VAKA 86

Dr. Tevfik ÇATAL

Dr. Malik ÇELİK

Klinik öykü ve fizik muayene

6 yaşında erkek hasta bisikletten düşme sonrası sol kolda ağrı nede-
niyle acil servise getiriliyor. Genel durumu iyi, bilinci açık olan hastanın
yapılan sistem muayeneleri normal olarak değerlendiriliyor. Sadece
dirseğinde ağrı olduğunu ifade eden hastanın yapılan fizik muayene-
sinde sol dirsekte ağrı, ekimoz, şişlik ve hareket kısıtlılığı saptanıyor.
Palpasyon ile omuz ve el bilek eklemlerinde hassasiyet bulunmuyor.
Periferik nörovasküler muayene normal olup, cilt yumuşak olarak değer-
lendiriliyor. Olası osseöz patolojileri değerlendirmek üzere üst ekstre-
mite grafileri çekiliyor.
Hastanın dirsek grafileri şekil 1-2’deki gibi olup, tanı ve tedavi planı
nasıl olmalıdır?

Şekil 2: Hastaya ait dirsek lateral grafi

Şekil 1: Hastaya ait dirsek

AP grafi

378
 Suprakondiller Humerus Kırıkları

Tanı: Suprakondiller humerus kırığı

Tedavi: Cerrahi olup hasta ivedilikle ortopedi bölümüne konsülte
edilmelidir. Eğer hasta sevk edilecek ise basit traksiyon yaparak uzun
kol atel uygulanmalıdır. Mutlaka periferik nörovasküler muayene
değerlendirilmeli, olası kompartman sendromu açısından dikkatli olun-
malıdır.
Prognoz: Pediatrik suprakondiler humerus kırıklarının prognozu has-
tanın yaşına, travmanın şiddetine ve kırığın tipine bağlıdır. Nondeplase
kırıklarda tedavi konservatif iken, deplase kırıklarda tedavi cerrahidir. 5
yaşından küçük çocuklarda remodelizasyon iyi olduğu için prognoz daha
iyidir.

Suprakondiller Humerus Kırıkları

• Suprakondiler humerus kırıkları, dirsek kırıklarının yaklaşık %60’ını
oluşturmakta olup, çocuklarda en sık görülen dirsek yaralanmaları-
dır.
• Dirsek kırıkları, pediatrik popülasyonda erişkin popülasyona göre
daha yaygındır.
• En sık 5-7 yaş arasında görülmektedir.
• Erkek ve kızlarda görülme oranları benzerdir.
• Açık el üzerine düşme en sık görülen yaralanma mekanizması olup,
nadir olarak fleksiyondaki dirsek üzerine düşme sonrası da görüle-
bilmektedir.
• Humerus suprakondiler kırıkları distal parçanın pozisyonuna göre eks-
tansiyon veya fleksiyon tip olarak sınıflandırılmaktadır. Ekstansiyon
tip kırıklar %95 oranında görülmektedir.
• Hastalar sıklıkla travma sonrası dirsekte ağrı şikâyeti ile acil servise
getirilirler.
• Klinik ve fizik muayene travmanın şiddetine bağlı olarak değişmek-
tedir. En belirgin semptom ağrı ve şişliktir. Bunun yanında eklem
hareketlerinde kısıtlılık, ekimoz ve deformite görülebilmektedir.
• Tüm hastalarda detaylı bir nörolojik muayene yapılmalı, distal nabız-
lar palpe edilmelidir. Cilt bütünlüğü kontrol edilerek olası kompart-
man sendromu açısından dikkatli olunmalıdır.

