16
Với C: Điều kiện xác định:
4 −2 2
4 − 9x2 ≥ 0 ⇔ x2 ≤ ⇔ ≤x≤ .
9 3 3
 −2 2 
Vậy D =  ;  không chứa số nguyên dương nào.
 3 3
Với D: Điều kiện xác định:
27 − x 3 ≠ 0

 1 ⇔ 27 − x 3 > 0
 ≥0
 27 − x 3
⇔ x 3 < 27 ⇔ x < 3
Vậy D = ( −∞;3) , chứa 2 số nguyên dương là 1; 2.
Câu 64. Có bao nhiêu giá trị nguyên âm của tham số m để tập xác định của hàm số
2
= y + 7 m + 1 − 2 x chứa đoạn [ −1;1] ?
x − 2m
A. 0 B. 1 C. 2 D. Vô số
Lời giải
Đáp án A.
Hàm số xác định khi và chỉ khi:
 x ≠ 2m
 x − 2m ≠ 0 
 ⇔ 7m + 1 .
7 m + 1 − 2 x ≥ 0  x ≤
2
Để tập xác định của hàm số chứa đoạn [ −1;1] thì ta phải có
 7m + 1
 2 ≥ 1 m ≥ 1/ 7 1
 
 2m > 1 ⇔   m > 1/ 2 ⇔ m > .
  2
  2m < −1   m < −1/ 2
Vậy không có giá trị nguyên âm nào của m thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 65. Cho hàm số y= x + 1 + m − 2 x với m ≥ −2 . Có bao nhiêu giá trị của tham số m để tập xác định
của hàm số có độ dài bằng 1?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
Lời giải
Đáp án A.
Điều kiện xác định của hàm số:
 x ≥ −1
x +1 ≥ 0  m
 ⇔ m ⇔ −1 ≤ x ≤
m − 2 x ≥ 0  x ≤ 2 2
m
(do m ≥ −2 nên ≥ −1 ).
2
 m m
Vậy D =  −1;  . Độ dài của D bằng 1 khi và chỉ khi − ( −1) = 1 ⇔ m = 0 .
 2 2
Vậy có 1 giá trị của m thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Trang 17
Giả sử x1 , x2  K : x1  x2
Tính f  x1   f  x2 
f  x2   f  x1 
x2  x1
Câu 1. Chọn khẳng định đúng?

A. Hàm số y = f ( x) được gọi là nghịch biến trên K nếu ∀x1 ; x2 ∈ K , x1 < x2 ⇒ f ( x1 ) < f ( x2 ) .
B. Hàm số y = f ( x) được gọi là đồng biến trên K nếu ∀x1 ; x2 ∈ K , x1 < x2 ⇒ f ( x1 ) ≤ f ( x2 ) .
C. Hàm số y = f ( x) được gọi là đồng biến trên K nếu ∀x1 ; x2 ∈ K , x1 < x2 ⇒ f ( x1 ) > f ( x2 ) .
D. Hàm số y = f ( x) được gọi là đồng biến trên K nếu ∀x1 ; x2 ∈ K , x1 < x2 ⇒ f ( x1 ) < f ( x2 ) .
Lời giải
Chọn D
Lí thuyết định nghĩa hàm số đồng biến, nghịch biến
Câu 2. Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm đồng biến trên  ?
A. y = 1 − 2 x B. =
y 3x + 2 C. y = x 2 + 2 x − 1 −2 ( 2 x − 3) .
D. y =
Lời giải
Chọn B.
y 3 x + 2 đồng biến trên  vì có hệ số góc a= 3 > 0 .
=
Câu 3. Trong các hàm số sau, hàm số nào nghịch biến trên  ?
1
A. y = x . B. y = −2 x . C. y = 2 x . D. y = x
2
Lời giải
Chọn B
y ax + b với a ≠ 0 nghịch biến trên  khi và chỉ khi a < 0 .

Hàm số =
3
Câu 4. Xét sự biến thiên của hàm số f ( x ) = trên khoảng ( 0; +∞ ) . Khẳng định nào sau đây đúng?
x
A. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0; +∞ ) .
B. Hàm số vừa đồng biến, vừa nghịch biến trên khoảng ( 0; +∞ ) .
C. Hàm số đồng biến trên khoảng ( 0; +∞ ) .
D. Hàm số không đồng biến, không nghịch biến trên khoảng ( 0; +∞ ) .
Lời giải
Chọn A
∀x1 , x2 ∈ ( 0; +∞ ) : x1 ≠ x2
3 3 −3 ( x − x ) f ( x2 ) − f ( x1 ) 3
f ( x2 ) − f ( x1 ) = − = 2 1 ⇒ =
− <0
x2 x1 x2 x1 x2 − x1 x2 x1
Vậy hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0; +∞ ) .
Trang 18
2x +1
Câu 5. Hàm số y = nghịch biến trên khoảng
x −1
 1   3
A. ( −∞; 2 ) . B.  − ; +∞  . C.  −1;  . D. (1; +∞ ) .
 2   2
Lời giải
Chọn D
Tập xác định: D =  \ {1} .
 Lấy x1 ; x2 ∈ ( −∞;1) sao cho x1 < x2 .
2 x1 + 1 2 x2 + 1 2 x1 x2 − 2 x1 + x2 − 1 − 2 x2 x1 + 2 x2 − x1 + 1 3 ( x2 − x1 )
Xét y1 − =
y2 − = =
x1 − 1 x2 − 1 ( x1 − 1)( x2 − 1) ( x1 − 1)( x2 − 1)
Với x1 ; x2 ∈ ( −∞;1) và x1 < x2 , ta có x2 − x1 > 0 ; x1 − 1 < 0 ; x2 − 1 < 0 ⇒ y1 − y2 > 0 ⇔ y1 > y2
Do đó hàm số nghịch biến trên ( −∞;1)
 Lấy x1 ; x2 ∈ (1; +∞ ) sao cho x1 < x2 .
2 x1 + 1 2 x2 + 1 2 x1 x2 − 2 x1 + x2 − 1 − 2 x2 x1 + 2 x2 − x1 + 1 3 ( x2 − x1 )
Xét y1 − =
y2 − = =
x1 − 1 x2 − 1 ( x1 − 1)( x2 − 1) ( x1 − 1)( x2 − 1)
Với x1 ; x2 ∈ (1; +∞ ) và x1 < x2 , ta có x2 − x1 > 0 ; x1 − 1 > 0 ; x2 − 1 > 0 ⇒ y1 − y2 > 0 ⇔ y1 > y2
Do đó hàm số nghịch biến trên (1; +∞ ) .
Câu 6. y f ( x=
Hàm số = ) x 4 − 2 x 2 nghịch biến trên khoảng nào sau đây?
A. ( −1;0 ) B. ( −1;1) C. ( 0;1) D. (1; +∞ )
Lời giải
Tập xác định: D =  .
Cách 1: ∀x1 , x2 ∈ , x1 ≠ x2 ta có
f ( x2 ) − f ( x1 )
=
(=
x − x ) − 2( x − x ) ( x
4
2
4
1
2
2
2
1
2
2 − x12 )( x22 + x12 ) − 2 ( x22 − x12 )
x2 − x1 x2 − x1 x2 − x1
= ( x2 + x1 ) ( x22 + x12 − 2 ) .
Ta thấy với x1 , x2 ∈ ( 0;1) thì x1 + x2 > 0 và 0 < x12 , x22 < 1
⇒ x12 + x22 < 2 ⇒ x12 + x22 − 2 < 0 , do đó ( x2 + x1 ) ( x22 + x12 − 2 ) < 0 .
Vậy hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0;1) .
Câu 7. Hàm số nào sau đây đồng biến trên khoảng ( −1;1) ?
A. =
y 1 − x2 B. y = x 2
x +1
C. y = D. y =− x3 + 3x
x
Lời giải
Đáp án D.
* Xét hàm số =
y 1 − x2 :
Tập xác định D = [ −1;1] ;
∀x1 , x2 ∈ ( −1;1) , x1 ≠ x2 :
Trang 19
y ( x2 ) − y ( x1 ) 1 − x22 − 1 − x12
=
x2 − x1 x2 − x1
x12 − x22
=
( x2 − x1 ) ( 1 − x22 + 1 − x12 )
− ( x1 + x2 )
=
1 − x22 + 1 − x12
Do đó với x1 , x2 < 0 ta có
y ( x2 ) − y ( x1 )
> 0;
x2 − x1
y ( x2 ) − y ( x1 )
với x1 , x2 > 0 ta có < 0.
x2 − x1
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng ( −1;0 ) và nghịch biến trên khoảng ( 0;1) , tức là hàm số không
đồng biến trên khoảng ( −1;1) .
* Xét hàm số y = x 2 :
Tập xác định D =  ;
∀x1 , x2 ∈ , x1 ≠ x2 :
y ( x2 ) − y ( x1 ) x22 − x12
= = x2 + x1 .
x2 − x1 x2 − x1
Do đó với x1 , x2 < 0 ta có
y ( x2 ) − y ( x1 )
< 0;
x2 − x1
y ( x2 ) − y ( x1 )
với x1 , x2 > 0 ta có > 0.
x2 − x1
Vậy hàm số nghịch biến trên khoảng ( −∞;0 ) và đồng biến trên khoảng ( 0; +∞ ) , tức là hàm số
không đồng biến trên khoảng ( −1;1) .
x +1
* Xét hàm số y = :
x
Tập xác định D =  \ {0} .
∀x1 , x2 ∈  \ {0} , x1 ≠ x2 :
x2 + 1 x1 + 1 x1 − x2
y ( x2 ) − y ( x1 ) = − =
x2 x1 x1 x2
y ( x2 ) − y ( x1 ) −1
⇒ = .
x2 − x1 x1 x2
Do đó với x1 , x2 < 0 và với x1 , x2 > 0
y ( x2 ) − y ( x1 )
ta đều có < 0.
x2 − x1
Vậy hàm số nghịch biến trên các khoảng ( −∞;0 ) ( 0; +∞ ) , tức là hàm số không đồng biến trên
khoảng ( −1;1) .
* Do đó đáp án đúng là D. Thật vậy xét hàm số y =− x 3 + 3 x ta có
Trang 20
Tập xác định D =  ;
∀x1 , x2 ∈ , x1 ≠ x2 :
y ( x2 ) − y ( x1 ) x13 − x23 + 3 ( x2 − x1 )
=
x2 − x1 x2 − x1
3 ( x12 + x1 x2 + x22 )
=−
Với x1 < 1, x2 < 1 ta có
x12 < 1, x22 < 1, x1 x2 < 1 ⇒ x1 x2 < 1 ,
do đó x12 + x1 x2 + x22 < 3
Vậy hàm số đồng biến trên khoảng ( −1;1) .
Cách 2: Sử dụng chức năng TABLE của máy tính cầm tay như đã giới thiệu trong Bài tập 17 ở
phần B - Các dạng bài tập điển hình. Độc giả hãy tự thực hiện để kiểm chứng kết quả như trong
cách 1 đã nêu ở trên.
Câu 8. Cho hàm số f ( x ) có bảng biến thiên như sau
Hàm số nghịch biến trong khoảng nào dưới đây?

A. ( −∞;0 ) B. (1; +∞ ) C. ( −2; 2 ) D. ( 0;1)
Lời giải
Ta thấy trong khoảng ( 0;1) , mũi tên có chiều đi xuống. Do đó hàm số nghịch biến trong khoảng
( 0;1) .
Đáp án D.
Câu 9. Cho hàm số có đồ thị như hình vẽ.
Chọn đáp án sai.

A. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( −∞; −1) .
B. Hàm số đồng biến trên khoảng (1;+∞ ) .
C. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( −1;1) .
D. Hàm số đồng biến trên khoảng ( −1;0 ) .
Lời giải
Chọn C
Trang 21
Từ đồ thị hàm số ta thấy:
Hàm số nghịch biến trong các khoảng: ( −∞; −1) và ( 0;1) .
Hàm số đồng biến trong các khoảng: ( −1;0 ) và (1;+∞ ) .
Câu 10. Cho hàm số y = f ( x ) có tập xác định là [ −3;3] và có đồ thị được biểu diễn bởi hình bên. Khẳng
định nào sau đây là đúng?
A. Hàm số
= y f ( x ) + 2018 đồng biến trên các khoảng ( −3; −1) và (1;3) .
B. Hàm số
= y f ( x ) + 2018 đồng biến trên các khoảng ( −2;1) và (1;3) .
C. Hàm số
= y f ( x ) + 2018 nghịch biến trên các khoảng ( −2; −1) và ( 0;1) .
D. Hàm số
= y f ( x ) + 2018 nghịch biến trên khoảng ( −3; −2 ) .
Lời giải
Chọn A
Gọi ( C ) : y = f ( x ) , ( C=
′ ) y f ( x ) + 2018 . Khi tịnh tiến đồ thị ( C ) theo phương song song trục
tung lên phía trên 2018 đơn vị thì được đồ thị ( C ′ ) . Nên tính đồng biến, nghịch biến của hàm số
y = f ( x=
) , y f ( x ) + 2018 trong từng khoảng tương ứng không thay đổi.
Dựa vào đồ thị ta thấy:
Hàm số
= y f ( x ) + 2018 đồng biến trên các khoảng ( −3; −1) và (1;3) (đúng).
Hàm số
= y f ( x ) + 2018 đồng biến trên các khoảng ( −2;1) và (1;3) (sai).
Hàm số
= y f ( x ) + 2018 nghịch biến trên các khoảng ( −2; −1) và ( 0;1) (sai).
Hàm số
= y f ( x ) + 2018 nghịch biến trên khoảng ( −3; −2 ) (sai).
Câu 11. Cho hàm số có đồ thị như hình bên dưới.
Khẳng định nào sau đây là đúng?

A. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0;3) . B. Hàm số đồng biến trên khoảng ( −∞;1) .
C. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0; 2 ) . D. Hàm số đồng biến trên khoảng ( −∞;3) .
Lời giải
Chọn C
Trên khoảng ( 0; 2 ) , đồ thị hàm số đi xuống từ trái sang phải nên hàm số nghịch biến.
Trang 22
Câu 12. Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên khoảng ( −∞; +∞ ) có đồ thị như hình vẽ dưới đây.

A. Hàm số đồng biến trên khoảng ( 0; 2 )
B. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( −3;0 )
C. Hàm số đồng biến trên khoảng ( −1;0 )
D. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0;3)
Lời giải
Đáp án C.
Quan sát trên đồ thị ta thấy đồ thị hàm số đi lên trên khoảng ( −1;0 ) . Vậy hàm số đồng biến trên
khoảng ( −1;0 ) .
Câu 13. Cho hàm số y = f ( x ) có bảng biến thiên như sau:
Đặt h ( x=
) 5 x − f ( x ) . Khẳng định nào dưới đây là đúng?
A. h ( 3) < h (1) < h ( 2 ) B. h (1) < h ( 2 ) < h ( 3)
C. h ( 2 ) < h (1) < h ( 3) D. h ( 3) < h ( 2 ) < h (1)
Lời giải
Quan sát trên bảng biến thiên ta thấy hàm số y = f ( x ) nghịch biến trên khoảng ( 0; 4 ) , suy ra
hàm số y = − f ( x ) đồng biến trên khoảng ( 0; 4 ) .
Mặt khác hàm số y = 5 x đồng biến trên ( −∞; +∞ ) .
Do đó hàm số h ( x=
) 5 x − f ( x ) đồng biến trên khoảng ( 0; 4 ) .
Suy ra h (1) < h ( 2 ) < h ( 3) .
Đáp án B.
Trang 23
A. Đồ thị hàm số cắt trục hoành theo một dây cung có độ dài bằng 2 .
B. Hàm số đồng biến trên khoảng ( 0;5 ) .
C. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0;3) .
D. f ( ) (
2019 < f 2017 . )
Lời giải
Chọn A
Nhìn vào đồ thị hàm số ta có:
Đồ thị hàm số cắt trục hoành tại hai điểm M (1;0 ) , N ( 3;0 ) ⇒ MN =
2 ⇒ A đúng.
Trên khoảng ( 0; 2 ) đồ thị hàm số đi xuống nên hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0; 2 ) và trên
khoảng ( 2;5 ) đồ thị hàm số đi lên nên hàm số đồng biến trên khoảng ( 2;5 ) ⇒ B sai.
Trên khoảng ( 0; 2 ) đồ thị hàm số đi xuống nên hàm số nghịch biến trên khoảng ( 0; 2 ) và trên
khoảng ( 2;3) đồ thị hàm số đi lên nên hàm số đồng biến trên khoảng ( 2;3) ⇒ C sai.
Ta có: 2019, 2017 ∈( 2; + ∞ ) và trên khoảng ( 2; + ∞ ) hàm số đồng biến nên
 2019 > 2017

 ⇒ D sai.
 (
f 2019 > f)2017 ( )
Tập hợp T
= {=y }
a+b
2
Câu 1. Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên đoạn [ −2;3] có đồ thị được cho như trong hình dưới đây:
Trang 24
Gọi M, m lần lượt là giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của f ( x ) trên đoạn [ −2;3] . Tính M + m .
0
A. M + m = 1
B. M + m = C. M + m = 2 D. M + m = 3
Lời giải
Quan sát trên đồ thị ta thấy M = 3 (ứng với x = 3 ), m = −2 (ứng với x = −2 ). Vậy M + m =
1.
Đáp án B.
Câu 2. Giá trị lớn nhất của hàm số y = x − 2 − 3 x − 1 trên đoạn [ 0; 2] là
A. 1 . B. −1 . C. 2 . D. −3 .
Lời giải
Chọn A
Có x ∈ [ 0; 2] ⇒ x − 2 = 2 − x ⇒ y = 2 − x − 3 x − 1 =1 + (1 − x ) − x − 1 − 2 x − 1 .
Do x − 1 ≥ 0 ⇒ −2 x − 1 ≤ 0 và (1 − x ) − x − 1 ≤ 0 nên y ≤ 1.
 x − 1 = 0
Dấu " = " xảy ra khi  1.
⇔x=
1 − x = x − 1
Vậy giá trị lớn nhất của hàm số y = x − 2 − 3 x − 1 trên đoạn [ 0; 2] là 1.
2 x − 1 khi x ≥ 1

Câu 3. hàm số y 1
Cho = khi 0 < x < 1 . Giá trị lớn nhất của hàm số trên [ −2;2] là:
1 − 2 x khi x ≤ 0

A. 2. B. 4. C. 5. D. 7.
Lời giải
Chọn C
Trên [1;2] hàm số =
y 2 x − 1 đồng biến nên giá trị lớn nhất bằng y ( 2 ) = 3 .
Trên ( 0;1) hàm số y = 1 nên giá trị lớn nhất bằng y = 1 .
Trên [ −2;0] hàm số y = 1 − 2 x nghịch biến nên giá trị lớn nhất bằng y ( −2 ) =
5.
Vậy giá trị lớn nhất của hàm số trên [ −2;2] là y ( −2 ) =
5.
Câu 4. Gọi M, m lần lượt là giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của hàm số y = 1 + x + 1 − x . Tìm M + m .
A. M + m =2 + 2
B. M + m =2
C. M + m =4
D. M + m =4 + 2
Lời giải
Đáp án A.
Điều kiện xác định: D = [ −1;1] .
Trang 25
Dễ thấy y ≥ 0, ∀x ∈ [ −1;1] .
Ta có y 2 =+
2 2 1 − x 2 nên suy ra:
2 ≤ y2 ≤ 4 ⇒ 2 ≤ y ≤ 2 .
y = 2 ⇔ 1 − x 2 =0 ⇔ x =±1 ;
y = 2 ⇔ 1 − x2 = 1 ⇔ x = 0 .
Vậy m = 2 và M = 2 .
Do đó M + m =2 + 2 .
x2 − 8x + 7
Câu 5. Gọi M, m lần lượt là giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của hàm số y = . Tìm M − m .
x2 + 1
8
A. M − m = 9
B. M − m =
10
C. M − m = 11
D. M − m =
Lời giải
Đáp án C.
Gọi y0 là một giá trị bất kì thuộc tập giá trị của hàm số đã cho. Khi đó phải tồn tại một giá trị x
sao cho
x2 − 8x + 7
y0 =
x2 + 1
⇔ ( y0 − 1) x 2 + 8 x + y0 − 7 =0 (*).
3
+ Nếu y0 = 1 thì x0 = .
4
+ Nếu y0 ≠ 1 thì (*) có nghiệm khi và chỉ khi:
∆ ' = − y02 + 8 y0 + 9 ≥ 0 ⇔ −1 ≤ y0 ≤ 9 .
Kết hợp hai trường hợp ta có:
−1 ≤ y0 ≤ 9 .
Ta thấy y0 =−1 ⇒ x =2 ;
−1
y0 = 9 ⇒ x = .
2
Vậy m =
min y = −1; M =
max y =
9
 
10 .
⇒ M −m =
Tìm giá trị nhỏ nhất của hàm số f ( x ) = x 2 + ( x − 3) .
2
Câu 6.
9 −9 3
A. 0 B. C. D.
2 2 2
Lời giải
Tập xác định D =  .
2
 9 9  3 9 9
) 2x − 6x + =
+ ∀x ∈  : f ( x= 2
9 2  x 2 − 3x +  + = 2  x −  + ≥ .
 4 2  2 2 2
9 3
+ f ( x) = ⇔ x = .
2 2
9
Vậy min f ( x ) = .
 2
Đáp án B.
Câu 7. Tìm giá trị nhỏ nhất m của hàm số y =f ( x ) =x − x − 2 .
Trang 26
A. m = 0 B. m = 2
7 3
C. m = D. m =
4 4
Lời giải
Đáp án C.
Tập xác định: D
= [ 2; +∞ )
Ta có ∀x ∈ [ 2; +∞ ) :
y =f ( x ) =x − x − 2
= ( x − 2) − x−2 +2
2
 1 7 7
=  x−2 −  + ≥ .
 2 4 4
1 9
Dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi =0⇔ x= .
x−2 −
2 4
7
Vậy giá trị nhỏ nhất của hàm số là bằng .
4
2x
Câu 8. Gọi m, M lần lượt là giá trị nhỏ nhất, giá trị lớn nhất của hàm số y = 2
. Tính m 2 + M 2 .
x +1
1
A. m 2 + M 2 = B. m 2 + M 2 =
2
2
C. m + M =
2 2
1 D. m 2 + M 2 =
4
Lời giải
Cách 1: (Sử dụng bất đẳng thức)
Áp dụng bất đẳng thức Cô-si, ta có ∀x ∈  :
2x 2x
x2 + 1 ≥ 2 x ⇒ 2 ≤ 1 ⇒ −1 ≤ 2 ≤ 1;
x +1 x +1
2x 2x
2
= −1 ⇔ x = −1; 2 =⇔1 x= 1.
x +1 x +1
Vậy m = min y = −1; M = max y =1 ⇒ m2 + M 2 =
2.
 R
Cách 2: (Sử dụng tập giá trị của hàm số)

Gọi y0 là một giá trị bất kì thuộc tập giá trị của hàm số đã cho. Khi đó phải tồn tại một giá trị x
2x
sao cho y=
0 ⇔ y0 x 2 − 2 x + y=
2 0 0 (*). Ta coi (*) là phương trình ẩn x, tham số y0 .
x +1
+ Nếu y0 = 0 thì x = 0 .
+ Nếu y0 ≠ 0 thì (*) có nghiệm khi và chỉ khi ∆ ' = 1 − y02 ≥ 0 ⇔ −1 ≤ y0 ≤ 1 .
Kết hợp hai trường hợp ta có −1 ≤ y0 ≤ 1; y0 =−1 ⇒ x =−1; y0 =⇒
1 x =.
1
min y =
Vậy m = −1; M = 1 ⇒ m2 + M 2 =
max y = 2.
 
Đáp án B.
Câu 9. y
Gọi M, m lần lượt là giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của hàm số = (=
x 3)( 5 − x ) với −3 ≤ x ≤ 5 .
Tìm M + 2m .
A. M + 2m =8 B. M + 2m =
16
C. M + 2m =24 D. M + 2m =
32
Lời giải
Trang 27
Đáp án B.
Với −3 ≤ x ≤ 5 thì x + 3 ≥ 0;5 − x ≥ 0 , suy ra y = ( x + 3)( 5 − x ) ≥ 0 .
Với x = −3 hoặc x = 5 thì y = 0 .
Vậy m = 0 .
Áp dụng bất đẳng thức Cô-si cho hai số dương x + 3 và 5 − x ta có:
( x + 3 + 5 − x)
2
( x + 3)( 5 − x ) ≤ 16
=.
4
Dấu bằng xảy ra khi
x + 3 = 5 − x ⇔ x = 1.
Vậy M = 16 . Do đó M + 2m = 16 .
Hoặc có thể giải như sau:
y= − x 2 + 2 x + 15 =− x 2 + 2 x − 1 + 16
= 16 − ( x − 1) ≤ 16
2
y = 16 ⇔ x = 1 . Vậy M = 16 .
Câu 10. Cho hàm số f ( x ) =x + 1 − x 2 .

a) Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m thỏa mãn f ( x ) ≤ m với mọi x ∈ [ −1;1] .
A. m ≥ 2 B. m < 0
C. m = 2 D. m < 2
b) Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m thỏa mãn f ( x ) > m với mọi x ∈ [ −1;1] .
A. m ≤ − 2 B. m < − 2
C. m ≤ −1 D. m < −1
Lời giải
Đáp án A.
Tập xác định: D = [ −1;1] .
a) Đáp án A.
Áp dụng bất đẳng thức Bu-nhi-a-cốp-xki ta có:
(x + )
2
1 − x2 ≤ (12 + 12 )( x 2 + 1 − x 2 ) =2
Suy ra f ( x ) ≤ 2 .
2
x= 1 − x2 ⇒ x = .
2
Vậy max f ( x ) = 2 .
[ −1;1]
f ( x ) ≤ m với mọi x ∈ [ −1;1] khi và chỉ khi m ≥ max f ( x ) ⇒ m ≥ 2 .

[ −1;1]
b) Đáp án D.
Ta có ∀x ∈ [ −1;1] : x ≥ −1 và 1 − x 2 ≥ 0 nên x + 1 − x 2 ≥ −1 .
Dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi x = −1 . Vậy min f ( x ) = −1 .
[ −1;1]
f ( x ) > m với mọi x ∈ [ −1;1] khi và chỉ khi m < min f ( x ) ⇔ m < −1 .
[ −1;1]
Câu 11. Trong các hàm số sau, hàm số nào có tập giá trị là đoạn [ 0; 2] ?
Trang 28
4x
A. f ( x ) = 2
x +1
B. g ( x ) =x + 2 − x 2
x2 + 2
C. h ( x ) =
x2 + 1
( x)
D. k = 4x − x2
Lời giải
Đáp án D.
4x
* Với f ( x ) = :
2
x +1
Ta có ∀x ∈  : x 2 + 1 ≥ 2 x .
4x 4x
Suy ra 2
≤ 2 ⇒ −2 ≤ 2 ≤2.
x +1 x +1
f ( x ) =−2 ⇔ x =−1 ;
f ( x ) =1 ⇔ x =1 .
Vậy f ( x ) có tập giá trị là đoạn [ −2; 2] .
* Với g ( x ) =x + 2 − x 2 :
Tập xác định D =  − 2; 2  .
Ta có x ≥ − 2; 2 − x 2 ≥ 0 .
Suy ra x + 2 − x 2 ≥ − 2 . Dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi x = − 2 .
Áp dụng bất đẳng thức Bu-nhi-a-cốp-xki ta có
( )
2
g 2 ( x ) = x + 2 − x2
≤ (1 + 1) ( x 2 + 2 − x 2 ) =4
Suy ra g ( x ) ≤ 2 .
Dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi
x ≥ 0
x = 2 − x2 ⇔  2 2
⇔ x = 1.
x = 2 − x
Vậy − 2 ≤ g ( x ) ≤ 2 .
Vậy g ( x ) có tập giá trị là đoạn  − 2; 2  .
x2 + 2
* Với h ( x ) = :
x2 + 1
x2 + 2 1
Ta có = x2 + 1 + ≥ 2.
x2 + 1 x2 + 1
Dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi:
1
x2 + 1 = ⇔ x2 + 1 = 1 ⇔ x = 0
2
x +1
Trang 29
Vậy h ( x ) có tập giá trị là nửa khoảng [ 2; +∞ ) .
( x)
* Với k = 4x − x2 :
Tập xác định D = [ 0; 4] .
Ta có ∀x ∈ [ 0; 4] :
0 ≤ 4 x − x 2 =4 − ( x − 2 ) ≤ 4 .
2
Suy ra 0 ≤ k ( x ) ≤ 2 .
k ( x ) = 0 ⇔ x = 0 hoặc x = 4 ;
k ( x) = 2 ⇔ x = 2 .
Vậy k ( x ) có tập giá trị là đoạn [ 0; 2]
3x + 1 a
Câu 12. Gọi M là giá trị lớn nhất của hàm số y = . Biết M = với a, b ∈ * và b nhỏ nhất. Tìm
x2 + 3 b
a+b .
A. a + b =87 B. a + b =88
C. a + b =89 D. a + b =90
Lời giải
Đáp án A.
2
 1   1
Áp dụng bất đẳng thức Bu-nhi-a-cốp-xki ta có: ( 3 x + 1) =  3.x + . 3  ≤  9 +  ( x 2 + 3) .
2
 3   3
28 2
Suy ra 3 x + 1 ≤ x +3
3
3x + 1 28 84
⇒ ≤ =.
2
x +3 3 3
x 3
= ⇔ x= 9 .
3 1
3
84
Vậy M = , tức là
3
a = 84, b = 3 ⇒ a + b = 87 .
Lưu ý: Với kĩ thuật tương tự, các bạn dễ dàng tìm được giá trị lớn nhất (giá trị nhỏ nhất) của các
ax + b
hàm số có dạng f ( x ) = .
( cx ) + d 2
2
Câu 13. Người ta cần xây một chiếc bể chứa nước với dạng khối hộp chữ nhật không nắp có thể tích bằng
500 3
m . Đáy bể là hình chữ nhật có chiều dài gấp đôi chiều rộng. Giá thuê nhân công để xây bể là
3
500.000 đồng/m2 lòng bể. Khi đó, kích thước của bể nước sao cho chi phí thuê nhân công thấp
nhất là:
5
A. Chiều dài 20m, chiều rộng 10m, chiều cao m.
6
10
B. Chiều dài 10m, chiều rộng 5m, chiều cao m.
3
Trang 30
10
C. Chiều dài 30m, chiều rộng 15m, chiều cao m.
27
D. Một đáp án khác.
Lời giải
Đáp án B.
Gọi x là chiều rồng của bể chứa nước (đơn vị: m, điều kiện: x > 0 ).
500 250
Khi đó chiều dài của bể chứa nước là 2x và chiều cao của bể chứa nước là = 2 .
3.x.2 x 3 x
Diện tích cần xây dựng là:
250 500
S = x.2 x + 2 .2 ( x + 2 x ) = 2 x 2 + .
3x x
Áp dụng bất đẳng thức Cô-si ta có:
250 250
S = 2x2 + +
x x
250 250
≥ 3 3 2x2 . . = 30
x x
Dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi:
250
2 x 2= ⇔ x= 5 (TMĐK).
x
Vậy kích thước của bể nước sao cho chi phí thuê nhân công thấp nhất là chiều dài 10m, chiều
rộng 5m, chiều cao thước của bể nước sao cho chi phí thuê nhân công thấp nhất là chiều dài 10m,
10
chiều rộng 5m, chiều cao m.
3
Câu 14. Cho một tấm nhôm hình vuông cạnh 6 cm. Người ta muốn cắt một hình thang như hình vẽ. Tìm
tổng x + y để diện tích hình thang EFGH đạt giá trị nhỏ nhất.
7 2 3 2 2 5 2
A. x + y = B. x + y = C. x + y = D. x + y =
2 2 2 2
Lời giải
Ta có S EFGH nhỏ nhất ⇔ S = S AEH + S FCG + SGDH lớn nhất

Ta có: 2 S = 2 x + 3 y + (6 − x)(6 − y ) = xy − 4 x − 3 y + 36 (1).
AE AH
Mặt khác:  AEH đồng dạng CGF nên = ⇒ xy = 6 (2).
CG CF
 18 
Từ (1) và (2) suy ra 2 S =42 −  4 x +  .
 x
 18 
Ta có: 2 S max ⇔  4 x + 
 x min
Trang 31
 18  18 3 2
Biểu thức  4 x +  ⇔ 4x = ⇒ x= ⇒ y=2 2.
 x min x 2
7 2
Vậy x + y = .
2
Câu 15. Giả sử bạn được chi cho một mảnh đất hình chữ nhật có chu vi 100 m . Hỏi bạn phải chọn kích
thước của hình chữ nhật bằng bao nhiêu để diện tích mảnh đất của bạn là lớn nhất.
A. chiều dài mảnh đất là 30 m, chiều rộng là 20 m.
B. chiều dài mảnh đất là 40 m, chiều rộng là 10 m.
C. chiều dài mảnh đất là 35 m, chiều rộng là 15 m.
D. chiều dài mảnh đất là 25 m, chiều rộng là 25 m.
Lời giải
Gọi độ dài của chiều dài, chiều rộng mảnh đất hình chữ nhật lần lượt x, y (m), x, y > 0 .
Chu vi của mảnh đất hình chữ nhật là 2( x + y ) =
100 nên x + y =
50 .
Diện tích mảnh đất hình chữ nhật là S = xy .
( x + y)
2
502
Áp dụng bất đẳng thức AM-GM cho hai số dương: S=
xy ≤ == 625 .
4 4
Khi đó S max = 625 . Dấu " = " xảy ra ⇔ x= y= 25 .
Vậy độ dài của chiều dài mảnh đất là 25 m, chiều rộng là 25 m.
Câu 16. Hai con tàu đang ở cùng một vĩ tuyến và cách nhau 5 hải lý. Đồng thời cả hai con tàu cùng khởi
hành, một tàu chạy về hướng nam với 6 hải lý/giờ, còn tàu kia chạy về vị trí hiện tại của tàu thứ
nhất với vận tốc 7 hải lý/giờ. Hãy xác định thời điểm mà khoảng cách của hai tàu là nhỏ nhất?
7
A. sau giờ xuất phát
17
5
B. sau giờ xuất phát
17
9
C. sau giờ xuất phát
17
8
D. sau giờ xuất phát
17
Lời giải
Gọi d là khoảng cách của hai tàu sau khi xuất phát t (giờ), t > 0 .
Ta có: d 2 =AB12 + AA12 =
(5 − BB1 ) 2 + AA12 = 85t 2 − 70t + 25 .
(5 − 7t ) 2 + (6t ) 2 =
2
 7  180 6 85
Suy ra d = d (t ) = 85t 2 − 70t + 25 = 85  t −  + ≥ .
 17  17 17
6 85 7
Khi đó d min = . Dấu " = " xảy ra ⇔ t = .
17 17
7
Vậy sau giờ xuất phát thì khoảng cách hai tàu nhỏ nhất là nhỏ nhất.
17
Trang 32
Câu 17. Một của hàng buôn giày nhập một đôi với giá là 40 USD. Cửa hàng ước tính rằng nếu đôi giày
được bán với giá x USD thì mỗi tháng khách hàng sẽ mua (120 − x ) đôi. Hỏi của hàng bán một
Lời giải
Gọi y (USD) là số tiền lãi của cửa hàng bán giày.
Ta có y = (120 − x )( x − 40 ) = − ( x − 80 ) + 1600 ≤ 1600 .
2
− x 2 + 160 x − 4800 =
Dấu " = " xảy ra ⇔ x = 80 .
Vậy cửa hàng lãi nhiều nhất khi bán đôi giày với giá 80 USD.
Câu 1. Trong các điểm sau đây điểm nào thuộc đồ thị của hàm số?
1 −1 
A. M 1 ( 2; 3) . B. M 2 ( 0; − 1) . C. M 3  ; . D. M 4 (1; 0 ) .
2 2 
Lời giải
Chọn B
Thay x = 0 vào hàm số ta thấy y = −1 . Vậy M 2 ( 0; −1) thuộc đồ thị hàm số.
Câu 2. Cho hàm số y = x 3 − 3 x + 2 . Điểm nào sau đây thuộc đồ thị hàm số đã cho?
A. ( −2;0 ) . B. (1;1) . C. ( −2; −12 ) . D. (1; −1) .
Lời giải
Chọn C
Thay tọa độ điểm vào hàm số ta thấy chỉ có điểm ( −2;0 ) thỏa mãn.
2 x + 3 khi x ≤ 2
= ( x)  2
y f= đi qua điểm có tọa độ nào sau đây ?
 x − 3 khi x > 2
A. ( 0; −3) B. ( 3;6 ) C. ( 2;5 ) D. ( 2;1)
Lời giải
Chọn B
Thay tọa độ điểm ( 0; −3) vào hàm số ta được : f ( 0 ) = 3 ≠ −3 nên loại đáp án A
Thay tọa độ điểm ( 3;6 ) vào hàm số ta được : f ( 3) = 9 − 3 = 6 , thỏa mãn nên chọn đáp án B
2 x + 1 khi x ≤ 2
Câu 4. Đồ thị của hàm số
= ( x) 
y f= đi qua điểm nào sau đây?
−3 khi x > 2
A. ( 0; −3) B. ( 3;7 ) C. ( 2; −3) D. ( 0;1)
Lời giải
Với x= 0 < 2 thì y= f ( 0 )= 2.0 + 1= 1 .
Vậy đồ thị của hàm số đã cho đi qua điểm ( 0;1) .
Đáp án D.
x−2
Câu 5. Điểm nào sau đây thuộc đồ thị của hàm số y = ?
x ( x − 1)
A. M ( 0; −1) B. M ( 2;1) C. M ( 2;0 ) D. M (1;1)
Lời giải
Trang 33
Với x = 2 thì y = 0 . Vậy điểm M ( 2;0 ) thuộc đồ thị hàm số đã cho.
Đáp án C.
Câu 6. Đường cong trong hình nào dưới đây không phải là đồ thị của một hàm số dạng y = f ( x ) ?
A. B. C. D.
Lời giải
Đường cong trong hình D không phải là đồ thị của một hàm số dạng y = f ( x ) vì mỗi giá trị
x > 0 ứng với hai giá trị phân biệt của y.
Đáp án D.
Câu 7. Trong các hàm số sau, hàm số nào có đồ thị trùng với đồ thị hàm số y= x + 2 ?
( )
2
A.=y x+2
( x + 2)
2
B. y=
x+2
C. y= x ( x + 1) + 2 − x 2
x2 ( x + 2)
D. y =
x2
Lời giải
Đáp án C.
Tập xác định của hàm số
y= x + 2 là 
Tập xác định của hàm số
y= x ( x + 1) + 2 − x 2 là  .
Mặt khác ta có
y = x ( x + 1) + 2 − x 2 = x + 2 . Vậy đồ thị của hàm số y= x ( x + 1) + 2 − x 2 trùng với đồ thị của hàm
số y= x + 2 .
Các hàm số còn lại mặc dù sau khi rút gon đều có dạng y= x + 2 nhưng có tập xác định không
phải là  nên đồ thị không trùng với đồ thị hàm số y= x + 2 .
Trang 34
( x + 2)
2
( )
2
Thật vậy, hàm số=y x+2 có tập xác định là [ −2; +∞ ) ; hàm số y= có tập xác định
x+2
x2 ( x + 2)
là  \ {−2} ; hàm số y = có tập xác định là  \ {0} .
x2
Câu 8. Đường cong trong hình sau đây là đồ thị hàm số nào trong các hàm số dưới đây?
A. y =x 3 + 3 x 2 − 3
B. y =− x2 + 2x + 3
C. y =x 4 + 2 x 2 − 3
D. y =− x4 − 2x2 + 3
Lời giải
Đáp án D.
Đường cong trong hình vẽ đối xứng qua trục Oy nên là đồ thị của một hàm số chẵn. Mặt khác
đường cong đi qua điểm ( 0;3) . Do đó nó là đồ thị của hàm số y =− x4 − 2x2 + 3 .
Câu 9. Cho hàm số y =x 3 − 3 x 2 + 3 . Có bao nhiêu điểm trên đồ thị hàm số có tung độ bằng 1?
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
Lời giải
Đáp án D.
y =1 ⇒ x 3 − 3 x 2 + 3 =1
⇔ x3 − 3x 2 + 2 =0
⇔ ( x − 1) ( x 2 − 2 x − 2 ) =
0
 x − 1 =0 x = 1
⇔ 2 ⇔ .
 x − 2x − 2 =0 x= 1± 3
Vậy có 3 điểm nào trên đồ thị hàm số có tung độ bằng 1.
y f ( x=
Câu 10. Đường cong nào dưới đây là đồ thị của hàm số = ) x2 − 2 x ?
A. B.
Trang 35
C. D.
Lời giải
Đáp án A.
Tập xác định D =  là tập đối xứng.
Ta có ∀x ∈  :
f ( − x ) =( − x ) − 2 − x
2
=x 2 − 2 x =f ( x )
y f ( x=
Vậy hàm số = ) x 2 − 2 là hàm số chẵn. Do đó đồ thị của nó đối xứng qua trục Oy. Trong
bốn đường cong đã cho chỉ có đường cong trong hình A là đối xứng qua Oy. Vậy A là đáp án
đúng.
Câu 11. Có bao nhiêu điểm có tọa độ nguyên thuộc đồ thị hàm số =
y x+ x ?
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
Lời giải
Đáp án B.
Điều kiện xác định:
 x ≥ 0
 ⇔ x≥0.
 x + x ≥ 0
Đặt x + x = n, n ∈  . Suy ra:

x + x = n 2 ⇔ 4 x + 4 x + 1 − 4n 2 = 1
( )
2
⇔ 2 x + 1 − ( 2n ) =
2
1
⇔ (2 )(
x + 1 − 2n 2 x + 1 + 2n =1 )
2 x + 1 − 2n = 1
⇔
2 x + 1 + 2n =1
(do 2 x + 1 + 2n > 0 )
⇒ 4 x = 0 ⇔ x = 0.
Với x = 0 thì y = 0 . Vậy có duy nhất một điểm có tọa độ nguyên thuộc đồ thị hàm số, đó là điểm
có tọa độ ( 0;0 ) .
Câu 1. Cho hàm số y  f  x  5 x . Khẳng định nào sau đây là sai?
1
A. f 1  5 . B. f 2  10 . C. f    1 . D. f 2  10 .
 5 
Lời giải
Chọn C
Trang 36
1
Ta có y  f  x  5 x  0 x   nên f    1 là mệnh đề sai.
 5 
2 x − 2 − 3
 khi x ≥ 2
Câu 2. Cho hàm số f ( x ) =  x −1 . Tính P= f ( 2 ) + f ( −2 ) .
 x2 + 2 khi x < 2

7
A. P = 3 . B. P = 2 . C. P = . D. P = 6 .
3
Lời giải
Chọn A
2 2−2 −3
+ f ( −2 )
Ta có: f ( 2 )= + ( −2 ) + 2 ⇒ P =
2
3.
2 −1
Câu 3. Cho hàm số y =f ( x ) =x 3 − 6 x 2 + 11x − 6 . Kết quả sai là
A. f (1) = 0 . B. f ( 2 ) = 0 . C. f ( 3) = 0 . D. f ( −4 ) =−24 .
Lời giải
Chọn D
f ( −4 ) =−210 .
 x
 x + 1 , x ≥ 0
Câu 4. Cho hàm số: f ( x ) =  . Giá trị f ( 0 ) , f ( 2 ) , f ( −2 ) là
 1
,x <0
 x − 1
2 2 1
A. f ( 0=) 0; f ( 2=) , f ( −2=) 2 . B. f ( 0 ) = 0; f ( 2 ) = , f ( −2 ) =− .
3 3 3
1
C. f ( 0 ) =0; f ( 2 ) =
1, f ( −2 ) = − . D. f ( 0 )= 0; f ( 2 )= 1, f ( −2 )= 2 .
3
Lời giải
Chọn B
0 2 2 1 1
Ta có: f ( 0 ) = = 0, f ( 2 ) = = , f ( −2 ) = =− .
0 +1 2 +1 3 −2 − 1 3
1 − x khi − 2 < x ≤ 1

Câu 5. Cho hàm số: y = f ( x ) =  x − 1 khi 1 < x ≤ 2 .
5 − x 2 khi 2 < x ≤ 5

Chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau:
A. f ( 3) = 2 . B. f ( 3) = −2 . C. f ( 3) = −4 . D. f ( 3) = −1 .
Lời giải
Chọn C
Với x = 3 , ta có f ( x )= 5 − x 2 . Do đó: f ( 3) =−
5 32 =
−4 .
3 ( x − 2 ) khi − 1 ≤ x < 2

Câu 6. Cho hàm số f ( x ) =  . Tính giá trị f ( 3) .
2
 x − 4 khi x≥2
A. Không xác định. B. f ( 3) = 5 hoặc f ( 3) = 3 .
C. f ( 3) = 5 . D. f ( 3) = 3 .
Trang 37
Lời giải
Chọn C
Xét x ≥ 2 hàm số f (=
x) x 2 − 4 ;nên f ( 3)= 32 − 4= 5.
 2x + 3
 x + 1 khi x ≥ 0
Câu 7. Cho hàm số f ( x ) =  3 . Ta có kết quả nào sau đây đúng?
 2 + 3x khi − 2 ≤ x < 0
 x − 2
1 7
( −1) ; f=
A. f = ( 2) . B. f ( 0=
) 2; f ( −3=) 7.
3 3
11
C. f ( −1) : không xác định; f ( −3) =− . ( −1)
D. f= f ( 3) 0 .
8;=
24
Lời giải
Chọn A
2 + 3. ( −1) 1
3
Ta có:
= f ( −1) = .
−1 − 2 3
2.2 + 3 7
f ( 2) =
= .
2 +1 3
−2 x + 1 khi x ≤ −3
Cho hàm số f ( x ) =  x + 7
khi x > −3 . Biết ( 0 )
Câu 8. f x = 5 thì x0 là
 2
A. −2 . B. 3 . C. 0 . D. 1 .
Lời giải
Chọn B
Với x ≤ −3 ta có: −2 x + 1 =5 ⇔ x =−2 (loại).
x+7
Với x > −3 ta có: = 5 ⇔ x = 3 (nhận).
2
Vậy x0 = 3 .
 2 ( x − 2 ) neáu − 1 ≤ x < 1
−
Câu 9. Cho hàm số y =  . Tính f ( −1) .
 x − 1 neáu x ≥ 1
2
A. −6 . B. 6 . C. 5 . D. −5 .
Lời giải
Chọn A
Vì f ( −1) =−2 ( −1 − 2 ) =−6 nên chọn A.
2 ( x − 3) neáu − 1 ≤ x ≤ 1
Câu 10. Cho hàm số f ( x ) = 
2
neáu x ≥ 1
( )
; giá trị của f ( −1) ; f 10 lần lượt là
 x − 1
A. 8 và 0. B. 0 và 8. C. −8 và 3. D. 3 và −8 .
Lời giải
Chọn C
 f ( −1) =2 ( −1 − 3) =−8

Ta có  .
( )
2
 f = 10 10 = −1 3

Trang 38
 2
 x −1 khi x ∈ ( −∞;0 )

Câu 11. Cho hàm số f ( x ) =  x + 1 khi x ∈ [ 0; 2] . Tính f ( 4 ) .
 x 2 − 1 khi x ∈ ( 2;5]


2
A. Không tính được. B. f 4  . C. f ( 4 ) = 15 . D. f ( 4 ) = 5 .
3
Lời giải
Chọn C
) x 2 − 1 khi x ∈ ( 2;5] ⇒ f (4) = 42 − 1 = 15
Ta thấy f ( x=
2 x + 2 − 3
 khi x ≥ 2
Câu 12. Cho hàm số f ( x ) =  x −1 . Khi đó, f ( −2 ) + f ( 2 ) bằng
x +1
2
khi x < 2

5 8
A. 6 . B. 4 . C. . D. .
3 3
Lời giải
Chọn A
2 2+ 2 −3
= 1 , f ( −2 ) = ( −2 ) + 1 = 5
2
có: f ( 2 )
Ta=
2 −1
Suy ra: f ( −2 ) + f ( 2 ) =
6.
Câu 13. Hàm số f ( x ) có tập xác định  và có đồ thị như hình vẽ
Tnh giá trị biểu thức f ( ) (

2018 + f − 2018 )
A. −2018 . B. 0 . C. 2018 . D. 4036 .
Lời giải
Chọn B
Dựa vào hình dáng của đồ thị ta thấy rằng hàm số đối xứng qua O (0;0) nên là hàm số lẻ.
Suy ra f ( − x ) =− f ( x) ⇒ f (−x) + f ( x) =0
Vì vậy f ( ) ( 0.
2018 + f − 2018 = )
Trang 39
Mệnh đề nào sau đây sai?
A. f ( −1=
) f (1=) 1 . B. Đồ thị hàm số có tâm đối xứng.
C. Hàm số đồng biến trên khoảng (1;5 ) . D. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( −6; − 1) .
Lời giải
Chọn B
Nhìn đồ thị ta có:
f ( −1) = f (1) =1⇒ A đúng.
Đồ thị không có tâm đối xứng nên B sai.
Trên khoảng (1;5 ) đồ thị hàm số đi lên nên hàm số đồng biến trên khoảng (1;5 ) ⇒ C đúng.
Trên khoảng ( −6; − 1) đồ thị hàm số đi xuống nên hàm số nghịch biến trên khoảng ( −6; − 1) ⇒ D
đúng.
2016 + 9 x − 2016 − 9 x
Câu 15. Cho hàm số y = . Tính giá trị của biểu thức:
x
S f ( 220 ) + f ( −221) + f ( 222 ) + f ( −223) + f ( −220 ) + f ( 221) + f ( −222 ) + f ( 223) + f ( 224 )

=
24 7 6 7 3 7
A. 24 7 . B. . C. . D. .
223 55 28
Lời giải
Chọn D
 −2016 2016 
Tập xác định D =  ; \ {0} .
 9 9 
∀x ∈ D , ta có − x ∈ D và
2016 − 9 x − 2016 + 9 x 2016 + 9 x − 2016 − 9 x

f (− x) = =− =− f ( x) .
−x x
Do đó f ( x ) là hàm số lẻ, và f ( x ) + f (− x) =
0.
S f ( 220 ) + f ( −221) + f ( 222 ) + f ( −223) + f ( −220 ) + f ( 221) + f ( −222 ) + f ( 223) + f ( 224 )

=
= f ( 220 ) + f ( −220 ) + f ( −221) + f ( 221) + f ( 222 ) + f ( −222 ) + f ( −223) + f ( 223) + f ( 224 )
3 7
( 224 )
= f= .
28
) x 2 + 5 và g ( x ) =x3 + 2 x 2 + 1 . Tính tổng các hệ số của hàm số f ( g ( x ) ) .

Câu 16. Cho hai hàm số f ( x=
A. 18 B. 19 C. 20 D. 21
Trang 40
Lời giải
Cách 1: f ( g ( x ) ) =( x3 + 2 x 2 + 1) + 5 =x 6 + 4 x 5 + 4 x 4 + 2 x 3 + 4 x 2 + 6 .
2
Vậy tổng các hệ số của f ( g ( x ) ) là 1 + 4 + 4 + 2 + 4 + 6 =21 .

Cách 2: Áp dụng kết quả: “Cho đa thức P ( x=
) an x n + an−1 x n−1 + ... + a1 x + a0 . Khi đó tổng các hệ
số của P ( x ) là P (1) ”, ta có tổng các hệ số của f ( g ( x ) ) là f ( g (1) ) mà g (1) = 4 nên
f ( g (1) ) = 42 + 5 = 21 .
Đáp án D.
Câu 17. Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên  thỏa mãn ∀x ∈  : f ( x − 1) = x 2 + 3 x − 2 . Tìm biểu thức
f ( x) .
A. f ( x ) = x 2 + 5 x + 2 B. f ( x ) = x 2 + 5 x − 2
C. f ( x ) = x 2 + x − 2 D. f ( x ) = x 2 + x + 2
Lời giải
Ta có ∀x ∈  : f ( x − 1) = x 2 + 3 x − 2 = ( x − 1) + 5 ( x − 1) + 2 .
2
Do đó f ( x ) = x 2 + 5 x + 2 .
Đáp án A.
Câu 18. Cho hàm số y = f ( x ) có đồ thị như hình vẽ dưới đây. Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. f (1,5 ) < 0 < f ( 2,5 )

B. f (1,5 ) < 0, f ( 2,5 ) < 0
C. f (1,5 ) > 0, f ( 2,5 ) > 0
D. f (1,5 ) > 0 > f ( 2,5 )
Lời giải
Đáp án D.
Quan sát trên đồ thị ta thấy f ( x ) > 0∀x ∈ (1; 2 ) và f ( x ) < 0 ∀x ∈ ( 2;3) .
Do đó f (1,5 ) > 0 > f ( 2,5 ) .
Câu 19. Cho hàm số f ( x ) xác định trên  và hàm số g ( x ) xác định trên  \ {36} . Biết
x
f ( 2 x − 5 ) = x 2 + 3 x − 2 và g ( 5 x + 1) = . Tính g ( f (1) ) .
x−7
−3 3
A. g ( f (1) ) = B. g ( f (1) ) =
4 4
47 −47
C. g ( f (1) ) = D. g ( f (1) ) =
4 4
Trang 41
Lời giải
Đáp án A.
Ta có 2 x − 5 = 1 ⇔ x = 3 .
Vậy f (1) = 32 + 3.3 − 2 = 16 .
Lại có 5 x + 1 = 16 ⇔ x = 3 .
3 −3
Vậy g ( f =(1) ) = .
3−7 4
 1 1
Câu 20. Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên  thỏa mãn f  x +  = x 3 + 3 ∀x ≠ 0 . Tính f ( 3) .
 x x
A. f ( 3) = 36 B. f ( 3) = 18
C. f ( 3) = 29 D. f ( 3) = 25
Lời giải
Đáp án B.
 1 1
Ta có f  x +  =x3 + 3
 x x
3
 1  1
= x +  − 3  x +  .
 x  x
Do đó f ( x=
) x3 − 3x .
Vậy f ( 3) =33 − 3.3 =18 .
 3x − 2 
Câu 21. Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên  \ {3} thỏa mãn f  = x + 2 ∀x ≠ 1 . Tính
 x −1 
f ( 2) + f ( 4) .
A. f ( 2 ) + f ( 4 ) =
6 B. f ( 2 ) + f ( 4 ) =
2
C. f ( 2 ) + f ( 4 ) =
−6 D. f ( 2 ) + f ( 4 ) =
−2
Lời giải
Đáp án A.
3x − 2
Cách 1: Đặt =t
x −1
t −2 3t − 8
⇒= x ⇒ x += 2 .
t −3 t −3
Do đó ta có
3t − 8 3x − 8
f (t ) = ⇒ f ( x) = .
t −3 x −3
Vậy f ( 2 ) + f ( 4 ) = 6.
Cách 2:
3x − 2
= 2 ⇔ x = 0 ⇒ f ( 2) = 2 ;
x −1
3x − 2
= 4 ⇔ x = 2 ⇒ f ( 2) = 4 .
x −1
Vậy f ( 2 ) + f ( 4 ) =
6.
Trang 42
Bài 2. HÀM SỐ BẬC HAI. ĐỒ THỊ HÀM SỐ BẬC HAI VÀ ỨNG DỤNG
I. Hàm số bậc hai
Hàm số bậc hai là hàm số được cho bằng biểu thức có dạng y = ax 2 + bx + c , trong đó a, b, c là những hằng
số và a khác 0 . Tập xác định của hàm số là  .
Ví dụ 1. Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số bậc hai? Với những hàm số bậc hai đó, xác định
a, b, c lần lượt là hệ số của x 2 , hệ số của x và hệ số tự do.
a) y = 8 x 2 − 6 x + 1
b) =y 2 x + 2021 .
Giải
a) Hàm số y = 8 x 2 − 6 x + 1 là hàm số bậc hai có hệ số của x 2 bằng 8 , hệ số của x bằng −6 , hệ số tự do
bằng 1 .
b) Hàm số = y 2 x + 2021 không phải là hàm số bậc hai.
II. Đồ thị hàm số bậc hai

 b ∆ 
Đồ thị hàm số bậc hai y = ax 2 + bx + c(a ≠ 0) là một đường parabol có đỉnh là điểm với tọa độ  − ; − 
 2a 4a 
b
và trục đối xứng là đường thẳng x = − .
2a
∆  b 
Nhận xét: Cho hàm số f ( x) = ax 2 + bx + c(a ≠ 0) , ta có: − = f  −  . Để vẽ đồ thị hàm số
4a  2a 
2
y = ax + bx + c(a ≠ 0) , ta thực hiện các bước:
 b ∆ 
- Xác định toạ độ đỉnh:  − ; −  ;
 2a 4a 
b
- Vẽ trục đối xứng x = − ;
2a
- Xác định một số điểm đặc biệt, chẳng hạn: giao điểm với trục tung (có tọa độ (0; c) ) và trục hoành (nếu
b
có), điểm đối xứng với điểm có tọa độ (0; c) qua trục đối xứng x = − .
2a
- Vẽ đường parabol đi qua các điểm đã xác định ta nhận được đồ thị hàm số y = ax 2 + bx + c .
Chú ý: Nếu a > 0 thì parabol có bề lõm quay lên trên, nếu bậc hai sau: a < 0 thì parabol có bề lõm quay
xuống dưới.
Ví dụ 2. Vẽ đồ thị hàm số bậc hai y = x 2 − 2 x − 3 .
Giải
Ta có: a = 1, b = −2, c = −3, ∆ = (−2) 2 − 4.1.(−3) = 16 .
- Toạ độ đỉnh I (1; −4) .
- Trục đối xứng x = 1 .
- Giao điểm của parabol với trục tung là A(0; −3) .
- Giao điểm của parabol với trục hoành là B(−1;0) và C (3;0) .
- Điểm đối xứng vối điểm A(0; −3) qua trục đối xứng x = 1 là D(2; −3) .
Vẽ parabol đi qua các điểm được xác định ở trên, ta nhận được đồ thị hàm số y = x 2 − 2 x − 3 như hình
Trang 1
Nhận xét: Cho hàm số bậc hai y = ax 2 + bx + c(a ≠ 0) .
 b   b 
- Nếu a > 0 thì hàm số nghịch biến trên khoảng  −∞; −  ; đồng biến trên khoảng  − ; +∞ 
 2a   2a 
 b   b 
- Nếu a < 0 thì hàm số đồng biến trên khoảng  −∞; −  ; nghịch biến trên khoảng  − ; +∞ 
 2a   2a 
Ta có bảng biến thiên của hàm số bậc hai như sau:
Ví dụ 3. Nêu khoảng đồng biến, nghịch biến của mỗi hàm số sau:
a) y = 3 x 2 + 5 x − 2
b) y = −4 x 2 + 6 x + 3
Giải
b 5
a) Ta có: a = 3 > 0, b =
5, − =− .
2a 6
 5  5 
Vậy hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng  −∞; −  ; đồng biến trên khoảng  − ; +∞  .
 6  6 
b 3
b) Ta có: a =−4 < 0, b =6, − = .
2a 4
 3 3 
Vậy hàm số đã cho đồng biến trên khoảng  −∞;  ; nghịch biến trên khoảng  ; +∞  .
 4 4 
III. Ứng dụng

Các hàm số bậc hai có nhiều ứng dụng trong việc giải quyết những vấn đề thực tiễn. Chẳng hạn, ta sẽ tìm
hiểu ứng dụng đó thông qua ví dụ sau:
Ví dụ 4. Khi một quả bóng được đá lên, nó sẽ đạt đến độ cao nào đó rồi rơi xuống. Hình minh họa quỹ đạo
của quả bóng là một phần cung parabol trong mặt phẳng tọa độ Oth , trong đó t là thời gian (tính bằng giây)
kể từ khi quả bóng được đá lên và h là độ cao (tính bằng mét) của quả bóng. Giả thiết rằng quả bóng được
đá từ mặt đất. Sau khoảng 2s, quả bóng lên đến vị trí cao nhất là 8m.
Trang 2
a) Tìm hàm số bậc hai biểu thị độ cao h theo thời gian t và có phần đồ thị trùng với quỹ đạo của quả bóng
trong tình huống này.
b) Tính độ cao của quả bóng sau khi đá lên được 3s.
c) Sau bao nhiêu giây thì quả bóng chạm đất kẻ từ khi đá lên?
Giải
a) Gọi hàm số bậc hai biểu thị độ cao h ( m ) theo thời gian t ( s ) là h = f ( t ) = at 2 + bt + c ( a < 0 ) . Theo giả
thiết, quả bóng được đá lên từ mặt đất, nghĩa là f ( 0 ) = c, do đó f (=
t ) at 2 + bt .
Sau 2s, quả bóng lên đến vị trí cao nhất là 8m nên
 b
− = 2 b = −4a a = −2
 2a ⇔ ⇔
 f ( 2) = 8 4a +=2b 8 = b 8

Vậy f ( t ) =
−2t 2 + 8t
b) Độ cao của quả bóng sau khi đá lên được 3 s là: h = f (3) =−2 ⋅ 32 + 8 ⋅ 3 =6( m)
t > 0
c) Cách 1. Quả bóng chạm đất (trở lại) khi độ cao h = 0 , tức là:  2 ⇔t=4.
−2t + 8t = 0
Vì thế sau 4 s quả bóng sẽ chạm đất kể từ khi đá lên.
Cách 2. Quỹ đạo chuyển động của quả bóng là một phần của cung parabol có trục đối xứng là đường thẳng
t = 2 . Điểm xuất phát và điểm quả bóng chạm đất (trở lại) đối xứng nhau qua đường thẳng t = 2 . Vì thế sau
4 s quả bóng sẽ chạm đất kể từ khi đá lên.

DẠNG 1. KHẢO SÁT SỰ BIẾN THIÊN VÀ VẼ ĐỒ THỊ
Câu 1. Cho hàm số y  x 2  4 x  3 , có đồ thị là ( P) .
a) Lập bảng biến thiên và vẽ đồ thị ( P) .
b) Nhận xét sự biến thiên của hàm số trong khoảng 0; 3 .
c) Tìm tập hợp giá trị x sao cho y  0 .
d) Tìm các khoảng của tập xác định để đồ thị ( P) nằm hoàn toàn phía trên đường thẳng y  8 .
e) Tìm giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của hàm số trên đoạn [2;1] .
Câu 2. Tìm giá trị lớn nhất, bé nhất (nếu có) của các hàm số sau
a) y  7 x 2  3 x  10 .
b) y  2 x 2  x  1 .
Trang 3
a) y  x 2  3 x với 0  x  2 .
b) y  x 2  4 x  3 với 0  x  4 .
Câu 4. Tìm tất cả các giá trị của a sao cho giá trị nhỏ nhất của hàm số
y  f ( x)  4 x 2  4 ax  ( a 2  2 a  2) trên đoạn  0; 2 bằng 3.
Câu 5. Tìm giá trị lớn nhất, nhỏ nhất (nếu có) của các hàm số sau
a) y  x( x  1)( x  2)( x  3) .
b) y  ( 2 x  1)2  4 2 x  1  3 .
Câu 6. Cho hàm số y  x 2  5 x  4 , có đồ thị là ( P) .

b) Dựa vào đồ thị trên, tùy theo giá trị của m , hãy cho biết số nghiệm của phương trình
x2  5x  7  2m  0 .
c) Tìm m để phương trình x 2  5 x  7  2 m  0 có nghiệm x  1; 5 .
Câu 7. Lập bảng biến thiên và vẽ đồ thị hàm số y  x 2  2 x  3 . Từ đó suy ra đồ thị của các hàm số sau
a) y  x 2  2 x  3 .
b) y  x 2  2 x  3 .
a) y  x 2  2 x  3 b) y  x 2  2 x  3
Câu 9. Cho hàm số y  x 2  6 x  8 có đồ thị là  P .
a) Lập bảng biến thiên và vẽ đồ thị  P .
b) Biện luận theo m số nghiệm của phương trình  x  4 x  2  m  0 .
x  4
 khi x  1
Câu 10. Vẽ đồ thị hàm số y   2

x  4 x  3 khi x  1

Câu 11. Không vẽ đồ thị. Hãy tìm tọa độ đỉnh, phương trình trục đối xứng của mỗi parabol sau đây. Tìm
giá trị nhỏ nhất hay lớn nhất của mỗi hàm số tương ứng.
2
a) y  2  x  3  5
b) y   2 x 2  4 x
Câu 12. Cho Parabol  P : y  ax 2  bx  c a  0 . Xét dấu hệ số a và biệt thức  khi
a)  P hoàn toàn nằm phía trên trục hoành.
b)  P hoàn toàn nằm phía dưới trục hoành.
c)  P cắt trục hoành tại hai điểm phân biệt và có đỉnh nằm phía trên trục hoành.
Trang 4
DẠNG 2. XÁC ĐỊNH HÀM SỐ BẬC HAI THỎA MÃN ĐIỀU KIỆN CHO TRƯỚC
Để xác định hàm số bậc hai y = f ( x ) = ax 2 + bx + c (đồng nghĩa với xác định các tham số a, b, c ) ta
cần dựa vào giả thiết để lập nên các phương trình (hệ phương trình) ẩn là a, b, c . Từ đó tìm được
a, b, c . Việc lập nên các phương trình nêu ở trên thường sử dụng đến các kết quả sau:
- Đồ thị hàm số đi qua điểm M ( x0 ; y0 ) ⇔ y0 =
f ( x0 ) .
b
- Đồ thị hàm số có trục đối xứng x= x0 ⇔ − = x0 .
2a
 b
− xI   − b =
= 
 2a   2 a xI 
- Đồ thị hàm số có đỉnh là I ( xI ; yI ) ⇔  .
− ∆ = y I   f ( xI ) = y I 
  
 4a
- Trên  , ta có:
∆  b 
1. f ( x ) có giá trị lớn nhất ⇔ a < 0 . Lúc này Max f ( x ) =
− =f − .
 4a  2a 
∆  b 
2. f ( x ) có giá trị nhỏ nhất ⇔ a > 0 . Lúc này Min f ( x ) =
− =f − .
 4a  2a 
Câu 1. Xác định parabol y  ax 2  3 x  2 , biết rằng parabol đó
a) Cắt trục hoành tại điểm có hoành độ bằng 2.

b) Có trục đối xứng x  3 .
 1 11
c) Có đỉnh I  ;   .
 2 4
d) Đạt cực tiểu tại x  1 .
Câu 2. Xác định parabol y  ax 2  bx  2 , biết rằng parabol đó
a) Đi qua hai điểm M 1; 5 và N 2 ; 8 .
b) Có đỉnh I 2 ;  2 .
3
c) Đi qua điểm A 3 ;  4 và có trục đối xứng x   .
4
1
d) Đi qua điểm B 1; 6 và đỉnh có tung độ  .
4
Câu 3. Xác định parabol y  2 x 2  bx  c , biết rằng parabol đó
a) Có trục đối xứng x  1 và cắt Oy tại điểm M 0 ; 4 .
b) Có đỉnh I 1;  2 .
c) Đi qua hai điểm A 0 ;  1 và B 4 ; 0 .
d) Có hoành độ đỉnh 2 và đi qua điểm N 1; 2 .
Câu 4. Xác định parabol y  ax 2  c , biết rẳng parabol đó
Trang 5
a) Đi qua hai điểm M 1;1 , B 2 ;  2 .
b) Có đỉnh I 0 ; 3 và một trong hai giao điểm với Ox là A 2 ; 0 .
Câu 5. Xác định parabol y  ax 2  4 x  c , biết rằng parabol đó
a) Có hoành độ đỉnh là 3 và đi qua điểm M 2 ;1 .
b) Có trục đối xứng là đường thẳng x  2 và cắt trục hoành tại điểm A 3 ; 0 .
Câu 6. Xác định parabol y  ax 2  bx  c , biết rằng parabol đó
a) Đi qua ba điểm A 1;1 , B 1;  3 , O 0 ; 0 .
b) Cắt trục Ox tại hai điểm có hoành độ lần lượt là 1 và 2 , cắt trục Oy tại điểm có tung độ
bằng 2 .
c) Đi qua điểm M 4; 6 , cắt trục Ox tại hai điểm có hoành độ lần lượt là 1 và 3 .
a) Có đỉnh I 2;  1 và cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 3 .
b) Cắt trục hoành tại hai điểm A 1; 0 , B 3; 0 và có đỉnh nằm trên đường thẳng y  1 .
c) Có đỉnh nằm trên trục hoành và đi qua hai điểm M 0 ;1 , N 2 ;1 .
d) Trục đối xứng là đường thẳng x  3 , qua M 5; 6 và cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng
2 .
a) Đạt cực tiểu bằng 4 tại x  2 và đồ thị hàm số đi qua điểm A 0 ; 6 .
b) Đạt cực đại bằng 3 tại x  2 và đồ thị hàm số đi qua điểm B 0 ;  1 .
Câu 9. Cho hàm số y  mx 2  2 mx  3m  2 m  0 . Xác định giá trị của m trong mỗi trường hợp sau
a) Đồ thị hàm số đi qua điểm A 2 ; 3 .
b) Có đỉnh thuộc đường thẳng y  3 x  1 .
c) Hàm số có giá trị nhỏ nhất bằng 10 .
Câu 10. Tìm các tham số a, b, c sao cho hàm số y = ax 2 + bx + c đạt giá trị nhỏ nhất là 4 tại x = 2 và đồ
thị của nó cắt trục tung tại điểm có tung độ là 6.
Câu 11. Cho hàm số = y f= ( x ) 4 x 2 − 4mx + m2 − 2m . Tìm tất cả các giá trị của tham số m sao cho
Min f ( x ) = 3 .
[ −2; 0]
DẠNG 3. SỰ TƯƠNG GIAO GIỮA PARABOL VỚI ĐỒ THỊ CÁC HÀM SỐ KHÁC
Dạng 1. Sự tương giao của đồ thị hàm số bậc nhất và bậc hai
Cho đồ thị ( P ) của hàm số y = ax 2 + bx + c với a ≠ 0 và đồ thị d của hàm số =
y kx + m .
Trang 6
Toạ độ giao điểm của hai đồ thị ( P ) và d là nghiệm của hệ phương trình
 y = ax 2 + bx + c
 (1)
 = y kx + m
Phương trình hoành độ giao điểm của ( P ) và d là
ax 2 + bx + c = kx + m ⇔ ax 2 + ( b − k ) x + c − m =0 ( 2)
Nhận xét:
1. Số giao điểm của ( P ) và d bằng số nghiệm của hệ phương trình (1) và cũng bằng số nghiệm
của phương trình (2).
2. Nếu phương trình (2) vô nghiệm thì ta nói d và ( P ) không giao nhau.
3. Nếu phương trình (2) có nghiệm kép thì ta nói d và ( P ) tiếp xúc với nhau. Lúc này ta nói d là
tiếp tuyến của ( P ) .
4. Nếu phương trình (2) có 2 nghiệm phân biệt thì ta nói d và ( P ) cắt nhau.
Dạng 2. Sự tương giao của hai đồ thị hàm số bậc hai
Cho hai hàm số y = f ( x ) và y = g ( x ) là các hàm số bậc hai có đồ thị lần lượt là các đường
parabol ( P1 ) và ( P2 ) , khi đó tọa độ giao điểm của ( P1 ) và ( P2 ) là nghiệm của hệ phương trình
 y = f ( x )
 . (1)
 y = g ( x )
Để giải hệ (1) ta cần giải phương trình f ( x ) = g ( x ) (2), phương trình (2) được gọi là phương
trình hoành độ giao điểm của ( P1 ) và ( P2 ) .
* Nhận xét:
i) Số giao điểm của ( P1 ) và ( P2 ) bằng số nghiệm của hệ (1) và bằng số nghiệm của phương trình
(2).
ii) y = f ( x ) và y = g ( x ) là các hàm số bậc hai nên phương trình (2) có nhiều nhất 2 nghiệm. iii)
Các bài toán liên quan đến dạng này thường áp dụng đến nội dung định lý Vi et thuận, nhắc lại
như sau. Cho phương trình bậc hai ax 2 + bx + c = 0 có hai nghiệm x1 và x2 , ta luôn có
b c
x1 + x2 =− và x1 x2 = .
a a
Dạng 3. Điểm cố định của đồ thị hàm số
Cho họ hàm số f ( x ; m ) = 0 ( m là tham số) có đồ thị ( Pm ) . Để tìm điểm cố định mà ( Pm ) luôn đi
qua với mọi giá trị của m , ta thực hiện các bước sau:
Bước 1: Giả sử điểm M ( x0 ; y0 ) là điểm cố định mà ( Pm ) luôn đi qua.
Tọa độ điểm M thỏa mãn phương trình f ( x ; m ) = 0 .
Bước 2: Chuyển phương trình về phương trình ẩn m dạng Am + B =0
(hoặc Am + Bm + C =
2
0 ). Phương trình nghiệm đúng với mọi m .
Trang 7
A = 0
A = 0 
Khi đó ta có  hoặc  B = 0 . Tìm được x0 ; y 0 ⇒ M ( x0 ; y 0 ) .
B = 0 C = 0

Bước 3: Kết luận.
Câu 1. Tìm tọa độ giao điểm của các cặp đồ thị của các hàm số sau
a) y  2 x  3 và y  x 2  5 x  9 .
b) y  2 x 2  x  3 và y  x 2  3 x  2 .
Câu 2. Cho parabol y  x 2  4 x  2 và đường thẳng d : y  2 x  m . Tìm các giá trị m để
a) d cắt  P tại hai điểm phân biệt A , B . tìm tọa độ trung điểm của AB .
b) d và  P có một điểm chung duy nhất. Tìm tọa độ điểm chung này.
c) d không cắt  P .
d) d và  P có một giao điểm nằm trên đường thẳng y  2 .
Câu 3. Cho parabol  P : y  x 2  4 x  3 và đường thẳng d : y  mx  3. Tìm các giá trị của m để
9
a) d và  P tại hai điểm phân biệt A, B sao cho diện tích tam giác OAB bằng .
2
b) d cắt  P tại hai điểm phân biệt A, B có hoành độ x1 , x2 thỏa mãn x13  x23  8 .
Câu 4. Chứng minh rằng với mọi m , đồ thị của mỗi hàm số sau luôn cắt trục hoành tại hai điểm phân
biệt và đỉnh I của đồ thị luôn chạy trên một đường thẳng cố định.
m2
a) y  x 2  mx  1 .
4
b) y  x 2  2 mx  m2  1 .
Câu 5. Chứng minh rằng với mọi m , đồ thị hàm số y  mx 2  2 m  2 x  3m  1 luôn đi qua hai điểm
cố định.
Câu 6. Chứng minh rằng các parabol sau luôn tiếp xúc với một đường thẳng cố định.
a) y  2 x 2  4 2 m  1 x  8 m2  3 .
b) y  mx 2  4 m  1 x  4 m  1 m  0 .
Câu 7. Chứng minh rằng các đường thẳng sau luôn tiếp xúc vơi một parabol cố định.
a) y  2 mx  m2  4 m  2 m  0 .
 1
b) y  4 m  2 x  4 m2  2 m   .
 2 
DẠNG 4. MỘT SỐ CÂU HỎI THỰC TẾ LIÊN QUAN ĐẾN HÀM SỐ BẬC HAI
Dạng 1: Các bài toán thực tế mà mô hình thực tiễn chưa chuyển về mô hình toán học. Các bước
làm như sau:
Bước 1: Dựa vào giả thiết và các yếu tố của đề bài, ta xây dựng mô hình toán học cho vấn đề
đang xét, tức là diễn tả dưới “dạng ngôn ngữ toán học” cho mô hình mô phỏng thực tiễn. Căn cứ
vào các yếu tố bài ra ta chọn biến số, tìm điều kiện tồn tại, đơn vị.
Trang 8
Bước 2: Dựa vào các mối liên hệ ràng buộc giữa biến số với các giả thiết của đề bài cũng như các
kiến thức liên quan đến thực tế, ta thiết lập hàm số bậc hai. Chuyển yêu cầu đặt ra đối với bài toán
thực tiễn thành yêu cầu bài toán hàm số bậc hai.
Bước 3: Dùng tính chất hàm số bậc hai để giải quyết bài toán hình thành ở bước 2. Lưu ý kiểm tra
điều kiện, và kết quả thu được có phù hợp với bài toán thực tế đã cho chưa.
Dạng 2: Các bài toán thực tế đã mô hình hóa bằng một hàm số bậc hai. Thực hiện bước 3 của
dạng 1.
Câu 1. Một quả bóng được ném vào không trung có chiều cao tính từ lúc bắt đầu ném ra được cho bởi
công thức h ( t ) =−t 2 + 2t + 3 (tính bằng mét), t là thời gian tính bằng giây ( t ≥ 0 ) .
a. Tính chiều cao lớn nhất quả bóng đạt được.
b. Hãy tính xem sau bao lâu quả bóng sẽ rơi xuống mặt đất?
Câu 2. Độ cao của quả bóng golf tính theo thời gian có thể được xác định bằng một hàm bậc hai. Với các
thông số cho trong bảng sau, hãy xác định độ cao quả bóng đạt được tại thời điểm 3 giây?
Câu 3. Một miếng nhôm có bề ngang 32 cm được uốn cong tạo thành máng dẫn nước bằng chia tấm
nhôm thành 3 phần rồi gấp 2 bên lại theo một góc vuông như hình vẽ dưới. Hỏi x bằng bao nhiêu
để tạo ra máng có có diện tích mặt ngang S lớn nhất để có thể cho nước đi qua nhiều nhất?
Lời giải
Gọi S ( x ) là diện tích mặt ngang ứng với bề ngang x (cm) của phần gấp hai bên, ta có:
( x ) x ( 32 − 2 x ) , với 0 < x < 16 .

S=
Diện tích mặt ngang lớn nhất khi hàm số S ( x ) đạt giá trị lớn nhất trên ( 0;16 ) .
Ta có: S ( x ) =−2 x 2 + 32 x =−2 ( x − 8 ) + 128 ≤ 128, ∀x ∈ ( 0;16 ) .

2
⇒ max S ( x ) =
S (8) =
128 .
Vậy x = 8 cm thì diện tích mặt ngang lớn nhất.

Câu 4. Hai con chuồn chuồn bay trên hai quĩ đạo
khác nhau, xuất phát cùng thời điểm.
Một con bay trên quỹ đạo là đường thẳng từ điểm
A ( 0;100 ) đến điểm O ( 0;0 ) với vận tốc 5 m/s .
Con còn lại bay trên quĩ đạo là đường thẳng từ
B ( 60;80 ) đến điểm O ( 0;0 ) với vận tốc 10 m/s .
Hỏi trong quá trình bay thì khoảng cách ngắn nhất hai
con đạt được là bao nhiêu?
Trang 9
Câu 5. Một cửa hàng bán bưởi Đoan Hùng của Phú Thọ với giá bán mỗi quả là 50000 đồng. Với giá bán
này thì mỗi ngày cửa hàng chỉ bán được 40 quả. Cửa hàng dự định giảm giá bán, ước tính nếu cửa
hàng cứ giảm mỗi quả 1000 đồng thì số bưởi bán tăng thêm được là 10 quả. Xác định giá bán để
của hàng thu được lợi nhuận cao nhất, biết rằng giá nhập về ban đầu cho mỗi quả là 30000 đồng.

Câu 1. Hàm số y = ax 2 + bx + c , (a > 0) đồng biến trong khoảng nào sau đậy?
 b   b   ∆   ∆ 
A.  −∞; −  . B.  − ; + ∞  . C.  − ; + ∞  . D.  −∞; −  .
 2a   2a   4a   4a 
Câu 2. Cho hàm số y =− x 2 + 4 x + 1 . Khẳng định nào sau đây sai?
A. Trên khoảng ( −∞;1) hàm số đồng biến.
B. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 2; +∞ ) và đồng biến trên khoảng ( −∞; 2 ) .
C. Trên khoảng ( 3; +∞ ) hàm số nghịch biến.
D. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 4; +∞ ) và đồng biến trên khoảng ( −∞; 4 ) .
Câu 3. Hàm số y = 4 x − x 2 có sự biến thiên trong khoảng (2;+∞) là

A. tăng. B. giảm.
C. vừa tăng vừa giảm. D. không tăng không giảm.
2
Câu 4. Hàm số y = x − 4 x + 11 đồng biến trên khoảng nào trong các khoảng sau đây?
A. (−2; +∞) B. (−∞; +∞) C. (2; +∞) D. (−∞; 2)
Câu 5. Khoảng đồng biến của hàm số y = x 2 − 4 x + 3 là

A. ( −∞; −2 ) . B. ( −∞; 2 ) .
C. ( −2; +∞ ) . D. ( 2; +∞ ) .
Câu 6. Khoảng nghịch biến của hàm số y = x 2 − 4 x + 3 là

A. ( −∞; −4 ) . B. ( −∞; −4 ) .
C. ( −∞; 2 ) . D. ( −2; +∞ ) .
Câu 7. Cho hàm số y = − x 2 + 4 x + 3. Chọn khẳng định đúng.

A. Hàm số đồng biến trên . B. Hàm số nghịch biến trên .
C. Hàm số đồng biến trên ( 2; +∞ ) . D. Hàm số nghịch biến trên ( 2; +∞ ) .
Câu 8. Hàm số f ( x ) = x 2 − 2 x + 3 đồng biến trên khoảng nào dưới đây?

A. (1; +∞ ) . B. ( −2; +∞ ) . C. ( −∞;1) . D. ( 3; +∞ ) .
Câu 9. Hàm số y = 2 x 2 − 4 x + 1 đồng biến trên khoảng nào?

A. ( −∞; −1) . B. ( −∞;1) . C. ( −1; +∞ ) . D. (1; +∞ ) .
Câu 10. Hàm số y =−3 x 2 + x − 2 nghịch biến trên khoảng nào sau đây?
1   1  1   1
A.  ; +∞  . B.  −∞; −  . C.  − ; +∞  . D.  −∞;  .
6   6  6   6
Câu 11. Cho hàm số y =− x 2 + 6 x − 1 . Hàm số đồng biến trên khoảng nào dưới đây?
Trang 10
A. ( −∞;3) B. ( 3; +∞ ) C. ( −∞;6 ) D. ( 6; +∞ )
Câu 12. Cho hàm số y = x 2 − 3mx + m 2 + 1 (1) , m là tham số. Khi m = 1 hàm số đồng biến trên khoảng
nào?
 3 1   1 3 
A.  −∞;  . B.  ; +∞  . C.  −∞;  . D.  ; +∞  .
 2 4   4 2 
Câu 13. Có bao nhiêu giá trị nguyên dương của tham số m để hàm số y =x 2 − 2 ( m + 1) x − 3 đồng biến
trên khoảng ( 4; 2018 ) ?
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
Câu 14. Tìm tất cả các giá trị của b để hàm số y =x 2 + 2(b + 6) x + 4 đồng biến trên khoảng ( 6; +∞ ) .
A. b ≥ 0 . B. b = −12 .
C. b ≥ −12 . D. b ≥ −9 .
Câu 15. Hàm số y =− x 2 + 2 ( m − 1) x + 3 nghịch biến trên (1; +∞ ) khi giá trị m thỏa mãn:
A. m ≤ 0 . B. m > 0 . C. m ≤ 2 . D. 0 < m ≤ 2
Câu 16. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số y =− x 2 + 2 m + 1 x − 3 nghịch biến trên ( 2; +∞ ) .
 m ≤ −3  m < −3
A.  . B. −3 < m < 1 . C. −3 ≤ m ≤ 1 . D.  .
 m ≥1  m >1
Câu 17. Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị của tham số m để hàm số y  x 2  (m 1) x  2m 1 đồng
biến trên khoảng 2;  . Khi đó tập hợp 10;10  S là tập nào?
A. 10;5 . B. 5;10 . C. 5;10 . D. 10;5 .
Câu 18. Tìm tất cả các giá trị dương của tham số m để hàm số f ( x ) = mx 2 − 4 x − m 2 luôn nghịch biến
trên ( −1; 2 ) .
A. m ≤ 1 . B. −2 ≤ m ≤ 1 . C. 0 < m ≤ 1 . D. 0 < m < 1 .
−2 x 2 + 4 x + 1 là bảng nào sau đây?

Câu 19. Bảng biến thiên của hàm số y =
A. B.
C. D.
2
Câu 20. Đồ thị nào sau đây là đồ thị của hàm số y = x − 2 x − 3
Trang 11
y y
y
O 1 x x
O 1
O 1 x
Hình 2 Hình 3
Hình 4
A. Hình 1 . B. Hình 2 . C. Hình 3 . D. Hình 4 .

Câu 21. Bảng biến thi của hàm số y =
A. . B. .
C. . D. .
Câu 22. Bảng biến thiên của hàm số y =− x 2 + 2 x − 1 là:
A. . B. .
C. . D. .
Câu 23. Bảng biến thiên nào dưới đây là của hàm số y =− x2 + 2x + 2 ?
A. . B. .
C. . D. .
Câu 24. Đồ thị hàm số y = ax 2 + bx + c , (a ≠ 0) có hệ số a là
Trang 12
A. a > 0. B. a < 0. C. a = 1. D. a = 2.
Câu 25. Cho parabol y = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình vẽ dưới đây. Khẳng định nào dưới đây đúng?
A. a < 0, b > 0, c < 0
B. a < 0, b < 0, c < 0
C. a < 0, b > 0, c > 0
D. a < 0, b < 0, c > 0
Câu 26. Nếu hàm số y = ax 2 + bx + c có a > 0, b > 0 và c < 0 thì đồ thị hàm
số của nó có dạng
A. . B. . C. . D. .
Câu 27. Cho hàm số y = ax + bx + c, ( a > 0, b < 0, c > 0 ) thì đồ thị (P) của hàm số là hình nào trong các
2
hình sau:
A. Hình (4). B. Hình (2). C. Hình (3). D. Hình (1)
Câu 28. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình bên dưới. Khẳng định nào sau đây đúng?
y
x
O
`
A. a > 0, b < 0, c < 0 . B. a > 0, b < 0, c > 0 .
C. a > 0, b > 0, c > 0 . D. a < 0, b < 0, c < 0 .
Câu 29. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c, ( a ≠ 0 ) có bảng biến thiên trên nửa khoảng [ 0; +∞ ) như hình vẽ dưới
đây:
Trang 13
Xác định dấu của a , b , c .
A. a < 0, b < 0, c > 0 . B. a < 0, b > 0, c > 0 . C. a < 0, b > 0, c > 0 . D. a < 0, b > 0, c < 0 .
Câu 30. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c có đồ thị là parabol trong hình vẽ. Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. a > 0; b > 0; c > 0 . B. a > 0; b < 0; c > 0 .

C. a > 0; b < 0; c < 0 . D. a > 0; b > 0; c < 0 .
Câu 31. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình bên.

y
1
−1 O 3 x
Khẳng định nào sau đây đúng?
A. a > 0 , b > 0 , c > 0 . B. a > 0 , b < 0 , c < 0 .
C. a < 0 , b < 0 , c > 0 . D. a < 0 , b > 0 , c > 0 .
Câu 32. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c có đồ thị như bên.

y
x
O

A. a > 0, b < 0, c < 0. . B. a > 0, b < 0, c > 0. . C. a > 0, b > 0, c < 0. . D. a < 0, b < 0, c > 0.
Câu 33. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c . Có đồ thị như hình vẽ dưới đây. Hỏi mệnh đề nào đúng?
A. a < 0, b > 0, c < 0 . B. a < 0, b < 0, c > 0 .

C. a < 0, b < 0, c < 0 . D. a > 0, b > 0, c < 0 .
Câu 34. Cho đồ thị hàm số y = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình vẽ bên dưới. Mệnh đề nào sau đây đúng?
Trang 14
A. a > 0, b = 0, c > 0 . B. a > 0, b > 0, c > 0 .
C. a > 0, b < 0, c > 0 . D. a < 0, b > 0, c > 0 .
Câu 35. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c có a < 0; b < 0; c > 0 thì đồ thị ( P ) của hàm số là hình nào trong các
hình dưới đây
A. hình ( 4 ) . B. hình ( 3) . C. hình ( 2 ) . D. hình (1) .
Câu 36. Cho hàm số y  ax 2  bx  c có đồ thị như hình vẽ dưới đây. Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. a > 0, b > 0, c > 0 . B. a > 0, b > 0, c < 0 . C. a > 0, b < 0, c < 0 . D. a > 0, b < 0, c > 0 .
Câu 37. Hàm số nào có đồ thị như hình vẽ bên dưới?
A. y =− x2 + 4x − 3 . B. y =− x2 − 4x − 3 . C. y =−2 x 2 − x − 3 . D. y = x 2 − 4 x − 3 .
Câu 38. Đồ thị hàm số sau biểu diễn đồ thị hàm số nào?
1 2
A. y = 2 x 2 . B. y = x 2 . C. y = − x 2 . D. y = x .
2
Câu 39. Bảng biến thiên sau là của hàm số nào ?
Trang 15
A. y = 2 x 2 − 4 x + 4 . −3 x 2 + 6 x − 1 .
B. y = C. y = x 2 + 2 x − 1 . D. y = x 2 − 2 x + 2 .
Câu 40. Bảng biến thiên sau là của hàm số nào?
A. =
y x2 − 4 x . B. =
y x2 + 4x . C. y =− x2 + 4 x . D. y =− x2 − 4x .
Câu 41. Đồ thị trong hình vẽ dưới đây là của hàm số nào trong các phương án A;B;C;D sau đây?
A. y = x 2 + 2 x − 1 . B. y = x 2 + 2 x − 2 . C. y = 2 x 2 − 4 x − 2 . D. y = x 2 − 2 x − 1 .
Câu 42. Cho parabol y = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình sau
Phương trình của parabol này là

A. y =− x 2 + x − 1 . B. y = 2 x 2 + 4 x − 1 . C. y = x 2 − 2 x − 1 . D. y = 2 x 2 − 4 x − 1 .
Câu 43. Cho parabol y = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình sau:

y
O 1 x
-1
-3

A. y =− x 2 + x − 1. B. y = 2 x 2 + 4 x − 1. C. y = x 2 − 2 x − 1. D. y = 2 x 2 − 4 x − 1.
Câu 44. Đồ thị hình bên dưới là đồ thị của hàm số bậc hai nào?
Trang 16
y
O 1 x
A. y = x − 3 x + 1 .
2
B. y = 2 x − 3 x + 1 .
2
C. y =− x 2 + 3x − 1. D. y =
−2 x 2 + 3 x − 1 .
Câu 45. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy cho Parabol như hình vẽ.
Hỏi parabol có phương trình nào trong các phương trình dưới đây?
A. y = x 2 + 3 x − 1 . B. y = x 2 − 3 x − 1 . C. y =− x 2 − 3x − 1 . D. y =− x 2 + 3x + 1 .
Câu 46. Cho parabol ( P ) : y = ax 2 + bx + c, ( a ≠ 0 ) có đồ thị như hình bên. Khi đó 2a + b + 2c có giá trị là
y
1
-1 O 2 3 x
-4
A. −9 . B. 9 . C. −6 . D. 6 .
Câu 47. Hàm số nào sau đây có đồ thị như hình bên dưới
A. y =− x2 + 2 x − 3 . B. y =− x2 + 4 x − 3 . C. y = x 2 − 4 x + 3 . D. y = x 2 − 2 x − 3 .
Câu 48. Bảng biến thiên ở dưới là bảng biến thiên của hàm số nào trong các hàm số được cho ở bốn
phương án A, B, C, D sau đây?
A. y =− x2 + 4 x . B. y =− x2 + 4x − 9 . C. y = x 2 − 4 x − 1 . D. y = x 2 − 4 x − 5 .
Trang 17
Câu 49. Bảng biến thiên sau đây là bảng biến thiên của hàm số nào?
y x2 + 4x .
A. = B. y =− x2 − 4x − 8 . C. y =− x2 − 4x + 8 . D. y =− x2 − 4x .
Câu 50. Cho đồ thị hàm số y  x 2  4 x  3 có đồ thị như hình vẽ sau
Đồ thị nào dưới đây là đồ thị của hàm số y  x 2  4 x  3
A. Hình 2 B. Hình 4 C. Hình 1 D. Hình 3

Câu 51. Hàm số nào sau đây có đồ thị như hình bên?
y
3
2
1
x
−5 −4 −3 −2 −1 1 2 3 4 5
−1
−2
−3
A. y = x 2 − 3 x − 3 . B. y =− x2 + 5 x − 3 . C. y =− x 2 − 3 x − 3 . D. y =− x2 + 5x − 3 .
Câu 52. Cho hàm số y = x 2 − 2 x + 4 có đồ thị ( P ) . Tìm mệnh đề sai.
Trang 18
A. ( P ) có đỉnh I (1;3) . B. min y = 4, ∀x ∈ [ 0;3] .
C. ( P ) có trục đối xứng x = 1 . D. max y = 7, ∀x ∈ [ 0;3] .
Câu 53. Tìm giá trị nhỏ nhất của hàm số y = x 2 − 4 x + 1 .
A. −3 . B. 1 . C. 3 . D. 13 .
Câu 54. Giá trị nhỏ nhất của hàm số y = x 2 + 2 x + 3 đạt được tại
A. x = −2 . B. x = −1 . C. x = 0 . D. x = 1 .
Câu 55. Giá trị nhỏ nhất của hàm số y= 2 x 2 + x − 3 là

−21 −25
A. −3 . B. −2 . C. . D. .
8 8
Câu 56. Khẳng định nào dưới đây đúng?
25
A. Hàm số y =−3 x 2 + x + 2 có giá trị lớn nhất bằng
12
25
B. Hàm số y =−3 x 2 + x + 2 có giá trị nhỏ nhất bằng
12
25
C. Hàm số y =−3 x 2 + x + 2 có giá trị lớn nhất bằng
3
25
D. Hàm số y =−3 x 2 + x + 2 có giá trị nhỏ nhất bằng .
3
Câu 57. Giá trị nhỏ nhất của hàm số y = 5 x 2 + 2 x + 1 trên đoạn [ −2; 2] là:
4 16
A. 17 B. 25 C. D.
5 5
−3 x 2 + 2 x + 1 trên đoạn [1;3] là:

Câu 58. Giá trị lớn nhất của hàm số y =
4 1
A. B. 0 C. D. −20
5 3
2
Câu 59. Giá trị lớn nhất của hàm số y = 2
bằng:
x − 5x + 9
11 11 4 8
A. B. C. D.
8 4 11 11
Câu 60. Tổng giá trị nhỏ nhất và giá trị lớn nhất của hàm số y = x 2 − 4 x + 3 trên miền [ −1; 4] là
A. −1 . B. 2 . C. 7 . D. 8 .
y x 2 − 2 x là:
Câu 61. Giá trị nhỏ nhất của hàm số =
A. 1 B. 0 C. −1 D. −2
Câu 62. Giá trị nhỏ nhất của hàm số y =x 2 + 4 x + 3 là:

A. −1 B. 1 C. 4 D. 3
 x 2 − 2 x − 8 khi x ≤ 2
Câu 63. Cho hàm số y =  . Gọi M , m lần lượt là giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất
2 x − 12 khi x > 2
của hàm số khi x ∈ [ −1; 4] . Tính M + m .
A. −14 . B. −13 . C. −4 . D. −9 .
Câu 64. Tìm giá trị thực của tham số m ≠ 0 để hàm số y = mx 2 − 2mx − 3m − 2 có giá trị nhỏ nhất bằng
−10 trên .
Trang 19
A. m = 1. B. m = 2. C. m = −2. D. m = −1.
Câu 65. Hàm số y =− x 2 + 2 x + m − 4 đạt giá trị lớn nhất trên đoạn [ −1; 2] bằng 3 khi m thuộc
A. ( −∞;5 ) . B. [ 7;8 ) . C. ( 5;7 ) . D. ( 9;11) .
Câu 66. Giá trị nhỏ nhất của hàm số y =x 2 + 2mx + 5 bằng 1 khi giá trị của tham số m là
A. m = ±4 . B. m = 4 . C. m = ±2 . D. m ∈ ∅ .
Câu 67. Giá trị của tham số m để hàm số y = x 2 − 2mx + m 2 − 3m − 2 có giá trị nhỏ nhất bằng −10 trên
 thuộc khoảng nào trong các khoảng sau đây?
3   5   3
A. m ∈ [ −1;0 ) . B. m ∈  ;5  . C. m ∈  − ; −1 . D. m ∈  0;  .
2   2   2
Câu 68. Tìm m để hàm số y = x 2 − 2 x + 2m + 3 có giá trị nhỏ nhất trên đoạn [ 2;5] bằng −3 .
A. m = 0 . B. m = −9 . C. m = 1 . D. m = −3 .
A. m = −3 . B. m = −9 . C. m = 1 . D. m = 0 .
Câu 70. Tìm số các giá trị của tham số m để giá trị nhỏ nhất của hàm số f ( x ) = x 2 + ( 2m + 1) x + m 2 − 1
trên đoạn [ 0;1] là bằng 1.
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
 1
Câu 71. Cho hàm số f ( x ) = x 2 − 2  m +  x + m . Đặt m = min f ( x ) và M = max f ( x ) . Gọi S là tập
 m x∈[ −1;1] x∈[ −1;1]
hợp tất cả các giá trị của tham số m sao cho M − m = 8 . Tính tổng bình phương các phần tử thuộc
S.
A. 0 B. 1 C. 2 D. 4
Câu 72. Cho hàm số y = 2 x 2 − 3 ( m + 1) x + m 2 + 3m − 2 , m là tham số. Giá trị của m để giá trị nhỏ nhất
của hàm số là lớn nhất thuộc khoảng nào sau đây?
A. m ∈ (1; 4 ) . B. m ∈ ( 3;9 ) . C. m ∈ ( −5;1) . D. m ∈ ( −2; 2 ) .
Câu 73. Tìm tất cả các giá trịtham số a để giá trị

của nhỏ nhất của hàm số
y = f ( x ) = 4 x − 4ax + ( a − 3 x + 2 ) trên đoạn [ 0; 2] là bằng 3.
2 2
{
A. −1; 4 + 7 . } {
B. 4 + 7 . } C. {−1} . {
D. 1; 4 − 7 . }
Câu 74. Cho hàm số y = 2 x 2 − 3 ( m + 1) x + m 2 + 3m − 2 , m là tham số. Tìm tất cả các giá trị của m để giá
trị nhỏ nhất của hàm số là lớn nhất.
A. m = −2 B. m = 1 C. m = 3 D. m = 5
Câu 75. Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị dương của tham số m để giá trị nhỏ nhất của hàm số
y = f ( x ) = 4 x 2 − 4mx + m 2 − 2m trên đoạn [ −2;0] bằng 3 . Tính tổng T các phần tử của S .
1 9 3
A. T = 3 . B. T = . C. T = . D. T = − .
2 2 2
( )
Câu 76. Cho hàm số y = x 2 − m + m 2 − 4 x + 4m + 2 m 2 − 4 ( m ≠ 0 ) . Gọi giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ
nhất của hàm số trên [ 0;1] lần lượt là y1 ; y2 . Số giá trị của m để y1 − y2 =
8 là
A. 0 . B. 1 . C. 4 . D. 2 .
Trang 20
Câu 77. Giả sử hàm số y =− x2 + 2 x + 4 ( 3 − x )( x + 1) + 3 có tập giá trị W =  a; b  . Hãy tính giá trị của
biểu thức K= a 2 + b 2 .
A. K = 145 . B. K = 144 . C. K = 143 . D. 169 .
Câu 1. Cho hàm số bậc hai y = ax 2 + bx + c ( a ≠ 0 ) có đồ thị ( P ) , đỉnh của ( P ) được xác định bởi công
thức nào?
 b ∆   b ∆  b ∆   b ∆ 
A. I  − ; − . B. I  − ; − . C. I  ; . D. I  − ; − .
 2a 4a   a 4a   a 4a   2a 2a 
Câu 2. Cho parabol ( P ) : y = 3 x 2 − 2 x + 1 . Điểm nào sau đây là đỉnh của ( P ) ?

1 2  1 2 1 2
A. I ( 0;1) . B. I  ;  . C. I  − ;  . D. I  ; −  .
3 3  3 3 3 3
Câu 3. Trục đối xứng của đồ thị hàm số y = ax 2 + bx + c , (a ≠ 0) là đường thẳng nào dưới đây?
b c ∆
A. x = − . B. x = − . C. x = − . D. Không có.
2a 2a 4a
Câu 4. Điểm I ( −2;1) là đỉnh của Parabol nào sau đây?

A. y = x 2 + 4 x + 5 . B. y = 2 x 2 + 4 x + 1 . C. y = x 2 + 4 x − 5 . − x2 − 4x + 3 .
D. y =
Câu 5. Xác định các hệ số a và b để Parabol ( P ) : y = ax 2 + 4 x − b có đỉnh I ( −1; −5 ) .

a = 3 a = 3 a = 2 a = 2
A.  . B.  . C.  . D.  .
b = −2 b = 2 b = 3 b = −3
Câu 6. Biết hàm số bậc hai y = ax 2 + bx + c có đồ thị là một đường Parabol đi qua điểm A ( −1;0 ) và có
đỉnh I (1; 2 ) . Tính a + b + c .
3 1
A. 3 . B. . C. 2 . D. .
2 2
Câu 7. Biết đồ thị hàm số y = ax 2 + bx + c , ( a, b, c ∈ ; a ≠ 0 ) đi qua điểm A ( 2;1) và có đỉnh I (1; − 1) .

Tính giá trị biểu thức T = a 3 + b 2 − 2c .
A. T = 22 . B. T = 9 . C. T = 6 . D. T = 1 .
Câu 8. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c (a ≠ 0) có đồ thị (P). Biết đồ thị của hàm số có đỉnh I (1;1) và đi qua
điểm A(2;3) . Tính tổng S = a 2 + b 2 + c 2
A. 3 . B. 4 . C. 29 . D. 1 .
Câu 9. Cho Parabol ( P ) : y = x 2 + mx + n ( m, n tham số). Xác định m, n để ( P ) nhận đỉnh I ( 2; − 1) .

A. m = 4, n = −3 . B. = n 3.
m 4,= C. m = −3 .
−4, n = D. m = 3.
−4, n =
Câu 10. Cho Parabol (P): y = ax 2 + bx + c có đỉnh I (2;0) và ( P) cắt trục Oy tại điểm M (0; −1) . Khi đó
Parabol (P) có hàm số là
1 1
A. ( P ) : y =− x 2 − 3x − 1 . B. ( P ) : y =− x 2 − x − 1 .
4 4
1 1
C. ( P ) : y =− x 2 + x − 1 . D. ( P ) : y =− x2 + 2x −1
4 4
Câu 11. Gọi S là tập các giá trị m ≠ 0 để parabol ( P ) : y = mx 2 + 2mx + m 2 + 2m có đỉnh nằm trên đường
thẳng y= x + 7 . Tính tổng các giá trị của tập S
Trang 21
A. −1 . B. 1 . C. 2 . D. −2 .
3 1
Câu 12. Xác định hàm số y  ax 2  bx  c 1 biết đồ thị của nó có đỉnh I  ;  và cắt trục hoành tại
 2 4 
điểm có hoành độ bằng 2.
A. y  x 2  3 x  2 . B. y  x 2  3 x  2 . C. y  x 2  3 x  2 . D. y  x 2  3 x  2 .
5 1
Câu 13. Hàm số bậc hai nào sau đây có đồ thị là parabol có đỉnh là S  ;  và đi qua A(1;−4 ) ?
2 2
A. y = − x 2 + 5 x − 8 . B. y = −2 x 2 + 10 x − 12 .
1
C. y = x 2 − 5 x . D. y = −2 x 2 + 5 x + .
2
Câu 14. Cho parabol ( P ) có phương trình y = ax 2 + bx + c . Tìm a + b + c , biết ( P ) đi qua điểm A ( 0;3)
và có đỉnh I ( −1; 2 ) .
A. a + b + c =6 B. a + b + c =5 C. a + b + c =4 D. a + b + c =3
Câu 15. Parabol y = ax 2 + bx + c đạt cực tiểu bằng 4 tại x = −2 và đi qua A ( 0;6 ) có phương trình là
1 2
A. y = x + 2x + 6 . B. y = x 2 + 2 x + 6 . C. y = x 2 + 6 x + 6 . D. y = x 2 + x + 4 .
2
Câu 16. Parabol y = ax 2 + bx + c đi qua A ( 0; −1) , B (1; −1) , C ( −1;1) có phương trình là
A. y = x 2 − x + 1 . B. y = x 2 − x − 1 . C. y = x 2 + x − 1 . D. y = x 2 + x + 1 .
2
Câu 17. Parabol y = ax + bx + 2 đi qua hai điểm M (1;5) và N (−2;8) có phương trình là
2 2 2
A. y = x + x + 2 . B. y= 2 x + x + 2 . C. y = 2 x + 2 x + 2 y x2 + 2 x
D. =
Câu 18. Cho ( P) : y = x 2 + bx + 1 đi qua điểm A ( −1;3) . Khi đó

A. b = −1. B. b = 1. C. b = 3. D. b = −2.
Câu 19. Cho parabol ( P ) : y = ax 2 + bx + c đi qua ba điểm A (1; 4 ) , B ( −1; −4 ) và C ( −2; −11) . Tọa độ đỉnh
của ( P ) là:
A. ( −2; −11) B. ( 2;5 ) C. (1; 4 ) D. ( 3;6 )
Câu 1. Giao điểm của parabol ( P ) : y = x 2 − 3 x + 2 với đường thẳng y= x − 1 là:
A. (1; 0 ) ; ( 3;2 ) . B. ( 0; −1) ; ( −2; −3) .
C. ( −1;2 ) ; ( 2;1) . D. ( 2;1) ; ( 0; −1) .
Câu 2. Tọa độ giao điểm của ( P ) : =

y x 2 − 4 x với đường thẳng d : y =− x − 2 là
A. M ( 0; − 2 ) , N ( 2; − 4 ) . B. M ( −1; − 1) , N ( −2;0 ) .
C. M ( − 3;1) , N ( 3; − 5 ) . D. M (1; − 3) , N ( 2; − 4 ) .
Câu 3. Cho hàm số y = 2 x 2 − 3 x + 1 . Khẳng định nào sau đây là đúng?.

A. Đồ thị hàm số không cắt trục tung. B. Đồ thị hàm số cắt trục hoành tại gốc tọa độ.
C. Đồ thị hàm số không có trục đối xứng. D. Đồ thị hàm số cắt trục tung tại điểm có tung
độ bằng 1 .
Câu 4. Tọa độ giao điểm của đường thẳng d : y =− x + 4 và parabol y = x 2 − 7 x + 12 là

Trang 22
A. ( −2;6 ) và ( −4;8 ) . B. ( 2; 2 ) và ( 4;8 ) . C. ( 2; −2 ) và ( 4;0 ) . D. ( 2; 2 ) và ( 4;0 ) .
Câu 5. Hoành độ giao điểm của đường thẳng y = 1 − x với ( P) : y = x 2 − 2 x + 1 là

A.=x 0;=x 1. B. x = 1. C.=x 0;= x 2. D. x = 0.
Câu 6. Gọi A ( a; b ) và B ( c; d ) là tọa độ giao điểm của ( P ) : =

y 2 x − x 2 và ∆ : y = 3 x − 6 . Giá trị của
b + d bằng.
A. 7. B. −7 . C. 15. D. −15 .
Câu 7. Cho parabol ( P) có phương trình y = f ( x ) thỏa mãn f ( x − 1)= x 2 − 5 x + 5 ∀x ∈  . Số giao

điểm của ( P ) và trục hoành là:
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
Câu 8. Cho hai parabol có phương trình y = x 2 + x + 1 và y= 2 x 2 − x − 2 . Biết hai parabol cắt nhau tại hai
điểm A và B ( x A < xB ). Tính độ dài đoạn thẳng AB.
A. AB = 4 2 B. AB = 2 26 C. AB = 4 10 D. AB = 2 10
Câu 9. Giá trị nào của m thì đồ thị hàm số y = x 2 + 3 x + m cắt trục hoành tại hai điểm phân biệt?
9 9 9 9
A. m < − . B. m > − . C. m > . D. m < .
4 4 4 4
Câu 10. Hàm số y = x 2 + 2 x − 1 có đồ thị như hình bên. Tìm các giá trị m để phương trình x 2 + 2 x + m =
0
vô nghiệm.
y
-2 -1 O 1 2 x
-1
-2
A. m < −2 . B. m < −1 . C. m < 1 . D. m > 1 .
Câu 11. Hỏi có bao nhiêu giá trị m nguyên trong nửa khoảng [ −10; −4 ) để đường thẳng
d:y=− ( m + 1) x + m + 2 cắt parabol ( P ) : y = x 2 + x − 2 tại hai điểm phân biệt nằm về cùng một
phía đối với trục tung?
A. 6 B. 5 C. 7 D. 8
Câu 12. Cho parabol ( P ) : =

y x 2 − mx và đường thẳng ( d ) : y =( m + 2 ) x + 1 , trong đó m là tham số. Khi
parabol và đường thẳng cắt nhau tại hai điểm phân biệt M, N, tập hợp trung điểm I của đoạn thẳng
MN là:
A. một parabol B. một đường thẳng
C. một đoạn thẳng D. một điểm
y x 2 + 3 x có đồ thị ( P ) . Gọi S là tập hợp các giá trị của tham số m để đường
Câu 13. Cho hàm số =
thẳng d : y= x + m 2 cắt đồ thị ( P ) tại hai điểm phân biệt A, B sao cho trung điểm I của đoạn AB
y 2 x + 3 . Tổng bình phương các phần tử của S là
nằm trên đường thẳng d ′ : =
A. 6 . B. 4 . C. 2 . D. 1 .
Trang 23
Câu 14. Cho hàm số y = x 2 − 3mx + m 2 + 1 (1) , m là tham số và đường thẳng (d ) có phương trình
y mx + m 2 . Tính giá trị của tham số m để đồ thị hàm số (1) cắt đường thẳng ( d ) tại 2 điểm
=
phân biệt có hoành độ x1 , x2 thoả mãn 1.
x1 − x2 =
3 3 4
A. m = . B. m = − . C. m = 1 . D. m = .
4 4 3
Câu 15. Cho hàm số y = 2 x 2 − 3 x − 5 (1). Giá trị của tham số m để đồ thị hàm số (1) cắt đường thẳng
y 4 x + m tại hai điểm phân biệt A ( x1 ; y1 ) , B ( x2 ; x2 ) thỏa mãn 2 x12 + 2 x22 = 3 x1 x2 + 7 là
=
A. −10 . B. 10 . C. −6 . D. 9 .
Câu 16. Có bao nhiêu giá trị nguyên của m để đường thẳng =
y mx − 3 không có điểm chung với Parabol
y x2 + 1?
=
A. 6 . B. 9 . C. 7 . D. 8 .
Câu 17. Tìm tất cả các giá trị m để đường thẳng y= mx + 3 − 2m cắt parabol y = x 2 − 3 x − 5 tại 2 điểm
phân biệt có hoành độ trái dấu.
A. m < −3 . B. −3 < m < 4 . C. m < 4 . D. m ≤ 4 .
Câu 18. Tìm m để Parabol ( P ) : y = x − 2 ( m + 1) x + m − 3 cắt trục hoành tại 2 điểm phân biệt có hoành
2 2
độ x1 , x2 sao cho x1.x2 = 1 .

A. m = 2 . B. Không tồn tại m . C. m = −2 . D. m = ±2 .
Câu 19. Cho parabol ( P ) : y = x 2 + 2 x − 5 và đường thẳng d : y= 2mx + 2 − 3m . Tìm tất cả các giá trị m
để ( P ) cắt d tại hai điểm phân biệt nằm về phía bên phải của trục tung.
7 7
A. 1 < m < . B. m > 1 . C. m > . D. m < 1
3 3
Câu 20. Gọi T là tổng tất cả các giá trị của tham số m để parabol ( P ) : y = x 2 − 4 x + m cắt trục Ox tại
hai điểm phân biệt A, B thỏa mãn OA = 3OB . Tính T .
3
A. T = −9 . B. T = . C. T = −15 . D. T = 3 .
2
Câu 21. Tìm m để Parabol ( P ) : y = x 2 − 2 ( m + 1) x + m 2 − 3 cắt trục hoành tại 2 điểm phân biệt có hoành
Câu 22. Cho parabol ( P ) : y = ax 2 + bx + c . Tìm a − b + c , biết rằng đường thẳng y = −2,5 có một điểm
chung duy nhất với ( P ) và đường thẳng y = 2 cắt ( P ) tại hai điểm có hoành độ là −1 và 5.
A. a − b − c =−2 B. a − b − c =2
C. a − b − c =1 D. a − b − c =−1
Câu 23. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để phương trình x 2 − 2 x + 1 − m =0 có bốn nghiệm
phân biệt?
A. 0 B. 1 C. 2 D. Vô số
Câu 24. Biết S = ( a; b ) là tập hợp tất cả các giá trị của tham số m để đường thẳng y = m cắt đồ thị hàm số
y = x 2 − 4 x + 3 tại bốn điểm phân biệt. Tìm a + b .
1
A. a + b = B. a + b =−1 C. a + b =2 D. a + b =−2
Trang 24
Câu 25. Biết tập hợp tất cả các giá trị của tham số m để phương trình x x2 − 4 x + 4 =m có 6 nghiệm
phân biệt là khoảng ( a; b ) . Tính a + b .
A. a + b =6 B. a + b =4
1
C. a + b = D. a + b =2
Câu 26. Cho hàm số y = f ( x ) = ax 2 + bx + c có đồ thị ( C ) (như hình vẽ). Có bao nhiêu giá trị nguyên của
tham số m để phương trình f 2 ( x ) + ( m − 2 ) f ( x ) + m − 3 =0 có 6 nghiệm phân biệt?
y
3
1 2 3
O x
A. 1 . B. 3 . C. 4 . D. 2 .
Câu 27. Cho hàm số f ( x ) = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình vẽ. Với những giá trị nào của tham số m thì
phương trình f ( x ) = m có đúng 4 nghiệm phân biệt.
A. 0 < m < 1 . B. −1 < m < 0 . C. m = −1 ; m = 3 . D. m > 3 .
Câu 28. Cho hàm số f  x   ax 2  bx  c có đồ thị như hình vẽ.
Hỏi có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để phương trình ax 2  bx  c  m có đúng 4
nghiệm phân biệt.
A. 0  m  1 . B. m  0 .
C. m  1 . D. không có giá trị của m.
Câu 29. Cho hàm số f  x  ax 2  bx  c có đồ thị như hình vẽ. Hỏi với những giá trị nào của tham số
thực m thì phương trình f  x   1  m có đúng 3 nghiệm phân biệt
y
O x
2
1
A. m  4 . B. m  0 . C. m  1 . D. m  2 .
Trang 25
Câu 30. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để parabol ( P ) : y =x 2 − 2 x − 1 cắt đường thẳng
y= m − 3 tại 4 điểm phân biệt.
A. −2 < m < −1 . B. 1 < m < 2 . C. −2 ≤ m ≤ −1 . D. 1 ≤ m ≤ 2 .
Câu 31. Với giá trị nào của m thì phương trình m = x 2 − 5 x + 4 có 3 nghiệm thực phân biệt.
9 9 9
A. m ≤ . B. m ≥ . C. m = . D. m = 0 .
4 4 4
Câu 32. Cho hàm số y = f ( x ) có đồ thị như hình vẽ bên. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để đồ thị
hàm số y = f ( x ) cắt đường y = m + 1 trên cùng một hệ trục tọa độ tại 4 điểm phân biệt là?
A. −3 < m < 0 . B. 0 < m < 3 . C. 1 < m < 4 . D. −1 < m < 2 .
y x 2 − 9 x cắt đường thẳng y = m tại 4 điểm phân

Câu 33. Tìm tất cả các giá trị của m để đồ thị hàm số =
biệt.
81 81
A. m < −3 . B. m > − . C. − <m<0. D. m > 0 .
4 4
Câu 34. Cho phương trình x 2 − 2 x − 2 x − m + 1 =0 . Có bao nhiêu giá trị của tham số m để phương trình
có 3 nghiệm thực?
A. 4 . B. 1 . C. 3 . D. 2 .
Câu 35. Cho hàm số f ( x ) = ax 2 + bx + c đồ thị như hình đưới đây. Tìm tất cả các giá trị của tham số m
để phương trình f ( x ) = m có đúng 4 nghiệm phân biệt.
O x
2
1
A. −1 < m < 0 . B. m > 3 . C. m = 3.

−1, m = D. 0 < m < 1 .
Câu 36. Cho đồ thị hàm số f ( x ) = ax 2 + bx + c như hình bên. Hỏi có bao nhiêu giá trị m nguyên trong
đoạn [ 0; 2018] để phương trình ax 2 + b | x | +c − m =0 có hai nghiệm phân biệt?
Trang 26
y
O 1 2 x
1
3
A. 2016 . B. 2015 . C. 2018 . D. 2017 .
Câu 37. Cho hàm số f ( x ) = ax 2 + bx + c có bảng biến thiên như sau:
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để phương trình f ( 2017 x − 2018 ) − 2 =
m có đúng ba
nghiệm.
A. m = 1 . B. m = 3 . C. m = 2 . D. không tồn tại m .
Cho hàm số f  x   ax  bx  c có đồ thị như hình vẽ bên. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số
2
Câu 38.
m để phương trình f x   m  2019  0 có duy nhất một nghiệm.
A. m = 2015 . B. m = 2016 . C. m = 2017 . D. m = 2019 .
Câu 39. Cho đồ thị hàm số y =x 2 − 4 x + 2 như hình vẽ dưới đây. Tìm m để phương trình
x2 − 4 x − m =
0 có 4 nghiệm phân biệt?
A. −4 < m < 0 B. −2 < m < 2 C. 0 < m < 4 D. −2 ≤ m ≤ 2
Câu 40. Cho hàm số y = f ( x ) = ax 2 + bx + c có đồ thị ( C ) (như hình vẽ):
Trang 27
Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để phương trình f 2 ( x ) + ( m − 2 ) f ( x ) + m − 3 =0 có
6 nghiệm phân biệt?
A. 1. B. 4. C. 3. D. 2.
Câu 41. Cho hàm số y = f ( x ) có đồ thị như hình vẽ.
Phương trình f 2 ( x ) + f ( x ) − 2 =0 có bao nhiêu nghiệm?

A. 2 . B. 6 . C. 8 . D. 7 .
Câu 42. Hỏi có bao nhiêu giá trị m nguyên trong nửa khoảng ( 0; 2017] để phương trình
x 2 − 4 x −5 − m =0 có hai nghiệm phân biệt?
A. 2016 . B. 2008 . C. 2009 . D. 2017 .
Câu 43. Cho hàm số y = x 2 − 4 x + 3 có đồ thị như hình vẽ dưới đây
Đặt f ( x ) =x 2 − 4 x + 3 ;gọi S là tập hợp các giá trị nguyên của tham số m để phương trình
f ( x) = m có 8 nghiệm phân biệt. Số phần tử của S bằng
A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 4 .
Trang 28
Câu 44. Cho parabol ( P ) : y = ax 2 + bx + c ( a ≠ 0 ) có đồ thị như hình bên. Tìm các giá trị m để phương
trình ax 2 + bx + c =
m có bốn nghiệm phân biệt.
y
4
I
3
2
1
−3 −2 −1 O 1 2 3 x
−1
−2
−3
A. −1 < m < 3 . B. 0 < m < 3 . C. 0 ≤ m ≤ 3 . D. −1 ≤ m ≤ 3 .

Câu 1. Một chiếc ăng - ten chảo parabol có chiều cao h = 0,5m và đường kính miệng d = 4m . Mặt cắt
m
qua trục là một parabol dạng y = ax 2 . Biết a = , trong đó m, n là các số nguyên dương nguyên
n
tố cùng nhau. Tính m − n .
A. m − n = 7 B. m − n =−7 C. m − n =31 D. m − n =−31
Câu 2. Khi một quả bóng được đá lên, nó sẽ đạt đến độ cao nào đó rồi rơi xuống. Biết rằng quỹ đạo của
quả bóng là một cung parabol trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oth, trong đó t là thời gian (tính bằng
giây) kể từ khi quả bóng được đá lên; h là độ cao (tính bằng mét) của quả bóng. Giả thiết rằng quả
bóng được đá lên từ độ cao 1,2m. Sau đó 1 giây, nó đạt độ cao 8,5m và 2 giây sau khi đá lên, nó
đạt độ cao 6m. Hỏi sau bao lâu thì quả bóng sẽ chạm đất kể từ khi được đá lên (tính chính xác đến
hàng phần trăm?
A. 2,56 giây B. 2,57 giây C. 2,58 giây D. 2,59 giây
Câu 3. Khi một quả bóng được đá lên nó sẽ đạt độ cao nào đó rồi rơi xuống đất. Biết quỹ đạo của quả
bóng là một cung parabol trong mặt phẳng tọa độ Oth có phương trình h  at 2  bt  c a  0 ,
trong đó t là thời gian (tính bằng giây) kể từ khi quả bóng được đá lên, h là độ cao (tính bằng
mét) của quả bóng. Giả thiết rằng quả bóng được đá lên từ độ cao 1, 2 m và sau 1 giây thì nó đạt
độ cao 8,5m , sau 2 giây nó đạt độ cao 6m . Tính tổng a  b  c .
A. a  b  c  18,3 . B. a  b  c  6,1 .
C. a  b  c  8,5 . D. a  b  c  15,9 .
Câu 4. Một của hàng buôn giày nhập một đôi với giá là 40 đôla. Cửa hàng ước tính rằng nếu đôi giày
được bán với giá x đôla thì mỗi tháng khách hàng sẽ mua (120 − x ) đôi. Hỏi của hàng bán một
Câu 5. Một quả bóng cầu thủ sút lên rồi rơi xuống theo quỹ đạo là parabol. Biết rằng ban đầu quả bóng
được sút lên từ độ cao 1 m sau đó 1 giây nó đạt độ cao 10 m và 3,5 giây nó ở độ cao 6, 25 m .
Hỏi độ cao cao nhất mà quả bóng đạt được là bao nhiêu mét?
A. 11 m . B. 12 m . C. 13 m . D. 14 m .
Trang 29
Câu 6. (THI HK1 LỚP 11 THPT VIỆT TRÌ 2018 - 2019) Một chiếc cổng hình parabol có chiều rộng
12 m và chiều cao 8 m như hình vẽ. Giả sử một chiếc xe tải có chiều ngang 6 m đi vào vị trí
chính giữa cổng. Hỏi chiều cao h của xe tải thỏa mãn điều kiện gì để có thể đi vào cổng mà
không chạm tường?
A. 0 < h < 6 . B. 0 < h ≤ 6 . C. 0 < h < 7 . D. 0 < h ≤ 7 .

Câu 7. Trong số các hình chữ nhật có cùng chu vi bằng 16 , hình chữ nhật có diện tích lớn nhất bằng bao
nhiêu?
A. 64. B. 4. C. 16. D. 8.
Câu 8. Một chiếc cổng hình parabol bao gồm một cửa chính hình chữ nhật ở giữa và hai cánh cửa phụ hai
bên như hình vẽ. Biết chiều cao cổng parabol là 4m còn kích thước cửa ở giữa là 3m x 4m. Hãy
tính khoảng cách giữa hai điểm A và B . (xem hình vẽ bên dưới)
A. 5m. B. 8,5m. C. 7,5m. D. 8m.
1
Câu 9. Một chiếc cổng hình parabol dạng y = − x 2 có chiều rộng d = 8m . Hãy tính chiều cao h của
2
cổng (xem hình minh họa bên cạnh).
A. h = 9m . B. h = 7m . C. h = 8m . D. h = 5m .
Câu 10. Cổng Arch tại thành phố St.Louis của Mỹ có hình dạng là một parabol (hình vẽ). Biết khoảng
cách giữa hai chân cổng bằng 162 m. Trên thành cổng, tại vị trí có độ cao 43 m so với mặt đất
(điểm M), người ta thả một sợi dây chạm đất (dây căng thẳng theo phương vuông góc với mặt
đất). Vị trí chạm đất của đầu sợi dây này cách chân cổng A một đoạn 10 m. Giả sử các số liệu
trên là chính xác. Hãy tính độ cao của cổng Arch (tính từ mặt đất đến điểm cao nhất của cổng).
A. 175, 6 m. B. 197,5 m. C. 210 m. D. 185, 6 m.

Trang 30
Câu 11. Rót chất A vào một ống nghiệm, rồi đổ thêm chất B vào. Khi nồng độ chất B đạt đến một giá trị
nhất định thì chất A mới tác dụng với chất B . Khi phản ứng xảy ra, nồng độ cả hai chất đều giảm
đến khi chất B được tiêu thụ hoàn hoàn. Đồ thị nồng độ mol theo thời gian nào sau đây thể hiện
quá trình của phản ứng?
A. . B. .
C. . D. .
Câu 12. Cô Tình có 60m lưới muốn rào một mảng vườn hình chữ nhật để trồng rau, biết rằng một cạnh là
tường, cô Tình chỉ cần rào 3 cạnh còn lại của hình chữ nhật để làm vườn. Em hãy tính hộ diện
tích lớn nhất mà cô Tình có thể rào được?
A. 400m 2 . B. 450m 2 . C. 350m 2 . D. 425m 2 .
Trang 31
I. Hàm số bậc hai
Hàm số bậc hai là hàm số được cho bằng biểu thức có dạng y = ax 2 + bx + c , trong đó a, b, c là những hằng
số và a khác 0 . Tập xác định của hàm số là  .
Ví dụ 1. Trong các hàm số sau, hàm số nào là hàm số bậc hai? Với những hàm số bậc hai đó, xác định
a, b, c lần lượt là hệ số của x 2 , hệ số của x và hệ số tự do.
a) y = 8 x 2 − 6 x + 1
b) =y 2 x + 2021 .
Giải
a) Hàm số y = 8 x 2 − 6 x + 1 là hàm số bậc hai có hệ số của x 2 bằng 8 , hệ số của x bằng −6 , hệ số tự do
bằng 1 .
b) Hàm số = y 2 x + 2021 không phải là hàm số bậc hai.
II. Đồ thị hàm số bậc hai

 b ∆ 
Đồ thị hàm số bậc hai y = ax 2 + bx + c(a ≠ 0) là một đường parabol có đỉnh là điểm với tọa độ  − ; − 
 2a 4a 
b
và trục đối xứng là đường thẳng x = − .
2a
∆  b 
Nhận xét: Cho hàm số f ( x) = ax 2 + bx + c(a ≠ 0) , ta có: − = f  −  . Để vẽ đồ thị hàm số
4a  2a 
2
y = ax + bx + c(a ≠ 0) , ta thực hiện các bước:
 b ∆ 
- Xác định toạ độ đỉnh:  − ; −  ;
 2a 4a 
b
- Vẽ trục đối xứng x = − ;
2a
- Xác định một số điểm đặc biệt, chẳng hạn: giao điểm với trục tung (có tọa độ (0; c) ) và trục hoành (nếu
b
có), điểm đối xứng với điểm có tọa độ (0; c) qua trục đối xứng x = − .
2a
- Vẽ đường parabol đi qua các điểm đã xác định ta nhận được đồ thị hàm số y = ax 2 + bx + c .
Chú ý: Nếu a > 0 thì parabol có bề lõm quay lên trên, nếu bậc hai sau: a < 0 thì parabol có bề lõm quay
xuống dưới.
Ví dụ 2. Vẽ đồ thị hàm số bậc hai y = x 2 − 2 x − 3 .
Giải
Ta có: a = 1, b = −2, c = −3, ∆ = (−2) 2 − 4.1.(−3) = 16 .
- Toạ độ đỉnh I (1; −4) .
- Trục đối xứng x = 1 .
- Giao điểm của parabol với trục tung là A(0; −3) .
- Giao điểm của parabol với trục hoành là B(−1;0) và C (3;0) .
- Điểm đối xứng vối điểm A(0; −3) qua trục đối xứng x = 1 là D(2; −3) .
Vẽ parabol đi qua các điểm được xác định ở trên, ta nhận được đồ thị hàm số y = x 2 − 2 x − 3 như hình
Trang 1
Nhận xét: Cho hàm số bậc hai y = ax 2 + bx + c(a ≠ 0) .
 b   b 
- Nếu a > 0 thì hàm số nghịch biến trên khoảng  −∞; −  ; đồng biến trên khoảng  − ; +∞ 
 2a   2a 
 b   b 
- Nếu a < 0 thì hàm số đồng biến trên khoảng  −∞; −  ; nghịch biến trên khoảng  − ; +∞ 
 2a   2a 
Ta có bảng biến thiên của hàm số bậc hai như sau:
Ví dụ 3. Nêu khoảng đồng biến, nghịch biến của mỗi hàm số sau:
a) y = 3 x 2 + 5 x − 2
b) y = −4 x 2 + 6 x + 3
Giải
b 5
a) Ta có: a = 3 > 0, b =
5, − =− .
2a 6
 5  5 
Vậy hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng  −∞; −  ; đồng biến trên khoảng  − ; +∞  .
 6  6 
b 3
b) Ta có: a =−4 < 0, b =6, − = .
2a 4
 3 3 
Vậy hàm số đã cho đồng biến trên khoảng  −∞;  ; nghịch biến trên khoảng  ; +∞  .
 4 4 
III. Ứng dụng

Các hàm số bậc hai có nhiều ứng dụng trong việc giải quyết những vấn đề thực tiễn. Chẳng hạn, ta sẽ tìm
hiểu ứng dụng đó thông qua ví dụ sau:
Ví dụ 4. Khi một quả bóng được đá lên, nó sẽ đạt đến độ cao nào đó rồi rơi xuống. Hình minh họa quỹ đạo
của quả bóng là một phần cung parabol trong mặt phẳng tọa độ Oth , trong đó t là thời gian (tính bằng giây)
kể từ khi quả bóng được đá lên và h là độ cao (tính bằng mét) của quả bóng. Giả thiết rằng quả bóng được
đá từ mặt đất. Sau khoảng 2s, quả bóng lên đến vị trí cao nhất là 8m.
Trang 2
a) Tìm hàm số bậc hai biểu thị độ cao h theo thời gian t và có phần đồ thị trùng với quỹ đạo của quả bóng
trong tình huống này.
b) Tính độ cao của quả bóng sau khi đá lên được 3s.
c) Sau bao nhiêu giây thì quả bóng chạm đất kẻ từ khi đá lên?
Giải
a) Gọi hàm số bậc hai biểu thị độ cao h ( m ) theo thời gian t ( s ) là h = f ( t ) = at 2 + bt + c ( a < 0 ) . Theo giả
thiết, quả bóng được đá lên từ mặt đất, nghĩa là f ( 0 ) = c, do đó f (=
t ) at 2 + bt .
Sau 2s, quả bóng lên đến vị trí cao nhất là 8m nên
 b
− = 2 b = −4a a = −2
 2a ⇔ ⇔
 f ( 2) = 8 4a +=2b 8 = b 8

Vậy f ( t ) =
−2t 2 + 8t
b) Độ cao của quả bóng sau khi đá lên được 3 s là: h = f (3) =−2 ⋅ 32 + 8 ⋅ 3 =6( m)
t > 0
c) Cách 1. Quả bóng chạm đất (trở lại) khi độ cao h = 0 , tức là:  2 ⇔t=4.
−2t + 8t = 0
Vì thế sau 4 s quả bóng sẽ chạm đất kể từ khi đá lên.
Cách 2. Quỹ đạo chuyển động của quả bóng là một phần của cung parabol có trục đối xứng là đường thẳng
t = 2 . Điểm xuất phát và điểm quả bóng chạm đất (trở lại) đối xứng nhau qua đường thẳng t = 2 . Vì thế sau
4 s quả bóng sẽ chạm đất kể từ khi đá lên.

Câu 1. Cho hàm số y  x 2  4 x  3 , có đồ thị là ( P) .
b) Nhận xét sự biến thiên của hàm số trong khoảng 0; 3 .
c) Tìm tập hợp giá trị x sao cho y  0 .
d) Tìm các khoảng của tập xác định để đồ thị ( P) nằm hoàn toàn phía trên đường thẳng y  8 .
e) Tìm giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của hàm số trên đoạn [2;1] .
Lời giải
• Tọa độ đỉnh I (2; 1) .
• Trục đối xứng x  2 .
• Hệ số a  1  0 : bề lõm quay lên trên.
• Hàm số nghịch biến trên khoảng (; 2) và đồng biến trên khoảng (2; ) .
Trang 3
• Bảng biến thiên
• Đồ thị hàm số cắt trục tung tại điểm A 0; 3 , cắt trục hoành tại hai điểm B 1; 0 và C 3; 0 .
b) Ta có 0; 3  0; 2  2  2; 3 .

Trên khoảng 0; 2 hàm số nghịch biến, tại x  2 thì hàm số đạt giá trị bằng 1 , trên khoảng
2; 3 hàm số đồng biến.

c) Dựa vào đồ thị, ta thấy tập hợp các giá trị của x để y  0 (đồ thị hàm số nằm phía dưới trục
hoành) là 1  x  3 .
d) Ta thấy đồ thị ( P) cắt đường thẳng y  8 tại hai điểm có hoành độ lần lượt là 1 và 5 .
Do đó để đồ thị ( P) nằm hoàn toàn phía trên đường thẳng y  8 thì x  (; 1)
hoặc x  ( 5; ) .
e) Hàm số nghịch biến trên khoảng (1; 2) nên nghịch biến trên đoạn [2;1] . Do đó
• Giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn [2;1] đạt tại x  2 , khi đó ymax  y(2)  15 .
• Giá trị nhỏ nhất của hàm số trên đoạn [2;1] đạt tại x  1 , khi đó ymin  y 1  0 .
a) y  7 x 2  3 x  10 .
b) y  2 x 2  x  1 .
Lời giải
a) Hàm số y  7 x 2  3 x  10 có a  7  0 nên y đạt giá trị bé nhất tại đỉnh.
 271
Suy ra ymin    và không tồn tại giá trị lớn nhất.
4a 8
b) Hàm số y  2 x 2  x  1 có a  2  0 nên y đạt giá trị lớn nhất tại đỉnh.
 9
Suy ra ymax    và không tồn tại giá trị nhỏ nhất.
4a 8
Trang 4
a) y  x 2  3 x với 0  x  2 .
b) y  x 2  4 x  3 với 0  x  4 .
Lời giải
a) Hàm số y  x  3 x có a  1  0 nên bề lõm hướng lên.
2
b 3
Hoành độ đỉnh xI      0; 2 .
2a 2
 3 9
Vậy min y  f     ; max y  max  f 0 ; f 2  max 0; 2  0 .
 2  4
b) Hàm số y  x 2  4 x  3 có a  1  0 nên bề lõm hướng xuống.
b
Hoành độ đỉnh xI    2   0; 4 .
2a
Ta có f 4  29; f 0  3 .
Vậy min y  f 4  29; max y  f 0  3 .
Câu 4. Tìm tất cả các giá trị sao cho giá trị
của a nhỏ nhất của hàm số
y  f ( x)  4 x  4 ax  ( a  2 a  2) trên đoạn 0; 2 bằng 3.
2 2
Lời giải
Parabol có hệ số theo x 2 là 4  0 nên bề lõm hướng lên.
a
Hoành độ đỉnh xI 
2
a
• Nếu  0  a  0 thì xI  0  2 . Suy ra f đồng biến trên  0; 2 .
2
Do đó min f ( x)  f 0  a 2  2 a  2 . Theo yêu cầu bài toán
a 2  2 a  2  3  a 2  2 a  1  0, a  1  2 .
Vì a  0 nên ta chọn a  1  2 .
a
• Nếu 0   2  0  a  4 thì xI   0; 2 . Suy ra f đạt giá trị nhỏ nhất tại đỉnh.
2
a
Do đó min f ( x)  f    2 a  2 . Theo yêu cầu bài toán
 2 
1
2 a  2  3  a    0 (không thỏa mãn).
2
a
• Nếu  2  a  4 thì xI  2  0 . Suy ra f nghịch biến trên  0; 2 .
2
Do đó min f ( x)  f 2  a 2  10 a  18 . Theo yêu cầu bài toán
a 2  10 a  18  3  a 2  10 a  15  0  a  5  10
Vì a  4 nên ta chọn a  5  10 .
Vậy a  1  2 hoặc a  5  10 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 5. Tìm giá trị lớn nhất, nhỏ nhất (nếu có) của các hàm số sau
a) y  x( x  1)( x  2)( x  3) .
b) y  ( 2 x  1)2  4 2 x  1  3 .
Lời giải
Trang 5
a) Ta có y  x( x  1)( x  2)( x  3)   x( x  2) . ( x  1)( x  3)  ( x 2  2 x)( x 2  2 x  3) .
Đặt t  x 2  2 x  1  ( x  1)2  0 , ta được y  f (t )  (t  1)(t  4)  t 2  5t  4, t  0 .

Hàm số y  t 2  5t  4 có a  1  0 nên bề lõm hướng lên.
b 5
Hoành độ đỉnh xI      0;  .
2a 2
 5 9 2 5 2  10
Do đó min y  min f (t )  f     đạt được khi  x  1   x  .
 2  4 2 2
Hàm số không có giá trị lớn nhất.
b) Đặt t  2 x  1  0 thì y  t 2  4t  3, t  0 .
Hàm số y  t 2  4t  3 có a  1  0 nên bề lõm hướng lên.

b
Hoành độ đỉnh xI    2   0;  .
2a
1 3
Do đó min y  min f (t )  f 2  1 đạt được khi 2 x  1  2  x  hoặc x  .
2 2
Hàm số không có giá trị lớn nhất.
Câu 6. Cho hàm số y  x 2  5 x  4 , có đồ thị là ( P) .

b) Dựa vào đồ thị trên, tùy theo giá trị của m , hãy cho biết số nghiệm của phương trình
x2  5x  7  2m  0 .
c) Tìm m để phương trình x 2  5 x  7  2 m  0 có nghiệm x  1; 5 .
Lời giải
5 9
• Tọa độ đỉnh I  ;  .
 2 4 
5
• Trục đối xứng x  .
2
• Hệ số a  1  0 : bề lõm quay xuống dưới.
 5 5 
• Hàm số đồng biến trên khoảng ;  và nghịch biến trên khoảng  ;  .
 2   2 
• Đồ thị hàm số cắt trục tung tại điểm A 0; 4 , cắt trục hoành tại hai điểm B 1; 0 và C 4; 0 .
Trang 6
b) Ta có x 2  5 x  7  2 m  0  x 2  5 x  4  2 m  3 (∗).
Phương trình (∗) là phương trình hoành độ giao điểm của đồ thị ( P) và đường thẳng y  2 m  3
(song song với Ox ). Do đó số nghiệm của phương trình chính là số giao điểm của đồ thị và
đường thẳng.
Dựa vào đồ thị ta có
9 3
• 2 m  3   m   : phương trình vô nghiệm.
4 8
9 3
• 2 m  3   m   : phương trình có nghiệm kép.
4 8
9 3
• 2 m  3   m   : phương trình có hai nghiệm phân biệt.
4 8
c) Ta có bảng biến thiên của hàm số trên 1; 5 như sau
 9
Dựa vào bảng biến ta thấy x  1; 5 thì y  4;  .
 4 
Do đó để phương trình có nghiệm x  1; 5 khi và chỉ khi
9 7 3
4  2 m  3     m   .
4 2 8
a) y  x 2  2 x  3 .
b) y  x 2  2 x  3 .
Lời giải
Lập bảng biến thiên và vẽ đồ thị hàm số y  x 2  2 x  3 .
• Tọa độ đỉnh I (1; 4) .
• Trục đối xứng x  1 .
• Hệ số a  1  0 : bề lõm quay lên trên.
• Hàm số nghịch biến trên khoảng (; 1) và đồng biến trên khoảng (1; ) .
Trang 7
• Đồ thị hàm số cắt trục tung tại điểm A(0; 3) , cắt trục hoành tại hai điểm B 1; 0 và C(3; 0) .
x 2  2 x  3 khi x 2  2 x  3  0
2 
a) Ta có y  x  2 x  3  
 x 2  2 x  3 khi x 2  2 x  3  0

Do đó từ đồ thị hàm số y  f ( x)  x 2  2 x  3 suy ra đồ thị hàm số y  x 2  2 x  3 như sau:
• Đồ thị hàm số y  f ( x) phần phía trên trục hoành ta giữ nguyên.
• Đồ thị hàm số y  f ( x) phần phía dưới trục hoành ta lấy đối xứng qua trục hoành
a) y  x 2  2 x  3 b) y  x 2  2 x  3
Lời giải
Lập bảng biến thiên và vẽ đồ thị hàm số y  x 2  2 x  3 .
I 1;  4
 Tọa độ đỉnh .
 Trục đối xứng x  1 .
 Hệ số a  1  0 : bề lõm quay lên trên.
 Hàm số nghịch biến trên khoảng  ;  1 và đồng biến trên khoảng 1;   .
 Bảng biến thiên
x  1 
 
y
4
 Đồ thị hàm số cắt trục tung tại điểm A 0 ;  3 , cắt trục hoành tại hai điểm B 1; 0 và
C 3 ; 0 .
Trang 8
3 1 1
3
4
 f  x  x 2  2 x  3
 khi x 2  2 x  3  0
2 

a) Ta có y  x  2 x  3   

 f  x    x 2  2 x  3  khi x 2  2 x  3  0


Do đó từ đồ thị hàm số y  f  x  x 2  2 x  3 suy ra đồ thị hàm số y  x 2  2 x  3 như sau :
 Đồ thị hàm số y  f  x phần phía trên trục hoành ta giữ nguyên.
 Đồ thị hàm số y  f  x phần phía dưới trục hoành ta lấy đối xứng qua trục hoành.
-3 -1 O 1 x
-3
-4
x 2  2 x  3 khi x  0


b) Ta có y  h  x  x  2 x  3   2
2

x  2 x  3 khi x  0

Hơn nữa hàm số h  x là hàm số chẵn nên đồ thị đối xứng qua trục tung.
Do đó từ đồ thị hàm số y  f  x  x 2  2 x  3 suy ra đồ thị hàm số y  h  x  x 2  2 x  3

như sau :
 Giữ nguyên phần đồ thị hàm số y  f  x phần bên phải trục tung.
 Lấy đối xứng phần đồ thị vừa giữ nguyên ở trên qua trục tung, ta được toàn bộ đồ thị hàm số
y  h  x .
Trang 9
y
-3 -1 O 1 x
-3
-4
Câu 9. Cho hàm số y  x 2  6 x  8 có đồ thị là  P .
a) Lập bảng biến thiên và vẽ đồ thị  P .

Lời giải
a) Lập bảng biến thiên và vẽ đồ thị  P : y  x 2  6 x  8 .
I 3 ;  1
 Tọa độ đỉnh
 Trục đối xứng x  3
 Hệ số a  1  0 : bề lõm quay lên trên.
 Hàm số nghịch biến trên khoảng  ; 3 và đồng biến trên khoảng 3;  .
 Bảng biến thiên
x  3 
 
y
1
 Đồ thị hàm số cắt trục tung tại điểm A 0 ; 8 , cắt trục hoành tại hai điểm B 4 ; 0 và C 2 ; 0 .
3 x
O 2 4
-1
Trang 10
 x  4 x  2 khi x  2  0
 x 2  6 x  8 khi x  2
Ta có y   x  4 x  2   hay y    .
 x  4 x  2 khi x  2  0  x  6 x  8 khi x  2
2
 
Do đó từ đồ thị hàm số y  x 2  6 x  8 suy ra đồ thị hàm số y   x  4 x  2 như sau
 Đồ thị hàm số y  f  x phần bên phải đường x  2 ta giữ nguyên.
 Đồ thị hàm số y  f  x phần bên trái đường x  2 ta lấy đối xứng qua trục hoành.
x
O 2 3 4
-1
-8
Phương trình  x  4 x  2  m  0   x  4 x  2  m là phương trình hoành độ giao điểm

của đồ thị hàm số y   x  4 x  2 và đường thẳng y  m (song song với Ox ). Do đó số
nghiệm của phương trình bằng số giao điểm của đồ thị và đường thẳng.
Dựa vào đồ thị, ta có
m  0 m  0
   : phương trình có 1 nghiệm duy nhất.
m  1  m  1
 
m  0 m  0
 
m  1 m  1
   : phương trình có 2 nghiệm.
 1  m  0  0  m  1 : phương trình có 3 nghiệm.

x  4 khi x  1
Câu 10. Vẽ đồ thị hàm số y   2

x  4 x  3 khi x  1

Lời giải
Khi x  1 thì y  x  4 .
Trang 11
Cho x  1  y  3 , ta được điểm A 1; 3 .
Cho x  0  y  4 ta được điểm B 0 ; 4 .
Khi x  1 thì y  x 2  4 x  3 .
Tọa độ đỉnh I 2 ;  1 .
Hệ số a  1  0 : bề lõm quay lên trên.
Cho x  1  y  0 ta được điểm M 1; 0 .
Cho x  3  y  0 ta được điểm N 3; 0 .
4
3
x
O 1 2 3
-1
Câu 11. Không vẽ đồ thị. Hãy tìm tọa độ đỉnh, phương trình trục đối xứng của mỗi parabol sau đây. Tìm
giá trị nhỏ nhất hay lớn nhất của mỗi hàm số tương ứng.
2
a) y  2  x  3  5
b) y   2 x 2  4 x
Lời giải
2
a) Hàm số y  2  x  3  5  2 x 2  12 x  13
b 12
Ta có x     3  y  5
2a 2.2
Tọa độ đỉnh I 3 ;  5
Trục đối xứng là đường thẳng x  3
Hệ số a  2  0 : bề lõm quay lên nên hàm số đạt giá trị nhỏ nhất tại tung độ đỉnh và bằng 5
b) Hàm số y   2 x 2  4 x
b
Ta có x    2 suy ra y  2 2 .
2a
Tọa độ đỉnh I  2 ;2 2 
Trục đối xứng đường thẳng x  2 .
Hệ số a   2  0 : bề lõm quay xuống dưới nên hàm số đạt giá trị lớn nhất tại tung độ đỉnh và
bằng 2 2 .
Câu 12. Cho Parabol  P : y  ax 2  bx  c a  0 . Xét dấu hệ số a và biệt thức  khi
Trang 12
a)  P hoàn toàn nằm phía trên trục hoành.
b)  P hoàn toàn nằm phía dưới trục hoành.
c)  P cắt trục hoành tại hai điểm phân biệt và có đỉnh nằm phía trên trục hoành.
Lời giải
a) Theo giả thiết thì bề lõm hướng lên trên và đỉnh có tung độ dương nên
a  0 a  0
   .
 
  0   0
 4 a
b) Theo giả thiết thì bề lõm hướng xuống dưới và đỉnh có tung độ âm nên
a  0
 a  0
    .
  0   0
 4 a
  0   0
c) Theo giả thiết thì     .
  0 a  0
 4a
f ( x0 ) .
b
2a
 b
− xI   − b =
= 
 2a   2 a xI 
− ∆ =yI   f ( xI ) = yI 
 
 4a
∆  b 
− =f − .
 4a  2a 
∆  b 
− =f − .
 4a  2a 
Câu 1. Xác định parabol y  ax 2  3 x  2 , biết rằng parabol đó
a) Cắt trục hoành tại điểm có hoành độ bằng 2.

b) Có trục đối xứng x  3 .
 1 11
c) Có đỉnh I  ;   .
 2 4
d) Đạt cực tiểu tại x  1 .

Lời giải
a) Vì parabol  P cắt trục hoành tại điểm có hoành độ bằng 2 nên điểm A 2 ; 0 thuộc  P .
Thay x  2, y  0 vào  P , ta được 0  4 a  6  2  a  1 .
Trang 13
Vậy  P : y  x 2  3 x  2 .
b 3 1
b) Vì  P có trục đối xứng x  3 nên   3    3  a  .
2a 2a 2
1 2
Vậy  P : y  x  3x  2 .
2
 1 11
c) Vì  P có đỉnh I  ;   nên ta có
 2 4 
 b
   1
 2a b  a
2  a  3

   a3.

  11 

  11a 9  8 a  11a
  
 4 a 4
Vậy  P : y  3 x 2  3 x  2 .
d) Vì  P đạt cực tiểu tại x  1 nên suy ra

 a0 
 a0 
 a0

 
 

 b

 3  3 (vô nghiệm).
 1  1 
 a
 2a
  2a
 
 2
Vậy không có  P nào thỏa yêu cầu bài toán.
Câu 2. Xác định parabol y  ax 2  bx  2 , biết rằng parabol đó
a) Đi qua hai điểm M 1; 5 và N 2 ; 8 .
b) Có đỉnh I 2 ;  2 .
3
c) Đi qua điểm A 3 ;  4 và có trục đối xứng x   .
4
1
d) Đi qua điểm B 1; 6 và đỉnh có tung độ  .
4
Lời giải
a  b  2  5 a  2
a) Vì  P đi qua hai điểm M 1; 5 và N 2 ; 8 nên ta có    .
4 a  2b  2  8 b  1
Vậy  P : y  2 x 2  x  2 .
 b
  2

b) Vì  P có đỉnh I 2 ;  2 nên ta có  2 a
 
  2
 4 a
b  4 a
 
b  4 a a  0 a  1
  2   2   hoặc  .
  b  4 b  4
b  4 ac  8 a
 16 a  16 a  0 

a  1
Do  P là parabol nên a  0 nên ta chọn  .
b  4
Vậy  P : y  x 2  4 x  2 .
3
c) Vì  P đi qua điểm A 3 ;  4 và có trục đối xứng x   nên ta có
4
Trang 14
9 a  3b  2  4  3 a  b  2  4

 
  a  
  9.
 b 3 
 3 

  
b a 
b   2
 2a
 4 
 2
 3
4 2
Vậy  P : y   x 2  x  2 .
9 3
1
d) Vì  P đi qua điểm B 1; 6 và có tung độ đỉnh bằng  nên ta có
4
a  b  2  6





 ab  4 a  4  b 

 a  4b
  1       2
  2 b  8 4  b  4  b
2

  b  4 ac  a
  b  9b  36  0

 4a
 4

a  16 a  1

 hoặc  .


b  12 

b   3
a  16
 Với  ta có  P : y  16 x 2  12 x  2 .
b  12
a  1
 Với  ta có  P : y  x 2  3 x  2 .
b  3
Câu 3. Xác định parabol y  2 x 2  bx  c , biết rằng parabol đó
a) Có trục đối xứng x  1 và cắt Oy tại điểm M 0 ; 4 .
b) Có đỉnh I 1;  2 .
c) Đi qua hai điểm A 0 ;  1 và B 4 ; 0 .
d) Có hoành độ đỉnh 2 và đi qua điểm N 1; 2 .

Lời giải
b
a) Vì  P có trục đối xứng x  1 nên   1  b  2 a  b  4 .
2a
Hơn nữa  P cắt trục Oy tại điểm M 0 ; 4 nên 2.0  b.0  c  4  c  4 .
Vậy  P : y  2 x 2  4 x  4 .
b) Vì  P có đỉnh I 1;  2 nên suy ra
 b
  1
 2a 
b  2 a b  4 b  4
 
 2     .
  
b  4 ac  8 a 16  8c  16 c  0
  2 
 4 a
Vậy  P : y  2 x 2  4 x .

c  1
2.0  b.0  c  1 

c) Vì  P đi qua hai điểm A 0 ;  1 và B 4 ; 0 nên suy ra   31 .
32  4b  c  0 
b

 4
Trang 15
31
Vậy  P : y  2 x 2  x 1 .
4
b
d) Vì  P có hoành độ đỉnh 2 nên   2  b  4 a  b  8 .
2a
Hơn nữa  P đi qua điểm N 1; 2 nên 2  b  c  2  2  8  c  2  c  12 .
Vậy  P : y  2 x 2  8 x  12 .
Câu 4. Xác định parabol y  ax 2  c , biết rẳng parabol đó
a) Đi qua hai điểm M 1;1 , B 2 ;  2 .
b) Có đỉnh I 0 ; 3 và một trong hai giao điểm với Ox là A 2 ; 0 .

Lời giải
a  c  1 a  1
a) Vì  P đi qua hai điểm M 1;1 , B 2 ;  2 nên suy ra    .
4 a  c  2 c  2
Vậy  P : y  x 2  2 .
c  3
c  3 
b) Vì  P có đỉnh I 0 ; 3 và giao với Ox tại A 2 ; 0 nên suy ra   3.
4 a  c  0 a  
 4
3
Vậy  P : y   x 2  3 .
4
Câu 5. Xác định parabol y  ax 2  4 x  c , biết rằng parabol đó
a) Có hoành độ đỉnh là 3 và đi qua điểm M 2 ;1 .
b) Có trục đối xứng là đường thẳng x  2 và cắt trục hoành tại điểm A 3 ; 0 .
Lời giải
a) Vì  P có hoành độ đỉnh bằng 3 và đi qua M 2;1 nên suy ra


 b a   2

  3

b  6 a  3 .
 2a   

 
 4 a  c   7 
c   13
4 a  8  c  1
  3
2 13
Vậy  P : y   x 2  4 x  .
3 3
b) Vì  P có trục đối xứng x  2 và cắt trục hoành tại điểm A 3 ; 0 nên suy ra

 b

  2
b  4 a a  1
 2a     .

 9 a  c  12 c  3
9 a  12  c  0

Vậy  P : y  x 2  4 x  3 .
a) Đi qua ba điểm A 1;1 , B 1;  3 , O 0 ; 0 .
Trang 16
b) Cắt trục Ox tại hai điểm có hoành độ lần lượt là 1 và 2 , cắt trục Oy tại điểm có tung độ
bằng 2 .
c) Đi qua điểm M 4; 6 , cắt trục Ox tại hai điểm có hoành độ lần lượt là 1 và 3 .
Lời giải

 abc 1 
 a  1

 

 
a) Vì  P đi qua ba điểm A 1;1 , B 1;  3 , O 0 ; 0 nên suy ra a  b  c  3  b  2 .

 



c  0 c  0


Vậy  P : y  x 2  2 x .
b) Gọi A và B là hai giao điểm của  P với trục Ox có hoành độ lần lượt là 1 và 2 . Suy ra
A 1; 0 , B 2 ; 0 .
Gọi C là giao điểm của  P với trục Oy có tung độ bằng 2 . Suy ra C 0 ;  2 .

 ab  c  0 
 a1

 

 
Theo giả thiết  P đi qua ba điểm A , B , C nên ta có 4 a  2b  c  0  b  1 .

 



c   2 c  2


Vậy  P : y  x 2  x  2 .
c) Gọi E và F là hai giao điểm của  P với trục Ox có hoành độ lần lượt là 1 và 3. Suy ra
E 1; 0 , F 3 ; 0 .
Theo giả thiết  P đi qua ba điểm M , E , F nên ta có
16 a  4b  c  6
 c  a  b
 a  2

 
 

a  b  c  0 
15a  3b  6  b  8 .

 
 


9 a  3 b  c  0 

8 a  2 b  0 c  6
Vậy  P : y  2 x 2  8 x  6 .
a) Có đỉnh I 2;  1 và cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 3 .
b) Cắt trục hoành tại hai điểm A 1; 0 , B 3; 0 và có đỉnh nằm trên đường thẳng y  1 .
c) Có đỉnh nằm trên trục hoành và đi qua hai điểm M 0 ;1 , N 2 ;1 .
d) Trục đối xứng là đường thẳng x  3 , qua M 5; 6 và cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng
2 .
Lời giải
 b
  2 b  4 a
 
a) Vì  P có đỉnh I 2 ;  1 nên ta có  2 a  2 1
  b  4 ac  4 a
  1 
 4 a
Gọi A là giao điểm của  P với trục tung tại điểm có tung độ bằng 3 . Suy ra A 0 ;  3 . Theo
giả thiết A 0 ;  3 thuộc  P nên a.0  b.0  c  3  c  3 . 2
Trang 17

 a   1

 b  4 a 
 a0  2
 

Từ 1 và 2 ta có hệ 16 a  8 a  0  b  0 hoặc b  2 .
 2 

c  3 
 


 

c   3 c  3


1
Do  P là parabol nên a  0 nên ta chọn a   ; b  2; c  3 .
2
1
Vậy  P : y   x 2  2 x  3 .
2
b) Vì  P cắt trục hoành tại hai điểm A 1; 0 , B 3 ; 0 nên
0  a.1  b.1  c a  b  c  0
   1
0  a.9  b.3  c 9 a  3b  c  0
Hơn nữa  P có đỉnh thuộc đường thẳng y  1 nên

 1    4a  b2  4 ac  4 a 2

4a

 abc  0 b  4 a 
 a0 a  1

  
 
 
Từ 1 và 2 ta có hệ 9 a  3b  c  0  c  3a 
 b  0 hoặc b  4 .

 
b2  4 ac  4 a 
 
c  0 c  3
2


b  4 ac  4 a  

Do  P là parabol nên a  0 nên ta chọn a  1 , b  4 , c  3 .
Vậy  P : y  x 2  4 x  3 .

c) Vì  P có đỉnh nằm trên trục hoành nên   0    0  b2  4 a  0 1
4a
c  1
Hơn nữa  P đi qua hai điểm M 0 ;1 , N 2 ;1 nên ta có   2
4 a  2b  c  1
Từ 1 và 2 ta có hệ

b2  4a  0 b2  4 a  0
 c1 a  0 

 



  a  1


c  1 
c  1   b  0 hoặc b  2 .
b  2 a

 
 
  

 4 a  2 b  c  0 
 4 a  2b  0 

 4 a 2
 4 a  0 
c  1 c  1

 
Do  P là parabol nên a  0 nên ta chọn a  1; b  2; c  1 .
Vậy  P : y  x 2  2 x  1 .
b
d) Vì  P có trục đối xứng là đường thẳng x  3 nên   3  b  6 a . 1
2a
Hơn nữa  P qua M 5 ; 6 nên ta có 6  25a  5b  c . 2
Lại có  P cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 2 nên 2  a.0  b.0  c  c  2 . 3

 8

 a
b  6 a
 
 55

 
 48
25a  30 a  2  6  
Từ 1 , 2 và 3 ta có hệ  b   .

 
 55

c   2 
 
c  2




Trang 18
8 2 48
Vậy  P : y  x  x2 .
55 55
a) Đạt cực tiểu bằng 4 tại x  2 và đồ thị hàm số đi qua điểm A 0 ; 6 .
b) Đạt cực đại bằng 3 tại x  2 và đồ thị hàm số đi qua điểm B 0 ;  1 .
Lời giải
a) Vì hàm số đạt cực tiểu bằng 4 tại x  2 và đồ thị hàm số đi qua điểm A 0 ; 6 nên ta có
 b
  2 
 2 a b  4 a b  4 a a  1

 
 
a  0  2
 
  4   b2  4 ac  16 a  16 a 2  8 a  0  b  0 hoặc b  2 .

 4 a    
c  6 c  6 c  6 c  6 c  6

 
1
Do  P là parabol nên a  0 nên ta chọn a  , b  2 , c  6 .
2
1 2
Vậy  P : y  x  2x  6 .
2
b) Vì hàm số đạt cực đại bằng 3 tại x  2 và đồ thị hàm số đi qua điểm B 0 ;  1 nên ta có
 b
  2
 2 a b  4 a b  4 a a  0
  a  1

     
  3   b2  4 ac  12 a  16 a 2  16 a  0  b  0 hoặc b  4 .
 
 4 a   
 

c  1 c  1 c  1 

c  1 c  1




Do  P là parabol nên a  0 nên ta chọn a  1 , b  4 , c  1 .
Vậy  P : y  x 2  4 x  1 .
Câu 9. Cho hàm số y  mx 2  2 mx  3m  2 m  0 . Xác định giá trị của m trong mỗi trường hợp sau
a) Đồ thị hàm số đi qua điểm A 2 ; 3 .
b) Có đỉnh thuộc đường thẳng y  3 x  1 .
c) Hàm số có giá trị nhỏ nhất bằng 10 .

Lời giải
a) Đồ thị hàm số đi qua điểm A 2 ; 3 nên ta có 4 m  4 m  3m  2  3  m  1 .
Vậy m  1 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
b 2m
b) Ta có x     1 , suy ra y  4 m  2 . Do đó tọa độ đỉnh I 1; 4 m  2 .
2a 2m
Theo giả thiết đỉnh I thuộc đường thẳng y  3 x  1 nên ta có
Trang 19
4 m  2  3.1  1  m  1 .
Vậy m  1 thỏa mãn yêu cầu bài toán.

c) Theo câu b) ta có tung độ đỉnh y    4 m  2 .
4a

 a0


m  0
Để hàm số có giá trị nhỏm nhất bằng 10 thì      m2.

  10 4 m  2  10
 4a

Vậy m  2 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 10. Tìm các tham số a, b, c sao cho hàm số y = ax 2 + bx + c đạt giá trị nhỏ nhất là 4 tại x = 2 và đồ
thị của nó cắt trục tung tại điểm có tung độ là 6.
Lời giải
Trên  hàm số 4 có giá trị nhỏ nhất nên a > 0 .
Lại có đồ thị hàm số có đỉnh I ( 2; 4 ) . Do đó ta có:
 b  1
 − 2a =2 a = 2
b = −4a
  
4a + 2b + c =4 ⇔ 4a + 2b =−2 ⇔ b =−2 (nhận).
c 6 = c 6= c 6
  
 
Câu 11. Cho hàm số

= ( x ) 4 x 2 − 4mx + m2 − 2m . Tìm tất cả các giá trị của tham số m sao cho
y f=
Min f ( x ) = 3 .
[ −2; 0]
Lời giải
Ta có a= 4 > 0 nên đồ thị hàm số là một parabol có bề lõm hướng lên và có hoành độ đỉnh
m
xI = .
2
m
• Nếu < −2 ⇔ m < −4 thì xI < −2 < 0 . Suy ra f ( x ) đồng biến trên đoạn [ −2;0] .
2
Do đó min f ( x ) = f ( −2 ) = m + 6m + 16 .
2
[ −2;0]
Theo yêu cầu bài toán: m 2 + 6m + 16 =

3 (vô nghiệm).
m m
• Nếu −2 ≤ ≤ 0 ⇔ −4 ≤ m ≤ 0 thì xI ∈ [ 0; 2] . Suy ra f ( x ) đạt giá trị nhỏ nhất tại xI = .
2 2
m
Do đó min= f ( x ) f=
  −2m .
[ −2;0] 2
3
Theo yêu cầu bài toán −2m =⇔
3 m=− (thỏa mãn −4 ≤ m ≤ 0 ).
2
m
• Nếu > 0 ⇔ m > 0 thì xI > 0 > −2 . Suy ra f ( x ) nghịch biến trên đoạn [ −2;0] .
2
Do đó min f ( x ) = f ( 0 ) = m − 2m.
2
[ −2;0]
Trang 20
 m = −1
Theo yêu cầu bài toán: m 2 − 2m =3 ⇔  ⇔ m =3 ( Vì m > 0 ).
m = 3
 −3 
Từ các trường hợp trên, ta được m ∈  ;3 .
2 
y kx + m .
 y = ax 2 + bx + c
 (1)
 = y kx + m
Nhận xét:
 y = f ( x )
 . (1)
 y = g ( x )
* Nhận xét:
(2).
b c
x1 + x2 =− và x1 x2 = .
a a
Trang 21
2
A = 0
A = 0 
B = 0 
C = 0
Câu 1. Tìm tọa độ giao điểm của các cặp đồ thị của các hàm số sau
a) y  2 x  3 và y  x 2  5 x  9 .
b) y  2 x 2  x  3 và y  x 2  3 x  2 .
Lời giải
a) Tọa độ giao điểm của y  2 x  3 và y  x 2  5 x  9 là nghiệm của hệ sau

 y  2x  3 
 y  2x  3 x  4 x  3
     hoặc  .
 

 y  x 2
 5 x  9 
 x 2
 7 x  12  0 
 y  5  y  3
 
Vậy hai giao điểm có tọa độ là 4; 5 và 3 ; 3 .
b) Tọa độ gaio điểm của y  2 x 2  x  3 và y  x 2  3 x  2 là nghiệm của hệ sau


 5
  
 x
 y  2 x 2
 x  3  y   x 2
 3 x  2 
 x   1  3 .

  2   hoặc 
 2   y   2  34
 y  x  3 x  2
 3 x  2 x  5  0
  
 y


 9
 5 34 
Vậy hai giao điểm có tọa độ là 1;  2 và  ;  .
 3 9 
Câu 2. Cho parabol y  x 2  4 x  2 và đường thẳng d : y  2 x  m . Tìm các giá trị m để
a) d cắt  P tại hai điểm phân biệt A , B . tìm tọa độ trung điểm của AB .
b) d và  P có một điểm chung duy nhất. Tìm tọa độ điểm chung này.
c) d không cắt  P .
d) d và  P có một giao điểm nằm trên đường thẳng y  2 .

Lời giải
Phương trình hoành độ giao điểm của d và  P là
x 2  4 x  2  2 x  3m  x 2  6 x  3m  2  0 * 
a) d cắt  P tại hai điểm phân biệt A , B khi và chỉ khi phương trình *  có hai nghiệm phân
7
biệt    9  3m  2  0  7  3m  0  m  .
3
Trang 22
 x  xB y A  y B 
Tọa độ trung điểm AB có dạng I  A ;  với x A , xB là nghiệm của *  .
 2 2 
x A  xB
Theo định lí Viet, ta có x A  xB  6 , suy ra xI   3.
3
y A  yB 2 xA  3m  2 xB  3m
Ta có    x A  xB   3m  6  3m .
2 2
Vậy I 3 ;  6  3m .
b) d và  P có một điểm chung duy nhất khi và chỉ khi phươmng trình *  có nghiệm duy nhất
7
    9   3 m  2  0  7  3 m  0  m  .
3
7 b
Với m  phương trình *  có nghiệm kép (nghiệm duy nhất) x    3 .
3 2a
Thay x  3 vào hàm số y  x 2  4 x  2 , ta được y  1 .
Vậy tọa độ điểm chung là 3 ;1 .
c) d không cắt  P khi và chỉ khi phương trình *  vô nghiệm
7
    9   3 m  2  0  7  3 m  0  m  .
3
d) Gọi M  xM ; y M  là giao điểm của d và  P . Giao điểm này nằm trên đường thẳng y  2
suy ra y M  2 .
Mặt khác M thuộc  P nên thay x  xM và y  y M  2 vào  P ta được
 x  0  M  0 ;  2
 4 xM  0  
2 2 M
2  xM  4 xM  2  xM .
 xM  4  M 4 ;  2
2
 Với M 0 ;  2 , vì M cũng thuộc d nên ta có 2.0  3m  2  m   .
3
 Với M 4 ;  2 , vì M cũng thuộc d nên ta có 2.4  3m  2  m  2 .
2
Vậy m   hoặc m  2 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
3
Câu 3. Cho parabol  P : y  x 2  4 x  3 và đường thẳng d : y  mx  3. Tìm các giá trị của m để
9
a) d và  P tại hai điểm phân biệt A, B sao cho diện tích tam giác OAB bằng .
2
b) d cắt  P tại hai điểm phân biệt A, B có hoành độ x1 , x2 thỏa mãn x13  x23  8 .
Lời giải.
Phương trình hoành độ giao điểm của  P và d là x 2  4 x  3  mx  3
x  0
 x 2  4  m x  0  
x  4  m

a) d cắt  P tại hai điểm phân biệt A, B khi 4  m  0  m  4 .
Với x  0 thì y  3 suy ra A 0 ; 3  Oy . Với x  4  m thì y  m2  4 m  3 suy ra
B  4  m ; m 2  4 m  3 .
Trang 23
Gọi H là hình chiếu của B lên OA. Suy ra BH  xB  4  m .
Theo gải thiết bài toán, ta có
9 1 9 1 9  m  1
SOAB   OA . BH   . 3 . m  4   m  4  3   .
2 2 2 2 2  m  7

Vậy m  1 hoặc m  7 thỏa yêu cầu bài toán.
b) Giả sử x1  0 và x2  4  m . Theo gải thiết, ta có
3
x13  x23  8  0  4  m  8  4  m  2  m  2 .
Vậy m  1 hoặc m  7 thỏa yêu cầu bài toán.
Cách 2. Áp dụng cho trường hợp không tìm cụ thể x1 , x2 .
3
Ta có x13  x23  8   x1  x2   3 x1 x2  x1  x2   8 * 
Do x1 , x2 là hai nghiệm của phương trình x 2  4  m x  0 nên theo định lý Viet, ta có
x1  x2  4  m 3
 . Thay vào *  , ta được 4  m  3 . 0. 4  m  8  m  2 . 
x1 x2  0
Câu 4. Chứng minh rằng với mọi m , đồ thị của mỗi hàm số sau luôn cắt trục hoành tại hai điểm phân
biệt và đỉnh I của đồ thị luôn chạy trên một đường thẳng cố định.
2 m2
a) y  x  mx  1 .
4
b) y  x 2  2 mx  m2  1 .
Lời giải.
m2
a) Phương trình hoành độ giao điểm của  P và trục hoành là x 2  mx   1  0 . 1
4
 m2 
Ta có   m2  4.1.  1  4  0 , m   .
 4 
Do đó 1 luôn có hai nghiệm phân biệt m hay  P luôn cắt trục hoành tại hai điểm phân biệt
m .
b m m 
Ta có x    suy ra y  1 . Do đó tọa độ đỉnh I  ;  1 .
2a 2  2 
Vì y I  1 nên đỉnh I luôn chạy trên đường thẳng cố định y  1 .
b) Phương trình hoành độ giao điểm của  P và trục hoành là x 2  2 mx  m2  1  0 . 2
Ta có   m2  m2  1  1  0 , m   .
Do đó 2 luôn có hai nghiệm phân biệt m hay  P luôn cắt trục hoành tại hai điểm phân biệt
m .
b
Ta có x    m suy ra y  1 . Do đó tọa độ đỉnh I m ;  1 .
2a
Vì y I  1 nên đỉnh I luôn chạy trên đường thẳng cố định y  1 .
Câu 5. Chứng minh rằng với mọi m , đồ thị hàm số y  mx 2  2 m  2 x  3m  1 luôn đi qua hai điểm
cố định.
Lời giải.
Trang 24
Gọi A  x0 ; y0  là điểm cố định của đồ thị hàm số  y0  mx02  2 m  2 x0  3m  1 , với mọi
m  m  x02  2 x0  3  4 x0  y0  1  0 , với mọi m



 x02  2 x0  3  0  x0  1  x0  3

   hoặc 
  y 3  y 0  13
4 x0  y0  1
  0  
Vậy đồ thị luôn đi qua hai điểm cố định là A1 1;  3 hoặc A2 3 ;13 với mọi giá trị m .
Câu 6. Chứng minh rằng các parabol sau luôn tiếp xúc với một đường thẳng cố định.
a) y  2 x 2  4 2 m  1 x  8 m2  3 .
b) y  mx 2  4 m  1 x  4 m  1 m  0 .
Lời giải.
a) Gọi y  ax  b là đường thẳng mà parabol luôn tiếp xúc.
Phương trình hoành độ giao điểm 2 x 2  4 2 m  1 x  8 m2  3  ax  b
 2 x 2  8 m  4  a x  8 m2  3  b  0 . 1
Yêu cầu bài toán  phương trình 1 luôn có nghiệm kép với mọi m
   8 m  4  a  8 8 m2  3  b  0 , với mọi m
2
2
 16 4  a m  4  a  8 3  b  0 , với mọi m
4  a  0 a  4

 2   .
4  a  8 3  b  0 b  3

Vậy parabol y  2 x 2  4 2 m  1 x  8 m2  3 luôn tiếp xúc với đường thẳng y  4 x  3 .
b) Gọi y  ax  b là đường thẳng mà parabol luôn tiếp xúc.
Phương trình hoành độ giao điểm mx 2  4 m  1 x  4 m  1  ax  b
 mx 2  4 m  1  a x  4 m  1  b  0 . 2
2
   4 m  1  a  4 m 4 m  1  b  0 , với mọi m
2
 16 m2  8 m 1  a m  1  a  16 m2  4 m 1  b  0 , với mọi m
2
 4 2 a  b  1 m  1  a  0 , với mọi m
2 a  b  1  0 a  1
    .
1  a  0 b  1
Vậy parabol y  mx 2  4 m  1 x  4 m  1 luôn tiếp xúc với đường thẳng y  x  1 .
Câu 7. Chứng minh rằng các đường thẳng sau luôn tiếp xúc vơi một parabol cố định.
a) y  2 mx  m2  4 m  2 m  0 .
 1
b) y  4 m  2 x  4 m2  2 m   .
 2 
Lời giải.
a) Gọi y  ax 2  bx  c , a  0 là parabol cần tìm.
Trang 25
Phương trình hoành độ giao điểm ax 2  bx  c  2 mx  m2  4 m  2
 ax 2  b  2 m x  c  m2  4 m  2  0 . 1
   b  2 m  4 a c  m2  4 m  2  0 , với mọi m
2
 4 1  a m2  4 b  4 a m  b2  4 ac  8 a  0 , với mọi m

1 a  0 a  1

 

 b  4 a  0  b  4 .

 
b  4 ac  8b  0 c  6
2


Vậy đường thẳng y  2 mx  m2  4 m  2 luôn tiếp xúc với parabol y  x 2  4 x  6 .
b) Gọi y  ax 2  bx  c , a  0 là parabol cần tìm.
Phương trình hoành độ giao điểm ax 2  bx  c  4 m  2 x  4 m2  2
 ax 2  b  4 m  2 x  c  4 m2  2  0 . 2
   b  4 m  2  4 a c  4 m2  2  0 , với mọi m
2
 2
  4 m  b  2   4 a c  4 m2  2  0 , với mọi m
 
2
 16 1  a m2  8 b  2 m  b  2  4 ac  8 a  0 , với mọi m



1 a  0 a  1
 

 b  2  0  b  2 .

 

 b  2 
2
 4 ac  8 a  0 c  2


Vậy đường thẳng y  4 m  2 x  4 m2  2 luôn tiếp xúc với parabol y  x 2  2 x  2 .
làm như sau:
dạng 1.
Câu 1. Một quả bóng được ném vào không trung có chiều cao tính từ lúc bắt đầu ném ra được cho bởi
công thức h ( t ) =−t 2 + 2t + 3 (tính bằng mét), t là thời gian tính bằng giây ( t ≥ 0 ) .
a. Tính chiều cao lớn nhất quả bóng đạt được.
b. Hãy tính xem sau bao lâu quả bóng sẽ rơi xuống mặt đất?
Lời giải
a. Ta có: h ( t ) =−t 2 + 2t + 3 ⇔ h ( t ) = ( t ) h=
− ( t − 1) + 4 ⇒ max h= (1) 4 .
2
Trang 26
Vậy quả bóng đạt chiều cao lớn nhất bằng 4 m tại thời điểm t = 1 giây.
b. Ta có: −t 2 + 2t + 3 =0 ⇔ t = −1 (loại) hoặc t = 3 (nhận).
Vậy sau 3 giây quả bóng sẽ rơi xuống mặt đất.
Câu 2. Độ cao của quả bóng golf tính theo thời gian có thể được xác định bằng một hàm bậc hai. Với các
thông số cho trong bảng sau, hãy xác định độ cao quả bóng đạt được tại thời điểm 3 giây?
Lời giải
Độ cao của quả bóng tính theo thời gian được xác định bởi hàm số h ( t ) = at 2 + bt + c (tính bằng
mét), t: giây, t ≥ 0 .
Với các thông số cho bởi bảng trên ta có:
c = 0
1 1 a = −16
 a + b + c = 28 
4 2 ⇔ b = −16t 2 + 64t ⇒ h ( 3) =
64 ⇒ h ( t ) = 48 .
a + b + c = 48 c = 0
 
4a + 2b + c = 0
Vậy độ cao quả bóng đạt được tại thời điểm 3 giây là 48 m.
Câu 3. Một miếng nhôm có bề ngang 32 cm được uốn cong tạo thành máng dẫn nước bằng chia tấm
nhôm thành 3 phần rồi gấp 2 bên lại theo một góc vuông như hình vẽ dưới. Hỏi x bằng bao nhiêu
để tạo ra máng có có diện tích mặt ngang S lớn nhất để có thể cho nước đi qua nhiều nhất?
Lời giải
Gọi S ( x ) là diện tích mặt ngang ứng với bề ngang x (cm) của phần gấp hai bên, ta có:
( x ) x ( 32 − 2 x ) , với 0 < x < 16 .

S=
Diện tích mặt ngang lớn nhất khi hàm số S ( x ) đạt giá trị lớn nhất trên ( 0;16 ) .
Ta có: S ( x ) =−2 x 2 + 32 x =−2 ( x − 8 ) + 128 ≤ 128, ∀x ∈ ( 0;16 ) .

2
⇒ max S ( x ) =
S (8) =
128 .
Vậy x = 8 cm thì diện tích mặt ngang lớn nhất.
Trang 27
Câu 4. Hai con chuồn chuồn bay trên hai quĩ đạo
khác nhau, xuất phát cùng thời điểm.
Một con bay trên quỹ đạo là đường thẳng từ điểm
A ( 0;100 ) đến điểm O ( 0;0 ) với vận tốc 5 m/s .
Con còn lại bay trên quĩ đạo là đường thẳng từ
B ( 60;80 ) đến điểm O ( 0;0 ) với vận tốc 10 m/s .
Hỏi trong quá trình bay thì khoảng cách ngắn nhất hai
con đạt được là bao nhiêu?
Lời giải
Xét tại thời điểm t (giây), t ∈ [ 0;10] , con chuồn chuồn bay từ A về O có tọa độ là A′ ( 0;100 − 5t ) .
Con chuồn chuồn bay từ B ( 60;80 ) về O ( 0;0 ) trên quĩ đạo là đường thẳng có hệ số góc là
4 3 4
=k tan
= α ⇒ cosα = , sin
= α .
3 5 5
=x 60 − 10t.cos α =x 60 − 6t
Do đó tại thời điểm t , nó có tọa độ là  ⇔ ⇒ B′ ( 60 − 6t ;80 − 8t ) .
=y 80 − 10t.sin α =y 80 − 8t

Ta có: A′B′ = ( 60 − 6t ; −20 − 3t ) .
Khi đó, khoảng cách giữa hai con chuồn chuồn là:
( 60 − 6t ) + ( 20 + 3t )
2 2
d = A′B′ = d
⇔= 45t 2 − 600t + 4000
d nhỏ nhất khi hàm số f ( t ) = 45t 2 − 600t + 4000 đạt giá trị nhỏ nhất trên [ 0;10] .
t ) 5 ( 3t − 20 ) + 2000 ≥ 2000, ∀t ∈ [ 0;10]

Ta có: f (=
2
 20 
⇒ min f ( t ) =f  = 2000 .
t∈[ 0;10]
 3 
Vậy khoảng cách ngắn nhất của hai con chuồn chuồn trong quá trình bay là 2000 = 20 5 m.
Câu 5. Một cửa hàng bán bưởi Đoan Hùng của Phú Thọ với giá bán mỗi quả là 50000 đồng. Với giá bán
này thì mỗi ngày cửa hàng chỉ bán được 40 quả. Cửa hàng dự định giảm giá bán, ước tính nếu cửa
hàng cứ giảm mỗi quả 1000 đồng thì số bưởi bán tăng thêm được là 10 quả. Xác định giá bán để
của hàng thu được lợi nhuận cao nhất, biết rằng giá nhập về ban đầu cho mỗi quả là 30000 đồng.
Lời giải
Gọi x là giá bán thực tế của mỗi quả bưởi Đoan Hùng ( x : đồng, 30000 ≤ x ≤ 50000 ).
10 1
Tương ứng với giá bán là x thì số quả bán được là: 40 + ( 50000 − x ) =
− x + 540 .
1000 100
Gọi f ( x ) là hàm lợi nhuận thu được ( f ( x) : đồng), ta có:
 1  1 2
f ( x) =
− x + 540  . ( x − 30000 ) =
− x + 840 x − 16200000
 100  100
Lợi nhuận thu được lớn nhất khi hàm f ( x ) đạt giá trị lớn nhất trên [30000;50000]
Trang 28
2
1 
Ta có: f ( x ) =−  x − 4200  + 1440000 ≤ 1440000, ∀x ∈ [30000;50000]
 10 
⇒ max f ( x) =f ( 42000 ) =
1440000 .
x∈[30000;50000]
Vậy với giá bán 42000 đồng mỗi quả bưởi thì cửa hàng thu được lợi nhuận lớn nhất.
Trang 29

Câu 1. Hàm số y = ax 2 + bx + c , (a > 0) đồng biến trong khoảng nào sau đậy?
 b   b   ∆   ∆ 
A.  −∞; −  . B.  − ; + ∞  . C.  − ; + ∞  . D.  −∞; −  .
 2a   2a   4a   4a 
Lời giải
Chọn B
a > 0. Bảng biến thiên
Câu 2. Cho hàm số y =− x 2 + 4 x + 1 . Khẳng định nào sau đây sai?

A. Trên khoảng ( −∞;1) hàm số đồng biến.
B. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 2; +∞ ) và đồng biến trên khoảng ( −∞; 2 ) .
C. Trên khoảng ( 3; +∞ ) hàm số nghịch biến.
D. Hàm số nghịch biến trên khoảng ( 4; +∞ ) và đồng biến trên khoảng ( −∞; 4 ) .
Lời giải
Chọn D
b
Đỉnh của parabol: xI =− 2
=
2a
Bảng biến thiên của hàm số:
Dựa vào bảng biến thiên suy ra khẳng định D sai.

Câu 3. Hàm số y = 4 x − x 2 có sự biến thiên trong khoảng (2;+∞) là
A. tăng. B. giảm.
C. vừa tăng vừa giảm. D. không tăng không giảm.
Lời giải
Chọn B
Trang 1
2
Câu 4. Hàm số y = x − 4 x + 11 đồng biến trên khoảng nào trong các khoảng sau đây?
A. (−2; +∞) B. (−∞; +∞) C. (2; +∞) D. (−∞; 2)
Lời giải
Chọn C
Ta có bảng biến thiên:
Từ bảng biến thiên ta thấy, hàm số đồng biến trên khoảng (2; +∞)
Câu 5. Khoảng đồng biến của hàm số y = x 2 − 4 x + 3 là

A. ( −∞; −2 ) . B. ( −∞; 2 ) .
C. ( −2; +∞ ) . D. ( 2; +∞ ) .
Lời giải
Chọn D
 b 
Hàm số y = x 2 − 4 x + 3 có a = 1 > 0 nên đồng biến trên khoảng  − ; +∞  .
 2a 
Vì vậy hàm số đồng biến trên ( 2; +∞ ) .
Câu 6. Khoảng nghịch biến của hàm số y = x 2 − 4 x + 3 là

A. ( −∞; −4 ) . B. ( −∞; −4 ) .
C. ( −∞; 2 ) . D. ( −2; +∞ ) .
Lời giải
Chọn C
 b 
Hàm số y = x 2 − 4 x + 3 có hệ số a = 1 > 0 nên đồng biến trên khoảng  −∞; −  .
 2a 
Vì vậy hàm số đồng biến trên ( −∞; 2 ) .
Câu 7. Cho hàm số y = − x 2 + 4 x + 3. Chọn khẳng định đúng.

A. Hàm số đồng biến trên . B. Hàm số nghịch biến trên .
C. Hàm số đồng biến trên ( 2; +∞ ) . D. Hàm số nghịch biến trên ( 2; +∞ ) .
Lời giải
Chọn D
Do a = −1 nên hàm số đồng biến trên ( −∞; 2 ) nghịch biến trên ( 2; +∞ ) .
Câu 8. Hàm số f ( x ) = x 2 − 2 x + 3 đồng biến trên khoảng nào dưới đây?

A. (1; +∞ ) . B. ( −2; +∞ ) . C. ( −∞;1) . D. ( 3; +∞ ) .
Trang 2
Lời giải
Chọn A
Ta có hàm số ( P ) : y = f ( x ) = x 2 − 2 x + 3 là hàm số bậc hai có hệ số a = 1 ;nên ( P ) có bề lõm
hướng lên.
−b
Hoành độ đỉnh của parabol =
xI = 1 . Do đó hàm số đồng biến trên khoảng (1; +∞ ) .
2a
Câu 9. Hàm số y = 2 x 2 − 4 x + 1 đồng biến trên khoảng nào?
A. ( −∞; −1) . B. ( −∞;1) . C. ( −1; +∞ ) . D. (1; +∞ ) .
Lời giải
Chọn D
b
Hàm số bậc hai có a = 2 > 0; − = 1 nên hàm số đồng biến trên (1; +∞ ) .
2a
Câu 10. Hàm số y =−3 x 2 + x − 2 nghịch biến trên khoảng nào sau đây?
1 1 1 1
A.  ; +∞  . B.  −∞; −  . C.  − ; +∞  . D.  −∞;  .
6   6  6   6
Lời giải
Chọn A
( P ) : y =f ( x ) =−3x 2 + x − 2 , TXĐ: D =  .
1
Có a = −3 , đỉnh S có hoành độ x = .
6
1
Nên hàm số y = f ( x ) nghịch biến trong khoảng  ; +∞  .
6 
Câu 11. Cho hàm số y =− x 2 + 6 x − 1 . Hàm số đồng biến trên khoảng nào dưới đây?
A. ( −∞;3) B. ( 3; +∞ ) C. ( −∞;6 ) D. ( 6; +∞ )
Lời giải
−b −6
Ta có a =−1 < 0, = =3 . Suy ra hàm số đồng biến trên khoảng ( −∞;3) .
2a 2. ( −1)
Đáp án A.
Câu 12. Cho hàm số y = x 2 − 3mx + m 2 + 1 (1) , m là tham số. Khi m = 1 hàm số đồng biến trên khoảng
nào?
 3 1   1 3 
A.  −∞;  . B.  ; +∞  . C.  −∞;  . D.  ; +∞  .
 2 4   4 2 
Lời giải
Chọn D
Khi m = 1 , hàm số trở thành y = x 2 − 3 x + 2
3 1
Đỉnh I  ; −  .
2 4
Bảng biến thiên:
Trang 3
3 
Hàm số đồng biến trên  ; +∞  .
2 
Câu 13. Có bao nhiêu giá trị nguyên dương của tham số m để hàm số y =x 2 − 2 ( m + 1) x − 3 đồng biến
trên khoảng ( 4; 2018 ) ?
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
Lời giải
−b
Hàm số có a =
1 > 0, m + 1 nên đồng biến trên khoảng ( m + 1; +∞ ) .
=
2a
Do đó để hàm số đồng biến trên khoảng ( 4; 2018 ) thì ta phải có
( 4; 2018) ⊂ ( m + 1; +∞ ) ⇔ m + 1 ≤ 4 ⇔ m ≤ 3 .
Vậy có ba giá trị nguyên dương của m thỏa mãn yêu cầu bài toán là 1, 2, 3.
Đáp án D.
Câu 14. Tìm tất cả các giá trị của b để hàm số y =x 2 + 2(b + 6) x + 4 đồng biến trên khoảng ( 6; +∞ ) .
A. b ≥ 0 . B. b = −12 .
C. b ≥ −12 . D. b ≥ −9 .
Lời giải
Chọn C
b
Hàm số y = f ( x) =x 2 + 2(b + 6) x + 4 là hàm số bậc hai có hệ sô a = 1 > 0 , − =−b − 6
2a
nên có bảng biến thiên
Từ bảng biến thiên ta có:

Hàm số đồng biến trên ( 6; +∞ ) thì ⇔ ( 6; +∞ ) ⊂ ( −b − 6; +∞ ) ⇔ −b − 6 ≤ 6 ⇔ b ≥ −12. .
Câu 15. Hàm số y =− x 2 + 2 ( m − 1) x + 3 nghịch biến trên (1; +∞ ) khi giá trị m thỏa mãn:
A. m ≤ 0 . B. m > 0 . C. m ≤ 2 . D. 0 < m ≤ 2
Lời giảiss
Chọn C
Đồ thị hàm số có trục đối xứng là đường x= m − 1 . Đồ thị hàm số đã cho có hệ số x 2 âm nên sẽ
đồng biến trên ( −∞; m − 1) và nghịch biến trên ( m − 1; +∞ ) . Theo đề, cần: m − 1 ≤ 1 ⇔ m ≤ 2 .
Câu 16. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số y =− x 2 + 2 m + 1 x − 3 nghịch biến trên ( 2; +∞ ) .
Trang 4
 m ≤ −3  m < −3
A.  . B. −3 < m < 1 . C. −3 ≤ m ≤ 1 . D.  .
 m ≥1  m >1
Lời giải
Chọn C
b
Hàm số y =− x 2 + 2 m + 1 x − 3 có a =−1 < 0; − = m + 1 nên hàm số nghịch biến trên
2a
( m + 1 ; +∞ ) .
Để hàm số nghịch biến trên ( 2; +∞ ) thì ( 2; +∞ ) ⊂ ( m + 1 ; +∞ )
⇔ m + 1 ≤ 2 ⇔ −2 ≤ m + 1 ≤ 2 ⇔ −3 ≤ m ≤ 1 .
Câu 17. Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị của tham số m để hàm số y  x 2  (m 1) x  2m 1 đồng
biến trên khoảng 2;  . Khi đó tập hợp 10;10  S là tập nào?
A. 10;5 . B. 5;10 . C. 5;10 . D. 10;5 .
Lời giải
Chọn B
Gọi ( P ) là đồ thị của y  f  x  x 2  (m 1) x  2m 1 .
y = f ( x ) là hàm số bậc hai có hệ số a  1 .

1− m
Gọi I là đỉnh của ( P ) , có xI = .
2
1 m 
Nên hàm số đồng biến trên khoảng  ;  .
 2 
1 m
Do đó để hàm số trên khoảng 2;  khi  2  m  5 .
2
Suy ra tập S  5;  . Khi đó 10;10  S  5;10 .
Câu 18. Tìm tất cả các giá trị dương của tham số m để hàm số f ( x ) = mx 2 − 4 x − m 2 luôn nghịch biến
trên ( −1; 2 ) .
A. m ≤ 1 . B. −2 ≤ m ≤ 1 . C. 0 < m ≤ 1 . D. 0 < m < 1 .
Lời giải
Chọn C
 2
- Với m > 0 , ta có hàm số f ( x ) = mx 2 − 4 x − m 2 nghịch biến trên  −∞;  , suy ra hàm nghịch
 m
 2 2
biến trên ( −1; 2 ) khi ( −1; 2 ) ⊂  −∞;  ⇔ 2 ≤ ⇔ 0 < m ≤ 1 .
 m m
Câu 19. Bảng biến thiên của hàm số y =

A. B.
Trang 5
C. D.
Lời giải
Chọn B
−2 x 2 + 4 x + 1 có đỉnh I (1;3) , hệ số a =−2 < 0 nên hàm số đồng biến trên khoảng
Hàm số y =
( −∞;1) , nghịch biến trên khoảng (1; +∞ ) .
Câu 20. Đồ thị nào sau đây là đồ thị của hàm số y = x 2 − 2 x − 3

y y
y
O 1 x x
O 1
O 1 x
Hình 2 Hình 3
Hình 4
A. Hình 1 . B. Hình 2 . C. Hình 3 . D. Hình 4 .
Lời giải
Chọn D
Dựa vào đồ thị có:
( P ) : y = f ( x ) = x 2 − 2 x − 3 ;có a= 1 > 0 ;nên ( P ) có bề lõm hướng lên (loại hình 2 ).
( P) có đỉnh I có xI = 1 (loại hình 1 và 3 ).
Vậy ( P ) : y = f ( x ) = x 2 − 2 x − 3 có đồ thị là hình 4 .
Câu 21. Bảng biến thi của hàm số y =

A. . B. .
C. . D. .
Lời giải
Chọn C
−2 x 4 + 4 x + 1 có hệ số a =−2 < 0 nên bề lõm quay lên trên vì vậy ta loại đáp án B,
Hàm số y =
D. Hàm số có tọa độ đỉnh I (1;3) nên ta loại đáp án A.
Vậy bảng biến thiên của hàm số y = 4
−2 x + 4 x + 1 là bảng C.
Câu 22. Bảng biến thiên của hàm số y =− x 2 + 2 x − 1 là:
Trang 6
A. . B. .
C. . D. .
Lời giải
Chọn A
y= − x2 + 2 x −1
Có a =−1 < 0 , nên loại C và D.
Tọa độ đỉnh I (1; 0 ) , nên nhận A.
Câu 23. Bảng biến thiên nào dưới đây là của hàm số y =− x2 + 2x + 2 ?
A. . B. .
C. . D. .
Lời giải
Chọn C
y'= −2 x + 2
y ' = 0 ⇔ x =1
Hàm số đồng biến trên ( −∞; 1) ; nghịch biến trên (1; + ∞ ) .
Câu 24. Đồ thị hàm số y = ax 2 + bx + c , (a ≠ 0) có hệ số a là
A. a > 0. B. a < 0. C. a = 1. D. a = 2.
Lời giải
Chọn B
Bề lõm hướng xuống a < 0.
Câu 25. Cho parabol y = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình vẽ dưới

đây. Khẳng định nào dưới đây đúng?
A. a < 0, b > 0, c < 0
Trang 7
B. a < 0, b < 0, c < 0
C. a < 0, b > 0, c > 0
D. a < 0, b < 0, c > 0
Lời giải
Đáp án C.
Parabol quay bề lõm xuống dưới ⇒ a < 0 .
Parabol cắt Oy tại điểm có tung độ dương ⇒ c > 0 .
−b b
Đỉnh của parabol có hoành độ dương ⇒ > 0 ⇒ < 0 mà a < 0 nên suy ra b > 0 .
2a a
Câu 26. Nếu hàm số y = ax 2 + bx + c có a > 0, b > 0 và c < 0 thì đồ thị hàm số của nó có dạng
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn C
Do a > 0 nên Parabol quay bề lõm lên trên, suy ra loại phương án A, D . Mặt khác do a > 0, b > 0
b
nên đỉnh Parabol có hoành độ x = − < 0 nên loại phương án B . Vậy chọn C .
2a
(Nhận xét: Với các đáp án này thừa dữ kiện c < 0 )
Câu 27. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c, ( a > 0, b < 0, c > 0 ) thì đồ thị (P) của hàm số là hình nào trong các
hình sau:
A. Hình (4). B. Hình (2). C. Hình (3). D. Hình (1)

Lời giải
Chọn C
Vì c > 0 nên đồ thị cắt trục tung tại điểm nằm phía trên trục hoành.
Mặt khác a > 0, b < 0 nê hai hệ số này trái dấu, trục đối xứng sẽ phía phải trục tung.
Do đó, hình (3) là đáp án cần tìm.
Câu 28. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình bên dưới. Khẳng định nào sau đây đúng?
y
x
O
`
A. a > 0, b < 0, c < 0 . B. a > 0, b < 0, c > 0 .
C. a > 0, b > 0, c > 0 . D. a < 0, b < 0, c < 0 .
Lời giải
Chọn A
Parabol có bề lõm quay lên ⇒ a > 0 loại D.
Parabol cắt trục tung tại điểm có tung độ âm nên c < 0 loại B, C. Chọn A.
Trang 8
Câu 29. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c, ( a ≠ 0 ) có bảng biến thiên trên nửa khoảng [ 0; +∞ ) như hình vẽ dưới
đây:
Xác định dấu của a , b , c .

A. a < 0, b < 0, c > 0 . B. a < 0, b > 0, c > 0 . C. a < 0, b > 0, c > 0 . D. a < 0, b > 0, c < 0 .
Lời giải
Chọn D
Dựa vào bảng biến thiên ta có: Parabol ( P ) có bề lõm quay xuống dưới; hoành độ đỉnh dương;
a < 0
 −b a < 0
 
cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng – 1 nên  > 0 ⇒ b > 0 .
 2a c < 0
c =−1 < 0 
Câu 30. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c có đồ thị là parabol trong hình vẽ. Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. a > 0; b > 0; c > 0 . B. a > 0; b < 0; c > 0 .

C. a > 0; b < 0; c < 0 . D. a > 0; b > 0; c < 0 .
Lời giải
Chọn D
Vì Parabol hướng bề lõm lên trên nên a > 0 .

Đồ thị hàm số cắt Oy tại điểm ( 0;c ) ở dưới Ox ⇒ c < 0 .
b
Hoành độ đỉnh Parabol là − < 0 , mà a > 0 ⇒ b > 0 .
2a
Câu 31. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình bên.
y
1
−1 O 3 x
A. a > 0 , b > 0 , c > 0 . B. a > 0 , b < 0 , c < 0 .
C. a < 0 , b < 0 , c > 0 . D. a < 0 , b > 0 , c > 0 .
Lời giải
Chọn D
Dựa vào đồ thị, nhận thấy:
* Đồ thị hàm số là một parabol có bề lõm quay xuống dưới nên a < 0 .
Trang 9
* Đồ thị cắt trục tung tại tung độ bằng c nên c > 0 .
* Đồ thị cắt trục hoành tại hai điểm có hoành độ x1 = −1 và x2 = 3 nên x1 , x2 là hai nghiệm của
b
phương trình ax 2 + bx + c =0 mà theo Vi-et x1 + x2 =− =2 ⇔ b =−2a ⇒ b > 0 .
a
* Vậy a < 0 , b > 0 , c > 0 .
Câu 32. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c có đồ thị như bên.
y
x
O

A. a > 0, b < 0, c < 0. . B. a > 0, b < 0, c > 0. . C. a > 0, b > 0, c < 0. . D. a < 0, b < 0, c > 0.
Lời giải
Chọn A
Đồ thị cắt trục tung tại điểm có tung độ ( = c ) âm nên c < 0 . Suy ra loại B,. D.
 −b 
Đồ thị hướng bề lõm lên trên nên a > 0 , hoành độ đỉnh  =  dương nên
 2a 
−b
> 0, a > 0 ⇒ b < 0 .
2a
Câu 33. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c . Có đồ thị như hình vẽ dưới đây. Hỏi mệnh đề nào đúng?
A. a < 0, b > 0, c < 0 . B. a < 0, b < 0, c > 0 .

C. a < 0, b < 0, c < 0 . D. a > 0, b > 0, c < 0 .
Lời giải
Chọn A
Nhận xét:
+) Parabol có bề lõm quay xuống dưới nên a < 0 .
+) Parabol cắt trục tung tại điểm có hoành độ bằng 0 và tung độ âm nên thay x = 0 vào
y = ax 2 + bx + c suy ra c < 0 .
b
+) Parabol có trục đối xứng nằm bên phải trục tung nên x =
− > 0 mà a < 0 nên b > 0 .
2a
Vậy a < 0, b > 0, c < 0 .
Câu 34. Cho đồ thị hàm số y = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình vẽ bên dưới. Mệnh đề nào sau đây đúng?
Trang 10
A. a > 0, b = 0, c > 0 . B. a > 0, b > 0, c > 0 .
C. a > 0, b < 0, c > 0 . D. a < 0, b > 0, c > 0 .
Lời giải
Chọn C
Từ dáng đồ thị ta có a > 0 .
Đồ thị cắt trục Oy tại điểm có tung độ dương nên c > 0 .
b
Hoành độ đỉnh − > 0 mà a > 0 suy ra b < 0 .
2a
Câu 35. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c có a < 0; b < 0; c > 0 thì đồ thị ( P ) của hàm số là hình nào trong các
hình dưới đây
A. hình ( 4 ) . B. hình ( 3) . C. hình ( 2 ) . D. hình (1) .

Lời giải
Chọn C
Vì a < 0 nên đồ thị có bề lõm hướng xuống dưới ⇒ loại hình (1), hình (3).
−b
a < 0; b < 0 ⇒ < 0 nên trục đối xứng của ( P ) nằm bên trái trục tung. Vậy hình (2) thỏa mãn
2a
nên chọn đáp án C.
Câu 36. Cho hàm số y  ax 2  bx  c có đồ thị như hình vẽ dưới đây. Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. a > 0, b > 0, c > 0 . B. a > 0, b > 0, c < 0 . C. a > 0, b < 0, c < 0 . D. a > 0, b < 0, c > 0 .
Lời giải
Chọn B
Đồ thị hàm số cắt trục Oy tại điểm nằm phía dưới trục Ox nên C  0
Đồ thị có bề lõm hướng lên do đó a  0
b
Tọa độ đỉnh nằm ở góc phần tư thứ III nên 0 b0.
2a
Câu 37. Hàm số nào có đồ thị như hình vẽ bên dưới?
Trang 11
A. y =− x2 + 4 x − 3 . B. y =− x2 − 4x − 3 . C. y =−2 x 2 − x − 3 . D. y = x 2 − 4 x − 3 .
Lời giải
Chọn A
Đồ thị có bề lõm quay xuống dưới nên a < 0 . Loại phương án D.
Trục đối xứng: x = 2 do đó chọn A.
Câu 38. Đồ thị hàm số sau biểu diễn đồ thị hàm số nào?
1 2
A. y = 2 x 2 . B. y = x 2 . C. y = − x 2 . D. y = x .
2
Lời giải
Chọn B
Đồ thị có hệ số a > 0 nên loại C .
Đồ thị đi qua điêm (1;1) nên loại A và loại D .
Câu 39. Bảng biến thiên sau là của hàm số nào ?
A. y = 2 x 2 − 4 x + 4 . −3 x 2 + 6 x − 1 .
B. y = C. y = x 2 + 2 x − 1 . D. y = x 2 − 2 x + 2 .
Lời giải
Chọn A.
Dựa vào bảng biến thiên ta thấy a > 0 . Loại B.
b
Tọa độ đỉnh I (1; 2 ) ⇒ − = 1 > 0 . Suy ra b < 0 . Loại. C .
2a
Thay x =1 ⇒ y =2 . Loại D.
Câu 40. Bảng biến thiên sau là của hàm số nào?
A. =
y x2 − 4 x . B. =
y x2 + 4x . C. y =− x2 + 4 x . D. y =− x2 − 4x .
Lời giải
Chọn A
Từ bảng biến thiên suy ra hệ số a > 0 . Loại C, D
Trang 12
Toạ độ đỉnh =
I ( 2; −4 ) loại B
Câu 41. Đồ thị trong hình vẽ dưới đây là của hàm số nào trong các phương án A;B;C;D sau đây?
A. y = x 2 + 2 x − 1 . B. y = x 2 + 2 x − 2 . C. y = 2 x 2 − 4 x − 2 . D. y = x 2 − 2 x − 1 .
Lời giải
Chọn D
Đồ thị cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng −1 nên loại B và C
b
Hoành độ của đỉnh là xI = − = 1 nên ta loại A và chọn D.
2a
Câu 42. Cho parabol y = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình sau

A. y =− x 2 + x − 1 . B. y = 2 x 2 + 4 x − 1 . C. y = x 2 − 2 x − 1 . D. y = 2 x 2 − 4 x − 1 .
Lời giải
Chọn D
Đồ thị hàm số cắt trục tung tại điểm ( 0 ; − 1) nên c = −1 .
 b
− = 1  2a + b =0 a = 2
Tọa độ đỉnh I (1 ; − 3) , ta có phương trình:  2a ⇔ ⇔ .
a.12 + b.1 − 1 =−3 a + b =−2 b = −4

Vậy parabol cần tìm là: y = 2 x 2 − 4 x − 1 .
Câu 43. Cho parabol y = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình sau:

y
O 1 x
-1
-3

A. y =− x 2 + x − 1. B. y = 2 x 2 + 4 x − 1. C. y = x 2 − 2 x − 1. D. y = 2 x 2 − 4 x − 1.
Lời giải
Trang 13
Chọn D
Do đồ thị cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng −1 nên suy ra c = −1 (1)
 −b − 
Đồ thị có tọa độ đỉnh I  ;  ≡ I (1; −3) nên ta có:
 2a 4a 
 −b
 2a = 1 b = −2a b =−2a b =−2a
 ⇔ ⇔ 2 ⇔ 2 (2)
 −∆ = −3 ∆ = 12a b − 4ac −=
12a 0 4a − 4ac −=
12a 0
 4a
c = −1 a = 2
 
Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình b = −2a ⇔ b = −4 .
 4 a 2 − 8a = 
 0 c = −1
Ta được parabol có phương trình là y = 2 x 2 − 4 x − 1.
Câu 44. Đồ thị hình bên dưới là đồ thị của hàm số bậc hai nào?
y
O 1 x
A. y = x − 3 x + 1 .
2
B. y = 2 x − 3 x + 1 .
2
C. y =− x 2 + 3x − 1. D. y =
−2 x 2 + 3 x − 1 .
Lời giải
Chọn B
Dựa vào hình vẽ ta có hàm số bậc hai có hệ số a > 0 nên ta loại đáp án C, D.
Mặt khác đồ thị hàm số cắt trục hoành tại điểm có tọa độ (1;0 ) , mà điểm (1;0 ) thuộc đồ thị hàm
số y = 2 x 2 − 3 x + 1 và không thuộc đồ thị hàm số y = x 2 − 3 x + 1 nên ta chọn B.
Câu 45. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy cho Parabol như hình vẽ.
Hỏi parabol có phương trình nào trong các phương trình dưới đây?
A. y = x 2 + 3 x − 1 . B. y = x 2 − 3 x − 1 . C. y =− x 2 − 3x − 1 . D. y =− x 2 + 3x + 1 .
Lời giải
Chọn D
Đồ thị hàm số là parabol có bề lõm quay xuống nên hệ số a < 0 . Loại đáp án A, B.
Đồ thị cắt trục tung tại điểm có tung độ dương nên loại đáp án C.
Câu 46. Cho parabol ( P ) : y = ax 2 + bx + c, ( a ≠ 0 ) có đồ thị như hình bên. Khi đó 2a + b + 2c có giá trị là
Trang 14
y
1
-1 O 2 3 x
-4
A. −9 . B. 9 . C. −6 . D. 6 .
Lời giải
Chọn C
Parabol ( P ) : y = ax 2 + bx + c, ( a ≠ 0 ) đi qua các điểm A ( −1; 0 ) , B (1; − 4 ) , C ( 3; 0 ) nên có hệ
a − b + c =0 a = 1
 
phương trình: a + b + c =−4 ⇔ b = −2 .
9a + 3b + c =0 
 c = −3
Khi đó: 2a + b + 2c =2.1 − 2 + 2 ( −3) =−6 .
Câu 47. Hàm số nào sau đây có đồ thị như hình bên dưới
A. y =− x2 + 2 x − 3 . B. y =− x2 + 4x − 3 . C. y = x 2 − 4 x + 3 . D. y = x 2 − 2 x − 3 .
Lời giải
Chọn B
Đồ thị trên là của hàm số bậc hai với hệ số a < 0 và có tọa độ đỉnh là I ( 2;1) . Vậy đồ thị đã cho là
đồ thị của hàm số y =− x2 + 4x − 3 .
Câu 48. Bảng biến thiên ở dưới là bảng biến thiên của hàm số nào trong các hàm số được cho ở bốn
phương án A, B, C, D sau đây?
A. y =− x2 + 4x . B. y =− x2 + 4x − 9 . C. y = x 2 − 4 x − 1 . D. y = x 2 − 4 x − 5 .
Lời giải
Chọn C
Trang 15
Parabol cần tìm phải có hệ số a > 0 và đồ thị hàm số phải đi qua điểm ( 2; −5 ) . Đáp án C thỏa
mãn.
Câu 49. Bảng biến thiên sau đây là bảng biến thiên của hàm số nào?
A. =
y x2 + 4x . B. y =− x2 − 4x − 8 . C. y =− x2 − 4x + 8 . D. y =− x2 − 4x .
Lời giải
Chọn B
Dựa vào BBT ta thấy:
Parabol có bề lõm quay lên trên nên hệ số a < 0 ⇒ Loại A.
Parabol có đỉnh I ( −2; −4 ) nên thay x =
−2; y =−4 vào các đáp án B, C, D.
Nhận thấy chỉ có đáp án B thỏa mãn.
Câu 50. Cho đồ thị hàm số y  x 2  4 x  3 có đồ thị như hình vẽ sau
Đồ thị nào dưới đây là đồ thị của hàm số y  x 2  4 x  3

Lời giải
Chọn D.
Đồ thị hàm số y  f  x gồm hai phần
Phần 1: ứng với y  0 của đồ thị y  f  x .
Phần 2: lấy đối xứng phần y  0 của đồ thị y  f  x qua trục Ox .
Trang 16
Câu 51. Hàm số nào sau đây có đồ thị như hình bên?
y
3
2
1
x
−5 −4 −3 −2 −1 1 2 3 4 5
−1
−2
−3
A. y = x 2 − 3 x − 3 . B. y =− x2 + 5 x − 3 . C. y =− x 2 − 3 x − 3 . D. y =− x2 + 5x − 3 .
Lời giải
Chọn B
Quan sát đồ thị ta loại A. và D. Phần đồ thị bên phải trục tung là phần đồ thị
5 13
( P ) của hàm số y =−x 2 + 5 x − 3 với x > 0 , tọa độ đỉnh của ( P ) là  ;  , trục đối xứng là
2 4 
x = 2,5 . Phần đồ thị bên trái trục tung là do lấy đối xứng phần đồ thị bên phải của ( P ) qua trục
tung Oy . Ta được cả hai phần là đồ thị của hàm số y =− x2 + 5 x − 3 .
Câu 52. Cho hàm số y = x 2 − 2 x + 4 có đồ thị ( P ) . Tìm mệnh đề sai.

A. ( P ) có đỉnh I (1;3) . B. min y = 4, ∀x ∈ [ 0;3] .
C. ( P ) có trục đối xứng x = 1 . D. max y = 7, ∀x ∈ [ 0;3] .
Lời giải
Chọn B
y
8
x = 1 (P)
7
3
I(1; 3)
2
O 1 3 x5
Dựa vào đồ thị của hàm số y = x 2 − 2 x + 4 : ( P ) , ta nhận thấy:
( P) có đỉnh I (1;3) nên A đúng.
min y = 3, ∀x ∈ [ 0;3] , đạt được khi x = 1 nên B sai.
( P) có trục đối xứng x = 1 nên C đúng.
max y = 7, ∀x ∈ [ 0;3] , đạt được khi x = 3 nên D đúng.
Câu 53. Tìm giá trị nhỏ nhất của hàm số y = x 2 − 4 x + 1 .

A. −3 . B. 1 . C. 3 . D. 13 .
Lời giải
Trang 17
Chọn A.
( x − 2)
2 2
y = x − 4 x + 1= − 3 ≥ −3 .
Dấu " = " xảy ra khi và chỉ khi x = 2 .
Vậy hàm số đã cho đạt giá trị nhỏ nhất là −3 tại x = 2 .
Câu 54. Giá trị nhỏ nhất của hàm số y = x 2 + 2 x + 3 đạt được tại
A. x = −2 . B. x = −1 . C. x = 0 . D. x = 1 .
Lời giải
Chọn B
Ta có: y = x 2 + 2 x + 3 = ( x + 1) 2 + 2 ≥ 2, ∀x ∈ 
Dấu bằng xảy ra khi x = −1 nên chọn đáp án B.
Câu 55. Giá trị nhỏ nhất của hàm số y= 2 x 2 + x − 3 là
−21 −25
A. −3 . B. −2 . C. . D. .
8 8
Lời giải
.
Chọn A
1 25 −25
y= 2 x 2 + x − 3= 2( x + )− ≥
4 8 8
−25 −1 −25
=y = khi x nên giá trị nhỏ nhất của hàm số y= 2 x 2 + x − 3 là .
8 4 8
Câu 56. Khẳng định nào dưới đây đúng?
25
A. Hàm số y =−3 x 2 + x + 2 có giá trị lớn nhất bằng
12
25
B. Hàm số y =−3 x 2 + x + 2 có giá trị nhỏ nhất bằng
12
25
C. Hàm số y =−3 x 2 + x + 2 có giá trị lớn nhất bằng
3
25
D. Hàm số y =−3 x 2 + x + 2 có giá trị nhỏ nhất bằng .
3
Lời giải
Ta có ∆= 12 − 4. ( −3) .2= 25
−∆ 25
Vì a =−3 < 0 nên hàm số có giá trị lớn nhất là: = .
4a 12
Đáp án A.
Câu 57. Giá trị nhỏ nhất của hàm số y = 5 x 2 + 2 x + 1 trên đoạn [ −2; 2] là:
4 16
A. 17 B. 25 C. D.
5 5
Lời giải
−b −1 −∆ 4
Ta có = ∈ [ −2; 2] , a = 5 > 0 . Do đó min f (= x ) min f (=
x) = .
2a 5 [ −2;2 ]  4a 5
Để dễ hiểu hơn, ta quan sát bảng biến thiên của hàm số
1
x −∞ −2 − 2 +∞
5
y +∞ +∞
Trang 18
4
5
Lưu ý: max f ( x ) =max { f ( −2 ) , f ( 2 )} =max {17, 25} =25 .

[ −2;2]
−3 x 2 + 2 x + 1 trên đoạn [1;3] là:

Câu 58. Giá trị lớn nhất của hàm số y =
4 1
A. B. 0 C. D. −20
5 3
Lời giải
b 1 1 
Ta có − =và a =−3 < 0 . Suy ra hàm số đã cho nghịch biến trên khoảng  ; +∞  . Mà
2a 3 3 
1
[1;3] ⊂  
; +∞  . Do đó trên đoạn [1;3] hàm số đạt giá trị lớn nhất tại điểm x = 1 , tức là
3 
( x ) f=
max f =
[1;3]
(1) 0 .
Đáp án B.
2
Câu 59. Giá trị lớn nhất của hàm số y = 2
bằng:
x − 5x + 9
11 11 4 8
A. B. C. D.
8 4 11 11
Lời giải
Đáp án D.
11
Hàm số y = x 2 − 5 x + 9 có giá trị nhỏ nhất là > 0.
4
2 2 8
Suy ra hàm số y = có giá trị lớn nhất là = .
2
x − 5x + 9 11 11
4
Câu 60. Tổng giá trị nhỏ nhất và giá trị lớn nhất của hàm số y = x 2 − 4 x + 3 trên miền [ −1; 4] là
A. −1 . B. 2 . C. 7 . D. 8 .
Lời giải
Chọn C
Xét trên miền [ −1; 4] thì hàm số có bảng biến thiên là
Từ bảng biến thiên suy ra: Giá trị lớn nhất của hàm số bằng 8 và giá trị nhỏ nhất của hàm số bằng
−1 nên tổng giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất là 8 + ( −1) =7 .
y x 2 − 2 x là:
Câu 61. Giá trị nhỏ nhất của hàm số =
A. 1 B. 0 C. −1 D. −2
Lời giải
Đáp án C.
Trang 19
Cách 1: Đặt
= t x ,t ≥ 0 .
Hàm số f ( t =
) t 2 − 2t đạt giá trị nhỏ nhất bằng −1 khi t = 1 > 0 .
y x 2 − 2 x đạt giá trị nhỏ nhất bằng −1 khi x =⇔
Vậy hàm số = 1 x=±1 .
Cách 2: Ta có
( x − 1)
2
y= x 2 − 2 x= − 1 ≥ −1 ∀x ; y =−1 ⇔ x =1 ⇔ x =±1 .
Vậy giá trị nhỏ nhất của hàm số là −1 .
Câu 62. Giá trị nhỏ nhất của hàm số y =x 2 + 4 x + 3 là:

A. −1 B. 1 C. 4 D. 3
Lời giải
Đáp án D.
2
Ta có x ≥ 0 ∀x, x ≥ 0 ∀x .
Suy ra x 2 + 4 x + 3 ≥ 3 ∀x . Dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi x = 0 . Vậy giá trị nhỏ nhất của hàm số
đã cho là 3.
 x 2 − 2 x − 8 khi x ≤ 2
Câu 63. Cho hàm số y =  . Gọi M , m lần lượt là giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất
2 x − 12 khi x > 2
của hàm số khi x ∈ [ −1; 4] . Tính M + m .
A. −14 . B. −13 . C. −4 . D. −9 .
Lời giải
Chọn B
BBT
Dựa vào BBT ta có M = −9 .

−4, m =
Vậy M + m =−4 + ( −9 ) =−13 .
Câu 64. Tìm giá trị thực của tham số m ≠ 0 để hàm số y = mx 2 − 2mx − 3m − 2 có giá trị nhỏ nhất bằng
−10 trên .
A. m = 1. B. m = 2. C. m = −2. D. m = −1.
Lời giải
Chọn B
b 2m
Ta có x = − = = 1 , suy ra y =
−4m − 2 .
2a 2m
Để hàm số có giá trị nhỏ nhất bằng −10 khi và chỉ khi
m m > 0
>0⇔m>0 ⇔ 2.
⇔m=
2 −4m − 2 =−10
Câu 65. Hàm số y =− x 2 + 2 x + m − 4 đạt giá trị lớn nhất trên đoạn [ −1; 2] bằng 3 khi m thuộc
A. ( −∞;5 ) . B. [ 7;8 ) . C. ( 5;7 ) . D. ( 9;11) .
Lời giải
Trang 20
Chọn C
Xét hàm số y =− x 2 + 2 x + m − 4 trên đoạn [ −1; 2] .
Hàm số đạt GTLN trên đoạn [ −1; 2] bằng 3 khi và chỉ khi m − 3 =3 ⇔m=
6.
Câu 66. Giá trị nhỏ nhất của hàm số y =x 2 + 2mx + 5 bằng 1 khi giá trị của tham số m là
A. m = ±4 . B. m = 4 . C. m = ±2 . D. m ∈ ∅ .
Lời giải
Chọn C
b
Hàm số y =x 2 + 2mx + 5 có a = 1 > 0 nên hàm số đạt giá trị nhỏ nhất khi x = − .
2a
 b 
Theo đề bài ta có y  −  = 1 ⇔ y ( −m ) = 1 ⇔ m 2 − 2m 2 + 5 = 1 ⇔ m 2 =⇔
4 m= ±2 .
 2a 
Câu 67. Giá trị của tham số m để hàm số y = x 2 − 2mx + m 2 − 3m − 2 có giá trị nhỏ nhất bằng −10 trên
 thuộc khoảng nào trong các khoảng sau đây?
3   5   3
A. m ∈ [ −1;0 ) . B. m ∈  ;5  . C. m ∈  − ; −1 . D. m ∈  0;  .
2   2   2
Lời giải
Chọn B
Ta có y = x 2 − 2mx + m 2 − 3m − 2 =( x − m ) − 3m − 2 ≥ −3m − 2 ∀x ∈  .
2
Đẳng thức xảy ra khi x = m . Vậy min y =

−3m − 2 .

8
Yêu cầu bài toán ⇔ −3m − 2 = −10 ⇔ m = .
3
A. m = 0 . B. m = −9 . C. m = 1 . D. m = −3 .
Lời giải
Chọn D
Ta có hàm số y = x 2 − 2 x + 2m + 3 có hệ số a = −2 , trục đối xứng là đường thẳng
1 > 0, b =
b
x=
− 1 nên có bảng biến thiên
=
2a
Dựa vào bảng biến thiên ta thấy hàm số đồng biến trên đoạn [ 2;5] suy ra giá trị nhỏ nhất trên đoạn
[ 2;5] bằng f ( 2 ) . Theo giả thiết f ( 2 ) =−3 ⇔ 2m + 3 =−3 ⇔ m =−3 .
A. m = −3 . B. m = −9 . C. m = 1 . D. m = 0 .
Trang 21
Lời giải
Chọn A
Vì y = x 2 − 2 x + 2m + 3 có a = 1 > 0 nên hàm số đồng biến trong khoảng (1; +∞ ) . Như vậy trên đoạn
[ 2;5] hàm số đồng biến. Do đó giá trị nhỏ nhất của hàm số trên đoạn [ 2;5] là y ( 2=) 2m + 3 .
y ( 2 ) = −3 ⇔ 2m + 3 =−3 ⇔ m =−3 .
Câu 70. Tìm số các giá trị của tham số m để giá trị nhỏ nhất của hàm số f ( x ) = x 2 + ( 2m + 1) x + m 2 − 1
trên đoạn [ 0;1] là bằng 1.
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
Lời giải
Đáp án C.
b − ( 2m + 1)
Ta có − = = 4m + 5 .
;∆
2a 2
Vì a > 0 nên đồ thị hàm số là một parabol quay bề lõm lên trên và có điểm thấp nhất là đỉnh
 −b −∆ 
I ; .
 2a 4a 
Từ đó ta xét các trường hợp sau:
* Trường hợp 1:
−b − ( 2m + 1)
∈ ( 0;1) ⇔ 0 < <1
2a 2
−3 −1
⇔ <m< (1).
2 2
−∆ − ( 4m + 5 )
Khi đó min f (= x) = .
[ ]
0;1 4a 4
− ( 4m + 5 )
Vậy ta phải có =1
4
−9
⇔ m = (không thỏa mãn (1)).
4
−b − ( 2m + 1) −1
≤0⇔ ≤0⇔m≥ (2).
2a 2 2
Khi đó min f ( x= ) f ( 0=) m2 − 1 .
[0;1]
Ta phải có m 2 − 1 =1 ⇔ m =± 2 .
Chỉ có m = − 2 thỏa mãn ( 2 ) .
−b − ( 2m + 1) −3
≥1⇔ ≥1⇔ m ≤ (3).
2a 2 2
Khi đó min f ( x ) = f (1) = m 2 + 2m + 1 .
[0;1]
Ta phải có m 2 + 2m + 1 = 1 ⇔ m = 0 hoặc m = −2 .
Chỉ có m = −2 thỏa mãn ( 3) .
{
Vậy m ∈ −2; − 2 . }
Trang 22
 1
Câu 71. Cho hàm số f ( x ) = x 2 − 2  m +  x + m . Đặt m = min f ( x ) và M = max f ( x ) . Gọi S là tập
 m x∈[ −1;1] x∈[ −1;1]
hợp tất cả các giá trị của tham số m sao cho M − m = 8 . Tính tổng bình phương các phần tử thuộc
S.
A. 0 B. 1 C. 2 D. 4
Lời giải
Đáp án C.
1
Đồ thị hàm số là một parabol quay bề lõm lên trên và có đỉnh có hoành độ x0= m + .
m
1 1
Ta có x0 = m0 + = m +
m m
1
≥2 m. 2.
=
m
Dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi m = ±1
Vậy x0 ∉ [ −1;1] .
Ta thấy nếu x0 < −1 thì
= min f ( x=
m ) f ( −1) ,
x∈[ −1;1]
=M max
= f ( x ) f (1) .
x∈[ −1;1]
Ngược lại nếu x0 > 1 thì

=m min
= f ( x ) f (1) ,
x∈[ −1;1]
= max f ( x=
M ) f ( −1) .
x∈[ −1;1]
Vậy M − m =8 ⇔ f (1) − f ( −1) =8
 1 1
⇔ 4  m +  =8 ⇔ m + =2
 m m
⇔m= ±1 .
Vậy S = {−1;1} . Do đó tổng bình phương các phần tử thuộc S bằng 2.
Câu 72. Cho hàm số y = 2 x 2 − 3 ( m + 1) x + m 2 + 3m − 2 , m là tham số. Giá trị của m để giá trị nhỏ nhất
của hàm số là lớn nhất thuộc khoảng nào sau đây?
A. m ∈ (1; 4 ) . B. m ∈ ( 3;9 ) . C. m ∈ ( −5;1) . D. m ∈ ( −2; 2 ) .
Lời giải
Chọn A
Hàm số đã cho là hàm số bậc hai (biến x ) và có hệ số a= 2 > 0 nên giá trị nhỏ nhất của hàm số là
∆ −m 2 + 6m − 25 1 3 25
− = . Đặt f (m) = − m2 + m − .
4a 8 8 4 8
1
f (m) là hàm số bậc hai (biến m ) có hệ số a =− < 0 nên đạt giá trị lớn nhất tại
8
3
b 4 3 ∈ (1; 4 ) .
m= − ==
2a 1
4
Trang 23
Câu 73. Tìm tất cả các giá trị tham số a để giá trị
của nhỏ nhất của hàm số
y = f ( x ) = 4 x − 4ax + ( a − 3 x + 2 ) trên đoạn [ 0; 2] là bằng 3.
2 2
{
A. −1; 4 + 7 . } {
B. 4 + 7 . } C. {−1} . {
D. 1; 4 − 7 . }
Lời giải
 4a + 3 23 − 24a 
Ta có: tọa độ đỉnh I  ; 
 8 16 
BBT:
4a + 3 13
+ Nếu ≥2 ⇔a≥
8 4
 a= 4 + 7 ( TM )
min y =f ( 2 ) =a 2 − 8a + 12 =3 ⇔ a 2 − 8a + 9 =0 ⇔ 
 a= 4 − 7 ( Loai )
x∈[ 0;2]
4a + 3 −3
+ Nếu ≤0 ⇔a≤
8 4
 a = 1( Loai )
min y = f ( 0 ) = a 2 + 2 = 3 ⇔ a 2 =1 ⇔ 
x∈[ 0;2]  a = −1( TM )
4a + 3 13 23 − 24a −25
+ Nếu 0 < <2 ⇒0<a< = : min y = 3 ⇔ a = , loại.
8 4 x∈[0;2] 16 24
Vậy các giá trị cần tìm của a là: a ∈ 4 + 7; −1 . { }

Câu 74. Cho hàm số y = 2 x 2 − 3 ( m + 1) x + m 2 + 3m − 2 , m là tham số. Tìm tất cả các giá trị của m để giá
trị nhỏ nhất của hàm số là lớn nhất.
A. m = −2 B. m = 1 C. m = 3 D. m = 5
Lời giải
Chọn C
b 3 ( m + 1)
Hàm số bậc hai với hệ số a= 2 > 0 đạt giá trị nhỏ nhất tại x =
− = và
2a 4
 3 ( m + 1)  1 3 25 1
ymin =y =− m2 + m − = − (m − 3) 2 − 2 ≤ −2 .
 4  8 4 8 8
Dấu bằng xảy ra khi m = 3 .
Câu 75. Gọi S là tập hợp tất cả các giá trị dương của tham số m để giá trị nhỏ nhất của hàm số
y = f ( x ) = 4 x 2 − 4mx + m 2 − 2m trên đoạn [ −2;0] bằng 3 . Tính tổng T các phần tử của S .
Trang 24
1 9 3
A. T = 3 . B. T = . C. T = . D. T = − .
2 2 2
Lời giải
Chọn A
m 
Ta có đỉnh I  ; − 2m  .
2 
m
Do m > 0 nên > 0 . Khi đó đỉnh I ∉ [ −2;0] .
2
Giá trị nhỏ nhất của hàm số y = f ( x ) trên đoạn [ −2;0] là y ( 0 ) = 3 tại x = 0 .
m = 3
⇔ m 2 − 2m − 3 = 0 ⇔  1 {3} .
⇒S=
 m2 =−1 < 0
( )
Câu 76. Cho hàm số y = x 2 − m + m 2 − 4 x + 4m + 2 m 2 − 4 ( m ≠ 0 ) . Gọi giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ
nhất của hàm số trên [ 0;1] lần lượt là y1 ; y2 . Số giá trị của m để y1 − y2 =
8 là
A. 0 . B. 1 . C. 4 . D. 2 .
Hướng dẫn giải:
Chọn B.
m ≥ 2
Điều kiện của m là m 2 − 4 ≥ 0 ⇔  .
 m ≤ −2
2
b m+ m −4 b
- Xét m ≤ −2 ta =
có − < 0 . Khi đó các số 0;1 đều nằm bên phải − nên
2a 2 2a
y2 =y ( 0) =4m + 2 m 2 − 4 ; y=
1 y (1=
) m 2 − 4 + 3m + 1 .
m ≤ −7
2 
y1 − y2 = 8 ⇔ −m − 7= m −4 ⇔  53 ⇔ m ∈∅ .
m = − 14
2
b m+ m −4 m b
- Xét m ≥ 2 ta=
có − =≥ 1 ; khi đó 0;1 đều nằm bên trái − suy ra
2a 2 2 2a
y1 =y ( 0) =4m + 2 m 2 − 4 ; y=
2 y (1=
) m 2 − 4 + 3m + 1
2 ≤ m ≤ 9
 85
85 ⇔ m = .
2
y1 − y2 =8 ⇔ m − 4 =9 − m ⇔ 
m = 18 18
Vậy chỉ có duy nhất một giá trị của m thỏa mãn đề bài.
Câu 77. Giả sử hàm số y =− x2 + 2x + 4 ( 3 − x )( x + 1) + 3 có tập giá trị W =  a; b  . Hãy tính giá trị của
biểu thức K= a 2 + b 2 .
Trang 25
A. K = 145 . B. K = 144 . C. K = 143 . D. 169 .
Lời giải
Chọn B
- Hàm số đã cho xác định ⇔ ( 3 − x )( x + 1) ≥ 0 ⇔ −1 ≤ x ≤ 3 .
Vậy TXĐ: D = [ −1;3] .
- Đặt t = ( 3 − x )( x + 1) , với t ∈ [ 0; 2] .
⇒ t 2 = ( 3 − x )( x + 1)
⇔ t2 =− x2 + 2x + 3 .
) t 2 + 4t , với t ∈ [0; 2] .
Khi đó hàm số đã cho trở thành: f ( t =
−b −4
Ta có đỉnh I của Parabol ( P ) của hàm số f ( t =
) t 2 + 4t có hoành độ: tI = = = −2 .
2a 2.1
Khi đó f ( −2 ) =( −2 ) + 4. ( −2 ) =−4 .
2
Hay I ( −2; −4 ) .
) t 2 + 4t , với t ∈ [0; 2] .
- Ta lập BBT hàm số f ( t =
- Từ BBT ta suy ra tập giá trị của hàm số đã cho là W =  0;12  . Khi đó K =02 + 122 =144 .
f ( x0 ) .
b
2a
 b
− xI   − b =
= 
 2a   2 a xI 
∆
− yI   f ( xI ) = yI 
=
 4a
∆  b 
− =f − .
 4a  2a 
∆  b 
− =f − .
 4a  2a 
Câu 1. Cho hàm số bậc hai y = ax 2 + bx + c ( a ≠ 0 ) có đồ thị ( P ) , đỉnh của ( P ) được xác định bởi công
thức nào?
Trang 26
 b ∆   b ∆  b ∆   b ∆ 
A. I  − ; − . B. I  − ; − . C. I  ; . D. I  − ; − .
 2a 4a   a 4a   a 4a   2a 2a 
Lời giải
Chọn A
 b ∆ 
Đỉnh của parabol ( P ) : y = ax 2 + bx + c ( a ≠ 0 ) là điểm I  − ; − .
 2a 4a 
Câu 2. Cho parabol ( P ) : y = 3 x 2 − 2 x + 1 . Điểm nào sau đây là đỉnh của ( P ) ?

1 2  1 2 1 2
A. I ( 0;1) . B. I  ;  . C. I  − ;  . D. I  ; −  .
3 3  3 3 3 3
Lời giải
Chọn B
2
b 1 1 1 2
Hoành độ đỉnh của ( P ) : y = 3 x − 2 x + 1 là x =
2
− =⇒ =y 3   − 2. =+1 .
2a 3 3 3 3
1 2
Vậy I  ;  .
3 3
Câu 3. Trục đối xứng của đồ thị hàm số y = ax 2 + bx + c , (a ≠ 0) là đường thẳng nào dưới đây?
b c ∆
A. x = − . B. x = − . C. x = − . D. Không có.
2a 2a 4a
Lời giải
Chọn A
Câu 4. Điểm I ( −2;1) là đỉnh của Parabol nào sau đây?

A. y = x 2 + 4 x + 5 . B. y = 2 x 2 + 4 x + 1 . C. y = x 2 + 4 x − 5 . D. y =
− x2 − 4x + 3 .
Lời giải
Chọn A
b
Hoành độ đỉnh là xI =− = − 2 . Từ đó loại câu B.
2a
Thay hoành độ xI = − 2 vào phương trình Parabol ở các câu A, C, D, ta thấy chỉ có câu A thỏa
điều kiện yI =1 .
Câu 5. Xác định các hệ số a và b để Parabol ( P ) : y = ax 2 + 4 x − b có đỉnh I ( −1; −5 ) .

a = 3 a = 3 a = 2 a = 2
A.  . B.  . C.  . D.  .
b = −2 b = 2 b = 3 b = −3
Lời giải
Chọn C
4
Ta có: xI =−1 ⇒ − =−1 ⇒ a =2.
2a
Hơn nữa I ∈ ( P ) nên −5 = a − 4 − b ⇒ b = 3.
Câu 6. Biết hàm số bậc hai y = ax 2 + bx + c có đồ thị là một đường Parabol đi qua điểm A ( −1;0 ) và có
đỉnh I (1; 2 ) . Tính a + b + c .
Trang 27
3 1
A. 3 . B. . C. 2 . D. .
2 2
Lời giải
Chọn C

a − b + c = 0 b = 1
 b a − b + c =0 
   1
Theo giả thiết ta có hệ: − = 1 . với a ≠ 0 ⇔  b = −2a ⇔ a = −
 2a a + b + c =2  2
a + b + c =2   3
c = 2
1 3
Vậy hàm bậc hai cần tìm là y =− x 2 + x +
2 2
Câu 7. Biết đồ thị hàm số y = ax 2 + bx + c , ( a, b, c ∈ ; a ≠ 0 ) đi qua điểm A ( 2;1) và có đỉnh I (1; − 1) .

Tính giá trị biểu thức T = a 3 + b 2 − 2c .
A. T = 22 . B. T = 9 . C. T = 6 . D. T = 1 .
Lời giải
Chọn A
Đồ thị hàm số y = ax 2 + bx + c đi qua điểm A ( 2;1) và có đỉnh I (1; − 1) nên có hệ phương trình
4a + 2b + c = 1
 b 4a + 2b= +c 1 = c 1 =c 1
   
− = 1 ⇔ b = −2a ⇔ b = −2a −4 .
⇔ b =
 2 a a + b + c =−1 − a + c =−1 a =2
a + b + c =−1   
Vậy T = a 3 + b 2 − 2c = 22 .
Câu 8. Cho hàm số y = ax 2 + bx + c (a ≠ 0) có đồ thị (P). Biết đồ thị của hàm số có đỉnh I (1;1) và đi qua
điểm A(2;3) . Tính tổng S = a 2 + b 2 + c 2
A. 3 . B. 4 . C. 29 . D. 1 .
Lời giải
Chọn C
Vì đồ thị hàm số y = ax 2 + bx + c (a ≠ 0) có đỉnh I (1;1) và đi qua điểm A(2;3) nên ta có hệ:

 a=+b+c 1  a=+b+c 1 = a 2
  
4a + 2b + c = 3 ⇔ 4a + 2b + c = 3 ⇔ b = −4
 = c 3
 −
b
= 1  2a + b 0 = 
 2a
Nên S = a 2 + b 2 + c 2 =29
Câu 9. Cho Parabol ( P ) : y = x 2 + mx + n ( m, n tham số). Xác định m, n để ( P ) nhận đỉnh I ( 2; − 1) .

A. m = 4, n = −3 . B. = n 3.
m 4,= C. m = −3 .
−4, n = D. m = 3.
−4, n =
Lời giải
Chọn D
Parabol ( P ) : y = x 2 + mx + n nhận I ( 2; − 1) là đỉnh, khi đó ta có
4 + 2m + n =−1
 2m + n =−5 n =3
 m ⇔ ⇔ .
−
 2 =2  m =−4  m =
− 4
Trang 28
Vậy m = 3.
−4, n =
Câu 10. Cho Parabol (P): y = ax 2 + bx + c có đỉnh I (2;0) và ( P) cắt trục Oy tại điểm M (0; −1) . Khi đó
Parabol (P) có hàm số là
1 1
A. ( P ) : y =− x 2 − 3x − 1 . B. ( P ) : y =− x 2 − x − 1 .
4 4
1 1
C. ( P ) : y =− x 2 + x − 1 . D. ( P ) : y =− x2 + 2x −1
4 4
Lời giải
Chọn C
 b b2 
Parabol ( P=
) : y ax 2
+ bx + c 
→ đỉnh I  − ; c − 
 2a 4a 
 b
− 2a = 2
b = −4a
Theo bài ra, ta có (P) có đỉnh I ( 2;0 ) ⇒  2
⇔ 2 (1)
c − b = b = 4ac
0 
 4a
Lại có (P) cắt Oy tại điểm M ( 0; −1) suy ra y ( 0 ) =−1 ⇔ c =−1 ( 2)
b =−4a b =−4a  1
 2  2 a = −
Từ (1), (2) suy ra b =−a ⇔ b =b ⇔  4 (vì b = 0 ⇒ a = 0 loại)
c = c = b = 1; c = −1
 −1  −1
Câu 11. Gọi S là tập các giá trị m ≠ 0 để parabol ( P ) : y = mx 2 + 2mx + m 2 + 2m có đỉnh nằm trên đường
thẳng y= x + 7 . Tính tổng các giá trị của tập S
A. −1 . B. 1 . C. 2 . D. −2 .
Lời giải
Chọn A
 b ∆ 
Khi m ≠ 0 thì ( P ) : y = mx 2 + 2mx + m 2 + 2m có đỉnh là I  − ; −  ⇒ I ( −1; m 2 + m )
 2a 4a 
Vì đỉnh nằm trên đường thẳng y= x + 7 nên
m = 2
m 2 + m =−1 + 7 ⇔ m 2 + m − 6 =0 ⇔  (TM )
 m = −3
Vậy tổng các giá trị của tập S : 2 + ( −3) =−1 .
3 1
Câu 12. Xác định hàm số y  ax 2  bx  c 1 biết đồ thị của nó có đỉnh I  ;  và cắt trục hoành tại
 2 4 
điểm có hoành độ bằng 2.
A. y  x 2  3 x  2 . B. y  x 2  3 x  2 . C. y  x 2  3 x  2 . D. y  x 2  3 x  2 .
Lời giải
Chọn D
3 1
. Do đồ thị của nó có đỉnh I  ;  và cắt trụ hoành tại điểm có hoành độ bằng 2 nên ta có
 2 4 
Trang 29
b 3
 2a  2
 9 3a  b  0 a  1
3 1
 a  b  c   9a  6b  4c  1  b  3

 4 2 4  
 4a  2b  c  0 c  2
4a  2b  c  0

Vậy y  x 2  3 x  2
5 1
Câu 13. Hàm số bậc hai nào sau đây có đồ thị là parabol có đỉnh là S  ;  và đi qua A(1;−4 ) ?
2 2
A. y = − x + 5 x − 8 .
2
B. y = −2 x + 10 x − 12 .
2
1
C. y = x 2 − 5 x . D. y = −2 x 2 + 5 x + .
2
Lời giải
Chọn B
Hàm số bậc hai cần tìm có phương trình: y = ax 2 + bx + c(a ≠ 0 )
5 1
Hàm số bậc hai có đồ thị là parabol có đỉnh là S  ;  và đi qua A(1;−4 )
2 2
 −b 5  −b 5
=
 2a 2  2a = 2 b = −5a
   a = −2
 −∆ 1  −b 2 + 4ac 1  −25a 2 + 4a ( 4a − 4 ) 1 
⇒ = ⇔ = ⇔ = ⇔ b =10
 4a 2  4a 2  4a 2 
a + b + c =−4 a + b + c =−4 c =4a − 4 c = −12
  
 
Câu 14. Cho parabol ( P ) có phương trình y = ax 2 + bx + c . Tìm a + b + c , biết ( P ) đi qua điểm A ( 0;3)
và có đỉnh I ( −1; 2 ) .
A. a + b + c =6 B. a + b + c =5 C. a + b + c =4 D. a + b + c =3
Lời giải
( P) đi qua điểm A ( 0;3) ⇒ c =3.
 −b
 == −1 b 2= a a 1
( P ) có đỉnh I ( −1; 2 ) ⇒  2a ⇔ ⇔ ⇒ a+b+c =6.
a − b + 3 =  a − 2 a =
−1 b 2
=
2
Đáp án A.
Câu 15. Parabol y = ax 2 + bx + c đạt cực tiểu bằng 4 tại x = −2 và đi qua A ( 0;6 ) có phương trình là
1 2
A. y = x + 2x + 6 . B. y = x 2 + 2 x + 6 . C. y = x 2 + 6 x + 6 . D. y = x 2 + x + 4 .
2
Lời giải
Chọn A
b
Ta có: − =−2 ⇒ b =4a .(1)
2a
4 = a.(−2) 2 + b.(−2) + c 4.a − 2b =
−2
Mặt khác : Vì A, I ∈ ( P) ⇔  ⇒ (2)
6 = a. ( 0 ) + b.(0) + c
2
c = 6
Trang 30
 1
a = 2
 1 2
Kết hợp (1),(2) ta có : b = 2 . Vậy ( P ) : y = x + 2x + 6 .
c = 6 2


Câu 16. Parabol y = ax 2 + bx + c đi qua A ( 0; −1) , B (1; −1) , C ( −1;1) có phương trình là
A. y = x 2 − x + 1 . B. y = x 2 − x − 1 . C. y = x 2 + x − 1 . D. y = x 2 + x + 1 .
Lời giải
Chọn B
−= 1 a.02 + b.0 + c a = 1
 
Ta có: Vì A, B, C ∈ ( P) ⇔ −1 =a. (1) + b.(1) + c ⇒ b =−1 .
2
 c = −1
1 = a. ( −1) + b.(−1) + c 
2
Vậy ( P ) : y = x 2 − x − 1 .
2
Câu 17. Parabol y = ax + bx + 2 đi qua hai điểm M (1;5) và N (−2;8) có phương trình là
2 2 2
A. y = x + x + 2 . B. y= 2 x + x + 2 . C. y = 2 x + 2 x + 2 y x2 + 2x
D. =
Lời giải
Chọn B
2
Parabol y = ax + bx + 2 đi qua hai điểm M (1;5) và N (−2;8) nên ta có hệ phương trình:
5= a.1 + b.1 + 2
2
a + b= 3 a= 1 2
 ⇔  ⇔  . Vậy hàm số cần tìm là y= 2 x + x + 2.
2
8 = a.(−2) + b.(−2) + 2  4 a −=2b 6 =b 2
Câu 18. Cho ( P) : y = x 2 + bx + 1 đi qua điểm A ( −1;3) . Khi đó

A. b = −1. B. b = 1. C. b = 3. D. b = −2.
Lời giải
Chọn A
Thay tọa độ A ( −1;3) vào ( P) : y = x 2 + bx + 1 .
Ta được: 3 =( −1) − b + 1 ⇔ b =−1 .
2
Câu 19. Cho parabol ( P ) : y = ax 2 + bx + c đi qua ba điểm A (1; 4 ) , B ( −1; −4 ) và C ( −2; −11) . Tọa độ đỉnh
của ( P ) là:
A. ( −2; −11) B. ( 2;5 ) C. (1; 4 ) D. ( 3;6 )
Lời giải
( P ) : y = ax + bx + c đi qua ba điểm A (1; 4 ) , B ( −1; −4 ) và C ( −2; −11) suy ra
2
a + b + c =4 a =−1
 
a − b + c =−4 ⇔ b =4 ⇒ ( P ) : y =− x 2 + 4 x + 1 .
4a − 2b + c =−11 c =
  1
−b
Hoành độ của đỉnh của ( P ) là=
x = 2 . Suy ra tung độ của đỉnh của ( P ) là
2a
y =−22 + 4.2 + 1 =5 .
Đáp án B.
Trang 31
y kx + m .
 y = ax 2 + bx + c
 (1)
 = y kx + m
Nhận xét:
 y = f ( x )
 . (1)
 y = g ( x )
* Nhận xét:
(2).
b c
x1 + x2 =− và x1 x2 = .
a a
Trang 32
2
A = 0
A = 0 
B = 0 C = 0

Câu 1. Giao điểm của parabol ( P ) : y = x 2 − 3 x + 2 với đường thẳng y= x − 1 là:
A. (1; 0 ) ; ( 3;2 ) . B. ( 0; −1) ; ( −2; −3) .
C. ( −1;2 ) ; ( 2;1) . D. ( 2;1) ; ( 0; −1) .
Lờigiải
Chọn A
Phương trình hoành độ giao điểm:
x = 1
x 2 − 3x + 2 = x − 1 ⇔ x 2 − 4 x + 3 =0⇔ .
x = 3
x = 1 ⇒ y = x −1 = 0
x = 3 ⇒ y = x −1 = 2
Hai giao điểm là: (1; 0 ) ; ( 3;2 ) .
Câu 2. Tọa độ giao điểm của ( P ) : =

y x 2 − 4 x với đường thẳng d : y =− x − 2 là
A. M ( 0; − 2 ) , N ( 2; − 4 ) . B. M ( −1; − 1) , N ( −2;0 ) .
C. M ( − 3;1) , N ( 3; − 5 ) . D. M (1; − 3) , N ( 2; − 4 ) .
Lời giải
Chọn D
Hoành độ giao điểm của ( P ) và d là nghiệm của phương trình:
x = 1
x 2 − 4 x =− x − 2 ⇔ x 2 − 3 x + 2 =0 ⇔  .
x = 2
Vậy tọa độ giao điểm của ( P ) và d là M (1; − 3) , N ( 2; − 4 ) .
Câu 3. Cho hàm số y = 2 x 2 − 3 x + 1 . Khẳng định nào sau đây là đúng?.

A. Đồ thị hàm số không cắt trục tung. B. Đồ thị hàm số cắt trục hoành tại gốc tọa độ.
C. Đồ thị hàm số không có trục đối xứng. D. Đồ thị hàm số cắt trục tung tại điểm có tung
độ bằng 1 .
Lời giải
Chọn D
Parabol đã cho có hệ số c = 1 nên sẽ cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 1 .
Câu 4. Tọa độ giao điểm của đường thẳng d : y =− x + 4 và parabol y = x 2 − 7 x + 12 là

A. ( −2;6 ) và ( −4;8 ) . B. ( 2; 2 ) và ( 4;8 ) . C. ( 2; −2 ) và ( 4;0 ) . D. ( 2; 2 ) và ( 4;0 ) .
Trang 33
Lời giải
Chọn D.
x = 2 ⇒ y = 2
Phương trình hoành độ giao điểm: x 2 − 7 x + 12 =− x + 4 ⇔ x 2 − 6 x + 8 =0 ⇔  .
x = 4 ⇒ y =0
Câu 5. Hoành độ giao điểm của đường thẳng y = 1 − x với ( P) : y = x 2 − 2 x + 1 là
A.= x 0;= x 1. B. x = 1. C.= x 0;=x 2. D. x = 0.
Lời giải
Chọn A
Phương trình hoành độ giao điểm
x = 0
1 − x = x2 − 2 x + 1 ⇔ x2 − x = 0 ⇔  .
x = 1
Câu 6. Gọi A ( a; b ) và B ( c; d ) là tọa độ giao điểm của ( P ) : =

y 2 x − x 2 và ∆ : y = 3 x − 6 . Giá trị của
b + d bằng.
A. 7. B. −7 . C. 15. D. −15 .
Lời giải
Chọn D
x = 2 ⇒ y =0
Phương trình hoành độ giao điểm: 2 x − x 2 = 3 x − 6 ⇔ x 2 + x − 6 = 0 ⇔ 
 x =−3 ⇒ y =−15
b+d = −15
Câu 7. Cho parabol ( P) có phương trình y = f ( x ) thỏa mãn f ( x − 1)= x 2 − 5 x + 5 ∀x ∈  . Số giao
điểm của ( P ) và trục hoành là:
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
Lời giải
Ta có f ( x − 1) = x 2 − 5 x + 5 = ( x − 1) − 3 ( x − 1) + 1 . Suy ra f ( x ) = x 2 − 3 x + 1 .
2
Phương trình x 2 − 3 x + 1 =0 có ∆ = 32 − 4.1.1 = 5 > 0 nên có hai nghiệm phân biệt.

Vậy ( P ) cắt trục hoành tại hai điểm phân biệt.
Đáp án C.
Câu 8. Cho hai parabol có phương trình y = x 2 + x + 1 và y= 2 x 2 − x − 2 . Biết hai parabol cắt nhau tại hai
điểm A và B ( x A < xB ). Tính độ dài đoạn thẳng AB.
A. AB = 4 2 B. AB = 2 26 C. AB = 4 10 D. AB = 2 10
Lời giải
Phương trình hoành độ giao điểm của hai parabol:
 x = −1
2x2 − x − 2 = x2 + x + 1 ⇔ x2 − 2x − 3 = 0 ⇔  .
x = 3
x=−1 ⇒ y =
1; x =⇒ 13 , do đó hai giao điểm là A ( −1;1) và B ( 3;13) .
3 y=
( 3 + 1) + (13 − 1)
2 2
Từ đó AB = = 4 10 .
Đáp án C.
Câu 9. Giá trị nào của m thì đồ thị hàm số y = x 2 + 3 x + m cắt trục hoành tại hai điểm phân biệt?
9 9 9 9
A. m < − . B. m > − . C. m > . D. m < .
4 4 4 4
Lời giải
Trang 34
Chọn D
Cho x 2 + 3 x + m = 0 (1)
Để đồ thị cắt trục hoành tại hai điểm phân biệt khi phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt
9
⇔ ∆ > 0 ⇔ 32 − 4m > 0 ⇔ 9 − 4m > 0 ⇔ m < .
4
Câu 10. Hàm số y = x 2 + 2 x − 1 có đồ thị như hình bên. Tìm các giá trị m để phương trình x 2 + 2 x + m =
0
vô nghiệm.
y
-2 -1 O 1 2 x
-1
-2
A. m < −2 . B. m < −1 . C. m < 1 . D. m > 1 .

Lời giải
Chọn D
x2 + 2 x + m = − m − 1 ( *)
0 ⇔ x2 + 2 x −1 =
Số nghiệm của phương trình (*) chính là số giao điểm của parabol y = x 2 + 2 x + 1 và đường
thẳng y =−m − 1 .
Ycbt ⇒ m > 1 .
Câu 11. Hỏi có bao nhiêu giá trị m nguyên trong nửa khoảng [ −10; −4 ) để đường thẳng
d:y=− ( m + 1) x + m + 2 cắt parabol ( P ) : y = x 2 + x − 2 tại hai điểm phân biệt nằm về cùng một
phía đối với trục tung?
A. 6 B. 5 C. 7 D. 8
Lời giải
Phương trình hoành độ giao điểm của d và ( P ) :
x 2 + x − 2 =− ( m + 1) x + m + 2 ⇔ x 2 + ( m + 2 ) x − m − 4 =0 (*) .
d cắt ( P ) tại hai điểm phân biệt nằm về cùng một phía đối với trục tung khi và chỉ khi (*) có hai
nghiệm phân biệt cùng đấu
∆ > 0 m 2 + 8m + 20 > 0
⇔ ⇔ ⇔ m < −4 .
P > 0 −m − 4 > 0
Vậy có 6 giá trị m nguyên trong nửa khoảng [ −10; −4 ) thỏa mãn ycbt.
Đáp án A.
y x 2 − mx và đường thẳng ( d ) : y =( m + 2 ) x + 1 , trong đó m là tham số. Khi
Câu 12. Cho parabol ( P ) : =
parabol và đường thẳng cắt nhau tại hai điểm phân biệt M, N, tập hợp trung điểm I của đoạn thẳng
MN là:
A. một parabol B. một đường thẳng
C. một đoạn thẳng D. một điểm
Lời giải
Đáp án A.
Phương trình hoành độ giao điểm của ( P ) và ( d ) :
Trang 35
x 2 − mx = ( m + 2 ) x + 1
⇔ x 2 − 2 ( m + 1) x − 1 =0 (*).
(*) có a, c trái dấu nên luôn có hai nghiệm phân biệt với mọi m. Do đó ( P ) và ( d ) luôn cắt nhau
tại hai điểm phân biệt với mọi m. Khi đó xM , xN là hai nghiệm phân biệt của (*).
Theo Viet ta có xM + xN = 2 ( m + 1) .
xM + xN
Ta có xI= = m +1.
2
Suy ra yI = ( m + 2 )( m + 1) + 1
( m + 1) + ( m + 1) + 1 =
2
= xI2 + xI + 1 .
Vậy I luôn thuộc parabol y = x 2 + x + 1 với mọi m.
Chú ý: Cho hai điểm A ( x A ; y A ) , B ( xB ; yB ) . Trung điểm của đoạn thẳng AB là
 x + xB y A + y B 
I A ; .
 2 2 
y x 2 + 3 x có đồ thị ( P ) . Gọi S là tập hợp các giá trị của tham số m để đường
Câu 13. Cho hàm số =
thẳng d : y= x + m 2 cắt đồ thị ( P ) tại hai điểm phân biệt A, B sao cho trung điểm I của đoạn AB
y 2 x + 3 . Tổng bình phương các phần tử của S là
nằm trên đường thẳng d ′ : =
A. 6 . B. 4 . C. 2 . D. 1 .
Lời giải
Chọn B
Phương trình hoành độ giao điểm của d và ( P ) là: x 2 + 3 x =x + m 2 ⇔ x 2 + 2 x − m 2 =0 (1).
Đề d cắt ( P ) tại 2 điểm phân biệt ∆′ > 0 ⇔ 1 + m 2 > 0, ∀m ∈  .
( )
Gọi x1 ; x2 là 2 nghiệm của phương trình (1), khi đó A x1 ; x1 + m 2 , B ( x2 ; x2 + m 2 )
 x + x x + x + 2m 2 
⇒I 1 2; 1 2 
 2 2 
Theo Vi ét ta có x1 + x2 = − m 2 nên I ( −1; m 2 − 1) .
−2; x1.x2 =
Vì I thuộc d ′ nên m 2 − 1 =1 ⇔ m 2 =2 ⇔ m =± 2 .
Câu 14. Cho hàm số y = x 2 − 3mx + m 2 + 1 (1) , m là tham số và đường thẳng (d ) có phương trình
y mx + m 2 . Tính giá trị của tham số m để đồ thị hàm số (1) cắt đường thẳng ( d ) tại 2 điểm
=
phân biệt có hoành độ x1 , x2 thoả mãn 1.
x1 − x2 =
3 3 4
A. m = . B. m = − . C. m = 1 . D. m = .
4 4 3
Lời giải
Chọn A
Hoành độ giao điểm của đồ thị hàm số (1) và đường thẳng ( d ) là nghiệm của phương trình
x 2 − 3mx + m 2 + 1= mx + m 2 ⇔ x 2 − 4mx + 1 =0 (*) .
Trang 36
Đồ thị hàm số (1) cắt đường thẳng ( d ) tại hai điểm phân biệt có hoành độ x1 , x2 thỏa mãn
1 khi phương trình

x1 − x2 = ( *) có hai nghiệm phân biệt không âm thỏa mãn
x1 + x2 − 2 x1 x2 =
1.
 ∆′ > 0

Phương trình (*) có hai nghiệm phân biệt không âm ⇔  S ≥ 0 (**) .
P ≥ 0

 1
 4m 2 − 1 > 0 m < − 2
 x1 + x2 = 4m   1
Theo định lí Vi–et ta có:  , suy ra (**) ⇔ 4m ≥ 0 ⇔  1 ⇔m> .
 x1 x2 = 1 1 ≥ 0   m > 2 2
 
m ≥ 0
3
Lại có, x1 + x2 − 2 x1 x2 =1 ⇔ 4m − 2 =1 ⇔ m = (thỏa mãn điều kiện).
4
3
Vậy m = .
4
Câu 15. Cho hàm số y = 2 x 2 − 3 x − 5 (1). Giá trị của tham số m để đồ thị hàm số (1) cắt đường thẳng
y 4 x + m tại hai điểm phân biệt A ( x1 ; y1 ) , B ( x2 ; x2 ) thỏa mãn 2 x12 + 2 x22 = 3 x1 x2 + 7 là
=
A. −10 . B. 10 . C. −6 . D. 9 .
Lời giải
Chọn A
Xét phương trình hoành độ giao điểm: 2 x 2 − 3 x − 5 = 4 x + m ⇔ 2 x 2 − 7 x − 5 − m =0 (*)
Phương trình (*) có hai nghiệm phân biệt khi và chỉ khi ∆ = ( −7 ) − 4.2 ( −m − 5 ) > 0
2
89
⇔ 8m + 89 > 0 ⇔ m > − .
8
 7
 x1 + x2 = 2
Gọi x1 , x2 là hai nghiệm phân biệt của (*) nên theo Vi-et ta có:  .
5
 x .x = − m
−
 1 2 2
2
7  −5 − m 
2 x + 2 x = 3 x1 x2 + 7 ⇔ 2 ( x1 + x2 ) − 7 x1 x2 − 7 =
2
2
1
2
2 0 ⇔ 2   − 7.  −7 =0
2  2 
89
⇔ 70 + 7 m = 0 ⇔m= −10 (thỏa mãn đk m > − ).
8
Vậy m = −10 là giá trị cần tìm.
Câu 16. Có bao nhiêu giá trị nguyên của m để đường thẳng =
y mx − 3 không có điểm chung với Parabol
y x2 + 1?
=
A. 6 . B. 9 . C. 7 . D. 8 .
Lời giải
Chọn C
Phương trình hoành độ giao điểm: x 2 + 1= mx − 3 ⇔ x 2 − mx + 4 =0 (*)
y x 2 + 1 ⇔ Phương trình (*) vô
y mx − 3 không có điểm chung với Parabol =
Đường thẳng =
nghiệm ⇔ ∆ < 0 ⇔ m 2 − 16 < 0 ⇔ −4 < m < 4 .
Vì m ∈  ⇒ m ∈ {−3; − 2; − 1;0;1; 2;3} .
Trang 37
Câu 17. Tìm tất cả các giá trị m để đường thẳng y= mx + 3 − 2m cắt parabol y = x 2 − 3 x − 5 tại 2 điểm
phân biệt có hoành độ trái dấu.
A. m < −3 . B. −3 < m < 4 . C. m < 4 . D. m ≤ 4 .
Lời giải
Chọn C
Phương trình hoành độ giao điểm: x 2 − 3 x − 5= mx + 3 − 2m ⇔ x 2 − ( m + 3) x + 2m − 8 =0 ( *) .
Đường thẳng cắt parabol tại hai điểm phân biệt có hoành độ trái dấu khi và chỉ khi phương trình
(*) có hai nghiệm trái dấu ⇔ a.c < 0 ⇔ 2m − 8 < 0 ⇔ m < 4 .
Câu 18. Tìm m để Parabol ( P ) : y = x − 2 ( m + 1) x + m − 3 cắt trục hoành tại 2 điểm phân biệt có hoành
2 2

Lời giải
Chọn A.
Phương trình hoành độ giao điểm của ( P ) với trục hoành: x − 2 ( m + 1) x + m − 3 =0 (1) .
2 2
Parabol ( P ) cắt trục hoành tại 2 điểm phân biệt có hoành độ x1 , x2 sao cho x1.x2 = 1
⇔ (1) có 2 nghiệm phân biệt x1 , x2 thỏa x1.x2 = 1
∆=′ ( m + 1)2 − ( m 2 − 3) > 0 m > −2
⇔ ⇔ 2.
⇔m=
2
m − 3 =1  m = ±2
Câu 19. Cho parabol ( P ) : y = x 2 + 2 x − 5 và đường thẳng d : y= 2mx + 2 − 3m . Tìm tất cả các giá trị m
để ( P ) cắt d tại hai điểm phân biệt nằm về phía bên phải của trục tung.
7 7
A. 1 < m < . B. m > 1 . C. m > . D. m < 1
3 3
Lời giải
Chọn C
x 2 + 2 x − 5= 2mx + 2 − 3m ⇔ x 2 + 2 (1 − m ) x − 7 + 3m= 0 ( *)
( P ) cắt d tại hai điểm phân biệt nằm về phía bên phải của trục tung khi và chỉ khi phương trình
(*) có hai nghiệm dương phân biệt

 ∆′ > 0 (1 − m )2 + 7 − 3m > 0
  m 2 − 5m + 8 > 0 m > 1
 −b 
   7
⇔  > 0 ⇔ −2 (1 − m ) > 0 ⇔ 1 − m < 0 ⇔ 7 ⇔m> .
a −7 + 3m > 0 3m − 7 > 0 m > 3 3
c  
 a > 0
7
Vậy m > .
3
Câu 20. Gọi T là tổng tất cả các giá trị của tham số m để parabol ( P ) : y = x 2 − 4 x + m cắt trục Ox tại hai
điểm phân biệt A, B thỏa mãn OA = 3OB . Tính T .
3
A. T = −9 . B. T = . C. T = −15 . D. T = 3 .
2
Trang 38
Lời giải
Chọn A
Phương trình hoành độ giao điểm của ( P) và trục Ox là: x 2 − 4 x + m =
0 (1) .
( P) cắt trục Ox tại hai điểm phân biệt A, B thỏa mãn OA = 3OB ⇔ phương trình (1) có hai
nghiệm phân biệt x1 , x2 thỏa mãn x1 = 3 x2
∆ ' > 0 4 − m > 0 m < 4
  
⇔   x1 = 3 x2 ⇔   x1 = 3 x2 ⇔   x1 = 3 x2 .
  x = −3 x   x = −3 x   x = −3 x
 1 2  1 2  1 2
 x1 + x2 =4
Mặt khác, theo định lý Viet cho phương trình (1) thì:  .
 x1.x2 = m
Với x1 = 3 x2 ⇒ x1 =3 , x2 = 1 ⇒ m =3 thỏa mãn.
6 , x2 = −2 ⇒ m =
Với x1 = −3 x2 ⇒ x1 = −12 thỏa mãn.
Có hai giá trị của m là m = 3 và m = −12 .
Vậy T = −9 . Chọn đáp án A.
Câu 21. Tìm m để Parabol ( P ) : y = x 2 − 2 ( m + 1) x + m 2 − 3 cắt trục hoành tại 2 điểm phân biệt có hoành
Lời giải
Chọn A
Phương trình hoành độ giao điểm của ( P ) với trục hoành: x 2 − 2 ( m + 1) x + m 2 − 3 =0 (1) .
Parabol ( P ) cắt trục hoành tại 2 điểm phân biệt có hoành độ x1 , x2 sao cho x1.x2 = 1
⇔ (1) có 2 nghiệm phân biệt x1 , x2 thỏa x1.x2 = 1
∆=′ ( m + 1) − ( m − 3) > 0
2 2
m > −2
⇔ ⇔ 2.
⇔m=
m 2 − 3 =1 m = ±2
Câu 22. Cho parabol ( P ) : y = ax 2 + bx + c . Tìm a − b + c , biết rằng đường thẳng y = −2,5 có một điểm
chung duy nhất với ( P ) và đường thẳng y = 2 cắt ( P ) tại hai điểm có hoành độ là −1 và 5.
A. a − b − c =−2 B. a − b − c =2
C. a − b − c =1 D. a − b − c =−1
Lời giải
Đáp án D.
Vì đường thẳng y = −2,5 có một điểm chung duy nhất với ( P ) và đường thẳng y = 2 cắt ( P ) tại
hai điểm có hoành độ là −1 và 5 nên suy ra tọa độ đỉnh của ( P ) là:
 −1 + 5 
 ; 2,5  = ( 2; 2,5 ) .
 2 
Vậy ( P ) đi qua ba điểm ( 2; 2,5 ) , ( −1; 2 ) và ( 5; 2 ) .
Từ đó ta có hệ
Trang 39
 1
a = 10
a − b + c =2 
  −4
25a + 5b + c = 2 ⇔ b = .
4a + 2b + c =  10
 2,5
 15
c = 10

Vậy a − b − c =−1 .
Câu 23. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để phương trình x 2 − 2 x + 1 − m =0 có bốn nghiệm
phân biệt?
A. 0 B. 1 C. 2 D. Vô số
Lời giải
2
Cách 1: x − 2 x + 1 − m =⇔
0 2
x − 2 x +1 =m (*) . Số nghiệm của (*) là số giao điểm của đồ
thị hàm số y =x 2 − 2 x + 1 và đường thẳng y = m .
Dễ thấy hàm số y =x 2 − 2 x + 1 là một hàm số chẵn, do đó có đồ thị đối xứng qua trục Oy. Mặt
khác ta có y = x 2 − 2 x + 1 = x 2 − 2 x + 1 với x ≥ 0 .
Từ đó ta có cách vẽ đồ thị hàm số y =x 2 − 2 x + 1 như sau:
- Bước 1: Vẽ đồ thị hàm số y = x 2 − 2 x + 1 ;
- Bước 2: Xóa phần nằm bên trái trục tung (ứng với x < 0 ) của đồ thị hàm số y = x 2 − 2 x + 1 ;
- Bước 3: Lấy đối xứng phần nằm bên phải trục tung (ứng với x ≥ 0 ) của đồ thị hàm số
y = x 2 − 2 x + 1 qua trục tung.
Quan sát trên đồ thị ta thấy đường thẳng y = m cắt đồ thị hàm số y =x 2 − 2 x + 1 tại bốn điểm
phân biệt khi và chỉ khi 0 < m < 1 . Suy ra không có giá trị nguyên nào của m để phương trình đã
cho có bốn nghiệm phân biệt.
Cách 2: Đặt= t x , t ≥ 0 . Phương trình đã cho trở thành t 2 − 2t + 1 − m =0 (**).
Ta thấy với t = 0 thì x = 0 , với t > 0 thì x = ±t .
Do đó để phương trình đã cho có bốn nghiệm phân biệt thì (**) phải có hai nghiệm dương phân
∆ ' > 0 1 − (1 − m ) > 0
  m > 0
biệt ⇔  S > 0 ⇔ 2 > 0 ⇔ ⇔ 0 < m < 1.
P > 0   m < 1
 1 − m > 0
Do đó không có giá trị nguyên nào của m để phương trình đã cho có bốn nghiệm phân biệt.
Đáp án A.
Câu 24. Biết S = ( a; b ) là tập hợp tất cả các giá trị của tham số m để đường thẳng y = m cắt đồ thị hàm số
y = x 2 − 4 x + 3 tại bốn điểm phân biệt. Tìm a + b .
1
A. a + b = B. a + b =−1 C. a + b =2 D. a + b =−2
Trang 40
Lời giải
 x − 4 x + 3 khi x − 4 x + 3 ≥ 0
2 2
Ta có y = x 2 − 4 x + 3 =  .
 − ( x 2
− 4 x + 3 ) khi x 2
− 4 x + 3 < 0
Từ đó ta có cách vẽ đồ thị hàm số y = x 2 − 4 x + 3 :

- Bước 1: Vẽ đồ thị hàm số y = x 2 − 4 x + 3 ;
- Bước 2: Giữ nguyên phần nằm trên trục Ox của đồ thị hàm số y = x 2 − 4 x + 3 ;
- Bước 3: Lấy đối xứng phần nằm dưới trục Ox của đồ thị hàm số y = x 2 − 4 x + 3 .
Quan sát đồ thị ta thấy đường thẳng y = m cắt đồ thị hàm số y = x 2 − 4 x + 3 tại bốn điểm phân
biệt khi và chỉ khi 0 < m < 1 . Vậy S = ( 0;1) . Suy ra a + b =
1.
Đáp án A.
Câu 25. Biết tập hợp tất cả các giá trị của tham số m để phương trình x x2 − 4 x + 4 =m có 6 nghiệm
phân biệt là khoảng ( a; b ) . Tính a + b .
A. a + b =6 B. a + b =4
1
C. a + b = D. a + b =2
Lời giải
Đáp án C.
Ta có x 2
x −4 x +4 =m
( x − 2) =
2
⇔ x m
⇔ x ( x − 2) = m
Phương trình x ( x − 2 ) =
m là phương trình hoành độ giao điểm của đồ thị hàm số
=y x ( x − 2 ) và đường thẳng y = m .
Vẽ đồ thị hàm =số y x ( x − 2 ) :
y x ( x − 2) .
- Bước 1: Vẽ đồ thị hàm số=
y x ( x − 2 ) suy ra đồ thị hàm số

- Bước 2: Từ đồ thị hàm số= = y x ( x − 2) .
Trang 41
- Bước 3: Từ đồ thị hàm số
= y x ( x − 2 ) suy ra đồ thị hàm =
số y x ( x − 2) .
Quan sát đồ thị ta thấy phương trình x x2 − 4 x + 4 =m có 6 nghiệm phân biệt khi và chỉ khi
m ∈ ( 0;1) .
1.
Vậy a + b =
Câu 26. Cho hàm số y = f ( x ) = ax 2 + bx + c có đồ thị ( C ) (như hình vẽ). Có bao nhiêu giá trị nguyên của
tham số m để phương trình f 2 ( x ) + ( m − 2 ) f ( x ) + m − 3 =0 có 6 nghiệm phân biệt?
y
3
1 2 3
O x
A. 1 . B. 3 . C. 4 . D. 2 .
Lời giải
Chọn B
Từ đồ thị ( C ) suy ra đồ thị ( C ') của hàm số y = f ( x ) gồm 2 phần: Phần 1 giữ nguyên phần
( C ) bên phải trục Oy ; phần 2 lấy đối xứng phần 1 qua trục Oy .
 f ( x ) = −1 (1)
Ta có: f 2 ( x ) + ( m − 2 ) f ( x ) + m − 3 = 0 ⇔  .
 f ( x )= 3 − m ( 2 )
Từ đồ thị ( C ') ⇒ phương trình (1) có 2 nghiệm phân biệt.
Vậy để phương trình đã cho có 6 nghiệm phân biệt thì phương trình ( 2 ) có 4 nghiệm phân biệt,
khác hai 2 nghiệm của phương trình (1) (*) .
Trang 42
Từ đồ thị ( C ') , ta có (*) ⇔ −1 < 3 − m < 3 ⇔ 0 < m < 4 .
Do đó có 3 giá trị nguyên của m thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 27. Cho hàm số f ( x ) = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình vẽ. Với những giá trị nào của tham số m thì
phương trình f ( x ) = m có đúng 4 nghiệm phân biệt.
A. 0 < m < 1 . B. −1 < m < 0 . C. m = −1 ; m = 3 . D. m > 3 .

Lời giải
Chọn A
Số nghiệm của phương trình f ( x ) = m là số giao điểm của đồ thị y = f ( x ) và đường thẳng
y = m . Ta có đồ thị hàm số y = f ( x ) như hình vẽ dưới đây.
Do đó phương trình f ( x ) = m có đúng 4 nghiệm phân biệt khi và chỉ khi 0 < m < 1 .
Câu 28. Cho hàm số f  x   ax 2  bx  c có đồ thị như hình vẽ.
Hỏi có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để phương trình ax 2  bx  c  m có đúng 4
nghiệm phân biệt.
A. 0  m  1 . B. m  0 .
C. m  1 . D. không có giá trị của m.
Lời giải
Chọn D
Đồ thị C1  của hàm số y  ax 2  bx  c  a x   b x   c đối xứng với đồ thị C  của hàm
2
số f  x   ax 2  bx  c qua trục tung.
Trang 43
Từ đó suy ra đồ thị C 2  của hàm số y  ax 2  bx  c gồm phần đồ thị C1  ở phía trên Ox (kể
cả các điểm thuộc Ox ) và phần đối xứng qua Ox của phần C1  nằm phía dưới trục hoành (như
hình vẽ).
Dựa vào đồ thị suy rađường thẳng y  m cắt đồ thị C 2  tại 4 điểm phân biệt khi 0  m  1 , hay
phương trình ax 2  bx  c  m có đúng 4 nghiệm phân biệt khi và chỉ khi 0  m  1 . Không có
số nguyên m nào thuộc khoảng 0;1 .
Câu 29. Cho hàm số f  x  ax 2  bx  c có đồ thị như hình vẽ. Hỏi với những giá trị nào của tham số
thực m thì phương trình f  x   1  m có đúng 3 nghiệm phân biệt
y
O x
2
1
A. m  4 . B. m  0 . C. m  1 . D. m  2 .
Lời giải
Chọn A
Đồ thị hàm số cắt Oy tại 0;3  c  3

 b

 2
Đồ thị hàm số nhận 2; 1 làm đỉnh nên ta có  2a


4a  2b  c  1

b  4a a  1
   
4a  2b  4 b  4
Ta có f  x   1  m  y  f  x   m 1
Ta có đồ thị hàm y  f  x  C  như hình vẽ.
4 y
-2 O 2 x
-1
Số nghiệm của phương trình f  x   1  m là số giao điểm của đồ thị hàm số C  với đường
thẳng y  m 1  m 1  3  m  4
Câu 30. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để parabol ( P ) : y =x 2 − 2 x − 1 cắt đường thẳng
y= m − 3 tại 4 điểm phân biệt.
A. −2 < m < −1 . B. 1 < m < 2 . C. −2 ≤ m ≤ −1 . D. 1 ≤ m ≤ 2 .
Lời giải
Chọn B
Trang 44
Hàm số y =x 2 − 2 | x | −1 có đồ thị được suy ra từ đồ thị hàm số y = x 2 − 2 x − 1 bằng cách bỏ phần
đồ thị phía trái trục tung và lấy thêm phần đối xứng của phần phía phải trục tung qua trục tung
(như hình vẽ)
Đồ thị hàm số y = x 2 − 2 | x | −1 cắt đường thẳng y= m − 3 tại 4 điểm phân biệt khi và chỉ khi
−2 < m − 3 < −1 ⇔ 1 < m < 2 .
Câu 31. Với giá trị nào của m thì phương trình m = x 2 − 5 x + 4 có 3 nghiệm thực phân biệt.
9 9 9
A. m ≤ . B. m ≥ . C. m = . D. m = 0 .
4 4 4
Lời giải
Chọn C
2
 x 2 − 5 x + 4 khi x 2 − 5 x + 4 ≥ 0
Ta có: y = x − 5 x + 4 =  2 2
(C)
−( x − 5 x + 4) khi x − 5 x + 4 < 0
Giữ nguyên đồ thị ( P ) ứng với y ≥ 0 ta được đồ thị (C1 )
Lấy đối xứng phần đồ thị (P) ứng với y < 0 ta được đồ thị (C2 )
Vậy (=
C ) (C1 ) ∪ (C2 )
y
5
3
y=m
2
x
-2 -1 1 2 3 4 5 6 7
-1
Số nghiệm của phương trình chính là số giao điểm nếu có của đồ thị hàm số y = x 2 − 5 x + 4 (C )
và đường thẳng y = m (d)
Yêu cầu bài ra ⇔ (d) cắt (P) tại 3 điểm phân biệt
-d là đường thẳng song song hoặc trùng với trục hoành
9
Từ đồ thị hàm số ta suy ra (d) cắt (P) tại 3 điểm phân biệt khi m =
4
Câu 32. Cho hàm số y = f ( x ) có đồ thị như hình vẽ bên. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để đồ thị
hàm số y = f ( x ) cắt đường y = m + 1 trên cùng một hệ trục tọa độ tại 4 điểm phân biệt là?
Trang 45
A. −3 < m < 0 . B. 0 < m < 3 . C. 1 < m < 4 . D. −1 < m < 2 .
Lời giải
Chọn D
Từ đồ thị của hàm số y = f ( x ) , ta suy ra cách vẽ đồ thị hàm số y = f ( x ) như sau:
-Giữ nguyên phần đồ thị hàm số y = f ( x ) ở phía trên trục hoành.
-Lấy đối xứng phần đồ thị dưới trục hoành qua trục hoành.
-Xóa phần đồ thị phía dưới trục hoành.
Dựa vào đồ thị hàm số y = f ( x ) ta có đường thẳng =

y mx + 1 cắt đồ thị hàm số y = f ( x ) tại 4
điểm phân biệt ⇔ 0 < m + 1 < 3 ⇔ −1 < m < 2 .
.
y x 2 − 9 x cắt đường thẳng y = m tại 4 điểm phân
Câu 33. Tìm tất cả các giá trị của m để đồ thị hàm số =
biệt.
81 81
A. m < −3 . B. m > − . C. − <m<0. D. m > 0 .
4 4
Lời giải
Chọn C
Cách 1:
Xét phương trình hoành độ giao điểm: x 2 − 9 x = m ⇔ x 2 − 9 x − m = 0 (1)
Đặt t = x , t ≥ 0 .
(1) ⇒ t 2 − 9t − m =
0 (2)
y x 2 − 9 x cắt đường thẳng y = m tại 4 điểm phân biệt khi và chỉ khi phương
Đồ thị hàm số =
trình (2) có 2 nghiệm dương phân biệt
∆ > 0 81 + 4m > 0
  81
⇔  S > 0 ⇔ 9 > 0 ⇔ − < m < 0.
P > 0 −m > 0 4
 
Trang 46
Cách 2:
y x2 − 9 x
Vẽ đồ thị hàm số =
y x 2 − 9 x cắt đường thẳng y = m tại 4 điểm phân biệt khi

Dựa vào đồ thị suy ra đồ thị hàm số =
81
và chỉ khi − <m<0.
4
Câu 34. Cho phương trình x 2 − 2 x − 2 x − m + 1 =0 . Có bao nhiêu giá trị của tham số m để phương trình
có 3 nghiệm thực?
A. 4 . B. 1 . C. 3 . D. 2 .
Lời giải
Chọn C
( x − 1)2 = 2 ( x − m )
pt ⇔ ( x − 1) = 2 x − m ⇔ 
2
.
( x − 1)2 = − 2 ( x − m )

 − x 2 + 4 x − 1 =2m
⇔ 2 .
 x + 1 =2m
Vẽ đồ thị hàm số y = − x 2 + 4 x − 1 và =
y x 2 + 1 trên cùng 1 hệ trục tọa độ:
y
3
2
1
O 1 x
 1
 m=
 2m = 1 2
 2m =2 ⇔  m =1.
Từ đồ thị suy ra để phương trình có 3 nghiệm thì  
 2m = 3  3
m =
 2
Câu 35. Cho hàm số f ( x ) = ax 2 + bx + c đồ thị như hình đưới đây. Tìm tất cả các giá trị của tham số m
để phương trình f ( x ) = m có đúng 4 nghiệm phân biệt.
O x
2
1
Trang 47
A. −1 < m < 0 . B. m > 3 . C. m = 3.
−1, m = D. 0 < m < 1 .
Lời giải
Chọn D
Từ đồ thị hàm số f ( x ) = ax 2 + bx + c ta suy ra đồ thị hàm y = f ( x ) = ax 2 + bx + c .
(C1):y=ax2+bx+c
d: y=m 1
Om 2
x
-1
(C):y=ax2+bx+c
Phương trình f ( x ) = m có đúng 4 nghiệm phân biệt ⇔ Đđường thẳng d: y = m cắt đồ thị hàm
số y = ax 2 + bx + c tại 4 điểm phân biệt ⇔ 0 < m < 1 .
Câu 36. Cho đồ thị hàm số f ( x ) = ax 2 + bx + c như hình bên. Hỏi có bao nhiêu giá trị m nguyên trong
đoạn [ 0; 2018] để phương trình ax 2 + b | x | +c − m =0 có hai nghiệm phân biệt?
y
O 1 2 x
1
3
A. 2016 . B. 2015 . C. 2018 . D. 2017 .

Lời giải
Chọn A
Gọi ( C ) : y = ax 2 + bx + c ; ( C1 ) : y = ax 2 + b x + c; ( C2 ) : y = ax 2 + b x + c
Từ ( C ) suy ra ( C1 ) như sau:
- Giữ nguyên phần đồ thị của ( C ) bên phải trục tung.
- Lấy đối xứng phần đồ thị ( C ) bên phải trục tung qua trục tung.
Từ ( C1 ) suy ra ( C2 ) như sau:
Trang 48
- Giữ nguyên phần đồ thị ( C1 ) phía trên trục hoành.
- Lấy đối xứng phần đồ thị ( C1 ) phía dưới trục hoành qua trục hoành.
Ta có phương trình ax 2 + b | x | +c − m = m ( *)
0 ⇔ ax 2 + b | x | + c =
Khi đó số nghiệm của phương trình (*) bằng số giao điểm giữa ( C2 ) và đường thẳng y = m .
m = 0
Vì vậy đề phương trình (*) có hai nghiệm phân biệt ⇔  .
 m > 3
m ∈  m ∈ 
Mà  ⇒ ⇒ m ∈ {0; 4;5;6;...; 2018} .
m ∈ [ 0; 2018] m = 0 ∨ m ∈ ( 3; 2018]
Vậy có 2016 giá trị của m .
.
Câu 37. Cho hàm số f ( x ) = ax 2 + bx + c có bảng biến thiên như sau:
Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để phương trình f ( 2017 x − 2018 ) − 2 =
m có đúng ba
nghiệm.
A. m = 1 . B. m = 3 . C. m = 2 . D. không tồn tại m .
Lời giải
Chọn B
Dựa vào BBT ta thấy hàm số f ( x ) = ax 2 + bx + c đạt GTNN bằng −1 tại x = 2 và có hệ số a > 0 .
Ta biểu diễn được: f ( x )= a ( x − 2 ) − 1= ax 2 − 4ax + 4a − 1
2
Do đó f ( 2017 x − 2018=
) a ( 2017 x − 2020 ) − 1 ⇒ f ( 2017 x − 2018=
) − 2 a ( 2017 x − 2020 ) − 3 .
2 2
2020
y f ( 2017 x − 2018 ) − 2 bằng −3 tại x =
Vậy GTNN của = .
2017
BBT của hàm số =
y f ( 2017 x − 2018 ) − 2 có dạng:
Số nghiệm của phương trình f ( 2017 x − 2018 ) − 2 =

m chính là số giao điểm của đồ thị hàm số
y
= f ( 2017 x − 2018 ) − 2 và đường thẳng y = m .
Trang 49
Dựa vào BBT ta thấy phương trình f ( 2017 x − 2018 ) − 2 =
m có đúng ba nghiệm khi m = 3 .
Cho hàm số f  x   ax  bx  c có đồ thị như hình vẽ bên. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số
2
Câu 38.
m để phương trình f x   m  2019  0 có duy nhất một nghiệm.
A. m = 2015 . B. m = 2016 . C. m = 2017 . D. m = 2019 .

Lời giải
Chọn C
Dựa vào đồ thị hàm số ta thấy hàm số f  x   ax  bx  c đạt GTLN bằng 2 tại x = 1 và có hệ
2
số a < 0 .Ta biểu diễn được: f ( x )= a ( x − 1) + 2= ax 2 − 2ax + a + 2

2
⇒ f ( − x )= a ( x + 1) + 2 .
2
y f ( − x ) bằng 2 tại x = −1 . (vì hệ số a < 0 ).

Vậy GTLN của =
Số nghiệm của phương trình f ( − x ) + m − 2019 = 0 ⇔ f ( − x ) = 2019 − m chính là số giao điểm
y f ( − x ) và đường thẳng
của đồ thị hàm số = = y 2019 − m
max f ( x ) ⇔ 2019 − m =
Do đó phương trình có nghiệm duy nhất khi 2019 − m = 2017 .
2 ⇔m=
Câu 39. Cho đồ thị hàm số y =x 2 − 4 x + 2 như hình vẽ dưới đây. Tìm m để phương trình
x2 − 4 x − m =
0 có 4 nghiệm phân biệt?
A. −4 < m < 0 B. −2 < m < 2 C. 0 < m < 4 D. −2 ≤ m ≤ 2

Lời giải
Chọn A.
0 (1) ⇔ x 2 − 4 x =
x2 − 4 x − m = m ⇔ x2 − 4 x + 2 = m + 2 ( 2)
Phương trình (1) có 4 nghiệm phân biệt ⇔ ( 2 ) có 4 nghiệm phân biệt ⇔ đồ thị hàm số
y =x 2 − 4 x + 2 cắt đường thẳng y= m + 2 tại 4 điểm phân biệt ⇔ −2 < m + 2 < 2
⇔ −4 < m < 0 .
Câu 40. Cho hàm số y = f ( x ) = ax 2 + bx + c có đồ thị ( C ) (như hình vẽ):
Trang 50
Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để phương trình f 2 ( x ) + ( m − 2 ) f ( x ) + m − 3 =0 có
6 nghiệm phân biệt?
A. 1. B. 4. C. 3. D. 2.
Lời giải
Chọn C
* Vẽ đồ thị hàm số ( C ') của hàm số y = f ( x ) : Giữ nguyên phần đồ thị ( C ) nằm phía bên phải
trục Oy , bỏ đi phần đồ thị ( C ) bên trái trục Oy và lấy đối xứng phần đồ thị ( C ) phía bên phải trục
Oy qua trục Oy .
 f ( x ) = −1
* Ta có f 2 ( x ) + ( m − 2 ) f ( x ) + m − 3 =0⇔ .
 f ( x )= 3 − m
* Từ đồ thị ( C ') , ta có:
- Phương trình f ( x ) = −1 có hai nghiệm là x = 2, x = −2 .
- Yêu cầu bài toán ⇔ phương trình f ( x )= 3 − m có bốn nghiệm phân biệt khác ±2 suy ra Đường
thẳng d : y= 3 − m cắt đồ thị ( C ') tại bốn điểm phân biệt khác A, B
⇔ −1 < 3 − m < 3 ⇔ 0 < m < 4 . Suy ra m ∈ {1, 2,3} .
Câu 41. Cho hàm số y = f ( x ) có đồ thị như hình vẽ.
Trang 51
Phương trình f 2 ( x ) + f ( x ) − 2 =0 có bao nhiêu nghiệm?
A. 2 . B. 6 . C. 8 . D. 7 .
Lời giải
Chọn B
+) Vẽ đồ thị hàm số y = f ( x )
 f ( x ) = 1 (1)
f 2 ( x )+ f ( x )−2 = 0 ⇔ 
 f ( x ) = −2 ( 2 )
Số nghiệm của (1) bằng số giao điểm của đồ thị hàm số y = f ( x ) và đường thẳng y = 1 , từ đồ
thị hàm số y = f ( x ) ta suy ra (1) có 2 nghiệm phân biệt.
Số nghiệm của ( 2 ) bằng số giao điểm của đồ thị hàm số y = f ( x ) và đường thẳng y = −2 , từ đồ
thị hàm số y = f ( x ) ta suy ra ( 2 ) có 4 nghiệm phân biệt (khác 2 nghiệm của (1) ).
Vậy phương trình đã cho có 6 nghiệm phân biệt.
Câu 42. Hỏi có bao nhiêu giá trị m nguyên trong nửa khoảng ( 0; 2017] để phương trình
x 2 − 4 x −5 − m =0 có hai nghiệm phân biệt?
A. 2016 . B. 2008 . C. 2009 . D. 2017 .
Lời giải
Chọn B
PT: x 2 − 4 x −5 − m =0 ⇔ x 2 − 4 x −5 =m (1) .
Số nghiệm phương trình (1) bằng số giao điểm của đồ thị hàm số y = x 2 − 4 x − 5 ( P ) và đường
thẳng y = m (cùng phương Ox ).
Xét hàm số y = x 2 − 4 x − 5 ( P1 ) có đồ thị như hình 1.
Trang 52
Xét hàm số y =x 2 − 4 x − 5 ( P2 ) là hàm số chẵn nên có đồ thị nhận Oy làm trục đối xứng. Mà
y = x 2 − 4 x − 5 = x 2 − 4 x − 5 nếu x ≥ 0 . Suy ra đồ thị hàm số ( P2 ) gồm hai phần:
 Phần 1 : Giữ nguyên đồ thị hàm số ( P1 ) phần bên phải Oy .
 Phần 2 : Lấy đối xứng phần 1 qua trục Oy .
Ta được đồ thị ( P2 ) như hình 2.
 x 2 − 4 x − 5 ( y ≥ 0)
Xét hàm số y = x − 4 x − 5 ( P ) , ta có: y = 
2
.
− ( x − 4 x − 5 ) ( y < 0 )
2
Suy ra đồ thị hàm số ( P ) gồm hai phần:

 Phần 1 : Giữ nguyên đồ thị hàm số ( P2 ) phần trên Ox .
 Phần 2 : Lấy đối xứng đồ thị hàm số ( P2 ) phần dưới Ox qua trục Ox .
Ta được đồ thị ( P ) như hình 3.
m > 9
Quan sát đồ thị hàm số ( P ) ta có: Để x 2 − 4 x −5 =m (1) có hai nghiệm phân biệt ⇔  .
m = 0
m ∈ 
Mà  ⇒ m ∈ {10;11;12;...; 2017} .
m ∈ ( 0; 2017 ]
Câu 43. Cho hàm số y = x 2 − 4 x + 3 có đồ thị như hình vẽ dưới đây
Đặt f ( x ) =x 2 − 4 x + 3 ;gọi S là tập hợp các giá trị nguyên của tham số m để phương trình
f ( x) = m có 8 nghiệm phân biệt. Số phần tử của S bằng
A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 4 .
Lời giải
Chọn A
Số nghiệm của phương trình f ( x) = m chính là số giao điểm của đồ thị hàm số
= ( x)
y g= f ( x) và đường thẳng y = m .
Trang 53
Xét ( P2 ) : y =f ( x ) =x 2 − 4 x + 3 ;có y = f ( x ) là hàm số chẵn;nên ( P2 ) nhận trục Oy làm trục
đối xứng.
Từ đồ thị hàm số y = x 2 − 4 x + 3 ( P1 ) ;ta vẽ đồ thị hàm số y =f ( x ) =x 2 − 4 x + 3 ( P2 ) như sau:
+) Giữ nguyên phần đồ thị ( P1 ) bên phải trục Oy .
+) Lấy đối xứng phần đồ thị ( P1 ) bên phải trục Oy qua trục Oy .
(Bỏ phần đồ thị ( P1 ) bên trái trục Oy )
Từ đồ thị hàm số y =f ( x ) =x 2 − 4 x + 3 ( P2 ) ta vẽ đồ thị hàm số y =g ( x ) = x 2 − 4 x + 3 ( P3 )

như sau
+) Giữ nguyên phần đồ thị ( P2 ) nằm trên trục Ox .
+) Lấy đối xứng phần đồ thị ( P2 ) nằm trên trục Ox qua trục Ox .
(Bỏ phần đồ thị ( P2 ) nằm phía dưới trục Ox )
Dựa vào đồ thị hàm số y =g ( x ) = x 2 − 4 x + 3 ( P3 ) ta có phương trình f ( x) = m có 8 nghiệm

phân biệt khi và chỉ khi 0 < m < 1 . Vậy không có giá trị nguyên của m thỏa mãn bài toán.
Câu 44. Cho parabol ( P ) : y = ax 2 + bx + c ( a ≠ 0 ) có đồ thị như hình bên. Tìm các giá trị m để phương
trình ax 2 + bx + c =
m có bốn nghiệm phân biệt.
Trang 54
y
4
I
3
2
1
−3 −2 −1 O 1 2 3 x
−1
−2
−3
A. −1 < m < 3 . B. 0 < m < 3 . C. 0 ≤ m ≤ 3 . D. −1 ≤ m ≤ 3 .

Lời giải
Chọn B
 b
− = 2 b = −4a
Quan sát đồ thị ta có đỉnh của parabol là I ( 2;3) nên  2a ⇔ .
3 = 4a + 2b + c 4a + 2b + c =3
b = −4a −1
a =
Mặt khác ( P ) cắt trục tung tại ( 0; −1) nên c = −1 . Suy ra  ⇔ .
4a +=2b 4 =
b 4
( P ) : y =−x 2 + 4 x − 1 suy ra hàm số y =− x 2 + 4 x − 1 có đồ thị là là phần đồ thị phía trên trục

hoành của ( P ) và phần có được do lấy đối xứng phần phía dưới trục hoành của ( P ) , như hình vẽ
sau:
4
I
3
2
1
−3 −2 −1 O 1 2 3 x
−1
y=m −2
−3
Phương trình ax 2 + bx + c =
m hay − x 2 + 4 x − 1 =m có bốn nghiệm phân biệt khi đường thẳng
y = m cắt đồ thị hàm số hàm số y =− x 2 + 4 x − 1 tại bốn điểm phân biệt.
Suy ra 0 < m < 3 .
làm như sau:
Trang 55
dạng 1.
Câu 1. Một chiếc ăng - ten chảo parabol có chiều cao h = 0,5m và đường kính miệng d = 4m . Mặt cắt
m
qua trục là một parabol dạng y = ax 2 . Biết a = , trong đó m, n là các số nguyên dương nguyên
n
tố cùng nhau. Tính m − n .
A. m − n = 7 B. m − n =−7 C. m − n =31 D. m − n =−31
Lời giải
Đáp án B.
 1
Từ giả thiết suy ra parabol y = ax 2 đi qua điểm I  2;  .
 2
1 1
Từ đó ta có = a.22 ⇔ a= .
2 8
Vậy m − n =1 − 8 =−7 .
Câu 2. Khi một quả bóng được đá lên, nó sẽ đạt đến độ cao nào đó rồi rơi xuống. Biết rằng quỹ đạo của
quả bóng là một cung parabol trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oth, trong đó t là thời gian (tính bằng
giây) kể từ khi quả bóng được đá lên; h là độ cao (tính bằng mét) của quả bóng. Giả thiết rằng quả
bóng được đá lên từ độ cao 1,2m. Sau đó 1 giây, nó đạt độ cao 8,5m và 2 giây sau khi đá lên, nó
đạt độ cao 6m. Hỏi sau bao lâu thì quả bóng sẽ chạm đất kể từ khi được đá lên (tính chính xác đến
hàng phần trăm?
A. 2,56 giây B. 2,57 giây C. 2,58 giây D. 2,59 giây
Lời giải
Đáp án C.
Gọi phương trình của parabol quỹ đạo là h = at 2 + bt + c . Từ giả thiết suy ra parabol đi qua các
điểm ( 0;1; 2 ) , (1;8;5 ) và ( 2;6 ) .
Từ đó ta có
c = 1, 2 a = −4,9
 
a + b + c= 8,5 ⇔ b= 12, 2 .
4a + 2b= +c 6 = c 1, 2
 
Trang 56
−4,9t 2 + 12, 2t + 1, 2 .
Vậy phương trình của parabol quỹ đạo là h =
h = 0 ⇔ −4,9t 2 + 12, 2t + 1, 2 = 0 ta tìm được một nghiệm dương là t ≈ 2,58 .
Câu 3. Khi một quả bóng được đá lên nó sẽ đạt độ cao nào đó rồi rơi xuống đất. Biết quỹ đạo của quả
bóng là một cung parabol trong mặt phẳng tọa độ Oth có phương trình h  at 2  bt  c a  0 ,
trong đó t là thời gian (tính bằng giây) kể từ khi quả bóng được đá lên, h là độ cao (tính bằng
mét) của quả bóng. Giả thiết rằng quả bóng được đá lên từ độ cao 1, 2 m và sau 1 giây thì nó đạt
độ cao 8,5m , sau 2 giây nó đạt độ cao 6m . Tính tổng a  b  c .
A. a  b  c  18,3 . B. a  b  c  6,1 .
C. a  b  c  8,5 . D. a  b  c  15,9 .
Lời giải
Chọn C
 49
a = − 10
c = 1, 2 
  61
Từ giả thiết của bài toán ta có hệ phương trình a + b + c= 8,5 ⇔ b=
4a + 2b + c =  5
 6
 c = 1, 2


17
⇒ a+b+c = .
2
Câu 4. Một của hàng buôn giày nhập một đôi với giá là 40 đôla. Cửa hàng ước tính rằng nếu đôi giày
được bán với giá x đôla thì mỗi tháng khách hàng sẽ mua (120 − x ) đôi. Hỏi của hàng bán một
Lời giải
Chọn A.
Gọi y là số tiền lãi của cửa hàng bán giày.
Ta có y = (120 − x )( x − 40 ) = − ( x − 80 ) + 1600 ≤ 1600 .
2
− x 2 + 160 x − 4800 =
Dấu " = " xảy ra ⇔ x = 80 .
Vậy cửa hàng lãi nhiều nhất khi bán đôi giày với giá 80 USD.
Câu 5. Một quả bóng cầu thủ sút lên rồi rơi xuống theo quỹ đạo là parabol. Biết rằng ban đầu quả bóng
được sút lên từ độ cao 1 m sau đó 1 giây nó đạt độ cao 10 m và 3,5 giây nó ở độ cao 6, 25 m .
Hỏi độ cao cao nhất mà quả bóng đạt được là bao nhiêu mét?
A. 11 m . B. 12 m . C. 13 m . D. 14 m .
Lời giải
Chọn C
y
12
B
10
C
6
x
O 5
Trang 57
Biết rằng quỹ đạo của quả bóng là một cung parabol nên phương trình có dạng y = ax 2 + bx + c
Theo bài ra gắn vào hệ tọa độ và sẽ tương ứng các điểm A , B , C nên ta có
c = 1 a = −3
 
a + b + c =10 ⇔ b = 12 .
12, 25a + 3,5b + c =6, 25 
 c = 1
−3 x 2 + 12 x + 1 .
Suy ra phương trình parabol là y =
Parabol có đỉnh I (2;13) . Khi đó quả bóng đạt vị trí cao nhất tại đỉnh tức h = 13 m .
Câu 6. (THI HK1 LỚP 11 THPT VIỆT TRÌ 2018 - 2019) Một chiếc cổng hình parabol có chiều rộng
12 m và chiều cao 8 m như hình vẽ. Giả sử một chiếc xe tải có chiều ngang 6 m đi vào vị trí
chính giữa cổng. Hỏi chiều cao h của xe tải thỏa mãn điều kiện gì để có thể đi vào cổng mà
không chạm tường?
A. 0 < h < 6 . B. 0 < h ≤ 6 . C. 0 < h < 7 . D. 0 < h ≤ 7 .

Lời giải
Chọn D
Chọn hệ trục tọa độ như hình vẽ. Parabol có phương trình dạng=
y ax 2 + bx .
Vì chiếc cổng hình parabol có chiều rộng 12 m và chiều cao, theo hình vẽ ta có parabol đi qua các
điểm (12;0 ) và ( 6;8 ) , suy ra:
 2
 a= −
144a + 12b = 0  9
 ⇔ .
36 a + 6b =8 b = 8
 3
2 8
Suy ra parabol có phương trình y = − x2 + .
9 3
Do chiếc xe tải có chiều ngang 6 m đi vào vị trí chính giữa cổng nên xe sẽ chạm tường tại điểm
A ( 3; 6 ) khi đó chiều cao của xe là 6.
Vậy điều kiện để xe tải có thể đi vào cổng mà không chạm tường là 0 < h < 6 .
Câu 7. Trong số các hình chữ nhật có cùng chu vi bằng 16 , hình chữ nhật có diện tích lớn nhất bằng bao
nhiêu?
A. 64. B. 4. C. 16. D. 8.
Trang 58
Lời giải
Chọn C
Gọi x là chiều dài của hình chữ nhật.
Khi đó chiều rộng là 8 − x .
Diện tích hình chữ nhật là x ( 8 − x ) .
Lập bảng biến thiên của hàm số bậc hai f ( x ) =− x 2 + 8 x trên khoảng ( 0;8 ) ta được
( x ) f=
max f=
( 0;8)
( 4 ) 16 .
Vậy hình chữ nhật có diện tích lớn nhất bằng 16 khi chiều dài bằng chiều rộng bằng 4 .
Câu 8. Một chiếc cổng hình parabol bao gồm một cửa chính hình chữ nhật ở giữa và hai cánh cửa phụ hai
bên như hình vẽ. Biết chiều cao cổng parabol là 4m còn kích thước cửa ở giữa là 3m x 4m. Hãy
tính khoảng cách giữa hai điểm A và B . (xem hình vẽ bên dưới)
A. 5m. B. 8,5m. C. 7,5m. D. 8m.

Lời giải
Chọn D
Gắn hệ trục tọa độ Oxy như hình vẽ, chiếc cổng là 1 phần của parabol ( P ) : y = ax 2 + bx + c với
a <0.
b
Do parabol ( P ) đối xứng qua trục tung nên có trục đối xứng x = 0 ⇒ − = 0 ⇔ b= 0 .
2a
Chiều cao của cổng parabol là 4m nên G ( 0; 4 ) ⇒ c =4.
⇒ ( P ) :=
y ax 2 + 4
1
Lại có, kích thước cửa ở giữa là 3m x 4m nên E ( 2;3) , F ( −2;3) ⇒ 3 =4a =4 ⇔ a =− .
4
1
Vậy ( P ) : y =− x2 + 4 .
4
1 x = 4
Ta có − x 2 + 4 = 0 ⇔  nên A ( −4;0 ) , B ( 4;0 ) hay AB = 8 (m).
4  x = −4
Trang 59
1
Câu 9. Một chiếc cổng hình parabol dạng y = − x 2 có chiều rộng d = 8m . Hãy tính chiều cao h của
2
cổng (xem hình minh họa bên cạnh).
A. h = 9m . B. h = 7m . C. h = 8m . D. h = 5m .
Lời giải
Chọn C
1 d
(P) : y = − x 2 , có d = 8 . Suy ra = 4 .
2 2
1
Thay x = 4 vào y = − x 2 . Suy ra y = −8 . Suy ra h = 8 ( cm ) .
2
Câu 10. Cổng Arch tại thành phố St.Louis của Mỹ có hình dạng là một parabol (hình vẽ). Biết khoảng
cách giữa hai chân cổng bằng 162 m. Trên thành cổng, tại vị trí có độ cao 43 m so với mặt đất
(điểm M), người ta thả một sợi dây chạm đất (dây căng thẳng theo phương vuông góc với mặt
đất). Vị trí chạm đất của đầu sợi dây này cách chân cổng A một đoạn 10 m. Giả sử các số liệu
trên là chính xác. Hãy tính độ cao của cổng Arch (tính từ mặt đất đến điểm cao nhất của cổng).
A. 175, 6 m. B. 197,5 m. C. 210 m. D. 185, 6 m.

Lời giải
Chọn D
Gắn hệ toạ độ Oxy sao cho gốc toạ độ trùng với trung điểm của AB, tia AB là chiều dương của
trục hoành (hình vẽ).
Parabol có phương trình y = ax 2 + c , đi qua các điểm: B ( 81; 0 )
và M ( −71; 43) nên ta có hệ
812 a + c =0 812.43
 2 = ⇒c ≈ 185.6
71 a + c =43 812 − 712
Suy ra chiều cao của cổng là c ≈ 185, 6 m.
Câu 11. Rót chất A vào một ống nghiệm, rồi đổ thêm chất B vào. Khi
nồng độ chất B đạt đến một giá trị nhất định thì chất A mới tác dụng với chất B . Khi phản ứng
xảy ra, nồng độ cả hai chất đều giảm đến khi chất B được tiêu thụ hoàn hoàn. Đồ thị nồng độ mol
theo thời gian nào sau đây thể hiện quá trình của phản ứng?
Trang 60
A. . B. .
C. . D. .
Lời giải
Chọn B
Theo giả thiết ta có:
Từ khi bắt đầu rót chất B thì đã có chất A trong ống nghiệm, nên nồng độ chất A ban đầu lớn
hơn chất B . Tức là ban đầu, đồ thị nồng độ chất A nằm “phía trên” đồ thị nồng độ chất B (1) .
Khi chất B đạt đến một giá trị nhất định thì hai chất mới phản ứng với nhau. Điều này chứng tỏ
có một khoảng thời gian từ khi rót chất B đến khi bắt đầu phản ứng xảy ra thì nồng độ chất A là
một hằng số. Tức trong khoảng thời gian đó đồ thị nồng độ chất A là đồ thị của một hàm số hằng
( 2) .
Khi phản ứng xảy ra, nồng độ hai chất đều giảm đến khi chất B được tiêu thụ hoàn toàn. Điều
này chứng tỏ sau khi kết thúc phản ứng thì chất B được tiêu thụ hết và chất A có thể còn dư
(hoặc cũng có thể hết), kể từ khi ngừng phản ứng thì nồng độ chất A trong ống nghiệm không
thay đổi nữa, nên đồ thị nồng độ chất A sau phản ứng phải là đồ thị của một hàm số hằng ( 3) .
Từ sự phân tích trên ta thấy chỉ có đồ thị của đáp án B. phù hợp.
Câu 12. Cô Tình có 60m lưới muốn rào một mảng vườn hình chữ nhật để trồng rau, biết rằng một cạnh là
tường, cô Tình chỉ cần rào 3 cạnh còn lại của hình chữ nhật để làm vườn. Em hãy tính hộ diện
tích lớn nhất mà cô Tình có thể rào được?
A. 400m 2 . B. 450m 2 . C. 350m 2 . D. 425m 2 .
Lời giải
Chọn B
y
x x
Gọi hai cạnh của hình chữ nhật có độ dài là x, y (như hình vẽ); 0 < x, y < 60 .
Ta có 2 x + y = 60 ⇒ y = 60 − 2 x .
1 1  2 x + 60 − 2 x 
Diện tích hình chữ nhật là S =xy =x ( 60 − 2 x ) = .2 x ( 60 − 2 x ) ≤   =450 .
2 2 x 
Vậy diện tích hình chữ nhật lớn nhất là 450 ( m 2 ) , đạt được khi
= x 15,
= y 30 .
Trang 61
Bài 3. DẤU TAM THỨC BẬC HAI
I. Dấu của tam thức bậc hai
Cho tam thức bậc hai f ( x)= ax 2 + bx + c(a ≠ 0), ∆= b 2 − 4ac .
+ Nếu ∆ < 0 thì f ( x) cùng dấu vối hệ số a vối mọi x ∈  .
 −b 
+ Nếu ∆ =0 thì f ( x) cùng dấu với hệ số a vối mọi x ∈  \   .
 2a 
+ Nếu ∆ > 0 thì f ( x) có hai nghiệm x1 , x2 ( x1 < x2 ) . Khi đó:
f ( x) cùng dấu vối hệ số a với mọi x thuộc các khoảng ( −∞; x1 ) và ( x2 ; +∞ ) ; f ( x) trái dấu vối hệ số a
với mọi x thuộc khoảng ( x1 ; x2 ) .
(b )
2
Nhận xét: Trong định lí, có thể thay biệt thức ∆= b 2 − 4ac bằng biệt thức thu gọn =
∆′ ′
− ac với
b = 2b′ .
II. Ví dụ
Ví dụ 1. Xét dấu của mỗi tam thức bậc hai sau:
1 Xét dấu của mỗi tam thức
a) f ( x)= 3 x 2 − x + 1
b) f ( x) = 4 x 2 + 4 x + 1
Giải
a) Tam thức bậc hai f ( x)= 3 x 2 − x + 1 có ∆ = −11 < 0 , hệ số a= 3 > 0 nên f ( x) > 0 với mọi x ∈  .
1
b) Tam thức bậc hai f ( x) = 4 x 2 + 4 x + 1 có ∆ =0 , nghiệm kép x0 = − và hệ số a= 4 > 0 nên f ( x) > 0
2
 1
với mọi x ∈  \ −  .
 2
Ví dụ 2. Lập bảng xét dấu của f ( x) = x 2 − 3 x + 2 tam thức bậc hai:
Giải
Tam thức bậc hai f ( x) = x 2 − 3 x + 2 có hai nghiệm phân biệt= x1 1,=x2 2 và hệ số a = 1 > 0 .
Ta có bảng xét dấu f ( x) như sau:
Ví dụ 3. Tìm nghiệm và lập bảng xét dấu của tam thức bậc hai f ( x) û́ ng với đồ thị hàm số y = f ( x) được
cho ở mỗi a), b), c).
a) b) c)
Trang 1
Giải
a) Từ đồ thị Hình a) ta có nghiệm của tam thức bậc hai f ( x) là x = 1 . Bảng xét dấu tam thức f ( x) là:
b) Từ đồ thị Hình b ta có tam thức bậc hai f ( x ) vô nghiệm. Bảng xét dấu tam thức f ( x ) là:
c) Từ đồ thị Hình c ta có tam thức bậc hai f ( x ) có hai nghiệm là x1 = 1 . Bảng xét dấu tam thức
−2, x2 =
f ( x ) là
Ví dụ 4. Để xây dựng phương án kinh doanh cho một loại sản phẩm, doanh nghiệp tính toán lợi nhuận y
(đồng) theo công thức sau: y = −200 x 2 + 92000 x − 8400000 , trong đó x là số sản phẩm được bán ra. Dựa
theo số sản phẩm bán ra, cho biết doanh nghiệp có lãi khi nào, bị lỗ khi nào.
Giải
−200 x 2 + 92000 x − 8400000 .
Xét tam thức bậc hai f ( x) =
−460 + 43600 −460 − 43600
Nhận thấy f ( x) có hai nghiệm =
là x1 ≈ 125,=
6; x2 ≈ 334, 4 và hệ số
−2 −2
−200 < 0 . Ta có bảng xét dấu sau:
a=
Vì x là số nguyên dương nên:

+) Doanh nghiệp có lãi khi và chỉ khi f ( x) > 0 , tức là 126 ≤ x ≤ 334 .
+) Doanh nghiệp bị lỗ khi và chỉ khi f ( x) < 0 , tức là x ≤ 125 hoặc x ≥ 335 .
Vậy doanh nghiệp có lãi khi bán từ 126 đến 334 sản phẩm, doanh nghiệp bị lỗ khi bán tối đa 125 sản phẩm
hoặc bán tối thiểu 335 sản phẩm.

Dạng. Dấu của tam thức bậc hai
Phương pháp: Dựa vào định lú về dấu của tam thức bậc hai để xét dấu của biểu thức chứa nó.
-Đối với đa thức bậc cao P ( x ) ta làm như sau:
1) Phân tích đa thức P ( x ) thành tích các tam thức bậc hai (hoặc có cả nhị thức bậc nhất).
2) Lập bảng xét dấu của P ( x ) . Từ đó suy ra dấu của nó.
P ( x)
-Đối với phân thức (trong đó P ( x ) , Q ( x ) là các đa thức) ta làm như sau
Q ( x)
1) Phân tích đa thức P ( x ) , Q ( x ) thành tích các tam thức bậc hai (hoặc có cả nhị thức bậc nhất).
P ( x)
2) Lập bảng xét dấu của P ( x ) và Q ( x ) . Từ đó suy ra dấu của .
Q ( x)
Câu 1. Xét dấu của các tam thức sau
a) 3 x 2 − 2 x + 1 . b) − x 2 + 4 x + 5 .
Câu 2. Xét dấu của các biểu thức sau
Trang 2
x2 − x + 6
a) x3 − 5 x + 2 . b) x − .
− x 2 + 3x + 4

P ( x)
Q ( x)
P ( x)
Q ( x)
Câu 1. Cho tam thức f ( x ) = ax 2 + bx + c ( a ≠ 0 ) , ∆= b 2 − 4ac . Ta có f ( x ) ≤ 0 với ∀x ∈  khi và chỉ
khi:
a < 0 a ≤ 0 a < 0 a > 0
A.  . B.  . C.  . D.  .
∆ ≤ 0 ∆ < 0 ∆ ≥ 0 ∆ ≤ 0
Câu 2. Cho tam thức bậc hai f ( x) = −2 x 2 + 8 x − 8 . Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng?
A. f ( x) < 0 với mọi x ∈  . B. f ( x) ≥ 0 với mọi x ∈  .
C. f ( x) ≤ 0 với mọi x ∈  . D. f ( x) > 0 với mọi x ∈  .
Câu 3. Tam thức nào dưới đây luôn dương với mọi giá trị của x ?
A. x 2 − 10 x + 2 . B. x 2 − 2 x − 10 . C. x 2 − 2 x + 10 . D. − x 2 + 2 x + 10 .
Câu 4. Tìm khẳng định đúng trong các khẳng định sau?
A. f ( x ) = 3 x 2 + 2 x − 5 là tam thức bậc hai. B. f ( x=) 2 x − 4 là tam thức bậc hai.
C. f ( x ) = 3 x3 + 2 x − 1 là tam thức bậc hai. D. f ( x ) = x 4 − x 2 + 1 là tam thức bậc hai.
Câu 5. Cho f ( x ) = ax 2 + bx + c , ( a ≠ 0 ) và ∆= b 2 − 4ac . Cho biết dấu của ∆ khi f ( x ) luôn cùng dấu
với hệ số a với mọi x ∈  .
A. ∆ < 0 . B. ∆ =0 . C. ∆ > 0 . D. ∆ ≥ 0 .
Câu 6. Cho hàm số y = f ( x ) = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình vẽ. Đặt ∆= b 2 − 4ac , tìm dấu của a và
∆.
y y = f ( x)
O 1 4 x
A. a > 0 , ∆ > 0 . B. a < 0 , ∆ > 0 . C. a > 0 , ∆ =0 . D. a < 0 , , ∆ =0 .

Câu 7. Cho tam thức f ( x ) = x − 8x + 16 . Khẳng định nào sau đây là đúng?
2
A. phương trình f ( x ) = 0 vô nghiệm. B. f ( x ) > 0 với mọi x ∈  .

C. f ( x ) ≥ 0 với mọi x ∈  . D. f ( x ) < 0 khi x < 4 .
Trang 3
Câu 8. Cho tam thức bậc hai f ( x=
) x 2 + 1 . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. f ( x ) > 0 ⇔ x ∈ ( −∞; +∞ ) . B. f ( x ) =0⇔ x=−1 .
C. f ( x ) < 0 ⇔ x ∈ ( −∞;1) . D. f ( x ) > 0 ⇔ x ∈ ( 0;1) .
Câu 9. Cho tam thức bậc hai f ( x) = ax 2 + bx + c (a ≠ 0) . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. Nếu ∆ > 0 thì f ( x ) luôn cùng dấu với hệ số a , với mọi x ∈  .
B. Nếu ∆ < 0 thì f ( x ) luôn trái dấu với hệ số a , với mọi x ∈  .
 b 
C. Nếu ∆ =0 thì f ( x ) luôn cùng dấu với hệ số a , với mọi x ∈  \ −  .
 2a 
D. Nếu ∆ < 0 thì f ( x ) luôn cùng dấu với hệ số b , với mọi x ∈  .
Trang 4
Bài 3. DẤU TAM THỨC BẬC HAI
I. Dấu của tam thức bậc hai
Cho tam thức bậc hai f ( x)= ax 2 + bx + c(a ≠ 0), ∆= b 2 − 4ac .
+ Nếu ∆ < 0 thì f ( x) cùng dấu vối hệ số a vối mọi x ∈  .
 −b 
+ Nếu ∆ =0 thì f ( x) cùng dấu với hệ số a vối mọi x ∈  \   .
 2a 
+ Nếu ∆ > 0 thì f ( x) có hai nghiệm x1 , x2 ( x1 < x2 ) . Khi đó:
f ( x) cùng dấu vối hệ số a với mọi x thuộc các khoảng ( −∞; x1 ) và ( x2 ; +∞ ) ; f ( x) trái dấu vối hệ số a
với mọi x thuộc khoảng ( x1 ; x2 ) .
(b )
2
Nhận xét: Trong định lí, có thể thay biệt thức ∆= b 2 − 4ac bằng biệt thức thu gọn =
∆′ ′
− ac với
b = 2b′ .
II. Ví dụ
Ví dụ 1. Xét dấu của mỗi tam thức bậc hai sau:
1 Xét dấu của mỗi tam thức
a) f ( x)= 3 x 2 − x + 1
b) f ( x) = 4 x 2 + 4 x + 1
Giải
a) Tam thức bậc hai f ( x)= 3 x 2 − x + 1 có ∆ = −11 < 0 , hệ số a= 3 > 0 nên f ( x) > 0 với mọi x ∈  .
1
b) Tam thức bậc hai f ( x) = 4 x 2 + 4 x + 1 có ∆ =0 , nghiệm kép x0 = − và hệ số a= 4 > 0 nên f ( x) > 0
2
 1
với mọi x ∈  \ −  .
 2
Ví dụ 2. Lập bảng xét dấu của f ( x) = x 2 − 3 x + 2 tam thức bậc hai:
Giải
Tam thức bậc hai f ( x) = x 2 − 3 x + 2 có hai nghiệm phân biệt= x1 1,=x2 2 và hệ số a = 1 > 0 .
Ta có bảng xét dấu f ( x) như sau:
Ví dụ 3. Tìm nghiệm và lập bảng xét dấu của tam thức bậc hai f ( x) û́ ng với đồ thị hàm số y = f ( x) được
cho ở mỗi a), b), c).
a) b) c)
Trang 1
Giải
a) Từ đồ thị Hình a) ta có nghiệm của tam thức bậc hai f ( x) là x = 1 . Bảng xét dấu tam thức f ( x) là:
b) Từ đồ thị Hình b ta có tam thức bậc hai f ( x ) vô nghiệm. Bảng xét dấu tam thức f ( x ) là:
c) Từ đồ thị Hình c ta có tam thức bậc hai f ( x ) có hai nghiệm là x1 = 1 . Bảng xét dấu tam thức
−2, x2 =
f ( x ) là
Ví dụ 4. Để xây dựng phương án kinh doanh cho một loại sản phẩm, doanh nghiệp tính toán lợi nhuận y
(đồng) theo công thức sau: y = −200 x 2 + 92000 x − 8400000 , trong đó x là số sản phẩm được bán ra. Dựa
theo số sản phẩm bán ra, cho biết doanh nghiệp có lãi khi nào, bị lỗ khi nào.
Giải
−200 x 2 + 92000 x − 8400000 .
Xét tam thức bậc hai f ( x) =
−460 + 43600 −460 − 43600
Nhận thấy f ( x) có hai nghiệm =
là x1 ≈ 125,=
6; x2 ≈ 334, 4 và hệ số
−2 −2
−200 < 0 . Ta có bảng xét dấu sau:
a=
Vì x là số nguyên dương nên:

+) Doanh nghiệp có lãi khi và chỉ khi f ( x) > 0 , tức là 126 ≤ x ≤ 334 .
+) Doanh nghiệp bị lỗ khi và chỉ khi f ( x) < 0 , tức là x ≤ 125 hoặc x ≥ 335 .
Vậy doanh nghiệp có lãi khi bán từ 126 đến 334 sản phẩm, doanh nghiệp bị lỗ khi bán tối đa 125 sản phẩm
hoặc bán tối thiểu 335 sản phẩm.

P ( x)
Q ( x)
P ( x)
Q ( x)
Câu 1. Xét dấu của các tam thức sau
a) 3 x 2 − 2 x + 1 . b) − x 2 + 4 x + 5 .
Trang 2
Lời giải.
a) Ta có ∆′ =−2 < 0 và a= 3 > 0 . Suy ra 3 x 2 − 2 x + 1 > 0, ∀x ∈  .
 x = −1
b) Ta có − x 2 + 4 x + 5 = 0 ⇔  .
x = 5
Bảng xét dấu
Suy ra − x 2 + 4 x + 5 > 0 ⇔ x ∈ ( −1;5 ) và − x 2 + 4 x + 5 < 0 ⇔ x ∈ ( −∞ ;1) ∪ ( 5; + ∞ ) .
Câu 2. Xét dấu của các biểu thức sau

3 x2 − x + 6
a) x − 5 x + 2 . b) x − 2 .
− x + 3x + 4
Lời giải.
a) Ta có x3 − 5 x + 2 = ( x − 2 ) ( x 2 + 2 x − 1) .
x − 2 = 0 ⇔ x = 2 ; x 2 + 2 x − 1 =0 ⇔ x =−1 ± 2 .
Bảng xét dấu
( )
Suy ra x 3 − 5 x + 2 > 0 ⇔ x ∈ −1 − 2 ; − 1 + 2 ∪ ( 2; + ∞ ) ;
( ) (
x3 − 5 x + 2 < 0 ⇔ x ∈ −∞ ; − 1 − 2 ∪ −1 + 2 ; 2 . )
x2 − x + 6 − x3 + 2 x 2 + 5 x + 6 ( x − 1) ( − x 2 + x + 6 )
b) Ta có x − 2 = = .
− x + 3x + 4 − x 2 + 3x + 4 − x 2 + 3x + 4
 x = −2  x = −1
x −1 = 0 ⇔ x = 1 ; − x2 + x + 6 = 0 ⇔  ; − x 2 + 3x + 4 = 0 ⇔  .
x = 3 x = 4
Bảng xét dấu
Trang 3
x2 − x + 6
Suy ra x − < 0 ⇔ x ∈ ( −∞ ; − 2 ) ∪ ( −1;1) ∪ ( 3; 4 ) .
− x 2 + 3x + 4
x2 − x + 6
x− > 0 ⇔ x ∈ ( −2; − 1) ∪ (1;3) ∪ ( 4; + ∞ ) .
− x 2 + 3x + 4

P ( x)
Q ( x)
P ( x)
Q ( x)
Câu 1. Cho tam thức f ( x ) = ax 2 + bx + c ( a ≠ 0 ) , ∆= b 2 − 4ac . Ta có f ( x ) ≤ 0 với ∀x ∈  khi và chỉ

khi:
a < 0 a ≤ 0 a < 0 a > 0
A.  . B.  . C.  . D.  .
∆ ≤ 0 ∆ < 0 ∆ ≥ 0 ∆ ≤ 0
Lời giải
Chọn A
a < 0
Áp dụng định lý về dấu của tam thức bậc hai ta có: f ( x ) ≤ 0 với ∀x ∈  khi và chỉ khi 
∆ ≤ 0
Câu 2. Cho tam thức bậc hai f ( x) =
−2 x 2 + 8 x − 8 . Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng?
A. f ( x) < 0 với mọi x ∈  . B. f ( x) ≥ 0 với mọi x ∈  .
C. f ( x) ≤ 0 với mọi x ∈  . D. f ( x) > 0 với mọi x ∈  .
Lời giải
Chọn C
−2 ( x − 2 ) ≤ 0 với mọi x ∈  .
2
−2( x 2 − 4 x + 4) =
Ta có f ( x) =
Vậy: f ( x) ≤ 0 với mọi x ∈  .
Câu 3. Tam thức nào dưới đây luôn dương với mọi giá trị của x ?
A. x 2 − 10 x + 2 . B. x 2 − 2 x − 10 . C. x 2 − 2 x + 10 . D. − x 2 + 2 x + 10 .
Lời giải
Chọn C.
∆ < 0
Tam thức luôn dương với mọi giá trị của x phải có  nên Chọn C.
a > 0
Câu 4. Tìm khẳng định đúng trong các khẳng định sau?
A. f ( x ) = 3 x 2 + 2 x − 5 là tam thức bậc hai. B. f ( x=
) 2 x − 4 là tam thức bậc hai.
C. f ( x ) = 3 x3 + 2 x − 1 là tam thức bậc hai. D. f ( x ) = x 4 − x 2 + 1 là tam thức bậc hai.
Trang 4
Lời giải
Chọn A.
* Theo định nghĩa tam thức bậc hai thì f ( x ) = 3 x 2 + 2 x − 5 là tam thức bậc hai.
Câu 5. Cho f ( x ) = ax 2 + bx + c , ( a ≠ 0 ) và ∆= b 2 − 4ac . Cho biết dấu của ∆ khi f ( x ) luôn cùng dấu
với hệ số a với mọi x ∈  .
A. ∆ < 0 . B. ∆ =0 . C. ∆ > 0 . D. ∆ ≥ 0 .
Lời giải
Chọn A.
* Theo định lý về dấu của tam thức bậc hai thì f ( x ) luôn cùng dấu với hệ số a với mọi x ∈ 
khi ∆ < 0 .
Câu 6. Cho hàm số y = f ( x ) = ax 2 + bx + c có đồ thị như hình vẽ. Đặt ∆= b 2 − 4ac , tìm dấu của a và
∆.
y y = f ( x)
O 1 4 x
A. a > 0 , ∆ > 0 . B. a < 0 , ∆ > 0 . C. a > 0 , ∆ =0 . D. a < 0 , , ∆ =0 .

Lời giải
Chọn A.
* Đồ thị hàm số là một Parabol quay lên nên a > 0 và đồ thị hàm số cắt trục Ox tại hai điểm phân
biệt nên ∆ > 0 .
Câu 7. Cho tam thức f ( x ) = x 2 − 8x + 16 . Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. phương trình f ( x ) = 0 vô nghiệm. B. f ( x ) > 0 với mọi x ∈  .
C. f ( x ) ≥ 0 với mọi x ∈  . D. f ( x ) < 0 khi x < 4 .
Lời giải
Chọn C
Ta có f ( x ) = x 2 − 8x + 16 = ( x − 4 ) . Suy ra f ( x ) ≥ 0 với mọi x ∈  .
2
Câu 8. Cho tam thức bậc hai f ( x=

) x 2 + 1 . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. f ( x ) > 0 ⇔ x ∈ ( −∞; +∞ ) . B. f ( x ) =0⇔ x=−1 .
C. f ( x ) < 0 ⇔ x ∈ ( −∞;1) . D. f ( x ) > 0 ⇔ x ∈ ( 0;1) .
Lời giải
Chọn A
Ta có f ( x ) = x 2 + 1 ≥ 1 > 0 , ∀x ∈  .
Câu 9. Cho tam thức bậc hai f ( x) = ax 2 + bx + c (a ≠ 0) . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. Nếu ∆ > 0 thì f ( x ) luôn cùng dấu với hệ số a , với mọi x ∈  .
B. Nếu ∆ < 0 thì f ( x ) luôn trái dấu với hệ số a , với mọi x ∈  .
 b 
C. Nếu ∆ =0 thì f ( x ) luôn cùng dấu với hệ số a , với mọi x ∈  \ −  .
 2a 
Trang 5
D. Nếu ∆ < 0 thì f ( x ) luôn cùng dấu với hệ số b , với mọi x ∈  .
Lời giải
Chọn C
Trang 6
Bài 4. BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN
I. Bất phương trình bậc hai một ẩn
- Bất phương trình bậc hai ẩn x là bất phương trình có một trong các dạng sau:
ax 2 + bx + c < 0; ax 2 + bx + c ≤ 0; ax 2 + bx + c > 0; ax 2 + bx + c ≥ 0 , trong đó a, b, c là các số thực đã cho,
a ≠ 0.
- Đối vối bất phương trình bậc hai có dạng ax 2 + bx + c < 0 , mỗi số x0 ∈  sao cho ax02 + bx0 + c < 0 được
gọi là một nghiệm của bất phương trình đó.
Tập hợp các nghiệm x0 như thế còn được gọi là tập nghiệm của bất phương trình bậc hai đã cho.
Nghiệm và tập nghiệm của các dạng bất phương trình bậc hai ẩn x còn lại được định nghĩa tương tự.
Ví dụ 1. Cho bất phương trình bậc hai một ẩn x 2 − 4 x + 3 < 0 (1). Trong các giá trị sau đây của x , giá trị nào
là nghiệm của bất phương trình (1)?
a) x = 2
b) x = 0 ;
c) x = 3 .
Giải
a) Với x = 2 , ta có: 22 − 4.2 + 3 =−1 < 0 . Vậy x = 2 là nghiệm của bất phương trình (1).
b) Với x = 0 , ta có: 02 − 4.0 + 3 = 3 > 0 . Vậy x = 0 không phải là nghiệm của bất phương trình (1).
c) Với x = 3 , ta có: 32 − 4 ⋅ 3 + 3 = 0 . Vậy x = 3 không phải là nghiệm của bất phương trình (1).
Chú ý: Giải bất phương trình bậc hai ẩn x là đi tìm tập nghiệm của bất phương trình đó.
II. Giải bất phương trình bậc hai một ẩn
1. Giải bất phương trình bậc hai một ẩn bằng cách xét dấu của tam thức bậc hai
Nhận xét: Để giải bất phương trình bậc hai (một ẩn) có dạng f ( x) > 0 ( f ( x) = ax 2 + bx + c ) , ta chuyển việc
giải bất phương trình đó về việc tìm tập hợp những giá trị của x sao cho f ( x) mang dấu "+". Cụ thể, ta làm
như sau:
Bước 1 . Xác định dấu của hệ số a và tìm nghiệm của f ( x) (nếu có).
Bước 2. Sử dụng định lí về dấu của tam thức bậc hai để tìm tập hợp những giá trị của x sao cho f ( x) mang
dấu "+".
Chú ý: Các bất phương trình bậc hai có dạng f ( x) < 0, f ( x) ≥ 0, f ( x) ≤ 0 được giải bằng cách tương tự.
Ví dụ 2. Giải các bất phương trình bậc hai sau:
a) 2 x 2 − 5 x + 2 > 0
b) − x 2 − 2 x + 8 > 0
Giải
1
a) Tam thức bậc hai 2 x 2 − 5 x + 2 có hai nghiệm
= x1 = , x2 2 và có hệ số a= 2 > 0 .
2
Sử dụng định lí về dấu của tam thức bậc hai, ta thấy tập hợp những giá trị của x sao cho tam thức
 1
2 x 2 − 5 x + 2 mang dấu "+" là  −∞;  ∪ (2; +∞) .
 2
 1
Vậy tập nghiệm của bất phương trình 2 x 2 − 5 x + 2 > 0 là  −∞;  ∪ (2; +∞) .
 2
b) Tam thức bậc hai − x − 2 x + 8 có hai nghiệm x1 =
2
−4, x2 = 2 và có hệ số a =−1 < 0 . Sử dụng định lí về
dấu của tam thức bậc hai, ta thấy tập hợp những giá trị của x sao cho tam thức − x 2 − 2 x + 8 mang dấu " + "
là (−4; 2) .
Vậy tập nghiệm của bất phương trình − x 2 − 2 x + 8 > 0 là (−4; 2) .
Trang 1
2. Giải bất phương trình bậc hai một ẩn bằng cách sử dụng đồ thị
Nhận xét
- Giải bất phương trình bậc hai ax 2 + bx + c > 0 là tìm tập hợp những giá trị của x ứng với phần parabol
y = ax 2 + bx + c nằm phía trên trục hoành.
- Tương tự, giải bất phương trình bậc hai ax 2 + bx + c < 0 là tìm tập hợp những giá trị của x ứng vối phần
parabol y = ax 2 + bx + c nằm phía dưới trục hoành.
Như vậy, để giải bất phương trình bậc hai (một ẩn) có dạng f ( x) > 0 ( f ( x) = ax 2 + bx + c ) bằng cách sử
dụng đồ thị, ta có thể làm như sau: Dựa vào parabol y = ax 2 + bx + c , ta tìm tập hợp những giá trị của x ứng
với phần parabol đó nằm phía trên trục hoành. Đối với các bất phương trình bậc hai có dạng
f ( x) < 0, f ( x) ≥ 0, f ( x) ≤ 0 , ta cũng làm tương tự.
Ví dụ 3. Quan sát đồ thị ở Hình và giải các bất phương trình bậc hai sau:
a) x 2 − 5 x + 4 < 0 .
b) − x 2 + 3 x > 0 .
Giải
a) Quan sát đồ thị ở a, ta thấy: x 2 − 5 x + 4 < 0 biểu diễn phần parabol y = x 2 − 5 x + 4 nằm phía dưới trục
hoành, tương ứng với 1 < x < 4 .
Vậy tập nghiệm của bất phương trình x 2 − 5 x + 4 < 0 là khoảng (1; 4) .
b) Quan sát đồ thị ở b , ta thấy: − x 2 + 3 x > 0 biểu diễn phần parabol y = − x 2 + 3 x nằm phía trên trục hoành,
tương ứng với 0 < x < 3 . Vậy tập nghiệm của bất phương trình − x 2 + 3 x > 0 là khoảng (0;3) .
III. Ứng dụng của bất phương trình bậc hai một ẩn
Bất phương trình bậc hai một ẩn có nhiều ứng dụng, chẳng hạn: giải một số hệ bất phương trình; ứng dụng
vào tính toán lợi nhuận trong kinh doanh; tính toán điểm rơi trong pháo binh; ...
Chúng ta sẽ làm quen với những ứng dụng đó qua một số ví dụ sau đây.
Ví dụ 4. Bác Dũng muốn uốn tấm tôn phẳng có dạng hình chữ nhật ( như hình) với bề ngang 32 cm thành
một rãnh dẫn nước bằng cách chia tấm tôn đó thành ba phần rồi gấp hai bên lại theo một góc vuông. Để đảm
bảo kĩ thuật, diện tích mặt cắt ngang của rãnh dẫn nước phải lớn hơn hoặc bằng 120 cm 2 .
Trang 2
Hỏi rãnh nước phải có độ cao ít nhất là bao nhiêu xăng-ti-mét?
Giải
Khi chia tấm tôn đó thành ba phần rồi gấp hai bên lại theo một góc vuông như hình thì kích thước của mặt
cắt ngang là x( cm) và 32 − 2 x( cm) . Khi đó diện tích mặt cắt ngang là (32 − 2 x) x ( cm 2 )
Ta thấy: Diện tích mặt cắt ngang của rãnh dẫn nước lớn hơn 120 cm 2 khi và chỉ khi
(32 − 2 x) x ≥ 120 ⇔ −2 x 2 + 32 x − 120 ≥ 0.
Tam thức −2 x 2 + 32 x − 120 có hai nghiệm= x2 10 và hệ số a =−2 < 0 . Sử dụng định lí về dấu của
x1 6,=
tam thức bậc hai, ta thấy tập hợp những giá trị của x sao cho tam thức −2 x 2 + 32 x − 120 mang dấu "+" là
(6;10) . Do đó tập nghiệm của bất phương trình −2 x 2 + 32 x − 120 ≥ 0 là [6;10] .
Vậy rãnh dẫn nước phải có độ cao ít nhất là 6 cm .
Ví dụ 5. Tìm giao các tập nghiệm của hai bất phương trình sau:
x 2 + 2 x − 8 < 0(3) và x 2 − 9 < 0 (4)
Giải
Ta có: (3) ⇔ −4 < x < 2 . Tập nghiệm của bất phương trình (3) là S3 = (−4; 2) ;
(4) ⇔ −3 < x < 3 . Tập nghiệm của bất phương trình (4) là S 4 = (−3;3) .
Giao các tập nghiệm của hai bất phương trình trên là:
S = S3 ∩ S 4 = ( −4; 2 ) ∩ ( −3;3) = ( −3; 2 )
Ví dụ 6. Một tình huống trong huấn luyện pháo binh được mô tả như sau: Trong mặt phẳng toạ độ Oxy ,
khẩu đại bác được biểu thị bằng điểm O(0;0) và bia mục tiêu được biểu thị bằng đoạn thẳng MN với
M (2100; 25) và N (2100;15)
Xạ thủ cần xác định parabol y = −a 2 x 2 + 10ax (a > 0) mô tả quỹ đạo chuyển động của viên đạn sao cho
viên đạn bắn ra từ khẩu đại bác phải chạm vào bia mục tiêu. Tìm giá trị lớn nhất của a để xạ thủ đạt được
mục đích trên.
Giải
Tại vị trí x = 2100 , độ cao của viên đạn là:
y= −a 2 .21002 + 10a ⋅ 2100 = −4410000a 2 + 21000a.
Viên đạn chạm được vào bia mục tiêu khi và chỉ khi a thoả mãn các bất phương trình sau:
10
2100 ≤ (5); −4410000a 2 + 21000a ≤ 25 (6); - 4410000a 2 + 21000a ≥ 15 (7).
a
1 1  1 
- (5) ⇔ ≥ 210 ⇔ a ≤ . Vì a > 0 nên a ∈  0; .
a 210  210 
- (6) ⇔ 4410000a 2 − 21000a + 25 ≥ 0 ⇔ (2100a − 5) 2 ≥ 0 . Bất phương trình này đúng ∀a > 0 .
Trang 3
1 10 1 10
- (7) ⇔ 4410000a 2 − 21000a + 15 ≤ 0 ⇔ − ≤a≤ +
420 2100 420 2100
 1 10 1 10 
⇔ a∈ − ; + 
 420 2100 420 2100 
1 10 1 10 1
Do − > 0 và + < nên
420 2100 420 2100 210
 1   1 10 1 10   1 10 1 10 
 0; ∩  − ; +  =  − ; + 
 210   420 2100 420 2100   420 2100 420 2100 
Vì thế, viên đạn chạm được vào bia mục tiêu khi và chỉ khi
 1 10 1 10  1 10
a∈ − ; +  . Vậy giá trị lớn nhất của a là + .
 420 2100 420 2100  420 2100
Tìm hiểu thêm

Bảng dưới đây tổng kết các trường hợp có thể xảy ra khi giải bất phương trình bậc hai
ax 2 + bx + c > 0 (*)( a ≠ 0 ) .
Đặt f ( x ) = ax 2 + bx + c .
Dấu của a a>0 a<0
Dấu của ∆
∆>0  x < x1 (*) ⇔ x1 < x < x2
f ( x ) có hai nghiệm ( *) ⇔ 
 x > x2
x1 , x2 ( x1 < x2 )
∆ =0
(*) ⇔ x ∈  \ −
b 

( *) vô nghiệm
f ( x ) có nghiệm kép  2a 
b
x= −
2a
∆ < 0 f ( x ) vô nghiệm ( *) ⇔ x ∈  (*) vô nghiệm
Dạng 1. Bất phương trình bậc hai
1. Định nghĩa. Bất phương trình bậc hai (ẩn x ) là bất phương trình có một trong các dạng
f ( x) > 0 , f ( x) < 0 , f ( x) ≥ 0 , f ( x) ≤ 0 .
Trong đó f ( x ) là một tam thức bậc hai.
2. Cách giải. Để giải bất phương trình bậc hai, ta áp dụng định lí về dấu của tam thức bậc hai.
3. Ứng dụng. Giải bất phương trình tích, thương chứa các tam thức bậc hai bằng cách lập bảng xét
dấu của chúng.
Câu 1. Giải các bất phương trình sau
a) −3 x 2 + 2 x + 1 < 0 .b) x 2 + x − 12 < 0 .
a) (1 − 2 x ) ( x 2 − x − 1) > 0 . b) x 4 − 5 x 2 + 2 x + 3 ≤ 0 .

x2 −1 2x2 + 1
a) >0. b) x 2 + 10 ≤ .
( x 2 − 3)( −3x 2 + 2 x + 8) x2 − 8
Trang 4
x2 − x − 2 x2 + 1 − x + 1
a) ≥0. b) ≤ 0.
x2 − x −1 x 2 + 3x − 6
Dạng 2. Bài toán tham số liên quan đến tam thức bậc hai
Câu 1. Tìm m để các phương trình sau có nghiệm.
a) x 2 − mx + m + 3 =0. b) (1 + m ) x 2 − 2mx + 2m =
0.
Câu 2. Giải và biện luận bất phương trình ( m + 1) x 2 − 2 ( 2m − 1) x − 4m + 2 < 0 .
Câu 3. Chứng minh rằng với mọi giá trị của m thì pt
a) mx 2 − (3m + 2) x + 1 =0 luôn có nghiệm
( )
b) m 2 + 5 x 2 − ( 3m − 2) x + 1 =0 luôn vô nghiệm
Câu 4. Tìm m để biểu thức sau luôn dương
( )
a) m 2 + 2 x 2 − 2(m + 1) x + 1. b) (m + 2) x 2 + 2(m + 2) x + m + 3
Câu 5. Tìm m để biểu thức sau luôn âm
a) f ( x) = mx 2 − x − 1. b) g ( x) = (m − 4) x 2 + (2m − 8) x + m − 5
Câu 6. Tìm các giá trị của m để biểu thức sau luôn dương
− x 2 + 4(m + 1) x + 1 − 4m 2
a) f ( x=
) 2
b) f ( x=
) x2 − x + m −1
−4 x + 5 x − 2
Câu 7. Tìm các giá trị của m để các bpt sau được nghiệm đúng với mọi x.
a) ( 2m 2 − 3m − 2 ) x 2 + 2(m − 2) x − 10. b ) (m + 4) x 2 < 2(mx − m + 3)
Câu 8. Chứng minh hàm số sau có tập xác định là  với mọi m
mx 2 x 2 − 2(m + 1) x + m 2 + 1
a) y = b) y
( )
2m + 1 x 2 − 4mx + 2
2
n2
Câu 9. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bpt ( m 2 + 1) x + m( x + 3) + 1 > 0 nghiệm đúng với mọi
x ∈ [−1; 2] .
Câu 10. Tìm các giá trị của tham số m để bpt (m − 1) x 2 − 2 x + m + 1 > 0 nghiệm đúng với mọi x > 0 .
Câu 11. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bpt x 2 − 2 x + 1 − m 20 nghiệm đúng với mọi x ∈ [1; 2]
Câu 12. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bpt
x 2 + (1 − 3m) x + 3m − 2 > 0 nghiệm đúng với mọi x mà x ≥ 2 .
Câu 13. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bpt x 2 + (3 − m) x − 2m + 3 > 0 nghiệm đúng với mọi x ≤ 4 .

f ( x) > 0 , f ( x) < 0 , f ( x) ≥ 0 , f ( x) ≤ 0 .
dấu của chúng.
Câu 1. Cho tam thức bậc hai f ( x ) =− x 2 − 4 x + 5 . Tìm tất cả giá trị của x để f ( x ) ≥ 0 .
A. x ∈ ( −∞; − 1] ∪ [5; + ∞ ) . B. x ∈ [ −1;5] .
C. x ∈ [ −5;1] . D. x ∈ ( −5;1) .
Câu 2. Gọi S là tập nghiệm của bất phương trình x 2 − 8 x + 7 ≥ 0 . Trong các tập hợp sau, tập nào không
là tập con của S ?
A. ( −∞;0] . B. [ 6; +∞ ) . C. [8; +∞ ) . D. ( −∞; −1] .
Trang 5
Câu 3. Tập nghiệm của bất phương trình 2 x 2 − 14 x + 20 < 0 là
A. S = ( −∞; 2] ∪ [5; +∞ ) . B. S = ( −∞; 2 ) ∪ ( 5; +∞ ) .
C. S = ( 2;5 ) . D. S = [ 2;5] .
Câu 4. Tập nghiệm của bất phương trình x 2 − 25 < 0 là

A. S = ( −5;5 ) . B. x > ± 5 .
C. −5 < x < 5 . D. S = ( −∞; −5) ∪ ( 5; +∞ ) .
Câu 5. Tập nghiệm của bất phương trình x 2 − 3 x + 2 < 0 là
A. (1; 2 ) . B. ( −∞;1) ∪ ( 2; +∞ ) . C. ( −∞;1) . D. ( 2; +∞ ) .
Câu 6. Tập nghiệm S của bất phương trình x 2 − x − 6 ≤ 0 .
A. S = ( −∞; −3) ∪ ( 2 : +∞ ) . B. [ −2;3] .
C. [ −3; 2] . D. ( −∞; −3] ∪ [ 2; +∞ ) .
Câu 7. Bất phương trình − x 2 + 2 x + 3 > 0 có tập nghiệm là
A. ( −∞; −1) ∪ ( 3; +∞ ) . B. ( −1;3) . C. [ −1;3] . D. ( −3;1) .
Câu 8. Tập xác định của hàm số y = − x 2 + 2 x + 3 là:

A. (1;3) . B. ( −∞; −1) ∪ ( 3; +∞ ) .
C. [ −1;3] . D. ( −∞; −1] ∪ [3; +∞ ) .
Câu 9. Tập nghiệm của bất phương trình − x 2 + x + 12 ≥ 0 là
A. ( −∞ ; − 3] ∪ [ 4; + ∞ ) . B. ∅ .
C. ( −∞ ; − 4] ∪ [3; + ∞ ) . D. [ −3; 4] .
x−2
Câu 10. Hàm số y = có tập xác định là
x2 − 3 + x − 2
7 
(
A. −∞; − 3 ∪ ) ( )
3; +∞ . ( )
B. −∞; − 3  ∪  3; +∞ \   .
4
7  7
(
C. −∞; − 3 ∪ ) ( )
3; +∞ \   .
4
( 
)
D. −∞; − 3 ∪  3;  .
 4
Câu 11. Tìm tập xác định của hàm số y= 2 x 2 − 5 x + 2 .
 1  1 1 
A.  −∞;  ∪ [ 2; + ∞ ) . B. [ 2; + ∞ ) . C.  −∞;  . D.  ; 2  .
 2  2 2 
Câu 12. Tìm tập nghiệm S của bất phương trình x 2 − 4 > 0 .
A. S = ( −∞; −2 ) ∪ ( 2; +∞ ) . B. S = ( −2; 2 ) .
C. S = ( −∞; −2] ∪ [ 2; +∞ ) . D. S = ( −∞;0 ) ∪ ( 4; +∞ ) .
Câu 13. Tìm tập nghiệm S của bất phương trình x 2 − 4 x + 4 > 0 .
A. S =  \ {2} . B. S =  . C. =S ( 2; +∞ ) . S  \ {−2} .
D.=
Câu 14. Số nghiệm nguyên của bất phương trình 2 x 2 − 3 x − 15 ≤ 0 là
A. 6 . B. 5 . C. 8 . D. 7 .
2
Câu 15. Tập nghiệm của bất phương trình: x + 9 > 6 x là
A. ( 3; +∞ ) . B.  \ {3} . C.  . D. ( – ∞;3) .
Câu 16. Tìm tập nghiệm S của bất phương trình −2 x 2 − 3 x + 2 > 0 ?
 1 1
A. S =  −∞; −  ∪ ( 2; +∞ ) . B. S = ( −∞; −2 ) ∪  
; +∞  .
 2 2 
Trang 6
 1  1 
C. S =  −2;  . D. S =  − ; 2  .
 2  2 
Câu 17. ( )
Bất phương trình ( x − 1) x 2 − 7 x + 6 ≥ 0 có tập nghiệm S là:
A. S = ( −∞ ;1] ∪ [ 6; +∞ ) . B. =
S [6; +∞ ) .
C. ( 6; +∞ ) . S [ 6; +∞ ) ∪ {1} .
D. =
Câu 18. Tập nghiệm của bất phương trình x 4 − 5 x 2 + 4 < 0 là
A. (1; 4 ) . B. ( −2; −1) . C. (1; 2 ) . D. ( −2; −1) ∪ (1; 2 ) .
Câu 19. Giải bất phương trình x ( x + 5 ) ≤ 2 x 2 + 2 . ( )
A. x ≤ 1. B. 1 ≤ x ≤ 4. C. x ∈ ( − ∞;1] ∪ [ 4; +∞ ) . D. x ≥ 4.
( )
Câu 20. Biểu thức 3 x 2 − 10 x + 3 ( 4 x − 5 ) âm khi và chỉ khi
 5  1 5 
A. x ∈  − ∞;  . B. x ∈  − ∞;  ∪  ;3  .
 4  3  4 
1 5 1 
C. x ∈  ;  ∪ ( 3; + ∞ ) . D. x ∈  ;3  .
3 4 3 
(
Câu 21. Biểu thức 4 − x 2 )( x 2
+ 2 x − 3)( x 2 + 5 x + 9 ) âm khi
A. x ∈ (1; 2 ) . B. x ∈ ( −3; −2 ) ∪ (1; 2 ) .
C. x ≥ 4. D. x ∈ ( −∞; −3) ∪ ( −2;1) ∪ ( 2; +∞ ) .
Câu 22. Tập nghiệm của bất phương trình x3 + 3 x 2 − 6 x − 8 ≥ 0 là
A. x ∈ [ − 4; −1] ∪ [ 2; +∞ ) . B. x ∈ ( − 4; −1) ∪ ( 2; + ∞ ) .
C. x ∈ [ −1; +∞ ) . D. x ∈ ( −∞; − 4] ∪ [ −1; 2] .
4 x − 12
Câu 23. Cho biểu thức f ( x ) = . Tập hợp tất cả các giá trị của x thỏa mãn f ( x ) không dương là
x2 − 4 x
A. x ∈ ( 0;3] ∪ ( 4; + ∞ ) . B. x ∈ ( − ∞;0] ∪ [3; 4 ) .
C. x ∈ ( − ∞;0 ) ∪ [3; 4 ) . D. x ∈ ( − ∞;0 ) ∪ ( 3; 4 ) .
x 2 − 3x − 4
Câu 24. Tìm tập nghiệm của bất phương trình ≤ 0.
x −1
A. T = ( −∞; −1] ∪ [1; 4] . B. T = ( −∞; −1] ∪ (1; 4] .
C. T = ( −∞; −1) ∪ (1; 4] . D. T = ( −∞; −1] ∪ (1; 4 ) .
x 2 − 7 x + 12
Câu 25. Tập nghiệm của bất phương trình ≤ 0 là.
x2 − 4
[ −2; 2] ∪ [3; 4] .
A. S = ( −2; 2] ∪ [3; 4] .
B. S =
( −2; 2 ) ∪ [3; 4] . D. S =
C. S = [ −2; 2] ∪ ( 3; 4 ) .
x − 2 x +1
Câu 26. Tập nghiệm của bất phương trình ≥ là.
x +1 x − 2
 1 1 
A.  −1;  ∪ ( 2; +∞ ) . B. ( −∞; −1) ∪  ; 2  .
 2 2 
1   1
C. ( −∞; −1) ∪  ; 2  . D.  −∞;  .
2   2
x2 + x + 3
Câu 27. Gọi S là tập nghiệm của bất phương trình ≥ 1 . Khi đó S ∩ ( −2; 2 ) là tập nào sau đây?
x2 − 4
Trang 7
A. ( −2; − 1) . B. ( −1; 2 ) . C. ∅ . D. ( −2; − 1] .
2 x 2 − 3x + 4
Câu 28. Tập nghiệm của bất phương trình > 2 là
x2 + 3
3 23 3 23   3 23   3 23 
A.  − ; +  . B.  −∞; −  ∪  + ; + ∞  .
4 4 4 4   4 4  4 4 
 2   2
C.  − ; + ∞  . D.  −∞; −  .
 3   3
x+3 1 2x
Câu 29. Có bao nhiêu giá trị nguyên dương của x thỏa mãn 2 − < ?
x − 4 x + 2 2x − x2
A. 0. B. 2. C. 1. D. 3.
− 2x2 + 7 x + 7
Câu 30. Tập nghiệm S của bất phương trình 2 ≤ −1 là
x − 3 x − 10
A. Hai khoảng. B. Một khoảng và một đoạn.
C. Hai khoảng và một đoạn. D. Ba khoảng.
Câu 1. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình x 2 + mx + 4 =0 có nghiệm
A. −4 ≤ m ≤ 4 . B. m ≤ −4 hay m ≥ 4 .
C. m ≤ −2 hay m ≥ 2 . D. −2 ≤ m ≤ 2 .
Câu 2. Tìm m để phương trình − x 2 + 2 ( m − 1) x + m − 3 =0 có hai nghiệm phân biệt
A. ( −1; 2 ) B. ( −∞; −1) ∪ ( 2; +∞ ) C. [ −1; 2] D. ( −∞; −1] ∪ [ 2; +∞ )
Câu 3. Giá trị nào của m thì phương trình ( m − 3) x 2 + ( m + 3) x − ( m + 1) =

0 (1) có hai nghiệm phân
biệt?
 3
A. m ∈  \ {3} . B. m ∈  −∞; −  ∪ (1; + ∞ ) \ {3} .
 5
 3   3 
C. m ∈  − ;1 . D. m ∈  − ; + ∞  .
 5   5 
Câu 4. Tìm các giá trị của tham số m để phương trình x 2 − mx + 4m = 0 vô nghiệm.
A. 0 < m < 16 . B. −4 < m < 4 . C. 0 < m < 4 . D. 0 ≤ m ≤ 16 .
Câu 5. Phương trình x − ( m + 1) x + 1 =0 vô nghiệm khi và chỉ khi
2
A. m > 1. B. − 3 < m < 1.

