Samenvattingskaart: Omgaan met verlies en verdriet

Chronisch ziek zijn is een levend verlies wat niet meer over gaat (continue, blijvend).

Emoties voelen is een normaal gedrag van evenwichtige mensen. Het is een normale emotie.

Rouw maak je mee bij ziekte, onrecht, verlies van werk etc. Niet alleen bij doodgaan.
Rouw is als een vingerafdruk, geen enkel mens rouwt hetzelfde. Rouw is een duaal proces. Het is als
een slinger die zich beweegt tussen het gericht zijn op het verlies en het gericht zijn op het leven. Het
helpt om met beiden polen bezig te zijn. Ieder mens maakt zijn eigen slinger beweging. De ene mens
is daarbij meer gericht op het verlies en de ander meer gericht op het herstel.

Rouwen is de pijn van verdriet of boosheid accepteren

Rouwproces (Manu keirse): bestaat uit 4 takken:

1. Onder ogen zien van de werkelijk-> ervaren van de pijn
2. De pijn van het verlies ervaren: Werkelijkheid begint door te dringen
3. Je aanpassen aan de wereld van de beperkingen, hoe? Luist naar hun verhaal
4. Opnieuw leren genieten van het leven

Tips: Geef geen ongevraagd advies, zeg niet dat je het snapt, praat met iemand ipv over iemand, blijf
luisteren/interesse tonen, vraag wat iemand nodig heeft.

Vragen:
Als je nu naar de toekomst kijkt, wat zou je willen?
Wat vind je zo moeilijk?
Hoe voel je je daarbij?
Hoe is het voor jou om met de ziekte van parkinson/cva om te gaan? (Erkenning)
Hoe gaat het in je vrije tijd?

Aanbevelingen:
- Hersenletsel-uitleg.nl ; onderwerp rouwverwerking
- Helpen bij verlies en verdriet - Manu Keirse
- Vingerafdruk van verdriet – Manu Keirse
- Met mijn ziel onder de arm – Riet Fiddalaers – Jaspers