5ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ

Νόμοι του Μέντελ

Πειράματα κληρονομικότητας - Νόμοι του Μέντελ 1ος Νόμος 2ος Νόμος
Κατά το σχηματισμό Αλληλόμορφα γονίδια
O Gregor Johann Mendel (1822-1884), Αυστριακός των γαμετών, τα 2 που αφορούν
μοναχός που έζησε στην πόλη Brno της Τσεχίας, κατά τη αλληλόμορφα γονίδια διαφορετικά
διάρκεια της ζωής του μελέτησε τους μηχανισμούς κάθε χαρακτηριστικού χαρακτηριστικά και
κληρονομικότητας στο φυτό μοσχομπίζελο. Με μεθοδικό
διαχωρίζονται. Ένα βρίσκονται σε
τρόπο & συστηματική καταγραφή των αποτελεσμάτων του
Mendel μόνο αλληλόμορφο διαφορετικά ζεύγη
διατύπωσε θεωρίες και κατέληξε σε νόμους που αφορούν
από κάθε γονέα ομόλογων
την κληρονομικότητα των γενετικών χαρακτηριστικών.
μεταβιβάζεται στον χρωμοσωμάτων,
Σε μετά θάνατον τιμητική αναγνώριση για το έργο του το
οποίο έθεσε τις βάσεις της γενετικής επιστήμης, αναφέρεται απόγονο, ο οποίος θα μεταβιβάζονται στον
συχνά ως «ο πατέρας της Γενετικής». προκύψει από τυχαίο απόγονο ανεξάρτητα
συνδυασμό τους. το ένα από το άλλο.
Μεθοδολογία 1.Tεχνητή διασταύρωση αμιγών Χ 
Βασικοί Ορισμοί
(ομόζυγων) φυτών (P: πατρική γενιά) ΛΛ λλ
[Γονότυπος]: Σύνολο των αλληλόμορφων
2.Για την αποφυγή περιπτώσεων αυτογονιμοποίησης, γονιδίων που διαθέτει ένας οργανισμός.
aφαίρεση στημόνων του ενός & μεταφορά γύρης
[Φαινότυπος]: Σύνολο των χαρακτηριστικών
3.Συλλογή καρπών, φύτεμα & ανάπτυξη που «φαίνεται» να έχει ένας οργανισμός.
απογόνων (F1: 1η θυγατρική γενιά)
[Επίκτητα χαρακτηριστικά]: Χαρακτηριστικά
Τεχνητή Γονιμοποίηση
Χ 4.Νέα διασταύρωση που αποκτά ένας οργανισμός μετά τη

Λλ Λλ ατόμων F1 γενιάς γέννηση. Δε μεταβιβάζονται στους απογόνους.

5.Ανάπτυξη απογόνων (F2: 2η θυγατρική γενιά). [Κληρονομικά χαρακτηριστικά]: Εκείνα τα

Εμφάνιση σταθερής αναλογίας (π.χ. 3 μοβ: 1 άσπρο). χαρακτηριστικά που υπάρχουν στο DNA του
Ισχύουν για γονίδια με σχέση επικρατές-υπολειπόμενο οργανισμού. Μεταβιβάζονται στους απογόνους.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΙΛΛΙΑΣ – ΒΙΟΛΟΓΟΣ, M.Sc. | TED-Ed Innovative Educator Γ16.1

 5ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ
Για να προσδιορίσω εύκολα τους
Κληρονομικότητα στον άνθρωπο
πιθανούς συνδυασμούς,
16α/16γ 16α/16δ 16γ/16β 16β/16δ
κατασκευάζω & συμπληρώνω
16α 16β 16γ 16δ
Ανθρώπινα το τετράγωνο του Punnett
χρωμοσώματα 16
Γονίδια πατέρα
γονίδιο
κεριού Τετράγωνο Α α
αυτιών Αήα Αήα
Α α Α α Punnett
Τυχαία η επιλογή
46 Χρωμόσωματα 46 Χρωμόσωματα των χρωμοσωμάτων Α ΑΑ Αα
23 ζεύγη – φυλετικά ΧΥ 23 ζεύγη – φυλετικά ΧΧ
κατά τη μείωση Γονίδια
Γονότυπος: Αα – ετερόζυγος Γονότυπος: Αα – ετερόζυγος
Φαινότυπος: Υγρό κερί Φαινότυπος: Υγρό κερί μητέρας α Αα αα
16α ή 16β 16γ ή 16δ
Σπερματοζωάριο Ωάριο
Πατρική γενιά (P): Υγρό κερί Αα  Αα Υγρό κερί
23 χρωμοσώματα 23 χρωμοσώματα Γαμέτες: Α,α Α,α
Πιθανοί συνδυασμοί 1 θυγατρικής γενιάς (F1)
ης

ΑΑ:1⁄4 (=25%)
? ? =75% Υγρό κερί
Αα:2⁄4 (=50%)
46 Χρωμόσωματα αα:1⁄4 (=25%) =25% Ξηρό κερί
23 ζεύγη – φυλετικά ΧΥ ή ΧΧ
Γονότυπος: ?? ΓΟΝΟΤΥΠΟΙ ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΙ
Ζυγωτό - 46 χρωμοσώματα Φαινότυπος: ?? ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν συμπίπτουν πάντοτε τα ποσοστά

Τι Έμαθα; Μπορώ άραγε να ... Θέλω να Μάθω περισσότερα ...

✓ διατυπώνω τους 2 νόμους του Μεντελ; 1) http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521
/3167?locale=el
✓ κατασκευάζω το τετράγωνο του Punnett για μια διασταύρωση & να 
υπολογίζω τις πιθανότητες εμφάνισης γονοτύπων/φαινοτύπων για τους 2) http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/
απογόνους; show.php/DSGL-C112/52/390,1508/

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΙΛΛΙΑΣ – ΒΙΟΛΟΓΟΣ, M.Sc. | TED-Ed Innovative Educator Γ16.2