C. m ≤ − 3 hoặc m ≥ 1. D. − 3 ≤ m ≤ 1.
1
Câu 6. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m sao cho phương trình sau vô nghiệm m = −
2
3
A. m ∈ . B. m > 3. C. m = 2 D. m > − .
5
Câu 7. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình
( m − 2 ) x 2 + 2 ( 2m − 3) x + 5m − 6 =0 vô nghiệm?
m > 3 m ≠ 2
A. m < 0. B. m > 2. C.  . D.  .
m < 1 1 < m < 3
Câu 8. Phương trình mx 2 − 2mx + 4 = 0 vô nghiệm khi và chỉ khi
m < 0
A. 0 < m < 4. B.  . C. 0 ≤ m ≤ 4. D. 0 ≤ m < 4.
m > 4
Câu 9. ( )
Phương trình m 2 − 4 x 2 + 2 ( m − 2 ) x + 3 =0 vô nghiệm khi và chỉ khi
Trang 8
m ≥ 2 m ≥ 2
A. m ≥ 0. B. m = ± 2. C.  . D.  .
m < − 4 m ≤ − 4
Câu 10. Cho tam thức bậc hai f ( x ) = x 2 − bx + 3. Với giá trị nào của b thì tam thức f ( x ) có nghiệm?
A. b ∈  − 2 3; 2 3  . (
B. b ∈ − 2 3; 2 3 . )
( )
C. b ∈ − ∞; − 2 3  ∪  2 3; + ∞ . D. b ∈ ( − ∞; − 2 3 ) ∪ ( 2 )
3; + ∞ .
Câu 11. Phương trình x 2 + 2(m + 2) x − 2m − 1 =0 ( m là tham số) có nghiệm khi
 m = −1 m < − 5 m ≤ − 5
A.  . B. − 5 ≤ m ≤ −1. C.  . D.  .
 m = −5  m > −1  m ≥ −1
Câu 12. Hỏi có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên của m để phương trình
2 x 2 + 2 ( m + 2 ) x + 3 + 4m + m 2 = 0 có nghiệm?
A. 3. B. 4. C. 2. D. 1.
Câu 13. Tìm các giá trị của m để phương trình ( m − 5 ) x − 4mx + m − 2 =
2
0 có nghiệm.
 10  10
10  m≤−  m≤−
A. m ≠ 5. B. − ≤ m ≤ 1. C. 3. D. 3.
3  
m ≥ 1 1 ≤ m ≠ 5
Câu 14. Tìm tất cả giá trị thực của tham số m sao cho phương trình ( m − 1) x 2 − 2 ( m + 3) x − m + 2 =0 có
nghiệm.
A. m ∈ ∅. B. m ∈ . C. −1 < m < 3. D. − 2 < m < 2.
Câu 15. Các giá trị m để tam thức f ( x ) = x 2 − ( m + 2 ) x + 8m + 1 đổi dấu 2 lần là
A. m ≤ 0 hoặc m ≥ 28. B. m < 0 hoặc m > 28.
C. 0 < m < 28. D. m > 0.
1
Câu 16. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m sao cho phương trình x 2 + ( m + 1) x + m − = 0 có
3
nghiệm?
3 3
A. m ∈ . B. m > 1. C. − < m < 1. D. m > − .
4 4
Câu 17. Tìm tất cả các giá trị của tham số m sao cho phương trình
( m − 1) x 2 + ( 3m − 2 ) x + 3 − 2m =0 có hai nghiệm phân biệt?
A. m ∈ . B. m ≠ 1 C. −1 < m < 6. D. −1 < m < 2.
Câu 18. Phương trình ( m − 1) x 2 − 2 x + m + 1 =0 có hai nghiệm phân biệt khi
A. m ∈  \ {0} . (
B. m ∈ − 2; 2 . )
( )
C. m ∈ − 2; 2 \ {1} . D. m ∈  − 2; 2  \ {1} .
Câu 19. Giá trị nào của m = 0 thì phương trình ( m – 3) x 2 + ( m + 3) x – ( m + 1) =
0 có hai nghiệm phân
biệt?
 3  3 
A. m ∈  − ∞; −  ∪ (1; + ∞ ) \ {3} . B. m ∈  − ;1 .
 5  5 
 3 
C. m ∈  − ; + ∞  . D. m ∈  \ {3} .
 5 
Câu 20. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình mx 2 + 2 x + m 2 + 2m + 1 =0 có hai nghiệm
trái dấu.
m < 0 m ≠ 0
A.  . B. m < 0 . C. m ≠ −1 . D.  .
m ≠ −1 m ≠ −1
Trang 9
Câu 21. Xác định m để phương trình mx3 − x 2 + 2 x − 8m = 0 có ba nghiệm phân biệt lớn hơn 1 .
1 1 1 1 1
A. < m < . B. − < m < . C. m > . D. m > 0 .
7 6 2 6 7
Câu 22. Với giá trị nào của m thì phương trình ( m − 1) x 2 − 2 ( m − 2 ) x + m − 3 =0 có hai nghiệm x1 , x2
thỏa mãn x1 + x2 + x1 x2 < 1 ?
A. 1 < m < 3 . B. 1 < m < 2 . C. m > 2 . D. m > 3 .
Câu 23. Cho phương trình ( m − 5 ) x + 2 ( m − 1) x + m =
2
0 (1) . Với giá trị nào của m thì (1) có 2 nghiệm
x1 , x2 thỏa x1 < 2 < x2 ?
8 8 8
A. m ≥ 5 . B. m < . C. < m < 5 . D. ≤ m ≤ 5 .
3 3 3
Câu 24. Tìm giá trị của tham số m để phương trình x − ( m − 2 ) x + m − 4m =
2 2
0 có hai nghiệm trái dấu.
A. 0 < m < 4 . B. m < 0 hoặc m > 4 . C. m > 2 . D. m < 2 .
Câu 25. Tìm các giá trị thực của tham số m để phương trình ( m − 1) x 2 − 2mx + m =0 có một nghiệm lớn
hơn 1 và một nghiệm nhỏ hơn 1 ?
m > 0
A. 0 < m < 1 . B. m > 1 . C. m ∈ ∅ . D.  .
m ≠ 1
Câu 26. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình x 2 − 2mx + m + 2 =0 có hai nghiệm x1 , x2
thỏa mãn x13 + x23 ≤ 16 .
A. Không có giá trị của m . B. m ≥ 2 .
C. m ≤ −1 . D. m ≤ −1 hoặc m = 2 .
Câu 27. Xác định m để phương trình ( x − 1)  x 2 + 2 ( m + 3) x + 4m + 12  =
0 có ba nghiệm phân biệt lớn
hơn −1 .
7 19 7
A. − < m < −3 và m ≠ − . B. m < − .
2 6 2
7 16 7 19
C. − < m < −1 và m ≠ − . D. − < m < 3 và m ≠ − .
2 9 2 6
2
Câu 28. Tìm m để phương trình x − mx + m + 3 = 0 có hai nghiệm dương phân biệt.
A. m > 6. B. m < 6. C. 6 > m > 0. D. m > 0.
Câu 29. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m sao cho phương trình ( m − 2 ) x 2 − 2mx + m + 3 =0 có
hai nghiệm dương phân biệt.
A. 2 < m < 6. B. m < −3 hoặc 2 < m < 6.
C. m < 0 hoặc − 3 < m < 6. D. −3 < m < 6.
Câu 30. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để x 2 + 2 ( m + 1) x + 9m − 5 =0 có hai nghiệm âm phân
biệt.
5
A. m < 6. B. < m < 1 hoặc m > 6.
9
C. m > 1. D. 1 < m < 6.
Câu 31. Phương trình x − ( 3m − 2 ) x + 2m 2 − 5m − 2 =
2
0 có hai nghiệm không âm khi
2   5 + 41 
A. m ∈  ; + ∞  . B. m ∈  ; + ∞  .
3   4 
 2 5 + 41   5 − 41 
C. m ∈  ; . D. m ∈  − ∞; .
3 4   4 
( )
Câu 32. Phương trình 2 x 2 − m 2 − m + 1 x + 2m 2 − 3m − 5 =0 có hai nghiệm phân biệt trái dấu khi và chỉ
khi
Trang 10
5 5
A. m < −1 hoặc m > . B. − 1 < m < .
2 2
5 5
C. m ≤ −1 hoặc m ≥ . D. − 1 ≤ m ≤ .
2 2
( )
Câu 33. Phương trình m 2 − 3m + 2 x 2 − 2m 2 x − 5 =0 có hai nghiệm trái dấu khi
A. m ∈ (1; 2 ) . B. m ∈ ( − ∞;1) ∪ ( 2; + ∞ ) .
m ≠ 1
C.  . D. m ∈ ∅.
m ≠ 2
Câu 34. Giá trị thực của tham số m để phương trình x 2 − 2 ( m − 1) x + m 2 − 2m =0 có hai nghiệm trái dấu
trong đó nghiệm âm có trị tuyệt đối lớn hơn là
m > 1
A. 0 < m < 2. B. 0 < m < 1. C. 1 < m < 2. D.  .
m < 0
Câu 35. Tìm giá trị thực của tham số m để phương trình ( m + 1) x 2 − 2mx + m − 2 =0 có hai nghiệm phân
1 1
biệt x1 , x2 khác 0 thỏa mãn + <3 ?
x1 x2
A. m < 2 ∨ m > 6. B. −2 < m ≠ −1 < 2 ∨ m > 6.
C. 2 < m < 6. D. −2 < m < 6.
Câu 36. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để phương trình x 2 − ( m − 1) x + m + 2 =0 có hai nghiệm
1 1
phân biệt x1 , x2 khác 0 thỏa mãn + > 1.
x12 x22
 11 
A. m ∈ ( −∞; −2 ) ∪ ( −2; −1) ∪ ( 7; +∞ ) . B. m ∈ ( −∞; −2 ) ∪  −2; −  .
 10 
C. m ∈ ( −∞; −2 ) ∪ ( −2; −1) . D. m ∈ ( 7; +∞ ) .
Câu 37. Cho hàm số f ( x ) = x 2 + 2 x + m . Với giá trị nào của tham số m thì f ( x ) ≥ 0, ∀x ∈  .
A. m ≥ 1 . B. m > 1 . C. m > 0 . D. m < 2 .
Câu 38. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bất phương trình x − ( m + 2 ) x + 8m + 1 ≤ 0 vô nghiệm.
2
A. m ∈ [ 0; 28] . B. m ∈ ( −∞;0 ) ∪ ( 28; +∞ ) .

C. m ∈ ( −∞;0] ∪ [ 28; +∞ ) . D. m ∈ ( 0; 28 ) .
Câu 39. Tam thức f ( x ) = x 2 + 2 ( m − 1) x + m 2 − 3m + 4 không âm với mọi giá trị của x khi
A. m < 3 . B. m ≥ 3 . C. m ≤ −3 . D. m ≤ 3 .
Câu 40. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để với mọi x ∈  biểu thức
f ( x ) = x 2 + ( m + 2 ) x + 8m + 1 luôn nhận giá trị dương.
A. 27 . B. 28 . C. Vô số. D. 26 .
Câu 41. Tìm các giá trị của m để biểu thức f ( x)= x + (m + 1) x + 2m + 7 > 0 ∀x ∈ 
2
A. m ∈ [ 2;6] . B. m ∈ (−3;9) . C. m ∈ (−∞; 2) ∪ (5; +∞) . D. m ∈ (−9;3) .

Câu 42. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để bất phương trình: ( m + 1) x 2 − 2 ( m + 1) x + 4 ≥ 0 (1) có
tập nghiệm S = R ?
A. m > −1. B. −1 ≤ m ≤ 3. C. −1 < m ≤ 3. D. −1 < m < 3.
Câu 43. Bất phương trình ( m + 1) x − 2mx − ( m − 3) < 0 vô nghiệm. Điều kiện cần và đủ của tham số m
2
là
1− 7 1+ 7 1+ 7
A. ≤m≤ . B. 1 ≤ m ≤ .
2 2 2
C. m ≠ 1 . D. m ≥ −1 .
Trang 11
Câu 44. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để tam thức bậc hai f ( x ) sau đây thỏa mãn
f ( x) =− x 2 + 2 x + m − 2018 < 0 , ∀x ∈  .
A. m > 2019 . B. m < 2019 . C. m > 2017 . D. m < 2017 .
Câu 45. Tìm m để f ( x) = mx − 2(m − 1) x + 4m luôn luôn âm
2
 1 1  1 
A.  −1;  . B. ( −∞; −1) ∪  ; +∞  .C. ( −∞; −1) . D.  ; +∞  .
 3 3  3 
− x2 + 2x − 5
Câu 46. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bất phương trình 2 ≤ 0 nghiệm đúng với mọi
x − mx + 1
x∈.
A. m ∈ ∅ . B. m ∈ ( −2; 2 ) .
C. m ∈ ( −∞; −2] ∪ [ 2; +∞ ) . D. m ∈ [ −2; 2] .
Câu 47. Tìm tất cả các giá trị của m để bất phương trình x 2 − 2 ( m − 1 ) x + 4m + 8 ≥ 0 nghiệm đúng với mọi
x ∈ .
m > 7 m ≥ 7
A.  . B.  . C. −1 ≤ m ≤ 7 . D. −1 < m < 7 .
 m < −1  m ≤ −1
Câu 48. Bất phương trình x 2 + 4 x + m < 0 vô nghiệm khi
A. m < 4 . B. m > 4 . C. m ≤ 4 . D. m ≥ 4 .
Câu 49. Bất phương trình mx − 2 ( m + 1) x + m + 7 < 0 vô nghiệm khi
2
1 1 1 1
A. m ≥. B. m > . C. m > . D. m > .
5 4 5 25
2
Câu 50. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bất phương trình mx − 2mx − 1 ≥ 0 vô nghiệm.
A. m ∈ ∅ . B. m < −1 . C. −1 < m < 0 . D. −1 < m ≤ 0 .
Câu 51. Gọi S là tập các giá trị của m để bất phương trình x 2 − 2mx + 5m − 8 ≤ 0 có tập nghiệm là [ a; b ]
sao cho b − a = 4 . Tổng tất cả các phần tử của S là
A. −5 . B. 1 . C. 5 . D. 8 .
Câu 52. Tìm các giá trị của tham số m để x − 2 x − m ≥ 0, ∀x > 0 .
2
A. m ≤ 0 . B. m < −1 . C. m ≤ −1 . D. m < 0 .
Câu 53. Tìm tập hợp các giá trị của m để hàm số y = ( m + 10 ) x 2 − 2 ( m − 2 ) x + 1 có tập xác định
D=.
A. [ −1;6] . B. ( −1;6 ) . C. ( −∞; −1) ∪ ( 6; +∞ ) . D.  .
Câu 54. Cho bất phương trình ( m − 2 ) x 2 + 2 ( 4 − 3m ) x + 10m − 11 ≤ 0 (1) . Gọi S là tập hợp các số nguyên
dương m để bất phương trình đúng với mọi ∀x < −4 . Khi đó số phần tử của S là
A. 2 . B. 3 . C. 1 . D. 0 .
Câu 55. Có bao nhiêu giá trị m nguyên để hàm số y =1 − ( m + 1) x 2 − 2 ( m − 1) x + 2 − 2m có tập xác định
là ?
A. 3. B. 2. C. 0. D. 1.
2
Câu 56. Để bất phương trình 5 x − x + m ≤ 0 vô nghiệm thì m thỏa mãn điều kiện nào sau đây?
1 1 1 1
A. m ≤ . B. m > . C. m ≤ . D. m > .
5 20 20 5
Câu 57. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để hàm số y = x 2 − 2mx − 2m + 3 có tập xác định là
.
A. 4 . B. 6 . C. 3 . D. 5 .
Trang 12
Câu 58. Tìm tất cả cách giá trị thực của tham số m để bất phương trình ( m + 1) x 2 + mx + m < 0 đúng vơi
mọi x thuộc  .
4 4
A. m > . B. m > −1 . C. m < − . D. m < −1 .
3 3
Câu 59. Tìm tất cả giá trị của tham số m để bất phương trình − x 2 + 2 x − m − 1 > 0 vô nghiệm:
A. m > 0 . B. m < 0 . C. m ≤ 0 . D. m ≥ 0 .
Câu 60. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bất phương trình − x 2 + x − m > 0 vô nghiệm.
1 1 1
A. m ≥ . B. m ∈  . C. m > . D. m < .
4 4 4
Câu 61. Bất phương trình ( m − 1) x − 2 ( m − 1) x + m + 3 ≥ 0 với mọi x ∈  khi
2
A. m ∈ [1; +∞ ) . B. m ∈ ( 2; +∞ ) . C. m ∈ (1; +∞ ) . D. m ∈ ( −2;7 ) .

Câu 62. Cho hàm số f ( x ) =− x 2 − 2 ( m − 1) x + 2m − 1 . Tìm tất cả các giá trị của tham số m để f ( x ) > 0 ,
∀x ∈ ( 0;1) .
1 1
A. m > 1 . B. m < . C. m ≥ 1 . D. m ≥ .
2 2
( x + 5 )( 3 − x ) > 0
Câu 63. Hệ bất phương trình  vô nghiệm khi
 x − 3m + 2 < 0
A. m ≤ −1 . B. m ≥ −1 . C. m > −1 . D. m < −1 .
2 x − 5 x + 2 < 0
2
Câu 64. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hệ bất phương trình  2 vô
 x − ( 2m + 1) x + m ( m + 1) ≤ 0
nghiệm.
 1  1
1  m≤− 1  m<−
A. ≤ m ≤ 2 . B. 2. C. < m < 1 . D. 2.
2  2 
m ≥ 2 m > 2
 x − 4 x > 5
2
Câu 65. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hệ bất phương trình  2 có nghiệm.
 x − ( m − 1) x − m ≤ 0
m ≥ 5 m ≥ 5 m > 5 m > 5
A.  . B.  . C.  . D.  .
 m < −1  m ≤ −1  m ≤ −1  m < −1
( x + 3)( 4 − x ) > 0
 x < m − 1
A. m ≤ −2 . B. m > −2 . C. m < −1 . D. m = 0 .
x −1 ≤ 0
2
Câu 67. Hệ bất phương trình  có nghiệm khi
x − m > 0
A. m > 1 . B. m < 1 . C. m ≠ 1 . D. m = 1 .
2 x + m < 0 (1)
Câu 68. Hệ bất phương trình  2 vô nghiệm khi và chỉ khi:
3 x − x − 4 ≤ 0 ( 2)
8 8
A. m > − . B. m < 2 . C. m ≥ 2 . D. m ≥ − .
3 3
 x 2 − 1 ≤ 0 (1)
Câu 69. Hệ bất phương trình  có nghiệm khi:
 x − m > 0 ( 2 )
A. m > 1. B. m = 1. C. m < 1. D. m ≠ 1.
Trang 13
( x + 3)( 4 − x ) > 0 (1)
Câu 70. Hệ bất phương trình  có nghiệm khi và chỉ khi:
 x < m − 1( 2 )
A. m < 5. B. m > −2. C. m = 5. D. m > 5.
3 x 2 + mx − 6
Câu 71. Tìm m để −9 < < 6 nghiệm đúng với ∀x ∈  .
x2 − x + 1
A. −3 < m < 6. B. −3 ≤ m ≤ 6. C. m < −3. D. m > 6.
2
x + 5x + m
Câu 72. Xác định m để với mọi x ta có −1 ≤ < 7.
2 x 2 − 3x + 2
5 5 5
A. − ≤ m < 1. B. 1 < m ≤ . C. m ≤ − . D. m < 1.
3 3 3
x −1 > 0
Câu 73. Hệ bất phương trình  2 có nghiệm khi và chỉ khi:
 x − 2mx + 1 ≤ 0
A. m > 1. B. m = 1. C. m < 1. D. m ≠ 1.
 x − 2 x + 1 − m ≤ 0
2
(1)
Câu 74. Tìm m để hệ  2 có nghiệm.
 x − ( 2m + 1) x + m + m ≤ 0 ( 2 )
2
3+ 5 3+ 5
A. 0 < m < . B. 0 ≤ m ≤ .
2 2
3+ 5 3+ 5
C. 0 ≤ m < . D. 0 < m ≤ .
2 2
 x 2 − 3 x − 4 ≤ 0 (1)
Câu 75. Tìm m sao cho hệ bất phương trình  có nghiệm.
( m − 1) x − 2 ≥ 0 ( 2 )
3 3
A. −1 ≤ m ≤ . B. m ≥ . C. m ∈ ∅. D. m ≥ −1.
2 2
 x 2 + 10 x + 16 ≤ 0 (1)
Câu 76. Tìm tất cả giá trị thực của tham số m để hệ bất phương trình  vô nghiệm.
mx ≥ 3m + 1( 2 )
1 1 1 1
A. m > − . B. m > . C. m > − . D. m > .
5 4 11 32
 x 2 − 2(a + 1) x + a 2 + 1 ≤ 0 ( 2 )
Câu 77. Cho hệ bất phương trình  2 . Để hệ bất phương trình có nghiệm, giá trị
 x − 6 x + 5 ≤ 0 (1)
thích hợp của tham số a là:
A. 0 ≤ a ≤ 2 . B. 0 ≤ a ≤ 4 . C. 2 ≤ a ≤ 4 . D. 0 ≤ a ≤ 8 .
Dạng 3. Ứng dụng của bất phương trình bậc hai một ẩn
Câu 1. Một người nông dân có 6 triệu đồng để làm một hàng rào chữ E dọc theo một con sông (như
hình vẽ) làm một khu đất có hai phần là hình chữ nhật để trồng rau. Đối với mặt hàng rào song
song bờ sông thì chi phí nguyên vật liệu là 60000 đồng một mét, còn đối với ba mặt hàng rào
song song nhau thì chi phí nguyên vật liệu là 40000 đồng một mét. Tính diện tích lớn nhất của
khu đất rào thu được.
A. 1245 . B. 1250 . C. 1255 . D. 1260 .
Trang 14
Câu 2. Một viên gạch hình vuông có cạnh thay đổi được đặt nội tiếp trong một hình vuông có cạnh bằng
20 cm , tạo thành bốn tam giác xung quanh như hình vẽ. Tìm tất cả các giá trị của x để diện tích
viên gạch không vượt quá 208cm 2 .
A. 8 ≤ x ≤ 12 . B. 6 ≤ x ≤ 14 . C. 12 ≤ x ≤ 14 . D. 12 ≤ x ≤ 18 .
Câu 3. Công ty du lịch Hòa Bình dự định tổ chức một tua đi Sapa từ Hà Nội. Công ty dự định nếu giá tua
là 2 triệu đồng thì sẽ có khoảng 150 người tham gia. Để kích thích mọi người tham gia, công ty
quyết định giảm giá và cứ mỗi lần giảm giá tua 100 ngàn đồng thì sẽ có thêm 20 người tham gia.
Hỏi công ty phải bán giá tua là bao nhiêu để doanh thu từ tua xuyên Việt là lớn nhất ?
A. 1.875.000 (đồng). B. 1.375.000 (đồng).
C. 1.675.000 (đồng). D. 1.475.000 (đồng).
Câu 4. Một cơ sở sản xuất khăn mặt đang bán mỗi chiếc khăn với giá 30.000 đồng một chiếc và mỗi
tháng cơ sở bán được trung bình 3000 chiếc khăn. Cơ sở sản xuất đang có kế hoạch tăng giá bán
để có lợi nhận tốt hơn. Sau khi tham khảo thị trường, người quản lý thấy rằng nếu từ mức giá
30.000 đồng mà cứ tăng giá thêm 1000 đồng thì mỗi tháng sẽ bán ít hơn 100 chiếc. Biết vốn sản
xuất một chiếc khăn không thay đổi là 18.000 . Hỏi cơ sở sản xuất phải bán với giá mới là bao
nhiêu để đạt lợi nhuận lớn nhất.
A. 39.000. B. 43.000 . C. 40.000 . D. 42.000 .
Câu 5. Khi nuôi cá thí nghiệm trong hồ, một nhà khoa học đã thấy rằng: Nếu trên mỗi đơn vị diện tích
của mặt hồ có x con cá ( x ∈  + ) thì trung bình mỗi con cá sau một vụ cân nặng là
480 − 20x (gam). Hỏi phải thả bao nhiêu con cá trên một đơn vị diện tích của mặt hồ để sau mỗi
vụ thu hoạch được nhiều cá nhất?
A. 10. B. 12. C. 9. D. 24.
Trang 15
Bài 4. BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI MỘT ẨN
I. Bất phương trình bậc hai một ẩn
- Bất phương trình bậc hai ẩn x là bất phương trình có một trong các dạng sau:
ax 2 + bx + c < 0; ax 2 + bx + c ≤ 0; ax 2 + bx + c > 0; ax 2 + bx + c ≥ 0 , trong đó a, b, c là các số thực đã cho,
a ≠ 0.
- Đối vối bất phương trình bậc hai có dạng ax 2 + bx + c < 0 , mỗi số x0 ∈  sao cho ax02 + bx0 + c < 0 được
gọi là một nghiệm của bất phương trình đó.
Tập hợp các nghiệm x0 như thế còn được gọi là tập nghiệm của bất phương trình bậc hai đã cho.
Nghiệm và tập nghiệm của các dạng bất phương trình bậc hai ẩn x còn lại được định nghĩa tương tự.
Ví dụ 1. Cho bất phương trình bậc hai một ẩn x 2 − 4 x + 3 < 0 (1). Trong các giá trị sau đây của x , giá trị nào
là nghiệm của bất phương trình (1)?
a) x = 2
b) x = 0 ;
c) x = 3 .
Giải
a) Với x = 2 , ta có: 22 − 4.2 + 3 =−1 < 0 . Vậy x = 2 là nghiệm của bất phương trình (1).
b) Với x = 0 , ta có: 02 − 4.0 + 3 = 3 > 0 . Vậy x = 0 không phải là nghiệm của bất phương trình (1).
c) Với x = 3 , ta có: 32 − 4 ⋅ 3 + 3 = 0 . Vậy x = 3 không phải là nghiệm của bất phương trình (1).
Chú ý: Giải bất phương trình bậc hai ẩn x là đi tìm tập nghiệm của bất phương trình đó.
II. Giải bất phương trình bậc hai một ẩn
1. Giải bất phương trình bậc hai một ẩn bằng cách xét dấu của tam thức bậc hai
Nhận xét: Để giải bất phương trình bậc hai (một ẩn) có dạng f ( x) > 0 ( f ( x) = ax 2 + bx + c ) , ta chuyển việc
giải bất phương trình đó về việc tìm tập hợp những giá trị của x sao cho f ( x) mang dấu "+". Cụ thể, ta làm
như sau:
Bước 1 . Xác định dấu của hệ số a và tìm nghiệm của f ( x) (nếu có).
Bước 2. Sử dụng định lí về dấu của tam thức bậc hai để tìm tập hợp những giá trị của x sao cho f ( x) mang
dấu "+".
Chú ý: Các bất phương trình bậc hai có dạng f ( x) < 0, f ( x) ≥ 0, f ( x) ≤ 0 được giải bằng cách tương tự.
Ví dụ 2. Giải các bất phương trình bậc hai sau:
a) 2 x 2 − 5 x + 2 > 0
b) − x 2 − 2 x + 8 > 0
Giải
1
a) Tam thức bậc hai 2 x 2 − 5 x + 2 có hai nghiệm
= x1 = , x2 2 và có hệ số a= 2 > 0 .
2
Sử dụng định lí về dấu của tam thức bậc hai, ta thấy tập hợp những giá trị của x sao cho tam thức
 1
2 x 2 − 5 x + 2 mang dấu "+" là  −∞;  ∪ (2; +∞) .
 2
 1
Vậy tập nghiệm của bất phương trình 2 x 2 − 5 x + 2 > 0 là  −∞;  ∪ (2; +∞) .
 2
b) Tam thức bậc hai − x − 2 x + 8 có hai nghiệm x1 =
2
−4, x2 = 2 và có hệ số a =−1 < 0 . Sử dụng định lí về
dấu của tam thức bậc hai, ta thấy tập hợp những giá trị của x sao cho tam thức − x 2 − 2 x + 8 mang dấu " + "
là (−4; 2) .
Vậy tập nghiệm của bất phương trình − x 2 − 2 x + 8 > 0 là (−4; 2) .
Trang 1
2. Giải bất phương trình bậc hai một ẩn bằng cách sử dụng đồ thị
Nhận xét
- Giải bất phương trình bậc hai ax 2 + bx + c > 0 là tìm tập hợp những giá trị của x ứng với phần parabol
y = ax 2 + bx + c nằm phía trên trục hoành.
- Tương tự, giải bất phương trình bậc hai ax 2 + bx + c < 0 là tìm tập hợp những giá trị của x ứng vối phần
parabol y = ax 2 + bx + c nằm phía dưới trục hoành.
Như vậy, để giải bất phương trình bậc hai (một ẩn) có dạng f ( x) > 0 ( f ( x) = ax 2 + bx + c ) bằng cách sử
dụng đồ thị, ta có thể làm như sau: Dựa vào parabol y = ax 2 + bx + c , ta tìm tập hợp những giá trị của x ứng
với phần parabol đó nằm phía trên trục hoành. Đối với các bất phương trình bậc hai có dạng
f ( x) < 0, f ( x) ≥ 0, f ( x) ≤ 0 , ta cũng làm tương tự.
Ví dụ 3. Quan sát đồ thị ở Hình và giải các bất phương trình bậc hai sau:
a) x 2 − 5 x + 4 < 0 .
b) − x 2 + 3 x > 0 .
Giải
a) Quan sát đồ thị ở a, ta thấy: x 2 − 5 x + 4 < 0 biểu diễn phần parabol y = x 2 − 5 x + 4 nằm phía dưới trục
hoành, tương ứng với 1 < x < 4 .
Vậy tập nghiệm của bất phương trình x 2 − 5 x + 4 < 0 là khoảng (1; 4) .
b) Quan sát đồ thị ở b , ta thấy: − x 2 + 3 x > 0 biểu diễn phần parabol y = − x 2 + 3 x nằm phía trên trục hoành,
tương ứng với 0 < x < 3 . Vậy tập nghiệm của bất phương trình − x 2 + 3 x > 0 là khoảng (0;3) .
III. Ứng dụng của bất phương trình bậc hai một ẩn
Bất phương trình bậc hai một ẩn có nhiều ứng dụng, chẳng hạn: giải một số hệ bất phương trình; ứng dụng
vào tính toán lợi nhuận trong kinh doanh; tính toán điểm rơi trong pháo binh; ...
Chúng ta sẽ làm quen với những ứng dụng đó qua một số ví dụ sau đây.
Ví dụ 4. Bác Dũng muốn uốn tấm tôn phẳng có dạng hình chữ nhật ( như hình) với bề ngang 32 cm thành
một rãnh dẫn nước bằng cách chia tấm tôn đó thành ba phần rồi gấp hai bên lại theo một góc vuông. Để đảm
bảo kĩ thuật, diện tích mặt cắt ngang của rãnh dẫn nước phải lớn hơn hoặc bằng 120 cm 2 .
Trang 2
Hỏi rãnh nước phải có độ cao ít nhất là bao nhiêu xăng-ti-mét?
Giải
Khi chia tấm tôn đó thành ba phần rồi gấp hai bên lại theo một góc vuông như hình thì kích thước của mặt
cắt ngang là x( cm) và 32 − 2 x( cm) . Khi đó diện tích mặt cắt ngang là (32 − 2 x) x ( cm 2 )
Ta thấy: Diện tích mặt cắt ngang của rãnh dẫn nước lớn hơn 120 cm 2 khi và chỉ khi
(32 − 2 x) x ≥ 120 ⇔ −2 x 2 + 32 x − 120 ≥ 0.
Tam thức −2 x 2 + 32 x − 120 có hai nghiệm= x2 10 và hệ số a =−2 < 0 . Sử dụng định lí về dấu của
x1 6,=
tam thức bậc hai, ta thấy tập hợp những giá trị của x sao cho tam thức −2 x 2 + 32 x − 120 mang dấu "+" là
(6;10) . Do đó tập nghiệm của bất phương trình −2 x 2 + 32 x − 120 ≥ 0 là [6;10] .
Vậy rãnh dẫn nước phải có độ cao ít nhất là 6 cm .
Ví dụ 5. Tìm giao các tập nghiệm của hai bất phương trình sau:
x 2 + 2 x − 8 < 0(3) và x 2 − 9 < 0 (4)
Giải
Ta có: (3) ⇔ −4 < x < 2 . Tập nghiệm của bất phương trình (3) là S3 = (−4; 2) ;
(4) ⇔ −3 < x < 3 . Tập nghiệm của bất phương trình (4) là S 4 = (−3;3) .
Giao các tập nghiệm của hai bất phương trình trên là:
S = S3 ∩ S 4 = ( −4; 2 ) ∩ ( −3;3) = ( −3; 2 )
Ví dụ 6. Một tình huống trong huấn luyện pháo binh được mô tả như sau: Trong mặt phẳng toạ độ Oxy ,
khẩu đại bác được biểu thị bằng điểm O(0;0) và bia mục tiêu được biểu thị bằng đoạn thẳng MN với
M (2100; 25) và N (2100;15)
Xạ thủ cần xác định parabol y = −a 2 x 2 + 10ax (a > 0) mô tả quỹ đạo chuyển động của viên đạn sao cho
viên đạn bắn ra từ khẩu đại bác phải chạm vào bia mục tiêu. Tìm giá trị lớn nhất của a để xạ thủ đạt được
mục đích trên.
Giải
Tại vị trí x = 2100 , độ cao của viên đạn là:
y= −a 2 .21002 + 10a ⋅ 2100 = −4410000a 2 + 21000a.
Viên đạn chạm được vào bia mục tiêu khi và chỉ khi a thoả mãn các bất phương trình sau:
10
2100 ≤ (5); −4410000a 2 + 21000a ≤ 25 (6); - 4410000a 2 + 21000a ≥ 15 (7).
a
1 1  1 
- (5) ⇔ ≥ 210 ⇔ a ≤ . Vì a > 0 nên a ∈  0; .
a 210  210 
- (6) ⇔ 4410000a 2 − 21000a + 25 ≥ 0 ⇔ (2100a − 5) 2 ≥ 0 . Bất phương trình này đúng ∀a > 0 .
Trang 3
1 10 1 10
- (7) ⇔ 4410000a 2 − 21000a + 15 ≤ 0 ⇔ − ≤a≤ +
420 2100 420 2100
 1 10 1 10 
⇔ a∈ − ; + 
 420 2100 420 2100 
1 10 1 10 1
Do − > 0 và + < nên
420 2100 420 2100 210
 1   1 10 1 10   1 10 1 10 
 0; ∩  − ; +  =  − ; + 
 210   420 2100 420 2100   420 2100 420 2100 
Vì thế, viên đạn chạm được vào bia mục tiêu khi và chỉ khi
 1 10 1 10  1 10
a∈ − ; +  . Vậy giá trị lớn nhất của a là + .
 420 2100 420 2100  420 2100
Tìm hiểu thêm

Bảng dưới đây tổng kết các trường hợp có thể xảy ra khi giải bất phương trình bậc hai
ax 2 + bx + c > 0 (*)( a ≠ 0 ) .
Đặt f ( x ) = ax 2 + bx + c .
Dấu của a a>0 a<0
Dấu của ∆
∆>0  x < x1 (*) ⇔ x1 < x < x2
f ( x ) có hai nghiệm ( *) ⇔ 
 x > x2
x1 , x2 ( x1 < x2 )
∆ =0
(*) ⇔ x ∈  \ −
b 

( *) vô nghiệm
f ( x ) có nghiệm kép  2a 
b
x= −
2a
∆ < 0 f ( x ) vô nghiệm ( *) ⇔ x ∈  (*) vô nghiệm
f ( x) > 0 , f ( x) < 0 , f ( x) ≥ 0 , f ( x) ≤ 0 .
dấu của chúng.
a) −3 x 2 + 2 x + 1 < 0 .b) x 2 + x − 12 < 0 .
Lời giải.
1
a) Ta có −3 x 2 + 2 x + 1 =0 ⇔ x =− hoặc x = 1 .
3
Bảng xét dấu
Trang 4
 1
Dựa vào bảng xét dấu, ta có tập nghiệm của bất phương trình là S =  −∞ ; −  ∪ (1; + ∞ ) .
 3
b) Ta có x 2 + x − 12 = 0 ⇔ x = 3 hoặc x = −4 .
Bảng xét dấu
Dựa vào bảng xét dấu, ta có tập nghiệm của bất phương trình là S = ( −4;3) .
a) (1 − 2 x ) ( x 2 − x − 1) > 0 . b) x 4 − 5 x 2 + 2 x + 3 ≤ 0 .
Lời giải.
1 1± 5
a) Ta có 1 − 2 x = 0 ⇔ x = ; x 2 − x − 1 = 0 ⇔ x = .
2 2
Bảng xét dấu
Dựa vào bảng xét dấu, ta có tập nghiệm của bất phương trình là
 1− 5   1 1+ 5 
S =  −∞ ; ∪ ; .
 2   2 2 
b) Bất phương trình tương đương với
(x − 4 x 2 + 4 ) − ( x 2 − 2 x + 1) ≤ 0 ⇔ ( x 2 − 2 ) − ( x − 1) ≤ 0 ⇔ ( x 2 + x − 3)( x 2 − x − 1) ≤ 0 .
4 2 2
−1 ± 13 2 1± 5
Ta có x 2 + x − 3 = 0 ⇔ x = ; x − x −1 = 0 ⇔ x = .
2 2
Bảng xét dấu
 −1 − 13 1 − 5   −1 + 13 1 + 5 
=S  ; ∪ ; .
 2 2   2 2 
Trang 5
x2 −1 2x2 + 1
a) >0. b) x 2 + 10 ≤ .
( x 2 − 3)( −3x 2 + 2 x + 8) x2 − 8
Lời giải.
a) Ta có
x = 2
x − 1 =0 ⇔ x =±1 ; x − 3 =0 ⇔ x =± 3 ; −3 x + 2 x + 8 = 0 ⇔ 
2 2 2
.
x = − 4
 3
Bảng xét dấu
Dựa vào bảng xét dấu, ta có tập nghiệm của bất phương trình đã cho là
4

S =  − 3 ; −  ∪ ( −1;1) ∪
 3
( )
3;2 .
b) Bất phương trình tương đương với
2x2 + 1 2 2 x 2 + 1 − ( x 2 − 8 )( x 2 + 10 )
− x + 10 ≥ 0 ⇔ ≥0
x2 − 8 x2 − 8
81 − x 4
⇔ 2 ≥0⇔
( 9 − x 2 )( 9 + x 2 )
≥ 0 ⇔
9 − x2
≥0.
x −8 ( x 2 − 8) x2 − 8
Ta có 9 − x 2 =0⇔ x=±3 ; x 2 − 8 =0 ⇔ x =±2 2 .

Bảng xét dấu
) (
S = −3; − 2 2 ∪ 2 2 ;3 .

x2 − x − 2 x2 + 1 − x + 1
a) ≥0. b) ≤ 0.
x2 − x −1 x 2 + 3x − 6
Lời giải.
Trang 6
a) Vì x 2 − x + 2 > 0 nên
x2 − x − 2
≥0⇔
(x 2
−x −2 )( x 2
−x +2 ) ≥ 0 ⇔ (x 2
− x − 2 )( x 2 − x + 2 )
≥0
x2 − x −1 x2 − x −1 x2 − x −1
2
x2 − x − 2  1 7
⇔ 2 ≥ 0 (do x 2 − x + 2 =  x −  + > 0 ).
x − x −1  2 4
 x = −1 2 1± 5
Ta có x 2 − x − 2 = 0 ⇔  ; x − x −1 = 0 ⇔ x = .
x = 2 2
Bảng xét dấu
 1− 5 1+ 5 
S= ( −∞ ;1] ∪  ;  ∪ [ 2; + ∞ ) .
 2 2 
 x ≥ −1
 x + 1 ≥ 0   x ≥ −1
b) Điều kiện  2 ⇔ x ≠ 3 ⇔  .
 x + 3 x − 6 ≠ 0  
 x ≠ 3
 x ≠ −2 3
Vì x 2 + 1 + x + 1 > 0 nên
x2 + 1 − x + 1
≤0⇔
( x2 + 1 − x + 1 )( x2 + 1 + x + 1 )≤0 ⇔ x2 − x
≤0.
x 2 + 3x − 6 x 2 + 3x − 6 x 2 + 3x − 6
x = 0 2  x = −2 3
Ta có x 2 − x = 0 ⇔  ; x + 3x − 6 = 0 ⇔  .
x = 1  x = 3
Bảng xét dấu
Dựa vào bảng xét dấu và đối chiếu điều kiện, ta có tập nghiệm của bất phương trình là
[ −1;0] ∪ 1; 3 .
S= )
Trang 7
Câu 1. Tìm m để các phương trình sau có nghiệm.
a) x 2 − mx + m + 3 =0. b) (1 + m ) x 2 − 2mx + 2m =
0.
Lời giải.
a) Phương trình có nghiệm khi và chỉ khi
m ≥ 6
∆ = m 2 − 4 ( m + 3) ≥ 0 ⇔ m 2 − 4m − 12 ≥ 0 ⇔  .
 m ≤ −2
Vậy với m ∈ ( −∞ ; − 2] ∪ [ 6; + ∞ ) thì phương trình có nghiệm.
b) Với m = −1 , phương trình trở thành 2 x − 2 = 0 ⇔ x = 1 . Suy ra m = −1 thỏa mãn yêu cầu bài
toán.
Với m ≠ −1 phương trình có nghiệm khi và chỉ khi
∆ = m 2 − 2m (1 + m ) ≥ 0 ⇔ m 2 + 2m ≤ 0 ⇔ −2 ≤ m ≤ 0 .
Vậy với −2 ≤ m ≤ 0 thì phương trình có nghiệm.

Câu 2. Giải và biện luận bất phương trình ( m + 1) x 2 − 2 ( 2m − 1) x − 4m + 2 < 0 .
Lời giải.
Với m = −1 , bất phương trình trở thành 6 x + 6 < 0 ⇔ x < −1 .
Với m ≠ −1 , ta có g ( x) = (m + 1) x 2 − 2(2m − 1) x − 4m + 2 là tam thức bậc hai có
a= m + 1
 ′ 2
∆= 8m − 2m − 1
Bảng xét dấu
Dựa vào bảng xét dấu, ta có
a < 0
-Nếu m < 1 , ta có  ′ . Suy ra tập nghiệm của bất phương trình là S = ( −∞; x1 ) ∪ ( x2 ; +∞ ) ;
∆ > 0
2m − 1 − (2m − 1)(m + 1) 2m − 1 + (2m − 1)(m + 1)
Với x1 = , x2 .
m +1 m +1
1 1 a > 0
-Nếu −1 < m < − hoặc m > , ta co  ′ . Suy ra tập nghiệm của bất phương trình là
4 2 ∆ > 0
S = ( x1 ; x2 ) .
1 1 a > 0
-Nếu − m , ta có  ′ . Suy ra g ( x)0, ∀x ∈  nên bpt vô nghiệm.
4 2 ∆ 0
-Kết luận:
 m = −1 , bất phương trình có tập nghiệm là S = (−∞; −1) .
1 1
 − m bất phương trình có tập nghiệm là S = ∅ .
4 2
1 1
 m > hoặc −1 < m < − bpt có tập nghiệm là S = ( x1 ; x2 ) .
2 4
Trang 8
 m < −1 bpt có tập nghiệm là S = ( −∞; x1 ) ∪ ( x2 ; +∞ ) .
Câu 3. Chứng minh rằng với mọi giá trị của m thì pt
a) mx 2 − (3m + 2) x + 1 =0 luôn có nghiệm
( )
b) m 2 + 5 x 2 − ( 3m − 2) x + 1 =0 luôn vô nghiệm
Lời giải
1
a) Với m = 0 thì py trở thành −2 x + 1 = 0 ⇔ x = suy ra pt có nghiệm
2
2
 4  20
Với m ≠ 0 ta có =∆ (3m + 2) 2 − 4= m 9m 2 + 8m +=4  3m +  + > 0 với mọi m
 3 9
Do đó pt đã cho luôn có nghiệm với mọi m.
b) Ta có
=∆ ( 3m − 2) 2 − 4 ( m 2 + 5 ) =
−m 2 − 4 3m − 16 =−(m + 2 3) 2 − 4 < 0 với mọi m
Do đó pt đã cho luôn vô nghiệm với mọi m.
Câu 4. Tìm m để biểu thức sau luôn dương
( )
a) m 2 + 2 x 2 − 2(m + 1) x + 1. b) (m + 2) x 2 + 2(m + 2) x + m + 3
Lời giải
( 2
) 2
a) Yêu cầu bài toán ⇔ m + 2 x − 2(m + 1) x + 1 > 0, ∀x ∈ 
⇔
∆ < 0
′
⇔
(
(m + 1) − m + 2 < 0
2 2
) ( )
⇔ (m + 1) 2 − m 2 + 2 < 0 ⇔ 2m < 1 ⇔ m <
1
2
a > 0
2
m + 2 > 0
1
Vậy m < thỏa mãn.
2
b) Với m = −2 , tam thức bậc hai trở thành 1 > 0 : luôn đúng với mọi x .
Với m ≠ −2 , yêu cầu bài toán ⇔ (m + 2) x 2 + 2(m + 2) x + m + 3 > 0, ∀x ∈ 
a > 0 m + 2 > 0 m + 2 > 0
⇔ ′ ⇔ 2
⇔ ⇔ m > −2
∆ < 0 (m + 2) − (m + 2)(m + 3) < 0 −m − 2 < 0
Kết hợp hai trường hợp ta được m ≥ 2 là giá trị cần tìm.
Câu 5. Tìm m để biểu thức sau luôn âm
a) f ( x) = mx 2 − x − 1. b) g ( x) = (m − 4) x 2 + (2m − 8) x + m − 5
Lời giải
a) Với m = 0 , ta có f ( x) = − x − 1 < 0 ⇔ x > −1: không thỏa mãn.
Với m ≠ 0 , yêu cầu bài toán ⇔ mx 2 − x − 1 < 0, ∀x ∈ 
  m < 0
a < 0 m < 0  1
⇔ ⇔ ⇔ 1 ⇔− <m<0
∆ < 0 1 + 4m < 0 
m>−
4
4
 
1
Vậy với − < m < 0 thì biểu thức f ( x ) luôn âm.
4
b) Với m = 4 , ta có g ( x=
) -1 < 0 : đúng với mọi x .
Với m ≠ 4 , yêu cầu bài toán ⇔ (m − 4) x 2 + (2m − 8) x + m − 5 < 0, ∀x ∈ 
a < 0 m − 4 < 0 m < 4
⇔ ⇔ 2
⇔  ⇔m<4
∆ < 0 (m − 4) − (m − 4)(m − 5) < 0 m − 4 < 0
Kết hợp hai trường hợp ta được m ≤ 4 .
Câu 6. Tìm các giá trị của m để biểu thức sau luôn dương
Trang 9
− x 2 + 4(m + 1) x + 1 − 4m 2
a) f ( x=
) b) f ( x=
) x2 − x + m −1
−4 x 2 + 5 x − 2
Lời giải
2
 5 7
a) Ta có −4 x 2 + 5 x − 2 =−  2 x −  − < 0 với mọi x ∈  .
 4  16
− x + 4(m + 1) x + 1 − 4m 2
2
Do đó f ( x)
= > 0, ∀x ∈ 
−4 x 2 + 5 x − 2
⇔ − x 2 + 4(m + 1) x + 1 − 4m 2 < 0, ∀x ∈ 
a =−1 < 0 5
 ′ ⇔ 8m + 5 < 0 ⇔ m < −
(
⇔ ∆= 4(m + 1) 2 + 1 − 4m 2 < 0 ) 8


5
Vậy với m < − là giá trị cần tìm.
8
b) Yêu cầu bài toán tương đương với
x 2 − x + m − 1 > 0, ∀x ∈ 
⇔ x 2 − x + m > 1, ∀x ∈ 
⇔ x 2 − x + m > 1, ∀x ∈ 
⇔ x 2 − x + m − 1 > 0, ∀x ∈ 
a = 1 > 0 5
⇔ ⇔m<
∆ = 1 − 4(m − 1) < 0 4
5
Vậy với m < thì biểu thức đã cho luôn dương.
4
Câu 7. Tìm các giá trị của m để các bpt sau được nghiệm đúng với mọi x.
( )
a) 2m 2 − 3m − 2 x 2 + 2(m − 2) x − 10. b ) (m + 4) x 2 < 2(mx − m + 3)
Lời giải
1
a) Xét 2m 2 − 3m − 2 =0 ⇔ m =− ∨ m =2
2
1 1
Khi m = − thì bpt trở thành −5 x − 10 ⇔ x − : Không nghiệm đúng với mọi x.
2 5
Khi m = 2 thì bpt nghiệm đúng với mọi x.
 1
m ≠ −
Khi  2
( 2
)
2 thì yêu cầu bài toán ⇔ 2m − 3m − 2 x + 2(m − 2) x − 10, ∀x ∈ 
m ≠ 2
   1
∆′0 3m 2 − 7 m − 20 − 3 m2 1
⇔ ⇔ 2 ⇔ ⇔ − m < 2
a < 0 2m − 3m − 2 < 0 − 1 < m < 2 3
   2
1
Kết hợp hai trường hợp ta được − m2 .
3
b) Khi m = −4 thì bpt trở thành 0 < -8 x + 14 : Không nghiệm đúng với mọi x.
Khi m ≠ 4 thì yêu cầu bài toán ⇔ (m + 4) x 2 − 2mx + 2m − 6 < 0, ∀x ∈ 
∆′ < 0 −m 2 − 2m + 24 < 0 m < −6 ∨ m > 4
⇔ ⇔ ⇔ ⇔ m < −6
a < 0  m + 4 < 0  m < −4
Trang 10
Vậy m < −6 là giá trị cần tìm.
Câu 8. Chứng minh hàm số sau có tập xác định là  với mọi m
mx 2 x 2 − 2(m + 1) x + m 2 + 1
a) y = b) y
( )
2m + 1 x 2 − 4mx + 2
2
n2
Lời giải
( 2
)
a) Điều kiện 2m + 1 x − 4mx + 2 ≠ 0 2
( 2m + 1) x − 4mx + 2 . Ta có
Xét tam thức bậc hai f ( x) = 2 2
a= 2m + 1 > 0, ∆= 4m − 2 ( 2m + 1=
f
2 ′
f ) −2 < 02 2
x) ( 2m + 1) x − 4mx + 2 > 0, ∀x ∈ 
Suy ra với mọi m ta có f (= 2 2
Do đó với mọi m ta có ( 2m + 1) x − 4mx + 2 ≠ 0, ∀x ∈ 

2 2
Vậy tập xác định là  .

2 x 2 − 2(m + 1) x + m 2 + 1
b) Điều kiện 2 2 2
0 và m 2 x 2 − 2mx + m 2 + 2 ≠ 0
m x − 2mx + m + 2
Xét tam thức bậc hai f ( x) = 2 x 2 − 2(m + 1) x + m 2 + 1 . Ta có
′
f (
a f =2 > 0, ∆ =(m + 1) − 2 m + 1 =−m + 2m − 1 =−(m − 1) 0
2 2
) 2 2
) 2 x − 2(m + 1) x + m 2 + 10, ∀x ∈  (1)

Suy ra với mọi m, ta có f ( x= 2
Xét tam thức bậc hai g ( x)= m 2 x 2 − 2mx + m 2 + 2

Với m = 0 thì g ( x)= 2 > 0
Với m ≠ 0 , ta có
(
ag =m 2 > 0, ∆′g =m 2 − m 2 m 2 + 2 =−m 2 m 2 + 1 < 0 ) ( )
x) m 2 x 2 − 2mx + m 2 + 2 > 0, ∀x ∈  (2)
Suy ra với mọi m, ta có g (=
2 x 2 − 2(m + 1) x + m 2 + 1
Từ (1) và (2) suy ra với mọi m thì 0
m 2 x 2 − 2mx + m 2 + 2
Và m 2 x 2 − 2mx + m 2 + 2 ≠ 0 đúng với mọi x.
Vậy tập xác định là  .

Câu 9. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bpt ( m 2 + 1) x + m( x + 3) + 1 > 0 nghiệm đúng với mọi
x ∈ [−1; 2] .
Lời giải
Bpt tương đương ( m + m + 1) x + 3m + 1 > 0
2
2
−3m − 1  2  1 3 
⇔x> 2  do m + m + 1=  m +  + > 0 
m + m +1  2 4 
 −3m − 1 
Suy ra tập nghiệm của
= bpt là S  2 ; +∞ 
 m + m +1 
 −3m − 1 
Bpt nghiệm đúng với mọi x ∈ [−1; 2] khi và chỉ khi [−1; 2] ⊂  2 ; +∞ 
 m + m +1 
2
−3m − 1 m − 2m
Suy ra 2 < −1 ⇔ 2 < 0 ⇔ m 2 − 2m < 0 ⇔ 0 < m < 2
m + m +1 m + m +1
Trang 11
Vậy 0 < m < 2 thỏa mãn.
Câu 10. Tìm các giá trị của tham số m để bpt (m − 1) x 2 − 2 x + m + 1 > 0 nghiệm đúng với mọi x > 0 .
Lời giải
-Với m = 1 thì bpt trở thành 2 x + 2 > 0 ⇔ x > −1 : Thỏa mãn
-Với m < 1 , ta có ∆′ = 1 − (m − 1)(m + 1) = 2 − m 2
- Nếu ∆′ ≤ 0 thì (m − 1) x 2 − 2 x + m + 10, ∀x ∈  . Suy ra bpt vô nghiệm: không thỏa mãn.
1 + 2 − m2 1 − 2 − m2
- Nếu ∆′ > 0 thì bpt tương đương <x<
m −1 m −1
 1 + 2 − m2 1 − 2 − m2 
Suy ra tập nghiệm của bpt là S =  ;  : không thỏa mãn.
 m − 1 m −1 
 
-Với m > 1 , ta có ∆′ = 1 − (m − 1)(m + 1) = 2 − m 2

m > 2
∆′ < 0 ⇔ 2 − m 2 < 0 ⇔  thi (m − 1) x 2 − 2 x + m + 1 > 0, ∀x ∈ 
-Nếu  m < − 2
Suy ra tập nghiệm của bpt là  thỏa mãn.
Vậy m > 2 thỏa mãn.
 1 − 2 − m2
x <
-Nếu ∆′ > 0 ⇔ 2 − m 2 > 0 ⇔ − 2 < m < 2 thì bpt tương đương  m −1
 1 + 2 − m2
x >
 m −1
 1− 2 − m   1+ 2 − m
2 2 
-Suy ra tập nghiệm của bpt là S =  −∞; ∪ ; +∞ 
 m − 1   m − 1 
 
Bpt nghiệm đúng với mọi x>0 khi và chỉ khi
1 + 2 − m 2
 1 + 2 − m2   0 1 + 2 − m 2 0
(0; +∞) ⊂  ; +∞  ⇔  m − 1  (vô nghiệm).
 m −1   m > 1
   
m > 1
′
-Nếu ∆ = 0 ⇔ m =± 2 , xét m = 2 thì bpt trở thành
2 2
2  1   1  1
( 2 − 1) x − 2 x + 2 + 1 > 0 ⇔ ( 2 − 1)  x −  >0 ⇔x−  >0⇔ x≠
 2 −1   2 −1  2 −1
Không thỏa mãn. Vậy =

m 1, m > 2 là giá trị cần tìm.
Câu 11. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bpt x 2 − 2 x + 1 − m 20 nghiệm đúng với mọi x ∈ [1; 2]
Lời giải
Ta có ∆′ =m 20 . Phương trình có hai nghiệm x1 =

1 − m và x2 =
1+ m
-Nếu m = 0 thì bpt trở thành x 2 − 2 x + 10 ⇔ ( x − 1) 2 0 ⇔ x =

1 không thỏa mãn.
-Nếu m > 0 thì x1 = 1- m < x2 =+1 m . Suy ra tập nghiệm của bpt = là S [1- m ; 1 + m]
Để bpt nghiệm đúng với mọi x ∈ [1; 2] khi và chỉ khi [1; 2] ⊂ [1 − m;1 + m]
Trang 12
11 − m m0
⇔ ⇔ ⇔ m1
21 + m m1
-Nếu m < 0 thì x1 = 1 m . Suy ra tập nghiệm của bpt là S =

1- m > x2 =+ [1 + m ; 1 − m]
Để bpt nghiệm đúng với mọi x ∈ [1; 2] khi và chỉ khi [1; 2] ⊂ [1 + m;1 − m]
11 + m m ≤ 0
⇔ ⇔ ⇔ m ≤ −1 .
21 − m m ≤ −1
Vậy m ≤ −1 ∨ m ≥ 1 thỏa mãn.
Câu 12. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bpt
x 2 + (1 − 3m) x + 3m − 2 > 0 nghiệm đúng với mọi x mà x ≥ 2 .
Lời giải
x = 1
Ta có x 2 + (1 − 3m) x + 3m − 2 = 0 ⇔ 
=x 3m − 2
-Nếu 3m − 2 =1 ⇔ m =1 thì bpt trở thành ( x − 1) > 0 ⇔ x ≠ 1
2
suy ra tập nghiệm của bpt là S = (−∞;1) ∪ (1; +∞)
Vậy m=1 thỏa mãn.
-Nếu 3m − 2 < 1 ⇔ m < 1 . Suy ra tập nghiệm của bpt là S = (−∞;3m − 2) ∪ (1; +∞)
Bpt nghiệm đúng với mọi x mà x ≥ 2 khi và chỉ khi 3m − 2 > −2 ⇔ m > 0
Vậy 0 < m < 1 thỏa mãn.
Nếu 3m − 2 > 1 ⇔ m > 1 . Suy ra tập nghiệm của bpt là S = (−∞;1) ∪ (3m − 2; +∞)
4
Bpt nghiệm đúng với mọi x mà x ≥ 2 khi và chỉ khi 3m − 2 < 2 ⇔ m <
3
4
Vậy 1 < m < thỏa mãn.
3
4
-Kết hợp các Th ta có 0 < m < là giá trị cần tìm.
3
Câu 13. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bpt x 2 + (3 − m) x − 2m + 3 > 0 nghiệm đúng với mọi x ≤ 4 .
Lời giải
2 2
Ta có ∆= (3 − m) − 4(−2m + 3)= m + 2m − 3
-Nếu m = 1 thì bpt trở thành x 2 + 2 x + 1 > 0 ⇔ ( x + 1) 2 > 0 ⇔ x ≠ −1 thỏa mãn.
-Nếu m = −3 thì bpt trở thành x 2 + 6 x + 9 > 0 ⇔ ( x + 3) 2 > 0 ⇔ x ≠ −3 thỏa mãn
-Nếu −3 < m < 1 thì ∆ < 0 mà hệ số a = 1 > 0 nên x 2 + (3 − m) x − 2m + 3 > 0, ∀x ∈ 
Suy ra tập nghiệm của bpt là  (thỏa mãn).
 m < −3
-Nếu  thì ∆ > 0 nên phương trình x 2 + (3 − m) x − 2m + 3 = 0 có hai nghiệm
m > 1
 −3 + m − m 2 + 2m − 3   −3 + m + m 2 + 2m − 3 
S =  −∞; ∪ ; +∞ 
 2   2 
   
Bất phương trình nghiệm đúng với mọi x ≤ −4 khi và chỉ khi
Trang 13
 −3 + m − m 2 + 2m − 3 
(−∞; −4] ⊂  −∞; 
 2  
 
m > −5 ∨ m > 1  7
−3 + m − m 2 + 2m − 3  − < m < −3
⇔ −4 < 2
⇔ m + 2m − 3 < m + 5 ⇔ m > −5 ⇔ 2
2  
m > −
7 m > 1
 m 2 + 2m − 3 > 0
  2
⇔ m + 5 > 0
m 2 + 2m − 3 < (11 − m) 2

7
Kết hợp các trường hợp ta được m > − là giá trị cần tìm thỏa mãn yêu cầu bài toán.
2

f ( x) > 0 , f ( x) < 0 , f ( x) ≥ 0 , f ( x) ≤ 0 .
dấu của chúng.
Câu 1. Cho tam thức bậc hai f ( x ) =− x 2 − 4 x + 5 . Tìm tất cả giá trị của x để f ( x ) ≥ 0 .
A. x ∈ ( −∞; − 1] ∪ [5; + ∞ ) . B. x ∈ [ −1;5] .
C. x ∈ [ −5;1] . D. x ∈ ( −5;1) .
Lời giải
Chọn C.
Ta có f ( x ) = 0 ⇔ − x 2 − 4 x + 5 =0 ⇔ x = 1 , x = −5 .
Mà hệ số a =−1 < 0 nên: f ( x ) ≥ 0 ⇔ x ∈ [ −5;1] .
Câu 2. Gọi S là tập nghiệm của bất phương trình x 2 − 8 x + 7 ≥ 0 . Trong các tập hợp sau, tập nào không
là tập con của S ?
A. ( −∞;0] . B. [ 6; +∞ ) . C. [8; +∞ ) . D. ( −∞; −1] .
Lời giải
Chọn B
x ≤ 1
Ta có x 2 − 8 x + 7 ≥ 0 ⇔  .
x ≥ 7
Suy ra tập nghiệm của bất phương trình là S = ( −∞;1] ∪ [ 7; +∞ ) .
Do đó [ 6; +∞ ) ⊄ S .
Câu 3. Tập nghiệm của bất phương trình 2 x 2 − 14 x + 20 < 0 là

A. S = ( −∞; 2] ∪ [5; +∞ ) . B. S = ( −∞; 2 ) ∪ ( 5; +∞ ) .
C. S = ( 2;5 ) . D. S = [ 2;5] .
Lời giải
Chọn C
Bất phương trình 0 ≤ x ≤ 10 ⇔ 2 < x < 5 .
Vậy S = ( 2;5 ) .
Trang 14
Câu 4. Tập nghiệm của bất phương trình x 2 − 25 < 0 là
A. S = ( −5;5 ) . B. x > ± 5 .
C. −5 < x < 5 . D. S = ( −∞; −5) ∪ ( 5; +∞ ) .
Lời giải
Chọn A
Bất phương trình x 2 − 25 < 0 ⇔ −5 < x < 5 .
Vậy S = ( −5;5 ) .
Câu 5. Tập nghiệm của bất phương trình x 2 − 3 x + 2 < 0 là

A. (1; 2 ) . B. ( −∞;1) ∪ ( 2; +∞ ) . C. ( −∞;1) . D. ( 2; +∞ ) .
Lời giải
Chọn A
2
Ta có x − 3 x + 2 < 0 ⇔ 1 < x < 2.
Vậy tập nghiệm của bất phương trình x 2 − 3 x + 2 < 0 là (1; 2 ) . Chọn đáp án A.
Câu 6. Tập nghiệm S của bất phương trình x 2 − x − 6 ≤ 0 .

A. S = ( −∞; −3) ∪ ( 2 : +∞ ) . B. [ −2;3] .
C. [ −3; 2] . D. ( −∞; −3] ∪ [ 2; +∞ ) .
Lời giải
Chọn B
Ta có: x 2 − x − 6 ≤ 0 ⇔ −2 ≤ x ≤ 3 .
Tập nghiệm bất phương trình là: S = [ −2;3] .
Câu 7. Bất phương trình − x 2 + 2 x + 3 > 0 có tập nghiệm là
A. ( −∞; −1) ∪ ( 3; +∞ ) . B. ( −1;3) . C. [ −1;3] . D. ( −3;1) .
Lời giải
Chọn B
Ta có: − x 2 + 2 x + 3 > 0 ⇔ −1 < x < 3
Câu 8. Tập xác định của hàm số y = − x 2 + 2 x + 3 là:

A. (1;3) . B. ( −∞; −1) ∪ ( 3; +∞ ) .
C. [ −1;3] . D. ( −∞; −1] ∪ [3; +∞ ) .
Lời giải
Chọn C
Hàm số y = − x 2 + 2 x + 3 xác định khi − x 2 + 2 x + 3 ≥ 0 ⇔ −1 ≤ x ≤ 3 .
Vậy tập xác định của hàm số là D = [ −1;3] .
Câu 9. Tập nghiệm của bất phương trình − x 2 + x + 12 ≥ 0 là
A. ( −∞ ; − 3] ∪ [ 4; + ∞ ) . B. ∅ .
C. ( −∞ ; − 4] ∪ [3; + ∞ ) . D. [ −3; 4] .
Lời giải
Chọn D
Ta có − x 2 + x + 12 ≥ 0 ⇔ −3 ≤ x ≤ 4 .
Vậy tập nghiệm của bất phương trình là [ −3; 4] .
Trang 15
x−2
Câu 10. Hàm số y = có tập xác định là
2
x −3 + x −2
7 
(
A. −∞; − 3 ∪ ) ( 3; +∞ . ) (
B. −∞; − 3  ∪  3; +∞ \   .
4
)
7  7
(
C. −∞; − 3 ∪ ) ( )
3; +∞ \   .
4
( 
)
D. −∞; − 3 ∪  3;  .
 4
Lời giải
Chọn B
 x 2 − 3 + x − 2 ≠ 0
Hàm số đã cho xác định khi 
2
 x − 3 ≥ 0
x ≥ 3
Ta có x 2 − 3 ≥ 0 ⇔  .
 x ≤ − 3
2 − x ≥ 0 x ≤ 2
 7
Xét x − 3 + x − 2 = 7 ⇔x=
2 2
0 ⇔ x −3 = 2− x ⇔  2 2 ⇔ 
 x − 3 = ( 2 − x )  x= 4
 4
7 
(
Do đó tập xác định của hàm số đã cho là D = −∞; − 3  ∪  3; +∞ \   .
4
)
Câu 11. Tìm tập xác định của hàm số y= 2 x2 − 5x + 2 .
 1  1 1 
A.  −∞;  ∪ [ 2; + ∞ ) . B. [ 2; + ∞ ) . C.  −∞;  . D.  ; 2  .
 2  2 2 
Lời giải
Chọn A.
 1
2  x≤
Hàm số xác định ⇔ 2 x − 5 x + 2 ≥ 0 ⇔ 2.

x ≥ 2
Câu 12. Tìm tập nghiệm S của bất phương trình x 2 − 4 > 0 .
A. S = ( −∞; −2 ) ∪ ( 2; +∞ ) . B. S = ( −2; 2 ) .
C. S = ( −∞; −2] ∪ [ 2; +∞ ) . D. S = ( −∞;0 ) ∪ ( 4; +∞ ) .
Lời giải
Chọn A.
* Bảng xét dấu:
x −∞ −2 2 +∞
x −42
+ 0 − 0 +
* Tập nghiệm của bất phương trình là S = ( −∞; −2 ) ∪ ( 2; +∞ ) .
Câu 13. Tìm tập nghiệm S của bất phương trình x 2 − 4 x + 4 > 0 .
A. S =  \ {2} . B. S =  . C. =S ( 2; +∞ ) . S  \ {−2} .
D.=
Lời giải
Chọn A.
* Bảng xét dấu:
x −∞ 2 +∞
2
x − 4x + 4 + 0 +
Trang 16
* Tập nghiệm của bất phương trình là S =  \ {2} .
Câu 14. Số nghiệm nguyên của bất phương trình 2 x 2 − 3 x − 15 ≤ 0 là

A. 6 . B. 5 . C. 8 . D. 7 .
Lời giải
Chọn A.
Xét f ( x ) = 2 x 2 − 3 x − 15 .
3 ± 129
f ( x) = 0 ⇔ x = .
4
Ta có bảng xét dấu:
3 − 129 3 + 129
x
4 4
f ( x) + 0 − 0 +
 3 − 129 3 + 129 
Tập nghiệm của bất phương trình là S =  ; .
 4 4 
Do đó bất phương trình có 6 nghiệm nguyên là −2 , −1 , 0 , 1 , 2 , 3 .
Câu 15. Tập nghiệm của bất phương trình: x 2 + 9 > 6 x là

A. ( 3; +∞ ) . B.  \ {3} . C.  . D. ( – ∞;3) .
Lời giải
Chọn B.
x + 9 > 6 x ⇔ ( x − 3) > 0 ⇔ x ≠ 3 .
2 2
Câu 16. Tìm tập nghiệm S của bất phương trình −2 x 2 − 3 x + 2 > 0 ?
 1 1
A. S =  −∞; −  ∪ ( 2; +∞ ) . B. S = ( −∞; −2 ) ∪  
; +∞  .
 2 2 
 1  1 
C. S =  −2;  . D. S =  − ; 2  .
 2  2 
Lời giải
Chọn C.
1
Ta có −2 x 2 − 3 x + 2 > 0 ⇔ −2 < x < .
2
Câu 17. ( )
Bất phương trình ( x − 1) x 2 − 7 x + 6 ≥ 0 có tập nghiệm S là:
A. S = ( −∞ ;1] ∪ [ 6; +∞ ) . B. =
S [6; +∞ ) .
C. ( 6; +∞ ) . S [ 6; +∞ ) ∪ {1} .
D. =
Lời giải
Chọn D
( x − 1) ( x 2 − 7 x + 6 ) ≥ 0 ⇔ ( x − 1)( x − 1)( x − 6 ) ≥ 0
Ta có: =x −1 0 = x 1
⇔ ( x − 1) ( x − 6 ) ≥ 0 ⇔ 
2
⇔ .
x − 6 ≥ 0 x ≥ 6
Câu 18. Tập nghiệm của bất phương trình x 4 − 5 x 2 + 4 < 0 là
A. (1; 4 ) . B. ( −2; −1) . C. (1; 2 ) . D. ( −2; −1) ∪ (1; 2 ) .
Lời giải
Trang 17
Chọn D
x = 1
 x − 1 =0  x =−1 2
Ta có x 4 − 5 x 2 + 4= ( 2 2
)(
x −1 x − 4 = 0 ⇔  2 ) ⇔ 
x = 2
.
x − 4 = 0

 x = −2
Đặt f ( x ) =x 4 − 5 x 2 + 4 .
Bảng xét dấu:
Dựa vào bảng xét dấu, ta thấy tập nghiệm của bất phương trình f ( x ) < 0 là ( −2; −1) ∪ (1; 2 ) .
Câu 19. Giải bất phương trình x ( x + 5 ) ≤ 2 x 2 + 2 . ( )

A. x ≤ 1. B. 1 ≤ x ≤ 4. C. x ∈ ( − ∞;1] ∪ [ 4; +∞ ) . D. x ≥ 4.
Lời giải
( )
Bất phương trình x ( x + 5 ) ≤ 2 x 2 + 2 ⇔ x 2 + 5 x ≤ 2 x 2 + 4 ⇔ x 2 − 5 x + 4 ≥ 0
x = 1
Xét phương trình x 2 − 5 x + 4 = 0 ⇔ ( x − 1)( x − 4 ) = 0 ⇔  .
x = 4
Lập bảng xét dấu
x −∞ 1 4 +∞
x2 − 5x + 4 + 0 − 0 +
Dựa vào bảng xét dấu, ta thấy x 2 − 5 x + 4 ≥ 0 ⇔ x ∈ ( − ∞;1] ∪ [ 4; + ∞ ) . Chọn C.
( )
Câu 20. Biểu thức 3 x 2 − 10 x + 3 ( 4 x − 5 ) âm khi và chỉ khi
 5  1 5 
A. x ∈  − ∞;  . B. x ∈  − ∞;  ∪  ;3  .
 4  3  4 
1 5 1 
C. x ∈  ;  ∪ ( 3; + ∞ ) . D. x ∈  ;3  .
3 4 3 
Lời giải
( )
Đặt f ( x ) = 3 x 2 − 10 x + 3 ( 4 x − 5 )
x =3
5
Phương trình 3 x − 10 x + 3 = 0 ⇔ 
2
1 và 4 x − 5 = 0 ⇔ x = .
x = 4
 3
1 5
x −∞ 3 +∞
3 4
3 x 2 − 10 x + 3 + 0 − − 0 +
4x − 5 − − 0 + +
f ( x) − 0 + 0 − 0 +
Trang 18
 1 5 
Dựa vào bảng xét dấu, ta thấy f ( x ) < 0 ⇔ x ∈  − ∞;  ∪  ;3  . Chọn B.
 3  4 
Câu 21. Biểu thức 4 − x 2 ( )( x 2

+ 2 x − 3)( x 2 + 5 x + 9 ) âm khi
A. x ∈ (1; 2 ) . B. x ∈ ( −3; −2 ) ∪ (1; 2 ) .
C. x ≥ 4. D. x ∈ ( −∞; −3) ∪ ( −2;1) ∪ ( 2; +∞ ) .
Lời giải
(
Đặt f ( x ) = 4 − x 2 )( x 2
+ 2 x − 3)( x 2 + 5 x + 9 )
x = 2
Phương trình 4 − x 2 =0 ⇔  .
 x = −2
x = 1
Phương trình x 2 + 2 x − 3 = 0 ⇔  .
x = −3
2
 5  11
Ta có x + 5 x + 9 =  x +  + > 0 ⇒ x 2 + 5 x + 9 = 0 ⇔ x ∈∅. Lập bảng xét dấu:
2
 2 4
x −∞ −3 −2 1 2 +∞
4 − x2 − − 0 + 0 + 0 −
x2 + 2x − 3 + 0 − − 0 + +
x2 + 5x + 9 + + + + +
f ( x) − 0 + 0 − 0 + 0 −
x < −3
Dựa vào bảng xét dấu ta thấy ( 4 − x )( x + 2 x − 3)( x + 5 x + 9 ) < 0 ⇔  −2 < x < 1
2 2 2

 x > 2
⇔ x ∈ ( −∞; −3) ∪ ( −2;1) ∪ ( 2; +∞ ) . Chọn D.
Câu 22. Tập nghiệm của bất phương trình x3 + 3 x 2 − 6 x − 8 ≥ 0 là

A. x ∈ [ − 4; −1] ∪ [ 2; +∞ ) . B. x ∈ ( − 4; −1) ∪ ( 2; + ∞ ) .
C. x ∈ [ −1; +∞ ) . D. x ∈ ( −∞; − 4] ∪ [ −1; 2] .
Lời giải
Bất phương trình x 3 + 3 x 2 − 6 x − 8 ≥ 0 ⇔ ( x − 2 ) x 2 + 5 x + 4 ≥ 0. ( )
x = − 4
Phương trình x 2 + 5 x + 4 = 0 ⇔  và x − 2 = 0 ⇔ x = 2.
 x = −1
x −∞ −4 −1 2 +∞
2
x + 5x + 4 + 0 − 0 + +
x−2 − − − 0 +
( x − 2) ( x2 + 5x + 4) − 0 + 0 − 0 +
( )
Dựa vào bảng xét dấu, ta thấy rằng ( x − 2 ) x 2 + 5 x + 4 ≥ 0 ⇔ x ∈ [ − 4; −1] ∪ [ 2; + ∞ ) .
Chọn A.
Trang 19
4 x − 12
Câu 23. Cho biểu thức f ( x ) = . Tập hợp tất cả các giá trị của x thỏa mãn f ( x ) không dương là
x2 − 4 x
A. x ∈ ( 0;3] ∪ ( 4; + ∞ ) . B. x ∈ ( − ∞;0] ∪ [3; 4 ) .
C. x ∈ ( − ∞;0 ) ∪ [3; 4 ) . D. x ∈ ( − ∞;0 ) ∪ ( 3; 4 ) .
Lời giải
Chọn C.
4 x − 12 x < 0
Ta có: 2
≤0⇔ hay x ∈ ( −∞;0 ) ∪ [3; 4 ) .
x − 4x 3 ≤ x < 4
x 2 − 3x − 4
Câu 24. Tìm tập nghiệm của bất phương trình ≤ 0.
x −1
A. T = ( −∞; −1] ∪ [1; 4] . B. T = ( −∞; −1] ∪ (1; 4] .
C. T = ( −∞; −1) ∪ (1; 4] . D. T = ( −∞; −1] ∪ (1; 4 ) .
Lời giải
Chọn B
x 2 − 3x − 4
≤ 0 (1) .
x −1
 x = −1
x 2 − 3x − 4 = 0 ⇔  .
x = 4
x −1 = 0 ⇔ x = 1.
Bảng xét dấu
Vậy tập nghiệm của bất phương trình đã cho là T = ( −∞; −1] ∪ (1; 4] .
x 2 − 7 x + 12
Câu 25. Tập nghiệm của bất phương trình ≤ 0 là.
x2 − 4
[ −2; 2] ∪ [3; 4] .
A. S = ( −2; 2] ∪ [3; 4] .
B. S =
( −2; 2 ) ∪ [3; 4] . D. S =
C. S = [ −2; 2] ∪ ( 3; 4 ) .
Lời giải
Chọn C
x 2 − 7 x + 12
Xét f ( x ) =
x2 − 4
Tập xác định= D  \ {−2; 2} .
x = 3
x 2 − 7 x + 12 =0 ⇔  .
x = 4
 x = −2
x2 − 4 = 0 ⇔  .
x = 2
Bảng xét dấu f ( x )
Trang 20
( −2; 2 ) ∪ [3; 4] .
Từ bảng xét dấu ta có tập nghiệm của bất phương trình đã cho là S =
x − 2 x +1
Câu 26. Tập nghiệm của bất phương trình ≥ là.
x +1 x − 2
 1 1 
A.  −1;  ∪ ( 2; +∞ ) . B. ( −∞; −1) ∪  ; 2  .
 2 2 
1   1
C. ( −∞; −1) ∪  ; 2  . D.  −∞;  .
2   2
Lời giải
Chọn C
( x − 2 ) − ( x + 1) ≥ 0 ⇔ −6 x + 3 ≥ 0 1
2 2
x − 2 x +1
≥ ⇔ ( ).
x +1 x − 2 ( x + 1)( x − 2 ) x2 − x − 2
Ta có bảng xét dấu sau:
1
x ∞ 1 2 +∞
2
VT (1) + 0 +
1
(1) ⇔ x < −1 ∨ ≤ x < 2.
2
x2 + x + 3
Câu 27. Gọi S là tập nghiệm của bất phương trình ≥ 1 . Khi đó S ∩ ( −2; 2 ) là tập nào sau đây?
x2 − 4
A. ( −2; − 1) . B. ( −1; 2 ) . C. ∅ . D. ( −2; − 1] .
Lời giải
Chọn C.
2
x + x+3 x+7
Xét −1 ≥ 0 ⇔ 2 ≥0.
2
x −4 x −4
Bất phương trình có tập nghiệm S = [ −7; − 2 ) ∪ ( 2; + ∞ ) .
Vậy S ∩ ( −2; 2 ) =∅ .
2 x 2 − 3x + 4
Câu 28. Tập nghiệm của bất phương trình > 2 là
x2 + 3
3 23 3 23   3 23   3 23 
A.  − ; + . B.  −∞; −  ∪  + ; + ∞  .
4 4 4 4   4 4  4 4 
 2   2
C.  − ; + ∞  . D.  −∞; −  .
 3   3
Lời giải
Chọn D.
2
Do x + 3 > 0 ∀x ∈  nên bất phương trình đã cho tương đương với
Trang 21
2 x 2 − 3x + 4 2
2
x +3
( )
> 2 ⇔ 2 x 2 − 3 x + 4 > 2 x 2 + 3 ⇔ 3 x < −2 ⇔ x < − .
3
x+3 1 2x
Câu 29. Có bao nhiêu giá trị nguyên dương của x thỏa mãn − < ?
x − 4 x + 2 2x − x2
2
A. 0. B. 2. C. 1. D. 3.
Lời giải
 x2 − 4 ≠ 0
 x ≠ 0
Điều kiện:  x + 2 ≠ 0 ⇔  . Bất phương trình:
2 x − x 2 ≠ 0  x ≠ ± 2

x+3 1 2x x+3 1 2x 2x + 9
2
− < 2
⇔ 2 − + 2 <0⇔ 2 < 0.
x − 4 x + 2 2x − x x − 4 x + 2 x − 2x x −4
Bảng xét dấu:
9
x −∞ − −2 2 +∞
2
2x + 9 − 0 + + +
x2 − 4 + + − +
f ( x) − 0 + − +
2x + 9  9
Dựa vào bảng xét dấu, ta thấy 2
< 0 ⇔ x ∈  − ∞; −  ∪ ( − 2; 2 ) .
x −4  2
Vậy có chỉ có duy nhất một giá trị nguyên dương của x ( x = 1) thỏa mãn yêu cầu.
Chọn C.
− 2x2 + 7 x + 7
Câu 30. Tập nghiệm S của bất phương trình ≤ −1 là
x 2 − 3 x − 10
A. Hai khoảng. B. Một khoảng và một đoạn.
C. Hai khoảng và một đoạn. D. Ba khoảng.
Lời giải
x ≠ − 2
Điều kiện: x 2 − 3 x − 10 ≠ 0 ⇔ ( x + 2 )( x − 5 ) ≠ 0 ⇔  .
x ≠ 5
Bất phương trình
− 2x2 + 7 x + 7 − 2x2 + 7 x + 7 − x2 + 4x − 3
≤ −1 ⇔ + 1 ≤ 0 ⇔ ≤0 ( ∗) .
x 2 − 3 x − 10 x 2 − 3 x − 10 x 2 − 3x − 10
Bảng xét dấu
x −∞ −2 1 3 5 +∞
− x2 + 4x − 3 − − 0 + 0 − −
x 2 − 3 x − 10 + − − − +
f ( x) − + 0 − 0 + −
Dựa vào bảng xét dấu, bất phương trình ( ∗) ⇔ x ∈ ( − ∞; − 2 ) ∪ [1;3] ∪ ( 5; + ∞ ) .
Chọn C.
Trang 22
Câu 1. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình x 2 + mx + 4 =0 có nghiệm
A. −4 ≤ m ≤ 4 . B. m ≤ −4 hay m ≥ 4 .
C. m ≤ −2 hay m ≥ 2 . D. −2 ≤ m ≤ 2 .
Lời giải
Chọn B
Phương trình x 2 + mx + 4 =0 có nghiệm ⇔ ∆ ≥ 0 ⇔ m 2 − 16 ≥ 0 ⇔ m ≤ −4 hay m ≥ 4
Câu 2. Tìm m để phương trình − x 2 + 2 ( m − 1) x + m − 3 =0 có hai nghiệm phân biệt

A. ( −1; 2 ) B. ( −∞; −1) ∪ ( 2; +∞ ) C. [ −1; 2] D. ( −∞; −1] ∪ [ 2; +∞ )
Lời giải
Chọn B
Phương trình có hai nghiệm phân biệt
 m < −1
⇔ ∆ ' > 0 ⇔ ( m − 1) − ( −1) . ( m − 3) > 0 ⇔ m 2 − m − 2 > 0 ⇔ 
2
m > 2
Vậy m ∈ ( −∞; −1) ∪ ( 2; +∞ ) .
Câu 3. Giá trị nào của m thì phương trình ( m − 3) x 2 + ( m + 3) x − ( m + 1) =
0 (1) có hai nghiệm phân
biệt?
 3
A. m ∈  \ {3} . B. m ∈  −∞; −  ∪ (1; + ∞ ) \ {3} .
 5
 3   3 
C. m ∈  − ;1 . D. m ∈  − ; + ∞  .
 5   5 
Lời giải
Chọn B.
m − 3 ≠ 0
Phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt ⇔ 
∆= ( m + 3) + 4 ( m − 3)( m + 1) > 0
2
m ≠ 3
m ≠ 3  3
 3 
⇔ 2 ⇔   x < − ⇔ m ∈  −∞; −  ∪ (1; + ∞ ) \ {3} .
5m − 2m − 3 > 0  5  5
  x > 1
Câu 4. Tìm các giá trị của tham số m để phương trình x 2 − mx + 4m =0 vô nghiệm.
A. 0 < m < 16 . B. −4 < m < 4 . C. 0 < m < 4 . D. 0 ≤ m ≤ 16 .
Lời giải
Chọn A.
Phương trình x 2 − mx + 4m =
0 vô nghiệm khi ∆ < 0 ⇔ m 2 − 16m < 0 ⇔ 0 < m < 16 .
Câu 5. Phương trình x 2 − ( m + 1) x + 1 =0 vô nghiệm khi và chỉ khi
A. m > 1. B. − 3 < m < 1.
C. m ≤ − 3 hoặc m ≥ 1. D. − 3 ≤ m ≤ 1.
Lời giải
Phương trình vô nghiệm khi và chỉ khi ∆ x < 0 ⇔ ( m + 1) − 4 < 0
2
⇔ m 2 + 2m − 3 < 0 ⇔ ( m − 1)( m + 3) < 0 ⇔ − 3 < m < 1 . Chọn B.
Trang 23
1
Câu 6. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m sao cho phương trình sau vô nghiệm m = −
2
3
A. m ∈ . B. m > 3. C. m = 2 D. m > − .
5
Lời giải

=
2
a 2m + 1 ≠ 0
Yêu cầu bài toán ⇔  , ∀m ∈ .
 ∆
 x
′ =4 m 2
− 2 ( 2 m 2
+ 1) =− 2 < 0
Vậy phương trình đã cho luôn vô nghiệm với mọi m ∈ . Chọn A.

Câu 7. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình
( m − 2 ) x 2 + 2 ( 2m − 3) x + 5m − 6 =0 vô nghiệm?
m > 3 m ≠ 2
A. m < 0. B. m > 2. C.  . D.  .
m < 1 1 < m < 3
Lời giải
Xét phương trình ( m − 2 ) x 2 + 2 ( 2m − 3) x + 5=
m−6 0 ( ∗) .
TH1. Với m − 2 = 0 ⇔ m = 2, khi đó ( ∗) ⇔ 2 x + 4 =0 ⇔ x =− 2.
Suy ra với m = 2 thì phương trình ( ∗) có nghiệm duy nhất x = − 2.
Do đó m = 2 không thỏa mãn yêu cầu bài toán.
TH2. Với m − 2 ≠ 0 ⇔ m ≠ 2, khi đó để phương trình ( ∗) vô nghiệm ⇔ ∆′x < 0
⇔ ( 2m − 3) − ( m − 2 )( 5m − 6 ) < 0 ⇔ 4m 2 − 12m + 9 − ( 5m 2 − 16m + 12 ) < 0

2
m > 3
⇔ − m 2 + 4m − 3 < 0 ⇔ m 2 − 4m + 3 > 0 ⇔  .
m < 1
m > 3
Do đó, với  thì phương trình ( ∗) vô nghiệm.
m < 1
m > 3
Kết hợp hai TH, ta được  là giá trị cần tìm. Chọn C.
m < 1
Câu 8. Phương trình mx 2 − 2mx + 4 = 0 vô nghiệm khi và chỉ khi

m < 0
A. 0 < m < 4. B.  . C. 0 ≤ m ≤ 4. D. 0 ≤ m < 4.
m > 4
Lời giải
Xét phương trình mx 2 − 2mx
= +4 0 ( ∗) .
TH1. Với m = 0, khi đó phương trình ( ∗) ⇔ 4 =0 (vô lý).
Suy ra với m = 0 thì phương trình ( ∗) vô nghiệm.
TH2. Với m ≠ 0, khi đó để phương trình ( ∗) vô nghiệm ⇔ ∆′x < 0
⇔ m 2 − 4m < 0 ⇔ m ( m − 4 ) < 0 ⇔ 0 < m < 4
Kết hợp hai TH, ta được 0 ≤ m < 4 là giá trị cần tìm. Chọn D.
Câu 9. ( )
Phương trình m 2 − 4 x 2 + 2 ( m − 2 ) x + 3 =0 vô nghiệm khi và chỉ khi
m ≥ 2 m ≥ 2
A. m ≥ 0. B. m = ± 2. C.  . D.  .
m < − 4 m ≤ − 4
Trang 24
Lời giải
( )
Xét phương trình m 2 − 4 x 2 + 2 ( m − 2 )=
x+3 0 ( ∗) .
m = 2
TH1. Với m 2 − 4 = 0 ⇔  .
m = − 2
• Khi m = 2 ⇒ ( ∗) ⇔ 3 = 0 (vô lý).
3
• Khi m = − 2 ⇒ ( ∗) ⇔ − 8 x + 3 = 0 ⇔ x = .
8
Suy ra với m = 2 thỏa mãn yêu cầu của bài toán.
m ≠ 2
TH2. Với m 2 − 4 ≠ 0 ⇔  , khi đó để phương trình ( ∗) vô nghiệm ⇔ ∆′x < 0
m ≠ − 2
⇔ ( m − 2 ) − 3 ( m 2 − 4 ) < 0 ⇔ m 2 − 4m + 4 − 3m 2 + 12 < 0 ⇔ − 2m 2 − 4m + 16 < 0
2
m > 2
⇔ m 2 + 2m − 8 > 0 ⇔ ( m − 2 )( m + 4 ) > 0 ⇔  .
m < − 4
m > 2
Suy ra với  thỏa mãn yêu cầu của bài toán.
m < − 4
m ≥ 2
m < − 4
Câu 10. Cho tam thức bậc hai f ( x ) = x 2 − bx + 3. Với giá trị nào của b thì tam thức f ( x ) có nghiệm?
A. b ∈  − 2 3; 2 3  . (
B. b ∈ − 2 3; 2 3 . )
(
C. b ∈ − ∞; − 2 3  ∪  2 3; + ∞ . ) D. b ∈ ( − ∞; − 2 3 ) ∪ ( 2 )
3; + ∞ .
Lời giải
Để phương trình f ( x ) = 0 có nghiệm ⇔ ∆′x ≥ 0 ⇔ ( − b ) − 4.3 ≥ 0
2
b ≥ 2 3
( ) ( )( )
2
⇔ b 2 − 12 ≥ 0 ⇔ b 2 − 2 3 ≥0⇔ b−2 3 b+2 3 ≥0⇔  .
b ≤ − 2 3
( )
Vây b ∈ − ∞; − 2 3  ∪  2 3; + ∞ là giá trị cần tìm. Chọn C.
Câu 11. Phương trình x 2 + 2(m + 2) x − 2m − 1 =0 ( m là tham số) có nghiệm khi

 m = −1 m < − 5 m ≤ − 5
A.  . B. − 5 ≤ m ≤ −1. C.  . D.  .
 m = −5  m > −1  m ≥ −1
Lời giải
( m + 2)
2
Xét phương trình x 2 + 2 ( m + 2 ) x − 2m − 1 =0, có ∆′x = + 2m + 1.
Yêu cầu bài toán ⇔ ∆′x ≥ 0 ⇔ m 2 + 4m + 4 + 2m + 1 ≥ 0 ⇔ m 2 + 6m + 5 ≥ 0

 m ≥ −1
⇔ ( m + 1)( m + 5 ) ≥ 0 ⇔  là giá trị cần tìm. Chọn D.
m ≤ − 5
Câu 12. Hỏi có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên của m để phương trình
2 x 2 + 2 ( m + 2 ) x + 3 + 4m + m 2 =0 có nghiệm?
A. 3. B. 4. C. 2. D. 1.
Trang 25
Lời giải
Xét 2 x 2 + 2 ( m + 2 ) x + 3 + 4m + m 2 = ( m + 2) − 2 ( m 2 + 4m + 3 ) .
2
0, có ∆′x =
Yêu cầu bài toán ⇔ ∆′x ≥ 0 ⇔ m 2 + 4m + 4 − 2m 2 − 8m − 6 ≥ 0 ⇔ − m 2 − 4m − 2 ≥ 0
⇔ m 2 + 4m + 2 ≤ 0 ⇔ ( m + 2 ) ≤ 2 ⇔ − 2 − 2 ≤ m ≤ − 2 + 2.
2
Kết hợp với m ∈ , ta được m ={− 3; − 2; −1} là các giá trị cần tìm. Chọn A.
Câu 13. Tìm các giá trị của m để phương trình ( m − 5 ) x 2 − 4mx + m − 2 =0 có nghiệm.
 10  10
10  m≤−  m≤−
A. m ≠ 5. B. − ≤ m ≤ 1. C. 3. D. 3.
3  
m ≥ 1 1 ≤ m ≠ 5
Lời giải
Xét phương trình ( m − 5 ) x 2 − 4mx +=
m−2 0 ( ∗) .
3
TH1. Với m − 5 = 0 ⇔ m = 5, khi đó ( ∗) ⇔ − 20 x + 3 = 0 ⇔ x = .
20
3
Suy ra với m = 1 thì phương trình ( ∗) có nghiệm duy nhất x = .
20
TH2. Với m − 5 ≠ 0 ⇔ m ≠ 5, khi đó để phương trình ( ∗) có nghiệm ⇔ ∆′x ≥ 0
⇔ ( − 2m ) − ( m − 5 )( m − 2 ) ≥ 0 ⇔ 4m 2 − ( m 2 − 7 m + 10 ) ≥ 0
2
m ≥ 1
⇔ 3m + 7 m − 10 ≥ 0 ⇔ ( m − 1)( 3m + 10 ) ≥ 0 ⇔ 
2
.
 m ≤ − 10
 3
5 ≠ m ≥ 1
Do đó, với  thì phương trình ( ∗) có nghiệm.
 m ≤ − 10
 3
m ≥ 1
 m ≤ − 10
 3
Câu 14. Tìm tất cả giá trị thực của tham số m sao cho phương trình ( m − 1) x 2 − 2 ( m + 3) x − m + 2 =0 có
nghiệm.
A. m ∈ ∅. B. m ∈ . C. −1 < m < 3. D. − 2 < m < 2.
Lời giải
Xét phương trình ( m − 1) x 2 − 2 ( m + 3) x =
−m+2 0 ( ∗) .
1
TH1. Với m − 1 = 0 ⇔ m = 1, khi đó ( ∗) ⇔ − 2.4 x − 1 + 2 = 0 ⇔ x = .
8
1
Suy ra với m = 1 thì phương trình ( ∗) có nghiệm duy nhất x = .
8
TH2. Với m − 1 ≠ 0 ⇔ m ≠ 1, khi đó để phương trình ( ∗) có nghiệm ⇔ ∆′x ≥ 0
⇔ ( m + 3) − ( m − 1)( 2 − m ) ≥ 0 ⇔ m 2 + 6m + 9 − ( − m 2 + 3m − 2 ) ≥ 0
2
Trang 26
2
2  3  79
⇔ 2m + 3m + 11 ≥ 0 ⇔ 2  m +  + ≥ 0, ∀m ∈  suy ra ∆′x ≥ 0, ∀m ∈ .
 4 8
Do đó, với m ≠ 1 thì phương trình ( ∗) luôn có hai nghiệm phân biệt.
Kết hợp hai TH, ta được m ∈  là giá trị cần tìm. Chọn B.
Câu 15. Các giá trị m để tam thức f ( x ) = x 2 − ( m + 2 ) x + 8m + 1 đổi dấu 2 lần là
A. m ≤ 0 hoặc m ≥ 28. B. m < 0 hoặc m > 28.
C. 0 < m < 28. D. m > 0.
Lời giải
Tam thức f ( x ) đổi dấu hai lần ⇔ f ( x ) =
0 có hai nghiệm phân biệt.
a = 1 ≠ 0
Phương trình f ( x ) = 0 có hai nghiệm phân biệt ⇔ 
∆ x = ( m + 2 ) − 4 ( 8m + 1) > 0
2
 m > 28
⇔ m 2 + 4m + 4 − 32m − 4 > 0 ⇔ m 2 − 28m > 0 ⇔ m ( m − 28 ) > 0 ⇔  .
m < 0
Vậy m < 0 hoặc m > 28 là giá trị cần tìm. Chọn B.
1
Câu 16. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m sao cho phương trình x 2 + ( m + 1) x + m − =0 có
3
nghiệm?
3 3
A. m ∈ . B. m > 1. C. − < m < 1. D. m > − .
4 4
Lời giải
1  1 7
Xét x 2 + ( m + 1) x + m − = ( m + 1)
2
0, có ∆ x = − 4  m − = m 2 − 2m + .
3  3 3
a = 1 > 0
 7
Ta có  7 4 suy ra m 2 − 2m + > 0, ∀m ∈  ⇒ ∆ x > 0, ∀m ∈ .
∆′m =1 − 3 =− 3 < 0 3
Vậy phương trình đã cho luôn có nghiệm với mọi m ∈ . Chọn A.

Câu 17. Tìm tất cả các giá trị của tham số m sao cho phương trình
( m − 1) x 2 + ( 3m − 2 ) x + 3 − 2m =0 có hai nghiệm phân biệt?
A. m ∈ . B. m ≠ 1 C. −1 < m < 6. D. −1 < m < 2.
Lời giải
a = m − 1 ≠ 0
Yêu cầu bài toán ⇔ 
( 3m − 2 ) − 4 ( m − 1)( 3 − 2m ) > 0
2
∆=
x
m ≠ 1 m ≠ 1
⇔ 2 ⇔ ( ∗) .
9m − 12m + 4 − 4 ( −2m + 5m − 3) > 0
2 2
17 m − 32m + 16 > 0
=a 17 > 0
Ta có  suy ra 17 m 2 − 32m + 16 > 0, ∀m ∈ .
∆′m =16 − 17.16 =−16 < 0
2
Do đó, hệ bất phương trình ( ∗) ⇔ m ≠ 1 . Chọn B.
Câu 18. Phương trình ( m − 1) x 2 − 2 x + m + 1 =0 có hai nghiệm phân biệt khi
Trang 27
A. m ∈  \ {0} . (
B. m ∈ − 2; 2 . )
( )
C. m ∈ − 2; 2 \ {1} . D. m ∈  − 2; 2  \ {1} .
Lời giải
a = m − 1 ≠ 0
∆′x = ( −1) − ( m − 1)( m + 1) > 0
2
m ≠ 1 m ≠ 1 m ≠ 1
⇔
1 − m 2
+ 1 > 0
⇔ 
 m 2
< 2
⇔ 
 − 2 < m < 2
(
⇔ m ∈ − 2; 2 \ {1} . )

( )
Vậy phương trình có hai nghiệm phân biệt ⇔ m ∈ − 2; 2 \ {1} . Chọn C.
Câu 19. Giá trị nào của m = 0 thì phương trình ( m – 3) x 2 + ( m + 3) x – ( m + 1) =

0 có hai nghiệm phân
biệt?
 3  3 
A. m ∈  − ∞; −  ∪ (1; + ∞ ) \ {3} . B. m ∈  − ;1 .
 5  5 
 3 
C. m ∈  − ; + ∞  . D. m ∈  \ {3} .
 5 
Lời giải
a = m − 3 ≠ 0
∆ x = ( m + 3) + 4 ( m − 3)( m + 1) > 0
2
m ≠ 3 m ≠ 3
⇔ 2 ⇔ 
m + 6m + 9 + 4 ( m − 2m − 3) > 0
2 2
5m − 2m − 3 > 0
m ≠ 3
m ≠ 3  3
m > 1 
⇔ ⇔  ⇔ m ∈  − ∞; −  ∪ (1; + ∞ ) \ {3} là giá trị cần tìm.
( m − 1)( 5m + 3) > 0 m < − 3  5
  5
Chọn A.
Câu 20. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình mx 2 + 2 x + m 2 + 2m + 1 =0 có hai nghiệm
trái dấu.
m < 0 m ≠ 0
A.  . B. m < 0 . C. m ≠ −1 . D.  .
m ≠ −1 m ≠ −1
Lời giải
Chọn A.
Dễ thấy m = 0 không thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Với m ≠ 0 , phương trình đã cho là phương trình bậc hai.
a m 2 + 2m + 1 m ≠ −1
Phương trình có hai nghiệm trái dấu khi và=
chỉ khi <0 ⇔ .
c m m < 0
Câu 21. Xác định m để phương trình mx3 − x 2 + 2 x − 8m = 0 có ba nghiệm phân biệt lớn hơn 1 .
1 1 1 1 1
A. < m < . B. − < m < . C. m > . D. m > 0 .
7 6 2 6 7
Lời giải
Chọn A
Trang 28
(
Ta có: mx3 − x 2 + 2 x − 8m =0 ⇔ ( x − 2 ) mx 2 + ( 2m − 1) x + 4m =0)
x = 2
⇔
 f ( x ) = mx + ( 2m − 1) x + 4m = 0 ( *)
2
Để phương trình ban đầu có ba nghiệm phân biệt lớn hơn 1 thì phương trình (*) có hai nghiệm
phân biệt lớn hơn 1 và khác 2 .
Phương trình có hai nghiệm phân biệt khác 2 khi

m ≠ 0
m ≠ 0 m ≠ 0  m ≠ 0
   1 1 
1 (1) .
2
⇔ ∆ > 0 ⇔ −12m − 4m + 1 > 0 ⇔ − < m < ⇔  1
f 2 ≠0  4m + 2 2m − 1 + 4m ≠ 0  2 6 − 2 < m < 6
 ( )  ( )  1
m ≠ 6
Khi đó phương trình có hai nghiệm phân biệt x1 , x2 khác 2 .
 1 − 2m
 x1 + x2 =
Theo định lí Vi ét ta có:  2 .
 x1 + x2 =
4
( x1 − 1) + ( x2 − 1) > 0
Để thỏa mãn yêu cầu đề bài thì 1 < x1 < x2 ⇔ 
( x1 − 1)( x2 − 1) > 0
1 − 2m 1 − 2m
 x1 + x2 − 2 > 0  m − 2 > 0  m
−2>0
⇔ ⇔ ⇔
 x1 x2 − ( x1 + x2 ) + 1 > 0  4 − 1 − 2m + 1 > 0  4 − 1 − 2m + 1 > 0
 m  m
1 − 4m 0 <
 m > 0 
 1 1 1
⇔ ⇔ m > ⇔ < m < ( 2) .
 7m − 1 > 0  7 7 4
 m   m < 0
Câu 22. Với giá trị nào của m thì phương trình ( m − 1) x 2 − 2 ( m − 2 ) x + m − 3 =0 có hai nghiệm x1 , x2
thỏa mãn x1 + x2 + x1 x2 < 1 ?
A. 1 < m < 3 . B. 1 < m < 2 . C. m > 2 . D. m > 3 .
Lời giải
Chọn A.
Phương ( m − 1) x 2 − 2 ( m − 2 ) x + m − 3 =0 có hai nghiệm x1 , x2 khi và chỉ khi
m − 1 ≠ 0  m ≠1 m ≠ 1
 ⇔ ⇔ ⇔ m ≠ 1.
( m − 2 ) − ( m − 1)( m − 3) ≥ 0
2
 ∆′ ≥ 0 1 ≥ 0
2m − 4 m−3
Theo định lí Vi-et ta có: x1 + x2 = , x1 x2 = .
m −1 m −1
2m − 4 m − 3 2m − 6
Theo đề ta có: x1 + x2 + x1 x2 < 1 ⇔ + <1 ⇔ < 0 ⇔1< m < 3.
m −1 m −1 m −1
Vậy 1 < m < 3 là giá trị cần tìm.
Trang 29
Câu 23. Cho phương trình ( m − 5 ) x 2 + 2 ( m − 1) x + m =
0 (1) . Với giá trị nào của m thì (1) có 2 nghiệm
x1 , x2 thỏa x1 < 2 < x2 ?
8 8 8
A. m ≥ 5 . B. m < . C. < m <5. D. ≤ m ≤5.
3 3 3
Lời giải
Chọn C.
m − 5 ≠ 0 m ≠ 5

Phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt ⇔  ⇔ 1 ( *) .
( m − 1) − m ( m − 5 ) > 0
2
 m > −
3
 2 ( m − 1)
 x1 + x2 =−
Khi đó theo định lý Viète, ta có:  m−5 .
x x = m

1 2
m−5
m 4 ( m − 1)
Với x1 < 2 < x2 ⇒ ( x1 − 2 )( x2 − 2 ) < 0 ⇔ x1 x2 − 2 ( x1 + x2 ) + 4 < 0 ⇔ + +4<0
m−5 m−5
9m − 24 8 8
⇔ < 0 ⇔ < m < 5 . Kiểm tra điều kiện (*) ta được < m < 5 .
m−5 3 3
Câu 24. Tìm giá trị của tham số m để phương trình x 2 − ( m − 2 ) x + m 2 − 4m =
0 có hai nghiệm trái dấu.
A. 0 < m < 4 . B. m < 0 hoặc m > 4 . C. m > 2 . D. m < 2 .
Lời giải
Chọn A.
Phương trình đã cho có hai nghiệm trái dấu khi m 2 − 4m < 0 ⇔ 0 < m < 4 .
Câu 25. Tìm các giá trị thực của tham số m để phương trình ( m − 1) x 2 − 2mx + m =
0 có một nghiệm lớn
hơn 1 và một nghiệm nhỏ hơn 1 ?
m > 0
A. 0 < m < 1 . B. m > 1 . C. m ∈ ∅ . D.  .
m ≠ 1
Lời giải
Chọn B.
Với m − 1 ≠ 0 ta xét phương trình: ( m − 1) x 2 − 2mx + m =
0 (1) .
Ta có: ∆=′ b′2 − ac =m 2 − m ( m − 1) = m .
Để phương trình (1) có hai nghiệm phân biệt thì: ∆′ > 0 ⇔ m > 0 .
Giả sử x1 , x2 là hai nghiệm của (1) và x1 > 1 , x2 < 1 .
Ta có: ( x1 − 1)( x2 − 1) < 0 ⇔ x1 x2 − ( x1 + x2 ) + 1 < 0 (*) .
 m
 x1.x2 = m − 1
Theo Vi-et ta có:  , thay vào (*) ta có:
x + x = 2m
 1 2 m − 1
m 2m −1
− +1 < 0 ⇔ < 0 ⇔ m > 1.
m −1 m −1 m −1
Vậy với m > 1 thỏa mãn điều kiện bài toán.
Câu 26. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình x 2 − 2mx + m + 2 =0 có hai nghiệm x1 , x2
thỏa mãn x13 + x23 ≤ 16 .
Trang 30
A. Không có giá trị của m . B. m ≥ 2 .
C. m ≤ −1 . D. m ≤ −1 hoặc m = 2 .
Lời giải
Chọn D.
m ≥ 2
Phương trình có nghiệm khi ∆′ ≥ 0 ⇔ m 2 − m − 2 ≥ 0 ⇔  (1) .
 m ≤ −1
x + x = 2m
Theo định lý Viète ta có  1 2 .
 x1 x2= m + 2
x13 + x23 ≤ 16 ⇔ 8m3 − 6m ( m + 2 ) ≤ 16 ⇔ 8m3 − 6m 2 − 12m − 16 ≤ 0 ⇔ ( m − 2 ) ( 8m 2 + 10m + 8 ) ≤ 0
⇔ m−2≤ 0 ⇔ m ≤ 2.
Kiểm tra điều kiện (1) , ta được m ≤ −1 hoặc m = 2 .
Câu 27. Xác định m để phương trình ( x − 1)  x 2 + 2 ( m + 3) x + 4m + 12  =

0 có ba nghiệm phân biệt lớn
hơn −1 .
7 19 7
A. − < m < −3 và m ≠ − . B. m < − .
2 6 2
7 16 7 19
C. − < m < −1 và m ≠ − . D. − < m < 3 và m ≠ − .
2 9 2 6
Lời giải
Chọn A.
x = 1
( x − 1)  x 2 + 2 ( m + 3) x + 4m + 12 =
0⇔ .
0 ( *)
 x + 2 ( m + 3) x + 4m + 12 =
2
Phương trình đã cho có ba nghiệm phân biệt lớn hơn −1 khi và chỉ khi khi phương trình (*) có
hai nghiệm phân biệt x1 , x2 lớn hơn −1 và khác 1
 ∆′ > 0
 m 2 + 2m − 3 > 0
x +1+ x +1 > 0   7
 −2m − 4 > 0 − < m < −3
 1 2   2
⇔ ⇔  2m + 7 > 0 ⇔ .
( x1 + 1)( x2 + 1) > 0  m ≠ − 19
1 + 2 ( m + 3) + 4m + 12 ≠ 0 m ≠ − 19  6
  6
Câu 28. Tìm m để phương trình x 2 − mx + m + 3 =0 có hai nghiệm dương phân biệt.
A. m > 6. B. m < 6. C. 6 > m > 0. D. m > 0.
Lời giải
Phương trình đã cho có hai nghiệm dương phân biệt khi và chỉ khi
∆ > 0 m 2 − 4 ( m + 3) > 0
  m 2 − 4m − 12 > 0
 S > 0 ⇔ x
 1 2+ x = m > 0 ⇔  ⇔ m > 6. Chọn A.
P > 0   m > 0
  x1 x2 = m + 3 > 0
Câu 29. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m sao cho phương trình ( m − 2 ) x 2 − 2mx + m + 3 =0 có
hai nghiệm dương phân biệt.
A. 2 < m < 6. B. m < −3 hoặc 2 < m < 6.
C. m < 0 hoặc − 3 < m < 6. D. −3 < m < 6.
Lời giải
Trang 31
m − 2 ≠ 0
a ≠ 0  2
 ∆′ > 0 m − ( m − 2 )( m + 3) > 0
  2 < m < 6
. Yêu cầu bài toán ⇔  ⇔  2m > 0 ⇔ .
S > 0 m − 2 m < − 3
 P > 0 m +3
 >0
m − 2
Chọn B.
Câu 30. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để x 2 + 2 ( m + 1) x + 9m − 5 =0 có hai nghiệm âm phân
biệt.
5
A. m < 6. B. < m < 1 hoặc m > 6.
9
C. m > 1. D. 1 < m < 6.
Lời giải
Phương trình đã cho có hai nghiệm âm phân biệt khi và chỉ khi
 ∆′ > 0 ( m + 1)2 − ( 9m − 5 ) > 0

 m2 − 7m + 6 > 0 m > 6
  
 S < 0 ⇔ − 2 ( m + 1) < 0 ⇔ 5 ⇔ 5

. Chọn B.
   m > < m < 1
P > 0 9m − 5 > 0  9 9
Câu 31. Phương trình x 2 − ( 3m − 2 ) x + 2m 2 − 5m − 2 =0 có hai nghiệm không âm khi
2   5 + 41 
A. m ∈  ; + ∞  . B. m ∈  ; + ∞  .
3   4 
 2 5 + 41   5 − 41 
C. m ∈  ; . D. m ∈  − ∞; .
3 4   4 
Lời giải
Phương trình đã cho có hai nghiệm không âm khi và chỉ khi

( 3m − 2 )2 − 4 ( 2m 2 − 5m − 2 ) > 0 3m − 2 ≥ 0
∆ > 0
   5 + 41
 S ≥ 0 ⇔ 3m − 2 ≥ 0 ⇔ m 2 + 8m + 12 ≥ 0 ⇔ m ≥ .
P ≥ 0  2 m 2 − 5m − 2 ≥ 0  2 m 2 − 5m − 2 ≥ 0 4
  
Chọn B.
( )
Câu 32. Phương trình 2 x 2 − m 2 − m + 1 x + 2m 2 − 3m − 5 =0 có hai nghiệm phân biệt trái dấu khi và chỉ
khi
5 5
A. m < −1 hoặc m > . B. − 1 < m < .
2 2
5 5
C. m ≤ −1 hoặc m ≥ . D. − 1 ≤ m ≤ .
2 2
Lời giải
Phương trình đã cho có hai nghiệm trái dấu khi và chỉ khi
5
ac < 0 ⇔ 2. ( 2m 2 − 3m − 5 ) < 0 ⇔ −1 < m < . Chọn B.
2
Trang 32
( )
Câu 33. Phương trình m 2 − 3m + 2 x 2 − 2m 2 x − 5 =0 có hai nghiệm trái dấu khi
A. m ∈ (1; 2 ) . B. m ∈ ( − ∞;1) ∪ ( 2; + ∞ ) .
m ≠ 1
C.  . D. m ∈ ∅.
m ≠ 2
Lời giải
Phương trình đã cho có hai nghiệm trái dấu khi và chỉ khi
m > 2
ac < 0 ⇔ ( m 2 − 3m + 2 ) . ( − 5 ) < 0 ⇔ m 2 − 3m + 2 > 0 ⇔  . Chọn B.
m < 1
Câu 34. Giá trị thực của tham số m để phương trình x 2 − 2 ( m − 1) x + m 2 − 2m =
0 có hai nghiệm trái dấu
trong đó nghiệm âm có trị tuyệt đối lớn hơn là
m > 1
A. 0 < m < 2. B. 0 < m < 1. C. 1 < m < 2. D.  .
m < 0
Lời giải
Phương trình x 2 − 2 ( m − 1) x + m 2 − 2m =0 ⇔ x 2 − 2mx + m 2 + 2 x − 2m =0
 x1 = m
⇔ ( x − m ) + 2 ( x − m ) =0 ⇔ ( x − m )( x − m + 2 ) =0 ⇔ 
2
.
 x2= m − 2
 x ≠ x2
Để phương trình đã cho có hai nghiệm trái dấu ⇔  1 ⇔0<m<2 (Ι).
 x1 x2 < 0
x > 0 2 2
Với m ∈ ( 0; 2 ) suy ra  1 , theo bài ra, ta có x2 > x1 ⇔ x2 > x1 ⇔ x22 − x12 > 0
 x2 < 0
⇔ ( x2 − x1 )( x2 + x1 ) > 0 ⇔ ( m − 2 − m )( m − 2 + m ) > 0 ⇔ 2m − 2 < 0 ⇔ m < 1.
Kết hợp với ( Ι ) , ta được 0 < m < 1 là giá trị cần tìm. Chọn B.
Câu 35. Tìm giá trị thực của tham số m để phương trình ( m + 1) x 2 − 2mx + m − 2 =0 có hai nghiệm phân
1 1
biệt x1 , x2 khác 0 thỏa mãn + <3 ?
x1 x2
A. m < 2 ∨ m > 6. B. −2 < m ≠ −1 < 2 ∨ m > 6.
C. 2 < m < 6. D. −2 < m < 6.
Lời giải
Xét phương trình ( m + 1) x 2 − 2mx + m −=

2 0 (∗) , có ∆′ = m + 2.
Phương trình ( ∗) có hai nghiệm phân biệt khác 0 khi và chỉ khi
a ≠ 0 m + 1 ≠ 0
  m ≠ {−1; 2}
 ∆′ > 0 ⇔  m + 2 > 0 ⇔  (Ι).
P ≠ 0 m − 2 ≠ 0 m > − 2
 
 2m
 x1 + x2 = m +1
Khi đó, gọi x1 , x2 là nghiệm của phương trình ( ∗) suy ra  .
x x = m − 2
 1 2 m + 1
Trang 33
1 1 x1 + x2 2m m−6 m > 6
Theo bài ra, ta có += = <3⇔ >0⇔ .
x1 x2 x1 x2 m−2 m−2 m < 2
m > 6
Kết hợp với ( Ι ) , ta được  là giá trị cần tìm. Chọn B.
 m ∈ ( − 2; − 1) ∪ ( − 1; 2 )
Câu 36. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để phương trình x 2 − ( m − 1) x + m + 2 =0 có hai nghiệm
1 1
phân biệt x1 , x2 khác 0 thỏa mãn + > 1.
x12 x22
 11 
A. m ∈ ( −∞; −2 ) ∪ ( −2; −1) ∪ ( 7; +∞ ) . B. m ∈ ( −∞; −2 ) ∪  −2; −  .
 10 
C. m ∈ ( −∞; −2 ) ∪ ( −2; −1) . D. m ∈ ( 7; +∞ ) .
Lời giải
Đặt f ( x ) = x 2 − ( m − 1) x + m + 2.
Phương trình có hai nghiệm phân biệt khác 0 khi và chỉ khi:
m > 7
∆ > 0  m 2 − 6m − 7 > 0 
 ⇔ ⇔   m < −1. (*)
 f ( 0 ) ≠ 0 m + 2 ≠ 0 m ≠ − 2

x + x =m −1
Gọi x1 , x2 là nghiệm của phương trình đã cho. Theo Viet, ta có  1 2 .
 x1 x2= m + 2
( x + x ) − 2 x1 x2 > 1
2
1 1 x2 + x2
Yêu cầu bài toán 2 + 2 > 1 ⇔ 1 2 22 > 1 ⇔ 1 2
( x1 x2 )
2
x1 x2 x1 .x2
 m ≠ −2
( m − 1) − 2 ( m + 2 )
2
8m + 7  (*)
⇔ >1⇔ <0⇔ 7 → − 2 ≠ m < −1. Chọn C.
( m + 2) ( m + 2)
2 2
m < − 8
Câu 37. Cho hàm số f ( x ) = x 2 + 2 x + m . Với giá trị nào của tham số m thì f ( x ) ≥ 0, ∀x ∈  .
A. m ≥ 1 . B. m > 1 . C. m > 0 . D. m < 2 .
Lời giải
Chọn A.
a = 1 > 0
Ta có f ( x ) ≥ 0, ∀x ∈  ⇔  ⇔ m ≥1.
 ∆′ = 1 − m ≤ 0
Câu 38. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bất phương trình x 2 − ( m + 2 ) x + 8m + 1 ≤ 0 vô nghiệm.
A. m ∈ [ 0; 28] . B. m ∈ ( −∞;0 ) ∪ ( 28; +∞ ) .
C. m ∈ ( −∞;0] ∪ [ 28; +∞ ) . D. m ∈ ( 0; 28 ) .
Lời giải
Chọn D
Bất phương trình vô nghiệm khi và chỉ khi ( m + 2 ) − 4 ( 8m + 1) < 0 ⇔ m 2 − 28m < 0 0 < m < 28 .
2
Câu 39. Tam thức f ( x ) = x 2 + 2 ( m − 1) x + m 2 − 3m + 4 không âm với mọi giá trị của x khi
A. m < 3 . B. m ≥ 3 . C. m ≤ −3 . D. m ≤ 3 .
Lời giải
Trang 34
Chọn D
Yêu cầu bài toán ⇔ f ( x ) ≥ 0, ∀x ∈  ⇔ x 2 + 2 ( m − 1) x + m 2 − 3m + 4 ≥ 0, ∀x ∈ 
( m − 1) − ( m 2 − 3m + 4 ) ≤ 0
2
⇔ ∆=′
⇔ m−3≤ 0
⇔ m ≤ 3.
Vậy m ≤ 3 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 40. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để với mọi x∈ biểu thức
f ( x ) = x 2 + ( m + 2 ) x + 8m + 1 luôn nhận giá trị dương.
A. 27 . B. 28 . C. Vô số. D. 26 .
Lời giải
Chọn A
1 > 0
f ( x ) > 0 ∀x ∈  ⇔ 
∆= ( m + 2 ) − 4 ( 8m + 1) < 0
2
⇔ m 2 − 28m < 0 ⇔ 0 < m < 28

Vậy có 27 giá trị nguyên của tham số m thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 41. Tìm các giá trị của m để biểu thức f ( x)= x 2 + (m + 1) x + 2m + 7 > 0 ∀x ∈ 
A. m ∈ [ 2;6] . B. m ∈ (−3;9) . C. m ∈ (−∞; 2) ∪ (5; +∞) . D. m ∈ (−9;3) .
Lời giải
Chọn B
a > 0 1 > 0
Ta có : f ( x ) > 0, ∀x ∈  ⇔  ⇔
( m + 1) − 4 ( 2m + 7 ) < 0
2
∆ < 0
⇔ m 2 − 6m − 27 < 0 ⇔ −3 < m < 9 .
Câu 42. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để bất phương trình: ( m + 1) x 2 − 2 ( m + 1) x + 4 ≥ 0 (1)
có tập nghiệm S = R ?
A. m > −1. B. −1 ≤ m ≤ 3. C. −1 < m ≤ 3. D. −1 < m < 3.
Lời giải
Chọn B
TH1: m + 1 =0 ⇔ m =−1 Bất phương trình (1) trở thành 4 ≥ 0∀x ∈ R ( Luôn đúng) (*)
TH2: m + 1 ≠ 0 ⇔ m ≠ −1 Bất phương trình (1) có tập nghiệm S = R

a>0  m +1 > 0
⇔ ⇔ 2
⇔ −1 < m ≤ 3 (**)
∆ ' ≤ 0 ∆=' m − 2m − 3 ≤ 0
Từ (*) và (**) ta suy ra: −1 ≤ m ≤ 3.
Câu 43. Bất phương trình ( m + 1) x 2 − 2mx − ( m − 3) < 0 vô nghiệm. Điều kiện cần và đủ của tham số m
là
1− 7 1+ 7 1+ 7
A. ≤m≤ . B. 1 ≤ m ≤ .
2 2 2
C. m ≠ 1 . D. m ≥ −1 .
Lời giải
Chọn A
Đặt f ( x ) = ( m + 1) x 2 − 2mx − ( m − 3)
Trang 35
Bất phương trình ( m + 1) x 2 − 2mx − ( m − 3) < 0 vô nghiệm ⇔ f ( x ) ≥ 0 ∀x ∈ 
) 2x + 4
TH1: Với m = −1 thì f ( x=
Khi đó f ( x ) ≥ 0 ⇔ x ≥ −2 không thỏa mãn nên loại m = −1
a > 0
TH2: Với m ≠ −1 , f ( x ) ≥ 0 ∀x ∈  ⇔ 
∆ ' ≤ 0
a > 0 ⇔ m > −1
∆=' m 2 + ( m + 1)( m − 3)= 2m 2 − 2m − 3
1− 7 1+ 7 1− 7 1+ 7
∆'≤ 0 ⇔ ≤m≤ suy ra ≤m≤
2 2 2 2
Câu 44. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để tam thức bậc hai f ( x ) sau đây thỏa mãn
f ( x) =− x 2 + 2 x + m − 2018 < 0 , ∀x ∈  .
A. m > 2019 . B. m < 2019 . C. m > 2017 . D. m < 2017 .
Lời giải
Chọn D.
Vì tam thức bậc hai f ( x ) có hệ số a =−1 < 0 nên f ( x ) < 0, ∀x ∈  khi và chỉ khi
∆′ < 0 ⇔ 1 − ( −1)( m − 2018 ) < 0 ⇔ m − 2017 < 0 ⇔ m < 2017 .
Câu 45. Tìm m để f ( x) = mx 2 − 2(m − 1) x + 4m luôn luôn âm

 1 1  1 
A.  −1;  . B. ( −∞; −1) ∪  ; +∞  .C. ( −∞; −1) . D.  ; +∞  .
 3 3  3 
Lời giải
Chọn C
TH1: m = 0 : f ( x) = 2 x đổi dấu (loại m = 0 )
a < 0 m < 0
TH2: m ≠ 0 ; Yêu cầu bài toán ⇔  ⇔
∆ ' < 0
2
−3m − 2m + 1 < 0
m < 0

⇔ 1
m < −1 ∨ m > 3
⇔ m < −1
Vậy m < −1 .
− x2 + 2x − 5
Câu 46. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bất phương trình ≤ 0 nghiệm đúng với mọi
x 2 − mx + 1
x∈.
A. m ∈ ∅ . B. m ∈ ( −2; 2 ) .
C. m ∈ ( −∞; −2] ∪ [ 2; +∞ ) . D. m ∈ [ −2; 2] .
Lời giải
Chọn D
Ta có − x 2 + 2 x − 5 =− ( x − 1) − 4 < 0, ∀x ∈  .
2
− x2 + 2x − 5
Nên ≤ 0, ∀x ∈ 
x 2 − mx + 1
Trang 36
⇔ x 2 − mx + 1 > 0, ∀x ∈ 
= m2 − 4 ≤ 0
⇔∆
⇔ m ∈ [ −2; 2] .
Câu 47. Tìm tất cả các giá trị của m để bất phương trình x 2 − 2 ( m − 1 ) x + 4m + 8 ≥ 0 nghiệm đúng với mọi
x ∈ .
m > 7 m ≥ 7
A.  . B.  . C. −1 ≤ m ≤ 7 . D. −1 < m < 7 .
 m < −1  m ≤ −1
Lời giải
Chọn C
a > 0 1 > 0
BPT nghiệm đúng ∀x ∈  ⇔  ' ⇔ 2 ⇔ −1 ≤ m ≤ 7 .
 ≤ 0  m − 6m − 7 ≤ 0
Câu 48. Bất phương trình x 2 + 4 x + m < 0 vô nghiệm khi

A. m < 4 . B. m > 4 . C. m ≤ 4 . D. m ≥ 4 .
Lời giải
Chọn D
Ta có BPT x 2 + 4 x + m < 0 vô nghiệm
a > 0 1 > 0
⇔ f ( x )= x 2 + 4 x + m ≥ 0, ∀x ∈  ⇔  ' ⇔ ⇔ m ≥ 4.
∆ ≤ 0 4 − m ≤ 0
Câu 49. Bất phương trình mx 2 − 2 ( m + 1) x + m + 7 < 0 vô nghiệm khi

1 1 1 1
A. m ≥ . B. m > . C. m > . D. m > .
5 4 5 25
Lời giải
Chọn A
7
Trường hợp 1. m = 0 . Khi đó bất phương trình trở thành: −2 x + 7 < 0 ⇔ x > .
2
Trường hợp này không thỏa mãn yêu cầu bài toán, loại.
Trường hợp 2. m ≠ 0 . Bất phương trình vô nghiệm khi và chỉ khi:
mx 2 − 2 ( m + 1) x + m + 7 ≥ 0, ∀x ∈ 
m > 0
⇔
∆ ' ≤ 0
m > 0
⇔
1 − 5m ≤ 0
1
⇔m≥
5
Câu 50. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bất phương trình mx 2 − 2mx − 1 ≥ 0 vô nghiệm.
A. m ∈ ∅ . B. m < −1 . C. −1 < m < 0 . D. −1 < m ≤ 0 .
Lời giải
Chọn D
mx 2 − 2mx − 1 ≥ 0 (1)
+) m = 0 thì bất phương trình (1) trở thành: −1 > 0 (vô lí). Vậy m = 0 thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Trang 37
+) m ≠ 0 , bất phương trình (1) vô nghiệm khi và chỉ khi
a= m < 0 m < 0 m < 0
 .⇔  2 ⇔ ⇔ −1 < m < 0 .
∆′ = ( −m ) − m ( −1) < 0
2
m + m < 0 −1 < m < 0
Vậy bất phương trình mx 2 − 2mx − 1 ≥ 0 vô nghiệm khi −1 < m ≤ 0 .
Câu 51. Gọi S là tập các giá trị của m để bất phương trình x 2 − 2mx + 5m − 8 ≤ 0 có tập nghiệm là [ a; b ]
sao cho b − a =4 . Tổng tất cả các phần tử của S là
A. −5 . B. 1 . C. 5 . D. 8 .
Lời giải
Chọn C
Có x 2 − 2mx + 5m − 8 ≤ 0 ⇔ ( x − m ) ≤ m 2 − 5m + 8 ⇔ x − m ≤ m 2 − 5m + 8
2
x − m ≤ m 2 − 5m + 8 ⇔ m − m 2 − 5 m + 8 ≤ x ≤ m + m 2 − 5m + 8 .
Vậy tập nghiệm của BPT là  m − m 2 − 5m + 8; m + m 2 − 5m + 8  .

 
m = 1
Theo bài ra ta có b − a = 4 ⇔ 2 m 2 − 5m + 8 = 4 ⇔ m 2 − 5m + 4 = 0 ⇔ 
m = 4
Tổng tất cả các phần tử của S là 5.
Câu 52. Tìm các giá trị của tham số m để x 2 − 2 x − m ≥ 0, ∀x > 0 .

A. m ≤ 0 . B. m < −1 . C. m ≤ −1 . D. m < 0 .
Lời giải
Chọn C
Ta có x 2 − 2 x − m ≥ 0 ⇔ x 2 − 2 x ≥ m .
Xét hàm số f ( x=
) x 2 − 2 x là hàm số bậc hai có hệ số a= 1 > 0 , hoành độ đỉnh của parabol
−b
xI
= = 1 . Do đó có bảng biến thiên
2a
x 0 1 +∞
0 +∞
y
−1
Dựa vào bbt ta có x 2 − 2 x ≥ m, ∀x > 0 khi và chỉ khi m ≤ −1 .
Câu 53. Tìm tập hợp các giá trị của m để hàm số y = ( m + 10 ) x 2 − 2 ( m − 2 ) x + 1 có tập xác định
D=.
A. [ −1;6] . B. ( −1;6 ) . C. ( −∞; −1) ∪ ( 6; +∞ ) . D.  .
Lời giải
Chọn A
Hàm số xác định ⇔ ( m + 10 ) x 2 − 2 ( m − 2 ) x + 1 ≥ 0 (*) .
Hàm số có tập xác định D =  khi và chỉ khi (*) đúng với ∀x ∈  .
+) m = −10 : (*) trở thành: 24 x + 1 ≥ 0 không đúng với ∀x ∈  . Suy ra m = −10 loại.
∆=′ ( m − 2 )2 − ( m + 10 ) ≤ 0
+) m ≠ −10 : (*) đúng với ∀x ∈  ⇔ 
m + 10 > 0
Trang 38
m 2 − 5m − 6 ≤ 0 −1 ≤ m ≤ 6
⇔ ⇔ ⇔ −1 ≤ m ≤ 6 .
 m > − 10  m > −10
Vậy với −1 ≤ m ≤ 6 thì hàm số đã cho có tập xác định D =  .
Câu 54. Cho bất phương trình ( m − 2 ) x 2 + 2 ( 4 − 3m ) x + 10m − 11 ≤ 0 (1) . Gọi S là tập hợp các số
nguyên dương m để bất phương trình đúng với mọi ∀x < −4 . Khi đó số phần tử của S là
A. 2 . B. 3 . C. 1 . D. 0 .
Lời giải
Chọn C
Cách 1:
Đặt f ( x ) =( m − 2 ) x 2 + 2 ( 4 − 3m ) x + 10m − 11
TH1: m − 2 = 0 ⇔ m = 2
9
(1) ⇔ −4 x + 9 ≤ 0 ⇔ x ≥ không thỏa đề
4
TH2: m − 2 ≠ 0 ⇔ m ≠ 2
∆′ =( 4 − 3m ) − ( m − 2 )(10m − 11) =−m 2 + 7 m − 6

2
Bảng xét dấu ∆′
* Nếu m > 6 thì f ( x ) > 0 ∀x ∈  không thỏa đề
* Nếu m ≤ 1 thì f ( x ) < 0 ∀x ∈  thỏa đề
* Nếu 2 < m < 6 thì f ( x ) = 0 có hai nghiệm phân biệt x1 , x2 ( x1 < x2 )

Khi đó f ( x ) ≤ 0 ∀x ∈ ( x1 , x2 ) không thỏa đề
* Nếu 1 < m < 2 thì f ( x ) = 0 có hai nghiệm phân biệt x1 , x2 ( x1 < x2 )

Trang 39
Khi đó f ( x ) ≤ 0 ∀x < −4 ⇔ −4 ≤ x1 < x2
 x1 + 4 + x2 + 4 > 0  x1 + x2 + 8 > 0
⇔ 0 ≤ x1 + 4 < x2 + 4 ⇔  ⇔
( x1 + 4 )( x2 + 4 ) ≥ 0  x1 x2 + 4 ( x1 + x2 ) + 16 ≥ 0
 2 ( 3m − 4 ) 14m − 24  12
 +8 > 0  >0  m<
m−2  m−2 14 m − 24 < 0  7 3
⇔ ⇔ ⇔ ⇔ ⇔m≤
10m − 11 + 8 ( 3m − 4 ) + 16 ≥ 0  50m − 75 ≥ 0 50m − 75 ≤ 0 m ≤ 3 2
 m − 2 m−2  m − 2  2
3
So sánh điều kiện suy ra 1 < m ≤ .
2
3
Vậy m ≤ . Khi đó S = {1} .
2
Cách 2:
Ta có ( m − 2 ) x 2 + 2 ( 4 − 3m ) x + 10m − 11 ≤ 0 (1)
2 x 2 − 8 x + 11
⇔ m ( x 2 − 6 x + 10 ) − 2 x 2 + 8 x − 11 ≤ 0 ⇔ m ≤ ( vì x 2 − 6 x + 10 > 0; ∀x < −4 ).
x 2 − 6 x + 10
2 x 2 − 8 x + 11
Xét hàm số f ( x ) = với x < −4 .
x 2 − 6 x + 10
( 4 x − 8) ( x 2 − 6 x + 10 ) − ( 2 x − 6 ) ( 2 x 2 − 8 x + 11) −4 x 2 + 18 x − 14
Ta có f ′ ( x ) =
( x 2 − 6 x + 10 ) (x − 6 x + 10 )
2 2 2
 7
 x = (l )
f ′ ( x )= 0 ⇔ 2

 x = 1 ( l )
3
Bất phương trình (1) nghiệm đúng với mọi x < −4 ⇔ m ≤ f ( x ) , ∀x < −4 ⇔ m ≤ .
2
3
Vậy m ≤ . Khi đó S = {1} .
2
Trang 40
Câu 55. Có bao nhiêu giá trị m nguyên để hàm số y =1 − ( m + 1) x 2 − 2 ( m − 1) x + 2 − 2m có tập xác định
là ?
A. 3. B. 2. C. 0. D. 1.
Lời giải
Chọn B
Hàm số có tập xác định là  ⇔ ( m + 1) x 2 − 2 ( m − 1) x + 2 − 2m ≥ 0 (1) nghiệm đúng với ∀x ∈  .
Trường hợp 1: m = −1 ⇒ bpt (1) ⇔ 4 x + 4 ≥ 0 ⇔ x ≥ −1 không nghiệm đúng với ∀x ∈  .

Trường hợp 2: m ≠ −1 ⇒ bpt (1) nghiệm đúng với ∀x ∈ 
m > −1 m > −1
⇔ ⇔ 2
( m − 1) − ( m + 1)( 2 − 2m ) ≤ 0
2
3m − 2m − 1 ≤ 0
m > −1
 1
⇔ 1 ⇔ − ≤ m ≤ 1.
− 3 ≤ m ≤ 1 3
Vì m nguyên nên m ∈ {0 ; 1} .
Câu 56. Để bất phương trình 5 x 2 − x + m ≤ 0 vô nghiệm thì m thỏa mãn điều kiện nào sau đây?
1 1 1 1
A. m ≤ . B. m > . C. m ≤ . D. m > .
5 20 20 5
Lời giải
Chọn B.
Bất phương trình 5 x 2 − x + m ≤ 0 vô nghiệm
⇔ 5 x 2 − x + m > 0 với mọi x ∈ 
∆ < 0 1 − 20m < 0 1
⇔ ⇔ ⇔m> .
a > 0 5 > 0 20
Câu 57. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để hàm số y = x 2 − 2mx − 2m + 3 có tập xác định là
.
A. 4 . B. 6 . C. 3 . D. 5 .
Lời giải
Chọn D.
Hàm số y = x 2 − 2mx − 2m + 3 có tập xác định là  khi x 2 − 2mx − 2m + 3 ≥ 0 với mọi x ∈ 
 ∆′ ≤ 0  m 2 + 2m − 3 ≤ 0
⇔ ⇔ ⇔ −3 ≤ m ≤ 1 . Do m ∈  ⇒ m ∈ {−3; −2; −1;0;1} .
a > 0 1 > 0
Vậy có 5 giá trị nguyên của m thỏa yêu cầu bài toán.
Câu 58. Tìm tất cả cách giá trị thực của tham số m để bất phương trình ( m + 1) x 2 + mx + m < 0 đúng vơi
mọi x thuộc  .
4 4
A. m > . B. m > −1 . C. m < − . D. m < −1 .
3 3
Lời giải
Chọn C.
- Với m = −1 ta có: x > −1 không thỏa mãn.
- Với m ≠ −1 ta có:
Trang 41
m < −1
m + 1 < 0  4
 4
( m + 1) x + mx + m < 0 ∀x ∈  ⇔  2
2
⇔ m < − ⇔ m < − .
m − 4 ( m + 1) m < 0  3 3
  m > 0
Câu 59. Tìm tất cả giá trị của tham số m để bất phương trình − x 2 + 2 x − m − 1 > 0 vô nghiệm:
A. m > 0 . B. m < 0 . C. m ≤ 0 . D. m ≥ 0 .
Lời giải
Chọn D.
− x 2 + 2 x − m − 1 > 0 vô nghiệm ⇔ − x 2 + 2 x − m − 1 ≤ 0 nghiệm đúng với mọi x ∈  .
a < 0 −1 < 0
⇔ ⇔ ⇔ m ≥ 0.
 ∆′ ≤ 0 −m ≤ 0
Câu 60. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để bất phương trình − x 2 + x − m > 0 vô nghiệm.
1 1 1
A. m ≥ . B. m ∈  . C. m > . D. m < .
4 4 4
Lời giải
Chọn A.
Bất phương trình − x 2 + x − m > 0 vô nghiệm khi và chỉ khi − x 2 + x − m ≤ 0 , ∀x ∈  .
1
Ta có − x 2 + x − m ≤ 0 ∀x ∈  ⇔ ∆ ≤ 0 ⇔ 1 − 4m ≤ 0 ⇔ m ≥ .
4
Câu 61. Bất phương trình ( m − 1) x 2 − 2 ( m − 1) x + m + 3 ≥ 0 với mọi x ∈  khi
A. m ∈ [1; +∞ ) . B. m ∈ ( 2; +∞ ) . C. m ∈ (1; +∞ ) . D. m ∈ ( −2;7 ) .
Lời giải
Chọn A.
 m − 1 =0
 m = 1
 m + 3 ≥ 0 
( m − 1) x 2 − 2 ( m − 1) x + m + 3 ≥ 0 với mọi x ∈  ⇔  ⇔  m > 1 ⇔ m ≥1.
m − 1 > 0 
 −4 ( m − 1) ≤ 0
 
 ∆′ ≤ 0
Câu 62. Cho hàm số f ( x ) =− x 2 − 2 ( m − 1) x + 2m − 1 . Tìm tất cả các giá trị của tham số m để f ( x ) > 0 ,
∀x ∈ ( 0;1) .
1 1
A. m > 1 . B. m < . C. m ≥ 1 . D. m ≥ .
2 2
Lời giải
Chọn D.
Ta có f ( x ) > 0 , ∀x ∈ ( 0;1) ⇔ − x 2 − 2 ( m − 1) x + 2m − 1 > 0 , ∀x ∈ ( 0;1) .
⇔ −2m ( x − 1) > x 2 − 2 x + 1 , ∀x ∈ ( 0;1) (*) .
x2 − 2 x + 1
Vì x ∈ ( 0;1) ⇒ x − 1 < 0 nên (*) ⇔ −2m < = x − 1 = g ( x ) , ∀x ∈ ( 0;1) .
x −1
1
⇔ −2m ≤ g ( 0 ) = −1 ⇔ m ≥ .
2
( x + 5 )( 3 − x ) > 0
 x − 3m + 2 < 0
Trang 42
A. m ≤ −1 . B. m ≥ −1 . C. m > −1 . D. m < −1 .
Lời giải
Chọn A
( x + 5 )( 3 − x ) > 0 −5 < x < 3
Ta có:  ⇔
 x − 3m + 2 < 0  x < 3m − 2
Để hệ vô nghiệm thì 3m − 2 ≤ −5 ⇔ 3m ≤ −3 ⇔ m ≤ −1 .
2 x 2 − 5 x + 2 < 0
Câu 64. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hệ bất phương trình  2 vô
 x − ( 2m + 1) x + m ( m + 1) ≤ 0
nghiệm.
 1  1
1  m≤− 1  m<−
A. ≤ m ≤ 2 . B. 2. C. < m < 1 . D. 2.
2  2 
m ≥ 2 m > 2
Lời giải
Chọn B.
2 x 2 − 5 x + 2 < 0 (1)
Xét hệ bất phương trình ( I )  2 .
 x − ( 2m + 1) x + m ( m + 1) ≤ 0 ( 2 )
1 1 
(1) ⇔ ( 2 x − 1)( x − 2 ) < 0 ⇔ < x < 2 ⇔ S1 =  ;2 .
2 2 
S 2 [ m; m + 1] .
( 2 ) ⇔ ( x − m )  x − ( m + 1) ≤ 0 ⇔ m ≤ x ≤ m + 1 ⇔ =
 1
 m≤−
Hệ ( I ) vô nghiệm ⇔ S1 ∩ S 2 = ∅ ⇔ 2.

m ≥ 2
 x 2 − 4 x > 5
Câu 65. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hệ bất phương trình  2 có nghiệm.
 x − ( m − 1) x − m ≤ 0
m ≥ 5 m ≥ 5 m > 5 m > 5
A.  . B.  . C.  . D.  .
 m < −1  m ≤ −1  m ≤ −1  m < −1
Lời giải
Chọn D
 x > 5
 x 2 − 4 x > 5  ( *)
Ta có:  2 ⇔   x < −1
 x − ( m − 1) x − m ≤ 0 
( x + 1)( x − m ) ≤ 0 (**)
+) Nếu m = −1 thì (**) ⇔ x = −1 . Kết hợp (*) suy ra hệ bpt vô nghiệm ⇒ m =−1 loại.
+) Nếu m > −1 thì (**) ⇔ −1 < x < m . Kết hợp với (*) suy ra hệ bpt có nghiệm ⇔ m > 5 .
+) Nếu m < −1 thì (**) ⇔ m < x < −1 . Kết hợp với (*) suy ra với m < −1 thì hệ bpt luôn có
nghiệm.
m > 5
Vậy hệ bpt có nghiệm ⇔  .
 m < −1
( x + 3)( 4 − x ) > 0

 x < m − 1
A. m ≤ −2 . B. m > −2 . C. m < −1 . D. m = 0 .
Trang 43
Lời giải
Chọn A.
( x + 3)( 4 − x ) > 0 −3 < x < 4
 ⇔
 x < m − 1 x < m −1
Do đó hệ bất phương trình đã cho vô nghiệm khi m − 1 ≤ −3 ⇔ m ≤ −2 .
 x2 −1 ≤ 0
Câu 67. Hệ bất phương trình  có nghiệm khi
x − m > 0
A. m > 1 . B. m < 1 . C. m ≠ 1 . D. m = 1 .
Lời giải
Chọn B.
Ta có x 2 − 1 ≤ 0 ⇔ −1 ≤ x ≤ 1 .
x −3 > 0 ⇔ x > m.
Do đó hệ có nghiệm khi m < 1 .
2 x + m < 0 (1)

Câu 68. Hệ bất phương trình  2 vô nghiệm khi và chỉ khi:
3 x − x − 4 ≤ 0 ( 2)
8 8
A. m > − . B. m < 2 . C. m ≥ 2 . D. m ≥ − .
3 3
Lời giải
4  4
Bất phương trình (1) ⇔ −1 ≤ x ≤ . Suy ra S1 =  −1; 
3  3
m  m
Bất phương trình ( 2 ) ⇔ x < − . Suy ra S 2 =  −∞; −  .
2  2
m
Để hệ bất phương trình vô nghiệm khi và chỉ khi S1 ∩ S 2 =
∅ ⇔− ≤ −1 ⇔ m ≥ 2.
2
Chọn C.
 x 2 − 1 ≤ 0 (1)
Câu 69. Hệ bất phương trình  có nghiệm khi:
 x − m > 0 ( 2 )
A. m > 1. B. m = 1. C. m < 1. D. m ≠ 1.
Lời giải
Bất phương trình (1) ⇔ −1 ≤ x ≤ 1. Suy ra S1 = [ −1;1] .
Bất phương trình ( 2 ) ⇔ x > m. Suy ra S 2 ( m; +∞ ) .
=
Để hệ bất phương trình có nghiệm khi và chỉ khi S1 ∩ S 2 ≠ ∅ ⇔ m < 1.
Chọn C.
( x + 3)( 4 − x ) > 0 (1)

Câu 70. Hệ bất phương trình  có nghiệm khi và chỉ khi:
 x < m − 1( 2 )
A. m < 5. B. m > −2. C. m = 5. D. m > 5.
Lời giải
Bất phương trình (1) ⇔ −3 < x < 4. Suy ra S1 = ( −3; 4 ) .
Bất phương trình có S 2 = ( −∞; m − 1) .
Để hệ bất phương trình có nghiệm khi và chỉ khi
Trang 44
S1 ∩ S 2 ≠ ∅ ⇔ m − 1 > −3 ⇔ m > −2. Chọn B.
3 x 2 + mx − 6
Câu 71. Tìm m để −9 < < 6 nghiệm đúng với ∀x ∈  .
x2 − x + 1
A. −3 < m < 6. B. −3 ≤ m ≤ 6. C. m < −3. D. m > 6.
Lời giải
Bất phương trình đã cho tương tương với
−9 ( x 2 − x + 1) < 3 x 2 + mx − 6 < 6 ( x 2 − x + 1) (do x 2 − x + 1 > 0∀x ∈  )
12 x 2 + ( m − 9 ) x + 3 > 0 (1)

⇔ 2
3 x − ( m + 6 ) x + 12 > 0 ( 2 )
Yêu cầu ⇔ (1) và (2) nghiệm đúng ∀x ∈ 
( m − 9 ) − 144 < 0

2
∆ (1) < 0
⇔ ⇔ ⇔ −3 < m < 6 .
∆ ( 2) < 0 ( m + 6 ) − 144 < 0
2
x2 + 5x + m
Câu 72. Xác định m để với mọi x ta có −1 ≤ < 7.
2 x 2 − 3x + 2
5 5 5
A. − ≤ m < 1. B. 1 < m ≤ . C. m ≤ − . D. m < 1.
3 3 3
Lời giải
Bất phương trình tương đương
 3x 2 + 2 x + 2 + m
 2 x 2 − 3 x + 2 ≥ 0 3 x 2 + 2 x + 2 + m ≥ 0 (1)
 ⇔ 2 .
13 x − 26 x + 14 − m > 0 ( 2 )
2
13 x − 26 x + 14 − m > 0
 2 x 2 − 3x + 2
Yêu cầu ⇔ (1) và (2) nghiệm đúng ∀x ∈ 
 −5
∆ (1) ≤ 0
 2 − 4.3 ( 2 + m ) ≤ 0
 2
m ≥
⇔ ⇔ 2 ⇔  3 . Chọn A.
∆ ( 2) < 0
 26 − 4.13 (14 − m ) < 0
 m < 1
x −1 > 0
Câu 73. Hệ bất phương trình  2 có nghiệm khi và chỉ khi:
 x − 2mx + 1 ≤ 0
A. m > 1. B. m = 1. C. m < 1. D. m ≠ 1.
Lời giải
Bất phương trình x − 1 > 0 ⇔ x > 1 . Suy ra S=
1 (1; +∞ ) .
Bất phương trình x 2 − 2mx + 1 ≤ 0 ⇔ x 2 − 2mx + m 2 ≤ m 2 − 1 ⇔ ( x − m ) ≤ m 2 − 1
2
m ≥ 1
⇔ − m 2 − 1 ≤ x − m ≤ m 2 − 1 (điều kiện: m 2 − 1 ≥ 0 ⇔  )
 m ≤ −1
⇔ m − m 2 − 1 ≤ x ≤ m + m 2 − 1 . Suy ra S 2 = m − m 2 − 1; m + m 2 − 1  .
 
Để hệ có nghiệm ⇔ m + m 2 − 1 > 1
Trang 45
 1 − m < 0  m > 1
 2 
 m − 1 ≥ 0 m ≤ −1 ∨ m ≥ 1
2
⇔ m −1 > 1− m ⇔  ⇔ ⇔ m >1
 1− m ≥ 0  m ≤ 1
  
 m 2 − 1 > (1 − m )2  m > 1

Đối chiếu điều kiện, ta được m > 1 thỏa mãn yêu cầu bài toán. Chọn A.
 x 2 − 2 x + 1 − m ≤ 0 (1)
Câu 74. Tìm m để hệ  2 có nghiệm.
 x − ( 2m + 1) x + m + m ≤ 0 ( 2 )
2
3+ 5 3+ 5
A. 0 < m < . B. 0 ≤ m ≤ .
2 2
3+ 5 3+ 5
C. 0 ≤ m < . D. 0 < m ≤ .
2 2
Lời giải
Điều kiện để (1) có nghiệm là ∆ ' = m ≥ 0 .
Khi đó (1) có tập nghiệm S1 =
1 − m ;1 + m  .
 
Ta thấy (2) có tập nghiệm=
S2 [ m; m + 1] .
m ≤ 1 + m 3+ 5
Hệ có nghiệm ⇔ S1 ∩ S 2 ≠ ∅ ⇔  ⇔0≤m≤ . Chọn B.
1 − m ≤ m + 1 2
 x 2 − 3 x − 4 ≤ 0 (1)
Câu 75. Tìm m sao cho hệ bất phương trình  có nghiệm.
( m − 1 ) x − 2 ≥ 0 ( 2 )
3 3
A. −1 ≤ m ≤ . B. m ≥ . C. m ∈ ∅. D. m ≥ −1.
2 2
Lời giải
Bất phương trình (1) ⇔ −1 ≤ x ≤ 4. Suy ra S1 = [ −1; 4] .
Giải bất phương trình (2)
Với m − 1 = 0 ⇔ m = 1 thì bất phương trình (2) trở thành 0 x ≥ 2 : vô nghiệm.
2
Với m − 1 > 0 ⇔ m > 1 thì bất phương trình (2) tương đương với x ≥ .
m −1
 2  2 3
ra S 2 
Suy= ; +∞  .Hệ bất phương trình có nghiệm khi ≤4⇔m≥ .
 m −1  m −1 2
2
Với m − 1 < 0 ⇔ m < 1 thì bất phương trình (2) tương đương với x ≤ .
m −1
 2 
Suy ra S 2 =  −∞; .
 m − 1 
2
Hệ bất phương trình có nghiệm khi ≥ −1 ⇔ m ≤ −1 (không thỏa)
m −1
3
Để hệ bất phương trình có nghiệm khi và chỉ khi m ≥ . Chọn B.
2
 x 2 + 10 x + 16 ≤ 0 (1)
Câu 76. Tìm tất cả giá trị thực của tham số m để hệ bất phương trình  vô nghiệm.
mx ≥ 3m + 1( 2 )
Trang 46
1 1 1 1
A. m > − . B. m > . C. m > − . D. m > .
5 4 11 32
Lời giải
Bất phương trình (1) ⇔ −8 ≤ x ≤ −2. Suy ra S1 =[ −8; −2] .
Giải bất phương trình (2)
Với m = 0 thì bất phương trình (2) trở thành 0 x ≥ 1 : vô nghiệm.
3m + 1
Với m > 0 thì bất phương trình (2) tương đương với x ≥ .
m
 3m + 1 
Suy
= ra S 2  ; +∞  .
 m 
3m + 1 1
Hệ bất phương trình vô nghiệm khi > −2 ⇔ m > − .
m 5
3m + 1
Với m < 0 thì bất phương trình (2) tương đương với x ≤ .
m
 3m + 1 
Suy ra S 2 =  −∞; .Hệ bất phương trình vô nghiệm khi
 m 
3m + 1 −1
< −8 ⇔ m >
m 11
1
Để hệ bất phương trình vô nghiệm khi và chỉ khi m > − . Chọn C.
11
 x 2 − 2(a + 1) x + a 2 + 1 ≤ 0 ( 2 )
Câu 77. Cho hệ bất phương trình  2 . Để hệ bất phương trình có nghiệm, giá trị
 x − 6 x + 5 ≤ 0 (1)
thích hợp của tham số a là:
A. 0 ≤ a ≤ 2 . B. 0 ≤ a ≤ 4 . C. 2 ≤ a ≤ 4 . D. 0 ≤ a ≤ 8 .
Lời giải
Bất phương trình (1) ⇔ 1 ≤ x ≤ 5. Suy ra S1 = [1;5] .
Ta thấy (2) có tập nghiệm S 2 =  a + 1 − 2a ; a + 1 + 2a  .
a + 1 + 2a ≥ 1
Hệ có nghiệm ⇔ S1 ∩ S 2 ≠ ∅ ⇔  ⇔ 0 ≤ a ≤ 2 . Chọn A.
 a + 1 − 2 a ≤ 5
Dạng 3. Ứng dụng của bất phương trình bậc hai một ẩn
Câu 1. Một người nông dân có 6 triệu đồng để làm một hàng rào chữ E dọc theo một con sông (như
hình vẽ) làm một khu đất có hai phần là hình chữ nhật để trồng rau. Đối với mặt hàng rào song
song bờ sông thì chi phí nguyên vật liệu là 60000 đồng một mét, còn đối với ba mặt hàng rào
song song nhau thì chi phí nguyên vật liệu là 40000 đồng một mét. Tính diện tích lớn nhất của
khu đất rào thu được.
A. 1245 . B. 1250 . C. 1255 . D. 1260 .

Lời giải
Trang 47
Chọn B
Giả sử độ dài của một hàng rào vuông góc bờ sông là x ( m ) và độ dài của hàng rào song song với
bờ sông là y ( m ) ( x, y > 0 ) .
Khi đó, tổng số tiền để mua hàng rào là 3 x.40000 + y.60000 =
6000000 ⇔ y = 100 − 2 x .
x (100 − 2 x ) =
−2 ( x − 25 ) + 1250 ≤ 1250.
2
x. y =
Diện tích khu đất là S =
( )
Vậy diện tích khu đất lớn nhất là 1250 m 2 khi x = 25 ( m ) và y = 50 ( m ) .
Câu 2. Một viên gạch hình vuông có cạnh thay đổi được đặt nội tiếp trong một hình vuông có cạnh bằng
20 cm , tạo thành bốn tam giác xung quanh như hình vẽ. Tìm tất cả các giá trị của x để diện tích
viên gạch không vượt quá 208cm 2 .
A. 8 ≤ x ≤ 12 . B. 6 ≤ x ≤ 14 . C. 12 ≤ x ≤ 14 . D. 12 ≤ x ≤ 18 .
Lời giải
Chọn A
Gọi E , F , G , H là bốn đỉnh của viên gạch hình vuông nội tiếp trong hình vuông ABCD có cạnh
20 cm như hình vẽ
A x E 20-x D
C
B G
x 2 + ( 20 − x ) =
2
Ta có cạnh viên gạch là EF = 2 x 2 − 40 x + 400 .
Diện tích của viên gạch là: EF 2 = 2 x 2 − 40 x + 400 .
Theo đề ta có diện tích viên gạch không vượt quá 208cm 2
⇔ 2 x 2 − 40 x + 400 ≤ 208 ⇔ 2 x 2 − 40 x + 192 ≤ 0 ⇔ 8 ≤ x ≤ 12 .
Câu 3. Công ty du lịch Hòa Bình dự định tổ chức một tua đi Sapa từ Hà Nội. Công ty dự định nếu giá tua
Trang 48
là 2 triệu đồng thì sẽ có khoảng 150 người tham gia. Để kích thích mọi người tham gia, công ty
quyết định giảm giá và cứ mỗi lần giảm giá tua 100 ngàn đồng thì sẽ có thêm 20 người tham gia.
Hỏi công ty phải bán giá tua là bao nhiêu để doanh thu từ tua xuyên Việt là lớn nhất ?
A. 1.875.000 (đồng). B. 1.375.000 (đồng).
C. 1.675.000 (đồng). D. 1.475.000 (đồng).
Lời giải
Chọn B
Gọi x (triệu đồng) là giá tua ( 0 < x < 2 )
Giá đã giảm so với ban đầu là 2 − x
Số người tham gia tăng thêm nếu giá bán x là

( 2 − x)=20
400 − 200 x
0 ,1
Số người sẽ tham gia nếu bán giá x là 150 + 400 − 200 x = 450 − 200 x
Tổng doanh thu là = f ( x ) x ( 550 − 200 x )
Bài toán trở thành tìm giá trị lớn nhất của hàm số f ( x) với 0 < x < 2 . Có
200 x ( 550 − 200 x ) 3025
x ( 550
= − 200 x ) = ≤ 378,125
200 8
11
Khi đó x = (triệu) vậy chọn B
8
Câu 4. Một cơ sở sản xuất khăn mặt đang bán mỗi chiếc khăn với giá 30.000 đồng một chiếc và mỗi
tháng cơ sở bán được trung bình 3000 chiếc khăn. Cơ sở sản xuất đang có kế hoạch tăng giá bán
để có lợi nhận tốt hơn. Sau khi tham khảo thị trường, người quản lý thấy rằng nếu từ mức giá
30.000 đồng mà cứ tăng giá thêm 1000 đồng thì mỗi tháng sẽ bán ít hơn 100 chiếc. Biết vốn sản
xuất một chiếc khăn không thay đổi là 18.000 . Hỏi cơ sở sản xuất phải bán với giá mới là bao
nhiêu để đạt lợi nhuận lớn nhất.
A. 39.000. B. 43.000 . C. 40.000 . D. 42.000 .
Lời giải
Chọn A
Gọi số tiền cần tăng giá mỗi chiếc khăn là x (nghìn đồng).
Vì cứ tăng giá thêm 1 (nghìn đồng) thì số khăn bán ra giảm 100 chiếc nên tăng x (nghìn đồng)
thì số xe khăn bán ra giảm 100x chiếc. Do đó tổng số khăn bán ra mỗi tháng là: 3000 − 100x
chiếc.
Lúc đầu bán với giá 30 (nghìn đồng), mỗi chiếc khăn có lãi 12 (nghìn đồng). Sau khi tăng giá,
mỗi chiếc khăn thu được số lãi là: 12 + x (nghìn đồng). Do đó tổng số lợi nhuận một tháng thu
được sau khi tăng giá là: f ( x ) =
( 3000 − 100 x )(12 + x ) (nghìn đồng).
Xét hàm số f ( x ) =
( 3000 − 100 x )(12 + x ) trên ( 0; +∞ ) .
Ta có: f ( x ) = −100 ( x − 9 ) + 44100 ≤ 44100 .
2
−100 x 2 + 1800 x + 36000 =
Dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi x = 9 .
Như vậy, để thu được lợi nhuận cao nhất thì cơ sở sản xuất cần tăng giá bán mỗi chiếc khăn là
9.000 đồng, tức là mỗi chiếc khăn bán với giá mới là 39.000 đồng.
Câu 5. Khi nuôi cá thí nghiệm trong hồ, một nhà khoa học đã thấy rằng: Nếu trên mỗi đơn vị diện tích
của mặt hồ có x con cá ( x ∈  + ) thì trung bình mỗi con cá sau một vụ cân nặng là
480 − 20x (gam). Hỏi phải thả bao nhiêu con cá trên một đơn vị diện tích của mặt hồ để sau mỗi
vụ thu hoạch được nhiều cá nhất?
A. 10. B. 12. C. 9. D. 24.
Lời giải
Chọn B
Trang 49
Cân nặng của x con cá là: f ( x ) = x. ( 480 − 20 x ) = 480 x − 20 x 2 , 0  x  240 .
Xét hàm số f ( x ) =
−20 x 2 + 480 x trên ( 0; 240 ) .
Có hoành độ đỉnh x = 12 và hệ số a =−20 < 0
Lập bảng biến thiên:
Vậy thu hoạch sản lượng cá nhiều nhất thì phải thả trên một đơn vị diện tích mặt hồ 12 con cá.
Trang 50
Bài 5. HAI PHƯƠNG TRÌNH QUY VỀ PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI
1. GIẢI PHƯƠNG TRÌNH CÓ DẠNG f ( x) = g ( x) (I)

( f ( x) = ax 2 + bx + c, g ( x) = mx 2 + nx + p , a ≠ m )
Để giải phương trình (I), ta làm như sau:
Bước 1. Bình phương hai vế của (I) dẫn đến phương trình f ( x) = g ( x) rồi tìm nghiệm của phương
trình này.
Bước 2. Thay từng nghiệm của phương trình f ( x) = g ( x) vào bất phương trình f ( x) ≥ 0 (hoặc
g ( x) ≥ 0 ). Nghiệm nào thoả mãn bất phương trình đó thì giữ lại, nghiệm nào không thoả mãn thì
loại đi.
Bước 3. Trên cơ sở những nghiệm giữ lại ở Bước 2, ta kết luận nghiệm của phương trình (I).
Chú ý:
- Trong hai bất phương trình f ( x) ≥ 0 và g ( x) ≥ 0 , ta thường chọn bất phương trình có dạng đơn
giản hơn để thực hiện Bước 2.
- Người ta chứng minh được rằng tập hợp (số thực) giữ lại ở Bước 2 chính là tập nghiệm của
phương trình (I).
Ví dụ 1. Giải phương trình x 2 − 6 x − 4 = x − 4 (1).
Giải
Bình phương hai vế của (1) ta được x 2 − 6 x − 4 = x − 4 (2).
Ta có: (2) ⇔ x 2 − 7 x =0.
Do đó, phương trình (2) có hai nghiệm là x = 0 và x = 7 .
Thay lần lượt hai giá trị trên vào bất phương trình x − 4 ≥ 0 , ta thấy chỉ có x = 7 thoả mãn bất
phương trình.
Vậy nghiệm của phương trình (1) là x = 7 .
Ví dụ 2. Giải phương trình 2 x 2 + 3x + 1= x 2 + 4 x + 3 (3).
Giải
Bình phương hai vế của (3) ta được 2 x 2 + 3x + 1 = x 2 + 4 x + 3(4) .
Ta có: (4) ⇔ x 2 − x − 2 = 0.
Do đó, phương trình (4) có hai nghiệm là x = −1 và x = 2 .
Thay lần lượt hai giá trị trên vào bất phương trình 3x 2 − 4 x + 1= x 2 + x − 1 bất phương trình.
Vậy phương trình (3) có hai nghiệm là x = −1 và x = 2 .
II. GIẢI PHƯƠNG TRÌNH CÓ DẠNG f ( x) = g ( x) (II)

( f ( x) = ax 2
+ bx + c, g ( x) = dx + e,a ≠ d 2 )
Để giải phương trình (II), ta làm như sau:
Bước 1. Giải bất phương trình g ( x) ≥ 0 để tìm tập nghiệm của bất phương trình đó.
Bước 2. Bình phương hai vế của (II) dẫn đến phương trình f ( x) = [ g ( x)]2 rồi tìm tập nghiệm của
phương trình đó.
Bước 3. Trong những nghiệm của phương trình f ( x) = [ g ( x)]2 , ta chỉ giữ lại những nghiệm thuộc tập
nghiệm của bất phương trình g ( x) ≥ 0 . Tập nghiệm giữ lại đó chính là tập nghiệm của phương trình
(II).
Ví dụ 3. Giải phương trình x 2 − 6 x + 6 = 2 x − 1
Trang 1
Giải
Trước hết ta giải bất phương trình 2 x − 1 ≥ 0 (6).
1
Ta có: (6) ⇔ 2 x ≥ 1 ⇔ x ≥ .
2
Bình phương hai vế của (5) ta được x 2 − 6 x + 6= (2 x − 1) 2 (7) .
Ta có: (7) ⇔ x 2 − 6 x + 6= 4 x 2 − 4 x + 1 ⇔ 3x 2 + 2 x − 5= 0 .
−5
Do đó, phương trình (7) có hai nghiệm là x = 1 và x = .
3
1
Trong hai giá trị trên, chỉ có giá trị x = 1 là thoả mãn x ≥ .
2
Vậy phương trình (5) có nghiệm là x = 1 .
Ví dụ 4. Hai ô tô xuất phát tại cùng một thời điểm vối vận tốc trung bình như nhau là 40 km / h từ
hai vị trí A và B trên hai con đường vuông góc vối nhau để đi về bến O là giao của hai con đường.
Vị trí A cách bến 8 km , vị trí B cách bến 7 km . Gọi x là thời gian hai xe bắt đầu chạy cho tới khi
cách nhau 5 km .
Bạn Dương xác định được x thoả mãn phương trình (8 − 40 x) 2 + (7 − 40 x) 2 = 5 .Hãy giải thích vì
sao thời gian x (giờ) để hai xe bắt đầu chạy cho tới khi cách nhau 5 km thoả mãn phương trình
5 . Sau đó, hãy giải phương trình trên.
(8 − 40 x) 2 + (7 − 40 x) 2 =
Giải.
Quãng đường xe ô tô xuất phát từ A, B đi được sau x giờ là 40 x( km) .
Sau x giờ, ô tô xuất phát từ vị trí A đến C cách O một khoảng OC= 8 − 40 x( km) .
Sau x giờ, ô tô xuất phát từ vị trí B đến D cách O một khoảng OD= 7 − 40 x( km) .
Để 8 − 40 x ≥ 0 và 7 − 40 x ≥ 0 thì 0 ≤ x ≤ 0,175 . Do tam giác OCD là tam giác vuông nên
CD = OC 2 + OD 2 = (8 − 40 x) 2 + (7 − 40 x) 2 .
5.
Ta có phương trình: (8 − 40 x) 2 + (7 − 40 x) 2 =
Bình phương hai vế ta có:
(8 − 40 x) 2 + (7 − 40 x) 2 =
25.
⇔ 1600 x 2 − 640 x + 64 + 1600 x 2 − 560 x + 49 =
25
2
⇔ 3200 x − 1200 x + 88 = 0
Trang 2
⇔ 400 x 2 − 150 x + 11 =
0.
Phương trình có hai nghiệm là x = 0,1 hoặc x = 0, 275 . Đối chiếu vối điều kiện 0 ≤ x ≤ 0,175 , ta chọn
x = 0,1 .
Vậy thời gian để hai xe cách nhau 5 km là 0,1 giờ.

Nâng lên lũy thừa, trị tuyệt đối hóa, sử dụng bất đẳng thức, đưa về phương trình tích, đặt ẩn phụ.
Phương trình có dạng Đặt ẩn phụ
ax + b , x, x 2 ,... t= ax + b , t ≥ 0
ax 2 + bx + c , ax 2 + bx,... t
= ax 2 + bx + c , t ≥ 0
3
ax + b , ax + b,... =t 3
ax + b
 f ( x) ± g ( x)
 =t f ( x) ± g ( x)
 , f ( x) + g ( x) =
C
 ( )
f x . g ( )
x
A A2 A
f ( x) ± , f ( x) + =t f ( x) ±
f ( x) f ( x) f ( x)
m f ( x), n f ( x) t= s f ( x ) với s là bội chung nhỏ nhất của m và

n
Câu 1. Giải các phương trình sau:

a ) 14 − 2 x =x − 3 .
b) x 2 + 2 x + 4 = 2− x .
a) x − 2 − 3 x 2 − 4 =.
0
b) x + 4 − 1− x = 1− 2x .
a) 3 −=
x x 3+x.
b) 2 x + 3= 9 x 2 − x − 4 .
a ) 3 x 2 + 6 x + 7 + 5 x 2 + 10 x + 14 =4 − 2 x − x 2 .
Trang 3
b) 2 x + 3= 9 x 2 − x − 4 .

a) 2x +1 − x − 2 = x + 3 .
b) ( x + 3) 2 x 2 + 1 = x 2 + x + 3 .

a) 3x − 2 + 3 x =2.
b) 3 3 x + x 2 + 8= x 2 + 15 + 2 .
Câu 7. Giải các phương trình sau

a) x − x2 −1 + x + x2 −1 =2.
b) 3 x 2 + 21x + 18 + 2 x 2 + 7 x + 7 =2.
a) x 2 + x 2 + 11 =
31 .
) 3 x 2 + 3x .
b) ( x + 5 )( 2 − x=
2
a) 2 x − 6 x −=
1 4x + 5 .
b) x + 5 + x − 1 =6.
a) 60 − 24 x − 5 x 2 = x 2 + 5 x − 10.
b) ( x + 3) ( 4 − x )(12 + x ) = 28 − x .
a) 4 x2 + 5x + 1 − 2 x2 − x + 1 = 9 x − 3 .
b) x3 + x 2 − 1 + x3 + x 2 + 2 =
3.
a) 1 + 1 − x 2  (1 + x ) − (1 − x )  =2 + 1 − x 2
3 3
 
b) x + 5 + x − 1 =6.
Câu 1. Tập nghiệm của phương trình 2 x − 1 = 2 − x là:

A. S = {1; 5} . B. S = {1} . C. S = {5} . D. S = {2; 3} .
Câu 2. Tập nghiệm của phương trình 2 x − 1 =− x 2 − 5 là

A. S = {1; 5} . B. S = {1} . C. S = {5} . D. S = ∅.
Câu 3. Số nghiệm của phương trình 4 − 3 x 2 =2 x − 1 là:

A. 0. B. 1. C. 2. D. 3.
Câu 4. Số nghiệm của phương trình ( x − 3 ) 4 − x 2 = x 2 − 4 x + 3 là:
A. 0. B. 1. C. 2. D. 3.
Trang 4
Câu 5. Tổng các nghiệm của phương trình ( x − 1) 10 − x 2 = x 2 − 3 x + 2 là:
A. 4. B. 1. C. 2. D. 3.
Câu 6. Tập nghiệm S của phương trình 2 x − 3 = x − 3 là
A. S = ∅ . B. S = {2} . C. S = {6; 2} . D. S = {6} .
Câu 7. Tìm số giao điểm giữa đồ thị hàm số=y 3 x − 4 và đường thẳng y= x − 3 .
A. 2 giao điểm. B. 4 giao điểm. C. 3 giao điểm. D. 1 giao điểm.
Câu 8. Tổng các nghiệm (nếu có) của phương trình: 2 x − 1 = x − 2 bằng:
A. 6 . B. 1 . C. 5 . D. 2 .
Câu 9. Số nghiệm của phương trình 3 x − 2 =x là
A. 2 . B. 1 . C. 3 . D. 0 .
Câu 10. Nghiệm của phương trình 5 x + 6 = x − 6 bằng
A. 15 . B. 6 . C. 2 và 15 . D. 2 .
Câu 11. Tập nghiệm của phương trình 4 x + 7 = 2 x − 1 là
 2 − 10 2 + 10   2 + 10 
A.  ;  . B.  .
 2 2   2 
 2 − 10 
C.  . D. Một phương án khác.
 2 
Câu 12. Phương trình − x 2 + 4 x = 2 x − 2 có bao nhiêu nghiệm?
A. 3 . B. 0 . C. 2 . D. 1 .
Câu 13. Số nghiệm của phương trình x 2 − 2 x + 5 = x 2 − 2 x + 3 là

A. 2 . B. 3 . C. 1 . D. 0 .
Câu 14. Tích các nghiệm của phương trình x 2 + x + 1 = x 2 + x − 1 là
A. 3 . B. −3 . C. −1 . D. 0 .
Câu 15. Phương trình 2 x + 3 x − 5 = x + 1 có nghiệm:
2
A. x = 1 . B. x = 2 . C. x = 3 . D. x = 4 .
Câu 16. Số nghiệm của phương trình 3 x − 9 x + 7 = x − 2 là
2
A. 3 . B. 1 . C. 0 . D. 2 .
Câu 17. Số nghiệm của phương trình x 2 + 3 = 3 x − 1. là

A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3 .
Câu 18. Phương trình: x 2 − x − 12 = 7 − x có bao nhiêu nghiệm?
A. 0 . B. 2 .
C. 1 . D. Vô Số.
Câu 19. Số nghiệm của phương trình sau x − 2 x 2 − 3 x + 1 =
1 là:
A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3 .
Câu 20. Số nghiệm của phương trình x 2  3 x  86 19 x 2  3 x  16  0 là.
A. 4 . B. 1 . C. 3 . D. 2 .
Câu 21. Tổng các bình phương các nghiệm của phương trình ( x − 1)( x − 3) + 3 x 2 − 4 x + 5 − 2 =0 là:
A. 17 . B. 4 . C. 16 . D. 8 .
Câu 22. Tổng bình phương các nghiệm của phương trình x 2 + 5 x + 2 + 2 x 2 + 5 x + 10 =0 là:
A. 5 . B. 13 . C. 10 . D. 25 .
Câu 23. Tập nghiệm của phương trình x − 2 ( x 2 − 3x + 2 ) =

0 là
Trang 5
A. S = ∅. B. S = {1}. C. S = {2}. D. S = {1;2}.
Câu 24. Phương trình x2 −1 ( 2x +1 − x = )
0 có tất cả bao nhiêu nghiệm?
A. 1 . B. 4 . C. 3 . D. 2 .
Câu 25. Phương trình sau có bao nhiêu nghiệm: x − 4 x + 3 ( 2
) x−2 =0
A. 3 . B. 1 . C. 0 . D. 2
(
Câu 26. Tập nghiệm của phương trình x 2 − x − 2 . x − 1 =0 là )
A. {1; 2}. B. {-1;1; 2}. C. [1; 2] . D. {-1; 2}.
Câu 27. Tập nghiệm của phương trình x − 2 ( x 2 − 4 x + 3) =
0 là
A. S = {2;3} . B. S = {2} . C. S = {1;3} . D. S = {1; 2;3} .
(
A. {1; 2} . B. {-1;1; 2} . C. 1; 2  . D. {-1; 2} .
Câu 29. Phương trình ( x 2 − 6 x ) 17 − x 2 = x 2 − 6 x có bao nhiêu nghiệm phân biệt?

A. 2. B. 1. C. 3. D. 4.
Câu 30. Số nghiệm của phương trình ( x − 2 ) 2 x + 7 = x 2 − 4 bằng:
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 0 .
Câu 31. Tập nghiệm của phương trình 3− x = x + 2 là
 1 1   1
A. S = ∅ . B. S = −2;  . C. S =   . D. S = −  .
 2 2  2
Câu 32. Nghiệm của phương trình 2 x − 1 = 3 − x là
3 2 4 3
A. x = . B. x = . C. x = . D. x = .
4 3 3 2
Câu 33. Số nghiệm của phương trình x x − 2 = 2 − x là
A. 3 . B. 0 . C. 1 . D. 2 .
Câu 34. Tìm tập hợp nghiệm của phương trình 3− x = x + 2 +1.
A. {2} . B. {1; −2} . C. {−1; 2} . D. {−1} .
Câu 35. Số nghiệm nguyên của phương trình sau x + 3 − 2x −1 =1 là:
A. 0 . B. 2 . C. 1 . D. 3 .
Câu 36. Số nghiệm của phương trình 3 x + 1 − 2 − x =1 là
A. 3 . B. 0 . C. 1 . D. 2 .
Câu 37. Số nghiệm của phương trình x 2 + 2 x + 2 x x + 3= 6 1 − x + 7 là
A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3 .
Câu 38. Phương trình x + 4 x + 3 = ( x + 1) 8 x + 5 + 6 x + 2 có một nghiệm dạng x= a + b với a, b > 0 .
2
Khi đó: a + b =
A. 7. B. 5. C. 4. D. 6.
Câu 39. Biết phương trình x − 1 + 3 x − 3= x 2 − 1 có hai nghiệm x1 , x2 . Tính giá trị biểu thức
( x1 − 1) . ( x2 − 1) .
A. 1 . B. 0 . C. 2. D. 3.
Câu 40. Phương trình x − 2 + x 2 − x + 1= 2 x − 1 + x − 2 có số nghiệm là:
A. 1 . B. 3 . C. 2 . D. 0 .
Câu 41. Với bài toán: Giải phương trình 4 + x − 4 − x + 16 − x 2 =4 . Một học sinh giải như sau:
Trang 6
Bước 1. Điều kiện: −4 ≤ x ≤ 4 .
8 − t2
Đặt t = 4 + x − 4 − x ⇒ t 2 = 8 − 2 16 − x 2 ⇒ 16 − x 2 = .
2
8 − t2 t = 0
Bước 2. Ta được phương trình t + = 4 ⇔ t 2 − 2t = 0 ⇔  .
2 t = 2
Bước 3. Với t = 0 ta có 16 − x 2 = 4 ⇔ 16 − x 2 = 16 ⇔ x = 0 .
Với t = 2 ta có 16 − x 2 = 2 ⇔ 16 − x 2 = 4 ⇔ x = ±2 3 .
Vậy phương trình có tập nghiệm =
S {0; −2 3;2 3 . }
Hãy chọn phương án đúng.
A. Lời giải trên sai ở bước 2. B. Lời giải trên đúng hoàn toàn.
C. Lời giải trên sai ở bước 1. D. Lời giải trên sai ở bước 3.
5x − 4 x2 − x
Câu 42. Giải phương trình trên tập số thực: = 2.
x −1
x = 1
A. x = 1 . B. x = 4 . C.  . D. x ∈ ∅ .
x = 4
Câu 43. Số nghiệm của phương trình

(x 2
− 3x + 2 ) x − 3
=0
x −1
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 0 .
2− x
Câu 44. Số nghiệm của phương trình 2− x + =0 là
x −3
A. 3 . B. 2 . C. 1 . D. 0 .
Câu 45. Tập nghiệm của phương trình 2 x 2 + 4 x − 1 = x + 1 là?
{
A. S = −1 + 3; −1 − 3 . } {
B. S = −1 + 3 . }
C. S = {−1 − 3} . D. ∅.
Câu 46. Tập nghiệm của phương trình −x2 + 4x − 3 + 5 =2 x là?

 14   14 
A. S = 2;  . B. S = {2; 4} . C. S =   . D. S = {2}
 5 5
Câu 47. Khi giải phương trình x2 + 3x + 1 =3 x ta tiến hành theo các bước sau:
Bước 1: Bình phương hai vế của phương trình (1) ta được: x 2 + 3 x = ( 3 x − 1) (2)
2
x = 1
Bước 2: Khai triển và rút gọn (2) ta được: 8 x − 9 x + 1 = 0 ⇔
2 
x = 1
 8
1
Bước 3: Khi x = 1 ,ta có x 2 + 3 x > 0 . Khi x = , ta có x 2 + 3 x > 0
8
 1
Vậy tập nghiệm của phương trình là: S = 1; 
 8
Vậy Cách giải trên đúng hay sai? Nếu sai thì sai ở bước nào?
A. Đúng. B. Sai ở bước 1. C. Sai ở bước 2. D. Sai ở bước 3.
Trang 7
Câu 48. Tổng các nghiệm của phương trình x 3 + x 2 + 6 x + 28 =x + 5 bằng:
A. 0. B. 1. C. 2. D. −1.
Câu 49. Tổng các nghiệm của phương trình x 4 − 4 x 3 + 14 x − 11 =1 − x bằng:

A. −2. B. 4. C. 3. D. −1.
Câu 50. Số nghiệm của phương trình 2 x + 6 x 2 + 1 = x + 1 là:

A. 0 nghiệm. B. 1 nghiệm. C. 2 nghiệm. D. 3 nghiệm.
Câu 51. Tổng các nghiệm của phương trình 2 x − 1 + x2 − 3x + 1 =0 bằng:

A. 3 − 2 . B. 2 + 2 . C. 2 − 2 . D. 5 .
Câu 52. Điều kiện xác định của phương trình 2x − 1 = 1 − 2 x là

1 1 1 1
A. ≤ x. B. x = . C. x ≤ D.  \   .
2 2 2 2
Câu 53.  3;1) là tập xác định của phương trình nào sau đây?
−
1
A. 3+x = B. x2 − 2x + 1 = 3 − 2x − x2
1 − x3
C. − x2 − x + 6 = − x2 − 3x + 4 D. 1 − x = −x2 − x + 6
Câu 54. Cho phương trình x2 − 2x − 3 = x + 1 (1) . Phép biến đổi nào sau đây là sai?
 x + 1 ≥ 0
A. (1) ⇔  2
 x − 2 x − 3 = x + 1
B. (1) ⇔ x 2 − 2 x − 3 = x + 1
 x 2 − 2 x − 3 ≥ 0
C. (1) ⇔  2
 x − 2 x − 3 = x + 1
x + 1 ≥ 0

D. (1) ⇒  x 2 − 2 x − 3 ≥ 0
x2 − 2x − 3 = x + 1

5
Câu 55. Tính tổng các nghiệm của phương trình x2 − 2x − 3 = x−
. Một bạn làm như sau:
4
 5  5
5  x − 4 ≥ 0  x ≥ 4
Bước 1: x2 − 2x − 3 = x− ⇔  ⇔
4 x2 − 2x − 3 = x − 5  x2 − 3x − 7 = 0
 4  4
7
Bước 2: Phương trình x 2 − 3 x − 0 có hai nghiệm phân biệt, nên theo định lý Vi-et, ta có tổng
=
4
hai nghiệm là S = 3 .
Bước 3: Vậy phương trình có tổng các nghiệm là 3.
Lời giải trên là đúng hay sai? Nếu sai thì sai từ bước nào?
A. Đúng. B. Sai từ bước 1 . C. Sai từ bước 2 . D. Sai từ bước 3 .

Câu 56. Giải phương trình x ( x −=
2
1) x ( 3 − x ) (*) , một bạn làm như sau:
2
Trang 8
 x 2 ( x − 1) ≥ 0 (1)
Bước 1: (*) ⇔  2
 x ( x − 1=) x2 ( 3 − x ) (2) .
Bước 2: Giải (1) : Vì x 2 ≥ 0, ∀x ∈  nên (1) ⇔ x − 1 ≥ 0 ⇔ x ≥ 1 .
x = 0
Bước 3: (2) ⇔ x 2 ( 2 x − 4 ) =0 ⇔  .
x = 2
Kết hợp ta được x = 2 là nghiệm của phương trình.

2
x − 2x
Câu 57. Điều kiện xác định của phương trình = 2 là
2
x − 2x + 1
2 < x
A. 1 ≤ x B. x ≠ 1 C.  D. x > 1
x < 0
x+1
Câu 58. Điều kiện xác định của phương trình ( x − 3)( x + 1) + 4( x − 3) =−3 là
x−3
x > 3 x ≥ 3
x>3
A. B.  x ≤ −1 C.  x ≤ −1 D. x ≤ −1
 
Câu 59. Phép biến đổi nào sau đây là sai
A. 5 x 2 + 10 x + 1 =− x 2 − 2 x + 7 ⇒ 5 x 2 + 10 x + 1 =−
( x 2 − 2 x + 7)2
B. 5 x 2 + 10 x + 1 =− x 2 − 2 x + 7 ⇔ 5 x 2 + 10 x + 1 =
( − x 2 − 2 x + 7)2
5 x 2 + 10 x + 1 =( − x 2 − 2 x + 7)2
C. 5 x 2 + 10 x + 1 =− x 2 − 2 x + 7 ⇔  2
− x − 2 x + 7 ≥ 0
t
= 5 x 2 + 10 x + 1 ≥ 0

D. 5 x 2 + 10 x + 1 =− x 2 − 2 x + 7 ⇔  1 − t 2
= t +7
 5
x −1
( x − 2)( x − 1) + 2( x − 2) 0 (1)
=
Câu 60. Giải phương trình x−2
x −1 x > 2
Bước 1: Điều kiện: ≥0⇔
x−2 x ≤ 1
Bước 2: (1) ⇔ ( x − 2)( x − 1) + 2 ( x − 2)( x − 1) =

0 (2)
 x = 1 (tm)
 ( x − 2)( x − 1) =0 ⇔ 
Bước 3: (2) ⇔   x = 2 (loai ) .

 ( x − 2)( x − 1) =−2 (loai )
Vậy phương trình có một nghiệm x = 1
Lời giải trên đúng hay sai? Nếu sai thì sai từ bước nào?
Trang 9
A. Đúng B. Sai từ bước 1 C. Sai từ bước 2 D. Sai từ bước 3
Câu 61. Tổng các nghiệm của phương trình

5 x 2 + 10 x + 1 =− x 2 − 2 x + 7 là
A. -3 B. -5 C. -2 D. 2
2− x
Câu 62. Số nghiệm của phương trình 2− x + =0 là
x −3
A. 3 . B. 2 . C. 1 . D. 0 .
A. {2} . B. {1; −2} . C. {−1; 2} . D. {−1} .
A. 0 . B. 2 . C. 1 . D. 3 .
A. 3 . B. 0 . C. 1 . D. 2 .
A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3 .
Câu 67. Phương trình x + 4 x + 3 = ( x + 1) 8 x + 5 + 6 x + 2 có một nghiệm dạng x= a + b với a, b > 0 .
2
Khi đó: a + b =
A. 7. B. 5. C. 4. D. 6.
( x1 − 1) . ( x2 − 1) .
A. 1 . B. 0 . C. 2. D. 3.
A. 1 . B. 3 . C. 2 . D. 0 .
8 − t2
Đặt t = 4 + x − 4 − x ⇒ t 2 = 8 − 2 16 − x 2 ⇒ 16 − x 2 = .
2
8 − t2 t = 0
2 t = 2
Với t = 2 ta có 16 − x 2 = 2 ⇔ 16 − x 2 = 4 ⇔ x = ±2 3 .
S {0; −2 3;2 3 . }
5x − 4 x2 − x
x −1
x = 1
A. x = 1 . B. x = 4 . C.  . D. x ∈ ∅ .
x = 4

(x 2
− 3x + 2 ) x − 3
=0
x −1
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 0 .
Câu 73. Số nghiệm nguyên của phương trình x ( x + 5=
) 2 3 x 2 + 5 x − 2 − 2 là
Trang 10
A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3
Câu 74. Phương trình 10 có hai nghiệm α , β . Khi đó tổng α + β thuộc đoạn
x 2 + 481 − 3 4 x 2 + 481 =
nào sau đây ?
A. [2;5]. B. [−1;1]. C. [−10; −6]. D. [−5; −1].
Câu 75. Phương trình: 2 x 2 + 5 x −
= 1 7 x 3 − 1 có nghiệm là a ± b thì 2a − b bằng
A. 2. B. 1. C. 3. D. 4.
1 1 a+ b
Câu 76. Giải phương trình: x = x−+ 1 − ta được một nghiệm x = , a, b, c ∈ , b < 20 . Tính
x x c
giá trị biểu thức P =a 3 + 2b 2 + 5c .
A. P = 61 . B. P = 109 . C. P = 29 . D. P = 73 .
Câu 77. Cho phương trình 2 x 2 − 6 x + m =x − 1 . Tìm m để phương trình có một nghiệm duy nhất
A. m > 4 . B. 4 < m < 5 . C. 3 < m < 4 . D. m < 4 .
Câu 78. Tìm m để phương trình 2x 2 − x − 2m = x − 2 có nghiệm. Đáp số nào sau đây đúng?
25 25
A. m ≥ − . B. m ≥ 3 . C. m ≥ 0 . D. m ≥ − .
4 8
Câu 79. Tìm m để phương trình 2 x 2 − 2 x − 2m =x − 2 có nghiệm.
A. m ≤ 1 . B. m ∈ (1; +∞ ) . C. m > 2 . D. m ≥ 2 .
Câu 80. Với mọi giá trị dương của m phương trình x 2 − m 2 =x − m luôn có số nghiệm là
A. 2. B. 1. C. 3. D. 0.
Câu 81. Cho phương trình x 2 − 8 x + m = 2 x − 1 . Tìm tất cả các giá trị của tham số để phương trình đã cho
vô nghiệm.
 1 15   1 15   15   1
A. m ∈  − ;  . B. m ∈  − ;  . C. m ∈  −∞;  . D. m ∈  −∞; −  .
 3 4  3 4  4  3
Câu 82. Tập hợp các giá trị thực của tham số m để phương trình x 2 + 2 x + 2m = 2 x + 1 có hai nghiệm
phân biệt là S = ( a; b ] . Khi đó giá trị P = a.b là
1 1 1 2
A. . B. . C. . D. .
3 6 8 3
Câu 83. Cho phương trình − x 2 + 4 x − =
3 2m + 3 x − x 2 (1) . Để phương trình (1) có nghiệm thì
m ∈ [ a; b ] . Giá trị a 2 + b 2 bằng
A. 4. B. 2. C. 1. D. 3.
Câu 84. Số các giá trị nguyên của m để phương trình x2 − 2 x − m −=
1 2 x − 1 có hai nghiệm phân biệt
là
A. 0 . B. 3 . C. 1 . D. 2 .
Câu 85. Cho phương trình: 2 − x + 2 + x + 2 4 − x 2 + m = 0 . Có bao nhiêu giá trị nguyên của m để
phương trình đã cho có nghiệm?
A. 4 . B. 5 . C. vô số. D. 10 .
Câu 86. Tìm tất cả giá trị m để phương trình 3 x − 1 − m x +=
1 2 4 x 2 − 1 có nghiệm là
1 1 1 1
A. m < − . B. − < m ≤ 1 . C. − ≤ m < 1 . D. − < m < 1 .
3 3 3 3
m 2018 + x + (m 2 − 2) 2018 − x
Câu 87. Cho hàm số
= ( x)
y f= có đồ thị là (Cm ) , ( m là tham số). Số
(m 2 − 1) x
giá trị của m để đồ thị (Cm ) nhận trục Oy làm trục đối xứng là
A. 0. B. 1. C. 2. D. 3.
Trang 11
2 ( x − m) − x − m
Câu 88. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình = 0 có nghiệm.
x+3
A. m ∈ ( −∞; −1) . B. m ∈ ( −1; +∞ ) . C. m ∈ [ −1; +∞ ) . D. m ∈ R .
Câu 89. Số các giá trị nguyên của tham số m ∈ [ −2018; 2018] để phương trình:
x 2 + ( 2 − m ) x +=
4 4 x3 + 4 x
có nghiệm là
A. 2020 . B. 2019 . C. 2018 . D. 2021 .
Câu 90. Tìm m để phương trình ( )
5m 2 − 2m − 2 + m − 1 ( x + 1) + x 2 − x − 3 =
3
0 có ít nhất một nghiệm
thuộc khoảng ( −1;0 ) , ta được điều kiện m ∉ [ a ; b ] . Giá trị của biểu thức P
= a 2 + 2b bằng
A. P = 10 . B. P = 12 . C. P = 20 . D. P = 15 .
Câu 91. Cho phương trình x − 1 + 5 − x + 3. ( x − 1)( 5 − x ) =m . Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên của
tham số m để phương trình trên có nghiệm?
A. 6 . B. 8 . C. 7 . D. Vô số.
Câu 92. Tìm m để phương trình x + 2 x + 1 + m = 0 vô nghiệm
A. m ∈ ( 2; +∞ ) . B. m ∈ ( 1; +∞ ) . C. m ∈ ( −∞;1] . D. m ∈ ( −∞; 2 ] .
Câu 93. Phương trình ( )

2 x 2 − 2m 2 + 1 x + m 2 =2 x − 1 có hai nghiệm phân biệt thì m ∈ ( a, b ) . Tính b − a.
A. 1. B. 0. C. 2. D. 3 + 2.
Câu 94. Phương trình x − 2 x −1 + x + 2 x −1 =m có vô số nghiệm thì giá trị của m thuộc khoảng
nào?
A. m ∈ ( 1; 3 ) . B. m ∈ ( 2; 4 ) . C. m ∈ ( 3; 5 ) . D. m ∈ ( 4; 6 ) .
Câu 95. Phương trình 1 m 2 ( x + 1) có nghiệm thì m ∈ [ a; b ] \ {0} , tính giá trị của a 2 + b
3 x + 1 − x −=
A. 0. B. 3. C. 2. D. 4.
3 2
Câu 96. Số các nghiệm nguyên của phương trình x( x + =
5) 2 x + 5 x − 2 − 2 là
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
Câu 97. Tích các nghiệm của phương trình x2 − x − 1 − 3 − x2 − x − 1 =1 là

1
A. B. −5 C. 5 D. 1
2
Câu 98. Tổng bình phương các nghiệm của phương trình 2 x 2 + 2 x − x 2 + x + 2 x 2 + x − 1 =7 là
25
A. 11 B. - 1 C. - 9 D. 4
Câu 99. Nếu phương trình x 2 + 2 x + − x 2 − 2 x + 15 + m =0 có nghiệm duy nhất thì

65
A.
m ∈ ( −2; 0) B. m = −4 C.
m ∈ ( −4; 0) D.
m= −
4
Câu 100. Với giá trị nào của tham số m thì phương trình sau có nghiệm ( ẩn x)
2 x 2 − 4 x + m + − x 2 + 2 x =−1
−9 1 9
A. ≤m≤0 B. 0 ≤ m ≤ C. −1 ≤ m D. − ≤ m ≤ −1
8 4 8
Câu 101. Cho phương trình x 2 ( 1 − 2 x=
) x 2 ( m + x ) . Tìm điều kiện của m để phương trình có nghiệm
duy nhất?
Trang 12
m = 1
1  1
A. m < − . B. m = 1 . C. . D. m > − .
2 m < − 1 2
 2
Câu 102. Số nghiệm của phương trình 3 − x 2 + x + 3 = 3 − 2 x − x 2 là:
A. 1 . B. 3 . C. 0 . D. 2 .
Câu 103. Cho phương trình 4 2 x 2 − 3 x +=
1 9 x 2 + 54 x + 81 . Tính tổng các nghiệm của phương trình?
13 102 125
A. . B. 5 . C. . D. .
23 23 23
Câu 104. Biết phương trình (x 2
− 3x ) 2 x 2 − 5 x + 2= (x 2
− 3x ) 2 x 2 − 5 x + 2 có tập nghiệm S . Phát
biểu nào là đúng trong các phát biểu sau?
 1
A. S ∩  0;  = ∅. B. S =  .
 4
C. S = ( −∞; 0  ∪ 3; +∞ ) . D. S có hai phần tử.
Câu 105. Với giá trị nào của tham số m thì phương trình m − x 2 + 2 x + 9 = x − x 2 có hai nghiệm phân
biệt?
A. m > −5 . B. m < −3 . C. m ∈  . D. m ∈∅ .
Câu 106. Số nghiệm của phương trình 17 + x − 17 − x =2 là:
A. 3. B. 2. C. 1. D. 0.
Câu 107. Tổng bình phương các nghiệm của phương trình 17 + x + 17 − x =8 là:
A. 5. B. 2. C. 128. D. 256.
40
Câu 108. Số nghiệm của phương trình x + x 2 + 16 = là:
x 2 + 16
A. 3. B. 2. C. 1. D. 0.
Câu 109. Tổng bình phương các nghiệm của phương trình 4 x 3 − 3 x = 1 − x 2 là:
3 3 2
A. . B. 2. C. . D. .
2 4 2
Câu 110. Cho phương trình x2 − 1 − x =m .Tìm tất cả các giá trị thực của m để phương trình có nghiệm:
A. m ∈ −1; 0  ∪ 1; +∞ ) . B. m ∈ −1; 0 ) ∪ 1; +∞ ) .
C. m ∈ −2; 0 ) ∪  2; +∞ ) . D. m ∈ −2; 0  ∪  2; +∞ ) .
Câu 111. Cho phương trình 2 x 2 + mx − 3 = x − m .Tìm tất cả các giá trị thực của m để phương trình vô
nghiệm:
A. m > 1 B. m ≤ −1 . C. m > 3 . D. m ≥ 2
Câu 112. Cho phương trình 2 x 2 − 6 x + m =x − 1 .Tìm tất cả các giá trị thực của m để phương trình có hai
nghiệm phân biệt:
A. m ∈  2; 6  B. m ∈  4; 6 ) . C. m ∈  2; 5 ) . D. m ∈  4; 5 )
Câu 113. Người ta giăng lưới để nuôi riêng một loại cá trên một góc hồ. Biết rằng lưới được giăng theo một
đường thẳng từ một vị trí trên bờ ngang đến một vị trí trên bờ dọc và phải đi qua một cái cọc đã cắm sẵn ở vị
trí A . Hỏi diện tích nhỏ nhất có thể giăng là bao nhiêu, biết rằng khoảng cách từ cọc đến bờ ngang là 5 m và
khoảng cách từ cọc đến bờ dọc là 12 m .
Trang 13
A. 120m 2 . B. 156m 2 . C. 238, 008(3)m 2 . D. 283, 003(8)m 2 .
Trang 14
Bài 5. HAI PHƯƠNG TRÌNH QUY VỀ PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI
1. GIẢI PHƯƠNG TRÌNH CÓ DẠNG f ( x) = g ( x) (I)

( f ( x) = ax 2 + bx + c, g ( x) = mx 2 + nx + p , a ≠ m )
Để giải phương trình (I), ta làm như sau:
Bước 1. Bình phương hai vế của (I) dẫn đến phương trình f ( x) = g ( x) rồi tìm nghiệm của phương
trình này.
Bước 2. Thay từng nghiệm của phương trình f ( x) = g ( x) vào bất phương trình f ( x) ≥ 0 (hoặc
g ( x) ≥ 0 ). Nghiệm nào thoả mãn bất phương trình đó thì giữ lại, nghiệm nào không thoả mãn thì
loại đi.
Bước 3. Trên cơ sở những nghiệm giữ lại ở Bước 2, ta kết luận nghiệm của phương trình (I).
Chú ý:
- Trong hai bất phương trình f ( x) ≥ 0 và g ( x) ≥ 0 , ta thường chọn bất phương trình có dạng đơn
giản hơn để thực hiện Bước 2.
- Người ta chứng minh được rằng tập hợp (số thực) giữ lại ở Bước 2 chính là tập nghiệm của
phương trình (I).
Ví dụ 1. Giải phương trình x 2 − 6 x − 4 = x − 4 (1).
Giải
Bình phương hai vế của (1) ta được x 2 − 6 x − 4 = x − 4 (2).
Ta có: (2) ⇔ x 2 − 7 x =0.
Do đó, phương trình (2) có hai nghiệm là x = 0 và x = 7 .
Thay lần lượt hai giá trị trên vào bất phương trình x − 4 ≥ 0 , ta thấy chỉ có x = 7 thoả mãn bất
phương trình.
Vậy nghiệm của phương trình (1) là x = 7 .
Ví dụ 2. Giải phương trình 2 x 2 + 3x + 1= x 2 + 4 x + 3 (3).
Giải
Bình phương hai vế của (3) ta được 2 x 2 + 3x + 1 = x 2 + 4 x + 3(4) .
Ta có: (4) ⇔ x 2 − x − 2 = 0.
Do đó, phương trình (4) có hai nghiệm là x = −1 và x = 2 .
Thay lần lượt hai giá trị trên vào bất phương trình 3x 2 − 4 x + 1= x 2 + x − 1 bất phương trình.
Vậy phương trình (3) có hai nghiệm là x = −1 và x = 2 .
II. GIẢI PHƯƠNG TRÌNH CÓ DẠNG f ( x) = g ( x) (II)

( f ( x) = ax 2
+ bx + c, g ( x) = dx + e,a ≠ d 2 )
Để giải phương trình (II), ta làm như sau:
Bước 1. Giải bất phương trình g ( x) ≥ 0 để tìm tập nghiệm của bất phương trình đó.
Bước 2. Bình phương hai vế của (II) dẫn đến phương trình f ( x) = [ g ( x)]2 rồi tìm tập nghiệm của
phương trình đó.
Bước 3. Trong những nghiệm của phương trình f ( x) = [ g ( x)]2 , ta chỉ giữ lại những nghiệm thuộc tập
nghiệm của bất phương trình g ( x) ≥ 0 . Tập nghiệm giữ lại đó chính là tập nghiệm của phương trình
(II).
Ví dụ 3. Giải phương trình x 2 − 6 x + 6 = 2 x − 1
Trang 1
Giải
Trước hết ta giải bất phương trình 2 x − 1 ≥ 0 (6).
1
Ta có: (6) ⇔ 2 x ≥ 1 ⇔ x ≥ .
2
Bình phương hai vế của (5) ta được x 2 − 6 x + 6= (2 x − 1) 2 (7) .
Ta có: (7) ⇔ x 2 − 6 x + 6= 4 x 2 − 4 x + 1 ⇔ 3x 2 + 2 x − 5= 0 .
−5
Do đó, phương trình (7) có hai nghiệm là x = 1 và x = .
3
1
Trong hai giá trị trên, chỉ có giá trị x = 1 là thoả mãn x ≥ .
2
Vậy phương trình (5) có nghiệm là x = 1 .
Ví dụ 4. Hai ô tô xuất phát tại cùng một thời điểm vối vận tốc trung bình như nhau là 40 km / h từ
hai vị trí A và B trên hai con đường vuông góc vối nhau để đi về bến O là giao của hai con đường.
Vị trí A cách bến 8 km , vị trí B cách bến 7 km . Gọi x là thời gian hai xe bắt đầu chạy cho tới khi
cách nhau 5 km .
Bạn Dương xác định được x thoả mãn phương trình (8 − 40 x) 2 + (7 − 40 x) 2 = 5 .Hãy giải thích vì
sao thời gian x (giờ) để hai xe bắt đầu chạy cho tới khi cách nhau 5 km thoả mãn phương trình
5 . Sau đó, hãy giải phương trình trên.
(8 − 40 x) 2 + (7 − 40 x) 2 =
Giải.
Quãng đường xe ô tô xuất phát từ A, B đi được sau x giờ là 40 x( km) .
Sau x giờ, ô tô xuất phát từ vị trí A đến C cách O một khoảng OC= 8 − 40 x( km) .
Sau x giờ, ô tô xuất phát từ vị trí B đến D cách O một khoảng OD= 7 − 40 x( km) .
Để 8 − 40 x ≥ 0 và 7 − 40 x ≥ 0 thì 0 ≤ x ≤ 0,175 . Do tam giác OCD là tam giác vuông nên
CD = OC 2 + OD 2 = (8 − 40 x) 2 + (7 − 40 x) 2 .
5.
Ta có phương trình: (8 − 40 x) 2 + (7 − 40 x) 2 =
Bình phương hai vế ta có:
(8 − 40 x) 2 + (7 − 40 x) 2 =
25.
⇔ 1600 x 2 − 640 x + 64 + 1600 x 2 − 560 x + 49 =
25
2
⇔ 3200 x − 1200 x + 88 = 0
Trang 2
⇔ 400 x 2 − 150 x + 11 =
0.
Phương trình có hai nghiệm là x = 0,1 hoặc x = 0, 275 . Đối chiếu vối điều kiện 0 ≤ x ≤ 0,175 , ta chọn
x = 0,1 .
Vậy thời gian để hai xe cách nhau 5 km là 0,1 giờ.

Nâng lên lũy thừa, trị tuyệt đối hóa, sử dụng bất đẳng thức, đưa về phương trình tích, đặt ẩn phụ.
Phương trình có dạng Đặt ẩn phụ
ax + b , x, x 2 ,... t= ax + b , t ≥ 0
ax 2 + bx + c , ax 2 + bx,... t
= ax 2 + bx + c , t ≥ 0
3
ax + b , ax + b,... =t 3
ax + b
 f ( x) ± g ( x)
 =t f ( x) ± g ( x)
 , f ( x) + g ( x) =
C
 ( )
f x . g ( )
x
A A2 A
f ( x) ± , f ( x) + =t f ( x) ±
f ( x) f ( x) f ( x)
m f ( x), n f ( x) t= s f ( x ) với s là bội chung nhỏ nhất của m và

n
a ) 14 − 2 x =x − 3 .
b) x 2 + 2 x + 4 = 2− x .
Lời giải
a)
x − 3 ≥ 0
14 − 2 x = ( x − 3) 2
 x ≥ 3
14 − 2 x = x − 3 ⇔  2
⇔ ⇔ x = 5.
14 − 2 x =( x − 3)  x =−1 ∨ x =5
 x 2 − 4 x − 5 =0
Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = 5 .
b)
 x2 + 2x + 4 ≥ 0
Điều kiện:  ⇔ x ≤ 2.
 2 − x ≥ 0
Trang 3
Với điều kiện trên phương trình tương đương với.
 x = −2
x 2 + 2 x + 4 = 2 − x ⇔ x 2 + 3x + 2 = 0 ⇔  .
 x = −1
Đối chiếu với điều kiện ta được nghiệm của phương trình là x = −2 , x = −1 .
a) x − 2 − 3 x 2 − 4 =.
0
b) x + 4 − 1− x = 1− 2x .
Lời giải
x − 2 ≥ 0
a) Điều kiện:  2 ⇔ x≥2.
x − 4 ≥ 0
x − 2 − 3 ( x − 2)( x + 2) =0 ⇔ x − 2(1 − 3 x + 2) =0 .
 x = 2
 x−2 = 0 
⇔ ⇔ .
1 − 3 x + 2 =
0  x = − 17
  9
Đối chiếu với điều kiện ta được nghiệm của phương trình là x = 2 .
b)
x + 4 ≥ 0
 1
Điều kiện: 1 − x ≥ 0 ⇔ −4 ≤ x ≤ .
1 − 2 x ≥ 0 2

x+4 = 1− 2x + 1− x .
Bình phương hai vế phương trình và rút gọn ta được
2 x + 1 ≥ 0
2x +
= 1 2 x 2 − 3x + 1 ⇔  .
( 2 x + 1) = 2 x − 3 x + 1
2 2
  1
 1  x≥−
x ≥ −  2
⇔ 2 ⇔ .
 x=0
x + 7x =
2
0  0
⇔x=
   x = −7
Trang 4
a) 3 −=
x x 3+x.
b) 2 x + 3= 9 x 2 − x − 4 .
Lời giải
a) Điều kiện: 0 ≤ x ≤ 3 .

3
3 2  1  10 3
10 − 1
x + 3x + x − 3 = 0 ⇔  x +  = ⇔ x = .
 3 3 3 3
3
10 − 1
Đối chiếu với điều kiện ta được nghiệm của phương trình là x = .
3
b) Điều kiện: x ≥ 3 .
 x = 1
 x + 3 +1 = 3x
2
(1 + 3 + x ) = 9 x ⇔  2
⇔ .
x + 3 + 1 =−3 x  x = −5 − 97
  18
−5 − 97
Đối chiếu với điều kiện ta được nghiệm của phương trình là =
x 1,=
x .
18
a ) 3 x 2 + 6 x + 7 + 5 x 2 + 10 x + 14 =4 − 2 x − x 2 .
b) 2 x + 3= 9 x 2 − x − 4 .
Lời giải
a) Ta có:
3 x 2 + 6 x + 7 + 5 x 2 + 10 x + 14 =4 − 2 x − x 2 .
 4  9
⇔ 3 x2 + 2x + 1 +  + 5  x2 + 2x + 1 +  =
 3   5 
(
− x2 + 2x + 1 + 5 . )
⇔ 3 ( x + 1) + 4 + 5 ( x + 1) + 9 =5 − ( x + 1) .
2 2 2
VT ≥ 4 + 9 = 2 + 3 = 5
Phương trình (1) có:  . Do đó: (1) ⇔ ( x + 1) =
2
0⇔ x=−1 .
VP ≤ 5
Vậy phương trình có tập nghiệm S = {1} .
b) Ta có:
Trang 5
x + 2x − 5 − 2 + x − 3⋅ 2x − 5 + 2 =2. 2
1 1
( ) ( )
2 2
⇔ 2x − 5 +1 + 2x − 3 − 3 =2 2.
2 2
⇔ 2x − 5 +1+ 2x − 5 − 3 =4 ( 2) .
Do 3 − 2 x − 5 ≥ 3 − 2 x − 5 nên 4 = | 3 − 2 x − 5 | + 2 x − 5 + 1 ≥ 3 − 2 x − 5 + 2 x − 5 + 1 = 4 .
2 x − 5 ≥ 0 5
Vậy (2) ⇔ 3 − 2 x − 5 ≥ 0 ⇔  ⇔7≥x≥ .
9 ≥ 2 x − 5 2
5 
Vậy phương trình có tập nghiệm là: S =  ;7  .
2 
a) 2x +1 − x − 2 = x + 3 .
b) ( x + 3) 2 x 2 + 1 = x 2 + x + 3 .
Lời giải
  1
2 x + 1 ≥ 0 x ≥ −
a) Điều kiện:  ⇔ 2 ⇔ x ≥ 2.
 x − 2 ≥ 0  x ≥ 2

Nhận thấy ( 2 x − 1) − ( x − 2 ) = x + 3 nên ta nhân liên hợp vế trái của phương trình, ta được
x+3
2x +1 − x − 2 = x + 3 ⇔ = x +3.
2x +1 + x − 2
x + 3 = 0
⇔ ( x + 3) ( )
2x +1 + x + 2 −1 = 0 ⇔ 
2 x + 1 + x + 2 − 1 =0
.

Phương trình vô nghiệm với mọi x ≥ 2 .
b)
Ta thấy x = −3 không là nghiệm của phương trình.
Xét x ≠ −3
Phương trình tương đương với:
x2 + x + 3 x2
⇔ 2 x 2 +=
1 ⇔ 2 x 2 + 1 −=
1 .
x+3 x+3
2x2 x2 x = 0
⇔ =⇔  .
2x2 + 1 + 1 x + 3  2 ( x +=
3) 2 x2 + 1 + 1 ( *)
Trang 6
 5
x ≥ −
Phương trình (*) ⇔ 2 x + 1 = 2 x + 5 ⇔ 
2
2 .
2 x + 1= 4 x + 25 + 20 x
2 2
 5  5
x ≥ − x ≥ −
⇔ 2 ⇔ 2 ⇔ x = 5 + 13 .
 x 2 + 10 x + 12 =
0 
  x =−5 ± 13
Đối chiếu với điều kiện ta được nghiệm của phương trình là: x = 0.
5 + 13, x =
Đối chiếu với điều kiện ta được nghiệm của phương trình là x = −2 , x = −1 .
a) 3x − 2 + 3 x =2.
b) 3 3 x + x 2 + 8= x 2 + 15 + 2 .
Lời giải
2
a) Điều kiện: x ≥ .
3
Nhẩm ta thấy x = 1 là nghiệm của phương trình nên ta tách như sau:
Phương trình ⇔ ( 3x − 2 − 1 + ) ( 3
)
x − 1 =.
0
⇔
( 3x − 2 − 1)( 3x − 2 + 1 )+( 3
x −1 )( 3
x2 + 3 x + 1 )=
0.
3x − 2 + 1 3
x2 + 3 x + 1
 3 
1
⇔ ( x − 1)  + =0 (1) .
 3x − 2 + 1
3 2
x + x +1 
3
2
 1 3 3 1
Vì 3 2
1  3 x +  + > 0 nên
x + x +=
3
+ >0
 2 4 3x − 2 + 1 3 2
x + 3 x +1
Do đó phương trình (1) ⇔ x − 1 = 0 ⇔ x = 1 .
b)
Phương trình được viết lại như sau: 3 3 x − 2= x 2 + 15 − x 2 + 8 .
Vì x 2 + 15 − x 2 + 8 > 0 nên phương trình có nghiệm thì phải thỏa mãn 3 3 x − 2 > 0 hay.
8
x> .
27
Phương trình tương đươg với:
Trang 7
3 3 x − 3= x 2 + 15 − 4 + 3 − x 2 + 8 .
3( x − 1) x2 −1 x2 −1
⇔
3
= − ( 2) .
x2 + 3 x + 1 x 2 + 15 + 4 x2 + 8 + 3
 3 x +1 x +1 
⇔ ( x − 1)  + − =0.
3 2
 x + x +1
3
x2 + 8 + 3 x 2 + 15 + 4 
8 x +1 x +1
Vì x > suy ra: − > 0 nên
27 x2 + 8 + 3 x 2 + 15 + 4
3 x +1 x +1
+ − > 0.
2 2
3
x2 + 3 x + 1 x +8 +3 x + 15 + 4
Do đó phương trình ( 2 ) ⇔ x − 1 = 0 ⇔ x = 1 .
Đối chếu điều kiện ta được nghiệm của phương trình x = 1 .

a) x − x2 −1 + x + x2 −1 =2.
b) 3 x 2 + 21x + 18 + 2 x 2 + 7 x + 7 =2.
Lời giải
a) Điều kiện x ≥ 1 .
Nhận xét x − x 2 − 1. x + x 2 − 1 =
1.
1
Đặt t = x − x 2 − 1, t ≥ 0 thì phương trình có dạng t + = 2 ⇔ t 2 − 2t + 1 = 0 ⇔ t = 1 .
t
Với t = 1 ta có
x − x2 −1 =
1 ⇔ x − x2 −1 =
1
⇔ x2 −1 = x −1 ⇔ x −1 ( )
x + 1 − x − 1 = 0 ⇔ x = 1.
Đối chiếu điều kiện ta được nghiệm phương trình là x = 1 .
Ta có 3 x 2 + 21x + 18 + 2 x 2 + 7 x + 7 =2 ⇔ 3 ( x 2 + 7 x + 7 ) + 2 x 2 + 7 x + 7 =5.
Đặt t = x 2 + 7 x + 7, t ≥ 0 thì phương trình có dạng
 5
 t = − ( loai )
2
3t + 2t − 5 = 0 ⇔ 3

t = 1( thoa man ) .
 x = −6
Với t = 1 ta có x 2 + 7 x + 7 =1 ⇔ x 2 + 7 x + 6 =0 ⇔ 
 x = −1.
−6, x =
Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = −1 .
Trang 8
a) x 2 + x 2 + 11 =
31 .
b) ( x + 5 )( 2 − x=
) 3 x 2 + 3x .
Lời giải
a) Đặt t = x 2 + 11, t ≥ 0 thì phương trình có dạng
t = −7 (loai )
t 2 + t − 42 = 0 ⇔ 
t = 6 (thoa man)
Với t = 6 ta có x 2 + 11 =6 ⇔ x 2 + 11 =36 ⇔ x =±5 .
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là x = ±5 .
2 2
b) Phương trình ⇔ x + 3 x + 3 x + 3 x − 10 =
0.
Đặt t = x 2 + 3 x , t ≥ 0 thì phương trình có dạng

t = −5 ( loai )
t 2 + 3t − 10 = 0 ⇔ 
t = 2 ( thoa man )
Với t = 2 ta có x 2 + 3 x =2 ⇔ x 2 + 3 x − 4 =0 ⇔ x =−4 hoặc x = 1 .
Vậy phương trình đã cho có nghiệm là x = 1, x = −4 .

2
a) 2 x − 6 x −=
1 4x + 5 .
b) x + 5 + x − 1 =6.
Lời giải
4
a) Điều kiện: x ≥ − .
5
t2 − 5
Đặt t = 4 x + 5, t ≥ 0 thì x = .
4
Khi đó phương trình trở thành
t 4 − 10t 2 + 25 6 2
2. − ( t − 5 ) − 1 =t
16 4
4 2
⇔ t − 22t − 8t + 27 = 0
⇔ ( t 2 + 2t − 7 )( t 2 − 2t − 11) =
0.
Ta tìm được bốn nghiệm là t1,2 =−1 ± 2 2, t3,4 =1 ± 2 3 .

Do t ≥ 0 nên chỉ nhận các giá trị t1 =−1 + 2 2, t3 =1 + 2 3 .
1 − 2, x =
Từ đó tìm được các nghiệm của phương trình x = 2+ 3 .
b) Điều kiện 1 ≤ x ≤ 6 .
Đặt t = x − 1, t ≥ 0 thì phương trình trở thành
Trang 9
t 2 + t + 5 = 5 ⇔ t 4 − 10t 2 − t + 20 = 0
 1 + 21
t = (do t ≥ 0 )
⇔ ( t + t − 4 )( t − t − 5 ) = 0 ⇔ 
2 2 2
 −1 + 17
t =
 2
11 − 17
Từ đó ta tìm được các giá trị của x = .
2

a) 60 − 24 x − 5 x 2 = x 2 + 5 x − 10.
b) ( x + 3) ( 4 − x )(12 + x ) = 28 − x .
Lời giải
a) Điều kiện 60 − 24 x − 5 x 2 ≥ 0.
Đặt t = 60 − 24 x − 5 x 2 , t ≥ 0 thì phương trình trở thành
1 2 1
t + t − x 2 − x = 0 ⇔ t 2 + 6t − x 2 − 6 x = 0 .
6 6
( x + 3)
2
Ta có ∆ t' = ≥ 0 suy ra t = x hoặc t =− x − 6 .
x ≥ 0
Với t = x ta có 60 − 24 x − 5 x 2 =x ⇔  2 ⇔ x =−2 + 14 .
 x + 4 x − 10 =
0
− x − 6 ≥ 0
Với t =− x − 6 ta có 60 − 24 x − 5 x 2 =− x − 6 ⇔  2 ⇔ x =−3 − 13 .
x + 6x − 4 =0
Đối chiếu điều kiện ta được nghiệm của phương trình là x =−2 − 14, x =−3 − 13 .
2
b) Điều kiện − x − 8 x + 48 ≥ 0 .
1 1
Đặt t = − x 2 =8 x + 48, t ≥ 0 thì phương trình trở thành − t 2 + ( x + 3) t − x 2 − 3 x − 4 =0.
2 2
Ta có ∆ t =1 suy ra t= x + 2 hoặc t= x + 4 .
x + 2 ≥ 0
Với t= x + 2 ta có − x 2 − 8 x + 48 =x + 2 ⇔  2 ⇔ x =−3 + 31 .
 x + 6 x − 22 =
0
x + 4 ≥ 0
Với t= x + 4 ta có − x 2 − 8 x + 48 =x + 4 ⇔  2 ⇔ x =−4 + 4 2 .
 x + 8 x − 16 =
0
Đối chiếu với điều kiện ta đượ nghiệm của phương trình là x =−3 + 31, x =−4 + 4 2.
Dạng 3.5 Đưa về hệ phương trình
Trang 10
a) 4 x2 + 5x + 1 − 2 x2 − x + 1 = 9 x − 3 .
b) 3.
x3 + x 2 − 1 + x3 + x 2 + 2 =
Lời giải
= a 4 x2 + 5x + 1 ≥ 0 a 2 − 4b 2 =9 x − 3
a) Đặt  , ta được hệ phương trình 
b= x2 − x + 1 ≥ 0 a − 2b = 9 x − 3
Từ đó ta có a 2 − 4b 2 = a − 2b ⇔ ( a − 2b )( a + 2b ) = 0 ⇔ a = 2b hoặc a = 1 − 2b .
1
Với a = 2b ta có 4 x 2 + 4 x +=
1 2 x 2 − x + 1 ⇔=
x .
3
Với a = 1 − 2b ta có 4 x 2 + 5 x + 1 = 1 − 2 x 2 − x + 1 . (*)
VT (*) ≥ 0

Ta có  
2
1 3 suy ra (*) vô nghiệm.
VP (*) = 1 − 2 x − x + 1 = 1 − 2  x −  + ≤ 1 − 3 < 0
2
  2 4
1
Vậy phương trình đã cho có nghiệm duy nhất x = .
3
3 2
b) Điều kiện x + x − 1 ≥ 0 .

u= x3 + x 2 − 1 ≥ 0
Đặt  , ta được hệ phương trình
v=
 x3 + x 2 + 2 ≥ 0
u + v = 3 u + v = 3 u= +v 3 = u 1
 2 ⇔  ⇔  ⇔  .
 v − u 2
= 3 
( v + u )( v − u ) 3
=  v
= − u 1 = v 2
u = 1
Với  ta có
v = 2
 x 3 + x=
2
−1 1  x 3 + x=
2
−1 1
 3 ⇔  3 2
 x + x 2 + 2 = 2  x + x + 2 = 4
⇔ x 3 + x 2 − 2 = 0 ⇔ ( x − 1) ( x 2 + 2 x + 2 ) = 0 ⇔ x = 1.
Đối chiếu điều kiện ta được nghiệm của phương trình là x = 1 .

a) 1 + 1 − x 2  (1 + x ) − (1 − x )  =2 + 1 − x 2
3 3
 
b) x + 5 + x − 1 =6.
Lời giải
a) Điều kiện −1 ≤ x ≤ 1 .
u = 1+ x ≥ 0 u 2 + v 2 = 2
Đặt  , ta được hệ phương trình 
 1 + uv ( u − v ) =2 + uv
3 3
v = 1− x ≥ 0
Trang 11
 1 1 2 2 1
1 + uv= 2 ( 2 + 2uv )= 2 ( u + v + 2uv )= 2 ( u + v )
2
Ta có 
u 3 − v 3 = ( u − v ) ( u 2 + v 2 + uv ) = ( u − v )(1 + uv ) .

 2 2  2
u + v =
2
2 u = 1 +
2 1 + x =1 +
 2  2 ⇔ x =2
Suy ra  2 2 ⇔ ta có  .
u − v =2 v 2 = 1 − 2 1 − x =1 − 2 2
 2  2
2
Đối chiếu điều kiện ta được nghiệm của phương trình là x = .
2
b) Điều kiện x ≥ 1 .
a= x −1 ≥ 0 a 2 + b =5
Đặt  , ta được hệ phương trình  2 .
b = 5 + x −1 ≥ 5 b − a = 5
Từ đó ta có ( a + b )( a − b + 1) = 0 ⇔ a − b + 1 = 0 ⇔ a = b − 1 .
Với a= b − 1 ta có
x − 1= 5 + x − 1 ⇔ x − 1 + 1= 5 + x −1
11 − 17
⇔ x −1 = 5 − x ⇔ x = .
2
11 − 7
Đối chiếu điều kiện ta đượ nghiệm của phương trình là x = .
2
Câu 1. Tập nghiệm của phương trình 2 x − 1 = 2 − x là:

A. S = {1; 5} . B. S = {1} . C. S = {5} . D. S = {2; 3} .
Lời giải
Chọn B
Thay các giá trị vào phương trình có x = 1 vào thỏa mãn phương trình.
Câu 2. Tập nghiệm của phương trình 2 x − 1 =− x 2 − 5 là

A. S = {1; 5} . B. S = {1} . C. S = {5} . D. S = ∅.
Lời giải
Chọn D
Vì − x 2 − 5 < 0 vậy phương trình vô nghiệm
Câu 3. Số nghiệm của phương trình 4 − 3 x 2 =2 x − 1 là:

A. 0. B. 1. C. 2. D. 3.
Lời giải
Chọn B
Trang 12
 1
x ≥ 2
2x − 1 ≥ 0 
4 − 3x2 = 2 x − 1 ⇔  2 2
⇔ x = 1
 4 − 3x = 4 x − 4 x + 1   −3
x =
  7
⇒x= 1
Vậy phương trình có 1 nghiệm
Câu 4. Số nghiệm của phương trình ( x − 3 ) 4 − x 2 = x 2 − 4 x + 3 là:

A. 0. B. 1. C. 2. D. 3.
Lời giải
Chọn B
Điều kiện xác định −2 ≤ x ≤ 2
( x − 3) 4 − x2 = x2 − 4x + 3
⇔ ( x − 3) 4 − x 2 = ( x − 3 )( x − 1)
 x = 3 ( L)
⇔ 2
 4 − x =x − 1(*)
Giải (*)
x ≥ 1

x ≥ 1  1+ 7
2
4 − x = x −1 ⇔  2 ⇔ x = 2 (TM)
2x − 2x − 3 =0 
 1− 7
  x = 2 (L)
Vậy phương trình có 1 nghiệm
Câu 5. Tổng các nghiệm của phương trình ( x − 1) 10 − x 2 = x 2 − 3 x + 2 là:

A. 4. B. 1. C. 2. D. 3.
Lời giải
Chọn A
Điều kiện xác định − 10 ≤ x ≤ 10
( x − 1) 10 − x = x − 3x + 2
2 2
⇔ ( x − 1) 10 − x = ( x − 2 )( x − 1)
2
 x = 1(TM )
⇔ 2
 10 − x =x − 2(*)
Giải (*)
x ≥ 2
x ≥ 2 
10 − x 2 = x − 2 ⇔  2 ⇔ x = 3(TM )
10 − x = ( x − 2 )
2

  x = −1( L)

Trang 13
Vậy tổng các nghiệm của phương trình bằng 4
Câu 6. Tập nghiệm S của phương trình 2 x − 3 = x − 3 là

A. S = ∅ . B. S = {2} . C. S = {6; 2} . D. S = {6} .
Lời giải
Chọn D
 x − 3 > 0 x > 3 x > 3
2x − 3 = x − 3 ⇔  2 ⇔  ⇔ 2
2 x − 3 = ( x − 3)
2
2 x − 3 = x − 6 x + 9  x − 8 x + 12 =
0
x > 3

⇔  x = 6 ⇔ x = 6.
 x = 2

Câu 7. Tìm số giao điểm giữa đồ thị hàm số=y 3 x − 4 và đường thẳng y= x − 3 .
A. 2 giao điểm. B. 4 giao điểm. C. 3 giao điểm. D. 1 giao điểm.
Lời giải
Chọn D
Số giao điểm giữa đồ thị hàm số=y 3 x − 4 và đường thẳng y= x − 3 là số nghiệm của phương
trình hoành độ giao điểm:
 x −3≥ 0 x≥3 x≥3
 
3x − 4 = x − 3 ⇔  2 ⇔  ⇔ 2
( )
2
 3 x − 4 =( x − 3)
2
3 x − 4 = x − 6 x + 9  x − 9 x + 13 =
0
 x≥3

  x = 9 − 29 9 + 29
⇔  2 ⇔x= .
 2

  x = 9 + 29
  2
Vậy đồ thị hàm số=y 3 x − 4 và đường thẳng y= x − 3 có 1 giao điểm chung.
Câu 8. Tổng các nghiệm (nếu có) của phương trình: 2 x − 1 = x − 2 bằng:
A. 6 . B. 1 . C. 5 . D. 2 .
Lời giải
Chọn C
+) Với điều kiện x − 2 ≥ 0 ⇔ x ≥ 2 ta có phương trình đã cho tương đương với phương
 x = 1( L)
trình: 2 x − 1 = ( x − 2) 2 ⇔ x 2 − 6 x + 5 = 0 ⇔  .
 x = 5(t / m)
Vậy phương trình có nghiệm duy nhất x = 5 .
Câu 9. Số nghiệm của phương trình 3 x − 2 =x là

A. 2 . B. 1 . C. 3 . D. 0 .
Lời giải
Chọn A
x ≥ 0
x ≥ 0 x ≥ 0  x = 1
Ta có 3x − 2 =x⇔ ⇔ 2 ⇔  x = 2 ⇔ 
x = 2
2
3 x − 2 =x  x − 3x + 2 =0  x = 1

Trang 14
Vậy phương trình đã cho có 2 nghiệm.
Câu 10. Nghiệm của phương trình 5 x + 6 = x − 6 bằng

A. 15 . B. 6 . C. 2 và 15 . D. 2 .
Lời giải
Chọn A
{ {
x−6 ≥ 0 x≥6  x ≥ 6
5x + 6 = x − 6 ⇔ ⇔ ⇔ x = 2 ⇔ x = 15 .
5 x + 6 = x 2 − 12 x + 36 x 2 − 17 x + 30 = 0   x = 15
 
Vây phương trình đã cho có nghiệm duy nhất là x = 15 .
Câu 11. Tập nghiệm của phương trình 4 x + 7 = 2 x − 1 là

 2 − 10 2 + 10   2 + 10 
A.  ;  . B.  .
 2 2   2 
 2 − 10 
C.  . D. Một phương án khác.
 2 
Lời giải
Chọn B
 1
 1 x≥
2 x − 1 ≥ 0  x ≥ 
 2
Ta có 4x + 7 = 2x −1 ⇔  2 ⇔  2 ⇔
4 x + 7= ( 2 x − 1) 4 x 2 − 8 x − 6 = 0  x = 2 ± 10
 
 2
2 + 10 2 + 10
⇔x= . Vậy x = .
2 2
Câu 12. Phương trình − x 2 + 4 x = 2 x − 2 có bao nhiêu nghiệm?

A. 3 . B. 0 . C. 2 . D. 1 .
Lời giải
Chọn D
x ≥ 1
2 x − 2 ≥ 0 
x ≥ 1  x = 2 ( n )
− x2 + 4x = 2x − 2 ⇔  2 ⇔ 2 ⇔  .
− x + 4 x = ( 2 x − 2 )
2
5 x − 12 x + 4 =0  2
  x = 5 ( l )
Vậy x = 2 là nghiệm của phương trình.
Câu 13. Số nghiệm của phương trình x 2 − 2 x + 5 = x 2 − 2 x + 3 là

A. 2 . B. 3 . C. 1 . D. 0 .
Lời giải
Chọn C
Ta có: x 2 − 2 x + 5 > 0, ∀x ∈ 
Đặt t = x 2 − 2 x + 5 , ta có phương trình trở thành t= t −2
t≥2
 t ≥ 2  t≥2 
t =t −2 ⇔  2 ⇔ 2 ⇔  t = 1 ⇒ t = 4 .
t= ( t − 2 ) t − 5t + 4 =0 
 t = 4
Trang 15
Khi đó 4 = x 2 − 2 x + 5 ⇔ ( x − 1) = 0 ⇔ x = 1 . Thử lại ta thấy x = 1 thỏa mãn.
2
Suy ra phương trình đã cho có một nghiệm.
Câu 14. Tích các nghiệm của phương trình x 2 + x + 1 = x 2 + x − 1 là

A. 3 . B. −3 . C. −1 . D. 0 .
Lời giải
Chọn B
Ta có: x 2 + x + 1 > 0, ∀x ∈ 
( )
2
x2 + x + 1 = x2 + x −1 ⇔ x2 + x + 1 − x2 + x + 1 − 2 = 0 ⇔ x2 + x + 1 − x2 + x + 1 − 2 = 0
 x 2 + x + 1 =−1 ( vn )
⇔
 x2 + x + 1 = 2 (1)

(1) ⇔ x 2 + x + 1 = 2 ⇔ x 2 + x − 3 = 0
−3
Do đó: x1.x2 = = −3 .
1
Câu 15. Phương trình 2 x 2 + 3 x − 5 = x + 1 có nghiệm:

A. x = 1 . B. x = 2 . C. x = 3 . D. x = 4 .
Lời giải
Chọn B
 x + 1 ≥ 0  x ≥ −1
Ta có : 2 x 2 + 3x − 5 = x + 1 ⇔  2 ⇔ 2 ⇔x=2.
( x + 1)
2
2 x + 3 x − 5 =  x + x − 6 =0
Câu 16. Số nghiệm của phương trình 3 x 2 − 9 x + 7 = x − 2 là

A. 3 . B. 1 . C. 0 . D. 2 .
Lời giải
Chọn C
 x − 2 ≥ 0
3x 2 − 9 x + 7 = x − 2 ⇔  2
( x − 2)
2
3 x − 9 x + 7 =
x ≥ 2
x − 2 ≥ 0 
 x =1
⇔ 2 ⇔   ⇔ x ∈∅.
2 x − 5 x + 3 =0  x = 3
  2
Vậy phương trình vô nghiệm.
Câu 17. Số nghiệm của phương trình x 2 + 3 = 3 x − 1. là

A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3 .
Lời giải
Chọn B
Điều kiện xác định: ∀x ∈ 
3 x − 1 ≥ 0
x 2 + 3 = 3x − 1 ⇔  2
 x + 3= ( 3 x − 1)
2
Trang 16
 1
 x≥
 1 3
x ≥ 
⇔ 3 1
⇔  x = 1 ⇔ x =
8 x − 6 x − 2 =
2
0  1
  x = −
 4
Kết luận.
Câu 18. Phương trình: x 2 − x − 12 = 7 − x có bao nhiêu nghiệm?

A. 0 . B. 2 .
C. 1 . D. Vô Số.
Lời giải
Chọn C
x ≤ 7
2 7 − x ≥ 0 x ≤ 7 
Ta có: x − x − 12 = 7 − x ⇔  2 ⇔ ⇔ 61 .
(7 − x) 13 x = 61  x = ( tm )
2
 x − x − 12 =
 13
61
Vậy phương trình có nghiệm là x = .
13
Câu 19. Số nghiệm của phương trình sau x − 2 x 2 − 3 x + 1 =

1 là:
A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3 .
Lời giải
Chọn B
x − 2 x 2 − 3x + 1 =1.
 x − 1 ≥ 0 x ≥ 1
⇔ 2 x 2 − 3x + 1 = x − 1 ⇔  2 ⇔  ⇔x= 1
( x − 1)  x 2 − x =
2
2 x − 3 x + 1 = 0
Vậy số nghiệm của phương trình là 1 .
Câu 20. Số nghiệm của phương trình x 2  3 x  86 19 x 2  3 x  16  0 là.

A. 4 . B. 1 . C. 3 . D. 2 .
Lời giải
Chọn A.
Phương trình x 2  3 x  86 19 x 2  3 x  16  0  x 2  3 x  16 19 x 2  3 x  16  70  0 *
t  14 n
Đặt t  x 2  3 x  16 , t  0 . Khi đó *  t 2 19t  70  0  
t  5 n
 x  15
Với t  14  x 2  3 x  16  14  x 2  3 x 180  0   .
 x  12

x  33 5
 2
Với t  5  x 2  3 x  16  5  x 2  3 x  9  0   .
 3  3 5
x 
 2
Vậy phương trình đã cho có 4 nghiệm.
Câu 21. Tổng các bình phương các nghiệm của phương trình ( x − 1)( x − 3) + 3 x 2 − 4 x + 5 − 2 =0 là:
A. 17 . B. 4 . C. 16 . D. 8 .
Lời giải
Trang 17
Chọn B
Ta có ( x − 1)( x − 3) + 3 x 2 − 4 x + 5 − 2 =0
⇔ x2 − 4 x + 5 + 3 x2 − 4 x + 5 − 4 =
0⇔ x2 − 4 x + 5 =
1
⇔ x2 − 4 x + 5 =
1 ⇔ x2 − 4 x + 4 = 0 ⇔ x = 2 .
Câu 22. Tổng bình phương các nghiệm của phương trình x 2 + 5 x + 2 + 2 x 2 + 5 x + 10 =0 là:
A. 5 . B. 13 . C. 10 . D. 25 .
Lời giải:
Chọn B
Điều kiện xác định x 2 + 5 x + 10 ≥ 0 ⇔ x ∈  .
Khi đó phương trình ⇔ x 2 + 5 x + 10 + 2 x 2 + 5 x + 10 − 8 =

0
 x 2 + 5 x + 10 =2  x = −3
⇔ ⇔ x 2 + 5 x + 10 =2 ⇔ x 2 + 5 x + 6 =0 ⇔  1 .
 x 2 + 5 x + 10 =
−4  x2 = −2
Vậy x12 + x22 = 22 + 32 = 13 .
Câu 23. Tập nghiệm của phương trình x − 2 ( x 2 − 3x + 2 ) =

0 là
A. S = ∅. B. S = {1}. C. S = {2}. D. S = {1;2}.
Lời giải
Chọn C
x ≥ 2
x − 2 ≥ 0 
  x = 2
Ta có x − 2 ( x − 3x + 2 ) =
2
0 ⇔  x − 2 = 0 ⇔  ⇔x=2.
 2  x = 1
  x − 3 x + 2 =0   x = 2

Vậy tập nghiệm của phương trình là S = {2}.
Câu 24. Phương trình x2 −1 ( 2x +1 − x = )

0 có tất cả bao nhiêu nghiệm?
A. 1 . B. 4 . C. 3 . D. 2 .
Lời giải
Chọn D
x2 −1 ≥ 0
+) Điều kiện  ⇔ x ≥1.
2 x + 1 ≥ 0
 x2 −1 = x2 −1 = 0 (1)
+) x −1
2
( )
2x +1 − x = 0 ⇔ 
0
 2 x + 1 − x =0
⇔
 2 x + 1 = x (2)
 x = 1( n )
Giải (1) : x 2 − 1 = 0 ⇔ 
 x = −1 ( l )
 x = 1 + 2 (n)
Giải ( 2 ) :2 x + 1 = x ⇒ 2 x + 1 = x 2 ( do x ≥ 1) ⇔ x 2 − 2 x − 1 = 0 ⇔ 
 x = 1 − 2 ( l )
Vậy số nghiệm của phương trình là 2.
Trang 18
Câu 25. Phương trình sau có bao nhiêu nghiệm: x 2 − 4 x + 3 ( ) x−2 =0
A. 3 . B. 1 . C. 0 . D. 2
Lời giải
Chọn D
Điều kiện: x − 2 ≥ 0 ⇔ x ≥ 2
(x 2
− 4x + 3 ) x−2 =0
 x = 1(l ) .
 x2 − 4x + 3 =0
⇔ ⇔  x = 3(n)
 x − 2 = 0
 x = 2(n)
(
A. {1; 2}. B. {-1;1; 2}. C. [1; 2] . D. {-1; 2}.
Lời giải
Chọn A
ĐKXĐ: x ≥ 1.
 x = −1
 x2 − x − 2 =0
Biến đổi: ( x − x − 2 ) . x − 1 = 0 ⇔ 
2
⇔  x = 2
 x − 1 =0  x = 1.
Đối chiếu điều kiện ta được = x 1,=x 2
Câu 27. Tập nghiệm của phương trình x − 2 ( x 2 − 4 x + 3) =

0 là
A. S = {2;3} . B. S = {2} . C. S = {1;3} . D. S = {1; 2;3} .
Lời giải
Chọn A
Điều kiện x − 2 ≥ 0 ⇔ x ≥ 2 .
Với điều kiện trên, phương trình đã cho tương đương với
x − 2 =0 x = 2
 2 ⇔ . So với điều kiện chỉ có x = 2 , x = 3 thỏa.
 x − 4x + 3 =0 x 1,=
= x 3
Vậy tập nghiệm của phương trình là S = {2;3} .
(
A. {1; 2} . B. {-1;1; 2} . C. 1; 2  . D. {-1; 2} .
Lời giải
Chọn A
Điều kiện: x ≥ 1 .
 x =−1
 x2 − x − 2 =0 
( 2
)
x − x − 2 . x −1 = 0 ⇔  ⇔ x = 2
 x − 1 = 0  x = 1
So sánh điều kiện kết luận phương trình có nghiệm= x 2.
x 1;=
Câu 29. Phương trình ( x 2 − 6 x ) 17 − x 2 = x 2 − 6 x có bao nhiêu nghiệm phân biệt?

A. 2. B. 1. C. 3. D. 4.
Lời giải
Chọn C
Trang 19
(x 2
− 6 x ) 17 − x 2 = x 2 − 6 x ⇔ ( x 2 − 6 x ) ( )
17 − x 2 − 1 = 0
 x = 0(TM )
  x 2 − 6 x =
0 
    x = 6( L) x = 0
⇔  17 − x 2 ≥ 0 ⇔   ⇔
 2   x ≤ 17  x = ±4
 17 − x 1
= 17 − x 2 =
 1
Vậy phương trình có 3 nghiệm phân biệt.
Câu 30. Số nghiệm của phương trình ( x − 2 ) 2 x + 7 = x 2 − 4 bằng:

A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 0 .
Lời giải
Chọn B
7
+) Điều kiện: 2 x + 7 ≥ 0 ⇔ x ≥ − .
2
( x − 2) 2 x + 7 = x 2 − 4 ⇔ ( x − 2 ) 2 x + 7 = ( x − 2 )( x + 2 )
x − 2 = 0
⇔ ( x − 2 )  2 x + 7 − ( x + 2 )  =0 ⇔ .
 2 x + 7 = x + 2
+) x − 2 = 0 ⇔ x = 2 ( thỏa mãn ).
 x + 2 ≥ 0  x ≥ −2
+) 2x + 7 = x + 2 ⇔  2 ⇔  2 .
2 x + 7 = ( x + 2 ) x + 2x − 3 =0
 x ≥ −2

1 ( thỏa mãn ).
⇔  x = 1 ⇔ x =
  x = −3

x = 2
Vậy phương trình có hai nghiệm  .
x = 1
Câu 31. Tập nghiệm của phương trình 3− x = x + 2 là

 1 1   1
A. S = ∅ . B. S = −2;  . C. S =   . D. S = −  .
 2 2  2
Lời giải
Chọn C
3 − x ≥ 0
Điều kiện:  ⇔ −2 ≤ x ≤ 3 .
x + 2 ≥ 0
1
Phương trình tương đương: 3 − x = x + 2 ⇔ 1 = 2 x ⇔ x = (thỏa mãn điều kiện).
2
1 
Vậy phương trình có tập nghiệm S =   .
2
Câu 32. Nghiệm của phương trình 2 x − 1 = 3 − x là

3 2 4 3
A. x = . B. x = . C. x = . D. x = .
4 3 3 2
Trang 20
Lời giải
Chọn C
4
Thay các nghiệm x vào phương trình thấy x = là nghiệm.
3
Câu 33. Số nghiệm của phương trình x x − 2 = 2 − x là

A. 3 . B. 0 . C. 1 . D. 2 .
Lời giải
Chọn C
Phương trình x x − 2 = 2 − x chỉ xác định khi x = 2 .
Thử lại, ta thấy là nghiệm phương trình.
Vậy phương trình chỉ có 1 nghiệm.
A. {2} . B. {1; −2} . C. {−1; 2} . D. {−1} .
Lời giải
Chọn D
Đk: −2 ≤ x ≤ 3
3 − x= x + 2 + 1 ⇔ 3 − x= x + 3 + 2 x + 2 ⇔ 3 − x − x − 3= 2 x + 2 ⇔ −2 x= 2 x + 2
x ≤ 0
x ≤ 0 
⇔ 2 ⇔   x = −1
x = x + 2  x = 2


A. 0 . B. 2 . C. 1 . D. 3 .
Lời giải
Chọn C
x + 3 − 2x −1 =1
x + 3 ≥ 0 1
Điều kiện  ⇔ x≥ .
2 x − 1 ≥ 0 2
Khi đó phương trình ⇔ x + 3 =1 + 2 x − 1
− x + 3 ≥ 0
⇔ x + 3 = 1 + 2 2 x − 1 + 2 x − 1 ⇔ 2 2 x − 1 =− x + 3 ⇔ 
4 ( 2 x − 1) = ( − x + 3)
2
x ≤ 3
⇔ 2 ⇔x= 1.
 x − 14 x + 13 =
0
Vậy số nghiệm nguyên của phương trình là 1 .
Câu 36. Số nghiệm của phương trình 3 x + 1 − 2 − x = 1 là

A. 3 . B. 0 . C. 1 . D. 2 .
Lời giải
Chọn C
 1
3 x + 1 ≥ 0  x ≥ − 1
- Điều kiện:  ⇔ 3 ⇔ − ≤ x ≤ 2.
2− x ≥ 0  x ≤ 2 3
2 2
- PT ⇔ 3 x + 1 =1 + 2 − x ⇔  3 x + 1  =1 + 2 − x  ⇔ 3 x + 1 = 1 + 2 2 − x + 2 − x
Trang 21
 1
2 x − 1 ≥ 0 x ≥
⇔ 2 2 − x = 4x − 2 ⇔ 2 − x = 2x −1 ⇔  2 ⇔  2
 2 − x= ( 2 x − 1) 2 − x= 4 x 2 − 4 x + 1

 1
 x≥
 1 2
x ≥ 
⇔ 2 1 (thỏa mãn điều kiện).
 x = 1 ⇔ x =
4 x 2 − 3 x − 1 =0   1
  x = −
 4
Vậy phương trình đã cho có một nghiệm x = 1 .

A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3 .
Lời giải
Chọn B
Điều kiện −3 ≤ x ≤ 1 .
Phương trình
( ) = (3 + )
2 2
x 2 + 2 x + 2 x x + 3= 6 1 − x + 7 ⇔ x + x + 3 1− x
x + x + 3 = 3 + 1− x
⇔ ⇔ 1− x + 1− x + 2 − x + 3
(
 x + x + 3 =− 3 + 1 − x VN
 )
 1− x 
⇔ 1 − x  1 − x + 1 +  =0
 2 + x + 3 
1− x
⇔ 1− x =0 (do 1 − x + 1 + > 0, ∀x ∈ [ −3;1] )
2+ x+3
⇔x= 1 (thỏa mãn)
Câu 38. Phương trình x 2 + 4 x + 3 = ( x + 1) 8 x + 5 + 6 x + 2 có một nghiệm dạng x= a + b với a, b > 0 .

Khi đó: a + b =
A. 7. B. 5. C. 4. D. 6.
Lời giải
Chọn A
1
x 2 + 4 x + 3 = ( x + 1) 8 x + 5 + 6 x + 2 ( điều kiện: x ≥ − )
3
⇔ ( x + 1) [ 8 x + 5 − ( x + 2 )] +  6 x + 2 − ( x + 1) 
( x + 1) ( − x 2 + 4 x + 1) − x2 + 4x + 1
⇔ + 0
=
8x + 5 + ( x + 2) 6x − 2 + x +1
 x +1 1 
⇔ ( − x 2 + 4 x + 1)  +  =0
 8x + 5 + ( x + 2) 6x − 2 + x +1 
− x2 + 4 x + 1 =0 
⇔  x + 1 1
( ) ⇔  x= 2 + 5
 + 0
= VN  x= 2 − 5
 8x + 5 + ( x + 2) 6x − 2 + x +1
Trang 22
( x1 − 1) . ( x2 − 1) .
A. 1 . B. 0 . C. 2 . D. 3.
Lời giải
Chọn B
 x ≥ 1
x − 1 + 3 x − 3= 2
x −1 ⇔  .
 x − 1 ( x + 1 − 1 − 3 =0 )
x ≥ 1 x ≥ 1
  x = 1
⇔  x − 1 = 0 ⇔  x = 1 ⇒ .
  
 x= 3 + 2 3  x= 3 + 2 3
  x + 1 =1 + 3 
Suy ra ( x1 − 1) . ( x2 − 1) =
0.

A. 1 . B. 3 . C. 2 . D. 0 .
Lời giải
Chọn D
Khi đó x − 2 + x2 − x + 1 = 2x −1 + x − 2 ⇔ x2 − x + 1 = 2x −1
 1
2 x − 1 ≥ 0 x ≥
⇔ 2 2 ⇔  2 1(ktm)
⇔x=
( 2 x − 1) 3x 2 − 3x =
 x − x + 1= 0

Vậy phương trình đã cho vô nghiệm.
2 2 8 − t2 2
Đặt t = 4 + x − 4 − x ⇒ t = 8 − 2 16 − x ⇒ 16 − x = .
2
8 − t2 t = 0
2 t = 2
Với t = 2 ta có 16 − x 2 = 2 ⇔ 16 − x 2 = 4 ⇔ x = ±2 3 .
S {0; −2 }
3;2 3 .
Lời giải
Chọn D
8 − t2
Ở bước 1, khi đặt t = 4 + x − 4 − x ⇒ t 2 = 8 − 2 16 − x 2 ⇒ 16 − x 2 = thì bản chất của
2
Lời giải trên là đưa về phương trình hệ quả. Do đó cần thử lại nghiệm ở bước 3.
5x − 4 x2 − x
x −1
Trang 23
x = 1
A. x = 1 . B. x = 4 . C.  . D. x ∈ ∅ .
x = 4
Lời giải
Chọn D
5x − 4 x2 − x
Giải phương trình trên tập số thực: = 2.
x −1
 5
5 x − 4 x 2 ≥ 0 0 ≤ x ≤
Điều kiện xác định của phương trình:  ⇔ 4 ( *) .
x −1 ≠ 0  x ≠ 1
5x − 4 x2 − x
Từ phương trình: = 2 ⇒ 5 x − 4 x 2 − x = 2 ( x − 1)
x −1
 2
 2  2  x≥
x ≥ x ≥  3 x = 1
⇔ 5 x − 4 x 2 =3 x − 2 ⇔  3 ⇔ 3 ⇔ ⇔ .
5 x − 4 x 2 = 9 x 2 − 12 x + 4 13 x 2 − 17 x + 4 =  x = 1  x=4
0
    x = 4
So sánh với điều kiện (*) thì x = 1 , x = 4 đều không thỏa mãn điều kiện phương trình ban đầu.

(x 2
− 3x + 2 ) x − 3
=0
x −1
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 0 .
Lời giải
Chọn A
Điều kiện x ≥ 3 .
x = 1
 x 2 − 3x + 2 =0
Khi đó pt ⇔  ⇔  x = 2 . Kết hợp với điều kiện suy ra phương trình có nghiệm duy
 x − 3 = 0
 x = 3
nhất x = 3 .
2− x
Câu 44. Số nghiệm của phương trình 2− x + = 0 là
x −3
A. 3 . B. 2 . C. 1 . D. 0 .
Lời giải
Chọn D
2 − x ≥ 0 x ≤ 2
x − 3 > 0 x > 3
Hệ bất phương trình vô nghiệm. Suy ra phương trình ban đầu vô nghiệm.
Câu 45. Tập nghiệm của phương trình 2 x 2 + 4 x − 1 = x + 1 là?
{
A. S = −1 + 3; −1 − 3 . } {
B. S = −1 + 3 . }
C. S = {−1 − 3} . D. ∅.
Lời giải
Chọn B
Trang 24
 x + 1 ≥ 0  x ≥ −1  x ≥ −1
2 x 2 + 4 x − 1 =x + 1 ⇔  2 ⇔ 2 ⇔ ⇒ x =−1 + 3
( x + 1) x + 2 x − 2 =0 x =−1 ± 3
2
2 x + 4 x − 1 =
Câu 46. Tập nghiệm của phương trình −x2 + 4x − 3 + 5 =2 x là?

 14   14 
A. S = 2;  . B. S = {2; 4} . C. S =   . D. S = {2}
 5 5
Lời giải
Chọn C
2 x − 5 ≥ 0  5
2 2 x ≥
−x + 4x − 3 + 5 = 2x ⇔ −x + 4x − 3 = 2x − 5 ⇔  2 ⇔ 2
( 2x − 5)
2
− x + 4 x − 3= 5 x 2 − 24 x + 28 =
 0
 5
x ≥ 2
 14
⇔  x = 2 ⇒x=
 5
14
 x =
  5
Câu 47. Khi giải phương trình x2 + 3x + 1 =3 x ta tiến hành theo các bước sau:
Bước 1: Bình phương hai vế của phương trình (1) ta được: x 2 + 3 x = ( 3 x − 1) (2)
2
x = 1
Bước 2: Khai triển và rút gọn (2) ta được: 8 x − 9 x + 1 = 0 ⇔
2 
x = 1
 8
1
Bước 3: Khi x = 1 ,ta có x 2 + 3 x > 0 . Khi x = , ta có x 2 + 3 x > 0
8
 1
Vậy tập nghiệm của phương trình là: S = 1; 
 8
Vậy Cách giải trên đúng hay sai? Nếu sai thì sai ở bước nào?
A. Đúng. B. Sai ở bước 1. C. Sai ở bước 2. D. Sai ở bước 3.

Lời giải
Chọn D
 Ta có: x + 3 x > 0 , ở là điều kiện xác định của phương trình không phải là điều kiện có nghiệm
2
của phương trình

 Ở Bước 3 ta thay x = 1 vào phương trình thỏa mãn nên x = 1 là nghiệm
1 1 1
Khi ta thay x = vào phương trình và thấy x = không thỏa mãn phương trình nên x = không
8 8 8
là nghiệm
Câu 48. Tổng các nghiệm của phương trình x 3 + x 2 + 6 x + 28 =x + 5 bằng:

A. 0. B. 1. C. 2. D. −1.
Lời giải
Trang 25
Chọn A
 x + 5 ≥ 0  x ≥ −5
x 3 + x 2 + 6 x + 28 = x + 5 ⇔  3 2 ⇔  3
 x + x + 6 x + 28 = ( x + 5 )  x − 4 x + 3 =0
2
 x ≥ −5
 x = 1
 x = 1 
⇔  ⇒
 x = −1 ± 13
 −1 ± 13 
  x = 2
2
Tổng các nghiệm là: 0.
Câu 49. Tổng các nghiệm của phương trình x 4 − 4 x 3 + 14 x − 11 =1 − x bằng:

A. −2. B. 4. C. 3. D. −1.
Lời giải
Chọn D
1 − x ≥ 0
  x ≤ 1
x 4 − 4 x 3 + 14 x − 11 = 1 − x ⇔  4 ⇔  4
 x − 4 x + 14 x − 11 = ( 1 − x )
2 3 2
 x − 4 x − x + 16 x − 12 =
0
3
 
x ≤ 1

 x = 1
x = 1

⇔   x = −2 ⇒ 
 x = 2  x = −2

  x = 3
Tổng các nghiệm là: −1.
Câu 50. Số nghiệm của phương trình 2 x + 6 x 2 + 1 = x + 1 là:

A. 0 nghiệm. B. 1 nghiệm. C. 2 nghiệm. D. 3 nghiệm.
Lời giải
Chọn C
1 + x ≥ 0
  x ≥ −1
2x + 6x2 + 1 = x + 1 ⇔  ⇔
( x + 1)  6 x2 + 1 = x2 + 1
2 2
2 x + 6 x + =
 1
 x ≥ −1

 x ≥ −1  x ≥ −1  x = 0 x = 0
⇔ 2 2 ⇔  4 ⇔  ⇒ 
6 x + 1= ( )
x2 + 1
2
 x − 4 x = 0  x = −2  x = 2

 x = 2
Số các nghiệm là: 2.
Câu 51. Tổng các nghiệm của phương trình 2 x − 1 + x2 − 3x + 1 =0 bằng:

A. 3 − 2 . B. 2 + 2 . C. 2 − 2 . D. 5 .
Lời giải
Chọn A
Trang 26
− x 2 + 3x − 1 ≥ 0
2  2
2 x − 1 + x −=
3x + 1 0 ⇔ =
2 x − 1 − x + 3x − 1 ⇔ 
( )
2
2 x − 1 = − x2 + 3x − 1

− x 2 + 3x − 1 ≥ 0
− x + 3 x − 1 ≥ 0
2  2
− x + 3x − 1 ≥ 0  x = 1
⇔ 4 ⇔  ⇔   x =1 ⇔ 
3 2
 x − 6 x + 11x − 8 x + 2 =0 2
(
( x − 1) x − 4 x + 2 =
2
0 
 x= 2 ±
) 2
 x= 2 − 2

Tổng các nghiệm là: 3 − 2
Câu 52. Điều kiện xác định của phương trình 2x − 1 = 1 − 2 x là

1 1 1 1
A. ≤ x. B. x = . C. x ≤ D.  \   .
2 2 2 2
Lời giải
Chọn B
 1
x≥
2 x − 1 ≥ 0  2 ⇔x=1
ĐK:  ⇔  .
1 − 2 x ≥ 0 x ≤ 1 2
 2
Câu 53.  3;1) là tập xác định của phương trình nào sau đây?
−
1
A. 3+x = B. x2 − 2x + 1 = 3 − 2x − x2
1 − x3
C. − x 2 − x + 6 = − x 2 − 3 x + 4 D. 1 − x = −x2 − x + 6
Lời giải
Chọn A
3 + x ≥ 0
  x ≥ −3  x ≥ −3
A. ĐK:  1 ⇔ ⇔ .
 ≥ 0 
1 − x 3
> 0  x < 1
 1 − x3
 x 2 − 2 x + 1 ≥ 0 ( x − 1)2 ≥ 0
B. ĐK: x2 − 2x + 1 = 3 − 2x − x2  ⇔  ⇔ −3 ≤ x ≤ 1.
−( x − 1)( x + 3) ≥ 0
2
3 − 2 x − x ≥ 0
− x 2 − x + 6 ≥ 0 −( x + 3)( x − 2) ≥ 0 −3 ≤ x ≤ 2
C. ĐK:  2 ⇔ ⇔ ⇔ −3 ≤ x ≤ 1.
− x − 3 x + 4 ≥ 0 −( x − 1)( x + 4) ≥ 0 −4 ≤ x ≤ 1
1 − x ≥ 0 x ≤ 1 x ≤ 1
D. ĐK:  2 ⇔ ⇔ ⇔ −3 ≤ x ≤ 1.
− x − x + 6 ≥ 0  −( x + 3)( x − 2) ≥ 0  −3 ≤ x ≤ 2
Câu 54. Cho phương trình x2 − 2x − 3 = x + 1 (1) . Phép biến đổi nào sau đây là sai?
 x + 1 ≥ 0
A. (1) ⇔  2
 x − 2 x − 3 = x + 1
B. (1) ⇔ x 2 − 2 x − 3 = x + 1
 x − 2 x − 3 ≥ 0
2
C. (1) ⇔  2
 x − 2 x − 3 = x + 1
Trang 27
x + 1 ≥ 0

D. (1) ⇒  x 2 − 2 x − 3 ≥ 0
x2 − 2x − 3 = x + 1

Lời giải
Chọn B
Phép biến đổi B thiếu điều kiện.
5
Câu 55. Tính tổng các nghiệm của phương trình x2 − 2x − 3 = x− . Một bạn làm như sau:
4
 5  5
 x− ≥0  x≥
5  4  4
Bước 1: x2 − 2x − 3 = x− ⇔  ⇔
4 x2 − 2x − 3 = x − 5  x2 − 3x − 7 = 0
 4  4
7
Bước 2: Phương trình x 2 − 3 x − 0 có hai nghiệm phân biệt, nên theo định lý Vi-et, ta có tổng
=
4
hai nghiệm là S = 3 .
Bước 3: Vậy phương trình có tổng các nghiệm là 3.

Lời giải
Chọn D
7 7 1
Phương trình x 2 − 3 x −= 0 có hai nghiệm phân biệt: x = (thỏa ĐK) và x = − (không thỏa
4 2 2
7 7
ĐK) nên phương trình đã cho có một nghiệm x = , và tổng các nghiệm là: .
2 2
Câu 56. Giải phương trình x 2 ( x −=

1) x 2 ( 3 − x ) (*) , một bạn làm như sau:
 x 2 ( x − 1) ≥ 0 (1)
Bước 1: (*) ⇔  2
 x ( x − 1=) x2 ( 3 − x ) (2) .
Bước 2: Giải (1) : Vì x 2 ≥ 0, ∀x ∈  nên (1) ⇔ x − 1 ≥ 0 ⇔ x ≥ 1 .
x = 0
Bước 3: (2) ⇔ x 2 ( 2 x − 4 ) =0 ⇔  .
x = 2
Kết hợp ta được x = 2 là nghiệm của phương trình.

Lời giải
Chọn C
= x 0 =x 0
(1) ⇔  ⇔ .
x − 1 ≥ 0 x ≥ 1
Trang 28
x2 − 2x
Câu 57. Điều kiện xác định của phương trình = 2 là
x2 − 2x + 1
2 < x
A. 1 ≤ x B. x ≠ 1 C.  D. x > 1
x < 0
Lời giải
Chọn B
Điều kiện: x 2 − 2 x + 1 > 0 ⇔ ( x − 1)2 > 0 ⇔ x ≠ 1
x+1
Câu 58. Điều kiện xác định của phương trình ( x − 3)( x + 1) + 4( x − 3) =−3 là
x−3
x > 3 x ≥ 3
x>3
A. B.  x ≤ −1 C.  x ≤ −1 D. x ≤ −1
 
Lời giải
Chọn B
x+1 x > 3
Điều kiện: ≥0⇔
x−3  x ≤ −1
Câu 59. Phép biến đổi nào sau đây là sai
A. 5 x 2 + 10 x + 1 =− x 2 − 2 x + 7 ⇒ 5 x 2 + 10 x + 1 =−
( x 2 − 2 x + 7)2
B. 5 x 2 + 10 x + 1 =− x 2 − 2 x + 7 ⇔ 5 x 2 + 10 x + 1 =
( − x 2 − 2 x + 7)2
5 x 2 + 10 x + 1 =( − x 2 − 2 x + 7)2
C. 5 x 2 + 10 x + 1 =− x 2 − 2 x + 7 ⇔  2
− x − 2 x + 7 ≥ 0
t
= 5 x 2 + 10 x + 1 ≥ 0

D. 5 x 2 + 10 x + 1 =− x 2 − 2 x + 7 ⇔  1 − t 2
= t +7
 5
Lời giải
Chọn B
Phép biến đổi bình phương hai vế không phải là phép biến đổi tương đương nếu 2 vế không cùng
dấu.
x −1
( x − 2)( x − 1) + 2( x − 2) 0 (1)
=
Câu 60. Giải phương trình x−2
x −1 x > 2
Bước 1: Điều kiện: ≥0⇔
x−2 x ≤ 1
Bước 2: (1) ⇔ ( x − 2)( x − 1) + 2 ( x − 2)( x − 1) =

0 (2)
 x = 1 (tm)
 ( x − 2)( x − 1) =0 ⇔ 
Bước 3: (2) ⇔   x = 2 (loai ) .

 ( x − 2)( x − 1) =−2 (loai )
Vậy phương trình có một nghiệm x = 1
Lời giải trên đúng hay sai? Nếu sai thì sai từ bước nào?
Trang 29
A. Đúng B. Sai từ bước 1 C. Sai từ bước 2 D. Sai từ bước 3
Lời giải
Chọn C
x −1
( x − 2)( x − 1) + 2( x − 2) 0 ( x − 2)( x − 1) + 2 ( x − 2)( x − 1) =
=⇔ 0 chỉ đúng khi x > 2
x−2
Câu 61. Tổng các nghiệm của phương trình

5 x 2 + 10 x + 1 =− x 2 − 2 x + 7 là
A. -3 B. -5 C. -2 D. 2
Lời giải
Chọn C
t
= 5x 2 + 10 x + 1 ≥ 0

5x 2 + 10 x + 1 =− x 2 − 2 x + 7 ⇔  1 − t 2 t =−9(loai )
t = + 7 ⇔ t 2 + 5t − 36 = 0 ⇔ 
 5 t = 4(tm)
4 : 5 x 2 + 10 x + 1 =
Với t = 16 ⇔ 5 x 2 + 10 x − 15 =
0 ⇒ x1 + x2 =
−2
2− x
Câu 62. Số nghiệm của phương trình 2− x + = 0 là
x −3
A. 3 . B. 2 . C. 1 . D. 0 .
Lời giải
Chọn D
2 − x ≥ 0 x ≤ 2
x − 3 > 0 x > 3
Hệ bất phương trình vô nghiệm. Suy ra phương trình ban đầu vô nghiệm.
A. {2} . B. {1; −2} . C. {−1; 2} . D. {−1} .
Lời giải
Chọn D
Đk: −2 ≤ x ≤ 3
3 − x= x + 2 + 1 ⇔ 3 − x= x + 3 + 2 x + 2 ⇔ 3 − x − x − 3= 2 x + 2 ⇔ −2 x= 2 x + 2
x ≤ 0
x ≤ 0 
⇔ 2 ⇔   x = −1
x = x + 2  x = 2


A. 0 . B. 2 . C. 1 . D. 3 .
Lời giải
Chọn C
x + 3 − 2x −1 =1
x + 3 ≥ 0 1
Điều kiện  ⇔ x≥ .
2 x − 1 ≥ 0 2
Khi đó phương trình ⇔ x + 3 =1 + 2 x − 1
− x + 3 ≥ 0
⇔ x + 3 = 1 + 2 2 x − 1 + 2 x − 1 ⇔ 2 2 x − 1 =− x + 3 ⇔ 
4 ( 2 x − 1) = ( − x + 3)
2
Trang 30
x ≤ 3
⇔ 2 ⇔x= 1.
 x − 14 x + 13 0
=
Vậy số nghiệm nguyên của phương trình là 1 .

A. 3 . B. 0 . C. 1 . D. 2 .
Lời giải
Chọn C
 1
3 x + 1 ≥ 0  x ≥ − 1
- Điều kiện:  ⇔ 3 ⇔ − ≤ x ≤ 2.
2− x ≥ 0  x ≤ 2 3
2 2
- PT ⇔ 3 x + 1 =1 + 2 − x ⇔  3 x + 1  =1 + 2 − x  ⇔ 3 x + 1 = 1 + 2 2 − x + 2 − x
 1
2 x − 1 ≥ 0 x ≥
⇔ 2 2 − x = 4x − 2 ⇔ 2 − x = 2x −1 ⇔  2 ⇔  2
2 − x= ( 2 x − 1) 2 − x= 4 x 2 − 4 x + 1

 1
 x≥
 1 2
x ≥ 
⇔ 2  x = 1 ⇔ x =1 (thỏa mãn điều kiện).
4 x − 3 x − 1 =0  
2
1
  x = −
 4

A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3 .
Lời giải
Chọn B
Điều kiện −3 ≤ x ≤ 1 .
Phương trình
( ) = (3 + )
2 2
x 2 + 2 x + 2 x x + 3= 6 1 − x + 7 ⇔ x + x + 3 1− x
x + x + 3 = 3 + 1− x
⇔ ⇔ 1− x + 1− x + 2 − x + 3
(
 x + x + 3 =− 3 + 1 − x VN
 )
 1− x 
⇔ 1 − x  1 − x + 1 +  =0
 2 + x + 3 
1− x
⇔ 1− x =0 (do 1 − x + 1 + > 0, ∀x ∈ [ −3;1] )
2+ x+3
⇔x= 1 (thỏa mãn)
Câu 67. Phương trình x 2 + 4 x + 3 = ( x + 1) 8 x + 5 + 6 x + 2 có một nghiệm dạng x= a + b với a, b > 0 .

Khi đó: a + b =
A. 7. B. 5. C. 4. D. 6.
Lời giải
Chọn A
Trang 31
1
x 2 + 4 x + 3 = ( x + 1) 8 x + 5 + 6 x + 2 ( điều kiện: x ≥ − )
3
⇔ ( x + 1) [ 8 x + 5 − ( x + 2 )] +  6 x + 2 − ( x + 1) 
( x + 1) ( − x 2 + 4 x + 1) − x2 + 4x + 1
⇔ + 0
=
8x + 5 + ( x + 2) 6x − 2 + x +1
 x +1 1 
⇔ ( − x 2 + 4 x + 1)  +  =0
(
 8x + 5 + x + 2 ) 6x − 2 + x +1 
− x2 + 4 x + 1 =0 
⇔ x +1 1
( ) ⇔  x= 2 + 5
 + 0
= VN  x= 2 − 5
 8x + 5 + ( x + 2) 6x − 2 + x +1
( x1 − 1) . ( x2 − 1) .
A. 1 . B. 0 . C. 2 . D. 3.
Lời giải
Chọn B
 x ≥ 1
x − 1 + 3 x − 3= 2
x −1 ⇔  .
 x − 1 ( )
x + 1 − 1 − 3 =0
x ≥ 1 x ≥ 1
  x = 1
⇔  x − 1 = 0 ⇔  x = 1 ⇒ .
     x= 3 + 2 3
  x + 1 =1 + 3   x= 3 + 2 3
Suy ra ( x1 − 1) . ( x2 − 1) =
0.

A. 1 . B. 3 . C. 2 . D. 0 .
Lời giải
Chọn D
Khi đó x − 2 + x2 − x + 1 = 2x −1 + x − 2 ⇔ x2 − x + 1 = 2x −1
 1
2 x − 1 ≥ 0 x ≥
⇔ 2 2 ⇔  2 1(ktm)
⇔x=
 x − x + 1=( 2 x − 1) 3x 2 − 3x =
0

Vậy phương trình đã cho vô nghiệm.
2 2 8 − t2 2
Đặt t = 4 + x − 4 − x ⇒ t = 8 − 2 16 − x ⇒ 16 − x = .
2
8 − t2 t = 0
2 t = 2
Trang 32
Với t = 2 ta có 16 − x 2 = 2 ⇔ 16 − x 2 = 4 ⇔ x = ±2 3 .
S {0; −2 3;2 3 .}
Lời giải
Chọn D
8 − t2
Ở bước 1, khi đặt t = 4 + x − 4 − x ⇒ t 2 = 8 − 2 16 − x 2 ⇒ 16 − x 2 = thì bản chất của
2
lời giải trên là đưa về phương trình hệ quả. Do đó cần thử lại nghiệm ở bước 3.
5x − 4 x2 − x
x −1
x = 1
A. x = 1 . B. x = 4 . C.  . D. x ∈ ∅ .
x = 4
Lời giải
Chọn D
5x − 4 x2 − x
Giải phương trình trên tập số thực: = 2.
x −1
 5
5 x − 4 x 2 ≥ 0 0 ≤ x ≤
Điều kiện xác định của phương trình:  ⇔ 4 ( *) .
x −1 ≠ 0  x ≠ 1
5x − 4 x2 − x
Từ phương trình: = 2 ⇒ 5 x − 4 x 2 − x = 2 ( x − 1)
x −1
 2
 2  2  x≥
x ≥ x ≥  3 x = 1
⇔ 5 x − 4 x 2 =3 x − 2 ⇔  3 ⇔ 3 ⇔ ⇔ .
 x =1  x = 4
5 x − 4 x = 9 x − 12 x + 4
2 2 13 x − 17 x + 4 =
2
0 
    x = 4
So sánh với điều kiện (*) thì x = 1 , x = 4 đều không thỏa mãn điều kiện phương trình ban đầu.

(x 2
− 3x + 2 ) x − 3
=0
x −1
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 0 .
Lời giải
Chọn A
Điều kiện x ≥ 3 .
x = 1
 x 2 − 3x + 2 =0
Khi đó pt ⇔  ⇔  x = 2 . Kết hợp với điều kiện suy ra phương trình có nghiệm duy
 x − 3 = 0
 x = 3
nhất x = 3 .
Câu 73. Số nghiệm nguyên của phương trình x ( x + 5=

) 2 3 x 2 + 5 x − 2 − 2 là
A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3
Lời giải
Trang 33
Chọn C
Đặt t = 3
x 2 + 5 x − 2 ta được phương trình: t 3 + 2 =2t − 2 ⇔ t 3 − 2t + 4 =0 ⇔ t =−2
 x = −2
Với t =−2 ⇒ 3 x 2 + 5 x − 2 =
−2 ⇔ x 2 + 5 x + 6 =⇔
0  x = −3

Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm nguyên.
Câu 74. Phương trình 10 có hai nghiệm α , β . Khi đó tổng α + β thuộc đoạn
x 2 + 481 − 3 4 x 2 + 481 =
nào sau đây ?
A. [2;5]. B. [−1;1]. C. [−10; −6]. D. [−5; −1].
Lời giải
Chọn B
Đặt t =4 x 2 + 481, t ≥ 4 481 . Phương trình đã cho trở thành :
t = 5
t 2 − 3t − 10 = 0 ⇔  .Đối chiếu điều kiện, loại t = −2 .
t = −2
Với t =5 ⇒ 4 x 2 + 481 =5 ⇔ x2 =144 ⇔ x =±12 ⇒ α =12, β =−12
Do đó : α + β = 0 ∈ [−1;1] . Chọn B.
Câu 75. Phương trình: 2 x 2 + 5 x −

= 1 7 x 3 − 1 có nghiệm là a ± b thì 2a − b bằng
A. 2. B. 1. C. 3. D. 4.
Lời giải
Chọn A
Điều kiện xác định x ≥ 1 .
Ta có 2 x 2 + 5 x −= ⇔ 2 ( x 2 + x + 1) + 3 ( x −=
1 7 x 3 − 1 1) 7 ( x − 1) ( x 2 + x + 1) (1)
Với x = 1 ta thấy không thỏa mãn (1) nên không phải là nghiệm.
Với x ≠ 1 ta có:
x2 + x + 1 x2 + x + 1
⇔ 2 ( x + x + 1) + 3 ( x −=
(1) 2
1) 7 ( x − 1) ( x + x + 1)
2
⇔ 2 −7 +3=0
x −1 x −1
 x2 + x + 1 1  x2 + x + 1 1
 =  =
 x −1 2 x −1 4  4 x 2 + 3x + 5 =0
⇔
⇔  ⇔  ⇔ x= 4 ± 6 .
 2  x2 + x + 1 x 2 − 8 x + 10 =
0
x + x + 1 
 =3  x − 1 = 9
 x −1
Suy ra a = 4 và b = 6 . Do đó, 2a − b= 2.4 − 6= 2 .
1 1 a+ b
Câu 76. Giải phương trình: x = x− + 1 − ta được một nghiệm x = , a, b, c ∈ , b < 20 . Tính
x x c
giá trị biểu thức P =a 3 + 2b 2 + 5c .
A. P = 61 . B. P = 109 . C. P = 29 . D. P = 73 .
Lờigiải
Chọn A
 1  ( x − 1)( x + 1)
 x− ≥  ≥0
 x  x  −1 ≤ x < 0
Điều kiện  ⇔ ⇔
1 − 1 ≥ 0  x −1 ≥ 0 x ≥ 1
 x
  x

Trang 34
1 1
−1 ≤ x < 0 ⇒ x < x − + 1−
x x
1 1 1 1 1 1
Xét x ≥ 1 x = x− + 1− ⇔ x − 1− = x− ⇔ x2 + 1 − − 2 x2 − x = x −
x x x x x x
 1+ 5
x = (tm)
( )
2
 2
⇔ x2 − x − 2 x2 − x + 1 = 0 ⇔ 2 2 2
x − x −1 = 0 ⇔ x − x = 1 ⇔ x − x −1 = 0 ⇔
 1− 5
x = (l )
 2
a =1, b =5, c =2 ⇒ P =a 3 + 2b 2 + 5c =61
Câu 77. Cho phương trình 2 x 2 − 6 x + m =x − 1 . Tìm m để phương trình có một nghiệm duy nhất
A. m > 4 . B. 4 < m < 5 . C. 3 < m < 4 . D. m < 4 .
Lời giải
Chọn D
 x ≥ 1  x ≥ 1
2x2 − 6x + m = x −1 ⇔  2 ⇔ 2 .
2 x − 6 x + m = ( x − 1)  x − 4 x − 1 =−m (1)
2
Phương trình đã cho có nghiệm duy nhất ⇔ (1) có nghiệm duy nhất x ≥ 1 .
Số nghiệm của (1) bằng số giao điểm của đường thẳng y = −m và đồ thị hàm số
f ( x ) = x2 − 4 x − 1.
 −m = −5  m = 5
Dựa vào bảng biến thiên ta có:  ⇔ .
 −m > −4  m < 4
Câu 78. Tìm m để phương trình 2x 2 − x − 2m = x − 2 có nghiệm. Đáp số nào sau đây đúng?
25 25
A. m ≥ − . B. m ≥ 3 . C. m ≥ 0 . D. m ≥ − .
4 8
Lời giải
Chọn B
x ≥ 2
2 x 2 − x − 2m = x − 2 ⇔  2 .
 x + 3x − 4 =2m
Số nghiệm của phương trình bằng số giao điểm của hai đồ thị hàm số y = x 2 + 3 x − 4 với đường
thẳng y = m trên tập [ 2; +∞ ) .
Ta có đồ thị sau
Trang 35
Dựa vào đồ thị suy ra phương trình có nghiệm khi 2m ≥ 6 ⇔ m ≥ 3 .
Câu 79. Tìm m để phương trình 2 x 2 − 2 x − 2m =x − 2 có nghiệm.

A. m ≤ 1 . B. m ∈ (1; +∞ ) . C. m > 2 . D. m ≥ 2 .
Lời giải
Chọn D
 x − 2 ≥ 0  x ≥ 2
2 x 2 − 2 x − 2m = x − 2 ⇔  2 2 ⇔  2 .
2 x − 2 x − 2m = ( x − 2 )  x + 2 x − 4 =2 m ( *)
Xét hàm số f ( x ) = x 2 + 2 x − 4 , ( x ≥ 2 )
BBT:
Phương trình đã cho có nghiệm ⇔ (*) có nghiệm x ≥ 2 ⇔ 2m ≥ 4 ⇔ m ≥ 2 .
Câu 80. Với mọi giá trị dương của m phương trình x 2 − m 2 =x − m luôn có số nghiệm là
A. 2. B. 1. C. 3. D. 0.
Lời giải
Chọn B
Với mọi giá trị dương của m
x ≥ m x ≥ m x ≥ m
Ta có x 2 − m2 = x − m ⇔  2 ⇔  ⇔ ⇔ x =m.
x = m
2 2 2
 x − m =( x − m) 2 xm =2m
Vậy phương trình luôn có 1 nghiệm x = m .
Câu 81. Cho phương trình x 2 − 8 x + m = 2 x − 1 . Tìm tất cả các giá trị của tham số để phương trình đã cho
vô nghiệm.
 1 15   1 15   15   1
A. m ∈  − ;  . B. m ∈  − ;  . C. m ∈  −∞;  . D. m ∈  −∞; −  .
 3 4  3 4  4  3
Lời giải
Chọn C
 1
2 x − 1 ≥ 0 x ≥
Phương trình đã cho ⇔  2 2 ⇔  2 ( *)
 x − 8 x + m = ( 2 x − 1) m = 3x 2 + 4 x + 1

Trang 36
Phương trình đã cho vô nghiệm khi và chỉ khi (*) vô nghiệm.
Ta có bảng biến thiên của hàm số y = 3 x 2 + 4 x + 1 như sau
15
Từ BBT suy ra pt vô nghiệm khi và chỉ khi m < .
4
Câu 82. Tập hợp các giá trị thực của tham số m để phương trình x 2 + 2 x + 2m = 2 x + 1 có hai nghiệm
phân biệt là S = ( a; b ] . Khi đó giá trị P = a.b là
1 1 1 2
A. . B. . C. . D. .
3 6 8 3
Lời giải
Chọn C
 1
2 x + 1 ≥ 0 x ≥ −
2
x + 2 x + 2m = 2 x + 1 ⇔  2 ⇔ 2 .
( 2 x + 1)
2
 x + 2 x + 2m = 3 x 2 + 2 x + 1 − 2m =0 (*)

2
1  1  1
Đặt t= x + ;phương trình (*) trở thành: 3  t −  + 2  t −  + 1 − 2m =0
2  2  2
3
⇔ 3t 2 − t +− 2m =0 (**)
4
Yêu cầu bài toán thỏa mãn khi phương trình (*) có hai nghiệm phân biệt x1 , x2 thỏa mãn
1
− ≤ x1 < x2 khi và chỉ khi phương trình (**) có hai nghiệm phân biệt t1 , t2 thỏa 0 ≤ t1 < t2 . Điều
2

∆ = −1 2 − 4.3.  3 − 2m  > 0
 ( )  
4   1
 m>
 −1 
 3 1 3
kiện:  S =− >0 ⇔ ⇔ <m≤ .
 3 m ≤ 3 3 8
 3  8
 − 2m
4 ≥0
= P
 3
 1 3 1 3 1
Vậy S =  ;  . Ta có: . = .
 3 8 3 8 8
Câu 83. Cho phương trình − x 2 + 4 x − =

3 2m + 3 x − x 2 (1) . Để phương trình (1) có nghiệm thì
m ∈ [ a; b ] . Giá trị a 2 + b 2 bằng
A. 4. B. 2. C. 1. D. 3.
Lời giải
Trang 37
Chọn C
2
− x 2 + 4 x − 3 ≥ 0
2 1 ≤ x ≤ 3
Ta có: − x + 4 x −=
3 2m + 3 x − x ⇔  2 ⇔
− x + 4 x − 3= 2m + 3 x − x
2
=x 2m + 3
Để phương trình (1) có nghiệm thì: 1 ≤ 2m + 3 ≤ 3 ⇔ −1 ≤ m ≤ 0 ⇒ m ∈ [ −1;0] ⇒ a 2 + b 2 =1. .
2
Câu 84. Số các giá trị nguyên của m để phương trình x − 2 x − m − =
1 2 x − 1 có hai nghiệm phân biệt
là
A. 0 . B. 3 . C. 1 . D. 2 .
Lời giải
Chọn D
 1
 2x −1 ≥ 0  x≥
Phương trình tương đương:  2 ⇔ 2
 x − 2 x − m − 1= 2 x − 1  x 2
− 4 x − 0
m=

Để phương trình x2 − 2 x − m −=
1 2 x − 1 có hai nghiệm phân biệt ⇔ x 2 − 4 x − m =
0 có hai
 
 ∆′ > 0  4+m>0
1  
nghiệm phân biệt thỏa x2 > x1 ≥ ⇔  x1 + x2 > 1 ⇔ 4>0
2  
1 1 1 1
 x1 −   x2 −  ≥ 0  x1 x2 − ( x1 + x2 ) + ≥ 0
 2  2  2 4
 4+m>0
 7
⇔ 1 1 ⇔ −4 < m ≤ − .
 −m − .4 + ≥ 0 4
 2 4
Câu 85. Cho phương trình: 2 − x + 2 + x + 2 4 − x 2 + m = 0 . Có bao nhiêu giá trị nguyên của m để
phương trình đã cho có nghiệm?
A. 4 . B. 5 . C. vô số. D. 10 .
Lời giải
Chọn B
Điều kiện: −2 ≤ x ≤ 2
Đặt t = 2 − x + 2 + x ⇒ t2 = 4 + 2 ( 2 − x )( 2 + x ) ≥ 4 ⇒ t ≥ 2
( ) ≤ ( 2 − x + 2 + x ) (12 + 12 ) ⇒ t ≤ 2 2
2
Lại có: 2− x + 2+ x
Khi đó phương trình đã cho chuyển về: t + t 2 − 4 + m =0
⇔ t + t − 4 =− m (1)
2
Yêu cầu bài toán ⇔ tìm m để phương trình (1) có nghiệm t ∈  2; 2 2 
⇔ đồ thị hàm số f ( t ) = t 2 + t − 4 cắt đường thẳng y = −m trong đoạn  2; 2 2  (*)
Bảng biến thiên của f ( t ) = t 2 + t − 4 trên  2; 2 2 
Trang 38
Từ BBT ta có (*) ⇔ 2 ≤ m ≤ 4 + 2 2
Mà m ∈  ⇒ m ∈ {2;3; 4;5;6}
Câu 86. Tìm tất cả giá trị m để phương trình 3 x − 1 − m x += 1 2 4 x 2 − 1 có nghiệm là

1 1 1 1
A. m < − . B. − < m ≤ 1 . C. − ≤ m < 1 . D. − < m < 1 .
3 3 3 3
Lời giải
Chọn C
ĐK: x ≥ 1 .
3 x −1 2 4 x2 −1 x −1 x −1
1 2 4 x2 −1 ⇔
3 x − 1 − m x += =m − = 3 − 24 .
x +1 x +1 x +1 x +1
x −1 x −1 2 2 x −1
Đặt t
= 4 , ( 0 ≤ t < 1) , (vì = 1− mà 0 < ≤ 1, ∀x ≥ 1 nên 0 ≤ < 1)
x +1 x +1 x +1 x +1 x +1
Ta được m = 3t 2 − 2t = f ( t ) , ( 0 ≤ t < 1)
1
) 6t − 2 , f ′ ( t ) = 0 ⇔ t =
f ′ ( t= .
3
1
Dựa vào bảng biến thiên, ta thấy phương trình có nghiệm ⇔ − ≤ m < 1 .
3
m 2018 + x + (m 2 − 2) 2018 − x
Câu 87. Cho hàm số= ( x)
y f= có đồ thị là (Cm ) , ( m là tham số). Số
(m 2 − 1) x
giá trị của m để đồ thị (Cm ) nhận trục Oy làm trục đối xứng là
A. 0. B. 1. C. 2. D. 3.
Lời giải
Chọn B
Tập xác định: D = [ −2018; 2018] \ {0} , m ≠ ±1
Đồ thị hàm số y = f ( x ) nhận trục Oy làm trục đối xứng khi f ( −
= x ) f ( x ) , ∀x ∈ D
⇔
m 2018 − x + m 2 − 2( ) 2018 + x
=
m 2018 + x + (m 2 − 2) 2018 − x
, ∀x ∈ D
(
− m2 − 1 x ) (m 2 − 1) x
(
⇔ 2 − m2 ) 2018 + x − m 2018
= − x m 2018 + x + m 2 − 2 ( ) 2018 − x , ∀x ∈ D ⇔ 2 − m2 =m
 m = 1( l )
⇔ . Vậy m = −2 .
 m = −2
2 ( x − m) − x − m
Câu 88. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình = 0 có nghiệm.
x+3
A. m ∈ ( −∞; −1) . B. m ∈ ( −1; +∞ ) . C. m ∈ [ −1; +∞ ) . D. m ∈ R .
Lời giải
Chọn B
Trang 39
Điều kiện: x > −3 .
2 ( x − m) − x − m
Với x > −3 ;phương trình = 0 ⇔ 2 ( x − m) − x − m = 3m .
0⇔x=
x+3
Để phương trình có nghiệm thì 3m > −3 ⇔ m > −1 ⇔ m ∈ ( −1; +∞ ) .
Câu 89. Số các giá trị nguyên của tham số m ∈ [ −2018; 2018] để phương trình:
x 2 + ( 2 − m ) x +=
4 4 x3 + 4 x
có nghiệm là
A. 2020 . B. 2019 . C. 2018 . D. 2021 .
Lời giải
Chọn D
ĐK: x ≥ 0
Ta có x 2 + ( 2 − m ) x +=
4 4 x3 + 4 x
⇔ x 2 + 4 + ( 2 − m=
)x 4 (x 2
+ 4 ) x (1)
Với x = 0 không phải là nghiệm của phương trình.
Với x ≠ 0 phương trình (1) trở thành
x2 + 4 x2 + 4
⇔ + ( 2 − m) =
4 (2)
x x
x2 + 4
Đặt t
= ,t ≥ 2
x
Phương trình (2) trở thành: t 2 − 4t + 2 − m =0.
2
⇔ t − 4t + 2 = m (*)
Để phương trình dã cho có nghiệm thì phương trình (*) có nghiệm lớn hơn hoặc bằng 2 .
Số nghiệm của phương trình (*) là số giao điểm của đồ thị hàm y = t 2 − 4t + 2 và đường thẳng
y=m
Xét hàm số y = t 2 − 4t + 2 có đồ thị như hình vẽ
Dựa vào đồ thị hàm số, để phương trình đã cho có nghiệm thì phương trình (*) có nghiệm lớn hơn
hoặc bằng 2 suy ra m ≥ −2 .
Suy ra số các giá trị nguyên của tham số m ∈ [ −2018; 2018] để phương trình có nghiệm là 2021.
Câu 90. Tìm m để phương trình ( )

5m 2 − 2m − 2 + m − 1 ( x + 1) + x 2 − x − 3 =
3
0 có ít nhất một nghiệm
thuộc khoảng ( −1;0 ) , ta được điều kiện m ∉ [ a ; b ] . Giá trị của biểu thức P
= a 2 + 2b bằng
A. P = 10 . B. P = 12 . C. P = 20 . D. P = 15 .
Lời giải
Chọn D
Trang 40
( x)
Xét hàm số f = ( )
5m 2 − 2m − 2 + m − 1 ( x + 1) + x 2 − x − 3 liên tục trên  .
3
f ( −1) =−1 < 0 , f (=

0) 5m 2 − 2 m − 2 + m − 4 .
Để phương trình có ít nhất một nghiệm thuộc khoảng ( −1;0 ) thì
f (=
0) 5m 2 − 2m − 2 + m − 4 > 0 ⇔ 5m 2 − 2m − 2 > 4 − m .
 4 − m < 0
 2 m > 4 m > 4
 5 m − 2 m − 2 ≥ 0 
⇔ ⇔  m ≤ 4 ⇔
 4−m ≥ 0   m < −3 ∨ 3 < m ≤ 4
  2
 5m 2 − 2m − 2 > m 2 − 8m + 16  4m + 6m − 18 > 0  2
3
⇔ m < −3 ∨ m > .
2
 3
Do đó m ∉  −3;  hay P = a 2 + 2b = 12 .
 2
Câu 91. Cho phương trình x − 1 + 5 − x + 3. ( x − 1)( 5 − x ) =m . Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên của
tham số m để phương trình trên có nghiệm?
A. 6 . B. 8 . C. 7 . D. Vô số.
Lời giải
Chọn C
Tập xác định: D = [1;5] .
( )
2
Đặt u= x − 1 + 5 − x , ta có u 2 = x −1 + 5 − x = 4+2 ( x − 1)( 5 − x ) ≥ 4 ;nên u ≥ 2.
(1. )
2 Bunhiacopxki
u2
Ta lại có: = x − 1 + 1. 5 − x ≤ (1
2
+ 12 ) ( x − 1 + 5 −=
x ) 8, nên u ≤ 2 2.
Vậy với x ∈ [1 ; 5] thì u ∈  2 ; 2 2  .
u2 − 4
( )
2
Mặt khác u 2 = x − 1 + 5 − x =4 + 2 ( x − 1)( 5 − x ) ⇔ ( x − 1)( 5 − x ) = .
2
3 2 3
Khi đó ta thu được phương trình: u +
2
( u − 4) = m ⇔ u 2 + u − 6 = m .
2
3 2
Xét hàm số f ( u=
) u + u − 6 trên đoạn  2 ; 2 2  .
2
Ta có bảng biến thiên như sau:
Trang 41
Dựa vào bảng biến thiên ta có yêu cầu bài toán tương đương 2 ≤ m ≤ 6 + 2 2.
Vì m ∈  ⇒ m ∈ {2;3; 4;5;6;7;8} .
Câu 92. Tìm m để phương trình x + 2 x + 1 + m = 0 vô nghiệm

A. m ∈ ( 2; +∞ ) . B. m ∈ ( 1; +∞ ) . C. m ∈ ( −∞;1] . D. m ∈ ( −∞; 2 ] .
Lời giải:
Chọn B
Đặt t = x + 1 ≥ 0 ta có phương trình t 2 + 2t − 1 =−m ( 2 ) . Phương trình ban đầu vô nghiệm khi
và chỉ khi phương trình (2) không có nghiệm t ∈ [ 0 + ∞ ) . Lập BBT cho hàm số f ( t ) = t 2 + 2t − 1
với t ∈ [ 0 + ∞ ) ta có kết luận −m < −1 ⇔ m > 1 là các giá trị cần tìm. Suy ra đáp án B.
Câu 93. Phương trình ( )

2 x 2 − 2m 2 + 1 x + m 2 =2 x − 1 có hai nghiệm phân biệt thì m ∈ ( a, b ) . Tính b − a.
A. 1. B. 0. C. 2. D. 3 + 2.
Lời giải:
Chọn C
Phương trình ban đầu có hai nghiệm phân biệt tương đương với phương trình
( )
2 x 2 − 2m 2 + 1 x + m 2 = ( 2 x − 1) (1)có hai nghiệm phân biệt thuộc [1/ 2; +∞ ) .
2
 x = 1/ 2
( )
Mà (1) ⇔ 2 x 2 + 2m 2 − 3 x + 1 − m 2 = 0 ⇔  2
. Như vậy ta cần
 x= 1 − m
1  −1 1 
1 − m2 > ⇔ ; .
2  2 2
Suy ra đáp án C.
Câu 94. Phương trình x − 2 x −1 + x + 2 x −1 =m có vô số nghiệm thì giá trị của m thuộc khoảng
nào?
A. m ∈ ( 1; 3 ) . B. m ∈ ( 2; 4 ) . C. m ∈ ( 3; 5 ) . D. m ∈ ( 4; 6 ) .
Lời giải:
Chọn A.
TXĐ: [1; +∞ )
2 =x −1 m ( x ∈ [ 2; +∞ ) )
Phương trình ban đầu ⇔ x −1 +1 = m ⇔ 
x −1 −1 +
= 2 m
 ( x ∈ [1; 2])
Để phương trình có vô số nghiệm thì m = 2 , suy ra chọn đáp án A.
Câu 95. Phương trình 1 m 2 ( x + 1) có nghiệm thì m ∈ [ a; b ] \ {0} , tính giá trị của a 2 + b
3 x + 1 − x −=
A. 0. B. 3. C. 2. D. 4.
Lời giải:
Trang 42
Chọn C.
TXĐ: [1; +∞ )
 x = −1
Phương trình ban đầu ⇔ 2 ( x += (
1) m ( x + 1) 3 x + 1 + x − 1 ⇔ 
2
=  2 m
) 2
( )
3 x + 1 + x − 1 (1)
Phương trình ban đầu có nghiệm khi và chỉ khi (1) có nghiệm x ≥ 1.
2
Lại có (1) ⇔ 2= 3 x + 1 + x − 1 do m = 0 là cho phương trình vô nghiệm.
m
2
Vậy (1) có nghiệm x ≥ 1 ⇔ 2 thuộc miền giá trị của hàm số = y 3 x + 1 + x − 1 với
m
2
x ∈ [1; +∞ ) ⇔ 2 ≥ 2 ⇔ m ∈ [ −1;1] \ {0} . Suy ra đáp án C.
m
5) 2 3 x 2 + 5 x − 2 − 2 là
Câu 96. Số các nghiệm nguyên của phương trình x( x + =
A. 0 B. 1 C. 2 D. 3
Lời giải:
Chọn C
3
Đặt t = x 2 + 5x − 2 ⇔ x( x + 5) = t 3 + 2 . Phương trình đã cho trở thành
t 3 − 2t + 4 =0 ⇔ (t + 2)(t 2 − 2t + 2) =0 ⇔ t =−2 .
 x =−2
Với t =−2 : x 2 + 5 x − 2 =−8 ⇔ x 2 + 5 x + 6 =0 ⇔ 
 x = −3
Câu 97. Tích các nghiệm của phương trình x2 − x − 1 − 3 − x2 − x − 1 =1 là

1
A. B. −5 C. 5 D. 1
2
Lời giải:
Chọn B
Đặt t = 3 − x 2 − x − 1 ≥ 0 ⇔ x 2 − x − 1 = 3 − t 2 . Phương trình đã cho trở thành
t =1(tm)
3 − t2 − t = 1 ⇔ t2 + t − 2 = 0 ⇔ 
t = −2(loai )
Với t =1 : x 2 − x − 1 =4 ⇔ x 2 − x − 5 =0 ⇒ x1 .x2 =−5
Câu 98. Tổng bình phương các nghiệm của phương trình 2 x 2 + 2 x − x 2 + x + 2 x 2 + x − 1 =7 là
25
A. 11 B. - 1 C. - 9 D. 4
Lời giải:
Chọn A
2 x 2 + 2 x − x 2 + x + 2 x 2 + x − 1 = 7 ⇔ 2 x 2 + 2 x − ( x 2 + x − 1 + 1)2 = 7
⇔ 2 x 2 + 2 x − ( x 2 + x − 1 + 1) = 7 ⇔ 2 x 2 + 2 x − x 2 + x − 1 − 8 = 0
t
Đặt = x 2 + x − 1 ≥ 0 ⇔ 2 x 2 + 2 x= 2(t 2 + 1) . Phương trình trở thành
t =2(tm)
2t − t − 6 = 0 ⇔ 
2
.
t = − 3 (loai )
 2
Trang 43
S =−1
Với t = 2 : x 2 + x − 1 = 4 ⇔ x 2 + x − 5 = 0 ⇒  ⇒ x12 + x2 2 = S2 − 2 P = 11
 P = −5
Câu 99. Nếu phương trình x 2 + 2 x + − x 2 − 2 x + 15 + m =0 có nghiệm duy nhất thì

65
A.
m ∈ ( −2; 0) B. m = −4
C.
m ∈ ( −4; 0) D.
m = −
4
Lời giải:
Chọn C
0 ⇔ − ( x + 5 )( 3 − x ) +
x 2 + 2 x + − x 2 − 2 x + 15 + m = ( x + 5 )( 3 − x ) + m + 15 =
0 (1)
Nhận xét: Nếu a là nghiệm của (1) thì −2 − a cũng là nghiệm của (1). Để (1) có nghiệm duy nhất
thì a =−2 − a ⇔ a =−1 . Thay a = −1 là nghiệm của (1) ta tính được m = −3 .
Thử lại: Thay m = −3 vào phương trình và giải được nghiệm duy nhất x = −1 .
Câu 100. Với giá trị nào của tham số m thì phương trình sau có nghiệm ( ẩn x)
2 x 2 − 4 x + m + − x 2 + 2 x =−1
−9 1 9
A. ≤m≤0 B. 0 ≤ m ≤ C. −1 ≤ m D. − ≤ m ≤ −1
8 4 8
Lời giải:
Chọn A
Đặt t = −x2 + 2x = −( x − 1)2 + 1 ∈ [0;1] . Bài toán trở thành: tìm m để phương
trinh 2t 2 − t − 1 =m có nghiệm t ∈[0;1] . Lập bảng biến thiên của hàm số
−9
f (t )= 2t 2 − t − 1 , t ∈ [0;1] ta tìm được tập giá trị của nó là [ ; 0]
8
Câu 101. Cho phương trình x 2 ( 1 − 2 x=

) x 2 ( m + x ) . Tìm điều kiện của m để phương trình có nghiệm
duy nhất?
m = 1
1  1
A. m < − . B. m = 1 . C. . D. m > − .
2 m < − 1 2
 2
Lời giải:
Chọn C
x (1 − 2x ) ≥ 0
 2
x ( 1 − 2=
2
x) x (m + x) ⇔  2
2
 x ( 1 − 2 x )= x ( m + x )
2

 x = 0
 x = 0
 x = 0  x ≤ 1 
m−1
   2 
⇔  1 − 2 x ≥ 0 ⇔ ⇔   x = − 3 .
 x2 3x + m − 1 = x =0 
 ( ) 0  m−1 x ≤
1

 x= −   2
  3
 m−1
− 3 = 0 m = 1
Phương trình có nghiệm duy nhất khi và chỉ khi  ⇔  .
x = m−1 1 m < − 1
− >  2
 3 2
Câu 102. Số nghiệm của phương trình 3 − x2 + x + 3 = 3 − 2 x − x 2 là:

Trang 44
A. 1 . B. 3 . C. 0 . D. 2 .
Lời giải:
Chọn A
3 − 2 x − x 2 ≥ 0
 − ( x − 1)( x + 3 ) ≥ 0

3 − x2 + x + 3 = 3 − 2x − x2 ⇔  2 2
⇔ 
3 − x + x + 3 = 3 − 2 x − x
  x+3 =
 −2 x
−3 ≤ x ≤ 0
−3 ≤ x ≤ 1 
 −3 ≤ x ≤ 0  x = 1 3
⇔ x ≤ 0 ⇔ 2 ⇔  ⇔x=− .
x + 3 = 2 4 x − x − 3 =0  x = − 3 4
 4 x   4
Câu 103. Cho phương trình 4 2 x 2 − 3 x +=

1 9 x 2 + 54 x + 81 . Tính tổng các nghiệm của phương trình?
13 102 125
A. . B. 5 . C. . D. .
23 23 23
Lời giải:
Chọn C
2 2
 2
2 x − 3x + 1 ≥ 0
4 2 x − 3 x +=
1 9 x + 54 x + 81 ⇔  2 2
32 x − 48 x + 16 = 9 x + 54 x + 81

 x ≥ 1
 x ≥ 1 
  x ≤ 1 x = 5
 1   2  13  102
⇔  x ≤ ⇔ ⇔ 13 ⇒ 5 +  −  = .
 2  x= −  23  23
  x = 5
 23
23 x − 102 x − 65 =
2
0  
13
 x = −
  23
Câu 104. Biết phương trình (x 2

− 3x ) 2 x 2 − 5 x + 2= (x 2
− 3x ) 2 x 2 − 5 x + 2 có tập nghiệm S . Phát
biểu nào là đúng trong các phát biểu sau?
 1
A. S ∩  0;  = ∅. B. S =  .
 4
C. S = ( −∞; 0  ∪ 3; +∞ ) . D. S có hai phần tử.
Lời giải:
Chọn A
(x 2
− 3x ) 2 x 2 − 5 x + 2= (x 2
− 3x ) (
2 x2 − 5x + 2 ⇔ x2 − 3x ) 2 x2 − 5x + 2 ≥ 0
x = 2

x = 1 x = 2
  2  
 2 x − 5x + 2 =
2
0


 x > 2 x = 1

⇔  2 x − 5 x + 2 > 0 ⇔  
2
⇔   2.
 1 
  x2 − 3x ≥ 0  
  x <
  2 x ≥ 3
   x ≤ 0
 x ≥ 3

   x ≤ 0
Trang 45
Câu 105. Với giá trị nào của tham số m thì phương trình m − x2 + 2x + 9 = x − x 2 có hai nghiệm phân
biệt?
A. m > −5 . B. m < −3 . C. m ∈  . D. m ∈∅ .
Lời giải:
Chọn D
2 2
 x − x 2 ≥ 0
m − x + 2x + 9 = x−x ⇔  2 2
m − x + 2 x + 9 = x − x
0 ≤ x ≤ 1  0 ≤ x ≤ 1 ( *)
0 ≤ x ≤ 1  
⇔ ⇔ x ≥ m ⇔  x ≥ m (**) .
 2 x + 9 = x − m   2
2 x + 9 = ( x − m ) 0 (1)
2 2
 x − 2(m + 1) x + m − 9 =
Phương trình có hai nghiệm phân biệt khi và chỉ khi (1) có hai nghiệm phân biệt thỏa điều kiện
(*) , (**)
(1) : ∆ ' > 0 ⇔ ( m + 1) − ( m 2 − 9 ) > 0 ⇔ m > −5 .
2
 f (0) ≥ 0; f (1) ≥ 0; f (m) ≥ 0


Khi đó hai nghiệm thỏa (*) , (**) khi và chỉ khi:  S S
0 ≤ 2 ≤ 1; m ≤ 2
Với f ( x) = x 2 − 2(m + 1) x + m 2 − 9; f (0) = m 2 − 9; f (1) = m 2 − 2m − 10; f (m) = −2m − 9.
S
= m +1.
2
Giải hệ ta được hệ vô nghiệm.
Câu 106. Số nghiệm của phương trình 17 + x − 17 − x =2 là:

A. 3. B. 2. C. 1. D. 0.
Lời giải:
Chọn C
Điều kiện xác định: −17 ≤ x ≤ 17
17 + x − 17 − x =2
⇔ 17 + x = 2 + 17 − x
⇔ 17 + x = 4 + 4 17 − x + 17 − x
⇔ 2 17 − x = x − 2
x ≥ 2
⇔ 2 ⇔x=
8
 x = 64
Câu 107. Tổng bình phương các nghiệm của phương trình 17 + x + 17 − x =8 là:
A. 5. B. 2. C. 128. D. 256.
Lời giải:
Chọn C
Điều kiện xác định: −17 ≤ x ≤ 17
Trang 46
17 + x + 17 − x =8
⇔ 17 + x . 17 − x =
15
⇔ 289 − x 2 =
225
⇔ x2 = 64
⇔x= ±8
Vậy tổng bình phương các nghiệm là 128
40
Câu 108. Số nghiệm của phương trình x + x 2 + 16 = là:
x 2 + 16
A. 3. B. 2. C. 1. D. 0.
Lời giải:
Chọn C
40
x + x 2 + 16 =
x 2 + 16
⇔ x. x 2 + 16 + x 2 + 16 =
40
⇔ x x 2 + 16 = 24 − x 2
⇒ x 4 + 16 x 2 = 576 − 48 x 2 + x 4
⇔ x2 = 9⇔x= ±3
Thử lại ta có: x = 3 thỏa mãn còn x = −3 không thỏa mãn phương trình
Câu 109. Tổng bình phương các nghiệm của phương trình 4 x 3 − 3 x = 1 − x 2 là:
3 3 2
A. . B. 2. C. . D. .
2 4 2
Lời giải:
Chọn A
Tập xác định: D =  −1;1 . Đặt x = cost , ( t ∈ [0; π ] )
π
Phương trình trở thành: 4cos3t − 3cost = 1 − cos 2 t ⇔ cos 3t =sin t ⇔ cos 3t =cos( − t ) .
2
3π π 5π
Phương trình này có 3 nghiệm thuộc [0; π ] là: ; ; .Do vậy pt đã cho có 3 nghiệm là:
4 8 8
3π 2
x1 = cos = − ;
4 2
π
1 + cos
π 4 2+ 2
x2 cos
= = =
8 2 2
π
1 − cos
5π π 4 = 2− 2
x3 =cos =− sin = − −
8 8 2 2
3
Tổng bình phương 3 nghiệm bằng .
2
Câu 110. Cho phương trình x2 − 1 − x =m .Tìm tất cả các giá trị thực của m để phương trình có nghiệm:
A. m ∈ −1; 0  ∪ 1; +∞ ) . B. m ∈ −1; 0 ) ∪ 1; +∞ ) .
C. m ∈ −2; 0 ) ∪  2; +∞ ) . D. m ∈ −2; 0  ∪  2; +∞ ) .
Trang 47
Lời giải:
Chọn B
x2 − 1 − x =m (1)
Ta có
m + x ≥ 0
pt ( 1) ⇔ x 2 − 1 = m + x ⇔  2
 x − 1 = ( m + x )
2
 x ≥ −m
⇔
2 mx = −m − 1 ( 2 )
2
Với m = 0 phương trình (2) vô nghiệm.

Với m ≠ 0 , phương trình (1) có nghiệm khi và chỉ khi (2) có nghiệm thỏa mãn x ≥ −m
m2 + 1 m2 − 1 m ≥ 1
⇔− ≥ −m ⇔ ≥0⇔
2m 2m  −1 ≤ m < 0
Câu 111. Cho phương trình 2 x 2 + mx − 3 = x − m .Tìm tất cả các giá trị thực của m để phương trình vô
nghiệm:
A. m > 1 B. m ≤ −1 . C. m > 3 . D. m ≥ 2
Lời giải:
Chọn A
2 x 2 + mx − 3 = x − m (1)
Ta có
 x − m ≥ 0
pt ( 1) ⇔ 2 x 2 + mx − 3 =x−m ⇔  2
2 x + mx − 3 = ( x − m )
2
 x ≥ m
⇔ ( * )
 f ( x ) = x + 3mx − 3 − m = 0 ( 2 )
2 2
pt(1) vô nghiệm khi và chỉ khi hệ (*) vô nghiệm. Điều này xảy ra khi và chỉ khi phương trình (2)
vô nghiệm hoặc phương trình (2) có nghiệm thỏa mãn x1 ≤ x2 < m .
(
∆ 9 m2 + 4. 3 + m=
= 2
)
13m2 + 12 ≥ 12∀m ,
Do đó yêu cấu bài toán tương đương với:
∆ ≥ 0
 ( x1 − m )( x2 − m ) > 0  x1 x2 − m ( x1 + x2 ) + m2 > 0
x
 1 − m < 0 ⇔  ⇔ 
x − m < 0 ( x1 − m ) + ( x2 − m ) < 0  x1 + x2 − 2 m < 0
 2
−3 − m2 + 3m2 + m2 > 0 3m2 > 3  m > 1
⇔ ⇔ ⇔ ⇔ m>1
−3m − 2 m < 0 −5m < 0 m > 0
Câu 112. Cho phương trình 2 x 2 − 6 x + m =x − 1 .Tìm tất cả các giá trị thực của m để phương trình có hai
nghiệm phân biệt:
A. m ∈  2; 6  B. m ∈  4; 6 ) . C. m ∈  2; 5 ) . D. m ∈  4; 5 )
Lời giải:
Chọn D
2 x 2 − 6 x + m =x − 1 (1)
Ta có
Trang 48
x − 1 ≥ 0

pt ( 1) ⇔ 2 x 2 − 6 x + m =x − 1 ⇔  2
 2 x − 6 x + m = ( x − 1)
2

 x ≥ 1
⇔ ( * )
 f ( x ) = x 2
− 4 x − 1 + m = 0 (
2 )
pt(1) có hai nghiệm phân biệt khi và chỉ khi hệ (*) có hai nghiệm phân biệt. Điều này xảy ra khi
và chỉ khi phương trình (2) có hai nghiệm phân biệt mãn 1 ≤ x1 < x2 .
∆ > 0 ∆ ' = 5 − m > 0 m < 5

 
 
⇔  x1 − 1 ≥ 0 ⇔ ( x1 − 1)( x2 − 1) ≥ 0 ⇔  x1 x2 − ( x1 + x2 ) + 1 ≥ 0
x − 1 > 0  x + x − 2 > 0
 2 ( x1 − 1) + ( x2 − 1) > 0  1 2
m < 5
 m < 5
⇔ −1 + m − 4 + 1 ≥ 0 ⇔  ⇔4≤m<5
4 − 2 > 0∀m  m ≥ 4

Cách khác:
2 x 2 − 6 x + m =x − 1 (1)
Ta có
x − 1 ≥ 0

pt ( 1) ⇔ 2 x 2 − 6 x + m =x − 1 ⇔  2
 2 x − 6 x + m = ( x − 1)
2

 x ≥ 1
⇔ 2 ( * )
 x − 4 x − 1 = −m ( 2 )
pt(1) có hai nghiệm phân biệt khi và chỉ khi hệ (*) có hai nghiệm phân biệt. Điều này xảy ra khi
và chỉ khi phương trình (2) có hai nghiệm phân biệt mãn 1 ≤ x1 < x2 khi và chỉ khi đồ thị hàm số
y = x 2 − 4 x − 1 trên 1; +∞ ) cắt đường thẳng y = −m tại hai điểm phân biệt.
Ta có bảng biến thiên
Dựa vào bảng biến thiên, ta có: pt(1) có hai nghiệm phân biệt khi và chỉ khi
−5 < −m ≤ −4 ⇔ 4 ≤ m < 5
Câu 113. Người ta giăng lưới để nuôi riêng một loại cá trên một góc hồ. Biết rằng lưới được giăng theo một
đường thẳng từ một vị trí trên bờ ngang đến một vị trí trên bờ dọc và phải đi qua một cái cọc đã
cắm sẵn ở vị trí A . Hỏi diện tích nhỏ nhất có thể giăng là bao nhiêu, biết rằng khoảng cách từ cọc
đến bờ ngang là 5 m và khoảng cách từ cọc đến bờ dọc là 12 m .
Trang 49
A. 120m 2 . B. 156m 2 . C. 238, 008(3)m 2 . D. 283, 003(8)m 2 .
Lời giải
Chọn A
= x ( x > 0) .
Gọi H , K là hình chiếu của A trên bờ dọc và bờ ngang. Đặt BH
BH BA DK HD. DK 60
Khi đó, = = ⇒ KC = = .
HD AC KC BH x
Diện tích khu nuôi cá là:
1 1  60  150 150
S= BD. DC = ( x + 5 )  + 12  = 6 x + + 60 ≥ 2 6 x. + 60 (bất đẳng thức Côsi)
2 2  x  x x
⇒ S ≥ 120,
= khi x 5 . Vậy diện tích nhỏ nhất có thể giăng là 120m 2 .
S 120=
Trang 50
Bài 1. GIÁ TRỊ LƯỢNG GIÁC CỦA MỘT GÓC TỪ 0° ĐẾN 180°. ĐỊNH LÍ COSIN, SIN
TRONG TAM GIÁC
I. Giá trị lượng giác của một góc từ 0° đến 180°.
Cho tam giác ABC vuông tại A có góc  ABC = α
AC AB AC AB
sin α
= = , cos α = , tan α = , cost α
BC BC AB AC
sin=( 90 − α ) cos α , cos=
°
( 90 − α ) sin α
°
( 90° − α ) cot α , cot =

tan = ( 90° − α ) tan α
- sin của góc α , kí hiệu là sin α , được xác định bởi: sin α = y0 ;
- côsin của góc α , kí hiệu là cos α , được xác định bởi: cos α = x0 ;
y0
- tang của góc α , kí hiệu là tan α , được xác định bởi: = tan α ( x0 ≠ 0 ) ;
x0
x0
- côtang của góc α , kí hiệu là cot α , được xác định bởi: = cot α ( y0 ≠ 0 ) .
y0
Các số sin α , cos α , tan α , cot α được gọi là các giá trị luợng giác của góc α .
Ví dụ 1. Tính các giá trị lượng giác của các góc: 0° ,90° ,180° .
Giải.
Với α = 0°; khi đó, M trùng với A (1;0 ) . Do đó sin 0° =0 , cos

= 0° 1, tan 0°, cot 0° không xác định.
Với α= 90°; khi đó, M trùng với B ( 0;1) . Do đó sin 90° =1 , cos= 90° 0, tan 0° không xác định.
90° 0, cot=
Với = α 180°; khi đó, M trùng với C ( −1;0 ) . Do đó sin180° =0 , cos180
= ° 0, tan180
= ° 0, cot180° không
xác định.
sin α cos α
Chú ý.= tan α (α ≠ 90° )=;cot α ( 0° < α < 180° )
cos α sin α
sin ( 90=
° − α ) cos α ( 0° ≤ α ≤ 90° )
cos ( 90°=
− α ) sin α ( 0° ≤ α ≤ 90° )
tan ( 90=
° − α ) cot α ( 0° ≤ α ≤ 90° )
cot ( 90=
° − α ) tan α ( 0° ≤ α ≤ 90° )
Với 0° ≤ α ≤ 180° thì:
- sin (180° − α ) = sin α
- cos (180° − α ) = − cos α
- tan (180° − α ) = − tan α (α ≠ 90° ) ,
Trang 1
- cot (180° − α ) = − cot α (α ≠ 0°, α ≠ 180° ) .
Ví dụ 2. Không dùng máy tính cầm tay, tính giá trị của biểu thức sau:
=T cos15° − sin 35° + cos 55° + cos165° − cos180°.
Giải
T= cos15° − sin 35° + cos ( 90° − 35° ) + cos (180° − 15° ) + 1
= cos15° − sin 35° + sin 35° − cos15=°
+1 1
Ví dụ 3. Viết giá trị lượng giác của góc 120° .
Giải
3 1
Ta có: sin120° = sin 60° = ; cos120° = − cos 60° = −
2 2
3
tan120° = − tan 60° = − 3; cot120° = − cot 60° = − .
3
Tương tự ta có bảng giá trị lượng giác (GTLG) của một số góc đặc biệt:
II. Định lí côsin

Cho tam giác ABC có= BC a= , CA b= , AB c. khi đó
2 2 2 b + c2 − a2
2
a = b + c − 2bc cos A ⇒ cos A =
2bc
a + c2 − b2
2
b 2 = a 2 + c 2 − 2ac cos B ⇒ cos B =
2ac
a + b2 − c2
2
c 2 = a 2 + b 2 − 2ab cos C ⇒ cos C =
2ab
Ví dụ 4. Cho tam giác ABC có= AB 3,= AC 5 và = 
A 120°
a) Tính cos A ;
b) Tính độ dài cạnh BC .
Giải
1
a) Ta có: cos A = cos120° = − cos 60° = − .
2
b) Áp dụng định lí côsin trong tam giác ABC ta có:
BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB ⋅ AC ⋅ cos A.
Thay số ta có:
 1
BC 2 = 32 + 52 − 2 ⋅ 3 ⋅ 5 ⋅  −  = 49.
 2
Do đó =BC = 49 7 .
Trang 2
Ví dụ 5. Hai máy bay cùng xuất phát từ một sân bay A và bay theo hai hướng khác nhau, tạo với nhau góc
60° . Máy bay thứ nhất bay với vận tốc 650 km / h , máy bay thứ hai bay với vận tốc 900 km / h . Sau 2 giờ,
hai máy bay cách nhau bao nhiêu ki-lô-mét (làm tròn kết quả đến hàng phần trăm)? Biết rằng cả hai máy bay
bay theo đường thẳng và sau 2 giờ bay đều chưa hạ cánh.
Giải
Giả sử sau 2 giờ, máy bay thứ nhất đến vị trí B , máy bay thứ hai đến vị trí C . Ta có:
AB 2.650
= = 1300( km),= = 1800( km) ,
AC 2.900
 = 60°
BAC
Áp dụng định lí côsin trong tam giác ABC , ta có:


BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB ⋅ AC ⋅ cos BAC
= 13002 + 18002 − 2 ⋅1300 ⋅1800 ⋅ cos 60° = 2590000.
Do đó BC ≈ 1609,35( km) .
Vậy sau 2 giờ hai máy bay cách nhau khoảng 1609,35 km.
III. Định lí sin
Cho tam giác ABC có= BC a= , CA b= , AB c và bán kính đường tròn ngoại tiếp là R . Khi đó:
a b c
= = = 2 R , a = 2 R sin A , b = 2 R sin B , c = 2 R sin C.
sin A sin B sin C
Ví dụ 6. Cho tam giác ABC = có A 120
= ° 
, B 45° và CA = 20 .Tính:
a) sin A ;
b) Độ dài cạnh BC và bán kính R của đường tròn ngoại tiếp tam giác.
Giải
3
a) Ta có: = sin A sin120
= °
sin
= 60° .
2
BC CA
b) Áp dụng định lí sin trong tam giác ABC , ta có: = = 2 R .
sin A sin B
CA ⋅ sin A 20 ⋅ sin120 °
Do= đó BC = = 10 6 ;
sin B sin 45°
CA 20
=R = = 10 2
2 ⋅ sin B 2 ⋅ sin 45°
Ví dụ 7. Các nhà khảo cổ học tìm được một mảnh chiếc đĩa cổ hình tròn bị vỡ. Để xác định đường kính của
chiếc đĩa, các nhà khảo cổ lấy ba điểm trên vành đĩa và tiến hành đo đạc thu được kết quả như sau:
BC ≈ 28,5 cm; BAC ≈ 120° .
Trang 3
Tính đường kính của chiếc đía theo đơn vị xăng-ti-mét (làm tròn kết quả đến hàng đơn vị).
Giải
BC 28,5
Áp dụng định lí sin trong tam giác ABC , ta có: 2 R = ≈ ≈ 33( cm).
sin A sin120°
Vậy đường kính của chiếc đĩa khoảng 33 cm .

Dạng 1. Giá trị lượng giác của một góc từ 0° đến 180°.
Câu 1. Tìm góc α , 0 ≤ α ≤ 1800 trong mỗi trường hợp sau
1
a) sin α =
2
b) cos α = 0 .
c) tan α = − 3
Câu 2. Cho góc α = 135° . Hãy tính sin α , cos α , tan α và cot α
Câu 3. Tính giá trị lượng giác của các góc sau đây
a) 120
b) 150
c) 180
Câu 4. Tính theo hàm số lượng giác của các góc bé hơn 90 :
sin100 , sin160 , cos170 , tan103 45' cot12415' .
Câu 5. Tìm giá trị của biểu thức
a) A = 2sin 30 + 3cos 45 − sin 60
b) B = 3cos 30 + 3sin 45 − cos 60
Câu 6. Tính giá trị của biểu thức
a) a sin 0 + b cos 0 + c sin 90 .
b) a cos 90 + b sin 90 + c sin180 .
c) a 2 sin 90 + b 2 cos 90 + c 2 cos180 .
Câu 7. Tính giá trị các biểu thức sau:
a) A = a 2 sin 90o + b 2 cos 90o + c 2 cos180o
3 − sin 2 90o + 2 cos 2 60o − 3 tan 2 45o
b) B =
c) C =sin 2 450 − 2sin 2 50o + 3cos 2 45o − 2sin 2 40o + 4 tan 55o.tan 35o
a) A =sin 2 3o + sin 2 15o + sin 2 75o + sin 2 87o
b) B =cos 0o + cos 20o + cos 40o + ... + cos160o + cos180o
Trang 4
c) C = tan 5o tan10o tan15o...tan 80o tan 85o
a) sin x + cos x khi x bằng 0 , 135 , 120 .
b) 2sin x + cos 2 x khi x bằng 60 , 45 , 30 .
c) sin 2 x + cos 2 x khi x bằng 30 , 75 , 90 , 145 , 180
3
Câu 10. Tính giá trị của biểu thức T = 1 − sin x . 1 + sin x − 1 − 2sin x.cos x khi tan x = 3 , tan x = − .
4
a) cos 2 12 + cos 2 78 + cos 2 1 + cos 2 89 .
b) sin 2 3 + sin 2 15 + sin 2 75 + sin 2 87 .
A cos 0 + cos10 + cos 20 + ... + cos180 .
a) =
B sin 2 1 + sin 2 2 + sin 2 3 + ... + sin 2 90 .
b) =
c) C = tan1.tan 3.tan 5.....tan 89.
Câu 13. a) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức: P = cos 4 x − cos 2 x + sin 2 x .
b) Tìm giá trị nhỏ nhất và lớn nhất của biểu thức: Q = sin 4 x − sin 2 x + cos 2 x .
Dạng 2. Định lí cosin
Câu 1. Cho tam giác ABC , biết
a)=a 12,
= b 13,
= c 15 . Tính độ lớn góc A . b) AB
= 5, AC 
A 60o . Tính cạnh BC
= 8,=
Câu 2. Cho tam giác ABC , có đoạn thẳng nối trung điểm AB và BC bằng 3 , cạnh AB = 9 và

ACB = 60o . Tính cạnh BC .
Dạng 3. Định lí sin

a) 
= A 60=o 
, B 45
= o
b) 
, b 4 . Tính cạnh b và c . = A 60
= o
, a 6 . Tính R
Câu 4. Cho tam giác ABC , =  60

có B = o 
, C 45=
o
, BC a
a) Tính độ dài hai cạnh AB, AC .
6− 2
b) Chứng minh cos 75o =
4
Trang 5
Câu 1. Trong các đẳng thức sau đây, đẳng thức nào đúng?
3 3 1
A. sin150° = − . B. cos150° = . C. tan150° = − . D. cot150° = 3
2 2 3
Câu 2. Giá trị của cos 60o + sin 30o bằng bao nhiêu?
3 3
A. B. 3 C. D. 1
2 3
Câu 3. Giá trị của tan 30o + cot 30o bằng bao nhiêu?
4 1+ 3 2
A. B. C. D. 2
3 3 3
Câu 4. Trong các đẳng thức sau đây, đẳng thức nào sai?
A. sin 0o + cos 0o =
1 B. sin 90o + cos 90o =
1
C. sin180o + cos180o = −1 D. sin 60o + cos 60o =
1
Câu 5. Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?
A. cos 60o = sin 30o . B. cos 60o = sin120o . C. cos 30o = sin120o . D. sin 60o = − cos120o .
Câu 6. Đẳng thức nào sau đây sai?
A. sin 45o + sin 45o =
2. B. sin 30o + cos 60o =
1.
C. sin 60o + cos150o =
0. D. sin120o + cos 30o =
0.
Câu 7. Giá trị cos 45o + sin 45o bằng bao nhiêu?
A. 1 . B. 2. C. 3. D. 0 .
Câu 8. Trong các đẳng thức sau, đẳng thức nào sai?
0. B. sin 90o + cos 90o =
1.
3 +1
C. sin180o + cos180o =
−1 . D. sin 60o + cos 60o =.
2
Câu 9. Giá trị của tan 45° + cot135° bằng bao nhiêu?
A. 2 . B. 0 . C. 3 . D. 1 .
= P sin 30° cos 60° + sin 60° cos 30° .
A. P = 1 . B. P = 0 . C. P = 3 . D. P = − 3 .
Câu 11. Giá trị của E = sin 36o cos 6o sin126o cos84o là
1 3
A. . B. . C. 1 . D. −1 .
2 2
Câu 12. Giá trị của biểu thức A = sin 2 51o + sin 2 55o + sin 2 39o + sin 2 35o là
A. 3 . B. 4 . C. 1 . D. 2 .
Câu 13. Giá trị của biểu thức A = tan1o tan 2o tan 3o...tan 88o tan 89o là
A. 0 . B. 2 . C. 3 . D. 1 .
2 o 2 o 2 o 2 o 2 o 2 o
Câu 14. Tổng sin 2 + sin 4 + sin 6 + ... + sin 84 + sin 86 + sin 88 bằng
A. 21 . B. 23 . C. 22 . D. 24 .
Câu 15. Giá trị của A = tan 5o.tan10o.tan15o...tan 80o.tan 85o là
A. 2 . B. 1 . C. 0 . D. −1 .
2 2 2 2
Câu 16. Giá trị của B = cos 73 + cos 87 + cos 3 + cos 17 là
° ° ° °
A. 2. B. 2 . C. −2 . D. 1 .
Trang 6
Câu 17. Biểu thức
= A cos 20° + cos 40° + cos 60° + ... + cos160° + cos180° có giá trị bằng
A. 1 . B. −1 . C. 2 . D. −2 .
Câu 18. Cho tan α − cot α = =

3. Tính giá trị của biểu thức sau: A tan 2 α + cot 2 α .
A. A = 12 . B. A = 11 . C. A = 13 . D. A = 5 .
2 . Hỏi giá trị của sin 4 a + cos 4 a bằng bao nhiêu?

Câu 19. Biết sin a + cos a =
3 1
A. . B. . C. −1 . D. 0 .
2 2
Câu 20. Biểu thức f ( x ) = 3 ( sin 4 x + cos 4 x ) − 2 ( sin 6 x + cos 6 x ) có giá trị bằng:
A. 1 . B. 2 . C. −3 . D. 0 .
Câu 21. Biểu thức: f ( x ) = 4 2 2 2
cos x + cos x sin x + sin x có giá trị bằng
A. 1 . B. 2 . C. −2 . D. −1 .
Câu 22. Biểu thức tan 2 x sin 2 x − tan 2 x + sin 2 x có giá trị bằng
A. −1 . B. 0 . C. 2 . D. 1 .
Câu 23. Cho sin x + cos x = m . Tính theo m giá trị của M = sin x.cos x .
m2 − 1 m2 + 1
A. m 2 − 1 . B. . C. . D. m 2 + 1 .
2 2
Câu 1. Cho tam giác ABC , mệnh đề nào sau đây đúng?
A. a 2 = b 2 + c 2 + 2bc cos A . B. a 2 = b 2 + c 2 − 2bc cos A .
C. a 2 = b 2 + c 2 − 2bc cos C . D. a 2 = b 2 + c 2 − 2bc cos B .
Câu 2. Cho tam giác ABC có = b 10 , góc C bằng 600 . Độ dài cạnh c là?
a 8,=
A. c = 3 21 . B. c = 7 2 . C. c = 2 11 . D. c = 2 21 .
Câu 3. Cho ∆ABC có=

b 6,= 
A 600 . Độ dài cạnh a là:
c 8,=
A. 2 13. B. 3 12. C. 2 37. D. 20.
Câu 4. Cho ∆ABC có =

B 600 = c 5. Độ dài cạnh b bằng:
, a 8,=
A. 7. B. 129. C. 49. D. 129 .
Câu 5.  = 600 . Tính độ dài AC .

Cho ∆ABC có AB = 9 ; BC = 8 ; B
A. 73 . B. 217 . C. 8 . D. 113 .
Câu 6. Cho tam giác ABC có= AC 1 và A = 600. Tính độ dài cạnh BC.
AB 2,=
A. BC = 2. B. BC = 1. C. BC = 3. D. BC = 2.
Câu 7. Tam giác ABC có =

a 8,=  600. Độ dài cạnh b bằng bao nhiêu?
c 3,=
B
A. 49. B. 97 C. 7. D. 61.
Câu 8. Tam giác ABC=  150=

có C 0
, BC 3, AC 2. Tính cạnh AB ?
=
A. 13 . B. 3. C. 10 . D. 1 .
4
Câu 9. Cho a; b;c là độ dài 3 cạnh của tam giác ABC . Biết b = 7 ; c = 5 ; cos A = . Tính độ dài của a .
5
7 2 23
A. 3 2 . B. . C. . D. 6 .
2 8
Trang 7
Câu 10. = 30° .Gọi A, B là 2 điểm di động lần lượt trên Ox, Oy sao cho AB = 2 . Độ dài lớn
Cho xOy
nhất của OB bằng bao nhiêu?
A. 4. B. 3. C. 6. D. 2.
Câu 11. Cho a; b;c là độ dài 3 cạnh của một tam giác. Mệnh đề nào sau đây không đúng?
A. a 2 < ab + ac . B. a 2 + c 2 a 2 + 2bc . D. ab + bc > b 2 .
Câu 12. Cho tam giác ABC có AB = 4 cm, BC = 7 cm, AC = 9 cm. Tính cos A .
2 1 1 2
A. cos A = − . B. cos A = . C. cos A = . D. cos A = .
3 2 3 3
2 2 2
Câu 13. Cho tam giác ABC có a + b − c > 0 . Khi đó:
A. Góc C > 900 B. Góc C < 900
C. Góc C = 900 D. Không thể kết luận được gì về góc C.
Câu 14. Cho tam giác ABC thoả mãn: b 2 + c 2 − a 2 =3bc . Khi đó:
A. A = 300. B. A = 450. C. A = 600. D. A = 750 .
 bằng bao nhiêu?

Câu 15. Cho các điểm A(1;1), B(2;4), C (10; −2). Góc BAC
A. 900 . B. 600. C. 450. D. 300.
Câu 16. Cho tam giác ABC , biết=a 24,

= b 13,
= c 15. Tính góc A ?
A. 33034'. B. 1170 49'. C. 28037 '. D. 580 24'.

= b 14,
= c 15. Tính góc B ?
A. 590 49'. B. 530 7 '. C. 590 29'. D. 620 22'.
Câu 18. Cho tam giác ABC biết độ dài ba cạnh BC , CA, AB lần lượt là a, b, c và thỏa mãn hệ thức
b ( b 2 − a 2 ) = c ( c 2 − a 2 ) với b ≠ c . Khi đó, góc BAC
 bằng
A. 45° . B. 60° . C. 90° . D. 120° .

Câu 19. Tam giác ABC có= AB c= , BC a= , CA b . Các cạnh a, b, c liên hệ với nhau bởi đẳng thức
b ( b 2 − a 2 ) = c ( a 2 − c 2 ) . Khi đó góc BAC
 bằng bao nhiêu độ.
A. 30 . B. 60 . C. 90 . D. 45 .

Câu 20. Cho tam giác ABC vuông cân tại A và M là điểm nằm trong tam giác ABC sao cho
MA : MB : MC = 1: 2 : 3 khi đó góc AMB bằng bao nhiêu?
A. 135° . B. 90° . C. 150° . D. 120° .
Câu 21. Hai chiếc xe cùng xuất phát ở vị trí A, đi theo hai hướng tạo với nhau một góc 600 . Xe thứ nhất
chạy với tốc độ 30km / h , xe thứ hai chạy với tốc độ 40km / h . Hỏi sau 1h, khoảng cách giữa 2 xe
là:
A. 13km . B. 15 3km . C. 10 13 . D. 15km .
Câu 22. Hai tàu thủy cùng xuất phát từ vị trí A, đi theo hai hướng và tạo với nhau một góc 600 . Tàu thứ
nhất chạy với vận tốc 30 km/h , tàu thứ hai chạy với vận tốc 40 km/h . Hỏi sau 2 giờ hai tàu cách
xa nhau bao nhiêu km ?
A. 25 10 . B. 30 10 . C. 18 13 . D. 20 13 .
Trang 8
Câu 23. Khoảng cách từ A đến C không thể đo trực tiếp vì phải qua một đầm lầy nên người ta làm như
sau. Xác định một điểm B có khoảng cách AB là 12km và đo được góc 
ACB= 37° . Hãy tính
khoảng cách AC biết rằng BC bằng 5km .
A. AC ≈ 17 km . B. AC ≈ 12 km . C. AC ≈ 15, 6 km . D. AC ≈ 20 km .
Câu 24. Cho tam giác ABC . Tìm công thức sai:
a a c sin A
A. = 2R . B. sin A = . C. b sin B = 2 R . D. sin C = .
sin A 2R a
Câu 25. = 60° và cạnh BC = 3 . Tính bán kính của đường tròn ngoại
Cho tam giác ABC có góc BAC
tiếp tam giác ABC .
A. R = 4 . B. R = 1 . C. R = 2 . D. R = 3 .
Câu 26. Trong mặt phẳng, cho tam giác ABC có AC = 4 cm , góc  = 45° . Độ dài cạnh BC là
A= 60° , B
A. 2 6 . B. 2 + 2 3 . C. 2 3 − 2 . D. 6.
Câu 27. = 40° ; B

Cho ∆ABC có AB = 5 ; A = 60° . Độ dài BC gần nhất với kết quả nào?
A. 3, 7 . B. 3,3 . C. 3,5 . D. 3,1 .
Câu 28. Cho tam giác ABC thoả mãn hệ thức b + c = 2a . Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng?
A. cos B + cos C =
2cos A. B. sin B + sin C =
2sin A.
1
C. sin B + sin C = sin A . D. sin B + cos C =
2sin A.
2
 0  0
Câu 29. Tam giác ABC có a = 16,8 ; B = 56 13' ; C = 71 . Cạnh c bằng bao nhiêu?
A. 29,9. B. 14,1. C. 17,5. D. 19,9.
 0  0
Câu 30. Tam giác ABC có A = 68 12 ' , B = 34 44 ' , AB = 117. Tính AC ?
A. 68. B. 168. C. 118. D. 200.
Trang 9
Bài 1. GIÁ TRỊ LƯỢNG GIÁC CỦA MỘT GÓC TỪ 0° ĐẾN 180°. ĐỊNH LÍ COSIN, SIN
TRONG TAM GIÁC
I. Giá trị lượng giác của một góc từ 0° đến 180°.
Cho tam giác ABC vuông tại A có góc  ABC = α
AC AB AC AB
sin α
= = , cos α = , tan α = , cost α
BC BC AB AC
sin=( 90 − α ) cos α , cos=
°
( 90 − α ) sin α
°
( 90° − α ) cot α , cot =

tan = ( 90° − α ) tan α
- sin của góc α , kí hiệu là sin α , được xác định bởi: sin α = y0 ;
- côsin của góc α , kí hiệu là cos α , được xác định bởi: cos α = x0 ;
y0
- tang của góc α , kí hiệu là tan α , được xác định bởi: = tan α ( x0 ≠ 0 ) ;
x0
x0
- côtang của góc α , kí hiệu là cot α , được xác định bởi: = cot α ( y0 ≠ 0 ) .
y0
Các số sin α , cos α , tan α , cot α được gọi là các giá trị luợng giác của góc α .
Ví dụ 1. Tính các giá trị lượng giác của các góc: 0° ,90° ,180° .
Giải.
Với α = 0°; khi đó, M trùng với A (1;0 ) . Do đó sin 0° =0 , cos

= 0° 1, tan 0°, cot 0° không xác định.
Với α= 90°; khi đó, M trùng với B ( 0;1) . Do đó sin 90° =1 , cos= 90° 0, tan 0° không xác định.
90° 0, cot=
Với = α 180°; khi đó, M trùng với C ( −1;0 ) . Do đó sin180° =0 , cos180
= ° 0, tan180
= ° 0, cot180° không
xác định.
sin α cos α
Chú ý.= tan α (α ≠ 90° )=;cot α ( 0° < α < 180° )
cos α sin α
sin ( 90=
° − α ) cos α ( 0° ≤ α ≤ 90° )
cos ( 90°=
− α ) sin α ( 0° ≤ α ≤ 90° )
tan ( 90=
° − α ) cot α ( 0° ≤ α ≤ 90° )
cot ( 90=
° − α ) tan α ( 0° ≤ α ≤ 90° )
Với 0° ≤ α ≤ 180° thì:
- sin (180° − α ) = sin α
- cos (180° − α ) = − cos α
- tan (180° − α ) = − tan α (α ≠ 90° ) ,
Trang 1
- cot (180° − α ) = − cot α (α ≠ 0°, α ≠ 180° ) .
Ví dụ 2. Không dùng máy tính cầm tay, tính giá trị của biểu thức sau:
=T cos15° − sin 35° + cos 55° + cos165° − cos180°.
Giải
T= cos15° − sin 35° + cos ( 90° − 35° ) + cos (180° − 15° ) + 1
= cos15° − sin 35° + sin 35° − cos15=°
+1 1
Ví dụ 3. Viết giá trị lượng giác của góc 120° .
Giải
3 1
Ta có: sin120° = sin 60° = ; cos120° = − cos 60° = −
2 2
3
tan120° = − tan 60° = − 3; cot120° = − cot 60° = − .
3
Tương tự ta có bảng giá trị lượng giác (GTLG) của một số góc đặc biệt:
II. Định lí côsin

Cho tam giác ABC có= BC a= , CA b= , AB c. khi đó
2 2 2 b + c2 − a2
2
a = b + c − 2bc cos A ⇒ cos A =
2bc
a + c2 − b2
2
b 2 = a 2 + c 2 − 2ac cos B ⇒ cos B =
2ac
a + b2 − c2
2
c 2 = a 2 + b 2 − 2ab cos C ⇒ cos C =
2ab
Ví dụ 4. Cho tam giác ABC có= AB 3,= AC 5 và = 
A 120°
a) Tính cos A ;
b) Tính độ dài cạnh BC .
Giải
1
a) Ta có: cos A = cos120° = − cos 60° = − .
2
b) Áp dụng định lí côsin trong tam giác ABC ta có:
BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB ⋅ AC ⋅ cos A.
Thay số ta có:
 1
BC 2 = 32 + 52 − 2 ⋅ 3 ⋅ 5 ⋅  −  = 49.
 2
Do đó =BC = 49 7 .
Trang 2
Ví dụ 5. Hai máy bay cùng xuất phát từ một sân bay A và bay theo hai hướng khác nhau, tạo với nhau góc
60° . Máy bay thứ nhất bay với vận tốc 650 km / h , máy bay thứ hai bay với vận tốc 900 km / h . Sau 2 giờ,
hai máy bay cách nhau bao nhiêu ki-lô-mét (làm tròn kết quả đến hàng phần trăm)? Biết rằng cả hai máy bay
bay theo đường thẳng và sau 2 giờ bay đều chưa hạ cánh.
Giải
Giả sử sau 2 giờ, máy bay thứ nhất đến vị trí B , máy bay thứ hai đến vị trí C . Ta có:
AB 2.650
= = 1300( km),= = 1800( km) ,
AC 2.900
 = 60°
BAC


BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB ⋅ AC ⋅ cos BAC
= 13002 + 18002 − 2 ⋅1300 ⋅1800 ⋅ cos 60° = 2590000.
Do đó BC ≈ 1609,35( km) .
Vậy sau 2 giờ hai máy bay cách nhau khoảng 1609,35 km.
III. Định lí sin
Cho tam giác ABC có= BC a= , CA b= , AB c và bán kính đường tròn ngoại tiếp là R . Khi đó:
a b c
= = = 2 R , a = 2 R sin A , b = 2 R sin B , c = 2 R sin C.
sin A sin B sin C
Ví dụ 6. Cho tam giác ABC = có A 120
= ° 
, B 45° và CA = 20 .Tính:
a) sin A ;
b) Độ dài cạnh BC và bán kính R của đường tròn ngoại tiếp tam giác.
Giải
3
a) Ta có: = sin A sin120
= °
sin
= 60° .
2
BC CA
b) Áp dụng định lí sin trong tam giác ABC , ta có: = = 2 R .
sin A sin B
CA ⋅ sin A 20 ⋅ sin120 °
Do= đó BC = = 10 6 ;
sin B sin 45°
CA 20
=R = = 10 2
2 ⋅ sin B 2 ⋅ sin 45°
Ví dụ 7. Các nhà khảo cổ học tìm được một mảnh chiếc đĩa cổ hình tròn bị vỡ. Để xác định đường kính của
chiếc đĩa, các nhà khảo cổ lấy ba điểm trên vành đĩa và tiến hành đo đạc thu được kết quả như sau:
BC ≈ 28,5 cm; BAC ≈ 120° .
Trang 3
Tính đường kính của chiếc đía theo đơn vị xăng-ti-mét (làm tròn kết quả đến hàng đơn vị).
Giải
BC 28,5
Áp dụng định lí sin trong tam giác ABC , ta có: 2 R = ≈ ≈ 33( cm).
sin A sin120°
Vậy đường kính của chiếc đĩa khoảng 33 cm .

Câu 1. Tìm góc α , 0 ≤ α ≤ 1800 trong mỗi trường hợp sau
1
a) sin α =
2
b) cos α = 0 .
c) tan α = − 3
Lời giải.
1
a) sin α = khi α = 30 hay α = 150
2
b) cos α = 0 khi α = 90
c) tan α = − 3 khi α = 120
Câu 2. Cho góc α = 135° . Hãy tính sin α , cos α , tan α và cot α
Lời giải.
2 2
sin135 = sin (180 − 135 ) = sin 45 = − cos (180 − 135 ) =
; cos135 = − cos 45 =
− ;
2 2
sin135 1
tan α = = −1 và cot135 = = −1 .
cos135
tan135
Câu 3. Tính giá trị lượng giác của các góc sau đây
a) 120
b) 150
c) 180
Lời giải.
Sử dụng 2 góc bù nhau: 120 và 60 , 150 và 30 ta có:
  
3 1 1
a) sin120 = ; cos120 = − ; tan120 = − 3 ; cot120 = − .
2 2 3
1 3 3
b) sin150 = ; cos150 = − ; tan150 = − ; cot150 = − 3 .
2 2 3
Trang 4
 có tọa độ M ( −1;0 ) nên sin180 = 0 , cos180 = −1 ,
c) Điểm cuối M của góc 180 = xOM
tan180 = 0 , cot180 không xác định.
Câu 4. Tính theo hàm số lượng giác của các góc bé hơn 90 :
sin100 , sin160 , cos170 , tan103 45' cot12415' .
Lời giải.
sin100=

sin (180 − 100=
) sin 80 ;
sin160=

sin (180 − 160=
) sin 20 ;
− tan (180 − 103 45') =
tan103 45' = tan 7615'
− cot (180 − 12415') =

cot12415' = − cot 55 45'
Câu 5. Tìm giá trị của biểu thức

a) A = 2sin 30 + 3cos 45 − sin 60
b) B = 3cos 30 + 3sin 45 − cos 60
Lời giải.
1 2 3 3 2− 3
2. + 3.
a) Ta có A = − 1+
= .
2 2 2 2
3 2 1 2 3 + 3 2 −1
B 2.
b) Ta có = + 3. −= .
2 2 2 2
a) a sin 0 + b cos 0 + c sin 90 .
b) a cos 90 + b sin 90 + c sin180 .
c) a 2 sin 90 + b 2 cos 90 + c 2 cos180 .
Lời giải.
a) Ta có a sin 0 + b cos 0 + c sin 90 =
b+c.
b) Ta có a cos 90 + b sin 90 + c sin180 =
b.
c) Ta có a 2 sin 90 + b 2 cos 90 + c 2 cos180 =
a2 − c2 .
a) A = a 2 sin 90o + b 2 cos 90o + c 2 cos180o
3 − sin 2 90o + 2 cos 2 60o − 3 tan 2 45o
b) B =
Lời giải
a) A = a 2 sin 90o + b 2 cos 90o + c 2 cos180o = a 2 .1 + b 2 .0 + c 2 . ( −1) = a 2 − c 2 .
2 2
1  2
3 (1) + 2   − 3 
2 o 2 o 2 o 2
3 − sin 90 + 2 cos 60 − 3 tan 45 =−
b) B = 1.
 =
2  2 
2 2
 2  2 1 3
C =   + 3 
2 0
( 2 0
)
 − 2 sin 50 + cos 40 + 4 = + − 2 + 4 = 4 .
 2   2  2 2

a) A =sin 2 3o + sin 2 15o + sin 2 75o + sin 2 87o
b) B =cos 0o + cos 20o + cos 40o + ... + cos160o + cos180o
Trang 5
c) C = tan 5o tan10o tan15o...tan 80o tan 85o
Lời giải
a) A =( sin 2 3o + sin 2 87o ) + ( sin 2 15o + sin 2 75o )
( ) ( )
= sin 2 3o + cos 2 3o + sin 2 15o + cos 2 15o = 1 + 1 = 2
b) B =( cos 0o + cos180o ) + ( cos 20o + cos160o ) + ... + ( cos80o + cos100o )
= ( cos 0 − cos 0 ) + ( cos 20 − cos 20 ) + ... + ( cos80 − cos80=)
o o o o o o
0
c) C = ( tan 5 tan 85 )( tan15 tan 75 ) ... ( tan 45 tan 45 )
o o o o o o
(=
tan 5 cot 5 )( tan15 cot 5 ) ... ( tan 45 cot 5 ) 1
o o o o o o

a) sin x + cos x khi x bằng 0 , 135 , 120 .
b) 2sin x + cos 2 x khi x bằng 60 , 45 , 30 .
c) sin 2 x + cos 2 x khi x bằng 30 , 75 , 90 , 145 , 180
Lời giải.
a) Khi x = 0° thì sin x + cos x =
1.
2 2
Khi x = 135 thì sin x + cos x = − =0.
2 2
3 −1
Khi x = 120 thì sin x + cos x = .
2
3 1 1
b) Khi x = 0 thì 2sin x + cos 2 x = 2sin 60 + cos120 = 2. − = 3− .
2 2 2
2
Khi x = 45 thì 2sin x + cos 2=
x 2sin 45 + cos 90
= 
2. 0
+= 2.
2
1 1 3
Khi x = 30 thì 2sin x + cos 2 x= 2sin 30 + cos 60 = 2. + = .
2 2 2
c) Ta có sin 2 x + cos 2 x =
1 với mọi giá trị của x .
3
Câu 10. Tính giá trị của biểu thức T = 1 − sin x . 1 + sin x − 1 − 2sin x.cos x khi tan x = 3 , tan x = − .
4
Lời giải.
Ta có T = 1 − sin x . 1 + sin x − 1 − 2sin x.cos x
=1 − sin 2 x − sin 2 x + cos 2 x − 2sin x.cos x = cos x − sin x − cos x .
3 1 1 3 −1 2 − 3
Khi tan x = 3 thì x = 60 ⇒ sin x = và cos x = . Vậy T = − =
2 2 2 2 2
3 9 16 3 16 12
Khi tan x = − thì sin 2 x = , cos 2 x = tan x.cos 2 x =
và sin x.cos x = − . = − .
4 25 25 4 25 25
9  12  3
Do đó T =1 − − 1 − 2.  −  =− .
25  25  5

a) cos 2 12 + cos 2 78 + cos 2 1 + cos 2 89 .
Trang 6
b) sin 2 3 + sin 2 15 + sin 2 75 + sin 2 87 .
Lời giải.
Sử dụng hai góc phụ nhau thì ta có
a) cos 2 12 + cos 2 78 + cos 2 1 + cos 2 89 = sin 2 78 + cos 2 78 + sin 2 89 + cos 2 89 = 1 + 1 = 2 .
b) sin 2 3 + sin 2 15 + sin 2 75 + sin 2 87 = cos 2 87 + cos 2 75 + sin 2 75 + sin 2 87 = 1 + 1 = 2 .
A cos 0 + cos10 + cos 20 + ... + cos180 .
a) =
B sin 2 1 + sin 2 2 + sin 2 3 + ... + sin 2 90 .
b) =
c) C = tan1.tan 3.tan 5.....tan 89.
Lời giải.
a) Sử dụng hai góc bù nhau để ghép cặp
A=( cos 0 + cos180 ) + ( cos10 + cos170 ) + ... + ( cos80 + cos100 ) + cos 90 =0
b) Sử dụng 2 góc phụ nhau để ghép cặp
B =( sin 2 1 + sin 2 89 ) + ( sin 2 2 + sin 2 88 ) + ... + ( sin 2 44 + sin 2 46 ) + sin 2 45 + sin 2 90
1
= ( sin
1 + cos 2 1 ) + ( sin 2 2 + cos 2 2 ) + ... + ( sin 2 44 + cos 2 44 ) + + 1
2 
2
3 91
= 44 + = .
2 2
c) Sử dụng 2 góc phụ nhau để ghép cặp
C = ( tan1.tan 89 ) . ( tan 3.tan 87 ) .... ( tan 43.tan 47 ) .tan 45
= ( tan1.cos1 ) . ( tan 3.cos 3 ) .... ( tan 43.cos 43 ) .1 = 1
Câu 13. a) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức: P = cos 4 x − cos 2 x + sin 2 x .
b) Tìm giá trị nhỏ nhất và lớn nhất của biểu thức: Q = sin 4 x − sin 2 x + cos 2 x .
Lời giải.
a) Ta có
x cos 4 x − cos 2 x + (1 − cos 2 x )
P = cos 4 x − cos 2 x + sin 2=
( cos ) sin 4 x .
2
=cos 4 x − 2 cos 2 x +=
1 2
x − 1=
Vậy P có giá trị lớn nhất là 1 khi sin x = 1 , tức x = 90 .
b) Ta có Q = sin 4 x − sin 2 x + cos=
2
x sin 4 x − 2sin 2 x =
+1 ( sin 2
1) cos 4 x .
x −=
Vậy Q có giá trị nhỏ nhất là 0 khi cos x = 0 tức x = 90 ;
Q có giá trị lớn nhất là 1 khi cos x = 1 , tức x = 0 hoặc x = 180 .
a)=a 12,
= b 13,
= c 15 . Tính độ lớn góc A . b) AB
= 5, AC 
A 60o . Tính cạnh BC
= 8,=
Lời giải.
b 2 + c 2 − a 2 132 + 152 − 122 25
a) Ta
= có cos A = = . Suy ra 
A ≈ 50o
2bc 2.13.15 39
b) Ta có BC = AC + AB − 2 AC. AB.cos A = 8 + 52 − 2.8.5.cos 60o = 49 . Vậy BC = 7
2 2 2 2
Câu 2. Cho tam giác ABC , có đoạn thẳng nối trung điểm AB và BC bằng 3 , cạnh AB = 9 và

ACB = 60o . Tính cạnh BC .
Trang 7
Lời giải.
= x, x > 0 . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của AB và BC .
Đặt BC
Ta có MN =⇒ 6 . Theo định lí cô-sin ta có
3 AC =
1
AB 2 =CA2 + CB 2 − 2.CA.CB.cos C ⇔ 81 =36 + x 2 − 12 x. ⇔ BC =x =3 1 + 6
2
( )
a) 
= A 60=o 
, B 45
= o
b) 
, b 4 . Tính cạnh b và c . = A 60
= o
, a 6 . Tính R
Lời giải.
a) Ta có A + B + C= 180o ⇒ C= 180o − A − B= 75o .
b sin A 4sin 60o b sin C 4sin 75o
Suy=
ra a = ≈ 4,9
= và c = ≈ 5,5
sin B sin 45o sin B sin 45o
a 6
có R =
b) Ta= ≈ 3,5 .
2sin A 2sin 60o
Câu 4. Cho tam giác ABC , =  60

có B = o 
, C 45=
o
, BC a
a) Tính độ dài hai cạnh AB, AC .
6− 2
b) Chứng minh cos 75o =
4
Lời giải.
A = 180o − ( 60o + 45o ) = 75o . Đặt=
a) Ta có  , AB c . Theo định lí hàm số sin, ta có
AC b=
b a c a 3 a 2
= = . Suy ra b =
= ;c
sin 60 o
sin 75 o
sin 45 o
2sin 75 o
2sin 75o
b) Kẻ AH ⊥ BC do B ,C đều là góc nhọn nên H thuộc đoạn BC , hay BC
= HB + HC .
b 2 c
có HC
Ta= = ; HB .
2 2
2 c a 6+a 2
Suy ra a= HC + HB= b + = .
2 2 4sin 75o
6+ 2
Do đó sin 75o = và
4
2
 6+ 2 1 1 6− 2
( )
2
2
cos 75 =1 − sin 75 =1 − 
o o
 = 8 − 2 12 = 6− 2 = .
 4  4 4 4
Trang 8
Câu 1. Trong các đẳng thức sau đây, đẳng thức nào đúng?
3 3 1
A. sin150° = − . B. cos150° = . C. tan150° = − . D. cot150° = 3
2 2 3
Lời giải
Chọn C.
Giá trị lượng giác của góc đặc biệt.
Câu 2. Giá trị của cos 60o + sin 30o bằng bao nhiêu?
3 3
A. B. 3 C. D. 1
2 3
Lời giải
Chọn D
1 1
Ta có cos 60o + sin 30o = + =1.
2 2
Câu 3. Giá trị của tan 30o + cot 30o bằng bao nhiêu?
4 1+ 3 2
A. B. C. D. 2
3 3 3
Lời giải
Chọn A
3 4 3
tan 30o + cot 30o = + 3= .
3 3
Câu 4. Trong các đẳng thức sau đây, đẳng thức nào sai?
1 B. sin 90o + cos 90o =
1
−1 D. sin 60o + cos 60o =
1
Lời giải
Chọn D
Câu 5. Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?
A. cos 60o = sin 30o . B. cos 60o = sin120o . C. cos 30o = sin120o . D. sin 60o = − cos120o .
Lời giải
Trang 9
Chọn B
Câu 6. Đẳng thức nào sau đây sai?

A. sin 45o + sin 45o =
2. B. sin 30o + cos 60o =
1.
C. sin 60o + cos150o =
0. D. sin120o + cos 30o =
0.
Lời giải
Chọn D
Câu 7. Giá trị cos 45o + sin 45o bằng bao nhiêu?
A. 1 . B. 2. C. 3 . D. 0 .
Lời giải
Chọn B
Ta có cos 45o + sin 45o =
2.
Câu 8. Trong các đẳng thức sau, đẳng thức nào sai?
0. B. sin 90o + cos 90o =
1.
3 +1
−1 . D. sin 60o + cos 60o =.
2
Lời giải
Chọn A
Ta có sin 0o + cos 0o =
1.
Câu 9. Giá trị của tan 45° + cot135° bằng bao nhiêu?
A. 2 . B. 0 . C. 3 . D. 1 .
Lời giải
Chọn B.
tan 45 + cot135° = 1 − 1 = 0
°

= P sin 30° cos 60° + sin 60° cos 30° .
A. P = 1 . B. P = 0 . C. P = 3 . D. P = − 3 .
Lời giải
Chọn A
1 1 3 3
Ta có:=
P sin 30° cos 60° + sin 60° cos 30
= ° . + . = 1.
2 2 2 2
Câu 11. Giá trị của E = sin 36o cos 6o sin126o cos84o là
1 3
A. . B. . C. 1 . D. −1 .
2 2
Lời giải
Chọn A
1
= ( ) ( )
E sin 36o cos 6o sin 90o + 36o cos 90o − 6o= sin 36o cos 6o − cos 36o sin 6=
o o
sin 30=
2
Câu 12. Giá trị của biểu thức A = sin 2 51o + sin 2 55o + sin 2 39o + sin 2 35o là
Trang 10
A. 3 . B. 4 . C. 1 . D. 2 .
Lời giải
Chọn D
( ) ( ) ( ) (
A = sin 2 51o + sin 2 39o + sin 2 55o + sin 2 35o = sin 2 51o + cos 2 51o + sin 2 55o + cos 2 55o = 2 )
Câu 13. Giá trị của biểu thức A = tan1o tan 2o tan 3o...tan 88o tan 89o là
A. 0 . B. 2 . C. 3 . D. 1 .
Lời giải
Chọn D
A (=
tan1 .tan 89 ) . ( tan 2 .tan 88 ) ... ( tan 44 .tan 46 ) .tan 45
o o o o o o o
1.
2 o 2 o 2 o 2 o 2 o 2 o
Câu 14. Tổng sin 2 + sin 4 + sin 6 + ... + sin 84 + sin 86 + sin 88 bằng
A. 21 . B. 23 . C. 22 . D. 24 .
Lời giải
Chọn C
S =sin 2 2o + sin 2 4o + sin 2 6o + ... + sin 2 84o + sin 2 86o + sin 2 88o
= ( sin 2
) ( ) (
2o + sin 2 88o + sin 2 4o + sin 2 86o + ... + sin 2 44o + sin 2 46o )
( ) ( ) (
= sin 2 2o + cos 2 2o + sin 2 4o + cos 2 4o + ... + sin 2 44o + cos 2 44o = 22 . )
Câu 15. Giá trị của A = tan 5o.tan10o.tan15o...tan 80o.tan 85o là
A. 2 . B. 1 . C. 0 . D. −1 .
Lời giải
Chọn B
A tan 5 .tan 85 ) . ( tan10 .tan 80 ) ... ( tan 40 tan 50 ) .tan 45

(= ° ° ° ° ° ° °
1.
Câu 16. Giá trị của B = cos 2 73° + cos 2 87° + cos 2 3° + cos 2 17° là
A. 2. B. 2 . C. −2 . D. 1 .
Lời giải
Chọn B
( ) ( ) ( ) (
B = cos 2 73o + cos 2 17o + cos 2 87o + cos 2 3o = cos 2 73o + sin 2 73o + cos 2 87o + sin 2 87o = 2 )
Câu 17. Biểu thức
= A cos 20° + cos 40° + cos 60° + ... + cos160° + cos180° có giá trị bằng
A. 1 . B. −1 . C. 2 . D. −2 .
Lời giải
Chọn B
Ta có cos α = − cos (180° − α ) ( 0° ≤ α ≤ 180° ) nên suy ra cos α + cos (180° − α ) = 0 .
Trang 11
Do đó:
=A ( cos 20° + cos160° ) + ( cos 40° + cos140° ) + ( cos 60° + cos120° )
+ ( cos80° + cos100° ) + cos180° = cos180° = −1 .
Câu 18. Cho tan α − cot α = =

3. Tính giá trị của biểu thức sau: A tan 2 α + cot 2 α .
A. A = 12 . B. A = 11 . C. A = 13 . D. A = 5 .
Lời giải
Chọn B
3 ⇔ ( tan α − cot α ) =
2
tan α − cot α = 9 ⇔ tan 2 α + cot 2 α − 2 tan α .cot α =
9
⇔ tan 2 α + cot 2 α − 2 =
9 ⇔ tan 2 α + cot 2 α =
11 .
Câu 19. Biết sin a + cos a = 2 . Hỏi giá trị của sin 4 a + cos 4 a bằng bao nhiêu?
3 1
A. . B. . C. −1 . D. 0 .
2 2
Lời giải
Chọn B.
1
2 ( sin a + cos a ) ⇒ sin a.cos a =
2
Ta có: sin a + cos a = 2 ⇒= .
2
2
1 1
4
sin a + cos a = 4
( 2 2
sin a + cos a − 2sin a cos a = )
1− 2  =
2 2
. 2 2
Câu 20. Biểu thức f ( x ) = 3 ( sin 4 x + cos 4 x ) − 2 ( sin 6 x + cos 6 x ) có giá trị bằng:
A. 1 . B. 2 . C. −3 . D. 0 .
Lời giải
Chọn A.
4 4
1 − 2sin 2 x cos 2 x .
 sin x + cos x =
6 6
1 − 3sin 2 x cos 2 x .
 sin x + cos x =
f ( x) = ( ) ( 1.
3 1 − 2sin 2 x cos 2 x − 2 1 − 3sin 2 x cos 2 x = )
Câu 21. Biểu thức: f ( x ) =
cos 4 x + cos 2 x sin 2 x + sin 2 x có giá trị bằng
A. 1 . B. 2 . C. −2 . D. −1 .
Lời giải
Chọn A.
( )
f ( x ) = cos x cos 2 x + sin 2 x + sin 2 x = cos 2 x + sin 2 x = 1 .
2
Câu 22. Biểu thức tan 2 x sin 2 x − tan 2 x + sin 2 x có giá trị bằng
A. −1 . B. 0 . C. 2 . D. 1 .
Lời giải
Chọn B.
sin 2 x
(2
cos x
)
− cos 2 x + sin 2 x = 0 .
tan 2 x sin 2 x − tan 2 x + sin 2 x = tan 2 x sin 2 x − 1 + sin 2 x = ( )
m . Tính theo m giá trị của M = sin x.cos x .
Câu 23. Cho sin x + cos x =
m2 − 1 m2 + 1
A. m − 1 . 2
B. . C. . D. m 2 + 1 .
2 2
Lời giải
Chọn B
Trang 12
m 2 ⇔ ( sin 2 x + cos 2 x ) + 2sin x.cos x =
m ⇒ ( sin x + cos x ) =
2
sin x + cos x = m2
2 m2 − 1
⇔ 1 + 2sin x.cos x= m ⇔ sin x.cos x= .
2
m2 − 1
Vậy M = .
2

Câu 1. Cho tam giác ABC , mệnh đề nào sau đây đúng?
A. a 2 = b 2 + c 2 + 2bc cos A . B. a 2 = b 2 + c 2 − 2bc cos A .
C. a 2 = b 2 + c 2 − 2bc cos C . D. a 2 = b 2 + c 2 − 2bc cos B .
Lời giải
Chọn B
Theo định lý cosin trong tam giác ABC , ta có a 2 = b 2 + c 2 − 2bc cos A .
Câu 2. Cho tam giác ABC có = b 10 , góc C bằng 600 . Độ dài cạnh c là?
a 8,=
A. c = 3 21 . B. c = 7 2 . C. c = 2 11 . D. c = 2 21 .
Lời giải
Chọn D.
Ta có: c 2 = a 2 + b 2 − 2a.b.cos C = 82 + 102 − 2.8.10.cos 600 = 84 ⇒ c = 2 21 .

b 6,= 
A 600 . Độ dài cạnh a là:
c 8,=
A. 2 13. B. 3 12. C. 2 37. D. 20.
Lời giải
Chọn A.
Ta có: a 2 = b 2 + c 2 − 2bc cos A = 36 + 64 − 2.6.8.cos 600 = 52 ⇒ a = 2 13 .
Câu 4. B 600 =
Cho ∆ABC có = c 5. Độ dài cạnh b bằng:
, a 8,=
A. 7. B. 129. C. 49. D. 129 .
Lời giải
Chọn A.
Ta có: b 2 = a 2 + c 2 − 2ac cos B = 82 + 52 − 2.8.5.cos 600 = 49 ⇒ b = 7 .
Câu 5.  = 600 . Tính độ dài AC .