379
 VAKA 86

• Median sinirin anterior interosseöz dalı humerus kırıkları sonrası

en sık yaralanan sinirdir.
• Çocuklarda ön kol damar perfüzyonu iyi olduğu için bazı durumlar-
da nabızsız ama perfüze olan bir ekstremite görülebilmektedir.
• Tanı için genellikle direkt grafi yeterlidir. Kural olarak bir alt ve bir
üst ekstremite bölümü de görüntülenmelidir.
• Suprakondiler humerus kırıkları sonrası lateral grafide kum saati
figüründe bozulma görülmektedir (Şekil 3).
• Travma sonrası eklem içi efüzyona bağlı olarak lateral grafide görü-
len posterior yağ yastıkçığı suprakondiler humerus kırıkları için
anlamlıdır. Normal grafide posterior yağ yastıkçığı görülmez ancak
bir miktar anterior yağ yastıkçığı görülebilmektedir. Anterior yağ
yastıkçığı yelken işareti olarak da adlandırılmaktadır.
• Lateral grafide humerus anterior korteksten çizilen çizgi kapitellu-
mun orta 1/3’lük kısmından geçmelidir. Bu çizgideki bir bozulma
suprakondiler humerus kırığı ile ilişkilidir (Şekil 4).
• Pediatrik suprakondiler humerus kırıklarında modifiye Gartland sınıf-
laması kullanılmaktadır (Şekil 5).
§§ Tip I: Yer değiştirmemiş veya minimal yer değiştirmiş (<2 mm)
suprakondiler kırık
§§ Tip II: Yer değiştirmiş (<2 mm) suprakondiler kırık, posterior
korteks sağlam
§§ Tip III: Anterior ve posterior korteksin yer değiştirdiği suprakon-
diler kırık
§§ Tip IV: Çok yönlü instabilite ile tamamen deplase olmuş supra-
kondiler kırık
• Tedavi kırığın deplasman miktarına göre değişmektedir.
• Gartland tip 1 ve minimal yer değiştirmiş Gartland tip 2 kırıklarda
tedavi konservatif olup, deplase kırıklarda ise tedavi cerrahidir.
• Grafide suprakondiler humerus kırığı saptanan hastalara uzun kol
atel uygulanmalı ve tedavi planı açısından ortopedi konsültasyonu
istenmelidir.
• Nörovasküler yaralanma, kaynamama, yanlış kaynama, eklemde sert-
lik, deformite ve Volkmann’ın iskemik kontraktürü suprakondiler
humerus kırıkları sonrası görülen başlıca komplikasyonlar arasındadır.

380
 Suprakondiller Humerus Kırıkları

Şekil 3: Figüre 8 (Hourglass sign) Şekil 4: Anterior humeral çizgi

Şekil 5: Modifiye Gartland sınıflaması

381
 VAKA 86

✍✍Acilde ne yapmalıyım?
✔✔ Dirsek travması ile acile başvuran pediatrik hastalarda öncelikle mua-
yene ile hassas olan yerler belirlenmeli, daha sonra grafi ile değerlen-
dirme yapılmalıdır.
✔✔ Özellikle travma sonrası dirsekte ağrı şikâyeti ile acil servise başvu-
ran pediatrik hastalarda ilk düşünülmesi gereken tanı suprakondiler
humerus kırığıdır.
✔✔ Lateral grafide posterior fat pad görüntüsü, anterohumeral çizginin ve
kum saati figürünün bozulması suprakondiler humerus kırıklarının
tanısını koymada yardımcıdır.
✔✔ Tüm hastalarda periferik nörovasküler muayene değerlendirilmelidir.
✔✔ Dirsek ekleminde ödemi olan hastalar kompartman sendromu açısın-
dan yakın takip edilmelidir.
✔✔ Deplase yaralanmalarda acil müdahale gerekebileceği unutulmamalı-
dır.
✔✔ Atel uygulanan hastalara soğuk uygulama ve elevasyon önerilmelidir.
✔✔ Tüm fizik muayene bulguları kayıt altına alınmalıdır.

Grafi ve resimler için QR kodunu okutunuz.

Kaynaklar
1. Hope N, Varacallo M. Supracondylar Humerus Fractures. [Updated 2021 Jul 31]. In: StatPearls
[Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-. Available from: https://www.
ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560933/
2. Datir, A., Knipe, H. Supracondylar humeral fracture. Reference article, Radiopaedia.org.
(Accessed on 13 Jan 2022) https://doi.org/10.53347/rID-2130
3. Henoy PM, Islam A, Puri R. Current Management of Paediatric Supracondylar Fractures of the
Humerus. Cureus. 2020 May 15;12(5): e8137.
4. Mencio, G. A., & Swiontkowski, M. F. (2014). Green’s Skeletal Trauma in Children Elsevier Health
Sciences.

382