ทำ

ดี
ได้
ดี
ทำ
ชั่ว
ได้
ชั่ว
 (1) กระเช้าสีดา
พรายไม้กับพรายน้ำเป็นภูตจำพวกหนึ่ง ภูตนั้น
คือ อมนุษย์ มิใช่คนหรือสัตว์ ไม่มีใครเห็นตัว
แต่อาจสำแดงให้เราเห็นตัวเป็นรูปคนได้ ภูต
ที่เป็นพรายไม้หรือพรายน้ำกล่าวกันว่ามีตัวเล็ก
จิ๋วสวยงาม สามารถสำแดงให้เห็นเป็นตัวรูป
คนหรือรูปอะไรได้ต่างๆทั้งให้ดีหรือให้ร้ายแก่
มนุษย์ได้ด้วย มีนิสัยชอบเล่นสนุก ประชุมร้อง
รำทำเพลงกัน พรายไม้เป็นเพศชายอยู่ตาม
ต้นไม้ในป่า พรายน้ำเป็นเพศหญิงและเป็น
ชาวน้ำ ทั้งพรายไม้และพรายน้ำชอบคนดี ถ้า
ใครทำดีเป็นต้นว่า มีน้ำใจเมตตากรุณา ช่วย
เหลือผู้อื่น ไม่เห็นแก่ตัว ก็มาปรากฏ ให้เห็น
รูปอันน่ารักสนทนาปราศรัยเป็นที่สนิทสนม
(2) กระเช้าสีดา
วันนึงหนูน้อยขันทอง นพกุล นึกว่าพวพรายไม้
จะพากันมาเล่นขันทองเคยได้ยินว่าพวกเด็ก
เด็กหรือผู้ใหญ่ก็ตามไม่มีใครเห็นพรายไม้ได้
เลย แต่ขันทองคิดว่าถ้าตนเป็นเด็กดี มี
วัฒนธรรมตามแม่สอนคงเห็นภายไม้ได้สตรา
หนึ่ง แม่ซ้อนคันทองอยู่เสมอให้เป็นคนอารี
ต่อเพื่อนรู้จักเกรงใจผู้อื่นเช่นไม่หยิบฉวย
สิ่งของคนอื่นก่อนที่เจ้าของอนุญาตประพฤติ
ตัวเป็นคนสุภาพอยากได้อะไรเมื่อเขาให้ก็
ขอบคุณ
 (3) กระเช้าสีดา
เวลาค่ำเดือนหงายที่หนึ่งของพรายไม้สว่าง
กระจ่างแจ้ง พรายไม้ได้มาประชุมกัน ครั้นได้
เวลาเล่นสนุก นางพรายน้ำแจกกระเช้าแก่พวก
พรายไม้ตัวละใบ พรายไม้ตัวสุดท้ายได้
กระเช้าแล้ว พูดแนะขึ้นว่า ควรเล่นเก็บของใส่
กระเช้าแข่งกัน ทุกรายตกลงกันว่าเป็นกีฬาที่
แสดงความว่องไวอันสนุก ลงท้ายผู้ชนะได้
รางวัลคือจับคู่เต้นรำกับนางพรายน้ำเจ้าของ
กระเช้าผู้สวยสด
(4) กระเช้าสีดา
ขันทองออกจากบ้านเดินทางดูพลางว่าจะเห็น
ลายไม้บ้างหรือไม่เห็นแต่กระเช้าเล็กๆ
กลิ้งเกลือกอยู่กระเช้าเหล่านั้นพวกพลายไม้ที่
เล่นวิ่งเก็บของเลิกแล้วทิ้งไว้กระจัดกระจาย
ขันทองแปลกใจว่าใครเอากระเช้ามีพิษเหล่านี้
มาจากไหนและชอบใจที่เป็นใบเล็กน่าดูมาก
 (5) กระเช้าสีดา
ขณะนั้นเป็นเวลาที่เลิกกันรื่นเริงแล้ว พวก
พรายไม้พากันกลับ ส่วนพรายน้ำผู้เรียบร้อย
ยังกำลังเดินไปเก็บกระเช้า เพื่อมิให้รกที่
ขันทองยิ่งประหลาดใจมากที่เห็นกระเช้าลอย
ขึ้นมาเองทีละใบ แล้วลอยไปรวมกองอยู่แห่ง
หนึ่ง มีอาการเหมือนคนเก็บขึ้น แต่ไม่เห็นตัว
คนเห็นแต่กระเช้ายกตัวเองขึ้น ความจริงนาง
พรายน้ำก็เดินไปเก็บตามธรรมดา หากแต่
ไม่มีใครเห็นตัวได้ คงเห็นแต่กระเช้า
(6) กระเช้าสีดา
ขันทองคะเนว่าคงไม่มีอะไรที่มายกกระเช้าขึ้น
เป็นแน่ และเป็นอันนั้นคงเป็นพรายไม้ที่ตน
แลไม่เห็น นิสัยของขันทองชอบช่วยเหลือผู้อื่น
จึงเดินไปช่วยเก็บกระเช้าตามดิน แล้วนำมา
รวมกองจนหมด และนั่งดูอยู่ ให้นึกอย่างไป
เล่นบ้างแต่ก็ไม่กล้าหยิบฉวยกลัวเจ้าของจะว่า
เอา นางพรายน้ำชอบใจความอารีและความ
สุจริตของขันทองขนาดนั้นขันทองรู้สึกเหมือนมี
มือน้อยๆเอาอะไรมาป้ายที่ตาเย็นๆแล้วก็แล
เห็นตัวนางพรายน้ำสูงซัก 50 เซ็นขนาดเท่า
ตุ๊กตา ยืนยิ้มแฉ่ง อยู่ตรงหน้ารูปร่างสะสวย
หน้าตาหมดจด แต่งตัวเหมือนขันทองทุกอย่าง
 (7) กระเช้าสีดา
นางพรายน้ำเล่าว่า มีเรื่องว่าเมื่อก่อนนานมา
แล้วนางสีดาถูกทดซ้ำกันเอาตัวเหาะไปกระเช้า
ของนางสีดาหลุดลงมากลางปลากระเช้านั้นเป็น
ของวิเศษเทวดาเจ้าป่าเสียดายว่าจะหายไปเสีย
จึงช่วย ให้ออกรากงอกเป็นเฮ้าส์แล้วก็มีผลสืบ
ตลอดมาจนถึงบัดนี้เป็นที่ระลึกถึงนางสีดา
ขันทองอยากได้มากๆแต่เกรงใจเขาแลดูตา
พรางแล้วหยิบมาเพียงใบเดียวนางคายน้ำรู้ที
ยิ่งรู้สึกเอ็นดูขันทองมากขึ้นหยิบส่งให้จนเต็ม
ทั้งสองมือน้อยๆของขันทอง
(8) กระเช้าสีดา
ทันใดนั้นขันทองรู้สึกว่านางพรายน้ำยกมือมา
เช็ดตาของตนแล้วก็แลไม่เห็นนางพรายน้ำอีก
ต่อไปและกองกระเช้าก็หายแว้บไปด้วยขันทอง
หิ้วกะเช้าเต็มสองมือกลับบ้าน เมื่อขันทองกลับ
มาถึงบ้านก็เล่าเรื่องกระเช้าของนางสีดาให้แม่
ขันทองฟัง แม่ขันทองก็ไปเล่าเรื่องนี้ให้เพื่อน
บ้านฟัง แต่นั้นมาผลของเถาไม้ชนิดนี้ จึงเรียก
กันว่า “กระเช้าสีดา”