Cho ∆ABC có AB = 9 ; BC = 8 ; B
A. 73 . B. 217 . C. 8 . D. 113 .
Lời giải
Chọn A
Theo định lý cosin có:
AC 2 = BA2 + BC 2 − 2 BA.BC.cos 
ABC = 73 ⇒ AC =73 .
Trang 13
Vậy AC = 73 .
Câu 6. Cho tam giác ABC có= AC 1 và A = 600. Tính độ dài cạnh BC.
AB 2,=
A. BC = 2. B. BC = 1. C. BC = 3. D. BC = 2.
Lời giải
Chọn C
Theo định lý cosin ta có: BC = AB 2 + AC 2 − 2 AB. AC.cos 600
1
= 22 + 12 − 2.2.1. = 3.
2
Câu 7. Tam giác ABC có =

a 8,=  600. Độ dài cạnh b bằng bao nhiêu?
c 3,=
B
A. 49. B. 97 C. 7. D. 61.
Lời giải
Chọn C.
Ta có: b 2 = a 2 + c 2 − 2ac cos B = 82 + 32 − 2.8.3.cos 600 = 49 ⇒ b = 7 .
Câu 8. Tam giác ABC=  150=

có C 0
, BC 3, AC 2. Tính cạnh AB ?
=
A. 13 . B. 3. C. 10 . D. 1 .
Lời giải
Chọn A
Theo định lí cosin trong ∆ABC ta có:
 = 13 ⇒ AB =
AB 2 = CA2 + CB 2 − 2CA.CB.cos C 13 . Chọn A.
4
Câu 9. Cho a; b;c là độ dài 3 cạnh của tam giác ABC . Biết b = 7 ; c = 5 ; cos A = . Tính độ dài của a .
5
7 2 23
A. 3 2 . B. . C. . D. 6 .
2 8
Lời giải
Chọn A
Áp dụng định lí cosin cho tam giác ABC ta có:
4
a 2 = b 2 + c 2 − 2bc.cos A = 7 2 + 52 − 2.7.5. = 18 .
5
=
Suy ra: a 18 3 2 .
=
Câu 10. = 30° .Gọi A, B là 2 điểm di động lần lượt trên Ox, Oy sao cho AB = 2 . Độ dài lớn
Cho xOy
nhất của OB bằng bao nhiêu?
A. 4. B. 3. C. 6. D. 2.
Lời giải
Chọn A
Trang 14
3
Áp dụng định lí cosin: AB 2 = OA2 + OB 2 − 2OA.OB.cos 30° ⇔ 4 = OA2 + OB 2 − 2OA.OB.
2
⇔ OA2 − 3.OB.OA + OB 2 − 4 =(*).0
Coi phương trình (*) là một phương trình bậc hai ẩn OA . Để tồn tại giá trị lớn nhất của OB
thì ∆ ≥ 0 ⇔ ( 3OB) 2 − 4(OB2 − 4) ≥ 0 ⇔ OB 2 ≤ 16 ⇔ OB ≤ 4 .
(*)
Vậy max OB = 4 .
Câu 11. Cho a; b;c là độ dài 3 cạnh của một tam giác. Mệnh đề nào sau đây không đúng?
A. a 2 < ab + ac . B. a 2 + c 2 a 2 + 2bc . D. ab + bc > b 2 .
Lời giải
Chọn C
Do b 2 + c=
2
− a 2 2bc.cos A ≤ 2bc ⇒ b 2 + c 2 ≤ a 2 + 2bc nên mệnh đề C sai.
Áp dụng bất đẳng thức tam giác ta có a b ⇒ ab + bc > b 2 ;mệnh đề D đúng.
Ta có: a 2 + c=
2
− b 2 2ac.cos B < 2ac ⇒ a 2 + c 2 < b 2 + 2ac ;mệnh đề B đúng.
Câu 12. Cho tam giác ABC có AB = 4 cm, BC = 7 cm, AC = 9 cm. Tính cos A .
2 1 1 2
A. cos A = − . B. cos A = . C. cos A = . D. cos A = .
3 2 3 3
Lời giải
Chọn D
AB 2 + AC 2 − BC 2 42 + 92 − 7 2 2
Ta có cos A = = = .
2. AB. AC 2.4.9 3
2 2 2
Câu 13. Cho tam giác ABC có a + b − c > 0 . Khi đó:
A. Góc C > 900 B. Góc C < 900
C. Góc C = 900 D. Không thể kết luận được gì về góc C.
Lời giải
Chọn B.
a 2 + b2 − c2
Ta có: cos C = .
2ab
Mà: a 2 + b 2 − c 2 > 0 suy ra: cos C > 0 ⇒ C < 900 .
Câu 14. Cho tam giác ABC thoả mãn: b 2 + c 2 − a 2 =3bc . Khi đó:
A. A = 300. B. A = 450. C. A = 600. D. A = 750 .
Lời giải
Trang 15
Chọn A.
b2 + c2 − a 2 3bc 3
Ta có: cos A = = = ⇒ A = 300.
2bc 2bc 2
 bằng bao nhiêu?

Câu 15. Cho các điểm A(1;1), B(2;4), C (10; −2). Góc BAC
A. 900 . B. 600. C. 450. D. 300.
Lời giải
Chọn A.
 
Ta có: AB = (1;3) , AC
= (9; −3) .
 
AB. AC
=
Suy ra: cos BAC   = =
0 ⇒ BAC 900.
AB . AC

= b 13,
= c 15. Tính góc A ?
A. 33034'. B. 1170 49'. C. 28037 '. D. 580 24'.
Lời giải
Chọn B.
b 2 + c 2 − a 2 132 + 152 − 242 7
Ta có: cos A = = − ⇒ A  1170 49'.
=
2bc 2.13.15 15
= b 14,
= c 15. Tính góc B ?
A. 590 49'. B. 530 7 '. C. 590 29'. D. 620 22'.
Lời giải
Chọn C.
a 2 + c 2 − b 2 132 + 152 − 142 33

Ta có: cos=
B = = ⇒ B  590 29'.
2ac 2.13.15 65
Câu 18. Cho tam giác ABC biết độ dài ba cạnh BC , CA, AB lần lượt là a, b, c và thỏa mãn hệ thức
b ( b 2 − a 2 ) = c ( c 2 − a 2 ) với b ≠ c . Khi đó, góc BAC
 bằng
A. 45° . B. 60° . C. 90° . D. 120° .

Lời giải
Chọn D
Ta có b ( b 2 − a 2 ) = c ( c 2 − a 2 ) ⇔ b3 − ba 2 = c 3 − ca 2 ⇔ b3 − c 3 − a 2 ( b − c ) = 0
⇔ ( b − c ) ( b 2 + bc + c 2 − a 2 ) =⇔
0 b2 + c2 − a 2 =−bc .
2 2 2
 =b + c − a =−bc =− 1 ⇒ BAC
Mặt khác cos BAC = 120° .
2bc 2bc 2
Câu 19. Tam giác ABC có= AB c= , BC a= , CA b . Các cạnh a, b, c liên hệ với nhau bởi đẳng thức
b ( b 2 − a 2 ) = c ( a 2 − c 2 ) . Khi đó góc BAC
 bằng bao nhiêu độ.
A. 30 . B. 60 . C. 90 . D. 45 .

Trang 16
Lời giải
Chọn B
Theo bài ra, ta có: b ( b 2 − a 2 ) =c ( a 2 − c 2 ) ⇔ b3 − a 2b =a 2 c − c3 =0 ⇔ b3 + c3 − a 2b − a 2 c =0
⇔ ( b + c ) ( b 2 − bc + c 2 ) − a 2 ( b + c ) =0 ⇔ ( b + c ) ( b 2 − bc + c 2 − a 2 ) =0 ⇔ b 2 − bc + c 2 − a 2 =0
(do b + c ≠ 0 )
b2 + c2 − a 2 1  = 1 ⇒ BAC
 = 60° .
⇔ b 2 + c 2 − a 2 = bc ⇔ = ⇔ cos BAC
2bc 2 2
Câu 20. Cho tam giác ABC vuông cân tại A và M là điểm nằm trong tam giác ABC sao cho
MA : MB : MC = 1: 2 : 3 khi đó góc AMB bằng bao nhiêu?
A. 135° . B. 90° . C. 150° . D. 120° .
Lời giải
2 x ; MC = 3 x với 0 < x < BC =2 .
MB = x ⇔ MA =
 1=+ 4 x 2 − x 2 3x 2 + 1
Ta có=
cos BAM
2.1.2 x 4x
 1 + 4 x2 − 9 x2 1 − 5x2
cos MAC =
= .
4x 4x
2 2
 3x 2 + 1   1 − 5 x 2 
⇒  + 1 ⇒ 9 x 4 + 6 x 2 + 1 + 1 − 10 x 2 + 25 x 4 =
 = 16 .
 4x   4x 
 2 5+ 2 2 1
=x > (l )
17 5
4 2
⇒ 34 x − 20 x + 2 =0⇔ .
 2 5−2 2
x =
 17
AM 2 + BM 2 − AB 2 4 x 2 + x 2 − 1
⇒ cos 
AMB = =
2 AM .BM 2.2 x.x
5x2 −1  25 − 10 2  20 − 8 2 − 2
=
=  − 1 : = .
4x2  17  17 2
Vậy  = 135° .
AMB
Câu 21. Hai chiếc xe cùng xuất phát ở vị trí A, đi theo hai hướng tạo với nhau một góc 600 . Xe thứ nhất
chạy với tốc độ 30km / h , xe thứ hai chạy với tốc độ 40km / h . Hỏi sau 1h, khoảng cách giữa 2 xe
là:
A. 13km . B. 15 3km . C. 10 13 . D. 15km .
Lời giải
Chọn C
Trong 1h, xe 1 đi được quãng đường là AB = 30km

Trong 1h, xe 2 đi được quãng đường là AC = 40km
Trang 17
Sau 1h khoảng cách giữa 2 xe là BC : BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2. AB. AC.cos 600 = 1300
10 13km .
⇒ BC =
Câu 22. Hai tàu thủy cùng xuất phát từ vị trí A, đi theo hai hướng và tạo với nhau một góc 600 . Tàu thứ
nhất chạy với vận tốc 30 km/h , tàu thứ hai chạy với vận tốc 40 km/h . Hỏi sau 2 giờ hai tàu cách
xa nhau bao nhiêu km ?
A. 25 10 . B. 30 10 . C. 18 13 . D. 20 13 .
Lời giải
Chọn D
B
Sau 2 giờ tàu thứ nhất cách vị trí A một khoảng cách AB  30.2  60 km
Và tàu thứ hai cách vị trí A một khoảng cách AC  40.2  80 km
Khi đó hai tàu cách nhau một khoảng cách BC .
Theo định lý Côsin, ta có:
BC 2  AB 2  AC 2  2 AB.AC.cosA
 BC 2  3600  6400  2.60.80.cos 600
 5200
 BC  20 13 km
Câu 23. Khoảng cách từ A đến C không thể đo trực tiếp vì phải qua một đầm lầy nên người ta làm như
sau. Xác định một điểm B có khoảng cách AB là 12km và đo được góc 
ACB= 37° . Hãy tính
khoảng cách AC biết rằng BC bằng 5km .
A. AC ≈ 17 km . B. AC ≈ 12 km . C. AC ≈ 15, 6 km . D. AC ≈ 20 km .
Lời giải
Chọn C
Trang 18
Áp dụng đinh lí Côsin ta có:
AB 2 = AC 2 + BC 2 − 2 AC.BC.cos 
ACB
⇔ 144= AC 2 + 25 − 10 AC.cos 37°
⇔ AC 2 − 10 AC.cos 37° − 119 = 0
= AC 5cos 37° + 25cos 2 37° + 119 ≈ 15, 6 (n)
⇔
= AC 5cos 37° − 25cos 2 37° + 119 ≈ −7, 6 ( l )

Vậy AC ≈ 15, 6 km .

Câu 24. Cho tam giác ABC . Tìm công thức sai:
a a c sin A
A. = 2R . B. sin A = . C. b sin B = 2 R . D. sin C = .
sin A 2R a
Lời giải
Chọn C.
a b c
Ta có: = = = 2 R.
sin A sin B sin C
Câu 25. = 60° và cạnh BC = 3 . Tính bán kính của đường tròn ngoại
Cho tam giác ABC có góc BAC
tiếp tam giác ABC .
A. R = 4 . B. R = 1 . C. R = 2 . D. R = 3 .
Lời giải
Chọn B
BC BC 3
Ta có: = 2R ⇔ R = = = 1.
sin A 2sin A 3
2.
2
Câu 26. Trong mặt phẳng, cho tam giác ABC có AC = 4 cm , góc  = 45° . Độ dài cạnh BC là
A= 60° , B
A. 2 6 . B. 2 + 2 3 . C. 2 3 − 2 . D. 6.
Lời giải
Trang 19
Chọn A
3
4.
BC AC 2 = 2 6.
Ta có = ⇔ BC=
sin A sin B 2
2
Câu 27. = 40° ; B

Cho ∆ABC có AB = 5 ; A = 60° . Độ dài BC gần nhất với kết quả nào?
A. 3, 7 . B. 3,3 . C. 3,5 . D. 3,1 .
Lời giải
Chọn B
 180° − A
C
=  −= 180° − 40° − 60=
B ° 80°
BC AB AB 5
Áp dụng định lý sin: = ⇒=BC .sin
= A sin 40° ≈ 3,3 .
sin A sin C sin C sin 80°
Câu 28. Cho tam giác ABC thoả mãn hệ thức b + c = 2a . Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng?
2cos A. B. sin B + sin C =
A. cos B + cos C = 2sin A.
1
C. sin B + sin C = sin A . D. sin B + cos C =
2sin A.
2
Lời giải
Chọn B.
Ta có:
b+c
a b c b c b+c b+c
= = = 2R ⇒ 2 = = ⇔ = ⇔ sin B + sin C = 2sin A.
sin A sin B sin C sin A sin B sin C 2sin A sin B + sin C
 0  0
Câu 29. Tam giác ABC có a = 16,8 ; B = 56 13' ; C = 71 . Cạnh c bằng bao nhiêu?
A. 29,9. B. 14,1. C. 17,5. D. 19,9.
Lời giải
Chọn D.
Ta có: Trong tam giác ABC : A + B

 +C
= 1800 ⇒ 
= 1800 − 710 − 56013'
A = 520 47 ' .
a b c a c a.sin C 16,8.sin 710

Mặt khác = = ⇒ = c
⇒= =  19,9.
sin A sin B sin C sin A sin C sin A sin 520 47 '
 0  0
Câu 30. Tam giác ABC có A = 68 12 ' , B = 34 44 ' , AB = 117. Tính AC ?
A. 68. B. 168. C. 118. D. 200.
Lời giải
Chọn A.
Ta có: Trong tam giác ABC : A + B

 +C
= 1800 ⇒ C
= 1800 − 68012'− 340 44'
= 770 4' .
a b c AC AB AB.sin B 117.sin 340 44'

Mặt khác = = ⇒ = ⇒ AC = =  68.
sin A sin B sin C sin B sin C sin C sin 770 4'
Trang 20
Bài 2. GIẢI TAM GIÁC
I. Tính các cạnh và góc của tam giác dựa tren một số điều kiện cho trước
Như ta đã biết, một tam giác hoàn toàn xác định nếu biết một trong những dữ kiện sau:
- Biết độ dài hai cạnh và độ lớn góc xen giữa hai cạnh đó;
- Biết độ dài ba cạnh;
- Biết độ dài một cạnh và độ lớn hai góc kề với cạnh đó.
Giải tam giác là tính các cạnh và các góc của tam giác dựa trên những dữ kiện cho trước.
Ví dụ 1. Cho tam giác ABC có AB= 15, AC= 35,  A= 60° .
Tính cạnh BC (làm tròn kết quả đến hàng phần mười) và góc B (làm tròn kết quả đến độ).
Giải
BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 ⋅ AB ⋅ AC ⋅ cos A
= 152 + 352 − 2 ⋅15 ⋅ 35 ⋅ cos 60°= 925.
Do đó=
BC 925 ≈ 30, 4 .
AB 2 + BC 2 − AC 2 152 + 925 − 352
Ta có: cos B
= = .
2 ⋅ AB ⋅ BC 2 ⋅15 ⋅ 925
Do đó Bˆ ≈ 95° .
Ví dụ 2. Cho tam giác ABC có=
AB 6,=
BC 10,
= CA 14 .
Tính số đo góc B .
Giải
AB 2 + BC 2 − AC 2 62 + 102 − 142
cos B = = = −0,5
2 ⋅ AB ⋅ BC 2 ⋅ 6 ⋅10
Do đó =Bˆ 120° .
Ví dụ 3. Cho tam giác ABC có BC = 100, Bˆ = 60°, Cˆ = 40° .
Trang 1
Tính góc A và các cạnh AB, AC (làm tròn kết quả đến hàng phần mười) của tam giác đó.
Giải
Ta có:
Aˆ= 180° − ( Bˆ + Cˆ )= 180° − ( 60° + 40° )= 80°
AB BC CA
Áp dụng định lí sin trong = = .
sin C sin A sin B
BC ⋅ sin C 100 ⋅ sin 40°
AB = ≈ 65,3.
sin A sin 80°
BC ⋅ sin B 100 ⋅ sin 60°
AC = ≈ 87,9.
sin A sin 80°
II. Tính diện tích tam giác
Cho tam giác ABC có= BC a= , CA b= , AB c . Khi đó, diện tích S của tam giác ABC là:
1 1 1
S = bc sin A = ca sin B ab sin C.
2 2 2
Ví dụ 4. Cho tam giác ABC có AB= 7,5; AC= 15,5;  A= 75° . Tính diện tích S của tam giác ABC (làm
tròn kết quả đến hàng phần mười)
Giải
1 1
Ta có S =AB. AC.sin A .7,5.15,5.sin 75° ≈ 56,1 .
2 2
a+b+c
Cho tam giác ABC có BC = a, CA = b, AB = c= ,p . Khi đó, diện tích S của tam giác ABC là:
2
S= p ( p − a )( p − b)( p − c).
Ví dụ 5. Mảnh vườn hình tam giác của gia đình bạn Nam có chiều dài các cạnh là
MN 20
= = m, NP 28 = m, MP 32 m .
Hỏi diện tích mảnh vườn của gia đình bạn Nam là bao nhiêu mét vuông (làm tròn đến hàng phần mười)?
Trang 2
Giải
20 + 28 + 32
Ta có: p
= = 40( m) .
2
Diện tích mảnh vườn là:
S = 40(40 − 20)(40 − 28)(40 − 32) ≈ 277,1( m 2 ) .
Ví dụ 6. Đứng ở vị trí A trên bờ biển, bạn Minh đo được góc nghiêng so với bờ biển tới một vị trí C trên
đảo là 30° . Sau đó di chuyển dọc bờ biển đến vị trí B cách A một khoảng 100 m và đo được góc nghiêng
so với bờ biển tới vị trí C đã chọn là 40° .
Tính khoảng cách từ vị trí C trên đảo tới bờ biển theo đơn vị mét (làm tròn kết quả đến hàng phần mười).
Giải
Xét tam giác ABC (ở hình trên) ta có: Cˆ = 180° − ( 30° + 40° ) = 110° .
AC AB
Áp dụng định lí sin trong tam giác ABC , ta có: = .
sin B sin C
AB ⋅ sin B 100 ⋅ sin 40°
Do
= đó AC = ≈ 68, 4( m) .
sin C sin110°
Xét tam giác vuông AHC , ta có: CH = AC ⋅ sin 30° ≈ 68, 4 ⋅ 0,5 ≈ 34, 2( m) .
Vậy khoảng cách từ vị trí C trên đảo tối bờ biển khoảng 34, 2 m .
Ví dụ 7. Trong lần đến tham quan tháp Eiffel (ở Thủ đô Paris, Pháp), bạn Phương muốn ước tính độ cao của
tháp. Sau khi quan sát, bạn Phương đã minh hoạ lại kết quả đo đạc ở hình dưới. Em hãy giúp bạn Phương
tính độ cao h của tháp Eiffel (làm tròn kết quả đến hàng đơn vị).
Giải
Xét tam giác ABD , sử dụng tính chất góc ngoài, ta có: 
ADB= 70° − 50°= 20° .
Áp dụng định lí sin cho tam giác ABD , ta có:
BD AB
= .
 sin 
sin BAD ADB
154 ⋅ sin 50°
Do đó BD
= ≈ 345( m) .
sin 20°
Xét tam giác vuông BCD , ta có:
 ≈ 345 ⋅ sin 70° ≈ 324 (m).
= BD ⋅ sin CBD
CD
Vậy chiều cao h của tháp Eiffel khoảng 324 m .
Trang 3
Ví dụ 8. Để tính đường kính và diện tích của một giếng nước cổ có dạng hình tròn, người ta tiến hành đo đạc
 = 145° hình dưới. Diện tích của
tại ba vị trí A, B, C trên thành giếng. Kết quả đo được là: BC = 5 m , BAC
giếng là bao nhiêu mét vuông (lấy π ≈ 3,14 và làm tròn kết quả đến hàng phần trăm)?
Giải
BC
Áp dụng định lí sin cho tam giác ABC , ta có: = 2R .
sin A
BC 5
Do=
đó R = ≈ 4,36( m) .
2 ⋅ sin A 2 ⋅ sin145°
Vậy diện tích của giếng là: S = π R 2 ≈ 3,14 ⋅ 4,362 ≈ 59, 69 ( m 2 ) .
Tìm hiểu thêm
Cho tam giác ABC có= AB c= , AC b= , BC a . Gọi R, r , p và S lần lượt là bán kính đường tròn ngoại tiếp,
bán kính đường tròn nội tiếp, nửa chu vi và diện tích của tam giác ABC .
1. Công thức độ dài đường trung tuyến
Gọi ma , mb , mc là độ dài các đường trung tuyến lần lượt xuất phát từ các đỉnh A, B, C của tam giác ABC .
Ta có:
2 b2 + c2 a 2 2 c2 + a 2 b2 2 a 2 + b2 c2
m
= a − m = b − ,m = c − ⋅
2 4 2 4 2 4
Chứng minh
Gọi D là trung điểm của BC (Hình 33), ta có:
a
= ma , BD
AD = DC = .
2
Áp dụng định lí côsin cho tam giác ABD , ta có:
a2
AD 2 = AB 2 + BD 2 − 2 AB ⋅ BD ⋅ cos  ABD = c 2 + − ca ⋅ cos B ⋅
4
Áp dụng định lí côsin cho tam giác ABC , ta có:
a 2 + c2 − b2
cos B = .
2ac
Suy ra
2 2 a 2 a 2 + c2 − b2 b2 + c2 a 2
ma =c + − = −
4 2 2 4
Chứng minh tương tự, ta có:
c2 + a 2 b2 2 a 2 + b2 c2
mb2 = − , mc = − .
2 4 2 4
2. Công thức tính bán kính đường tròn nội tiếp và bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác
S abc
Ta có hai công thức sau:= r = , R .
p 4S
Trang 4
Dạng 1. Giải tam giác
Câu 1. Giải tam giác ABC , biết
a) c = 14, A = 60°, B = 40°.
b) b = 4,5, A = 30°, C = 75° .

a) c =35, A =40°, C =120°.
b) a =137,5, B =83°, C =57°.
Câu 3. Giải tam giác ABC , biết a= 6,3; b= 6,3; C = 54°.


Câu 4. Giải tam giác ABC , biết b = 32 ; c = 45 ; A= 87°.
 130°.
C
Câu 5. Giải tam giác ABC , biết a = 7 ; b = 23 ; =

A 145°.
Câu 6. Giải tam giác ABC , biết b = 14 ; c = 10 ; =
Câu 7. Giải tam giác ABC , biết a = 14 ; b = 18 ; c = 20.
Câu 9. Giải tam giác ABC , biết a = 6 ; b = 7,3 ; c = 4,8.
 
Câu 10. Giải tam giác ABC , biết B= 60° ; C= 45° ; BC = a.
Dạng 2. Tính diện tích tam giác
a)=
a 7,=b 8,= c 6 . Tính S và ha .
3
b 7,=
b)= c 5, cos=
A . Tính S và R, r
5
= b 17,
= c 10
a) Tính diện tích S của tam giác ABC và chiều cao ha .
b) Tính bán kính đường tròn nội tiếp r và trung tuyến ma .
Câu 3. Cho tam giác ABC , có=

A 60=
o
, b 20,
= c 25 .
a) Tính diện tích S và chiều cao ha .
b) Tính bán kính đường tròn ngoại tiếp R và bán kính đường tròn nội tiếp r
Dạng 3. Áp dụng vào bài toán thực tiễn
Câu 1. Từ hai vị trí A và B của một tòa nhà, người ta quan sát đỉnh C của ngọn núi. Biết rằng độ cao
AB = 70 m , phương nhìn AC tạo với phương nằm ngang một góc 30° , phương nhìn BC tạo với
phương nằm ngang một góc 15°30′ (như hình vẽ). Tính độ cao CH của ngọn núi so với mặt đất.
Trang 5
Câu 2. Các góc nhìn đến đỉnh núi so với mực nước biển được đo từ hai đèn tín hiệu A và B trên biển
được thể hiện trên hình vẽ. Nếu các đèn tín hiệu cách nhau 1536 m thì ngọn núi cao bao nhiêu
(tính gần đúng sau dấu phẩy hai chữ số)?
Câu 3. Một người quan sát đứng cách một cái tháp 15m , nhìn thấy đỉnh tháp một góc 450 và nhìn dưới
chân tháp một góc 150 so với phương nằm ngang như trong hình vẽ. Tính chiều cao h của tháp.
Câu 4. Hai chiếc tàu thủy cùng xuất phát từ một vị trí A , đi thẳng theo hai hướng tạo với nhau góc 600 .
Tàu B chạy với tốc độ 20 hải lí một giờ. Tàu C chạy với tốc độ 15 hải lí một giờ. Sau hai giờ,
hai tàu cách nhau bao nhiêu hải lí?
Câu 5. Vịnh Vân Phong – tỉnh Khánh Hòa nổi tiếng vì có con đường đi bộ xuyên biển nối từ Hòn Quạ
đến đảo Điệp Sơn. Một du khách muốn chèo thuyền kayak từ vị trí C trên Hòn Quạ đến vị trí B
trên Bè thay vì đi bộ xuyên qua con đường qua vị trí A rồi mới đến vị trí B . Nếu người đó chèo
thuyền với vận tốc không đổi là 4 km/h thì sẽ mất bao nhiêu thời gian biết AB = 0, 4 km,
AC = 0, 6 km và góc giữa AB và AC là 60 ?
Trang 6
Câu 6. Trong một lần đi khảo sát các đảo thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, các nhà khoa học
phát hiện có một đảo có dạng hình tròn, tâm của đảo này bị che bởi một bãi đá nhỏ mà các nhà
khoa học không thể tới được. Các nhà khoa học muốn đo bán kính của đảo này, biết rằng các nhà
khoa học chỉ có dụng cụ là thước thẳng dài. Nêu cách để các nhà khoa học tính được bán kính
đảo?
Câu 7. Giả sử chúng ta cần đo chiều cao AB của một tòa tháp với B là chân tháp và A là đỉnh tháp. Vì
không thể đến chân tháp được nên từ hai điểm C và D có khoảng cách CD = 30m sao cho ba
= 43° và góc BDA
điểm B, C , D thẳng hàng người ta đo các góc BCA = 67° . Hãy tính chiều cao
AB của tòa tháp
Câu 8.  ≈ 6,30.cos 35° ≈ 5,16 (km).
ta có AH AC.cos HAC
Trong tam giác vuông AHC=
Từ hai vị trí A , B người ta quan sát một cái cây (hình vẽ). Lấy C là điểm gốc cây, D là điểm ngọn cây.
A , B cùng thẳng hàng với điểm H thuộc chiều cao CD của cây. Người ta đo được AB = 10m , HC = 1, 7 m ,
α= 63° , β= 48° . Tính chiều cao của cây đó.
Câu 9. Một người quan sát đỉnh của một ngọn núi nhân tạo từ hai vị trí khác nhau của tòa nhà. Lần đầu
tiên người đó quan sát đỉnh núi từ tầng trệt với phương nhìn tạo với phương nằm ngang 350 và
lần thứ hai người này quan sát tại sân thượng của cùng tòa nhà đó với phương nằm ngang 150
(như hình vẽ). Tính chiều cao ngọn núi biết rằng tòa nhà cao 60 ( m ) .
Trang 7
Dạng 4. Nhận dạng tam giác
Câu 1. Cho tam giác ABC . Chứng minh:
a) Góc A nhọn ⇔ a 2 b 2 + c 2 ;
c) Góc A vuông ⇔ a=
2
b2 + c2 ;
Câu 2. Cho tam giác ABC thoả mãn a=3

b3 + c 3 . Chứng minh tam giác có ba góc nhọn.
Câu 3. Cho tam giác ABC thoả mãn a=4
b 4 + c 4 . Chứng minh ABC là tam giác nhọn.
Câu 4. Cho tam giác ABC thoả mãn =
sin A 2sin B ⋅ cos C . Chứng minh ABC là tam giác cân.
Câu 5. Cho tam giác ABC có cạnh a= 2 3, b= 2, C= 30° . Chứng minh ABC là tam giác cân. Tính
diện tích và chiều cao ha của tam giác.
1 + cos B 2a + c
Câu 6. Xét dạng tam giác ABC thoả mãn = .
sin B 4a 2 − c 2
Câu 7. Cho tam giác ABC có chiều cao
= ha p ( p − a ) .Chứng minh ABC là tam giác cân.
2
Câu 8. Chứng minh tam giác ABC vuông tại A khi và chỉ khi 5m=
a mb2 + mc2 .
Câu 9. Cho tam giác ABC có bán kính đường tròn nội tiếp bằng r và các bán kính đường tròn bàng tiếp
các góc A, B, C tương ứng bằng ra , rb , rc . Chứng minh rằng nếu r = ra − rb − rc thì góc A là góc
vuông.
a 3 + b3 − c 3
Câu 10. Cho tam giác ABC thoả mãn = c 2 . Chứng minh góc C= 60° .
a+b−c
Câu 11. Cho tam giác ABC biết=
a 7,=b 8,= c 5 . Chứng minh tam giác ABC có góc 60°
Câu 12. Cho tam giác ABC thoả mãn c 4 − 2 ( a 2 + b 2 ) c 2 + a 4 + a 2b 2 + c 4 =
0 . Chứng minh tam giác ABC
có góc 60° hoặc 120° .
+ b + c 2 ( a cos A + b cos B + c cos C ) . Chứng minh tam
Câu 13. Cho tam giác ABC thoả mãn a =
giác ABC đều.
5 3
Câu 14. Cho tam giác ABC có  A = 60°, a = 10, r = . Chứng minh tam giác ABC đều.
3
a 3 + c 3 − b3 3
Câu 15. Xét tam giác ABC thỏa mãn = b 2 và sin A.sin C = .
a +c −b 4
9
Câu 16. Chứng minh điều kiện cần và đủ để tam giác ABC đều là ma + mb + mc =R.
2
Trang 8
Câu 17. Cho tam giác ABC thỏa mãn sin C = 2sin B cos A. Chứng minh rằng tam giác ABC cân.
sin B + sin C
Câu 18. Cho tam giác ABC thỏa mãn sin A = . Chứng minh rằng tam giác ABC vuông.
cos B + cos C
Câu 19. Nhận dạng tam giác ABC trong các trường hợp sau:
a) a sin A + b sin B + c sin C = ha + hb + hc .
cos 2 A + cos 2 B 1
b) 2
= 2
sin A + sin B 2
( cot 2 A + cot 2 B ) .

Dạng 1. Giải tam giác, Đường trung tuyến
Câu 1. Tam giác ABC có AB = 9 cm, BC = 15 cm, AC = 12 cm. Khi đó đường trung tuyến AM của
tam giác có độ dài là
A. 10 cm . B. 9 cm . C. 7,5 cm . D. 8 cm .
Câu 2. Cho tam giác ABC có= BC 5 và độ dài đường trung tuyến BM = 13 . Tính độ dài
AB 3,=
AC .
9
A. 11 . B. 4 . C. . D. 10 .
2
Câu 3. = 30°, AB = 3. Tính độ dài trung tuyến AM ?

Cho ∆ABC vuông ở A, biết C
5 7
A. 3 B. 4 C. D.
2 2
Câu 4. Tam giác ABC có =a 6,= c 2. M là điểm trên cạnh BC sao cho BM = 3 . Độ dài đoạn
b 4 2,=
AM bằng bao nhiêu?
1
A. 9 . B. 9. C. 3. D. 108 .
2
Câu 5. Cho tam giác ABC có góc C nhọn, AH và BK là hai đường cao, HK = 7 , diện tích tứ giác
ABHK bằng 7 lần diện tích ta giác CHK . Khi đó bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC
bằng
A. 4 . B. 7 . C. 8 . D. 14 .
Câu 6. Cho hình bình hành ABCD = có AB 4= cm; BC 5=cm; BD 7 cm . Độ dài đoạn AC bằng bao
nhiêu cm ? (Tính chính xác đến hàng phần trăm)
A. 6, 25 ( cm ) . B. 5, 74( cm ) . C. 5, 67( cm ) . D. 5,93( cm ) .
Câu 7. A 120° và AB
Cho tam giác ABC cân tại A biết= = a . Lấy điểm M trên cạnh BC sao
= AC
2
cho BM = BC . Tính độ dài AM .
5
a 3 11a a 7 a 6
A. AM = . B. AM = . C. AM = . D. AM = .
3 5 5 4
Câu 8. Cho hình vuông ABCD có cạnh bằng a . Gọi E là trung điểm cạnh BC và F là trung điểm
cạnh AE . Tính độ dài đoạn thẳng DF .
a 13 a 5 a 3 3a
A. DF = . B. DF = . C. DF = . D. DF = .
4 4 2 4
Trang 9
Câu 9. (
Cho tam giác ABC cân tại A có cạnh bên bằng a và nội tiếp đườn tròn O; 3 . Để diện tích )
tam giác lớn nhất thì B̂ bằng
A. 90° . B. 120° . C. 30° . D. 60° .
4
AC 8;=
Câu 10. Cho tam giác ABC có= AB 15;cos
= A . Độ dài đường cao AH bằng:
5
72 72 72 72
A. . B. . C. . D. .
79 97 97 97
= 33°24′ , góc C
Câu 11. Cho tam giác ABC có a = 109 , B = 66°59′ . Chu vi tam giác ABC gần bằng số
nào sau đây?
A. 136 . B. 227 . C. 272 . D. 372 .
Câu 12. Cho ∆ABC có AB = 2 ; AC = 3 ; 

A= 60° . Tính độ dài đường phân giác trong góc A của tam giác
ABC .
12 6 2 6 3 6
A. . B. . C. . D. .
5 5 5 5
151
Câu 13. Cho tam giác ABC , có ma = , (với ma là độ dài đường trung tuyến kẻ từ đỉnh A và các
2
cạnh AC = 8 , AB = 6 . Tính độ dài BC .
A. a = 6 . B. a = 9 . C. a = 49 . D. a = 7 .
Câu 14. Cho tam giác ABC có  A= 60° ,cạnh a = 30 bán kính đường tròn nội tiếp r = 5 3.
Tính tổng độ dài hai cạnh còn lại b, c của tam giác ABC .
A. 30. B. 60. C. 50. D. 90.
 = 45°, C
Câu 15. Cho tam giác ABC có B  = 75° và phân giác trong AD = 4 . Tính bán kính
đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC .
A. 6− 2. B. 6+ 2. C. −4 + 4 3 . D. 2 2 .
1
Câu 16. Tam giác ABC có cos ( A + B ) =
− , AC = 6 , BC = 5 . Tính độ dài cạnh AB .
5
A. 73 . B. 8 . C. 55 . D. 7 .
Lời giải
Vì trong tam giác ABC ta có A+ B bù với góc C nên
1 1 1
cos ( A + B ) =− ⇒ cos C = AB = AC 2 + BC 2 − 2 AB.BC.cos C = 62 + 52 − 2.6.5. = 7 .
5 5 5
Câu 17. Tam giác ABC có BC = 12 , CA = 9 , AB = 6 . Trên cạnh BC lấy điểm M sao cho BM = 8 . Tính
độ dài đoạn thẳng AM .
A. 94 . B. 106 . C. 166 . D. 34 .
Câu 18. Cho tam giác ABC đều cạnh 2a . Một điểm I bất kì thuộc miền trong tam giác ABC . Tính tồng
khoảng cách từ điểm I đến ba cạnh của tam giác?
a 3 3a 3
A. . B. a 3 . C. . D. 2a 3 .
2 2
  120 . Tính độ dài
Câu 19. Tam giác ABC có trọng tâm G . Hai trung tuyến BM  6 , CN  9 và BGC
cạnh AB .
Trang 10
A. AB  11 . B. AB  13 . C. AB  2 11 . D. AB  2 13 .
Dạng 1. Diện tích tam giác
Câu 20. Chọn công thức đúng trong các đáp án sau:
1 1 1 1
A. S = bc sin A . B. S = ac sin A . C. S = bc sin B . D. S = bc sin B .
2 2 2 2
= 30° . Diện tích hình thoi ABCD là

Câu 21. Cho hình thoi ABCD có cạnh bằng a . Góc BAD
a2 a2 a2 3
A. . B. . C. . D. a 2 .
4 2 2
Câu 22. Tính diện tích tam giác ABC biết=
AB 3,= CA 6 .
BC 5,=
A. 56 . B. 48 . C. 6 . D. 8 .
a 6,= c 10. Diện tích S của tam giác trên là:
b 8,=
A. 48. B. 24. C. 12. D. 30.

a 4,= B 1500. Diện tích của tam giác là:
c 5,=
A. 5 3. B. 5. C. 10. D. 10 3 .
Câu 25. Một tam giác có ba cạnh là 13,14,15 . Diện tích tam giác bằng bao nhiêu?
A. 84. B. 84 . C. 42. D. 168 .
Câu 26. Cho các điểm A(1; −2), B(−2;3), C (0;4). Diện tích ∆ABC bằng bao nhiêu?
13 13
A. . B. 13. C. 26. D. .
2 4
Câu 27. Cho tam giác ABC có A(1; −1), B(3; −3), C (6;0). Diện tích ∆ABC là
A. 12. B. 6. C. 6 2. D. 9.
Câu 28. Cho tam giác ABC có =

a 4,= c 8 . Khi đó diện tích của tam giác là:
b 6,=
2
A. 9 15. B. 3 15. C. 105. D. 15.
3
Câu 29. Cho tam giác ABC . Biết AB = 2 ; BC = 3 và 

ABC= 60° . Tính chu vi và diện tích tam giác
ABC .
3 3 3
A. 5 + 7 và . B. 5 + 7 và .
2 2
3 3 3
C. 5 7 và . D. 5 + 19 và .
2 2
Câu 30. Tam giác ABC có các trung tuyến ma = 15 , mb = 12 , mc = 9 .Diện tích S của tam giác ABC bằng
A. 72 . B. 144 . C. 54 . D. 108 .
3
b 7;=
Câu 31. Cho tam giác ∆ ABC có= c 5;cos=
A . Độ dài đường cao ha của tam giác ∆ ABC là.
5
7 2
A. . B. 8 . C. 8 3 D. 80 3
2
có AB 2=
Câu 32. Cho tam giác ABC = 
a; AC 4a và BAC
= 120° . Tính diện tích tam giác ABC ?
Trang 11
A. S = 8a 2 . B. S = 2a 2 3 . C. S = a 2 3 . D. S = 4a 2 .
Câu 33. Cho tam giác ABC đều cạnh a . Bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC bằng
a 3 a 3 a 3 a 2
A. . B. . C. . D. .
2 3 4 2
Câu 34. Cho tam giác ABC có chu vi bằng 12 và bán kính đường tròn nội tiếp bằng 1. Diện tích của tam
giác ABC bằng
A. 12 . B. 3 . C. 6 . D. 24 .
Câu 35. Cho tam giác ABC đều cạnh 2a . Tính bán kính R của đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC .
2a 4a 8a 6a
A. . B. . C. . D. .
3 3 3 3
Câu 36. Cho tam giác ABC có BC = 6 , AC = 2 và AB

= 3 + 1 . Bán kính đường tròn ngoại tiếp tam
giác ABC bằng:
A. 5. B. 3. C. 2. D. 2 .
Câu 37. Cho tam giác ABC có AB = 3 , AC = 4 , BC = 5 . Bán kính đường tròn nội tiếp tam giác bằng
8 4 3
A. 1 . B. . C. . D. .
9 5 4
S 84,
= a 13,
= b 14,
= c 15. Độ dài bán kính đường tròn ngoại tiếp R của tam giác
trên là:
A. 8,125. B. 130. C. 8. D. 8,5.
Câu 39. Cho ∆ABC có S = 10 3 , nửa chu vi p = 10 . Độ dài bán kính đường tròn nội tiếp r của tam giác
trên là:
A. 3. B. 2. C. 2. D. 3.
Câu 40. Một tam giác có ba cạnh là 26, 28,30. Bán kính đường tròn nội tiếp là:
A. 16. B. 8. C. 4. D. 4 2.
Câu 41. Một tam giác có ba cạnh là 52,56,60. Bán kính đường tròn ngoại tiếp là:
65 65
A. . B. 40. C. 32,5. D. .
8 4
Câu 42. Tam giác với ba cạnh là 5;12;13 có bán kính đường tròn ngoại tiếp là?
13 11
A. 6. B. 8. C. . D. .
2 2
Câu 43. Tam giác với ba cạnh là 5;12;13 có bán kính đường tròn nội tiếp tam giác đó bằng bao nhiêu?
A. 2. B. 2 2. C. 2 3. D. 3.
Câu 44. Tam giác với ba cạnh là 6;8;10 có bán kính đường tròn ngoại tiếp bằng bao nhiêu?
A. 5. B. 4 2. C. 5 2. D. 6 .
Câu 45. Cho hình chữ nhật ABCD có cạnh= BC 6 , M là trung điểm của BC , N là điểm trên
AB 4,=
cạnh CD sao cho ND = 3 NC . Khi đó bán kính của đường tròn ngoại tiếp tam giác AMN bằng
3 5 5 2
A. 3 5 . B. . C. 5 2 . D. .
2 2
Trang 12
 
Câu 46. Cho tam giác đều ABC ;gọi D là điểm thỏa mãn DC = 2 BD . Gọi R và r lần lượt là bán kính
R
đường tròn ngoại tiếp và nội tiếp của tam giác ADC. Tính tỉ số .
r
5 5+7 7 7+5 5 7+5 7
A. . B. . C. . D. .
2 9 9 9
Câu 47. Cho tam giác ABC có ∠B= 600 , ∠A= 300 , cạnh BC = 12 .Bán kính đường tròn nội tiếp tam giác
ABC gần với số nào nhất?
A. 4, 6 B. 4,9 . C. 4,8 . D. 4, 7
Câu 48. Cho tam giác ABC có góc A= 60° , cạnh a = 30 , bán kính đường tròn nội tiếp r = 5 3 . Tính
chu vi của tam giác ABC .
A. 60 + 5 3 . B. 30 + 10 3 . C. 80 . D. 90 .
Câu 49. Cho tam giác ABC có độ dài ba cạnh BC  a, CA  b, AB  c . Biết a 2  b 2  5c 2 . Góc giữa hai
đường trung tuyến AM , BN của tam giác ABC bằng bao nhiêu?.
A. 90°. B. 60°. C. 45°. D. 30°.
Dạng 2. Bài toán thực tế
Câu 50. Hai chiếc tàu thuỷ cùng xuất phát từ vị trí A , đi thẳng theo hai hướng tạo với nhau một góc 600 .
Tàu thứ nhất chạy với tốc độ 30 km / h , tàu thứ hai chạy với tốc độ 40 km / h . Hỏi sau 2 giờ hai tàu
cách nhau bao nhiêu km ?
A. 13. B. 20 13. C. 10 13. D. 15.
Câu 51. Khoảng cách từ A đến B không thể đo trực tiếp được vì phải qua một đầm lầy. Người ta
xác định được một điểm C mà từ đó có thể nhìn được A và B dưới một góc 78o 24' . Biết
=CA 250= m, CB 120 m . Khoảng cách AB bằng bao nhiêu?
A. 266 m. B. 255 m. C. 166 m. D. 298 m.
Câu 52. Từ một đỉnh tháp chiều cao CD = 80 m , người ta nhìn hai điểm A và B trên mặt đất dưới các góc
nhìn là 72012' và 340 26' . Ba điểm A, B, D thẳng hàng. Tính khoảng cách AB ?
A. 71m. B. 91m. C. 79 m. D. 40 m.
xác định được một điểm C mà từ đó có thể nhìn được A và B dưới một góc 56016' . Biết
CA = 200 m , CB = 180 m . Khoảng cách AB bằng bao nhiêu?
A. 180 m. B. 224 m. C. 112 m. D. 168 m.
Câu 54. Trong khi khai quật một ngôi mộ cổ, các nhà khảo cổ học đã tìm được một chiếc đĩa cổ hình tròn
bị vỡ, các nhà khảo cổ muốn khôi phục lại hình dạng chiếc đĩa này. Để xác định bán kính của
chiếc đĩa, các nhà khảo cổ lấy 3 điểm trên chiếc đĩa và tiến hành đo đạc thu được kết quả như hình
vẽ ( AB = 4,3 cm; BC = 3, 7 cm; CA = 7,5 cm). Bán kính của chiếc đĩa này bằng (kết quả làm tròn
tới hai chữ số sau dấu phẩy).
Trang 13
A. 5,73 cm. B. 6,01cm. C. 5,85cm. D. 4,57cm.
Câu 55. Giả sử CD = h là chiều cao của tháp trong đó C là chân tháp. Chọn hai điểm A, B trên mặt đất
 = 630 ; CBD
sao cho ba điểm A, B, C thẳng hàng. Ta đo được AB = 24m, CAD  = 480 . Chiều cao h
của khối tháp gần với giá trị nào sau đây?
A. 61,4 m. B. 18,5 m. C. 60 m. D. 18 m.
Câu 56. Từ hai vị trí A, B của một tòa nhà người ta quan sát đỉnh C của ngọn núi. Biết rằng độ cao AB
bằng 70m , phương nhìn AC tạo với phương nằm ngang một góc 300 , phương nhìn BC tạo với
phương nằm ngang một góc 150 30 ' . Ngọn núi đó có độ cao so với mặt đất gần nhất với giá trị
A. 195m . B. 234 m . C. 165m . D. 135m .
Trang 14
Bài 2. GIẢI TAM GIÁC
I. Tính các cạnh và góc của tam giác dựa tren một số điều kiện cho trước
Như ta đã biết, một tam giác hoàn toàn xác định nếu biết một trong những dữ kiện sau:
- Biết độ dài hai cạnh và độ lớn góc xen giữa hai cạnh đó;
- Biết độ dài ba cạnh;
- Biết độ dài một cạnh và độ lớn hai góc kề với cạnh đó.
Giải tam giác là tính các cạnh và các góc của tam giác dựa trên những dữ kiện cho trước.
Ví dụ 1. Cho tam giác ABC có AB= 15, AC= 35,  A= 60° .
Tính cạnh BC (làm tròn kết quả đến hàng phần mười) và góc B (làm tròn kết quả đến độ).
Giải
BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 ⋅ AB ⋅ AC ⋅ cos A
= 152 + 352 − 2 ⋅15 ⋅ 35 ⋅ cos 60°= 925.
Do đó=
BC 925 ≈ 30, 4 .
AB 2 + BC 2 − AC 2 152 + 925 − 352
Ta có: cos B
= = .
2 ⋅ AB ⋅ BC 2 ⋅15 ⋅ 925
Do đó Bˆ ≈ 95° .
Ví dụ 2. Cho tam giác ABC có=
AB 6,=
BC 10,
= CA 14 .
Tính số đo góc B .
Giải
AB 2 + BC 2 − AC 2 62 + 102 − 142
cos B = = = −0,5
2 ⋅ AB ⋅ BC 2 ⋅ 6 ⋅10
Do đó =Bˆ 120° .
Ví dụ 3. Cho tam giác ABC có BC = 100, Bˆ = 60°, Cˆ = 40° .
Trang 1
Tính góc A và các cạnh AB, AC (làm tròn kết quả đến hàng phần mười) của tam giác đó.
Giải
Ta có:
Aˆ= 180° − ( Bˆ + Cˆ )= 180° − ( 60° + 40° )= 80°
AB BC CA
Áp dụng định lí sin trong = = .
sin C sin A sin B
BC ⋅ sin C 100 ⋅ sin 40°
AB = ≈ 65,3.
sin A sin 80°
BC ⋅ sin B 100 ⋅ sin 60°
AC = ≈ 87,9.
sin A sin 80°
II. Tính diện tích tam giác
Cho tam giác ABC có= BC a= , CA b= , AB c . Khi đó, diện tích S của tam giác ABC là:
1 1 1
S = bc sin A = ca sin B ab sin C.
2 2 2
Ví dụ 4. Cho tam giác ABC có AB= 7,5; AC= 15,5;  A= 75° . Tính diện tích S của tam giác ABC (làm
tròn kết quả đến hàng phần mười)
Giải
1 1
Ta có S =AB. AC.sin A .7,5.15,5.sin 75° ≈ 56,1 .
2 2
a+b+c
Cho tam giác ABC có BC = a, CA = b, AB = c= ,p . Khi đó, diện tích S của tam giác ABC là:
2
S= p ( p − a )( p − b)( p − c).
Ví dụ 5. Mảnh vườn hình tam giác của gia đình bạn Nam có chiều dài các cạnh là
MN 20
= = m, NP 28 = m, MP 32 m .
Hỏi diện tích mảnh vườn của gia đình bạn Nam là bao nhiêu mét vuông (làm tròn đến hàng phần mười)?
Trang 2
Giải
20 + 28 + 32
Ta có: p
= = 40( m) .
2
Diện tích mảnh vườn là:
S = 40(40 − 20)(40 − 28)(40 − 32) ≈ 277,1( m 2 ) .
Ví dụ 6. Đứng ở vị trí A trên bờ biển, bạn Minh đo được góc nghiêng so với bờ biển tới một vị trí C trên
đảo là 30° . Sau đó di chuyển dọc bờ biển đến vị trí B cách A một khoảng 100 m và đo được góc nghiêng
so với bờ biển tới vị trí C đã chọn là 40° .
Tính khoảng cách từ vị trí C trên đảo tới bờ biển theo đơn vị mét (làm tròn kết quả đến hàng phần mười).
Giải
Xét tam giác ABC (ở hình trên) ta có: Cˆ = 180° − ( 30° + 40° ) = 110° .
AC AB
Áp dụng định lí sin trong tam giác ABC , ta có: = .
sin B sin C
AB ⋅ sin B 100 ⋅ sin 40°
Do
= đó AC = ≈ 68, 4( m) .
sin C sin110°
Xét tam giác vuông AHC , ta có: CH = AC ⋅ sin 30° ≈ 68, 4 ⋅ 0,5 ≈ 34, 2( m) .
Vậy khoảng cách từ vị trí C trên đảo tối bờ biển khoảng 34, 2 m .
Ví dụ 7. Trong lần đến tham quan tháp Eiffel (ở Thủ đô Paris, Pháp), bạn Phương muốn ước tính độ cao của
tháp. Sau khi quan sát, bạn Phương đã minh hoạ lại kết quả đo đạc ở hình dưới. Em hãy giúp bạn Phương
tính độ cao h của tháp Eiffel (làm tròn kết quả đến hàng đơn vị).
Giải
Xét tam giác ABD , sử dụng tính chất góc ngoài, ta có: 
ADB= 70° − 50°= 20° .
Áp dụng định lí sin cho tam giác ABD , ta có:
BD AB
= .
 sin 
sin BAD ADB
154 ⋅ sin 50°
Do đó BD
= ≈ 345( m) .
sin 20°
Xét tam giác vuông BCD , ta có:
 ≈ 345 ⋅ sin 70° ≈ 324 (m).
= BD ⋅ sin CBD
CD
Vậy chiều cao h của tháp Eiffel khoảng 324 m .
Trang 3
Ví dụ 8. Để tính đường kính và diện tích của một giếng nước cổ có dạng hình tròn, người ta tiến hành đo đạc
 = 145° hình dưới. Diện tích của
tại ba vị trí A, B, C trên thành giếng. Kết quả đo được là: BC = 5 m , BAC
giếng là bao nhiêu mét vuông (lấy π ≈ 3,14 và làm tròn kết quả đến hàng phần trăm)?
Giải
BC
Áp dụng định lí sin cho tam giác ABC , ta có: = 2R .
sin A
BC 5
Do=
đó R = ≈ 4,36( m) .
2 ⋅ sin A 2 ⋅ sin145°
Vậy diện tích của giếng là: S = π R 2 ≈ 3,14 ⋅ 4,362 ≈ 59, 69 ( m 2 ) .
Tìm hiểu thêm
Cho tam giác ABC có= AB c= , AC b= , BC a . Gọi R, r , p và S lần lượt là bán kính đường tròn ngoại tiếp,
bán kính đường tròn nội tiếp, nửa chu vi và diện tích của tam giác ABC .
1. Công thức độ dài đường trung tuyến
Gọi ma , mb , mc là độ dài các đường trung tuyến lần lượt xuất phát từ các đỉnh A, B, C của tam giác ABC .
Ta có:
2 b2 + c2 a 2 2 c2 + a 2 b2 2 a 2 + b2 c2
m
= a − m = b − ,m = c − ⋅
2 4 2 4 2 4
Chứng minh
Gọi D là trung điểm của BC (Hình 33), ta có:
a
= ma , BD
AD = DC = .
2
Áp dụng định lí côsin cho tam giác ABD , ta có:
a2
AD 2 = AB 2 + BD 2 − 2 AB ⋅ BD ⋅ cos  ABD = c 2 + − ca ⋅ cos B ⋅
4
Áp dụng định lí côsin cho tam giác ABC , ta có:
a 2 + c2 − b2
cos B = .
2ac
Suy ra
2 2 a 2 a 2 + c2 − b2 b2 + c2 a 2
ma =c + − = −
4 2 2 4
Chứng minh tương tự, ta có:
c2 + a 2 b2 2 a 2 + b2 c2
mb2 = − , mc = − .
2 4 2 4
2. Công thức tính bán kính đường tròn nội tiếp và bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác
S abc
Ta có hai công thức sau:= r = , R .
p 4S
Trang 4
Dạng 1. Giải tam giác
a) c = 14, A = 60°, B = 40°.
b) b = 4,5, A = 30°, C = 75° .
Lời giải
= 180° − ( A + B=
a) Ta có C ) 180° − ( 60° + 40°=) 80°.
c sin B 14sin 40° c sin A 14sin 60°
Có b
= = ≈ 9,1=
và a = ≈ 12,3.
sin C sin 80° sin C sin 80°
b) Ta có =
B 180° − ( A + C= ) 75° vì B = C nên tam giác cân tại A.
) 180° − (30° + 75°=
b sin A 4,5sin 30°

và a
Suy ra c= b= 4,5= = ≈ 2,3.
sin B sin 75°

a) c =35, A =40°, C =120°.
b) a =137,5, B =83°, C =57°.
Lời giải
a) Ta có =
B 180° − ( A + C=
) 180° − (40° + 120°=
) 20°.
a b c
Từ = = , ta suy ra
sin A sin B sin C
c sin A c sin B 35.0, 43

a= ≈ 26; a = ≈ ≈ 13,8.
sin C sin C 0,87
b) Ta có =
A 180° − ( B + C=
) 180° − (83° + 57°=
) 40°.
a b c
Từ = = , ta suy ra
sin A sin B sin C
a sin B 137,5.0,9925 a sin C 137,5.0,8387

b= ≈ ≈ 212,3; c = ≈ ≈ 179, 4.
sin A 0, 6427 sin A 0, 6427
Câu 3. = 54°.
Giải tam giác ABC , biết a= 6,3; b= 6,3; C
Lời giải
Ta có a= b= 6,3 nên tam giác ABC cân tại C .
Suy ra  = 180° − 54°= 63°.

A= B
2
Áp dụng định lí sin cho tam giác ABC ta có
Trang 5
c a a sin C 6,3.sin 54°
= c
⇔= c
⇔= ≈ 5, 72.
sin C sin A sin A sin 63°
Vậy  = 63° , c ≈ 5, 72.

A= B

Câu 4. Giải tam giác ABC , biết b = 32 ; c = 45 ; A= 87°.
Lời giải
Áp dụng định lí cô-sin, ta có
a
= b 2 + c 2 − 2bc cos=
A 322 + 452 − 2.32.45.cos87° ≈ 53,84.
Vì b < c < a nên B <

 <C A , suy ra tam giác ABC có ba góc nhọn. Áp dụng định lí sin, ta có
a b 32.sin 87°
= ⇔ sin B ≈ ≈ 0,594.
sin A sin B 53,84
 ≈ 36° , do đó C
Suy ra B  180° − 
= (
 ≈ 57°.
A+ B )
 ≈ 36° , C
Vậy a ≈ 53,84 , B  ≈ 57°.
 130°.
C
Câu 5. Giải tam giác ABC , biết a = 7 ; b = 23 ; =
Lời giải
c
= a 2 + b 2 − 2ab cos=
C 7 2 + 232 − 2.7.23.cos130° ≈ 28, 02.
 130° nên 
Vì =
C  là các góc nhọn.
A, B
Áp dụng định lí sin ta có
a c a sin C 7.sin130°
= ⇔ sin A = ⇔ sin A ≈ ≈ 0,191.
sin A sin C c 28, 02
Suy ra   180° − 
A ≈ 11° , do đó =
B (
 ≈ 39°.
A+C )
Vậy c ≈ 28, 02 ,   ≈ 39°.
A ≈ 11° , B

A 145°.
Câu 6. Giải tam giác ABC , biết b = 14 ; c = 10 ; =
Lời giải
a
= b 2 + c 2 − 2bc cosA
= 142 + 102 − 2.14.10.cos145° ≈ 22,92.

Vì =  là các góc nhọn.
, B
A 145° nên C
Áp dụng định lí sin ta có

Trang 6
a b b sin A 14.sin145°
= ⇔ sin B = ⇔ sin B ≈ ≈ 0,35.
sin A sinB a 22,92
 ≈ 21° , do đó C
Suy ra B  180° − 
= (
 ≈ 14°.
A+ B )
 ≈ 21° , C
Vậy c ≈ 22,92 , B  ≈ 14°.

Lời giải
Ta có
b 2 + c 2 − a 2 182 + 202 − 142 11 

cos A = = = ⇒ A ≈ 43°.
2bc 2.18.20 15
a 2 + c 2 − b 2 142 + 202 − 182 17  ≈ 61°.

cos B = = = ⇒B
2ac 2.14.18 35
 180° − 
Khi đó C
= (
 ≈ 76°.
A+ B )
Vậy   ≈ 61° , C
A ≈ 43° , B  ≈ 76°.

Lời giải
Ta có
b 2 + c 2 − a 2 52 + 7 2 − 42 29
cos A = = = ⇒
A ≈ 34°.
2bc 2.5.7 35
a 2 + c 2 − b 2 4 2 + 7 2 − 52 5  ≈ 44°.
cos B = = = ⇒B
2ac 2.4.7 7
 180° − 
Khi đó C
= (
 ≈ 102°.
A+ B )
Vậy   ≈ 44° , C
A ≈ 34° , B  ≈ 102°.
Câu 9. Giải tam giác ABC , biết a = 6 ; b = 7,3 ; c = 4,8.
Lời giải
Ta có
b 2 + c 2 − a 2 7,32 + 4,82 − 62 4033

cos =
A = = ⇒
A ≈ 55°.
2bc 2.7,3.4,8 7008
a 2 + c 2 − b 2 62 + 4,82 − 7,32 115  ≈ 84°.

cos B
= = = ⇒B
2ac 2.6.4,8 1152
 180° − 
Khi đó C
= (
 ≈ 41°.
A+ B )
Trang 7
Vậy   ≈ 84° , C
A ≈ 55° , B  ≈ 41°.
 
Câu 10. Giải tam giác ABC , biết B= 60° ; C= 45° ; BC = a.
Lời giải
Ta có 
A= 180° − ( 60° + 45° )= 75°.
Áp dụng định lí sin, ta có
b a a sin B
= b
⇔= ⇔ b ≈ 0,897 a.
sin B sin A sin A
a sin C
có c
Tương tự ta= ≈ 0, 732a.
sin A
Vậy 
A= 75° , b ≈ 0,897 a , c ≈ 0, 732a.
Dạng 2. Tính diện tích tam giác

a)=
a 7,=b 8,= c 6 . Tính S và ha .
3
b 7,=
b)= c 5, cos=
A . Tính S và R, r
5
Lời giải.
a + b + c 21
với p
a) Áp dụng công thức Hê-rông= =
2 2
21  21   21   21  21 15
Ta có =
S p ( p − a )( p − b )( p − c=
)  − 7   − 8   − 6=

2 2  2  2  4
1 21 15 1 3 15
Vì S= aha ⇒ = 7.ha ⇒ h=
a
2 4 2 2
9 16 4
b) Ta có sin 2 A =−1 cos 2 A =− 1 = ⇒ sin A = (vì sin A > 0 ).
25 25 5
1 1 4
Mà S
= bc
= sin A = .7.5. 14
2 2 5
3
Theo Định lí Cô-sin ta có a 2 = b 2 + c 2 − 2bc cos A = 7 2 + 52 − 2.7.5. = 32 ⇒ a = 4 2
5
1 2S 28 7 2
Từ S = aha ⇒ ha = = =
2 a 4 2 2
a a 4 2 5 2
Theo định lí sin: = 2R ⇒ R = = =
sin A 2sin A 2. 4 2
5
S 14 14 7
Ta có S = pr ⇒ r = = = =
p 5 + 7 + 4 2 12 + 4 2 6 + 2 2
= b 17,
= c 10
a) Tính diện tích S của tam giác ABC và chiều cao ha .
b) Tính bán kính đường tròn nội tiếp r và trung tuyến ma .
Lời giải.
Trang 8
a + b + c 21 + 17 + 10
a) Ta
= có p = = 24
2 2
Theo công thức Hê-rông, ta có
S
= p ( p − a )( p − b )( p − c=
) 24 ( 24 − 21)( 24 − 17 )( 24 − 10=
) 84
2 S 2.84
ha
Do đó: = = = 8.
a 21
S 82
b) Ta có S = pr ⇒ r = = = 3,5 .
p 24
b 2 + c 2 a 2 17 2 + 102 212 337
Độ dài trung tuyến ma2 = − = − = = 84, 25
2 4 2 4 4
Câu 3. Cho tam giác ABC , có=

A 60=
o
, b 20,
= c 25 .
a) Tính diện tích S và chiều cao ha .
b) Tính bán kính đường tròn ngoại tiếp R và bán kính đường tròn nội tiếp r
Lời giải.
1 1 3
Ta có S
a)= =bc sin A .20.35.
= 175 3
2 2 2
1
Hơn nữa a 2 = b 2 + c 2 − 2bc cos A = 202 + 352 − 2.20.35. = 925
2
Vậy
= a 925 ≈ 30, 41
1 2 S 350 3
Từ công thức S = aha ⇒ ha = = ≈ 19,94
2 a 925
a a 925
b) Từ công thức = 2R ⇒ R = = ≈ 17,56
sin A 2sin A 3
3
a+b+c 20.30.
2S bc sin A 2
Từ công thức S = pr với p = ta có r = =
= ≈ 7,10
2 a+b+c a+b+c 925 + 20 + 35
Dạng 3. Áp dụng vào bài toán thực tiễn
Câu 1. Từ hai vị trí A và B của một tòa nhà, người ta quan sát đỉnh C của ngọn núi. Biết rằng độ cao
AB = 70 m , phương nhìn AC tạo với phương nằm ngang một góc 30° , phương nhìn BC tạo với
phương nằm ngang một góc 15°30′ (như hình vẽ). Tính độ cao CH của ngọn núi so với mặt đất.
Lời giải
Trang 9
C
15°30'
B I
70 m
30°
A H
Cách 1:
= CH CH
+ Ta có: tan CAH ⇒ AH = .
AH tan 30°
= CI CI CH − 70
+ Lại có: tan CBI ⇒ BI = = .
BI tan15°30′ tan15°30′
CH CH − 70 70
+ Do AH = BI nên= = .
tan 30° tan15°30′ tan 30° − tan15°30′
70.tan 30°
+ Vậy CH ≈ 134, 7 m .
tan 30° − tan15°30′
Cách 2:
+ Ta có: 
ABC= 90° + 15°30=′ 105°30′ .
 = 180° − 
ACB 
ABC − BAC =′ 14°30′ .
= 180° − 60° −105°30
+ Áp dụng định lí sin trong tam giác ABC , ta có:
AC AB 70.sin105°30′
= ⇒ AC
= .

sin ABC sin ACB  sin14°30′
 CH 70.sin105°30′
+ Lại có: sin CAH
= = AC.sin 30
⇒ CH =° .sin 30° ≈ 134, 7 m .
AC sin14°30′
Câu 2. Các góc nhìn đến đỉnh núi so với mực nước biển được đo từ hai đèn tín hiệu A và B trên biển
được thể hiện trên hình vẽ. Nếu các đèn tín hiệu cách nhau 1536 m thì ngọn núi cao bao nhiêu
(tính gần đúng sau dấu phẩy hai chữ số)?
Lời giải
Ta có   − TAN
ATB =TBN  =12, 2° .
TB AB 
AB.sin TAB
Áp dụng định lí sin cho tam giác TAB : = TB
⇒= .
 sin 
sin TAB ATB sin 
ATB
Trang 10
Xét tam giác vuông TBN ta có:
 .sin TBN
 1536.sin 27, 4°.sin 39, 6°
=TN TB =  AB.sin TAB
.sin TBN = ≈ 2132,14 .
sin 
ATB sin12, 2°
Vậy chiều cao ngọn núi xấp xỉ 2132,14 m.
Câu 3. Một người quan sát đứng cách một cái tháp 15m , nhìn thấy đỉnh tháp một góc 450 và nhìn dưới
chân tháp một góc 150 so với phương nằm ngang như trong hình vẽ. Tính chiều cao h của tháp.
Lời giải
B
15 m C
A
Ta
= có BC AC.tan
=  15.tan
BAC = 450 15 (m)

CD AC.tan DAC
= = 15.tan15
= 0
15 2 − 3 (m) ( )
h =BD =BC + CD =45 − 15 3 ( m ) .
Vậy chiều cao của tháp là 45 − 15 3 ( m ) .
Câu 4. Hai chiếc tàu thủy cùng xuất phát từ một vị trí A , đi thẳng theo hai hướng tạo với nhau góc 600 .
Tàu B chạy với tốc độ 20 hải lí một giờ. Tàu C chạy với tốc độ 15 hải lí một giờ. Sau hai giờ,
hai tàu cách nhau bao nhiêu hải lí?
Lời giải
Sau 2 giờ tàu B đi được 40 hải lí, tàu C đi được 30 hải lí. Vậy tam giác ABC =
có AB 40,
= AC 30 và

A = 600.
Áp dụng định lí côsin vào tam giác ABC , ta có
BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2. AB. AC.cos A = 302 + 402 − 2.30.40.cos 600 = 900 + 1600 − 1200 = 1300.
Vậy
= BC 1300 ≈ 36 (hải lí).
Sau 2 giờ, hai tàu cách nhau khoảng 36 hải lí.
Trang 11
Câu 5. Vịnh Vân Phong – tỉnh Khánh Hòa nổi tiếng vì có con đường đi bộ xuyên biển nối từ Hòn Quạ
đến đảo Điệp Sơn. Một du khách muốn chèo thuyền kayak từ vị trí C trên Hòn Quạ đến vị trí B
trên Bè thay vì đi bộ xuyên qua con đường qua vị trí A rồi mới đến vị trí B . Nếu người đó chèo
thuyền với vận tốc không đổi là 4 km/h thì sẽ mất bao nhiêu thời gian biết AB = 0, 4 km,
AC = 0, 6 km và góc giữa AB và AC là 60 ?
Lời giải
Áp dụng định lí Cô sin cho tam giác ABC ta có:
BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB. AC.cos 
A = 0, 28 km.
BC 0, 28
Vậy thời gian du khách chèo thuyền từ C đến B là: t = = = 0, 07 giờ = 4, 2 phút.
v 4
Câu 6. Trong một lần đi khảo sát các đảo thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, các nhà khoa học
phát hiện có một đảo có dạng hình tròn, tâm của đảo này bị che bởi một bãi đá nhỏ mà các nhà
khoa học không thể tới được. Các nhà khoa học muốn đo bán kính của đảo này, biết rằng các nhà
khoa học chỉ có dụng cụ là thước thẳng dài. Nêu cách để các nhà khoa học tính được bán kính
đảo?
Lời giải
B
A
Lấy ba điểm A, B, C khác nhau trên đường tròn (ở các điểm ngoài cùng của đảo). Đo độ dài các đoạn thẳng
BC = a, AC = b, AC = c . Áp dụng công thức Hê-rông tính diện tích tam giác ABC .
a+b+c
S= p ( p − a )( p − b )( p − c ) với p = .
2
abc abc
Lại có: S= ⇒ R=
4R 4S
abc
Vậy bán kính của đảo được tính theo công thức: R = .
4S
Câu 7. Giả sử chúng ta cần đo chiều cao AB của một tòa tháp với B là chân tháp và A là đỉnh tháp. Vì
không thể đến chân tháp được nên từ hai điểm C và D có khoảng cách CD = 30m sao cho ba
= 43° và góc BDA
điểm B, C , D thẳng hàng người ta đo các góc BCA = 67° . Hãy tính chiều cao
AB của tòa tháp
Lời giải
Trang 12
A
B D C
= 67° − 43°= 24°

Trong tam giác ACD : có góc CAD
Áp dụng định lý sin trong tam giác ACD ta có:

AD CD 30.sin 43°
= ⇒ AD
=  50,30(m)
sin 43° sin 24° sin 24°
AB
Trong tam giác vuông BAD ta có sin 67 =° = 50,30.sin 67
⇒ AB =° 46,30(m)
AD
Vậy chiều cao của tòa tháp là 46,30(m)
Câu 8.  ≈ 6,30.cos 35° ≈ 5,16 (km).

ta có AH AC.cos HAC
Trong tam giác vuông AHC=
Từ hai vị trí A , B người ta quan sát một cái cây (hình vẽ). Lấy C là điểm gốc cây, D là điểm ngọn cây.
A , B cùng thẳng hàng với điểm H thuộc chiều cao CD của cây. Người ta đo được AB = 10m , HC = 1, 7 m ,
α= 63° , β= 48° . Tính chiều cao của cây đó.
Lời giải
=
Ta có α= 63° ⇒ BAD 117° ⇒ 
ADB= 180° − (117° + 48° )= 15°
AB BD 
AB.sin BAD
Áp dụng định lý sin trong tam giác ABD ta có: = ⇒ BD =
sin  
ADB sin BAD sin 
ADB
 = HD ⇒ HD =
Tam giác BHD vuông tại H nên có: sin HBD 
BD.sin HBD
BD
 .sin HBD
AB.sin BAD  10.sin117°.sin 48°
Vậy HD = = = 25,58m .
sin 
ADB sin15°
Trang 13
Câu 9. Một người quan sát đỉnh của một ngọn núi nhân tạo từ hai vị trí khác nhau của tòa nhà. Lần đầu
tiên người đó quan sát đỉnh núi từ tầng trệt với phương nhìn tạo với phương nằm ngang 350 và
lần thứ hai người này quan sát tại sân thượng của cùng tòa nhà đó với phương nằm ngang 150
(như hình vẽ). Tính chiều cao ngọn núi biết rằng tòa nhà cao 60 ( m ) .
Lời giải
 = CBE
Ta có: CBA  + EBA
 = 900 + 150 = 1050
 = BAD
BAC  − CAD  =1800 − CBA
 = 900 − 350 = 550 ⇒ BCA  + BAC
 = 200
( )
Áp dụng định lý hàm sin cho ∆CBA ta có
AB
=
AC
⇒= AC

AB.sin CBA
=
(
60.sin1050 )
= 169, 4506909 ( m )
(
sin BCA ) (

sin CBA ) 
sin BCA ( sin 200)
(
 ≈ 97,193 ( m ) .
D , ta có CD AC.sin CAD
Xét ∆CAD vuông tại = )
Dạng 4. Nhận dạng tam giác
Câu 1. Cho tam giác ABC . Chứng minh:
a) Góc A nhọn ⇔ a 2 b 2 + c 2 ;
c) Góc A vuông ⇔ a=
2
b2 + c2 ;
Lời giải
b2 + c2 − a 2
a) Góc A nhọn ⇔ cos A > 0 ⇔ > 0 ⇔ a 2 < b2 + c2 ;
2bc
b2 + c2 − a 2
b) Góc A tù ⇔ cos A < 0 ⇔ < 0 ⇔ a 2 > b2 + c2 ;
2bc
b2 + c2 − a 2
c) Góc A vuông ⇔ cos A =0 ⇔ =0 ⇔ a 2 =b 2 + c 2
2bc
Câu 2. Cho tam giác ABC thoả mãn a=

3
b3 + c 3 . Chứng minh tam giác có ba góc nhọn.
Lời giải
Ta có a=
3
b3 + c 3 nên a là cạnh lớn nhất, suy ra A là góc lớn nhất.
Trang 14
Ta chứng minh góc A nhọn là đủ. Thật vậy, ta có:
a 3 =b3 + c 3 =b ⋅ b 2 + c ⋅ c 2 < a ⋅ b 2 + a ⋅ c 2 =a ( b 2 + c 2 ) ⇒ a 2 0
Vậy ta suy ra góc A nhọn, dẫn đến tam giác có ba góc nhọn.
Câu 3. Cho tam giác ABC thoả mãn a=

4
b 4 + c 4 . Chứng minh ABC là tam giác nhọn.
Lời giải
Ta có a=
4
b 4 + c 4 nên a là cạnh lớn nhất, suy ra A là góc lớn nhất.
Ta chứng minh góc A nhọn là đủ. Thật vậy, ta có:
a 4 = b 4 + c 4 = ( b 2 + c 2 ) − 2b 2 c 2 < ( b 2 + c 2 ) ⇒ a 2 0

2 2
Vậy ta suy ra góc A nhọn, dẫn đến ABC là tam giác nhọn.
Câu 4. Cho tam giác ABC thoả mãn =
sin A 2sin B ⋅ cos C . Chứng minh ABC là tam giác cân.
Lời giải
a b a 2 + b2 − c2
Ta có sin A =2sin B ⋅ cos C ⇔ =2⋅ ⋅ ⇔ a 2 = a 2 + b2 − c2 ⇔ b2 = c2 ⇔ b = c
2R 2R 2ab
Vậy ABC là tam giác cân tại A .
Câu 5. Cho tam giác ABC có cạnh a= 2 3, b= 2, C= 30° . Chứng minh ABC là tam giác cân. Tính
diện tích và chiều cao ha của tam giác.
Lời giải
3
Theo định lý cosin ta có c 2 = a 2 + b 2 − 2ab cos C = 12 + 4 − 2 ⋅ 2 3 ⋅ 2 = 4
2
Do đó c= 2= b nên tam giác ABC cân tại A có góc B= C= 30° .
1 1 1 2S 2 3
Ta có S ABC = ac sin B = ⋅ 2 ⋅ 3 ⋅ 2 ⋅ = 3, ha = = = 1.
2 2 2 a 2 3
1 + cos B 2a + c
Câu 6. Xét dạng tam giác ABC thoả mãn = .
sin B 4a 2 − c 2
Lời giải
Ta có
1 + cos B 2a + c (1 + cos B) 2 (2a + c) 2 1 + cos B 2a + c 1 + cos B 2a + c
= ⇔ 2
= 2 2 ⇔ = ⇔ =−1 −1
sin B 4a 2 − c 2 sin B 4a − c 1 − cos B 2a − c 1 − cos B 2a − c
⇔ 2ac ⋅ cos B = c 2 ⇔ a 2 + c 2 − b 2 = c 2 ⇔ a 2 = b 2 = b 2 ⇔ a = b
Vậy tam giác ABC cân tại C .
Câu 7. Cho tam giác ABC có chiều cao

= ha p ( p − a ) .Chứng minh ABC là tam giác cân.
Lời giải
Trang 15
1
Ta có S = a ⋅ ha = p ( p − a )( p − b)( p − c) nên
2
h=
a p ( p − a ) ⇔ 2 p ( p − a )( p − b)( p − c=
) a p ( p − a ) ⇔ 2 ( p − b)( p − c=
) a
Áp dụng bất đẳng thức Cô-si, ta có 2 ( p − b )( p − c ) ≤ ( p − b ) + ( p − c )= 2 p − b − c= a .
Do đó dấu đẳng thức xảy ra nên p − b = p − c ⇔ b = c .
Vậy tam giác ABC cân tại A .

2
Câu 8. Chứng minh tam giác ABC vuông tại A khi và chỉ khi 5m=
a mb2 + mc2 .
Lời giải
Áp dụng định lý trung tuyến ta có:
2 2 2  b2 + c2 a 2  a 2 + c2 b2 a 2 + b2 c2
5m = m + m ⇔ 5 
a b c − = − + −
 2 4  2 4 2 4
⇔ 5 ( 2b 2 + 2c 2 ) − 5a 2= 2 ( a 2 + c 2 ) − b 2 + 2 ( a 2 + b 2 ) − c 2 ⇔ 9b 2 + 9c 2 = 9a 2 ⇒ b 2 + c 2 = a 2
Vậy ABC là tam giác vuông tại A .

Câu 9. Cho tam giác ABC có bán kính đường tròn nội tiếp bằng r và các bán kính đường tròn bàng tiếp
các góc A, B, C tương ứng bằng ra , rb , rc . Chứng minh rằng nếu r = ra − rb − rc thì góc A là góc
vuông.
Lời giải
S S S
Ta có ra = , tương tự rb = , rc = .
p−a p −b p−c
S
Mặt khác từ công thức diện tích có r = .
p
1 1 1 1 a 2 p − (b + c)
Từ giả thiết suy ra −= + ⇒ = .
p −a p p −b p −c p ( p − a ) ( p − b)( p − c)
Vì
2 p − (b + c) = a ⇒ p ( p − a ) =( p − b)( p − c) ;
b+c+a
pa= p ( p + c) − bc ⇒ bc= p (b + c − a )= (b + c − a )
2
⇒ 2bc =(b + c) 2 − a 2 ⇒ b 2 + c 2 − a 2 =0 ⇒ a 2 =b 2 + c 2
Theo định lý Pitago ta có 

A= 90° .
a 3 + b3 − c 3
Câu 10. Cho tam giác ABC thoả mãn = c 2 . Chứng minh góc C= 60° .
a+b−c
Lời giải
a 3 + b3 − c 3
Ta có = c 2 ⇒ a 3 + b 3 − c 3 = ( a + b )c 2 − c 3
a+b−c
Trang 16
Suy ra a 3 + b3 = (a + b)c 2 ⇒ a 2 − ab + b 2 = c 2
1
⇒ a 2 − ab + b 2 = a 2 + b 2 − 2ab cos C ⇒ cos C = ⇒ C = 60°
2
Từ đó ta có điều phải chứng minh.
Câu 11. Cho tam giác ABC biết=

a 7,= c 5 . Chứng minh tam giác ABC có góc 60°
b 8,=
Lời giải
b 2 + c 2 − a 2 64 + 25 − 49 20 1
Ta có cos A = = = = ⇒ A = 60° .
2bc 2 ⋅8⋅5 40 2
Câu 12. Cho tam giác ABC thoả mãn c 4 − 2 ( a 2 + b 2 ) c 2 + a 4 + a 2b 2 + c 4 =

0 . Chứng minh tam giác ABC
có góc 60° hoặc 120° .
Lời giải
Xét đẳng thức đã cho là phương trình bậc 2 theo t = c 2 .
Ta có: ∆′ = ( a 2 + b 2 ) − ( a 4 + a 2b 2 + c 4 ) = a 2b 2 .
2
Do đó c 2 = a 2 + b 2 ± ab ⇒ a 2 + b 2 + 2ab cos C = a 2 + b 2 ± 2ab .
1
Suy ra cos C =± ⇒C =60° hay 120° .
2
+ b + c 2 ( a cos A + b cos B + c cos C ) . Chứng minh tam

Câu 13. Cho tam giác ABC thoả mãn a =
giác ABC đều.
Lời giải
Ta có a =b cos C + c cos B, b =c cos A + a cos C , c =a cos B + b cos A nên điều kiện đã cho tương
đương với (a − b)(cos A − cos B) + (b − c)(cos B − cos C ) + (c − a )(cos C − cos A) =
0.
Ta chứng minh (a − b)(cos A − cos B) ≤ 0 , dấu “=” khi a = b .
Xét a = b thì bất đẳng thức đúng.
Xét a > b thì A > B ⇒ cos A < cos B ⇒ (a − b)(cos A − cos B) < 0 .
Xét a cos B ⇒ (a − b)(cos A − cos B ) < 0 .
Tương tự thì (b − c)(cos B − cos C ) ≤ 0 và (c − a )(cos C − cos a ) ≤ 0 .
Do đó dấu đẳng thức đồng thời xảy ra nên a= b= c . Vậy tam giác ABC đều.
5 3
Câu 14. Cho tam giác ABC có 
A = 60°, a = 10, r = . Chứng minh tam giác ABC đều.
3
Lời giải
Gọi M , N , P lần lượt là các tiếp điểm của BC , CA, CA với đường tròn nội tiếp tam giác ABC
Trang 17
Ta có AP = r ⋅ cot 30° =
AN = 5 và BP + NC = a 10 .
BM + MC ==
Từ đó ta có (b − AN ) + (c −= b + c 20 .
AP ) 10 hay=
Theo định lý cô-sin ta có a 2 = b 2 + c 2 − 2bc cos 60° hay a 2 = (b + c) 2 − 2bc − bc .
(b + c) 2 − a 2 202 − 102
Suy
= ra bc = = 100 .
3 3
Mà b + c =20 nên b, c là nghiệm của phương trình bậc hai x 2 − 20 x + 100 =

0.
Phương trình này có nghiệm kép b= c= 10 nên ABC là tam giác đều.
a 3 + c 3 − b3 3
Câu 15. Xét tam giác ABC thỏa mãn = b 2 và sin A.sin C = .
a +c −b 4
Lời giải
a 3 + c 3 − b3
Ta có = b 2 ⇒ a 3 + c 3 − b3 = (a + c)b 2 − b3 .
a +c −b
⇒ a 3 + c3 = (a + c)b 2 ⇒ a 2 − ac + c 2 = b 2 .
1
⇒ a 2 − ac + c 2 = a 2 + c 2 − 2ac cos B ⇒ cos B = ⇒ B = 60°
2
2
3 3 3 a c  b 
Do đó sin B = ⇒ sin 2 B = nên sin A.sin C = =sin 2 B ⇒ ⋅ = 
2 4 4 2R 2R  2R 
⇒ ac = b 2 ⇒ ac = a 2 + c 2 − 2ac cos B = a 2 + c 2 − ac
⇒ a 2 − 2ac + c 2 = 0 ⇒ ( a − c ) = 0 ⇒ a = c.
2
Vậy ABC là tam giác cân và có góc 60° nên là tam giác đều.
9
Câu 16. Chứng minh điều kiện cần và đủ để tam giác ABC đều là ma + mb + mc =R.
2
Lời giải
Gọi G là trọng tâm của tam giác ABC và M là một điểm tùy ý.
     
( ) + ( GB − GM ) + ( GC − GM )
2 2 2
Ta có MA2 + MB 2 + MC 2 =GA − GM
   

(
= GA2 + GB 2 + GC 2 + 3GM 2 − 2GM GA + GB + GC )

= GA2 + GB 2 + GC 2 + 3GM 2 + 3GM ≥ GA2 + GB 2 + GC 2 .
Ta có ( x + y + z ) ≤ 3 ( x 2 + y 2 + z 2 ) ⇔ ( x − y ) + ( y − z ) + ( z − x ) ≥ 0.
2 2 2 2
Áp dụng bất đẳng thức vừa chứng minh, với mọi điểm M , ta có
Trang 18
9 9 27
( ma + mb + mc=
) ( GA + GB + GC ) ≤ ⋅ 3 ( GA2 + GB 2 + GC 2 ) ≤ ( MA2 + MB 2 + MC 2 )
2 2
4 4 4
Thay M bởi tâm O của đường tròn ngoại tiếp, ta được
27 81
( ma + mb + mc )
2
≤ ⋅ 3R 2 =R 2 .
4 4
9
Suy ra ma + mb + mc ≤ R.
2
9
Vậy nếu ABC là tam giác đều thì có ma + mb + mc =R. (1)
2
Ngược lại nếu giả sử tam giác ABC thỏa mãn điều kiện (1). Thay điểm M bằng tâm O của
4
2
đường tròn ngoại tiếp ABC , ta có 3R=
9
(
ma 2 + mb 2 + mc 2 + 3OG 2 . )
81 2 81 81
R= 3 ( ma 2 + mb 2 + mc 2 ) + OG 2 ≥ ( ma + mb + mc ) + OG 2 .
2
Suy ra
4 4 4
81 2 81 2 81
Do đó R ≥ R + OG 2 ⇒ OG 2 =
0 hay O ≡ G.
4 4 4
Vậy ABC là tam giác đều.
Câu 17. Cho tam giác ABC thỏa mãn sin C = 2sin B cos A. Chứng minh rằng tam giác ABC cân.
Lời giải
Áp dụng định lí cô-sin và sin ta có
c b b2 + c2 − a 2
sin C = 2sin B cos A ⇔ =2 ⋅ ⋅ ⇔ c 2 = b 2 + c 2 − a 2 ⇔ a = b.
2R 2R 2bc
Suy ra tam giác ABC cân tại đỉnh C.
sin B + sin C
Câu 18. Cho tam giác ABC thỏa mãn sin A = . Chứng minh rằng tam giác ABC vuông.
cos B + cos C
Lời giải
sin B + sin C
Ta có sin A = ⇔ sin A ( cos B + cos C ) =sin B + sin C
cos B + cos C
a  c2 + a 2 − b2 a 2 + b2 − c2  b + c
⇔  + = ⇔ b ( c 2 + a 2 − b 2 ) + c ( a 2 + b 2 − c 2 )= 2b 2 c + 2c 2b
2R  2ca 2ab  2R
⇔ b3 + c 3 + b 2 c + bc 2 − a 2b − a 2 c =
0
⇔ ( b + c ) ( b 2 + c 2 ) − a 2 ( b + c ) =0 ⇔ b 2 + c 2 =a 2 .
Vậy tam giác ABC vuông tại A .
Câu 19. Nhận dạng tam giác ABC trong các trường hợp sau:
Trang 19
a) a sin A + b sin B + c sin C = ha + hb + hc .
cos 2 A + cos 2 B 1
b) 2
= 2
sin A + sin B 2
( cot 2 A + cot 2 B ) .
Lời giải
1 1
ta có S
a) Áp dụng công thức diện tích= =bc sin A aha suy ra
2 2
2S 2S 2S 2S 2S 2S
a sin A + b sin B + c sin C = ha + hb + hc ⇔ a ⋅ +b⋅ +c⋅ = + +
bc ca ab a b c
⇔ a 2 + b 2 + c 2 = ab + bc + ca ⇔ ( a − b ) + ( b − c ) + ( c − a ) = 0 ⇔ a = b = c.
2 2 2
Vậy tam giác ABC đều.
b) Ta có
cos 2 A + cos 2 B 1
2
= 2
sin A + sin B 2
( cot 2 A + cot 2 B )
cos 2 A + cos 2 B + sin 2 A + sin 2 B 1

⇔ 2
sin A + sin B2
=
2
( cot 2 A + 1 + cot 2 B + 1)
2 1 1 1 
⇔ 2 2
=  2 + 2 
sin A + sin B 2  sin A sin B 
⇔ ( sin 2 A + sin 2 B ) =
2
4sin 2 A sin 2 B
2 2
2  a   b 
2
⇔ sin =
A sin B ⇔  =   a b.
 ⇔=
 2R   2R 
Vậy tam giác ABC cân tại C.

Dạng 1. Đường trung tuyến
Câu 1. Tam giác ABC có AB = 9 cm, BC = 15 cm, AC = 12 cm. Khi đó đường trung tuyến AM của
tam giác có độ dài là
A. 10 cm . B. 9 cm . C. 7,5 cm . D. 8 cm .
Lời giải
Chọn C
AB 2 + AC 2 BC 2 92 + 122 152 225 15
Ta
= có AM 2
− = − = ⇒ AM = .
2 4 2 4 4 2
Câu 2. Cho tam giác ABC có= BC 5 và độ dài đường trung tuyến BM = 13 . Tính độ dài
AB 3,=
AC .
9
A. 11 . B. 4 . C. . D. 10 .
2
Lời giải
Trang 20
Chọn B
A
3 M
13
B C
5
Theo công thức tính độ dài đường trung tuyến;ta có:

BA2 + BC 2 AC 2 32 + 52 AC 2
( )
2
BM 2 = − ⇔ 13 = − ⇔ AC = 4 .
2 4 2 4
Câu 3. = 30°, AB = 3. Tính độ dài trung tuyến AM ?

Cho ∆ABC vuông ở A, biết C
5 7
A. 3 B. 4 C. D.
2 2
Lời giải
Chọn A
1
AM là trung tuyến ứng với cạnh huyền nên AM
= BC = MC .
= BM
2
= 90° − 30°= 60° .
Xét ∆BAC có B
= 60° suy ra ∆ABM là tam giác đều.
Xét tam giác ABM có BM = AM và B
⇒ AM =AB =3 .
Câu 4. Tam giác ABC có =a 6,= c 2. M là điểm trên cạnh BC sao cho BM = 3 . Độ dài đoạn
b 4 2,=
AM bằng bao nhiêu?
1
A. 9 . B. 9. C. 3. D. 108 .
2
Lời giải
Chọn C.
Ta có: Trong tam giác ABC có a =⇒

6 BC =6 mà BM = 3 suy ra M là trung điểm BC.
b2 + c2 a 2
Suy ra: AM 2 =ma2 = − =9 ⇒ AM =3.
2 4
Câu 5. Cho tam giác ABC có góc C nhọn, AH và BK là hai đường cao, HK = 7 , diện tích tứ giác
ABHK bằng 7 lần diện tích ta giác CHK . Khi đó bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC
bằng
A. 4 . B. 7 . C. 8 . D. 14 .
Lời giải
Chọn A
Ta có S ABHK = 7 SCHK ⇒ S ABC = 8SCHK
Trang 21
1
CA.CB.sinC
S ABC CA.CB
= 2 = = 8 (1)
SCHK 1 CK .CH .sin C CK .CH
2
CH
∆AHC vuông tại H , ta có cos C = (2)
CA
CK
∆BKC vuông tại K , ta có cos C = (3)
CB
1
Từ (1), (2), (3) ta có cos 2 C =
8
Ta có ∆HCK đồng dạng với
HK CH 1
∆ACB ⇒ = = cos C =
AB AC 2 2
= 2 2 HK
⇒ AB = 2 14
Bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC là:
AB AB 2 14
=R = = = 4.
2sin C 2 1 − cos C
2
1
2 1−
8
Câu 6. Cho hình bình hành ABCD = có AB 4= cm; BC 5=cm; BD 7 cm . Độ dài đoạn AC bằng bao
nhiêu cm ? (Tính chính xác đến hàng phần trăm)
A. 6, 25 ( cm ) . B. 5, 74( cm ) . C. 5, 67( cm ) . D. 5,93( cm ) .
Lời giải
Chọn B
Gọi I là giao điểm của AC và BD .

Áp dụng công thức độ dài đường trung tuyến trong tam giác ABD ta có
AB 2 + AD 2 BD 2 4 2 + 52 7 2 33 33
=AI 2 − ⇔ AI = 2
− ⇔ AI 2 =⇒ AI = ( cm )
2 4 2 4 4 2
33
⇒ AC = 2 AI = 2. ≈ 5,74 ( cm ) .
2
Câu 7. A 120° và AB
Cho tam giác ABC cân tại A biết= = a . Lấy điểm M trên cạnh BC sao
= AC
2
cho BM = BC . Tính độ dài AM .
5
a 3 11a a 7 a 6
A. AM = . B. AM = . C. AM = . D. AM = .
3 5 5 4
Lời giải
Chọn C
Trang 22
+ Áp dụng định lí cosin trong ∆ABC , ta có:
 1
BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB. AC cos120° = a 2 + a 2 − 2a.a.  −  = 3a 2
2
 
2a 3
⇒ BC = a 3 ⇒ BM = .
5
+ Áp dụng định lí cosin trong ∆ABM , ta có:
2
2 2 2
 2a 3 2 2a 3 3 7 a 2
AM = AB + BM − 2 AB.BM .cos 30°= a +   − 2 a. . = .
 5  5 2 25
a 7
⇒ AM = .
5
Câu 8. Cho hình vuông ABCD có cạnh bằng a . Gọi E là trung điểm cạnh BC và F là trung điểm
cạnh AE . Tính độ dài đoạn thẳng DF .
a 13 a 5 a 3 3a
A. DF = . B. DF = . C. DF = . D. DF = .
4 4 2 4
Lời giải
Chọn A
2
a a 5
Vì ABCD là hình vuông và E là trung điểm của BC nên AE =DE = a +   = 2
.
2 2
Áp dụng công thức độ dài trung tuyến trong tam giác DAE , ta có
2 5a 2
a +
2 DA2 + DE 2 AE 2 4 − 5= a 2 13a 2 a 13
DF
= − = ⇒ DF = .
2 4 2 16 16 4
Câu 9. (
Cho tam giác ABC cân tại A có cạnh bên bằng a và nội tiếp đườn tròn O; 3 . Để diện tích )
tam giác lớn nhất thì B̂ bằng
A. 90° . B. 120° . C. 30° . D. 60° .
Lời giải
Gọi H là hình chiếu của A lên cạnh BC .
Áp dụng định lí Pitago vào  ABH vuông tại H có: AH 2 + BH 2 =
AB 2
AH BH
Xét  ABC có sin B = , cos B =
AB AB
Trang 23
2 2 2
2  AH   BH  AB
2
sin B + cos B = +
   = 2
=1
 AB   AB  AB
Do  ABC cân tại A nên Bˆ =Cˆ < 90°
AC a a2
Ta có sin B = = ⇒ cos B =cos C= 1−
( 3)
2
2R 2 3 4
( 3) − a
2
1 1 a3 4 2
=S = BC. AH .2a cos B

=. a sin B
4( 3)
2
2 2
Áp dụng BĐT Cauchy cho bốn số không âm ta có

4
 b2 b2 b2 2 
 + + + ( 4R − b ) 
2
3 3
a2 a2 a2
. . . 4
3 3 3 (( 3 )
2
− a2 ) ≤3 3  3 3 3


4 

3 3
 = ( 3)
4
 
a2
( 3)
2
Dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi= 4 − a2 ⇔=a 3.
3
3 3
Suy ra sin
= B = ⇔ Bˆ = 60°
2 3 2
ˆ 60° .
Vậy B=
4
AC 8;=
Câu 10. Cho tam giác ABC có= AB 15;cos
= A . Độ dài đường cao AH bằng:
5
72 72 72 72
A. . B. . C. . D. .
79 97 97 97
Lời giải
+ Theo định lí côsin ta có: BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB. AC.cos A = 97 ⇒ BC = 97 .

1
+ S ∆ABC = AB. AC.sin A .
2
9 3
Ta có: sin 2 A = 1 − cos 2 A = . Vì sin A > 0 ⇒ sin A = .
25 5
1
⇒ S ∆ABC =
= AB. AC.sin A 36 .
2
2 S ∆ABC 72 72
Ta có
= AH = . Vậy AH = .
BC 97 97
= 33°24′ , góc C
Câu 11. Cho tam giác ABC có a = 109 , B = 66°59′ . Chu vi tam giác ABC gần bằng số
nào sau đây?
A. 136 . B. 227 . C. 272 . D. 372 .
Trang 24
Lời giải
 = 33°24′ =33, 4° , C
Ta có: B  =66°59′ ≈ 66,98° ⇒ A ≈ 79, 62° .
a b a .sinB
Áp dụng định lý sin ta có = ⇒= b ≈ 61 .
sin A sin B sin A
a c a .sinC
Tương tự ta có = ⇒=c ≈ 102 .
sin A sinC sin A
Chu vi tam giác ABC là: 2 p = a + b + c ≈ 109 + 61 + 102 = 272 .
Câu 12. Cho ∆ABC có AB = 2 ; AC = 3 ; 

A= 60° . Tính độ dài đường phân giác trong góc A của tam giác
ABC .
12 6 2 6 3 6
A. . B. . C. . D. .
5 5 5 5
Lời giải
Gọi M là chân đường phân giác góc A .

Ta có BC 2 =AB 2 + AC 2 − 2 AB. AC.cos A =⇒
7 BC =7.
BM AB 2
Lại có = = .
CM AC 3
2 7
Suy ra BM = .
5
Áp dụng định lý cosin trong tam giác ABM ta được:
AB 2 + BC 2 − AC 2 108
AM 2 = AB 2 + BM 2 − 2 AB.BM .cos 
ABC = AB 2 + BM 2 − 2 AB.BM . = .
2. AB.BC 25
6 3
⇒ AM =.
5
151
Câu 13. Cho tam giác ABC , có ma = , (với ma là độ dài đường trung tuyến kẻ từ đỉnh A và các
2
cạnh AC = 8 , AB = 6 . Tính độ dài BC .
A. a = 6 . B. a = 9 . C. a = 49 . D. a = 7 .
Lời giải
Đặt: AB = c , AC = b , BC = a . Ta có:
Trang 25
2 ( b2 + c2 ) − a 2
2
m =
a a
⇒= 2 ( b 2 − c 2 ) − 4m
=a
2
2 ( 82 + 62 ) − 151
= 7.
4
Câu 14. Cho tam giác ABC có  A= 60° ,cạnh a = 30 bán kính đường tròn nội tiếp r = 5 3.
Tính tổng độ dài hai cạnh còn lại b, c của tam giác ABC .
A. 30. B. 60. C. 50. D. 90.
Lời giải
guyên
Áp dụng định lý cosin vào tam giác ABC ta có

a 2 = b 2 + c 2 − 2bc cos A ⇔ 900 = b 2 + c 2 − bc ⇔ (b + c) 2 − 3bc = 900 (1)
1 a+b+c bc 3
Lại có bc sin A= r⇔ = (30 + b + c)5 3 ⇔ bc= 300 + 10(b + c) (2)
2 2 2
b + c =60(tm)
Thay (2) vào (1) ta có (b + c) 2 − 30(b + c) − 900= 900 ⇔ 
b + c =−30(l )
Vậy b + c = 60.
 = 45°, C
Câu 15. Cho tam giác ABC có B  = 75° và phân giác trong AD = 4 . Tính bán kính
đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC .
A. 6− 2. B. 6+ 2. C. −4 + 4 3 . D. 2 2 .
Lời giải
Ta có 
A= 1800 − B −C= 600 , 
ADB =  + DAC
C = 105°
Áp dụng định lý sin vào tam giác ADB
Trang 26
AB AD sin 
ADB sin105°
= ⇒ AB = . AD = 2 2 3.
.4 =+
 
sin ADB sin ABD 
sin ABD sin 45°
Bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC là:
AB 2+2 3
=R = = 2 2.
2sin C 2sin 750
1
Câu 16. Tam giác ABC có cos ( A + B ) =
− , AC = 6 , BC = 5 . Tính độ dài cạnh AB .
5
A. 73 . B. 8 . C. 55 . D. 7 .
Lời giải
Vì trong tam giác ABC ta có A+ B bù với góc C nên
1 1 1
cos ( A + B ) =− ⇒ cos C = AB = AC 2 + BC 2 − 2 AB.BC.cos C = 62 + 52 − 2.6.5. = 7 .
5 5 5
Câu 17. Tam giác ABC có BC = 12 , CA = 9 , AB = 6 . Trên cạnh BC lấy điểm M sao cho BM = 8 . Tính
độ dài đoạn thẳng AM .
A. 94 . B. 106 . C. 166 . D. 34 .
Lời giải
A
B M C
2 2 2
AB + BC − AC 62 + 122 − 92 11
=cos B = =
2 AB.BC 2.6.12 16
11
AM = AB 2 + BM 2 − 2 AB.BM .cosB = 62 + 82 − 2.6.8. = 34 .
16
Câu 18. Cho tam giác ABC đều cạnh 2a . Một điểm I bất kì thuộc miền trong tam giác ABC . Tính tồng
khoảng cách từ điểm I đến ba cạnh của tam giác?
a 3 3a 3
A. . B. a 3 . C. . D. 2a 3 .
2 2
Lời giải
A
E
F
I
B D C
H
Gọi D , E , F lần lượt là hình chiếu của I trên các cạnh BC , AB , AC .
Trang 27
Gọi H là hình chiếu của A trên BC . Khi đó:
1 1 1 1
S ABC = S ABI + S ACI + S BCI ⇔ AH .BC = IE. AB + IF . AC + ID.BC
2 2 2 2
⇔ AH .BC = ( ID + IE + IF ) .BC (Do ABC là tam giác đều nên AB  AC  BC )
( 2a )
2
⇔ ID + IE + IF = AH = AB 2 − BH 2 = − a2 = a 3 .
Vậy tổng khoảng cách từ điểm I đến các cạnh bằng a 3 .

  120 . Tính độ dài
Câu 19. Tam giác ABC có trọng tâm G . Hai trung tuyến BM  6 , CN  9 và BGC
cạnh AB .
A. AB  11 . B. AB  13 . C. AB  2 11 . D. AB  2 13 .
Lời giải
Ta có: BGC và BGN
 là hai góc kề bù mà BGC
  120  BGN
  60
G là trọng tâm của tam giác ABC
 2 A
BG  BM  4.
 3 M
 N
 1 G
GN  CN  3.
 3
Trong tam giác BGN ta có: B C

BN 2  GN 2  BG 2  2GN.BG.cos BGN
1
 BN 2  9  16  2.3.4.  13  BN  13.
2
N là trung điểm của AB  AB  2BN  2 13.
Dạng 2. Diện tích tam giác

Câu 20. Chọn công thức đúng trong các đáp án sau:
1 1 1 1
A. S = bc sin A . B. S = ac sin A . C. S = bc sin B . D. S = bc sin B .
2 2 2 2
Lời giải
Chọn A.
1 1 1
Ta
= có: S =bc sin A = ac sin B ab sin C .
2 2 2
Câu 21. = 30° . Diện tích hình thoi ABCD là

Cho hình thoi ABCD có cạnh bằng a . Góc BAD
a2 a2 a2 3
A. . B. . C.. D. a 2 .
4 2 2
Lời giải
Chọn B
 a.a= 1 2
Ta có S ABCD = AB. AD.sin
= BAD .sin 30° a .
2
Câu 22. Tính diện tích tam giác ABC biết=
AB 3,= CA 6 .
BC 5,=
A. 56 . B. 48 . C. 6 . D. 8 .
Lời giải
Chọn A
Trang 28
AB + AC + BC 3 + 5 + 6
Ta=
có: p = = 7.
2 2
Vậy diện tích tam giác ABC là:
S= p ( p − AB )( p − AC )( p − BC=
) 7 ( 7 − 3)( 7 − 6 )( 7 − 5=
) 56 .

a 6,= c 10. Diện tích S của tam giác trên là:
b 8,=
A. 48. B. 24. C. 12. D. 30.
Lời giải
Chọn B.
a+b+c
Ta có: Nửa chu vi ∆ABC : p = .
2
Áp dụng công thức Hê-rông: =

S p ( p − a )( p − b)( p − c=
) = 24 .
12(12 − 6)(12 − 8)(12 − 10)

a 4,= B 1500. Diện tích của tam giác là:
c 5,=
A. 5 3. B. 5. C. 10. D. 10 3 .
Lời giải
Chọn B.
1 1 0
Ta có:
= S∆ABC =a.c.sin B .4.5.sin150
= 5.
2 2
Câu 25. Một tam giác có ba cạnh là 13,14,15 . Diện tích tam giác bằng bao nhiêu?
A. 84. B. 84 . C. 42. D. 168 .
Lời giải
Chọn A.
a + b + c 13 + 14 + 15
Ta=
có: p = = 21 .
2 2
Suy ra: =
S p ( p − a )( p − b)( p − c=
) = 84 .
21(21 − 13)(21 − 14)(21 − 15)
Câu 26. Cho các điểm A(1; −2), B(−2;3), C (0;4). Diện tích ∆ABC bằng bao nhiêu?
13 13
A. . B. 13. C. 26. D. .
2 4
Lời giải
Chọn A.
  
Ta có: AB =
(−3;5) ⇒ AB =34 , AC =
(−1;6) ⇒ AC =37 , BC = (2;1) ⇒ BC = 5.
AB + AC + BC 37 + 34 + 5
Mặt khác p
= = .
2 2
Trang 29
13
Suy ra: S = p ( p − AB )( p − AC )( p − BC ) = .
2
Câu 27. Cho tam giác ABC có A(1; −1), B(3; −3), C (6;0). Diện tích ∆ABC là
A. 12. B. 6. C. 6 2. D. 9.
Lời giải
Chọn B.
  
Ta có: AB = (2; −2) ⇒ AB = 2 2 , AC = (5;1) ⇒ AC = 26 , BC = (3;3) ⇒ BC = 3 2 .
 
Mặt khác AB.BC =⇒
0 AB ⊥ BC .
1
Suy ra:=
S∆ABC =AB.BC 6.
2
Câu 28. Cho tam giác ABC có =

a 4,= c 8 . Khi đó diện tích của tam giác là:
b 6,=
2
A. 9 15. B. 3 15. C. 105. D. 15.
3
Lời giải
Chọn B.
a +b+c 4+6+8
Ta=
có: p = = 9.
2 2
Suy ra: =
S p ( p − a )( p − b)( p − c=
) 3 15.
Câu 29. Cho tam giác ABC . Biết AB = 2 ; BC = 3 và 

ABC= 60° . Tính chu vi và diện tích tam giác
ABC .
3 3 3
A. 5 + 7 và . B. 5 + 7 và .
2 2
3 3 3
C. 5 7 và . D. 5 + 19 và .
2 2
Lời giải
A
I
K
B J C
Chọn B
2 2 2 
Ta có: AC = AB + BC − 2. AB.BC.c os ABC = 4 + 9 − 2.2.3.c os60° = 13 − 6 = 7 .
Suy ra AC = 7 .
Chu vi tam giác ABC là AB + AC + BC = 2 + 3 + 7 .
Trang 30
1 1 3 3
Diện tích tam giác ABC=
là S ∆ABC .sin 
AB.BC= ABC .2.3.sin
= 60° (đvdt).
2 2 2
Câu 30. Tam giác ABC có các trung tuyến ma = 15 , mb = 12 , mc = 9 .Diện tích S của tam giác ABC bằng
A. 72 . B. 144 . C. 54 . D. 108 .
Lời giải 1
Chọn A
Theo bài toán ta có
 2 b2 + c2 a 2
m=a − = 152
 2 4 2b 2 + 2c 2 − a 2 =
900 a = 10
2
 2 a +c b 2 2
 
mb = − = 122 ⇔ 2a 2 + 2c 2 − b 2 = 576 ⇔ b = 4 13
 2 4 2a 2 + 2b 2 − c 2 = 
 2 a + b c2
2 2  324 c = 2 73
2
m
=
 c − = 9
 2 4
a+b+c
Ta có p = 5 + 2 13 + 73 , áp dụng công thức He-rong ta có
=
2
S ABC
= p ( p − a )( p − b)( p − c=
) 72 .
Cách 2:
, CA b=
BC a=
Đặt= , AB c ,
Theo định lý trung tuyến có:

4ma2 + a 2= 2 ( b 2 + c 2 ) −a 2 + 2b 2 + 2c 2 = 900 a 2 = 100 a 2 = 100 a = 10
  2   
 2
4mb + b = 2 ( a + c ) ⇒ 2a − b + 2c =
2 2 2 2 2
576 ⇒ b 2 = 208 ⇒ b 2 = 208 ⇒ b = 4 13
 2 2 2a 2 + 2b 2 − c 2 = c 2 = 291 c 2 = 292 
4mc + c = 2 ( b + a ) 324 c = 2 73
2 2
  
1
Có S ABC = p ( p − a )( p − b )( p − c ) , p= ( a + b + c ) Suy ra S ABC = 72
2
3
Câu 31. b 7;=
Cho tam giác ∆ ABC có= c 5;cos=
A . Độ dài đường cao ha của tam giác ∆ ABC là.
5
7 2
A. . B. 8 . C. 8 3 D. 80 3
2
Lời giải
Chọn A
3
a= b 2 + c 2 − 2bc cos A = 7 2 + 52 − 2.7.5. = 32 = 4 2
5
 4
2
 sin A =
 3  16 5 vì 4
sin 2 A = 1 −   =. Suy ra 
1 − cos 2 A = 0≤ 
A ≤ 1800 nên sin A =
5 25 sin A = − 4 5
 5
1 1 4 1 1 7 2
=S bc
= sin A = .7.5. 14 mà =
S a.ha ⇔ 14
= .4 2.ha ⇔ h=
a
2 2 5 2 2 2
Câu 32. có AB 2=
Cho tam giác ABC = 
a; AC 4a và BAC
= 120° . Tính diện tích tam giác ABC ?
Trang 31
A. S = 8a 2 . B. S = 2a 2 3 . C. S = a 2 3 . D. S = 4a 2 .
Lời giải
Chọn B
1  1 .2=
ABC là S ABC
Diện tích của tam giác = . AC.sin BAC
AB= a.4a.sin120° 2a 2 3 (đvdt).
2 2
Câu 33. Cho tam giác ABC đều cạnh a . Bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC bằng
a 3 a 3 a 3 a 2
A. . B. . C. . D. .
2 3 4 2
Lời giải
Chọn B
2a 3 a 3
R AG
Gọi G là trọng tâm ABC . Bán kính đường tròn ngoại tiếp= = = .
3 2 3
Câu 34. Cho tam giác ABC có chu vi bằng 12 và bán kính đường tròn nội tiếp bằng 1. Diện tích của tam
giác ABC bằng
A. 12 . B. 3 . C. 6 . D. 24 .
Lời giải
Chọn C
12
Theo đề bài tam giác ABC có chu vi bằng 12 nên nửa chu vi là p = ; bán kính đường tròn nội
2
tiếp bằng 1, tức là ta có: r = 1 .
Diện tích tam giác ABC là: = .r 6.1
S p= = 6.
Câu 35. Cho tam giác ABC đều cạnh 2a . Tính bán kính R của đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC .
2a 4a 8a 6a
A. . B. . C. . D. .
3 3 3 3
Lời giải
Chọn A
K
I
B H C
Gọi H, K lần lượt là trung điểm cạnh AB, BC ;

I là giao điểm của AH và CK .
Lúc đó, I là tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC.
2a 3
Ta có:=
AH = a 3.
2
Trang 32
2 2 2a
Do đó: =
R AI
= AH
= 3
a = .
3 3 3
Câu 36. Cho tam giác ABC có BC = 6 , AC = 2 và AB

= 3 + 1 . Bán kính đường tròn ngoại tiếp tam
giác ABC bằng:
A. 5. B. 3. C. 2 . D. 2 .
Lời giải
Chọn C
b2 + c2 − a 2 1
Áp dụng định lý cosin ta
= có cos A = suy ra A= 60° .
2bc 2
a
có R
Áp dụng định lý sin ta= = 2.
2sin A
Câu 37. Cho tam giác ABC có AB = 3 , AC = 4 , BC = 5 . Bán kính đường tròn nội tiếp tam giác bằng
8 4 3
A. 1 . B. . C. . D. .
9 5 4
Lời giải
Chọn A
Vì AB 2 + AC 2 =BC 2 nên tam giác ABC vuông tại A .
1
AB. AC
S 2 3.4
Do đó bán kính đường tròn nội tiếp =
r = = = 1.
p 1 AB + AC + BC 3+ 4+5
( )
2
S 84,
= a 13,
= b 14,
= c 15. Độ dài bán kính đường tròn ngoại tiếp R của tam giác
trên là:
A. 8,125. B. 130. C. 8. D. 8,5.
Lời giải
Chọn A.
a.b.c a.b.c 13.14.15 65

Ta có: S∆ABC= ⇔R
= = = .
4R 4S 4.84 8
Câu 39. Cho ∆ABC có S = 10 3 , nửa chu vi p = 10 . Độ dài bán kính đường tròn nội tiếp r của tam giác
trên là:
A. 3. B. 2. C. 2. D. 3.
Lời giải
Chọn D.
S 10 3
Ta có: S = pr ⇒ r = = = 3.
p 10
Câu 40. Một tam giác có ba cạnh là 26, 28,30. Bán kính đường tròn nội tiếp là:
A. 16. B. 8. C. 4. D. 4 2.
Lời giải
Chọn B.
Trang 33
a + b + c 26 + 28 + 30
Ta=
có: p = = 42.
2 2
S p ( p − a )( p − b)( p − c) 42(42 − 26)(42 − 28)(42 − 30)

S = pr ⇒ r = = = = 8.
p p 42
Câu 41. Một tam giác có ba cạnh là 52,56,60. Bán kính đường tròn ngoại tiếp là:
65 65
A. . B. 40. C. 32,5. D. .
8 4
Lời giải
Chọn C.
a + b + c 52 + 56 + 60
Ta=
có: p = = 84.
2 2
Suy ra: S = p( p − a)( p − b)( p − c) = 84(84 − 52)(84 − 56)(84 − 60) =1344 .
abc abc 52.56.60 65

Mà S= ⇒ R= = = .
4R 4S 4.1344 2
Câu 42. Tam giác với ba cạnh là 5;12;13 có bán kính đường tròn ngoại tiếp là?
13 11
A. 6. B. 8. C. . D. .
2 2
Lời giải
Chọn C.
13 1
Ta có: 52 + 122 = 132 ⇒ R = . (Tam giác vuông bán kính đường tròn ngoại tiếp bằng cạnh
2 2
huyền ).
Câu 43. Tam giác với ba cạnh là 5;12;13 có bán kính đường tròn nội tiếp tam giác đó bằng bao nhiêu?
A. 2. B. 2 2. C. 2 3. D. 3.
Lời giải
Chọn A.
5 + 12 + 13 1
Ta có: p
= = 15 . Mà 52 + 122 = 132 ⇒ S = .5.12 = 30.
2 2
S
Mặt khác S = p.r ⇒ r = = 2.
p
Câu 44. Tam giác với ba cạnh là 6;8;10 có bán kính đường tròn ngoại tiếp bằng bao nhiêu?
A. 5. B. 4 2. C. 5 2. D. 6 .
Lời giải
Chọn A.
Trang 34
10 1
Ta có: 62 + 82 = 102 ⇒ R = = 5. (Tam giác vuông bán kính đường tròn ngoại tiếp bằng cạnh
2 2
huyền ).
Câu 45. Cho hình chữ nhật ABCD có cạnh= BC 6 , M là trung điểm của BC , N là điểm trên
AB 4,=
cạnh CD sao cho ND = 3 NC . Khi đó bán kính của đường tròn ngoại tiếp tam giác AMN bằng
3 5 5 2
A. 3 5 . B. . C. 5 2 . D. .
2 2
Lời giải
Chọn D
Ta có
3, NC =
MC = 1 ⇒ MN =10
3, AB =
BM = 4 ⇒ AM =
5
6, ND =
AD = 3 ⇒ AN =45
AM + AN + MN 10 + 5 + 45
=p =
2 2
15
S AMN = p ( p − AM )( p − AN )( p − MN ) =
2
AM . AN .MN 5 2
Bán kính của đường tròn ngoại tiếp của tam giác=
AMN là: R =
4 S AMN 2
 
Câu 46. Cho tam giác đều ABC ;gọi D là điểm thỏa mãn DC = 2 BD . Gọi R và r lần lượt là bán kính
R
đường tròn ngoại tiếp và nội tiếp của tam giác ADC. Tính tỉ số .
r
5 5+7 7 7+5 5 7+5 7
A. . B. . C. . D. .
2 9 9 9
Lời giải
Chọn D
   
Ta có DC = 2 BD ⇔ DC = −2 DB . Do đó DC = 2 DB .
Trang 35
Gọi S là diện tích của tam giác ACD và E là trung điểm của BC .
 2 2 a2 3 a2 3
= S = S ABC .=
 3 3 4 6
Đặt AB = a . Suy ra  2 .
 AD =  a 3   a  2 2a 7
 AE 2 + ED 2 =   +   =
  2  6 6
 AD + DC + AC 5+ 7
= S =

Hơn nữa  2
.r
=
6
a.r
⇒ S2
(5 + =
7 ) ar.2a 7
3
(
7 5 + 7 a4r ) .
 S AD.DC.BC 2a 7 3 6.36 R 108 R
=  =
4R 36 R
Hay
=
a4 ( =
)
7 5 + 7 a4r
⇔
R (
7 5 + 7 .12
=
)⇔
R (
7 5+ 7 ).
12 108 R r 108 r 9
Câu 47. Cho tam giác ABC có ∠B= 600 , ∠A= 300 , cạnh BC = 12 .Bán kính đường tròn nội tiếp tam giác
ABC gần với số nào nhất?
A. 4, 6 B. 4,9 . C. 4,8 . D. 4, 7
Lời giải
= BC.tanB ⇔ AC
Ta có AC = 12.tan=60 12 3 .
1 1
S ABC =
= .BC. AC .12.12
= 3 72 3 .
2 2
( )
2
Áp dụng định lý Pi-ta-go ta được AB = BC 2 + AC 2 = 122 + 12 3 = 24 .
24 + 12 + 12 3
Nửa chu vi tam giác p= = 16 + 6 3 .
2
S
Mà S ∆ABC = 72 3= p.r ⇒ r = ∆ABC ≈ 4, 7 .
p
Trang 36
Câu 48. Cho tam giác ABC có góc A= 60° , cạnh a = 30 , bán kính đường tròn nội tiếp r = 5 3 . Tính
chu vi của tam giác ABC .
A. 60 + 5 3 . C. 80 .
B. 30 + 10 3 . D. 90 .
Lời giải
Gọi R là bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC . Theo định lí Sin ta có:
a 30
=R = = 10 3 .
2.sin A 3
2.
2
Áp dụng công thức tính diện tích tam giác và định lí Cosin ta có hệ sau:
 abc  abc a + b + c  30.bc 30 + b + c
=  .r
p=  .r  = .5 3
 4R ⇔  4R 2 ⇔  4.10 3 2
b 2 + c 2 − 2bc.cos
= A a2 b 2 + c 2 − 2bc.cos
= 60° 302  2 2 900
  b + c − bc =
bc 10 ( 30 + b + c )
=

⇔ .
( )
2

 b + c − 3bc = 900
b + c = S
Đặt  ( S , P > 0) .
bc = P
P = 10S + 300 P = 10S + 300 P = 10S + 300
Hệ trên trở thành:  2 ⇔ 2 ⇔ 2
− 3P 900
 S=  S − 3(10S = + 300) 900  S − 30S −
= 1800 0
=P 10S + 300
  S = 60
⇔   S = 60 ⇔
  S = −30  P = 900
 
b + c =60
Khi đó:  ⇒ b = c = 30.
bc = 900
Vậy chu vi tam giác ABC là: a + b + c = 30 + 30 + 30 = 90 (đvđd).
Câu 49. Cho tam giác ABC có độ dài ba cạnh BC  a, CA  b, AB  c . Biết a 2  b 2  5c 2 . Góc giữa hai
đường trung tuyến AM , BN của tam giác ABC bằng bao nhiêu?.
A. 90°. B. 60°. C. 45°. D. 30°.
Lời giải
A
B C
M
Gọi G là trọng tâm tam giác ABC khi đó ta có
 2 4  2 2 2
 AG  AM 2  4  b  c  a 

 9 9  2 4  4  b 2  c 2 a 2 a 2  c 2 b 2 
 AG 2  BG 2      
 2 4 2 4  a 2  c 2 b 2  9  2 4 2 4 
 BG  BN    
 9 9  2 4 
4  a 2  b 2 
2 2
 AG  BG    c 2  .
9  4 
Trang 37
4  5c 2 
Theo bài ra a 2  b 2  5c 2  AG 2  BG 2    c 2   c 2  AB 2
9  4 
Suy ra tam giác ABG vuông tại G . Vậy góc giữa hai đường trung tuyến AM , BN của tam giác
ABC bằng 90 .
Dạng 3. Bài toán thực tế

Câu 50. Hai chiếc tàu thuỷ cùng xuất phát từ vị trí A , đi thẳng theo hai hướng tạo với nhau một góc 600 .
Tàu thứ nhất chạy với tốc độ 30 km / h , tàu thứ hai chạy với tốc độ 40 km / h . Hỏi sau 2 giờ hai tàu
cách nhau bao nhiêu km ?
A. 13. B. 20 13. C. 10 13. D. 15.
Lời giải
Chọn B.
Ta có: Sau 2h quãng đường tàu thứ nhất chạy được là:=
S1 30.2
= 60 km.
Sau 2h quãng đường tàu thứ hai chạy được là: =

S2 40.2
= 80 km.
Vậy: sau 2h hai tàu cách nhau là: S = S12 + S2 2 − 2 S1.S2 .cos 600 = 20 13.
xác định được một điểm C mà từ đó có thể nhìn được A và B dưới một góc 78o 24' . Biết
=CA 250= m, CB 120 m . Khoảng cách AB bằng bao nhiêu?
A. 266 m. B. 255 m. C. 166 m. D. 298 m.
Lời giải
Chọn B.
Ta có: AB 2 = CA2 + CB 2 − 2CB.CA.cos C = 2502 + 1202 − 2.250.120.cos 78o 24'  64835 ⇒ AB  255.
Câu 52. Từ một đỉnh tháp chiều cao CD = 80 m , người ta nhìn hai điểm A và B trên mặt đất dưới các góc
nhìn là 72012' và 340 26' . Ba điểm A, B, D thẳng hàng. Tính khoảng cách AB ?
A. 71m. B. 91m. C. 79 m. D. 40 m.
Lời giải
Chọn B.
CD CD 80
Ta có: Trong tam giác vuông CDA : tan 72012' = ⇒ AD = =  25,7.
AD tan 72 12' tan 72012'
0
CD CD 80
Trong tam giác vuông CDB : tan 340 26' = ⇒ BD = =  116,7.
BD tan 34 26' tan 340 26'
0
Suy ra: khoảng cách AB = 116,7 − 25,7 = 91m.
Trang 38
xác định được một điểm C mà từ đó có thể nhìn được A và B dưới một góc 56016' . Biết
CA = 200 m , CB = 180 m . Khoảng cách AB bằng bao nhiêu?
A. 180 m. B. 224 m. C. 112 m. D. 168 m.
Lời giải
Chọn A.
Ta có: AB 2 = CA2 + CB 2 − 2CB.CA.cos C = 2002 + 1802 − 2.200.180.cos56016'  32416 ⇒ AB  180.
Câu 54. Trong khi khai quật một ngôi mộ cổ, các nhà khảo cổ học đã tìm được một chiếc đĩa cổ hình tròn
bị vỡ, các nhà khảo cổ muốn khôi phục lại hình dạng chiếc đĩa này. Để xác định bán kính của
chiếc đĩa, các nhà khảo cổ lấy 3 điểm trên chiếc đĩa và tiến hành đo đạc thu được kết quả như hình
vẽ ( AB = 4,3 cm; BC = 3, 7 cm; CA = 7,5 cm). Bán kính của chiếc đĩa này bằng (kết quả làm tròn
tới hai chữ số sau dấu phẩy).
A. 5,73 cm. B. 6,01cm. C. 5,85cm. D. 4,57cm.

Lời giải
Chọn A
Bán kính R của chiếc đĩa bằng bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC .
AB + BC + CA 4,3 + 3, 7 + 7,5 31
Nửa chu vi của tam giác
= ABC là: p = = cm.
2 2 4
Diện tích tam giác ABC là: S = p ( p − AB )( p − BC )( p − CA ) ≈ 5, 2 cm2.
AB.BC.CA AB.BC.CA
Mà S
= = ⇒R ≈ 5, 73 cm.
4R 4S
Câu 55. Giả sử CD = h là chiều cao của tháp trong đó C là chân tháp. Chọn hai điểm A, B trên mặt đất
 = 630 ; CBD
sao cho ba điểm A, B, C thẳng hàng. Ta đo được AB = 24m, CAD  = 480 . Chiều cao h
của khối tháp gần với giá trị nào sau đây?
A. 61,4 m. B. 18,5 m. C. 60 m. D. 18 m.
Lời giải
Chọn A
Trang 39
 =630 ⇒ BAD
Ta có CAD ADB =1800 − (117 0 + 480 ) =150
 =117 0 ⇒ 
AB BD 
AB.sin BAD
Áp dụng định lý sin trong tam giác ABD ta có: = ⇒ BD
=
sin  
ADB sin BAD sin 
ADB
 = CD ⇒ CD = BD.sin CBD
Tam giác BCD vuông tại C nên có: sin CBD 
BD
 .sin CBD
AB.sin BAD  24.sin117 0.sin 480
Vậy CD = = 61, 4m
sin 
ADB sin150
Câu 56. Từ hai vị trí A, B của một tòa nhà người ta quan sát đỉnh C của ngọn núi. Biết rằng độ cao AB
bằng 70m , phương nhìn AC tạo với phương nằm ngang một góc 300 , phương nhìn BC tạo với
phương nằm ngang một góc 150 30 ' . Ngọn núi đó có độ cao so với mặt đất gần nhất với giá trị
A. 195m . B. 234 m . C. 165m . D. 135m .
Lời giải
  900  300  600 .

Ta có: CBA
  900  150 30 '  1050 30 '
ABC
  1800  1050 30 ' 600  14 0 30 '
 ACB  
Áp dụng định lí Sin cho tam giác ABC ta có:
AB AC AB.sin105030 '
= ⇒ AC
= ≈ 269, 41 .
sin 
ACB sin  ABC sin14030 '
CH
Xét ∆ACH có: sin 300 = ⇒ CH = AC.sin 300 = 134, 71( m ) .
AC
Trang 40
Bài 3. KHÁI NIỆM VECTƠ
I. Khái niệm vectơ
Vectơ là một đoạn thẳng có hướng. 
Vectơ có điểm đầu là A , điểm cuối là B được ki hiệu là AB , đọc là "vectơ AB ".

Để vẽ vectơ AB ta vẽ đoạn thẳng AB và đánh dấu mũi tên ở đầu mút B

Đối vói vecto AB , ta gọi: 
-Đường thẳng d đi qua hai điểm A, B là giá của véc tơ AB
 
- Độ dài đoạn thẳng AB là độ dái của vectơ AB , kí hiệu là | AB | .
Ví dụ 1. Cho hai điểm phân biệt H , K . Viết hai vectơ mà điểm đầu và điểm cuối là H hoặc K .
 
Giải. Hai vectơ thoả mãn yêu cầu đề bài là HK và KH .
  
Ví dụ 2. Tính độ dài của các vectơ AB, CD và MN
biết rằng độ dài cạnh của ô vuông bằng 1cm .

Giải
  
| AB |= 4 cm,| CD |= 4 cm,| MN |= 32 + 42 = 5( cm).
II. Vectơ cùng phương, vectơ cùng hướng
Hai vecto được gọi là cùng phurong nếu giá của chúng song song hoặc trùng nhau.
Nhận xét: Nếu hai vectơ cùng phương thì hoặc chúng cùng hướng hoặc chúng ngược hướng.
Ví dụ 3. Trong hình bên ,
 
tìm vectơ cùng hướng với vectơ AB ; ngược hưổng với vectơ AB .
Giải  
 
Vectơ CD cùng hướng với vectơ AB , vectơ MN ngược hướng với vectơ AB .
III. Hai vectơ bằng nhau
   
Hai vecto AB, CD bằng nhau nếu chúng cùng hướng và cùng độ dài, kí hiệu: AB = CD
   
Khi không cần chỉ rõ điểm đầu và điểm cuối của vectơ, vectơ còn được kí hiệu là a , b , u , v , …
Trang 1
 
Độ dài của vectơ a được kí hiệu là | a | .
Nhận xét
   
- Hai vectơ a , b bằng nhau nếu chúng cùng hướng và cùng độ dài, kí hiệu a = b .
  
- Khi cho trước vectơ a và điểm O , thì ta luôn tìm được một điểm A duy nhất sao cho OA = a .
Ví dụ 4 Cho hình bình hành ABCD

a) Vectơ nào bằng vectơ 
AB ?
b) Vectơ nào bằng vectơ AD
Giải
   
a) Vì AB, DC cùng hướng và AB = DC nên AB = DC .
   
b) Vì AD, BC cùng hướng và AD = BC nên AD = BC .
IV. Vectơ-không
Cho điểm A
, ta xét một vectơ đặc biệt, trong đó A vừa là điểm đầu vừa là điểm cuối. Vectở này được ki
hiệu là AA và gọi là vectơ-không.

Vectơ-không là vectơ có điểm đầu và điểm cuối trùng nhau, kí hiệu là 0 .
   
Với các điểm bất kì A, B, C ta có:= 0 AA = BB = CC .
 
Vectơ AA nằm trên mọi đường thẳng đi qua A . Ta quy ước 0 (vectơ-không) cùng phương và cùng hướng

với mọi vectơ; | 0 |= 0 .
 
Nhận xét: Hai điểm A, B trùng nhau khi và chỉ khi AB = 0 .
V. Biểu thị một số đại lượng có hướng bằng vectơ
Ví dụ 5. Khi treo ba vật, mỗi vật sẽ tác dụng vào thanh treo một lực (trọng lực) như ở hình dưới
Nhận xét đặc điểm về phương, hướng của ba vectơ biểu thị trọng lực.
Giải
  
Trong vật lí, các vectơ trọng lực có cùng hướng nên ba vectơ P1 , P2 , P3 biểu thị trọng lực có cùng hướng.


Câu 1. Hãy tính số các véc-tơ (khác 0 ) mà các điểm đầu và điểm cuối được lấy từ các điểm phân biệt đã
cho trong các trường hợp sau đây:
a) Hai điểm. b) Ba điểm. c) Bốn điểm.
 
Câu 2. Véc-tơ đối của véc-tơ 0 là véc-tơ nào? Véc-tơ đối của véc-tơ − a là véc-tơ nào?
Câu 3. Cho tam giác ABC . Gọi M , N , P lần lượt là trung điểm của BC , CA , AB .

a) Xác định các véc-tơ khác véc-tơ - không, cùng phương với MN có điểm đầu và điểm cuối lấy
trong điểm đã cho.
Trang 2

b) Xác định các véc-tơ khác véc-tơ - không, cùng hướng với AB có điểm đầu và điểm cuối lấy

c) Vẽ các véc-tơ bằng véc-tơ NP mà có điểm đầu A , B .
Câu 4. Cho tam giác ABC có trọng tâm G . Gọi I là trung điểm của BC . Dựng điểm B′ sao cho
 
B′B = AG .
 
a) Chứng minh rằng BI = IC .
 
b) Gọi J là trung điểm của BB′ . Chứng minh rằng BJ = IG .
Câu 5. Cho tam giác ABC có H là trực tâm và O là tâm đường tròn ngoại tiếp. Gọi B′ là điểm đối
   
xứng với B qua O . Chứng minh rằng AH = B′C ′ , AB′ = HC .
Câu 6. Cho tam giác ABC có trung tuyến AM . Trên cạnh AC lấy hai điểm E và F sao cho
 
AE
= EF
= FC ; BE cắt AM tại N . Chứng minh NA và NM là hai vec-tơ đối nhau.
Câu 7. Cho tứ giác ABCD . Gọi M , N , P , Q lần lượt là trung điểm của AB , BC , CD , DA . Chứng
 
minh rằng MQ = NP .
Câu 8. Cho hình bình hành ABCD . Trên các đoạn thẳng DC , AB theo thứ tự lấy các điểm M , N sao
cho DM = BN . Gọi P là giao điểm của AM , DB và Q là giao điểm của CN , DB . Chứng
   
minh rằng AM = NC và DB = QB .
Câu 9. Cho hình bình hành ABCD . Gọi E và F lần lượt là trung điểm của hai cạnh AB và CD . Nối
AF và CE , hai đường này cắt đường chéo BD lần lượt tại M và N . Chứng minh
  
DM
= MN = NB .

Câu 10. Cho hình bình hành ABCD và ABEF với A, D, F không thẳng hàng. Dựng các vectơ EH và
 
FG bằng vectơ AD . Chứng minh tứ giác CDGH là hình bình hành.

Câu 1. Vectơ có điểm đầu là D , điểm cuối là E được kí hiệu là:
  
A. DE. B. DE . C. ED. D. DE.

Câu 2. Cho tứ giác ABCD. Số các vectơ khác 0 có điểm đầu và cuối là đỉnh của tứ giác bằng:
A. 4 B. 6 C. 8 D. 12.
Câu 3. Gọi M , N lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, AC của tam giác đều ABC . Hỏi cặp vectơ
nào sau đây cùng hướng?
       
A. MN và CB. B. AB và MB. C. MA và MB. D. AN và CA.
   
Câu 4. Cho AB ≠ 0 và một điểm C , có bao nhiêu điểm D thỏa mãn: AB = CD
A. 0. B. 1. C. 2. D. Vô số.
Câu 5. Xét các mệnh đề sau
(I): Véc tơ – không là véc tơ có độ dài bằng 0 .
(II): Véc tơ – không là véc tơ có nhiều phương.
A. Chỉ (I) đúng. B. Chỉ (II) đúng. C. (I) và (II) đúng. D. (I) và (II) sai.
Câu 6. Cho tam giác đều ABC cạnh a , mệnh đề nào sau đây đúng?
     
A. AC = BC . B. AC = a . C. AB = AC . D. AB = a .
Câu 7. Cho M là một điểm thuộc đoạn thẳng AB sao cho AB = 3AM. Hãy tìm khẳng định sai?
Trang 3
       1 
A. MB = 2 MA . B. MA = 2 MB . C. BA = 3 AM . D. AM = BM .
2
Câu 8. Cho hình bình hành ABCD . Khẳng định nào sau đây đúng?
       
A. AD = BC . B. AB = AC . C. AC = DB . D. AB = CD .

Câu 9. Cho hình bình hành ABCD tâm O . Các véctơ ngược hướng với OB là:
         
A. BD, OD . B. DB, OD, BO . C. DB, DO . D. BD, OD, BO
Câu 10. Cho hình chữ nhật ABCD có= AB 3,=AD 4 . Khẳng định nào sau đây đúng ?
      
A. AC = BD . B. CD = BC . C. AC = AB . D. BD = 7 .

Câu 11. Cho hình chữ nhật ABCD tâm I =
, AB 3,=
BC 4 . Khi đó BI là:
5 7
A. 7. B. . C. 5. D. .
2 2
A. Hai vectơ cùng phương thì chúng cùng hướng.
B. Hai vectơ cùng phương thì giá của chúng song song hoặc trùng nhau.
C. Hai vectơ có giá vuông góc thì cùng phương.
D. Hai vectơ ngược hướng với 1 vectơ thứ ba thì cùng phương.
Câu 13. Cho tam giác đều ABC với đường cao AH . Đẳng thức nào sau đây đúng?
     3   
A. HB = HC . B. AC = 2 HC . C. AH = HC . D. AB = AC .
2
 
Câu 14. Nếu AB = AC thì:
A. tam giác ABC là tam giác cân B. tam giác ABC là tam giác đều
C. A là trung điểm đoạn BC D. điểm B trùng với điểm C
Câu 15. Cho ba điểm M, N, P thẳng hàng, trong đó N nằm giữa hai điểm M và P. Khi đó cặp vectơ nào sau
đây cùng hướng?
       
A. MN và MP B. MN và PN C. MP và PN D. NP và NM
Câu 16. Cho hình lục giác đều ABCDEF tâm O. Số các vectơ khác vectơ không, cùng phương với vectơ

OB có điểm đầu và điểm cuối là các đỉnh của lục giác là
A. 4 B. 6 C. 8 D. 10
Câu 17. Cho tứ giác đều ABCD. Gọi M, N, P, Q lần lượt là trung điểm của AB, BC, CD, DA. Mệnh đề nào
sau đây là sai?
       
A. MN = QP B. QP = MN C. MQ = NP D. MN = AC
Câu 18. Cho ba điểm A, B, C phân biệt và thẳng hàng. Mệnh đề nào sau đây đúng?
   
A. AB = BC B. CA và CB cùng hướng
   
C. AB và AC ngược hướng D. BA và BC cùng phương
Câu 19. Gọi M , N lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, AC của tam giác đều ABC . Đẳng thức nào
sau đây đúng?
       
A. MA = MB. B. AB = AC. C. MN = BC. D. BC = 2 MN .
 
Câu 20. Cho tứ giác ABCD . Điều kiện nào là điều kiện cần và đủ để AB = CD ?
A. ABCD là hình bình hành. B. ABDC là hình bình hành.
C. AD và BC có cùng trung điểm. D. AB = CD.
Câu 21. Cho lục giác đều ABCDEF có tâm O . Đẳng thức nào sau đây là sai?
Trang 4
       
A. AB = ED. B. AB = AF . C. OD = BC. D. OB = OE.
Câu 22. Cho hình bình hành ABCD tâm O . Gọi P, Q, R lần lượt là trung điểm AB, BC , AD . Lấy 8 điểm
trên làm điểm gốc hoặc điểm ngọn các vectơ. Tìm mệnh đề sai:
 
A. Có 2 vectơ bằng PQ B. Có 4 vectơ bằng AR
 
C. Có 3 vectơ bằng BO D. Có 5 vectơ bằng OP
Câu 23. Cho hai điểm phân biệt A và B . Điều kiện để điểm I là trung điểm của đoạn thẳng AB là:
     
A. IA = BI . B. AI = BI . C. IA = IB . D. IA = IB .
Câu 24. Cho hình thoi ABCD có tâm I . Hãy cho biết số khẳng định đúng trong các khẳng định sau?
     
a) AB = BC b) AB = DC c) IA = IO
     
d) IB = IA e) AB = BC f) 2 IA = BD
A. 3. B. 4. C. 5. D. 6.
Câu 25. Điền từ thích hợp vào dấu (…) để được mệnh đề đúng. Hai véc tơ ngược hướng thì (…).
A. Bằng nhau. B. Cùng phương. C. Cùng độ dài. D. Cùng điểm đầu.

Câu 26. Cho vectơ a . Mệnh đề nào sau đây đúng?
     
A. Có vô số vectơ u mà u = a . B. Có duy nhất một u mà u = a .
     
C. Có duy nhất một u mà u = −a . D. Không có vectơ u nào mà u = a .
Câu 27. Cho hình bình hành ABGE . Đẳng thức nào sau đây đúng.
       
A. BA = EG . B. AG = BE . C. GA = BE . D. BA = GE .
Câu 28. Cho lục giác đều ABCDEF tâm O. Hãy tìm các vectơ khác vectơ-không có điểm đầu, điểm cuối là

đỉnh của lục giác và tâm O sao cho bằng với AB ?
           
A. FO, OC , FD B. FO, AC , ED C. BO, OC , ED D. FO, OC , ED
Câu 29. Cho tam giác ABC. Gọi M, N, P lần lượt là trung điểm của AB, BC, CA. Xác định các vectơ cùng

phương với MN .
          
A. AC , CA, AP, PA, PC , CP B. NM , BC , CB, PA, AP
             
C. NM , AC , CA, AP, PA, PC , CP D. NM , BC , CA, AM , MA, PN , CP
 
Câu 30. Cho ba điểm A, B, C cùng nằm trên một đường thẳng. Các vectơ AB, BC cùng hướng khi và chỉ
khi:
A. Điểm B thuộc đoạn AC B. Điểm A thuộc đoạn BC
C. Điểm C thuộc đoạn AB D. Điểm A nằm ngoài đoạn BC
Câu 31. Cho tam giác đều cạnh 2a. Đẳng thức nào sau đây là đúng?
    
A. AB = AC B. AB = 2a C. AB = 2a D. AB = AB
Câu 32. Cho tam giác không cân ABC. Gọi H, O lần lượt là trực tâm, tâm đường tròn ngoại tiếp của tam
giác. M là trung điểm của BC. Mệnh đề nào sau đây là đúng?
 
A. Tam giác ABC nhọn thì AH , OM cùng hướng.
 
B. AH , OM luôn cùng hướng.
 
C. AH , OM cùng phương nhưng ngược hướng.
 
D. AH , OM có cùng giá
Câu 33. Cho hình thoi tâm O, cạnh bằng a và 

A= 60° . Kết luận nào sau đây là đúng?
Trang 5
 a 3     a 2
A. AO = B. OA = a C. OA = OB D. OA =
2 2
Câu 34. Cho 3 điểm A , B , C không thẳng hàng, M là điểm bất kỳ. Mệnh đề nào sau đây đúng?
    
A. ∀M , MA = MB . B. ∃M , MA = MB = MC .
    
C. ∀M , MA ≠ MB ≠ MC . D. ∃M , MA = MB .

Câu 35. Cho hai điểm phân biệt A, B . Số vectơ ( khác 0 ) có điểm đầu và điểm cuối lấy từ các điểm A, B
là:
A. 2 . B. 6 . C. 13 . D. 12 .
Câu 36. Gọi C là trung điểm của đoạn AB . Hãy chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau:
   
A. CA = CB . B. AB và AC cùng hướng.
   
C. AB và CB ngược hướng. D. AB = CB .

Câu 37. Cho hình bình hành ABCD . Các vectơ là vectơ đối của vectơ AD là
       
A. AD, BC . B. BD, AC . C. DA, CB . D. AB, CB .

Câu 38. Số vectơ ( khác 0 ) có điểm đầu và điểm cuối lấy từ 7 điểm phân biệt cho trước là
A. 42 . B. 3 . C. 9 . D. 27 .
Câu 39. Cho tam giác ABC đều cạnh a và G là trọng tâm. Gọi I là trung điểm của AG .

Độ dài của vectơ BI là
21 21 3 3
A. a . B. a . C. a . D. a .
6 3 6 2
cho DM = BN . Gọi P là giao điểm của AM , DB và Q là giao điểm của CN , DB . Khẳng định
nào đúng?
       
A. DP = QB . B. MQ = NP . C. PQ = MN . D. MN = AC .
= 60° . Đẳng thức nào sau đây đúng?

Câu 41. Cho hình thoi ABCD cạnh a và BAD
      
A. AB = AD. B. BD = a. C. BD = AC. D. BC = DA.
    
Câu 42. Cho a và b là các vectơ khác 0 với a là vectơ đối của b . Khẳng định nào sau đây sai?
   
A. Hai vectơ a, b cùng phương. B. Hai vectơ a, b ngược hướng.
   
C. Hai vectơ a, b cùng độ dài. D. Hai vectơ a, b chung điểm đầu.
Câu 43. Cho tam giác ABC có M , N , D lần lượt là trung điểm của AB, AC , BC . Khi đó, các vectơ đối

của vectơ DN là:
     
A. AM , MB, ND . B. MA, MB, ND .
    
C. MB, AM . D. AM , BM , ND .
Câu 44. Cho hình bình hành ABCD . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của DC , AB ; P là
giao điểm của AM , DB và Q là giao điểm của CN , DB .Khẳng định nào sau đây là đúng nhất.
    
A. DM = NB B. DP
= PQ = QB C. Cả A, B đều đúng D. Cả A, B đều sai
Câu 45. Cho hình thang ABCD có hai đáy là AB và CD với AB = 2CD . Từ C vẽ
Trang 6
 
CI = DA . Khẳng định nào sau đây là đúng nhất?
   
A. AD = IC B. DI = CB
C. Cả A, B đều đúng D. A đúng, B sai
Câu 46. Cho tam giác ABC có trực tâm H. Gọi D là điểm đối xứng với B qua tâm O của đường tròn
ngoại tiếp tam giác ABC . Khẳng định nào sau đây là đúng?
       
A. HA = CD và AD = CH . B. HA = CD và AD = HC .
         
C. HA = CD và AC = CH . D. HA = CD và AD = HC và OB = OD .
Câu 47. Cho tam giác ABC với trực tâm H. D là điểm đối xứng với B qua tâm O của đường tròn ngoại tiếp
tam giác ABC. Khẳng định nào sau đây là đúng?
       
A. HA = CD và AD = CH B. HA = CD và DA = HC
       
C. HA = CD và AD = HC D. AD = HC và OB = OD
Câu 48. Cho ∆ABC với điểm M nằm trong tam giác. Gọi A ', B ', C ' lần lượt là trung điểm của BC, CA, AB
và N, P, Q lần lượt là các điểm đối xứng với M qua A ', B ', C ' . Câu nào sau đây đúng?
       
A. AM = PC và QB = NC B. AC = QN và AM = PC
       
C. AB = CN và AP = QN D. AB ' = BN và MN = BC
Câu 49. Cho tam giác ABC có H là trực tâm và O là tâm đường tròn ngoại tiếp. Gọi D là điểm đối xứng
với B qua O. Câu nào sau đây đúng?
       
A. AH = DC B. AB = DC C. AD = BC D. AO = AH
Câu 50. Cho đường tròn tâm O. Từ điểm A nằm ngoài ( O ) , kẻ hai tiếp tuyến AB, AC tới ( O ) . Xét mệnh
đề:
     
(I) AB = AC (II) OB = −OC (III) BO = CO
Mệnh đề đúng là:
A. Chỉ (I) B. (I) và (III) C. (I), (II), (III) D. Chỉ (III)
Câu 51. Cho hình bình hành ABCD tâm O. Gọi P, Q, R lần lượt là trung điểm của AB, BC, AD. Lấy 8 điểm
trên là gốc hoặc ngọn của các vectơ. Tìm mệnh đề sai?
   
A. Có 2 vectơ bằng PR B. Có 4 vectơ bằng AR C. Có 2 vectơ bằng BO D. Có 5 vectơ bằng OP
Câu 52. Cho hình vuông ABCD tâm O cạnh a. Gọi M là trung điểm của AB, N là điểm đối xứng với C qua

D. Hãy tính độ dài của vectơ MN .
 a 15  a 5  a 13  a 5
A. MN = B. MN = C. MN = D. MN =
2 3 2 4
Câu 53. Cho tứ giác ABCD. Gọi M, N, P, Q lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, BC, CD, DA. Gọi O là
giao điểm của các đường chéo của tứ giác MNPQ, trung điểm của các đoạn thẳng AC, BD tương
ứng là I, J. Khẳng định nào sau đây là đúng?
     
A. OI = OJ B. MP = NQ C. MN = PQ D. OI = −OJ
Câu 54. Cho tam giác ABC có trực tâm H , D là điểm đối xứng với B qua tâm O của đường tròn ngoại
tiếp tam giác ABC . Khẳng định nào sau đây là đúng?
       
     
C. HA = CD và AC = HD . D. HA = CD và AD = HC .
Trang 7
Bài 3. KHÁI NIỆM VECTƠ
I. Khái niệm vectơ
Vectơ là một đoạn thẳng có hướng. 
Vectơ có điểm đầu là A , điểm cuối là B được ki hiệu là AB , đọc là "vectơ AB ".

Để vẽ vectơ AB ta vẽ đoạn thẳng AB và đánh dấu mũi tên ở đầu mút B

Đối vói vecto AB , ta gọi: 
-Đường thẳng d đi qua hai điểm A, B là giá của véc tơ AB
 
- Độ dài đoạn thẳng AB là độ dái của vectơ AB , kí hiệu là | AB | .
Ví dụ 1. Cho hai điểm phân biệt H , K . Viết hai vectơ mà điểm đầu và điểm cuối là H hoặc K .
 
Giải. Hai vectơ thoả mãn yêu cầu đề bài là HK và KH .
  
Ví dụ 2. Tính độ dài của các vectơ AB, CD và MN
biết rằng độ dài cạnh của ô vuông bằng 1cm .

Giải
  
| AB |= 4 cm,| CD |= 4 cm,| MN |= 32 + 42 = 5( cm).
II. Vectơ cùng phương, vectơ cùng hướng
Hai vecto được gọi là cùng phurong nếu giá của chúng song song hoặc trùng nhau.
Nhận xét: Nếu hai vectơ cùng phương thì hoặc chúng cùng hướng hoặc chúng ngược hướng.
Ví dụ 3. Trong hình bên ,
 
tìm vectơ cùng hướng với vectơ AB ; ngược hưổng với vectơ AB .
Giải  
 
Vectơ CD cùng hướng với vectơ AB , vectơ MN ngược hướng với vectơ AB .
III. Hai vectơ bằng nhau
   
Hai vecto AB, CD bằng nhau nếu chúng cùng hướng và cùng độ dài, kí hiệu: AB = CD
   
Khi không cần chỉ rõ điểm đầu và điểm cuối của vectơ, vectơ còn được kí hiệu là a , b , u , v , …
Trang 1
 
Độ dài của vectơ a được kí hiệu là | a | .
Nhận xét
   
- Hai vectơ a , b bằng nhau nếu chúng cùng hướng và cùng độ dài, kí hiệu a = b .
  
- Khi cho trước vectơ a và điểm O , thì ta luôn tìm được một điểm A duy nhất sao cho OA = a .
Ví dụ 4 Cho hình bình hành ABCD

a) Vectơ nào bằng vectơ 
AB ?
b) Vectơ nào bằng vectơ AD
Giải
   
a) Vì AB, DC cùng hướng và AB = DC nên AB = DC .
   
b) Vì AD, BC cùng hướng và AD = BC nên AD = BC .
IV. Vectơ-không
Cho điểm A
, ta xét một vectơ đặc biệt, trong đó A vừa là điểm đầu vừa là điểm cuối. Vectở này được ki
hiệu là AA và gọi là vectơ-không.

Vectơ-không là vectơ có điểm đầu và điểm cuối trùng nhau, kí hiệu là 0 .
   
Với các điểm bất kì A, B, C ta có:= 0 AA = BB = CC .
 
Vectơ AA nằm trên mọi đường thẳng đi qua A . Ta quy ước 0 (vectơ-không) cùng phương và cùng hướng

với mọi vectơ; | 0 |= 0 .
 
Nhận xét: Hai điểm A, B trùng nhau khi và chỉ khi AB = 0 .
V. Biểu thị một số đại lượng có hướng bằng vectơ
Ví dụ 5. Khi treo ba vật, mỗi vật sẽ tác dụng vào thanh treo một lực (trọng lực) như ở hình dưới
Nhận xét đặc điểm về phương, hướng của ba vectơ biểu thị trọng lực.
Giải
  
Trong vật lí, các vectơ trọng lực có cùng hướng nên ba vectơ P1 , P2 , P3 biểu thị trọng lực có cùng hướng.


Câu 1. Hãy tính số các véc-tơ (khác 0 ) mà các điểm đầu và điểm cuối được lấy từ các điểm phân biệt đã
cho trong các trường hợp sau đây:
a) Hai điểm. b) Ba điểm. c) Bốn điểm.
Lời giải.
 
A
a) Với hai điểm , B có hai véc-tơ AB , BA .
     
b) Với ba điểm A , B , C có 6 véc-tơ: AB , BA , AC , CA , BC , CB .
c) Với bốn điểm A , B , C có 4 cách chọn điểm đầu và có 3 cách chọn điểm cuối khác điểm đầu
nên có 4.3 = 12 véc-tơ.
Trang 2

Tổng quát: với n điểm phân biệt thì có n ( n − 1) véc-tơ khác 0 .
 
Câu 2. Véc-tơ đối của véc-tơ 0 là véc-tơ nào? Véc-tơ đối của véc-tơ − a là véc-tơ nào?
Lời giải.
   
a) Véc-tơ đối của véc-tơ 0 là 0 . b) Véc-tơ đối của véc-tơ − a là a .
Câu 3. Cho tam giác ABC . Gọi M , N , P lần lượt là trung điểm của BC , CA , AB .

a) Xác định các véc-tơ khác véc-tơ - không, cùng phương với MN có điểm đầu và điểm cuối lấy

b) Xác định các véc-tơ khác véc-tơ - không, cùng hướng với AB có điểm đầu và điểm cuối lấy

c) Vẽ các véc-tơ bằng véc-tơ NP mà có điểm đầu A , B .
Lời giải.
a) Các véc-tơ khác véc-tơ không cùng phương
       
với MN là NM , AB , BA , AP , PA , BP , PB .
b) Các véc-tơ khác véc-tơ - không cùng hướng
   
với AB là AP , PB , NM . A' A
c) Trên tia CB lấy điểm B′ sao cho BB′ = NP .

Khi đó ta có BB′ là véc-tơ có điểm đầu là B và bằng M N

véc-tơ NP .
Qua A dựng đường thẳng song song với đường thẳng B' B P
C
NP .
 
Trên đường thẳng đó lấy điểm A′ sao cho AA′ cùng hướng với NP và AA′ = NP .
 
Khi đó ta có là véc-tơ AA′ có điểm đầu là A và bằng véc-tơ NP .
Câu 4. Cho tam giác ABC có trọng tâm G . Gọi I là trung điểm của BC . Dựng điểm B′ sao cho
 
B′B = AG .
 
a) Chứng minh rằng BI = IC .
 
b) Gọi J là trung điểm của BB′ . Chứng minh rằng BJ = IG .
Lời giải.
  
a) Vì I là trung điểm của BC nên BI = CI và BI cùng hướng với IC do đó hai véc-tơ BI ,
  
IC bằng nhau hay BI = IC .
  A
b) Ta có B′B = AG suy ra B′B = AG và B′B // AG . Do
  B'
đó BJ , IG cùng hướng. (1)
J G
1
Vì G là trọng tâm tam giác ABC nên IG = AG C
2 B I
1
và J là trung điểm BB′ suy ra BJ = BB′.
2
Vì vậy BJ = IG . (2)
 
Từ (1) và (2) ta có BJ = IG .
Câu 5. Cho tam giác ABC có H là trực tâm và O là tâm đường tròn ngoại tiếp. Gọi B′ là điểm đối
   
xứng với B qua O . Chứng minh rằng AH = B′C ′ , AB′ = HC . A
Lời giải. B'
Vì BB′ là đường kính của đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC nên O
H
=′ BCB
BAB =′ 90° .
B C
Trang 3
Do đó CH // B′A và AH // B′C . Suy ra tứ giác AB′CH là hình bình hành.
   
Vậy AH = B′C ′ , AB′ = HC .
Câu 6. Cho tam giác ABC có trung tuyến AM . Trên cạnh AC lấy hai điểm E và F sao cho
 
AE
= EF
= FC ; BE cắt AM tại N . Chứng minh NA và NM là hai vec-tơ đối nhau.
Lời giải.
Ta có FM // BE vì FM là đường trung bình của tam A
giác CEB .
Mà EA = EF nên EN là đường trung bình của tam giác AFM. E
N
Suy ra N là trung điểm của AM . F
 
Vậy NA = − NM . C B
M
Câu 7. Cho tứ giác ABCD . Gọi M , N , P , Q lần lượt là trung điểm
 
của AB , BC , CD , DA . Chứng minh rằng MQ = NP .
Lời giải.
Do M , Q lần lượt là trung điểm của AB và AD nên MQ là đường trung bình của tam giác
ABD .
D
1 Q
Suy ra MQ // BD và MQ = BD . (1) A
2
Tương tự NP là đường trung bình của tam giác CBD . P
M
1
Suy ra NP // BD và NP = BD . (2)
2 B N C
Từ (1) và (2) suy ra MQ // NP và MQ = NP do đó tứ giác
MNPQ là hình bình hành.
 
Vậy ta có MQ = NP .
cho DM = BN . Gọi P là giao điểm của AM , DB và Q là giao điểm của CN , DB . Chứng
   
minh rằng AM = NC và DB = QB .
Lời giải.
Ta có DM = BN ⇒ AN = MC , mặt khác AN song
song với MC do tứ giác ANCM là hình bình hành. A N B
 
Suy ra AM = NC . Q
Xét tam giác ∆DMP và ∆BNQ ta có P
 DM = NB (giả thiết)

D
  M C

 PDM = QBN (so le trong).
=
Mặt khác DMP APB (đối đỉnh) và   (hai góc đồng vị) suy ra DMP
APQ = NQB  = BNQ
.
Do đó ∆DMP = ∆BNQ (c.g.c) suy ra DB = QB .
   
Dễ thấy DB , QB cùng hướng vì vậy DB = QB .
Câu 9. Cho hình bình hành ABCD . Gọi E và F lần lượt là trung điểm của hai cạnh AB và CD . Nối
AF và CE , hai đường này cắt đường chéo BD lần lượt tại M và N . Chứng minh
  
DM
= MN = NB .
Lời giải.
Trang 4
Ta có AECF là hình bình hành nên: EN // AM .
A E B
Vì E là trung điểm AB nên N là trung điểm của
N
BM , do đó MN = NB .
Tương tự, M là trung điểm của DN , do
M
đó DM = MN .
Hơn nữa, vì các véc-tơ cùng hướng nên D F C
  
DM
= MN = NB .

Câu 10. Cho hình bình hành ABCD và ABEF với A, D, F không thẳng hàng. Dựng các vectơ EH và
 
FG bằng vectơ AD . Chứng minh tứ giác CDGH là hình bình
hành.
Lời giải
     
Ta có EH = AD , FG = AD ⇒ EH = FG ⇒ Tứ giác FEHG
 
là hình bình hành ⇒ GH = FE (1).
     
Ta có DC = AB , AB = FE ⇒ DC = FE (2).
 
Từ (1) và (2) ta có GH = DC .
Vậy tứ giác GHCD là hình bình hành.

Câu 1. Vectơ có điểm đầu là D , điểm cuối là E được kí hiệu là:
  
A. DE. B. DE . C. ED. D. DE.
Lời giải
Chọn D

Câu 2. Cho tứ giác ABCD. Số các vectơ khác 0 có điểm đầu và cuối là đỉnh của tứ giác bằng:
A. 4 B. 6 C. 8 D. 12.
Lời giải
Chọn D
 
Hai điểm phân biệt, giả sử A, B tạo thành hai vec tơ khác vec tơ- không là AB và BA .
Vì vậy từ 4 đỉnh A, B, C , D của tam giác ta có 6 cặp điểm phân biệt nên có 12 vec tơ khác vec tơ –
không được tạo thành.
Câu 3. Gọi M , N lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, AC của tam giác đều ABC . Hỏi cặp vectơ
nào sau đây cùng hướng?
       
A. MN và CB. B. AB và MB. C. MA và MB. D. AN và CA.
Lời giải
Chọn A
   
Câu 4. Cho AB ≠ 0 và một điểm C , có bao nhiêu điểm D thỏa mãn: AB = CD
A. 0. B. 1. C. 2. D. Vô số.
Lời giải
Chọn D

Tập hợp điểm D là đường tròn tâm C , bán kính bằng AB
Câu 5. Xét các mệnh đề sau
(I): Véc tơ – không là véc tơ có độ dài bằng 0 .
(II): Véc tơ – không là véc tơ có nhiều phương.
Trang 5
A. Chỉ (I) đúng. B. Chỉ (II) đúng. C. (I) và (II) đúng. D. (I) và (II) sai.
Lời giải
Chọn C
     
Lời giải
Chọn D
Câu 7. Cho M là một điểm thuộc đoạn thẳng AB sao cho AB = 3AM. Hãy tìm khẳng định sai?
       1 
A. MB = 2 MA . B. MA = 2 MB . C. BA = 3 AM . D. AM = BM .
2
Lời giải
Chọn D
Câu 8. Cho hình bình hành ABCD . Khẳng định nào sau đây đúng?
       
A. AD = BC . B. AB = AC . C. AC = DB . D. AB = CD .
Lời giải
Chọn A

Câu 9. Cho hình bình hành ABCD tâm O . Các véctơ ngược hướng với OB là:
         
A. BD, OD . B. DB, OD, BO . C. DB, DO . D. BD, OD, BO
Lời giải
Chọn D
Câu 10. Cho hình chữ nhật ABCD có= AB 3,=AD 4 . Khẳng định nào sau đây đúng ?
      
A. AC = BD . B. CD = BC . C. AC = AB . D. BD = 7 .
Lời giải
Chọn A

Câu 11. Cho hình chữ nhật ABCD tâm I =
, AB 3,=
BC 4 . Khi đó BI là:
5 7
A. 7. B. . C. 5. D. .
2 2
Lời giải
Chọn B

A. Hai vectơ cùng phương thì chúng cùng hướng.
B. Hai vectơ cùng phương thì giá của chúng song song hoặc trùng nhau.
C. Hai vectơ có giá vuông góc thì cùng phương.
D. Hai vectơ ngược hướng với 1 vectơ thứ ba thì cùng phương.
Lời giải
Chọn B
Câu 13. Cho tam giác đều ABC với đường cao AH . Đẳng thức nào sau đây đúng?
     3   
A. HB = HC . B. AC = 2 HC . C. AH = HC . D. AB = AC .
2
Lời giải
Chọn B
 
Câu 14. Nếu AB = AC thì:
Trang 6
A. tam giác ABC là tam giác cân B. tam giác ABC là tam giác đều
C. A là trung điểm đoạn BC D. điểm B trùng với điểm C
Lời giải
Đáp án D
 
AB = AC ⇒ B ≡ C
Câu 15. Cho ba điểm M, N, P thẳng hàng, trong đó N nằm giữa hai điểm M và P. Khi đó cặp vectơ nào sau
đây cùng hướng?
       
A. MN và MP B. MN và PN C. MP và PN D. NP và NM
Lời giải
Đáp án A
Câu 16. Cho hình lục giác đều ABCDEF tâm O. Số các vectơ khác vectơ không, cùng phương với vectơ

OB có điểm đầu và điểm cuối là các đỉnh của lục giác là
A. 4 B. 6 C. 8 D. 10
Lời giải

Các vectơ cùng phương với vectơ OB là:
     
BE , EB, DC , CD, FA, AF .
Đáp án B.
Câu 17. Cho tứ giác đều ABCD. Gọi M, N, P, Q lần lượt là trung điểm của AB, BC, CD, DA. Mệnh đề nào
sau đây là sai?
       
A. MN = QP B. QP = MN C. MQ = NP D. MN = AC
Lời giải
 MN //PQ 1
Ta có  (do cùng song song và bằng AC ).
 MN = PQ 2
Do đó MNPQ là hình bình hành.
Đáp án D.
Câu 18. Cho ba điểm A, B, C phân biệt và thẳng hàng. Mệnh đề nào sau đây đúng?
   
A. AB = BC B. CA và CB cùng hướng
   
C. AB và AC ngược hướng D. BA và BC cùng phương
Lời giải
 
Với ba trường hợp lần lượt A, B, C nằm giữa thì ta luôn có BA, BC cùng phương.
Đáp án D.
Câu 19. Gọi M , N lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, AC của tam giác đều ABC . Đẳng thức nào
sau đây đúng?
Trang 7
       
A. MA = MB. B. AB = AC. C. MN = BC. D. BC = 2 MN .
Lời giải
Chọn D
M N
B C
Ta có MN là đường trung bình của tam giác ABC .

 
Do đó
= BC 2 MN 
→
= BC 2 MN .
 
Câu 20. Cho tứ giác ABCD . Điều kiện nào là điều kiện cần và đủ để AB = CD ?
A. ABCD là hình bình hành. B. ABDC là hình bình hành.
C. AD và BC có cùng trung điểm. D. AB = CD.
Lời giải
Chọn B
Ta có: A B
   AB  CD
 AB = CD ⇒  ⇒ ABDC là hình bình hành.
 AB = CD
D C
 Mặt khác, ABDC là hình bình hành
 AB  CD  
⇒ ⇒ AB = CD .
 AB = CD
 
Do đó, điều kiện cần và đủ để AB = CD là ABDC là hình bình hành.
Câu 21. Cho lục giác đều ABCDEF có tâm O . Đẳng thức nào sau đây là sai?
       
A. AB = ED. B. AB = AF . C. OD = BC. D. OB = OE.
Lời giải
Chọn D
C B
D A
O
E F
Hai vectơ này ngược hướng.

Trang 8
Câu 22. Cho hình bình hành ABCD tâm O . Gọi P, Q, R lần lượt là trung điểm AB, BC , AD . Lấy 8 điểm
trên làm điểm gốc hoặc điểm ngọn các vectơ. Tìm mệnh đề sai:
 
A. Có 2 vectơ bằng PQ B. Có 4 vectơ bằng AR
 
C. Có 3 vectơ bằng BO D. Có 5 vectơ bằng OP
Lời giải
Chọn C
Câu 23. Cho hai điểm phân biệt A và B . Điều kiện để điểm I là trung điểm của đoạn thẳng AB là:
     
A. IA = BI . B. AI = BI . C. IA = IB . D. IA = IB .
Lời giải
Chọn A
 
IA = BI .
Câu 24. Cho hình thoi ABCD có tâm I . Hãy cho biết số khẳng định đúng trong các khẳng định sau?
     
a) AB = BC b) AB = DC c) IA = IO
     
d) IB = IA e) AB = BC f) 2 IA = BD
A. 3. B. 4. C. 5. D. 6.
Lời giải
Chọn A
Câu 25. Điền từ thích hợp vào dấu (…) để được mệnh đề đúng. Hai véc tơ ngược hướng thì (…).
A. Bằng nhau. B. Cùng phương. C. Cùng độ dài. D. Cùng điểm đầu.
Lời giải
Chọn B

Câu 26. Cho vectơ a . Mệnh đề nào sau đây đúng?
     
A. Có vô số vectơ u mà u = a . B. Có duy nhất một u mà u = a .
     
C. Có duy nhất một u mà u = −a . D. Không có vectơ u nào mà u = a .
Lời giải
Chọn A    
Cho vectơ a , có vô số vectơ u cùng hướng và cùng độ dài với vectơ a . Nên có vô số vectơ u mà
 
u = a.
Câu 27. Cho hình bình hành ABGE . Đẳng thức nào sau đây đúng.
       
A. BA = EG . B. AG = BE . C. GA = BE . D. BA = GE .
Lời giải
Chọn D
Trang 9
 
Hình bình hành ABGE ⇔ BA = GE .
Câu 28. Cho lục giác đều ABCDEF tâm O. Hãy tìm các vectơ khác vectơ-không có điểm đầu, điểm cuối là

đỉnh của lục giác và tâm O sao cho bằng với AB ?
           
A. FO, OC , FD B. FO, AC , ED C. BO, OC , ED D. FO, OC , ED
Lời giải
Đáp án D

Các vectơ bằng vectơ AB là:
  
FO, OC , ED
Câu 29. Cho tam giác ABC. Gọi M, N, P lần lượt là trung điểm của AB, BC, CA. Xác định các vectơ cùng

phương với MN .
          
A. AC , CA, AP, PA, PC , CP B. NM , BC , CB, PA, AP
             
C. NM , AC , CA, AP, PA, PC , CP D. NM , BC , CA, AM , MA, PN , CP
Lời giải
Đáp án C
Có 3 đường thẳng song song với MN là AC, AP, PC
Nên có 7 vectơ
      
NM , AC , CA, AP, PA, PC , CP
 
Câu 30. Cho ba điểm A, B, C cùng nằm trên một đường thẳng. Các vectơ AB, BC cùng hướng khi và chỉ
khi:
A. Điểm B thuộc đoạn AC B. Điểm A thuộc đoạn BC
C. Điểm C thuộc đoạn AB D. Điểm A nằm ngoài đoạn BC
Lời giải
Đáp án A
Câu 31. Cho tam giác đều cạnh 2a. Đẳng thức nào sau đây là đúng?
    
A. AB = AC B. AB = 2a C. AB = 2a D. AB = AB
Lời giải
Đáp án C

Vì tam giác đều nên =
AB = 2a
AB
Câu 32. Cho tam giác không cân ABC. Gọi H, O lần lượt là trực tâm, tâm đường tròn ngoại tiếp của tam
giác. M là trung điểm của BC. Mệnh đề nào sau đây là đúng?
 
A. Tam giác ABC nhọn thì AH , OM cùng hướng.
 
B. AH , OM luôn cùng hướng.
 
C. AH , OM cùng phương nhưng ngược hướng.
 
D. AH , OM có cùng giá
Lời giải
Trang 10
Đáp án A
Thật vậy khi ∆ABC nhọn thì ta có:

 AH ⊥ BC
 ⇒ AH //OM
OM ⊥ BC
 
O, H nằm trong tam giác ⇒ AH , OM cùng hướng
Câu 33. Cho hình thoi tâm O, cạnh bằng a và 

A= 60° . Kết luận nào sau đây là đúng?
 a 3     a 2
A. AO = B. OA = a C. OA = OB D. OA =
2 2
Lời giải
Đáp án A
a 3  a 3
Vì 
A= 60° ⇒ ∆ABC đều ⇒ AO = ⇒ AO =
2 2
Câu 34. Cho 3 điểm A , B , C không thẳng hàng, M là điểm bất kỳ. Mệnh đề nào sau đây đúng?
    
A. ∀M , MA = MB . B. ∃M , MA = MB = MC .
    
C. ∀M , MA ≠ MB ≠ MC . D. ∃M , MA = MB .
Lời giải
Chọn C
Ta có 3 điểm A , B , C không thẳng hàng, M là điểm bất kỳ.
     
Suy ra MA, MB, MC không cùng phương ⇒ ∀M , MA ≠ MB ≠ MC .

Câu 35. Cho hai điểm phân biệt A, B . Số vectơ ( khác 0 ) có điểm đầu và điểm cuối lấy từ các điểm A, B
là:
A. 2 . B. 6 . C. 13 . D. 12 .
Lời giải
Chọn A
  
Số vectơ ( khác 0 ) là AB ; BA .
Câu 36. Gọi C là trung điểm của đoạn AB . Hãy chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau:
   
A. CA = CB . B. AB và AC cùng hướng.
   
C. AB và CB ngược hướng. D. AB = CB .
Lời giải
Chọn B
Trang 11
 
Ta có C là trung điểm của đoạn AB và AC cùng hướng.

Câu 37. Cho hình bình hành ABCD . Các vectơ là vectơ đối của vectơ AD là
       
A. AD, BC . B. BD, AC . C. DA, CB . D. AB, CB .
Lời giải
Chọn C
  
Vectơ đối của vectơ AD là DA, CB .

Câu 38. Số vectơ ( khác 0 ) có điểm đầu và điểm cuối lấy từ 7 điểm phân biệt cho trước là
A. 42 . B. 3 . C. 9 . D. 27 .
Lời giải
Chọn A 
Số vectơ ( khác 0 ) có điểm đầu và điểm cuối lấy từ 7 điểm phân biệt cho trước là
7.6 = 42
Câu 39. Cho tam giác ABC đều cạnh a và G là trọng tâm. Gọi I là trung điểm của AG .

Độ dài của vectơ BI là
21 21 3 3
A. a . B. a . C. a . D. a .
6 3 6 2
Lời giải
Chọn A

Ta có AB
= AB= a
Gọi M là trung điểm của BC

 2 2 2 2 2 2 a
2
a 3
Ta có AG
= AG= AM
= AB − BM = a − =
3 3 3 4 3
 a 2 a 2 a 21
BI = BI = BM 2 + MI 2 = + =
4 3 6
cho DM = BN . Gọi P là giao điểm của AM , DB và Q là giao điểm của CN , DB . Khẳng định
nào đúng?
       
A. DP = QB . B. MQ = NP . C. PQ = MN . D. MN = AC .
Lời giải
Chọn A
Trang 12
Ta có DM = BN ⇒ AN = MC , mặt khác AN song song với MC do đó tứ giác ANCM là hình
 
bình hành. Suy ra AM = NC .
 = QBN
Xét tam giác ∆DMP và ∆BNQ ta có DM = NB (giả thiết), PDM  (so le trong)
=
Mặt khác DMP APB (đối đỉnh) và   (hai góc đồng vị) suy ra DMP
APQ = NQB  = BNQ
.
Do đó ∆DMP =
∆BNQ (c.g.c) suy ra DB = QB .
   
Dễ thấy DB, QB cùng hướng vì vậy DB = QB .
= 60° . Đẳng thức nào sau đây đúng?

Câu 41. Cho hình thoi ABCD cạnh a và BAD
      
A. AB = AD. B. BD = a. C. BD = AC. D. BC = DA.
Lời giải
Chọn B
A C
D

Từ giả thiết suy ra tam giác ABD đều cạnh a nên BD
= a 
→ BD= a.
    
Câu 42. Cho a và b là các vectơ khác 0 với a là vectơ đối của b . Khẳng định nào sau đây sai?
   
A. Hai vectơ a, b cùng phương. B. Hai vectơ a, b ngược hướng.
   
C. Hai vectơ a, b cùng độ dài. D. Hai vectơ a, b chung điểm đầu.
Lời giải
Chọn D
   
Ta có a  b . Do đó, a và b cùng phương, cùng độ dài và ngược hướng nhau.
Câu 43. Cho tam giác ABC có M , N , D lần lượt là trung điểm của AB, AC , BC . Khi đó, các vectơ đối

của vectơ DN là:
     
A. AM , MB, ND . B. MA, MB, ND .
    
C. MB, AM . D. AM , BM , ND .
Lời giải
Chọn A
.
   
Nhìn hình ta thấy vectơ đối của vectơ DN là: AM , MB, ND .
Trang 13
Câu 44. Cho hình bình hành ABCD . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của DC , AB ; P là
giao điểm của AM , DB và Q là giao điểm của CN , DB .Khẳng định nào sau đây là đúng nhất.
    
A. DM = NB B. DP
= PQ = QB C. Cả A, B đều đúng D. Cả A, B đều sai
Lời giải
Chọn C
Ta có tứ giác DMBN là hình bình hành vì

1  
DM= NB = AB, DM / / NB . Suy ra DM = NB . A N B
2
Q
Xét tam giác CDQ có M là trung điểm của DC và MP / / QC P
do đó P là trung điểm của DQ . Tương tự xét tam giác ABP D M C
suy ra được Q là trung điểm của PB
  
Vì vậy DP = QB từ đó suy ra DP
= PQ = PQ = QB .
Câu 45. Cho hình thang ABCD có hai đáy là AB và CD với AB = 2CD . Từ C vẽ
 
CI = DA . Khẳng định nào sau đây là đúng nhất?
   
A. AD = IC B. DI = CB
C. Cả A, B đều đúng D. A đúng, B sai
Lời giải
Chọn C
 
Ta có CI = DA suy ra AICD là hình bình hành
 
⇒ AD = IC D C
1
Ta có DC = AI mà AB = 2CD do đó=
AI AB ⇒ I là trung
2
điểm AB A I B
Ta có DC = IB và DC / / IB ⇒ tứ giác BCDI là hình bình hành
 
Suy ra DI = CB
Câu 46. Cho tam giác ABC có trực tâm H. Gọi D là điểm đối xứng với B qua tâm O của đường tròn
ngoại tiếp tam giác ABC . Khẳng định nào sau đây là đúng?
       
         
C. HA = CD và AC = CH . D. HA = CD và AD = HC và OB = OD .
Lời giải
Chọn B
Trang 14
A
D
H O
B C
 chắn nửa đường tròn). Suy ra AH  DC.

Ta có AH ⊥ BC và DC ⊥ BC (do góc DCB
Tương tự ta cũng có CH  AD.
Câu 47. Cho tam giác ABC với trực tâm H. D là điểm đối xứng với B qua tâm O của đường tròn ngoại tiếp
tam giác ABC. Khẳng định nào sau đây là đúng?
       
A. HA = CD và AD = CH B. HA = CD và DA = HC
       
C. HA = CD và AD = HC D. AD = HC và OB = OD
 
Lời giải
Ta có BD là đường kính ⇒ OB = DO .
AH ⊥ BC , DC ⊥ BC ⇒ AH / / DC (1)
Ta lại có CH ⊥ AB, DA ⊥ AB ⇒ CH / / DA (2)
   
Từ (1) và (2) ⇒ tứ giác HADC là hình bình hành ⇒ HA = CD; AD = HC .
Đáp án C.
Câu 48. Cho ∆ABC với điểm M nằm trong tam giác. Gọi A ', B ', C ' lần lượt là trung điểm của BC, CA, AB
và N, P, Q lần lượt là các điểm đối xứng với M qua A ', B ', C ' . Câu nào sau đây đúng?
       
A. AM = PC và QB = NC B. AC = QN và AM = PC
       
C. AB = CN và AP = QN D. AB ' = BN và MN = BC
Lời giải
 
Ta có AMCP là hình bình hành ⇒ AM = PC
Lại có AQBM và BMCN là hình bình hành
⇒ NC = BM = QA
 
⇒ AQNC là hình bình hành ⇒ AC = QN .
Đáp án B.
Câu 49. Cho tam giác ABC có H là trực tâm và O là tâm đường tròn ngoại tiếp. Gọi D là điểm đối xứng
với B qua O. Câu nào sau đây đúng?
       
A. AH = DC B. AB = DC C. AD = BC D. AO = AH
Lời giải
Đáp án A
 
Ta có thể chỉ ra được ADCH là hình bình hành ⇒ AH = DC
Câu 50. Cho đường tròn tâm O. Từ điểm A nằm ngoài ( O ) , kẻ hai tiếp tuyến AB, AC tới ( O ) . Xét mệnh
đề:
Trang 15
     
(I) AB = AC (II) OB = −OC (III) BO = CO
Mệnh đề đúng là:
A. Chỉ (I) B. (I) và (III) C. (I), (II), (III) D. Chỉ (III)
Lời giải
Đáp án D
 
Ta có: OB =
OC =⇒
R BO = CO
Câu 51. Cho hình bình hành ABCD tâm O. Gọi P, Q, R lần lượt là trung điểm của AB, BC, AD. Lấy 8 điểm
trên là gốc hoặc ngọn của các vectơ. Tìm mệnh đề sai?
   
A. Có 2 vectơ bằng PR B. Có 4 vectơ bằng AR C. Có 2 vectơ bằng BO D. Có 5 vectơ bằng OP
Lời giải
Đáp án D
  

Ta có: PQ
= AO
= OC
            
AR
= RQ = PO
= BQ = QC , BO = OD = PR, OP = RA= DR = CQ = QB
Câu 52. Cho hình vuông ABCD tâm O cạnh a. Gọi M là trung điểm của AB, N là điểm đối xứng với C qua

D. Hãy tính độ dài của vectơ MN .
 a 15  a 5  a 13  a 5
A. MN = B. MN = C. MN = D. MN =
2 3 2 4
Lời giải
Đáp án C
Áp dụng định lý Pytago trong tam giác vuông MAD ta có:

2
a
DM = AM + AD =   + a 2
2 2 2
2
2
5a
=
4
a 5
⇒ DM =
2
Qua N kẻ đường thẳng song song với AD cắt AB tại P.
Trang 16
a 3a
Khi đó tứ giác ADNP là hình vuông và PM = PA + AM = a + =
2 2
Áp dụng định lý Pytago trong tam giác vuông NPM ta có:
2
2 2  3a 
2 2
MN = NP + PM =
a + 
 2 
13a 2
=
4
a 13
⇒ MN =
2
 a 13
Suy ra MN
= MN =
2
Câu 53. Cho tứ giác ABCD. Gọi M, N, P, Q lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, BC, CD, DA. Gọi O là
giao điểm của các đường chéo của tứ giác MNPQ, trung điểm của các đoạn thẳng AC, BD tương
ứng là I, J. Khẳng định nào sau đây là đúng?
     
A. OI = OJ B. MP = NQ C. MN = PQ D. OI = −OJ
Lời giải
Đáp án D
 
Ta có: MNPQ là hình bình hành ⇒ MN = QP
Ta có:
  1   1   1   1  
OI + OJ=
2
( ) (
OA + OC + OD + OB=
2 2
) (
OA + OB + OC + OD
2
) ( )
  
= OM + ON = 0
 
⇒ OI = −OJ
Câu 54. Cho tam giác ABC có trực tâm H , D là điểm đối xứng với B qua tâm O của đường tròn ngoại
tiếp tam giác ABC . Khẳng định nào sau đây là đúng?
       
     
C. HA = CD và AC = HD . D. HA = CD và AD = HC .
Lời giải
Chọn A
Trang 17
Ta có: Vì D đối xứng với B qua O nên D thuộc đường tròn ( O )
AD / / DH (cùng vuông góc với AB )
AH / / CD (cùng vuông góc với BC )
Suy ra ADHC là hình bình hành
   
Vậy HA = CD và AD = CH .
Trang 18
Bài 4. TỔNG VÀ HIỆU HAI VECTƠ
I. Tổng của hai vectơ
1. Định nghĩa
  
Với ba điểm bất kì A, B, C , vectơ AC được gọi là tổng của hai vecto AB và BC , ki hiệu là
  
AC
= AB + BC
      
Cho hai vectơ a , b . Lấy một điểm A tuỳ ý, vẽ=
AB a= , BC b . Vectơ AC được gọi là tổng của hai vectơ
    
a và b , kí hiệu AC= a + b .
Phép lấy tổng của hai vectơ còn được gọi là phép cộng vectơ.
Ví dụ 1. Cho tam giác ABC có trung tuyến AM
  

Chứng minh AB + MC = AM .
Giải      
Vì MC =BM ⇒ AB + MC = AB + BM = AM
2. Quy tắc hình bình hành
  
Nếu ABCD là hình bình hành thì AB + AD = AC .
   

Ví dụ 2. Cho hình chữ nhật ABCD . Chứng minh | AB + AD |=| BA + BC | .
Giải      
Theo quy tắc hình bình hành, ta có: AB + AD = AC , BA + BC = BD .
     
Suy ra | AB + AD |= | AC |= AC ,| BA + BC |= | BD |= BD .
   
Do AC = BD nên | AB + AD |=| BA + BC | .
3. Tính chất
  
Với ba vectở tuỳ ý a , b , c ta có:
Trang 1
   
- a + b = b + a (tính chất giao hoán);
     
- (a + b ) + c =a + (b + c ) (tính chất kết hợp);
    
- a + 0 = 0 + a = a (tính chất của vectơ-không).
  
Chú ý: Tổng ba vectơ a + b + c được xác định theo một trong hai cách:
     
(a + b ) + c hoặc a + (b + c ).
Ví dụ 3. Cho bốn điểm A, B, C , D . Chứng minh
   
AB + CD + BC = AD.
Giải
Ta có:
           
AB + CD + BC = AB + BC + CD = ( AB + BC ) + CD = AC + CD = AD
II. Hiệu của hai vec tơ
1. Định nghĩa
  
Vectơ có cùng độ dài và ngược hướng với vecto a được gọi là vecto đối của vectơ a , kí hiệu là −a . Hai
 
vectơ a và −a được gọi là hai vectơ đối nhau.
 
Quy ước: Vectơ đối của vectơ 0 là vectơ 0 .
    
( ) ( )
Nhận xét. a + −a = −a + a = 0
  
 
-Hai vectơ a, b là hai vectơ đối nhau khi và chỉ khi a + b =0.
  
-Với hai điểm A, B ta có: AB + BA = 0
   
- Với ba điểm A, B, C bất kì, ta có: AB + BC + CA = 0.
   
Cho hai điểm A, B . Khi đó, hai vectơ AB, BA là hai vectơ đối nhau, tức là BA = − AB
 
Ví dụ 4. Cho I là trung điểm của đoạn thẳng AB . Chứng tỏ IA và IB là hai vectơ đối nhau. Viết đẳng thức
liên hệ giữa hai vectơ đó.
Giải
      
Hai vectơ IA, IB là hai vecto đối nhau vì chúng ngược hướng và cùng độ dài, IA = − IB , IA + IB =0
  
Chú ý: I là trung điểm của đoạn thẳng AB khi và chỉ khi IA + IB = 0.
Ví dụ 5. Cho tam giác ABC có trọng tâm G . Gọi M là trung điểm của BC và D là điểm đối xứng vơi G
qua M . Chứng minh:
  

a) GB + GC = GD
   
b) GA + GB + GC = 0.
Giải
Trang 2
a) Vì tứ giác BGCD có hai đường chéo cắt nhau tại trung điểm mỗi đường nên tứ giác BGCD là hình bình
  
hành. Suy ra GB + GC = GD .
b) Vì hai điểm A, D cùng thuộc đường thẳng GM nên các điểm A, G, M , D thẳng hàng.
Ta có: GA = GD . Suy ra G là trung điểm của AD .
      
Vì thế GA + GD = 0 . Vậy GA + GB + GC = 0.
   
Chú ý: G là trọng tâm của tam giác ABC khi và chỉ khi GA + GB + GC = 0.
2. Hiệu của hai vectơ
     
Hiệu của vectơ a và vectơ b là tổng của vectơ a và vectở đối của vectơ b , kí hiệu là a − b .
Phép lấy hiệu của hai vectơ còn được gọi là phép trừ vectơ.
Ví dụ 6. Cho ba điểm A, B, O .
 
Vectơ OB − OA là vectơ nào?
Giải         
Ta có: OB − OA= OB + (−OA= ) OB + AO= AO + OB= AB .
  
Nhận xét: Vối ba điểm bất kì A, B, O ta có: AB= OB − OA .
Ví dụ 7. Cho bốn điểm bất kì A, B, C , D . Chứng minh
    
AB − AD + CD − CB = 0.
Giải
           
Tacó: AB − AD + CD − CB = ( AB − AD) + (CD − CB) = DB + BD = DD = 0

DẠNG 1. CỘNG TRỪ VÉC TƠ
    
Câu 1. Cho hai véc-tơ và sao cho + b =
a b a 0.
   
a) Dựng OA = a , OB = b . Chứng minh rằng O là trung điểm của AB .
   
b) Dựng OA = a , AB = b . Chứng minh rằng B ≡ O .
Câu 2. Cho hình bình hành ABCD . Hai điểm M và N lần lượt là trung điểm của BC và AD . Xác
       
định tổng của hai véc-tơ NC và MC , AM và CD , AD và NC , AM và AN .
Câu 3. Cho tam giác ABC . Các điểm M , N và P lần lượt là trung điểm của AB , AC và BC . Xác
       
định hiệu AM − AN ; MN − NC ; MN − PN ; BP − CP .
 
Câu 4. Chứng minh rằng điểm I là trung điểm của đoạn thẳng AB ⇔ IA =
IB .
Câu 5. Cho tam giác ABC . Các điểm M , N và P lần lượt là trung điểm của AB , AC và BC . Chứng
     
minh rằng với điểm O bất kì ta có OA + OB + OC = OM + ON + OP .
   
Câu 6. Gọi O là tâm của tam giác đều ABC .Chứng minh rằng OA + OB + OC =
0.
Câu 7. Cho tam giác ABC . Gọi M , N , P lần lượt là trung điểm của BC , CA , AB . Chứng minh rằng
   
0.
a) BM + CN + AP =
    
0.
b) AP + AN − AC + BM =
     
c) OA + OB + OC = OM + ON + OP với O là điểm bất kì.
Trang 3
Câu 8. Cho hình bình hành ABCD tâm O , M là một điểm bất kì trong mặt phẳng. Chứng minh rằng
   
0.
a) BA + DA + AC =
    
0.
b) OA + OB + OC + OD =
   
c) MA + MC = MB + MD .
Câu 9. Cho hình bình hành ABCD . Gọi O là một điểm bất kì trên đường chéo AC . Qua O kẻ các
đường thẳng song song với các cạnh của hình bình hành. Các đường thẳng này cắt AB và DC
lần lượt tại M và N , cắt AD và BC lần lượt tại E và F . Chứng minh
   
a) OA + OC = OB + OD .
  
b) BD
= ME + FN
Câu 10. Cho năm điểm A, B, C , D, E . Chứng minh rằng
    
a) AB + CD + EA = CB + ED .
     
b) AC + CD − EC = AE − DB + CB .
     
Câu 11. Cho ngũ giác đều ABCDE O
tâm . Chứng minh rằng OA + OB + OC + OD + OE = 0.
     
Câu 12. Cho các điểm A, B, C , D, E , F . Chứng minh rằng AD + BE + CF = AE + BF + CD .
Câu 13. Cho lục giác đều ABCDEF nội tiếp đường tròn tâm O , và M là một điểm bất kì. Chứng minh
rằng
            
a) OA + OC + OB + OD + OE + OF = 0 . b) MA + MC + ME = MB + MD + MF .
DẠNG 2. XÁC ĐỊNH ĐIỂM THỎA MÃN ĐIỀU KIỆN
Câu 14. Cho hai điểm phân biệt A, B . Tìm điểm M thỏa mãn điều kiện sau đây:
     
a) MA − MB = BA b) MA − MB = AB
    
c) MA + MB = 0 d) MA = AM
   
Câu 15. Cho tam giác ABC . Tìm điểm M thỏa mãn điều kiện MA − MB + MC = 0
Câu 16. Cho tam giác ABC . Tìm tập hợp các điểm m sao cho
  
a) MA
= MB − MC
 
b) MA = MC
   
Câu 17. Cho 2 điểm A và B . Tìm tập hợp các điểm M thỏa mãn điều kiện MA + MB = MA − MB
DẠNG 3. TÍNH ĐỘ DÀI VÉC TƠ

   
Câu 18. Cho tam giác đều ABC cạnh a . Tính AB + AC và AB − AC .
Câu 19. Cho tam giác ABC có trung tuyến AM . Trên cạnh AC = b lấy hai điểm E và F sao cho
    
AE
= EF = FC , BE cắt trung tuyến AM tại N . Tính độ dài vectơ u = AE + AF + AN + MN

Câu 20. Cho tam giác ABC vuông tại A có ABC = 30 và BC = a 5 . Tính độ dài của các vectơ
0
     

AB + BC , AC − BC và AB + AC .
     
Câu 21. Cho hình vuông ABCD cạnh b . Tính DA − AB , DA + DC , DB + DC
Câu 22. Cho hình vuông ABCD cạnh a có O là giao điểm của hai đường chéo. Hãy tính
     
OA − CB , AB + DC và CD − DA
Trang 4
Câu 23. Cho hình vuông ABCD cạnh a có tâm O . Gọi M là trung điểm của AB , N là điểm đối xứng
 
với C qua D . Hãy tính độ dài của các vec tơ sau MD, MN .
Câu 24. Cho hình vuông ABCD cạnh a có tâm O và M là trung điểm của AB . Tính độ dài của các
     
vecto AB, AC , OA, OM và OA + OB .
Câu 25. Cho hình vuông ABCD có tâm O và cạnh a . M là một điểm bất kỳ
    
a)Tính AB + OD , AB − OC + OD
   
b)Tính độ dài vectơ MA − MB − MC + MD
Câu 26. Cho hình vuông ABCD có tâm O và cạnh a và M là một điểm bất kỳ. Tính
 
a)Tính AB + AD
 
b)Tính OA − CB
 
c)Tính CD − DA

Câu 1. Cho hình bình hành tâm O. Kết quả nào sau đây là đúng?
           
A. AB
= OA − AB B. CO − OB = BA C. AB − AD = AC D. AO + OD = CB
  
Câu 2. Cho ba vectơ a , b và c khác vectơ-không. Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?
         
A. a + b = b + a . ( ) (
B. a + b + c =a + b + c .)
     
C. a + 0 = a. D. 0 + a =0.
 
Câu 3. Cho hình bình hành ABCD . Vectơ tổng CB + CD bằng
   
A. CA . B. BD . C. AC . D. DB .
Câu 4. Cho ba điểm phân biệt A, B, C . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?
     
A. AB + BC = AC . B. AC + CB = AB .
     
C. CA + BC = BA . D. CB + AC = BA .
   
Câu 5. Cho bốn điểm phân biệt A, B, C , D . Vectơ tổng AB + CD + BC + DA bằng
   
A. 0 . B. AC . C. BD . D. BA .
 
Câu 6. Cho tam giác ABC . Gọi M , N , P lần lượt là trung điểm của AB, BC , CA . Vectơ tổng MP + NP
bằng
   
A. BP . B. MN . C. CP . D. PA .
Câu 7. Cho hình bình hành ABCD và gọi I là giao điểm của hai đường chéo. Trong các khẳng định sau,
khẳng định nào đúng?
     
A. IA + DC = IB . B. AB + AD = BD .
     
C. IA + BC = IB . D. AB + IA = BI .
khẳng định nào sai?
      
A. IA + DC = IB . B. DA + DC + BI = DI .
Trang 5
      
C. ID + AB =IC . D. AB + AD + CI =IA .
    
Câu 9. Cho các điểm phân biệt M , N , P, Q, R . Xác định vectơ tổng MN + PQ + RP + NP + QR .
   
A. MP . B. MN . C. MQ . D. MR .
Câu 10. Cho hình bình hành ABCD . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?
     
A. AB + BD = BC . B. AB + AD = AC .
     
C. AC + CD = CB . D. DC + DA = DB .
Câu 11. Cho tam giác ABC và M , N , P lần lượt là trung điểm của BC , CA, AB . Trong các khẳng định
sau, khẳng định nào sai?
       
A. AB + BC + CA = 0 . B. AP + BM + CN = 0.
      
C. MN + NP + PM = 0 . D. PB + MC = MP .
Câu 12. Cho hình vuông ABCD , tâm O. Trong các khẳng định sau, khẳng định nào đúng?
     
A. BC + AB = CA . B. OC + AO = CA .
     
C. BA + DA = CA . D. DC + BC = CA .
Câu 13. Cho lục giác đều ABCDEF có tâm O . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?.
          
A. OA + OB + OC + OD + OE + OF = 0. B. OA + AB + BO = 0.
      
C. OA + FE = 0. D. OA + ED + FA = 0.
Câu 14. Gọi O là tâm hình bình hành ABCD . Đẳng thức nào sau đây sai?
      
A. OA  OB  CD. . B. OB  OC  OD  OA. .
      
C. AB  AD  DB. . D. BC  BA  DC  DA. .
 
Câu 15. Gọi O là tâm hình vuông ABCD . Tính OB  OC .
    
A. BC . B. DA . C. OD  OA . D. AB .
 
Câu 16. Cho O là tâm hình bình hành ABCD . Hỏi vectơ  AO  DO  bằng vectơ nào?
   
A. BA . B. BC . C. DC . D. AC .
Câu 17. Chọn khẳng định sai:
  
A. Nếu I là trung điểm đoạn AB thì IA − IB =
0.
  
B. Nếu I là trung điểm đoạn AB thì AI − BI =AB .
  
C. Nếu I là trung điểm đoạn AB thì AI − IB =
0.
  
D. Nếu I là trung điểm đoạn AB thì IA − BI =
0.
Câu 18. Cho 4 điểm bất kỳ A, B, C , D . Đẳng thức nào sau đây là đúng:
      
A. OA
= CA + CO . B. BC − AC + AB = 0.
     
C. BA
= OB − OA . D. OA
= OB − BA .
    
Câu 19. Chỉ ra vectơ tổng MN − QP + RN − PN + QR trong các vectơ sau
   
A. MR . B. MQ . C. MP . D. MN .
Câu 20. Cho hình bình hành ABCD và điểm M tùy ý. Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. MA + MB = MC + MD . B. MA + MD = MC + MB .
       
C. AM + MB = CM + MD . D. MA + MC = MB + MD .
    
Câu 21. Cho bốn điểm A, B, C , D phân biệt. Khi đó vectơ u = AD − CD + CB − DB là:
       
A. u = 0 . B. u = AD . C. u = CD . D. u = AC .
Trang 6
    
Câu 22. Cho bốn điểm A, B, C , D phân biệt. Khi đó vectơ u = AD − CD + CB − AB bằng:
      
A. u = AD . B. u = 0 . C. u = CD . D. u = AC .
Câu 23. Cho 4 điểm A, B, C , D . Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. AB − DC = AC − DB . B. AB + CD = AD + BC .
       
C. AB − DC = AD + CB . D. AB + CD = DA − CB .
Câu 24. Cho Cho hình bình hành ABCD tâm O . Đẳng thức nào sau đây đúng?
         
A. AO + BO − CO + DO = 0. B. AO + BO + CO + DO = 0.
         
C. AO + OB + CO − OD = 0. D. OA − OB + CO + DO = 0.
Câu 25. Cho Cho lục giác đều ABCDEF và O là tâm của nó. Đẳng thức nào dưới đây là đẳng thức sai?
      
A. OA + OC − EO = 0 . B. BC − EF = AD .
       
C. OA − OB = EB − OC . D. AB + CD − EF = 0.
Câu 26. Cho 4 điểm A, B, C, D. Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. AB + CD = AD + CB . B. AB + CD = AD + BC .
       
C. AB + CD = AC + BD . D. AB + CD = DA + BC .
Câu 27. Cho ∆ABC, vẽ bên ngoài tam giác các hình bình hành ABEF, ACPQ, BCMN. Xét các mệnh đề:
  
( I ) NE + FQ = MP
  
( II ) EF + QP = − MN
     
( III ) AP + BF + CN = AQ + EB + MC
Mệnh đề đúng là :
A. Chỉ ( I ) . B. Chỉ ( III ) . C. ( I ) và ( II ) . D. Chỉ ( II ) .
Câu 28. Cho 5 điểm phân biệt M , N , P, Q, R . Mệnh đề nào sau đây đúng?
           
A. MN + PQ + RN + NP + QR = MP . B. MN + PQ + RN + NP + QR = PR .
           
C. MN + PQ + RN + NP + QR = MR . D. MN + PQ + RN + NP + QR = MN .
Câu 29. Cho hình bình hành ABCD , đẳng thức véctơ nào sau đây đúng?
     
A. CD + CB = CA . B. AB + AC = AD .
     
C. BA + BD = BC . D. CD + AD = AC .
Câu 30. Cho hình bình hành ABCD có tâm O . Khẳng định nào sau đây là đúng:
     
A. AB − AC = DA . B. AO + AC = BO .
     
C. AO − BO = CD . D. AO + BO = BD .
Câu 31. Cho 4 điểm bất kì A , B , C , O . Đẳng thức nào sau đây đúng?
     
A. OA
= OB − BA . B. OA= CA − CO .
     
C. AB
= AC + BC . D. AB= OB + OA .
Câu 32. Cho 3 điểm phân biệt A, B, C . Đẳng thức nào sau đây đúng?
     
A. AB
= BC + CA . B. AB
= CB + AC .
     
C. AB
= BC + AC . D. AB
= CA + BC .
 
Câu 33. Cho hình bình hành ABCD tâm O . Khi đó OA + BO bằng
Trang 7
     
A. OC + OB . B. AB . C. OC + DO . D. CD .
Câu 34. Cho 6 điểm A, B, C , D, E , F . Đẳng thức nào sau đây đúng?
      
A. AB + CD + FA + BC + EF + DE = 0 .
      
B. AB + CD + FA + BC + EF + DE = AF .
      
C. AB + CD + FA + BC + EF + DE = AE .
      
D. AB + CD + FA + BC + EF + DE = AD .
Câu 35. Cho hình bình hành ABCD, gọi M, N lần lượt là trung điểm của đoạn BC và AD. Tính tổng
 
NC + MC .
   
A. AC. . B. NM . . C. CA. . D. MN . .
  
Câu 36. Cho 6 điểm A, B, C , D, E , F . Tổng véc tơ: AB + CD + EF bằng
     
A. AF + CE + DB . B. AE + CB + DF .
     
C. AD + CF + EB . D. AE + BC + DF .
Câu 37. Cho các điểm phân biệt A, B, C , D, E , F . Đẳng thức nào sau đây sai?
           
A. AB + CD + EF = AF + ED + BC . B. AB + CD + EF = AF + ED + CB .
           
C. AE + BF + DC = DF + BE + AC . D. AC + BD + EF = AD + BF + EC .
Câu 38. Cho các điểm phân biệt A, B, C , D . Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. AC + BD = BC + DA . B. AC + BD = CB + DA .
       
C. AC + BD = CB + AD . D. AC + BD = BC + AD .
Câu 39. 6Cho tam giác ABC , trung tuyến AM . Trên cạnh AC lấy điểm E và F sao cho
AE
= EF = FC , BE cắt AM tại N . Chọn mệnh đề đúng:
      
A. NA + NM = 0. B. NA + NB + NC = 0.
     
C. NB + NE = 0. D. NE + NF = EF .
Câu 40. Cho tam giác ABC . Gọi D, E , F lần lượt là trung điểm của các cạnh BC , CA, AB . Hệ thức nào là
đúng?
           
A. AD + BE + CF = AF + CE + BD . B. AD + BE + CF = AB + AC + BC .
           
C. AD + BE + CF = AE + AB + CD . D. AD + BE + CF = BA + BC + AC .
Câu 41. Cho hình lục giác đều ABCDEF , tâm O . Đẳng thức nào sau đây đúng?
   
AD .B. AB + BC + CD = BA + AF + FE
A. AF + FE + AB =
C. AB + BC + CD + DE + EF + FA = 6 AB . D. AB − AF + DE − DC = 0 .
Câu 42. Cho tam giác ABC có trọng tâm G . Gọi M là trung điểm BC , G1 là điểm đối xứng của G qua
 
M . Vectơ tổng G1 B + G1C bằng
   
A. GA . B. BC . C. G1 A .
D. G1M .
   
Câu 43. Xét tam giác ABC có trọng tâm G và tâm đường tròn ngoại tiếp O thỏa mãn OA + OB + OC = 0.
Hỏi trong các khẳng định sau, có bao nhiêu khẳng định đúng?
 
1) OG = 0 ;
2) Tam giác ABC là tam giác vuông cân;
3) Tam giác ABC là tam giác đều;
4) Tam giác ABC là tam giác cân.
Trang 8
A. 3 . B. 1 . C. 2 . D. 4 .
Câu 44. Xét tam giác ABC nội tiếp có O là tâm đường tròn ngoại tiếp, H là trực tâm. Gọi D là điểm đối
xứng của A qua O . Hỏi trong các khẳng định sau, có bao nhiêu khẳng định đúng?
  
1) HB + HC = HD ;
   
2) DA + DB + DC = HA ;
   
3) HA + HB + HC = HH1 , với H1 là điểm đối xứng của H qua O ;
   
4) Nếu HA + HB + HC = 0 thì tam giác ABC là tam giác đều.
A. 3 . B. 1 . C. 2 . D. 4 .
Câu 45. Cho hình bình hành ABCD. Hai điểm M, N lần lượt là trung điểm của BC và AD. Tìm đẳng thức
sai:
      
A. AM + AN = AC B. AM + AN = AB + AD
      
C. AM + AN = MC + NC D. AM + AN = DB
Câu 46. Cho 6 điểm A, B, C, D, E, F bất kì trên mặt phẳng. Tìm đẳng thức sai trong các đẳng thức sau:
        
A. AB + CD = AD + CB B. AB + CD + EA = ED + CB
           
C. AB + CD + EF + CA = CB + ED + CF D. BA + CB + DC + BD = 0
Câu 47. Cho ∆ABC , các điểm M, N, P lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, AC, BC. Với O là điểm bất
kì. Mệnh đề nào sau đây đúng?
           
A. OA + OB + OC (
= 2 OM + ON + OP ) B. OA + OB + OC = OM + ON + OP
           
( )
C. 2 OA + OB + OC = OM + ON + OP ( ) (
D. 2 OA + OB + OC= 3 OM + ON + OP )
Câu 48. Cho 4 điểm M, N, P, Q bất kì. Đẳng thức nào sau đây luôn đúng.
       
A. PQ + NP = MQ + MN B. NP + MN =QP + MQ
       
C. MN + PQ = NP + MQ D. NM + QP = NP + MQ
Câu 49. Cho 6 điểm A, B, C, D, E, F phân biệt. Trong các đẳng thức sau đây, đẳng thức nào sai?
         
A. AB + DF + BD + FA = 0 B. BE − CE + CF − BF = 0
           
C. AD + BE + CF = AE + BF + CD D. FD + BE + AC = BD + AE + CF
Câu 50. Cho n điểm phân biệt trên mặt phẳng. Bạn An kí hiệu chúng là A1 , A2 ,..., An . Bạn Bình kí hiệu
  
chúng là B1 , B2 ,..., Bn ( A1 ≡/ Bn ). Vectơ tổng A1 B1 + A2 B2 + ... + An Bn bằng
   
A. 0 . B. A1 An . C. B1 Bn . D. A1 Bn .
  
Câu 51. Cho hai điểm A, B phần biệt. Xác định điểm M sao cho MA + MB = 0
A. M ở vị trí bất kì
B. M là trung điểm của AB
C. Không tìm được M
D. M nằm trên đường trung trực của AB
  
Câu 52. Cho đoạn thẳng AB , M là điểm thỏa MA + BA = O . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. M là trung điểm AB . B. M trùng A .
C. M trùng B . D. A là trung điểm MB .
Trang 9
 
Câu 53. Cho ∆ABC , B . Tìm điểm I để IA và CB cùng phương. Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. I là trung điểm AB . B. I thuộc đường trung trực của AB .
C. Không có điểm I . D. Có vô số điểm I .
  
Câu 54. Cho 2 điểm phân biệt A , B . Tìm điểm M thỏa MA − MB = O . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. M là trung điểm AB . B. M thuộc đường trung trực của AB .
C. Không có điểm M . D. Có vô số điểm M .
   
Câu 55. Cho tam giác ABC , M là điểm thỏa MA + MB + MC = O . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. M là trung điểm AB . B. M là trọng tâm ∆ABC .
   
Câu 56. Cho tứ giác ABCD , M là điểm thỏa AM = DC + AB + BD . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. M trùng D . B. M trùng A .
C. M trùng B . D. M trùng C .
  
Câu 57. Cho ABCD là hình bình hành, M là điểm thỏa AM= AB + AD . Mệnh đề nào sau đây đúng?
 
Câu 58. Cho ABCD là hình bình hành tâm O , M là điểm thỏa AM = OC . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. M trùng O . B. M trùng A .
 
Câu 59. Cho ABCD là hình bình hành tâm O , M là điểm thỏa AM = BC . Mệnh đề nào sau đây đúng?
  
Câu 60. Cho ABCD là hình bình hành tâm O , M là điểm thỏa AM + AB =
DC . Mệnh đề nào sau đây
đúng?
Câu 61. Cho tứ giác PQRN có O là giao điểm 2 đường chéo, M là điểm thỏa
     
MN + PQ + RN + NP + QR = ON . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. M trùng P . B. M trùng Q .
C. M trùng O . D. M trùng R .
   
Câu 62. Cho ∆ABC , tìm điểm M thỏa MB + MC = CM − CA . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. M là trung điểm AB . B. M là trung điểm BC .
C. M là trung điểm CA . D. M là trọng tâm ∆ABC .
   
Câu 63. Cho ∆DEF , tìm M thỏa MD − ME + MF =
O . Mệnh đề nào sau đây đúng?
       
A. MF = ED . B. FM = ED . C. EM = DF . D. FM = DE .
   
Câu 64. Cho ∆DEF , M là điểm thỏa MD − ME + MF =
         
A. EM
= ED + EF . B. FD = EM . C. MD + MF =
EM . D. FM = DE .
Trang 10
   
Câu 65. Cho ∆ABC có O là trung điểm BC , tìm M thỏa MA + MC + AB =
MB . Mệnh đề nào sau đây
đúng?
A. M trùng A . B. M trùng B .
C. M trùng O . D. M trùng C .
    
Câu 66. Cho ∆ABC , tìm điểm M thỏa MA + BC − BM − AB =
BA . Mệnh đề nào sau đây đúng?
     
Câu 67. Cho ∆ABC , điểm M thỏa MC − MB + BM + MA = CM − CB . Mệnh đề nào sau đây đúng?
  
C. ACMB là hình bình hành. D. BA + BC =
BM .
Câu 68. Cho ∆ABC , D là trung điểm AB , E là trung điểm BC , điểm M thỏa
    
MA + BC − BM − AB = BA . Mệnh đề nào sau đây đúng?
   
A. BD = CM . B. AM = ED .
 
C. M là trung điểm BC . D. EM = BD .
    
Câu 69. Cho tứ giác ABCD , điểm M thỏa MA − MB + AC + MD =
CD . Mệnh đề nào sau đây đúng?
C. D là trung điểm BM . D. M là trung điểm DC .
Câu 70. Cho hình bình hành ABCD. Tìm vị trí điểm N thỏa mãn:
     
NC + ND − NA = AB + AD − AC .
A. Điểm N là trung điểm cạnh AB B. Điểm C là trung điểm cạnh BN
C. Điểm C là trung điểm cạnh AM D. Điểm B là trung điểm cạnh NC
   
Câu 71. Cho hình bình hành ABCD. Tìm vị trí điểm M thỏa mãn: MA − MB − MC = AD .
A. Điểm M là trung điểm cạnh AC B. Điểm M là trung điểm cạnh BD
C. Điểm C là trung điểm cạnh AM D. Điểm B là trung điểm cạnh MC
Câu 72. Trên đường tròn C ( O; R ) lấy điểm cố định A; B là điểm di động trên đường tròn đó. Gọi M là
  
điểm di động sao cho OM= OA + OB . Khi đó tập hợp điểm M là:
A. đường tròn tâm O bán kính 2R. B. đường tròn tâm A bán kính R
C. đường thẳng song song với OA D. đường tròn tâm C bán kính R 3
  
Câu 73. Cho ∆ABC . Tập hợp các điểm M thỏa mãn MA − MB = MC là:
A. một đường tròn tâm C B. đường tròn tâm I (I là trung điểm của AB)
C. một đường thẳng song song với AB D. là đường thẳng trung trực của BC
 
Câu 74. Cho ∆ABC . Vectơ BC − AC được vẽ đúng ở hình nào sau đây?
A. B. C. D.
Trang 11
 
Câu 75. Cho tam giác ∆ABC vuông tại A có AB = 3cm , BC = 5cm . Khi đó độ dài BA + BC là:
A. 4 B. 8 C. 2 13 D. 13
Câu 76. Cho hình thang cân ABCD, có đáy nhỏ và đường cao cùng bằng 2a và 
ABC= 45° . Tính
  
CB − AD + AC .
A. a 3 B. 2a 5 C. a 5 D. a 2
       
Câu 77. Cho 2 vectơ a và b tạo với nhau góc 60°. Biết=
a 6;=b 3 . Tính a + b + a − b
1
A. 3 ( 7+ 5 ) B. 3 ( 7+ 3 ) C. 6 ( 5 +3 ) D.
2
(
2 3 + 51 )
Câu 78. Cho hình thang ABCD có AB song song với CD. Cho AB = 2a , CD = a . Gọi O là trung điểm của
AD. Khi đó:
      3a  
A. OB + OC = 3a B. OB + OC = a C. OB + OC = D. OB + OC = 0
2
 
Câu 79. Cho ∆ABC . Vectơ BC + AB được vẽ đúng ở hình nào dưới đây?
A. B. C. D.
 
= 60° và cạnh là a. Tính độ dài AB + AD .
Câu 80. Cho hình thoi ABCD có BAD
a 3
A. a 3 B. C. a 2 D. 2a
2
 
Câu 81. Cho hình vuông ABCD có cạnh là a. O là giao điểm của hai đường chéo. Tính OA − CB .
a 3 a 2
A. a 3 B. C. D. a 2
2 2
   
Câu 82. Với ∀a, b độ dài a + b :
   
A. Bao giờ cũng lớn hơn a + b B. Không nhỏ hơn a + b
   
C. Bao giờ cũng nhỏ hơn a + b D. Không lớn hơn a + b
  
Câu 83. Cho ∆ABC đều cạnh a. Khi đó AC − CB − AC bằng:
A. 0 B. 3a C. a D. a ( )
3 −1
 
Câu 84. Cho tam giác ABC đều cạnh a, trọng tâm G. Tính độ dài vectơ AB − GC .
2a 3 a 2a a 3
A. B. C. D.
3 3 3 3
Trang 12
 
Câu 85. Cho hình vuông ABCD có cạnh là 3. Tính độ dài AC + BD :
A. 6 B. 6 2 C. 12 D. 0
 
Câu 86. Cho hình vuông ABCD cạnh a, tâm O và M là trung điểm AB. Tính độ dài OA + OB .
a
A. a B. 3a C. D. 2a
2
 
Câu 87. Cho ∆ABC vuông cân tại A có BC = a 2 , M là trung điểm BC. Tính độ dài vectơ AB + BM .
a 6 a 2 a 3 a 10
A. B. C. D.
2 2 2 2
Câu 88. Cho tam giác đều ABC cạnh bằng 3. H là trung điểm của BC. Tìm mệnh đề sai.
    63    
A. AB + AC = 3 3 B. BA + BH = C. AH + HB = 3 D. HA + HB = 3
2
 
Câu 89. Cho hình vuông ABCD có cạnh bằng a . Độ dài AD + AB bằng
a 2 a 3
A. 2a B. . C. . D. a 2 .
2 2
     
   
Câu 91. Cho AB khác 0 và cho điểm C .Có bao nhiêu điểm D thỏa AB = CD ?
A. Vô số. B. 1 điểm. C. 2 điểm. D. Không có điểm nào.

Câu 92. Chọn mệnh đề sai trong các mệnh đề sau đây:
 
A. 0 cùng hướng với mọi vectơ. B. 0 cùng phương với mọi vectơ.
  
C. AA = 0 . D. AB > 0 .
Câu 93. Cho hình bình hành ABCD tâm I ; G là trọng tâm tam giác BCD . Đẳng thức nào sau đây sai?
       
A. BA + DA = BA + DC . B. AB + AC + AD = 3 AG .
        
C. BA + BC = DA + DC . D. IA + IB + IC + ID = 0.
 
Câu 94. Cho tam giác ABC đều có cạnh AB = 5 , H là trung điểm của BC . Tính CA − HC .
  5 3  

A. CA − HC = . B. CA − HC = 5.
2
  5 7   5 7
C. CA − HC = . D. CA − HC = .
4 2
Câu 95. Gọi O là giao điểm của hai đường chéo hình bình hành ABCD . Đẳng thức nào sau đây sai?
       
A. BA = CD . B. AB = CD . C. OA = OC . D. AO = OC .
   
Câu 96. Có hai lực F1 , F2 cùng tác động vào một vật đứng tại điểm O , biết hai lực F1 , F2 đều có cường
độ là 50 ( N ) và chúng hợp với nhau một góc 60° . Hỏi vật đó phải chịu một lực tổng hợp có
cường độ bằng bao nhiêu?
A. 100 ( N ) . B. 50 3 ( N ) .
Trang 13
C. 100 3 ( N ) . D. Đáp án khác.
   
Câu 97. Cho tứ giác ABCD có AB = DC và AB = BC . Khẳng định nào sau đây sai?
 
A. AD = BC . B. ABCD là hình thoi.
 
C. CD = BC . D. ABCD là hình thang cân.
 
Câu 98. Cho tam giác ABC vuông cân tại A có AB = a . Tính AB + AC .
    a 2

A. AB + AC = a 2. B. AB + AC = .
2
   
C. AB + AC = 2a . D. AB + AC = a.
 
Câu 99. Cho tam giác ABC đều cạnh a , có AH là đường trung tuyến. Tính AC + AH .
a 3 a 13
A. . B. 2a . C. . D. a 3 .
2 2
     
Câu 100. Cho ba lực F1 = MA , F2 = MB , F3 = MC cùng tác động vào một vật tại điểm M và vật đứng
 
yên. Cho biết cường độ của F1 , F2 đều bằng 25N và góc 
AMB= 60° . Khi đó cường độ lực của

F3 là
 A
F1

F3
60°
C M

F2
B
A. 25 3 N . B. 50 3 N . C. 50 2 N . D. 100 3 N .
Câu 101. Cho tam giác ABC có G là trọng tâm, I là trung điểm BC . Tìm khẳng định sai.
    
A. IB + IC + IA = IA . B. IB + IC = BC .
   
C. AB + AC = 2 AI . D. AB + AC = 3GA .
Câu 102. Cho hình bình hành ABCD . Đẳng thức nào sau đây sai?
   
A. AC = BD . B. BC = DA .
   
C. AD = BC . D. AB = CD .
 
Câu 103. Cho hình vuông ABCD cạnh 2a . Tính AB + AD .
A. 4a 2 . B. 4a . C. 2a 2 . D. 2a .
 
Câu 104. Cho tam giác ABC đều, cạnh 2a , trọng tâm G . Độ dài vectơ AB − GC là
2a 3 2a 4a 3 a 3
A. . B. . C. . D. .
3 3 3 3
   
Câu 105. Tam giác ABC thỏa mãn: AB + AC = AB − AC thì tam giác ABC là
A. Tam giác vuông A . B. Tam giác vuông C .

Trang 14
C. Tam giác vuông B . D. Tam giác cân tại C .
     
Câu 106. Cho hai lực F1 = MA , F2 = MB cùng tác động vào một vật tại điểm M cường độ hai lực F1 , F2
lần lượt là 300 ( N ) và 400 ( N ) . 
AMB= 90° . Tìm cường độ của lực tổng hợp tác động vào vật.
A. 0 ( N ) . B. 700 ( N ) . C. 100 ( N ) . D. 500 ( N ) .
Trang 15
Bài 4. TỔNG VÀ HIỆU HAI VECTƠ
I. Tổng của hai vectơ
1. Định nghĩa
  
Với ba điểm bất kì A, B, C , vectơ AC được gọi là tổng của hai vecto AB và BC , ki hiệu là
  
AC
= AB + BC
      
Cho hai vectơ a , b . Lấy một điểm A tuỳ ý, vẽ=
AB a= , BC b . Vectơ AC được gọi là tổng của hai vectơ
    
a và b , kí hiệu AC= a + b .
Phép lấy tổng của hai vectơ còn được gọi là phép cộng vectơ.
Ví dụ 1. Cho tam giác ABC có trung tuyến AM
  

Chứng minh AB + MC = AM .
Giải      
Vì MC =BM ⇒ AB + MC = AB + BM = AM
2. Quy tắc hình bình hành
  
Nếu ABCD là hình bình hành thì AB + AD = AC .
   

Ví dụ 2. Cho hình chữ nhật ABCD . Chứng minh | AB + AD |=| BA + BC | .
Giải      
Theo quy tắc hình bình hành, ta có: AB + AD = AC , BA + BC = BD .
     
Suy ra | AB + AD |= | AC |= AC ,| BA + BC |= | BD |= BD .
   
Do AC = BD nên | AB + AD |=| BA + BC | .
3. Tính chất
  
Với ba vectở tuỳ ý a , b , c ta có:
Trang 1
   
- a + b = b + a (tính chất giao hoán);
     
- (a + b ) + c =a + (b + c ) (tính chất kết hợp);
    
- a + 0 = 0 + a = a (tính chất của vectơ-không).
  
Chú ý: Tổng ba vectơ a + b + c được xác định theo một trong hai cách:
     
(a + b ) + c hoặc a + (b + c ).
Ví dụ 3. Cho bốn điểm A, B, C , D . Chứng minh
   
AB + CD + BC = AD.
Giải
Ta có:
           
AB + CD + BC = AB + BC + CD = ( AB + BC ) + CD = AC + CD = AD
II. Hiệu của hai vec tơ
1. Định nghĩa
  
Vectơ có cùng độ dài và ngược hướng với vecto a được gọi là vecto đối của vectơ a , kí hiệu là −a . Hai
 
vectơ a và −a được gọi là hai vectơ đối nhau.
 
Quy ước: Vectơ đối của vectơ 0 là vectơ 0 .
    
( ) ( )
Nhận xét. a + −a = −a + a = 0
  
 
-Hai vectơ a, b là hai vectơ đối nhau khi và chỉ khi a + b =0.
  
-Với hai điểm A, B ta có: AB + BA = 0
   
- Với ba điểm A, B, C bất kì, ta có: AB + BC + CA = 0.
   
Cho hai điểm A, B . Khi đó, hai vectơ AB, BA là hai vectơ đối nhau, tức là BA = − AB
 
Ví dụ 4. Cho I là trung điểm của đoạn thẳng AB . Chứng tỏ IA và IB là hai vectơ đối nhau. Viết đẳng thức
liên hệ giữa hai vectơ đó.
Giải
      
Hai vectơ IA, IB là hai vecto đối nhau vì chúng ngược hướng và cùng độ dài, IA = − IB , IA + IB =0
  
Chú ý: I là trung điểm của đoạn thẳng AB khi và chỉ khi IA + IB = 0.
Ví dụ 5. Cho tam giác ABC có trọng tâm G . Gọi M là trung điểm của BC và D là điểm đối xứng vơi G
qua M . Chứng minh:
  

a) GB + GC = GD
   
b) GA + GB + GC = 0.
Giải
Trang 2
a) Vì tứ giác BGCD có hai đường chéo cắt nhau tại trung điểm mỗi đường nên tứ giác BGCD là hình bình
  
hành. Suy ra GB + GC = GD .
b) Vì hai điểm A, D cùng thuộc đường thẳng GM nên các điểm A, G, M , D thẳng hàng.
Ta có: GA = GD . Suy ra G là trung điểm của AD .
      
Vì thế GA + GD = 0 . Vậy GA + GB + GC = 0.
   
Chú ý: G là trọng tâm của tam giác ABC khi và chỉ khi GA + GB + GC = 0.
2. Hiệu của hai vectơ
     
Hiệu của vectơ a và vectơ b là tổng của vectơ a và vectở đối của vectơ b , kí hiệu là a − b .
Phép lấy hiệu của hai vectơ còn được gọi là phép trừ vectơ.
Ví dụ 6. Cho ba điểm A, B, O .
 
Vectơ OB − OA là vectơ nào?
Giải         
Ta có: OB − OA= OB + (−OA= ) OB + AO= AO + OB= AB .
  
Nhận xét: Vối ba điểm bất kì A, B, O ta có: AB= OB − OA .
Ví dụ 7. Cho bốn điểm bất kì A, B, C , D . Chứng minh
    
AB − AD + CD − CB = 0.
Giải
           
Tacó: AB − AD + CD − CB = ( AB − AD) + (CD − CB) = DB + BD = DD = 0

    
Câu 1. Cho hai véc-tơ và sao cho + b =
a b a 0.
   
a) Dựng OA = a , OB = b . Chứng minh rằng O là trung điểm của AB .
   
b) Dựng OA = a , AB = b . Chứng minh rằng B ≡ O .
Lời giải.
    
a) OA + OB = 0 ⇒ OB = −OA ⇒ O là trung điểm của AB .
      
b) OA + AB = a + b = 0 ⇒ OB = 0 ⇒ B ≡ O .
Câu 2. Cho hình bình hành ABCD . Hai điểm M và N lần lượt là trung điểm của BC và AD . Xác
       
định tổng của hai véc-tơ NC và MC , AM và CD , AD và NC , AM và AN .
Lời giải.
 
Vì MC = AN nên B M C
       E
NC + MC = NC + AN = AN + NC = AC .
 
Vì CD = BA nên
      
AM + CD = AM + BA = BA + AM = BM .
      
Vì NC = AM nên AD + NC = AD + AM = AE , A N D
với E là đỉnh của hình bình hành DAME .
  
Vì tứ giác AMCN là hình bình hành nên AM + AN = AC .
Câu 3. Cho tam giác ABC . Các điểm M , N và P lần lượt là trung điểm của AB , AC và BC . Xác
       
định hiệu AM − AN ; MN − NC ; MN − PN ; BP − CP .
Trang 3
Lời giải.
  
Ta có AM − AN = NM . A
      
Vì NC = MP nên MN − NC = MN − MP = PN .
      
Vì − PN = NP nên MN − PN = MN + NP = MP . M N
      
Vì −CP = PC nên BP − CP = BP + PC = BC .
Câu 4. Chứng minh rằng điểm I là trung điểm của đoạn thẳng B C
  P
AB ⇔ IA =IB .
Lời giải.
 
Nếu I là trung điểm của đoạn thẳng AB thì IA = IB và hai véc-tơ IA , IB ngược hướng. Vậy
 
IA = − IB
   
Ngược lại, nếu IA = − IB thì IA = IB và hai véc-tơ IA , IB ngược hướng.
Do đó A , I , B thẳng hàng. Vậy I là trung điểm của đoạn thẳng AB .
Câu 5. Cho tam giác ABC . Các điểm M , N và P lần lượt là trung điểm của AB , AC và BC . Chứng
     
minh rằng với điểm O bất kì ta có OA + OB + OC = OM + ON + OP .
Lời giải.
Ta có
         A
OA + OB + OC = OM + MA + OP + PB + ON + NC
     
= OM + ON + OP + MA + PB + NC N
      M
= OM + ON + OP + MA + NM + AN
    
= OM + ON + OP + MN + NM
       B C
P
= OM + ON + OP + 0 = OM + ON + OP .
Câu 6. Gọi O là tâm của tam giác đều ABC .Chứng minh rằng B M
   
OA + OB + OC =0.
Lời giải.
Vẽ lục giác đều AMBNCP nội tiếp đường tròn ( O ) . N A
  
Vì BOCN là hình bình hành nên OB + OC = ON .
     
Do đó OA + OB + OC = OA + ON = 0 .
C P
Câu 7. Cho tam giác ABC . Gọi M , N , P lần lượt là trung điểm của
BC , CA , AB . Chứng minh rằng
   
0.
a) BM + CN + AP =
    
0.
b) AP + AN − AC + BM =
     
c) OA + OB + OC = OM + ON + OP với O là điểm bất kì.
Lời giải.
a) Vì PN , MN là đường trung bình của tam giác ABC
nên PN // BM , MN // BP suy ra tứ giác BMNP là hình A
 
bình hành ⇒ BM = PN .
  M N
Vì N là trung điểm của AC ⇒ CN = NA .
Do đó theo quy tắc ba điểm ta có
        
(
BM + CN + AP = PN + NA + AP = PA + AP = 0 .) B P
C
Trang 4
  
b) Vì tứ giác APMN là hình bình hành nên theo quy tắc hình bình hành ta có AP + AN =
AM ,
        
kết hợp với quy tắc trừ ⇒ AP + AN − AC + BM = AM − AC + BM = CM + BM .
       
Mà CM + BM = 0 do M là trung điểm của BC . Vậy AP + AN − AC + BM =
0.
c) Theo quy tắc ba điểm ta có
        
(
OA + OB + OC = OP + PA + OM + MB + ON + NC ) ( ) ( )
     
(
= OM + ON + OP + PA + MB + NC )
     
(
= OM + ON + OP − BM + CN + AP .) ( )
         
Theo câu a) ta có BM + CN + AP = 0 suy ra OA + OB + OC = OM + ON + OP .
Câu 8. Cho hình bình hành ABCD tâm O , M là một điểm bất kì trong mặt phẳng. Chứng minh rằng
   
0.
a) BA + DA + AC =
    
0.
b) OA + OB + OC + OD =
   
c) MA + MC = MB + MD .
Lời giải.
        
a) Ta có BA + DA + AC = − AB − AD + AC = − AB + AD + AC . ( )
        
Theo quy tắc hình bình hành ta có BA + AD = AC , suy ra BA + DA + AC =− AC + AC = 0.
      
b) Vì ABCD là hình bình hành nên ta có OA = CO ⇒ OA + OC = OA + AO = 0 .
       
Tương tự: OB + OD =⇒ 0 OA + OB + OC + OD = 0.
      
c) Vì ABCD là hình bình hành nên ta có AB = DC ⇒ BA + DC = BA + AB = 0 .
     
Suy ra MA + MC = MB + BA + MD + DC
     
= MB + MD + BA + DC = MB + MD.
Câu 9. Cho hình bình hành ABCD . Gọi O là một điểm bất kì trên đường chéo AC . Qua O kẻ các
đường thẳng song song với các cạnh của hình bình hành. Các đường thẳng này cắt AB và DC
lần lượt tại M và N , cắt AD và BC lần lượt tại E và F . Chứng minh
   
a) OA + OC = OB + OD .
  
b) BD= ME + FN
Lời giải
     
a) Ta có AB = OB − OA , DC = OC − OD .
     
Vì AB = DC nên OB − OA = OC − OD .
   
Vậy OA + OC = OB + OD .
b) Tứ giác AMOE và tứ giác OFCN là hình bình hành nên
             
(
ME + FN = MA + MO + FO + FC = MA + FO + MO + FC = MA + BM + BF + FC
  
) ( ) ( ) ( )
= BA + BC = BD .
Câu 10. Cho năm điểm A, B, C , D, E . Chứng minh rằng
    
a) AB + CD + EA = CB + ED .
     
b) AC + CD − EC = AE − DB + CB .
Lời giải
a) Biến đổi vế trái ta có
         
( ) (
VT = AC + CB + CD + ED + DA = CB + ED + AC + CD + DA ) ( ) ( )
Trang 5
     
(
= CB + ED + AD + DA) = CB + ED = VP (đpcm).
      
( ) (
b) Đẳng thức tương đương với AC − AE + CD − CB − EC + DB = ) 0
       
⇔ EC + BD − EC + DB = 0 ⇔ BD + DB = 0 (đúng).
     
Câu 11. Cho ngũ giác đều ABCDE tâm O . Chứng minh rằng OA + OB + OC + OD + OE = 0.
Lời giải
     
Ta chứng minh v = OA + OB + OC + OD + OE có hai giá khác nhau.
Gọi d là đường thẳng chứa OD thì d là một trục đối xứng của ngũ giác đều.
  
Ta có OA + OB = OM , trong đó M là đỉnh của hình thoi OAMB
và thuộc d .
  
Tương tự OC + OE = ON , trong đó N thuộc d .
        
( ) ( )
Do đó v = OA + OB + OC + OE + OD = OM + ON + OD có
giá là d .
      
( ) ( )
Ta ghép v = OB + OC + OD + OA + OE thì v có giá là đường
thẳng OE .
    
Vì v có IA = − IB giá khác nhau nên v = 0 .
     
Câu 12. Cho các điểm A, B, C , D, E , F . Chứng minh rằng AD + BE + CF = AE + BF + CD .
Lời giải
Cách 1. Đẳng thức cần chứng minh tương đương với
      
( ) (
AD − AE + BE − BF + CF − CD = ) ( 0 )
      
⇔ ED + FE + DF = 0 ⇔ EF + FE = 0 (đúng).
        
( ) (
Cách 2. VT = AD + BE + CF = AE + ED + BF + FE + CD + DF ) ( )
        
= AE + BF + CD + ED + FE + DF = AE + BF + CD = VP .
Câu 13. Cho lục giác đều ABCDEF nội tiếp đường tròn tâm O , và M là một điểm bất kì. Chứng minh
rằng
            
a) OA + OC + OB + OD + OE + OF = 0 . b) MA + MC + ME = MB + MD + MF .
Lời giải
     
a) Tâm O của lục giác đều là tâm đối xứng của lục giác nên OA + OD = 0 , OB + OE =
0,
  
OC + OF = 0.
            
( ) (
Do đó OA + OC + OB + OD + OE + OF = OA + OD + OB + OE + OC + OF = 0 . ) ( )
b)
              
( ) ( ) ( )
MA + MC + ME = MB + BA + MD + DC + MF + FE = MB + MD + MF + BA + DC + FE ( )
           
( )
= MB + MD + MF + BA + OB + AO = MB + MD + MF + BA + AO + OB
      
( )
= MB + MD + MF + 0 = MB + MD + MF .
Câu 14. Cho hai điểm phân biệt A, B . Tìm điểm M thỏa mãn điều kiện sau đây:
     
a) MA − MB = BA b) MA − MB = AB
    
c) MA + MB = 0 d) MA = AM
Lời giải
    
a) MA − MB = BA ⇔ BA = BA . Vậy mọi điểm M đều thỏa mãn.
Trang 6
    
b) MA − MB = AB ⇔ BA = AB ⇔ A ≡ B . Vậy không có điểm M nào thỏa mãn
    
c) MA + MB = 0 ⇔ MA = − MB . Vậy M là trung điểm của đoạn thẳng AB .
 
d) MA = AM ⇔ M ≡ A .
   
Câu 15. Cho tam giác ABC . Tìm điểm M thỏa mãn điều kiện MA − MB + MC = 0
Lời giải
        
Ta có MA − MB + MC = 0 ⇔ BA + MC = 0 ⇔ AB = MC .
 
Vậy M là điểm xác định bởi hệ thức CM = BA hay M là đỉnh thứ tư trong hình bình hành
ABCM
Câu 16. Cho tam giác ABC . Tìm tập hợp các điểm m sao cho
  
a) MA
= MB − MC
 
b) MA = MC
Lời giải.
    
a)Ta có MA
= MB − MC ⇔ MA = CB ⇔ MA = BC
Vậy M cách điểm A một đoạn bằng BC không đổi nên tập hợp các điểm M là đường tròn tâm
A , bán kính R = BC .
 
b)Ta có MA = MC ⇔ MA = MC
Vậy M cách đều 2 điểm A và C nên tập hợp các điểm M là đường trung trực của đoạn AC .
   
Câu 17. Cho 2 điểm A và B . Tìm tập hợp các điểm M thỏa mãn điều kiện MA + MB = MA − MB
Lời giải.
Vẽ hình bình hành AMBN . Gọi O là giao điểm 2 đường chéo, ta có
    
MA + MB = MN ⇒ MA + MB = MN = 2 MO
    
MA − MB = BA ⇒ MA − MB = AB
1
Điều kiện tương đương 2 MO =AB ⇒ MO = AB
2
   
Tập hợp các điểm M có tính chất MA + MB = MA − MB là đường tròn đường kính AB

   
Câu 18. Cho tam giác đều ABC cạnh a . Tính AB + AC và AB − AC .
Lời giải
Từ tam giác đều ABC cạnh a , vẽ hình thoi BACD thì
     a 3
AB + AC = AD nên AB + AC = AD = 2AH = 2. = a 3.
2
     
Ta có AB − AC = CB nên AB − AC = = CB
CB = a.
Câu 19. Cho tam giác ABC có trung tuyến AM . Trên cạnh AC = b lấy hai
điểm E và F sao cho AE = EF = FC , BE cắt trung tuyến AM tại N . Tính độ dài vectơ
    
u = AE + AF + AN + MN
Lời giải
 
Ta có AC = FC . Vì MF // BE nên N là trung điểm
  
của AM . Suy ra AN + MN = 0.
Trang 7
        
Do đó u = AE + AF + AN + MN = AF + FC = AC nên = = b.
u AC
 0
Câu 20. Cho tam giác ABC vuông tại A có ABC = 30 và BC = a 5 . Tính độ dài của các vectơ
     
AB + BC , AC − BC và AB + AC .
Lời giải
  
Theo quy tắc ba điểm ta có AB + BC = AC .
AC a 5
Mà sin 
ABC
= = BC.sin 
⇒ AC = a 5 sin 30
ABC =° .
BC 2
   a 5     
Do đó AB + BC = AC = AC = ; AC − BC = AC + CB = AB .
2
2 2 2 2 2 5a 2 a 15
2
Ta có: AC + AB = BC ⇒ AB = BC − AC = 5a − = .
4 2
   a 15
Vì vậy AC − BC = AB = AB = .
2
Gọi D là điểm sao cho tứ giác ABDC là hình bình hành.
  
Khi đó theo quy tắc hình bình hành ta có AB + AC =AD .
Vì tam giác ABC vuông tại A nên tứ giác ABDC là hình chữ nhật suy ra AD = a 5.
= BC
  
Vậy AB + AC = AD = AD = a 5 .
     
Câu 21. Cho hình vuông ABCD cạnh b . Tính DA − AB , DA + DC , DB + DC
Lời giải
    
Ta có DA − AB = DA − DC = CA nên
  
DA − AB = CA =CA =b 2 .
  
Ta có DA + DC = DB nên
  
DA + DC = DB = DB =b 2 .
Vẽ hình bình hành CDBM thì DM cắt BC tại trung điểm
I của mỗi đường.
     
Ta có DB + DC = DM nên DB + DC = DM = DM = 2 DI .
b
2
5  
Mà DI =b +   = b 2 ⇒ DB + DC =b 5 .
2 2
2 4
Câu 22. Cho hình vuông ABCD cạnh a có O là giao điểm của hai đường chéo. Hãy tính
     
OA − CB , AB + DC và CD − DA
Lời giải
    
Ta có AC = BD = a 2 , OA − C B = CO − CB = BO . Do đó
  a 2
OA − CB = BO = .
2
     
Vì AB, DC cùng hướng nên AB + DC = AB + DC = 2a .
      
Ta có CD − DA = CD − CB = BD . Do đó CD − DA = BD = a 2 .
Trang 8
Câu 23. Cho hình vuông ABCD cạnh a có tâm O . Gọi M là trung điểm của AB , N là điểm đối xứng
 
với C qua D . Hãy tính độ dài của các vec tơ sau MD, MN .
Lời giải
Áp dụng đinh lý Pitago trong tam giác vuông MAD ta có
a
2
5a 2 a 5  a 5
DM = AM + AD =   + a 2=
2 2 2
⇒ DM = . Suy ra MD
= MD = .
2 4 2 2
Qua N kẻ đường thẳng song song với AD cắt AB tại
P.
Khi đó tứ giác ADNP là hình vuông và
a 3a
PM = PA + AM = a + = .
2 2
Áp dụng định lý Piatgo trong tam giác vuông NPM ta
có
22
2 2  3a  13a
2 2
MN = NP + PM =
a +  =
 2  4
a 13  a 13
⇒ DM = . Suy ra MN
= MN = .
2 2
Câu 24. Cho hình vuông ABCD cạnh a có tâm O và M là trung điểm của AB . Tính độ dài của các
     
vecto AB, AC , OA, OM và OA + OB .
Lời giải
 
Ta có AB= AB = a . AC =AC = AB 2 + BC 2 =a 2 .
 1 a 2  a
OA= OA = AC
= , OM= OM = .
2 2 2
Gọi E là điểm sao cho tứ giác OBEA là hình bình hành.
Khi đó nó cũng là hình vuông.
     
Ta có OA + OB = OE ⇒ OA + OB = OE = OE = AB = a .
Câu 25. Cho hình vuông ABCD có tâm O và cạnh a . M là một

điểm bất kỳ
    
a)Tính AB + OD , AB − OC + OD
   
b)Tính độ dài vectơ MA − MB − MC + MD
Lời giải
      
a) Ta có OD = BO ⇒ AB + OD = AB + BO = AO .
  AC a 2
AB + OD = AO = = .
2 2
 
Ta có: OC = AO . Suy ra
        
AB − OC + OD = AB − AO + OD = OB + OD = 0
  
⇒ AB − OC + OD = 0.
         
( ) ( )
b) Áp dụng quy tắc trừ ta có MA − MB − MC + MD = MA − MB − MC − MD = BA − DC .
      
Lấy B′ là điểm đối xứng của B qua A . Khi đó − DC = AB′ ⇒ BA − DC = BA + AB′ = BB′
    
Suy ra MA − MB − MC + MD = BB′ = BB′ = 2a .
Câu 26. Cho hình vuông ABCD có tâm O và cạnh a và M là một điểm bất kỳ. Tính
Trang 9
 
a)Tính AB + AD
 
b)Tính OA − CB
 
c)Tính CD − DA
Lời giải
  
a) Theo quy tắc hình bình hành ta có AB + AD = AC .Suy ra
  
AB + AD = AC = AC .
Áp dụng định lý Pitago ta có AC 2 = AB 2 + BC 2 = 2a 2 ⇒ AC =

a 2
 
Vậy AB + AD = a 2.
 
b) Vì O là tâm của hình vuông nên OA = CO . Suy ra
       
OA − CB = CO − CB = BC .Vậy OA − CB = BC = a .
 
c) Do ABCD là hình vuông nên CD = BA . Suy ra
    
CD − DA = BA + AD = BD

Mà BD =BD = AB 2 + AD 2 =a 2 . Suy ra
 
CD − DA = BD = a 2 .

Câu 1. Cho hình bình hành tâm O. Kết quả nào sau đây là đúng?
           
A. AB
= OA − AB B. CO − OB = BA C. AB − AD = AC D. AO + OD = CB
Lời giải
Đáp án B
     

CO − OB = CO + OD = CD = BA
  
Câu 2. Cho ba vectơ a , b và c khác vectơ-không. Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?
         
A. a + b = b + a . ( ) (
B. a + b + c =a + b + c .)
     
C. a + 0 = a. D. 0 + a =0.
Lời giải
Chọn D
  
0+a = a.
 
Câu 3. Cho hình bình hành ABCD . Vectơ tổng CB + CD bằng
   
A. CA . B. BD . C. AC . D. DB .
Lời giải
Chọn A
Trang 10
  
CB + CD = CA .
Câu 4. Cho ba điểm phân biệt A, B, C . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?
     
A. AB + BC = AC . B. AC + CB = AB .
     
C. CA + BC = BA . D. CB + AC = BA .
Lời giải
Chọn D
  
CB + AC = AB .
   
Câu 5. Cho bốn điểm phân biệt A, B, C , D . Vectơ tổng AB + CD + BC + DA bằng
   
A. 0 . B. AC . C. BD . D. BA .
Lời giải
Chọn A
         
AB + CD + BC + DA = AB + BC + CD + DA = AA = 0 .
 
Câu 6. Cho tam giác ABC . Gọi M , N , P lần lượt là trung điểm của AB, BC , CA . Vectơ tổng MP + NP
bằng
   
A. BP . B. MN . C. CP . D. PA .
Lời giải
Chọn A
    
MP + NP = BM + MP = BP .
khẳng định nào đúng?
     
A. IA + DC = IB . B. AB + AD = BD .
     
C. IA + BC = IB . D. AB + IA = BI .
Lời giải
Chọn A
    
IA + DC =IA + AB =IB .
khẳng định nào sai?
      
A. IA + DC = IB . B. DA + DC + BI = DI .
      
C. ID + AB = IC . D. AB + AD + CI = IA .
Lời giải
Chọn D
     
AB + AD + CI = AC + CI = AI .
    
Câu 9. Cho các điểm phân biệt M , N , P, Q, R . Xác định vectơ tổng MN + PQ + RP + NP + QR .
   
A. MP . B. MN . C. MQ . D. MR .
Lời giải
Chọn A
Trang 11
          
MN + PQ + RP + NP + QR = MN + NP + PQ + QR + RP = MP .
Câu 10. Cho hình bình hành ABCD . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?
     
A. AB + BD = BC . B. AB + AD = AC .
     
C. AC + CD = CB . D. DC + DA = DB .
Lời giải
Chọn C
   
AC + CD = AD = BC .
Câu 11. Cho tam giác ABC và M , N , P lần lượt là trung điểm của BC , CA, AB . Trong các khẳng định
sau, khẳng định nào sai?
       
A. AB + BC + CA = 0 . B. AP + BM + CN = 0.
      
C. MN + NP + PM = 0 . D. PB + MC = MP .
Lời giải
Chọn D
    
PB + MC =PB + BM =PM .
Câu 12. Cho hình vuông ABCD , tâm O. Trong các khẳng định sau, khẳng định nào đúng?
     
A. BC + AB = CA . B. OC + AO = CA .
     
C. BA + DA = CA . D. DC + BC = CA .
Lời giải
Chọn A
    
BA + DA = CD + DA = CA .
Câu 13. Cho lục giác đều ABCDEF có tâm O . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào sai?.
          
A. OA + OB + OC + OD + OE + OF = 0. B. OA + AB + BO = 0.
      
C. OA + FE = 0. D. OA + ED + FA = 0.
Lời giải
Chọn D
    
OA + ED = OA + AB = FA .
Câu 14. Gọi O là tâm hình bình hành ABCD . Đẳng thức nào sau đây sai?
      
A. OA  OB  CD. . B. OB  OC  OD  OA. .
      
C. AB  AD  DB. . D. BC  BA  DC  DA. .
Lời giải
Chọn B
A B
D C
Xét các đáp án:

   
 Đáp án A. Ta có OA  OB  BA  CD . Vậy A đúng.
Trang 12
   


OB  OC  CB  AD
 Đáp án B. Ta có     . Vậy B sai.
OD  OA  AD



  
 Đáp án C. Ta có AB  AD  DB. Vậy C đúng.
  


BC  BA  AC
 Đáp án D. Ta có     . Vậy D đúng

 DC  DA  AC


 
Câu 15. Gọi O là tâm hình vuông ABCD . Tính OB  OC .
    
A. BC . B. DA . C. OD  OA . D. AB .
Lời giải
Chọn B
   
OB  OC  CB  DA .
 
Câu 16. Cho O là tâm hình bình hành ABCD . Hỏi vectơ  AO  DO  bằng vectơ nào?
   
A. BA . B. BC . C. DC . D. AC .
Lời giải
Chọn B
A B
O
D C
     

AO  DO  OD  OA  AD  BC .
Câu 17. Chọn khẳng định sai:

  
A. Nếu I là trung điểm đoạn AB thì IA − IB =
0.
  
B. Nếu I là trung điểm đoạn AB thì AI − BI =AB .
  
C. Nếu I là trung điểm đoạn AB thì AI − IB =
0.
  
D. Nếu I là trung điểm đoạn AB thì IA − BI =
0.
Lời giải
Chọn A
   
IA − IB = BA ≠ 0 .
Câu 18. Cho 4 điểm bất kỳ A, B, C , D . Đẳng thức nào sau đây là đúng:
      
A. OA
= CA + CO . B. BC − AC + AB = 0.
     
C. BA
= OB − OA . D. OA= OB − BA .
Lời giải
Chọn B
        
BC − AC + AB = AB + BC − AC = AC − AC = 0 .
    
Câu 19. Chỉ ra vectơ tổng MN − QP + RN − PN + QR trong các vectơ sau
   
A. MR . B. MQ . C. MP . D. MN .
Lời giải
Chọn D
     
MN + NP + PQ + QR + RN = MN .
Trang 13
Câu 20. Cho hình bình hành ABCD và điểm M tùy ý. Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. MA + MB = MC + MD . B. MA + MD = MC + MB .
       
C. AM + MB = CM + MD . D. MA + MC = MB + MD .
Lời giải
Chọn D
   
Ta có: MA + MC = MB + MD
    
⇔ MA + MC − MB − MD = 0
    
⇔ MA − MB + MC − MD = 0
  
⇔ BA + DC = 0. (đúng).
    
Câu 21. Cho bốn điểm A, B, C , D phân biệt. Khi đó vectơ u = AD − CD + CB − DB là:
       
A. u = 0 . B. u = AD . C. u = CD . D. u = AC .
Lời giải
Chọn D
           
u = AD − CD + CB − DB = AD + DC + CB + BD = AC + CD = AD .
    
Câu 22. Cho bốn điểm A, B, C , D phân biệt. Khi đó vectơ u = AD − CD + CB − AB bằng:
      
A. u = AD . B. u = 0 . C. u = CD . D. u = AC .
Lời giải
Chọn B
           
u = AD − CD + CB − AB = AD − AB + CB − CD = BD + DB = 0 .
Câu 23. Cho 4 điểm A, B, C , D . Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. AB − DC = AC − DB . B. AB + CD = AD + BC .
       
C. AB − DC = AD + CB . D. AB + CD = DA − CB .
Lời giải
Chọn C
      
AB − DC = AD + DB + CD = AD + CB .
Câu 24. Cho Cho hình bình hành ABCD tâm O . Đẳng thức nào sau đây đúng?
         
A. AO + BO − CO + DO = 0. B. AO + BO + CO + DO = 0.
         
C. AO + OB + CO − OD = 0. D. OA − OB + CO + DO = 0.
Lời giải
Chọn B
        
Ta có: AO + BO + CO + DO = AO + CO + BO + DO = 0 .
   
Do AO, CO đối nhau, BO, DO đối nhau.
Câu 25. Cho Cho lục giác đều ABCDEF và O là tâm của nó. Đẳng thức nào dưới đây là đẳng thức sai?
      
A. OA + OC − EO = 0 . B. BC − EF = AD .
       
C. OA − OB = EB − OC . D. AB + CD − EF = 0.
Lời giải
Chọn D
Trang 14
         
Ta có: AB + CD − EF = AB + BO − OA = AO − OA = 2 AO ≠ 0 .
Câu 26. Cho 4 điểm A, B, C, D. Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. AB + CD = AD + CB . B. AB + CD = AD + BC .
       
C. AB + CD = AC + BD . D. AB + CD = DA + BC .
Lời giải
Chọn A
         
AB + CD = AD + CB ⇔ AB − AD = CB − CD ⇔ DB = DB .
Câu 27. Cho ∆ABC, vẽ bên ngoài tam giác các hình bình hành ABEF, ACPQ, BCMN. Xét các mệnh đề:
  
( I ) NE + FQ = MP
  
( II ) EF + QP = − MN
     
( III ) AP + BF + CN = AQ + EB + MC
Mệnh đề đúng là :
A. Chỉ ( I ) . B. Chỉ ( III ) . C. ( I ) và ( II ) . D. Chỉ ( II ) .
Lời giải
Chọn A
  
NE + FQ = MP .
Câu 28. Cho 5 điểm phân biệt M , N , P, Q, R . Mệnh đề nào sau đây đúng?
           
A. MN + PQ + RN + NP + QR = MP . B. MN + PQ + RN + NP + QR = PR .
           
C. MN + PQ + RN + NP + QR = MR . D. MN + PQ + RN + NP + QR = MN .
Lời giải
Chọn D.
          
Ta có MN + PQ + RN + NP + QR = MN + NP + PQ + QR + RN = MN .
Câu 29. Cho hình bình hành ABCD , đẳng thức véctơ nào sau đây đúng?
     
A. CD + CB = CA . B. AB + AC = AD .
     
C. BA + BD = BC . D. CD + AD = AC .
Lời giải
Chọn A.
  
Đẳng thức véctơ CD + CB = CA đúng theo quy tắc cộng hình bình hành.
Câu 30. Cho hình bình hành ABCD có tâm O . Khẳng định nào sau đây là đúng:
     
A. AB − AC = DA . B. AO + AC = BO .
     
C. AO − BO = CD . D. AO + BO = BD .
Lời giải
Trang 15
Chọn A.
B C
A D
       
Ta có AB − AC = CB . Do ABCD là hình bình hành nên CB = DA nên AB − AC = DA .
Câu 31. Cho 4 điểm bất kì A , B , C , O . Đẳng thức nào sau đây đúng?
     
A. OA
= OB − BA . B. OA= CA − CO .
     
C. AB
= AC + BC . D. AB= OB + OA .
Lời giải
Chọn B
       
OA = OB − BA ⇔ OA − OB = − BA ⇔ BA = − BA nên A sai
          
OA = CA − CO ⇔ OA − CA = −CO ⇔ OA + AC = −CO ⇔ OC = −CO nên B đúng.
Câu 32. Cho 3 điểm phân biệt A, B, C . Đẳng thức nào sau đây đúng?
     
A. AB
= BC + CA . B. AB
= CB + AC .
     
C. AB
= BC + AC . D. AB
= CA + BC .
Lời giải
Chọn B
    
AB = AC + CB = CB + AC .
 
Câu 33. Cho hình bình hành ABCD tâm O . Khi đó OA + BO bằng
     
A. OC + OB . B. AB . C. OC + DO . D. CD .
Lời giải
Chọn D
   
OA + BO = BA = CD .
Câu 34. Cho 6 điểm A, B, C , D, E , F . Đẳng thức nào sau đây đúng?
      
A. AB + CD + FA + BC + EF + DE = 0 .
      
B. AB + CD + FA + BC + EF + DE = AF .
      
C. AB + CD + FA + BC + EF + DE = AE .
      
D. AB + CD + FA + BC + EF + DE = AD .
Lời giải
Chọn A
     
AB + CD + FA + BC + EF + DE
      .
= AB + BC + CD + DE + EF + FA
   
= AC + CE + EA = 0
Câu 35. Cho hình bình hành ABCD, gọi M, N lần lượt là trung điểm của đoạn BC và AD. Tính tổng
 
NC + MC .
   
A. AC. . B. NM . . C. CA. . D. MN . .
Lời giải
Chọn A
Trang 16
      
NC + MC = NC + AN = AN + NC = AC.
  
Câu 36. Cho 6 điểm A, B, C , D, E , F . Tổng véc tơ: AB + CD + EF bằng
     
A. AF + CE + DB . B. AE + CB + DF .
     
C. AD + CF + EB . D. AE + BC + DF .
Lời giải
Chọn C
           
( ) ( ) ( )
AB + CD + EF = AD + DB + CF + FD + EB + BF =AD + CF + EB .
Câu 37. Cho các điểm phân biệt A, B, C , D, E , F . Đẳng thức nào sau đây sai?
           
A. AB + CD + EF = AF + ED + BC . B. AB + CD + EF = AF + ED + CB .
           
C. AE + BF + DC = DF + BE + AC . D. AC + BD + EF = AD + BF + EC .
Lời giải
Chọn A
     
Ta có: AB + CD + EF = AF + ED + BC
      
⇔ AB − AF + CD − BC + EF − ED = 0
    
⇔ FB + DF + CD + CB = 0
   
⇔ DB + CD + CB = 0
  
⇔ CB + CB = 0 (vô lý).
Câu 38. Cho các điểm phân biệt A, B, C , D . Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. AC + BD = BC + DA . B. AC + BD = CB + DA .
       
C. AC + BD = CB + AD . D. AC + BD = BC + AD .
Lời giải
Chọn D
       
AC + BD = AD + DC + BC + CD = AD + BC .
Câu 39. 6Cho tam giác ABC , trung tuyến AM . Trên cạnh AC lấy điểm E và F sao cho
AE
= EF = FC , BE cắt AM tại N . Chọn mệnh đề đúng:
      
A. NA + NM = 0. B. NA + NB + NC = 0.
     
C. NB + NE = 0. D. NE + NF = EF .
Lời giải
Chọn A
Trong tam giác BCE có MF là đường trung bình nên MF / / BE ⇒ MF / / NE
  
N là trung điểm của AM nên NA + NM = 0.
Câu 40. Cho tam giác ABC . Gọi D, E , F lần lượt là trung điểm của các cạnh BC , CA, AB . Hệ thức nào là
đúng?
           
A. AD + BE + CF = AF + CE + BD . B. AD + BE + CF = AB + AC + BC .
           
C. AD + BE + CF = AE + AB + CD . D. AD + BE + CF = BA + BC + AC .
Lời giải
Trang 17
A
F E
B D C
Chọn A
        
Ta có AD + BE + CF = AF + FD + BD + DE + CE + EF
     
= AF + CE + BD + FD + DE + EF
   
= AF + CE + BD + FF
   
= AF + CE + BD + 0
  
= AF + CE + BD .
Câu 41. Cho hình lục giác đều ABCDEF , tâm O . Đẳng thức nào sau đây đúng?
   
AD .B. AB + BC + CD = BA + AF + FE
A. AF + FE + AB =
C. AB + BC + CD + DE + EF + FA = 6 AB . D. AB − AF + DE − DC = 0 .
Lời giải
Chọn A
     
AF + FE + AB = AE + AB = AD .
Câu 42. Cho tam giác ABC có trọng tâm G . Gọi M là trung điểm BC , G1 là điểm đối xứng của G qua
 
M . Vectơ tổng G1 B + G1C bằng
   
A. GA . B. BC . C. G1 A . D. G1M .
Lời giải
Chọn A
   
G1 B + G1C = G1G = GA .
   
Câu 43. Xét tam giác ABC có trọng tâm G và tâm đường tròn ngoại tiếp O thỏa mãn OA + OB + OC = 0.
Hỏi trong các khẳng định sau, có bao nhiêu khẳng định đúng?
 
1) OG = 0 ;
2) Tam giác ABC là tam giác vuông cân;
3) Tam giác ABC là tam giác đều;
Trang 18
4) Tam giác ABC là tam giác cân.
A. 3 . B. 1 . C. 2 . D. 4 .
Lời giải
Chọn A
      
OA + OB + OC =OG + OG + OG =0 ⇒ O ≡ G . Do đó tam giác ABC là tam giác đều.
Câu 44. Xét tam giác ABC nội tiếp có O là tâm đường tròn ngoại tiếp, H là trực tâm. Gọi D là điểm đối
xứng của A qua O . Hỏi trong các khẳng định sau, có bao nhiêu khẳng định đúng?
  
1) HB + HC = HD ;
   
2) DA + DB + DC = HA ;
   
3) HA + HB + HC = HH1 , với H1 là điểm đối xứng của H qua O ;
   
4) Nếu HA + HB + HC = 0 thì tam giác ABC là tam giác đều.
A. 3 . B. 1 . C. 2 . D. 4 .
Lời giải
Chọn A
      
HB + HC = HD ⇒ HA + HB + HC = HH1 .
     
Nếu HA + HB + HC = 0 thì HH1 = 0 , suy ra H ≡ O .
Câu 45. Cho hình bình hành ABCD. Hai điểm M, N lần lượt là trung điểm của BC và AD. Tìm đẳng thức
sai:
      
A. AM + AN = AC B. AM + AN = AB + AD
      
C. AM + AN = MC + NC D. AM + AN = DB
Lời giải
  
+ Tứ giác AMCN là hình bình hành ⇒ AM + AN = AC ⇒ A đúng.
    
+ ABCD là hình bình hành ⇒ AB + AD = AC = AM + AN ⇒ B đúng.
       
+ AM = NC , AN = MC ⇒ AM + AN = MC + NC ⇒ C đúng.
Đáp án D.
Câu 46. Cho 6 điểm A, B, C, D, E, F bất kì trên mặt phẳng. Tìm đẳng thức sai trong các đẳng thức sau:
        
A. AB + CD = AD + CB B. AB + CD + EA = ED + CB
           
C. AB + CD + EF + CA = CB + ED + CF D. BA + CB + DC + BD = 0
Lời giải
Đáp án D
Ta có:
        
( ) (
BA + CB + BD + DC = )
0 ⇔ BC + CA = BA =0 ⇔ B ≡ A . Vì A, B bất kì ⇒ D sai.
Câu 47. Cho ∆ABC , các điểm M, N, P lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, AC, BC. Với O là điểm bất
kì. Mệnh đề nào sau đây đúng?
           
A. OA + OB + OC (
= 2 OM + ON + OP ) B. OA + OB + OC = OM + ON + OP
           
( )
C. 2 OA + OB + OC = OM + ON + OP ( ) (
D. 2 OA + OB + OC= 3 OM + ON + OP )
Lời giải
Đáp án B
Trang 19
  
VT = OA + OB + OC
        
= OM + MA + ON + NB + OP + PC Mà = NB NM + NP
            
⇒ MA + NB + PC = MA + NM + NP + PC = NA + NC = 0 ⇒ VT = OM + ON + OP
Câu 48. Cho 4 điểm M, N, P, Q bất kì. Đẳng thức nào sau đây luôn đúng.
       
A. PQ + NP = MQ + MN B. NP + MN =QP + MQ
       
C. MN + PQ = NP + MQ D. NM + QP = NP + MQ
Lời giải
Đáp án B
Ta có:
           
(
NP + MN = NQ + QP + MQ + QN =QP + MQ + NQ + QN =QP + MQ =VP )
Câu 49. Cho 6 điểm A, B, C, D, E, F phân biệt. Trong các đẳng thức sau đây, đẳng thức nào sai?
         
A. AB + DF + BD + FA = 0 B. BE − CE + CF − BF = 0
           
C. AD + BE + CF = AE + BF + CD D. FD + BE + AC = BD + AE + CF
Lời giải
         
+ Ta có: AB + DF + BD + FA =AB + BD + DF + FA =AA = 0 ⇒ A đúng.
      
+ BE − CE + CF − BF =BC + CB = 0 ⇒ B đúng.
             
+ AD + BE + CF = AE + BF + CD ⇔ AD + DC + CF = AE + EB + BF ⇔ AF = AF
⇒ C đúng.
        
+ FD + DB + BE + EA + AC + FC =0 ⇔ 2 FC =0 ⇔ F ≡ C (mâu thuẫn giả thiết)
⇒ D sai.
Đáp án D.
Câu 50. Cho n điểm phân biệt trên mặt phẳng. Bạn An kí hiệu chúng là A1 , A2 ,..., An . Bạn Bình kí hiệu
  
chúng là B1 , B2 ,..., Bn ( A1 ≡/ Bn ). Vectơ tổng A1 B1 + A2 B2 + ... + An Bn bằng
   
A. 0 . B. A1 An . C. B1 Bn . D. A1 Bn .
Lời giải
Chọn A
Lấy điểm O bất kì. Khi đó
        
A1 B1 + A2 B2 + ... + An B=n( ) (
A1O + A2O + ... + An O + OB1 + OB2 + ... + OBn )
Vì { B1 , B2 ,..., Bn } = { A1 , A2 ,..., An } nên
     
OB1 + OB2 + ... + OBn= OA1 + OA2 + ... + OAn
         
Do đó A1 B1 + A2 B2 + ... + An B= ( n ) ( ) ( )
A1O + OA1 + A2O + OA2 + ... + An O + OAn= 0 .
Trang 20
  
Câu 51. Cho hai điểm A, B phần biệt. Xác định điểm M sao cho MA + MB = 0
A. M ở vị trí bất kì
B. M là trung điểm của AB
C. Không tìm được M
D. M nằm trên đường trung trực của AB
Lời giải
Đáp án B
  
Câu 52. Cho đoạn thẳng AB , M là điểm thỏa MA + BA = O . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. M là trung điểm AB . B. M trùng A .
Lời giải
Chọn D
     
MA + BA = O ⇔ AM + AB = O ⇔ A là trung điểm MB .
 
Câu 53. Cho ∆ABC , B . Tìm điểm I để IA và CB cùng phương. Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. I là trung điểm AB . B. I thuộc đường trung trực của AB .
C. Không có điểm I . D. Có vô số điểm I .
Lời giải
Chọn D
 
IA và CB cùng phương nên AI // CB . Suy ra có vô số điểm I .
  
Câu 54. Cho 2 điểm phân biệt A , B . Tìm điểm M thỏa MA − MB = O . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. M là trung điểm AB . B. M thuộc đường trung trực của AB .
C. Không có điểm M . D. Có vô số điểm M .
Lời giải
Chọn C
    
MA − MB = O ⇔ BA = O (vô lý).
   
Câu 55. Cho tam giác ABC , M là điểm thỏa MA + MB + MC = O . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. M là trung điểm AB . B. M là trọng tâm ∆ABC .
Lời giải
Chọn B
   
MA + MB + MC = O nên M là trọng tâm ∆ABC .
   
Câu 56. Cho tứ giác ABCD , M là điểm thỏa AM = DC + AB + BD . Mệnh đề nào sau đây đúng?
Lời giải
Chọn D
        
AM = DC + AB + BD = DC + AD = AD + DC = AC .
Trang 21
  
Câu 57. Cho ABCD là hình bình hành, M là điểm thỏa AM= AB + AD . Mệnh đề nào sau đây đúng?
Lời giải
Chọn D
   
AM = AB + AD = AC .
 
Câu 58. Cho ABCD là hình bình hành tâm O , M là điểm thỏa AM = OC . Mệnh đề nào sau đây đúng?
Lời giải
Chọn A
   
AM = OC suy ra AM = AO ( O là trung điểm AC ) nên M trùng O .
 
Câu 59. Cho ABCD là hình bình hành tâm O , M là điểm thỏa AM = BC . Mệnh đề nào sau đây đúng?
Lời giải
Chọn A
  
AM= BC = AD , suy ra M trùng D .
  
Câu 60. Cho ABCD là hình bình hành tâm O , M là điểm thỏa AM + AB =
DC . Mệnh đề nào sau đây
đúng?
Lời giải
Chọn B
   
AM = DC − AB = O .
Câu 61. Cho tứ giác PQRN có O là giao điểm 2 đường chéo, M là điểm thỏa
     
MN + PQ + RN + NP + QR = ON . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. M trùng P . B. M trùng Q .
C. M trùng O . D. M trùng R .
Lời giải
Chọn C
       
ON = MN + PQ + RN + NP + QR ⇔ NM = NO .
   
Câu 62. Cho ∆ABC , tìm điểm M thỏa MB + MC = CM − CA . Mệnh đề nào sau đây đúng?
Lời giải
Chọn D
Trang 22
          
MB + MC = CM − CA ⇔ MB + MC = AM ⇔ MA + MB + MC = O
Suy ra M là trọng tâm ∆ABC .
   
Câu 63. Cho ∆DEF , tìm M thỏa MD − ME + MF =
       
A. MF = ED . B. FM = ED . C. EM = DF . D. FM = DE .
Lời giải
Chọn B
        
MD − ME + MF = O ⇔ ED + MF = O ⇔ FM = ED .
 
Suy ra M là điểm cuối của vec tơ có điểm đầu là F sao cho FM = ED .
   
Câu 64. Cho ∆DEF , M là điểm thỏa MD − ME + MF =
         
A. EM
= ED + EF . B. FD = EM . C. MD + MF =
EM . D. FM = DE .
Lời giải
Chọn A
        
MD − ME + MF = O ⇔ ED + MF = O ⇔ FM = ED .
  
Suy ra DEFM là hình bình hành. Do đó EM= ED + EF .
   
Câu 65. Cho ∆ABC có O là trung điểm BC , tìm M thỏa MA + MC + AB = MB . Mệnh đề nào sau đây
đúng?
C. M trùng O . D. M trùng C .
Lời giải
Chọn D
            
MA + MC + AB = MB ⇔ MA + AB + MC = MB ⇔ MB + MC = MB ⇔ CM = O
Suy ra M trùng C .
    
Câu 66. Cho ∆ABC , tìm điểm M thỏa MA + BC − BM − AB =
BA . Mệnh đề nào sau đây đúng?
Lời giải
Chọn C
           
MA + BC − BM − AB = BA ⇔ MA + MC = BA + AB ⇔ MA + MC = O
Suy ra M là trung điểm AC .
     
Câu 67. Cho ∆ABC , điểm M thỏa MC − MB + BM + MA = CM − CB . Mệnh đề nào sau đây đúng?
  
C. ACMB là hình bình hành. D. BA + BC =
BM .
Lời giải
Chọn D
             
MC − MB + BM + MA = CM − CB ⇔ BC + BA = BM ⇔ BC − BM = AB ⇔ CM = BA
  
Suy ra M là điểm thỏa ABCM là hình bình hành. Nên BA + BC = BM .
Trang 23
Câu 68. Cho ∆ABC , D là trung điểm AB , E là trung điểm BC , điểm M thỏa
    
MA + BC − BM − AB = BA . Mệnh đề nào sau đây đúng?
   
A. BD = CM . B. AM = ED .
 
C. M là trung điểm BC . D. EM = BD .
Lời giải
Chọn D
           
MA + BC − BM − AB = BA ⇔ MA + MC = BA + AB ⇔ MA + MC = O
 
Suy ra M là trung điểm AC . Suy ra BEMD là hình bình hành nên EM = BD .
    
Câu 69. Cho tứ giác ABCD , điểm M thỏa MA − MB + AC + MD =
CD . Mệnh đề nào sau đây đúng?
C. D là trung điểm BM . D. M là trung điểm DC .
Lời giải
Chọn D
    
MA − MB + AC + MD = CD
   
⇔ BA + AC + MD = CD
  
⇔ BC + MD = CD
  
⇔ MD = DC + CB
 
⇔ DM = BD .
Câu 70. Cho hình bình hành ABCD. Tìm vị trí điểm N thỏa mãn:
     
NC + ND − NA = AB + AD − AC .
A. Điểm N là trung điểm cạnh AB B. Điểm C là trung điểm cạnh BN
C. Điểm C là trung điểm cạnh AM D. Điểm B là trung điểm cạnh NC
Lời giải
     
Ta có NC + ND − NA = AB + AD − AC
     
( ) (
⇔ NC − NA + ND = AB + AD − AC )
     
⇔ AC + ND = AC − AC ⇔ AC = DN
⇒ ACND là hình bình hành ⇒ C là trung điểm cạnh BN.
Đáp án B.
   
Câu 71. Cho hình bình hành ABCD. Tìm vị trí điểm M thỏa mãn: MA − MB − MC = AD .
A. Điểm M là trung điểm cạnh AC B. Điểm M là trung điểm cạnh BD
C. Điểm C là trung điểm cạnh AM D. Điểm B là trung điểm cạnh MC
Lời giải
Đáp án C
Trang 24
             
MA − MB = BA ⇒ MA − MB − MC = AD ⇔ BA − MC = AD ⇔ CM = AD + AB = AC
Vậy C là trung điểm của AM
Câu 72. Trên đường tròn C ( O; R ) lấy điểm cố định A; B là điểm di động trên đường tròn đó. Gọi M là
  
điểm di động sao cho OM= OA + OB . Khi đó tập hợp điểm M là:
A. đường tròn tâm O bán kính 2R. B. đường tròn tâm A bán kính R
C. đường thẳng song song với OA D. đường tròn tâm C bán kính R 3
Lời giải
  
Từ giả thiết OM = OA + OB ⇒ O, A, M, B theo thứ tự là các đỉnh của hình bình hành. Do
AM= OB= R ⇒ Tập hợp điểm M là đường tròn tâm A bán kính R.
Đáp án B.
  
Câu 73. Cho ∆ABC . Tập hợp các điểm M thỏa mãn MA − MB = MC là:
A. một đường tròn tâm C B. đường tròn tâm I (I là trung điểm của AB)
C. một đường thẳng song song với AB D. là đường thẳng trung trực của BC
Lời giải
Đáp án A
    
MA − MB = MC ⇔ BA = MC
Vậy tập hợp điểm M là đường tròn tâm C bán kính AB.
 
Câu 74. Cho ∆ABC . Vectơ BC − AC được vẽ đúng ở hình nào sau đây?
A. B. C. D.
Lời giải
    
Vì BC − AC = BC + CA = BA
Đáp án A.
 
Câu 75. Cho tam giác ∆ABC vuông tại A có AB = 3cm , BC = 5cm . Khi đó độ dài BA + BC là:
A. 4 B. 8 C. 2 13 D. 13
Lời giải
Ta có:
  
AC = BC 2 − AB 2 =4 ⇒ AI =2; BA + BC =2 BI =2 AB 2 + AI 2 =2 13 .
Đáp án C.
Câu 76. Cho hình thang cân ABCD, có đáy nhỏ và đường cao cùng bằng 2a và 
ABC= 45° . Tính
  
CB − AD + AC .
A. a 3 B. 2a 5 C. a 5 D. a 2
Lời giải
Trang 25
        
CB − AD + AC = CB + DA + AC = CB + DC = DB = BH 2 + DH 2 = 2a 5
Đáp án B.
       
Câu 77. Cho 2 vectơ a và b tạo với nhau góc 60°. Biết= b 3 . Tính a + b + a − b
a 6;=
1
A. 3 ( 7+ 5 ) B. 3 ( 7+ 3 ) C. 6 ( 5 +3 ) D.
2
(2 3 + 51 )
Lời giải
   
OA a=
Dựng= ; OB b
     
b OC ; a −=
Dựng hình bình hành OACB ⇒ a += b BA
AB 3 3
⇒ ∆OAB vuông tại B ⇒ IB = =
2 2
63    
OI= OB 2 + IB 2= ⇒ OC= 63 ⇒ a + b + a − b= 63 + 3 3 .
2
Đáp án B.
Câu 78. Cho hình thang ABCD có AB song song với CD. Cho AB = 2a , CD = a . Gọi O là trung điểm của
AD. Khi đó:
      3a  
A. OB + OC = 3a B. OB + OC = a C. OB + OC = D. OB + OC = 0
2
Lời giải
         
OB + OC = OA + AB + OD + DC = AB + DC ⇒ AB + DC = 3a
 
(vì AB và DC cùng hướng)
Đáp án A.
 
Câu 79. Cho ∆ABC . Vectơ BC + AB được vẽ đúng ở hình nào dưới đây?
A. B. C. D.
Lời giải
Đáp án C
    
Vì theo quy tắc 3 điểm BC + AB = AB + BC = AC
 
= 60° và cạnh là a. Tính độ dài AB + AD .
Câu 80. Cho hình thoi ABCD có BAD
a 3
A. a 3 B. C. a 2 D. 2a
2
Lời giải
Đáp án A
Trang 26
  
Gọi O là giao của 2 đường chéo ⇒ AB + AD = AC = 2 AD = a 3
 
Câu 81. Cho hình vuông ABCD có cạnh là a. O là giao điểm của hai đường chéo. Tính OA − CB .
a 3 a 2
A. a 3 B. C. D. a 2
2 2
Lời giải
Đáp án C
       BD a 2

OA − CB = OA + BC = OA + AD = OD = =
2 2
   
Câu 82. Với ∀a, b độ dài a + b :
   
A. Bao giờ cũng lớn hơn a + b B. Không nhỏ hơn a+b
   
C. Bao giờ cũng nhỏ hơn a + b D. Không lớn hơn a+b
Lời giải
Đáp án D
Theo quy tắc 3 điểm độ dài vectơ tổng bao giờ cũng nhỏ hơn hoặc bằng tổng độ dài 2 vectơ thành
phần.
  
Câu 83. Cho ∆ABC đều cạnh a. Khi đó AC − CB − AC bằng:
A. 0 B. 3a C. a D. a ( )
3 −1
Lời giải
Đáp án A
      
AC − CB − AC = AC + BC + CA = AA ' = 0
 
Câu 84. Cho tam giác ABC đều cạnh a, trọng tâm G. Tính độ dài vectơ AB − GC .
2a 3 a 2a a 3
A. B. C. D.
3 3 3 3
Lời giải
Đáp án A
Trang 27
   
Gọi K là điểm đối xứng với G qua AC thì AK = GC ⇒ AB − GC
   2a 3

= AB − AK = KB = 2 BG =
3
 
Câu 85. Cho hình vuông ABCD có cạnh là 3. Tính độ dài AC + BD :
A. 6 B. 6 2 C. 12 D. 0
Lời giải
Đáp án A
    
AC + BD = 2 AO + 2OD = 2 AD = 6
 
Câu 86. Cho hình vuông ABCD cạnh a, tâm O và M là trung điểm AB. Tính độ dài OA + OB .
a
A. a B. 3a C. D. 2a
2
Lời giải
Đáp án A
AC a 2
Ta có: AC = a 2 và OA
= =
2 2
a   
⇒ OM = . Gọi E là điểm sao cho OBEA là hình bình hành ⇒ OA + OB = OE = AB = a
2
 
Câu 87. Cho ∆ABC vuông cân tại A có BC = a 2 , M là trung điểm BC. Tính độ dài vectơ AB + BM .
a 6 a 2 a 3 a 10
A. B. C. D.
2 2 2 2
Lời giải
Đáp án D
Trang 28
  
Dựng hình bình hành ABMN ⇒ BA + BM = BN = BN
1 a 2 a 10
Ta có: NC
= AM
= BC
= ⇒ BN= BC 2 + NC 2=
2 2 2
Câu 88. Cho tam giác đều ABC cạnh bằng 3. H là trung điểm của BC. Tìm mệnh đề sai.
    63    
A. AB + AC = 3 3 B. BA + BH = C. AH + HB = 3 D. HA + HB = 3
2
Lời giải
Đáp án D
  

AB + AC = AD = 3 3 ⇒ A đúng.
   
HA + HB = HE = AB = 3 ⇒ B đúng.
   63

BA + BH = BI = ⇒ C đúng.
2
  
HA − HB = BA = 3 ⇒ D sai.
 
Câu 89. Cho hình vuông ABCD có cạnh bằng a . Độ dài AD + AB bằng
a 2 a 3
A. 2a B. . C. . D. a 2 .
2 2
Lời giải
Chọn D.
Theo quy tắc đường chéo hình bình hành, ta có
  
AD + AB = AC = AC = AB 2 = a 2 .
     
Lời giải
Chọn D.

AB = AB = a .
   
Câu 91. Cho AB khác 0 và cho điểm C .Có bao nhiêu điểm D thỏa AB = CD ?
A. Vô số. B. 1 điểm. C. 2 điểm. D. Không có điểm nào.

Lời giải
Chọn A.
 
Ta có AB = CD ⇔ AB =
CD .
Trang 29
Suy ra tập hợp các điểm D là đường tròn tâm C bán kính AB .
Câu 92. Chọn mệnh đề sai trong các mệnh đề sau đây:
 
A. 0 cùng hướng với mọi vectơ. B. 0 cùng phương với mọi vectơ.
  
C. AA = 0 . D. AB > 0 .
Lời giải
Chọn D.
 
Mệnh đề AB > 0 là mệnh đề sai, vì khi A ≡ B thì AB = 0 .
Câu 93. Cho hình bình hành ABCD tâm I ; G là trọng tâm tam giác BCD . Đẳng thức nào sau đây sai?
       
A. BA + DA = BA + DC . B. AB + AC + AD = 3 AG .
        
C. BA + BC = DA + DC . D. IA + IB + IC + ID =
0.
Lời giải
Chọn A.
A D
G
B M C
     
Ta có BA + DA = BA + DC ⇔ DA = DC (vôlý) → A sai.
G là trọng tâm tam giác BCD ; A là một điểm nằm ngoài tam giác BCD → đẳng thức ở đáp án B
đúng.
       
Ta có BA + BC = BD và DA + DC = DB . Mà DB = BD → đáp án C đúng.
       
Ta có IA và IC đối nhau, có độ dài bằng nhau ⇔ IA + IC = 0 ; tương tự ⇔ IB + ID =0 → đáp án
D là đúng.
 
Câu 94. Cho tam giác ABC đều có cạnh AB = 5 , H là trung điểm của BC . Tính CA − HC .
  5 3  

A. CA − HC = . B. CA − HC = 5.
2
  5 7   5 7
C. CA − HC = . D. CA − HC = .
4 2
Lời giải
Chọn D.
Gọi M là điểm sao cho CHMA là hình bình hành.
    
Ta có: CA − HC = CA + CH = CM =CM =2CE ( E là tâm cúa hình bình hành CHMA ).
5 3
Ta lại có: AH = ( ∆ABC đều, AH là đường cao).
2
Trang 30
A
B H C
Trong tam giác HEC vuông tại H , có:

2
5 3 5 7   5 7
EC = 2
CH + HE = 2 2
2.5 +   = ⇒ CA − HC = 2CE = .
 4  4 2
Câu 95. Gọi O là giao điểm của hai đường chéo hình bình hành ABCD . Đẳng thức nào sau đây sai?
       
A. BA = CD . B. AB = CD . C. OA = OC . D. AO = OC .
Lời giải
Chọn C.
 
Ta có O là trung điểm của AC nên OA = −OC .
   
Câu 96. Có hai lực F1 , F2 cùng tác động vào một vật đứng tại điểm O , biết hai lực F1 , F2 đều có cường
độ là 50 ( N ) và chúng hợp với nhau một góc 60° . Hỏi vật đó phải chịu một lực tổng hợp có
cường độ bằng bao nhiêu?
A. 100 ( N ) . B. 50 3 ( N ) .
C. 100 3 ( N ) . D. Đáp án khác.
Lời giải
Chọn B.
 A
F1
O C

F2
B
   
Giả sử F1 = OA , F2 = OB .
  
Theo quy tắc hình bình hành, suy ra F1 + F2 =
OC , như hình vẽ.
Ta có AOB= 60° , OA
= OB= 50 , nên tam giác OAB đều, suy ra OC = 50 3 .
  
Vậy F1 + F2 = OC = 50 3 ( N ) .
   
Câu 97. Cho tứ giác ABCD có AB = DC và AB = BC . Khẳng định nào sau đây sai?
 
A. AD = BC . B. ABCD là hình thoi.
 
C. CD = BC . D. ABCD là hình thang cân.
Lời giải
Chọn D.
   
Tứ giác ABCD có AB = DC ⇒ ABCD là hình bình hành (1) , nên AD = BC .
 
Mà AB = BC ( 2 ) .
 
Từ (1) và ( 2 ) ta có ABCD là hình thoi nên CD = BC .
Trang 31
 
Câu 98. Cho tam giác ABC vuông cân tại A có AB = a . Tính AB + AC .
    a 2

A. AB + AC = a 2. B. AB + AC = .
2
   
C. AB + AC = 2a . D. AB + AC = a.
Lời giải
Chọn A.
Gọi D là điểm thỏa ABDC là hình bình hành. Tam giác ABC vuông cân tại A suy ra ABDC là
  
hình vuông. AB + AC = AD = 2AM = BC = a 2.
 
Câu 99. Cho tam giác ABC đều cạnh a , có AH là đường trung tuyến. Tính AC + AH .
a 3 a 13
A. . B. 2a . C. . D. a 3 .
2 2
Lời giải
Chọn C.
A
C
B H
K M
      
Dựng CM = AH ⇒ AHMC là hình bình hành ⇒ AC + AH = AM ⇒ AC + AH = AM .
Gọi K đối xứng với A qua BC ⇒ ∆AKM vuông tại K .
a
AK 2=
= AH a 3 ; KM = CH = .
2
2
a
( ) a 13
2
=AM AK +=2
KM 2 a 3 +  = .
2 2
     
Câu 100. Cho ba lực F1 = MA , F2 = MB , F3 = MC cùng tác động vào một vật tại điểm M và vật đứng
 
yên. Cho biết cường độ của F1 , F2 đều bằng 25N và góc 
AMB= 60° . Khi đó cường độ lực của

F3 là
 A
F1

F3
60°
C M

F2
B
A. 25 3 N . B. 50 3 N . C. 50 2 N . D. 100 3 N .
Lời giải
Chọn A.
Trang 32
  
Vật đứng yên nên ba lực đã cho cân bằng. Ta được F3 = (
− F1 + F2 . )
 A
F1

F3
C M N

F2
B
    
Dựng hình bình hành AMBN . Ta có − F1 − F2 =− MA − MB = − MN .
  2 3MA
Suy ra F3 =− MN = MN = 25 3 .
=
2
Câu 101. Cho tam giác ABC có G là trọng tâm, I là trung điểm BC . Tìm khẳng định sai.
    
A. IB + IC + IA = IA . B. IB + IC = BC .
   
C. AB + AC = 2 AI . D. AB + AC = 3GA .
Lời giải
Chọn B.
     

IB + IC + IA =0 + IA =IA =IA (Do I là trung điểm BC ) nên khẳng định ở A đúng.
  
AB + AC = AD = AD = 2 AI (Gọi D là điểm thỏa ABDC là hình bình hành, I là trung điểm
BC ) nên khẳng định ở C đúng.
 
AB + AC = 2 AI = 3GA (Do G là trọng tâm tam giác ABC ) nên khẳng định ở D đúng.
  
IB + IC =0 =0 (Do I là trung điểm BC ) nên khẳng định ở B sai.
Câu 102. Cho hình bình hành ABCD . Đẳng thức nào sau đây sai?
   
A. AC = BD . B. BC = DA .
   
C. AD = BC . D. AB = CD .
Lời giải
Chọn A.
Trang 33
B C
D
A
 
Ta có AC = BD là đẳng thức sai vì độ dài hai đường chéo của hình bình hành không bằng nhau.
 
Câu 103. Cho hình vuông ABCD cạnh 2a . Tính AB + AD .
A. 4a 2 . B. 4a . C. 2a 2 . D. 2a .
Lời giải
Chọn C.
A B
D C
  
Ta có AB + AD = AC = AC = 2a 2 .
 
Câu 104. Cho tam giác ABC đều, cạnh 2a , trọng tâm G . Độ dài vectơ AB − GC là
2a 3 2a 4a 3 a 3
A. . B. . C. . D. .
3 3 3 3
Lời giải
Chọn C.
             
( ) (
Ta có : AB − GC = GB − GA − GC =GB − GA + GC = GB − −GB vì GA + GB + GC = 0. )
   2 2a 3 4a 3
Khi đó AB − GC = GE = 2GB = 2. . = ( E đối xứng với G qua M ).
3 2 3
   
Câu 105. Tam giác ABC thỏa mãn: AB + AC = AB − AC thì tam giác ABC là
A. Tam giác vuông A . B. Tam giác vuông C .

C. Tam giác vuông B . D. Tam giác cân tại C .
Lời giải
Chọn A.
Gọi E là trung điểm BC , M là điểm thỏa ABCM là hình bình hành. Ta có
      1
AB + AC = AB − AC ⇔ AM = CB ⇔ AE = BC . Trung tuyến kẻ từ A bằng một nửa cạnh
2
BC nên tam giác ABC vuông tại A .
     
Câu 106. Cho hai lực F1 = MA , F2 = MB cùng tác động vào một vật tại điểm M cường độ hai lực F1 , F2
lần lượt là 300 ( N ) và 400 ( N ) . 
AMB= 90° . Tìm cường độ của lực tổng hợp tác động vào vật.
A. 0 ( N ) . B. 700 ( N ) . C. 100 ( N ) . D. 500 ( N ) .
Lời giải
Trang 34
Chọn D.
     

Cường độ lực tổng hợp của F= F1 + F=2 MA +=MB 2= MI AB ( I là trung điểm của AB ).

Ta có AB = MA2 + MB 2 = 500 suy ra F = 500 ( N ) .
Trang 35
Bài 5. TÍNH CHẤT CỦA MỘT SỐ VỚI MỘT VECTƠ
I. Định nghĩa
   
Cho số thực k ≠ 0 và vectơ a ≠ 0 . Tích của số k vối vectơ a là một vectơ, kí hiệu là ka , được xác định
như sau:
 
- Cùng hướng với vectơ a nếu k > 0 , ngược hướng với vectơ a nếu k < 0 ;

- Có độ dài bằng | k | . | a | .
   
Quy ước:= 0a 0,= k0 0 .
Phép lấy tích của một số vối một vectơ gọi là phép nhân số với vectơ.
Ví dụ 1. Cho B là trung điểm của đoạn thẳng AC .
Tìm số k trong mỗi trường hợp sau:
 
a) CA = kCB
 
b) CA = k AB
Giải
   
a) Ta có: CA, CB là hai vectơ cùng hương và CA = 2 CB
 
Suy ra CA = 2CB . Vậy k = 2 .
   
b) Ta có: CA, AB là hai vectơ ngược hướng và | CA |= 2 | AB | .
 
Suy ra CA = −2 AB . Vậy k = −2 .
Ví dụ 2. Vật thứ nhất chuyển động thẳng đều từ A đến B với tốc độ là 9 m / s và vật thứ hai chuyển động
 
thẳng đều từ B đến A với tốc độ là 6 m / s . Gọi v1 , v2 lần lượt là các vectơ vận tốc của vật thứ nhất và vật
 
thứ hai. Có hay không số thực k thoả mãn v1 = kv2 ?
Giải
9 3
Do tỉ số tốc độ của vật thứ nhất và vật thứ hai là = đồng thời hai vật chuyển động ngược hướnng nên
6 2
 −3  −3
hai vectơ vận tốc ngược hướng. Suy ra v1 = v2 . Vậy k = .
2 2
II. Tính chất
 
Với hai vectơ bất kì a , b và hai số thực h, k , ta có:
       
- k (a + b ) = ka + kb ; k (a − b ) = ka − kb
  
- (h + k )a =ha + ka
 
- h(ka ) = (hk )a
   
- 1a = a;(−1)a = − a.
   
Nhận xét: ka = 0 khi và chỉ khi k = 0 hoặc a = 0 .
Ví dụ 3. Cho ba điểm A, B, C . Chứng minh:
  
a) 2 AB + 2 BC = 2 AC
   
b) 3(5 AC ) + CB − 14 AC = AB
Giải     
a) Ta có: 2 AB + 2 BC = 2( AB + BC ) = 2 AC .
     
b) Ta có: 3(5 AC ) + CB − 14 AC= 15 AC + CB − 14 AC
     
= 15 AC − 14 AC + CB = AC + CB = AB.
Trang 1
III. Một số ứng dụng
1. Trung điểm đoạn thẳng

  
Nếu I là trung điểm của đoạn thẳng AB thì MA + MB = 2 MI với điểm M bất kì.
2. Trọng tâm của tam giác
   
Nếu G là trọng tâm của tam giác ABC thì MA + MB + MC = 3MG với điểm M bất kì.
Ví dụ 4. Cho tứ giác ABCD có M , N lần lượt là trung điểm của hai cạnh AB và CD . Gọi G là trung điểm
của đoạn thẳng MN .
    
Chứng minh GA + GB + GC + GD = 0.
Giải
  
Vì M là trung điểm của AB nên GA + GB = 2GM .
  
Vì N là trung điểm của CD nên GC + GD = 2GN .
         
Suy ra GA + GB + GC + GD = 2GM + 2GN = 2(GM + GN ) = 2.0 = 0 .
3. Điều kiện để hai vectơ cùng phương. Điều kiện để ba điểm thẳng hàng
     
Điều kiện cẩn và đủ để hai vectơ a và b (b ≠ 0) cùng phương là có một số thực k để a = kb .
 
Điều kiện cần và đủ để ba điểm phân biệt A, B, C thẳng hàng là có số thực k để AB = k AC .
2
Ví dụ 5. Cho tam giác OAB . Điểm M thuộc cạnh AB sao cho AM = AB . Kẻ MH / / OB, MK / / OA
3
   
Giả sử= OA a= , OB b .
   
a) Biểu thị OH theo a và OK theo b .
  
b) Biểu thị OM theo a và b .
Giải
a) Ta có: MK / / OA, MH / / OB suy ra
OK AM 2 OH BM 1
= = ,= = .
OB AB 3 OA AB 3
  1  1  1 
Vì OH và OA cùng hướng và OH = OA nên = OH = OA a.
3 3 3
  2  2  2 
Vì OK và OB cùng hướng và OK = OB nên = OK = OB b.
3 3 3
b) Vì tứ giác OHMK là hình bình hành nên
   1  2 
OM =OH + OK = a + b .
3 3
  
Nhận xét: Trong mặt phẳng, cho hai vectơ a và b không cùng phương. Với mỗi vectơ c có duy nhất cặp
  
số ( x; y ) thoả mãn =c xa + yb .
DẠNG 1. DỰNG VÀ TÍNH ĐỘ DÀI VÉC – TƠ

Câu 1. Cho tam giác ABC cạnh a. Gọi điểm M,N lần lượt là trung điểm của BC,CA. Dựng các véc – tơ
sau và tính độ dài của chúng
Trang 2
 1  1  
a) AN + CB. b) BC − 2 MN
2 2
  1  3 
c) AB + 2 AC d) MA − MB
4 2
Câu 2. Cho tam giác đều ABC cạnh a . Điểm M là trung điểm BC . Dựng các véc-tơ sau và tính độ dài
của chúng
1    1  1   3  5 
a) CB + MA . b) BA − BC c) AB + 2 AC d) MA − MB
2 2 2 4 2
 
Câu 3. Cho tam giác vuông cân OAB với OA = OB
= a . Dựng và tính độ dài các véc-tơ 3OA + 4OB ;
11  3 
OA − OB .
4 7
DẠNG 2. PHÂN TÍCH VÉC-TƠ

Câu 4. Cho tam giác ABC , trên cạnh ABC lấy M sao cho BM = 3CM , trên đoạn AM lấy N sao cho
2 AN = 5MN . G là trọng tâm tam giác ABC .
   
a) Phân tích các véc-tơ AM ; BN qua các véc-tơ AB; AC
   
b) Phân tích các véc-tơ GC ; MN qua các véc-tơ GA và GB
       
Câu 5. Cho ∆ABC . Lấy các điểm M , N , P sao cho MB = 3 MC , NA + 3 NC =0 , PA + PB = 0 . Biểu
    
diễn các vectơ AP , AN , AM theo các vec tơ AB , AC .
   
Câu 6. Cho ∆ ABC . Đặt = AB , b = AC .
a
 1   
a) Hãy dựng các điểm M , N thỏa mãn AM = AB , CN = 2 BC .
3
    
b) Hãy phân tích CM , AN , MN theo các vec tơ a , b .
    
Câu 7. Cho ∆ABC . Gọi I , J là hai điểm được xác định bởi IA = 2 IB , 3 JA + 2 JB = 0.
  
a) Tính IJ theo AB và AC .
b) Chứng minh rằng đường thẳng IJ qua trọng tâm G của tam giác ∆ABC
  
Câu 8. Cho ∆ABC có trung tuyến AM , M là trung điểm của BC . Hãy biểu diễn AM theo AB , AC .
  
Câu 9. Cho hình bình hành ABCD có E là trung điểm của CD . Hãy biểu diễn AE theo u = AD ,
 
v = AB .
       
Câu 10. Gọi G là trọng tâm của ∆ABC . Hãy biểu diễn AB , GC , BC , CA theo a = GA , b = GB .

Câu 11. Cho ∆ABC . Điểm M trên cạnh BC sao cho MB = 2 MC . Hãy phân tích AM theo hai vec tơ
   
u = AB , v = AC .
Câu 12. Cho ∆ABC . Điểm M trung điểm AB và N là một điểm trên cạnh AC sao cho NA = 2 NC . Gọi
  
K là trung điểm MN . Phân tích vec tơ AK theo các vec tơ AB và AC .
Câu 13. Cho tam giác OAB . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của cạnh OA , OB . Tìm các số m, n của
        
mỗi đẳng thức OM
= mOA + nOB , = MN mOA + nOB , = MB mOA + nOB .
Trang 3
Câu 14. Một đường thẳng cắt cạnh DA, DC và đường chéo DB của hình bình hành ABCD lần lượt tại
    
các điểm E , F và M . Biết rằng DE = mDA , DF = nDC ( m, n > 0 ) . Hãy biểu diễn DM qua

DB và m, n .
 
Câu 15. Điểm M được gọi là điểm chia đoạn thẳng AB theo tỉ số k ≠ 1 nếu MA = k MB . Chứng minh
 
 OA − kOB
rằng với mọi điểm O thì OM = .
1− k
DẠNG 3. CHỨNG MINH ĐẲNG THỨC VÉC-TƠ

 1  
Câu 16. Gọi I là trung điểm của đoạn AB . Chứng minh với điểm O bất kỳ ta có
= OI
2
(
OA + OB . )
  
Câu 17. Cho đoạn AB và điểm I sao cho 2 IA + 3IB = 0.
 
a) Tìm số k mà AI = k AB .
 2  3 
b) Chứng minh với mọi điểm M thì có= MI MA + MB .
5 5
Câu 18. Cho tam giác ABC có trực tâm H, trọng tâm G và đườn tròn ngoại tiếp O. Chứng minh rằng
   
a) HA + HB + HC 2
= HO .
   
b) OA + OB + OC = OH .
  
c) GH + 2GO = 0.
Câu 19. Cho tam giác ABC . Gọi H là điểm đối xứng với B qua G với G là trọng tâm tam giác ABC .
Chứng minh rằng
 2  1   1  1 
a) =
AH AC − AB và CH = − AB − AC .
3 3 3 3
 1  5 
b) =
MH AC − AB , với M là trung điểm của BC .
6 6
Câu 20. Cho tam giác ABC có trọng tậm G. Chứng minh
   
a) Với mọi điểm M thì MA + MB + MC = 3MG .
   
b) Nếu MA + MB + MC = 0 thì M là trọng tâm G .
   
Câu 21. Cho tam giác ABC có ba trung tuyến AM, BN, CP. Chứng minh AM + BN + CP = 0.
Câu 22. Cho tam giác ABC và một điểm M tùy ý.
     
a) Hãy xác định các điểm D, E , F sao cho MD = MC + AB , ME = MA + BC ,
  
MF= MB + CA .Chứng minh rằng các điểm D, E , F không phụ thuộc vào vị trí của điểm M .
     
b) Chứng minh MA + MB + MC = MD + ME + MF .
Câu 23. Cho tam giác ABC với cạnh= , CA b .
, BC a=
AB c=
 
a) Gọi CM là đường phân giác trong của góc C . Hãy biểu thị véc-tơ CM theo các véc-tơ CA và

CB .
   
b) Gọi I là tâm đường tròn nội tiếp tam giác ABC . Chứng minh rằng aIA + bIB + cIC =
0.
Câu 24. Cho tam giác ABC đều, tâm O. Gọi M là một điểm tùy ý bên trong tam giác ABC và D, E, F lần
   3 
lượt là hình chiếu của nó trên các cạnh BC , CA, AB . Chứng minh MD + ME + MF = MO .
2
Trang 4
Câu 25. Cho tứ giác ABCD . Gọi I , J lần lượt là trung điểm của AB và CD, O là trung điểm của IJ .
Chứng minh rằng
  
a) AC + BD = 2 IJ .
    
b) OA + OB + OC + OD = 0.
    
c) MA + MB + MC + MD = 4 MO với M là điểm bất kỳ.
    
Câu 26. Cho tứ giác ABCD. Hãy xác định vị trí của điểm G sao cho GA + GB + GC + GD = 0 . Chứng minh
 1    
với mọi điểm O thì OG=
4
( )
OA + OB + OC + OD . Điểm G như thế gọi là trọng tâm của tứ giác
ABCD
Câu 27. Cho hình bình hành ABCD có O là giao điểm của hai đường chéo. Chứng minh
    
a) Với điểm M bất kì ta có MA + MB + MC + MD = 4 MO
   
b) AB + 2 AC + AD = 3 AC
Câu 28. Cho tứ giác ABCD. Gọi M, N lần lượt là trung điểm các cạnh AB và CD. Chứng minh rằng
    
2MN = AC + BD = AD + BC
  
Câu 29. Cho hai điểm A và B. Tìm điểm I sao cho IA + 3IB =
0
Câu 30. Xác định các điểm I, J, K, L biết
      
0 b) JA − JB − 2 JC =
a) IA − 2 IB = 0
        
c) KA + KB + KC = BC d) 2 LA − LB + 3LC = AB + AC
Câu 31. Cho tam giác ABC
  
a) Tìm điểm K sao cho KA + 2 KB =CB
   
b) Tìm điểm M sao cho MA + MB + 2 MC = 0
Câu 32. Cho tứ giác ABCD. Xác định điểm M, N, P sao cho
        
a) 2 MA + MB + MC = 0 b) NA + NB + NC + ND = 0
    
c) 3PA + PB + PC + PD = 0
DẠNG 4. CHỨNG MINH MỘT BIỂU THỨC VÉC – TƠ KHÔNG PHỤ THUỘC VÀO
ĐIỂM DI ĐỘNG
   
a) Với M là điểm bất kì. Chứng minh rằng v =MA + 2 MB − 3MC không phụ thuộc vào vị trí điểm
M
      
b) Gọi D là điểm sao cho CD = v . CD cắt AB tại K. Chứng minh KA + 2 KB = 0 và CD = 3CK
   
Câu 34. Cho tam giác ABC cố định và điểm M di động. Chứng minh rằng v =MA + 4 MB − 5MC không
phụ thuộc vào vị trí của điểm M
   
Câu 35. Cho tam giác ABC và một điểm M bất kì. Chứng minh rằng v = MA + MB − 2 MC không phụ
 
thuộc vào vị trí của điểm M. Dựng điểm D sao cho CD = v
   
Câu 36. Cho tam giác ABC và một điểm M tùy ý. Chứng minh rằng v =MA + 2 MB − 3MC không phụ
thuộc vào vị trí của điểm M
    
Câu 37. Cho hình vuông ABCD cạnh a. Chứng minh rằng v =MA − 2 MB + 3MC − 2 MD không phụ thuộc
vào vị trí của điểm M
Trang 5
DẠNG 5. CHỨNG MINH HAI ĐIỂM TRÙNG NHAU, HAI TAM GIÁC CÓ CÙNG
TRỌNG TÂM
 
Câu 38. Chứng minh rằng AB = CD khi và chỉ khi trung điểm của hai đoạn thẳng AD và BC trùng nhau
  
Câu 39. Cho tam giác ABC. Gọi A’, B’, C’ là các điểm xác định bởi 2011 A ' B + 2012 A ' C = 0,
     
2011B ' C + 2012 B ' A = 0 . Chứng minh hai tam giác ABC và A’B’C’ có
0 ; 2011C ' A + 2012C ' B =
cùng trọng tâm.
Câu 40. Hai tam giác ABC và A’B’C’ lần lượt có trọng tâm là G, G’. Chứng minh rằng
   
AA ' + BB ' + CC ' =3GG ' . Từ đó suy ra “ Điều kiện cần và đủ để hai tam giác ABC và A’B’C’ có
   
cùng trọng tâm là AA ' + BB ' + CC ' = 0
Câu 41. Cho tam giác ABC . Gọi A′ là điểm đối xứng với A qua B , B′ là điểm đối xứng với B qua C
và C ′ là điểm đối xứng với C qua A . Chứng minh rằng các tam giác ABC và A′B′C ′ có cùng
trọng tâm.
Câu 42. Cho tam giác ABC . Trên các cạnh AB , BC , CA ta lấy lần lượt các điểm M , N , P sao cho
AM BN CP
= = . Chứng minh rằng hai tâm giác ABC và MNP có cùng trọng tâm.
AB BC CA
Câu 43. Cho hai hình bình hành ABCD và AB′C ′D′ có chung đỉnh A . Chứng minh rằng hai tam giác
BC ′D và B′CD′ có cùng trọng tâm
Câu 44. Cho tứ giác ABCD có trọng tâm G . Gọi G1 , G2 , G3 , G4 lần lượt là trọng tâm các tam giác
∆ABC , ∆BCD, ∆CDA, ∆DAB . Chứng minh rằng G cùng là trọng tâm tứ giác G1G2G3G4
Câu 45. Cho tứ giác ABCD . Các điểm M , N , P, Q lần lượt là trung điểm của AB, BC , CD và DA . Chứng
minh rằng hai tam giác ANP và CMQ có cùng trọng tâm.
Câu 46. Cho điểm G là trọng tâm tứ giác ABCD và A′ , B′ , C ′ , D′ lần lượt là trọng tâm các tam giác
BCD , ACD , ABD và ABC .
a. Chứng minh rằng G là điểm chung của các đoạn thẳng AA′ , BB′ , CC ′ và DD′ .
b. Điểm G chia các đoạn thẳng AA′ , BB′ , CC ′ và DD′ theo các tỉ số nào?
c. Chứng minh rằng G cũng là trọng tâm của tứ giác A′B′C ′D′ .
Câu 47. Cho lục giác ABCDEF . Gọi M , N , P , Q , R , S lần lượt là trung điểm của các cạnh AB ,
BC , CD , DE , EF , FA . Chứng minh rằng hai tam giác MPR và NQS có cùng trọng tâm.
DẠNG 6: THẲNG HÀNG, CỐ ĐỊNH, ĐỒNG QUI

Câu 48. Cho điểm O cố định và đường thẳng d đi qua hai điểm A, B cố định. Chứng minh rằng điểm
  
M thuộc dường thẳng d khi và chỉ khi có số α sao cho OM= α OA + (1 − α ) OB . Với điều kiện
nào của α thì M thuộc đoạn thẳng AB ?
1
Câu 49. Cho tam giác ABC . Điểm I trên cạnh AC sao cho CI = CA , J là điểm mà
4
 1  2 
BJ
= AC − AB .
2 3
 3  
a) Chứng minh= BI AC − AB b) Chứng minh B, I , J thẳng hàng
4
Câu 50. Cho tam giác ABC nội tiếp trong đường tròn tâm O , H là trực tâm của tam giác, D là điểm đối
xứng của A qua O .
Trang 6
a) Chứng minh tú giác HCDB là hình bình hành
       
b) Chứng minh HA + HB + HC = 2 HO ; OA + OB + OC = OH . Suy ra ba điềm O, H , G thẳng
hàng ( G là trọng tâm tam giác ABC )
Câu 51. Cho tam giác ABC có trung tuyến AM . Gọi I là trung điểm của AM và K là điểm trên cạnh AC
1
sao cho AK = AC. Chứng minh ba điểm B, I , K thẳng hàng.
3
     
Câu 52. Cho tam giác ABC . Dựng = AB′ BC= , CA′ AB và BC ′ = CA . Chứng minh các đường thẳng
AA′, BB′ và CC ′ đồng quy.
Câu 53. Cho tam giác ABC và một điểm M tùy ý không thuộc các đường thẳng AB, BC , CA . Gọi
A′, B′, C ′ theo thứ tự là các điểm đối xứng của M qua trung điểm I , K , J của các cạnh
BC , CA, AB . Chứng minh rằng
a) Ba đường thẳng AA′, BB′, CC ′ đồng quy
b) Đường thẳng MM 1 luôn đi qua một điểm cố định khi M di động
Câu 54. Cho tam giác ABC . Các điểm M , N , P lần lượt thuộc các đoạn thẳng AB, BC , CA sao cho
     
= MA mMB= , NB nNC
= , PC pPA ( m, n, p đều khác 1). Chứng minh rằng:
a) M , N , P thẳng hàng khi và chỉ khi mnp = 1 (định lý Mê-nê-la-uýt)
b) AN , CM , BP đồng quy hoặc song song khi và chỉ khi mnp = −1 (định lý Xê-va)
Câu 55. Cho tam giác ABC. Hai điểm M , N được xác định bởi các hệ thức
      
BC  MA  0, AB  NA  3 AC  0. Chứng minh MN // AC.
Câu 56. Cho ngũ giác ABCDE. Gọi M , N , P, Q lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, BC , CD, DE. Gọi
1
I , J lần lượt là trung điểm của các đoạn MP & NQ. Chứng minh IJ // AE & IJ  AE.
4
Câu 57. Trên các cạnh AB, BC , CA của tam giác ABC lấy các điểm tương ứng C1 ; A1 ; B1 sao cho
1
AC1 : C1 B  BA1 : A1C  CB1 : B1 A . Trên các cạnh A1 B1 ; B1C1 ; C1 A1 của tam giác A1 B1C1 lấy các
k
điểm tương ứng C2 ; A2 ; B2 sao cho A1C2 : C2 B1  B1 A2 : A2C1  C1 B2 : B2 A1  k . Chứng minh rằng:
A2C2 // AC ; C2 B2 // CB; B2 A2 // BA.
Câu 58. Cho ba dây cung song song AA1 ; BB1 ; CC1 của đường tròn O . Chứng minh rằng trực tâm của
tam giác ABC1 ; BCA1 & CAB1 nằm trên một đường tròn.
DẠNG 7. XÁC ĐỊNH ĐIỂM, TẬP HỢP ĐIỂM THOẢ MÃN ĐẲNG THỨC VEC TƠ.
Để tìm tập hợp điểm M thoả nãm điều kiện vecto ta quy về một trong các dạng sau:
 
 Nếu MA = MB , với A, B phân biệt cho trước thì M thuộc đường trung trực của đoạn AB.
 
 Nếu MC = k AB , với A, B, C phân biệt cho trước thì M thuộc đường tròn tâm C , bán kính

bằng k AB.
 
 Nếu MA = k BC , với A, B, C phân biệt và k là số thực thay đổi thì:
+ M thuộc đường thẳng qua A song song với BC với k ∈ .

+ M thuộc nữa đường thẳng qua A song song với BC và cùng hướng với BC với k > 0.

+ M thuộc nữa đường thẳng qua A song song với BC và ngược hướng với BC với k < 0.
Trang 7
 
 Nếu
= MA k BC , B ≠ C với A, B, C thẳng hàng và k thay đổi thì tập hợp điểm M là đường
thẳng BC.
 
Câu 59. Cho điểm O cố định và hai vecto u , v cố định. Với mỗi số m ta xác định điểm M sao cho
  
OM = m.u + (1 − m ) v . Tìm tập hợp các điểm M khi m thay đổi.
Câu 60. Cho hai điểm A, B. Tập hợp các điểm M sao cho
       
a) | MA  MB || MA  MB | . b) | 2 MA  MB || MA  2 MB |
Câu 61. Cho tam giác ABC. Tập hợp các điểm M thoả mãn điều kiện sau:
   
a) MA + MB = MA + MC
    
( )
b) MA + MB= k MA + 2 MB − 3MC , với k là số thực thay đổi khác 0.
Câu 62. Cho tam giác ABC.

   
a) Chứng minh rằng tồn tại duy nhất một điểm I thoả 2 IA + 3IB + 4 IC =0.
    
b) Tìm quỹ tích điểm thoả mãn 2 MA + 3MB + 4 MC = MB − MA .
Câu 63. Cho ∆ABC. Tập hợp điểm M trong các trường hợp sau:
         
a) 2 MA + 3MB = 3MB + 2 MC . b) 4 MA + MB + MC = 2 MA − MB − MC
Câu 64. Cho tam giác ABC. Tìm tập hợp các điểm M trong mỗi trường hợp sau:
         
a) MA = MB b) MA + MB + MC = 0. c) MA + MB = MA + MC .
  
Câu 65. Cho tam giác ABC và ba vecto cố định u , v , w. Với mỗi số thực t , ta lấy các điểm A′, B′, C ′ sao
     
cho=AA′ tu= , CC ′ tw. Tìm quỹ tích trọng tâm G′ của tam giác A′B′C ′ khi t thay đổi.
, BB′ tv=
   
Câu 66. Cho tứ giác ABCD. Với số k tuỳ ý, lấy các điểm M , N sao cho = AM k= AB, DN k DC. Tìm
tập hợp các trung điểm I của đoạn MN khi k thay đổi.

Câu 1. Khẳng định nào sai?
 
A. 1.a = a
 
B. k a và a cùng hướng khi k > 0
 
C. k a và a cùng hướng khi k < 0
    
D. Hai vectơ a và b ≠ 0 cùng phương khi có một số k để a = kb
 
Câu 2. Trên đường thẳng MN lấy điểm P sao cho MN = −3MP . Điểm P được xác định đúng trong
hình vẽ nào sau đây:

 
Câu 3. Cho ba điểm phân biệt A, B, C . Nếu AB = −3 AC thì đẳng thức nào dưới đây đúng?
       
A. BC = −4 AC B. BC = −2 AC C. BC = 2 AC D. BC = 4 AC
Trang 8
Câu 4. Cho tam giác ABC . Gọi I là trung điểm của BC .Khẳng định nào sau đây đúng
       
A. BI  IC B. 3 BI  2 IC C. BI  2 IC D. 2BI  IC
Câu 5. Cho tam giác ABC . Gọi M và N lần lượt là trung điểm của AB và AC . Trong các mệnh đề
sau, tìm mệnh đề sai?
       1 
A. AB = 2 AM B. AC = 2CN C. BC = −2 NM D. CN = − AC
2
     
Câu 6. Cho a ≠ 0 và điểm O . Gọi M , N lần lượt là hai điểm thỏa mãn OM = 3a và ON = −4a . Khi đó:
       
A. MN = 7 a B. MN = −5a C. MN = −7 a D. MN = −5a
     
Câu 7. Tìm giá trị của m sao cho a = mb , biết rằng a, b ngược hướng và= a 5,=b 15
1 1
A. m = 3 B. m = − C. m = D. m = −3
3 3
Câu 8. Cho tam giác ABC . Gọi I là trung điểm của AB . Tìm điểm M thỏa mãn hệ thức
   
MA + MB + 2 MC = 0.
A. M là trung điểm của BC
B. M là trung điểm của IC
C. M là trung điểm của IA
D. M là điểm trên cạnh IC sao cho IM = 2 MC
   
Câu 9. Cho hình bình hành ABCD , điểm M thõa mãn 4AM = AB + AD + AC . Khi đó điểm M là:
A. Trung điểm của AC B. Điểm C
C. Trung điểm của AB D. Trung điểm của AD
1
Câu 10. Cho đoạn thẳng AB . Gọi M là một điểm trên AB sao cho AM = AB . Khẳng định nào sau đây
4
sai?
 1   1   3   
A. MA = MB . B. AM = AB . C. BM = BA . D. MB = −3MA .
3 4 4
1
Câu 11. Cho đoạn thẳng AB và M là một điểm trên đoạn AB sao cho MA = AB . Trong các khẳng
5
định sau, khẳng định nào sai ?
 1   1     4 
A. AM = AB B. MA = − MB C. MB = −4 MA D. MB = − AB
5 4 5
Câu 12. Cho ba điểm A, B, C phân biệt. Điều kiện cần và đủ để ba điểm thẳng hàng là:
       
A. AB = AC B. ∃k ≠ 0 : AB = k . AC C. AC − AB = BC D. MA + MB = 3MC , ∀
điểm M
   
Câu 13. Cho ∆ABC . Đặt = a BC = , b AC . Các cặp vectơ nào sau đây cùng phương?
               
A. 2a + b , a + 2b B. a − 2b , 2a − b C. 5a + b , −10a − 2b D. a + b , a − b
 
Câu 14. Cho hai vectơ a và b không cùng phương. Hai vectơ nào sau đây cùng phương?
  1  1   
A. −3a + b và − a + 6b B. − a − b và 2a + b
2 2
1   1   1    
C. a − b và − a + b D. a + b và a − 2b
2 2 2
 
Câu 15. Cho hai vectơ a và b không cùng phương. Hai vectơ nào sau đây là cùng phương?
Trang 9
    1   3    3
A. =
u 2a + 3b và= v a − 3b B. =
u a + 3b và =
v 2a − b
2 5 5
 2       3  1 1
C.=u a + 3b và =v 2a − 9b u 2a − b và v =
D. = − a+ b
3 2 3 4
     
Câu 16. Biết rằng hai vec tơ a và b không cùng phương nhưng hai vec tơ 3a − 2b và ( x + 1)a + 4b cùng
phương. Khi đó giá trị của x là:
A. −7 B. 7 C. 5 D. 6
     
Câu 17. Biết rằng hai vec tơ a và b không cùng phương nhưng hai vec tơ 2a − 3b và a + ( x − 1) b cùng
1 3 1 3
A. B. − C. − D.
2 2 2 2
    
Câu 18. Cho tam giác ABC có điểm O thỏa mãn: OA + OB − 2OC = OA − OB . Khẳng định nào sau đây
là đúng?
A. Tam giác ABC đều B. Tam giác ABC cân tại C
C. Tam giác ABC vuông tại C D. Tam giác ABC cân tại B
 21  5 
Câu 19. Cho tam giác OAB vuông cân tạ O với OA
= OB tơ u
= a . Độ dài của véc= OA − OB là:
4 2
a 140 a 321 a 520 a 541
A. B. C. D.
4 4 4 4
Câu 20. Cho ngũ giác ABCDE . Gọi M , N , P, Q lần lượt là trung điểm các cạnh AB, BC , CD, DE . Gọi I
và J lần lượt là trung điểm các đoạn MP và NQ . Khẳng định nào sau đây đúng?
 1   1   1   1 
A. IJ = AE B. IJ = AE C. IJ = AE D. IJ = AE
2 3 4 5
Câu 21. Cho tam giác ABC . Gọi M là trung điểm của BC và N là trung điểm AM . Đường thẳng BN
 
cắt AC tại P . Khi đó AC = xCP thì giá trị của x là:
4 2 3 5
A. − B. − C. − D. −
3 3 2 3
  
Câu 22. Cho tam giác ABC . Hai điểm M , N được xác định bởi các hệ thức BC + MA = 0,
   
AB − NA − 3 AC =0 . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào đúng?
A. MN ⊥ AC B. MN / / AC
C. M nằm trên đường thẳng AC D. Hai đường thẳng MN và AC trùng nhau
 11  3 
Câu 23. Cho tam giác vuông cân OAB với OA = a . Tính độ dài vectơ
= OB = v OA − OB .
4 7
6073 3 2
A. 2a B. a C. a D. a
28 2 2
    
Câu 24. Cho hình vuông ABCD cạnh a. Tính độ dài vectơ: u =MA − 2 MB + 3MC − 2 MD
   
A. u = 4a 2 B. u = a 2 C. u = 3a 2 D. u = 2a 2
 21  
= OB = u OA + 2,5OB
4
Trang 10
541 520 140 310
A. a B. a C. a D. a
4 4 4 4
Câu 26. Cho tam giác đều ABC cạnh a điểm M là trung điểm của BC. Tính độ dài vectơ
 3  
= u MA − 2,5MB .
4
a 127 a 127 a 127 a 127
A. B. C. D.
4 8 3 2
    
Câu 27. Cho hình vuông ABCD cạnh a. Tính độ dài vectơ u = 4 MA − 3MB + MC − 2 MD .
  a 5  
A. u = a 5 B. u = C. u = 3a 5 D. u = 2a 5
2
 1 
Câu 28. Cho tam giác ABC có G là trọng tâm. Gọi H là chân đường cao hạ từ A sao cho BH = HC .
3
   
Điểm M di động trên BC sao cho BM = x.BC . Tìm x sao cho độ dài vectơ MA + GC đạt giá trị
nhỏ nhất.
4 5 6 5
A. x = B. x = C. x = D. x =
5 6 5 4
1  
Câu 29. Cho ∆ABC đều cạnh a. M là trung điểm BC. Tính độ dài AB + 2 AC .
2
a 21 a 21 a 21 a 21
A. B. C. D.
3 2 4 7

 
Câu 30. Cho AK và BM là hai trung tuyến của ∆ABC . Hãy phân tích vectơ AB theo hai vectơ AK và

BM .
 2    1    3    2  
A.
= AB
3
( )
AK − BM B.= AB
3
(
AK − BM C.= AB) 2
AK − BM D. (= AB
3
)
AK + BM ( )
 11  5 
Câu 31. Cho ∆ABC vuông cân, AB = AC . Khi đó vectơ
= u AB + AC được vẽ đúng ở hình nào sau
4 2
đây?
A. B. C. D.
  
Câu 32. Cho tam giác ABC vuông cân tại A, vectơ=u 3 AB − 4 AC đưuọc vẽ đúng ở hình nào dưới đây?
A. B. C. D.
Trang 11

Câu 33. Cho ∆ABC . Gọi M, N, P lần lượt là trung điểm của BC, CA, AB. Phân tích AB theo hai vectơ
 
BN là CP .
 4  2   4  2 
A.= AB BN − CP B. AB = − BN + CP
3 3 3 3
 4  2 
  2  4 
C. AB = − BN − CP D. AB = − BN − CP
3 3 3 3
  
Câu 34. Cho ∆ABC . Diểm M nằm trên đường thẳng BC sao cho = MB k MC ( k ≠ 1) . Phân tích AM theo
 
AB, AC .
       
 AB + k AC  AB − k AC  AB − k AC  AB + k AC
A. AM = B. AM = C. AM = D. AM =
1− k 1+ k 1− k 1− k
Câu 35. Cho ∆OAB với M, N lần lượt là trung điểm của OA, OB. Tìm số m, n thích hợp để
  
NA mOA + nOB .
=
1 1 1 1
−1, n =
A. m = B. m = 1, n = − m 1,=
C. = n D. m =−1, n =
−
2 2 2 2
Câu 36. Cho hình bình hành ABCD có E, N lần lượt là trung điểm của BC, AE. Tìm các số p và q sao cho
  
DN p AB + q AC .
=
5 3 4 2 4 2 5 3
A.=p = ;q − ;q =
B. p = − ;q =
C. p = − ;q = −
D. p =
4 4 3 3 3 3 4 4
 
Câu 37. Trên đường thẳng chứa cạnh BC của tam giác ABC lấy một điểm M sao cho MB = 3MC . Khi
đó đẳng thức nào sau đây đúng?
 1  3    
A. AM = − AB + AC B. AM
= 2 AB + AC
2 2
    1  
C. AM= AB − AC D.=
AM ( AB + AC )
2
Câu 38. AB 8,=
Cho tam giác ABC biết= AC 9,=
BC 11 . Gọi M là trung điểm BC và N là điểm trên
đoạn AC sao cho AN= x (0 < x < 9) . Hệ thức nào sau đây đúng?
  1 x   1    x 1   1 
A. MN =−   AC + AB B. MN =  −  CA + BA
2 9 2 9 2 2
  x 1   1    x 1   1 
C. MN =+   AC − AB D. MN =−   AC − AB
9 2 2 9 2 2
Câu 39. Cho tam giác ABC . Gọi G là trọng tâm và H là điểm đối xứng với B qua G . Trong các khẳng
định sau, khẳng định nào đúng?
 2  1   1  1 
A. =
AH AC − AB B. = AH AC − AB
3 3 3 3
Trang 12
 2  1   2  1 
C. =
AH AC + AB D. =
AH AB − AC
3 3 3 3
Câu 40. Cho tam giác ABC có trọng tâm G . Gọi các điểm D, E , F lần lượt là trung điểm của các cạnh
BC , CA và AB . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào đúng?
 1  1   1  1   3  3   2  2 
A. =
AG AE + AF B. = AG AE + AF C. = AG AE + AF D. =
AG AE + AF
2 2 3 3 2 2 3 3
 2 
Câu 41. Cho tam giác ABC . Gọi D là điểm sao cho BD = BC và I là trung điểm của cạnh AD , M là
3
 2    
điểm thỏa mãn AM = AC. Vectơ BI được phân tích theo hai vectơ BA và BC . Hãy chọn
5
khẳng định đúng trong các khẳng định sau?
 1  1   1  1 
A.=BI BA + BC . B.= BI BA + BC .
2 3 2 2
 1  3   1  1 
C.=BI BA + BC . D.= BI BA + BC .
2 4 4 6
 
Câu 42. Cho tam giác ABC . Gọi M là trung điểm của AB , N là điểm thuộc AC sao cho CN = 2 NA .
K là trung điểm của MN . Mệnh đề nào sau đây là đúng?
 1  1   1  1 
A. =AK AB + AC. B. = AK AB + AC.
4 6 2 3
 1  1   1  2 
C. =AK AB + AC. D. = AK AB + AC.
4 3 2 3
Câu 43. Cho tứ giác ABCD , O là giao điểm của hai đường chéo AC và BD . Gọi G theo thứ tự là trọng

tâm của tam giác OAB và OCD . Khi đó GG′ bằng:
1   2     1  
A.
2
(
AC + BD . ) B.
3
( AC + BD . ) (
C. 3 AC + BD .) D. (
3
)
AC + BD .

Câu 44. Cho tam giác ABC với phân giác trong AD . Biết AB = 5 , BC = 6 , CA = 7 . Khi đó AD bằng:
5  7  7  5  7  5  5  7 
A. AB + AC . B. AB − AC . C. AB + AC . D. AB − AC .
12 12 12 12 12 12 12 12
Câu 45. Cho AD và BE là hai phân giác trong của tam giác ABC . Biết AB = 4 , BC = 5 và CA = 6 . Khi

đó DE bằng:
5  3  3  5  9  3  3  9 
A. CA − CB . B. CA − CB . C. CA − CB . D. CA − CB .
9 5 5 9 5 5 5 5
   
Câu 46. Cho hình bình hành ABCD. Gọi K, L lần lượt là trung điểm BC, CD. Biết = AK a= , AL b . Biểu
   
diễn BA, BC theo a, b
 4  2   2 4  1  2   1 4
A. BA =a + b, BC = − a+ b B. BA = − a + b, BC = − a+ b
3 3 3 3 3 3 3 3
 1  2   1 4  4  2   2 4
C. BA = − a − b, BC = − a+ b D. BA = − a + b, BC = − a+ b
3 3 3 3 3 3 3 3
Câu 47. Cho ∆ABC có trọng tâm G. Gọi I là điểm trên BC sao cho 2CI = 3BI và J là điểm trên BC kéo
  
dài sao cho 5 JB = 2 JC . Tính AG theo AI và AJ
 15  1   35  1 
A.= AG AI − AJ B.= AG AI − AJ
16 16 48 16
 15  1   35  1 
C.= AG AI + AJ D.= AG AI + AJ
16 16 48 16
Trang 13
 
Câu 48. Cho ∆ABC . Điểm M nằm trên đường thẳng BC sao cho
= nBM mBC ( n, m ≠ 0 ) . Phân tích vectơ
  
AM theo AB, AC
 1  1   m  m 
A. AM
= AB + AC B. AM
= AB + AC
m+n m+n m+n m+n
 n  n   n  m 
C. AM
= AB + AC D. AM
= AB + AC
m+n m+n m+n m+n
Câu 49. Một đường thẳng cắt các cạnh DA, DC và đường chép DB của hình bình hành ABCD lần lượt tại
     
các điểm E, F và M. Biết rẳng DE = mDA , DF = nDC ( m, n > 0 ) . Hãy biểu diễn DM qua DB
và m, n.
 m.n   m   n   m.n 
A. DM = DB B. DM = DB C. DM = DB D. DM = DB
m+n m+n m+n m−n
 1   
Câu 50. Cho ∆ABC . Trên BC lấy điểm D sao cho BD = BC . Khi đó phân tích AD theo các vectơ AB
3

và AC .
 2  1   1  2 
A. =
AD AB + AC B. = AD AB + AC
3 3 3 3
  2   5  1 
C. AD
= AB + AC D. =
AD AB − AC
3 3 3
       
Câu 51. Cho ∆ABC . Lấy các điểm M, N, P sao cho MB= 3MC , NA + 3 NC = 0, PA + PB= 0 . Đẳng thức
nào sau đây là điều kiện cần và đủ để M, N, P thẳng hàng.
       
A. MP = −2 MN B. MP = 3MN C. MP = 2 MN D. MP = −3MN
1
Câu 52. Cho hình bình hành ABCD. Gọi M, N là các điểm nằm trên cạnh AB và CD sao cho AM = AB ,
3
1  
CN = CD . Gọi G là trọng tâm của ∆BMN . Gọi I là điểm xác định bởi BI = mBC . Xác định m
2
để AI đi qua G.
6 11 6 18
A. m = B. m = C. m = D. m =
11 6 5 11
Câu 53. Cho ∆ABC có trung tuyến AD.Xét các điểm M, N, P cho bởi
 1   1   
= AM =AB, AN = AC , AP m AD . Tìm m để M, N, P thẳng hàng.
2 4
1 1 1 2
A. m = B. m = C. m = D. m =
6 3 4 3
      
Câu 54. Cho ∆ABC . M và N là hai điểm xác định thỏa mãn: MA + 3MC = 0 và NA + 2 NB + 3 NC =0.
Đẳng thức nào sau đây là điều kiện cần và đủ để M, N, B thẳng hàng?
 1   3   2   1 
A. BM = BN B. BM = BN C. BM = BN D. BM = BN
2 2 3 2
Câu 55. Cho ∆ABC với H, O, G lần lượt là trực tâm, tâm đường tròn ngoại tiếp, trọng tâm. Đẳng thức nào
sau đây là điều kiện cần và đủ để H, O, G thẳng hàng?
 3     1   
A. OH = OG B. HO = 3OG C. OG = GH D. 2GO = −3OH
2 2
Trang 14
Câu 56. Cho ngũ giác ABCDE. Gọi M, N, P, Q lần lượt là trung điểm của cạnh AB, BC, CD, DE. Gọi I, J
lần lượt là trung điểm của các đoạn MP và NQ. Đẳng thức nào sau đây là điều kiện cần và đủ để
IJ / / AE ?
 3   5   1   1 
4 4 4 3
 1   
Câu 57. Cho ∆ABC . Các điểm I, J thỏa mãn hệ thức
= AI = AB, AI 3 AC . Đẳng thức nào sau đây là
3
điều kiện cần và đủ để IC / / BJ ?
 2     1   1 
A. CI = − BJ B. CI = 3BJ C. CI = − BJ D. CI = BJ
3 3 3
2 BN 1
Câu 58. Cho ∆ABC . Trên các cạnh AB, BC lấy các điểm M, N sao =
cho AM = MB, . Gọi I là
5 NC 3
AI CI
giao điểm của AN và CM. Tính tỉ số và .
AN IM
AI 3 CI 21 AI 4 CI 7
A.= = ; B.
= = ;
AN 7 IM 2 AN 11 IM 2
C.
= = ; D.
= = ;
AN 23 IM 4 AN 23 IM 2
Câu 59. Cho ∆ABC và trung tuyến AM. Một đường thẳng song song với AB cắt các đoạn thẳng AM, AC
và BC lần lượt tại D, E, và F. Một điểm G nằm trên cạnh AB sao cho FG song song với AC. Tính
ED
.
GB
1 1 1
A. B. C. D. 1
2 3 4
Câu 60. Cho tứ giác ABCD có hai đưuòng chéo cắt nhau tại O. Qua trung điểm M của AB dựng đường
CN
thẳng MO cắt CD tại N. Biết=OA 1,=
OB 2,=OC 3 , OD = 4 . Tính .
ND
1 3 5
A. 1 B. C. D.
2 2 2
Câu 61. Cho hình bình hành ABCD. Gọi M, N là các điểm nằm trên các cạnh AB và CD sao cho
1 1 
= AM = AB, CN CD . Gọi G là trọng tâm của ∆BMN . Hãy phân tích AG theo hai vectơ
3 2
   
=AB a= , AC b .
 1  5   1  1   5  1   5  1 
A. AG
= a+ b B. AG
= a+ b C. AG
= a+ b D. AG
= a− b
18 3 18 5 18 3 18 3
Câu 62. Cho ∆ABC . Gọi I là điểm trên cạnh BC sao cho 2CI = 3BI và J là điểm trên tia đối của BC sao
     
cho 5 JB = 2 JC . Tính AI , AJ theo =a AB
= , b AC .

 3  2   5  2   3  2   5 2
A. AI =+ a b, AJ =− a b B. AI =− a b, AJ =− a b
5 5 3 3 5 5 3 3
 2  3   5  2   3  2   5  2 
C. AI = a + b, AJ =− a b D. AI =+ a b, AJ =+ a b
5 5 3 3 5 5 3 3
   
Câu 63. Cho tứ giác ABCD. Trên AB và CD lần lượt lấy các điểm M, N sao cho AM = k AB , DN = k DC ,
  
k ≠ 1 . Hãy biểu diễn MN theo hai vectơ AD và BC .
Trang 15
     
A. MN= k . AD + (1 − k ) .BC B. MN = (1 + k ) . AD + k .BC
     
C. MN = (1 − k ) . AD + k .BC D. MN = −k . AD + ( k + 1) .BC
Câu 64. Cho ∆ABC có trung tuyến AM. Gọi I là trung điểm AM và K là điểm trên AC sao cho
1
AK = AC . Đẳng thức nào sau đây là điều kiện cần và đủ để ba điểm B, I, K thẳng hàng.
3
 2   4     3 
A. BK = BI B. BK = BI C. BK = 2 BI D. BK = BI
3 3 2
Câu 65. Cho ∆ABC , E là trung điểm BC, I là trung điểm của AB. Gọi D, I, J, K lần lượt là các điểm thỏa
   1   
mãn
= BE 2= BD, AJ = JC , IK mIJ . Tìm m để A, K, D thẳng hàng.
2
5 1 1 2
A. m = B. m = C. m = D. m =
6 3 2 5
      
Câu 66. Cho ∆ABC . Hai điểm M, N được xác định bởi hệ thức BC + MA = 0 , AB − NA − 3 AC =0 . Đẳng
thức nào sau đây là điều kiện cần và đủ để MN / / AC .
   1     1 
A. MN = 2 AC B. MN = AC C. MN = −3 AC D. MN = AC
2 3
     
Câu 67. Cho ∆ABC ; M và N xác định bởi 3MA + 4 MB = 0 , NB − 3 NC = 0 . Trọng tâm ∆ABC là G. Gọi P
PA
là điểm trên cạnh AC sao cho = 4 . Các đẳng thức nào sau đây là điều kiện cần và đủ để M, G,
PC
N, P thẳng hàng.
           
A. 7GM + 2GN = 0 và 3PG + 2 PN =0 B. 5GM + 2GN = 0 và 3PG + 2 PN =
0
           
C. 7GM + 2GN = 0 và 2 PQ − 3PN =0 D. 3GM + 2GN = 0 và 3PG + 2 PN =
0
Câu 68. Cho tứ giác ABCD. Gọi I, J lần lượt là trọng tâm của ∆ADC và ∆BCD . Đẳng thức nào là điều
kiện cần và đủ để IJ / / AB .
 1   2   1   1 
A. IJ = AB B. IJ = . AB C. IJ = AB D. IJ = AB .
3 3 2 4
 1   3 
Câu 69. Cho ∆ABC . Gọi M là điểm thuộc cạnh AB; N ∈ cạnh AC sao cho AM = AB , AN = AC . Gọi
3 4
ON OM
O là giao điểm của CM và BN. Tính tỉ số và tương ứng.
OB OC
1 2 1 1 1 1 1 1
A. và B. và C. và D. và
9 3 3 4 4 6 6 9
Câu 70. Cho hình bình hành ABCD. M thuộc AC sao cho: AM = kAC . Trên cạnh AB, BC lấy các điểm P,
AN CN
Q sao cho MP / / BC , MQ / / AB . Gọi N là giao điểm của AQ và CP. Tính tỉ số và theo
AQ CP
k.
AN k CN 1− k AN k CN 1− k
= A. =
2
; 2
= B. =
2
; 2
AQ k + k − 1 CP k + k + 1 AQ k − k + 1 CP k − k + 1
C.
= =
2
; 2
D.
= =
2
; 2
AQ k + k + 1 CP k + k − 1 AQ k + k + 1 CP k + k + 1
Trang 16
Câu 71. Cho hai tam giác ∆ABC và ∆A ' B ' C ' có trọng tâm lần lượt là G và G ' . Đẳng thức nào sau đây
đúng?
       
A. A ' A + B ' B + C ' C =3GG ' B. AB ' + BC ' + CA ' =
3GG '
       
C. AC ' + BA ' + CB ' = 3GG ' D. AA ' + BB ' + CC ' =
3GG '
Câu 72. Cho 5 điểm A, B C, D, E. Đẳng thức nào sau đây là đúng?
        1  
(
A. AB + CD + EA= 2 CB + ED ) B. AB + CD + EA=
2
(
CB + ED )
   3       
C. AB + CD + EA=
2
(
CB + ED ) D. AB + CD + EA = CB + ED
Câu 73. Cho ∆ABC và một điểm M tùy ý. Chọn hệ thức đúng?
         
A. 2 MA + MB − 3MC = AC + 2 BC B. 2 MA + MB − 3MC = 2 AC + BC
         
C. 2 MA + MB − 3MC = 2CA + CB D. 2 MA + MB − 3MC = 2CB − CA
Câu 74. Cho hình chữ nhật ABCD, I, K lần lượt là trung điểm của BC và CD. Chọn đẳng thức đúng.
      
A. AI + AK = 2 AC B. AI + AK = AB + AD
     3 
C. AI + AK = IK D. AI + AK = AC
2
Câu 75. Cho ∆ABC có trọng tâm G. Gọi A1 , B1 , C1 lần lượt là trung điểm của BC, CA, AB. Chọn đẳng
thức sai.
             
A. GA1 + GB1 + GC1 =
0 B. AG + BG + CG = 0 C. AA1 + BB1 + CC1 =
0 D. GC = 2GC1
Câu 76. Cho ∆ABC với H, O, G lần lượt là trực tâm, tâm đường tròn ngoại tiếp trọng tâm. Hệ thức nào
sau đây là đúng?
 3     1   
2 2
Câu 77. Cho 4 điểm A, B, C,D. Gọi I, J lần lượt là trung điểm của AB và CD. Đẳng thức nào sau đây là
sai?
            
A. AB + CD = 2 IJ B. AC + BD = 2 IJ C. AD + BC = 2 IJ D. 2 IJ + DB + CA =0
Câu 78. Cho ∆ABC , M là một điểm trên cạnh BC. Khi đó đẳng thức nào sau đây là đúng?
 MC  MB   MA  MB 
A.
= AM . AB + . AC B.
= BM . AC + .BC
BC BC AB AB
 MB  MA   MC  MB 
C.=3CM . AB + . AC D.= 2 AM . AB + . AC
AC AB BC BC
Câu 79. Cho ∆ABC , AM, BN, CP là các trung tuyến. D, E, F là trung điểm của AM, BN và CP. Với O là
điểm bất kì. Đẳng thức nào sau đây đúng?
           
A. OA + OB + OC = OD + OE + OF ( ) (
B. 2 OA + OB + OC = 3 OD + OE + OF )
           
(
C. OA + OB + OC= 2 OD + OE + OF ) (
D. OA + OB + OC= 3 OD + OE + OF )
Câu 80. Cho tam giác ABC đều tâm O, M là điểm bất kì trong tam giác. Hình chiếu của M xuống ba cạnh
lần lượt là D, E, F. Hệ thức nào sau đây là đúng?
   1     2 
A. MD + ME + MF = MO B. MD + ME + MF = MO
2 3
Trang 17
   3     3 
C. MD + ME + MF = MO D. MD + ME + MF = MO
4 2
Câu 81. Cho tứ giác ABCD. I, J lần lượt là trung điểm của AB và DC. G là trung điểm của IJ. Xét các
mệnh đề:
         
(I) AB + AC + AD = 4 AG (II) IA + IC = 2 IG (III) JB + ID =
JI
Mệnh đề sai là:
A. (I) và (II) B. (II) và (III) C. Chỉ (I) D. Tất cả đều sai
MA NB m
Câu 82. Cho tứ giác ABCD, các điểm M, N lần lượt thuộc các đoạn AD và BC sao cho = = .
MD NC n
Đẳng thức nào sau đây là đúng?
       
 n AB + mDC  n AC + m AB  nBC + mCD  nCD + m AD
A. MN = B. AM = C. BN = D. DM =
m+n m+n m+n m+n
Câu 83. Cho ∆ABC và một điểm M bất kì trong tam giác. Đặt S MBC = S a , S MCA = Sb , S MAB = Sc . Đẳng
thức nào sau đây đúng?
       
A. S a .MA + Sb .MB + Sc .MC = 0 B. S a . AB + Sb .BC + Sc .CA = 0
       
C. S a .MC + Sb .MB + Sc .MA = 0 D. S a . AC + Sb . AB + Sc .BC = 0
Câu 84. Cho ∆ABC với= , AC b=

BC a= , AB c . I là tâm đường tròn nội tiếp ∆ABC , đường tròn nội tiếp
(I )tiếp xúc với các cạnh BC, CA, AB lần lượt tại M, N, P. Đẳng thức nào sau đây là đúng?
       
A. a.IM + b.IN + c.IP = 0 B. a.MA + b.NB + c.PC = 0
       
C. a. AM + b.BN + c.CP = 0 D. a. AB + b.BC + c.CA = 0
DẠNG 4. XÁC ĐỊNH ĐIỂM, TẬP HỢP ĐIỂM THỎA MÃN ĐIỀU KIỆN
  
Câu 85. Cho hai điểm A và B. Tìm điểm I sao cho IA + 2 IB =
0.
1
A. Điểm I ngoài đoạn AB sao cho IB = AB
3
1
B. Điểm I thuộc đoạn AB sao cho IB = AB
3
C. Điểm I là trung điểm đoạn AB
1
D. Điểm I nằm khác phía với B đối với A và IB = AB .
3
 3 
Câu 86. Cho đoạn thẳng AB. Hình nào sau đây biểu diễn điểm I sao cho AI = − BA .
5
A. B.
C. D.
 
Câu 87. Trên đường thẳng MN lấy điểm P sao cho MN = −3MP . Hình vẽ nào sau đây xác định đúng vị trí
điểm M.
A.
B.
C.
D.
Trang 18
1
Câu 88. Cho đoạn thẳng AB và điểm M là một điểm trong đoạn AB sao cho AM = AB . Tìm k để
5
 
MA = k MB .
1 1
A. k = B. k = 4 C. k = − D. k = −4
4 4
 
Câu 89. Cho ∆ABC . Trên đường thẳng BC lấy điểm M sao cho MB = 3MC . Điểm M được vẽ đúng trong
hình nào sau đây?
A.
B.
C.
D.
   
Câu 90. Cho ∆ABC có G là trọng tâm. Xác định điểm M sao cho: MA + MB + 2 MC = 0.
A. Điểm M là trung điểm cạnh AC.
B. Điểm M là trung điểm cạnh GC.
C. Điểm M chia đoạn AB theo tỉ số 4.
 
D. Điểm M chia đoạn GC thỏa mãn GC = 4GM .
  
Câu 91. Cho ∆ABC , I là trung điểm của AC. Vị trí điểm N thỏa mãn NA + 2 NB = CB xác định bởi hệ
thức:
 1     2   
A. BN = BI B. BN = 2 BI C. BN = BI D. BN = 3BI
3 3
Câu 92. Cho 2 điểm A, B là hai số thực a, b sao cho a + b ≠ 0 . Xét các mệnh đề:
  
(I) Tồn tại duy nhất một điểm M thỏa mãn aMA + bMB = 0.
 b 

(II) MA = − AB .
a+b
(III) M là điểm nằm trên đường thẳng AB.
Trong các mệnh đề trên thì:
A. (I) và (III) tương đương nhau B. (II) và (III) tương đương nhau
C. (I) và (II) tương đương nhau D. (I), (II), (III) tương đương nhau
   
Câu 93. Cho ∆ABC với= BC a= , AC b= , AB c . Nếu điểm I thỏa mãn hệ thức aIA + bIB + cIC = 0 thì:
A. Điểm I là tâm đường tròn ngoại tiếp ∆ABC .
B. Điểm I là tâm đường tròn nội tiếp ∆ABC .
C. Điểm I là trực tâm của ∆ABC .
Trang 19
D. Điểm I là trọng tâm của ∆ABC .
  
Câu 94. Cho ∆ABC . Xác định điểm I sao cho: 2 IA − 3IB =
3BC .
A. Điểm I là trung điểm của cạnh AC
B. Điểm C là trung điểm của cạnh IA
C. Điểm C chia đoạn IA theo tỉ số −2
D. Điểm I chia đoạn AC theo tỉ số 2
Câu 95. Cho ∆ABC có M là trung điểm AB và N trên cạnh AC sao cho NC = 2 NA . Xác định điểm K sao
   
cho 3 AB + 2 AC − 12 AK = 0.
A. Điểm K là trung điểm cạnh AM
B. Điểm K là trung điểm cạnh BN
C. Điểm K là trung điểm cạnh BC
D. Điểm K là trung điểm cạnh MN
   
Câu 96. Cho ∆ ABC 2
. Tìm điểm N sao cho: NA + NB + NC = 0.
A. N là trọng tâm ∆ABC B. N là trung điểm của BC
C. N là trung điểm của AK với K là trung điểm của BC
D. N là đỉnh thứ tư của hình bình hành nhận AB và AC làm 2 cạnh
  
Câu 97. Cho ∆ABC . Xác định điểm M sao cho: MA + 2 MB = CB .
A. M là trung điểm cạnh AB B. M là trung điểm cạnh BC
C. M chia đoạn AB theo tỉ số 2 D. M là trọng tâm ∆ABC
   
Câu 98. Cho ∆ABC có trọng tâm G, điểm M thỏa mãn 2 MA + MB + 3MC = 0 . Khi đó điểm M thỏa mãn
hệ thức nào sau đây?
 1   1   1   1 
A. GM = BC B. GM = CA C. GM = AB D. GM = CB
6 6 6 3
   
Câu 99. Gọi G là trọng tâm ∆ABC . Nối điểm M thỏa mãn hệ thức MA + MB + 4 MC = 0 thì M ở vị trí nào
trong hình vẽ:
A. Miền (1) B. Miền (2) C. Miền (3) D. Ở ngoài ∆ABC

Câu 100. Cho hình bình hành ABCD. Gọi O là giao điểm của hai đường chéo AC và BD. Điểm M thỏa mãn
   
đẳng thức AB + AC + AD = 4 AM . Khi đó điểm M trùng với điểm:
A. O B. I là trung điểm đoạn OA
C. I là trung điểm đoạn OC D. C
  
Câu 101. Cho ba điểm A, B, C không thẳng hàng. Gọi điểm M thỏa mãn đẳng thức = MA α MB + β MC ;
α , β ∈  . Nếu M là trọng tâm ∆ABC thì α , β thỏa mãn điều kiện nào sau đây?
A. α 2 − β 2 =
0 B. α .β = 1 C. α − β =0 D. Cả A, B, C đều đúng
   
Câu 102. Cho ∆ABC . Nếu điểm D thỏa mãn hệ thức MA + 2 MB − 3MC = CD với M tùy ý, thì D là đỉnh
của hình bình hành:
A. ABCD B. ACBD
C. ABED với E là trung điểm của BC D. ACED với B là trung điểm của EC
Trang 20
    
Câu 103. Cho đoạn AB và điểm I sao cho 2 IA + 3IB =
0 . Tìm số k ∈  sao cho AI = k AB .
3 3 2 3
A. k = B. k = C. k = D. k =
4 5 5 2
  
Câu 104. Gọi G là trọng tâm của ∆ABC . Tập hợp điểm M sao cho MA + MB + MC = 6 là:
A. Đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC. B. Đường tròn tâm G bán kính là 1.
C. Đường tròn tâm G bán kính là 2. D. Đường tròn tâm G bán kính là 6.
Câu 105. Cho ∆ABC có trọng tâm G. I là trung điểm của BC. Tập hợp điểm M sao cho:
    
2 MA + MB + MC = 3 MB + MC là:
A. đường trung trực của đoạn GI B. đường tròn ngoại tiếp ∆ABC
C. đường thẳng GI D. đường trung trực của đoạn AI
   
Câu 106. Cho hình chữ nhật ABCD tâm O. Tập hợp các điểm M thỏa mãn đẳng thức MA + MB − MC = MD
là
A. một đoạn thẳng B. một đường tròn C. một điểm D. tập hợp rỗng
   
Câu 107. Cho hình chữ nhật ABCD tâm O. Tập hợp các điểm M thỏa mãn MA + MB + MC + MD = k , k > 0
là:
k
A. đường tròn tâm O bán kính là B. đường tròn đi qua A, B, C, D
4
C. đường trung trực của AB D. tập rỗng
Câu 108. Cho ∆ABC trọng tâm G. Gọi I, J, K lần lượt là trung điểm BC, AB, CA. Quỹ tích các điểm M thỏa
    
mãn MA + MB + MC = MA − MC là:
1 1
A. đường tròn tâm I bán kính JK B. đường tròn tâm G bán kính IJ
2 3
1
C. đường tròn tâm G bán kính CA D. trung trực AC
3
Câu 109. Cho đường tròn ( O; R ) và hai điểm A, B cố định. Với mỗi điểm M ta xác định điểm M ' sao cho
  
MM =' MA + MB , lúc đó:
A. Khi M chạy trên ( O; R ) thì M ' chạy trên đường thẳng AB
B. Khi M chạy trên ( O; R ) thì M ' chạy trên đường thẳng đối xứng với AB qua O
C. Khi M chạy trên ( O; R ) thì M ' chạy trên một đường tròn cố định
D. Khi M chạy trên ( O; R ) thì M ' chạy trên một đường tròn cố định bán kính R
   
Câu 110. Cho ∆ABC . Tìm tập hợp điểm M sao cho MA + MB + 2 MC = k BC với k ∈ 
A. là một đoạn thẳng B. là một đường thẳng C. là một đường tròn D. là một điểm
     
Câu 111. Cho ∆ABC . Tìm tập hợp điểm M thỏa mãn: 4 MA + MB + MC = 2 MA − MB − MC là:
A. đường thẳng qua A B. đường thẳng qua B và C
C. đường tròn D. một điểm duy nhất
  
Câu 112. Tập hợp điểm M mà k MA + k MB = 2 MC , k ≠ 1 là:
A. đường thẳng chứa trung tuyến vẽ từ C B. đường thẳng chứa trung tuyến vẽ từ B
C. đường thẳng chứa trung tuyến vẽ từ A D. đường trung trực của AB
Trang 21
    
Câu 113. Cho ∆ABC . Tìm quỹ tích điểm M thỏa mãn: 2 MA + 3MB + 4 MC = MB − MA
AB
A. Quỹ tích điểm M là một đường tròn bán kính
3
AB
B. Quỹ tích điểm M là một đường tròn bán kính
4
AB
C. Quỹ tích điểm M là một đường tròn bán kính
9
AB
D. Quỹ tích điểm M là một đường tròn bán kính
2
    
(
Câu 114. Cho ∆ABC . Tìm quỹ tích điểm M thỏa mãn điều kiện: MA + MB= k MA + 2 MB − 3MC , k ∈  . )
A. Tập hợp điểm M là đường trung trực của EF, với E, F lần lượt là trung điểm của AB, AC
B. Tập hợp điểm M là đường thẳng qua A và song song với BC
AB
C. Tập hợp điểm M là đường tròn tâm I bán kính
9
 3 
D. Với H là điểm thỏa mãn AH = AC thì tập hợp điểm M là đường thẳng đi qua E và song song
2
với HB với E là trung điểm của AB
   
Câu 115. Cho tứ giác ABCD với K là số tùy ý. Lấy cá điểm M, N sao cho
= AM k= AB, DN k DC . Tìm tập
hợp trung điểm I của đoạn MN khi k thay đổi.
A. Tập hợp điểm I là đường thẳng OO ' với O và O ' lần lượt là trung điểm của AC , BD
B. Tập hợp điểm I là đường thẳng OO ' với O và O ' lần lượt là trung điểm của AD, BC
C. Tập hợp điểm I là đường thẳng OO ' với O và O ' lần lượt là trung điểm của AB, DC
D. Cả A, B, C đều sai.
     
Câu 116. Cho lục giác đều ABCDEF. Tìm tập hợp điểm M sao cho MA + MB + MC + MD + ME + MF
nhận giá trị nhỏ nhất.
A. Tập hợp điểm M là một đường thẳng B. Tập hợp điểm M là một đoạn thẳng
C. Tập hợp điểm M là một đường tròn D. Là một điểm
   
Câu 117. Tập hợp điểm M thỏa mãn hệ thức: 2 MA + k MB + (1 − k ) MC = 0, k ∈  là:
A. đường thẳng B. đường tròn C. đoạn thẳng D. một điểm
    
Câu 118. Cho ∆ABC và điểm M thỏa mãn đẳng thức: 3MA − 2 MB + MC = MB − MA .
Tập hợp điểm M là
A. một đoạn thẳng B. nửa đường tròn C. một đường tròn D. một đường thẳng
    
Câu 119. Tập hợp điểm M thỏa mãn hệ thức: 3MA + 2 MB − 2 MC = MB − MC
AB BC
A. là một đường tròn có bán kính là B. là một đường tròn có bán kính là
2 3
C. là một đường thẳng qua A và song song với BC
D. là một điểm
Câu 120. Tìm tập hợp điểm thỏa mãn hệ thức:
   
2 MA − (1 + k ) MB − 3k MC = 0 , k là giá trị thay đổi trên  .
A. Tập hợp điểm M là một đoạn thẳng. B. Tập hợp điểm M là một đường tròn.
C. Tập hợp điểm M là một đường thẳng. D. Tập hợp điểm M là một nửa đường tròn.
Trang 22
Bài 5. TÍNH CỦA MỘT SỐ VỚI MỘT VECTƠ
I. Định nghĩa
   
Cho số thực k ≠ 0 và vectơ a ≠ 0 . Tích của số k vối vectơ a là một vectơ, kí hiệu là ka , được xác định
như sau:
 
- Cùng hướng với vectơ a nếu k > 0 , ngược hướng với vectơ a nếu k < 0 ;

- Có độ dài bằng | k | . | a | .
   
Quy ước:= 0a 0,= k0 0 .
Phép lấy tích của một số vối một vectơ gọi là phép nhân số với vectơ.
Ví dụ 1. Cho B là trung điểm của đoạn thẳng AC .
Tìm số k trong mỗi trường hợp sau:
 
a) CA = kCB
 
b) CA = k AB
Giải
   
a) Ta có: CA, CB là hai vectơ cùng hương và CA = 2 CB
 
Suy ra CA = 2CB . Vậy k = 2 .
   
b) Ta có: CA, AB là hai vectơ ngược hướng và | CA |= 2 | AB | .
 
Suy ra CA = −2 AB . Vậy k = −2 .
Ví dụ 2. Vật thứ nhất chuyển động thẳng đều từ A đến B với tốc độ là 9 m / s và vật thứ hai chuyển
 
động thẳng đều từ B đến A với tốc độ là 6 m / s . Gọi v1 , v2 lần lượt là các vectơ vận tốc của vật thứ nhất
 
và vật thứ hai. Có hay không số thực k thoả mãn v1 = kv2 ?
Giải
9 3
Do tỉ số tốc độ của vật thứ nhất và vật thứ hai là = đồng thời hai vật chuyển động ngược hướnng nên
6 2
 −3  −3
hai vectơ vận tốc ngược hướng. Suy ra v1 = v2 . Vậy k = .
2 2
II. Tính chất
 
Với hai vectơ bất kì a , b và hai số thực h, k , ta có:
       
- k (a + b ) = ka + kb ; k (a − b ) = ka − kb
  
- (h + k )a =ha + ka
 
- h(ka ) = (hk )a
   
- 1a = a;(−1)a = − a.
   
Nhận xét: ka = 0 khi và chỉ khi k = 0 hoặc a = 0 .
Ví dụ 3. Cho ba điểm A, B, C . Chứng minh:
  
a) 2 AB + 2 BC = 2 AC
   
b) 3(5 AC ) + CB − 14 AC = AB
Giải     
a) Ta có: 2 AB + 2 BC = 2( AB + BC ) = 2 AC .
     
b) Ta có: 3(5 AC ) + CB − 14 AC= 15 AC + CB − 14 AC
     
= 15 AC − 14 AC + CB = AC + CB = AB.
Trang 1
1. Trung điểm đoạn thẳng

  
Nếu I là trung điểm của đoạn thẳng AB thì MA + MB = 2 MI với điểm M bất kì.
2. Trọng tâm của tam giác    
Nếu G là trọng tâm của tam giác ABC thì MA + MB + MC = 3MG với điểm M bất kì.
Ví dụ 4. Cho tứ giác ABCD có M , N lần lượt là trung điểm của hai cạnh AB và CD . Gọi G là trung
điểm của đoạn thẳng MN .
    
Chứng minh GA + GB + GC + GD = 0.
Giải
  
Vì M là trung điểm của AB nên GA + GB = 2GM .
  
Vì N là trung điểm của CD nên GC + GD = 2GN .
         
Suy ra GA + GB + GC + GD = 2GM + 2GN = 2(GM + GN ) = 2.0 = 0 .
3. Điều kiện để hai vectơ cùng phương. Điều kiện để ba điểm thẳng hàng
     
Điều kiện cẩn và đủ để hai vectơ a và b (b ≠ 0) cùng phương là có một số thực k để a = kb .
 
Điều kiện cần và đủ để ba điểm phân biệt A, B, C thẳng hàng là có số thực k để AB = k AC .
2
Ví dụ 5. Cho tam giác OAB . Điểm M thuộc cạnh AB sao cho AM = AB . Kẻ MH / / OB, MK / / OA
3
   
Giả sử= OA a= , OB b .
   
a) Biểu thị OH theo a và OK theo b .
  
b) Biểu thị OM theo a và b .
Giải
a) Ta có: MK / / OA, MH / / OB suy ra
OK AM 2 OH BM 1
= = ,= = .
OB AB 3 OA AB 3
  1  1  1 
Vì OH và OA cùng hướng và OH = OA nên = OH = OA a.
3 3 3
  2  2  2 
Vì OK và OB cùng hướng và OK = OB nên = OK = OB b.
3 3 3
b) Vì tứ giác OHMK là hình bình hành nên
   1  2 
OM =OH + OK = a + b .
3 3
  
Nhận xét: Trong mặt phẳng, cho hai vectơ a và b không cùng phương. Với mỗi vectơ c có duy nhất cặp
  
số ( x; y ) thoả mãn =c xa + yb .

Câu 1. Cho tam giác ABC cạnh a. Gọi điểm M,N lần lượt là trung điểm của BC,CA. Dựng các véc –
tơ sau và tính độ dài của chúng
Trang 2
 1  1  
a) AN + CB. b) BC − 2 MN
2 2
  1  3 
c) AB + 2 AC d) MA − MB A
4 2
Lời giải.
a) Theo quy tắc ba điểm ta có N
 1     H
AN + CB = NC + CM = NM
2 C K
M B
 1  1 a
⇒ AN + CB = MN = AB =
2 2 2
b) Theo quy tắc trừ ta có

F
1     
BC − 2 MN = BM − BA = AM
2
I
1   a 3
⇒ BC − 2 MN =AM =
2 2
E
c) Gọi F là điểm đối xứng của A qua C, Điểm E là
đỉnh của hình bình hành ABEF,
Theo quy tắc hình bình hành ta có

    
AB + 2 AC = AB + AF = AE
Gọi I là hình chiếu của E lên AC .
 = CAB
Vì AB / /EF ⇒ EIF  = 600
=
sin IFE
IE = a 3
⇒ IE = EFsin IFE
EF 2
 = IE ⇒ IE = EFcos IFE
cos IFE  = a cos 600 = a
EF 2
a a 3 2 a 28
Áp dụng định lí Pitago ta có: AE = AI 2 + IE 2 = (2a + ) 2 + ( ) =
2 2 2
  a 28
Suy ra AB + 2 AC =AE =
2
1   3  

d) Lấy Lấy các điểm H , K sao cho
= MA MH = ; MB MK .
4 2
1  3   
 
Suy ra MA − MB = MH − MK = KH
4 2
2
1  3 
2 2
 AM   3   a 3   a 2 a 7
Do đó MA − MB =KH =   +  MB  =   +   = 8
4 2  4  2   8  4
Câu 2. Cho tam giác đều ABC cạnh a . Điểm M là trung điểm BC . Dựng các véc-tơ sau và tính độ
dài của chúng
Trang 3
1    1  1   3  5 
a) CB + MA . b) BA − BC c) AB + 2 AC d) MA − MB
2 2 2 4 2
Lời giải.
 
 A
1
a) Do CB = CM nên theo quy tắc ba điểm, ta có
2
1    K
CB + MA = CA
2 N
1  
Vậy CB + MA =CA =a
2
C H
1   M B
b) Vì BC = BM nên theo quy tắc trừ,
2
 1    
ta có BA − BC =BA − BM =MA
2
Theo định lí Pitago ta có
2
a a 3 Q
MA = AB 2 − BM 2 = a 2 −   =
2 2
 1  a 3
Vậy BA − BC = MA =
2 2 P
c) Gọi N là trung điểm AB, Q là điểm đối xứng
của A qua C và AQP N là hình bình hành.
1    
Khi đó ta có
= AB AN= , 2 AC AQ suy ra theo quy tắc hình bình hành ta có
2
1     
AB + 2 AC = AN + AQ = AP
2
Gọi L là hình chiếu của A lên P N. Vì MN // AC nên ANL
= MNB  = CAB 
= 60o .
AL a a 3
Xét tam giác vuông ANL ta có sin ANL = ⇒ AL = AN sin ANL = sin 60O =
AN 2 4
NL a a
cos ANL = ⇒ NL = AN cos ANL = cos 60o =
AN 2 4
a 9a
Ta lại có AQ = PN ⇒ PL = PN + NL = 2a + =
4 4
3a 2 81a 2 21a 2 a 21
Tam giác ALP có AP 2 = AL2 + PL2 = + = ⇒ AP =
16 16 4 2
1   a 21
Vậy AB + 2 AC =AP =
2 2
3
d) Gọi K là điểm nằm trên đoạn AM sao cho MK = MA . Gọi H là điểm thuộc tia MB sao
4
5
cho MH = MB .
2
3   5   3  5    
Khi đó MA = MK ; MB = MH .Suy ra MA − MB = MK − MH = HK
4 2 4 2
3 3 a 3 3a 3 5 5a
Ta có =
MK =AM = ,=
MH = MB
4 4 2 8 2 4
Trang 4
25a 2 27 a 2 a 127
Tam giác MKH có KH = MH 2 + MK 2 = + = .
16 64 8
3  5  a 128
Vậy MA − MB = KH =
4 2 8
 
Câu 3. Cho tam giác vuông cân OAB với OA = OB
= a . Dựng và tính độ dài các véc-tơ 3OA + 4OB ;
11  3 
OA − OB .
4 7
Lời giải.
   
Vẽ diểm C, D sao cho
= OC 3=OA; OD 4OB , vẽ hình bình hành CODE thì
      
3OA + 4OB = OC + OD = OE ⇒ 3OA + 4OB = OE = 5a
 11   3 
Vẽ điểm H , K sao=
cho OH = OA; OK OB thì
4 7
11  3     11  3 
2 2
 11   3  6037
OA − OB = OH − OK = KH và OA − OB =KH =  a  +  a  = a
4 7 4 7  4  7  28
Trang 5
Sử dụng các tính chất phép toán véc-tơ, ba quy tắc phép toán véc-tơ và tính chất trung điểm, trọng
tâm trong tam giác.
Câu 4. Cho tam giác ABC , trên cạnh ABC lấy M sao cho BM = 3CM , trên đoạn AM lấy N sao cho
2 AN = 5MN . G là trọng tâm tam giác ABC .
   
a) Phân tích các véc-tơ AM ; BN qua các véc-tơ AB; AC
   
b) Phân tích các véc-tơ GC ; MN qua các véc-tơ GA và GB
Lời giải.
 3   5 
a) Theo giả thiết BM = BC và AN = AM
4 7
Suy ra:
    3 
AM =AB + BM =AB + BC
4
 3   1  3 
=AB + ( AC − AB) = AB + AC
4 4 4
    5   5  1  3   23  15 
BN = BA + AN = − AB + AM = − AB +  AB + AC  = − AB + AC .
7 74 4  28 28
   
b) Vì G là trọng tâm tam giác ABC nên GA + GB + GC = 0.
  
Suy ra GC = −GA − GB .
 2  2  1  3   1   3  
Ta có MN = − AM =
7
−  AB + AC  =
74 4 
(−
14
)
GB − GA −( 14
)
GC − GA
1   3    1  1 

= −
14
( )
GB − GA − (14
−GA − GB − GA ) =
2
GA + GB .
7
       
Câu 5. Cho ∆ABC . Lấy các điểm M , N , P sao cho MB = 3MC , NA + 3 NC = 0 , PA + PB =
0 . Biểu
    
diễn các vectơ AP , AN , AM theo các vec tơ AB , AC .
Lời giải.
 1   3   3  1 
Ta có AP = AB , AN = AC , = AM AC − AB .
2 2 2 2
   
Câu 6. Cho ∆ABC . Đặt a = AB , b = AC .
 1 
a) Hãy dựng các điểm M , N thỏa mãn AM = AB ,
3
 
CN = 2 BC .
    
b) Hãy phân tích CM , AN , MN theo các vec tơ a , b .
Lời giải.
 1  1
a) Vì AM = AB nên M thuộc cạnh AB và AM = AB .
3 3
 
Vì CN = 2 BC nên N thuộc tia BC và CN = 2 BC .
    1  1  
b) Ta có CM = CA + AM = − AC + AB =a − b .
3 3
         
(
Và AN = AB + BN = AB + 3BC = AB + 3 AC − AB = −2a + 3b . )
Trang 6
   1   7 
Tương tự MN = MA + AN = − a − 2a + 3b = − a + 3b .
3 3
    
Câu 7. Cho ∆ABC . Gọi I , J là hai điểm được xác định bởi IA = 2 IB , 3 JA + 2 JB = 0.
  
a) Tính IJ theo AB và AC .
b) Chứng minh rằng đường thẳng IJ qua trọng tâm G của tam giác ∆ABC
Lời giải.
  2 
a) Ta có IJ = −2 AB + AC .
5
 5  1   6 
b) IG = − AB + AC . Suy ra IJ = IG . Suy ra IJ qua trọng tâm G của tam giác ∆ABC .
3 3 5
  
Câu 8. Cho ∆ABC có trung tuyến AM , M là trung điểm của BC . Hãy biểu diễn AM theo AB , AC .
Lời giải.
 1  
M là trung điểm của BC nên= AM ( 2
)
AB + AC .
  
Câu 9. Cho hình bình hành ABCD có E là trung điểm của CD . Hãy biểu diễn AE theo u = AD ,
 
v = AB .
Lời giải.
  
Do hình bình hành ABCD nên AC = AB + AD .
  
Do E là trung điểm của CD nên AC + AD = 2 AE .
     1   1 
Từ đó suy ra AB + 2 AD = 2 AE ⇒ AE = AD + AB =+ u v.
2 2
       
Câu 10. Gọi G là trọng tâm của ∆ABC . Hãy biểu diễn AB , GC , BC , CA theo a = GA , b = GB .
Lời giải.
    
Ta có AB = GB − GA =− b a.
        
Vì GA + GB + GC =0 ⇒ GC =−GA − GB =− a − b .
       
Ta có BC =GC − GB =−a − b − b =−a − 2b .
       
( )
Và CA = GA − GC = a − − a − b = 2a + b .
Câu 11. Cho ∆ABC . Điểm M trên cạnh BC sao cho

    
MB = 2 MC . Hãy phân tích AM theo hai vec tơ u = AB , v = AC .
Lời giải.
    2   2  
Ta có AM =AB + BM =AB + BC =AB + AC − AB
3 3
( )
1 
 2 
= AB + AC .
3 3
Câu 12. Cho ∆ABC . Điểm M trung điểm AB và N là một điểm trên cạnh AC sao cho NA = 2 NC . Gọi
  
K là trung điểm MN . Phân tích vec tơ AK theo các vec tơ AB và AC .
Lời giải.
 1   1  1  2   1  1 
Ta có AK =
2
( 22
)
AM + AN =  AB + AC  = AB + AC .
3  4 3
Trang 7
Câu 13. Cho tam giác OAB . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của cạnh OA , OB . Tìm các số m, n của
        
mỗi đẳng thức OM= mOA + nOB , = MN mOA + nOB , = MB mOA + nOB .
Lời giải
 1  1   1
Ta có OM
= = OA OA + 0.OB , nên m = , n = 0 .
2 2 2
   1  1  1 1
Và MN =− ON OM = − OA + OB , nên m = − , n = .
2 2 2 2
   1  
 1
Ta có MB =− OB OM = − OA + 1.OB , nên m = − , n = 1 .
2 2
Câu 14. Một đường thẳng cắt cạnh DA, DC và đường chéo DB của hình bình hành ABCD lần lượt tại
    
các điểm E , F và M . Biết rằng DE = mDA , DF = nDC ( m, n > 0 ) . Hãy biểu diễn DM qua

DB và m, n .
Lời giải
      
Đặt DM = xDB , EM = yFM thì DM = xDA + xDC .
       
Do đó EM =DM − DE =xDA + xDC − mDA =( x − m ) DA + xDC .
    
Và FM = DM − DF= xDA + ( x − n ) DC .
     
Ta có EM= yFM ⇔ ( x − m ) DA + xDC = xyDA + y ( x − n ) DC .
   x−m = xy
Do DA và DC không cùng phương nên  .
 x = y ( x − n ) = xy − yn
m mn
Giải hệ trên ta được y = − và x = .
n m+n
 mn 
Vậy DM = DB .
m+n
 
Câu 15. Điểm M được gọi là điểm chia đoạn thẳng AB theo tỉ số k ≠ 1 nếu MA = k MB . Chứng minh
 
 OA − kOB
rằng với mọi điểm O thì OM = .
1− k
Lời giải
        
( )
Ta có MA = k MB ⇔ OA − OM = k OB − OM ⇔ (1 − k ) OM = OA − kOB .
 
 OA − kOB
Vì k ≠ 1 nên OM = .
1− k

Sử dụng kiến thức sau để biến đổi vế này thành vế kia hoặc cả hai biểu thức ở hai vế cùng bằng
biểu thức thứ ba hoặc biến đổi tương đương về đẳng thức đúng.
- Các tính chất phép toán véc-tơ
- Các quy tắc: quy tắc ba điểm, quy tắc hình bình hành và quy tắc phép trừ.
- Tính chất trung điểm
  
o M là trung điểm đoạn thẳng AB ⇔ MA + MB = 0.
  
o M là trung điểm đoạn thẳng AB ⇔ OA + OB = 2OM (với O là điểm tùy ý).
- Tính chất trọng tâm
   
o G là trọng tâm của tam giác ABC ⇔ GA + GB + GC = 0.
Trang 8
   
o G là trọng tâm của tam giác ABC ⇔ OA + OB + OC = 3OG (với O là điểm tùy ý).
 1  
Câu 16. Gọi I là trung điểm của đoạn AB . Chứng minh với điểm O bất kỳ ta có
= OI
2
(
OA + OB .)
Lời giải
  
OI= OA + AI       
( )
Ta có     ⇒ 2OI = OA + OB + AI + BI = OA + OB .
OI
= OB + BI
 1  
Vậy= OI (2
)
OA + OB .
  
Câu 17. Cho đoạn AB và điểm I sao cho 2 IA + 3IB = 0.
 
a) Tìm số k mà AI = k AB .
 2  3 
b) Chứng minh với mọi điểm M thì có= MI MA + MB .
5 5
Lời giải
        3 
a)
( )
2 IA + 3IB =0 ⇔ 2 IA + 3 AB − AI =0 ⇔ AI = AB
5 .
3
Vậy k = .
5
           
b)
2 IA + 3IB =⇔0 ( ) (
2 MA − MI + 3 MB − MI =⇔0 )
2 MA + 3MB − 5MI =0
.
 2  3 
Suy ra= MI MA + MB .
5 5
Câu 18. Cho tam giác ABC có trực tâm H, trọng tâm G và đườn tròn ngoại tiếp O. Chứng minh rằng
   
a) HA + HB + HC = 2 HO .
   
b) OA + OB + OC = OH .
  
c) GH + 2GO = 0.
Lời giải
   
a) Dễ thấy HA + HB + HC = 2 HO nếu tam giác ABC vuông.
Nếu tam giác ABC không vuông, gọi D là điểm đối xứng của
A qua O khi đó:
BH // DC (vì cùng vuông góc với AC);
BD // CH (vì cùng vuông góc với AB).
Suy ra BDCH là hình bình hành, theo quy tắc hình bình hành
thì
  
HB + HC = HD . (1)
Mặt khác vì O là trung điểm của AD nên
  
HA + HD = 2 HO . (2)
   
Từ (1) và (2) suy ra HA + HB + HC = 2 HO .
b) Theo câu a) ta có
   
HA + HB + HC = 2 HO
      
( ) ( ) (
⇔ HO + OA + HO + OB + HO + OC = ) 2 HO .
   
⇔ OA + OB + OC = OH (đpcm).
Trang 9
   
c) Vì G là trọng tâm tam giác ABC nên OA + OB + OC = 3OG .
   
Mặt khác theo câu b) ta có OA + OB + OC = OH .
        
Suy ra OH = (
3OG ⇔ OG + GH − 3OG =⇔ )0 GH + 2GO = 0 (đpcm).
Câu 19. Cho tam giác ABC . Gọi H là điểm đối xứng với B qua G với G là trọng tâm tam giác ABC .
Chứng minh rằng
 2  1   1  1 
a) =
AH AC − AB và CH = − AB − AC .
3 3 3 3
 1  5 
b) =
MH AC − AB , với M là trung điểm của BC .
6 6
Lời giải
   2    2  1 
a) Ta có AH = 2 AG − AB =
3
(
AC + AB − AB =
3 3
)
AC − AB .
   1 
 1 
CH = AH − AC = − AB − AC .
3 3
 1    1  5 
b) Ta có MH=
2
(
AH − AB + CH =
6
AC − AB .
6
)
Câu 20. Cho tam giác ABC có trọng tậm G. Chứng minh
   
a) Với mọi điểm M thì MA + MB + MC = 3MG .
   
b) Nếu MA + MB + MC = 0 thì M là trọng tâm G .
Lời giải
a) Ta có
        
( ) (
MA + MB + MC = MG + GA + MG + GB + MG + GC ) ( )
      
(
= 3MG + GA + GB + GC= 3MG += ) 0 3MG
b) Áp dụng câu a) ta có
       
MA + MB + MC =0 ⇒ 3MG =0 ⇒ MG =0 ⇒ M ≡ G
   
Câu 21. Cho tam giác ABC có ba trung tuyến AM, BN, CP. Chứng minh AM + BN + CP = 0.
Lời giải
Cách 1
Vì M , N , P là trung điểm 3 cạnh nên
   1   1   1  
AM + BN + CP=
2
( ) (
AB + AC + BC + BA + CA + CB
2 2
) ( )
1   1   1   
=
2
( ) ( ) (
AB + BA + AC + CA + BC + CB = 0
2 2
)
Cách 2
Gọi G là trọng tâm tam giác ABC thì
   3    
AM + BN + CP = (
− GA + GB + GC =
2
0 )
Câu 22. Cho tam giác ABC và một điểm M tùy ý.
     
a) Hãy xác định các điểm D, E , F sao cho MD = MC + AB , ME = MA + BC ,
  
MF= MB + CA .Chứng minh rằng các điểm D, E , F không phụ thuộc vào vị trí của điểm M .
     
b) Chứng minh MA + MB + MC = MD + ME + MF .
Lời giải
Trang 10
       
a) Ta có: MD = MC + AB ⇔ MD − MC = AB hay CD = AB .
Vậy D là đỉnh của hình bình hành BACD , không phụ thuộc vào vị trí của M . Tương tự E và F
lần lượt là các đỉnh thứ tư của hình bình hành ABCE và BCAF .
b) Ta có
              
( ) ( ) ( )
MD + ME + MF = MC + AB + MA + BC + ME + CA = MC + MA + MB + AB + BC + CA . ( )
     
Vậy MA + MB + MC = MD + ME + MF .
Câu 23. Cho tam giác ABC với cạnh= , CA b .
, BC a=
AB c=
 
a) Gọi CM là đường phân giác trong của góc C . Hãy biểu thị véc-tơ CM theo các véc-tơ CA và

CB .
   
b) Gọi I là tâm đường tròn nội tiếp tam giác ABC . Chứng minh rằng aIA + bIB + cIC = 0.
Lời giải
AM CA b  b 
a) Theo tính chất đường phân giác, ta có = = suy ra MA = − MB .
BM CB a a
 b 
 CA + a CB a  b 
Do đó =CM = CA + CB .
b a+b a+b
1+
a
b) Cách 1
Vì I là tâm đường tròn nội tiếp tam giác ABC nên AI là phân giác của tam giác ACM. Bởi vậy
  
theo câu a) ta có thể biểu thị véc-tơ AI theo các véc-tơ AM và AC .
bc
 AC  AM  b b  
AI = AM + AC = . AB + a + b AC
AC + AM AC + AM bc a + b bc
b+ b+
a+b a+b
b 
 c  b   c  
=
a+b+c
AB +
a+b+c
= AC
a+b+c
(IB − IA +) a+b+c
( )
IC − IA .
 b + c   b  c      

Suy ra 1 −  IA + IB + IC =⇔0 aIA + bIB + cIC = 0.
 a+b+c  a+b+c a+b+c
Cách 2
     −a  −b 
Ta có aIA + bIB + cIC =0 ⇔ IC = IA + IB .
c c
Qua đỉnh C, vẽ 2 đường thẳng song song với 2 phân giác AI, BI tạo thành hình bình hành CA’IB’.
  
Sử dụng quy tắc hình bình hành IC = IA ' + IB ' và dùng tính chất đường phân giác để suy ra kết
quả.
Câu 24. Cho tam giác ABC đều, tâm O. Gọi M là một điểm tùy ý bên trong tam giác ABC và D, E, F lần
   3 
lượt là hình chiếu của nó trên các cạnh BC , CA, AB . Chứng minh MD + ME + MF = MO .
2
Lời giải
Qua M dựng các đoạn A1 B2 / / AB ; B1C2 / / BC ; C1 A2 / / CA với A1 , A2 ∈ AC ; B1 , B2 ∈ BC ;
C1 , C2 ∈ AB .
Các tam giác MA1 A2 , MB1 B2 , MC1C2 là những tam giác đều và E , D, F là trung điểm của
A1 A2 , B1 B2 , C1C2 .
Ta có
Trang 11
   1      
MD + ME + MF = ( ) (
 MA1 + MA2 + MB1 + MB2 + MC1 + MC2 
2  ) ( )
1        1   
=
2
( ) ( ) (
MA1 + MC2 + MB1 + MA2 + MC1 + MB2 =
 2
MA + MB + MC ) ( )
3 
= MO (Vì O là trọng tâm của tam giác đều ABC).
2
Câu 25. Cho tứ giác ABCD . Gọi I , J lần lượt là trung điểm của AB và CD, O là trung điểm của IJ .
Chứng minh rằng
  
a) AC + BD = 2 IJ .
    
b) OA + OB + OC + OD = 0.
    
c) MA + MB + MC + MD = 4 MO với M là điểm bất kỳ.
Lời giải
     
a) Theo quy tắc ba điểm ta có AC = AI + IC = AI + IJ + JC
   
Tương tự BD = BI + IJ + JD
     
Mà I, J lần lượt là trung điểm của AB và CD nên AI + BI = 0 , JC + JD =0.
       
( ) ( )
Vậy AC + BD = AI + BI + JC + JD + 2 IJ = 2 IJ (đpcm).
     
b) Theo hệ thức trung điểm ta có OA + OB = 2OI , OC + OD = 2OJ .
  
Mặt khác O là trung điểm IJ nên OI + OJ = 0.
      
(
Suy ra OA + OB + OC + OD= 2 OI + OJ = 0 (đpcm). )
    
c) Theo câu b) ta có OA + OB + OC + OD = 0
    
Do đó với mọi điểm M thì OA + OB + OC + OD = 0
        
( ) ( ) (
⇔ OM + MA + OM + MB + OM + MC + OM + MD = ) ( 0 )
    
⇔ MA + MB + MC + MD = 4 MO (đpcm).
    
Câu 26. Cho tứ giác ABCD. Hãy xác định vị trí của điểm G sao cho GA + GB + GC + GD = 0 . Chứng minh
 1    
với mọi điểm O thì OG=
4
( )
OA + OB + OC + OD . Điểm G như thế gọi là trọng tâm của tứ giác
ABCD
Lời giải.
Gọi M, N lần lượt là trung điểm của các cạnh AB và CD
     
⇒ GA + GB = 2GM và GC + GD = 2GN
       
Do đó GA + GB + GC + GD = (
0 ⇒ 2 GM + GN = 0 )
Vậy G là trung điểm của đoạn MN
       
Ta có OA + OB + OC + OD (
= 2 OM + ON= 2.2OG = 4OG )
 1    
Vậy OG=
4
(
OA + OB + OC + OD )
Câu 27. Cho hình bình hành ABCD có O là giao điểm của hai đường chéo. Chứng minh
    
a) Với điểm M bất kì ta có MA + MB + MC + MD = 4 MO
   
b) AB + 2 AC + AD = 3 AC
Lời giải.
Trang 12
  
 MA + MC = 2 MO
a) Vì O là trung điểm của AC, BD nên    
 MB + MD = 2 MO
    
Vậy MA + MB + MC + MD = 4 MO
  
b) Vì ABCD là hình bình hành nên AB + AD = AC
        
( )
Do đó AB + 2 AC + AD = AC + AD + 2 AC =AC + 2 AC =3 AC
Câu 28. Cho tứ giác ABCD. Gọi M, N lần lượt là trung điểm các cạnh AB và CD. Chứng minh rằng
    
2MN = AC + BD = AD + BC
Lời giải.
Theo quy tắc ba điểm ta có
      
MN = MA + AC + CN = MA + AD + DN
      
MN = MB + BD + DN = MB + BC + CN
    
Vậy 2MN = AC + BD = AD + BC ( vì M và N lần lượt là trung điểm của AB và CD )
Dạng 4. Xác định điểm thỏa mãn đẳng thức véc tơ
  
* Ta biến đổi đẳng thức véc – tơ về dạng AM = a trong đó điểm A và a đã biết. Khi đó tồn tại
 
duy nhất điểm M sao cho AM = a , để dựng điểm M ta lấy A làm gốc dựng một véc – tơ bằng véc

– tơ a suy ra điểm ngọn véc – tơ này chính là điểm M
* Ta biến đổi về đẳng thức véc – tơ đã biết của trung điểm đoạn thẳng và trọng tâm tam giác
  
Câu 29. Cho hai điểm A và B. Tìm điểm I sao cho IA + 3IB = 0
Lời giải.
          3 
( )
Ta có IA + 3IB = 0 ⇔ − IA + 3 AB − AI = 0 ⇔ 3 AB = 4 AI ⇔ AI =
4
AB
3
Vậy I là điểm thuộc đoạn AB mà AI = AB
4
Câu 30. Xác định các điểm I, J, K, L biết
      
a) IA − 2 IB = 0 b) JA − JB − 2 JC = 0
        
c) KA + KB + KC = BC d) 2 LA − LB + 3LC = AB + AC
Lời giải.
       
a) Ta có IA − 2 IB =0 ⇔ IA − IB =IB ⇔ BA =IB
Vậy I là điểm đối xứng của A qua B
       1 
b) Ta có JA − JB − 2 JC =0 ⇔ BA =2 JC ⇔ CJ = AB
2
          2 
(
c) Ta có KA + KB + KC = BC ⇔ KA = 2 BK ⇔ KA = 2 BA + AK ⇔ AK = AB ) 3
          
( ) ( )
d) Ta có 2 LA − LB + 3LC = 2 LA − LA + AB + 3 LA + AC = 4 LA − AB + 3 AC
         
nên 2 LA − LB + 3LC = AB + AC ⇔ 4 LA − AB + 3 AC = AB + AC
    1 
⇔ 2 LA = AB − AC ⇔ AL = BC
2
  
a) Tìm điểm K sao cho KA + 2 KB =CB
   
b) Tìm điểm M sao cho MA + MB + 2 MC = 0
Lời giải.
Trang 13
          
a) Ta có KA + 2 KB = CB ⇔ KA + 2 KB = KB − KC ⇔ KA + KB + KC = 0
Vậy K là trọng tâm của tam giác ABC
      
b) Ta có MA + MB + 2 MC = 0 ⇔ 2 MI + 2 MC = 0 ( I là trung điểm của AB)
Vậy M là trung điểm của BC
Câu 32. Cho tứ giác ABCD. Xác định điểm M, N, P sao cho
        
a) 2 MA + MB + MC = 0 b) NA + NB + NC + ND = 0
    
c) 3PA + PB + PC + PD = 0
Lời giải.
  
a) Gọi I là trung điểm BC suy ra MB + MC = 2 MI
Do đó
         
2 MA + MB + MC = 0 ⇔ 2 MA + 2 MI = 0 ⇔ MA + MI = 0.
Suy ra M là trung điểm AI với I là trung điểm BC
b) Gọi K, H lần lượt là trung điểm của AB, CD ta có
          
NA + NB + NC + ND = 0 ⇔ 2 NK + 2 NH = 0 ⇔ NK + NH = 0
Vậy N là trung điểm của KH

c) Gọi G là trọng tâm tam giác BCD, khi đó ta có
   
PB + PC + PD = 3PG
          
Suy ra 3PA + PB + PC + PD =0 ⇔ 3PA + 3PG =0 ⇔ PA + PG =0
Vậy P là trung điểm AG
DẠNG 4. CHỨNG MINH MỘT BIỂU THỨC VÉC – TƠ KHÔNG PHỤ THUỘC VÀO
ĐIỂM DI ĐỘNG
   
a) Với M là điểm bất kì. Chứng minh rằng v =MA + 2 MB − 3MC không phụ thuộc vào vị trí điểm
M
      
b) Gọi D là điểm sao cho CD = v . CD cắt AB tại K. Chứng minh KA + 2 KB = 0 và CD = 3CK
Lời giải.
   
a) Ta có v =MA + 2 MB − 3MC
    
( ) (
= MC + CA + 2 MC + CB − 3MC )
 
= CA + 2CB ( không đổi vì A, B, C cố định )
   
Do đó v =MA + 2 MB − 3MC không phụ thuộc vào vị
trí điểm M
 
b) Gọi E là điểm đối xứng của C qua B, ta có CE = 2CB
   
Với CD= v= CA + CE nên ACED là hình bình hành
Gọi F là trung điểm của AE, K là trọng tâm của ∆ACE
       3  
Ta có KA = −2 KB ⇔ KA + 2 KB = CD 2=
0 và = CF 2. .= CK 3CK
2
   
Câu 34. Cho tam giác ABC cố định và điểm M di động. Chứng minh rằng v =MA + 4 MB − 5MC không
phụ thuộc vào vị trí của điểm M
Lời giải.
          
v= ( ) (
MA + 4 MB − 5MC =MC + CA + 4 MC + CB − 5MC = ) CA + 4CB
Trang 14

Vì A, B, C cố định nên v không đổi

Vậy v không phụ thuộc vào vị trí của điểm M
   
Câu 35. Cho tam giác ABC và một điểm M bất kì. Chứng minh rằng v = MA + MB − 2 MC không phụ
 
thuộc vào vị trí của điểm M. Dựng điểm D sao cho CD = v
Lời giải.
          
( ) ( )
Ta có v = MA + MB − 2 MC = MA − MC + MB − MC = CA + CB = 2CO
( Với O là trung điểm của AB)
 
Vậy v = 2CO không phụ thuộc vào vị trí của điểm M
  
Vì CD= v= 2CO nên D là điểm đối xứng của C qua O
   
Câu 36. Cho tam giác ABC và một điểm M tùy ý. Chứng minh rằng v =MA + 2 MB − 3MC không phụ
thuộc vào vị trí của điểm M
Lời giải.
          
( ) ( )
v =MA + 2 MB − 3MC =MA + 2 MA + AB − 3 MA + AC =2 AB − 3 AC

Vậy v không phụ thuộc vào vị trí của điểm M
    
Câu 37. Cho hình vuông ABCD cạnh a. Chứng minh rằng v =MA − 2 MB + 3MC − 2 MD không phụ thuộc
vào vị trí của điểm M
Lời giải.
Gọi O là tâm hình vuông
Theo quy tắc ba điểm ta có
        
( ) ( ) ( ) (
v = MO + OA − 2 MO + OB + 3 MO + OC − 2 MO + OD )
   
=OA − 2OB + 3OC − 2OD
     
Mà OD =−OB, OC =−OA ⇒ v =−2OA
    
Suy ra v =MA − 2 MB + 3MC − 2 MD không phụ thuộc vào vị trí của điểm M
DẠNG 5. CHỨNG MINH HAI ĐIỂM TRÙNG NHAU, HAI TAM GIÁC CÓ CÙNG
TRỌNG TÂM
Để chứng minh hai điểm A1 , A2 trùng nhau, ta lựa chọn một trong hai cách sau
 
Cách 1. Chứng minh A1 A2 = 0
 
Cách 2. Chứng minh OA1 = OA2 với O là điểm tùy ý
Để chứng minh hai tam giác ABC và A’B’C’ có cùng trọng tâm ta làm như sau
Cách 1. Chứng minh G là trọng tâm ∆ABC trùng với G’ là trọng tâm ∆A ' B ' C '
   
Cách 2. Gọi G là trọng tâm ∆ABC ( tức là có GA + GB + GC = 0 ) ta đi chứng minh
   
GA ' + GB ' + GC ' = 0
 
Câu 38. Chứng minh rằng AB = CD khi và chỉ khi trung điểm của hai đoạn thẳng AD và BC trùng nhau
Lời giải.
   
Gọi I, J lần lượt là trung điểm của AD và BC suy = ra AI ID = ; CJ JB
           
Do đó AB = CD ⇔ AI + IJ + JB = CJ + JI + ID ⇔ IJ = JI ⇔ IJ = 0 hay I trùng với J
  
Câu 39. Cho tam giác ABC. Gọi A’, B’, C’ là các điểm xác định bởi 2011 A ' B + 2012 A ' C = 0,
     
2011B ' C + 2012 B ' A = 0 ; 2011C ' A + 2012C ' B =0 . Chứng minh hai tam giác ABC và A’B’C’ có
cùng trọng tâm.
Trang 15
Lời giải.
   
Gọi G là trọng tâm tam giác ABC ⇒ GA + GB + GC = 0
       
Ta có 2011 A ' B + 2012 A ' C =⇔ 0 ( ) (
2011 A ' A + AB + 2012 A ' A + AC =) 0
   
⇔ 4023 A ' A + 2011 AB + 2012 AC = 0
   
Tương tự ta có 4023 B ' B + 2011BC + 2012 BA = 0
   
4023C ' C + 2011CA + 2012CB = 0
Cộng về với vế lại ta được
          
( )
4023 AA ' + BB ' + CC ' + BA + AC + CB =⇔ 0 AA ' + BB ' + CC ' =0
         
Suy ra GA + GB + GC = GA ' + GB ' + GC ' ⇒ GA ' + GB ' + GC ' = 0
Do đó G là trọng tâm của tam giác A’B’C’
Câu 40. Hai tam giác ABC và A’B’C’ lần lượt có trọng tâm là G, G’. Chứng minh rằng
   
AA ' + BB ' + CC ' =3GG ' . Từ đó suy ra “ Điều kiện cần và đủ để hai tam giác ABC và A’B’C’ có
   
cùng trọng tâm là AA ' + BB ' + CC ' = 0
Lời giải.
   
Ta có AA ' = AG + GG ' + G ' A ' (1)
   
BB ' =BG + GG ' + G ' B ' ( 2 )
   
CC ' =CG + GG ' + G ' C ' ( 3)
Cộng vế với vế ta được
          
( ) ( )
AA ' + BB ' + CC ' = AG + BG + CG + 3GG ' + G ' A ' + G ' B ' + G ' C ' = 3GG '
   
 AG + BG + CG = 0
Vì G , G′ là trọng tâm của tam giác ABC , A′B′C ′ nên      .
 A′G′ + B′G′ + C ′G′ = 0
     
Từ đẳng thức trên ta thấy G trùng G′ khi và chỉ khi GG′ = 0 tức là AA′ + BB′ + CC ′ = 0.
Câu 41. Cho tam giác ABC . Gọi A′ là điểm đối xứng với A qua B , B′ là điểm đối xứng với B qua C
và C ′ là điểm đối xứng với C qua A . Chứng minh rằng các tam giác ABC và A′B′C ′ có cùng
trọng tâm.
Lời giải
         
(
Ta có AA′ + BB′ + CC ′ = 2 AB + 2 BC + 2CA = 2 AB + BC + CA = 0 )
Vậy hai tam giác ABC và A′B′C ′ có cùng trọng tâm.
Câu 42. Cho tam giác ABC . Trên các cạnh AB , BC , CA ta lấy lần lượt các điểm M , N , P sao cho
AM BN CP
= = . Chứng minh rằng hai tâm giác ABC và MNP có cùng trọng tâm.
AB BC CA
Lời giải
AM      
Giả sử = k suy ra AM = k AB , BN = k BC , CP = kCA .
AB
Cách 1. Gọi G , G′ lần lượt là trọng tâm của ∆ABC và ∆MNP .
       
Suy ra AG + BG + CG = 0 và MG′ + NG′ + PG′ = 0 ( *) .
     
Ta có AM = k AB ⇔ AG + GG′ + G′M = k AB .
       
Tương tự BG + GG′ + G′N = k BC và CG + GG′ + G′M = k BC .
Cộng vế theo vế từng đẳng thức trên ta được
Trang 16
         
( AG + BG + CG ) + 3GG′ + (G′M + G′N + G′P )= k ( AB + BC + CA) .
 
Kết hợp với (*) ta được GG′ = 0 .
Suy ra điều phải chứng minh.
   
Cách 2. Gọi G là trọng tâm của ∆ABC suy ra GA + GB + GC = 0.
        
GM + GN + GP = GA + AM + GB + BN + GC + CP
  
= AM + BN + CP
  
Ta có = k AB + k BC + kCA
  
(
= k AB + BC + CA )

=0
Vậy hai tam giác ABC và NMP có cùng trọn tâm.
Câu 43. Cho hai hình bình hành ABCD và AB′C ′D′ có chung đỉnh A . Chứng minh rằng hai tam giác
BC ′D và B′CD′ có cùng trọng tâm
Lời giải
Gọi G là trọng tâm tam giác BC ′D suy ra

          
GB + GC ′ + GD = 0 ⇔ GB′ + GC + GD′ + B′B + CC ′ + D′D = 0 . (1)
Mặt khác theo quy tắc phép trừ và hình bình hành ta có
        
( ) (
B′B + CC ′ + D′D = AB − AB′ + AC ′ − AC + AD − AD′ ) ( )
     
( ) (
= AB + AD − AC + AB′ + AD′ + AC ′ )
   
= AC − AC − AC ′ + AC ′

= 0 (2)
   
Từ (1) và (2) ta có GB′ + GC + GD′ = 0 hay G là trọng tâm tam giác B′CD′
Câu 44. Cho tứ giác ABCD có trọng tâm G . Gọi G1 , G2 , G3 , G4 lần lượt là trọng tâm các tam giác
∆ABC , ∆BCD, ∆CDA, ∆DAB . Chứng minh rằng G cùng là trọng tâm tứ giác G1G2G3G4
Lời giải
Ta cần chứng minh
    
GG1 + GG2 + GG3 + GG4 = 0. (*)
Vì G1 là trọng tâm ∆ABC nên
   
GA + GB + GC = 3GG1 .
Trang 17
Tương tự
   
GD + GB + GC = 3GG2
    
GC + GD + GA = 3GG3
    
GD + GA + GB = 3GG4 .
Do đó
    
(*) ⇔ GA + GB + GC + GD = 0 (đpcm).
Câu 45. Cho tứ giác ABCD . Các điểm M , N , P, Q lần lượt là trung điểm của AB, BC , CD và DA . Chứng
minh rằng hai tam giác ANP và CMQ có cùng trọng tâm.
Lời giải
Gọi G là trọng tâm của tam giác ANP .
Ta có
        
GC + GM + GQ = GA + AC + GN + NM + GP + PQ
     
( ) (
= GA + GN + GP + NM + PQ + AC)
  1  1 
=+0 AC + CA + CA
2 2
 
= AC + CA

= 0.
Vậy G cũng là trọng tâm của tam giác CMQ .
Câu 46. Cho điểm G là trọng tâm tứ giác ABCD và A′ , B′ , C ′ , D′ lần lượt là trọng tâm các tam giác
BCD , ACD , ABD và ABC .
a. Chứng minh rằng G là điểm chung của các đoạn thẳng AA′ , BB′ , CC ′ và DD′ .
b. Điểm G chia các đoạn thẳng AA′ , BB′ , CC ′ và DD′ theo các tỉ số nào?
c. Chứng minh rằng G cũng là trọng tâm của tứ giác A′B′C ′D′ .
Lời giải
    
a. Vì G là trọng tâm tứ giác ABCD nên GA + GB + GC + GD = 0
   
Mà A′ là trọng tâm tam giác BCD nên GB + GC + GD = 3GA′
 
Do đó GA = −3GA′ nên G , A và A′ thẳng hàng
Chứng minh tương tự
       
GB = −3GB′ , GC = −3GC ′ , GC = −3GC ′ , GD = −3GD′
Nên G , B , B′ thẳng hàng; G , C , C ′ thẳng hàng; G , D , D′ thẳng hàng.
Vậy G là điểm chung của bốn đoạn AA′ , BB′ , CC ′ và DD′ .
b. Từ kết quả trên ta có điểm G chia các đoạn AA′ , BB′ , CC ′ và DD′ theo tỉ số k = −3 .
c. Ta có
        
GA + GB + GC + GD = ( )
−3 GA′ + GB′ + GC ′ + GD′ = 0
    
Nên GA′ + GB′ + GC ′ + GD′ = 0.
Vậy G cũng là trọng tâm của tứ giác A′B′C ′D′ .
Câu 47. Cho lục giác ABCDEF . Gọi M , N , P , Q , R , S lần lượt là trung điểm của các cạnh AB ,
BC , CD , DE , EF , FA . Chứng minh rằng hai tam giác MPR và NQS có cùng trọng tâm.
Lời giải
 1   1   1 
Ta có MN = AC , PQ = CE , RS = EA
2 2 2
Trang 18
   1    
Nên MN + PQ + RS=
2
(
AC + CE + EA= 0 . )
Do đó hai tam giác MPR và NQS cùng trọng tâm.
DẠNG 6: THẲNG HÀNG, CỐ ĐỊNH, ĐỒNG QUI

 
- Ba điểm A, B, C thẳng hàng khi AB = k AC
 
- Hai đường thẳng AB và MN song song khi AB = k MN và điểm A không thuộc đường thẳng
MN
Chú ý: Việc chọn cơ sở để biểu diễn là 2 véc- tơ cùng gốc và không cùng phương
Câu 48. Cho điểm O cố định và đường thẳng d đi qua hai điểm A, B cố định. Chứng minh rằng điểm
  
M thuộc dường thẳng d khi và chỉ khi có số α sao cho OM= α OA + (1 − α ) OB . Với điều kiện
nào của α thì M thuộc đoạn thẳng AB ?
Lời giải
      
(
Ta có: OM= α OA + (1 − α ) OB ⇔ OM = α OA − OB + OB )
     
(
⇔ OM − OB= α OA − OB ⇔ BM = ) α BA ⇔ M ∈ d
 
Vì BM = α BA nên M thuộc đoạn thẳng AB khi và chỉ khi 0 ≤ α ≤ 1
1
Câu 49. Cho tam giác ABC . Điểm I trên cạnh AC sao cho CI = CA , J là điểm mà
4
 1  2 
BJ
= AC − AB .
2 3
 3  
a) Chứng minh= BI AC − AB b) Chứng minh B, I , J thẳng hàng
4
Lời giải
    3 
a) BI = BA + AI = − AB + AC
4
2  2   3   2  1 
b) BI =  − AB + AC  = − AB + AC
3 3 4  3 2
 2 
Vậy BJ = BI . Suy ra ba điểm B, I , J thẳng hàng
3
Câu 50. Cho tam giác ABC nội tiếp trong đường tròn tâm O , H là trực tâm của tam giác, D là điểm đối
xứng của A qua O .
a) Chứng minh tú giác HCDB là hình bình hành
       
b) Chứng minh HA + HB + HC = 2 HO ; OA + OB + OC = OH . Suy ra ba điềm O, H , G thẳng
hàng ( G là trọng tâm tam giác ABC )
Lời giải
a) Vì AD là đường kính của đường tròn tâm O nên
BD ⊥ AB, DC ⊥ AC. Ta có:
CH ⊥ AB  CH / / BD
 ⇒
 BH ⊥ AC  BH / / DC
Vậy tứ giác HCDB là hình bình hành.
  
b) Vì HCDB là hình bình hành nên HB + HC =
HD
     
Do đó, HA + HB + HC = HA + HD = 2 HO
Trang 19
Theo quy tắc ba điểm:
      
HO + OA + HO + OB + HO + OC = 2 HO
   
Vậy OA + OB + OC = OH
Vì G là trọng tâm tam giác ABC nên:
     
OA + OB + OC = 3OG ⇒ OH = 3OG
Vậy ba điểm O, H, G thẳng hàng.
Câu 51. Cho tam giác ABC có trung tuyến AM . Gọi I là trung điểm của AM và K là điểm trên cạnh AC
1
sao cho AK = AC. Chứng minh ba điểm B, I , K thẳng hàng.
3
Lời giải
   
Đặt
= u BA =; v BC , ta có:
  
BK
= BA + AK
 1 
= u + AC
3
 1  
= (
u + BC − BA
3
)
 1   2 1
3
( 3
)
=u + v − u = u + v
2
Và
 1   1   1   1  1 
2
( )
BI = BA + BM =  u + v  = u + v
2 2  2 2
   4 
Do đó 3BK = 4 BI nên BK = BI
3
Vậy ba điểm B, I , K thẳng hàng.
     
Câu 52. Cho tam giác ABC . Dựng = AB′ BC= , CA′ AB và BC ′ = CA . Chứng minh các đường thẳng
AA′, BB′ và CC ′ đồng quy.
Lời giải
 
Ta có BC ′ = CA nên tứ giác ACBC ′ là hình bình hành.
     
⇒ AB′ + AC ′ = BC + CB = BB = 0 .
⇒ A là trung điểm của B′C ′
Vì tứ giác ACBC ′ là hình bình hành nên CC ′ chứa trung tuyến của tam giác ABC xuất phát từ
đỉnh C .
Tương tự với AA′, BB′, do đó AA′, BB′, CC ′ đồng quy tại trọng tâm G của tam giác ABC .
Câu 53. Cho tam giác ABC và một điểm M tùy ý không thuộc các đường thẳng AB, BC , CA . Gọi
A′, B′, C ′ theo thứ tự là các điểm đối xứng của M qua trung điểm I , K , J của các cạnh
BC , CA, AB . Chứng minh rằng
a) Ba đường thẳng AA′, BB′, CC ′ đồng quy
b) Đường thẳng MM 1 luôn đi qua một điểm cố định khi M di động
Lời giải
     
a) Ta có: AB = 2 KJ và B′A′ = 2 KJ ⇒ AB = B′A′
Vậy ABB′A′ là hình bình hành, nên AA′ và BB′ cắt nhau tại trung điểm chung M 1 của chúng.
Tương tự, BB′ và CC ′ cũng cắt nhau tại trung điểm chung M 1 của chúng.
     
b) Ta có MB + MC = MA′ và MA + MA′ = 2 MM 1
Trang 20
      3 
Suy ra MA + MB + MC= 2 MM= 1 3MG ( G là trọng tâm ∆ABC ) hay MM 1 = MG
2
Nên M , M 1 , G thẳng hàng. Vậy đường thẳng MM 1 luôn đi qua điểm G cố định khi M di động.
Câu 54. Cho tam giác ABC . Các điểm M , N , P lần lượt thuộc các đoạn thẳng AB, BC , CA sao cho
     
= MA mMB= , NB nNC
= , PC pPA ( m, n, p đều khác 1). Chứng minh rằng:
a) M , N , P thẳng hàng khi và chỉ khi mnp = 1 (định lý Mê-nê-la-uýt)
b) AN , CM , BP đồng quy hoặc song song khi và chỉ khi mnp = −1 (định lý Xê-va)
Lời giải
a) Ta chọn gốc C . Theo giả thiết thì có
   
 CA − mCB  CB  − pCA
= CM = ; CN = ; CP .
1− m 1− n 1− p
Nên
   p − 1 
CB = (1 − n)CN ; CA = CP
p
Do đó
 p − 1  m (1 − n ) 
= CM CP − CN .
p (1 − m ) 1− m
Điều kiện cần và đủ để ba điểm M , N , P thẳng hàng là
p −1 m (1 − n )
− = 1 ⇔ p − 1 − pm (1 − n ) = p (1 − m ) ⇔ mnp = 1 .
p (1 − m ) 1− m
b) Ta chuyển về điều kiện thẳng hàng ở trên và điều kiện cùng phương.
Câu 55. Cho tam giác ABC. Hai điểm M , N được xác định bởi các hệ thức
      
BC  MA  0, AB  NA  3 AC  0. Chứng minh MN // AC.
Lời giải
       
Ta có: BC  MA  AB  NA  3 AC  0  0  0
         
hay ( AB  BC )  ( MA  AN )  3 AC  0  AC  MN  3 AC  0
 
nên MN  2 AC
 
Do đó MN cùng phương với AC.
mà M không thuộc đường thẳng AC nên MN // AC.
Câu 56. Cho ngũ giác ABCDE. Gọi M , N , P, Q lần lượt là trung điểm của các cạnh AB, BC , CD, DE. Gọi
1
I , J lần lượt là trung điểm của các đoạn MP & NQ. Chứng minh IJ // AE & IJ  AE.
4
Lời giải
         1   1  1 
Ta có: 2 IJ  IQ  IN  IM  MQ  IP  PN  MQ  PN  ( AE  BD)  DB  AE
2 2 2
 1 
Do đó: IJ  AE
4
1
Vậy: IJ // AE và IJ  AE
4
Trang 21
Câu 57. Trên các cạnh AB, BC , CA của tam giác ABC lấy các điểm tương ứng C1 ; A1 ; B1 sao cho
1
AC1 : C1 B  BA1 : A1C  CB1 : B1 A  . Trên các cạnh A1 B1 ; B1C1 ; C1 A1 của tam giác A1 B1C1 lấy các
k
điểm tương ứng C2 ; A2 ; B2 sao cho A1C2 : C2 B1  B1 A2 : A2C1  C1 B2 : B2 A1  k . Chứng minh rằng:
A2C2 // AC ; C2 B2 // CB; B2 A2 // BA.
Lời giải
   
OA  a , OB  b , OC  c

      
Lấy điểm O bất kì làm gốc, đặt: OA1  a1 , OB1  b1 , OC1  c1
      
OA  a , OB  b , OC  c
 2 2 2 2 2 2
 

  b  ka  c  kb  a  kc

c1  , a1  , b1 

 1 k 1 k 1 k
Theo giả thiết, ta có k  0 :       

 
 b  kc  c  k a  a  kb

 a2  1 1
, b2  1 1
, c2  1 1


 1 k 1 k 1 k
Do đó:
   1     
( ) ( 
A2C2  c2  a2  a  kb  b  kc 1 )
1  k 
1 1 1

1    
  a1  (k 1)b1  kc1 
k 1  
1  
  c  kb  (k 1)a  k (k 1)c  kb  k 2 a 
(k  1) 2  
1 k 2  k  1 c  k 2  k  1 a 
  
(k  1) 2
k 2  k 1  
 (c  a )
(k  1) 2
k 2  k  1 
 AC
(k  1) 2
Vì k 2  k  1  0 nên A2C2 // AC.
Chứng minh tương tự ta được C2 B2 // CB; B2 A2 // BA.
Câu 58. Cho ba dây cung song song AA1 ; BB1 ; CC1 của đường tròn O . Chứng minh rằng trực tâm của
tam giác ABC1 ; BCA1 & CAB1 nằm trên một đường tròn.
Lời giải
Gọi H1 ; H 2 ; H 3 lần lượt là trực tâm của ba tam giác ABC1 ; BCA1 ; CAB1. Ta có:
   
OH  OA  OB  OC
 1 1
    
OH 2  OB  OC  OA1
    
OH  OC  OA  OB
 3 1
        
 H H  OH  OH  OC  OC  OA  OA  C C  AA
 1 2 2 1 1 1 1 1
Suy ra          
 H H  OH  OH  OC  OC  OB  OB  C C  BB
 1 3 3 1 1 1 1 1
Trang 22
  
Vì các dây cung AA1 ; BB1 ; CC1 song song với nhau nên ba vecto AA1 , BB1 , CC1 cùng phương. Do
 
đó hai vecto H1 H 2 ; H1 H 3 cùng phương, hay ba điểm H1 ; H 2 ; H 3 thẳng hàng.
DẠNG 7. XÁC ĐỊNH ĐIỂM, TẬP HỢP ĐIỂM THOẢ MÃN ĐẲNG THỨC VEC TƠ.
Để tìm tập hợp điểm M thoả nãm điều kiện vecto ta quy về một trong các dạng sau:
 
 Nếu MA = MB , với A, B phân biệt cho trước thì M thuộc đường trung trực của đoạn AB.
 
 Nếu MC = k AB , với A, B, C phân biệt cho trước thì M thuộc đường tròn tâm C , bán kính

bằng k AB.
 
 Nếu MA = k BC , với A, B, C phân biệt và k là số thực thay đổi thì:
+ M thuộc đường thẳng qua A song song với BC với k ∈ .

+ M thuộc nữa đường thẳng qua A song song với BC và cùng hướng với BC với k > 0.

+ M thuộc nữa đường thẳng qua A song song với BC và ngược hướng với BC với k < 0.
 
 Nếu
= MA k BC , B ≠ C với A, B, C thẳng hàng và k thay đổi thì tập hợp điểm M là đường
thẳng BC.
 
Câu 59. Cho điểm O cố định và hai vecto u , v cố định. Với mỗi số m ta xác định điểm M sao cho
  
OM = m.u + (1 − m ) v . Tìm tập hợp các điểm M khi m thay đổi.
Lời giải
Ta có:
  
OM  mu  (1 m)v
  
 OM  mOA  (1 m)OB
   
 OM  OB  m(OA  OB)
 
 BM  mBA
Vậy tập hợp các điểm M là đường thẳng BC.
Câu 60. Cho hai điểm A, B. Tập hợp các điểm M sao cho
       
a) | MA  MB || MA  MB | . b) | 2 MA  MB || MA  2 MB |
Lời giải
    AB
a) Ta có: | MA  MB || MA  MB | 2 MI  AB  MI  ( với I là trung điểm của AB).
2
AB
Tập hợp các điểm M là đường tròn tâm I bán kính , với I là trung điểm AB.
2
     
b) Gọi K là điểm thoả mãn 2 KA + KB = 0; L là điểm thoả mãn LB + 2 LC = 0.
     
Ta có: | 2 MA + MB |=| MB + 2 MC |⇔ MK = ML
Tập hợp điểm M là đường trung trực của đoạn KL.
Câu 61. Cho tam giác ABC. Tập hợp các điểm M thoả mãn điều kiện sau:
   
a) MA + MB = MA + MC
    
( )
b) MA + MB= k MA + 2 MB − 3MC , với k là số thực thay đổi khác 0.
Lời giải
A
F
E
C
Trang 23
B H
     
Gọi E , F lần lượt là trung điểm AB, AC suy ra MA + MB = 2 ME và MA + MC = 2 MF
     
Khi đó MA + MB = MA + MC ⇔ 2 ME = 2 MF ⇔ ME = MF .
Vậy tập hợp các điểm M là đường trung trực EF .
a) Ta có
            
( ) ( )
MA + 2 MB − 3MC =MA + 2 MB + AB − 3 MA + MC = 2 AB − 3 AC = 2 AB − 2 AH = 2 HB (với H
 3 
là điểm thỏa mãn , AH = AC )
2
        
( )
Suy ra MA + MB= k MA + 2 MB − 3MC ⇔ 2ME= 2k HB ⇔ ME= k HB.
Vậy tập hợp điểm M là đường thẳng đi qua E và song song với HB.
Câu 62. Cho tam giác ABC.

   
a) Chứng minh rằng tồn tại duy nhất một điểm I thoả 2 IA + 3IB + 4 IC =0.
    
b) Tìm quỹ tích điểm thoả mãn 2 MA + 3MB + 4 MC = MB − MA .
Lời giải
   
a) Ta có 2 IA + 3IB + 4 IC = 0
     
( ) (
⇔ 2 IA + 3 IA + AB + 4 IA + AC = ) 0
   
⇔ 9 IA + 3 AB + 4 AC = 0
 
 3 AB + 4 AC
⇔ IA = −
9
suy ra I tồn tại và duy nhất.
b) Với I là điểm được xác định ở câu a), ta có
       
( )
2 MA + 3MB + 4 MC = 9 MI + 2 IA + 3IB + 4 IC = 9 MI
          AB
và MB − MA = AB nên 2 MA + 3MB + 4 MC = MB − MA ⇔ 9 MI = AB ⇔ MI = .
9
AB
Vậy quỹ tích của M là đường tròn tâm I bán kính .
9
Câu 63. Cho ∆ABC. Tập hợp điểm M trong các trường hợp sau:
         
a) 2 MA + 3MB = 3MB + 2 MC . b) 4 MA + MB + MC = 2 MA − MB − MC
Lời giải
     
a) Gọi K là điểm thoả 2 KA + 3KB =0, L là điểm thoả mãn 3LB + 2 LC = 0.
     
Ta có: 2 MA + 3MB = 3MB + 2 MC ⇔ MK = ML .
Tập hợp điểm M là đường trung trực của đoạn KL.
   
b) Với I là trung điểm BC. Gọi J là điểm thoả 4 JA + JB + JC =
0. Ta có:
           1
4 MA + MB + MC = 2 MA − MB − MC ⇔ 6 MJ = 2 MA − 2 MI ⇔ 6 MJ = 2 IA ⇔ MJ = IA.
3
1
Tập hợp điểm M là đường tròn tâm J bán kính R = IA.
3
Câu 64. Cho tam giác ABC. Tìm tập hợp các điểm M trong mỗi trường hợp sau:
         
a) MA = MB b) MA + MB + MC = 0. c) MA + MB = MA + MC .
Lời giải
Trang 24
    
a) Ta có: MA = MB ⇔ MA − MB =0 ⇔ B ≡ A trái với giả thiết.
Vậy không có điểm M thoả mãn.
   
b) Ta có MA + MB + MC =⇔ 0 M là trọng tâm tam giác ABC.
c) Gọi I , J lần lượt là trung điểm của AB, AC ta được:
     
MA + MB= 2 MI ; MA + MC = 2 MJ
     
Nên MA + MB = MA + MC ⇔ MI = MJ ⇔ MI = MJ
Như vậy M cách đều 2 điểm cố định I , J nên tập hợp các điểm M thoả điều kiện đề Câu là
đường trung trực của IJ .
  
Câu 65. Cho tam giác ABC và ba vecto cố định u , v , w. Với mỗi số thực t , ta lấy các điểm A′, B′, C ′ sao
     
cho=AA′ tu= , CC ′ tw. Tìm quỹ tích trọng tâm G′ của tam giác A′B′C ′ khi t thay đổi.
, BB′ tv=
Lời giải
Gọi G là trọng tâm tam giác ABC thì
         
3GG′ =GA′ + GB′ + GC ′ =GA + AA′ + GB + BB′ + GC + CC ′
     
= AA′ + BB′ + CC ′ = tu + tv + tw
  
= t ( u + v + w)
     1 
Đặt α = u + v + w thì vecto α xác định và GG=′ tα
3
   
Suy ra nếu α =0 thì các điểm G′ trùng với điểm G, còn nếu α ≠ 0 thì quỹ tích các điểm G′ là

đường thẳng đi qua G và song song với giá của vecto α.
   
Câu 66. Cho tứ giác ABCD. Với số k tuỳ ý, lấy các điểm M , N sao cho
= AM k= AB, DN k DC. Tìm
tập hợp các trung điểm I của đoạn MN khi k thay đổi.
Lời giải
Gọi O, O′ lần lượt là trung điểm của AD và BC , ta có:
       
AB = AO + OO′ + O′B; DC = DO + OO′ + O′C.
  
Suy ra AB + DC = 2OO′
  
Tương tự vì O, I lần lượt là trung điểm của AD & MN nên AM + DN = 2OI
 1   
Do đó OI =
2
( )
k AB + k DC = kOO′ Vậy khi k thay đổi, tập hợp điểm I là đường thẳng OO′.

Câu 1. Khẳng định nào sai?
 
A. 1.a = a
 
B. k a và a cùng hướng khi k > 0
 
C. k a và a cùng hướng khi k < 0
    
D. Hai vectơ a và b ≠ 0 cùng phương khi có một số k để a = kb
Lời giải
Chọn C
(Dựa vào định nghĩa tích của một số với một vectơ)
 
Câu 2. Trên đường thẳng MN lấy điểm P sao cho MN = −3MP . Điểm P được xác định đúng trong
hình vẽ nào sau đây:
Trang 25
Lời giải
Chọn A
     
MN = −3MP ⇒ MN ngược hướng với MP và MN = 3 MP .
 
Câu 3. Cho ba điểm phân biệt A, B, C . Nếu AB = −3 AC thì đẳng thức nào dưới đây đúng?
       
A. BC = −4 AC B. BC = −2 AC C. BC = 2 AC D. BC = 4 AC
Lời giải
Chọn D
Câu 4. Cho tam giác ABC . Gọi I là trung điểm của BC .Khẳng định nào sau đây đúng
       
A. BI  IC B. 3 BI  2 IC C. BI  2 IC D. 2BI  IC
Lời giải
Chọn A
   
Vì I là trung điểm của BC nên BI  CI và BI cùng hướng với IC do đó hai vectơ BI , IC bằng
 
nhau hay BI  IC .
Câu 5. Cho tam giác ABC . Gọi M và N lần lượt là trung điểm của AB và AC . Trong các mệnh đề
sau, tìm mệnh đề sai?
       1 
A. AB = 2 AM B. AC = 2CN C. BC = −2 NM D. CN = − AC
2
Lời giải
Chọn B
     
Câu 6. Cho a ≠ 0 và điểm O . Gọi M , N lần lượt là hai điểm thỏa mãn OM = 3a và ON = −4a . Khi đó:
       
A. MN = 7 a B. MN = −5a C. MN = −7 a D. MN = −5a
Lời giải
Chọn C
     
Ta có: MN = ON − OM = −4a − 3a = −7 a .
     
Câu 7. Tìm giá trị của m sao cho a = mb , biết rằng a, b ngược hướng và= a 5,=b 15
1 1
A. m = 3 B. m = − C. m = D. m = −3
3 3
Lời giải
Trang 26
Chọn B

  a 5 1
Do a, b ngược hướng nên m =
−  =
− = − .
b 15 3
Câu 8. Cho tam giác ABC . Gọi I là trung điểm của AB . Tìm điểm M thỏa mãn hệ thức
   
MA + MB + 2 MC = 0.
A. M là trung điểm của BC
B. M là trung điểm của IC
C. M là trung điểm của IA
D. M là điểm trên cạnh IC sao cho IM = 2 MC
Lời giải
Chọn B
         
MA + MB + 2 MC = 0 ⇔ 2 MI + 2 MC =0 ⇔ MI + MC = 0 ⇔ M là trung điểm của IC .
   
Câu 9. Cho hình bình hành ABCD , điểm M thõa mãn 4AM = AB + AD + AC . Khi đó điểm M là:
A. Trung điểm của AC B. Điểm C
C. Trung điểm của AB D. Trung điểm của AD
Lời giải
Chọn A
Theo quy tắc hình bình hành, ta có:

1
Câu 10. Cho đoạn thẳng AB . Gọi M là một điểm trên AB sao cho AM = AB . Khẳng định nào sau đây
4
sai?
 1   1   3   
A. MA = MB . B. AM = AB . C. BM = BA . D. MB = −3MA .
3 4 4
1
Câu 11. Cho đoạn thẳng AB và M là một điểm trên đoạn AB sao cho MA = AB . Trong các khẳng
5
định sau, khẳng định nào sai ?
 1   1     4 
A. AM = AB B. MA = − MB C. MB = −4 MA D. MB = − AB
5 4 5
Lời giải
Chọn D
   4 

Ta thấy MB và AB cùng hướng nên MB = − AB là sai.
5
Câu 12. Cho ba điểm A, B, C phân biệt. Điều kiện cần và đủ để ba điểm thẳng hàng là:
       
A. AB = AC B. ∃k ≠ 0 : AB = k . AC C. AC − AB = BC D. MA + MB = 3MC , ∀
điểm M
Lời giải
Chọn B
Trang 27
   
Câu 13. Cho ∆ABC . Đặt = a BC
= , b AC . Các cặp vectơ nào sau đây cùng phương?
               
A. 2a + b , a + 2b B. a − 2b , 2a − b C. 5a + b , −10a − 2b D. a + b , a − b
Lời giải
Chọn C
       
Ta có: −10a − 2b = −2.(5a + b ) ⇒ 5a + b và −10a − 2b cùng phương.
 
Câu 14. Cho hai vectơ a và b không cùng phương. Hai vectơ nào sau đây cùng phương?
  1  1   
A. −3a + b và − a + 6b B. − a − b và 2a + b
2 2
1   1   1    
C. a − b và − a + b D. a + b và a − 2b
2 2 2
Lời giải
Chọn C
 
Câu 15. Cho hai vectơ a và b không cùng phương. Hai vectơ nào sau đây là cùng phương?
    1   3    3
A. =
u 2a + 3b và= v a − 3b B. =
u a + 3b và =
v 2a − b
2 5 5
 2       3  1  1
C.=u a + 3b và =v 2a − 9b u 2a − b và v =
D. = − a+ b
3 2 3 4
Lời giải
Chọn D
     
Câu 16. Biết rằng hai vec tơ a và b không cùng phương nhưng hai vec tơ 3a − 2b và ( x + 1)a + 4b cùng
A. −7 B. 7 C. 5 D. 6
Lời giải
Chọn A
    x +1 4
Điều kiện để hai vec tơ 3a − 2b và ( x + 1)a + 4b cùng phương là: = ⇔x= −7 .
3 −2
     
Câu 17. Biết rằng hai vec tơ a và b không cùng phương nhưng hai vec tơ 2a − 3b và a + ( x − 1) b cùng
1 3 1 3
A. B. − C. − D.
2 2 2 2
Lời giải
Chọn C
    
Câu 18. Cho tam giác ABC có điểm O thỏa mãn: OA + OB − 2OC = OA − OB . Khẳng định nào sau đây
là đúng?
A. Tam giác ABC đều B. Tam giác ABC cân tại C
C. Tam giác ABC vuông tại C D. Tam giác ABC cân tại B
Lời giải
Chọn C
Trang 28
Gọi I là trung điểm của AB . Ta có:
           
OA + OB − 2OC = OA − OB ⇔ OA − OC + OB − OC = BA ⇔ CA + CB = AB
 1
⇔ 2.CI = AB ⇔ 2CI = AB ⇔ CI = AB ⇒ Tam giác ABC vuông tại C .
2
 21  5 
Câu 19. Cho tam giác OAB vuông cân tạ O với OA
= OB tơ u
= a . Độ dài của véc= OA − OB là:
4 2
a 140 a 321 a 520 a 541
A. B. C. D.
4 4 4 4
Lời giải
Chọn D
 21   5 

Dựng điểm M , N sao =
cho: OM = OA, ON OB . Khi đó:
4 2
    2 2
2
 21a   5a 
2
a 541
u = OM − ON = NM = MN = OM + ON =   +  = .
 4   2  4
Câu 20. Cho ngũ giác ABCDE . Gọi M , N , P, Q lần lượt là trung điểm các cạnh AB, BC , CD, DE . Gọi I
và J lần lượt là trung điểm các đoạn MP và NQ . Khẳng định nào sau đây đúng?
 1   1   1   1 
2 3 4 5
Lời giải
Chọn C
        

Ta có: 2IJ = IQ + IN = IM + MQ + IP + PN = MQ + PN
   
 MQ = MA + AE + EQ     1    1 

 
MQ

=

MB +

BD

+

DQ
⇒ 2 MQ = AE + BD ⇔ MQ = (
2
AE + )
BD , PN = −
2
BD


 1   1  1   1 
Suy ra: 2 IJ= (2
)
AE + BD − BD=
2 2
AE ⇒ IJ=
4
AE .
Trang 29
Câu 21. Cho tam giác ABC . Gọi M là trung điểm của BC và N là trung điểm AM . Đường thẳng BN
 
cắt AC tại P . Khi đó AC = xCP thì giá trị của x là:
4 2 3 5
A. − B. − C. − D. −
3 3 2 3
Lời giải
Chọn C
Kẻ MK / / BP ( K ∈ AC ) . Do M là trung điểm của BC nên suy ra K là trung điểm của CP

Vì MK / / BP ⇒ MK / / NP mà N là trung điểm của AM nên suy ra P là trung điểm của AK
 3  3
Do đó: AP
= PK = KC . Vậy AC =− CP ⇒ x =− .
2 2
  
Câu 22. Cho tam giác ABC . Hai điểm M , N được xác định bởi các hệ thức BC + MA = 0,
   
AB − NA − 3 AC =0 . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào đúng?
A. MN ⊥ AC B. MN / / AC
C. M nằm trên đường thẳng AC D. Hai đường thẳng MN và AC trùng nhau
Lời giải
Chọn B
    

Ta có: BC + MA =⇒ 0 AM = BC ⇒ M là điểm thứ tư của hình bình hành ABCM nên M ∉ AC
(1)
      
Cộng vế theo vế hai đẳng thức BC + MA = 0 , AB − NA − 3 AC = 0 , ta được:
     
BC + MA + AB − NA − 3 AC = 0
           
⇔ ( MA + AN ) + ( AB + BC ) − 3 AC = 0 ⇔ MN + AC − 3 AC ⇔ MN = 2 AC ⇒ MN cùng phương

với AC (2)
Từ (1) và (2) suy ra MN / / AC .
 11  3 
= OB = v OA − OB .
4 7
6073 3 2
A. 2a B. a C. a D. a
28 2 2
Lời giải
  
Biểu diễn vectơ v theo 2 vectơ OA, OB .
 2
 11a   3a 
2
6073
Áp dụng Pitago ta có: v=   +  = a.
 4   7  28
Đáp án B.
Trang 30
    
Câu 24. Cho hình vuông ABCD cạnh a. Tính độ dài vectơ: u =MA − 2 MB + 3MC − 2 MD
   
A. u = 4a 2 B. u = a 2 C. u = 3a 2 D. u = 2a 2
Lời giải
        
( ) ( ) (
u = MO + OA − 2 MO + OB + 3 MO + OC − 2 MO + OD ) ( )
     
= OA − 2OB + 3OC − 2OD = −2OA ⇒ u = 2OA = AC = a 2 .
Đáp án B.
 21  
= OB = u OA + 2,5OB
4
541 520 140 310
A. a B. a C. a D. a
4 4 4 4
Lời giải
Đáp án A
  21a 
2
541
 + ( 2,5a ) =
2
Áp dụng Pitago: u =  a
 4  4
Câu 26. Cho tam giác đều ABC cạnh a điểm M là trung điểm của BC. Tính độ dài vectơ
 3  
= u MA − 2,5MB .
4
a 127 a 127 a 127 a 127
A. B. C. D.
4 8 3 2
Lời giải
Đáp án B
3
Gọi K ∈ AM : MK = MA H ∈ MB : MH =
2,5MB
4
3     
Do đó: MA − 2,5MB = MK − MH = HK
4
3 3 3a 5a a 127
MK
Ta có:= = AM , MH
= ⇒ KH= MH 2 + MK 2=
4 8 4 8
    
Câu 27. Cho hình vuông ABCD cạnh a. Tính độ dài vectơ u = 4 MA − 3MB + MC − 2 MD .
  a 5  
A. u = a 5 B. u = C. u = 3a 5 D. u = 2a 5
2
Lời giải
Đáp án A
Trang 31
          
( ) ( ) ( ) (
u = 4 MO + OA − 3 MO + OB + MO + OC − 2 MO + OD = 3OA − OB )
  
Trên OA lấy A ' sao cho OA ' = 3OA ⇒ u = OA ' − OB ' ⇒ BA ' = OB 2 + OA2 = a 5
 1 
Câu 28. Cho tam giác ABC có G là trọng tâm. Gọi H là chân đường cao hạ từ A sao cho BH = HC .
3
   
Điểm M di động trên BC sao cho BM = x.BC . Tìm x sao cho độ dài vectơ MA + GC đạt giá trị
nhỏ nhất.
4 5 6 5
A. x = B. x = C. x = D. x =
5 6 5 4
Lời giải
    
Dựng hình bình hành AGCE. Ta có MA + GC = MA + AE = ME
 
Kẻ EF ⊥ BC , F ∈ BC ⇒ MA + GC = ME ≥ EF
 
Do đó: MA + GC nhỏ nhất khi M ≡ F .
3
Gọi P là trung điểm AC, Q là hình chiếu của B trên BC. Ta có BP = BE
4
BQ BP 3  4 
∆BPQ ~ ∆BEF ⇒ = = ⇒ BF = BQ
BF BE 4 3
 1   1 
BH
Mặt khác: = HC ⇒ PQ là đường trung bình của ∆AHC ⇒ HQ = HC
3 2
   1  1  5  5   4  5  5
BQ= BH + HQ= HC + HC= HC= BC ⇒ BF= BQ= BC ⇒ x= .
3 2 6 8 3 6 6
Đáp án B.
1  
Câu 29. Cho ∆ABC đều cạnh a. M là trung điểm BC. Tính độ dài AB + 2 AC .
2
a 21 a 21 a 21 a 21
A. B. C. D.
3 2 4 7
Lời giải
Gọi N là trung điểm của AB, Q là điểm đối xứng với A qua C và P là đỉnh của hình bình hành
AQPN.
 1       1   
AN = AB, AQ = 2 AC ; AN + AQ = AP ⇔ AB + 2 AC = AP
2 2
Gọi L là hình chiếu của A trên PN.
MN / / AC ⇒  ANL = =
MNB  =°
CAB 60
AL
Xét tam giác vuông ANL có: sin 
ANL =
AN
Trang 32
a a 3 a 9a
⇒ AL= .sin 60°= ⇒ NL= AN .cos 
ANL= ⇒ PL= PN + NL=
2 4 4 4
a 21
Xét tam giác vuông APL có: AP = AL2 + PL2 = .
2

 
Câu 30. Cho AK và BM là hai trung tuyến của ∆ABC . Hãy phân tích vectơ AB theo hai vectơ AK và

BM .
 2    1    3    2  
A.
= AB
3
( )
AK − BM B.= AB
3
(
AK − BM C. )= AB
2
( )
AK − BM D. = (
AB
3
)
AK + BM
Lời giải
Cách 1:
       1   1
Ta có: AB = AK + KB = AK + KM + MB = AK − AB − BM (vì KM = AB )
2 2
 1    3 
  
  2  

⇔ AB + AB = AK − BM ⇔ AB = AK − BM ⇔ AB = AK − BM
2 2 3
( )
  
Cách 2: Giả sử có cặp số m, n sao cho= AB m AK + nBM , với = G AK ∩ BM
    3   3 
Ta có AB = AG + GB, AK = AG, BM = BG
2 2
  3  3   3    3  
⇒ AG + GB = m AG − nGB ⇔  m − 1 AG =−  n − 1  BG (*)
2 2 2   2 
3  2
   2 m − 1 =0 m = 3
Do AG, BG không cùng phương ⇒ (*) ⇒  ⇔
− n − 1 =0 n =− 2
 2  3
 2  
⇒ AB=
3
( AK − BM .)
Đáp án A.
 11  5 
Câu 31. Cho ∆ABC vuông cân, AB = AC . Khi đó vectơ
= u AB + AC được vẽ đúng ở hình nào sau
4 2
đây?
A. B. C. D.
Lời giải
 11   5 
AM
Theo hình vẽ = AB= , AN AC ⇒ Chọn đáp án D.
4 2
Trang 33
Đáp án D.
  
Câu 32. Cho tam giác ABC vuông cân tại A, vectơ=u 3 AB − 4 AC đưuọc vẽ đúng ở hình nào dưới đây?
A. B. C. D.
Lời giải
Đáp án A

Câu 33. Cho ∆ABC . Gọi M, N, P lần lượt là trung điểm của BC, CA, AB. Phân tích AB theo hai vectơ
 
BN là CP .
 4  2   4  2 
A.= AB BN − CP B. AB = − BN + CP
3 3 3 3
 4  2 
  2  4 
C. AB = − BN − CP D. AB = − BN − CP
3 3 3 3
Lời giải
Đáp án C
       

( )
AB = AM + MB = 3GM + GB − GM = 2GM + GB
     4  2 
GB + GC + GB =
= 2GB + GC = − BN − CP
3 3
  
Câu 34. Cho ∆ABC . Diểm M nằm trên đường thẳng BC sao cho= MB k MC ( k ≠ 1) . Phân tích AM theo
 
AB, AC .
       
 AB + k AC  AB − k AC  AB − k AC  AB + k AC
A. AM = B. AM = C. AM = D. AM =
1− k 1+ k 1− k 1− k
Lời giải
Đáp án C
 
       AB − k AC
(
MB= k MC ⇔ AB − AM = k AC − AM ⇔ AM =) 1− k
Câu 35. Cho ∆OAB với M, N lần lượt là trung điểm của OA, OB. Tìm số m, n thích hợp để
  
NA mOA + nOB .
=
1 1 1 1
−1, n =
A. m = B. m = 1, n = − m 1,=
C. = n D. m =−1, n =
−
2 2 2 2
Trang 34
Lời giải
Đáp án B
    1 

NA =OA − ON =OA − OB
2
Câu 36. Cho hình bình hành ABCD có E, N lần lượt là trung điểm của BC, AE. Tìm các số p và q sao cho
  
DN p AB + q AC .
=
5 3 4 2 4 2 5 3
A.=p = ;q − ;q =
B. p = C. p =− ;q =
− D. p = ;q = −
4 4 3 3 3 3 4 4
Lời giải
Đáp án D
    1    1   5  3 
2 4
(
DN = DA + AN = CB + AE = AB − AC + AB + AC = AB − AC
4
) 4
5 3
Vậy p = ,q = −
4 4
 
Câu 37. Trên đường thẳng chứa cạnh BC của tam giác ABC lấy một điểm M sao cho MB = 3MC . Khi
đó đẳng thức nào sau đây đúng?
 1  3    
A. AM = − AB + AC B. AM
= 2 AB + AC
2 2
    1  
C. AM= AB − AC D.=
AM ( AB + AC )
2
Lời giải
Chọn A
Gọi I là trung điểm của BC . Khi đó C là trung điểm của MI . Ta có:

      1    1  3 
AM + AI = 2 AC ⇔ AM = − AI + 2 AC =− ( AB + AC ) + 2 AC = − AB + AC .
2 2 2
Câu 38. AB 8,=
Cho tam giác ABC biết= AC 9,=
BC 11 . Gọi M là trung điểm BC và N là điểm trên
đoạn AC sao cho AN= x (0 < x < 9) . Hệ thức nào sau đây đúng?
  1 x   1    x 1   1 
A. MN =−   AC + AB B. MN =  −  CA + BA
2 9 2 9 2 2
  x 1   1    x 1   1 
C. MN =+   AC − AB D. MN =−   AC − AB
9 2 2 9 2 2
Lời giải
Chọn D
Trang 35
   x  1   x 1  1 
Ta có: MN =AN − AM = AC − ( AB + AC ) = −  AC − AB .
9 2 9 2 2
Câu 39. Cho tam giác ABC . Gọi G là trọng tâm và H là điểm đối xứng với B qua G . Trong các khẳng
định sau, khẳng định nào đúng?
 2  1   1  1 
A. =
AH AC − AB B. = AH AC − AB
3 3 3 3
 2  1   2  1 
C. =
AH AC + AB D. = AH AB − AC
3 3 3 3
Lời giải
Chọn A
Gọi M , I lần lượt là trung điểm của BC và AC .

Ta thấy AHCG là hình bình hành nên
    2    2 1   
AH + AG = AC ⇔ AH + AM = AC ⇔ AH + . AB + AC = AC
3 3 2
( )
  1    2  1 
3
( )
⇔ AH = AC − AB + AC ⇔ AH = AC − AB .
3 3
Câu 40. Cho tam giác ABC có trọng tâm G . Gọi các điểm D, E , F lần lượt là trung điểm của các cạnh
BC , CA và AB . Trong các khẳng định sau, khẳng định nào đúng?
 1  1   1  1   3  3   2  2 
A. =
AG AE + AF B. = AG AE + AF C. = AG AE + AF D. =AG AE + AF
2 2 3 3 2 2 3 3
Lời giải
Chọn D
 2  2 1   1   2  2 

3 3 2
(
Ta có: AG = AD = . AB + AC =
3
) ( 3 3
)
2 AF + 2 AE = AE + AF .
Trang 36
 2 
Câu 41. Cho tam giác ABC . Gọi D là điểm sao cho BD = BC và I là trung điểm của cạnh AD , M là
3
 2    
điểm thỏa mãn AM = AC. Vectơ BI được phân tích theo hai vectơ BA và BC . Hãy chọn
5
khẳng định đúng trong các khẳng định sau?
 1  1   1  1 
A.=BI BA + BC . B.= BI BA + BC .
2 3 2 2
 1  3   1  1 
C.=BI BA + BC . D.= BI BA + BC .
2 4 4 6
Lời giải
Chọn A
Ta có: I là trung điểm của cạnh AD nên
 1   1   2  1  1 

BI =
2
( )
BA + BD =  BA + BC  = BA + BC
2 3  2 3
 
Câu 42. Cho tam giác ABC . Gọi M là trung điểm của AB , N là điểm thuộc AC sao cho CN = 2 NA .
K là trung điểm của MN . Mệnh đề nào sau đây là đúng?
 1  1   1  1 
A. =
AK AB + AC. B. = AK AB + AC.
4 6 2 3
 1  1   1  2 
C. =
AK AB + AC. D. = AK AB + AC.
4 3 2 3
Lời giải
Chọn A
 1     1 

Ta có M là trung điểm AB nên AM = AB ; CN = 2 NA ⇒ AN = AC .
2 3
 1   1  1 
Do đó AK =
2
( )
AM + AN = AB + AC.
4 6
Câu 43. Cho tứ giác ABCD , O là giao điểm của hai đường chéo AC và BD . Gọi G theo thứ tự là trọng

tâm của tam giác OAB và OCD . Khi đó GG′ bằng:
Trang 37
1   2     1  
A.
2
( )
AC + BD . B.
3
( )
AC + BD . ( )
C. 3 AC + BD . D.
3
( )
AC + BD .
Lời giải
Chọn D
 1   

Vì G′ là trọng tâm của tam giác OCD nên GG=′
3
(
GO + GC + GD . (1) )
      
Vì G là trọng tâm của tam giác OAB nên: GO + GA + GB = 0 ⇒ GO = −GA − GB (2)
 1     1  
( ) (
Từ (1) và (2) suy ra: GG′ = −GA − GB + GC + GD = AC + BD .
3 3
)

Câu 44. Cho tam giác ABC với phân giác trong AD . Biết AB = 5 , BC = 6 , CA = 7 . Khi đó AD bằng:
5  7  7  5  7  5  5  7 
A. AB + AC . B. AB − AC . C. AB + AC . D. AB − AC .
12 12 12 12 12 12 12 12
Lời giải
Chọn C
Vì AD là phân giác trong của tam giác ABC nên:
BD AB 5  5 
= = ⇒ BD = DC
DC AC 7 7
  5  
⇔ AD − AB=
7
(
AC − AD )
 7  5 
⇔ AD= AB + AC .
12 12
Câu 45. Cho AD và BE là hai phân giác trong của tam giác ABC . Biết AB = 4 , BC = 5 và CA = 6 . Khi

đó DE bằng:
5  3  3  5  9  3  3  9 
A. CA − CB . B. CA − CB . C. CA − CB . D. CA − CB .
9 5 5 9 5 5 5 5
Trang 38
Lời giải
Chọn A
CD AC 6 CD 6
AD là phân giác trong của tam giác ABC nên = = ⇒ =
DB AB 4 CD + DB 6 + 4
CD 6  3 
⇒ = ⇒ CD = CB .
CB 10 5
CE 5  5 
Tương tự: = ⇒ CE = CA .
CA 9 9
   5  3 
Vậy DE = CE − CD = CA − CB .
9 5
   
Câu 46. Cho hình bình hành ABCD. Gọi K, L lần lượt là trung điểm BC, CD. Biết =
AK a= , AL b . Biểu
   
diễn BA, BC theo a, b
 4  2   2 4  1  2   1 4
A. BA =a + b, BC = − a+ b B. BA = − a + b, BC = − a+ b
3 3 3 3 3 3 3 3
 1  2   1 4  4  2   2 4
C. BA = − a − b, BC = − a+ b D. BA = − a + b, BC = − a+ b
3 3 3 3 3 3 3 3
Lời giải
Đáp án D
        

BC = 2 BK = (
2 BA + AK = )
2 BA + 2a ⇔ 2 BA − BC = −2a
        
CD = 2 LD = (
2 LA + AD = )
2 BC − 2b ⇔ BA − 2 BC =
−2b
     4 2

BA =
− a+ b
2 BA − BC = −2a  3 3
Từ đó ta có hệ phương trình:     ⇔  
 BA − 2 BC =−2b  BC = 2 4
− a+ b
 3 3
Câu 47. Cho ∆ABC có trọng tâm G. Gọi I là điểm trên BC sao cho 2CI = 3BI và J là điểm trên BC kéo
  
dài sao cho 5 JB = 2 JC . Tính AG theo AI và AJ
Trang 39
 15  1   35  1 
A.=
AG AI − AJ B.=AG AI − AJ
16 16 48 16
 15  1   35  1 
C.=
AG AI + AJ D.=AG AI + AJ
16 16 48 16
Lời giải
Đáp án B
Gọi M là trung điểm BC:

 2  1          3  2 
AG =
3 3
(
AM =AB + AC 2 IC = ) −3IB ⇔ 2 AC − AI =( )
−3 AB − AI ⇔ AI =
5
(
AB + AC
5
)
 5  2 
Tương tự: ⇔ AJ = AB − AC
3 3
 3  2     5  3   5  3  

 5 AB + AC =AI  AB = AI + AJ   AI + AJ 
5  8 8 1 8 8
Ta có hệ:   ⇔ ⇒ AG =  
   25  9  25  9  
 3 AB − 2 AC = AJ  AC = AI − AJ
3
 + AI − AJ 
 5 5  16 16  16 16 
35  1 
= AI − AJ
48 16
 
Câu 48. Cho ∆ABC . Điểm M nằm trên đường thẳng BC sao cho
= nBM mBC ( n, m ≠ 0 ) . Phân tích vectơ
  
AM theo AB, AC
 1  1   m  m 
A. AM
= AB + AC =B. AM AB + AC
m+n m+n m+n m+n
 n  n   n  m 
C. AM
= AB + AC =D. AM AB + AC
m+n m+n m+n m+n
Lời giải
Đáp án D
     
( )
nBM = mBC ⇔ n AM − AB = m AC − AM ( )
    n  m 
⇔ ( m + n ) AM = n AB + m AC ⇔ AM = AB + AC
m+n m+n
Câu 49. Một đường thẳng cắt các cạnh DA, DC và đường chép DB của hình bình hành ABCD lần lượt tại
     
các điểm E, F và M. Biết rẳng DE = mDA , DF = nDC ( m, n > 0 ) . Hãy biểu diễn DM qua DB
và m, n.
 m.n   m   n   m.n 
A. DM = DB B. DM = DB C. DM = DB D. DM = DB
m+n m+n m+n m−n
Lời giải
Đáp án A
Trang 40
      
Đặt DM xDB
= = , EM yFM ⇒ DM = xDA + xDC nên
       
EM =DM − DE =xDA + xDC − mDA =( x − m ) DA + xDC
     
Ta có: EM = yFM ⇔ ( x − m ) DA + xDC= xyDA + y ( x − n ) DC
 m.n
x =
 x − m = xy  m+n  m.n 
Do DA và DC không cùng phương nên:  ⇔ ⇔ DM = DB
=  x y ( x − n ) y = − m m+n
 n
 1   
Câu 50. Cho ∆ABC . Trên BC lấy điểm D sao cho BD = BC . Khi đó phân tích AD theo các vectơ AB
3

và AC .
 2  1   1  2 
A. =
AD AB + AC B. = AD AB + AC
3 3 3 3
  2   5  1 
C. AD
= AB + AC D. =
AD AB − AC
3 3 3
Lời giải
Đáp án A
    1   1   2  1 
3
(
3
)
AD = AB + BD = AB + BC = AB + AC − AB = AB + AC
3 3
       
Câu 51. Cho ∆ABC . Lấy các điểm M, N, P sao cho MB= 3MC , NA + 3 NC = 0, PA + PB= 0 . Đẳng thức
nào sau đây là điều kiện cần và đủ để M, N, P thẳng hàng.
       
A. MP = −2 MN B. MP = 3MN C. MP = 2 MN D. MP = −3MN
Lời giải
Đáp án C
 1   3     3  1 

AP = AB; AN = AC , MB = 3MC ⇒ AM = AC − AB
2 4 2 2
Do đó
Trang 41
    3 
MP =AP − AM =AB − AC (1)
2
   1  3 
MN = AN − AM = AB − AC ( 2 )
2 4
 
Từ (1), (2) ⇒ MP = 2 MN ⇒ M, N, P thẳng hàng.
1
Câu 52. Cho hình bình hành ABCD. Gọi M, N là các điểm nằm trên cạnh AB và CD sao cho AM = AB ,
3
1  
CN = CD . Gọi G là trọng tâm của ∆BMN . Gọi I là điểm xác định bởi BI = mBC . Xác định m
2
để AI đi qua G.
6 11 6 18
A. m = B. m = C. m = D. m =
11 6 5 11
Lời giải
Đáp án A
   

Ta có: 3AG = AM + AN + AM
1  1    5    5  1 
= AB − AB + AC + AB = AB + AC ⇒ AG = AB + AC
3 2 6 18 3
         
( )
AI = AB + BI = AB + m AC = AB + m AC − AB = (1 − m ) AB + m AC
   
Để AI đi qua G thì AI , AG cùng phương ⇒ AI =k AG
 5k  6
  
  1− m =  m=
5 1  18  11
⇒ (1 − m ) AB + m=
AC k . AB + k . AC ⇒  ⇔
18 3
= m k= k 18
 3  11
Câu 53. Cho ∆ABC có trung tuyến AD.Xét các điểm M, N, P cho bởi
 1   1   
= AM =AB, AN = AC , AP m AD . Tìm m để M, N, P thẳng hàng.
2 4
1 1 1 2
A. m = B. m = C. m = D. m =
6 3 4 3
Lời giải
Đáp án B
 1 
Gọi E là trung điểm AC ⇒ AN = AE ⇒ MN //BE ⇒ G là trọng tâm ∆ABE
2
Trang 42
 2   1  1 
⇒ AG = AD nên M, N, P thẳng hàng ⇒ P là trung điểm AG. Vậy= AP = AG AD
3 2 3
      
Câu 54. Cho ∆ABC . M và N là hai điểm xác định thỏa mãn: MA + 3MC = 0 và NA + 2 NB + 3 NC =
0.
Đẳng thức nào sau đây là điều kiện cần và đủ để M, N, B thẳng hàng?
 1   3   2   1 
A. BM = BN B. BM = BN C. BM = BN D. BM = BN
2 2 3 2
Lời giải
Đáp án B
          
MA + 2 MC = (
0 ⇔ BA − BM + 3 BC − BM = )
0 ⇔ 4 BM =BA + 3BC (1)
Theo bài ra:

            
(
0 ⇔ BA − BN − 2 BN + 3 BC − BN =
AN + 2 NB + 3 NC = )
0 ⇔ 6 BN =BA + 3BC ( 2 )
   3 

Từ (1), (2) ⇒ 4 BM = 6 BN ⇔ BM = BN
2
Câu 55. Cho ∆ABC với H, O, G lần lượt là trực tâm, tâm đường tròn ngoại tiếp, trọng tâm. Đẳng thức nào
sau đây là điều kiện cần và đủ để H, O, G thẳng hàng?
 3     1   
2 2
Lời giải
Đáp án C
Lời giải chi tiết ở phần dạng toán 2.

Nhận xét: Đường thẳng đi qua 3 điểm trực tâm, trọng tâm và tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác
là đường Ơ – le.
Câu 56. Cho ngũ giác ABCDE. Gọi M, N, P, Q lần lượt là trung điểm của cạnh AB, BC, CD, DE. Gọi I, J
lần lượt là trung điểm của các đoạn MP và NQ. Đẳng thức nào sau đây là điều kiện cần và đủ để
IJ / / AE ?
 3   5   1   1 
4 4 4 3
Lời giải
Đáp án C
Trang 43
          
IQ + IN = 2 IJ ⇔ IM + MQ + IP + PN = 2 IJ ⇔ MQ + PN = 2 IJ
1   1   1  

⇔
2
( )
AE + BD − BD =2 IJ ⇔ AE = IJ
2 4
 1   
Câu 57. Cho ∆ABC . Các điểm I, J thỏa mãn hệ thức
= AI = AB, AI 3 AC . Đẳng thức nào sau đây là
3
điều kiện cần và đủ để IC / / BJ ?
 2     1   1 
A. CI = − BJ B. CI = 3BJ C. CI = − BJ D. CI = BJ
3 3 3
Lời giải
Đáp án C
 1    1  
AI=
3
AB ⇔ AC + CI=
3
AC + CB( )
 1  
⇔ CI = (
− 2 AC + BC (1)
3
)
     
AJ = 3 AC ⇔ AB + BJ = 3 AB + BC
    
⇔ BJ = 2 AB + BC = 2 AC + BC ( 2 )
 1 
Từ (1) và (2) ⇒ CI = − BJ
3
2 BN 1
Câu 58. Cho ∆ABC . Trên các cạnh AB, BC lấy các điểm M, N sao =
cho AM = MB, . Gọi I là
5 NC 3
AI CI
giao điểm của AN và CM. Tính tỉ số và .
AN IM
A.= = ; B.
= = ;
AN 7 IM 2 AN 11 IM 2
C.
= = ; D.
= = ;
AN 23 IM 4 AN 23 IM 2
Lời giải
Đáp án D
   

AN , CI yCM
Đặt AI x=
=
Trang 44
    x  3 x  x  21x  x 
( 4
)
AI x AB + BN =x AB + AC = AB + AC =
Ta có:=
4 4 8
AM + AC
4
21x x 8 IC 21
Vì M, C, I thẳng hàng ⇒ + =1 ⇔ x = . Tương tự ta chưa tìm được =
8 4 23 IM 2
Câu 59. Cho ∆ABC và trung tuyến AM. Một đường thẳng song song với AB cắt các đoạn thẳng AM, AC
và BC lần lượt tại D, E, và F. Một điểm G nằm trên cạnh AB sao cho FG song song với AC. Tính
ED
.
GB
1 1 1
A. B. C. D. 1
2 3 4
Lời giải
Đáp án D
     b   

CA a=
Ta đặt:= , CB b . Khi đó CM= = CE kCA= ka
2
  
Vì E nằm ngoài AC nên có số k sao cho: = = k a với 0 < k < 1 .
CE kCA
  
Khi đó =
CF k= .CB kb .
Điểm D nằm trên AM và EF nên có số x này:
    
CD= xCA + (1 − x ) CM= yCE + (1 − y ) CF ( )
 1− x   
Hay xa + b = kya + k (1 − y ) b
2
  1− x
Vì a, b không cùng phương nên x = ky và = k (1 − y )
2
Suy ra =
x 2k − 1 do đó
        ED
CD = ( 2k − 1) a + (1 − k ) b, AB + GB = k AB ⇒ (1 − k ) AB = GB ⇒ = 1
GB
Câu 60. Cho tứ giác ABCD có hai đưuòng chéo cắt nhau tại O. Qua trung điểm M của AB dựng đường
CN
thẳng MO cắt CD tại N. Biết=OA 1,=
OB 2,=OC 3 , OD = 4 . Tính .
ND
1 3 5
A. 1 B. C. D.
2 2 2
Lời giải
Đáp án C
     
OC = −OA; OD = −2OA Vì OM , ON cùng phương ⇒ ∃k sao cho
Trang 45
   k   CN
ON = kOM ⇒ ON =
2
( ND
)
OA + OB Đặt = k , k > 0
 −3  2k  −6 −4k 3

Ta có:
= ON .OA − OB ⇒ = ⇔k
=
1+ k k +1 k ( k + 1) k ( k + 1) 2
Câu 61. Cho hình bình hành ABCD. Gọi M, N là các điểm nằm trên các cạnh AB và CD sao cho
1 1 
= AM = AB, CN CD . Gọi G là trọng tâm của ∆BMN . Hãy phân tích AG theo hai vectơ
3 2
   
=AB a= , AC b .
 1  5   1  1   5  1   5  1 
A. AG
= a+ b B. AG
= a+ b C. AG
= a+ b D. AG
= a− b
18 3 18 5 18 3 18 3
Lời giải
     1 
Ta có AM + AN + AB = 3 AG mà AM = AB
3
 1   1    1 
AN=
2
(AC + AD= ) (
2
)
AC + AC − AB= − a + b
2
 1  1    5  
⇒ 3 AG = AB − AB + AC + AB = AB + AC
3 2 6
 5  1 
⇔ AG = a+ b.
18 3
Đáp án C.
Câu 62. Cho ∆ABC . Gọi I là điểm trên cạnh BC sao cho 2CI = 3BI và J là điểm trên tia đối của BC sao
     
cho 5 JB = 2 JC . Tính AI , AJ theo=a AB= , b AC .

 3  2   5  2   3  2   5 2
A. AI =+ a b, AJ =− a b B. AI =− a b, AJ =− a b
5 5 3 3 5 5 3 3
 2  3   5  2   3  2   5  2 
C. AI = a + b, AJ =− a b D. AI =+ a b, AJ =+ a b
5 5 3 3 5 5 3 3
Lời giải
     
Ta có: 2 IC = (
−3IB ⇔ 2 AC − AI = ) (
−3 AB − AI )
    3  2 
⇔ 5 AI = 3 AB + 2 AC ⇔ AI = AB + AC .
5 5
     
( ) (
Ta lại có: 5 JB = 2 JC ⇔ 5 AB − AJ = 2 AC − AJ )
    5  2 
⇔ 3 AJ = 5 AB − 2 AC ⇔ AJ = AB − AC
3 3
Đáp án A.
   
Câu 63. Cho tứ giác ABCD. Trên AB và CD lần lượt lấy các điểm M, N sao cho AM = k AB , DN = k DC ,
  
k ≠ 1 . Hãy biểu diễn MN theo hai vectơ AD và BC .
     
A. MN = k . AD + (1 − k ) .BC B. MN = (1 + k ) . AD + k .BC
     
C. MN = (1 − k ) . AD + k .BC D. MN = −k . AD + ( k + 1) .BC
Lời giải
    
Với điểm O bất kì: OM =OA + AM =OA + k AB
    
= (
OA + k OB − OA = )(1 − k ) OA + kOB
Trang 46
  
Tương tự ON = (1 − k ) OD + kOC
        
⇒ MN = ON − OM =− ( ) (
(1 k ) OD − OA + k OC − OB =− )
(1 k ) AD + k BC
Đáp án C.
Câu 64. Cho ∆ABC có trung tuyến AM. Gọi I là trung điểm AM và K là điểm trên AC sao cho
1
AK = AC . Đẳng thức nào sau đây là điều kiện cần và đủ để ba điểm B, I, K thẳng hàng.
3
 2   4     3 
A. BK = BI B. BK = BI C. BK = 2 BI D. BK = BI
3 3 2
Lời giải
    1    
Ta có: 2 BI =BA + BM =BA + BC ⇔ 4 BI =2 BA + BC (1)
2
    1   1   2  1 
BK =BA + AK =BA + AC =BA + BC − BA = BA + BC
3 3
( 3 3
)
  
⇔ 3BK =2 BA + BC (2)
 4 
Từ (1) và (2) ⇔ BK = BI ⇔ B, I , K thẳng hàng.
3
Đáp án B.
Câu 65. Cho ∆ABC , E là trung điểm BC, I là trung điểm của AB. Gọi D, I, J, K lần lượt là các điểm thỏa
   1   
mãn
= BE 2= BD, AJ = JC , IK mIJ . Tìm m để A, K, D thẳng hàng.
2
5 1 1 2
A. m = B. m = C. m = D. m =
6 3 2 5
Lời giải
   
Ta có: A, K, D thẳng hàng ⇔ AD = n AK = n AI + IK (1) ( )
    1   3  1 
2
(
2 AD = AB + AE = AB + AB + AC = AB + AC ) 2 2
 3   3   9  3 
2 2
(
= 3 AI + AJ = 3 AI + AI + IJ = AI + IJ) 2 2
   9  3   9  3 
Mà IK = mIJ nên 2 AD = AI + IK ⇒ AD = AI + IK (2)
2 2m 4 4m
9 3 1
Từ (1) và (2) ⇒ = ⇔ m= .
4 4m 3
Đáp án B.
      
Câu 66. Cho ∆ABC . Hai điểm M, N được xác định bởi hệ thức BC + MA = 0 , AB − NA − 3 AC =0 . Đẳng
thức nào sau đây là điều kiện cần và đủ để MN / / AC .
   1     1 
A. MN = 2 AC B. MN = AC C. MN = −3 AC D. MN = AC
2 3
Lời giải
      
Ta có: BC + MA = 0 và AB − NA − 3 AC = 0
     
⇒ BC + MA + AB − NA − 3 AC = 0
     
⇔ AC + MN − 3 AC =⇔ 0 MN = 2 AC
    
Ta có: BC + MA =⇔ 0 BC = AM ⇒ ABCM là hình bình hành hay M ∉ AC
⇒ MN / / AC ⇒ Chọn đáp án A.
Trang 47
Đáp án A.
     
Câu 67. Cho ∆ABC ; M và N xác định bởi 3MA + 4 MB = 0 , NB − 3 NC =
0 . Trọng tâm ∆ABC là G. Gọi P
PA
là điểm trên cạnh AC sao cho = 4 . Các đẳng thức nào sau đây là điều kiện cần và đủ để M, G,
PC
N, P thẳng hàng.
           
A. 7GM + 2GN = 0 và 3PG + 2 PN =0 B. 5GM + 2GN = 0 và 3PG + 2 PN =
0
           
C. 7GM + 2GN = 0 và 2 PQ − 3PN =0 D. 3GM + 2GN = 0 và 3PG + 2 PN =
0
Lời giải
  
+ Ta có: 3MA + 4 MB = 0
       
( ) (
⇔ 3 MG + GA + 4 MG + GB =⇔ ) 0 3GA + 4GB = 7GM
       
Tương tự: NB − 3 NC =⇔ 0 ( ) (
NG + GB − 3 NG + GC = ) 0
      
⇔ GB − 3GC − 2 NG = 0 ⇔ 3GA + 4GB = −2GN .
    
Vậy 7GM = −2GN ⇔ 7GM + 2GN = 0
  
+ Gọi E là trung điểm BC ⇒ 2 AC =AE + AN
 3    3  1 
⇔ 2 AC = AG + AN ⇔ AC = AG + AN (1)
2 4 2
PA  1 
  5 

= 4 ⇔ PC = − PA ⇒ AC = AP (2)
PC 4 4
3  1  5 
Từ (1) và (2) ⇔ AG + AN = AP
4 2 4
3   1   5  3  1     
( ) (
⇔ AP + PG + AP + PN =AP ⇔ PG + PN =
4 2
) 4 4 2
0 ⇔ 3PG + 2 PN =
0.
Đáp án A.
Câu 68. Cho tứ giác ABCD. Gọi I, J lần lượt là trọng tâm của ∆ADC và ∆BCD . Đẳng thức nào là điều
kiện cần và đủ để IJ / / AB .
 1   2   1   1 
A. IJ = AB B. IJ = . AB C. IJ = AB D. IJ = AB .
3 3 2 4
Lời giải
 1   1 
Gọi M là trung điểm ĐƯỢC. Ta= có: MI = MA, MJ MB
3 3
  1    1 
⇒ MJ − MI =
3
(
MB − MA ⇔ IJ ) =
3
AB .
Đáp án A.
 1   3 
Câu 69. Cho ∆ABC . Gọi M là điểm thuộc cạnh AB; N ∈ cạnh AC sao cho AM = AB , AN = AC . Gọi
3 4
ON OM
O là giao điểm của CM và BN. Tính tỉ số và tương ứng.
OB OC
1 2 1 1 1 1 1 1
A. và B. và C. và D. và
9 3 3 4 4 6 6 9
Lời giải
   
Giả=sử: ON nBN = ; OM mCM
Trang 48
        1  
( )
AO = AM + MO = AM − mCm = AM − m AM − AC = (1 − m ) . AB + m AC
3
     3  
Tương tự: AO = AN + NO = AN − nBN = (1 − n ) AC + n AB
4
  
Và AO chỉ biểu diễn duy nhất qua AB và AC
1  2
 3 (1 −=m) n = m 3 ON 1 OM 2
⇒ ⇔ ⇒ = ; = .
 3 (1= − n) m =  n
1 OB 9 OC 3
 4  2
Đáp án A.
Câu 70. Cho hình bình hành ABCD. M thuộc AC sao cho: AM = kAC . Trên cạnh AB, BC lấy các điểm P,
AN CN
Q sao cho MP / / BC , MQ / / AB . Gọi N là giao điểm của AQ và CP. Tính tỉ số và theo
AQ CP
k.
= A. =
2
; 2
= B. =
2
; 2
AQ k + k − 1 CP k + k + 1 AQ k − k + 1 CP k − k + 1
C.
= =
2
; 2
= D. =
2
; 2
AQ k + k + 1 CP k + k − 1 AQ k + k + 1 CP k + k + 1
Lời giải
   
Đặt AN x=
= AQ; CN yCP
     
(
Ta có: DN = DA + AN = DA + x AB + BQ )
  BQ    BQ 
=DA + xDC + x .BC =DA + xDC − x .DA
BC BC
BQ AM   
Vì MQ / / AB ⇒ = =⇒ k DN =− (1 kx ) DA + x.DC (1)
BC AC
     BP 
Mặt khác: DN = DC + CN = DC + yDA + y .BA
BA
BP CM CM − AM
Vì: MP / / BC ⇒ = = =1− k
BA CA CA
     
⇒ DN = DC + yDA − y (1 − k ) DC= yDA + (1 − ky − y ) DC (2)
 k
 x= 2
 y = 1 − kx  k − k +1
Từ (1), (2) ⇒  ⇔
 x =1 + ky − y  y = 1− k
 k 2 − k +1
Đáp án B.

Câu 71. Cho hai tam giác ∆ABC và ∆A ' B ' C ' có trọng tâm lần lượt là G và G ' . Đẳng thức nào sau đây
đúng?
       
A. A ' A + B ' B + C ' C =3GG ' B. AB ' + BC ' + CA ' =
3GG '
       
C. AC ' + BA ' + CB ' = 3GG ' D. AA ' + BB ' + CC ' =
3GG '
Lời giải
Đáp án D
Trang 49
            
AA ' + BB ' + CC ' = AG + GG ' + G ' A ' + BG + GG ' + G ' B ' + CG + GG ' + G ' C ' = 3GG '
Câu 72. Cho 5 điểm A, B C, D, E. Đẳng thức nào sau đây là đúng?
        1  
A. AB + CD + EA= 2 CB + ED( ) B. AB + CD + EA=
2
CB + ED ( )
   3       
C. AB + CD + EA=
2
(
CB + ED ) D. AB + CD + EA = CB + ED
Lời giải
Đáp án D
            
( ) ( )
AB + CD + EA = AC + CB + CD + ED + DA ' = CB + ED + AC + CD + DA ( )
     
( )
= CB + ED + AD + DA = CB + ED
Câu 73. Cho ∆ABC và một điểm M tùy ý. Chọn hệ thức đúng?
         
A. 2 MA + MB − 3MC = AC + 2 BC B. 2 MA + MB − 3MC = 2 AC + BC
         
C. 2 MA + MB − 3MC = 2CA + CB D. 2 MA + MB − 3MC = 2CB − CA
Lời giải
Đáp án C
         
2 MA + MB − 3MC =2 MC + 2CA + MC + CB − 3MC =2CA + CB
Câu 74. Cho hình chữ nhật ABCD, I, K lần lượt là trung điểm của BC và CD. Chọn đẳng thức đúng.
      
A. AI + AK = 2 AC B. AI + AK = AB + AD
     3 
C. AI + AK = IK D. AI + AK = AC
2
Lời giải
Đáp án D
  1   1    1   3 
AI + AK=
2
( ) ( )
AB + AC + AD + AC =AC + AB + AD = AC
2 2 2
( )
Câu 75. Cho ∆ABC có trọng tâm G. Gọi A1 , B1 , C1 lần lượt là trung điểm của BC, CA, AB. Chọn đẳng
thức sai.
             
A. GA1 + GB1 + GC1 =
0 B. AG + BG + CG = 0 C. AA1 + BB1 + CC1 =
0 D. GC = 2GC1
Lời giải
Đáp án D
Trang 50
Câu 76. Cho ∆ABC với H, O, G lần lượt là trực tâm, tâm đường tròn ngoại tiếp trọng tâm. Hệ thức nào
sau đây là đúng?
 3     1   
2 2
Lời giải
       
Ta có GA + GB + GC = 0 ⇒ OA + OB + OC = 3OG (1)
Gọi I là trung điểm BC, A ' đối xứng với A qua O.
Dễ thấy HBA ' C là hình bình hành
        
⇔ HB + HC = HA ' ⇔ HA + HB + HC = HA + HA ' = 2 HO
        
⇔ 3HO + OA + OB + OC = 2 HO ⇔ OH = OA + OB + OC (2)
        1 
Từ (1) và (2) ⇒ OH = 3OG ⇔ OG + GH = 3OG ⇔ GH = 2OG ⇔ OG = GH .
2
Đáp án C.
Câu 77. Cho 4 điểm A, B, C,D. Gọi I, J lần lượt là trung điểm của AB và CD. Đẳng thức nào sau đây là
sai?
            
A. AB + CD = 2 IJ B. AC + BD = 2 IJ C. AD + BC = 2 IJ D. 2 IJ + DB + CA =0
Lời giải
       
+ B đúng vì AC + BD = AI + IJ + JC + BI + IJ + JD
     
( ) (
= 2 IJ + AI + BI + JC + JD = 2 IJ)
        
+ C đúng vì AD + BC = AI + IJ + JD + BI + IJ + JC = 2 IJ
      
+ D đúng vì AC + BD = 2 IJ ⇔ 2 IJ + CA + DB = 0
Đáp án A.
Câu 78. Cho ∆ABC , M là một điểm trên cạnh BC. Khi đó đẳng thức nào sau đây là đúng?
 MC  MB   MA  MB 
A.
= AM . AB + . AC B.
= BM . AC + .BC
BC BC AB AB
 MB  MA   MC  MB 
C.=3CM . AB + . AC D.= 2 AM . AB + . AC
AC AB BC BC
Lời giải
Kẻ MN / / AC , N ∈ AB .
 AN  MC   NM  MB 
Áp dụng định lí Ta-lét ta =có AN = . AB . AB
= . NM = . AC . AC
AB BC AC BC
   MC  MB 
⇒ AM = AN + NM = . AB + . AC .
BC BC
Đáp án A.
Câu 79. Cho ∆ABC , AM, BN, CP là các trung tuyến. D, E, F là trung điểm của AM, BN và CP. Với O là
điểm bất kì. Đẳng thức nào sau đây đúng?
           
A. OA + OB + OC = OD + OE + OF ( ) (
B. 2 OA + OB + OC = 3 OD + OE + OF )
           
(
C. OA + OB + OC= 2 OD + OE + OF ) D. OA + OB + OC= 3 OD + OE + OF( )
Lời giải
     
Ta có: 2OA + OB + OC = 2OA + 2OM = 4OD (1)
   
Tương tự OA + 2OB + OC = 4OE (2)
   
OA + OB + 2OC = 4OF (3)
Trang 51
Cộng vế vói vế (1), (2), (3) ta được đáp án A.
Đáp án A.
Câu 80. Cho tam giác ABC đều tâm O, M là điểm bất kì trong tam giác. Hình chiếu của M xuống ba cạnh
lần lượt là D, E, F. Hệ thức nào sau đây là đúng?
   1     2 
A. MD + ME + MF = MO B. MD + ME + MF = MO
2 3
   3     3 
C. MD + ME + MF = MO D. MD + ME + MF = MO
4 2
Lời giải
Qua M kẻ các đường thẳng A1 B1 / / AB, A2C1 / / AC , B2C2 / / BC
⇒ Các tam giác đều ∆MB1C1 , ∆MA1C2 , ∆MA2 B2
 1    1    1  
( ) (
Ta có: MD = MB1 + MC1 , ME = MA1 + MC2 , MF = MB2 + MA2
2 2 2
) ( )
   1   1   1  
⇒ MD + ME + MF=
2
( ) (
MA1 + MA2 + MB1 + MB2 + MC1 + MC2
2 2
) ( )
1   
 3 

=
2
(MA + MB + MC = ) 2
MO .
Đáp án D.
Câu 81. Cho tứ giác ABCD. I, J lần lượt là trung điểm của AB và DC. G là trung điểm của IJ. Xét các
mệnh đề:
         
(I) AB + AC + AD = 4 AG (II) IA + IC = 2 IG (III) JB + ID =JI
Mệnh đề sai là:
A. (I) và (II) B. (II) và (III) C. Chỉ (I) D. Tất cả đều sai
Lời giải
Đáp án B
        

(
AB + AC + AD =AG + GB + AG + GC + AG + GD ) ( )
           
( ) ( )
= 3 AG + GB + GC + GD= 4GA + GA + GB + GC + GD = 4 AG + 2 I + 2GJ = 4 AG
(II) và (III) sai vì G không phải là trung điểm của AC và BD.

MA NB m
Câu 82. Cho tứ giác ABCD, các điểm M, N lần lượt thuộc các đoạn AD và BC sao cho = = .
MD NC n
Đẳng thức nào sau đây là đúng?
       
 n AB + mDC  n AC + m AB  nBC + mCD  nCD + m AD
A. MN = B. AM = C. BN = D. DM =
m+n m+n m+n m+n
Lời giải
Đáp án A
Trang 52
   
 MN = MA + AB + BN
Ta có     
 MN = MD + DC + CN
   
nMN = nMA + n AB + nBN 
⇒      ⇒ ( m + n ) MN
mMN = mMD + mDC + mCN
 
           n AB + mDC
= ( ) ( ) (
nMA + mMD + n AB + mDC + nBN + mCN = ) 0 + n AB + mDC + 0 ⇒ MN =
m+n
Câu 83. Cho ∆ABC và một điểm M bất kì trong tam giác. Đặt S MBC = S a , S MCA = Sb , S MAB = Sc . Đẳng
       
A. S a .MA + Sb .MB + Sc .MC = 0 B. S a . AB + Sb .BC + Sc .CA = 0
       
C. S a .MC + Sb .MB + Sc .MA = 0 D. S a . AC + Sb . AB + Sc .BC = 0
Lời giải
Đáp án A
Gọi =
A ' AM ∩ BC
 A ' C  A ' B 
có MA '
Ta = MB + MC
BC BC
A ' C S MA 'C S MAC Sb A 'C Sb A' B Sc
= = = ⇒= ;
=
A ' B S MA ' B S MAB Sc BC Sb + Sc BC Sb + Sc
 Sb  Sc  MA ' S MA ' B S MA 'C S MA ' B + S MA 'C Sa
=MA ' MB + MC (*) Mặt khác = = = =
Sb + S c Sb + S c MA S MAB S MAC S MAB + S MAC Sb + Sc
 − S    
⇒ Ma ' =a MA , thay vào (*) ta được: − S a MA = Sb MB + Sc MC
Sb + S a
  
⇔ S a MA + Sb MB + Sc MC = 0
Câu 84. Cho ∆ABC với= , AC b=

BC a= , AB c . I là tâm đường tròn nội tiếp ∆ABC , đường tròn nội tiếp
(I )tiếp xúc với các cạnh BC, CA, AB lần lượt tại M, N, P. Đẳng thức nào sau đây là đúng?
       
A. a.IM + b.IN + c.IP = 0 B. a.MA + b.NB + c.PC = 0
       
C. a. AM + b.BN + c.CP = 0 D. a. AB + b.BC + c.CA = 0
Lời giải
Đáp án A
Trang 53
Gọi p là nửa chu vi ∆ABC , ta có:
AP= AN= p − a
BM= BP= p − b
CN= CM= p − c
 MB  MB    
Ta có
= IM .IB + .IC ⇔ aIM = ( p − c ) IB + ( p − b ) IC (1)
BC BC
Tương tự:
     
bIN = ( p − a ) IC + ( p − c ) IA ( 2 ) , cIP = ( p − b ) IA + ( p − a ) IB ( 3)
Cộng từng vế (1), (2), (3) ta được:

  
⇔ aIM + bIN + cIC
      
= ( 2 p − b − c ) IA + ( 2 p − a − c ) IB + ( 2 p − a − b ) IC= aIA + bIB + cIC= 0
Nhận xét: Áp dụng kết quả nếu I là tâm đường tròn nội tiếp ∆ABC thì
  
⇔ aIA + bBI + cCI = 0
DẠNG 4. XÁC ĐỊNH ĐIỂM, TẬP HỢP ĐIỂM THỎA MÃN ĐIỀU KIỆN
  
Câu 85. Cho hai điểm A và B. Tìm điểm I sao cho IA + 2 IB = 0.
1
A. Điểm I ngoài đoạn AB sao cho IB = AB
3
1
B. Điểm I thuộc đoạn AB sao cho IB = AB
3
C. Điểm I là trung điểm đoạn AB
1
D. Điểm I nằm khác phía với B đối với A và IB = AB .
3
Lời giải
    
IA + 2 IB =0 ⇔ IA = −2 IB .
1
Vậy I thuộc đoạn AB sao cho IB = AB .
3
Đáp án B.
 3 
Câu 86. Cho đoạn thẳng AB. Hình nào sau đây biểu diễn điểm I sao cho AI = − BA .
5
A. B.
C. D.
Trang 54
Lời giải
Đáp án B.
 
Câu 87. Trên đường thẳng MN lấy điểm P sao cho MN = −3MP . Hình vẽ nào sau đây xác định đúng vị trí
điểm M.
A.
B.
C.
D.
Lời giải
Đáp án C
Ta có: MN = 3MP và P, N khác đối với M
1
Câu 88. Cho đoạn thẳng AB và điểm M là một điểm trong đoạn AB sao cho AM = AB . Tìm k để
5
 
MA = k MB .
1 1
A. k = B. k = 4 C. k = − D. k = −4
4 4
Lời giải
Đáp án C
 
Câu 89. Cho ∆ABC . Trên đường thẳng BC lấy điểm M sao cho MB = 3MC . Điểm M được vẽ đúng trong
hình nào sau đây?
A.
B.
C.
D.
Lời giải
Đáp án B
   
Câu 90. Cho ∆ABC có G là trọng tâm. Xác định điểm M sao cho: MA + MB + 2 MC = 0.
A. Điểm M là trung điểm cạnh AC.
B. Điểm M là trung điểm cạnh GC.
C. Điểm M chia đoạn AB theo tỉ số 4.
Trang 55
 
D. Điểm M chia đoạn GC thỏa mãn GC = 4GM .
Lời giải
         
MA + MB + 2 MC = MG + GA + MG + GB + 2 MG + 2GC = 0
       
( )
⇔ 4 MG + GA + GB + GC + GC = 0 ⇔ GC = 4GM
Đáp án D.
  
Câu 91. Cho ∆ABC , I là trung điểm của AC. Vị trí điểm N thỏa mãn NA + 2 NB = CB xác định bởi hệ
thức:
 1     2   
A. BN = BI B. BN = 2 BI C. BN = BI D. BN = 3BI
3 3
Lời giải
       
Ta có: NA + 2 NB = CB ⇔ NA + NB + NB = CN + NB
      2 
⇔ NA + NC = − NB ⇔ 2 NI = − NB ⇒ BN =BI
3
Đáp án C.
Câu 92. Cho 2 điểm A, B là hai số thực a, b sao cho a + b ≠ 0 . Xét các mệnh đề:
  
(I) Tồn tại duy nhất một điểm M thỏa mãn aMA + bMB = 0.
 b 
(II) MA = − AB .
a+b
(III) M là điểm nằm trên đường thẳng AB.
Trong các mệnh đề trên thì:
A. (I) và (III) tương đương nhau B. (II) và (III) tương đương nhau
C. (I) và (II) tương đương nhau D. (I), (II), (III) tương đương nhau
Lời giải
        b 
a AM + bMB =⇔ (
0 aMA + b MA + AB =⇔ )0 MA = −
a+b
AB
Do giả thiết M được xác định duy nhất trên đường thẳng AB.
Đáp án C.
   
Câu 93. Cho ∆ABC với= BC a= , AC b=, AB c . Nếu điểm I thỏa mãn hệ thức aIA + bIB + cIC = 0 thì:
A. Điểm I là tâm đường tròn ngoại tiếp ∆ABC .
B. Điểm I là tâm đường tròn nội tiếp ∆ABC .
C. Điểm I là trực tâm của ∆ABC .
D. Điểm I là trọng tâm của ∆ABC .
Lời giải
A' B c
Lấy A ' sao cho = hay AA ' là đường phân giác.
A 'C b
      
Ta có: aIA + bIB + cIC =0 ⇔ aIA + ( b + c ) IA ' =0
IA b + c c BA
⇔ I thuộc đoạn AA ' và = = =
IA ' a ac BA '
b+c
⇒ I là tâm đường tròn nội tiếp ∆ABC .
Đáp án B.
  
Câu 94. Cho ∆ABC . Xác định điểm I sao cho: 2 IA − 3IB = 3BC .
A. Điểm I là trung điểm của cạnh AC
Trang 56
B. Điểm C là trung điểm của cạnh IA
C. Điểm C chia đoạn IA theo tỉ số −2
D. Điểm I chia đoạn AC theo tỉ số 2
Lời giải
Đáp án C
           
( )
2 IA − 3IB = 3BC ⇔ 2 IA − 2 IB − IB = 3BC ⇔ 2 IA − IB = 2 BC + IB + BC
         
⇔ 2 BA =2 BC + IC ⇔ 2 BA − 2 BC =IC ⇔ 2CA =IC ⇔ CI =−2CA
Câu 95. Cho ∆ABC có M là trung điểm AB và N trên cạnh AC sao cho NC = 2 NA . Xác định điểm K sao
   
cho 3 AB + 2 AC − 12 AK =0.
A. Điểm K là trung điểm cạnh AM
B. Điểm K là trung điểm cạnh BN
C. Điểm K là trung điểm cạnh BC
D. Điểm K là trung điểm cạnh MN
Lời giải
Đáp án D
       

M là trung điểm AB nên AB = 2 AM , AC = 2 AN ⇔ 3 AB + 2 AC − 12 AK = 0
     1  
⇔ 6 AM + 6 AN − 12 AK =⇔ 0 ( )
AK = AM + AN ⇒ K là trung điểm của MN.
2
   
Câu 96. Cho ∆ABC . Tìm điểm N sao cho: 2 NA + NB + NC = 0.
A. N là trọng tâm ∆ABC B. N là trung điểm của BC
C. N là trung điểm của AK với K là trung điểm của BC
D. N là đỉnh thứ tư của hình bình hành nhận AB và AC làm 2 cạnh
Lời giải
Đáp án C
  

Gọi K là trung điểm BC ⇒ NB + NC = 2 NK
         
Nên 2 NA + NB + NC = 0 ⇔ 2 NA + 2 NK = 0 ⇔ NA + NK = 0 ⇒ N là trung điểm AK
  
Câu 97. Cho ∆ABC . Xác định điểm M sao cho: MA + 2 MB = CB .
A. M là trung điểm cạnh AB B. M là trung điểm cạnh BC
C. M chia đoạn AB theo tỉ số 2 D. M là trọng tâm ∆ABC
Lời giải
Trang 57
Đáp án D
       

MA + 2 MB = CB ⇔ MA + MB + MB = CM + MC
   
⇔ MA + MB + MC =⇒ 0 M là trọng tâm ∆ABC
   
Câu 98. Cho ∆ABC có trọng tâm G, điểm M thỏa mãn 2 MA + MB + 3MC = 0 . Khi đó điểm M thỏa mãn
hệ thức nào sau đây?
 1   1   1   1 
A. GM = BC B. GM = CA C. GM = AB D. GM = CB
6 6 6 3
Lời giải
Đáp án A
            1 
2 MA + MB + 3MC = ( )
2 MA + MB + MC + MC − MB = 6MG + BC =⇒ 0 GM = BC
6
   
Câu 99. Gọi G là trọng tâm ∆ABC . Nối điểm M thỏa mãn hệ thức MA + MB + 4 MC = 0 thì M ở vị trí nào
trong hình vẽ:
A. Miền (1) B. Miền (2) C. Miền (3) D. Ở ngoài ∆ABC

Lời giải
Đáp án B
           
Ta có MA + MB + 4 MC = 0 ⇔ MA + MB + MC = −3MC ⇔ 3MG = −3MC ⇔ MG = − MC
Hay M là trung điểm của GC
Câu 100. Cho hình bình hành ABCD. Gọi O là giao điểm của hai đường chéo AC và BD. Điểm M thỏa mãn
   
đẳng thức AB + AC + AD = 4 AM . Khi đó điểm M trùng với điểm:
A. O B. I là trung điểm đoạn OA
C. I là trung điểm đoạn OC D. C
Lời giải
Đáp án A
       1 
Ta có AB + AC + AD= 4 AM ⇔ 4 AM = 2 AC ⇒ AM = AC ⇒ M ≡ O
2
  
MA α MB + β MC ;
Câu 101. Cho ba điểm A, B, C không thẳng hàng. Gọi điểm M thỏa mãn đẳng thức =
α , β ∈  . Nếu M là trọng tâm ∆ABC thì α , β thỏa mãn điều kiện nào sau đây?
A. α 2 − β 2 =
0 B. α .β = 1 C. α − β =
0 D. Cả A, B, C đều đúng
Lời giải
Trang 58
Đáp án D
   
Ta có M là trọng tâm thì MA + MB + MC = 0
  
So sánh với MA = α MB + β MC ⇒ α = −1; β = −1
   
Câu 102. Cho ∆ABC . Nếu điểm D thỏa mãn hệ thức MA + 2 MB − 3MC = CD với M tùy ý, thì D là đỉnh
của hình bình hành:
A. ABCD B. ACBD
C. ABED với E là trung điểm của BC D. ACED với B là trung điểm của EC
Lời giải
Đáp án D
           
(
CD =MA + 2 MB − 3MC =MA + 2 MB + 2CM + CM = CA + 2CB =CA + CE )
Vậy D là đỉnh của hình bình hành ACED.
    
Câu 103. Cho đoạn AB và điểm I sao cho 2 IA + 3IB =
0 . Tìm số k ∈  sao cho AI = k AB .
3 3 2 3
A. k = B. k = C. k = D. k =
4 5 5 2
Lời giải
Đáp án B
           3  3
2 IA + 3IB =⇔
0 5 IA + 3IB − 3IA =⇔
0 5 IA + 3 AB =⇔0 AI = AB ⇒ k =
5 5
  
Câu 104. Gọi G là trọng tâm của ∆ABC . Tập hợp điểm M sao cho MA + MB + MC = 6 là:
A. Đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC. B. Đường tròn tâm G bán kính là 1.
C. Đường tròn tâm G bán kính là 2. D. Đường tròn tâm G bán kính là 6.
Lời giải
     
Ta có MA + MB + MC = 3MG ⇒ 3 MG =⇔ 6 MG = 2
Vậy tập hợp điểm M là đường tròn tâm G bán kính là 2.
Đáp án C.
Câu 105. Cho ∆ABC có trọng tâm G. I là trung điểm của BC. Tập hợp điểm M sao cho:
    
2 MA + MB + MC = 3 MB + MC là:
A. đường trung trực của đoạn GI B. đường tròn ngoại tiếp ∆ABC
C. đường thẳng GI D. đường trung trực của đoạn AI
Lời giải
        
= 3MG, MB + MC
Ta có: MA + MB + MC = 2MI ⇒ 2 3MG = 3 2 MI
 
⇔ MG = MI ⇒ Tập hợp điểm M là trung trực của GI.
Đáp án A.
   
Câu 106. Cho hình chữ nhật ABCD tâm O. Tập hợp các điểm M thỏa mãn đẳng thức MA + MB − MC = MD
là
A. một đoạn thẳng B. một đường tròn C. một điểm D. tập hợp rỗng
Lời giải
       
Ta có: MA + MB − MC = MD ⇔ MA + MB = MC + MD
Trang 59
   
⇒ 2 MI = 2 MJ ⇔ MI = MJ với I, J là trung điểm của AB, CD
⇒ Không có điểm M nào thỏa mãn.
Đáp án D.
   
Câu 107. Cho hình chữ nhật ABCD tâm O. Tập hợp các điểm M thỏa mãn MA + MB + MC + MD = k , k > 0
là:
k
A. đường tròn tâm O bán kính là B. đường tròn đi qua A, B, C, D
4
C. đường trung trực của AB D. tập rỗng
Lời giải
Đáp án A
      k
MA + MB + MC + MD =4 MO = k ⇔ MO =
4
k
Vậy tập hợp điểm M là đường tròn tâm O bán kính
4
Câu 108. Cho ∆ABC trọng tâm G. Gọi I, J, K lần lượt là trung điểm BC, AB, CA. Quỹ tích các điểm M thỏa
    
mãn MA + MB + MC = MA − MC là:
1 1
A. đường tròn tâm I bán kính JK B. đường tròn tâm G bán kính IJ
2 3
1
C. đường tròn tâm G bán kính CA D. trung trực AC
3
Lời giải
Đáp án B
Gọi I là trung điểm của AB thì

    
MA + MB = 2 MC ⇔ 2 MI = 2 MC ⇔ Tập hợp điểm M là trung trực của IC
Câu 109. Cho đường tròn ( O; R ) và hai điểm A, B cố định. Với mỗi điểm M ta xác định điểm M ' sao cho
  
MM =' MA + MB , lúc đó:
A. Khi M chạy trên ( O; R ) thì M ' chạy trên đường thẳng AB
B. Khi M chạy trên ( O; R ) thì M ' chạy trên đường thẳng đối xứng với AB qua O
C. Khi M chạy trên ( O; R ) thì M ' chạy trên một đường tròn cố định
D. Khi M chạy trên ( O; R ) thì M ' chạy trên một đường tròn cố định bán kính R
Lời giải
Đáp án D
Trang 60
Gọi I là trung điểm AB
    
⇒ I là điểm cố định: MA + MB = 2MI ⇒ MM ' = 2 MI ⇒ I là trung điểm của MM '
Gọi O ' là điểm đối xứng của O qua điểm I thì O ' cố định và MOM ' O ' là hình bình hành
OM ' =⇒
⇒ OM = R M ' nằm trên đường tròn cố định tâm O ' bán kính R.
   
Câu 110. Cho ∆ABC . Tìm tập hợp điểm M sao cho MA + MB + 2 MC =
k BC với k ∈ 
A. là một đoạn thẳng B. là một đường thẳng C. là một đường tròn D. là một điểm
Lời giải
Đáp án B
Gọi E là trung điểm của AB, I là trung điểm của EC

       k 
⇒ MA + MB + 2 MC = 3ME + 2MC = 4MI ⇒ MI = BC
4
Do I, B, C cố định nên tập hợp điểm M là một đường thẳng đi qua I và song song với BC.
     
Câu 111. Cho ∆ABC . Tìm tập hợp điểm M thỏa mãn: 4 MA + MB + MC = 2 MA − MB − MC là:
A. đường thẳng qua A B. đường thẳng qua B và C
C. đường tròn D. một điểm duy nhất
Lời giải
Đáp án C
     

GT đã cho ⇔ MA + MB + MC + 3MA = 2 MA − 2 MI
   
( )
⇔ 3 MG + MA = 2 MA − MI (I là trung điểm AB)
  1
⇔ 6 MJ = 2 IA ⇔ MJ = IA (G là trọng tâm ∆ABC )
3
Trang 61
1
⇔ JM = AG (J là trung điểm của AG)
2
AG
Vậy tập hợp điểm M là đường tròn tâm I bán kính R =
2
  
Câu 112. Tập hợp điểm M mà k MA + k MB = 2 MC , k ≠ 1 là:
A. đường thẳng chứa trung tuyến vẽ từ C B. đường thẳng chứa trung tuyến vẽ từ B
C. đường thẳng chứa trung tuyến vẽ từ A D. đường trung trực của AB
Lời giải
Đáp án A
      
k MA + k MB = 2 MC ⇔ 2k .MI = 2 MC ⇔ MC = k MI (I là trung điểm AB)
⇒ M nằm trên đường thẳng CI.
    
Câu 113. Cho ∆ABC . Tìm quỹ tích điểm M thỏa mãn: 2 MA + 3MB + 4 MC = MB − MA
AB
A. Quỹ tích điểm M là một đường tròn bán kính
3
AB
B. Quỹ tích điểm M là một đường tròn bán kính
4
AB
C. Quỹ tích điểm M là một đường tròn bán kính
9
AB
D. Quỹ tích điểm M là một đường tròn bán kính
2
Lời giải
Đáp án C
   
Vì A, B, C cố định nên ta chọn điểm I thỏa mãn: 2 IA + 3IB + 4 IC =0
 
          3 AB + 4 AC
( ) ( )
⇔ 2 IA + 3 IA + IB + 4 IA + IC = 0 ⇔ 9 IA = −3 AB − 4 AC ⇔ IA = −
9
          
( )
⇒ I duy nhất từ đó 2 MA + 3MB + 4 MC = 9 MI + 2 IA + 3IB + 4 IC = 9 MI và MA − MB = AB
  AB
Từ giả thiết ⇒ 9 MI = BA ⇔ MI =
9
    
( )
Câu 114. Cho ∆ABC . Tìm quỹ tích điểm M thỏa mãn điều kiện: MA + MB= k MA + 2 MB − 3MC , k ∈  .
A. Tập hợp điểm M là đường trung trực của EF, với E, F lần lượt là trung điểm của AB, AC
B. Tập hợp điểm M là đường thẳng qua A và song song với BC
AB
C. Tập hợp điểm M là đường tròn tâm I bán kính
9
 3 
D. Với H là điểm thỏa mãn AH = AC thì tập hợp điểm M là đường thẳng đi qua E và song song
2
với HB với E là trung điểm của AB
Lời giải
Đáp án D
Trang 62
  
MA + 2 MB − MC
      3 
( ) ( )
=MA + MA + MB − 3 MA + AC (với H là điểm thỏa mãn AH = AC )
2
    
= 2 AB − 3 AC = 2 AB − 2 AH = 2 HB
        
( )
⇒ MA + MB= k MA + 2 MB − 3MC ⇔ 2 ME= 2k HB ⇔ ME= k HB ⇒ Đáp án D
   
Câu 115. Cho tứ giác ABCD với K là số tùy ý. Lấy cá điểm M, N sao cho
= AM k= AB, DN k DC . Tìm tập
hợp trung điểm I của đoạn MN khi k thay đổi.
A. Tập hợp điểm I là đường thẳng OO ' với O và O ' lần lượt là trung điểm của AC , BD
B. Tập hợp điểm I là đường thẳng OO ' với O và O ' lần lượt là trung điểm của AD, BC
C. Tập hợp điểm I là đường thẳng OO ' với O và O ' lần lượt là trung điểm của AB, DC
D. Cả A, B, C đều sai.
Lời giải
Đáp án B
   

Gọi O, O ' lần lượt là trung điểm AD và BC, ta có: AB ' = AO + OO ' + O ' B
      
và DC = DO + OO ' + O ' C ⇒ AB + DC = 2OO '
    1   
Gọi I là trung điểm MN ⇒ AM + DN = 2OI ⇒ OI =
2
(
k AB + k DC = kOO ' )
Vậy tập hợp điểm I là đường thẳng OO '
     
Câu 116. Cho lục giác đều ABCDEF. Tìm tập hợp điểm M sao cho MA + MB + MC + MD + ME + MF
nhận giá trị nhỏ nhất.
A. Tập hợp điểm M là một đường thẳng B. Tập hợp điểm M là một đoạn thẳng
C. Tập hợp điểm M là một đường tròn D. Là một điểm
Lời giải
Đáp án B
Gọi P, Q lần lượt là trọng tâm ∆ABC và ∆DEF .
       
⇒ MA + MB + MC + MD + ME + MF = 3 MP + 3 MQ ≥ 3 ( MP + MQ ) ≥ 3PQ
Dấu " = " xảy ra khi M thuộc đoạn PQ. Vậy tập hợp điểm M là đoạn thẳng PQ.
   
Câu 117. Tập hợp điểm M thỏa mãn hệ thức: 2 MA + k MB + (1 − k ) MC = 0, k ∈  là:
A. đường thẳng B. đường tròn C. đoạn thẳng D. một điểm
Lời giải
Đáp án A
      
( )
Từ giả thiết ⇔ 2 MA + MC= k MC − MB ⇔ 2 MA + MC= k BC (*)
Trang 63
  
Gọi I là điểm sao cho: 2 IA + IC =0 ⇒ IC =2 IA, I ∈ AC
      
( )
Từ (*): 2 MI + IA + MI + IC= k BC ⇔ 3MI= k BC
Vậy tập hợp điểm M là đường thẳng qua I và song song với BC.
    
Câu 118. Cho ∆ABC và điểm M thỏa mãn đẳng thức: 3MA − 2 MB + MC = MB − MA .
Tập hợp điểm M là
A. một đoạn thẳng B. nửa đường trònC. một đường tròn D. một đường thẳng
Lời giải
    
Gọi E là trung điểm của AC ⇒ 3MA − 2 MB + MC = MB − MA
       
( )
⇔ 2 MA − MB + MA + MC = AB ⇔ 2 BA + 2 ME = AB
 
Gọi I là điểm thỏa mãn BA = EI
     1
( )
⇔ 2 EI + ME = AB ⇔ 2 MI = AB ⇔ MI = AB
2
AB
Vậy tập hợp điểm M là đường tròn tâm I bán kính .
2
Đáp án C.
    
Câu 119. Tập hợp điểm M thỏa mãn hệ thức: 3MA + 2 MB − 2 MC = MB − MC
AB BC
A. là một đường tròn có bán kính là B. là một đường tròn có bán kính là
2 3
C. là một đường thẳng qua A và song song với BC
D. là một điểm
Lời giải
Chọn điểm I sao cho
         
( ) (
3IA + 2 IB − 2 IC = 0 ⇔ −3 AI + 2 AB − AI − 2 AC − AI = 0 )
       2 
( )
⇔ −3 AI + 2 AB − AC = 0 ⇔ 3 AI = 2CB ⇔ AI =
3
CB
         
( ) ( ) (
⇒ 3MA + 2 MB − 2 MC= 3 MI + IA + 2 MI + IB − 2 MI + IC = 3MI )
     1
⇒ 3MA + 2 MB − 2 MC = MB − MC ⇔ 3MI = CB ⇔ MI = CB
3
CB
Vậy tập hợp điểm M là đường tròn tâm I bán kính .
3
Đáp án B.
Câu 120. Tìm tập hợp điểm thỏa mãn hệ thức:
   
2 MA − (1 + k ) MB − 3k MC = 0 , k là giá trị thay đổi trên  .
A. Tập hợp điểm M là một đoạn thẳng. B. Tập hợp điểm M là một đường tròn.
C. Tập hợp điểm M là một đường thẳng. D. Tập hợp điểm M là một nửa đường tròn.
Lời giải
   
(
Từ giả thiết ⇔ 2 MA − MB= k MB + 3MC (*) )
     
Gọi I, K là các điểm sao cho 2 IA − IB= 0; KB + KC= 0
Thì I, K là các điểm cố định: I ∈ AB : IB =2 IA; K ∈ BC : KB =3KC
Trang 64
         
( ) ( ) ( )
Từ (*) ⇔ 2 MI + IA − MI + IB= k MK + KB + 3MK + 3KC ⇔ MI= 4k MK
Vậy tập hợp điểm M là đường thẳng.
Đáp án C.
Trang 65
Bài 6. TÍCH VÔ HƯỚNG CỦA HAI VECTƠ
I. Định nghĩa
1. Tích vô hướng của hai vectơ có cùng điểm đầu
  
Cho hai vectơ OA, OB khác 0 trong mặt phẳng
   

- Góc giữa hai vectở OA, OB là góc giữa hai tia OA, OB và được kí hiệu là (OA, OB) .
   
- Tích vô hướng của hai vectơ OA và OB là một số, kí hiệu OA ⋅ OB , được xác định bởi công thức:
     
OA ⋅ OB = | OA | ⋅ | OB | ⋅ cos(OA, OB)
Ví dụ 1. Cho tam giác ABC vuông cân tại A và AB = 4 cm .
a) Tính độ dài cạnh huyền BC .
   
b) Tính AB, AC ; BA ⋅ BC .
Giải
a)
= BC AB = 2 4 2( cm)
     
 = 16 ⋅ cos 90° = 16 ⋅ 0 = 0 .
b) AB ⋅ AC = | AB | ⋅ | AC | ⋅ cos( AB, AC ) = 4 ⋅ 4 ⋅ cos BAC
     
BA ⋅ BC = | BA | ⋅ | BC | ⋅ cos( BA, BC )
2
= 4 ⋅ 4 2 ⋅ cos 
ABC = 16 2 ⋅ cos 45° = 16 2 ⋅ = 16
2
2. Tích vô hướng của hai vec tơ
      
Cho hai vectơ a , b khác 0 . Lấy một điểm O và vẽ vectơ=
OA a= , OB b
     
- Góc giữa hai vectơ a , b , kí hiệu (a , b ) , là góc giữa hai vectơ OA, OB .
    
- Tích vô hướng của hai vectơ a và b , kí hiệu a.b , là tích vô hưống của hai vectơ OA và OB . Như vậy,
       
tích vô hướng của hai vectơ a và b là một số thực được xác định bởi công thức: a= ⋅ b | a | . | b | ⋅ cos(a , b ) .

Quy ưóc: Tích vô hướng của một vectở bất kì với vectơ 0 là số 0 .
Chú ý
   
- (a , b ) = (b , a )
       
- Nếu (a , b ) = 90° thì ta nói hai vectơ a , b vuông góc với nhau, kí hiệu a ⊥ b hoặc b ⊥ a . Khi đó
   
a ⋅ b = | a | ⋅ | b | ⋅ cos 90° = 0 .
- Tích vô hướng của hai vectơ cùng hướng bằng tích hai độ dài của chúng.
- Tích vô hướng của hai vectơ ngược hướng bằng số đối của tích hai độ dài của chúng.
Ta có thể chứng minh chú ý thứ ba như sau:
Trang 1
      
Nếu a , b là hai vectơ (khác 0 ) cùng hướng thì (a , b ) = 0° . Do đó, cos(a , b ) = 1 . Vì vậy,
       
a ⋅ b = | a | ⋅ | b | ⋅ cos(a , b ) = | a | ⋅ | b | .
          
Nếu một trong hai vectơ a , b là vectơ 0 thì a ⋅ b = 0 và | a | ⋅ | b |=
0 nên a ⋅ b =
| a | . | b | . Chú ý thứ tư được
chứng minh tương tự như trên.
Ví dụ 2. Cho hình vuông ABCD tâm O có độ dài cạnh bằng a . Tính:
     

a) AB ⋅ OC b) AB, BD c) AB ⋅ OD
Giải.
   
a) Ta có: ( AB, OC= ) ( AB, AO= ) BAO = 45° .
      a a2 2 a2
Vậy AB = .OC AB . OC .cos AB= ( )
, OC a.
2
.cos
= 45° =.
2 2 2
     
( ) (
b) Vẽ vectơ BE = AB . Ta có: AB, BD= BE , BD= EBD
     
) = 135° .
Vậy AB ⋅ BD = | AB | ⋅ | BD | ⋅ cos( AB, BD)
− 2
= a ⋅ a 2 ⋅ cos135° = a2 2 ⋅ = −a 2 .
2
       
c) = Vì AB BE = , OD BO nên ( AB, OD= ) ( BE , BO= 
) EBO = 135° .
      a a 2 − 2 −a 2
Vậy AB ⋅ OD = | AB | ⋅ | OD | ⋅ cos( AB, OD) = a ⋅ ⋅ cos135° = ⋅ = .
2 2 2 2
II. Tính chất
 
Với hai vectơ bất kì a , b và số thực k tuỳ ý, ta có:
   
- a ⋅ b = b ⋅ a (tính chất giao hoán);
      
- a ⋅ (b + c ) = a ⋅ b + a ⋅ c (tính chất phân phối);
     
- (ka ) ⋅ b = k (a ⋅ b ) = a ⋅ (kb ) ;
   
- a 2 ≥ 0, a 2 = 0 ⇔ a = 0
  2 
Trong đó, kí hiệu a ⋅ a = a và biểu thức này được gọi là bình phương vô hướng của vectơ a .
Ví dụ 3. Cho đoạn thẳng AB và I là trung điểm của AB . Chứng minh rằng với mỗi điểm O ta có:
   
a) OI ⋅ IA + OI ⋅ IB = 0
( )
  1  2  2
b) OI = , AB OB − OA .
2
Giải
  
a) Vì I là trung điểm AB nên IA + IB = 0.
        
Vậy OI ⋅ IA + OI ⋅ IB = OI ⋅ ( IA + IB ) = OI ⋅ 0 = 0
    1  
b) Vì I là trung điểm AB nên 2OI = OB + OA ⇔ OI = (OB + OA) .
2
  1     1    1   
Vậy OI ⋅ AB= (OB + OA) ⋅ (OB − OA)= (OB + OA) ⋅ OB + (OB + OA) ⋅ (−OA)
2 2 2
=
2
OB ⋅ OB + OA ⋅ OB − OB ⋅ OA − OA ⋅ OA=
2 2 2 (
1   1   1   1   1  2  2
2
)
OB − OA
   
Ví dụ 4. Cho tam giác ABC vuông tại A . Tính: AB ⋅ AB + AB, BC
Giải
        
AB ⋅ AB + AB ⋅ BC = AB ⋅ ( AB + BC ) = AB ⋅ AC
Trang 2
 
=| AB | ⋅ | AC | ⋅ cos 90°
= AB ⋅ AC ⋅ 0= 0
1. Tính độ dài của đoạn thẳng
Nhận xét
 2 
Với hai điểm A, B phân biệt, ta có: AB =| AB |2 .
 2
Do đó độ dài đoạn thẳng AB được tính như sau: AB = AB .
Ví dụ 5. (Định lí coossin trong tam giác) Chứng minh rằng trong tam giác ABC , ta có;
BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB. AC.cos A
Giải
 2    2  2  
Ta có: BC = ( AC − AB) 2 = AC + AB − 2 AC ⋅ AB
 
Suy ra: BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB ⋅ AC ⋅ cos( AB, AC ) = AB 2 + AC 2 − 2 AB ⋅ AC ⋅ cos A.
2. Chứng minh hai đường thẳng vuông góc

      
Nhận xét: Cho hai vectơ bất kì a và b khác vectơ 0 . Ta có: a ⋅ b = 0 ⇔ a ⊥ b .
 
Hai đường thẳng AB và CD vuông góc với nhau khi và chỉ khi AB ⋅ CD = 0.
     
Cũng như vậy, hai đường đường thẳng a và b vuông góc khi và chỉ khi u ⋅ v = 0 , trong đó u ≠ 0, v ≠ 0 , giá
 
của vectơ u song song hoặc trùng với đường thẳng a và giá của vectơ v song song hoặc trùng với đường
thẳng b .
Ví dụ 6. Cho tam giác ABC có= AB 3,= AC 4 , A= 60° . Gọi M là trung điểm của BC . Về phía ngoài tam
giác vẽ các tam giác vuông cân tại A là ABD và ACE
   

a) Tính các tích vô hươ̂ng AB. AE , AC. AD ;
  
b) Biểu diễn AM theo AB, AC . Từ đó chứng minh AM ⊥ DE .
Giải
a) Do BAE = BAC  + CAE  = 150° , CAD  = CAB  + BAD  = 150° nên
   
AB ⋅ AE =AB ⋅ AE ⋅ cos BAE  =3 ⋅ 4 ⋅ cos150° =12 ⋅ − 3 =−6 3 AC ⋅ AD
2
=AC ⋅ AD ⋅ cos CAD =4 ⋅ 3 ⋅ cos150° =12 ⋅ − 3 =−6 3

2
b) Ta có:
 1      
AM = ( AB + AC ), DE =− AE AD AM ⋅ DE
2
1     1        
= ( AB + AC ) ⋅ ( AE − AD= ) ( AB ⋅ AE + AC ⋅ AE − AB ⋅ AD − AC ⋅ AD)
2 2
   
Vì AB ⊥ AD, AC ⊥ AE nên AB ⋅ AD= 0, AC ⋅ AE = 0
  1
Suy ra AM ⋅ DE = (−6 3 + 0 − 0 + 6 3) = 0. ⇒ AM ⊥ DE
2
Trang 3
DẠNG 1. TÍNH TÍCH VÔ HƯỚNG CỦA HAI VECTƠ, TÍNH GÓC GIỮA HAI VECTƠ
Câu 1. Cho tam giác ABC đều cạnh a , tâm O . Hãy tính:
 
a). AB. AC
 
b). AB.BC
   
( )(
c). OB + OC AB − AC )
   
( )(
d). AB + 2 AC AB − 3BC )
Câu 2. Cho hình vuông ABCD cạnh a , tâm O . Hãy tính:
             
( )( )( )(
a). AB.BC ; AB.BD; AB + AD BD + BC ; AB + AC + AD DA + DB + DC )
   
b). ON . AB; NA. AB với N là điểm trên cạnh BC .
   
c). MA.MB + MC.MD với M nằm trên đường tròn nội tiếp hình vuông.
Câu 3. Cho hình thang ABCD có đáy lớn BC = 3a , đáy nhỏ AD = a , đường cao AB = 2a
     
a). Tính AB.CD; BC.BD; AC.BD
b). Gọi I là trung điểm của CD . Hãy tính góc giữa AI và BD .
Câu 4. Cho tam giác ABC đều cạnh a , đường cao AH . Tính:
   
a). AB. AC ; BA. AH .
   
( )(
b). CB − CA 2CA − 3 AH )
Câu 5. Cho hình thoi ABCD tâm O cạnh bằng 7 , góc BAC  = 600 . Tính:
       
AB. AC ; AB.OA; AC.BD; AB.OB
     
Câu 6. Cho các vectơ a, b có độ dài bằng 1 và thỏa mãn điều kiện 2a − 3b = ( )
3 . Tính cos a, b .
 
Câu 7. Cho các vectơ a, b có độ dài bằng 1 và góc tạo bởi hai vectơ bằng 600 . Xác định cosin góc giữa
       
hai vec tơ u và v với u = a + 2b, v =
a −b.
     
Câu 8. Cho hai vectơ a và b . Cho biết = a 6,= ( )
b 3, a= , b 45o . Hãy tính các tích vô hướng
      
( ) ( )(
a 2a − b , 3a + 4b −2a + 3b . )
     
Câu 9. Cho a = 3, b = 2, a − 3b = 3 . Tính 2a + b
      
Câu 10. Cho hai vectơ đơn vị a, b thỏa mãn điều kiện 2a − b =3 . Tính a.b; a + b
DẠNG 2. TÍNH ĐỘ DÀI CỦA MỘT ĐOẠN THẲNG

  
Câu 11. Cho tam giác ABC có=
AB 2,=  600 . Cho điểm M thỏa MB + 2 MC =
AC 3, =
BAC 0 . Tính dộ
dài AM .
Câu 12. Cho tam giác ABC =
có AB a= a, 
2, BC 5= ABC 1350 . Gọi điểm M thuộc AC sao cho
3
AM = MC
2
 
a). Tính BA.BC
Trang 4
  
b). Tìm x, y sao cho BM
= xBA + yBC và tính BM .
Câu 13. Cho tam giác ABC có= AB 2,= AC 3, = 1200

BAC
 
a). Tính AB. AC và độ dài trung tuyến AM .

b). Gọi AD là phân giác trong của góc A của tam giác ABC . Phân tích AD theo hai vectơ
 
AB, AC . Suy ra độ dài đoạn AD .
Câu 14. Cho tam giác ABC có AB = 2a, BC = a 7, AC = 3a . Gọi M trung điểm của AB, N thuộc AC
sao cho AN = 2 NC và D thuộc MN sao cho 2DM = DN
  
a). Tìm x, y sao cho =
AD x AB + y AC .
 
b). Tính AB. AC và độ dài đoạn AD theo a .
DẠNG 3. CHỨNG MINH ĐẲNG THỨC VỀ TÍCH VÔ HƯỚNG

    
Sử dụng định nghĩa a.b = a . b cos a, b ( )
Sử dụng quy tắc chèn điểm, quy tắc công trừ các vectơ và một số quy tắc trung điểm, trọng tâm,
tính chất hình bình hành…
Tính chất giao hoán và phân phối về tích vô hướng.
Nếu trong đẳng thức chứa bình phương độ dài của đoạn thẳng, ta chú ý có thể chuyển về vectơ
 2
nhờ đẳng thức AB 2 = AB
Câu 15. Cho hình vuông ABCD có độ dài cạnh AC = a 2 , gọi O là giao điểm của AC và BD .
 
a). Tính tích vô hướng AD. AC theo a .
 
b). Gọi M là trung điểm cạnh BC . Chứng minh rằng AB
= (
.OC 2 OC 2 − OM 2 )
Câu 16. Cho hình vuông ABCD tâm O cạnh a 3 . Gọi I là trung điểm của AD và M là điểm bất kỳ.
 
a). Tính IB.IC
   
b). Chứng minh rằng MA.MC = MB.MD
 
Câu 17. Cho H là trung điểm của AB và M là một điểm tùy ý. Chứng minh rằng MA= .MB HM 2 − HA2
Câu 18. Chứng minh rằng với bốn điểm bất kì A, B, C , D ta có:
     
AB.CD + AC.DB + AD.BC = 0 (hệ thức Ơ – le).
Câu 19. Cho tam giác ABC . Chứng minh rằng:
  1
a). AB. AC=
2
(
AB 2 + AC 2 − BC 2 )
b). BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB. AC.cos A
Câu 20. Cho tam giác ABC có I trung điểm của BC . Chứng minh:
BC 2
a). AB 2 + AC 2 = 2 AI 2 +
2
 
b). AB − AC =
2 2
2 BC.IH (Với H là hình chiếu của A xuống BC).
Câu 21. Cho tam giác ABC , trung tuyến AM . Chứng minh rằng
  1
a). AB= . AC AM 2 − BC 2
4
2
2 ( AB 2 + AC 2 ) − BC 2
b). AM =
4
Trang 5
Câu 22. Cho tam giác ABC , biết = , B C a=
AB c= , AC b . Có trọng tâm G . Chứng minh rằng
1 2 2 2
GA2 + GB 2 + GC =
2
3
( a + b + c ) (hệ thức Lep – nit).
Câu 23. Cho tam giác ABC, trọng tâm G. Chứng minh rằng với mọi điểm M, ta có
MA2 + MB 2 + MC 2 = GA2 + GB 2 + GC 2 + 3MG 2
Câu 24. Cho tam giác ABC có trọng tâm G . Chứng minh với điểm M bất kỳ ta luôn có:
1 1
MG=2
3
( ) (
MA2 + MB 2 + MC 2 − AB 2 + BC 2 + CA2
9
)
Câu 25. Cho hai điểm M , N nằm trên đường tròn đường kính AB = 2 R . Gọi I là giao điểm hai đường
thẳng AM và BN . Chứng minh:
       
a). AM . AI = AB. AI ; BN .BI = BA.BI
   
b). AM . AI + BN .BI = 4R2
Câu 26. Cho hình chữ nhật ABCD có tâm O và M là một điểm tùy ý. Chứng minh:
   
a). MA.MC = MB.MD
 2    
b). MA + MB.MD = 2 MA.MO
Câu 27. Cho tam giác ABC đều nội tiếp đường tròn tâm O bán kính R .
a). Chứng minh MA2 + MB 2 + MC 2 =
6 R 2 khi và chỉ khi M thuộc (O) .
b). Chứng minh với mọi điểm M :
   
AM 2 + 2 MB 2 − 3MC
= 2
(
2 MO MA + 2 MB − 3MC )
Câu 28. Cho tứ giác ABCD . Gọi I , J theo thứ tự là trung điểm của AC , BD . Chứng minh rằng
AB 2 + BC 2 + CD 2 + DA2 = AC 2 + BD 2 + 4 IJ 2
Câu 29. Cho tam giác ABC , biết = AB c= , BC a=
, CA b , các đường trung tuyến tương ứng
AA ', BB ', CC ' . Gọi G là trọng tâm tam giác ABC . Chứng minh rằng với mọi M bất kì, ta có
    2 a 2 + b2 + c2
2 MA.MA ' + MB.MC = 3MG −
6
Câu 30. Cho tam giác ABC , gọi H là trực tâm, M là trung điểm của cạnh BC . Chứng minh rằng
  1  2
MH .MA = BC
4
Câu 31. Cho tam giác ABC , có AD, BE , CF lần lượt là các đường trung tuyến. Chứng minh rằng
     
AB.CF + BC. AD + CA.BE = 0
DẠNG 4. CHỨNG MINH SỰ VUÔNG GÓC CỦA HAI VECTƠ, HAI ĐƯỜNG THẲNG.
  
Điều kiện a ⊥ b ⇔ a.b = 0.
 
Điều kiện AB ⊥ CD ⇔ AB.CD = 0.
Lưu ý chọn gốc, chọn hệ cơ sở để biểu diễn và chứng minh vuông góc.
   
Câu 32. Cho tam giác ABC đều cạnh a . Gọi M , N là các điểm sao cho 3BM = 2 BC , 5 AN = 4 AC .
   
a). Tính AB. AC ; BC. AC
b). Chứng minh AM vuông góc với BN .
Câu 33. Cho tam giác ABC có góc A nhọn. Vẻ bên ngoài tam giác ABC các tam giác vuông cân đỉnh A
là ABD và ACE . Gọi M trung điểm của đoạn BC . Chứng minh rằng AM vuông góc với DE .
Trang 6
Câu 34. Cho tam giác ABC vuông tại A , đường cao AH . Gọi I , J lần lượt là trung điểm của AH và
HC . Chứng minh BI ⊥ AJ
Câu 35. Cho tam giác ABC cân tại A . Gọi H là trung điểm của đoạn BC , D là hình chiếu vuông góc
của H trên AC , M trung điểm của đoạn HD . Chứng minh AM vuông góc với DB .
Câu 36. Cho tứ giác ABCD có E là giao của hai đường chéo AC và BD . Gọi I , J lần lượt là trung điểm
của BC , AD và H , K là trực tâm của các tam giác ABE , CDE .
   
a). Chứng minh HK .BD = AC.BD
b). Chứng minh HK ⊥ IJ
Câu 37. Cho tứ giác ABC có hai đường chéo AC và BD vuông góc với nhau và cắt nhau tại M . Gọi P
là trung điểm của cạnh AD . Chứng minh MP vuông góc với BC khi và chỉ khi
   
MA.MC = MB.MD
Câu 38. Cho hình chữ nhật ABCD , vẽ BH ⊥ AC . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của AH và DC .
Chứng minh BM ⊥ MN .
AC
Câu 39. Cho hình vuông ABCD , điểm M thuộc đoạn thẳng AC sao cho AM = . Gọi N là trung
4
điểm của đoạn thẳng BC . Chứng minh rằng DMN là tam giác vuông cân.
Câu 40. Cho tứ giác ABC D có hai đường chéo cắt nhau tại O . Gọi H , K lần lượt là trực tâm của các tam
giác ABO và CDO . Gọi I , J lần lượt là trung điểm của AD và BC . Chứng minh HK ⊥ IJ .
Câu 41. Cho tam giác ABC đều cạnh 3a . Lấy M , N , P lần lượt trên 3 cạnh BC , CA, AB sao cho
, CN 2a=
BM a=
= , AP x . Tìm x để AM vuông góc với PN .
Câu 42. Tam giác ABC cân tại A nội tiếp đường tròn ( O ) . D là trung điểm của AB, E là trọng tâm tam
giác ACD . Chứng minh OE ⊥ CD
DẠNG 5. TẬP HỢP ĐIỂM

 
Dạng 1: MA.MB = k (1) (A, B là hai điểm cố định).
− k = 0 : Tập hợp các điểm M là đường tròn đường kính AB .
− k ≠ 0 : Gọi I trung điểm của AB .
    AB 2
(1) ⇔ ( MI + IA)( MI − IA) =k ⇔ MI 2 − IA2 =k ⇔ MI 2 =k +
4
AB 2 AB 2 AB 2
+ Nếu k + >0⇔k >− : Tập hợp các điểm M là đường tròn tâm I, bán kính k+
4 4 4
AB 2 AB 2
+ Nếu k + =0⇔k =− : Tập hợp điểm M là điểm I.
4 4
AB 2 AB 2
+ Nếu k + <0⇔k <− : Tập hợp các điểm M là rỗng.
4 4
  
Dạng 2: AM .v = k ( 2 ) (A cố định, v có hướng, độ dài xác định).

k = 0 : Tập hợp các điểm M là đường thẳng qua A và vuông góc với giá của v
    
k ≠ 0 : Gọi A ' M ' là hình chiếu của AM trên giá của vectơ v ; ta có: ( 2 ) ⇔ A ' M '.v =
k (định lí
 k
hình chiếu). A’ cố định ⇒ M ' cố định (M’ nằm trên giá của v định bởi A ' M ' = ). Tập hợp các
v

điểm M là đường thẳng vuông góc với giá của vectơ v tại M’.
Trang 7
M
A A
v
v M'
A'
k=0 k≠0
Dạng 3: α MA2 + β MB 2 = k ( 3) (A, B cố định α , β là hằng số và α + β ≠ 0 ).

  
Gọi I là điểm thỏa α IA + β IB = 0 ⇒ I là điểm cố định.
  2   2
(
( 3) ⇔ α MI + IA + β MI + IB = ) k ( )
  
( )
⇔ (α + β ) MI 2 + 2 α IA + β IB MI + α IA2 + β IB 2 = k
⇔ (α + β ) MI 2 =k − (α IA2 + β IB 2 )
k − (α IA2 + β IB 2 )
⇔ MI 2 =
α +β
k − (α IA2 + β IB 2 )
Nếu > 0 ⇔ k > α IA2 + β IB 2 : Tập hợp điểm M là đường tròn tâm I, bán kính
α +β
k − (α IA2 + β IB 2 )
.
α +β
k − (α IA2 + β IB 2 )
Nếu = 0 ⇔ k = α IA2 + β IB 2 : Tập hợp điểm M là điểm I.
α +β
k − (α IA2 + β IB 2 )
Nếu < 0 ⇔ k < α IA2 + β IB 2 : Tập hợp điểm M là rỗng.
α +β
Chú ý:
Để giải các bài toán thuộc loại trên, ta nên thu gọn biểu thức đã cho bằng cách sử dụng công thức
thu gọn vec tơ dưới đây:
− Cho hai điểm A, B cố định α , β là hằng số thỏa α + β ≠ 0 thì tồn tại duy nhất một điểm I sao
     
cho α IA + β IB = 0 . Nếu với điểm M tùy ý trong mặt phẳng thì ta có: α MA + β MB = (α + β ) MI .
− Cho ba điểm A, B, C cố định α , β , χ là hằng số thỏa α + β + χ ≠ 0 thì tồn tại duy nhất một
   
điểm I sao cho α IA + β IB + χ IC =0 . Nếu với điểm M tùy ý trong mặt phẳng thì ta có:
   
α MA + β MB + χ MC = (α + β + χ ) MI .
   
Câu 43. Cho tam giác ABC . Tìm tập hợp các điểm M sao cho AM . AB = AB. AC
Câu 44. Cho tam giác ABC , tìm tập hợp điểm M thỏa:
   
a). MA.MB + MA.MC = 0
   
(
b). MB MA + MB + MC = 0 )
    
( )(
c). MA + 3MB MA + 2 MB + 3MC = 0 )
     
d). MA.MB + MA.MC + 9 MB.MC = 3MB 2 + 4 MC 2
   
Câu 45. Cho tam giác ABC , tìm tập hợp những điểm M thỏa mãn điều kiện sau: MA.MB = MA.MC
    
Câu 46. Cho tam giác ABC , tìm tập hợp những điểm M sao cho: MA + MB + MC AC − AB = (
AB 2 )( )
Trang 8
Câu 47. Cho tam giác ABC cân tại A có AB = a, BC
= AC = 3a . Tìm tập hợp những điểm M sao cho
 

2 MA2 + 3MB 2 − MC 2 + 2 MB.MC = 0
Câu 48. Cho A, B, C , D là bốn điểm cố định cho trước, tìm tập hợp những điểm M sao cho:
    
( )(
MA + 2 MB + 3MC MA + MD = ) 0
Câu 49. Cho đoạn AB= a > 0 và số k . Tìm tập hợp các điểm M sao cho MA2 + MB 2 =
k
Câu 50. Cho tam giác ABC , tìm tập hợp những điểm M sao cho
  
(
a) MA MB + MC = )0;
    
( )(
b) MA − MC MA + MB + MC = )0.
Câu 51. Cho tam giác ABC . Tìm tập hợp những điểm M sao cho:
 
a) MA.MB = 0 ;
  
(
b) MA MC − MB = )0;
    
( )(
c) MA + MB MA + MB + MC = )
0;
 
d) MA.MB = − MA.MB .
Câu 52. Cho hai điểm A, B và k là một số không đổi. Tìm tập hợp những điểm M thoả điều
kiện: MA2 + MB 2 =
k2 .
    
( )(
Câu 53. Cho tam giác ABC. Tìm tâp hợp điểm M sao cho MB + MC MA + 2 MB + 3MC = 0 )
Câu 54. Cho tam giác ABC . Tìm tập hợp điểm M sao cho:
a). MB 2 + MC 2 − MA2 =
0
b). MB 2 + MC 2 − 2 MA2 =
0
 
Câu 55. Cho hai điểm A, B cố định và số k cho trước. Tìm tập hợp những điểm M sao cho MA.MB = k
   
Câu 56. Cho tam giác ABC , tìm tập hợp những điểm M thỏa mãn MB.MC − MB.MG = AB 2 (với G là
trọng tâm tam giác ABC).
Câu 57. Trong mặt phẳng Oxy cho cho tam giác ABC có trọng tâm G .
   
a). Xác định vị trí điểm P thỏa PA + PB + 4 PC = 0.
b). Chứng minh C , G, P thẳng hàng.
    
c). Tìm tập hợp diểm M thỏa mãn MA + MB + 4 MC = CA + CB
Câu 58. Cho tam giác ABC đều cạnh a . Gọi D là điểm đối xứng với A qua BC và M là một điểm
thay đổi:
     2
a). Chứng minh BM .CM + AM . AD − AM không đổi.
   
b). Tìm quỹ tích điểm M thỏa mãn BM .CM + AM . AD = k (k là số thực cho trước).
Câu 59. Cho tam giác ABC . Tìm quỹ tích điểm M thỏa mãn:
     
a). AM .BC − 2 BM .CA + 2CM . AB = k
     
b). BM .CM − 2CM . AM + 2 AM .BM = k
(với k là một số cho trước).
Câu 60. Cho tam giác ABC số a . Tìm tập hợp các điểm M sao cho 3MA2 + MB 2 − 4 MC 2 =a.
Câu 61. Cho tam giác ABC và số k . Tìm tập hợp các điểm M sao cho 2 MA2 + 3MB 2 + 5MC 2 =
k 2.
Trang 9
  
Câu 1. Cho a và b là hai vectơ cùng hướng và đều khác vectơ 0 . Mệnh đề nào sau đây đúng?
       
A. a.b = a . b . B. a.b = 0 . C. a.b = −1 . D. a.b = − a . b .
       
Câu 2. Cho hai vectơ a và b khác 0 . Xác định góc α giữa hai vectơ a và b khi a.b = − a . b .
A. α = 180o . B. α = 0o . C. α = 90o . D. α = 45o .
    

Câu 3. Cho hai vectơ a và b thỏa mãn a = 3, b = 2 và a.b = −3. Xác định góc α giữa hai vectơ a

và b .
A. α = 30o . B. α = 45o . C. α = 60o . D. α = 120o .
 
Câu 4. Cho tam giác đều ABC có cạnh bằng a. Tính tích vô hướng AB. AC.
    a2 3   a2   a 2
A. AB. AC = 2a 2 . B. AB. AC = − C. AB. AC = − D. AB. AC =
2 2 2
Câu 5. Cho M , N , P, Q là bốn điểm tùy ý. Trong các hệ thức sau, hệ thức nào sai?
          
( )
A. MN NP + PQ= MN .NP + MN .PQ . B. MP.MN = − MN .MP .
       
( )(
C. MN .PQ = PQ.MN . D. MN − PQ MN + PQ = MN 2 − PQ 2 .)
Câu 6. Cho hình vuông ABCD cạnh a. Đẳng thức nào sau đây đúng?
      2 2   1
A. AB. AC = a 2 B. AB. AC = a 2 2 C. AB. AC = a D. AB. AC = a 2
2 2
Câu 7. Cho hình vuông ABCD cạnh a . Gọi E là điểm đối xứng của D qua C. Đẳng thức nào sau đây
đúng?
       
A. AE. AB = 2a 2 . B. AE. AB = 3a 2 . C. AE. AB = 5a 2 . D. AE. AB = 5a 2 .
 
Câu 8. Cho tam giác ABC . Tập hợp các điểm M thỏa mãn MA.BC = 0 là:
A. một điểm. B. đường thẳng. C. đoạn thẳng. D. đường tròn.
Câu 9. Cho tam giác đều ABC cạnh a = 2 . Hỏi mệnh đề nào sau đây sai?
     
( )
A. AB. AC BC = 2 BC . B. BC.CA = −2 .
     
(
C. AB + BC . AC = ) (
−4 . D. BC − AC .BA = 2. )
 
ˆ o
Câu 10. Cho tam giác ABC cân tại A , A = 120 và AB = a . Tính BA.CA
a2 a2 a2 3 a2 3
A. . B. − . C. . D. − .
2 2 2 2
Câu 11. Cho hình vuông ABCD tâm O . Hỏi mệnh đề nào sau đây sai?
    1  
A. OA.OB = 0 . B. OA.OC = OA. AC .
2
       
C. AB. AC = AB.CD . D. AB. AC = AC. AD .
Câu 12. Cho hình vuông ABCD cạnh a . Hỏi mệnh đề nào sau đây sai?
   
A. DA.CB = a 2 . B. AB.CD = −a 2 .
      
(
C. AB + BC . AC = )
a 2 . D. AB. AD + CB.CD = 0.
Câu 13. Cho hình thang vuông ABCD có đáy lớn AB = 4a , đáy nhỏ CD = 2a , đường cao AD = 3a ; I là
  
(
trung điểm của AD . Khi đó IA + IB .ID bằng : )
9a 2 9a 2
A. . B. − . C. 0 . D. 9a 2 .
2 2
Trang 10
Câu 14. Tam giác ABC vuông ở A và có góc B = 50o . Hệ thức nào sau đây là sai?
  
     
( ) ( ) ( )
A. AB, BC = 130o . B. BC , AC = 40o . C. AB, CB = 50o . D. AC , CB = 120o . ( )
 
Câu 15. Cho hình vuông ABCD , tính cos AB, CA ( )
1 1 2 2
A. . B. − . C. . D. − .
2 2 2 2
 
Câu 16. Cho tam giác ABC vuông cân tại A có BC = a 2 .Tính CA.CB
      a 2  
A. CA.CB = a 2 . B. CA.CB = a . C. CA.CB = . D. CA.CB = a 2 .
2
 
Câu 17. Cho hình vuông ABCD có cạnh a . Tính AB. AD
a2
A. 0 . B. a . C. . D. a 2 .
2
Câu 18. Cho M là trung điểm AB , tìm biểu thức sai:
   
A. MA. AB = − MA. AB . B. MA.MB = − MA.MB .
   
C. AM . AB = AM . AB . D. MA.MB = MA.MB .
 
Câu 19. Cho tam giác đều ABC a
cạnh bằng và H là trung điểm BC . Tính AH .CA
3a 2 −3a 2 3a 2 −3a 2
A. . B. . C. . D. .
4 4 2 2
     
Câu 20. Biết a , b ≠ 0 và a.b = − a . b . Câu nào sau đây đúng
 
A. a và b cùng hướng.
 
B. a và b nằm trên hai dường thẳng hợp với nhau một góc 120o .
 
C. a và b ngược hướng.
D. A, B, C đều sai.
     
 
( )
Câu 21. Cho 2 vectơ a và b có a = 4 , b = 5 và a , b = 120o .Tính a + b
A. 21 . B. 61 . C. 21 . D. 61 .
 
Câu 22. Cho tam giác ABC vuông tại A có Bˆ = 60 , AB = a . Tính AC.CB
o
A. 3a 2 . B. −3a 2 . C. 3a . D. 0 .
      

Câu 23. Cho 2 vectơ đơn vị a và b thỏa a + b =
2 . Hãy xác định 3a − 4b 2a + 5b ( )( )
A. 7 . B. 5 . C. −7 . D. −5 .
Câu 24. Cho hình thang vuông ABCD có đáy lớn AB = 4a , đáy nhỏ CD = 2a , đường cao AD = 3a .Tính
 
DA.BC
A. −9a 2 . B. 15a 2 . C. 0 . D. 9a 2
 
Câu 25. Cho tam giác ABC vuông tại C có AC = 9 , BC = 5 . Tính AB. AC
A. 9 . B. 81 . C. 3 . D. 5 .
      

( )
Câu 26. Cho hai vectơ a và b . Biết a =2, b = 3 và a , b = 120o .Tính a + b
A. 7+ 3 . B. 7− 3 . C. 7−2 3 . D. 7+2 3 .
   2
Câu 27. Cho hai điểm B, C phân biệt. Tập hợp những điểm M thỏa mãn CM .CB = CM là :
Trang 11
A. Đường tròn đường kính BC . B. Đường tròn ( B; BC ) .
C. Đường tròn ( C ; CB ) . D. Một đường khác.
   
Câu 28. Cho ba điểm A, B, C phân biệt. Tập hợp những điểm M mà CM .CB = CA.CB là :
A. Đường tròn đường kính AB .
B. Đường thẳng đi qua A và vuông góc với BC .
C. Đường thẳng đi qua B và vuông góc với AC .
D. Đường thẳng đi qua C và vuông góc với AB .
Câu 29. Cho hai điểm A ( 2, 2 ) , B ( 5, −2 ) . Tìm M trên tia Ox sao cho 
AMB = 90o
A. M (1, 6 ) . B. M ( 6, 0 ) . C. M (1, 0 ) hay M ( 6, 0 ) . D. M ( 0,1) .
 
Câu 30. Cho hai vectơ a và b . Đẳng thức nào sau đây sai?
2 (
 1  2 2 2
A. a.b= a +b − a − b ) B.
 1 2 2  2
a=.b
2 (
a + b − a −b )
2 (
 1  2  2
C. a.b= a +b − a −b ) D.
 1  2  2
a.b=
4 (
a +b − a −b
 
)
Câu 31. Cho tam giác đều ABC có cạnh bằng a. Tính tích vô hướng AB.BC.
    a 2 3   a2   a 2
A. AB.BC = a 2 B. AB.BC = C. AB.BC = − D. AB.BC =
2 2 2
Câu 32. Cho tam giác đều ABC có cạnh bằng a và chiều cao AH . Mệnh đề nào sau đây là sai?
      a 2   a 2
A. AH .BC = 0 (
B. AB, HA = 1500 ) C. AB. AC =
2
D. AC.CB =
2
 
Câu 33. Cho tam giác ABC vuông tại A và có= , AC b. Tính BA.BC.
AB c=
       
A. BA.BC = b 2 B. BA.BC = c 2 C. BA.BC= b 2 + c 2 D. BA.BC= b 2 − c 2
 
Câu 34. Cho ba điểm A, B, C thỏa
= AB 2 cm, = BC 3cm,
= CA 5cm Tính CA .CB
       
A. CA.CB = 13 B. CA.CB = 15 C. CA.CB = 17 D. CA.CB = 19
  
Câu 35. Cho tam giác ABC có= BC a= , CA b=, AB c Tính= P AB + AC .BC( )
c2 + b2 c2 + b2 + a 2 c2 + b2 − a 2
= b2 − c2
A. P B. P = C. P = D. P =
2 3 2
  
Câu 36. Cho hình vuông ABCD cạnh a . =
Tính P AC. CD + CA ( )
A. P = −1 B. P = 3a 2 C. P = −3a 2 D. P = 2a 2
Câu 37. Cho tam giác ABC có= BC a= , CA b= , AB c. Gọi M là trung điểm cạnh BC. Đẳng thức nào
sau đây đúng?
  b 2 − c 2   c 2 + b 2
A. AM .BC = . B. AM .BC = .
2 2
  c 2 + b 2 + a 2   c 2 + b 2 − a 2
C. AM .BC = . D. AM .BC = .
3 2
Câu 38. Cho ba điểm O, A, B không thẳng hàng. Điều kiện cần và đủ để tích vô hướng
  
( )
OA + OB . AB = 0 là
A. tam giác OAB đều. B. tam giác OAB cân tại O.
C. tam giác OAB vuông tại O. D. tam giác OAB vuông cân tại O.
Câu 39. Cho hình chữ nhật ABCD có= AB 8,= AD 5. Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. AB.BD = 62. B. AB.BD = 64. C. AB.BD = −62. D. AB.BD = −64.
Câu 40. Cho hình thoi ABCD có AC = 8 và BD = 6. Đẳng thức nào sau đây đúng?
Trang 12
       
A. AB. AC = 24. B. AB. AC = 26. C. AB. AC = 28. D. AB. AC = 32.
  
(
Câu 41. Cho tam giác ABC . Tập hợp các điểm M thỏa mãn MA MB + MC = )
0 là:
   
(
Câu 42. Tìm tập các hợp điểm M thỏa mãn MB MA + MB + MC = )
0 với A, B, C là ba đỉnh của tam
giác.
Câu 43. Cho hai điểm A, B cố định có khoảng cách bằng a . Tập hợp các điểm N thỏa mãn
 
AN . AB = 2a 2 là:
 
Câu 44. Cho hai điểm A, B cố định và AB = 8. Tập hợp các điểm M thỏa mãn MA.MB = −16 là:
Câu 45. Cho tam giác ABC vuông tại A có = AB a= , BC 2 a . Tính tích vô hướng
     
AB.BC + BC.CA + CA. AB
           
A. AB.BC + BC.CA + CA. AB = 4a 2 . B. AB.BC + BC.CA + CA. AB = −a2 .
           
C. AB.BC + BC.CA + CA. AB = −4 a 2 . D. AB.BC + BC.CA + CA. AB = −2 a 2 .
   
Câu 46. Cho hình vuông ABCD cạnh a .Tính giá trị của biểu thức ( AB + AD)( BD + BC )
       
A. ( AB + AD)( BD + BC ) = 3a 2 . B. ( AB + AD)( BD + BC ) = 2a2 .
       
C. ( AB + AD)( BD + BC ) = a2 . D. ( AB + AD)( BD + BC ) = 4a2 .
Câu 47. Cho tứ giác ABCD có AB = BC = 2 5 , CD= BD = 5 2 , AD= 3 10 , AC = 10 . Tìm côsin góc
 
giữa hai vectơ AC và DB
4 3 4 3
A. − . B. − . C. . D. .
5 2 5 2 5 2 5 2
Câu 48. Cho tứ giác ABCD . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của DA, BC . Tính góc giữa hai đường
thẳng AB và CD biết AB= CD = 2 a , MN= a 3.
       
A. ( AB, CD) = 50 0 . B. ( AB, CD) = 60 0 . C. ( AB, CD) = 80 0 . D. ( AB, CD) = 300 .
 
Câu 49. Cho tam giác OAB vuông cân tại O , cạnh OA = 4 . Tính 2OA − OB .
   
A. 2OA − OB = 4. B. 2OA − OB = 2.
   
C. 2OA − OB = 12 . D. 2OA − OB = 4 5.
Câu 50. Cho hình thang vuông ABCD vuông tại A , D ; AB  CD ; AB = 2a ; AD = a . O là trung
= DC
 
điểm của AD . Độ dài vectơ tổng OB + OC bằng
a 3a
A. . B.
. C. a . D. 3a .
2 2
Câu 51. Cho ABC đều cạnh 2a với M là trung điểm BC . Khẳng định nào đúng?
   a 3  a 3 
A. MB = MC . B. AM = C. AM =
. . D. AM = a 3 .
2 2
 
Câu 52. Cho tam giác vuông cân ABC với AB
= AC
= a . Khi đó 2AB + AC bằng
A. a 3 . B. a 5 . C. 5a . D. 2a .
       
Câu 53. Cho hai véctơ a , b thỏa mãn: a  4; b  3; a  b  4 . Gọi α là góc giữa hai véctơ a , b . Chọn
phát biểu đúng.
Trang 13
1 3
A. α  600 . B. α  300 . C. cos α  . D. cos α  .
3 8
 
Câu 54. Cho tam giác đều ABC có cạnh bằng 4a .Tích vô hướng của hai vectơ AB và AC là
A. 8a 2 . B. 8a . C. 8 3a 2 . D. 8 3a .
 
Câu 55. Cho ∆ABC đều; AB = 6 và M là trung điểm của BC . Tích vô hướng AB.MA bằng
A. −18 . B. 27 . C. 18 . D. −27 .
       
Câu 56. Cho hai vectơ a và b . Biết=a 2,=
b ( )
3 và a, b = 300 . Tính a + b .
A. 11 . B. 13 . C. 12 . D. 14 .
=
Câu 57. Cho tam giác ABC vuông tại A có B 30°, AC =2 . Gọi M là trung điểm của BC . Tính giá trị
 
của biểu thức P = AM . BM .
A. P = −2 . B. P = 2 3 . C. P = 2 . D. P = −2 3 .
Câu 58. Cho hình bình hành ABCD có AB= 2a, AD= 3a, BAD = 60° . Điểm K thuộc AD thỏa mãn
   
AK = −2 DK . Tính tích vô hướng BK . AC
A. 3a 2 . B. 6a 2 . C. 0 . D. a 2 .
 
Câu 59. Cho tam giác ABC có AB=5, AC=8, BC=7 thì AB. AC bằng:
A. -20. B. 40. C. 10. D. 20.
         
y 2a − b vuông góc với
Câu 60. Cho hai vecto a , b sao cho a = 2 , b = 2 và hai véc tơ x= a + b , =
 
nhau. Tính góc giữa hai véc tơ a và b .
A. 120° . B. 60° . C. 90° . D. 30° .
Câu 61. Cho hình chữ nhật ABCD có AB = a và AD = a 2 . Gọi K là trung điểm của cạnh AD. Đẳng
       
A. BK . AC = 0. B. BK . AC = −a 2 2. C. BK . AC = a 2 2. D. BK . AC = 2a 2 .
  a 2
Câu 62. Cho tam giác ABC vuông tại A , BC = a 3 , M là trung điểm của BC và có AM .BC = .
2
Tính cạnh AB, AC.
A.=AB a= , AC a 2 . B.=AB a= , AC a .
C. AB a=
= D. AB a=
2, AC a . = 2, AC a 2 .
Câu 63. Cho hình vuông ABCD cạnh a . M là trung điểm của AB, G là trọng tâm tam giác ADM . Tính
  
(
giá trị của biểu thức CG. CA + DM )
21a 2 11a 2 9a2 a2
A. . B. . C. . D. .
4 4 4 4
     
Câu 64. Cho các véctơ a, b có độ dài bằng 1 và thoả mãn điều kiện 2 a − 3b = ( )
7 . Tính cos a, b
    1     1
( )
A. cos a , b =
4
2
. ( )
B. cos a , b = .
4
( )
C. cos a, b = .
1
2
( )
D. cos a , b = .
3
 
Câu 65. Cho các véctơ a , b có độ dài bằng 1 và góc tạo bởi hai véc tơ bằng 60 0 . Xác định cosin góc giữa
       
hai vectơ u và v với u= a + 2b , v= a − b
       
( )
A. cos u; v = − .
1
2
( )
B. cos u; v = − .
1
6
( )
C. cos u; v = − .
1
4
( )
D. cos u; v = − .
1
3
Câu 66. Cho hình vuông ABCD cạnh bằng 3. Trên cạnh AB lấy điểm M sao cho BM = 1 , trên cạnh
CD lấy điểm N sao cho DN = 1 và P là trung điểm BC . Tính cos MNP .
Trang 14
= 13 = 13
A. cos MNP . B. cos MNP .
5 10 4 10
= 13 = 13
C. cos MNP . D. cos MNP .
10 45 10
 
Câu 67. Cho hình chữ nhật ABCD có AB = 2 . M là điểm được xác định bởi AM = 3 MB , G là trọng
 
tâm tam giác ADM . Tính MB.GC
  5   3   3   1
A. MB.GC = . B. MB.GC = . C. MB.GC = . D. MB.GC = .
8 8 7 8
Câu 68. Cho tam giác ABC vuông tại A có = , BC 2 a và G là trọng tâm. Tính tích vô hướng
AB a=
     
GA.GB + GB.GC + GC.GA
      a2       2a2
A. GA.GB + GB.GC + GC.GA = − . B. GA.GB + GB.GC + GC.GA = − .
3 3
      4a2       5a 2
C. GA.GB + GB.GC + GC.GA = − . D. GA.GB + GB.GC + GC.GA = − .
3 3
AC
Câu 69. Cho hình vuông ABCD cạnh bằng 2. Điểm M nằm trên đoạn thẳng AC sao cho AM = .
4
Gọi N là trung điểm của đoạn thẳng DC. Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. MB.MN = −4. B. MB.MN = 0. C. MB.MN = 4. D. MB.MN = 16.
Câu 70. Cho tam giác ABC đều cạnh bằng a . Tập hợp các điểm M thỏa mãn đẳng thức
5a 2
4 MA2 + MB 2 + MC 2 =nằm trên một đường tròn ( C ) có bán kính R . Tính R .
2
a a a 3 a
A. R = . B. R = . C. R = . D. R = .
3 4 2 6
Câu 71. Cho tam giác đều ABC cạnh 18cm . Tập hợp các điểm M thỏa mãn đẳng thức
    
2 MA + 3MB + 4 MC = MA − MB là
A. Tập rỗng. B. Đường tròn cố định có bán kính R = 2 cm .
C. Đường tròn cố định có bán kính R = 3cm . D. Một đường thẳng.
 
Câu 72. Cho tam giác ABC , điểm J thỏa mãn AK = 3KJ , I là trung điểm của cạnh AB ,điểm K thỏa
   
mãn KA + KB + 2 KC = 0.
    
( )(
Một điểm M thay đổi nhưng luôn thỏa mãn 3MK + AK . MA + MB + 2 MC = 0. )
Tập hợp điểm M là đường nào trong các đường sau.
A. Đường tròn đường kính IJ . B. Đường tròn đường kính IK .
C. Đường tròn đường kính JK . D. Đường trung trực đoạn JK .
Câu 73. Cho tam giác ABC đều cạnh a . Lấy M , N , P lần lượt nằm trên ba cạnh BC , CA, AB sao
cho BM
= 2 MC , AC = x, x > 0 . Tìm x để AM vuông góc với NP .
= 3 AN , AP
5a a 4a 7a
A. x = . B. x = . C. x = . D. x = .
12 2 5 12
Câu 74. Cho hình thang vuông ABCD có đường cao AB = 2a , các cạnh đáy AD = a và BC = 3a . Gọi
 
M là điểm trên đoạn AC sao cho AM = k AC . Tìm k để BM ⊥ CD
4 3 1 2
A. . B. . C. . D. .
9 7 3 5
Trang 15
Bài 6. TÍCH VÔ HƯỚNG CỦA HAI VECTƠ
I. Định nghĩa
1. Tích vô hướng của hai vectơ có cùng điểm đầu

  
Cho hai vectơ OA, OB khác 0 trong mặt phẳng
   

- Góc giữa hai vectở OA, OB là góc giữa hai tia OA, OB và được kí hiệu là (OA, OB) .
   
- Tích vô hướng của hai vectơ OA và OB là một số, kí hiệu OA ⋅ OB , được xác định bởi công thức:
     
OA ⋅ OB = | OA | ⋅ | OB | ⋅ cos(OA, OB)
Ví dụ 1. Cho tam giác ABC vuông cân tại A và AB = 4 cm .
a) Tính độ dài cạnh huyền BC .
   
b) Tính AB, AC ; BA ⋅ BC .
Giải
a)
= BC AB = 2 4 2( cm)
     
 = 16 ⋅ cos 90° = 16 ⋅ 0 = 0 .
b) AB ⋅ AC = | AB | ⋅ | AC | ⋅ cos( AB, AC ) = 4 ⋅ 4 ⋅ cos BAC
     
BA ⋅ BC = | BA | ⋅ | BC | ⋅ cos( BA, BC )
2
= 4 ⋅ 4 2 ⋅ cos 
ABC = 16 2 ⋅ cos 45° = 16 2 ⋅ = 16
2
2. Tích vô hướng của hai vec tơ
      
Cho hai vectơ a , b khác 0 . Lấy một điểm O và vẽ vectơ=
OA a= , OB b
     
- Góc giữa hai vectơ a , b , kí hiệu (a , b ) , là góc giữa hai vectơ OA, OB .
    
- Tích vô hướng của hai vectơ a và b , kí hiệu a.b , là tích vô hưống của hai vectơ OA và OB . Như vậy,
       
tích vô hướng của hai vectơ a và b là một số thực được xác định bởi công thức: a= ⋅ b | a | . | b | ⋅ cos(a , b ) .

Quy ưóc: Tích vô hướng của một vectở bất kì với vectơ 0 là số 0 .
Chú ý
   
- (a , b ) = (b , a )
       
- Nếu (a , b ) = 90° thì ta nói hai vectơ a , b vuông góc với nhau, kí hiệu a ⊥ b hoặc b ⊥ a . Khi đó
   
a ⋅ b = | a | ⋅ | b | ⋅ cos 90° = 0 .
- Tích vô hướng của hai vectơ cùng hướng bằng tích hai độ dài của chúng.
- Tích vô hướng của hai vectơ ngược hướng bằng số đối của tích hai độ dài của chúng.
Ta có thể chứng minh chú ý thứ ba như sau:
Trang 1
      
Nếu a , b là hai vectơ (khác 0 ) cùng hướng thì (a , b ) = 0° . Do đó, cos(a , b ) = 1 . Vì vậy,
       
a ⋅ b = | a | ⋅ | b | ⋅ cos(a , b ) = | a | ⋅ | b | .
          
Nếu một trong hai vectơ a , b là vectơ 0 thì a ⋅ b = 0 và | a | ⋅ | b |=
0 nên a ⋅ b =
| a | . | b | . Chú ý thứ tư được
chứng minh tương tự như trên.
Ví dụ 2. Cho hình vuông ABCD tâm O có độ dài cạnh bằng a . Tính:
     

a) AB ⋅ OC b) AB, BD c) AB ⋅ OD
Giải.
   
a) Ta có: ( AB, OC= ) ( AB, AO= ) BAO = 45° .
      a a2 2 a2
Vậy AB = .OC AB . OC .cos AB= ( )
, OC a.
2
.cos
= 45° =.
2 2 2
     
( ) (
b) Vẽ vectơ BE = AB . Ta có: AB, BD= BE , BD= EBD
     
) = 135° .
Vậy AB ⋅ BD = | AB | ⋅ | BD | ⋅ cos( AB, BD)
− 2
= a ⋅ a 2 ⋅ cos135° = a2 2 ⋅ = −a 2 .
2
       
c) = Vì AB BE = , OD BO nên ( AB, OD= ) ( BE , BO= 
) EBO = 135° .
      a a 2 − 2 −a 2
Vậy AB ⋅ OD = | AB | ⋅ | OD | ⋅ cos( AB, OD) = a ⋅ ⋅ cos135° = ⋅ = .
2 2 2 2
II. Tính chất
 
Với hai vectơ bất kì a , b và số thực k tuỳ ý, ta có:
   
- a ⋅ b = b ⋅ a (tính chất giao hoán);
      
- a ⋅ (b + c ) = a ⋅ b + a ⋅ c (tính chất phân phối);
     
- (ka ) ⋅ b = k (a ⋅ b ) = a ⋅ (kb ) ;
   
- a 2 ≥ 0, a 2 = 0 ⇔ a = 0
  2 
Trong đó, kí hiệu a ⋅ a = a và biểu thức này được gọi là bình phương vô hướng của vectơ a .
Ví dụ 3. Cho đoạn thẳng AB và I là trung điểm của AB . Chứng minh rằng với mỗi điểm O ta có:
   
a) OI ⋅ IA + OI ⋅ IB = 0
( )
  1  2  2
b) OI = , AB OB − OA .
2
Giải
  
a) Vì I là trung điểm AB nên IA + IB = 0.
        
Vậy OI ⋅ IA + OI ⋅ IB = OI ⋅ ( IA + IB ) = OI ⋅ 0 = 0
    1  
b) Vì I là trung điểm AB nên 2OI = OB + OA ⇔ OI = (OB + OA) .
2
  1     1    1   
Vậy OI ⋅ AB= (OB + OA) ⋅ (OB − OA)= (OB + OA) ⋅ OB + (OB + OA) ⋅ (−OA)
2 2 2
=
2
OB ⋅ OB + OA ⋅ OB − OB ⋅ OA − OA ⋅ OA=
2 2 2 (
1   1   1   1   1  2  2
2
)
OB − OA
   
Ví dụ 4. Cho tam giác ABC vuông tại A . Tính: AB ⋅ AB + AB, BC
Giải
        
AB ⋅ AB + AB ⋅ BC = AB ⋅ ( AB + BC ) = AB ⋅ AC
Trang 2
 
=| AB | ⋅ | AC | ⋅ cos 90°
= AB ⋅ AC ⋅ 0= 0
1. Tính độ dài của đoạn thẳng
Nhận xét
 2 
Với hai điểm A, B phân biệt, ta có: AB =| AB |2 .
 2
Do đó độ dài đoạn thẳng AB được tính như sau: AB = AB .
Ví dụ 5. (Định lí coossin trong tam giác) Chứng minh rằng trong tam giác ABC , ta có;
BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB. AC.cos A
Giải
 2    2  2  
Ta có: BC = ( AC − AB) 2 = AC + AB − 2 AC ⋅ AB
 
Suy ra: BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB ⋅ AC ⋅ cos( AB, AC ) = AB 2 + AC 2 − 2 AB ⋅ AC ⋅ cos A.
2. Chứng minh hai đường thẳng vuông góc

      
Nhận xét: Cho hai vectơ bất kì a và b khác vectơ 0 . Ta có: a ⋅ b = 0 ⇔ a ⊥ b .
 
Hai đường thẳng AB và CD vuông góc với nhau khi và chỉ khi AB ⋅ CD = 0.
     
Cũng như vậy, hai đường đường thẳng a và b vuông góc khi và chỉ khi u ⋅ v = 0 , trong đó u ≠ 0, v ≠ 0 , giá
 
của vectơ u song song hoặc trùng với đường thẳng a và giá của vectơ v song song hoặc trùng với đường
thẳng b .
Ví dụ 6. Cho tam giác ABC có= AB 3,= AC 4 , A= 60° . Gọi M là trung điểm của BC . Về phía ngoài tam
giác vẽ các tam giác vuông cân tại A là ABD và ACE
   

a) Tính các tích vô hươ̂ng AB. AE , AC. AD ;
  
b) Biểu diễn AM theo AB, AC . Từ đó chứng minh AM ⊥ DE .
Giải
a) Do BAE = BAC  + CAE  = 150° , CAD  = CAB  + BAD  = 150° nên
   
AB ⋅ AE =AB ⋅ AE ⋅ cos BAE  =3 ⋅ 4 ⋅ cos150° =12 ⋅ − 3 =−6 3 AC ⋅ AD
2
=AC ⋅ AD ⋅ cos CAD =4 ⋅ 3 ⋅ cos150° =12 ⋅ − 3 =−6 3

2
b) Ta có:
 1      
AM = ( AB + AC ), DE =− AE AD AM ⋅ DE
2
1     1        
= ( AB + AC ) ⋅ ( AE − AD= ) ( AB ⋅ AE + AC ⋅ AE − AB ⋅ AD − AC ⋅ AD)
2 2
   
Vì AB ⊥ AD, AC ⊥ AE nên AB ⋅ AD= 0, AC ⋅ AE = 0
  1
Suy ra AM ⋅ DE = (−6 3 + 0 − 0 + 6 3) = 0. ⇒ AM ⊥ DE
2
Trang 3
DẠNG 1. TÍNH TÍCH VÔ HƯỚNG CỦA HAI VECTƠ, TÍNH GÓC GIỮA HAI
VECTƠ
Câu 1. Cho tam giác ABC đều cạnh a , tâm O . Hãy tính:
 
a). AB. AC
 
b). AB.BC
   
(
c). OB + OC AB − AC )( )
   
(
d). AB + 2 AC AB − 3BC )( )
Lời giải
A
B E C
      1 a2

a). AB= . AC AB . AC cos AB, = AC (
AB. AC.cos= )
600 a=
.a.
2 2
       
b). AB.BC = − BA.BC = − BA . BC cos BA, BC ( )
1 a2
− BA.BC.cos 600 =
= −a.a. =−
2 2
     
c). Gọi E là trung điểm của BC có OB + OC = 2OE , AB − AC = CB ;
         
( )(
Do đó OB + OC AB − AC= 2OE.CB )
= 2 OE . CB .cos OE , CB ( )
2.OE.CBcos
= 900 0 .
d). Khai triển biểu thức, ta được
     2      
( )( )
D = AB + 2 AC AB − 3BC =AB − 3 AB.BC + 2 AB. AC − 6 AC.BC
  a 2   a 2   a 2
Chú ý rằng: AB.BC = − ; AB. AC = ; AC.BC =
2 2 2
3a 2 a2
Từ đó D = a 2 + + a 2 − 3a 2 = .
2 2
Câu 2. Cho hình vuông ABCD cạnh a , tâm O . Hãy tính:
             
( )(
a). AB.BC ; AB.BD; AB + AD BD + BC ; AB + AC + AD DA + DB + DC)( )( )
   
b). ON . AB; NA. AB với N là điểm trên cạnh BC .
   
c). MA.MB + MC.MD với M nằm trên đường tròn nội tiếp hình vuông.
Lời giải
Trang 4
A D
M
I J
B N C
a).
       
• AB.BC = − BA . BC .cos ( AB, BC ) =
− BA.BC = − BA.BC.cos 900 =
0
        2
• AB.BD = − BA . BD cos ( BA, BD ) =
− BA.BD = − BA.BD.cos 450 =
−a.a 2. −a 2
=
2
          
• ( AB + AD )( BD + BC=) AC ( BD + BC=) AC.BD + AC.BC
   
0 + AC . BC cos AC , BC =
= (
AC.BC.cos 450 =
a2 )
b).
              
• ON . AB = (
BN − BO . AB = BN . AB − BO. AB = )− BO. AB (do BN ⊥ AB ⇒ BN . AB = 0)
      a 2 2 a2
= BO= .BA BO . BA .cos BO= , BA
2
=.a
2 2
( )
          2
• NA. AB = BA − BN AB = ( BA. AB − BN . AB = )
− AB = −a 2
c).
       
MA.MB + MC.MD = MH + HA MH + HB ( )( )
   
( )(
= MH + HA MH − HA = MH 2 − HA2 )
Câu 3. Cho hình thang ABCD có đáy lớn BC = 3a , đáy nhỏ AD = a , đường cao AB = 2a
     
a). Tính AB.CD; BC.BD; AC.BD
b). Gọi I là trung điểm của CD . Hãy tính góc giữa AI và BD .
Lời giải
B E
C
H
I
A D
   
− Dựng DE ⊥ BC , E ∈ BC ⇒ ABED là hình chữ nhật. Do đó AB.CD = DE.CD
      2
=− DE.DC = − DE . DC .cos DE , DC = − DE.DC.cos 450 = (
−2a.2a 2.
2
=)
−4a 2
      BE
BC.BD 3=
− = BE.BD 3. BE . BD .cos =  3BE.BD
DBE = . 3.a 2
BD
             
(
− AC.BD = BC − BA AD − AB = BC. AD −  )(
BC. AB − 
BA. AD + BA. AB ) 0 0
   2
= BC . AD .cos 00 − AB = BC. AD − AB 2 =
3a.a − 4a 2 =
−a 2
       
(Vì BC ⊥ AB ⇒ BC. AB= 0; BA ⊥ AD ⇒ BA. AD= 0 ).
Trang 5
b). Gọi H trung điểm của AB, suy ra HI là đường trung bình của hình thang ABCD, do đó
AD + BC
=HI = 2a
2
             
( )(
Có AI .BD = HI − HA AD − AB = HI . AD −  )HI . AB − 
0
HA
. AD
0
 + HA. AB
 
Mà HI .= AD HI . AD.cos=00 2=a.a 2a 2
       
= (
HI . AB 0 do HI ⊥ AB ;= )
HA. AD 0 do HA ⊥ AD .( )
  1   1  2
HA. AB = BA. AB = − AB = −2a 2
2 2
   
Vậy AI .BD =0 ⇒ AI ⊥ BD ⇒ góc giữa AI và BD bằng 900 .
Câu 4. Cho tam giác ABC đều cạnh a , đường cao AH . Tính:
   
a). AB. AC ; BA. AH .
   
( )(
b). CB − CA 2CA − 3 AH )
Lời giải
A
B H C
a).
  a2
=
− AB. AC AB. AC= 
.cos BAC a= .a.cos 60 0
2
    a 3 3a 2
− BA. AH = − AB. AH = =
− AB. AH .cos BAH −a. .cos 300 =−
2 4
          
( )( ) ( )
b). CB − CA 2CA − 3 AH = AB 2CA − 3 AH = 2 AB.CA − 3 AB. AH
    a2 3a 2 13a 2
−2 AB. AC − 3 AB. AH =
= −2. − 3. =
−
2 4 4
Câu 5.  = 600 . Tính:

Cho hình thoi ABCD tâm O cạnh bằng 7 , góc BAC
       
AB. AC ; AB.OA; AC.BD; AB.OB
Lời giải
A
D
B C
 7 3 canh. 3
Do BAC = 600 ⇒ ∆ABC đều ⇒ AC= 7, BO= (đường cao tam giác đều = )
2 2
  49
=
− AB. AC AB. AC=  7.7.cos
.cos BAC = 600 .
2
Trang 6
    7 1 49
− AB.OA = − AB. AO.cos 600 =
− AB. AO = −7. . =
−
2 2 4
   
AC.BD 0 do AC ⊥ BD
−= ( )
    a 3 3a 2
− AB
= .OB BA = .BO BA.BO.cos= 
ABO a. .cos
= 30 0
2 4
     
Câu 6. Cho các vectơ a, b có độ dài bằng 1 và thỏa mãn điều kiện 2a − 3b =
3 . Tính cos a, b . ( )
Lời giải
    2  2
( )
2
Ta có 2a − 3b =4 ⇔ 2a − 3b =16 ⇔ 4a − 12a.b + 9b =16
   
⇔ 4a 2 − 12. a . b .cos a, b + 9b 2 =
16 ( )
    1
⇔ 4 − 12 cos a, b + 9 = ( )
16 ⇒ cos a, b =− .
4
( )
 
Câu 7. Cho các vectơ a, b có độ dài bằng 1 và góc tạo bởi hai vectơ bằng 600 . Xác định cosin góc giữa
       
hai vec tơ u và v với u = a + 2b, v = a −b.
Lời giải
       2   2     1
( )( )
Ta có u.v = a + 2b a − b =a + a.b − 2b =a 2 + a b cos a, b − 2b 2 =− .
2
( )
2   2  2 
• u =( a + 2b ) =a + 4a.b + 4b =1 + 4.1.1.cos 600 + 4.1 =7 ⇒ u = 7
2
2   2  2 
• v = ( a − b ) = a − 2.a.b + b = 1 − 2.1.1cos 600 + 1 = 1 ⇒ v = 1
2
 1
       −
u.v 7
u.v = ( )
u . v .cos u , v ⇒ cos u , v =
  = 2 =
u . v . 7.1
−
14
. ( )
     
Câu 8. Cho hai vectơ a và b . Cho biết =
a 6,= , b 45o . Hãy tính các tích vô hướng
b 3, a= ( )
      
( ) (
a 2a − b , 3a + 4b −2a + 3b . )( )
Lời giải
2  2 2  2    o 2
Trước hết ta có: a= a= 36, b= b= 9 , ab = a b cos45= 6.3. = 9 2 .
2
Vậy:
   2 
( )
• a 2a − b = 2a − ab = 2.36 − 9 2 = 72 − 9 2
    2 2  
(
• 3a + 4b −2a + 3b = )(−6a + 12b + ab = ) −108 − 9 2 .
−6.36 + 12.9 − 9 2 =
     
Câu 9. Cho a = 3, b = 2, a − 3b = 3 . Tính 2a + b
Lời giải
  2  2 2 2
  2 2   2   a − 3b − a − 9b 32 − 32 − 9. 2
− a − 3b =−
a 6a.b + 9b ⇒ a.b = = −3
=
6 6
 2  2 2  2  
− 2a + b = 4a + b + 4a.b = 4.32 + 2 + 4.(−3) = 26 ⇒ 2a + b = 26
      
Câu 10. Cho hai vectơ đơn vị a, b thỏa mãn điều kiện 2a − b =3 . Tính a.b; a + b
Lời giải
Trang 7
    2   2   3 − 4 −1 1
( )
2
2a − b = 3 ⇒ 2a − b =⇔3 4a − 4a.b + b =⇒ 3 a.b = =−
4 2
  2   2  1  
( )
2
Có a + b = a + 2a.b + b = 1 + 2.  −  + 1 = 1 ⇒ a + b = 1
 2
DẠNG 2. TÍNH ĐỘ DÀI CỦA MỘT ĐOẠN THẲNG

  
Câu 11. Cho tam giác ABC có=
AB 2,=  600 . Cho điểm M thỏa MB + 2 MC =
AC 3, =
BAC 0 . Tính dộ
dài AM .
Lời giải
         1  2 
Ta có: MB + 2 MC = (
0 ⇔ AB − AM + 2 AC − AM =) ( ) 0 ⇒ AM =AB + AC
3 3
 2  1  2   2
 2  1    2  
2 2
1  2 
⇒ AM =  AB + AC  ⇔ AM =  AB  +  AC  − 2. AB. AC
3 3  3  3  3 3
1 4 4  
⇔ AM 2 = AB 2 + AC 2 − AB. AC
9 9 9
1 4 4 28 2 7
⇔ AM 2 = .22 + .32 − .3 = ⇒ AM =
9 9 9 9 3
Câu 12. Cho tam giác ABC =

có AB a= a, 
2, BC 5= ABC 1350 . Gọi điểm M thuộc AC sao cho
3
AM = MC
2
 
a). Tính BA.BC
  
b). Tìm x, y sao cho BM
= xBA + yBC và tính BM .
Lời giải
A
1350
C
B
   
a). BA.BC = BA . BC cos 
ABC = a 2.5a.cos1350 = −5a 2
3  3    3  
b). Do M thuộc AC sao cho AM =
2
MC ⇒ AM =
2
MC ⇔ BM − BA =
2
BC − BM( )
 3   3   2  3   
⇔ BM + BM =BA + BC ⇔ BM = BA + BC ( ∗) . Vì AB, AC là hai vectơ không cùng
2 2 5 5
 2
 x = 5
phương nên biểu thức ( ∗) duy nhất ⇒ 
y = 3
 5
 2  2  3  2 4 9 2  3 
⇒ BM =  BA + BC  ⇔ BM 2 = BA2 + BC 2 + 2. BA. BC
5 5  25 25 5 5
4 9 12  
⇔ BM 2 = BA2 + BC 2 + .BA.BC
25 25 25
4 9 12 173 2
⇔ BM = 2
.2a 2 + .25a 2 + . ( −5a 2= ) a
25 25 25 25
Trang 8
a 173
⇒ BM =
5
Câu 13. Cho tam giác ABC có= AB 2,= AC 3, = 1200

BAC
 
a). Tính AB. AC và độ dài trung tuyến AM .

b). Gọi AD là phân giác trong của góc A của tam giác ABC . Phân tích AD theo hai vectơ
 
AB, AC . Suy ra độ dài đoạn AD .
Lời giải
A
B C
D M
   
a). Có AB. AC = AB . AC .cos A = 2.3.cos1200 = −3 .
 1    2  1    2
Ta có: AM =
2
( )
AB + AC ⇒ AM =  AB + AC 
2
( 
)
1  
⇔ AM 2=
4
(
AB 2 + AC 2 + 2. AB. AC )
1 2 2 7 7
⇔ AM 2 =
4
( 2 + 3 + 2.(−3) ) = ⇒ AM =
4 2
.
b).
DB AB 2 2  
Theo tính chất đường phân giác ta có = = ⇒ DB = DC , do DB, DC là hai vectơ
DC AC 3 3
 2 
ngược hướng nên có DB = − DC
3
  2   5   2   3  2 
⇔ AB − AD =
3
( )
− AC − AD ⇔ AD =
3
AB + AC ⇔ AD =
3 5
AB + AC
5
 2  3  2   2
9 4 12  
⇒ AD =  AB + AC  ⇔ AD 2 = AB 2 + AC 2 + AB. AC
5 5  25 25 25
9 2 4 2 12
⇔ AD 2 = .2 + .3 + .(−3)
25 25 25
36
⇔ AD 2 =
25
6
⇔ AD = .
5
Câu 14. Cho tam giác ABC có AB = 2a, BC = a 7, AC = 3a . Gọi M trung điểm của AB, N thuộc AC
sao cho AN = 2 NC và D thuộc MN sao cho 2DM = DN
  
a). Tìm x, y sao cho =
AD x AB + y AC .
 
b). Tính AB. AC và độ dài đoạn AD theo a .
Lời giải
Trang 9
A
M
D N
B C
2  2 
Do AN = 2 NC ⇒ AN = AC ⇒ AN = AC
3 3
     
• 2 DM =
DN ⇒ 2 DM = − DN ⇔ 2 AM − AD =( − AN − AD) ( )
 1
     2   1  2   x =
3
⇔ 3 AD = 2 AM + AN ⇔ 3 AD = AB + AC ⇔ AD = AB + AC ⇒ 
3 3 9 y = 2
 9
  
b). Ta có BC = AC − AB
 2   2  
( )
Do đó BC = AC − AB ⇔ BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB. AC
( )
2
  AB 2 + AC 2 − BC 2 ( 2a ) + ( 3a ) − a 7
2 2
⇒= AB. AC = = 3a 2
2 2
 1  2   2  1  2  2
Theo câu a) thì AD = AB + AC ⇒ AD =  AB + AC 
3 9 3 9 
1 4 4 
 
⇔ AD 2 = AB 2 + AC 2 + AB. AC
9 9 27
1 4 4
⇔ AD 2= ( 2a ) + ( 3a ) + .3a 2
2 2
9 9 27
44 2 2a 11
⇔ AD 2 = a ⇒ AD=
9 3
DẠNG 3. CHỨNG MINH ĐẲNG THỨC VỀ TÍCH VÔ HƯỚNG

    
Sử dụng định nghĩa a.b = a . b cos a, b( )
Sử dụng quy tắc chèn điểm, quy tắc công trừ các vectơ và một số quy tắc trung điểm, trọng tâm,
tính chất hình bình hành…
Tính chất giao hoán và phân phối về tích vô hướng.
Nếu trong đẳng thức chứa bình phương độ dài của đoạn thẳng, ta chú ý có thể chuyển về vectơ
 2
nhờ đẳng thức AB 2 = AB
Câu 15. Cho hình vuông ABCD có độ dài cạnh AC = a 2 , gọi O là giao điểm của AC và BD .
 
a). Tính tích vô hướng AD. AC theo a .
 
b). Gọi M là trung điểm cạnh BC . Chứng minh rằng AB
= .OC 2 OC 2 − OM 2 ( )
Lời giải
A D
B M C
Trang 10
a).
Do ABCD là hình vuông ⇒ AC = AB 2 ⇔ AB 2 = a 2 ⇔ AB = a .
 
Theo định nghĩa= có: AD. AC AD.=  a=
AC.cos CAD .a 2.cos 450 a 2 .
b).
   1  1   1 a2
•= AB.OC AB = . . AC = AB. AC AB. AC.cos
=  1 a.a 2.cos
BAC = 450 (1)
2 2 2 2 2
BC 2 a 2
• 2 ( OC 2 − OM 2 ) =2MC 2 = = ( 2)
2 2
 
Từ (1) và ( 2 ) suy ra AB
= .OC 2 OC 2 − OM 2 ( )
Câu 16. Cho hình vuông ABCD tâm O cạnh a 3 . Gọi I là trung điểm của AD và M là điểm bất kỳ.
 
a). Tính IB.IC
   
b). Chứng minh rằng MA.MC = MB.MD
Lời giải
A I D
B C
a).
    1   1   1      
IB.IC = BI .CI =
2
BA + BD ( ) ( 2
CD + CA=
4
) ( )(
BA + BA + BC CD + CD + CB )
1     1   2  2 
=
4
( )(
2 BA + BC 2 BA − BC = ) (
4 
)
2 BA − BC

1 1 9a 2
4
=( 4 BA 2
− BC 2
) 4
= .3 AB 2
=
4
b). Ta có:
             
MA.MC = ( )( )
MB + BA . MD + DC = MB.MD + MB.DC + BA.MD + BA.DC
          
= MB.MD + MB.DC − DC.MD + BA.DC (do BA = CD = − DC )
     
(
= MB.MD + MB − MD + BA .DC )
    
= MB.MD + DB + BA DC ( )
   
= MB.MD + DA.DC
     
= MB.MD (Do DA ⊥ DC ⇒ DA.DC = 0)
 
Câu 17. Cho H là trung điểm của AB và M là một điểm tùy ý. Chứng minh rằng MA= .MB HM 2 − HA2
Lời giải
M
A B
H
         
Ta có MA.MB = (
MH + HA MH + HB = )(
MH + HA MH − HA ) ( )( )
 2  2     
= MH − HA = HM 2 − HA2 (Do H trung điểm của AB nên có HA + HB = − HA )
0 ⇒ HB =
Trang 11
Câu 18. Chứng minh rằng với bốn điểm bất kì A, B, C , D ta có:
     
AB.CD + AC.DB + AD.BC = 0 (hệ thức Ơ – le).
Lời giải
              
AB.CD + AC.DB + AD.BC (
= AB AD − AC + AC AB − AD + AD AC − AB ) ( ) ( )
           
= AB. AD − AB. AC + AC. AB − AC. AD + AD. AC − AD. AB
           
( ) (
= AB. AD − AD. AB + AC. AB − AB. AC + AD. AC − AC. AD ) ( )

=0
Câu 19. Cho tam giác ABC . Chứng minh rằng:
  1
a). AB. AC=
2
(
AB 2 + AC 2 − BC 2 )
b). BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2 AB. AC.cos A
Lời giải
a).
 2    2  2    
( )
2
BC 2 = BC = AC − AB = AC + AB − 2. AC. AB = AC 2 + AB 2 − 2. AC. AB
  1
⇒ AB. AC=
2
( AB + AC 2 − BC 2 ) (1)
2
 
b). BC 2 = AB 2 + AC 2 − 2. AB. AC
 
= AB 2 + AC 2 − 2. AB . AC cos A
= AB 2 + AC 2 − 2 AB. AC cos A ( 2 )
Chú ý: Các công thức (1) và ( 2 ) thường xuyên được sử dụng trong khi giải các bài tập khác.
Đặc biệt, ( 2 ) được gọi là định lí hàm số cosin, trong chương sau ta sẽ đề cập nhiều đến định lí
này.
Câu 20. Cho tam giác ABC có I trung điểm của BC . Chứng minh:
2 2 BC 2
2
a). AB + AC = 2 AI +
2
 
b). AB − AC =
2 2
2 BC.IH (Với H là hình chiếu của A xuống BC).
Lời giải
   
 2   2
( ) ( )
2 2
a). Ta có: AB 2 + AC 2 =AB + AC = AI + IB + AI + IC
  2   2  
( ) ( )
= AI + IB + AI − IB (I trung điểm của BC ⇒ IC = − IB )
2
2 2  BC 
2 2 BC 2
= 2 AI + 2 BI = 2 AI + 2.   = 2 AI + (đpcm).
 2  2
 2  2        
(
b). AB 2 − AC 2 = AB − AC = AB − AC AB + AC = CB.2 AI = 2CB.HI)( )
 
= 2 BC.IH
Câu 21. Cho tam giác ABC , trung tuyến AM . Chứng minh rằng
  1
a). AB= . AC AM 2 − BC 2
4
2 ( AB 2 + AC 2 ) − BC 2
b). AM 2 =
4
Trang 12
Lời giải
a). Cách 1:
      2
AB + AC ) − ( AB − AC )
(= ( 2 AM )
2 2 2
  − CB
=AB. AC
4 4
4 AM 2 − BC 2 BC 2
= = AM 2 −
4 4
Cách 2: Gọi I là trung điểm BC
       
Ta có: AB = AI + IB và AC = AI + IC = AI − IB
  2 2 2 BC 2
⇒ AC. AB = AI − IB = AI −
4
 1  
b).= AM
2
(
AB + AC )
1  
⇒ AM 2=
4
(
AB 2 + AC 2 + 2 AB. AC )
1  
=
4
( ) (
2 AB 2 + AC 2 − AB 2 + AC 2 − 2 AB. AC 
 )
1   2
=
4 
( ) (
2 AB 2 + AC 2 − AB − AC 

)
2 ( AB 2 + AC 2 ) − BC 2
= (đpcm).
4
Đây chính là công thức tính độ dài đường trung tuyến của tam giác, sẽ được đề cập nhiều ở phần
sau.
Câu 22. Cho tam giác ABC , biết = , B C a=
AB c= , AC b . Có trọng tâm G . Chứng minh rằng
1 2 2 2
GA2 + GB 2 + GC =
2
3
( a + b + c ) (hệ thức Lep – nit).
Lời giải
   
Ta có GA + GB + GC = 0
  
( )
2
⇒ GA + GB + GC 0
=
     
(
⇒ GA2 + GB 2 + GC 2 + 2 GA.GB + GB.GC + GC.GA = 0 )
 
(
⇒ 3 ( GA2 + GB 2 + GC 2 ) − GA2 + GB 2 − 2GA.GB )
   
( ) (
− GB 2 + GC 2 − 2GB.GC − GC 2 + GA2 − 2GC.GA = 0 )
  2   2  
(
⇒ 3 ( GA2 + GB 2 + GC 2 ) = GA − GB + GB − GC + GC − GA ) ( ) ( )
2
⇒ 3 ( GA2 + GB 2 + GC 2 ) = AB 2 + BC 2 + CA2
1 2 2 2
⇒ GA2 + GB 2 + GC 2 =
3
( a + b + c ) (đpcm)
Câu 23. Cho tam giác ABC, trọng tâm G. Chứng minh rằng với mọi điểm M, ta có
MA2 + MB 2 + MC 2 = GA2 + GB 2 + GC 2 + 3MG 2
Lời giải
Ta có
  2    
( ) ( ) + ( GC + GC )
2 2
MA2 + MB 2 + MC 2 = MG + GA + MG + GB
Trang 13
      
(
= 3MG 2 + 2 MG GA + GB + GC + GA + GB + GC )
  
= 3MG 2 + GA + GB + GC
Nhận xét:
a). Điểm có tổng bình phương các khoảng cách từ đó đến các đỉnh của tam giác nhỏ nhất chính là
trọng tâm của tam giác.
b). Nếu tam giác ABC nội tiếp đường tròn ( O; R ) thì:
3 ( R 2 − OG 2 ) = GA2 + GB 2 + GC 2 (Với M ≡ O ).
Câu 24. Cho tam giác ABC có trọng tâm G . Chứng minh với điểm M bất kỳ ta luôn có:
1 1
MG=2
3
(
MA2 + MB 2 + MC 2 − AB 2 + BC 2 + CA2
9
) ( )
Lời giải
   
Theo tính chất trọng tâm, ta có: MA + MB + MC = 3MG
 2    2
⇒ 9MG = MA + MB + MC ( )
     
⇔ 9 MG 2 = MA2 + MB 2 + MC 2 + 2 MA.MB + 2 MB.MC + 2 MA.MC
( )
⇔ 9MG 2 = MA2 + MB 2 + MC 2 + MA + MB 2 − AB 2 + ( MB 2 + MC 2 − BC 2 )
2
+ ( MA2 + MC 2 − AC 2 )
⇔ 9 MG 2= 3 ( MA2 + MB 2 + MC 2 ) − ( AB 2 + BC 2 + CA2 )
1 1
2
⇔ MG=
3
( MA2 + MB 2 + MC 2 ) − ( AB 2 + BC 2 + CA2 )
9
Câu 25. Cho hai điểm M , N nằm trên đường tròn đường kính AB = 2 R . Gọi I là giao điểm hai đường
thẳng AM và BN . Chứng minh:
       
a). AM . AI = AB. AI ; BN .BI = BA.BI
   
b). AM . AI + BN .BI = 4R2
Lời giải
M
N
A B
O
 
Vì BM ⊥ AI nên AM là hình chiếu của vec tơ AB trên đường thẳng AI. Vậy ta có:
   
AM . AI = AB. AI
   
Chứng minh tương tự BN .BI = BA.BI
           
b). Ta có: AM . AI + BN .BI = AB. AI + BA.BI = AB. AI + AB.IB
      2
( )
= AB AI + IB = AB. AB = AB = AB 2 = 4 R 2
Câu 26. Cho hình chữ nhật ABCD có tâm O và M là một điểm tùy ý. Chứng minh:
   
a). MA.MC = MB.MD
 2    
b). MA + MB.MD = 2 MA.MO
Lời giải
Trang 14
a). Vì AC là đường kính, ta có:
         
MA.MC = (MO + OA MO + OC =)( MO + OA MO − OA ) ( )( )
 2  2     
= MO − OA = MO 2 − R 2 (do OA + OC = 0 ⇒ OC = −OA )
 
Tương tự: MB.= MD MO 2 − R 2
   
Vậy MA.MC = MB.MD
 2    2       
b). MA + MB.MD = MA + MA.MC = MA. MA + MC = 2 MA.MO ( )
Câu 27. Cho tam giác ABC đều nội tiếp đường tròn tâm O bán kính R .
a). Chứng minh MA2 + MB 2 + MC 2 =
6 R 2 khi và chỉ khi M thuộc (O) .
b). Chứng minh với mọi điểm M :
   
AM 2 + 2 MB 2 − 3MC
= 2
2 MO MA + 2 MB − 3MC ( )
Lời giải
a). Vì tam giác ABC đều nên O cũng là trọng tâm của tam giác, do đó ta có
   
OA + OB + OC = 0
 2   2  2  2  
( )
MA = MO + OA = MO + OA + 2 MO.OA
 2   2  2  2  
( )
MB = MO + OB = MO + OB + 2 MO.OB
 2   2  2  2  
( )
MC = MO + OC = MO + OC + 2 MO.OC
 2  2  2  2  2  2  2      
MA + MB + MC = 3MO + OA + OB + OC + 2 MO.  OA + OB + OC
 
  
 0 
⇔ MA2 + MB 2 + MC 2 = 3MO 2 + 3R 2
MA2 + MB 2 + MC 2 = 6 R 2 ⇔ 3MO 2 + 3R 2 = 6 R 2 ⇔ MO 2 =R 2 ⇔ MO =R ⇔ M thuộc đường tròn
(O).
 2  2  2
b). MA2 + 2 MB 2 − 3MC 2 =MA + 2 MB − 3MC
  2    
( ) ( ) ( )
2 2
= MO + OA + 2 MO + OB − 3 MO + OC
( ) ( ) ( )
 2    2  2    2  2    2
= MO + 2 MO.OA + OA + 2 MO + 2 MO.OB + OB − 3 MO + 2 MO.OC + OC
   
(
= 2 MO OA + 2OB − 3OC )
      
(
= 2 MO OM + MA + 2OM + 2 MB − 3OM − 3MC )
   
(
= 2 MO MA + 2 MB − 3MC (đpcm). )
Câu 28. Cho tứ giác ABCD . Gọi I , J theo thứ tự là trung điểm của AC , BD . Chứng minh rằng
AB 2 + BC 2 + CD 2 + DA2 = AC 2 + BD 2 + 4 IJ 2
Lời giải
2 2 2 2 2 2 2
AB + BC + CD + DA = AC + BD + 4 IJ
 
( )
2
⇔ AB 2 + BC 2 + CD 2 + DA2 = AC 2 + BD 2 + AB + CD
 
⇔ ( AD 2 − AC 2 ) − ( BD 2 − BC 2 ) =
2 AB.CD
         
( )(
⇔ AD − AC AD + AC − BD − BC BD + BC = ) ( 2 AB.CD )( )
       
(
⇔ CD AD + AC − CD BD + BC =) ( 2 AB.CD )
Trang 15
      
(
⇔ CD AD − BD + AC − BC = 2 AB.CD )
   
⇔ CD.2 AB = 2 AB.CD (đúng).
Câu 29. Cho tam giác , BC a=
AB c=
ABC , biết = , CA b , các đường trung tuyến tương ứng
AA ', BB ', CC ' . Gọi G là trọng tâm tam giác ABC . Chứng minh rằng với mọi M bất kì, ta có
    a 2 + b2 + c2
2 MA.MA ' + MB.MC = 3MG 2 −
6
Lời giải
       
( )(
VT = 2 MG + GA MG + GA ' + MG + GB MG + GC ) ( )( )
( )
 2      2        
= 2 MG + MG.GA ' + GA.MG + MG + MG.GC + MG.GB + MGB.GC + GA.GA '
 2         
(
= 3MG + MG 2GA ' + 2GA + GB + GC + 2GA.GA ' + GB.GC )
 
Vì G là trọng tâm nên 2GA ' = −GA
 2        2  
Vậy VT= 3MG + MG  GA + GB + GC   − GA + GB.GC
  
 0 
Mà:
 2  2   2 4 2 4  b 2 + c 2 a 2  2b 2 + 2c 2 − a 2
GA=  AA ' = AA '= . − = 
3  9 9  2 4  9
2a 2 + 2c 2 − b 2 2a 2 + 2b 2 − c 2
  GB 2 + GC 2 − BC 2 + − a2
=GB.GC = 9 9
2 2
b 2 + c 2 − 5a 2
= .
18
2b 2 + 2c 2 − a 2 b 2 + c 2 − 5a 2 a 2 + b2 + c2
⇒ VT= 3MG 2 − + = 3MG 2 −
9 18 6
Câu 30. Cho tam giác ABC , gọi H là trực tâm, M là trung điểm của cạnh BC . Chứng minh rằng
  1  2
MH .MA = BC
4
Lời giải
  1   1  
MH .MA =BH + CH
2
( 2
BA + CA ) ( )
1        
=
4
(
BH .BA + BH .CA + CH .BA + CH .CA )
1    
=
4
(
BH .BA + CH .CA )
1        
=
4
(
BH BC + CA + CH CB + BA) (
 )
1     1    1  2
=
4
(
BH .BC + CH .CB
=
4
)
BC BH − CH =
4
BC ( )
Câu 31. Cho tam giác ABC , có AD, BE , CF lần lượt là các đường trung tuyến. Chứng minh rằng
     
AB.CF + BC. AD + CA.BE = 0
Lời giải
Trang 16
A
F E
B C
D
     
AB.CF + BC. AD + CA.BE =
 1    1    1  
( )
= AB. CA + CB + BC. AB + AC + CA. BA + BC
2 2
( 2
) ( )
1            
=
2
(
AB.CA + AB.CB + BC. AB + BC. AC + CA.BA + CA.BC )
1                   
= AB.CA
  + CA.BA  +  AB
   .CB + BC . AB  +  BC . AC + + CA .BC
  
2     
 
  
0   0   0
=0
     
Vậy AB.CF + BC. AD + CA.BE = 0
DẠNG 4. CHỨNG MINH SỰ VUÔNG GÓC CỦA HAI VECTƠ, HAI ĐƯỜNG
THẲNG.
  
Điều kiện a ⊥ b ⇔ a.b = 0.
 
Điều kiện AB ⊥ CD ⇔ AB.CD = 0.
Lưu ý chọn gốc, chọn hệ cơ sở để biểu diễn và chứng minh vuông góc.
   
Câu 32. Cho tam giác ABC đều cạnh a . Gọi M , N là các điểm sao cho 3BM = 2 BC , 5 AN = 4 AC .
   
a). Tính AB. AC ; BC. AC
b). Chứng minh AM vuông góc với BN .
Lời giải
A
B M C
a).
  a2
• AB. AC AB. AC=
= 
.cos BAC a= .a.cos 60 0
2
    a2
• BC = . AC CB = .CA CB.CA.cos=  a.a.cos
BCA = 600 .
2
b).
       2  1 
( ) (
• 3BM = 2 BC ⇔ 3 AM − AB = 2 AC − AB ⇒ AM = AC + AB ) 3 3
       4 
• 5 AN = (
4 AC ⇔ 5 BN − BA = )
4 AC ⇒ BN = − AB + AC
5
Trang 17
   2  1    4  
Ta có: AM .BN =  AC + AB  − AB + AC 
3 3  5 
2  
 8  2 1 
 2 4  
 2   8  2 1  2
= − AC. AB + AC − AB + AC. AB = − AC. AB + AC − AB
3 15 3 15 5 15 3
2 a2 8 1  
= − . + .a 2 − a 2 = 0 ⇒ AM ⊥ BN ⇔ AM vuông góc với BN.
5 2 15 3
Câu 33. Cho tam giác ABC có góc A nhọn. Vẻ bên ngoài tam giác ABC các tam giác vuông cân đỉnh A
là ABD và ACE . Gọi M trung điểm của đoạn BC . Chứng minh rằng AM vuông góc với DE .
Lời giải
E
B C
M
 
Ta chứng minh AM .DE = 0 . Thật vậy:
             
( )( )
2 AM .DE = AB + AC AE − AD = AB. AE − AB. AD + AC. AE − AC. AD
   
= AB. AE − AC. AD ( )
= AB. AE.cos 900 + A − AC. AD.cos 900 + = A 0 (do= (
AB AD
= )
, AE AC ).
Câu 34. Cho tam giác ABC vuông tại A , đường cao AH . Gọi I , J lần lượt là trung điểm của AH và
HC . Chứng minh BI ⊥ AJ
Lời giải
B
H
I J
A C
 1    1  

Ta có = AJ
2
(
AH + AC = )
; BI
2
(
BA + BH )
  1    
(
AJ .BI = AH + AC BA + BH
4
)( )
1        
= (
4
AH .BA + AH .BH + AC.BA + AC.BH )
1     1    
= (
4
AH .BA + AC.BH = ) (
4
AH .HA + HC.BH )
(
1  2   1
) (
= − AH − HB.HC = − AH 2 − HB.HC.cos BHC
4 4

)
1
= ( − AH 2 + HB.HC ) = 0
4
Câu 35. Cho tam giác ABC cân tại A . Gọi H là trung điểm của đoạn BC , D là hình chiếu vuông góc
của H trên AC , M trung điểm của đoạn HD . Chứng minh AM vuông góc với DB .
Trang 18
Lời giải
A
M
B H C
  
Vì M trung điểm của HD, nên có 2AM
= AH + AD
             
Ta có 2 AM .BD = AH + AD BH + HD =  ( AH .BH


)(
 + AH .HD + AD.BH + AD
.HD

)
0 0
              
= AH .HD + AD.BH= AH .HD + AH + HD BH = AH .HD +  AH
.BH(
 + HD.BH ) 
0
       
(
= HD AH + BH= HD AH + HC= HD. AC ) = 0 ( )
 
⇒ AM ⊥ BD . Vậy AM vuông góc với BD .
Câu 36. Cho tứ giác ABCD có E là giao của hai đường chéo AC và BD . Gọi I , J lần lượt là trung điểm
của BC , AD và H , K là trực tâm của các tam giác ABE , CDE .
   
a). Chứng minh HK .BD = AC.BD
b). Chứng minh HK ⊥ IJ
Lời giải
C
I
B
A'
K
H
E
C'
A
J
D
a). Hạ AA ', CC' lần lượt vuông góc BD, ta có:

     
HK .BD A=
= ' C '.BD AC.BD
   
b) Tương tự ta cũng có: HK . AC = BD. AC
   
suy ra HK . AC = HK .BD
 
    BD + CA  1    
Thành tử HK .IJ = HK . 
2
= HK .BD − HK . AC = 0 ( )
  2
Vậy HK ⊥ IJ
Câu 37. Cho tứ giác ABC có hai đường chéo AC và BD vuông góc với nhau và cắt nhau tại M . Gọi P
là trung điểm của cạnh AD . Chứng minh MP vuông góc với BC khi và chỉ khi
   
MA.MC = MB.MD
Lời giải
     
Ta có 2 MP.BC =+ (
MA MD MC − MB )( )
           
= MA.MC −  MA
.MB
 + MD

.MC
 − MD = .MB MA.MC − MD.MB
 
0 0
         
Do đó MP ⊥ BC ⇔ MP.BC =⇔ 0 MA.MC − MD.MB =⇔ 0 MA.MC = MD.MB
Trang 19
Câu 38. Cho hình chữ nhật ABCD , vẽ BH ⊥ AC . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của AH và DC .
Chứng minh BM ⊥ MN .
Lời giải
A B
H
D N C
 1    1  

Ta có = BM
2
(
BA + BH ;= MN
2
)AD + HC ( )
  1    
Nên BM MN = BA + BH AD + HC
4
( )( )
1          
=  BA. AD + BA.HC + BH . AD +  BH .HC 
4   
0
 
0 
   
Mà BA.HC = HA.HC = HA.HC.cos  AHC = HA.HC.cos1800 = − HA.HC = − BH 2
     
BH
= . AD BH = .BC BH = .BH BH 2
  
Từ đó suy ra BM MN = 0 ⇔ BM ⊥ MN .
Cách 2:
 1   1   1  
(
NM =NA + NH =
2
)
− AD + AC + NC + CH
4
(2
) ( )
1   1  1   
= (
4
)
− AD + AC +  − CD + CH 
2 2 
 1   1  
BM = (
2
BA + BH =
2
) (
CD + BH )
   1   1  1     1  
Ta có NM .BM =− ( )
 4 AD + AC + 2  − 2 CD + CH   2 CD + BH
  
( )
1     1    
= ( )(
− AD + AC CD + BH + −CD + 2CH CD + BH
8 8
) ( )( )
1           1   2       
= −  AD .CD + AD . BH + AC .CD + AC . BH  +  −CD − CD . BH + 2CH .CD + 2 CH .BH
 
8   
0

 
0
 8
 

0 
1        
= (
− AD.BH + AC.CD + CD 2 + CD.BH − 2CH .CD ( ∗)
8
)
Ta có:
     
AD
= .BH BC = .BH BH = .BH BH 2
          
AC.CD = ( AD + AB CD = AD
 ).CD

 + AB.CD =
 AB.BA = − AB 2
0
     
CD
= .BH BA = .BH BH .BH BH 2
=
          
2CH .CD = 2CH .BA = 2CH BH + HA = 2 CH
.BH

(
 + 2CH .HA )
0
 
= 2=CH .HA 2CH= . AH 2 BH 2
1
(
Do đó ( ∗) =− BH 2 − AB 2 + CD 2 + BH 2 − 2 BH 2 =0
8
)
Trang 20
AC
Câu 39. Cho hình vuông ABCD , điểm M thuộc đoạn thẳng AC sao cho AM = . Gọi N là trung
4
điểm của đoạn thẳng BC . Chứng minh rằng DMN là tam giác vuông cân.
Lời giải
A D
M
O
B N C
3a 2
Gọi a > 0 là độ dài cạnh hình vuông ABCD . Nên
= 2, CM
có AC a=
4
Áp dụng định lí hàm số cosin cho các tam giác CMN và CDM:
• MN 2 =CN 2 + CM 2 − 2CN .CM .cos MCN
2 2
 a   3a 2  a 3a 2 5a 2 a 10
=   +   − 2. . .cos 450
= ⇒ MN = (1)
2  4  2 4 8 4

• MD 2 =CD 2 + CM 2 − 2CD.CM .cos DCM
2
 3a 2  3a 2 5a 2 a 10
2
=a +   − 2.a. .cos 45 0
= ⇒ MD = ( 2)
 4  4 8 4
2 2
 a  5a
• DN = 2
CD + CN = 2
a +  = 2 2
2 4
5a 2
Ta có MN 2 + MD 2 =ND 2 = ⇒ DMN vuông tại M ( 3)
4
Từ (1) , ( 2 ) , ( 3) suy ra DMN vuông cân tại M.
Cách 2:
      
CB a=
Đặt= , CD b . Vì ABCD là hình vuông nên=
a.b 0=
&a b
   1  3  1  3   1 3 1  
MN =CN − CM = CB − AC = a − a + b =
2 4 2 4
( )
− a− b=
4 4 4
(
− a + 3b )
    3   3   1  
MD = CD − CM = CD − AC = b − a + b = − 3a − b
4 4
( 4
) ( )
( )
  1     1  2   2
Ta có MN .MD=
16
( )(
a + 3b 3a − b= ) 16
3a + 8a.b − 3b
1  
=
16
( 3a 2 − 3b 2 = ) 0 ⇒ MN ⊥ MD ( 4 ) .
( )
 2 1   2 1  2   2 5a 2
• MN =
16
( )
a + 3b =
16
a + 6a.b + 9b =
8
( 5)
( )
 2 1   2 1  2   2 5a 2
• MD=
16
( )
3a − b =
16
9a − 6a.b + b =
8
( 6)
Từ ( 4 ) , ( 5 ) , ( 6 ) suy ra DMN vuông cân tại M.
Câu 40. Cho tứ giác ABC D có hai đường chéo cắt nhau tại O . Gọi H , K lần lượt là trực tâm của các tam
giác ABO và CDO . Gọi I , J lần lượt là trung điểm của AD và BC . Chứng minh HK ⊥ IJ .
Trang 21
Lời giải
A
I
D
H K
O
B J C
            
AB + DC = AI + IJ + JB + DI + IJ + JC = 
AI
+ DI

+JB  + 2 IJ
+ JC


0 0
 
    AB + DC
⇔ AB + DC = 2 IJ ⇔ IJ =
2
        
( )(
2 IJ HK = AB + DC OK − OH = AB.OK − DC.OH )
Câu 41. Cho tam giác ABC đều cạnh 3a . Lấy M , N , P lần lượt trên 3 cạnh BC , CA, AB sao cho
BM a=
= , CN 2a= , AP x . Tìm x để AM vuông góc với PN .
Lời giải
   
Chọn hệ vec tơ cơ sở= AB b= , AC c
    1   1   1  2 
Ta có AM =AB + BM =AB + BC =AB + AC − AB = c + b
3 3
( 3 3
)
   1  x 
PN = AN − AP = c − b
3 3a
   1  2   1  x  
Để AM ⊥ PN ⇔ AM .PN =⇔ 0  c + b  c − b  = 0
3 3  3 3a 
    2   2
( )( )
⇔ c + 2b ac − xb =0 ⇔ a.c − xb.c + 2a.b.c − 2 x.b =0
2  2
⇔ a.c + ( 2a − x ) b.c − 2 x.b =0
⇔ a.9a 2 + ( 2a − x ) .a.a.cos 600 − 2 x.9a 2 =
0
 x 
⇔ a 2  9a + a − − 2 x  =0
 2 
5
⇔ 10a − x = 0 ⇔ x = 4a
2
Câu 42. Tam giác ABC cân tại A nội tiếp đường tròn ( O ) . D là trung điểm của AB, E là trọng tâm tam
giác ACD . Chứng minh OE ⊥ CD
Lời giải
D E
O
B C
Ta có
Trang 22

1   1   
− CD=
2
CA + CB =
2
(
OA + OB − 2OC ) ( )
 1    1   1    
− OE=
3
(
OA + OD + OC = OA + OA + OB + OC 
3 2 
) ( )
1   
=
6
(
3OA + OB + 2OC )
  1      
Do đó CD.OE =
12
(
OA + OB − 2OC 3OA + OB + 2OC )( )
1    
=
12
(
3OA2 + OB 2 − 4OC 2 + 4OA.OB − 4OA.OC )
1   
= OA OB − OC
3
( )
1  
= = OA.CB 0 , tức OE ⊥ CD
3
DẠNG 5. TẬP HỢP ĐIỂM

 
Dạng 1: MA.MB = k (1) (A, B là hai điểm cố định).
− k = 0 : Tập hợp các điểm M là đường tròn đường kính AB .
− k ≠ 0 : Gọi I trung điểm của AB .
    AB 2
(1) ⇔ ( MI + IA)( MI − IA) =k ⇔ MI 2 − IA2 =k ⇔ MI 2 =k +
4
AB 2 AB 2 AB 2
+ Nếu k + >0⇔k >− : Tập hợp các điểm M là đường tròn tâm I, bán kính k+
4 4 4
AB 2 AB 2
+ Nếu k + =0⇔k =− : Tập hợp điểm M là điểm I.
4 4
AB 2 AB 2
+ Nếu k + <0⇔k <− : Tập hợp các điểm M là rỗng.
4 4
  
Dạng 2: AM .v = k ( 2 ) (A cố định, v có hướng, độ dài xác định).

k = 0 : Tập hợp các điểm M là đường thẳng qua A và vuông góc với giá của v
    
k ≠ 0 : Gọi A ' M ' là hình chiếu của AM trên giá của vectơ v ; ta có: ( 2 ) ⇔ A ' M '.v =
k (định lí
 k
hình chiếu). A’ cố định ⇒ M ' cố định (M’ nằm trên giá của v định bởi A ' M ' = ). Tập hợp các
v

điểm M là đường thẳng vuông góc với giá của vectơ v tại M’.
M
A A
v
v M'
A'
k=0 k≠0
Dạng 3: α MA2 + β MB 2 = k ( 3) (A, B cố định α , β là hằng số và α + β ≠ 0 ).

  
Gọi I là điểm thỏa α IA + β IB = 0 ⇒ I là điểm cố định.
  2   2
(
( 3) ⇔ α MI + IA + β MI + IB = ) k ( )
 
 

(
⇔ (α + β ) MI 2 + 2 α IA + β IB MI + α IA2 + β IB 2 = ) k
Trang 23
⇔ (α + β ) MI 2 =k − (α IA2 + β IB 2 )
k − (α IA2 + β IB 2 )
2
⇔ MI =
α +β
k − (α IA2 + β IB 2 )
Nếu > 0 ⇔ k > α IA2 + β IB 2 : Tập hợp điểm M là đường tròn tâm I, bán kính
α +β
k − (α IA2 + β IB 2 )
.
α +β
k − (α IA2 + β IB 2 )
Nếu = 0 ⇔ k = α IA2 + β IB 2 : Tập hợp điểm M là điểm I.
α +β
k − (α IA2 + β IB 2 )
Nếu < 0 ⇔ k < α IA2 + β IB 2 : Tập hợp điểm M là rỗng.
α +β
Chú ý:
Để giải các bài toán thuộc loại trên, ta nên thu gọn biểu thức đã cho bằng cách sử dụng công thức
thu gọn vec tơ dưới đây:
− Cho hai điểm A, B cố định α , β là hằng số thỏa α + β ≠ 0 thì tồn tại duy nhất một điểm I sao
     
cho α IA + β IB = 0 . Nếu với điểm M tùy ý trong mặt phẳng thì ta có: α MA + β MB = (α + β ) MI .
− Cho ba điểm A, B, C cố định α , β , χ là hằng số thỏa α + β + χ ≠ 0 thì tồn tại duy nhất một
   
điểm I sao cho α IA + β IB + χ IC =0 . Nếu với điểm M tùy ý trong mặt phẳng thì ta có:
   
α MA + β MB + χ MC = (α + β + χ ) MI .
   
Câu 43. Cho tam giác ABC . Tìm tập hợp các điểm M sao cho AM . AB = AB. AC
Lời giải
          
Ta có AM . AB = AB. AC ⇔ AM . AB − AB. AC = (
0 ⇔ AB AM − AC = )
0
   
⇔ AB.CM =⇔ 0 AB ⊥ CM ⇔ AB ⊥ CM
⇔ Tập hợp các điểm M là đường thẳng qua C vuông góc với AB .
Câu 44. Cho tam giác ABC , tìm tập hợp điểm M thỏa:
   
a). MA.MB + MA.MC = 0
   
(
b). MB MA + MB + MC = 0 )
    
( )(
c). MA + 3MB MA + 2 MB + 3MC = 0 )
     
Lời giải
  
a). Gọi I là trung điểm của đoạn BC ta có: MB + MC = 2 MI
        
Do đó MA.MB + MA.MC = 0 ⇔ MA MB + MC = ( )
0 ⇔ MA.2MI = 0
   
⇔ MA.MI =⇔ 0 MA ⊥ MI ⇔ MA ⊥ MI
⇔ Tập hợp các điểm M là đường là đường tròn đường kính IA .
   
(
b). MB MA + MB + MC = 0 )
   
Gọi G là trọng tâm của tam giác ABC, nên có MA + MB + MC = 3MG
         
(
Do đó MB MA + MB + MC =⇔ 0 ) MB.3MG = 0 ⇔ MB.MG =⇔ 0 MB ⊥ MG
⇔ Tập hợp điểm M là đường tròn đường kính BG.
Trang 24
    
( )(
c). MA + 3MB MA + 2 MB + 3MC =0 )
        3 
( )
Gọi điểm I thỏa mãn IA + 3IB =0 ⇔ IA + 3 IA + AB =0 ⇔ 4 IA + 3 AB =0 ⇔ AI=
4
AB ⇒ I là
điểm cố định.
         
(
Ta có MA + 3MB = MI + IA + 3 MI + IB = 4 MI + IA +

)3IB = 4 MI
0
   
Gọi điểm J thỏa mãn JA + 2 JB + 3 JC = 0
        
( ) (
⇔ JA + 2 JA + AB + 3 JA + AC = )
0 ⇔ 6 JA + 2 AB + 3 AC = 0
  
⇔ 6 AJ = 2 AB + 3 AC ⇒ J là điểm cố định.
        
(
Ta có MA + 2 MB + 3MC = MJ + JA + 2 MJ + JB + 3 MJ + JC ) ( )
      
= 6 MJ +  
JA + 2 JB
+ 3 JC
  = 6 MJ
  
 0 
        
( )(
Do đó MA + 3MB MA + 2 MB + 3MC = )
0 ⇔ 4 MI .6 MJ = 0 ⇔ MI .MJ = 0
 
⇔ MI ⊥ MJ
⇔ Tập hợp điểm M là đường tròn đường kính IJ, với I, J xác định ở trên.
     
       2  2  2  
⇔ MA.MB + MA.MC + MB.MC + MB = 4MB + 4MC − 8MB.MC
       
( ) ( ) ( )
2
⇔ MA. MB + MC + MB. MC + MB = 4 MB − MC
      2
( )(
⇔ MB + MC MA + MB = 4 MB − MC ) ( )
   2
⇔ 2 ME.2 MF = 4CB
   2
⇔ ME.MF = CB (Với E, F lần lượt là trung điểm của BC, AB).
Gọi K trung điểm của EF
   2    
(
⇔ ME.MF = CB ⇔ MK + KE MK + KF = BC 2 )( )
   
( )(
⇔ MK + KE MK − KE = ) BC 2
 2  2
⇔ MK − KE = BC 2
1 1
⇔ MK 2 = BC 2 + KE 2 = BC 2 + EF 2 = BC 2 + AC 2
4 16
1
Vậy tập hợp điểm M là đường tròn tâm K, bán kính
= R BC 2 + AC 2
16
   
Câu 45. Cho tam giác ABC , tìm tập hợp những điểm M thỏa mãn điều kiện sau: MA.MB = MA.MC
Lời giải
          
Ta có MA.MB = MA.MC ⇔ MA.MB − MA.MC = 0 ⇔ MA MB − MC = 0 ( )
 
⇔ MA.CB = 0 ⇔ MA vuông góc với BC .
Vì A, B, C cố định ⇔ tập hợp những điểm M là đường thẳng qua A và vuông góc với BC .
    
Câu 46. Cho tam giác ABC , tìm tập hợp những điểm M sao cho: MA + MB + MC AC − AB = ( AB 2 )( )
Lời giải
   
Gọi G là trọng tâm của tam giác ABC, ta có MA + MB + MC = 3MG
Trang 25
      
( MA + MB + MC )( AC − AB ) = AB 2 ⇔ 3MG.BC = AB 2
Gọi H và K lần lượt là hình chiếu vuông góc của M và G trên BC, thì K cố định và hình chiếu của
     
MG trên BC là HK , theo định lí hình chiếu ta có: MG.BC = HK .BC , suy ra
  AB 2
(∗) ⇔ 3HK .BC =AB , suy ra H cố định (H thuộc đường thẳng BC định bởi HK =
2
). Vậy
3BC
tập hợp những điểm M là đường thẳng vuông góc với BC tại H.
Câu 47. Cho tam giác ABC cân tại A có AB = a, BC
= AC = 3a . Tìm tập hợp những điểm M sao cho
 
2 MA2 + 3MB 2 − MC 2 + 2 MB.MC = 0
Lời giải
2 2 2
 
2 MA + 3MB − MC + 2 MB.MC = 0
 
⇔ 2 MA + 4 MB =MB − 2 MB.MC + MC 2
2 2 2
  2
(
⇔ 2 MA2 + 4 MB 2 = MB − MC =BC 2 ( ∗) )
      
Gọi I là điểm thỏa mãn hệ thức IA + 2 IB = 0 ⇔ IA + 2 IA + AB = 0 ( )
 2 
⇔ AI= AB ⇒ I là điểm cố định và nằm giữa hai điểm A và B . Do
3
 2   2  2 2a a
AI = AB ⇒ AI = AB ⇔ AI = AB = ⇒ BI =
3 3 3 3 3
 2  2     2
( ∗) ⇔ 2MA (
+ 4 MB= BC 2 ⇔ 2 MI + IA + 4 MI + IB= BC 2 ) ( ) ( ∗)
    
⇔ 6 MI 2 + 2 IA2 + 4 IB 2 + 4 MI   IA + 2 BC 2
IB  =
   
 0 
  2a  2  a   23a
2 2
⇒ 6 MI =BC − ( 2 IA + 4 IB ) =
2 2 2 2
9a −  2.   + 4.    = 2
  3   3   3
23a 2 23
⇒ MI 2 = ⇔ MI = a
18 18
23
Vậy tập hợp những điểm M là đường tròn tâm I, bán kính R = a .
18
Câu 48. Cho A, B, C , D là bốn điểm cố định cho trước, tìm tập hợp những điểm M sao cho:
    
(
MA + 2 MB + 3MC MA + MD = 0 )( )
Lời giải
  
Gọi I là trung điểm của đoạn AD ta có: MA + MD = 2 MI
   
Gọi J là điểm thỏa mãn hệ thức: JA + 2 JB + 3 JC = 0
           
(
⇔ JA + 2 JA + AB + 3 JA + AC = ) ( ) 0 ⇔ 6 AJ = 2 AB + 3 AC ⇒ J là
0 ⇔ 6 JA + 2 AB + 3 AC =
điểm cố định.
        
Ta có MA + 2 MB + 3MC = MJ + JA + 2 MJ + JB + 3 MJ + JC ( ) ( )
    
= 6 MJ + 
JA + 2 JB
+ 3 JC
 = 6 MJ

0
        
(
Do đó MA + 2 MB + 3MC MA + MD = )(
0 ⇔ 6 MJ .2 MI = )
0 ⇔ MJ .MI = 0
 
⇔ MJ ⊥ MI ⇔ MJ vuông góc với MI.
Do I, J cố định nên tập hợp điểm M là đường tròn đường kính IJ.
Trang 26
Câu 49. Cho đoạn AB= a > 0 và số k . Tìm tập hợp các điểm M sao cho MA2 + MB 2 =
k
Lời giải
Gọi O là trung điểm của đoạn AB .
 2  2   2   2
(
Ta có MA2 + MB 2 = MA + MB = MO + OA + MO + OB ) ( )
 2  2  2      2 2
= 2 MO + OA + OB + 2 MO  OA  = 2 MO + OA
+ OB
 
 0 
a2
= 2 MO 2 +
2
a2 k a2
Do MA2 + MB 2 =k ⇔ 2 MO 2 + =k ⇔ MO 2 = −
2 2 4
k a2 a2 k a2
Nếu − >0⇔k > ⇒ MO= − . Tập hợp điểm M là đường tròn tâm O bán kính
2 4 2 2 4
k a2
R
= − .
2 4
k a2 a2
Nếu − = 0 ⇔ k = ⇒ MO 2 = 0 ⇔ MO = 0 ⇒ M ≡ O
2 4 2
k a2 a2
Nếu − < 0 ⇔ k < ⇒ MO 2 < 0 nên tập điểm là rỗng.
2 4 2
Câu 50. Cho tam giác ABC , tìm tập hợp những điểm M sao cho
  
(
a) MA MB + MC = )
0;
    
( )(
b) MA − MC MA + MB + MC = )
0.
Lời giải
  
a) Gọi I là trung điểm đoạn BC. Khi đó MB + MC = 2 MI .
    
(
Ta có MA MB + MC =⇔ )
0 2 MA.MI =⇔ 0 MA ⊥ MI .
Vậy tập hợp những điểm M là đường tròn đường kính AI.
   
b) Gọi G là trọng tâm của tam giác ABC. Ta có MA + MB + MC = 3MG.
      
( )(
Ta có MA − MC MA + MB + MC = )
0 ⇔ CA.3MG = 0 ⇔ CA ⊥ MG
Vậy tập hợp các điểm M là đường thẳng qua G và vuông góc với AC .
Câu 51. Cho tam giác ABC . Tìm tập hợp những điểm M sao cho:
 
a) MA.MB = 0 ;
  
(
b) MA MC − MB = )
0;
    
( )(
c) MA + MB MA + MB + MC = 0;)
 
d) MA.MB = − MA.MB .
Lời giải
 
a) Giả sử M là điểm thoả mãn MA.MB = 0 .
 
Ta có MA.MB =⇔ 0 MA ⊥ MB ⇔ M nằm trên đường tròn đường kính AB .
    
(
b) Ta có MA MC − MB =⇔ )0 MA.BC =⇔ 0 MA ⊥ BC ⇔ M nằm trên đường thẳng qua A và
vuông góc với BC .
Trang 27
c) Gọi I là trung điểm AB, G là trọng tâm tam giác ABC .
      
Khi đó MA + MB = 2 MI và MA + MB + MC = 3MG.
      
(
Ta có MA + MB MA + MB + MC =)( )
0 ⇔ 2 MI .3MG = 0 ⇔ MI ⊥ MG ⇔ M nằm trên đường tròn
đường kính IG.
     
d) Giả sử MA.MB = − MA.MB ⇔ MA MB cos MA, MB = − MA.MB ( )
   
( ) ( )
⇔ cos MA, MB =−1 ⇔ MA, MB =1800 ⇔ M nằm bên trong đoạn thẳng AB
Câu 52. Cho hai điểm A, B và k là một số không đổi. Tìm tập hợp những điểm M thoả điều
kiện: MA2 + MB 2 =
k2 .
Lời giải
Với O là trung điểm AB. Ta có:
 2    
MA2 = MA = ( MO + OA) 2 = MO 2 + 2 MO.OA + OA2
 2    
MB 2 = MB = ( MO + OB ) 2 = MO 2 + 2 MO.OB + OB 2
  
(
⇒ MA2 + MB 2= 2 MO 2 + 2 MO. OA + OB + OA2 + OB 2 (1) )
  
Vì O là trung điểm AB nên OA + OB = 0 và OA = OB, do đó (1) trở thành
MA2 + MB 2 = 2MO 2 + 2OA2 .
Gọi tập hợp các điểm M cần tìm là (L). Ta có:
k22 2
2
k ⇔ 2( MO + OA ) = k ⇔ MO=
MA + MB = 2 2
− OA2 (2) 2 2
2
m2 2 1 2
Đặt OA2 = . (2) trở thành MO
= (k − m 2 ) . Xảy ra:
2 2
i) k2 < m2 thì MO 2 < 0 : (L) = ∅ .
ii) k2 = m2 thì MO 2 =0 ⇔ M ≡ O : (L) = { O }.
1 2
iii) k2 > m2 ⇔=
MO (k − m 2 ) : (L) là đường tròn tâm O có bán kính là
2
1 2
=R (k − m 2 ) .
2
    
Câu 53. Cho tam giác ABC. Tìm tâp hợp điểm M sao cho MB + MC MA + 2 MB + 3MC = 0 ( )( )
Lời giải
  
Gọi I là trung điểm của BC, D là điểm thỏa mãn DA + 2 DB = 0 , E là trung điểm của DC . Ta có
        
( )(
MB + MC MA + 2 MB + 3MC = )
0 ⇔ 2 MI .6 ME = 0 ⇔ MI .ME = 0 ⇔ MI ⊥ ME . Vậy tập hợp
các điểm M là đường tròn đường kính IE.
Câu 54. Cho tam giác ABC . Tìm tập hợp điểm M sao cho:
a). MB 2 + MC 2 − MA2 =
0
b). MB 2 + MC 2 − 2 MA2 =
0
Lời giải
Dựng hình bình hành ABEC, ta có:
   
EB + EC − EA = 0
     
( ) + ( ME + EC ) − ( ME + EA)
2 2 2
⇒ MB 2 + MC 2 − MA2 = ME + EB
Trang 28
   
(
= ME 2 + 2 ME EB + EC − EA + EB 2 + EC 2 − EA2 )
Do đó (1) ⇔ ME 2 =EA2 − EB 2 + EC 2 ( )
  2
( )
⇔ ME 2 = EB + EC − ( EB 2 + EC 2 )
2
  2
 
⇔ ME= 2 EB.EC ⇔ ME= 2 AB. AC
⇔ ME 2 =
2 AB. AC.cosA
Nếu 
A tù: Tập hợp điểm M là ∅
Nếu 
A vuông: Tập hợp điểm M là { E}
Nếu 
A nhọn: Tập hợp điểm M là đường tròn E ; 2 AB. AC.cos A ( )
b).
Cách 1: Gọi I trung điểm của BC, J là trung điểm của AI. Ta có MB 2 + MC 2 − 2 MA2 =
0
BC 2
⇔ 2 IM 2 + − 2 MA2 =
0
2
2 BC 2 2
⇔ MA − MI =
4
⇔ M thuộc đường thẳng vuông góc với AI tại điểm H, xác định bởi:
BC 2
JH =
8 AI
Cách 2: Gọi O là tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC, G là trọng tâm tam giác ABC.
  2   2  
( ) ( ) ( )
2
Ta có ( 2 ) ⇔ MO + OB + MO + OC − 2 MO + OA 0
=
   
(
⇔ 2 MO OB + OC − 2OA = 0 )
    
(
⇔ 2 MO OA + OB + OC − 3OA = 0 )
  
(
⇔ 2 MO 3OG − 3OA = 0 )
 
⇔ MO. AG = 0 ⇔ MO ⊥ AG
⇔ M thuộc đường thẳng qua O vuông góc với AG.
 
Câu 55. Cho hai điểm A, B cố định và số k cho trước. Tìm tập hợp những điểm M sao cho MA.MB = k
Lời giải
 2  2  2
 2    2  2     MB + MA − AB
( )
2
Ta có AB = MB − MA = MB + MA − 2.MA.MB ⇒ MA.MB = ( ∗)
2
AB 2
Gọi I trung điểm của AB, khi đó có MA2 + MB 2 = 2 MI 2 +
2
  AB 2 AB 2
Thay vào ( ∗) ta được: MA.MB 2
= MI − 2
⇔ MI − k
=
4 4
AB 2
⇔ MI 2 =
k+ .
4
AB 2
• k+ < 0 ⇒ M tập rỗng.
4
AB 2
• k+ =0 ⇒ M ≡ I
4
Trang 29
AB 2 AB 2
• k+ > 0 ⇒ M chạy trên đường tròn tâm I bán kính =
R k+
4 4
   
Câu 56. Cho tam giác ABC , tìm tập hợp những điểm M thỏa mãn MB.MC − MB.MG = AB 2 (với G là
trọng tâm tam giác ABC).
Lời giải
     
 

(
MB.MC − MB.MG = AB 2 ⇔ MB. MC − MG = AB 2 )
( )
  
 
⇔ MB.GC = AB 2 ⇔ MB.GC.cos MB, GC = AB 2 ( ∗)
 AB 2
Gọi B1 là hình chiếu vuông góc của B trên GC , trên CB1 ta lấy điểm H thỏa mãn B1 H =
GC
  
B1 H ↑↑ B1C ↑↑ GC , vì B1 cố định nên H cố định ⇒ M chạy trên đường thẳng CG đi qua H.
Câu 57. Trong mặt phẳng Oxy cho cho tam giác ABC có trọng tâm G .
   
a). Xác định vị trí điểm P thỏa PA + PB + 4 PC = 0.
b). Chứng minh C , G, P thẳng hàng.
    
c). Tìm tập hợp diểm M thỏa mãn MA + MB + 4 MC = CA + CB
Lời giải
  
a). Gọi I là trung điểm của AB, theo tính chất đường trung tuyến PA + PB = 2 PI
            1 
PA + PB + 4 PC = 0 ⇔ 2 PI + 4 PC = ( )
0 ⇔ 2 CI − CP − 4CP = 0 ⇔ CP =CI (1)
3
          
b). Theo tính chất trọng tâm ta có GA + GB + GC =0 ⇔ IA − IG + IB − IG + IC − IG =0
      
IA + IB + IC − 3IG =0 ⇔ IC =3IG ( 2 )
⇔ 

0
 
Từ (1) & ( 2 ) ⇒ CP = GI
          
c). MA + MB + 4 MC = CA + CB ⇔ 2 MI + 4 MC =2CI ⇔ MI + 2 MC = CI
        
( )
⇔ HI − HM + 2 HC − HM = CI ⇔ 
HI+

2 HC
 − 3HM = CI
0
  CI CI
⇔ 3 HM= CI ⇔⇔ HM
= ⇒ Tập hợp điểm M là đường tròn tâm H bán kính R = .
3 3
Câu 58. Cho tam giác ABC đều cạnh a . Gọi D là điểm đối xứng với A qua BC và M là một điểm
thay đổi:
     2
a). Chứng minh BM .CM + AM . AD − AM không đổi.
   
b). Tìm quỹ tích điểm M thỏa mãn BM .CM + AM . AD = k (k là số thực cho trước).
Lời giải
Trang 30
A
B C
I
a). Nhận xét: AD và BC có trung điểm I chung.

         2  2 a2
( )( )
BM .CM = MB.MC = MI + IB MI + IC = MI − IB = MI 2 −
4
   2       
AM . AD − AM = (
AM AD − AM = )
AM .MD = − MA.MD
     2  2 3a 2
= ( )(
− MI + IA MI + ID = )− MI + IA = 2
− MI +
4
     2 a 2
⇒ BM .CM + AM . AD − AM = không đổi.
2
b). Theo câu a), ta có:
    a2 a2
BM .CM + AM . AD =k ⇔ AM 2 + =k ⇔ AM 2 =k −
2 2
a2
− Nếu k < thì quỹ tích là tập rỗng.
2
a2
− Nếu k = thì quỹ tích chỉ gồm một điểm A .
2
a2 a2
− Nếu k > thì quỹ tích là đường tròn tâm A, bán kính là k− .
2 2
Câu 59. Cho tam giác ABC . Tìm quỹ tích điểm M thỏa mãn:
     
a). AM .BC − 2 BM .CA + 2CM . AB = k
     
b). BM .CM − 2CM . AM + 2 AM .BM = k
(với k là một số cho trước).
Lời giải
a).
             
( )
AM .BC − 2 BM .CA + 2CM . AB = AM .BC − 2 AM − AB CA + 2 AM − AC AB ( )
       
( )
= AM BC − CA + 2 AB + 2 AB.CA − 2 AC. AB
   
= AM . AD − 4 AB. AC
   
(Với D là điểm sao cho AD = BC − CA + 2 AB ).
   
Do đó điểm M thỏa mãn AM . AD − 4 AB. AC = k
   
⇔ AM . AD = k + 4 AB. AC
   
⇔ AM '. AD = k + 4 AB. AC
 
k + 4 AB. AC
⇔ AM ' = (Với M’ là hình chiếu của M trên AD).
AD
Trang 31
Vậy quỹ tích điểm M là đường thẳng vuông góc với AD tại điểm M’ sao cho
 
k + 4 AB. AC
AM ' = .
AD
b).
trước hết ta có
     2  2   2
(
2 BM .CM = 2 MB.MC = MB + MC − MC − MB = MB 2 + MC 2 − BC 2 nên)
  MB 2 + MC 2 − BC 2
BM .CM =
2
      3 1 1
⇒ BM .CM − 2CM . AM + 2 AM .BM= MB 2 − MC 2 − BC 2 + CA2 − AB 2
2 2 2
3 1 1
Do vậy điểm M thỏa mãn MB 2 − MC 2 − BC 2 + CA2 − AB 2 = k
2 2 2
⇔ 3MB 2 − MC 2 =2k + BC 2 − 2CA2 + 2 AB 2 (1)
  
Gọi G là điểm thỏa mãn 3GB − GC = 0
BC 2 BC
⇔ 3MB 2 − MC 2 = 2 MG 2 + 3GB 2 − GC 2 , =
mà GB = , GC nên
2 2
3
3MB 2 − MC 2 = 2 MG 2 − BC 2
2
3
Thành thử điều kiện (1) trở thành: 2 MG 2 − BC 2 =2k + BC 2 − 2CA2 + 2 AB 2
2
5a 2
⇔ MG 2 =k + − b 2 + c 2 (với a, b, c là độ dài ba cạnh BC, CA, AB).
4
5a 2
− Nếu k < − + b 2 − c 2 thì quỹ tích là tập rỗng.
4
5a 2
− Nếu k =
− + b 2 − c 2 thì quỹ tích chỉ gồm một điểm M.
4
5a 2 5a 2
− Nếu k > − + b 2 − c 2 thì quỹ tích điểm M là đường tròn tâm G bán kính k+ − b2 + c2 .
4 4
Câu 60. Cho tam giác ABC số a . Tìm tập hợp các điểm M sao cho 3MA2 + MB 2 − 4 MC 2 =
a.
Lời giải:
Chú ý, tổng các hệ số 3 + 1 − 4 =0 nên không tồn tại tâm tỉ cự của hệ điểm A, B, C.
          1 
( )
Gọi I là điểm sao cho 3IA + 3IB = 0 ⇔ −3IA + AB − AI = 0 ⇔ AB = 4 AI ⇔ AI =
4
AB.
Do đó I cố định và
 2    2   2
(
3MA2 + MB 2 = 3MA + MB 2 = 3 MI + IA + MI + IB ) ( )
  
( )
2
= 4 MI 2 + 3IA2 + IB 2 + 2 MI 3IA + IB
 
= 4 MI 2 + 3IA2 + IB 2 + 2 MI .0
= 4 MI 2 + 3IA2 + IB 2 .
Ta có
3MA2 + MB 2 − 4 MC 2 = a ⇔ 4 MI 2 + 3IA2 + IB 2 − 4 MC 2 =
a
3IA2 + IB 2 − a
⇔ MC 2 − MI 2 = .
4
Trang 32
3IA2 + IB 2 − a
Đặt k = không đổi, bài toán đưa về tìm tập hợp các điểm M sao cho
4
MC 2 − MI 2 = k.
Gọi O là trung điểm của CI và H là hình chiếu của M trên CI , ta có
 2  2        
( )(
MC 2 − MI 2 = MC − MI = MC + MI MC − MI = 2 MO.IC = 2 HO.IC. )
Do đó
   
MC 2 − MI 2 =⇔
k 2 HO.IC =⇔ k 2OH .CI = k
( )
2
⇔ 2OH .CI =
k ⇔ 2OH . CI k .CI
=
k
⇔ OH =2 CI .
2CI
Nên điểm H cố định. Vậy tập hợp các điểm M là đường thẳng vuông góc với AB tại H xác
định ở trên.
Câu 61. Cho tam giác ABC và số k . Tìm tập hợp các điểm M sao cho 2 MA2 + 3MB 2 + 5MC 2 =
k 2.
Lời giải:
Gọi I là điểm sao cho
         
(
2 IA + 3IB + 5 IC = 0 ⇔ −2 IA + 3 AB − AI + 5 AC − AI = 0 ) ( )
    3  1 
⇔ 3 AB + 5 AC= 10 AI ⇔ AI= AB + AC .
10 2
Do đó điểm I xác định duy nhất và
 2  2  2
2 MA2 + 3MB 2 + MC 2 = 2 MA + 3MB + 5MC
  2   2   2
( ) ( )
= 2 MI + IA + 3 MI + IB + 5 MI + IC ( )
   
(
= 10 MI 2 + 2 IA2 + 3IB 2 + 5 IC 2 + 2 MI 2 IA + 3IB + 5 IC )
 
= 10 MI 2 + 2 IA2 + 3IB 2 + 5 IC 2 + 2 MI .0
= 10 MI 2 + 2 IA2 + 3IB 2 + 5 IC 2 .
Vậy
2 MA2 + 3MB 2 + MC 2 = k 2 ⇔ 10 MI 2 + 2 IA2 + 3IB 2 + 5 IC 2 =k2
1 2
⇔ MI 2 =
10
( k − 2 IA2 − 3IB 2 − 5 IC 2 ) .
 Nếu k 2 > 2 IA2 + 3IB 2 + 5 IC 2 thì tập hợp các điểm M là đường tròn tâm O , bán kính
1 2
R
=
10
( k − 2 IA2 − 3IB 2 − 5 IC 2 ) .
 Nếu k 2 = 2 IA2 + 3IB 2 + 5 IC 2 thì tập hợp các điểm M gồm chỉ một điểm O .
 Nếu k 2 < 2 IA2 + 3IB 2 + 5 IC 2 thì tập hợp các điểm M là rỗng.

  
Câu 1. Cho a và b là hai vectơ cùng hướng và đều khác vectơ 0 . Mệnh đề nào sau đây đúng?
       
A. a.b = a . b . B. a.b = 0 . C. a.b = −1 . D. a.b = − a . b .
Lời giải
Chọn A
Trang 33
     
, b 00 
Do a và b là hai vectơ cùng hướng nên a= ( ), b 1.
→ cos a= ( )
  
Vậy a.b = a . b .
       
Câu 2. Cho hai vectơ a và b khác 0 . Xác định góc α giữa hai vectơ a và b khi a.b = − a . b .
A. α = 180o . B. α = 0o . C. α = 90o . D. α = 45o .

Lời giải
Chọn A
    
( )
Ta có a.b = a . b .cos a, b .
      
( ) ( )
→ a, b = 1800
Mà theo giả thiết a.b = − a . b , suy ra cos a, b = −1 
     
Câu 3. Cho hai vectơ a và b thỏa mãn a = 3, b = 2 và a.b = −3. Xác định góc α giữa hai vectơ a

và b .
A. α = 30o . B. α = 45o . C. α = 60o . D. α = 120o .
Lời giải
Chọn D
         
a.b −3 1
( )
Ta có a.b= a . b .cos a, b 
→ cos a, b = ( ) ( )
→ a, b = 1200
  = 3.2= − 2 
a .b
 
Câu 4. Cho tam giác đều ABC có cạnh bằng a. Tính tích vô hướng AB. AC.
    a2 3   a2   a 2
A. AB. AC = 2a 2 . B. AB. AC = − C. AB. AC = − D. AB. AC =
2 2 2
Lời giải
Chọn D
   
( )
Xác định được góc AB, AC là góc 
A nên AB, AC = 600. ( )
    a2
Do đó
= AB. AC AB. AC.cos=
AB, AC a=(.a.cos 60)0
2
.
Câu 5. Cho M , N , P, Q là bốn điểm tùy ý. Trong các hệ thức sau, hệ thức nào sai?
          
( )
A. MN NP + PQ= MN .NP + MN .PQ . B. MP.MN = − MN .MP .
       
( )(
C. MN .PQ = PQ.MN . D. MN − PQ MN + PQ = MN 2 − PQ 2 . )
Lời giải
Chọn B
Đáp án A đúng theo tính chất phân phối.
   
Đáp án B sai. Sửa lại cho đúng MP.MN = MN .MP .
Đáp án C đúng theo tính chất giao hoán.
Đáp án D đúng theo tính chất phân phối. Chọn B
Câu 6. Cho hình vuông ABCD cạnh a. Đẳng thức nào sau đây đúng?
Trang 34
      2 2   1
A. AB. AC = a 2 B. AB. AC = a 2 2 C. AB. AC = a D. AB. AC = a 2
2 2
Lời giải
Chọn A
    2
(
Ta có AB, AC
= BAC
)
= 450 nên
= AB. AC AB. AC
= .cos 450 a=
.a 2.
2
a2
Câu 7. Cho hình vuông ABCD cạnh a . Gọi E là điểm đối xứng của D qua C. Đẳng thức nào sau đây
đúng?
       
A. AE. AB = 2a 2 . B. AE. AB = 3a 2 . C. AE. AB = 5a 2 . D. AE. AB = 5a 2 .
Lời giải
Chọn A
Ta có C là trung điểm của DE nên DE = 2a. A B
        
Khi đó AE. AB = (
AD + DE . AB =AD

 . AB)
 + DE. AB

0
 
= DE. AB.cos
= DE , AB DE= ( )
. AB.cos 00 2a 2 . D C E
 
Câu 8. Cho tam giác ABC . Tập hợp các điểm M thỏa mãn MA.BC = 0 là:
Lời giải
Chọn B.
 
Ta có MA.BC =⇔ 0 MA ⊥ BC.
Vậy tập hợp các điểm M là đường thẳng đi qua A và vuông góc với BC.
Câu 9. Cho tam giác đều ABC cạnh a = 2 . Hỏi mệnh đề nào sau đây sai?
     
( )
A. AB. AC BC = 2 BC . B. BC.CA = −2 .
     
(
C. AB + BC . AC =) −4 . D. BC − AC .BA =( 2. )
Lời giải
Chọn C
Ta đi tính tích vô hướng ở các phương án. So sánh vế trái với vế phải.
     
Phương án A: AB. AC = AB. AC cos 60o =2 x ⇒ AB. AC BC = ( )
2 BC nên loại A.
 
Phương án B: BC.CA = BC. AC cos120o = −2 nên loại B.
      
( )
Phương án C: AB + BC . AC =AC. AC =4 , BC.CA = 2.2.cos120o = −2 nên chọn C.
 
Câu 10. Cho tam giác ABC cân tại A , Aˆ = 120o và AB = a . Tính BA.CA
a2 a2 a2 3 a2 3
A. . B. − . C. . D. − .
2 2 2 2
Lời giải
Chọn B
  1
Ta có BA.CA = BA.CA.cos120o = − a 2 .
2
Câu 11. Cho hình vuông ABCD tâm O . Hỏi mệnh đề nào sau đây sai?
    1  
A. OA.OB = 0 . B. OA.OC = OA. AC .
2
Trang 35
       
C. AB. AC = AB.CD . D. AB. AC = AC. AD .
Lời giải
Chọn C
   
Phương án A: OA ⊥ OB suy ra OA.OB = 0 nên loại A.
  1 
  
  1  
Phương án B: OA.OC = 0 và OA. AC = 0 suy ra= OA.OC = OA. AC 0 nên loại B.
2 2
  2
Phương = án C: AB. AC AB . AC.cos 45o AB
= = . AB 2. AB 2 .
2
     
AB.CD = AB.DC.cos1800 = − AB 2 ⇒ AB. AC ≠ AB.CD nên chọn C.
Câu 12. Cho hình vuông ABCD cạnh a . Hỏi mệnh đề nào sau đây sai?
   
A. DA.CB = a 2 . B. AB.CD = −a 2 .
      
(
C. AB + BC . AC = )
a 2 . D. AB. AD + CB.CD = 0.
Lời giải
Chọn B
 
Phương án A:Do
= DA.CB DA .CB.cos 00 a 2 nên loạiA.
=
 
Phương án B:Do AB.CD = AB.CD.cos180o = −a 2 nên chọn B.
Câu 13. Cho hình thang vuông ABCD có đáy lớn AB = 4a , đáy nhỏ CD = 2a , đường cao AD = 3a ; I là
  
trung điểm của AD . Khi đó IA + IB .ID bằng :( )
9a 2 9a 2
A. . B. − . C. 0 . D. 9a 2 .
2 2
Lời giải
Chọn B
         9a 2
( ) (
Ta có IA + IB .ID =IA + IA + AB .ID = 2 IA.ID = −
2
)
nên chọn B.
Câu 14. Tam giác ABC vuông ở A và có góc B  = 50o . Hệ thức nào sau đây là sai?
       
( ) ( )
A. AB, BC = 130o . B. BC , AC = 40o . C. AB, CB = 50o . D. AC , CB = 120o . ( ) ( )
Lời giải
Chọn D
   
Phương án A: AB, BC =− ( )
1800 AB, CB = 130o nên loại ( ) A.
   
Phương án B: BC
= , AC ( ) (
CB, CA 40o nên loại
= B. )
   
Phương án C: =
AB, CB ( ) (
BA, BC 50o nên loại
= C. )
   
Phương án D: AC , CB =− ( )
1800 CA, CB = 140o nên chọn ( ) D.
 
Câu 15. Cho hình vuông ABCD , tính cos AB, CA ( )
1 1 2 2
A. . B. − . C. . D. − .
2 2 2 2
Lời giải
Chọn D
   
(
Đầu tiên ta đi tìm số đo của góc AB, CA sau đó mới tính cos AB, CA ) ( )
      2
(
Vì AB, CA = ) (
180o − AB, CA = )
135o ⇒ cos AB, CA = −
2
. ( )
Trang 36
 
Câu 16. Cho tam giác ABC vuông cân tại A có BC = a 2 .Tính CA.CB
      a 2  
A. CA.CB = a 2 . B. CA.CB = a . C. CA.CB = . D. CA.CB = a 2 .
2
Lời giải
Chọn A
  2
Ta có
= CA.CB a= .a 2. a2 .
2
 
Câu 17. Cho hình vuông ABCD có cạnh a . Tính AB. AD
a2
A. 0 . B. a . C. . D. a 2 .
2
Lời giải
Chọn A
 
Ta có=
AB. AD a= .a.cos 90o 0 .
Câu 18. Cho M là trung điểm AB , tìm biểu thức sai:
   
A. MA. AB = − MA. AB . B. MA.MB = − MA.MB .
   
C. AM . AB = AM . AB . D. MA.MB = MA.MB .
Lời giải
Chọn D
   
Phương án A: MA, AB ngược hướng suy ra MA. AB = MA. AB.cos180o = − MA. AB nên loại A.
   
Phương án B: MA, MB ngược hướng suy ra MA.MB = MA.MB.cos180o = − MA.MB nên loại B.
   
Phương án C: AM , AB cùng hướng suy =ra AM . AB AM . AB.cos 0o AM . AB nên loại
= C.
   
Phương án D: MA, MB ngược hướng suy ra MA.MB = MA.MB. cos180o = − MA.MB nên chọn D.
 
Câu 19. Cho tam giác đều ABC cạnh bằng a và H là trung điểm BC . Tính AH .CA
3a 2 −3a 2 3a 2 −3a 2
A. . B. . C. . D. .
4 4 2 2
Lời giải
Chọn B
    a 3 3a 2
(
Ta có AH .CA = AH .CA.cos AH , CA =
2
).a.cos150o = −
4
.
     
Câu 20. Biết a , b ≠ 0 và a.b = − a . b . Câu nào sau đây đúng
 
A. a và b cùng hướng.
 
B. a và b nằm trên hai dường thẳng hợp với nhau một góc 120o .
 
C. a và b ngược hướng.
D. A, B, C đều sai.
Lời giải
Chọn C
            
Ta có a.b = − a . b ⇔ a . b cos a, b =( )
− a . b ⇔ cos a, b = ( )
−1 nên a và b ngược hướng
     
 
( )
Câu 21. Cho 2 vectơ a và b có a = 4 , b = 5 và a , b = 120o .Tính a + b
A. 21 . B. 61 . C. 21 . D. 61 .
Lời giải
Chọn A
     2 2  2 2    
(a + b) = ( )
2
Ta có a + b= a + b + 2a.b= a + b + 2 a b cos a, b = 21 .
Trang 37
 
Câu 22. Cho tam giác ABC vuông tại A có Bˆ = 60o , AB = a . Tính AC.CB
A. 3a 2 . B. −3a 2 . C. 3a . D. 0 .
Lời giải
Chọn B
   3
Ta có AC.CB = AC.BC.cos150o = a 3.2a.  − −3a 2 .
 =
 2 
      

Câu 23. Cho 2 vectơ đơn vị a và b thỏa a + b =
2 . Hãy xác định 3a − 4b 2a + 5b ( )( )
A. 7 . B. 5 . C. −7 . D. −5 .
Lời giải
Chọn C
           2 2 
( ) ( )( )
2
a= b= 1 , a + b = 2 ⇔ a + b = 4 ⇔ a.b =1 , 3a − 4b 2a + 5b = −7 .
6a − 20b + 7 a.b =
Câu 24. Cho hình thang vuông ABCD có đáy lớn AB = 4a , đáy nhỏ CD = 2a , đường cao AD = 3a .Tính
 
DA.BC
A. −9a 2 . B. 15a 2 . C. 0 . D. 9a 2
Lời giải
Chọn A
       
Vì DA.BC = (
DA. BA + AD + DC = DA. AD = )
−9a 2 nên chọn A.
 
Câu 25. Cho tam giác ABC vuông tại C có AC = 9 , BC = 5 . Tính AB. AC
A. 9 . B. 81 . C. 3 . D. 5 .
Lời giải
ChọnB
          
(
Ta có AB. AC =AC + CB . AC = )
AC. AC + CB. AC = AC. AC = 81 nên chọn B.
      

Câu 26. Cho hai vectơ a và b . Biết a =2, b = 3 và a , b = 120o .Tính a + b ( )
A. 7+ 3 . B. 7− 3 . C. 7−2 3 . D. 7+2 3 .
Lời giải
Chọn C
    2 2  2 2
    
( ) ( )
2
Ta có a + b = a+b = a + b + 2 a b cos a, b = 7 − 2 3 .
a + b + 2a.b =
   2
Câu 27. Cho hai điểm B, C phân biệt. Tập hợp những điểm M thỏa mãn CM .CB = CM là :
A. Đường tròn đường kính BC . B. Đường tròn ( B; BC ) .
C. Đường tròn ( C ; CB ) . D. Một đường khác.
Lời giải
Chọn A
   2    2  
CM .CB = CM ⇔ CM .CB − CM = 0 ⇔ CM .MB = 0.
Tập hợp điểm M là đường tròn đường kính BC .
   
Câu 28. Cho ba điểm A, B, C phân biệt. Tập hợp những điểm M mà CM .CB = CA.CB là :
A. Đường tròn đường kính AB .
B. Đường thẳng đi qua A và vuông góc với BC .
C. Đường thẳng đi qua B và vuông góc với AC .
D. Đường thẳng đi qua C và vuông góc với AB .
Lời giải
Trang 38
Chọn B
            
CM .CB = CA.CB ⇔ CM .CB − CA.CB = 0 ⇔ CM − CA .CB = ( )
0 ⇔ AM .CB = 0.
Tập hợp điểm M là đường thẳng đi qua A và vuông góc với BC .
Câu 29. Cho hai điểm A ( 2, 2 ) , B ( 5, −2 ) . Tìm M trên tia Ox sao cho 
AMB = 90o
A. M (1, 6 ) . B. M ( 6, 0 ) . C. M (1, 0 ) hay M ( 6, 0 ) . D. M ( 0,1) .
Lời giải
Chọn C
 
Gọi M ( x; 0 ) , với x ∈  . Khi đó AM = ( x − 2; −2 ) , BM = ( x − 5; 2 ) . Theo YCBT ta có
   x = 1 ⇒ M (1;0 )
AM .BM = 0 ⇔ ( x − 2 )( x − 5 ) − 4 = x 2 − 7x + 6 = 0 ⇒  ,nên chọn C.
 x= 6 ⇒ M ( 6;0 )
 
Câu 30. Cho hai vectơ a và b . Đẳng thức nào sau đây sai?
A. a.b=
2 (
 1  2 2 2
a +b − a − b )  1 2 2  2
B. a=.b
2
a + b − a −b( )
C. a.b=
2 (
 1  2  2
a +b − a −b )  1  2  2
D. a.b=
4
a +b − a −b ( )
Lời giải
Chọn C
Nhận thấy C và D chỉ khác nhau về hệ số

1
2
và 
→
= a.b
2 (
 1  2 2 2 1
a + b − a − b . nên thử kiểm
4 )
tra đáp án C và D.
( )
 2  2   2     1  2  2
( ) ( )
2
Ta có a + b − a − b = a + b − a − b = 4ab  → a.b = a + b − a − b Chọn C.
4
 2           2 2 
( ) ( )( )
2
• A đúng, vì a + b =a+b = a + b . a + b = a.a + a.b + b.a + b.b = a + b + 2a.b
 2            2 
( a − b ) = ( a − b ) .( a − b ) = a.a − a.b − b.a + b.b = a
2 2
• B đúng, vì a − b = + b − 2a.b

=
2 (
 1 2 2  2
→ a.b a + b − a −b )
 
Câu 31. Cho tam giác đều ABC có cạnh bằng a. Tính tích vô hướng AB.BC.
    a 2 3   a2   a 2
A. AB.BC = a 2 B. AB.BC = C. AB.BC = − D. AB.BC =
2 2 2
Lời giải
Chọn C
   
( )  nên AB, BC = 1200
Xác định được góc AB, BC là góc ngoài của góc B ( )
    a2
(
Do đó AB.BC = AB.BC.cos AB, BC = a.a.cos1200 = − )
2
Câu 32. Cho tam giác đều ABC có cạnh bằng a và chiều cao AH . Mệnh đề nào sau đây là sai?
      a 2   a 2
A. AH .BC = 0 (
B. AB, HA = 150 0
)
C. AB. AC =
2
D. AC.CB =
2
Lời giải
Trang 39
Chọn D
   
( )
Xác định được góc AC , CB là góc ngoài của góc 
A nên AC , CB = 1200 ( )
    a2
(
Do đó AC.CB = AC.CB.cos AC , CB = a.a.cos1200 = −
2
)
 
Câu 33. Cho tam giác ABC vuông tại A và có= , AC b. Tính BA.BC.
AB c=
       
A. BA.BC = b 2 B. BA.BC = c 2 C. BA.BC= b 2 + c 2 D. BA.BC= b 2 − c 2
Lời giải
Chọn B
    c
Ta có BA.BC = BA.BC.cos BA, BC =(  =+
BA.BC.cos B )
c. b 2 c 2 .
b +c 2 2
c2
=
 
Cách khác. Tam giác ABC vuông tại A suy ra AB ⊥ AC ⇒ AB. AC = 0
      2  
( )
Ta có BA.BC = BA. BA + AC = BA + BA. AC = AB 2 = c 2
 
Câu 34. Cho ba điểm A, B, C thỏa
= AB 2 cm, = BC 3cm,
= CA 5cm Tính CA.CB
       
A. CA.CB = 13 B. CA.CB = 15 C. CA.CB = 17 D. CA.CB = 19
Lời giải
Chọn B
→ I ( 4; −1) . nằm giữa A, C.
CA ⇒ ba điểm A, B, C thẳng hàng và AC 
Ta có AB + BC =
   
Khi đó=
CA.CB CA.CB.cos = (
CA, CB 3.5.cos
= 00 15 )
 2    
( )
2
Cách khác. Ta có AB 2 =AB = CB − CA =CB 2 − 2CBCA + CA2
  1 1 2 2
→ CBCA
 =
2
( AB 2 )
CB 2 + CA2 −=
2
(3 + 5 =
− 22 ) 15
  

Câu 35. Cho tam giác ABC có= , CA b=
BC a= , AB c Tính=
P ( AB + AC ) .BC
2 2 c2 + b2 c2 + b2 + a 2 c2 + b2 − a 2
A. P
= b −c B. P = C. P = D. P =
2 3 2
Lời giải
Chọn A
      
Ta có P = (
AB + AC .BC = ) (
AB + AC . BA + AC )( )
     2  2
( )( )
= AC + AB . AC − AB = AC − AB = AC 2 − AB 2 = b 2 − c 2
  
Câu 36. Cho hình vuông ABCD cạnh a . =
Tính P AC. CD + CA ( )
A. P = −1 B. P = 3a 2 C. P = −3a 2 D. P = 2a 2
Lời giải
Chọn C
Từ giả thiết suy ra AC = a 2
Trang 40
          2
Ta có P = (
AC. CD + CA = )
AC.CD + AC.CA = −CA.CD − AC
 
−CA.CD cos ( CA, CD ) − AC ( )
2
2
= −a 2.a.cos 450 − a 2
= −3a 2
=
Câu 37. Cho tam giác ABC có= , CA b=

BC a= , AB c. Gọi M là trung điểm cạnh BC. Đẳng thức nào
sau đây đúng?
  b 2 − c 2   c 2 + b 2
A. AM .BC = . B. AM .BC = .
2 2
  c 2 + b 2 + a 2   c 2 + b 2 − a 2
C. AM .BC = . D. AM .BC = .
3 2
Lời giải
Chọn A
  
Vì M là trung điểm của BC suy ra AB + AC = 2 AM
  1    1    
( )
Khi đó AM .BC = AB + AC .BC = AB + AC . BA + AC
2 2
( )( )
=
1     1  2  2
2
( )(
AC + AB . AC − AB =
2
)AC − AB = ( 1
2
( )
AC 2 − AB 2 )=
b2 − c2
2
Câu 38. Cho ba điểm O, A, B không thẳng hàng. Điều kiện cần và đủ để tích vô hướng
  
( )
OA + OB . AB = 0 là
A. tam giác OAB đều. B. tam giác OAB cân tại O.
C. tam giác OAB vuông tại O. D. tam giác OAB vuông cân tại O.
Lời giải
Chọn B
      
( )
Ta có OA + OB . AB =⇔0 (
OA + OB . OB − OA = 0 )( )
 2  2
⇔ OB − OA = 0 ⇔ OB 2 − OA2 =
0 ⇔ OB =
OA
Câu 39. Cho hình chữ nhật ABCD có= AB 8,= AD 5. Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. AB.BD = 62. B. AB.BD = 64. C. AB.BD = −62. D. AB.BD = −64.
Lời giải
Chọn D
 
Giả thiết không cho góc, ta phân tích các vectơ AB, BD theo các vectơ có giá vuông góc với
nhau.
          
( )
Ta có AB.BD =AB. BA + BC =AB.BA + AB.BC =− AB. AB + 0 =− AB 2 =−64 .
Câu 40. Cho hình thoi ABCD có AC = 8 và BD = 6. Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. AB. AC = 24. B. AB. AC = 26. C. AB. AC = 28. D. AB. AC = 32.
Lời giải
Chọn D
 
Gọi =
O AC ∩ BD , giả thiết không cho góc, ta phân tích các vectơ AB, AC theo các vectơ có giá
vuông góc với nhau.
Ta có
Trang 41
      1  
   1
AB. AC= ( AO + OB ) .AC=
AO. AC + OB. AC=
2
AC. AC + = 0
2
AC= 2
32 .
  

Câu 41. Cho tam giác ABC . Tập hợp các điểm M thỏa mãn MA MB + MC = (0 là: )
Lời giải
Chọn D.
  
Gọi I là trung điểm BC → MB + MC = 2 MI .
        
(
Ta có MA MB + MC = )
0 ⇔ MA.2 MI =⇔ 0 MA.MI =⇔ 0 MA ⊥ MI . (*)
Biểu thức (*) chứng tỏ MA ⊥ MI hay M nhìn đoạn AI dưới một góc vuông nên tập hợp các
điểm M là đường tròn đường kính AI .
   
Câu 42. Tìm tập các hợp điểm M thỏa mãn MB MA + MB + MC = ( )
0 với A, B, C là ba đỉnh của tam
giác.
Lời giải
Chọn D.
   
Gọi G là trọng tâm tam giác ABC  → MA + MB + MC = 3MG.
         
(
Ta có MB MA + MB + MC =⇔ 0 )
MB.3MG =⇔ 0 MB.MG =⇔ 0 MB ⊥ MG. (*)
Biểu thức (*) chứng tỏ MB ⊥ MG hay M nhìn đoạn BG dưới một góc vuông nên tập hợp các
điểm M là đường tròn đường kính BG.
Câu 43. Cho hai điểm A, B cố định có khoảng cách bằng a . Tập hợp các điểm N thỏa mãn
 
AN . AB = 2a 2 là:
Lời giải
Chọn B.
 
Gọi C là điểm đối xứng của A qua B . Khi đó AC = 2 AB.
   2
Suy ra AB= . AC 2= AB 2a 2 .
   
Kết hợp với giả thiết, ta có AN . AB = AB. AC
    
(
⇔ AB AN − AC =⇔ 0 ) AB.CN =⇔ 0 CN ⊥ AB .
Vậy tập hợp các điểm N là đường thẳng qua C và vuông góc với AB.
 
Câu 44. Cho hai điểm A, B cố định và AB = 8. Tập hợp các điểm M thỏa mãn MA.MB = −16 là:
Lời giải
Chọn A.
 
Gọi I là trung điểm của đoạn thẳng AB  → IA= − IB.
         
Ta có MA.MB = ( )(
MI + IA MI + IB = ) (
MI + IA MI − IA )( )
Trang 42
 2  2 AB 2
= MI − IA = MI 2 − IA2 = MI 2 − .
4
2AB 2 2 AB 2 82
Theo giả thiết, ta có MI − −16 ⇔ MI = − 16 = − 16 =
= 0 → M ≡ I.
4 4 4
Câu 45. Cho tam giác ABC vuông tại A có
= , BC 2 a .
AB a= Tính tích vô hướng
     
AB.BC + BC.CA + CA. AB
           
A. AB.BC + BC.CA + CA. AB = 4a 2 . B. AB.BC + BC.CA + CA. AB = −a2 .
           
C. AB.BC + BC.CA + CA. AB = −4 a 2 . D. AB.BC + BC.CA + CA. AB = −2 a 2 .
Lời giải
 
Cách 1: Vì tam giác ABC vuông tại A nên CA. AB = 0 và từ câu a ta
   
có AB.BC = −a 2 , BC.CA = −3a 2 .
     
Suy ra AB.BC + BC.CA + CA. AB = −4 a 2
   
Cách 2: Từ AB + BC + CA = 0 và hằng đẳng thức
   2      
( ) (
AB + BC + CA = AB2 + BC 2 + CA 2 + 2 AB.BC + BC.CA + CA. AB )
      1
Ta có AB.BC + BC.CA + CA. AB =
2
(
− AB2 + BC 2 + CA 2 = −4 a 2 )
   
Câu 46. Cho hình vuông ABCD cạnh a .Tính giá trị của biểu thức ( AB + AD)( BD + BC )
       
A. ( AB + AD)( BD + BC ) = 3a 2 . B. ( AB + AD)( BD + BC ) = 2a2 .
       
C. ( AB + AD)( BD + BC ) = a2 . D. ( AB + AD)( BD + BC ) = 4a2 .
Lời giải
  
Theo quy tắc hình bình hành ta có AB + AD = AC
           
Do đó ( AB + AD)( BD + BC= ) AC.BD + AC = .BC CA= .CB CA . CB cos 
ACB
   
( AC.BD = 0 vì AC ⊥ BD )
Mặt khác ACB  = 450 và theo định lý Pitago ta có:
AC = a2 + a2 = a 2
   
Suy ra ( AB + AD)( BD cos 450 a 2 .
+ BC ) a.a 2 =
=
Câu 47. Cho tứ giác ABCD có AB = BC = 2 5 , CD

= BD = 5 2 , AD= 3 10 , AC = 10 . Tìm côsin góc
 
giữa hai vectơ AC và DB
4 3 4 3
A. − . B. − . C. . D. .
5 2 5 2 5 2 5 2
Lời giải
Với điểm O bất kỳ ta có:
             
( )( )
2 AC.DB = 2 OC − OA OB − OD = 2OC.OB + 2OA.OD − 2OC.OD − 2OA.OB
   2  2    2  2  2
− ( OC − OB )
2
Mặt khác 2OC.OB = OC + OB = OC + OB − BC
Xây dựng các đẳng thức tương tự thay vào ta tính được
 
2 AC.DB = AB2 + CD 2 − BC 2 − AD 2
Trang 43
 
(
Suy ra cos AC , DB =)AB2 + CD 2 − BC 2 − AD 2 20 + 50 − 20 − 90
AC.BD
=
10.5 2
= −
4
5 2
.
Câu 48. Cho tứ giác ABCD . Gọi M , N lần lượt là trung điểm của DA, BC . Tính góc giữa hai đường
thẳng AB và CD biết AB= CD = 2 a , MN
= a 3.
       
A. ( AB, CD) = 50 0 . B. ( AB, CD) = 60 0 . C. ( AB, CD) = 80 0 . D. ( AB, CD) = 300 .
Lời giải
 1  
Ta có: =MN ( AB + CD) suy ra
2
1    
MN 2= ( AB2 + CD 2 + 2 AB.CD) ⇔ AB.CD = 2 a 2 .
4
 
  AB.CD 2a2 1  
Do đó cos( AB, CD) = == ⇒ ( AB, CD) = 60 0 .
AB.CD 2 a.2 a 2
 
Câu 49. Cho tam giác OAB vuông cân tại O , cạnh OA = 4 . Tính 2OA − OB .
   
A. 2OA − OB = 4. B. 2OA − OB = 2.
   
C. 2OA − OB = 12 . D. 2OA − OB = 4 5.
Lời giải
Chọn D
O
A
B
D
Gọi D là điểm đối xứng của O qua A .
    
2OA − OB = OD − OB = BD = BD = OB 2 + OD 2 = 82 + 42 = 4 5
Câu 50. Cho hình thang vuông ABCD vuông tại A , D ; AB  CD ; AB = 2a ; AD = a . O là trung
= DC
 
điểm của AD . Độ dài vectơ tổng OB + OC bằng
a 3a
A. . B. . C. a . D. 3a .
2 2
Lời giải
Chọn D
D C
O I
A B
    
Gọi I là trung điểm của BC ⇒ OB + OC = 2OI ⇒ OB + OC = 2OI .
Trang 44
AB + CD 3a
Xét hình thang ABCD có OI là đường trung bình ⇒=
OI = .
2 2
 
Vậy OB + OC = 3a .
Câu 51. Cho ABC đều cạnh 2a với M là trung điểm BC . Khẳng định nào đúng?
   a 3  a 3 
A. MB = MC . B. AM = . C. AM = . D. AM = a 3 .
2 2
Lời giải
Chọn D
2a 3
Độ dài đường cao AM trong tam giác đều cạnh 2a là: =a 3.
2

Vậy khẳng định đúng là AM = a 3 .
 
Câu 52. Cho tam giác vuông cân ABC với AB
= AC
= a . Khi đó 2AB + AC bằng
A. a 3 . B. a 5 . C. 5a . D. 2a .
Lời giải
Chọn B
      2  
( ) = ( 2 AB )
2 2
Ta có: 2 AB + AC + 4 AB. AC + AC = 4 AB 2 + AC 2 ( vì AB ⊥ AC ⇒ AB. AC = 0)
 
= 4a 2 + a 2 = 5a 2 ⇒ 2 AB + AC = a 5 .
       
Câu 53. Cho hai véctơ a , b thỏa mãn: a  4; b  3; a  b  4 . Gọi α là góc giữa hai véctơ a , b . Chọn
phát biểu đúng.
1 3
A. α  600 . B. α  300 . C. cos α  . D. cos α  .
3 8
Lời giải
Chọn D
Ta có
   2   
a  b  4  a  b   16  a 2  2a.b  b 2  16
3
 42  2.4.3.cos α  32  16  cos α 
8
 
Câu 54. Cho tam giác đều ABC có cạnh bằng 4a .Tích vô hướng của hai vectơ AB và AC là
A. 8a 2 . B. 8a . C. 8 3a 2 . D. 8 3a .
Lời giải
Chọn A
      1
Ta có AB. AC = AB . AC cos= (
AB, AC )
4a.4a.cos
= 60° 4=
a.4a.
2
8a 2 .
 
Câu 55. Cho ∆ABC đều; AB = 6 và M là trung điểm của BC . Tích vô hướng AB.MA bằng
A. −18 . B. 27 . C. 18 . D. −27 .
Lời giải
Chọn D
Trang 45
A
B C
M
 
( = 30° .
Ta có AB, AM = BAM )
        6 3
AB.MA = − AB. AM = − AB . AM .cos AB, AM = −6.
2
( )
.cos 30° = −27 .
       
Câu 56. Cho hai vectơ a và b . Biết= a 2,= b 3 và a, b = 300 . Tính a + b .( )
A. 11 . B. 13 . C. 12 . D. 14 .
Lời giải
Chọn B
      
( )
2
Ta có: a + b ( )
= a 2 + b 2 + 2ab = a 2 + b 2 + 2 a . b .cos a, b ,
 
( )
2  
⇒ a+b = 4 + 3 + 2.2. 3.cos300 = 13 ⇒ a + b =13 .
=
Câu 57. Cho tam giác ABC vuông tại A có B 30°, AC =2 . Gọi M là trung điểm của BC . Tính giá trị
 
của biểu thức P = AM . BM .
A. P = −2 . B. P = 2 3 . C. P = 2 . D. P = −2 3 .
Lời giải
.
Chọn A
C
M
30°
A B
        2
Ta có: P =
AM . BM =+ ( AB BM ). BM = AB. BM + BM
AC
BC
= = 4;= AB AC.cot=
30° 2 3;=
BM 2
sin 30°
 2  
⇒ BM = 4; AB. BM = 2 3.2.cos150° = −6 ⇒ P =−2 ⇒ Chọn A
Câu 58. Cho hình bình hành ABCD có AB= 2a, AD= 3a, BAD = 60° . Điểm K thuộc AD thỏa mãn
   
AK = −2 DK . Tính tích vô hướng BK . AC
A. 3a 2 . B. 6a 2 . C. 0 . D. a 2 .
Lời giải
Chọn D
Trang 46
B C
A K D
  2    
Ta có BK = − AB + AD ; AC = AB + AD
3
   2    2 1 
Khi đó BK . AC = (− AB + AD)( AB + AD) = − AB 2 + AD 2 − AB AD
3 3 3
  2 1
BK . AC = −4a 2 + .9a 2 − 2a.3a.cos 60° = a 2
3 3
 
Câu 59. Cho tam giác ABC có AB=5, AC=8, BC=7 thì AB. AC bằng:
A. -20. B. 40. C. 10. D. 20.
Lời giải
Chọn D
  82 + 52 − 7 2 1
cos= (AB, AC ) =
2.5.8 2
    1
AB= . AC AB. AC.cos AB, = ( )
AC 5.8.= 20
2
         
Câu 60. Cho hai vecto a , b sao cho a = 2 , b = 2 và hai véc tơ x= a + b , = y 2a − b vuông góc với
 
A. 120° . B. 60° . C. 90° . D. 30° .
Lời giải
Chọn C
     
Vì hai véc tơ x= a + b , = y 2a − b vuông góc với nhau nên
     2 2   2 2    
( )(
a + b . 2a − b = )
0 ⇔ 2a − b + a.b = ( )
0 ⇔ 2. a − b + a . b .cos a, b = 0
     
⇔ 2. ( 2 ) ( ) ( ) ( )
2
− 22 + 2.2.cos a, b =
0 ⇔ cos a, b = 90° .
0 ⇔ a, b =
Câu 61. Cho hình chữ nhật ABCD có AB = a và AD = a 2 . Gọi K là trung điểm của cạnh AD. Đẳng
       
A. BK . AC = 0. B. BK . AC = −a 2 2. C. BK . AC = a 2 2. D. BK . AC = 2a 2 .
Lời giải
Chọn A
Ta có AC = BD = AB 2 + AD 2 = 2a 2 + a 2 = a 3.
A K D
     1 
 BK =BA + AK =BA + AD
Ta có  2
  
 AC
 = AB + AD B C
    1    
→ BK=
 2
(
. AC  BA + AD  AB + AD

)
    1   1   1
( )
2
=BA. AB + BA. AD + AD. AB + AD. AD =−a 2 + 0 + 0 + a 2 =0.
2 2 2
Trang 47
5 7
→ cos 
 ABC
= 1 − sin 2 
ABC
= (vì 
ABC nhọn).
16
 
Mặt khác góc giữa hai vectơ AB, BC là góc ngoài của góc 
ABC
 
(
Suy ra cos AB, BC = ) (
cos 1800 −  − cos 
ABC = ABC =
−
5 7
16
).
  a 2
Câu 62. Cho tam giác ABC vuông tại A , BC = a 3 , M là trung điểm của BC và có AM .BC = .
2
Tính cạnh AB, AC.
A.= , AC a 2 . B.=
AB a= , AC a .
AB a=
C. AB a=
= D. AB a=
2, AC a . = 2, AC a 2 .
Lời giải
B
H
A C
Chọn A
Vẽ AH ⊥ BC , H ∈ BC .
 
Có HM là hình chiếu của AM lên BC .
    a 2
Suy ra AM BC = HM .BC , mà AM BC = , BC = a 3 .
2
  a2 a 3
Suy ra HM cùng chiều BC và HM .BC = , HM = .
2 6
a 3 a 3 a 3
Có BH
= BM − HM = − = .
2 6 3
Có
= AB 2 BH
= .BC a 2 ⇒ AB = a và AC = a 2 .
Vậy AB = a và AC = a 2 .
Câu 63. Cho hình vuông ABCD cạnh a . M là trung điểm của AB, G là trọng tâm tam giác ADM . Tính
  
(
giá trị của biểu thức CG. CA + DM )
21a 2 11a 2 9a2 a2
A. . B. . C. . D. .
4 4 4 4
Lời giải
   

Vì G là trọng tâm tam giác ADM nên CG = CD + CA + CM
Trang 48
  
Mặt khác theo quy tắc hình bình hành và hệ thức trung điểm ta có CA = (
− AB + AD và)
 1   1    1  
(
CM =CB + CA =
2
)2
(
CB − AB + AD  =
 )
− AB + 2 AD
2
( )
    1    5   
Suy ra CG = ( ) (
− AB − AB + AD − AB + 2 AD =
2
)
−  AB + 2 AD 
2 
       1   
Ta lại có CA + DM = ( )
− AB + AD + AM − AD = −  AB + 2 AD 
2 
    5     1   
( )
Nên CG. CA + DM =  AB + 2 AD   AB + 2 AD 
2  2 
5 21a 2
= AB2 + 4 AD 2 = .
4 4
     
Câu 64. Cho các véctơ a, b có độ dài bằng 1 và thoả mãn điều kiện 2 a − 3b = ( )
7 . Tính cos a, b
    1     1
( )
A. cos a , b =
4
2
. ( )
B. cos a , b = .
4
1
C. cos a, b = .
2
( ) ( )
D. cos a , b = .
3
Lời giải
  2   2  1
2 a − 3b = 7 ⇔ 4 a − 12 a.b + 9b =7 ⇒ a.b =
2
  1
( )
⇒ cos a , b =
2
 
Câu 65. Cho các véctơ a , b có độ dài bằng 1 và góc tạo bởi hai véc tơ bằng 60 0 . Xác định cosin góc giữa
       
hai vectơ u và v với u= a + 2b , v= a − b
       
( )
A. cos u; v = − .
1
2
( )
1
B. cos u; v = − .
6
1
C. cos u; v = − .
4
( ) ( )
D. cos u; v = − .
1
3
Lời giải
     1
= Có a.b a b = .cos( a , b) 1.1.
= cos60 0
2
    
( )( )
u.v =a + 2b a − b =1 − 2 + =− .
1
2
1
2
 2 2 2  
Mặt khác: u =a + 4b + 8 a.b =9 ⇔ u =3
 2 2 2  
v =a + b − 2 a.b =1 ⇔ v =1

 
( ) u.v
Suy ra cos u; v =   = −
u v
1
6
Câu 66. Cho hình vuông ABCD cạnh bằng 3. Trên cạnh AB lấy điểm M sao cho BM = 1 , trên cạnh
.
CD lấy điểm N sao cho DN = 1 và P là trung điểm BC . Tính cos MNP
= 13 = 13
A. cos MNP . B. cos MNP .
5 10 4 10
= 13 = 13
C. cos MNP . D. cos MNP .
10 45 10
Lời giải
Trang 49
 1    2  1 
Ta có NM =AB − AD, NP =AB − AD
3 3 2
  2 1 13
Suy ra NM. NP = + =
9 2 18
  5 13
Mặt khác NM = 10 , NP = =
⇒ cos MNP .
2 45 10
 
Câu 67. Cho hình chữ nhật ABCD có AB = 2 . M là điểm được xác định bởi AM = 3 MB , G là trọng
 
tâm tam giác ADM . Tính MB.GC
  5   3   3   1
A. MB.GC = . B. MB.GC = . C. MB.GC = . D. MB.GC = .
8 8 7 8
Lời giải
 1 
Ta có MB = AB
4
   
Vì G là trọng tâm tam giác ADM nên 3CG = CA + CD + CM
      9  
⇒ 3CG = ( )
− AB + AD − AB + CB + BM = − AB − 2 AD
4
 3  2 
⇒ GC = AB + AD
4 3
  1   3  2   3
Suy ra MB.= GC AB.  AB + AD = 8.
4 4 3 
Câu 68. Cho tam giác ABC vuông tại A có = , BC 2 a và G là trọng tâm. Tính tích vô hướng
AB a=
     
GA.GB + GB.GC + GC.GA
      a2       2a2
A. GA.GB + GB.GC + GC.GA = − . B. GA.GB + GB.GC + GC.GA = − .
3 3
      4a2       5a 2
C. GA.GB + GB.GC + GC.GA = − . D. GA.GB + GB.GC + GC.GA = − .
3 3
Lời giải
Trang 50
   
Vì GA + GB + GC = 0 nên
      1
GA.GB + GB.GC + GC.GA = (
− GA 2 + GB2 + GC 2
2
)
Gọi M , N , P lần lượt là trung điểm của BC , CA, AB
2
2  4a2 2
Dễ thấy tam giác ABM đều nên
= GA = AM 
3  9
Theo định lý Pitago ta có:
4 4 4 3a 2  7 a 2
GB2 =
9
BN 2 =
9
( 9
)
AB2 + AN 2 =  a 2 +
4 
=
9
4 2 4 4  2 a 2  13a 2
GC 2=
9
CP =
9
(
AC 2 + AP 2 = )
9
 3a + =
4 9
      1  4 a 2 7 a 2 13a 2  4a2
Suy ra GA.GB + GB.GC + GC.GA = −  + +  =
−
2 9 9 9  3
AC
Câu 69. Cho hình vuông ABCD cạnh bằng 2. Điểm M nằm trên đoạn thẳng AC sao cho AM = .
4
Gọi N là trung điểm của đoạn thẳng DC. Đẳng thức nào sau đây đúng?
       
A. MB.MN = −4. B. MB.MN = 0. C. MB.MN = 4. D. MB.MN = 16.
Lời giải
Chọn B
 
Giả thiết không cho góc, ta phân tích các vectơ MB, MN theo các vectơ có giá vuông góc với
• nhau.
    1   1   3  1 
• MB =AB − AM =AB − AC =AB − AB + AD = AB − AD.
4 4
( 4
)4
A B
     1   1  1  
MN = AN − AM = AD + DN − AC = AD + DC − AB + AD
4 2 4
( ) M
 1  1   3  1 

( )
=AD + AB − AB + AD = AD + AB. Suy ra:
2 4 4 4 D N C
( )
   3  1    3  1   1    2  2  
MB.MN =  AB − AD   AD + AB  = 3 AB. AD + 3 AB − 3 AD − AD. AB
4 4  4 4  16
1
=
16
( 0 + 3a 2 − 3a 2 − 0=) 0 .
Câu 70. Cho tam giác ABC đều cạnh bằng a . Tập hợp các điểm M thỏa mãn đẳng thức
Trang 51
5a 2
4 MA2 + MB 2 + MC 2 =nằm trên một đường tròn ( C ) có bán kính R . Tính R .
2
a a a 3 a
A. R = . B. R = . C. R = . D. R = .
3 4 2 6
Lời giải
Chọn D
Gọi N là trung điểm đoạn BC .

         
Gọi I là điểm thỏa: 4 IA + IB + IC =
0 ⇔ 4 IA + 2 IN =
0 ⇔ 2 IA + IN =
0 , nên điểm I thuộc đoạn
thẳng AN sao cho IN = 2 IA .
1 1 a 3 a 3 2 2 a 3 a 3
Khi đó:
= IA =AN .= , và=
IN = AN .= .
3 3 2 6 3 3 2 3
a 2 a 2 7a 2
IB 2 =IC 2 =IN 2 + BN 2 = + = .
3 4 12
5a 2   2   2   5a 2
( ) ( ) ( )
2
Ta có: 4 MA2 + MB 2 + MC 2 =⇔ 4 MI + IA + MI + IB + MI + IC =.
2 2
a 5 a2 7 a 2 5a 2 a
⇔ 6 MI 2 + 4 IA2 + IB 2 + IC 2 = ⇔ 6 MI 2 + 4. + 2. =⇔ MI =.
2 12 12 2 6
Câu 71. Cho tam giác đều ABC cạnh 18cm . Tập hợp các điểm M thỏa mãn đẳng thức
    
2 MA + 3MB + 4 MC = MA − MB là
A. Tập rỗng. B. Đường tròn cố định có bán kính R = 2 cm .
C. Đường tròn cố định có bán kính R = 3cm . D. Một đường thẳng.
Lời giải
Chọn B
  

Ta có MA − MB = AB = 18 .
     1  4 
Dựng điểm I thỏa mãn 2 IA + 3IB + 4 IC =
0 ⇔ AI = AB + AC .
3 9
     
Khi đó: 2 MA + 3MB + 4 MC = MA − MB ⇔ 9 MI = 18 ⇔ IM = 2.
Do đó tập hợp các điểm M là đường tròn cố định có bán kính R = 2 cm .
Trang 52
 
Câu 72. Cho tam giác ABC , điểm J thỏa mãn AK = 3KJ , I là trung điểm của cạnh AB ,điểm K thỏa
   
mãn KA + KB + 2 KC = 0.
    
(
Một điểm M thay đổi nhưng luôn thỏa mãn 3MK + AK . MA + MB + 2 MC = )(
0. )
Tập hợp điểm M là đường nào trong các đường sau.
A. Đường tròn đường kính IJ . B. Đường tròn đường kính IK .
C. Đường tròn đường kính JK . D. Đường trung trực đoạn JK .
Lời giải
A
I
K
B J C
Chọn C
       
Ta có: MA + MB + 2 MC= 4 MK + KA + KB + 2 KC= 4 MK .
 
   1   AB AC  
Lấy điểm J thỏa mãn AK = 3KJ . Ta có AK = AI + AC =
2
( 4
+
2
)
, mà AK = 3KJ nên
    1  4  1  2 
AJ = AK + KJ = AK + AK = AK = AB + AC .
3 3 3 3
   1  2   2  2  2 
Lại có BJ = AJ − AB =AB + AC − AB = − AB + AC =BC .
3 3 3 3 3
 2 
Suy ra J là điểm cố định nằm trên đoạn thẳng BC xác định bởi hệ thức BJ = BC .
3
    
Ta có 3MK + AK = 3MK + 3KJ = 3MJ .
        
( )(
Như vậy 3MK + AK . MA + MB + 2 MC =⇔ 0) (
3MJ . 4 MK =⇔ )(
0 MJ .MK = ) 0.
Từ đó suy ra điểm M thuộc đường tròn đường kính JK .
Vì J , K là các điểm cố định nên điểm M luôn thuộc một đường tròn đường kính JK là đường
tròn cố định (đpcm).
Câu 73. Cho tam giác ABC đều cạnh a . Lấy M , N , P lần lượt nằm trên ba cạnh BC , CA, AB sao
cho BM
= 2 MC , AC = x, x > 0 . Tìm x để AM vuông góc với NP .
= 3 AN , AP
5a a 4a 7a
A. x = . B. x = . C. x = . D. x = .
12 2 5 12
Lời giải
Chọn A
Trang 53
 
 AB = b    a2
Đặt    , ta có b= c= = a và b.c a=.a.cos 600
 AC = c 2
    2   2   1  
(
Ta có AM =AB + BM =b + BC =b + c − b = b + 2c
3 3
) ( 3
)
   1  x  x  1  1  
PN = AN − AP =AC − AB =
3 a a 3 3a
(
− b + c = −3 xb + ac )
     
( )(
Theo yêu cầu bài toán ta có AM ⊥ PN ⇔ AM .PN =0 ⇔ b + 2c −3 xb + ac =0 )
2   2 a3
( ) ( )
⇔ −3 xb + a b.c − 6 x b.c + 2ac = 0 ⇔ −3 xa 2 + − 3 xa 2 + 2a 3 = 0
2
5a
⇔x= .
12
Câu 74. Cho hình thang vuông ABCD có đường cao AB = 2a , các cạnh đáy AD = a và BC = 3a . Gọi
 
M là điểm trên đoạn AC sao cho AM = k AC . Tìm k để BM ⊥ CD
4 3 1 2
A. . B. . C. . D. .
9 7 3 5
Lời giải
Chọn D
Chọn hệ trục tọa độ như hình vẽ sao cho gốc tọa độ trùng với điểm B , điểm A thuộc trục Oy và
điểm C thuộc trục Ox .
Theo bài ra ta có B(0;0), A(0; 2), C (3;0), D(1; 2)

  x = 3t
Khi đó AC = (3; −2) . Phương trình tham số của đthẳng AC là 
 y= 2 − 2t
Trang 54
 
Gọi M ∈ AC ⇒ M (3t ; 2 − 2t ) . Ta có BM
= (3t ; 2 − 2t ) và DC = (2; −2) .
  2 6 6
Để BM ⊥ DC thì BM .DC = 0 ⇔ 6t − 4 + 4t = 0 ⇔ t = ⇒ M  ; .
5 5 5
  6 −4  52 
Khi đó AM =  ;  ⇒ AM = và AC = ( 3; −2 ) ⇒ AC = 13 .
5 5  5
    AM 52 2
Vì AM = k AC và AM , AC cùng chiều ⇒ = k = = .
AC 5 13 5
Trang 55
Bài 1. QUY TẮC CỘNG VÀ QUY TẮC NHÂN. SƠ ĐỒ HÌNH CÂY
I. Quy tắc cộng
Một công việc được hoàn thành bởi một trong hai hành động. Nếu hành động thứ nhất có m cách thực hiện,
hành động thứ hai có n cách thực hiện (các cách thực hiện của cả hai hành động là khác nhau đôi một) thì
công việc đó có m + n cách hoàn thành.
Ví dụ 1. Bạn Phương có 7 quyển sách Tiếng Anh và 8 quyển sách Văn học, các quyển sách là khác nhau.
Hỏi bạn Phương có bao nhiêu cách chọn một quyển sách để đọc?
Giải
Việc chọn một quyển sách để đọc là thực hiện một trong hai hành động sau:
Chọn một quyển sách tiếng anh: có 7 cách chọn.
Chọn một quyển sách Văn học: có 8 cách chọn.
Vậy có 7 + 8 =15 cách chọn một quyển sách để đọc.
Nhận xét: Tương tự, ta cũng có quy tắc sau:
Một công việc được hoàn thành bởi một trong ba hành động. Nếu hành động thứ nhất có m cách thực hiện,
hành động thứ hai có n cách thực hiện, hành động thứ ba có p cách thực hiện (các cách thực hiện của ba
hành động là khác nhau đôi một) thì công việc đó có m + n + p cách hoàn thành.
II. Quy tắc nhân

Một công việc được hoàn thành bởi hai hành động liên tiếp. Nếu hành động thứ nhất có m cách thực hiện và
ứng với mỗi cách thực hiện hành động thứ nhất, có n cách thực hiện hành động thứ hai thì công việc đó có
m . n cách hoàn thành.
Ví dụ 2. Trong Hoạt động 1, nếu gia đình bạn Liên muốn chọn một địa điểm tham quan trong chương trình 1
, sau đó đi tham quan tiếp một địa điểm trong chương trình 2 thì có bao nhiêu cách chọn hai địa điểm ở hai
chương trình khác nhau để tham quan?
Giải
Việc chọn hai địa điểm ở hai chương trình khác nhau để tham quan là thực hiện hai hành động liên tiếp:
chọn một địa điểm trong chương trình 1 , sau đó chọn một địa điểm trong chương trình 2 .
Có 4 cách chọn địa điểm tham quan trong chương trình 1 .
Với mỗi cách chọn một địa điểm tham quan trong chương trình 1 sẽ có 7 cách chọn địa điểm tham quan
trong chương trình 2 .
Vậy có tất cả 4.7 = 28 cách chọn hai địa điểm tham quan ở hai chương trình khác nhau.
Một công việc được hoàn thành bởi ba hành động liên tiếp: Nếu hành động thứ nhất có m cách thực hiện;
ứng với mỗi cách thực hiện hành động thứ nhất, có n cách thực hiện
hành động thứ hai; ứng với mỗi cách thực hiện hành động thứ nhất và mỗi cách thực hiện hành động thứ hai
có p cách thực hiện hành động thứ ba thì công việc đó có m ⋅ n ⋅ p cách hoàn thành.
Ví dụ 3. Trong kinh doanh nhà hàng, combo là một hình thức gọi món theo thực đơn được kết hợp từ nhiều
món ăn hoặc đồ uống. Nếu nhà hàng có 5 món rau, 4 món cá và 3 món thịt thì có bao nhiêu cách tạo ra một
combo? Biết mỗi combo có đầy đủ 1 món rau, 1 món cá và 1 món thịt.
Giải
Để tạo một combo ta thực hiện ba hành động liên tiếp: chọn 1 món rau, chọn 1 món cá và chọn 1 món thịt.
Chọn 1 món rau: Có 5 cách chọn.
Chọn 1 món cá: Có 4 cách chọn.
Chọn 1 món thịt: Có 3 cách chọn.
Vậy có 5.4.3 = 60 cách tạo ra một combo
III. Sơ đồ hình cây.

Nhận xét
- Sơ đồ hình cây là sơ đồ bắt đầu tại một nút duy nhất với các nhánh toả ra các nút bổ sung.
Trang 1
- Ta có thể sử dụng sơ đồ hình cây để đếm số cách hoàn thành một công việc khi công việc đó đòi hỏi những
hành động liên tiếp.
Ví dụ 4. Bạn Hương có 3 chiếc quần khác màu lần lượt là xám, đen, nâu nhạt và 4 chiếc áo sơ mi cũng khác
màu lần lượt là hồng, vàng, xanh, tím. Hãy vẽ sơ đồ hình cây biểu thị số cách chọn:
a) 1 chiếc quần;
b) 1 chiếc áo sơ mi;
c) 1 bộ quần áo.
Giải
Các sơ đồ hình cây T1 , T2 , T1T2 trong hình sau lần lượt:
a) Biểu thị số cách chọn 1 chiếc quần;
b) Biểu thị số cách chọn 1 chiếc áo sơ mi;
c) Biểu thị số cách chọn 1 bộ quần áo.
IV. Vận dụng trong bài toán đếm
1. Vận dụng trong giải toán


Ví dụ 5. Cho 10 điểm phân biệt, hỏi lập được bao nhiêu vectơ khác 0 ? Biết rằng hai đầu mút của mỗi vectơ
là hai trong 10 điểm đã cho.
Giải
Việc lập vectơ là thực hiện hai hành động liên tiếp: chọn điểm đầu và chọn điểm cuối.
Chọn điểm đầu: có 10 cách chọn. Chọn điểm cuối: có 9 cách chọn.
Vậy có 10 ⋅ 9 = 90 (vectơ).
Ví dụ 6. Phân tích số 10125 ra thừa số nguyên tố rồi tìm số ước nguyên dương của nó.
Giải
Ta có: 10125= 34 ⋅ 53 . Một ước nguyên dương của 10125 thì có dạng 3m ⋅ 5n , trong đó m, n là hai số tự nhiên
sao cho 0 ≤ m ≤ 4, 0 ≤ n ≤ 3 .
Như vậy, để tạo ra một ước nguyên dương của 10125 ta làm như sau:
Trang 2
- Chọn số tự nhiên m mà 0 ≤ m ≤ 4 có 5 cách chọn.
- Chọn số tự nhiên n mà 0 ≤ n ≤ 3 có 4 cách chọn.
- Lấy tích 3m ⋅ 5n .
Vì vậy, số ước nguyên dương của 10125 là: 5.4 = 20 (số).
2. Vận dụng trong thực tiễn

Ví dụ 7. Từ ba mảng dữ liệu A, B, C , máy tính tạo nên một thông tin đưa ra màn hình cho người dùng bằng
cách lần lượt lấy một dữ liệu từ A , một dữ liệu từ B và một dữ liệu từ C . Giả sử A, B, C lần lượt chứa
m, n, p dữ liệu. Hỏi máy tính có thể tạo ra được bao nhiêu thông tin?
Giải
Việc máy tính tạo ra thông tin là thực hiện ba cách chọn liên tiếp: chọn dữ liệu từ A , chọn dữ liệu từ B và
chọn dữ liệu từ C .
Có m cách chọn một dữ liệu từ A .
Có n cách chọn một dữ liệu từ B .
Có p cách chọn một dữ liệu từ C .
Vậy số thông tin máy tính có thể tạo được là: m ⋅ n ⋅ p .
Ví dụ 8. Gia đình bạn Quân đặt mật mã của chiếc khoá cổng là một dãy gồm bốn chữ số. Hỏi có bao nhiêu
cách đặt mật mã nếu:
a) Các chữ số có thể giống nhau?

b) Các chữ số phải đôi một khác nhau?
Giải
Gọi dãy số mật mã là abcd .
a) Việc chọn mật mã là chọn liên tiếp các chữ số a, b, c, d , trong đó các chữ số có thể giống nhau.
Chọn a : Có 10 cách chọn. Chọn b: Có 10 cách chọn.
Chọn c : Có 10 cách chọn. Chọn d: Có 10 cách chọn.
Vậy có 10 ⋅10 ⋅10 ⋅10 = 10000 cách đặt mật mã.
b) Việc chọn mật mã là chọn liên tiếp các chữ số a, b, c, d , trong đó các chữ số đôi một khác nhau.
Chọn a: Có 10 cách chọn.
Chọn b : Có 9 cách chọn (khác chữ số a đã chọn).
Chọn c : Có 8 cách chọn (khác hai chữ số a, b đã chọn).
Chọn d : Có 7 cách chọn (khác ba chữ số a, b, c đã chọn).
Vậy có 10 ⋅ 9 ⋅ 8 ⋅ 7 =5040 cách đặt mật mã.
Ví dụ 9. Cho kiểu gen AaBbDdEE.
a) Vẽ sơ đồ hình cây biểu thị sự hình thành giao tử.
b) Từ đó, tính số loại giao tử của kiểu gen AaBbDdEE.
Biết quá trình giảm phân tạo giao tử bình thường, không xảy ra đột biến.
Giải
a) Sơ đồ hình cây biểu thị sự hình thành giao tử:
Trang 3
b) Từ sơ đồ hình cây, ta có 8 loại giao tử của kiểu gen AaBbDdEE

Câu 1. Một đồng xu có hai mặt sấp và ngửa (Kí hiệu S và N ). Tung đồng xu ba lần liên tiếp và ghi lại
kết quả. Tìm số kết quả có thể xảy ra, theo hai cách sau đây:
a) Vẽ sơ đồ hình cây.
b) Sử dụng quy tắc nhân.
Câu 2. Một bạn muốn đi từ tỉnh A đến tỉnh B trong một ngày nhất định. Biết rằng trong ngày hôm đó từ
tỉnh A đến tỉnh B có 14 chuyến ô tô, 5 chuyến tàu. Hỏi bạn đó có bao nhiêu sự lựa chọn để đi từ A đến
B?
Câu 3. Một cửa hàng có 10 bó hoa ly, 14 bó hoa huệ, 6 bó hoa lan. Một bạn muốn mua một bó hoa tại
cửa hàng này. Hỏi bạn đó có bao nhiêu sự lựa chọn?
Câu 4. Một lớp có 25 học sinh nam và 15 học sinh nữ. Hỏi giáo viên có bao nhiêu sự lựa chọn ra một
bạn trong lớp để làm lớp trưởng?
Câu 5. Một nhà hàng có 3 loại rượu, 4 loại bia và 5 loại nước uống. Một thực khách muốn lựa chọn
một loại đồ uống thì có bao nhiêu cách chọn?
Câu 6. Một giáo viên muốn ra đề kiểm tra 45 phút môn Toán phần lượng giác. Trong ngân hàng câu hỏi
có 5 chủ đề, mỗi chủ đề có 4 câu. Để ra đề kiểm tra 45 p gồm 5 câu và bao gồm tất cả các chủ đề thì giáo
viên có bao nhiêu cách ra đề?
Câu 7. Có 3 bạn nữ và 3 bạn nam. Hỏi có bao nhiêu cách sắp xếp các bạn đó vào một hàng dọc sao cho
nam nữ đứng xen kẽ nhau?
Câu 8. Một lớp có 7 học sinh giỏi Toán, 5 học sinh giỏi Văn, 6 học sinh giỏi Lịch Sử. Hỏi có bao nhiêu
cách chọn ra 1 nhóm:
a/ Gồm 1 học sinh giỏi bất kỳ?
b/ Gồm 3 học sinh giỏi trong đó có tất cả học sinh giỏi của cả 3 môn?
c/ Gồm 2 học sinh giỏi khác nhau?

Câu 9. Cho các số tự nhiên: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.
a) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số?
b) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau?
c) Hỏi lập được bao nhiêu số chẵn có 5 chữ số khác nhau?
Trang 4
Câu 10. Cho các số tự nhiên sau : 1, 2, 5, 6, 7, 9 .
a) Hỏi lập được bao số lẻ có 3 chữ số khác nhau?
b) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số khác nhau chia hết
c) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số mà có mặt chữ số 2
Câu 11. Cho các số tự nhiên : 0, 1, 2, 4, 5, 7, 9.
a) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số khác nhau?
b) Hỏi lập được bao nhiêu số lẻ có 4 chữ số khác nhau?
Câu 12. Cho các số tự nhiên 0, 2, 3, 5, 6, 9 .
a) Hỏi lập được bao nhiêu số chẵn có 3 chữ số khác nhau?
b) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số chia hết cho 3?
c) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên lớn hơn 601?
Câu 13. Từ các chữ số 0, 1, 2, 3, 4 có thể lập được mấy số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau.

Câu 1. Giả sử bạn muốn mua một áo sơ mi cỡ 39 hoặc cỡ 40 . Áo cỡ 39 có 5 màu khác nhau, áo cỡ
40 có 4 màu khác nhau. Hỏi có bao nhiêu sự lựa chọn (về màu áo và cỡ áo)?
A. 9. B. 5. C. 4. D. 1.
Câu 2. Một người có 4 cái quần khác nhau, 6 cái áo khác nhau, 3 chiếc cà vạt khác nhau. Để chọn một
cái quần hoặc một cái áo hoặc một cái cà vạt thì số cách chọn khác nhau là:
A. 13. B. 72. C. 12. D. 30.
Câu 3. Trên bàn có 8 cây bút chì khác nhau, 6 cây bút bi khác nhau và 10 cuốn tập khác nhau. Một học
sinh muốn chọn một đồ vật duy nhất hoặc một cây bút chì hoặc một cây bút bi hoặc một cuốn tập thì số cách
chọn khác nhau là:
A. 480. B. 24. C. 48. D. 60.
Câu 4. Trong một trường THPT, khối 11 có 280 học sinh nam và 325 học sinh nữ. Nhà trường cần chọn
một học sinh ở khối 11 đi dự dạ hội của học sinh thành phố. Hỏi nhà trường có bao nhiêu cách chọn?
A. 45. B. 280. C. 325. D. 605.
Câu 5. Một trường THPT được cử một học sinh đi dự trại hè toàn quốc. Nhà trường quyết định chọn một
học sinh tiên tiến lớp 11A hoặc lớp 12 B. Hỏi nhà trường có bao nhiêu cách chọn, nếu biết rằng lớp 11A có
31 học sinh tiên tiến và lớp 12B có 22 học sinh tiên tiến?
A. 31. B. 9. C. 53. D. 682.
Câu 6. Trong một hộp chứa sáu quả cầu trắng được đánh số từ 1 đến 6 và ba quả cầu đen được đánh số
7, 8, 9. Có bao nhiêu cách chọn một trong các quả cầu ấy?
A. 27. B. 9. C. 6. D. 3.
Câu 7. Giả sử từ tỉnh A đến tỉnh B có thể đi bằng các phương tiện: ô tô, tàu hỏa, tàu thủy hoặc máy bay.
Mỗi ngày có 10 chuyến ô tô, 5 chuyến tàu hỏa, 3 chuyến tàu thủy và 2 chuyến máy bay. Hỏi có bao nhiêu
cách đi từ tỉnh A đến tỉnh B ?
A. 20. B. 300. C. 18. D. 15.
Câu 8. Trong một cuộc thi tìm hiểu về đất nước Việt Nam, ban tổ chức công bố danh sách các đề tài bao
gồm: 8 đề tài về lịch sử, 7 đề tài về thiên nhiên, 10 đề tài về con người và 6 đề tài về văn hóa. Mỗi thí sinh
được quyền chọn một đề tài. Hỏi mỗi thí sinh có bao nhiêu khả năng lựa chọn đề tài?
A. 20. B. 3360. C. 31. D. 30.
Câu 9. Một tổ có 5 học sinh nữ và 6 học sinh nam. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ngẫu nhiên một học sinh
của tổ đó đi trực nhật.
A. 20 . B. 11 . C. 30 . D. 10 .
Câu 10. Có bao nhiêu số tự nhiên có chín chữ số mà các chữ số của nó viết theo thứ tự giảm dần:
Trang 5
A. 5 . B. 15 . C. 55 . D. 10 .
Câu 11. Có 3 kiểu mặt đồng hồ đeo tay (vuông, tròn, elip) và 4 kiểu dây (kim loại, da, vải và nhựa). Hỏi có
bao nhiêu cách chọn một chiếc đồng hồ gồm một mặt và một dây?
A. 4. B. 7. C. 12. D. 16.
Câu 12. Một người có 4 cái quần, 6 cái áo, 3 chiếc cà vạt. Để chọn mỗi thứ một món thì có bao nhiều cách
chọn bộ '' quần-áo-cà vạt '' khác nhau?
A. 13. B. 72. C. 12. D. 30.
Câu 13. Một thùng trong đó có 12 hộp đựng bút màu đỏ, 18 hộp đựng bút màu xanh. Số cách khác nhau
để chọn được đồng thời một hộp màu đỏ, một hộp màu xanh là?
A. 13. B. 12. C. 18. D. 216.
Câu 14. Trên bàn có 8 cây bút chì khác nhau, 6 cây bút bi khác nhau và 10 cuốn tập khác nhau. Số cách
khác nhau để chọn được đồng thời một cây bút chì, một cây bút bi và một cuốn tập.
A. 24. B. 48. C. 480. D. 60.
Câu 15. Một bó hoa có 5 hoa hồng trắng, 6 hoa hồng đỏ và 7 hoa hồng vàng. Hỏi có mấy cách chọn lấy
ba bông hoa có đủ cả ba màu.
A. 240. B. 210. C. 18. D. 120.
Câu 16. Một người vào cửa hàng ăn, người đó chọn thực đơn gồm một món ăn trong năm món, một loại
quả tráng miệng trong năm loại quả tráng miệng và một nước uống trong ba loại nước uống. Có bao nhiêu
cách chọn thực đơn.
A. 25. B. 75. C. 100. D. 15.
hai học sinh trong đó có một nam và một nữ đi dự trại hè của học sinh thành phố. Hỏi nhà trường có bao
nhiêu cách chọn?
A. 910000. B. 91000. C. 910. D. 625.
Câu 18. Một đội học sinh giỏi của trường THPT, gồm 5 học sinh khối 12, 4 học sinh khối 11, 3 học sinh
khối 10. Số cách chọn ba học sinh trong đó mỗi khối có một em?
A. 12. B. 220. C. 60. D. 3.
Câu 19. Có 10 cặp vợ chồng đi dự tiệc. Tổng số cách chọn một người đàn ông và một người đàn bà trong
bữa tiệc phát biểu ý kiến sao cho hai người đó không là vợ chồng?
A. 100. B. 91. C. 10. D. 90.
Câu 20. An muốn qua nhà Bình để cùng Bình đến chơi nhà Cường. Từ nhà An đến nhà Bình có 4 con
đường đi, từ nhà Bình tới nhà Cường có 6 con đường đi. Hỏi An có bao nhiêu cách chọn đường đi đến nhà
Cường?
A. 6. B. 4. C. 10. D. 24.
Câu 21. Các thành phố A, B, C, D được nối với nhau bởi các con đường như hình vẽ. Hỏi có bao nhiêu
cách đi từ A đến D mà qua B và C chỉ một lần?
A. 9. B. 10. C. 18. D. 24.

cách đi từ A đến D rồi quay lại A?
A. 1296. B. 784. C. 576. D. 324.
Trang 6
Câu 23. Có 10 cái bút khác nhau và 8 quyển sách giáo khoa khác nhau. Một bạn học sinh cần chọn 1 cái
1
bút và quyển sách. Hỏi bạn học sinh đó có bao nhiêu cách chọn?
A. 80 . B. 60 . C. 90 . D. 70 .
Câu 24. Một hộp đựng 5 bi đỏ và 4 bi xanh. Có bao nhiêu cách lấy 2 bi có đủ cả 2 màu?
A. 20 . B. 16 . C. 9 . D. 36 .
Câu 25. Một người vào cửa hàng ăn, người đó chọn thực đơn gồm 1 món ăn trong 5 món ăn, 1 loại quả
tráng miệng trong 4 loại quả tráng miệng và 1 loại nước uống trong 3 loại nước uống. Hỏi có bao nhiêu
cách chọn thực đơn?
A. 75 . B. 12 . C. 60 . D. 3 .
Câu 26. Có bao nhiêu số tự nhiên có hai chữ số mà cả hai chữ số đều lẻ?
A. 25 . B. 20 . C. 50 . D. 10 .
Câu 27. Số các số tự nhiên chẵn, gồm bốn chữ số khác nhau đôi một và không tận cùng bằng 0 là :
A. 504 . B. 1792 . C. 953088 . D. 2296 .
Câu 28. Có bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số đôi một khác nhau?
A. 1000 . B. 720 . C. 729 . D. 648 .
Câu 29. Có 10 quả cầu đỏ được đánh số từ 1 đến 10, 7 quả cầu xanh được đánh số từ 1 đến 7 và 8 quả cầu
vàng được đánh số từ 1 đến 8. Hỏi có bao nhiêu cách lấy ra 3 quả cầu khác màu và khác số.
A. 392 B. 1023 C. 3014 D. 391
Câu 30. Có bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số được lập từ sáu chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 ?
A. 120 . B. 216 . C. 256 . D. 20 .
Câu 31. Cho các số 1,5, 6, 7 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số với các chữ số khác nhau:
A. 12 . B. 24 . C. 64 . D. 256 .
Câu 32. Trong một tuần bạn A dự định mỗi ngày đi thăm một người bạn trong 12 người bạn của mình. Hỏi
bạn A có thể lập được bao nhiêu kế hoạch đi thăm bạn của mình (thăm một bạn không quá một lần)?
A. 3991680. B. 12!. C. 35831808. D. 7!.
Câu 33. Nhãn mỗi chiếc ghế trong hội trường gồm hai phần: phần đầu là một chữ cái (trong bảng 24 chữ
cái tiếng Việt), phần thứ hai là một số nguyên dương nhỏ hơn 26. Hỏi có nhiều nhất bao nhiêu chiếc ghế
được ghi nhãn khác nhau?
A. 624. B. 48. C. 600. D.
( a , b, c , d ) ∈ A =
{1, 5, 6, 7} .
Câu 34. Biển số xe máy của tỉnh A (nếu không kể mã số tỉnh) có 6 kí tự, trong đó kí tự ở vị trí đầu tiên là
một chữ cái (trong bảng 26 cái tiếng Anh), kí tự ở vị trí thứ hai là một chữ số thuộc tập {1; 2;...;9} , mỗi kí
tự ở bốn vị trí tiếp theo là một chữ số thuộc tập {0;1; 2;...;9} . Hỏi nếu chỉ dùng một mã số tỉnh thì tỉnh A có
thể làm được nhiều nhất bao nhiêu biển số xe máy khác nhau?
A. 2340000. B. 234000. C. 75. D. 2600000.
Câu 35. Số 253125000 có bao nhiêu ước số tự nhiên?
A. 160. B. 240. C. 180. D. 120.
Câu 36. Từ các chữ số 1, 5, 6, 7 có thể lập được bao nhiêu chữ số tự nhiên có 4 chữ số (không nhất thiết
phải khác nhau)?
A. 324. B. 256. C. 248. D. 124.
Câu 37. Có bao nhiêu số tự nhiên có hai chữ số mà hai chữ số đều chẵn?
A. 99. B. 50. C. 20. D. 10.
Câu 38. Từ các chữ số 1, 2, 3, 4, 5, 6 có thể lập được bao nhiêu chữ số tự nhiên bé hơn 100 ?
Trang 7
A. 36. B. 62. C. 54. D. 42.
Câu 39. Từ các chữ số 0, 1, 2, 3, 4, 5 có thể lập được bao nhiêu số lẻ gồm 4 chữ số khác nhau?
A. 154. B. 145. C. 144. D. 155.
Câu 40. Từ các chữ số 0, 1, 2, 3, 4, 5 có thể lập được bao nhiêu số chẵn gồm 4 chữ số khác nhau?
A. 156. B. 144. C. 96. D. 134.
Câu 41. Từ các chữ số 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên chẵn có ba chữ số?
A. 210 . B. 105 . C. 168 . D. 145 .
Câu 42. Có bao nhiêu sỗ chẵn gồm 6 chữ số khác nhau, trong đó chữ số đầu tiên là chữ số lẻ? Câu trả lời
nào đúng?
A. 40000 số. B. 38000 số. C. 44000 số. D. 42000 số.
Câu 43. Cho các chữ số 1, 2, 3,., 9. Từ các số đó có thể lập được bao nhiêu số chẵn gồm 4 chữ số khác
nhau và không vượt quá 2011.
A. 168 B. 170 C. 164 D. 172
Câu 44. Từ các số 1, 2,3, 4,5, 6, 7 lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 4 chữ số khác nhau và là số lẻ
A. 360 B. 343 C. 480 D. 347
Câu 45. Có bao nhiêu cách xếp 4 người A,B,C,D lên 3 toa tàu, biết mỗi toa có thể chứa 4 người.
A. 81 B. 68 C. 42 D. 98
Câu 46. Có 3 nam và 3 nữ cần xếp ngồi vào một hàng ghế. Hỏi có mấy cách xếp sao cho nam, nữ ngồi xen
kẽ?
A. 72 B. 74 C. 76 D. 78
Câu 47. Có bao nhiêu cách sắp xếp 3 nữ sinh, 3 nam sinh thành một hàng dọc sao cho các bạn nam và nữ
ngồi xen kẽ:
A. 6 . B. 72 . C. 720 . D. 144 .
Câu 48. Số điện thoại ở Huyện Củ Chi có 7 chữ số và bắt đầu bởi 3 chữ số đầu tiên là 790 . Hỏi ở Huyện
Củ Chi có tối đa bao nhiêu máy điện thoại:
A. 1000 . B. 100000 . C. 10000 . D. 1000000 .
Câu 49. Trong một giải thi đấu bóng đá có 20 đội tham gia với thể thức thi đấu vòng tròn. Cứ hai đội thì
gặp nhau đúng một lần. Hỏi có tất cả bao nhiêu trận đấu xảy ra.
A. 190 B. 182 C. 280 D. 194
A. 36. B. 62. C. 54. D. 42.
A. 154. B. 145. C. 144. D. 155.
A. 156. B. 144. C. 96. D. 134.
Câu 53. Cho tập A = {0;1;2;3;4;5;6} từ tập A có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số và chia
hết cho 2 ?
A. 8232 . B. 1230 . C. 1260 . D. 2880 .
Câu 54. Có 6 học sinh và 3 thầy giáo A , B , C . Hỏi có bao nhiêu cách xếp chỗ 9 người đó ngồi trên
một hàng ngang có 9 chỗ sao cho mỗi thầy giáo ngồi giữa hai học sinh.
A. 4320 . B. 90 . C. 43200 . D. 720 .
Trang 8
Câu 55. Một liên đoàn bóng đá có 10 đội, mỗi đội phải đá 4 trận với mỗi đội khác, 2 trận ở sân nhà và 2
trận ở sân khách. Số trận đấu được sắp xếp là:
A. 180 B. 160 . C. 90 . D. 45 .
Câu 56. Từ tập có thể lập được bao nhiêu số gồm 8 chữ số đôi một khác nhau sao chữ số đầu chẵn chữ số
đứng cuối lẻ.
A. 11523 B. 11520 C. 11346 D. 22311
Câu 57. Có bao nhiêu số tự nhiên nhỏ hơn 100 chia hết cho 2 và 3 .
A. 12 . B. 16 . C. 17 . D. 20 .
Câu 58. Cho tập A = {1, 2,3, 4,5, 6, 7,8} . Từ tập A có thể lập được bao nhiêu số gồm 8 chữ số đôi một khác
nhau sao các số này lẻ không chia hết cho 5.
A. 15120 B. 23523 C. 16862 D. 23145
Câu 59. Cho tập A = {0,1, 2,3, 4,5, 6} . Từ tập A có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 5 chữ số và
chia hết cho 5.
A. 660 B. 432 C. 679 D. 523
Câu 60. Số các số tự nhiên gồm 5 chữ số chia hết cho 10 là:
A. 3260 . B. 3168 . C. 9000 . D. 12070 .
Câu 61. Cho tập hợp số: A = {0,1, 2,3, 4,5, 6} .Hỏi có thể thành lập bao nhiêu số có 4 chữ số khác nhau và
chia hết cho 3.
A. 114 B. 144 C. 146 D. 148
Câu 62. Một hộp chứa 16 quả cầu gồm sáu quả cầu xanh đánh số từ 1 đến 6 , năm quả cầu đỏ đánh số từ
1 đến 5 và năm quả cầu vàng đánh số từ 1 đến 5 . Hỏi có bao nhiêu cách lấy ra từ hộp đó 3 quả cầu vừa
khác màu vừa khác số.
A. 72 . B. 150 . C. 60 . D. 80 .
Câu 63. Một bàn dài có 2 dãy ghế đối diện nhau, mỗi dãy gồm có 6 ghế. Người ta muốn xếp chỗ ngồi cho
6 học sinh trường A và 6 học sinh trường B vào bàn nói trên. Hỏi có bao nhiêu cách xếp chỗ ngồi sao cho
bất kì 2 học sinh nào ngồi cạnh nhau hoặc đối diện nhau thì khác trường nhau.
A. 1036800 B. 234780 C. 146800 D. 2223500
ngồi xen kẻ:
A. 6 . B. 72 . C. 720 . D. 144 .
Câu 65. Từ các chữ số 0 , 1 , 2 , 3 , 5 , 8 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên lẻ có bốn chữ số đôi một
khác nhau và phải có mặt chữ số 3 .
A. 36 số. B. 108 số. C. 228 số. D. 144 số.
Câu 66. Từ các chữ số 0 , 2 , 3 , 5 , 6 , 8 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 6 chữ số đôi một
khác nhau trong đó hai chữ số 0 và 5 không đứng cạnh nhau.
A. 384 B. 120 C. 216 D. 600
Câu 67. Một phiếu điều tra về đề tự học của học sinh gồm 10 câu hỏi trắc nghiệm, mỗi câu có bốn lựa
chọn để trả lời. Khi tiến hành điều tra, phiếu thu lại được coi là hợp lệ nếu người được hỏi trả lời đủ 10 câu
hỏi, mỗi câu chỉ chọn một phương án. Hỏi cần tối thiểu bao nhiêu phiếu hợp lệ để trong số đó luôn có ít nhất
hai phiếu trả lời giống hệt nhau cả 10 câu hỏi?
A. 2097152 . B. 10001 . C. 1048577 . D. 1048576 .
Câu 68. Gọi S là tập hợp tất cả các số tự nhiên gồm 5 chữ số đôi một khác nhau được lập từ các chữ số
5, 6, 7,8,9. Tính tổng tất cả các số thuộc tâp S .
Trang 9
A. 9333420. B. 46666200. C. 9333240. D. 46666240.
Câu 69. Từ các chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên lẻ có 6 chữ số khác nhau
và trong mỗi số đó tổng của ba chữ số đầu lớn hơn tổng của ba chữ số cuối một đơn vị
A. 32 . B. 72 . C. 36 . D. 24 .
Câu 70. Tô màu các cạnh của hình vuông ABCD bởi 6 màu khác nhau sao cho mỗi cạnh được tô bởi một
màu và hai cạnh kề nhau thì tô bởi hai màu khác nhau. Hỏi có bao nhiêu cách tô?
A. 360 . B. 480 . C. 600 . D. 630 .
Câu 71. Cho 5 chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 6 . Lập các số tự nhiên có 3 chữ số đôi một khác nhau từ 5 chữ số đã
cho. Tính tổng của các số lập được.
A. 12321 B. 21312 C. 12312 D. 21321
Câu 72. Có bao nhiêu số có 10 chữ số được tạo thành từ các chữ số 1 , 2 , 3 sao cho bất kì 2 chữ số nào
đứng cạnh nhau cũng hơn kém nhau 1 đơn vị?
A. 32 B. 16 C. 80 D. 64
Câu 73. Hỏi có tất cả bao nhiêu số tự nhiên chia hết cho 9 mà mỗi số 2011 chữ số và trong đó có ít nhất
hai chữ số 9 .
92011 − 2019.92010 + 8 92011 − 2.92010 + 8 92011 − 92010 + 8 92011 − 19.92010 + 8
A. B. C. D.
9 9 9 9
Câu 74. Từ các số 1, 2,3, 4,5, 6 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên, mỗi số có 6 chữ số đồng thời thỏa
điều kiện: sáu số của mỗi số là khác nhau và trong mỗi số đó tổng của 3 chữ số đầu nhỏ hơn tổng của 3 số
sau một đơn vị.
A. 104 B. 106 C. 108 D. 112
Trang 10
Bài 1. QUY TẮC CỘNG VÀ QUY TẮC NHÂN. SƠ ĐỒ HÌNH CÂY
I. Quy tắc cộng
Một công việc được hoàn thành bởi một trong hai hành động. Nếu hành động thứ nhất có m cách thực hiện,
hành động thứ hai có n cách thực hiện (các cách thực hiện của cả hai hành động là khác nhau đôi một) thì
công việc đó có m + n cách hoàn thành.
Ví dụ 1. Bạn Phương có 7 quyển sách Tiếng Anh và 8 quyển sách Văn học, các quyển sách là khác nhau.
Hỏi bạn Phương có bao nhiêu cách chọn một quyển sách để đọc?
Giải
Việc chọn một quyển sách để đọc là thực hiện một trong hai hành động sau:
Chọn một quyển sách tiếng anh: có 7 cách chọn.
Chọn một quyển sách Văn học: có 8 cách chọn.
Vậy có 7 + 8 =15 cách chọn một quyển sách để đọc.
Một công việc được hoàn thành bởi một trong ba hành động. Nếu hành động thứ nhất có m cách thực hiện,
hành động thứ hai có n cách thực hiện, hành động thứ ba có p cách thực hiện (các cách thực hiện của ba
hành động là khác nhau đôi một) thì công việc đó có m + n + p cách hoàn thành.
II. Quy tắc nhân

Một công việc được hoàn thành bởi hai hành động liên tiếp. Nếu hành động thứ nhất có m cách thực hiện và
ứng với mỗi cách thực hiện hành động thứ nhất, có n cách thực hiện hành động thứ hai thì công việc đó có
m . n cách hoàn thành.
Ví dụ 2. Trong Hoạt động 1, nếu gia đình bạn Liên muốn chọn một địa điểm tham quan trong chương trình 1
, sau đó đi tham quan tiếp một địa điểm trong chương trình 2 thì có bao nhiêu cách chọn hai địa điểm ở hai
chương trình khác nhau để tham quan?
Giải
Việc chọn hai địa điểm ở hai chương trình khác nhau để tham quan là thực hiện hai hành động liên tiếp:
chọn một địa điểm trong chương trình 1 , sau đó chọn một địa điểm trong chương trình 2 .
Có 4 cách chọn địa điểm tham quan trong chương trình 1 .
Với mỗi cách chọn một địa điểm tham quan trong chương trình 1 sẽ có 7 cách chọn địa điểm tham quan
trong chương trình 2 .
Vậy có tất cả 4.7 = 28 cách chọn hai địa điểm tham quan ở hai chương trình khác nhau.
Một công việc được hoàn thành bởi ba hành động liên tiếp: Nếu hành động thứ nhất có m cách thực hiện;
ứng với mỗi cách thực hiện hành động thứ nhất, có n cách thực hiện
hành động thứ hai; ứng với mỗi cách thực hiện hành động thứ nhất và mỗi cách thực hiện hành động thứ hai
có p cách thực hiện hành động thứ ba thì công việc đó có m ⋅ n ⋅ p cách hoàn thành.
Ví dụ 3. Trong kinh doanh nhà hàng, combo là một hình thức gọi món theo thực đơn được kết hợp từ nhiều
món ăn hoặc đồ uống. Nếu nhà hàng có 5 món rau, 4 món cá và 3 món thịt thì có bao nhiêu cách tạo ra một
combo? Biết mỗi combo có đầy đủ 1 món rau, 1 món cá và 1 món thịt.
Giải
Để tạo một combo ta thực hiện ba hành động liên tiếp: chọn 1 món rau, chọn 1 món cá và chọn 1 món thịt.
Chọn 1 món rau: Có 5 cách chọn.
Chọn 1 món cá: Có 4 cách chọn.
Chọn 1 món thịt: Có 3 cách chọn.
Vậy có 5.4.3 = 60 cách tạo ra một combo
III. Sơ đồ hình cây.

Nhận xét
- Sơ đồ hình cây là sơ đồ bắt đầu tại một nút duy nhất với các nhánh toả ra các nút bổ sung.
Trang 1
- Ta có thể sử dụng sơ đồ hình cây để đếm số cách hoàn thành một công việc khi công việc đó đòi hỏi những
hành động liên tiếp.
Ví dụ 4. Bạn Hương có 3 chiếc quần khác màu lần lượt là xám, đen, nâu nhạt và 4 chiếc áo sơ mi cũng khác
màu lần lượt là hồng, vàng, xanh, tím. Hãy vẽ sơ đồ hình cây biểu thị số cách chọn:
a) 1 chiếc quần;
b) 1 chiếc áo sơ mi;
c) 1 bộ quần áo.
Giải
Các sơ đồ hình cây T1 , T2 , T1T2 trong hình sau lần lượt:
a) Biểu thị số cách chọn 1 chiếc quần;
b) Biểu thị số cách chọn 1 chiếc áo sơ mi;
c) Biểu thị số cách chọn 1 bộ quần áo.
IV. Vận dụng trong bài toán đếm
1. Vận dụng trong giải toán


Ví dụ 5. Cho 10 điểm phân biệt, hỏi lập được bao nhiêu vectơ khác 0 ? Biết rằng hai đầu mút của mỗi vectơ
là hai trong 10 điểm đã cho.
Giải
Việc lập vectơ là thực hiện hai hành động liên tiếp: chọn điểm đầu và chọn điểm cuối.
Chọn điểm đầu: có 10 cách chọn. Chọn điểm cuối: có 9 cách chọn.
Vậy có 10 ⋅ 9 = 90 (vectơ).
Ví dụ 6. Phân tích số 10125 ra thừa số nguyên tố rồi tìm số ước nguyên dương của nó.
Giải
Ta có: 10125= 34 ⋅ 53 . Một ước nguyên dương của 10125 thì có dạng 3m ⋅ 5n , trong đó m, n là hai số tự nhiên
sao cho 0 ≤ m ≤ 4, 0 ≤ n ≤ 3 .
Như vậy, để tạo ra một ước nguyên dương của 10125 ta làm như sau:
Trang 2
- Chọn số tự nhiên m mà 0 ≤ m ≤ 4 có 5 cách chọn.
- Chọn số tự nhiên n mà 0 ≤ n ≤ 3 có 4 cách chọn.
- Lấy tích 3m ⋅ 5n .
Vì vậy, số ước nguyên dương của 10125 là: 5.4 = 20 (số).
2. Vận dụng trong thực tiễn

Ví dụ 7. Từ ba mảng dữ liệu A, B, C , máy tính tạo nên một thông tin đưa ra màn hình cho người dùng bằng
cách lần lượt lấy một dữ liệu từ A , một dữ liệu từ B và một dữ liệu từ C . Giả sử A, B, C lần lượt chứa
m, n, p dữ liệu. Hỏi máy tính có thể tạo ra được bao nhiêu thông tin?
Giải
Việc máy tính tạo ra thông tin là thực hiện ba cách chọn liên tiếp: chọn dữ liệu từ A , chọn dữ liệu từ B và
chọn dữ liệu từ C .
Có m cách chọn một dữ liệu từ A .
Có n cách chọn một dữ liệu từ B .
Có p cách chọn một dữ liệu từ C .
Vậy số thông tin máy tính có thể tạo được là: m ⋅ n ⋅ p .
Ví dụ 8. Gia đình bạn Quân đặt mật mã của chiếc khoá cổng là một dãy gồm bốn chữ số. Hỏi có bao nhiêu
cách đặt mật mã nếu:
a) Các chữ số có thể giống nhau?

b) Các chữ số phải đôi một khác nhau?
Giải
Gọi dãy số mật mã là abcd .
a) Việc chọn mật mã là chọn liên tiếp các chữ số a, b, c, d , trong đó các chữ số có thể giống nhau.
Chọn a : Có 10 cách chọn. Chọn b: Có 10 cách chọn.
Chọn c : Có 10 cách chọn. Chọn d: Có 10 cách chọn.
Vậy có 10 ⋅10 ⋅10 ⋅10 = 10000 cách đặt mật mã.
b) Việc chọn mật mã là chọn liên tiếp các chữ số a, b, c, d , trong đó các chữ số đôi một khác nhau.
Chọn a: Có 10 cách chọn.
Chọn b : Có 9 cách chọn (khác chữ số a đã chọn).
Chọn c : Có 8 cách chọn (khác hai chữ số a, b đã chọn).
Chọn d : Có 7 cách chọn (khác ba chữ số a, b, c đã chọn).
Vậy có 10 ⋅ 9 ⋅ 8 ⋅ 7 =5040 cách đặt mật mã.
Ví dụ 9. Cho kiểu gen AaBbDdEE.
a) Vẽ sơ đồ hình cây biểu thị sự hình thành giao tử.
b) Từ đó, tính số loại giao tử của kiểu gen AaBbDdEE.
Biết quá trình giảm phân tạo giao tử bình thường, không xảy ra đột biến.
Giải
a) Sơ đồ hình cây biểu thị sự hình thành giao tử:
Trang 3
b) Từ sơ đồ hình cây, ta có 8 loại giao tử của kiểu gen AaBbDdEE

Câu 1. Một đồng xu có hai mặt sấp và ngửa (Kí hiệu S và N ). Tung đồng xu ba lần liên tiếp và ghi lại
kết quả. Tìm số kết quả có thể xảy ra, theo hai cách sau đây:
a) Vẽ sơ đồ hình cây.
b) Sử dụng quy tắc nhân.
Lời giải
a) Vẽ sơ đồ hình cây như Hình .
Từ sơ đồ này, ta thấy có 8 kết quả có thể xảy ra.

b) Có thể coi việc tung đồng xu ba lần liên tiếp là một công việc gồm ba công đoạn, mỗi công đoạn tương
ứng với một lần tung đồng xu. Mỗi lần tung có hai kết quả, là S hoặc N . Do đó, theo quy tắc nhân, số kết
quả của việc tung đồng xu ba lần liên tiếp là:
2.2 .2 = 8 (kết quả).
Câu 2. Một bạn muốn đi từ tỉnh A đến tỉnh B trong một ngày nhất định. Biết rằng trong ngày hôm đó từ
tỉnh A đến tỉnh B có 14 chuyến ô tô, 5 chuyến tàu. Hỏi bạn đó có bao nhiêu sự lựa chọn để đi từ A đến
B?
Lời giải.
Bạn đó đi từ tỉnh A đến tỉnh B bằng tàu có: 14 cách.
Bạn đó đi từ tỉnh A đến tỉnh B bằng ô tô có: 5 cách.
Vậy bạn đó có: 14 + 5 =19 sự lựa chọn.
Trang 4
Câu 3. Một cửa hàng có 10 bó hoa ly, 14 bó hoa huệ, 6 bó hoa lan. Một bạn muốn mua một bó hoa tại
cửa hàng này. Hỏi bạn đó có bao nhiêu sự lựa chọn?
Lời giải.
Bạn đó mua hoa ly có: 10 sự lựa chọn.

Bạn đó mua hoa huệ có: 14 sự lựa chọn.
Bạn đó mua hoa lan có: 6 sự lựa chọn.
Vậy bạn đó có tất cả: 10 + 14 + 6 =30 sự lựa chọn để mua một bó hoa.
Câu 4. Một lớp có 25 học sinh nam và 15 học sinh nữ. Hỏi giáo viên có bao nhiêu sự lựa chọn ra một
bạn trong lớp để làm lớp trưởng?
Lời giải.
Nếu chọn một bạn nam làm lớp trưởng có: 25 sự lựa chọn.
Nếu chọn một bạn nữ làm lớp trưởng có: 15 sự lựa chọn.
Vậy giáo viên có tất cả: 25 + 15 =
40 sự lựa chọn.
Câu 5. Một nhà hàng có 3 loại rượu, 4 loại bia và 5 loại nước uống. Một thực khách muốn lựa chọn
một loại đồ uống thì có bao nhiêu cách chọn?
Lời giải.
Nếu thực khách chọn rượu làm đồ uống thì có: 3 cách chọn.
Nếu thực khách chọn bia làm đồ uống thì có: 4 cách chọn.
Nếu thực khách chọn 5 loại nước uống còn lại làm đồ uống thì có 5 cách chọn.
Như vậy thực khách có tất cả: 3 + 4 + 5 =
12 cách chọn.
Câu 6. Một giáo viên muốn ra đề kiểm tra 45 phút môn Toán phần lượng giác. Trong ngân hàng câu hỏi
có 5 chủ đề, mỗi chủ đề có 4 câu. Để ra đề kiểm tra 45 p gồm 5 câu và bao gồm tất cả các chủ đề thì giáo
viên có bao nhiêu cách ra đề?
Lời giải.
Vì đề kiểm tra có 5 câu và bao gồm 5 chủ đề nên để thành lập đề kiểm tra mỗi chủ đề ta lấy một
câu hỏi.
Chọn 1 câu hỏi trong chủ đề 1 có 4 cách chọn.
Tương tự đối với các chủ đề 2;3; 4;5 .
Nên số cách chọn đề ra là: 4.4.4.4.4 = 45 cách.
Câu 7. Có 3 bạn nữ và 3 bạn nam. Hỏi có bao nhiêu cách sắp xếp các bạn đó vào một hàng dọc sao cho
nam nữ đứng xen kẽ nhau?
Lời giải.
Vị trí thứ nhất có 6 cách lựa chọn.
Vị trí thứ hai có 3 cách lựa chọn.(nếu vị trí thứ nhất là nam thì bắt buộc vị trí thứ 2 phải chọn 1
trong 3 bạn nữ và ngược lại)
Vị trí thứ ba có 2 cách lựa chọn.
Vị trí thứ 4 có 2 cách lựa chọn.
Vị trí thứ 5 có 1 cách lựa chọn.
Vị trí thứ 6 chỉ có 1 cách lựa chọn.
Nên có 6.5.4.3.2.1 = 72 cách.
Câu 8. Một lớp có 7 học sinh giỏi Toán, 5 học sinh giỏi Văn, 6 học sinh giỏi Lịch Sử. Hỏi có bao nhiêu
cách chọn ra 1 nhóm:
a/ Gồm 1 học sinh giỏi bất kỳ?
b/ Gồm 3 học sinh giỏi trong đó có tất cả học sinh giỏi của cả 3 môn?
c/ Gồm 2 học sinh giỏi khác nhau?

Lời giải.
Trang 5
a. Số cách chọn 1 học sinh giỏi trong lớp là: 7 + 6 + 5 =
18 cách.
b. Số cách chọn 1 học sinh giỏi toán là 7 cách.
Số cách chọn 1 học sinh giỏi văn là 5 cách.
Số cách chọn 1 học sinh giỏi sử là 6 cách.
Nên số cách chọn một nhóm gồm 3 học sinh giỏi trong đó có tất cả các môn là 7.6.5 = 210
cách.
c. Số cách chọn 2 học sinh trong đó một giỏi toán; một giỏi văn là 7.5 = 35 cách.
Số cách chọn 2 học sinh trong đó một giỏi toán; một giỏi sử là 7.6 = 42 cách.
Số cách chọn 2 học sinh trong đó một giỏi văn; một giỏi văn giỏi sử là 5.6 = 30 cách.
Vậy số cách chọn ra một nhóm gồm 2 học sinh giỏi khác nhau là 35 + 30 + 42 =
107 cách.
Câu 9. Cho các số tự nhiên: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.

a) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số?
b) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau?
c) Hỏi lập được bao nhiêu số chẵn có 5 chữ số khác nhau?
Lời giải.
a) Gọi số tự nhiên cần lập là abcde ,( a ≠ 0) .
a có 9 cách chọn.
b có 9 cách chọn.
c có 9 cách chọn.
d có 9 cách chọn.
e có 9 cách chọn.
nên số các số tự nhiên có 5 chữ số được thành lập từ các số trên là 9.9.9.9.9 = 9 5 cách.
b) Gọi số tự nhiên cần lập là abcde ,( a ≠ 0) .
nên số các số tự nhiên có 5 chữ số được thành lập từ các số trên là 9.8.7.6.5 = 15120 cách.
c) Gọi số tự nhiên cần lập là abcde ,( a ≠ 0) .
nên số các số tự nhiên chẵn có 5 chữ số khác nhau là 4.8.7.6.5 = 6720 cách.
Câu 10. Cho các số tự nhiên sau : 1, 2, 5, 6, 7, 9 .
a) Hỏi lập được bao số lẻ có 3 chữ số khác nhau?
b) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số khác nhau chia hết
c) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số mà có mặt chữ số 2
Lời giải.
a) Gọi số cần lập là abc , ( a ≠ 0) .
Vì số cần lập là số lẻ nên c có thể là 1; 5;7; 9 ⇒ c có 4 cách chọn.
Vì khác a; b; c nhau nên b có 5 cách chọn và a có 4 cách chọn.
Vậy số số lẻ có 3 chữ số khác nhau được thành lập từ các số trên là 4.5.4 = 80 số.
b) Gọi số cần lập là abc , ( a ≠ 0) .
Trang 6
Vì số cần lập là số chia hết cho 5 nên c có thể là có 1 cách chọn.
Vì a; b; c khác nhau nên b có 5 cách chọn và a có 4 cách chọn.
Vậy số số có 3 chữ số khác nhau được thành lập từ các số trên là 5.4 = 20 số.
c) Các số tự nhiên có 3 chữ số mà có mặt chữ số 2

TH1: Các số tự nhiên có 3 chữ số chỉ có mặt 1 chữ số 2
Số 2: có 3 vị trí đặt, 5 số còn lại mỗi số có 2 vị trí đặt
Có 3.5.5 số có 3 chữ số có mặt 1 chữ số 2
TH2: Các số tự nhiên có 3 chữ số chỉ có mặt 2 chữ số 2
Số 2: có 3 vị trí đặt, 5 số còn lại mỗi số có 1 vị trí đặt
Có 3.5 số có 3 chữ số có mặt 2 chữ số 2
TH3: Các số tự nhiên có 3 chữ số chỉ có mặt 3 chữ số 2, suy ra có 1 số: 222. Vậy số số tự
nhiên có 3 chữ số mà có mặt chữ số 2 thành lập từ các số đã cho là: 3.5.5 + 3.5 + 1 =91 số.
Câu 11. Cho các số tự nhiên : 0, 1, 2, 4, 5, 7, 9.
a) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số khác nhau?
b) Hỏi lập được bao nhiêu số lẻ có 4 chữ số khác nhau?
Lời giải.
a) Gọi số cần lập là abcd , ( a ≠ 0) .
Vì a ≠ 0 nên a có 6 cách chọn.
Vì các chữ số khác nhau nên b có 6 cách chọn.
Tương tự c có 5 cách chọn; d có 4 cách chọn.
Nên số số tự nhiên có 4 chữ số khác nhau được thành lập từ các chữ số trên là 6.6.5.4 = 720
số.
b) Gọi số cần lập là abcd , ( a ≠ 0) .
Vì là số lẻ nên d = 1; 5;7; 9 . Vậy d có 4 cách chọn.
Vì a ≠ 0 và các chữ số là khác nhau nên a có 5 cách chọn.
Vậy số số lẻ có 4 chữ số khác nhau được thành lập từ các chữ số trên là: 4.5.5.4  400 .
Câu 12. Cho các số tự nhiên 0, 2, 3, 5, 6, 9 .
a) Hỏi lập được bao nhiêu số chẵn có 3 chữ số khác nhau?
b) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số chia hết cho 3?
c) Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên lớn hơn 601?
Lời giải.
Ta phân các số trên thành 2 nhóm:
Nhóm 1 gồm các số {2; 5} .
Nhóm 2 gồm các số {0; 3; 6; 9} .
b) Gọi số cần lập là abc thỏa mãn abc  3 ⇔ ( a + b + c ) 3  a; b; c sẽ không đồng thời thuộc cả
hai
Số các số tự nhiên có 3 chữ số chia hết cho 3 được thành lập từ nhóm 1 là:
Cả 3 chữ số giống nhau: 222, 555
Có 1 chữ số 2 và 2 chữ số 5: 255, 552, 525 (có 3 cách chọn vị trí để chữ số 5 có 1 cách chọn
để vị trí 2 chữ số 2, suy ra có 3 số).
Có 1 chữ số 5 và 2 chữ số 2: 522, 225, 252
Vậy từ nhóm 1 ta thành lập được 2 + 3 + 3 = 8 số chia hết cho 3.
Số các số chia hết cho 3 lập được từ nhóm thứ 2 là:
+ Có 3 cách chọn chữ số a .
+ Có 4 cách chọn chữ số b .
+ Có 4 cách chọn chữ số c .
Vậy có tất cả 3.4.4 = 48 số có 3 chữ số được thành lập từ nhóm 2 chia hết cho 3.
Vậy số các số có 3 chữ số chia hết cho 3 được thành lập từ các chữ số đã cho là 48 + 8 = 56
số.
Trang 7
c) Gọi số cần lập là abc thỏa mãn abc > 600
Vì abc > 600 nên a chỉ có 2 cách chọn. ( a = 6 hoặc a = 9 ).
Chữ số b có 6 cách chọn, chữ số c có 6 cách chọn.
⇒ có 6.6.2 = 72 số có 3 chữ số lớn hơn 600.
Trong 72 số trên có 1 số là: 600 < 601 .
Vậy có tất cả 71 số lớn hơn 601 được thành lập từ các số trên.
Câu 13. Từ các chữ số 0, 1, 2, 3, 4 có thể lập được mấy số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau.
Lời giải.
Gọi số cần lập là a1a2 a3 a4 a5 với a1 ≠ 0 và các chữ số phân biệt.
+ Bước 1: chữ số a1 ≠ 0 nên có 4 cách chọn.
+ Bước 2: sắp 4 chữ số còn lại vào 4 vị trí có 4! = 24 cách. Vậy có 4.24 = 96 số.

Câu 1. Giả sử bạn muốn mua một áo sơ mi cỡ 39 hoặc cỡ 40 . Áo cỡ 39 có 5 màu khác nhau, áo cỡ
40 có 4 màu khác nhau. Hỏi có bao nhiêu sự lựa chọn (về màu áo và cỡ áo)?
A. 9. B. 5. C. 4. D. 1.
Lời giải.
• Nếu chọn cỡ áo 39 thì sẽ có 5 cách.
• Nếu chọn cỡ áo 40 thì sẽ có 4 cách.
Theo qui tắc cộng, ta có 5 + 4 =9 cách chọn mua áo.
Câu 2. Một người có 4 cái quần khác nhau, 6 cái áo khác nhau, 3 chiếc cà vạt khác nhau. Để chọn một
cái quần hoặc một cái áo hoặc một cái cà vạt thì số cách chọn khác nhau là:
A. 13. B. 72. C. 12. D. 30.
Lời giải.
• Nếu chọn một cái quần thì sẽ có 4 cách.
• Nếu chọn một cái áo thì sẽ có 6 cách.
• Nếu chọn một cái cà vạt thì sẽ có 3 cách.
Theo qui tắc cộng, ta có 4 + 6 + 3 =
13 cách chọn.
Câu 3. Trên bàn có 8 cây bút chì khác nhau, 6 cây bút bi khác nhau và 10 cuốn tập khác nhau. Một học
sinh muốn chọn một đồ vật duy nhất hoặc một cây bút chì hoặc một cây bút bi hoặc một cuốn tập thì số cách
chọn khác nhau là:
A. 480. B. 24. C. 48. D. 60.
Lời giải.
• Nếu chọn một cây bút chì thì sẽ có 8 cách.
• Nếu chọn một cây bút bi thì sẽ có 6 cách.
• Nếu chọn một cuốn tập thì sẽ có 10 cách.
Theo qui tắc cộng, ta có 8 + 6 + 10 =24 cách chọn.
một học sinh ở khối 11 đi dự dạ hội của học sinh thành phố. Hỏi nhà trường có bao nhiêu cách chọn?
A. 45. B. 280. C. 325. D. 605.
Lời giải.
• Nếu chọn một học sinh nam có 280 cách.
• Nếu chọn một học sinh nữ có 325 cách.
Theo qui tắc cộng, ta có 280 + 325 = 605 cách chọn.
Câu 5. Một trường THPT được cử một học sinh đi dự trại hè toàn quốc. Nhà trường quyết định chọn một
học sinh tiên tiến lớp 11A hoặc lớp 12 B. Hỏi nhà trường có bao nhiêu cách chọn, nếu biết rằng lớp 11A có
31 học sinh tiên tiến và lớp 12B có 22 học sinh tiên tiến?
A. 31. B. 9. C. 53. D. 682.
Lời giải.
• Nếu chọn một học sinh lớp 11A có 31 cách.
Trang 8
• Nếu chọn một học sinh lớp 12B có 22 cách.
Theo qui tắc cộng, ta có 31 + 22 =
53 cách chọn.
Câu 6. Trong một hộp chứa sáu quả cầu trắng được đánh số từ 1 đến 6 và ba quả cầu đen được đánh số
7, 8, 9. Có bao nhiêu cách chọn một trong các quả cầu ấy?
A. 27. B. 9. C. 6. D. 3.
Lời giải.
Vì các quả cầu trắng hoặc đen đều được đánh số phân biệt nên mỗi lần lấy ra một quả cầu bất kì là
một lần chọn.
• Nếu chọn một quả trắng có 6 cách.
• Nếu chọn một quả đen có 3 cách.
Theo qui tắc cộng, ta có 6 + 3 =9 cách chọn.
Câu 7. Giả sử từ tỉnh A đến tỉnh B có thể đi bằng các phương tiện: ô tô, tàu hỏa, tàu thủy hoặc máy bay.
Mỗi ngày có 10 chuyến ô tô, 5 chuyến tàu hỏa, 3 chuyến tàu thủy và 2 chuyến máy bay. Hỏi có bao nhiêu
cách đi từ tỉnh A đến tỉnh B ?
A. 20. B. 300. C. 18. D. 15.
Lời giải.
• Nếu đi bằng ô tô có 10 cách.
• Nếu đi bằng tàu hỏa có 5 cách.
• Nếu đi bằng tàu thủy có 3 cách.
• Nếu đi bằng máy bay có 2 cách.
Theo qui tắc cộng, ta có 10 + 5 + 3 + 2 =20 cách chọn.
Câu 8. Trong một cuộc thi tìm hiểu về đất nước Việt Nam, ban tổ chức công bố danh sách các đề tài bao
gồm: 8 đề tài về lịch sử, 7 đề tài về thiên nhiên, 10 đề tài về con người và 6 đề tài về văn hóa. Mỗi thí sinh
được quyền chọn một đề tài. Hỏi mỗi thí sinh có bao nhiêu khả năng lựa chọn đề tài?
A. 20. B. 3360. C. 31. D. 30.
Lời giải.
• Nếu chọn đề tài về lịch sử có 8 cách.
• Nếu chọn đề tài về thiên nhiên có 7 cách.
• Nếu chọn đề tài về con người có 10 cách.
• Nếu chọn đề tài về văn hóa có 6 cách.
Theo qui tắc cộng, ta có 8 + 7 + 10 + 6 = 31 cách chọn.
Câu 9. Một tổ có 5 học sinh nữ và 6 học sinh nam. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ngẫu nhiên một học sinh
của tổ đó đi trực nhật.
A. 20 . B. 11 . C. 30 . D. 10 .
Lời giải
Chọn ngẫu nhiên một học sinh từ 11 học sinh, ta có 11 cách chọn.
Câu 10. Có bao nhiêu số tự nhiên có chín chữ số mà các chữ số của nó viết theo thứ tự giảm dần:
A. 5 . B. 15 . C. 55 . D. 10 .
Lời giải
Với một cách chọn 9 chữ số từ tập {0,1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9} ta có duy nhất một cách xếp chúng theo
thứ tự giảm dần.
Ta có 10 cách chọn 9 chữ số từ tập {0,1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9}
Do đó có 10 số tự nhiên cần tìm.
Câu 11. Có 3 kiểu mặt đồng hồ đeo tay (vuông, tròn, elip) và 4 kiểu dây (kim loại, da, vải và nhựa). Hỏi có
bao nhiêu cách chọn một chiếc đồng hồ gồm một mặt và một dây?
A. 4. B. 7. C. 12. D. 16.
Lời giải.
Để chọn một chiếc đồng hồ, ta có:
• Có 3 cách chọn mặt.
• Có 4 cách chọn dây.
Trang 9
Vậy theo qui tắc nhân ta có 3 × 4 =
12 cách.
Câu 12. Một người có 4 cái quần, 6 cái áo, 3 chiếc cà vạt. Để chọn mỗi thứ một món thì có bao nhiều cách
chọn bộ '' quần-áo-cà vạt '' khác nhau?
A. 13. B. 72. C. 12. D. 30.
Lời giải.
Để chọn một bộ '' quần-áo-cà vạt '' , ta có:
• Có 4 cách chọn quần.
• Có 6 cách chọn áo.
• Có 3 cách chọn cà vạt.
Vậy theo qui tắc nhân ta có 4 × 6 × 3 =72 cách.
Câu 13. Một thùng trong đó có 12 hộp đựng bút màu đỏ, 18 hộp đựng bút màu xanh. Số cách khác nhau
để chọn được đồng thời một hộp màu đỏ, một hộp màu xanh là?
A. 13. B. 12. C. 18. D. 216.
Lời giải.
Để chọn một hộp màu đỏ và một hộp màu xanh, ta có:
• Có 12 cách chọn hộp màu đỏ.
• Có 18 cách chọn hộp màu xanh.
Vậy theo qui tắc nhân ta có 12 ×18 =
216 cách.
Câu 14. Trên bàn có 8 cây bút chì khác nhau, 6 cây bút bi khác nhau và 10 cuốn tập khác nhau. Số cách
khác nhau để chọn được đồng thời một cây bút chì, một cây bút bi và một cuốn tập.
A. 24. B. 48. C. 480. D. 60.
Lời giải.
Để chọn '' một cây bút chì - một cây bút bi - một cuốn tập '' , ta có:
• Có 8 cách chọn bút chì.
• Có 6 cách chọn bút bi.
• Có 10 cách chọn cuốn tập.
Vậy theo qui tắc nhân ta có 8 × 6 ×10 =480 cách.
Câu 15. Một bó hoa có 5 hoa hồng trắng, 6 hoa hồng đỏ và 7 hoa hồng vàng. Hỏi có mấy cách chọn lấy
ba bông hoa có đủ cả ba màu.
A. 240. B. 210. C. 18. D. 120.
Lời giải.
Để chọn ba bông hoa có đủ cả ba màu (nghĩa là chọn một bông hoa hồng trắng- một bông hoa
hồng đỏ- hoa hồng vàng), ta có:
• Có 5 cách chọn hoa hồng trắng.
• Có 6 cách chọn hoa hồng đỏ.
• Có 7 cách chọn hoa hồng vàng.
Câu 16. Một người vào cửa hàng ăn, người đó chọn thực đơn gồm một món ăn trong năm món, một loại
quả tráng miệng trong năm loại quả tráng miệng và một nước uống trong ba loại nước uống. Có bao nhiêu
cách chọn thực đơn.
A. 25. B. 75. C. 100. D. 15.
Lời giải.
Để chọn thực đơn, ta có:
• Có 5 cách chọn món ăn.
• Có 5 cách chọn quả tráng miệng.
• Có 3 cách chọn nước uống.
hai học sinh trong đó có một nam và một nữ đi dự trại hè của học sinh thành phố. Hỏi nhà trường có bao
nhiêu cách chọn?
A. 910000. B. 91000. C. 910. D. 625.
Trang 10
Lời giải.
Để chọn một nam và một nữ đi dự trại hè, ta có:
• Có 280 cách chọn học sinh nam.
• Có 325 cách chọn học sinh nữ.
91000 cách.
Câu 18. Một đội học sinh giỏi của trường THPT, gồm 5 học sinh khối 12, 4 học sinh khối 11, 3 học sinh
khối 10. Số cách chọn ba học sinh trong đó mỗi khối có một em?
A. 12. B. 220. C. 60. D. 3.
Lời giải.
Để chọn một nam và một nữ đi dự trại hè, ta có:
• Có 5 cách chọn học sinh khối 12.
Câu 19. Có 10 cặp vợ chồng đi dự tiệc. Tổng số cách chọn một người đàn ông và một người đàn bà trong
bữa tiệc phát biểu ý kiến sao cho hai người đó không là vợ chồng?
A. 100. B. 91. C. 10. D. 90.
Lời giải.
Để chọn một người đàn ông và một người đàn bà không là vợ chồng, ta có
• Có 10 cách chọn người đàn ông.
• Có 9 cách chọn người đàn bà.
Vậy theo qui tắc nhân ta có 9 ×10 = 90 cách.
Câu 20. An muốn qua nhà Bình để cùng Bình đến chơi nhà Cường. Từ nhà An đến nhà Bình có 4 con
đường đi, từ nhà Bình tới nhà Cường có 6 con đường đi. Hỏi An có bao nhiêu cách chọn đường đi đến nhà
Cường?
A. 6. B. 4. C. 10. D. 24.
Lời giải.
• Từ An  → Bình có 4 cách.
• Từ Bình  → Cường có 6 cách.
Vậy theo qui tắc nhân ta có 4 × 6 =24 cách.
cách đi từ A đến D mà qua B và C chỉ một lần?
A. 9. B. 10. C. 18. D. 24.

Lời giải.
• Từ A 
→ B có 4 cách.
• Từ → C có 2 cách.
B 
• Từ C 
→ D có 2 cách.
cách đi từ A đến D rồi quay lại A?
A. 1296. B. 784. C. 576. D. 324.

Lời giải.
Từ kết quả câu trên, ta có:
• Từ A  → D có 24 cách.
• Tương tự, từ D  → A có 24 cách.
Trang 11
576 cách.
Câu 23. Có 10 cái bút khác nhau và 8 quyển sách giáo khoa khác nhau. Một bạn học sinh cần chọn 1 cái
bút và 1 quyển sách. Hỏi bạn học sinh đó có bao nhiêu cách chọn?
A. 80 . B. 60 . C. 90 . D. 70 .
Lời giải
Số cách chọn 1 cái bút có 10 cách, số cách chọn 1 quyển sách có 8 cách.
Vậy theo quy tắc nhân, số cách chọn 1 cái bút và 1 quyển sách là: 10.8 = 80 cách.
Câu 24. Một hộp đựng 5 bi đỏ và 4 bi xanh. Có bao nhiêu cách lấy 2 bi có đủ cả 2 màu?
A. 20 . B. 16 . C. 9 . D. 36 .
Lời giải
Lấy 1 bi đỏ có 5 cách.
Lấy 1 bi xanh có 4 cách.
Theo quy tắc nhân, số cách lấy 2 bi có đủ cả 2 màu là 5.4 = 20 cách.
Câu 25. Một người vào cửa hàng ăn, người đó chọn thực đơn gồm 1 món ăn trong 5 món ăn, 1 loại quả
tráng miệng trong 4 loại quả tráng miệng và 1 loại nước uống trong 3 loại nước uống. Hỏi có bao nhiêu
cách chọn thực đơn?
A. 75 . B. 12 . C. 60 . D. 3 .
Lời giải
Có 5 cách chọn 1 món ăn trong 5 món ăn, 4 cách chọn 1 loại quả tráng miệng trong 4 loại quả
tráng miệng và 3 cách chọn 1 loại nước uống trong 3 loại nước uống.
Theo quy tắc nhân có 5.4.3 = 60 cách chọn thực đơn.
Câu 26. Có bao nhiêu số tự nhiên có hai chữ số mà cả hai chữ số đều lẻ?
A. 25 . B. 20 . C. 50 . D. 10 .
Lời giải
Gọi số tự nhiên có hai chữ số mà cả hai chữ số đều lẻ là ab .
Số cách chọn số a là 5 cách.
Số cách chọn số b là 5 cách.
Vậy có 5.5 = 25 số thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 27. Số các số tự nhiên chẵn, gồm bốn chữ số khác nhau đôi một và không tận cùng bằng 0 là :
A. 504 . B. 1792 . C. 953088 . D. 2296 .
Lời giải
Gọi số ần tìm là abcd
Có 4 cách chọn d , 8 cách chọn a , 8 cách chọn b và 7 cách chọn c . Vậy có tất cả :
4.8.8.7 = 1792 (số)
Câu 28. Có bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số đôi một khác nhau?
A. 1000 . B. 720 . C. 729 . D. 648 .
Lời giải
Gọi số cần lập là abc có ba chữ số đôi một khác nhau.
Chữ số a có 9 cách chọn.
Chữ số b có 9 cách chọn.
Chữ số c có 8 cách chọn.
Do đó có 9.9.8 = 648 cách lập số.
Câu 29. Có 10 quả cầu đỏ được đánh số từ 1 đến 10, 7 quả cầu xanh được đánh số từ 1 đến 7 và 8 quả cầu
vàng được đánh số từ 1 đến 8. Hỏi có bao nhiêu cách lấy ra 3 quả cầu khác màu và khác số.
A. 392 B. 1023 C. 3014 D. 391
Lời giải
Ta chọn các quả cầu theo trình tự sau
Chọn quả xanh: 7 cách chọn
Trang 12
Chọn quả cầu vàng: có 7 cách chọn
Chọn quả cầu đỏ: có 8 cách chọn
Vậy có tất cả 7.7.8 = 392 cách chọn.
Câu 30. Có bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số được lập từ sáu chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 ?
A. 120 . B. 216 . C. 256 . D. 20 .
Lời giải
Gọi số tự nhiên có ba chữ số là abc .
Có 6 cách chọn a .
Có 6 cách chọn b .
Có 6 cách chọn c .
Theo quy tắc nhân có 6.6.6 = 216 (số tự nhiên).
Câu 31. Cho các số 1,5, 6, 7 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số với các chữ số khác nhau:
A. 12 . B. 24 . C. 64 . D. 256 .
Lời giải
Gọi số tự nhiên có 4 chữ số cần tìm là: abcd , a ≠ 0 , khi đó:
a có 4 cách chọn
b có 3 cách chọn
c có 2 cách chọn
d có 1 cách chọn
Vậy có: 4.3.2.1 = 24 số.
Câu 32. Trong một tuần bạn A dự định mỗi ngày đi thăm một người bạn trong 12 người bạn của mình. Hỏi
bạn A có thể lập được bao nhiêu kế hoạch đi thăm bạn của mình (thăm một bạn không quá một lần)?
A. 3991680. B. 12!. C. 35831808. D. 7!.
Lời giải.
Một tuần có bảy ngày và mỗi ngày thăm một bạn.
• Có 12 cách chọn bạn vào ngày thứ nhất.
• Có 11 cách chọn bạn vào ngày thứ hai.
• Có 10 cách chọn bạn vào ngày thứ ba.
• Có 9 cách chọn bạn vào ngày thứ tư.
• Có 8 cách chọn bạn vào ngày thứ năm.
• Có 7 cách chọn bạn vào ngày thứ sáu.
• Có 6 cách chọn bạn vào ngày thứ bảy.
Vậy theo qui tắc nhân ta có 12 ×11×10 × 9 × 8 × 7 × 6 =3991680 cách.
Câu 33. Nhãn mỗi chiếc ghế trong hội trường gồm hai phần: phần đầu là một chữ cái (trong bảng 24 chữ
cái tiếng Việt), phần thứ hai là một số nguyên dương nhỏ hơn 26. Hỏi có nhiều nhất bao nhiêu chiếc ghế
được ghi nhãn khác nhau?
A. 624. B. 48. C. 600. D.
( a , b, c , d ) ∈ A =
{1, 5, 6, 7} .
Lời giải.
Một chiếc nhãn gồm phần đầu và phần thứ hai ∈ {1; 2;...; 25} .
• Có 24 cách chọn phần đầu.
• Có 25 cách chọn phần thứ hai.
600 cách.
Câu 34. Biển số xe máy của tỉnh A (nếu không kể mã số tỉnh) có 6 kí tự, trong đó kí tự ở vị trí đầu tiên là
một chữ cái (trong bảng 26 cái tiếng Anh), kí tự ở vị trí thứ hai là một chữ số thuộc tập {1; 2;...;9} , mỗi kí
Trang 13
tự ở bốn vị trí tiếp theo là một chữ số thuộc tập {0;1; 2;...;9} . Hỏi nếu chỉ dùng một mã số tỉnh thì tỉnh A có
thể làm được nhiều nhất bao nhiêu biển số xe máy khác nhau?
A. 2340000. B. 234000. C. 75. D. 2600000.
Lời giải.
Giả sử biển số xe là a1a2 a3 a4 a5 a6 .
• Có 26 cách chọn a1
• Có 9 cách chọn 1, 2, 3, 4, 5, 6
Vậy theo qui tắc nhân ta có 26 × 9 ×10 ×10 ×10 ×10 = 2340000 biển số xe.
Câu 35. Số 253125000 có bao nhiêu ước số tự nhiên?
A. 160. B. 240. C. 180. D. 120.
Lời giải.
Ta có 253125000 = 2 .3 .5 nên mỗi ước số tự nhiên của số đã cho đều có dạng 2m × 3n × 5 p trong
3 4 8
đó m, n, p∈  sao cho 0 ≤ m ≤ 3; 0 ≤ n ≤ 4; 0 ≤ p ≤ 8.
• Có 4 cách chọn m.
abcd Có 5 cách chọn n.
• Có 9 cách chọn p.
Vậy theo qui tắc nhân ta có 4 × 5 × 9 =180 ước số tự nhiên.
Câu 36. Từ các chữ số 1, 5, 6, 7 có thể lập được bao nhiêu chữ số tự nhiên có 4 chữ số (không nhất thiết
phải khác nhau)?
A. 324. B. 256. C. 248. D. 124.
Lời giải.
Gọi số cần tìm có dạng abcd với ( a, b, c, d ) ∈ A ={1, 5, 6, 7} .
Vì số cần tìm có 4 chữ số không nhất thiết khác nhau nên:
 a được chọn từ tập A (có 4 phần tử) nên có 4 cách chọn.
 b được chọn từ tập A (có 4 phần tử) nên có 4 cách chọn.
 c được chọn từ tập A (có 4 phần tử) nên có 4 cách chọn.
 d được chọn từ tập A (có 4 phần tử) nên có 4 cách chọn.
Như vậy, ta có 4 × 4 × 4 × 4 =256 số cần tìm.
Câu 37. Có bao nhiêu số tự nhiên có hai chữ số mà hai chữ số đều chẵn?
A. 99. B. 50. C. 20. D. 10.
Lời giải.
Gọi số cần tìm có dạng ab với ( a, b ) ∈ A =
{0, 2, 4, 6,8} và a ≠ 0.
Trong đó:
• a được chọn từ tập A\ {0} (có 4 phần tử) nên có 4 cách chọn.
• b được chọn từ tập A (có 5 phần tử) nên có 5 cách chọn.
Như vậy, ta có 4 × 5 =20 số cần tìm.
A. 36. B. 62. C. 54. D. 42.
Lời giải.
Các số bé hơn 100 chính là các số có một chữ số và hai chữ số được hình thành từ tập
A = {1, 2,3, 4,5, 6} . Từ tập A có thể lập được 6 số có một chữ số.
Gọi số có hai chữ số có dạng ab với ( a, b ) ∈ A.
Trong đó:
Trang 14
• a được chọn từ tập A (có 6 phần tử) nên có 6 cách chọn.
Như vậy, ta có 6 × 6 =36 số có hai chữ số.
Vậy, từ A có thể lập được 36 + 6 = 42 số tự nhiên bé hơn 100.
A. 154. B. 145. C. 144. D. 155.
Lời giải.
Gọi số cần tìm có dạng abcd với ( a, b, c, d ) ∈ A ={0,1, 2,3, 4,5} .
Vì abcd là số lẻ ⇒= d {1,3,5} ⇒ d : có 3 cách chọn.
Khi đó a : có 4 cách chọn (khác 0 và d ), b : có 4 cách chọn và c : có 3 cách chọn.
Vậy có tất cả 3 × 4 × 4 × 3 =144 số cần tìm.
A. 156. B. 144. C. 96. D. 134.
Lời giải.
{0, 2, 4} .
Vì abcd là số chẵn ⇒ d =
TH1. Nếu d = 0, số cần tìm là abc0. Khi đó:
• a được chọn từ tập A\ {0} nên có 5 cách chọn.
• b được chọn từ tập A\ {0, a} nên có 4 cách chọn.
• c được chọn từ tập A\ {0, a, b} nên có 3 cách chọn.
Như vậy, ta có 5 × 4 × 3 =60 số có dạng abc0.
TH2. Nếu
= d {2, 4} ⇒ d : có 2 cách chọn.
Như vậy, ta có 2 × 4 × 4 × 3 =96 số cần tìm như trên.
Vậy có tất cả 60 + 96 = 156 số cần tìm.
Câu 41. Từ các chữ số 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên chẵn có ba chữ số?
A. 210 . B. 105 . C. 168 . D. 145 .
Lời giải
• Gọi số có ba chữ số cần tìm là n = abc , với a ≠ 0 và c là số chẵn chọn từ các số đã cho.
• a ≠ 0 nên có 6 cách chọn, c chẵn nên có 4 cách chọn và b tùy ý nên có 7 cách chọn.
• Vậy số các số cần tìm là 6.4.7 = 168 .
Câu 42. Có bao nhiêu sỗ chẵn gồm 6 chữ số khác nhau, trong đó chữ số đầu tiên là chữ số lẻ? Câu trả lời
nào đúng?
A. 40000 số. B. 38000 số. C. 44000 số. D. 42000 số.
Lời giải
Gọi số có 6 chữ số đó là abcdef . Vì a lẻ nên a  1;3;5;7;9 , vậy a có 5 lựa chọn. Vì f chẵn
nên f  0; 2; 4;6;8 , vậy f có 5 lựa chọn. Tiếp theo b có 8 lựa chọn, c có 7 lựa chọn, d có 6
lựa chọn, e có 5 lựa chọn. Vậy có tất cả 5.5.8.7.6.5  42000 số thỏa mãn.
Câu 43. Cho các chữ số 1, 2, 3,., 9. Từ các số đó có thể lập được bao nhiêu số chẵn gồm 4 chữ số khác
nhau và không vượt quá 2011.
A. 168 B. 170 C. 164 D. 172
Lời giải
Gọi số cần lập x = abcd , a, b, c, d ∈ {1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9}
Vì x chẵn nên d ∈ {2, 4, 6,8} . Đồng thời x ≤ 2011 ⇒ a =
1
Trang 15
• a = 1 ⇒ a có 1 cách chọn, khi đó d có 4 cách chọn; b, c có 7.6 cách
Suy ra có: 1.4.6.7 = 168 số
Câu 44. Từ các số 1, 2,3, 4,5, 6, 7 lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 4 chữ số khác nhau và là số lẻ
A. 360 B. 343 C. 480 D. 347
Lời giải
Gọi số cần lập x = abcd ; a, b, c, d ∈ {1, 2,3, 4,5, 6, 7} và a, b, c, d đôi một khác nhau.
Vì số x cần lập là số lẻ nên d phải là số lẻ. Ta lập x qua các công đoạn sau.
Bước 1: Có 4 cách chọn d
Bước 2: Có 6 cách chọn a
Bước 3: Có 5 cách chọn b
Bước 4: Có 4 cách chọn c
Vậy có 480 số thỏa yêu cầu bài toán.
Câu 45. Có bao nhiêu cách xếp 4 người A,B,C,D lên 3 toa tàu, biết mỗi toa có thể chứa 4 người.
A. 81 B. 68 C. 42 D. 98
Lời giải
Để xếp A ta có 3 cách lên một trong ba toa
Với mỗi cách xếp A ta có 3 cách xếp B lên toa tàu
Với mỗi cách xếp A,B ta có 3 cách xếp C lên toa tàu
Với mỗi cách xếp A,B,C ta có 3 cách xếp D lên toa tàu
Vậy có 3.3.3.3 = 81 cách xếp 4 người lên toa tàu.
Câu 46. Có 3 nam và 3 nữ cần xếp ngồi vào một hàng ghế. Hỏi có mấy cách xếp sao cho nam, nữ ngồi xen
kẽ?
A. 72 B. 74 C. 76 D. 78
Lời giải
Có 6 cách chọn một người tuỳ ý ngồi vào chỗ thứ nhất. Tiếp đến, có 3 cách chọn một người khác
phái ngồi vào chỗ thứ 2. Lại có 2 cách chọn một người khác phái ngồi vào chỗ thứ 3, có 2 cách
chọn vào chỗ thứ 4, có 1 cách chọn vào chỗ thứ 5, có 1 cách chọn vào chỗ thứ 6.
Vậy có: 6.3.2.2.1.1 = 72 cách.
ngồi xen kẽ:
A. 6 . B. 72 . C. 720 . D. 144 .
Lời giải
Chọn vị trí 3 nam và 3 nữ: 2.1 cách chọn.
Xếp 3 nam có: 3.2.1 cách xếp.
Xếp 3 nữ có: 3.2.1 cách xếp.
Vậy có 2.1. ( 3.2.1) = 72 cách xếp.
2
Câu 48. Số điện thoại ở Huyện Củ Chi có 7 chữ số và bắt đầu bởi 3 chữ số đầu tiên là 790 . Hỏi ở Huyện
Củ Chi có tối đa bao nhiêu máy điện thoại:
A. 1000 . B. 100000 . C. 10000 . D. 1000000 .
Lời giải
Gọi số điện thoại cần tìm có dạng 790abcd .
Khi đó: a có 10 cách chọn, b có 10 cách chọn, c có 10 cách chọn, d có 10 cách chọn.
Nên có tất cả 10.10.10.10 = 104 số.
Câu 49. Trong một giải thi đấu bóng đá có 20 đội tham gia với thể thức thi đấu vòng tròn. Cứ hai đội thì
gặp nhau đúng một lần. Hỏi có tất cả bao nhiêu trận đấu xảy ra.
A. 190 B. 182 C. 280 D. 194
Lời giải
Trang 16
Cứ mỗi đội phải thi đấu với 19 đội còn lại nên có 19.20 trận đấu. Tuy nhiên theo cách tính này thì
một trận đấu chẳng hạn A gặp B được tính hai lần. Do đó số trận đấu thực tế diễn ra là:
19.20
= 190 trận.
2
A. 36. B. 62. C. 54. D. 42.
Lời giải
Các số bé hơn 100 chính là các số có một chữ số và hai chữ số được hình thành từ tập
A = {1, 2,3, 4,5, 6} . Từ tập A có thể lập được 6 số có một chữ số.
Gọi số có hai chữ số có dạng ab với ( a, b ) ∈ A.
Trong đó:
• a được chọn từ tập A (có 6 phần tử) nên có 6 cách chọn.
Như vậy, ta có 6 × 6 =36 số có hai chữ số.
Vậy, từ A có thể lập được 36 + 6 = 42 số tự nhiên bé hơn 100.
A. 154. B. 145. C. 144. D. 155.
Lời giải
d
Vì abcd là số lẻ ⇒= {1,3,5} ⇒ d : có 3 cách chọn.
Vậy có tất cả 3 × 4 × 4 × 3 =144 số cần tìm.
A. 156. B. 144. C. 96. D. 134.
Lời giải
{0, 2, 4} .
Vì abcd là số chẵn ⇒ d =
TH1. Nếu d = 0, số cần tìm là abc0. Khi đó:
• a được chọn từ tập A\ {0} nên có 5 cách chọn.
• b được chọn từ tập A\ {0, a} nên có 4 cách chọn.
• c được chọn từ tập A\ {0, a, b} nên có 3 cách chọn.
Như vậy, ta có 5 × 4 × 3 =60 số có dạng abc0.
=
TH2. Nếu d {2, 4} ⇒ d : có 2 cách chọn.
Như vậy, ta có 2 × 4 × 4 × 3 =96 số cần tìm như trên.
Vậy có tất cả 60 + 96 = 156 số cần tìm.
Câu 53. Cho tập A = {0;1;2;3;4;5;6} từ tập A có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số và chia
hết cho 2 ?
A. 8232 . B. 1230 . C. 1260 . D. 2880 .
Lời giải
Gọi số có 5 chữ
= số cần tìm là x a1a2 a3 a4 a5 ; a1 , a2 , a3 , a4 , a5 ∈ A; a1 ≠ 0; a5 ∈ {0; 2; 4;6} .
Công việc thành lập số x được chia thành các bước:
- Chọn chữ số a1 có 6 lựa chọn vì khác 0 .
- Chọn các chữ số a2 , a3 , a4 , mỗi chữ số có 7 lựa chọn.
Trang 17
- Chọn chữ số a5 có 4 lựa chọn vì số tạo thành chia hết cho 2 .
Số số thỏa mãn yêu cầu bài toán là: 6.73.4 = 8232 (số).
A. 4320 . B. 90 . C. 43200 . D. 720 .
Lời giải
Sắp 6 học sinh thành một hàng ngang, giữa 6 học sinh có 5 khoảng trống, ta chọn 3 khoảng
trống và đưa 3 giáo viên vào được cách sắp thỏa yêu cầu bài toán.
Vậy tất cả có : 6!. A53 = 43200 cách.
Câu 55. Một liên đoàn bóng đá có 10 đội, mỗi đội phải đá 4 trận với mỗi đội khác, 2 trận ở sân nhà và 2
trận ở sân khách. Số trận đấu được sắp xếp là:
A. 180 B. 160 . C. 90 . D. 45 .
Lời giải
Mỗi đội sẽ gặp 9 đội khác trong hai lượt trận sân nhà và sân khách. Có 10.9 = 90 trận.
Mỗi đội đá 2 trận sân nhà, 2 trận sân khách. Nên số trận đấu là 2.90 = 180 trận.
Câu 56. Từ tập có thể lập được bao nhiêu số gồm 8 chữ số đôi một khác nhau sao chữ số đầu chẵn chữ số
đứng cuối lẻ.
A. 11523 B. 11520 C. 11346 D. 22311
Lời giải
Vì chữ số đứng đầu chẵn nên a1 có 4 cách chọn, chữ số đứng cuối lẻ nên a8 có 4 cách chọn. Các
số còn lại có 6.5.4.3.2.1 cách chọn
Vậy có 42.6.5.4.3.2.1 = 11520 số thỏa yêu cầu bài toán.
Câu 57. Có bao nhiêu số tự nhiên nhỏ hơn 100 chia hết cho 2 và 3 .
A. 12 . B. 16 . C. 17 . D. 20 .
Lời giải
Số các số tự nhiên lớn nhất, nhỏ hơn 100 chia hết cho 2 và 3 là 96 .
Số các số tự nhiên nhỏ nhất, nhỏ hơn 100 chia hết cho 2 và 3 là 0 .
96 − 0
Số các số tự nhiên nhỏ hơn 100 chia hết cho 2 và 3 là +1 =17 nên chọn C .
6
Câu 58. Cho tập A = {1, 2,3, 4,5, 6, 7,8} . Từ tập A có thể lập được bao nhiêu số gồm 8 chữ số đôi một khác
nhau sao các số này lẻ không chia hết cho 5.
A. 15120 B. 23523 C. 16862 D. 23145
Lời giải
Vì x lẻ và không chia hết cho 5 nên d ∈ {1,3, 7} ⇒ d có 3 cách chọn
Số các chọn các chữ số còn lại là: 7.6.5.4.3.2.1
Vậy 15120 số thỏa yêu cầu bài toán.
Câu 59. Cho tập A = {0,1, 2,3, 4,5, 6} . Từ tập A có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 5 chữ số và
chia hết cho 5.
A. 660 B. 432 C. 679 D. 523
Lời giải
Gọi x = abcde là số cần lập, e ∈ {0,5} , a ≠ 0
• e= 0 ⇒ e có 1 cách chọn, cách chọn a, b, c, d : 6.5.4.3
Trường hợp này có 360 số
e= 5 ⇒ e có một cách chọn, số cách chọn a, b, c, d : 5.5.4.3 = 300
Trường hợp này có 300 số
Vậy có 660 số thỏa yêu cầu bài toán.
Trang 18
Câu 60. Số các số tự nhiên gồm 5 chữ số chia hết cho 10 là:
A. 3260 . B. 3168 . C. 9000 . D. 12070 .
Lời giải
Gọi số cần tìm có dạng: abcde ( a ≠ 0) .
Chọn e : có 1 cách ( e = 0 )
Chọn a : có 9 cách ( a ≠ 0 )
Chọn bcd : có 103 cách
Theo quy tắc nhân, có 1.9.103 = 9000 (số).
Câu 61. Cho tập hợp số: A = {0,1, 2,3, 4,5, 6} .Hỏi có thể thành lập bao nhiêu số có 4 chữ số khác nhau và
chia hết cho 3.
A. 114 B. 144 C. 146 D. 148
Lời giải
Ta có một số chia hết cho 3 khi và chỉ khi tổng các chữ số chia hết cho 3. Trong tập A có các tập
con các chữ số chia hết cho 3 là {0,1, 2,3}, {0,1,2,6} , {0,2,3,4} , {0,3,4,5} , {1,2,4,5} , {1,2,3,6} ,
{1,3,5, 6} .
Vậy số các số cần lập là: 4(4!− 3!) + 3.4! =
144 số.
1 đến 5 và năm quả cầu vàng đánh số từ 1 đến 5 . Hỏi có bao nhiêu cách lấy ra từ hộp đó 3 quả cầu vừa
khác màu vừa khác số.
A. 72 . B. 150 . C. 60 . D. 80 .
Lời giải
Kí hiệu các quả cầu như hình vẽ.
TH1: Có quả xanh X6.

Bước 1: Lấy quả X6 có 1 cách.
Bước 2: Lấy 1 quả đỏ có 5 cách.
Bước 3: Lấy 1 quả vàng có 4 cách. (vì khác số với quả đỏ).
Vậy có 1.5.4 = 20 (cách).
TH2: Không có quả xanh X6.
Bước 1: Lấy quả xanh có 5 cách.
Bước 2: Lấy 1 quả đỏ có 4 cách. (vì khác số với quả xanh).
Bước 3: Lấy 1 quả vàng có 3 cách. (vì khác số với quả xanh, đỏ).
Vậy có 5.4.3 = 60 (cách).
Vậy có 80 (cách).
Câu 63. Một bàn dài có 2 dãy ghế đối diện nhau, mỗi dãy gồm có 6 ghế. Người ta muốn xếp chỗ ngồi cho
6 học sinh trường A và 6 học sinh trường B vào bàn nói trên. Hỏi có bao nhiêu cách xếp chỗ ngồi sao cho
bất kì 2 học sinh nào ngồi cạnh nhau hoặc đối diện nhau thì khác trường nhau.
A. 1036800 B. 234780 C. 146800 D. 2223500
Lời giải
Ta đánh số liên tiếp 12 chỗ ngồi bằng các số từ 1 đến 6 thuộc một dãy và từ 7 đến 12 thuộc một
dãy
123456
12 11 10 9 8 7
Vị trí 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Số cách xếp 12 6 5 5 4 4 3 3 2 2 1 1
Trang 19
2 2 2 2
Vậy có 12.6.5 .4 .3 .2 .1 = 1036800 cách xếp.
ngồi xen kẻ:
A. 6 . B. 72 . C. 720 . D. 144 .
Lờigiải
Chọn B
Chọn vị trí 3 nam và 3 nữ: 2.1 cách chọn.
Xếp 3 nam có: 3.2.1 cách xếp.
Xếp 3 nữ có: 3.2.1 cách xếp.
Vậy có 2.1. ( 3.2.1) = 72 cách xếp.
2
Câu 65. Từ các chữ số 0 , 1 , 2 , 3 , 5 , 8 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên lẻ có bốn chữ số đôi một
khác nhau và phải có mặt chữ số 3 .
A. 36 số. B. 108 số. C. 228 số. D. 144 số.
Lời giải
Gọi số tự nhiên có bốn chữ số khác nhau là abcd . Do số cần lập là số lẻ và phải có mặt chữ số 3
nên ta có các trường hợp.
TH1: a = 3 khi đó số có dạng 3bcd .
Có 2 cách chọn d .
Có 4 cách chọn a .
Theo quy tắc nhân có 1.4.3.2 = 24 (số).
TH2: b = 3 khi đó số có dạng a3cd .
Có 3 cách chọn a (do a ≠ 0 ).
TH3: c = 3 khi đó số có dạng ab3d .
TH4: d = 3 khi đó số có dạng abc3 .
Theo quy tắc cộng có 24 + 18 + 18 + 48 = 108 (số).
A. 384 B. 120 C. 216 D. 600
Lời giải
Số các số có 6 chữ số được lập từ các chữ số 0 , 2 , 3 , 5 , 6 , 8 là 6!− 5! .
Số các số có chữ số 0 và 5 đứng cạnh nhau: 2.5!− 4! .
Số các số có chữ số 0 và 5 không đúng cạnh nhau là: 6!− 5!− ( 2.5!− 4!) = 384 .
Câu 67. Một phiếu điều tra về đề tự học của học sinh gồm 10 câu hỏi trắc nghiệm, mỗi câu có bốn lựa
chọn để trả lời. Khi tiến hành điều tra, phiếu thu lại được coi là hợp lệ nếu người được hỏi trả lời đủ 10 câu
hỏi, mỗi câu chỉ chọn một phương án. Hỏi cần tối thiểu bao nhiêu phiếu hợp lệ để trong số đó luôn có ít nhất
hai phiếu trả lời giống hệt nhau cả 10 câu hỏi?
A. 2097152 . B. 10001 . C. 1048577 . D. 1048576 .
Trang 20
Lời giải
Mỗi câu hỏi có 4 lựa chọn.
⇒ 10 câu hỏi có 410 = 1048576 phương án trả lời khác nhau.
Vậy nếu có nhiều hơn 1048576 phiếu hợp lệ thì luôn có ít nhất hai phiếu trả lời giống nhau nên số
phiếu hợp lệ tối thiểu cần phát là 1048577 phiếu.
A. 9333420. B. 46666200. C. 9333240. D. 46666240.
Lời giải
Số các số tự nhiên gồm 5 chữ số đôi một khác nhau được lập từ 5, 6, 7,8,9 là 5! = 120 số.
Vì vai trò các chữ số như nhau nên mỗi chữ số 5, 6, 7,8,9 xuất hiện ở hàng đơn vị là 4! = 24 lần.
Tổng các chữ số ở hàng đơn vị là 24 ( 5 + 6 + 7 + 8 + 9 ) =840 .
Tương tự thì mỗi lần xuất hiện ở các hàng chục, trăm, nghìn, chục nghìn của mỗi chữ số là 24 lần.
Vậy tổng các số thuộc tập S là 840 (1 + 10 + 102 + 103 + 104 ) =
9333240 .
A. 32 . B. 72 . C. 36 . D. 24 .
Lời giải
Gọi a1a2 a3 a4 a5 a6 là số cần tìm
Ta có a6 ∈ {1;3;5} và ( a1 + a2 + a3 ) − ( a4 + a5 + a6 ) =
1
a1 , a2 , a3 ∈ {2,3, 6} a1 , a2 , a3 ∈ {2, 4,5}

 Với a6 = 1 thì ( a1 + a2 + a3 ) − ( a4 + a5 ) =
2 ⇒ hoặc 
a4 , a5 ∈ {4,5} a4 , a5 ∈ {3, 6}
a1 , a2 , a3 ∈ {2; 4;5} a1 , a2 , a3 ∈ {1, 4, 6}

 Với a6 = 3 thì ( a1 + a2 + a3 ) − ( a4 + a5 ) =
4 ⇒ hoặc 
a4 , a5 ∈ {1, 6} a4 , a5 ∈ {2,5}
a1 , a2 , a3 ∈ {2,3, 6} a1 , a2 , a3 ∈ {1, 4, 6}

 Với a6 = 5 thì ( a1 + a2 + a3 ) − ( a4 + a5 ) =
6 ⇒ hoặc 
a4 , a5 ∈ {1, 4} a4 , a5 ∈ {2,3}
Mỗi trường hợp có 3!.2! = 12 số thỏa mãn yêu cầu
Vậy có tất cả 6.12 = 72 số cần tìm.
Câu 70. Tô màu các cạnh của hình vuông ABCD bởi 6 màu khác nhau sao cho mỗi cạnh được tô bởi một
màu và hai cạnh kề nhau thì tô bởi hai màu khác nhau. Hỏi có bao nhiêu cách tô?
A. 360 . B. 480 . C. 600 . D. 630 .
Lời giải
Trường hợp 1: Tô cạnh AB và CD khác màu:
 Số cách tô cạnh AB : 6 cách.
 Số cách tô cạnh BC : 5 cách (tô khác màu với cạnh AB ).
 Số cách tô cạnh CD : 4 cách (tô khác màu với các cạnh AB và BC ).
 Số cách tô cạnh AD : 4 cách (tô khác màu với các cạnh AB và CD ).
Theo quy tắc nhân ta có: 6.5.4.4 = 480 cách tô cạnh AB và CD khác màu.
Trường hợp 2: Tô cạnh AB và CD cùng màu:
 Số cách tô cạnh AB : 6 cách.
 Số cách tô cạnh BC : 5 cách (tô khác màu với cạnh AB ).
 Số cách tô cạnh CD : 1 cách (tô cùng màu với cạnh AB ).
 Số cách tô cạnh AD : 5 cách (tô khác màu với cạnh AB ).
Theo quy tắc nhân ta có: 6.5.1.5 = 150 cách tô cạnh AB và CD cùng màu.
Vậy số cách tô màu thỏa đề bài là: 480 + 150 = 630 cách.
Trang 21
A. 12321 B. 21312 C. 12312 D. 21321
Lời giải
Mỗi số số tự nhiên có 3 chữ số đôi một khác nhau từ 5 chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 6 là một chỉnh hợp
chập 3 của các chữ số này. Do đó, ta lập được A53 = 60 số.
Do vai trò các số 1 , 2 , 3 , 4 , 6 như nhau, nên số lần xuất hiện của mỗi chữ số trong các chữ số
này ở mỗi hàng (hàng đơn vị, hàng chục, hàng trăm) là như nhau và bằng 60 : 5 = 12 lần.
Vậy, tổng các số lập được là:
S 12. (1 + 2 + 3 + 4 + 6 )(100 + 10 + 1) = 21312 .

=
Câu 72. Có bao nhiêu số có 10 chữ số được tạo thành từ các chữ số 1 , 2 , 3 sao cho bất kì 2 chữ số nào
đứng cạnh nhau cũng hơn kém nhau 1 đơn vị?
A. 32 B. 16 C. 80 D. 64
Lời giải
Gọi số tự nhiên cần tìm có dạng a1a2 a3 ...a10
Bước 1: Xếp số 2 ở vị trí lẻ a1 , a3 , …, a9 hoặc vị trí chẵn a2 , a2 , …, a10 có 2 cách.
Bước 2: Xếp các số 1 hoặc 3 vào các vị trí còn lại có 25 cách.
Theo quy tắc nhân ta có 2.25 = 64 cách.
Câu 73. Hỏi có tất cả bao nhiêu số tự nhiên chia hết cho 9 mà mỗi số 2011 chữ số và trong đó có ít nhất
hai chữ số 9 .
92011 − 2019.92010 + 8 92011 − 2.92010 + 8 92011 − 92010 + 8 92011 − 19.92010 + 8
A. B. C. D.
9 9 9 9
Lời giải
Đặt X là các số tự nhiên thỏa yêu cầu bài toán.
A = { các số tự nhiên không vượt quá 2011 chữ số và chia hết cho 9}
Với mỗi số thuộc A có m chữ số (m ≤ 2008) thì ta có thể bổ sung thêm 2011− m số 0 vào phía
trước thì số có được không đổi khi chia cho 9. Do đó ta xét các số thuộc A có dạng
a1a2 ...a2011 ; ai ∈ {0,1, 2,3,...,9}
A=
0 {a ∈ A | mà trong a không có chữ số 9}
A=
1 {a ∈ A | mà trong a có đúng 1 chữ số 9}
92011 − 1
• Ta thấy tập A có 1 + phần tử
9
• Tính số phần tử của A0
2010
A0 ⇒ x a1...a2011 ; ai ∈ {0,1, 2,...,8
Với x ∈ = = } i 1, 2010 và a2011= 9 − r với r ∈ [1;9] , r ≡ ∑ ai . Từ
i =1
đó ta suy ra A0 có 9 2010
phần tử
• Tính số phần tử của A1
Để lập số của thuộc tập A1 ta thực hiện liên tiếp hai bước sau
Bước 1: Lập một dãy gồm 2010 chữ số thuộc tập {0,1, 2...,8} và tổng các chữ số chia hết cho 9.
Số các dãy là 92009
Bước 2: Với mỗi dãy vừa lập trên, ta bổ sung số 9 vào một vị trí bất kì ở dãy trên, ta có 2010 các
bổ sung số 9
Do đó A1 có 2010.92009 phần tử.
Trang 22
Vậy số các số cần lập là:
92011 − 1 2010 92011 − 2019.92010 + 8
1+ − 9 − 2010.92009 = .
9 9
Câu 74. Từ các số 1, 2,3, 4,5, 6 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên, mỗi số có 6 chữ số đồng thời thỏa
điều kiện: sáu số của mỗi số là khác nhau và trong mỗi số đó tổng của 3 chữ số đầu nhỏ hơn tổng của 3 số
sau một đơn vị.
A. 104 B. 106 C. 108 D. 112
Lời giải
Cách= 1: Gọi x a1a2 ...a6 , ai ∈ {1, 2,3, 4,5, 6} là số cần lập
Theo bài ra ta có: a1 + a2 + a3 + 1 = a4 + a5 + a6 (1)
Mà a1 , a2 , a3 , a4 , a5 , a6 ∈ {1, 2,3, 4,5, 6} và đôi một khác nhau nên
a1 + a2 + a3 + a4 + a5 + a6 =1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 = 21 (2)
Từ (1), (2) suy ra: a1 + a2 + a3 = 10
Phương trình này có các bộ nghiệm là: (a1 , a2 , a3 ) = (1,3, 6); (1, 4,5); (2,3,5)
Với mỗi bộ ta có 3!.3! = 36 số.
Vậy có 3.36 = 108 số cần lập.
Cách 2: Gọi x = abcdef là số cần lập
a + b + c + d + e + f = 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 = 21
Ta có: 
a + b + c = d + e + f + 1
11 . Do a, b, c ∈ {1, 2,3, 4,5, 6}
⇒ a+b+c =
Suy ra ta có các cặp sau: (a, b, c) = (1, 4, 6); (2,3, 6); (2, 4,5)
Với mỗi bộ như vậy ta có 3! cách chọn a, b, c và 3! cách chọn d , e, f
Do đó có: 3.3!.3! = 108 số thỏa yêu cầu bài toán.
Trang 23
Bài 2. HOÁN VỊ, CHỈNH HỢP
I. Hoán vị
1. Định nghĩa
Cho tập hợp A gồm n phần tử ( n ∈ * ) .
Mỗi kết quả của sự sắp xếp thứ tự n phần tử của tập hợp A được gọi là một hoán vị của n phần tử đó.
Ví dụ 1. Hãy liệt kê tất cả các số gồm ba chữ số đôi một khác nhau được lập từ các chữ số 1, 2,3 .
Giải
Các số gồm ba chữ số đôi một khác nhau được lập từ các chữ số 1, 2,3 là:
123,132, 213, 231,312,321
2. Số các hoán vị
Kí hiệu Pn là số các hoán vị của n phần tử. Ta có: Pn= n(n − 1) … 2 . 1 .
Quy ước: Tích 1 . 2 … n được viết là n ! (đọc là n giai thừa), tức là n=! 1.2 … n . Như vậy Pn = n ! .
Ví dụ 2. Tính số cách xếp thứ tự đá luân lưu 11 m của 5 cầu thủ.
Giải.
Mỗi cách xếp thứ tự đá luân lưu 11m của 5 cầu thủ là một hoán vị của 5 cầu thủ. Vậy số cách sắp xếp là:
=P5 5.4.3.2.1
= 120
II. Chỉnh hợp
1. Định nghĩa
Cho tập hợp A gồm n phần tử và một số nguyên k với 1 ≤ k ≤ n .
Kết quả của việc lấy k phần tử từ n phần tử của tập hợp A và sắp xếp chúng theo một thứ tự nào đó được
gọi là một chỉnh hợp chập k của n phần tử đã cho.
Ví dụ 3. Hãy liệt kê tất cả các số gồm hai chữ số khác nhau được lấy từ các chữ số 1,2 ,
Giải
Các số gồm hai chữ số khác nhau được lấy từ các chữ số 1, 2,3, 4,5 là:
12,13,14,15, 21, 23, 24, 25,31,32,34,35, 41, 42, 43, 45,51,52,53,54.
2. Số các chỉnh hợp

Kí hiệu Ank là số các chỉnh hợp chập k của n phần tử (1 ≤ k ≤ n) .
Ta có: Ank= n(n − 1) … (n − k + 1) .
Ví dụ 4. Ở các căn hộ chung cư, người ta thường dùng các chữ số để tạo mật mã mở cửa. Gia đình bạn Linh
đặt mật mã nhà là một dãy số gồm 6 chữ số đôi một khác nhau. Hỏi gia đình bạn Linh có bao nhiêu cách để
tạo mật mã?
Giải
Mỗi mật mã của gia đình bạn Linh là một chỉnh hợp chập 6 của 10 chữ số.
Vậy có A106 = 10 ⋅ 9 ⋅ 8 ⋅ 7 ⋅ 6 ⋅ 5 = 151200 (cách để tạo mật mã).

DẠNG 1. HOÁN VỊ
Câu 1. Rút gọn:
Trang 1
12!5! (n − 1)!.(n + 1)! P − Pn −1
A= B= C= n
10!6! n !(n − 2)! (n − 2)!
Câu 2. Hỏi có bao nhiêu cách sắp xếp 5 bạn nam và 5 bạn nữ vào 1 hàng dọc theo 1 thứ tự bắt kỳ?
Câu 3. Có 3 cuốn sách lý, 4 cuốn sách sinh, 5 cuốn sách địa lý. Hỏi có bao nhiêu cách sắp xếp các cuốn
sách trên vào giá sách nếu:
a. Sắp xếp tùy ý?
b. Các cuốn sách cùng môn học đứng cạnh nhau?
Câu 4. (học sinh giải theo 2 cách: quy tắc đếm và hoán vị) Cho các số tự nhiên: 0, 1, 2, 3, 4.
a. Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau?
b. Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số và chữ số 3 đứng ở chính giữa?
Câu 5. Bao nhiêu cách sắp xếp 7 bạn A, B, C, D, E, F, G vào 1 hàng sao cho
a. A đứng chính giữa?
b. A,B ngồi đứng 2 đầu dãy?
Câu 6. Có bao nhiêu cách sắp xếp 10 viên bi đỏ và 10 viên bi xanh vào 1 hàng sao không có 2 viên bi nào
cùng màu đứng gần nhau?
Câu 7. Tính số các số tự nhiên đôi một khác nhau có 6 chữ số tạo thành từ các chữ số 0, 1, 2, 3, 4, 5 sao
cho 2 chữ số 3 và 4 đứng cạnh nhau
DẠNG 2. CHỈNH HỢP
Câu 8. Rút gọn
An6 + An5 A52 . A63 A53 Pn Pn +1
M= = N =− E −
An4 P6 P6 (n − 3)! An2 (n + 2)!
Câu 9. Có thể lập được bao nhiêu vecto từ các đỉnh của hình ngũ giác đều?
Câu 10. Một nhà hàng có 10 món đặc sản. Mỗi ngày nhà hàng đó chọn ra 2 món ăn khác nhau, trưa 1 món,
tối 1 món. Hỏi nhà hàng đó có bao nhiêu cách chọn?
Câu 11. (Học sinh giải theo 2 cách: quy tắc đém và chỉnh hợp) Cho các số tự nhiên 0,1,2,3,4,5,6,7.
a. Lập được bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số khác nhau?
b. Bao nhiêu số tự nhiên chẵn có 3 chữ số khác nhau?
Câu 12. Một đội bóng có 22 cầu thủ, cần chọn ra 11 cầu thủ thi đấu chính thức. Hỏi có bao nhiêu cách
chọn nếu:
a. Ai cũng có thể chơi ở bất kì vị trí nào?
b. Chỉ có cầu thủ A làm thủ môn còn các cầu thủ khác chơi ở vị trí nào cũng được?

Câu 1. Từ các chữ số 2,3, 4,5, 6, 7 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 6 chữ số khác nhau?
A. 256 . B. 720 . C. 120 . D. 24 .
Câu 2. Cho các số 1 , 5 , 6 , 7 . Có bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số với các số khác nhau lập từ các số đã
cho.
A. 64 . B. 24 . C. 256 . D. 12 .
Câu 3. Cho A = {1, 2,3, 4} . Từ A lập được bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số đôi một khác nhau?
A. 32 . B. 24 . C. 256 . D. 18 .
Câu 4. Từ các chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 5 chữ số đôi một khác
nhau:
Trang 2
A. 120 . B. 720 . C. 16 . D. 24 .
Câu 5. Từ các số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau đôi một?
A. 60 . B. 120 . C. 24 . D. 48 .
Câu 6. Cho tập hợp X gồm 10 phần tử. Số các hoán vị của 10 phần tử của tập hợp X là
A. 10! . B. 102 . C. 210 . D. 1010 .
Câu 7. Số các số có 6 chữ số khác nhau không bắt đầu bởi 12 được lập từ 1; 2; 3; 4; 5; 6 là
A. 720 . B. 966 . C. 696 . D. 669 .
A. 384 . B. 120 . C. 216 . D. 600 .
Câu 9. Có bao nhiêu cách sắp xếp 5 học sinh thành một hàng dọc?
A. 55 . B. 5!. C. 4! . D. 5 .
Câu 10. Số cách xếp 5 học sinh ngồi vào một bàn dài là
A. 120 . B. 24 . C. 5 . D. 1 .
Câu 11. Có bao nhiêu các sắp xếp 10 bạn học sinh thành một hàng ngang ?
A. P10 . B. C101 . C. A101 . D. C1010 .
Câu 12. Ban chấp hành chi đoàn lớp 11D có bạn An, Bình, Công. Hỏi có bao nhiêu cách phân công các
bạn này vào các chức vụ Bí thư, phó Bí thư và Ủy viên mà không bạn nào kiêm nhiệm?
A. 2 . B. 3 . C. 6 . D. 9 .
Câu 13. Có tất cả bao nhiêu cách xếp 6 quyển sách khác nhau vào một hàng ngang trên giá sách?
A. 5! B. 65 C. 6! D. 66
Câu 14. Trong kỳ thi THPT Quốc gia năm 2017 tại một điểm thi có 5 sinh viên tình nguyện được phân
công trục hướng dẫn thí sinh ở 5 vị trí khác nhau. Yêu cầu mỗi vị trí có đúng 1 sinh viên. Hỏi có bao nhiêu
cách phân công vị trí trực cho 5 người đó?
A. 120 . B. 625 . C. 3125 D. 80 .
Câu 15. Trong kì thi THPT Quốc gia năm 2017 tại một Điểm thi có 5 sinh viên tình nguyện được phân
công trực hướng dẫn thi sinh ở 5 vị trí khác nhau. Yêu cầu mỗi vị trí có đúng 1 sinh viên. Hỏi có bao nhiêu
A. 625 . B. 3125 . C. 120 . D. 80 .
Câu 16. Có một con mèo vàng, 1 con mèo đen, 1 con mèo nâu, 1 con mèo trắng, 1 con mèo xanh, 1 con
mèo tím. Xếp 6 con mèo thành hàng ngang vào 6 cái ghế, mỗi ghế một con. Hỏi có bao nhiêu cách xếp chỗ
sao cho mèo vàng và mèo đen ở cạnh nhau.
A. 720 . B. 120 . C. 144 . D. 240 .
Câu 17. Tính số cách sắp xếp 6 nam sinh và 4 nữ sinh vào một dãy ghế hàng ngang có 10 chỗ ngồi sao
cho các nữ sinh luôn ngồi cạnh nhau.
A. 10! . B. 7!× 4!. C. 6!× 4!. D. 6!× 5!.
Câu 18. Có 6 học sinh và 2 thầy giáo được xếp thành hàng ngang. Hỏi có bao nhiêu cách xếp sao cho hai
thầy giáo không đứng cạnh nhau?
A. 30240 cách. B. 720 cách. C. 362880 cách. D. 1440 cách.
Câu 19. Cho các chữ số 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 . Từ các chữ số đã cho lập được bao nhiêu số tự nhiên chẵn có 4
chữ số và các chữ số đôi một bất kỳ khác nhau.
A. 160 . B. 156 . C. 752 . D. 240 .
Trang 3
Câu 20. Cho hai dãy ghế được xếp như sau:
Xếp 4 bạn nam và 4 bạn nữ vào hai dãy ghế trên. Hai người được gọi là ngồi đối diện nhau nếu
ngồi ở hai dãy và có cùng vị trí ghế (số ở ghế). Số cách xếp để mỗi bạn nam ngồi đối diện với một
bạn nữ bằng
A. 4!.4!.24 . B. 4!.4! . C. 4!.2 . D. 4!.4!.2 .
Câu 21. Sắp xếp năm bạn học sinh An, Bình, Chi, Dũng, Lệ vào một chiếc ghế dài có 5 chỗ ngồi. Hỏi có
bao nhiêu cách sắp xếp sao cho bạn An và bạn Dũng không ngồi cạnh nhau?
A. 24 . B. 72 . C. 12 . D. 48 .
Câu 22. Một nhóm học sinh gồm 4 học sinh nam và 5 học sinh nữ. Hỏi có bao nhiêu cách sắp xếp 9 học
sinh trên thành 1 hàng dọc sao cho nam nữ đứng xen kẽ?
A. 5760 . B. 2880 . C. 120 . D. 362880 .
Câu 23. Có 3 viên bi đen khác nhau, 4 viên bi đỏ khác nhau, 5 viên bi xanh khác nhau. Hỏi có bao nhiêu
cách xếp các viên bi trên thành dãy sao cho các viên bi cùng màu ở cạnh nhau?
A. 345600 . B. 518400 . C. 725760 . D. 103680 .
Câu 24. Có bao nhiêu cách xếp 5 sách Văn khác nhau và 7 sách Toán khác nhau trên một kệ sách dài nếu
các sách Văn phải xếp kề nhau?
A. 5!.8! . B. 5!.7!. C. 2.5!.7! . D. 12! .
ngồi xen kẽ?
A. 6 . B. 144 . C. 720 . D. 72 .
Câu 26. Xếp 6 chữ số 1 , 1 , 2 , 2 , 3 , 4 thành hàng ngang sao cho hai chữ số giống nhau thì không xếp
cạnh nhau. Hỏi có bao nhiêu cách
Câu 27. Có bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số phân biệt mà tổng các chữ số là số lẻ?
A. 320 . B. 144 . C. 180 . D. 60 .
A. 32 . B. 72 . C. 36 . D. 24 .
A. 9333420. B. 46666200. C. 9333240. D. 46666240.
Câu 30. Cho tập M = {1; 2;3; 4;5;6;7;8;9} . Số các số tự nhiên gồm 4 chữ số phân biệt lập từ M là.
A. 4! . B. A94 . C. 49 . D. C94 .
Câu 31. Từ các chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm hai chữ số khác nhau?
A. C72 . B. 7 2. C. A72 . D. 27.
Câu 32. Từ các chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm hai chữ số khác nhau?.
A. 28 . B. C82 . C. A82 . D. 82 .
Câu 33. Có bao nhiêu số có bốn chữ số khác nhau được tạo thành từ các chữ số 1, 2,3, 4,5 ?
A. A54 . B. P5 . C. C54 . D. P4 .
Trang 4
Câu 34. Tính số chỉnh hợp chập 4 của 7 phần tử?
A. 24 . B. 720 . C. 840 . D. 35 .
Câu 35. Có bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số, các chữ số khác 0 và đôi một khác nhau?
A. 5!. B. 95 . C. C95 . D. A95 .
Câu 36. Cho tập hợp S = {1; 2;3; 4;5;6} . Có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm bốn chữ số khác nhau
lấy từ tập hợp S ?
A. 360 . B. 120 . C. 15 . D. 20 .
Câu 37. Có bao nhiêu số tự nhiên có hai chữ số, các chữ số khác nhau và đều khác 0 ?
A. 90 . B. 92 . C. C92 . D. A92 .
Câu 38. Từ tập X = {2,3, 4,5, 6} có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có ba chữ số mà các chữ số đôi một
khác nhau?
A. 60 . B. 125 . C. 10 . D. 6 .
Câu 39. Cho tập A = {1, 2,3,5, 7,9} . Từ tập A có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm bốn chữ số đôi
một khác nhau?
A. 720 . B. 360 . C. 120 . D. 24 .
Câu 40. Cho tập hợp M có 10 phần tử. Số chỉnh hợp chập 2 của 10 phần tử của M là
A. A102 . B. C210 . C. C102 . D. A210 .
Câu 41. Tính số các chỉnh hợp chập 5 của 7 phần tử.
A. 21 . B. 2520 . C. 5040 . D. 120 .
Câu 42. Từ các chữ số 1, 2,3, 4,5, 6 . Có thể lập được bao nhiêu số có 3 chữ số khác nhau?
A. 216 . B. 120 . C. 504 . D. 6 .
A. 35 . B. 24 . C. 720 . D. 840 .
Câu 44. Từ các chữ số 1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9 có thể lập được tất cả bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số đôi một
khác nhau
A. C93 . B. A93 . C. 9! . D. A93 − A82 .
Câu 45. Một tổ có 10 học sinh. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ra 2 học sinh từ tổ đó để giữ hai chức vụ tổ
trưởng và tổ phó.
A. A102 . B. C102 . C. A108 . D. 102 .
Câu 46. Trong trận chung kết bóng đá phải phân định thắng thua bằng đá luân lưu 11 mét. Huấn luyện
viên của mỗi đội cần trình với trọng tài một danh sách sắp thứ tự 5 cầu thủ trong 11 cầu thủ để đá luân lưu
5 quả 11 mét. Hỏi huấn luyện viên của mỗi đội sẽ có bao nhiêu cách chọn?
A. 55440 . B. 120 . C. 462 . D. 39916800 .
Câu 47. Một câu lạc bộ có 25 thành viên. Số cách chọn một ban quản lí gồm 1 chủ tịch, 1 phó chủ tịch và
1 thư kí là:
A. 13800 . B. 5600 . C. Một kết quả khác. D. 6900 .
Câu 48. Trong một lớp có 30 bạn học sinh, hỏi có bao nhiêu cách chọn ra một bạn để làm lớp trưởng và
một bạn khác làm lớp phó?
A. 302 B. A3028 C. A302 D. C302
Trang 5
1 thư ký là
A. 5600 . B. 13800 . C. 6900 . D. Kết quả khác.
Câu 50. Một nhóm học sinh có 10 người. Cần chọn 3 học sinh trong nhóm để làm 3 công việc là tưới
cây, lau bàn và nhặt rác, mỗi người làm một công việc. Số cách chọn là
A. 103 . B. 3 ×10 . C. C103 . D. A103 .
Câu 51. Số cách sắp xếp 6 học sinh ngồi vào 6 trong 10 ghế trên một hàng ngang là
A. 610 . B. 6! . C. A106 . D. C106 .
Câu 52. Lớp 11A có 38 học sinh. Giáo viên chủ nhiệm cần chọn ra 3 bạn học sinh để sắp xếp làm Lớp
trưởng, Lớp phó và Thư kí. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ra như vậy?
A. 50616 . B. 8436 . C. 114 . D. 41 .
Câu 53. Có bao nhiêu cách chọn 5 cầu thủ từ 11 trong một đội bóng để thực hiện đá 5 quả luân lưu 11 m ,
theo thứ tự quả thứ nhất đến quả thứ năm.
A. A115 . B. C115 . C. A112 .5!. D. C105 .

Câu 54. Cho tứ diện ABCD . Hỏi có bao nhiêu vectơ khác vectơ 0 mà mỗi vectơ có điểm đầu, điểm cuối
là hai đỉnh của tứ diện ABCD
A. 12 . B. 4 . C. 10 . D. 8 .
Câu 55. Cho lục giác ABCDEF . Có bao nhiêu vectơ khác vectơ – không có điểm đầu và điểm cuối là các
đỉnh của lục giác trên.
A. 62 . B. 26 . C. C62 . D. A62 .
Câu 56. Số các số gồm 5 chữ số khác nhau chia hết cho 10 là
A. 5436 . B. 3024 . C. 3260 . D. 12070 .
Câu 57. Từ các chữ số 1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số đôi một khác
nhau?
A. C93 . B. A93 . C. 9! . D. A93 − A82 .
Câu 58. Từ các chữ số 1, 2,3, 4,5, 6 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 4 chữ số đôi một khác
nhau?
A. 15 . B. 4096 . C. 360 . D. 720 .
Câu 59. Từ các chữ số 0, 1, 2, 3, 5 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên không chia hết cho 5, gồm 4 chữ
số khác nhau?
A. 120. B. 72. C. 69. D. 54.
Câu 60. Có bao nhiêu số tự nhiên chẵn gồm 3 chữ số khác nhau.
A. 500. B. 405. C. 360. D. 328.
Câu 61. Từ các số 0;1; 2;3;5 có thể lập thành bao nhiêu số tự nhiên không chia hết cho 5 gồm 4 chữ số đôi
một khác nhau?
A. 120 . B. 54 . C. 72 . D. 69 .
Câu 62. Cho tập hợp A = {0;1; 2;3; 4;5} . Có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số khác nhau và
lớn hơn 350?
A. 32 . B. 40 . C. 43 . D. 56 .
Câu 63. Có bao nhiêu số tự nhiên chẵn có 5 chữ số đôi một khác nhau, sao cho trong mỗi số đó nhất thiết
phải có mặt chữ số 0?
A. 7056 . B. 120 . C. 5040 . D. 15120 .
Trang 6
Câu 64. Có bao nhiêu số chẵn mà mỗi số có 4 chữ số đôi một khác nhau?
A. 2520 . B. 50000 . C. 4500 . D. 2296 .
Câu 65. Từ các chữ số 0 , 1 , 2 , 3 , 5 có thể lập được bao nhiêu số gồm 4 chữ số khác nhau và không chia
hết cho 5 ?
A. 72 . B. 120 . C. 54 . D. 69 .
Câu 66. Từ các chữ số của tập hợp {0; 1; 2; 3; 4; 5} , có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số đôi
một khác nhau mà trong đó nhất thiết phải có mặt chữ số 0 ?
A. 504 . B. 480 . C. 720 . D. 120 .
Câu 67. Cho các chữ số 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 . Từ các chữ số đã cho lập được bao nhiêu số chẵn có bốn chữ số
và các chữ số phải khác nhau.
A. 160 . B. 156 . C. 752 . D. 240 .
Câu 68. Có bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số đôi một khác nhau.
A. 648 B. 1000 C. 729 D. 720
Câu 69. Cho tập hợp A = {0;1; 2;3; 4;5;6;7} . Hỏi từ tập A có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 5
chữ số đôi một khác nhau sao cho một trong 3 chữ số đầu tiên phải bằng 1 .
A. 2802 . B. 2280 . C. 65 . D. 2520 .
Câu 70. Có bao nhiêu số tự nhiên chẵn gồm 3 chữ số khác nhau?
A. 500 . B. 328 . C. 360 . D. 405 .
A. 12321 . B. 21312 . C. 12312 . D. 21321 .
Câu 72. Có bao nhiêu số tự nhiên có bẩy chữ số khác nhau từng đôi một, trong đó chữ số 2 đứng liền giữa
hai chữ số 1 và 3 .
A. 3204 số. B. 249 số. C. 2942 số. D. 7440 số.
Câu 73. Từ các chữ số 1, 2, 3, 4, 5 có thể lập được bao nhiêu số có ba chữ số khác nhau nằm trong
khoảng ( 300;500 )
A. 24 . B. 25 . C. 23 . D. 22 .
Câu 74. Từ các chữ số 0,1, 2,3, 4,5, 6 có thể lập được bao nhiêu số có 5 chữ số đôi một khác nhau sao cho
có 3 chữ số chẵn và 2 chữ số lẻ đứng cạnh nhau.
A. 360 . B. 144 . C. 252 . D. 108 .
Trang 7
Bài 2. HOÁN VỊ, CHỈNH HỢP
I. Hoán vị
1. Định nghĩa
Cho tập hợp A gồm n phần tử ( n ∈ * ) .
Mỗi kết quả của sự sắp xếp thứ tự n phần tử của tập hợp A được gọi là một hoán vị của n phần tử đó.
Ví dụ 1. Hãy liệt kê tất cả các số gồm ba chữ số đôi một khác nhau được lập từ các chữ số 1, 2,3 .
Giải
Các số gồm ba chữ số đôi một khác nhau được lập từ các chữ số 1, 2,3 là:
123,132, 213, 231,312,321
2. Số các hoán vị
Kí hiệu Pn là số các hoán vị của n phần tử. Ta có: Pn= n(n − 1) … 2 . 1 .
Quy ước: Tích 1 . 2 … n được viết là n ! (đọc là n giai thừa), tức là n=! 1.2 … n . Như vậy Pn = n ! .
Ví dụ 2. Tính số cách xếp thứ tự đá luân lưu 11 m của 5 cầu thủ.
Giải.
Mỗi cách xếp thứ tự đá luân lưu 11m của 5 cầu thủ là một hoán vị của 5 cầu thủ. Vậy số cách sắp xếp là:
=P5 5.4.3.2.1
= 120
II. Chỉnh hợp
1. Định nghĩa
Kết quả của việc lấy k phần tử từ n phần tử của tập hợp A và sắp xếp chúng theo một thứ tự nào đó được
gọi là một chỉnh hợp chập k của n phần tử đã cho.
Ví dụ 3. Hãy liệt kê tất cả các số gồm hai chữ số khác nhau được lấy từ các chữ số 1,2 ,
Giải
Các số gồm hai chữ số khác nhau được lấy từ các chữ số 1, 2,3, 4,5 là:
12,13,14,15, 21, 23, 24, 25,31,32,34,35, 41, 42, 43, 45,51,52,53,54.
2. Số các chỉnh hợp

Kí hiệu Ank là số các chỉnh hợp chập k của n phần tử (1 ≤ k ≤ n) .
Ta có: Ank= n(n − 1) … (n − k + 1) .
Ví dụ 4. Ở các căn hộ chung cư, người ta thường dùng các chữ số để tạo mật mã mở cửa. Gia đình bạn Linh
đặt mật mã nhà là một dãy số gồm 6 chữ số đôi một khác nhau. Hỏi gia đình bạn Linh có bao nhiêu cách để
tạo mật mã?
Giải
Mỗi mật mã của gia đình bạn Linh là một chỉnh hợp chập 6 của 10 chữ số.
Vậy có A106 = 10 ⋅ 9 ⋅ 8 ⋅ 7 ⋅ 6 ⋅ 5 = 151200 (cách để tạo mật mã).

Câu 1. Rút gọn:
Trang 1
12!5! (n − 1)!.(n + 1)! P − Pn −1
A= B= C= n
10!6! n !(n − 2)! (n − 2)!
Lời giải
12!5! 11.12
=A = = 22
10!6! 6
(n − 1)!.(n + 1)!
B= = (n − 1)(n + 1) = n 2 − 1
n !(n − 2)!
Pn − Pn −1 (n − 1)!(n − 1)
C= = = (n − 1) 2
(n − 2)! (n − 2)!
Câu 2. Hỏi có bao nhiêu cách sắp xếp 5 bạn nam và 5 bạn nữ vào 1 hàng dọc theo 1 thứ tự bắt kỳ?
Lời giải
Số cách sắp xếp 5 bạn nam và 5 bạn nữ vào 1 hàng dọc theo 1 thứ tự bắt kỳ có 10! Cách.
Câu 3. Có 3 cuốn sách lý, 4 cuốn sách sinh, 5 cuốn sách địa lý. Hỏi có bao nhiêu cách sắp xếp các cuốn
sách trên vào giá sách nếu:
a. Sắp xếp tùy ý?
b. Các cuốn sách cùng môn học đứng cạnh nhau?
Lời giải
a. Có tất cả 12 cuốn sách nên có 12! cách sắp xếp các cuốn sách trên vào giá sách.
b. Ta phân giá sách làm 3 khu để 3 loại sách toán; lý; hóa có tất cả 3! cách phân như vậy.
Có 3! cách sắp xếp 3 cuốn sách lý vào khu đã được phân.
Có 4! cách sắp xếp 4 cuốn sách sinh vào khu đã được phân.
Có 5! cách sắp xếp 5 cuốn sách địa vào khu đã được phân.
Vậy có tất cả 3!3!4!5! = 103680 cách sắp xếp các cuốn sách cùng môn học đứng cạnh nhau trên giá.
Câu 4. (học sinh giải theo 2 cách: quy tắc đếm và hoán vị) Cho các số tự nhiên: 0, 1, 2, 3, 4.
a. Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau?
b. Hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số và chữ số 3 đứng ở chính giữa?
Lời giải
Cách 1
a. Số tự nhiên cần lập có dạng abcde (a ≠0)
Trong đó chữ sổ a có 4 cách chọn.
Chữ số c có 3 cách chọn.
Chữ số d có 2 cách chọn.
Chữ số e có 1 cách chọn.
Nên có tất cả 4.4.3.2.1 = 96 số thỏa mãn yêu cầu đề bài.
b. Số tự nhiên cần lập có dạng ab3de (a ≠0).
Chữ số a có 3 cách chọn.
Chữ số d có 2 cách chọn.
Chừ sô e có 1 cách chọn.
Vậy thành lập được tất cả 3.3.2 = 18 số có 5 chữ số khác nhau mà số 3 đứng chính giữa từ các số
trên.
Cách 2.
a. Mồi số có 5 chữ số khác nhau được thành lập từ các số trên là một hoán vị của {0; 1; 2; 3; 4}.
Các số có dạng 0abcd mà a;b;c;d khác nhau là một hoán vị của các số {1; 2; 3; 4}.
Nên 5 có tất cả 5! - 4! = 96 số có 5 chữ số khác nhau được thành lập từ các số trên.
b. Tương tự phần a; các số có dạng ab3de bằng với số hoán vị của 4 số {0; 1; 2; 4}.
Trang 2
Các số có dạng 0a3cd bằng số hoán vị của 3 số {l;2;4}.
Nên có tất cả 4!—3! = 18 số có 5 chữ số khác nhau có số 3 đứng giữa được thành lập từ các số
trên.
Câu 5. Bao nhiêu cách sắp xếp 7 bạn A, B, C, D, E, F, G vào 1 hàng sao cho
a. A đứng chính giữa?
b. A,B ngồi đứng 2 đầu dãy?
Lời giải
Vì bạn A đứng chính giữa và 6 bạn còn lại sắp xép tùy ý nên có 6! cách sắp xếp một hàng.
Vi bạn A; B đứng 2 đầu dãy nên A;B có 2 cách chọn vị trí đứng. 5 bạn còn lại có 5! Cách sắp xếp.
5!cách sắp xếp.
Vậy có tất cả 2.5! cách sắp xếp 7 bạn thành 1 hàng sao cho A,B đứng 2 đầu dãy.
Câu 6. Có bao nhiêu cách sắp xếp 10 viên bi đỏ và 10 viên bi xanh vào 1 hàng sao không có 2 viên bi nào
cùng màu đứng gần nhau?
Lời giải
Ta đánh số vị trí của hàng bằng các số 1 đến 20. Vì các viên bi cùng màu không đứng gần nhau
nên các viên bi cùng màu được đánh số cùng chẵn hoặc cùng lẻ.
Cách sắp xếp 10 viên bị đỏ vào 10 vị trí cùng chẵn hoặc cùng lẻ có 10! cách.
Cách sắp xếp 10 viên bị đỏ vào 10 vị trí cùng chẵn hoặc cùng lẻ có 10! cách.
Vậy có tất cả 2.10! 10! cách sắp xếp 10 viên bi đỏ và 10 viên bi xanh vào 1 hàng sao cho không có 2
viên bi nào cùng màu đứng gần nhau.
Câu 7. Tính số các số tự nhiên đôi một khác nhau có 6 chữ số tạo thành từ các chữ số 0, 1, 2, 3, 4, 5 sao
cho 2 chữ số 3 và 4 đứng cạnh nhau
Lời giải
Xét số có 5 chữ số gồm 0, 1, 2, 5 và chữ số “kép” là (3,4).
+ Loại 1: chữ số hàng trăm ngàn có thể là 0.
- Bước 1: sắp 5 chữ số vào 5 vị trí có 5! = 120 cách.
- Bước 2: với mỗi cách sắp chữ số kép có 2 hoán vị chữ số 3 và 4.
Suy ra có 120.2 = 240 số.
+ Loại 2: chữ số hàng trăm ngàn là 0.
- Bước 1: sắp 4 chữ số vào 4 vị trí còn lại có 4! = 24 cách.
- Bước 2: với mỗi cách sắp chữ số kép có 2 hoán vị chữ số 3 và 4.
Suy ra có 24.2 = 48 số. Vậy có 240 - 48 = 192 số.
Câu 8. Rút gọn
An6 + An5 A52 . A63 A53 Pn Pn +1
M= = N =− E −
An4 P6 P6 (n − 3)! An2 (n + 2)!
Lời giải
Trang 3
n! n! n!
6 5 + .(n − 5 + 1)
A +A (n − 6)! (n − 5)! (n − 5)! (n − 4)
M= n
= n
= = = (n − 4) 2
4
An n! n! 1
(n − 4)! (n − 4)! (n − 4)
5! 6! 5! 5!  1 . 6! − 1
2 3 . 3  
A .A A 3! 3! − 2! 2!  3 3!  5!  6!  13
N
= − =
5 6 5
= =  − 1=

P6 P6 6! 6! 6! 2!6!  3.3!  4
Pn P n! (n + 1)! 1
E= − n+1 = − = n−2−
(n − 3)! An (n + 2)! (n − 3)! n !
2
(n + 2)! n+2
(n − 2)!
Câu 9. Có thể lập được bao nhiêu vecto từ các đỉnh của hình ngũ giác đều?
Lời giải
Hình ngũ giác đều có tất cả 5 đỉnh. Cứ 2 đỉnh bất kì cho ta 2 vecto. Nên số vecto tạo từ các đỉnh
của hình ngũ giác là A52 = 20 vecto.
Câu 10. Một nhà hàng có 10 món đặc sản. Mỗi ngày nhà hàng đó chọn ra 2 món ăn khác nhau, trưa 1 món,
tối 1 món. Hỏi nhà hàng đó có bao nhiêu cách chọn?
Lời giải
Số cách chọn 2 món khác nhau từ 10 món là: A102 = 90 cách chọn.
Câu 11. (Học sinh giải theo 2 cách: quy tắc đém và chỉnh hợp) Cho các số tự nhiên 0,1,2,3,4,5,6,7.
a. Lập được bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số khác nhau?
b. Bao nhiêu số tự nhiên chẵn có 3 chữ số khác nhau?
Lời giải
Cách 1:
a. Gọi số cần lập là abcd .
Vì a ≠ 0 nên có 7 cách chọn, b có 7 cách chọn, c có 6 cách chọn, d có 5 cách chọn.
Vậy số tự nhiên có 4 chữ số khác nhau được thành lập từ các chữ số trên là 7.7.6.5=1470 số.
b. Gọi số cần lập là abc
Vì số cần lập là số chẵn nên c=0;2;4;6.
 Nếu c=0 thì a có 7 cách chọn, b có 6 cách chọn.
Vậy có tất cả 7.6=42 số có dạng ab0 được thành lập từ các số trên.
 Nếu c=2;4;6 thì a có 6 cách chọn; b có 6 cách chọn.
Vậy có tất cả 3.6.6=108 số.
Vậy số tự nhiên chẵn có 3 chữ số khác nhau được thành lập từ các số trên là 108+42=150 số.
Cách 2:
a. Số có 4 chữ số khác nhau được thành lập từ các chữ số trên là: A84 = 1680 số.
Số có dạng 0abc(a, b, c) khác nhau được thành lập từ các chữ số trên là: A73 = 210 số.
Vậy số tự nhiên chẵn có 3 chữ số khác nhau được thành lập từ các số trên là: A84 − A73 =
1470 số.
b. Số số có 3 chữ số được thành lập từ các chữ số trên là: A83 − A72 =
294 số.
Gọi số cần lập abc là số lẻ. Khi đó c có cách chọn, a có 6 cách chọn, b có 6 cách chọn. Vậy số lẻ
được thành lập từ các chữ số trên là: 4.6.6=144 số.
Vậy số tự nhiên chẵn có 3 chữ số khác nhau được thành lập từ các số trên là: 294-144=150 số.
Câu 12. Một đội bóng có 22 cầu thủ, cần chọn ra 11 cầu thủ thi đấu chính thức. Hỏi có bao nhiêu cách
chọn nếu:
Trang 4
a. Ai cũng có thể chơi ở bất kì vị trí nào?
b. Chỉ có cầu thủ A làm thủ môn còn các cầu thủ khác chơi ở vị trí nào cũng được?
Lời giải
11
a. Số cách chọn 11 cầu thủ trong 22 cầu thủ ra sân thi đấu là A22 .
b. Số cách chọn 11 cầu thủ trong đó cầu thủ A làm thủ môn còn các cầu thủ khác vào vị trí nào cũng
10
được là: A21 .

Câu 1. Từ các chữ số 2,3, 4,5, 6, 7 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 6 chữ số khác nhau?
A. 256 . B. 720 . C. 120 . D. 24 .
Lời giải
Số cách lập số tự nhiên có 6 chữ số khác nhau từ các chữ số đã cho là số hoán vị của 6 phần tử,
do đó có 6! = 720
Câu 2. Cho các số 1 , 5 , 6 , 7 . Có bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số với các số khác nhau lập từ các số đã
cho.
A. 64 . B. 24 . C. 256 . D. 12 .
Lời giải
Số các số tự nhiên có 4 chữ số với các số khác nhau lập từ các số đã cho là: 4! = 24 số.
Câu 3. Cho A = {1, 2,3, 4} . Từ A lập được bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số đôi một khác nhau?
A. 32 . B. 24 . C. 256 . D. 18 .
Lời giải
Mỗi số tự nhiên tự nhiên có 4 chữ số khác nhau được lập từ tập A là hoán vị của 4 phần tử.
Vậy có 4! = 24 số cần tìm.
Câu 4. Từ các chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 5 chữ số đôi một khác
nhau:
A. 120 . B. 720 . C. 16 . D. 24 .
Lời giải
Mỗi số tự nhiên gồm 5 chữ số khác nhau được lập từ các số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 là một hoán vị của 5
phần tử đó. Nên số các số thỏa mãn yêu cầu bài toán là P5 = 5! = 120 (số).
Câu 5. Từ các số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau đôi một?
A. 60 . B. 120 . C. 24 . D. 48 .
Lời giải
Mỗi cách lập số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau đôi một hoán vị của 5 phần tử.
Vậy có 5! = 120 số cần tìm.
Câu 6. Cho tập hợp X gồm 10 phần tử. Số các hoán vị của 10 phần tử của tập hợp X là
A. 10! . B. 102 . C. 210 . D. 1010 .
Lời giải
Số các hoán vị của 10 phần tử: 10! .
Câu 7. Số các số có 6 chữ số khác nhau không bắt đầu bởi 12 được lập từ 1; 2; 3; 4; 5; 6 là
A. 720 . B. 966 . C. 696 . D. 669 .
Lời giải
Chọn C
Trang 5
Lập số tự nhiên có 6 chữ số khác nhau, ta tìm được: 6! số.
Lập số tự nhiên có 6 chữ số khác nhau nhưng bắt đầu bằng 12 , ta tìm được: 4! số.
Vậy số các số có 6 chữ số khác nhau không bắt đầu bởi 12 là 6!− 4! = 696 số.
A. 384 . B. 120 . C. 216 . D. 600 .
Lời giải
Số các số có 6 chữ số được lập từ các chữ số 0 , 2 , 3 , 5 , 6 , 8 là 6!− 5! .
Số các số có chữ số 0 và 5 đứng cạnh nhau: 2.5!− 4! .
Số các số có chữ số 0 và 5 không đúng cạnh nhau là: 6!− 5!− ( 2.5!− 4!) =384 .
Câu 9. Có bao nhiêu cách sắp xếp 5 học sinh thành một hàng dọc?
A. 55 . B. 5!. C. 4! . D. 5 .
Lời giải
Số cách sắp xếp 5 học sinh thành một hàng dọc là 5!.
Câu 10. Số cách xếp 5 học sinh ngồi vào một bàn dài là
A. 120 . B. 24 . C. 5 . D. 1 .
Lời giải
Ta có số cách xếp 5 học sinh vào một bàn dài là số các hoán vị của 5 học sinh đó. Vậy kết quả là:
P=
5 = 120 .
5!
Câu 11. Có bao nhiêu các sắp xếp 10 bạn học sinh thành một hàng ngang ?
A. P10 . B. C101 . C. A101 . D. C1010 .
Lời giải
Chọn A
Mỗi cách xếp 10 học sinh thành một hàng ngang là một hoán vị của tập hợp có 10 phần tử.
Suy ra số cách sắp xếp là P10 .
Câu 12. Ban chấp hành chi đoàn lớp 11D có bạn An, Bình, Công. Hỏi có bao nhiêu cách phân công các
bạn này vào các chức vụ Bí thư, phó Bí thư và Ủy viên mà không bạn nào kiêm nhiệm?
A. 2 . B. 3 . C. 6 . D. 9 .
Lời giải
Chọn C
Mỗi cách phân công 3 bạn An, Bình, Công vào 3 chức vụ Bí thư, phó Bí thư và Ủy viên mà
không bạn nào kiêm nhiệm là một hoán vị của 3 phần tử. Vậy có 3! = 6 cách.
Câu 13. Có tất cả bao nhiêu cách xếp 6 quyển sách khác nhau vào một hàng ngang trên giá sách?
A. 5! B. 65 C. 6! D. 66
Lời giải
Chọn C
Mỗi cách sắp xếp 6 quyển sách khác nhau vào một hàng ngang trên giá sách là một hoán vị của
6 phần tử. Vậy số cách sáp xếp là 6! .
Câu 14. Trong kỳ thi THPT Quốc gia năm 2017 tại một điểm thi có 5 sinh viên tình nguyện được phân
công trục hướng dẫn thí sinh ở 5 vị trí khác nhau. Yêu cầu mỗi vị trí có đúng 1 sinh viên. Hỏi có bao nhiêu
A. 120 . B. 625 . C. 3125 D. 80 .
Lời giải
Trang 6
Chọn A
Mỗi cách xếp 5 sinh viên vào 5 vị trí thỏa đề là một hoán vị của 5 phần tử.
Suy ra số cách xếp là 5! = 120 cách.

Câu 15. Trong kì thi THPT Quốc gia năm 2017 tại một Điểm thi có 5 sinh viên tình nguyện được phân
công trực hướng dẫn thi sinh ở 5 vị trí khác nhau. Yêu cầu mỗi vị trí có đúng 1 sinh viên. Hỏi có bao nhiêu
A. 625 . B. 3125 . C. 120 . D. 80 .
Lời giải
Số cách phân công 5 vị trí trực khác nhau cho 5 người là: 5! = 120 .
Câu 16. Có một con mèo vàng, 1 con mèo đen, 1 con mèo nâu, 1 con mèo trắng, 1 con mèo xanh, 1 con
mèo tím. Xếp 6 con mèo thành hàng ngang vào 6 cái ghế, mỗi ghế một con. Hỏi có bao nhiêu cách xếp chỗ
sao cho mèo vàng và mèo đen ở cạnh nhau.
A. 720 . B. 120 . C. 144 . D. 240 .
Lời giải
Chọn D
Số cách xếp con mèo vàng và con mèo đen ở cạnh nhau là: 2 .
Xem nhóm con mèo vàng và đen này là một phần tử, cùng với 1 con mèo nâu, 1 con mèo trắng, 1
con mèo xanh, 1 con mèo tím, ta được 5 phần tử. Xếp 5 phần tử này là: 5!.
Vậy có: 2.5! = 240 .
Câu 17. Tính số cách sắp xếp 6 nam sinh và 4 nữ sinh vào một dãy ghế hàng ngang có 10 chỗ ngồi sao
cho các nữ sinh luôn ngồi cạnh nhau.
A. 10! . B. 7!× 4!. C. 6!× 4!. D. 6!× 5!.
Lời giải:
Chọn B
Sắp xếp 4 nữ sinh vào 4 ghế: 4! cách.
Xem 4 nữ sinh lập thành nhóm X, sắp xếp nhóm X cùng với 6 nam sinh: có 7! cách
vậy có 7!× 4! cách sắp xếp.
Câu 18. Có 6 học sinh và 2 thầy giáo được xếp thành hàng ngang. Hỏi có bao nhiêu cách xếp sao cho hai
thầy giáo không đứng cạnh nhau?
Lời giải
Chọn A
Xếp 8 người thành hàng ngang có P8 cách.
Xếp 8 người thành hàng ngang sao cho 2 thầy giáo đứng cạnh nhau có 7.2!.6! cách.
Vậy số cách xếp cần tìm là: P8 − 7.2!.6! =
30240 cách.
Câu 19. Cho các chữ số 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 . Từ các chữ số đã cho lập được bao nhiêu số tự nhiên chẵn có 4
chữ số và các chữ số đôi một bất kỳ khác nhau.
A. 160 . B. 156 . C. 752 . D. 240 .
Lời giải
Gọi số cần tìm là: abcd (với b, c, d ∈ {0;1; 2;3; 4;5} , a∈ {1; 2;3; 4;5} ).
 Trường hợp 1:
Chọn d = 0 , nên có 1 cách chọn.
Trang 7
Chọn a ∈ {1, 2,3, 4,5} nên có 5 cách chọn.
Chọn b có 4 cách chọn.
Chọn c có 3 cách chọn.
Suy ra, có 1.5.4.3 = 60 số.
 Trường hợp 2:
Chọn d ∈ {2, 4} , nên có 2 cách chọn.
Chọn a ≠ 0 nên có 4 cách chọn.
Chọn b có 4 cách chọn.
Chọn c có 3 cách chọn.
Suy ra, có 2.4.4.3 = 96 số.
Vậy có tất cả: 60 + 96 =

156 số.
Câu 20. Cho hai dãy ghế được xếp như sau:
Xếp 4 bạn nam và 4 bạn nữ vào hai dãy ghế trên. Hai người được gọi là ngồi đối diện nhau nếu
ngồi ở hai dãy và có cùng vị trí ghế (số ở ghế). Số cách xếp để mỗi bạn nam ngồi đối diện với một
bạn nữ bằng
A. 4!.4!.24 . B. 4!.4! . C. 4!.2 . D. 4!.4!.2 .
Lời giải
Chọn A
Xếp 4 bạn nam vào một dãy có 4! (cách xếp).
Xếp 4 bạn nữ vào một dãy có 4! (cách xếp).
Với mỗi một số ghế có 2 cách đổi vị trí cho bạn nam và bạn nữ ngồi đối diện nhau.
Số cách xếp theo yêu cầu là: 4!.4!.24 (cách xếp).
Câu 21. Sắp xếp năm bạn học sinh An, Bình, Chi, Dũng, Lệ vào một chiếc ghế dài có 5 chỗ ngồi. Hỏi có
bao nhiêu cách sắp xếp sao cho bạn An và bạn Dũng không ngồi cạnh nhau?
A. 24 . B. 72 . C. 12 . D. 48 .
Lời giải
Chọn B
+) Xếp 5 bạn vào 5 chỗ ngồi có 5! cách.
+) Xếp An và Dũng ngồi cạnh nhau có 2 cách. Xem An và Dũng là 1 phần tử cùng với 3 bạn
còn lại là 4 phần tử xếp vào 4 chỗ. Suy ra số cách xếp 5 bạn sao cho An và Dũng luôn ngồi cạnh
nhau là: 2.4! cách.
Vậy số cách xếp 5 bạn vào 5 ghế sao cho An và Dũng không ngồi cạnh nhau là:
5!– 2.4! = 72 .
Câu 22. Một nhóm học sinh gồm 4 học sinh nam và 5 học sinh nữ. Hỏi có bao nhiêu cách sắp xếp 9 học
sinh trên thành 1 hàng dọc sao cho nam nữ đứng xen kẽ?
A. 5760 . B. 2880 . C. 120 . D. 362880 .
Lời giải
Xếp 4 học sinh nam thành hàng dọc có 4! cách xếp.
Trang 8
Giữa 4 học sinh nam có 5 khoảng trống ta xếp các bạn nữ vào vị trí đó nên có 5! cách xếp.
Theo quy tắc nhân có 4!5! = 2880 cách xếp thoả mãn bài ra.
Câu 23. Có 3 viên bi đen khác nhau, 4 viên bi đỏ khác nhau, 5 viên bi xanh khác nhau. Hỏi có bao nhiêu
cách xếp các viên bi trên thành dãy sao cho các viên bi cùng màu ở cạnh nhau?
A. 345600 . B. 518400 . C. 725760 . D. 103680 .
Lời giải
Số cách xếp 3 viên bi đen khác nhau thành một dãy bằng: 3! .
Số cách xếp 4 viên bi đỏ khác nhau thành một dãy bằng: 4! .
Số cách xếp 5 viên bi đen khác nhau thành một dãy bằng: 5!.
Số cách xếp 3 nhóm bi thành một dãy bằng: 3! .
Vậy số cách xếp thỏa yêu cầu đề bài bằng 3!.4!.5!.3! = 103680 cách.
Câu 24. Có bao nhiêu cách xếp 5 sách Văn khác nhau và 7 sách Toán khác nhau trên một kệ sách dài nếu
các sách Văn phải xếp kề nhau?
A. 5!.8! . B. 5!.7!. C. 2.5!.7! . D. 12! .
Lời giải
Chọn A
Vì các sách Văn phải xếp kề nhau nên ta xem 5 cuốn sách Văn là một phần tử.
Xếp 7 cuốn sách toán lên kệ có 7! cách.
Giữa 7 cuốn sách Toán có 8 khoảng trống, ta xếp phần tử chứa 5 cuốn sách Văn vào 8 vị trí đó
có 8 cách.
5 cuốn sách Văn có thể hoán đổi vị trí cho nhau ta được 5! cách.
Vậy số cách sắp xếp thỏa mãn yêu cầu bài toán là: 8.7!.5! = 8!.5!.
ngồi xen kẽ?
A. 6 . B. 144 . C. 720 . D. 72 .
Lời giải
Chọn D
Đánh số thứ tự các vị trí theo hàng dọc từ 1 đến 6 .
 Trường hợp 1: Nam đứng trước, nữ đứng sau.
 Xếp nam (vào các vị trí đánh số 1,3,5 ): Có 3! = 6 cách.
 Xếp nữ (vào các vị trí đánh số 2, 4, 6 ): Có 3! = 6 cách.
Vậy trường hợp này có: 6.6 = 36 cách.
 Trường hợp 2: Nữ đứng trước, nam đứng sau.
 Xếp nữ (vào các vị trí đánh số 1,3,5 ): Có 3! = 6 cách.
 Xếp nam (vào các vị trí đánh số 2, 4, 6 ): Có 3! = 6 cách.
Vậy trường hợp này có: 6.6 = 36 cách.
Theo quy tắc cộng ta có: 36 + 36 =
72 cách sắp xếp 3 nữ sinh, 3 nam sinh thành một hàng dọc
sao cho các bạn nam và nữ ngồi xen kẽ.
Câu 26. Xếp 6 chữ số 1 , 1 , 2 , 2 , 3 , 4 thành hàng ngang sao cho hai chữ số giống nhau thì không xếp
cạnh nhau. Hỏi có bao nhiêu cách
Lời giải
Chọn D
6!
Số cách xếp sáu chữ số thành hàng một cách tùy ý là = 180 .
2!.2!
*) Tìm số cách xếp sáu chữ số sao cho có hai chữ số giống nhau đứng cạnh nhau
Trang 9
4!
+) TH1: Số cách xếp sao cho có hai chữ số 1 đứng cạnh nhau 5. = 60 .
2!
4!
+) TH2: Số cách xếp sao cho có hai chữ số 2 đứng cạnh nhau 5. = 60 .
2!
+) TH3: Số cách xếp sao cho có hai chữ số 1 đứng cạnh nhau và hai chữ số 2 đứng cạnh nhau
-) Nếu hai chữ số 1 ở vị trí (1; 2) và (5; 6) ta có số cách xếp là 2.3.2 = 12 .
-) Nếu hai chữ số 1 ở ba vị trí còn lại thì số các xếp là 3.2.2 = 12 .
Vậy số cách xếp hai chữ số giống nhau đứng cạnh nhau là 60 + 60 − 12 − 12 = 96 .
⇒ Số cách xếp không có hai chữ số giống nhau nào đứng cạnh nhau là 180 − 96 = 84 .
Câu 27. Có bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số phân biệt mà tổng các chữ số là số lẻ?
A. 320 . B. 144 . C. 180 . D. 60 .
Lời giải
Chọn A
 Trường hợp 1: 3 chữ số đều lẻ. Có A53 = 60 số thỏa mãn.
 Trường hợp 2: số đó gồm 2 chữ số chẵn và 1 chữ số lẻ
- Chọn 2 chữ số chẵn khác nhau có C52 = 10 cách.
- Chọn 1 chữ số lẻ có 5 cách.
- Từ 3 số đã chọn đó lập được 3! = 6 số.
Do đó có 10.5.6 = 300 dãy gồm 3 chữ số phân biệt, trong đó có 2 chữ số chẵn, 1 chữ số lẻ kể cả
chữ số 0 đứng đầu.
Xét dãy số có 3 chữ số phân biệt, gồm 2 chữ số chẵn, 1 chữ số lẻ mà chữ số đầu bằng 0
- Chọn 1 chữ số lẻ có 5 cách.
- Chọn 1 chữ số chẵn khác chữ số 0 có 4 cách.
Vậy có 4.5.2! = 40 số có 3 chữ số phân biệt, gồm 2 chữ số chẵn, 1 chữ số lẻ mà chữ số đầu bằng
0.
Do đó có 60 + 300 − 40 = 320 số tự nhiên có 3 chữ số phân biệt mà tổng các chữ số là số lẻ.
A. 32 . B. 72 . C. 36 . D. 24 .
Lời giải
Gọi a1a2 a3 a4 a5 a6 là số cần tìm
Ta có a6 ∈ {1;3;5} và ( a1 + a2 + a3 ) − ( a4 + a5 + a6 ) =
1
a1 , a2 , a3 ∈ {2,3, 6} a1 , a2 , a3 ∈ {2, 4,5}

 Với a6 = 1 thì ( a1 + a2 + a3 ) − ( a4 + a5 ) =
2 ⇒ hoặc 
a4 , a5 ∈ {4,5} a4 , a5 ∈ {3, 6}
a1 , a2 , a3 ∈ {2; 4;5} a1 , a2 , a3 ∈ {1, 4, 6}

 Với a6 = 3 thì ( a1 + a2 + a3 ) − ( a4 + a5 ) =
4 ⇒ hoặc 
a4 , a5 ∈ {1, 6} a4 , a5 ∈ {2,5}
a1 , a2 , a3 ∈ {2,3, 6} a1 , a2 , a3 ∈ {1, 4, 6}

 Với a6 = 5 thì ( a1 + a2 + a3 ) − ( a4 + a5 ) =
6 ⇒ hoặc 
a4 , a5 ∈ {1, 4} a4 , a5 ∈ {2,3}
Mỗi trường hợp có 3!.2! = 12 số thỏa mãn yêu cầu

Vậy có tất cả 6.12 = 72 số cần tìm.
Trang 10
A. 9333420. B. 46666200. C. 9333240. D. 46666240.
Lời giải
Số các số tự nhiên gồm 5 chữ số đôi một khác nhau được lập từ 5, 6, 7,8,9 là 5! = 120 số.
Vì vai trò các chữ số như nhau nên mỗi chữ số 5, 6, 7,8,9 xuất hiện ở hàng đơn vị là 4! = 24 lần.
Tổng các chữ số ở hàng đơn vị là 24 ( 5 + 6 + 7 + 8 + 9 ) =840 .
Tương tự thì mỗi lần xuất hiện ở các hàng chục, trăm, nghìn, chục nghìn của mỗi chữ số là 24 lần.
(
Vậy tổng các số thuộc tập S là 840 1 + 10 + 102 + 103 + 104 = )
9333240 .
Câu 30. Cho tập M = {1; 2;3; 4;5;6;7;8;9} . Số các số tự nhiên gồm 4 chữ số phân biệt lập từ M là.
A. 4! . B. A94 . C. 49 . D. C94 .
Lời giải
Số các số tự nhiên gồm 4 chữ số phân biệt lập từ M là: A94 .
Câu 31. Từ các chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm hai chữ số khác nhau?
A. C72 . B. 7 2. C. A72 . D. 27.
Lời giải
Mỗi số tự nhiên gồm hai chữ số khác nhau thành lập được từ các chữ số 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 là một
chỉnh hợp chập 2 của 7 chữ số 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 . Vậy số các số tự nhiên thành lập được là A72 .
Câu 32. Từ các chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm hai chữ số khác nhau?.
A. 28 . B. C82 . C. A82 . D. 82 .
Lời giải
Số số tự nhiên gồm hai chữ số khác nhau lập được từ các chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 là số
cách chọn 2 chữ số khác nhau từ 8 số khác nhau có thứ tự.
Vậy có A82 số.
Câu 33. Có bao nhiêu số có bốn chữ số khác nhau được tạo thành từ các chữ số 1, 2,3, 4,5 ?
A. A54 . B. P5 . C. C54 . D. P4 .
Lời giải
Số tự nhiên gồm bốn chữ số khác nhau được tạo thành từ các chữ số 1, 2,3, 4,5 là một chỉnh hợp
chập 4 của 5 phần tử
Vậy có A54 số cần tìm.
Câu 34. Tính số chỉnh hợp chập 4 của 7 phần tử?

A. 24 . B. 720 . C. 840 . D. 35 .
Lời giải
7!
Ta có: A=
4
7 = 840 .
3!
Câu 35. Có bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số, các chữ số khác 0 và đôi một khác nhau?
A. 5!. B. 95 . C. C95 . D. A95 .
Lời giải
Mỗi số tự nhiên có 5 chữ số, các chữ số khác 0 và đôi một khác nhau là một chỉnh hợp chập 5
của 9 phần tử.
Trang 11
Vậy số các số tự nhiên thỏa đề bài là A95 số.
Câu 36. Cho tập hợp S = {1; 2;3; 4;5;6} . Có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm bốn chữ số khác nhau
lấy từ tập hợp S ?
A. 360 . B. 120 . C. 15 . D. 20 .
Lời giải
Từ tập S lập được A6 = 360 số tự nhiên gồm bốn chữ số khác nhau.
4
Câu 37. Có bao nhiêu số tự nhiên có hai chữ số, các chữ số khác nhau và đều khác 0 ?
A. 90 . B. 92 . C. C92 . D. A92 .
Lời giải
Số tự nhiên cần lập có 2 chữ số khác nhau được lấy từ các chữ số từ 1 đến 9 nên có A92 số như
vậy.
Câu 38. Từ tập X = {2,3, 4,5, 6} có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có ba chữ số mà các chữ số đôi một
khác nhau?
A. 60 . B. 125 . C. 10 . D. 6 .
Lời giải
Số các số tự nhiên có ba chữ số mà các chữ số đôi một khác nhau được lập từ tập X là số chỉnh
hợp chập 3 của 5 phần tử ⇒ số các số cần lập là A53 = 60 (số).
Câu 39. Cho tập A = {1, 2,3,5, 7,9} . Từ tập A có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm bốn chữ số đôi
một khác nhau?
A. 720 . B. 360 . C. 120 . D. 24 .
Lời giải
Tập A gồm có 6 phần tử là những số tự nhiên khác 0 .
Từ tập A có thể lập được A64 = 360 số tự nhiên gồm bốn chữ số đôi một khác nhau.
Câu 40. Cho tập hợp M có 10 phần tử. Số chỉnh hợp chập 2 của 10 phần tử của M là
A. A102 . B. C210 . C. C102 . D. A210 .
Lời giải
Chọn A
Số chỉnh hợp chập 2 của 10 phần tử của M là: A102 .
A. 21 . B. 2520 . C. 5040 . D. 120 .
Lời giải
Chọn B
7!
7 : A75
Theo lý thuyết công thức tính số các chỉnh hợp chập 5 của = = 2520 .
( 7 − 5)!
Câu 42. Từ các chữ số 1, 2,3, 4,5, 6 . Có thể lập được bao nhiêu số có 3 chữ số khác nhau?
A. 216 . B. 120 . C. 504 . D. 6 .
Lời giải
Chọn B
Mỗi cách lập số là một chỉnh hợp chập 3 của 6.
3
Vậy có A6 = 120 số.
Trang 12
A. 35 . B. 24 . C. 720 . D. 840 .
Lời giải
Chọn D
7!
Ta có A=
4
7 = 840.
3!
Câu 44. Từ các chữ số 1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9 có thể lập được tất cả bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số đôi một
khác nhau
A. C93 . B. A93 . C. 9! . D. A93 − A82 .
Lời giải
Chọn B
Mỗi số tự nhiên lập được có 3 chữ số đôi một khác nhau từ các chữ số 1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9 là một
chỉnh hợp chập 3 của 9.
Vậy lập được A93 số thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 45. Một tổ có 10 học sinh. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ra 2 học sinh từ tổ đó để giữ hai chức vụ tổ
trưởng và tổ phó.
A. A102 . B. C102 . C. A108 . D. 102 .
Lời giải
Chọn ra 2 học sinh từ một tổ có 10 học sinh và phân công giữ chức vụ tổ trưởng, tổ phó là một
chỉnh hợp chập 2 của 10 phần tử. Số cách chọn là A102 cách.
Câu 46. Trong trận chung kết bóng đá phải phân định thắng thua bằng đá luân lưu 11 mét. Huấn luyện
viên của mỗi đội cần trình với trọng tài một danh sách sắp thứ tự 5 cầu thủ trong 11 cầu thủ để đá luân lưu
5 quả 11 mét. Hỏi huấn luyện viên của mỗi đội sẽ có bao nhiêu cách chọn?
A. 55440 . B. 120 . C. 462 . D. 39916800 .
Lời giải
Số cách ủa huấn luyện viên của mỗi đội là A11 = 55440 .
5
1 thư kí là:
A. 13800 . B. 5600 . C. Một kết quả khác. D. 6900 .
Lời giải
Mỗi cách chọn 3 người ở 3 vị trí là một chỉnh hợp chập 3 của 25 thành viên.
Số cách chọn là: A25
3
= 13800 .
Câu 48. Trong một lớp có 30 bạn học sinh, hỏi có bao nhiêu cách chọn ra một bạn để làm lớp trưởng và
một bạn khác làm lớp phó?
A. 302 B. A3028 C. A302 D. C302
Lời giải
Mỗi cách chọn một bạn làm lớp trưởng và một bạn làm lớp phó là chỉnh hợp chập 2 của 30 phần
tử nên số cách chọn là A302 .
1 thư ký là
A. 5600 . B. 13800 . C. 6900 . D. Kết quả khác.
Lời giải
Chọn B
Số cách chọn ban quản lí là A25
3
= 13800 cách.
Trang 13
Câu 50. Một nhóm học sinh có 10 người. Cần chọn 3 học sinh trong nhóm để làm 3 công việc là tưới
cây, lau bàn và nhặt rác, mỗi người làm một công việc. Số cách chọn là
A. 103 . B. 3 ×10 . C. C103 . D. A103 .
Lời giải
Số cách chọn 3 em học sinh là số cách chọn 3 phần tử khác nhau trong 10 phần tử có phân biệt
thứ tự nên số cách chọn thỏa yêu cầu là A103 .
Câu 51. Số cách sắp xếp 6 học sinh ngồi vào 6 trong 10 ghế trên một hàng ngang là
A. 610 . B. 6! . C. A106 . D. C106 .
Lời giải
Mỗi cách chọn 6 ghế từ 10 ghế sắp xếp 6 người là một chỉnh hợp chập 6 của 10 phần tử.
Vậy có A106 cách chọn.
Câu 52. Lớp 11A có 38 học sinh. Giáo viên chủ nhiệm cần chọn ra 3 bạn học sinh để sắp xếp làm Lớp
trưởng, Lớp phó và Thư kí. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ra như vậy?
A. 50616 . B. 8436 . C. 114 . D. 41 .
Lời giải
Chọn A
Chọn 3 học sinh trong 38 học sinh và sắp xếp ba học sinh vào ba chức vụ khác nhau: Lớp
trưởng, Lớp phó, Bí thư. Mỗi cách chọn ra 3 học sinh như vậy là một chỉnh hợp chập 3 của 38
phần tử.
Vậy số cách chọn là: A38
3
= 50616. .
Câu 53. Có bao nhiêu cách chọn 5 cầu thủ từ 11 trong một đội bóng để thực hiện đá 5 quả luân lưu 11 m ,
theo thứ tự quả thứ nhất đến quả thứ năm.
A. A115 . B. C115 . C. A112 .5!. D. C105 .
Lời giải
Số cách chọn 5 cầu thủ từ 11 trong một đội bóng để thực hiện đá 5 quả luân lưu 11 m , theo thứ
tự quả thứ nhất đến quả thứ năm là số chỉnh hợp chập 5 của 11 phần tử nên số cách chọn là A115 .

Câu 54. Cho tứ diện ABCD . Hỏi có bao nhiêu vectơ khác vectơ 0 mà mỗi vectơ có điểm đầu, điểm cuối
là hai đỉnh của tứ diện ABCD
A. 12 . B. 4 . C. 10 . D. 8 .
Lời giải

Số vectơ khác vectơ 0 mà mỗi vectơ có điểm đầu, điểm cuối là hai đỉnh của tứ diện ABCD là số
các chỉnh hợp chập 2 của phần tử ⇒ số vectơ là A42 = 12 .
Câu 55. Cho lục giác ABCDEF . Có bao nhiêu vectơ khác vectơ – không có điểm đầu và điểm cuối là các
đỉnh của lục giác trên.
A. 62 . B. 26 . C. C62 . D. A62 .
Lời giải
Chọn D
Mỗi vectơ khác vectơ – không có điểm đầu và điểm cuối là các đỉnh của lục giác ABCDEF là một
chỉnh hợp chập 2 của 6 phần tử. Vậy số vectơ thỏa yêu cầu bài toán là A62 vectơ.
Câu 56. Số các số gồm 5 chữ số khác nhau chia hết cho 10 là
A. 5436 . B. 3024 . C. 3260 . D. 12070 .
Lời giải
Trang 14
Chọn B
Xét X = {1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9} , X = 9 .
Gọi x = abcd 0 là số cần lập (a, b, c, d ∈ X và đôi một khác nhau).
Mỗi số cần lập là một chỉnh hợp chập 4 của 9 phần tử nên số các số thỏa yêu cầu bài toán là
A94 = 3024 .
Câu 57. Từ các chữ số 1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số đôi một khác
nhau?
A. C93 . B. A93 . C. 9! . D. A93 − A82 .
Lời giải
Chọn B
Gọi x = abc , trong đó a , b , c đôi một khác nhau.
Lấy 3 phần tử từ tập hợp X = {1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9} và xếp vào 3 vị trí. Có A93 cách.
Suy ra có A93 số thỏa yêu cầu bài.
Câu 58. Từ các chữ số 1, 2,3, 4,5, 6 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 4 chữ số đôi một khác
nhau?
A. 15 . B. 4096 . C. 360 . D. 720 .
Lời giải
Để được một số có 4 chữ số theo yêu cầu đề bài, ta chọn 4 chữ số trong 6 chữ số đã cho và xếp
theo một thứ tự nào đó, nghĩa là ta được một chỉnh hợp chập 4 của 6 phần tử.
Vậy số các số cần thành lập là A64 = 360 .
Câu 59. Từ các chữ số 0, 1, 2, 3, 5 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên không chia hết cho 5, gồm 4 chữ
số khác nhau?
A. 120. B. 72. C. 69. D. 54.
Lời giải
Chọn D
Gọi số tự nhiên cần tìm là abcd , từ yêu cầu bài toán ta có:
d ∈ {1; 2;3} : có 3 cách chọn
a : có 3 cách chọn ( a ≠ 0, a ≠ d )
Trong 3 số còn lại chọn ra 2 số lần lượt đặt vào các vị trí b,c có A32 cách.
Số các số thỏa yêu cầu bài toán=
là S 3.3.
= A32 54 số.
Câu 60. Có bao nhiêu số tự nhiên chẵn gồm 3 chữ số khác nhau.
A. 500. B. 405. C. 360. D. 328.
Lời giải
Chọn D
Xét hai trường hợp.
TH1: Chữ số tận cùng là 0 có 1 cách chọn chữ số tận cùng.
Có A92 cách chọn hai chữ số đầu.
Do đó có 1* A92 = 72 số.
TH2: Chữ số tận cùng là 2, 4, 6, 8 có 4 cách chọn chữ số tận cùng.
Có 8 cách chọn chữ số đầu tiên.
Có 8 cách chọn chữ số ở giữa.
Do đó có 4*8*8 = 256 số.
Trang 15
Vậy có 72 + 256 = 328 số thỏa mãn bài toán. Chon D.
Câu 61. Từ các số 0;1; 2;3;5 có thể lập thành bao nhiêu số tự nhiên không chia hết cho 5 gồm 4 chữ số đôi
một khác nhau?
A. 120 . B. 54 . C. 72 . D. 69 .
Lời giải
Chọn B
Giả sử số tự nhiên có 4 chữ số có dạng abcd
+ Do số tự nhiên đó không chia hết cho 5 nên d có 3 cách chọn (1; 2; 3)
+ Có 3 cách chọn a (khác d; 0)
+ Số cách chọn 2 chữ số còn lại là số chỉnh hợp chập 2 của 3 ⇒ A32
Vậy có 3.3. A32 = 54 số.
Câu 62. Cho tập hợp A = {0;1; 2;3; 4;5} . Có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số khác nhau và
lớn hơn 350?
A. 32 . B. 40 . C. 43 . D. 56 .
Lời giải
Chọn C
Gọi số có ba chữ số khác nhau thỏa mãn yêu cầu bài toán là abc .
Vì abc > 350 nên ta xét 2 trường hợp sau:
TH 1: Chọn a ∈ {4;5} ⇒ a có 2 cách chọn.
Chọn b và c trong số 5 chữ số còn lại có A52 cách.
Suy ra TH 1 có 2. A52 = 40 số được lập.
TH 2: Chọn a = 3, b = 5 ⇒ c ∈ {1; 2; 4} nên có 3 số được lập.
Vậy số các số thỏa mãn yêu cầu bài toán là 40 + 3 =43 số.
Câu 63. Có bao nhiêu số tự nhiên chẵn có 5 chữ số đôi một khác nhau, sao cho trong mỗi số đó nhất thiết
phải có mặt chữ số 0?
A. 7056 . B. 120 . C. 5040 . D. 15120 .
Lời giải
Chọn A
Gọi số đó có dạng abcde ( a, b, c, d , e ∈ {0,1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9} , a ≠ 0 ).

TH1: e = 0
Số các số tự nhiên thỏa mãn bài toán là: A94 ( số).
TH2: e ≠ 0 .
Khi đó e có 4 cách chọn ( vì e được lấy từ các số 2, 4, 6, 8).
Có 3 cách để xếp chữ số 0 vào 3 vị trí b, c, d.
Số cách lấy 3 số trong 8 số còn lại và sắp xếp là A83 .
Số các số tự nhiên thỏa mãn bài toán là: 4.3.A83 ( số).
Vậy số các số tự nhiên chẳn có 5 chữ số đôi một khác nhau, sao cho trong mỗi số đó nhất thiết
phải có mặt chữ số 0 là: A94 + 4.3. A83 =
7056 ( số)
Câu 64. Có bao nhiêu số chẵn mà mỗi số có 4 chữ số đôi một khác nhau?
A. 2520 . B. 50000 . C. 4500 . D. 2296 .
Lời giải
Trang 16
 Số có 4 chữ số khác nhau đôi một: 9.A93 .
 Số có 4 chữ số lẻ khác nhau đôi một: 5.8.A82 .
Vậy số có 4 chữ số chẵn khác nhau đôi một: 9. A93 − 5.8. A82 =
2296 .
Câu 65. Từ các chữ số 0 , 1 , 2 , 3 , 5 có thể lập được bao nhiêu số gồm 4 chữ số khác nhau và không chia
hết cho 5 ?
A. 72 . B. 120 . C. 54 . D. 69 .
Lời giải
Gọi số cần tìm dạng: abcd , ( a ≠ 0 ) .
• Số các số tự nhiên có 4 chữ số khác nhau: 4.A43 = 96 số.
• Số các số tự nhiên có 4 chữ số khác nhau chia hết cho 5: A43 + 3. A32 = 42 .
• Vậy số các số tự nhiên có 4 chữ số khác nhau không chia hết cho 5 là: 96 − 42 =
54 số.
Câu 66. Từ các chữ số của tập hợp {0; 1; 2; 3; 4; 5} , có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số đôi
A. 504 . B. 480 . C. 720 . D. 120 .
Lời giải
• Cách 1: Gọi số cần tìm là n = abcde .
 Có 4 vị trí xếp số 0 vì a ≠ 0 .
 - a, b, c, d được chọn trong 5 số còn lại và sắp, có A54 = 120 cách.
 Vậy số các số cần tìm là 4.120 = 480 .
• Cách 2: Gọi số cần tìm là n = abcde .
 Có 5 vị trí xếp số 0 (kể cả vị trí đầu tiên), 4 vị trí còn lại chọn 4 trong 5 số và sắp, nên có
5. A54 = 600 số.
 Các số có dạng 0bcde là A54 = 120 số.
 Vậy số các số cần tìm là 600 − 120 =

480 .
Câu 67. Cho các chữ số 0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 . Từ các chữ số đã cho lập được bao nhiêu số chẵn có bốn chữ số
và các chữ số phải khác nhau.
A. 160 . B. 156 . C. 752 . D. 240 .
Lời giải
Gọi số có bốn chữ số khác nhau là abcd ( a, b, c, d ∈ {0,1, 2,3, 4,5} , a ≠ 0 ) .

+ TH1: d = 0 Số cách ộ số abc là số chỉnh hợp chập 3 của 5 phần tử {1, 2,3, 4,5} . Suy ra có
A53 = 60 (số).
+ TH2: d ∈ {2, 4}
d có 2 cách chọn
a có 4 cách chọn
b có 4 cách chọn
c có 3 cách chọn
Trang 17
Suy ra có 2.4.4.3 = 96 (số)
Áp dụng quy tắc cộng ta có tất cả 60 + 96 =
156 (số)
Câu 68. Có bao nhiêu số tự nhiên có 3 chữ số đôi một khác nhau.
A. 648 B. 1000 C. 729 D. 720
Lời giải
Gọi số cần tìm có dạng: abc ( a ≠ 0 ; a;b;c đôi một khác nhau)
⇒ số có ba chữ số là: A103 − A92 =
648 .
Câu 69. Cho tập hợp A = {0;1; 2;3; 4;5;6;7} . Hỏi từ tập A có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 5
chữ số đôi một khác nhau sao cho một trong 3 chữ số đầu tiên phải bằng 1 .
A. 2802 . B. 2280 . C. 65 . D. 2520 .
Lời giải
Gọi số cần lập là abcde với a, b, c, d , e ∈ A và a > 0 , các chữ số khác nhau.
TH1: a = 1 . Số cách ác chữ số còn lại là A74 = 840 .
TH2: a ≠ 1 .
Để chọn vị trí cho chữ số 1 có 2 cách.
Để hữ số a có 6 cách.
Để ác chữ số còn lại có A63 .
Do đó có 2.6.A63 số lập được.
Vậy có A74 + 2.6. A63 =
2280 số thỏa mãn đề bài.
Câu 70. Có bao nhiêu số tự nhiên chẵn gồm 3 chữ số khác nhau?
A. 500 . B. 328 . C. 360 . D. 405 .
Lời giải
Gọi số tự nhiên chẵn cần tìm có dạng abc , c ∈ {0; 2; 4;6;8} .
Xét các số có dạng ab0 có tất cả A92 = 72 số thỏa yêu cầu bài toán.
Xét các số dạng abc , c ∈ {2; 4;6;8} có tất cả: 4.8.8 = 256 số thỏa yêu cầu bài toán.
Vậy số các số tự nhiên chẵn gồm 3 chữ số khác nhau là: 72 + 256 =
328 số.
A. 12321 . B. 21312 . C. 12312 . D. 21321 .
Lời giải
Mỗi số số tự nhiên có 3 chữ số đôi một khác nhau từ 5 chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 6 là một chỉnh hợp
chập 3 của các chữ số này. Do đó, ta lập được A53 = 60 số.
Do vai trò các số 1 , 2 , 3 , 4 , 6 như nhau, nên số lần xuất hiện của mỗi chữ số trong các chữ số
này ở mỗi hàng (hàng đơn vị, hàng chục, hàng trăm) là như nhau và bằng 60 : 5 = 12 lần.
Vậy, tổng các số lập được là:
S 12. (1 + 2 + 3 + 4 + 6 )(100 + 10 + 1) = 21312 .

=
Trang 18
Câu 72. Có bao nhiêu số tự nhiên có bẩy chữ số khác nhau từng đôi một, trong đó chữ số 2 đứng liền giữa
hai chữ số 1 và 3 .
A. 3204 số. B. 249 số. C. 2942 số. D. 7440 số.
Lời giải
Vì chữ số 2 đứng liền giữa hai chữ số 1 và 3 nên số cần lập có bộ ba số 123 hoặc 321 .
TH1: Số cần lập có bộ ba số 123 .
Nếu bộ ba số 123 đứng đầu thì số có dạng 123abcd .
Có A74 = 840 cách ốn số a , b , c , d nên có A74 = 840 số.
Nếu bộ ba số 123 không đứng đầu thì số có 4 vị trí đặt bộ ba số 123 .
Có 6 cách chọn số đứng đầu và có A63 = 120 cách a số b , c , d .
Theo quy tắc nhân có 6.4. A63 = 2880 số
Theo quy tắc cộng có 840 + 2880 =

3720 số.
TH2: Số cần lập có bộ ba số 321 .
Do vai trò của bộ ba số 123 và 321 như nhau nên có 2 ( 840 + 2880 ) =
7440
Câu 73. Từ các chữ số 1, 2, 3, 4, 5 có thể lập được bao nhiêu số có ba chữ số khác nhau nằm trong
khoảng ( 300;500 )
A. 24 . B. 25 . C. 23 . D. 22 .
Bài làm
Gọi số cần tìm là abc với a, b, c ∈ {1; 2;3; 4;5} .
Để abc ∈ ( 300;500 ) thì a = 3 hoặc a = 4 .
Với a = 3 , số cách chọn b, c là A42 = 12 .
Với a = 4 , số cách chọn b, c là A42 = 12 .
Vây số các số lập được là 24 . Chọn đáp án A.
Câu 74. Từ các chữ số 0,1, 2,3, 4,5, 6 có thể lập được bao nhiêu số có 5 chữ số đôi một khác nhau sao cho
có 3 chữ số chẵn và 2 chữ số lẻ đứng cạnh nhau.
A. 360 . B. 144 . C. 252 . D. 108 .
Lời giải
Giả sử số cần lập có dạng abcde , với a, b, c, d , e ∈ {0;1; 2; 3; 4; 5; 6} .
+ Trường hợp 1: a , b là hai chữ số lẻ: Có A32 = 6 cách chọn ab
Với mỗi ab , có A43 = 24 cách chọn cde
⇒ có 6.24 = 144 số thỏa mãn.
+ Trường hợp 2: d , e là hai chữ số lẻ: Có A32 = 6 cách chọn de
Với mỗi de , có 3 cách chọn a , A32 = 6 cách chọn bc

Trang 19
⇒ có 6.3.6 = 108 số thỏa mãn.
Vậy có 144 + 108 =

252 số thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Trang 20
Bài 3. TỔ HỢP
1. Định nghĩa
Mỗi tập con gồm k phần tử được lấy ra từ n phần tử của A được gọi là một tổ hợp chập k của n phần tử
đó.
Ví dụ 1. Bạn Quân có 4 chiếc áo sơ mi khác màu là áo vàng, áo xanh, áo trắng và áo nâu. Bạn muốn chọn 2
chiếc áo để mặc khi đi du lịch. Viết các tổ hợp chập 2 của 4 chiếc áo.
Giải
Các tổ hợp chập 2 của 4 chiếc áo là:
{áo vàng; áo xanh } , {áo vàng; áo trắng },{ áo vàng; áo nâu } ,
{áo xanh; áo trắng}, {áo xanh; áo nâu}, {áo trắng; áo nâu}.
2. Số các tổ hợp
Nhận xét: Số chỉnh hợp chập k của n phần tử nhiều gấp k ! lần số tổ hợp chập k của n phần tử đó.
Ak
Kí hiệu Cnk là số tổ hợp chập k của n phần tử với 1 ≤ k ≤ n . Ta có: Cnk = n .
k!
n !
Ví dụ 2. Chứng minh Cnk = với 1 ≤ k ≤ n .
k !(n − k )!
Giải
n(n − 1) … (n − k + 1)(n − k ) … 2.1 n!
Ta có: Ank= n(n − 1) … (n − k + 1)= = .
(n − k ) … 2.1 (n − k )!
k Ank n!
Do đó C=
n = .
k ! k !(n − k )!
Quy ước:= 0! 1;= Cn0 1 .
Với những quy ước trên, ta có công thức sau:
n!
Cnk = với 0 ≤ k ≤ n.
k !(n − k )!
Ví dụ 3. Lớp 10 A có 18 bạn nữ và 20 bạn nam.
a) Có bao nhiêu cách chọn 3 bạn nữ trong 18 bạn nữ?
b) Có bao nhiêu cách chọn 5 bạn nam trong 20 bạn nam?
c) Có bao nhiêu cách chọn một tổ xung kích gồm 3 bạn nữ và 5 bạn nam?
Giải
a) Mỗi cách chọn 3 bạn nữ trong 18 bạn nữ là một tổ hợp chập 3 của 18 phần tử, do đó có C183 cách chọn.
b) Mỗi cách chọn 5 bạn nam trong 20 bạn nam là một tố hợp chập 5 của 20 phần tử, do đó có C20
5
cách
chọn.
c) Số cách chọn một tổ xung kích gồm 3 bạn nữ và 5 bạn nam là:
C183 ⋅ C20
5
= 816 ⋅15504 = 12651264
3. Tính chất của các số 𝑪𝑪𝒌𝒌𝒏𝒏

Ta có hai đẳng thức sau: =
Cnk Cnn − k (0 ≤ k ≤ n) và Cnk−−11 + Cnk−=
1 Cnk (1 ≤ k < n) .
Trang 1
DẠNG 1. TỔ HỢP
Câu 1. Chứng minh rằng: A = Cnk +1 + 2Cnk + Cnk −1 = Cnk++21
Câu 2. Rút gọn:
C158 + 2C159 + C1510
A=
C1710
Câu 3. Một bó hoa có 9 bông hoa màu hồng và 5 bông hoa màu đỏ. Hỏi có bao nhiêu cách lấy ra 3 boonh
hoa thỏa mãn:
a. Có 2 bông màu hồng?
b. Có ít nhất 1 bông màu hồng?
c. Có đủ cả 2 màu?
Câu 4. Một lớp 50 học sinh, có 30 nữ. Cô giáo muốn lấy ra 5 học sinh để lập thành một đội văn nghệ. Hỏi
cô có bao nhiêu cách chọn nếu:
a. Chọn bất kỳ?
b. Có hai học sinh nam?
c. Có ít nhất 1 bạn nam?
Câu 5. Một hình đa giác đều gồm 20 cạnh. Hỏi có thể lập được
a. Bao nhiêu hình chữ nhật từ các đỉnh của đa giác trên?
b. Bao nhiêu hình tam giác từ các đỉnh của tam giác trên?
c. Bao nhiêu đường chéo?
Câu 6. Một tổ có 15 học sinh, thầy giáo có 3 đề kiểm tra khác nhau. Cần chọn 5 học sinh cho mỗi đề
kiểm tra. Hỏi thầy giáo có bao nhiêu cách?
DẠNG 2. KẾT HỢP HOÁN VỊ, CHỈNH HỢP, TỔ HỢP
Câu 7. Rút gọn:
Pn + 2 C155 + 2C156 + C157
=B +
Ank .Pn − k C177
Câu 8. Có bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số được lập từ các số 0 ,1, 2 ,3, 4 ,5, 6 , 7 ,8 . Trong đó chữ số 3 có
mặt đúng 2 lần. Các chữ số khác có mặt 1 lần?

Câu 1. Cho tập hợp M có 10 phần tử. Số tập con gồm hai phần từ của M là
A. C102 B. 102 C. A108 D. A102
Câu 2. Cho tập hợp M có 30 phần tử. Số tập con gồm 5 phần tử của M là
A. A304 . B. 305 . C. 305 . D. C305 .
Câu 3. Số tập hợp con có 3 phần tử của một tập hợp có 7 phần tử là
7!
A. C73 . B. . C. A73 . D. 21 .
3!
Câu 4. Cho tập hợp M = {0;1;2;3;4;5;6;7;8;9} . Số tập con gồm 3 phần tử của M không có số 0 là:
A. A103 . B. A93 . C. C103 . D. C93 .
Trang 2
A. C305 . B. A305 . C. 305 . D. A304 .
Câu 6. Có bao nhiêu tập con gồm 3 phần tử được lấy ra từ tập A = {a; b; c; d ; e; f } ?
A. 10 . B. 80 . C. 40 . D. 20 .
Câu 7. Cho tập M gồm 10 phần tử. Số tập con gồm 4 phần tử của M là
A. 40 . B. A104 . C. C104 . D. 104 .
Câu 8. Cho tập hợp E có 10 phần tử. Hỏi có bao nhiêu tập con có 8 phần tử của tập hợp E ?
A. 100 . B. 80 . C. 45 . D. 90 .
Câu 9. Cho tập A gồm 12 phần tử. Số tập con có 4 phần tử của tập A là
A. A128 . B. C124 . C. 4! . D. A124 .
A. 100 . B. 90 . C. 45 . D. 80 .
Câu 11. Có bao nhiêu số tự nhiên có ba chữ số dạng abc với a , b , c ∈ {0;1; 2;3; 4;5;6} sao cho a < b < c .
A. 120 . B. 30 . C. 40 . D. 20 .
Câu 12. Từ các chữ số 2 , 3 , 4 lập được bao nhiêu số tự nhiên có 9 chữ số, trong đó chữ số 2 có mặt 2
lần, chữ số 3 có mặt 3 lần, chữ số 4 có mặt 4 lần?
A. 1260 . B. 40320 . C. 120 . D. 1728 .
Câu 13. Từ các chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có hai chữ số mà
chữ số hàng đơn vị lớn hơn chữ số hàng chục?
A. 48 . B. 72 . C. 54 . D. 36 .
Câu 14. Từ các chữ số 0 ; 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 ; 7 ; 8 ; 9 , hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên mỗi số có 4
chữ số khác nhau mà chữ số đứng sau lớn hơn chữ số đằng trước?
A. 4536 . B. 2513 . C. 126 . D. 3913 .
Câu 15. Số cách chọn 2 học sinh từ 5 học sinh là
5
A. 2 . B. C52 . C. A52 . D. 52 .

A. A62 . B. C62 . C. 26 . D. 62 .

A. 27 . B. A72 . C. C 72 . D. 7 2 .
Câu 18. Có bao nhiêu cách chọn hai học sinh từ một nhóm 38 học sinh?
A. 238 B. C382 C. 382 D. A382
Câu 19. Có bao nhiêu cách chọn hai học sinh từ một nhóm gồm 34 học sinh?
A. 234 . B. A342 . C. 342 . D. C342 .
A. A382 . B. 238 . C. C382 . D. 382 .
A. C102 B. 102 C. A108 D. A102
Câu 22. Một lớp có 48 học sinh. Số cách chọn 2 học sinh trực nhật là
A. 2256 . B. 2304 . C. 1128 . D. 96 .
Trang 3
Câu 23. Cần phân công ba bạn từ một tổ có 10 bạn để làm trực nhật. Hỏi có bao nhiêu cách phân công
khác nhau?
A. 720 . B. 103 . C. 120 . D. 210 .
Câu 24. Một hộp đựng hai viên bi màu vàng và ba viên bi màu đỏ. Có bao nhiêu cách lấy ra hai viên bi
trong hộp?
A. 10 . B. 20 . C. 5 . D. 6 .
Câu 25. Một lớp học có 40 học sinh gồm 25 nam và 15 nữ. Chọn 3 học sinh để tham gia vệ sinh công cộng
toàn trường, hỏi có bao nhiêu cách chọn như trên?
A. 2300. B. 59280. C. 455 D. 9880.
Câu 26. Một hộp đựng 50 viên bi gồm 10 viên bi màu trắng, 25 viên bi màu đỏ và 15 viên bi màu xanh.
Có bao nhiêu cách chọn 8 viên bi trong hộp đó mà không có viên bi nào màu xanh?
A. C50
8
. B. C108 + C25
8
. C. C35
8
. D. C50
8
− C158 .
Câu 27. Số cách phân 3 học sinh trong 12 học sinh đi lao động là
A. P 12 . B. 36 . C. A123 . D. C123 .
Câu 28. Có tất cả bao nhiêu cách chia 10 người thành hai nhóm, một nhóm có 6 người và một nhóm có 4
người?
A. 210 . B. 120 . C. 100 . D. 140 .
Câu 29. Trong một đa giác lồi n cạnh, số đường chéo của đa giác là.
A. Cn2 . B. An2 . C. An2 − n . D. Cn2 − n .
Câu 30. Cho một đa giác đều có 10 cạnh. Có bao nhiêu tam giác có 3 đỉnh thuộc các đỉnh của đa giác đã
cho.
A. 720 . B. 35 . C. 120 . D. 240 .
Câu 31. Cho 8 điểm, trong đó không có 3 điểm nào thẳng hàng. Hỏi có bao nhiêu tam giác mà ba đỉnh của
nó được chọn từ 8 điểm trên ?
A. 336 . B. 56 . C. 168 . D. 84 .
Câu 32. Số đường chéo của đa giác đều có 20 cạnh là bao nhiêu?
A. 170 . B. 190 . C. 360 . D. 380 .
Câu 33. Lục giác đều ABCDEF có bao nhiêu đường chéo
A. 15 . B. 5 . C. 9 . D. 24 .
Câu 34. Số giao điểm tối đa của 10 đường thẳng phân biệt là
A. 50 . B. 100 . C. 120 . D. 45 .
Câu 35. Trong mặt phẳng cho tập hợp P gồm 10 điểm phân biệt trong đó không có 3 điểm nào thẳng
hàng. Số tam giác có 3 điểm đều thuộc P là
A. 103 . B. A103 . C. C103 . D. A107 .
Câu 36. Cho đa giác đều có 20 đỉnh. Số tam giác được tạo nên từ các đỉnh này là
3 3
A. A20 . B. 3!C20 . C. 103 . 3
D. C20 .
Câu 37. Cho 20 điểm phân biệt cùng nằm trên một đường tròn. Hỏi có bao nhiêu tam giác được tạo thành
từ các điểm này?
A. 8000. B. 6480. C. 1140. D. 600.
Câu 38. Trong không gian cho 20 điểm trong đó không có 4 điểm nào cùng nằm trong một mặt phẳng.
Hỏi có bao nhiêu cách tạo mặt phẳng từ 3 điểm trong 20 điểm trên?
A. 190 . B. 6840 . C. 380 . D. 1140 .
Trang 4
Câu 39. Trên đường tròn tâm O cho 12 điểm phân biệt. Từ các điểm đã cho có thể tạo được bao nhiêu tứ
giác nội tiếp đường tròn tâm O?
A. C124 . B. 3. C. 4!. D. A124 .
Câu 40. Cho đa giác đều có 2018 đỉnh. Hỏi có bao nhiêu hình chữ nhật có 4 đỉnh là các đỉnh của đa giác
đã cho?
A. C2018
4
. B. C1009
4
. C. C2018
2
. D. C1009
2
.
Câu 41. Trong mặt phẳng, cho 6 điểm phân biệt sao cho không có ba điểm nào thẳng hàng. Hỏi có thể lập
được bao nhiêu tam giác mà các đỉnh của nó thuộc tập điểm đã cho?
A. 63 . B. 34 . C. A63 . D. C63 .
Câu 42. Số cách chia 12 phần quà cho 3 bạn sao cho ai cũng có ít nhất hai phần quà là
A. 28 . B. 36 . C. 56 . D. 72 .
Câu 43. Từ một nhóm có 10 học sinh nam và 8 học sinh nữ, có bao nhiêu cách chọn ra 5 học sinh trong đó
có 3 học sinh nam và 2 học sinh nữ?
A. C103 C82 . B. A103 A82 . C. A103 + A82 . D. C103 + C82 .
Câu 44. Một nhóm có 6 học sinh gồm 4 nam và 2 nữ. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ra 3 học sinh trong đó
có cả nam và nữ.
A. 6 . B. 16 . C. 20 . D. 32 .
Câu 45. Từ một tập gồm 10 câu hỏi, trong đó có 4 câu lí thuyết và 6 câu bài tập, người ta tạo thành các đề
thi. Biết rằng một đề thi phải gồm 3 câu hỏi trong đó có ít nhất một câu lí thuyết và 1 câu bài tập. Hỏi có thể
tạo được bao nhiêu đề khác nhau.
A. 100 . B. 36 . C. 96 . D. 60 .
Câu 46. Một đội xây dựng gồm 3 kĩ sư, 7 công nhân. Có bao nhiêu cách lập từ đó một tổ công tác 5 người
gồm 1 kĩ sư làm tổ trưởng, 1 công nhân làm tổ phó và 3 công nhân làm tổ viên:
Câu 47. Cô giáo chia 4 quả táo, 3 quả cam và 2 quả chuối cho 9 cháu (mỗi cháu 1 quả). Hỏi có bao
nhiêu cách chia khác nhau?
A. 120 . B. 1260 . C. 9 . D. 24 .
Câu 48. Tại một buổi lễ có 13 cặp vợ chồng tham dự, mỗi ông bắt tay với một người trừ vợ mình, các bà
không ai bắt tay nhau. Hỏi có bao nhiêu cái bắt tay.
A. 234 . B. 312 . C. 78 . D. 185 .
Câu 49. Một nhóm có 5 nam và 3 nữ. Chọn ra 3 người trong đó có ít nhất 1 nữ. Số cách chọn là
A. 48 . B. 46 . C. 15 . D. 64 .
Câu 50. Một lớp học có 30 học sinh gồm 20 nam, 10 nữ. Hỏi có bao nhiêu cách chọn một nhóm 3 học
sinh sao cho nhóm đó có ít nhất 1 học sinh là nữ.
A. 1140 . B. 2920 . C. 1900 . D. 900 .
Câu 51. Một hộp chứa 20 quả cầu khác nhau trong đó có 12 quả đỏ, 8 quả xanh. Hỏi có bao nhiêu cách
lấy được 3 quả trong đó có ít nhất 1 quả xanh?
A. Đáp án khác. B. 220 . C. 900 . D. 920 .
Câu 52. Từ một tập gồm 10 câu hỏi, trong đó có 4 câu lý thuyết và 6 câu bài tập, người ta cấu tạo thành
các đề thi. Biết rằng trong một đề thi phải gồm 3 câu hỏi trong đó có ít nhất 1 câu lý thuyết và 1 câu hỏi bài
tập. Hỏi có thể tạo được bao nhiêu đề như trên?
A. 60 . B. 96 . C. 36 . D. 100 .
Trang 5
Câu 53. Ngân hàng đề thi gồm 15 câu hỏi trắc nghiệm khác nhau và 8 câu hỏi tự luận khác nhau. Hỏi có
thể lập được bao nhiêu đề thi sao cho mỗi đề thi gồm 10 câu hỏi trắc nghiệm khác nhau và 4 câu hỏi tự luận
khác nhau.
A. C1510 .C84 . B. C15
10
+ C84 . C. A1510 . A84 . D. A1510 + A84 .
Câu 54. Một lớp có 40 học sinh gồm 25 nam và 15 nữ. Giáo viên chủ nhiệm muốn chọn 4 em trực cờ
đỏ. Hỏi có bao nhiêu cách chọn nếu ít nhất phải có một nam?
A. C404 − C154 (cách). B. C254 (cách). C. C25
1
C153 (cách). D. C404 + C154 (cách).
Câu 55. Trong một buổi khiêu vũ có 20 nam và 18 nữ. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ra một đôi nam nữ để
khiêu vũ?
A. C382 . B. A382 . C. C202 C181 . D. C20
1 1
C18 .
Câu 56. Một nhóm gồm 6 học sinh nam và 7 học sinh nữ. Hỏi có bao nhiêu cách chọn từ đó ra 3 học
sinh tham gia văn nghệ sao cho luôn có ít nhất một học sinh nam.
A. 245 . B. 3480 . C. 336 . D. 251 .
Câu 57. Có 10 quyển sách toán giống nhau, 11 quyển sách lý giống nhau và 9 quyển sách hóa giống
nhau. Có bao nhiêu cách trao giải thưởng cho 15 học sinh có kết quả thi cao nhất của khối A trong kì thi thử
lần hai của trường THPT Lục Ngạn số 1, biết mỗi phần thưởng là hai quyển sách khác loại?
A. C157 C93 . B. C156 C94 . C. C153 C94 . D. C302 .
Câu 58. Có 6 học sinh lớp 12, 5 học sinh lớp 11 và 4 học sinh lớp 10. Số cách chọn ra ra 4 học sinh có đủ
cả ba khối là
A. 1365. B. 720. C. 280. D. 120.
Câu 59. Đội ca khúc chính trị của trường THPT Yên lạc 2 gồm có 4 học sinh khối 12 , có 3 học sinh
khối 11 và 2 học sinh khối 10 . Chọn ngẫu nhiên 5 học sinh để biểu diễn tiết mục văn nghệ chào mừng
ngày 20 /11 . Hỏi có bao nhiêu cách chọn sao cho khối nào cũng có học sinh được chọn.
A. 102. B. 126. C. 100. D. 98.
Câu 60. Một hộp có 6 viên bi xanh, 5 viên bi đỏ và 4 viên bi vàng. Chọn ngẫu nhiên 5 viên bi sao cho có
đủ cả ba màu. Số cách chọn là:
A. 840 B. 3843 C. 2170 D. 3003
Câu 61. Từ 20 câu trắc nghiệm gồm 9 câu dễ, 7 câu trung bình và 4 câu khó.người ta chọn ra 10 câu để
làm đề kiểm tra sao cho phải có đủ 3 loại dễ, trung bình và khó. Hỏi có thể lập được bao nhiêu đề kiểm tra?
A. 176451 . B. 176465 . C. 176415 . D. 6415 .
Câu 62. Đội thanh niên xung kích của một trường trung học phổ thông có 10 người, gồm 4 học sinh lớp
A , 3 học sinh lớp B , 3 học sinh lớp C . Hỏi có bao nhiêu cách chọn ra 5 học sinh đi làm nhiệm vụ mà số
học sinh lớp B bằng số học sinh lớp C ?
A. 36. B. 72. C. 144. D. 108.
Câu 63. Một lớp học có 30 học sinh nam và 15 học sinh nữ. Có bao nhiêu cách lập ra một đội văn nghệ
gồm 6 người, trong đó có ít nhất 4 nam?
A. 412.803. B. 2.783.638. C. 5.608.890. D. 763.806.
Câu 64. Một bó hoa có 14 bông hoa gồm: 3 bông màu hồng, 5 bông màu xanh còn lại là màu vàng. Hỏi có
bao nhiêu cách chọn 7 bông trong đó phải có đủ ba màu?
A. 3058 . B. 3060 . C. 3432 . D. 129 .
Câu 65. Một hộp đựng 26 tấm thẻ được đánh số từ 1 đến 26 . Bạn Hải rút ngẫu nhiên cùng lúc 3 tấm thẻ.
Hỏi có bao nhiêu cách rút sao cho bất kì hai trong ba tấm thẻ lấy ra đó có hai số tương ứng ghi trên hai tấm
thẻ luôn hơn kém nhau ít nhất hai đơn vị.
A. 1771 . B. 1350 . C. 1768 . D. 2024 .
Trang 6
1 đến 5 và năm quả cầu vàng đánh số từ 1 đến 5 . Hỏi có bao nhiêu cách lấy ra từ hộp đó ba quả cầu vừa
khác màu vừa khác số?
A. 60 . B. 72 . C. 150 . D. 80 .
Câu 67. Trong hộp có 5 quả cầu đỏ và 7 quả cầu xanh kích thước giống nhau. Lấy ngẫu nhiên 5 quả cầu
từ hộp. Hỏi có bao nhiêu khả năng lấy được số quả cầu đỏ nhiều hơn số quả cầu xanh.
A. 245 . B. 3480 . C. 246 . D. 3360 .
Câu 68. Một trường cấp 3 của tỉnh Đồng Tháp có 8 giáo viên Toán gồm có 3 nữ và 5 nam, giáo viên Vật
lý thì có 4 giáo viên nam. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ra một đoàn thanh tra công tác ôn thi THPTQG gồm
3 người có đủ 2 môn Toán và Vật lý và phải có giáo viên nam và giáo viên nữ trong đoàn?
A. 60 (cách). B. 120 (cách). C. 12960 (cách). D. 90 (cách).
Câu 69. Đội văn nghệ của nhà trường gồm 4 học sinh lớp 12A, 3 học sinh lớp 12B và 2 học sinh lớp
12C. Chọn ngẫu nhiên 5 học sinh từ đội văn nghệ để biễu diễn trong lễ bế giảng. Hỏi có bao nhiêu cách
chọn sao cho lớp nào cũng có học sinh được chọn?
A. 120 . B. 98 . C. 150 . D. 360 .
Câu 70. Trong kho đèn trang trí đang còn 5 bóng đèn loại I, 7 bóng đèn loại II, các bóng đèn đều khác
nhau về màu sắc và hình dáng. Lấy ra 5 bóng đèn bất kỳ. Hỏi có bao nhiêu khả năng xảy ra số bóng đèn loại
I nhiều hơn số bóng đèn loại II?
A. 246 . B. 3480 . C. 245 . D. 3360 .
Câu 71. Có bao nhiêu cách chia 8 đồ vật khác nhau cho 3 người sao cho có một người được 2 đồ vật và
hai người còn lại mỗi người được ba đồ vật?
A. 3!C82C63 . B. C82C63 . C. A82 A63 . D. 3C82C63 .
Câu 72. Một tổ có 5 học sinh nữ và 6 học sinh nam. Số cách chọn ngẫu nhiên 5 học sinh của tổ trong đó
có cả học sinh nam và học sinh nữ là?
A. 545 . B. 462 . C. 455 . D. 456 .
Câu 73. Có 15 học sinh giỏi gồm 6 học sinh khối 12 , 4 học sinh khối 11 và 5 học sinh khối 10 . Hỏi có
bao nhiêu cách chọn ra 6 học sinh sao cho mỗi khối có ít nhất 1 học sinh?
A. 4249 . B. 4250 . C. 5005 . D. 805 .
Câu 74. Bình A chứa 3 quả cầu xanh, 4 quả cầu đỏ và 5 quả cầu trắng. Bình B chứa 4 quả cầu xanh, 3
quả cầu đỏ và 6 quả cầu trắng. Bình C chứa 5 quả cầu xanh, 5 quả cầu đỏ và 2 quả cầu trắng. Từ mỗi bình
lấy ra một quả cầu. Có bao nhiêu cách lấy để cuối cùng được 3 quả có màu giống nhau.
A. 180 . B. 150 . C. 120 . D. 60 .
Câu 75. Tổ 1 lớp 11A có 6 học sinh nam và 5 học sinh nữ. Giáo viên chủ nhiệm cần chọn ra 4 học sinh
của tổ 1 để lao động vệ sinh cùng cả trường. Hỏi có bao nhiêu cách chọn 4 học sinh trong đó có ít nhất một
học sinh nam?
A. 600 . B. 25 . C. 325 . D. 30 .
Câu 76. Một tổ có 5 bạn học sinh nam và 6 bạn học sinh nữ.Giáo viên chọn ngẫu nhiên 3 em đi trực
nhật.Có bao nhiêu cách chọn 3 học sinh để có cả nam và nữ?
A. 325 . B. 415 . C. 810 . D. 135 .
Câu 77. Có hai đường thẳng song song ( d ) và ( d ′ ) . Trên ( d ) lấy 15 điểm phân biệt, trên ( d ′ ) lấy 9
điểm phân biệt. Hỏi số tam giác có 3 đỉnh là 3 trong 24 điểm trên là bao nhiêu?
A. 1485 . B. 540 . C. 1548 . D. 950 .
Câu 78. Cho đa giác đều 36 đỉnh. Hỏi có bao nhiêu hình chữ nhật có đỉnh là 4 trong 36 đỉnh của đa giác
đều?
Trang 7
A. 306 . B. 153 . C. 9 . D. 58905 .
giác nội tiếp đường tròn tâm O ?
A. C124 . B. 3 . C. 4! . D. A124 .
Câu 80. Cho hai đường thẳng d1 và d 2 song song với nhau. Trên d1 lấy 5 điểm phân biệt, trên d 2 lấy 7
điểm phân biệt. Hỏi có bao nhiêu tam giác mà các đỉnh của nó được lấy từ các điểm trên hai đường thẳng d1
và d 2 .
A. 220 . B. 175 . C. 1320 . D. 7350 .
Câu 81. Cho hình vuông ABCD . Trên cạnh AB , BC , CD , DA lần lượt lấy 1 , 2 , 3 và n điểm phân
biệt n ≥ 3 ( n ∈  ) khác A , B , C , D . Tìm n biết số tam giác lấy từ n + 6 điểm trên là 439 .
A. n = 20. B. n = 12. C. n = 8. D. n = 10.
Câu 82. Cho một đa giác lồi (H) có 10 cạnh. Hỏi có bao nhiêu tam giác mà ba đỉnh của nó là ba đỉnh của
(H), nhưng ba cạnh không phải ba cạnh của (H)?
A. 40. B. 100. C. 60. D. 50.
Câu 83. Cho hai đường thẳng song song. Trên đường thẳng thứ nhất ta lấy 20 điểm phân biệt. Trên đường
thẳng thứ hai ta lấy 18 điểm phân biệt. Hỏi có bao nhiêu tam giác được tạo thành từ ba điểm trong các điểm
nói trên?
A. 18C202 + 20C182 . B. 20C183 + 18C20
3
. 3
C. C38 . 3
D. C20 .C183 .
Câu 84. Cho một đa giác đều 40 đỉnh A1 A2 ... A40 nội tiếp đường tròn ( O ) . Số tam giác có các đỉnh là 3
trong 40 đỉnh trên gấp bao nhiêu lần số hình chữ nhật có các đỉnh là 4 trong 40 đỉnh trên?
4
A. 20. B. . C. 52 . D. 40 .
37
Câu 85. Có hai đường thẳng song song ( d ) và ( d ′ ) . Trên ( d ) lấy 15 điểm phân biệt, trên
( d ′) lấy 9 điểm phân biệt. Hỏi số tam giác có 3 đỉnh là 3 trong 24 điểm trên là bao nhiêu?
A. 1485 . B. 540 . C. 1548 . D. 950 .

Câu 86. Cho một tam giác, trên ba cạnh của nó lấy 9 điểm như hình vẽ. Có tất cả bao nhiêu tam giác có ba
đỉnh thuộc 9 điểm đã cho?
C3
B1
C2
C1 B2
A1 A2 A3 A4
A. 79 . B. 48 . C. 55 . D. 24 .
Câu 87. Cho một đa giác đều n đỉnh ( n ≥ 2, n ∈  ) . Tìm n biết số hình chữ nhật được tạo ra từ bốn đỉnh
trong số 2n đỉnh của đa giác đó là 45 .
A. n = 12 . B. n = 10 . C. n = 9 . D. n = 45 .
Trang 8
Câu 88. Cho đa giác đều A1 A2 A3 …. A30 nội tiếp trong đường tròn ( O ) . Tính số hình chữ nhật có các đỉnh
là 4 trong 30 đỉnh của đa giác đó.
A. 105 . B. 27405 . C. 27406 . D. 106 .
Câu 89. Cho đa giác đều 100 nội tiếp một đường tròn. Số tam giác từ được tạo thành từ 3 trong 100 đỉnh
của đa giác là:
A. 44100 . B. 78400 . C. 117600 . D. 58800 .
Câu 90. Một đa giác lồi có 10 cạnh, xét các tam giác mà 3 đỉnh là đỉnh của đa giác. Hỏi trong số các tam
giác này có bao nhiêu tam giác mà cả 3 cạnh đều không phải là cạnh của đa giác?
A. 60 . B. 70 . C. 120 . D. 50 .
Câu 91. Trên mặt phẳng có 2017 đường thẳng song song với nhau và 2018 đường thẳng song song khác
cùng cắt nhóm 2017 đường thẳng đó. Đếm số hình bình hành nhiều nhất được tạo thành có đỉnh là các giao
điểm nói trên.
A. 2017.2018. B. C2017
4 4
+ C2018 . C. C2017
2 2
.C2018 . D. 2017 + 2018.
Câu 92. Cho đa giác lồi có 40 cạnh. Mỗi đoạn thẳng đi qua hai đỉnh bất kì của nó mà không phải là cạnh
được gọi là một đường chéo của nó. Số giao điểm nằm bên trong đa giác (không trùng với đỉnh) được tạo ra
do các đường chéo của nó cắt nhau nhiều nhất là bao nhiêu?
A. 91390 . B. 273430 . C. 740 . D. 1520 .
Câu 93. Từ các số 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7 lập được bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số phân biệt trong đó có 2 chữ
số lẻ và 2 chữ số chẵn?
A. 144. B. 432. C. 696. D. 840.
Câu 94. Từ các chữ số 1, 2,3, 4,5, 6 lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số đôi một khác nhau trong
đó luôn có mặt hai chữ số 1 và 6.
A. 408. B. 720. C. 480. D. 120.
Câu 95. Từ các chữ số của tập hợp {0;1; 2;3; 4;5} , có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số đôi
A. 120 . B. 504 . C. 720 . D. 480 .
Câu 96. Có bao nhiêu số tự nhiên có 2018 chữ số sao cho trong mỗi số tổng các chữ số bằng 5 ?
A. 1 + 4 C2017
1 2
+ 2017 C2017 2
+ 2 A2017 3
+ C2017 4
+ C2017 .
B. 1 + 2 C2018
2 3
+ 2C2018 4
+ C2018 5
+ C2018 .
C. 1 + 2 A2018
2 3
+ 2 A2018 4
+ A2018 5
+ C2017 .
D. 1 + 2 A2018
2
+ 2 ( C2017
2 2
+ A2017 ) + ( C2017
3 3
+ A2017 ) + C2017
4
.
Câu 97. Có bao nhiêu số tự nhiên có tám chữ số trong đó có ba chữ số 0 , không có hai chữ số 0 nào đứng
cạnh nhau và các chữ số khác chỉ xuất hiện nhiều nhất một lần.
A. 786240 . B. 846000 . C. 907200 . D. 151200 .
Câu 98. Từ các chữ số của tập A = {0;1; 2;3; 4;5;6;7} lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 7 chữ số trong
đó chữ số 2 xuất hiện đúng ba lần, các chữ số còn lại đôi một khác nhau?
A. 31203. B. 12600. C. 181440. D. 27000
Câu 99. Một nhóm 6 bạn học sinh mua vé vào rạp chiếu phim. Các bạn mua 6 vé gồm 3 vé mang số ghế
chẵn, 3 vé mang số ghế lẻ và không có hai vé nào cùng số. Trong sáu bạn thì hai bạn muốn ngồi bên ghế
chẵn, hai bạn muốn ngồi bên ghế lẻ, hai bạn còn lại không có yêu cầu gì. Hỏi có bao nhiêu cách xếp chỗ để
thỏa mãn các yêu cầu của tất cả các bạn đó?
A. 36 . B. 180 . C. 72 . D. 18 .
Trang 9
A. 786240 . B. 846000 . C. 907200 . D. 151200 .
Câu 101. Từ tập A = {1; 2;3; 4;5} có thể lập được bao nhiêu số có 8 chữ số sao cho chữ số 2 xuất hiện 4
lần, còn các chữ số khác xuất hiện một lần.
A. 120 . B. 840 . C. 576 . D. 1680 .
Câu 102. Có 5 tem thư khác nhau và 6 bì thư cũng khác nhau. Người ta muốn chọn từ đó 3 tem thư, 3 bì
thư và dán 3 tem thư đó ấy lên 3 bì thư đã chọn, mỗi bì thư chỉ dán một tem thư. Hỏi có bao nhiêu cách làm
như vậy?
A. 1200. B. 1800. C. 1000. D. 200.
Câu 103. Có bao nhiêu cách cắm 3 bông hoa có khác nhau vào 5 lọ khác nhau sao cho mỗi lọ cắm không
quá một bông?
A. A53 . B. 3! . C. C53 . D. A52 .
A. 4320 . B. 90 . C. 43200 . D. 720 .
chẵn, 3 vé mang số ghế lẻ và không có hai vé nào cùng số. Trong 6 bạn thì hai bạn muốn ngồi bên ghế
A. 72 . B. 36 . C. 18 . D. 180 .
Câu 106. Có bao nhiêu cách chia hết 4 đồ vật khác nhau cho 3 người, biết rằng mỗi người nhận được ít
nhất 1 đồ vật.
A. 36 B. 18 C. 12 D. 72
Câu 107. Một Thầy giáo có 10 cuốn sách Toán đôi một khác nhau, trong đó có 3 cuốn Đại số, 4 cuốn Giải
tích và 3 cuốn Hình học. Ông muốn lấy ra 5 cuốn và tặng cho 5 học sinh sao cho sau khi tặng mỗi loại sách
còn lại ít nhất một cuốn. Hỏi có bao nhiêu cách tặng.
A. 24412 B. 23314. C. 32512. D. 24480.
A. 786240 . B. 846000 . C. 907200 . D. 151200 .
Câu 109. Một đội thanh niên tình nguyện có 15 người,gồm 12 nam và 3 nữ.Hỏi có bao nhiêu cách phân
công đội thanh niên tình nguyện đó về giúp đỡ 3 tỉnh miền núi, sao cho mỗi tỉnh có 4 nam và một nữ?
A. 12141421. B. 5234234. C. 4989600. D. 4144880
Câu 110. Có hai học sinh lớp A, ba học sinh lớp B và bốn học sinh lớp C xếp thành một hàng ngang sao
cho giữa hai học sinh lớp A không có học sinh nào lớp B. Hỏi có bao nhiêu cách xếp hàng như vậy ?
A. 80640 . B. 108864 . C. 145152 . D. 217728 .
Câu 111. Một nhóm học sinh gồm 15 nam và 5 nữ. Người ta muốn chọn từ nhóm ra 5 người để lập thành
một đội cờ đỏ sao cho phải có 1 đội trưởng nam, 1 đội phó nam và có ít nhất 1 nữ. Hỏi có bao nhiêu cách lập
đội cờ đỏ.
A. 141666. B. 241561. C. 111300. D. 131444.
Câu 112. Ông và bà An cùng có 6 đứa con đang lên máy bay theo một hàng dọc. Có bao nhiêu cách xếp
hàng khác nhau nếu ông An hay bà An đứng ở đầu hoặc cuối hàng:
A. 720 . B. 1440 . C. 18720 . D. 40320 .
Trang 10
Câu 113. Bé Minh có một bảng hình chữ nhật gồm 6 hình vuông đơn vị, cố định không xoay như hình vẽ.
Bé muốn dùng 3 màu để tô tất cả các cạnh của các hình vuông đơn vị, mỗi cạnh tô một lần sao cho mỗi hình
vuông đơn vị được tô bởi đúng 2 màu, trong đó mỗi màu tô đúng 2 cạnh. Hỏi bé Minh có tất cả bao nhiêu
cách tô màu bảng?
A. 4374 . B. 139968 . C. 576 . D. 15552 .

Câu 114. Cho đa giác đều 2018 đỉnh. Hỏi có bao nhiêu tam giác có đỉnh là đỉnh của đa giác và có một góc
lớn hơn 100° ?
A. 2018.C897
3
. B. C1009
3
. C. 2018.C895
3
. D. 2018.C896
3
.
Trang 11
Bài 3. TỔ HỢP
1. Định nghĩa
Mỗi tập con gồm k phần tử được lấy ra từ n phần tử của A được gọi là một tổ hợp chập k của n phần tử
đó.
Ví dụ 1. Bạn Quân có 4 chiếc áo sơ mi khác màu là áo vàng, áo xanh, áo trắng và áo nâu. Bạn muốn chọn 2
chiếc áo để mặc khi đi du lịch. Viết các tổ hợp chập 2 của 4 chiếc áo.
Giải
Các tổ hợp chập 2 của 4 chiếc áo là:
{áo vàng; áo xanh } , {áo vàng; áo trắng },{ áo vàng; áo nâu } ,
{áo xanh; áo trắng}, {áo xanh; áo nâu}, {áo trắng; áo nâu}.
2. Số các tổ hợp
Nhận xét: Số chỉnh hợp chập k của n phần tử nhiều gấp k ! lần số tổ hợp chập k của n phần tử đó.
Ak
Kí hiệu Cnk là số tổ hợp chập k của n phần tử với 1 ≤ k ≤ n . Ta có: Cnk = n .
k!
n !
Ví dụ 2. Chứng minh Cnk = với 1 ≤ k ≤ n .
k !(n − k )!
Giải
n(n − 1) … (n − k + 1)(n − k ) … 2.1 n!
Ta có: Ank= n(n − 1) … (n − k + 1)= = .
(n − k ) … 2.1 (n − k )!
k Ank n!
Do đó C=
n = .
k ! k !(n − k )!
Quy ước:= 0! 1;= Cn0 1 .
Với những quy ước trên, ta có công thức sau:
n!
Cnk = với 0 ≤ k ≤ n.
k !(n − k )!
Ví dụ 3. Lớp 10 A có 18 bạn nữ và 20 bạn nam.
a) Có bao nhiêu cách chọn 3 bạn nữ trong 18 bạn nữ?
b) Có bao nhiêu cách chọn 5 bạn nam trong 20 bạn nam?
c) Có bao nhiêu cách chọn một tổ xung kích gồm 3 bạn nữ và 5 bạn nam?
Giải
a) Mỗi cách chọn 3 bạn nữ trong 18 bạn nữ là một tổ hợp chập 3 của 18 phần tử, do đó có C183 cách chọn.
b) Mỗi cách chọn 5 bạn nam trong 20 bạn nam là một tố hợp chập 5 của 20 phần tử, do đó có C20
5
cách
chọn.
c) Số cách chọn một tổ xung kích gồm 3 bạn nữ và 5 bạn nam là:
C183 ⋅ C20
5
= 816 ⋅15504 = 12651264
3. Tính chất của các số 𝑪𝑪𝒌𝒌𝒏𝒏

Ta có hai đẳng thức sau: =
Cnk Cnn − k (0 ≤ k ≤ n) và Cnk−−11 + Cnk−=
1 Cnk (1 ≤ k < n) .
Trang 1
Câu 1. Chứng minh rằng: A = Cnk +1 + 2Cnk + Cnk −1 = Cnk++21
Lời giải
A= C k +1
n + 2C + C
k
n
k −1
n = (C k +1
n +C k
n ) + (C k
n + Cnk −1 ) = Cnk++11 + Cnk+1 = Cnk++21
Câu 2. Rút gọn:

C158 + 2C159 + C1510
A=
C1710
Lời giải
8 9 10 8 9 9 10
C + 2C + C C +C +C +C C169 + C1610 C1710
A
= 15
= 15
10
15
= 15
= = 15
1 15 15
C 17 C1710 C1710 C1710
Câu 3. Một bó hoa có 9 bông hoa màu hồng và 5 bông hoa màu đỏ. Hỏi có bao nhiêu cách lấy ra 3 boonh
hoa thỏa mãn:
a. Có 2 bông màu hồng?
b. Có ít nhất 1 bông màu hồng?
c. Có đủ cả 2 màu?
Lời giải
a. Số cách chọn 2 bông hoa màu hồng trong 9 bông hồng: C92
Số cách chọn 1 bông hoa màu đỏ trong 5 bông màu đỏ: 5
Cách lấy ra 3 bông hoa thỏa mãn có 2 bông màu hông là: 5.C92 = 180 .
b. Số cách chọn không có bông màu hồng là: C53
Số cách chọn có ít nhất 1 bông màu hồng là: C143 − C53 =

354 .
c. Có hai trường hợp: 2 hồng 1 đỏ hoặc 2 đỏ 1 hồng

Như câu a ta có số cách chọn 2 đỏ 1 hồng là: 9C52
Số cách chọn đủ cả hai màu là: 5C92 + 9C52 =

270.
Câu 4. Một lớp 50 học sinh, có 30 nữ. Cô giáo muốn lấy ra 5 học sinh để lập thành một đội văn nghệ. Hỏi
cô có bao nhiêu cách chọn nếu:
a. Chọn bất kỳ?
b. Có hai học sinh nam?
c. Có ít nhất 1 bạn nam?
Lời giải
a. Có C505 = 2118760 cách chọn.
b. Số cách chọn 2 học sinh nam: C202
Số cách chọn 3 hs nữ còn lại: C303
Số cách chọn 5hs trong đó có 2 hs nam là: C202 . C303 = 771400
c. Số cách chọn không có bạn nam nào (tất cả 5 hs đều là nữ): C305
Trang 2
Số cách chọn 5hs trong đó có ít nhất 1 hs nam là: C505 − C305 =
1976254
Câu 5. Một hình đa giác đều gồm 20 cạnh. Hỏi có thể lập được
a. Bao nhiêu hình chữ nhật từ các đỉnh của đa giác trên?
b. Bao nhiêu hình tam giác từ các đỉnh của tam giác trên?
c. Bao nhiêu đường chéo?
Lời giải
a. Nhận thấy các hình chữ nhật được tạo thành có 2 đường chéo đi qua tâm O của đa giác. Ta có
số đường chéo của đa giác đi qua tâm O là 10 . Chọn 2 trong 10 đường chéo thì lập được một
hình chữ nhật.
Vậy C102 = 45 hình chữ nhật.
b. Một tam giác có 3 đỉnh không sắp thứ tự nên số tam giác: C20
3
= 1140 .
c. Một đường chéo được tạo thành từ hai điểm và trừ các cạnh của đa giác đó nên số đường chéo:
2
C20 − 20 =
170
Câu 6. Một tổ có 15 học sinh, thầy giáo có 3 đề kiểm tra khác nhau. Cần chọn 5 học sinh cho mỗi đề
kiểm tra. Hỏi thầy giáo có bao nhiêu cách?
Lời giải
+ Số cách chọn ra 5 hs trong 1 tổ cho đề kiểm tra số 1 là: C155 = 3003
+ Khi đó số học sinh còn lại chưa được phát đề kiểm tra là 10 hs
Số cách chọn ra 5 hs trong 10 hs còn lại cho đề kiểm tra số 2 là: C105 = 252
+ Có 1 cách chọn cho 5 hs còn lại cho đề kiểm tra số 3 .
Như vậy thầy giáo có: 3003.252.1 = 750750 cách
Câu 7. Rút gọn:
Pn + 2 C155 + 2C156 + C157
=B +
Ank .Pn − k C177
Lời giải
Pn + 2 5 6
C + 2C + C7
( n + 2)!
B= k
+
15
7
15
=
15
n!
+1 = ( n + 2 )( n + 1) + 1 = n 2 + 3n + 3
An .Pn − k C
17
( n − k )!
( n − k )!
Câu 8. Có bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số được lập từ các số 0 ,1, 2 ,3, 4 ,5, 6 , 7 ,8 . Trong đó chữ số 3 có
mặt đúng 2 lần. Các chữ số khác có mặt 1 lần?
Lời giải
- Xét TH 1 số 3 đứng đầu, khi đó số 3 thứ 2 có 4 cách chọn và ba vị trí còn lại có A83 cách chọn
Nếu 1 số 3 đứng đầu thì có: 4A83 cách
- Xét TH 2 không có số 3 đứng đầu tiên, khi đó

+ Có C42 cách chọn 2 số 3 vào hai vị trí trong 4 vị trí còn lại.
+ Có 7 cách chọn vào vị trí đầu tiên
Trang 3
+ Có A72 (Chọn 2 số khác vị trí đầu và số 3 ) cách chọn vào 2 vị trí còn lại
Nếu không có số 3 đứng đầu thì có 7.A42 .A72 .
Như vậy có 4 A83 + 7C42 .A72 cách chọn.

A. C102 B. 102 C. A108 D. A102
Lời giải
Chọn A
Mỗi cách lấy ra 2 phần tử trong 10 phần tử của M để tạo thành tập con gồm 2 phần tử là một tổ
hợp chập 2 của 10 phần tử ⇒ Số tập con của M gồm 2 phần tử là C102
A. A304 . B. 305 . C. 305 . D. C305 .
Lời giải
Chọn D
Số tập con gồm 5 phần tử của M chính là số tổ hợp chập 5 của 30 phần tử, nghĩa là bằng C305 .
Câu 3. Số tập hợp con có 3 phần tử của một tập hợp có 7 phần tử là
7!
A. C73 . B. . C. A73 . D. 21 .
3!
Lời giải
Chọn A
Số tập hợp con cần tìm là số tổ hợp chập 3 của 7 phần tử.
Vậy có C73 tập con cần tìm.
Câu 4. Cho tập hợp M = {0;1;2;3;4;5;6;7;8;9} . Số tập con gồm 3 phần tử của M không có số 0 là:
A. A103 . B. A93 . C. C103 . D. C93 .
Lời giải
Mỗi tập con gồm 3 phần tử của M không có số 0 là tổ hợp chập 3 của 9 phần tử.
Số tập con gồm 3 phần tử của M không có số 0 là: C93 .
A. C305 . B. A305 . C. 305 . D. A304 .
Lời giải
Số tập con gồm 5 phần tử của M là C . 5
30
Câu 6. Có bao nhiêu tập con gồm 3 phần tử được lấy ra từ tập A = {a; b; c; d ; e; f } ?
A. 10 . B. 80 . C. 40 . D. 20 .
Lời giải
Chọn D
Mỗi tập con tập gồm 3 phần tử được lấy ra từ tập A có 6 phần tử là một tổ hợp chập 3 của 6
phần tử.
Trang 4
Vậy số tập con gồm 3 phần tử của A là C63 = 20 tập con.
Câu 7. Cho tập M gồm 10 phần tử. Số tập con gồm 4 phần tử của M là
A. 40 . B. A104 . C. C104 . D. 104 .
Lời giải
Chọn C
Số tập con gồm 4 phần tử của M là số cách chọn 4 phần tử bất kì trong 10 phần tử của M .
Do đó số tập con gồm 4 phần tử của M là C104 .
A. 100 . B. 80 . C. 45 . D. 90 .
Lời giải
Chọn C
Mỗi tập con có 8 phần tử của tập hợp E là một tổ hợp chập 8 của 10. Vậy số tập con có 8 phần tử
của tập hợp E là: C108 = 45 .
Câu 9. Cho tập A gồm 12 phần tử. Số tập con có 4 phần tử của tập A là
A. A128 . B. C124 . C. 4! . D. A124 .
Lời giải
Chọn B
Theo định nghĩa tổ hợp: “ Giả sử tập A có n phần tử ( n ≥ 1) . Mỗi tập con gồm k phần tử của A
được gọi là một tổ hợp chập k của n phần tử đã cho”.
Do đó theo yêu cầu bài toán số tập con có 4 phần tử của tập A là C124 .
Vậy chọn ý B
A. 100 . B. 90 . C. 45 . D. 80 .
Lời giải
Mỗi tập con có 8 phần tử của tập hợp E là một tổ hợp chập 8 của 10 phần tử nên số tập con cần
tìm là C108 = 45 .
Câu 11. Có bao nhiêu số tự nhiên có ba chữ số dạng abc với a , b , c ∈ {0;1; 2;3; 4;5;6} sao cho a < b < c .
A. 120 . B. 30 . C. 40 . D. 20 .
Lời giải
Vì số tự nhiên có ba chữ số dạng abc với a , b , c ∈ {0;1; 2;3; 4;5;6} sao cho a < b < c nên a , b ,
c ∈ {1; 2;3; 4;5;6} . Suy ra số các số có dạng abc là C63 = 20 .
Câu 12. Từ các chữ số 2 , 3 , 4 lập được bao nhiêu số tự nhiên có 9 chữ số, trong đó chữ số 2 có mặt 2
lần, chữ số 3 có mặt 3 lần, chữ số 4 có mặt 4 lần?
A. 1260 . B. 40320 . C. 120 . D. 1728 .
Lời giải
Chọn vị trí cho 2 chữ số 2 có C9 cách.
2

Vậy số các số tự nhiên thỏa yêu cầu bài toán là C92 C73 C44 = 1260 số.
Trang 5
Câu 13. Từ các chữ số 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có hai chữ số mà
chữ số hàng đơn vị lớn hơn chữ số hàng chục?
A. 48 . B. 72 . C. 54 . D. 36 .
Lời giải
Cứ hai số được chọn từ trong chín chữ số đã cho chỉ lập được duy nhất một số theo yêu cầu, nghĩa
là ta được một tổ hợp chập 2 của 9 phần tử.
Vậy số các số cần lập là C92 = 36 .
Câu 14. Từ các chữ số 0 ; 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 ; 7 ; 8 ; 9 , hỏi lập được bao nhiêu số tự nhiên mỗi số có 4
chữ số khác nhau mà chữ số đứng sau lớn hơn chữ số đằng trước?
A. 4536 . B. 2513 . C. 126 . D. 3913 .
Lời giải
Vì chữ số cần lập mà chữ số đứng sau lớn hơn chữ số đằng trước nên không có chữ số 0 .
Chọn 4 chữ số khác nhau từ các chữ số 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 ; 7 ; 8 ; 9 có C94 = 126 cách chọn.
Ứng với mỗi cách chọn đó chỉ có duy nhất 1 cách xếp mà chữ số đứng sau lớn hơn chữ số đằng
trước. Do đó có 126 số thỏa mãn đề bài.
5
A. 2 . B. C52 . C. A52 . D. 52 .
Lời giải
Chọn B
Mỗi cách chọn 2 học sinh từ 5 học sinh là một tổ hợp chập 2 của 5 phần tử. vậy có C52 cách.

A. A62 . B. C62 . C. 26 . D. 62 .
Lời giải
Chọn B
Số cách chọn 2 học sinh từ 6 học sinh là: C62 .

A. 27 . B. A72 . C. C 72 . D. 7 2 .
Lời giải
Chọn C
Mỗi cách chọn 2 học sinh từ 7 học sinh là một tổ hợp chập 2 của 7 phần tử. Số cách chọn 2 học
sinh từ 7 học sinh là: C 72 .
A. 238 B. C382 C. 382 D. A382
Lời giải
Chọn B
Câu 19. Có bao nhiêu cách chọn hai học sinh từ một nhóm gồm 34 học sinh?
A. 234 . B. A342 . C. 342 . D. C342 .
Lời giải
Mỗi cách chọn hai học sinh từ một nhóm gồm 34 học sinh là một tổ hợp chập 2 của 34 phần tử
nên số cách chọn là C342 .
Trang 6
A. A382 . B. 238 . C. C382 . D. 382 .
Lời giải
C382
A. C102 B. 102 C. A108 D. A102
Lời giải
Chọn A
Mỗi cách lấy ra 2 phần tử trong 10 phần tử của M để tạo thành tập con gồm 2 phần tử là một tổ
hợp chập 2 của 10 phần tử ⇒ Số tập con của M gồm 2 phần tử là C102
Câu 22. Một lớp có 48 học sinh. Số cách chọn 2 học sinh trực nhật là
A. 2256 . B. 2304 . C. 1128 . D. 96 .
Lời giải
Mỗi cách chọn 2 học sinh trong 48 là một tổ hợp chập 2 của 48 phần tử.
Suy ra số cách chọn là C482 = 1128 .
Câu 23. Cần phân công ba bạn từ một tổ có 10 bạn để làm trực nhật. Hỏi có bao nhiêu cách phân công
khác nhau?
A. 720 . B. 103 . C. 120 . D. 210 .
Lời giải
Số cách phân công là: C10 = 120 .
3
Câu 24. Một hộp đựng hai viên bi màu vàng và ba viên bi màu đỏ. Có bao nhiêu cách lấy ra hai viên bi
trong hộp?
A. 10 . B. 20 . C. 5 . D. 6 .
Lời giải
Số cách lấy ra hai viên bi là C52 = 10 .
Câu 25. Một lớp học có 40 học sinh gồm 25 nam và 15 nữ. Chọn 3 học sinh để tham gia vệ sinh công cộng
toàn trường, hỏi có bao nhiêu cách chọn như trên?
A. 2300. B. 59280. C. 455 D. 9880.
Lời giải
Chọn D
Chọn 3 học sinh trong 40 học sinh nên ta có C40
3
= 9880 cách chọn.
Câu 26. Một hộp đựng 50 viên bi gồm 10 viên bi màu trắng, 25 viên bi màu đỏ và 15 viên bi màu xanh.
Có bao nhiêu cách chọn 8 viên bi trong hộp đó mà không có viên bi nào màu xanh?
A. C50
8
. B. C108 + C25
8
. C. C35
8
. D. C50
8
− C158 .
Lời giải
Chọn C
Số cách chọn 8 viên bi từ 35 viên bi trắng + đỏ là: C35
8
.
Câu 27. Số cách phân 3 học sinh trong 12 học sinh đi lao động là
A. P 12 . B. 36 . C. A123 . D. C123 .
Trang 7
Lời giải
Chọn D
Mỗi cách phân 3 học sinh trong 12 học sinh đi lao động là tổ hợp chập 3 của 12.
Vậy số cách phân học sinh lao động là C123 .
Câu 28. Có tất cả bao nhiêu cách chia 10 người thành hai nhóm, một nhóm có 6 người và một nhóm có 4
người?
A. 210 . B. 120 . C. 100 . D. 140 .
Lời giải
Số cách phân nhóm 6 người trong 10 người là C106 . Sau khi phân nhóm 6 người còn lại 4 người
được phân nhóm vào nhóm còn lại. Vậy có C106 = 210 cách.
Câu 29. Trong một đa giác lồi n cạnh, số đường chéo của đa giác là.
A. Cn2 . B. An2 . C. An2 − n . D. Cn2 − n .
Lời giải
Số đường chéo của đa giác là Cn2 − n .
Câu 30. Cho một đa giác đều có 10 cạnh. Có bao nhiêu tam giác có 3 đỉnh thuộc các đỉnh của đa giác đã
cho.
A. 720 . B. 35 . C. 120 . D. 240 .
Lời giải
Ta có đa giác đều có 10 cạnh nên đa giác đều có 10 đỉnh.
Mỗi tam giác là một tổ hợp chập 3 của 10 phần tử.
Vậy có C103 = 120 tam giác.
Câu 31. Cho 8 điểm, trong đó không có 3 điểm nào thẳng hàng. Hỏi có bao nhiêu tam giác mà ba đỉnh của
nó được chọn từ 8 điểm trên ?
A. 336 . B. 56 . C. 168 . D. 84 .
Lời giải
Ta có số tam giác tạo thành từ 8 điểm trên là số tổ hợp chập 3 điểm của 8 điểm. Suy ra kết quả
là: C83 = 56 .
Câu 32. Số đường chéo của đa giác đều có 20 cạnh là bao nhiêu?
A. 170 . B. 190 . C. 360 . D. 380 .
Lời giải
Số đường chéo của đa giác đều n cạnh là Cn − n .
2
Với n = 20 thì C 202 − 20 =

170 .
Câu 33. Lục giác đều ABCDEF có bao nhiêu đường chéo
A. 15 . B. 5 . C. 9 . D. 24 .
Lời giải
Số đường chéo của lục giác đều (6 cạnh là) : C62 − 6 =9
Câu 34. Số giao điểm tối đa của 10 đường thẳng phân biệt là
A. 50 . B. 100 . C. 120 . D. 45 .
Lời giải
Số giao điểm tối đa của 10 đường thẳng phân biệt là C102 = 45 .
Trang 8
Câu 35. Trong mặt phẳng cho tập hợp P gồm 10 điểm phân biệt trong đó không có 3 điểm nào thẳng
hàng. Số tam giác có 3 điểm đều thuộc P là
A. 103 . B. A103 . C. C103 . D. A107 .
Lời giải
Với 3 điểm phân biệt không thằng hàng, tạo thành duy nhất 1 tam giác.
Vậy, với 10 điểm phân biệt trong đó không có 3 điểm nào thẳng hàng, số tam giác tạo thành là
C103 .
Câu 36. Cho đa giác đều có 20 đỉnh. Số tam giác được tạo nên từ các đỉnh này là
3 3
A. A20 . B. 3!C20 . C. 103 . 3
D. C20 .
Lời giải
3
Số tam giác bằng với số cách chọn 3 phần tử trong 20 phần tử. Do đó có C20 tam giác.
Câu 37. Cho 20 điểm phân biệt cùng nằm trên một đường tròn. Hỏi có bao nhiêu tam giác được tạo thành
từ các điểm này?
A. 8000. B. 6480. C. 1140. D. 600.
Lời giải
Chọn C
Chọn 3 điểm từ 20 điểm ta có một tam giác nên số tam giác tạo thành từ 20 điểm đã cho là
3
C20 = 1140. .
Câu 38. Trong không gian cho 20 điểm trong đó không có 4 điểm nào cùng nằm trong một mặt phẳng.
Hỏi có bao nhiêu cách tạo mặt phẳng từ 3 điểm trong 20 điểm trên?
A. 190 . B. 6840 . C. 380 . D. 1140 .
Lời giải
Chọn D
Số cách tạo mặt phẳng là C20
3
= 1140 .
giác nội tiếp đường tròn tâm O?
A. C124 . B. 3. C. 4!. D. A124 .
Lời giải
Chọn A
Ta có: Số cách lấy 4 điểm phân biệt bất kì từ 12 điểm phân biệt trên đường tròn tâm O sẽ là số tứ
giác nội tiếp đường tròn tâm O được tạo thành. Vậy có C124 tứ giác nội tiếp đường tròn tâm O
được tạo thành.
Câu 40. Cho đa giác đều có 2018 đỉnh. Hỏi có bao nhiêu hình chữ nhật có 4 đỉnh là các đỉnh của đa giác
đã cho?
A. C2018
4
. B. C1009
4
. C. C2018
2
. D. C1009
2
.
Lời giải
Chọn D
Số đường chéo qua tâm là 1009 .
Số hình chữ nhật có 4 đỉnh là các đỉnh của đa giác đã cho bằng số cách lấy hai đường chéo qua
tâm, do đó số hình chữ nhật là C1009
2
.
Trang 9
Câu 41. Trong mặt phẳng, cho 6 điểm phân biệt sao cho không có ba điểm nào thẳng hàng. Hỏi có thể lập
được bao nhiêu tam giác mà các đỉnh của nó thuộc tập điểm đã cho?
A. 63 . B. 34 . C. A63 . D. C63 .
Lời giải
Chọn D
Lấy 3 điểm trong 6 điểm lập thành tam giác có C63 cách.
Câu 42. Số cách chia 12 phần quà cho 3 bạn sao cho ai cũng có ít nhất hai phần quà là
A. 28 . B. 36 . C. 56 . D. 72 .
Lời giải
+ Chia trước cho mỗi học sinh một phần quà thì số phần quà còn lại là 9 phần quà.
+ Chia 9 phần quà cho 3 học sinh sao cho học sinh nào cũng có ít nhất một phần quà:
Đặt 9 phần quà theo một hàng ngang, giữa các phần quà sẽ có 8 khoảng trống, chọn 2 khoảng
trống trong 8 khoảng trống đó để chia 9 phần quà còn lại thành 3 phần quà mà mỗi phần có ít
nhất một phần quà, có C82 . Vậy tất cả có C82 = 28 cách chia.
Câu 43. Từ một nhóm có 10 học sinh nam và 8 học sinh nữ, có bao nhiêu cách chọn ra 5 học sinh trong đó
có 3 học sinh nam và 2 học sinh nữ?
A. C103 C82 . B. A103 A82 . C. A103 + A82 . D. C103 + C82 .
Lời giải
Chọn A
Số cách chọn ra 3 học sinh nam từ 10 học sinh nam là: C103 .
Số cách chọn ra 2 học sinh nữ từ 8 học sinh nữ là: C82 .
Vậy số cách chọn thỏa yêu cầu là: C103 C82 .
Câu 44. Một nhóm có 6 học sinh gồm 4 nam và 2 nữ. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ra 3 học sinh trong đó
có cả nam và nữ.
A. 6 . B. 16 . C. 20 . D. 32 .
Lời giải
Chọn B
Chọn 3 học sinh tùy ý từ nhóm 6 học sinh có: C63 cách.
Chọn 3 học sinh nam từ 4 học sinh nam có: C43 cách.
Do đó, số cách chọn ra 3 học sinh trong đó có cả nam và nữ là: C63 − C43 =
16 cách.
Câu 45. Từ một tập gồm 10 câu hỏi, trong đó có 4 câu lí thuyết và 6 câu bài tập, người ta tạo thành các đề
thi. Biết rằng một đề thi phải gồm 3 câu hỏi trong đó có ít nhất một câu lí thuyết và 1 câu bài tập. Hỏi có thể
tạo được bao nhiêu đề khác nhau.
A. 100 . B. 36 . C. 96 . D. 60 .
Lời giải
Chọn C
Trường hợp 1: 2 câu lí thuyết, 1 câu bài tập. Suy ra số đề tạo ra là C42 .C61 = 36 (đề)
Trường hợp 2: 1 câu lí thuyết, 2 câu bài tập. Suy ra số đề tạo ra là C41 .C62 = 60 (đề)
Vậy có thể tạo được số đề khác nhau là: 36 + 60 =

96 (đề)
Trang 10
Câu 46. Một đội xây dựng gồm 3 kĩ sư, 7 công nhân. Có bao nhiêu cách lập từ đó một tổ công tác 5 người
gồm 1 kĩ sư làm tổ trưởng, 1 công nhân làm tổ phó và 3 công nhân làm tổ viên:
Lời giải
Chọn A
Chọn 1 kĩ sư làm tổ trưởng có 3 cách, 1 công nhân làm tổ phó có 7 cách và 3 công nhân làm tổ
viên có C63 cách.
Vậy số cách lập tổ công tác theo yêu cầu là: 3 × 7 × C63 =420 cách
Câu 47. Cô giáo chia 4 quả táo, 3 quả cam và 2 quả chuối cho 9 cháu (mỗi cháu 1 quả). Hỏi có bao
nhiêu cách chia khác nhau?
A. 120 . B. 1260 . C. 9 . D. 24 .
Lời giải
Chọn B
Chọn nhóm 4 cháu để được chia táo thì có C94 (cách). Khi đó có một cách chia táo để mỗi cháu
trong nhóm này được một quả táo.
Chọn nhóm 3 cháu để được chia cam trong các cháu còn lại thì có C53 (cách). Khi đó có một cách
chia cam để mỗi cháu trong nhóm này được một quả cam.
Còn lại hai cháu và tương ứng có một cách chia cho mỗi cháu một quả chuối.
Số cách chia thỏa mãn bài toán là : C94 .C53 .1 = 1260 (cách).
Câu 48. Tại một buổi lễ có 13 cặp vợ chồng tham dự, mỗi ông bắt tay với một người trừ vợ mình, các bà
không ai bắt tay nhau. Hỏi có bao nhiêu cái bắt tay.
A. 234 . B. 312 . C. 78 . D. 185 .
Lời giải
Chọn A
Số cái bắt tay của 13 cặp vợ chồng không có điều kiện gì là C262 = 325 .
Số cái bắt tay của 13 bà vợ với nhau là C132 = 78 .
Số cái bắt tay của 13 cặp vợ chồng với nhau (chồng bắt tay với vợ) là 13 .
Số cái bắt tay thỏa mãn yêu cầu bài toán là 325 − 78 − 13 =
234 .
Câu 49. Một nhóm có 5 nam và 3 nữ. Chọn ra 3 người trong đó có ít nhất 1 nữ. Số cách chọn là
A. 48 . B. 46 . C. 15 . D. 64 .
Lời giải
Chọn B
Số cách chọn ra 3 người từ 8 người là: C83 = 56
Số cách chọn ra 3 người không có nữ là C53 = 10
⇒ Số cách chọn ra 3 người trong đó có ít nhất 1 nữ là: 56 − 10 =
46 .
Câu 50. Một lớp học có 30 học sinh gồm 20 nam, 10 nữ. Hỏi có bao nhiêu cách chọn một nhóm 3 học
sinh sao cho nhóm đó có ít nhất 1 học sinh là nữ.
A. 1140 . B. 2920 . C. 1900 . D. 900 .
Lời giải
Chọn B
Số cách chọn ra 3 học sinh từ 30 học sinh: C303 = 4060 (cách).
Số cách chọn ra 3 học sinh nam là: C20
3
= 1140 (cách).
Trang 11
Số cách chọn một nhóm 3 học sinh sao cho nhóm đó có ít nhất 1 học sinh là nữ:
4060 − 1140 =2920 (cách).
Câu 51. Một hộp chứa 20 quả cầu khác nhau trong đó có 12 quả đỏ, 8 quả xanh. Hỏi có bao nhiêu cách
lấy được 3 quả trong đó có ít nhất 1 quả xanh?
A. Đáp án khác. B. 220 . C. 900 . D. 920 .
Lời giải
Chọn D
Số cách lấy ngẫu nhiên 3 quả cầu từ 20 quả là C20
3
.
Số cách lấy ngẫu nhiên 3 quả cầu mà không có quả cầu màu xanh là C123 .
Vậy số cách lấy ra 3 quả cầu trong đó có ít nhất 1 quả màu xanh là C20
3
920 (cách).
− C123 =
Câu 52. Từ một tập gồm 10 câu hỏi, trong đó có 4 câu lý thuyết và 6 câu bài tập, người ta cấu tạo thành
các đề thi. Biết rằng trong một đề thi phải gồm 3 câu hỏi trong đó có ít nhất 1 câu lý thuyết và 1 câu hỏi bài
tập. Hỏi có thể tạo được bao nhiêu đề như trên?
A. 60 . B. 96 . C. 36 . D. 100 .
Lời giải
TH1: chọn 2 câu lý thuyết và 1 câu bài tập có: C42 .C61 cách.
TH1: chọn 1 câu lý thuyết và 2 câu bài tập có: C41 .C62 cách.
Vậy số cách lập đề thỏa điều kiện bài toán là: 96 cách.
Câu 53. Ngân hàng đề thi gồm 15 câu hỏi trắc nghiệm khác nhau và 8 câu hỏi tự luận khác nhau. Hỏi có
thể lập được bao nhiêu đề thi sao cho mỗi đề thi gồm 10 câu hỏi trắc nghiệm khác nhau và 4 câu hỏi tự luận
khác nhau.
10
A. C1510 .C84 . B. C15
10
+ C84 . C. A15 . A84 . D. A1510 + A84 .
Lời giải
Để lập được được một đề thi gồm 10 câu hỏi trắc nghiệm khác nhau và 4 câu hỏi tự luận khác
nhau ta thực hiện qua 2 giai đoạn.
Giai đoạn 1: Chọn 10 câu hỏi trắc nghiệm khác nhau từ 15 câu hỏi trắc nghiệm khác nhau có C15
10
cách chọn.
Giai đoạn 2: Chọn 4 câu hỏi tự luận khác nhau từ 8 câu hỏi tự luận khác nhau có C8 cách chọn.
4
10 4
Theo quy tắc nhân có C15 .C8 cách lập đề thi.
Câu 54. Một lớp có 40 học sinh gồm 25 nam và 15 nữ. Giáo viên chủ nhiệm muốn chọn 4 em trực cờ
đỏ. Hỏi có bao nhiêu cách chọn nếu ít nhất phải có một nam?
A. C404 − C154 (cách). B. C254 (cách). C. C25
1
C153 (cách). D. C404 + C154 (cách).
Lời giải
Số cách chọn 4 em tùy ý trong lớp: C404 .
Số cách chọn 4 em nữ trong lớp: C154 .
Số cách chọn 4 em trong đó ít nhất phải có một nam: C404 − C154 .
Trang 12
Câu 55. Trong một buổi khiêu vũ có 20 nam và 18 nữ. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ra một đôi nam nữ để
khiêu vũ?
A. C382 . B. A382 . C. C202 C181 . D. C20
1 1
C18 .
Lời giải
1
Chọn một nam trong 20 nam có C20 cách.
1
Chọn một nữ trong 18 nữ có C18 cách.
Theo quy tắc nhân, số cách chọn một đôi nam nữ là C20
1 1
C18 .
Câu 56. Một nhóm gồm 6 học sinh nam và 7 học sinh nữ. Hỏi có bao nhiêu cách chọn từ đó ra 3 học
sinh tham gia văn nghệ sao cho luôn có ít nhất một học sinh nam.
A. 245 . B. 3480 . C. 336 . D. 251 .
Lời giải
Chọn ra 3 học sinh tham gia văn nghệ trong 13 học sinh tùy ý có C133 cách.
Chọn ra 3 học sinh tham gia văn nghệ trong 7 học sinh nữ có C73 cách.
Vậy chọn ra 3 học sinh tham gia văn nghệ sao cho luôn có ít nhất một học sinh nam có
251 .
C133 − C73 =
Câu 57. Có 10 quyển sách toán giống nhau, 11 quyển sách lý giống nhau và 9 quyển sách hóa giống
nhau. Có bao nhiêu cách trao giải thưởng cho 15 học sinh có kết quả thi cao nhất của khối A trong kì thi thử
lần hai của trường THPT Lục Ngạn số 1, biết mỗi phần thưởng là hai quyển sách khác loại?
A. C157 C93 . B. C156 C94 . C. C153 C94 . D. C302 .
Lời giải
Có duy nhất một cách chia 30 quyển sách thành 15 bộ, mỗi bộ gồm hai quyển sách khác loại,
trong đó có:
+ 4 bộ giống nhau gồm 1 toán và 1 hóa.
+ 5 bộ giống nhau gồm 1 hóa và 1 lí.
+ 6 bộ giống nhau gồm 1 lí và toán.
Số cách trao phần thưởng cho 15 học sinh được tính như sau:
+ Chọn ra 4 người (trong 15 người) để trao bộ sách toán và hóa ⇒ có C154 cách.
+ Chọn ra 5 người (trong 11 người còn lại) để trao bộ sách hóa và lí ⇒ có C115 cách.
+ Còn lại 6 người trao bộ sách toán và lí ⇒ có 1 cách.
Vậy số cách trao phần thưởng là C= 4 5
15 .C11
6 4
15 .C9
C= 630630 (cách).
Câu 58. Có 6 học sinh lớp 12, 5 học sinh lớp 11 và 4 học sinh lớp 10. Số cách chọn ra ra 4 học sinh có đủ
cả ba khối là
A. 1365. B. 720. C. 280. D. 120.
Lời giải
Chọn B
Trường hợp 1: Chọn 2 học sinh khối 12, 1 học sinh khối 11, 1 học sinh khối 10 ta có C62C51C41
cách.
cách.
cách.
Vậy ta có số cách chọn thoả mãn là C62C51C41 + C61C52C41 + C61C51C42 =
720 (cách).
Trang 13
Câu 59. Đội ca khúc chính trị của trường THPT Yên lạc 2 gồm có 4 học sinh khối 12 , có 3 học sinh
khối 11 và 2 học sinh khối 10 . Chọn ngẫu nhiên 5 học sinh để biểu diễn tiết mục văn nghệ chào mừng
ngày 20 /11 . Hỏi có bao nhiêu cách chọn sao cho khối nào cũng có học sinh được chọn.
A. 102. B. 126. C. 100. D. 98.
Lời giải
Chọn D
Số cách chọn 5 học sinh tùy ý là C95 = 126.
Số cách chọn 5 học sinh gồm học sinh khối 10 hoặc khối 11 là C55 = 1.
Vậy số cách chọn 5 học sinh đủ ba khối là 126 − 1 − 21 − 6 =98.
Câu 60. Một hộp có 6 viên bi xanh, 5 viên bi đỏ và 4 viên bi vàng. Chọn ngẫu nhiên 5 viên bi sao cho có
đủ cả ba màu. Số cách chọn là:
A. 840 B. 3843 C. 2170 D. 3003
Lời giải
Chọn C
Tổng số có 15 viên bi.
Số cách chọn 5 viên bi tùy ý: C155 = 3003 .
Số cách chọn 5 viên bi chỉ có một màu: C65 + C75 =
7
Số cách chọn 5 viên bi chỉ có một hoặc hai màu(xanh+ đỏ; xanh + vàng; đỏ + vàng):
(Trong số cách chọn này có lặp lại số cách chọn bi một màu)
C115 + C105 + C95 − ( C65 + C55 ) =
833 .
Vậy số cách chọn 5 viên bi có đủ cả ba màu là: 3003 − 840 =
2170
Câu 61. Từ 20 câu trắc nghiệm gồm 9 câu dễ, 7 câu trung bình và 4 câu khó.người ta chọn ra 10 câu để
làm đề kiểm tra sao cho phải có đủ 3 loại dễ, trung bình và khó. Hỏi có thể lập được bao nhiêu đề kiểm tra?
A. 176451 . B. 176465 . C. 176415 . D. 6415 .
Lời giải
Chọn A
Số cách chọn ra 10 câu bất kỳ trong số 20 câu C20 10
Số cách chọn ra 10 câu mà không có câu dễ: C1110

Số cách chọn ra 10 câu mà không có câu khó: C1610
Số cách chọn ra 10 câu mà không có câu trung bình: C1310
Như vậy: Số cách chọn ra 10 câu để làm đề kiểm tra sao cho phải có đủ 3 loại dễ, trung bình và
khó là:
10
C20 − C1110 − C1610 − C1310 =
176451
Câu 62. Đội thanh niên xung kích của một trường trung học phổ thông có 10 người, gồm 4 học sinh lớp
A , 3 học sinh lớp B , 3 học sinh lớp C . Hỏi có bao nhiêu cách chọn ra 5 học sinh đi làm nhiệm vụ mà số
học sinh lớp B bằng số học sinh lớp C ?
A. 36. B. 72. C. 144. D. 108.
Lời giải
Chọn B
Trường hợp 1: Lớp B và lớp C có 1 học sinh, lớp A có 3 học sinh. Khi đó, số cách chọn là
36 .
C31 ⋅ C31 ⋅ C43 =
Trang 14
Trường hợp 2: Lớp B và lớp C có 2 học sinh, lớp A có 1 học sinh. Khi đó, số cách chọn là
36 .
C32 ⋅ C32 ⋅ C41 =
Áp dụng quy tắc cộng ta có số cách chọn 5 học sinh đi làm nhiệm vụ mà số học sinh lớp B bằng
số học sinh lớp C là 36 + 36 =72 cách.
Câu 63. Một lớp học có 30 học sinh nam và 15 học sinh nữ. Có bao nhiêu cách lập ra một đội văn nghệ
gồm 6 người, trong đó có ít nhất 4 nam?
A. 412.803. B. 2.783.638. C. 5.608.890. D. 763.806.
Lời giải
Chọn C
Trường hợp 1: Đội văn nghệ gồm 4 nam, 2 nữ có C304 .C152 (cách chọn).
Trường hợp 2: Đội văn nghệ gồm 5 nam, 1 nữ có C305 .C151 (cách chọn).
Trường hợp 3: Đội văn nghệ gồm 6 nam, 0 nữ có C30
6
(cách chọn).
5.608.809 cách lập thỏa yêu cầu bài toán.
Vậy có tổng cộng: C304 .C152 + C305 .C151 + C306 =
Câu 64. Một bó hoa có 14 bông hoa gồm: 3 bông màu hồng, 5 bông màu xanh còn lại là màu vàng. Hỏi có
bao nhiêu cách chọn 7 bông trong đó phải có đủ ba màu?
A. 3058 . B. 3060 . C. 3432 . D. 129 .
Lời giải
Chọn A
Chọn 7 bông bất kì từ 14 bông có: C147 = 3432 cách.
Chọn hai màu hồng, xanh có C33 .C54 + C32 .C55 =
8 cách.
Chọn hai màu hồng, vàng có C33 .C64 + C32 .C65 + C31.C66 =
36 cách.
Chọn hai màu xanh, vàng có C55 .C62 + C54 .C63 + C53 .C64 + C52 .C65 + C51.C66 =
330 cách.
Vậy có 3432 − ( 8 + 36 + 330 ) =
3058 cách
Câu 65. Một hộp đựng 26 tấm thẻ được đánh số từ 1 đến 26 . Bạn Hải rút ngẫu nhiên cùng lúc 3 tấm thẻ.
Hỏi có bao nhiêu cách rút sao cho bất kì hai trong ba tấm thẻ lấy ra đó có hai số tương ứng ghi trên hai tấm
thẻ luôn hơn kém nhau ít nhất hai đơn vị.
A. 1771 . B. 1350 . C. 1768 . D. 2024 .
Lời giải
Chọn D
Chọn ra 3 tấm thẻ bất kì từ 26 tấm thẻ có C26 3
cách.
Chọn ra 3 tấm thẻ ghi số liên tiếp có 24 cách.
Chọn ra 3 tấm thẻ trong đó có đúng 2 tấm thẻ ghi số liên tiếp: 2.23 + 23.22 =
552 cách.
Số cách chọn ra 3 tấm thẻ thỏa yêu cầu bài toán là C26 − 24 − 552 =
3
2024 .
Giải thích: Nếu chọn được 2 số liên tiếp là 1, 2 hoặc 25, 26 thì có 23 cách chọn 1 số thứ ba.
Nếu chọn được hai số liên tiếp khác cặp số trên thì có 22 cách chọn 1 số thứ ba.
1 đến 5 và năm quả cầu vàng đánh số từ 1 đến 5 . Hỏi có bao nhiêu cách lấy ra từ hộp đó ba quả cầu vừa
khác màu vừa khác số?
A. 60 . B. 72 . C. 150 . D. 80 .
Lời giải
Chọn D
Số cách chọn ba quả cầu khác màu là C61 .C51.C51 = 150 .
Số cách chọn ba quả cầu khác màu cùng một số là: 5 cách chọn.
Trang 15
Số cách chọn ba quả cầu khác màu nhưng có 2 quả cầu cùng số là: 5.5 + 5.4 + 5.4 =
65 .
Vậy có 150 − ( 5 + 65 ) =
80
Câu 67. Trong hộp có 5 quả cầu đỏ và 7 quả cầu xanh kích thước giống nhau. Lấy ngẫu nhiên 5 quả cầu
từ hộp. Hỏi có bao nhiêu khả năng lấy được số quả cầu đỏ nhiều hơn số quả cầu xanh.
A. 245 . B. 3480 . C. 246 . D. 3360 .
Lời giải
Chọn C
Lấy ngẫu nhiên 5 quả cầu từ hộp 12 quả cầu, để số quả cẩu đỏ nhiều hơn số quả cầu xanh, những
trường hợp có thể xảy ra là
Trường hợp 1: 5 cầu đỏ
Số khả năng: C55 = 1 khả năng.
Trường hợp 1: 4 cầu đỏ, 1 cầu xanh
Số khả năng: C54 .C17 = 35 khả năng.
Trường hợp 2: 3 cầu đỏ, 2 cầu xanh
Số khả năng: C53 .C72 = 210 khả năng.
Áp dụng quy tắc cộng: có tất cả: 35 + 210 + 1 =246 khả năng.
Câu 68. Một trường cấp 3 của tỉnh Đồng Tháp có 8 giáo viên Toán gồm có 3 nữ và 5 nam, giáo viên Vật
lý thì có 4 giáo viên nam. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ra một đoàn thanh tra công tác ôn thi THPTQG gồm
3 người có đủ 2 môn Toán và Vật lý và phải có giáo viên nam và giáo viên nữ trong đoàn?
A. 60 (cách). B. 120 (cách). C. 12960 (cách). D. 90 (cách).
Lời giải
Vì chọn ra 3 người mà yêu cầu phải có giáo viên nam và giáo viên nữ trong đoàn nên số giáo viên
nữ được chọn chỉ có thể bằng 1 hoặc 2 . Ta xét hai trường hợp:
* Trường hợp 1: Chọn 1 giáo viên nữ: Có C31 cách. Khi đó:
- Chọn 1 giáo viên nam môn Toán và 1 nam môn Vật lý: Có C51 × C41 cách.
- Chọn 2 giáo viên nam môn Vật lý: Có C42 cách.
( )
Trường hợp này có C31 C51 × C41 + C42 cách chọn.
* Trường hợp 2: Chọn 2 giáo viên nữ: Có C32 cách chọn. Khi đó chọn thêm 1 giáo viên nam môn
Vật lý: Có C41 cách. Trường hợp này có C32 × C41 cách chọn.
( )
Vậy tất cả có C31 C51 × C41 + C42 + C32 × C41 = 90 cách chọn.
Câu 69. Đội văn nghệ của nhà trường gồm 4 học sinh lớp 12A, 3 học sinh lớp 12B và 2 học sinh lớp
12C. Chọn ngẫu nhiên 5 học sinh từ đội văn nghệ để biễu diễn trong lễ bế giảng. Hỏi có bao nhiêu cách
chọn sao cho lớp nào cũng có học sinh được chọn?
A. 120 . B. 98 . C. 150 . D. 360 .
Lời giải
 Số cách chọn ngẫu nhiên 5 học sinh C9 cách.
5
 Số cách chọn 5 học sinh chỉ có 2 lớp: C75 + C65 + C55

( )
Vậy số cách chọn 5 học sinh có cả 3 lớp là C95 − C75 + C65 + C55 =
98 .
Câu 70. Trong kho đèn trang trí đang còn 5 bóng đèn loại I, 7 bóng đèn loại II, các bóng đèn đều khác
nhau về màu sắc và hình dáng. Lấy ra 5 bóng đèn bất kỳ. Hỏi có bao nhiêu khả năng xảy ra số bóng đèn loại
I nhiều hơn số bóng đèn loại II?
A. 246 . B. 3480 . C. 245 . D. 3360 .
Trang 16
Lời giải
Có 3 trường hợp xảy ra:
TH1: Lấy được 5 bóng đèn loại I: có 1 cách
TH2: Lấy được 4 bóng đèn loại I, 1 bóng đèn loại II: có C54 .C71 cách
TH3: Lấy được 3 bóng đèn loại I, 2 bóng đèn loại II: có C53 .C72 cách
Theo quy tắc cộng, có 1 + C54 .C71 + C53 .C72 =
246 cách
Câu 71. Có bao nhiêu cách chia 8 đồ vật khác nhau cho 3 người sao cho có một người được 2 đồ vật và
hai người còn lại mỗi người được ba đồ vật?
A. 3!C82C63 . B. C82C63 . C. A82 A63 . D. 3C82C63 .
Lời giải
Việc chia đồ vật trong bài toán được tiến hành theo các bước sau
- Bước 1 : Chia 8 đồ vật thành 3 nhóm đồ vật nhỏ ( một nhóm có 2 vật, hai nhóm còn lại mỗi nhóm có
3 đồ vật ), có C82C63C33 = C82C63 cách
- Bước 2 : Chia 3 nhóm đồ ở bước 1 cho 3 người,có 3! cách
Vậy có 3!C82C63 cách.
Câu 72. Một tổ có 5 học sinh nữ và 6 học sinh nam. Số cách chọn ngẫu nhiên 5 học sinh của tổ trong đó
có cả học sinh nam và học sinh nữ là?
A. 545 . B. 462 . C. 455 . D. 456 .
Lời giải
Chọn 5 học sinh bất kỳ từ tổ 11 học sinh có số cách chọn là C115 .
Số cách chọn 5 học sinh mà chỉ toàn nữ hoặc toàn nam là C55 + C65 .
Số cách chọn ngẫu nhiên 5 học sinh của tổ trong đó có cả học sinh nam và học sinh nữ là
C115 − ( C55 + C65 ) =
455 .
Câu 73. Có 15 học sinh giỏi gồm 6 học sinh khối 12 , 4 học sinh khối 11 và 5 học sinh khối 10 . Hỏi có
bao nhiêu cách chọn ra 6 học sinh sao cho mỗi khối có ít nhất 1 học sinh?
A. 4249 . B. 4250 . C. 5005 . D. 805 .
Lời giải
Số cách chọn 6 học sinh bất kỳ trong 15 học sinh là C156 = 5005 .
Số cách chọn 6 học sinh chỉ có khối 12 là C66 = 1 cách.
Số cách chọn 6 học sinh chỉ có khối 10 và 11 là C96 = 84 cách.
Số cách chọn 6 học sinh chỉ có khối 10 và 12 là C116 − C66 =
461 cách.
Số cách chọn 6 học sinh chỉ có khối 11 và 12 là C106 − C66 =
209 cách.
Do đó số cách chọn 6 học sinh sao cho mỗi khối có ít nhất 1 học sinh là
5005 − 1 − 84 − 461 − 209 =4250 cách.
Câu 74. Bình A chứa 3 quả cầu xanh, 4 quả cầu đỏ và 5 quả cầu trắng. Bình B chứa 4 quả cầu xanh, 3
quả cầu đỏ và 6 quả cầu trắng. Bình C chứa 5 quả cầu xanh, 5 quả cầu đỏ và 2 quả cầu trắng. Từ mỗi bình
lấy ra một quả cầu. Có bao nhiêu cách lấy để cuối cùng được 3 quả có màu giống nhau.
A. 180 . B. 150 . C. 120 . D. 60 .
Lời giải
Trường hợp 1: Lấy được 3 quả cầu xanh từ 3 bình: Số cách lấy: C31C41C51 = 60 (cách)
Trường hợp 2: Lấy được 3 quả cầu đỏ từ 3 bình: Số cách lấy: C41C31C51 = 60 (cách)
Trang 17
Trường hợp 3: Lấy được 3 quả cầu trắng từ 3 bình: Số cách lấy: C51C61C21 = 60 (cách)
Vậy có 60.3 = 180 cách lấy được 3 quả cùng màu từ 3 bình.
Câu 75. Tổ 1 lớp 11A có 6 học sinh nam và 5 học sinh nữ. Giáo viên chủ nhiệm cần chọn ra 4 học sinh
của tổ 1 để lao động vệ sinh cùng cả trường. Hỏi có bao nhiêu cách chọn 4 học sinh trong đó có ít nhất một
học sinh nam?
A. 600 . B. 25 . C. 325 . D. 30 .
Lời giải
Trường hợp 1: Chọn 1 nam và 3 nữ.
Trường hợp 4: Chọn 4 nam.
325 cách chọn.

Số cách chọn cần tìm là C61C53 + C62C52 + C63C51 + C64 =
Câu 76. Một tổ có 5 bạn học sinh nam và 6 bạn học sinh nữ.Giáo viên chọn ngẫu nhiên 3 em đi trực
nhật.Có bao nhiêu cách chọn 3 học sinh để có cả nam và nữ?
A. 325 . B. 415 . C. 810 . D. 135 .
Lời giải.
Từ 5 bạn học sinh nam và 6 bạn học sinh nữ chọn ngẫu nhiên 3 em có C113 cách chọn.
Trong số C113 cách chọn trên xảy ra trường họp sau:
Chỉ có nam có C53 hoặc chỉ có nữ có C63 hoặc có cả nam và nữ.
Vậy số cách chọn 3 học sinh để có cả nam và nữ là: C113 − C53 − C63 =
135 .
Câu 77. Có hai đường thẳng song song ( d ) và ( d ′ ) . Trên ( d ) lấy 15 điểm phân biệt, trên ( d ′ ) lấy 9
điểm phân biệt. Hỏi số tam giác có 3 đỉnh là 3 trong 24 điểm trên là bao nhiêu?
A. 1485 . B. 540 . C. 1548 . D. 950 .
Lời giải
Chọn A
Có C151 .C92 = 540 tam giác có 3 đỉnh được tạo thành từ 1 điểm thuộc ( d ) và 2 điểm thuộc ( d ′ ) .
Vậy có tất cả 1485 tam giác thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 78. Cho đa giác đều 36 đỉnh. Hỏi có bao nhiêu hình chữ nhật có đỉnh là 4 trong 36 đỉnh của đa giác
đều?
A. 306 . B. 153 . C. 9 . D. 58905 .
Lời giải
Chọn B
Do đa giác đều 36 đỉnh có 18 đường chéo qua tâm.
Mặt khác cứ 2 đường chéo qua tâm ứng với một hình chữ nhật có 4 đỉnh là đỉnh của đa giác.
Vậy số hình chữ nhật là C182 = 153 .
Bài toán tổng quát:
Do đa giác đều 2n ( n ∈ , n ≥ 2 ) đỉnh có n đường chéo qua tâm.
Mặt khác cứ 2 đường chéo qua tâm ứng với một hình chữ nhật có 4 đỉnh là đỉnh của đa giác.
Vậy số hình chữ nhật là Cn2 .
Trang 18
giác nội tiếp đường tròn tâm O ?
A. C124 . B. 3 . C. 4! . D. A124 .
Lời giải
Chọn A
Chọn đỉnh thứ nhất: có 12 cách chọn.
Chọn đỉnh thứ hai: có 11 cách chọn.
Chọn đỉnh thứ ba: có 11 cách chọn.
Chọn đỉnh thứ tư: có 9 cách chọn.
Vì một tứ giác không kể đến thứ tự của các đỉnh nên số tứ giác được tạo nên:
12 ×11×10 × 9 12 ×11×10 × 9 × 8! 12!
= = = C124
4! 4!8! 4!(12 − 4 ) !
Câu 80. Cho hai đường thẳng d1 và d 2 song song với nhau. Trên d1 lấy 5 điểm phân biệt, trên d 2 lấy 7
điểm phân biệt. Hỏi có bao nhiêu tam giác mà các đỉnh của nó được lấy từ các điểm trên hai đường thẳng d1
và d 2 .
A. 220 . B. 175 . C. 1320 . D. 7350 .
Lời giải
TH1: Hai đỉnh thuộc d1 và một đỉnh thuộc d 2 : Có C52C71 tam giác.
TH2: Hai đỉnh thuộc d 2 và một đỉnh thuộc d1 : Có C72 .C51 tam giác.
Vậy số tam giác được tạo thành là C52C71 + C72 .C51 =
175 .
Câu 81. Cho hình vuông ABCD . Trên cạnh AB , BC , CD , DA lần lượt lấy 1 , 2 , 3 và n điểm phân
biệt n ≥ 3 ( n ∈  ) khác A , B , C , D . Tìm n biết số tam giác lấy từ n + 6 điểm trên là 439 .
A. n = 20. B. n = 12. C. n = 8. D. n = 10.
Lời giải
Chọn D
Cách 1: Do mỗi tam giác được tạo thành từ 3 điểm không thẳng hàng.
Trên cạnh CD chọn ra được C33 bộ 3 điểm thẳng hàng. Trên cạnh DA chọn ra được Cn3 bộ 3
điểm thẳng hàng. Do đó số tam giác tạo thành là Cn3+ 6 − Cn3 − C33 .
Theo giả thiết ta có Cnn+ 6 − Cn3 − C33 =
439 . Sử dụng máy tính kiểm tra thấy n = 10 thỏa mãn điều
kiện đề bài.
Cách 2:
Số tam giác tạo thành có đỉnh nằm trên AB và BC là C11.C22 = 1 .
Số tam giác tạo thành có đỉnh nằm trên AB và CD là C11.C32 = 3 .
Số tam giác tạo thành có đỉnh nằm trên AB và AD là C11.C2n = Cn2 .
Số tam giác tạo thành có đỉnh nằm trên BC và DC là C21 .C32 + C22 .C13 =
9.
Số tam giác tạo thành có đỉnh nằm trên BC và AD là C21 .Cn2 + C22 .C1n =2Cn2 + 1C1n .
Số tam giác tạo thành có đỉnh nằm trên BC và AD là C31.C2n + C32 .C1n =
3Cn2 + 3C1n .
Số tam giác tạo thành có đỉnh nằm trên BC và AD là C31.C2n + C32 .C1n =
3Cn2 + 3C1n .
Số tam giác tạo thành có 3 đỉnh nằm trên ba cạnh AB , BC và CD là C11C21C31 = 6 .
Số tam giác tạo thành có 3 đỉnh nằm trên ba cạnh AB , BC và DA là C11C21Cn1 = 2Cn1 .
Số tam giác tạo thành có 3 đỉnh nằm trên ba cạnh AB , CD và DA là C11C31Cn1 = 3Cn1 .
Trang 19
Số tam giác tạo thành có 3 đỉnh nằm trên ba cạnh BC , CD và DA là C21C31Cn1 = 6Cn1 .
Vậy số tam giác tạo thành là:
1 + 3 + Cn2 + 9 + 2Cn2 + Cn1 + 3Cn2 + 3Cn1 + 6 + 2Cn1 + 3Cn1 + 6Cn1 =19 + 6Cn2 + 15Cn1 =439
n ( n − 1)  n = 10
⇔6 420 ⇔ 3n 2 + 12n − 420 =
+ 15n = 0⇔ 10 .
⇔n=
2  n = −14(l )
Câu 82. Cho một đa giác lồi (H) có 10 cạnh. Hỏi có bao nhiêu tam giác mà ba đỉnh của nó là ba đỉnh của
(H), nhưng ba cạnh không phải ba cạnh của (H)?
A. 40. B. 100. C. 60. D. 50.
Lời giải
Chọn D
Số tam giác được tạo thành từ 10 đỉnh của đa giác lồi (H) là: C103 .
Xét trường hợp số tam giác chỉ chứa hai cạnh của đa giác, là số tam giác có 3 đỉnh liên tiếp của đa
giác. Có 10 tam giác như vậy.
Xét trường hợp số tam giác chứa đúng một cạnh của đa giác, là số tam giác có 2 đỉnh là 2 đỉnh
liên tiếp của đa giác và đỉnh còn lại không kề với hai đỉnh kia. Khi đó, xét một cạnh bất kỳ ta có
− 4 cách chọn đỉnh còn lại của tam giác (trừ hai đỉnh đã chọn và hai đỉnh kề nó). Trường hợp
1
C10
này có 10.C61 tam giác.
50 tam giác.
Vậy số tam giác không chứa cạnh của đa giác (H) là: C103 − 10 − 10.C61 =
Câu 83. Cho hai đường thẳng song song. Trên đường thẳng thứ nhất ta lấy 20 điểm phân biệt. Trên đường
thẳng thứ hai ta lấy 18 điểm phân biệt. Hỏi có bao nhiêu tam giác được tạo thành từ ba điểm trong các điểm
nói trên?
A. 18C202 + 20C182 . B. 20C183 + 18C20
3
. 3
C. C38 . 3
D. C20 .C183 .
Lời giải
Chọn A
Chọn 2 điểm trên đường thẳng thứ 2 và 1 điểm trên đường thẳng thứ nhất. Số tam giác được tạo
thành từ ba điểm trên là: 20C182 (tam giác).
Chọn 2 điểm trên đường thẳng thứ 1 và 1 điểm trên đường thẳng thứ hai. Số tam giác được tạo
2
thành từ ba điểm trên là: 18C20 (tam giác).
Vậy số tam giác được tạo thành theo ycbt là: 20C182 + 18C202 .
Câu 84. Cho một đa giác đều 40 đỉnh A1 A2 ... A40 nội tiếp đường tròn ( O ) . Số tam giác có các đỉnh là 3
trong 40 đỉnh trên gấp bao nhiêu lần số hình chữ nhật có các đỉnh là 4 trong 40 đỉnh trên?
4
A. 20. B. . C. 52 . D. 40 .
37
Lời giải
Chọn C
Số tam giác có 3 đỉnh là 3 trong 40 đỉnh trên là: C40
3
.
Đa giác đều đã cho có 40 đỉnh nên nó có 20 đường chéo đi qua tâm O. Mỗi hình chữ nhật thỏa đề
bài tương ứng với một tổ hợp chập 2 của 20 đường chéo này và ngược lại.
Vậy số hình chữ nhật có 4 đỉnh là 4 trong 40 đỉnh của đa giác là: C202 . Suy ra số tam giác gấp số
hình chữ nhật là: C40
3 2
: C20 = 52.
Câu 85. Có hai đường thẳng song song ( d ) và ( d ′ ) . Trên ( d ) lấy 15 điểm phân biệt, trên
Trang 20
( d ′) lấy 9 điểm phân biệt. Hỏi số tam giác có 3 đỉnh là 3 trong 24 điểm trên là bao nhiêu?
A. 1485 . B. 540 . C. 1548 . D. 950 .

Lời giải
Chọn A
Vậy có tất cả 1485 tam giác thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Câu 86. Cho một tam giác, trên ba cạnh của nó lấy 9 điểm như hình vẽ. Có tất cả bao nhiêu tam giác có ba
đỉnh thuộc 9 điểm đã cho?
C3
B1
C2
C1 B2
A1 A2 A3 A4
A. 79 . B. 48 . C. 55 . D. 24 .
Lời giải
Bộ 3 điểm bất kỳ được chọn từ 9 điểm đã cho có C93 bộ.
Bộ 3 điểm không tạo thành tam giác có C33 + C43 bộ.
Vậy số tam giác tạo thành từ 9 điểm đã cho có: C93 − C33 + C43 =
79 .( )
Câu 87. Cho một đa giác đều n đỉnh ( n ≥ 2, n ∈  ) . Tìm n biết số hình chữ nhật được tạo ra từ bốn đỉnh
trong số 2n đỉnh của đa giác đó là 45 .
A. n = 12 . B. n = 10 . C. n = 9 . D. n = 45 .
Lời giải
Do đa giác đều nên đa giác đó nội tiếp trong một đường tròn và có n đường chéo đi qua tâm O
của đường tròn. Chọn 2 đường chéo khác nhau đi qua tâm thì 4 đỉnh của đường chéo cho ta một
hình chữ nhật. Vậy có Cn2 hình chữ nhật.
n ( n − 1)
Theo đề bài ta có: Cn2 = 45 ⇔ = 45 ⇔ n = 10 .
2
Câu 88. Cho đa giác đều A1 A2 A3 …. A30 nội tiếp trong đường tròn ( O ) . Tính số hình chữ nhật có các đỉnh
là 4 trong 30 đỉnh của đa giác đó.
A. 105 . B. 27405 . C. 27406 . D. 106 .
Lời giải
Trong đa giác đều A1 A2 A3 …. A30 nội tiếp trong đường tròn ( O ) cứ mỗi điểm A1 có một điểm Ai
đối xứng với A1 qua O ( A1 ≠ Ai ) ta được một đường kính, tương tự với A2 , A3 ,.., A30 . Có tất cả
15 đường kính mà các điểm là đỉnh của đa giác đều A1 A2 A3 …. A30 . Cứ hai đường kính đó ta được
một hình chữ nhật mà bốn điểm là các đỉnh của đa giác đều: có C152 = 105 hình chữ nhật tất cả.
Câu 89. Cho đa giác đều 100 nội tiếp một đường tròn. Số tam giác từ được tạo thành từ 3 trong 100 đỉnh
của đa giác là:
Trang 21
A. 44100 . B. 78400 . C. 117600 . D. 58800 .
Lời giải
Xét đường kính A1 A51 của đường tròn ngoại tiếp đa giác. Với điểm A1 có 2.C492 cách chọn hai
đỉnh thuộc cùng nửa đường tròn đường kính A1 A51 để tạo thành tam giác tù có góc A1 . Như vậy có
100.2.C492 tam giác, trong đó mỗi tam giác bị đếm hai lần.
Vậy số tam giác tù là 100.C492 = 117600 .
Câu 90. Một đa giác lồi có 10 cạnh, xét các tam giác mà 3 đỉnh là đỉnh của đa giác. Hỏi trong số các tam
giác này có bao nhiêu tam giác mà cả 3 cạnh đều không phải là cạnh của đa giác?
A. 60 . B. 70 . C. 120 . D. 50 .
Lời giải
* Số tam giác tạo thành từ 3 đỉnh của đa giác là C103 .
* Số tam giác tạo thành từ 3 đỉnh của đa giác có 1 cạnh là cạnh của đa giác:
Chọn 2 đỉnh kề nhau: có 10 cách chọn.
Chọn đỉnh còn lại không kề với 1 trong 2 đỉnh đã chọn: có 6 cách.
Vậy có 10.6 = 60 tam giác.
* Số tam giác tạo thành từ 3 đỉnh của đa giác có 2 cạnh là cạnh của đa giác
Chọn 2 cạnh kề nhau: có 10 cách.
Vậy số tam giác cần tìm là C103 − 60 − 10 =
50 tam giác.
Câu 91. Trên mặt phẳng có 2017 đường thẳng song song với nhau và 2018 đường thẳng song song khác
cùng cắt nhóm 2017 đường thẳng đó. Đếm số hình bình hành nhiều nhất được tạo thành có đỉnh là các giao
điểm nói trên.
A. 2017.2018. B. C2017
4 4
+ C2018 . C. C2017
2 2
.C2018 . D. 2017 + 2018.
Lời giải
1 j
d1
di
Với hai đường thẳng bất kì từ 2017 đường thẳng di song song đã cho và với hai đường thẳng bất
kì từ 2018 đường thẳng ∆ j song song đã cho, xác định cho ta một hình bình hành.
Vậy số hình bình hành nhiều nhất thỏa đề bài là C2017
2 2
.C2018 .
Câu 92. Cho đa giác lồi có 40 cạnh. Mỗi đoạn thẳng đi qua hai đỉnh bất kì của nó mà không phải là cạnh
được gọi là một đường chéo của nó. Số giao điểm nằm bên trong đa giác (không trùng với đỉnh) được tạo ra
do các đường chéo của nó cắt nhau nhiều nhất là bao nhiêu?
A. 91390 . B. 273430 . C. 740 . D. 1520 .
Lời giải
Đa giác lồi có 40 cạnh sẽ có 40 đỉnh.
Số đường chéo của đa giác là: C402 − 40 =
740 đường chéo.
Số giao điểm nằm bên trong đa giác (không trùng với đỉnh) được tạo ra do các đường chéo của nó
2
cắt nhau nhiều nhất là C740 = 273430 .
Câu 93. Từ các số 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7 lập được bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số phân biệt trong đó có 2 chữ
số lẻ và 2 chữ số chẵn?
A. 144. B. 432. C. 696. D. 840.
Trang 22
Lời giải
Chọn B
+ Chọn 2 chữ số lẻ từ 7 chữ số đã cho có C42 cách.
+ Chọn 2 chữ số chẵn từ 7 chữ số đã cho có C32 cách.
+ Với 4 chữ số đã chọn ta xếp vào 4 vị trí có 4! cách.
Do đó có C42 .C32 .4! = 432 số.
Câu 94. Từ các chữ số 1, 2,3, 4,5, 6 lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số đôi một khác nhau trong
đó luôn có mặt hai chữ số 1 và 6.
A. 408. B. 720. C. 480. D. 120.
Lời giải
Chọn C
Chọn 3 chữ số khác nhau từ các số trong tập hợp {2;3; 4;5} : có C43 cách;
Sau đó, sắp xếp 5 chữ số đã chọn: có 5! cách;
Vậy có C43 .5! = 480 số có 5 chữ số khác nhau và luôn có mặt số 1 và số 6.
Câu 95. Từ các chữ số của tập hợp {0;1; 2;3; 4;5} , có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số đôi
A. 120 . B. 504 . C. 720 . D. 480 .
Lời giải
Chọn D
Giả sử số tự nhiên có 5 chữ số đôi một khác nhau có dạng: a1a2 a3 a4 a5 .
Chọn một số cho a1 ta có 5 cách chọn.
Tiếp theo ta bỏ số a1 và số 0 thì từ tập hợp đã cho chúng ta còn lại 4 số. Ta chọn 3 số từ 4 số
đó ta có C43 cách chọn.
Chúng ta xếp số 0 và 3 số vừa mới chọn vào 4 vị trí a2 , a3 , a4 , a5 ta được 4! cách xếp.
Chọn cho các số cho a2 , a3 , a4 , a5 có mặt chữ số 0 ta có C53 .4! cách chọn.
Số số tự nhiên thỏa yêu cầu đề bài có thể lập được là: 5.4!.C43 = 480 .

Câu 96. Có bao nhiêu số tự nhiên có 2018 chữ số sao cho trong mỗi số tổng các chữ số bằng 5 ?
A. 1 + 4 C2017
1 2
+ 2017 C2017 2
+ 2 A2017 3
+ C2017 4
+ C2017 .
B. 1 + 2 C2018
2 3
+ 2C2018 4
+ C2018 5
+ C2018 .
C. 1 + 2 A2018
2 3
+ 2 A2018 4
+ A2018 5
+ C2017 .
D. 1 + 2 A2018
2
+ 2 ( C2017
2 2
+ A2017 ) + ( C2017
3 3
+ A2017 ) + C2017
4
.
Lời giải
Chọn A.
Gọi a là số thỏa mãn yêu cầu của bài toán. Như vậy các chữ số của a thỏa mãn các trường hợp
sau:
Trang 23
a chứa năm chữ số 1 và 2013 chữ số 0 : C2017
4
a chứa ba chữ số 1 , một chữ số 2 và 2014 chữ số 0 : C2017

3 2
+ 2015C2017
a chứa hai chữ số 1 , một chữ số 3 và 2015 chữ số 0 : C2017
2 2
+ A2017
a chứa một chữ số 1 , một chữ số 4 và 2016 chữ số 0 : 2C2017
1
a chứa một chữ số 5 và 2017 chữ số 0 : 1

a chứa một chữ số 1 , hai chữ số 2 và 2015 chữ số 0 : C2017
2 2
+ A2017
a chứa một chữ số 2 , một chữ số 3 và 2016 chữ số 0 : 2C2017
1
Vậy có 1 + 4C2017
1 2
+ 2017C2017 3
+ C2017 4
+ C2017 2
+ 2 A2017
A. 786240 . B. 846000 . C. 907200 . D. 151200 .
Lời giải
Chọn ra 5 chữ số khác 0 trong 9 chữ số (từ 1 đến 9 ) và sắp xếp chúng theo thứ tự có A95 cách.
Để hai chữ số 0 không đứng cạnh nhau ta có 6 vị trí để xếp (do 5 chữ số vừa chọn tạo ra 6 vị
trí).
Do chữ số 0 không thể xếp ở đầu nên còn 5 vị trí để xếp số 0 .
Khi đó xếp 3 số 0 vào 5 vị trí nên có C53 cách.
Vậy có A95C53 = 151200 số cần tìm.
Câu 98. Từ các chữ số của tập A = {0;1; 2;3; 4;5;6;7} lập được bao nhiêu số tự nhiên gồm 7 chữ số trong
đó chữ số 2 xuất hiện đúng ba lần, các chữ số còn lại đôi một khác nhau?
A. 31203. B. 12600. C. 181440. D. 27000
Lời giải
Chọn D
*Ý tưởng: Đầu tiên, ta chọn 7 chữ số gồm 3 chữ số 2 và 4 chữ số bất kì từ tập {0;1;3; 4;5;6;7} rồi
xếp vào 7 vị trí. Sau đó, ta trừ đi những trường hợp mà chữ số 0 đứng đầu.
Bước 1: Ta xếp 3 chữ số 2 vào 3 trong 7 vị trí ⇒ Có C73 cách.
Chọn 4 chữ số còn lại từ tập {0;1;3; 4;5;6;7} và xếp vào 4 vị trí còn lại ⇒ Có A74 cách.
Bước 2: Chọn chữ số đầu tiên bên trái là 0.
Ta xếp 3 chữ số 2 vào 3 trong 6 vị trí còn lại ⇒ Có C63 cách 3 chữ số còn lại có A63 cách chọn.
Kết luận: tổng cộng có C73 × A74 − C63 × A63 =
27000 số tự nhiên thỏa mãn đề bài.
chẵn, 3 vé mang số ghế lẻ và không có hai vé nào cùng số. Trong sáu bạn thì hai bạn muốn ngồi bên ghế
A. 36 . B. 180 . C. 72 . D. 18 .
Lời giải
Xếp hai bạn vào ghế mang số chẵn có A3 cách.
2
Xếp hai bạn vào ghế mang số lẻ có A32 cách.

Số cách xếp hai bạn còn lại vào hai vị trí còn lại là 2! cách.
Vậy số cách xếp chỗ để thỏa mãn các yêu cầu của tất cả các bạn đó là A32 . A32 .2! = 72 (cách).
Trang 24
A. 786240 . B. 846000 . C. 907200 . D. 151200 .
Lời giải
trí).
Câu 101. Từ tập A = {1; 2;3; 4;5} có thể lập được bao nhiêu số có 8 chữ số sao cho chữ số 2 xuất hiện 4
lần, còn các chữ số khác xuất hiện một lần.
A. 120 . B. 840 . C. 576 . D. 1680 .
Lời giải
Chọn 4 trong 8 vị trí để xếp số 2 : có C84 cách chọn.

Xếp các chữ số 1;3; 4;5 vào 4 vị trí còn lại: có 4! cách chọn.
Vậy có C84 .4! = 1680 (số).
Câu 102. Có 5 tem thư khác nhau và 6 bì thư cũng khác nhau. Người ta muốn chọn từ đó 3 tem thư, 3 bì
thư và dán 3 tem thư đó ấy lên 3 bì thư đã chọn, mỗi bì thư chỉ dán một tem thư. Hỏi có bao nhiêu cách làm
như vậy?
A. 1200. B. 1800. C. 1000. D. 200.
Lời giải
Chọn A
Chọn 3 bì thư có C63 .
Chọn 3 tem thư và dán nó vào 3 bì thư có A53 .
Số cách chọn cần tìm là C63 . A53 = 1200 .
Câu 103. Có bao nhiêu cách cắm 3 bông hoa có khác nhau vào 5 lọ khác nhau sao cho mỗi lọ cắm không
quá một bông?
A. A53 . B. 3! . C. C53 . D. A52 .
Lời giải
Chọn ra 3 lọ trong 5 lọ để cắm hoa. Số cách chọn lọ là: C53
Số cách cắm 3 bông hoa vào 3 lọ được chọn là: 3!
Số cách cắm 3 bông hoa vào 5 lọ là: C53 .3! = A 53 .
A. 4320 . B. 90 . C. 43200 . D. 720 .
Lời giải
Sắp 6 học sinh thành một hàng ngang, giữa 6 học sinh có 5 khoảng trống, ta chọn 3 khoảng
trống và đưa 3 giáo viên vào được cách sắp thỏa yêu cầu bài toán.
Vậy tất cả có : 6!. A53 = 43200 cách.
Trang 25
chẵn, 3 vé mang số ghế lẻ và không có hai vé nào cùng số. Trong 6 bạn thì hai bạn muốn ngồi bên ghế
A. 72 . B. 36 . C. 18 . D. 180 .
Lời giải
Chọn A
Số cách chọn 2 vé cho hai bạn muốn ngồi ghế bên chẵn là A32 .
Số cách chọn 2 vé cho hai bạn muốn ngồi ghế bên lẻ là A32 .
Còn lại 2 vé cho hai bạn còn lại có 2! cách.
Vậy số cách chọn là: A32 . A32 .2! = 72 cách.
Câu 106. Có bao nhiêu cách chia hết 4 đồ vật khác nhau cho 3 người, biết rằng mỗi người nhận được ít
nhất 1 đồ vật.
A. 36 B. 18 C. 12 D. 72
Lời giải
Chọn A
Có hai người mà mỗi người nhận một đồ vật và một người nhận hai đồ vật.
Chọn hai người để mỗi người nhận một đồ vật: có C32 cách chọn.
Chọn hai đồ vật trao cho hai người: có A42 cách chọn.
Hai đồ vật còn lại trao cho người cuối cùng.
Vậy số cách chia là : C32 . A42 = 36 cách.
Câu 107. Một Thầy giáo có 10 cuốn sách Toán đôi một khác nhau, trong đó có 3 cuốn Đại số, 4 cuốn Giải
tích và 3 cuốn Hình học. Ông muốn lấy ra 5 cuốn và tặng cho 5 học sinh sao cho sau khi tặng mỗi loại sách
còn lại ít nhất một cuốn. Hỏi có bao nhiêu cách tặng.
A. 24412 B. 23314. C. 32512. D. 24480.
Lời giải
Chọn D
Số cách lấy 5 cuốn sách và đem tặng cho 5 học sinh:=
S A= 5
10 30240 cách.
Số cách chọn sao cho không còn sách Đại số:
= 2
7 .5!
S1 C= 2520 cách
Số cách chọn sao cho không còn sách Giải tích:
= 1
6 .5!
S 2 C= 720 cách
Số cách chọn sao cho không còn sách Hình học:
= 2
7 .5!
S3 C= 2520 cách.
Vậy số cách tặng thỏa yêu cầu bài toán:: S − S1 − S 2 − S3 =
24480 cách tặng.
A. 786240 . B. 846000 . C. 907200 . D. 151200 .
Lời giải
Chọn D
trí).
Trang 26
Câu 109. Một đội thanh niên tình nguyện có 15 người,gồm 12 nam và 3 nữ.Hỏi có bao nhiêu cách phân
công đội thanh niên tình nguyện đó về giúp đỡ 3 tỉnh miền núi, sao cho mỗi tỉnh có 4 nam và một nữ?
A. 12141421. B. 5234234. C. 4989600. D. 4144880
Lời giải
Chọn C
Có C124 cách phân công 4 nam về tỉnh thứ nhất
Với mỗi cách phân công trên thì có C84 cách phân công 4 nam về tỉnh thứ hai và có C44 cách phân
công 4 nam còn lại về tỉnh thứ ba.
Khi phân công nam xong thì có 3! cách phân công ba nữ về ba tỉnh đó.
Vậy có tất cả C124 .C84 .C44 .3! = 4989600 cách phân công.
Câu 110. Có hai học sinh lớp A, ba học sinh lớp B và bốn học sinh lớp C xếp thành một hàng ngang sao
cho giữa hai học sinh lớp A không có học sinh nào lớp B. Hỏi có bao nhiêu cách xếp hàng như vậy ?
A. 80640 . B. 108864 . C. 145152 . D. 217728 .
Lời giải
Xét các trường hợp sau :
TH1: Hai học sinh lớp A đứng cạnh nhau có 2!.8! cách.
TH2: Giữa hai học sinh lớp A có một học sinh lớp C có 2!. A41 .7! cách.
TH3: Giữa hai học sinh lớp A có hai học sinh lớp C có 2!. A42 .6! cách.
TH4: Giữa hai học sinh lớp A có ba học sinh lớp C có 2!. A43 .5! cách.
TH5: Giữa hai học sinh lớp A có bốn học sinh lớp C có 2!. A44 .4! cách.
( )
Vậy theo quy tắc cộng có 2! 8!+ A41 7!+ A42 6!+ A43 5!+ A44 4! =
145152 cách.
Câu 111. Một nhóm học sinh gồm 15 nam và 5 nữ. Người ta muốn chọn từ nhóm ra 5 người để lập thành
một đội cờ đỏ sao cho phải có 1 đội trưởng nam, 1 đội phó nam và có ít nhất 1 nữ. Hỏi có bao nhiêu cách lập
đội cờ đỏ.
A. 141666. B. 241561. C. 111300. D. 131444.
Lời giải
Chọn C
Vì trong 5 người được chọn phải có ít nhất 1 nữ và ít nhất phải có 2 nam nên số học sinh nữ gồm
1 hoặc 2 hoặc 3 nên ta có các trường hợp sau:
• chọn 1 nữ và 4 nam.
+) Số cách chọn 1 nữa: 5 cách
+) Số cách chọn 2 nam làm đội trưởng và đội phó: A152
+) Số cách chọn 2 nam còn lại: C132
Suy ra có 5 A152 .C132 cách chọn cho trường hợp này.
• chọn 2 nữ và 3 nam.
+) Số cách chọn 2 nữ: C52 cách.
+) Số cách chọn 2 nam làm đội trưởng và đội phó: A152 cách.
+) Số cách chọn 1 còn lại: 13 cách.
Suy ra có 13 A152 .C52 cách chọn cho trường hợp này.
• Chọn 3 nữ và 2 nam.
Trang 27
+) Số cách chọn 3 nữ: C53 cách.
+) Số cách chọn 2 làm đội trưởng và đội phó: A152 cách.
Suy ra có A152 .C53 cách chọn cho trường hợp 3.
Vậy có 5 A152 .C132 + 13 A152 .C52 + A152 .C53 =
111300 cách.
Câu 112. Ông và bà An cùng có 6 đứa con đang lên máy bay theo một hàng dọc. Có bao nhiêu cách xếp
hàng khác nhau nếu ông An hay bà An đứng ở đầu hoặc cuối hàng:
A. 720 . B. 1440 . C. 18720 . D. 40320 .
Lời giải
Chọn C
Ta dùng phần bù.
Sắp 8 người vào 8 vị trí theo hàng dọc có 8! cách sắp xếp.
Sắp ông và bà An vào 2 trong 6 vị trí (trừ vị trí đầu và cuối hàng) có A62 cách.
Sắp 6 người con vào 6 vị trí còn lại có 6! cách.
Vậy có 8!− A62 .6! =
18720 cách sắp xếp.
Câu 113. Bé Minh có một bảng hình chữ nhật gồm 6 hình vuông đơn vị, cố định không xoay như hình vẽ.
Bé muốn dùng 3 màu để tô tất cả các cạnh của các hình vuông đơn vị, mỗi cạnh tô một lần sao cho mỗi hình
vuông đơn vị được tô bởi đúng 2 màu, trong đó mỗi màu tô đúng 2 cạnh. Hỏi bé Minh có tất cả bao nhiêu
cách tô màu bảng?
A. 4374 . B. 139968 . C. 576 . D. 15552 .

Lời giải
Tô màu theo nguyên tắc:
Tô 1 ô vuông 4 cạnh: chọn 2 trong 3 màu, ứng với 2 màu được chọn có 6 cách tô. Do đó, có
6.C32 cách tô.
Tô 3 ô vuông 3 cạnh (có một cạnh đã được tô trước đó): ứng với 1 ô vuông có 3 cách tô màu 1
trong 3 cạnh theo màu của cạnh đã tô trước đó, chọn 1 trong 2 màu còn lại tô 2 cạnh còn lại, có
3.C21 = 6 cách tô. Do đó có 63 cách tô.
Tô 2 ô vuông 2 cạnh (có 2 cạnh đã được tô trước đó): ứng với 1 ô vuông có 2 cách tô màu 2 cạnh
(2 cạnh tô trước cùng màu hay khác nhau không ảnh hưởng số cách tô). Do đó có 22 cách tô.
Vậy có: 6.C32 .63.4 = 15552 cách tô.
Câu 114. Cho đa giác đều 2018 đỉnh. Hỏi có bao nhiêu tam giác có đỉnh là đỉnh của đa giác và có một góc
lớn hơn 100° ?
A. 2018.C897
3
. B. C1009
3
. C. 2018.C895
3
. D. 2018.C896
3
.
Lời giải
Gọi A1 , A2 ,…, A2018 là các đỉnh của đa giác đều 2018 đỉnh.
Gọi ( O ) là đường tròn ngoại tiếp đa giác đều A1 A2 ... A2018 .
Trang 28
Các đỉnh của đa giác đều chia ( O ) thành 2018 cung tròn bằng nhau, mỗi cung tròn có số đo bằng
360°
.
2018
Vì tam giác cần đếm có đỉnh là đỉnh của đa giác nên các góc của tam giác là các góc nội tiếp của
(O ) .
Suy ra góc lớn hơn 100° sẽ chắn cung có số đo lớn hơn 200° .
Cố định một đỉnh Ai . Có 2018 cách chọn Ai .

Gọi Ai , Aj , Ak là các đỉnh sắp thứ tự theo chiều kim đồng hồ sao cho Ai Ak < 160° thì

Ai Aj Ak > 100° và tam giác Ai Aj Ak là tam giác cần đếm.
 
  160 
Khi đó Ai Ak là hợp liên tiếp của nhiều nhất  = 896 cung tròn nói trên.
360 
 
 2018 
896 cung tròn này có 897 đỉnh. Trừ đi đỉnh Ai thì còn 896 đỉnh. Do đó có C896
2
cách chọn hai
đỉnh Aj , Ak .
Vậy có tất cả 2018.C896
2
tam giác thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Trang 29
Bài 4. NHỊ THỨC NEWTON
(a + b) = C40 a 4 + C41a 3b + C42 a 2b 2 + C43 ab3 + C44b 4
4
=a 4 + 4a 3b + 6a 2b 2 + 4ab3 + b 4
(a + b)5 = C50 a 5 + C51a 4b + C52 a 3b 2 + C53 a 2b3 + C54 ab 4 + C55b5
= a 5 + 5a 4b + 10a 3b 2 + 10a 2b3 + 5ab 4 + b5
Những công thức khai triển nói trên là công thức nhị thức Newton (a + b) n ứng với= n 4;= n 5.
Bằng cách như thế, ta có thể khai triển được (a + b) với n là số nguyên dương lớn hơn 5 . Công thức khai
n
triển cụ thể được trình bày trong Chuyên đề học tập Toán 10 .
Ví dụ 1. Khai triển ( x + 1) 4 .
Giải
Ta có: ( x + 1) 4 = x 4 + 4 x 3 ⋅1 + 6 x 2 ⋅12 + 4 x ⋅13 + 14
= x 4 + 4 x 3 + 6 x 2 + 4 x + 1.
Ví dụ 2. Khai triển ( x − 1) 4 .
Giải
Ta có: ( x − 1) 4 = [ x + (−1)]4 = x 4 + 4 x 3 ⋅ (−1) + 6 x 2 ⋅ (−1) 2 + 4 x ⋅ (−1)3 + (−1) 4 = x 4 − 4 x 3 + 6 x 2 − 4 x + 1 .
Ví dụ 3. Khai triển các biểu thức sau:
a) ( x − 2 y ) 4
b) (3 x − y )5 .
Giải
a) Ta có:
( x − 2 y ) 4 = [ x + (−2 y )]4 = x 4 + 4 x3 (−2 y ) + 6 x 2 (−2 y ) 2 + 4 x(−2 y )3 + (−2 y ) 4
= x 4 − 8 x3 y + 24 x 2 y 2 − 32 xy 3 + 16 y 4 .
b) Ta có:
(3 x − y )5= [3 x + (− y )]5= (3 x)5 + 5(3 x) 4 (− y ) + 10(3 x)3 (− y ) 2 + 10(3 x) 2 (− y )3 + 5(3 x)(− y ) 4 + (− y )5
= 243 x5 − 405 x 4 y 3 + 270 x3 y 2 − 90 x 2 y 3 + 15 xy 4 − y 5

Câu 1. Khai triển nhị thức Newton sau
ĐA
Cho khai triển nhị
STT Yêu cầu
thức sau Số hạng tổng quát Số hạng thứ k
1 ( 3 x + 5)
7 Tìm số hạng tổng Tk +1 = C7k 37−k 5k. x 7−k Thứ 4 → k=3 → T4
quát và số hạng thứ
4
2 (1 − 5x )
9 Tìm số hạng tổng T= C9k ( −1) 5k. x k
k Các ý còn lại tương
k +1
quát và số hạng thứ tự.
5
3
(2 ) Tìm số hạng tổng
18 18− k
x −1 T= C k
( −1)
k 18− k
2 .x 2
quát và số hạng thứ k +1 18
9
4 ( 6x − y )
6 Tìm số hạng tổng T= C6k ( −1) 66−k. x 6−k . y k
k
k +1
Trang 1
3
5 1 
10 Tìm số hạng tổng T= C10k ( −1) . x 2 k −10
k
 − x
k +1
x 
7
6
( 2x + y )
2 28 Tìm số hạng tổng 228−k. x 28−k . y 2 k
k
Tk +1 = C28
25
7
30 30 − k
x − 4y T= C30k ( −1) 230+ k. x
k
2
. yk
quát và số hạng thứ k +1
16
8  2
9 Tìm số hạng tổng 7 k −36
x T= C k
( −1)
k 9−k
2 .x 6
3 2 −  quát và số hạng thứ k +1 9
 x 2 
8
12
 1
Câu 2. Tìm hệ số của x trong khai triển  1 + 
8
 x
Tìm hệ số của x 21 trong khai triển ( 2 − 3x )
25
Câu 3.
Câu 4. Viết 3 số hạng đầu tiên theo lũy thừa tăng dần của x của các đa thức sau
10
 x
b) ( 3 − 2x )
8
a)  1 − 
 2
Tìm số hạng thứ tư trong khai triển ( a − 2 x ) theo lũy thừa tăng dần của x .
20
Câu 5.
20
 x
a) (1 − 3x ) b) (1 − 2x )
12 9
c)  1 − 
 3
Câu 7. Tìm
a) Số hạng thứ 8 trong khai triển (1 − 2x )
12
9
 x
b) Số hạng thứ 6 trong khai triển  2 − 
 2
c) Số hạng thứ 12 trong khai triển ( 2 − x )
15
Tìm số hạng đứng giữa trong khai triển ( x 3 − xy )

15
Câu 8.
Câu 9. Tìm hệ số của:
12
1. Số hạng chứa x5 trong khai triển: ( 2 x − 1) .
10
 1
2. Số hạng chứa x11 trong khai triển:  x 2 −  .
 x
( )
14
3. Số hạng chứa x 7 trong khai triển: x 2 + x .
( )
15
4. Số hạng chứa x 25 . y10 trong khai triển: x3 + xy .
Câu 10. Tìm hệ số của số hạng không chứa x trong khai triển sau:
12
 2 1 
x + 4 
1.  x  .
Trang 2
6
 2 1
x − 
2.  x .
7
3 1 
 x+4 
3.  x .
10
 1 
Câu 11. Trong khai triển  2x 3 + 2  hãy tìm số hạng không phụ thuộc vào x .
 x 
( )
6
Câu 12. Tìm số hạng hữu tỷ của khai triển 3 − 15
Câu 13. Tìm hệ số của số hạng trong khai triển sau:
( )
11 7
1. Tìm hệ số của x 6 trong khai triển của biểu thức: A = ( 2 x − 1) + x 2 + 1 .
10 5
2. Tìm hệ số của x3 trong khai triển của biểu thức: A = ( x + 1) + ( x − 1) .
P ( x) P ( x ) = a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + an x n
3. Khai triển dưới dạng:
9 10 11 14
a) Tìm hệ số a9 : P ( x ) = (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + ... + (1 + x ) .
2 3 20
b) Tìm hệ số a15 : P ( x ) = (1 + x ) + 2 (1 + x ) + 3 (1 + x ) + ... + 20 (1 + x ) .
10
1 2 
Câu 14. Cho khai triển:  + x  = a0 + a1 x + ... + a10 x10 . Hãy tìm số hạng ak lớn nhất.
3 3 
8
Câu 15. Tìm hệ số của x8 trong khai triển đa thức của: 1 + x 2 (1 − x )  .
 
12
Câu 16. Khai triển đa thức P ( x ) = (1 + 2 x ) = a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + a12 x12 . Tìm max ( a0 , a1 , a2 ,..., a12 ) .
Câu 17. Tìm số hạng đứng giữa trong các khai triển sau:
( x3 + xy )
21
a) .
20
 
 x4 x + 1 
 
b) 
3
( xy )2  .
7
 1 
( x )  3 x + 4  với x > 0 .
Câu 18. Tìm hệ số của số hạng không chứa x trong khai triển f =
 x
10
1 2 
Câu 19. Cho khai triển đa thức  + x  = a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + a10 x10 . Hãy tìm số hạng ak lớn nhất.
3 3 
Câu 20. Cho n số nguyên dương thỏa mãn 5Cnn−1 = Cn3 . Tìm số hạng chứa x5 trong khai triển nhị thức
14
 nx 2 1 
niu tơn  − ,x ≠ 0.
 14 x 
 
Số số hạng trong khai triển ( x + 2 )

50
Câu 1. là
A. 49 . B. 50 . C. 52 . D. 51 .
Có bao nhiêu số hạng trong khai triển nhị thức ( 2 x − 3)

2018
Câu 2.
A. 2019 . B. 2017 . C. 2018 . D. 2020 .
Trang 3
Viết khai triển theo công thức nhị thức Niu-tơn ( x − y ) .
5
Câu 3.
A. x5 − 5 x 4 y + 10 x3 y 2 − 10 x 2 y 3 + 5 xy 4 − y 5 . B. x 5 − 5 x 4 y − 10 x 3 y 2 − 10 x 2 y 3 − 5 xy 4 + y 5 .
C. x5 + 5 x 4 y + 10 x3 y 2 + 10 x 2 y 3 + 5 xy 4 + y 5 . D. x5 + 5 x 4 y − 10 x3 y 2 + 10 x 2 y 3 − 5 xy 4 + y 5 .
Câu 4. Trong khai triển nhị thức Niu-tơn của (3 − 2 x) 2019 có bao nhiêu số hạng?
A. 2019 . B. 2018 . C. 2020 . D. 2021 .
Từ khai triển biểu thức ( x + 1) thành đa thức. Tổng các hệ số của đa

10
Câu 5.
thức là
A. 1023 . B. 512 . C. 1024 . D. 2048 .
Từ khai triển biểu thức ( x + 1) thành đa thức. Tổng các hệ số của đa thức là
10
Câu 6.
A. 1023 . B. 512 . C. 1024 . D. 2048 .
Tính tổng các hệ số trong khai triển (1 − 2x )

2018
Câu 7. .
A. −1 . B. 1 . C. −2018 . D. 2018 .
Câu 8. Khai triển ( 5 − 4 7)124 . Có bao nhiêu số hạng hữu tỉ trong khai triển trên?
A. 30 . B. 31 . C. 32 . D. 33 .
Câu 9. ( x) ( 3 2 x + 3) 2018 thành đa thức,có tất cả có bao nhiêu số

Trong khai triển nhị thức newton của P=
hạng có hệ số nguyên dương?
A. 673. B. 675. C. 674. D. 672.
Câu 10. Trong khai triển (1 − 2 x )

20
= a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + a20 x 20 . Giá trị của a0 − a1 + a2 bằng
A. 801. B. 800. C. 1. D. 721.
( )
2019
Câu 11. Có bao nhiêu số hạng là số nguyên trong khai triển của biểu thức 3
3+ 5 5 ?
A. 136 . B. 403 . C. 135 . D. 134 .
2019
 151 13 1 1

Câu 12. Trong khai triển của  x y + x 3 y 5  , số hạng mà lũy thừa của x và y bằng nhau là số hạng
 
thứ bao nhiêu của khai triển?
A. 1348 . B. 1346 . C. 1345 . D. 1347 .
9
 8 
Câu 13. Trong khai triển  x + 2  , số hạng không chứa x là
 x 
A. 40096. B. 43008. C. 512. D. 84.
8
 2
Câu 14. Số hạng độc lập với x trong khai triển  x3 −  là
 x
A. 1792 . B. 792 . C. 972 . D. 1972 .
12
 1
Câu 15. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển  x3 −  .
 x
A. − 220 . B. 220 . C. 924 . D. − 924 .
Trang 4
30
 2 
Câu 16. Cho x là số thực dương, số hạng không chứa x trong khai triển nhị thức  x +  là
 x
A. 220 . B. 220 C30
10
. C. 210 C3020 . D. C3020 .
45
Câu 17. Số hạng không chứa x trong khai triển  x − 1  là
 x2 
A. C45
5
. B. −C45
5
. C. C45
15
. D. −C45
15
.
10
 2
Câu 18. Số hạng không chứa x trong khai triển  x +  là
 x
A. C105 . B. −C105 .25 . C. −C105 . D. C105 .25 .
7
 1 
Câu 19. Số hạng không chứa x trong khai triển  3 x + 4  là:
 x
A. 5. B. 35. C. 45. D. 7.
6
 1 
Câu 20. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển  2x − 2  , x ≠ 0 .
 x 
A. 240 . B. 15 . C. −240 . D. −15 .
12
1 
A  − x 2  là
Câu 21. Số hạng không chứa x trong khai triển biểu thức =
x 
A. −924 . B. 495 . C. −495 . D. 924 .
45
 1 
Câu 22. Số hạng không chứa x trong khai triển  x − 2  là
 x 
15 30 5 15
A. C45 . B. C45 . C. −C45 . D. −C45 .
5
 1
Câu 23. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển  x 2 + 3  .
 x 
A. 10 . B. 20 . C. 5 . D. 1 .
Chọn A
7
 1 
Câu 24. Số hạng không chứa x trong khai triển  3 x + 4  là
 x
A. 5. B. 35. C. 45. D. 7.
30
 2 
Câu 25. Cho x là số thực dương, số hạng không chứa x trong khai triển nhị thức  x   là
 x 
A. 220 . B. 220.C30
10
. C. 210.C3020 . D. C30
20
.
Câu 26. Cho khai triển (1 − 2x ) = a0 + a1 x + a2 x 2 +  + a20 x20 . Giá trị của a0 + a1 + a2 +  + a20 bằng:
20
A. 1 . B. 320 . C. 0 . D. −1 .
12
 2 
Câu 27. Hệ số của số hạng chứa x 7 trong khai triển nhị thức  x −  là:
 x x
A. 376 . B. −264 . C. 264 . D. 260 .
Trang 5
13
 1
Câu 28. Tìm hệ số của số hạng chứa x trong khai triển nhị thức  x +  ,.
7
 x
A. 1716. B. 68. C. −176. D. 286.
40
 1 
Câu 29. Hệ số của x 31
trong khai triển  x + 2  , x ≠ 0 là.
 x 
A. C404 . B. C402 . C. C40
3
. D. C40
5
.
4
1 3 
Câu 30. Hệ số lớn nhất trong khai triển  + x 
4 4 
27 9 27 27
A. . B. . C. . D. .
128 32 32 64
(1 + 2 x )
n
Câu 31. Cho biết hệ số của x 2 trong khai triển bằng 180 .Tìm n .
A. n = 8 . B. n = 12 . C. n = 14 . D. n = 10 .
7
 2
Câu 32. Tìm hệ số h của số hạng chứa x 5 trong khai triển  x 2 +  .
 x
A. h = 84 . B. h = 672 . C. h = 560 . D. h = 280 .
15
6  2
Câu 33. Hệ số của số hạng chứa x trong khai triển Newton  x − 2  là
 x 
A. −3640 . B. 3640 . C. 455. D. −1863680
Câu 34. Tìm hệ số của x 25 y10 trong khai triển ( x 3 + xy ) .

15
A. 58690. B. 4004. C. 3003. D. 5005.

6
 2 
Câu 35. Cho khai triển  x +  với x > 0 . Tìm hệ số của số hạng chứa x trong khai triển trên
3
 x 
A. 80 . B. 160 . C. 240 . D. 60 .
6
 2 
3
 x
A. 80 . B. 160 . C. 240 . D. 60 .
Câu 37. Biết hệ số của x 2 trong khai triển của (1 − 3 x ) là 90 . Tìm n .

n
A. n = 7 . B. n = 6 . C. n = 8 . D. n = 5 .
Câu 38. Số hạng thứ 13 trong khai triển ( 2 − x ) bằng?

15
A. 3640x13 . B. 3640x12 . C. −420x12 . D. 3640 .

9
 1 
Câu 39. Tìm số hạng chứa x3 trong khai triển  x −  .
 2x 
1 1
A. − C93 x3 . B. C93 ⋅ x 3 . C. −C93 ⋅ x 3 . D. C93 x 3 .
8 8
13
7  1
Câu 40. Tìm số hạng chứa x trong khai triển  x −  .
 x
A. −C133 . B. −C133 x 7 . C. −C134 x 7 . D. −C134 .
Trang 6
40
 1 
Câu 41. Tìm số hạng chứa x 31
trong khai triển  x + 2  ?
 x 
A. C 40 x .
4 31
B. C 4037x 31 . C. C 4037x 31 . D. C 403 x 31 .
40
34  1
Câu 42. Số hạng chứa x trong khai triển  x +  là
 x
A. −C40 x .
37 34
B. C40 x .
3 34
C. C402 x 34 . D. C404 x 34 .
Câu 43. Biết hệ số của số hạng chứa x 2 trong khai triển (1 + 4 x ) là 3040 . Số tự nhiên n bằng bao nhiêu?
n
A. 28 . B. 26 . C. 24 . D. 20 .

n
A. n = 5 . B. n = 8 . C. n = 6 . D. n = 7 .
Câu 45. Cho biết hệ số của x 2 trong khai triển (1 + 2 x ) bằng 180 . Tìm n .
n
A. n = 12 . B. n = 14 . C. n = 8 . D. n = 10 .
5
 2
Câu 46. Tìm hệ số của số hạng chứa x10 trong khai triển của biểu thức  3x3 − 2  .
 x 
A. −810 . B. 826 . C. 810 . D. 421 .
40
 1 
Câu 47. Tìm hệ số của số hạng chứa x 31
trong khai triển  x + 2  .
 x 
37 4
A. C40 . B. C40
31
. C. C40 . D. C402 .
6
 2 
 , hệ số của x ( x > 0 ) là:
3
Câu 48. Trong khai triển  x +
 x
A. 80 . B. 160 . C. 240 . D. 60 .
Câu 49. Cho n là số tự nhiên thỏa mãn Cn0 + 2.Cn1 + 22.Cn2 + ... + 2n.Cnn =
59049 . Biết số hạng thứ 3 trong
n
3 81
khai triển Newton của  x 2 −  có giá trị bằng n . Khi đó giá trị của x bằng
 x 2
A. 1 B. 2 . C. ±1 D. ±2 .
n
 1 
Câu 50. Cho nhị thức  2 x 2 + 3  , trong đó số nguyên dương n thỏa mãn An3 = 72n . Tìm số hạng chứa
 x 
x trong khai triển.
5
A. 26 C104 x 5 . B. 25 C105 x5 . C. 27 C103 x5 . D. 26 C107 x5 .

n
 3
Câu 51. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển nhị thức Newton của  2 x 2 −  ( x ≠ 0 ) , biết rằng
 x
1.Cn1 + 2.Cn2 + 3.Cn3 + ... + n.Cnn =256n ( Cnk là số tổ hợp chập k của n phần tử).
A. 489888 B. 49888 . C. 48988 . D. 4889888 .
Câu 52. Cho khai triển (1 + 3 x ) = a0 + a1 x1 + ... + an x n trong đó n ∈  * và các hệ số thỏa mãn hệ thức
n
a1 a
a0 + + ... + nn =4096 . Tìm hệ số ai lớn nhất.
3 3
A. 1732104. B. 3897234. C. 4330260. D. 3247695 .
Trang 7
3 n +1
6 1 
Câu 53. Tìm hệ số của x trong khai triển  + x3  với x ≠ 0, biết n là số nguyên dương thỏa mãn
x 
2 2
3Cn +1 + nP2 =
4 An .
A. 210 x 6 . B. 210. C. 120 x 6 . D. 120.
n
 3 2 14 1
Câu 54. Tìm hệ số của số hạng chứa x trong khai triển  2 x 2 −  ( x ≠ 0 ) , biết rằng 2 + 3 =
6
 x  C 3C n
( Cnk
n n
là số tổ hợp chập k của n phần tử).

A. 326592 . B. 3265922 C. 3265592 D. 32692 .
n
 1 
Câu 55. Tìm số hạng chứa x 26 trong khai triển  4 + x 7  biết n là số nguyên dương thỏa mãn hệ thức
x 
C2 n +1 + C2 n +1 + ... + C2 n +1 = 2 − 1 .
1 2 n 20
A. 325 . B. 210 . C. 200 . D. 152 .

Câu 56. Với n là số tự nhiên thỏa mãn Cnn−−46 + nAn2 =
454 , hệ số của số hạng chứa x 4 trong khai triển nhị
n
2 
thức Niu-tơn của  − x 3 
x 
bằng
A. 1972 . B. 786 . C. 1692 . D. −1792 .
Câu 57. Với n là số nguyên dương thỏa mãn Cn1 + Cn3 =
13n , hệ số của số hạng chứa x5 trong khai triển
n
 1
của biểu thức  x 2 + 3  bằng.
 x 
A. 120 . B. 252 . C. 45 . D. 210 .
Câu 58. Cho n là số nguyên dương thỏa mãn An = Cn + Cn + 4n + 6 . Hệ số của số hạng chứa x9 của khai
2 2 1
n
 3
triển biểu thức P (=
x )  x 2 +  bằng:
 x
A. 18564 . B. 64152 . C. 192456 . D. 194265 .
Câu 59. Biết n là số nguyên dương thỏa mãn Cnn −1 + Cnn − 2 =
78 , số hạng chứa x8 trong khai triển
n
 3 2
 x −  là
 x
A. −101376x8 . B. −101376 . C. −112640 . D. 101376x8 .
Câu 60. Với n là số nguyên dương thỏa mãn 3Cn3+1 − 3 An2 = 52 ( n − 1) . Trong khai triển biểu thức
(x + 2 y 2 ) , gọi Tk là số hạng mà tổng số mũ của x và y của số hạng đó bằng 34 . Hệ số của Tk là

3 n
A. 54912 . B. 1287 . C. 2574 . D. 41184 .

Câu 61. Cho n là số nguyên dương thỏa mãn 5Cn1 − Cn2 =
5 . Tìm hệ số a của x 4 trong khai triển của biểu
n
 1 
thức  2 x + 2  .
 x 
A. a = 11520 . B. a = 256 . C. a = 45 . D. a = 3360 .
2n
 1
Câu 62. Với n là số nguyên dương thỏa mãn 3 A n−2
n +C =40 . Hệ số của x trong khai triển  2 x − 
3
n
6
là
 x
A. 1024 . B. −1024 . C. −1042 . D. 1042 .
Trang 8
Câu 63. Với n là số nguyên dương thoả mãn An2 + 3Cn1 =
120 , số hạng không chứa x trong khai triển của
n
 3
biểu thức  x 4 −  bằng
 x
A. 295245 . B. 245295 . C. 292545 . D. 259254 .
2n
 n x
Câu 64. Tìm hệ số của số hạng chứa x8 trong khai triển nhị thức Niutơn của  +  , ( x ≠ 0 ) , biết số
 2x 2 
nguyên dương n thỏa mãn Cn + An =
3 2
50.
97 29 297 279
A. . B. . C. . D. .
12 51 512 215
n
 3
 x
1.Cn1 + 2.Cn2 + 3.Cn3 + ... + nCnn =256n ( Cnk là số tổ hợp chập k của n phần tử).
A. 489888 . B. 49888 . C. 48988 . D. 4889888 .
Câu 66. Giả sử có khai triển (1 − 2 x ) = a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + an x n . Tìm a5 biết a0 + a1 + a2 =

n
71.
A. −672 . B. 672 . C. 627 . D. −627 .
Câu 67. Với n là số nguyên dương thỏa mãn điều kiện An2 − Cn3 =
10 , tìm hệ số a5 của số hạng chứa x5
n
 2
trong khai triển  x 2 − 3  với x ≠ 0 .
 x 
A. a5 = 10 . B. a5 = −10 x 5 . C. a5 = 10 x 5 . D. a5 = −10 .
Câu 68. Tìm hệ số của x5 trong khai triển (1 + 3 x )

2n
biết An3 + 2 An2 =
100
A. 61236 . B. 63216 . C. 61326 . D. 66321 .
Câu 69. Cho n là số nguyên dương thỏa mãn 3n Cn0 − 3n −1 Cn1 + 3n − 2 Cn2 − ..... + ( −1) Cnn =2048 . Hệ số của
n
x10 trong khai triển ( x + 2 ) là:

n
A. 11264 . B. 22 . C. 220 . D. 24 .
n
 1
Câu 70. Trong khai triển  3 x 2 +  biết hệ số của x 3 là 34 Cn5 . Giá trị n có thể nhận là
 x
A. 9 . B. 12 . C. 15 . D. 16 .
n
 1 
Câu 71. Hệ số của số hạng chứa x trong khai triển  3 + x 5  ; ( x > 0 ) biết Cnn++41 − Cnn+3 = 7 ( n + 3) là
8
x 
A. 1303 . B. 313 . C. 495 . D. 13129 .
n
 1 
Câu 72. Tìm hệ số của x trong khai triển nhị thức Newton  2 x + 5  với x > 0 , biết n là số tự nhiên
4
 x
lớn nhất thỏa mãn An5 ≤ 18 An4− 2 .
A. 8064 . B. 3360 . C. 13440 . D. 15360 .
n
 1
Câu 73. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển  x 2 −  biết An2 − Cn2 =
105 .
 x
A. −3003 . B. −5005 . C. 5005 . D. 3003 .
Trang 9
Câu 74. Tìm hệ số của x 5 trong khai triển thành đa thức của ( 2 − 3 x ) , biết n là số nguyên dương thỏa
2n
mãn: C20n +1 + C22n +1 + C24n +1 + ... + C22nn+1 =

1024 .
A. 2099529 . B. −2099520 . C. −1959552 . D. 1959552 .

n
 3 2
 x −  là
 x
A. −101376x8 . B. −101376 . C. −112640 . D. 101376x8 .
n
 2 4
Câu 76. Tìm số hạng chứa x trong khai triển  x −  , biết n là số tự nhiên thỏa mãn C=
5 3
n n + 2Cn2
 x  3
A. 134 B. 144 C. 115 D. 141
n
 2
Câu 77. Tìm hệ số không chứa x trong khai triển  x 3 −  , biết n là sô nguyên dương thỏa mãn
 x
Cnn −1 + Cnn − 2 =
78 .
A. 112640 . B. 112643 . C. −112640 . D. −112643 .
10
 x +1 x −1 
Câu 78. Cho= biểu thức P  −  với x > 0 , x ≠ 1 . Tìm số hạng không chứa x trong
 x − 3 x +1 x − x 
3 2
khai triển Niu-tơn của P .

A. 200 . B. 160 . C. 210 . D. 100 .
9
2
)  x − 2  , x ≠ 0 bằng
Câu 79. Số hạng không chứa x trong khai triển f ( x=
 x 
A. 5376 . B. −5376 . C. 672 . D. −672 .
14
 2 
Câu 80. Số hạng không chứa x trong khai triển của  3 x − 4  với x > 0 là:
 x
A. 26 C148 . B. 26 C146 . C. 28 C148 . D. −28 C148 .
11
 1  11
Câu 81. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển của x  x + 5  với x > 0 .
 x 
A. 485 . B. 238 . C. 165 . D. 525 .
Câu 82. Với n là số nguyên dương thỏa mãn Cn + Cn =
1 2
n
2
biểu thức  x 3 + 2  bằng
 x 
A. 13440 B. 3360 C. 80640 D. 322560
n
 1
Câu 83. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển của x x  4  với x  0 , nếu biết rằng n là số
 x 
nguyên dương thỏa mãn C n2  C n1  44 .
A. 485. B. 525. C. 165. D. 238
n
 1 
Câu 84. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển của  x x + 4  , với x > 0 , nếu biết rằng
 x 
Cn2 − Cn1 =
44 .
Trang 10
A. 165 . B. 238 . C. 485 . D. 525 .
2n
 3 
Câu 85. Số hạng không chứa x trong khai triển  2 x − 3  với x ≠ 0 , biết n là số nguyên dương thỏa
 x
mãn Cn3 + 2n =
An2+1 là:
A. −C1612 .24.312 . B. C160 .216 . C. C1612 .24.312 . D. C1616 .20 .
n
 2 
Câu 86. Với số nguyên dương n thỏa mãn C − n =27 , trong khai triển  x + 2  số hạng không chứa x
2
n
 x 
là
A. 84 . B. 672 . C. 8 . D. 5376 .
Câu 87. Cho khai triển (1 − 3 x + 2 x 2 )
2017
= a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + a4034 x 4034 . Tìm a2 .
A. 9136578 B. 16269122 . C. 8132544 . D. 18302258 .
Câu 88. Tìm hệ số của x 7 trong khai triển f ( x ) =(1 − 3 x + 2 x3 ) thành đa thức.
10
A. 204120 . B. −262440 . C. −4320 . D. −62640 .
Câu 89. Cho khai triển ( 3 − 2 x + x 2 )= a0 x18 + a1 x17 + a2 x16 + ... + a18 . Giá trị a15 bằng
9
A. 218700 . B. 489888 . C. −804816 . D. −174960 .

9
1 
Câu 90. Tìm hệ số của x sau khi khai triển và rút gọn các đơn thức đồng dạng của  − x + 2 x 2  , x ≠ 0 .
3
x 
A. −2940 . B. 3210 . C. 2940 . D. −3210 .
Câu 91. Hệ số của số hạng chứa x 7 trong khai triển ( x 2 − 3 x + 2 ) bằng

6
A. −6432 . B. −4032 . C. −1632 . D. −5418 .
Câu 92. Tìm hệ số của số hạng chứa x 5 trong khai triển (1 + x + x 2 + x 3 ) .

10
A. 582 . B. 1902 . C. 7752 . D. 252 .

0 1 2
Câu 93. Cho n là số tự nhiên thỏa mãn 3Cn + 4Cn + 5Cn + ... + (n + 3)Cn =
n
3840 .Tổng tất cả các hệ số của
các số hạng trong khai triển (1 + x − x 2 + x3 ) n là
A. 410 . B. 49 . C. 210 . D. 29 .
Câu 94. Giả sử (1 + x + x 2 + x 3 + ... + x10 ) = a0 + a1 x + a2 x 2 + a3 x 3 + ... + a110 x110 với a0 , a1 , a2 ,…, a110 là
11
các hệ số. Giá trị của tổng

T C110 a11 − C111 a10 + C112 a9 − C113 a8 + ... + C1110 a1 − C1111a0 bằng
=
A. T = −11 . B. T = 11 . C. T = 0 . D. T = 1 .
18
 1
Câu 95. Sau khi khai triển và rút gọn thì P( x) =(1 + x) +  x 2 +  có tất cả bao nhiêu số hạng
12
 x
A. 27 . B. 28 . C. 30 . D. 25
Câu 96. Cho đa thức P ( x ) = ( x − 2 ) + ( 3 − 2=

x)
2017 2018
a2018 x 2018 + a2017 x 2017 + ... + a1 x + a0 . Khi đó
S= a2018 + a2017 + ... + a1 + a0 bằng
A. 0 . B. 1 . C. 2018 . D. 2017 .
Trang 11
12 21
 3  1 
Câu 97. Sau khi khai triển và rút gọn biểu thức f ( x ) = x 2 +  +  2 x3 + 2  thì f ( x ) có bao nhiêu
 x  x 
số hạng?
A. 30 . B. 32 . C. 29 . D. 35 .
Câu 98. Tìm hệ số của x 5 trong khai triển P ( x ) = ( x + 1) + ( x + 1) + ... + ( x + 1) .

6 7 12
A. 1716 . B. 1715 . C. 1287 . D. 1711 .
Câu 99. Cho đa thức: P ( x ) = (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) . Khai triển và rút gọn ta được

8 9 10 11 12
đa thức: P ( x ) = a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + a12 x12 . Tìm hệ số a8 .

A. 720 . B. 700 . C. 715 . D. 730 .
Câu 100. Cho đa thức P ( x ) = (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) . Khai triển và rút gọn ta được

8 9 10 11 12
đa thức P ( x ) = a0 + a1 x + ... + a12 x12 . Tính tổng các hệ số ai , i = 0; 1; 2; ...; 12 .

A. 5 . B. 7936 . C. 0 . D. 7920 .
Câu 101. Tìm hệ số của số hạng chứa x 9 trong khai triển nhị thức Newton (1 + 2 x )( 3 + x ) .
11
A. 4620 . B. 1380 . C. 9405 . D. 2890 .

Câu 102. Cho khai triển (1 + 2 x )
10
(3 + 4x + 4x )
2 2
= a0 x + a1 x + a2 x 2 +  + a14 x14 . Tìm giá trị của a6 .
A. 482496 . B. 529536 . C. 278016 . D. 453504 .
4
1 6 2
Câu 103. Hệ số của x trong khai triển ( 2 x + 1)  x + x +  thành đa thức là
6
 4
1 6 1
A. C14 . B. C146 . C. C146 . D. 4C148 .
2 4
Câu 104. Hệ số của x 5 trong khai triển biểu thức x ( 2 x − 1) + ( x − 3) bằng

6 8
A. 1752 B. −1272 C. 1272 D. −1752
Câu 105. Hệ số của x 5 trong khai triển x ( 3 x − 1) + ( 2 x − 1) bằng

6 8
A. −3007 B. −577 C. 3007 D. 577
Câu 106. Hệ số của x 5 trong khai triển biểu thức x( x − 2)6 + (3 x − 1)8 bằng
A. −13548 B. 13668 C. −13668 D. 13548
Câu 107. Hệ số của x 5 trong khai triển biểu thức x ( 2 x − 1) + ( 3 x − 1) bằng

6 8
A. 13848 B. 13368 C. −13848 D. −13368

Câu 108. Hệ số của x 5 trong khai triển x ( x − 2 ) + ( 3 x − 1) bằng
6 8
A. −13548 . B. 13548 . C. −13668 . D. 13668 .
Câu 109. Tìm hệ số của x 5 trong khai triển đa thức f x   x 1  x   x 2 1  2x  .

5 10
A. 965. B. 263. C. 632. D. 956.
Câu 110. Tìm hệ số của x 5 trong khai triển P ( x ) =x (1 − 2 x ) + x 2 (1 + 3 x ) .

5 10
A. 3240 . B. 3320 . C. 80 . D. 259200 .
Trang 12
Câu 111. Khai triển đa thức P  x   1  2 x 12  a0  a1 x  ...  a12 x 12 . Tìm hệ số ak 0  k  12 lớn nhất trong
khai triển trên.
A. C128 28. B. C129 2 9. C. C1210 210. D. 1  C128 28.
Câu 112. Hệ số có giá trị lớn nhất khi khai triển P ( x )= (1 + 2 x )

2 12
thành đa thức là
A. 162270 . B. 162720 . C. 126270 . D. 126720 .
Trang 13
Bài 4. NHỊ THỨC NEWTON
(a + b) = C40 a 4 + C41a 3b + C42 a 2b 2 + C43 ab3 + C44b 4
4
=a 4 + 4a 3b + 6a 2b 2 + 4ab3 + b 4
(a + b)5 = C50 a 5 + C51a 4b + C52 a 3b 2 + C53 a 2b3 + C54 ab 4 + C55b5
= a 5 + 5a 4b + 10a 3b 2 + 10a 2b3 + 5ab 4 + b5
Những công thức khai triển nói trên là công thức nhị thức Newton (a + b) n ứng với= n 4;= n 5.
Bằng cách như thế, ta có thể khai triển được (a + b) với n là số nguyên dương lớn hơn 5 . Công thức khai
n
triển cụ thể được trình bày trong Chuyên đề học tập Toán 10 .
Ví dụ 1. Khai triển ( x + 1) 4 .
Giải
Ta có: ( x + 1) 4 = x 4 + 4 x 3 ⋅1 + 6 x 2 ⋅12 + 4 x ⋅13 + 14
= x 4 + 4 x 3 + 6 x 2 + 4 x + 1.
Ví dụ 2. Khai triển ( x − 1) 4 .
Giải
Ta có: ( x − 1) 4 = [ x + (−1)]4 = x 4 + 4 x 3 ⋅ (−1) + 6 x 2 ⋅ (−1) 2 + 4 x ⋅ (−1)3 + (−1) 4 = x 4 − 4 x 3 + 6 x 2 − 4 x + 1 .
Ví dụ 3. Khai triển các biểu thức sau:
a) ( x − 2 y ) 4
b) (3 x − y )5 .
Giải
a) Ta có:
( x − 2 y ) 4 = [ x + (−2 y )]4 = x 4 + 4 x3 (−2 y ) + 6 x 2 (−2 y ) 2 + 4 x(−2 y )3 + (−2 y ) 4
= x 4 − 8 x3 y + 24 x 2 y 2 − 32 xy 3 + 16 y 4 .
b) Ta có:
(3 x − y )5= [3 x + (− y )]5= (3 x)5 + 5(3 x) 4 (− y ) + 10(3 x)3 (− y ) 2 + 10(3 x) 2 (− y )3 + 5(3 x)(− y ) 4 + (− y )5
= 243 x5 − 405 x 4 y 3 + 270 x3 y 2 − 90 x 2 y 3 + 15 xy 4 − y 5

Câu 1. Khai triển nhị thức Newton sau
ĐA
Cho khai triển nhị
STT Yêu cầu
thức sau Số hạng tổng quát Số hạng thứ k
1 ( 3 x + 5)
7 Tìm số hạng tổng Tk +1 = C7k 37−k 5k. x 7−k Thứ 4 → k=3 → T4
4
2 (1 − 5x )
9 Tìm số hạng tổng T= C9k ( −1) 5k. x k
k Các ý còn lại tương
k +1
quát và số hạng thứ tự.
5
3
18 18− k
x −1 T= C k
( −1)
k 18− k
2 .x 2
quát và số hạng thứ k +1 18
9
4 ( 6x − y )
6 Tìm số hạng tổng T= C6k ( −1) 66−k. x 6−k . y k
k
k +1
Trang 1
3
5 1 
10 Tìm số hạng tổng T= C10k ( −1) . x 2 k −10
k
 − x
k +1
x 
7
6
( 2x + y ) 2 28 Tìm số hạng tổng 228−k. x 28−k . y 2 k
k
Tk +1 = C28
25
7
30 30 − k
x − 4y T= C30k ( −1) 230+ k. x
k
2
. yk
quát và số hạng thứ k +1
16
8  2
9 Tìm số hạng tổng 7 k −36
x T= C k
( −1)
k 9−k
2 .x 6
3 2 −  quát và số hạng thứ k +1 9
 x 2 
8
Lời giải
Khai triển nhị thức Newton sau
1. ( 3x + 5)
7
Theo công thức nhị thức Newton ta có

7
( 3x + 5) = ∑ C7k 37−k 5k. x 7−k
7
k =0
Số hạng tổng quát Tk +1 = C7k 37−k 5k. x 7−k

Số hạng thứ 4(k=3)
= là T4 C=
3 7 −3 3 7 −3
73 5 .x 35375 x 4
2. (1 − 5x )
9

9
(1 −=
5x ) ∑ C9k ( −1) 5k. x k
9 k
k =0
Số hạng tổng quát Tk +1 = C9k (1) ( −5 ) = C9k ( −1) 5k. x k

9−k k k
C94 ( −1) 54. x 4 =

4
Số hạng thứ 5(k=4) là T5 = 78750 x 4
( )
18
3. 2 x − 1
18 18− k
 1  18
k 
1
 18 18− k
( )
18
2 x − 1 =  2 x 2 − 1 = ∑ C18k ( −1)  2 x 2  = ∑ C18k ( −1) 218−k. x 2
k
=   k 0=   k 0
18− k
C18k ( −1) 218−k. x
k
Số hạng tổng quát T=
k +1
2
18−8
C188 ( −1) 218−8. x
8
Số hạng thứ 9 là T9 = 2
210.C188 x 5
=
4. ( 6x − y )
6

6
( 6x =
− y ) ∑ C6k ( −1) 66−k. x 6−k . y k
6 k
k =0
C6k ( −1) 66−k. x 6−k . y k

k
k +1
C6k ( −1) 66−k. x 6−k . y k =

k
Số hạng thứ 3 (k=2) là T3 = C62 64 x 4 y 2
Trang 2
10
1 
5.  − x 
x 
10
1  10
∑ C10k ( −1) . x 2 k −10

k
 −
= x 
x  k =0
C10k ( −1) . x 2 k −10

k
k +1
C106 ( 1) . x 2.6−10 =
6
Số hạng thứ 7 (k=6) là T7 =− C106 x 2
6. ( 2x + y 2 )
28

28
( 2x + y )2 28
= ∑ C28
k
228−k. x 28−k . y 2 k
k =0
Số hạng tổng quát Tk +1 = C28k 228−k. x 28−k . y 2 k

Số hạng thứ
= 25(k=24) là T24 C=
24 28− 24 28− 24
28 2 .x . y 224 24 C28
24 4 48
x y
( )
30
7. 2 x − 4 y
30 30 − k
 12  30
k 
1
 30 30 − k
( )
30
2 x − 4 y  2 x − 4 y  = ∑ C30 .  2 x  . ( −4 y ) = ∑ C30 ( −1) 2 . x 2 . y k
k k k 30 + k
2
=   k 0=   k 0
30 − k
C30k ( −1) 230+ k. x
k
k +1
2
. yk
30 −15 15
C15 ( −1) 2 . x
15
Số hạng thứ 16(k=15) là T16 = 30 +15 2 15
−2 C x y15
.y = 45 15
30
2
9
 2 x
8.  − 
3 2
 x 2 
1 9−k 9 1 k
 9    
 2 
x  2 x 
2 9
2   x2  9 7 k −36
∑ ∑ 9 ( )
k 9−k
3 2 −   2 − − = C k
 − = C k
− 1 2 . x 6
x 2 2  9

2
  2 
 =   x3  k 0 =
 x 3    k 0
  
7 k −36
C9k ( −1) 29−k. x
k
k +1
6
7.7 −36 13
1
C9k ( −1) 29−7. x
7
Số hạng thứ 8(k=7) là T8 = 6
− 5 C97 x 6
=
2
12
 1
Câu 2. Tìm hệ số của x trong khai triển  1 + 
8
 x
Lời giải
Số hạng thứ k + 1 trong khai triển là:
k
−k  1 
=ak C12k x12= k 12 − 2 k
  C12 x ( 0 ≤ x ≤ 12 )
x
Ta chọn 12 − 2k = 8 ⇔ k = 2
Vậy số hạng thứ 3 trong khai triển chứa x 8 và có hệ số là: C122 = 66 .
Tìm hệ số của x 21 trong khai triển ( 2 − 3x )

25
Câu 3.
Lời giải
Số hạng thứ 21 trong khai triển C2520 25 ( −3x ) =
20
23 x .
20 5 20 20
C25
Trang 3
10
 x
b) ( 3 − 2x )
8
a)  1 − 
 2
Lời giải
45 2
a) 1 − 5 x + x b) 38 − C81 372 x + C82 364 x 2
4
Tìm số hạng thứ tư trong khai triển ( a − 2 x ) theo lũy thừa tăng dần của x .
20
Câu 5.
Lời giải
Áp dụng công thức nhị thức Newton số hạng thứ 4 trong khai triển là −C20
3 3 17 3
2a x
20
 x
a) (1 − 3x ) b) (1 − 2x )
12 9
c)  1 − 
 3
Lời giải
a) 1 − 36 x + 594 x − 5940 x
2 3
b) 1 − 18 x + 144 x 2 − 8C93 x 3 = 1 − 18 x + 144 x 2 − 672 x 3

20 190 2 1140 3
c) 1 − x+ x − x
3 9 27
Câu 7. Tìm
a) Số hạng thứ 8 trong khai triển (1 − 2x )
12
9
 x
b) Số hạng thứ 6 trong khai triển  2 − 
 2
c) Số hạng thứ 12 trong khai triển ( 2 − x )
15
Lời giải
1
a) −C127 27 x 7 b) − C95 x 5 c) −16C1511 x11
2
Tìm số hạng đứng giữa trong khai triển ( x 3 − xy )

15
Câu 8.
Lời giải
Số hạng tổng quát trong khai triển ( x 3 − xy ) là Tk +1 C15k ( x 3 )
15 15− k
. ( − xy )
k
=
Trong khai triển trên có n = 15 nên có 16 số hạng nên số hạng đứng giữa là số hạng thứ 8 và thứ 9.
T7+1 C157 ( x 3 )
15−7
. ( − xy ) =
7
T8 == −6435 x 31 y 7
T9 = T8+1 = C158 ( x 3 )
15−8
. ( − xy ) = 6435 x 29 y 8
8
Câu 9. Tìm hệ số của:

12
1. Số hạng chứa x5 trong khai triển: ( 2 x − 1) .
10
 1
2. Số hạng chứa x11 trong khai triển:  x 2 −  .
 x
( )
14
3. Số hạng chứa x 7 trong khai triển: x 2 + x .
( )
15
4. Số hạng chứa x 25 . y10 trong khai triển: x3 + xy .
Lời giải
Trang 4
12 12
12 12− k
( 2=
x − 1) ∑ C12k ( 2 x ) = ( −1)k ∑ C12k 212−k ( −1)k x12−k
1.
= k 0=k 0
Tại số hạng chứa x5 thì tương ứng với 12 − k = 5 ⇒ k = 7 .
7
Vậy hệ số của x5 là: C12
7 5
2 ( −1) =
−25344 .
10 10 10 k 10
 2 1
 x − =

x
∑ C k
10 x 2 10− k  1 
 −
 x
=
 ( )
∑ C k 2(10− k )− k
10 x ( ) ∑ C10k ( −1)k x 20−3k
−1=
k
2. 
= k 0= k 0= k 0
Tại số hạng chứa x11 thì tương ứng với 20 − 3k = 11 ⇒ k = 3 .
3
3
( −1) =
−120 .
( x2 + x )
14 14
= x14 ( x + 1)
3.
⇒ Không tồn tại số hạng chứa x 7 .
Vậy hệ số của x 7 là: 0 .
15 15 15
( ) ( )
15 15− k 3(15− k )+ k k
= x3 + xy ∑ C15k x3= ( xy )k ∑ C15k x= y ∑ C15k x 45−2k y k
4.
= k 0 = k 0= k 0
45 − 2k = 25
Tại số hạng chứa x 25 . y10 thì tương ứng với  ⇒k = 10 .
k = 0

10
= 3003 .
Câu 10. Tìm hệ số của số hạng không chứa x trong khai triển sau:
12
 2 1 
x + 4 
1.  x  .
6
 2 1
x − 
2.  x .
7
3 1 
 x+4 
3.  x .
Lời giải
12 12 12
 2 1  k 2(12− k ) 1 k 24−6 k
=x + 4 ∑ C12 x= . 4k ∑ C12 x
1.
=  x  k 0 = x k 0
Tại số hạng không chứa x thì tương ứng với 24 − 6k = 0 ⇒ k = 4 .
4
Vậy số hạng tự do là: C12 = 495 .
6 6 6 k 6
 2 1 k 2( 6− k )  1 
.  − = ∑ C6k ( −1) x ( ) = ∑ C6k ( −1) x12−3k
k 2 6− k − k k
 x − = ∑ C6 x
2. 
= x  k 0=  x k 0 = k 0
Tại số hạng không chứa x thì tương ứng với 12 − 3k = 0 ⇒ k = 4 .
Trang 5
7
 1 7  1 −k 1 k 7 7k
k 3(
7−k )
k 3(
3 1   3 1  7 7 7 − k )− 7 −
k 3 12
 x + 4 
=  x + 1 
= ∑ C7 x . x 4 =∑ C7 x 4 =∑ C7 x
 x =   k 0 = k 0= k 0
 4
x 
3.
7 7k
Tại số hạng không chứa x thì tương ứng với − =0 ⇒ k =4 .
3 12
10
 1 
Câu 11. Trong khai triển  2x 3 + 2  hãy tìm số hạng không phụ thuộc vào x .
 x 
Lời giải
10 k
 3 1  3 10 − k  1 
10 ( 2 x )
Số hạng tổng quát trong khai triển  2x
= + 2  là Tk +1 C=
k
 2 
C10k 210−k x 30−5k
 x  x 
Tk +1 không phụ thuộc vào x 30 − 5k = 0 ⇒ k = 6
Số hạng không phụ thuộc vào x là số hạng thứ 7 ứng với k=6: T7 = C106 24 .
( )
6
Câu 12. Tìm số hạng hữu tỷ của khai triển 3 − 15
Lời giải
( )
6
Số hạng thứ k + 1 trong khai triển 3 − 15 là:
k
( ) ( )
6− k k
=( −1) C6k 335 2 ( 0 ≤ k ≤ 6)
k
Tk +1 =C6k 3 − 15
k
Tk +1 là số hạng hữ tỉ ⇔ là một số tự nhiên ⇔ k chia hết cho 2 ⇔ k ∈ {0;2;4;6} (vì 0 ≤ k ≤ 6 )
2
Vậy trong khai triển các số hạng hữu tỉ x là số hạng thứ 1; 3; 5; 7
0 2
( −1) C 3 5 = ( −1) C 3 5 =
0 0 3 2 2 2 3 2
T1 = 27 T2 =
6 2025 6
4 6
( −1) C 3 5 = ( −1) C 3 5 =
4 4 3 2 6 6 3 2
T5 = 10125 T7 =
6 3375 6
Câu 13. Tìm hệ số của số hạng trong khai triển sau:
( )
11 7
1. Tìm hệ số của x 6 trong khai triển của biểu thức: A = ( 2 x − 1) + x 2 + 1 .
10 5
2. Tìm hệ số của x3 trong khai triển của biểu thức: A = ( x + 1) + ( x − 1) .
P ( x) P ( x ) = a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + an x n
3. Khai triển dưới dạng:
9 10 11 14
a) Tìm hệ số a9 : P ( x ) = (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + ... + (1 + x ) .
2 3 20
b) Tìm hệ số a15 : P ( x ) = (1 + x ) + 2 (1 + x ) + 3 (1 + x ) + ... + 20 (1 + x ) .
Lời giải
11 7
( ) ( 2 x )11−k ( −1)k + ∑ C7k ( x 2 )
11 7 7−k
A = ( 2 x − 1) + x 2 + 1
k
= ∑ C11 .1k =
1. = k 0= k 0
11 7
k
∑ C11k . ( −1) .211−k .x11−k +
= ∑ C7k .x14−2k
k 0=k 0
11 5
Ta có hệ số của x 6 trong ( 2 x − 1) thì tương ứng với 11 − k = 6 ⇒ k = 5 là ( −1) .26.C11
5
.
Trang 6
( )
7
Ta có hệ số của x 6 trong x 2 + 1 thì tương ứng với 14 − 2k = 6 ⇒ k = 4 là C74 .
5
Vậy hệ số của x 6 là: ( −1) .26.C11
5
+ C74 .
10 5
10 5 k
A = ( x + 1) + ( x − 1) = ∑ C10k x10−k .1k + ∑ C5k x5−k . ( −1) =
2. =k 0=k 0
10 5
k
= ∑ C10k .x10−k + ∑ C5k . ( −1) . x 5− k
=k 0=k 0
10
Ta có hệ số của x3 trong ( x + 1) 7
thì tương ứng với 10 − k = 3 ⇒ k = 7 là C10 .
5 2
Ta có hệ số của x3 trong ( x − 1) thì tương ứng với 5 − k = 3 ⇒ k = 2 là ( −1) .C52 =
C52 .

7
+ C52 =
130 .
3.
9 10 11 14
P ( x ) = (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + ... + (1 + x ) =
a)
9 10 14
= ∑ C9k .x k + ∑ C10k .x k + ... + ∑ C14k .x k
=k 0=k 0 =k 0
Hệ số của a9 là hệ số của x9 tương ứng với k = 9 : C99 + C10

9 9
+ ... + C14 3003
=
b) Tương tự như câu a ta có hệ số của a15 là hệ số của x15 : 15C15

15 15
+ 16C16 15
+ ... + 20C20 =400995 .
10
1 2 
Câu 14. Cho khai triển:  + x  = a0 + a1 x + ... + a10 x10 . Hãy tìm số hạng ak lớn nhất.
3 3 
Lời giải
10 10
1 2   1  10 k k k
 + x   ∑ C10 2 x
=
3 3   3  k =0
k k
Như vậy số hạng ak lớn nhất khi C10 .2 là lớn nhất ⇒ k ≥ 5
Với k = 5, 6, 7,8,9,10 ta có:
25 C10 5
= 8064 

26 C10 6
= 13440 

27 C10
= 7
15360  ⇒ C10 k k
.2 là lớn nhất tại k = 7 , vậy số hạng ak lớn nhất tại

28 C10 8
= 11520 
....................... 

10
1
k =7 ⇒ ak =  .15360
3
8
Câu 15. Tìm hệ số của x8 trong khai triển đa thức của: 1 + x 2 (1 − x )  .
 
Lời giải
3 4 8
f ( x ) = C80 + ... + C83  x 2 (1 − x )  + C84  x 2 (1 − x )  + ... + C88  x 2 (1 − x ) 
     
Trang 7
Nhận thấy: x8 chỉ có trong các số hạng:
3
 Số hạng thứ 4 : C83  x 2 (1 − x ) 
 
4
 Số hạng thứ 5 : C84  x 2 (1 − x ) 
 
Vậy hệ số tương đương với: A8 = C83C32 + C84C40 = 238
12
Câu 16. Khai triển đa thức P ( x ) = (1 + 2 x ) = a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + a12 x12 . Tìm max ( a0 , a1 , a2 ,..., a12 ) .
Lời giải
Gọi ak là hệ số lớn nhất của khai triển suy ra ak > ak −1
Từ đây ta có hệ phương trình:
2 1
2k C12
k k −1 k −1  ≥
≥ 2 C12  k 12 − k + 1
 k k ⇔
 1 ≥ 2
k +1 k +1
2 C12 ≥ 2 C12
12 − k k + 1
⇒ max ( a0 , a1 , a2 ,..., a12 ) =
a8 =8 8
C12 .2 =
126720
Câu 17. Tìm số hạng đứng giữa trong các khai triển sau:
( x3 + xy )
21
a) .
20
 
 x4 x + 1 
 
b) 
3
( xy )2  .
Lời giải
( ) có 21 + 1 =22 số hạng nên có hai số hạng đứng giữa là số thứ 11 và 12 .

21
a) Khai triển x3 + xy
( x ) ( xy )10 = C2110 x43 y10

10 3 11
 Số hạng thứ 11 là: C21
( x ) ( xy )11 = C2110 x41 y11

11 3 10
 Số hạng thứ 12 là: C21
20
 
1
b) Khai triển  x 4 x +  có 20 + 1 =21 số hạng nên có hai số hạng đứng giữa là số thứ
 2 

3
( xy ) 
10
 7 −2 10 65 −20
21 + 1 10  4  
( ) 3 
10 6
= 11 : C20 x xy = C 20 x y 3 .
2    
 
7
 1 
( x )  3 x + 4  với x > 0 .
Câu 18. Tìm hệ số của số hạng không chứa x trong khai triển f =
 x
Lời giải
k 7 7
7−k  1 
( )
− k
k 3 k 3 12
Số hạng tổng quát trong
= khai triển: Tk +1 C=
7 x 4  C7 x với k ∈ , k ≤ 7
 x
7 7
Ứng với số hạng không chứa x ta có: − k =0 ⇔ k =4
3 12
Vậy số hạng không chứa x trong khai triển f ( x ) là: C74 = 35 .
Trang 8
10
1 2 
Câu 19. Cho khai triển đa thức  + x  = a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + a10 x10 . Hãy tìm số hạng ak lớn nhất.
3 3 
Lời giải
10 10
1 2  1 10 1 k 1
Ta có:  + x  = 10 (1 + 2 x ) = 10 ∑ C10k ( 2 x ) ⇒ ak= 10
k k
C10 2
3 3  3 3 k =0 3
k k
C10 k +1 k +1
ak ≥ ak +1 2 ≥ C10 2
⇒ ⇔
ak ≥ ak −1 k k k −1 k −1
C10 2 ≥ C10 2
 2k .10! 2k +1.10!  1 2
 ≥ ≥
 k !. (10 − k ) ! ( k + 1) !. ( 9 − k ) ! 
10 − k k + 1 19 22
Ta có ak đạt được max ⇔  ⇔ ⇔ ≤k≤
2 ≥ 2 3 3
k k −1
 2 .10! 2 .10!
≥
 k !. (10 − k ) ! ( k − 1) !. (11 − k ) !  k 11 − k

⇒ k= 7 ( k ∈ , k ∈ [ 0;10]
)
27 7
Vậy max a=
k a=
7 10
C10 .
3
Câu 20. Cho n số nguyên dương thỏa mãn 5Cnn−1 = Cn3 . Tìm số hạng chứa x5 trong khai triển nhị thức
14
 nx 2 1 
niu tơn  − ,x ≠ 0.
 14 x 
 
Lời giải
n ( n − 1)( n − 2 )
5Cnn−1 = Cn3 ⇔ 5n = ⇔ ( n − 1)( n − 2 ) = 30 ⇒ n = 7 (do n > 0 )
6
7−k k 7−k
5  x2   1 k 1
Gọi a là hệ số của x ta có: C77−k   .  −  = ax5 ⇔ ( −1) .C77−k .   .x14−3k= ax5
 2   x 2
7−k
1 −35
⇒ 14 − 3k = 5 ⇔ k = 3 và −C77−k .   =a⇒a= .
2 16
−35 5
Vậy số hạng chứa x5 là
.x .
16
Số số hạng trong khai triển ( x + 2 )

50
Câu 1. là
A. 49 . B. 50 . C. 52 . D. 51 .
Lời giải
Số số hạng trong khai triển là: n + 1 = 50 + 1 = 51 .
Có bao nhiêu số hạng trong khai triển nhị thức ( 2 x − 3)

2018
Câu 2.
A. 2019 . B. 2017 . C. 2018 . D. 2020 .
Lời giải
Trong khai triển nhị thức ( a + b ) thì số các số hạng là n + 1 nên trong khai triển ( 2 x − 3)
n 2018
có
2019 số hạng.
Viết khai triển theo công thức nhị thức Niu-tơn ( x − y ) .

5
Câu 3.
A. x5 − 5 x 4 y + 10 x3 y 2 − 10 x 2 y 3 + 5 xy 4 − y 5 . B. x 5 − 5 x 4 y − 10 x 3 y 2 − 10 x 2 y 3 − 5 xy 4 + y 5 .
Trang 9
C. x5 + 5 x 4 y + 10 x3 y 2 + 10 x 2 y 3 + 5 xy 4 + y 5 . D. x5 + 5 x 4 y − 10 x3 y 2 + 10 x 2 y 3 − 5 xy 4 + y 5 .
Lời giải
Ta có:
5
( x − y) = x + ( − y )  =C50 x5 + C51 x 4 ( − y ) + C52 x 3 ( − y ) + C53 x 2 ( − y ) + C54 x1 ( − y ) + C55 ( − y )
5 1 2 3 4 5
Hay ( x − y ) =x5 − 5 x 4 y + 10 x3 y 2 − 10 x 2 y 3 + 5 xy 4 − y 5 .
5
Câu 4. Trong khai triển nhị thức Niu-tơn của (3 − 2 x) 2019 có bao nhiêu số hạng?
A. 2019 . B. 2018 . C. 2020 . D. 2021 .
Lời giải
Chọn C
Ta có: Khai triển nhị thức Niu-tơn (a + b) n có n + 1 số hạng.
Vậy trong khai triển nhị thức Niu-tơn của (3 − 2 x) 2019 có 2020 số hạng.
Từ khai triển biểu thức ( x + 1) thành đa thức. Tổng các hệ số của đa

10
Câu 5.
thức là
A. 1023 . B. 512 . C. 1024 . D. 2048 .

Lời giải
Chọn C
10
Xét khai triển f ( x) =( x + 1) =∑ C10k .x k .
10
k =0
Gọi S là tổng các hệ số trong khai triển thì ta có S =f (1) =(1 + 1) =210 =
10
1024 .
Từ khai triển biểu thức ( x + 1) thành đa thức. Tổng các hệ số của đa thức là
10
Câu 6.
A. 1023 . B. 512 . C. 1024 . D. 2048 .
Lời giải
Chọn C
10
Xét khai triển f ( x) =( x + 1) =∑ C10k .x k .
10
k =0
Gọi S là tổng các hệ số trong khai triển thì ta có S =f (1) =(1 + 1) =210 =
10
1024 .
Tính tổng các hệ số trong khai triển (1 − 2x )

2018
Câu 7. .
A. −1 . B. 1 . C. −2018 . D. 2018 .
Lời giải
Xét khai triển (1 − 2x) = C2018 − 2 x.C2018 + (−2 x) 2 .C2018
2018 0 1 2
+ (−2 x)3 .C2018
3
+ ... + (−2 x) 2018 .C2018
2018
Tổng các hệ số trong khai triển là:= 0

S C2018 1
− 2.C2018 + (−2) 2 .C2018
2
+ (−2)3 .C2018
3
+ ... + (−2) 2018 .C2018
2018
Cho x =1 ta có:
(1 − 2.1) = C2018 − 2.1.C2018 + (−2.1) .C2018 + (−2.1) .C2018 + ... + (−2.1) 2018 .C2018
2018 0 1 2 2 3 3 2018
⇔ ( −1)
2018
= S⇔S= 1
Câu 8. Khai triển ( 5 − 4 7)124 . Có bao nhiêu số hạng hữu tỉ trong khai triển trên?
A. 30 . B. 31 . C. 32 . D. 33 .
Lời giải
Trang 10
124 124 − k k
∑ C124k . ( −1) .5
k
Ta có ( 5 − 4 7)124 = 2
.7 4
k =0
124 − k
 2 ∈ 
Số hạng hữu tỉ trong khai triển tương ứng với  ⇔ k ∈ {0; 4;8;12;...;124} .
k ∈
 4
124 − 0
Vậy số các giá trị k là: +1 =32 .
4
Câu 9. Trong khai triển nhị thức newton của P=

( x) ( 3 2 x + 3) 2018 thành đa thức,có tất cả có bao nhiêu số
hạng có hệ số nguyên dương?
A. 673. B. 675. C. 674. D. 672.
Lời giải
Chọn A
2018 − k
( )
2018 2018 − k 2018
P( x) = ( 2 x + 3)
3 2018
=∑ 3
2x 3 = ∑2
k 3
.3k x 2018− k
=k 0=k 0
Để hệ số nguyên dương thì ( 2018 − k ) 3 ⇔ 2018 − k = 3t ⇔ k = 2018 − 3t ,do 0 ≤ k ≤ 2018 nên ta

2018
có 0 ≤ 2018 − 3t ≤ 2018 ⇔ 0 ≤ t ≤ ≈ 672, 6 vậy t=0,1,2….672 nên có 673 giá trị
3
Câu 10. Trong khai triển (1 − 2 x )

20
= a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + a20 x 20 . Giá trị của a0 − a1 + a2 bằng
A. 801. B. 800. C. 1. D. 721.
Lời giải
Chọn A
20
∑ C ( −2 ) x k , ( k ∈ Z ) ⇒ a0 = ( −2 ) C202 =
2
Ta có (1 − 2 x ) =
20 k
k
20 C200 , a1 = −2.C20
1
, a2 = 4C202 .
k =0
Vậy a0 − a1 + a2 = C20
0 1
+ 2C20 2
+ 4C20 = 801.
( )
2019
Câu 11. Có bao nhiêu số hạng là số nguyên trong khai triển của biểu thức 3
3+ 5 5 ?
A. 136 . B. 403 . C. 135 . D. 134 .
Lời giải
Chọn C
2019 − k k
( ) ( ) ( )
2019 2019 2019 − k k 2019
=
=
Ta có
k 0=
3
k 0
3+ 5 5 ∑ C2019
k
.=
3
3 . 55 ∑ C2019
k
.3 3
.5 5 .
k ∈  k ∈ 
0 ≤ k ≤ 2019 0 ≤ k ≤ 2019
 
 2019 − k  k
Để trong khai triển có số hạng là số nguyên thì  ∈  ⇔ 673 − ∈ 
 3  3
k k
 ∈  ∈
5 5
Trang 11
k ∈ 

⇔ 0 ≤ k ≤ 2019 .
k 15

Ta có k 15 ⇒ k = 15m mà 0 ≤ k ≤ 2019 ⇔ 0 ≤ 15m ≤ 2019 ⇔ 0 ≤ m ≤ 134, 6 . Suy ra có 135 số
hạng là số nguyên trong khai triển của biểu thức.
2019
 1 1 1 1

Câu 12. Trong khai triển của  x 15 y 3 + x 3 y 5  , số hạng mà lũy thừa của x và y bằng nhau là số hạng
 
thứ bao nhiêu của khai triển?
A. 1348 . B. 1346 . C. 1345 . D. 1347 .
Lời giải
Chọn D
2019 − k k
2019 4 2019 2
 1 1  13 15  k
+ k − k
Ta có số hạng thứ k + 1 là : C  x15 y 3 
k
2019  x y  = C 2019 x 15 15
y 3 15
   
2019 4 2019 2
Theo đề bài ta có; + k= − k ⇔ k = 1346
15 15 3 15
Vậy số hạng thỏa yêu cầu bài toán là số hạng thứ 1347 .
9
 8 
Câu 13. Trong khai triển  x + 2  , số hạng không chứa x là
 x 
A. 40096. B. 43008. C. 512. D. 84.
Lời giải
Chọn B
Số hạng tổng= quát Tk +1 C9k .8k .x9−3k , 0 ≤ k ≤ 9 .
Số hạng không chứa x ứng với 9 − 3k = 0 ⇔ k = 3 .
Vậy số hạng không chứa x trong khai triển là
= T4 C=3 3
9 .8 43008 .
8
 2
Câu 14. Số hạng độc lập với x trong khai triển  x3 −  là
 x
A. 1792 . B. 792 . C. 972 . D. 1972 .
Lời giải
Chọn A
k
 2
Tk +1 C8k ( x 3 )
8− k
. ( −2 ) .
k
Ta có số hạng thứ k + 1 trong khai triển là = . − = k 24 − 4 k
 C8 x
 x
Do tìm số hạng độc lập với x suy ra 24 − 4k = 0 ⇔ k = 6 ⇒ T7 = C86 . ( −2 ) = 1792 .
6
12
 1
Câu 15. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển  x3 −  .
 x
A. − 220 . B. 220 . C. 924 . D. − 924 .
Lời giải
Chọn A
12
 1
Công thức số hạng thứ ( k + 1) của khai triển  x3 −  là:
 x
Trang 12
1
Tk= C12k ( −1)
k
(x )
3 12 − k
. k= C12k ( −1) x 36− 4 k , 0 ≤ k ≤ 12, k ∈  .
x
k
Số hạng không chứa x ứng với 36 − 4k = 0 ⇔ k = 9 .

C129 ( −1) =
9
Suy ra T7 = −220 .
30
 2 
Câu 16. Cho x là số thực dương, số hạng không chứa x trong khai triển nhị thức  x +  là
 x
A. 220 . B. 220 C30
10
. C. 210 C3020 . D. C3020 .
Lời giải
Chọn B
30 30 k
 2   − 
1 30
k 30 − k 
−1
 30 3
30 − k
Ta có  x +
 x

=
=
 x + 2 x 2
 ∑
= C30 x  2 x 2
 ∑ 30
= C k
2 k
x 2
  k 0=   k 0
3
30 − k
Số hạng tổng quát thứ k + 1 trong khai triển là Tk +1 = C 2 x k
30
k 2
.
3k
Số hạng này không chứa x tương ứng với trường hợp 30 − = 0 ⇔ k = 20 .
2
Vậy số hạng không chứa x trong khai triển =
là T21 C=
20 20
30 2 220 C30
10
.
45
Câu 17. Số hạng không chứa x trong khai triển  x − 1  là
 x2 
A. C45
5
. B. −C45
5
. C. C45
15
. D. −C45
15
.
Lời giải
Chọn D
k
 1 
Số hạng tổng quát trong khai triển là Tk +1 = C45k .x 45− k .  − 2  = C45k . ( −1) x 45−3k
k
 x 
Số hạng không chứa x trong khai triển ứng với 45 − 3k = 0 ⇔ k = 15 .
. ( −1) =
15
Vậy số hạng cần tìm là C45
15 15
−C45 .
10
 2
Câu 18. Số hạng không chứa x trong khai triển  x +  là
 x
A. C10 .
5
B. −C10 .2 .
5 5
C. −C105 . D. C105 .25 .
Lời giải
Chọn D
10
 2
Số hạng tổng quát trong khai triển  x +  là:
 x
k
2 k 10 − k
= x .   C10k .2k x10− 2 k
Tk +1 C= 10
 x
Số hạng không chứa x trong khai triển tương ứng với 10 − 2k = 0 ⇔ k = 5 (thỏa mãn).
Vậy số hạng không chứa x trong khai triển là: C105 .25 .
7
 1 
Câu 19. Số hạng không chứa x trong khai triển  3 x + 4  là:
 x
A. 5. B. 35. C. 45. D. 7.
Trang 13
Lời giải
Chọn B
7 k 7 7 7
1   1 
( x)
7
 7−k − k
Ta có:  3 x + 4  = ∑ C7k
 x k =0
3
4 
 x
= ∑
k =0
C7
k 3 12
x .
7 7
 − k= 0
Số hạng không chứa x trong khai triển ứng với  3 12 ⇒k =4.
0 ≤ k ≤ 7, k ∈ 
7
 1 
Số hạng không chứa x trong khai triển  3 x + 4  là: C74 = 35.
 x
6
 1 
Câu 20. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển  2x − 2  , x ≠ 0 .
 x 
A. 240 . B. 15 . C. −240 . D. −15 .
Lời giải
Chọn A
6 6− k k
 1  6
k  1 
6
∑ ( ) ( )  2  ∑ C6 .2 . ( −1) .x
k
Ta có:  2 x − = 2 
C6
k
. 2 x . −1 = k 6− k 6 −3 k
=  x  k 0= x
  k 0
Số hạng không chứa x xảy ra khi: 6 − 3k = 0 ⇔ k = 2

Số hạng đó là C62 .24. ( −1) =
2
240
Vậy số hạng không chứa x trong khai triển trên là 240
12
1 
A  − x 2  là
Câu 21. Số hạng không chứa x trong khai triển biểu thức =
x 
A. −924 . B. 495 . C. −495 . D. 924 .
Lời giải
Chọn B
12 − k
1
Số hạng tổng quát trong khai triển
= là Tk +1 C  
x
k
12 ( − x=
)
2 k
C12k ( −1) x 3k −12 .
k
Theo đề bài ta có 3k − 12 = 0 ⇔ k = 4 .
Vậy số hạng không chứa x trong khai triển là C124 ( −1) =

4
495 .
45
 1 
Câu 22. Số hạng không chứa x trong khai triển  x − 2  là
 x 
15 30 5 15
A. C45 . B. C45 . C. −C45 . D. −C45 .
Lời giải
Chọn D
45 k
 1  45
45 − k  1  45
∑ ( ) ∑
k
Có  x − = 2 
C k
45 . x . −
 2 = − 1 C45k . x 45−3k .
 x  k =0  x  k =0
Tìm số hạng không chứa x thì 45 − 3k = 0 ⇔k= 15 .

Vậy số hạng không không chứa x là −C45 . 15
5
 1
Câu 23. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển  x 2 + 3  .
 x 
Trang 14
A. 10 . B. 20 . C. 5 . D. 1 .
Chọn A
Lời giải.
5 k
 2 1 2 5− k  1 
Số hạng tổng quát trong khai trển =x + 3  là: Tk C=5 (x ) .  3  C5k x10−5 k .
k
 x  x 
Số hạng cần tìm không chứa x nên ta có: 10 − 5k = 0 ⇔ k = 2.
Vậy số hạng không chứa x trong khai triển là T=2
2
C=
5 10.
7
 1 
Câu 24. Số hạng không chứa x trong khai triển  3 x + 4  là
 x
A. 5. B. 35. C. 45. D. 7.
Lời giải
Chọn B
7 k 7 7 7
1   1 
( )
7
 7−k − k
Ta có:  3 x + 4  = ∑ C7k  4  ∑ C7 x
k 3 12
3
x = .
 x k =0  x k =0
7 7
 − k= 0
Số hạng không chứa x trong khai triển ứng với  3 12 ⇒k =4.
0 ≤ k ≤ 7, k ∈ 
7
 1 
Số hạng không chứa x trong khai triển  3 x + 4  là: C74 = 35.
 x
30
 2 
Câu 25. Cho x là số thực dương, số hạng không chứa x trong khai triển nhị thức  x   là
 x 
A. 220 . B. 220.C30
10
. C. 210.C3020 . D. C30
20
.
Lời giải
Chọn B
30 k
 2  30
30k  2 
30 603 k
   C30k  x     C30k 2  x  2 .
k
Ta có  x 
 x k 0
 x  k 0
60  3k
Số hạng không chứa x tương ứng  0  k  20 .
2
Vậy số hạng không chứa x là: 220.C3020  220.C30

10
.
Câu15. Cho khai triển (2 x − 1) 20 = a0 + a1 x + a2 x 2 + .... + a20 x 20 . Tìm a1

A. 20. B. 40. C. -40. D. -760.
Lời giải
Chọn C
Ta có: a1 là hệ số của x
Hạng tử chứa x trong khai triển là: −C20
19
2 x ⇒ a1 =−40
Câu 26. Cho khai triển (1 − 2x ) = a0 + a1 x + a2 x 2 +  + a20 x20 . Giá trị của a0 + a1 + a2 +  + a20 bằng:
20
A. 1 . B. 320 . C. 0 . D. −1 .
Lời giải
(1 − 2x ) = a0 + a1 x + a2 x 2 +  + a20 x20 (1) .
20
Thay x = 1 vào (1) ta có: ( 1) =1 .

20
a0 + a1 + a2 +  + a20 =−
Trang 15
12
 2 
Câu 27. Hệ số của số hạng chứa x trong khai triển nhị thức  x −
7
 là:
 x x
A. 376 . B. −264 . C. 264 . D. 260 .
Lời giải
Chọn C
12
 2 
Số hạng tổng quát của khai triển  x −  (với x > 0 ) là
 x x
k 3k 5k
 2  − 12 −
( −2 ) ( −2 )
12 − k k k
=Tk +1 C .x k
12 . −  = .C12k .x12− k .x 2
= .C12k .x 2
.
 x x
5k
Số hạng trên chứa x 7 suy ra 12 − = 7 ⇔ k = 2.
2
( −2 ) .C122 =
2
Vậy hệ số của số hạng chứa x 7 trong khai triển trên là = 264 .
13
 1
Câu 28. Tìm hệ số của số hạng chứa x trong khai triển nhị thức  x +  ,.
7
 x
A. 1716. B. 68. C. −176. D. 286.
Lời giải
Chọn D
13
 1
Số hạng tổng quát trong khai triển nhị thức  x +  .
 x
k
1
=Tk +1 C= x   C13k x13− 2 k .
k 13− k
13
x
Tk +1 chứa x 7 ⇔ 13 − 2k = 7 ⇔ k = 3 .
13
 1
Vậy hệ số của số hạng chứa x trong khai triển nhị thức  x +  bằng: C133 = 286 .
7
 x
40
 1 
Câu 29. Hệ số của x 31 trong khai triển  x + 2  , x ≠ 0 là.
 x 
A. C404 . B. C402 . C. C40
3
. D. C40
5
.
Lời giải.
Chọn C
40
 1  40 40


=
x =
+
x 2 

∑
k 0=
C k 40 − k
40 x = . x −2 k
∑
k 0
C40k x 40−3k
Theo giả thiết: 40 − 3k = 31 ⇒ k = 3 .

Vậy hệ số của x 31 là C40
3
= 9880 .
4
1 3 
Câu 30. Hệ số lớn nhất trong khai triển  + x 
4 4 
27 9 27 27
A. . B. . C. . D. .
128 32 32 64
Lời giải
Chọn D
Trang 16
4 4−k k
1 3  4
1  3
Ta có  + x  =
 4 4  k =0
∑ C4k .   .  
4 4
1 3 27 2 27 3 81 4
= + x+ x + x + x
256 64 128 64 256
27
Vậy hệ số lớn nhất trong khai triển là .
64
(1 + 2 x )
n
Câu 31. Cho biết hệ số của x 2

trong khai triển bằng 180 .Tìm n .
A. n = 8 . B. n = 12 . C. n = 14 . D. n = 10 .
Lời giải
Chọn D
Ta có: Tk +1 = Cn .2 x . .
k k k
2
Hệ số của x trong khai triển bằng 180
n!  n = 10
Cn2 .22= 180 ⇔ .22= 180 ⇔ n ( n − 1)= 90 ⇔ n 2 − n − 90= 0 ⇔ 
( n − 2 ) .2  n = −9 ( l )
7
 2
Câu 32. Tìm hệ số h của số hạng chứa x 5 trong khai triển  x 2 +  .
 x
A. h = 84 . B. h = 672 . C. h = 560 . D. h = 280 .
Lời giải
Chọn D
7 7−k
 2 2 7
2 k 2
7
Ta có:  ∑ 7( )   ∑ C7k .27 − k .x 3k −7 .
k
=  x + C x
=
=  x  k 0= x k 0
Cần tìm k sao cho 3k − 7 = 5 , suy ra k = 4.

7
 2
Vậy hệ số h của số hạng chứa x trong khai triển  x 2 +  =
5
là h C=
4 3
7 .2 280.
 x 
15
 2
Câu 33. Hệ số của số hạng chứa x 6 trong khai triển Newton  x − 2  là
 x 
A. −3640 . B. 3640 . C. 455. D. −1863680
Lời giải
Chọn A
15 k
 2  15
k 15 − k  2  15 k 15− k 15


x − 2 
x 
= ∑ C15 x  2  ∑ 15
− =
 x  k 0
C x ( −2 )
k
( x )
−2 k
= ∑ C15k ( −2 ) x15−3k
k
= k 0= = k 0
C15k ( −2 ) x15−3k
k
Số hạng tổng quát của khái triển T=
k +1
Số của số hạng chứa x 6 : 15 − 3k = 6 ⇔ k = 3 . Hệ số của số hạng chứa

x 6 C15k ( −2 ) =
C153 ( −2 ) =
k 3
−3640
Câu 34. Tìm hệ số của x 25 y10 trong khai triển ( x 3 + xy ) .

15
A. 58690. B. 4004. C. 3003. D. 5005.

Lời giải
Chọn C
Trang 17
Số hạng tổng quát của khai triển đã cho là C15k . ( x3 )
15 − k
. ( xy ) = C15k .x 45− 2 k . y k ,
k
với 0 ≤ k ≤ 15 , k ∈  . Số hạng này chứa x 25 y10 khi và chỉ khi k = 10 .

Vậy hệ số của x 25 y10 trong khai triển ( x3 + xy ) là C1510 = 3003.
15
6
 2 
3
 x
A. 80 . B. 160 . C. 240 . D. 60 .
Lời giải:
Chọn D
6 3k k
 2  6
k 6− k  2 
6 6−
 ∑ 6  ∑
k k
Ta có:  =
x+ C x =  2 C6 x 2
.
=  x  k 0=  x k 0
3k
Số hạng chứa x 3 ứng với 6 − = 3 ⇒ k = 2 . Vậy hệ số của số hạng chứa x 3 bằng 22.C62 = 60 .
2
6
 2 
3
 x
A. 80 . B. 160 . C. 240 . D. 60 .
Lời giải:
Chọn D
6 3k k
 2  6
k 6− k  2 
6 6−
 ∑ C6 x =  ∑ 2 C6 x
k k
Ta có:  =
x+ 
2
.
=  x  k 0=  x k 0
3k
Số hạng chứa x 3 ứng với 6 − = 3 ⇒ k = 2 . Vậy hệ số của số hạng chứa x 3 bằng 22.C62 = 60 .
2

n
A. n = 7 . B. n = 6 . C. n = 8 . D. n = 5 .
Lời giải
Chọn D
Số hạng thứ k + 1 trong khai triển của (1 − 3 x ) là: T= Cnk ( −3) x k .
n k
k +1
Số hạng chứa x 2 ứng với k = 2 .

Ta có: Cn2 ( −3) =
2
90 ⇔ Cn2 =
10
n! n = 5
⇔ 10 ⇔ n ( n − 1) =
= 20 ⇔  . Vậy n = 5 .
2!( n − 2 ) !  n = −4 ( L )
Câu 38. Số hạng thứ 13 trong khai triển ( 2 − x ) bằng?
15
A. 3640x13 . B. 3640x12 . C. −420x12 . D. 3640 .

Lời giải
Chọn B
15
Ta có ( 2=
− x) ∑C .215−k. ( − x )
15 k k
15
k =0
Số hạng thứ 13 trong khai triển tương ứng với k = 12 . ⇒ C1512 .215−12. ( − x ) =
12
3640 x12 .
Trang 18
9
 1 
3
 2x 
1 1
A. − C93 x3 . B. C93 ⋅ x 3 . C. −C93 ⋅ x 3 . D. C93 x 3 .
8 8
Lời giải
Chọn A
k k
 1   1
Số hạng thứ k + 1 trong khai triển là: Tk +1= C x k
9
9− k
⋅  −  = C9k ⋅  −  x 9− 2 .
 2x   2
Số hạng chứa x3 có giá trị k thỏa mãn: 9 − 2k = 3 ⇔ k = 3 .
1
Vậy số hạng chứa x3 trong khai triển là: − C93 x3 .
8
13
7  1
 x
A. −C133 . B. −C133 x 7 . C. −C134 x 7 . D. −C134 .
Lời giải
Chọn B
Ta có công thức của số hạng tổng quát:
k
 1
.  −  = C13k x13− k ( −1) x − k = C13k . ( −1) x13− 2 k
k 13− k k k
Tk +1 = C x
13
 x
Số hạng chứa x 7 khi và chỉ khi 13 − 2k = 7 ⇔ k = 3 .
Vậy số hạng chứa x 7 trong khai triển là −C133 x 7 .
40
 1 
trong khai triển  x + 2  ?
 x 
A. C 40 x .
4 31
B. C 4037x 31 . C. C 4037x 31 . D. C 403 x 31 .
Lời giải
Chọn D
40
 1  40 40
( )
k
Ta có khai triển: =
= 
x+ 2 
x 
∑
k 0=
C k 40 − k
40 x = x −2
∑
k 0
k 40 −3 k
C40 x
Số hạng tổng quát trong khai triển: C40

k 40 −3 k
x
Số hạng chứa x 31 ứng với: 40 − 3k =⇔

31 k = 3
Vậy số hạng chứa x 31 là: C40
3 31
x
40
34  1
Câu 42. Số hạng chứa x trong khai triển  x +  là
 x
A. −C40 x .
37 34
B. C40 x .
3 34
C. C402 x 34 . D. C404 x 34 .
Lời giải
Chọn B
40
 1
Số hạng thứ k + 1 trong khai triển  x +  là:
 x
k
1
=ak +1 C x= 40 x
40
40 − k
k 40 − k − k
.   C=
k
x C40k x 40− 2 k .
x
 
Trang 19
40
34  1
Số hạng chứa x trong khai triển  x +  tương ứng với: 40 − 2k = 34 ⇔ k = 3 .
 x
40
 1
Vậy số hạng chứa x 34 trong khai triển  x +  là: C40 x .
3 34
 x
Câu 43. Biết hệ số của số hạng chứa x 2 trong khai triển (1 + 4 x ) là 3040 . Số tự nhiên n bằng bao nhiêu?
n
A. 28 . B. 26 . C. 24 . D. 20 .
Lời giải
Chọn D
n n
Ta có: (1 +=
4x) ∑ Cnk (=
4x) ∑C
n k k
n 4k x k .
=k 0=k 0
Hệ số của số hạng chứa x 2 là: Cn2 42 .

n ( n − 1)  n = 20 ( t/m )
Giả thiết suy ra Cn2 42= 3040 ⇔ Cn2= 190 ⇔ = 190 ⇔ n 2 − n − 380= 0 ⇔  .
2  n = −19 ( loai )

n
A. n = 5 . B. n = 8 . C. n = 6 . D. n = 7 .
Lời giải
Số hạng tổng quát thứ k + 1 là Tk +1 = Cnk ( −3 x ) = Cnk ( −3) x k .
k k
Vì hệ số của x 2 nên cho k = 2 .

n ( n − 1) n = 5 ( n )
Khi đó ta có Cn2 ( −3) =
2
90 ⇔ Cn2 =10 ⇔ =10 ⇔  .
2  n = −4 ( l )
Vậy n = 5 .
Câu 45. Cho biết hệ số của x 2 trong khai triển (1 + 2 x ) bằng 180 . Tìm n .
n
A. n = 12 . B. n = 14 . C. n = 8 . D. n = 10 .
Lời giải
Ta có (1 + 2 x ) = Cn0 + Cn1 .2 x + Cn2 . ( 2 x ) + ... + Cnn ( 2 x ) .

n 2 n
n!
180 ⇔ 4
Hệ số của x 2 bằng 180 ⇔ 4.Cn2 = 180 ⇔ n ( n − 1) =
= 90
2!( n − 2 ) !
 n = −9 ( l )
⇔ n 2 − n − 90 =0⇔ .
 n = 10
Vậy n = 10 .
5
 2
Câu 46. Tìm hệ số của số hạng chứa x10 trong khai triển của biểu thức  3x 3 − 2  .
 x 
A. −810 . B. 826 . C. 810 . D. 421 .
Lời giải
5 k
 2  5
5− k  2 
5
Ta có  3 x3 − 2  =∑ ( −1) .C5k . ( 3 x3 ) .  2  =∑ ( −1) .C5k .35− k .2k x15−5 k .
k k
=  x  k 0= x  k 0
Trang 20
Số hạng chứa x10 ứng với 15 − 5k = 10 ⇔ k = 1 .
Hệ số của số hạng chứa x10 là ( −1) C51.34.21 =
1
−810 .
40
 1 
Câu 47. Tìm hệ số của số hạng chứa x 31
trong khai triển  x + 2  .
 x 
37 4
A. C40 . B. C40
31
. C. C40 . D. C402 .
Lời giải
40 k
 1  40
40 − k  1 
40
Ta có: =
=


x + 2 
x 
∑
k 0=
C k
40 . x= .  2  ∑ C40 .x
x  k 0
k 40 −3 k
.
Số hạng tổng quát của khai triển là: Tk +1 = C40k .x 40−3k .
Số hạng chứa x 31 trong khai triển tương ứng với 40 − 3k = 31 ⇔ k = 3 .

Vậy hệ số cần tìm là: C40
3 37
= C40 .
6
 2 
 , hệ số của x ( x > 0 ) là:
3
Câu 48. Trong khai triển  x +
 x
A. 80 . B. 160 . C. 240 . D. 60 .
Lời giải
6 6 k k
 2   − 
1 6
6− k  − 
1 6
6− k  − 
1 6 3
6− k
2  ∑ 6 ( ) ∑ ( )  ∑ 6
k
Ta có:  x + =+
  x x 2
= C x  2 x 2
 = C6
k
.2 k
x  2 x 2
= C k
.2 k
x 2
 x   k =0   k =0   k =0
3
6− k 3
Theo đề bài, x 2
= x3 ⇔ 6 − k =3⇔k=2
2
Hệ số của x 3 ( x > 0 ) là: C62 .22 = 60 .
Câu 49. Cho n là số tự nhiên thỏa mãn Cn0 + 2.Cn1 + 22.Cn2 + ... + 2n.Cnn =
59049 . Biết số hạng thứ 3 trong
n
3 81
khai triển Newton của  x 2 −  có giá trị bằng n . Khi đó giá trị của x bằng
 x 2
A. 1 B. 2 . C. ±1 D. ±2 .
Lời giải
Chọn C
Ta có: Cn0 + 2.Cn1 + 22.Cn2 + ... + 2n.Cnn = 59049 ⇒ ( 2 + 1) = 59049 ⇔ 3n = 310 ⇔ n = 10 .
n
10
 3
Ta được nhị thức  x 2 −  .
 x
2
 3
là T3 C . ( x
Số hạng thứ ba của khai triển = 2
10 )
2 8
.  −=  405 x .
14
 x 
81
Theo giả thiết ta có: 405 x14 = n ⇔ 405 x14 = 405 ⇔ x14 = 1 ⇔ x = ±1 .
2
n
 1 
Câu 50. Cho nhị thức  2 x 2 + 3  , trong đó số nguyên dương n thỏa mãn An3 = 72n . Tìm số hạng chứa
 x 
x trong khai triển.
5
A. 26 C104 x 5 . B. 25 C105 x5 . C. 27 C103 x5 . D. 26 C107 x5 .

Lời giải
Trang 21
Chọn C
n!
Ta có: An3 = 72n ⇔ = 72n ⇔ n ( n − 1)( n − 2 ) = 72n ⇔ n =
10 .
( n − 3) !
Xét khai triển:
10 k
 2 1  10
2 10 − k  1 
10 10
=


2 x +
x 3 

∑ C k
10 ( 2=x )  3  ∑ 10
x
C
  k 0=k 0
k
.210 − k 20 − 2 k
= x . x −3 k
∑ C10k .210− k x 20−5 k .
= k 0 =
Số hạng chứa x trong khai triển tương đương với: 20 − 5k = 5 ⇔ k = 3 .

5
Suy ra số hạng chứa x 5 trong khai triển là: 27 C103 x5 .

n
 3
 x
1.Cn1 + 2.Cn2 + 3.Cn3 + ... + n.Cnn =256n ( Cnk là số tổ hợp chập k của n phần tử).
A. 489888 B. 49888 . C. 48988 . D. 4889888 .
Lời giải
Chọn A
Tìm n.
k k
Trước hết ta chứng minh công thức Cn = Cnk−−11 với 1 ≤ k ≤ n và n ≥ 2.
n
k k n! (n − 1)!
Thật= vậy, Cnk = . = Cnk−−11.
n n k !(n − k )! (k − 1)!(n − k )!
Áp dụng công thức trên ta có
1 2 3 n 
1.Cn1 + 2.Cn2 + 3.Cn3 + ... + n=.Cnn n  .Cn1 + .Cn2 + .Cn3 + ... + .Cnn 
n n n n 
= n ( Cn0−1 + Cn1−1 + Cn2−1 + ... + Cnn−−11 )= n 2n −1
Theo đề 1.Cn1 + 2.Cn2 + 3.Cn3 + ... + n.C=
n
n
−1
256n ⇔ n 2n= −1
256n ⇔ 2n= 256 ⇔ =
n 9.
Chọn A.
Câu 52. Cho khai triển (1 + 3 x ) = a0 + a1 x1 + ... + an x n trong đó n ∈  * và các hệ số thỏa mãn hệ thức
n
a1 a
a0 + + ... + nn =4096 . Tìm hệ số ai lớn nhất.
3 3
A. 1732104. B. 3897234. C. 4330260. D. 3247695 .
Lời giải
Chọn C
Xét khai triển (1 + 3 x ) = a0 + a1 x1 + ... + an x n .
n
n
1  1 a1 an
Cho x = ta được 1 + 3.  = a0 + 1 + ... + n ⇒ 2 = 4096 ⇔ n = 12.
n
3  3  3 3
12
∑ C12k .3k.x k .
Khi đó (1 + 3 x ) =
12
k =0
12!
Ta có hệ số
= ak 3=
k
C12k 3k .
k !. (12 − k ) !
 k 12! k −1 12!
3 .
 k !. (12 − k ) ! ≥ 3 .
ak ≥ ak −1  ( k − 1)!. (12 − k + 1)!
Hệ số ak lớn nhất nên  ⇔
ak ≥ ak +1 3k . 12! 12!
≥ 3k +1.
 k !. (12 − k ) ! ( k + 1)!. (12 − k − 1)!
Trang 22
3 1  39
 k ≥ 13 − k  k≤
39 − 3k ≥ k  4
⇔ ⇔ ⇔
 1 3  k + 1 ≥ 36 − 3k k ≥ 35
≥
12 − k k + 1  4
Vì k ∈  nên nhận k = 9.
Vậy hệ số lớn nhất a9 3=
= 9
.C129 4330260.
3 n +1
6 1 
Câu 53. Tìm hệ số của x trong khai triển  + x3  với x ≠ 0, biết n là số nguyên dương thỏa mãn
x 
3Cn2+1 + nP2 =
4 An2 .
A. 210 x 6 . B. 210. C. 120 x 6 . D. 120.
Lời giải
Chọn B
Đk: n ≥ 2, n ∈ .
3Cn2+1 + nP2 =
4 An2
⇔3
( n + 1)! + 2!n =
4
n!
( n − 1)!2! ( n − 2 )!
3
⇔ n 4n ( n − 1)
n ( n + 1) + 2=
2
5 2 15 n = 0 ( L )
⇔ 0
n − n =⇔ 
2 2 n = 3
10
1 
Với n = 3 , nhị thức trở thành  + x3  .
x 
10 − k
1
Số hạng tổng quát là C .   . ( x3 ) = C10k .x 4 k −10
k k
10
x
Từ yêu cầu bài toán ta cần có: 4k − 10 = 6 ⇔ k = 4.
Vậy hệ số của số hạng chứa x 6 là C104 = 210.
n
 3 2 14 1
Câu 54. Tìm hệ số của số hạng chứa x trong khai triển  2 x 2 −  ( x ≠ 0 ) , biết rằng 2 + 3 =
6
 x Cn 3Cn n
( Cnk
là số tổ hợp chập k của n phần tử).

A. 326592 . B. 3265922 C. 3265592 D. 32692 .
Lời giải
Chọn A
2 14 1
Xét phương trình 2
+ 3 = (1)
Cn 3Cn n
Điều kiện: n ≥ 3, n ∈ 
2. ( n − 2 ) !.2! 14 ( n − 3) !.3! 1 4 28 1
(1) ⇔ + = ⇔ + =
n! 3.n ! n n ( n − 1) n ( n − 1)( n − 2 ) n
4 28 n = 9
⇔ + =1 ⇔ 4 ( n − 2 ) + 28 =( n − 1)( n − 2 ) ⇔ n 2 − 7 n − 18 =0 ⇔ 
n − 1 ( n − 1)( n − 2 )  n = −2 ( l )
Trang 23
9 k
 3 9
2 9− k  3 9
Với n = 9 ta có:  2 x 2 −=

 ∑ 9C
x  k 0=
k
. ( 2 x ) .  −
=  ∑ C9 .2 . ( −3) .x
 x k 0
k 9− k k 18 −3 k
Số hạng tổng quát của khai triển là C9k .29− k . ( −3) .x18−3k
k
Cho 18 − 3k = 6 ⇒ k = 4 ⇒ hệ số của số hạng chứa x 6 trong khai triển là C94 .25. ( −3) =
4
326592 .
n
 1 
trong khai triển  4 + x 7  biết n là số nguyên dương thỏa mãn hệ thức
x 
C21n +1 + C22n +1 + ... + C2nn +1 = 220 − 1 .
A. 325 . B. 210 . C. 200 . D. 152 .
Lời giải
Chọn B
Từ giả thiết ta suy ra C20n +1 + C21n +1 + C22n +1 + ... + C2nn +1 =

220 .
Mặt khác: =
C2kn +1 C22nn++11− k , ∀k ∈ , 0 ≤ k ≤ 2n + 1 nên ta có:
1 1
C20n +1 + C21n +1 + C22n +1 + ... + C2nn +1 = ( C20n +1 + C21n +1 + C22n +1 + ... + C22nn++11 ) = (1 + 1)
2 n +1
=22 n .
2 2
Suy ra: 22 n = 220 ⇔ n = 10 .

10 10 − k
 1  k  1 
( x 7 ) C10k x11k − 40 .
k
Số hạng tổng quát trong khai triển  =4
+ x 7  là: Tk +1 C=
10  4 
x  x 
Hệ số của x 26 là C10k với k thỏa mãn: 11k − 40 = 26 ⇔ k = 6 .
Vậy hệ số của x 26 là C106 = 210 .
Câu 56. Với n là số tự nhiên thỏa mãn Cnn−−46 + nAn2 =

454 , hệ số của số hạng chứa x 4 trong khai triển nhị
n
2 
thức Niu-tơn của  − x 3 
x 
bằng
A. 1972 . B. 786 . C. 1692 . D. −1792 .
Lời giải
Điều kiện n ≥ 6 và n ∈  .
( n − 4 )! + n ⋅ n ! =454 ( n − 5)( n − 4 ) 2
Cnn−−46 + nAn2 =
454 ⇔ ⇔ + n ( n − 1) = 454
( n − 6 )!2! ( n − 2 )! 2
⇔ 2n3 − n 2 − 9n − 888 = 8 (Vì n ∈  ).
0⇔n=
8
2 
Khi đó ta có khai triển:  − x3  .
x 
8− k
2
Số hạng tổng quát của khai triển là C  
x
k
8 (−x ) 3 k
= C8k ( −1) 28− k x 4 k −8 .
k
Hệ số của số hạng chứa x 4 ứng với k thỏa mãn: 4k − 8 = 4 ⇔ k = 3 .
Trang 24
Vậy hệ số của số hạng chứa x 4 là: C83 ( −1) 25 =
3
−1792 .

13n , hệ số của số hạng chứa x5 trong khai triển
n
 1
của biểu thức  x 2 + 3  bằng.
 x 
A. 120 . B. 252 . C. 45 . D. 210 .
Lời giải
n! n ( n − 1)( n − 2 )
Cn1 + Cn3= 13n ⇔ n + = 13n ⇔ n + = 13n ⇔ 6 + n 2 − 3n + 2= 78 .
3!( n − 3) ! 6
 n = −7
⇔ n 2 − 3n − 70 =0 ⇔  . Vì n là số nguyên dương nên n = 10 .
 n = 10
10
 1 
Ta có khai triển:  x 2 + 3  .
 x 
k
k 2(10 − k )  1 
Số hạng tổng quát của=
khai triển: Tk +1 C=
10 x .  3  C10k x 20−5 k .
x 
Số hạng chứa x ứng với 20 − 5k = 5 ⇔ k = 3 . Vậy hệ số của số hạng chứa C103 = 120 .
5
Câu 58. Cho n là số nguyên dương thỏa mãn An2 = Cn2 + Cn1 + 4n + 6 . Hệ số của số hạng chứa x9 của khai
n
 3
triển biểu thức P (=
x )  x 2 +  bằng:
 x
A. 18564 . B. 64152 . C. 192456 . D. 194265 .
Lời giải
n! n! n!
An2 = Cn2 + Cn1 + 4n + 6 ⇔ = + + 4n + 6
( n − 2 )! ( n − 2 )!.2! ( n − 1)!.1!
n ( n − 1)  n = −1 ( l )
⇔ n ( n=
− 1) + n + 4n + 6 ⇔ n 2 − 11n − 12 =
0⇔ .
2  n = 12 ( n )
12
 3
Khi đó P (=
x )  x2 +  .
 x
k
3
Công thức số hạng tổng quát: Tk +1 = C12k . ( x 2 )
12 − k
.   = C12k .3k .x 24−3k .
x
Số hạng chứa x9 ⇒ 24 − 3k = 9 ⇔ k = 5 .
Vậy hệ số của số hạng chứa x9 trong khai triển là C125 .35 = 192456 .

n
 3 2
 x −  là
 x
A. −101376x8 . B. −101376 . C. −112640 . D. 101376x8 .
Lời giải
Ta có: Cnn −1 + Cnn − 2 =

78 ⇔
n!
+
n!
78 ⇔ n +
=
( n − 1) n =78
( n − 1)!.1! ( n − 2 )!.2! 2
Trang 25
 n = 12
⇔ n 2 + n − 156 =0⇔ 12 .
⇔n=
 n = −13
12 k
 2 12 − k  2 
Số hạng tổng quát trong khai triển  x 3 −  là: ( −1) C12k ( x3 )   = ( −1)
k k
C12k .2k .x36− 4 k .
 x x
Cho 36 − 4k = 8⇔k= 7.
12
 2
Vậy số hạng chứa x trong khai triển  x3 − 
8
là −C127 .27.x8 = −101376x8 .
 x
Câu 60. Với n là số nguyên dương thỏa mãn 3Cn3+1 − 3 An2 = 52 ( n − 1) . Trong khai triển biểu thức
(x + 2 y 2 ) , gọi Tk là số hạng mà tổng số mũ của x và y của số hạng đó bằng 34 . Hệ số của Tk là

3 n
A. 54912 . B. 1287 . C. 2574 . D. 41184 .

Lời giải
Điều kiện: n ≥ 2 , n ∈ * .
Ta có 3Cn3+1 − 3 An2 = 52 ( n − 1) ⇔ 3.
( n + 1) ! − 3 n ! = 52 ( n − 1)
3! ( n − 2 ) ! ( n − 2)!
( n − 1) n ( n + 1) − 3 n
⇔ ( n − 1=) 52 ( n − 1) ⇔ n 2 + n − 6 n =104
2
 n = 13
⇔ n 2 − 5 n − 104 =
0 ⇔ 13 .
⇔n=
 n = −8
13 13
(x + 2 y2 ) =
∑ C13k ( x3 ) (2 y ) = ∑C
13 13 − k
3 2 k k
13 2 k x 39 −3 k y 2 k .
0 0
Ta có: 39 − 3k + 2 k = 5 . Vậy hệ số C135 2 5 = 41184 .

34 ⇔ k =
Câu 61. Cho n là số nguyên dương thỏa mãn 5Cn1 − Cn2 =

5 . Tìm hệ số a của x 4 trong khai triển của biểu
n
 1 
thức  2 x + 2  .
 x 
A. a = 11520 . B. a = 256 . C. a = 45 . D. a = 3360 .
Lời giải
Điều kiện n ∈  , n ≥ 2 .
n ( n − 1) n = 1
Có 5Cn1 − Cn2 =5 ⇒ 5n − =5 ⇔ n 2 − 11n + 10 =0 ⇔ 
2  n = 10
Do n ≥ 2 ⇒ n =
10 .
10 k
 1  10
10 − k  1 
10
Xét khai triển:
=
= 

2 x +
x 2 

∑
k 0=
C k
10 ( 2
= x ) .  2  ∑ C10 2 x
x
  k 0
k 10 − k 10 −3 k
Hệ số a của x 4 trong khai triển tương ứng với 10 − 3k = 4 ⇔ k = 2 .
Vậy hệ số cần tìm=

là a C=2
10 .2
8
11520 .
2n
 1
Câu 62. Với n là số nguyên dương thỏa mãn 3 A n−2
n +C =40 . Hệ số của x trong khai triển  2 x − 
3
n
6
là
 x
A. 1024 . B. −1024 . C. −1042 . D. 1042 .
Trang 26
Lời giải
Điều kiện n ≥ 3, n ∈  .
n! n! 3 1 
Ta có 3 Ann − 2 + Cn3 = 40 ⇔ 3 + = 40 ⇔ n ! +  = 40 .
2! 3!( n − 3) !  2 6 ( n − 3 ) ! 
3 1
Vì + > 1 nên n ! < 40 . Lần lượt thử các giá trị n = 3, 4 ta có n = 4 thỏa mãn.
2 6 ( n − 3) !
8 k
 1 8− k  1
Với n = 4 , số hạng tổng quát trong khai triển  2x −  là C8k ( 2 x )  − = C8k 28− k ( −1) x8− 2 k .
k
 x  x
Số hạng chứa x 6 tương ứng với 8 − 2k = 6 ⇔ k = 1 . Do đó hệ số cần tìm là C81 28−1 ( −1) =
1
−1024 .
Câu 63. Với n là số nguyên dương thoả mãn An2 + 3Cn1 =

n
 3
biểu thức  x 4 −  bằng
 x
A. 295245 . B. 245295 . C. 292545 . D. 259254 .
Lời giải
Giải phương trình: An2 + 3Cn1 =

120 , Đk: n ≥ 2, n ∈  .
 n = 10
An2 + 3Cn1 = 120 ⇔ n ( n − 1) + 3n= 120 ⇔ 
 n = −12 ( l )
n
 3 10
−  ∑ C10k ( −3) x 40−5 k .
k
Có  x 4 =
 x  k =0
Số hạng không chứa x khi 40 − 5k = 0 ⇔ k = 8 .
Vậy số hạng không chứa x trong khai triển là C108 . ( −3) =
8
295245 .
2n
 n x
Câu 64. Tìm hệ số của số hạng chứa x trong khai triển nhị thức Niutơn của  +  , ( x ≠ 0 ) , biết số
8
 2x 2 
nguyên dương n thỏa mãn Cn3 + An2 =
50.
97 29 297 279
A. . B. . C. . D. .
12 51 512 215
Lời giải
điều kiện n ∈ N , n ≥ 3.
n! n!
Cn3 + An2 = 50 ⇔ + = 50
3!( n − 3) ! ( n − 2 )!
⇔ n ( n − 1)( n − 2 ) + 6n ( n − 1) − 300 =
0
⇔ n3 + 3n 2 − 4n − 300 = 0 ⇔ n = 6 .
12
3 x
Ta có nhị thức  +  .
 x 2
12 − k k k 12 − k
3 x C .3
Số hạng tổng quát C12k   .   = 12 k .x 2 k −12
x 2 2
Cho 2k − 12 = 8 ⇒ k =10.
Trang 27
10 2
C12 .3 297
Hệ số cần tìm là 10
= .
2 512
n
 3
 x
1.Cn1 + 2.Cn2 + 3.Cn3 + ... + nCnn =256n ( Cnk là số tổ hợp chập k của n phần tử).
A. 489888 . B. 49888 . C. 48988 . D. 4889888 .
Lời giải
Xét khai triển (1 + x ) = Cn0 + Cn1 x + Cn2 x 2 + Cn3 x3 + ... + Cnn x n (1)
n
Đạo hàm hai vế của (1) ta được: n (1 + x ) = Cn1 + 2Cn2 x + 3Cn3 x 2 + ... + nCnn x n −1 ( 2 )
n −1
Trong công thức ( 2 ) ta cho x = 1 ta được:

n 2n −1 = Cn1 + 2.Cn2 + 3.Cn3 + ... + nCnn ⇔ n.2n −1 =
256n ⇔ 2n−1 = 9.
256 ⇔ n =
n 9
 3  2 3 9
∑ C ( −3)
k
Khi đó,  2 x 2 − =  2x =
−  k
9 29− k .x18−3k .
 x  x n =0
9
 3
Do đó số hạng không chứa x trong khai triển  2x 2 −  nếu 18 − 3k =
0 hay k = 6 .
 x
Suy ra số hạng cần tìm là C96 ( −3) 23 =
6
489888 .
Câu 66. Giả sử có khai triển (1 − 2 x ) = a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + an x n . Tìm a5 biết a0 + a1 + a2 =

n
71.
A. −672 . B. 672 . C. 627 . D. −627 .
Lời giải
n
Ta có (1 − 2 x ) = ∑ C ( −2 x )
n k
k
n . Vậy a0 = 1 ; a1 = −2Cn1 ; a2 = 4Cn2 .
k =0
Theo bài ra a0 + a1 + a2 =
71 nên ta có:
n! n!
71 ⇔ 1 − 2
1 − 2Cn1 + 4Cn2 = +4 =71 ⇔ 1 − 2n + 2n ( n − 1) =71
1!( n − 1) ! 2!( n − 2 ) !
0 ⇔ n 2 − 2n − 35 =
⇔ 2n 2 − 4n − 70 = 7 hoặc n = −5 (loại).
0⇔n=
C75 ( −2 ) =
5
Từ đó ta có a5 = −672 .
Câu 67. Với n là số nguyên dương thỏa mãn điều kiện An2 − Cn3 =
10 , tìm hệ số a5 của số hạng chứa x5
n
 2
trong khai triển  x 2 − 3  với x ≠ 0 .
 x 
A. a5 = 10 . B. a5 = −10 x 5 . C. a5 = 10 x5 . D. a5 = −10 .
Lời giải
Ta có
n! n!
10 ⇔
An2 − Cn3 = − 10 , ( n ∈ , n ≥ 3)
=
( n − 2 )! 3!( n − 3)!
 n = −2
1 1 3 3 2 4
10 ⇔ − n + n − n − 10 = 0 ⇔  n = 6 .
⇔ n ( n − 1) − n ( n − 1)( n − 2 ) =
6 6 2 3
 n = 5
So điều kiện nhận n = 6 hay n = 5 .
Trang 28
6 k
 2 6
−  −2 
6
∑ C6k x 2( 6 k ) = ∑ C ( −2 )
k
Khi n = 6 , ta có  x 2 − 3  = 3 
k
6 x12−5 k .
 x  k =0 x  k =0
7
Để có x5 thì 12 − 5k = 5 ⇔ k = .
5
5 k
 2 5
−  −2 
5
∑ C5k x 2(5 k ) = ∑ C ( −2 )
k
Khi n = 5 , ta có  x 2 − 3  = 3 
k
5 x10−5 k .
 x  k =0 x  k =0
Để có x thì 10 − 5k = 5 ⇔ k = 1 .
5
Vậy a5 =C51 ( −2 ) =−10 .
Câu 68. Tìm hệ số của x5 trong khai triển (1 + 3 x )

2n
biết An3 + 2 An2 =
100
A. 61236 . B. 63216 . C. 61326 . D. 66321 .
Lời giải
n! n!
Ta có: An3 + 2 An2 =
100 ⇔ +2 100 ⇔ n ( n − 1)( n − 2 ) + 2n ( n − 1) =
= 100
( n − 3) ! ( n − 2 ) !
⇔ n3 − n 2 − 100 = 5.
0 ⇔n=
10
Ta có: (1 + 3 x ) = (1 + 3x ) = ∑ C10k ( 3 x ) .
2n 10 k
k =0
Hệ số x5 sẽ là C105 35 = 61236 .
Câu 69. Cho n là số nguyên dương thỏa mãn 3n Cn0 − 3n −1 Cn1 + 3n − 2 Cn2 − ..... + ( −1) Cnn =2048 . Hệ số của
n
x10 trong khai triển ( x + 2 ) là:

n
A. 11264 . B. 22 . C. 220 . D. 24 .
Lời giải
Ta có ( 3 − 1=
) 3n Cn0 − 3n−1 Cn1 + 3n−2 Cn2 − ..... + ( −1) Cnn
n n
⇔ 2n =
2048 ⇔ 2n = 11 .
211 ⇔ n =
11
∑ C11k x11−k .2k

Xét khai triển ( x + 2 ) =
11
k =0
Tìm hệ số của x ⇔ tìm k ∈  ( k ≤ 11) thỏa mãn 11 − k = 10 ⇔ k = 1 .

10
Vậy hệ số của x10 trong khai triển ( x + 2 ) là C111 .2 = 22 .

11
n
 1
Câu 70. Trong khai triển  3 x 2 +  biết hệ số của x 3 là 34 Cn5 . Giá trị n có thể nhận là
 x
A. 9 . B. 12 . C. 15 . D. 16 .
Lời giải
n k
 2 1 n
2 n−k  1 
n
Ta có  ∑ n( )   ∑ Cn 3 x .
k n − k 2 n −3 k
=  3 x + C k
3
= x
=  x  k 0= x k 0
2n − 3k = 3
n − k = 4
 k = 5
Biết hệ số của x 3 là 34 Cn5 nên  ⇔ .
 k = 5  n = 9
 0 ≤ k ≤ n, ( k , n ∈ N )

Vậy n = 9 .
Trang 29
n
 1 
Câu 71. Hệ số của số hạng chứa x trong khai triển  3 + x 5  ; ( x > 0 ) biết Cnn++41 − Cnn+3 = 7 ( n + 3) là
8
x 
A. 1303 . B. 313 . C. 495 . D. 13129 .
Lời giải
Điều kiện: n ∈ 
Ta có
Cnn++41 − Cnn+3 = 7 ( n + 3) ⇔
( n + 4 ) ! − ( n + 3) ! = 7 ( n + 3)
( n + 1)!3! n !3!
⇔
( n + 4 )( n + 3)( n + 2 ) − ( n + 3)( n + 2 )( n + 1) =
7 ( n + 3)
6 6
⇔ 3n = 36 ⇔ n = 12 .
Xét khai triển
12 k
 1  1
( x)
12
5 
12 − k
 3+ x  =∑ C12k  3  5
( 0 ≤ k ≤ 12, k ∈  )
x  k =0 x 
12 60 −11k
= ∑C x k
12
2
.
k =0
60 − 11k
Để số hạng chứa x8 thì =8 ⇔ k = 4 .
2
Vậy hệ số chứa x8 trong khai triển trên là C124 = 495 .
n
 1 
Câu 72. Tìm hệ số của x trong khai triển nhị thức Newton  2 x + 5  với x > 0 , biết n là số tự nhiên
4
 x
lớn nhất thỏa mãn An5 ≤ 18 An4− 2 .
A. 8064 . B. 3360 . C. 13440 . D. 15360 .
Lời giải
n ≥ 6
Điều kiện: 
n ∈ 
Khi đó An5 ≤ 18 An4− 2 ⇔

n!
≤ 18.
( n − 2 )!
( n − 5)! ( n − 6 )!
⇔ n ( n − 1)( n − 2 )( n − 3)( n − 4 ) ≤ 18 ( n − 2 )( n − 3)( n − 4 )( n − 5 )
⇔ n ( n − 1) ≤ 18 ( n − 5 ) ⇔ n 2 − 19n + 90 ≤ 0 ⇔ 9 ≤ n ≤ 10 →
n → max
n = 10 .
10 k
 1  10 − k  1 
Số hạng tổng quát trong khai triển  2x + 5  là Tk +1 = C10k . ( 2 x ) .  5 
 x  x
k 50 − 6 k
−
10 − k 10 − k 10 − k
= C .2k
10 .x .x 5
= C .2
k
10 .x 5
.
50 − 6k
Tìm k sao cho =4 ⇔k=
5.
5
Vậy hệ số của số hạng chứa x 4 là C105 .210−5 = 8064.
Trang 30
n
 1
Câu 73. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển  x 2 −  biết An2 − Cn2 =105 .
 x
A. −3003 . B. −5005 . C. 5005 . D. 3003 .
Lời giải
n! n! 1
Ta có: An2 − Cn2 =
105 ⇔ − =105 ⇔ n ( n − 1) =105 ⇔ n 2 − n − 210 =0
( n − 2 )! 2!( n − 2 )! 2
 n = 15
⇔ .
 n = −14 ( L )
k
 1
( )
15 − k
 C15 . ( −1) .x
k
Suy ra số hạng tổng quát trong khai
= triển: Tk +1 C15k . x 2 . − = k 30 −3 k
.
 x
Tìm 30 − 3k = 0 ⇔ k = 10 .
Vậy hệ số của số hạng không chứa x trong khai triển là: C1510 . ( −1) =
10
3003 .
Câu 74. Tìm hệ số của x 5 trong khai triển thành đa thức của ( 2 − 3 x ) , biết n là số nguyên dương thỏa
2n
mãn: C20n +1 + C22n +1 + C24n +1 + ... + C22nn+1 =

1024 .
A. 2099529 . B. −2099520 . C. −1959552 . D. 1959552 .
Lời giải
Ta có ( x +=
1) C20n +1.x 2 n +1 + C21n +1.x 2 n + ... + C22nn+1.x + C22nn++11 (1)
2 n +1
Thay x = 1 vào (1) : 22 n +1 = C20n +1 + C21n +1 + ... + C22nn+1 + C22nn++11 ( 2 )

Thay x = −1 vào (1) : 0 =−C20n +1 + C21n +1 − ... − C22nn+1 + C22nn++11 ( 3)
Phương trình ( 2 ) trừ ( 3) theo vế: 2=
2 n +1
2 ( C20n +1 + C22n +1 + ... + C22nn+1 )
Theo đề ta có 2=
2 n +1
2.1024 ⇔
= n 5
Số hạng tổng quát của khai triển ( 2 − 3x ) :
10
C10k .210− k . ( −3=

x ) C10k .210− k . ( −3) .x k
k k
T=
k +1
Theo giả thiết ta có k = 5 .

Vậy hệ số cần tìm C105 .25. ( −3) =
5
−1959552 .

n
 3 2
 x −  là
 x
A. −101376x8 . B. −101376 . C. −112640 . D. 101376x8 .
Lời giải
Ta có: Cnn −1 + Cnn − 2 78 ⇔

=
n!
+
n!
=78 ⇔ n +
( n − 1) n =78
( n − 1)!.1! ( n − 2 )!.2! 2
 n = 12
⇔ n 2 + n − 156 =0⇔ 12 .
⇔n=
 n = −13
12 k
 2 12 − k  2 
Số hạng tổng quát trong khai triển  x 3 −  là: ( −1) C12k ( x3 )   = ( −1)
k k
C12k .2k .x 36− 4 k .
 x x
Cho 36 − 4k = 8⇔k= 7.
12
 2
Vậy số hạng chứa x trong khai triển  x 3 −  là −C127 .27.x8 = −101376x8 .
8
 x
Trang 31
n
 2 4
Câu 76. Tìm số hạng chứa x trong khai triển  x −  , biết n là số tự nhiên thỏa mãn C=
5 3
n n + 2Cn2
 x 3
A. 134 B. 144 C. 115 D. 141
Lời giải:
Điều kiện : n ≥ 3, n ∈  .
4 n! 4 n!
Ta có Cn3 = n + 2Cn2 ⇔ = n+ ⇔ n ( n − 1)( n − 2 ) = 8n + 6n ( n − 1)
3 3!( n − 3) ! 3 ( n − 2 )!
n = 0
⇔ n 2 − 3n + 2 =8 + 6n − 6 ⇔ n 2 − 9n =0 ⇔  . Đối chiếu điều kiện ta được n = 9 .
n = 9
( −2 ) 9 k
 2
( −2 )
k
Số hạng tổng quát của khai triển  x −  , là : C9k x9− k . k = C9k x 9− 2 k
 x x
Số hạng này chứa x 5 ứng với 9 − 2k = 5 ⇔ k = 2 .
Vậy hệ số của số hạng đó là 4.C92 = 144 .
n
 2
Câu 77. Tìm hệ số không chứa x trong khai triển  x 3 −  , biết n là sô nguyên dương thỏa mãn
 x
Cnn −1 + Cnn − 2 =
78 .
A. 112640 . B. 112643 . C. −112640 . D. −112643 .
Lời giải
n ( n − 1)  n = 12
Cnn −1 + Cnn − 2 78 ⇔ n +
= =78 ⇔  .
2  n = −13 ( l )
n 12 k
 3 2  3 2 12
1
( −2 ) =
12
∑C (x ) 3 12 − k
∑ C ( −2 )
k k k
 x −  = x − = x36− 4 k .
k
 12  12
 x  x k =0 x k =0
Số hạng không chứa x ứng với 36 − 4k = 0 ⇔ k = 9 là C129 ( −2 ) =

9
−112640 .
10
 x +1 x −1 
Câu 78. Cho= biểu thức P  −  với x > 0 , x ≠ 1 . Tìm số hạng không chứa x trong
 x − 3 x +1 x − x 
3 2
khai triển Niu-tơn của P .

A. 200 . B. 160 . C. 210 . D. 100 .
Lời giải
x +1
x −1 x +1 1
Ta có =− 3
x +1− = 3
x− .
3
x − x +1 x − x
2 3 x x
10 10
 x +1 x −1  3 1 
Nên P =
3 2 3 −  x
 =−  .
 x − x +1 x − x   x
10 − k k 20 −5 k
 −1 
( −1)
k k k
Số hạng tổng quát của khai triển là: C x 10
3
.  = C x
10
6
.
 x
Khi k = 4 thì số hạng không chứa x là ( −1) C104 =

4
210 .
9
2
)  x − 2  , x ≠ 0 bằng
Câu 79. Số hạng không chứa x trong khai triển f ( x=
 x 
Trang 32
A. 5376 . B. −5376 . C. 672 . D. −672 .
Lời giải
9 9
( x − 2 x −2 ) =
∑ C9k ( −2 x −2 ) x9−k =
9 k
Ta có f ( x ) = ∑ C9k ( −2 ) x −2×k x9−k
k
=k 0=k 0
9 9
∑ C9k ( −2 ) x −2k +9−k =

∑ C9k ( −2 ) x9−3k
k k
=
=k 0=k 0
Số hạng không chứa x của khai triển f ( x ) ứng với 9 − 3k =

0⇔k=
3
Vậy hệ số không chứa x là C93 . ( −2 ) =
3
−672 .
14
 2 
Câu 80. Số hạng không chứa x trong khai triển của  3 x − 4  với x > 0 là:
 x
A. 26 C148 . B. 26 C146 . C. 28 C148 . D. −28 C148 .
Lời giải
k 56 − 7 k
 2 
( )
14 − k
Số hạng tổng quát trong khai triển là: ( −1) C . ( −1) C14k .2k.x 12
k k
k
14
3
x . 4  =
 x
56 − 7 k
Cho =0 ⇔ k =8.
12
Vậy số hạng không chứa x trong khai triển là: 28 C148 .
11
 1  11
Câu 81. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển của x  x + 5  với x > 0 .
 x 
A. 485 . B. 238 . C. 165 . D. 525 .
Lời giải
11 11− k 33−11k
 1  11 11
Ta có x  x + 5  = x11 ∑ C11k .x 2 .x −5 k = ∑ C11k .x 2 .
11
 x  k =0 k =0
Số hạng không chứa x trong khai triển ứng với 33 − 11k = 0 ⇔ k = 3 .

Số hạng cần tìm là C113 = 165 .

n
2
biểu thức  x 3 + 2  bằng
 x 
A. 13440 B. 3360 C. 80640 D. 322560
Lời giải
Chọn A
Ta có: Cn1 + Cn2 =
55
n! n! n ( n − 1)  n = 10
⇔ + = 55 ⇔ n + = 55 ⇔ n 2 + n − 110 = 0 ⇔  ⇒ n = 10
1!( n − 1) ! 2!( n − 2 ) ! 2  n = −11
Với n = 10 thì ta có:
n 10 10 − k
 3 2   3 2  10
3k  2 
10 10


x +
x 2 
=
=
 
=
 x +
x 2 

∑
k 0=
C k
10 . x= .  2
x
 
∑ C
k 0 =
k
10 . x 3 k 10 − k 2 k − 20
.2
= . x ∑
k 0
C10k .210− k .x 5 k − 20
Để có số hạng không chứa x thì 5k − 20 = 0 ⇔ k = 4 .

Do đó hệ số của số hạng không chứa x trong khai triển là: C104 .26 = 13440 .
Trang 33
n
 1
Câu 83. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển của x x  4  với x  0 , nếu biết rằng n là số
 x 
nguyên dương thỏa mãn C n2  C n1  44 .
A. 485. B. 525. C. 165. D. 238
Lời giải
Chọn C
Điều kiện: n  , n  2
n n  1 n  11 (tm )
C n2  C n1  44   n  44  
2 n  8
11 k
 1   1  3311k
 
11 11k 11

Ta có x x  4    C 11k x x   
 x 

 x 4  C 11x 2
k
k 0 k 0
33  11k
Số hạng không chứa x trong khai triển ứng với 0k 3
2
Vậy số hạng không chứa x trong khai triểnlà C 113  165 .
n
 1 
Câu 84. Tìm số hạng không chứa x trong khai triển của  x x + 4  , với x > 0 , nếu biết rằng
 x 
Cn2 − Cn1 =
44 .
A. 165 . B. 238 . C. 485 . D. 525 .
Lời giải
n ≥ 2
ĐK:  ( *) .
n ∈ 
n ( n − 1)
Ta có Cn2 − Cn1 = 44 ⇔ − n = 44 ⇔ n = 11 hoặc n = −8 .
2
11
 1 
Với n = 11 , số hạng thứ k + 1 trong khai triển nhị thức  x x + 4  là
 x 
k 33 11
 1 
( )
11− k − k
C11k x x  4 = C k
11 x 2 2
.
x 
33 11k
Theo giả thiết, ta có − =0 hay k = 3 .
2 2
Vậy, số hạng không chứa x trong khai triển đã cho là C113 = 165 .
2n
 3 
Câu 85. Số hạng không chứa x trong khai triển  2 x − 3  với x ≠ 0 , biết n là số nguyên dương thỏa
 x
mãn Cn3 + 2n =
An2+1 là:
A. −C1612 .24.312 . B. C160 .216 . C. C1612 .24.312 . D. C1616 .20 .
Lời giải
Với điều kiện n ≥ 3, n ∈  , ta có
n ( n − 1)( n − 2 )
Cn3 + 2n =An2+1 ⇔ + 2n = ( n + 1) n ⇔ ( n − 1)( n − 2 ) + 12 = 6 ( n + 1)
3!
 n = 1(loaïi)
⇔ n 2 − 9n + 8 = 0 ⇔  .
 n = 8(thoûa)
Trang 34
16
 3 
Với n = 8 , ta có số hạng thứ k + 1 trong khai triển  2x − 3  là
 x
k 4
 3  k 16 − k
C ( 2x)  = − 3  C16k 216− k ( −3) x 3 .
k 16 − k
16
 x
4
Theo đề bài ta cần tìm k sao cho 16 − k = 0 ⇔k= 12 .
3
Do đó số hạng không chứa x trong khai triển là C1612 .24.312 .
n
 2 
Câu 86. Với số nguyên dương n thỏa mãn Cn2 − n =27 , trong khai triển  x + 2  số hạng không chứa x
 x 
là
A. 84 . B. 672 . C. 8 . D. 5376 .
Lời giải
n! n ( n − 1)
Cn2 − n = 27 ⇔ − n = 27 ⇔ − n = 27
2!( n − 2 ) ! 2
 n = 9 (TM )
⇔ n 2 − 3n − 54 =0 ⇔ 
 n = −6 ( L )
9
 2
Xét khai triển  x + 2  có số hạng tổng quát
 x 
k
 2 
=Tk +1 C=x .  2  C9k .2k x9−3k
k
9
9− k
x 
Số hạng không chứa x nên 9 − 3k = 0 ⇔ k = 3 .
Vậy số hạng không chứa x là:
= T4 C= 3 3
9 .2 672 .
Câu 87. Cho khai triển (1 − 3 x + 2 x 2 )

2017
= a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + a4034 x 4034 . Tìm a2 .
A. 9136578 B. 16269122 . C. 8132544 . D. 18302258 .
Lời giải
Chọn D
Ta có A =(1 − 3 x + 2 x 2 )
2017 2017
= (1 − 3 x ) + 2 x 2 
( 2 x ) + C (1 − 3x ) ( 2 x ) 2 2
( 2x2 )
2017
(1 − 3x ) (1 − 3x )
2017 2016 2015
0
⇒ A = C2017 1
+ C2017 2 2
2017
2017
+ ... + C2017 .
Trong khai triển trên chỉ có hai số hạng C2017

0
(1 − 3x )
2017 1
, C2017 (1 − 3x )
2016
( 2x )
2
xuất hiện biểu
thức chứa x 2
(1 −=
3x ) ( 3x ) + C2017 ( 3x ) − C2017 ( 3x ) + ... − C2017 ( 3x )
2017
0
 C2017 0
C2017 C2017
0 1
− C2017 2 3 2017 2 3 2017

 
(1 − 3x ) ( 3)
2017 2
⇒ Hệ số chứa x 2 trong số hạng C2017
0
là: C2017
0 2
C2017
3 x ) ( 2 x 2 ) C2017
(1 −= ( 2 x2 ) C2016 ( 3x ) + C2016 ( 3x ) + ... + C2016 ( 3x )
2016 2 2016
1
 C2017 1 0 1
− C2016 2 2016 

1
⇒ Hệ số chứa x 2 trong số hạng C2017 (1 − 3x )
2016
( 2 x ) là: 2C
2 1
2017
0
C2016 .
( 3) + 2C2017
2
Vậy hệ số a=
2
0
C2017 2
C2017 1 0
= 18302258
C2016
Câu 88. Tìm hệ số của x 7 trong khai triển f ( x ) =(1 − 3 x + 2 x 3 ) thành đa thức.
10
Trang 35
A. 204120 . B. −262440 . C. −4320 . D. −62640 .
Lời giải
10 10 10 − k
f ( x ) =(1 − 3 x + 2 x 3 ) =∑ C10k (1 − 3 x ) . ( 2 x 3 ) =∑ ∑ C10k C10i − k ( −3 x ) . ( 2 x3 ) .
10 10 − k k i k
k 0
= k 0=i 0
=
10 10 − k
= ∑∑C k
10 C10i − k ( −3) .2k .xi +3k
i
( i, k ∈ , 0 ≤ k ≤ 10, 0 ≤ i ≤ 10 − k ) .
k 0=i 0
=
Số hạng chứa x 7 ứng với i + 3k =

7.
Vậy hệ số của x 7 là: C102 .C81. ( −3) .22 + C101 .C94 . ( −3) .2 + C100 .C107 . ( −3) =
4 7
−62640 .
Câu 89. Cho khai triển ( 3 − 2 x + x 2 )= a0 x18 + a1 x17 + a2 x16 + ... + a18 . Giá trị a15 bằng
9
A. 218700 . B. 489888 . C. −804816 . D. −174960 .

Lời giải
9 9 k
Ta có: ( 3 −=
2x + x2 )
9
∑ C9k .x18−2k=
.(3 − 2 x )
k
∑ C9k .x18−2k ∑ Cki .3k −i ( −2 x )
i
( 0 ≤ i ≤ k ≤ 9)
=k 0 =k 0=i 0
= i 1=i 3
Giá trị a15 ứng với: 18 − 2k + i = 3 ⇒  ∨ .
= k 8=k 9
C98 .C81.37. ( −2 ) + C99 .C93 .36. ( −2 ) =
1 3
Vậy: a15 = −804816.
9
1 
Câu 90. Tìm hệ số của x sau khi khai triển và rút gọn các đơn thức đồng dạng của  − x + 2 x 2  , x ≠ 0 .
3
x 
A. −2940 . B. 3210 . C. 2940 . D. −3210 .
Lời giải
Ta có
9 9 9− k
1 2 1  9
k 1
9 k
( ) ∑ ( ) ∑∑
k
Cki C9k ( −1) 2i.x 2 k +i −9 .
k −i
 − x + 2 x =
=
  + x 2 x − 1  C9   . x=k
. 2 x − 1
x  x  k =0  x  k 0=i 0
=
Theo yêu cầu bài toán ta có 2k + i − 9 =3 ⇔ 2k + i = 12 ; 0 ≤ i ≤ k ≤ 9 ; i, k ∈ 

Ta có các cặp ( i; k ) thỏa mãn là: ( 0;6 ) , ( 2;5 ) , ( 4; 4 ) .
Từ đó hệ số của x 3 là : C60C96 ( −1) .20 + C52C95 ( −1) .22 + C44C94 ( −1)
6−0 5− 2 4− 4
.24 = −2940 .
Câu 91. Hệ số của số hạng chứa x 7 trong khai triển ( x 2 − 3 x + 2 ) bằng

6
A. −6432 . B. −4032 . C. −1632 . D. −5418 .

Lời giải
(x − 3 x + 2 ) = ( x − 1) ( x − 2 )
2 6 6 6
Số hạng tổng quát trong khai triển ( x − 1) là C6k .x k ( −1)

6 6− k
với k = 0;1; 2...;6 .
Số hạng tổng quát trong khai triển ( x − 2 ) là C6i .xi ( −2 )
6 6 −i
với i = 0;1; 2...;6 .
Số hạng tổng quát trong khai triển ( x 2 − 3 x + 2 ) = ( x − 1) ( x − 2 ) là C6k x k ( −1)

6
.C6i x i ( −2 )
6 6 6− k 6 −i
= C6k C6i x i + k ( −1) .( 2)

12 −i − k 6 −i
Trang 36
Số hạng chứa x 7 ứng với i + k =7 . Kết hợp với điều kiện ta được các nghiệm
C66C61 ( −1) . ( 2 ) =
5 5
i =1 ⇒ k =6 ⇒ hệ số là = −192
C65C62 ( −1) . ( 2 ) =
5 4
i = 2 ⇒ k = 5 ⇒ hệ số là = −1440
C64C63 ( −1) . ( 2 ) =
5 3
i = 3 ⇒ k = 4 ⇒ hệ số là = −2400
C63C64 ( −1) . ( 2 ) =
5 2
i = 4 ⇒ k = 3 ⇒ hệ số là = −1200
C62C65 ( −1) . ( 2 ) =
5 1
i = 5 ⇒ k = 2 ⇒ hệ số là = −180
C61C66 ( −1) . ( 2 ) =
5 0
i = 6 ⇒ k = 1 ⇒ hệ số là = −6
Vậy hệ số của số hạng chứa x 7 trong khai triển ( x 2 − 3 x + 2 ) bằng −5418

6
Cách 2.
(x − 3x + 2 ) = ( x + ( −3x + 2 ) )
2 6 2 6
Số hạng tổng quát trong khai triển trên là C6k . ( x 2 )

6− k
( −3x + 2 )
k
với k = 0;1; 2...;6 .
Số hạng tổng quát trong khai triển ( −3 x + 2 ) là Cki .2k −i ( −3 x ) với 0 ≤ i ≤ k .

k i
Số hạng tổng quát trong khai triển ( x 2 − 3 x + 2 ) là C6k . ( x 2 )

6 6− k
Cki .2k −i ( −3 x )
i
= C6k Cki .2k −i ( −3) . ( x12− 2 k +i )

i
Số hạng chứa x 7 ứng với 12 − 2k + i =7 ⇔ 2k − i =5 . Kết hợp với điều kiện ta được các nghiệm
C63C31 22 ( −3) =
1
k = 3 ⇒ i = 1 ⇒ hệ số là = −720
C64C43 ( −3) . ( 2 ) =
3 1
k = 4 ⇒ i = 3 ⇒ hệ số là = −3240
C65C55 ( 2 ) . ( −3) =
0 5
k = 5 ⇒ i = 5 ⇒ hệ số là = −1458
Vậy hệ số của số hạng chứa x 7 trong khai triển ( x 2 − 3 x + 2 ) bằng −5418 .

6
Câu 92. Tìm hệ số của số hạng chứa x 5 trong khai triển (1 + x + x 2 + x 3 ) .

10
A. 582 . B. 1902 . C. 7752 . D. 252 .

Lời giải
10 10 10 10
Ta có: (1 + x + x 2 + x 3 ) =
(1 + x 2 )
10 10
(1 + x ) = ∑ C10k .x 2 k .∑ C10i .x i = ∑∑ C10k .C10i .x 2 k +i
10
=k 0=i 0 k 0=i 0
=
Hệ số của số hạng chứa x nên 2k + i =5 .

5
Trường hợp 1: k = 0 , i = 5 nên hệ số chứa x 5 là C100 .C105 .

Vậy hệ số của số hạng chứa x 5 là C100 .C105 + C101 .C103 + C102 .C101 =
1902 .
0 1 2
Câu 93. Cho n là số tự nhiên thỏa mãn 3Cn + 4Cn + 5Cn + ... + (n + 3)Cn =
n
3840 .Tổng tất cả các hệ số của
các số hạng trong khai triển (1 + x − x 2 + x3 ) n là
A. 410 . B. 49 . C. 210 . D. 29 .
Lời giải
3Cn0 + 4Cn1 + 5Cn2 + ... + (n + 3)Cnn =
3840
⇔ ( 0 + 3) Cn0 + (1 + 3) Cn1 + ( 2 + 3) Cn2 + ... + ( n + 3) Cnn =
3840
Trang 37
⇔ ( Cn1 + 2Cn2 + ... + nCnn ) + 3 ( Cn0 + Cn1 + Cn2 + ... + Cnn ) =
3840
⇔ n.2n −1 + 3.2n =
3840 ⇔ n =
9
Cho x = 1 ⇒ (1 + x − x 2 + x3 )9 = (1 + 1 − 12 + 13 ) = 29 .
9
Câu 94. Giả sử (1 + x + x 2 + x3 + ... + x10 ) = a0 + a1 x + a2 x 2 + a3 x 3 + ... + a110 x110 với a0 , a1 , a2 ,…, a110 là
11
các hệ số. Giá trị của tổng

T C110 a11 − C111 a10 + C112 a9 − C113 a8 + ... + C1110 a1 − C1111a0 bằng
=
A. T = −11 . B. T = 11 . C. T = 0 . D. T = 1 .
Lời giải
Ta có: A = (1 + x + x 2 + x 3 + ... + x10 ) ⇔ (1 − x ) A = (1 − x11 )
11 11 11
11 110 11
⇔ ∑ C11k ( − x ) .∑ ai x i = ∑ C11m ( − x11 ) .
k m
=

k 0

=i 0=
 m 0
 
P Q
Hệ số của x trong P là: C a − C111 a10 + C112 a9 − C113 a8 + ... + C1110 a1 − C1111a0 =
11 0
11 11 T
Hệ số của x11 trong Q là: −C111
−C111 =
Vậy T = −11 .
18
 1
Câu 95. Sau khi khai triển và rút gọn thì P( x) =(1 + x) +  x 2 +  có tất cả bao nhiêu số hạng
12
 x
A. 27 . B. 28 . C. 30 . D. 25
Lời giải
Chọn A
18
 1
(1 + x ) ;=
12
Đặt A= B  x2 + 
 x
12
(1 + x ) =∑ C12k x k có 13 số hạng.
12
Ta có khai triển A =
k=
18
 1 18
Và khai triển B = x 2 +  =∑ C18l x36−3l có 19 số hạng.
 x l =0
Ta đi tìm các số hạng có cùng lũy thừa, mà giản ước được trong khai triển P ( x) , ta phải có :
36 − 3l = k ⇔ k + 3l = 36 (1)
Phương trình cho ta ta 5 cặp nghiệm thỏa mãn (k;l) = {(0;12), (3;11), (6;10), (9;9), (12;8)} tương
ứng với 5 số hạng.
Vậy sau khi khai triển và rút gọn P ( x) ta có 13 + 19 − 5 =27 số hạng.
Câu 96. Cho đa thức P ( x ) = ( x − 2 ) + ( 3 − 2=

x)
2017 2018
a2018 x 2018 + a2017 x 2017 + ... + a1 x + a0 . Khi đó
S= a2018 + a2017 + ... + a1 + a0 bằng
A. 0 . B. 1 . C. 2018 . D. 2017 .
Lời giải
P ( x ) a2018 x 2018 + a2017 x 2017
Ta có = + ... + a1 x + a0
Cho x = 1 ⇒ P ( 1)= a2018 + a2017 + ... + a1 + a0 = ( 1 − 2 ) + ( 3 − 2.1)
2017 2018
=0.
12 21
 3  1 
Câu 97. Sau khi khai triển và rút gọn biểu thức f ( x ) = x 2 +  +  2 x3 + 2  thì f ( x ) có bao nhiêu
 x  x 
số hạng?
Trang 38
A. 30 . B. 32 . C. 29 . D. 35 .
Lời giải
12 k
 2 3 12
2 12 − k  3 
12
∑ 12 ( )   ∑ C12 3 x
k
 x +  = C x = k k 24 −3 k
 x k =0  x k =0
21 k
 3 1  21
3 21− k  1 
21
2x ∑ 21 ( ) ∑
k
 + 2 
= C 2 x  2 = C21k 221− k x 63−5 k
 x  k =0 x  k =0
Ta cho k chạy từ 0 đến 12 thì các số mũ của x không bằng nhau.

12 21
 3  1 
Với khai triển  x 2 +  ta có 13 số hạng; Với khai triển  2x 3 + 2  ta có 22 số hạng. Vậy
 x  x 
tổng số hạng là: 35 .
Câu 98. Tìm hệ số của x 5 trong khai triển P ( x ) = ( x + 1) + ( x + 1) + ... + ( x + 1) .
6 7 12
A. 1716 . B. 1715 . C. 1287 . D. 1711 .

Lời giải
Xét nhị thức ( x + 1) =(1 + x ) có số hạng tổng quát là Cnk x k . Ta có:
n n
Hệ số của x 5 trong (1 + x ) là C65 .

6
Hệ số của x 5 trong (1 + x ) là C75

7
Hệ số của x 5 trong (1 + x ) là C125 .

12
Vậy hệ số của x 5 trong khai triển P ( x ) là C65 + C75 + ... + C125 =

1715 .
Câu 99. Cho đa thức: P ( x ) = (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) . Khai triển và rút gọn ta được

8 9 10 11 12
đa thức: P ( x ) = a0 + a1 x + a2 x 2 + ... + a12 x12 . Tìm hệ số a8 .

A. 720 . B. 700 . C. 715 . D. 730 .
Lời giải
Ta có (1 + x ) = C80 + C81 x + ... + C88 x8 suy ra hệ số chứa x8 là C88 .

8
Lại có (1 + x ) = C90 + C91 x + ... + C98 x8 + C99 x 9 suy ra hệ số của x8 là C98 .

9
Tương tự trong khai triển (1 + x ) có hệ số của x8 là C108 .

10
(1 + x )
11
có hệ số của x8 là C118 .
(1 + x )
12
có hệ số của x8 là C128 .
Suy ra hệ số của x8 trong P ( x ) là a8 = C88 + C98 + C108 + C118 + C128 = 715 .
Câu 100. Cho đa thức P ( x ) = (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) . Khai triển và rút gọn ta được

8 9 10 11 12
đa thức P ( x ) = a0 + a1 x + ... + a12 x12 . Tính tổng các hệ số ai , i = 0; 1; 2; ...; 12 .

A. 5 . B. 7936 . C. 0 . D. 7920 .
Lời giải
Ta có
P ( x ) = (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) + (1 + x ) .
8 9 10 11 12
Trang 39
Áp dụng khai triển
(1 + x )
n
= Cn0 + Cn1 x + Cn2 x 2 + ... + Cnn x n .
Cho x = 1 , ta có Cn0 + Cn1 + Cn2 + ... + Cnn =2n .
Do đó ta có tổng hệ số của P ( x ) là:
S = 28 + 29 + 210 + 211 + 212 = 28 (1 + 2 + 4 + 8 + 16 ) = 31.28 = 7936 .
Câu 101. Tìm hệ số của số hạng chứa x 9 trong khai triển nhị thức Newton (1 + 2 x )( 3 + x ) .
11
A. 4620 . B. 1380 . C. 9405 . D. 2890 .

Lời giải
(1 + 2 x )( 3 + x ) =( 3 + x ) + 2 x ( 3 + x )
11 11 11
11 11
=
=
k 0=k 0
∑ C11k .311−k.x k + 2 x∑ C11k .311−k.x k
11 11
=
=k 0=k 0
∑ C11k .311−k.x k + ∑ C11k .2.311−k.x k +1
Suy ra hệ số của x 9 khi triển khai nhị thức trên là: C119 .32 + C118 .2.33 =
9045 .
Câu 102. Cho khai triển (1 + 2 x )

10
(3 + 4x + 4x ) 2 2
= a0 x + a1 x + a2 x 2 +  + a14 x14 . Tìm giá trị của a6 .
A. 482496 . B. 529536 . C. 278016 . D. 453504 .
Lời giải
 10 k k k 
( ) ( )
2
Ta có: (1 + 2 x ) =  ∑ C10 .2 .x  . 16 x + 32 x + 40 x + 24 x + 9
10
3 + 4 x + 4 x2 4 3 2
 k =0 
Do đó a6 = C102 .22.16 + C103 .23.32 + C104 .24.40 + C105 .25.24 + C106 .26.9 = 482496 .
4
6 1
Câu 103. Hệ số của x 6 trong khai triển ( 2 x + 1)  x 2 + x +  thành đa thức là
 4
1 6 1
A. C14 . B. C146 . C. C146 . D. 4C148 .
2 4
Lời giải
n n
Xét khai triển ( 2 x + 1) =(1 + 2 x ) =
=
6
k 0=k 0
6
∑ C6k 16−k ( 2x) k
=
∑C 2 x k k k
6
4 8 8 8 8− j
 2 1  1 1 
 x + x +  =  x +  =  + x =
 4  2 2  ∑ j =0
1
C 8j  
2
xj
4 n 8 8− j n 8 8− j
=

1
6 2
Vậy ( 2 x + 1)  x + x + 
4
=k 0
∑ k k k
C6 2 x .
= J 1
C8   x j
=j 0
∑ 2
=
∑
k 0 =j 0
∑
C6k 2k . C8J
1
 
2
x j +k
Số hạng của khai triển chứa x 6 khi j+k =6

Xét bảng:
Trang 40
4
1 6 2 3003 1 6
Vậy hệ số x trong khai triển ( 2 x + 1)  x + x +  thành đa thức là
6
= C14 .
 4 4 4
Câu 104. Hệ số của x 5 trong khai triển biểu thức x ( 2 x − 1) + ( x − 3) bằng

6 8
A. 1752 B. −1272 C. 1272 D. −1752

Lời giải
Chọn B
Hệ số của x 5 trong khai triển biểu thức x ( 2 x − 1) là C64 24 ( −1) =
6 2
240 .
Hệ số của x 5 trong khai triển biểu thức ( x − 3) là C85 ( −3) =
8 3
−1512 .
Suy ra hệ số của x 5 trong khai triển biểu thức x ( 2 x − 1) + ( x − 3) là 240 − 1512 =

6 8
−1272 .
Câu 105. Hệ số của x 5 trong khai triển x ( 3 x − 1) + ( 2 x − 1) bằng

6 8
A. −3007 B. −577 C. 3007 D. 577

Lời giải
Chọn B
6 8
x ( 3 x − 1) + ( 2 x − 1) =
x ∑ C6k . ( 3 x ) ( −1) + ∑ C8m . ( 2 x )
6 8
( −1)
k 6− k m 8− k
=k 0=m 0
6 8
∑ C6k .3k ( −1) x k +1 + ∑ C8m .2m ( −1)

6− k 8− k
= xm .
=k 0=m 0
Hệ số x 5 ứng với k = 4 ; m = 5 .
Hệ số cần tìm là C64 .34 ( −1) + C85 .25 ( −1) =

2 3
−577 .
Câu 106. Hệ số của x 5 trong khai triển biểu thức x( x − 2)6 + (3 x − 1)8 bằng
A. −13548 B. 13668 C. −13668 D. 13548
Lời giải
Chọn A
Hệ số của x 4 trong khai triển nhị thức ( x − 2)6 là C64 22 = 60 .
Hệ số của x 5 trong khai triển nhị thức (3 x − 1)8 là C85 (−3)5 =
−13608 .
Vậy hệ số của x 5 trong khai triển biểu thức x( x − 2)6 + (3 x − 1)8 bằng −13608 + 60 =
−13548.
Câu 107. Hệ số của x 5 trong khai triển biểu thức x ( 2 x − 1) + ( 3 x − 1) bằng

6 8
A. 13848 B. 13368 C. −13848 D. −13368

Lời giải
Chọn D
Trang 41
6 8
+ ( 3 x − 1) x.∑ C6k ( 2 x )
Ta có x ( 2 x − 1)= ( −1) + ∑ C8m ( 3 x ) ( −1)
6 8 6− k k 8− m m
=k 0=m 0
6 8
∑ C ( 2 ) ( −1) + ∑ C8m ( 3) ( −1)

6− k k 7−k 8− m m
= k
6 .x .x 8− m
k 0= m 0
Để có số hạng của x 5 trong khai triển thì=

k 2;=
m 3
Do đó hệ số của x 5 trong khai triển bằng: C62 .24 + C83 . ( 3) ( −1) =
5 3
−13368.
Câu 108. Hệ số của x 5 trong khai triển x ( x − 2 ) + ( 3 x − 1) bằng

6 8
A. −13548 . B. 13548 . C. −13668 . D. 13668 .

Lời giải
Chọn A
Số hạng tổng quát trong khai triển trên có dạng:
x.C6k .x k ( −2 ) + C8m . ( 3 x ) . ( −1) = C6k .x k +1 ( −2 ) + C8m .3m. ( −1)
6− k m 8− m 6− k 8− k
.x m .
=k +1 5 =
k 4
Để tìm hệ số của x 5 ta cần tìm k , m sao cho  ⇔ .
= m 5= m 5
Hệ số của x 5 cần tìm bằng: C64 . ( −2 ) + C85 .35. ( −1) =
2 3
−13548 .
Câu 109. Tìm hệ số của x 5 trong khai triển đa thức f x   x 1  x   x 2 1  2x  .

5 10
A. 965. B. 263. C. 632. D. 956.

Lời giải
Chọn A
Hệ số của x 5 là
C 54 .11. 1  C 103 .17.23  965.
4
Câu 110. Tìm hệ số của x 5 trong khai triển P ( x ) =x (1 − 2 x ) + x 2 (1 + 3 x ) .

5 10
A. 3240 . B. 3320 . C. 80 . D. 259200 .

Lời giải
Khải triển P ( x ) có số hạng tổng quát xC5k ( −2 x ) + x 2C10m ( 3 x ) = ( −2 )

k m k
C5k x k +1 +3m C10m x m + 2
( k ∈  , k ≤ 5 , m ∈  , m ≤ 10 )
k + 1 =5 k = 4
Hệ số của x 5 ứng với k , m thỏa hệ  ⇔ .
m + 2 = 5 m = 3
Vậy hệ số cần tìm là ( −2 ) C54 + 33 C103 = 3320 .
4
Câu 111. Khai triển đa thức P  x   1  2 x 12  a0  a1 x  ...  a12 x 12 . Tìm hệ số ak 0  k  12 lớn nhất trong
khai triển trên.
A. C128 28. B. C129 2 9. C. C1210 210. D. 1  C128 28.
Lời giải
Chọn A
Khai triển nhị thức Niu-tơn của 1  2x 12 , ta có
12 12
1  2 x    C12k 2 x    C12k 2 k x k .
12 k
k 0 k 0
Suy ra ak  C12k 2 k .
Trang 42

 1 2

 
ak  ak 1 
2 k
C k
 2 k 1 k 1
C 12  k k  1 23 26
Hệ số ak lớn nhất khi    k 12k 12

  k .

ak  ak 1
  k 1 k 1
2 C12  2 C12 
2  1 3 3



 k 12  k  1
0k 12

k 
k  8 . Vậy hệ số lớn nhất là a8  C 8 8
12 2 .
Câu 112. Hệ số có giá trị lớn nhất khi khai triển P ( x )= (1 + 2 x )

2 12
thành đa thức là
A. 162270 . B. 162720 . C. 126270 . D. 126720 .
Lời giải
Chọn D
12 12
Khai triển:
=
=
P ( x)
k 0=k 0
∑
= C12k 2k x 2 k ∑a x k
2k
với ak = C12k 2k .
2 1 23
ak +1 > ak 90o C12k +1 2k +1 > C12k 2k 90o > ⇔k< ⇔ k ≤ 7.
k + 1 12 − k 3
Như vậy a0 < a1 < a2 < ... < a8 .
2 1 23
ak +1 < ak 90o C12k +1 2k +1 < C12k 2k 90o < ⇔k> ⇔ k ≥ 8.
k + 1 12 − k 3
Như vậy a8 > a9 > a10 > ... > a12 .
Vậy hệ số có giá trị lớn nhất là

= 8 8
12 2
a8 C= 126720 .
Trang 43
Bài 1. SỐ GẦN ĐÚNG VÀ SAI SỐ
I. Số gần đúng
Trong đo đạc và tính toán, ta thường chỉ nhận được các số gần đúng
II. Sai số của số gần đúng
1. Sai số tuyệt đối

Nếu a là số gần đúng của số đúng a thì ∆ a = | a − a | được gọi là sai số tuyệt đối của số gần đúng a .
Ví dụ 1. Một bồn hoa có dạng hình tròn với bán kính là 0,8 m . Hai bạn Ngân và Ánh cùng muốn tính diện
tích S của bồn hoa đó. Bạn Ngân lấy một giá trị gần đúng của π là 3,1 và được kết quả là S1 . Bạn Ánh lấy
một giá trị gần đúng của π là 3,14 và được kết quả là S 2 . So sánh sai số tuyệt đối ∆ S1 của số gần đúng S1
và sai số tuyệt đối ∆ S2 của số gần đúng S 2 . Bạn nào cho kết quả chính xác hơn?
Giải
Ta có: S1 = 1,984 ( m 2 )
3,1 ⋅ (0,8) 2 =
=S 2 3,14.(0,8)
= 2
2, 0096 ( m 2 ) .
Ta thấy: 3,1 < 3,14 < π nên 3,1 ⋅ (0,8) 2 < 3,14 ⋅ (0,8) 2 < π . (0,8) 2 tức là S1 < S 2 < S .
Suy ra ∆ S2 =S − S 2 < S − S1 =∆ S1 . Vậy bạn Ánh cho kết quả chính xác hơn.
Chú ý: Sai số tuyệt đối của số gần đúng nhận được trong một phép đo đạc, tính toán càng bé thì kết quả của
phép đo đạc, tính toán đó càng chinh xác.
2. Độ chính xác của một số gần đúng

Nhận xét: Giả sử a là số gần đúng của số đúng a sao cho ∆ a = | a − a |≤ d .
Khi đó: ∆ a =| a − a |≤ d ⇔ −d ≤ a − a ≤ d ⇔ a − d ≤ a ≤ a + d .
Một cách tổng quát:
Ta nói a là số gần đúng của số đúng a với độ chính xác d nếu ∆ a = | a − a |≤ d và quy ước viết gọn là
a= a ± d .
Nhận xét: Nếu ∆ a ≤ d thì số đúng a nằm trong đoạn [a − d ; a + d ] . Bởi vậy, d càng nhỏ thì độ sai lệch của
số gần đúng a so với số đúng a càng ít. Điều đó giải thích vì sao d được gọi là độ chính xác của số gần
đúng.
Ví dụ 2. Hãy ước lượng sai số tuyệt đối ∆ S2 ở Ví dụ 1 .
Giải
Do 3,14 < π < 3,15 nên 3,14.(0,8) 2 < π . (0,8) 2 < 3,15 . (0,8) 2 . Suy ra 2, 0096 < S < 2, 016 .
Vậy ∆ S2 = S − S 2 < 2, 016 − 2, 0096 = 0, 0064 .
Ta nói: Kết quả của bạn Ánh có sai số tuyệt đối không vượt quá 0,0064 hay có độ chính xác là 0,0064 . Khi
đó ta có thể viết
= S 2, 0096 ± 0, 0064 .
Trang 1
3. Sai số tương đối
∆a
Tỉ số δ a = được gọi là sai số tương đối của số gần đúng a .
|a|
Nhận xét
d d
- Nếu a= a ± d thì ∆ a ≤ d . Do đó δ a ≤ . Vì vậy, nếu càng bé thì chất lượng của phép đo đạc hay
|a| |a|
tính toán càng cao.
- Người ta thường viết sai số tương đối dưới dạng phần trăm. Chẳng hạn, trong phép đo thời gian Trái Đất
quay một vòng xung quanh Mặt Trời thì sai số tương đối không vượt quá
1
4 1
= ≈ 0, 068%.
365 1460
III. Số quy tròn. Quy tròn số gần đúng

Nhận xét: Khi quy tròn số 123456 đến hàng trăm ta được số 123500 . Số 123500 gọi là số quy tròn của số
ban đầu.
Khi quy tròn một số nguyên hoặc một số thập phân đến một hàng nào đó thì số nhận được gọi là số quy tròn
của số ban đầu.
Nhận xét: Khi thay số đúng bởi số quy tròn đến một hàng nào đó thì sai số tuyệt đối của số quy tròn không
vượt quá nửa đơn vị của hàng quy tròn. Như vậy, độ chính xác của số quy tròn bằng nửa đơn vị của hàng
quy tròn.
Từ nhận xét trên ta có thể viết số quy tròn của số gần đúng căn cứ vào độ chính xác cho trước.
Ví dụ 3. Viết số quy tròn của mỗi số sau với độ chính xác d :
a) 2841331 với d = 400 ;
b) 4,1463 với d = 0, 01 ;
c) 1, 4142135… với d = 0, 001 .
Giải
a) Vì độ chính xác d = 400 thoả mãn 100 < 400 < 500 nên
ta quy tròn số 2841331 đến hàng nghìn theo quy tắc ở trên
Vậy số quy tròn của số 2841331 với độ chính xác d = 400 là 2841000 .
b) Vì độ chính xác d = 0, 01 thoả mãn 0, 01 < 0, 05 nên ta quy tròn số 4,1463 đến hàng phần mười theo quy
tắc ở trên.
Vậy số quy tròn của số 4,1463 với độ chính xác d = 0, 01 là 4,1 .
c) Vì độ chính xác d = 0, 001 thoả mãn 0, 001 < 0, 005 nên ta quy tròn số 1, 4142135… đến hàng phần trăm
theo quy tắc ở trên.
Vậy số quy tròn của số 1, 4142135… với độ chính xác d = 0, 001 là 1,41 .
Ví dụ 4. Một tờ giấy A4 có dạng hình chữ nhật với chiều dài, chiều rộng lần lượt là 29, 7 cm và 21cm . Tính
độ dài đường chéo của tờ giấy A4 đó và xác định độ chính xác của kết quả tìm được.
Giải
Gọi x là độ dài đường chéo của tờ giấy A4 đã cho. Theo định li Pythagore, ta có:
x
= 29, 7 2 + 21=
2
882, 09 + 441
= 1323, 09 = 36,3743…
Nếu lấy giá trị gần đúng của x là 36,37 ta có: 36,37 < x < 36,375 .
Suy ra | x − 36,37 |< 36,375 − 36,37 = 0, 005 .
Vậy độ dài đường chéo của tờ giấy A4 đã cho là x ≈ 36,37 và độ chính xác của kết quả tìm được là 0,005 ,
hay nói cách khác= x 36,37 ± 0, 005 .

Câu 1. Kết quả đo chiều dài của một cây cầu được ghi là 152m ± 0.2m , điều đó có nghĩa là gì?
Câu 2. Độ dài của cái cầu bến thủy hai (Nghệ An) người ta đo được là 996m  0, 5m . Sai số tương đối
tối đa trong phép đo là bao nhiêu.
Trang 2
Câu 3. Hãy xác định sai số tuyệt đối của các số gần đúng a, b biết sai số tương đối của chúng.
a) a  123456, a  0,2% b) a  1,24358, a  0, 5%
Câu 4. Làm tròn các số sau với độ chính xác cho trước.
a) a  2,235 với độ chính xác d  0, 002
b) a  23748023 với độ chính xác d  101
Câu 5. a) Hãy viết giá trị gần đúng của 8 chính xác đến hàng phần trăm và hàng phần nghìn biết
8  2, 8284... . Ước lượng sai số tuyệt đối trong mỗi trường hợp.
b) Hãy viết giá trị gần đúng của 3 20154 chính xác đến hàng chục và hàng trăm biết
3
Câu 6. Một cái ruộng hình chữ nhật có chiều dài là x  23m  0, 01m và chiều rộng là
y  15m  0, 01m . Chứng minh rằng
a) Chu vi của ruộng là P  76m  0, 04m
b) Diện tích của ruộng là S  345m  0, 3801m
Câu 7. Sử dụng máy tính bỏ túi, hãy viết giá trị gần đúng của mỗi số sau, chính xác đến hàng phần trăm
và hàng phần nghìn:
a) 3 ; b)  2 .
Câu 8. Hãy viết số quy tròn của số a với độ chính xác d được cho sau đây:
a) a  17658  16 ; b) a  15, 318  0, 056 .
2
Câu 9. Cho số x  . Cho các giá trị gần đúng của x là: 0,28 ; 0,29 ; 0,286 . Hãy xác định sai số tuyệt
7
đối trong từng trường hợp và cho biết giá trị gần đúng nào là tốt nhất.
Câu 10. Một miếng đất hình chữ nhật có chiều rộng x  43m  0, 5m và chiều dài y  63m  0, 5m .
Chứng minh rằng chu vi P của miếng đất là P  212m  2m .
Câu 11. Cho tam giác ABC có độ dài ba cạnh đo được như sau:
a  12 cm  0,2 cm ; b  10,2 cm  0,2 cm ; c  8 cm  0,1cm.
Tính chu vi P của tam giác và đánh giá sai số tuyệt đối, sai số tương đối của số gần đúng của chu
vi qua phép đo.
Câu 12. Tìm số chắc và viết dạng chuẩn của số gần đúng a biết
a) Số người dân tỉnh Nghệ An là a  3214056 người với độ chính xác d  100 người.
b) a  1, 3462 sai số tương đối của a bằng 1% .
Câu 13. Viết các số gần đúng sau dưới dạng chuẩn
a) a  467346  12 b) b  2, 4653245  0, 006
Câu 14. Các nhà khoa học Mỹ đang nghiên cứu liệu một máy bay có thể có tốc độ gấp bảy lần tốc độ ánh
sáng. Với máy bay đó trong một năm(giả sử một năm có 365 ngày) nó bay được bao nhiêu? Biết vận tốc ánh
sáng là 300 nghìn km/s. Viết kết quả dưới dạng kí hiệu khoa học.
Câu 15. Một hình lập phương có thể tích V  180, 57cm 3  0, 05cm 3 . Xác định các chữ số chắc chắn của
V.
Câu 16. Số dân của một tỉnh là A = 1034258  300 (người). Hãy tìm các chữ số chắc và viết A dưới dạng
chuẩn.
Trang 3
Câu 17. Người ta đo chu vi của một khu vườn là P  213, 7m  1,2m . Hãy đánh giá sai số tương đối của
phép đo trên và viết kết quả tìm được dưới dạng khoa học.
Câu 18. Khi xây một hồ cá hình tròn người ta đo được đường kính của hồ là 8,52m với độ chính xác đến
1cm. Hãy đánh giá sai số tương đối của phép đo trên và viết kết quả tìm được dưới dạng khoa học.
Câu 19. Đo chiều dài của một con dốc, ta được số đo a  192, 55 m , với sai số tương đối không vượt quá
0,3%. Hãy tìm các chữ số chắc của d và nêu cách viết chuẩn giá trị gần đúng của a .
Câu 20. Cho 3,141592    3,141593 . Hãy viết giá trị gần đúng của số  dưới dạng chuẩn và đánh giá
sai số tuyệt đối của giá trị gần đúng này trong mỗi trường hợp sau:
a) Giá trị gần đúng của  có 5 chữ số chắc ;
b) Giá trị gần đúng của  có 6 chữ số chắc ;
c) Giá trị gần đúng của  có 3 chữ số chắc.

Câu 1. Cho hình chữ nhật ABCD. Gọi AL và CI tương ứng là đường cao của các tam giác ADB và BCD.
Cho biết DL
= LI = 1 . Diện tích của hình chữ nhật ABCD (chính xác đến hàng phần trăm) là:
= IB
A. 4,24 B. 2,242 C. 4,2 D. 4,2426
Câu 2. Biết số gần đúng a = 37975421 có độ chính xác d = 150 . Hãy xác định các chữ số đáng tin của a.
A. 3, 7, 9 B. 3, 7, 9, 7 C. 3, 7, 9, 7, 5 D. 3, 7, 9, 7, 5, 4
Câu 3. Biết số gần đúng a = 7975421 có độ chính xác d = 150 . Hãy ước lượng sai số tương đối của a.
A. δ a ≤ 0, 0000099 B. δ a ≤ 0, 000039 C. δ a ≥ 0, 0000039 D. δ a < 0, 000039
1
Câu 4. Biết số gần đúng a = 173, 4592 có sai số tương đối không vượt quá , hãy ước lượng sai số
10000
tuyệt đối của a và viết a dưới dạng chuẩn.
A. ∆ a ≤ 0,17; a =173, 4 B. ∆ a ≤ 0, 017; a =173,5
C. ∆ a ≤ 0, 4592; a =173,5 D. ∆ a ≤ 0, 017; a =173, 4
Câu 5. là x 3, 456 ± 0, 01 (m)=

Tính chu vi của hình chữ nhật có các cạnh= và y 12, 732 ± 0, 015 (m) và
ước lượng sai số tuyệt đối mắc phải.
A.
= L 32,376 ± 0, 025; ∆ L ≤ 0, 05 B.
= L 32,376 ± 0, 05; ∆ L ≤ 0, 025
C.
= L 32,376 ± 0,5; ∆ L ≤ 0,5 D.
= L 32,376 ± 0, 05; ∆ L ≤ 0, 05
Câu 6. là x 3, 456 ± 0, 01 (m)=

Tính diện tích S của hình chữ nhật có các cạnh= và y 12, 732 ± 0, 015 (m)
và ước lượng sai số tuyệt đối mắc phải.
A. S = 44, 002 ( m 2 ); ∆ S ≤ 0,176 B. S = 44, 002 ( m 2 ); ∆ S ≤ 0, 0015
C. S = 44, 002 ( m 2 ); ∆ S ≤ 0, 025 D. S = 44, 002 ( m 2 ); ∆ S < 0, 0025
355
Câu 7. Xấp xỉ số π bởi số . Hãy đánh giá sai số tuyệt đối biết: 3,14159265 < π < 3,14159266 .
113
A. ∆ a ≤ 2,8.10−7 B. ∆ a ≤ 28.10−7 C. ∆ a ≤ 1.10−7 D. ∆ a ≤ 2,8.10−6
Câu 8. Độ cao của một ngọn núi đo được là h = 1372,5 m. Với sai số tương đối mắc phải là 0,5‰ . Hãy
xác định sai số tuyệt đối của kết quả đo trên và viết h dưới dạng chuẩn.
= A. ∆ h 0, 68625;
= h 1373 ( m ) = B. ∆ h 0, 68626;
= h 1372 ( m )
C. ∆ h 0, 68625;
= = h 1372 ( m ) D. ∆ h 0, 68626;
= = h 1373 ( m )
Trang 4
Câu 9. Kết quả đo chiều dài một cây cầu có độ chính xác là 0,75m với dụng cụ đo đảm bảo sai số tương
đối không vượt quá 1,5‰ . Tính độ dài gần đúng của cầu.
A. 500,1m B. 499,9m C. 500 m D. 501 m
Câu 10. Theo thống kê, dân số Việt Nam năm 2002 là 79715675 người. Giả sử sai số tuyệt đối của thống
kê này không vượt quá 10000 người, hãy viết số trên dưới dạng chuẩn và ước lượng sai số tương đối của số
liệu thống kê trên.
=A. a 797.10
= 5
, δ a 0, 0001254 =B. a 797.10
= 4
, δ a 0, 000012
=C. a 797.10
= 6
, δ a 0, 001254 D. a = 797.105 , δ a < 0, 00012
Câu 11. Độ cao của một ngọn núi đo được là h = 2373,5m với sai số tương đối mắc phải là 0,5‰ . Hãy
viết h dưới dạng chuẩn.
A. 2373 m B. 2370 m C. 2373,5 m D. 2374 m
Câu 12. Trong một phòng thí nghiệm, hằng số c được xác định gần đúng là 3,54965 với độ chính xác
d = 0, 00321 . Dựa vào d, hãy xác định chữ số chắc chắn của c.
A. 3; 5; 4 B. 3; 5; 4; 9 C. 3; 5; 4; 9; 6 D. 3; 5; 4; 9; 6; 5
8
Câu 13. Cho giá trị gần đúng của là 0, 47 . Sai số tuyệt đối của số 0, 47 là:
17
A. 0, 001 . B. 0, 002 . C. 0, 003 . D. 0, 004 .
3
7
A. 0, 0001 . B. 0, 0002 . C. 0, 0004 . D. 0, 0005 .
Câu 15. Qua điều tra dân số kết quả thu được số đân ở tỉnh B là 2.731.425 người với sai số ước lượng
không quá 200 người. Các chữ số không đáng tin ở các hàng là:
A. Hàng đơn vị. B. Hàng chục. C. Hàng trăm. D. Cả A, B, C.
Câu 16. Nếu lấy 3,14 làm giá trị gần đúng của π thì sai số là:
A. 0, 001 . B. 0, 002 . C. 0, 003 . D. 0, 004 .
Câu 17. Nếu lấy 3,1416 làm giá trị gần đúng của π thì có số chữ số chắc là:
A. 5 . B. 4 . C. 3 . D. 2 .
Câu 18. Số gần đúng của a = 2,57656 có ba chữ số đáng tin viết dưới dạng chuẩn là:
A. 2,57 . B. 2,576 . C. 2,58 . D. 2,577 .
Câu 19. Trong số gần đúng a dưới đây có bao nhiêu chữ số chắc a = 174325 với ∆ a =17
A. 6 . B. 5 . C. 4 . D. 3 .
1
Câu 20. Trái đất quay một vòng quanh mặt trời là 365 ngày. Kết quả này có độ chính xác là ngày. Sai số
4
tuyệt đối là:
1 1 1
A. . B. . C. . D. Đáp án khác.
4 365 1460
Câu 21. Độ dài các cạnh của một đám vườn hình chữ nhật = và y 25, 6m ± 4cm . Số đo
là x 7,8m ± 2cm =
chu vi của đám vườn dưới dạng chuẩn là:
A. 66m ± 12cm . B. 67 m ± 11cm . C. 66m ± 11cm . D. 67 m ± 12cm .
Câu 22. Độ dài các cạnh của một đám vườn hình chữ nhật =
là x 7,8m ± 2cm =
và y 25, 6m ± 4cm . Cách
viết chuẩn của diện tích (sau khi quy tròn) là:
Trang 5
A. 199m 2 ± 0,8m 2 . B. 199m 2 ± 1m 2 . C. 200m 2 ± 1cm 2 . D. 200m 2 ± 0,9m 2 .
Câu 23. Một hình chữ nhật cố các cạnh:

= x 4, 2m ± 1cm , =
y 7 m ± 2cm . Chu vi của hình chữ nhật và sai số
tuyệt đối của giá trị đó.
A. 22, 4m và 3cm . B. 22, 4m và 1cm . C. 22, 4m và 2cm . D. 22, 4m và 6cm .
x 2m ± 1cm , =
Câu 24. Hình chữ nhật có các cạnh:= y 5m ± 2cm . Diện tích hình chữ nhật và sai số tuyệt
đối của giá trị đó là:
A. 10m 2 và 900cm 2 . B. 10m 2 và 500cm 2 . C. 10m 2 và 400cm 2 . D. 10m 2 và 1404 cm 2 .
Câu 25. Trong bốn lần cân một lượng hóa chất làm thí nghiệm ta thu được các kết quả sau đây với độ
chính xác 0, 001g : 5,382g ; 5,384g ; 5,385g ; 5,386g . Sai số tuyệt đối và số chữ số chắc của kết quả là:
A. Sai số tuyệt đối là 0, 001g và số chữ số chắc là 3 chữ số.
B. Sai số tuyệt đối là 0, 001g và số chữ số chắc là 4 chữ số.
C. Sai số tuyệt đối là 0, 002g và số chữ số chắc là 3 chữ số.
D. Sai số tuyệt đối là 0, 002g và số chữ số chắc là 4 chữ số.
tích là S 180,57cm 2 ± 0, 6cm 2 . Kết quả gần đúng của S viết dưới
Câu 26. Một hình chữ nhật cố diện=
dạng chuẩn là:
A. 180,58cm 2 . B. 180,59cm 2 . C. 0,181cm 2 . D. 181, 01cm 2 .
Câu 27. Đường kính của một đồng hồ cát là 8,52m với độ chính xác đến 1cm . Dùng giá trị gần đúng của
π là 3,14 cách viết chuẩn của chu vi (sau khi quy tròn) là:
A. 26,6. B. 26,7. C. 26,8. D. Đáp án khác.
Câu 28. Một hình lập phương có cạnh là 2, 4m ± 1cm . Cách viết chuẩn của diện tích toàn phần (sau khi
quy tròn) là:
A. 35m 2 ± 0,3m 2 . B. 34m 2 ± 0,3m 2 . C. 34,5m 2 ± 0,3m 2 . D. 34,5m 2 ± 0,1m 2 .
Câu 29. Một vật thể có thể

= tích V 180,37cm3 ± 0, 05cm3 . Sai số tương đối của gia trị gần đúng ấy là:
A. 0, 01% . B. 0, 03% . C. 0, 04% . D. 0, 05% .
23
Câu 30. Cho giá trị gần đúng của là 3,28. Sai số tuyệt đối của số 3,28 là:
7
0,04
A. 0,04. B. . C. 0,06. D. Đáp án khác.
7
Câu 31. Trong các thí nghiệm hằng số C được xác định là 5,73675 với cận trên sai số tuyệt đối là
d = 0, 00421 . Viết chuẩn giá trị gần đúng của C là:
A. 5,74. B. 5,736. C. 5,737. D. 5,7368.
Câu 32. Cho số a = 1754731 , trong đó chỉ có chữ số hàng trăm trở lên là đáng tin. Hãy viết chuẩn số gần
đúng của a .
A. 17547.102 . B. 17548.102 . C. 1754.103 . D. 1755.102 .
Câu 33. Hình chữ nhật có các cạnh: x = 5m ± 2cm . Diện tích hình chữ nhật và sai số tương
2m ± 1cm, y =
A. 10m 2 và 5 o . B. 10m 2 và 4 o . C. 10m 2 và 9 o . D. 10m 2 và 20 o .
oo oo oo oo
Câu 34. Hình chữ nhật có các cạnh: x = 5m ± 2cm . Chu vi hình chữ nhật và sai số tương đối
2m ± 1cm, y =
của giá trị đó là:
Trang 6
1 6
A. 22, 4 và . B. 22, 4 và . C. 22, 4 và 6cm . D. Một đáp số khác.
2240 2240
tích là S 108,57cm 2 ± 0, 06cm 2 . Số các chữ số chắc của S là:

Câu 35. Một hình chữ nhật có diện=
A. 5. B. 4. C. 3. D. 2.
Câu 36. Ký hiệu khoa học của số −0, 000567 là:
A. −567.10−6 . B. −5, 67.10−5 . C. −567.10−4 . D. −567.10 −3.
Câu 37. Khi sử dụng máy tính bỏ túi với 10 chữ số thập phân ta được: 8 = 2,828427125 .Giá trị gần đúng
của 8 chính xác đến hàng phần trăm là:
A. 2,80. B. 2,81. C. 2,82. D. 2,83.
Câu 38. Viết giá trị gần đúng của 10 đến hàng phần trăm (dùng MTBT):
A. 3,16. B. 3,17. C. 3,10. D. 3,162.
Câu 39. Độ dài của một cây cầu người ta đo được là 996m ± 0,5m . Sai số tương đối tối đa trong phép đo
là bao nhiêu.
A. 0, 05% B. 0,5% C. 0, 25% D. 0, 025%
Câu 40. Số a được cho bởi số gần đúng a = 5, 7824 với sai số tương đối không vượt quá 0,5% . Hãy
đánh giá sai số tuyệt đối của a .
A. 2,9% B. 2,89% C. 2,5% D. 0,5%
2
Câu 41. Cho số x = và các giá trị gần đúng của x là 0, 28 ; 0, 29 ; 0, 286 ; 0,3 . Hãy xác định sai số
7
tuyệt đối trong từng trường hợp và cho biết giá trị gần đúng nào là tốt nhất.
A. 0, 28 B. 0, 29 C. 0, 286 D. 0,3
Câu 42. Một cái ruộng hình chữ nhật có chiều dài là=x 23m ± 0, 01m và chiều rộng là=y 15m ± 0, 01m .
Chu vi của ruộng là:
A.=P 76m ± 0, 4m B.=
P 76m ± 0, 04m C.=
P 76m ± 0, 02m D.=
P 76m ± 0, 08m
Diện tích của ruộng là:
A.
= S 345m ± 0,3801m .B.
= S 345m ± 0,38m .
C.
= S 345m ± 0, 03801m . D.
= S 345m ± 0,3801m .
Câu 44. Cho tam giác ABC có độ dài ba cạnh đo được như sau
= cm ; b 10, 2 cm ± 0, 2 cm ;
a 12 cm ± 0, 2=
=c 8cm ± 0,1cm . Tính chu vi P của tam giác và đánh giá sai số tuyệt đối, sai số tương đối của số gần đúng
của chu vi qua phép đo.
A. 1, 6% B. 1, 7% C. 1, 662% D. 1, 66%
Câu 45. Viết giá trị gần đúng của số 3 , chính xác đến hàng phần trăm và hàng phần nghìn
A. 1, 73;1, 733 B. 1, 7;1, 73 C. 1, 732;1, 7323 D. 1, 73;1, 732 .
Câu 46. Viết giá trị gần đúng của số π 2 , chính xác đến hàng phần trăm và hàng phần nghìn.
A. 9,9 , 9,87 B. 9,87 , 9,870 C. 9,87 , 9,87 D. 9,870 , 9,87 .
Câu 47. Hãy viết số quy tròn của số a với độ chính xác d được cho sau đây
= a 17658 ± 16 .
A. 18000 B. 17800 C. 17600 D. 17700 .
Trang 7
=a 17658 ±=
16 a 15,318 ± 0, 056 .
A. 15 B. 15,5 C. 15,3 D. 16 .
sáng. Với máy bay đó trong một năm (giả sử một năm có 365 ngày) nó bay được bao nhiêu? Biết vận tốc
ánh sáng là 300 nghìn km/s. Viết kết quả dưới dạng kí hiệu khoa học.
A. 9,5.109 . B. 9, 4608.109 . C. 9, 461.109 . D. 9, 46080.109 .
Câu 50. Số dân của một tỉnh

= là A 1034258 ± 300 (người). Hãy tìm các chữ số chắc.
A. 1, 0, 3, 4, 5. B. 1, 0, 3, 4. C. 1, 0, 3, 4. D. 1, 0, 3.
Câu 51. Đo chiều dài của một con dốc, ta được số đo a = 192,55 m , với sai số tương đối không vượt quá
0,3% . Hãy tìm các chữ số chắc của d và nêu cách viết chuẩn giá trị gần đúng của a .
A. 193 m . B. 192 m . C. 192, 6 m . D. 190 m .
Câu 52. Viết dạng chuẩn của số gần đúng a biết số người dân tỉnh Lâm Đồng là a = 3214056 người với
độ chính xác d = 100 người.
A. 3214.103 . B. 3214000 . C. 3.106 . D. 32.105 .
Câu 53. Tìm số chắc và viết dạng chuẩn của số gần đúng a biết a = 1,3462 sai số tương đối của a bằng
1% .
A. 1,3 . B. 1,34 . C. 1,35 . D. 1,346 .
Câu 54. Một hình lập phương có thể

= tích V 180,57cm3 ± 0, 05cm3 . Xác định các chữ số chắc chắn của
V.
A. 1,8 . B. 1,8, 0 . C. 1,8, 0,5 . D. 1,8, 0,5, 7 .
= a 467346 ± 12 .
A. 46735.10 . B. 47.104 . C. 467.103 . D. 4673.102 .
Câu 56. Viết các số gần đúng sau dưới dạng=
chuẩn b 2, 4653245 ± 0, 006 .
A. 2, 46 . B. 2, 47 . C. 2,5 . D. 2, 465 .
Câu 57. Quy tròn số 7216, 4 đến hàng đơn vị, được số 7216 . Sai số tuyệt đối là:
A. 0, 2 . B. 0,3 . C. 0, 4 . D. 0, 6 .
Câu 58. Quy tròn số 2, 654 đến hàng phần chục, được số 2, 7 . Sai số tuyệt đối là:.
A. 0, 05 . B. 0, 04 . C. 0, 046 . D. 0,1 .
Câu 59. Trong 5 lần đo độ cao một đạp nước, người ta thu được các kết quả sau với độ chính xác 1dm:
15,6m; 15,8m; 15,4m; 15,7m; 15,9m. Hãy xác định độ cao của đập nước.
A. ∆ h ' =3dm . B. 16m ± 3dm . C. 15,5m ± 1dm . D. 15, 6m ± 0, 6dm .
Trang 8
Bài 1. SỐ GẦN ĐÚNG VÀ SAI SỐ
I. Số gần đúng
Trong đo đạc và tính toán, ta thường chỉ nhận được các số gần đúng
II. Sai số của số gần đúng
1. Sai số tuyệt đối

Nếu a là số gần đúng của số đúng a thì ∆ a = | a − a | được gọi là sai số tuyệt đối của số gần đúng a .
Ví dụ 1. Một bồn hoa có dạng hình tròn với bán kính là 0,8 m . Hai bạn Ngân và Ánh cùng muốn tính diện
tích S của bồn hoa đó. Bạn Ngân lấy một giá trị gần đúng của π là 3,1 và được kết quả là S1 . Bạn Ánh lấy
một giá trị gần đúng của π là 3,14 và được kết quả là S 2 . So sánh sai số tuyệt đối ∆ S1 của số gần đúng S1
và sai số tuyệt đối ∆ S2 của số gần đúng S 2 . Bạn nào cho kết quả chính xác hơn?
Giải
Ta có: S1 = 1,984 ( m 2 )
3,1 ⋅ (0,8) 2 =
=S 2 3,14.(0,8)
= 2
2, 0096 ( m 2 ) .
Ta thấy: 3,1 < 3,14 < π nên 3,1 ⋅ (0,8) 2 < 3,14 ⋅ (0,8) 2 < π . (0,8) 2 tức là S1 < S 2 < S .
Suy ra ∆ S2 =S − S 2 < S − S1 =∆ S1 . Vậy bạn Ánh cho kết quả chính xác hơn.
Chú ý: Sai số tuyệt đối của số gần đúng nhận được trong một phép đo đạc, tính toán càng bé thì kết quả của
phép đo đạc, tính toán đó càng chinh xác.
2. Độ chính xác của một số gần đúng

Nhận xét: Giả sử a là số gần đúng của số đúng a sao cho ∆ a = | a − a |≤ d .
Khi đó: ∆ a =| a − a |≤ d ⇔ −d ≤ a − a ≤ d ⇔ a − d ≤ a ≤ a + d .
Một cách tổng quát:
Ta nói a là số gần đúng của số đúng a với độ chính xác d nếu ∆ a = | a − a |≤ d và quy ước viết gọn là
a= a ± d .
Nhận xét: Nếu ∆ a ≤ d thì số đúng a nằm trong đoạn [a − d ; a + d ] . Bởi vậy, d càng nhỏ thì độ sai lệch của
số gần đúng a so với số đúng a càng ít. Điều đó giải thích vì sao d được gọi là độ chính xác của số gần
đúng.
Ví dụ 2. Hãy ước lượng sai số tuyệt đối ∆ S2 ở Ví dụ 1 .
Giải
Do 3,14 < π < 3,15 nên 3,14.(0,8) 2 < π . (0,8) 2 < 3,15 . (0,8) 2 . Suy ra 2, 0096 < S < 2, 016 .
Vậy ∆ S2 = S − S 2 < 2, 016 − 2, 0096 = 0, 0064 .
Ta nói: Kết quả của bạn Ánh có sai số tuyệt đối không vượt quá 0,0064 hay có độ chính xác là 0,0064 . Khi
đó ta có thể viết
= S 2, 0096 ± 0, 0064 .
Trang 1
3. Sai số tương đối
∆a
Tỉ số δ a = được gọi là sai số tương đối của số gần đúng a .
|a|
Nhận xét
d d
- Nếu a= a ± d thì ∆ a ≤ d . Do đó δ a ≤ . Vì vậy, nếu càng bé thì chất lượng của phép đo đạc hay
|a| |a|
tính toán càng cao.
- Người ta thường viết sai số tương đối dưới dạng phần trăm. Chẳng hạn, trong phép đo thời gian Trái Đất
quay một vòng xung quanh Mặt Trời thì sai số tương đối không vượt quá
1
4 1
= ≈ 0, 068%.
365 1460
III. Số quy tròn. Quy tròn số gần đúng

Nhận xét: Khi quy tròn số 123456 đến hàng trăm ta được số 123500 . Số 123500 gọi là số quy tròn của số
ban đầu.
Khi quy tròn một số nguyên hoặc một số thập phân đến một hàng nào đó thì số nhận được gọi là số quy tròn
của số ban đầu.
Nhận xét: Khi thay số đúng bởi số quy tròn đến một hàng nào đó thì sai số tuyệt đối của số quy tròn không
vượt quá nửa đơn vị của hàng quy tròn. Như vậy, độ chính xác của số quy tròn bằng nửa đơn vị của hàng
quy tròn.
Từ nhận xét trên ta có thể viết số quy tròn của số gần đúng căn cứ vào độ chính xác cho trước.
Ví dụ 3. Viết số quy tròn của mỗi số sau với độ chính xác d :
a) 2841331 với d = 400 ;
b) 4,1463 với d = 0, 01 ;
c) 1, 4142135… với d = 0, 001 .
Giải
a) Vì độ chính xác d = 400 thoả mãn 100 < 400 < 500 nên
ta quy tròn số 2841331 đến hàng nghìn theo quy tắc ở trên
Vậy số quy tròn của số 2841331 với độ chính xác d = 400 là 2841000 .
b) Vì độ chính xác d = 0, 01 thoả mãn 0, 01 < 0, 05 nên ta quy tròn số 4,1463 đến hàng phần mười theo quy
tắc ở trên.
Vậy số quy tròn của số 4,1463 với độ chính xác d = 0, 01 là 4,1 .
c) Vì độ chính xác d = 0, 001 thoả mãn 0, 001 < 0, 005 nên ta quy tròn số 1, 4142135… đến hàng phần trăm
theo quy tắc ở trên.
Vậy số quy tròn của số 1, 4142135… với độ chính xác d = 0, 001 là 1,41 .
Ví dụ 4. Một tờ giấy A4 có dạng hình chữ nhật với chiều dài, chiều rộng lần lượt là 29, 7 cm và 21cm . Tính
độ dài đường chéo của tờ giấy A4 đó và xác định độ chính xác của kết quả tìm được.
Giải
Gọi x là độ dài đường chéo của tờ giấy A4 đã cho. Theo định li Pythagore, ta có:
x
= 29, 7 2 + 21=
2
882, 09 + 441
= 1323, 09 = 36,3743…
Nếu lấy giá trị gần đúng của x là 36,37 ta có: 36,37 < x < 36,375 .
Suy ra | x − 36,37 |< 36,375 − 36,37 = 0, 005 .
Vậy độ dài đường chéo của tờ giấy A4 đã cho là x ≈ 36,37 và độ chính xác của kết quả tìm được là 0,005 ,
hay nói cách khác= x 36,37 ± 0, 005 .

Câu 1. Kết quả đo chiều dài của một cây cầu được ghi là 152m ± 0.2m , điều đó có nghĩa là gì?
Lời giải
Có nghĩa là chiều dài của cây cầu nằm trong khoảng 151,8m đến 152,2m
Trang 2
Câu 2. Độ dài của cái cầu bến thủy hai (Nghệ An) người ta đo được là 996m  0, 5m . Sai số tương đối
tối đa trong phép đo là bao nhiêu.
Lời giải
Ta có độ dài gần đúng của cầu là a  996 với độ chính xác d  0, 5
a d 0, 5
Vì sai số tuyệt đối a  d  0, 5 nên sai số tương đối a     0, 05%
a a 996
Vậy sai số tương đối tối đa trong phép đo trên là 0, 05% .
Câu 3. Hãy xác định sai số tuyệt đối của các số gần đúng a, b biết sai số tương đối của chúng.
a) a  123456, a  0,2% b) a  1,24358, a  0, 5%

Lời giải
a
Ta có a   a  a a
a
a) Với a  123456, a  0,2% ta có sai số tuyệt đối là
a  123456.0,2%  146, 912
b) Với a  1,24358, a  0, 5% ta có sai số tuyệt đối là
a  1,24358.0, 5%  0, 0062179 .
Câu 4. Làm tròn các số sau với độ chính xác cho trước.
a) a  2,235 với độ chính xác d  0, 002
b) a  23748023 với độ chính xác d  101
Lời giải
a) Ta có 0, 001  0, 002  0, 01 nên hàng cao nhất mà d nhỏ hơn một đơn vị của hàng đó là
hàng phần trăm
Do đó ta phải quy tròn số a  2,235 đến hàng phần trăm suy ra a  2,24 .
b) Ta có 100  101  1000 nên hàng cao nhất mà d nhỏ hơn một đơn vị của hàng đó là hàng
nghìn
Do đó ta phải quy tròn số a  23748023 đến hàng nghìn suy ra a  23748000 .
Câu 5. a) Hãy viết giá trị gần đúng của 8 chính xác đến hàng phần trăm và hàng phần nghìn biết
b) Hãy viết giá trị gần đúng của 3 20154 chính xác đến hàng chục và hàng trăm biết
3
Lời giải
a) Ta có 8  2, 8284... do đó giá trị gần đúng của 8 đến hàng phần trăm là 2, 83
Ta có 8  2, 83  2, 83  8  2, 83  2, 8284  0, 0016
Suy ra sai số tuyệt đối của số gần đúng 2, 83 không vượt quá 0, 0016 .
Giá trị gần đúng của 8 đến hàng phần nghìn là 2, 828
Ta có 8  2, 828  8  2, 828  2, 8284  2, 828  0, 0004
Suy ra sai số tuyệt đối của số gần đúng 2, 828 không vượt quá 0, 0004 .
b) Sử dụng máy tính bỏ túi ta có 3
20154  25450, 71966...
Do đó giá trị gần đúng của 3 20154 đến hàng chục là 25450
Ta có 3 20154  25450  3 20154  25450  25450, 72  25450  0, 72
Suy ra sai số tuyệt đối của số gần đúng 25450 không vượt quá 0, 72 .
Giá trị gần đúng của 3
20154 đến hàng trăm là 25500 .
Trang 3
Ta có 3
20154  25500  25500  3 20154  25500  25450, 71  49,29
Suy ra sai số tuyệt đối của số gần đúng 25500 không vượt quá 49,29 .
Câu 6. Một cái ruộng hình chữ nhật có chiều dài là x  23m  0, 01m và chiều rộng là
y  15m  0, 01m . Chứng minh rằng
a) Chu vi của ruộng là P  76m  0, 04m
b) Diện tích của ruộng là S  345m  0, 3801m
Lời giải
a) Giả sử x  23  a, y  15  b với 0, 01  a, b  0, 01
Ta có chu vi ruộng là P  2  x  y   2  38  a  b   76  2 a  b 
Vì 0, 01  a, b  0, 01 nên 0, 04  2 a  b   0, 04
Do đó P  76  2 a  b   0, 04
Vậy P  76m  0, 04m
b) Diện tích ruộng là S  x .y   23  a  15  b   345  23b  15a  ab
Vì 0, 01  a, b  0, 01 nên 23b  15a  ab  23.0, 01  15.0, 01  0, 01.0, 01
hay 23b  15a  ab  0, 3801 suy ra S  345  0, 3801
Vậy S  345m  0, 3801m .
Câu 7. Sử dụng máy tính bỏ túi, hãy viết giá trị gần đúng của mỗi số sau, chính xác đến hàng phần trăm
và hàng phần nghìn:
a) 3 ; b)  2 .
Lời giải
a) Sử dụng máy tính bỏ túi ta có 3  1, 732050808... Do đó: Giá trị gần đúng của 3 chính
xác đến hàng phần trăm là 1,73. Giá trị gần đúng của 3 chính xác đến hàng phần nghìn là
1,732.
b) Sử dụng máy tính bỏ túi ta có giá trị của  2 là 9,8696044. Do đó: Giá trị gần đúng của  2
chính xác đến hàng phần trăm là 9,87. Giá trị gần đúng của  2 chính xác đến hàng phần nghìn là
9,870.
Câu 8. Hãy viết số quy tròn của số a với độ chính xác d được cho sau đây:
a) a  17658  16 ; b) a  15, 318  0, 056 .
Lời giải
a) Vì 10 < 16 < 100 nên hàng cao nhất mà d nhỏ hơn một đơn vị của hàng đó là hàng trăm. Nên ta
phải quy tròn số 17638 đến hàng trăm. Vậy số quy tròn là 17700 (hay viết a  17700 ).
b) Ta có 0,01 < 0,056 < 0,1 nên hàng cao nhất mà d nhỏ hơn một đơn vị của hàng đó là hàng phần
chục. Do đó phải quy tròn số 15,318 đến hàng phần chục. Vậy số quy tròn là 15,3 (hay viết
a  15, 3 ).
2
Câu 9. Cho số x  . Cho các giá trị gần đúng của x là: 0,28 ; 0,29 ; 0,286 . Hãy xác định sai số tuyệt
7
đối trong từng trường hợp và cho biết giá trị gần đúng nào là tốt nhất.
Lời giải
Ta có các sai số tuyệt đối là:
2 1 2 3 2 1
a   0, 28  ; b   0, 29  ; c   0, 286  .
7 175 7 700 7 3500
Vì ∆c < ∆b < ∆a nên c = 0,286 là số gần đúng tốt nhất.
Trang 4
Câu 10. Một miếng đất hình chữ nhật có chiều rộng x  43m  0, 5m và chiều dài y  63m  0, 5m .
Chứng minh rằng chu vi P của miếng đất là P  212m  2m .
Lời giải
Giả sử x  43  u, y  63  v.
Ta có P  2x  2y  2  43  63   2u  2v  212  2  u  v  .
Theo giả thiết 0, 5  u  0, 5 và 0, 5  v  0, 5 nên 2  2  u  v   2 .
Do đó P  212m  2m .
Câu 11. Cho tam giác ABC có độ dài ba cạnh đo được như sau:
a  12 cm  0,2 cm ; b  10,2 cm  0,2 cm ; c  8 cm  0,1cm.
Tính chu vi P của tam giác và đánh giá sai số tuyệt đối, sai số tương đối của số gần đúng của chu
vi qua phép đo.
Lời giải
Giả sử a  12  d1, b  10,2  d2 , c  8  d3 .
Ta có P  a  b  c  d1  d2  d3  30,2  d1  d2  d3 .
theo giả thiết: 0,2  d1  0,2;  0,2  d2  0,2;  0,1  d3  0,1.
Suy ra –0, 5  d1  d2  d3  0, 5 . Do đó:
P  30,2 cm  0, 5 cm.
d
Sai số tuyệt đối: P  0, 5 . Sai số tương đối: P   1, 66% .
P
Câu 12. Tìm số chắc và viết dạng chuẩn của số gần đúng a biết
a) Số người dân tỉnh Nghệ An là a  3214056 người với độ chính xác d  100 người.
b) a  1, 3462 sai số tương đối của a bằng 1% .
Lời giải
100 1000
a) Vì  50  100   500 nên chữ số hàng trăm(số 0) không là số chắc, còn chữ số
2 2
hàng nghìn(số 4) là chữ số chắc.
Vậy chữ số chắc là 1,2, 3, 4 .
Cách viết dưới dạng chuẩn là 3214.103 .

b) Ta có a  a  a  a . a  1%.1, 3462  0, 013462
a
Suy ra độ chính xác của số gần đúng a không vượt quá 0, 013462 nên ta có thể xem độ chính xác
là d  0, 013462 .
0, 01 0,1
Ta có  0, 005  0, 013462   0, 05 nên chữ số hàng phần trăm(số 4) không là số
2 2
chắc, còn chữ số hàng phần chục(số 3) là chữ số chắc.
Vậy chữ số chắc là 1 và 3 .
Cách viết dưới dạng chuẩn là 1, 3 .
a) a  467346  12 b) b  2, 4653245  0, 006
Lời giải
10 100
a) Ta có  5  12   50 nên chữ số hàng trăm trở đi là chữ số chữ số chắc do đó số
2 2
gần đúng viết dưới dạng chuẩn là 4673.102 .
0, 01 0,1
b) Ta có  0, 005  0, 006   0, 05 nên chữ số hàng phần chục trở đi là chữ số chữ số
2 2
chắc do đó số gần đúng viết dưới dạng chuẩn là 2, 5 .
Trang 5
sáng. Với máy bay đó trong một năm(giả sử một năm có 365 ngày) nó bay được bao nhiêu? Biết vận tốc ánh
sáng là 300 nghìn km/s. Viết kết quả dưới dạng kí hiệu khoa học.
Lời giải
Ta có một năm có 365 ngày, một ngày có 24 giờ, một giờ có 60 phút và một phút có 60 giây
Vậy một năm có 24.365.60.60  31536000 giây.
Vì vận tốc ánh sáng là 300 nghìn km/s nên trong vòng một năm nó đi được
31536000.300  9, 4608.109 km.
Câu 15. Một hình lập phương có thể tích V  180, 57cm 3  0, 05cm 3 . Xác định các chữ số chắc chắn của
V.
Lời giải
0, 01 0,1
Kq :  0, 05   1, 8, 0, 5 là chữ số chắc chắn.
2 2
Câu 16. Số dân của một tỉnh là A = 1034258  300 (người). Hãy tìm các chữ số chắc và viết A dưới dạng
chuẩn.
Lời giải
100 1000
Ta có:  50  300  500  nên các chữ số 8 (hàng đơn vị), 5 (hàng chục) và 2 ( hàng
2 2
trăm) đều là các chữ số không chắc.
Các chữ số còn lại 1, 0, 3, 4 là chữ số chắc.
Do đó cách viết chuẩn của số A là A  1034.103 (người).
Câu 17. Người ta đo chu vi của một khu vườn là P  213, 7m  1,2m . Hãy đánh giá sai số tương đối của
phép đo trên và viết kết quả tìm được dưới dạng khoa học.
Lời giải
a  213, 7 d 1,2
  213, 7m  1,2m   nên     5, 62.103
d  1,2 a 213, 7

Câu 18. Khi xây một hồ cá hình tròn người ta đo được đường kính của hồ là 8,52m với độ chính xác đến
1cm. Hãy đánh giá sai số tương đối của phép đo trên và viết kết quả tìm được dưới dạng khoa học.
Lời giải
a  852cm d 1
R  8, 52m  0, 01m   nên     1,174.103
d  1cm a 852

Câu 19. Đo chiều dài của một con dốc, ta được số đo a  192, 55 m , với sai số tương đối không vượt quá
0,3%. Hãy tìm các chữ số chắc của d và nêu cách viết chuẩn giá trị gần đúng của a .
Lời giải
Ta có sai số tuyệt đối của số đo chiều dài con dốc là:
a  a.a  192, 55.0,2%  0, 3851
Vì 0, 05  a  0, 5 . Do đó chữ số chắc của d là 1, 9, 2.
Vậy cách viết chuẩn của a là 193 m (quy tròn đến hàng đơn vị).
Câu 20. Cho 3,141592    3,141593 . Hãy viết giá trị gần đúng của số  dưới dạng chuẩn và đánh giá
sai số tuyệt đối của giá trị gần đúng này trong mỗi trường hợp sau:
a) Giá trị gần đúng của  có 5 chữ số chắc ;
b) Giá trị gần đúng của  có 6 chữ số chắc ;
c) Giá trị gần đúng của  có 3 chữ số chắc.
Lời giải
a) Vì có 5 chữ số chắc nên số gần đúng của  được viết dưới dạng chuẩn là 3,1416 (hay
  3,1416 ).
Trang 6
Sai số tuyệt đối của số gần đúng là   3,1416    0, 000008.
b) Vì có 6 chữ số chắc nên   3,14159 và sai số tuyệt đối của số gần đúng này là
  3,14159    0, 000003 .
c) Vì có 3 chữ số chắc nên   3,14 và  3,14    0, 001593 .

Câu 1. Cho hình chữ nhật ABCD. Gọi AL và CI tương ứng là đường cao của các tam giác ADB và BCD.
Cho biết DL
= LI = 1 . Diện tích của hình chữ nhật ABCD (chính xác đến hàng phần trăm) là:
= IB
A. 4,24 B. 2,242 C. 4,2 D. 4,2426
Lời giải
Đáp án A.
AL2 BL
Ta có:= = .LD 2
do đó AL = 2 .
Lại có BD = 3
Suy ra diện tích của hình chữ nhật là:
3=
2 3.1, 41421356... ≈ 4, 24264... ≈ 4, 24
Câu 2. Biết số gần đúng a = 37975421 có độ chính xác d = 150 . Hãy xác định các chữ số đáng tin của a.
A. 3, 7, 9 B. 3, 7, 9, 7 C. 3, 7, 9, 7, 5 D. 3, 7, 9, 7, 5, 4
Lời giải
Vì sai số tuyệt đối đến hàng trăm nên các chữ số hàng nghìn trở lên của a là đáng tin.
Vậy các chữ số đáng tin của a là 3, 7, 9, 7, 5.
Đáp án C.
Câu 3. Biết số gần đúng a = 7975421 có độ chính xác d = 150 . Hãy ước lượng sai số tương đối của a.
A. δ a ≤ 0, 0000099 B. δ a ≤ 0, 000039 C. δ a ≥ 0, 0000039 D. δ a < 0, 000039
Lời giải
Theo Ví dụ 1 ta có các chữ số đáng tin của a là 3, 7, 9, 7, 5
⇒ Cách viết chuẩn của a = 37975.103
150
Sai số tương đối thỏa mãn: δ a ≤ 0, 0000039 (tức là không vượt quá 0, 0000039 ).
=
37975421
1
Câu 4. Biết số gần đúng a = 173, 4592 có sai số tương đối không vượt quá , hãy ước lượng sai số
10000
tuyệt đối của a và viết a dưới dạng chuẩn.
A. ∆ a ≤ 0,17; a =173, 4 B. ∆ a ≤ 0, 017; a =173,5
C. ∆ a ≤ 0, 4592; a =173,5 D. ∆ a ≤ 0, 017; a =173, 4
Lời giải
Trang 7
∆a 1
Từ công thức δ a = , ta có ∆ a ≤ 173, 4592. =0, 017
a 10000
Vậy chữ số đáng tin là 1, 7, 3, 4.
Dạng chuẩn của a là a = 173,5 .
Đáp án B.
Câu 5. là x 3, 456 ± 0, 01 (m)=
Tính chu vi của hình chữ nhật có các cạnh= và y 12, 732 ± 0, 015 (m) và
ước lượng sai số tuyệt đối mắc phải.
A.
= L 32,376 ± 0, 025; ∆ L ≤ 0, 05 B.
= L 32,376 ± 0, 05; ∆ L ≤ 0, 025
C.
= L 32,376 ± 0,5; ∆ L ≤ 0,5 D.
= L 32,376 ± 0, 05; ∆ L ≤ 0, 05
Lời giải
Chu vi L = 2 ( x + y ) = 2 ( 3, 456 + 12, 732 ) = 32,376 (m)
Sai số tuyệt đối ∆ L ≤ 2 ( 0, 01 + 0, 015 ) =0, 05
Vậy
= L 32,376 ± 0, 05 (m).
Đáp án D.
Câu 6. là x 3, 456 ± 0, 01 (m)=
Tính diện tích S của hình chữ nhật có các cạnh= và y 12, 732 ± 0, 015 (m)
và ước lượng sai số tuyệt đối mắc phải.
A. S = 44, 002 ( m 2 ); ∆ S ≤ 0,176 B. S = 44, 002 ( m 2 ); ∆ S ≤ 0, 0015
C. S = 44, 002 ( m 2 ); ∆ S ≤ 0, 025 D. S = 44, 002 ( m 2 ); ∆ S < 0, 0025
Lời giải
S xy
Diện tích = = 44, 002 ( m 2 )
= 3, 456.12, 732
0, 01 0, 015
Sai số tương đối δ S không vượt quá: + 0, 004
=
3, 456 12, 732
Sai số tuyệt đối ∆ S không vượt
= quá: S .δ S 44, 002.0, 004 ≈ 0,176 .
Đáp án A.
355
Câu 7. Xấp xỉ số π bởi số . Hãy đánh giá sai số tuyệt đối biết: 3,14159265 < π < 3,14159266 .
113
A. ∆ a ≤ 2,8.10−7 B. ∆ a ≤ 28.10−7 C. ∆ a ≤ 1.10−7 D. ∆ a ≤ 2,8.10−6
Lời giải
Đáp án A.
Ta có (sử dụng máy tính bỏ túi)
355
≈ 3,14159292... < 3,1415929293
113
Do vậy
355
0< − π < 3,14159293 − 3,14159265
113
≈ 0, 00000028
Vậy sai số tuyệt đối nhỏ hơn 2,8.10−7 .
Câu 8. Độ cao của một ngọn núi đo được là h = 1372,5 m. Với sai số tương đối mắc phải là 0,5‰ . Hãy
xác định sai số tuyệt đối của kết quả đo trên và viết h dưới dạng chuẩn.
= A. ∆ h 0, 68625;
= h 1373 ( m ) = B. ∆ h 0, 68626;
= h 1372 ( m )
C. ∆ h 0, 68625;
= = h 1372 ( m ) D. ∆ h 0, 68626;
= = h 1373 ( m )
Trang 8
Lời giải
Đáp án A.
∆h
Theo công thức δ h = ta có:
h
0,5
∆=
h h.δ=
h 1372.5. = 0, 68625
1000
Và h viết dưới dạng chuẩn là h = 1373 (m)
Câu 9. Kết quả đo chiều dài một cây cầu có độ chính xác là 0,75m với dụng cụ đo đảm bảo sai số tương
đối không vượt quá 1,5‰ . Tính độ dài gần đúng của cầu.
A. 500,1m B. 499,9m C. 500 m D. 501 m
Lời giải
Đáp án C.
Độ dài h của cây cầu là:
0, 75
d≈ .1000 =500 (m)
1,5
Câu 10. Theo thống kê, dân số Việt Nam năm 2002 là 79715675 người. Giả sử sai số tuyệt đối của thống
kê này không vượt quá 10000 người, hãy viết số trên dưới dạng chuẩn và ước lượng sai số tương đối của số
liệu thống kê trên.
=A. a 797.10
= 5
, δ a 0, 0001254 =B. a 797.10
= 4
, δ a 0, 000012
=C. a 797.10
= 6
, δ a 0, 001254 D. a = 797.105 , δ a < 0, 00012
Lời giải
Đáp án A.
Vì các chữ số đáng tin là 7; 9; 7. Dạng chuẩn của số đã cho là 797.105 (Bảy mươi chín triệu bảy
trăm nghìn người). Sai số tương đối mắc phải là:
∆a 10000
δ=a = = 0, 0001254
a 79715675
Câu 11. Độ cao của một ngọn núi đo được là h = 2373,5m với sai số tương đối mắc phải là 0,5‰ . Hãy
viết h dưới dạng chuẩn.
A. 2373 m B. 2370 m C. 2373,5 m D. 2374 m
Lời giải
Đáp án B.
∆h
δh = , ta có:
h
0,5
h h.δ=
∆= h 2373,5. = 1,18675
1000
h viết dưới dạng chuẩn là h = 2370 m.
Câu 12. Trong một phòng thí nghiệm, hằng số c được xác định gần đúng là 3,54965 với độ chính xác
d = 0, 00321 . Dựa vào d, hãy xác định chữ số chắc chắn của c.
A. 3; 5; 4 B. 3; 5; 4; 9 C. 3; 5; 4; 9; 6 D. 3; 5; 4; 9; 6; 5
Lời giải
Đáp án A.
Ta có: 0, 00321 < 0, 005 nên chữ số 4 (hàng phần trăm) là chữ số chắc chắn, do đó c có 3 chữ số
chắc chắn là 3; 5; 4.
Trang 9
8
17
A. 0, 001 . B. 0, 002 . C. 0, 003 . D. 0, 004 .
Lời giải
Chọn A.
8
Ta có = 0, 470588235294... nên sai số tuyệt đối của 0, 47 là
17
8
∆ 0, 47 −
= < 0, 47 − 4, 471
= 0, 001 .
17
3
7
A. 0, 0001 . B. 0, 0002 . C. 0, 0004 . D. 0, 0005 .
Lời giải
Chọn D.
3
Ta có
= 0, 428571... nên sai số tuyệt đối của 0, 429 là
7
3
=∆ 0, 429 − < 0, 429 − 4, 4285
= 0, 0005 .
7
Câu 15. Qua điều tra dân số kết quả thu được số đân ở tỉnh B là 2.731.425 người với sai số ước lượng
không quá 200 người. Các chữ số không đáng tin ở các hàng là:
A. Hàng đơn vị. B. Hàng chục. C. Hàng trăm. D. Cả A, B, C.
Lời giải
Chọn D.
100 1000
Ta có = 50 < d = 200 < 500 = các chữ số đáng tin là các chữ số hàng nghìn trở đi.
2 2
Câu 16. Nếu lấy 3,14 làm giá trị gần đúng của π thì sai số là:
A. 0, 001 . B. 0, 002 . C. 0, 003 . D. 0, 004 .
Lời giải
Chọn A.
Ta có π = 3,141592654... nên sai số tuyệt đối của 3,14 là
∆ 3,14 − π < 3,14 − 3,141
= = 0, 001 .
Câu 17. Nếu lấy 3,1416 làm giá trị gần đúng của π thì có số chữ số chắc là:
A. 5 . B. 4 . C. 3 . D. 2 .
Lời giải
Chọn B.
Ta có π = 3,141592654... nên sai số tuyệt đối của 3,1416 là
=∆ 3,1416 − π < 3,1416 − 3,1415
= 0, 0001 .
0, 001
Mà d = 0, 0001 < 0, 0005 = nên có 4 chữ số chắc.
2
Câu 18. Số gần đúng của a = 2,57656 có ba chữ số đáng tin viết dưới dạng chuẩn là:
A. 2,57 . B. 2,576 . C. 2,58 . D. 2,577 .
Lời giải
Chọn A.
Vì a có 3 chữ số đáng tin nên dạng chuẩn là 2,57 .
Trang 10
Câu 19. Trong số gần đúng a dưới đây có bao nhiêu chữ số chắc a = 174325 với ∆ a =17
A. 6 . B. 5 . C. 4 . D. 3 .
Lời giải
Chọn C.
100
Ta có ∆ a = 17 < 50 = nên a có 4 chữ số chắc.
2
1
Câu 20. Trái đất quay một vòng quanh mặt trời là 365 ngày. Kết quả này có độ chính xác là ngày. Sai số
4
tuyệt đối là:
1 1 1
A. . B. . C. . D. Đáp án khác.
4 365 1460
Lời giải
Chọn A.
là x 7,8m ± 2cm =
và y 25, 6m ± 4cm . Số đo
chu vi của đám vườn dưới dạng chuẩn là:
A. 66m ± 12cm . B. 67 m ± 11cm . C. 66m ± 11cm . D. 67 m ± 12cm .
Lời giải
Chọn A.
Ta có =
x 7,8m ± 2cm ⇒ 7, 78m ≤ x ≤ 7,82m và=
y 25, 6m ± 4cm ⇒ 25,56m ≤ y ≤ 25, 64m .
Do đó chu vi hình chữ nhật là P= 2 ( x + y ) ∈ [ 66, 68;66,92] ⇒ P= 66,8m ± 12cm .
1
Vì d = 12cm= 0,12m < 0,5= nên dạng chuẩn của chu vi là 66m ± 12cm .
2
là x 7,8m ± 2cm =
và y 25, 6m ± 4cm . Cách
viết chuẩn của diện tích (sau khi quy tròn) là:
A. 199m 2 ± 0,8m 2 . B. 199m 2 ± 1m 2 . C. 200m 2 ± 1cm 2 . D. 200m 2 ± 0,9m 2 .
Lời giải
Chọn A.
Ta có =
x 7,8m ± 2cm ⇒ 7, 78m ≤ x ≤ 7,82m và=
y 25, 6m ± 4cm ⇒ 25,56m ≤ y ≤ 25, 64m .
Do đó diện tích hình chữ nhật là S = xy và 198,8568 ≤ S ≤ 200,5048=
⇒ S 199, 6808 ± 0,824 .
Câu 23. Một hình chữ nhật cố các cạnh:

= x 4, 2m ± 1cm , =
y 7 m ± 2cm . Chu vi của hình chữ nhật và sai số
tuyệt đối của giá trị đó.
A. 22, 4m và 3cm . B. 22, 4m và 1cm . C. 22, 4m và 2cm . D. 22, 4m và 6cm .
Lời giải
Chọn D.
Ta có chu vi hình chữ nhật là P = 2 ( x + y ) = 22, 4m ± 6cm .
x 2m ± 1cm , =
Câu 24. Hình chữ nhật có các cạnh:= y 5m ± 2cm . Diện tích hình chữ nhật và sai số tuyệt
A. 10m 2 và 900cm 2 . B. 10m 2 và 500cm 2 . C. 10m 2 và 400cm 2 . D. 10m 2 và 1404 cm 2 .
Lời giải
Chọn D.
Ta có x = 2m ± 1cm ⇒ 1,98m ≤ x ≤ 2, 02m và y = 5m ± 2cm ⇒ 4,98m ≤ y ≤ 5, 02m .
Do đó diện tích hình chữ nhật là S = xy và 9,8604 ≤ S ≤ 10,1404 ⇒ S = 10 ± 0,1404 .
Trang 11
Câu 25. Trong bốn lần cân một lượng hóa chất làm thí nghiệm ta thu được các kết quả sau đây với độ
chính xác 0, 001g : 5,382g ; 5,384g ; 5,385g ; 5,386g . Sai số tuyệt đối và số chữ số chắc của kết quả là:
A. Sai số tuyệt đối là 0, 001g và số chữ số chắc là 3 chữ số.
B. Sai số tuyệt đối là 0, 001g và số chữ số chắc là 4 chữ số.
C. Sai số tuyệt đối là 0, 002g và số chữ số chắc là 3 chữ số.
D. Sai số tuyệt đối là 0, 002g và số chữ số chắc là 4 chữ số.
Lời giải
Chọn B.
0, 01
Ta có d = 0, 001 < 0, 005 = nên có 3 chữ số chắc.
2
tích là S 180,57cm 2 ± 0, 6cm 2 . Kết quả gần đúng của S viết dưới
Câu 26. Một hình chữ nhật cố diện=
dạng chuẩn là:
A. 180,58cm 2 . B. 180,59cm 2 . C. 0,181cm 2 . D. 181, 01cm 2 .
Lời giải
Chọn B.
10
Ta có d= 0, 6 < 5= nên S có 3 chữ số chắc.
2
Câu 27. Đường kính của một đồng hồ cát là 8,52m với độ chính xác đến 1cm . Dùng giá trị gần đúng của
π là 3,14 cách viết chuẩn của chu vi (sau khi quy tròn) là:
A. 26,6. B. 26,7. C. 26,8. D. Đáp án khác.
Lời giải
Chọn B.
Gọi d là đường kính thì=
d 8,52m ± 1cm ⇒ 8,51m ≤ d ≤ 8,53m .
Khi đó chu vi là C = π d và 26, 7214 ≤ C ≤ 26, 7842 ⇒
= C 26, 7528 ± 0, 0314 .
0,1
Ta có 0, 0314 < 0, 05 =nên cách viết chuẩn của chu vi là 26,7.
2
Câu 28. Một hình lập phương có cạnh là 2, 4m ± 1cm . Cách viết chuẩn của diện tích toàn phần (sau khi
quy tròn) là:
A. 35m 2 ± 0,3m 2 . B. 34m 2 ± 0,3m 2 . C. 34,5m 2 ± 0,3m 2 . D. 34,5m 2 ± 0,1m 2 .
Lời giải
Chọn B.
Gọi a là độ dài cạnh của hình lập phương thì =
a 2, 4m ± 1cm ⇒ 2,39m ≤ a ≤ 2, 41m .
Khi đó diện tích toàn phần của hình lập phương là S = 6a 2 nên 34, 2726 ≤ S ≤ 34,8486 .
Do đó S 34,5606m 2 ± 0, 288m 2 .
=
Câu 29. Một vật thể có thể

= tích V 180,37cm3 ± 0, 05cm3 . Sai số tương đối của gia trị gần đúng ấy là:
A. 0, 01% . B. 0, 03% . C. 0, 04% . D. 0, 05% .
Lời giải
Chọn B.
∆ 0, 05
δ
Sai số tương đối của giá trị gần đúng là = = ≈ 0, 03% .
V 180,37
23
Câu 30. Cho giá trị gần đúng của là 3,28. Sai số tuyệt đối của số 3,28 là:
7
Trang 12
0,04
A. 0,04. B. . C. 0,06. D. Đáp án khác.
7
Lời giải
Chọn B.
23 23 0, 04
Ta =
có 3, ( 285714 ) ⇒ 3, 28 0, 00 ( 571428
−= = ) .
7 7 7
Câu 31. Trong các thí nghiệm hằng số C được xác định là 5,73675 với cận trên sai số tuyệt đối là
d = 0, 00421 . Viết chuẩn giá trị gần đúng của C là:
A. 5,74. B. 5,736. C. 5,737. D. 5,7368.
Lời giải
Chọn A.
Ta có C − 0, 00421 ≤ 5, 73675 ⇒ C ≈ 5, 74096 .
Câu 32. Cho số a = 1754731 , trong đó chỉ có chữ số hàng trăm trở lên là đáng tin. Hãy viết chuẩn số gần
đúng của a .
A. 17547.102 . B. 17548.102 . C. 1754.103 . D. 1755.102 .
Lời giải
Chọn A.
Câu 33. Hình chữ nhật có các cạnh: x = 5m ± 2cm . Diện tích hình chữ nhật và sai số tương
2m ± 1cm, y =
A. 10m 2 và 5 o . B. 10m 2 và 4 o . C. 10m 2 và 9 o . D. 10m 2 và 20 o .
oo oo oo oo
Lời giải
Chọn C.
Diên tích hình chữ nhật là S=
o xo .= = 10m 2 .
yo 2.5
Cận trên của diện tích: ( 2 + 0, 01)( 5 + 0, 02 ) =
10, 0902
Cận dưới của diện tích: ( 2 − 0, 01)( 5 − 0, 02 ) =
9,9102 .
⇒ 9,9102 ≤ S ≤ 10, 0902
Sai số tuyệt đối của diện tích là: ∆S = S − So ≤ 0, 0898
∆S 0, 0898
Sai số tương đối của diện tích là:
= ≈ 9o
S 10 oo
Câu 34. Hình chữ nhật có các cạnh: x = 5m ± 2cm . Chu vi hình chữ nhật và sai số tương đối
2m ± 1cm, y =
của giá trị đó là:
1 6
A. 22, 4 và . B. 22, 4 và . C. 22, 4 và 6cm . D. Một đáp số khác.
2240 2240
Lời giải
Chọn D.
Chu vi hình chữ nhật là: Po = 2 ( xo + yo ) = 2 ( 2 + 5 ) = 20m
tích là S 108,57cm 2 ± 0, 06cm 2 . Số các chữ số chắc của S là:

Câu 35. Một hình chữ nhật có diện=
A. 5. B. 4. C. 3. D. 2.
Lời giải
Chọn B.
Nhắc lại định nghĩa số chắc:
Trong cách ghi thập phân của a, ta bảo chữ số k cuả a là chữ số đáng tin (hay chữ số chắc) nếu sai
số tuyệt đối ∆a không vượt quá một đơn vị của hàng có chữ số k.
Trang 13
+ Ta có sai số tuyệt đối bằng 0, 06 > 0, 01 ⇒ chữ số 7 là số không chắc, 0, 06 < 0,1 ⇒ chữ số 5 là
số chắc.
+ Chữ số k là số chắc thì tất cả các chữ số đứng bên trái k đều là các chữ số chắc ⇒ các chữ số
1, 0,8 là các chữ số chắc. Như vậy ta có số các chữ số chắc của S là: 1, 0,8,5.
Câu 36. Ký hiệu khoa học của số −0, 000567 là:

A. −567.10−6 . B. −5, 67.10−5 . C. −567.10−4 . D. −567.10 −3.
Lời giải
Chọn B.
+ Mỗi số thập phân đều viết được dưới dạng α .10n trong đó 1 ≤ α < 10, n ∈ Z . Dạng như thế được
gọi là kí hiệu khoa học của số đó.
+ Dựa vào quy ước trên ta thấy chỉ có phương án C là đúng.
Câu 37. Khi sử dụng máy tính bỏ túi với 10 chữ số thập phân ta được: 8 = 2,828427125 .Giá trị gần đúng
của 8 chính xác đến hàng phần trăm là:
A. 2,80. B. 2,81. C. 2,82. D. 2,83.
Lời giải
Chọn D.
+ Cần lấy chính xác đến hàng phần trăm nên ta phải lấy 2 chữ số thập phân. Vì đứng sau số 2 ở
hàng phần trăm là số 8 > 5 nên theo nguyên lý làm tròn ta được kết quả là 2,83.
Câu 38. Viết giá trị gần đúng của 10 đến hàng phần trăm (dùng MTBT):
A. 3,16. B. 3,17. C. 3,10. D. 3,162.
Lời giải
Chọn A.
+ Ta có: 10 = 3,16227766.
+ Cần lấy chính xác đến hàng phần trăm nên ta phải lấy 2 chữ số thập phân. Vì đứng sau số 6 ở
hàng phần trăm là số 2 < 5 nên theo nguyên lý làm tròn ta được kết quả là 3,16.
Câu 39. Độ dài của một cây cầu người ta đo được là 996m ± 0,5m . Sai số tương đối tối đa trong phép đo
là bao nhiêu.
A. 0, 05% B. 0,5% C. 0, 25% D. 0, 025%
Lời giải
Chọn A
Ta có độ dài gần đúng của cầu là a = 996 với độ chính xác d = 0,5 .
∆ a d 0,5
Vì sai số tuyệt đối ∆ a ≤ d =0,5 nên sai số tương đối δ a = ≤ = ≈ 0, 05% .
a a 996
Vậy sai số tương đối tối đa trong phép đo trên là 0, 05% .
Câu 40. Số a được cho bởi số gần đúng a = 5, 7824 với sai số tương đối không vượt quá 0,5% . Hãy
đánh giá sai số tuyệt đối của a .
A. 2,9% B. 2,89% C. 2,5% D. 0,5%
Lời giải
Chọn B
∆a 0,5
Ta có δ a = suy ra ∆ a =δ a . a . Do đó ∆ a ≤ .5,
= 7824 0, 028912 ≈ 2,89% .
a 100
Trang 14
2
Câu 41. Cho số x = và các giá trị gần đúng của x là 0, 28 ; 0, 29 ; 0, 286 ; 0,3 . Hãy xác định sai số
7
tuyệt đối trong từng trường hợp và cho biết giá trị gần đúng nào là tốt nhất.
A. 0, 28 B. 0, 29 C. 0, 286 D. 0,3
Lời giải
Chọn C
Ta có các sai số tuyệt đối là
2 1 2 3 2 1 2 1
∆a = − 0, 28 = , ∆b = − 0, 29 = , ∆c = − 0, 286 = , ∆d = − 0, 3 = .
7 175 7 700 7 3500 7 70
Vì ∆ c < ∆ b < ∆ a
< ∆ d nên c = 0, 286 là số gần đúng tốt nhất.
Chu vi của ruộng là:
A.=P 76m ± 0, 4m B.=
P 76m ± 0, 04m C.=
P 76m ± 0, 02m D.=
P 76m ± 0, 08m
Lời giải
Chọn B
Giả sử x = 15 + b với −0, 01 ≤ a, b ≤ 0, 01 .
23 + a, y =
Ta có chu vi ruộng là P = 2 ( x + y ) = 2 ( 38 + a + b ) = 76 + 2 ( a + b ) .
Vì −0, 01 ≤ a, b ≤ 0, 01 nên −0, 04 ≤ 2 ( a + b ) ≤ 0, 04 .
Do đó P − 76 = 2 ( a + b ) ≤ 0, 04 .
Vậy=
P 76m ± 0, 04m .
Diện tích của ruộng là:
A.
= S 345m ± 0,3801m .B.
= S 345m ± 0,38m .
C.
= S 345m ± 0, 03801m . D.
= S 345m ± 0,3801m .
Lời giải
Chọn A.
Diện tích ruộng là S = x. y = ( 23 + a )(15 + b ) = 345 + 23b + 15a + ab .
Vì −0, 01 ≤ a, b ≤ 0, 01 nên 23b + 15a + ab ≤ 23.0, 01 + 15.0, 01 + 0, 01.0, 01 hay
23b + 15a + ab ≤ 0,3801 .
Suy ra S − 345 ≤ 0,3801 .
Vậy
= S 345m ± 0,3801m .
Câu 44. Cho tam giác ABC có độ dài ba cạnh đo được như sau
= cm ; b 10, 2 cm ± 0, 2 cm ;
a 12 cm ± 0, 2=
=c 8cm ± 0,1cm . Tính chu vi P của tam giác và đánh giá sai số tuyệt đối, sai số tương đối của số gần đúng
của chu vi qua phép đo.
A. 1, 6% B. 1, 7% C. 1, 662% D. 1, 66%
Lời giải
Chọn D
12 + d1 , b =
Giả sử a = 10, 2 + d 2 , c =
8 + d3 .
Ta có P =a + b + c + d1 + d 2 + d3 =30, 2 + d1 + d 2 + d3 .
Theo giả thiết, ta có −0, 2 ≤ d1 ≤ 0, 2; − 0, 2 ≤ d 2 ≤ 0, 2; − 0,1 ≤ d3 ≤ 0,1 .
Suy ra –0,5 ≤ d1 + d 2 + d3 ≤ 0,5 .
Trang 15
Do=
đó P 30, 2 cm ± 0,5 cm .
d
Sai số tuyệt đối ∆ P ≤ 0,5 . Sai số tương đối δ P ≤ ≈ 1, 66% .
P
Câu 45. Viết giá trị gần đúng của số 3 , chính xác đến hàng phần trăm và hàng phần nghìn
A. 1, 73;1, 733 B. 1, 7;1, 73 C. 1, 732;1, 7323 D. 1, 73;1, 732 .
Lời giải
Chọn D
Sử dụng máy tính bỏ túi ta có 3 = 1, 732050808...
Do đó giá trị gần đúng của 3 chính xác đến hàng phần trăm là 1,73;
giá trị gần đúng của 3 chính xác đến hàng phần nghìn là 1,732.
Câu 46. Viết giá trị gần đúng của số π 2 , chính xác đến hàng phần trăm và hàng phần nghìn.
A. 9,9 , 9,87 B. 9,87 , 9,870 C. 9,87 , 9,87 D. 9,870 , 9,87 .
Lời giải
Chọn B.
Sử dụng máy tính bỏ túi ta có giá trị của π 2 là 9,8696044.
Do đó giá trị gần đúng của π 2 chính xác đến hàng phần trăm là 9,87;
giá trị gần đúng của π 2 chính xác đến hàng phần nghìn là 9,870.
= a 17658 ± 16 .
A. 18000 B. 17800 C. 17600 D. 17700 .
Lời giải
Chọn D.
Ta có 10 < 16 < 100 nên hàng cao nhất mà d nhỏ hơn một đơn vị của hàng đó là hàng trăm. Do đó
ta phải quy tròn số 17638 đến hàng trăm. Vậy số quy tròn là 17700 (hay viết a ≈ 17700 ).
= 16 a 15,318 ± 0, 056 .
a 17658 ±=
A. 15 B. 15,5 C. 15,3 D. 16 .
Lời giải
Chọn C.
Ta có 0, 01 < 0, 056 < 0,1 nên hàng cao nhất mà d nhỏ hơn một đơn vị của hàng đó là hàng phần
chục. Do đó phải quy tròn số 15,318 đến hàng phần chục. Vậy số quy tròn là 15,3 (hay viết
a ≈ 15,3 ).
sáng. Với máy bay đó trong một năm (giả sử một năm có 365 ngày) nó bay được bao nhiêu? Biết vận tốc
ánh sáng là 300 nghìn km/s. Viết kết quả dưới dạng kí hiệu khoa học.
A. 9,5.109 . B. 9, 4608.109 . C. 9, 461.109 . D. 9, 46080.109 .
Lời giải
Chọn B.
Ta có một năm có 365 ngày, một ngày có 24 giờ, một giờ có 60 phút và một phút có 60 giây. Do
đó một năm có: 24.365.60.60 = 31536000 giây.
Vì vận tốc ánh sáng là 300 nghìn km/s nên trong vòng một năm nó đi được
31536000.300 = 9, 4608.109 km.
Câu 50. Số dân của một tỉnh
= là A 1034258 ± 300 (người). Hãy tìm các chữ số chắc.
Trang 16
A. 1, 0, 3, 4, 5. B. 1, 0, 3, 4. C. 1, 0, 3, 4. D. 1, 0, 3.
Lời giải
Chọn C.
100 1000
Ta có =50 < 300 < 500 = nên các chữ số 8 (hàng đơn vị), 5 (hàng chục) và 2 ( hàng
2 2
trăm ) đều là các chữ số không chắc. Các chữ số còn lại 1, 0, 3, 4 là chữ số chắc.
Do đó cách viết chuẩn của số A là A ≈ 1034.103 (người).
Câu 51. Đo chiều dài của một con dốc, ta được số đo a = 192,55 m , với sai số tương đối không vượt quá
0,3% . Hãy tìm các chữ số chắc của d và nêu cách viết chuẩn giá trị gần đúng của a .
A. 193 m . B. 192 m . C. 192, 6 m . D. 190 m .
Lời giải
Chọn A.
Ta có sai số tuyệt đối của số đo chiều dài con dốc là ∆=
a a.δ a ≤ 192,55.0, 2%
= 0,3851 .
Vì 0, 05 < ∆ a < 0,5 . Do đó chữ số chắc của d là 1, 9, 2.
Vậy cách viết chuẩn của a là 193 m (quy tròn đến hàng đơn vị).
Câu 52. Viết dạng chuẩn của số gần đúng a biết số người dân tỉnh Lâm Đồng là a = 3214056 người với
độ chính xác d = 100 người.
A. 3214.103 . B. 3214000 . C. 3.106 . D. 32.105 .
Lời giải
Chọn A.
100 1000
Ta có =50 < 100 < =500 nên chữ số hàng trăm (số 0) không là số chắc, còn chữ số
2 2
hàng nghìn (số 4) là chữ số chắc.
Vậy chữ số chắc là 1, 2,3, 4 .
Cách viết dưới dạng chuẩn là 3214.103 .
Câu 53. Tìm số chắc và viết dạng chuẩn của số gần đúng a biết a = 1,3462 sai số tương đối của a bằng
1% .
A. 1,3 . B. 1,34 . C. 1,35 . D. 1,346 .
Lời giải
Chọn A.
∆
Ta có δ a = a suy ra ∆
= a δ a .=
a 1%.1,3462
= 0, 013462 .
a
Suy ra độ chính xác của số gần đúng a không vượt quá 0, 013462 nên ta có thể xem độ chính xác
là d = 0, 013462 .
0, 01 0,1
Ta có = 0, 005 < 0, 013462 < = 0, 05 nên chữ số hàng phần trăm (số 4) không là số chắc,
2 2
còn chữ số hàng phần chục (số 3) là chữ số chắc.
Vậy chữ số chắc là 1 và 3 .
Cách viết dưới dạng chuẩn là 1,3 .
Câu 54. Một hình lập phương có thể

= tích V 180,57cm3 ± 0, 05cm3 . Xác định các chữ số chắc chắn của
V.
A. 1,8 . B. 1,8, 0 . C. 1,8, 0,5 . D. 1,8, 0,5, 7 .
Lời giải
Chọn C.
Trang 17
0, 01 0,1
Ta có ≤ 0, 05 ≤ . Suy ra 1,8, 0,5 là chữ số chắc chắn.
2 2
= a 467346 ± 12 .
A. 46735.10 . B. 47.10 .
4
C. 467.103 . D. 4673.102 .
Lời giải
Chọn D.
10 100
Ta có =5 < 12 < =50 nên chữ số hàng trăm trở đi là chữ số chữ số chắc do đó số gần đúng
2 2
viết dưới dạng chuẩn là 4673.102 .
Câu 56. Viết các số gần đúng sau dưới dạng=
chuẩn b 2, 4653245 ± 0, 006 .
A. 2, 46 . B. 2, 47 . C. 2,5 . D. 2, 465 .
Lời giải
Chọn C.
0, 01 0,1
Ta có = 0, 005 < 0, 006 < = 0, 05 nên chữ số hàng phần chục trở đi là chữ số chữ số chắc
2 2
do đó số gần đúng viết dưới dạng chuẩn là 2,5 .
Câu 57. Quy tròn số 7216, 4 đến hàng đơn vị, được số 7216 . Sai số tuyệt đối là:
A. 0, 2 . B. 0,3 . C. 0, 4 . D. 0, 6 .
Lời giải
Chọn C.
Quy tròn số 7216, 4 đến hàng đơn vị, được số 7216 . Sai số tuyệt đối là:
7216, 4 − 7216 =
0, 4
Câu 58. Quy tròn số 2, 654 đến hàng phần chục, được số 2, 7 . Sai số tuyệt đối là:.
A. 0, 05 . B. 0, 04 . C. 0, 046 . D. 0,1 .
Lời giải
Chọn C.
Quy tròn số 2, 654 đến hàng phần chục, được số 2, 7 . Sai số tuyệt đối là: 2, 7 − 2, 654 =
0, 046 .
Câu 59. Trong 5 lần đo độ cao một đạp nước, người ta thu được các kết quả sau với độ chính xác 1dm:
15,6m; 15,8m; 15,4m; 15,7m; 15,9m. Hãy xác định độ cao của đập nước.
A. ∆ h ' =3dm . B. 16m ± 3dm . C. 15,5m ± 1dm . D. 15, 6m ± 0, 6dm .
Lời giải
Chọn A.
Giá trị trung bình là: 15,68m.
Vì độ chính xác là 1dm nên ta có h ' = 15, 7 m . Mà ∆ h ' =3dm Nên 15, 7m ± 3dm .
Trang 18
Bài 2. CÁC SỐ ĐẶC TRƯNG ĐO XU THẾ TRUNG TÂM CHO MẪU SỐ LIỆU KHÔNG
GHÉP NHÓM
I. Số trung bình cộng (số trung bình)
1. Định nghĩa
Số trung bình cộng của một mẫu n số liệu thống kê bằng tổng của các số liệu chia cho số các số liệu đó. Số
trung bình cộng của mẫu số liệu x1 , x2 , …, xn bằng
x + x +…+ xn
x= 1 2 .
n
Ví dụ 1. Kết quả 4 lầ kiểm tra môn Toán của bạn Hoa là 7;9;8;9 . Tính số trung bình cộng x của mẫu số liệu
trên.
Giải
7 + 9 + 8 + 9 33
Số trung bình cộng của mẫu số liệu trên là = x = = 8, 25
4 4
Nhận xét: Công thức tính số trung bình cộng x khi có các số liệu thống kê bằng nhau có thể viết lại ở dạng:
7 + 8 + 2.9 33
=x = = 8, 25.
1+1+ 2 4
Ta có thể tính số trung bình cộng theo các công thức sau:
- Số trung bình cộng của mẫu số liệu thống kê trong bảng phân bố tần số là:
n x + n x +…+ nk xk
x= 1 1 2 2 .
n1 + n2 +…+ nk
Giá trị x1 x2  xk
Tần số n1 n2  nk
- Số trung bình cộng của mẫu số liệu thống kê trong bảng phân bố tần số tương đối là:
=x f1 x1 + f 2 x2 +…+ f k xk ,
Tần số tương đối f1 f2  fk
n1 n n
trong đó f1 = , f 2 = 2 , …, f k = k , với n= n1 + n2 +…+ nk .
n n n
2. Ý nghĩa
Trong thực tiễn, để tìm hiểu một đối tượng thống kê ta đưa ra tiêu chí thống kê và tiến hành thu thập nhiều
lần số liệu thống kê theo tiêu chí đó, tạo thành mẫu số liệu. Căn cứ vào mẫu số liệu đó, ta rút ra những kết
luận có ích về đối tượng thống kê. Để kết luận rút ra phản ánh đúng đắn bản chất của đối tượng, ta cần nhận
biết được hình thái và xu thế thay đổi của mẫu số liệu. Với cách nhìn nhận như thế, số trung bình cộng của
mẫu số liệu có ý nghĩa sau:
Khi các số liệu trong mẫu ít sai lệch với số trung bình công, ta có thể giải quyết được vấn đề trên bằng cách
lấy số trung bình cộng làm đại diện cho mẫu số liệu.
Chẳng hạn, để dự báo lượng mưa trong tháng 8 tại Hà Nội người ta tiến hành đo lượng mưa của từng ngày
trong tháng 8 tại Hà Nội, ta được mẫu số liệu gồm 31 số liệu. Số trung bình cộng của mẫu số liệu đó được
xem như lượng mưa trung bình tháng 8 của Hà Nội. Thống kê lượng mưa trung bình tháng 8 của Hà Nội
trong nhiều năm liên tiếp sẽ cho ta những dự báo (ngày càng chính xác hơn) lượng mưa trung bình tháng 8
của Hà Nội trong những năm sắp tới.
II. Trung vị
1. Định nghĩa
Sắp thứ tự mẫu số liệu gồm n số liệu thành một dãy không giảm (hoặc không tăng).
n +1
- Nếu n là lẻ thì số liệu đứng ở vị trí thứ (số đứng chính giữa) gọi là trung vị.
2
Trang 1
n n
- Nếu n là chẵn thì số trung bình cộng của hai số liệu đứng ở vị trí thứ và + 1 gọi là trung vị.
2 2
Trung vị kí hiệu là M e .
Ví dụ 2. Thời gian (tính theo phút) mà 10 người đợi ở bến xe buýt là:
2,8 1, 2 3, 4 14, 6 1,3 2,5 4, 2 1,9 3,5 0,8
Tìm trung vị của mẫu số liệu trên
Giải
Bước 1. Sắp xếp các số liệu của mẫu theo thứ tự không giảm
0,8 1, 2 1,3 1,9 2,5 2,8 3, 4 3,5 4, 2 14, 6
Bước 2. Xác định xem số các số liệu là số chẵn hay số lẻ để tìm trung vị:
Mẫu số liệu trên có 10 số. Số thứ năm và số thứ sáu lần lượt là 2,5 và 2,8 .
2,5 + 2,8
Vì =vậy M e = 2, 65 (phút).
2
Nhận xét
- Trung vị không nhất thiết là một số trong mẫu số liệu và dễ tính toán.
- Khi các số liệu trong mẫu không có sự chênh lệch lớn thì số trung bình cộng và trung vị xấp xỉ nhau.
2. Ý nghĩa
Nếu những số liệu trong mẫu có sự chênh lệch lớn thì ta nên chọn thêm trung vị làm đại diện cho mẫu số
liệu đó nhằm điều chỉnh một số hạn chế khi sử dụng số trung bình cộng. Những kết luận về đối tượng thống
kê rút ra khi đó sẽ tin cậy hơn.
Chẳng hạn, số trung bình cộng của mẫu số liệu thống kê trong Ví dụ 2 là:
2,8 + 1, 2 + 3, 4 + 14, 6 + 1,3 + 2,5 + 4, 2 + 1,9 + 3,5 + 0,8
x = 3, 62 (phút)
10
Vì thế, nếu chọn thêm trung vị M e = 2, 65 (phút) làm đại diện cho mẫu số liệu đó thì kết luận về thời gian
đợi ở bến xe buýt sẽ tin cậy hơn.
III. Tứ phân vị
1. Định nghĩa
Sắp thứ tự mẫu số liệu gồm N số liệu thành một dãy không giảm.
Tứ phân vị của mẫu số liệu trên là bộ ba giá trị: tứ phân vị thứ nhất, tứ phân vị thứ hai và tứ phân vị thứ ba;
ba giá trị này chia mẫu số liệu thành bốn phần có số lượng phần tử bằng nhau.
- Tứ phân vị thứ hai Q2 bằng trung vị.
- Nếu N là số chẵn thì tứ phân vị thứ nhất Q1 bằng trung vị của nửa dãy phía dưới và tứ phân vị thứ ba Q3
bằng trung vị của nửa dãy phía trên.
- Nếu N là số lẻ thì tứ phân vị thứ nhất Q1 bằng trung vị của nửa dãy phía dưới (không bao gồm Q2 ) và tứ
phân vị thứ ba Q3 bằng trung vị của nửa dãy phía trên (không bao gồm Q2 ).
Ta minh họa tứ phân vị của mẫu số liệu gồm 11 số liệu trên trục số như sau:
Ví dụ 3. Tìm tứ phân vị của mẫu số liệu: 21 35 17 43 8 59 72 119

Biểu diễn tứ phân vị đó trên trục số.
Giải
Mẫu số liệu trên được sắp xếp theo thứ tự tăng dần như sau: 8 17 21 35 43 59 72 119
35 + 43
Trung vị của mẫu số liệu trên là = 39 .
2
17 + 21
Trung vị của dãy 8 17 21 35 là = 19.
2
59 + 72
Trung vị của dãy 43 59 72 119 là: = 65,5 .
2
Vậy
= Q1 19,= Q2 39,= Q3 65,5 .
Trang 2
Tứ phân vị đó được biểu diễn trên trục số như sau:
2. Ý nghĩa
- Trong thực tiễn, có những mẫu số liệu mà nhiều số liệu trong mẫu đó vẫn còn sự chênh lệch lớn so với
trung vị. Ta nên chọn thêm những số khác cùng làm đại diện cho mẫu đó. Bằng cách lấy thêm trung vị của
từng dãy số liệu tách ra bởi trung vị của mẫu nói trên, ta nhận được tứ phân vị đại diện cho mẫu số liệu đó.
- Bộ ba giá trị Q1 , Q2 , Q3 trong tứ phân vị phản ánh độ phân tán của mẫu số liệu. Nhưng mỗi giá trị
Q1 , Q2 , Q3 lại đo xu thế trung tâm của phần số liệu tương ứng của mẫu đó.
IV. Mốt
1. Định nghĩa
Mốt của mẫu số liệu là giá trị có tần số lớn nhất trong bảng phân bố tần số và kí hiệu là M o .
Chú ý: Một mẫu số liệu có thể có một hoặc nhiều mốt.
Ví dụ 4. Mốt trong bảng tần số thống kê số áo bán ra trong tháng đầu tiên của cửa hàng Bác Tâm là bao
nhiêu?
Giải.
Vì tần số lớn nhất là 81 và 81 tương ứng với cỡ áo 40 nên mốt của bảng trên là 40
2. Ý nghĩa
Mốt của một mẫu số liệu đặc trưng cho số lần lặp đi lặp lại nhiều nhất tại một vị trí của mẫu số liệu đó. Dựa
vào mốt, ta có thể đưa ra những kết luận (có ích) về đối tượng thống kê.
Chẳng hạn, trong Ví dụ 4, mốt trong bảng tần số thống kê số áo bán ra trong tháng đầu tiên của cửa hàng là
40 . Do vậy, bác Tâm nên nhập về nhiều hơn cõ áo 40 để bán trong tháng tiếp theo.
V. Tính hợp lí của số liệu thống kê
Ví dụ 5. Mẫu số liệu sau ghi lại cân nặng của 40 học sinh lớp 10 của một trường trung học phổng thông (đơn
vị: ki-lô-gam):
a) Xác định trung vị, tứ phân vị của mẫu số liệu trên.

b) Từ kết quả câu a), bước đầu xác định những số liệu bất thường trong mẫu số liệu trên.
Giải
a) Mẫu số liệu trên được sắp xếp theo thứ tự tăng dần như sau:
30 32 44 44 45 45 45 47 48 49
49 49 50 50 51 52 53 54 54 54
55 56 57 57 58 58,5 58,5 60 60 60
60 62 63 63,5 68,5 69 71 72 85 88
54 + 55
- Trung vị của mẫu số liệu trên là: = 54,5 .
2
- Trung vị của nửa dãy phía dưới
49 + 49
30 32 44 44 45 45 45 47 48 49 49 49 50 50 51 52 53 54 54 54 là: = 49.
2
Trang 3
- Trung vị của nửa dãy phía trên 55 56 57 57 58 58,5 58,5 60 60 60
60 + 60
60 62 63 63,5 68,5 69 71 72 85 88 là: = 60 .
2
Vậy= Q1 49;= Q2 54,5;= Q3 60 .
b) Dựa vào trung vị, tứ phân vị của mẫu số liệu đã cho, bước đầu ta có thể thấy những số liệu bất thường
trong mẫu số liệu đó là: 30 32 85 88.
Chú ý: Trong thực tiễn, những số liệu bất thường của mẫu số liệu được xác định bằng những công cụ toán
học sâu sắc hơn.

Câu 1. điểm thi HKI môn toán của tổ học sinh lớp 10C ( quy ước làm tròn đến 0,5 điểm) liệt kê như sau:
2; 5; 7,5; 8; 5; 7; 6,5; 9; 4,5; 10.
Tính điểm trung bình của 10 học sinh đó ( quy tròn đến chữ thập phân thứ nhất)
Câu 2. Cho các số liệu thống kê về sản lượng chè thu được trong 1năm ( kg/sào) của 20 hộ gia đình
111 112 112 113 114 114 115 114 115 116
112 113 113 114 115 114 116 117 113 115
Tính số trung vị
Câu 3. điểm điều tra về chất lượng sản phẩm mới ( thang điểm 100) như sau:
80 65 51 48 45 61 30 35 84 83 60 58 75
72 68 39 41 54 61 72 75 72 61 50 65
Hãy tìm các tứ phân vị.
111 112 112 113 114 114 115 114 115 116
112 113 113 114 115 114 116 117 113 115
80 65 51 48 45 61 30 35 84 83 60 58 75
72 68 39 41 54 61 72 75 72 61 50 65
Tìm mốt của bảng số liệu trên.

Câu 1. Số áo bán được trong một quý ở cửa hàng bán áo sơ mi nam được thống kê như sau:
Cỡ áo 36 37 38 39 40 41 42
Tần số 13 45 126 125 110 40 12
(Số áo bán
được)
Giá trị mốt của bảng phân bố tần số trên bằng

A. 38 . B. 126 . C. 42 . D. 12 .
Câu 2. Tiền lương hàng tháng của 7 nhân viên trong một công ty du lịch lần lượt là: 6,5 ; 8, 4 ; 6,9 ; 7, 2 ;
2,5 ; 6, 7 ; 3, 0 (đơn vị: triệu đồng). Số trung vị của dãy số liệu thống kê trên bằng
A. 6, 7 triệu đồng. B. 7, 2 triệu đồng. C. 6,8 triệu đồng. D. 6,9 triệu đồng.
Trang 4
Câu 3. Điểm kiểm tra môn Toán cuối năm của một nhóm gồm 9 học sinh lớp 6 lần lượt là 1; 1; 3; 6; 7; 8;
8; 9; 10. Điểm trung bình của cả nhóm gần nhất với số nào dưới đây?
A. 7,5 . B. 7 . C. 6,5 . D. 5,9 .
Câu 4. Các giá trị xuất hiện nhiều nhất trong mẫu số liệu được gọi là
A. Mốt. B. Số trung bình. C. Số trung vị. D. Độ lệch chuẩn.
Câu 5. Thời gian chạy 50m của 20 học sinh được ghi lại trong bảng dưới đây:
Thời gian (giây) 8,3 8,4 8,5 8,7 8,8
Tần số 2 3 9 5 1
Hỏi trung bình mỗi học sinh chạy 50m hết bao lâu ?
A. 8,54. B. 4. C. 8,50. D. 8,53.
Câu 6. Một tổ học sinh gồm 10 học sinh có điểm kiểm tra giữa học kì 2 môn toán như sau:
5;6;7;5;8;8;10;9;7;8 . Tính điểm trung bình của tổ học sinh đó.
A. 7 . B. 8 . C. 7,3 . D. 7,5 .
Câu 7. Một tổ học sinh gồm 10 học sinh có điểm kiểm tra cuối học kì 1 môn toán như sau:
7;5;6;6;6;8;7;5;6;9 . Tìm mốt của dãy trên.
A. M 0 = 6 . B. M 0 = 7 . C. M 0 = 5 . D. M 0 = 8 .
A. 7 . B. 8 . C. 7,3 . D. 7,5 .
Câu 9. Cân nặng của 40 học sinh lớp 10 trường THPT A được cho bởi bảng sau
.
Tính số trung bình cộng của mẫu số liệu trên.
A. x = 38, 26 . B. x = 40, 25 . C. x = 39, 65 . D. x = 40,83 .
Câu 10. Kết quả điểm kiểm tra 15’ môn Toán của 100 em học sinh được trình bày ở bảng sau:
Điểm 3 4 5 6 7 8 9 10 Cộng
Tần số 3 5 11 17 30 19 10 5 100
Số trung bình cộng của bảng phân bố tần số nói trên là
A. 6,88 . B. 7,12 . C. 6,5 . D. 7, 22 .
Câu 11. Một học sinh có điểm các bài kiểm tra Toán như sau: 8; 4;9;8;6;6;9;9;9 . Điểm trung bình môn
Toán của học sinh đó (làm tròn đến 1 chữ số thập phân) là
A. 7,3 . B. 6,8 . C. 8,5 . D. 7, 6 .
Câu 12. Thống kê điểm kiểm tra môn Lịch Sử của 45 học sinh lớp 10A như sau:
Điểm 5 6 7 8 9 10
Số học sinh 2 11 9 16 4 3
Số trung vị trong điểm các bài kiểm tra đó là
A. 8,1 điểm. B. 7, 4 điểm. C. 7,5 điểm. D. 8 điểm.
Câu 13. Cho mẫu số liệu thống kê {2; 4;6;8;10} . Số trung bình của mẫu số liệu trên là:
A. 7 . B. 12 . C. 6.5 . D. 6 .
Trang 5
Câu 14. Điểm kiểm tra của 24 học sinh được ghi lại trong bảng sau:
Tìm mốt của điểm điều tra.

A. 2 . B. 7 . C. 6 . D. 9 .
Câu 15. Kết quả điểm kiểm tra 45 phút môn Hóa Học của 100 em học sinh được trình bày ở bảng sau:
Điểm 3 4 5 6 7 8 9 10 Cộng
Tần số 3 5 14 14 30 22 7 5 100
A. 6,82 . B. 4 . C. 6,5 . D. 7, 22 .
Câu 16. Điều tra tiền lương một tháng của 100 người lao động trên địa bàn một xã ta có bảng phân bố tần
số sau:
Tiền lương (VND) 5.000.000 6.000.000 7.000.000 8.000.000 9.000.000 9.500.000
Tần số 26 34 20 10 5 5
Tìm mốt của bảng phân bố tần số trên.
A. 5.000.000 . B. 6.000.000 . C. 7.500.000 . D. 9.500.000 .
Câu 17. Cho bảng phân bố tần số sau: khối lượng 20 học sinh lớp 10A
Số trung bình cộng x của bảng số liệu đã cho là

A. x = 53 . B. x = 52,8 . C. x = 52, 2 . D. x = 52 .
Câu 18. Kết quả thi môn Toán giữa kì 1 1 của lớp 10A3 trường THPT Ba Vì được thống kê như sau:
Giá trị mốt M 0 của bảng phân bố tần số trên bằng

A. 5. B. 7. C. 8. D. 12.
Câu 19. Điểm thi toán cuối năm của một nhóm gồm 7 học sinh lớp 11 là
1; 3; 4; 5; 7; 8; 9. Số trung vị của dãy số liệu đã cho là
A. 6. B. 4. C. 7. D. 5.
1; 3; 4; 5; 7; 8; 9. Số trung vị trên của dãy số liệu đã cho là
A. 8. B. 3. C. 7. D. 5.
Câu 21. Cho dãy số liệu thống kê 5, 7,8,11,14,15,17, 20 . Số trung bình cộng của dãy số liệu trên là
Trang 6
A. 11 . B. 12 . C. 12.5 . D. 12.125
Thời gian (giây) 8,3 8, 4 8,5 8, 7 8,8

Tần số 2 3 9 5 1
Số trung bình cộng thời gian chạy của học sinh là

A. 8,54 . B. 4 . C. 8,50 . D. 8,53 .
Câu 23. Cho mẫu số liệu 10 , 8 , 6 , 2 , 4 . Số trung bình cộng của mẫu là
A. 2,8 . B. 2, 4 . C. 6 . D. 8 .
Câu 24. Mốt của một bảng phân bố tần số là

A. tần số lớn nhất trong bảng phân bố tần số.
B. giá trị có tần số lớn nhất trong bảng phân bố tần số.
C. giá trị có tần số nhỏ nhất trong bảng phân bố tần số.
D. tần số nhỏ nhất trong bảng phân bố tần số.
Câu 25. Cho bảng số liệu thống kê chiều cao của một nhóm học sinh như sau:
Số trung vị của bảng số liệu nói trên là

A. 161 . B. 153 . C. 163 . D. 156 .
Số trung vị dưới của bảng số liệu nói trên là

A. 161 . B. 154 . C. 163 . D. 156 .
Câu 27. Cho bảng phân bố tần số như sau:
M O( ) x= ( 2)
1
Tìm n để
= 2 ;MO x4 là hai mốt của bảng số liệu trên.
n 1;=
A.= n 8. B. n = 8 . C. n = 1 . D. n = 9 .
Câu 28. Nhiệt độ trung bình hàng tháng trong một năm được ghi lại trong bảng sau
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Nhiệt
16 20 25 28 30 30 28 25 25 20 18 16
độ
Mốt của dấu hiệu là
A. 20 . B. 25 . C. 28 . D. 30 .
Câu 29. Cho bảng số liệu điểm kiểm tra môn Toán của 20 học sinh.
Điểm 4 5 6 7 8 9 10 Cộng
Số học sinh 1 2 3 4 5 4 1 20
Số trung vị của bảng số liệu trên là
A. 7 . B. 8 . C. 7, 5 . D. 7, 3 .
Điểm 4 5 6 7 8 9 10 Cộng
Số học sinh 1 2 3 4 5 4 1 20
Số trung vị trên của bảng số liệu trên là
Trang 7
A. 7 . B. 8 . C. 8, 5 . D. 7, 3 .
Trang 8
Bài 2. CÁC SỐ ĐẶC TRƯNG ĐO XU THẾ TRUNG TÂM CHO MẪU SỐ LIỆU KHÔNG
GHÉP NHÓM
I. Số trung bình cộng (số trung bình)
1. Định nghĩa
Số trung bình cộng của một mẫu n số liệu thống kê bằng tổng của các số liệu chia cho số các số liệu đó. Số
trung bình cộng của mẫu số liệu x1 , x2 , …, xn bằng
x + x +…+ xn
x= 1 2 .
n
Ví dụ 1. Kết quả 4 lầ kiểm tra môn Toán của bạn Hoa là 7;9;8;9 . Tính số trung bình cộng x của mẫu số liệu
trên.
Giải
7 + 9 + 8 + 9 33
Số trung bình cộng của mẫu số liệu trên là = x = = 8, 25
4 4
Nhận xét: Công thức tính số trung bình cộng x khi có các số liệu thống kê bằng nhau có thể viết lại ở dạng:
7 + 8 + 2.9 33
=x = = 8, 25.
1+1+ 2 4
Ta có thể tính số trung bình cộng theo các công thức sau:
- Số trung bình cộng của mẫu số liệu thống kê trong bảng phân bố tần số là:
n x + n x +…+ nk xk
x= 1 1 2 2 .
n1 + n2 +…+ nk
Tần số n1 n2  nk
- Số trung bình cộng của mẫu số liệu thống kê trong bảng phân bố tần số tương đối là:
=x f1 x1 + f 2 x2 +…+ f k xk ,
Tần số tương đối f1 f2  fk
n1 n n
trong đó f1 = , f 2 = 2 , …, f k = k , với n= n1 + n2 +…+ nk .
n n n
2. Ý nghĩa
Trong thực tiễn, để tìm hiểu một đối tượng thống kê ta đưa ra tiêu chí thống kê và tiến hành thu thập nhiều
lần số liệu thống kê theo tiêu chí đó, tạo thành mẫu số liệu. Căn cứ vào mẫu số liệu đó, ta rút ra những kết
luận có ích về đối tượng thống kê. Để kết luận rút ra phản ánh đúng đắn bản chất của đối tượng, ta cần nhận
biết được hình thái và xu thế thay đổi của mẫu số liệu. Với cách nhìn nhận như thế, số trung bình cộng của
mẫu số liệu có ý nghĩa sau:
Khi các số liệu trong mẫu ít sai lệch với số trung bình công, ta có thể giải quyết được vấn đề trên bằng cách
lấy số trung bình cộng làm đại diện cho mẫu số liệu.
Chẳng hạn, để dự báo lượng mưa trong tháng 8 tại Hà Nội người ta tiến hành đo lượng mưa của từng ngày
trong tháng 8 tại Hà Nội, ta được mẫu số liệu gồm 31 số liệu. Số trung bình cộng của mẫu số liệu đó được
xem như lượng mưa trung bình tháng 8 của Hà Nội. Thống kê lượng mưa trung bình tháng 8 của Hà Nội
trong nhiều năm liên tiếp sẽ cho ta những dự báo (ngày càng chính xác hơn) lượng mưa trung bình tháng 8
của Hà Nội trong những năm sắp tới.
II. Trung vị
1. Định nghĩa
Sắp thứ tự mẫu số liệu gồm n số liệu thành một dãy không giảm (hoặc không tăng).
n +1
- Nếu n là lẻ thì số liệu đứng ở vị trí thứ (số đứng chính giữa) gọi là trung vị.
2
Trang 1
n n
- Nếu n là chẵn thì số trung bình cộng của hai số liệu đứng ở vị trí thứ và + 1 gọi là trung vị.
2 2
Trung vị kí hiệu là M e .
Ví dụ 2. Thời gian (tính theo phút) mà 10 người đợi ở bến xe buýt là:
2,8 1, 2 3, 4 14, 6 1,3 2,5 4, 2 1,9 3,5 0,8
Tìm trung vị của mẫu số liệu trên
Giải
Bước 1. Sắp xếp các số liệu của mẫu theo thứ tự không giảm
0,8 1, 2 1,3 1,9 2,5 2,8 3, 4 3,5 4, 2 14, 6
Bước 2. Xác định xem số các số liệu là số chẵn hay số lẻ để tìm trung vị:
Mẫu số liệu trên có 10 số. Số thứ năm và số thứ sáu lần lượt là 2,5 và 2,8 .
2,5 + 2,8
Vì =vậy M e = 2, 65 (phút).
2
Nhận xét
- Trung vị không nhất thiết là một số trong mẫu số liệu và dễ tính toán.
- Khi các số liệu trong mẫu không có sự chênh lệch lớn thì số trung bình cộng và trung vị xấp xỉ nhau.
2. Ý nghĩa
Nếu những số liệu trong mẫu có sự chênh lệch lớn thì ta nên chọn thêm trung vị làm đại diện cho mẫu số
liệu đó nhằm điều chỉnh một số hạn chế khi sử dụng số trung bình cộng. Những kết luận về đối tượng thống
kê rút ra khi đó sẽ tin cậy hơn.
Chẳng hạn, số trung bình cộng của mẫu số liệu thống kê trong Ví dụ 2 là:
2,8 + 1, 2 + 3, 4 + 14, 6 + 1,3 + 2,5 + 4, 2 + 1,9 + 3,5 + 0,8
x = 3, 62 (phút)
10
Vì thế, nếu chọn thêm trung vị M e = 2, 65 (phút) làm đại diện cho mẫu số liệu đó thì kết luận về thời gian
đợi ở bến xe buýt sẽ tin cậy hơn.
III. Tứ phân vị
1. Định nghĩa
Sắp thứ tự mẫu số liệu gồm N số liệu thành một dãy không giảm.
Tứ phân vị của mẫu số liệu trên là bộ ba giá trị: tứ phân vị thứ nhất, tứ phân vị thứ hai và tứ phân vị thứ ba;
ba giá trị này chia mẫu số liệu thành bốn phần có số lượng phần tử bằng nhau.
- Tứ phân vị thứ hai Q2 bằng trung vị.
- Nếu N là số chẵn thì tứ phân vị thứ nhất Q1 bằng trung vị của nửa dãy phía dưới và tứ phân vị thứ ba Q3
bằng trung vị của nửa dãy phía trên.
- Nếu N là số lẻ thì tứ phân vị thứ nhất Q1 bằng trung vị của nửa dãy phía dưới (không bao gồm Q2 ) và tứ
phân vị thứ ba Q3 bằng trung vị của nửa dãy phía trên (không bao gồm Q2 ).
Ta minh họa tứ phân vị của mẫu số liệu gồm 11 số liệu trên trục số như sau:
Ví dụ 3. Tìm tứ phân vị của mẫu số liệu: 21 35 17 43 8 59 72 119

Biểu diễn tứ phân vị đó trên trục số.
Giải
Mẫu số liệu trên được sắp xếp theo thứ tự tăng dần như sau: 8 17 21 35 43 59 72 119
35 + 43
Trung vị của mẫu số liệu trên là = 39 .
2
17 + 21
Trung vị của dãy 8 17 21 35 là = 19.
2
59 + 72
Trung vị của dãy 43 59 72 119 là: = 65,5 .
2
Vậy
= Q1 19,= Q2 39,= Q3 65,5 .
Trang 2
Tứ phân vị đó được biểu diễn trên trục số như sau:
2. Ý nghĩa
- Trong thực tiễn, có những mẫu số liệu mà nhiều số liệu trong mẫu đó vẫn còn sự chênh lệch lớn so với
trung vị. Ta nên chọn thêm những số khác cùng làm đại diện cho mẫu đó. Bằng cách lấy thêm trung vị của
từng dãy số liệu tách ra bởi trung vị của mẫu nói trên, ta nhận được tứ phân vị đại diện cho mẫu số liệu đó.
- Bộ ba giá trị Q1 , Q2 , Q3 trong tứ phân vị phản ánh độ phân tán của mẫu số liệu. Nhưng mỗi giá trị
Q1 , Q2 , Q3 lại đo xu thế trung tâm của phần số liệu tương ứng của mẫu đó.
IV. Mốt
1. Định nghĩa
Mốt của mẫu số liệu là giá trị có tần số lớn nhất trong bảng phân bố tần số và kí hiệu là M o .
Chú ý: Một mẫu số liệu có thể có một hoặc nhiều mốt.
Ví dụ 4. Mốt trong bảng tần số thống kê số áo bán ra trong tháng đầu tiên của cửa hàng Bác Tâm là bao
nhiêu?
Giải.
Vì tần số lớn nhất là 81 và 81 tương ứng với cỡ áo 40 nên mốt của bảng trên là 40
2. Ý nghĩa
Mốt của một mẫu số liệu đặc trưng cho số lần lặp đi lặp lại nhiều nhất tại một vị trí của mẫu số liệu đó. Dựa
vào mốt, ta có thể đưa ra những kết luận (có ích) về đối tượng thống kê.
Chẳng hạn, trong Ví dụ 4, mốt trong bảng tần số thống kê số áo bán ra trong tháng đầu tiên của cửa hàng là
40 . Do vậy, bác Tâm nên nhập về nhiều hơn cõ áo 40 để bán trong tháng tiếp theo.
V. Tính hợp lí của số liệu thống kê
Ví dụ 5. Mẫu số liệu sau ghi lại cân nặng của 40 học sinh lớp 10 của một trường trung học phổng thông (đơn
vị: ki-lô-gam):
a) Xác định trung vị, tứ phân vị của mẫu số liệu trên.

b) Từ kết quả câu a), bước đầu xác định những số liệu bất thường trong mẫu số liệu trên.
Giải
a) Mẫu số liệu trên được sắp xếp theo thứ tự tăng dần như sau:
30 32 44 44 45 45 45 47 48 49
49 49 50 50 51 52 53 54 54 54
55 56 57 57 58 58,5 58,5 60 60 60
60 62 63 63,5 68,5 69 71 72 85 88
54 + 55
- Trung vị của mẫu số liệu trên là: = 54,5 .
2
- Trung vị của nửa dãy phía dưới
49 + 49
30 32 44 44 45 45 45 47 48 49 49 49 50 50 51 52 53 54 54 54 là: = 49.
2
Trang 3
- Trung vị của nửa dãy phía trên 55 56 57 57 58 58,5 58,5 60 60 60
60 + 60
60 62 63 63,5 68,5 69 71 72 85 88 là: = 60 .
2
Vậy= Q1 49;= Q2 54,5;= Q3 60 .
b) Dựa vào trung vị, tứ phân vị của mẫu số liệu đã cho, bước đầu ta có thể thấy những số liệu bất thường
trong mẫu số liệu đó là: 30 32 85 88.
Chú ý: Trong thực tiễn, những số liệu bất thường của mẫu số liệu được xác định bằng những công cụ toán
học sâu sắc hơn.

Câu 1. điểm thi HKI môn toán của tổ học sinh lớp 10C ( quy ước làm tròn đến 0,5 điểm) liệt kê như sau:
2; 5; 7,5; 8; 5; 7; 6,5; 9; 4,5; 10.
Tính điểm trung bình của 10 học sinh đó ( quy tròn đến chữ thập phân thứ nhất)
Lời giải
Điểm trung bình của 10 HS là
1 64,5
x= (2 + 2.5 + 7,5 + 8 + 6,5 + 7 + 9 + 4,5 + 10)= = 6,5.
10 10
111 112 112 113 114 114 115 114 115 116
112 113 113 114 115 114 116 117 113 115
Tính số trung vị
Lời giải
n
Do kích thước mẫu n = 20 là một số chẵn nên số trung vị là trung bình cộng của hai giá trị đứng thứ =10
2
n 116 + 112
và +1 =
=11 M e = 114
2 2
Vậy M e = 114
80 65 51 48 45 61 30 35 84 83 60 58 75
72 68 39 41 54 61 72 75 72 61 50 65
Hãy tìm các tứ phân vị.
Lời giải
Sắp sếp lại số liệu trên theo thứ tự tăng dần của điểm số
Điểm 30 35 39 41 45 48 50 51 54 58 60 61 65 68 72 75 80 83 87
Tần
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 3 2 1 1 1
số
25 + 1
Vì n = 25 là số lẻ nên số trung vị là số đứng ở vị trí thứ = 13
2
Do đó số trung vị là: M e = 61
50 + 48
Tứ phân vị dưới = 49
2
Tứ phân vị trên là 72
Trang 4
111 112 112 113 114 114 115 114 115 116
112 113 113 114 115 114 116 117 113 115
Lời giải
Do giá trị 114 có tần số lớn nhất là 5 nên ta có: M 0 = 114 .
80 65 51 48 45 61 30 35 84 83 60 58 75
72 68 39 41 54 61 72 75 72 61 50 65
Tìm mốt của bảng số liệu trên.
Lời giải
Ta có bảng phân bố tần số:
Điểm 30 35 39 41 45 48 50 51 54 58 60 61 65 68 72 75 80 83 87
Tần
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 3 2 1 1 1
số
Bảng trên có 2 số có tần số lớn nhất là 61 và 72. Vậy phân bố trên có hai mốt là
= M 0 61,
= M 0 72.

Câu 1. Số áo bán được trong một quý ở cửa hàng bán áo sơ mi nam được thống kê như sau:
Cỡ áo 36 37 38 39 40 41 42
Tần số 13 45 126 125 110 40 12
(Số áo bán
được)
Giá trị mốt của bảng phân bố tần số trên bằng

A. 38 . B. 126 . C. 42 . D. 12 .
Lời giải
Chọn A
Vì giá trị x3 = 38 có tần số n3 = 126 lớn nhất.
Câu 2. Tiền lương hàng tháng của 7 nhân viên trong một công ty du lịch lần lượt là: 6,5 ; 8, 4 ; 6,9 ; 7, 2 ;
2,5 ; 6, 7 ; 3, 0 (đơn vị: triệu đồng). Số trung vị của dãy số liệu thống kê trên bằng
A. 6, 7 triệu đồng. B. 7, 2 triệu đồng. C. 6,8 triệu đồng. D. 6,9 triệu đồng.
Lời giải
Chọn A
Sắp xếp thứ tự các số liệu thống kê, ta thu dược dãy tăng các số liệu
sau: 2,5 ; 3, 0 ; 6,5 ; 6, 7 ; 6,9 ; 7, 2 ; 8, 4 (đơn vị: triệu đồng).
Số trung vị M e = 6, 7 triệu đồng.

Số các số liệu thống kê quá ít ( n= 7 < 10 ), do đó không nên chọn số trung bình cộng làm đại diện
cho các số liệu đã cho. Trong trường hợp này ta chọn số trung vị M e = 6, 7 triệu đồng làm đại
diện cho tiền lương hàng tháng của 7 nhân viên.
Câu 3. Điểm kiểm tra môn Toán cuối năm của một nhóm gồm 9 học sinh lớp 6 lần lượt là 1; 1; 3; 6; 7; 8;
8; 9; 10. Điểm trung bình của cả nhóm gần nhất với số nào dưới đây?
A. 7,5 . B. 7 . C. 6,5 . D. 5,9 .
Lời giải
Trang 5
Chọn D
1 + 1 + 3 + 6 + 7 + 8 + 8 + 9 + 10 53
Điểm trung bình của cả nhóm là = = 5, (8) ≈ 5, 9 .
9 9
Câu 4. Các giá trị xuất hiện nhiều nhất trong mẫu số liệu được gọi là
A. Mốt. B. Số trung bình. C. Số trung vị. D. Độ lệch chuẩn.
Lời giải
Chọn A
Thời gian (giây) 8,3 8,4 8,5 8,7 8,8
Tần số 2 3 9 5 1
Hỏi trung bình mỗi học sinh chạy 50m hết bao lâu ?
A. 8,54. B. 4. C. 8,50. D. 8,53.
Lời giải
Chọn D
Thời gian trung bình để mỗi học sinh chạy được 50m là
8,3.2 + 8, 4.3 + 8,5.9 + 8,7.5 + 8,8
x = 8,53 .
20
A. 7 . B. 8 . C. 7,3 . D. 7,5 .
Lời giải
Chọn C
5.2 + 6 + 7.2 + 8.3 + 9 + 10
Điểm trung bình=
của tổ học sinh đó là: x = 7,3 .
10
Câu 7. Một tổ học sinh gồm 10 học sinh có điểm kiểm tra cuối học kì 1 môn toán như sau:
7;5;6;6;6;8;7;5;6;9 . Tìm mốt của dãy trên.
A. M 0 = 6 . B. M 0 = 7 . C. M 0 = 5 . D. M 0 = 8 .
Lời giải
Chọn C
Giá trị x = 6 là giá trị có tần số lớn nhất n = 4 . Vậy mốt của điều tra trên là: M 0 = 6 .
A. 7 . B. 8 . C. 7,3 . D. 7,5 .
Lời giải
Chọn C
5.2 + 6 + 7.2 + 8.3 + 9 + 10
Điểm trung bình=
của tổ học sinh đó là: x = 7,3 .
10
Câu 9. Cân nặng của 40 học sinh lớp 10 trường THPT A được cho bởi bảng sau
.
Trang 6
Tính số trung bình cộng của mẫu số liệu trên.
A. x = 38, 26 . B. x = 40, 25 . C. x = 39, 65 . D. x = 40,83 .
Lời giải
Chọn C
Giá trị đại diện của từng lớp cân nặng là: 36 , 38 , 40 , 42 .
Khi đó số trung bình cộng của mẫu số liệu trên là:
36.6 + 38.9 + 40.11 + 42.14
x = 39, 65 .
40
Câu 10. Kết quả điểm kiểm tra 15’ môn Toán của 100 em học sinh được trình bày ở bảng sau:
Điểm 3 4 5 6 7 8 9 10 Cộng
Tần số 3 5 11 17 30 19 10 5 100
A. 6,88 . B. 7,12 . C. 6,5 . D. 7, 22 .
Lời giải
Số trung bình cộng của bảng phân bố tần số nói trên là:
3.3 + 4.5 + 5.11 + 6.17 + 7.30 + 8.19 + 9.10 + 10.5
= 6,88
100
Câu 11. Một học sinh có điểm các bài kiểm tra Toán như sau: 8; 4;9;8;6;6;9;9;9 . Điểm trung bình môn
Toán của học sinh đó (làm tròn đến 1 chữ số thập phân) là
A. 7,3 . B. 6,8 . C. 8,5 . D. 7, 6 .
Lời giải
8.2 + 4.1 + 9.4 + 6.2
=Ta có X ≈ 7, 6 .
9
Câu 12. Thống kê điểm kiểm tra môn Lịch Sử của 45 học sinh lớp 10A như sau:
Điểm 5 6 7 8 9 10
Số học sinh 2 11 9 16 4 3
Số trung vị trong điểm các bài kiểm tra đó là
A. 8,1 điểm. B. 7, 4 điểm. C. 7,5 điểm. D. 8 điểm.
Lời giải
Số trung vị là số ở vị trí thứ 23, đó là 8 điểm.
Câu 13. Cho mẫu số liệu thống kê {2; 4;6;8;10} . Số trung bình của mẫu số liệu trên là:
A. 7 . B. 12 . C. 6.5 . D. 6 .
Lời giải
2 + 4 + 6 + 8 + 10
Số trung bình của mẫu số
= liệu trên là: x = 6 .
5
Câu 14. Điểm kiểm tra của 24 học sinh được ghi lại trong bảng sau:
Tìm mốt của điểm điều tra.

A. 2 . B. 7 . C. 6 . D. 9 .
Lời giải
Ta có bảng thống kê sau:
Trang 7
Ta thấy điểm 6 có tần số lớn nhất nên mốt của điểm điều tra là: M 0 = 6 .
Câu 15. Kết quả điểm kiểm tra 45 phút môn Hóa Học của 100 em học sinh được trình bày ở bảng sau:
Điểm 3 4 5 6 7 8 9 10 Cộng
Tần số 3 5 14 14 30 22 7 5 100
A. 6,82 . B. 4 . C. 6,5 . D. 7, 22 .
Lời giải
3.3 + 4.5 + 5.14 + 6.14 + 7.30 + 8.22 + 9.7 + 10.5
x = 6,82 .
100
Câu 16. Điều tra tiền lương một tháng của 100 người lao động trên địa bàn một xã ta có bảng phân bố tần
số sau:
Tiền lương (VND) 5.000.000 6.000.000 7.000.000 8.000.000 9.000.000 9.500.000
Tần số 26 34 20 10 5 5
Tìm mốt của bảng phân bố tần số trên.
A. 5.000.000 . B. 6.000.000 . C. 7.500.000 . D. 9.500.000 .
Lời giải
Ta có giá trị 6.000.000 có tần số lớn nhất nên là mốt của bảng phân bố tần số trên.
Câu 17. Cho bảng phân bố tần số sau: khối lượng 20 học sinh lớp 10A
Số trung bình cộng x của bảng số liệu đã cho là

A. x = 53 . B. x = 52,8 . C. x = 52, 2 . D. x = 52 .
Lời giải
50.4 + 51.5 + 52.6 + 55.3 + 56.2
Giá trị trung bình x = 52, 2 .
=
20
Câu 18. Kết quả thi môn Toán giữa kì 1 1 của lớp 10A3 trường THPT Ba Vì được thống kê như sau:
Giá trị mốt M 0 của bảng phân bố tần số trên bằng

A. 5. B. 7. C. 8. D. 12.
Lời giải
Mốt của bảng phân bố tần suất là giá trị có tần số lớn nhất nên ta có M 0 = 8 .
1; 3; 4; 5; 7; 8; 9. Số trung vị của dãy số liệu đã cho là
Trang 8
A. 6. B. 4. C. 7. D. 5.
Lời giải
Mẫu số liệu đã cho có 7 phần tử, đã sắp theo thứ tự không giảm. Nên số trung vị là số đứng giữa
dãy. Vậy số trung vị là 5.
1; 3; 4; 5; 7; 8; 9. Số trung vị trên của dãy số liệu đã cho là
A. 8. B. 3. C. 7. D. 5.
Lời giải
Chọn A.
Câu 21. Cho dãy số liệu thống kê 5, 7,8,11,14,15,17, 20 . Số trung bình cộng của dãy số liệu trên là
A. 11 . B. 12 . C. 12.5 . D. 12.125
Lời giải
Trung bình cộng của dãy số liệu đã cho là:
5 + 7 + 8 + 11 + 14 + 15 + 17 + 20
x = 12.125 .
8
Thời gian (giây) 8,3 8, 4 8,5 8, 7 8,8

Tần số 2 3 9 5 1

A. 8,54 . B. 4 . C. 8,50 . D. 8,53 .
Lời giải
2.8,3 + 3.8, 4 + 9.8,5 + 5.8, 7 + 1.8,8
= 8,53 .
20
Câu 23. Cho mẫu số liệu 10 , 8 , 6 , 2 , 4 . Số trung bình cộng của mẫu là
A. 2,8 . B. 2, 4 . C. 6 . D. 8 .
Lời giải
2 + 4 + 6 + 8 + 10
Số
= trung bình x = 6.
5
Câu 24. Mốt của một bảng phân bố tần số là
A. tần số lớn nhất trong bảng phân bố tần số.
B. giá trị có tần số lớn nhất trong bảng phân bố tần số.
C. giá trị có tần số nhỏ nhất trong bảng phân bố tần số.
D. tần số nhỏ nhất trong bảng phân bố tần số.
Lời giải
Mốt của một bảng phân bố tần số là giá trị có tần số lớn nhất.
Số trung vị của bảng số liệu nói trên là

A. 161 . B. 153 . C. 163 . D. 156 .
Lời giải
Ta có trong bảng số liệu thống kê có tất cả 16 giá trị. Do đó số trung vị bằng trung bình cộng của
hai số đứng thứ 8 và 9 trong bảng số liệu thống kê.
160 + 162
Ta
= có M e = 161.
2
Trang 9
Số trung vị dưới của bảng số liệu nói trên là

A. 161 . B. 154 . C. 163 . D. 156 .
Lời giải
Chọn B.
Câu 27. Cho bảng phân bố tần số như sau:
M O( ) x= ( 2)
1
Tìm n để
= 2 ;MO x4 là hai mốt của bảng số liệu trên.
n 1;=
A.= n 8. B. n = 8 . C. n = 1 . D. n = 9 .
Lời giải
(1) ( 2)
Ta =
có M O 2 ;MO
x= x4 là hai mốt của bảng phân bố tần số nên
 n = 1(l )
 n 2 + 7 = 9n − 1  n 2 − 9n + 8 = 0 
 ⇔ 8.
⇔   n = 8(tm) ⇒ n =
 9n − 1 > 17  n>2  n>2

Câu 28. Nhiệt độ trung bình hàng tháng trong một năm được ghi lại trong bảng sau
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Nhiệt
16 20 25 28 30 30 28 25 25 20 18 16
độ
Mốt của dấu hiệu là
A. 20 . B. 25 . C. 28 . D. 30 .
Lời giải
Ta có bảng tần số sau
Nhiệt độ 16 18 20 25 28 30
Tần số 2 1 2 3 2 2 n  12
Mốt của dấu hiệu là 25 .
Điểm 4 5 6 7 8 9 10 Cộng
Số học sinh 1 2 3 4 5 4 1 20
Số trung vị của bảng số liệu trên là
A. 7 . B. 8 . C. 7, 5 . D. 7, 3 .
Lời giải
Sắp 20 điểm của bài kiểm tra trong bảng số liệu đã cho theo thứ tự tăng dần như sau
STT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Điểm 4 5 5 6 6 6 7 7 7 7
STT 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Điểm 8 8 8 8 8 9 9 9 9 10
Ta thấy điểm 7 và điểm 8 là hai điểm đứng giữa (đứng ở vị trí thứ 10 và 11) của bảng xếp thứ tự(n
=20).
78
Vậy số trung vị là Me   7, 5.
2
Trang 10
Điểm 4 5 6 7 8 9 10 Cộng
Số học sinh 1 2 3 4 5 4 1 20
Số trung vị trên của bảng số liệu trên là
A. 7 . B. 8 . C. 8, 5 . D. 7, 3 .
Lời giải
9+8
Chọn C. = 8.5
2
Trang 11
Bài 3. CÁC SỐ ĐẶC TRƯNG ĐO MỨC ĐỘ PHÂN TÁN CHO MẪU SỐ LIỆU
KHÔNG GHÉP NHÓM
I. Khoảng biến thiên. Khoảng tứ phân vị
1. Định nghĩa
- Trong một mẫu số liệu, khoảng biến thiên là hiệu số giữa giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của mẫu số
liệu đó.
Ta có thể tính khoảng biến thiên R của mẫu số liệu theo công thức sau:= R xmax − xmin , trong đó xmax là giá
trị lớn nhất, xmin là giá trị nhỏ nhất của mẫu số liệu đó.
- Giả sử Q1 , Q2 , Q3 là tứ phân vị của mẫu số liệu. Ta gọi hiệu ∆ Q = Q3 − Q1 là khoảng tứ phân vị, của mẫu số
liệu đó.
Chú ý: Khoảng tứ phân vị của mẫu số liệu còn gọi là khoảng trải giữa (tiếng Anh là InterQuartile Range -
IQR ) của mẫu số liệu đó.
Ví dụ 1. Mẫu số liệu thống kê chiều cao (đơn vị: mét) của 15 cây bạch đàn là:
6,3 6, 6 7,5 8, 2 8,3 7,8 7,9 9, 0 8,9 7, 2 7,5 8, 7 7, 7 8,8 7, 6 (2)
a) Tìm khoảng biến thiên của mẫu số liệu (2).
b) Tìm khoảng tứ phân vị của mẫu số liệu (2).
Giải
a) Trong mẫu số liệu (2), số lớn nhất là 9,0 và số bé nhất là 6,3. Vậy khoảng biến thiên của mẫu số liệu (2)
là:
R = xmax − xmin = 9, 0 − 6,3 = 2, 7( m).
b) Sắp xếp các số liệu của mẫu (2) theo thứ tự tăng dần, ta được:
6,3 6, 6 7, 2 7,5 7,5 7, 6 7, 7 7,8 7,9 8, 2 8,3 8, 7 8,8 8,9 9, 0
Do đó Q1 7,5(
= = m); Q2 7,8(= m); Q3 8, 7( m) .
Vậy khoảng tứ phân vị của mẫu số liệu (2) là: ∆ Q = Q3 − Q1 = 8, 7 − 7,5 = 1, 2( m) .
2. Ý nghĩa
a) Ý nghĩa của khoảng biến thiên: Khoảng biến thiên của mẫu số liệu phản ánh sự "dao động", "sự dàn
trải" của các số liệu trong mẫu đó. Khoảng biến thiên được sử dụng trong nhiều tình huống thực tiễn, chẳng
hạn: tìm ra sự phân tán điểm kiểm tra của một lớp học hay xác định phạm vi giá cả của một dịch vụ ...
Theo cách nhìn như ở trong vật lí, ở đó biên độ dao động phản ánh khoảng cách từ điểm cân bằng đến điểm
xa nhất của dao động, nếu coi số trung bình cộng là "điểm cân bằng" của mẫu số liệu thì khoảng biến thiên
của mẫu số liệu có thể xem như hai lần biên độ dao động của các số trong mẫu đó quanh điểm cân bẳng.
Trong các đại lượng đo mức độ phân tán của mẫu số liệu, khoảng biến thiên là đại lượng dễ hiểu, dễ tính
toán và tương đối tốt đối với các mẫu số liệu nhỏ. Tuy nhiên, do khoảng biến thiên chỉ sử dụng hai giá trị
xmax và xmin của mẫu số liệu nên đại lượng đó chưa diễn giải đầy đủ sự phân tán của các số liệu trong mẫu.
Ngoài ra, giá trị của khoảng biến thiên sẽ bị ảnh hưởng bởi các giá trị bất thường của mẫu số liệu đó. Trong
những trường hợp như vậy, khoảng biến thiên của mẫu số liệu không phản ánh chính xác độ dàn trải của
mẫu số liệu.
b) Ý nghĩa của khoảng tứ phân vị: Khoảng tứ phân vị là một đại lượng cho biết mức độ phân tán của nữa
giữa mẫu số liệu và có thể giúp xác định các giá trị bất thường của mẫu số liệu đó. Khoảng tứ phân vị
thường được sử dụng thay cho khoảng biến thiên vì nó loại trừ hầu hết giá trị bất thường của mẫu số liệu.
II. Phương sai
1. Định nghĩa
Cho mẫu số liệu thống kê có n giá trị x1 , x2 , …, xn và số trung bình cộng là x .
Trang 1
( x − x ) + ( x2 − x ) +…+ ( xn − x )
2 2 2
Ta gọi số s 2
= 1 là phương sai của mẫu số liệu trên.
n
Nhận xét
- Khi có các số liệu bằng nhau, ta có thể tính phương sai theo công thức sau:
+ Phương sai của mẫu số liệu thống kê trong bảng phân bố tẩn số là:
n1 ( x1 − x ) + n2 ( x2 − x ) +…+ nk ( xk − x )
2 2 2
2
s = ,
n
Giá trị x1 x2 ... xk
Tần số n 1
n 2
... nk
trong đó n= n1 + n2 +…+ nk ; x là số trung bình cộng của các số liệu đã cho.

+ Phương sai của mẫu số liệu thống kê trong bảng phân bố tần số tương đối là:
s 2 = f1 ( x1 − x ) + f 2 ( x2 − x ) +…+ f k ( xk − x ) ,
2 2 2

Tần số tương đối f1 f2 ... fk
trong đó x là số trung bình cộng của các số liệu đã cho.

- Trong thực tế, người ta còn dùng công thức sau để tính phương sai của một mẫu số liệu:
( x1 − x ) + ( x2 − x ) +…+ ( xn − x )
2 2 2
sˆ =
2
, trong đó: xi là giá trị của quan sát thứ i ; x là giá trị trung bình
n −1
và n là số quan sát trong mẫu số liệu đó.
2. ý nghĩa
Nhận xét: Phương sai s 2 đánh giá mức độ phân tán của các số liệu thống kê (so với số trung bình cộng).
Phương sai là số đặc trưng đo mức độ phân tán của mẫu số liệu.
Ví dụ 2. Xét mẫu số liệu thống kê kết quả 5 bài kiểm tra môn Toán của bạn Huy là:
6 7 7 8 7 (4) . Còn của bạn Dũng là 8 6 7 5 9 (3)
Số trung bình cộng của mẫu số liệu (4) là: x = 7 .
a) Tính phương sai của mẫu số liệu (4).
b) So sánh phương sai của mẫu số liệu (4) với phương sai của mẫu số liệu (3) Từ đó cho biết bạn nào có kết
quả kiểm tra môn Toán đồng đều hơn.
Giải
a) Gọi phương sai của hai mẫu số liệu (3) và (4) lần lượt là sD2 , sH2 . Ta có: sD2 = 2 ;
(6 − 7) 2 + (7 − 7) 2 + (7 − 7) 2 + (8 − 7) 2 + (7 − 7) 2 2
sH2= = = 0, 4.
5 5
2 2
b) Do sH = 0, 4 < sD = 2 nên bạn Huy có kết quả kiểm tra môn Toán đồng đều hơn bạn Dũng.
III. Độ lệch chuẩn
1. Định nghĩa
Căn bậc hai của phương sai gọi là độ lệch chuẩn của mẫu số liệu thống kê.
Nhận xét: Vì đơn vị đo của phương sai là bình phương đơn vị đo của số liệu thống kê, trong khi độ lệch
chuẩn lại có cùng đơn vị đo với số liệu thống kê, nên khi cần chú ý đến đơn vị đo thì ta sử dụng độ lệch
chuẩn.
Ví dụ 3. Bảng sau thống kê nhiệt độ (đơn vị: ° C ) ở Thành phố Hồ Chí Minh ngày 03/6/2021 sau một số lần
đo.
Giờ đo 1h 4h 7h 10h 13h 16h 19 h 22h
Nhiệt 27 26 28 32 34 35 30 28
độ ( C )
°
Trang 2
a) Viết mẫu số liệu thống kê nhiệt độ nhận được từ bảng .
b) Tính số trung bình cộng, phương sai và độ lệch chuẩn của mẫu số liệu đó (làm tròn kết quả đến hàng phần
trăm).
Giải
a) Mẫu số liệu thống kê nhiệt độ nhận được từ bảng là: 27 26 28 32 34 35 30 28
b) Nhiệt độ trung bình là:
x1 + x2 + x3 + x4 + x5 + x6 + x7 + x8 27 + 26 + 28 + 32 + 34 + 35 + 30 + 28
x = = 30 ( ° C ) .
8 8
Phương sai của mẫu số liệu đó là:
( x1 − x ) + ( x2 − x ) + ( x3 − x ) + ( x4 − x ) + ( x5 − x ) + ( x6 − x ) + ( x7 − x ) + ( x8 − x )
2 2 2 2 2 2 2 2
2
s =
8
(−3) + (−4) + (−2) + 2 + 4 + 5 + 0 + (−2) 2 78
2 2 2 2 2 2 2
= = = 9, 75.
8 8
Độ lệch chuẩn của mẫu số liệu đó= là: s 9, 75 ≈ 3,12 ( ° C ) .
2. Ý nghĩa
Cũng như phương sai, khi hai mẫu số liệu thống kê có cùng đơn vị đo và có số trung bình cộng bằng nhau
(hoặc xấp xỉ nhau), mẫu số liệu nào có độ lệch chuẩn nhỏ hơn thì mức độ phân tán (so với số trung bình
cộng) của các số liệu trong mẫu đó sẽ thấp hơn. Độ lệch chuẩn là số đặc trưng đo mức độ phân tán của mẫu
số liệu thống kê có cùng đơn vị đo.
IV. Tính hợp lí của số liệu thống kê

Ta có thể sử dụng các số đặc trưng đo mức độ phân tán cho mẫu số liệu không ghép nhóm để chỉ ra được
những số liệu bất thường của mẫu số liệu đó. Ta thường sử dụng khoảng tứ phân vị để xác định số liệu bất
thường của mẫu số liệu. Cụ thể như sau:
Giả sử Q1 , Q2 , Q3 là tứ phân vị của mẫu số liệu và hiệu ∆ Q = Q3 − Q1 là khoảng tứ phân vị của mẫu số liệu
3
đó. Một giá trị trong mẫu số liệu được coi là một giá trị bất thường nếu nó nhỏ hơn Q1 − ∆ Q hoặc lớn hơn
2
3
Q3 + ∆ Q . Như vậy, khoảng tứ phân vị cho ta cách nhận ra giá trị bất thường của mẫu số liệu.
2
Ví dụ 4. Nêu các giá trị bất thường của mẫu số liệu (7) thống kê sau:
5 6 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32
33 34 48 49
Giải
Mẫu số liệu (7) có tứ phân vị =là Q1 22;
= Q2 27;= Q3 32 .
Suy ra ∆ Q = Q3 − Q1 = 32 − 22 = 10.
3 3
Các giá trị 5,6 (nhỏ hơn Q1 − ∆ Q = 22 − ⋅10 = 7 ) và các giá trị 48,49 (lớn hơn
2 2
3 3
Q3 + ∆ Q = 32 + ⋅10 = 47 ) là các giá trị bất thường của mẫu số liệu (7).
2 2
Chú ý: Ta cũng có thể xác định số liệu bất thường của mẫu số liệu bằng số trung bình cộng và độ lệch
chuẩn. Cụ thể như sau:
Giả sử x , s lần lượt là số trung bình cộng và độ lệch chuẩn của mẫu số liệu. Một giá trị trong mẫu số liệu
cũng được coi là một giá trị bất thường nếu nó nhỏ hơn x − 3s hoặc lớn hơn x + 3s . Như vậy, số trung bình
cộng và độ lệch chuẩn cho ta cách nhận ra giá trị bất thường của mẫu số liệu.

Câu 1. Mẫu số liệu sau đây cho biết sản lượng lúa ( đv tạ) của 5 thửa ruộng thí nghệm có cùng diện tích
20 21 22 23 24
Trang 3
a) Tìm sản lượng trung bình
b) Tìm phương sai và độ lệch chuẩn.
c) Tìm khoảng biến thiên, khoảng tứ phân vị
Câu 2. Người ta tiến hành phỏng vấn một số người về chất lượng của một loại sản phẩm mới. người điều
tra yêu cầu cho điểm sản phẩm ( thang điểm 100) kết quả như sau:
80 65 51 48 45 61 30 35 84 83 60 58 75
72 68 39 41 54 61 72 75 72 61 58 65
a) Tìm phương sai và độ lệch chuẩn. Nhận xét gì về các kết quả nhận được.
b) Tìm khoảng biến thiên, khoảng tứ phân vị
c) Tìm giá trị bất thường

Câu 1. Năng suất lúa hè thu (tạ/ha) năm 1998 của 31 tỉnh ở Việt Nam được thống kê trong bảng sau:
Giá trị x3 = 35 có tần số bằng

A. 6 . B. 4 . C. 7 . D. 9 .
Câu 2. Chọn khẳng định sai trong các khẳng định sau:
A. Phương sai luôn là một số không âm.
B. Phương sai là bình phương của độ lệch chuẩn.
C. Phương sai càng lớn thì độ phân tán quanh số trung bình càng lớn.
D. Phương sai luôn lớn hơn độ lệch chuẩn.
Câu 3. Để đánh giá mức độ phân tán của các số liệu thống kê so với số trung bình, ta dùng đại lượng nào
sau đây?
A. Số trung bình. B. Số trung vị C. Mốt. D. Phương sai.
Câu 4. Chọn câu đúng trong các câu trả lời sau đây: Phương sai bằng:
A. Một nửa của độ lệch chuẩn B. Căn bậc hai của độ lệch chuẩn.
C. Hai lần của độ lệch chuẩn. D. Bình phương của độ lệch chuẩn.
Câu 5. Cho phương sai của các số liệu bằng 4 . Tìm độ lệch chuẩn.
A. 4 . B. 2 . C. 16 . D. 8 .
Câu 6. Độ lệch chuẩn là
A. Căn bậc hai của phương sai. B. Bình phương của phương sai.
C. Một nửa của phương sai. D. Không phải các công thức trên.
Câu 7. Nếu đơn vị đo của số liệu là kg thì đơn vị của độ lệch chuẩn là
kg
A. kg. B. kg 2 . C. Không có đơn vị. D. .
2
Câu 8. Tìm phát biểu đúng về phương sai của một mẫu số liệu.
A. Phương sai được sử dụng làm đại diện cho các số liệu của mẫu.
B. Phương sai được sử dụng để đánh giá mức độ phân tán của các số liệu thống kê (so với số
trung bình).
C. Phương sai được tính bằng tổng số phần tử của một mẫu số liệu.
D. Phương sai là số liệu xuất hiện nhiều nhất (số liệu có tần số lớn nhất) trong bảng các số
Trang 4
liệu thống kê.
Câu 9. Theo kết quả thống kê điểm thi giữa kỳ 2 môn toán khối 11 của một trường THPT, người ta tính
được phương sai của bảng thống kê đó là sx2 = 0,573 . Độ lệch chuẩn của bảng thống kê đó bằng
A. 0,812 . B. 0, 757 . C. 0,936 . D. 0, 657 .
Câu 10. Cho mẫu số liệu x1 , x2 ,…, xN có số trung bình là x . Phương sai được tính theo công thức nào
trong các công thức sau
2 2
1 N
1 1 N
1
∑ ( x − x)
N N
A.
N
∑x .
i =1
i B.
N
∑ ( x − x) .
i =1
i C.
N i =1
i . D.
N
∑ ( x − x)
i =1
i
.
Câu 11. Phương sai của dãy số 2;3; 4;5;6 là

A. S x2 = 4 . B. S x2 = 2 . C. S x2 = 2 . D. S x2 = −2 .
Câu 12. Khoảng tứ phân vị của dãy số 2;3; 4;5;6 là

A. ∆ Q =3. B. ∆ Q = 2 . C. ∆ Q =2. D. ∆ Q =−2 .
Câu 13. Thống kê điểm kiểm tra môn toán (thang điểm 10) của một nhóm gồm 6 học sinh ta có bảng số
liệu sau:
Tên học sinh Kim Sơn Ninh Bình Việt Nam
Điểm 9 8 7 10 8 9
Tìm độ lệch chuẩn δ của bảng số liệu trên (làm tròn đến hàng phần trăm).
A. δ ≈ 0,92 . B. δ ≈ 0,95 . C. δ ≈ 0,96 . D. δ ≈ 0,91 .
Câu 14. Có 100 học sinh tham dự kì thi học sinh giỏi Toán (thang điểm 20). Kết quả cho trong bảng sau:
Khi đó độ lệch chuẩn là

A. 1,98 . B. 3,96 . C. 15, 23 D. 1,99 .
Câu 15. Điểm thi của lớp 10C của một trường Trung học Phổ Thông được trình bày ở bảng phân bố tần số
sau:
Phương sai của bảng phân bố tần số đã cho là:

A. 0,94 B. 3,94. C. 2,94. D. 1,94.
Câu 16. Theo dõi thời gian làm một bài toán (tính bằng phút) của 40 học sinh, giáo viên lập được bảng
sau:
Phương sai của mẫu số liệu trên gần với số nào nhất?
A. 6 . B. 12 . C. 40 . D. 9 .
Câu 17. Cho dãy số liệu thống kê: 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 ; 7 . Phương sai của các số liệu thống kê là
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 4 .
Trang 5
Câu 18. Cho dãy số liệu thống kê: 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 ; 7 . Khoảng biến thiên là
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 6 .
Câu 19. Số liệu thống kê 100 học sinh tham gia kì thi học sinh giỏi toán (thang điểm 20). Kết quả được
thống kê trong bảng sau:
Tính độ lệch chuẩn của bảng số liệu thống kê.

A. 2, 01 . B. 1,89 . C. 1,98 . D. 1,99 .
Câu 20. Cho mẫu số liệu thống kê {1; 2;3; 4;5;6;7;8;9} .Tính (gần đúng) độ lệch chuẩn của mẫu số liệu
trên?
A. 2, 45 . B. 2,58 . C. 6, 67 . D. 6, 0 .
Câu 21. Cho mẫu số liệu thống kê {1; 2;3; 4;5;6;7;8;9} .Tìm khoảng tứ phân vị của mẫu số liệu trên?
A. 2 . B. 5 . C. 3 . D. 4 .
Câu 22. Một cửa hàng bán gạo, thống kê số kg gạo mà cửa hàng bán mỗi ngày trong 30 ngày, được bảng
tần số:
Phương sai của bảng số liệu gần đúng với giá trị nào dưới đây nhất?
A. 155 . B. 2318 . C. 3325 . D. 1234 .
Câu 23. Sản lượng lúa (tạ) của 40 thửa ruộng thí nghiệm có cùng diện tích được trình bày trong bảng phân
bố tần số sau đây:
Sản lượng 20 21 22 23 24
Tần số 5 8 11 10 6
Phương sai của mẫu số liệu là:
A. s 2x = 1,5 B. s 2x = 1, 24 . C 1,54 D. 22,1
Câu 24. Điểm kiểm tra giữa kỳ 2 của một học sinh lớp 10 như sau: 2, 4, 6,8,10 . Phương sai của mẫu số
liệu trên là bao nhiêu?
A. 6 B. 8 C. 10 D. 40
Câu 25. Điểm kiểm tra giữa kỳ 2 của một học sinh lớp 10 như sau: 2, 4, 6,8,10 . Khoảng biến thiên của
mẫu số liệu trên là bao nhiêu?
A. 6 B. 8 C. 10 D. 40
Câu 26. Cho thống kê điểm thi môn toán trong một kì thi của 400 em học sinh. Người ta thấy
có 72 bài được điểm 5 . Hỏi tần suất của giá trị xi = 5 là bao nhiêu
Trang 6
A. 72% . B. 36% . C. 10% . D. 18% .
Câu 27. Cho bảng số liệu điểm thi học kì 2 của 40 học sinh lớp 10A (thang điểm là 10):
Điểm 5 6 7 8 9 10
Tần số 5 12 8 9 4 2 N=40
Tính phương sai S x2

A. S x2 = 1, 784 . B. S x2 = 1,874 . C. S x2 = 1,847 . D. S x2 = 1, 748 .
Câu 28. Điểm thi môn Toán lớp 10A2 của một Trường trung học phổ thông được trình bày ở bảng phân bố
tần số sau
Điểm thi 5 6 7 8 9 10
Tần số 7 5 10 12 4 2 n  40
Trong các giá trị dưới đây, giá trị nào gần nhất với phương sai của bảng phân bố tần số trên?
A. 0, 94 . B. 3, 94 . C. 2, 94 . D. 1, 94 .
Trang 7
Bài 3. CÁC SỐ ĐẶC TRƯNG ĐO MỨC ĐỘ PHÂN TÁN CHO MẪU SỐ LIỆU
KHÔNG GHÉP NHÓM
I. Khoảng biến thiên. Khoảng tứ phân vị
1. Định nghĩa
- Trong một mẫu số liệu, khoảng biến thiên là hiệu số giữa giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của mẫu số
liệu đó.
Ta có thể tính khoảng biến thiên R của mẫu số liệu theo công thức sau:= R xmax − xmin , trong đó xmax là giá
trị lớn nhất, xmin là giá trị nhỏ nhất của mẫu số liệu đó.
- Giả sử Q1 , Q2 , Q3 là tứ phân vị của mẫu số liệu. Ta gọi hiệu ∆ Q = Q3 − Q1 là khoảng tứ phân vị, của mẫu số
liệu đó.
Chú ý: Khoảng tứ phân vị của mẫu số liệu còn gọi là khoảng trải giữa (tiếng Anh là InterQuartile Range -
IQR ) của mẫu số liệu đó.
Ví dụ 1. Mẫu số liệu thống kê chiều cao (đơn vị: mét) của 15 cây bạch đàn là:
6,3 6, 6 7,5 8, 2 8,3 7,8 7,9 9, 0 8,9 7, 2 7,5 8, 7 7, 7 8,8 7, 6 (2)
a) Tìm khoảng biến thiên của mẫu số liệu (2).
b) Tìm khoảng tứ phân vị của mẫu số liệu (2).
Giải
a) Trong mẫu số liệu (2), số lớn nhất là 9,0 và số bé nhất là 6,3. Vậy khoảng biến thiên của mẫu số liệu (2)
là:
R = xmax − xmin = 9, 0 − 6,3 = 2, 7( m).
b) Sắp xếp các số liệu của mẫu (2) theo thứ tự tăng dần, ta được:
6,3 6, 6 7, 2 7,5 7,5 7, 6 7, 7 7,8 7,9 8, 2 8,3 8, 7 8,8 8,9 9, 0
Do đó Q1 7,5(
= = m); Q2 7,8(= m); Q3 8, 7( m) .
Vậy khoảng tứ phân vị của mẫu số liệu (2) là: ∆ Q = Q3 − Q1 = 8, 7 − 7,5 = 1, 2( m) .
2. Ý nghĩa
a) Ý nghĩa của khoảng biến thiên: Khoảng biến thiên của mẫu số liệu phản ánh sự "dao động", "sự dàn
trải" của các số liệu trong mẫu đó. Khoảng biến thiên được sử dụng trong nhiều tình huống thực tiễn, chẳng
hạn: tìm ra sự phân tán điểm kiểm tra của một lớp học hay xác định phạm vi giá cả của một dịch vụ ...
Theo cách nhìn như ở trong vật lí, ở đó biên độ dao động phản ánh khoảng cách từ điểm cân bằng đến điểm
xa nhất của dao động, nếu coi số trung bình cộng là "điểm cân bằng" của mẫu số liệu thì khoảng biến thiên
của mẫu số liệu có thể xem như hai lần biên độ dao động của các số trong mẫu đó quanh điểm cân bẳng.
Trong các đại lượng đo mức độ phân tán của mẫu số liệu, khoảng biến thiên là đại lượng dễ hiểu, dễ tính
toán và tương đối tốt đối với các mẫu số liệu nhỏ. Tuy nhiên, do khoảng biến thiên chỉ sử dụng hai giá trị
xmax và xmin của mẫu số liệu nên đại lượng đó chưa diễn giải đầy đủ sự phân tán của các số liệu trong mẫu.
Ngoài ra, giá trị của khoảng biến thiên sẽ bị ảnh hưởng bởi các giá trị bất thường của mẫu số liệu đó. Trong
những trường hợp như vậy, khoảng biến thiên của mẫu số liệu không phản ánh chính xác độ dàn trải của
mẫu số liệu.
b) Ý nghĩa của khoảng tứ phân vị: Khoảng tứ phân vị là một đại lượng cho biết mức độ phân tán của nữa
giữa mẫu số liệu và có thể giúp xác định các giá trị bất thường của mẫu số liệu đó. Khoảng tứ phân vị
thường được sử dụng thay cho khoảng biến thiên vì nó loại trừ hầu hết giá trị bất thường của mẫu số liệu.
II. Phương sai
1. Định nghĩa
Cho mẫu số liệu thống kê có n giá trị x1 , x2 , …, xn và số trung bình cộng là x .
Trang 1
( x − x ) + ( x2 − x ) +…+ ( xn − x )
2 2 2
Ta gọi số s 2
= 1 là phương sai của mẫu số liệu trên.
n
Nhận xét
- Khi có các số liệu bằng nhau, ta có thể tính phương sai theo công thức sau:
+ Phương sai của mẫu số liệu thống kê trong bảng phân bố tẩn số là:
n1 ( x1 − x ) + n2 ( x2 − x ) +…+ nk ( xk − x )
2 2 2
2
s = ,
n
Tần số n 1
n 2
... nk
trong đó n= n1 + n2 +…+ nk ; x là số trung bình cộng của các số liệu đã cho.

+ Phương sai của mẫu số liệu thống kê trong bảng phân bố tần số tương đối là:
s 2 = f1 ( x1 − x ) + f 2 ( x2 − x ) +…+ f k ( xk − x ) ,
2 2 2

Tần số tương đối f1 f2 ... fk
trong đó x là số trung bình cộng của các số liệu đã cho.

- Trong thực tế, người ta còn dùng công thức sau để tính phương sai của một mẫu số liệu:
( x1 − x ) + ( x2 − x ) +…+ ( xn − x )
2 2 2
sˆ =
2
, trong đó: xi là giá trị của quan sát thứ i ; x là giá trị trung bình
n −1
và n là số quan sát trong mẫu số liệu đó.
2. ý nghĩa
Nhận xét: Phương sai s 2 đánh giá mức độ phân tán của các số liệu thống kê (so với số trung bình cộng).
Phương sai là số đặc trưng đo mức độ phân tán của mẫu số liệu.
Ví dụ 2. Xét mẫu số liệu thống kê kết quả 5 bài kiểm tra môn Toán của bạn Huy là:
6 7 7 8 7 (4) . Còn của bạn Dũng là 8 6 7 5 9 (3)
Số trung bình cộng của mẫu số liệu (4) là: x = 7 .
a) Tính phương sai của mẫu số liệu (4).
b) So sánh phương sai của mẫu số liệu (4) với phương sai của mẫu số liệu (3) Từ đó cho biết bạn nào có kết
quả kiểm tra môn Toán đồng đều hơn.
Giải
a) Gọi phương sai của hai mẫu số liệu (3) và (4) lần lượt là sD2 , sH2 . Ta có: sD2 = 2 ;
(6 − 7) 2 + (7 − 7) 2 + (7 − 7) 2 + (8 − 7) 2 + (7 − 7) 2 2
sH2= = = 0, 4.
5 5
2 2
b) Do sH = 0, 4 < sD = 2 nên bạn Huy có kết quả kiểm tra môn Toán đồng đều hơn bạn Dũng.
III. Độ lệch chuẩn
1. Định nghĩa
Căn bậc hai của phương sai gọi là độ lệch chuẩn của mẫu số liệu thống kê.
Nhận xét: Vì đơn vị đo của phương sai là bình phương đơn vị đo của số liệu thống kê, trong khi độ lệch
chuẩn lại có cùng đơn vị đo với số liệu thống kê, nên khi cần chú ý đến đơn vị đo thì ta sử dụng độ lệch
chuẩn.
Ví dụ 3. Bảng sau thống kê nhiệt độ (đơn vị: ° C ) ở Thành phố Hồ Chí Minh ngày 03/6/2021 sau một số lần
đo.
Giờ đo 1h 4h 7h 10h 13h 16h 19 h 22h
Nhiệt 27 26 28 32 34 35 30 28
độ ( C )
°
Trang 2
a) Viết mẫu số liệu thống kê nhiệt độ nhận được từ bảng .
b) Tính số trung bình cộng, phương sai và độ lệch chuẩn của mẫu số liệu đó (làm tròn kết quả đến hàng phần
trăm).
Giải
a) Mẫu số liệu thống kê nhiệt độ nhận được từ bảng là: 27 26 28 32 34 35 30 28
b) Nhiệt độ trung bình là:
x1 + x2 + x3 + x4 + x5 + x6 + x7 + x8 27 + 26 + 28 + 32 + 34 + 35 + 30 + 28
x = = 30 ( ° C ) .
8 8
Phương sai của mẫu số liệu đó là:
( x1 − x ) + ( x2 − x ) + ( x3 − x ) + ( x4 − x ) + ( x5 − x ) + ( x6 − x ) + ( x7 − x ) + ( x8 − x )
2 2 2 2 2 2 2 2
2
s =
8
(−3) + (−4) + (−2) + 2 + 4 + 5 + 0 + (−2) 2 78
2 2 2 2 2 2 2
= = = 9, 75.
8 8
Độ lệch chuẩn của mẫu số liệu đó= là: s 9, 75 ≈ 3,12 ( ° C ) .
2. Ý nghĩa
Cũng như phương sai, khi hai mẫu số liệu thống kê có cùng đơn vị đo và có số trung bình cộng bằng nhau
(hoặc xấp xỉ nhau), mẫu số liệu nào có độ lệch chuẩn nhỏ hơn thì mức độ phân tán (so với số trung bình
cộng) của các số liệu trong mẫu đó sẽ thấp hơn. Độ lệch chuẩn là số đặc trưng đo mức độ phân tán của mẫu
số liệu thống kê có cùng đơn vị đo.
IV. Tính hợp lí của số liệu thống kê

Ta có thể sử dụng các số đặc trưng đo mức độ phân tán cho mẫu số liệu không ghép nhóm để chỉ ra được
những số liệu bất thường của mẫu số liệu đó. Ta thường sử dụng khoảng tứ phân vị để xác định số liệu bất
thường của mẫu số liệu. Cụ thể như sau:
Giả sử Q1 , Q2 , Q3 là tứ phân vị của mẫu số liệu và hiệu ∆ Q = Q3 − Q1 là khoảng tứ phân vị của mẫu số liệu
3
đó. Một giá trị trong mẫu số liệu được coi là một giá trị bất thường nếu nó nhỏ hơn Q1 − ∆ Q hoặc lớn hơn
2
3
Q3 + ∆ Q . Như vậy, khoảng tứ phân vị cho ta cách nhận ra giá trị bất thường của mẫu số liệu.
2
Ví dụ 4. Nêu các giá trị bất thường của mẫu số liệu (7) thống kê sau:
5 6 19 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32
33 34 48 49
Giải
Mẫu số liệu (7) có tứ phân vị =là Q1 22;
= Q2 27;= Q3 32 .
Suy ra ∆ Q = Q3 − Q1 = 32 − 22 = 10.
3 3
Các giá trị 5,6 (nhỏ hơn Q1 − ∆ Q = 22 − ⋅10 = 7 ) và các giá trị 48,49 (lớn hơn
2 2
3 3
Q3 + ∆ Q = 32 + ⋅10 = 47 ) là các giá trị bất thường của mẫu số liệu (7).
2 2
Chú ý: Ta cũng có thể xác định số liệu bất thường của mẫu số liệu bằng số trung bình cộng và độ lệch
chuẩn. Cụ thể như sau:
Giả sử x , s lần lượt là số trung bình cộng và độ lệch chuẩn của mẫu số liệu. Một giá trị trong mẫu số liệu
cũng được coi là một giá trị bất thường nếu nó nhỏ hơn x − 3s hoặc lớn hơn x + 3s . Như vậy, số trung bình
cộng và độ lệch chuẩn cho ta cách nhận ra giá trị bất thường của mẫu số liệu.

Câu 1. Mẫu số liệu sau đây cho biết sản lượng lúa ( đv tạ) của 5 thửa ruộng thí nghệm có cùng diện tích
20 21 22 23 24
Trang 3
a) Tìm sản lượng trung bình
b) Tìm phương sai và độ lệch chuẩn.
c) Tìm khoảng biến thiên, khoảng tứ phân vị
Lời giải
20 + 21 + 22 + 23 + 24
a) Số trung bình của
= mẫu số liệu là: x = 22 .
5
b) Ta có bảng sau:
Giá tị ̣ Độ lệch Bình phương độ lệch
20 20 − 22 = −2 4
21 21 − 22 = −1 1
22 22 − 22 = 0 0
23 23 − 22 = 1 1
24 24 − 22 = 2 4
Tồng 10
10
Mẫu số liệu gồm 5 giá trị nên n = 5 . Do đó phương sai là: s= 2
= 2.
5
Độ lệch chuẩn là:= s 2 ≈ 1, 41 .
c) Khoảng biến thiên bằng 24 − 20 = 4
Khoảng tứ phân vị 23,5 − 20,5 = 3
Câu 2. Người ta tiến hành phỏng vấn một số người về chất lượng của một loại sản phẩm mới. người điều
tra yêu cầu cho điểm sản phẩm ( thang điểm 100) kết quả như sau:
80 65 51 48 45 61 30 35 84 83 60 58 75
72 68 39 41 54 61 72 75 72 61 58 65
Lời giải
Ta lập bảng phân bố tần số như sau:
Điểm 30 35 39 41 45 48 50 51 54 58 60 61 65 68 72 75 80 83 84
Tần số 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 3 2 1 1 1
Ta
1
=x ( n1 x1 + n2 x2 + ... + nk xk )
n
1
có:
= (1.30 + 1.35 + 1.39 + 1.41 + 1.45 + 1.48 + .... + 1.60 + 3.61 + 2.65 + 1.68 + 3.72 + 2.75 + 1.80 + 1.83 + 1.84 )
25
= 60, 2
1
sx2
Phương sai: =  n1 ( x1 − x) 2 + n2 ( x2 − x) 2 + ... + nk ( xk − x)=
2
 216,8
n  
Độ lệch chuẩn=
sx sx2
= 216,8
= 14, 724
Nhận xét: mức độ chênh lệch điểm giữa các giá trị là khá lớn
Khoảng biến thiên 84 − 30 =54
Nửa số liệu bên trái là 30,35,39, 41, 45, 48,50 ,51,54,58, 60, 61 gồm 12 giá trị, hai phần tử chính giữa là
48,50 .
(48 + 50) : 2 =
Do đó, Q1 = 49 .
Trang 4
Nửa số liệu bên phải là 61, 65, 65, 68, 72, 72, 72 , 75, 75,80,83,84 gồm 4 giá tri, hai phần tử chính giữa là
72,72.
Do đó, Q3 =(72 + 72) : 2 =
72 .
Vậy khoảng tứ phân vị cho mẫu số liệu là ∆ Q = 72 − 49 = 23 .
Không có giá trị bất thường

Câu 1. Năng suất lúa hè thu (tạ/ha) năm 1998 của 31 tỉnh ở Việt Nam được thống kê trong bảng sau:
Giá trị x3 = 35 có tần số bằng

A. 6 . B. 4 . C. 7 . D. 9 .
Lời giải
Chọn D
Câu 2. Chọn khẳng định sai trong các khẳng định sau:
A. Phương sai luôn là một số không âm.
B. Phương sai là bình phương của độ lệch chuẩn.
C. Phương sai càng lớn thì độ phân tán quanh số trung bình càng lớn.
D. Phương sai luôn lớn hơn độ lệch chuẩn.
Lời giải
Chọn D
 Phương sai S x2 còn độ lệch chuẩn S x = S x2 nhưng không thể khẳng định phương sai luôn lớn
hơn độ lệch chuẩn.
Câu 3. Để đánh giá mức độ phân tán của các số liệu thống kê so với số trung bình, ta dùng đại lượng nào
sau đây?
A. Số trung bình. B. Số trung vị C. Mốt. D. Phương sai.
Lời giải
Chọn D
 Dựa vào ý nghĩa của phương sai và độ lệch chuẩn để đo mức độ phân tán của các số liệu trong
mẫu quanh số trung bình.
Câu 4. Chọn câu đúng trong các câu trả lời sau đây: Phương sai bằng:
A. Một nửa của độ lệch chuẩn B. Căn bậc hai của độ lệch chuẩn.
C. Hai lần của độ lệch chuẩn. D. Bình phương của độ lệch chuẩn.
Lời giải
Chọn D
Ta có phương sai là: sx2
Độ lệch chuẩn: sx = sx2
Suy ra phương sai bằng bình phương của độ lệch chuẩn
Câu 5. Cho phương sai của các số liệu bằng 4 . Tìm độ lệch chuẩn.
A. 4 . B. 2 . C. 16 . D. 8 .
Lời giải
Trang 5
Ta có độ lệch chuẩn là căn bậc hai của phương sai
Nên =
sx sx2
= 4 2.
=
Câu 6. Độ lệch chuẩn là

A. Căn bậc hai của phương sai. B. Bình phương của phương sai.
C. Một nửa của phương sai. D. Không phải các công thức trên.
Lời giải
Chọn A
Câu 7. Nếu đơn vị đo của số liệu là kg thì đơn vị của độ lệch chuẩn là
kg
A. kg. B. kg 2 . C. Không có đơn vị. D. .
2
Lời giải
Chọn A
Câu 8. Tìm phát biểu đúng về phương sai của một mẫu số liệu.
A. Phương sai được sử dụng làm đại diện cho các số liệu của mẫu.
B. Phương sai được sử dụng để đánh giá mức độ phân tán của các số liệu thống kê (so với số
trung bình).
C. Phương sai được tính bằng tổng số phần tử của một mẫu số liệu.
D. Phương sai là số liệu xuất hiện nhiều nhất (số liệu có tần số lớn nhất) trong bảng các số
liệu thống kê.
Lời giải
Ý nghĩa của phương sai: Phương sai được sử dụng để đánh giá mức độ phân tán của các số liệu
thống kê (so với số trung bình). (SGK)
Câu 9. Theo kết quả thống kê điểm thi giữa kỳ 2 môn toán khối 11 của một trường THPT, người ta tính
được phương sai của bảng thống kê đó là sx2 = 0,573 . Độ lệch chuẩn của bảng thống kê đó bằng
A. 0,812 . B. 0, 757 . C. 0,936 . D. 0, 657 .
Lời giải
Ta có công thức tính độ lệch chuẩn là=
sx sx2
= 0,573 ≈ 0, 757 .
Câu 10. Cho mẫu số liệu x1 , x2 ,…, xN có số trung bình là x . Phương sai được tính theo công thức nào
trong các công thức sau
2 2
1 N
1 1 N
1
∑( )
N N
A.
N
∑ xi .
i =1
B.
N
∑(i =1
)
xi − x . C.
N i =1
xi − x . D.
N
∑(
i =1
)
xi − x .
Lời giải
2 2
1 N
1 N 2 1  N 
Phương sai được tính theo công thức
= s
N
2
∑ ( x − x)
i =1
i
hoặc
=
=
s ∑ xi − N 2  ∑
2
N i 1= i 1
xi  .

Câu 11. Phương sai của dãy số 2;3; 4;5;6 là
A. S x2 = 4 . B. S x2 = 2 . C. S x2 = 2 . D. S x2 = −2 .
Lời giải
Chọn C
2+3+ 4+5+ 6
 Ta có: x
= = 4.
5
Trang 6
1
( 2 − 4 ) + ( 3 − 4 ) + ( 5 − 4 ) + ( 6 − 4 ) = 2 .
2 2 2 2
 Suy ra: S x2 =
5 
Câu 12. Khoảng tứ phân vị của dãy số 2;3; 4;5;6 là

A. ∆ Q =3. B. ∆ Q = 2 . C. ∆ Q =2. D. ∆ Q =−2 .
Lời giải
Chọn A
11 5
∆ Q = Q3 − Q1 = − = 3
2 2
Câu 13. Thống kê điểm kiểm tra môn toán (thang điểm 10) của một nhóm gồm 6 học sinh ta có bảng số
liệu sau:
Tên học sinh Kim Sơn Ninh Bình Việt Nam
Điểm 9 8 7 10 8 9
Tìm độ lệch chuẩn δ của bảng số liệu trên (làm tròn đến hàng phần trăm).
A. δ ≈ 0,92 . B. δ ≈ 0,95 . C. δ ≈ 0,96 . D. δ ≈ 0,91 .
Lời giải
Chọn C
9 + 8 + 7 + 10 + 8 + 9 51
 Ta có:=
x = = 8,5 .
6 6
 Suy ra: δ 2 =
1
6
(
2 ( 9 − 8,5 ) + 2 ( 8 − 8,5 ) + ( 7 − 8,5 ) + (10 − 8,5 ) =
2 2 2 2
)11
12
.
11
δ
 Do đó= ≈ 0,96 .
12
Câu 14. Có 100 học sinh tham dự kì thi học sinh giỏi Toán (thang điểm 20). Kết quả cho trong bảng sau:
Khi đó độ lệch chuẩn là

A. 1,98 . B. 3,96 . C. 15, 23 D. 1,99 .
Lời giải
Chọn D
Ta có:
1.9 + 1.10 + 3.11 + 5.12 + 8.13 + 13.14 + 19.15 + 24.16 + 14.17 + 10.18 + 2.19
x = 15, 23
100
1.92 + 1.102 + 3.112 + 5.122 + 8.132 + 13.142 + 19.152 + 24.162 + 14.17 2 + 10.182 + 2.192
x 2
= 235, 91 Phư
100
()
2
ơng sai của bảng số liệu là: s2 =x 2 − x =235, 91 − 15, 232 =3, 9571 .
Độ lệch chuẩn là:=s s2

= 3, 9571
= 1, 99 .
Câu 15. Điểm thi của lớp 10C của một trường Trung học Phổ Thông được trình bày ở bảng phân bố tần số
sau:
Trang 7
Phương sai của bảng phân bố tần số đã cho là:
A. 0,94 B. 3,94. C. 2,94. D. 1,94.
Lời giải
Chọn D
Trong dãy số liệu về điểm thi của lớp 10C ta có:
1 1
x = ⋅ ( n1 x1 + n2 x2 + ... + n6 x6 ) = ⋅ ( 7.5 + 5.6 + 10.7 + 12.8 + 4.9 + 2.10 ) = 7,175
n 40
Phương sai:
1
( (
2
) (
2
)
s 2 = ⋅ n1. x1 − x + n2 . x2 − x + ... + n6 . x6 − x
n
2
( ))
1
40
(
=⋅ 7. ( 5 − 7,175 ) + 5. ( 6 − 7,175 ) + 10. ( 7 − 7,175 )
2 2 2
+12. ( 8 − 7,175 ) + 4. ( 9 − 7,175 ) + 2. (10 − 7,175 )

2 2 2
)
≈ 1,94
Câu 16. Theo dõi thời gian làm một bài toán (tính bằng phút) của 40 học sinh, giáo viên lập được bảng
sau:
Phương sai của mẫu số liệu trên gần với số nào nhất?
A. 6 . B. 12 . C. 40 . D. 9 .
Lời giải
x1.n1 + x2 .n2 + ... + xk .nk 317
Ta có giá trị trung bình=
của mẫu số liệu là x = .
N 40
(=
x − x ) + ( x − x ) + ... + ( x − x )
2 2 2
1 2 n
Phương sai của mẫu số liệu là s
= 2
6.
N
Câu 17. Cho dãy số liệu thống kê: 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 ; 7 . Phương sai của các số liệu thống kê là
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 4 .
Lời giải
1+ 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7
Giá trị trung bình của dãy số liệu thống
= kê đã cho là: x = 4 .
7
Phương sai của các số liệu thống kê là
( x − 1) + ( x − 1) + ( x − 2 ) + ( x − 3) + ( x − 4 ) + ( x − 5) + ( x − 6) + ( x − 7 )
2 2 2 2 2 2 2 2
2
S x =
7
( 4 − 1) + ( 4 − 2 ) + ( 4 − 3) + ( 4 − 4 ) + ( 4 − 5 ) + ( 4 − 6 ) + ( 4 − 7 )
2 2 2 22 2 2
28
= = = 4.
7 7
Câu 18. Cho dãy số liệu thống kê: 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 ; 7 . Khoảng biến thiên là
A. 1 . B. 2 . C. 3 . D. 6 .
Lời giải
Chọn D
7 − 1 =6
Câu 19. Số liệu thống kê 100 học sinh tham gia kì thi học sinh giỏi toán (thang điểm 20). Kết quả được
thống kê trong bảng sau:
Trang 8
Tính độ lệch chuẩn của bảng số liệu thống kê.
A. 2, 01 . B. 1,89 . C. 1,98 . D. 1,99 .
Lời giải
Điểm số trung bình của các học sinh tham gia thi học sinh giỏi là
1.9 + 1.10 + 3.11 + 5.12 + 8.13 + 13.14 + 19.15 + 24.16 + 14.17 + 10.18 + 2.19
x ≈ 15, 23 .
100
Phương sai của số liệu thống kê là
( x − 9 ) + ( x − 10 ) ( ) ( ) ( )
2 2 2 2 2
+ 3 x − 11 + 5 x − 12 + ... + 2 x − 19
S x2 ≈ 3,96 .
100
Suy ra độ lệch chuẩn của bảng số liệu thống kê là=
Sx S x2 ≈ 1,99
Câu 20. Cho mẫu số liệu thống kê {1; 2;3; 4;5;6;7;8;9} .Tính (gần đúng) độ lệch chuẩn của mẫu số liệu
trên?
A. 2, 45 . B. 2,58 . C. 6, 67 . D. 6, 0 .
Lời giải
1+ 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9
Ta có giá trị trung bình x = 5 .
=
9
Do đó độ lệch chuẩn
(1 − 5) + ( 2 − 5) + ( 3 − 5) + ( 4 − 5) + ( 5 − 5) + ( 6 − 5) + ( 7 − 5) + ( 8 − 5) + ( 9 − 5)
2 2 2 2 2 2 2 2 2
s=
9
2 15
=s ≈ 2,58 .
3
Câu 21. Cho mẫu số liệu thống kê {1; 2;3; 4;5;6;7;8;9} .Tìm khoảng tứ phân vị của mẫu số liệu trên?
A. 2 . B. 5 . C. 3 . D. 4 .
Lời giải
Ta có Q=
1 2,5, Q=
3 7,5 ⇒ ∆=
Q 5
Câu 22. Một cửa hàng bán gạo, thống kê số kg gạo mà cửa hàng bán mỗi ngày trong 30 ngày, được bảng
tần số:
Phương sai của bảng số liệu gần đúng với giá trị nào dưới đây nhất?
A. 155 . B. 2318 . C. 3325 . D. 1234 .
Lời giải
Ta có số trung bình của bảng số liệu là:
Trang 9
7.100 + 4.120 + 2.130 + 8.160 + 3.180 + 2.200 + 4.250
x ≈ 155
30
Phương sai của bảng số liệu:
7(100 − 155) 2 + 4(120 − 155) 2 + 2(130 − 155) 2 + 8(160 − 155) + 3(180 − 155) 2 + 2(200 − 155) 2 + 4(250 − 155) 2
sx2 ≈
30
≈ 2318 .
Câu 23. Sản lượng lúa (tạ) của 40 thửa ruộng thí nghiệm có cùng diện tích được trình bày trong bảng phân
bố tần số sau đây:
Sản lượng 20 21 22 23 24
Tần số 5 8 11 10 6
Phương sai của mẫu số liệu là:
A. s 2x = 1,5 B. s 2x = 1, 24 . C 1,54 D. 22,1
Lời giải
Ta có sản lượng trung bình của 40 thửa ruộng là:
1
x
= ( 5.20 + 8.21 + 11.22 + 10.23 + 6.24 = ) 22,1 ( tạ)
40
Phương sai:
1
sx2
=  n1 ( x1 − x) 2 + n2 ( x2 − x) 2 + ... + nk ( xk − x)=
2
 1,54
n 
Câu 24. Điểm kiểm tra giữa kỳ 2 của một học sinh lớp 10 như sau: 2, 4, 6,8,10 . Phương sai của mẫu số
liệu trên là bao nhiêu?
A. 6 B. 8 C. 10 D. 40
Lời giải
Chọn B
2 + 4 + 6 + 8 + 10
x = 6.
5
2
1 5
s
= 2
5 i =1
(
∑ xi − x= 8 . )
Câu 25. Điểm kiểm tra giữa kỳ 2 của một học sinh lớp 10 như sau: 2, 4, 6,8,10 . Khoảng biến thiên của
mẫu số liệu trên là bao nhiêu?
A. 6 B. 8 C. 10 D. 40
Lời giải
Chọn B
Câu 26. Cho thống kê điểm thi môn toán trong một kì thi của 400 em học sinh. Người ta thấy
có 72 bài được điểm 5 . Hỏi tần suất của giá trị xi = 5 là bao nhiêu
A. 72% . B. 36% . C. 10% . D. 18% .
Lời giải
ni 72
Ta có tần số của giá trị xi là ni = 72 , suy ra tần suất của giá trị xi là: =
fi = = 18%
N 400
Vậy fi = 18% .
Câu 27. Cho bảng số liệu điểm thi học kì 2 của 40 học sinh lớp 10A (thang điểm là 10):
Điểm 5 6 7 8 9 10
Trang 10
Tần số 5 12 8 9 4 2 N=40
Tính phương sai S x2

A. S x2 = 1, 784 . B. S x2 = 1,874 . C. S x2 = 1,847 . D. S x2 = 1, 748 .
Lời giải
Ta có điểm trung bình của 40 em học sinh là:
5 x5 + 12 x6 + 8 x7 + 9 x8 + 4 x9 + 2 x10 281
=x = = 7, 025
40 40
5(5 − 7, 025) + 12(6 − 7, 025) + 8(7 − 7, 025) 2 + 9(8 − 7, 025) 2 + 4(9 − 7, 025) 2 + 2(10 − 7, 025) 2
2 2
S x2 =
40
= 1,874
Câu 28. Điểm thi môn Toán lớp 10A2 của một Trường trung học phổ thông được trình bày ở bảng phân bố
tần số sau
Điểm thi 5 6 7 8 9 10
Tần số 7 5 10 12 4 2 n  40
Trong các giá trị dưới đây, giá trị nào gần nhất với phương sai của bảng phân bố tần số trên?
A. 0, 94 . B. 3, 94 . C. 2, 94 . D. 1, 94 .
Lời giải
Trong dãy số liệu về điểm thi môn Toán lớp 10A2 ta có
1 1
x  . n1x 1  n2x 2  ...  n6x 6   . 7.5  5.6  10.7  12.8  4.9  2.10  7,175 .
n 40
Phương sai là:
1  2
     
2 2
s 2  . n1. x 1  x  n2 . x 2  x  ...  n6 . x 6  x 
n  
1 
. 7. 5  7,175  5. 6  7,175  10. 7  7,175
2 2 2

40 
2
12. 8  7,175  4. 9  7,175  2. 10  7,175 
2 2

 1, 94.
Trang 11
Bài 4. XÁC SUẤT CỦA BIẾN CỐ TRONG MỘT SỐ TRÒ CHƠI ĐƠN GIẢN
A. LÝ THUYẾT
I. Xác suất của biến cố trong trò chơi tung đồng xu
Xác suất của biến cố A , kí hiệu P( A) , là tỉ số giữa số các kết quả thuận lợi cho biến cố A và số phần tử của
không gian mẫu Ω :
n( A)
P( A) = ,
n (Ω)
ở đó n( A), n(Ω) lần lượt là số phần tử của hai tập hợp A và Ω .
Ví dụ 1. Tung một đồng xu hai lần liên tiếp.
a) Viết tập hợp Ω là không gian mẫu trong trò chơi trên.
b) Xét biến cố B : “Có ít nhất một lần xuất hiện mặt ngửa". Tính xác suất của biến cố B .
Giải
a) Không gian mẫu trong trò chơi trên là tập hợp
Ω ={SS ; SN ; NS ; NN }.
b) Có ba kết quả thuận lợi cho biến cố B là: SN , NS , NN , tức là B = {SN ; NS ; NN } .
n( B ) 3
Vì thế, xác suất của biến cố B là = .
n (Ω) 4
II. Xác suất của biến cố trong trò chơi gieo xúc xắc
Xác suất của biến cố C , kí hiệu P (C ) , là tỉ số giữa số các kết quả thuận lợi cho biến cố C và số phần tử
của không gian mẫu Ω :
n(C )
P(C ) = ,
n (Ω)
ở đó n(C ), n(Ω) lần lượt là số phần tử của hai tập hợp C và Ω .
Ví dụ 2. Gieo một xúc xắc hai lần liên tiếp.
b) Xét biến cố D : "Số chấm trong hai lần gieo đều là số lẻ". Tính xác suất của biến cố D .
Giải
=Ω {(= i; j ) i, j 1, 2,3, 4,5, 6},
trong đó (i; j ) là kết quả “Lần đầu xuất hiện mặt i chấm, lần sau xuất hiện mặt j chấm". Tập hợp Ω có 36
phần tử.
b) Có 9 kết quả thuận lợi cho biến cố D là: (1;1);(1;3);(1;5);(3;1);(3;3) ; (3;5);(5;1);(5;3);(5;5) , tức là
D = {(1;1);(1;3);(1;5);(3;1);(3;3) ; (3;5);(5;1);(5;3);(5;5)} . Tập hợp D có 9 phần tử.
n( D ) 9 1
Vậy xác suất của biến cố nói trên là: = = .
n(Ω) 36 4
B. BÀI TẬP TỰ LUẬN
Dạng 1. Xác suất của biến cố trong trò chơi tung một đồng xu hai lần liên tiếp
Câu 1. Tung một đồng xu hai lần liên tiếp. Tính xác xuất của biến cố "Kết quả của hai lần tung là khác
nhau".
Câu 2. Gieo một xúc xắc hai lần liên tiếp. Tính xác suất của mỗi biến cố sau:
a) "Tổng số chấm xuất hiện trong hai lần gieo không bé hơn 10 ";
b) "Mặt 1 chấm xuất hiện ít nhất một lần".
Trang 1
Câu 3. Tung một đồng xu hai lần liên tiếp. Phát biểu mỗi biến cố sau dưới dạng mệnh đề nêu sự kiện:
a) A = {NS ; SS } ;
b) B = {NN ; NS ; SN ; SS } .
Câu 4. Tung một đồng xu hai lần liên tiếp. Tính xác suất của biến cố "Lần thứ hai xuất hiện mặt ngửa".
Câu 5. Gieo một xúc xắc hai lần liên tiếp. Phát biểu mỗi biến cố sau dưới dạng mệnh đề nêu sự kiện:
a) C = {(1;1)} ;
b) D = {(1;6);(6;1)} ;
c) G = {(3;3); (3; 6) ; (6;3);(6;6)} ;
d) E = {(1;1);(1;3);(1;5);(3;3);(3;1);(3;5);(5;5);(5;1);(5;3)} .
a) A : "Lần thứ hai xuất hiện mặt 5 chấm";
b) B : "Tổng số chấm xuất hiện trong hai lần gieo bằng 7 ";
c) C: "Tổng số chấm xuất hiện trong hai lần gieo chia hết cho 3";
d) D : "Số chấm xuất hiện lần thứ nhất là số nguyên tố";
e) E: "Số chấm xuất hiện lần thứ nhất nhỏ hơn số chấm xuất hiện lần thứ hai".
Câu 7. Tung một đồng xu ba lần liên tiếp.
a) Tìm số phần tử của tập hợp Ω là không gian mẫu trong trò chơi trên.
b) Xác định mỗi biến cố:
A : "Lần thứ hai xuất hiện mặt ngửa";
B: "Mặt sấp xuất hiện đúng hai lần".
C. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Câu 1. Tung một đồng xu hai lần liên tiếp.
a) Xác xuất của biến cố "Kết quả của hai lần tung là khác nhau" là:
1
A. .
2
1
B. .
4
3
C. .
4
1
D. .
3
b) Xác xuất của biến cố "Hai lần tung đều xuất hiện mặt sấp" là:
1
A. .
2
1
B. .
4
3
C. .
4
1
D. .
3
c) Xác xuất của biến cố "Lần thứ nhất xuất hiện mặt sấp" là:
1
A. .
2
1
B. .
4
3
C. .
4
1
D. .
3
41
Trang 2
d) Xác xuất của biến cố "Mặt sấp xuất hiện đúng một lần" là:
1
A. .
2
1
B. .
4
3
C. .
4
1
D. .
3
Câu 2. Gieo một xúc xắc hai lần liên tiếp.
a) Xác suất của biến cố "Lần thứ nhất xuất hiện mặt 1 chấm, lần thứ hai xuất hiện mặt 3 chấm" là:
1
A. .
2
1
B. .
6
1
C. .
36
1
D. .
4
b) Xác suất của biến cố "Lần thứ nhất xuất hiện mặt 6 chấm" là:
1
A. .
2
1
B. .
6
1
C. .
36
1
D. .
4
c) Xác suất của biến cố "Số chấm xuất hiện ở hai lần gieo là giống nhau" là:
1
A. .
2
1
B. .
6
1
C. .
36
1
D. .
4
d) Xác suất của biến cố "Số chấm xuất hiện ở hai lần gieo là số chẵn" là:
1
A. .
2
1
B. .
6
1
C. .
36
1
D. .
4
Trang 3
Bài 4. XÁC SUẤT CỦA BIẾN CỐ TRONG MỘT SỐ TRÒ CHƠI ĐƠN GIẢN
A. LÝ THUYẾT
I. Xác suất của biến cố trong trò chơi tung đồng xu
Xác suất của biến cố A , kí hiệu P( A) , là tỉ số giữa số các kết quả thuận lợi cho biến cố A và số phần tử của
không gian mẫu Ω :
n( A)
P( A) = ,
n (Ω)
ở đó n( A), n(Ω) lần lượt là số phần tử của hai tập hợp A và Ω .
Ví dụ 1. Tung một đồng xu hai lần liên tiếp.
b) Xét biến cố B : “Có ít nhất một lần xuất hiện mặt ngửa". Tính xác suất của biến cố B .
Giải
Ω ={SS ; SN ; NS ; NN }.
b) Có ba kết quả thuận lợi cho biến cố B là: SN , NS , NN , tức là B = {SN ; NS ; NN } .
n( B ) 3
Vì thế, xác suất của biến cố B là = .
n (Ω) 4
II. Xác suất của biến cố trong trò chơi gieo xúc xắc
Xác suất của biến cố C , kí hiệu P(C ) , là tỉ số giữa số các kết quả thuận lợi cho biến cố C và số phần tử
của không gian mẫu Ω :
n(C )
P(C ) = ,
n (Ω)
ở đó n(C ), n(Ω) lần lượt là số phần tử của hai tập hợp C và Ω .
Ví dụ 2. Gieo một xúc xắc hai lần liên tiếp.
b) Xét biến cố D : "Số chấm trong hai lần gieo đều là số lẻ". Tính xác suất của biến cố D .
Giải
=Ω {(= i; j ) i, j 1, 2,3, 4,5, 6},
trong đó (i; j ) là kết quả “Lần đầu xuất hiện mặt i chấm, lần sau xuất hiện mặt j chấm". Tập hợp Ω có 36
phần tử.
b) Có 9 kết quả thuận lợi cho biến cố D là: (1;1);(1;3);(1;5);(3;1);(3;3) ; (3;5);(5;1);(5;3);(5;5) , tức là
D = {(1;1);(1;3);(1;5);(3;1);(3;3) ; (3;5);(5;1);(5;3);(5;5)} . Tập hợp D có 9 phần tử.
n( D ) 9 1
Vậy xác suất của biến cố nói trên là: = = .
n(Ω) 36 4
Dạng 1. Xác suất của biến cố trong trò chơi tung một đồng xu hai lần liên tiếp
Câu 1. Tung một đồng xu hai lần liên tiếp. Tính xác xuất của biến cố "Kết quả của hai lần tung là khác
nhau".
Giải
- Không gian mẫu trong trò chơi trên là tập hợp Ω ={SS ; SN ; NS ; NN } . Do đó, n(Ω) =4 .
- Gọi A là biến cố "Kết quả của hai lần tung là khác nhau". Các kết quả thuận lợi cho biến cố A là:
SN , NS , tức là A = {SN ; NS } . Vì thế, n( A) = 2 .
Trang 1
n( A) 2 1
Vậy xác suất của biến cố A là: P( A=
) = = .
n (Ω) 4 2
a) "Tổng số chấm xuất hiện trong hai lần gieo không bé hơn 10 ";
b) "Mặt 1 chấm xuất hiện ít nhất một lần".
Giải
Không gian mẫu trong trò chơi trên là tập= hợp Ω {(= i, j 1, 2,3, 4,5, 6} .
i; j ) ∣
Vậy n(Ω) =36 .
a) Gọi E là biến cố "Tổng số chấm xuất hiện trong hai lần gieo không bé hơn 10 ". Các kết quả thuận lợi
cho biến cố E là: (5;5), (5;6), (6;5), (6;6) , tức là E = {(5;5), (5;6), (6;5), (6;6)} . Vì thế, n( E ) = 4 .
n( E ) 4 1
Vậy xác suất của biến cố E là: P( E= ) = = .
n(Ω) 36 9
b) Gọi G là biến cố "Mặt 1 chấm xuất hiện ít nhất một lần". Các kết quả thuận lợi cho biến cố G là:
(1;1), (1; 2), (1;3), (1; 4), (1;5), (1;6), (2;1), (3;1), (4;1) , (5;1), (6;1) , tức là
G = {(1;1), (1; 2), (1;3), (1; 4), (1;5), (1;6), (2;1), (3;1) , (4;1), (5;1), (6;1)} . Vì thế, n(G ) = 11 .
n(G ) 11
Vậy xác suất của biến cố G là: P= (G ) = .
n(Ω) 36
Câu 3. Tung một đồng xu hai lần liên tiếp. Phát biểu mỗi biến cố sau dưới dạng mệnh đề nêu sự kiện:
a) A = {NS ; SS } ;
b) B = {NN ; NS ; SN ; SS } .
Lời giải
a) A : "Lần thứ hai xuất hiện mặt sấp".
b) B: "Lần thứ nhất xuất hiện mặt sấp hoặc mặt ngửa".
Câu 4. Tung một đồng xu hai lần liên tiếp. Tính xác suất của biến cố "Lần thứ hai xuất hiện mặt ngửa".
Lời giải
1
.
2
Câu 5. Gieo một xúc xắc hai lần liên tiếp. Phát biểu mỗi biến cố sau dưới dạng mệnh đề nêu sự kiện:
a) C = {(1;1)} ;
b) D = {(1;6);(6;1)} ;
c) G = {(3;3);(3;6) ; (6;3);(6;6)} ;
d) E = {(1;1);(1;3);(1;5);(3;3);(3;1);(3;5);(5;5);(5;1);(5;3)} .
Lời giải
a) C : "Số chấm xuất hiện ở hai lần gieo đều là 1 ".
b) D : "Giá trị tuyệt đối của hiệu số chấm giữa hai lần gieo là 5".
c) E : "Số chấm xuất hiện ở hai lần gieo chia hết cho 3".
d) G : "Tích số chấm xuất hiện ở hai lần gieo là số lẻ".
a) A : "Lần thứ hai xuất hiện mặt 5 chấm";
b) B : "Tổng số chấm xuất hiện trong hai lần gieo bằng 7 ";
c) C: "Tổng số chấm xuất hiện trong hai lần gieo chia hết cho 3";
d) D : "Số chấm xuất hiện lần thứ nhất là số nguyên tố";
e) E: "Số chấm xuất hiện lần thứ nhất nhỏ hơn số chấm xuất hiện lần thứ hai".
Lời giải
Không gian mẫu có 36 phần tử.
1
a) A {(=
= i 1, 2,3, 4,5, 6} . Suy ra n( A) = 6 . Vậy P( A) = .
i;5) ∣
6
Trang 2
b) B = {(1;6);(6;1);(2;5);(5; 2);(3; 4);(4;3)} . Suy ra n( B) = 6 .
1
Vậy P( B) = .
6
c) C = {(1; 2);(2;1);(1;5);(5;1);(2; 4);(4; 2);(3;3);(3;6);(6;3);(4;5) ; (5; 4);(6;6)} .
1
Suy ra n(C ) = 12 . Vậy P(C ) = .
3
d) D = {(2;1);(2; 2);(2;3);(2; 4);(2;5);(2;6);(3;1);(3; 2);(3;3);(3; 4) ;
(3;5);(3;6);(5;1);(5; 2);(5;3);(5; 4);(5;5);(5;6)} .
1
Suy ra n( D) = 18 . Vậy P ( D) = .
2
e) E = {(1; 2);(1;3);(1; 4);(1;5);(1;6);(2;3);(2; 4);(2;5);(2;6);(3; 4) ;
(3;5);(3;6);(4;5);(4;6);(5;6)} .
5
Suy ra n( E ) = 15 . Vậy P( E ) = .
12
Câu 7. Tung một đồng xu ba lần liên tiếp.

a) Tìm số phần tử của tập hợp Ω là không gian mẫu trong trò chơi trên.
b) Xác định mỗi biến cố:
A : "Lần thứ hai xuất hiện mặt ngửa";
B: "Mặt sấp xuất hiện đúng hai lần".
Lời giải
a) Ω ={NNN ; NNS ; NSS ; NSN ; SNN ; SNS; SSN; SSS } . Suy ra n(Ω) =8 .
b) A {= NNN ; NNS ; SNN ; SNS }.B {NSS ; SNS ; SSN } .

Câu 1. Tung một đồng xu hai lần liên tiếp.
a) Xác xuất của biến cố "Kết quả của hai lần tung là khác nhau" là:
1
A. .
2
1
B. .
4
3
C. .
4
1
D. .
3
b) Xác xuất của biến cố "Hai lần tung đều xuất hiện mặt sấp" là:
1
A. .
2
1
B. .
4
3
C. .
4
1
D. .
3
c) Xác xuất của biến cố "Lần thứ nhất xuất hiện mặt sấp" là:
1
A. .
2
1
B. .
4
Trang 3
3
C. .
4
1
D. .
3
41
d) Xác xuất của biến cố "Mặt sấp xuất hiện đúng một lần" là:
1
A. .
2
1
B. .
4
3
C. .
4
1
D. .
3
Câu 2. Gieo một xúc xắc hai lần liên tiếp.
a) Xác suất của biến cố "Lần thứ nhất xuất hiện mặt 1 chấm, lần thứ hai xuất hiện mặt 3 chấm" là:
1
A. .
2
1
B. .
6
1
C. .
36
1
D. .
4
b) Xác suất của biến cố "Lần thứ nhất xuất hiện mặt 6 chấm" là:
1
A. .
2
1
B. .
6
1
C. .
36
1
D. .
4
c) Xác suất của biến cố "Số chấm xuất hiện ở hai lần gieo là giống nhau" là:
1
A. .
2
1
B. .
6
1
C. .
36
1
D. .
4
d) Xác suất của biến cố "Số chấm xuất hiện ở hai lần gieo là số chẵn" là:
1
A. .
2
1
B. .
6
1
C. .
36
1
D. .
4
Trang 4
LỜI GIẢI TRẮC NGHIỆM
Câu 1 a) A. b) B. c) A. d) A.
Câu 2 a) C. b) B. c) B. d) D.
Trang 5
Bài 5. XÁC SUẤT CỦA BIẾN CỐ
I. Một số khái niệm về xác suất
1. Phép thử ngẫu nhiên và không gian mẫu

Có những phép thử mà ta không thể đoán trước được kết quả của nó, mặc dù đã biết tập hợp tất cả các kết
quả có thể có của phép thử đó. Những phép thử như thế gọi là phép thử ngẫu nhiên (gọi tắt là phép thử).
Tập hợp Ω các kết quả có thể xảy ra của một phép thử gọi là không gian mẫu của phép thử đó.
Ví dụ 1. Một hộp có 3 chiếc thẻ cùng loại, mỗi thẻ được ghi một trong các số 1, 2,3 ; hai thẻ khác nhau thì
ghi hai số khác nhau. Rút ngẫu nhiên một chiếc thẻ từ trong hộp, ghi lại số của thẻ được rút ra và bỏ lại thẻ
đó vào hộp. Xét phép thử "Rút ngẫu nhiên liên tiếp hai chiếc thẻ trong hộp". Hãy cho biết không gian mẫu
của phép thử đó.
Giải
Không gian mẫu của phép thử trên là tập hợp Ω ={(1;1);(1; 2);(1;3);(2;1);(2; 2) ; (2;3);(3;1);(3; 2);(3;3)} , ở
đó, chẳng hạn (1; 2) là kết quả "Lần thứ nhất rút ra thẻ ghi số 1, lần thứ hai rút ra thẻ ghi số 2".
Ví dụ 2. Một hộp có 1 quả bóng xanh, 1 quả bóng đỏ, 1 quả bóng vàng; các quả bóng có kích thước và khối
lượng giống nhau. Lấy ngẫu nhiên một quả bóng từ trong hộp, ghi lại màu của quả bóng được lấy ra và bỏ
lại quả bóng đó vào hộp. Xét phép thử "Lấy ngẫu nhiên liên tiếp hai quả bóng trong hộp". Hãy cho biết
không gian mẫu của phép thử đó.
Giải
Không gian mẫu của phép thử trên là tập hợp Ω ={ XX ; XĐ,XV ; ĐĐ; ĐV ; ĐX ; VV ; VX ;VĐ }, ở đó, chẳng
hạn XĐ là kết quả "Lần thứ nhất lấy ra quả bóng xanh, lần thứ hai lấy ra quả bóng đỏ".
2. Biến cố
a) Định nghĩa
Nhận xét
- Mỗi sự kiện liên quan đến phép thử T tương ứng với một (và chỉ một) tập con A của không gian mẫu Ω .
- Ngược lại, mỗi tập con A của không gian mẫu Ω có thể phát biểu dưới dạng mệnh đề nêu sự kiện liên
quan đến phép thử T .
Một cách tổng quát, ta có định nghĩa sau:
Biến cố ngẫu nhiên (gọi tắt là biến cố) là một tập con của không gian mẫu.
Chú ý: Vì sự kiện chỉ ra tính chất đặc trưng cho các phần tử của một biến cố nên ta cũng gọi sự kiện là biến
cố. Chẳng hạn: Sự kiện "Kết quả của hai lần tung là giống nhau" trong phép thử "Tung một đồng xu hai lần
liên tiếp" là một biến cố.
Ví dụ 3. Xét phép thử “Gieo một xúc xắc hai lần liên tiếp".
a) Sự kiện "Tổng số chấm trong hai lần gieo chia hết cho 5 " tương ứng với biến cố nào của phép thử trên?
b) Phát biểu biến cố D = {(1;5 ) ; ( 5;1) ; ( 2; 4 ) ; ( 4; 2 ) ; ( 3;3) ; ( 6;6 )}
của không gian mẫu (của phép thử trên) dưới dạng mệnh đề nêu sự kiện.
Giải
a) Sự kiện "Tổng số chấm trong hai lần gieo chia hết cho 5" tương ứng với biến cố:
C = {(1; 4 ) ; ( 4;1) ; ( 2;3) ; ( 3; 2 ) ; ( 4;6 ) ; ( 6; 4 ) ; ( 5;5 )}
của phép thử trên.
b) Tập con D bao gồm tất cả các phần tử của không gian mẫu có tính chất đặc trưng là tổng hai số trong
mỗi cặp chia hết cho 6 . Vậy biến cố D có thể phát biểu dưới dạng mệnh đề nêu sự kiện "Tổng số chấm
trong hai lần gieo chia hết cho 6".
Trang 1
b) Biến cố không. Biến cố chắc chắn
Xét phép thử T với không gian mẫu Ω . Mỗi biến cố là một tập con của tập hợp Ω . Vì thế, tập rỗng ∅
cũng là một biến cố, gọi là biến cố không thể (gọi tắt là biến cố không). Còn tập hợp Ω gọi là biến cố chắc
chắn.
Chẳng hạn, khi gieo một xúc xắc, biến cố "Mặt xuất hiện có 7 chấm" là biến cố không, còn biến cố "Mặt
xuất hiện có số chấm không vượt quá 6" là biến cố chắc chắn.
c) Biến cố đối
Xét phép thử T với không gian mẫu là Ω . Giả sử A là một biến cố. Như vậy, A là tập con của tập hợp Ω .
Ta xét tập con Ω \ A là phần bù của A trong Ω .
Tập con Ω \ A xác định một biến cố, gọi là biến cố đối của biến cố A , kí hiệu là A .
Chẳng hạn, khi gieo ngẫu nhiên một xúc xắc một lần, biến cố "Mặt xuất hiện của xúc xắc có số chấm là số
lẻ" là biến cố đối của biến cố "Mặt xuất hiện của xúc xắc có số chấm là số chẵn".
Chú ý: Nếu biến cố A được mô tả dưới dạng mệnh đề toán học Q thì biến cố đối A được mô tả bằng mệnh
đề phủ định của mệnh đề Q (tức là mệnh đề Q ).
3. Xác suất của biến cố

n( A)
Xác suất của biến cố A , kí hiệu là P( A) , bằng tỉ số , ở đó n( A), n(Ω) lần lượt là số phần tử của hai
n (Ω )
n( A)
tập hợp A và Ω . Như vậy: P( A) = .
n (Ω)
Vi dụ 4. Một hộp có 5 chiếc thẻ cùng loại, mỗi thẻ được ghi một trong các số 1, 2,3 , 4, 5; hai thẻ khác nhau
thì ghi hai số khác nhau. Rút ngẫu nhiên đồng thời 2 chiếc thẻ từ trong hộp.
a) Gọi Ω là không gian mẫu trong trò chơi trên. Tính số phần tử của tập hợp Ω .
b) Tính xác suất của biến cố E : "Tổng các số trên hai thẻ là số lẻ"..
Giải
a) Mỗi phần tử của không gian mẫu Ω là một tổ hợp chập 2 của 5 phẩn tử trong tập hợp {1; 2;3; 4;5} . Vì thế
5! 5.4
n(Ω)= C52= = = 10.
2!.3! 2
b) Biến cố E gồm các cách chọn ra hai chiếc thẻ ghi số là: 1 và 2;1 và 4; 2 và 3; 2 và 5 ; 3 và 4; 4 và 5 . Vì
thế n( E ) = 6 . Vậy xác suất của biến cố E là
n( E ) 6 3
P( E=
) = = .
n(Ω) 10 5
Ví dụ 5. Từ một hộp chứa 5 quả cầu trắng và 5 quả cầu đỏ; các quả cầu có kích thước và khối lượng giống
nhau. Lấy ngẫu nhiên đồng thời hai quả cầu. Tính xác suất lấy được hai quả cầu khác màu.
Giải
Mỗi lần lấy ra đồng thời hai quả cầu cho ta một tổ hợp chập 2 của 10 phần tử. Do đó, không gian mẫu Ω
gồm các tổ hợp chập 2 của 10 phần tử và
10! 10 ⋅ 9
n(Ω=) C102= = = 45.
2!.8! 2
Xét biến cố G : "Hai quả cầu lấy ra khác màu".
Khi hai quả cầu lấy ra khác màu thì một quả cầu lấy ra có màu trắng, quả cầu còn lại có màu đỏ. Có 5 cách
lấy ra một quả cầu màu trắng và cüng có 5 cách lấy ra một quả cầu màu đỏ. Theo quy tắc nhân, ta có
n(G=) 5.5= 25 .
Vậy xác suất của biến cố G là
n(G ) 25 5
P(G=) = = .
n(Ω) 45 9
Ví dụ 6. Một đội văn nghệ có 4 học sinh nam và 5 học sinh nữ. Giáo viên phụ trách đội muốn chọn ra một
đội tốp ca gồm ba bạn sao cho có cả bạn nam và bạn nữ cùng tham gia.
a) Giáo viên phụ trách đội có bao nhiêu cách chọn một đội tốp ca như vậy?
b) Tính xác suất của biến cố H : "Ba bạn chọn ra có cả nam và nữ".
Giải
a) Khi ba bạn chọn ra có cả nam và nữ thì chỉ có hai khả năng:
Trang 2
- Chọn ra một bạn nam và hai bạn nữ;
- Chọn ra hai bạn nam và một bạn nữ.
- Xét khả năng thứ nhất: Chọn ra một bạn nam và hai bạn nữ.
Có 4 cách chọn ra một bạn nam.
Mỗi lần chọn ra hai bạn nữ cho ta một tổ hợp chập 2 của 5 phần tử. Do đó, số cách chọn ra hai bạn nữ là
5! 5.4
C=5
2
= = 10.
2!.3! 2
Theo quy tắc nhân, ta có số cách chọn ra một bạn nam và hai bạn nữ là 4.10 = 40 .
- Xét khả năng thứ hai: Chọn ra hai bạn nam và một bạn nữ.
Có 5 cách chọn ra một bạn nữ.
Mỗi lần chọn ra hai bạn nam cho ta một tổ hợp chập 2 của 4 phần tử. Do đó, số cách chọn ra hai bạn nam là
2 4! 4.3
C=4 = = 6
2!.2! 2
Theo quy tắc nhân, ta có số cách chọn ra hai bạn nam và một bạn nữ là 5.6 = 30 .
Theo quy tắc cộng, số cách chọn ra một đội tốp ca gồm ba bạn sao cho có cả bạn nam và bạn nữ cùng tham
gia là 40 + 30 = 70 (cách).
b) Mỗi lần chọn ra đồng thời ba bạn học sinh cho ta một tổ hợp chập 3 của 9 phần tử. Do đó, không gian
mẫu Ω gồm các tổ hợp chập 3 của 9 phần tử và
9! 9.8 ⋅ 7
n(Ω)= C93= = = 84.
3!.6! 6
Theo câu a), ta có n( H ) = 70 . Vậy xác suất của biến cố H là
n( H ) 70 5
P ( H=
) = = .
n(Ω) 84 6
II. TÍNH CHẤT CỦA XÁC SUẤT

Xét phép thử T với không gian mẫu là Ω . Khi đó, ta có các tính chất sau:
- P(∅= ) 0; P (Ω=) 1;
- 0 ≤ P( A) ≤ 1 với mỗi biến cố A ;
- P( A) = 1 − P( A) với mỗi biến cố A .
Chứng minh
n(∅) 0
- Xác suất của biến cố không là P(= ∅) = = 0;
n (Ω) n (Ω )
n (Ω )
Xác suất của biến cố chắc chắn là P (= Ω) = 1.
n (Ω )
n( A)
- Do P ( A) = và 0 ≤ n( A) ≤ n(Ω) nên 0 ≤ P( A) ≤ 1 với mỗi biến cố A .
n (Ω )
- Do n(Ω \ A) = n(Ω) − n( A) nên xác suất của biến cố A là:
n(Ω \ A) n(Ω) − n( A) n( A)
P ( A) = = = 1− = 1 − P( A).
n (Ω) n (Ω) n (Ω)
Ví dụ 7. Một hộp có 10 quả bóng trắng và 10 quả bóng đỏ; các quả bóng có kích thước và khối lượng giống
nhau. Lấy ngẫu nhiên đồng thời 9 quả bóng trong hộp. Tính xác suất để trong 9 quả bóng được lấy ra có ít
nhất một quả bóng màu đỏ.
Giải
Mỗi lần lấy ra đồng thời 9 quả bóng cho ta một tổ hợp chập 9 của 20 phần tử. Do đó, không gian mẫu Ω
gồm các tổ hợp chập 9 của 20 phần tử và n(Ω) =C20 9
.
Xét biến cố K : "Trong 9 quả bóng được lấy ra có ít nhất một quả bóng màu đỏ".
Khi đó biến cố đối của biến cố K là biến cố K : "Trong 9 quả bóng được lấy ra không có quả bóng màu đỏ
nào", tức là cả 9 quả bóng được lấy ra có màu trắng.
Mỗi lần lấy ra đồng thời 9 quả bóng màu trắng cho ta một tổ hợp chập 9 của 10 phần tử. Do đó
10 ! n( K ) 10
n( K= ) C=9
10 = 10 . Suy ra P= (K ) = 9
.
9 ! . 1! n(Ω) C20
Trang 3
10
Vậy P( K ) =
1 − P( K ) =
1− 9
C20
III. NGUYÊN LÍ XÁC SUẤT BÉ

Qua thực nghiệm và quan sát thực tế, người ta thấy rằng các biến cố có xác suất bé sẽ gần như không xảy ra
trong phép thử. Chẳng hạn, mỗi chuyến bay đều có một xác suất rất bé bị xảy ra tai nạn. Nhưng trên thực tế,
tai nạn của một chuyến bay sẽ không xảy ra. Từ đó, ta thừa nhận nguyên lí sau đây, gọi là nguyên lí xác suất
bé: Nếu một biến cố ngẫu nhiên có xác suất rất bé thì thực tế có thể cho rằng trong một phép thử biến cố đó
sẽ không xảy ra.
Tuy nhiên, một xác suất như thế nào được xem là bé phải tuỳ thuộc vào từng bài toán cụ thể. Ví dụ như xác
suất để dù không mở là 0,01 (dùng cho nhảy dù) thì cũng không thể coi là bé và không thể dùng loại dù đó.
Nhưng nếu xác suất để tàu về ga chậm là 0,01 thì lại có thể xem là tàu về ga đúng giờ.

Câu 1. Gọi A là tập hợp các số tự nhiên có 2 chữ số nhỏ hơn 20 . Lấy ra 1 số tự nhiên bất kỳ trong A .
a. a. Mô tả không gian mẫu Ω ?
b. b. Tính xác suất để lấy được số tự nhiên lẻ?
c. c. Tính xác suất để lấy được số tự nhiên chia hết cho 3 ?
Câu 2. Tung 1 con súc sắc.
a. Mô tả không gian mẫu?
b. Tính xác suất để thu được mặt có số chấm chia hết cho 2 ?
c. Tính xác suất để thu được mặt có số chấm nhỏ hơn 4 ?
Câu 3. Tung 3 đồng xu đồng chất (giả thiết các đồng xu hoàn toàn giống nhau gồm 2 mặt: sấp và ngửa).
a. Mô tả không gian mẫu các kết quả đạt được?
b. Tính xác suất thu được 3 mặt giống nhau?
Câu 4. Trong hòm có 10 chi tiết, trong đó có 2 chi tiết hỏng. Tìm xác suất để khi lấy ngẫu nhiên 6 chi
tiết thì có không quá 1 chi tiết hỏng.
Câu 5. Tính số tập hợp con của X = {0;1; 2;3; 4;5;6} chưa 1 mà không chứa 0 .
Câu 6. Một lớp có 30 học sinh trong đó gồm 8 học sinh giỏi, 15 học sinh khá và 7 học sinh trung bình.
Người ta muốn chọn ngẫu nhiên 3 em để đi dự Đại Hội. Tính xác suất để chọn được:
a) Ba học sinh được chọn đều là học sinh giỏi?
b) b. Có ít nhất 1 học sinh giỏi?
Câu 7. Một hộp bóng có 12 bóng đèn, trong đó có 7 bóng tốt, lấy ngẫu nhiên 3 bóng. Tính xác suất để
được:
a. Ít nhất 2 bóng tốt b. Cả 3 bóng đều không tốt
Câu 8. Cho các số 0,1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9. Gọi X là tập hợp các số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau. Lấy
ngẫu nhiên ra 1 số. Tính xác suất để số đó là:
a. Số lẻ b. Số đó chia hết cho 10 c. Số đó lớn hơn 59.000
Câu 9. Gieo đồng thời 2 con súc sắc cân đối đồng chất.Tính xác suất để:
a) Tổng số chấm ở mặt trên 2 con súc sắc bằng 6
b) Hiệu số nốt ở mặt trên 2 hai con súc sắc có giá trị tuyệt đối bằng 2
Câu 10. Lớp học môn xác suất gồm 70 học sinh, trong đó có 25 nữ. Chọn ngẫu nhiên ra một nhóm gồm 10
học sinh.Tính xác suất để trong nhóm chọn ra có 4 học sinh nữ.
Câu 11. Một lớp có 40 học sinh, được đánh số từ 1 − 40 . Chọn ngẫu nhiên ra một bạn học sinh. Tính xác
suất để bạn được chọn:
a. Mang số chẵn b. Mang số chia hết cho 3
Trang 4
Câu 12. Gieo ngẫu nhiên một con súc sắc cân đối đồng chất hai lần. Tính xác suất của các biến cố sau:
a. Biến cố A : “Trong hai lần gieo ít nhất một lần xuất hiện mặt một chấm”
b. Biến cố B : “Trong hai lần giao tổng số chấm trong hai lần giao là một số nhỏ hơn 11 ”
Câu 13. Một sọt Cam có 10 trái trong đó có 4 trái hư.Lấy ngẫu nhiên ra 4 trái
a. Tính xác suất để lấy được 3 trái hư
b. Tính xác suất để lấy được 1 trái hư
c. Tính xác suất để lấy được ít nhất 1 trái hư.

Câu 1. Xét phép thử gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất 6 mặt hai lần. Xét biến cố A: “Số chấm
xuất hiện ở cả hai lần gieo giống nhau”. Khẳng định nào sau đây đúng?
A. n ( A ) = 6 . B. n ( A ) = 12 . C. n ( A ) = 16 . D. n ( A ) = 36 .
Câu 2. Gieo một đồng xu cân đối và đồng chất liên tiếp ba lần. Gọi A là biến cố “Có ít nhất hai mặt sấp
xuất hiện liên tiếp” và B là biến cố “Kết quả ba lần gieo là như nhau”. Xác định biến cố A ∪ B.
{SSS , SSN , NSS , SNS , NNN } .
A. A ∪ B = {SSS , NNN } .
B. A ∪ B =
{SSS , SSN , NSS , NNN } .
C. A ∪ B = D. A ∪ B =Ω.
Câu 3. Gieo ngẫu nhiên một đồng tiền cân đối và đồng chất 5 lần. Tính số phần tử không gian mẫu.
A. 64 . B. 10 . C. 32 . D. 16 .
Câu 4. Xét phép thử gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất hai lần liên tiếp. Gọi A là biến cố “Lần
đầu xuất hiện mặt 6 chấm” và B là biến cố “Lần thứ hai xuất hiện mặt 6 chấm”.
Khẳng định nào sai trong các khẳng định sau?
A. A và B là hai biến cố xung khắc.

B. A  B là biến cố “Ít nhất một lần xuất hiện mặt 6 chấm”.
C. A  B là biến cố “Tổng số chấm trên mặt xuất hiện của hai lần gieo bằng 12.
D. A và B là hai biến cố độc lập.
Câu 5. Rút ngẫu nhiên cùng lúc ba con bài từ cỗ bài tú lơ khơ 52 con thì n ( Ω ) bằng bao nhiêu?
A. 140608 . B. 156 . C. 132600 . D. 22100 .
Câu 6. Gieo ngẫu nhiên hai con xúc sắc cân đối và đồng chất. Xác suất của biến cố “ Có ít nhất một con
xúc sắc xuất hiện mặt một chấm” là
11 1 25 15
A. . B. . C. . D. .
36 6 36 36
Câu 7. Gieo một con súc sắc. Xác suất để mặt 6 chấm xuất hiện.
1 5 1 1
A. . B. . C. . D. .
6 6 2 3
Câu 8. Gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất 2 lần. Tính xác suất để tổng số chấm trong hai lần gieo
nhỏ hơn 6.
2 11 1 5
A. . B. . C. . D. .
9 36 6 18
Câu 9. Gieo ngẫu nhiên 2 con xúc sắc cân đối đồng chất. Tìm xác suất của biến cố: “ Hiệu số chấm xuất
hiện trên 2 con xúc sắc bằng 1 ”.
2 1 5 5
A. . B. . C. . D. .
9 9 18 6
Trang 5
1
Câu 10. Gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất. Xác suất của biến cố nào sau đây bằng ?
6
A. Xuất hiện mặt có số chấm lẻ.
B. Xuất hiện mặt có số chấm chẵn.
C. Xuất hiện mặt có số chấm chia hết cho 2 và 3 .
D. Xuất hiện mặt có số chấm nhỏ hơn 3 .
Câu 11. Gieo ngẫu nhiên một con xúc sắc cân đối đồng chất 2 lần. Tính xác suất để số chấm của hai lần
gieo là bằng nhau
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
8 6 7 5
TÍNH XÁC SUẤT SỬ DỤNG ĐỊNH NGHĨA CỔ ĐIỂN BẰNG PHƯƠNG PHÁP TRỰC
TIẾP.
Câu 12. Một hộp chứa 11 quả cầu gồm 5 quả màu xanh và 6 quả cầu màu đỏ. Chọn ngẫu nhiên đồng thời
2 quả cầu từ hộp đó. Xác suất để 2 quả cầu chọn ra cùng màu bằng
5 6 5 8
A. B. C. D.
22 11 11 11
Câu 13. Từ một hộp chứa 11 quả cầu màu đỏ và 4 quả cầu màu xanh, lấy ngẫu nhiên đồng thời 3 quả cầu.
Xác suất để lấy được 3 quả cầu màu xanh
33 24 4 4
A. B. C. D.
91 455 165 455
Xác suất để lấy được 3 quả cầu màu xanh bằng
1 2 5 7
A. B. C. D.
22 7 12 44
Câu 15. Từ một hộp chứa 9 quả cầu đỏ và 6 quả cầu xanh, lấy ngẫu nhiên đồng thời 3 quả cầu. Xác suất
để lấy được 3 quả cầu màu xanh bằng?
24 4 12 5
A. B. C. D.
91 91 65 21
2 12 1 24
A. B. C. D.
91 91 12 91
Câu 17. Một lớp có 40 học sinh, trong đó có 4 học sinh tên Anh. Trong một lần kiểm tra bài cũ, thầy giáo
gọi ngẫu nhiên hai học sinh trong lớp lên bảng. Xác suất để hai học sinh tên Anh lên bảng bằng
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
10 20 130 75
Câu 18. Hộp A có 4 viên bi trắng, 5 viên bi đỏ và 6 viên bi xanh. Hộp B có 7 viên bi trắng, 6 viên bi
đỏ và 5 viên bi xanh. Lấy ngẫu nhiên mỗi hộp một viên bi, tính xác suất để hai viên bi được lấy ra có cùng
màu.
91 44 88 45
A. . B. . C. . D. .
135 135 135 88
Câu 19. Một tổ có 6 học sinh nam và 4 học sinh nữ. Chọn ngẫu nhiên 4 học sinh. Xác suất để trong 4
học sinh được chọn luôn có học sinh nữ là
Trang 6
1 1 13 209
A. . B. . C. . D. .
14 210 14 210
Câu 20. Một hộp đèn có 12 bóng, trong đó có 4 bóng hỏng. Lấy ngẫu nhiên 3 bóng. Tính xác suất để trong
3 bóng có 1 bóng hỏng.
11 13 28 5
A. . B. . C. . D. .
50 112 55 6
Câu 21. Trong một tổ có 6 học sinh nam và 4 học sinh nữ. Chọn ngẫu nhiên 3 bạn trong tổ tham gia đội
tình nguyện của trường. Tính xác suất để 3 bạn được chọn toàn là nam.
1 4 1 2
A. . B. . C. . D. .
6 5 5 3
Câu 22. Trong một đợt kiểm tra định kỳ, giáo viên chuẩn bị một hộp đựng 15 câu hỏi gồm 5 câu hỏi Hình
học và 10 câu hỏi Đại số khác nhau. Mỗi học sinh bốc ngẫu nhiên từ hộp đó 3 câu hỏi để làm đề thi cho
mình. Tính xác suất để một học sinh bốc được đúng một câu hình học.
45 3 200 2
A. 91 . B. 4 . C. 273 . D. 3 .
Câu 23. Một người chọn ngẫu nhiên 2 chiếc giày từ 5 đôi giày cỡ khác nhau. Tính xác suất để 2 chiếc giày
được chọn tạo thành một đôi.
1 1 7 1
A. . B. . C. . D. .
2 10 9 9
Câu 24. Giải bóng chuyền VTV Cúp có 16 đội tham gia trong đó có 12 đội nước ngoài và 4 đội của Việt
Nam. Ban tổ chức cho bốc thăm ngẫu nhiên để chia thành 4 bảng đấu A, B, C , D mỗi bảng 4 đội. Tính xác
suất để 4 đội của Việt Nam nằm ở 4 bảng đấu khác nhau.
391 8 32 64
A. . B. . C. . D. .
455 1365 1365 455
Câu 25. Trong một hộp có 12 bóng đèn, trong đó có 4 bóng đèn hỏng. Lấy ngẫu nhiên cùng lúc 3 bóng
đèn. Tính xác suất để lấy được 3 bóng tốt.
28 14 1 28
A. . B. . C. . D. .
55 55 55 55
Câu 26. Có 4 hành khách bước lên một đoàn tàu gồm 4 toa. Mỗi hành khách độc lập với nhau và chọn
ngẫu nhiên một toa. Tính xác suất để 1 toa có 3 người, một toa có 1 người, 2 toa còn lại không có ai.
5 7 1 3
A. . B. . C. . D. .
16 16 8 16
Câu 27. Một hộp chứa 35 quả cầu gồm 20 quả cầu đỏ được đánh số từ 1 đến 20 và 15 quả cầu xanh
được đánh số từ 1 đến 15 . Lấy ngẫu nhiên từ hộp đó một quả cầu. Tính xác suất để lấy được quả màu đỏ
hoặc ghi số lẻ.
5 28 4 27
A. . B. . C. . D. .
7 35 7 35
Câu 28. Có hai hộp, mỗi hộp chứa 5 tấm thẻ đánh số từ 1 đến 5 . Rút ngẫu nhiên từ mỗi hộp một tấm thẻ.
Tính xác suất để 2 thẻ rút ra đều ghi số chẵn.
2 21 4 4
A. . B. . C. . D. .
5 25 9 25
Câu 29. Bình có bốn đôi giầy khác nhau gồm bốn màu: đen, trắng, xanh và đỏ. Một buổi sáng đi học, vì
vội vàng, Bình đã lấy ngẫu nhiên hai chiếc giầy từ bốn đôi giầy đó. Tính xác suất để Bình lấy được hai chiếc
giầy cùng màu?
Trang 7
1 1 1 2
A. . B. . C. . D. .
7 4 14 7
Câu 30. Có 5 học sinh không quen biết nhau cùng đến một cửa hàng kem có 6 quầy phục vụ. Xác suất để
có 3 học sinh cùng vào một quầy và 2 học sinh còn lại vào một quầy khác là
C53 .C61 .5! C53 .C61 .C51 C53 .C61 .5! C53 .C61 .C51
A. . B. . C. . D. .
65 65 56 56
Câu 31. Một hộp có 4 quả cầu xanh, 3 quả cầu đỏ và 2 quả cầu vàng. Chọn ngẫu nhiên 2 quả cầu. Tính xác
suất để chọn được 2 quả cầu khác màu.
17 1 5 13
A. . B. . C. . D. .
18 18 18 18
Câu 32. Trong một đợt kiểm tra định kì, giáo viên chuẩn bị một chiếc hộp đựng 15 câu hỏi gồm 5 câu hỏi
Hình học và 10 câu hỏi Đại số khác nhau. Mỗi học sinh bốc ngẫu nhiên từ hộp đó 3 câu hỏi để làm đề thi
cho mình. Tính xác suất để một học sinh bốc được đúng 1 câu hỏi Hình học.
3 45 2 200
A. . B. . C. . D. .
4 91 3 273
Câu 33. Một người làm vườn có 12 cây giống gồm 6 cây xoài, 4 cây mít và 2 cây ổi. Người đó muốn
chọn ra 6 cây giống để trồng. Tính xác suất để 6 cây được chọn, mỗi loại có đúng 2 cây.
1 1 15 25
A. . B. . C. . D. .
8 10 154 154
Câu 34. Một hộp đựng 7 quả cầu màu trắng và 3 quả cầu màu đỏ. Lấy ngẫu nhiên từ hộp ra 4 quả cầu.
Tính xác suất để trong 4 quả cầu lấy được có đúng 2 quả cầu đỏ.
21 20 62 21
A. . B. . C. . D. .
71 71 211 70
Câu 35. Một hộp đựng 9 viên bi trong đó có 4 viên bi đỏ và 5 viên bi xanh. Lấy ngẫu nhiên từ hộp 3 viên
bi. Tìm xác suất để 3 viên bi lấy ra có ít nhất 2 viên bi màu xanh.
10 5 25 5
A. . B. . C. . D. .
21 14 42 42
Câu 36. Trong một hộp đựng 7 bi màu đỏ, 5 bi màu xanh và 3 bi vàng, lấy ngẫu nhiên 3 viên bi. Tính
xác suất để 3 viên bi lấy được đều có màu đỏ.
1 3 1 7
A. . B. . C. . D. .
13 7 5 15
Câu 37. Một lớp có 35 đoàn viên trong đó có 15 nam và 20 nữ. Chọn ngẫu nhiên 3 đoàn viên trong lớp
để tham dự hội trại 26 tháng 3 . Tính xác suất để trong 3 đoàn viên được ó cả nam và nữ.
90 30 125 6
A. . B. . C. . D. .
119 119 7854 119
Câu 38. Lớp 11 B có 25 đoàn viên, trong đó có 10 nam và 15 nữ. Chọn ngẫu nhiên 3 đoàn viên trong lớp
để tham dự hội trại ngày 26 tháng 3 . Tính xác suất để 3 đoàn viên được chọn có 2 nam và 1 nữ.
7 27 3 9
A. . B. . C. . D. .
920 92 115 92
Câu 39. Một tổ học sinh có 6 nam và 4 nữ. Chọn ngẫu nhiên 2 người. Tính xác suất sao cho hai người
được chọn đều là nữ.
2 7 8 1
A. . B. . C. . D. .
15 15 15 3
Câu 40. Một lô hàng có 20 sản phẩm, trong đó 4 phế phẩm. Lấy tùy ý 6 sản phẩm từ lô hàng đó. Hãy
tính xác suất để trong 6 sản phẩm lấy ra có không quá 1 phế phẩm.
Trang 8
91 637 7 91
A. . B. . C. . D. .
323 969 9 285
Câu 41. Trên giá sách có 4 quyển sách toán, 5 quyển sách lý, 6 quyển sách hóa. Lấy ngẫu nhiên 3 quyển
sách. Tính xác suất để 3 quyển sách đươc lấy ra có ít nhất một quyển sách toán.
24 58 24 33
A. . B. . C. . D. .
91 91 455 91
Câu 42. Có 8 cái bút khác nhau và 9 quyển vở khác nhau được gói trong 17 hộp. Một học sinh được chọ
bất kỳ hai hộp. Xác suất để học sinh đó chọn được một cặp bút và vở là
1 9 1 9
A. . B. . C. . D. .
17 17 8 34
Câu 43. Lớp 12 A2 có 10 học sinh giỏi, trong đó có 6 nam và 4 nữ. Cần chọn ra 3 học sinh đi dự hội
nghị “Đổi mới phương pháp dạy và học” của nhà trường. Tính xác suất để có đúng hai học sinh nam và một
học sinh nữ được chọn. Giả sử tất cả các học sinh đó đều xứng đáng được đi dự đại hội như nhau.
2 1 2 1
A. . B. . C. . D. .
5 3 3 2
Câu 44. Một đội gồm 5 nam và 8 nữ. Lập một nhóm gồm 4 người hát tốp ca. Tính xác suất để trong bốn
người được chọn có ít nhất ba nữ.
70 73 56 87
A. . B. . C. . D. .
143 143 143 143
Câu 45. Một bình đựng 8 viên bi xanh và 4 viên bi đỏ. Lấy ngẫu nhiên 3 viên bi. Xác suất để có được ít
nhất hai viên bi xanh là bao nhiêu?
41 14 28 42
A. . B. . C. . D. .
55 55 55 55
Câu 46. Một túi đựng 6 bi xanh và 4 bi đỏ. Lấy ngẫu nhiên 2 bi. Xác suất để cả hai bi đều đỏ là.
7 7 8 2
A. . B. . C. . D. .
15 45 15 15
Câu 47. Một đoàn tình nguyện, đến một trường tiểu học miền núi để trao tặng 20 suất quà cho 10 em học
sinh nghèo học giỏi. Trong 20 suất quà đó gồm 7 chiếc áo mùa đông, 9 thùng sữa tươi và 4 chiếc cặp
sách. Tất cả các suất quà đều có giá trị tương đương nhau. Biết rằng mỗi em được nhận 2 suất quà khác loại
(ví dụ: 1 chiếc áo và 1 thùng sữa tươi). Trong số các em được nhận quà có hai em Việt và Nam. Tính xác
suất để hai em Việt và Nam đó nhận được suất quà giống nhau?
1 2 1 3
A. . B. . C. . D. .
3 5 15 5
Câu 48. Một tổ chuyên môn tiếng Anh của trường đại học X gồm 7 thầy giáo và 5 cô giáo, trong đó thầy
Xuân và cô Hạ là vợ chồng. Tổ chọn ngẫu nhiên 5 người để lập hội đồng chấm thi vấn đáp tiếng Anh B1
khung châu Âu. Xác suất sao cho hội đồng có 3 thầy, 2 cô và nhất thiết phải có thầy Xuân hoặc cô Hạ nhưng
không có cả hai là
5 5 85 85
A. . B. . C. . D. .
44 88 792 396
Câu 49. Đội tuyển học sinh giỏi Toán 12 trường THPT Yên Dũng số 3 gồm 8 học sinh, trong đó có 5
học sinh nam. Chọn ngẫu nhiên 5 học sinh đi thi học sinh giỏi cấp Huyện. Tính xác suất để 5 học sinh được
chọn đi thi có cả nam và nữ và học sinh nam nhiều hơn học sinh nữ
11 45 46 55
A. p = . B. p = . C. p = . D. p = .
56 56 56 56
Trang 9
Câu 50. Một đoàn tình nguyện đến một trường tiểu học miền núi để trao tặng 20 suất quà cho 10 em học
sách. Tất cả các suất quà đều có giá trị tương đương nhau. Biết rằng mỗi em nhận hai suất quà khác loại (ví
dụ một chiếc áo và một thùng sữa tươi). Trong số các em được nhận quà có hai em Việt và Nam. Tính xác
1 2 1 3
A. . B. . C. . D. .
3 5 15 5
Câu 51. Một cái hộp chứa 6 viên bi đỏ và 4 viên bi xanh. Lấy lần lượt 2 viên bi từ cái hộp đó. Tính xác
suất để viên bi được lấy lần thứ 2 là bi xanh.
2 7 11 7
A. . B. . C. . D. .
5 24 12 9
2 7 11 7
A. . B. . C. . D. .
5 24 12 9
Câu 53. Một tổ gồm 9 học sinh gồm 4 học sinh nữ và 5 học sinh nam. Chọn ngẫu nhiên từ tổ đó ra 3
học sinh. Xác suất để trong 3 học sinh chọn ra có số học sinh nam nhiều hơn số học sinh nữ bằng:
17 5 25 10
A. . B. . C. . D. .
42 42 42 21
Câu 54. Đội thanh niên xung kích của trường THPT Chuyên Biên Hòa có 12 học sinh gồm 5 học sinh
khối 12 , 4 học sinh khối 11 và 3 học sinh khối 10 . Chọn ngẫu nhiên 4 học sinh để làm nhiệm vụ mỗi buổi
sáng. Tính xác suất sao cho 4 học sinh được chọn thuộc không quá hai khối.
5 6 21 15
A. . B. . C. . D. .
11 11 22 22
Câu 55. Chọn ngẫu nhiên một số có 2 chữ số từ các số 00 đến 99. Xác suất để có một con số tận cùng là
0 là
A. 0, 2 . B. 0,1 . C. 0,3 . D. 0, 4 .
Câu 56. Gọi S là tập các số tự nhiên có 4 chữ số khác nhau được tạo từ tập E = {1; 2;3; 4;5} . Chọn ngẫu
nhiên một số từ tập S . Tính xác suất để số được chọn là một số chẵn.
3 2 3 1
A. . B. . C. BD . D. .
4 5 5 2
Câu 57. Cho tập hợp A = {1; 2;3; 4;5;6} . Gọi B là tập hợp các số tự nhiên gồm 4 chữ số khác nhau được
lập từ A . Chọn thứ tự 2 số thuộc tập B . Tính xác suất để 2 số được chọn có đúng một số có mặt chữ số 3 .
156 160 80 161
A. . B. . C. . D. .
360 359 359 360
Câu 58. Một hộp đựng tám thẻ được ghi số từ 1 đến 8. Lấy ngẫu nhiên từ hộp đó ba thẻ, tính xác suất để
tổng các số ghi trên ba thẻ đó bằng 11.
5 4 3 1
A. . B. . C. . D. .
56 56 56 28
Câu 59. Thầy Bình đặt lên bàn 30 tấm thẻ đánh số từ 1 đến 30 . Bạn An chọn ngẫu nhiên 10 tấm thẻ. Tính
xác suất để trong 10 tấm thẻ lấy ra có 5 tấm thẻ mang số lẻ, 5 tấm mang số chẵn trong đó chỉ có một tấm
thẻ mang số chia hết cho 10 .
99 8 3 99
A. . B. . C. . D. .
667 11 11 167
Trang 10
Câu 60. Chọn ngẫu nhiên một số tự nhiên A có bốn chữ số. Gọi N là số thỏa mãn 3N = A . Xác suất để
N là số tự nhiên bằng:
1 1 1
A. . B. 0. C. . D. .
4500 2500 3000
Câu 61. Có hai hộp, mỗi hộp chứa 5 tấm thẻ đánh số từ 1 đến 5 . Rút ngẫu nhiên từ mỗi hộp 1 tấm thẻ.
2 21 4 4
A. . B. . C. . D. .
5 25 25 9
Câu 62. Một người gọi điện thoại, quên hai chữ số cuối và chỉ nhớ rằng hai chữ số đó phân biệt. Tính xác
suất để người đó gọi một lần đúng số cần gọi.
83 1 13 89
A. . B. . C. . D. .
90 90 90 90
Câu 63. Trong một hòm phiếu có 9 lá phiếu ghi các số tự nhiên từ 1 đến 9 (mỗi lá ghi một số, không có
hai lá phiếu nào được ghi cùng một số). Rút ngẫu nhiên cùng lúc hai lá phiếu. Tính xác suất để tổng hai số
ghi trên hai lá phiếu rút được là một số lẻ lớn hơn hoặc bằng 15 .
5 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
18 6 12 9
Câu 64. Một hộp đựng 9 thẻ được đánh số 1, 2,3, 4...,9 . Rút ngẫu nhiên đồng thời 2 thẻ và nhân hai số ghi
trên hai thẻ lại với nhau. Tính xác suất để tích nhận được là số chẵn.
1 5 8 13
A. . B. . C. . D. .
6 18 9 18
Câu 65. Gọi S là tập hợp tất cả các số tự nhiên gồm 4 chữ số phân biệt được chọn từ các chữ số của tập
hợp A = {1; 2;3; 4;5;6} . Chọn ngẫu nhiên một số từ tập hợp S . Tính xác suất để số được chọn có 2 chữ số
chẵn và 2 chữ số lẻ.
2 3 1 1
A. . B. . C. . D. .
5 5 40 10
Câu 66. Chọn ngẫu nhiên hai số khác nhau từ 21 số nguyên dương đầu tiên. Xác suất để chọn được hai số
có tổng là một số chẵn bằng
11 221 10 1
A. . B. . C. . D. .
21 441 21 2
365 14 1 13
A. . B. . C. . D. .
729 27 2 27
265 12 11 1
A. . B. . C. . D. .
529 23 23 2
có tổng là một số chẵn là
1 13 12 313
A. . B. . C. . D. .
2 25 25 625
Câu 70. Ba bạn A, B, C mỗi bạn viết ngẫu nhiên lên bảng một số tự nhiên thuộc đoạn [1;16] . Xác suất để
ba số được viết ra có tổng chia hết cho 3 bằng.
Trang 11
683 1457 19 77
A. B. C. D.
2048 4096 56 512
Câu 71. Ba bạn A , B , C mỗi bạn viết ngẫu nhiên lên bảng một số tự nhiên thuộc đoạn [1;17 ] . Xác suất
để ba số được viết ra có tổng chia hết cho 3 bằng
1637 1079 23 1728
A. B. C. D.
4913 4913 68 4913
Câu 72. Ba bạn A , B , C mỗi bạn viết ngẫu nhiên lên bảng một số tự nhiên thuộc đoạn [1;19] . Xác suất
109 1027 2539 2287
A. B. C. D.
323 6859 6859 6859
Câu 73. Ba bạn A, B, C viết ngẫu nhiên lên bảng một số tự nhiên thuộc đoạn [1;14] . Xác suất để ba số
được viết ra có tổng chia hết cho 3 bằng
31 307 207 457
A. B. C. D.
91 1372 1372 1372
Câu 74. Có 100 tấm thẻ được đánh số từ 801 đến 900 (mỗi tấm thẻ được đánh một số khác nhau). Lấy
ngẫu nhiên 3 tấm thẻ trong hộp. Tính xác suất để lấy được 3 tấm thẻ có tổng các số ghi trên thẻ là số chia hết
cho 3.
817 248 2203 2179
A. . B. . C. . D. .
2450 3675 7350 7350
Câu 75. Cho tập hợp A = {1; 2;3; 4;5;6} . Gọi B là tập tất cả các số tự nhiên gồm 4 chữ số đôi một khác
nhau từ tập A . Chọn thứ tự 2 số thuộc tập B . Tính xác suất để trong 2 số vừa chọn có đúng một số có mặt
chữ số 3 .
159 160 80 161
A. . B. . C. . D. .
360 359 359 360
Câu 76. Cho tập X = {1;2;3;.......;8} . Lập từ X số tự nhiên có 8 chữ số đôi một khác nhau. Xác suất để
lập được số chia hết cho 1111 là
A82 A62 A42 4!4! C82C62C42 384
A. . B. . C. . D. .
8! 8! 8! 8!
Câu 77. Cho tập hợp X gồm các số tự nhiên có sáu chữ số đôi một khác nhau có dạng abcdef . Từ X lấy
ngẫu nhiên một số. Tính xác suất để số lấy ra là số lẻ và thỏa mãn a < b < c < d < e < f ?
33 1 31 29
A. . B. . C. . D. .
68040 2430 68040 68040
Câu 78. Gọi A là tập hợp các số tự nhiên có 5 chữ số đôi một khác nhau. Chọn ngẫu nhiên một số tự
nhiên thuộc tập A . Tính xác suất để chọn được một số thuộc A và số đó chia hết cho 5 .
11 53 2 17
A. P = . B. P = . C. P = . D. P = .
27 243 9 81
Câu 79. Có hai dãy ghế đối diện nhau,mỗi dãy có ba ghế. Xếp ngẫu nhiên 6 học sinh,gồm 3 nam và 3
nữ,ngồi vào hai dãy ghế đó sao cho mỗi ghế có đúng một học sinh ngồi. Xác suất để mỗi học sinh nam đều
ngồi đối diện với một học sinh nữ bằng.
1 2 1 3
A. . B. . C. . D. .
10 5 20 5
Trang 12
Câu 80. Xếp ngẫu nhiên 10 học sinh gồm 2 học sinh lớp 12A, 3 học sinh lớp 12B và 5 học sinh lớp 12C
thành một hàng ngang. Xác suất để 10 học sinh trên không có 2 học sinh cùng lớp đứng cạnh nhau bằng
11 1 1 1
A. B. C. D.
630 126 105 42
Câu 81. Hai bạn lớp A và hai bạn lớp B được xếp vào 4 ghế sắp thành hàng ngang. Xác suất sao cho các
bạn cùng lớp không ngồi cạnh nhau bằng
1 2 1 1
A. . B. . C. . D. .
2 3 4 3
Câu 82. Có 13 tấm thẻ phân biệt trong đó có một tấm thẻ ghi chữ ĐỖ, một tấm thẻ ghi chữ ĐẠI, một tấm
thẻ ghi chữ HỌC và mười tấm thẻ đánh số từ 0 đến 9. Lấy ngẫu nhiên từ đó ra 7 tấm thẻ. Tính xác suất để
rút được 7 tấm thẻ theo thứ tự: ĐỖ, ĐẠI, HỌC, 2, 0,1, 9 .
1 1715 1 1
A. . B. . C. . D. .
1260 1716 A137 1716
Câu 83. Xếp ngẫu nhiên 3 người đàn ông, hai người đàn bà và một đứa bé ngồi và 6 cái ghế xếp thành
hàng ngang. Xác suất sao cho đứa bé ngồi giữa và cạnh hai người đàn bà này là:
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
30 5 15 6
Câu 84. Có hai dãy ghế đối diện nhau, mỗi dãy có bốn ghế. Xếp ngẫu nhiên 8 , gồm 4 nam và 4 nữ, ngồi
vào hai dãy ghế đó sao cho mỗi ghế có đúng một học sinh ngồi. Xác suất để mỗi học sinh nam đều ngồi đối
diện với một học sinh nữ bằng
8 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
35 70 35 840
Câu 85. Kỳ thi có 10 học sinh, xếp ngồi hai dãy ghế trên và dưới, mỗi dãy có 5 ghế. Thầy giáo có 2 loại
đề, gồm 5 đề chẵn và 5 đề lẻ. Tính xác suất để mỗi học sinh đều nhận 1 đề và 2 bạn ngồi kề trên, dưới là
khác loại đề.
8 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
63 126 252 15120
Câu 86. Có 5 học sinh lớp A , 5 học sinh lớp B được xếp ngẫu nhiên vào hai dãy ghế đối diện nhau mỗi
dãy 5 ghế (xếp mỗi học sinh một ghế). Tính xác suất để 2 học sinh bất kì ngồi đối diện nhau khác lớp
( 5!) 2 ( 5!) 25. ( 5!)
2 2 2
5!
A. . B. . C. . D. .
10! 10! 10! 10!
Câu 87. Có 6 học sinh lớp 11 và 3 học sinh lớp 12 được xếp ngẫu nhiên vào 9 ghế thành một dãy. Tính xác
suất để xếp được 3 học sinh lớp 12 xen kẽ 6 học sinh lớp 11.
1 15 5 5
A. . B. . C. . D. .
84 32 12 72
Câu 88. Gieo một con xúc sắc cân đối và đồng chất hai lần. Xác suất để cả hai lần xuất hiện mặt sáu chấm
là
1 11 6 8
A. . B. . C. . D. .
36 36 36 36
Câu 89. Gieo một con súc sắc cân đối đồng chất 2 lần. Tính xác suất để tích số chấm xuất hiện trên hai mặt
là số lẻ.
1 1 1 3
A. . B. . C. . D. .
6 4 2 4
Trang 13
Câu 90. Gieo con xúc xắc được chế tạo cân đối đồng chất hai lần. Gọi a là số chấm xuất hiện trong lần
gieo thứ nhất, b là số chấm xuất hiện trong lần gieo thứ hai. Xác suất để phương trình x 2 + ax + b =0 có
nghiệm bằng
17 19 1 4
A. . B. . C. . D. .
36 36 2 9
Câu 91. Gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất hai lần. Tính xác suất xảy ra của biến cố “tích hai số
nhận được sau hai lần gieo là một số chẵn”.
A. 0, 25 . B. 0, 75 . C. 0,5 . D. 0,85 .
Câu 92. Gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất, xác suất để mặt có số chấm chẵn xuất hiện là
1 1 2
A. 1 . B. . C. . D. .
2 3 3
Câu 93. Gieo đồng thời hai con súc sắc cân đối và đồng chất. Xác suất để tổng số chấm trên mặt xuất hiện
của hai con súc sắc đó không vượt quá 5 bằng
5 1 2 5
A. . B. . C. . D. .
12 4 9 18
Câu 94. Kết quả ( b; c ) của việc gieo một con súc sắc cân đối hai lần liên tiếp, trong đó b là số chấm xuất
hiện của lần gieo thứ nhất, c là số chấm xuất hiện lần gieo thứ hai được thay vào phương trình bậc hai
x 2 + bx + c = 0 . Tính xác suất để phương trình bậc hai đó vô nghiệm?
7 23 17 5
A. . B. . C. . D. .
12 36 36 36
Câu 95. Cho hai đường thẳng song song d1 , d 2 . Trên d1 có 6 điểm phân biệt được tô màu đỏ, trên d 2 có
4 điểm phân biệt được tô màu xanh. Xét tất cả các tam giác được tạo thành khi nối các điểm đó với nhau.
Chọn ngẫu nhiên một tam giác, khi đó xác suất để thu được tam giác có hai đỉnh màu đỏ là.
3 5 5 2
A. . B. . C. . D. .
8 8 9 9
Câu 96. Cho năm đoạn thẳng có độ dài: 1cm , 3cm , 5cm , 7cm , 9cm . Lấy ngẫu nhiên ba đoạn thẳng
trong năm đoạn thẳng đó. Xác suất để ba đoạn thẳng lấy ra là ba cạnh của một tam giác là
3 2 3 7
A. . B. . C. . D. .
5 5 10 10
Câu 97. Cho đa giác đều 20 đỉnh nội tiếp trong đường tròn tâm O . Chọn ngẫu nhiên 4 đỉnh của đa giác.
Xác suất để 4 đỉnh được chọn là 4 đỉnh của một hình chữ nhật bằng
7 2 3 4
A. . B. . C. . D. .
216 969 323 9
Câu 98. Cho đa giác đều có 14 đỉnh. Chọn ngẫu nhiên 3 đỉnh trong số 14 đỉnh của đa giác. Tìm xác suất
để 3 đỉnh được chọn là 3 đỉnh của một tam giác vuông.
3 5 4 2
A. . B. . C. . D. .
13 13 13 13
Câu 99. Một bảng vuông gồm 100 ×100 ô vuông đơn vị. Chọn ngẫu nhiên một ô hình chữ nhật. Tính xác
suất để ô được chọn là hình vuông (trong kết quả lấy 4 chữ số ở phần thập phân).
A. 0, 0134. B. 0, 0133. C. 0, 0136. D. 0, 0132.
Câu 100. Cho một đa giác ( H ) có 60 đỉnh nội tiếp một đường tròn ( O ) . Người ta lập một tứ giác tùy ý có
bốn đỉnh là các đỉnh của ( H ) . Xác suất để lập được một tứ giác có bốn cạnh đều là đường chéo của ( H )
gần với số nào nhất trong các số sau?
Trang 14
A. 85, 40% . B. 13, 45% . C. 40,35% . D. 80, 70% .
Câu 101. Một quân vua được đặt trên một ô giữa bàn cờ vua. Mỗi bước di chuyển, quân vua được chuyển
sang một ô khác chung cạnh hoặc chung đỉnh với ô đang đứng (xem hình minh họa). Bạn An di chuyển
quân vua ngẫu nhiên 3 bước. Tính xác suất sau 3 bước quân vua trở về ô xuất phát.
1 1 3 3
A. . B. . C. . D. .
16 32 32 64
Câu 102. Cho tam giác đều H có cạnh bằng 8 . Chia tam giác này đều thành 64 tam giác đều có cạnh bằng
1 bởi các đường thẳng song song với các cạnh của tam giác đều đã cho. Gọi S là tập hợp các đỉnh của 64
tam giác đều có cạnh bằng 1 . Chọn Ngẫu nhiên 4 đỉnh của tập S . Tính xác suất để 4 đỉnh chọn được là
bốn đỉnh của một hình bình hành nằm trong miền trong tam giác đều H .
2 6 2 2
A. . B. . C. . D. .
473 935 1419 935
Câu 103. Một đề trắc nghiệm gồm 20 câu, mỗi câu có 4 đáp án và chỉ có một đáp án đúng. Bạn Anh làm
đúng 12 câu, còn 8 câu bạn Anh đánh hú họa vào đáp án mà Anh cho là đúng. Mỗi câu đúng được 0,5
điểm. Tính xác suất để Anh được 9 điểm.
9 9 63 9
A. . B. . C. . D. .
20 10 16384 65536
Câu 104. Một đề thi trắc nghiệm gồm 50 câu, mỗi câu có bốn phương án trả lời trong đó chỉ có một
phương án đúng, mỗi câu trả lời đúng được 0, 2 điểm. Một thí sinh làm bài bằng cách chọn ngẫu nhiên 1
trong 4 phương án ở mỗi câu. Tính xác suất để thí sinh đó được 6 điểm.
A. 0, 2530.0, 7520 . B. 0, 2520.0, 7530 . C. 0, 2530.0, 7520.C5020 . D. 1 − 0, 2520.0, 7530 .
Câu 105. Một bộ đề thi Olympic Toán lớp 11 của Trường THPT Kim Liên mà mỗi đề gồm 5 câu được chọn
từ 15 câu mức dễ, 10 câu mức trung bình và 5 câu mức khó. Một đề thi được gọi là “Tốt” nếu trong đề thi
phải có cả mức dễ, mức trung bình và khó, đồng thời số câu mức khó không ít hơn 2. Lấy ngẫu nhiên một đề
thi trong bộ đề trên. Tìm xác suất để đề thi lấy ra là một đề thi “Tốt”.
Trang 15
1000 3125 1 10
A. . B. . C. . D. .
5481 23751 150 71253
TÍNH XÁC SUẤT SỬ DỤNG ĐỊNH NGHĨA CỔ ĐIỂN BẰNG PHƯƠNG PHÁP GIÁN
TIẾP.
Câu 106. Một hộp đựng 15 viên bi, trong đó có 7 biên bi xanh và 8 viên bi đỏ. Lấy ngẫu nhiên 3 viên bi
(không kể thứ tự) ra khỏi hộp. Tính xác suất để trong 3 viên bi lấy ra có ít nhất 1 viên màu đỏ.
1 418 1 12
A. . B. . C. . D. .
2 455 13 13
Câu 107. Một hộp đựng 9 thẻ được đánh số từ 1 đến 9 . Rút ngẫu nhiên hai thẻ và nhân hai số trên hai thẻ
lại với nhau. Tính xác suất để kết quả thu được là một số chẵn.
5 1 8 13
A. 18 . B. 6 . C. 9 . D. 18 .
Câu 108. Gieo 5 đồng xu cân đối, đồng chất. Xác suất để được ít nhất 1 đồng xu lật sấp bằng
5 8 31 1
A. . B. . C. . D. .
11 11 32 32
Câu 109. Bạn A có 7 cái kẹo vị hoa quả và 6 cái kẹo vị socola. A lấy ngẫu nhiên 5 cái kẹo cho vào hộp để
tặng cho em gái. Tính xác suất để 5 cái kẹo có cả vị hoa quả và vị socola.
140 79 103 14
A. P = . B. P = . C. P = . D. P = .
143 156 117 117
3 bóng có ít nhất 1 bóng hỏng.
40 55 41 3
A. . B. . C. . D. .
51 112 55 7
sách. Tính xác suất để 3 quyển được lấy ra có ít nhất một quyển là toán.
3 37 10 2
A. . B. . C. . D. .
4 42 21 7
Câu 112. Trên giá sách có 4 quyển sách Toán, 3 quyển sách Vật Lí và 2 quyển sách Hóa học. Lấy ngẫu
nhiên 3 quyển sách. Tính xác suất sao cho ba quyển lấy ra có ít nhất một quyển sách Toán.
1 37 5 19
A. . B. . C. . D. .
3 42 6 21
sách. Tính xác suất để trong ba quyển sách lấy ra có ít nhất một quyển là toán.
2 3 37 10
A. . B. . C. . D. .
7 4 42 21
Câu 114. Một lớp có 20 nam sinh và 15 nữ sinh. Giáo viên chọn ngẫu nhiên 4 học sinh lên bảng giải bài tập.
Tính xác suất để 4 học sinh được chọn có cả nam và nữ.
4615 4651 4615 4610
A. . B. . C. . D. .
5236 5236 5263 5236
Câu 115. Một hộp chứa 35 quả cầu gồm 20 quả màu đỏ được đánh số từ 1 đến 20 và 15 quả màu xanh
28 4 5 27
A. . B. . C. . D. .
35 7 7 35
Trang 16
Câu 116. Gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất hai lần. Tính xác suất xảy ra của biến cố “Tích hai số
A. 0, 75 . B. 0,5 . C. 0, 25 . D. 0,85 .
Câu 117. Một hộp đựng 9 tấm thẻ được đánh số từ 1 đến 9 . Hỏi phải rút ít nhất bao nhiêu thẻ để xác suất
5
“có ít nhất một thẻ ghi số chia hết cho 4 ” phải lớn hơn .
6
A. 7 . B. 6 . C. 5 . D. 4 .
Câu 118. Một nhóm gồm 6 học sinh nam và 4 học sinh nữ. Chọn ngẫu nhiên đồng thời 3 học sinh trong
nhóm đó. Xác suất để trong 3 học sinh được chọn luôn có học sinh nữ bằng
5 2 1 1
A. . B. . C. . D. .
6 3 6 3
Câu 119. Một lô hàng gồm 30 sản phẩm trong đó có 20 sản phẩm tốt và 10 sản phẩm xấu. Lấy ngẫu nhiên
3 sản phẩm trong lô hàng. Tính xác suất để 3 sản phẩm lấy ra có ít nhất một sản phẩm tốt.
6 197 153 57
A. . B. . C. . D. .
203 203 203 203
Câu 120. Một nhóm gồm 10 học sinh trong đó có 7 học sinh nam và 3 học sinh nữ. Chọn ngẫu nhiên 3
học sinh từ nhóm 10 học sinh đi lao động. Tính xác suất để 3 học sinh được ó ít nhất một học sinh nữ?
2 17 17 4
A. . B. . C. . D. .
3 48 24 9
Câu 121. Một tổ học sinh có 7 nam và 3 nữ. Chọn ngẫu nhiên 2 người. Tính xác suất sao cho 2 người
được ó ít nhất một người nữ là:
2 7 8 1
A. . B. . C. . D. .
15 15 15 15
Câu 122. Cho tập hợp A = {1, 2,3,...,10} . Chọn ngẫu nhiên ba số từ A . Tìm xác suất để trong ba số chọn ra
không có hai số nào là hai số nguyên liên tiếp.
7 7 7 7
A. P = . B. P = . C. P = . D. P = .
90 24 10 15
Câu 123. Một hộp chứa 20 viên bi xanh và 15 viên bi đỏ. Lấy ngẫu nhiên 4 bi. Tính xác suất để 4 bi lấy
được có đủ hai màu.
4610 4615 4651 4615
A. . B. . C. . D. .
5236 5236 5236 5236
Câu 124. Hai xạ thủ cùng bắn mỗi người một viên đạn vào bia một cách độc lập với nhau. Xác suất bắn
1 1
trúng bia của hai xạ thủ lần lượt là và . Tính xác suất của biến cố có ít nhất một xạ thủ không bắn trúng
2 3
bia.
1 5 1 2
A. . B. . C. . D. .
3 6 2 3
Câu 125. Một người bỏ ngẫu nhiên ba lá thư vào ba chiếc phong bì đã ghi địa chỉ. Xác suất để có ít nhất
một lá thư được bỏ đúng phong bì là
1 2 1 5
A. . B. . C. . D. .
2 3 3 6
Câu 126. Có 9 tấm thẻ đánh số từ 1 đến 9 . Chọn ngẫu nhiên ra hai tấm thẻ. Tính xác suất để tích của hai số
trên hai tấm thẻ là một số chẵn.
Trang 17
13 55 5 1
A. . B. . C. . D. .
18 56 28 56
Câu 127. Chi đoàn lớp 12A có 20 đoàn viên trong đó có 12 đoàn viên nam và 8 đoàn viên nữ. Tính xác
suất khi chọn 3 đoàn viên có ít nhất 1 đoàn viên nữ.
A. 11 . B. 110 . C. 46 . D. 251 .
7 570 57 285
Câu 128. Một hộp đựng 10 viên bi có kích thước khá nhau, trong đó có 7 viên bi màu đỏ và 3 viên bi màu
xanh. Chọn ngẫu nhiên 2 viên. Xác suất để 2 viên bi được ó ít nhất một viên bi màu xanh bằng
1 2 7 8
A. . B. . C. . D. .
15 15 15 15
Câu 129. Một hộp đựng 9 quả cầu xanh và 5 quả cầu trắng (các quả cầu khác nhau về kích thước). Lấy
ngẫu nhiên 3 quả cầu. Xác suất để được 3 quả cầu có đủ hai loại cầu xanh và cầu trắng là
135 14 47 113
A. . B. . C. . D. .
182 182 182 182
Câu 130. Một hộp đựng 10 thẻ được đánh số từ 1 đến 10 . Phải rút ra ít nhất k thẻ để xác suất có ít nhất một
13
thẻ ghi số chia hết cho 4 lớn hơn . Giá trị của k bằng:
15
A. 9 . B. 8 . C. 7 . D. 6 .
Câu 131. Chọn ngẫu nhiên 3 số tự nhiên từ tập hợp M = {1; 2;3;...; 2019} . Tính xác suất P để trong 3 số tự
nhiên được chọn không có 2 số tự nhiên liên tiếp.
A. P = 677040 . B. P = 2017 . C. P = 2016 . D. P = 1
.
679057 679057 679057 679057
Câu 132. Cho một bảng ô vuông 3 × 3 .
Điền ngẫu nhiên các số 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 vào bảng trên (mỗi ô chỉ điền một số). Gọi A là
biến cố “mỗi hàng, mỗi cột bất kì đều có ít nhất một số lẻ”. Xác suất của biến cố A bằng
10 1 5 1
A. P ( A ) = . B. P ( A ) = . C. P ( A ) = . D. P ( A ) = .
21 3 7 56
Câu 133. Gọi X là tập các số tự nhiên có 5 chữ số. Lấy ngẫu nhiên hai số từ tập X . Xác suất để nhận được
ít nhất một số chia hết cho 4 gần nhất với số nào dưới đây?
A. 0,63 . B. 0, 23 . C. 0, 44 . D. 0,12 .
Trang 18
Bài 5. XÁC SUẤT CỦA BIẾN CỐ
I. Một số khái niệm về xác suất
1. Phép thử ngẫu nhiên và không gian mẫu

Có những phép thử mà ta không thể đoán trước được kết quả của nó, mặc dù đã biết tập hợp tất cả các kết
quả có thể có của phép thử đó. Những phép thử như thế gọi là phép thử ngẫu nhiên (gọi tắt là phép thử).
Tập hợp Ω các kết quả có thể xảy ra của một phép thử gọi là không gian mẫu của phép thử đó.
Ví dụ 1. Một hộp có 3 chiếc thẻ cùng loại, mỗi thẻ được ghi một trong các số 1, 2,3 ; hai thẻ khác nhau thì
ghi hai số khác nhau. Rút ngẫu nhiên một chiếc thẻ từ trong hộp, ghi lại số của thẻ được rút ra và bỏ lại thẻ
đó vào hộp. Xét phép thử "Rút ngẫu nhiên liên tiếp hai chiếc thẻ trong hộp". Hãy cho biết không gian mẫu
của phép thử đó.
Giải
Không gian mẫu của phép thử trên là tập hợp Ω ={(1;1);(1; 2);(1;3);(2;1);(2; 2) ; (2;3);(3;1);(3; 2);(3;3)} , ở
đó, chẳng hạn (1; 2) là kết quả "Lần thứ nhất rút ra thẻ ghi số 1, lần thứ hai rút ra thẻ ghi số 2".
Ví dụ 2. Một hộp có 1 quả bóng xanh, 1 quả bóng đỏ, 1 quả bóng vàng; các quả bóng có kích thước và khối
lượng giống nhau. Lấy ngẫu nhiên một quả bóng từ trong hộp, ghi lại màu của quả bóng được lấy ra và bỏ
lại quả bóng đó vào hộp. Xét phép thử "Lấy ngẫu nhiên liên tiếp hai quả bóng trong hộp". Hãy cho biết
không gian mẫu của phép thử đó.
Giải
Không gian mẫu của phép thử trên là tập hợp Ω ={ XX ; XĐ,XV ; ĐĐ; ĐV ; ĐX ; VV ; VX ;VĐ }, ở đó, chẳng
hạn XĐ là kết quả "Lần thứ nhất lấy ra quả bóng xanh, lần thứ hai lấy ra quả bóng đỏ".
2. Biến cố
a) Định nghĩa
Nhận xét
- Mỗi sự kiện liên quan đến phép thử T tương ứng với một (và chỉ một) tập con A của không gian mẫu Ω .
- Ngược lại, mỗi tập con A của không gian mẫu Ω có thể phát biểu dưới dạng mệnh đề nêu sự kiện liên
quan đến phép thử T .
Một cách tổng quát, ta có định nghĩa sau:
Biến cố ngẫu nhiên (gọi tắt là biến cố) là một tập con của không gian mẫu.
Chú ý: Vì sự kiện chỉ ra tính chất đặc trưng cho các phần tử của một biến cố nên ta cũng gọi sự kiện là biến
cố. Chẳng hạn: Sự kiện "Kết quả của hai lần tung là giống nhau" trong phép thử "Tung một đồng xu hai lần
liên tiếp" là một biến cố.
Ví dụ 3. Xét phép thử “Gieo một xúc xắc hai lần liên tiếp".
a) Sự kiện "Tổng số chấm trong hai lần gieo chia hết cho 5 " tương ứng với biến cố nào của phép thử trên?
b) Phát biểu biến cố D = {(1;5 ) ; ( 5;1) ; ( 2; 4 ) ; ( 4; 2 ) ; ( 3;3) ; ( 6;6 )}
của không gian mẫu (của phép thử trên) dưới dạng mệnh đề nêu sự kiện.
Giải
a) Sự kiện "Tổng số chấm trong hai lần gieo chia hết cho 5" tương ứng với biến cố:
C = {(1; 4 ) ; ( 4;1) ; ( 2;3) ; ( 3; 2 ) ; ( 4;6 ) ; ( 6; 4 ) ; ( 5;5 )}
của phép thử trên.
b) Tập con D bao gồm tất cả các phần tử của không gian mẫu có tính chất đặc trưng là tổng hai số trong
mỗi cặp chia hết cho 6 . Vậy biến cố D có thể phát biểu dưới dạng mệnh đề nêu sự kiện "Tổng số chấm
trong hai lần gieo chia hết cho 6".
Trang 1
b) Biến cố không. Biến cố chắc chắn
Xét phép thử T với không gian mẫu Ω . Mỗi biến cố là một tập con của tập hợp Ω . Vì thế, tập rỗng ∅
cũng là một biến cố, gọi là biến cố không thể (gọi tắt là biến cố không). Còn tập hợp Ω gọi là biến cố chắc
chắn.
Chẳng hạn, khi gieo một xúc xắc, biến cố "Mặt xuất hiện có 7 chấm" là biến cố không, còn biến cố "Mặt
xuất hiện có số chấm không vượt quá 6" là biến cố chắc chắn.
c) Biến cố đối
Xét phép thử T với không gian mẫu là Ω . Giả sử A là một biến cố. Như vậy, A là tập con của tập hợp Ω .
Ta xét tập con Ω \ A là phần bù của A trong Ω .
Tập con Ω \ A xác định một biến cố, gọi là biến cố đối của biến cố A , kí hiệu là A .
Chẳng hạn, khi gieo ngẫu nhiên một xúc xắc một lần, biến cố "Mặt xuất hiện của xúc xắc có số chấm là số
lẻ" là biến cố đối của biến cố "Mặt xuất hiện của xúc xắc có số chấm là số chẵn".
Chú ý: Nếu biến cố A được mô tả dưới dạng mệnh đề toán học Q thì biến cố đối A được mô tả bằng mệnh
đề phủ định của mệnh đề Q (tức là mệnh đề Q ).
3. Xác suất của biến cố

n( A)
Xác suất của biến cố A , kí hiệu là P( A) , bằng tỉ số , ở đó n( A), n(Ω) lần lượt là số phần tử của hai
n (Ω )
n( A)
tập hợp A và Ω . Như vậy: P( A) = .
n (Ω)
Vi dụ 4. Một hộp có 5 chiếc thẻ cùng loại, mỗi thẻ được ghi một trong các số 1, 2,3 , 4, 5; hai thẻ khác nhau
thì ghi hai số khác nhau. Rút ngẫu nhiên đồng thời 2 chiếc thẻ từ trong hộp.
a) Gọi Ω là không gian mẫu trong trò chơi trên. Tính số phần tử của tập hợp Ω .
b) Tính xác suất của biến cố E : "Tổng các số trên hai thẻ là số lẻ"..
Giải
a) Mỗi phần tử của không gian mẫu Ω là một tổ hợp chập 2 của 5 phẩn tử trong tập hợp {1; 2;3; 4;5} . Vì thế
5! 5.4
n(Ω)= C52= = = 10.
2!.3! 2
b) Biến cố E gồm các cách chọn ra hai chiếc thẻ ghi số là: 1 và 2;1 và 4; 2 và 3; 2 và 5 ; 3 và 4; 4 và 5 . Vì
thế n( E ) = 6 . Vậy xác suất của biến cố E là
n( E ) 6 3
P( E=
) = = .
n(Ω) 10 5
Ví dụ 5. Từ một hộp chứa 5 quả cầu trắng và 5 quả cầu đỏ; các quả cầu có kích thước và khối lượng giống
nhau. Lấy ngẫu nhiên đồng thời hai quả cầu. Tính xác suất lấy được hai quả cầu khác màu.
Giải
Mỗi lần lấy ra đồng thời hai quả cầu cho ta một tổ hợp chập 2 của 10 phần tử. Do đó, không gian mẫu Ω
gồm các tổ hợp chập 2 của 10 phần tử và
10! 10 ⋅ 9
n(Ω=) C102= = = 45.
2!.8! 2
Xét biến cố G : "Hai quả cầu lấy ra khác màu".
Khi hai quả cầu lấy ra khác màu thì một quả cầu lấy ra có màu trắng, quả cầu còn lại có màu đỏ. Có 5 cách
lấy ra một quả cầu màu trắng và cüng có 5 cách lấy ra một quả cầu màu đỏ. Theo quy tắc nhân, ta có
n(G=) 5.5= 25 .
Vậy xác suất của biến cố G là
n(G ) 25 5
P(G=) = = .
n(Ω) 45 9
Ví dụ 6. Một đội văn nghệ có 4 học sinh nam và 5 học sinh nữ. Giáo viên phụ trách đội muốn chọn ra một
đội tốp ca gồm ba bạn sao cho có cả bạn nam và bạn nữ cùng tham gia.
a) Giáo viên phụ trách đội có bao nhiêu cách chọn một đội tốp ca như vậy?
b) Tính xác suất của biến cố H : "Ba bạn chọn ra có cả nam và nữ".
Giải
a) Khi ba bạn chọn ra có cả nam và nữ thì chỉ có hai khả năng:
Trang 2
- Chọn ra một bạn nam và hai bạn nữ;
- Chọn ra hai bạn nam và một bạn nữ.
- Xét khả năng thứ nhất: Chọn ra một bạn nam và hai bạn nữ.
Có 4 cách chọn ra một bạn nam.
Mỗi lần chọn ra hai bạn nữ cho ta một tổ hợp chập 2 của 5 phần tử. Do đó, số cách chọn ra hai bạn nữ là
5! 5.4
C=5
2
= = 10.
2!.3! 2
Theo quy tắc nhân, ta có số cách chọn ra một bạn nam và hai bạn nữ là 4.10 = 40 .
- Xét khả năng thứ hai: Chọn ra hai bạn nam và một bạn nữ.
Có 5 cách chọn ra một bạn nữ.
Mỗi lần chọn ra hai bạn nam cho ta một tổ hợp chập 2 của 4 phần tử. Do đó, số cách chọn ra hai bạn nam là
2 4! 4.3
C=4 = = 6
2!.2! 2
Theo quy tắc nhân, ta có số cách chọn ra hai bạn nam và một bạn nữ là 5.6 = 30 .
Theo quy tắc cộng, số cách chọn ra một đội tốp ca gồm ba bạn sao cho có cả bạn nam và bạn nữ cùng tham
gia là 40 + 30 = 70 (cách).
b) Mỗi lần chọn ra đồng thời ba bạn học sinh cho ta một tổ hợp chập 3 của 9 phần tử. Do đó, không gian
mẫu Ω gồm các tổ hợp chập 3 của 9 phần tử và
9! 9.8 ⋅ 7
n(Ω)= C93= = = 84.
3!.6! 6
Theo câu a), ta có n( H ) = 70 . Vậy xác suất của biến cố H là
n( H ) 70 5
P ( H=
) = = .
n(Ω) 84 6
II. TÍNH CHẤT CỦA XÁC SUẤT

Xét phép thử T với không gian mẫu là Ω . Khi đó, ta có các tính chất sau:
- P(∅= ) 0; P (Ω=) 1;
- 0 ≤ P( A) ≤ 1 với mỗi biến cố A ;
- P( A) = 1 − P( A) với mỗi biến cố A .
Chứng minh
n(∅) 0
- Xác suất của biến cố không là P(= ∅) = = 0;
n (Ω) n (Ω )
n (Ω )
Xác suất của biến cố chắc chắn là P (= Ω) = 1.
n (Ω )
n( A)
- Do P ( A) = và 0 ≤ n( A) ≤ n(Ω) nên 0 ≤ P( A) ≤ 1 với mỗi biến cố A .
n (Ω )
- Do n(Ω \ A) = n(Ω) − n( A) nên xác suất của biến cố A là:
n(Ω \ A) n(Ω) − n( A) n( A)
P ( A) = = = 1− = 1 − P( A).
n (Ω) n (Ω) n (Ω)
Ví dụ 7. Một hộp có 10 quả bóng trắng và 10 quả bóng đỏ; các quả bóng có kích thước và khối lượng giống
nhau. Lấy ngẫu nhiên đồng thời 9 quả bóng trong hộp. Tính xác suất để trong 9 quả bóng được lấy ra có ít
nhất một quả bóng màu đỏ.
Giải
Mỗi lần lấy ra đồng thời 9 quả bóng cho ta một tổ hợp chập 9 của 20 phần tử. Do đó, không gian mẫu Ω
gồm các tổ hợp chập 9 của 20 phần tử và n(Ω) =C20 9
.
Xét biến cố K : "Trong 9 quả bóng được lấy ra có ít nhất một quả bóng màu đỏ".
Khi đó biến cố đối của biến cố K là biến cố K : "Trong 9 quả bóng được lấy ra không có quả bóng màu đỏ
nào", tức là cả 9 quả bóng được lấy ra có màu trắng.
Mỗi lần lấy ra đồng thời 9 quả bóng màu trắng cho ta một tổ hợp chập 9 của 10 phần tử. Do đó
10 ! n( K ) 10
n( K= ) C=9
10 = 10 . Suy ra P= (K ) = 9
.
9 ! . 1! n(Ω) C20
Trang 3
10
Vậy P( K ) =
1 − P( K ) =
1− 9
C20
III. NGUYÊN LÍ XÁC SUẤT BÉ

Qua thực nghiệm và quan sát thực tế, người ta thấy rằng các biến cố có xác suất bé sẽ gần như không xảy ra
trong phép thử. Chẳng hạn, mỗi chuyến bay đều có một xác suất rất bé bị xảy ra tai nạn. Nhưng trên thực tế,
tai nạn của một chuyến bay sẽ không xảy ra. Từ đó, ta thừa nhận nguyên lí sau đây, gọi là nguyên lí xác suất
bé: Nếu một biến cố ngẫu nhiên có xác suất rất bé thì thực tế có thể cho rằng trong một phép thử biến cố đó
sẽ không xảy ra.
Tuy nhiên, một xác suất như thế nào được xem là bé phải tuỳ thuộc vào từng bài toán cụ thể. Ví dụ như xác
suất để dù không mở là 0,01 (dùng cho nhảy dù) thì cũng không thể coi là bé và không thể dùng loại dù đó.
Nhưng nếu xác suất để tàu về ga chậm là 0,01 thì lại có thể xem là tàu về ga đúng giờ.

Câu 1. Gọi A là tập hợp các số tự nhiên có 2 chữ số nhỏ hơn 20 . Lấy ra 1 số tự nhiên bất kỳ trong A .
a. a. Mô tả không gian mẫu Ω ?
b. b. Tính xác suất để lấy được số tự nhiên lẻ?
c. c. Tính xác suất để lấy được số tự nhiên chia hết cho 3 ?
Giải
a. a. Ω {10,11,12,13,14,15,16,17,18,19
= }⇒ Ω 10
5
b. b. Gọi A là biến cố “số tự nhiên lẻ” ⇒ Ω ( A ) = {11,13,15,17,19} ⇒ Ω ( A) = 5 ⇒ P ( A) = = 0,5
10
3
c. c. Gọi B là biến cố “số tự nhiên chia hết cho 3 ”. Ω ( B ) = {12,15,18} ⇒ Ω ( B ) = 3 ⇒ P ( B ) =
10
Câu 2. Tung 1 con súc sắc.
a. Mô tả không gian mẫu?
b. Tính xác suất để thu được mặt có số chấm chia hết cho 2 ?
c. Tính xác suất để thu được mặt có số chấm nhỏ hơn 4 ?
Giải
= a. Ω {1, 2,3, 4,5,=6} ⇒ n ( Ω ) 6
b. Gọi A là biến cố “số chấm chia hết cho 2 ”.
3 1
Ω ( A ) = {2, 4, 6} ⇒ Ω ( A ) = 3 ⇒ P ( A ) = = .
6 2
3 1
c. Gọi B là biến cố “số chấm nhỏ hơn 4 ”, Ω ( B ) = {1, 2,3} ⇒ Ω ( B ) = 3 ⇒ P ( B ) = =
6 2
Câu 3. Tung 3 đồng xu đồng chất (giả thiết các đồng xu hoàn toàn giống nhau gồm 2 mặt: sấp và ngửa).
a. Mô tả không gian mẫu các kết quả đạt được?
b. Tính xác suất thu được 3 mặt giống nhau?
Giải
Lần 1 Lần 2 Lần 3 Kết quả

s s s SSS
s s n SSN
s n s SNS
s n n SNN
n s s NSS
Trang 4
n s n NSN
n n s NNS
n n n NNN
a. Ω {SSS, SS=
N , SNS, SNN , NNN , NNS , NSS, NSN } ⇒ Ω 8.
2 1
b. Gọi A là biến cố “có 3 mặt giống nhau”. Ω ( A ) = {SSS, NNN } ⇒ Ω ( A) = 2 ⇒ P ( A) = = .
8 4
Câu 4. Trong hòm có 10 chi tiết, trong đó có 2 chi tiết hỏng. Tìm xác suất để khi lấy ngẫu nhiên 6 chi
tiết thì có không quá 1 chi tiết hỏng.
Giải
+ Số cách lấy ra 6 chi tiết từ 10 chi tiết là C106
⇒ n (Ω=
) C106= 210
+ Gọi A1 là biến cố “Trong 6 chi tiết lấy ra không có chi tiết nào hỏng”
A2 là biến cố “Trong 6 chi tiết lấy ra có 1 chi tiết hỏng”
A là biến cố “Trong 6 chi tiết lấy ra có không quá 1 chi tiết hỏng”
+ Khi đó A= A1 ∪ A2 . Do A1 và A2 xung khắc nhau nên
( A) P ( A1 ) + P ( A2 )
P=
+ Có 8 chi tiết không bị hỏng nên
n ( A=
1)
6
C=
8 28
+ Số cách lấy 5 chi tiết từ 8 chi tiết KHÔNG bị hỏng là C85
+ Số cách lấy 1 chi tiết từ 2 chi tiết hỏng là C21
+ Theo quy tắc nhân ta có
( A2 ) C=
n= 5 1
8 .C2 112
+ Do vậy ta có:
n ( A1 ) 28 2
A1 )
P (= = =
n ( Ω ) 210 15
n ( A2 ) 112 8
P(=
A2 ) = =
n ( Ω ) 210 15
8 2 2
⇒ P ( A ) = P ( A1 ) + P ( A2 ) = + =
15 15 3
Câu 5. Tính số tập hợp con của X = {0;1; 2;3; 4;5;6} chưa 1 mà không chứa 0 .
Giải
+ Số tập hợp con không chưa phần tử nào của X \ 0 ; 1 là C50 .
+ Số tập hợp con chứa 1 phần tử của X \ 0 ; 1 là C51 .
Suy ra số tập hợp con của X \ 0 ; 1 là C50 + C51 + C52 + C53 + C54 + C55 =
32 . Ta hợp các tập hợp con
này với {1} thì được 32 tập hợp thỏa bài toán.
Trang 5
Câu 6. Một lớp có 30 học sinh trong đó gồm 8 học sinh giỏi, 15 học sinh khá và 7 học sinh trung bình.
Người ta muốn chọn ngẫu nhiên 3 em để đi dự Đại Hội. Tính xác suất để chọn được:
a) Ba học sinh được chọn đều là học sinh giỏi?
b) b. Có ít nhất 1 học sinh giỏi?
Bài giải:
C83
a) A ‘Chọn 3 học sinh là học sinh giỏi ⇒ P ( A ) =
C303
b) B =”Chọn 3 học sinh có ít nhất một học sinh giỏi”.
⇒ B = “ Chọn 3 học sinh không có học sinh giỏi nào”
C3 3
C22
⇒ P ( B) =
1− P B =( )
1 − 22
C303
⇒ P B =
C303
( )
Câu 7. Một hộp bóng có 12 bóng đèn, trong đó có 7 bóng tốt, lấy ngẫu nhiên 3 bóng. Tính xác suất để
được:
a. Ít nhất 2 bóng tốt b. Cả 3 bóng đều không tốt
Bài giải:
a. A = ”Lấy được ít nhất 2 bóng tốt”
C72C51
A1 = ”Lấy được 2 bóng tốt” ⇒ P ( A1 ) = .
C123
C73
A2 = ”Lấy được 3 bóng tốt” ⇒ P ( A2 ) = .
C123
C72C51 C73
A = A1 ∪ A2 ⇒ P ( A ) = P ( A1 ) + P ( A2 ) = 3 + 3 .
C30 C30
C53
b. B = ” Cả 3 bóng đều không tốt” ⇒ P ( B ) = .
C123
Câu 8. Cho các số 0,1, 2,3, 4,5, 6, 7,8,9. Gọi X là tập hợp các số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau. Lấy
ngẫu nhiên ra 1 số. Tính xác suất để số đó là:
a. Số lẻ b. Số đó chia hết cho 10 c. Số đó lớn hơn 59.000
Bài giải:
Số các số tự nhiên lẻ có 5 chữ số là: 9.9.8.7.6 = 27216
a. A = “số lẻ có 5 chữ số”
Để là số lẻ thì chữ số cuối cùng phải là các số 1,3,5, 7,9. Như vậy có 5 cách chọn chữ số cuối
cùng.
Số các số là số lẻ khác nhau có 5 chữ số: 8.8.7.6.5 = 13440.
13440 40
⇒ P ( A) = =
27216 81
b. B = ”Số có 5 chữ số khác nhau chia hết cho 10”
⇒ n ( B ) = 9.8.7.6 = 3024
9.8.7.6 1
⇒ P ( B=
) =
9.9.8.7.6 9
c. C = “Số có 5 chữ số khác nhau lớn hơn 59000 ”
gọi số có 5 chữ số khác nhau lớn hơn 59000 là: abcde khi đó
nếu a = 5 thì b = 9 còn c có 8 cách chọn, d có 7 cách chọn, e có 6 cách chọn
⇒ có 8.7.6 = 366 cách chọn
Trang 6
Nếu a > 5 ⇒ a có 4 cách chọn, b có 9 cách chọn, c có 8 cách chọn, d có 7 cách chọn, e có 6 cách
chọn ⇒ có 4.9.8.7.6 = 12096 cách chọn.
Vậy số các số có 5 chữ số khác nhau lớn hơn 59000 là: 12432
12432 37
⇒ P (C ) = =
27216 81
Câu 9. Gieo đồng thời 2 con súc sắc cân đối đồng chất.Tính xác suất để:
a) Tổng số chấm ở mặt trên 2 con súc sắc bằng 6
b) Hiệu số nốt ở mặt trên 2 hai con súc sắc có giá trị tuyệt đối bằng 2
Bài giải:
a. Gọi A = “Tổng số chấm ở mặt trên hai con súc sắc bằng 6”
⇒ A {(1,5 ) ; ( 2, 4 ) =
; ( 3,3) ; ( 5,1) ; ( 4, 2 )} ⇒ n ( A ) 5
5
⇒ P ( A) =
36
b. B = “Hiệu số nốt ở mặt trên 2 hai con súc sắc có giá trị tuyệt đối bằng 2 ”
8 2
⇒ B ={(1,3) ; ( 2, 4 ) ; ( 3,5 ) ; ( 4, 6 ) ; ( 3,1) ; ( 4, 2 ) ; ( 5,3) ; ( 6, 4 )} ⇒ n ( B ) =8 ⇒ P ( B ) =
=
36 9
Câu 10. Lớp học môn xác suất gồm 70 học sinh, trong đó có 25 nữ. Chọn ngẫu nhiên ra một nhóm gồm 10
học sinh.Tính xác suất để trong nhóm chọn ra có 4 học sinh nữ.
Bài giải:
Gọi A = ”Chọn 4 học sinh nữ và 6 học sinh nam”
C456 C254
⇒ n ( A ) = C456 C254 ⇒ P ( A ) = 10
C70
Câu 11. Một lớp có 40 học sinh, được đánh số từ 1 − 40 . Chọn ngẫu nhiên ra một bạn học sinh. Tính xác
suất để bạn được chọn:
a. Mang số chẵn b. Mang số chia hết cho 3
Bài giải:
a. Gọi A = ”Học sinh mang số chẵn”
20
⇒ n ( A) = 20 ⇒ P ( A ) = = 0,5
40
b. Gọi B = ”Học sinh mang số chia hết cho 3”
là các số là bội của 3 nhưng không vượt quá 40
13
⇒ B = {3, 6,9,12,15,18, 21, 24, 27,30,33,36,39} ⇒ n ( B ) = 13 ⇒ P ( B ) =
40
Câu 12. Gieo ngẫu nhiên một con súc sắc cân đối đồng chất hai lần. Tính xác suất của các biến cố sau:
a. Biến cố A : “Trong hai lần gieo ít nhất một lần xuất hiện mặt một chấm”
b. Biến cố B : “Trong hai lần giao tổng số chấm trong hai lần giao là một số nhỏ hơn 11 ”
Giải
+ Không gian mẫu
Ω {(= i, j ) | i, j ∈ {1, 2,..., 6}} ⇒ n ( Ω ) =6.6 36
a. Ta có biến cố đối
A
= {( i, j ) | i, j ∈ {2,..., 6}} ⇒ n ( =
A) 25
n ( A ) 25 11
P ( A ) = =⇒ P ( A ) =
1− P ( A) =
n ( Ω ) 36 36
b. Ta có:
= B {( i, j ) | i, j ∈ {12,..., 6} , i + j ≥ 11=
}⇒ B {( 5, 6 ) ; ( 6,5) ; ( 6, 6 )}
Trang 7
n(B) 3 1 11
⇒ n(B) =
3 ⇒ P ( B ) = ==⇒ P ( B ) =
1− P ( B ) =
n ( Ω ) 36 12 12
Câu 13. Một sọt Cam có 10 trái trong đó có 4 trái hư.Lấy ngẫu nhiên ra 4 trái
a. Tính xác suất để lấy được 3 trái hư
b. Tính xác suất để lấy được 1 trái hư
c. Tính xác suất để lấy được ít nhất 1 trái hư.
Bài giải:
a. Gọi A = ”Lấy được 3 trái hư và 1 trái tốt ”
C43 .C61
⇒ n ( A ) = C43 .C61 ⇒ P ( A ) =
C104
b. Gọi B = ” Lấy được 1 trái hư và 3 trái tốt ”
C41 .C63
⇒ n ( B ) = C .C ⇒ P ( B ) =
1
4
3
6
C104
c. Gọi C = ” Lấy được ít nhất 1 trái hư ”
” Không có trái hư nào ”
⇒C =
C64 C64
( )
C64 ⇒ P C =⇒
⇒n C =
C104
P (( )
C ) 1
= − P C 1
= −
C104
( )

Câu 1. Xét phép thử gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất 6 mặt hai lần. Xét biến cố A: “Số chấm
xuất hiện ở cả hai lần gieo giống nhau”. Khẳng định nào sau đây đúng?
A. n ( A ) = 6 . B. n ( A ) = 12 . C. n ( A ) = 16 . D. n ( A ) = 36 .
Lời giải
Chọn A
Gọi cặp số ( x; y ) là số chấm xuất hiện ở hai lần gieo.
Xét biến cố A: “Số chấm xuất hiện ở cả hai lần gieo giống nhau”.
Các kết quả của biến cố A là: {(1;1) ; ( 2; 2 ) ; ( 3;3) ; ( 4; 4 ) ; ( 5;5) ; ( 6;6 )} .
Suy ra n ( A ) = 6 .
Câu 2. Gieo một đồng xu cân đối và đồng chất liên tiếp ba lần. Gọi A là biến cố “Có ít nhất hai mặt sấp
xuất hiện liên tiếp” và B là biến cố “Kết quả ba lần gieo là như nhau”. Xác định biến cố A ∪ B.
{SSS , SSN , NSS , SNS , NNN } .
A. A ∪ B = {SSS , NNN } .
B. A ∪ B =
C. A ∪ B = D. A ∪ B =Ω.
Lời giải
Chọn C
A = {SSS , SSN , NSS } , B = {SSS , NNN } . Suy ra A ∪ B =
Câu 3. Gieo ngẫu nhiên một đồng tiền cân đối và đồng chất 5 lần. Tính số phần tử không gian mẫu.
A. 64 . B. 10 . C. 32 . D. 16 .
Lời giải
Chọn C
Mỗi lần gieo có hai khả năng nên gieo 5 lần theo quy tắc nhân ta có 25 = 32 .
Số phần tử không gian mẫu là n ( Ω ) =32 .
Trang 8
Câu 4. Xét phép thử gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất hai lần liên tiếp. Gọi A là biến cố “Lần
đầu xuất hiện mặt 6 chấm” và B là biến cố “Lần thứ hai xuất hiện mặt 6 chấm”.
Khẳng định nào sai trong các khẳng định sau?
A. A và B là hai biến cố xung khắc.

B. A  B là biến cố “Ít nhất một lần xuất hiện mặt 6 chấm”.
C. A  B là biến cố “Tổng số chấm trên mặt xuất hiện của hai lần gieo bằng 12.
D. A và B là hai biến cố độc lập.
Lời giải
Chọn A
Hai biến cố A và B có thể cùng xảy ra.
Câu 5. Rút ngẫu nhiên cùng lúc ba con bài từ cỗ bài tú lơ khơ 52 con thì n ( Ω ) bằng bao nhiêu?
A. 140608 . B. 156 . C. 132600 . D. 22100 .
Lời giải
Ta có n ( Ω=
) C523= 22100 .
Câu 6. Gieo ngẫu nhiên hai con xúc sắc cân đối và đồng chất. Xác suất của biến cố “ Có ít nhất một con
xúc sắc xuất hiện mặt một chấm” là
11 1 25 15
A. . B. . C. . D. .
36 6 36 36
Lời giải
Đáp án A.
Gọi A là biến cố: “Có ít nhất một con xúc sắc xuất hiện mặt một chấm”.
Bước 1: Tìm số phần tử không gian mẫu.
Do mỗi xúc sắc có thể xảy ra 6 trường hợp nên số kết quả có thể xảy ra là Ω= 6.6
= 36 .
Bước 2: Tìm số kết quả thuận lợi cho A .

Ta có các trường hợp sau:
{(1;1) ; (1;2 ) ; (1;3) ; (1;4 ) ; (1;5) ; (1;6 ) ; ( 2;1) ; ( 3;1) ; ( 4;1) ; (5;1) ; ( 6;1)} ⇒ ΩA =11
ΩA 11
Bước 3: Xác suất của biến cố A là P (=
A) = .
Ω 36
Câu 7. Gieo một con súc sắc. Xác suất để mặt 6 chấm xuất hiện.
1 5 1 1
A. . B. . C. . D. .
6 6 2 3
Lời giải
Chọn A
Gieo một con súc sắc có không gian

= mẫu Ω {1;2;3;4;5;6=
} ⇒ n (Ω) 6
Xét biến cố A : “mặt 6 chấm xuất hiện”. A ={6} ⇒ n ( A) =

1.
Trang 9
1
Do đó P ( A) = .
6
Câu 8. Gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất 2 lần. Tính xác suất để tổng số chấm trong hai lần gieo
nhỏ hơn 6.
2 11 1 5
A. . B. . C. . D. .
9 36 6 18
Lời giải
Chọn D
Số phần tử của không gian mẫu là: n ( Ω )= 62 = 36 .
Gọi A là biến cố “Tổng số chấm trong hai lần gieo nhỏ hơn 6”.
Tập hợp các quả của biến cố A là:
A = {(1;1) ; (1; 2 ) ; (1;3) ; (1; 4 ) ; ( 2;1) ; ( 2; 2 ) ; ( 2;3) ; ( 3;1) ; ( 3; 2 ) ; ( 4;1)} .
Số phần tử của biến cố A là: n ( A ) = 10 .
10 5
Xác suất của biến cố A là: P ( A=
) = .
36 18
Câu 9. Gieo ngẫu nhiên 2 con xúc sắc cân đối đồng chất. Tìm xác suất của biến cố: “ Hiệu số chấm xuất
hiện trên 2 con xúc sắc bằng 1”.
2 1 5 5
A. . B. . C. . D. .
9 9 18 6
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu: n ( Ω )= 6.6= 36 .
Gọi A là biến cố thỏa mãn yêu cầu bài toán:
A = {(1; 2 ) , ( 2; 1) , ( 3; 2 ) , ( 2; 3) , ( 3; 4 ) , ( 4; 3) , ( 4; 5 ) , ( 5; 4 ) , ( 5; 6 ) , ( 6; 5 )} nên
n ( A ) = 10 .
10 5
Vậy P ( A=
) = .
36 18
1
Câu 10. Gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất. Xác suất của biến cố nào sau đây bằng ?
6
A. Xuất hiện mặt có số chấm lẻ.
B. Xuất hiện mặt có số chấm chẵn.
C. Xuất hiện mặt có số chấm chia hết cho 2 và 3 .
D. Xuất hiện mặt có số chấm nhỏ hơn 3 .
Lời giải
Gọi Ω là không gian mẫu của phép thử, ta có n ( Ω ) =6 .
Gọi A : “Xuất hiện mặt có số chấm chia hết cho 2 và 3 ”. Khi đó n ( A ) = 1 .
n ( A) 1
Vậy xác suất của biến cố A là P ( A ) = = .
n (Ω) 6
Câu 11. Gieo ngẫu nhiên một con xúc sắc cân đối đồng chất 2 lần. Tính xác suất để số chấm của hai lần
gieo là bằng nhau
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
8 6 7 5
Trang 10
Lời giải
Gọi A là biến cố “Số chấm trong hai lần gieo là bằng nhau”
n ( Ω ) = 36 .
A = {(1,1) ; ( 2, 2 ) ;...; ( 6, 6 )} , n ( A ) = 6 .
6 1
Vậy P ( A=
) = .
36 6
TÍNH XÁC SUẤT SỬ DỤNG ĐỊNH NGHĨA CỔ ĐIỂN BẰNG PHƯƠNG PHÁP TRỰC
TIẾP.
Câu 12. Một hộp chứa 11 quả cầu gồm 5 quả màu xanh và 6 quả cầu màu đỏ. Chọn ngẫu nhiên đồng thời
2 quả cầu từ hộp đó. Xác suất để 2 quả cầu chọn ra cùng màu bằng
5 6 5 8
A. B. C. D.
22 11 11 11
Lời giải
Chọn C
Số cách lấy ra 2 quả cầu trong 11 quả là C112 , Suy ra n ( Ω ) =C112
Gọi A là biến cố lấy được 2 quả cùng màu. Suy ra n ( A=
) C52 + C62
C52 + C62 5
P ( A) =
Xác suất của biến cố A là=
C112 11
Xác suất để lấy được 3 quả cầu màu xanh
33 24 4 4
A. B. C. D.
91 455 165 455
Lời giải
Chọn D
Số phần tử của không gian mẫu n ( Ω ) =C15 = 455 .
3
Gọi A là biến cố " 3 quả cầu lấy được đều là màu xanh". Suy ra n ( A ) = C4 = 4 .
3
4
Vậy xác suất cần tìm là P ( A ) = .
455
1 2 5 7
A. B. C. D.
22 7 12 44
Lời giải
Chọn A
Gọi A là biến cố: “lấy được 3 quả cầu màu xanh”
C53 1
Ta có P ( =
A) =3
.
C12 22
Câu 15. Từ một hộp chứa 9 quả cầu đỏ và 6 quả cầu xanh, lấy ngẫu nhiên đồng thời 3 quả cầu. Xác suất
để lấy được 3 quả cầu màu xanh bằng?
Trang 11
24 4 12 5
A. B. C. D.
91 91 65 21
Lời giải
Chọn B
3
Lấy ngẫu nhiên đồng thời 3 quả cầu từ 15 quả cầu đã cho có C15 cách.
Lấy được 3 quả cầu màu xanh từ 6 quả cầu xanh đã cho có C63 cách.
C63 4
Vậy xác suất để lấy được 3 quả cầu màu xanh là=
P =3
.
C15 91
2 12 1 24
A. B. C. D.
91 91 12 91
Lời giải
Chọn A
Số phần tử không gian mẫu: n ( Ω )= C15= 455 (phần tử).
3
Gọi A là biến cố: “ lấy được 3 quả cầu màu xanh”.
Khi đó, n ( A=
) C=53 10 (phần tử ).
n ( A ) C53 2
A)
Xác suất để lấy được 3 quả cầu màu xanh: P ( = = = .
n ( Ω ) C15 91
3
Câu 17. Một lớp có 40 học sinh, trong đó có 4 học sinh tên Anh. Trong một lần kiểm tra bài cũ, thầy giáo
gọi ngẫu nhiên hai học sinh trong lớp lên bảng. Xác suất để hai học sinh tên Anh lên bảng bằng
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
10 20 130 75
Lời giải
) C402= 780 .
Số phần tử của không gian mẫu n ( Ω=
) C=
Gọi A là biến cố gọi hai học sinh tên Anh lên bảng, ta có n ( A= 2
4 6.
6 1
Vậy xác suất cần tìm là P (=
A) = .
780 130
Câu 18. Hộp A có 4 viên bi trắng, 5 viên bi đỏ và 6 viên bi xanh. Hộp B có 7 viên bi trắng, 6 viên bi
đỏ và 5 viên bi xanh. Lấy ngẫu nhiên mỗi hộp một viên bi, tính xác suất để hai viên bi được lấy ra có cùng
màu.
91 44 88 45
A. . B. . C. . D. .
135 135 135 88
Lời giải
Chọn B
Số phần tử của không gian mẫu: 15.18 = 270 .
Số cách chọn từ mỗi hộp 1 viên bi sau cho 2 viên bi cùng màu là: 4.7 + 5.6 + 6.5 =88 .
88 44
Vậy xác suất cần tìm là = .
270 135
Trang 12
Câu 19. Một tổ có 6 học sinh nam và 4 học sinh nữ. Chọn ngẫu nhiên 4 học sinh. Xác suất để trong 4
học sinh được chọn luôn có học sinh nữ là
1 1 13 209
A. . B. . C. . D. .
14 210 14 210
Lời giải
Chọn C
n (Ω=
) C104= 210 .
Gọi A là biến cố:” trong 4 học sinh được chọn luôn có học sinh nữ” ⇒ n ( A ) = C104 − C64 = 195
n ( A ) 195 13
Vậy xác suất của biến cố A là P ( A ) = = = .
n ( Ω ) 210 14
3 bóng có 1 bóng hỏng.
11 13 28 5
A. . B. . C. . D. .
50 112 55 6
Lời giải.
Chọn C
Trong 3 bóng có 1 bóng hỏng
Ta có n ( Ω =
) C123= 220 .
Gọi biến cố A : “Trong 3 bóng lấy ra có 1 bóng hỏng”.
Tính được n ( Ω=
A) C41 .C
=8
2
112
112 28
Vậy P(=
A) =
220 55
Câu 21. Trong một tổ có 6 học sinh nam và 4 học sinh nữ. Chọn ngẫu nhiên 3 bạn trong tổ tham gia đội
tình nguyện của trường. Tính xác suất để 3 bạn được chọn toàn là nam.
1 4 1 2
A. . B. . C. . D. .
6 5 5 3
Lời giải
Chọn A
Xét phép thử: Chọn ngẫu nhiên 3 trong 10 bạn trong tổ, ta có n ( Ω ) =C103 .
Gọi A là biến cố: “ 3 bạn được chọn toàn nam”, ta có n ( A ) = C63 .
n ( A ) C63 1
Xác suất của biến cố A: P ( =
A) = = .
n ( Ω ) C103 6
Câu 22. Trong một đợt kiểm tra định kỳ, giáo viên chuẩn bị một hộp đựng 15 câu hỏi gồm 5 câu hỏi Hình
học và 10 câu hỏi Đại số khác nhau. Mỗi học sinh bốc ngẫu nhiên từ hộp đó 3 câu hỏi để làm đề thi cho
mình. Tính xác suất để một học sinh bốc được đúng một câu hình học.
45 3 200 2
A. 91 . B. 4 . C. 273 . D. 3 .
Lời giải
Chọn A
Trang 13
) C153= 455.
Xét phép thử: “ Chọn 3 câu hỏi từ 15 câu hỏi” ⇒ n ( Ω =
45
Gọi A là biến cố: “ Chọn được đúng 1 câu hình” n ( Ω A ) = C51 .C102 = 225 ⇒ PA = .
91
Câu 23. Một người chọn ngẫu nhiên 2 chiếc giày từ 5 đôi giày cỡ khác nhau. Tính xác suất để 2 chiếc giày
được chọn tạo thành một đôi.
1 1 7 1
A. . B. . C. . D. .
2 10 9 9
Lời giải
Chọn D
Phép thử “Chọn ngẫu nhiên 2 chiếc giày từ 5 đôi giày cỡ khác nhau” có không gian mẫu là Ω
⇒ n ( Ω=) C102= 45 .
A là biến cố “Chọn ngẫu nhiên 2 chiếc giày từ 5 đôi giày cỡ khác nhau sao cho 2 chiếc giày tạo
thành một đôi giày”.
Chọn đồng thời 2 chiếc giày để tạo thành một đôi ⇒ Có 5 khả năng.
Số khả năng thuận lợi cho biến cố A là: n ( A ) = 5
Vậy xác suất để chọn ngẫu nhiên 2 chiếc giày từ 5 đôi giày cỡ khác nhau sao cho 2 chiếc giày tạo
n (A) 5 1
thành một đôi giày là P ( A=
) = = .
n ( Ω ) 45 9
Câu 24. Giải bóng chuyền VTV Cúp có 16 đội tham gia trong đó có 12 đội nước ngoài và 4 đội của Việt
Nam. Ban tổ chức cho bốc thăm ngẫu nhiên để chia thành 4 bảng đấu A, B, C , D mỗi bảng 4 đội. Tính xác
suất để 4 đội của Việt Nam nằm ở 4 bảng đấu khác nhau.
391 8 32 64
A. . B. . C. . D. .
455 1365 1365 455
Lời giải
Chọn D
Số phần tử không gian mẫu:
= n(Ω) C164=
.C124 .C84 .1 63063000.
Gọi A : “Mỗi đội Việt Nam ở 4 bảng khác nhau”.
C123 .3.C93 .2.C63 .1 8870400.
Ta có: n( A) 4.=
=
n( A) 8870400 64
Xác suất cần tìm là: p=
( A) = = .
n(Ω) 63063000 455
Câu 25. Trong một hộp có 12 bóng đèn, trong đó có 4 bóng đèn hỏng. Lấy ngẫu nhiên cùng lúc 3 bóng
đèn. Tính xác suất để lấy được 3 bóng tốt.
28 14 1 28
A. . B. . C. . D. .
55 55 55 55
Lời giải
Chọn B
Không gian mẫu của phép thử lấy ngẫu nhiên cùng lúc 3 bóng đèn từ hộp có 12 bóng đèn là
n (Ω=
) C123= 220.
Gọi A là biến cố: “ 3 bóng đèn lấy ra là 3 bóng tốt”.
Ta có: n ( A=
) C=
3
8 56.
n ( A ) 56 14
Xác suất để lấy được 3 bóng tốt là: P (=
A) = = .
n ( Ω ) 220 55
Trang 14
Câu 26. Có 4 hành khách bước lên một đoàn tàu gồm 4 toa. Mỗi hành khách độc lập với nhau và chọn
ngẫu nhiên một toa. Tính xác suất để 1 toa có 3 người, một toa có 1 người, 2 toa còn lại không có ai.
5 7 1 3
A. . B. . C. . D. .
16 16 8 16
Lời giải
Chọn D
( Ω ) 4.4.4.4
Không gian mẫu: n= = 256
Chọn 1 toa để xếp 3 người có 4 cách chọn
Xếp 3 người vào toa đó có: C43 = 4 cách
Chọn 1 toa để xếp 1 người có 3 cách chọn
Tổng số cách chọn thỏa mãn là: n ( A ) = 4.4.3 = 48 cách
n ( Ω ) 48 3
Vậy xác suất là: P (=
A) = = .
n ( A ) 256 16
Câu 27. Một hộp chứa 35 quả cầu gồm 20 quả cầu đỏ được đánh số từ 1 đến 20 và 15 quả cầu xanh
5 28 4 27
A. . B. . C. . D. .
7 35 7 35
Lời giải
Chọn B
Lấy ngẫu nhiên từ hộp đó một quả cầu có 35 cách.
Lấy được một quả cầu màu đỏ có 20 cách, lấy được một quả cầu màu xanh ghi số lẻ có 8 cách.
Do đó để lấy được quả màu đỏ hoặc ghi số lẻ có 28 cách.
28
Do đó xác suất cần tìm là: .
35
Câu 28. Có hai hộp, mỗi hộp chứa 5 tấm thẻ đánh số từ 1 đến 5 . Rút ngẫu nhiên từ mỗi hộp một tấm thẻ.
2 21 4 4
A. . B. . C. . D. .
5 25 9 25
Lời giải
Chọn D
Số phần tử không gian mẫu n ( Ω )= 5.5= 25 .
Gọi A : “ 2 lấy ra đều ghi số chẵn”
n( A
= ) 2.2
= 4.
4
Vậy P ( A ) = .
25
Câu 29. Bình có bốn đôi giầy khác nhau gồm bốn màu: đen, trắng, xanh và đỏ. Một buổi sáng đi học, vì
vội vàng, Bình đã lấy ngẫu nhiên hai chiếc giầy từ bốn đôi giầy đó. Tính xác suất để Bình lấy được hai chiếc
giầy cùng màu?
1 1 1 2
A. . B. . C. . D. .
7 4 14 7
Lời giải
Ta có số phần tử của không gian mẫu là n ( Ω )= C82= 28 .
Trang 15
Gọi A : “ Bình lấy được hai chiếc giầy cùng màu” suy ra n ( A ) = 4 .
n ( A) 1
( A)
Suy ra P= = .
n (Ω) 7
1
Vậy xác suất để Bình lấy được hai chiếc giầy cùng màu là .
7
Câu 30. Có 5 học sinh không quen biết nhau cùng đến một cửa hàng kem có 6 quầy phục vụ. Xác suất để
có 3 học sinh cùng vào một quầy và 2 học sinh còn lại vào một quầy khác là
C53 .C61 .5! C53 .C61 .C51 C53 .C61 .5! C53 .C61 .C51
A. . B. . C. . D. .
65 65 56 56
Lời giải
Chọn B
Ta có mỗi học sinh có 6 cách chọn quầy phục vụ nên n ( Ω ) =65 .
Gọi A là biến cố thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Chọn 3 học sinh trong 5 học sinh để vào cùng một quầy C53 .
Sau đó chọn 1 quầy trong 6 quầy để các em vào là C61 .
Còn 2 học sinh còn lại có C51 cách chọn quầy để vào cùng.
Nên n ( A ) = C53 .C61 .C51 .
C53 .C61 .C51
Vậy P ( A ) = .
65
Câu 31. Một hộp có 4 quả cầu xanh, 3 quả cầu đỏ và 2 quả cầu vàng. Chọn ngẫu nhiên 2 quả cầu. Tính xác
suất để chọn được 2 quả cầu khác màu.
17 1 5 13
A. . B. . C. . D. .
18 18 18 18
Lời giải
Chọn D
Số phần tử không gian mẫu là Ω =C92 .
Gọi A là biến cố chọn được hai quả cầu khác màu.
Khi đó A là biến cố chọn được hai quả cầu cùng màu.
Ta có: A = C42 + C32 + C22 = 10 ⇒ A = Ω − A = 26 .
A 26 13
Vậy xác suất cần tìm là P ( A=
) = = .
Ω 36 18
Câu 32. Trong một đợt kiểm tra định kì, giáo viên chuẩn bị một chiếc hộp đựng 15 câu hỏi gồm 5 câu hỏi
Hình học và 10 câu hỏi Đại số khác nhau. Mỗi học sinh bốc ngẫu nhiên từ hộp đó 3 câu hỏi để làm đề thi
cho mình. Tính xác suất để một học sinh bốc được đúng 1 câu hỏi Hình học.
3 45 2 200
A. . B. . C. . D. .
4 91 3 273
Lời giải
C51.C102 45
Xác suất để một học sinh bốc được đúng 1 câu hỏi Hình học=
là P = .
C153 91
Câu 33. Một người làm vườn có 12 cây giống gồm 6 cây xoài, 4 cây mít và 2 cây ổi. Người đó muốn
chọn ra 6 cây giống để trồng. Tính xác suất để 6 cây được chọn, mỗi loại có đúng 2 cây.
Trang 16
1 1 15 25
A. . B. . C. . D. .
8 10 154 154
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu là: n ( Ω =
) C126= 924 .
Gọi A là biến cố: “ 6 cây được chọn, mỗi loại có đúng 2 cây”.
( A) C62 .C=
Ta có: n= 2 2
4 .C2 15.6.1
= 90 .
n ( A ) 90 15
Vậy: P (=
A) = = .
n ( Ω ) 924 154
Câu 34. Một hộp đựng 7 quả cầu màu trắng và 3 quả cầu màu đỏ. Lấy ngẫu nhiên từ hộp ra 4 quả cầu.
Tính xác suất để trong 4 quả cầu lấy được có đúng 2 quả cầu đỏ.
21 20 62 21
A. . B. . C. . D. .
71 71 211 70
Lời giải
Lấy ngẫu nhiên từ hộp ra 4 quả cầu nên số phần tử của không gian mẫu là: n ( Ω =
) C104= 210 .
Gọi A là biến cố “ 4 quả cầu lấy được có đúng 2 quả cầu đỏ”.
n ( A ) 63 21
n ( A ) C=
Số kết quả thuận lợi của A là: = 2 2
3 .C7 63 nên: P (=
A) = = .
n ( Ω ) 210 70
Câu 35. Một hộp đựng 9 viên bi trong đó có 4 viên bi đỏ và 5 viên bi xanh. Lấy ngẫu nhiên từ hộp 3
viên bi. Tìm xác suất để 3 viên bi lấy ra có ít nhất 2 viên bi màu xanh.
10 5 25 5
A. . B. . C. . D. .
21 14 42 42
Lời giải
Số phần tử không gian mẫu: n ( Ω ) =C93 .
( A) C52 .C41 + C53 .

Gọi biến cố A : “ lấy được ít nhất 2 viên bi màu xanh”. Suy ra n=
25
Vậy P ( A ) = .
42
Câu 36. Trong một hộp đựng 7 bi màu đỏ, 5 bi màu xanh và 3 bi vàng, lấy ngẫu nhiên 3 viên bi. Tính
xác suất để 3 viên bi lấy được đều có màu đỏ.
1 3 1 7
A. . B. . C. . D. .
13 7 5 15
Lời giải
Tổng số có 7 + 5 + 3 =15 viên bi.
Lấy ngẫu nhiên 3 viên bi từ 15 viên có C153 = 455 (cách lấy).
Số phần tử của không gian mẫu là n ( Ω ) =455 .
Gọi A : 3 viên bi lấy được đều có màu đỏ " .
Lấy 3 viên bi màu đỏ từ 7 viên bi màu đỏ có C73 = 35 ⇒ n ( A ) =
35 .
Trang 17
n ( A) 45 1
Vậy xác suất để 3 viên bi lấy được đều có màu đỏ là P ( A ) = = = .
n ( Ω ) 455 13
Câu 37. Một lớp có 35 đoàn viên trong đó có 15 nam và 20 nữ. Chọn ngẫu nhiên 3 đoàn viên trong lớp
để tham dự hội trại 26 tháng 3 . Tính xác suất để trong 3 đoàn viên được ó cả nam và nữ.
90 30 125 6
A. . B. . C. . D. .
119 119 7854 119
Lời giải
Số kết quả có thể xảy ra Ω =C353 .
Gọi A là biến cố “trong 3 đoàn viên được ó cả nam và nữ”.
ΩA 90
Ta có: Ω
= A C152 C20
1
+ C151 C202 . Vậy: P (=
A) = .
Ω 119
Câu 38. Lớp 11 B có 25 đoàn viên, trong đó có 10 nam và 15 nữ. Chọn ngẫu nhiên 3 đoàn viên trong lớp
để tham dự hội trại ngày 26 tháng 3 . Tính xác suất để 3 đoàn viên được chọn có 2 nam và 1 nữ.
7 27 3 9
A. . B. . C. . D. .
920 92 115 92
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu n ( Ω ) =C25

3
.
Gọi A là biến cố “ 3 đoàn viên được chọn có 2 nam và 1 nữ”.
Số phần tử của A là n ( A ) = C102 .C151 .
n ( A ) C102 .C151 27
( A)
Vậy xác xuất của biến cố A là: P= = = .
n (Ω) C25 3
92
Câu 39. Một tổ học sinh có 6 nam và 4 nữ. Chọn ngẫu nhiên 2 người. Tính xác suất sao cho hai người
được chọn đều là nữ.
2 7 8 1
A. . B. . C. . D. .
15 15 15 3
Lời giải
Chọn ngẫu nhiên 2 người trong 10 người có C102 cách chọn.
Hai người được chọn đều là nữ có C42 cách.
C42 2
Xác suất để hai người được chọn đều là nữ là: 2
= .
C10 15
Câu 40. Một lô hàng có 20 sản phẩm, trong đó 4 phế phẩm. Lấy tùy ý 6 sản phẩm từ lô hàng đó. Hãy
tính xác suất để trong 6 sản phẩm lấy ra có không quá 1 phế phẩm.
91 637 7 91
A. . B. . C. . D. .
323 969 9 285
Lời giải
Số phần tử không gian mẫu là n ( Ω ) =38760 .
Kết quả trong 6 sản phẩm lấy ra có không quá 1 phế phẩm là n ( A=
) C165 .C41 + C166= 25480 .
25480 637
Xác suất cần tìm=
là: P = .
38760 969
Trang 18
sách. Tính xác suất để 3 quyển sách đươc lấy ra có ít nhất một quyển sách toán.
24 58 24 33
A. . B. . C. . D. .
91 91 455 91
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu n ( Ω ) =C153 .

Gọi A là biến cố “ quyển sách đươc lấy ra có ít nhất một quyển sách toán”.
Ta có n ( A
= ) C153 − C113 .
n ( A) C153 − C113 58
Vậy xác suất cần tìm là P ( A ) = = = .
n (Ω) C153 91
Câu 42. Có 8 cái bút khác nhau và 9 quyển vở khác nhau được gói trong 17 hộp. Một học sinh được chọ
bất kỳ hai hộp. Xác suất để học sinh đó chọn được một cặp bút và vở là
1 9 1 9
A. . B. . C. . D. .
17 17 8 34
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu: n ( Ω =

) C172= 136 .
( A) C=
Số cách chọn được một cặp bút và vở là: n= 1 1
8 .C9 72 .
n ( A ) 72 9
Xác suất để học sinh đó chọn được một cặp bút và vở là: P ( A ) = = = .
n ( Ω ) 136 17
Câu 43. Lớp 12 A2 có 10 học sinh giỏi, trong đó có 6 nam và 4 nữ. Cần chọn ra 3 học sinh đi dự hội
nghị “Đổi mới phương pháp dạy và học” của nhà trường. Tính xác suất để có đúng hai học sinh nam và một
học sinh nữ được chọn. Giả sử tất cả các học sinh đó đều xứng đáng được đi dự đại hội như nhau.
2 1 2 1
A. . B. . C. . D. .
5 3 3 2
Lời giải
Số cách chọn ba học sinh tùy ý từ 10 học sinh giỏi là C103 = 120 cách.
Số cách chọn để có đúng hai học sinh nam và một học sinh nữ là C62 .C41 = 60 cách.
60 1
Vậy xác suất cần tìm là = .
120 2
Câu 44. Một đội gồm 5 nam và 8 nữ. Lập một nhóm gồm 4 người hát tốp ca. Tính xác suất để trong bốn
người được chọn có ít nhất ba nữ.
70 73 56 87
A. . B. . C. . D. .
143 143 143 143
Lời giải
Không gian mẫu n ( Ω )= C134= 715 (cách chọn).
Gọi A là biến cố “Bốn người được chọn có ít nhất ba nữ”.
Ta có n ( A )= C83C51 + C84= 350 (cách chọn).
350 70
Suy ra P (=
A) = .
715 143
Trang 19
Câu 45. Một bình đựng 8 viên bi xanh và 4 viên bi đỏ. Lấy ngẫu nhiên 3 viên bi. Xác suất để có được ít
nhất hai viên bi xanh là bao nhiêu?
41 14 28 42
A. . B. . C. . D. .
55 55 55 55
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu n ( Ω =
) C12= 220 (cách chọn).
3
Gọi A là biến cố “ Lấy được ít nhất hai viên bi xanh ”.

Ta có n ( A ) = C82C41 + C83C40 = 168 (cách chọn).
168 42
Vậy xác suất P (=
A) = .
220 55
Câu 46. Một túi đựng 6 bi xanh và 4 bi đỏ. Lấy ngẫu nhiên 2 bi. Xác suất để cả hai bi đều đỏ là.
7 7 8 2
A. . B. . C. . D. .
15 45 15 15
Lời giải
Ta có số phần từ của không gian mẫu là n ( Ω =
) C102= 45 .
Gọi A : "Hai bi lấy ra đều là bi đỏ".
Khi đó n ( A=
) C= 4
2
6.
n ( A) 2
( A)
Vậy xác suất cần tính là P= = .
n ( Ω ) 15
Câu 47. Một đoàn tình nguyện, đến một trường tiểu học miền núi để trao tặng 20 suất quà cho 10 em học
sách. Tất cả các suất quà đều có giá trị tương đương nhau. Biết rằng mỗi em được nhận 2 suất quà khác loại
(ví dụ: 1 chiếc áo và 1 thùng sữa tươi). Trong số các em được nhận quà có hai em Việt và Nam. Tính xác
1 2 1 3
A. . B. . C. . D. .
3 5 15 5
Lời giải
Chọn B
Ta chia các suất quà như sau: 6 áo và 6 thùng sữa, 3 thùng sữa và 3 cặp, 1 cặp và 1 áo.
Số phần tử của không gian mẫu: n ( Ω =
) C102= 45 .
TH1: Nam và Việt nhận một thùng sữa và một chiếc áo: C62 .
TH2: Nam và Việt nhận một thùng sữa và một chiếc cặp: C32 .
Gọi A là biến cố để hai em Việt và Nam nhận được suất quà giống nhau.
⇒ n ( A ) = C62 + C32 = 18 .
n ( A ) 18 2
Vậy: p ( A=
) = = .
n ( Ω ) 45 5
Câu 48. Một tổ chuyên môn tiếng Anh của trường đại học X gồm 7 thầy giáo và 5 cô giáo, trong đó thầy
Xuân và cô Hạ là vợ chồng. Tổ chọn ngẫu nhiên 5 người để lập hội đồng chấm thi vấn đáp tiếng Anh B1
khung châu Âu. Xác suất sao cho hội đồng có 3 thầy, 2 cô và nhất thiết phải có thầy Xuân hoặc cô Hạ nhưng
không có cả hai là
5 5 85 85
A. . B. . C. . D. .
44 88 792 396
Lời giải
Trang 20
Chọn D
Số cách chọn ngẫu nhiên 5 người từ 12 người là n ( Ω ) =C125 .
Trường hợp 1. Trong hội đồng gồm thầy Xuân, 2 thầy giáo trong số 6 thầy giáo còn lại, và 2 cô
giáo trong số 4 cô giáo (cô Hạ không được chọn). Có C62 .C42 cách chọn.
Trường hợp 2. Trong hội đồng gồm cô Hạ, 1 cô giáo trong số 4 cô giáo còn lại, và 3 thầy giáo
trong số 6 thầy giáo (thầy Xuân không được chọn). Có C41 .C63 cách chọn.
C62 .C42 + C41 .C63 85
cần tìm là P =
Vậy xác suất= .
C125 396
Câu 49. Đội tuyển học sinh giỏi Toán 12 trường THPT Yên Dũng số 3 gồm 8 học sinh, trong đó có 5
học sinh nam. Chọn ngẫu nhiên 5 học sinh đi thi học sinh giỏi cấp Huyện. Tính xác suất để 5 học sinh được
chọn đi thi có cả nam và nữ và học sinh nam nhiều hơn học sinh nữ
11 45 46 55
A. p = . B. p = . C. p = . D. p = .
56 56 56 56
Lời giải
Chọn B
Số phần tử của không gian mẫu là: n ( Ω )= C85= 56
Gọi A là biến cố: “ 5 học sinh được chọn đi thi có cả nam và nữ và học sinh nam nhiều hơn học
sinh nữ”.
Xét các khả năng xảy ra của A
Trường hợp 1: 5 học sinh được chọn gồm 4 nam và 1 nữ. Số cách chọn là C54 .C31 = 15
Trường hợp 2: 5 học sinh được chọn gồm 3 nam và 2 nữ. Số cách chọn là C53 .C32 = 30
Số phần tử của biến cố A là n ( A ) = 45
n ( A ) 45
( A)
Xác suất của biến cố A là p= =
n ( Ω ) 56
Câu 50. Một đoàn tình nguyện đến một trường tiểu học miền núi để trao tặng 20 suất quà cho 10 em học
sách. Tất cả các suất quà đều có giá trị tương đương nhau. Biết rằng mỗi em nhận hai suất quà khác loại (ví
dụ một chiếc áo và một thùng sữa tươi). Trong số các em được nhận quà có hai em Việt và Nam. Tính xác
1 2 1 3
A. . B. . C. . D. .
3 5 15 5
Lời giải
Chọn B
Gọi x là số bạn học sinh nhận quà là 1 chiếc áo mùa đông và 1 thùng sữa tươi.
Gọi y là số bạn học sinh nhận quà là 1 chiếc áo mùa đông và 1 chiếc cặp sách.
Gọi z là số bạn học sinh nhận quà là 1 thùng sữa và 1 chiếc cặp sách.
x + y = 7 =x 6
 
Ta có hệ phương trình:  x + z =9 ⇔  y = 1.
 y= +z 4 = 
 z 3
Không gian mẫu Ω là: “ Chọn 2 suất quà trong 10 suất quà ” ⇒ n ( Ω ) =C102 .
Biến cố A là: “Bạn Việt và Nam nhận được phần quà giống nhau” ⇒ n ( A ) =
C62 + C32 .
Trang 21
n ( A) 2
( A)
Xác suất xảy ra biến cố A là: P= = .
n (Ω) 5
2 7 11 7
A. . B. . C. . D. .
5 24 12 9
Lời giải
Ta có: Số phần tử của không gian mẫu n ( Ω ) =C10
1
.C91 .
Gọi A là biến cố: “ Viên bi được lấy lần thứ 2 là bi xanh”.
- Trường hợp 1: Lần 1 lấy viên đỏ, lần 2 lấy viên xanh: Có C61 .C41 cách chọn
- Trường hợp 2: Lần 1 lấy viên xanh, lần 2 lấy viên xanh: Có C41 .C31 cách chọn
( A) C61.C41 + C41 .C31 .

n=
n ( A ) 24 + 12 2
( A)
Vậy P= = = .
n (Ω) 10.9 5
2 7 11 7
A. . B. . C. . D. .
5 24 12 9
Lời giải
Ta có: Số phần tử của không gian mẫu n ( Ω ) =C10
1
.C91 .
Gọi A là biến cố: “ Viên bi được lấy lần thứ 2 là bi xanh”.
- Trường hợp 1: Lần 1 lấy viên đỏ, lần 2 lấy viên xanh: Có C61 .C41 cách chọn
- Trường hợp 2: Lần 1 lấy viên xanh, lần 2 lấy viên xanh: Có C41 .C31 cách chọn
( A) C61.C41 + C41 .C31 .

n=
n ( A ) 24 + 12 2
( A)
Vậy P= = = .
n (Ω) 10.9 5
Câu 53. Một tổ gồm 9 học sinh gồm 4 học sinh nữ và 5 học sinh nam. Chọn ngẫu nhiên từ tổ đó ra 3 học
sinh. Xác suất để trong 3 học sinh chọn ra có số học sinh nam nhiều hơn số học sinh nữ bằng:
17 5 25 10
A. . B. . C. . D. .
42 42 42 21
Lời giải
Có C93 = 84 cách chọn 3 học sinh bất kì.
Chọn 3 học sinh mà số học sinh nam nhiều hơn số học sinh nữ có các trường hợp
+ Có 3 học sinh nam: Có C53 = 10 cách chọn
+ Có 2 học sinh nam, 1 học sinh nữ: Có C52 .C41 = 40 cách chọn
Trang 22
10 + 40 25
Xác suất cần tìm
= là P = .
84 42
Câu 54. Đội thanh niên xung kích của trường THPT Chuyên Biên Hòa có 12 học sinh gồm 5 học sinh
khối 12 , 4 học sinh khối 11 và 3 học sinh khối 10 . Chọn ngẫu nhiên 4 học sinh để làm nhiệm vụ mỗi buổi
sáng. Tính xác suất sao cho 4 học sinh được chọn thuộc không quá hai khối.
5 6 21 15
A. . B. . C. . D. .
11 11 22 22
Lời giải
Số phần tử không gian mẫu là n ( Ω =

) C124= 495 .
Số cách chọn ra 4 học sinh thuộc cả ba khối là: C52 .C41 .C31 + C51.C42 .C31 + C51.C41 .C32 =
270
Số cách chọn ra 4 học sinh thuộc không quá hai khối là C124 − 270 =
225
225 5
Xác suất để chọn ra 4 học sinh thuộc không quá hai khối là=
P = .
495 11
Câu 55. Chọn ngẫu nhiên một số có 2 chữ số từ các số 00 đến 99. Xác suất để có một con số tận cùng là
0 là
A. 0, 2 . B. 0,1 . C. 0,3 . D. 0, 4 .
Lời giải
Chọn B
Không gian mẫu Ω =100
Gọi A là biến cố số được chọn có con số tận cùng là 0
n ( A ) 10
⇒ n ( A ) =⇒
10 P ( A ) = = = 0,1
Ω 100
Câu 56. Gọi S là tập các số tự nhiên có 4 chữ số khác nhau được tạo từ tập E = {1; 2;3; 4;5} . Chọn ngẫu
nhiên một số từ tập S . Tính xác suất để số được chọn là một số chẵn.
3 2 3 1
A. . B. . C. BD . D. .
4 5 5 2
Lời giải
Chọn B
Gọi A là biến cố chọn ngẫu nhiên một số từ tập S sao cho số đó là số chẵn.
Số phần tử không gian mẫu n ( Ω ) =A54
Gọi số có 4 chữ số khác nhau là số chẵn có dạng abcd
Chọn d = {2; 4} có 2 cách. Chọn ba số xếp vào ba vị trí a, b, c có A43
n( A) 48 2
Vậy có 2. A43 = 48 số chẵn có 4 chữ số khác nhau ⇒ n( A) =48 ⇒ P( A) = = =.
n(Ω) 120 5
Câu 57. Cho tập hợp A = {1; 2;3; 4;5;6} . Gọi B là tập hợp các số tự nhiên gồm 4 chữ số khác nhau được
lập từ A . Chọn thứ tự 2 số thuộc tập B . Tính xác suất để 2 số được chọn có đúng một số có mặt chữ số 3 .
156 160 80 161
A. . B. . C. . D. .
360 359 359 360
Lời giải
Chọn B
Chọn 4 số khác nhau và xếp có thứ tự từ tập hợp có 6 chữ số, có A64 = 360 số.
Trang 23
n ( Ω ) 360.359
Vì vậy số phần tử của không gian mẫu = = 129240 .
Trong các số thuộc tập B có 4!C35 = 240 số luôn có mặt chữ số 3 . Và trong tập B có 120 số
không có mặt chữ số 3.
Chọn 2 số thuộc tập B có thứ tự, trong đó có đúng một số có mặt chữ số 3 có
1 1
2!C240 .C120 = 57600 cách.
57600 160
Do=
đó: P = .
129240 359
Câu 58. Một hộp đựng tám thẻ được ghi số từ 1 đến 8. Lấy ngẫu nhiên từ hộp đó ba thẻ, tính xác suất để
tổng các số ghi trên ba thẻ đó bằng 11.
5 4 3 1
A. . B. . C. . D. .
56 56 56 28
Lời giải
Chọn A
Số phần tử của không gian mẫu là số cách lấy 3 thẻ từ 8 thẻ, do đó ta có n ( Ω )= C83= 56 .
Gọi A là biến cố ba thẻ lấy ra có tổng bằng 11.
Ta có 11 =1 + 2 + 8 =1 + 3 + 7 =1 + 4 + 6 = 2 + 3 + 6 = 2 + 4 + 5 .
Như vậy có 5 kết quả thuận lợi xảy ra biến cố A, tức là: n ( A ) = 5 .
5
Vậy xác suất cần để tổng các số ghi trên ba thẻ lấy ra bằng 11 là: P ( A ) = .
56
Câu 59. Thầy Bình đặt lên bàn 30 tấm thẻ đánh số từ 1 đến 30 . Bạn An chọn ngẫu nhiên 10 tấm thẻ. Tính
xác suất để trong 10 tấm thẻ lấy ra có 5 tấm thẻ mang số lẻ, 5 tấm mang số chẵn trong đó chỉ có một tấm
thẻ mang số chia hết cho 10 .
99 8 3 99
A. . B. . C. . D. .
667 11 11 167
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu n ( Ω ) =C30

10
.
Gọi A là biến cố thỏa mãn bài toán.
- Lấy 5 tấm thẻ mang số lẻ: có C155 cách.
- Lấy 1 tấm thẻ mang số chia hết cho 10 : có C31 cách.
- Lấy 4 tấm thẻ mang số chẵn không chia hết cho 10 : có C124 .
C155 .C31.C124 99
Vậy
= P ( A) = 10
.
C30 667
Câu 60. Chọn ngẫu nhiên một số tự nhiên A có bốn chữ số. Gọi N là số thỏa mãn 3N = A . Xác suất để
N là số tự nhiên bằng:
1 1 1
A. . B. 0. C. . D. .
4500 2500 3000
Lời giải
Trang 24
Ký hiệu B là biến cố lấy được số tự nhiên A thỏa mãn yêu cầu bài toán.
Ta có: 3N = A ⇔ N = log 3 A .
thì A 3m (m ∈ ) .
Để N là số tự nhiên =
Những số A dạng có 4 chữ số gồm 37 = 2187 và 38 = 6561
n ( Ω ) 9000;
= = n ( B) 2
1
Suy ra: P ( B ) = .
4500
Câu 61. Có hai hộp, mỗi hộp chứa 5 tấm thẻ đánh số từ 1 đến 5 . Rút ngẫu nhiên từ mỗi hộp 1 tấm thẻ.
2 21 4 4
A. . B. . C. . D. .
5 25 25 9
Lời giải
Thẻ thứ nhất có 5 cách rút, thẻ thứ hai có 5 cách rút do đó số phần tử của không gian mẫu là
n ( Ω ) = 5 ⋅ 5 = 25 .
Gọi A là biến cố “Hai thẻ rút ra đều mang số chẵn”.
Rút được thẻ thứ nhất mang số chẵn có 2 cách (rút được 2 hoặc 4), tương tự với thẻ thứ hai. Vậy
n( A
= ) 2.2
= 4.
4
Vậy xác suất cần tìm là P ( A ) = .
25
Câu 62. Một người gọi điện thoại, quên hai chữ số cuối và chỉ nhớ rằng hai chữ số đó phân biệt. Tính xác
suất để người đó gọi một lần đúng số cần gọi.
83 1 13 89
A. . B. . C. . D. .
90 90 90 90
Lời giải
Gọi A = {0;1; 2;...;9} .
Gọi ab là hai chữ số cuối của số điện thoại ( a ≠ b ) .
Số phần tử không gian mẫu là: n ( Ω )= A102= 90 .
Gọi A là biến cố “Người đó gọi một lần đúng số cần gọi” ⇒ n ( A ) =
1.
n ( A) 1
( A)
Vậy xác suất để người đó gọi một lần đúng số cần gọi là: P= = .
n ( Ω ) 90
Câu 63. Trong một hòm phiếu có 9 lá phiếu ghi các số tự nhiên từ 1 đến 9 (mỗi lá ghi một số, không có
hai lá phiếu nào được ghi cùng một số). Rút ngẫu nhiên cùng lúc hai lá phiếu. Tính xác suất để tổng hai số
ghi trên hai lá phiếu rút được là một số lẻ lớn hơn hoặc bằng 15 .
5 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
18 6 12 9
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu là n ( Ω )= C92= 36 .
Gọi A = " tổng hai số ghi trên hai lá phiếu rút được là một số lẻ lớn hơn hoặc bằng 15"
Ta có các cặp số có tổng là số lẻ và lớn hơn hoặc bằng 15 .là ( 6;9 ) ; ( 7;8 ) ; ( 9;7 ) ⇒ n ( A ) =
3.
Trang 25
3 1
Vậy xác suất của biến cố A là P ( A=
) = .
36 12
Câu 64. Một hộp đựng 9 thẻ được đánh số 1, 2,3, 4...,9 . Rút ngẫu nhiên đồng thời 2 thẻ và nhân hai số ghi
trên hai thẻ lại với nhau. Tính xác suất để tích nhận được là số chẵn.
1 5 8 13
A. . B. . C. . D. .
6 18 9 18
Lời giải
Có bốn thẻ chẵn {2;4;6;8} và 5 thẻ lẻ {1;3;5;7;9} .

Rút ngẫu nhiên hai thẻ, số phần tử của không gian mẫu là n ( Ω )= C92= 36
Gọi A là biến cố “tích nhận được là số chẵn”, số phần tử của biến cố A là
n ( A) =
C42 + C41.C51 =
26
n ( A ) 26 13
Xác suất của biến cố A là P ( A=
) = = .
n ( Ω ) 36 18
Câu 65. Gọi S là tập hợp tất cả các số tự nhiên gồm 4 chữ số phân biệt được chọn từ các chữ số của tập
hợp A = {1; 2;3; 4;5;6} . Chọn ngẫu nhiên một số từ tập hợp S . Tính xác suất để số được chọn có 2 chữ số
chẵn và 2 chữ số lẻ.
2 3 1 1
A. . B. . C. . D. .
5 5 40 10
Lời giải
Chọn B
Số phần tử của không gian mẫu: n ( Ω )= A64= 360 .
Gọi A là biến cố: “Số được chọn có 2 chữ số chẵn và 2 chữ số lẻ”.
Chọn hai chữ số chẵn: C32 cách.
Chọn hai chữ số lẻ: C32 cách.
Sắp xếp 4 chữ số được chọn thành một số tự nhiên có 4 chữ số phân biêt: 4! cách.
Suy ra
= n ( A ) C=
2 2
3 .C3 .4! 216 .
n ( A ) 216 3
Xác suất của biến cố A là: P (=
A) = = .
n ( Ω ) 360 5
11 221 10 1
A. . B. . C. . D. .
21 441 21 2
Lời giải
Chọn C
* Số phần tử của không gian mẫu là n ( Ω =

) C212= 210 .
* Gọi biến cố A=“Chọn được hai số có tổng là một số chẵn”, trong 21 số nguyên dương đầu tiên
có 11 số lẻ và 10 số chẵn, để hai số chọn được có tổng là một số chẵn điều kiện là cả hai số cùng
chẵn hoặc cùng lẻ ⇒ Số phần tử của biến cố A là: n ( A ) = C10 + C11 = 100 .
2 2
Trang 26
n ( A ) 10
( A)
* Xác suất của biến cố A là: P= = .
n ( Ω ) 21
365 14 1 13
A. . B. . C. . D. .
729 27 2 27
Lời giải
Chọn D
Gọi A là tập tất cả các số nguyên dương đầu tiên.

A = {1; 2;3;...........; 26; 27}
) C272= 351.
Chọn hai số khác nhau từ A có: n(Ω=
Tổng hai số là số chẵn khi cả hai số đó đều chẵn hoặc đều lẻ,
Do đó:
Chọn hai số chẵn khác nhau từ tập A có: C132 = 78.
Chọn hai số lẻ khác nhau từ tập A có: C142 = 91.
Số cách chọn là: 78 + 91 =169.
169 13
Xác suất cần tìm là:=
P = .
351 27
265 12 11 1
A. . B. . C. . D. .
529 23 23 2
Lời giải
Chọn C
Trong 23 số nguyên dương đầu tiên, có 12 số lẻ và 11 số chẵn.
Chọn 2 số khác nhau từ 23 số, có C23
2
cách chọn nên số phần tử không gian mẫu là n ( Ω ) =C23
2
.
Gọi A là biến cố: “Chọn được hai số có tổng là một số chẵn”.
Để hai số được chọn có tổng là một số chẵn thì hai số đó phải cùng chẵn hoặc cùng lẻ.
+ Trường hợp 1: Chọn hai số chẵn khác nhau từ 11 số chẵn, có C112 cách chọn.
+ Trường hợp 2: Chọn hai số lẻ khác nhau từ 12 số lẻ, có C122 cách chọn.
Do đó n ( A=
) C112 + C122 .
n ( A ) C112 + C122 11
( A)
Xác suất cần tính là p= = = .
n (Ω) 2
C23 23
có tổng là một số chẵn là
1 13 12 313
A. . B. . C. . D. .
2 25 25 625
Lời giải
Chọn C
Số cách chọn hai số khác nhau từ 25 số nguyên dương đầu tiên là C252= 300 ⇒ n ( Ω=
) 300 .
Gọi A là biến cố “Tổng hai số được chọn là một số chẵn”. Ta có hai trường hợp:
Trang 27
+ TH 1: Chọn 2 số chẵn từ 12 số chẵn có C122 = 66 cách.
+ TH 2: Chọn 2 số lẻ từ 13 số lẻ có C132 = 78 cách.
Do đó n ( A ) = 66 + 78 = 144 .
144 12
Vậy xác suất cần tìm là P (=
A) = .
300 25
Câu 70. Ba bạn A, B, C mỗi bạn viết ngẫu nhiên lên bảng một số tự nhiên thuộc đoạn [1;16] . Xác suất để
ba số được viết ra có tổng chia hết cho 3 bằng.
683 1457 19 77
A. B. C. D.
2048 4096 56 512
Lời giải
Chọn A
Gọi 3 số cần viết ra là a, b, c . Ta có n ( Ω ) =163 .
Phân đoạn [1;16] ra thành 3 tập:
X = {3, 6,9,12,15} là những số chia hết cho 3 dư 0 , có 5 số.
Y = {1, 4, 7,10,13,16} là những số chia hết cho 3 dư 1, có 6 số.

Z = {2,5,8,11,14} là những số chia hết cho 3 dư 2 , có 5 số.
Ta thấy 3 số a, b, c do A, B, C viết ra có tổng chia hết cho 3 ứng với 2 trường hợp sau:
TH1: cả 3 số a, b, c cùng thuộc một tập, số cách chọn là 63 + 53 + 63 =
466 .
TH2: cả 3 số a, b, c thuộc ba tập khác nhau, số cách chọn là 3!.5.5.6 = 900 .
466 + 900 683
Xác suất cần tìm
= P ( A) = .
163 2048
Câu 71. Ba bạn A , B , C mỗi bạn viết ngẫu nhiên lên bảng một số tự nhiên thuộc đoạn [1;17 ] . Xác suất
1637 1079 23 1728
A. B. C. D.
4913 4913 68 4913
Hướng dẫn giải
Chọn A
Ta có n ( Ω ) =173 .
Trong các số tự nhiên thuộc đoạn [1;17 ] có 5 số chia hết cho 3 là {3;6;9;12;15} , có 6 số chia
cho 3 dư 1 là {1; 4;7;10;13;16} , có 6 số chia cho 3 dư 2 là {2;5;8;11;14;17} .
Để ba số được viết ra có tổng chia hết cho 3 cần phải xảy ra các trường hợp sau:
TH1. Cả ba số viết ra đều chia hết cho 3 . Trong trường hợp này có: 53 cách viết.
TH2. Cả ba số viết ra đều chia cho 3 dư 1 . Trong trường hợp này có: 63 cách viết.
TH4. Trong ba số được viết ra có 1 số chia hết cho 3 , có một số chia cho 3 dư 1 , có một số chia
cho 3 dư 2 . Trong trường hợp này có: 5.6.6.3! cách viết.
53 + 63 + 63 + 5.6.6.3! 1637
Vậy xác suất cần tìm là: p ( A ) = = .
173 4913
Trang 28
Câu 72. Ba bạn A , B , C mỗi bạn viết ngẫu nhiên lên bảng một số tự nhiên thuộc đoạn [1;19] . Xác suất
109 1027 2539 2287
A. B. C. D.
323 6859 6859 6859
Lời giải
Chọn D
Ta có n ( Ω ) =193 .
Trong các số tự nhiên thuộc đoạn [1;19] có 6 số chia hết cho 3 là {3;6;9;12;15;18} , có 7 số chia
cho 3 dư 1 là {1; 4;7;10;13;16;19} , có 6 số chia cho 3 dư 2 là {2;5;8;11;14;17} .
Để ba số được viết ra có tổng chia hết cho 3 cần phải xảy ra các trường hợp sau:
TH1. Cả ba số viết ra đều chia hết cho 3 . Trong trường hợp này có: 63 cách viết.
TH2. Cả ba số viết ra đều chia cho 3 dư 1. Trong trường hợp này có: 73 cách viết.
TH4. Trong ba số được viết ra có 1 số chia hết cho 3 , có một số chia cho 3 dư 1 , có một số chia
cho 3 dư 2. Trong trường hợp này có: 6.7.6.3! cách viết.
63 + 73 + 63 + 6.7.6.3! 2287
Vậy xác suất cần tìm là: p ( A ) = = .
193 6859
Câu 73. Ba bạn A, B, C viết ngẫu nhiên lên bảng một số tự nhiên thuộc đoạn [1;14] . Xác suất để ba số
được viết ra có tổng chia hết cho 3 bằng
31 307 207 457
A. B. C. D.
91 1372 1372 1372
Lời giải
Chọn D
Số phần tử không gian mẫu: n(Ω) =143 .
Vì trong 14 số tự nhiên thuộc đoạn [1;14] có: 5 số chia cho 3 dư 1; 5 số chia cho 3 dư 2; 4 số chia
hết cho 3.Để tổng 3 số chia hết cho 3 ta có các trường hợp sau:
TH1: Cả 3 chữ số đều chia hết cho 3 có: 43 (cách)
TH2: Cả 3 số chia cho 3 dư 1 có: 53 (cách)
TH3: Cả 3 số chia cho 3 dư 2 có: 53 (cách)
TH4: Trong 3 số có một số chia hết cho 3; một số chia cho 3 dư 1; một số chia 3 dư 2 được ba
người viết lên bảng nên có: 4.5.5.3! (cách)
Gọi biến cố E:” Tổng 3 số chia hết cho 3”
Ta có: n( E ) = 43 + 53 + 53 + 4.5.5.3! = 914 .
914 457
Vậy xác suất cần tính: P(=
E) = .
143 1372
Câu 74. Có 100 tấm thẻ được đánh số từ 801 đến 900 (mỗi tấm thẻ được đánh một số khác nhau). Lấy
ngẫu nhiên 3 tấm thẻ trong hộp. Tính xác suất để lấy được 3 tấm thẻ có tổng các số ghi trên thẻ là số chia hết
cho 3.
817 248 2203 2179
A. . B. . C. . D. .
2450 3675 7350 7350
Lời giải
Chọn A
3
Số cách lấy ra 3 tấm thẻ trong 100 tấm thẻ là C100 = 161700 ⇒ n ( Ω ) =161700 .
Trang 29
Trong 100 tấm thẻ từ 801 đến 900 , số các tấm thẻ chia hết cho 3, chia 3 dư 1, chia 3 dư 2 lần lượt
là 34 tấm, 33 tấm, 33 tấm.
Gọi A là biến cố “Lấy được ba tấm thẻ có tổng các số ghi trên thẻ chia hết cho 3”.
Trường hợp 1: Cả ba tấm thẻ lấy ra đều chia hết cho 3.
Số cách lấy là: C343 = 5984 (cách).
Trường hợp 2: Cả ba tấm thẻ lấy ra đều chia 3 dư 1.
Trường hợp 3: Cả ba tấm thẻ lấy ra đều chia 3 dư 2.
Trường hợp 4: Ba tấm thẻ lấy ra có 1 tấm chia hết cho 3; 1 tấm chia 3 dư 1 và 1 tấm chia 3 dư 2.
Số cách lấy là: 34.33.33 = 37026 (cách).
Vậy số các trường hợp thuận lợi của biến cố A là: n ( A ) = 5984 + 5456 + 5456 + 37026 = 53922
(cách).
n ( A ) 53922 817
( A)
Xác suất của biến cố A là: P= = = .
n ( Ω ) 161700 2450
Câu 75. Cho tập hợp A = {1; 2;3; 4;5;6} . Gọi B là tập tất cả các số tự nhiên gồm 4 chữ số đôi một khác
nhau từ tập A . Chọn thứ tự 2 số thuộc tập B . Tính xác suất để trong 2 số vừa chọn có đúng một số có mặt
chữ số 3 .
159 160 80 161
A. . B. . C. . D. .
360 359 359 360
Lời giải
Chọn B
Có tất cả A64 = 360 số tự nhiên có 4 chữ số đôi một khác nhau từ tập A .
Tập hợp B có 360 số.
Ta xét phép thử “chọn thứ tự 2 số thuộc tập B ”.
Khi đó n ( Ω ) =A360
2
Trong tập hợp B ta thấy

*/ có tất cả 4. A53 = 240 số có mặt chữ số 3.
*/ có A54 = 120 số không có mặt chữ số 3.
Gọi A là biến cố “trong 2 số vừa chọn có đúng một số có mặt chữ số 3 ”
Khi đó n ( A ) = C240
1 1
.C120 .2!
1
C240 .C1120 .2! 160
Vậy xác suất cần tìm là 2
= .
A360 359
Câu 76. Cho tập X = {1;2;3;.......;8} . Lập từ X số tự nhiên có 8 chữ số đôi một khác nhau. Xác suất để
lập được số chia hết cho 1111 là
A82 A62 A42 4!4! C82C62C42 384
A. . B. . C. . D. .
8! 8! 8! 8!
Lời giải
Chọn D
Không gian mẫu :   8!
Gọi số cần lập có dạng A  a1a2 a3 a4 a5 a6 a7 a8 , ai  X , ai  a j với i  j .
Trang 30
Nhận xét X có 8 phần tử và tổng các phần tử là 36 nên A chia hết cho 9, do 9,11  1 nên A
chia hết cho 9999.
A  a1a2 a3 a4 .104  a5 a6 a7 a8 = a1a2 a3 a4 .9999  1  a5 a6 a7 a8
 a1a2 a3 a4 .9999  a1a2 a3 a4  a5 a6 a7 a8
Do A chia hết cho 9999 nên a1a2 a3 a4  a5 a6 a7 a8 chia hết cho 9999.
ai  X nên a1a2 a3 a4  a5 a6 a7 a8  2.9999 , từ đó a1a2 a3 a4  a5 a6 a7 a8  9999
Với mỗi cách chọn ai sẽ có duy nhất cách chọn ai4 sao cho ai  ai4  9 với i  {1,2,3,4} .
Chọn a1 có 8 cách, chọn a2 có 6 cách, chọn a3 có 4 cách, chọn a4 có 2 cách.
8.6.4.2 384
Vậy xác suất để lập được số chia hết cho 1111 là:  .
8! 8!
Câu 77. Cho tập hợp X gồm các số tự nhiên có sáu chữ số đôi một khác nhau có dạng abcdef . Từ X lấy
ngẫu nhiên một số. Tính xác suất để số lấy ra là số lẻ và thỏa mãn a < b < c < d < e < f ?
33 1 31 29
A. . B. . C. . D. .
68040 2430 68040 68040
Lời giải
Chọn C
+) Chọn a có 9 cách.
+) Chọn các chữ số còn lại có A95 cách.
( X ) 136080 ⇒ n=
9. A95 136080 ⇒ n=
Suy ra có = ( Ω ) 136080 .
Gọi A là biến cố số lấy ra từ X là số lẻ và thỏa mãn a < b < c < d < e < f .
Ta thấy f ∈ {7;9} .
Trường hợp 1: f = 7 .
Xét dãy gồm 6 ký tự abcde7 thỏa mãn a < b < c < d < e < 7 (*).
Chọn 5 chữ số từ X và nhỏ hơn 7 có C75 . Khi đó mỗi cách chọn có duy nhất 1 cách xếp thỏa (*).
Suy ra có C75 dãy thỏa mãn (*).
Xét dãy gồm 6 ký tự 0bcde7 thỏa mãn 0 < b < c < d < e < 7 (**).
Chọn 4 chữ số từ X lớn hơn 0 và nhỏ hơn 7 có C64 . Khi đó mỗi cách chọn có duy nhất 1 cách xếp
thỏa (**).
Suy ra có C64 dãy thỏa mãn (**).
6 dãy gồm 6 ký tự abcde7 thỏa mãn a < b < c < d < e < 7; a ≠ 0 .
Do đó có C75 − C64 =
Hay có 6 số.
Trường hợp 2: f = 9 .
Xét dãy gồm 6 ký tự abcde9 thỏa mãn a < b < c < d < e < 9 (1).
Chọn 5 chữ số từ X và nhỏ hơn 9 có C95 . Khi đó mỗi cách chọn có duy nhất 1 cách xếp thỏa (1).
Suy ra có C95 dãy thỏa mãn (1).
Xét dãy gồm 6 ký tự 0bcde9 thỏa mãn 0 < b < c < d < e < 9 (2).
Chọn 4 chữ số từ X lớn hơn 0 và nhỏ hơn 9 có C84 . Khi đó mỗi cách chọn có duy nhất 1 cách xếp
thỏa (**).
Suy ra có C84 dãy thỏa mãn (2).
56 dãy gồm 6 ký tự abcde9 thỏa mãn a < b < c < d < e < 9; a ≠ 0 .
Do đó có C95 − C84 =
Hay có 56 số.
Trang 31
Suy ra n ( A ) =6 + 56 =62 .
n ( A) 62 31
( A)
Vậy P= = = .
n ( Ω ) 136080 68040
Câu 78. Gọi A là tập hợp các số tự nhiên có 5 chữ số đôi một khác nhau. Chọn ngẫu nhiên một số tự
nhiên thuộc tập A . Tính xác suất để chọn được một số thuộc A và số đó chia hết cho 5 .
11 53 2 17
A. P = . B. P = . C. P = . D. P = .
27 243 9 81
Lời giải
A là tập hợp các số tự nhiên có 5 chữ số đôi một khác nhau ⇒ n ( A ) =9. A94 =27216
Chọn ngẫu nhiên một số thuộc tập A có 27216 cách chọn ⇒ n ( Ω ) =27216
Gọi B là biến cố “Chọn được một số thuộc A và số đó chia hết cho 5 ”
Gọi số chia hết cho 5 thuộc tập A là a1a2 a3 a4 a5
Trường hợp 1: Chữ số tận cùng là 0
Có A94 cách chọn 4 chữ số còn lại.
Trường hợp 2: Chữ số tận cùng là 5
Chọn chữ số a1 có 8 cách
Chọn 3 chữ số còn lại có A83
⇒ n ( B ) =A94 + 8. A83 =5712 .
n ( B ) 17
Vậy
= P = .
n ( Ω ) 81
Câu 79. Có hai dãy ghế đối diện nhau,mỗi dãy có ba ghế. Xếp ngẫu nhiên 6 học sinh,gồm 3 nam và 3
nữ,ngồi vào hai dãy ghế đó sao cho mỗi ghế có đúng một học sinh ngồi. Xác suất để mỗi học sinh nam đều
ngồi đối diện với một học sinh nữ bằng.
1 2 1 3
A. . B. . C. . D. .
10 5 20 5
Lời giải
Chọn B
Số phần tử không gian mẫu là n ( Ω ) =6!

Gọi A là biến cố xếp 3 học sinh nam và 3 học sinh nữ vào hai dãy ghế sao cho nam nữ ngồi đối
diện nhau.
Xếp một học sinh vào ghế số 1 có 6 cách
Trang 32
là n ( A ) 6.3.4.2.2.1
Vậy số phần tử biến cố A= = 288
n ( A ) 288 2
Xác suất cần tính là P (=
A) = = . Chọn B
n ( Ω ) 6! 5
Câu 80. Xếp ngẫu nhiên 10 học sinh gồm 2 học sinh lớp 12A, 3 học sinh lớp 12B và 5 học sinh lớp 12C
thành một hàng ngang. Xác suất để 10 học sinh trên không có 2 học sinh cùng lớp đứng cạnh nhau bằng
11 1 1 1
A. B. C. D.
630 126 105 42
Lời giải
Chọn A
n ( Ω ) =10!
Gọi H là biến cố “không có 2 học sinh cùng lớp đứng cạnh nhau”
+ Đầu tiên xếp 5 học sinh lớp 12C thì có 5! cách xếp
+ Giữa 5 học sinh lớp C và ở hai đầu có 6 khoảng trống
TH1: Xếp 5 học sinh của hai lớp A và B vào 4 khoảng trống ở giữa và 1 khoảng trống ở 1 đầu thì
có 2.5! cách xếp
TH2: Xếp 5 học sinh vào 4 khoảng trống giữa 5 học sinh lớp C sao cho có đúng một khoảng trống
có 2 học sinh thuộc 2 lớp A, B thì có 2!.2.3.4! cách xếp.
11
Suy ra, n ( H ) = 5!( 2.5!+ 2!.2.3.4 !) ⇒ p ( H ) = .
630
Câu 81. Hai bạn lớp A và hai bạn lớp B được xếp vào 4 ghế sắp thành hàng ngang. Xác suất sao cho các
bạn cùng lớp không ngồi cạnh nhau bằng
1 2 1 1
A. . B. . C. . D. .
2 3 4 3
Lời giải
Chọn D
Có 4! cách xếp bất kỳ 4 bạn thành hàng ngang.
Có 2.2!2! cách xếp 4 bạn sao cho các bạn cùng lớp không ngồi cạnh nhau.
2.2!2! 1
Xác suất cần tìm=
là P = .
4! 3
Câu 82. Có 13 tấm thẻ phân biệt trong đó có một tấm thẻ ghi chữ ĐỖ, một tấm thẻ ghi chữ ĐẠI, một tấm
thẻ ghi chữ HỌC và mười tấm thẻ đánh số từ 0 đến 9. Lấy ngẫu nhiên từ đó ra 7 tấm thẻ. Tính xác suất để
rút được 7 tấm thẻ theo thứ tự: ĐỖ, ĐẠI, HỌC, 2, 0,1, 9 .
1 1715 1 1
A. . B. . C. . D. .
1260 1716 A137 1716
Lời giải
Chọn D
Lấy ngẫu nhiên 7 tấm thẻ từ 13 tấm thẻ ⇒ n ( Ω )= C137= 1716
Gọi biến cố A “rút được 7 tấm thẻ theo thứ tự: ĐỖ, ĐẠI, HỌC, 2, 0,1, 9 .”
Để rút được 7 tấm thẻ theo thứ tự: ĐỖ, ĐẠI, HỌC, 2, 0,1, 9 ta rút 7 tấm thẻ từ 7 tấm thẻ ĐỖ,
ĐẠI, HỌC, 2,0,1,9 nên có 1 cách.
1
Do đó P( A) =
1716
Trang 33
Câu 83. Xếp ngẫu nhiên 3 người đàn ông, hai người đàn bà và một đứa bé ngồi và 6 cái ghế xếp thành
hàng ngang. Xác suất sao cho đứa bé ngồi giữa và cạnh hai người đàn bà này là:
1 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
30 5 15 6
Lời giải
Chọn C
Số phần tử của không gian mẫu: Ω = P6 = 6!= 720
Gọi α là một nhóm gồm 3 người trong đó đứa bé được xếp ở giữa 2 người đàn bà: Có 2 phần tử
α
Có 4 phần tử gồm α và 3 người đàn ông. Xếp 4 người vào 4 vị trí, số cách xếp là:
.
Xác suất xếp thỏa yêu cầu bài: .
Câu 84. Có hai dãy ghế đối diện nhau, mỗi dãy có bốn ghế. Xếp ngẫu nhiên 8 , gồm 4 nam và 4 nữ, ngồi
vào hai dãy ghế đó sao cho mỗi ghế có đúng một học sinh ngồi. Xác suất để mỗi học sinh nam đều ngồi đối
diện với một học sinh nữ bằng
8 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
35 70 35 840
Lời giải
Chọn A
Số phần tử của không gian mẫu là Ω = 8!= 40320 .

Gọi A là biến cố mỗi học sinh nam đều ngồi đối diện với một học sinh nữ.
Ta có:
Xếp 4 học sinh nữ vào cùng 1 dãy ghế có 4! cách.
Xếp 4 học sinh nam vào cùng 1 dãy ghế có 4! cách.
Ở các cặp ghế đối diện nhau hai bạn nam và nữ có thể đổi chỗ cho nhau nên có 24 cách.
4
Suy=ra A 4!.4!.2
= 9216 .
A 9216 8
Vậy P ( A
= ) = = .
Ω 40320 35
Câu 85. Kỳ thi có 10 học sinh, xếp ngồi hai dãy ghế trên và dưới, mỗi dãy có 5 ghế. Thầy giáo có 2 loại
đề, gồm 5 đề chẵn và 5 đề lẻ. Tính xác suất để mỗi học sinh đều nhận 1 đề và 2 bạn ngồi kề trên, dưới là
khác loại đề.
8 1 1 1
A. . B. . C. . D. .
63 126 252 15120
Lời giải
Chọn A.
Số phần tử của không gian mẫu là Ω =10! .

Gọi A là biến cố mỗi học sinh đều nhận 1 đề và 2 bạn ngồi kề trên, dưới là khác loại đề.
Ta có:
Xếp 5 đề lẻ vào cùng 1 dãy ghế có 5! cách.
Xếp 5 đề chẵn vào cùng 1 dãy ghế có 5! cách.
Ở các cặp đề trên, dưới có thể đổi đề cho nhau nên có 25 cách.
Trang 34
Suy ra A = 5!.5!.25 .
A 5!.5!.25 8
Vậy P ( A
= ) = = .
Ω 10! 63
Câu 86. Có 5 học sinh lớp A , 5 học sinh lớp B được xếp ngẫu nhiên vào hai dãy ghế đối diện nhau mỗi
dãy 5 ghế (xếp mỗi học sinh một ghế). Tính xác suất để 2 học sinh bất kì ngồi đối diện nhau khác lớp
( 5!) 2 ( 5!) 25. ( 5!)
2 2 2
5!
A. . B. . C. . D. .
10! 10! 10! 10!
Lời giải
Chọn D
Xếp 10 học sinh vào 10 ghế có 10! cách
Xếp 2 học sinh bất kì ngồi đối diện nhau khác lớp ta thực hiện như sau.
Cách 1: Ghép 5 cặp gồm 1 học sinh lớp A và 1 học sinh lớp B có 5! Cách, xếp 5 cặp này vào 5
cặp ghế đối diện, mỗi cặp có 2 hoán vị nên có 25.5!
Do đó xếp 2 học sinh bất kì ngồi đối diện nhau khác lớp có 25.5!.5! cách
Câu 87. Có 6 học sinh lớp 11 và 3 học sinh lớp 12 được xếp ngẫu nhiên vào 9 ghế thành một dãy. Tính xác
suất để xếp được 3 học sinh lớp 12 xen kẽ 6 học sinh lớp 11.
1 15 5 5
A. . B. . C. . D. .
84 32 12 72
Lời giải
Chọn C
Xếp ngẫu nhiên 9 học sinh thành một dãy nên số cách xếp là 9! . Số phần tử của không gian mẫu
là n ( Ω ) =9! .
Gọi A là biến cố xếp 9 học sinh sao cho 3 học sinh lớp 12 xen kẽ 6 học sinh lớp 11.
Xếp 6 học sinh lớp 11 thành một hàng ngang có 6! cách xếp.
Với mỗi cách xếp 6 học sinh lớp 11 nói trên: cứ giữa mỗi hai học sinh có một khoảng trống, tính
cả khoảng trống hai đầu hàng ta có được 7 khoảng trống. Chọn 3 khoảng trống trong số 7 khoảng
trống để mỗi khoảng trống xếp một học sinh lớp 12 có A73 cách xếp.
Vậy có n ( A ) = 6!. A73 cách xếp.
6!. A73 5
( A)
Xác suất là P= = .
9! 12
Câu 88. Gieo một con xúc sắc cân đối và đồng chất hai lần. Xác suất để cả hai lần xuất hiện mặt sáu chấm
là
1 11 6 8
A. . B. . C. . D. .
36 36 36 36
Lời giải
Chọn A
( Ω ) C=
* Số phần tử của không gian mẫu là: n= 1 1
6 .C6 36 .
* Gọi A = ”Cả hai lần xuất hiện mặt sáu chấm”. Số phần tử của biến cố A là n ( A ) = 1 .
n ( A) 1
( A)
* Xác suất của biến cố A là P= = .
n ( Ω ) 36
Câu 89. Gieo một con súc sắc cân đối đồng chất 2 lần. Tính xác suất để tích số chấm xuất hiện trên hai mặt
là số lẻ.
Trang 35
1 1 1 3
A. . B. . C. . D. .
6 4 2 4
Lời giải
Chọn B
Không gian mẫu của phép thử
= Ω {( i, j ) 1 ≤ i, j ≤ 6} , ở đó ( i, j ) là kết quả “Lần đầu xuất hiện
mặt i chấm, lần sau xuất hiện mặt j chấm”.
Ta có n ( Ω ) =36.
Gọi A : “ Tích số chấm xuất hiện trên hai mặt là số lẻ”.
Để tích các số trong hai lần gieo là lẻ thì cả 2 lần gieo đều xuất hiện số chấm là lẻ, khi đó có:
3.3 = 9 kết quả.
⇒ n ( A) =
9.
n ( A) 9 1
Vậy xác suất của biến cố A : P ( A=
) = = .
n ( Ω ) 36 4
Câu 90. Gieo con xúc xắc được chế tạo cân đối đồng chất hai lần. Gọi a là số chấm xuất hiện trong lần
gieo thứ nhất, b là số chấm xuất hiện trong lần gieo thứ hai. Xác suất để phương trình x 2 + ax + b =0 có
nghiệm bằng
17 19 1 4
A. . B. . C. . D. .
36 36 2 9
Lời giải
Chọn B
Có a, b ∈ {1; 2;3; 4;5;6} . Suy ra số phần tử của không gian mẫu là Ω= 62= 36 .
x 2 + ax + b =0 có nghiệm ⇔ ∆ ≥ 0 ⇔ a 2 − 4b ≥ 0 ⇔ a 2 ≥ 4b (1) , có a, b ∈ {1; 2;3; 4;5;6} .
Suy ra (1) có các nghiệm ( a; b ) là: ( 2;1) , ( 3;1) , ( 3; 2 ) , ( 4;1) , ( 4; 2 )( 4;3) , ( 4; 4 ) ,
( 5;1) , ( 5; 2 ) , ( 5,3) , ( 5; 4 ) , ( 5;5) , ( 5;6 ) ( 6;1) , ( 6; 2 ) , ( 6;3) , ( 6; 4 ) , ( 6;5) , ( 6;6 )
Suy ra số phần tử của biến cố ΩA =19
ΩA 19
Vậy xác suất cần tìm là:=
P = .
Ω 36
Câu 91. Gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất hai lần. Tính xác suất xảy ra của biến cố “tích hai số
A. 0, 25 . B. 0, 75 . C. 0,5 . D. 0,85 .
Lời giải
Chọn B
Gieo một con súc sắc hai lần được 62 = 36 kết quả.
Để tích hai số nhận được sau hai lần gieo là lẻ thì cả hai lần gieo đều được mặt lẻ.
Do đó để tích hai số nhận được sau hai lần gieo là một số lẻ thì có 32 = 9 kết quả.
Để tích hai số nhận được sau hai lần gieo là một số chẵn thì có 36 − 9 = 27 kết quả.
27 3
Xác suất cần tìm là: = = 0, 75 .
36 4
Câu 92. Gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất, xác suất để mặt có số chấm chẵn xuất hiện là
1 1 2
A. 1 . B. . C. . D. .
2 3 3
Lời giải
Trang 36
Ta có: Không gian mẫu Ω ={1, 2,3, 4,5,6} suy ra n ( Ω ) =6
Gọi biến cố A : “Con súc sắc có số chấm chẵn xuất hiện” hay A = {2; 4;6} suy ra n ( A ) = 3
n ( A) 3 1
Từ đó suy ra p ( A )= = =
n (Ω) 6 2
1
Vậy xác suất để mặt có số chấm chẵn xuất hiện là .
2
Câu 93. Gieo đồng thời hai con súc sắc cân đối và đồng chất. Xác suất để tổng số chấm trên mặt xuất hiện
của hai con súc sắc đó không vượt quá 5 bằng
5 1 2 5
A. . B. . C. . D. .
12 4 9 18
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu n ( Ω )= 6.6= 36 .
Gọi A là biến cố: ‘‘Tổng số chấm xuất hiện trên mặt hai con súc sắc không vượt quá 5 ”.
Các phần tử của A là: (1;1) , (1; 2 ) , (1;3) , (1; 4 ) , ( 2;1) , ( 2; 2 ) , ( 2;3) , ( 3;1) , ( 3; 2 ) , ( 4;1) .
Như vậy số phần tử của A là: n ( A ) = 10 .
n ( A) 5
( A)
Vậy xác suất cần tìm là: P= = .
n ( Ω ) 18
Câu 94. Kết quả ( b; c ) của việc gieo một con súc sắc cân đối hai lần liên tiếp, trong đó b là số chấm xuất
hiện của lần gieo thứ nhất, c là số chấm xuất hiện lần gieo thứ hai được thay vào phương trình bậc hai
x 2 + bx + c = 0 . Tính xác suất để phương trình bậc hai đó vô nghiệm?
7 23 17 5
A. . B. . C. . D. .
12 36 36 36
Lời giải
Để phương trình x + bx + c =
2
0 vô nghiệm thì: ∆= b 2 − 4c < 0 .
Gọi Ω là không gian mẫu của phép thử gieo hai lần liên tiếp một con súc sắc cân đối.
⇒ Ω= 6.6
= 36
Gọi A là biến cố của phép thử để kết quả ( b;c ) trong đó b là số chấm xuất hiện của lần gieo thứ
nhất, c là số chấm xuất hiện lần gieo thứ hai thỏa mãn b 2 − 4c < 0
{1;2;3;4;5;6}
Trường hợp 1: b = 1 ⇒ c =
{2;3;4;5;6}
{3;4;5;6}
{ 5;6}
⇒ Ω A =17
Ω A 17
Vậy xác suất để phương trình bậc hai vô nghiệm là=
PA = .
Ω 36
Câu 95. Cho hai đường thẳng song song d1 , d 2 . Trên d1 có 6 điểm phân biệt được tô màu đỏ, trên d 2 có
4 điểm phân biệt được tô màu xanh. Xét tất cả các tam giác được tạo thành khi nối các điểm đó với nhau.
Chọn ngẫu nhiên một tam giác, khi đó xác suất để thu được tam giác có hai đỉnh màu đỏ là.
Trang 37
3 5 5 2
A. . B. . C. . D. .
8 8 9 9
Lời giải
Chọn B
Mỗi tam giác được tạo thành khi lấy 2 điểm trên d1 và 1 điểm trên d 2 , hoặc 2 điểm trên d 2 và 1
điểm trên d1 . Số tam giác được tạo thành là: C62 .4 + C42 .6 =
96 .
Số tam giác có hai đỉnh màu đỏ là C62 .4 = 60 . Vậy xác suất để thu được tam giác có hai đỉnh màu
60 5
đỏ là: = .
96 8
Câu 96. Cho năm đoạn thẳng có độ dài: 1cm , 3cm , 5cm , 7cm , 9cm . Lấy ngẫu nhiên ba đoạn thẳng
trong năm đoạn thẳng đó. Xác suất để ba đoạn thẳng lấy ra là ba cạnh của một tam giác là
3 2 3 7
A. . B. . C. . D. .
5 5 10 10
Lời giải:
Chọn C
* Lấy ngẫu nhiên ba đoạn thẳng trong năm đoạn thẳng đã cho có C 53 = 10 cách.
( )
Suy ra n Ω =10 .
* Gọi A là biến cố "lấy được ba đoạn thẳng là ba cạnh của một tam giác".
Các trường hợp ba đoạn thẳng là ba cạnh của một tam giác là:
{3; 5; 7}, {3; 7; 9}, {5; 7; 9} (thỏa mãn: hiệu hai cạnh bé hơn cạnh còn lại, tổng hai cạnh lớn hơn
cạnh còn lại).
( )
n A 3
( )
Do đó n A = 3. Vậy sác xuất cần tìm là P
= A ( ) = .
( )
n Ω 10
Câu 97. Cho đa giác đều 20 đỉnh nội tiếp trong đường tròn tâm O . Chọn ngẫu nhiên 4 đỉnh của đa giác.
Xác suất để 4 đỉnh được chọn là 4 đỉnh của một hình chữ nhật bằng
7 2 3 4
A. . B. . C. . D. .
216 969 323 9
Lời giải
Chọn C
Xét phép thử: “Chọn ngẫu nhiên 4 đỉnh của đa giác đều 20 đỉnh nội tiếp trong đường tròn tâm O ”
 n   C204  4845 .
Gọi A là biến cố:” 4 đỉnh được chọn là 4 đỉnh của một hình chữ nhật”
Đa giác có 20 đỉnh sẽ có 10 đường chéo đi qua tâm mà cứ 2 đường chéo qua tâm sẽ có 1 hình chữ
nhật nên số HCN là: n  A  C102  45.
45 3
P  A  
4845 323
Câu 98. Cho đa giác đều có 14 đỉnh. Chọn ngẫu nhiên 3 đỉnh trong số 14 đỉnh của đa giác. Tìm xác suất
để 3 đỉnh được chọn là 3 đỉnh của một tam giác vuông.
Trang 38
3 5 4 2
A. . B. . C. . D. .
13 13 13 13
Lời giải
3
Số phần tử không gian mẫu là Ω =C . 14
Giả sử tam giác cần lập là ABC vuông tại A .

Chọn đỉnh A của tam giác có 14 cách.
Để tam giác vuông tại A thì cung BC có số đo là π , hay BC là đường kính của đường tròn
ngoại tiếp đa giác, do đó có 6 cách chọn BC .
Gọi E là biến cố " 3 đỉnh được chọn là 3 đỉnh của một tam giác vuông"
Số phần tử của E là 14.6 = 84 .
84 3
Xác suất cần tìm là P ( =
E) =3
.
C14 13
Câu 99. Một bảng vuông gồm 100 ×100 ô vuông đơn vị. Chọn ngẫu nhiên một ô hình chữ nhật. Tính xác
suất để ô được chọn là hình vuông (trong kết quả lấy 4 chữ số ở phần thập phân).
A. 0, 0134. B. 0, 0133. C. 0, 0136. D. 0, 0132.
Lời giải
Chọn B
chọn 2 dọc, 2 ngang cho 1 HCN chọn 2 dọc, 2 ngang có cùng bề rộng cho 1 HV
Để có một ô hình chữ nhật ta cần chọn 2 đường dọc trong tổng số 101 đường dọc, và hai đường
2 2
ngang trong tổng số 101 đường ngang. Vậy có tất cả: C101 × C101 25502500 ô hình chữ nhật.
=
Ta gọi phần mặt phẳng nằm giữa hai đường dọc hoặc hai đường ngang là một dải.
Một hình vuông bất kì chính là giao của hai dải có cùng độ rộng (một dải dọc, một dải ngang)
Số dải có độ rộng k (k ∈ Z ,1 ≤ k ≤ 100) là: 101 − k
100
100(100 + 1)(2.100 + 1)
Vậy có tất cả: ∑ (101 − k )=
k =1
2
1002 + 992 + ... + 1=
2
6
= 338350 hình vuông.
338350
Xác suất cần tìm là: = 0, 013267... ≈ 0, 0133
25502500
Chọn đáp án B.
Trang 39
Câu 100. Cho một đa giác ( H ) có 60 đỉnh nội tiếp một đường tròn ( O ) . Người ta lập một tứ giác tùy ý có
bốn đỉnh là các đỉnh của ( H ) . Xác suất để lập được một tứ giác có bốn cạnh đều là đường chéo của ( H )
gần với số nào nhất trong các số sau?
A. 85, 40% . B. 13, 45% . C. 40,35% . D. 80, 70% .
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu là: n ( Ω ) =C604 .
Gọi E là biến cố “lập được một tứ giác có bốn cạnh đều là đường chéo của ( H ) ”.
Để chọn ra một tứ giác thỏa mãn đề bài ta làm như sau:
Bước 1: Chọn đỉnh đầu tiên của tứ giác, có 60 cách.
Bước 2: Chọn 3 đỉnh còn lại sao cho hai đỉnh bất kỳ của tứ giác cách nhau ít nhất 1 đỉnh. Điều
này tương đương với việc ta phải chia m = 60 chiếc kẹo cho n = 4 đứa trẻ sao cho mỗi đứa trẻ có
ít nhất k = 2 cái, có Cmn −−1n ( k −1) −1 = C553 cách, nhưng làm như thế mỗi tứ giác lặp lại 4 lần.
60.C553
⇒ Số phần tử của biến cố E là: n ( E ) = .
4
n ( E ) 60.C553
(E) =
Xác suất của biến cố E là: P= ≈ 80, 7% .
n ( Ω ) 4.C604
Câu 101. Một quân vua được đặt trên một ô giữa bàn cờ vua. Mỗi bước di chuyển, quân vua được chuyển
sang một ô khác chung cạnh hoặc chung đỉnh với ô đang đứng (xem hình minh họa). Bạn An di chuyển
quân vua ngẫu nhiên 3 bước. Tính xác suất sau 3 bước quân vua trở về ô xuất phát.
1 1 3 3
A. . B. . . C. D. .
16 32 32 64
Lời giải
Tại mọi ô đang đứng, ông vua có 8 khả năng lựa chọn để bước sang ô bên cạnh.
Do đó không gian mẫu n ( Ω ) =83 .
Gọi A là biến cố “sau 3 bước quân vua trở về ô xuất phát”. Sau ba bước quân vua muốn quay lại
ô ban đầu khi ông vua đi theo đường khép kín tam giác. Chia hai trường hợp:
+ Từ ô ban đầu đi đến ô đen, đến đây có 4 cách để đi bước hai rồi về lại vị trí ban đầu.
+ Từ ô ban đầu đi đến ô trắng, đến đây có 2 cách để đi bước hai rồi về lại vị trí ban đầu.
Do số phần tử của biến cố A là n ( A ) = 4.4 + 2.4 = 24 .
24 3
Vậy xác suất P ( A ) = = .
83 64
Câu 102. Cho tam giác đều H có cạnh bằng 8 . Chia tam giác này đều thành 64 tam giác đều có cạnh bằng
1 bởi các đường thẳng song song với các cạnh của tam giác đều đã cho. Gọi S là tập hợp các đỉnh của 64
tam giác đều có cạnh bằng 1 . Chọn Ngẫu nhiên 4 đỉnh của tập S . Tính xác suất để 4 đỉnh chọn được là
bốn đỉnh của một hình bình hành nằm trong miền trong tam giác đều H .
Trang 40
2 6 2 2
A. . B. . C. . D. .
473 935 1419 935
Lời giải
Cách 1:
Ta thấy có 3 loại hình bình hành dựa vào cách chọn phương của hai cạnh của hình bình hành. Số
hình bình hành của mỗi loại là bằng nhau nên chỉ cần tính một loại rồi nhân với 3 .
Dựng thêm một đường thẳng song song với cạnh đáy và cách cạnh đáy một khoảng bằng khoảng
cách giữa hai đường thẳng song song kề nhau, tạo thành một tam giác đều mở rộng như hình vẽ.
Ta chia cạnh mới thành 9 phần bằng nhau bởi 8 , cộng thêm 2 đầu mút nữa thành 10 điểm. Các
điểm được đánh số từ trái sang phải từ 1 đến 10 .
Khi đó, với 1 hình bình hành có hai cạnh song song với hai cạnh bên tương ứng với bốn số
1 ≤ a < b < c < d ≤ 10 theo quy tắc sau: Nối dài các cạnh của hình bình hành, cắt các cạnh mới tại
4 điểm có số thứ tự là a , b , c , d . Ví dụ với hình bình hành màu đỏ trên ta có bộ ( 2,5, 7,9 ) .
Ngược lại nếu có một bộ số 1 ≤ a < b < c < d ≤ 10 ta sẽ kẻ các đường thẳng từ điểm a , b song
song với cạnh bên trái và từ c , d song song với cạnh bên phải giao nhau ra một hình bình hành.
Vậy số hình bình hành loại này là số cách lấy ra bốn số phân biệt ( a; b; c; d ) từ 10 số tự nhiên
{1, 2,3,...,10} và ta được C104 = 210 .
Vậy kết quả là 3.C104 = 630 hình bình hành.
Ta thấy có 1 + 2 + 3 + ... + 9 =45 giao điểm giữa các đường thẳng nên số phần tử của không gian
mẫu là n ( Ω ) =C454 .
3C104 2
( A)
Vậy xác suất cần tính là P = =4
.
C45 473
Trang 41
Cách 2: Để chọn được một hình bình hành mà 4 đỉnh chọn được là bốn đỉnh của một hình bình
hành nằm trong miền trong tam giác đều H ta làm như sau:
Chọn 2 trong 7 điểm trên một cạnh ( trừ hai điểm đầu mút của cạnh), cùng với hai điểm trong 5
điểm nằm tương ứng trên một cạnh trong hai cạnh còn lại của tam giác ( trừ mỗi đầu cạnh đi 2
điểm). Qua 4 điểm này có 4 đường thẳng tương ứng của đầu bài sẽ cắt nhau tạo thành một hình
bình hành thỏa mãn bài toán.
Vì vài trò các cạnh như nhau nên số hình bình hành thu được là: C72 .C52 .3 = 630 (hình).
Ta thấy có 1 + 2 + 3 + ... + 9 =45 giao điểm giữa các đường thẳng nên số phần tử của không gian
mẫu là n ( Ω ) =C454 .
3C104 2
( A) =
Vậy xác suất cần tính là P = 4
.
C45 473
Câu 103. Một đề trắc nghiệm gồm 20 câu, mỗi câu có 4 đáp án và chỉ có một đáp án đúng. Bạn Anh làm
đúng 12 câu, còn 8 câu bạn Anh đánh hú họa vào đáp án mà Anh cho là đúng. Mỗi câu đúng được 0,5
điểm. Tính xác suất để Anh được 9 điểm.
9 9 63 9
A. . B. . C. . D. .
20 10 16384 65536
Lời giải
Chọn C
Bạn Anh đã làm đúng 12 câu nên đã có 6 điểm. Để Anh được 9 điểm thì bạn cần làm đúng 6 câu
trong 8 câu còn lại.
Số phần tử của không gian mẫu là 48 .
Chọn 6 câu đúng trong 8 câu còn lại có C86 cách chọn.
Hai câu còn lại chọn đáp án sai có 32 cách.
32.C86 63
Vậy xác suất để được 9 điểm là 8
= .
4 16384
Câu 104. Một đề thi trắc nghiệm gồm 50 câu, mỗi câu có bốn phương án trả lời trong đó chỉ có một
phương án đúng, mỗi câu trả lời đúng được 0, 2 điểm. Một thí sinh làm bài bằng cách chọn ngẫu nhiên 1
trong 4 phương án ở mỗi câu. Tính xác suất để thí sinh đó được 6 điểm.
A. 0, 2530.0, 7520 . B. 0, 2520.0, 7530 . C. 0, 2530.0, 7520.C5020 . D. 1 − 0, 2520.0, 7530 .
Lời giải
Chọn C
Không gian mẫu của phép thử trên có số phần tử là Ω =450 .
Gọi A là biến cố: “ Thí sinh đó được 6 điểm”
Tìm Ω A : Để được 6 điểm, thí sinh đó phải làm đúng 30 câu và làm sai 20 câu.
Công đoạn 1: Chọn 30 câu từ 50 câu để làm câu đúng. Có C30
50 cách.
Công đoạn 2: Chọn phương án đúng của mỗi câu từ 30 câu đã chọn. Có 130 cách.
Công đoạn 3: Chọn một phương án sai trong ba phương án sai của mỗi câu từ 20 còn lại. Có
320 cách.
Theo quy tắc nhân, số kết quả thuận lợi cho biến cố A là Ω A =C30 30 20
50 .1 .3 .
Trang 42
Vậy xác suất để học sinh đó được 6 điểm
Ω A C30 30 20
50 .1 .3
là: P=
( A) = 50
= C5030 .0, 2530.0, 75
= 20
C5020 .0, 2530.0, 7520 .
Ω 4
Câu 105. Một bộ đề thi Olympic Toán lớp 11 của Trường THPT Kim Liên mà mỗi đề gồm 5 câu được chọn
từ 15 câu mức dễ, 10 câu mức trung bình và 5 câu mức khó. Một đề thi được gọi là “Tốt” nếu trong đề thi
phải có cả mức dễ, mức trung bình và khó, đồng thời số câu mức khó không ít hơn 2. Lấy ngẫu nhiên một đề
thi trong bộ đề trên. Tìm xác suất để đề thi lấy ra là một đề thi “Tốt”.
1000 3125 1 10
A. . B. . C. . D. .
5481 23751 150 71253
Lời giải
Chọn B
Chọn 5 câu trong tổng số 30 câu nên ta có không gian mẫu n ( Ω ) =C305 .
Gọi A là biến cố “Lấy ra được một đề thi “Tốt””.
TH1: 5 câu lấy ra có 2 câu khó, 1 câu dễ, 2 câu trung bình C52 .C151 .C102 (cách).
Số kết quả thuận lợi của biến cố A là: n ( A ) = C52 .C151 .C102 + C52 .C152 .C101 + C53 .C151 .C101 .
n ( A ) 3125
( A)
Xác suất của biến cố A là: P= = .
n ( Ω ) 23751
TÍNH XÁC SUẤT SỬ DỤNG ĐỊNH NGHĨA CỔ ĐIỂN BẰNG PHƯƠNG PHÁP GIÁN
TIẾP.
Câu 106. Một hộp đựng 15 viên bi, trong đó có 7 biên bi xanh và 8 viên bi đỏ. Lấy ngẫu nhiên 3 viên bi
(không kể thứ tự) ra khỏi hộp. Tính xác suất để trong 3 viên bi lấy ra có ít nhất 1 viên màu đỏ.
1 418 1 12
A. . B. . C. . D. .
2 455 13 13
Lời giải
Chọn ngẫu nhiên 3 viên bi từ 15 viên bi thì số cách chọn là C153 = 445 .
Gọi A là biến cố “trong 3 viên bi lấy ra có ít nhất một viên màu đỏ” thì là biến cố A “ cả ba viên
bi lấy ra đều không có màu đỏ” ( tức là lấy ra cả ba viên bi đều màu xanh”
Số cách chọn ra 3 viên bi mà 3 viên bi đó đều màu xanh là C73 =

35 ⇒ n A =
35 ( )
⇒ Số cách chọn ra 3 viên bi mà trong đó có ít nhất một viên bi màu đỏ là 455 − 35 =
420
cách ⇒ n ( A ) =
420
n ( A ) 420 12
⇒ P ( A) = = =
n ( Ω ) 455 13
Câu 107. Một hộp đựng 9 thẻ được đánh số từ 1 đến 9 . Rút ngẫu nhiên hai thẻ và nhân hai số trên hai thẻ
lại với nhau. Tính xác suất để kết quả thu được là một số chẵn.
5 1 8 13
A. 18 . B. 6 . C. 9 . D. 18 .
Lời giải
Trang 43
Chọn D
Số phần tử của không gian mẫu là n ( Ω )= C92= 36 .
Gọi A là biến cố “tích hai số ghi trên thẻ là số chẵn”, suy ra A là biến cố “tích hai số ghi trên thẻ
( )
là số lẻ” ⇒ n A = 10 .
C52 =
n A 13 ( )
Vậy xác suất cần tìm là P ( A ) = ( )
1− P A =
1− =.
n ( Ω ) 18
Câu 108. Gieo 5 đồng xu cân đối, đồng chất. Xác suất để được ít nhất 1 đồng xu lật sấp bằng
5 8 31 1
A. . B. . C. . D. .
11 11 32 32
Lời giải
Chọn C
Gọi A là biến cố: “Trong 5 đồng xu có ít nhất 1 đồng xu lật sấp”
Khi đó A là biến cố: “ 5 đồng xu đều lật ngữa”

5
1 31
( )
Vậy P ( A ) = 1 − P A =
1 −   =.
 2  32
Câu 109. Bạn A có 7 cái kẹo vị hoa quả và 6 cái kẹo vị socola. A lấy ngẫu nhiên 5 cái kẹo cho vào hộp để
tặng cho em gái. Tính xác suất để 5 cái kẹo có cả vị hoa quả và vị socola.
140 79 103 14
A. P = . B. P = . C. P = . D. P = .
143 156 117 117
Lời giải
Chọn A
5
Chọn 5 cái kẹo trong 13 cái kẹo nên n ( Ω ) =C13 .
Đặt A là biến cố “chọn được 5 cái kẹo có đủ hai vị”.
Suy ra A là biến cố “chọn 5 cái kẹo chỉ có một vị” ⇒ n A =( )
C75 + C65 .
C 5 + C 5 140
Vậy P ( A ) =
1− 7 5 6 =
C13 143
3 bóng có ít nhất 1 bóng hỏng.
40 55 41 3
A. . B. . C. . D. .
51 112 55 7
Lời giải.
Chọn C
Gọi B là biến cố “Trong 3 bóng lấy ra đều là bóng tốt”.
8!
Ta có: n ( ΩB ) = C83 = = 56
3!.5!
Gọi C là biến cố “Trong 3 bóng lấy ra có ít nhất 1 bóng hỏng”
khi đó C = B .
56 41
P (C ) = ( )
1− P ( B) =
P B = 1− =
220 55
sách. Tính xác suất để 3 quyển được lấy ra có ít nhất một quyển là toán.
Trang 44
3 37 10 2
A. . B. . C. . D. .
4 42 21 7
Lời giải
Chọn B
Trên giá có tất cả: 4 + 3 + 2 =9 (quyển sách) bao gồm cả 3 môn: toán, lý và hóa.
Lấy 3 quyển sách từ 9 quyển sách, số cách lấy ra là C93 = 84 ⇒ n ( Ω )= 84
Gọi A là biến cố: “3 quyển lấy ra có ít nhất 1 quyển toán”.
Suy ra A : “3 quyển lấy ra không có quyển toán nào” ⇒ n A = ( )
10 .
C53 =
Vậy xác suất để 3 quyển được lấy ra có ít nhất một quyển sách toán là:
10 37
P ( A ) =− ( )
1 P A =− 1 = .
84 42
Câu 112. Trên giá sách có 4 quyển sách Toán, 3 quyển sách Vật Lí và 2 quyển sách Hóa học. Lấy ngẫu
nhiên 3 quyển sách. Tính xác suất sao cho ba quyển lấy ra có ít nhất một quyển sách Toán.
1 37 5 19
A. . B. . C. . D. .
3 42 6 21
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu n ( Ω )= C93= 84 .
Gọi A là biến cố sao cho ba quyển lấy ra có ít nhất một quyển sách Toán
⇒ A là biến cố sao cho ba quyển lấy ra không có sách Toán ⇒ n A = ( )

C53 =
10 .
10 37
⇒ P ( A) = 1 − P ( A ) = 1 − = .
84 42
sách. Tính xác suất để trong ba quyển sách lấy ra có ít nhất một quyển là toán.
2 3 37 10
A. . B. . C. . D. .
7 4 42 21
Lời giải
Số kết quả có thể khi chọn bất kì 3 quyển sách trong 9 quyển sách là C93 = 84.
Gọi A là biến cố ‘ Lấy được ít nhất 1 sách toán trong 3 quyển sách.’
A là biến cố ‘ Không lấy được sách toán trong 3 quyển sách.’
C53 37
Ta có xác sút để xảy ra A là P ( A ) = ( )
1− P A =
1− = .
84 42
Câu 114. Một lớp có 20 nam sinh và 15 nữ sinh. Giáo viên chọn ngẫu nhiên 4 học sinh lên bảng giải bài tập.
Tính xác suất để 4 học sinh được chọn có cả nam và nữ.
4615 4651 4615 4610
A. . B. . C. . D. .
5236 5236 5263 5236
Lời giải
Số cách chọn 4 học sinh lên bảng: n ( Ω ) =C354 .
Số cách chọn 4 học sinh chỉ có nam hoặc chỉ có nữ: C204 + C154 .
Trang 45
C204 + C154 4615
Xác suất để 4 học sinh được gọi có cả nam và nữ: 1 − =
C354 5236
Câu 115. Một hộp chứa 35 quả cầu gồm 20 quả màu đỏ được đánh số từ 1 đến 20 và 15 quả màu xanh
28 4 5 27
A. . B. . C. . D. .
35 7 7 35
Lời giải
Chọn ngẫu nhiên 1 quả cầu có C35
1
= 35 cách. Suy ra n ( Ω ) =35 .
Gọi E là biến cố “Chọn được một quả cầu đỏ hoặc ghi số lẻ” thì E là biến cố “Chọn được một
quả cầu xanh ghi số chẵn”.
( )
Do đó n E = 7 .
7 28
Suy ra p ( E ) =− ( )
1 p E =−
1 = .
35 35
Câu 116. Gieo một con súc sắc cân đối và đồng chất hai lần. Tính xác suất xảy ra của biến cố “Tích hai số
A. 0, 75 . B. 0,5 . C. 0, 25 . D. 0,85 .
Lời giải
Lần gieo thứ nhất có 6 kết quả, lần gieo thứ hai có 6 kết quả.
Do đó không gian mẫu n ( Ω ) =36 .
Gọi A là biến cố “tích hai số nhận được sau hai lần gieo là một số chẵn” thì A là biến cố “tích
hai số nhận được sau hai lần gieo là một số lẻ”. Ta có n A ( )
= 9.
= 3.3
9 3
Xác suất cần tìm p ( A ) =− ( )
1 p A =−
1 =.
36 4
Câu 117. Một hộp đựng 9 tấm thẻ được đánh số từ 1 đến 9 . Hỏi phải rút ít nhất bao nhiêu thẻ để xác suất
5
“có ít nhất một thẻ ghi số chia hết cho 4 ” phải lớn hơn .
6
A. 7 . B. 6 . C. 5 . D. 4 .
Lời giải
Giả sử rút x (1 ≤ x ≤ 9; x ∈  ) thẻ, số cách chọn x thẻ từ 9 thẻ trong hộp là C9x ⇒ n ( Ω ) =C9x .
Gọi A là biến cố: “Trong số x thẻ rút ra, có ít nhất một thẻ ghi số chia hết cho 4 ”
C7x C7x
⇒ n ( A) = ( )
C7x . Ta có P A =
C9x
⇒ P ( )
A 1
= −
C9x
.
5 Cx 5
Do đó P ( A ) > ⇔ 1 − 7x > ⇔ x 2 − 17 x + 60 < 0 ⇒ 5 < x < 12 ⇒ 6 ≤ x ≤ 7 .
6 C9 6
Vậy số thẻ ít nhất phải rút là 6 .
Câu 118. Một nhóm gồm 6 học sinh nam và 4 học sinh nữ. Chọn ngẫu nhiên đồng thời 3 học sinh trong
nhóm đó. Xác suất để trong 3 học sinh được chọn luôn có học sinh nữ bằng
5 2 1 1
A. . B. . C. . D. .
6 3 6 3
Lời giải
Số phần từ của không gian mẫu n ( Ω =
) C = 120 .
3
10
Trang 46
Gọi A là biến cố sao cho 3 học sinh được chọn có học sinh nữ,
⇒ A là biến cố sao cho 3 học sinh được chọn không có học sinh nữ ⇒ n A = ( )
C63 = 20 .
n A 5( )
( )
Vậy xác suất cần tìm P ( A ) = 1 − P A =
1− = .
n (Ω) 6
Câu 119. Một lô hàng gồm 30 sản phẩm trong đó có 20 sản phẩm tốt và 10 sản phẩm xấu. Lấy ngẫu nhiên
3 sản phẩm trong lô hàng. Tính xác suất để 3 sản phẩm lấy ra có ít nhất một sản phẩm tốt.
6 197 153 57
A. . B. . C. . D. .
203 203 203 203
Lời giải
Ta có n ( Ω=
) C303= 4060
Gọi A là biến cố 3 sản phẩm lấy ra có ít nhất một sản phẩm tốt.
Ta có A là biến cố 3 sản phẩm lấy ra không có sản phẩm tốt, hay 3 sản phẩm lấy ra đều là sản
phẩm xấu.
( )
n A 3
= C=
10 120 .
( )
n A 120 6
Suy ra P=
A( ) = =
n ( Ω ) 4060 203
.
6 197
Vậy P ( A ) = ( )
1− P A =
1− = .
203 203
Câu 120. Một nhóm gồm 10 học sinh trong đó có 7 học sinh nam và 3 học sinh nữ. Chọn ngẫu nhiên 3
học sinh từ nhóm 10 học sinh đi lao động. Tính xác suất để 3 học sinh được ó ít nhất một học sinh nữ?
2 17 17 4
A. . B. . C. . D. .
3 48 24 9
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu: n ( Ω ) =C103 .
Gọi A là biến cố: “ 3 học sinh được ó ít nhất một học sinh nữ”.
Suy ra: A là biến cố: “ 3 học sinh được chọn không có học sinh nữ”.
C3 7 17
( ) ( )
Khi đó n A = C73 ⇒ P A = 37 = . Vậy P ( A ) =
C10 24
1 − P A =.
24
( )
Câu 121. Một tổ học sinh có 7 nam và 3 nữ. Chọn ngẫu nhiên 2 người. Tính xác suất sao cho 2 người
được ó ít nhất một người nữ là:
2 7 8 1
A. . B. . C. . D. .
15 15 15 15
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu là: n ( Ω ) =C102 .
Gọi biến cố A : “Hai người được ó ít nhất một người nữ”.
⇒ A : “Hai người được chọn không có nữ” ⇒ n A =
C72 . ( )
n (Ω) C72 8
Vậy xác suất cần tìm là: P ( A ) = ( )
1− P A =
1− 1− 2 =
= .
n A ( )
C10 15
Câu 122. Cho tập hợp A = {1, 2,3,...,10} . Chọn ngẫu nhiên ba số từ A . Tìm xác suất để trong ba số chọn ra
không có hai số nào là hai số nguyên liên tiếp.
Trang 47
7 7 7 7
A. P = . B. P = . C. P = . D. P = .
90 24 10 15
Lời giải
Số phần tử không gian mẫu là n ( Ω ) =C103 = 120 .
Gọi B là biến cố “Ba số chọn ra không có hai số nào là hai số nguyên liên tiếp”.
⇒ B là biến cố “Ba số được chọn có ít nhất hai số là các số tự nhiên liên tiếp”.
+ Bộ ba số dạng (1, 2, a1 ) , với a1 ∈ A \ {1, 2} : có 8 bộ ba số.
+ Bộ ba số có dạng ( 2,3, a2 ) , với a2 ∈ A \ {1, 2,3} : có 7 bộ ba số.
+ Tương tự mỗi bộ ba số dạng ( 3, 4, a3 ) , ( 4,5, a4 ) , ( 5, 6, a5 ) , ( 6, 7 , a6 ) , ( 7 ,8, a7 ) , ( 8,9, a8 ) ,

( 9,10, a9 ) đều có 7 bộ.
( )
8 + 8.7 = 64 .
⇒n B =
64 7
⇒ P ( B) = ( )
1− P B = 1− = .
120 15
Câu 123. Một hộp chứa 20 viên bi xanh và 15 viên bi đỏ. Lấy ngẫu nhiên 4 bi. Tính xác suất để 4 bi lấy
được có đủ hai màu.
4610 4615 4651 4615
A. . B. . C. . D. .
5236 5236 5236 5236
Lời giải
4
Số phần tử không gian mẫu là Ω= C35= 5236 .
Số phần phần tử của biến cố lấy được 4 bi màu xanh là C204 .
Số phần phần tử của biến cố lấy được 4 bi màu đỏ là C154 .
C 4 + C154 4615
Suy ra xác suất của biến cố 4 bi lấy được có đủ hai màu là p =
1 − 20 = .
5236 5236
Câu 124. Hai xạ thủ cùng bắn mỗi người một viên đạn vào bia một cách độc lập với nhau. Xác suất bắn
1 1
trúng bia của hai xạ thủ lần lượt là và . Tính xác suất của biến cố có ít nhất một xạ thủ không bắn trúng
2 3
bia.
1 5 1 2
A. . B. . C. . D. .
3 6 2 3
Lời giải
Gọi A là biến cố: ‘‘ có ít nhất một xạ thủ không bắn trúng bia ’’.
Khi đó A là biến cố: ‘‘ cả hai xạ thủ đều bắn trúng bia ’’.
1 1 1 1 5
( )
P =
A .
=
2 3 6
⇒ P ( A ) =1 − = .
6 6
Trang 48
Câu 125. Một người bỏ ngẫu nhiên ba lá thư vào ba chiếc phong bì đã ghi địa chỉ. Xác suất để có ít nhất
một lá thư được bỏ đúng phong bì là
1 2 1 5
A. . B. . C. . D. .
2 3 3 6
Lời giải
Số phần tử không gian mẫu là: n ( Ω ) =3! = 6 .
Gọi A là biến cố “Có ít nhất một lá thư được bỏ đúng phong bì”.
Ta xét các trường hợp sau:
Nếu lá thứ nhất bỏ đúng phong bì, hai lá còn lại để sai thì có duy nhất 1 cách.
Nếu lá thứ hai bỏ đúng phong bì, hai lá còn lại để sai thì có duy nhất 1 cách.
Nếu lá thứ ba bỏ đúng phong bì, hai lá còn lại để sai thì có duy nhất 1 cách.
Không thể có trường hợp hai lá thư bỏ đúng và một lá thư bỏ sai.
Cả ba lá thư đều được bỏ đúng có duy nhất 1 cách.
⇒ n ( A) = 4.
n ( A) 4 2
Vậy xác suất để có ít nhất một lá thư được bỏ đúng phong bì là: P ( A ) = = = .
n (Ω) 6 3
Cách 2:
Gọi B là biến cố “Không có lá thư nào được bỏ đúng phong bì”.
n ( B) 2 2
⇒ n ( B) =2 ⇒ P ( A) =
1− P ( B) = 1− = 1− = .
n (Ω) 6 3
Câu 126. Có 9 tấm thẻ đánh số từ 1 đến 9 . Chọn ngẫu nhiên ra hai tấm thẻ. Tính xác suất để tích của hai số
trên hai tấm thẻ là một số chẵn.
13 55 5 1
A. . B. . C. . D. .
18 56 28 56
Lời giải
Chọn ngẫu nhiên ra hai tấm thẻ từ 9 tấm thẻ nên số phần tử của không gian mẫu là:
n ( Ω )= C92= 36 .
Gọi A là biến cố: “Tích hai số trên hai tấm thẻ là một số chẵn”, khi đó ta có:
n ( A ) 10 5
A : “Tích hai số trên hai tấm thẻ là một số lẻ”, n ( A ) = 10 P ( A ) = = =.
C52 =⇒
n ( Ω ) 36 18
5 13
1 P ( A ) =−
Xác suất cần tìm là: P ( A ) =− 1 = .
18 18
Câu 127. Chi đoàn lớp 12A có 20 đoàn viên trong đó có 12 đoàn viên nam và 8 đoàn viên nữ. Tính xác
suất khi chọn 3 đoàn viên có ít nhất 1 đoàn viên nữ.
A. 11 . B. 110 . C. 46 . D. 251 .
7 570 57 285
Lời giải
3
Số phần tử của không gian mẫu: C = 1140 .
20
Gọi A là biến cố chọn được 3 đoàn viên là nam: C123 = 220 .

220 11
Xác suất của biến cố A là: P ( A ) = = .
1140 57
11 46
Vậy xác suất cần tìm là: 1 − = .
57 57
Trang 49
Câu 128. Một hộp đựng 10 viên bi có kích thước khá nhau, trong đó có 7 viên bi màu đỏ và 3 viên bi màu
xanh. Chọn ngẫu nhiên 2 viên. Xác suất để 2 viên bi được ó ít nhất một viên bi màu xanh bằng
1 2 7 8
A. . B. . C. . D. .
15 15 15 15
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu là n ( Ω =

) C102= 45 .
Gọi A : " 2 viên bi được ó ít nhất một viên bi màu xanh " .
⇒ A :" 2 viên bi được ó màu đỏ ".
21 7
( )
Ta có n A= C=
2
7 21 ⇒ P A = = .
45 15
( )
7 8
( )
Vậy xác suất để 2 viên bi được ó ít nhất một viên bi màu xanh là P ( A ) = 1 − P A = 1 − = .
15 15
Câu 129. Một hộp đựng 9 quả cầu xanh và 5 quả cầu trắng (các quả cầu khác nhau về kích thước). Lấy
ngẫu nhiên 3 quả cầu. Xác suất để được 3 quả cầu có đủ hai loại cầu xanh và cầu trắng là
135 14 47 113
A. . B. . C. . D. .
182 182 182 182
Lời giải
Số phần tử của không gian mẫu là n ( Ω ) =C143 .
Gọi A là biến cố lấy được 3 quả cầu có đủ hai loại cầu xanh và cầu trắng.
C53 + C93
Xác suất lấy được 3 quả cầu chỉ có màu xanh hoặc màu trắng là .
C143
C 3 + C 3 135
Do đó xác suất cần tìm P ( A ) =
1− 5 3 9 = .
C14 182
Câu 130. Một hộp đựng 10 thẻ được đánh số từ 1 đến 10 . Phải rút ra ít nhất k thẻ để xác suất có ít nhất một
13
thẻ ghi số chia hết cho 4 lớn hơn . Giá trị của k bằng:
15
A. 9 . B. 8 . C. 7 . D. 6 .
Lời giải
Gọi biến cố A : Lấy k tấm thẻ có ít nhất một tấm thẻ chia hết cho 4 . Với 1 ≤ k ≤ 10 .
Suy ra A : Lấy k tấm thẻ không có tấm thẻ nào chia hết cho 4 .
Ck Ck (10 − k )( 9 − k ) .
( )
Ta có: P A = 8k ⇒ P ( A ) =
C10
1 − 8k =
C10
1−
90
Theo đề: 1 −
(10 − k )( 9 − k ) > 13
⇔ k 2 − 19k + 78 < 0 ⇔ 6 < k < 13 .
90 15
Vậy k = 7 là giá trị cần tìm.
Câu 131. Chọn ngẫu nhiên 3 số tự nhiên từ tập hợp M = {1; 2;3;...; 2019} . Tính xác suất P để trong 3 số tự
nhiên được chọn không có 2 số tự nhiên liên tiếp.
A. P = 677040 . B. P = 2017 . C. P = 2016 . D. P = 1
.
679057 679057 679057 679057
Lời giải
Chọn A
Trang 50
Có tất cả C2019 cách chọn 3 số tự nhiên từ tập hợp M = {1; 2;3;...; 2019} .
3
Suy ra n ( Ω ) =C2019 .
3
Xét biến cố A : “Chọn 3 số tự nhiên sao cho không có 2 số tự nhiên liên tiếp”.
Ta có A : “Chọn 3 số tự nhiên sao luôn có 2 số tự nhiên liên tiếp”.
Xét các trường hợp sau:
+ Trường hợp 1: Trong ba số chọn được chỉ có 2 số liên tiếp:
- Nếu 2 số liên tiếp là {1; 2} hoặc {2018; 2019} thì số thứ ba có 2019 − 3 =2016 cách chọn (do
không tính số liên tiếp sau và trước mỗi cặp số đó).
- Nếu 2 số liên tiếp là {2;3} , {3; 4} ,., {2017; 2018} thì số thứ ba có 2019 − 4 =2015 cách chọn (do
không tính 2 số liền trước và sau mỗi cặp số đó).
Trường hợp này có 2.2016 + 2016.2015 =

4066272 cách chọn.
+ Trường hợp 2: Chọn được 3 số liên tiếp.
Tức là chọn các bộ {1; 2;3} , {2;3;4} ,., {2017, 2018, 2019} : có tất cả 2017 cách.
) 4066272 + 2017= 4068289 .

Suy ra n ( A=
4068289 1365589680 677040

P ( A) =
Vậy P = 1− P A =
1− ( ) 3
C2019
= =
1369657969 679057
.
Câu 132. Cho một bảng ô vuông 3 × 3 .
Điền ngẫu nhiên các số 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 vào bảng trên (mỗi ô chỉ điền một số). Gọi A là
biến cố “mỗi hàng, mỗi cột bất kì đều có ít nhất một số lẻ”. Xác suất của biến cố A bằng
10 1 5 1
A. P ( A ) = . B. P ( A ) = . C. P ( A ) = . D. P ( A ) = .
21 3 7 56
Lời giải
Chọn C
Ta có số phần tử của không gian mẫu là n ( Ω ) = 9! = 362880 .
Xét biến cố đối A “tồn tại một hàng hoặc một cột chứa toàn số chẵn”. Để biến cố A xảy ra ta lần
lượt thực hiện các bước sau.
Bước 1: chọn một hàng hoặc một cột chứa toàn số chẵn. Bước này có 6 cách.
Trang 51
Bước 2: chọn ba số chẵn trong các số 2, 4, 6, 8 và xếp vào hàng hoặc cột này. Bước này có A43
cách.
Bước 3: xếp 6 số còn lại vào 6 ô còn lại. Bước này có 6! cách.
Suy ra số kết quả thuận lợi cho biến cố A là =( ) A43 .6! 103680 .
n A 6.=
n A 5( )
Vậy xác suất của biến cố A là P ( A ) = ( )
1− P A =
1− =
n (Ω) 7
.
Câu 133. Gọi X là tập các số tự nhiên có 5 chữ số. Lấy ngẫu nhiên hai số từ tập X . Xác suất để nhận được
ít nhất một số chia hết cho 4 gần nhất với số nào dưới đây?
A. 0,63 . B. 0, 23 . C. 0, 44 . D. 0,12 .
Lời giải
Chọn C
4 99996 − 10000
X 9.10
Ta có số phần tử của tập X là= = 90000 , trong đó có + 1 =22500 số
4
chia hết cho 4 và 90000 − 22500 = 67500 số không chia hết cho 4.
Gọi A là biến cố nhận được ít nhất một số chia hết cho 4.
2
Số phần tử của không gian mẫu là Ω =C90000 .
Số phần tử của không gian thuận lợi cho biến cố A (cả hai đều không chia hết cho 4) là
2
ΩA = C67500 .
C2
1− P ( A) =
Vậy xác suất của biến cố A là P ( A ) = 1 − 67500
2
≈ 0, 44 .
C90000
Trang 52
Bài 1. TỌA ĐỘ CỦA VECTƠ
A. LÝ THUYẾT
I. Tọa độ của một điểm
- Từ M kẻ đường thẳng vuông góc với trục hoành và cắt trục hoành tại điểm H ứng với số a . Số a là
hoành độ của điểm M .
- Từ M kẻ đường thẳng vuông góc với trục tung và cắt trục tung tại điểm K ứng với số b . Số b là tung độ
của điểm M .
Cặp số (a; b) là toạ độ của điểm M trong mặt phẳng toạ độ Oxy . Ta kí hiệu là M (a; b) .
II. Tọa độ của một vectơ


Toạ độ của điểm M được gọi là toạ độ của vectơ OM .
  

Nếu OM có toạ độ (a; b) thì ta viết OM = (a; b) , trong đó a gọi là hoành độ của vectơ OM và b gọi là

tung độ của vectơ OM
Chú ý: Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , ta có:

-=OM (a; b) ⇔ M (a; b) .

- Vectơ i có điểm gốc là O và có toạ độ (1;0) gọi là vectơ đơn vị trên trục Ox .

Vectơ j có điểm gốc là O và có tọa độ (0;1) gọi là vectơ đơn vị trên trục Oy
   
Ví dụ 1. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho các điểm M , N , P, Q . Tìm tọa độ các vectơ OM , ON , OP, OQ .
Trang 1
Giải
Từ hình trên ta có: M (−4;3), N (3;0), P(5; −2), Q(0; −3) .
   
Do đó: OM = (−4;3), ON = (3;0) OP =− (5; 2), OQ =− (0; 3)
   
Với mỗi vectơ u trong mặt phẳng toạ độ Oxy , toạ độ của vectơ u là toạ độ của điểm A sao cho OA = u .
  
Nếu u có toạ độ (a; b) thì ta viết u = (a; b) , trong đó a gọi là hoành độ của vectơ u và b gọi là tung độ

của vectơ u .
 
Ví dụ 2. Tìm toạ độ của các vectơ a , b ở hình
Giải
Trong hình, ta có:
   
+) a = OA và A(2; 2) ; toạ độ vectơ OA chính là toạ độ điểm A nên a = (2; 2) .
   
+) b = OB và B (1; −3) ; toạ độ vectơ OB chính là toạ độ điểm B nên b= (1; −3) .
       
Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , nếu u = (a; b) thì = u ai + bj . Ngược lại, nếu =
u ai + bj thì u = (a; b) .
     x = x2
Chú ý: Với a = ( x1 ; y1 ) và b = ( x2 ; y2 ) , ta có: a= b ⇔  1 . Như vậy, mỗi vectơ hoàn toàn được xác
 y1 = y2
định khi biết tọa độ của nó.

Ví dụ 3. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho điểm A(1; 2) và vectơ = u (3; −4) .
  
a) Biểu diễn vectơ OA qua vectơ i và j .
  
b) Biểu diễn vectơ u qua vectơ i và j .
Giải

a) Vì điểm A có toạ độ là (1; 2) nên OA = (1; 2) . Do đó:
    
OA = 1i + 2 j =i + 2 j .
     
u (3; −4) nên u = 3i + (−4) j = 3i − 4 j .
b) Vì =
III. Liên hệ giữa tọa độ của điểm và tọa độ của vectơ

Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho hai điểm A ( x A ; y A ) và B ( xB ; yB ) .

Ta có: AB = ( xB − x A ; y B − y A ) .
Ví dụ 4. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho ba điểm A(1;1), B(4;3), C (−1; −2) không thẳng hàng.

a) Tìm toạ độ của vectơ AB .
b) Tìm toạ độ của điểm D sao cho tứ giác ABCD là hình bình hành.
Giải
Trang 2
 
a) Ta có: AB =(4 − 1;3 − 1) . Vậy AB = (3; 2) .

b) Gọi tọa độ của điểm D là ( xD ; yD ) , ta có: DC = ( −1 − xD ; −2 − yD ) . Tứ giác ABCD là hình bình hành
khi và chỉ khi
   −1 − xD =3  x =−4
DC = AB ⇔ DC = (3; 2) ⇔  ⇔ D
−2 − yD =2  yD =−4
Vậy D(−4; −4) .
Ví dụ 5. Trong một bài luyện tập của các cầu thủ bóng nước, huấn luyện viên cho các cầu thủ di chuyển theo
ba đoạn liên tiếp. Đoạn thứ nhất di chuyển về hướng Đông Bắc với quãng đường là 20 m ; đoạn thứ hai di
chuyển về hướng Tây Bắc với quãng đường là 10 m và đoạn thứ ba di chuyển theo hướng Đông Bắc với
quãng đường 5 m .
a) Vẽ các vectơ biểu diễn sự di chuyển của các cầu thủ trong hệ trục toạ độ Oxy với vị trí bắt đầu như hình,
trong đó ta quy ước độ dài đường chéo của mỗi ô vuông là 5 m .
b) Tìm toạ độ của các vectơ trên.
Giải
  
a) Trong hình, ta thấy các vectơ AB, BC , CD lần lượt biểu diễn sự di chuyển theo đoạn thứ nhất; đoạn thứ
hai; đoạn thứ ba của các cầu thủ.
5 2
b) Do độ dài đường chéo của mỗi ô vuông là 5 m nên độ dài cạnh của mỗi ô vuông là m . Dựa vào số ô
2
vuông, ta có:
5 2   25 2 
A  ;0  ; B  ;10 2  ;
 2   2 
 15 2   35 2 
C  ;15 2  ; D 10 2;  .
 2   2 
Do đó
Trang 3
  25 2 5 2  
AB
=  − ;10 2 − 0  ⇒ AB
= (10 2;10 2)
 2 2 
  15 2 25 2  
BC =  − ;15 2 − 10 2  ⇒ BC = (−5 2;5 2)
 2 2 
  15 2 35 2    5 2 5 2 
CD= 10 2 − ; − 15 2  ⇒ CD=  ; .
 2 2   2 2 
Tìm hiểu thêm

Chứng minh công thức tính toạ độ của vectơ qua tọa độ của điểm đầu và điểm cuối
Trong Mục III, ta đã phát biểu khẳng định sau:
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho hai điểm A ( x A ; y A ) và B ( xB ; yB ) . Ta có

AB = ( xB − x A ; y B − y A ) .
Khẳng định trên có thể chứng minh như sau:
   
Vì OA = ( x A ; y A ) nên OA
= x Ai + y A j .
   
Vì OB = ( xB ; yB ) nên OB = xB i + y B j
Do đó
            
AB = OB − OA = ( xB i + yB j ) − ( x Ai + y A j ) = ( xB i − x Ai ) + ( yB j − y A j ) = ( xB − x A ) i + ( yB − y A ) j

Vậy AB = ( xB − x A ; y B − y A ) .

Dạng 1 . Tìm toạ độ của vectơ
Câu 1 Tìm toạ độ của các vectơ trong Hình 2.
Giải
Trong Hình 3 , ta có:
  
- Vẽ OA = a , ta có: A(−5; −3) nên a =(−5; −3) .
  
- Vẽ OB = b , ta có: B(3; −4) nên =
b (3; −4) .
  
- Vẽ OC = c , ta có: C (−1;3) nên c = (−1;3) .
  
- Vẽ OD = d , ta có: D(2;5) nên d = (2;5) .
Câu 1. Tìm toạ độ của các vectơ sau:
 
a) a = −2i
 
b) b = 3 j ;
Trang 4
  
c) c =−4i + j
 1
d)=d 5i + j .
2
Câu 2. Tìm toạ độ của các vectơ trong Hình 4 .
Câu 3. Viết tọa độ của các vectơ sau:

    1      
a) a = 2i + 3 j; b = i − 5 j; c = 3i; d = −2 j.
3
    1    3     
b) a =i − 3 j; b = i + j; c =−i + j; d =−4 j; e =3i
2 2
   
Câu 4. Viết dưới dạng u= xi + y j khi biết tọa độ của vectơ u là:
   
a) u = ( 2; − 3) ; u = ( −1; 4 ) ; u = ( 2; 0 ) ; u = ( 0; − 1) .
   
b) u = (1; 3) ; u = ( 4; − 1) ; u = (1; 0 ) ; u = ( 0; 0 ) .
Dạng 2 . Tìm điều kiện để hai vectơ bằng nhau, chứng minh hai vectơ bằng nhau
Câu 5. Tìm các số thực a và b sao cho mỗi cặp vectơ sau bằng nhau:
 
a) m =(3a − 1; 2b + 1) và n = (−4; 2) ;
 
b) u= (2a − 1; −3) và
= v (3; 4b + 1) ;
 
c) x = (a + b; −2a + 3b) và= y (2a − 3; 4b) .
Câu 6. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho bốn điểm A(−2;1), B (2;3), C (1;0) ,
 
a) m = (2a + 3; b − 1) và n= (1; −2) ;
 
b)=u (3a − 2;5) và = v (5; 2b + 1) ;
 
c)=x (2a + b; 2b) và y = (3 + 2b; b − 3a ) .
Dạng 3. Tìm toạ độ của một điểm thoả mãn điều kiện cho trước
Câu 8. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho ba điểm A(2;3), B(−1;1), C (3; −1) .
 
a) Tìm toạ độ điểm M sao cho AM = BC .
 
b) Tìm tọa độ trung điểm N của đoạn thẳng AC . Chứng minh BN = NM .
Câu 9. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho tam giác ABC . Các điểm M (1; −2) , N (4; −1) và P (6; 2) lần
lượt là trung điểm của các cạnh BC , CA, AB . Tìm toạ độ của các điểm A, B, C .
Câu 10. Cho ba điểm A (1; − 2 ) , B ( 2;3) , C ( −1; − 2 ) .

a) Tìm tọa độ điểm D đối xứng với A qua C .
Trang 5
b) Tìm tọa độ điểm E là đỉnh thứ tư của hình bình hành có 3 đỉnh là A, B, C .
c) Tìm tọa độ trọng tâm G của tam giác ABC .
  
Câu 1. Toạ độ của vectơ u =−3i + 2 j là:
A. (−3; 2) .
B. (2; −3) .
 
C. (−3i ; 2 j ) .
D. (3; 2) .
 
Câu 2. Tọa độ của vectơ u = 5 j là:
A. (5;0) .

B. (5; j ) .

C. (0;5 j ) .
D. (0;5) .

Câu 3. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho A(2; −5) . Toạ độ của vecto OA là:
A. (2;5) .
B. (2; −5) .
C. (−2; −5) .
D. (−2;5) .

Câu 4. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho A(−1;3), B (2; −1) . Tọ ̣ độ của vectơ AB là:
A. (1; −4) .
B. (−3; 4) .
C. (3; −4) .
D. (1; −2) .
   
Câu 5. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho u =(−2; −4), v =(2 x − y; y ) . Hai vectơ u và v bằng nhau nếu:
x = 1
A. 
 y = −4
 x = −3
B. 
 y = −4
x = 1
C. 
 y = 4.
 x = −3
D. 
y = 4
Câu 6. Cho hình bình hành ABCD có A(−1; −2) , B(3; 2), C (4; −1) . Toạ độ của đỉnh D là:
A. (8;3) .
B. (3;8) .
C. (−5;0) .
D. (0; −5) .
Câu 7. Trên trục x ' Ox cho bốn điểm A, B, C, D có tọa độ lần lượt là 3;5; −7;9 . Mệnh đề nào sau đây
sai?
A. AB = 2 B. AC = −10 C. CD = −16 D. AB + AC =
−8
Trang 6
Câu 8. Trên trục x ' Ox cho tọa độ các điểm A, B lần lượt là a, b. Khi đó tọa độ điểm A ' đối xứng với A
qua B là:
a+b
A. b − a B. C. 2a − b D. 2b − a
2
 CA DA
Câu 9. ( )
Cho 4 điểm A, B, C, D trên trục O; i thỏa mãn
CB
= −
DB
. Khi sso mệnh đề nào sau đây là
đúng?
2 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1
A. = + B. = + C. = + D. = +
AC AB AD AB AC DA AB AC AD AD AB AC
Câu 10. Trên trục x ' Ox cho 3 điểm A, B, C có tọa độ lần lượt là 2;1; −2 . Khi đó tọa độ điểm M nguyên
1 1 1
dương thỏa mãn = + là:
MA MB MC
A. 0 B. 4 C. 2 D. 3
  
( )
Câu 11. Trong hệ trục tọa độ O; i, j , tọa độ của véc tơ 2i + 3 j là:
A. ( 2;3) . B. ( 0;1) . C. (1;0 ) . D. ( 3; 2 ) .

   
Câu 12. Trên mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy cho vectơ u= 3i − 4 j . Tọa độ của vectơ u là
   
u ( 3; −4 ) .
A. = B. u = ( 3; 4 ) . C. u =( −3; −4 ) . D. u = ( −3; 4 ) .
 1  
Câu 13. Trong hệ tọa độ Oxy cho =
u i − 5 j. Tọa độ của vecto u là
2
 1   1   
A. u =  ;5  . B.=u  ; −5  . C. u = ( −1;10 ) . D. u= (1; −10 ) .
2  2 

Câu 14. Trong hệ trục tọa độ Oxy , cho hai điểm M (1;1) , N ( 4; −1) . Tính độ dài véctơ MN .
   
A. MN = 13 . B. MN = 5 . C. MN = 29 . D. MN = 3 .

Câu 15. Trong hệ trục tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( 2; − 1) , B ( 4;3) . Tọa độ của véctơ AB bằng
   
A. AB= ( 8; − 3) . B. AB =( −2; − 4 ) . C. AB = ( 2; 4 ) . D. AB = ( 6; 2 ) .
  
Câu 16. Trong hệ trục toạ độ Oxy , toạ độ của vectơ =
a 8 j − 3i bằng
   
A. a = ( −3;8 ) . B. = a ( 3; − 8 ) . C. a = ( 8;3) . D. =
a ( 8; − 3) .

Câu 17. Trong mặt phẳng Oxy , cho hai điểm B ( −1;3) và C ( 3;1) . Độ dài vectơ BC bằng
A. 6 . B. 2 5 . C. 2 . D. 5.
Câu 18. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho điểm A (1;3) và B ( 0;6 ) . Khẳng định nào sau đây
đúng?
   
A. AB= ( 5; −3) . B. AB= (1; −3) . C. AB= ( 3; −5) . D. AB = ( −1;3) .
   
Câu 19. Vectơ a = ( 5; 0 ) biểu diễn dạng =a x.i + y. j được kết quả nào sau đây?
          
A. a= 5i − j B. a = 5i C. a = i − 5 j D. a =−i + 5 j
   
Câu 20. Cho điểm A ( −2;3) và vectơ AM= 3i − 2 j .Vectơ nào trong hình là vectơ AM ?
Trang 7
   
A. V1 B. V2 C. V3 D. V4
Câu 21. Trong các cặp vectơ sau, cặp vectơ nào không cùng phương?
   
A. a =( 2;3) ; b =−( 10; −15) = B. u (=0;5 ) ; v ( 0;8)
   
C. m = ( −2;1) ; n =( −6;3) = D. c (=
3; 4 ) ; d ( 6;9 )
   
=A. a (= 2;3) , b ( 6;9 ) u ( 0;5 ) ,=
B. = v ( 0; −1)
   
C. m = ( −2;1) , b =
(1; 2 ) D. c =( 3; 4 ) , d =( −6; −8 )
   
(
m 2 + 3; 2m , v =
Câu 23. Cho u = ) ( )
5m − 3; m 2 . Vectơ u = v khi và chỉ khi m thuộc tập hợp:
A. {2} B. {0; 2} C. {0; 2;3} D. {3}
     
Câu 24. Cho 2 vectơ u= ( 2 m − 1) (
i + 3 − m ) j và = 2i + 3 j . Tìm m để hai vectơ cùng phương.
v
5 11 9 8
A. m = B. m = C. m = D. m =
11 5 8 9
Câu 25. Trong mặt phẳng Oxy, cho A ( m − 1; 2 ) ; B ( 2;5 − 2m ) ; C ( m − 3; 4 ) . Tìm m để A, B, C thẳng hàng.
A. m = 3 B. m = 2 C. m = −2 D. m = 1
   
Câu 26. Cho a = ( 4; −m ) , v =( 2m + 6;1) . Tập giá trị của m để hai vectơ a và b cùng phương là:
A. {−1;1} B. {−1; 2} C. {−2; −1} D. {−2;1}
Câu 27. Cho 4 điểm A (1; −2 ) , B ( 0;3) , C ( −3; 4 ) , D ( −1;8 ) . Ba điểm nào trong bốn điểm dã cho thẳng
hàng?
A. A, B, C B. B, C, D C. A, B, D D. A, C, D
   
Câu 28. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , a = (5; 2)
= , b (10;6 − 2 x ) . Tìm x để ; b cùng phương?
a
A. 1. B. −1. C. 2. D. −2.
Câu 29. Trong hệ trục Oxy, cho 4 điểm A ( 3; −2 ) , B ( 7;1) , C ( 0;1) , D ( −8; −5 ) . Mệnh đề nào sau đây đúng?
   
A. AB, CD đối nhau B. AB, CD ngược hướng
 
C. AB, CD cùng hướng D. A, B, C, D thẳng hàng
 
Câu 30. Cho 2 vectơ a và b không cùng phương. Hai vectơ nào sau đây cùng phương?
    1   2    
A. =
u 2a + b và= v a − 3b B.= u a + 3b và = v 2a − 9b
2 3
Trang 8
 3    3   3  1 1
C. =
u a + 3b và =
v 2a − b D. =
u 2a − b và v =
− a− b
5 5 2 3 4
Câu 31. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy cho A ( m − 1; 2 ) , B ( 2;5 − 2m ) và C ( m − 3; 4 ) . Tìm giá trị m
để A, B, C thẳng hàng.
A. m = −2 .
B. m = 2 .
C. m = 1 .
D. m = 3 .
 
Câu 32. Cho A ( −1;1) , B (1;3) , C ( −2;0 ) . Tìm x sao cho AB = xBC
2 2 3 3
A. x = B. x = − C. x = D. x = −
3 3 2 2
    1    
Câu 33. Cho A = ( 3; −2 ) , B =( −5; 4 ) , C = x
 ;0  . Tìm thỏa mãn AB = x AC .
3 
A. x = 3 B. x = −3 C. x = 2 D. x = −4
   
Câu 34. Vectơ = a ( 2; −1) biểu diễn dưới dạng a= xi + y j được kết quả nào sau đây?
           
A. a= 2i + j B. a = i − 2 j C. a =−2i + j D. a =−i + 2 j
Câu 35. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy, cho ∆ABC có M ( 2;3) , N ( 0; 4 ) , P ( −1;6 ) lần lượt là trung điểm của
các cạnh BC, CA, AB. Tìm tọa độ đỉnh A.
A. A (1;5 ) B. A ( −3;7 ) C. A ( −2; −7 ) D. A (1; −10 )
Câu 36. Trong hệ tọa độ Oxy, cho M ( 2;0 ) ; N ( 2; 2 ) ; P ( −1;3) lần lượt là trung điểm các cạnh BC, CA, AB
của ∆ABC .Tọa độ điểm B là:
A. B (1;1) B. B ( −1; −1) C. B ( −1;1) D. B (1; −1)
Câu 37. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho A ( −1;1) ,B (1; 3) ,C ( 5; 2 ) . Tìm tọa độ điểm D sao cho ABCD
là hình bình hành.
A. ( 3; 0 ) . B. ( 5; 0 ) . C. ( 7; 0 ) . D. ( 5;−2 ) .
Câu 38. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho hình bình hành ABCD có A ( −2;3) , B ( 0; 4 ) , C ( 5; −4 ) . Tọa độ
đỉnh D là
(
A. 3; 2 . ) B. ( 3;7 ) . C. ( 7; 2 .) D. ( 3; −5 ) .
Câu 39. Trong mặt phẳng Oxy ;cho hai điểm A (1; 4 ) , B ( −4; 2 ) . Tọa độ giao điểm của đường thẳng đi qua
hai điểm A, B với trục hoành là
A. ( −9; 0 ) . B. ( 0;9 ) . C. ( 9;0 ) . D. ( 0; − 9 ) .
Câu 40. Trong hệ tọa độ Oxy, cho 3 điểm A ( 2;1) ; B ( 0; −3) ; C ( 3;1) . Tìm tọa độ điểm D để ABCD là hình
bình hành.
A. D ( 5;5 ) B. D ( 5; −2 ) C. D ( 5; −4 ) D. D ( −1; −4 )
Câu 41. Trong mặt phẳng Oxy cho tam giác ABC có A ( 2;1) , B ( −1;2 ) , C ( 3;0 ) . Tứ giác ABCE là
hình bình hành khi tọa độ E là cặp số nào sau đây?
Trang 9
A. ( 6; −1) B. ( 0;1) C. (1;6 ) D. ( 6;1)
Câu 42. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A ( −3;1) , B (1; 4 ) , C ( 5;3) . Tìm tọa độ điểm D sao cho ABCD là hình
bình hành.
A. D ( −1; 0 ) B. D (1;0 ) C. D ( 0; −1) D. D ( 0;1)
Câu 43. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A ( 2; −3) , B ( 3; 4 ) . Tìm tọa độ điểm M trên trục hoành sao cho A, B, M
thẳng hàng.
 5   17 
A. M (1; 0 ) B. M ( 4; 0 ) C. M  − ;0  D. M  ;0 
 3  7 
Câu 44. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A ( 2;1) ; B ( 6; −1) . Tìm điểm M trên Ox sao cho A, B, M thẳng hàng.
A. M ( 2; 0 ) B. M ( 8;0 ) C. M ( −4;0 ) D. M ( 4; 0 )
Trang 10
Bài 1. TỌA ĐỘ CỦA VECTƠ
A. LÝ THUYẾT
I. Tọa độ của một điểm
- Từ M kẻ đường thẳng vuông góc với trục hoành và cắt trục hoành tại điểm H ứng với số a . Số a là
hoành độ của điểm M .
- Từ M kẻ đường thẳng vuông góc với trục tung và cắt trục tung tại điểm K ứng với số b . Số b là tung độ
của điểm M .
Cặp số (a; b) là toạ độ của điểm M trong mặt phẳng toạ độ Oxy . Ta kí hiệu là M (a; b) .
II. Tọa độ của một vectơ


Toạ độ của điểm M được gọi là toạ độ của vectơ OM .
  

Nếu OM có toạ độ (a; b) thì ta viết OM = (a; b) , trong đó a gọi là hoành độ của vectơ OM và b gọi là

tung độ của vectơ OM
Chú ý: Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , ta có:

-=OM (a; b) ⇔ M (a; b) .

- Vectơ i có điểm gốc là O và có toạ độ (1; 0) gọi là vectơ đơn vị trên trục Ox .

Vectơ j có điểm gốc là O và có tọa độ (0;1) gọi là vectơ đơn vị trên trục Oy
   
Ví dụ 1. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho các điểm M , N , P, Q . Tìm tọa độ các vectơ OM , ON , OP, OQ .
Trang 1
Giải
Từ hình trên ta có: M (−4;3), N (3;0), P(5; −2), Q(0; −3) .
   
Do đó: OM = (−4;3), ON = (3;0) OP =− (5; 2), OQ =− (0; 3)
   
Với mỗi vectơ u trong mặt phẳng toạ độ Oxy , toạ độ của vectơ u là toạ độ của điểm A sao cho OA = u .
  
Nếu u có toạ độ (a; b) thì ta viết u = (a; b) , trong đó a gọi là hoành độ của vectơ u và b gọi là tung độ

của vectơ u .
 
Ví dụ 2. Tìm toạ độ của các vectơ a , b ở hình
Giải
Trong hình, ta có:
   
+) a = OA và A(2; 2) ; toạ độ vectơ OA chính là toạ độ điểm A nên a = (2; 2) .
   
+) b = OB và B (1; −3) ; toạ độ vectơ OB chính là toạ độ điểm B nên b= (1; −3) .
       
Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , nếu u = (a; b) thì = u ai + bj . Ngược lại, nếu =
u ai + bj thì u = (a; b) .
     x = x2
Chú ý: Với a = ( x1 ; y1 ) và b = ( x2 ; y2 ) , ta có: a= b ⇔  1 . Như vậy, mỗi vectơ hoàn toàn được xác
 y1 = y2
định khi biết tọa độ của nó.

Ví dụ 3. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho điểm A(1; 2) và vectơ = u (3; −4) .
  
a) Biểu diễn vectơ OA qua vectơ i và j .
  
b) Biểu diễn vectơ u qua vectơ i và j .
Giải

a) Vì điểm A có toạ độ là (1; 2) nên OA = (1; 2) . Do đó:
    
OA = 1i + 2 j =i + 2 j .
     
u (3; −4) nên u = 3i + (−4) j = 3i − 4 j .
b) Vì =
III. Liên hệ giữa tọa độ của điểm và tọa độ của vectơ

Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho hai điểm A ( x A ; y A ) và B ( xB ; yB ) .

Ta có: AB = ( xB − x A ; y B − y A ) .
Ví dụ 4. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho ba điểm A(1;1), B(4;3), C (−1; −2) không thẳng hàng.

a) Tìm toạ độ của vectơ AB .
b) Tìm toạ độ của điểm D sao cho tứ giác ABCD là hình bình hành.
Giải
 
a) Ta có: AB =(4 − 1;3 − 1) . Vậy AB = (3; 2) .
Trang 2

b) Gọi tọa độ của điểm D là ( xD ; yD ) , ta có: DC = ( −1 − xD ; −2 − yD ) . Tứ giác ABCD là hình bình hành
khi và chỉ khi
    1 − xD =3
−  x =−4
DC = AB ⇔ DC = (3; 2) ⇔  ⇔ D
−2 − yD =2  yD =−4
Vậy D(−4; −4) .
Ví dụ 5. Trong một bài luyện tập của các cầu thủ bóng nước, huấn luyện viên cho các cầu thủ di chuyển theo
ba đoạn liên tiếp. Đoạn thứ nhất di chuyển về hướng Đông Bắc với quãng đường là 20 m ; đoạn thứ hai di
chuyển về hướng Tây Bắc với quãng đường là 10 m và đoạn thứ ba di chuyển theo hướng Đông Bắc với
quãng đường 5 m .
a) Vẽ các vectơ biểu diễn sự di chuyển của các cầu thủ trong hệ trục toạ độ Oxy với vị trí bắt đầu như hình,
trong đó ta quy ước độ dài đường chéo của mỗi ô vuông là 5 m .
b) Tìm toạ độ của các vectơ trên.
Giải
  
a) Trong hình, ta thấy các vectơ AB, BC , CD lần lượt biểu diễn sự di chuyển theo đoạn thứ nhất; đoạn thứ
hai; đoạn thứ ba của các cầu thủ.
5 2
b) Do độ dài đường chéo của mỗi ô vuông là 5 m nên độ dài cạnh của mỗi ô vuông là m . Dựa vào số ô
2
vuông, ta có:
5 2   25 2 
A  ;0  ; B  ;10 2  ;
 2   2 
 15 2   35 2 
C  ;15 2  ; D 10 2;  .
 2   2 
Do đó
Trang 3
  25 2 5 2  
AB
=  − ;10 2 − 0  ⇒ AB
= (10 2;10 2)
 2 2 
  15 2 25 2  
BC =  − ;15 2 − 10 2  ⇒ BC = (−5 2;5 2)
 2 2 
  15 2 35 2    5 2 5 2 
CD= 10 2 − ; − 15 2  ⇒ CD=  ; .
 2 2   2 2 
Tìm hiểu thêm

Chứng minh công thức tính toạ độ của vectơ qua tọa độ của điểm đầu và điểm cuối
Trong Mục III, ta đã phát biểu khẳng định sau:
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho hai điểm A ( x A ; y A ) và B ( xB ; yB ) . Ta có

AB = ( xB − x A ; y B − y A ) .
Khẳng định trên có thể chứng minh như sau:
   
Vì OA = ( x A ; y A ) nên OA
= x Ai + y A j .
   
Vì OB = ( xB ; yB ) nên OB = xB i + y B j
Do đó
            
AB = OB − OA = ( xB i + yB j ) − ( x Ai + y A j ) = ( xB i − x Ai ) + ( yB j − y A j ) = ( xB − x A ) i + ( yB − y A ) j

Vậy AB = ( xB − x A ; y B − y A ) .

Dạng 1 . Tìm toạ độ của vectơ
Câu 1 Tìm toạ độ của các vectơ trong Hình 2.
Giải
Trong Hình 3 , ta có:
  
- Vẽ OA = a , ta có: A(−5; −3) nên a =(−5; −3) .
  
- Vẽ OB = b , ta có: B(3; −4) nên =
b (3; −4) .
  
- Vẽ OC = c , ta có: C (−1;3) nên c = (−1;3) .
  
- Vẽ OD = d , ta có: D(2;5) nên d = (2;5) .
Câu 1. Tìm toạ độ của các vectơ sau:
 
a) a = −2i
 
b) b = 3 j ;
  
c) c = −4i + j
Trang 4
 1
d)=
d 5i + j.
2
Giải

a) a = (−2;0) ;

b) b = (0;3)

c) c = (−4;1) ;
  1
d) d =  5;  .
 2
Câu 2. Tìm toạ độ của các vectơ trong Hình 4 .
Lời giải
   
(2; 3), b =
a =− (−3;0), c = (0; 4) .
(5;1), d =
Câu 3. Viết tọa độ của các vectơ sau:
    1      
a) a = 2i + 3 j; b = i − 5 j; c = 3i; d = −2 j.
3
    1    3     
b) a =i − 3 j; b = i + j; c =−i + j; d =−4 j; e =3i
2 2
Lời giải
  1   
a =( 2;3) ; b = ; −5  ; c =( 3;0 ) ; d =( 0; −2 )
a) 3 
  1    3   
a =− (1; 3) ; b =  ;1  ; c =  − 1;  ; d = ( 0; − 4 ) ; e ( 3;0 )
b) 2   3
   
Câu 4. Viết dưới dạng u= xi + y j khi biết tọa độ của vectơ u là:
   
a) u = ( 2; − 3) ; u = ( −1; 4 ) ; u = ( 2; 0 ) ; u = ( 0; − 1) .
   
b) u = (1; 3) ; u = ( 4; − 1) ; u = (1; 0 ) ; u = ( 0; 0 ) .
Lời giải
a) Ta
               
u = ( 2; −3) ⇒ u = 2i − 3 j; u = ( −1; 4 ) ⇒ u = −i + 4 j; u = ( 2;0 ) ⇒ u = 2i + 0 j ; u = ( 0; −1) ⇒ u = 0i − j
có:                
u =(1;3) ⇒ u =i + 3 j; u =( 4; −1) ⇒ u =4i − j; u =(1;0 ) ⇒ u =i + 0 j ; u =( 0;0 ) ⇒ u =0i + 0 j
b) Ta có:
.
Dạng 2 . Tìm điều kiện để hai vectơ bằng nhau, chứng minh hai vectơ bằng nhau
Trang 5
 
a) m =(3a − 1; 2b + 1) và n = (−4; 2) ;
 
b) u= (2a − 1; −3) và = v (3; 4b + 1) ;
 
c) x = (a + b; −2a + 3b) và= y (2a − 3; 4b) .
Giải
 a = −1
  3a − 1 =−4 
a) m = n⇔ ⇔ 1
 2b + 1 =2 b = 2

  =2a − 1 3 = a 2
b) u = v⇔ ⇔
−3 =4b + 1 b =−1
  a + b = 2a − 3 a − b = 3 3a = 3 a = 1
c) x =
y⇔ ⇔ ⇔ ⇔
−2a + 3b = 4b b =−2a b = −2a b = −2.
Câu 6. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho bốn điểm A(−2;1), B(2;3), C (1;0) ,
Giải
   
Ta=có: AB (4;
= 2), DC (4; 2) . Suy ra AB = DC .
 
a) m = (2a + 3; b − 1) và n= (1; −2) ;
 
b)=u (3a − 2;5) và = v (5; 2b + 1) ;
 
c)=x (2a + b; 2b) và y = (3 + 2b; b − 3a ) .
Lời giải
a) a = −1, b =−1 .
7
b)=a = ,b 2 .
3
3 −9
c)=a = ,b .
5 5
Dạng 3. Tìm toạ độ của một điểm thoả mãn điều kiện cho trước
Câu 8. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho ba điểm A(2;3), B(−1;1), C (3; −1) .
 
a) Tìm toạ độ điểm M sao cho AM = BC .
 
b) Tìm tọa độ trung điểm N của đoạn thẳng AC . Chứng minh BN = NM .
Giải
 
a) Giả sử M ( x; y ) . Ta có: AM =( x − 2; y − 3), BC =(4; −2) .
  =x−2 4 = x 6
AM = BC ⇔  ⇔ Vậy M (6;1) .
 y − 3 = −2  y =1.
 
b) Giả sử N ( x; y ) . Ta có: AN = ( x − 2; y − 3), NC = (3 − x; −1 − y ) .
Vì N là trung điểm của đoạn thẳng AC nên ta có:
  7    7   
Ta có: BN =
= ;0  , NM  ;0  . Suy ra BN = NM .
2  2 
Câu 9. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho tam giác ABC . Các điểm M (1; −2) , N (4; −1) và P (6; 2) lần
lượt là trung điểm của các cạnh BC , CA, AB . Tìm toạ độ của các điểm A, B, C .
Giải
Vì M , N , P lần lượt là trung điểm của BC , CA, AB nên tứ giác ANMP là hình bình hành, suy ra
 
AN = PM . Giả sử A ( x A ; y A ) .
 
Ta có: AN = ( 4 − x A ; −1 − y A ) ; PM = (−5; −4) .
Trang 6
4 − x A = −5 x = 9
Suy ra:  ⇔ A Vậy A(9;3) .
−1 − y A =−4  y A =3.
   
Tương tự, = từ BP MN = , CM NP , ta tính được B(3;1), C (−1; −5) .
Câu 10. Cho ba điểm A (1; − 2 ) , B ( 2;3) , C ( −1; − 2 ) .

a) Tìm tọa độ điểm D đối xứng với A qua C .
b) Tìm tọa độ điểm E là đỉnh thứ tư của hình bình hành có 3 đỉnh là A, B, C .
Lời giải
a) D đối xứng với A qua C hay C là trung điểm của AD
 xD =2 xC − x A =
−3
⇒ ⇒ D ( −3; − 2 ) .
 yD =2 yC − y A =−2
   xE − 1 =−3
b) ABCE là hình bình hành ⇒ AE = BC ⇔ ( xE − 1; yE + 2 ) =( −3; − 5 ) ⇔ 
 yE + 2 =−5
 xE = −2
⇔ ⇒ E ( −2; − 7 ) .
 yE = −7
 x A + xB + xC 2
=  xG = 3 3  2 1
c) G là trọng tâm tam giác ABC ⇔  ⇒ G ;− .
 y = y A + yB + yC = − 1  3 3

G
3 3

  
Câu 1. Toạ độ của vectơ u =−3i + 2 j là:
A. (−3; 2) .
B. (2; −3) .
 
C. (−3i ; 2 j ) .
D. (3; 2) .
Lời giải
Chọn A
 
Câu 2. Tọa độ của vectơ u = 5 j là:
A. (5;0) .

B. (5; j ) .

C. (0;5 j ) .
D. (0;5) .
Lời giải
Chọn D

Câu 3. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho A(2; −5) . Toạ độ của vecto OA là:
A. (2;5) .
B. (2; −5) .
C. (−2; −5) .
D. (−2;5) .
Lời giải
Trang 7
Chọn B

Câu 4. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho A(−1;3), B (2; −1) . Tọ ̣ độ của vectơ AB là:
A. (1; −4) .
B. (−3; 4) .
C. (3; −4) .
D. (1; −2) .
Lời giải
Chọn C
   
Câu 5. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho u =(−2; −4), v =(2 x − y; y ) . Hai vectơ u và v bằng nhau nếu:
x = 1
A. 
 y = −4
 x = −3
B. 
 y = −4
x = 1
C. 
 y = 4.
 x = −3
D. 
y = 4
Lời giải
Chọn B
Câu 6. Cho hình bình hành ABCD có A(−1; −2) , B(3; 2), C (4; −1) . Toạ độ của đỉnh D là:
A. (8;3) .
B. (3;8) .
C. (−5;0) .
D. (0; −5) .
Lời giải
Chọn D
Câu 7. Trên trục x ' Ox cho bốn điểm A, B, C, D có tọa độ lần lượt là 3;5; −7;9 . Mệnh đề nào sau đây
sai?
A. AB = 2 B. AC = −10 C. CD = −16 D. AB + AC =
−8
Lời giải
Đáp án C
Ta có: CD = xD − xC = 9 − ( −7 ) = 16
Câu 8. Trên trục x ' Ox cho tọa độ các điểm A, B lần lượt là a, b. Khi đó tọa độ điểm A ' đối xứng với A
qua B là:
a+b
A. b − a B. C. 2a − b D. 2b − a
2
Lời giải
Đáp án D
A ' đối xứng với A qua B nên B là trung điểm của AA ' ⇒ x A ' + x A = 2 xB ⇔ x A ' = 2b − a
Trang 8
 CA DA
Câu 9. ( )
Cho 4 điểm A, B, C, D trên trục O; i thỏa mãn
CB
= −
DB
. Khi sso mệnh đề nào sau đây là
đúng?
2 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1
A. = + B. = + C. = + D. = +
AC AB AD AB AC DA AB AC AD AD AB AC
Lời giải
Gọi a, b, c, d lần lượt là tọa độ của A, B, C, D. Ta có:
CA DA AC DA
+ = − ⇔ = ⇔ ( c − b )( b − d ) = ( b − c )( a − d )
CB DB CB DB
⇔ ac + bd + bc + ad = 2ab + 2cd = ( a + b )( c + d ) = 2 ( ad + cb )
2 1 1 2 1 1
+ = + ⇔ = + ⇔ ( a + b )( c + d ) = 2 ( ab + cd )
AB AC AD b−c c−a d −a
Đáp án C
Câu 10. Trên trục x ' Ox cho 3 điểm A, B, C có tọa độ lần lượt là 2;1; −2 . Khi đó tọa độ điểm M nguyên
1 1 1
dương thỏa mãn = + là:
MA MB MC
A. 0 B. 4 C. 2 D. 3
Lời giải
Đáp án B
1 1 1
Gọi tọa độ điểm M là x ⇒ = + ⇒ − x2 − 4 x = 0 ⇒ x = 4
2 − x 1 − x −2 − x
  
( )
Câu 11. Trong hệ trục tọa độ O; i, j , tọa độ của véc tơ 2i + 3 j là:
A. ( 2;3) . B. ( 0;1) . C. (1;0 ) . D. ( 3; 2 ) .

Lời giải
Chọn A
 
Tọa độ của véc tơ 2i + 3 j là: ( 2;3) .
   
Câu 12. Trên mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy cho vectơ u= 3i − 4 j . Tọa độ của vectơ u là
   
u ( 3; −4 ) .
A. = B. u = ( 3; 4 ) . C. u =( −3; −4 ) . D. u = ( −3; 4 ) .
Lời giải
Chọn A
   
u = 3i − 4 j ⇒ u = ( 3; −4 ) .
 1  
Câu 13. Trong hệ tọa độ Oxy cho =u i − 5 j. Tọa độ của vecto u là
2
 1   1   
A. u =  ;5  . B.=u  ; −5  . C. u = ( −1;10 ) . D. u= (1; −10 ) .
2  2 
Lời giải
Chọn B
 1   1 
Có u = i − 5 j ⇒ u =  ; −5  .
2 2 

Câu 14. Trong hệ trục tọa độ Oxy , cho hai điểm M (1;1) , N ( 4; −1) . Tính độ dài véctơ MN .
Trang 9
   
A. MN = 13 . B. MN = 5 . C. MN = 29 . D. MN = 3 .
Lời giải
Chọn A
 
= ( 3; −2 ) ⇒ MN= 32 + ( −2 )=
2
MN 13 .

Câu 15. Trong hệ trục tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( 2; − 1) , B ( 4;3) . Tọa độ của véctơ AB bằng
   
A. AB= ( 8; − 3) . B. AB =( −2; − 4 ) . C. AB = ( 2; 4 ) . D. AB = ( 6; 2 ) .
Lời giải
Chọn C
 
AB = ( xB − x A ; yB − y A ) ⇒ AB = ( 2; 4 ) .
  
Câu 16. Trong hệ trục toạ độ Oxy , toạ độ của vectơ =
a 8 j − 3i bằng
   
A. a = ( −3;8 ) . B. = a ( 3; − 8 ) . C. a = ( 8;3) . D. =
a ( 8; − 3) .
Lời giải
Chọn A
     
Ta có a = ( 3;8) .
8 j − 3i =−3i + 8 j ⇒ a =−

Câu 17. Trong mặt phẳng Oxy , cho hai điểm B ( −1;3) và C ( 3;1) . Độ dài vectơ BC bằng
A. 6 . B. 2 5 . C. 2 . D. 5.
Lời giải
Chọn B

Tính độ dài vectơ BC .
  
BC= ( 4; − 2 ) ⇒ BC= BC= 42 + ( −2 ) =
2
20= 2 5 . Vậy BC = 2 5 .
Câu 18. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho điểm A (1;3) và B ( 0;6 ) . Khẳng định nào sau đây
đúng?
   
A. AB= ( 5; −3) . B. AB= (1; −3) . C. AB= ( 3; −5) . D. AB = ( −1;3) .
Lời giải
Chọn D

Ta có: AB = ( xB − x A ; y B − y A ) =
( −1;3) .
   
Câu 19. Vectơ a = ( 5; 0 ) biểu diễn dạng =a x.i + y. j được kết quả nào sau đây?
          
A. a= 5i − j B. a = 5i C. a = i − 5 j D. a =−i + 5 j
Lời giải
Đáp án B
   
Câu 20. Cho điểm A ( −2;3) và vectơ AM= 3i − 2 j .Vectơ nào trong hình là vectơ AM ?
Trang 10
   
A. V1 B. V2 C. V3 D. V4
Lời giải
Đáp án D
  
Ta có: V4= 3i − 2 j
   
A. a =( 2;3) ; b =−( 10; −15) = B. u (=0;5 ) ; v ( 0;8)
   
C. m = ( −2;1) ; n = ( −6;3) = D. c (=
3; 4 ) ; d ( 6;9 )
Lời giải
3 4  

Ta có: ≠ ⇒ c và d không cùng phương.
6 9
Đáp án D
   
=A. a (= 2;3) , b ( 6;9 ) u ( 0;5 ) ,=
B. = v ( 0; −1)
   
C. m = ( −2;1) , b =
(1; 2 ) D. c =( 3; 4 ) , d =( −6; −8 )
Lời giải
Đáp án C
   
Câu 23. Cho u = ( )
m 2 + 3; 2m , v = ( )
5m − 3; m 2 . Vectơ u = v khi và chỉ khi m thuộc tập hợp:
A. {2} B. {0; 2} C. {0; 2;3} D. {3}
Lời giải
Đáp án A
  m 2 + 3= 5m − 3
Theo bài ra u = v ⇔  2
2
⇔m=
2m = m
     
Câu 24. Cho 2 vectơ u= ( 2m − 1) i + ( 3 − m ) j và v= 2i + 3 j . Tìm m để hai vectơ cùng phương.
5 11 9 8
A. m = B. m = C. m = D. m =
11 5 8 9
Lời giải
2m − 1 3 − m 9
Để 2 vectơ cùng phương thì = ⇔m
= .
2 3 8
Đáp án C
Trang 11
Câu 25. Trong mặt phẳng Oxy, cho A ( m − 1; 2 ) ; B ( 2;5 − 2m ) ; C ( m − 3; 4 ) . Tìm m để A, B, C thẳng hàng.
A. m = 3 B. m = 2 C. m = −2 D. m = 1
Lời giải
3 − m 3 − 2m
A, B, C thẳng hàng ⇔ ( 3 − 2m )( m − 5) ⇔ m =
= ⇔ ( 3 − m )( 2m − 1) = 2
m − 5 2m − 1
Đáp án B
   
Câu 26. Cho a =( 4; −m ) , v =( 2m + 6;1) . Tập giá trị của m để hai vectơ a và b cùng phương là:
A. {−1;1} B. {−1; 2} C. {−2; −1} D. {−2;1}
Lời giải
Đáp án C
    = 4 k ( 2m + 6 )  m = −1
a cùng phương b ⇔ a =kb ⇒  ⇒
−m =k  m = −2
Câu 27. Cho 4 điểm A (1; −2 ) , B ( 0;3) , C ( −3; 4 ) , D ( −1;8 ) . Ba điểm nào trong bốn điểm dã cho thẳng
hàng?
A. A, B, C B. B, C, D C. A, B, D D. A, C, D
Lời giải
Đáp án C
Ta có:
   
AB = ( −1;5) , DA = ( 2; −10 ) ⇒ DA = −2 AB ⇒ A, B, D thẳng hàng.
   
Câu 28. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , a = (5; 2)=
, b (10;6 − 2 x) . Tìm x để a; b cùng phương?
A. 1. B. −1. C. 2. D. −2.
Lời giải
Chọn C
  10 6 − 2 x
Ta có: a; b cùng phương khi và chỉ khi: = ⇔=x 1 . Chọn đáp án A.
5 2
Câu 29. Trong hệ trục Oxy, cho 4 điểm A ( 3; −2 ) , B ( 7;1) , C ( 0;1) , D ( −8; −5 ) . Mệnh đề nào sau đây đúng?
   
A. AB, CD đối nhau B. AB, CD ngược hướng
 
C. AB, CD cùng hướng D. A, B, C, D thẳng hàng
Lời giải
   1 
  
AB =( 4;3) , CD =− ( 8; −6 ) ⇒ AB =− CD nên AB, CD ngược hướng
2
Đáp án B
 
Câu 30. Cho 2 vectơ a và b không cùng phương. Hai vectơ nào sau đây cùng phương?
    1   2    
A. =u 2a + b và= v a − 3b B.= u a + 3b và =
v 2a − 9b
2 3
 3    3   3  1 1
C. =u a + 3b và =v 2a − b D. =u 2a − b và v = − a− b
5 5 2 3 4
Lời giải
Đáp án D
Trang 12
       
2u = 4a − 3b, −12v = 4a − 3b ⇒ u = −6v
Câu 31. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy cho A ( m − 1; 2 ) , B ( 2;5 − 2m ) và C ( m − 3; 4 ) . Tìm giá trị m
để A, B, C thẳng hàng.
A. m = −2 .
B. m = 2 .
C. m = 1 .
D. m = 3 .
Lời giải
Chọn B
 
Ta có AB =−( 3 m;3 − 2m ) , AC = ( −2; 2 )
  3 − m =−2k
Do A, B, C thẳng hàng nên tồn tại số thực k sao cho AB = k AC ⇔  2.
⇒m=
3 − 2m =2k
 
Câu 32. Cho A ( −1;1) , B (1;3) , C ( −2;0 ) . Tìm x sao cho AB = xBC
2 2 3 3
A. x = B. x = − C. x = D. x = −
3 3 2 2
Lời giải
Đáp án D
Ta có:
   2  2
AB =( 2; 2 ) , BC =−( 3; −3) ⇒ AB =− BC ⇒ x =−
3 3
    1    
Câu 33. Cho A = ( )
3; − 2 , B =( −5; 4 ) , C = ;0  . Tìm x thỏa mãn AB = x AC .
3 
A. x = 3 B. x = −3 C. x = 2 D. x = −4
Lời giải
   −8   
AB = ( −8;6 ) ; AC =  ; 2  ⇒ AB = 3 AC .
 3 
Đáp án A
   
Câu 34. Vectơ = a ( 2; −1) biểu diễn dưới dạng a= xi + y j được kết quả nào sau đây?
           
A. a= 2i + j B. a = i − 2 j C. a =−2i + j D. a =−i + 2 j
Lời giải
   
Ta có: a = ( 2; −1) ⇔ a = 2i − j
Đáp án A
Câu 35. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy, cho ∆ABC có M ( 2;3) , N ( 0; 4 ) , P ( −1;6 ) lần lượt là trung điểm của
các cạnh BC, CA, AB. Tìm tọa độ đỉnh A.
A. A (1;5 ) B. A ( −3;7 ) C. A ( −2; −7 ) D. A (1; −10 )
Lời giải
Đáp án B
Trang 13
   x + 1 =−2  x =−3
Gọi A ( x; y ) , ta có: PA = MN ⇔  ⇔ ⇒ A ( −3;7 )
=y−6 1 = y 7
  
⇒ OM 1 = 3, OM 2 = −4, OM 1 + OM 2 == 2OI ( 3; −4 ) , với I là trung điểm của M 1M 2
Câu 36. Trong hệ tọa độ Oxy, cho M ( 2;0 ) ; N ( 2; 2 ) ; P ( −1;3) lần lượt là trung điểm các cạnh BC, CA, AB
của ∆ABC .Tọa độ điểm B là:
A. B (1;1) B. B ( −1; −1) C. B ( −1;1) D. B (1; −1)
Lời giải
Ta có BPMN là hình bình hành nên
 xB + xN = xP + xM  xB + 2 =( −1) + 2  xB = −1
 ⇔ ⇒
 y B + y N = y P + yM  yB + 2 = 3 + 0  y B =1
Đáp án C
Câu 37. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho A ( −1;1) ,B (1; 3) ,C ( 5; 2 ) . Tìm tọa độ điểm D sao cho ABCD
là hình bình hành.
A. ( 3; 0 ) . B. ( 5; 0 ) . C. ( 7; 0 ) . D. ( 5;−2 ) .
Lời giải
Chọn A
Gọi D ( x, y ) .
 
Ta có: AB = ( 2; 2 ) , DC =( 5 − x; 2 − y ) .
  5− x 2 =
= x 3
ABCD là hình bình hành nên AB = DC ⇔  ⇔ .
2=
−y 2 =y 0
Vậy D ( 3; 0 ) .
Câu 38. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho hình bình hành ABCD có A ( −2;3) , B ( 0; 4 ) , C ( 5; −4 ) . Tọa độ
đỉnh D là
(
A. 3; 2 . ) B. ( 3;7 ) . C. ( 7; 2 .) D. ( 3; −5 ) .
Lời giải
Chọn D
Gọi D ( x; y ) .
 
Ta có: AB = ( 2;1) , DC = ( 5 − x; −4 − y )
  5− x 2 =
= x 3
ABCD là hình bình hành ⇔ AB = DC ⇔  ⇔ . Vậy D ( 3; −5 ) .
−4 − y =1  y =−5
Câu 39. Trong mặt phẳng Oxy ;cho hai điểm A (1; 4 ) , B ( −4; 2 ) . Tọa độ giao điểm của đường thẳng đi qua
hai điểm A, B với trục hoành là
A. ( −9; 0 ) . B. ( 0;9 ) . C. ( 9;0 ) . D. ( 0; − 9 ) .
Trang 14
Lời giải
Chọn A
Gọi M ( m;0 ) là giao điểm của đường thẳng AB và trục hoành. Khi đó; A, B, M thẳng hàng.
 
Ta có: AB =( −5; − 2 ) , AM =( m − 1; − 4 ) .
m − 1 −4
A, B, M thẳng hang ⇔ = ⇔m=−9 .
−5 −2
Vậy M ( −9;0 ) .
Câu 40. Trong hệ tọa độ Oxy, cho 3 điểm A ( 2;1) ; B ( 0; −3) ; C ( 3;1) . Tìm tọa độ điểm D để ABCD là hình
bình hành.
A. D ( 5;5 ) B. D ( 5; −2 ) C. D ( 5; −4 ) D. D ( −1; −4 )
Lời giải
   x= −2 3 = x 5
Gọi D ( x; y ) . Ta có: AD = BC ⇔  ⇔ ⇒ D ( 5;5 )
= y −1 4 = y 5
Đáp án A
Câu 41. Trong mặt phẳng Oxy cho tam giác ABC có A ( 2;1) , B ( −1;2 ) , C ( 3;0 ) . Tứ giác ABCE là
hình bình hành khi tọa độ E là cặp số nào sau đây?
A. ( 6; −1) B. ( 0;1) C. (1;6 ) D. ( 6;1)
Lời giải
Chọn A
A B
E C
Gọi E ( x; y ) .
  =x−2 4 = x 6
Tứ giác ABCE là hình bình hành ⇔ AE =
BC ⇔  ⇔
 y − 1 =−2  y =−1
Vậy E ( 6; −1) .
Câu 42. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A ( −3;1) , B (1; 4 ) , C ( 5;3) . Tìm tọa độ điểm D sao cho ABCD là hình
bình hành.
A. D ( −1; 0 ) B. D (1;0 ) C. D ( 0; −1) D. D ( 0;1)
Lời giải
Đáp án B
    5=
−x 4 =
x 1
AB =( 4;3) , DC =( 5 − x;3 − y ) với D ( x; y ) , AB = DC ⇔  ⇔ ⇒ D (1;0 )
3=
−y 3 =
y 0
Câu 43. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A ( 2; −3) , B ( 3; 4 ) . Tìm tọa độ điểm M trên trục hoành sao cho A, B, M
thẳng hàng.
Trang 15
 5   17 
A. M (1; 0 ) B. M ( 4; 0 ) C. M  − ;0  D. M  ;0 
 3  7 
Lời giải
Đáp án D
 
M ∈ Ox ⇒ M ( x;0 ) , AB = (1;7 ) , AM = ( m − 2;3)
m−2 3 17
Để A, B, M thẳng hàng ⇔ = ⇔m=
1 7 7
Câu 44. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A ( 2;1) ; B ( 6; −1) . Tìm điểm M trên Ox sao cho A, B, M thẳng hàng.
A. M ( 2; 0 ) B. M ( 8;0 ) C. M ( −4;0 ) D. M ( 4; 0 )
Lời giải
 
M ∈ Ox ⇒ M ( x;0 ) , AB = ( 4; −2 ) , AM = ( x − 2; −1)
x−2 1
Để A, B, M thẳng hàng ⇒ = ⇒x= 4
4 2
Đáp án D
Trang 16
Bài 2. BIỂU THỨC TỌA ĐỘ CỦA CÁC PHÉP TOÁN VECTƠ
I. Biểu thức tọa độ của phép cộng hai vectơ, phép trừ hai vectơ, phép nhân một số với một vectơ
 
Nếu u = ( x1 ; y1 ) và v = ( x2 ; y2 ) thì
 
u + v = ( x1 + x2 ; y1 + y2 )
 
u − v = ( x1 − x2 ; y1 − y2 )

=ku ( kx1 ; ky1 ) , k ∈ .
   
Nhận xét: Hai= vectơ u (= x1 ; y1 ) , v ( x2 ; y2 ) (v ≠ 0) cùng phương khi và chỉ khi có một số thực k sao cho
x1 = kx2 và y1 = ky2 .
 
Ví dụ 1. Cho u =(2; −1), v =(1;5) . Tìm tọa độ của mỗi vectơ sau:
 
a) u + v ;
 
b) u − v .
Giải
 
Do u =(2; −1), v =(1;5) nên ta có:
   
a) u + v = (2 + 1; −1 + 5) . Vậy u + v = (3; 4) .
   
b) u − v = (2 − 1; −1 − 5) . Vậy u − v = (1; −6) .
        3
Ví dụ 2. Cho a = (−2;3), b = (2;1), c =(1; 2) . Tính tọa độ của mỗi vectơ sau: 3a; 2a − b ; a + 2b − c .
2
Giải
  
Do a = (−2;3), b = (2;1), c =(1; 2) nên ta có:
 
+) 3a = (3 ⋅ (−2);3.3) . Vậy 3a = (−6;9) .

+) 2a = (−4;6) .
   
Do đó 2a − b = (−4 − 2;6 − 1) , vì vậy 2a − b =(−6;5) .
   3  3 
+) =
2b (4; 2), a + = 2b (2;5) và − c = − ; −3  .
2  2 
  3  1 
Do đó a + 2b − c =  ;2 .
2 2 
Ví dụ 3. Cho ba điểm A(−1; −3), B (2;3) và C (3;5) . Chứng minh ba điểm A, B, C thẳng hàng.
Giải
   
Ta=có: AB (3;6),
= BC (1; 2) . Suy ra AB = 3BC . Vậy ba điểm A, B, C thẳng hàng.
II. Tọa độ trung điểm đoạn thẳng và tọa độ trọng tâm tam giác
Cho hai điểm A ( x A ; y A ) và B ( xB ; yB ) . Nếu M ( xM ; yM ) là trung điểm đoạn thẳng AB thì
x A + xB y A + yB
=xM = ; yM .
2 2
Cho tam giác ABC có A ( x A ; y A ) , B ( xB ; yB ) , C ( xC ; yC ) . Nếu G ( xG ; yG ) là trọng tâm tam giác ABC thì
x A + xB + xC y A + yB + yC
xG = ; yG .
3 3
Ví dụ 4. Cho tam giác ABC có A(−2;1), B(2;5), C (5; 2) . Tìm toạ độ trung điểm M của đoạn thẳng AB và
trọng tâm G của tam giác ABC .
Giải
Do M ( xM ; yM ) là trung điểm đoạn thẳng AB nên
Trang 1
−2 + 2 1+ 5
xM
= = 0;= yM = 3.
2 2
Vậy M (0;3) .
(−2) + 2 + 5 1+ 5 + 2 5 8
Do G ( xG ; yG ) là trọng tâm tam giác=
ABC nên xG = ; yG . Vậy G  ;  .
3 3  3 3
III. Biểu thức tọa độ của tích vô hướng

   
Nếu u = ( x1 ; y1 ) và v = ( x2 ; y2 ) thì u ⋅ v= x1 x2 + y1 y2 .
Nhận xét
   
a) Nếu a = ( x; y ) thì | a |= a ⋅a = x2 + y 2 .

b) Nếu A ( x1 ; y1 ) và B ( x2 ; y2 ) thì AB = | AB |= ( x2 − x1 ) + ( y2 − y1 ) .
2 2
  
c) Với hai vectơ u = ( x1 ; y1 ) và v = ( x2 ; y2 ) khác 0 , ta có:
 
- u và v vuông góc với nhau khi và chỉ khi x1 x2 + y1 y2 = 0.
 
  u ⋅v x1 x2 + y1 y2
⋅ cos(u , v ) =   = .
|u |⋅| v | x1 + y12 ⋅ x22 + y22
2
Ví dụ 5. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho tam giác ABC có A(2; 2), B(1; −1), C (8;0) .
 
a) Tính BA, BC và cos  ABC .
 
b) Chứng minh AB ⊥ AC .
c) Giải tam giác ABC .
Giải
   
a) Ta= có: BA (1;3), = BC (7;1) . Do đó BA ⋅ BC = 1 ⋅ 7 + 3 ⋅1 = 10 .
Mặt khác, ta cũng có:
 
| BA |= 12 + 32 = 10,| BC |= 7 2 + 12 = 50,
 
  BA ⋅ BC 10 5
=cos  ABC cos(= BA, BC )   
= = .
| BA | ⋅ | BC | 10 ⋅ 50 5
     
b) Do AB =(−1; −3) và AC = (6; −2) nên AB ⋅ AC = (−1) ⋅ 6 + (−3) ⋅ (−2) = 0 . Vậy AB ⊥ AC .
  5
c) Do AB ⊥ AC nên BAC  = 90° , tức là tam giác ABC vuông tại A . Mà cos  ABC = nên 
ABC ≈ 63° .
5
Vì thế  ACB ≈ 90° − 63° =. 27°

Mặt khác, ta có: AB = | BA =| 10 ,

BC =| BC |= 50 = 5 2, CA = BC 2 − AB 2 = (5 2) 2 − ( 10) 2 = 2 10
Ví dụ 6. Một chiếc xe ô tô con bị mắc kẹt trong bùn lầy. Để kéo xe ra, người ta dùng xe tải kéo bằng cách
gắn một đầu dây cáp kéo xe vào đầu xe ô tô con và móc đầu còn lại vào phía sau của xe tải kéo. Khi kéo, xe

tải tạo ra một lực F1 có độ lớn (cường độ) là 2000 N theo phương ngang lên xe ô tô con.

Ngoài ra, có thêm một người đẩy phía sau xe ô tô con, tạo ra lực F2 có độ lớn là 300 N lên xe. Các lực này
 
( )
được biểu diễn bằng vectơ như hình sao cho F1 , F2 = 5° . Độ lớn lực tổng hợp tác động lên xe ô tô con là
bao nhiêu Newton (làm tròn kết quả đến hàng đơn vị)?
Giải
Chọn hệ trục toạ độ Oxy như hình bên, mỗi đơn vị trên trục ứng với 1 N .
Trang 2
Ta có:

- F1 = (2000;0) ;
  
( )
- F1 , F2 = 5° nên toạ độ của F2 là:

F2 =⋅ ( 300 cos 5° ;300 ⋅ sin 5° ) .

Do đó, lực F tổng họp̣ các lực tác động lên xe ô tô con có toạ độ là:
  
F = F1 + F2 = ( 2000 + 300 ⋅ cos 5° ;300 ⋅ sin 5° ) .

Độ lớn lực tổng hợp F tác động lên xe ô tô con là:

| F |= ( 2000 + 300 ⋅ cos 5° ) + ( 300 ⋅ sin 5° ) ≈ 2299( N ).
2 2

DẠNG 1. TRỤC TỌA ĐỘ
Câu 1. Trên trục x' Ox cho 2 điểm A, B có tọa độ lần lượt là -2 và 5.

a) Tìm tọa độ của AB .
b) Tìm tọa độ trung điểm I của đoạn thẳng AB.
  
c) Tìm tọa độ của điểm M sao cho 2 MA + 5MB = 0.
d) Tìm tọa độ điểm N sao cho 2 NA + 3 NB = −1 .
a) Tìm tọa độ của điểm M sao cho 3MA − 2 MB =
1.
Tìm tọa độ điểm N sao cho NA + 3 NB =
AB.
Câu 3. Trên trục x' Ox cho 4 điểm A ( −2 ) ,B ( 2 ) ,C (1) ,D ( 6 ) .

1 1 2
a) Chứng minh rằng + =.
AC AD AB
2
b) Gọi I là trung điểm của đoạn AB. Chứng minh rằng IC.ID = IA .
Gọi J là trung điểm của CD. Chứng minh rằng AC.AD = AB.AJ .
Câu 4. Trên trục x' Ox cho 3 điểm A, B, C có tọa độ lần lượt là a, b, c.

a) Tìm tọa độ trung điểm I của AB.
   
b) Tìm tọa độ điểm M sao cho MA + MB − MC = 0.
  
c) Tìm tọa độ điểm N sao cho 2 NA − 3 NB = NC.
Câu 5. Trên trục x' Ox cho 4 điểm A, B, C, D tùy ý.
a) Chứng minh rằng: AB.CD + AC.DB + DA.BC = 0.
b) Gọi I, J, K, L lần lượt là trung điểm của các đoạn AC, BD, AB, CD. Chứng minh rằng các đoạn IJ
và KL có chung trung điểm.
DẠNG 2. TỌA ĐỘ VÉC TƠ
 
Câu 6. (1; 2 ) ; b =
Cho a =− ( 0; 3) tìm tọa độ của các vectơ sau:
Trang 3
        
a) x =
a+b ; y = 2a 3b.
a − b ; z =−
       1
3a − 2b ; v =
b) u = 2 + b ; w =−
4a b.
2
   1 
Câu 7. Cho a = ( 2; 0 ) ; b =
 − 1; ( 4; − 6 ) .
; c =
 2
   
a) Tìm tọa độ của vectơ d = 2a − 3b + 5 c.
   
b) Tìm 2 số m, n sao cho ma + b − n c = 0.
  
c) Biểu diễn vectơ c theo a,b.
DẠNG 3. TỌA ĐỘ ĐIỂM
Câu 8. Cho hai điểm A ( 3; − 5 ) , B (1;0 ) .

 
a) Tìm tọa độ điểm C sao cho: OC = −3 AB .
b) Tìm điểm D đối xứng với A qua C .
c) Tìm điểm M chia đoạn AB theo tỉ số k = −3 .
Câu 9. Cho ba điểm A ( −1;1) , B (1;3) , C ( −2;0 ) .

a) Chứng minh ba điểm A, B, C thẳng hàng.
b) Tìm các tỉ số mà điểm A chia đoạn BC , điểm B chia đoạn AC , điểm C chia đoạn AB .
Câu 10. Cho ba điểm A (1; − 2 ) , B ( 0; 4 ) , C ( 3; 2 ) .

  
a) Tìm tọa độ các vectơ AB , AC , BC .
  
c) Tìm tọa độ điểm M sao cho CM = 2 AB − 3 AC .
   
d) Tìm tọa độ điểm N sao cho AN + 2 BN − 4CN = 0.
Câu 11. Cho ba điểm A ( −1;1) , B ( 2;1) , C ( −1; − 3) .

a) CMR: Tồn tại tam giác ABC .
b) Tính chu vi tam giác.
d) Xác định điểm D sao cho tứ giác ABCD là hình bình hành.
e) Tìm điểm M thuộc trục Ox sao cho M cách đều A, B .
f) Tìm điểm N thuộc trục Oy sao cho N cách đều B, C .
Câu 12. Cho tam giác ABC có A ( 4;1) , B ( 2; 4 ) , C ( 2; − 2 ) .

a) Tính chu vi tam giác.
b) Xác định điểm D sao cho tứ giác ABCD là hình bình hành.
c) Xác định tọa độ trọng tâm G của tam giác ABC .
d) Xác định tọa độ trực tâm H của tam giác.
e) Xác định tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác.
Câu 13. Cho A (1;3) , B ( 2;5 ) và C ( 4; − 1) .

a) Tìm chu vi của tam giác ABC .
b) Tìm tọa độ trung điểm của các đoạn thẳng AB, AC .
d) Tìm tọa độ điểm D để tứ giác ABCD là hình bình hành.
Trang 4
e) Tìm tọa độ trực tâm H của tam giác.
f) Tìm tọa độ tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác.
DẠNG 4. ỨNG DỤNG

Câu 14. Trong mặt phẳng Oxy cho A (1;1) , B ( 2; 4 ) , C (10; −2 )
a). Chứng minh rằng ABC là tam giác vuông.
 
b). Tính BA.BC suy ra cosB
( )
Câu 15. Cho ba điểm A 4 3; −1 , B ( 0;3) , C 8 3;3 . ( )
a) Tìm đỉnh thứ tư của hình bình hành ABCD .
   
b) Tìm AD. AB , AD.BC
 1    
Câu 16. Cho =u i − 5 j và v= ki − 4 j . Tìm k để
2
   
a) u ⊥ v b) u = v
 
Câu 17. Cho các véc-tơ a = ( −2;3) , b = ( 4;1) .
    
a) Tìm các số k và m sao cho = c k a + mb vuông góc với véc-tơ a + b .
    
b) Tìm véc-tơ d biết a.d = 4 và b.d = −2 .
 
Câu 18. Tính góc giữa hai véc-tơ và a và b trong các trường hợp sau
 
a) a= (1; −2 ) , b =( −2; −6 )
 
b) a = ( −3; 4 ) , b = ( 4;3) .
 
c) a = ( 2;5 ) , =
b ( 3; −7 ) .
 
Câu 19. Cho u = ( 4;1) và v = (1; 4 ) .
  
a) Tìm m để a= u + m.v vuông góc với trục hoành.
     
b n.u + v tạo với véc-tơ c = i + j một góc 45 .
b) Tìm n để =
( )
Câu 20. Cho các điểm A 4 3; −1 , B ( 0;3) , C 8 3;3 . ( )
a) Tính các cạnh của tam giác ABC .
b) Tính các góc của tam giác ABC .
Câu 21. Cho tam giác ABC có ba đỉnh A ( −3;0 ) , B ( 3;0 ) , C ( 2;6 ) . Tìm tọa độ trọng tâm G và trực tâm
H của tam giác.
Câu 22. Cho điểm A (1;1) , B ( 2; 4 ) và C (10; −2 ) .
a) Chứng minh tam giác ABC vuông tại A .
 
b) Tính tích vô hướng BA . BC và tính cos B , cos C .
Câu 23. Cho hai điểm A ( 2; 4 ) và B (1;1) . Tìm tọa độ điểm C sao cho tam giác ABC là tam giác vuông
cân tại B .
Câu 24. Cho bốn điểm A ( 7; −3) , B ( 8; 4 ) , C (1;5 ) , D ( 0; −2 ) . Chứng minh rằng tứ giác ABCD là hình
vuông.
Câu 25. Biết A (1; −1) và B ( 3;0 ) là hai đỉnh của hình vuông ABCD . Tìm tọa độ các đỉnh C và D .
Câu 26. Cho tam giác ABC với A ( 2; 4 ) , B ( −3;1) , C ( 3; −1) .
Trang 5
a) Tìm điểm D để tứ giác ABCD là hình bình hành.
b) Tìm chân A ' của đường cao vẽ từ đỉnh A của tam giác ABC .
 
Câu 1. Trên trục x ' Ox cho 2 điểm A, B lần lượt có tọa độ là a, b. M là điểm thỏa mãn
= MA k MB, k ≠ 1 .
Khi đó tọa độ của điểm M là:
ka − b kb − a a − kb kb + a
A. B. C. D.
k −1 k −1 k +1 k −1
      
Câu 2. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hai vectơ a= 4i + 6 j và b= 3i − 7 j. Tính tích vô hướng a.b
   
A. a.b = −30 . B. a.b = 3 . C. a.b = 30 . D. a.b = 43 .

( )
Câu 3. Trên trục O; i cho ba điểm A, B, C. Nếu biết= AB 5,= AC 7 thì CB bằng:
A. −2 B. 2 C. 4 D. 3

( )
Câu 4. Tên trục O; i cho hai điểm A, B lần lượt có tọa độ 1 và 5. Khi đó tọa độ điểm M thỏa mãn
  
2 MA − 3M B =0 là:
A. 10 B. 11 C. 12 D. 13

Câu 5. Trên trục x ' Ox có vectơ đơn vị i . Mệnh đề nào sau đây sai?
 
A. xA là tọa độ điểm A ⇔ OA = x A .i
B. xB , xC là tọa độ của điểm B và C thì BC
= xB − xC
C. AC + CB =
AB
OA + OB
D. M là trung điểm của AB ⇔ OM =
2
Câu 6. Trên trục x ' Ox , cho tọa độ của A, B lần lượt là −2;3 . Khi đó tọa độ điểm M thỏa mãn:
OM = MA.MB là:
2
A. 6 B. 6 C. −6 D. 4
   
Câu 7. ( )
Trên trục O; i tìm tọa độ x của điểm M sao cho MA + 2 MC = 0 , với A, C có tọa độ tương ứng là
−1 và 3
5 2 2 5
A. x = B. x = C. x = D. x =
3 3 5 2
 
Câu 8. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hai vectơ u = ( 3; 4 ) và v = ( − 8;6 ) . Khẳng định nào sau đây
đúng?
   1 
A. u = v . B. M  0; −  . và v cùng phương.
 2
   
C. u vuông góc với v . D. u = − v .
 3
Câu 9. Trong mp Oxy cho A ( 4;6 ) , B (1; 4 ) , C  7;  . Khảng định nào sau đây sai
 2
   9  
A. AB =( −3; −2 ) , AC=  3; −  . B. AB. AC = 0 .
 2
Trang 6
  13
C. AB = 13 . D. BC = .
2
 
Câu 10. Cho các vectơ a =(1; −2 ) , b =( −2; −6 ) . Khi đó góc giữa chúng là
A. 45o . B. 60o . C. 30o . D. 135o .
   
Câu 11. Cho OM =( −2; −1) , ON= ( 3; −1) . Tính góc của OM , ON ( )
2 2
A. 135o . B. − . C. −135o . D. .
2 2
  
Câu 12. Trong mặt phẳng Oxy cho a = (1;3) , b = ( −2;1) . Tích vô hướng của 2 vectơ a.b là:
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 13. Cặp vectơ nào sau đây vuông góc?
   
a ( 2; −1) và b = ( −3; 4 ) .
A. = a ( 3; −4 ) và b = ( −3; 4 ) .
B. =
   
C. a =( −2; −3) và b = ( −6; 4 ) . a ( 7; −3) và =
D. = b ( 3; −7 ) .
 
Câu 14. Cho 2 = vec tơ a (= a1 ; a2 ) , b ( b1 ; b2 ) , tìm biểu thức sai:
     
A. =
a.b a1.b1 + a2 .b2 . ( )
B. a.b = a . b .cos a, b .
  1  2 2   2    1    2 2 2 
C. a.=b
2 
a +b − a+b . ( ) D. a.b=
2 
( )
a +b −a −b .

Câu 15. Cho tam giác ABC có A (1; 2 ) , B ( −1;1) , C ( 5; −1) .Tính cos A
2 −1 1 −2
A. . B. . . C. D. .
5 5 5 5
      
( )
Câu 16. Trong mặt phẳng O; i, j cho 2 vectơ : a= 3i + 6 j và b= 8i − 4 j. Kết luận nào sau đây sai?
     
A. a.b = 0. B. a ⊥ b . C. a . b = 0 . D. a.b = 0 .
 ?
Câu 17. Trong mặt phẳng Oxy cho A (1; 2 ) , B ( 4;1) , C ( 5; 4 ) . Tính BAC
A. 60o . B. 45o . C. 90o . D. 120o .
    
Câu 18. Cho các vectơ a =(1; −3) , b =( 2;5) . Tính tích vô hướng của a a + 2b ( )
A. 16 . B. 26 . C. 36 . D. −16 .
    
Câu 19. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho ba vectơ a = ( −2;3) , b =
( 4;1) và =
c k a + mb với k , m ∈ .
  
( )
Biết rằng vectơ c vuông góc với vectơ a + b . Khẳng định nào sau đây đúng?
A. 2k = 2m B. 3k = 2m C. 2k + 3m =
0 D. 3k + 2m =
0.

( )
Câu 20. Trên trục O; i cho 4 điểm A, B, C, D có tọa độ lần lượt là a, b, c, d. Gọi E, F, G, H (có tọa độ lần
lượt là e, f, g, h) theo thứ tự là trung điểm của AB, BC, CD, DA. Xét các mệnh đề:
I. e + f + g + h = a + b + c + d
  
II. EG= EF + EH
  
III. AE + CF = 0
Trong các mệnh đề trên mệnh đề nào đúng?
A. Chỉ I B. II và III C. I, II, III D. Chỉ III
 
Câu 21. Trong mặt phẳng Oxy , cho = a ( 2; −1) và b = ( −3; 4 ) . Khẳng định nào sau đây là sai?

A. Tích vô hướng của hai vectơ đã cho là −10 . B. Độ lớn của vectơ a là 5 .

C. Độ lớn của vectơ b là 5 . D. Góc giữa hai vectơ là 90o .
Trang 7
 
Câu 22. Cho tam giác ABC có A (1; 2 ) , B ( −1;1) , C ( 5; −1) .Tính AB. AC
A. 7 . B. 5 . C. −7 . D. −5 .
Câu 23. Trong mặt phẳng Oxy cho A ( −1;1) , B (1;3) , C (1; −1) . Khảng định nào sau đây đúng.
   
A. AB = ( 4; 2 ) , BC= ( 2; −4 ) . B. AB ⊥ BC .
C. Tam giác ABC vuông cân tại A . D. Tam giác ABC vuông cân tại B .
Câu 24. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho ba điểm A ( 3; −1) , B ( 2;10 ) , C ( −4; 2 ) Tính tích vô hướng
 
AB. AC
       
A. AB. AC = 40 B. AB. AC = −40 C. AB. AC = 26 D. AB. AC = −26
 
Câu 25. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hai điểm A ( 3; −1) và B ( 2;10 ) . Tính tích vô hướng AO.OB
       
A. AO.OB = −4 . B. AO.OB = 0 . C. AO.OB = 4 . D. AO.OB = 16 .
Câu 26. Trên trục ( ∆ ) cho bốn điểm A, B, C, D bất kì. Đẳng thức nào sau đây là đúng?
A. AB.CD + AC.DB + AD.BC =
0 B. AB.DB + AC.BC + AD.CD =
0
C. AB. AC + AD.BC + BC.CD = 0 D. BD.BC + AD. AC + CB.CA = 0

( )
Câu 27. Trên trục O; i cho ba điểm A, B, C có tọa độ lần lượt là −5; 2; 4 . Khi đó tọa độ điểm M thảo mãn
   
2 MA + 3MC + 4 MB = 0 là:
10 10 5 5
A. B. C. D.
3 9 3 4
Câu 28. Trên trục x ' Ox cho tọa độ các điểm B, C lần lượt là m − 2 và m 2 + 3m + 2 . Tìm m để đoạn thẳng
BC có độ dài nhỏ nhất.
A. m = 2 B. m = 1 C. m = −1 D. m = −2
Câu 29. Trên trục x ' Ox cho 4 điểm A, B, C, D. Gọi I, J, K, L lần lượt là trung điểm của AC, DB, AD,
BC. Mệnh đề nào sau đây là sai?
     
A. AD + CB = 2 IJ B. AC + DB = 2 KI
  
C. Trung điểm các đoạn IJ và KL trùng nhau D. AB + CD = 2 IK
  
Câu 30. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hai vectơ a = ( −3; 2 ) và b = ( −1; −7 ) . Tìm tọa độ vectơ c biết
 
c.a = 9 và c.b = −20
   
A. c = ( −1; −3) B. c = ( −1;3) C. =c (1; −3) D. c = (1;3)
  
Câu 31. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho ba vectơ
= a (1;=
2 ) , b ( 4;3) và c = ( 2;3) .
  
Tính= (
P a. b + c . )
A. P = 0 B. P = 18 C. P = 20 D. P = 28
 
Câu 32. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hai vectơ a =( −2; −1) và =
b ( 4; −3) . Tính cosin của góc giữa
 
hai vectơ a và b
  5   2 5   3   1
( )
A. cos a, b = −
5
( )
B. cos a, b =
5
C. cos a, b = ( )
2
D. cos a, b =
2
( )
Câu 33. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hai điểm A (1; 2 ) và B ( −3;1) . Tìm tọa độ điểm C thuộc trục
tung sao cho tam giác ABC vuông tại A.
Trang 8
A. C ( 0;6 ) . B. C ( 5;0 ) . C. C ( 3;1) . D. C ( 0; −6 ) .
 
Câu 34. Tìm x để hai vectơ a = ( x; 2) và =
b (2; −3) có giá vuông góc với nhau.
A. 3. B. 0. C. −3 . D. 2.
Câu 35. Cho tam giác ABC có A ( −1; 2 ) , B ( 0;3) , C ( 5; − 2 ) . Tìm tọa độ chân đường cao hạ từ đỉnh A của
tam giác ABC .
A. ( 0;3) . B. ( 0; − 3) . C. ( 3;0 ) . D. ( −3;0 ) .
Câu 36. Trên trục x ' Ox cho 4 điểm A, B, C, D. Đẳng thức nào sau đây là đúng?
2 2 2
A. DA .BC + DB .CA + DC . AB + BC.CA. AB =
0
2 2 2
B. DA .BC + DB .CA + DC . AB =
0
2 2 2
C. AB .BC + CD .DB + DB .CA =
0
D. DA.BC + DB.CA + CD. AB + BC. AB =
0
 
Câu 37. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai vectơ u = (1; 2= ) và v ( 4m ; 2m − 2 ) . Tìm m để
 
vectơ u vuông góc với v .
1 1
A. m = . B. m = − . C. m = 1 . D. m = −1 .
2 2
    
Câu 38. Xác định tọa độ của vectơ c= a + 3b biết a =( 2; −1) , b =( 3; 4 )
   
A. c = (11;11) B.= c (11; −13) C. c = (11;13) D. c = ( 7;13)
       
Câu 39. Cho a = ( 2;1) , b = ( 3; 4 ) , c = ( −7; 2 ) . Tìm vectơ x sao cho x − 2a =b − 3c .
   
A. x = ( 28; 2 ) B. x = (13;5 ) C. x = (16; 4 ) D. x = ( 28;0 )
    
Câu 40. Xác định tọa độ vectơ = c 5a − 2b biết a =( 3; −2 ) , b =(1; 4 )
   
c ( 2; −11)
A. = B. c = ( −2;11) C. c = ( 2;11) D. c = (11; 2 )
        
Câu 41. Cho a =( 3; −1) , b =( 0; 4 ) , c =( 5;3) . Tìm vectơ x sao cho x − a + 2b − 3c =0.
A. (18; 0 ) B. ( −8;18 ) C. ( 8;18 ) D. ( 8; −18 )
    
( )
Câu 42. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ O; i, j , cho hai vectơ a= 2i − j và b = ( −4; 2 ) . Khẳng định
nào sau đây là đúng?
   
A. a và b cùng hướng. B. a và b ngược hướng.
 
C. a = ( −1; 2 ) . D. a = ( 2;1) .
Câu 43. Trong mặt phẳng Oxy , cho hai điểm B ( −1;3) và C ( 3;1) . Tìm tọa độ điểm A sao cho tam giác
ABC vuông cân tại A .
A. A ( 0;0 ) hoặc A ( 2; − 4 ) . B. A ( 0;0 ) hoặc A ( 2; 4 ) .
C. A ( 0;0 ) hoặc A ( −2; − 4 ) . D. A ( 0;0 ) hoặc A ( −2; 4 ) .
  
Câu 44. Cho véc tơ a (1; −2 ) . Với giá trị nào của y thì véc tơ b = ( 3; y ) tạo với véctơ a một góc 45
 y = −1 y =1
A. y = −9 . B.  . C.  . D. y = −1 .
y = 9  y = −9
Trang 9
         
 
A. 120° . B. 60° . C. 90° . D. 30° .
     
Câu 46. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy = cho a (2;1),
= b (3;
= 4), c (7; 2) . Cho biết=c ma + nb khi đó.
22 3 22 3 1 −3 22 −3
A.
= m = ;n . − ; n=
B. m = − . C.=
m = ;n . D.
= m = ;n .
5 5 5 5 5 5 5 5
Câu 47. Trong mặt phẳng Oxy, cho các điểm A ( 4; 2 ) , B ( −2;1) , C ( 0;3) , M ( −3;7 ) . Giả sử
  
AM = x. AB + y. AC ( x, y ∈  ) . Khi đó x + y bằng
12 12
A. . B. 5 . C. − . D. −5 .
5 5
  
Câu 48. Trong mặt phẳng Oxy ;cho các véc tơ = a ( 2; −1) ; b = ( 0; 4 ) và c = ( 3;3) . Gọi m và n là hai số
  
thực sao cho=c ma − nb . Tính giá trị biểu thức = P m2 + n2 .
225 100 97 193
A. P = . B. P = . C. P = . D. P = .
64 81 64 64
      2 2
Câu 49. Cho a = ( 2; 1) , b = ( −3; 4 ) , c = ( −4; 9 ) . Hai số thực m , n thỏa mãn ma + nb = c . Tính m + n ?
A. 5 . B. 3 . C. 4 . D. 1 .
     
cho a (=
Câu 50. Trong mặt phẳng Oxy, = 2;1) ; b ( 3; 4 ) ; c ( 7; 2 ) . Tìm m, n để=
c ma + nb .
22 3 1 3 22 3 22 3
A. m = − ,n = − B. m = , n = − C. m = ,n = − D.
= m = ,n
5 5 5 5 5 5 5 5
    
Câu 51. Cho các vectơ a = ( 4; −2 ) , b = ( −1; −1) , c = ( 2;5 ) Phân tích vectơ a và c ta được:
 1 1  1 1  1   1 1
A. b =− a− c B.= b a− c C. b = − a − 4c D. b = − a+ c
8 4 8 4 8 8 4
     
Câu 52. Cho vectơ
= a (= 2;1) , b ( 3; 4 ) , c = ( 7; 2 ) . Khi đó=c ma + nc . Tính tổng m + n bằng:
A. 5 B. 3,8 C. −5 D. −3,8

Câu 53. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho 4 điểm A (1; −2 ) , B ( 0;3) , C ( −3; 4 ) , D ( −1;8 ) . Phân tích CD qua
 
AB và AC . Đẳng thức nào sau đây đúng?
           1 
A. =
CD 2 AB − 2 AC B. =
CD 2 AB − AC C. = CD 2 AB − AC D. =CD 2 AB − AC
2
Câu 54. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho ∆ABC biết A ( 2; − 3) , B ( 4;7 ) , C (1;5 ) . Tọa độ trọng tâm G của
∆ABC là
7 7
A. ( 7;15 ) . B.  ;5  . C. ( 7;9 ) . D.  ;3  .
3  3 
Câu 55. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho A ( 2; −3) , B ( 4;7 ) . Tìm tọa độ trung điểm I của AB .
A. ( 3; 2 ) . B. ( 2;10 ) . C. ( 6; 4 ) . D. ( 8; −21) .
Câu 56. Cho ∆ABC có A ( 4;9 ) , B ( 3;7 ) , C ( x − 1; y ) . Để G ( x; y + 6 ) là trọng tâm ∆ABC thì giá trị x và
y là
A.=x 3,=y 1. −3, y =
B. x = −1 . −3, y =
C. x = 1. D. x = 3, y = −1 .
Trang 10
Câu 57. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A ( 2; −3) ; B ( 4;7 ) . Tìm tọa độ trung điểm I của đoạn AB.
A. I ( 6; 4 ) B. I ( 2;10 ) C. I ( 3; 2 ) D. I ( 8; −21)
Câu 58. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( 2;1) , B ( −1; −2 ) , C ( −3; 2 ) . Tọa độ trọng
tâm G của tam giác ABC là
 2 1  2 2  1 1  2 1
A. G  − ;  . B. G  − ;  . C. G  − ;  . D. G  ;  .
 3 3  3 3  3 3  3 3
Câu 59. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có ba đỉnh A ( −1; 2 ) , B ( 2;0 ) , C ( −3;1) .
Toạ độ trọng tâm G của tam giác ABC là
 2  2   4  4 
A. G  − ;1 . B. G  ; −1 . C. G  − ;1 . D. G  ; −1 .
 3  3   3  3 
Câu 60. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A ( −4;1) ; B ( 2; 4 ) ; C ( 2; −2 ) . Tìm tọa độ điểm D sao cho C là trọng tâm
∆ABD
A. D ( 8;11) B. D (12;11) C. D ( 8; −11) D. D ( −8; −11)
Câu 61. Trong hệ tọa độ Oxy, cho ∆ABC có A ( 3;5 ) , B (1; 2 ) , C ( 5; 2 ) . Tìm tọa độ trọng tâm G của tam
giác.
A. G ( −3; 4 ) B. G ( 4;0 ) C. G ( 2;3) D. G ( 3;3)
Câu 62. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho bốn điểm A ( 3;-5 ) ,B ( -3;3 ) ,C ( -1;-2 ) ,D ( 5;-10 ) . Hỏi
1 
G  ;-3  là trọng tâm của tam giác nào dưới đây?
3 
A. ABC . B. BCD . C. ACD . D. ABD .
Câu 63. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho tam giác ABC có D ( 3; 4 ) , E ( 6;1) , F ( 7;3) lần lượt là trung
điểm các cạnh AB, BC , CA .Tính tổng tung độ ba đỉnh của tam giác ABC .
16 8
A. . B. . C. 8 . D. 16 .
3 3
Câu 64. Cho tam giác ABC . Biết trung điểm của các cạnh BC , CA , AB có tọa độ lần lượt là M (1; −1) ,
N ( 3; 2 ) , P ( 0; −5 ) . Khi đó tọa độ của điểm A là:
A. ( 2; −2 ) . B. ( 5;1) . C. ( )
5;0 . (
D. 2; 2 . )
Câu 65. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho ∆MNP có M (1; −1) ; N ( 5; −3) và P thuộc trục Oy. Trọng tâm
G của tam giác nằm trên trục Ox. Tọa độ của điểm P là:
A. P ( 0; 4 ) B. P ( 2;0 ) C. P ( 2; 4 ) D. P ( 0; 2 )
Câu 66. Trong hệ tọa độ Oxy, cho M ( 3; −4 ) . Gọi M 1 , M 2 làn lượt là hình chiếu vuông góc của M trên Ox,
Oy. Khẳng định nào đúng?
A. OM 1 = −3 B. OM 2 = 4
   
C. OM 1 − OM 2 =( −3; 4 ) D. OM 1 + OM 2 =( 3; −4 )
Câu 67. Trong mặt phẳng Oxy , cho tam giác MNP có M (1; − 1) , N ( 5; − 3) và P là điểm thuộc trục
Oy , trọng tâm G của tam giác MNP nằm trên trục Ox . Tọa độ điểm P là
Trang 11
A. ( 2; 4 ) . B. ( 0; 4 ) . C. ( 0; 2 ) . D. ( 2; 0 ) .
Câu 68. Trên mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy cho hai điểm A (1;1) , B ( 2; 4 ) . Tìm tọa độ điểm M để tứ giác
OBMA là một hình bình hành.
A. M (−3; −3) . B. M (3; −3) . C. M (3;3) . D. M (−3;3) .
Câu 69. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho ba điểm A ( 2;5 ) , B (1;1) , C ( 3;3) , một điểm E thỏa mãn
  
AE 3 AB − 2 AC . Tọa độ của E là
=
A. ( −3;3) . B. ( −3; −3) . C. ( 3; −3) . D. ( −2; −3) .
2 
Câu 70. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy cho tam giác ABC có trọng tâm G  ; 0  , biết M (1; −1) là
3 
trung điểm của cạnh BC . Tọa độ đỉnh A là
A. ( 2; 0 ) . B. ( −2; 0 ) . C. ( 0; −2 ) . D. ( 0; 2 ) .
Câu 71. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , cho A ( 2;3) , B ( −2;1) . Điểm C thuộc tia Ox sao cho tam giác
ABC vuông tại C có tọa độ là:
A. C ( 3;0 ) . B. C ( −3;0 ) . C. C ( −1;0 ) . D. C ( 2;0 ) .
Lời giải
Chọn C
 
Ta có : C ∈ Ox ⇒ C ( x;0 ) . Khi đó : AC = ( x − 2; − 3) ; BC = ( x + 2; − 1) .
   
Tam giác ABC vuông tại C ⇒ AC ⊥ BC ⇔ AC.BC = 0 ⇔ x 2 − 4 + 3 =0 ⇔ x =±1 .
Vậy C ( −1;0 ) hoặc C (1;0 ) .
~!Câu 72.Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho A 3; 3 , B 1; 9 , C 5; 1 . Gọi I là trung điểm của AB .
 1 
Tìm tọa độ M sao cho AM   CI .
2
A. 5; 4 . B. 1;2 . C. 6; 1 . D. 2;1 .
Câu 73. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy, cho ∆ABC có

  
A ( −3;3) , B (1; 4 ) , C ( 2; −5 ) . Tọa độ điểm M thỏa mãn 2 MA − BC = 4CM là:
1 5  1 5 1 5 5 1
A. M  ;  B. M  − ; −  C. M  ; −  D. M  ; − 
6 6  6 6 6 6 6 6
Câu 74. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A ( 2;1) , B (1; −3) . Tìm tọa độ giao điểm I của hai đường chéo hình bình
hành OABC.
 1 2 5 1 1 3
A. I  − ;  B. I  ;  C. I ( 2; 6 ) D. I  ; − 
 3 3 2 2 2 2
   
Câu 75. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A (1;3) , B ( 4;0 ) . Tìm tọa độ điểm M thỏa mãn MA + MB − 3MC = 0
A. M (1;18 ) B. M ( −1;18 ) C. M ( −18;1) D. M (1; −18 )
Câu 76. Trong hệ tọa độ Oxy, cho 3 điểm A ( 2;5 ) ; B (1;1) ; C ( 3;3) . Tìm điểm E thuộc mặt phẳng tọa độ
  
thỏa mãn =
AE 3 AB − 2 AC ?
Trang 12
A. E ( 3; −3) B. E ( −3;3) C. E ( −3; −3) D. E ( −2; −3)
Câu 77. Trong hệ tọa độ Oxy, cho ∆ABC có A ( 3; 4 ) , B ( 2;1) , C ( −1; −2 ) . Tìm điểm M có tung độ dương
trên đường thẳng BC sao cho S ABC = 3S ABM .
A. M ( 2; 2 ) B. M ( 3; 2 ) C. M ( −3; 2 ) D. M ( 3;3)
Câu 78. Trong hệ tọa độ Oxy, cho 3 điểm A ( −1; −1) , B ( 0;1) , C ( 3;0 ) . Xác định tọa độ giao điểm I của AD
và BG với D thuộc BC và 2 BD = 5 DC , G là trọng tâm ∆ABC
5  1   35   35 
A. I  ;1 B. I  ;1 C. I  ; 2  D. I  ;1
9  9   9   9 
Toạ độ tâm đường tròn ngoại tiếp I của tam giác ABC là
 11 13   11 13   11 13   11 13 
A. I  ;  . B. I  ; −  . C. I  − ;  . D. I  − ; −  .
 14 14   14 14   14 14   14 14 
Câu 80. Tam giác ABC có đỉnh A ( −1;2 ) , trực tâm H ( 3;0 ) , trung điểm của BC là M ( 6;1) . Bán kính
đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC là
A. 5 . B. 5 C. 3 . D. 4 .
Trang 13
Bài 2. BIỂU THỨC TỌA ĐỘ CỦA CÁC PHÉP TOÁN VECTƠ
I. Biểu thức tọa độ của phép cộng hai vectơ, phép trừ hai vectơ, phép nhân một số với một vectơ
 
Nếu u = ( x1 ; y1 ) và v = ( x2 ; y2 ) thì
 
u + v = ( x1 + x2 ; y1 + y2 )
 
u − v = ( x1 − x2 ; y1 − y2 )

=ku ( kx1 ; ky1 ) , k ∈ .
   
Nhận xét: Hai= vectơ u (= x1 ; y1 ) , v ( x2 ; y2 ) (v ≠ 0) cùng phương khi và chỉ khi có một số thực k sao cho
x1 = kx2 và y1 = ky2 .
 
Ví dụ 1. Cho u =(2; −1), v =(1;5) . Tìm tọa độ của mỗi vectơ sau:
 
a) u + v ;
 
b) u − v .
Giải
 
Do u =(2; −1), v =(1;5) nên ta có:
   
a) u + v = (2 + 1; −1 + 5) . Vậy u + v = (3; 4) .
   
b) u − v = (2 − 1; −1 − 5) . Vậy u − v = (1; −6) .
        3
Ví dụ 2. Cho a = (−2;3), b = (2;1), c =(1; 2) . Tính tọa độ của mỗi vectơ sau: 3a; 2a − b ; a + 2b − c .
2
Giải
  
Do a = (−2;3), b = (2;1), c =(1; 2) nên ta có:
 
+) 3a = (3 ⋅ (−2);3.3) . Vậy 3a = (−6;9) .

+) 2a = (−4;6) .
   
Do đó 2a − b = (−4 − 2;6 − 1) , vì vậy 2a − b =(−6;5) .
   3  3 
+) =
2b (4; 2), a + = 2b (2;5) và − c = − ; −3  .
2  2 
  3  1 
Do đó a + 2b − c =  ;2 .
2 2 
Ví dụ 3. Cho ba điểm A(−1; −3), B (2;3) và C (3;5) . Chứng minh ba điểm A, B, C thẳng hàng.
Giải
   
Ta=có: AB (3;6),
= BC (1; 2) . Suy ra AB = 3BC . Vậy ba điểm A, B, C thẳng hàng.
II. Tọa độ trung điểm đoạn thẳng và tọa độ trọng tâm tam giác
Cho hai điểm A ( x A ; y A ) và B ( xB ; yB ) . Nếu M ( xM ; yM ) là trung điểm đoạn thẳng AB thì
x A + xB y A + yB
=xM = ; yM .
2 2
Cho tam giác ABC có A ( x A ; y A ) , B ( xB ; yB ) , C ( xC ; yC ) . Nếu G ( xG ; yG ) là trọng tâm tam giác ABC thì
x A + xB + xC y A + yB + yC
xG = ; yG .
3 3
Ví dụ 4. Cho tam giác ABC có A(−2;1), B(2;5), C (5; 2) . Tìm toạ độ trung điểm M của đoạn thẳng AB và
trọng tâm G của tam giác ABC .
Giải
Do M ( xM ; yM ) là trung điểm đoạn thẳng AB nên
Trang 1
−2 + 2 1+ 5
xM
= = 0;= yM = 3.
2 2
Vậy M (0;3) .
(−2) + 2 + 5 1+ 5 + 2 5 8
Do G ( xG ; yG ) là trọng tâm tam giác=
ABC nên xG = ; yG . Vậy G  ;  .
3 3  3 3
III. Biểu thức tọa độ của tích vô hướng

   
Nếu u = ( x1 ; y1 ) và v = ( x2 ; y2 ) thì u ⋅ v= x1 x2 + y1 y2 .
Nhận xét
   
a) Nếu a = ( x; y ) thì | a |= a ⋅a = x2 + y 2 .

b) Nếu A ( x1 ; y1 ) và B ( x2 ; y2 ) thì AB = | AB |= ( x2 − x1 ) + ( y2 − y1 ) .
2 2
  
c) Với hai vectơ u = ( x1 ; y1 ) và v = ( x2 ; y2 ) khác 0 , ta có:
 
- u và v vuông góc với nhau khi và chỉ khi x1 x2 + y1 y2 = 0.
 
  u ⋅v x1 x2 + y1 y2
⋅ cos(u , v ) =   = .
|u |⋅| v | x1 + y12 ⋅ x22 + y22
2
Ví dụ 5. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho tam giác ABC có A(2; 2), B(1; −1), C (8;0) .
 
a) Tính BA, BC và cos  ABC .
 
b) Chứng minh AB ⊥ AC .
c) Giải tam giác ABC .
Giải
   
a) Ta= có: BA (1;3), = BC (7;1) . Do đó BA ⋅ BC = 1 ⋅ 7 + 3 ⋅1 = 10 .
Mặt khác, ta cũng có:
 
| BA |= 12 + 32 = 10,| BC |= 7 2 + 12 = 50,
 
  BA ⋅ BC 10 5
=cos  ABC cos(= BA, BC )   
= = .
| BA | ⋅ | BC | 10 ⋅ 50 5
     
b) Do AB =(−1; −3) và AC = (6; −2) nên AB ⋅ AC = (−1) ⋅ 6 + (−3) ⋅ (−2) = 0 . Vậy AB ⊥ AC .
  5
c) Do AB ⊥ AC nên BAC  = 90° , tức là tam giác ABC vuông tại A . Mà cos  ABC = nên 
ABC ≈ 63° .
5
Vì thế  ACB ≈ 90° − 63° =. 27°

Mặt khác, ta có: AB = | BA =| 10 ,

BC =| BC |= 50 = 5 2, CA = BC 2 − AB 2 = (5 2) 2 − ( 10) 2 = 2 10
Ví dụ 6. Một chiếc xe ô tô con bị mắc kẹt trong bùn lầy. Để kéo xe ra, người ta dùng xe tải kéo bằng cách
gắn một đầu dây cáp kéo xe vào đầu xe ô tô con và móc đầu còn lại vào phía sau của xe tải kéo. Khi kéo, xe

tải tạo ra một lực F1 có độ lớn (cường độ) là 2000 N theo phương ngang lên xe ô tô con.

Ngoài ra, có thêm một người đẩy phía sau xe ô tô con, tạo ra lực F2 có độ lớn là 300 N lên xe. Các lực này
 
( )
được biểu diễn bằng vectơ như hình sao cho F1 , F2 = 5° . Độ lớn lực tổng hợp tác động lên xe ô tô con là
bao nhiêu Newton (làm tròn kết quả đến hàng đơn vị)?
Giải
Chọn hệ trục toạ độ Oxy như hình bên, mỗi đơn vị trên trục ứng với 1 N .
Trang 2
Ta có:

- F1 = (2000;0) ;
  
( )
- F1 , F2 = 5° nên toạ độ của F2 là:

F2 =⋅ ( 300 cos 5° ;300 ⋅ sin 5° ) .

Do đó, lực F tổng họp̣ các lực tác động lên xe ô tô con có toạ độ là:
  
F = F1 + F2 = ( 2000 + 300 ⋅ cos 5° ;300 ⋅ sin 5° ) .

Độ lớn lực tổng hợp F tác động lên xe ô tô con là:

| F |= ( 2000 + 300 ⋅ cos 5° ) + ( 300 ⋅ sin 5° ) ≈ 2299( N ).
2 2

DẠNG 1. TRỤC TỌA ĐỘ

a) Tìm tọa độ của AB .
  
c) Tìm tọa độ của điểm M sao cho 2 MA + 5MB = 0.
d) Tìm tọa độ điểm N sao cho 2 NA + 3 NB = −1 .
Lời giải

a) Tọa độ của AB :
  
Ta có: x A =−2; xB =5 ⇒ AB = 7 ⇒ AB =
xB − x A = 7i ( i là vectơ đơn vị)
b) Vì I là trung điểm của đoạn AB nên tọa độ của I là :

−2 + 5 3 3
xI = = ⇒ xI =
2 2 2
    
c) M ( m ) là điểm xác định bởi hệ thức: 2 MA + 5MB = 0 ⇔ MA = 2 ,5 BM
  
⇔ MA.i = 2 ,5.BM .i ⇔ −2 − m = 2 ,5 ( m − 5 ) ⇔ 3,5m = 10 ,5 ⇔ m = 3 ⇒ xm = 3
d) N ( n ) là điểm xác định bởi hệ thức: 2 NA + 3 NB =

−1 ⇔ 5 NA − 3 NA + 3 NB =
−1
22 22 12
⇔ 5 NA + 3 AB =
−1 ⇔ 5 NA =
−1 − 3.7 =
−22 ⇔ NA =
− ⇔ −2 − n =
− ⇔ N =.
5 5 5

a) Tìm tọa độ của điểm M sao cho 3MA − 2 MB =
1.
Tìm tọa độ điểm N sao cho NA + 3 NB =
AB.
Lời giải
Trên trục x' Ox cho 2 điểm A, B có tọa độ lần lượt là -3 và 1 ⇒ A ( −3) ; B (1) ⇒ AB =
4
a) Tọa độ điểm M sao cho 3MA − 2 MB = (
1 ⇔ MA + 2 MA − MB =
1 )
Trang 3
⇔ MA = 1 + 2 AB = 9 ⇔ −3 − m = 9 ⇒ m = −12 ⇒ M ( −12 )
b) Tọa độ điểm N sao cho NA + 3 NB = AB ⇔ NA − NB + 4 NB = 4

⇔ 4 NB = 4 + AB = 8 ⇔ NB = 2 ⇔ 1 − n = 2 ⇒ n = −1 ⇒ N ( −1)
Câu 3. Trên trục x' Ox cho 4 điểm A ( −2 ) ,B ( 2 ) ,C (1) ,D ( 6 ) .

1 1 2
a) Chứng minh rằng + =.
AC AD AB
2
b) Gọi I là trung điểm của đoạn AB. Chứng minh rằng IC.ID = IA .
Gọi J là trung điểm của CD. Chứng minh rằng AC.AD = AB.AJ .
Lời giải
( )
Trên trục x' Ox cho 4 điểm A −2; AD= 6 ,B ( 2 ) ,C (1) ,D ( 6 ) ⇒ AC = 3; AB = 4
1 1 1 1 1 2
a) Ta có = = + = =
AC AD 3 6 2 AB
−2 + 2
b) I ( i ) là trung điểm của AB ⇒ i = = 0 ⇒ IA = 2; IC = 1; ID = 4
2
2
⇒ IC.ID = 22 IA
1.4 ==
1+ 4 5 9
c) I ( j ) là trung điểm của CD ⇒ j = = ⇒ AJ =
2 2 2
AC. AD = 18
= 3.6

Ta có: 9  ⇒ AC. AD =
AB. AJ
AB. AJ
= 4.= 18
2 
Câu 4. Trên trục x' Ox cho 3 điểm A, B, C có tọa độ lần lượt là a, b, c.

a) Tìm tọa độ trung điểm I của AB.
   
b) Tìm tọa độ điểm M sao cho MA + MB − MC = 0.
  
c) Tìm tọa độ điểm N sao cho 2 NA − 3 NB = NC.
Lời giải
Trên trục x' Ox cho 3 điểm A, B, C có tọa độ lần lượt là a, b, c
a+b
a) Tọa độ trung điểm I ( i ) cảu AB: i =
2
b) Tọa độ điểm M ( m) thỏa mãn:
     
MA + MB − MC = 0 ⇒ MA = BC ⇒ a − m = c − b ⇒ m = a + b − c
       
( ) (
c) Tọa độ điểm N ( n ) thỏa mãn: 2 NA − 3 NB = NC ⇒ 2 NA − 2 NB − NB − NC = 2 NC)
 
    2 BA + BC c−b 3b 3a
⇒ 2 BA + BC = 2 NC ⇒ NC = ⇒ n−c = a −b+ ⇒n= a− +
2 2 2 2
Câu 5. Trên trục x' Ox cho 4 điểm A, B, C, D tùy ý.

a) Chứng minh rằng: AB.CD + AC.DB + DA.BC = 0.
b) Gọi I, J, K, L lần lượt là trung điểm của các đoạn AC, BD, AB, CD. Chứng minh rằng các đoạn IJ
và KL có chung trung điểm.
Lời giải
Gọi a, b, c, d lần lượt là tọa độ các điểm A, B, C , D.
a) Ta có: AB.CD + AC.DB + AD.BC
Trang 4
= ( b − a )( d − c ) + ( c − a )( b − d ) + ( d − a )( c − b )
= ( bd − bc − ad + ac ) + ( bc − cd − ab − ad ) + ( dc − bd − ac + ab ) = 0
b) I ( i ) , J ( j ) K ( k ) , L ( l ) lần lượt là trung điểm của các đoạn AC , BD, AB, CD

a+c b+d a+b c+d
⇒i
= = ;j =;k = ;l
2 2 2 2
1a+c b+d 
Khi đó, trung điểm của IJ có tọa độ là:  + 
2 2 2 
1 a+b c+d 
Trung điểm của KL có tọa độ là:  + 
2 2 2 
1
Vậy hai trung điểm có cùng tọa độ bằng ( a + b + c + d ) nên chúng trùng nhau.
4
DẠNG 2. TỌA ĐỘ VÉC TƠ

 
Câu 6. Cho a =− (1; 2 ) ; b = ( 0; 3) tìm tọa độ của các vectơ sau:
        
a) x = a+b ; y = a − b ; z =− 2a 3b.
       1
b) u = 3a − 2b ; v = 2 + b ; w =− 4a b.
2
Lời giải
     
a) x = a + b = (1 + 0; −2 + 3) = (1;1) , y = a − b = (1 − 0; −2 − 3) = (1; −5 ) ,
  
z = 2a − 3b = ( 3.1 + 3.0; 2. ( −2 ) − 3.3) = ( 2; −13) .
        1  11 
b) u = 3a − 2b = ( 3; −12 ) , u = 2a + b = ( 2; −1) , w = 4a − b = 4  3; − 
2  2
   1 
Câu 7. Cho a = ( 2; 0 ) ; b =
 − 1; ( 4; − 6 ) .
; c =
 2
   
a) Tìm tọa độ của vectơ d = 2a − 3b + 5 c.
   
b) Tìm 2 số m, n sao cho ma + b − n c = 0.
  
c) Biểu diễn vectơ c theo a,b.
Lời giải
     1   63 
a) d = 2a − 3b + 5c =  2.2 − 3. ( −1) + 5.4; 2.0 − 3. + 5. ( 6 )  =  27; − 
 2   2 
 1
       1     2m − 1 − 4n =0 m =
(
b) Ta có: ma + b − nc = 0 ⇒ m.2i +  −i + j  − n 4i − 6 j = 0 ⇔  1

) ⇔
 3
 2 
 2
+ 6n =0 n = − 1
 12
4 = x.2 + y ( −1)
    x = 8
c) Giả sử: c = xa + yb ( x; y ∈ R ) ta có:  1 ⇔  y = −12
−6= x.0 + y. 
 2
  
Vậy =c 8a − 12b
Trang 5
DẠNG 3. TỌA ĐỘ ĐIỂM
Câu 8. Cho hai điểm A ( 3; − 5 ) , B (1;0 ) .

 
a) Tìm tọa độ điểm C sao cho: OC = −3 AB .
b) Tìm điểm D đối xứng với A qua C .
c) Tìm điểm M chia đoạn AB theo tỉ số k = −3 .
Lời giải.
a) Gọi C ( xC ; yC ) .
 
Theo bài OC = −3 AB ⇔ ( xC ; yC ) = −3 ( −2;5 ) =( 6; −15) ⇒ C ( 6; − 15)
 x A + xD
 xC =
2
b) D đối xứng với A qua C hay C là trung điểm của AD ⇒ 
 y = A + yD
y
 C 2
 xD = 2 xC − x A = 2.6 − 3= 12
⇔ ⇒ D (12; − 25 ) .
 yD =2 yC − y A =2 ( −15 ) − ( −5 ) =−25
 x A + 3 xB 3 + 3.1 3
= xM = =
1+ 3 4 2 3 5
c) M chia đoạn AB theo tỉ số k = −3 ⇒  ⇒ M  ;− .
 y = y A + 3 yB = −5 + 3.0 = − 5 2 4
 M
1+ 3 4 4
Câu 9. Cho ba điểm A ( −1;1) , B (1;3) , C ( −2;0 ) .

a) Chứng minh ba điểm A, B, C thẳng hàng.
b) Tìm các tỉ số mà điểm A chia đoạn BC , điểm B chia đoạn AC , điểm C chia đoạn AB .
Lời giải:

 AB = ( 2; 2 )  3 
a) Từ tọa độ các điểm ta có:   ⇒ BC = − . AB nên 3 điểm A, B và C thẳng hàng.
 BC =( −3; − 3) 2
b) Ta có:

 AB = ( 2; 2 )  
+   ⇒ AB = −2. AC ⇒ A chia đoạn BC theo tỉ số k = −2 .
 AC = ( −1; − 1)

 BA =( −2; − 2 )  2  2
+   ⇒ BA= .BC ⇒ B chia đoạn AC theo tỉ số k = .
 AC =( −3; − 3) 3 3

CA = (1;1)  1  1
+   ⇒ CA= .CB ⇒ C chia đoạn AB theo tỉ số k = .
CB = ( 3;3) 3 3
Câu 10. Cho ba điểm A (1; − 2 ) , B ( 0; 4 ) , C ( 3; 2 ) .

  
a) Tìm tọa độ các vectơ AB , AC , BC .
  
c) Tìm tọa độ điểm M sao cho CM = 2 AB − 3 AC .
   
d) Tìm tọa độ điểm N sao cho AN + 2 BN − 4CN = 0.
Lời giải:
  
a) AB = ( −1;6 ) , AC = ( 2; 4 ) , BC= ( 3; − 2 ) .
Trang 6
 x A + xB 1
=  xI = 2 2 1 
b) I là trung điểm của AB ⇔  ⇒ I  ;1 .
y y A + yB 2 
= = 1
 I
2
  
c) Ta có: CM =( xM − 3; yM − 2 ) , 2 AB − 3 AC =2 ( −1; 6 ) − 3 ( 2; 4 ) = ( −8;0 )
    xM − 3 =−8  xM = −5
⇒ CM = 2 AB − 3 AC ⇔  ⇔ ⇒ M ( −5; 2 ) .
 yM − 2 = 0  yM = 2
   
d) AN + 2 BN − 4CN = 0 ⇒ ( xN − 1; y N + 2 ) + 2 ( xN ; y N − 4 ) − 4 ( xN − 3; y N − 2 ) =
( 0;0 )
 xN = 11
⇔ ( − xN + 11; − yN + 2 ) =( 0;0 ) ⇔  ⇒ N (11; 2 ) .
 yN = 2
Câu 11. Cho ba điểm A ( −1;1) , B ( 2;1) , C ( −1; − 3) .

a) CMR: Tồn tại tam giác ABC .
b) Tính chu vi tam giác.
d) Xác định điểm D sao cho tứ giác ABCD là hình bình hành.
e) Tìm điểm M thuộc trục Ox sao cho M cách đều A, B .
f) Tìm điểm N thuộc trục Oy sao cho N cách đều B, C .
Lời giải.
a) Ta có phương trình đường thẳng AB : = y ax + b
A∈ d 1 =−a + b a = 0
 ⇔ ⇔ ⇒d:y= 1
B ∈ d 1
= 2 a + b b = 1
Do C không thuộc d nên ba điểm A, B, C không thẳng hàng, tức là tam giác tồn tại.
  
b) Ta có AB = ( 3; 0 ) , BC = ( −3; − 4 ) , AC= ( 0;− 4 )
3; BC =
⇒ AB = 32 + 42 = 5; AC = 4 ⇒ PABC = 3 + 5 + 4 = 12 .
 x A + xB + xC
=  xG = 0
3  1
c) Tọa độ trọng tâm G :  ⇒ G  0; −  .
 y = y A + yB + yC = − 1  3
 G
3 3
  −1 − x =3
d) Gọi D ( x; y ) , ABCD là hình bình hành thì AB = DC ⇔
−3 − y =0
 x = −4
⇔ ⇒ D ( −4; − 3) .
 y = −3
1
e) Phương trình trung trực của đoạn thẳng AB là x = . M là giao của trung trực này với trục
2
1 
Ox hay M  ;0  .
2 
CN =1 + ( x + 3)
 2 2
f) Gọi N ( 0; x ) ⇒  .
 BN = 2 + (1 − x )
2 2 2

N cách đều B và C khi CN 2 = BN 2 ⇔ 1 + ( x + 3) = 22 + (1 − x )
2 2
5  5
⇔ x 2 + 6 x + 10 = − ⇒ N  0; −  .
x2 − 2x + 5 ⇔ x =
8  8
Trang 7
Câu 12. Cho tam giác ABC có A ( 4;1) , B ( 2; 4 ) , C ( 2; − 2 ) .
a) Tính chu vi tam giác.
b) Xác định điểm D sao cho tứ giác ABCD là hình bình hành.
c) Xác định tọa độ trọng tâm G của tam giác ABC .
d) Xác định tọa độ trực tâm H của tam giác.
e) Xác định tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác.
Lời giải.
  
a) Ta có AB = ( −2;3) , BC= ( 0; − 6 ) , AC =( −2; − 3)
⇒ AB = 22 + 32 = 13 ; BC = 6 , AC = 22 + 32 = 13 ⇒ PABC =
2 13
  2 − x =−2
b) Gọi D ( x; y ) , ABCD là hình bình hành thì AB = DC ⇔
−2 − y =3
x = 4
⇔ ⇒ D ( 4; − 5 ) .
 y = −5
4+2+2 8 1+ 4 − 2 8 
c) Tọa độ trọng tâm G của tam=
giác xG == ; yG = 1 ⇒ G  ;1 .
3 3 3 3 
3
d) Ta có phương trình đường thẳng AC : = y x − 5 . Suy ra đường cao BF qua B và vuông góc
2
−2 2 16
với AC là =y ( x − 2 ) + 4 ⇔ y =− x + .
3 3 3
3
Phương trình đường thẳng AB là y = − x + 7 suy ra đường cao CK đi qua C và vuông góc với
2
2 2 10
AB là y= ( x − 2) − 2 ⇔ y = x − .
3 3 3
 2 10
=y x−  13
3 3 x =  13 
Tọa độ trực tâm H là giao điểm của BF và CK nên  ⇔  2 ⇒ H  ;1 .
y = 2 16  y = 1 2 
− x+
 3 3
 5
e) Trung điểm đoạn AB và BC lần lượt là M  3;  , N ( 2;1)
 2
2 5
Phương trình trung trực của AB đi qua M và vuông góc với AB là: y= ( x − 3) + .
3 2
Phương trình trung trực của BC là y = 1
3 
Tâm đường tròn ngoại tiếp I là giao điểm của hai trung trực nên I  ;1 .
4 
Câu 13. Cho A (1;3) , B ( 2;5 ) và C ( 4; − 1) .

a) Tìm chu vi của tam giác ABC .
b) Tìm tọa độ trung điểm của các đoạn thẳng AB, AC .
d) Tìm tọa độ điểm D để tứ giác ABCD là hình bình hành.
e) Tìm tọa độ trực tâm H của tam giác.
f) Tìm tọa độ tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác.
  
Lời giải
a) Ta có AB = (1; 2 ) , BC= ( 2; − 6 ) , AC= ( 3;− 4 )
⇒ AB = 12 + 22 = 5; BC = 22 + 62 = 40; AC = 32 + 42 = 5 ⇒ PABC = 5 + 5 + 40 .
Trang 8
1+ 2 3 3+5 3 
b) Tọa độ trung điểm M của đoạn AB :=
xM = ;=yM = 4 ⇒ M  ;4
2 2 2 2 
1+ 4 5 3 −1 5 
Trung điểm của N của đoạn AC= : xn = ;=yN = 1 ⇒ N  ;1
2 2 2 2 
7 7
c) Tọa độ trọng tâm G tương tự như các bài toán trước G  ;  .
3 3
  4 − x =1
d) Gọi D ( x; y ) , ABCD là hình bình hành thì AB = DC ⇔
−1 − y =2
x = 3
⇔ ⇒ D ( 3; − 3) .
 y = −3
1
y 2 x + 1 . Suy ra đường cao CH là y =
e) Ta có phương trình đường thẳng AB : = − ( x − 4 ) − 1.
2
4 13 3
Phương trình đường thẳng AC là y = − x + . Suy ra đường cao BE là y= ( x − 2) + 5
3 3 4
 1
 y =− ( x − 4 ) − 1.
2  x = −2
Tọa độ trực tâm H thỏa mãn  ⇔  ⇒ H ( −2; 2 ) .
 y= 3 ( x − 2 ) + 5 y = 2
 4
1 3
f) Phương trình trung trực của AB đi qua M và vuông góc với AB là: y =
− x− +4.
2 2
3 5
Phương trình trung trực của BC là: y =
 x −  +1
4 2
Tọa độ tâm đường tròn ngoại tiếp I là giao điểm của hai trung trực nên thỏa mãn
 1 3  9
y =−  x −  + 4. x=
 2  2  
 2 9 5
 ⇔ ⇒ I ; .
y= 3  x − 5  +1 y = 5 2 2
    2
4 2
DẠNG 4. ỨNG DỤNG

Câu 14. Trong mặt phẳng Oxy cho A (1;1) , B ( 2; 4 ) , C (10; −2 )
a). Chứng minh rằng ABC là tam giác vuông.
 
b). Tính BA.BC suy ra cosB
Lời giải
  
a). AB= AB = 10 , AC= AC = 90 , BC = BC = 100
2
Có BC= AB 2 + AC=2
100 ⇒ ∆ABC vuông tại A .
   
b). Có BA = ( −1; −3) , BC = ( 8; −6 ) ⇒ BA.BC = (−1).8 + (−3)(−6) = 10
     
(
Ngoài ra BA.BC = BA . BC cos BA, BC )
 
  BA.BC 10 1
(
⇒ cos BA, BC = )   =
BA . BC 10. 100
= .
10
( ) (
Câu 15. Cho ba điểm A 4 3; −1 , B ( 0;3) , C 8 3;3 . )
a) Tìm đỉnh thứ tư của hình bình hành ABCD .
   
b) Tìm AD. AB , AD.BC
Trang 9
Lời giải
 
a) Tú giác ABCD là hình bình hành nên AD = BC .
 
Gọi tọa độ điểm D là D ( x; y ) thì AD = ( ) ( )
x − 4 3; y + 1 , BC = 8 3;0
Từ đó suy ra x = 12 3 , y = −1 . Vậy ta có D (12 3; −1) .

  1     1 187
b) Ta có AD. AB − ( AD + AB ) − ( AD − AB )  =
2 2
( 64 − 448 ) =− ;
4   4 2
   2
AD.= BC AD = 192 .
 1    
Câu 16. Cho =u i − 5 j và v= ki − 4 j . Tìm k để
2
   
a) u ⊥ v b) u = v
Lời giải.
 1  
Ta có= u  ; −5  , = v ( k ; −4 )
2 
  1
a) u ⊥ v ⇔ .k + ( −5 ) . ( −4 ) =0 ⇔ k =−40 .
2
 1 1 
b) Ta có u = + 25 = 101 ,=v k 2 + 16 .
4 2
  1 101 37 37
Do đó u =v ⇔ k 2 + 16 = 101 ⇔ k 2 + 16 = ⇔ k 2 = ⇔ k = ± .
2 4 4 2
 
Câu 17. Cho các véc-tơ a = ( −2;3) , b = ( 4;1) .
    
a) Tìm các số k và m sao cho = c k a + mb vuông góc với véc-tơ a + b .
    
b) Tìm véc-tơ d biết a.d = 4 và b.d = −2 .
Lời giải.
  
a) Ta có c =k .a + m.b =− ( 2k + 4m;3k + m )
     
( ) ( )
Để c ⊥ a + b ⇔ c. a + b =0 ⇔ 2 ( −2k + 4m ) + 4 ( 3k + m ) =0 ⇔ 2k + 3m =0
  
Vậy với 2k + 3m = (
0 thì c ⊥ a + b . )

b) Gọi d = ( x; y )
 5
     x= −
−2 x + 3 y =4  7
Khi đó từ a.d = 4 và b.d = −2 , ta có hệ phương trình và  ⇔ .
4 x + y = −2 y = 6
 7
  5 6 
Vậy và d =  − ;  .
 7 7
 
Câu 18. Tính góc giữa hai véc-tơ và a và b trong các trường hợp sau
 
a) a= (1; −2 ) , b =( −2; −6 )
 
b) a = ( −3; 4 ) , b = ( 4;3) .
 
c) a = ( 2;5 ) , =
b ( 3; −7 ) .
Lời giải.
Trang 10

  a.b 1. ( −2 ) + ( −2 ) . ( −6 ) 10 2
a) Áp dụng công thức cos =
a, b ( ) =
a.b

1 + 4. 4 + 36
= =
200 2
,
 
( )
Vậy a, b = 45 .

  a.b ( −3) .4 + 4.3= 0
( )
b) Ta có cos a, b=  =
a.b

9 + 16. 16 + 9
= 0,
25
 
( )
Vậy a, b = 90 .

  a.b 2.3 + 5. ( −7 ) −29 2
( )
c) Ta có cos a, b =   =
a.b 4 + 25. 9 + 49
=
29 2
= −
2
,
 
( )
Vậy a, b = 135 .
 
Câu 19. Cho u = ( 4;1) và v = (1; 4 ) .
  
a) Tìm m để a= u + m.v vuông góc với trục hoành.
     
b n.u + v tạo với véc-tơ c = i + j một góc 45 .
b) Tìm n để =
Lời giải.
 
a) Ta có i = (1;0 ) , a =( 4 + m;1 + 4m ) .
 
Véc-tơ a vuông góc với trục hoành khi và chỉ khi a . i = 0 ⇔ 4 + m = 0 ⇔ m = −4
   
b) Ta có b = ( 4n + 1; n + 4 ) , c =i + j =(1;1) .
 
Góc giữa hai véc-tơ b , c là 45 khi
cos 45 =
( 4n + 1) + ( n + 4 ) ⇔
5 ( n + 1)
=
2
2. ( 4n + 1) + ( n + 4 )
2 2 2
2. 17 n + 16n + 17 2
n + 1 ≥ 0
⇔ 5 ( n +=
1) 17 n 2 + 16n + 17 ⇔  2 2
25n + 50n + 25= 17 n + 16n + 17
n ≥ −1 1
⇔ 2 ⇔n=− .
4n + 17 n + 4 =0 4
1
Vậy n = − .
4
( )
Câu 20. Cho các điểm A 4 3; −1 , B ( 0;3) , C 8 3;3 . ( )
a) Tính các cạnh của tam giác ABC .
b) Tính các góc của tam giác ABC .
Lời giải.

( )
a) Ta có AB =−4 3; 4 ⇒ AB = 48 + 16 =8.

(
= 8 3;0 ⇒ BC
BC )
= 8 3

(
CA = −4 3; −4 ⇒ AB =8 )
AB 2 + AC 2 − BC 2 128 − 192 1
b) Ta có cos A = = = − .
2. AB. AC 128 2
Suy ra  = C
A = 120 và vì tam giác cân tại A nên B
 = 30 .
Trang 11
Câu 21. Cho tam giác ABC có ba đỉnh A ( −3;0 ) , B ( 3;0 ) , C ( 2;6 ) . Tìm tọa độ trọng tâm G và trực tâm
H của tam giác.
Lời giải.
 x A + xB + xC 2
=  xG = 3 3 2 
Trọng tâm G có tọa độ  . Vậy G  ; 2  .
y y A + yB + yC 3 
= = 2
 G
3
Gọi H ( x; y ) là trực tâm ta có
  x = 2
 AH .BC = 0 ( x + 3)( 2 − 3) + ( y − 0 )( 6 − 0 ) =0 − x + 6 y =3 
   ⇔ ⇔ ⇔ 5.
 BH . AC = 0 ( x − 3)( −3 − 2 ) + ( y − 0 )( 0 − 6 ) =0 −5 x − 6 y =−15  y =
 6
 5
Vậy H  2;  .
 6
Câu 22. Cho điểm A (1;1) , B ( 2; 4 ) và C (10; −2 ) .
a) Chứng minh tam giác ABC vuông tại A .
 
b) Tính tích vô hướng BA . BC và tính cos B , cos C .
Lời giải.
   
a) Ta có AB = (1;3) và AC = ( 9; −3) nên AB . AC = 9 − 9 = 0 .
Vậy tam giác ABC vuông tại A .
   
b) Ta có BA = ( −1; −3) , BC= ( 8; −6 ) . Do đó BA . BC =−8 + 8 =10 .
 
BA = 12 + 32 = 10 , BC = 82 + 62 = 10 , mà BA . BC = BA.BC.cos B
1
Suy ra 10 = 10.cos B . Vậy cos B = .
10
  3
Tương tự ta có CA . CB = 90 ⇒ cos C =
10
Câu 23. Cho hai điểm A ( 2; 4 ) và B (1;1) . Tìm tọa độ điểm C sao cho tam giác ABC là tam giác vuông
cân tại B .
Lời giải.
 
Gọi C ( x; y ) thì BA = (1;3) và BC =( x − 1; y − 1) .
Điều kiện tam giác ABC vuông cân tại B là
 

 BA . BC = 0 1. ( x − 1) + 3. ( y − 1) =
 0
 ⇔ 2 2
1 + 3 = ( x − 1) + ( y − 1)
2 2
 BA = BC
 
 y = 0
 
 x= 4 − y  x= 4 − y x = 4
⇔ ⇔ ⇔ .
( 3 − 3 y )
2
+ ( y − 1)
2
10
= 10 y 2
− 20 y 0
=  y = 2
  
  x = −2
Vậy có hai điểm C có tọa độ ( 4;0 ) , ( −2; 2 ) .
Câu 24. Cho bốn điểm A ( 7; −3) , B ( 8; 4 ) , C (1;5 ) , D ( 0; −2 ) . Chứng minh rằng tứ giác ABCD là hình
vuông.
Lời giải.
Ta chứng minh ABCD là hình thoi có một góc vuông.
Trang 12

AB = (1; 7 ) ⇒ AB = 12 + 7 2 = 5 2

BC = ( −7;1) ⇒ BC = 5 2

CD = ( −1; −7 ) ⇒ CD = 5 2

DA = ( 7; −1) ⇒ CD = 5 2
Vậy AB
= BC = CD = DA= 5 2 và vì A, B, C , D phân biệt nên ABCD là hình thoi.
 
Mặt khác AB.BC = 1. ( −7 ) + 7.1 = 0 nên AB ⊥ BC
Vậy ABCD là hình vuông.
Câu 25. Biết A (1; −1) và B ( 3;0 ) là hai đỉnh của hình vuông ABCD . Tìm tọa độ các đỉnh C và D .
Lời giải.
 
Gọi C ( x; y ) . Khi đó AB = ( 2;1) , BC= ( x − 3; y ) .
 

 AB ⊥ BC 2 ( x − 3) + 1. y =
 0
Điều kiện ABCD là hình vuông ta có  ⇔
( x − 3) + y =
2
 AB = BC
2
  5
 x = 4
2 (3 − x ) 2 (3 − x )  
y =
 y =

  y = −2 .
⇔ ⇔  ⇔
 x = 2
5 ( x − =
3) 5 ( x − =
3) 1
2 2
  
  y = 2
Với C ( 4; −2 ) ta tính được đỉnh D ( 2; −3) .
Với C ( 2; 2 ) ta tính được đỉnh D ( 0;1) .
Câu 26. Cho tam giác ABC với A ( 2; 4 ) , B ( −3;1) , C ( 3; −1) .

a) Tìm điểm D để tứ giác ABCD là hình bình hành.
b) Tìm chân A ' của đường cao vẽ từ đỉnh A của tam giác ABC .
Lời giải.
   xD − 2 = 3 + 3  xD = 8
a) Tứ giác ABCD là hình bình hành khi AD = BC ⇔  ⇔ .
 yD − 4 =−1 − 1  yD =2
Vậy D ( 8; 2 ) .
b) Gọi A ' ( x; y ) là chân đường cao AA ' của tam giác ABC .
  

 AA′ ⊥ BC 
 AA′.BC = 0
Ta có  ⇔    .
 A′ ∈ BC
 
 BA ′ = k . BC
 3
    x=
6 x − 2 y =4  5
Mà AA′ =( x − 2; y − 4 ) , BC= ( 6; −2 ) , BA′ =( x + 3; y − 1) nên  ⇔ .
−2 x − 6 y = 0 y = − 1
 5

 
Câu 1. Trên trục x ' Ox cho 2 điểm A, B lần lượt có tọa độ là a, b. M là điểm thỏa mãn
= MA k MB, k ≠ 1 .
Khi đó tọa độ của điểm M là:
ka − b kb − a a − kb kb + a
A. B. C. D.
k −1 k −1 k +1 k −1
Trang 13
Lời giải
Gọi x là độ của điểm M.
  kb − a
Ta có: MA = k MB ⇔ a − x = k ( b − x ) ⇔ ( k − 1) x = kb − a ⇔ x = ,k ≠1
k −1
Đáp án B.
      
Câu 2. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hai vectơ a= 4i + 6 j và b= 3i − 7 j. Tính tích vô hướng a.b
   
A. a.b = −30 . B. a.b = 3 . C. a.b = 30 . D. a.b = 43 .
Lời giải
Chọn A
 
Từ giả thiết suy ra a = ( 4;6 ) và =
b ( 3; −7 )

Suy ra a.b = 4.3 + 6. ( −7 ) =−30

Câu 3. ( ) AB 5,=
Trên trục O; i cho ba điểm A, B, C. Nếu biết= AC 7 thì CB bằng:
A. −2 B. 2 C. 4 D. 3
Lời giải
Ta có: CB =AB − AC =5 − 7 =−2
Đáp án A.

( )
Câu 4. Tên trục O; i cho hai điểm A, B lần lượt có tọa độ 1 và 5. Khi đó tọa độ điểm M thỏa mãn
  
2 MA − 3M B =0 là:
A. 10 B. 11 C. 12 D. 13
Lời giải
Đáp án D
    
2 MA − 3MB =⇔ 0 2 MA = 3MB ⇔ 2 ( x A − xM ) =3 ( xB − xM ) ⇔ xM =
13

Câu 5. Trên trục x ' Ox có vectơ đơn vị i . Mệnh đề nào sau đây sai?
 
A. xA là tọa độ điểm A ⇔ OA = x A .i
B. xB , xC là tọa độ của điểm B và C thì BC
= xB − xC
C. AC + CB =
AB
OA + OB
D. M là trung điểm của AB ⇔ OM =
2
Lời giải
Đáp án B
Ta có BC
= xB − xC
Câu 6. Trên trục x ' Ox , cho tọa độ của A, B lần lượt là −2;3 . Khi đó tọa độ điểm M thỏa mãn:
OM = MA.MB là:
2
A. 6 B. 6 C. −6 D. 4
Lời giải
Đáp án C
Gọi M có tọa độ là x ⇒ x 2 =( −2 − x )( 3 − x ) ⇒ x =−6
Trang 14
   
Câu 7. ( )
Trên trục O; i tìm tọa độ x của điểm M sao cho MA + 2 MC = 0 , với A, C có tọa độ tương ứng là
−1 và 3
5 2 2 5
A. x = B. x = C. x = D. x =
3 3 5 2
Lời giải
      
Từ MA + 2 MC =0 ⇔ OA − OM + 2 OC − OM = 0.( )
5
Hay −1 − x + 2 ( 3 − x ) = 0 ⇔ 3 x = 5 ⇔ x =
3
Đáp án A.
 
Câu 8. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hai vectơ u = ( 3; 4 ) và v = ( − 8;6 ) . Khẳng định nào sau đây
đúng?
   1 
A. u = v . B. M  0; −  . và v cùng phương.
 2
   
C. u vuông góc với v . D. u = − v .
Lời giải
Chọn C
  
Ta có u .v = 3. ( − 8 ) + 4.6 = 0 suy ra u vuông góc với v .
 3
Câu 9. Trong mp Oxy cho A ( 4;6 ) , B (1; 4 ) , C  7;  . Khảng định nào sau đây sai
 2
   9  
A. AB =( −3; −2 ) , AC=  3; −  . B. AB. AC = 0 .
 2
  13
C. AB = 13 . D. BC = .
2
Lời giải
Chọn D

Phương án A: AB =( −3; −2 ) , nên loại A.
 
Phương án B: AB. AC = 0 nên loại B.
   9
Phương án C: AB = 13 nên loại C. AC=  3; − 
 2
2
  5 2  5  13
Phương án D: Ta có BC =  6; −  suy ra BC = 6 +   = nên chọn D.
 2 2 2
 
Câu 10. Cho các vectơ a =(1; −2 ) , b =( −2; −6 ) . Khi đó góc giữa chúng là
A. 45o . B. 60o . C. 30o . D. 135o .
Lời giải
Chọn A

   
a.b 10 2  
Ta có a =(1; −2 ) , b =( −2; −6 ) , suy ra cos =
a.b
( )
a; b
=  =
5. 40 2
( )
45o .
⇒ a; b =
   

Câu 11. Cho OM =( −2; −1) , ON= ( 3; −1) . Tính góc của OM , ON ( )
2 2
A. 135o . B. − . C. −135o . D. .
2 2
Trang 15
Lời giải
Chọn A
 
  OM .ON −5 2  
(
Ta có cos OM , ON = )
  =
OM . ON 5. 10
= −
2
⇒ OM , ON = 135o . ( )
  
Câu 12. Trong mặt phẳng Oxy cho a = (1;3) , b = ( −2;1) . Tích vô hướng của 2 vectơ a.b là:
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Lời giải
Chọn A
  
Ta có a = (1;3) , b = ( −2;1) , suy ra a.b = 1. ( −2 ) + 3.1 = 1 .
Câu 13. Cặp vectơ nào sau đây vuông góc?
   
a ( 2; −1) và b = ( −3; 4 ) .
A. = a
B. = ( 3; −4 ) và b = ( −3; 4 ) .
   
C. a =( −2; −3) và b = ( −6; 4 ) . a
D. = ( 7; −3) và =b ( 3; −7 ) .
Lời giải
Chọn C

Phương án A: a.b =2. ( −3) + ( −1) .4 =−10 ≠ 0 suy ra A sai.

Phương án B: a.b= 3. ( −3) + ( −4 ) .4 ≠ 0 suy ra B sai.
  
Phương án C: a.b = −2. ( −6 ) − 3.4 = 0 ⇒ a ⊥ b suy ra C đúng.

Phương án D: a.b= 7.3 + ( −3) . ( −7 )= 42 ≠ 0 suy ra D sai.
 
Câu 14. Cho 2 =vec tơ a (= a1 ; a2 ) , b ( b1 ; b2 ) , tìm biểu thức sai:
     
A. =
a.b a1.b1 + a2 .b2 . B. a.b = a . b .cos a, b . ( )
  1  2 2   2    1    2 2 2 
C. a.=
b
2 
a +b − a+b . (  ) D. a.b=
2 
a +b −a −b .
( )
Lời giải
Chọn C

Phương án A: biểu thức tọa độ tích vô hướng = a.b a1.b1 + a2 .b2 nên loại A
    
Phương án B: Công thức tích vô hướng của hai véc tơ a.b = a . b .cos a, b nên loại B ( )
1     2 1      
2 
(  2 
)
Phương án C:  a 2 + b 2 − a + b  = a 2 + b 2 − a 2 + b 2 + 2ab  = ( 
− ab nên chọn C.)
Câu 15. Cho tam giác ABC có A (1; 2 ) , B ( −1;1) , C ( 5; −1) .Tính cos A
2 −1 1 −2
A. . B. . C. . D. .
5 5 5 5
Lời giải
Chọn B
 
Ta có AB =( −2; −1) , AC= ( 4; −3) suy ra
 
cos A=
AB. AC ( −2 ) .4 + ( −1) . ( −3)
−5 1
= = − . =
AB. AC 5 25
( −2 ) + ( −1) . 42 + ( −3)
2 2 2
5
      
( )
Câu 16. Trong mặt phẳng O; i, j cho 2 vectơ : a= 3i + 6 j và b= 8i − 4 j. Kết luận nào sau đây sai?
     
A. a.b = 0. B. a ⊥ b . C. a . b = 0 . D. a.b = 0 .
Lời giải
Trang 16
Chọn C
 
a ( 3;6 ) ; =
= b (8; −4 )

Phương án A: a.b = 24 − 24 = 0 nên loại A
  
Phương án B: a.b = 0 suy ra a vuông góc b nên loại B
 
Phương án C: a . b= 32 + 62 . 82 + ( −4 ) ≠ 0 nên chọn C.
2
 ?
Câu 17. Trong mặt phẳng Oxy cho A (1; 2 ) , B ( 4;1) , C ( 5; 4 ) . Tính BAC
A. 60o . B. 45o . C. 90o . D. 120o .
Lời giải
Chọn B
 
Ta có AB = ( 3; −1) , AC = ( 4; 2 ) suy ra
 
  AB. AC 10 2  
cos AB=(; AC =)
AB. AC
=
10. 20 2
(
⇒ AB; AC = )
45o .
    
Câu 18. Cho các vectơ a = (1; −3) , b = (
( 2;5) . Tính tích vô hướng của a a + 2b )
A. 16 . B. 26 . C. 36 . D. −16 .
Lời giải
Chọn D
    
(
Ta có a.a = 10 , a.b = −13 suy ra a a + 2b = )
−16 .
    
Câu 19. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho ba vectơ a = ( −2;3) , b =
( 4;1) và =
c k a + mb với k , m ∈ .
  
( )
Biết rằng vectơ c vuông góc với vectơ a + b . Khẳng định nào sau đây đúng?
A. 2k = 2m B. 3k = 2m C. 2k + 3m =
0 D. 3k + 2m =
0.
Lời giải
Chọn C
  
c =k a + mb =− ( 2k + 4m;3k + m )
Ta có    .
 a + b = ( 2; 4 )
     
( )
Để c ⊥ a + b ⇔ c a + b = ( )0 ⇔ 2 ( −2k + 4m ) + 4 ( 3k + m ) =0 ⇔ 2k + 3m =0.

( )
Câu 20. Trên trục O; i cho 4 điểm A, B, C, D có tọa độ lần lượt là a, b, c, d. Gọi E, F, G, H (có tọa độ lần
lượt là e, f, g, h) theo thứ tự là trung điểm của AB, BC, CD, DA. Xét các mệnh đề:
I. e + f + g + h = a + b + c + d
  
II. EG= EF + EH
  
III. AE + CF = 0
Trong các mệnh đề trên mệnh đề nào đúng?
A. Chỉ I B. II và III C. I, II, III D. Chỉ III
Lời giải
+ Áp dụng công thức tọa độ trung điểm ⇒ I đúng.
+ Lấy E làm gốc trục thì xE = e = 0 ⇒ g = f + h ⇒ II đúng.
  1   
+ AE + CE=
2
( )
AB + CB chỉ bằng 0 khi B là trung điểm của AB nên III sai.
Đáp án B
Trang 17
 
a
Câu 21. Trong mặt phẳng Oxy , cho = ( 2; −1) và b = ( −3; 4 ) . Khẳng định nào sau đây là sai?

A. Tích vô hướng của hai vectơ đã cho là −10 . B. Độ lớn của vectơ a là 5 .

C. Độ lớn của vectơ b là 5 . D. Góc giữa hai vectơ là 90o .
Lời giải
Chọn D

Ta có a= 22 + ( −1)= 5 nên B đúng.
2

b = ( −3) + 42 = 5 nên C đúng.
2

a.b =2. ( −3) + ( −1) .4 =−10 ≠ 0 nên A đúng, D sai.
 
Câu 22. Cho tam giác ABC có A (1; 2 ) , B ( −1;1) , C ( 5; −1) .Tính AB. AC
A. 7 . B. 5 . C. −7 . D. −5 .
Lời giải
Chọn D
 
Ta có AB. AC =( −2 ) .4 + ( −1) . ( −3) =−5 .
Câu 23. Trong mặt phẳng Oxy cho A ( −1;1) , B (1;3) , C (1; −1) . Khảng định nào sau đây đúng.
   
A. AB = ( 4; 2 ) , BC= ( 2; −4 ) . B. AB ⊥ BC .
C. Tam giác ABC vuông cân tại A . D. Tam giác ABC vuông cân tại B .
Lời giải
Chọn C

Phương án A: do AB = ( 2; 2 ) nên loại A.
     
Phương án B: AB = ( 2; 2 ) , BC= ( 0; −4 ) , AB.BC = −8 suy ra AB không vuông góc BC nên loại B.
  
Phương án C: Ta có AB = ( 2; 2 ) , AC = ( 2; −2 ) , BC= ( 0; −4 ) , suy ra AB = 8,
= AC
 
AB. AC = 0 .Nên Tam giác ABC vuông cân tại A .Do đó chọn C.
Câu 24. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho ba điểm A ( 3; −1) , B ( 2;10 ) , C ( −4; 2 ) Tính tích vô hướng
 
AB. AC
       
A. AB. AC = 40 B. AB. AC = −40 C. AB. AC = 26 D. AB. AC = −26
Lời giải
Chọn A
 
Ta có AB = ( −1;11) , AC = ( −7;3) .
 
Suy ra AB. AC =( −1) . ( −7 ) + 11.3 =40
 
Câu 25. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hai điểm A ( 3; −1) và B ( 2;10 ) . Tính tích vô hướng AO.OB
       
A. AO.OB = −4 . B. AO.OB = 0 . C. AO.OB = 4 . D. AO.OB = 16 .
Lời giải
Chọn C
   
Ta có AO = ( −3;1) , OB = ( 2;10 ) . Suy ra AO.OB = −3.2 + 1.10 =
4.
Câu 26. Trên trục ( ∆ ) cho bốn điểm A, B, C, D bất kì. Đẳng thức nào sau đây là đúng?
Trang 18
A. AB.CD + AC.DB + AD.BC =
0 B. AB.DB + AC.BC + AD.CD =
0
C. AB. AC + AD.BC + BC.CD =
0 D. BD.BC + AD. AC + CB.CA =
0
Lời giải
  
Chọn gốc tọa độ O ≡ A ⇒ x A= 0, xB= AB, xC= AC , xD= AD
Từ đáp án A: VT= xB ( xD − xC ) + xC ( xB − xD ) + xD ( xC − xB =
) 0
Đáp án A

( )
Câu 27. Trên trục O; i cho ba điểm A, B, C có tọa độ lần lượt là −5; 2; 4 . Khi đó tọa độ điểm M thảo mãn
   
2 MA + 3MC + 4 MB = 0 là:
10 10 5 5
A. B. C. D.
3 9 3 4
Lời giải
Đáp án B
    10
2 MA + 3MC + 4 MB = 0 ⇔ 2 ( −5 − xM ) + 3 ( 4 − xM ) + 4 ( 2 − xM ) =⇔
0 xM =
9
Câu 28. Trên trục x ' Ox cho tọa độ các điểm B, C lần lượt là m − 2 và m 2 + 3m + 2 . Tìm m để đoạn thẳng
BC có độ dài nhỏ nhất.
A. m = 2 B. m = 1 C. m = −1 D. m = −2
Lời giải
Đáp án C

( m + 1)
2
BC = BC = m 2 + 2m + 4 = + 3 ≥ 3 ∀m ∈  . BC nhỏ nhất khi m + 1 =0 ⇔ m =−1
Câu 29. Trên trục x ' Ox cho 4 điểm A, B, C, D. Gọi I, J, K, L lần lượt là trung điểm của AC, DB, AD,
BC. Mệnh đề nào sau đây là sai?
     
A. AD + CB = 2 IJ B. AC + DB = 2 KI
  
C. Trung điểm các đoạn IJ và KL trùng nhau D. AB + CD = 2 IK
Lời giải
Đáp án D
Ta có:
xD − x A + xB − xC = xB + xD − ( x A + xC ) = 2 xJ − 2 xI = 2 ( xJ − xI )

Là tọa độ của 2IJ nên A đúng.
Tương tự:

( xC − xA ) + ( xB − xD ) = 2 ( xL − xK ) là tọa độ của 2KL ⇒ B đúng.
Gọi E, F là trung điểm của IJ và KL

1 1 1
xE = ( xI + x J ) = ( xA + xC ) + ( xD + xB )
2 4 4 ⇒ xE = xF ⇒ C đúng.
1 1 1
xF = ( xK + xL )= ( xA + xD ) + ( xC + xB )
2 4 4
Vậy đáp án D sai.
Trang 19
  
Câu 30. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hai vectơ a = ( −3; 2 ) và b = ( −1; −7 ) . Tìm tọa độ vectơ c biết
 
c.a = 9 và c.b = −20
   
A. c = ( −1; −3) B. c = ( −1;3) C. =c (1; −3) D. c = (1;3)
Lời giải
Chọn B

Gọi c = ( x; y )

c.a = 9 −3 x + 2 y =9 x = −1 
Ta có    ⇔ ⇔ →= c ( −1;3)
c.b = −20 − x − 7 y =−20  y =3
  
Câu 31. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho ba vectơ
= a (1;
= 2 ) , b ( 4;3) và c = ( 2;3) .
  
Tính= (
P a. b + c . )
A. P = 0 B. P = 18 C. P = 20 D. P = 28
Lời giải
Chọn B
    
Ta có b + c = ( )
( 6;6 ) . Suy ra P = a. b + c = 1.6 + 2.6 = 18 .
 
Câu 32. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hai vectơ a =( −2; −1) và =
b ( 4; −3) . Tính cosin của góc giữa
 
hai vectơ a và b
  5   2 5   3   1
( )
A. cos a, b = −
5
B. cos a, b = ( )
5
C. cos a, b =
2
( ) D. cos a, b = ( )
2
Lời giải
Chọn A

  a.b −2.4 + ( −1) . ( −3) 5
( )
Ta có cos a, b =   =
a.b 4 + 1. 16 + 9
= −
5
Câu 33. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hai điểm A (1; 2 ) và B ( −3;1) . Tìm tọa độ điểm C thuộc trục
tung sao cho tam giác ABC vuông tại A.
A. C ( 0;6 ) . B. C ( 5;0 ) . C. C ( 3;1) . D. C ( 0; −6 ) .
Lời giải
Chọn A

 AB =( −4; −1)

Ta có C ∈ Oy nên C ( 0; c ) và   .

 AC =−( 1; c − 2 )
 
Tam giác ABC vuông tại A nên AB. AC = 0 ⇔ ( −4 ) . ( −1) + ( −1)( c − 2 ) = 0 ⇔ c = 6.
Vậy C ( 0;6 ) .
 
Câu 34. Tìm x để hai vectơ a = ( x; 2) và =
b (2; −3) có giá vuông góc với nhau.
A. 3. B. 0. C. −3 . D. 2.
Lời giải
Chọn A
Trang 20
  
Vectơ a = ( x; 2) và =
b (2; −3) có giá vuông góc với nhau ⇔ a.b = 0 ⇔ 2 x − 6 = 0 ⇔ x = 3
Vậy x = 3 .
Câu 35. Cho tam giác ABC có A ( −1; 2 ) , B ( 0;3) , C ( 5; − 2 ) . Tìm tọa độ chân đường cao hạ từ đỉnh A của
tam giác ABC .
A. ( 0;3) . B. ( 0; − 3) . C. ( 3;0 ) . D. ( −3;0 ) .
Lời giải
Chọn A
A
B C
  
Ta có AB = (1;1) ; AC = ( 6; − 4 ) ; BC = ( 5; − 5) .
 
Nhận thấy rằng AB. BC = 1.5 + 1.(−5) = 0 nên tam giác ABC vuông tại B.
Vậy chân đường cao hạ từ đỉnh A của tam giác ABC trùng với đỉnh B ( 0;3) .
Câu 36. Trên trục x ' Ox cho 4 điểm A, B, C, D. Đẳng thức nào sau đây là đúng?
2 2 2
A. DA .BC + DB .CA + DC . AB + BC.CA. AB =
0
2 2 2
B. DA .BC + DB .CA + DC . AB =
0
2 2 2
C. AB .BC + CD .DB + DB .CA =
0
D. DA.BC + DB.CA + CD. AB + BC. AB =
0
Lời giải
Đáp án A
Chọn D là gốc tọa độ và a, b, c lần lượt là tọa độ của A, B, C.
Ta có:
2 2
DA .CB + DB .CA + DC 2 . AB + AB.CA. AB =
0
= a 2 ( c − b ) + b 2 ( c − a ) + c 2 ( b − a ) + ( c − b )( a − c )( b − a )
= a 2 c − a 2b + b 2 a − b 2 c + c 2b − c 2 a + c 2b − c 2 a + abc − c 2b − b 2 a + b 2 c − a 2 c + c 2 a + a 2b − abc = 0
 
Câu 37. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai vectơ u = (1; 2= ) và v ( 4m ; 2m − 2 ) . Tìm m để
 
vectơ u vuông góc với v .
1 1
A. m = . B. m = − . C. m = 1 . D. m = −1 .
2 2
Lời giải
Chọn A
   1
Hai vectơ u ⊥ v ⇔ u.v = 0 ⇔ 4m + 2. ( 2m − 2 ) = 0 ⇔ 8m − 4 = 0 ⇔ m = .
2
Trang 21
    
Câu 38. Xác định tọa độ của vectơ c= a + 3b biết a =( 2; −1) , b =( 3; 4 )
   
A. c = (11;11) B.= c (11; −13) C. c = (11;13) D. c = ( 7;13)
Lời giải
  
c = a + 3b = ( 2; −1) + ( 9;12 ) = (11;11)
Đáp án A
       
Câu 39. Cho a = ( 2;1) , b = ( 3; 4 ) , c = ( −7; 2 ) . Tìm vectơ x sao cho x − 2a =b − 3c .
   
A. x = ( 28; 2 ) B. x = (13;5 ) C. x = (16; 4 ) D. x = ( 28;0 )
Lời giải
       
x − 2a =b − 3c ⇔ x =2a + b − 3c =( 28; 0 )
Đáp án D
    
c 5a − 2b biết a =( 3; −2 ) , b =(1; 4 )
Câu 40. Xác định tọa độ vectơ =
   
c ( 2; −11)
A. = B. c = ( −2;11) C. c = ( 2;11) D. c = (11; 2 )
Lời giải
Đáp án D

c= 3 ( 3; −2 ) + 2 (1; 4 )= (11; 2 )
        
Câu 41. Cho a =( 3; −1) , b =( 0; 4 ) , c =( 5;3) . Tìm vectơ x sao cho x − a + 2b − 3c =0.
A. (18; 0 ) B. ( −8;18 ) C. ( 8;18 ) D. ( 8; −18 )
Lời giải
Đáp án A
        
x − a + 2b − 3c = 0 ⇔ x = a − 2b + 3c = (18; 0 )
    
( )
Câu 42. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ O; i, j , cho hai vectơ a= 2i − j và b = ( −4; 2 ) . Khẳng định
nào sau đây là đúng?
   
A. a và b cùng hướng. B. a và b ngược hướng.
 
C. a = ( −1; 2 ) . D. a = ( 2;1) .
Lời giải
Chọn  B.
    
Ta có a =2i − j ⇒ a =( 2; −1) ⇒ b =−2a
 
⇒ a và b ngược hướng.
Câu 43. Trong mặt phẳng Oxy , cho hai điểm B ( −1;3) và C ( 3;1) . Tìm tọa độ điểm A sao cho tam giác
ABC vuông cân tại A .
A. A ( 0;0 ) hoặc A ( 2; − 4 ) . B. A ( 0;0 ) hoặc A ( 2; 4 ) .
C. A ( 0;0 ) hoặc A ( −2; − 4 ) . D. A ( 0;0 ) hoặc A ( −2; 4 ) .
Lời giải
Chọn B
Tìm tọa độ điểm A sao cho tam giác ABC vuông cân tại A .
 AB = AC  AB 2 = AC 2
Gọi A ( x ; y ) . Tam giác ABC vuông cân tại A ⇔  ⇔   
 AB ⊥ AC  AB. AC = 0
Trang 22
( −1 − x )2 + ( 3 − y )2 =( 3 −= x ) + (1 − y )
2 2
2 x y= 2 x y
⇔ ⇔ 2 ⇔ 2
( −1 − x )( 3 − x ) + ( 3 − y )(1 − y ) =0
2
 x + y − 2 x −=
4 y 0 x −=2x 0
2 x = y
 = x 0,= y 0
⇔  x = 0 ⇔  .
 x = 2 =  x 2,= y 4

Vậy A ( 0;0 ) hoặc A ( 2; 4 ) .
  
Câu 44. Cho véc tơ a (1; −2 ) . Với giá trị nào của y thì véc tơ b = ( 3; y ) tạo với véctơ a một góc 45
 y = −1 y =1
A. y = −9 . B.  . C.  . D. y = −1 .
y = 9  y = −9
Lời giải
Chọn D

  a.b 3− 2y
Ta có: cos = ( )
a, b =
a.b

5. 9 + y 2
.
    3− 2y 2
cos a, b
Góc giữa hai véc tơ a và b bằng 45 suy ra= ( ) =
5. 9 + y 2 2
(1) .
6 − 4 y ≥ 0
(1) ⇔ 90 + 10 y 2 =6 − 4 y ⇔ 
(6 − 4 y )
2 2
90 + 10 y =
 3
y ≤
⇔ 2 ⇔ y= −1 .
 y2 − 8 y − 9 =0

         
 
A. 120° . B. 60° . C. 90° . D. 30° .
Lời giải
Chọn C
     
y 2a − b vuông góc với nhau nên
Vì hai véc tơ x= a + b , =
     2 2   2 2    
( )(
a + b . 2a − b = )
0 ⇔ 2a − b + a.b = 0 ⇔ 2. a − b + a . b .cos a, b = 0 ( )
     
⇔ 2. ( 2 ) ( ) ( ) ( )
2
− 22 + 2.2.cos a, b =
0 ⇔ cos a, b = 90° .
0 ⇔ a, b =
     
Câu 46. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy =
cho a (2;1),
= b (3;
= 4), c (7; 2) . Cho biết=
c ma + nb khi đó.
22 3 22 3 1 −3 22 −3
A.
= m = ;n . − ; n=
B. m = − . C.=m = ;n . D.
= m = ;n .
5 5 5 5 5 5 5 5
Lời giải
Chọn D
 
Ta có ma + nb = (2m + 3n; m + 4n) .
 22
    m =
2m + 3n =
7 5
Có c = ma + nb ⇔  ⇔ .
m=+ 4n 2 n = −3
 5
Trang 23
Câu 47. Trong mặt phẳng Oxy, cho các điểm A ( 4; 2 ) , B ( −2;1) , C ( 0;3) , M ( −3;7 ) . Giả sử
  
AM = x. AB + y. AC ( x, y ∈  ) . Khi đó x + y bằng
12 12
A. . B. 5 . C. − . D. −5 .
5 5
Lời giải
Chọn A
  
AM ( −7;5 ) , AB ( −6; −1) , AC ( −4;1) .
  
Giả sử AM = x. AB + y. AC ( x, y ∈  ) .
 13
6 x + 4 y =7  x = − 10
Hệ phương trình  ⇔ .
 x − y =−5 y = 37
 10
  
Câu 48. Trong mặt phẳng Oxy ;cho các véc tơ = a ( 2; −1) ; b = ( 0; 4 ) và c = ( 3;3) . Gọi m và n là hai số
  
thực sao cho=c ma − nb . Tính giá trị biểu thức = P m2 + n2 .
225 100 97 193
A. P = . B. P = . C. P = . D. P = .
64 81 64 64
Lời giải
Chọn A
 
Ta có ma − nb= ( 2m; − m − 4n ) .
 3
m =
    2m = 3  2
Khi đó c = ma − nb ⇔  ⇔ .
 − m − 4n = 3  −9
n=
 8
225
Vậy P = m 2 + n 2 = .
64
      2 2
Câu 49. Cho a = ( 2; 1) , b = ( −3; 4 ) , c = ( −4; 9 ) . Hai số thực m , n thỏa mãn ma + nb =
c . Tính m + n ?
A. 5 . B. 3 . C. 4 . D. 1 .
Lời giải
Chọn A
   2m − 3n = −4 m = 1
Ta có: ma + nb = c ⇔  ⇔  .
= m + 4n 9 = n 2
     
cho a (=
Câu 50. Trong mặt phẳng Oxy, = 2;1) ; b ( 3; 4 ) ; c ( 7; 2 ) . Tìm m, n để=
c ma + nb .
22 3 1 3 22 3 22 3
− ,n =
A. m = − B. m = ,n = − C. m = ,n = − D.
= m = ,n
5 5 5 5 5 5 5 5
Lời giải
 22
m =
   2m + 3n = 7  5
Ta có c = ma + nb ⇔  ⇔
 m + 4n = 2 n = − 3
 5
Đáp án C
    
Câu 51. Cho các vectơ a = ( 4; −2 ) , b = ( −1; −1) , c = ( 2;5 ) Phân tích vectơ a và c ta được:
Trang 24
 1 1  1 1  1   1 1
A. b =
− a− c B.=
b a− c − a − 4c
C. b = D. b =
− a+ c
8 4 8 4 8 8 4
Lời giải
Đáp án A
 1
   −1= 4m + 2n m = − 8
Giả sử=
b ma + nc ⇔  ⇔
−1 =−2m + 5n m = − 1
 4
     
Câu 52. Cho vectơ
= a (=2;1) , b ( 3; 4 ) , c = ( 7; 2 ) . Khi đó= c ma + nc . Tính tổng m + n bằng:
A. 5 B. 3,8 C. −5 D. −3,8
Lời giải
Đáp án B
   =7 2m + 3n m = 4, 4
c = ma + nb ⇔  ⇔ ⇒ m+n =3,8
2= m + 4n n = −0

Câu 53. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho 4 điểm A (1; −2 ) , B ( 0;3) , C ( −3; 4 ) , D ( −1;8 ) . Phân tích CD qua
 
AB và AC . Đẳng thức nào sau đây đúng?
           1 
A. =
CD 2 AB − 2 AC B. =
CD 2 AB − AC C. = CD 2 AB − AC D. =CD 2 AB − AC
2
Lời giải
Đáp án B
     
CD = ( 2; 4 ) , AB = ( −1;5) , AC = ( −4;6 ) , CD = x AB + y AC
− x=− 4y 2 = x 2   
⇔ ⇔ ⇒ CD = 2 AB − AC
5 x + 6 y =
4 −1
y =
Câu 54. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho ∆ABC biết A ( 2; − 3) , B ( 4;7 ) , C (1;5 ) . Tọa độ trọng tâm G của
∆ABC là
7 7
A. ( 7;15 ) . B.  ;5  . C. ( 7;9 ) . D.  ;3  .
3  3 
Lời giải
Chọn D
 x A + xB + xC
 x =  7
G
3  xG = 7 
Do G là trọng tâm ∆ABC nên  ⇔ 3 ⇒ G  ;3  .
 y = y A + yB + yC  yG = 3 3 
 G 3
Câu 55. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho A ( 2; −3) , B ( 4;7 ) . Tìm tọa độ trung điểm I của AB .
A. ( 3; 2 ) . B. ( 2;10 ) . C. ( 6; 4 ) . D. ( 8; −21) .
Lời giải
Chọn A
Trang 25
 x A + xB
 xI = 2
Áp dụng công thức: I là trung điểm của đoạn thẳng AB : 
 y = y A + yB
 I 2
 2+4
= xI = 3
2
Do đó:  ⇒ I ( 3; 2 ) .
y −3 + 7
= = 2
 I 2
Câu 56. Cho ∆ABC có A ( 4;9 ) , B ( 3;7 ) , C ( x − 1; y ) . Để G ( x; y + 6 ) là trọng tâm ∆ABC thì giá trị x và
y là
A.=x 3,=y 1. −3, y =
B. x = −1 . −3, y =
C. x = 1. D. x = 3, y = −1 .
Lời giải
Chọn D
3 x = 4 + 3 + x − 1 x = 3
Ta có :  ⇔ .
3 ( y + 6 ) = 9 + 7 + y  y = −1
Câu 57. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A ( 2; −3) ; B ( 4;7 ) . Tìm tọa độ trung điểm I của đoạn AB.
A. I ( 6; 4 ) B. I ( 2;10 ) C. I ( 3; 2 ) D. I ( 8; −21)
Lời giải
 2 + 4 −3 + 7 
Ta có I  ;  = ( 3; 2 ) .
 2 2 
Đáp án C
Câu 58. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( 2;1) , B ( −1; −2 ) , C ( −3; 2 ) . Tọa độ trọng
tâm G của tam giác ABC là
 2 1  2 2  1 1  2 1
A. G  − ;  . B. G  − ;  . C. G  − ;  . D. G  ;  .
 3 3  3 3  3 3  3 3
Lời giải
Chọn A
 2 −1− 3 1− 2 + 2   2 1
Tọa độ trọng tâm G của tam giác ABC là G  ;  ⇒ G− ; .
 3 3   3 3
Toạ độ trọng tâm G của tam giác ABC là
 2  2   4  4 
A. G  − ;1 . B. G  ; −1 . C. G  − ;1 . D. G  ; −1 .
 3  3   3  3 
Lời giải
Chọn A
 −1 + 2 − 3
 x =  2
3 x = −
Giả sử G ( x; y ) khi đó:  ⇔ 3.
y = 2 + 0 + 1  y = 1
 3
Trang 26
 2 
Suy ra: G  − ;1 .
 3 
Câu 60. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A ( −4;1) ; B ( 2; 4 ) ; C ( 2; −2 ) . Tìm tọa độ điểm D sao cho C là trọng tâm
∆ABD
A. D ( 8;11) B. D (12;11) C. D ( 8; −11) D. D ( −8; −11)
Lời giải
 −4 + 2 + x
 2 =
3 x = 8
Gọi D ( x; y ) . C là trọng tâm ∆ABD khi đó:  ⇒ ⇒ D ( 8; −11)
−2 = 1 + 4 + y  y =− 11
 3
Đáp án C
Câu 61. Trong hệ tọa độ Oxy, cho ∆ABC có A ( 3;5 ) , B (1; 2 ) , C ( 5; 2 ) . Tìm tọa độ trọng tâm G của tam
giác.
A. G ( −3; 4 ) B. G ( 4;0 ) C. G ( 2;3) D. G ( 3;3)
Lời giải
Đáp án D
 3 +1+ 5 5 + 2 + 2 
=Ta có G = ;  ( 3;3)
 3 3 
Câu 62. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho bốn điểm A ( 3;-5 ) ,B ( -3;3 ) ,C ( -1;-2 ) ,D ( 5;-10 ) . Hỏi
1 
G  ;-3  là trọng tâm của tam giác nào dưới đây?
3 
A. ABC . B. BCD . C. ACD . D. ABD .
Lời giải
Chọn B
 
Ta thấy BC =−( 2; 5 ) , BD =−( 8; 13 ) nên chúng không cùng phương ⇒ B , C , D là 3 đỉnh của một
tam giác.
 xB + xC + xD −3 − 1 + 5 1
 = =
Mặt khác, ta lại có  3 3 3
 yB + yC + yD = 3 − 2 − 10 = −3
 3 3
1 
Vậy G  ; −3  là trọng tâm của tam giác BCD
3 
Câu 63. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho tam giác ABC có D ( 3; 4 ) , E ( 6;1) , F ( 7;3) lần lượt là trung
điểm các cạnh AB, BC , CA .Tính tổng tung độ ba đỉnh của tam giác ABC .
16 8
A. . B. . C. 8 . D. 16 .
3 3
Lời giải
Chọn C
Trang 27
 y A + yB = 2 yD = 2.4 = 8

Ta có  y A + yC = 2 yF = 2.3 = 6 ⇒ 2 ( y A + yB + yC ) = 8 + 6 + 2 = 16
 y + y = 2 y = 2.1 = 2
 B C E
⇒ y A + yB + yC = 8 . Chọn C.
Câu 64. Cho tam giác ABC . Biết trung điểm của các cạnh BC , CA , AB có tọa độ lần lượt là M (1; −1) ,
N ( 3; 2 ) , P ( 0; −5 ) . Khi đó tọa độ của điểm A là:
A. ( 2; −2 ) . B. ( 5;1) . C. ( )
5;0 . (
D. 2; 2 . )
Lời giải
A
N
P
G
C
B
M
Chọn A
Có tam giác ∆ABC và ∆MNP có cùng trọng tâm G .
 4 4    1 1 
Có G  ; −  , GM =  − ,  , gọi A ( x; y ) .
3 3  3 3
4 2
   3 − x =− 3 x = 2
Có AG = 2GM ⇔  ⇔ . Vậy A ( 2; −2 ) .
− 4 − y = 2  y = −2
 3 3
Câu 65. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho ∆MNP có M (1; −1) ; N ( 5; −3) và P thuộc trục Oy. Trọng tâm
G của tam giác nằm trên trục Ox. Tọa độ của điểm P là:
A. P ( 0; 4 ) B. P ( 2;0 ) C. P ( 2; 4 ) D. P ( 0; 2 )
Lời giải
Đáp án C
Ta có P thuộc Oy ⇒ ( 0; y ) , G thuộc trục Ox ⇒ G ( x;0 )
 1+ 5 + 0
 x = 3 x = 2
Vì G là trọng tâm ∆MNP ⇒  ⇔
0 = −1 − 3 + y  y =4
 3
Câu 66. Trong hệ tọa độ Oxy, cho M ( 3; −4 ) . Gọi M 1 , M 2 làn lượt là hình chiếu vuông góc của M trên Ox,
Oy. Khẳng định nào đúng?
A. OM 1 = −3 B. OM 2 = 4
   
C. OM 1 − OM 2 =( −3; 4 ) D. OM 1 + OM 2 =( 3; −4 )
Lời giải
Đáp án D
Trang 28
Ta có M 1 ( 3;0 ) , M 2 ( 0; −4 )
Câu 67. Trong mặt phẳng Oxy , cho tam giác MNP có M (1; − 1) , N ( 5; − 3) và P là điểm thuộc trục
Oy , trọng tâm G của tam giác MNP nằm trên trục Ox . Tọa độ điểm P là
A. ( 2; 4 ) . B. ( 0; 4 ) . C. ( 0; 2 ) . D. ( 2; 0 ) .
Lời giải
Chọn B
P ∈ Oy ⇒ P ( 0; y ) .
G ∈ Ox ⇒ G ( x; 0 ) .
 1+ 5 + 0
x=
 3 x = 2
Điểm G là trọng tâm của tam giác MNP ⇔  ⇔ .
0 = ( −1) + ( −3) + y y = 4
 3
Câu 68. Trên mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy cho hai điểm A (1;1) , B ( 2; 4 ) . Tìm tọa độ điểm M để tứ giác
OBMA là một hình bình hành.
A. M (−3; −3) . B. M (3; −3) . C. M (3;3) . D. M (−3;3) .
Lời giải
Chọn C
 
Gọi M ( x; y ) . Khi đó OB(2; 4), AM ( x − 1; y + 1)
  x −1 2 =
= x 3
Tứ giác OBMA là hình bình hành khi và chỉ khi OB = AM ⇔  ⇔
y +1 4 =
= y 3
Vậy M (3;3)
Câu 69. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho ba điểm A ( 2;5 ) , B (1;1) , C ( 3;3) , một điểm E thỏa mãn
  
AE 3 AB − 2 AC . Tọa độ của E là
=
A. ( −3;3) . B. ( −3; −3) . C. ( 3; −3) . D. ( −2; −3) .
Lời giải
Chọn B
 
Ta có AB ( −1; −4 ) ; AC (1; −2 ) . Gọi E ( x; y ) .
    x − 2 = 3 ( −1) − 2.1  x = −3
AE 3 AB − 2 AC ⇔ 
= ⇔ ⇒ E ( −3; −3)
 y − 5 = 3 ( −4 ) − 2 ( −2 )  y = −3
2 
Câu 70. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy cho tam giác ABC có trọng tâm G  ; 0  , biết M (1; −1) là
3 
trung điểm của cạnh BC . Tọa độ đỉnh A là
A. ( 2; 0 ) . B. ( −2; 0 ) . C. ( 0; −2 ) . D. ( 0; 2 ) .
Lời giải
Chọn B
Trang 29
  1 
Gọi A ( x A ; y A ) . Ta tính được AM = (1 − xA ; −1 − y A ) , GM
=  ; −1 .
3 
  =
1 − x A 1 = x 0
Ta có: AM = 3GM ⇔  ⇔ A . Vậy A ( 0; 2 ) .
−1 − y A =−3  y A =2
Câu 71. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , cho A ( 2;3) , B ( −2;1) . Điểm C thuộc tia Ox sao cho tam giác
ABC vuông tại C có tọa độ là:
A. C ( 3;0 ) . B. C ( −3;0 ) . C. C ( −1;0 ) . D. C ( 2;0 ) .
Lời giải
Chọn C
 
Ta có : C ∈ Ox ⇒ C ( x;0 ) . Khi đó : AC = ( x − 2; − 3) ; BC = ( x + 2; − 1) .
   
Tam giác ABC vuông tại C ⇒ AC ⊥ BC ⇔ AC.BC = 0 ⇔ x 2 − 4 + 3 =0 ⇔ x =±1 .
Vậy C ( −1;0 ) hoặc C (1;0 ) .
Câu 72. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho A 3; 3 , B 1; 9 , C 5; 1 . Gọi I là trung điểm của AB .
 1 
Tìm tọa độ M sao cho AM   CI .
2
A. 5; 4 . B. 1;2 . C. 6; 1 . D. 2;1 .
Lời giải
Chọn A
 
Giả sử M (x ; y ) . Ta có I (1; 3),CI (4; 2), AM  (x  3; y  3).
 1  x  3  2 x  5
AM   CI     . Vậy M (5; 4).
2 y  3  1 y  4
 
Câu 73. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy, cho ∆ABC có
  
A ( −3;3) , B (1; 4 ) , C ( 2; −5 ) . Tọa độ điểm M thỏa mãn 2 MA − BC = 4CM là:
1 5  1 5 1 5 5 1
A. M  ;  B. M  − ; −  C. M  ; −  D. M  ; − 
6 6  6 6 6 6 6 6
Lời giải
Đáp án C
 1
2 ( −3 − xM ) − ( 2 −= 1) 4 ( xM − 2 ) x =
    M
6 1 5
Ta có 2 MA − BC = 4CM ⇔  ⇔ ⇒ M  ;− 
2 ( 3 − yM ) − ( 5 − 4=
) 4 ( yM + 5 )  y = − 5 6 6
 M
6
Trang 30
Câu 74. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A ( 2;1) , B (1; −3) . Tìm tọa độ giao điểm I của hai đường chéo hình bình
hành OABC.
 1 2 5 1 1 3
A. I  − ;  B. I  ;  C. I ( 2; 6 ) D. I  ; − 
 3 3 2 2 2 2
Lời giải
Đáp án D
1 3
OB I  ; − 
I là trung điểm của=
2 2
   
Câu 75. Trong hệ tọa độ Oxy, cho A (1;3) , B ( 4;0 ) . Tìm tọa độ điểm M thỏa mãn MA + MB − 3MC = 0
A. M (1;18 ) B. M ( −1;18 ) C. M ( −18;1) D. M (1; −18 )
Lời giải
Đáp án D
Ta có
   (1 − xM ) + ( 4 − xM ) − 3 ( 2 − xM ) =

0 x = 1
MA + MB − 3MC =⇔0  ⇔ M
3 − yM + ( 0 − yM ) − 3 ( −5 − yM ) =0  yM = −18
Câu 76. Trong hệ tọa độ Oxy, cho 3 điểm A ( 2;5 ) ; B (1;1) ; C ( 3;3) . Tìm điểm E thuộc mặt phẳng tọa độ
  
thỏa mãn =
AE 3 AB − 2 AC ?
A. E ( 3; −3) B. E ( −3;3) C. E ( −3; −3) D. E ( −2; −3)
Lời giải
  
Gọi E ( x; y ) ⇒ AE = ( x − 2; y − 5) , AB = ( −1; −4 ) , AC = (1; −2 )
    x − 2 =−5  x =−3
AE= 3 AB − 2 AC ⇔  ⇔ ⇒ E ( −3; −3)
 y − 5 =−8  y =−3
Đáp án C
Câu 77. Trong hệ tọa độ Oxy, cho ∆ABC có A ( 3; 4 ) , B ( 2;1) , C ( −1; −2 ) . Tìm điểm M có tung độ dương
trên đường thẳng BC sao cho S ABC = 3S ABM .
A. M ( 2; 2 ) B. M ( 3; 2 ) C. M ( −3; 2 ) D. M ( 3;3)
Lời giải
 
Gọi M ( x; y ) . Ta có: S ABC =
3S ABM ⇔ BC =
3BM ⇒ BC = ±3BM
 
BM = ( x − 2; y − 1) ; BC = ( −3;3)
   x = 1
BC 3BM ⇒ 
- TH1: = (loại)
y = 0
   x = 3
- TH2: BC = −3BM ⇒  (nhận) ⇒ M ( 3; 2 )
y = 2
Đáp án B
Câu 78. Trong hệ tọa độ Oxy, cho 3 điểm A ( −1; −1) , B ( 0;1) , C ( 3;0 ) . Xác định tọa độ giao điểm I của AD
và BG với D thuộc BC và 2 BD = 5 DC , G là trọng tâm ∆ABC
Trang 31
5  1   35   35 
A. I  ;1 B. I  ;1 C. I  ; 2  D. I  ;1
9  9   9   9 
Lời giải
   

Ta có =
AB (1; 2 ) ,=
AC ( 4;1) ⇒ AB, AC không cùng phương.
 15
  2 =xD 5 ( 3 − xD )  xD = 7  15 2 
Ta có 2 BD = 5 DC ⇔  ⇒ ⇒ D ; 
2 ( yD − 1) = 5 ( − yD )  yD = 2  7 7
 7
2 
Trọng tâm G  ;0  . Gọi I ( x; y ) là giao điểm của AD và BG
3 
   22 9  7 ( x + 1) 7 ( y + 1)
Ta có AI =( x + 1; y + 1) , AD = ;  cùng phương ⇒ = ⇔ 9 x − 22 y=
− 13 0
 7 7 22 9
   1 
( x; y 1) , BG =
Ta lại có BI =−  − ;0  cùng phương ⇒ tồn tại số k ∈ 
 3 
   35 
BI =k BG ⇒ y =1 ⇒ I  ;1
 9 
Đáp án D
Toạ độ tâm đường tròn ngoại tiếp I của tam giác ABC là
 11 13   11 13   11 13   11 13 
A. I  ;  . B. I  ; −  . C. I  − ;  . D. I  − ; −  .
 14 14   14 14   14 14   14 14 
Lời giải
Chọn D
A
N
G M
C
B
Trang 32
 
 IM . AB = 0
Giả sử I ( a; b ) khi đó:    ( *)
 IN . AC = 0
1   3
M  ;1 , N  −2;  lần lượt là trung điểm AB , AC .
2   2
    1    3 
Ta có: AB= ( 3; − 2 ) , AC =( −2; − 1) , IM =  − a;1 − b  , IN =  −2 − a; − b  .
2   2 
 1   11
3  2 − a  − 2 (1 − b ) =0
 a = −
   14 .
Do đó:  ⇔
−2 ( −2 − a ) − 1 3 − b  =0 b = − 13
    14
2 
 11 13 
Suy ra: I  − ; −  .
 14 14 
Câu 80. Tam giác ABC có đỉnh A ( −1;2 ) , trực tâm H ( 3;0 ) , trung điểm của BC là M ( 6;1) . Bán kính
đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC là
A. 5 . B. 5 C. 3 . D. 4 .
Lời giải
Chọn A
Gọi O là tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC . Kẻ đường kính AA ' của đường tròn khi đó ta
có  =' 
ABA =' 90° hay A ' B ⊥ AB và A ' C ⊥ AC .
ACA
Vì H là trực tâm của tam giác ABC nên BH ⊥ AC và CH ⊥ AB ⇒ BH  A ' C và CH  A ' B , do đó
A ' BHC là hình bình hành. Mà điểm M là trung điểm của đường chéo BC nên nó cũng là trung
điểm của A ' H . Từ đó suy ra OM là đường trung bình của tam giác AHA ' nên:
 4 2 ( 6 − xO )
 =  xO = 4
AH = 2OM ⇔  ⇔ ⇔ O ( 4;2 ) .
−2= 2 (1 − yO )  yO = 2
Bán kính đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC có độ dài bằng OA = ( −1 − 4 )2 + ( 2 − 2 )2 = 5.
Trang 33
Bài 3. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG THẲNG
I. Phương trình tham số của đường thẳng
1. Vectơ chỉ phương của đường thẳng

   
Vectơ u được gọi là vectơ chi phương của đường thẳng ∆ nếu u ≠ 0 và giá của u song song hoặc trùng với
∆.
Nhận xét
 
- Nếu u là một vectơ chỉ phương của ∆ thì ku (k ≠ 0) cũng là một vectơ chỉ phương của ∆ .
- Một đường thẳng hoàn toàn được xác định khi biết một điểm và một vectơ chỉ phương của đường thẳng
đó.
2. Phương trình tham số của đường thẳng
=x x0 + at
Hệ  , trong đó t là tham số, được gọi là phương trình tham số của đường thẳng ∆ đi qua
=y y0 + bt
  
M 0 ( x0 ; y0 ) và nhận
= u (a; b)(u ≠ 0) làm vectơ chỉ phương.
Nhận xét: Cho đường thẳng ∆ có phương trình tham số là

=x x0 + at 2

y
= y + bt
( a + b2 > 0 ) , t là tham số.
 0
- Với mỗi giá trị cụ thể của t , ta xác định được một điểm trên đường thẳng ∆ . Ngược lại, với mỗi điểm trên
đường thẳng ∆ , ta xác định được một giá trị cụ thể của t .

- Vectơ u = (a; b) là một vectơ chỉ phương của ∆ .
Ví dụ 1.
  1
a) Viết phương trình tham số của đường thẳng ∆ đi qua điểm A(−1;3) và có vectơ chỉ phương u =  2;  .
 2
 x =−5 + 3t
b) Cho đường thẳng ∆ có phương trình tham số là  . Chỉ ra tọa độ một vectơ chỉ phương của ∆
 y= 8 − 2t
và một điểm thuộc đường thẳng ∆ .
Giải
a) Phương trình tham số của đường thẳng ∆ là:
Trang 1
 x =−1 + 2t

 1 (t là tham số).
 y= 3 + 2 t

b) Toạ độ của một vectơ chỉ phương của ∆ là =u (3; −2) .
 x =−( 5) + 3.0 = −5
Ứng với t = 0 ta có 
 y = 8 − 2 ⋅ 0 = 8.
Điểm B(−5;8) thuộc đường thẳng ∆ .
II. Phương trình tổng quát của đường thẳng
1. Vectơ pháp tuyến của đường thẳng

   
Vectơ n được gọi là vectơ pháp tuyến của đường thẳng ∆ nếu n ≠ 0 và giá của vectơ n vuông góc với ∆ .
Nhận xét
 
- Nếu n là một vectơ pháp tuyến của ∆ thì kn (k ≠ 0) cũng là một vectơ pháp tuyến của ∆ .
- Một đường thẳng hoàn toàn được xác định khi biết một điểm và một vectơ pháp tuyến của đường thẳng đó.
 
- Nếu đường thẳng ∆ có vectơ chỉ phương là u = (a; b) thì vectơ n = (−b; a ) là một vectơ pháp tuyến của
∆.
2. Phương trình tổng quát của đường thẳng

Phương trình ax + by + c =0(a và b không đồng thời bằng 0 ) được gọi là phương trình tổng quát của
đường thẳng.
Nhận xét

- Đường thẳng ∆ đi qua điểm M 0 ( x0 ; y0 ) và nhận n = (a; b) làm vectơ pháp tuyến có phương trình là:
a ( x − x0 ) + b ( y − y0 ) = 0 ⇔ ax + by + ( −ax0 − by0 ) = 0.
- Mỗi phương trình ax + by + c = 0 ( a và b không đồng thời bằng 0 ) đều xác định một đường thẳng ∆

trên mặt phẳng toạ độ nhận một vectơ pháp tuyến là n = (a; b) .
Ví dụ 2. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng ∆ đi qua điểm A(−2; 4) và có vectơ pháp tuyến là

n = (3; 2) .
Giải
Phương trình tổng quát của đường thẳng ∆ là
3( x + 2) + 2 ( y − 4) =
0
⇔ 3x + 2 y − 2 = 0
3. Những dạng đặc biệt của phương trình tổng quát

Nhận xét
Trang 2
- Đường thẳng ∆ có phương trình tổng quát ax + by + c = 0 ( a hoặc b khác 0 ) là đồ thị hàm số bậc nhất
khi và chỉ khi a ≠ 0 và b ≠ 0 .
- Phương trình trục hoành là y = 0 , phương trình trục tung là x = 0 .
III. Lập phương trình đường thẳng

Khi lập phương trình đường thẳng, ta thường gặp ba trường hợp như sau:
- Lập phương trình đường thẳng đi qua một điểm cho trước và biết vectơ pháp tuyến.
- Lập phương trình đường thẳng đi qua một điểm cho trước và biết vectơ chỉ phương.
- Lập phương trình đường thẳng đi qua hai điểm cho trước.
1. Lập phương trình đường thẳng đi qua một điểm và biết vectơ pháp tuyến
  
Phương trình đường thẳng ∆ đi qua điểm M 0 ( x0 ; y0 ) và nhận
= n (a; b)(n ≠ 0) làm vectơ pháp tuyến là
a ( x − x0 ) + b ( y − y0 ) =
0.
2. Lập phương trình đường thẳng đi qua một điểm và biết vectơ chỉ phương
  
Phương trình tham số của đường thẳng ∆ đi qua điểm M 0 ( x0 ; y0 ) và nhận u = (a; b) (u ≠ 0) làm vectơ chỉ
=x x0 + at
phương là  ( là tham số).
=y y0 + bt
Nếu a ≠ 0 và b ≠ 0 thì ta còn có thể viết phương trình của đường thẳng ∆ ở dạng:
x − x0 y − y0
= .
a b
3. Lập phương trình đường thẳng đi qua hai điểm

Đưòng thẳng ∆ đi quahai điểm A ( x0 ; y0 ) , B ( x1 ; y1 ) nên nhận vectơ AB = ( x1 − x0 ; y1 − y0 ) làm vectơ chỉ
phương. Do đó, phương trình tham số của đường thẳng ∆ là:
 x = x0 + ( x1 − x0 )t
 ( t là tham số).
 y = y0 + ( y1 − y0 )t
Nếu x1 − x0 ≠ 0 và y1 − y0 ≠ 0 thì ta còn có thể viết phương trình của đường thẳng ∆ ở dạng:
x − x0 y − y0
= .
x1 − x0 y1 − y0
Ví dụ 3. Lập phương trình đường thẳng ∆ thoả mãn mỗi điều kiện sau:

a) Đường thẳng ∆ đi qua điểm M (−2; −3) và có n = (2;5) là vectơ pháp tuyến;

b) Đường thẳng ∆ đi qua điểm M (3; −5) và có = u (2; −4) là vectơ chỉ phương;
c) Đường thẳng ∆ đi qua hai điểm A(−3; 4) và B(1; −1) .
Giải
a) Phương trình ∆ là 2( x + 2) + 5( y + 3) =0 ⇔ 2 x + 5 y + 19 =0 .
x −3 y +5
b) Phương trình ∆ là = ⇔ 4 x + 2 y − 2 =0 ⇔ 2 x + y − 1 =0 .
2 −4
x+3 y−4 x+3 y−4
c) Phương trình ∆ là = ⇔ = ⇔ 5x + 4 y =−1 0 .
1 − (−3) (−1) − 4 4 −5
Ví dụ 4. Lập phương trình đường thẳng ∆ đi qua hai điểm A(a;0) và B(0; b) với a 2 + b 2 > 0
Giải 
Đường thẳng ∆ đi qua hai điểm A, B nên có vectơ chỉ phương là AB = (−a; b) . Suy ra ∆ nhận vectơ

n = (b; a ) làm vectơ pháp tuyến. Vậy đường thẳng ∆ có phương trình tổng quát là:
− 0) 0 hay bx + ay=
b( x − a ) + a ( y= − ab 0 (1)
Chú ý: Trong trường hợp ab ≠ 0 , chia hai vế của phương trình (1) cho ab ta được:
x y
+ = 1
a b
Phương trình dạng (2) được gọi là phương trình đường thẳng theo đoạn chắn, đường thẳng này cắt Ox và
Oy lần lượt tại A(a;0) và B (0; b)
Trang 3
Ví dụ 5. Đường thẳng ∆ ở hình biểu thị tổng chi phí lắp đặt và tiền cước sử dụng dịch vụ Internet (đơn vị:
trăm nghìn đồng) theo thời gian của một gia đình (đơn vị: tháng).
a) Viết phương trình của đường thẳng ∆ .

b) Cho biết giao điểm của đường thẳng ∆ với trục tung trong tình huống này có ý nghĩa gì.
c) Tính tổng chi phí lắp đặt và sử dụng Internet trong 12 tháng đầu tiên.
Giải
a) Đường thẳng ∆ đi qua hai điểm lần lượt có tọ ̣ độ (0;5) và (5; 20) nên ∆ có phương trình là:
x −0 y −5 x y −5 x y −5
= ⇔= ⇔= ⇔ 3x − y += 5 0⇔= y 3 x + 5.
5 − 0 20 − 5 5 15 1 3
b) Giao điểm của đường thẳng ∆ với trục Oy ứng với x = 0 . Thời điểm x = 0 cho biết mức phí ban đầu lắp
đặt để sử dụng Internet. Khi x = 0 thì y = 5 , vì vậy chi phí lắp đặt ban đầu là 500000 đồng.
c) 12 tháng đầu tiên ứng với x = 12 . Do đó: y = 3 ⋅12 + 5 = 41 .
Vậy tổng chi phí lắp đặt và sử dụng Internet trong 12 tháng đầu tiên là 4100000 đồng.

Dạng 1. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng
Tìm một điểm I ( x0 ; y0 ) thuộc đường thẳng.


Tìm một VTPT n ( a; b ) của đường thẳng.
Viết phương trình a ( x − x0 ) + b ( y − y0 ) =

0 rồi suy ra dạng tổng quát ax + by + c =0.
Hoặt viết phương trình tổng quát ax + by + c =0 , tìm c nhờ đường thẳng đã cho đi qua điểm I
Đặc biệt
 d ′//d : ax + by + c =0 ⇒ d ′ : ax + by + c′ =0 (với c ≠ c′ ).
 d ′′ ⊥ d : ax + by + c = 0 ⇒ d ′′ : bx − ay + c′′ = 0 .
 y = kx + m ⇒ kx − y + m = 0 .
x y
 + =1 ⇒ bx + ay − ab =0 .
a b
Câu 1. Viết phương trình tổng quát của
Trang 4
a) Đường thẳng Ox b) Đường thẳng Oy c) Các đường phân giác của góc xOy
Câu 2. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng
a) Đi qua M ( x0 ; y0 ) và song song với Ox .
b) Đi qua M ( x0 ; y0 ) và vuông góc với Ox .
c) Đi qua M ( x0 ; y0 ) khác gốc O và điểm O .
Câu 3. Cho hai điểm M 1 ( x1 ; y1 ) , M 2 ( x2 ; y2 ) . Lập phương trình tổng quát của
a) Đường thẳng đi qua M 1 , M 2 .
b) Đường trung trực của đoạn thẳng M 1M 2 .
Câu 4. Chứng minh rằng đường thẳng đi qua hai điểm A ( a;0 ) và B ( 0; b ) với a ≠ 0 và b ≠ 0 có phương
x y
trình theo đoạn chắn là + = 1.
a b
Câu 5. Một đường thẳng đi qua điểm M ( 5; −3) cắt trục Ox và Oy lần lượt tại A và B sao cho M là
trung điểm của AB . Viết phương trình tổng quát của đường thẳng đó.
Câu 6. Cho đường thẳng ∆ có phương trình Ax + By + C = 0 và điểm M 0 ( x0 ; y0 ) . Viết phương trình
đường thẳng đi qua điểm M 0 và
a) Song song với dường thẳng ∆ .

b) Vuông góc với đường thẳng ∆ .

Câu 7. Lập phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua M ( 3; 4 ) và có VTPT n = ( −2;1)
Câu 8. Lập phương trình tổng quát của đường thẳng
a) qua A ( 2;0 ) và B ( 0;3) .
b) qua M ( −5; −8 ) và có hệ số góc k = −3 .
Câu 9. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng d
a) qua M ( −1; −4 ) và song song với đường thẳng 3 x + 5 y − 2 =0.
b) qua N (1;1) và vuông góc với đường thẳng 2 x + 3 y + 7 =0.
Câu 10. Cho hai điểm P ( 4;0 ) và Q ( 0; −2 ) . Viết phương trình tổng quát của đường thẳng
a) Qua điểm S và song song với đường thẳng PQ .

b) Trung trực của PQ .
Câu 11. Viết phương trình các đường trung trực của tam giác ABC biết M ( −1;1) , N (1;9 ) , P ( 9;1) là các
trung điểm ba cạnh của tam giác.
Câu 12. Cho điểm M (1; 2 ) . Hãy lập phương trình của đường thẳng đi qua điểm M và chắn trên hai trục
tọa độ hai đoạn thằng có độ dài bằng nhau.
Câu 13. Viết phương trình đường thẳng đi qua điểm M ( 2;5 ) và cách đều hai điểm P ( −1; 2 ) , Q ( 5; 4 ) .
Câu 14. Đường thẳng d : 2 x − y + 8 =0 cắt các trục tọa độ Ox và Oy lần lượt tại các điểm A và B . Gọi
M là điểm chia đoạn AB theo tỉ số −3 . Viết phương trình đường thẳng đi qua M và vuông góc với d .
Trang 5
Câu 15. Cho đường thẳng d1 : 2 x − y − 2 =;
0 d2 : x + y + 3 =0 và điểm M ( 3;0 ) . Viết phương trình đường
thẳng ∆ đi qua điểm M , cắt d1 và d 2 lần lượt tại A và B sao cho M là trung điểm của đoạn AB .
Câu 16. Cho tam giác ABC biết A ( 2; 1) , B ( –1; 0 ) , C ( 0; 3)
a)Viết phương trình tổng quát của đường cao AH .
b)Viết phương trình tổng quát đường trung trực của đoạn thẳng AB .
c)Viết phương trình tổng quát đường thẳng BC .
d)Viết phương trình tổng quát đường thẳng qua A và song song với BC .
Dạng 2. Phương trình tham số của đường thẳng

Tìm một điểm I ( x0 ; y 0 ) thuộc đường thẳng.
Tìm một VTPT n(a; b) của đường thẳng.
 x = x0 + at 2
Phương trình tham số:  (
, a + b2 ≠ 0 . )
 y = y 0 + at
Đặc biệt, d qua A, B thì có VTPT u (x B − x A ; y B − y A ) .
d’ ⊥ d: ax + by + c = 0 thì VTPT u '(a; b) .
d” // d: ax + by + c = 0 thì VTPT u" = (−b; a ) hay (b; –a).
d có hệ số góc k’ thì VTPT u = (1; k ) .
Câu 17. Viết phương trình tham số của đường thẳng qua:
a) M 0 ( x0 ; y 0 ) và vuông góc với đường thẳng Ax + By + C =
0.
b) M 0 ( x0 ; y 0 ) và song song với đường thẳng Ax + By + C =

0.
Câu 18. Lập phương trình tham số của đường thẳng d đi qua điểm M (2;1) và có VTCP u = (3;7) .
Câu 19. Lập phương trình tham số của đường thẳng d :
a)Đi qua điểm M (5;1) và có hệ số góc k = 8 .
b)Đi qua hai điểm A(3; 4) và B (4; 2) .
Câu 20. Viết phương trình tham số của đường thẳng:

a) 2 x + 3 y – 6 =
0.
y –4 x + 5.
b)=

a) d : x = 3.
x − 2 y +1
b)d: = .
5 −3
Dạng 3. Phương trình chính tắc của đường thẳng

Tìm một VTCP n(a; b) của đường thẳng.
Trang 6
x − x0 y − y 0
Nếu a, b ≠ 0 thì có dạng chính tắc: = .
a b
d’ ⊥ d: ax + by + c = 0 thì VTCP u ' = ( a; b ) .
d” // d: ax + by + c = 0 thì VTCP u" = (−b; a ) hay (b; –a).
d có hệ số góc k’ thì VTCP u = (1; k ) .
Câu 22. Lập phương trình chính tắc của đường thẳng:
a)Qua A(-4;1) và B (1; 4) .
b)Qua A(4;1) và B (4; 2) .
x−2 y+3
Câu 23. Cho điểm A(-5; 2) và đường thẳng d: = . Lập phương trình chính tắc của đường thẳng
1 −2
d’:
a)Qua A và song song với d.
b)Qua A và vuông góc với d.

Dạng 1. Xác định véctơ chỉ phương, véc tơ pháp tuyến của đường thẳng, hệ số góc của đường thẳng
Câu 1. + c 0, ( a 2 + b 2 ≠ 0 ) . Vectơ nào sau đây là một

Trong mặt phẳng Oxy , đường thẳng ( d ) : ax + by =
vectơ pháp tuyến của đường thẳng ( d ) ?
   
A. =n ( a; −b ) . B. n = ( b; a ) . C. =
n ( b; −a ) . D. n = ( a; b ) .

Câu 2. Cho đường thẳng d có một vectơ pháp tuyến là n = ( a; b ) , a, b ∈  . Xét các khẳng định sau:
1. Nếu b = 0 thì đường thẳng d không có hệ số góc.
a
2. Nếu b ≠ 0 thì hệ số góc của đường thẳng d là .
b

3. Đường thẳng d có một vectơ chỉ phương là = u ( b; −a ) .

4. Vectơ k n , k ∈  là vectơ pháp tuyến của d .
Có bao nhiêu khẳng định sai?
A. 3 . B. 2 . C. 1 . D. 4 .
Câu 3. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho đường thẳng d : x − 2 y + 3 =0 . Vectơ pháp tuyến của đường
thẳng d là
   
A. =
n (1; −2 ) B. n = ( 2;1) C. n = ( −2;3) D. n = (1;3)
Câu 4. 0 . Véc tơ nào sau đây là véctơ chỉ phương của ( d ) ?

Cho đường thẳng ( d ) : 3 x + 2 y − 10 =
   
A. u = ( 3; 2 ) . u ( 3; − 2 ) .
B. = u ( 2; − 3) .
C. = D. u =( −2; − 3) .
 1
 x= 5 − t
Câu 5. Cho đường thẳng ∆ :  2 một vectơ pháp tuyến của đường thẳng ∆ có tọa độ
 y =−3 + 3t
Trang 7
1 
A. ( 5; −3) . B. ( 6;1) . C.  ;3  . D. ( −5;3) .
2 
 x =−2 − t
Câu 6. Trong hệ trục tọa độ Oxy , Véctơ nào là một véctơ pháp tuyến của đường thẳng d :  ?
 y =−1 + 2t
   
A. n ( −2; −1) . B. n ( 2; −1) . C. n ( −1; 2 ) . D. n (1; 2 ) .
 x = 1 − 4t
Câu 7. Vectơ chỉ phương của đường thẳng d :  là:
 y =−2 + 3t
   
A. u = ( −4;3) . B. u = ( 4;3) . C. u = ( 3; 4 ) . D. u= (1; −2 ) .
Câu 8. Vector nào dưới đây là 1 vector chỉ phương của đường thẳng song song với trục Ox :
   
A. u = (1;0 ) . B. u= (1; −1) . C. u = (1;1) . D. u = (0;1) .
Câu 9. Cho đường thẳng d : 7 x + 3 y − 1 =0 . Vectơ nào sau đây là Vectơ chỉ phương của d?
   
A. u = ( 7;3) . B. u = ( 3;7 ) . C. u = ( −3;7 ) . D. u = ( 2;3) .
Câu 10. Cho đường thẳng d : 2 x + 3 y − 4 =0 . Véctơ nào sau đây là véctơ pháp tuyến của đường thẳng d ?
   
A. n1 = ( 3; 2 ) . B. n1 =( −4; − 6 ) . n1 ( 2; − 3) .
C. = D. n1 = ( −2;3) .
Câu 11. Cho đường thẳng d : 5 x + 3 y − 7 =0. Vectơ nào sau đây là một vec tơ chỉ phương của đường
thẳng d ?
   
A. n1 = ( 3;5 ) . B. n=2 ( 3; −5) . C. n3 = ( 5;3) . D. n4 =( −5; −3) .
Câu 12. Cho đường thẳng ∆ : x − 2 y + 3 =0 . Véc tơ nào sau đây không là véc tơ chỉ phương của ∆ ?
   
u ( 4; − 2 ) .
A.= B. v =( −2; − 1) . C. m = ( 2;1) . D. q = ( 4; 2 ) .
Câu 13. Cho hai điểm A = (1; 2 ) và B = ( 5; 4 ) . Vectơ pháp tuyến của đường thẳng AB là
A. ( −1; −2 ) . B. (1; 2 ) . C. ( −2;1) . D. ( −1; 2 ) .
Câu 14. Cho đường thẳng d : 7 x + 3 y − 1 =0 . Vectơ nào sau đây là Vectơ chỉ phương của đường thẳng d?
   
A. u = ( 7;3) . B. u = ( 3;7 ) . C. u = ( −3;7 ) . D. u = ( 2;3) .
Câu 15. Vectơ nào dưới đây là một vectơ pháp tuyến của d : x − 2 y + 2018 =
0?
   
A. n1 ( 0; −2 ) . B. n3 ( −2;0 ) . C. n4 ( 2;1) . D. n2 (1; −2 ) .
Câu 16. Vectơ nào trong các vectơ dưới đây là vectơ pháp tuyến của đường thẳng y + 2 x − 1 =0 ?
A. ( 2; −1) . B. (1;2 ) . C. ( −2;1) . D. ( −2; −1) .
Câu 17. Trong mặt phẳng Oxy , cho đường thẳng d : 2 x − y + 1 =0 , một véctơ pháp tuyến của d là
A. ( −2; −1) . B. ( 2; −1) . C. ( −1; −2 ) . D. (1; −2 ) .
Câu 18. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy cho đường thẳng d : 2 x − 3 y + 4 =0 . Vectơ nào sau đây là
một vectơ chỉ phương của d.
 
A. u= 4 ( 3; −2 ) . B. u2 = ( 2;3) .
 
C. u= 1 ( 2; −3) . D. u3 = ( 3; 2 )
Câu 19. Vectơ nào sau đây là một Vectơ chỉ phương của đường thẳng ∆ : 6 x − 2 y + 3 =0?
Trang 8
   
A. u (1;3) . B. u ( 6; 2 ) . C. u ( −1;3) . D. u ( 3; −1) .
Câu 20. Cho hai điểm M ( 2;3) và N ( −2;5 ) . Đường thẳng MN có một vectơ chỉ phương là:
   
A. u = ( 4; 2 ) . u ( 4; −2 ) .
B. = C. u =( −4; −2 ) . D. u = ( −2; 4 ) .
Câu 21. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường thẳng d : x − 2 y + 1 =0. Một vectơ chỉ phương
của đường thẳng d là
   
A. =u (1; − 2 ) . B. u = ( 2; 1) . C. =
u ( 2; − 1) . D. u = (1; 2 ) .

Câu 22. Đường thẳng d có một vectơ chỉ phương là =
u ( 2; −1) . Trong các vectơ sau, vectơ nào là một
vectơ pháp tuyến của d ?
   
A. n1 = ( −1; 2 ) . B. n2 = (1; −2 ) . C. n3 = ( −3;6 ) . D. n4 = ( 3;6 ) .

Câu 23. Đường thẳng d có một vectơ pháp tuyến là =
n ( 4; −2 ) . Trong các vectơ sau, vectơ nào là một
vectơ chỉ phương của d ?
   
A. u1 = ( 2; −4 ) . B. u2 = ( −2; 4 ) . C. u3 = (1; 2 ) . D. u4 = ( 2;1) .

u ( 3; −4 ) . Đường thẳng ∆ vuông góc với d có một
vectơ pháp tuyến là:
   
A. n1 = ( 4;3) . B. n2 = ( −4; −3) . C. n3 = ( 3; 4 ) . D. n4 = ( 3; −4 ) .

Câu 25. Đường thẳng d có một vectơ pháp tuyến là n =( −2; −5 ) . Đường thẳng ∆ vuông góc với d có
một vectơ chỉ phương là:
   
A. u1 = ( 5; −2 ) . B. u2 = ( −5; 2 ) . C. u3 = ( 2;5 ) . D. u4 = ( 2; −5 ) .

u ( 3; −4 ) . Đường thẳng ∆ song song với d có một
   
A. n1 = ( 4;3) . B. n2 = ( −4;3) . C. n3 = ( 3; 4 ) . D. n4 = ( 3; −4 ) .

Câu 27. Đường thẳng d có một vectơ pháp tuyến là n =( −2; −5 ) . Đường thẳng ∆ song song với d có
   
A. u1 = ( 5; −2 ) . B. u2 = ( −5; −2 ) . C. u3 = ( 2;5 ) . D. u4 = ( 2; −5 ) .
Câu 28. Cho đường thẳng d : 3 x + 5 y + 2018 = 0. Tìm mệnh đề sai trong các mệnh đề sau:
 
A. d có vectơ pháp tuyến n = ( 3;5 ) . B. d có vectơ chỉ phương =u ( 5; −3) .
5
C. d có hệ số góc k = . D. d song song với đường thẳng ∆ : 3 x + 5 y =
0.
3
Câu 29. Cho đường thẳng ( d ) : x − 7 y + 15 =
0 . Mệnh đề nào sau đây đúng?
1  1 
A. ( d ) có hệ số góc k = B. ( d ) đi qua hai điểm M  − ;2  và M ( 5;0 )
7  3 

C. u = ( −7;1) là vecto chỉ phương của ( d ) D. ( d ) đi qua gốc tọa độ
Dạng 2. Viết phương trình đường thẳng (tổng quát, tham số, chính tắc)
Trang 9
Câu 30. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( −2;3) và B ( 4; −1) . Phương trình nào sau đây là
phương trình đường thẳng AB ?
x − 4 y −1  x = 1 + 3t
A. x + y − 3 =0. B. =
y 2 x + 1. C. = . D.  .
6 −4  y = 1 − 2t
Câu 31. Phương trình tham số của đường thẳng đi qua hai điểm A ( 2; −1) và B ( 2;5 ) là
 x = 2t  x= 2 + t x = 1 x = 2
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y = −6t  y= 5 + 6t  y= 2 + 6t  y =−1 + 6t
Câu 32. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho hai điểm A ( 3; − 1) và B ( −6; 2 ) . Phương trình nào dưới đây
không phải là phương trình tham số của đường thẳng AB ?
 x= 3 + 3t  x= 3 + 3t  x = −3t  x =−6 − 3t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y =−1 − t  y =−1 + t y = t  y= 2 + t
Câu 33. Phương trình tham số của đường thẳng qua M (1; −2 ) , N ( 4;3) là
 x= 4 + t  x = 1 + 5t  x= 3 + 3t  x = 1 + 3t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 3 − 2t  y =−2 − 3t  y= 4 + 5t  y =−2 + 5t
Câu 34. Phương trình tham số của đường thẳng đi qua hai điểm A ( 3; −1) , B ( −6; 2 ) là
 x =−1 + 3t  x= 3 + 3t  x= 3 + 3t  x= 3 + 3t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y = 2t  y =−1 − t  y =−6 − t  y =−1 + t
Câu 35. Trong mặt phẳng tọa độ, cho hai điểm A ( 3;0 ) , B ( 0; 2 ) và đường thẳng d : x + y =0 . Lập phương
trình tham số của đường thẳng ∆ qua A và song song với d .
x = t x = t  x = −t  x = −t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 3 − t  y= 3 + t  y= 3 − t  y= 3 + t
 x= 5 + t
Câu 36. Cho đường thẳng d có phương trình tham số  . Phương trình tổng quát của đường
 y =−9 − 2t
thẳng d là
A. 2 x + y − 1 =0 . B. −2 x + y − 1 =0 . C. x + 2 y + 1 =0. D. 2 x + 3 y − 1 =0 .
Câu 37. Trong mặt phẳng Oxy cho điểm M (1; 2) . Gọi A, B là hình chiếu của M lên Ox, Oy . Viết phương
trình đường thẳng AB .
A. x + 2 y − 1 =0 . B. 2 x + y + 2 =0. C. 2 x + y − 2 =0. D. x + y − 3 =0.
 x= 3 − 5t
Câu 38. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho đường thẳng d :  (t ∈ ) . Phương trình tổng quát của
 y = 1 + 4t
đường thẳng d là
A. 4 x − 5 y − 7 =0. . B. 4 x + 5 y − 17 =
0. . C. 4 x − 5 y − 17 = 0. . D. 4 x + 5 y + 17 =0.
Câu 39. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho đường thẳng d cắt hai trục Ox và Oy lần lượt tại
hai điểm A ( a;0 ) và B ( 0; b ) ( a ≠ 0; b ≠ 0 ) . Viết phương trình đường thẳng d.
x y x y x y x y
A. d : + =0. B. d : − =1. C. d : + =1. D. d : + =1. .
a b a b a b b a
Câu 40. Phương trình đường thẳng đi qua hai điểm A ( 0; 4 ) , B ( −6;0 ) là:
Trang 10
x y x y −x y −x y
A. + =1. B. + 1.
= C. + 1.
= D. + =1.
6 4 4 −6 4 −6 6 4
Câu 41. Phương trình đường thẳng d đi qua A (1; −2 ) và vuông góc với đường thẳng ∆ : 3 x − 2 y + 1 =0 là:
A. 3 x − 2 y − 7 =0. B. 2 x + 3 y + 4 =0. C. x + 3 y + 5 =0. D. 2 x + 3 y − 3 =0.
Câu 42. Cho đường thẳng d : 8 x − 6 y + 7 =0 . Nếu đường thẳng ∆ đi qua gốc tọa độ và vuông góc với
đường thẳng d thì ∆ có phương trình là
A. 4 x − 3 y =
0. B. 4 x + 3 y =
0. C. 3 x + 4 y =
0. D. 3 x − 4 y =
0.
Câu 43. Đường thẳng đi qua điểm A (1;11) và song song với đường thẳng =
y 3 x + 5 có phương trình là
y 3 x + 11 .
A. = ( 3x + 14 ) .
B. y =− y 3x + 8 .
C. = D. y= x + 10 .
Lập phương trình đường đi qua A ( 2;5 ) và song song với đường thẳng ( d ) : =
y 3 x + 4?
Câu 44.
1
A. ( ∆ ) : y =3 x − 2 . B. ( ∆ ) : y =3 x − 1 . − x − 1 . D. ( ∆ ) : y =
C. ( ∆ ) : y = −3 x − 1 .
3
Câu 45. Trong hệ trục Oxy , đường thẳng d qua M (1;1) và song song với đường thẳng d ' : x + y − 1 =0
có phương trình là
A. x + y − 1 =0 . B. x − y =0. C. − x + y − 1 =0 . D. x + y − 2 =0.
Câu 46. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng đi qua điểm I ( −1; 2 ) và vuông góc với đường thẳng
có phương trình 2 x − y + 4 =0.
A. x + 2 y =
0. B. x + 2 y − 3 =0. C. x + 2 y + 3 =0. D. x − 2 y + 5 =0.
Câu 47. Trong hệ trục tọa độ Trong hệ trục tọa độ Oxy cho hai điểm M (1;0 ) và N ( 0;2 ) . Đường thẳng đi
1 
qua A  ;1 và song song với đường thẳng MN có phương trình là
2 
A. Không tồn tại đường thẳng như đề bài yêu cầu.
B. 2 x + y − 2 =0.
C. 4 x + y − 3 = 0.
D. 2 x − 4 y + 3 =0.
Câu 48. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho ba điểm A ( 2;0 ) ¸ B ( 0;3) và C ( −3; −1) . Đường thẳng
đi qua điểm B và song song với AC có phương trình tham số là:
 x = 5t x = 5 x = t  x= 3 + 5t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 3 + t  y = 1 + 3t  y= 3 − 5t y = t
Câu 49. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho ba điểm A ( 3; 2 ) ¸ P ( 4;0 ) và Q ( 0; −2 ) . Đường thẳng đi
qua điểm A và song song với PQ có phương trình tham số là:
 x= 3 + 4t  x= 3 − 2t  x =−1 + 2t  x =−1 + 2t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 2 − 2t  y= 2 + t y = t  y =−2 + t
Câu 50. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình bình hành ABCD có đỉnh A ( –2;1) và phương
 x = 1 + 4t
trình đường thẳng chứa cạnh CD là  . Viết phương trình tham số của đường thẳng chứa cạnh AB .
 y = 3t
 x =−2 + 3t  x =−2 − 4t  x =−2 − 3t  x =−2 − 3t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y =−2 − 2t  y = 1 − 3t  y = 1 − 4t  y = 1 + 4t
Trang 11
Câu 51. Viết phương trình tham số của đường thẳng d đi qua điểm M ( −3;5 ) và song song với đường
phân giác của góc phần tư thứ nhất.
 x =−3 + t  x =−3 + t  x= 3 + t  x= 5 − t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 5 − t  y= 5 + t  y =−5 + t  y =−3 + t
Câu 52. Viết phương trình tham số của đường thẳng d đi qua điểm M ( 4; −7 ) và song song với trục Ox .
 x = 1 + 4t x = 4  x =−7 + t x = t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y = −7t  y =−7 + t y = 4  y = −7
Câu 53. Đường thẳng d đi qua điểm M (1; 2 ) và song song với đường thẳng ∆ : 2 x + 3 y − 12 =
0 có
phương trình tổng quát là:
A. 2 x + 3 y − 8 =0. B. 2 x + 3 y + 8 =0. C. 4 x + 6 y + 1 =0. D. 4 x − 3 y − 8 =0.
Câu 54. Phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua O và song song với đường thẳng
∆ : 6x − 4x +1 = 0 là:
A. 3 x − 2 y =
0. B. 4 x + 6 y =
0. C. 3 x + 12 y − 1 =0. D. 6 x − 4 y − 1 =0.
Câu 55. Đường thẳng d đi qua điểm M ( −1; 2 ) và vuông góc với đường thẳng
∆ : 2x + y − 3 =0 có phương trình tổng quát là:
A. 2 x + y =0. B. x − 2 y − 3 =0. C. x + y − 1 =0 . D. x − 2 y + 5 =0.
Câu 56. Viết phương trình đường thẳng ∆ đi qua điểm A ( 4; −3) và song song với đường thẳng
 x= 3 − 2t
d : .
 y = 1 + 3t
A. 3 x + 2 y + 6 =0. B. −2 x + 3 y + 17 =
0.
C. 3 x + 2 y − 6 =0. D. 3 x − 2 y + 6 =0.
Câu 57. Cho tam giác ABC có A ( 2;0 ) , B ( 0;3) , C ( –3;1) . Đường thẳng d đi qua B và song song với
AC có phương trình tổng quát là:
A. 5 x – y + 3 =0. B. 5 x + y – 3 =
0. C. x + 5 y –15 =
0. D. x –15 y + 15 =
0.
Câu 58. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua điểm M ( −1;0 ) và vuông góc với đường
x = t
thẳng ∆ :  .
 y = −2t
A. 2 x + y + 2 =0. B. 2 x − y + 2 =0. C. x − 2 y + 1 =0. D. x + 2 y + 1 =0.
 x = 1 − 3t
Câu 59. Đường thẳng d đi qua điểm M ( −2;1) và vuông góc với đường thẳng ∆ :  có phương
 y =−2 + 5t
trình tham số là:
 x =−2 − 3t  x =−2 + 5t  x = 1 − 3t  x = 1 + 5t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y = 1 + 5t  y = 1 + 3t  y= 2 + 5t  y= 2 + 3t
Câu 60. Viết phương trình tham số của đường thẳng d đi qua điểm A ( −1; 2 ) và song song với đường
thẳng ∆ : 3 x − 13 y + 1 =0.
 x =−1 + 13t  x = 1 + 13t  x =−1 − 13t  x = 1 + 3t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 2 + 3t  y =−2 + 3t  y= 2 + 3t  y= 2 − 13t
Trang 12
Câu 61. Viết phương trình tham số của đường thẳng d qua điểm A ( −1; 2 ) và vuông góc với đường thẳng
∆ : 2x − y + 4 =0.
 x =−1 + 2t x = t  x =−1 + 2t  x = 1 + 2t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 2 − t  y= 4 + 2t  y= 2 + t  y= 2 − t
Câu 62. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua điểm M ( −2; −5 ) và song song với đường
phân giác góc phần tư thứ nhất.
A. x + y − 3 =0. B. x − y − 3 =0. C. x + y + 3 =0. D. 2 x − y − 1 =0 .
Câu 63. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua điểm M ( 3; −1) và vuông góc với đường
phân giác góc phần tư thứ hai.
A. x + y − 4 =0. B. x − y − 4 =0. C. x + y + 4 =0. D. x − y + 4 =0.
Câu 64. Viết phương trình tham số của đường thẳng d đi qua điểm M ( −4; 0 ) và vuông góc với đường
x = t  x =−4 + t x = t x = t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y =−4 + t  y = −t  y= 4 + t  y= 4 − t
Câu 65. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua điểm M ( −1; 2 ) và song song với trục Ox .
A. y + 2 =0. B. x + 1 =0. C. x − 1 =0 . D. y − 2 =0.
Câu 66. Viết phương trình tham số của đường thẳng d đi qua điểm M ( 6; −10 ) và vuông góc với trục Oy .
=x 10 + t  x= 2 + t x = 6 x = 6
A.  . B. d :  . C. d :  . D. d :  .
y = 6  y = −10 y = −10 − t y = −10 + t
Câu 67. Đường trung trực của đoạn AB với A (1; −4 ) và B ( 5; 2 ) có phương trình là:
A. 2 x + 3 y − 3 =0. B. 3 x + 2 y + 1 =0. C. 3 x − y + 4 =0. D. x + y − 1 =0.
Câu 68. Đường trung trực của đoạn AB với A ( 4; −1) và B (1; −4 ) có phương trình là:
1.
A. x + y = B. x + y =0. C. y − x =0. 1.
D. x − y =
Câu 69. Đường trung trực của đoạn AB với A (1; −4 ) và B (1; 2 ) có phương trình là:
A. y + 1 =0. B. x + 1 =0. C. y − 1 =0. D. x − 4 y =
0.
Câu 70. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho điểm I (1; −1) và hai đường thẳng
d1 : x + y= − 6 0 . Hai điểm A, B lần lượt thuộc hai đường thẳng d1 , d 2 sao cho I là trung
− 3 0, d 2 : x − 2 y=
điểm của đoạn thẳng AB . Đường thẳng AB có một véctơ chỉ phương là
   
A. u1 = (1; 2 ) . B. u2 = ( 2;1) . C. u= 3 (1; −2 ) . D. u=4 ( 2; −1) .
Trang 13
Bài 3. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG THẲNG
I. Phương trình tham số của đường thẳng
1. Vectơ chỉ phương của đường thẳng

   
Vectơ u được gọi là vectơ chi phương của đường thẳng ∆ nếu u ≠ 0 và giá của u song song hoặc trùng với
∆.
Nhận xét
 
- Nếu u là một vectơ chỉ phương của ∆ thì ku (k ≠ 0) cũng là một vectơ chỉ phương của ∆ .
- Một đường thẳng hoàn toàn được xác định khi biết một điểm và một vectơ chỉ phương của đường thẳng
đó.
2. Phương trình tham số của đường thẳng
=x x0 + at
Hệ  , trong đó t là tham số, được gọi là phương trình tham số của đường thẳng ∆ đi qua
=y y0 + bt
  
M 0 ( x0 ; y0 ) và nhận
= u (a; b)(u ≠ 0) làm vectơ chỉ phương.
Nhận xét: Cho đường thẳng ∆ có phương trình tham số là

=x x0 + at 2

y
= y + bt
( a + b2 > 0 ) , t là tham số.
 0
- Với mỗi giá trị cụ thể của t , ta xác định được một điểm trên đường thẳng ∆ . Ngược lại, với mỗi điểm trên
đường thẳng ∆ , ta xác định được một giá trị cụ thể của t .

- Vectơ u = (a; b) là một vectơ chỉ phương của ∆ .
Ví dụ 1.
  1
a) Viết phương trình tham số của đường thẳng ∆ đi qua điểm A(−1;3) và có vectơ chỉ phương u =  2;  .
 2
 x =−5 + 3t
b) Cho đường thẳng ∆ có phương trình tham số là  . Chỉ ra tọa độ một vectơ chỉ phương của ∆
 y= 8 − 2t
và một điểm thuộc đường thẳng ∆ .
Giải
a) Phương trình tham số của đường thẳng ∆ là:
Trang 1
 x =−1 + 2t

 1 (t là tham số).
 y= 3 + 2 t

b) Toạ độ của một vectơ chỉ phương của ∆ là =u (3; −2) .
 x =−( 5) + 3.0 = −5
Ứng với t = 0 ta có 
 y = 8 − 2 ⋅ 0 = 8.
Điểm B(−5;8) thuộc đường thẳng ∆ .
II. Phương trình tổng quát của đường thẳng
1. Vectơ pháp tuyến của đường thẳng

   
Vectơ n được gọi là vectơ pháp tuyến của đường thẳng ∆ nếu n ≠ 0 và giá của vectơ n vuông góc với ∆ .
Nhận xét
 
- Nếu n là một vectơ pháp tuyến của ∆ thì kn (k ≠ 0) cũng là một vectơ pháp tuyến của ∆ .
- Một đường thẳng hoàn toàn được xác định khi biết một điểm và một vectơ pháp tuyến của đường thẳng đó.
 
- Nếu đường thẳng ∆ có vectơ chỉ phương là u = (a; b) thì vectơ n = (−b; a ) là một vectơ pháp tuyến của
∆.
2. Phương trình tổng quát của đường thẳng

Phương trình ax + by + c =0(a và b không đồng thời bằng 0 ) được gọi là phương trình tổng quát của
đường thẳng.
Nhận xét

- Đường thẳng ∆ đi qua điểm M 0 ( x0 ; y0 ) và nhận n = (a; b) làm vectơ pháp tuyến có phương trình là:
a ( x − x0 ) + b ( y − y0 ) = 0 ⇔ ax + by + ( −ax0 − by0 ) = 0.
- Mỗi phương trình ax + by + c = 0 ( a và b không đồng thời bằng 0 ) đều xác định một đường thẳng ∆

trên mặt phẳng toạ độ nhận một vectơ pháp tuyến là n = (a; b) .
Ví dụ 2. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng ∆ đi qua điểm A(−2; 4) và có vectơ pháp tuyến là

n = (3; 2) .
Giải
Phương trình tổng quát của đường thẳng ∆ là
3( x + 2) + 2 ( y − 4) =
0
⇔ 3x + 2 y − 2 = 0
3. Những dạng đặc biệt của phương trình tổng quát

Nhận xét
Trang 2
- Đường thẳng ∆ có phương trình tổng quát ax + by + c = 0 ( a hoặc b khác 0 ) là đồ thị hàm số bậc nhất
khi và chỉ khi a ≠ 0 và b ≠ 0 .
- Phương trình trục hoành là y = 0 , phương trình trục tung là x = 0 .
III. Lập phương trình đường thẳng

Khi lập phương trình đường thẳng, ta thường gặp ba trường hợp như sau:
- Lập phương trình đường thẳng đi qua một điểm cho trước và biết vectơ pháp tuyến.
- Lập phương trình đường thẳng đi qua một điểm cho trước và biết vectơ chỉ phương.
- Lập phương trình đường thẳng đi qua hai điểm cho trước.
1. Lập phương trình đường thẳng đi qua một điểm và biết vectơ pháp tuyến
  
Phương trình đường thẳng ∆ đi qua điểm M 0 ( x0 ; y0 ) và nhận
= n (a; b)(n ≠ 0) làm vectơ pháp tuyến là
a ( x − x0 ) + b ( y − y0 ) =
0.
2. Lập phương trình đường thẳng đi qua một điểm và biết vectơ chỉ phương
  
Phương trình tham số của đường thẳng ∆ đi qua điểm M 0 ( x0 ; y0 ) và nhận u = (a; b) (u ≠ 0) làm vectơ chỉ
=x x0 + at
phương là  ( là tham số).
=y y0 + bt
Nếu a ≠ 0 và b ≠ 0 thì ta còn có thể viết phương trình của đường thẳng ∆ ở dạng:
x − x0 y − y0
= .
a b
3. Lập phương trình đường thẳng đi qua hai điểm

Đưòng thẳng ∆ đi quahai điểm A ( x0 ; y0 ) , B ( x1 ; y1 ) nên nhận vectơ AB = ( x1 − x0 ; y1 − y0 ) làm vectơ chỉ
phương. Do đó, phương trình tham số của đường thẳng ∆ là:
 x = x0 + ( x1 − x0 )t
 ( t là tham số).
 y = y0 + ( y1 − y0 )t
Nếu x1 − x0 ≠ 0 và y1 − y0 ≠ 0 thì ta còn có thể viết phương trình của đường thẳng ∆ ở dạng:
x − x0 y − y0
= .
x1 − x0 y1 − y0
Ví dụ 3. Lập phương trình đường thẳng ∆ thoả mãn mỗi điều kiện sau:

a) Đường thẳng ∆ đi qua điểm M (−2; −3) và có n = (2;5) là vectơ pháp tuyến;

b) Đường thẳng ∆ đi qua điểm M (3; −5) và có = u (2; −4) là vectơ chỉ phương;
c) Đường thẳng ∆ đi qua hai điểm A(−3; 4) và B(1; −1) .
Giải
a) Phương trình ∆ là 2( x + 2) + 5( y + 3) =0 ⇔ 2 x + 5 y + 19 =0 .
x −3 y +5
b) Phương trình ∆ là = ⇔ 4 x + 2 y − 2 =0 ⇔ 2 x + y − 1 =0 .
2 −4
x+3 y−4 x+3 y−4
c) Phương trình ∆ là = ⇔ = ⇔ 5x + 4 y =−1 0 .
1 − (−3) (−1) − 4 4 −5
Ví dụ 4. Lập phương trình đường thẳng ∆ đi qua hai điểm A(a;0) và B(0; b) với a 2 + b 2 > 0
Giải 
Đường thẳng ∆ đi qua hai điểm A, B nên có vectơ chỉ phương là AB = (−a; b) . Suy ra ∆ nhận vectơ

n = (b; a ) làm vectơ pháp tuyến. Vậy đường thẳng ∆ có phương trình tổng quát là:
− 0) 0 hay bx + ay=
b( x − a ) + a ( y= − ab 0 (1)
Chú ý: Trong trường hợp ab ≠ 0 , chia hai vế của phương trình (1) cho ab ta được:
x y
+ = 1
a b
Phương trình dạng (2) được gọi là phương trình đường thẳng theo đoạn chắn, đường thẳng này cắt Ox và
Oy lần lượt tại A(a;0) và B (0; b)
Trang 3
Ví dụ 5. Đường thẳng ∆ ở hình biểu thị tổng chi phí lắp đặt và tiền cước sử dụng dịch vụ Internet (đơn vị:
trăm nghìn đồng) theo thời gian của một gia đình (đơn vị: tháng).
a) Viết phương trình của đường thẳng ∆ .

b) Cho biết giao điểm của đường thẳng ∆ với trục tung trong tình huống này có ý nghĩa gì.
c) Tính tổng chi phí lắp đặt và sử dụng Internet trong 12 tháng đầu tiên.
Giải
a) Đường thẳng ∆ đi qua hai điểm lần lượt có tọ ̣ độ (0;5) và (5; 20) nên ∆ có phương trình là:
x −0 y −5 x y −5 x y −5
= ⇔= ⇔= ⇔ 3x − y += 5 0⇔= y 3 x + 5.
5 − 0 20 − 5 5 15 1 3
b) Giao điểm của đường thẳng ∆ với trục Oy ứng với x = 0 . Thời điểm x = 0 cho biết mức phí ban đầu lắp
đặt để sử dụng Internet. Khi x = 0 thì y = 5 , vì vậy chi phí lắp đặt ban đầu là 500000 đồng.
c) 12 tháng đầu tiên ứng với x = 12 . Do đó: y = 3 ⋅12 + 5 = 41 .
Vậy tổng chi phí lắp đặt và sử dụng Internet trong 12 tháng đầu tiên là 4100000 đồng.

Dạng 1. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng
Tìm một điểm I ( x0 ; y0 ) thuộc đường thẳng.


Tìm một VTPT n ( a; b ) của đường thẳng.
Viết phương trình a ( x − x0 ) + b ( y − y0 ) =

0 rồi suy ra dạng tổng quát ax + by + c =0.
Hoặt viết phương trình tổng quát ax + by + c =0 , tìm c nhờ đường thẳng đã cho đi qua điểm I
Đặc biệt
 d ′//d : ax + by + c =0 ⇒ d ′ : ax + by + c′ =0 (với c ≠ c′ ).
 d ′′ ⊥ d : ax + by + c = 0 ⇒ d ′′ : bx − ay + c′′ = 0 .
 y = kx + m ⇒ kx − y + m = 0 .
x y
 + =1 ⇒ bx + ay − ab =0 .
a b
Câu 1. Viết phương trình tổng quát của
Trang 4
a) Đường thẳng Ox b) Đường thẳng Oy c) Các đường phân giác của góc xOy
Lời giải

a) Đường thẳng Ox đi qua gốc tọa độ O và có VTPT j = ( 0;1) nên có phương trình
0 ( x − 0 ) + 1( y − 0 ) = 0 ⇔ y = 0 .

b) Đường thẳng Oy đi qua gốc tọa độ O và có VTPT i = (1;0 ) nên có phương trình
1( x − 0 ) + 0 ( y − 0 ) = 0 ⇔ x = 0 .
c) Phân giác của góc phần tư thứ I và II đi qua gốc tọa độ O và hợp thành với trục hoành góc
nhọn 45° nên có hai phương trình= y ( tan 45° ) x ⇔ x =
− y 0 và
= y ( tan135° ) x ⇔ x=
+ y 0.
Câu 2. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng
a) Đi qua M ( x0 ; y0 ) và song song với Ox .
b) Đi qua M ( x0 ; y0 ) và vuông góc với Ox .
c) Đi qua M ( x0 ; y0 ) khác gốc O và điểm O .
Lời giải

a) Đường thẳng đi qua M ( x0 ; y0 ) và song song với Ox có VTPT j = ( 0;1) nên có phương trình:
0 ( x − x0 ) + 1( y − y0 ) = 0 ⇔ y − y0 = 0 với điều kiện M ∉ Ox ⇔ y0 ≠ 0 .

b) Đường thẳng đi qua M ( x0 ; y0 ) và vuông góc với Ox có VTPT i = (1;0 ) nên có phương trình:
1( x − x0 ) + 0 ( y − y0 ) = 0 ⇔ x − x0 = 0 với điều kiện M ∉ Ox ⇔ x0 ≠ 0 .
0 , a 2 + b 2 ≠ 0 . Đường thằng
c) Đường thẳng OM đi qua O nên có phương trình dạnh ax + by =
đi qua điểm M ( x0 ; y0 ) nên 0 . Chọn
ax0 + by0 = a = y0 , b = − x0 thỏa điềuu kiện
a 2 + b 2 = x02 + y02 ≠ 0 nên có phương trình y0 x − x0 y =
0.
Câu 3. Cho hai điểm M 1 ( x1 ; y1 ) , M 2 ( x2 ; y2 ) . Lập phương trình tổng quát của
a) Đường thẳng đi qua M 1 , M 2 .
b) Đường trung trực của đoạn thẳng M 1M 2 .
Lời giải
 
a) Đường thẳng đi qua điểm M 1 , M 2 có VTCP u = M 1M 2 = ( x2 − x1; y2 − y1 ) nên VTPT

n = ( y2 − y1 ; − ( x2 − x1 ) ) có phương trình ( y2 − y1 )( x − x1 ) − ( x2 − x1 )( y − y1 ) = 0.
x − x1 y − y1
Đặc biệt, nếu x1 ≠ x2 , y1 ≠ y2 thì có phương trình chính tắc là = .
x2 − x1 y 2 − y1
x +x y +y 
b) Đường trung trực của đoạn M 1M 2 đi qua trung điểm M 0  1 2 ; 1 2  và có VTPT là
 2 2 
  x +x   y +y 
M 1M 2 nên có phương trình ( x2 − x1 )  x − 1 2  + ( y2 − y1 )  y − 1 2  =0
 2   2 
⇔ 2 ( x2 − x1 ) x + 2 ( y2 − y1 ) y − x22 + x12 + y12 − y22 =
0.
Trang 5
Câu 4. Chứng minh rằng đường thẳng đi qua hai điểm A ( a;0 ) và B ( 0; b ) với a ≠ 0 và b ≠ 0 có phương
x y
trình theo đoạn chắn là + =1.
a b
Lời giải
 
Vì AB = ( −a; b ) nên n = ( b; a ) vuông góc với AB là VTPT.
Đường thẳng cần tìm có phương trình b ( x − a ) + a ( y − 0 ) =
0 hay bx + ay =
ab .
x y
Chia cả hai vế cho ab ta được + =1.
a b
Câu 5. Một đường thẳng đi qua điểm M ( 5; −3) cắt trục Ox và Oy lần lượt tại A và B sao cho M là
trung điểm của AB . Viết phương trình tổng quát của đường thẳng đó.
Lời giải
 a+0
5 = 2 a = 10
Giả sử A = ( a;0 ) , B = ( 0; b ) . Vì M ( 5; −3) là trung điểm của AB nên  ⇒
−3 =0 + b b = −6
 2
x y
Phương trình của đường thẳng đi qua A , B là + 1 hay 3 x − 5 y − 30 =
= 0.
10 −6
Câu 6. 0 và điểm M 0 ( x0 ; y0 ) . Viết phương trình
Cho đường thẳng ∆ có phương trình Ax + By + C =
đường thẳng đi qua điểm M 0 và
a) Song song với dường thẳng ∆ .

b) Vuông góc với đường thẳng ∆ .
Lời giải

a) ∆ có VTPT n = ( A; B ) .
 
Vì ∆′//∆ nên chọn VTPT n′= n= ( A; B ) .
⇒ ∆′ : A ( x − x0 ) + B ( y − y0 ) = 0 ⇔ Ax + By − ( Ax0 + By0 ) = 0 .

b) Vì ∆′ ⊥ ∆ nên chọn VTPT = n′′ ( B; − A ) .
⇒ ∆′′ : B ( x − x0 ) − A ( y − y0 ) = 0 ⇔ Bx + Ay − ( Bx0 − Ay0 ) = 0 .


Câu 7. Lập phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua M ( 3; 4 ) và có VTPT n = ( −2;1)
Lời giải

Đường thẳng d đi qua M ( 3; 4 ) và có VTPT n = ( −2;1) .
0 . Thay A = −2 , B = 1 vào ta có:

Phương trình tổng quát của d có dạng Ax + By + C =
−2 x + y + C =0.
M ∈ d ⇒ −6 + 4 + C = 0 ⇒ C = 2 .
Vậy phương trình tổng quát của đường thẳng d là: −2 x + y + 2 =0 hay 2 x − y − 2 =0.
Câu 8. Lập phương trình tổng quát của đường thẳng
Trang 6
a) qua A ( 2;0 ) và B ( 0;3) .
b) qua M ( −5; −8 ) và có hệ số góc k = −3 .
Lời giải
x y
a) Phương trình theo đoạn chắn + =1 ⇔ 3 x − 2 y − 6 = 0
2 −3
b) Phương trình theo hệ số góc: y =kx + m =−3 x + m .
Đường thẳng đi qua M ( −5; −8 ) nên −8 =15 + m ⇔ m =−23 .
Do đó phương trình tổng quát: y =−3 x − 23 ⇔ 3 x + y + 23 =0 .

Câu 9. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng d
a) qua M ( −1; −4 ) và song song với đường thẳng 3 x + 5 y − 2 =0.
b) qua N (1;1) và vuông góc với đường thẳng 2 x + 3 y + 7 =0.

Lời giải
a) VTPT của đường thẳng 3 x + 5 y − 2 = 0 cũng là VTPT của đường thẳng d nên phương trình
của d có dạng 3 x + 5 y + c =0 (c ≠ −2) .
Vì d đi qua điểm M ( −1; −4 ) nên −3 − 20 + c = 0 ⇒ c = 23 .
Vậy phương trình tổng quát của d : 3 x + 5 y + 23 =

0.
b) Đường thẳng d vuông góc với đường thẳng 2 x + 3 y + 7 =0 nên lấy VTCP ( 3; −2 ) làm VTPT
của d
⇒ d : 3 ( x − 1) − 2 ( y − 1) = 0 ⇔ 3 x − 2 y − 1 = 0 .
Câu 10. Cho hai điểm P ( 4;0 ) và Q ( 0; −2 ) . Viết phương trình tổng quát của đường thẳng
a) Qua điểm S và song song với đường thẳng PQ .

b) Trung trực của PQ .
Lời giải
x y
a) Đường thẳng PQ có phương trình theo đoạn chắn là + =1 ⇔ x − 2 y − 4 = 0 .
4 −2
Đường thẳng d song song với PQ có phương trình x − 2 y + c =0 với c ≠ 4 .
Vì d qua A nên 3 − 2.2 + c = 0 ⇒ c = 1 .
Vậy phương trình của đường thẳng d : x − 2 y + 1 =0.
b) Đường trung trực của đoạn PQ đi qua trung điểm I của PQ là I ( 2; −1) và vuông góc với

đường thẳng PQ nên nhận PQ =( −4; −2 ) là VTPT. Phương trình đường trung trực của PQ là
−4 ( x − 2 ) − 2 ( y + 1) = 0 ⇔ 2 x + y − 3 = 0 .
Câu 11. Viết phương trình các đường trung trực của tam giác ABC biết M ( −1;1) , N (1;9 ) , P ( 9;1) là các
trung điểm ba cạnh của tam giác.
Lời giải
Giả sử M , N , P theo thứ tự đó là trung điểm các cạnh AB , AC và BC của tam giác ABC .
Trang 7
  
Ta có MN = ( 2;8 ) ; NP= (8; −8) ; MP = (10;0 ) .

Đường trung trực của cạnh BC đi qua P nhận MN làm véc tơ chỉ phương nên có phương trình
2 ( x − 9 ) + 8 ( y − 1) =
0 hay x + 4 y − 13 =
0.
Tương tự, ta được phương trình các đường trung trực các cạnh AB , AC lần lượt là x − y + 2 =0
và x − 1 =0 .
Câu 12. Cho điểm M (1; 2 ) . Hãy lập phương trình của đường thẳng đi qua điểm M và chắn trên hai trục
tọa độ hai đoạn thằng có độ dài bằng nhau.
Lời giải
 Xét d qua gốc O thì d : y = kx ⇒ y = 2 x .
x y
 Xét d không qua gốc O thì a, b ≠ 0 khi đó d : + =1.
a b
Theo giả thiết thì a = b .
+ Nếu b = a thì d : x + y =a . Vì d qua điểm M (1; 2 ) nên a = 3 , do đó d : x + y =

3.
+ Nếu b = −a thì d : x − y =a . Vì d qua điểm M (1; 2 ) nên a = −1 , do đó d : x − y =−1 .

Vậy có 3 đường thẳng: 2 x − y =0, x + y −3 =0 , x − y + 1 =0 .
Câu 13. Viết phương trình đường thẳng đi qua điểm M ( 2;5 ) và cách đều hai điểm P ( −1; 2 ) , Q ( 5; 4 ) .
Lời giải
Xét d //PQ thì thỏa mãn điều kiện cách đều P và Q .
  x= 2 + 3t
VTCP PQ = ( 6; 2 ) nên d : 
 y= 5 + t
Xét d ′ không song song với PQ , để d ′ cách đều P, Q thì d ′ đi qua trung điểm I ( 2;3) của PQ
 x = 2
VTCP MI= ( 0; −2 ) nên d ′ :  .
 y= 5 − 2t
Câu 14. Đường thẳng d : 2 x − y + 8 =0 cắt các trục tọa độ Ox và Oy lần lượt tại các điểm A và B . Gọi
M là điểm chia đoạn AB theo tỉ số −3 . Viết phương trình đường thẳng đi qua M và vuông góc với d .
Lời giải
8, y =
Cho x = 0 ⇒ y = 0 ⇒ x =−4 . Do đó A ( −4;0 ) , B ( 0;8 ) .
x1 − kx2 −4 − 0
Gọi M ( x0 ; y0 ) thì x0 = = = −1 . Vậy M ( −1;6 ) .
1− k 4

VTCP của d : 2 x − y + 8 = 0 là u = (1; 2 ) . Do đó phương trình đường thẳng d ′ qua điểm M và
vuông góc với d là d ′ :1( x + 1) + 2 ( y − 6 ) =
0 hay x + 2 y − 11 =
0.
Câu 15. Cho đường thẳng d1 : 2 x − y − 2 =;

0 d2 : x + y + 3 =0 và điểm M ( 3;0 ) . Viết phương trình đường
thẳng ∆ đi qua điểm M , cắt d1 và d 2 lần lượt tại A và B sao cho M là trung điểm của đoạn AB .
Lời giải
A(x A ; y A ) ∈ d1 ⇒ y A = 2 x A − 2 .
Trang 8
B(x B ; y B ) ∈ d 2 ⇒ y B = − x B − 3 .
Vì M là trung điểm của AB nên:
 x A + xB = 2 xM  x A + xB = 6 11 16
 ⇒ ⇒ xA = ⇒ yA = .
 y A + yB = 2 yM 2 x A − 2 − x B − 3 = 0 3 3
 11 16 
Vậy A =  ; .
3 3
Đường thẳng ∆ là đường thẳng qua A và M. Từ đó suy ra ∆: 8x – y – 24 = 0.
Câu 16. Cho tam giác ABC biết A ( 2; 1) , B ( –1; 0 ) , C ( 0; 3)
a)Viết phương trình tổng quát của đường cao AH .
b)Viết phương trình tổng quát đường trung trực của đoạn thẳng AB .
c)Viết phương trình tổng quát đường thẳng BC .
d)Viết phương trình tổng quát đường thẳng qua A và song song với BC .
Lời giải.
a)Ta có đường cao AH đi qua A và nhận BC (1;3) là VTPT nên có phương trình tổng quát là
1. ( x – 2 ) + 3. ( y –1) =
0 hay x + 3 y – 5 =
0.
x B + xC 1 y + yC 1 1 1
b)Gọi I là trung điểm AB khi đó x1 = = , y1 = B = ⇒ I  ;  . Đường trung
2 2 2 2 2 2
trực đoạn thẳng AB đi qua I và nhận AB(−3;−1) làm VTPT nên có phương trình tổng quát là:
 1  1
− 3. x −  − 1. y −  = 0 hay 3 x + y + 2 =0.
 2  2
x y
c)Phương trình tổng quát của đường thẳng BC có dạng + = 1 hay 3 x – y + 3 =0.
−1 3
d)Đường thẳng BC có VTPT là n(3;−1) do đó vì đường thẳng cần tìm song song với đường
thẳng AB nên nhận n(3;−1) làm VTPT do đó có phương trình tổng quát là:
3. ( x – 2 ) –1. ( y –1) = 0 hay 3 x – y – 5 = 0.
Dạng 2. Phương trình tham số của đường thẳng

Tìm một VTPT n(a; b) của đường thẳng.
 x = x0 + at 2
Phương trình tham số:  (
, a + b2 ≠ 0 . )
 y = y 0 + at
Đặc biệt, d qua A, B thì có VTPT u (x B − x A ; y B − y A ) .
d’ ⊥ d: ax + by + c = 0 thì VTPT u '(a; b) .
d” // d: ax + by + c = 0 thì VTPT u" = (−b; a ) hay (b; –a).
d có hệ số góc k’ thì VTPT u = (1; k ) .
Câu 17. Viết phương trình tham số của đường thẳng qua:
a) M 0 ( x0 ; y 0 ) và vuông góc với đường thẳng Ax + By + C =
0.
Trang 9
b) M 0 ( x0 ; y 0 ) và song song với đường thẳng Ax + By + C =
0.
Lời giải.
0 có VTPT n = ( A; B) , VTCP u = (− B; A) .
Đường thẳng Ax + By + C =
0 có VTPT là u = ( A; B) . Vậy
a)Đường thẳng vuông góc với đường thẳng Ax + By + C =
 x = x0 + At
phương trìnhm tha số của đường thẳng là:  .
 y = y 0 + Bt
0 có VTCP là u = (− B; A) . Vậy
b)Đường thẳng song song với đường thẳng Ax + By + C =
 x = x0 − Bt
phương trình tham số của đường thẳng là:  .
 y = y 0 + At
Câu 18. Lập phương trình tham số của đường thẳng d đi qua điểm M (2;1) và có VTCP u = (3;7) .
Lời giải.
 x = 2 + 3t
Phường trình tham số của d là  .
 y = 1 + 7t
Câu 19. Lập phương trình tham số của đường thẳng d :
a)Đi qua điểm M (5;1) và có hệ số góc k = 8 .
b)Đi qua hai điểm A(3; 4) và B (4; 2) .
Lời giải.
 x = 5+t
a) d có hệ số góc k = 8 nên có VTCP u = (1;8) . Vậy phương trình tham số của d là:  .
 y = 1 + 8t
b) d đi qua A và B nên d có VTCP u = AB = (1;−2) . Vậy phương trình tham số của d là:
 x = 3+t
 .
 y = 4 − 2t

a) 2 x + 3 y – 6 =
0.
y –4 x + 5.
b)=
Lời giải.
 
0 có VTPT n = (2;3) ⇒ VTCP u = (−3; 2) .
a) d : 2 x + 3 y n 6 =
Cho x = 0 thì y = 2 nên d đi qua điểm M (0; 2) .
 x = −3t
Vậy phương trình tham số của d là:  .
 y = 2 + 2t

b) y =−4 x + 5 có hệ số k = −4 nên có VTCP u= (1; −4) .
Trang 10
Cho x = 0 ⇒ y = 5 nên d đi qua I (0;5) .
 x=t
 y= 5 − 4t

a) d : x = 3.
x − 2 y +1
b)d: = .
5 −3
Lời giải.

a) d : x-3 = 0 đi qua I (3;0) và có VTCP u = (0;1) .
x = 3
y = t
x − 2 y +1
b)Đặt = = t thì x − 2 =5t , y + 1 =-3t .
5 −3
 x = 2 + 5t
 y = −1 − 3t
Dạng 3. Phương trình chính tắc của đường thẳng

Tìm một VTCP n(a; b) của đường thẳng.
x − x0 y − y 0
Nếu a, b ≠ 0 thì có dạng chính tắc: = .
a b
d’ ⊥ d: ax + by + c = 0 thì VTCP u ' = (a; b) .
d” // d: ax + by + c = 0 thì VTCP u" = (−b; a ) hay (b; –a).
d có hệ số góc k’ thì VTCP u = (1; k ) .
Câu 22. Lập phương trình chính tắc của đường thẳng:
a)Qua A(-4;1) và B (1; 4) .
b)Qua A(4;1) và B (4; 2) .
Lời giải.
  x = −4 + 5t
a)VTCP AB = (5;3) nên có phương trình tham số ∆:  .
 y = 1 + 3t
x + 4 y −1
Vì a, b ≠ 0 nên có phương trình chính tắc ∆: = .
5 3
  x=4
b)VTCP AB = (0;1) nên có phương trình tham số ∆:  .
y = 1+ t
Vì a = 0 không có phương trình chính tắc.
Trang 11
x−2 y+3
Câu 23. Cho điểm A(-5; 2) và đường thẳng d: = . Lập phương trình chính tắc của đường thẳng
1 −2
d’:
a)Qua A và song song với d.
b)Qua A và vuông góc với d.
Lời giải.
x+5 y−2
a)d có VTCP u = (1;−2) cũng là VTCP của d’. Vậy d’: = .
1 −2
b)d vuông góc với d’ nên có VTCP là A(2;1) .
x+5 y−2
Vậy d’: = .
2 1

Dạng 1. Xác định véctơ chỉ phương, véc tơ pháp tuyến của đường thẳng, hệ số góc của đường thẳng
Câu 1. + c 0, ( a 2 + b 2 ≠ 0 ) . Vectơ nào sau đây là một

Trong mặt phẳng Oxy , đường thẳng ( d ) : ax + by =
vectơ pháp tuyến của đường thẳng ( d ) ?
   
n ( a; −b ) .
A. = B. n = ( b; a ) . C. =
n ( b; −a ) . D. n = ( a; b ) .
Lời giải
Chọn D

Ta có một vectơ pháp tuyến của đường thẳng ( d ) là n = ( a; b ) .

Do đó chọn đáp án D. n1 = ( −a; b ) .

Câu 2. Cho đường thẳng d có một vectơ pháp tuyến là n = ( a; b ) , a, b ∈  . Xét các khẳng định sau:
1. Nếu b = 0 thì đường thẳng d không có hệ số góc.
a
2. Nếu b ≠ 0 thì hệ số góc của đường thẳng d là .
b

3. Đường thẳng d có một vectơ chỉ phương là = u ( b; −a ) .

4. Vectơ k n , k ∈  là vectơ pháp tuyến của d .
Có bao nhiêu khẳng định sai?
A. 3 . B. 2 . C. 1 . D. 4 .
Lời giải
Chọn B.

d có một vectơ pháp tuyến là n = ( a; b ) ⇒ phương trình d : ax + by + c =0.
Nếu b = 0 thì đường thẳng d : ax + c = 0 không có hệ số góc ⇒ khẳng định 1 đúng.
a c a
Nếu b ≠ 0 thì đường thẳng d : y = − x − có hệ số góc là − ⇒ khẳng định 2 sai.
b b b
    
Với u = ( b; −a ) ⇒ u.n = 0 ⇒ u ⊥ n ⇒ u là một vectơ chỉ phương của d ⇒ khẳng định 3 đúng.

Chọn k =0 ∈  ⇒ k n =( 0;0 ) không phải là vectơ pháp tuyến của d ⇒ khẳng định 4 sai.
Vậy có 2 mệnh đề sai.
Trang 12
Câu 3. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho đường thẳng d : x − 2 y + 3 =0 . Vectơ pháp tuyến của đường
thẳng d là
   
A. =
n (1; −2 ) B. n = ( 2;1) C. n = ( −2;3) D. n = (1;3)
Lời giải
Chọn A.
Câu 4. Cho đường thẳng ( d ) : 3 x + 2 y − 10 =

0 . Véc tơ nào sau đây là véctơ chỉ phương của ( d ) ?
   
A. u = ( 3; 2 ) . u ( 3; − 2 ) .
B. = u ( 2; − 3) .
C. = D. u =( −2; − 3) .
Lời giải
Chọn C

Đường thẳng ( d ) có một véctơ pháp tuyến là n = ( 3; 2 ) nên ( d ) có một véctơ chỉ phương là

u ( 2; − 3) .
=
 1
 x= 5 − t
Câu 5. Cho đường thẳng ∆ :  2 một vectơ pháp tuyến của đường thẳng ∆ có tọa độ
 y =−3 + 3t
1 
A. ( 5; −3) . B. ( 6;1) . C.  ;3  . D. ( −5;3) .
2 
Lời giải
Chọn B
 1   1 
 x= 5 − t
∆ : 2 có một vectơ chỉ phương là u =  − ;3  suy ra có một vectơ pháp tuyến là
 y =−3 + 3t  2 
  1
n =  3;  . Do đó đường thẳng ∆ cũng có một vectơ pháp tuyến có tọa độ ( 6;1) .
 2
 x =−2 − t
Câu 6. Trong hệ trục tọa độ Oxy , Véctơ nào là một véctơ pháp tuyến của đường thẳng d :  ?
 y =−1 + 2t
   
A. n ( −2; −1) . B. n ( 2; −1) . C. n ( −1; 2 ) . D. n (1; 2 ) .
Lời giải
Chọn A
 
Một VTCP của đường thẳng d là u ( −1; 2 ) ⇒ một VTPT của d là n ( −2; −1) .
 x = 1 − 4t
Câu 7. Vectơ chỉ phương của đường thẳng d :  là:
 y =−2 + 3t
   
A. u = ( −4;3) . B. u = ( 4;3) . C. u = ( 3; 4 ) . D. u= (1; −2 ) .
Lời giải
Chọn A.
 x = 1 − 4t 
Đường thẳng d :  có vectơ chỉ phương là u = ( −4;3) .
 y =−2 + 3t
Câu 8. Vector nào dưới đây là 1 vector chỉ phương của đường thẳng song song với trục Ox :
   
A. u = (1;0 ) . B. u= (1; −1) . C. u = (1;1) . D. u = (0;1) .
Lời giải
Chọn A
Trang 13

Vector i = (1;0) là một vector chỉ phương của trục Ox
 
Các đường thẳng song song với trục Ox có 1 vector chỉ phương là u = i = (1;0)
Câu 9. Cho đường thẳng d : 7 x + 3 y − 1 =0 . Vectơ nào sau đây là Vectơ chỉ phương của d?
   
A. u = ( 7;3) . B. u = ( 3;7 ) . C. u = ( −3;7 ) . D. u = ( 2;3) .
Lời giải
Chọn C
 
Đường thẳng d có 1 VTPT là n = ( 7;3) nên d có 1 VTCP là u = ( −3;7 ) .
Câu 10. Cho đường thẳng d : 2 x + 3 y − 4 =0 . Véctơ nào sau đây là véctơ pháp tuyến của đường thẳng d ?
   
A. n1 = ( 3; 2 ) . B. n1 =( −4; − 6 ) . n1 ( 2; − 3) .
C. = D. n1 = ( −2;3) .
Lời giải
Chọn B

Véctơ pháp tuyến của đường thẳng d : n1 =( −4; − 6 ) .
Câu 11. Cho đường thẳng d : 5 x + 3 y − 7 =0. Vectơ nào sau đây là một vec tơ chỉ phương của đường
thẳng d ?
   
A. n1 = ( 3;5 ) . B. n=2 ( 3; −5) . C. n3 = ( 5;3) . D. n4 =( −5; −3) .
Lời giải
Chọn D

Đường thẳng d : 5 x + 3 y − 7 =0 có vec tơ pháp tuyến là: n = ( 5;3) .
 
Ta có: n.n2 = 0.

⇒ d có một vec tơ chỉ phương là n=2 ( 3; −5) .
Câu 12. Cho đường thẳng ∆ : x − 2 y + 3 =0 . Véc tơ nào sau đây không là véc tơ chỉ phương của ∆ ?
   
u ( 4; − 2 ) .
A.= B. v =( −2; − 1) . C. m = ( 2;1) . D. q = ( 4; 2 ) .
Lời giải
Chọn A
 
Nếu u là một véc tơ chỉ phương của đường thẳng ∆ thì k .u , ∀k ≠ 0 cũng là véc tơ chỉ phương
của đường thẳng ∆ .
Từ phương trình đường thẳng ∆ ta thấy đường thẳng ∆ có một véc tơ chỉ phương có toạ độ là

u ( 4; − 2 ) không phải là véc tơ chỉ phương của ∆ .
( 2;1) . Do đó véc tơ =
Câu 13. Cho hai điểm A = (1; 2 ) và B = ( 5; 4 ) . Vectơ pháp tuyến của đường thẳng AB là
A. ( −1; −2 ) . B. (1; 2 ) . C. ( −2;1) . D. ( −1; 2 ) .
Lời giải
Chọn D
 
Ta có=
AB (=
4; 2 ) 2 ( 2;1) suy ra vectơ pháp tuyến của đường thẳng AB là nAB = ( −1; 2 ) .
Câu 14. Cho đường thẳng d : 7 x + 3 y − 1 =0 . Vectơ nào sau đây là Vectơ chỉ phương của đường thẳng d?
   
A. u = ( 7;3) . B. u = ( 3;7 ) . C. u = ( −3;7 ) . D. u = ( 2;3) .
Lời giải
Chọn C
Trang 14
 
Đường thẳng d có 1 VTPT là n = ( 7;3) nên d có 1 VTCP là u = ( −3;7 )
Câu 15. Vectơ nào dưới đây là một vectơ pháp tuyến của d : x − 2 y + 2018 = 0?
   
A. n1 ( 0; −2 ) . B. n3 ( −2;0 ) . C. n4 ( 2;1) . D. n2 (1; −2 ) .
Lời giải
Chọn D

Đường thẳng d : x − 2 y + 2018 = 0 có vectơ pháp tuyến là n2 (1; −2 ) .
Câu 16. Vectơ nào trong các vectơ dưới đây là vectơ pháp tuyến của đường thẳng y + 2 x − 1 =0 ?
A. ( 2; −1) . B. (1;2 ) . C. ( −2;1) . D. ( −2; −1) .
Lời giải
Chọn D.
( d ) : y + 2 x − 1 =0 ⇔ 2 x + y − 1 =0 ; ( d ) có VTPT là n = ( 2;1) hay n =( −2; −1)
/
Câu 17. Trong mặt phẳng Oxy , cho đường thẳng d : 2 x − y + 1 =0 , một véctơ pháp tuyến của d là
A. ( −2; −1) . B. ( 2; −1) . C. ( −1; −2 ) . D. (1; −2 ) .
Lời giải
Chọn B

Một véctơ pháp tuyến của đường thẳng d là =
n ( 2; −1) .
Câu 18. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy cho đường thẳng d : 2 x − 3 y + 4 =0 . Vectơ nào sau đây là
một vectơ chỉ phương của d.
 
A. u= 4 ( 3; −2 ) . B. u2 = ( 2;3) .
 
C. u= 1 ( 2; −3) . D. u3 = ( 3; 2 )
Lời giải
Chọn D

Ta thấy đường thẳng d có một vectơ pháp tuyến là ( 2; −3) . Do đó u3 = ( 3; 2 ) là một vectơ chỉ
phương của d.
Câu 19. Vectơ nào sau đây là một Vectơ chỉ phương của đường thẳng ∆ : 6 x − 2 y + 3 = 0?
   
A. u (1;3) . B. u ( 6; 2 ) . C. u ( −1;3) . D. u ( 3; −1) .
Lời giải
Chọn A

+) Một véctơ pháp tuyến của đường thẳng ∆ là n ( 6; −2 ) nên véctơ chỉ phương của đường thẳng

∆ là u (1;3) .
Câu 20. Cho hai điểm M ( 2;3) và N ( −2;5 ) . Đường thẳng MN có một vectơ chỉ phương là:
   
A. u = ( 4; 2 ) . u ( 4; −2 ) .
B. = C. u =( −4; −2 ) . D. u = ( −2; 4 ) .
Lời giải
Chọn B
 
MN = ( −4; 2 ) . Do đó vectơ chỉ phương của MN là =
u ( 4; −2 ) .
Câu 21. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường thẳng d : x − 2 y + 1 =0. Một vectơ chỉ phương
của đường thẳng d là
Trang 15
   
A. =
u (1; − 2 ) . B. u = ( 2; 1) . C. =
u ( 2; − 1) . D. u = (1; 2 ) .
Lời giải
Chọn B

Đường thẳng d : x − 2 y + 1 =0. có vectơ pháp tuyến là n = (1; −2) ⇒ Vectơ chỉ phương của d là

u = (2;1) .

u ( 2; −1) . Trong các vectơ sau, vectơ nào là một
vectơ pháp tuyến của d ?
   
A. n1 = ( −1; 2 ) . B. n2 = (1; −2 ) . C. n3 = ( −3;6 ) . D. n4 = ( 3;6 ) .
Lời giải
  
Đường thẳng d có VTCP: u ( 2; −1) 
→ VTPT n (1; 2 ) hoặc 3n = ( 3;6 ) . Chọn D.

Câu 23. Đường thẳng d có một vectơ pháp tuyến là =
n ( 4; −2 ) . Trong các vectơ sau, vectơ nào là một
vectơ chỉ phương của d ?
   
A. u1 = ( 2; −4 ) . B. u2 = ( −2; 4 ) . C. u3 = (1; 2 ) . D. u4 = ( 2;1) .
Lời giải
  1
→ VTCP u ( 2; 4 ) hoặc u = (1; 2 ) . Chọn C.
Đường thẳng d có VTPT: n ( 4; −2 ) 
2

u ( 3; −4 ) . Đường thẳng ∆ vuông góc với d có một
   
A. n1 = ( 4;3) . B. n2 = ( −4; −3) . C. n3 = ( 3; 4 ) . D. n4 = ( 3; −4 ) .
Lời giải

u= ( 3; −4 )  

d
→ n∆ ud = ( 3; −4 ) . Chọn D.

=
∆ ⊥ d

Câu 25. Đường thẳng d có một vectơ pháp tuyến là n =( −2; −5 ) . Đường thẳng ∆ vuông góc với d có
   
A. u1 = ( 5; −2 ) . B. u2 = ( −5; 2 ) . C. u3 = ( 2;5 ) . D. u4 = ( 2; −5 ) .
Lời giải

nd =( −2; −5 )   
 → u∆ =nd =( −2; −5 ) hay chọn −n∆ =
 ( 2;5) . Chọn C.
∆ ⊥ d

Câu 26. Đường thẳng d có một vectơ chỉ phương là = u ( 3; −4 ) . Đường thẳng ∆ song song với d có một
   
A. n1 = ( 4;3) . B. n2 = ( −4;3) . C. n3 = ( 3; 4 ) . D. n4 = ( 3; −4 ) .
Lời giải

u= ( 3; −4 )   

d
→ u=
 ∆ u=
d ( 3; −4 )  ( 4;3) . Chọn A.
→ n∆ =
∆ || d

Câu 27. Đường thẳng d có một vectơ pháp tuyến là n =( −2; −5 ) . Đường thẳng ∆ song song với d có
   
A. u1 = ( 5; −2 ) . B. u2 = ( −5; −2 ) . C. u3 = ( 2;5 ) . D. u4 = ( 2; −5 ) .
Trang 16
Lời giải

nd =( −2; −5 )   
 → n=
 ∆ u=
d ( −2; −5) 
→ u=
∆ ( 5; −2 ) . Chọn A.
∆ || d
Câu 28. Cho đường thẳng d : 3 x + 5 y + 2018 = 0. Tìm mệnh đề sai trong các mệnh đề sau:
 
A. d có vectơ pháp tuyến n = ( 3;5 ) . B. d có vectơ chỉ phương =u ( 5; −3) .
5
C. d có hệ số góc k = . D. d song song với đường thẳng ∆ : 3 x + 5 y =
0.
3
Lời giải
Chọn C
3 2018 3
Ta có d : 3 x + 5 y + 2018 =
0⇔d:y=
− x− , nên d có hệ số góc k = − .
5 5 5
Câu 29. Cho đường thẳng ( d ) : x − 7 y + 15 =
0 . Mệnh đề nào sau đây đúng?
1  1 
A. ( d ) có hệ số góc k = B. ( d ) đi qua hai điểm M  − ;2  và M ( 5;0 )
7  3 

C. u = ( −7;1) là vecto chỉ phương của ( d ) D. ( d ) đi qua gốc tọa độ
Lời giải
Chọn A
1 15
Ta có ( d ) : x − 7 y + 15 =
0 hay =
yx+
7 7
1
Suy ra hệ số góc của đường thẳng là k = (đúng)
7
Dạng 2. Viết phương trình đường thẳng (tổng quát, tham số, chính tắc)
Câu 30. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( −2;3) và B ( 4; −1) . Phương trình nào sau đây là
phương trình đường thẳng AB ?
x − 4 y −1  x = 1 + 3t
A. x + y − 3 =0. B. =
y 2 x + 1. C. = . D.  .
6 −4  y = 1 − 2t
Lời giải
Chọn D
Bốn phương trình đã cho trong bốn phương án đều là phương trình của đường thẳng.
Thay lần lượt tọa độ của A , B vào từng phương án ta thấy tọa độ của cà A và B đều thỏa
phương án D .
Câu 31. Phương trình tham số của đường thẳng đi qua hai điểm A ( 2; −1) và B ( 2;5 ) là
 x = 2t  x= 2 + t x = 1 x = 2
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y = −6t  y= 5 + 6t  y= 2 + 6t  y =−1 + 6t
Lời giải
Chọn D

Vectơ chỉ phương AB = ( 0;6 ) .
 x = 2
Phương trình đường thẳng AB đi qua A và có vecto chỉ phương AB = ( 0;6 ) là 
 y =−1 + 6t
Câu 32. Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho hai điểm A ( 3; − 1) và B ( −6; 2 ) . Phương trình nào dưới đây
không phải là phương trình tham số của đường thẳng AB ?
Trang 17
 x= 3 + 3t  x= 3 + 3t  x = −3t  x =−6 − 3t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y =−1 − t  y =−1 + t y = t  y= 2 + t
Lời giải
Chọn B.
• Cách 1: Thay tọa độ các điểm A , B lần lượt vào các phương trình trong các phương án trên thì
thấy phương án B không thỏa mãn.
• Cách 2: Nhận thấy rằng các phương trình ở các phương án A, C, D thì vectơ chỉ phương của các
đường thẳng đó cùng phương, riêng chỉ có phương án B thì không. Do đó lựa chọn B.
Câu 33. Phương trình tham số của đường thẳng qua M (1; −2 ) , N ( 4;3) là
 x= 4 + t  x = 1 + 5t  x= 3 + 3t  x = 1 + 3t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 3 − 2t  y =−2 − 3t  y= 4 + 5t  y =−2 + 5t
Lời giải
Chọn D

Đường thẳng có véctơ chỉ phương là MN = ( 3;5 ) và đi qua M (1; −2 ) nên có phương trình tham
 x = 1 + 3t
số là  .
 y =−2 + 5t
Câu 34. Phương trình tham số của đường thẳng đi qua hai điểm A ( 3; −1) , B ( −6; 2 ) là
 x =−1 + 3t  x= 3 + 3t  x= 3 + 3t  x= 3 + 3t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y = 2t  y =−1 − t  y =−6 − t  y =−1 + t
Lời giải
Chọn B
 
Ta có AB = ( −9;3) ⇒ u AB =
( 3; −1) .
 x= 3 + 3t
Suy ra phương trình tham số của đường thẳng AB là  .
 y =−1 − t
Câu 35. Trong mặt phẳng tọa độ, cho hai điểm A ( 3;0 ) , B ( 0; 2 ) và đường thẳng d : x + y =0 . Lập phương
trình tham số của đường thẳng ∆ qua A và song song với d .
x = t x = t  x = −t  x = −t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 3 − t  y= 3 + t  y= 3 − t  y= 3 + t
Lời giải
Chọn A
Ta có ∆ song song với d nên ∆ : x + y + C= 0 ( C ≠ 0 ) .
∆ qua A ( 3;0 ) , suy ra 3 + 0 + C =0 ⇔ C =−3 ( nhận)
Như vậy ∆ : x + y − 3 =0
x = t
Vậy ∆ có phương trình tham số:  .
 y= 3 − t
 x= 5 + t
Câu 36. Cho đường thẳng d có phương trình tham số  . Phương trình tổng quát của đường
 y =−9 − 2t
thẳng d là
A. 2 x + y − 1 =0 . B. −2 x + y − 1 =0 . C. x + 2 y + 1 =0. D. 2 x + 3 y − 1 =0 .
Lời giải
Chọn A
Trang 18
 x= 5 + t t= x − 5
Đường thẳng ( d ) :  ⇔ ⇒ y =−9 − 2 ( x − 5 ) ⇔ 2 x + y − 1 =0 .
 y =−9 − 2t  y =−9 − 2t
Câu 37. Trong mặt phẳng Oxy cho điểm M (1; 2) . Gọi A, B là hình chiếu của M lên Ox, Oy . Viết phương
trình đường thẳng AB .
A. x + 2 y − 1 =0 . B. 2 x + y + 2 =0. C. 2 x + y − 2 =0. D. x + y − 3 =0.
Lời giải:
Chọn C.
Ta có hình chiếu của điểm M (1; 2) lên Ox, Oy lần lượt là A(1;0) và B(0;2). Do đó phương
x y
trình đường thẳng AB là + =1 ⇔ 2 x + y − 2 = 0 .
1 2
 x= 3 − 5t
Câu 38. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho đường thẳng d :  (t ∈ ) . Phương trình tổng quát của
 y = 1 + 4t
đường thẳng d là
A. 4 x − 5 y − 7 =0. . B. 4 x + 5 y − 17 =
0. . C. 4 x − 5 y − 17 = 0. . D. 4 x + 5 y + 17 =0.
Lời giải
Chọn B.
 3− x
 x= 3 − 5t t = 5 3 − x y −1
d: (t ∈ ) ⇔  ⇒ = ⇔ 4 x + 5 y − 17= 0
 y = 1 + 4t t = y − 1 5 4
 4
Câu 39. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho đường thẳng d cắt hai trục Ox và Oy lần lượt tại
hai điểm A ( a;0 ) và B ( 0; b ) ( a ≠ 0; b ≠ 0 ) . Viết phương trình đường thẳng d.
x y x y x y x y
A. d : + =0. B. d : − =1. C. d : + =1. D. d : + =1. .
a b a b a b b a
Lời giải
x y
Phương trình đoạn chắn của đường thẳng d : + =1.
a b
Câu 40. Phương trình đường thẳng đi qua hai điểm A ( 0; 4 ) , B ( −6;0 ) là:
x y x y −x y −x y
A. + =1. B. + 1.
= C. + 1.
= D. + =1.
6 4 4 −6 4 −6 6 4
Lời giải
Chọn D
x y
Phương trình đường thẳng đi qua hai điểm M ( a;0 ) , N ( 0; b ) với a, b ≠ 0 là + =1.
a b
Áp dụng phương trình trên ta chọn phương án D .
Câu 41. Phương trình đường thẳng d đi qua A (1; −2 ) và vuông góc với đường thẳng ∆ : 3 x − 2 y + 1 =0 là:
A. 3 x − 2 y − 7 =0. B. 2 x + 3 y + 4 =0. C. x + 3 y + 5 =0. D. 2 x + 3 y − 3 =0.
Lời giải
Chọn B

Do d ⊥ ∆ ⇒ nd ( 2;3)
Trang 19
Mà đường thẳng d đi qua A (1; −2 ) nên ta có phương trình:
2 ( x − 1) + 3 ( y + 2 ) = 0 ⇔ 2 x + 3 y + 4 = 0 .
Vậy phương trình đường thẳng d : 2 x + 3 y + 4 =0.
Câu 42. Cho đường thẳng d : 8 x − 6 y + 7 =0 . Nếu đường thẳng ∆ đi qua gốc tọa độ và vuông góc với
đường thẳng d thì ∆ có phương trình là
A. 4 x − 3 y =
0. B. 4 x + 3 y =
0. C. 3 x + 4 y =
0. D. 3 x − 4 y =
0.
Lời giải
Chọn C
Vì ∆ vuông góc với đường thẳng d : 8 x − 6 y + 7 =0 nên phương trình ∆ : 6 x + 8 y + C =
0
Mà ∆ đi qua gốc tọa độ nên ta có: 6.0 + 8.0 + C = 0 ⇔ C = 0 .
Vậy phương trình ∆ : 6 x + 8 y =
0 hay ∆ : 3 x + 4 y =
0
Câu 43. Đường thẳng đi qua điểm A (1;11) và song song với đường thẳng =
y 3 x + 5 có phương trình là
y 3 x + 11 .
A. = ( 3x + 14 ) .
B. y =− y 3x + 8 .
C. = D. y= x + 10 .
Lời giải
Chọn C
Gọi ( d ) là đường thẳng cần tìm. Vì ( d ) song song với đường thẳng =
y 3 x + 5 nên ( d ) có
y 3x + a , a ≠ 5 .
phương trình =
Vì ( d ) đi qua điểm A (1;11) nên ta có 11 = 3 ⋅1 + a ⇒ a = 8 .
Vậy phương trình đường thẳng ( d ) cần tìm là =
y 3x + 8 .
Lập phương trình đường đi qua A ( 2;5 ) và song song với đường thẳng ( d ) : =
y 3 x + 4?
Câu 44.
1
A. ( ∆ ) : y =3 x − 2 . B. ( ∆ ) : y =3 x − 1 . − x − 1 . D. ( ∆ ) : y =
C. ( ∆ ) : y = −3 x − 1 .
3
Lời giải
Chọn B
Gọi ( ∆ ) là đường thẳng cần tìm.
+) ( ∆ ) // ( d ) : y =
3 x + 4 . Suy ra phương trình ( ∆ ) có dạng =
y 3x + b , b ≠ 4 .
Có A ( 2;5 ) ∈ ∆ ⇔ 5= 6 + b ⇔ b =−1 (thoả b ≠ 4 )
Vậy ( ∆ ) : y =3 x − 1 .
Câu 45. Trong hệ trục Oxy , đường thẳng d qua M (1;1) và song song với đường thẳng d ' : x + y − 1 =0
có phương trình là
A. x + y − 1 =0 . B. x − y =0. C. − x + y − 1 =0 . D. x + y − 2 =0.
Lời giải
Chọn D
Do đường thẳng d song song với đường thẳng d ' : x + y − 1 =0 nên đường thẳng d nhận véc tơ

n = (1;1) làm véc tơ pháp tuyến.

Khi đó đường thẳng d qua M (1;1) và nhận véc tơ n = (1;1) làm véc tơ pháp tuyến có phương
trình là x + y − 2 =0.
Câu 46. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng đi qua điểm I ( −1; 2 ) và vuông góc với đường thẳng
có phương trình 2 x − y + 4 =0.
Trang 20
A. x + 2 y =
0. B. x + 2 y − 3 =0. C. x + 2 y + 3 =0. D. x − 2 y + 5 =0.
Lời giải
Chọn B
Ta có đường thẳng vuông góc với 2 x − y + 4 =0 có phương trình x + 2 y + m =
0 , mà đường thẳng
này đi qua điểm I ( −1; 2 ) , suy ra −1 + 2.2 + m =0 ⇔ m =−3 .
Vậy đường thẳng cần tìm có phương trình x + 2 y − 3 =0.
Câu 47. Trong hệ trục tọa độ Trong hệ trục tọa độ Oxy cho hai điểm M (1;0 ) và N ( 0;2 ) . Đường thẳng đi
1 
qua A  ;1 và song song với đường thẳng MN có phương trình là
2 
A. Không tồn tại đường thẳng như đề bài yêu cầu.
B. 2 x + y − 2 =0.
C. 4 x + y − 3 = 0.
D. 2 x − 4 y + 3 =0.
Lời giải
Chọn A

Có MN = ( −1; 2 ) .
1  
Đường thẳng ( d ) đi qua A  ;1 nhận MN = ( −1; 2 ) làm vec tơ chỉ phương:
2 
1
( d ) : 2  x −  + y − 1 =0 ⇔ 2 x + y − 2 =0 (1) .
 2
Thử lại: thay tọa độ của M vào (1) thì nghiệm đúng (1) . Suy ra loại (1) .
Vậy không tồn tại đường thẳng như đề bài yêu cầu.
Câu 48. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho ba điểm A ( 2;0 ) ¸ B ( 0;3) và C ( −3; −1) . Đường thẳng
đi qua điểm B và song song với AC có phương trình tham số là:
 x = 5t x = 5 x = t  x= 3 + 5t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 3 + t  y = 1 + 3t  y= 3 − 5t y = t
Lời giải
Gọi d là đường thẳng qua B và song song với AC. Ta có
 B ( 0;3) ∈ d  x = 5t
   →d :
 ( t ∈  ) 
→ Chọn A.
ud =AC = ( −5; −1) =−1. ( 5;1)  y= 3 + t
Câu 49. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho ba điểm A ( 3; 2 ) ¸ P ( 4;0 ) và Q ( 0; −2 ) . Đường thẳng đi
qua điểm A và song song với PQ có phương trình tham số là:
 x= 3 + 4t  x= 3 − 2t  x =−1 + 2t  x =−1 + 2t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 2 − 2t  y= 2 + t y = t  y =−2 + t
Lời giải
Gọi d là đường thẳng qua A và song song với PQ.
 A ( 3; 2 ) ∈ d  x= 3 + 2t
Ta có:    → d :
ud = PQ = ( −4; −2 ) =−2 ( 2;1)  y= 2 + t
 x = −1 + 2t
= −2
t → M ( −1;0 ) ∈ d → d :  ( t ∈  ) . Chọn C.
y = t
Trang 21
Câu 50. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình bình hành ABCD có đỉnh A ( –2;1) và phương
 x = 1 + 4t
trình đường thẳng chứa cạnh CD là  . Viết phương trình tham số của đường thẳng chứa cạnh AB .
 y = 3t
 x =−2 + 3t  x =−2 − 4t  x =−2 − 3t  x =−2 − 3t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y =−2 − 2t  y = 1 − 3t  y = 1 − 4t  y = 1 + 4t
Lời giải

 A ( −2;1) ∈ AB, uCD = ( 4;3)  x = −2 − 4t
   → AB : 
 ( t ∈  ) . Chọn B.
 AB || CD → u AB = −uCD = ( −4; −3)  y = 1 − 3t
Câu 51. Viết phương trình tham số của đường thẳng d đi qua điểm M ( −3;5 ) và song song với đường
phân giác của góc phần tư thứ nhất.
 x =−3 + t  x =−3 + t  x= 3 + t  x= 5 − t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 5 − t  y= 5 + t  y =−5 + t  y =−3 + t
Lời giải
   x = −3 + t
Góc phần tư (I) : x − y = 0 
→VTCP : u= (1;1) ud 
→d :  (t ∈  ).
 y= 5 + t
Chọn B.
Câu 52. Viết phương trình tham số của đường thẳng d đi qua điểm M ( 4; −7 ) và song song với trục Ox .
 x = 1 + 4t x = 4  x =−7 + t x = t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y = −7t  y =−7 + t y = 4  y = −7
Lời giải
   x= 4 + t t = −4 x = t
uOx
= (1;0 ) 
→=ud (1;0 ) 
→d :  → A ( 0; −7 ) ∈ d → d :  .
 y = −7  y = −7
Chọn D.
Câu 53. Đường thẳng d đi qua điểm M (1; 2 ) và song song với đường thẳng ∆ : 2 x + 3 y − 12 =
0 có
phương trình tổng quát là:
A. 2 x + 3 y − 8 =0. B. 2 x + 3 y + 8 =0. C. 4 x + 6 y + 1 =0. D. 4 x − 3 y − 8 =0.
Lời giải
 M (1; 2 ) ∈ d  M (1; 2 ) ∈ d
 →
0 d : 2 x + 3 y + c =
d || ∆ : 2 x + 3 y − 12 = 0 ( c =/ −12 )
→ 2.1 + 3.2 + c =0 ⇔ c =−8. Vậy d : 2 x + 3 y − 8 =0. Chọn A.
Câu 54. Phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua O và song song với đường thẳng
∆ : 6x − 4x +1 = 0 là:
A. 3 x − 2 y =
0. B. 4 x + 6 y =
0. C. 3 x + 12 y − 1 =0. D. 6 x − 4 y − 1 =0.
Lời giải
O ( 0;0 ) ∈ d O ( 0;0 ) ∈ d
 → → 6.0 − 4.0 +=
 c 0 ⇔=
c 0.
d || ∆ : 6 x − 4 x + 1 = 0 d : 6 x − 4 x + c= 0 ( c= / 1)
Vậy d : 6 x − 4 y =0 ⇔ d : 3 x − 2 y =0. Chọn A.
Câu 55. Đường thẳng d đi qua điểm M ( −1; 2 ) và vuông góc với đường thẳng
∆ : 2x + y − 3 =0 có phương trình tổng quát là:
Trang 22
A. 2 x + y =0. B. x − 2 y − 3 =0. C. x + y − 1 =0 . D. x − 2 y + 5 =0.
Lời giải
 M ( −1; 2 ) ∈ d  M ( −1; 2 ) ∈ d
 
→ → −1 − 2.2 +=
 c 0 ⇔=
c 5.
d ⊥ ∆ :=2x + y − 3 0 d :=
x − 2y + c 0
Vậy d : x − 2 y + 5 =0. Chọn D.
Câu 56. Viết phương trình đường thẳng ∆ đi qua điểm A ( 4; −3) và song song với đường thẳng
 x= 3 − 2t
d : .
 y = 1 + 3t
A. 3 x + 2 y + 6 =0. B. −2 x + 3 y + 17 =
0.
C. 3 x + 2 y − 6 =0. D. 3 x − 2 y + 6 =0.
Lời giải
 A ( 4; −3) ∈ d
  A ( 4; −3) ∈ d
Ta có: ud = ( −2;3) →   
∆ || d u∆ = ( −2;3) → n∆ = ( 3; 2 )

→ ∆ : 3 ( x − 4 ) + 2 ( y + 3) =
0 ⇔ ∆ : 3 x + 2 y − 6 =0.
Câu 57. Cho tam giác ABC có A ( 2;0 ) , B ( 0;3) , C ( –3;1) . Đường thẳng d đi qua B và song song với
AC có phương trình tổng quát là:
A. 5 x – y + 3 =0. B. 5 x + y – 3 =
0. C. x + 5 y –15 =
0. D. x –15 y + 15 =
0.
Lời giải
 B ( 0;3) ∈ d
    B ( 0;3) ∈ d
u= = ( −5;1) →  
AC
nd = (1;5 )
AC
d || AC

→ d :1( x − 0 ) + 5 ( y − 3) =0 ⇔ d : x + 5 y − 15 =0.
Câu 58. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua điểm M ( −1;0 ) và vuông góc với đường
x = t
thẳng ∆ :  .
 y = −2t
A. 2 x + y + 2 =0. B. 2 x − y + 2 =0. C. x − 2 y + 1 =0. D. x + 2 y + 1 =0.
Lời giải
 M ( −1;0 ) ∈ d
  M ( −1;0 ) ∈ d
u= (1; −2 ) →   → d :1( x + 1) − 2 ( y − 0 ) = 0 ⇔ d : x − 2 y + 1 = 0.
( )
∆
d ⊥ ∆  n
 d = 1; −2

Chọn C.
 x = 1 − 3t
Câu 59. Đường thẳng d đi qua điểm M ( −2;1) và vuông góc với đường thẳng ∆ :  có phương
 y =−2 + 5t
trình tham số là:
 x =−2 − 3t  x =−2 + 5t  x = 1 − 3t  x = 1 + 5t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y = 1 + 5t  y = 1 + 3t  y= 2 + 5t  y= 2 + 3t
Lời giải
Trang 23
 M ( −2;1) ∈ d
  M ( −2;1) ∈ d  x =−2 + 5t
u∆ = ( −3;5) →    → d : ( t ∈  ) . Chọn B.
d ⊥ ∆ n
 d =−( 3; 5 ) → u d =( 5; 3 )  y = 1 + 3t

Câu 60. Viết phương trình tham số của đường thẳng d đi qua điểm A ( −1; 2 ) và song song với đường
thẳng ∆ : 3 x − 13 y + 1 =0.
 x =−1 + 13t  x = 1 + 13t  x =−1 − 13t  x = 1 + 3t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 2 + 3t  y =−2 + 3t  y= 2 + 3t  y= 2 − 13t
Lời giải
 A ( −1; 2 ) ∈ d
  A ( −1; 2 ) ∈ d  x =−1 + 13t
n∆ = ( 3; −13) →    → d : ( t ∈  ) . Chọn A.
 d || ∆ nd =( 3; −13) → ud =
(13;3)  y= 2 + 3t

Câu 61. Viết phương trình tham số của đường thẳng d qua điểm A ( −1; 2 ) và vuông góc với đường thẳng
∆ : 2x − y + 4 =0.
 x =−1 + 2t x = t  x =−1 + 2t  x = 1 + 2t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 2 − t  y= 4 + 2t  y= 2 + t  y= 2 − t
Lời giải
 A ( −1; 2 ) ∈ d
  A ( −1; 2 ) ∈ d  x =−1 + 2t
n∆ = ( 2; −1) →   → d : ( t ∈  ) . Chọn A.
d ⊥ ∆ u=
d ( 2; −1)  y= 2 − t

Câu 62. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua điểm M ( −2; −5 ) và song song với đường
phân giác góc phần tư thứ nhất.
A. x + y − 3 =0. B. x − y − 3 =0. C. x + y + 3 =0. D. 2 x − y − 1 =0 .
Lời giải
 M ( −2; −5 ) ∈ d
  M ( −2; −5 ) =0
(I) : x − y = 0 ( ∆ ) →  → −2 − ( −5 ) + c = 0 ⇔ c = −3.
d || ∆ d : x − y + c = 0 ( c =/ 0 )

Vậy d : x − y − 3 =0. Chọn B.
Câu 63. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua điểm M ( 3; −1) và vuông góc với đường
A. x + y − 4 =0. B. x − y − 4 =0. C. x + y + 4 =0. D. x − y + 4 =0.
Lời giải
 M ( 3; −1) ∈ d
  M ( 3; −1)
( II ) : x + y =0 (∆) → 
d ⊥ ∆ d : x − y + c =0

→ 3 − ( −1) + c = 0 ⇔ c =−4 → d : x − y − 4 = 0.
Câu 64. Viết phương trình tham số của đường thẳng d đi qua điểm M ( −4;0 ) và vuông góc với đường
Trang 24
x = t  x =−4 + t x = t x = t
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y =−4 + t  y = −t  y= 4 + t  y= 4 − t
Lời giải
 x = −4 + t t = 4
 M ( −4;0 ) ∈ d → → A ( 0; 4 ) ∈ d
   y = t
( II ) : x + y = 0 ( ∆ ) → n∆ =(1;1)
 
d ⊥ ∆ → ud = (1;1)
x = t
→ d : (t ∈  ).
 y= 4 + t
Câu 65. Viết phương trình tổng quát của đường thẳng d đi qua điểm M ( −1; 2 ) và song song với trục Ox .
A. y + 2 =0. B. x + 1 =0. C. x − 1 =0 . D. y − 2 =0.
Lời giải
 M ( −1; 2 ) ∈ d
 → d : y = 2. Chọn D.

d || Ox : y = 0
Câu 66. Viết phương trình tham số của đường thẳng d đi qua điểm M ( 6; −10 ) và vuông góc với trục Oy .
=x 10 + t  x= 2 + t x = 6 x = 6
A.  . B. d :  . C. d :  . D. d :  .
y = 6  y = −10 y = −10 − t y = −10 + t
Lời giải
 M ( 6; −10 ) ∈ d  x= 6 + t t = −4
  →d : 
  → A ( 2; −10 ) ∈ d
d ⊥ Oy : x =0 → ud =(1;0 )  y = −10
x = 2 + t
→ d : .
 y = −10
Câu 67. Đường trung trực của đoạn AB với A (1; −4 ) và B ( 5; 2 ) có phương trình là:
A. 2 x + 3 y − 3 =0. B. 3 x + 2 y + 1 =0. C. 3 x − y + 4 =0. D. x + y − 1 =0.
Lời giải
Gọi I là trung điểm của AB và d là trung trực đoạn AB. Ta có
 A (1; −4 ) , B ( 5; 2 ) → I ( 3; −1) ∈ d
   → d : 2 x + 3 y − 3= 0. Chọn A.

d ⊥ AB → nd = AB = ( 4;6 ) = 2 ( 2;3)
Câu 68. Đường trung trực của đoạn AB với A ( 4; −1) và B (1; −4 ) có phương trình là:
1.
A. x + y = B. x + y =0. C. y − x =0. 1.
D. x − y =
Lời giải
 5 5
 A ( 4; −1) , B (1; −4 ) → I  2 ; − 2  ∈ d
   → d : x + y = 0. Chọn B.

d ⊥ AB → n =  
AB =− ( 3; −3) =−3 (1;1)
 d
Câu 69. Đường trung trực của đoạn AB với A (1; −4 ) và B (1; 2 ) có phương trình là:
A. y + 1 =0. B. x + 1 =0. C. y − 1 =0. D. x − 4 y =
0.
Lời giải
Trang 25
 A (1; −4 ) , B (1; 2 ) → I (1; −1) ∈ d
   → d : y + 1= 0. Chọn A.

d ⊥ AB → nd = AB = ( 0;6 ) = 6 ( 0;1)
Câu 70. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho điểm I (1; −1) và hai đường thẳng
d1 : x + y= − 6 0 . Hai điểm A, B lần lượt thuộc hai đường thẳng d1 , d 2 sao cho I là trung
− 3 0, d 2 : x − 2 y=
điểm của đoạn thẳng AB . Đường thẳng AB có một véctơ chỉ phương là
   
A. u1 = (1; 2 ) . B. u2 = ( 2;1) . C. u= 3 (1; −2 ) . D. u=4 ( 2; −1) .
Lời giải
Chọn A
Vì A ∈ d1 , giả sử A ( a;3 − a ) ; Vì B ∈ d 2 , giả sử B ( 2b + 6; b )
 a + 2b + 6
 =1
I là trung điểm của đoạn thẳng AB khi và chỉ khi  2
 3 − a + b = −1
 2
a + 2b = −4 a = 2   
⇔ ⇔ ⇒ A ( 2;1) ; B ( 0; −3) ⇒ BA= ( 2; 4 ) ⇒ BA= 2.u1 .
a − b =5 b =−3

Vậy đường thẳng AB có một véctơ chỉ phương là u1 = (1; 2 ) .
Trang 26
Bài 4. VỊ TRÍ TƯƠNG ĐỐI GIỮA HAI ĐƯỜNG THẲNG. GÓC VÀ KHOẢNG CÁCH
I. Vị trí tương đối của hai đường thẳng

 
Trong mặt phẳng toạ độ, cho hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 lần lượt có vectở chỉ phương là u1 , u2 . Khi đó
 
a) ∆1 cắt ∆ 2 khi và chỉ khi u1 , u2 không cùng phương.
 
b) ∆1 song song với ∆ 2 khi và chỉ khi u1 , u2 cùng phương và có một điểm thuộc một đường thẳng mà không
thuộc đường thẳng còn lại.
 
c) ∆1 trùng với ∆ 2 khi và chỉ khi u1 , u2 cùng phương và có một điểm thuộc cả hai đường thẳng đó.
Chú ý
 
- ∆1 vuông góc với ∆ 2 khi và chỉ khi u1 , u2 vuông góc với nhau.
- Khi xét vị trí tương đối của hai đường thẳng, có thể dựa vào cặp vectơ pháp tuyến của hai đường thẳng đó.
Ví dụ 1. Xét vị trí tương đối của mỗi cặp đường thẳng sau
a) ∆1 : 2 x − y + 1 =0 và ∆ 2 : − x + 2 y + 2 =0 .
 x = 1 + 2t
b) ∆ 3 : x − y − 1 =0 và ∆ 4 : 
 y= 3 + 2t
Giải
 
a) Đường thẳng ∆1 có vectơ chỉ phương u1 = (1; 2) , đường thẳng ∆ 2 có vectơ chỉ phương u2 =(−2; −1) . Do
1 2  
≠ nên u1 , u2 không cùng phương, suy ra ∆1 cắt ∆ 2 .
−2 −1
   
b) Đường thẳng ∆ 3 , ∆ 4 lần lượt có vectơ chỉ phương
= u3 (1;1),
= u4 (2; 2) . Suy ra u4 = 2u3 . Chọn t = 0 , ta có
điểm M (1;3) ∈ ∆ 4 . Do 1 − 3 − 1 ≠ 0 nên M (1;3) ∉ ∆ 3 . Vậy ∆ 3 song song với ∆ 4 .
Ta có thể xét vị trí tương đối của hai đường thẳng dựa vào số giao điểm của chúng.
Nhận xét: Cho hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 có phương trình lần lượt là a1 x + b1 y += c1 0 ; a2 x + b2 y +=
c2 0.
Xét hệ phương trình:
a1 x + b1 y + c1 = 0
 (I)
a2 x + b2 y + c2 = 0
Khi đó
a) ∆1 cắt ∆ 2 khi và chỉ khi hệ (I) có nghiệm duy nhất.
b) ∆1 song song với ∆ 2 khi và chỉ khi hệ (I) vô nghiệm.
c) ∆1 trùng với ∆ 2 khi và chỉ khi hệ (I) có vô số nghiệm.
Ví dụ 2. Xét vị trí tương đối của hai đường thẳng
∆1 : x − 2 y + 1 = 0 ; ∆ 2 : 2 x − 4 y + 2 = 0.
Giải
Tọa độ giao điểm của đường thẳng ∆1 và đường thẳng ∆ 2 là nghiệm của hệ phương trình:
x − 2 y +1 = 0

2 x − 4 y + 2 = 0
Hệ trên có vô số nghiệm.
Như vậy, ∆1 và ∆ 2 có vô số điểm chung, tức là ∆1 trùng với ∆ 2 .
Trang 1
II. Góc giữa hai đường thẳng
Hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 cắt nhau tạo thành bốn góc.

- Nếu hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 không vuông góc với nhau thì góc nhọn trong bốn góc tạo thành được gọi
là góc giữa hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 .
- Nếu hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 vuông góc với nhau thì ta nói góc giữa hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 bằng
90° .

Góc giữa hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 được kí hiệu là ∆ (
1 , ∆ 2 hoặc ( ∆1 , ∆ 2 ) . )
Quy ước: Khi ∆1 song song hoặc trùng với ∆ 2 , ta nói góc giữa hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 bằng 0° .
Nhận xét: Góc giữa hai đường thẳng luôn bé hơn hoặc bằng 90° , tức là ( ∆1 , ∆ 2 ) ≤ 90° .
Trong mặt phẳng toạ độ, cho hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 có vectơ chỉ phương lần lượt là
  a1a2 + b1b2
u1 (=
a1 ; b1 ) , u2 ( a2 ; b2 ) . Ta có: cos ( ∆1 , ∆ 2 ) = .
a12 + b12 ⋅ a22 + b22
Nhận xét
- ∆1 ⊥ ∆ 2 ⇔ a1a2 + b1b2 =0 .
 
- Cho hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 có vectơ pháp tuyến lần lượt là n1 , n2 . Ta cũng có:
 
  n1 ⋅ n2
cos=( ∆1 , ∆ 2 ) cos=
( n1 , n2 )   .
n1 ⋅ n2
Ví dụ 3. Tính số đo góc giữa hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 trong mỗi trường hợp sau:
 x =−1 + 3t1  x =−1 + 3t2
a) ∆1 :  và ∆ 2 : 
 y = 1 + t1  y= 4 − t2
b) ∆1 : 3 x + y − 10 = 0 và ∆ 2 : −2 x + y − 7 =0.
Giải

a) ∆1 có vectơ chỉ phương u1 = ( 3;1) .

∆ 2 có vectơ chỉ phương= u2 ( 3; −1) .
| 3 ⋅ 3 + 1 ⋅ (−1) | 1
Do đó, ta có: cos ( ∆1 , ∆ 2 )
= = . Vậy ( ∆1 , ∆ 2 ) =60° .
2 2
( 3) + 1 ⋅ ( 3) + (−1)2 2 2
 
b) ∆1 có vectơ pháp tuyến= n1 (3;1), ∆ 2 có vectơ pháp tuyến n2 = (−2;1) . Do đó, ta có:
 
  n1 ⋅ n2 | 3 ⋅ (−2) + 1 ⋅1| 1
cos ( ∆1=
, ∆ 2 ) cos ( n1=
, n2 )  =  = . Vậy ( ∆1 , ∆ 2 ) =45° .
n1 ⋅ n2 2 2
3 + 1 ⋅ (−2) + 1 2 2
2
III. KHOẢNG CÁCH TỪ MỘT ĐIỂM ĐẾN MỘT ĐƯỜNG THẲNG

Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho đường thẳng ∆ có phương trình ax + by + c =0 ( a 2 + b 2 > 0 ) và điểm
M ( x0 ; y0 ) . Khoảng cách từ điểm M đến đường thẳng ∆ , kí hiệu là d ( M , ∆) , được tính bởi công thức sau:
ax + by0 + c
d ( M , ∆) = 0 .
a 2 + b2
Chú ý: Nếu M ∈ ∆ thì d ( M , ∆) =0 .
Ví dụ 4. Tính khoảng cách từ điểm M đến đường thẳng ∆ trong mỗi trường hợp sau:
Trang 2
a) M (−2;1) và ∆ : 2 x − 3 y + 5 = 0.
 x =−2 + 3t
b) M (1; −3) và ∆ : 
 y= 2 − 4t
Giải
a) Ta có:
| 2 ⋅ (−2) − 3 ⋅1 + 5 | 2 2 13
d ( M , ∆=
) = =
2
2 + (−3) 2
13 13

b) Đường thẳng ∆ đi qua điểm N (−2; 2) , có vectơ pháp tuyến n = (4;3) . Phương trình tổng quát của đường
thẳng ∆ là
y − 2) 0 hay 4 x + 3=
4( x + 2) + 3(= y + 2 0.
| 4 ⋅1 + 3 ⋅ (−3) + 2 | 3
= ⇒ d ( M , ∆) = .
42 + 32 5

Dạng 1. Vị trí tương đối của hai đường thẳng
Để xét vị trí tương đối của hai đường thẳng ∆ 1 : a1 x + b1 y + c1 = 0 và ∆ 2 : a 2 x + b2 y + c 2 = 0 ta xét số
 a1 x + b1 y + c1 = 0
nghiệm của hệ phương trình  .
a 2 x + b2 y + c 2 = 0
Hệ có một nghiệm: ∆ 1 cắt ∆ 2 .
Hệ vô nghiệm: ∆ 1 // ∆ 2 .
Hệ có vô số nghiệm: ∆ 1 ≡ ∆ 2 .
Đặc biệt: Nếu a 2 b2 c 2 ≠ 0 thì:
a b a b c a b c
∆ 1 cắt ∆ 2 ⇔ 1 ≠ 1 , ∆ 1 // ∆ 2 ⇔ 1 = 1 ≠ 1 , ∆ 1 = ∆ 2 ⇔ 1 = 1 = 1 .
a 2 b2 a 2 b2 c 2 a 2 b2 c 2
Để tim giao điểm của 2 đường thẳng ta giải hệ phương trình trên.
Tìm hình chiếu của điểm A lên đường thẳng d.
Cách 1: lập phương trình đường thẳng d’ qua A vuông góc với d. Hình chiếu H là giao điểm của d và d’.
Cách 2: điểm H thuộc d có tọa độ theo tham số t (hoặc x, hoặc y), cho điều kiện AH ⊥ d ⇔ AH .u = 0 để tìm
t.
Tìm điểm đối xứng A’ của A qua đường thẳng d: tìm hình chiếu H, dùng công thức tọa độ trung điểm để suy
ra A’.
Tìm đường thẳng d’ đối xứng của đường thẳng d qua điểm I cho trước.
Cách 1: d’ song song hoặc trùng với d nên có cùng VTPT. Lấy điểm A thuộc d rồi tìm điểm B đối xứng qua I
thì B thuộc d’.
Cách 2: Lấy M(x; y) bất kỳ thuộc d. Gọi M’(x’; y’) là điểm đối xứng của M qua I, ta có:
x + x' = 2 x0 , y + y ' = 2 y 0 ⇒ x = 2 x0 − x' , y = 2 y 0 − y ' .
Thế vào phương trình d thành phương trình d’.
Câu 1. Xét vị trí tương đối và tìm giao điểm nếu có của hai đường thẳng:
a) 2 x − 5 y + 3 =0 và 5 x + 2 y − 3 =0.
b) x − 3 y + 4 =0 và 0,5 x − 1,5 y + 4 =0.
c) 10 x + 2 y − 3 =0 và 5 x + y − 1,5 =0.
Câu 2. Xét vị trí tương đối và tìm giao điểm nếu có của cặp đường thẳng:
 x = −1 − 5t  x = −6 + 5t '
d : d ': 
a)  y = 2 + 4t và  y = 2 − 4t ' .
Trang 3
 x = 1 − 4t
d :
b)  y = 2 + 2t và d ': 2 x + 4 y − 10 = 0 .
 x = −2 + t
d :
x y −3
c)  y = 2 + 2t và d ': =
1 −2
Câu 3. Biện luận theo tham số m vị trí tương đối của hai đường thẳng:
mx + y + 2 = 0 và x + my + m − 1 =0 .
Câu 4. Với giá trị nào của tham số m thì hai đường thẳng sau đây vuông góc ∆ 1 : mx + y + 8 = 0 và
∆2 : x − y + m = 0.
Câu 5. Tìm m để ba đường thẳng sau đây đồng quy:
d1 : 2 x + y − 4 = 0 , d 2 : 5 x − 2 y + 3 = 0 và d 3 : mx + 3 y − 2 = 0 .
 x = x1 + at  x = x 2 + ct '
Câu 6. Cho hai đường thẳng d1 :  và d 2 : ( x1 , x 2 , y1 , y 2 là các hằng số). Tìm
 y = y1 + bt  y = y 2 + dt '
điều kiện của a, b, c, d để hai đường thẳng d1 và d 2 :
a)Cắt nhau.
b)Song song với nhau.
c)Vuông góc với nhau.
Câu 7. Cho đường thẳng d đi qua hai điểm phân biệt M 1 (x1 ; x 2 ) và M 2 ( x 2 ; y 2 ) . Chắng minh rằng điều
0 song song với d là Ax1 + By1 + C = Ax 2 + By 2 + C ≠ 0 .
kiện cần và đủ để đường thẳng Ax + By + C =
Câu 8. Cho hai đường thẳng:
∆ 1 : (m + 1) x − 2 y − m − 1 = 0 ; ∆ 2 : x + (m − 1) y − m 2 = 0 .
a)Tìm tọa độ giao điểm của ∆ 1 và ∆ 2 .
b)Tìm điều kiện của m để giao điểm đó nằm trên trục Oy.
Câu 9. Cho đường thẳng ∆ : 3 x − y + 1 =0 và điểm I (1; 2) . Tìm phương trình đường thẳng ∆’ đối xứng
với ∆ qua điểm I.
Câu 10. Cho hai đường thẳng d1 : x + y − 1 = 0 và d 2 : x − 3 y + 3 = 0 . Hãy lập phương trình của đường
thẳng d 3 đối xứng với d1 qua d 2 .
Câu 11. Cho đường thẳng ∆: ax + by + c =0 . Viết phương trình đường thẳng ∆’ đối xứng với đường thẳng
∆:
a)Qua trục hoành.
b)Qua trục tung.
c)Qua gốc tọa độ.
Câu 12. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho điểm M (−1; 2) và hai đường thẳng d1 : x + 2 y + 1 =0,
d2 : 2 x + y + 2 =0 . Viết phương trình đường thẳng ∆ đi qua M và cắt d1 tại A, cắt d 2 tại B sao cho
MA = 2 MB .
Câu 13. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng ∆ đi qua điểm M (2;1) và tạo
với các trục tọa độ một tam giác có diện tích bằng 4.
Trang 4
Câu 14. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phuong trình đường ∆ thẳng song song với đường thẳng
d: 2 x − y + 2015 =0 và cắt hai trục tọa độ tại M và N sao cho MN = 3 5 .
Câu 15. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng ∆ đi qua M (3; 2) và cắt tia
Ox tại A , cắt tia Oy tại B sao cho OA + OB =
12 .
Dạng 2. Khoảng cách từ một điểm đến một đường thẳng

Để tính khoảng cách từ điểm M ( x0 ; y 0 ) đến đường thẳng ∆: ax + by + c = 0 ta dùng công thức:
 ax0 + by 0 + c 
d  M 0 , ∆ = 

 a2 + b2 
Câu 16. Cho đường thẳng ∆: 5 x + 3 y − 5 =0.

a)Tính khoảng cách từ điểm A(−1;3) đến đường thẳng ∆.
b)Tính khoảng cách giữa hai đường thẳng song song ∆ và ∆’: 5 x + 3 y + 8 =0.
Câu 17. Cho ba điểm A(2;0), B(3; 4) và P(1;1) . Viết phương trình đường thẳng đi qua P đồng thời cách
đều A và B.
Câu 18. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng ∆ cách điểm A(1;1) một
hoảng bằng 2 vá cách điểm B (2;3) một khoảng bằng 4.
Câu 19. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( −2; 4 ) , B ( 3;5 ) . Viết phương
trình tổng quát của đường thẳng ∆ đi qua điểm I ( 0;1) sao cho khoảng cách từ điểm A đến đường thẳng ∆
gấp hai lần khoảng cách từ B đến ∆.
Câu 20. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng ∆ song song
với đường thẳng d : 3 x − 4 y + 1 =0 và cách d một khoảng bằng 1.
Câu 21. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ với hệ tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : x − 3 y − 2 =0 và hai
( )
điểm phân biệt A 1; 3 , B không thuộc d . Viết phương trình đường thẳng AB , biết rằng khoảng cách từ
B đến giao điểm của đường thẳng AB với d bằng hai lần khoảng cách từ điểm B đến d .
Dạng 3: Góc giữa hai đường thẳng

Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, góc giữa hai đường thẳng ∆1 ; ∆ 2 có phương trình
∆ 1 : a1 x + b1 y + c=
1 0, ( a12 + b12 ≠ 0 ) , ∆ 2 : a2 x + b2 y + c=
2 0, ( a22 + b22 ≠ 0 ) được xác định
a1a2 + b1b2
bởi công thức cos ( ∆1; ∆ 2 ) = .
2 2 2 2
a +b . a +b
1 1 2 2
Để xác định góc giữa hai đường thẳng ta chỉ cần biết véctơ chỉ phương (hoặc véctơ pháp tuyến)
   
( ∆1; ∆ 2 ) cos=
của chúng: cos= ( u1; u2 ) cos ( n1; n2 ) .
x = t
Câu 22. Xác định góc giữa hai đường thẳng sau: ∆1 : 3 x − 2 y + 1 =0 và ∆ 2 :  (t ∈  ).
 y= 7 − 5t
Câu 23. Tìm m để góc hợp bởi hai đường thẳng ∆1 : 3 x − y + 7 =0 và ∆ 2 : mx + y + 1 =0 một góc bằng
300.
Câu 24. Cho đường thẳng d : 3 x − 2 y + 1 =0 và M (1; 2 ) . Viết phương trình đường thẳng ∆ đi qua M và
tạo với d một góc 450.
Trang 5
Câu 25. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : 2 x − y − 2 =0 và điểm I (1;1) . Viết
phương trình đường thẳng ∆ cách điểm I một khoảng bằng 10 và tạo với đường thẳng d một góc bằng
450.
Câu 26. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho điểm M ( 0;1) và hai đường thẳng d1 : x − 7 y + 17 =
0,
d2 : x + y − 5 =0 . Viết phương trình đường thẳng ∆ đi qua điểm M và tạo với d1 , d 2 một tam giác cân tại
giao điểm của d1 và d 2 .
Dạng 4. Tìm điểm thỏa mãn điều kiện cho trước.

Để xác định tọa độ điểm thuộc đường thẳng ta dựa vào nhận xét sau :
=x x0 + at x − x0 y − y0
Điểm A thuộc đường thẳng ∆ :  , t ∈  (hoặc ∆ : =) có tọa độ dạng
 y
= y0 + bt a b
A ( x0 + at ; y0 + bt ) .
Câu 27. Cho đường thẳng ∆ : 4 x − 3 y + 5 =0.

a. Tìm tọa độ điểm A thuộc đường thẳng ∆ và cách gốc tọa độ một khoảng bằng 4.
b. Tìm điểm B thuộc đường thẳng ∆ và cách đều hai điểm E ( 5;0 ) , F ( 3; −2 ) .
Câu 28. Cho đường thẳng d : x − 2 y + 4 =0 và điểm A ( 4;1) .

a. Tìm tọa độ hình chiếu vuông góc của A lên d .
b. Tìm tọa độ điểm A ' đối xứng của A qua d .
Câu 29. Với điều kiện nào thì các điểm M ( x1 , y1 ) và N ( x2 ; y2 ) đối xứng nhau qua đường thẳng
∆ : ax + by + c =0?
Câu 30. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho điểm A ( 0; 2 ) và đường thẳng d : x − 2 y + 2 =0. Tìm
trên đường thẳng d hai điểm B, C sao cho tam giác ABC vuông ở B và thỏa mãn AB = 2 BC.
Câu 31. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A (1;1) , B ( 4; −3) và dr d : x − 2 y − 1 =0. Tìm
tọa độ điểm C thuộc d sao cho khoảng cách từ C đến đường thẳng AB bằng 6.
Câu 32. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : x − 3 y − 6 =0 và điểm N ( 3; 4 ) . Tìm
15
tọa độ điểm M thuộc d sao cho tam giác OMN có diện tích vằng (với O là gốc tọa độ)
2
Dạng 5. Các yếu tố về tam giác.
Câu 33. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có tọa độ đỉnh A (1; 0 ) và hai đường
thẳng chứa các đường cao kẻ từ B, C có phương trình lần lượt là : d1 : x − 2= y − 1 0. Tìm
y + 1 0, d 2 : 3 x +=
tọa độ đỉnh B và C.
Câu 34. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có phương trình cạnh BC : x + y − 9 =0,
đường cao qua đỉnh B và C lần lượt có phương trình d1 : x + 2 y= − 49 0. Tìm tọa độ
− 13 0; d 2 : 7 x + 5 y=
đỉnh A.
Câu 35. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có A (1;3) và hai đường trung tuyến là
BB ' : x −=2 y + 1 0, CC =
' : y − 1 0. Xác định tọa độ đỉnh B và C.
Câu 36. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ với Oxy, cho tam giác ABC biết phương trình cạnh
BC : x − 2 y =5 =0, phương trình đường trung tuyến BB ' : y − 2 = 0 và phương trình đường trung tuyến
CC ' : 2 x − y − 2 =0. Tìm tọa độ các đỉnh của tam giác.
Trang 6
Câu 37. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có A (1;5 ) , B ( −4; −5 ) và C ( 4; −1) . Viết
phương trình đường phân giác trong và phân giác ngoài của góc A.
Câu 38. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có A ( 2; −4 ) và hai đường phân giác
trong của góc B và C có phương trình lần lượt là d1 : x + y= − 6 0. Tìm tọa độ điểm B
− 2 0, d 2 : x − 3 y=
và C.
Câu 39. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC biết trung điểm các cạnh AB, BC và
CA lần lượt là : M ( −1;1) , N ( 0; −3) và P ( 3; −1) . Viết phương trình đường trung trục của đoạn BC.
Câu 40. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có A ( −2; 4 ) , B ( 4;1) và C ( −2; −1) . Tìm
tọa độ trực tâm H của tam giác.
Câu 41. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có các đường trung bình nằm trên các
đường thẳng có phương trình d1 : 2 x − =
y + 1 0, d 2 : x + 4 y= y − 1 0. Viết phương trình cạnh
− 13 0, d3 : x − 3=
AB.
Câu 42. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có hai đường trung bình kẻ từ trung
điểm M của AB nằm trên các đường thẳng có phương trình d1 : x − 4 y= − 9 0 và tọa độ
+ 7 0, d 2 : 3 x − 2 y=
điểm B ( 7;1) . Tìm tọa độ điểm C.
Câu 43. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có C ( 4; −1) , đường cao và trung tuyến
kẻ từ đỉnh A có phương trình lần lượt là d1 : 2 x − 3 y =
+ 12 0, d 2 : 2 x +
= 3 y 0. Tìm tọa độ điểm B.
Câu 44. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có A ( 2;1) , đường cao qua đỉnh B và
đường trung tuyến qua đỉnh C lần lượt có phương trình d1 : x − 3 y= y + 1 0. Tìm tọa độ các
− 7 0, d 2 : x + =
đỉnh B và C.
Dạng 6. Các yếu tố về tứ giác.
Câu 45. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho ba điểm A (10;5 ) , B (15; −5 ) , D ( −20;0 ) là các đỉnh của
hình thang cân ABCD trong đó AB song song với CD . Tìm tọa độ điểm C.
Câu 46. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho hình thang cân ABCD với AB song song CD và
AB < CD. Biết các đỉnh A ( 0; 2 ) , D ( −2; 2 ) , giao điểm I của hai đường chéo AC và BD nằm trên các
đường thẳng d : x + y − 4 =0 sao cho 

AID = 450. Tìm tọa độ điểm B và C.
Câu 47. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình bình hành ABCD , biết hai đường chéo
AC và CD lần lượt nằm trên hai đường thẳng d1 : x − 3=

y + 9 0, d 2 : x + 3=
y − 3 0 và phương
trình đường thẳng

AB : x − y + 9 =0 . Tìm tọa độ điểm C .
Câu 48. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai đường thẳng
d1 : x −= y − 2 0 , và hai điểm A ( 7;5 ) , B ( 2;3) . Tìm điểm trên đường thẳng

y − 4 0, d 2 :2 x +=
d1 và điểm trên đường thẳng d 2 sao cho tứ giác ABCD là hình bình hành.
Câu 49. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình thoi ABCD có A ( 0; − 1) , B ( 2;1) và tâm
I thuộc đường thẳng d : x + y − 1 =0 . Tìm tọa độ điểm C .

Câu 50. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình thoi ABCD có phương trình cạnh
Trang 7
AB : x − 2 y + 4 =0 , phương trình cạnh AD :2 x − y + 2 =0 . Điểm M ( 2; 2 ) thuộc đường thẳng
BD . Tìm tọa độ các đỉnh của hình thoi.

1 
Câu 51. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình chữ nhật ABCD có tâm I  ;0  .
2 
Phương trình đường thẳng AB : x − 2 y + 2 =0 và AB = 2 AD . Tìm tọa độ các đỉnh của hình chữ
nhật, biết đỉnh A có hoành độ âm.
Câu 52. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình chữ nhật ABCD có điểm I ( 6; 2 ) là giao
điểm của hai đường thẳng AC và BD . Điểm M (1;5 ) thuộc đường thẳng AB và trung điểm E
của cạnh CD thuộc đường thẳng d : x + y − 5 =0 . Viết phương trình đường thẳng AB .
Câu 53. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình vuông ABCD có A (1;1) và M ( 4; 2 ) là trung điểm
cạnh BC . Tìm tọa độ điểm B .
Câu 54. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình vuông ABCD trong đó thuộc đường
thẳng d1 : x + y − 1 =0 và C , D nằm trên đường thẳng d 2 :2 x − y + 3 =0 . Tìm tọa độ điểm C ,
biết hình vuông có diện tích bằng 5 và có hoành độ dương.
Dạng 7: Câu toán cực trị
Câu 55. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : x + 2 y − 4 =0 và điểm A (1; 4 ) . Tìm tọa
độ điểm M thuộc d sao cho MA nhỏ nhất.
Câu 56. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A (1; 4 ) và B ( 3;5 ) . Viết phương
trình đường thẳng d đi qua A và cách B một khoảng lớn nhất.
Câu 57. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : x + 2 y − 4 =0 và A (1; 4 ) , B ( 8;3) . Tìm
điểm M thuộc d sao cho MA + MB nhỏ nhất.
Câu 58. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : x + 2 y − 4 =0 và hai điểm A (1; 4 ) ,
B ( 8;3) . Tìm điểm M thuộc d sao cho tam giác ABM có chu vi nhỏ nhất.
B ( 3; 2 ) . Tìm điểm M thuộc d sao cho MA − MB lớn nhất.
 
B ( 9;0 ) . Tìm điểm M thuộc d sao cho MA − 3MB nhỏ nhất.
 1
B  8;  . Tìm điểm M thuộc d sao cho 5MA2 + 2 MB 2 nhỏ nhất.
 2
Câu 62. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : x − 2 y − 2 =0 và hai điểm A ( 3; 4 ) ,
B ( −1; 2 ) . Tìm điểm M thuộc d sao cho MA2 − 2 MB 2 lớn nhất.
Câu 63. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho điểm A ( 2;1) . Lấy điểm B thuộc Ox có hoành độ
Trang 8
không âm và điểm C thuộc Oy có tung độ không âm sao cho tam giác ABC vuông tại A . Tìm
tọa
độ điểm B và C sao cho diện tích tam giác ABC .
a)Lớn nhất
b) Nhỏ nhất.
Câu 64. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng đi qua M ( 3; 2 ) cắt tia Ox
tại A và tia Oy tại B sao cho diện tích tam giác OAB đạt giá trị nhỏ nhất.
Câu 65. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng d đi qua M ( 4;1) và cắt
chiều dương các trục Ox , Oy lần lượt tại A và B sao cho OA + OB nhỏ nhất.
chiều dương các trục Ox , Oy lần lượt tại A và B sao cho 12OA + 9OB nhỏ nhất.
Câu 67. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng d đi qua M ( −4;3) và cắt
1 1
các trục Ox , Oy lần lượt tại A và B khác O sao cho + nhỏ nhất.
OA OB 2
2
Câu 68. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng d đi qua M ( 2; − 1) và cắt
9 4
OA OB 2
2
Câu 69. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho điểm M ( 0; 2 ) và hai đường d1 : 3 x + y + 2 =0 , d2 :
x − 3y + 4 =0 . Gọi A là giao điểm của d1 và d 2 . Viết phương trình đường thẳng d đi qua M và cắt hai
1 1
đường thẳng d1 , d 2 lần lượt tại B , C ( B và C khác A ) sao cho 2
+ đạt giá trị nhỏ nhất.
AB AC 2
Câu 70. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho ba điểm A (1;1) , B ( 3; 2 ) và C ( 7;10 ) . Viết phương
trình đường thẳng d qua A sao cho tổng khoảng cách từ B và C đến d là lớn nhất.
Câu 71. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC cân tại A có phương trình cạnh AB :
x + 2y − 2 = 0 , phương trình cạnh AC : 2 x + y + 1 =0 , điểm M (1; 2 ) thuộc đoạn BC . Tìm tọa độ điểm D
 
sao cho DB.DC có giá trị nhỏ nhất.
Câu 72. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( 0;1) , B ( 2; − 1) và hai đường thẳng có
phương trình d1 : ( m − 1) x + ( m − 2 ) y + 2 − m =0 , d 2 : ( 2 – m ) x + ( m − 1) y + 3m – 5 =
0 . Chứng minh d1 và
d 2 luôn cắt nhau tại P . Tìm m sao cho PA + PB lớn nhất.

Câu 1. Có bao nhiêu cặp đường thẳng song song trong các đường thẳng sau?
1 1 1 2
( d1 ) : y =
− x − 2; ( d 2 ) : y =
− x + 3; ( d3 ) :=
y x + 3; ( d 4 ) : y =
− x−2
2 2 2 2
A. 3 . B. 2 . C. 1 . D. 0 .
Câu 2. Phương trình nào sau đây là phương trình đường thẳng không song song với đường thẳng
d :=
y 3x − 2
A. −3 x + y =0. B. 3 x − y − 6 =0.
C. 3 x − y + 6 =0. D. 3 x + y − 6 =0.
Trang 9
Câu 3. Trong mặt phẳng Oxy , đường thẳng d : x − 2 y − 1 =0 song song với đường thẳng có phương trình
nào sau đây?
A. x + 2 y + 1 =0 . B. 2 x − y =0. C. − x + 2 y + 1 =0 . D. −2 x + 4 y − 1 =0 .
Câu 4. Cho các đường thẳng sau.

3 1  3 3
1: y
d= x − 2 d=
2 : y x + 1 d3 : y =− 1 − 4 : y
 x + 2 d= x −1
3 3  3  3
Khẳng định nào đúng trong các khẳng định sau?
A. d 2 , d3 , d 4 song song với nhau. B. d 2 và d 4 song song với nhau.
C. d1 và d 4 vuông góc với nhau. D. d 2 và d3 song song với nhau.
Câu 5. Tìm các giá trị thực của tham số m để đường thẳng y = (m 2
− 3) x + 3m + 1 song song với đường
thẳng y= x − 5 .
A. m = ±2 . B. m = ± 2 . C. m = −2 . D. m = 2 .
Câu 6. Tọa độ giao điểm của hai đường thẳng x − 3 y − 6 =0 và 3 x + 4 y − 1 =0 là
 27 17   27 17 
A.  ; −  . B. ( −27;17 ) . C.  − ;  . D. ( 27; −17 ) .
 13 13   13 13 
Câu 7. Cho đường thẳng d1 : 2 x + 3 y + 15 =
0 và d 2 : x − 2 y − 3 =.
0 Khẳng định nào sau đây đúng?
A. d1 và d 2 cắt nhau và không vuông góc với nhau.
B. d1 và d 2 song song với nhau.
C. d1 và d 2 trùng nhau.
D. d1 và d 2 vuông góc với nhau.
Câu 8. Hai đường thẳng d1 : mx + y = m − 5, d 2 : x + my = 9 cắt nhau khi và chỉ khi

A. m ≠ −1 . B. m ≠ 1 . C. m ≠ ±1 . D. m ≠ 2 .
Câu 9. Với giá trị nào của m thì hai đường thẳng
0 và d 2 : ( 2m − 1) x + m 2 y + 10 =
d1 : 3 x + 4 y + 10 = 0 trùng nhau?
A. m ± 2 . B. m = ±1 . C. m = 2 . D. m = −2 .
Câu 10. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai đường thẳng có phương trình
d1 : mx + ( m − 1) y + 2m =
0 và d 2 : 2 x + y − 1 =0 . Nếu d1 song song d 2 thì:
A. m = 2. B. m = −1. C. m = −2. D. m = 1.
 x= 2 − 3t
Câu 11. Tìm m để hai đường thẳng d1 : 2 x − 3 y + 4 =0 và d 2 :  cắt nhau.
 y = 1 − 4mt
1 1 1
A. m ≠ − . B. m ≠ 2. C. m ≠ . D. m = .
2 2 2
Câu 12. Với giá trị nào của a thì hai đường thẳng
 x =−1 + at
d1 : 2 x – 4 y + 1 =0 và d 2 :  vuông góc với nhau?
 y =3 − ( a + 1) t
A. a = −2. B. a = 2. C. a = −1. D. a = 1 .
Trang 10
 x =−2 + 2t  x= 2 + mt
d1 :  và d 2 :  trùng nhau?
 y = −3t  y =−6 + (1 − 2m ) t
1
A. m = . B. m = −2 . C. m = 2 . D. m ≠ ±2 .
2
Câu 14. Tìm tất cả các giá trị của m để hai đường thẳng
 x= 2 + 2t
d1 :  và d 2 : 4 x − 3 y + m =
0 trùng nhau.
 y = 1 + mt
4
A. m = −3 . B. m = 1 . C. m = . D. m ∈ ∅ .
3
d1 : 2 x + y + 4 − m =0 và d 2 : ( m + 3) x + y + 2m − 1 =0 song song?
A. m = 1. B. m = −1. C. m = 2. D. m = 3.
0 và ∆ 2 : mx + 4 y + 1 =
∆1 : 2 x − 3my + 10 = 0 cắt nhau.
A. 1 < m < 10 . B. m = 1 . C. Không có m . D. Với mọi m .
∆1 : mx + y − 19 =0 và ∆ 2 : ( m − 1) x + ( m + 1) y − 20 =
0 vuông góc?
A. Với mọi m . B. m = 2 . C. Không có m . D. m = ±1 .
d1 : 3mx + 2 y + 6 = ( )
0 và d 2 : m 2 + 2 x + 2my + 6 =0 cắt nhau?
A. m ≠ −1 . B. m ≠ 1 . C. m ∈  . D. m ≠ 1 và m ≠ −1 .
 x= 2 − 3t
0 và d 2 : 
d1 : 2 x − 3 y − 10 = vuông góc?
 y = 1 − 4mt
1 9 9 5
A. m = . B. m = . C. m = − . D. m = − .
2 8 8 4
 x = 1 + 2t
0 và d 2 : 
d1 : 4 x − 3 y + 3m = trùng nhau?
 y= 4 + mt
8 8 4 4
A. m = − . B. m = . C. m = − . D. m = .
3 3 3 3
d1 : 3mx + 2 y − 6 = ( )
0 và d 2 : m 2 + 2 x + 2my − 3 =0 song song?
A. m = 1; m = −1. B. m ∈ ∅ . C. m = 2 . D. m = −1 .
 x =8 − ( m + 1) t
d1 :  và d 2 : mx + 2 y − 14 =
0 song song?
y 10 + t
 =
m = 1
A.  . B. m = 1 . C. m = −2 . D. m ∈ ∅ .
 m = −2
Trang 11
d1 : ( m − 3) x + 2 y + m 2 − 1 =0 và d 2 : − x + my + m 2 − 2m + 1 =0 cắt nhau?
m ≠ 1 m ≠ 1
A. m ≠ 1 . B.  . C. m ≠ 2 . D.  .
m ≠ 2 m ≠ 2
 x= m + 2t  x = 1 + mt
∆1 :  và ∆ :  trùng nhau?
1 + ( m 2 + 1) t
 y =
2
 y= m + t
4
A. Không có m . B. m = . C. m = 1 . D. m = −3 .
3
Câu 25. Tìm tọa độ giao điểm của hai đường thẳng 7 x − 3 y + 16 =
0 và x + 10 =
0.
A. ( −10; −18 ) . B. (10;18 ) . C. ( −10;18 ) . D. (10; −18 ) .
Câu 26. Tìm toạ độ giao điểm của hai đường thẳng
 x =−3 + 4t  x = 1 + 4t ′
d1 :  và d 2 :  .
 y= 2 + 5t  y= 7 − 5t ′
A. (1;7 ) . B. ( −3; 2 ) . C. ( 2; −3) . D. ( 5;1) .
=x 22 + 2t
Câu 27. Cho hai đường thẳng d1 : 2 x + 3 y − 19 =
0 và d 2 :  . Tìm toạ độ giao điểm của hai
=y 55 + 5t
đường thẳng đã cho.
A. ( 2;5 ) . B. (10; 25 ) . C. ( −1;7 ) . D. ( 5; 2 ) .
Câu 28. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( –2;0 ) , B (1; 4 ) và đường thẳng
 x = −t
d : . Tìm tọa độ giao điểm của đường thẳng AB và d .
 y= 2 − t
A. ( 2;0 ) . B. ( –2; 0 ) . C. ( 0; 2 ) . D. ( 0; – 2 ) .
 x =−1 + t
Câu 29. Xác định a để hai đường thẳng d1 : ax + 3 y – 4 =
0 và d 2 :  cắt nhau tại một điểm nằm
 y= 3 + 3t
trên trục hoành.
A. a = 1. B. a = −1. C. a = 2. D. a = −2.
 x= 2 + t
Câu 30. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hai đường thẳng d1 : 4 x + 3my – m 2 =
0 và d 2 :  cắt
 y= 6 + 2t
nhau tại một điểm thuộc trục tung.
A. m = 0 hoặc m = −6 . B. m = 0 hoặc m = 2 .
C. m = 0 hoặc m = −2 . D. m = 0 hoặc m = 6 .
Câu 31. Cho ba đường thẳng d1 : 3 x – 2 y + 5 =0 , d2 : 2 x + 4 y – 7 =
0 , d3 : 3 x + 4 y –1 =
0 . Phương trình
đường thẳng d đi qua giao điểm của d1 và d 2 , và song song với d3 là:
A. 24 x + 32 y – 53 =
0 . B. 24 x + 32 y + 53 =
0.
C. 24 x – 32 y + 53 =
0 . D. 24 x – 32 y – 53 = 0 .
Câu 32. Lập phương trình của đường thẳng ∆ đi qua giao điểm của hai đường thẳng d1 : x + 3 y − 1 =0 ,
d2 : x − 3 y − 5 =0 và vuông góc với đường thẳng d3 : 2 x − y + 7 =0.
Trang 12
A. 3 x + 6 y − 5 =0. B. 6 x + 12 y − 5 =0.
C. 6 x + 12 y + 10 =
0. D. x + 2 y + 10 =
0.
Câu 33. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho ba đường thẳng lần lượt có phương trình d1 : 3 x − 4 y + 15 =
0,
d 2 : 5 x + 2 y − 1 =0 và d3 : mx − ( 2m − 1) y + 9m − 13 =
0 . Tìm tất cả các giá trị của tham số m để ba đường
thẳng đã cho cùng đi qua một điểm.
1 1
A. m = . B. m = −5. C. m = − . D. m = 5.
5 5
Câu 34. Nếu ba đường thẳng
0 , d2 : 5x – 2 y + 3 =
d1 : 2 x + y – 4 = 0 và d3 : mx + 3 y – 2 =
0
đồng quy thì m nhận giá trị nào sau đây?
12 12
A. . B. − . C. 12. D. −12.
5 5
Câu 35. Với giá trị nào của m thì ba đường thẳng d1 : 3 x – 4 y + 15 =
0 , d 2 : 5 x + 2 y –1 =
0 và
0 đồng quy?
d3 : mx – 4 y + 15 =
A. m = −5 . B. m = 5 . C. m = 3 . D. m = −3 .
Câu 36. Với giá trị nào của m thì ba đường thẳng d1 : 2 x + y –1 =
0 , d2 : x + 2 y + 1 =0 và d3 : mx – y – 7 = 0
đồng quy?
A. m = −6 . B. m = 6 . C. m = −5 . D. m = 5 .
Câu 37. Đường thẳng d : 51x − 30 y + 11 =
0 đi qua điểm nào sau đây?
 4  4  3  3
A. M  −1; −  . B. N  −1;  . C. P 1;  . D. Q  −1; −  .
 3  3  4  4
Dạng 2. Góc của hai đường thẳng
Câu 38. Tính góc giữa hai đường thẳng ∆ : x − 3 y + 2 =0 và ∆′ : x + 3 y − 1 =0 .

A. 90 . B. 120 . C. 60 . D. 30 .
Câu 39. Góc giữa hai đường thẳng a : 3 x − y + 7 =0 và b : x − 3 y − 1 =0 là:

A. 30° . B. 90° . C. 60° . D. 45° .
Câu 40. Cho hai đường thẳng d1 : 2 x + 5 y − 2 =0 và d 2 : 3 x − 7 y + 3 =0 . Góc tạo bởi đường thẳng d1 và
d 2 bằng
A. 300 . B. 1350 . C. 450 . D. 600 .
 x= 2 + t
Câu 41. Tìm côsin góc giữa hai đường thẳng ∆1 : 2 x + y − 1 =0 và ∆ 2 : 
 y = 1− t
10 3 3 3 10
A. . B. . C. . D. .
10 10 5 10
 x= 2 − t
0 và ∆ 2 : 
Câu 42. Tìm góc giữa hai đường thẳng ∆1 : x − 2 y + 15 = ( t ∈  ).
 y= 4 + 2t
A. 5° . B. 60° . C. 0° . D. 90° .
Câu 43. Tìm cosin góc giữa 2 đường thẳng d1 : x + 2= y+9 0.
y − 7 0, d 2 : 2 x − 4=
Trang 13
3 2 1 3
A. . B. . C. . D. .
5 5 5 5
Câu 44. Tính góc giữa hai đường thẳng ∆ : x − 3 y + 2= 0 '

và ∆ : x + 3 y − 1= 0 ?
A. 90o. B. 120o. C. 60o. D. 30o.
Câu 45. Tính góc tạo bởi giữa hai đường thẳng
d1 : 2 x − y − 10 =0 và d 2 : x − 3 y + 9 =0.
A. 30o. B. 45o. C. 60o. D. 135o.
d1 : 7 x − 3 y + 6 =0 và d 2 : 2 x − 5 y − 4 =0.
π π 2π 3π
A. . B. . C. . D. .
4 3 3 4
Câu 47. Tính góc tạo bởi giữa hai đường thẳng d1 : 2 x + 2 3 y + 5 =0 và d 2 : y − 6 =0.
A. 30o. B. 45o. C. 60o. D. 90o.
Câu 48. Tính góc tạo bởi giữa hai đường thẳng d1 : x + 3 y =
0 và d 2 : x + 10 =
0.
A. 30o. B. 45o. C. 60o. D. 90o.
=x 10 − 6t
0 và d 2 : 
d1 : 6 x − 5 y + 15 = .
 y = 1 + 5t
A. 30o. B. 45o. C. 60o. D. 90o.
Câu 50. Cho đường thẳng d1 : x + 2 y − 7 =0 và d 2 : 2 x − 4 y + 9 =0 . Tính cosin của góc tạo bởi giữa hai
3 2 3 3
A. − . B. . C. . D. .
5 5 5 5
Câu 51. Cho đường thẳng d1 : x + 2 y − 2 =0 và d 2 : x − y =0 . Tính cosin của góc tạo bởi giữa hai đường
thẳng đã cho.
10 2 3
A. . B. . C. . D. 3.
10 3 3
 x= 2 + t
Câu 52. Cho đường thẳng d1 :10 x + 5 y − 1 =0 và d 2 :  . Tính cosin của góc tạo bởi giữa hai đường
 y = 1− t
thẳng đã cho.
3 10 3 10 3
A. . B. . C. . D. .
10 5 10 10
=x 15 + 12t
Câu 53. Cho đường thẳng d1 : 3 x + 4 y + 1 =0 và d 2 :  .
 y = 1 + 5t
Tính cosin của góc tạo bởi giữa hai đường thẳng đã cho.
56 33 6 33
A. . B. − . C. . D. .
65 65 65 65
Trang 14
 x= 9 + at
Câu 54. Xác định tất cả các giá trị của a để góc tạo bởi đường thẳng  ( t ∈  ) và đường thẳng
 y= 7 − 2t
3x + 4 y − 2 =0 bằng 45° .
2 2
A. a = 1 , a = −14 . B. a = , a = −14 . C. a = −2 , a = −14 . D. a = , a = 14 .
7 7
Câu 55. Đường thẳng ∆ đi qua giao điểm của hai đường thẳng d1 : 2 x + y − 3 =0 và d 2 : x − 2 y + 1 =0
đồng thời tạo với đường thẳng d3 : y − 1 =0 một góc 450 có phương trình:
0 hoặc ∆ : x − y − 1 =0 .
A. x + (1 − 2) y = B. ∆ : x + 2 y =
0 hoặc ∆ : x − 4 y =
0.
C. ∆ : x − y =0 hoặc ∆ : x + y − 2 =0. D. ∆ : 2 x + 1 =0 hoặc y + 5 =0. .
Câu 56. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , có bao nhiêu đường thẳng đi qua điểm A ( 2; 0 ) và tạo với
trục hoành một góc 45° ?
A. Có duy nhất. B. 2 .
C. Vô số. D. Không tồn tại.
Câu 57. Đường thẳng ∆ tạo với đường thẳng d : x + 2 y − 6 =0 một góc 450 . Tìm hệ số góc k của đường
thẳng ∆ .
1 1
A. k = hoặc k = −3. B. k = hoặc k = 3.
3 3
1 1
C. k = − hoặc k = −3. D. k = − hoặc k = 3.
3 3
Câu 58. Biết rằng có đúng hai giá trị của tham số k để đường thẳng d : y = kx tạo với đường thẳng
x một góc 600 . Tổng hai giá trị của k bằng:
∆: y =
A. −8. B. −4. C. −1. D. −1.
Câu 59. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho điểm M (1; −1) và hai đường thẳng có phương trình
( d1 ) : x=
− y − 1 0, ( d 2 ) : 2 x=
+ y − 5 0 . Gọi A là giao điểm của hai đường thẳng trên. Biết rằng có hai đường
thẳng ( d ) đi qua M cắt hai đường thẳng trên lần lượt tại hai điểm B, C sao cho ABC là tam giác có
BC = 3 AB có dạng: ax + y + b =0 và cx + y + d =0 , giá trị của T = a + b + c + d là
A. T = 5 . B. T = 6 . C. T = 2 . D. T = 0 .
Dạng 3. Khoảng cách
Câu 60. Khoảng cách từ điểm A (1;1) đến đường thẳng 5 x − 12 y − 6 =0 là

A. 13 . B. −13 . C. −1 . D. 1 .
Câu 61. Khoảng cách từ điểm M 5; 1 đến đường thẳng 3 x  2 y  13  0 là:
28 13
A. 2 13 . B. . C. 26 . D. .
13 2
Câu 62. Khoảng cách từ điểm M (1; −1) đến đường thẳng ∆ : 3 x + y + 4 =0 là
3 10 5
A. 1 . B. . C. . D. 2 10 .
5 2
Câu 63. Trong mặt phẳng Oxy , khoảng cách từ điểm M ( 3; − 4 ) đến đường thẳng ∆ : 3 x − 4 y − 1 =0 .
Trang 15
8 24 12 24
A. . B. . C. . D. − .
5 5 5 5
Câu 64. Khoảng cách từ điểm A( −3; 2) đến đường thẳng ∆ : 3 x − y + 1 =0 bằng:
11 5 10 5 11
A. 10. B. . C. . D. .
5 5 10
Câu 65. Trong mặt phẳng Oxy , khoảng cách từ gốc tọa độ O đến đường thẳng d : 4 x − 3 y + 1 =0 bằng
1
A. 3 . B. 4 . C. 1 . D. .
5
Câu 66. Một đường tròn có tâm I ( 3; − 2 ) tiếp xúc với đường thẳng ∆ : x − 5 y + 1 =0. Hỏi bán kính đường
tròn bằng bao nhiêu?
14 7
A. . B. . C. 26. D. 6.
26 13
Câu 67. Trong mặt phẳng Oxy , khoảng cách từđiểm M ( 0; 4 ) đến đường
thẳng ∆ : x cosα + y sinα + 4 ( 2 − sinα ) =
0 bằng
4
A. 8. B. 4sinα . C. . D. 8 .
cosα + sinα
Câu 68. Khoảng cách từ I (1; 2) đến đường thẳng  : 3 x  4 y  26  0 bằng
5
A. 3 . B. 12 . C. 5 . D. .
3
Câu 69. Khoảng cách từ giao điểm của hai đường thẳng x − 3 y + 4 =0 và 2 x + 3 y − 1 =0 đến đường thẳng
∆ : 3x + y + 4 =0 bằng:
3 10 10
A. 2 10 . B. . C. . D. 2 .
5 5
Câu 70. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A (1; 2 ) , B ( 0;3) và C ( 4;0 ) . Chiều
cao của tam giác kẻ từ đỉnh A bằng:
1 1 3
A. . B. 3 . C. . D. .
5 25 5
Câu 71. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( 3; −4 ) , B (1;5 ) và C ( 3;1) . Tính
diện tích tam giác ABC .
A. 10. B. 5. C. 26. D. 2 5.
Câu 72. Khoảng cách từ điểm M ( 0;3) đến đường thẳng

∆ : x cos α + y sin α + 3 ( 2 − sin α ) =
0 bằng:
3
A. 6. B. 6. C. 3sin α . D. .
cos α + sin α
 x = 1 + 3t
Câu 73. Khoảng cách từ điểm M ( 2; 0 ) đến đường thẳng ∆ :  bằng:
 y= 2 + 4t
2 10 5
A. 2. B. . C. . D. .
5 5 2
Trang 16
 x= 2 + 3t
Câu 74. Khoảng cách nhỏ nhất từ điểm M (15;1) đến một điểm bất kì thuộc đường thẳng ∆ : 
y = t
bằng:
1 16
A. 10. B. . C. . D. 5.
10 5
Câu 75. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để khoảng cách từ điểm A ( −1; 2 ) đến đường thẳng
∆ : mx + y − m + 4 =0 bằng 2 5 .
 m = −2
1
A. m = 2. B.  . C. m = − . D. Không tồn tại m .
m = 1 2
 2
Câu 76. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để khoảng cách từ giao điểm của hai đường thẳng
x = t
d1 :  0 đến gốc toạ độ bằng 2 .
và d 2 : x − 2 y + m =
 y= 2 − t
 m = −4  m = −4 m = 4 m = 4
A.  . B.  . C.  . D.  .
m = 2  m = −2 m = 2  m = −2
Câu 77. Đường tròn ( C ) có tâm là gốc tọa độ O ( 0;0 ) và tiếp xúc với đường thẳng ∆ : 8 x + 6 y + 100 =
0.
Bán kính R của đường tròn ( C ) bằng:
A. R = 4 . B. R = 6 . C. R = 8 . D. R = 10 .
Câu 78. Đường tròn ( C ) có tâm I ( −2; −2 ) và tiếp xúc với đường thẳng ∆ : 5 x + 12 y − 10 =
0 . Bán kính R
của đường tròn ( C ) bằng:
44 24 7
A. R = . B. R = . C. R = 44 . D. R = .
13 13 13
Câu 79. 0. Trong các điểm M ( 21; −3) , N ( 0; 4 ) , P ( −19;5 ) và
Cho đường thẳng d : 21x − 11 y − 10 =
Q (1;5 ) điểm nào gần đường thẳng d nhất?
A. M . B. N . C. P . D. Q .
0. Trong các điểm M (1; −3) , N ( 0; 4 ) , P ( −19;5 ) và Q (1;5 )

Câu 80. Cho đường thẳng d : 7 x + 10 y − 15 =
điểm nào cách xa đường thẳng d nhất?
A. M . B. N . C. P . D. Q .
Câu 81. Khoảng cách giữa hai đường thẳng song song
∆1 : 6 x – 8 y + 3 =0 và ∆ 2 : 3 x – 4 y – 6 =
0 bằng:
1 3 5
A. . B. . C. 2 . D. .
2 2 2
 x =−2 + t
Câu 82. Tính khoảng cách giữa hai đường thẳng d : 7 x + y − 3 =0 và ∆ :  .
 y= 2 − 7t
3 2 9
A. . B. 15 . C. 9 . D. .
2 50
0 và d 2 : 3 x – 4 y = 0 bằng:
d1 : 6 x – 8 y − 101 =
Trang 17
A. 10,1 . B. 1, 01 . C. 101 . D. 101 .
Câu 84. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( 2;3) và B (1; 4 ) . Đường thẳng nào sau đây
cách đều hai điểm A và B ?
A. x − y + 2 =0. B. x + 2 y =
0. C. 2 x − 2 y + 10 =
0. D. x − y + 100 =0.
Câu 85. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho ba điểm A ( 0;1) , B (12;5 ) và C ( −3;0 ) . Đường thẳng
nào sau đây cách đều ba điểm A, B và C .
A. x − 3 y + 4 =0. B. − x + y + 10 =0 . C. x + y =0. D. 5 x − y + 1 =0 .
Câu 86. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A (1;1) , B ( −2; 4 ) và đường thẳng
∆ : mx − y + 3 =0 . Tìm tất cả các giá trị của tham số m để ∆ cách đều hai điểm A, B .
m = 1  m = −1  m = −1 m = 2
A.  . B.  . C.  . D.  .
 m = −2 m = 2 m = 1  m = −2
Câu 87. Đường thẳng ∆ song song với đường thẳng d : 3 x − 4 y + 1 =0 và cách d một khoảng bằng 1 có
phương trình:
A. 3 x − 4 y + 6 =0 hoặc 3 x − 4 y − 4 =0.
B. 3 x − 4 y − 6 =0 hoặc 3 x − 4 y + 4 =0.
C. 3 x − 4 y + 6 =0 hoặc 3 x − 4 y + 4 =0.
D. 3 x − 4 y − 6 =0 hoặc 3 x − 4 y − 4 =0.
Câu 88. Tập hợp các điểm cách đường thẳng ∆ : 3 x − 4 y + 2 =0 một khoảng bằng 2 là hai đường thẳng có
phương trình nào sau đây?
A. 3 x − 4 y + 8 =0 hoặc 3 x − 4 y + 12 =
0.
B. 3 x − 4 y − 8 =0 hoặc 3 x − 4 y + 12 =
0.
C. 3 x − 4 y − 8 =0 hoặc 3 x − 4 y − 12 =
0.
D. 3 x − 4 y + 8 =0 hoặc 3 x − 4 y − 12 =
0.
Câu 89. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai đường thẳng d1 : 5 x + 3 y − 3 =0 và
d2 : 5x + 3 y + 7 =0 song song nhau. Đường thẳng vừa song song và cách đều với d1 , d 2 là:
A. 5 x + 3 y − 2 =0. B. 5 x + 3 y + 4 =0.
C. 5 x + 3 y + 2 =0. D. 5 x + 3 y − 4 =0.
Câu 90. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , gọi d là đường thảng đi qua M (4; 2) và cách điểm A(1;0) khoảng
3 10
cách . Biết rằng phương trình đường thẳng d có dạng x + by + c =0 với b, c là hai số nguyên. Tính
10
b + c.
A. 4 . B. 5 . C. 1. D. 5 .
Câu 91. Đường thẳng 12 x + 5 y =
60 tạo với hai trục toạ độ một tam giác. Tổng độ dài các đường cao của
tam giác đó là
60 281 360
A. . B. . C. . D. 20 .
13 13 17
Dạng 4. Một số bài toán liên quan đến diện tích
Câu 92. Đường thẳng ∆ :5 x + 3 y =

15 tạo với các trục tọa độ một tam giác có diện tích bằng bao nhiêu?
Trang 18
A. 7,5 . B. 5 . C. 15 . D. 3 .
Câu 93. Cho hai đường thẳng d1 : y = mx − 4; d 2 : −mx − 4 . Gọi S là tập hợp các giá trị nguyên dương của
m để tam giác tạo thành bởi d1 , d 2 và trục hoành có diện tích lớn hơn 8 . Số phần tử của tập S là
A. 1 . B. 3 . C. 2 . D. 4 .
y ax + b. Biết đường thẳng d đi qua điểm I (1;3) và tạo với

Câu 94. Tìm phương trình đường thẳng d : =
hai tia Ox, Oy một tam giác có diện tích bằng 6?
( )
A. y =9 + 72 x − 72 − 6 . ( )
B. y =9 − 72 x + 72 − 6 .
C. =
y 3x + 6 . D. y =−3 x + 6.
Câu 95. Trong mặt phẳng Oxy , cho điểm M ( 2;1) . Đường thẳng d đi qua M , cắt các tia Ox , Oy lần lượt
tại A và B ( A, B khác O ) sao cho tam giác OAB có diện tích nhỏ nhất. Phương trình đường thẳng d là.
A. 2 x − y − 3 =0. B. x − 2 y =
0. C. x + 2 y − 4 =0. D. x − y − 1 =0.
x y
Câu 96. Đường thẳng d : + = 1 , ( a ≠ 0; b ≠ 0 ) đi qua M ( −1;6 ) tạo với tia Ox, Oy một tam giác có
a b
diện tích bằng 4. Tính S= a + 2b.
−5 + 7 5 38
A. S = . B. S = − . C. S = 10 . D. S = 6 .
3 3
Trang 19
Dạng 5. Xác định điểm

0 . Trong các điểm sau đây, điểm nào không thuộc đường
thẳng d
A. M 1 ( 5; 0 ) . B. M 4 ( −5; 6 ) . C. M 2 ( 0;3) . D. M 3 ( 5;3) .
Câu 98. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( 4;3) , B ( 2;7 ) , C ( −3; −8 ) .
Tọa độ chân đường cao kẻ từ đỉnh A xuống cạnh BC là:
A. ( −1; 4 ) . B. (1; −4 ) . C. (1; 4 ) . D. ( 4;1) .
Câu 99. Cho đường thẳng d : − 3 x + y − 5 =0 và điểm M ( −2;1) . Tọa độ hình chiếu vuông góc của M trên
d là
7 4  7 4  7 4  5 4
A.  ; −  . B.  − ;  . C.  − ; −  . D.  − ;  .
5 5  5 5  5 5  7 5
Câu 100. Tọa độ hình chiếu vuông góc của điểm M (1; 2 ) lên đường thẳng ∆ : x − y =0 là
3 3  3 3
A.  ;  . B. (1;1) . C. ( 2; 2 ) . D.  − ; −  .
2 2  2 2
Câu 101. Cho hai điểm A ( 3; −1) , B ( 0;3) . Tìm tọa độ điểm M thuộc Ox sao khoảng cách từ M đến đường
thẳng AB bằng 1.
7 
A. M  ;0  và M (1;0 ) .
2 
B. M ( )
13;0 .
C. M ( 4;0 ) . D. M ( 2;0 ) .
Câu 102. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A (1;1) , B ( 4; −3) và đường thẳng
d : x − 2 y − 1 =0 . Tìm điểm M thuộc d có tọa độ nguyên và thỏa mãn khoảng cách từ M đến đường thẳng
AB bằng 6 .
 27 
A. M ( 3;7 ) . B. M ( 7;3) . C. M ( −43; −27 ) . D. M  3; −  .
 11 
 x= 2 + 2t
Câu 103. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho điểm A ( 0;1) và đường thẳng d :  . Tìm điểm
 y= 3 + t
M thuộc d và cách A một khoảng bằng 5 , biết M có hoành độ âm.
 M ( −4; 4 )
  24 2 
A. M ( 4; 4 ) . B.   24 2  . C. M  − ; −  . D. M ( −4; 4 ) .
M − ;−   5 5
  5 5
Câu 104. Biết rằng có đúng hai điểm thuộc trục hoành và cách đường thẳng ∆ : 2 x − y + 5 =0 một khoảng
bằng 2 5 . Tích hoành độ của hai điểm đó bằng:
75 25 225
A. − . B. − . C. − . D. Đáp số khác.
4 4 4
Trang 1
Câu 105. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( 3; −1) và B ( 0;3) . Tìm điểm M thuộc trục
hoành sao cho khoảng cách từ M đến đường thẳng AB bằng 1 .
  14    14 
 7 
M  ;0   M  3 ;0    7 
M  − ;0   M  − 3 ;0 
   
A.   2  . B.  . C.   2  . D.  .
 4    4 
 M (1;0 )  M  ;0   M ( −1;0 )  M  − ;0 
 3    3 
Câu 106. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( 3;0 ) và B ( 0; −4 ) . Tìm điểm M thuộc trục
tung sao cho diện tích tam giác MAB bằng 6.
 M ( 0;0 )  M ( 0;0 )
A.  . B. M ( 0; −8 ) . C. M ( 6; 0 ) . D.  .
 M ( 0; −8 )  M ( 0;6 )
Câu 107. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai đường thẳng ∆1 : 3 x − 2 y − 6 =0 và
0 Tìm điểm M thuộc trục hoành sao cho M cách đều hai đường thẳng đã cho.
∆ 2 : 3 x − 2 y + 3 =.
 1 1   1 
A. M  0;  .
 2
B. M  ;0  .
2 
C. M  − ;0  .
 2 
D. M ( 2;0 .)
Câu 108. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( −2; 2 ) , B ( 4; −6 ) và đường thẳng
x = t
d : . Tìm điểm M thuộc d sao cho M cách đều hai điểm A, B.
 y = 1 + 2t
A. M ( 3;7 ) . B. M ( −3; −5 ) . C. M ( 2;5 ) . D. M ( −2; −3)
Câu 109. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( −1; 2 ) , B ( −3; 2 ) và đường thẳng
d : 2x − y + 3 =0 . Tìm điểm C thuộc d sao cho tam giác ABC cân tại C.
 3 
A. C ( −2; −1) . B. C  − ;0  . C. C ( −1;1) . D. C ( 0;3)
 2 
Câu 110. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A (1; 2 ) , B ( 0;3) và đường thẳng d : y = 2 .
Tìm điểm C thuộc d sao cho tam giác ABC cân tại B.
C (1; 2 )
A. C (1; 2 ) . B. C ( 4; 2 ) . C.  . D. C ( −1; 2 ) .
C ( −1; 2 )
Câu 111. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, giả sử điểm A(a; b) thuộc đường thẳng d : x − y − 3 =0 và
cách ∆ : 2 x − y + 1 =0 một khoảng bằng 5. Tính P = ab biết a > 0.
A. 4. B. −2 C. 2. D. −4.
 x= 3 + t
Câu 112. Trong mặt phẳng Oxy , cho biết điểm M ( a; b ) ( a > 0 ) thuộc đường thẳng d :  và cách
 y= 2 + t
đường thẳng ∆ : 2 x − y − 3 =0 một khoảng 2 5 . Khi đó a + b là.
A. 21 . B. 23 . C. 22 D. 20 .
 x= 3 − t
Câu 113. Điểm A ( a; b ) thuộc đường thẳng d :  và cách đường thẳng ∆ : 2 x − y − 3 =0 một
 y= 2 − t
khoảng bằng 2 5 và a < 0 . Tính P = a.b .
A. P = −72 . B. P = 72 . C. P = 132 . D. P = −132 .
Trang 2
Câu 114. Trong mặt phẳng tọa độ O xy , cho điểm I (1; 2 ) và đường thẳng ( d ) : 2 x + y − 5 =0 . Biết rằng có
hai điểm M 1 , M 2 thuộc (d) sao cho IM
= 1 IM
= 2 10 . Tổng các hoành độ của M 1 và M 2 là
7 14
A. . B. . C. 2. D. 5.
5 5
Câu 115. Trong hệ tọa độ Oxy cho A (1;1) , B ( 4; −3) . Gọi C ( a; b ) thuộc đường thẳng d : x − 2 y − 1 =0 sao
cho khoảng cách từ C đến đường thẳng AB bằng 6. Biết rằng C có hoành độ nguyên, tính a + b ?
A. a + b =10 . B. a + b =7. C. a + b =4. D. a + b =−4
Câu 116. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho điểm hai điểm A ( −4; 2 ) , B ( 2;6 ) và điểm C nằm trên đường
x − 5 y +1
thẳng d : = sao cho CA = CB . Khi đó tọa độ điểm C là
3 −2
2 8  −1 12   1 11  2 9
A.  ;  . B.  ;  . C.  ;  . D.  ;  .
5 5  5 5 5 5  5 5
Câu 117. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho A ( −3;5 ) , B (1;3) và đường thẳng d :2 x − y − 1 =0 ,
IA
đường thẳng AB cắt d tại I . Tính tỉ số .
IB
A. 6. B. 2. C. 4. D. 1.
Câu 118. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm B ( −2;3) và C ( 3; −2 ) . Điểm I ( a; b ) thuộc
 2  3 
BC sao cho với mọi điểm M không nằm trên đường thẳng BC thì= MI MB + MC . Tính S= a 2 + b 2 .
5 5
A. 1 . 0
B. . 5
C. . D. 4 .
Dạng 6. Bài toán liên quan quan đến tam giác
Câu 119. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A (1; 2 ) , B ( 3;1) , C ( 5; 4 ) . Phương trình nào
sau đây là phương trình đường cao kẻ từ A của tam giác ABC ?
A. 2 x + 3 y − 8 =0. B. 2 x + 3 y + 8 =0. C. 3 x − 2 y + 1 =0. D. 2 x + 3 y − 2 =0.
Câu 120. Cho ∆ABC có A ( 2; −1) , B ( 4;5 ) , C ( −3; 2 ) . Đường cao AH của ∆ABC có phương trình là
A. 7 x + 3 y − 11 =
0. 0 . C. 3x + 7 y + 17 =
B. −3 x + 7 y + 13 = 0. D. 7 x + 3 y + 10 =
0.
Câu 121. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A (1;2 ) , B ( 3;1) , C ( 5;4 ) . Phương trình nào
A. 2 x + 3 y − 8 =0. B. 2 x + 3 y + 8 =0.
C. 3 x − 2 y + 1 =0 . D. 2 x + 3 y − 2 =0.
Câu 122. Trong mặt phẳng cho tam giác ABC cân tại C có B ( 2; − 1) , A ( 4;3) . Phương trình đường cao
CH là
A. x − 2 y − 1 =0 . B. x − 2 y + 1 =0. C. 2 x + y − 2 =0. D. x + 2 y − 5 =0.
Câu 123. Cho ∆ABC có A ( 2; − 1) , B ( 4;5 ) , C ( −3; 2 ) . Phương trình tổng quát của đường cao BH là
A. 3 x + 5 y − 37 =
0. B. 5 x − 3 y − 5 =0. C. 3 x − 5 y − 13 =
0. D. 3 x + 5 y − 20 =
0.
Câu 124. Cho tam giác ABC có A (1;1) , B(0; −2), C ( 4; 2 ) . Lập phương trình đường trung tuyến của tam
giác ABC kẻ từ A.
Trang 3
A. x + y − 2 =0. B. 2 x + y − 3 =0. C. x + 2 y − 3 =0. D. x − y =0.
Câu 125. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( 2; −1) , B ( 4;5 ) và C ( −3; 2 ) . Lập
phương trình đường cao của tam giác ABC kẻ từ A.
A. 7 x + 3 y − 11 =
0. B. −3 x + 7 y + 13 =
0.
C. 3 x + 7 y + 1 =0. D. 7 x + 3 y + 13 =
0.
phương trình đường cao của tam giác ABC kẻ từ B.
A. 3 x − 5 y − 13 =
0. B. 3 x + 5 y − 20 =
0.
C. 3 x + 5 y − 37 =
0. D. 5 x − 3 y − 5 =0.
phương trình đường cao của tam giác ABC kẻ từ C.
A. x + y − 1 =0. B. x + 3 y − 3 =0. C. 3 x + y + 11 =0. D. 3 x − y + 11 =0.
Câu 128. Cho tam giác ABC với A (1;1) , B ( 0; − 2 ) , C ( 4; 2 ) . Phương trình tổng quát của đường trung
tuyến đi qua điểm B của tam giác ABC là
A. 7 x + 7 y + 14 =
0. B. 5 x − 3 y + 1 =0. C. 3 x + y − 2 =0. D. −7 x + 5 y + 10 =
0.
Câu 129. Trong hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( 2;3) , B (1;0 ) , C ( −1; −2 ) . Phương trình đường
trung tuyến kẻ từ đỉnh A của tam giác ABC là:
A. 2 x − y − 1 =0 . B. x − 2 y + 4 =0. C. x + 2 y − 8 =0. D. 2 x + y − 7 =0.
Câu 130. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A (1; 4 ) , B ( 3; 2 ) và C ( 7;3) . Viết
phương trình tham số của đường trung tuyến CM của tam giác.
x = 7  x= 3 − 5t  x= 7 + t x = 2
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 3 + 5t  y = −7 y = 3  y= 3 − t
Câu 131. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( 2; 4 ) , B ( 5;0 ) và C ( 2;1) . Trung
tuyến BM của tam giác đi qua điểm N có hoành độ bằng 20 thì tung độ bằng:
25 27
A. −12. B. − . C. −13. D. − .
2 2
Câu 132. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có M ( 2;0 ) là trung điểm của cạnh AB .
Đường trung tuyến và đường cao qua đỉnh A lần lượt có phương trình là 7 x − 2 y − 3 =0 và 6 x − y − 4 =0.
Phương trình đường thẳng AC là
A. 3 x − 4 y − 5 =0. B. 3 x + 4 y + 5 =0. C. 3 x − 4 y + 5 =0. D. 3 x + 4 y − 5 =0.
Câu 133. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có phương trình cạnh AB là
x− y−2=0, phương trình cạnh AC là x + 2 y − 5 =0 . Biết trọng tâm của tam giác là điểm G ( 3; 2 ) và
phương trình đường thẳng BC có dạng x + my + n =0. Tìm m + n.
A. 3 . B. 2 . C. 5 . D. 4 .
7 
Câu 134. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A  ;3  , B (1; 2 ) và C ( −4;3) .
4 
Phương trình đường phân giác trong của góc A là:
A. 4 x + 2 y − 13 =
0. B. 4 x − 8 y + 17 =
0. C. 4 x − 2 y − 1 =0. D. 4 x + 8 y − 31 = 0.
Trang 4
Câu 135. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A (1;5 ) , B ( −4; −5 ) và C ( 4; −1) .
Phương trình đường phân giác ngoài của góc A là:
A. y + 5 =0. B. y − 5 =0. C. x + 1 =0. D. x − 1 =0.
Câu 136. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai đường thẳng d1 : 3 x − 4 y − 3 =0 và
0 . Phương trình đường phân giác góc nhọn tạo bởi hai đường thẳng d1 và d 2 là:
d 2 :12 x + 5 y − 12 =
A. 3 x + 11 y − 3 =0. B. 11x − 3 y − 11 =
0. C. 3 x − 11 y − 3 =0. D. 11x + 3 y − 11 =
0.
Câu 137. Cho tam giác ABC có phương trình cạnh AB : 3 x − 4 y − 9 =0 , cạnh AC : 8 x − 6 y + 1 =0 , cạnh
BC : x + y − 5 =0 . Phương trình đường phân giác trong của góc A là:
A. 14 x + 14 y − 17 =
0. B. 2 x − 2 y − 19 =
0. C. 2 x + 2 y + 19 =
0. D. 14 x − 14 y − 17 =
0.
Câu 138. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tam giác ABC với A (1; −2 ) , B ( 2; −3) , C ( 3;0 ) . Phương trình
đường phân giác ngoài góc A của tam giác ABC là
A. x = 1 . B. y = −2 . C. 2 x + y =0. D. 4 x + y − 2 =0.
 2
Câu 139. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tam giác ABC với đỉnh A2; 4 , trọng tâm G 2;  . Biết rằng
 3 
đỉnh B nằm trên đường thẳng d  có phương trình x  y  2  0 và đỉnh C có hình chiếu vuông góc trên
d  là điểm H 2; 4 . Giả sử B a ; b , khi đó T  a  3b bằng
A. T  4 . B. T  2 . C. T  2 . D. T  0 .
Câu 140. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác cân ABC có cạnh đáy BC : x − 3 y − 1 =0 , cạnh
bên AB : x − y − 5 =0 . Đường thẳng AC đi qua M ( −4;1) . Giả sử toạ độ đỉnh C m, n  .Tính T  m  n .
5 9 9
A. T = . B. T = −3 . C. T = . D. T = − .
9 5 5
Câu 141. Trong mặt phẳng Oxy, cho hai đường thẳng d1  :2 x  y  5  0 và d 2  : x  y  3  0 cắt nhau
tại I . Phương trình đường thẳng đi qua M 2;0 cắt d1  , d 2  tại A và B sao cho tam giác IAB cân tại
A có phương trình dạng ax  by  2  0 . Tính T  a  5b .
A. T  1 . B. T  9 . C. T  9 . D. T  11 .
Câu 142. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có đỉnh A ( 2;1) , B ( 2; −3) , C ( −2; −1) .
Trực tâm H của tam giác ABC có tọa độ ( a; b ) . Biểu thức =
S 3a + 2b bằng bao nhiêu?
A. 0 . B. 1 . C. 5 . D. −1 .
Câu 143. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy ,cho tam giác ABC có đỉnh A ( 2; 2 ) và trung điểm của BC
   
là I ( −1; −2 ) . Điểm M ( a; b ) thỏa mãn 2 MA + MB + MC = 0 . Tính S= a + b .
1 3 1
A. . B. . C. − . D. 1 .
2 2 2
Câu 144. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có A ( 2;1) , đường cao BH có phương trình
x − 3y − 7 = 0 và trung tuyến CM có phương trình x + y + 1 = 0 . Tìm tọa độ đỉnh C ?
A. ( −1;0 ) . B. ( 4; −5 ) . C. (1; −2 ) . D. (1; 4 ) .
Câu 145. Trong hệ trục tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có B ( −4;1) , trọng tâm G (1;1) và đường thẳng phân
giác trong góc A có phương trình d : x − y − 1 =0 . Biết điểm A ( m; n ) . Tính tích m.n .
Trang 5
A. m.n = 20 . B. m.n = 12 . C. m.n = −12 . D. m.n = 6 .
Câu 146. Cho ∆ABC vuông tại A, điểm M thuộc cạnh AC, sao cho AB = 3 AM , đường tròn tâm I đường
4 
kính CM cắtBM tại D, đường thẳng CD có phương trình x − 3 y − 6 =0 . Biết điểm I(1;-1), điểm E  ;0 
3 
thuộc đường thẳng BC, xC ∈  . Gọi B là điểm có tọa độ (a, b). Khi đó:
A. a + b =
1. B. a + b =0. C. a + b =−1 . D. a + b =2.
Câu 147. Trong hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có phương trình đường thẳng BC : x + 7 y − 13 =
0. Các
chân đường cao kẻ từ B, C lần lượt là E ( 2;5 ) , F ( 0; 4 ) . Biết tọa độ đỉnh A là A ( a; b ) . Khi đó:
A. a − b =5. B. 2a + b =6. C. a + 2b =
6. D. b − a =5
Câu 148. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có đỉnh B(12;1) , đường phân giác
1 2
trong của góc A có phương trình d : x  2 y  5  0 . G  ;  là trọng tâm tam giác ABC . Đường thẳng
 3 3 
BC qua điểm nào sau đây?
A. 1;0 . B. 2; 3 . C. 4; 4 . D. 4;3 .
Câu 149. Cho tam giác ABC . Tìm tọa độ các đỉnh của tam giác biết phương trình cạnh BC : x  y  2  0 ;
hai đường cao BB ' : x  3  0 và CC ' : 2 x  3 y  6  0 ?
A. A(1; 2); B(0; 2); C (3; 1) . B. A(1; 2); B(3; 1); C (0; 2) .
C. A(1; 2); B(3; 1); C (0; 2) . D. A(2;1); B(3; 1); C (0; 2) .
Câu 150. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( −3; 0 ) ,B ( 3; 0 ) ,C ( 2; 6 ) . Gọi H ( a;b ) là
trực tâm của tam giác ABC . Tính 6ab
5
A. 10. B. . C. 60. D. 6.
3
Câu 151. Cho tam giác ABC có A (1; −3) , B ( 0; 2 ) , C ( −2; 4 ) . Đường thẳng ∆ đi qua A và chia tam giác
ABC thành hai phần có diện tích bằng nhau. Phương trình của ∆ là
A. 2 x − y − 7 =0. B. x + y + 2 =0. C. x − 3 y − 10 =
0. D. 3 x + y =0.
Câu 152. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho tam giác ABC cân tại A , phương trình đường thẳng
AB, AC lần lượt là 5 x − y − 2= 0 ,x − 5 y + 14= 0 . Gọi D là trung điểm của BC , E là trung điểm của AD ,
9 8
M  ;  là hình chiếu vuông góc của D trên BE . Tính OC .
5 5
A. OC = 26 . B. OC = 10 . C. OC = 5 . D. OC = 52 .
Câu 153. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có chân đường cao hạ từ đỉnh A là
 17 1 
H  ; −  , chân đường phân giác trong góc A là D ( 5;3) và trung điểm của cạnh AB là M ( 0;1) . Tìm
 5 5
tọa độ đỉnh C .
A. C ( −2;9 ) . B. C ( 9;11) . C. C ( −9; −11) . D. C ( 2; −10 ) .
Câu 154. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC cân tại B với A (1; − 1) , C ( 3;5 ) . Định
B nằm trên đường thẳng d : 2 x − y =0 . Phương trình các đường thẳng AB, BC lần lượt là
0 , d 2 : cx + dy + 8 =
d1 : ax + by − 24 = 0 . Tính giá trị biểu thức P = a.b.c.d .
A. P = 975 . B. P = 5681 . C. P = 3059 . D. P = 5083 .
Trang 6
 = 90o . Biết M (1, −1) là trung
Câu 155. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy cho ∆ABC có AB = AC , BAC
2 
điểm cạnh BC và G  , 0  là trọng tâm ∆ABC . Khi đó, A ( x A , y A ) , B ( xB , yB ) , ( xB < 0) . Tính
3 
T 2019 x A2 + y A + 2 xB − 3 yB
=
A. 3 . B. 4 . C. 5 . D. 6 .
Câu 156. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có trọng tâm G ( 2; − 3) và B (1; 1) . Đường
thẳng ∆ : x − y − 4 =0 đi qua A và đường phân giác trong của góc A cắt BC tại điểm I sao cho diện tích
4
tam giác IAB bằng diện tích tam giác IAC . Biết điểm A có hoành độ dương, khi đó phương trình tổng
5
quát của đường thẳng BC là
A. 5 x + 3 y − 11 =0. B. 3 x − 8 y + 5 =0 C. 5 x + 3 y + 11 =
0 D. 3 x − 8 y − 5 =0
Câu 157. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có phương trình đường thẳng chứa đường
cao kẻ từ B có phương trình là ∆1 : x + 3 y − 18 =
0 , phương trình đường trung trực của đoạn BC là
0 , đỉnh C thuộc đường thẳng d : 2 x − y + 5 =
∆ 2 : 3 x + 19 y − 279 =  = 1350 . Giả sử A(a; b) ,
0 và biết BAC
tính tổng a 2 + b .
A. 24. B. 6. C. 80 D. 4
Câu 158. Trong mặt phẳng Oxy, cho tam giác ABC cân, cạnh đáy BC : x + 3 y + 1 =0, cạnh bên AB :
x− y+5 =0; đường thẳng chứa AC đi qua M ( −4; −1) . Tìm tọa độ đỉnh C.
 43 11   43 11   43 11   43 11 
A. C  − ;  . B. C  − ; −  . C. C  ;  . D. C  ; −  .
 10 10   10 10   10 10   10 10 
Câu 159. Trong mặt phẳng Oxy cho tam giác ABC có trực tâm H (2; 0) , đường trung tuyến
CM : 3 x + 7 y − 8 =0 , đường trung trực của BC là: x = 3 , đỉnh A có tung độ âm. Khi đó tọa độ của đỉnh A
−b b
có dạng (a; ) với là phân số tối giản. Tìm a + b + c
c c
A. 17. B. 15. C. 16. D. 19.
Câu 160. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC vuông tại điểm A ( −2; 0 ) .Điểm E là
chân đường cao kẻ từ đỉnh A .Gọi F là điểm đối xứng với E qua A , trực tâm tam giác BCF là điểm
H ( −2; 3 ) .Trung điểm M của đoạn BC thuộc đường thẳng ( d ) : 4 x − y + 4 =0 .Biết hoành độ đỉnh B
dương. Tính=
S 2 xB + 3 xC
A. −4 . B. 9 . C. 4 . D. −9
Dạng 7. Bài toán liên quan đến tứ giác
Câu 161. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho hình chữ nhật ABCD có điểm C thuộc đường thẳng d:
2x + y + 5 =0 và điểm A(−4;8) . Gọi M đối xứng với B qua C , điểm N (5; − 4) là hình chiếu vuông góc
của B lên đường thẳng MD . Biết tọa độ C (m; n) , giá trị của m − n là
A. 6 . B. −6 . C. 8 . D. 7
Trang 7
Câu 162. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho hình vuông ABCD . Gọi M là trung điểm của cạnh
 11 1 
BC , N là điểm trên cạnh CD sao cho CN = 2 ND . Giả sử M  ;  và đường thẳng AN có phương
 2 2
trình 2 x − y − 3 =0 . Tìm tọa độ điểm A .
A. A (1; −1) hoặc A ( 4; −5 ) . B. A (1; −1) hoặc A ( −4; −5 ) .
C. A (1; −1) hoặc A ( 4;5 ) . D. A (1;1) hoặc A ( 4;5 ) .
Câu 163. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho hình vuông ABCD ; các điểm M , N , P lần lượt là trung
 11 11 
điểm của AB , BC , CD ; CM cắt DN tại điểm I ( 5; 2 ) . Biết P  ;  và điểm A có hoành độ âm. Tọa
2 2
độ điểm A và D là:
A. A ( −2;3) và D ( 3;8 ) . B. A ( −2;3) và D ( −3;8 ) .
C. A ( −2;3) và D ( 3; − 8 ) . D. A ( −2; −3) và D ( 3;8 ) .
Câu 164. Trên mặt phẳng Oxy , cho hình vuông ABCD . Gọi M là trung điểm của cạnh BC , N là điểm
 11 1 
trên cạnh CD sao cho CN = 2 ND . Giả sử M  ;  và đường thẳng AN có phương trình 2 x − y − 3 =0.
 2 2
Gọi P ( a; b ) là giao điểm của AN và BD . Giá trị 2a + b bằng
A. 6 B. 5 . C. 8 . D. 7 .
Câu 165. Trong mặt phẳng tọa độ với hệ tọa độ Oxy , cho hình chữ nhật ABCD có điểm H (1; 2 ) là hình
9 
chiếu vuông góc của A lên BD . Điểm M  ;3  là trung điểm cạnh BC . Phương trình đường trung tuyến
2 
kẻ từ đỉnh A của tam giác ADH là 4 x + y − 4 =0 . Biết điểm D có tọa độ là ( xD ; yD ) tính giá trị biểu thức
S 4 xD2 + yD2 .
=
A. S = 3 . B. S = 4 . C. S = 6 . D. S = 5 .
Câu 166. Trong mặt phẳng tọa độ (Oxy), cho hình chữ nhật ABCD có điểm C thuộc đường thẳng
d : 2x + y + 5 =0 và điểm A ( −4;8) . Gọi M là điểm đối xứng với B qua C, điểm N ( 5; −4 ) là hình chiếu
vuông góc của B lên đường thẳng MD. Biết tọa độ C ( m; n ) , giá trị của m − n là:
A. 6 . B. −6 . C. 8 . D. 7 .
Câu 167. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tứ giác ABCD nội tiếp đường tròn đường kính BD . Gọi M ,
N lần lượt là hình chiếu vuông góc của A lên BC và BD ; gọi P là giao điểm của MN và AC . Biết
đường thẳng AC có phương trình x − y − 1 =0 , M ( 0; 4 ) , N ( 2; 2 ) và hoành độ điểm A nhỏ hơn 2 . Tìm tọa
độ các điểm P , A , B .
5 3
A. P  ;  , A ( 0; −1) , B ( 4;1) .
2 2
5 3
B. P  ;  , A ( 0; −1) , B ( −1; 4 ) .
2 2
5 3
C. P  ;  , A ( 0; −1) , B ( −1; 4 ) .
3 2
5 3
D. P  ;  , A ( −1;0 ) , B ( 4;1) .
2 2
Trang 8
Câu 168. Trên hệ trục tọa độ Oxy , cho hình vuông ABCD . Điểm M thuộc cạnh CD sao cho
 
MC = 2 DM , N ( 0;2019 ) là trung điểm của cạnh BC , K là giao điểm của hai đường thẳng AM và BD .
Biết đường thẳng AM có phương trình x − 10 y + 2018 =
0 . Khoảng cách từ gốc tọa độ O đến đường thẳng
NK bằng
2018 2019 101
A. 2019 . B. 2019 101 . C. . D. .
11 101
Câu 169. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho hình thang cân ABCD có hai đường chéo vuông góc với
nhau và AD = 3BC. Đường thẳng BD có phương trình x + 2 y – 6 = 0 và tam giác ABD có trực tâm là
H ( −3;2 ) . Tìm tọa độ các đỉnh C và D.
A. C ( −1;6 ) , D ( 4;1) và C ( −1;6 ) , D ( −8;7 ) . B. C (1;6 ) , D ( −4;1) và C (1;6 ) , D ( −8;7 ) .
C. C (1;6 ) , D ( −4;1) và C (1;6 ) , D ( 8;7 ) . D. C ( −1;6 ) , D ( 4; −1) và C ( −1;6 ) , D ( 8; −7 ) .
Câu 170. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho hình chữ nhật ABCD. Các đường thẳng AC và AD lần
 1 
0 và x − y + 4 =
lượt có phương trình là x + 3 y = 0 ; đường thẳng BD đi qua điểm M  − ;1 . Khẳng
 3 
định nào sau đay là khẳng định đúng?
5 1
A. Tọa độ trọng tâm của tam giác BCD là G  ; − 
 3 3
 1 
B. Tọa độ trọng tâm của tam giác ACD là G  − ; −1
 3 
C. Tọa độ trọng tâm của tam giác ABD là G ( −1;3)
1 
D. Tọa độ trọng tâm của tam giác ABC là G  ; −1
3 
Câu 171. Trong mặt phẳng với trục toạ độ Oxy cho hình thang cân ABCD ( AB / / CD ) . Gọi H , I lần
lượt là hình chiếu vuông góc của B trên các đường thẳng AC, CD . Giả sử M , N lần lượt là
trung điểm của AD, HI . Phương trình đường thẳng AB có dạng mx + ny − 7 = 0 biết
2
M (1; −2 ) , N ( 3;4 ) và đỉnh B nằm trên đường thẳng x + y − 9 =0 , cos 
ABM = . Khi đó
5
m + n có giá trị thuộc khoảng nào sau đây?
 1 1 1 3 3 5 5 7
A.  − ;  B.  ;  C.  ;  D.  ; 
 2 2 2 2 2 2 2 2
Câu 172. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho hình thang ABCD có diện tích bằng 14 và AB / / CD . Biết
 1  1 1
H  − ;0  là trung điểm của cạnh BC và I  ;  là trung điểm của AH . Viết phương trình đường thẳng
 2  4 2
AB , biết điểm D có hoành độ dương và D thuộc đường thẳng 5 x − y + 1 =0 .
A. 3 x − y + 2 =0. B. 3 x − y − 2 =0. C. x + 3 y − 2 =0. D. x − 3 y − 2 =0.
AD
AB
Câu 173. Cho hình thang ABCD vuông tại A và B, cạnh = BC
. Biết đường thẳng chứa cạnh
=
2
CD có phương trình 3 x + y – 4 = 0 và A(-2; 0). Điểm B(a;b) với b>0 khi đó a2+b2=?
A. 5 B. 3 C. 1 D. 4
Trang 9
Câu 174. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho hình vuông ABCD. Gọi M là trung điểm của cạnh BC, N
 11 1 
là điểm trên cạnh CD sao cho CN = 2ND . Giả sử M  ;  và đường thẳng AN có phương trình
 2 2
2x − y − 3 =0 . Gọi P ( a; b ) là giao điểm của AN và BD. Giá trị 2a + b bằng:
A. 5 . B. 7 . C. 8 . D. 6 .
Câu 175. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho hình bình hành ABCD có phương trình đường chéo AC là
23 15
5x + y + 4 =0 . Tọa độ trực tâm tam giác ABC là H (− ; ) . Tọa độ trọng tâm tam giác ACD là
7 7
2
G (− ;4) . Gọi xA , xB , xC , xD lần lượt là hoành độ của các điểm A, B, C,D.
3
Tính giá trị biểu thức T = x A 2 + xC 2 + 2018 xD + xB. .
A. 2024. B. 2015. C. 2021. D. 2019.
Câu 176. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho hình vuông ABCD có tâm I ( 3; −1) , điểm M thuộc cạnh CD
sao cho MC = 2 MD . Tìm tọa độ đỉnh A của hình vuông ABCD biết đường thẳng AM có phương trình
2x − y − 4 =0 và đỉnh A có tung độ âm.
 3   3 14 
A. A ( 3; −2 ) . B. A ( 3; 2 ) . C. A  − ; −7  . D. A  ; −  .
 2  5 5
Câu 177. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho hình vuông ABCD có M , N là các điểm thỏa mãn
   
AM = 3 AB , AN = 7 AC . Biết rằng hai điểm M , D thuộc đường thẳng ∆ : 4 x − 3y − 2 =0 , N  5 ; − 3 
4 8 2 2
và D có hoành độ lớn hơn 1 , hãy tính tổng hoành độ và tung độ của điểm A.
3
A. −22 B. −24 . C. 0 . D. 4 .
25 25 25
Câu 178. Cho hình vuông ABCD . Gọi M là trung điểm của cạnh BC , N là điểm trên cạnh CD sao cho
 11 1 
CN = 2 ND . Giả sử M  ;  và đường thẳng AN : 2 x − y − 3 =0 . Biết tọa độ A ( a; b ) ( với b > 0 ). Tính
 2 2
a+b
A. a + b =0. B. a + b =9. C. a + b =−1 . D. a + b = 4
Câu 179. Trong hệ tọa độ Oxy, cho hình thoi ABCD cạnh AC có phương trình là: x + 7 y − 31 =
0, hai đỉnh
B, D lần lượt thuộc các đường thẳng d1 : x + y − 8 =0, d 2 : x − 2 y + 3 =0 . Biết rằng diện tích hình thoi bằng 75,
đỉnh A có hoành độ âm. Tính tổng hoành độ và tung độ của điểm C
A. 7 B. 10 C. 13 D. 15
Câu 180. Trong mặt phẳng với hệ trục Oxy cho hình chữ nhật ABCD với đường thẳng chứa cạnh AD có
0 Biết điểm E (0; −6) là điểm đối xứng của C qua AB . Gọi M là trung
phương trình là d1 : 3 x + y − 14 =.
2 4
I với I ( ; − ) . Tính độ dài đoạn thẳng HD với H (2; −3) .
điểm của CD . Biết BD ∩ ME =
3 3
A. HD = 29 . B. HD = 5 . C. HD = 37 . D. HD = 5 .
Dạng 8. Cực trị
Trang 10
Câu 181. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , cho các điểm A (1; −1) và B ( 3;4 ) . Gọi ( d ) là một đường thẳng bất kì
luôn đi qua B. Khi khoảng cách từ A đến đường thẳng ( d ) đạt giá trị lớn nhất, đường thẳng ( d ) có
phương trình nào dưới đây?
A. x − y + 1 =0. B. 3 x + 4 y =
25 . C. 5 x − 2 y − 7 =0. D. 2 x + 5 y − 26 =
0.
Câu 182. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường thẳng ∆ : x + ( m − 1) y + m =
0 ( m là tham số bất
kì) và điểm A ( 5;1) . Khoảng cách lớn nhất từ điểm A đến ∆ bằng
A. 2 10 . B. 10 . C. 4 10 . D. 3 10 .
Câu 183. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho ∆ : x − y + 1 =0 và hai điểm A ( 2; 1) , B ( 9; 6 ) . Điểm M ( a; b )
nằm trên đường ∆ sao cho MA + MB nhỏ nhất. Tính a + b.
A. −7. B. −9. C. 7. D. 9.
0 và điểm A ( 2; 0 ) . Tìm
Câu 184. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : x − 4 y + 15 =
tọa độ điểm M thuộc d để đoạn AM có độ dài nhỏ nhất.
A. M ( −15; 0 ) . B. M ( 5; 5 ) . C. M ( 0; 3 ) . D. M ( 1; 4 ) .
Câu 185. Cho 3 điểm A(−6;3); B (0; −1); C (3; 2) . Tìm M trên đường thẳng d : 2 x − y − 3 =0 mà
  
MA + MB + MC nhỏ nhất là
 13 71   13 19   26 97   −13 19 
A. M  ;  B. M  ;  C. M  ;  D. M  ; 
 15 15   15 15   15 15   15 15 
Câu 186. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có đỉnh A ( 2; 2 ) , B (1; −3) , C ( −2; 2 ) .
  
Điểm M thuộc trục tung sao cho MA + MB + MC nhỏ nhất có tung độ là?
1 1 1
A. 1 . B. . C. − . D. .
3 3 2
Câu 187. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho ∆ : x − y + 1 =0 và hai điểm A(2;1) , B (9;6) . Điểm
M (a; b) nằm trên đường ∆ sao cho MA + MB nhỏ nhất. Tính a + b ta được kết quả là:
A. -9. B. 9. C. -7. D. 7
Câu 188. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho điểm A(6;2) và đường thẳng d : x − y =0 .Gọi P là giá trị nhỏ
nhất của chu vi tam giác ABC biết B là điểm thay đổi trên tia Ox và C là điểm thay đổi trên D.
Tính P ?
A. P = 2 5 . B. P = 4 3 . C. P = 3 5 . D. P = 4 5 .
Câu 189. Cho ∆ABC nhọn, có A (1;7 ) , B ( −2;0 ) , C ( 9;0 ) đường cao AH . Xét các hình chữ nhật MNPQ
với M ∈ AB ; N ∈ AC ; P, Q ∈ BC . Điểm M ( a; b ) thỏa mãn hình chữ nhật MNPQ có diện tích lớn nhất,
tính P= a + b .
A. 1. B. 3. C. 5. D. 7.
Câu 190. Cho ∆ABC nhọn, có A (1;7 ) , B ( −2;0 ) , C ( 9;0 ) đường cao AH . Xét các hình chữ nhật MNPQ
với M ∈ AB ; N ∈ AC ; P, Q ∈ BC , thì hình chữ nhật có diện tích lớn nhất gần với kết quả nào sau đây?
A. 10. B. 30. C. 15. D. 19.
Trang 11
Câu 191. Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy. Đường thẳng (d) đi qua M( 3; -2) cắt Ox, Oy lần lượt tại
1 1
A(a;0), B(0;b) và ab ≠ 0 sao cho: 2
+ đạt giá trị nhỏ nhất. Khi đó giá trị của biểu thức
OA 4OB2
1 1
S= + là
a b
11 11 1 5
A. S = B. S = − C. S = − D. S = −
25 7 5 7
Câu 192. Cho hình bình ABCD có A ( 0;1) ; B ( 3; 4 ) Tâm I nằm trên parabol có phương trình = ( x − 1)
2
y
0 ≤ xI ≤ 3 . khi diện tích hình binh hành ABCD đạt giá trị lớn nhất thì tọa độ C ( a, b ) , tọa độ D ( c, d ) , Tính
a+b+c+d ?
A. −2 . B. −1 . C. 1 . D. 0
Câu 193. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho điểm M (2;3) và hai đường thẳng (d1 ) : 3 x + 2 y − 6 =0;
0 Gọi C là giao điểm của (d1 ), (d 2 ) . Đường thẳng (d ) có phương trình dạng
(d 2 ) : x − 2 y + 3 =.
ax − by + c =0 (với a, b, c ∈ , (a; b) =
1 ) đi qua M cắt (d1 ), (d 2 ) lần lượt tại các điểm A, B sao cho
M nằm trong đoạn AB và tam giác ABC có diện tích nhỏ nhất. Tính T = abc.
A. T = 2016 B. T = 1512 C. T = 1800 D. T = 504
Câu 194. Trong mặt phẳng với hệ trục Oxy, cho các điểm A ( −2; 2 ) , B ( −4; −3 ) , C ( 1; −5 ) , D ( 3; 0 ) . Lấy
M , N , P , Q lần lượt thuộc các cạnh AB, BC , CD , DA . Giá trị nhỏ nhất của biểu thức
MN + NP + PQ + QM là :
A. 3 29 . B. 2 58 . C. 2 29 . D. 140 .
Câu 195. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho các đường thẳng ∆1 : 3 x − 4 y + 6 =,
0 ∆ 2 : 3 x − 4 y − 9 =,
0
0 . Một đường thẳng d thay đổi cắt ba đường thẳng ∆1 , ∆ 2 , ∆ 3 lần lượt tại A , B , C .
∆ 3 : 3 x − 4 y + 11 =
96
Giá trị nhỏ nhất của biểu thức =
P AB + bằng
AC 2
49
A. 18 . B. 27 . C. 9 . D. .
9
Trang 12
I. Vị trí tương đối của hai đường thẳng

 
Trong mặt phẳng toạ độ, cho hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 lần lượt có vectở chỉ phương là u1 , u2 . Khi đó
 
a) ∆1 cắt ∆ 2 khi và chỉ khi u1 , u2 không cùng phương.
 
b) ∆1 song song với ∆ 2 khi và chỉ khi u1 , u2 cùng phương và có một điểm thuộc một đường thẳng mà không
thuộc đường thẳng còn lại.
 
c) ∆1 trùng với ∆ 2 khi và chỉ khi u1 , u2 cùng phương và có một điểm thuộc cả hai đường thẳng đó.
Chú ý
 
- ∆1 vuông góc với ∆ 2 khi và chỉ khi u1 , u2 vuông góc với nhau.
- Khi xét vị trí tương đối của hai đường thẳng, có thể dựa vào cặp vectơ pháp tuyến của hai đường thẳng đó.
Ví dụ 1. Xét vị trí tương đối của mỗi cặp đường thẳng sau
a) ∆1 : 2 x − y + 1 =0 và ∆ 2 : − x + 2 y + 2 =0 .
 x = 1 + 2t
b) ∆ 3 : x − y − 1 =0 và ∆ 4 : 
 y= 3 + 2t
Giải
 
a) Đường thẳng ∆1 có vectơ chỉ phương u1 = (1; 2) , đường thẳng ∆ 2 có vectơ chỉ phương u2 =(−2; −1) . Do
1 2  
≠ nên u1 , u2 không cùng phương, suy ra ∆1 cắt ∆ 2 .
−2 −1
   
b) Đường thẳng ∆ 3 , ∆ 4 lần lượt có vectơ chỉ phương
= u3 (1;1),
= u4 (2; 2) . Suy ra u4 = 2u3 . Chọn t = 0 , ta có
điểm M (1;3) ∈ ∆ 4 . Do 1 − 3 − 1 ≠ 0 nên M (1;3) ∉ ∆ 3 . Vậy ∆ 3 song song với ∆ 4 .
Ta có thể xét vị trí tương đối của hai đường thẳng dựa vào số giao điểm của chúng.
Nhận xét: Cho hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 có phương trình lần lượt là a1 x + b1 y += c1 0 ; a2 x + b2 y +=
c2 0.
Xét hệ phương trình:
a1 x + b1 y + c1 = 0
 (I)
a2 x + b2 y + c2 = 0
Khi đó
a) ∆1 cắt ∆ 2 khi và chỉ khi hệ (I) có nghiệm duy nhất.
b) ∆1 song song với ∆ 2 khi và chỉ khi hệ (I) vô nghiệm.
c) ∆1 trùng với ∆ 2 khi và chỉ khi hệ (I) có vô số nghiệm.
Ví dụ 2. Xét vị trí tương đối của hai đường thẳng
∆1 : x − 2 y + 1 = 0 ; ∆ 2 : 2 x − 4 y + 2 = 0.
Giải
Tọa độ giao điểm của đường thẳng ∆1 và đường thẳng ∆ 2 là nghiệm của hệ phương trình:
x − 2 y +1 = 0

2 x − 4 y + 2 = 0
Hệ trên có vô số nghiệm.
Như vậy, ∆1 và ∆ 2 có vô số điểm chung, tức là ∆1 trùng với ∆ 2 .
Trang 1
II. Góc giữa hai đường thẳng
Hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 cắt nhau tạo thành bốn góc.

- Nếu hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 không vuông góc với nhau thì góc nhọn trong bốn góc tạo thành được gọi
là góc giữa hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 .
- Nếu hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 vuông góc với nhau thì ta nói góc giữa hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 bằng
90° .

Góc giữa hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 được kí hiệu là ∆ (
1 , ∆ 2 hoặc ( ∆1 , ∆ 2 ) . )
Quy ước: Khi ∆1 song song hoặc trùng với ∆ 2 , ta nói góc giữa hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 bằng 0° .
Nhận xét: Góc giữa hai đường thẳng luôn bé hơn hoặc bằng 90° , tức là ( ∆1 , ∆ 2 ) ≤ 90° .
Trong mặt phẳng toạ độ, cho hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 có vectơ chỉ phương lần lượt là
  a1a2 + b1b2
u1 (=
a1 ; b1 ) , u2 ( a2 ; b2 ) . Ta có: cos ( ∆1 , ∆ 2 ) = .
a12 + b12 ⋅ a22 + b22
Nhận xét
- ∆1 ⊥ ∆ 2 ⇔ a1a2 + b1b2 =0 .
 
- Cho hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 có vectơ pháp tuyến lần lượt là n1 , n2 . Ta cũng có:
 
  n1 ⋅ n2
cos=( ∆1 , ∆ 2 ) cos=
( n1 , n2 )   .
n1 ⋅ n2
Ví dụ 3. Tính số đo góc giữa hai đường thẳng ∆1 và ∆ 2 trong mỗi trường hợp sau:
 x =−1 + 3t1  x =−1 + 3t2
a) ∆1 :  và ∆ 2 : 
 y = 1 + t1  y= 4 − t2
b) ∆1 : 3 x + y − 10 = 0 và ∆ 2 : −2 x + y − 7 =0.
Giải

a) ∆1 có vectơ chỉ phương u1 = ( 3;1) .

∆ 2 có vectơ chỉ phương= u2 ( 3; −1) .
| 3 ⋅ 3 + 1 ⋅ (−1) | 1
Do đó, ta có: cos ( ∆1 , ∆ 2 )
= = . Vậy ( ∆1 , ∆ 2 ) =60° .
2 2
( 3) + 1 ⋅ ( 3) + (−1)2 2 2
 
b) ∆1 có vectơ pháp tuyến= n1 (3;1), ∆ 2 có vectơ pháp tuyến n2 = (−2;1) . Do đó, ta có:
 
  n1 ⋅ n2 | 3 ⋅ (−2) + 1 ⋅1| 1
cos ( ∆1=
, ∆ 2 ) cos ( n1=
, n2 )  =  = . Vậy ( ∆1 , ∆ 2 ) =45° .
n1 ⋅ n2 2 2
3 + 1 ⋅ (−2) + 1 2 2
2
III. KHOẢNG CÁCH TỪ MỘT ĐIỂM ĐẾN MỘT ĐƯỜNG THẲNG

Trong mặt phẳng toạ độ Oxy , cho đường thẳng ∆ có phương trình ax + by + c =0 ( a 2 + b 2 > 0 ) và điểm
M ( x0 ; y0 ) . Khoảng cách từ điểm M đến đường thẳng ∆ , kí hiệu là d ( M , ∆) , được tính bởi công thức sau:
ax + by0 + c
d ( M , ∆) = 0 .
a 2 + b2
Chú ý: Nếu M ∈ ∆ thì d ( M , ∆) =0 .
Ví dụ 4. Tính khoảng cách từ điểm M đến đường thẳng ∆ trong mỗi trường hợp sau:
Trang 2
a) M (−2;1) và ∆ : 2 x − 3 y + 5 = 0.
 x =−2 + 3t
b) M (1; −3) và ∆ : 
 y= 2 − 4t
Giải
a) Ta có:
| 2 ⋅ (−2) − 3 ⋅1 + 5 | 2 2 13
d ( M , ∆=
) = =
2
2 + (−3) 2
13 13

b) Đường thẳng ∆ đi qua điểm N (−2; 2) , có vectơ pháp tuyến n = (4;3) . Phương trình tổng quát của đường
thẳng ∆ là
y − 2) 0 hay 4 x + 3=
4( x + 2) + 3(= y + 2 0.
| 4 ⋅1 + 3 ⋅ (−3) + 2 | 3
= ⇒ d ( M , ∆) = .
42 + 32 5

Để xét vị trí tương đối của hai đường thẳng ∆ 1 : a1 x + b1 y + c1 = 0 và ∆ 2 : a 2 x + b2 y + c 2 = 0 ta xét số
 a1 x + b1 y + c1 = 0
nghiệm của hệ phương trình  .
a 2 x + b2 y + c 2 = 0
Hệ có một nghiệm: ∆ 1 cắt ∆ 2 .
Hệ vô nghiệm: ∆ 1 // ∆ 2 .
Hệ có vô số nghiệm: ∆ 1 ≡ ∆ 2 .
Đặc biệt: Nếu a 2 b2 c 2 ≠ 0 thì:
a b a b c a b c
∆ 1 cắt ∆ 2 ⇔ 1 ≠ 1 , ∆ 1 // ∆ 2 ⇔ 1 = 1 ≠ 1 , ∆ 1 = ∆ 2 ⇔ 1 = 1 = 1 .
a 2 b2 a 2 b2 c 2 a 2 b2 c 2
Để tim giao điểm của 2 đường thẳng ta giải hệ phương trình trên.
Tìm hình chiếu của điểm A lên đường thẳng d.
Cách 1: lập phương trình đường thẳng d’ qua A vuông góc với d. Hình chiếu H là giao điểm của d và d’.
Cách 2: điểm H thuộc d có tọa độ theo tham số t (hoặc x, hoặc y), cho điều kiện AH ⊥ d ⇔ AH .u = 0 để tìm
t.
Tìm điểm đối xứng A’ của A qua đường thẳng d: tìm hình chiếu H, dùng công thức tọa độ trung điểm để suy
ra A’.
Tìm đường thẳng d’ đối xứng của đường thẳng d qua điểm I cho trước.
Cách 1: d’ song song hoặc trùng với d nên có cùng VTPT. Lấy điểm A thuộc d rồi tìm điểm B đối xứng qua I
thì B thuộc d’.
Cách 2: Lấy M(x; y) bất kỳ thuộc d. Gọi M’(x’; y’) là điểm đối xứng của M qua I, ta có:
x + x' = 2 x0 , y + y ' = 2 y 0 ⇒ x = 2 x0 − x' , y = 2 y 0 − y ' .
Thế vào phương trình d thành phương trình d’.
Câu 1. Xét vị trí tương đối và tìm giao điểm nếu có của hai đường thẳng:
a) 2 x − 5 y + 3 =0 và 5 x + 2 y − 3 =0.
b) x − 3 y + 4 =0 và 0,5 x − 1,5 y + 4 =0.
c) 10 x + 2 y − 3 =0 và 5 x + y − 1,5 =0.
Lời giải.
2 −5
a)Ta có ≠ nên hai đường thẳng cắt nhau.
5 2
Trang 3
 9
 2 x − 5 y + 3 = 0 x = 29 .
Tọa độ giao điểm là nghiệm của hệ  ⇔
5 x + 2 y − 3 = 0  y = 21
 29
 9 21 
Vậy hai đường thẳng cắt nhau tại M  ;  .
 29 29 
1 −3 4
b)Vì = ≠ nên hai đường thẳng song song.
0,5 − 1,5 4
10 2 −3
c)Vì = = nên hai đường thẳng trùng nhau.
5 1 − 1,5
Câu 2. Xét vị trí tương đối và tìm giao điểm nếu có của cặp đường thẳng:
 x = −1 − 5t  x = −6 + 5t '
d : d ': 
a)  y = 2 + 4t và  y = 2 − 4t ' .
 x = 1 − 4t
d :
b)  y = 2 + 2t và d ': 2 x + 4 y − 10 = 0 .
 x = −2 + t
d :
x y −3
c)  y = 2 + 2t và d ': =
1 −2
Lời giải.
Ta chuyển các đường thẳng về dạng tổng quát:

a) d : 4 x + 5 y − 6 =0 và d ' : 4 x + 5 y + 14 =
0. .
4 5 −6
Ta có = ≠ nên d, d’ song song.
4 5 14
b) d : x + 2 y − 5 =0 và d ' : 2 x + 4 y − 10 =
0.
1 2 −5
Ta có = = nên d, d’ trùng nhau.
2 4 − 10
c) d : x + y − 2 =0 và d' : 2 x + y − 3 =0.
1 1
Ta có ≠ nên d, d’ cắt nhau.
2 1
 x+ y−2=0 x = 1
Tọa độ giao điểm là nghiệm của hệ  ⇔ vậy I(1; 1).
2 x + y − 3 = 0  y = 1
Câu 3. Biện luận theo tham số m vị trí tương đối của hai đường thẳng:
mx + y + 2 = 0 và x + my + m − 1 =0 .
Lời giải.
Trang 4
 mx + y + 2 = 0  mx + y = −2
Xét hệ  ⇔ .
 x + my + m − 1 = 0  x + my = −m + 1
Ta lập các định thức:
m 1
D= = m 2 − 1 = (m − 1)(m + 1) .
1 m
1 −2
Dx = = m+1.
m − m +1
m −2
Dy = = −m 2 + m + 2 = −(m + 1)(m − 2 ).
1 − m +1
Vậy nếu m ≠ 1, m ≠ −1 thì D ≠ 0 : hai đường thẳng cắt nhau.
Nếu m = 1 thì D = 0 , D x ≠ 0 : hai đường thẳng song song.
Nếu m = −1 thì D = D x = D y = 0 : hai đường thẳng trùng nhau.
Câu 4. Với giá trị nào của tham số m thì hai đường thẳng sau đây vuông góc ∆ 1 : mx + y + 8 = 0 và
∆2 : x − y + m = 0.
Lời giải.
∆ 1 có VTPT là n1 = (m;1) .
∆ 2 có VTPT là n2 = (1;−1) .
Ta có: ∆ 1 ⊥ ∆ 2 ⇔ n1 .n2 = 0 ⇔ m − 1 = 0 ⇔ m = 1 .
Câu 5. Tìm m để ba đường thẳng sau đây đồng quy:
d1 : 2 x + y − 4 = 0 , d 2 : 5 x − 2 y + 3 = 0 và d 3 : mx + 3 y − 2 = 0 .
Lời giải.
 5
 2 x + y = 4  x =
Tọa độ giao điểm của d1 và d 2 là nghiệm của hệ:  ⇔ 9 . Vậy I  5 ; 26  .
5 x − 2 y = −3  y = 26 9 9 
 9
Để ba đường thẳng d1 , d 2 , d 3 đồng quy ta phải có I thuộc d 3
5 26
⇔ m+ − 2 = 0 ⇔ m = −12 .
9 3
 x = x1 + at  x = x 2 + ct '
Câu 6. Cho hai đường thẳng d1 :  và d 2 :  ( x1 , x 2 , y1 , y 2 là các hằng số). Tìm
 y = y1 + bt  y = y 2 + dt '
điều kiện của a, b, c, d để hai đường thẳng d1 và d 2 :
a)Cắt nhau.
b)Song song với nhau.
c)Vuông góc với nhau.
Lời giải.
d1 đi qua M 1 (x1 ; y1 ) và có VTCP u (a; b) , d 2 đi qua M 2 ( x 2 , y 2 ) và có VTCP v(c; d ) .

a) d1 cắt d 2 ⇔ u và v không cùng phương ⇔ ad – bc ≠ 0.
 
b) d1 // d 2 ⇔ u và v cùng phương và M 1 ( x1 ; y1 ) ∉ d 2 ⇔ ad − bc =
0 và d ( x1 − x2 ) ≠ c ( y1 − y2 ) .
Trang 5
c) d1 ≡ d 2 ⇔ u và v cùng phương và M 1 ( x1 ; y1 ) ∈ d 2 ⇔ ad − bc = 0 và d ( x1 − x 2 ) = c( y1 − y 2 ) .
 
d) d1 ⊥ d 2 ⇔ u ⊥ v ⇔ ad + bc =0.
Câu 7. Cho đường thẳng d đi qua hai điểm phân biệt M 1 ( x1 ; x 2 ) và M 2 ( x 2 ; y 2 ) . Chắng minh rằng điều
0 song song với d là Ax1 + By1 + C = Ax 2 + By 2 + C ≠ 0 .
kiện cần và đủ để đường thẳng Ax + By + C =
Lời giải.
VTCP của đường thẳng d là: M 1 M 2 = ( x 2 − x1 ; y 2 − y1 ) .

0 là n( A; B ) .
VTPT của đường thẳng Ax + By + C =
Vậy để hai đường thẳng song song trước hết cần có M 1 M 2 .n = 0 ⇔ A( x 2 − x1 ) + B( y 2 − y1 ) = 0 .
⇔ Ax1 + By1 = Ax 2 + By 2 ⇔ Ax1 + By1 + C = Ax 2 + By 2 + C .
Mặt khác, điểm M 1 ( x1 ; y1 ) không nằm trên Ax + By + C =
0 nên Ax1 + By1 + C ≠ 0 (đpcm).
Câu 8. Cho hai đường thẳng:
∆ 1 : (m + 1) x − 2 y − m − 1 = 0 ; ∆ 2 : x + (m − 1) y − m 2 = 0 .
a)Tìm tọa độ giao điểm của ∆ 1 và ∆ 2 .
b)Tìm điều kiện của m để giao điểm đó nằm trên trục Oy.
Lời giải.
a)Ta có:
m +1 − 2
D = m 2 + 1.
1 m −1
D x = 3m 2 − 1 .
Dy = m3 + m 2 − m − 1.
Vì D = m 2 + 1 ≠ 0 với mọi m nên ∆ 1 và ∆ 2 luôn cắt nhau và giao điểm I của chúng có tọa độ:
 D x 3m 2 − 1
 x= = 2
D m +1
 Dy m3 + m2 − m − 1
y = =
 D m2 +1
3m 2 − 1 1
b) I ∈ Oy ⇔ 2
= 0 ⇔ 3m 2 − 1 = 0 ⇔ m = ± .
m +1 3
Câu 9. Cho đường thẳng ∆ : 3 x − y + 1 =0 và điểm I (1; 2) . Tìm phương trình đường thẳng ∆’ đối xứng
với ∆ qua điểm I.
Lời giải.
Lấy một điểm M nằm trên đường thẳng ∆: 2 x − y + 1 = 0 , chẳng hạn M = (0; 1). Điểm M’ đối
xứng với M qua điểm I = (1; 2) có tọa độ M' = (2; 3) . Đường thẳng ∆’ đối xứng với ∆ qua I là
đường thẳng đi qua điểm M’ và song song với ∆, tức là có VTPT n = (2;−1) . Vậy phương trình
của ∆’ là: 2( x − 2) − ( y − 3) = 0 hay 2 x − y − 1 =0 .
Trang 6
Câu 10. Cho hai đường thẳng d1 : x + y − 1 = 0 và d 2 : x − 3 y + 3 = 0 . Hãy lập phương trình của đường
thẳng d 3 đối xứng với d1 qua d 2 .
Lời giải.
Giao điểm M ( x; y ) của d1 và d 2 có tọa độ là nghiệm của hệ phương trình:

 x + y −1 = 0 x = 0
 ⇔ ⇒ M (0;1) .
x − 3 y + 3 = 0 y =1
Lấy A(1;0) thuộc d1 , phương trình đường thẳng AH vuông góc với d 2 là 3( x − 1) + 1( y − 0) =0
⇔ 3x + y − 3 = 0.
  3
3 x + y − 3 = 0 x = 5 3 6  1 12 
Tọa độ của H là nghiệm của hệ phương trình  ⇔ ⇒ H  ;  ⇒ B ; 
6
x − 3 y + 3 = 0 y = 5 5 5 5 
  5
Phương trình đường thẳng MB hay đường thẳng d3 là
(x − 0) 12 − 1 − ( y − 1) 1 − 0  = 0 ⇔ 7 x − y + 1 = 0 .

5  5 
Câu 11. Cho đường thẳng ∆: ax + by + c =0 . Viết phương trình đường thẳng ∆’ đối xứng với đường thẳng
∆:
a)Qua trục hoành.
b)Qua trục tung.
c)Qua gốc tọa độ.
Lời giải.
Xét điểm M ( x M ; y M ) tùy ý thuộc ∆.

a)Gọi N ( x N ; y N ) là điểm đối xứng với M qua Ox.
 x N = xM  x = xN
Khi đó:  ⇔ M .
 yN = − yM  yM = − yN
Do đó M ∈ ∆ ⇔ ax M + by M + c = 0 ⇔ ax N − by N + c = 0 ⇔ N ∈ ∆ 1 ⇔ ax − by + c =0.
Vậy phương trình đường thẳng đối xứng với ∆ qua Ox là ax − by + c =0.
b)Gọi P( x P ; y P ) là điểm đối xứng với M qua Oy.
xP = − xM x = − xP
Khi đó ta có  ⇒ M . Do đó M ∈ ∆ ⇔ ax M + by M + c = 0 ⇔
 yP = yM  yM = yP
ax P − by P − c = 0 ⇔P∈ ∆ 2 ⇔ ax − by − c =0.
Vậy phương trình đường thẳng đối xứng vơi ∆ qua Oy là ax − by − c =0.
c)Gọi Q (xQ ; y Q ) là điểm đối xứng với M qua O.
Trang 7
 xQ = − x M  x M = − xQ
Khi đó ta có  ⇒ . Do đó M ∈ ∆ ⇔
 y Q = − y M  y M = − yQ
ax M + by M + c = 0 ⇔ − axQ − by Q + c = 0 ⇔Q∈ ∆ 3 ⇔ ax + by − c =0.
Vậy phương trình đường thẳng đối xứng với ∆ qua O là ax + by − c =0.
Câu 12. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho điểm M (−1; 2) và hai đường thẳng d1 : x + 2 y + 1 =0,
d2 : 2 x + y + 2 =0 . Viết phương trình đường thẳng ∆ đi qua M và cắt d1 tại A, cắt d 2 tại B sao cho
MA = 2 MB .
Lời giải.
Ta có ∆ ∩ d1 = A suy ra A ∈ d1 nên A(−1 − 2a; a ) , ∆ ∩ d 2 = B suy ra B ∈ d 2 nên B(b; −2 − 2b) .

 
Suy ra MA = ( −2a; a − 2 ) và MB = ( b + 1; −2b − 4 ) .
 MA = 2 MB
Do ∆ qua M nên A, B, M thẳng hàng. Hơn nữa MA = 2 MB , suy ra 
 MA = −2 MB
 2
 − 2a = 2(b + 1) a=3  7 2  5 4
Với MA = 2 MB ⇔  ⇔ . Suy ra A − ;  và B − ;  .
a − 2 = 2(−2b − 4) b = − 5  3 3  3 3
 3
  2 2 
Khi đó đường thẳng ∆ qua M (−1; 2) và nhận
= AB = ;  (1;1) . Làm véc tơ pháp tuyến nên ∆:
3 3
x− y+3= 0.
   −2a = −2(b + 1) a = −2

Với MA = −2 MB ⇔  ⇔ . Suy ra A(3; −2) và B (−3; 4) .
a − 2 =−2(−2b − 4)  b = −3

Khi đó đường thẳng ∆ qua M (−1; 2) và nhận AB = (−6;6) làm véc tơ pháp tuyến nên
∆: x + y − 1 =0 .
Vậy có hai đường thẳng cần tìm ∆: x − y + 3 =0 hoặc ∆: x + y − 1 =0 .
Cách 2. Gọi n = (a; b) với a 2 + b 2 ≠ 0 là véc tơ pháp tuyến của đường thẳng ∆.
0 hay ax + by + a − 2b =
Suy ra ∆: a ( x + 1) + b( y − 2) = 0.
ax + by + a − 2b = 0  2a − 5b 2b 
Do ∆ ∩ d1 = A nên tọa độ điểm A thỏa mãn hệ  ⇒ A ; .
 x + 2y +1 = 0  b − 2a b − 2a 
ax + b + a − 2b = 0  4b − a − 4b 
Do ∆ ∩ d 2 = B nên tọa độ điểm B thỏa mãn hệ  ⇒ B ; .
 2x + y + 2 = 0  a − 2b a − 2b 
 − 4b 4a   2b − 2a 
Ta có MA =  ;  và MB ;  . Theo giả thiết
 b − 2a b − 2a   a − 2b a − 2b 
2 2 2 2
 − 4b   4a   2b   − 2a 
MA = 2 MB ⇔   +  =2   + 
 b − 2a   b − 2a   a − 2b   a − 2b 
b2 + a2 b2 + a2  b − 2a = a − 2b a − b = 0
⇔4 =4 ⇔ (b − 2 a ) 2
= (a − 2b ) 2
⇔ b − 2a = −(a − 2b) a + b = 0 .
⇔
(b − 2a )2 (a − 2b )2  
Với a − b = 0 , ta chọn a = 1 suy ra b = 1 . Khi đó ∆: x + y − 1 =0.
Trang 8
Với a + b =0 , ta chọn a = 1 suy ra b = −1 . Khi đó ∆: x − y + 3 =0.
Vậy có hai đường thẳng cần tìm ∆: x + y − 1 =0 hoặc ∆: x − y + 3 =0.

Câu 13. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng ∆ đi qua điểm M (2;1) và tạo
với các trục tọa độ một tam giác có diện tích bằng 4.
Lời giải.
Gọi a = 2b , ∆ ∩ Oy = B (b;0) với ∆: 2 x + y − 8 = 0 . Phương trình chính tắc của đường thẳng d:
x y
+ = 1.
a b
Theo giả thiết, ta có:
2 1
 M ∈d  + = 1 2b + a = 8 2b + a = −8
 ⇔ a b ⇔ hoặc 
S ∆OAB = 4  ab = 8  ab = 8  ab = −8

2b + a = 8
Với  suy ra ∆: X + 2 y − 4 =0.
 ab = 8
2b + a = −8 a = −4  4 2
Với  ⇔
 ab = −8 b = −2 ± 2 2
Suy ra 
( ) ( )
 ∆ : 1− 2 x + 2 + 2 y − 4 = 0
( ) ( )
∆ : 1 + 2 x + 2 1 − 2 y + 4 = 0
Câu 14. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phuong trình đường ∆ thẳng song song với đường thẳng
d: 2 x − y + 2015 =0 và cắt hai trục tọa độ tại M và N sao cho MN = 3 5 .
Lời giải.
Do ∆ qua M (m;0) ∈ Ox và N (0; n) ∈ Oy (với m, n ≠ 0) nên

x y
∆ : + = 1 hay ∆: nx + my − mn = 0.
m n
n m
Theo giả thiết, ∆ song song với d: 2 x − y + 2015 =0 nên = ⇔ n = −2m (*)
2 −1
Hơn nữa, MN = 3 5 ⇔ m 2 + n 2 = 3 5 . Kết hợp với (*), ta được 5m 2 = 3 5 ⇔ m = ±3 .
Với m = 3 suy ra n = −6 . Ta được ∆: 2 x − y − 6 = 0.
Với m = −3 suy ra n = 6 . Ta được ∆: 6 x − 3 y + 18 = 0.
Câu 15. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng ∆ đi qua M (3; 2) và cắt tia
Ox tại A , cắt tia Oy tại B sao cho OA + OB =
12 .
Lời giải.
Gọi n = (a; b) với a 2 + b 2 ≠ 0 là véc tơ pháp tuyến của đường thẳng ∆. Suy ra
∆: a ( x − 3) + b( y − 2) = 0 hay ax + by − 3a − 2b =0.
 3a + 2b   3a + 2b 
Ta có ∆∩Ox = A nên A ;0  và ∆∩Oy = B nên B 0; .
 a   b 
3a + 2b 3a + 2b
OA + OB = 12 ⇔ + = 12
a b
Trang 9
3a + 2b 3a + 2b a = 2b
⇔ + = 12 ⇔ 3a 2 − 7ba + 2b 2 = 0 ⇔ 
a b 3a = b
Với a = 2b, ta chọn b = 1 suy ra a = 2. Ta được ∆: 2x + y – 8 = 0.
Với 3a = b, ta chọn a = 1 suy ra b = 3. Ta được ∆: x + 3y – 9 = 0.
Cách 2. Do ∆ đi qua A(a; 0) ∈ Ox và B(0; b) ∈ Oy (với a, b > 0)

x y
nên ∆ : + = 1 hay ∆: bx + ay – ab = 0.
a b
OA + OB = 12 ⇔ a + b = 12 ⇔ b = 12 – a. (*)
Hơn nữa ∆ đi qua M(3; 2) nên 3b + 2a – ab = 0. Kết hợp với (*), ta được
3(12 – a) + 2a – a(12 – a) = 0 ⇔ a 2 − 13a + 36 = 0 ⇔ a = 9 hoặc a = 4.
Với a = 4, suy ra b = 12 – a = 8. Ta được ∆: 2x + y – 8 = 0.
Với a = 9, suy ra b = 12 – a = 3. Ta được ∆: x + 3y – 9 = 0.
Dạng 2. Khoảng cách từ một điểm đến một đường thẳng

Để tính khoảng cách từ điểm M ( x0 ; y 0 ) đến đường thẳng ∆: ax + by + c = 0 ta dùng công thức:
 ax0 + by 0 + c 
d  M 0 , ∆ = 

 a2 + b2 
Câu 16. Cho đường thẳng ∆: 5 x + 3 y − 5 =0.
a)Tính khoảng cách từ điểm A(−1;3) đến đường thẳng ∆.
b)Tính khoảng cách giữa hai đường thẳng song song ∆ và ∆’: 5 x + 3 y + 8 =0.
Lời giải.
a)Áp dụng công thức tính khoảng cách ta có:
5.(−1) + 3.3 − 5 1
d ( A, ∆ ) = =
5 2 + 32 34
5.1 + 3.0 + 8 13
b)Do M(1; 0) ∈ ∆ nên ta có d (∆, ∆ ') = d (M , ∆') = =
2
5 +3 2
34
Câu 17. Cho ba điểm A(2;0), B (3; 4) và P(1;1) . Viết phương trình đường thẳng đi qua P đồng thời cách
đều A và B.
Lời giải.
Đường thẳng ∆ đi qua P có dạng a ( x − 1) + b( y − 1) = ( )

0 a 2 + b 2 ≠ 0 hay ax + by − a − b =0. ∆
cách đều A và B khi và chỉ khi:
a−b 2a + 3b a − b = 2a + 3b  a = −4b
d ( A; ∆ ) = d (B; ∆ ) ⇔ = ⇔ ⇔ .
a2 + b2 a2 + b2 b − a = 2a + 3b 3a = −2b
Nếu a = –4b, chọn a = 4, b = –1 suy ra ∆: 4x – y – 3 = 0.
Nếu 3a = –2b, chọn a = 2, b = –3 suy ra ∆: 2x – 3y + 1 = 0.
Vậy có hai đường thẳng thỏa mãn bài toán là ∆ 1 : 4 x − y − 3 = 0 và ∆ 2 : 2 x − 3 y + 1 = 0 .
Trang 10
Câu 18. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng ∆ cách điểm A(1;1) một
hoảng bằng 2 vá cách điểm B(2;3) một khoảng bằng 4.
Lời giải.
Gọi ∆ là đường thẳng cần tìm có dạng ∆: ax + by + c =0 với a 2 + b 2 ≠ 0 .

Vì ∆ cách điểm A(1;1) một khoảng bằng 2 nên
a+b+c
d ( A, ∆ ) = 2 ⇔ = 2 ⇔ a + b + c = 2 a 2 + b 2 . (1)
2 2
a +b
Vì ∆ cách điểm B (2;3) một khoảng bằng 4 nên
2a + 3b + c
d (B, ∆ ) = 4 ⇔ = 4 ⇔ 2a + 3b + c = 4 a 2 + b 2 (2)
2 2
a +b
 c=b
Từ (1) và (2), suy ra 2a + 3b + c = 2 a + b + c ⇔ 
3c = −4a − 5b
Trường hợp c = b . Thay vào (1), ta được:
 a=0
a + 2b = 2 a 2 + b 2 ⇔ 3a 2 − 4ab = 0 ⇔  .
3a − 4b = 0
+ Với a = 0 , ta chọn b = 1 suy ra c= b= 1 . Khi đó ∆: y + 1 =0.
0 , ta chọn a = 4 suy ra b = 3 và c= b= 3 . Khi đó ∆: 4 x + 3 y + 3 =

+ Với 3a − 4b = 0.
Trường hợp 3c =−4a − 5b . Thay vào (1), ta được

a + 2b = 6 a 2 + b 2 ⇔ 35a 2 − 4ba + 32b 2 = 0 . Ta coi đây như là phương trình bậc hai theo a và
có ∆’ = (2b )2 − 35.32b 2 < 0 nên phương trình vô nghiệm.
Vậy có hai đường thẳng cần tìm là ∆: y + 1 =0 hoặc ∆: 4 x + 3 y + 3 =0.

Câu 19. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( −2; 4 ) , B ( 3;5 ) . Viết phương
trình tổng quát của đường thẳng ∆ đi qua điểm I ( 0;1) sao cho khoảng cách từ điểm A đến đường thẳng ∆
gấp hai lần khoảng cách từ B đến ∆.
Lời giải

Gọi n = ( a; b ) với a 2 + b 2 ≠ 0 là véctơ pháp tuyến của đường thẳng ∆. Suy ra:
∆ : a ( x − 0 ) + b ( y − 1) =
0 hay ax + by − b =0.
Vì khoảng cách từ A đến đường thẳng ∆ gấp hai lần khoảng cách từ B đến ∆ nên:
−2a + 4b − b 3a + 5b − b 8a + 5b =0
d ( A; ∆=
) 2d ( B; ∆ ) ⇔ = 2. ⇔ −2a + 3= b 2 3a + 4b ⇔ 
a 2 + b2 a 2 + b2 3a + 11b =0
Với 8a + 5b = 0 , ta chọn a = 5 suy ra b = −8. Khi đó ∆ : 5 x − 8 y + 8 =0.
Với 3a + 11b = 0 , ta chọn a = 11 suy ra b = −3. Khi đó ∆ :11x − 3 y + 3 = 0.
Vậy có hai đường thẳng cần tìm ∆ : 5 x − 8 y + 8 = 0 hoặc ∆ :11x − 3 y + 3 = 0.
Câu 20. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng ∆ song song
với đường thẳng d : 3 x − 4 y + 1 =0 và cách d một khoảng bằng 1.
Lời giải
Trang 11
Gọi ∆ là đường thẳng cần tìm. Do ∆ song song với đường thẳng d nên có
dạng ∆ : 3 x − 4 y + c =0.
Vì ∆ cách d một khoảng bằng 1 nên:
3− 4+ c c = 6
d ( d ; ∆ ) = 1 ⇔ d ( A; ∆ ) = 1 ⇔ = 1 ⇔ c −1 = 5 ⇔ 
32 + ( −4 )
2
c = −4
Với c = 6 , ta được ∆ : 3 x − 4 y + 6 =0.

Với c = −4 , ta được ∆ : 3 x − 4 y − 4 =0.
Vậy có hai đường thẳng cần tìm ∆ : 3 x − 4 y + 6 =0 hoặc ∆ : 3 x − 4 y − 4 =0.
Câu 21. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ với hệ tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : x − 3 y − 2 =0 và hai
( )
điểm phân biệt A 1; 3 , B không thuộc d . Viết phương trình đường thẳng AB , biết rằng khoảng cách từ
B đến giao điểm của đường thẳng AB với d bằng hai lần khoảng cách từ điểm B đến d .
Lời giải
Gọi α là góc giữa đường thẳng ( AB ) và đường thẳng d . Đường thẳng d có véctơ pháp tuyến

n=
d (
1; − 3 .)
Gọi C là giao điểm của đường thẳng ( AB ) với d ; H là hình chiếu vuông góc của B trên d .
Theo giả thiết bài toán:
BH 1 3
BC = 2 BH nên sin = α = , suy ra α = 600 ⇒ cos α = .
BC 2 2

Gọi n = ( a; b ) với a + b ≠ 0 là véctơ pháp tuyến của đường thẳng ( AB ) . Ta có:
2 2
  a − 3b
3 nd .n 3 3
cos α = ⇔   = ⇔ =
2 nd . n 2 2 a 2 + b2 2
a = 0
⇔ a − 3b = 3 a 2 + b 2 ⇔ a 2 + 3ab = 0 ⇔ 
 a + 3b = 0.
Với a = 0, ta chọn b = 1. Khi đó AB có phương trình y − 3 =
0.
Với a + 3b =
0 , ta chọn a = 3 suy ra b = −1. Khi đó AB có phương trình 3x − y =0.
3 0; 3 x −=
Vậy có hai đường thẳng cần tìm: y − = y 0.
Dạng 3: Góc giữa hai đường thẳng

Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, góc giữa hai đường thẳng ∆1 ; ∆ 2 có phương trình
∆ 1 : a1 x + b1 y + c=
1 0, ( a12 + b12 ≠ 0 ) , ∆ 2 : a2 x + b2 y + c=
2 0, ( a22 + b22 ≠ 0 ) được xác định
a1a2 + b1b2
bởi công thức cos ( ∆1; ∆ 2 ) = .
a12 + b12 . a22 + b22
Để xác định góc giữa hai đường thẳng ta chỉ cần biết véctơ chỉ phương (hoặc véctơ pháp tuyến)
   
( ∆1; ∆ 2 ) cos=
của chúng: cos= ( u1; u2 ) cos ( n1; n2 ) .
x = t
Câu 22. Xác định góc giữa hai đường thẳng sau: ∆1 : 3 x − 2 y + 1 =0 và ∆ 2 :  (t ∈  ).
 y= 7 − 5t
Lời giải
Trang 12
 
Ta có n1 ( 3; −2 ) , n2 ( 5;1) lần lượt là véctơ pháp tuyến của các đường thẳng ∆1 , ∆ 2 , suy ra:
3.5 − 2.1 2
cos ( ∆
=1; ∆ 2 ) = , do đó ( ∆1 ; ∆ 2 ) =450.
13. 26 2
Câu 23. Tìm m để góc hợp bởi hai đường thẳng ∆1 : 3 x − y + 7 =0 và ∆ 2 : mx + y + 1 =0 một góc bằng
300.
Lời giải
m 3 −1
Ta có cos ( ∆1 ; ∆ 2 ) = .
3 + 1. m 2 + 1
Theo giải thiết, góc hợp bởi hai đường thẳng ∆1 , ∆ 2 bằng 300 nên:
m 3 −1
0
cos 30= ) m 3 −1
⇔ 3 ( m 2 + 1=
2
2 m +1
1
(
⇔ 3 ( m 2 + 1) =m 3 − 1 ⇔ m = )
2
− .
3
1
Vậy m = − là giá trị cần tìm.
3
Câu 24. Cho đường thẳng d : 3 x − 2 y + 1 =0 và M (1; 2 ) . Viết phương trình đường thẳng ∆ đi qua M và
tạo với d một góc 450.
Lời giải
Đường thẳng ∆ đi qua M có dạng a ( x − 1) + b ( y − 2=

) 0, a 2 + b 2 ≠ 0 hay ax + by − a − 2b =0.
Theo bài ra ∆ tạo với d một góc 450 nên:
3 x + ( −2b ) 2 3a − 2b
cos 450 = ⇔ = ⇔ 26 ( a 2 + b 2 ) = 2 3a − 2b
3 + ( −2 ) . a + b
2 2 2 2 2 2
13. a + b 2
 a = 5b
⇔ 5a 2 − 24ab − 5b 2 =0⇔ .
5a = −b
Nếu a = 5b, chọn= a 5;=b 1 ta được ∆ : 5 x + y − 7 =0.
Nếu 5a = −b, chọn a = 1; b = −5 ta được ∆ : x − 5 y + 9 =0.
Vậy có hai đường thẳng thỏa mãn x − 5 y + =
9 0;5 x + y − =
7 0.
Câu 25. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : 2 x − y − 2 =0 và điểm I (1;1) . Viết
phương trình đường thẳng ∆ cách điểm I một khoảng bằng 10 và tạo với đường thẳng d một góc bằng
450.
Lời giải
Giả sử đường thẳng ∆ có phương trình: ax + by + = c 0, a 2 + b 2 ≠ 0.


Đường thẳng ∆ có véctơ pháp tuyến n∆ = ( a; b ) .

Đường thẳng d có véctơ pháp tuyến n=d ( 2; −1) .
Trang 13
Vì ∆ tạo với đường thẳng d một góc 450
  2a − b 1  a = 3b
nên, cos ( ∆; d ) = cos ( n∆ ; nd ) ⇔ = ⇔
a 2 + b2 . 5 2 b = −3a.
Với a = 3b , chọn= b 1,= a 3 , ta được ∆ : 3 x + y + c = 0.
4+c c = 6
Mặt khác d ( I ; ∆=
) 10 ⇔
= 10 ⇔ 
10 c = −14.
Với b = −3a , tương tự ta có hai đường thẳng ∆ : x − 3 y − 8; x − 3 y + 12 .
Vậy các đường thẳng cầm tìm là: ∆ : 3 x + y + 6= 0;3 x + y − 14= 0; x − 3 y − 8; x − 3 y + 12
Câu 26. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho điểm M ( 0;1) và hai đường thẳng d1 : x − 7 y + 17 =
0,
d2 : x + y − 5 =0 . Viết phương trình đường thẳng ∆ đi qua điểm M và tạo với d1 , d 2 một tam giác cân tại
giao điểm của d1 và d 2 .
Lời giải
Phương trình đường phân giác góc tạo bởi d1 và d 2 là :

x − 7 y + 17 x + y −5  ∆ : x + 3 y − 13 = 0
= ⇔ 1
12 + ( −7 )
2
12 + 12  ∆ 2 : 3x − y − 4 =0.
Đường thẳng ∆ cần tìm đi qua M ( 0;1) và song song với ∆1 hoặc ∆ 2
-Trường hợp ∆ đi qua M ( 0;1) và song song với ∆1 thì ∆ có phương trình : x + 3 y − 3 =0.
-Trường hợp ∆ đi qua M ( 0;1) và song song với ∆ 2 thì ∆ có phương trình : 3 x − y + 1 =0.
Vậy có hai đường thẳng càn tìm : x + 3 y −=
3 0;3 x − y +=
1 0.
Dạng 4. Tìm điểm thỏa mãn điều kiện cho trước.

Để xác định tọa độ điểm thuộc đường thẳng ta dựa vào nhận xét sau :
x x0 + at
= x − x0 y − y0
Điểm A thuộc đường thẳng ∆ :  , t ∈  (hoặc ∆ : =) có tọa độ dạng
y y0 + bt
= a b
A ( x0 + at ; y0 + bt ) .
Câu 27. Cho đường thẳng ∆ : 4 x − 3 y + 5 =0.

a. Tìm tọa độ điểm A thuộc đường thẳng ∆ và cách gốc tọa độ một khoảng bằng 4.
b. Tìm điểm B thuộc đường thẳng ∆ và cách đều hai điểm E ( 5;0 ) , F ( 3; −2 ) .
Lời giải

a. Dễ thấy M ( 0; −3) thuộc đường thẳng ∆ và u ( 4;3) là một véctơ chỉ phương của ∆ nên có
 x = 4t
phương trình tham số là 
 y =−3 + 4t.
Điểm A thuộc ∆ nên tọa độ của điểm A có dạng A ( 4t ; −3 + 3t ) suy ra :
t = 1
OA = 4 ⇔ ( 4t ) + ( −3 + 3t ) = 4 ⇔ 25t − 18t − 7 = 0 ⇔  −7
2 2 2
t = .
 25
 −28 −96 
Vậy ta tìm được hai điểm là A1 ( 4;0 ) và A2  ; .
 25 25 
b. Vì B ∈ ∆ nên B ( 4t ; −3 + 4t ) . Điểm B cách đều hai điểm E ( 5;0 ) , F ( 3; −2 ) suy ra
Trang 14
6
EB 2 = FB 2 ⇔ ( 4t − 5 ) + ( 3t − 3) = ( 4t − 3) + ( 3t − 1) ⇔ t =
2 2 2 2
.
7
 24 3 
Suy ra B  ; −  .
 7 7
Câu 28. Cho đường thẳng d : x − 2 y + 4 =0 và điểm A ( 4;1) .
a. Tìm tọa độ hình chiếu vuông góc của A lên d .
b. Tìm tọa độ điểm A ' đối xứng của A qua d .
Lời giải
a. Phương trình d ' đi qua A , vuông góc với d có dạng 2 x + y + C =0.

d ' qua A ( 4;1) nên 8 + 1 + C =0 ⇒ C =−9.
Do đó d ' : 2 x + y − 9 =0.
 14
x=
x − 2 y + 4 =0  5
Hình chiếu H là giao điểm của d và d ' nên có tọa độ thỏa mãn hệ  ⇔
2 x + y − 9 =0  y = 17 .
 5
 14 17 
Vậy H  ;  .
 5 5
 8
 xA' =
x +
 A A' x =2 x H  5
b. A ' đối xứng với A qua d khi H là trung điểm của AA ' ⇔  ⇔
 yA + yA' =2 yH  y = 29 .
 A ' 5
 8 29 
Vậy A '  ;  .
5 5 
Câu 29. Với điều kiện nào thì các điểm M ( x1 , y1 ) và N ( x2 ; y2 ) đối xứng nhau qua đường thẳng
∆ : ax + by + c =0?
Lời giải
Hai điểm M và N đối xứng với nhau qua ∆ khi và chỉ khi có hai điều kiện :
- Trung điểm I của MN nằm trên ∆.

- Véctơ MN là véctơ pháp tuyến của ∆.
  x1 + x2   y1 + y2 
a   + b +c =0
Từ đó ta được các điều kiện sau :   2   2 
b ( x − x ) − a ( y − y ) =0.
 2 1 2 1
Câu 30. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho điểm A ( 0; 2 ) và đường thẳng d : x − 2 y + 2 =0. Tìm
trên đường thẳng d hai điểm B, C sao cho tam giác ABC vuông ở B và thỏa mãn AB = 2 BC.
Lời giải
Do B, C ∈ d nên có tọa độ dạng B ( −2 + 2b; b ) , C ( −2 + 2c; c ) với b ≠ c.

 
Suy ra AB ( −2 + 2b; b − 2 ) , BC ( 2c − 2b; c − b ) .
  6
Tam giác ABC vuông ở B nên AB.BC = 0 ⇔ ( c − b )( 5b − 6 ) = 0 ⇔ b = (do b ≠ c ). Suy ra
5
2 6
B  ; .
5 5
Tam giác ABC thỏa mãn
Trang 15
2 2 c = 1
4 16  12   6
AB= 2 BC ⇔ + = 2  2c −  +  c −  ⇔ 
25 25  5  5 c = 7 .
 5
Câu 31. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A (1;1) , B ( 4; −3) và dr d : x − 2 y − 1 =0. Tìm
tọa độ điểm C thuộc d sao cho khoảng cách từ C đến đường thẳng AB bằng 6.
Lời giải
Gọi C (1 + 2c; c ) ∈ ( d ) .
x −1 y −1
Phương trình đường thẳng ( AB ) là : = ⇔ 4 x + 3 y −=
7 0.
3 −4
4 (1 + c ) + 3c − 7 27
Theo giả thiết d ( C ; AB ) = 6 ⇔ = 6 ⇔ 11c − 3 = 30 ⇔ c = 3 hoặc c = − .
2
4 +3 2 11
Với c = 3 ta được C ( 7;3)
−27  −43 −27 
Với c = ta được C  ; .
11  11 11 
Câu 32. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : x − 3 y − 6 =0 và điểm N ( 3; 4 ) . Tìm
15
tọa độ điểm M thuộc d sao cho tam giác OMN có diện tích vằng (với O là gốc tọa độ)
2
Lời giải

ON = ( 3; 4 ) ⇒ ON = 5.
Đường thẳng ON có phương trình : 4 x − 3 y =
0.
Gọi M ( 3m + 6; m ) ∈ ( d ) .
1 2S
Theo giả thiết ta có : SOMN = ON .d ( M ; ON ) ⇔ d ( M ; ON ) =OMN =
3
2 ON
4 ( 3m + 6 ) − 3m  m = −1
Hay = 3⇔ 
5  m = −13 .
 3
Với m = −1 suy ra M ( 3; −1) .
13  13 
Với m = − suy ra M  −7; −  .
3  3
Dạng 5. Các yếu tố về tam giác.

Câu 33. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có tọa độ đỉnh A (1; 0 ) và hai đường
thẳng chứa các đường cao kẻ từ B, C có phương trình lần lượt là : d1 : x − 2= y − 1 0. Tìm
y + 1 0, d 2 : 3 x +=
tọa độ đỉnh B và C.
Lời giải
Trang 16
A
d1
d2
B C
Đường thẳng AC đi qua A (1; 0 ) và vuông góc với d1 nên AC có phương trình 2 x + y − 2 =0.
Tương tự, AB có phương trình x − 3 y − 1 =0.
 x − 2 y + 1 =0  x =−5
Do B= d1 ∩ AB nên tọa độ điểm B là nghiệm của hệ:  ⇔ , ta được
 x − 3 y − 1 =0  y =−2
B ( −5; −2 )
Tương tự C= d 2 ∩ AC , ta được C ( −1; 4 ) .
Vậy B ( −5; −2 ) , C ( −1; 4 ) .
Câu 34. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có phương trình cạnh BC : x + y − 9 =0,
đường cao qua đỉnh B và C lần lượt có phương trình d1 : x + 2 y= − 49 0. Tìm tọa độ
− 13 0; d 2 : 7 x + 5 y=
đỉnh A.
Lời giải
d1
d2
B C
 x + 2 y −=
13 0 =
x 5
Do B= d1 ∩ BC nên tọa độ của B là nghiệm của hệ:  ⇔ , ta được B ( 5; 4 ) .
 x=+ y −9 0 = y 4
Do C= d 2 ∩ BC nên C ( 2;7 ) .
Cạnh AC đi qua C và vuông góc với d1 nên AC có phương trình 2 x − y + 3 = 0.
Cạnh AB đi qua B và vuông góc với d 2 nên AB có phương trình 5 x − 7 y + 3 =0.
A AB ∩ AC nên A ( −2; −1) .
Do =
Câu 35. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có A (1;3) và hai đường trung tuyến là
BB ' : x −=
2 y + 1 0, CC =
' : y − 1 0. Xác định tọa độ đỉnh B và C.
Lời giải
Trang 17
A
C' B'
B C
Do B ∈ BB ' nên tọa độ của B có dạng ( 2b − 1; b ) .

 b+3
Vì C ' là trung điểm của AB nên C '  b; .
 2 
b+3
Mặt khác, C ' ∈ CC ' nên ta được: − 1 =0 ⇔ b =−1 hay B ( −3; −1) .
2
 c +1 
Tương tự, B ' là trung điểm của AC B '  ;2
 2 
c +1
Mặt khác B ' ∈ BB ' nên − 2.2 + 1 = 0 ⇔ c = 5 hay C ( 5;1) .
2
Câu 36. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ với Oxy, cho tam giác ABC biết phương trình cạnh
BC : x − 2 y =5 =0, phương trình đường trung tuyến BB ' : y − 2 =0 và phương trình đường trung tuyến
CC ' : 2 x − y − 2 =0. Tìm tọa độ các đỉnh của tam giác.
Lời giải
C' B'
B C
M
 y − 2 =0  x =−1
Do = B BB '∩ BC nên tọa độ điểm B là nghiệm của hệ:  ⇔ , ta được
 x − 2=
y+5 0 =
y 2
B ( −1; 2 ) .
C CC '∩ BC , ta được C ( 3; 4 ) .
Tượng tự,=
Gọi G là giao điểm của BB ' và CC ' , khi đó G ( 2; 2 ) .

Gọi M là trung điểm của BC , suy ra M ( 3;1) và GM = ( −1;1) .
Do G là trọng tâm tam giác ABC nên A ( x; y ) thỏa mãn:
  1 − x = 3. ( −1)  x = 4
AM = 3GM ⇔  ⇔ , ta được A ( 4;0 ) .
3 − y =3.1 y = 0
Trang 18
Câu 37. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có A (1;5 ) , B ( −4; −5 ) và C ( 4; −1) . Viết
phương trình đường phân giác trong và phân giác ngoài của góc A.
Lời giải
Đường thẳng AC đi qua hai điểm A, C nên AC có phương trình 2 x + y − 7 =0.

Tương tự AB : 2 x − y + 3 =0
2x + y − 7 2x − y + 3 y −5 = 0
Phương trình đường phân giác góc A là: = ⇔ .
4 +1 4 +1  x − 1 =0
Xét phân giác d1 : y − 5 =.
0 Ta có
P ( B; d1 ) =
−10, P ( C ; d1 ) =
−6 nên suy ra B và C nằm cùng phía đối với d1 , suy ra d1 là phân
giác ngoài.
Từ đó suy ra d 2 : x − 1 =0 là phân giác trong góc A.
Câu 38. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có A ( 2; −4 ) và hai đường phân giác
trong của góc B và C có phương trình lần lượt là d1 : x + y= − 6 0. Tìm tọa độ điểm B
− 2 0, d 2 : x − 3 y=
và C.
Lời giải
Gọi A1 là điểm đối xứng của A qua phân giác d1.
Suy ra tọa độ điểm A1 ( x; y ) là nghiệm của hệ:
 2
x+2 y−4 x =
 − 3. −6 = 0  5 2 4
 2 2 ⇔ . Ta được A1  ;  .
3 ( x − 2 ) + 1. ( y + 4 ) = 4 5 5
 0 y =
 5
Gọi A2 là điểm đối xứng của A qua phân giác d 2 , tương tự A2 ( 6;0 ) .
Đường thẳng BC đi qua hai điểm A1 , A2 nên BC có phương trình x + 7 y − 6 =0.
 4
 x=
 x + y − 2 =0  3 4 2
B= d1 ∩ BC nên tọa độ của B là nghiệm của hệ  ⇔ , ta được B  ;  .
x + 7 y − 6 = 0 
y=
2 3 3
 3
Tương tự C= d 2 ∩ BC nên ta được C ( 6;0 ) .
Câu 39. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC biết trung điểm các cạnh AB, BC và
CA lần lượt là : M ( −1;1) , N ( 0; −3) và P ( 3; −1) . Viết phương trình đường trung trục của đoạn BC.
Lời giải.
Trang 19
A
M P
B C
N

Ta có MP
= ( 4; −2 ) .
Vì M , P là trung diểm của AB, AC nên MP là đường trung bình của tam giác ABC , suy
ra MP //BC

Do đó trung trực đoạn BC qua N ( 0; −3) và nhận MP làm véctơ pháp tuyến nên có phương
trình: 4 ( x − 0 ) − 3 ( y + 3) = 0 ⇔ 2 x − y − 3 = 0
Câu 40. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có A ( −2; 4 ) , B ( 4;1) và C ( −2; −1) . Tìm
tọa độ trực tâm H của tam giác.
Lời giải
Gọi H ( x; y ) là trực tâm của tam giác ABC.

   
Ta có AH = ( x + 2; y − 4 ) , BC = ( −6; −2 ) , BH = ( x − 4; y − 1) , AC = ( 0; −5) .
 
 AH .BC = 0 ( x − 2 ) . ( −6 ) + ( y − 4 ) . ( −2 ) =
0  x = −1
Do H là trực tâm nên ta được    ⇔ ⇔ .
 BH . AC = 0 ( x − 4 ) .0 + ( y − 1) . ( −5 ) = 0 y =1
Vậy H ( −1;1) .
Câu 41. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có các đường trung bình nằm trên các
đường thẳng có phương trình d1 : 2 x − =
y + 1 0, d 2 : x + 4 y= y − 1 0. Viết phương trình cạnh
− 13 0, d3 : x − 3=
AB.
Lời giải
Trang 20
A
d1
M P
d2
B C
N d3
Giả sử d1 song song với AB, d 2 song song với BC , d3 song song với CA.
Gọi M là trung điểm của AB. Khi đó M= d 2 ∩ d3 nên tọa độ M ( x; y ) thỏa mãn
 x + 4 y −=
13 0 =
x 6
hệ  ⇔ , ta được M ( 5; 2 ) .
 x −=2 y −1 0 =y 2
Đường thẳng AB đi qua M và song song với d1 nên có phương trình 2 x − y − 8 =0.
Câu 42. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có hai đường trung bình kẻ từ trung
điểm M của AB nằm trên các đường thẳng có phương trình d1 : x − 4 y= − 9 0 và tọa độ
+ 7 0, d 2 : 3 x − 2 y=
điểm B ( 7;1) . Tìm tọa độ điểm C.
Lời giải
M
d1
B C
d2
TH1: Giả sử d1 song song với BC , d 2 song song với AC.
x − 4 y + 7 = 0
Tọa độ M ( x; y ) thỏa mãn hệ:  , ta được M ( 5;3) .
3 x − 2 y − 9 =0
Đường thẳng AC đi qua A và song song với d 2 nên có phương trình: 3 x − 2 y + 1 =0.
Đường thẳng BC đi qua B và song song với d1 nên có phương trình: x − 4 y − 3 =0.
3 x − 2 y + 1 =0
C AC ∩ BC nên tọa độ điểm C ( x; y ) thỏa mãn hệ 
Ta có = , ta được C ( −1; −1)
x − 4 y − 3 = 0
Trang 21
TH2: Giả sử d1 song song với AC , d 2 song song với BC . Tương tự TH1 ta được C (11;7 ) .
Câu 43. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có C ( 4; −1) , đường cao và trung tuyến
kẻ từ đỉnh A có phương trình lần lượt là d1 : 2 x − 3 y =
+ 12 0, d 2 : 2 x +
= 3 y 0. Tìm tọa độ điểm B.
Lời giải
B C
d1 d2
2 x − 3 y + 12 =
0 x =
−3
Ta có A= d1 ∩ d 2 nên tọa độ điểm A ( x; y ) thỏa mãn hệ:  ⇔ , ta được
=2x + 3y 0 = y 2
A ( −3; 2 )
Đường thẳng BC đi qua C và vuông góc với d1 nên có phương trình 3 x + 2 y − 10 =

0.
= BC ∩ d 2 nên tọa độ điểm M là ( 6; −4 ) .

Gọi M là trung điểm BC , suy ra M
Suy ra B ( 8; −7 ) .
Câu 44. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có A ( 2;1) , đường cao qua đỉnh B và
đường trung tuyến qua đỉnh C lần lượt có phương trình d1 : x − 3 y= y + 1 0. Tìm tọa độ các
− 7 0, d 2 : x + =
đỉnh B và C.
Lời giải
Điểm B ∈ d1 nên tọa độ của B có dạng ( 3b + 7; b ) .

 3b + 9 b + 1 
Gọi M là trung điểm AB , suy ra M  ; .
 2 2 
3b + 9 b + 1
Mặt khác, M ∈ d 2 nên + + 1 =0 ⇔ b =−3.
2 2
Suy ra B ( −2; −3) .
Đường thẳng AC đi qua A và vuông góc d1 nên có phương trình 3 x + y − 7 =0.
3 x + y − 7 = 0
Ta có =
C AC ∩ d 2 nên tọa độ điểm C là nghiệm của hệ  , ta được C ( 4; −5 ) .
 x + y + 1 =0
Trang 22
Dạng 6. Các yếu tố về tứ giác.
Câu 45. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho ba điểm A (10;5 ) , B (15; −5 ) , D ( −20;0 ) là các đỉnh của
hình thang cân ABCD trong đó AB song song với CD . Tìm tọa độ điểm C.
Lời giải
A B
I
D J C

Đường thẳng CD đi qua D ( −20; 0 ) và nhận AB= ( 5; −10 ) làm véctơ chỉ phương nên có phương
trình 2 x + y + 40 =0.
Gọi I , J lần lượt là trung điểm của AB và CD
 25 
Ta có I  ;0  và IJ ⊥ CD.
 2 
Phương trình đường thẳng IJ là 2 x − 4 y − 25 =
0.
2 x + y + 40 = 0  −27 
Mà J= IJ ∩ CD nên tọa độ điểm J là nghiệm của hệ:  , ta được J  ; −13  .
2 x − 4 y − 25 =0  2 
Theo tính chất hình thang cân thì J là trung điểm của CD , suy ra C ( −7; −26 ) .
Câu 46. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho hình thang cân ABCD với AB song song CD và
AB < CD. Biết các đỉnh A ( 0; 2 ) , D ( −2; 2 ) , giao điểm I của hai đường chéo AC và BD nằm trên các
đường thẳng d : x + y − 4 =0 sao cho 

AID = 450. Tìm tọa độ điểm B và C.
Lời giải
Do I ∈ d nên I ( t ; 4 − t ) Ta có AD= 2 5, IA= 2t 2 − 4t + 4 , ID= 2t 2 − 8t + 40 .
Áp dụng định lý hàm số cô-sin cho tam giác AID ta được
IA2 + ID 2 − AD 2 A B
cos 
AID =
2 IA.ID
D C
Trang 23
1 t 2 − 3t + 6 t = 2
=⇔ ⇔ .
2 t 2 − 4t + 20. t 2 − 2t + 2 t = 4
Với t = 2 ta được I ( 2; 2 ) và= ID 4 2 .

IA 2.=
 ID  

Do đó ID =− .IB =
IB
(
−2 2.IB suy ra B 2 + 2; 2 + 2 và C 2 + 4 2; 2 + 4 2 . ) ( )
( )
Tương tự với t = 4 ta tìm được B 4 + 3 2; 2 và C 4 + 4 2; − 2 2 . ( )
Câu 47. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình bình hành ABCD , biết hai đường chéo
AC và CD lần lượt nằm trên hai đường thẳng d1 : x − 3=

y + 9 0, d 2 : x + 3=
y − 3 0 và phương
trình đường thẳng

AB : x − y + 9 =0 . Tìm tọa độ điểm C .
Lời giải.
I AC ∩ BD nên tọa độ điểm I ( x; y ) thỏa mãn hệ
Gọi I là tâm của hình bình hành. Ta có=
x − 3y + 9 =0
 ⇒ I ( −3; 2 ) .
x + 3y − 3 =0
x − y + 9 =0
Do =A AB ∩ AC nên tọa độ điểm A ( x; y ) thỏa mãn hệ  ⇒ A ( −9;0 )
x − 3y + 9 =0
Hình bình hành có hai đường chéo cắt nhau tại trung điểm mỗi đường nên I là trung điểm AC
suy ra C ( 3; 4 )
Câu 48. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai đường thẳng
d1 : x −= y − 2 0 , và hai điểm A ( 7;5 ) , B ( 2;3) . Tìm điểm trên đường thẳng

y − 4 0, d 2 :2 x +=
d1 và điểm trên đường thẳng d 2 sao cho tứ giác ABCD là hình bình hành.
Lời giải.
Do C ∈ d1 nên C ( c; c − 4 ) và D ∈ d 2 nên D ( d ; 2 − 2d ) .
 
Ta có AB =( −5; − 2 ) , DC =( c − d ; c + 2d − 6 ) .
  c − d = −5 c =−2

Tứ giác ABCD là hình bình hành khi và chỉ khi AB = DC ⇔  ⇔
c + 2d − 6 =−2 d =3
Vậy C ( −2; − 6 ) , D ( 3; − 4 )
Câu 49. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình thoi ABCD có A ( 0; − 1) , B ( 2;1) và tâm
I thuộc đường thẳng d : x + y − 1 =0 . Tìm tọa độ điểm C .

Lời giải.
 
Do I ∈ d nên I ( t ;1 − t ) . Ta có AI = ( t ; 2 − t ) , BI = ( t − 2; − t ) .
Trang 24
  t = o
Vì ABCD là hình thoi, suy ra AI ⊥ BI nên AI ⊥ BI = 0 ⇔ t ( t − 2 ) + ( 2 − t )( −t ) = 0 ⇔  .
t = 2
Với t = 0 thì I ( 0;1) . Do là trung điểm của AC nên suy ra C ( 0;3) .
Với t = 2 thì I ( 2; − 1) . Do là trung điểm của AC nên suy ra C ( 4; − 1) .
Câu 50. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình thoi ABCD có phương trình cạnh
AB : x − 2 y + 4 =0 , phương trình cạnh AD :2 x − y + 2 =0 . Điểm M ( 2; 2 ) thuộc đường thẳng
BD . Tìm tọa độ các đỉnh của hình thoi.

Lời giải.
x − 2 y + 4 =0
Tọa độ đỉnh là nghiệm của hệ  ⇒ A ( 0; 2 ) .
2 x − y + 2 =0
x − 2y + 4 2x − y + 2 d : x + y − 2 =0
Phương trình các đường phân giác góc A là =
± ⇔ 1 .
5 5 d2 : x − y + 2 =0
Trường hợp d1 : x + y − 2 =0.
Đường thẳng BD đi qua M và vuông góc với d1 nên có phương trình x − y =0.
x − y = 0
B BD ∩ AD nên tọa độ điểm B ( x; y ) là nghiệm của hệ 
Do = ⇒ B ( 4; 4 ) .
x − 2 y + 4 =0
x − y = 0
Do=I BD ∩ d1 nên tọa độ điểm I ( x; y ) là nghiệm của hệ  ⇒ I (1;1) .
x + y − 2 =0
Vì C đối xứng với A qua I nên C ( 2;0 ) .
Trường hợp d 2 : x − y + 2 =0 . Tương tự như trường hợp 1.
1 
Câu 51. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình chữ nhật ABCD có tâm I  ;0  .
2 
Phương trình đường thẳng AB : x − 2 y + 2 =0 và AB = 2 AD . Tìm tọa độ các đỉnh của hình chữ
nhật, biết đỉnh A có hoành độ âm.
Lời giải.
Khoảng cách từ I đến đường thẳng AB
bằng x
1 A H B
− 2.0 + 2
2 5
d ( I , AB )
= = .
1+ 4 2
Gọi d là đường thẳng đi qua I và vuông góc
với AB I
nên d :2 x + y − 1 =0 .
Gọi B là hình chiếu vuông góc của I trên D C

AB . Khi đó
Trang 25
tọa độ điêm B thỏa mãn hệ
x − 2 y + 2 =0
 ⇒ H ( 0;1) .
2 x + y − 1 =0
Do A ∈ AB nên A ( 2a − 2; a ) với a < 1 . Từ giả thiết AB = 2 AD , suy ra
AH = 2d ( I , AB ) ⇔ ( 2 − 2a )2 + (1 − a )2 = 5 ⇔ 1 − a =1 ⇔ a = 0 hoặc a = 2 (loại).
Suy ra A ( −2;0 ) , do H là trung điểm AB nên B ( 2; 2 ) .
Hơn nữa I là trung điểm AC và BD nên C ( 3;0 ) , D ( −1; − 2 ) .
Vậy A ( −2;0 ) , B ( 2; 2 ) , C ( 3;0 ) , D ( −1; − 2 ) .
Câu 52. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình chữ nhật ABCD có điểm I ( 6; 2 ) là giao
điểm của hai đường thẳng AC và BD . Điểm M (1;5 ) thuộc đường thẳng AB và trung điểm E
của cạnh CD thuộc đường thẳng d : x + y − 5 =0 . Viết phương trình đường thẳng AB .
Lời giải.
Do E ∈ d nên E ( t ;5 − t ) . Gọi N là trung
N M
điểm AB , suy ra I là trung điểm NE nên A B
N (12 − t ; t − 1) . Ta có
 
MN =(11 − t ; t − 6 ) , IE =( t − 6;3 − t ) . Do ABCD
là hình chữ nhật nên I
D C
x E
  t = 6
MN .IE = 0 ⇔ (11 − t )( t − 6 )( t − 6 )( 3 − t ) = 0 ⇔  .
t = 7
* Với t = 6 suy ra N ( 6;5 ) . Đường thẳng AB đi qua hai điểm M và N nên có phương trình
AB : y = 5 .
* Với t = 7 suy ra N ( 5; 6 ) . Đường thẳng AB đi qua hai điểm M và N nên có phương trình
AB : x − 4 y + 19 =
0.
Câu 53. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình vuông ABCD có A (1;1) và M ( 4; 2 ) là trung điểm
cạnh BC . Tìm tọa độ điểm B .
Lời giải.

Giả sử n AB = ( a; b ) với a 2 + b 2 ≠ 0 là véc-tơ pháp tuyến của đường thẳng AB . Suy ra đường

thẳng BC có véc-tơ pháp tuyến nBC
= ( b; − a ) .

Đường thẳng AB đi qua A (1;1) và có véc-tơ pháp tuyến n AB = ( a; b ) nên
AB : a ( x − 1) + b ( y − 1) =
0 hay ax + by − a − b =0.
Trang 26

Đường thẳng BC đi qua M ( 4; 2 ) và có véc-tơ pháp tuyến nBC
= ( b; − a ) nên
BC : b ( x − 4 ) − a ( y − 2 ) =
0 hay bx − ay + 2a − 4b =
0.
a − 3b 3a + b
Ta
= ( A, BC )
có AB d=
2
=
2
d ( M , AB ) 2
và BC 2=
2 2
.
a +b a +b
b = − a
Vì là hình vuông nên AB= BC ⇔ a − 3b = 2 3a + b ⇔  .
b = 7 a
Với b = −a chọn a = 1 suy ra b = −1 . Ta được AB : x − y =0 và BC : x + y − 6 =0.
x − y = 0
Tọa độ điểm B là nghiệm của hệ  ⇒ B ( 3;3) .
x + y − 6 =0
Với b = 7 a chọn a = 1 suy ra b = 7 . Ta được AB : x + 7 y − 8 =0 và BC :7 x − y − 26 =0.
x + 7 y − 8 =0  19 3 
Tọa độ điểm B là nghiệm của hệ  ⇒ B ;  .
7 x − y − 26 = 0  5 5
Câu 54. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hình vuông ABCD trong đó thuộc đường
thẳng d1 : x + y − 1 =0 và C , D nằm trên đường thẳng d 2 :2 x − y + 3 =0 . Tìm tọa độ điểm C ,
biết hình vuông có diện tích bằng 5 và có hoành độ dương.

Lời giải.
Do A ∈ d1 nên A ( a;1 − a ) với a > 0 . Theo giả thiết bài toán, ta có
2a − (1 − a ) + 3 7
S ABCD = 5 ⇔ d ( A, d 2 ) = 5⇔ = 5 ⇔ a = 1 hoặc a = − (loại).
5 3
Với a = 1 , suy ra A (1;0 ) .
Đường thẳng AD đi qua A và vuông góc với CD nên có phương trình AD : x + 2 y − 1 =0 .
 x + 2 y − 1 =0
Tọa độ điểm D là nghiệm của hệ:  ⇒ D ( −1;1) .
2 x − y + 3 = 0

Do C ∈ d 2 nên C ( c; 2c + 3) . Suy ra CD = ( −1 − c; − 2 − 2c ) . Ta có
c = 0
CD= 5⇔ ( −1 − c )2 + ( −2 − 2c )2= 5 ⇔ −1 − c= 1 ⇔ 
c = 2
Vậy C ( 0;3) hoặc C ( −2; − 1) .
Dạng 7: Câu toán cực trị
Câu 55. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : x + 2 y − 4 =0 và điểm A (1; 4 ) . Tìm tọa
độ điểm M thuộc d sao cho MA nhỏ nhất.
Lời giải:
Điểm M ∈ d nên có tọa độ dạng M ( 4 − 2m; m ) .

Khi đó AM = ( 3 − 2m; m − 4 ) , suy ra AM = ( 3 − 2m )2 + ( m − 4 )2 = 5m 2 − 20m + 25
Trang 27
5 ( m − 2) + 5 ≥ 5
2
Ta có 5m 2 − 20m + =
25
Dấu " = " xảy ra khi và chỉ khi m = 2
Vậy M ( 0; 2 ) và giá trị nhỏ nhất của AM bằng 5
Câu 56. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A (1; 4 ) và B ( 3;5 ) . Viết phương
trình đường thẳng d đi qua A và cách B một khoảng lớn nhất.
Lời giải:

Phương pháp đại số: Đường thẳng d đi qua A (1; 4 ) và có véc tơ pháp tuyến n = ( a; b ) với
a 2 + b 2 ≠ 0 nên có phương trình
d : a ( x − 1) + b ( y − 4 ) =
0 hoặc ax + by − a − 4b =0
2a + b
Khoảng cách từ B đến đường thẳng d được xác định d ( B, d ) =
a 2 + b2
Nếu a = 0 thì d ( B, d ) = 1
Nếu b = 0 thì d ( B, d ) = 2
Khi a ≠ 0 và b ≠ 0 ta chọn b = 1
2a + 1 2a + 1
( B, d )
Suy ra d= = f ( a ) , với f ( a ) =
a2 + 1 a2 + 1
2a + 1
(
Áp dụng bất đẳng thức Cauchy – Shwarz, ta có ( 2a + 1) ≤ 22 + 12 a 2 + 12 ⇒
2
)( ) ≤ 5
a2 + 1
Vậy max f ( a ) = 5 , xảy ra khi a = 2 .

So sánh các trường hợp, ta được d ( B, d ) lớn nhất khi a = 2 , b = 1

Vậy phương trình đường thẳng cần tìm d : 2 x + y − 6 =0
Cách 2: Phương pháp hình học:
Gọi K là hình chiếu vuông góc của B trên đường
thẳng d . B
Khi đó d ( B, d ) = BK .
Xét tam giác ABK vuông tại K , ta có
d ( B, d ) = BK ≤ AB = 5 (BĐT tam giác mở rộng).
Dấu " = " xảy ra khi và chỉ khi K ≡ A .
K
A
d

Khi đó d được xác định là đi qua A (1; 4 ) và vuông góc với AB nên nhận AB = ( 2;1) làm vecto
pháp tuyến.
Vậy phương trình đường thẳng cần tìm d : 2 x + y − 6 =0
Câu 57. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : x + 2 y − 4 =0 và A (1; 4 ) , B ( 8;3) . Tìm
điểm M thuộc d sao cho MA + MB nhỏ nhất.
Lời giải:
Ta có: P ( A, d ) .P ( B, d ) = ( x A + 2 y A − 4 )( xB + 2 yB − 4 ) = 5.10 > 0
Trang 28
Suy ra hai điểm A và B cùng phía so với đường thẳng
d. B
Gọi A ' là điểm đối xứng của A qua d .
Khi đó tọa độ điểm A ' ( x; y ) thỏa mãn hệ
A
2 ( x − 1) − 1( y − 4 ) =0

 x +1 y+4 ⇒ A′ ( −1;0 ) .
 + 2. − 4 =0
 2 2 d
Khi đó MA + MB = MA′ + MB ≥ A′B = 3 10 (BĐT tam M
giác mở rộng).
Dấu " = " xảy ra khi và chỉ khi: A′ , M , B thẳng hàng
hay M thuộc đường thẳng A′B .
A'
Đường thẳng A′B đi qua A′ ( −1;0 ) và B ( 8;3) neen có
phương trình A′B : x − 3 y + 1 =0 .
x + 2 y − 4 =0
Mặt khác, theo giả thiết M thuộc d nên tọa độ điểm M thỏa mãn hệ  ⇒ M ( 2;1)
x − 3y +1 = 9
! Câu toán này dùng cho hai điểm khác phía so với d . Nếu đề bài đã cho A và B khác phía với
d thì ta không làm bước lấy đối xứng.
B ( 8;3) . Tìm điểm M thuộc d sao cho tam giác ABM có chu vi nhỏ nhất.
Lời giải:

Ta có AB= ( 7; −1) ; suy ra AB = 50 . Chu vi tam giác ABM là:
C∆ABM = MA + MB + AB = MA + MB + 50
Để C∆ABM nhỏ nhất khi MA + MB nhỏ nhất. Bạn đọc làm tương tự như bài trên.
B ( 3; 2 ) . Tìm điểm M thuộc d sao cho MA − MB lớn nhất.
Lời giải:
Ta có B
M d
P ( A, d ) .P ( B, d ) =( x A + 2 y A − 4 )( xB + 2 yB − 4 ) =5.3 > 0
Suy ra hai điểm A và B cùng phía so với đường thẳng d .
Theo bất đẳng thức tam giác mở rộng, ta có
MA − MB ≤ AB = 2 2.
Dấu " = " xảy ra khi và chỉ khi A, M , B thẳng hàng hay M thuộc đường thẳng AB .
Đường thẳng AB đi qua A (1; 4 ) và B ( 3; 2 ) nên có phương trình AB : x + y − 5 =0.
Mặt khác, theo giả thiết M thuộc d nên tọa độ điểm M thỏa mãn hệ
x + 2 y − 4 = 0
 ⇒ M ( 6; −1) .
x + y − 6 = 0
Trang 29
! Câu toán này dùng cho hai điểm cùng phía so với d . Nếu đề bài đã cho A và B khác phía với
d thì ta lấy đối xứng một trong hai điểm A hoặc B qua d .
 
B ( 9;0 ) . Tìm điểm M thuộc d sao cho MA − 3MB nhỏ nhất.
Lời giải:
Điểm M ∈ d nên có tọa độ dạng M ( 4 − 2m; m )
  
Ta có MA = ( 2m − 3; 4 − m ) ; MB= ( 2m + 5; −m ) , suy ra 3.MB = ( 6m + 15; −3m )
 
Do đó MA + 3MB = ( 8m + 12; 4 − 4m ) . Ta có
 
MA + 3MB= ( 8m + 12 ) + ( 4 − 4m )= 80m 2 + 160m + 160
2 2
= 4 5 m 2 + 2m + 2
( m + 1)
2
= 4 5. 5. 1 4 5 .
+ 1 ≥ 4=
 1
B  8;  . Tìm điểm M thuộc d sao cho 5MA2 + 2 MB 2 nhỏ nhất.
 2
Lời giải
Điểm M ∈ d nên có tọa độ dạng M ( 4 − 2m; m )

Ta có MA = ( 2m − 3; 4 − m ) , suy ra 5MA 5 ( 2 m − 3 ) + ( 4 − m )  ;
2 2 2
=
 
  1   1  
2
2 ( 2 m + 4 ) +  − m   .
2
MB =  2m + 4; − m  , suy ra 2 MB= 2
 2   2  
315 245
Do đó 5MA2 + 2 MB 2= 35m 2 − 70m + = 35 ( m − 1) +
2
.
2 2
Dấu " = " xảy ra khi và chỉ khi m = 1 .
245
Vậy M ( 2;1) và 5MA2 + 2 MB 2 đạt giá trị nhỏ nhất bằng .
2
Câu 62. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho đường thẳng d : x − 2 y − 2 =0 và hai điểm A ( 3; 4 ) ,
B ( −1; 2 ) . Tìm điểm M thuộc d sao cho MA2 − 2 MB 2 lớn nhất.
Lời giải:
Điểm M ∈ d nên có tọa độ dạng M ( 2m + 2; m ) .

(1 − 2m; 4 − m ) , suy ra MA2 = (1 − 2m ) + ( 4 − m ) ;
2 2
Ta có MA =

MB = ( −3 − 2m; 2 − m ) , suy ra 2 MB 2= 2 ( −3 − 2m ) + ( 2 − m )  .
2 2
 
2
2 2 2  14  151 151
Do đó: MA − 2 MB =−5m − 28m − 9 =−5  m +  + ≤
 5 5 5
14
Dấu " = " xảy ra khi và chỉ khi m = − .
5
 18 14  151
Vậy M  − ; −  và MA2 − 2 MB 2 đạt giá trị lớn nhất bằng .
 5 5 5
Câu 63. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho điểm A ( 2;1) . Lấy điểm B thuộc Ox có hoành độ
không âm và điểm C thuộc Oy có tung độ không âm sao cho tam giác ABC vuông tại A . Tìm
tọa
độ điểm B và C sao cho diện tích tam giác ABC .
a)Lớn nhất
Trang 30
b) Nhỏ nhất.
Lời giải
 
Gọi B ( b ; 0 ) , C ( 0; c ) với điều kiện b 2 + c 2 ≠ 0 . Suy ra AB = ( b – 2;1) , =
AC ( 2; c − 1) . Tam
 
giác ABC vuông tại A nên AB. AC = 0 ⇔ ( b − 2 ) .2 + 1. ( c − 1) = 0 ⇔ 2b + c − 5 = 0 (*) . Từ (*)
5−c 5 5
suy ra b = , do c ≥ 0 nên b ≤ . Vậy 0 ≤ b ≤ . Ta có:
2 2 2
1 1 1
(b − 2) + 1. 4 + ( c − 1) = (b − 2) + 1. 4 + 4 ( b − 2 ) =( b − 2 ) + 1 .
2 2 2 2 2
S ∆ABC
= AB. AC
= .
2 2 2
 5
a) Khảo sát hàm số bậc hai f ( b ) =( b − 2 ) + 1 trên 0;  , ta tìm được max f=
2
( b ) f=
( 0) 5 .
 2  5
0;  2 

Với b = 0 , suy ra c = 5 . Vậy B ( 0; 0 ) , C ( 0;5 ) và diện tích tam giác ABC đạt giá trị lớn nhất
bằng 5 .
(b – 2)
2
b) Ta có S=
∆ABC +1 ≥ 1.
Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi b = 2 , suy ra c = 1 . Vậy B ( 2; 0 ) , C ( 0;1) và diện tích tam giác
ABC đạt giá trị nhỏ nhất bằng 1 .
Câu 64. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng đi qua M ( 3; 2 ) cắt tia Ox
tại A và tia Oy tại B sao cho diện tích tam giác OAB đạt giá trị nhỏ nhất.
Lời giải
Đường thẳng d đi qua M ( 3; 2 ) và cắt các tia Ox , Oy lần lượt tại A và B khác O , nên
x y
A ( a ; 0 ) , B ( 0; b ) với a > 0 , b > 0 . Do đó phương trình của d có dạng + =1.
a b
3 2 1 1 1
Đường thẳng d đi qua M ( 3; 2 ) nên + =1 . Ta có =
S ∆OAB OA
= .OB = a.b ab .
a b 2 2 2
3 2 6 3
Áp dụng BĐT Cauchy, ta được 1 = + ≥2 =2 , suy ra S ∆OAB ≥ 12 .
a b ab S ∆OAB
3 2 1 a = 6
Dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi = = ⇔ .
a b 2 b = 4
x y
Vậy đường thẳng cần tìm có phương trình d : + =1.
6 4
chiều dương các trục Ox , Oy lần lượt tại A và B sao cho OA + OB nhỏ nhất.
Lời giải

Cách 1. Giả sử đường thẳng d có véc-tơ pháp tuyến n = ( a ; b ) với a 2 + b 2 ≠ 0 nên có phương
 4a + b 
trình d : a ( x – 4 ) + b ( y − 1) =
0 hay ax + by − 4a − b =0 . Khi đó d ∩ Ox =
A ;0  và
 a 
 4a + b 
d ∩ Oy =B  0; .
 b 
4a + b 4a + b
Điều kiện: > 0; > 0.
a b
Ta có
Trang 31
4a + b 4a + b 4a + b 4a + b b 4a b 4a
OA + OB = + = + = 5+ + ≥ 5+2 . = 9.
a b a b a b a b
b 4a
Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi = ⇔ b2 =4a 2 . Ta chọn a = 1 , suy ra b = 2 . Vậy đường
a b
thẳng cần tìm có phương trình d : x + 2 y – 6 =
0.
Cách 2. Đường thẳng d đi qua M ( 4;1) và cắt các chiều dương Ox , Oy lần lượt tại A và B
x y
nên A ( a ; 0 ) , B ( 0; b ) với a > 0 , b > 0 . Do đó phương trình của d có dạng + =1.
a b
4 1
Đường thẳng d đi qua M ( 4;1) nên + =1 . Ta có OA + OB = a + b =a + b .
a b
Áp dụng BDT Bunhiacopxki, ta được
2
 4 1  4 1 4 1
 a . a + b . b  ≤  a + b  ( a + b ) =a + b (do a + b =
1 ).
 
 4 1
 : a= : b a=6
a b 
Suy ra a + b ≥ 9 hay OA + OB ≥ 9 . Dấu “ =” xảy ra khi   .
4 + 1 = b = 3
1
 a b
x y
6 3
chiều dương các trục Ox , Oy lần lượt tại A và B sao cho 12OA + 9OB nhỏ nhất.
Lời giải

trình d : a ( x − 3) + b ( y − 1) =
0 hay ax + by − 3a − b =0.
 3a + b   3a + b 
Khi đó d ∩ Ox =
A B  0;
;0  và d ∩ Oy = .
 a   b 
3a + b 3a + b
Điều kiện >0; >0.
a b
Ta có
3a + b 3a + b 3a + b 3a + b 12b 27 a
12OA + 9OB
= 12 +9 = 12. + 9. = 45 + +
a b a b a b
12b 27 a
≥ 45 + 2 . 81
=
a b
12b 27 a
Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi = 9a 2 . Ta chọn a = 2 , suy ra b = 3 .
⇔ 4b 2 =
a b
Vậy đường thẳng cần tìm có phương trình d : 2 x + 3 y − 9 =0.
Cách 2. Đường thẳng d đi qua M ( 3;1) và cắt chiều dương các trục Ox , Oy lần lượt tại A và
x y
B nên A ( a ; 0 ) , B ( 0; b ) với a > 0 , b > 0 . Do đó phương trình của d có dạng + =1.
a b
3 1
Đường thẳng d đi qua M ( 3;1) nên + =1.
a b
Trang 32
Ta có: 12OA + 9OB = 12 a + 9 b = 12a + 9b .
Áp dụng BĐT Bunhiacopxki, ta được
2
 3 1  3 1
 . 12a + .3 b  ≤  +  (12a + 9b ) = 12a + 9b .
 a b  a b
Suy ra: 12a + 9b ≥ 81 hay 12OA + 9OB ≥ 81 . Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi
 3 1
 : 12a = :3 b  9
 a b a =
 ⇔ 2.
3 + 1 =1 
b = 3
 a b
2x y
9 3
Câu 67. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng d đi qua M ( −4;3) và cắt
1 1
OA OB 2
2
Lời giải
Cách 1. Gọi H là hình chiếu vuông góc của O trên đường thẳng d . Tam giác OAB vuông tại
nên
1 1 1 1 1
2
+ 2
= 2
≥ 2
= .
OA OB OH OM 25
Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi H ≡ M . Khi đó đường thẳng d đi qua M ( −4;3) và vuông góc

với OM nên nhận OM = ( −4;3) làm véc-tơ pháp tuyến. Vậy phương trình đường thẳng d :
0.
4 x – 3 y + 25 =
Cách 2. Đường thẳng d đi qua M ( −4;3) và cắt các trục Ox , Oy lần lượt tại A và B khác O
x y
nên A ( a ; 0 ) , B ( 0; b ) với a ≠ 0 , b ≠ 0 . Do đó phương trình của d có dạng + =1.
a b
−4 3 1 1 1 1
Đường thẳng d đi qua M ( −4;3) nên + =1 . Ta có 2
+ 2
=2 + 2 .
a b OA OB a b
2
 −4 3   2  1 1
 +  ≤ ( −4 ) + 3   2 + 2  .
2
 a b a b 
 1 1  25
 −4 : = 3:  a= −
1 1 1 1 1  a b  4 .
Suy ra + = 2+ 2≥ . Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi  ⇔
b = 25
2 2
OA OB a b 25  −4 + 3 =1
 a b  3
−4 x 3 y
25 25

trình d : a ( x + 4 ) + b ( y − 3) =
0 hay ax + by + 4a − 3b =
0.
 3b − 4a   3b − 4a 
Khi đó d ∩ Ox =
A ;0  và d ∩ Oy =
B  0;  . Ta có:
 a   b 
Trang 33
1 1 a2 b2 a 2 + b2 a 2 + b2 1
+ = + = ≥ = .
OA OB 2
2
( 3b − 4a )
2
( 3b − 4a )
2
( 3b − 4a )
2
( 3 + 4 )( b + a ) 25
2 2 2 2
3 −4
Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi −4b . Chọn a = 4 , suy ra b = −3 .
= ⇔ 3a =
b a
Vậy đường thẳng cần tìm có phương trình d : 4 x – 3 y + 25 =
0.
Câu 68. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , viết phương trình đường thẳng d đi qua M ( 2; − 1) và cắt
9 4
OA OB 2
2
Lời giải
Cách 1. Đường thẳng d đi qua M ( 2; − 1) và cắt các trục Ox , Oy lần lượt tại A và B khác O
x y
nên A ( a ; 0 ) , B ( 0; b ) với a ≠ 0 , b ≠ 0 . Do đó phương trình của d có dạng + =1.
a b
2 1 9 4 9 4
Đường thẳng d đi qua M ( 2; − 1) nên − =1 . Ta có 2
+ 2
=2 + 2 .
a b OA OB a b
2 2
 2 1   2 3 1 2   4 1  9 4 
 −  =  . − .  ≤  +  2 + 2  .
 a b   3 a 2 b   9 4  a b 
9 4 9 4 36
Suy ra 2
+ 2
= 2+ 2≥ .
OA OB a b 25
2 3 1 2  25
 3 : a = − 2 : b a = 8
Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi  ⇔ .
2 − 1 = 1  b= −
25
 a b  9
8x 9 y
Vậy đường thẳng cần tìm có phương trình d : − = 1.
25 25

trình d : a ( x − 4 ) + b ( y + 1) =
0 hay ax + by − 2a + b =0.
 2a − b   2a − b 
Khi đó d ∩ Ox =
A ;0  và d ∩ Oy =
B  0;  . Ta có:
 a   b 
9 4 9a 2 4b 2 9a 2 + 4b 2 9a 2 + 4b 2 9a 2 + 4b 2 36
+ = + = = ≥ = .
( 2a − b ) ( 2a − b ) ( 2a − b )  2 .3a − 1 .2b   4 + 1  ( 9a 2 + 4b2 ) 25
2 2 2 2
OA OB 2
2
  9 4
3 2 
2 1
Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi : 3a = − : 2b . Chọn a = 8 , suy ra b = −9 .
3 2
Vậy đường thẳng cần tìm có phương trình d : 8 x – 9 y – 25 = 0 .
Câu 69. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho điểm M ( 0; 2 ) và hai đường d1 : 3 x + y + 2 =0 , d2 :
x − 3y + 4 =0 . Gọi A là giao điểm của d1 và d 2 . Viết phương trình đường thẳng d đi qua M và cắt hai
1 1
đường thẳng d1 , d 2 lần lượt tại B , C ( B và C khác A ) sao cho 2
+ đạt giá trị nhỏ nhất.
AB AC 2
Lời giải
Trang 34
3 x + y + 2 =0
Tọa độ giao điểm A là nghiệm của hệ  ⇒ A ( −1;1) .
x − 3y + 4 = 0

Đường thẳng d1 có véc-tơ pháp tuyến n 1 = ( 3;1) ; Đường thẳng d 2 có véc-tơ pháp tuyến

n 2 = (1; – 3) .
 
Ta có n1.n2 = 0 . Suy ra d1 ⊥ d 2 . Gọi H là hình chiếu vuông góc của A trên đường thẳng d . Tam
giác ABC vuông tại A nên
1 1 1 1
2
+ 2
= 2
≥ .
AB AC AH AM 2
Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi H ≡ M . Khi đó đường thẳng d đi qua M ( 0; 2 ) và vuông góc với
 
AM nên nhận AM = (1;1) làm véc-tơ pháp tuyến. Vậy phương trình đường thẳng
d :x+ y−2=0.
Câu 70. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho ba điểm A (1;1) , B ( 3; 2 ) và C ( 7;10 ) . Viết phương
trình đường thẳng d qua A sao cho tổng khoảng cách từ B và C đến d là lớn nhất.
Lời giải
Trường hợp 1.
Giả sử d cắt BC tại M . Gọi H , K lần lượt là hình chiếu vuông góc của B và C trên d . Ta có
d ( B , d ) + d ( C , d ) = BH + CK ≤ BM + CM = BC .
Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi d vuông góc với BC .
Trường hợp 2.
Giả sử d không cắt BC . Gọi I là trung điểm BC . Gọi H , I , J lần lượt là hình chiếu vuông
góc của B , C và I trên d . Ta có d ( B , d ) + d ( C , d ) = BH + CK = 2 IJ ≤ 2 AI .
Dấu “ =” xảy ra khi d vuông góc với AI . Bây giờ ta so sánh BC và 2AI . Vì I là trung điểm
BC nên I ( 5; 6 ) . Ta có 2 AI = 2 41 > BC= 4 5 . Vậy đường thẳng d cần tìm qua A (1;1) và

nhận AI = ( 4;5 ) làm véc-tơ pháp tuyến nên d : 4 x + 5 y – 9 =
0.
Trang 35

Chú ý: Nếu BC > 2 AI thì đường thẳng d cần tìm qua A , có véc-tơ pháp tuyến BC .
Câu 71. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC cân tại A có phương trình cạnh AB :
x + 2y − 2 = 0 , phương trình cạnh AC : 2 x + y + 1 =0 , điểm M (1; 2 ) thuộc đoạn BC . Tìm tọa độ điểm D
 
sao cho DB.DC có giá trị nhỏ nhất.
Lời giải

Đường thẳng AB có véc-tơ pháp tuyến AB = (1; 2 ) ; Đường thẳng AC có véc-tơ pháp tuyến
 
nAC = ( 2;1) . Giả sử đường thẳng BC có véc-tơ pháp tuyến nBC = ( a ; b ) với a 2 + b 2 ≠ 0 . Do đó
BC : a ( x − 1) + b ( y – 2 ) =
0 hay ax + by – a – 2b =
0.
Tam giác ABC cân tại A nên
   
cos 
ABC = cos 
ACB ⇔ cos ( nAB , nBC ) = cos ( nAC , nBC )
| a + 2b |  a = −b
| 2a + b |
⇔ = ⇔
2
a +b . 5 2 2
a +b . 5 2
a = b
• Với a = – b , chọn b = −1 suy ra a = 1 . Ta được BC : x – y + 1 =0.
x + 2 y − 2 = 0
Tọa độ điểm B là nghiệm của hệ  ⇒ B ( 0;1) .
 x − y + 1 =0
2 x + y + 1 = 0  2 1
Tọa độ điểm C là nghiệm của hệ  ⇒ C− ;  .
x − y +1 = 0  3 3
   5 5 
Ta có MB =( −1; − 1) , MC =  − ; −  . Suy ra M không thuộc đoạn BC .
 3 3
• Với a = b , chọn a = 1 suy ra b = 1 . Ta được BC : x + y − 3 =0.
x + 2 y − 2 = 0
Tọa độ điểm B là nghiệm của hệ  ⇒ B ( 4; − 1)
x + y − 3 = 0
2 x + y + 1 =0
Tọa độ điểm C là nghiệm của hệ  ⇒ C ( −4;7 ) .
x + y − 3 = 0
 
Ta có MB= ( 3; −3) , MC = ( −5;5 ) . Suy ra M thuộc đoạn BC .
Gọi trung điểm của BC là I ( 0;3) . Ta có

      BC 2 BC 2
DB.DC = ( )(
DI + IB . DI + IC = DI 2 − ) 4
≥−
4
.
 
Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi D ≡ I . Vậy DB.DC nhỏ nhất khi D ( 0;3) .
Câu 72. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( 0;1) , B ( 2; − 1) và hai đường thẳng có
phương trình d1 : ( m − 1) x + ( m − 2 ) y + 2 − m =0 , d 2 : ( 2 – m ) x + ( m − 1) y + 3m – 5 =
0 . Chứng minh d1 và
d 2 luôn cắt nhau tại P . Tìm m sao cho PA + PB lớn nhất.
Lời giải
( m –1) x + ( m – 2 ) y =m–2
Xét hệ phương trình:  .
( 2 – m ) x + ( m –1) y =
−3m + 5
2
m −1 m − 2  3 1
Ta có D= = 2  m −  + > 0 , ∀m ∈  .
2 − m m −1  2 2
Trang 36
Vậy d1 và d 2 luôn cắt nhau.
Ta có A ( 0;1) ∈ d1 , B ( 2; − 1) ∈ d 2 và d1 ⊥ d 2 . Suy ra tam giác APB vuông tại P nên P nằm trên
đường tròn đường kính AB .
Áp dụng bất đẳng thức Bunhiacopxki, ta có ( PA + PB ) ≤ (12 + 12 )( PA2 + PB 2 =
) 2 AB=2 16 . Suy
2
ra PA + PB ≤ 4 . Dấu “ =” xảy ra khi và chỉ khi PA = PB .

Với PA = PB suy ra P là trung điểm của cung AB trong đường tròn đường kính AB . Đường
tròn đường kính AB có phương trình ( C ) : ( x − 1) + y 2 =
2
2 . Gọi ∆ là trung trực của đoạn AB ,

suy ra ∆ qua tâm I (1;0 ) và có véc-tơ pháp tuyến AB = ( 2; − 2 ) nên có phương trình ∆ :
x – y –1 = 0 .
 x – y –1 = 0
Khi đó tọa độ điểm P thỏa mãn hệ  ⇒ P ( 2;1) hoặc P ( 0; − 1) .
( x − 1) + y =
2 2
2
Với P ( 2;1) , thay vào d1 ta được m = 1 ; Với P ( 0; − 1) , thay vào d1 ta được m = 2 .

Vậy PA + PB lớn nhất khi m = 1 hoặc m = 2 .

Câu 1. Có bao nhiêu cặp đường thẳng song song trong các đường thẳng sau?
1 1 1 2
( d1 ) : y =
− − x + 3; ( d3 ) :=
x − 2; ( d 2 ) : y = y x + 3; ( d 4 ) : y =
− x−2
2 2 2 2
A. 3 . B. 2 . C. 1 . D. 0 .
Lời giải
Chọn D
a1 = a2
y a1 x + b1 và=
Hai đường thẳng = y a2 x + b2 song song với nhau khi và chỉ khi  .
b1 ≠ b2
Trong các đường thẳng trên không có đường nào thỏa mãn. Vậy không có cặp đường thẳng nào
song song.
Câu 2. Phương trình nào sau đây là phương trình đường thẳng không song song với đường thẳng
d :=
y 3x − 2
A. −3 x + y =0. B. 3 x − y − 6 =0.
C. 3 x − y + 6 =0. D. 3 x + y − 6 =0.
Lời giải
Chọn D

d : y = 3 x − 2 ⇔ 3 x − y − 2 = 0 . ( d ) có VTPT = n ( 3; −1) .
   
Đường thẳng 3 x + y − 6 = 0 có VTPT= n1 ( 3;1) ≠ kn nên n và n1 không cùng phương. Do đó
đường thẳng 3 x + y − 6 =0 không song song với đường thẳng ( d ) .
Câu 3. Trong mặt phẳng Oxy , đường thẳng d : x − 2 y − 1 =0 song song với đường thẳng có phương trình
nào sau đây?
A. x + 2 y + 1 =0 . B. 2 x − y =0. C. − x + 2 y + 1 =0 . D. −2 x + 4 y − 1 =0 .
Lời giải
Chọn D
Trang 37
Ta kiểm tra lần lượt các đường thẳng
1 2
.+) Với d 1: x + 2 y + 1 = 0 có ≠ ⇒ d cắt d 1 .
1 −2
2 −1
.+) Với d 2 : 2 x − y = 0 có ≠ ⇒ d cắt d 2 .
1 −2
−1 2 1
.+) Với d 3: − x + 2 y + 1 = 0 có = ≠ ⇒ d trùng d 3 .
1 −2 −1
1 −2 −1
.+) Với d 4 : −2 x + 4 y − 1 = 0 có = ≠ ⇒ d song song d 4 .
−2 4 −1
Câu 4. Cho các đường thẳng sau.
3 1  3 3
1: y
d= x − 2 d=
2 : y x + 1 d3 : y =− 1 − 4 : y
 x + 2 d= x −1
3 3  3  3
Khẳng định nào đúng trong các khẳng định sau?
A. d 2 , d3 , d 4 song song với nhau. B. d 2 và d 4 song song với nhau.
C. d1 và d 4 vuông góc với nhau. D. d 2 và d3 song song với nhau.
Lời giải
Chọn B
 3 1
Vì d3 : y =− 1 −
  x + 2 = x + 1 ⇒ d3 ≡ d 2 . Đường thẳng d 2 và d 4 có hệ số góc bằng
 3  3
nhau;hệ số tự do khác nhau nên chúng song song.
Câu 5. Tìm các giá trị thực của tham số m để đường thẳng y = (m 2
− 3) x + 3m + 1 song song với đường
thẳng y= x − 5 .
A. m = ±2 . B. m = ± 2 . C. m = −2 . D. m = 2 .
Lời giải
Chọn D
Để đường thẳng y = (m 2
− 3) x + 3m + 1 song song với đường thẳng y= x − 5 thì điều kiện là
m 2 − 3 = 1 m = ±2
 ⇔ 2.
⇔m=
3m + 1 ≠ − 5  m ≠ −2
Câu 6. Tọa độ giao điểm của hai đường thẳng x − 3 y − 6 =0 và 3 x + 4 y − 1 =0 là

 27 17   27 17 
A.  ; −  . B. ( −27;17 ) . C.  − ;  . D. ( 27; −17 ) .
 13 13   13 13 
Lời giải
Chọn A
Ta có tọa độ giao điểm của hai đường thẳng x − 3 y − 6 =0 và 3 x + 4 y − 1 =0 là nghiệm của hệ
 27
 x=
x − 3y − 6 = 0  13
phương trình  ⇔
3 x + 4 y − 1 =0 .
 y = − 17
 3
Câu 7. Cho đường thẳng d1 : 2 x + 3 y + 15 =
0 và d 2 : x − 2 y − 3 =0 . Khẳng định nào sau đây đúng?
A. d1 và d 2 cắt nhau và không vuông góc với nhau.
B. d1 và d 2 song song với nhau.
Trang 38
C. d1 và d 2 trùng nhau.
D. d1 và d 2 vuông góc với nhau.
Lời giải
Chọn A

Đường thẳng d1 : 2 x + 3 y + 15 =0 có một vectơ pháp tuyến là n1 = ( 2;3) và đường thẳng

d2 : x − 2 y − 3 =0 có một vectơ pháp tuyến là n=2 (1; −2 ) .
2 3  
Ta thấy ≠ và n1.n2 =2.1 + 3.(−2) =−4 ≠ 0 .
1 −2
Vậy d1 và d 2 cắt nhau và không vuông góc với nhau.
Câu 8. Hai đường thẳng d1 : mx + y = m − 5, d 2 : x + my = 9 cắt nhau khi và chỉ khi
A. m ≠ −1 . B. m ≠ 1 . C. m ≠ ±1 . D. m ≠ 2 .
Lời giải
Chọn C
CÁCH 1
-Xét m = 0 thì d1 : y = 9 . Rõ ràng hai đường thẳng này cắt nhau nên m = 0 thỏa
−5, d 2 : x =
mãn (1).
x
-Xét m ≠ 0 thì d1 : y =−mx + m − 5 và d 2 : y =− +9
m
1 m ≠ 0
Hai đường thẳng d1 và d 2 cắt nhaut ⇔ −m ≠ − ⇔  (2) .
m m ≠ ±1
Từ (1) và (2) ta có m ≠ ±1 .
CÁCH 2
 
d1 và d 2 theo thứ tự nhận các= m;1 ), n2 ( 1;m ) làm vec tơ pháp tuyến.
vectơ n1 ( =
 
d1 và d 2 cắt nhau ⇔ n1 và n2 không cùng phương ⇔ m.m ≠ 1.1 ⇔ m ≠ ±1.
 
(Áp dụng tính chất: n1 = ( a;b ) và n2 = ( c;d ) cùng phương ⇔ a.d = b.c )
0 và d 2 : ( 2m − 1) x + m 2 y + 10 =
d1 : 3 x + 4 y + 10 = 0 trùng nhau?
A. m ± 2 . B. m = ±1 . C. m = 2 . D. m = −2 .
Lời giải
d 2 : ( 2m − 1) x + m 2 y + 10 =
0 d1 ≡ d2 2m − 1 m 2 10
  → = =
d1 : 3 x + 4 y + 10 =0 3 4 10
2m − 1 =3
⇔ 2 ⇔m= 2.
 m = 4
Câu 10. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai đường thẳng có phương trình
d1 : mx + ( m − 1) y + 2m =
0 và d 2 : 2 x + y − 1 =0 . Nếu d1 song song d 2 thì:
A. m = 2. B. m = −1. C. m = −2. D. m = 1.
Lời giải
Trang 39
d1 : mx + ( m − 1) y + 2m =
0 d1||d2 m m − 1 2m
  → = =/
d 2 : 2 x + y − 1 = 0 2 1 −1
−1 =/2
⇔ ⇔ m = 2.
 m = 2m − 2
 x= 2 − 3t
Câu 11. Tìm m để hai đường thẳng d1 : 2 x − 3 y + 4 =0 và d 2 :  cắt nhau.
 y = 1 − 4mt
1 1 1
A. m ≠ − . B. m ≠ 2. C. m ≠ . D. m = .
2 2 2
Lời giải
d1 : 2 x − 3 y + 4 =0 
 n=1 ( 2; −3) d ∩d =
M 4m −3 1
  x= 2 − 3t 
→  1
→ 2
=/ ⇔ m =/ . Chọn C.
d 2 :  y = 1 − 4mt =n2 ( 4m; −3) 2 −3 2
 
Câu 12. Với giá trị nào của a thì hai đường thẳng
 x =−1 + at
d1 : 2 x – 4 y + 1 =0 và d 2 :  vuông góc với nhau?
 y =3 − ( a + 1) t
A. a = −2. B. a = 2. C. a = −1. D. a = 1 .
Lời giải
d1 : 2 x – 4 y + 1 = 0 
 n=1 (1; −2 )  
  x =−1 + at 
→ d1 ⊥ d 2
 → n1 ⋅ n2 = 0 ⇔ a + 1 − 2a = 0 ⇔ a = 1.
d 2 :  y = 3 − ( a + 1) t n=
2 ( a + 1; a )
 
Chọn D.
 x =−2 + 2t  x= 2 + mt
d1 :  và d 2 :  trùng nhau?
 y = −3t  y =−6 + (1 − 2m ) t
1
A. m = . B. m = −2 . C. m = 2 . D. m ≠ ±2 .
2
Lời giải
 x =−2 + 2t  
d1 :  → u1 = ( 2; −3)   A ∈ d1
 y = −3t  d1 ≡ d2 
  →  m 1 − 2m ⇔ m = 2.
 x= 2 + mt    2 = −3
d2 :  → A ( 2; −6 ) ∈ d 2 , u2 =( m;1 − 2m )
 y =−6 + (1 − 2m ) t 

Chọn C.
 x= 2 + 2t
d1 :  và d 2 : 4 x − 3 y + m =
0 trùng nhau.
 y = 1 + mt
4
A. m = −3 . B. m = 1 . C. m = . D. m ∈ ∅ .
3
Lời giải
Trang 40
x = 2 + 2t   A ∈ d2 5 + m =0
d1 :  → A ( 2;1) ∈ d1 , u1 = ( 2; m )  d ≡ d  
 y = 1 + mt  
1 2
→2 m ⇔  8 ⇔ m ∈ ∅.
  =
 3 4  m =
d 2 : 4 x − 3 y + m =0 → u2 =( 3; 4 )  3
Chọn D.
d1 : 2 x + y + 4 − m =0 và d 2 : ( m + 3) x + y + 2m − 1 =0 song song?
A. m = 1. B. m = −1. C. m = 2. D. m = 3.
Lời giải
d : 2 x + y = 0
Với = → 1
m 4  → loại m = 4.
→ d1 ∩ d 2 =/ ∅ 

d 2 : 7 x + y + 7 =0
Với m =/ 4 thì
d1 : 2 x + y + 4 − m = 0
1 ||d 2
m + 3 1 −2m − 1 m = −1
 d → = =/ ⇔ ⇔m=−1.
d 2 : ( m + 3) x + y − 2m − 1 =0 2 1 4−m m =/ −5
Chọn B.
0 và ∆ 2 : mx + 4 y + 1 =
∆1 : 2 x − 3my + 10 = 0 cắt nhau.
A. 1 < m < 10 . B. m = 1 . C. Không có m . D. Với mọi m .
Lời giải
 ∆ : x + 5 = 0
 m =0 →  1 → m =0 (thoa man )
∆1 : 2 x − 3my + 10 = 0
  ∆2 : 4 y + 1 = 0
 → . Chọn D.
∆ 2 : mx + 4 y + 1 =0  ∆1 ∩∆ 2 =M 2 − 3m
 m= / 0  →= / ⇔∀=m/0
 m 4
∆1 : mx + y − 19 =0 và ∆ 2 : ( m − 1) x + ( m + 1) y − 20 =
0 vuông góc?
A. Với mọi m . B. m = 2 . C. Không có m . D. m = ±1 .
Lời giải

∆1 : mx + y − 19 = 0 → n1 = ( m;1)
Ta có :  
∆ 2 : ( m − 1) x + ( m + 1) y − 20 =0 → n2 =( m − 1; m + 1)
∆1 ⊥∆1
 → m ( m − 1) + 1( m + 1= ) 0 ⇔ m ∈∅.
d1 : 3mx + 2 y + 6 = ( )
0 và d 2 : m 2 + 2 x + 2my + 6 =0 cắt nhau?
A. m ≠ −1 . B. m ≠ 1 . C. m ∈  . D. m ≠ 1 và m ≠ −1 .

d1 : 3mx + 2 y + 6 = 0 → n1 = ( 3m; 2 )
Ta có:  
d 2 : ( m + 2 ) x + 2my + 6 = 0 → n2 = ( m + 2; 2m )
2 2
 d1 : y + 3 = 0
 m =0 →  → m =0 ( thoa man )
  d2 : x + y + 3 = 0
→ . Chọn D.
 m 2
+ 2 2 m
d1 ∩ d 2 =
M
 m =/ 0  → =/ ⇔ m =/ ±1
 3m 2
Trang 41
 x= 2 − 3t
d1 : 2 x − 3 y − 10 =0 và d 2 :  vuông góc?
 y = 1 − 4mt
1 9 9 5
A. m = . B. m = . C. m = − . D. m = − .
2 8 8 4
Lời giải

d1 : 2 x − 3 y − 10 =0 → n1 =( 2; −3)

  x= 2 − 3t 
d 2 :  y = 1 − 4mt → n2= ( 4m; −3)
 
9
d1 ⊥ d 2
 → 2.4m + ( −3) . ( −3)= 0 ⇔ m= − . Chọn C.
8
 x = 1 + 2t
d1 : 4 x − 3 y + 3m =0 và d 2 :  trùng nhau?
 y= 4 + mt
8 8 4 4
A. m = − . B. m = . C. m = − . D. m = .
3 3 3 3
Lời giải

d1 : 4 x − 3 y + 3m =0 → n1 =( 4; −3)

  x = 1 + 2t 
d 2 :  y = 4 + mt → A (1; 4 ) ∈ d 2 , n2 =( m; −2 )
 
 A ∈ d1 3m − 8 =0

d1 ≡ d 2  8

→  m −2 ⇔  8 ⇔ m = . Chọn B.
 4 = −3 m = 3 3
d1 : 3mx + 2 y − 6 = ( )
0 và d 2 : m 2 + 2 x + 2my − 3 =0 song song?
A. m = 1; m = −1. B. m ∈ ∅ . C. m = 2 . D. m = −1 .
Lời giải

d1 : 3mx + 2 y − 6 = 0 → n1 = ( 3m; 2 )
Ta có  
d 2 : ( m + 2 ) x + 2my − 3 = 0 → n2 = ( m + 2; 2m )
2 2
 d1 : y − 3 = 0
 m =0 →  → m =0 ( khong thoa man )
  d2 : 2 x + 2 y − 3 = 0
→ . Choïn A.
 m 2
+ 2 2 m −3
d1 ||d 2
=  m / 0=  → =/ ⇔= m ±1
 3m 2 −6
 x =8 − ( m + 1) t
d1 :  và d 2 : mx + 2 y − 14 =
0 song song?
y 10 + t
 =
m = 1
A.  . B. m = 1 . C. m = −2 . D. m ∈ ∅ .
 m = −2
Lời giải
Trang 42
  x =8 − ( m + 1) t 
d1 :  → A ( 8;10 ) ∈ d1 , n1 =
(1; m + 1)
Ta có:   = y 10 + t
 
d 2 : mx + 2 y − 14 =0 → n2 =( m; 2 )
A∈ / d2
 
 n1 = (1;1) 8m + 6 =
/0
d1 ||d 2 m = 0 →  → khong thoa man  m = 1
 →  n
 2 = ( 0; 2 ) ⇔  m =
/ 0 ⇔  m = −2 . Chọn A.
  
  m =0 → 1 =m + 1 m = 1
  / m 2
d1 : ( m − 3) x + 2 y + m 2 − 1 =0 và d 2 : − x + my + m 2 − 2m + 1 =0 cắt nhau?
m ≠ 1 m ≠ 1
A. m ≠ 1 . B.  . C. m ≠ 2 . D.  .
m ≠ 2 m ≠ 2
Lời giải
d1 : ( m − 3) x + 2 y + m − 1 =0
2
 2
d 2 : − x + my + m − 2m + 1 =0
 d : −3 x + 2 y − 1 =0
m = 0→ 1 → thoa man
 d 2 : − x + 1 =0
d1 ∩ d 2 =
 M
→ . Chọn B.
 m−3 2 m =/ 1
 m =/ 0 → =⇔
/ 
 −1 m m =/ 2
 x= m + 2t  x = 1 + mt
∆1 :  và ∆ 2 :  trùng nhau?
1 + ( m + 1) t
 y =
2
 y= m + t
4
A. Không có m . B. m = . C. m = 1 . D. m = −3 .
3
Lời giải
  x = m + 2t 
∆1 : 
1 + ( m + 1) t
2
→ A ( m;1) ∈ d=
1 , u1 ( 2; m 2
+ 1)  A ∈ d2
  y = 
d1 ≡ d 2
 
→m 1
  x = 1 + mt   2 = m 2 + 1
∆ 2 :  y= m + t → u2 = ( m;1) . Chọn C.
 
m = 1 + mt
 m = 1 + m (1 − m ) m 2 − 1 =0
⇔ 1 = m + t ⇔ ⇔ ⇔ m = 1.
( m − 1) ( m + m + 2 ) = m − 1 =0
2
 m3 + m − 2 = 0 0

Câu 25. Tìm tọa độ giao điểm của hai đường thẳng 7 x − 3 y + 16 =
0 và x + 10 =
0.
A. ( −10; −18 ) . B. (10;18 ) . C. ( −10;18 ) . D. (10; −18 ) .
Lời giải
d1 : 7 x − 3 y + 16 =
0  x = −10
 ⇔ . Chọn A.
d 2 : x + 10 = 0 y = −18
Câu 26. Tìm toạ độ giao điểm của hai đường thẳng
Trang 43
 x =−3 + 4t  x = 1 + 4t ′
d1 :  và d 2 :  .
 y= 2 + 5t  y= 7 − 5t ′
A. (1;7 ) . B. ( −3; 2 ) . C. ( 2; −3) . D. ( 5;1) .
Lời giải
  x =−3 + 4t
d1 :   x = 1
  y= 2 + 5t
→ d1
−3 + 4t = 1 + 4t ′ t − t ′ = 1 =
t 1  →
 ⇔ ⇔ ⇔  y = 7 . Chọn A.
d :  x = 1 + 4t ′ 2 + 5t = 7 − 5t ′ t + t ′ = 1 
 2  y= 7 − 5t ′ t ′ = 0

=x 22 + 2t
Câu 27. Cho hai đường thẳng d1 : 2 x + 3 y − 19 =
0 và d 2 :  . Tìm toạ độ giao điểm của hai
=y 55 + 5t
A. ( 2;5 ) . B. (10; 25 ) . C. ( −1;7 ) . D. ( 5; 2 ) .
Lời giải
 d1 : 2 x + 3 y − 19 =
0
 x = 2
 =x 22 + 2t d1 ∩ d 2
 → 2 ( 22 + 2t ) + 3 ( 55 + 5t ) − 19 = 0 ⇔ t = −10 →  .
 d2 : = y = 5
  y 55 + 5t
Chọn A.
Câu 28. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( –2;0 ) , B (1; 4 ) và đường thẳng
 x = −t
d : . Tìm tọa độ giao điểm của đường thẳng AB và d .
 y= 2 − t
A. ( 2;0 ) . B. ( –2; 0 ) . C. ( 0; 2 ) . D. ( 0; – 2 ) .
Lời giải
 A ( –2;0 ) , B (1; 4 ) → AB : 4 x − 3 y + 8 =0
 AB ∩ d 4 x − 3 y=
+8 0 =
x 2
  x = −t  → ⇒ .
d :  y= 2 − t → d : x − y + 2 = 0 x −
= y+2 0 = y 0
 
Chọn B.
 x =−1 + t
Câu 29. Xác định a để hai đường thẳng d1 : ax + 3 y – 4 =0 và d 2 :  cắt nhau tại một điểm nằm
 y= 3 + 3t
trên trục hoành.
A. a = 1. B. a = −1. C. a = 2. D. a = −2.
Lời giải
 x =−1 + t  x =−2
Ox ∩ d 2 ↔  ⇔ → Ox ∩ d 2 =A ( −2;0 ) ∈ d1
 y =3 + 3t =0  y =0
→ −2a − 4 = 0 ⇔ a = −2. Chọn D.
 x= 2 + t
Câu 30. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hai đường thẳng d1 : 4 x + 3my – m 2 =
0 và d 2 :  cắt
 y= 6 + 2t
nhau tại một điểm thuộc trục tung.
A. m = 0 hoặc m = −6 . B. m = 0 hoặc m = 2 .
C. m = 0 hoặc m = −2 . D. m = 0 hoặc m = 6 .
Lời giải
Trang 44
x = 2 + t = 0 x = 0
Oy ∩ d 2 ↔  ⇔ → Oy ∩ d 2 = A ( 0; 2 ) ∈ d1
 y = 6 + 2t y = 2
m = 0
⇔ 6m − m 2 =0 ⇔  . Chọn D.
m = 6
Câu 31. Cho ba đường thẳng d1 : 3 x – 2 y + 5 =, 0 , d3 : 3 x + 4 y –1 =
0 d2 : 2 x + 4 y – 7 = 0 . Phương trình
đường thẳng d đi qua giao điểm của d1 và d 2 , và song song với d3 là:
A. 24 x + 32 y – 53 =
0 . B. 24 x + 32 y + 53 =
0.
C. 24 x – 32 y + 53 =
0 . D. 24 x – 32 y – 53 = 0 .
Lời giải
 3
 x= −
d1 : 3 x – 2 y + 5 =0  8  3 31 
 ⇔ → d1 ∩ d 2 = A  − ;  . Ta có
d 2 : 2 x + 4 y – 7 =
0  y = 31  8 16 
 16
A∈ d  A ∈ d 9 31 53
 → →− + +c = 0⇔ c = − .
0 d : 3 x + 4 y + c =0 ( c =
d || d3 : 3 x + 4 y –1 = / −1) 8 4 8
53
Vậy d : 3 x + 4 y – =0 ⇔ d3 : 24 x + 32 y − 53 =0. Chọn A.
8
Câu 32. Lập phương trình của đường thẳng ∆ đi qua giao điểm của hai đường thẳng d1 : x + 3 y − 1 =0 ,
d2 : x − 3 y − 5 =0 và vuông góc với đường thẳng d3 : 2 x − y + 7 =0.
A. 3 x + 6 y − 5 =0. B. 6 x + 12 y − 5 =0.
C. 6 x + 12 y + 10 =
0. D. x + 2 y + 10 =
0.
Lời giải
x = 3
d1 : x + 3 y − 1 =0   2
 ⇔ A  3; −  . Ta có
2 → d1 ∩ d 2 =
d 2 : x − 3 y − 5 =0 y = −  3
 3
A∈ d A∈ d  2 5
 → → 3 + 2.  −  + c =0 ⇔ c =− .
d ⊥ d3 : 2 x − y + 7 =0 d : x + 2 y + c =0  3 3
5
Vậy d : x + 2 y − = 0 ⇔ d : 3 x + 6 y − 5 = 0. Chọn A.
3
Câu 33. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho ba đường thẳng lần lượt có phương trình d1 : 3 x − 4 y + 15 =
0,
d 2 : 5 x + 2 y − 1 =0 và d3 : mx − ( 2m − 1) y + 9m − 13 =
0 . Tìm tất cả các giá trị của tham số m để ba đường
thẳng đã cho cùng đi qua một điểm.
1 1
A. m = . B. m = −5. C. m = − . D. m = 5.
5 5
Lời giải
d : 3 x − 4 y + 15 =
0  x = −1
Ta có:  1 ⇔ → d1 ∩ d 2 = A ( −1; 3) ∈ d3
d 2 : 5 x +=
2 y −1 0 = y 3
→ −m − 6m + 3 + 9m − 13 =0 ⇔ m =5. Chọn D.
Câu 34. Nếu ba đường thẳng
0 , d2 : 5x – 2 y + 3 =
d1 : 2 x + y – 4 = 0 và d3 : mx + 3 y – 2 =
0
Trang 45
đồng quy thì m nhận giá trị nào sau đây?
12 12
A. . B. − . C. 12. D. −12.
5 5
Lời giải
 5
 x=
 d1 : 2 x + y – 4 = 0  9  5 26 
 ⇔ ∩ d 2 A  ;  ∈ d3
→ d1=
d 2 : 5 x – 2 y + 3 =0  y = 26 9 9 
 9
5m 26
→ + − 2 =0 ⇔ m =−12. Chọn D.
9 3
Câu 35. Với giá trị nào của m thì ba đường thẳng d1 : 3 x – 4 y + 15 =
0 , d 2 : 5 x + 2 y –1 =
0 và
0 đồng quy?
d3 : mx – 4 y + 15 =
A. m = −5 . B. m = 5 . C. m = 3 . D. m = −3 .
Lời giải
d1 : 3 x – 4 y + 15 =
0  x = −1
 ⇔ → d1 ∩ d 2 = A ( −1;3) ∈ d
d 2 : 5 x + 2 y –1
= 0 =y 3
→ − m − 12 + 15 = 0 ⇔ m = 3. Chọn C.
Câu 36. Với giá trị nào của m thì ba đường thẳng d1 : 2 x + y –1 =
0 , d2 : x + 2 y + 1 =0 và d3 : mx – y – 7 = 0
đồng quy?
A. m = −6 . B. m = 6 . C. m = −5 . D. m = 5 .
Lời giải
d1 : 2 x + y –1 = 0 x = 1
 ⇔ → d1 ∩ d 2 = A (1; −1) ∈ d3 ⇔ m + 1 − 7 = 0 ⇔ m = 6.
d 2 : x + 2 y + 1 =0  y =−1
Chọn B.
Câu 37. Đường thẳng d : 51x − 30 y + 11 =
0 đi qua điểm nào sau đây?
 4  4  3  3
A. M  −1; −  . B. N  −1;  . C. P 1;  . D. Q  −1; −  .
 3  3  4  4
Lời giải
  4
f (M ) = f  −1; −  = 0 → M ∈ d
 3

 4
Đặt f ( =
x; y ) 51x − 30 y + 11 
→ f ( N ) =f  −1;  = −80 =→
/ 0 N∈ / d.
 3

f ( P ) =/ 0

 f ( Q ) =/ 0
Chọn A.
Dạng 2. Góc của hai đường thẳng
Câu 38. Tính góc giữa hai đường thẳng ∆ : x − 3 y + 2 =0 và ∆′ : x + 3 y − 1 =0 .

A. 90 . B. 120 . C. 60 . D. 30 .
Lời giải
Chọn C
Trang 46

Đường thẳng ∆ có vectơ pháp tuyến =
n (1; − 3 ) , đường thẳng ∆′ có vectơ pháp tuyến

(
n′ = 1; 3 . )
  1− 3 1
Gọi α là góc giữa hai đường thẳng ∆, ∆′. cos α = cos n, n′ =( ) 1 + 3. 1 + 3
=
2
⇒ α = 60 .
Câu 39. Góc giữa hai đường thẳng a : 3 x − y + 7 =0 và b : x − 3 y − 1 =0 là:

A. 30° . B. 90° . C. 60° . D. 45° .
Lời giải
Chọn A.

n1
Đường thẳng a có vectơ pháp tuyến là:= ( 3; − 1) ;

Đường thẳng b có vectơ pháp tuyến là: n=2 (1; − 3 ) .
Áp dụng công thức tính góc giữa hai đường thẳng có:
 
n1.n2
( a, b ) 
cos= = 
1. 3 + ( −1) − 3
=
( 3 )
. Suy ra góc giữa hai đường thẳng bằng 30° .
n1 . n2 2.2 2
Câu 40. Cho hai đường thẳng d1 : 2 x + 5 y − 2 =0 và d 2 : 3 x − 7 y + 3 =0 . Góc tạo bởi đường thẳng d1 và
d 2 bằng
A. 300 . B. 1350 . C. 450 . D. 600 .
Lời giải
Chọn C

Đường thẳng d1 : 2 x + 5 y − 2 = 0 có vectơ pháp tuyến n1 = ( 2;5 ) .

Đường thẳng d 2 : 3 x − 7 y + 3 =0 có vectơ pháp tuyến n=2 ( 3; −7 ) .
Góc giữa hai đường thẳng được tính bằng công thức
 
  n 1 .n 2 2.3 + 5.(−7) 29 1
cos ( d=
1, d2 ) (
cos n 1= )
, n2 = 
n1 . n 2
= =
29 2 2
2 + 5 . 3 + ( −7 )
2 2 2 2
⇒ ( d1 ; d 2 ) =
450
Vậy góc tạo bởi đường thẳng d1 và d 2 bằng 450 .
 x= 2 + t
Câu 41. Tìm côsin góc giữa hai đường thẳng ∆1 : 2 x + y − 1 =0 và ∆ 2 : 
 y = 1− t
10 3 3 3 10
A. . B. . C. . D. .
10 10 5 10
Lời giải
Chọn D
 
Véctơ pháp tuyến của đường thẳng ∆1 là n = ( 2;1) nên véctơ chỉ phương u= (1; − 2 )

Véctơ chỉ phương của đường thẳng ∆ 2 là u=′ (1; − 1)
 
  u.u ′ 3 3 10
Khi đó cos ( ∆1 ; ∆
= 2) (
u′
cos u;= = )
u . u′
=
5. 2 10
Trang 47
 x= 2 − t
Câu 42. Tìm góc giữa hai đường thẳng ∆1 : x − 2 y + 15 =0 và ∆ 2 :  ( t ∈  ).
 y= 4 + 2t
A. 5° . B. 60° . C. 0° . D. 90° .
Lời giải
Chọn D

Đường thẳng ∆1 có VTPT là n1 ( 1; −2 ) ⇒ 1VTCP ( 2;1 )
Đường thẳng ∆ 2 có 1VTCP ( − 1; 2 ) .
   
Nhận xét: u1 .u2 = 0 ⇒ u1 ⊥ u2 ⇒ ∆1 ⊥ ∆ 2 ⇒ ( ∆1 , ∆ 2 ) = 90° .
Câu 43. Tìm cosin góc giữa 2 đường thẳng d1 : x + 2= y+9 0.

y − 7 0, d 2 : 2 x − 4=
3 2 1 3
A. . B. . C. . D. .
5 5 5 5
Lời giải
Chọn D
 
Ta có vtptn d=
1 (1;2 ) ; vtptnd=
2 ( 2; −4 )
 
n d1 .n d2 1.2 − 2.4 3
cos
= ( d ; d ′) =  = .
n d1 . n d2 5.2 5 5
Câu 44. Tính góc giữa hai đường thẳng ∆ : x − 3 y + 2= 0 '

và ∆ : x + 3 y − 1= 0 ?
A. 90o. B. 120o. C. 60o. D. 30o.
Lời giải
Chọn C
 
∆ có vectơ pháp tuyến là n=
1 (1; − 3 ) . ∆ ' có vectơ pháp tuyến là n = (1; 3 ) .
2
Khi đó:
 
  n1.n2 (
1.1 + − 3 ) 3 −2 1
cos ∆
=(
; ∆' )
cos(n=
1 ; n2 )

=  = = .
( ) ( ) 4. 4 2
2 2
| n1 | . n2 2 2
1 + − 3 . 1 + 3
Vậy góc giữa hai đường thẳng ∆, ∆ ' là 600 .
d1 : 2 x − y − 10 =0 và d 2 : x − 3 y + 9 =0.
A. 30o. B. 45o. C. 60o. D. 135o.
Lời giải
Ta có

d1 : 2 x − y − 10 = 0 → n1 = ( 2; −1) ϕ =( d1 ;d2 ) 2.1 + ( −1) . ( −3) 1
  =  → cos ϕ =
d 2 : x − 3 y + 9 = 0 → n2 = (1; −3) 22 + ( −1) . 12 + ( −3)
2 2
2
45. Chọn B.
→ϕ =
d1 : 7 x − 3 y + 6 =0 và d 2 : 2 x − 5 y − 4 =0.
π π 2π 3π
A. . B. . C. . D. .
4 3 3 4
Lời giải
Trang 48
Ta có

d1 : 7 x − 3 y + 6 = 0 → n1 = ( 7; −3) ϕ =( d1 ;d2 ) 14 + 15 1 π
  
= → cos ϕ = → ϕ =.
d 2 : 2 x − 5 y − 4 = 0 → n2 = ( 2; −5 ) 49 + 9. 4 + 25 2 4
Chọn#A.
Câu 47. Tính góc tạo bởi giữa hai đường thẳng d1 : 2 x + 2 3 y + 5 =0 và d 2 : y − 6 =0.
A. 30o. B. 45o. C. 60o. D. 90o.
Lời giải
Ta có

(
d1 : 2 x + 2 3 y + 5 = 0 → n1 = 1; 3
 
)
ϕ =( d1 ; d 2 )
 → cos ϕ =
3
=
3
→ϕ =
30.
 1 + 3. 0 + 1 2
d 2 : y − 6 = 0. → n2 = ( 0;1)
Chọn A.
Câu 48. Tính góc tạo bởi giữa hai đường thẳng d1 : x + 3 y =
0 và d 2 : x + 10 =
0.
A. 30o. B. 45o. C. 60o. D. 90o.
Lời giải
d1 : x + 3 y =0 → n1 = 1; 3

( )
ϕ =( d1 ; d 2 )
 = → cos ϕ =
1+ 0 1
 1 + 3. 1 + 0 2
(1; 0 )
d 2 : x + 10 = 0 → n2 =
60. Chọn C.
→ϕ =
=x 10 − 6t
0 và d 2 : 
d1 : 6 x − 5 y + 15 = .
 y = 1 + 5t
A. 30o. B. 45o. C. 60o. D. 90o.
Lời giải

d1 : 6 x − 5 y + 15 =0 → n1 =( 6; −5 )
   ϕ =( d1 ; d 2 )
 =x 10 − 6t  = → n1 ⋅ n2 0 
= → ϕ 90. Chọn D.
d 2 :  y = 1 + 5t → n2 = ( 5;6 )
 
Câu 50. Cho đường thẳng d1 : x + 2 y − 7 =0 và d 2 : 2 x − 4 y + 9 =0 . Tính cosin của góc tạo bởi giữa hai
3 2 3 3
A. − . B. . C. . D. .
5 5 5 5
Lời giải

d1 : x + 2 y − 7 = 0 → n1 = (1; 2 ) ϕ =( d1 ; d 2 ) 1− 4 3
  = → cos ϕ = . Chọn C.
d 2 : 2 x − 4 y + 9 = 0 → n2 = (1; −2 ) 1 + 4. 1 + 4 5
Câu 51. Cho đường thẳng d1 : x + 2 y − 2 =0 và d 2 : x − y =.

0 Tính cosin của góc tạo bởi giữa hai đường
thẳng đã cho.
10 2 3
A. . B. . C. . D. 3.
10 3 3
Lời giải
Trang 49

d1 : x + 2 y − 2 = (1; 2 ) ϕ =( d1 ;d2 )
0 → n1 = 1− 2 1
   = → cos ϕ = . Chọn A.
d 2 : x − y =0 → n2 =(1; −1) 1 + 4. 1 + 1 10
 x= 2 + t
Câu 52. Cho đường thẳng d1 :10 x + 5 y − 1 =0 và d 2 :  . Tính cosin của góc tạo bởi giữa hai đường
 y = 1− t
thẳng đã cho.
3 10 3 10 3
A. . B. . C. . D. .
10 5 10 10
Lời giải

d1 : 10 x + 5 y − 1 =0 → n1 = ( 2;1)
 ϕ =( d1 ; d 2 ) 2 +1 3
  x= 2 + t   = → cos ϕ = . Chọn A.
d 2 :  y = 1 − t → n2 =(1;1) 4 + 1. 1 + 1 10
 
=x 15 + 12t
Câu 53. Cho đường thẳng d1 : 3 x + 4 y + 1 =0 và d 2 :  .
 y = 1 + 5t
Tính cosin của góc tạo bởi giữa hai đường thẳng đã cho.
56 33 6 33
A. . B. − . C. . D. .
65 65 65 65
Lời giải

d1 : 3 x + 4 y + 1 = 0 → n1 = ( 3; 4 )
 ϕ =( d1 ; d 2 ) 15 − 48 33
 =x 15 + 12t  = → cos ϕ = .
d 2 :  y = 1 + 5t → n2 = ( 5; −12 ) 9 + 16. 25 + 144 65
 
Chọn D.
 x= 9 + at
Câu 54. Xác định tất cả các giá trị của a để góc tạo bởi đường thẳng  ( t ∈  ) và đường thẳng
 y= 7 − 2t
3x + 4 y − 2 =0 bằng 45° .
2 2
A. a = 1 , a = −14 . B. a = , a = −14 . C. a = −2 , a = −14 . D. a = , a = 14 .
7 7
Lời giải
Chọn B
Gọi ϕ là góc giữa hai đường thẳng đã cho.
 x= 9 + at 
Đường thẳng  u ( a ; −2 ) .
( t ∈  ) có vectơ chỉ phương là =
 y= 7 − 2t

Đường thẳng 3 x + 4 y − 2 = 0 có vectơ chỉ phương là =v ( 4; −3) .

  u .v 1 4a + 6
Ta có cos ϕ = cos ( u , v ) ⇔ cos 45° =   ⇔ =
u .v 2 5 a2 + 4
⇔ 5 a 2 +=
4 2 4a + 6 ⇔ 25a 2 + 100 = 32a 2 + 96a + 72
 2
 a=
7 .
2
⇔ 7 a + 96a − 28 =
0⇔

 a = −14
Trang 50
Câu 55. Đường thẳng ∆ đi qua giao điểm của hai đường thẳng d1 : 2 x + y − 3 =0 và d 2 : x − 2 y + 1 =0
đồng thời tạo với đường thẳng d3 : y − 1 =0 một góc 450 có phương trình:
0 hoặc ∆ : x − y − 1 =0 .
A. x + (1 − 2) y = B. ∆ : x + 2 y =
0 hoặc ∆ : x − 4 y =
0.
C. ∆ : x − y =0 hoặc ∆ : x + y − 2 =0. D. ∆ : 2 x + 1 =0 hoặc y + 5 =0. .
Lời giải
d1 : 2 x + y − 3 =0 x = 1
 ⇔ → d1 = ∩ d 2 A (1;1) ∈ ∆.
d 2 : x − 2=
y +1 0 = y 1
 
Ta có d3 : y − 1 = 0 → n3 = ( 0;1) , gọi n∆ = ( a; b ) , ϕ = ( ∆; d3 ) . Khi đó
1 b a = b → a = b = 1 → ∆ : x + y − 2 = 0
= cos ϕ = ⇔ a 2 + b 2 = 2b 2 ⇔  .
2 a 2 + b2 . 0 + 1  a = −b → a = 1, b = −1 → ∆ : x − y = 0
Chọn C.
Câu 56. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , có bao nhiêu đường thẳng đi qua điểm A ( 2; 0 ) và tạo với
trục hoành một góc 45° ?
A. Có duy nhất. B. 2 .
C. Vô số. D. Không tồn tại.
Lời giải
Chọn B.
Cho đường thẳng d và một điểm A. Khi đó.
(i) Có duy nhất một đường thẳng đi qua A song song hoặc trùng hoặc vuông góc với d .
(ii) Có đúng hai đường thẳng đi qua A và tạo với d một góc 0 < α < 90.
Câu 57. Đường thẳng ∆ tạo với đường thẳng d : x + 2 y − 6 =0 một góc 450 . Tìm hệ số góc k của đường
thẳng ∆ .
1 1
A. k = hoặc k = −3. B. k = hoặc k = 3.
3 3
1 1
C. k = − hoặc k = −3. D. k = − hoặc k = 3.
3 3
Lời giải
  a
d : x + 2 y − 6 = 0 → nd = (1; 2 ) , gọi n∆ = ( a; b ) → k ∆ =− . Ta có
b
1 a + 2b
= cos 45 = ⇔ 5 ( a 2 + b 2 ) = 2a 2 + 8ab + 8b 2
2 2 2
a +b . 5
 1 1
2 
2 a=
− b → k∆ =
⇔ 3a − 8ab − 3b =0⇔ 3 3 . Chọn A.

3b → k∆ =
a = −3
Câu 58. Biết rằng có đúng hai giá trị của tham số k để đường thẳng d : y = kx tạo với đường thẳng
x một góc 600 . Tổng hai giá trị của k bằng:
∆: y =
A. −8. B. −4. C. −1. D. −1.
Lời giải

d : y = kx → nd = ( k ; −1) 1 k +1 2
  
=
→ cos=60 ⇔ k= + 1 2k 2 + 4k + 2
∆ : y =x → n∆ =(1; −1) 2 2
k + 1. 2
2 sol
= : k k1=
, k k2
⇔ k + 4k + 1 = 0  → k1 + k2 = −4.
Trang 51
Chọn B.
Câu 59. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho điểm M (1; −1) và hai đường thẳng có phương trình
( d1 ) : x=
− y − 1 0, ( d 2 ) : 2 x=
+ y − 5 0 . Gọi A là giao điểm của hai đường thẳng trên. Biết rằng có hai đường
thẳng ( d ) đi qua M cắt hai đường thẳng trên lần lượt tại hai điểm B, C sao cho ABC là tam giác có
BC = 3 AB có dạng: ax + y + b =0 và cx + y + d =0 , giá trị của T = a + b + c + d là
A. T = 5 . B. T = 6 . C. T = 2 . D. T = 0 .
Lời giải
Chọn C
Tọa độ A ( 2;1)
1 3
Gọi α là góc giữa hai đường thẳng ( d1 ) và ( d 2 ) , cos α = ⇒ sin α =
10 10
AB BC 1
Xét tam giác ABC ta có: = ⇒ sin C =
sin C sin A 10
1 3
Gọi β là góc giữa hai đường thẳng ( d ) và ( d1 ) , suy ra: sin β = ⇒ cos β = (1)
10 10

Giả sử ( d ) có vec tơ pháp tuyến là n ( a; b )
3 2a + b 3 a = b
Từ (1) ta có: cos β= ⇔ = ⇔ a 2 − 8ab + b 2= 0 ⇔ 
10 a 2 + b2 5 10  a = 7b

Với a = b một vec tơ pháp tuyến n= (1;1) ⇒ d : x + y= 0

Với a = 7b một vec tơ pháp tuyến n ( 7;1) ⇒ d : 7 x + y − 6 =0
Vậy: T =1 + 0 + 7 − 6 = 2
Dạng 3. Khoảng cách
Câu 60. Khoảng cách từ điểm A (1;1) đến đường thẳng 5 x − 12 y − 6 =0 là

A. 13 . B. −13 . C. −1 . D. 1 .
Lời giải
Chọn D
Khoảng cách từ điểm A (1;1) đến đường thẳng ∆ : 5 x − 12 y − 6 =0 là
5.1 − 12.1 − 6
d ( A, ∆ )
= = 1.
52 + ( −12 )
2
Trang 52
Câu 61. Khoảng cách từ điểm M 5; 1 đến đường thẳng 3 x  2 y  13  0 là:
28 13
A. 2 13 . B. . C. 26 . D. .
13 2
Lời giải
Chọn A
3.5  2.1  13 26
Khoảng cách d    2 13 .
32  22 13
Câu 62. Khoảng cách từ điểm M (1; −1) đến đường thẳng ∆ : 3 x + y + 4 =0 là
3 10 5
A. 1 . B. . C. . D. 2 10 .
5 2
Lời giải
Chọn B
Khoảng cách từ điểm M (1; −1) đến đường thẳng ∆ : 3 x + y + 4 =0 là
3.1 − 1 + 4 6 3 10
d ( M ; ∆=) = = .
32 + 12 10 5
Câu 63. Trong mặt phẳng Oxy , khoảng cách từ điểm M ( 3; − 4 ) đến đường thẳng ∆ : 3 x − 4 y − 1 =0 .
8 24 12 24
A. . B. . C. . D. − .
5 5 5 5
Lời giải
Chọn B
3.3 − 4. ( −4 ) − 1 24
có: d ( M , ∆ )
Ta= = .
32 + ( −4 )
2 5
Câu 64. Khoảng cách từ điểm A( −3; 2) đến đường thẳng ∆ : 3 x − y + 1 =0 bằng:
11 5 10 5 11
A. 10. B. . C. . D. .
5 5 10
Lời giải
Chọn A
3.( −3) − 2 + 1 10
Ta có d ( A; ∆=
) = = 10.
3 + ( −1)
2 2
10
Câu 65. Trong mặt phẳng Oxy , khoảng cách từ gốc tọa độ O đến đường thẳng d : 4 x − 3 y + 1 =0 bằng
1
A. 3 . B. 4 . C. 1 . D. .
5
Lời giải
Chọn D
4.0 − 3.0 + 1 1
có d ( O, d )
Ta = = .
42 + 32 5
Câu 66. Một đường tròn có tâm I ( 3; − 2 ) tiếp xúc với đường thẳng ∆ : x − 5 y + 1 =0. Hỏi bán kính đường
tròn bằng bao nhiêu?
Trang 53
14 7
A. . B. . C. 26. D. 6.
26 13
Lời giải
Chọn A
3 − 5. ( −2 ) + 1 14
R d ( I , ∆=
Gọi bán kính của đường tròn là R. Khi đó: = ) = .
12 + ( −5 )
2
26
Câu 67. Trong mặt phẳng Oxy , khoảng cách từđiểm M ( 0; 4 ) đến đường
thẳng ∆ : x cosα + y sinα + 4 ( 2 − sinα ) =
0 bằng
4
A. 8. B. 4sinα . C. . D. 8 .
cosα + sinα
Lời giải
Chọn D
0. cosα + 4. sinα + 4 ( 2 − sinα )
Ta có: d ( M , ∆ )
= = 8.
cos 2 α + sin 2 α
Câu 68. Khoảng cách từ I (1; 2) đến đường thẳng  : 3 x  4 y  26  0 bằng
5
A. 3 . B. 12 . C. 5 . D. .
3
Lời giải
Chọn A
Khoảng cách từ điểm M ( x0 ; y0 ) đến đường thẳng  : ax  by  c  0 là:
ax0  by0  c
d ( M , ) 
a 2  b2
Vậy khoảng cách từ I (1; 2) đến đường thẳng  : 3 x  4 y  26  0 bằng

3.1 4.(2)  26
d ( I , )  3
32  (4) 2
Câu 69. Khoảng cách từ giao điểm của hai đường thẳng x − 3 y + 4 =0 và 2 x + 3 y − 1 =0 đến đường thẳng
∆ : 3x + y + 4 =0 bằng:
3 10 10
A. 2 10 . B. . C. . D. 2 .
5 5
Lời giải
 x − 3 y + 4 =0  x =−1 −3 + 1 + 4 2
 ⇔ → A ( −1;1) → d (=
A; ∆ ) = . Chọn C.
2 x + 3=y −1 0 = y 1 9 +1 10
Câu 70. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A (1; 2 ) , B ( 0;3) và C ( 4;0 ) . Chiều
cao của tam giác kẻ từ đỉnh A bằng:
1 1 3
A. . B. 3 . C. . D. .
5 25 5
Lời giải
 A (1; 2 ) 3 + 8 − 12 1
 → hA d ( A=
= ; BC ) = .
 B ( 0; 3) , C ( 4;0 ) → BC : 3 x + 4 y − 12 =
0 9 + 16 5
Trang 54
Chọn A.
Câu 71. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( 3; −4 ) , B (1;5 ) và C ( 3;1) . Tính
diện tích tam giác ABC .
A. 10. B. 5. C. 26. D. 2 5.
Lời giải
 A ( 3; −4 )
 A ( 3; −4 )   BC = 2 5
Cách 1:  →= BC 2 5 → 
 B (1;5 ) , C ( 3;1)  BC : 2 x + y − 7 == h d=
0  A ( A; BC ) 5

1
→ S=
ABC .2 5.= 5 5. Chọn B.
2
1   2
Cách
= 2: S ∆ABC
2
(
AB 2 . AC 2 − AB ⋅ AC . )
Câu 72. Khoảng cách từ điểm M ( 0;3) đến đường thẳng
∆ : x cos α + y sin α + 3 ( 2 − sin α ) =
0 bằng:
3
A. 6. B. 6. C. 3sin α . D. .
cos α + sin α
Lời giải
3sin α + 3 ( 2 − sin α )
d (M ; ∆) = = 6. Chọn B.
cos 2 α + sin 2 α
 x = 1 + 3t
Câu 73. Khoảng cách từ điểm M ( 2; 0 ) đến đường thẳng ∆ :  bằng:
 y= 2 + 4t
2 10 5
A. 2. B. . C. . D. .
5 5 2
Lời giải
 x = 1 + 3t 8+0+ 2
∆: → ∆ : 4 x − 3 y + 2 = 0 → d (=
M ; ∆) = 2. Chọn A.
 y= 2 + 4t 16 + 9
 x= 2 + 3t
Câu 74. Khoảng cách nhỏ nhất từ điểm M (15;1) đến một điểm bất kì thuộc đường thẳng ∆ : 
y = t
bằng:
1 16
A. 10. B. . C. . D. 5.
10 5
Lời giải
 x= 2 + 3t 15 − 3 − 2
∆: → ∆ : x − 3 y −= ∀N ∈∆
2 0  = d (M ; ∆) =
→ MN min = 10.
y = t 1+ 9
Chọn A.
Câu 75. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để khoảng cách từ điểm A ( −1; 2 ) đến đường thẳng
∆ : mx + y − m + 4 =0 bằng 2 5 .
 m = −2
1
A. m = 2. B.  . C. m = − . D. Không tồn tại m .
m = 1 2
 2
Trang 55
Lời giải
−m + 2 − m + 4
d ( A; ∆=
) = 2 5 ⇔ m − 3= 5. m 2 + 1 ⇔ 4m 2 + 6m − 4 =0
m2 + 1
 m = −2
⇔ . Chọn B.
m = 1
 2
Câu 76. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để khoảng cách từ giao điểm của hai đường thẳng
x = t
d1 :  0 đến gốc toạ độ bằng 2 .
và d 2 : x − 2 y + m =
 y= 2 − t
 m = −4  m = −4 m = 4 m = 4
A.  . B.  . C.  . D.  .
m = 2  m = −2 m = 2  m = −2
Lời giải
 x = t
d1 :  d1 : x + y − 2 = 0  x= 4 − m
  y= 2 − t → ⇔
d : x − 2 y + m = d 2 : x − 2 y + m = 0 y = m − 2
 2 0
→ M ( 4 − m; m − 2 ) =
d1 ∩ d 2 .
m = 2
Khi đó: OM = 2 ⇔ ( 4 − m ) + ( m − 2 ) = 4 ⇔ m 2 − 6m + 8 = 0 ⇔ 
2 2
. Chọn C.
m = 4
Câu 77. Đường tròn ( C ) có tâm là gốc tọa độ O ( 0;0 ) và tiếp xúc với đường thẳng ∆ : 8 x + 6 y + 100 =
0.
Bán kính R của đường tròn ( C ) bằng:
A. R = 4 . B. R = 6 . C. R = 8 . D. R = 10 .
Lời giải
100
= ( O; ∆ )
R d= = 10. Chọn D.
64 + 36
Câu 78. Đường tròn ( C ) có tâm I ( −2; −2 ) và tiếp xúc với đường thẳng ∆ : 5 x + 12 y − 10 =
0 . Bán kính R
của đường tròn ( C ) bằng:
44 24 7
A. R = . B. R = . C. R = 44 . D. R = .
13 13 13
Lời giải
−10 − 24 − 10 44
= ( I; ∆)
R d= = . Chọn A.
25 + 144 13
Câu 79. 0. Trong các điểm M ( 21; −3) , N ( 0; 4 ) , P ( −19;5 ) và

Cho đường thẳng d : 21x − 11 y − 10 =
Q (1;5 ) điểm nào gần đường thẳng d nhất?
A. M . B. N . C. P . D. Q .
Lời giải
f ( M ( 21; −3) ) = 464

 f ( N ( 0; 4 ) ) = 54
f ( x; y ) = 21x − 11 y − 10 →  . Chọn D.
f ( P ( −19;5) ) = 464

 f ( Q (1;5) ) = 44
Trang 56
0. Trong các điểm M (1; −3) , N ( 0; 4 ) , P ( −19;5 ) và Q (1;5 )
điểm nào cách xa đường thẳng d nhất?
A. M . B. N . C. P . D. Q .
Lời giải
f ( M (1; −3) ) = 38

 f ( N ( 0; 4 ) ) = 25
f ( x; y ) = 7 x + 10 y − 15 →  . Chọn C.
f ( P ( −19;5) ) = 98

 f ( Q (1;5) ) = 42
∆1 : 6 x – 8 y + 3 =0 và ∆ 2 : 3 x – 4 y – 6 =
0 bằng:
1 3 5
A. . B. . C. 2 . D. .
2 2 2
Lời giải
 A ( 2;0 ) ∈ ∆ 2 12 + 3 3
 → d ( ∆1 ; ∆ 2 ) =
d ( A; ∆1 ) = =. Chọn B.
∆ 2 || ∆1 : 6 x − 8 y + 3 =0 100 2
 x =−2 + t
Câu 82. Tính khoảng cách giữa hai đường thẳng d : 7 x + y − 3 =0 và ∆ :  .
 y= 2 − 7t
3 2 9
A. . B. 15 . C. 9 . D. .
2 50
Lời giải

 A ( −2; 2 ) ∈ ∆, n∆ = ( 7;1)
 
d : 7 x + y − 3 = 0 → nd = ( 7;1)
−14 + 2 − 3 3
( d ; ∆ ) d=
→ ∆ ↑↑ d → d= ( A; d ) = . Chọn A.
50 2
0 và d 2 : 3 x – 4 y = 0 bằng:
d1 : 6 x – 8 y − 101 =
A. 10,1 . B. 1, 01 . C. 101 . D. 101 .
Lời giải
 A ( 4;3) ∈ d 2 24 − 24 − 101 101
 → d ( d1 ; d 2 ) = == 10,1. Chọn A.
d 2 || d1 : 6 x – 8 y − 101 =
0 100 10
Câu 84. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( 2;3) và B (1; 4 ) . Đường thẳng nào sau đây
cách đều hai điểm A và B ?
A. x − y + 2 =0. B. x + 2 y =
0. C. 2 x − 2 y + 10 =
0. D. x − y + 100 =0.
Lời giải
Đường thẳng cách đều hai điểm A, B thì đường thẳng đó hoặc song song (hoặc trùng) với AB ,
hoặc đi qua trung điểm I của đoạn AB .
Trang 57
 3 7
 A ( 2;3)  I  2 ; 2 
Ta có:  →   → AB || d : x − y − 2 =0. Chọn A.
 B (1; 4 ) 
 
 AB = ( −1;1) → n =
 AB (1;1)
Câu 85. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho ba điểm A ( 0;1) , B (12;5 ) và C ( −3;0 ) . Đường thẳng
nào sau đây cách đều ba điểm A, B và C .
A. x − 3 y + 4 =0. B. − x + y + 10 =0 . C. x + y =0. D. 5 x − y + 1 =0 .
Lời giải
Dễ thấy ba điểm A, B, C thẳng hàng nên đường thẳng cách điều A, B, C khi và chỉ khi chúng
song song hoặc trùng với AB .
 
Ta có: AB = (12; 4 ) → nAB =(1; −3) → AB || d : x − 3 y + 4 =0. Chọn A.
Câu 86. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A (1;1) , B ( −2; 4 ) và đường thẳng
∆ : mx − y + 3 =0 . Tìm tất cả các giá trị của tham số m để ∆ cách đều hai điểm A, B .
m = 1  m = −1  m = −1 m = 2
A.  . B.  . C.  . D.  .
 m = −2 m = 2 m = 1  m = −2
Lời giải
  1 5
I  − ; 
Gọi I là trung điểm đoạn AB →   2 2  .


 AB = 
 ( −3;3) → nAB =
(1;1)

Khi đó: ∆ : mx − y + 3= 0 ( n∆= ( m; −1) ) cách đều A, B
I ∈ ∆  m 5
− − +3=0 m = 1
⇔ m −1 ⇔  2 2
 ⇔ . Chọn C.
 =   m = −1
1 1  m = −1
Câu 87. Đường thẳng ∆ song song với đường thẳng d : 3 x − 4 y + 1 =0 và cách d một khoảng bằng 1 có
phương trình:
A. 3 x − 4 y + 6 =0 hoặc 3 x − 4 y − 4 =0.
B. 3 x − 4 y − 6 =0 hoặc 3 x − 4 y + 4 =0.
C. 3 x − 4 y + 6 =0 hoặc 3 x − 4 y + 4 =0.
D. 3 x − 4 y − 6 =0 hoặc 3 x − 4 y − 4 =0.
Lời giải
d : 3 x − 4 y + 1 = 0 → M (1;1) ∈ d c −1 c = −4
 1 d (d; ∆
→= = ) d ( M ; ∆=) ⇔ .
∆ || d → ∆ : 3 x − 4 y + c =0 5 c = 6
Chọn A.
Câu 88. Tập hợp các điểm cách đường thẳng ∆ : 3 x − 4 y + 2 =0 một khoảng bằng 2 là hai đường thẳng có
phương trình nào sau đây?
A. 3 x − 4 y + 8 =0 hoặc 3 x − 4 y + 12 =
0.
B. 3 x − 4 y − 8 =0 hoặc 3 x − 4 y + 12 =
0.
C. 3 x − 4 y − 8 =0 hoặc 3 x − 4 y − 12 =
0.
D. 3 x − 4 y + 8 =0 hoặc 3 x − 4 y − 12 =
0.
Lời giải
Trang 58
3x − 4 y + 2 3 x − 4 y + 12 =0
d ( M ( x; y ) ; ∆ ) = 2 ⇔ = 2⇔ . Chọn B.
5 3 x − 4 y − 8 =0
Câu 89. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai đường thẳng d1 : 5 x + 3 y − 3 =0 và
d2 : 5x + 3 y + 7 =0 song song nhau. Đường thẳng vừa song song và cách đều với d1 , d 2 là:
A. 5 x + 3 y − 2 =0. B. 5 x + 3 y + 4 =0.
C. 5 x + 3 y + 2 =0. D. 5 x + 3 y − 4 =0.
Lời giải
5x + 3 y − 3 5x + 3 y + 7
d ( M (=
x; y ) ; d1 ) d ( M ( x; y ) ; d 2 ) ⇔ = ⇔ 5 x=
+ 3 y + 2 0.
34 34
Chọn C.
Câu 90. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , gọi d là đường thảng đi qua M (4; 2) và cách điểm A(1;0) khoảng
3 10
cách . Biết rằng phương trình đường thẳng d có dạng x + by + c =0 với b, c là hai số nguyên. Tính
10
b + c.
A. 4 . B. 5 . C. 1. D. 5 .
Lời giải
Chọn C.
Ta có: M (4; 2) ∈ d ⇔ 4 + 2b + c =0 ⇒ c =−4 − 2b. (1)
1+ c 3 10
d ( A, d ) = = ⇔ 10(1 + c) 2 = 9(1 + b 2 ). (2)
1 + b2 10
b = −3(tmdk )
Thay c =−4 − 2b vào PT (2) ta được PT: 31b + 120b + 81 =0 ⇔ 
2
b = − 27 (ktmdk )
 31
⇒ b =−3, c =2 ⇒ b + c =−1. .
Câu 91. Đường thẳng 12 x + 5 y =

60 tạo với hai trục toạ độ một tam giác. Tổng độ dài các đường cao của
tam giác đó là
60 281 360
A. . B. . C. . D. 20 .
13 13 17
Lời giải
Chọn B.
Gọi A , B lần lượt là giao điểm của đường thẳng đã cho với Ox , Oy .
x y
Ta có 12 x + 5 y =
60 ⇔ + = 0 . Do đó A ( 5;0 ) , B ( 0;12 ) .
5 12
12.0 + 5.0 − 60 60
Gọi H là hình chiếu của O lên AB . Khi= ( O ; AB )
đó: OH d= = .
122 + 52 13
Tam giác OAB là tam giác vuông tại O nên tổng độ dài các đường cao là
60 281
OA + OB + OH =5 + 12 + = .
13 13
Dạng 4. Một số bài toán liên quan đến diện tích

Câu 92. Đường thẳng ∆ :5 x + 3 y =
15 tạo với các trục tọa độ một tam giác có diện tích bằng bao nhiêu?
A. 7,5 . B. 5 . C. 15 . D. 3 .
Trang 59
Lời giải
Chọn A
15 cắt các trục tọa độ tại các điểm A ( 3; 0 ) , B ( 0;5 ) .

Đường thẳng ∆ :5 x + 3 y =
1 15
Ta có OA = 3 , OB = 5 . Khi đó SOAB
= = = 7,5 .
OA.OB
2 2
Câu 93. Cho hai đường thẳng d1 : y = mx − 4; d 2 : −mx − 4 . Gọi S là tập hợp các giá trị nguyên dương của
m để tam giác tạo thành bởi d1 , d 2 và trục hoành có diện tích lớn hơn 8 . Số phần tử của tập S là
A. 1 . B. 3 . C. 2 . D. 4 .
Lời giải
Chọn A
d1 :=
y mx − 4 , d 2 : y =
−mx − 4 .
d1 , d 2 cắt nhau cùng cắt trục hoành khi m ≠ 0 .
4   4 
Gọi A  ;0  , B  − ;0  lần lượt là giao điểm của d1 , d 2 và trục hoành.
m   m 
Phương trình hoành độ giao điểm của d1 , d 2 : mx − 4 =−mx − 4 ⇔ x = 0.
Gọi C là giao điểm của d1 và d 2 thì C ( 0; −4 ) .
1 8
S ABC = d ( C , Ox ) . AB , có d ( C , Ox
= ) y=
C 4 , AB = x A − xB = .
2 m
1 8 16
⇒ S ABC = .4. = .
2 m m
16
Có S ABC > 8 ⇔ > 8 ⇔ m < 2 , m ∈ * ⇔ m =
1 . Vậy S = {1} .
m
y ax + b. Biết đường thẳng d đi qua điểm I (1;3) và tạo với

Câu 94. Tìm phương trình đường thẳng d : =
hai tia Ox, Oy một tam giác có diện tích bằng 6?
( )
A. y =9 + 72 x − 72 − 6 . (
B. y =9 − 72 x + 72 − 6 . )
C. =
y 3x + 6 . D. y =−3 x + 6.
Lời giải.
Chọn D
Vì đường thẳng d đi qua điểm I (1;3) nên ta có: 3= a + b (1) .
 b 
y ax + b cắt trục Ox, Oy lần lượt là A  − ;0  , B ( 0; b ) , ( a ≠ 0 ) .
Đường thẳng d : =
 a 
1 1 b 1 b2
Theo giả thiết S ∆=
OAB OA.=
OB =.b = 6 ( 2).
2 2 a 2 a
Từ phương trình (1) ⇔ a =3 − b thay vào phương trình
b2 b 2 =12 ( 3 − b ) , ( b < 3)
( 2) : = 12 ⇔ b 2 = 12 3 − b ⇔  2
3−b b = −12 ( 3 − b ) , ( b > 3)
 b =−6 + 6 2
b 2 + 12b − 36
= 0, ( b < 3)
 ( b < 3)
⇔ 2 ⇔  b =−6 − 6 2
b − 12b + 36= 0, ( b > 3)

= b 6 ( b > 3)
Trang 60
Với b = 6 ta được a = −3.
Vậy phương trình d : y =−3 x + 6.
b =−6 + 6 2
Ghi chú: Với  thì nhìn vào 4 đáp án không có nên ta không cần tìm nữa.
b =−6 − 6 2
Câu 95. Trong mặt phẳng Oxy , cho điểm M ( 2;1) . Đường thẳng d đi qua M , cắt các tia Ox , Oy lần lượt
tại A và B ( A, B khác O ) sao cho tam giác OAB có diện tích nhỏ nhất. Phương trình đường thẳng d là.
A. 2 x − y − 3 =0. B. x − 2 y =
0. C. x + 2 y − 4 =0. D. x − y − 1 =0.
Lời giải
Chọn C
Gọi đường thẳng d cắt tia Ox , Oy lần lượt tại A ( a;0 ) và B ( 0; b ) ; a, b > 0
x y
⇒ (d ) : + =1
a b
2 1
Vì ( d ) qua M ( 2;1) ⇒ + =1
a b
2
⇒1≥ 2 ⇒ ab ≥ 8
ab
1 1
là S
Ta có diện tích tam giác vuông OAB tại O = .OA=
.OB .a.b ≥ 4
2 2
2 1
Diện tích tam giác vuông OAB đạt giá trị nhỏ nhất S = 4 ⇔ = ⇔ a = 2b
a b
2 1
⇒ + =1 ⇒ b = 2, a = 4
2b b
x y
⇒ ( d ) : + =1 ⇔ x + 2 y − 4 = 0 .
4 2
x y
Câu 96. Đường thẳng d : + = 1 , ( a ≠ 0; b ≠ 0 ) đi qua M ( −1;6 ) tạo với tia Ox, Oy một tam giác có
a b
diện tích bằng 4. Tính S= a + 2b.
−5 + 7 5 38
A. S = . B. S = − . C. S = 10 . D. S = 6 .
3 3
Lời giải
Chọn C
−1 6
d đi qua M ( −1;6 ) ⇔ + = 1 (1).
a b
Đường thẳng cắt tia Ox tại A(a;0), a > 0 ⇒ OA =a.
Đường thẳng cắt tia Oy tại B(0; b), b > 0 ⇒ OB =b.
1 1
∆OAB vuông tại O nên có diện tích là OA.OB = ab.
2 2
1
Theo đề ab =4 ⇔ ab =8 (2).
2
Từ (1) , ( 2 ) suy ra: a = 2; b = 4 ⇒ S = a + 2b =10 .
Trang 61
Dạng 5. Xác định điểm

0 . Trong các điểm sau đây, điểm nào không thuộc đường
thẳng d
A. M 1 ( 5; 0 ) . B. M 4 ( −5; 6 ) . C. M 2 ( 0;3) . D. M 3 ( 5;3) .
Lời giải
Chọn D
Thay tọa độ các điểm vào phương trình đường thẳng d , ta có M 1 , M 4 , M 2 ∈ d và M 3 ∉ d .
Câu 98. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( 4;3) , B ( 2;7 ) , C ( −3; −8 ) .
Tọa độ chân đường cao kẻ từ đỉnh A xuống cạnh BC là:
A. ( −1; 4 ) . B. (1; −4 ) . C. (1; 4 ) . D. ( 4;1) .
Lời giải
Chọn C
x +3 y +8
Phương trình đường thẳng đi qua hai điểm B và C có dạng: = ⇔ 3 x − y + 1 =0 .
2+3 7+8
Đường thẳng đi qua A và vuông góc với BC có phương trình:
1( x − 4 ) + 3 ( y − 3 ) =
0 ⇔ x + 3 y − 13 =0
Tọa độ chân đường cao kẻ từ đỉnh A xuống cạnh BC là nghiệm của hệ phương trình:
3 x − y + 1 = 0 x = 1
 ⇔ .
 x + 3 y − 13 = 0 y = 4
Câu 99. Cho đường thẳng d : − 3 x + y − 5 =0 và điểm M ( −2;1) . Tọa độ hình chiếu vuông góc của M trên
d là
7 4  7 4  7 4  5 4
A.  ; −  . B.  − ;  . C.  − ; −  . D.  − ;  .
5 5  5 5  5 5  7 5
Lời giải
Chọn B
Gọi ∆ là đường thẳng đi qua M và vuông góc với d .
Ta có phương trình của ∆ là: x + 3 y − 1 =0
Tọa độ hình chiếu vuông góc của M trên d là nghiệm của hệ phương trình:
 7
 x= −
 −3 x + y − 5 =0  5
 ⇔ .
 x + 3 y − 1 =0 y = 4
 5
Câu 100. Tọa độ hình chiếu vuông góc của điểm M (1; 2 ) lên đường thẳng ∆ : x − y =0 là
3 3  3 3
A.  ;  . B. (1;1) . C. ( 2; 2 ) . D.  − ; −  .
2 2  2 2
Lời giải
Chọn A
Trang 1
 
Đường thẳng ∆ có 1 VTPT là =
n (1; −1) nên ∆ có 1 VTCP là u = (1;1)
Gọi H là hình chiếu vuông góc của M (1; 2 ) lên đường thẳng ∆ , tọa độ H ( t ; t )
    3 3 3
Vì MH ⊥ ∆ ⇒ MH ⊥ u ⇒ MH .u = 0 ⇔ t − 1 + t − 2 = 0 ⇔ t = ⇒ H ; 
2 2 2
Câu 101. Cho hai điểm A ( 3; −1) , B ( 0;3) . Tìm tọa độ điểm M thuộc Ox sao khoảng cách từ M đến đường
thẳng AB bằng 1.
7 
A. M  ;0  và M (1;0 ) .
2 
B. M ( )
13;0 .
C. M ( 4;0 ) . D. M ( 2;0 ) .
Lời giải
Chọn A
Gọi M ( x;0 ) .

Ta có AB = ( −3; 4 )
Phương trình đường thẳng AB : 4 x + 3 ( y − 3) =
0 ⇔ 4x + 3y − 9 =0.
 7
4x − 9  x=
d ( M ; AB ) = ⇔ 5 = 4x − 9 ⇔ 2
5 
 x =1
7 
Vậy M  ;0  ; M (1;0 ) .
2 
Câu 102. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A (1;1) , B ( 4; −3) và đường thẳng
d : x − 2 y − 1 =0 . Tìm điểm M thuộc d có tọa độ nguyên và thỏa mãn khoảng cách từ M đến đường thẳng
AB bằng 6 .
 27 
A. M ( 3;7 ) . B. M ( 7;3) . C. M ( −43; −27 ) . D. M  3; −  .
 11 
Lời giải
 M ∈ d : x − 2 y − 1 = 0 → M ( 2m + 1; m ) , m ∈ 
 . Khi đó
 AB : 4 x + 3 y − 7 =0
m = 3
8m + 4 + 3m − 7
6 = d ( M ; AB ) = ⇔ 11m − 3 = 30 ⇔  → M ( 7;3) . Chọn B.
5  m = 27 ( l )
 11
 x= 2 + 2t
Câu 103. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho điểm A ( 0;1) và đường thẳng d :  . Tìm điểm
 y= 3 + t
M thuộc d và cách A một khoảng bằng 5 , biết M có hoành độ âm.
 M ( −4; 4 )
 24 2 
A. M ( 4; 4 ) . B.   24 2  . C. M  − ; −  . D. M ( −4; 4 ) .
M − ;−   5 5
  5 5
 x= 2 + 2t
M ∈d : → M ( 2 + 2t ; 3 + t ) với 2 + 2t < 0 ⇔ t < −1. Khi đó
 y= 3 + t
Trang 2
t = 1 ( l )
  24 2
5 = AM ⇔ ( 2t + 2 ) + ( t + 2 )
2 2 2
= 25 ⇔ 5t + 12t − 17 = 0 ⇔ → M  − ;; −  .
t = − 17  5 5
 5
Chọn C.
Câu 104. Biết rằng có đúng hai điểm thuộc trục hoành và cách đường thẳng ∆ : 2 x − y + 5 =0 một khoảng
bằng 2 5 . Tích hoành độ của hai điểm đó bằng:
75 25 225
A. − . B. − . C. − . D. Đáp số khác.
4 4 4
Lời giải
Gọi M ( x;0 ) ∈ Ox thì hoành độ của hai điểm đó là nghiệm của phương trình:
 5
2x + 5  x= 2= x1 75
d (M
= ; ∆) 2 5 ⇔ = 2 5 ⇔  → x1 ⋅ x2 = − . Chọn A.

5  x = − 15 =
x2
4
 2
Câu 105. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( 3; −1) và B ( 0;3) . Tìm điểm M thuộc trục
hoành sao cho khoảng cách từ M đến đường thẳng AB bằng 1 .
  14    14 
 7 
M  ;0   M  3 ;0    7 
M  − ;0   M  − 3 ;0 
   
A.   2  . B.  . 
C.   2  . D.  .
 4    4 
 M (1;0 )  M  ;0   M ( −1;0 )  M  − ;0 
 3    3 
Lời giải
 7 7 
 M ( x;0 ) 4x − 9  x= 2 → M  2 ;0  Chọn A.
 =→ 1 d ( M ;=
AB ) ⇔  .
 AB : 4 x + 3 y − 9 =0 5
 x = 1 → M (1;0 )
Câu 106. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( 3;0 ) và B ( 0; −4 ) . Tìm điểm M thuộc trục
tung sao cho diện tích tam giác MAB bằng 6.
 M ( 0;0 )  M ( 0;0 )
A.  . B. M ( 0; −8 ) . C. M ( 6; 0 ) . D.  .
 M ( 0; −8 )  M ( 0;6 )
Lời giải
Ta có
 AB : 4 x − 3 y − 12 = 0
 AB 1 3 y + 12  y= 0 → M ( 0;0 )
= 5 6 S ∆MAB
→= = .5. ⇔ .
 2 5  y =−8 → M ( 0; −8 )
 3 y + 12
 (
M 0; y ) M (
→
= h d M=; AB )
5
Chọn A.
Câu 107. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai đường thẳng ∆1 : 3 x − 2 y − 6 =0 và
∆ 2 : 3x − 2 y + 3 =0 . Tìm điểm M thuộc trục hoành sao cho M cách đều hai đường thẳng đã cho.
 1 1   1 
A. M  0;  .
 2
B. M  ;0  .
2 
C. M  − ;0  .
 2 
D. M ( 2;0 .)
Lời giải
Trang 3
 M ( x;0 ) 3x − 6 3x + 3 1 1 
 → = ⇔ x = → M  ;0  . Chọn B.
d ( M ; ∆1 ) = d ( M ; ∆ 2 ) 13 13 2 2 
Câu 108. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( −2; 2 ) , B ( 4; −6 ) và đường thẳng
x = t
d : . Tìm điểm M thuộc d sao cho M cách đều hai điểm A, B.
 y = 1 + 2t
A. M ( 3;7 ) . B. M ( −3; −5 ) . C. M ( 2;5 ) . D. M ( −2; −3)
Lời giải
 x = t
M ∈ d :  → M ( t ;1 + 2t )
→ ( t + 2 ) + ( 2t − 1) =( t − 4 ) + ( 2t + 7 )
2 2 2 2
  y = 1 + 2t
 MA = MB

⇔ 20t + 60 =0 ⇔ t =−3 → M ( −3; −5 ) . Chọn B.
Câu 109. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A ( −1; 2 ) , B ( −3; 2 ) và đường thẳng
d : 2x − y + 3 =0 . Tìm điểm C thuộc d sao cho tam giác ABC cân tại C.
 3 
A. C ( −2; −1) . B. C  − ;0  . C. C ( −1;1) . D. C ( 0;3)
 2 
Lời giải
 M ∈ d : 2 x − y + 3 = 0 → M ( m; 2m + 3)
→ ( m + 1) + ( 2m + 1) =( m + 3) + ( 2m + 1)
2 2 2 2

 MA = MB
⇔ m =−2 → M ( −2; −1) . Chọn A.
Câu 110. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm A (1; 2 ) , B ( 0;3) và đường thẳng d : y = 2 .
Tìm điểm C thuộc d sao cho tam giác ABC cân tại B.
C (1; 2 )
A. C (1; 2 ) . B. C ( 4; 2 ) . C.  . D. C ( −1; 2 ) .
C ( −1; 2 )
Lời giải
C ∈ d : y= 2 → C ( c; 2 ) C (1; 2 )
 → 2 = c 2 + 1 ⇔ c =±1 →  . Chọn C.
 BA = BC C ( −1; 2 )
Câu 111. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, giả sử điểm A(a; b) thuộc đường thẳng d : x − y − 3 =0 và
cách ∆ : 2 x − y + 1 =0 một khoảng bằng 5. Tính P = ab biết a > 0.
A. 4. B. −2 C. 2. D. −4.
Lời giải
Chọn B
Do A(a; b) thuộc đường thẳng d : x − y − 3 =0 nên a − b − 3 = 0 ⇔ b = a − 3 ⇒ A ( a; a − 3) .
Khoảng cách từ điểm A ( a; a − 3) đến đường thẳng ∆ : 2 x − y + 1 =0 là
2a − ( a − 3 ) + 1 a+4
d ( a, ∆ )
= = .
22 + 12 5
a+4 =a+4 5 = a 1
Theo đề bài d ( a, ∆ ) = 5 ⇔ 5 ⇔ a+4 =
= 5⇔ ⇔ .
5  a + 4 =−5  a =−9
1 ⇒ A (1; −2 ) . Vậy P =
Theo đề bài điểm A(a; b) có hoành độ dương nên a = 1( −2 ) =
ab = −2 .
Trang 4
 x= 3 + t
Câu 112. Trong mặt phẳng Oxy , cho biết điểm M ( a; b ) ( a > 0 ) thuộc đường thẳng d :  và cách
 y= 2 + t
đường thẳng ∆ : 2 x − y − 3 =0 một khoảng 2 5 . Khi đó a + b là.
A. 21 . B. 23 . C. 22 D. 20 .
Lời giải
Chọn B
Vì M ( a; b )∈ d ⇒ M (3 + t ; 2 + t ) .
Lại có M cách đường thẳng ∆ : 2x − y − 3 =0 một khoảng 2 5 suy ra
2(3 + t ) − (2 + t ) − 3 t = 9  M (12;11)
= 2 5 ⇔ t + 1 = 10 ⇔  ⇒ .
5 t =−11  M (−8; −9)
Vì a > 0 nên điểm M (−8; −9) không thỏa mãn.
Vậy: M (12;11) ⇒ a + b =23 .
 x= 3 − t
Câu 113. Điểm A ( a; b ) thuộc đường thẳng d :  và cách đường thẳng ∆ : 2 x − y − 3 =0 một
 y= 2 − t
khoảng bằng 2 5 và a < 0 . Tính P = a.b .
A. P = −72 . B. P = 72 . C. P = 132 . D. P = −132 .
Lời giải
Chọn B
a= 3 − t
A ( a; b ) ∈ d ⇒  .
b= 2 − t
Giả thiết: a < 0 ⇔ 3 − t < 0 ⇔ t > 3 .
2 (3 − t ) − ( 2 − t ) − 3 t = 11
Ta có d ( A; d=
) 2 5⇔ = 2 5 ⇔ 1−=
t 10 ⇔  .
22 + ( −1)
2
t = −9
a = −8
Vì t > 3 nên chọn t = 11 . Khi đó  72 . Do đó chọn đáp án
⇒P= B.
b = −9
Câu 114. Trong mặt phẳng tọa độ O xy , cho điểm I (1; 2 ) và đường thẳng ( d ) : 2 x + y − 5 =0 . Biết rằng có
hai điểm M 1 , M 2 thuộc (d) sao cho IM
= 1 IM
= 2 10 . Tổng các hoành độ của M 1 và M 2 là
7 14
A. . B. . C. 2. D. 5.
5 5
Lời giải
Chọn B

M 1 ∈ ( d ) : 2 x + y − 5 = 0 ⇒ M 1 ( m;5 − 2m ) ⇒ IM 1 ( m − 1;3 − 2m ) .
m = 0
( m − 1) + ( 3 − 2m ) = 10 ⇔ 5m − 14m + 10 = 10 ⇔ 
2 2 2
IM 1 = 10 ⇒ .
 m = 14
 5
14 3 
⇒ có 2 điểm thỏa mãn yêu cầu bài toán là M 1 ( 0;5 ) ; M 2  ;−  .
 5 5
14 14
Tổng các hoành độ của M 1 và M 2 là: 0 + =.
5 5
Trang 5
Câu 115. Trong hệ tọa độ Oxy cho A (1;1) , B ( 4; −3) . Gọi C ( a; b ) thuộc đường thẳng d : x − 2 y − 1 =0 sao
cho khoảng cách từ C đến đường thẳng AB bằng 6. Biết rằng C có hoành độ nguyên, tính a + b ?
A. a + b = 10 . B. a + b =7. C. a + b =4. D. a + b =−4
Lời giải
Chọn A

Ta có AB= ( 3; −4 ) .
⇒ phương trình tổng quát của đường thẳng AB có dạng 4 x + 3 y + m =
0.
Vì A (1;1) ∈ AB nên 4.1 + 3.1 + m =0 ⇔ m =−7 ⇒ AB : 4 x + 3 y − 7 =0 .
Vì C ( a; b ) ∈ d : x − 2 y − 1 = 0 ⇒ a − 2b − 1 = 0 ⇒ a = 2b + 1 .
4a + 3b − 7
Theo đề ra d ( C ; AB ) = 6 ⇔ = 6 ⇔ 4a + 3b − 7 = 30 .
42 + 32
Thay a 2b + 1
= vào ta được:
b = 3
11b − 3 =30
4 ( 2b + 1) + 3b − 7 = 30 ⇔ 11b − 3 = 30 ⇔  ⇔ .
11b − 3 =−30 b = − 27
 11
Do C có tọa độ nguyên nên b = 3; a = 7 ⇒ a + b = 10 .
Câu 116. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho điểm hai điểm A ( −4; 2 ) , B ( 2;6 ) và điểm C nằm trên đường
x − 5 y +1
thẳng d : = sao cho CA = CB . Khi đó tọa độ điểm C là
3 −2
2 8  −1 12   1 11  2 9
A.  ;  . B.  ;  . C.  ;  . D.  ;  .
5 5  5 5 5 5  5 5
Lời giải
Chọn C
x= 5 + 3t
d có phương trình tham số là 
y =−1 − 2t
 
Gọi C ( 5 + 3t ; −1 − 2t ) ∈ d , ta có: CA = ( −9 − 3t ;3 + 2t ) , CB = ( −3 − 3t ;7 + 2t )
CB 2 ⇔ ( 9 + 3t ) + ( 3 + 2t ) =( 3 + 3t ) + ( 7 + 2t )
2 2 2 2
CA =CB ⇔ CA2 =
−8
⇔ 20t =−32 ⇔ t =
5
 1 11 
Suy ra: C  ; 
5 5 
Câu 117. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho A ( −3;5 ) , B (1;3) và đường thẳng d :2 x − y − 1 =0 ,
IA
đường thẳng AB cắt d tại I . Tính tỉ số .
IB
A. 6. B. 2. C. 4. D. 1.
Lời giải
Chọn A
 
Véc tơ chỉ phương của AB là: AB= ( 4; −2 ) ⇒ véc tơ pháp tuyến của AB là: n = (1; 2 )
Phương trình đường thẳng AB là: ( x + 3) + 2 ( y − 5 ) = 0 ⇒ x + 2 y − 7 = 0
Trang 6
 9
 x=
2 x − y − 1 =0  5
Tọa độ điểm I là nghiệm của hệ phương trình:  ⇔
x + 2 y − 7 =0  y = 13
 5
 9 13 
⇒ I  ; .
5 5 
2 2
 9   13 
( xI − x A ) + ( y I − y A )
2 2  + 3 +  − 5
IA 5   5 
Vậy tỉ số
= = = 6.
IB ( xI − xB ) + ( y I − y B )
2 2 2
 9   13 
2
 − 1 +  − 3 
5   5 
Câu 118. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai điểm B ( −2;3) và C ( 3; −2 ) . Điểm I ( a; b ) thuộc
 2  3 
BC sao cho với mọi điểm M không nằm trên đường thẳng BC thì= MI MB + MC . Tính S= a 2 + b 2 .
5 5
A. 1 . B. 0 . C. 5 . D. 4 .
Lời giải
Chọn A
 2 3
 2  3  a − x = 5 ( −2 − x ) + 5 ( 3 − x ) a = 1
Gọi M ( x; y ) . Khi đó:=
MI MB + MC ⇔  ⇔ .
5 5 b − = 2 3 b = 0

y ( 3 − y ) + ( −2 − y )
5 5
Nên I (1;0 ) . Vậy S = a 2 + b 2 = 1 .
Dạng 6. Bài toán liên quan quan đến tam giác
Câu 119. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A (1; 2 ) , B ( 3;1) , C ( 5; 4 ) . Phương trình nào
A. 2 x + 3 y − 8 =0. B. 2 x + 3 y + 8 =0. C. 3 x − 2 y + 1 =0. D. 2 x + 3 y − 2 =0.
Lời giải
Chọn A

Gọi AH là đường cao kẻ từ A của ∆ABC . Ta có: AH ⊥ BC ⇒ vtpt AH là BC = ( 2;3) .
Phương trình AH :2 ( x − 1) + 3 ( y − 2 ) = 0 ⇔ 2 x + 3 y − 8 = 0. .
Câu 120. Cho ∆ABC có A ( 2; −1) , B ( 4;5 ) , C ( −3; 2 ) . Đường cao AH của ∆ABC có phương trình là
A. 7 x + 3 y − 11 =
0. B. −3 x + 7 y + 13 =
0 . C. 3x + 7 y + 17 =
0. D. 7 x + 3 y + 10 =
0.
Lời giải

Đường cao AH đi qua điểm A ( 2; −1) và có VTPT là BC =( −7; −3) .
Vậy phương trình AH là −7 ( x − 2 ) − 3 ( y + 1) = 0 ⇔ 7 x + 3 y − 11 = 0 .
Câu 121. Trên mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A (1;2 ) , B ( 3;1) , C ( 5;4 ) . Phương trình nào
A. 2 x + 3 y − 8 =0. B. 2 x + 3 y + 8 =0.
C. 3 x − 2 y + 1 =0 . D. 2 x + 3 y − 2 =0.
Lời giải
Trang 7
Chọn A.

Ta có: BC = ( 2;3)

Đường cao kẻ từ A của tam giác ABC nhận BC = ( 2;3) làm vectơ pháp tuyến và đi qua điểm
A nên có phương trình: 2 ( x − 1) + 3 ( y − 2 ) = 0 ⇔ 2 x + 3 y − 8 = 0 .
Câu 122. Trong mặt phẳng cho tam giác ABC cân tại C có B ( 2; − 1) , A ( 4;3) . Phương trình đường cao
CH là
A. x − 2 y − 1 =0 . B. x − 2 y + 1 =0. C. 2 x + y − 2 =0. D. x + 2 y − 5 =0.
Lời giải
Chọn D
Tam giác ABC cân tại C nên H là trung điểm của AB và CH ⊥ AB .

Có H ( 3;1) và AB =−( 2; − 4 ) =−2 (1; 2 ) .
Vậy phương trình đường cao CH là 1( x − 3) + 2 ( y − 1) =
0 ⇔ x + 2y −5 =0.
Câu 123. Cho ∆ABC có A ( 2; − 1) , B ( 4;5 ) , C ( −3; 2 ) . Phương trình tổng quát của đường cao BH là
A. 3 x + 5 y − 37 =
0. B. 5 x − 3 y − 5 =0. C. 3 x − 5 y − 13 =
0. D. 3 x + 5 y − 20 =
0.
Lời giải
Chọn B
 
Do BH ⊥ AC ⇒ Chọn VTPT của BH là nBH= CA= ( 5; − 3) .
Phương trình tổng quát của BH : 5 ( x − 4 ) − 3 ( y − 5 ) = 0 ⇔ 5 x − 3 y − 5 = 0.
Câu 124. Cho tam giác ABC có A (1;1) , B(0; −2), C ( 4; 2 ) . Lập phương trình đường trung tuyến của tam
giác ABC kẻ từ A.
A. x + y − 2 =0. B. 2 x + y − 3 =0. C. x + 2 y − 3 =0. D. x − y =0.
Lời giải
Gọi M là trung điểm của BC. Ta cần viết phương trình đường thẳng AM.
Ta có :
 B ( 0; −2 )   
 → M ( 2;0 ) → u AM = (1; −1) → nAM = (1;1) → AM : x + y − 2 = 0. Chọn A.
=
C ( 4; 2 )
AM
phương trình đường cao của tam giác ABC kẻ từ A.
A. 7 x + 3 y − 11 =
0. B. −3 x + 7 y + 13 =
0.
C. 3 x + 7 y + 1 =0. D. 7 x + 3 y + 13 =
0.
Lời giải
Gọi hA là đường cao kẻ từ A của tam giác ABC. Ta có
 A ( 2; −1) ∈ hA
   0. Chọn A.
→ hA : 7 x + 3 y − 11 =
h
 A ⊥ BC → n hA = BC =( −7; −3 ) = − ( 7; 3 )
phương trình đường cao của tam giác ABC kẻ từ B.
A. 3 x − 5 y − 13 =
0. B. 3 x + 5 y − 20 =
0.
C. 3 x + 5 y − 37 =
0. D. 5 x − 3 y − 5 =0.
Trang 8
Lời giải
Gọi hB là đường cao kẻ từ B của tam giác ABC. Ta có
 B ( 4;5 ) ∈ hB
   → hB : 5 x − 3 y − 5 =0. Chọn D.
h
 B ⊥ AC → nhB =A C (
= −5;3 ) =
− ( 5; −3 )
phương trình đường cao của tam giác ABC kẻ từ C.
A. x + y − 1 =0. B. x + 3 y − 3 =0. C. 3 x + y + 11 =0. D. 3 x − y + 11 =0.
Lời giải
Gọi hC là đường cao kẻ từ C của tam giác ABC. Ta có
C ( −3; 2 ) ∈ hC
   → hC : x + 3 y − 3 =0. Chọn B.
h
 C ⊥ AB → n hC AB
= (
= 2; 6 ) 2
= (1;3 )
Câu 128. Cho tam giác ABC với A (1;1) , B ( 0; − 2 ) , C ( 4; 2 ) . Phương trình tổng quát của đường trung
tuyến đi qua điểm B của tam giác ABC là
A. 7 x + 7 y + 14 =
0. B. 5 x − 3 y + 1 =0. C. 3 x + y − 2 =0. D. −7 x + 5 y + 10 =
0.
Lời giải
Chọn D
5 3   5 7 
Gọi M là trung điểm của cạnh AC ⇒ M  ;  ⇒ BM =  ; .
2 2 2 2

Đường trung tuyến BM nhận n = ( −7;5 ) làm một véctơ pháp tuyến. Vậy phương trình tổng quát
của đường trung tuyến qua điểm B của tam giác ABC là:
−7 x + 5( y + 2) =0 ⇔ −7 x + 5 y + 10 =0 .
Câu 129. Trong hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( 2;3) , B (1;0 ) , C ( −1; −2 ) . Phương trình đường
trung tuyến kẻ từ đỉnh A của tam giác ABC là:
A. 2 x − y − 1 =0 . B. x − 2 y + 4 =0. C. x + 2 y − 8 =0. D. 2 x + y − 7 =0.
Lời giải
Chọn A
Gọi I là trung điểm của BC ⇒ I ( 0; −1)
 
Ta có AI =( −2; −4 ) ⇒ n =( 2; −1) là vectơ pháp tuyến của đường thẳng AI .
Phương trình đường thẳng AI là: 2 ( x − 2 ) − ( y − 3) =0 ⇔ 2 x − y − 1 =0
Câu 130. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A (1; 4 ) , B ( 3; 2 ) và C ( 7;3) . Viết
phương trình tham số của đường trung tuyến CM của tam giác.
x = 7  x= 3 − 5t  x= 7 + t x = 2
A.  . B.  . C.  . D.  .
 y= 3 + 5t  y = −7 y = 3  y= 3 − t
Lời giải
 A (1; 4 )   x= 7 + t
 → M ( 2;3) → MC = ( 5;0 ) =
5 (1;0 ) → CM :  ( t ∈  ) . Chọn C.
 B ( 3; 2 ) y = 3
Câu 131. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( 2; 4 ) , B ( 5;0 ) và C ( 2;1) . Trung
tuyến BM của tam giác đi qua điểm N có hoành độ bằng 20 thì tung độ bằng:
Trang 9
25 27
A. −12. B. − . C. −13. D. − .
2 2
Lời giải
 A ( 2; 4 )  5    5 1  x= 5 + 6t
 → M  2;  →
 = MB  3;=
−  ( 6; −5) 
→ MB :  .
C ( 2;1)  2  2 2  y = −5t
 5
t=
20= 5 + 6t  2
Ta có: N ( 20; yN ) ∈ BM 
→ ⇔ → Chọn B.

 yN = −5t y = − 25
 N 2
Câu 132. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có M ( 2;0 ) là trung điểm của cạnh AB .
Đường trung tuyến và đường cao qua đỉnh A lần lượt có phương trình là 7 x − 2 y − 3 =0 và 6 x − y − 4 =0.
Phương trình đường thẳng AC là
A. 3 x − 4 y − 5 =0. B. 3 x + 4 y + 5 =0. C. 3 x − 4 y + 5 =0. D. 3 x + 4 y − 5 =0.
Lời giải
Chọn C
A
B C
E D
+) Gọi AH và AD lần lượt là các đường cao và trung tuyến kẻ từ A của tam giác ABC .
7 x − 2 y=
−3 0 = x 1
+) Tọa độ A là nghiệm của hệ  ⇒ ⇒ A (1; 2 ) .
6 x −=y−4 0 = y 2
 xB = 2 xM − x A = 3
+) M là trung điểm của AB nên  ⇒ B ( 3; −2 ) .
y
 B =2 y M − y A =− 2
+) Đường thẳng BC đi qua B ( 3; −2 ) và vuông góc với đường thẳng AH : 6 x − y − 4 =0 nên có
phương trình x – 3 + 6 ( y + 2 ) = 0 ⇔ x + 6 y + 9 = 0 .
+) D là giao điểm của BC và AN nên tọa độ D là nghiệm của hệ
x = 0
7 x − 2 y − 3 =0   3
 ⇒ 3 ⇒ D  0; −  mà D là trung điểm của BC suy ra C ( −3; −1)
x + 6 y + 9 = 0  y = − 2  2
+) Đường thẳng AC đi qua A (1; 2 ) và C ( −3; −1) có phương trình là 3 x − 4 y + 5 =0.
Câu 133. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có phương trình cạnh AB là
x− y−2=0, phương trình cạnh AC là x + 2 y − 5 =0 . Biết trọng tâm của tam giác là điểm G ( 3; 2 ) và
phương trình đường thẳng BC có dạng x + my + n =0. Tìm m + n.
A. 3 . B. 2 . C. 5 . D. 4 .
Lời giải
Chọn A
 x −= y−2 0 =x 3
Tọa độ điểm A là nghiệm của hệ  ⇔ nên A ( 3;1)
 x + 2=
y −5 0 =
y 1
Trang 10
Gọi B ( b; b − 2 ) và C ( 5 − 2c; c ) , G là trọng tâm tam giác ABC nên b, c là nghiệm của hệ
5 − 2c + =
b+3 9 = b 5
 ⇔ .
2 +1 6 =
 c + b −= c 2

Vậy B (5;3); C (1; 2) ⇒ BC =( −4; −1) chọn một véctơ pháp tuyến của đường thẳng BC là

nBC= (1; −4 ) suy ra phương trình đường thẳng BC :1( x − 1) − 4 ( y − 2 ) = 0 ⇔ BC : x − 4 y + 7 = 0.
7 
Câu 134. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A  ;3  , B (1; 2 ) và C ( −4;3) .
4 
Phương trình đường phân giác trong của góc A là:
A. 4 x + 2 y − 13 =
0. B. 4 x − 8 y + 17 =
0. C. 4 x − 2 y − 1 =0. D. 4 x + 8 y − 31 = 0.
Lời giải
 7 
 A  4 ;3  , B (1; 2 ) → AB : 4 x − 3 y + 2 =0
  
 .
 7 
 A ;3 , C ( −4;3) → AC : y − 3 = 0
  4 
Suy ra các đường phân giác góc A là:
4x − 3y + 2 y −3  4 x + 2 y − 13 =0 → f ( x; y ) =4 x + 2 y − 13
= ⇔
5 1  4 x − 8 y + 17 =0
 f ( B (1; 2 ) ) =−5 < 0
→
 f ( C ( −4;3) ) =−23 < 0
suy ra đường phân giác trong góc A là 4 x − 8 y + 17 =
0. Chọn B.
Câu 135. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A (1;5 ) , B ( −4; −5 ) và C ( 4; −1) .
Phương trình đường phân giác ngoài của góc A là:
A. y + 5 =0. B. y − 5 =0. C. x + 1 =0. D. x − 1 =0.
Lời giải
 A (1;5 ) , B ( −4; −5 ) → AB : 2 x − y + 3 =0
 .
 A (1;5 ) , C ( 4; −1) → AC : 2 x + y − 7 =0
Suy ra các đường phân giác góc A là:
2x − y + 3 2x + y − 7  x − 1 = 0 → f ( x; y ) = x − 1  f ( B ( −4; −5 ) ) =−5 < 0
= ⇔ →
5 5 y −5 = 0  f ( C ( 4; −1) ) =3 > 0
suy ra đường phân giác trong góc A là y − 5 =0. Chọn B.
Câu 136. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho hai đường thẳng d1 : 3 x − 4 y − 3 =0 và
0 . Phương trình đường phân giác góc nhọn tạo bởi hai đường thẳng d1 và d 2 là:
d 2 :12 x + 5 y − 12 =
A. 3 x + 11 y − 3 =0. B. 11x − 3 y − 11 =
0. C. 3 x − 11 y − 3 =0. D. 11x + 3 y − 11 =
0.
Lời giải
Các đường phân giác của các góc tạo bởi
d1 : 3 x − 4 y − 3 =0 và d 2 :12 x + 5 y − 12 =
0 là:
3x − 4 y − 3 12 x + 5 y − 12 3x + 11y − 3 = 0
= ⇔ .
5 13 11x − 3 y − 11 =0
Trang 11
Gọi
= y − 3 0 → M ( −10;3) ∈ d ,
I d1 ∩ d 2 → I (1;0 ) ; d : 3 x + 11=
Gọi H là hình chiếu của M lên d1.
−30 − 12 − 3
Ta
= có: IM 130, MH
= = 9, suy ra
5
= MH 9  > 90.
 > 52 → 2 MIH
sin MIH = → MIH
IM 130
Suy ra d : 3 x + 11 y − 3 =0 là đường phân giác góc tù, suy ra đường phân giác góc nhọn là
11x − 3 y − 11 =
0 . Chọn B.
Câu 137. Cho tam giác ABC có phương trình cạnh AB : 3 x − 4 y − 9 =0 , cạnh AC : 8 x − 6 y + 1 =0 , cạnh
BC : x + y − 5 =0 . Phương trình đường phân giác trong của góc A là:
A. 14 x + 14 y − 17 =
0. B. 2 x − 2 y − 19 =
0. C. 2 x + 2 y + 19 =
0. D. 14 x − 14 y − 17 =
0.
Lời giải
Chọn D.
AB : 3 x − 4 y − 9 =0
AC : 8 x − 6 y + 1 =0
Phương trình các đường phân giác của góc A của ∆ABC là:
3x − 4 y − 9 8x − 6 y + 1  2 x + 2 y + 19 = 0 ( ∆1 )
= ± ⇔ 2 ( 3x − 4 y − 9 ) =± ( 8 x − 6 y + 1) ⇔ 
5 10 14 x − 14 y − 17 = 0 ( ∆ 2 )
29 6
Có { B
=} AB ∩ BC . Suy ra B  ;  .
 7 7
29 41
Có {C= } AC ∩ BC . Suy ra C  ;  .
 14 14 
 29 6   29 41 
Xét ( ∆1 ) : 2 x + 2 y + 19 =
0 có t B .t=
c  2. + 2 + 19   2. + 2 + 19  > 0 .
 7 7   14 14 
Suy ra B, C nằm về cùng một phía đối với ( ∆1 ) , nên ( ∆1 ) là đường phân giác ngoài của góc A .
Vậy đường phân giác trong của góc A là ( ∆ 2 ) :14 x − 14 y − 17 =
0.
Câu 138. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tam giác ABC với A (1; −2 ) , B ( 2; −3) , C ( 3;0 ) . Phương trình
đường phân giác ngoài góc A của tam giác ABC là
A. x = 1 . B. y = −2 . C. 2 x + y =0. D. 4 x + y − 2 =0.
Lời giải
Chọn A
Bài toán tổng quát:
Gọi d là phân giác ngoài góc A của tam giác ABC .
 1   1    
Đặt AE = . AB , AF = . AC và AD
= AE + AF .
AB AC
Khi đó tứ giác AEDF là hình thoi (vì AE = AF = 1 ).
(Hình bình hành có 2 cạnh kề bằng nhau).
Suy ra tia AD là tia phân giác trong góc EAF .

Do đó: AD ⊥ d . Nên AD là vectơ pháp tuyến của đường thẳng d .
Trang 12

 AB = (1; −1) , AB =2 
Áp dụng:  
= AC ( )
=2;2 , AC 2 2
⇒ AD= ( )
2;0= 2 (1;0 ) .

Xem đáp án chỉ có đáp án A có vectơ pháp tuyến là (1;0 ) .
 2
Câu 139. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tam giác ABC với đỉnh A2; 4 , trọng tâm G 2;  . Biết rằng
 3 
đỉnh B nằm trên đường thẳng d  có phương trình x  y  2  0 và đỉnh C có hình chiếu vuông góc trên
d  là điểm H 2; 4 . Giả sử B a ; b , khi đó T  a  3b bằng
A. T  4 . B. T  2 . C. T  2 . D. T  0 .
Lời giải
Chọn C
B C
M
Gọi M là trung điểm của cạnh BC . Ta có
 3
 x  2   2  2
 3   M 2
AM  AG   , suy ra M 2; 1 .
2  3  2 
 yM  4    4
 23 

HM  0;3 suy ra HM không vuông góc với d  nên B không trùng với H .
B a ; b  d   b  a  2 .
Tam giác BHC vuông tại H và CM là trung tuyến nên ta có
2 2
 a  1
MB  MH  a  2  a  1  9  a 2  a  2  0  
 a  2 l 
Suy ra B 1; 1 và T  a  3b  2 .
Câu 140. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác cân ABC có cạnh đáy BC : x − 3 y − 1 =0 , cạnh
bên AB : x − y − 5 =0 . Đường thẳng AC đi qua M ( −4;1) . Giả sử toạ độ đỉnh C m, n  .Tính T  m  n .
5 9 9
A. T = . B. T = −3 . C. T = . D. T = − .
9 5 5
Lời giải
Chọn C
Trang 13

Gọi n( a; b) với ( a2 + b2 ≠ 0) là véc tơ pháp tuyến của AC , véctơ
 
n1 (1; −3) là véc tơ pháp tuyến của đường thẳng BC , n2 (1; −1) là
véc tơ pháp tuyến của đường thẳng AB .
   
Ta có: cos B =cos C ⇔|cos( n, n1 )|=
|cos( n2 , n1 )|
   
|n, n1 | |n2 , n1 | | a − 3b| |1 + 3|
⇔   =   ⇔ =
n . n1 n2 . n1 10. a + b
2 2
10. 2
 a = −b
( )
2 2 a2 + b2 =a − 3b ⇔ 7 a2 + 6 ab − b2 =0 ⇔ 
7 a = b

+ Với a = −b chọn a =1, b =−1 ⇒ n(1; −1) loại vì AC / / AB
b 8 1
+ Với a = chọn a = 1; b = 7 ⇒ AC : x + 7 y − 3 = 0 . Điểm C = AC ∩ BC ⇒ C  ; 
7 5 5
Câu 141. Trong mặt phẳng Oxy, cho hai đường thẳng d1  :2 x  y  5  0 và d 2  : x  y  3  0 cắt nhau
tại I . Phương trình đường thẳng đi qua M 2;0 cắt d1  , d 2  tại A và B sao cho tam giác IAB cân tại
A có phương trình dạng ax  by  2  0 . Tính T  a  5b .
A. T  1 . B. T  9 . C. T  9 . D. T  11 .
Lời giải
Chọn D
 
Đường thẳng d1  , d 2  có véc tơ pháp tuyến lần lượt là n1  2; 1 , n2  1;1 .

Gọi  là đường thẳng cần tìm có véc tơ pháp tuyến là n  a; b .
Góc giữa 2 đường thẳng d1  , d 2  và  , d 2  xác định bởi:
 
n1.n2 2.11.1 1
cos d1 , d 2       .
n1 . n2 2
2  1 . 1  1
2 2 2 10
 
n.n2 a b a b
cos , d 2       .
n . n2 a 2  b 2 . 12  12 2. a 2  b 2
Vì  cắt d1  , d 2  tại A và B tạo thành tam giác IAB cân tại A nên
a b 1
cos d1 , d 2   cos , d 2     5 a  b  a 2  b2
2
2. a  b 2
10
 a  2b
2 
 5 a  b  a  b  2a  5ab  b  0  
2 2 2
1 .
2
a   b
 2
+ a  2b : chọn a  2  b  1 : phương trình đường thẳng là:
2  x  2  y  0  2 x  y  4  0  L  .
1
+ a   b : chọn a  1  b  2 : phương trình đường thẳng là:
2
Trang 14
 x  2 2 y  0  x  2 y  2  0 T / m . Do đó T  a  5b  1 52  11 .
Câu 142. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có đỉnh A ( 2;1) , B ( 2; −3) , C ( −2; −1) .
Trực tâm H của tam giác ABC có tọa độ ( a; b ) . Biểu thức =
S 3a + 2b bằng bao nhiêu?
A. 0 . B. 1 . C. 5 . D. −1 .
Lời giải
Chọn B
   
Ta có BC = ( −4; 2 ) , AC =( −4; −2 ) , AH =( a − 2; b − 1) , BH =( a − 2; b + 3) .
Vì H là trực tâm của tam giác ABC nên ta có
 
 AH ⊥ BC −4 ( a − 2 ) + 2 ( b − 1) =
0 2a= −b 3 = a 1
   ⇔  ⇔ ⇔ .
 BH ⊥ AC −4 ( a − 2 ) − 2 ( b + 3) = 0  2a + b =1 b =−1
Vậy S = 3a + 2b = 3 ×1 + 2 × ( −1) = 1 .
Câu 143. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy ,cho tam giác ABC có đỉnh A ( 2; 2 ) và trung điểm của BC
   
là I ( −1; −2 ) . Điểm M ( a; b ) thỏa mãn 2 MA + MB + MC = 0 . Tính S= a + b .
1 3 1
A. . B. . C. − . D. 1 .
2 2 2
Lời giải
Chọn A
1 
Gọi K trung điểm AI ⇒ K  ;0  .
2 
        
Ta có 2 MA + MB + MC =0 ⇔ 2 MA + 2 MI =0 ⇔ 4 MK =0 ⇔ M ≡ K
1 1
⇒ a + b = + 0 = . Chọn A
2 2
Câu 144. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có A ( 2;1) , đường cao BH có phương trình
x − 3y − 7 = 0 và trung tuyến CM có phương trình x + y + 1 = 0 . Tìm tọa độ đỉnh C ?
A. ( −1;0 ) . B. ( 4; −5 ) . C. (1; −2 ) . D. (1; 4 ) .
Lời giải
Chọn B
Điểm C thuộc đường trung tuyến CM nên gọi tọa độ điểm C ( x; − x − 1) .
 
Tọa độ AC = ( x − 2; − x − 2 ) , tọa độ vectơ chỉ phương của đường thẳng BH là u = ( 3;1) .
 
Vì AC ⊥ BH nên AC.BH = 0 ⇔ ( x − 2 ) .3 − x − 2 = 0 ⇔ x = 4 .
Vậy C ( 4; −5 ) .
Câu 145. Trong hệ trục tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có B ( −4;1) , trọng tâm G (1;1) và đường thẳng phân
giác trong góc A có phương trình d : x − y − 1 =0 . Biết điểm A ( m; n ) . Tính tích m.n .
A. m.n = 20 . B. m.n = 12 . C. m.n = −12 . D. m.n = 6 .
Lời giải
Chọn B
Trang 15
A
M
G B'
I
C
B
  7 
Gọi M là trung điểm cạnh AC , suy ra=BG 2GM ⇒ M  ;1 .
2 
Gọi điểm B ' là điểm đối xứng với B qua đường phân giác trong của góc A . Suy ra điểm B ' nằm
trên AC .
Đường thẳng BB ' qua B và vuông góc với đường thẳng d : x − y − 1 =0 nên có phương trình
BB ' : x + y + 3 =0
I BB '∩ d , suy ra tọa độ điểm I ( −1; −2 ) là trung điểm của BB ' nên tọa độ B ' ( 2; −5 )
Gọi=
  3 
Đường thẳng AC đi qua B ' ( 2; −5 ) và có véc tơ chỉ phương B ' M =  ;6  , suy ra véc tơ pháp
2 
tuyến của AC có tọa độ ( 4; −1) . Đường thẳng AC có phương trình là: 4 x − y − 13 =0
Điểm A =d ∩ AC ⇒ A(4;3) .
Vậy tích m.n = 12 .
Câu 146. Cho ∆ABC vuông tại A, điểm M thuộc cạnh AC, sao cho AB = 3 AM , đường tròn tâm I đường
4 
kính CM cắtBM tại D, đường thẳng CD có phương trình x − 3 y − 6 =0 . Biết điểm I(1;-1), điểm E  ;0 
3 
thuộc đường thẳng BC, xC ∈  . Gọi B là điểm có tọa độ (a, b). Khi đó:
A. a + b =
1. B. a + b =0. C. a + b =−1 . D. a + b =2.
Lời giải
Chọn B
A
D
M
H
I
B C
Gọi H là hình chiếu của I lên cạnh CD.

Do tứ giác ABCD nội
tiếp đường tròn nên
 =  ⇒ tan  = = AM 1
ABM = MCD ICH ABM = tan MCD tan ICH = .
AB 3
 == IH 1
⇒ sin ICH .
IC 10
2
Có IH =d ( I , CD ) = ⇒ IC =2 ⇒ IC 2 =4.
10
C ∈ CD : x − 3 y − 6 = 0 ⇒ C ( 3t + 6; t )
Mà IC 2 = 4 và xC ∈ Z ⇒ C ( 3; −1)
Trang 16
4 
Đường thẳng BC qua C ( 3; −1) và E  ;0  có phương trình là BC : 3 x + 5 y − 4 =0.
3 
I là trung điểm của MC nên M ( −1; −1) .
Đường thẳng BD qua M ( −1; −1) và vuông góc với CD có phương trình là BD : 3 x + y + 4 =0.
Có B = BC ∩ BD ⇒ B ( −2; 2 )
Câu 147. Trong hệ tọa độ Oxy, cho tam giác ABC có phương trình đường thẳng BC : x + 7 y − 13 =
0. Các
chân đường cao kẻ từ B, C lần lượt là E ( 2;5 ) , F ( 0; 4 ) . Biết tọa độ đỉnh A là A ( a; b ) . Khi đó:
A. a − b =5. B. 2a + b =6. C. a + 2b =
6. D. b − a =5
Lời giải
Chọn D
A
E
F
C
B I
Gọi I (13 − 7 n; n ) là trung điểm của BC,khi đó ta có: IE = IF

mà IE = 50n 2 − 164n + 146; IF = 50n 2 − 190n + 185
3
⇒ 50n 2 − 164n + 146 = 50n 2 − 190n + 185 ⇔ n =
2
5 3
⇒I ; 
2 2
Gọi B (13 − 7 m; m ) .Vì I là trung điểm của BC nên C ( 7 m − 8;3 − m ) .
 
⇒ BE = ( 7 m − 11;5 − m ) ; CE = (10 − 7 m; 2 + m ) .Vì BE ⊥ AC
 
nên BE.CE = 0 ⇔ m 2 − 3m + 2 = 0
m =1
⇔
m = 2
 2 11 
1 ⇒ B ( 6;1) , C ( −1; 2 ) ⇒ A  ;  .Trường hợp này không thỏa mãn các đáp án.
+ Với m =
3 3 
+ Với m =2 ⇒ B ( −1; 2 ) ; C ( 6;1) ⇒ A (1;6 ) Suy ra Chọn D
Câu 148. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có đỉnh B(12;1) , đường phân giác
1 2
trong của góc A có phương trình d : x  2 y  5  0 . G  ;  là trọng tâm tam giác ABC . Đường thẳng
 3 3 
BC qua điểm nào sau đây?
A. 1;0 . B. 2; 3 . C. 4; 4 . D. 4;3 .
Lời giải
Chọn D
Gọi D là điểm đối xứng với B qua đường thẳng d : x  2 y  5  0 suy ra D  AC .
Trang 17
Phương trình của đường thẳng BD : 2 x  y  25  0 .
Gọi H là giao điểm của d và BD suy ra tọa độ điểm H là nghiệm của hệ phương trình


 x  2 y 5  0 
 x  9
 
  H 9;7 .

2 x  y  25  0 
 y  7

Mà H là trung điểm của BD suy ra D(6;13) .
Gọi A(5  2a; a )  d .
1 2
Ta có G  ;  là trọng tâm tam giác ABC nên
 3 3 
 x A  xB  xC  3 xG 5  2a 12  xC  1  xC  2a  8
     C (2a  8;1 a )
 y A  yB  yC  3 yG a  1  yC  2  yC  1 a
 
Ta có DA  11 2a; a 13; DC  2a  14; 12  a 
  11 2a a 13

Mà 3 điểm D, A, C thẳng hàng nên DA, DC cùng phương    a  2
2a  14 12  a
Suy ra điểm C (4;3) nên đường thẳng BC đi qua điểm C (4;3) .
Câu 149. Cho tam giác ABC . Tìm tọa độ các đỉnh của tam giác biết phương trình cạnh BC : x  y  2  0 ;
hai đường cao BB ' : x  3  0 và CC ' : 2 x  3 y  6  0 ?
A. A(1; 2); B(0; 2); C (3; 1) . B. A(1; 2); B(3; 1); C (0; 2) .
C. A(1; 2); B(3; 1); C (0; 2) . D. A(2;1); B(3; 1); C (0; 2) .
Lời giải
Chọn B
A
B'
C'
B C
= x − 3 0 = x 3
B BC ∩ BB ' nên có tọa độ là nghiệm của hệ 
= ⇔ ⇒ B(3; −1) .
 x + y − 2 =0  y =−1
x=+ y−2 0 = x 0
C BC ∩ CC ' nên có tọa độ là nghiệm của hệ 
= ⇔ ⇒ C (0; 2) .
2 x − 3 =
y+6 0 =
y 2
AB qua B và vuông với CC ' có phương trình: 3 x + 2 y − 7 =0.
AC qua C và vuông với BB ' có phương trình: y = 2 .
3 x + 2 y=
−7 0 =
x 1
A AB ∩ AC nên có tọa độ là nghiệm của hệ 
= ⇔ ⇒ A(1; 2) .
=  y 2= y 2
Trang 18
Câu 150. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy , cho tam giác ABC có A ( −3; 0 ) ,B ( 3; 0 ) ,C ( 2; 6 ) . Gọi H ( a;b ) là
trực tâm của tam giác ABC . Tính 6ab
5
A. 10. B. . C. 60. D. 6.
3
Lời giải
Chọn A
A
B C

Đường thẳng AH đi qua A ( −3; 0 ) và nhận BC = ( −1; 6 ) làm véctơ pháp tuyến. Suy ra phương
trình đường thẳng AH là: x − 6 y + 3 =0.

Đường thẳng BH đi qua B ( 3; 0 ) và nhận AC = ( 5; 6 ) làm véctơ pháp tuyến. Suy ra phương
trình đường thẳng BH là: 5 x + 6 y − 15 =
0.
x − 6 y + 3 = 0  5
Ta có H = AH ∩ BH ⇔ Tọa độ H là nghiệm của hệ  ⇔ H  2;  .
5 x + 6 y − 15 =0  6
5
Do đó a = 10 .
2;b = ⇒ 6ab =
6
Câu 151. Cho tam giác ABC có A (1; −3) , B ( 0; 2 ) , C ( −2; 4 ) . Đường thẳng ∆ đi qua A và chia tam giác
ABC thành hai phần có diện tích bằng nhau. Phương trình của ∆ là
A. 2 x − y − 7 =0. B. x + y + 2 =0. C. x − 3 y − 10 =
0. D. 3 x + y =0.
Lời giải
Chọn D.
Gọi I là giao điểm của ∆ và BC .

Gọi H là hình chiếu của A trên BC .
1 1
Theo đề bài ta có: S AIB = S AIC ⇔ . AH .IB = . AH .IC ⇔ IB =
IC .
2 2
⇒ I là trung điểm của BC ⇒ I ( −1;3) .

⇒ AI = ( −2;6 ) .

Đường thẳng ∆ đi qua A và nhận vectơ n = ( 3;1) làm vectơ pháp tuyến.
Phương trình đường thẳng ∆ là 3 ( x − 1) + ( y + 3) =
0 ⇔ 3x + y =0.
Trang 19
Câu 152. Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy , cho tam giác ABC cân tại A , phương trình đường thẳng
AB, AC lần lượt là 5 x − y − 2= 0 ,x − 5 y + 14= 0 . Gọi D là trung điểm của BC , E là trung điểm của AD ,
9 8
M  ;  là hình chiếu vuông góc của D trên BE . Tính OC .
5 5
A. OC = 26 . B. OC = 10 . C. OC = 5 . D. OC = 52 .
Lời giải
Chọn D
Cách 1:
A
B D C
5 x −= y−2 0 = x 1
Ta có A = AB ∩ AC ⇒  ⇔ ⇒ A (1; 3)
 x − 5 y +=
14 0 =
y 3
Dễ chứng minh được AM ⊥ MC ⇒ Phương trình MC: 4 x − 7 y + 4 =0
4 x − 7 y=+4 0 =x 6
C = MC ∩ AC ⇒  ⇔ ⇒ C ( 6; 4 )
x − 5y = + 14 0 =
y 4
Vậy OC = 52
Chứng minh AM ⊥ MC
PP1: Dùng phương pháp véc tơ.
             
( )( )
* MA.MC = MD + DA MB + BC = MD.BC + DA.MB = 2 MD.DC + DE.MB ( )
       
* MD.DC + DE.MB = MD.BD + DE.MB
 
  MD .BD DM  
( )
⇔
* cos MD, BD =cos MDB
DM .DB DB
= ⇔ MD.BD = MD 2
 
 
 ⇔ DE.MB = ME  
( )
* cos DE , MB = −cos MED
DE.MB
−
DE
⇔ DE.MB = − MD 2
− ME.MB =
 
Do đó MA.MC = 0 nên MA ⊥ MC .
PP2:
A H
E
M
I
B D C
Vẽ hình chữ nhật ADCF (1)

Dễ thấy tứ giác AHDB là hình bình hành ( vì AH / / BD; AH = BD )
Nên BH qua trung điểm E của AD
Trang 20
=
⇒ HMD 90o (2)
Từ (1) và (2) ta có 5 điểm A, M , D, C , F cùng thuộc đường tròn đường kính AC.
Nên 
AMC =90o ⇒ AM ⊥ MC .
Cách 2:
A AB ∩ AC ⇒ A (1;3) .
Ta có: =
MB DB 2  2  
Giả sử
= DB kDE ( k > 0 ) ⇒ = = k 2
⇒ MB + k MC = 0
ME DE 2
 1 

Bai Tap Tu Luan Va Trac Nghiem Toan 10 Canh Dieu Co Dap An Va Loi Giai

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bai Tap Tu Luan Va Trac Nghiem Toan 10 Canh Dieu Co Dap An Va Loi Giai

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bài 1.

MỆNH ĐỀ TOÁN HỌC

III. Phủ định của một mệnh đề

V. Mệnh đề đảo. Hai mệnh đề tương đương

►PHẦN B. BÀI TẬP TỰ LUẬN

►PHẦN C. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

C. Bạn có đi học không? D. Đề thi môn Toán khó quá!

b) Số 32 chia hết cho 2 .

C. Số 24 chia hết cho 6. D. Bạn đã đội mũ bảo hiểm chưa?

C. P đúng và Q sai. D. P sai và Q sai.

Câu 35. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào sai?

C. 2 không phải là số nguyên tố. D. 2 là hợp số.

Câu 59. Phủ định của mệnh đề “ n > 9 ” là

C. P ( x ) = " ∀x ∈  : x + 1 ≤ 0" . D. P ( x ) = " ∃x ∈  : x + 1 ≤ 0" .

Câu 67. Mệnh đề phủ định của mệnh đề P = “ ∀x ∈  : x 2 + x − 1 > 0 ” là:

Câu 70. Phủ định của mệnh đề P ( x ) :" ∃x ∈ , x 2 + 2 x =3" là:

Câu 71. Trong các mệnh đề sau tìm mệnh đề sai?

Câu 75. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng?

C. “ ∃n ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 3”. D. “ ∀x ∈ , x 2 ≥ 9 ⇔ x ≥ ±3 ”.

Câu 77. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào sai?

C. " ∀x ∈  : x 2 − 4 x − 5 ≥ 0" . D. " ∀x ∈  : x 2 − 4 x − 5 > 0" .

Câu 81. Mệnh đề phủ định của mệnh đề P : “ ∀x ∈  : x 2 + 1 > 0 ” là

Câu 88. Tìm mệnh đề đúng?

Câu 90. Mệnh đề phủ định của P :" ∀x ∈ , x 2 > 0" là

Câu 91. Chọn mệnh đề đúng trong các mệnh đề sau.

Câu 92. Phủ định của mệnh đề P ( x ) :" ∃x ∈  :2 x − 3 x 2 =1" là:

C. " ∀x ∈ , 2 x − 3 x 2 =1" . D. " ∀x ∈ , 2 x − 3 x 2 ≥ 1" .

Câu 93. Cho mệnh đề A : “ x  R, x 2  x  2  0 ”. Mệnh đề phủ định của A là:

Câu 94. Mệnh đề phủ định P của mệnh đề P = {∀x ∈  | x 2 − 1 = 0} là

C. P = {∀x ∈  | x 2 − 1 ≥ 0} . D. P = {∃x ∈  | x 2 − 1 < 0} .

Câu 95. Mệnh đề " ∃x ∈ , x 2 =3" khẳng định rằng:

Câu 100. Mệnh đề " ∃x ∈ , x 2 =3" khẳng định rằng:

C. P : " ∀x ∈ , x 2 − x − 1 > 0" . D. P : " ∃x ∈ , x 2 − x − 1 < 0" .

Câu 106. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào sai?

Câu 108. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng?

Câu 111. Cho n là số tự nhiên,mệnh đề nào sau đây đúng?

III. Phủ định của một mệnh đề

V. Mệnh đề đảo. Hai mệnh đề tương đương

►PHẦN B. BÀI TẬP TỰ LUẬN

b. Mệnh đề sai, vì chọn x = −2 nguyên thì ( −2 ) + 2 =( −2 ) là sai.

b. Mệnh đề sai, vì mệnh đề x > −2 ⇒ x 2 < 4 sai khi x = 5 .

d. Mệnh đề sai, vì x 2 > 4 ⇒ x > 2 sai khi x = −3 .

∃n ∈ , n 2 + 1 chia hết cho 3 .

Xét n =3k + r ( k ∈ , r =0,1, 2 )

►PHẦN C. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

C. Bạn có đi học không? D. Đề thi môn Toán khó quá!

b) Số 32 chia hết cho 2 .

C. Số 24 chia hết cho 6. D. Bạn đã đội mũ bảo hiểm chưa?

Với x = 2 ta có P ( 2 ) : "2 + 1 < 22 " (Đúng).

Câu 29. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào đúng?

Ta có a chia hết cho 9 nên a = 9k . Do đó a chia hết cho 3 .

Câu 30. Hãy chọn mệnh đề toán học sai.

Vậy có 2020 số nguyên thỏa mãn yêu cầu bài toán.

Dạng 2. Mệnh đề kéo theo, mệnh đề đảo

C. P đúng và Q sai. D. P sai và Q sai.

Mệnh đề P ⇒ Q chỉ sai khi P đúng và Q sai nên chịn đáp án C

Vây (1) , ( 2 ) , ( 3) là các phát biểu đúng.

 Khi đó P ⇒ Q đúng và Q ⇒ P đúng suy ra P ⇔ Q đúng

Phương án trả lời là P ⇔ Q sai.

Dạng 4. Mệnh đề phủ định. Mệnh đề chứa kí hiệu ∀, ∃

C. 2 không phải là số nguyên tố. D. 2 là hợp số.

Phủ định của P  x  : " x  , x 2  x  3  0" là P  x  : " x  , x 2  x  3  0"

Câu 62. Mệnh đề “ x  , x 2  3 ” khằng định rằng: