SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODULES
IN GRADE 9
QUARTER 2 – WEEK 3
Page 1 of 2
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

DEPARTMENT OF EDUCATION- NATIONAL CAPITAL REGION

SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA FILIPINO 9
Ikalawang Markahan/ Ikatlong Linggo/ Unang Araw

LAYUNIN: Nagagamit ang iba’t ibang ekspresyon sa pagpapahayag ng damdamin (F9WG-

IIc-48)

A. ARALIN SA ARAW NA ITO:

• Paggamit ng iba’t ibang ekspresyon sa pagpapahayag ng damdamin

Panimula
Mga Paraan ng Pagpapahayag ng Emosyon o Damdamin
Maraming emosyon o damdamin tayong naramdaman habang binabasa ang pabula. Maaaring
hindi pare-pareho sapagkat iba-iba naman ang pananaw ng bawat tao. Mayroon ding iba’t ibang paraan
ng pagpapahayag ng emosyon upang epektibo nating maiparating ang ating nararamdaman. Ating
alamin ang iba’t ibang paraan upang sa gayon ay magamit natin ito sa pang-araw-araw na buhay.

Ang sumusunod ay ang iba’t ibang paraan ng pagpapahayag ng damdamin at emosyon:

1. Mga Pangungusap na Padamdam – Ito ay mga pangungusap na nagpapahayag ng matinding

damdamin o emosyon. Ginagamitan ito ng tandang padamdam (!)
Halimbawa:
• Ay, nandyan na ang mabangis na ahas!
• Ang sakit malamang patay na ang aking kabiyak!

2. Maiikling Sambitla – Ito ay mga sambitlang iisahin o dadalawahing pantig na nagpapahayag ng

matinding damdamin.
Halimbawa:
• Aray! Nasugatan ako ng patalim.
• Wow! Ang bango ng ulam natin ngayon.

3. Mga Pangungusap na Nagsasaad ng Tiyak na Damdamin o Emosyon ng Isang Tao

– Ito’y mga pangungusap na pasalaysay kaya’t hindi nagsasaad ng matinding damdamin, ngunit ito ay
nagpapakita ng tiyak na damdamin o emosyon.
Halimbawa:
Kasiyahan: Napakasayang isipin na may isang bata na namang isinilang sa mundo.
Pagtataka: Bakit hindi siya nagsasawang tumulong sa iba sa kabila ng kaniyang kawalan?
Pagkalungkot: Ikinalulungkot ko ang ginawa ng mabangis na tigre.
Pagkagalit: Galit ako sa pagmamalupit ng tao sa mahihina.
Pagsang-ayon: Tunay ngang nakabubuti ang pagsasama-sama at pagtutulungan lalo na sa
panahon ng krisis.
Pagpapasalamat: Salamat sa iyong pagdating.

4. Mga Pangungusap na Nagpapahiwatig ng Damdamin sa Hindi Tuwirang Paraan

– Ito ay mga pangungusap na gumagamit ng matatalinghagang salita sa halip na tuwirang paraan.
Halimbawa:
Nakalulungkot isiping ang tauhan ay sumakabilang buhay na.
Kahulugan: pumanaw

Mga sangguniang ginamit:

1. Online na sanggunian – https://sigmafourblog.wordpress.com/, google.com
2. Pinagyamang Pluma 9 pahina 194-196
3. Tuklas 9 pahina 85 Page 1 of 20
https://epikongpersiyanoblog.wordpress.com/paraan-ng-pagpapahayag-ng-emosyon-o-damdamin/
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

HANDA KA NA BA?
Halina’t simulan na natin ang aralin sa pamamagitan ng pagsagot sa mga tanong sa ibaba.

B. MGA GAWAIN

Gawain 1
Bilugan ang maikling sambitla sa bawat pangungusap at isulat sa patlang ang damdamin ng
nagpapahayag.

nasaktan humanga Kasiyahan

pagkadismaya pagkainis pagkatakot

_____________1. Grabe! Nahilo ako sa dami ng taong dumating upang panoorin ang pagtatanghal.
Sana hindi na lang ako nagpunta.
_____________2. Array, natapakan ang paa ko! May sugat pa naman ako.
_____________3. Aw! Napakaganda ng kanyang ginawa.
_____________4. Yehey! Ikaw ang nanalo.
_____________5. Ngek, hindi iyan ang pinabibili ko!

Gawain 2
Gamitin ang nakalaang mga emosyon o damdamin sa pagsulat ng mga pangungusap tungkol sa
sumusunod na sitwasyon.

Kung naaliw tayo sa mga hayop bilang mga tauhan sa pabula, mayroon ding mga hayop na
nagdaranas ng mga pagmamalupit sa kamay ng taong dapat ay mag-alaga sa kanila. Sa isang video
presentation na kumakalat sa Youtube na tinaguriang crush video ay may ilang kababaihang walang
awang tinapak-tapakan ang isang tuta hanggang ito ay mamatay. Ano ang masasabi mo hinggil dito?

1. Damdamin: galit
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
2. Damdamin: lungkot
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
3. Damdamin: pagkadismaya
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
4. Damdamin: pagod dahil sa sunod-sunod na balita tungkol sa pagmamalupit sa hayop
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
5. Damdamin: tuwa dahil sa pagkakaroon ng kamalayang itigil na ang pang-aabuso sa hayop
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________

Gawain 3
Basahin ang talata. Baguhin ang mga kaisipan at damdaming ipinahahayag nito. Isulat sa
espasyong nakalaan.

Naawa ang lalaki sa tigre subalit naisip niyang baka kainin siya nito. “Gusto sana kitang
tulungan subalit nangangamba ako sa maaaring mangyari. Patawad! Pagpapatuloy ko na ang aking
paglalakbay,” wika ng lalaki at nagpatuloy sa paglakad.

_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Page 2 of 20
__________________________________________
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

Gawain 4
Magbigay ng pahayag tungkol sa mga sumusunod na sitwasyon gamit ang iba’t ibang ekspresyon
sa pagpapahayag ng damdamin.
1. Hindi ka tinulungan ng iyong kaibigan sa panahon na ikaw ay nasa kagipitan.
Pahayag:__________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
2. Nakatanggap ka ng regalo sa iyong kaarawan na matagal mo ang gustong makuha.
Pahayag:_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
3. Nahuli ng pagdating ang iyong kamag-aral sa oras ng inyong napag-usapan.
Pahayag:_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
4. Hindi pumunta ang mga kaibigan mo sa iyong espesyal na raw.
Pahayag:_________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
5. Nagulat ka sa pagbisita ng isang kapamilya na matagal mo nang hindi nakikita.
Pahayag:_________________________________________________________________________

Gawain 5
Sa loob ng kahon sa ibaba, sumulat ng isang diyalogo sa pagitan ng dalawang hayop na nag-
uusap tungkol sa kanilang kalagayan bilang mga alaga sa bahay. Gagamit ang mga hayop ng mga
pahayag na nagpapakita ng iba’t ibang emosyon o damdamin.

Rubriks sa Pagmamarka
Malinaw na diyalogo 5
Kaangkupan ng mga salita 5
May kaugnayan sa paksa 5
Kabuuan 15
Page 3 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

C. PAGLALAPAT
Bilang kabataan, magmungkahi ng isang batas na nais mong maipatupad o mga dapat gawin sa
sumusunod na isyung panlipunan sa ating bansa. Ipaliwanag ang iyong iminungkahing batas gamit ang
mga paraan sa pagpapahayag ng emosyon o damdamin.

Page 4 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

D. PAGLALAHAT
Tandaan
Sa panahon ngayon na laganap ang paggamit ng social media networking sites, nabibigyang-
kalayaan ang kabataang ipahayag ang kanilang damdamin o emosyon, ngunit kailangan ding malaman
ng kabataan o kahit ng mga matatanda na ang kalayaang kanilang tinatamasa ay may kaakibat na
responsilbilidad. Kaya, maingat nating gamitin ang iba’t ibang paraan sa pagpapahayag ng emosyon o
damdamin upang magkaunawaan tayong lahat.

E. PAGTATAYA
Hindi sa lahat ng oras ay alam natin kutalaga ang nararamdaman ng isang tao kaya hindi tayo
sigurado kung ang paraan ng kanyang pagpapahayag ng emosyon ay tuwiran ba o hindi. Ito ang mga
karaniwang bagay
Bumuo ng na napapansin natin
5 pangungusap nakapag may kinakausap
nagpapahayag tayo o kapag
ng emosyon tayo mismo
o damdamin angang
gamit nag-uusap.
mga
larawang nasa ibaba.
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
2. _______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
3 _______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
4 _______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
Rubriks sa Pagmamarka
_______________________________________________________________
Nilalaman 5
Kaangkupan ng mga salita
_______________________________________________________________
5
May kaugnayan sa larawan _______________________________________________________________
5
Kabuuan 15
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
Inihanda ni:
AIDA B. ANGUSTIA
_______________________________________________________________
PASAY CITY EAST HS
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________

Page 5 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D2

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

DEPARTMENT OF EDUCATION- NATIONAL CAPITAL REGION

SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA FILIPINO 9
Ikalawang Markahan/ Ikatlong Linggo/ Ikalawang Araw

LAYUNIN: Naipaliliwanag ang mga: kaisipan, layunin, paksa; at paraan ng pagkakabuo ng

sanaysay (F9PB-IId-47)

A. ARALIN SA ARAW NA ITO:

• Naipaliliwanag ang mga: kaisipan, layunin, paksa; at paraan ng pagkakabuo ng sanaysay

Panimula

Sanaysay – isang kathang naglalahad ng mga kuro-kuro at damdamin hinggil sa mainit na isyu at usap-
usapan. Ito ay isang uri ng panitikang nasusulat sa anyong tuluyan na karaniwang pumapaksa tungkol sa
mga kaisipan at mga bagay-bagay na sadyang kinapupulutan ng aral at aliw ng mga mambabasa. Sa
uring ito ng panitikan, maibibilang ang mga sulating pampahayagan---artikulo, natatanging pitak o
lathalain, tudling; ang mga akdang pandalub-aral---tesis, disertasyon, diskurso; at gayundin ang mga
panunuring pampanitikan at mga akdang pampananaliksik.
Kaisipan
Ang kaisipan ay mga ideyang nabanggit na kaugnay o panlinaw sa tema.
• Ang salitang kaisipan ay maraming kahulugan ayon sa pagkakagamit nito gaya ng mga
sumusunod na kasingkahulugan: ideya, pananaw, konsepto, ideolohiya.
Sa simpleng eksplanasyon, ang kaisipan ay kung ano ang masasabi mo sa isang paksang pinag-
uusapan batay sa iyong pag-iisip sa nasabing paksa.
.
Layunin
Ang dalawang panlahat na layunin ng sanaysay ay magbigay ng kaalaman at magbigay libangan
o aliw.
Paksa
Ang paksa ay tumutukoy sa pinag-uusapan sa pangungusap, maaaring ang bahagi ng akda o
pangungusap na binibigyan ng pokus o tuon sa akda o pangungusap.
Ang paksa ng isang akda ay tinatawag din na tema. Ito ay mahalaga sapagkat ito ang
nagmumulat sa mga mambabasa kung ano ang magiging epekto ng kilos ng isang karakter sa kwento,
nobela, o sanaysay sa kabuuang takbo ng kwento. Ang ilan sa mga pangkaraniwang tema na ginagamit
ng mga manunulat sa kanilang mga akda ay: pagkamakabayan, pagmamahal sa kapwa,
pananampalataya, at pagkakaibigan.

Ang Tsina ay ang bansang may pinakamalaking populasyon sa buong mundo.

Maliban sa napakabilis na paglago ng kanilang populasyon, ang ekonomiya ng Tsina
ay naging pinakamabilis ding umunlad sa buong mundo.
Kaugnay nito, kung pagsasama-samahin ang lahat ng variation ng wikang
Mandarin Chinese, ito rin ang wikang may pinakamaraming nagsasalita na umabot
sa halos isang bilyong tao.
Hindi kataka-taka kung gayon na ang impluwensiyang Tsino ay lumaganap sa
iba’t ibang panig ng mundo hindi lang dahil sa kanilang mga kalakal na ini-export
kundi dala rin ito ng mga Tsinong nangingibang-bayan upang doon na manirahan.
Ito ang paksang tatalakayin ng sanaysay na iyong matutunghayan. Halina’t simulan
na natin ang aralin sa pamamagitan ng pagsagot sa mga tanong sa ibaba.

Mga sangguniang ginamit:

1. Online na sanggunian – https://brainly.ph/question/548510, google.com, prezi.com
2. Pinagyamang Pluma 9 pahina 205-207, 209
3. Tuklas 9 Page 6 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D2

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

Halina’t Magsagot Na!

B. TUKLASIN
Gawain 1: Sagutin ang mga sumusunod na tanong. Isulat ang mga sagot sa mga patlang na inilaan sa ibaba.

Bakit mahalagang tanggapin,

igalang, at matuto sa
pagkakaiba-iba ng kultura’t
tradisyon ng iba’t ibang
tao at lahi?

Sagot: Paliwanag:
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________

HANDA KA NA BA?
Sa bahaging ito, hawiin mo muna ang mga salitang may malalim na kahulugan upang mas
lalo mong maunawaan ang nilalaman ng akdang babasahin.

Gawain 2: Talasalitaan
Minsan, ang ilang salita ay may di lantad na kahulugan o ang kahulugan ay nasa pagitan ng
hanay ng mga salita. Subuking tukuyin kung anong kahulugan ang ipinahihiwatig ng sumusunod. Lagyan
ng tsek ( ) ang pahiwatig na kahulugang maiuugnay sa bawat pahayag. Gawing gabay ang mga
salitang nakasulat ng madiin.
1. Napakahalaga ng pamilya sa aming mga Tsino. Kaming mga anak ay hindi basta bumubukod sa
aming magulang kahit pa may sariling pamilya na. Ipinahihiwatig ng pahayag na ito na…
malapit ang mga pamilyang Tsino sa isa’t isa
independent o mas gustong mamuhay nang mag-isa ang mga Tsino
hindi mabubuhay nang mag-isa ang mga Tsino

2. Subalit kapag nasa bahay ako, higit na nangingibabaw ang kulturang Tsino sa paraan ng pagpapalaki
sa aming magkakapatid. Ipinahihiwatig ng pahayag na ito na…
mahigpit sa mga anak ang magulang ng nagsasalaysay
hindi nahahawa ng ibang impluwensiya ang mga Tsino
malakas ang impluwensiyang Tsino sa kanyang mga mamamayan
3. Mula pa noong bata ako ay si Wai po na ang lagi kong kasa-kasama kapag nasa trabaho ang aking
magulang at ang dalawang nakatatanda kong kapatid. Ipinahihiwatig ng pahayag na ito na…
ang lola ang naging tagapag-alaga ng bata sa pamilya
hindi mapag-aruga ang magulang ng bata
alagain ang bata dahil sa espesyal niyang pangangailangan

4. Hindi-hindi naming papayagang malayo sa amin si Wai po. Tiyak na malulungkot siya roon at
malulungkot din ako dahil kaming dalawa ang magkasama sa silid. Ipinahihiwatig ng pahayag na ito na…

nagpapaalam na ang kanyang wai po upang lumipat ng tirahan

mahal na mahal ng bata ang kanyang wai po
mahirap sa pamilyang mawala ang matandang tagapag-alaga nila ng anak
Page 7 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D2

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

Ako si Jia Li, Isang ABC

Ako si Jia Li, labinlimang taong gulang at isang ABC. Mahuhulaan mo ba kung ano ang ABC? Ang
ABC ay American-Born Chinese, ang karaniwang katawagan sa mga tulad kong may magulang na Tsino
subalit ipinanganak at lumaki rito sa America. American-Chinese ang tawag sa akin ng nakararami.
Ipinanganak at lumaki ako rito sa Los Angeles, California subalit parehong Tsino mula sa Beijing, China
ang aking magulang. Paano nga ba ang buhay ng isang ABC? Naku, masasabing mapalad ako dahil
nararanasan ko ang kultura ng dalawang bansa. Unang-una, mahusay ako sa wikang Ingles at ito ang
ginagamit ko kapag nasa labas ako o kapag kausap ko ang aking mga kaibigan, kaklase, at maging ang
pinakamatalik kong kaibigang si Lian na isa ring ABC. Subalit kapag nasa bahay ako, higit na
nangingibabaw ang kulturang Tsino sa paraan ng pagpapalaki sa aming magkakapatid. Kapag nasa loob
na ako ng bahay ay Mandarin Chinese na ang salitang ginagamit ko at ginagamit din ng iba pang
miyembro ng aking pamilya.
Ang Pamilya Wang sa Los Angeles, California
Napakahalaga ng pamilya sa aming mga Tsino. Hindi tulad ng mga kaibigan kong purong Amerikano na
gustong mabuhay agad nang mag-isa pagsapit nila sa tamang edad, kami ay hindi basta bumubukod sa
aming magulang kahit pa nga nag-asawa at may mga anak na. Pangkaraniwan na lang sa aming mga
Tsino na magkakasama sa isang tirahan ang pamilya hanggang sa ikaapat na henerasyon. Katunayan,
dito sa aming bahay nga ay kasama namin ang Wai po o lola ko na pinetisyon ni Mama noong ako ay
limang taong gulang pa lang. Mula pa noong bata ako ay si Wai po na ang lagi kong kasa-kasama kapag
nasa trabaho ang aking magulang at ang dalawang nakatatanda kong kapatid. Ngayon ay may asawa na
ang aking gege o kuya pero kasama pa rin naming siya sa bahay gayundin ang asawa niya at ang
kanilang mag-iisang taong anak na si Sheng. Inaalagaan namin ni Wai po si Sheng kapag wala ang
kanyang magulang. Ang aking jie jie o ate ay dito pa rin nakatira kahit na siya’y tapos nang mag-aral at
may trabaho na.
Si Wai Po at Ako
Kami ng aking wai po, ang pinakamalapit sa isa’t isa. Marami siyang naiturong kultura at tradisyong Tsina
sa akin. Isa sa mga ito ay ang kalagayan ng kababaihan sa tradisyonal na kulturang Tsino kung saan ang
mga lalaki ay itinuturing na nakatataas kaysa sa mga babae. Tulad ng sinasabi sa aklat na The Mother of
Mencius, ang katungkulan ng isang babae ay manatili sa bahay para magluto, mag-init ng alak, mag-
alaga sa kanyang mga biyenan, manahi ng mga kasuotan, at wala na! Kailangan niya ring sundin ang
tatlong pagsunod tulad ng unang pagsunod: Kapag siya’y bata pa, kailangan niyang sumunod sa
magulang; ikalawang pagsunod: kapag siya’y may-asawa na ay dapat siyang sumunod sa kanyang
asawa: at ang ikatlong pagsunod: kapag siya’y nabalo na ay kailangan niyang sumunod sa kanyang anak
na lalaki. Dahil daw dito, maraming kababaihan sa Tsina ang ni hindi nakapipili ng kanilang
mapapangasawa dahil ang magulang ang pumipili at nakikipagkasundo sa mapapangasawa ng kanilang
anak na babae.
Ilang Paniniwala at Tradisyong Tsino
Maraming iba pang bagay na naibahagi ang aking wai po tungkol sa kanyang minamahal na bansa.
Sinabi ni Wai po na maraming Tsino ang sumusunod sa mga feng shui dahil ito raw ay gabay para
maisaayos ang pamumuhay nang naaayon sa limang elemento ng kalikasan: ang kahoy, apoy, lupa,
metal at tubig. Marami pang pamahiin at paniniwala kaming sinusunod tulad halimbawa ng posisyon ng
chopstick kapag kumakain. Huwag daw itusok nang patayo sa gitna ng kanin ang aking mga chopstick
dahil ito raw ay nangangahulugan ng kamatayan. Marami pang ibang paniniwala ang sinusunod naming
sa mga okasyong tulad ng kapag may ikinakasal, sa mga paglilibing, sa pagdiriwang ng Bagong Taon, at
iba pa.
Ang Kainan sa Pamilya
Tulad ng karaniwang pamilyang Tsino, ang aming pamilya ay nagbubuklod sa iisang hilig—ang kumain.
Sabay-sabay kaming kumakain sa aming pabilog na mesa. Sa kaugalian namin ay dapat una munang
pauupuin ang mga nakatatanda at mga bisita(kung mayroon) bilang pagpapakita ng paggalang, kasunod
ang pinakabata tulad ni Sheng, tapos, kami naman.
Ang Piging sa Aming Pamilya
Kapag may ipinagdiriwang kaming espesyal na okasyon tulad ng Chinese New Year, kasalan,
graduation, kaarawan, o kapag may bisita kami ay nagiging abala ang lahat sa paghahanda ng mula
sampu hanggang labindalawang putahe.
Proud ABC
Iyan ang mga dahilan kung bakit ipinagmamalaki kong ako’y isang ABC o American-Born Chinese. Sabi
nga ng kaibigan kong si Lian, “We have the best of both worlds.” Natuto akong gumalang at maging higit
na bukas sa pagkakaiba-iba ng mga tao at lahi, tanggapin ang makabubuti at iwaksi ang makasasama.
Ipinagmamalaki kong dala-dala ko ang pagiging episyente, maunlad, at moderno ng bansang sinilangan
ko, ang Amerika, subalit taglay ko rin ang ganda at halina ng makulay at mahabang tradisyon at kultura
ng bansang sinilangan ng aking magulang, ang bansang Tsina.
Page 8 of 20
 D. PAGLALAHAT
Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D2
Tandaan:
Pangalan: ________________________________________________
Mahalaga Petsa: ______________________
ang pagbabasa ng sanaysay sapagkat natututo ang mambabasa mula sa
inilalahadngna
Pangalan kaalaman
Guro: at kaisipang taglay ng isang manunulat.
_______________________________________ Nakikilala rin ng mga
Pangkat : ___________________
mambabasa ang manunulat dahil sa paraan ng pagkasulat nito, sa paggamit ng salita at sa
lawak ng kaalaman sa paksa.

C. MGA GAWAIN
Gawain 3: Pag-unawa sa Binasa
1. Ibigay ang paksa ng sanaysay. Ano kaya ang layunin ng manunulat sa paglalahad nito?
Paksa: Layunin:

2. Ilarawan ang mga katangian ni Jia Li bilang isang ABC. Totoo nga kaya ang paniniwala nila ng
kaibigan niyang si Lian na “They have the best of both worlds”? Ipaliwanag.________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
3. Ilarawan naman ang kanyang pamilya. Ano-anong katangian ng pamilya ang magpapatunay na kahit
matagal na silang naninirahan sa Amerika ay nananatili pa rin sa kanila ang mga tradisyon at kulturang
Tsino?______________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
4. Paano napatunayan ni Jia Li na siya ay isang mabuti at mapagmahal na anak at apo?_____________
____________________________________________________________________________________
5. May makikita ka rin bang kahawig ng kultura at tradisyong Pilipino sa nabasang pamumuhay ng mag-
anak na Wang?Ano-ano ito?_____________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
6. Sa pagwawakas ng sanaysay, ano ang puntong binibigyang-diin ng manunulat? Ipaliwanag._________
____________________________________________________________________________________

Ituloy mo ang pahayag…

Sa araw na ito natuklasan ko na______________________________________________________
_______________________________________________________________________________
Patunay nito ang__________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
Mahalaga ito dahil_________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
Magagamit ko ito sa pang-araw-araw na pamumuhay sa pamamagitan ng ____________________
_______________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
maging__________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
E. PAGLALAPAT
_______________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
_
_________________________________________________________________________________
Kilalanin ang mga kaisipan, layunin, at paksang ginamit sa sanaysay. Lagyan ng puso ( ) ang
pahayag na nagamit sa sanaysay at ng ekis (X) sa mga bahaging hindi nakita sa sanaysay. Ipaliwanag o
patunayan ang mga sagot na nilagyan mo ng puso ( ) sa pamamagitan ng pagsabi kung saang bahagi
ng sanaysay ito nabigyang-diin.
1. Ang mga American-Chinese ay patuloy na nagsasagawa ng kanilang mga kaugalian, kultura, at
tradisyon kahit pa sila ay matagal nang nainirahan sa America.
Paliwanag:___________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
2. Maraming hinanakit ang batang American-Chinese sa diskriminasyon at uri ng pakikisamang
ipinakita sa kanya ng purong Amerikano sa kanyang paligid.
Paliwanag:___________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
Page 9 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D2

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

2. Maraming hinanakit ang batang American-Chinese sa diskriminasyon at uri ng pakikisamang

ipinakita sa kanya ng purong Amerikano sa kanyang paligid.
Paliwanag:___________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________

3. Ang malalaking okasyon sa buhay ng mga Tsino ay labis nilang pinahahalagahan at ipinagdiriwang
sa pamamagitan ng piging na pinaghahandaan nang mula sampu hanggang labindalawang uri ng
putahe.
Paliwanag:___________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________

4. Ang matatanda mang lumaki sa mga kinagisnang tradisyon ay nag-a-adopt din sa kultura ng
bansang nilipatan dahil na rin sa impluwensiya ng mga nakababata sa pamilya.
Paliwanag:___________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________

5. Layunin ng batang naglahad ng kanyang mga karanasan na matuto ang mambabasang maging
higit na bukas at gumalang sa pagkakaiba-iba ng mga tao at lahi, tanggapin ang makabubuti, at iwaksi
ang makasasama sa kanilang mga nakikita.
Paliwanag:___________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
6. Ninanais ng batang sana ay may mabago sa uri ng kanyang pamumuhay lalo na ang mga
tradisyong ipinatutupad sa kanilang tahanan.
Paliwanag:___________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________

F. PAGTATAYA
Gawain 5
Sumulat ng sariling sanaysay na mula sa napanood o napakinggang balita sa telebisyon,
radyo o balitang dokumentaryo. Malaya kang pumili ng anumang paksa. Magbigay ng inyong
opinyon o pananaw tungkol sa napiling paksa. Ipahayag ang inyong opinyon o pananaw sa
isang talatang binubuo nang hindi bababa sa sampung pangungusap. Gawing gabay ang
sumusunod na pamantayan.
Pamantayan
• Kaisahan ng salita, pangungusap at talata 5
• Wastong gamit ng gramatika at bantas 5
• Makatotohanan 5
Kabuuan 15

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
Inihanda ni:
AIDA B. ANGUSTIA
PASAY CITY EAST HS
Page 10 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D3

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

DEPARTMENT OF EDUCATION- NATIONAL CAPITAL REGION

SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA FILIPINO 9
Ikalawang Markahan/ Ikatlong Linggo/ Ikatlong Araw

LAYUNIN: Naipaliliwanag ang mga salitang di-lantad ang kahulugan batay sa konteksto ng
pangungusap (F9PT-IId-47)

A. ARALIN SA ARAW NA ITO:

• Pagpapaliwanag ng mga salitang di-lantad ang kahulugan batay sa konteksto ng pangungusap.

PANIMULA
Magandang araw…Sa panahon ngayon ay maigting na ang pagkamulat sa women
empowerment. Ipakikilala ko sa iyo si Estella Zeehandelaar…. taga Indonesia…. Alamin natin ang kwento
niya…. Handa ka na ba?
Basahin at unawain mo ang isang halaw mula sa akdang Estella Zeehandelaar.

Ngayo’y kailangang sabihin ko ang ilang bagay ukol sa sarili upang magkakilala tayo.

Panganay ako sa tatlong babaing anak ng Regent ng Japara. Ako’y may anim na kapatid na lalaki
at babae. Ang lolo kong si Pangeran Ario Tjondronegoro ng Demak ay isang kilalang lider ng kilusang
progresibo noong kapanahunan niya. Siya rin ang kauna-unahang regent ng gitnang Java na nagbukas ng
pinto para sa mga panauhin mula sa ibayong dagat-ang sibilisasyong Kanluran. Lahat ng mga anak niya’y
may edukasyong European, at halos lahat ng iyon (na ang ilan ay patay na ngayon) ay umiibig o umibig sa
kanlurang minana sa kanilang ama; at nagdulot naman ito sa mga anak nila ng uri ng pagpapalaking
nagisnan nila mismo. Karamihan sa mga pinsan ko’t nakatatandang kapatid na lalaki ay nag-aral sa
Hoogere-Burger School, ang pinakamataas na institusyon ng karunungang matatagpuan dito sa India. Ang
bunso sa tatlong nakatatandang kapatid kong lalaki’y tatlong taon na ngayong nag-aaral sa Netherlands at
naglilingkod din naman doon bilang sundalo ang dalawa pa. Samantala, kaming mga babae’y bahagya
nang magkaroon ng pagkakataong makapag-aral dahil na rin sa kahigpitan ng aming lumang tradisyon at
kumbensyon. Labag sa aming kaugaliang pag-aralin ang mga babae, lalo’t kailangang lumabas ng bahay
araw-araw para pumasok sa eskwela. Ipinagbabawal ng aming kaugalian na lumabas man lamang ng
bahay ang babae. Hindi kami pinapayagang pumunta saan man, liban lamang kung sa paaralan, at ang
tanging lugar na pagtuturong maipagmamalaki ng syudad namin na bukas sa mga babae ay ang libreng
grammar school ng mga European. Mula sa:Panitikang Asyano

Alam mo ba na ang talata ay kinapapalooban ng mga lantad at di lantad na pahayag? Marahil iyong
napansin sa iyong binasa ang mga pahayag na iba sa karaniwan, ito ang tinatawag nating di-lantad na
kahulugan. Kung gayon, alamin natin sa araling ito ano ba ang mga salitang di-lantad? Ang di-lantad na
pahayag ay ang padetalyadong pinahihiwatig lamang o ang hindi tuwirang paglalahad sa nais nitong
sabihin.
At upang ito ay maunawaan, subukin mong sagutin ang ilang mga gawain sa modyul na ito.

B. TUKLASIN: Gawain 1

Bigyan ng Kahulugan ang mga di lantad na pahayag sa bawat pangungusap. (3 puntos).

1.Ibig na ibig kong makakilala ng isang "babaeng moderno" iyong babaeng malaya, nakapagmamalaki't
makaakit ng aking loob! Iyong masaya, may tiwala sa sarili, masigla't maagap na hinaharap ang buhay,
puno ng tuwa at sigasig, pinagsisikapan hindi lamang ang sariling kapakanan at kundi maging ang
kabutihan ng buong sangkatauhan. _______________________________________________________

Mga sangguniang ginamit:

1. Online na sanggunian- https://www.slideshare.net/garyisagangs/ang-pagtatalata
2. Panitikang Asyano, at Pluma 9

Page 11 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D3

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

___________________________________________________________________________________
2. Buong kasabikan kong sinasalubong ang pagdating ng bagong panahon; totoong sa puso't isip ko'y
hindi ako nabibilang sa daigdig ng mga Indian, kundi sa piling ng aking mga puting kapatid na babae na
tumatanaw sa malayong kanluran. _______________________________________________________
___________________________________________________________________________________
3. Balang araw maaaring lumuwag ang tali at kami’y pawalan, ngunit lubhang malayo pa ang panahong
iyon. ______________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
4. Patuloy na lumapit ang mga tinig na galing sa malayong lupain, umaabot sa akin, at sa kasiyahan ng
ilang nagmamahal sa akin at sa kalungkutan ng iba, dala nito ang binhing sumupling sa aking puso, nag-
ugat, sumibol hanggang sa lumakas at sumigla.___________________________________________
___________________________________________________________________________________
5. Nang tumuntong ako ng ikalabindalawang taonng gulang, ako ay itinali sa bahay-kinailangang “ikahon”
ako. Ikinulong ako at pinagbawalang makipag-uganayan sa mundong nasa labas ng bahay, ang mundong
hindi ko na makikita marahil liban kung kasama ko na ang mapapangasawang estranghero, isang di-
kilalang lalaking pinili ng mga magulang ko, ang lalaking ipinagkasundo sa akin nang di ko
namamalayan._______________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
MGA GAWAIN:

Gawain 2:

Minsan, ang ilang salita ay may di-lantad na kahulugan o iyong kahulugan ay nasa pagitan ng
hanay ng mga salita. Subuking tukuyin kung anong kahulugan ang ipinahihiwatig ng sumusunod. Itiman
ang bilog na pahiwatig na kahulugang maiuugnay sa bawat pahayag. Gawing gabay ang mga salitang
nakasulat nang mariin.

1. Napakahalaga ng pamilya sa aming mga Tsino. Kaming mga anak ay hindi basta bumubukod sa aming
magulang kahit pa may sariling pamilya na.

malapit ang mga pamilyang Tsino sa isa’t isa

independent o mas gusting mamuhay nang mag-isa ang mga Tsino
hindi nabubuhay mag-isa ang mga Tsino

2. Subalit kapag nasa bahay ako, higit na nagingibabaw ang kulturang Tsino sa paraan ng pagpapalaki
sa aming magkakapatid.

mahigpit sa mga anak ang magulang ng nagsasalaysay

hindi nahahawa ang ng ibang impluwensya ang mga Tsino
malakas ang impluwensyang Tsino sa kanyang mga mamamayan
3. Mula pa noong bata ako ay si Wai po na ang lagi kong kasa-kasama kapag nasa trabaho ang aking
magulang at dalawang nakatatanda kong kapatid.

ang lola ang naging tagapag-alaga ng bata sa pamilya

hindi mapag-aruga ang magulang ng bata
alagain ang bata dahil sa espesyal niyang pangangailangan

4. Hinding-hindi naming papayagang malayo sa amin si Wai po. Tiyak na malulungkot siya roon at
malulungkot din ako dahail kaming dalawa ang magkasama sa silid

nagpapaalam na ang kanyang Wai po upang lumipat ng tirahan

mahal na mahal ng bata ang kanyang Wai po
mahirap sa pamilyang mawala ang matandang tagapag-alaga nila ng anak

5. Bata pa ako ay lagi nang ipinaaalala sa akin ni Wai po na hinding-hindi ko dapat itusok sa gitna ng
kanin ang aking mga chopstick dahil ito raw ay nangangahulugan ng kamatayan.

Page 12 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D3

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

hindi naniniwala sa pamahiin ang bata

makaluma ang pamilya
mapamahiin ang mga Tsino

Gawain 3:
Piliin sa Hanay B ang ibig na ipakahulugan ng pahayag na nasa Hanay A. Isulat ang sagot sa
patlang.

Hanay A Hanay B
1. “Nakatali ako sa mga lumang tradisyon na hindi a. Di niya magagawang sawayin ang mga taong
maaaring suwayin”. __________ nagmamahal sa kaniya.

2. “Tuwirang sumasalungat sa mga kaunlarang b. Magkaibang-magkaiba ang ninanais ng prinsesa

hinahangad ko para sa aking mga kababayan para sa kanyang mga kababayan. Ang kanilang
ang lahat ng mga institusyo naming”. _________ pamahalaan, simbahan maging ang kaniyang
pamilya.
3. “ibig kong maging Malaya upang makatayo nang
mag-isa, mag-aral hindi para mapasailalim sa c. Mistulang bilanggo ang mundo ng prinsesa dahil
sinuman at higit sa lahat, hindi para pag- sa kanilang tradisyon.
asawahin nang sapilitan”. __________
d. Nakalaya ang prinsesa nang hindi
4. “Apat na mahabang taon ang tinagal ko sa kinakailangang magpakasal sa isang lalaki.
pagitan ng makapal na pader at hindi ko
nasilayan minsan man ang mundong nasa e. Ninanais ng prinsesang magawa ang nais niya
labas”. ___________ para sa pagpapaunlad ng kanyang sarili at hindi
para sa kanyang mapapangasawa.
5. “Salamat sa Diyos! Malalabasan ko ang aking
kulungan nang Malaya at hindi nakatali sa kung f. Alam niya sa kanyang sarili na may iba siyang
sinong “Bridegroom”. ___________ dapat na gawin sa mundong ginagalawan.

D. PAGLALAHAT
Ipagpalagay na ang kahon ay ang iyong utak, buksan ang iyong kaisipan at ibahagi ang iyong
natutuhan sa mga aralin.

Natutunan ko na_____________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________

Tandaan Natin!

Ang pagbuo ng pangunahing ideya ay makatutulong para maunawaan mo nang lubos ang kompleks
na kaisipan na hindi tuwirang nakalahad sa talata. Ang tinatawag na di lantad ay iyong mga ideya na hindi
tuwirang inilahad ng awtor sa loob ng isang pangungusap o sa mismong talata. Ang pagkakabuo nito ay
padetalyadong pagpapahiwatig gaya ng mga matatalinghaga o simbolo.

Tandaan din na ang simbolismo ay nagsasagisag ng isang ordinaryong bagay, pangyayari, tao o
hayop na may nakakabit na natatanging kahulugan. Maaaring ang mga simbolo ay nanggaling sa mga
karaniwang simbolo na namana sa mga nagdaang iba’t ibang salin-lahi o mga nilikhang simbolo gaya ng
mga nilikhang tauhan, bagay o pangyayari ng mga manunulat upang maipabatid ang kanilang ideya o
hangarin nais iparating.

Page 13 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D3

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

E. PAGLALAPAT:
Ipaliwanag ang kahulugan ng mga di lantad na pahayag. (2 puntos)

1. Noon pa’y naisip na niyang gawing batas ang kanyang kamay; yamang hindi na niya matatamo ang
katarungan sa hukuman ng tao. -Walang Panginoon ni Deogracias Rosario
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
2. “mata sa mata, ngipin sa ngipin… apoy sa apoy, sugat sa sugat, latay sa latay”. Ito ang aking gagawin:
gaganti ako: ako ang gaganti sa kanya.- Moses, Moses ni Rogelio Sicat.
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
3. “Wala sa laki ng saranggola ang pagpapalipad at pagpapatagal niyon sa itaas. Nasa husay, tiyaga at
ingat ‘yan.- Saranggola ni Efren Abueg
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
4. “Para mabuhay sa ibabaw ng mundo ay kailangan ang lakas. Ang lahat ng iyong gusto, ang lahat
ng bagay, ay makukuha mo sa pamamagitan ng lakas”.- Kapangyarihan ni Clodualdo del Mundo
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
5. Habang nakakapit sa rehas at nakatingin sa labas, sinasabi niyang lahat ay kinuha na sa kanila, lahat,
ay! ang lahat ay kinuha na sa kanila...- Tata Selo ni Rogelio Sicat
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
F. PAGTATAYA:

Basahin at unawain ang mga pahayag at pagkatapos ay sagutin ang mga tanong mula
rito. Bilugan ang letra ng tamang sagot.

(1) Kayo po na nakaupo, subukan nyo namang tumayo

At baka matanaw, at baka matanaw ninyo
Ang tunay na kalagayan ko.

(2) Alam nyo bang pantakal ng bigas naming ay di puno

Ang dingding ng bahay naming ay pinagtagpi-tagping yero

(3) Lumakas man ang ulan ay walang butas ang bubong,

Mga plato’t kutsara na hindi kilala ang tutong
At ang kanin ay simputi ng gatas na nasa kahon
At kahit na hidi pasko sa lamesa ay may hamon
- Upuan

1. Sino ang tinutukoy na taong nakaupo?

a. Ama b. pulitiko c. mayaman d. kakampi

2. Ano ang nais na ipabatid ng bilang 2?

a. Paghihikahos b. pagiging kontento c. pagmamayabang d. pagmamakaawa

3. Anong buhay ang inilalarawan sa bilang 3?

a. Masagana b. maganda c. mayaman d. matibay

(1) Tapakan ng tao, sa gitna ng daan; kung matisod mo’y iila-ilandang

Ngunit pagkatapos,pag ika’y namatay, bato ang tatapak sa bangkay mo naman.

(2) Balot ng putik, marumi’t maitim, tinapyas at, aba! Brilyanteng maningning!
Sa putik din pala ay may bituin din, na hinahangaan ng matang titingin.
-Bato

Page 14 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D3

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

4. Ipinapakahulugan ng pahayag na nasa bilang 1 ay:

a. Ang bato ay nakikita kung saan-saan
b. Ang bato ay walang halaga sa buhay
c. Hindi lahat ng bagay nasa isang posisyon lang
d. Huwag mawalan ng pag-asa

5. Ang batong inilalarawan sa bilang 2 ay nangangahulugang:

a. Ang bato ay makinang sa mata ng lahat ng tumitingin
b. Maduming bato, kailanman ay di magiging maganda sa paningin
c. Ang mahihirap ay nakakaahon din sa buhay
d. Kahit sino ka pa ay mahalaga ka

Kung tatanawin mo sa malyong pook, ako’y tila isang nakadipang krus

Sa napakatagal na pagkakaluhod, parang hinahagkan ang paa ng Diyos.
Sa kinislap-kislap ng batis na iyan, asa mo ri’y agos ng lubhang nunukal;
At saka ang buwang tila nagdarasal, ako’y binabati ng ngiting malamlam.
-Isang Punong-Kahoy

6. Ano ang personang isinasaad sa saknong?

a. Krus b. Trono c. Punong-kahoy d. Bundok

7. Ipinapakahulugan ng ikalawang saknong na:

a. may buhay din ang mga puno kagaya natin
b. ang puno ay may pagdaramdam sa mga tao
c. kung may damdamin ang puno ay tiyak na makakapagsalita ito sa atin
d. gawin ang nararapat upang mapangalagaan ang mga puno.

At kung ang guryon mo’y sakaling madaig, matangay ng iba o kaya’y mapatid;
Kung saka-sakaling di na mapabalik, maawaing kamay nawa ang magkamit!

Ang buhay ay guryon: marupok, malikot, dagiti’t dumagit saan man sumuot….
O, paliparin mo’t ihalik sa Diyos, bago pa tuluyang sa lupa’y sumubsob!
-Ang Guryon

8. Ano ang nais na iparating ng tula sa mambabasa?

a. Sakaling mabigo ka man, huwag mawalan ng pag-asa.
b. Huwag kang susuko sa anumang pagsubok.
c. Ang kabiguan sa buhay ay nagpapatatag sa isang tao.
d. Mahalaga ang pagtitiwala sa Diyos anoman ang kabiguang dumating sa buhay.
9. Ang mensaheng nais iparating nang may-akda ay:
a. Ang buhay puno ng pagsubok na kailangang harapin
b. Ang buhay maganda, makulay at puro kaligayahan lamang
c. Ang buhay ay malupit at walang kasiguruhan
d. Ang buhay dapat na iasa sa iba

Mga pangarap na hinahanap ay abot kamay mo na; Pera’t alak kung iyong balak mapagsasabay mo pa
Pero mag-ingat sa pagsikat ng mga hinahangad; Nakakaduling kung matulin o matayog ang lipad
-Industriya

10. Ang may-akda ay nagpapaabot ng kanyang mensahe tungkol sa:

a. pangangarap ng mataas sapagkat ito ay libre
b. pagdedesisyon ay di dapat padalos-dalos upang hindi magkamli
c. isang maling hakbang ay maaaring mawalang saysay ang anomang nasimulan
d. lahat ay maaaring magawa kung magtitiwala sa sariling kakayahan
Inihanda ni: BLANCA B. CRUZ
TEACHER II- PCEHS

Page 15 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D4

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

DEPARTMENT OF EDUCATION- NATIONAL CAPITAL REGION

SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA FILIPINO 9
Ikalawang Markahan/ Ikatlong Linggo/ Ikaapat na Araw

LAYUNIN: Nakasusulat ng isang argumento hinggil sa napapanahong isyu sa lipunang Asya.

(F9PU-IId-49)

A. ARALIN SA ARAW NA ITO:

• Pagsulat ng isang argumento hinggil sa isang napapanahong isyu sa lipunang Asya.

PANIMULA
Magandang araw! Handa ka na ba para sa aralin ngayong araw.? Matututuhan mo sa araling ito
kung ano ang tekstong argumentatibo at ang tamang pagsulat nito. Ano ba ang tekstong
argumentatibo……?

Alam mo ba na……
Ang tekstong argumentatibo ay isang uri ng teksto na ang pangunahing layunin ay makapaglahad
ng katwiran. Sa tekstong ito, ang manunulat ay kailangang maipagtanggol ang kanyang posisyon sa
paksa o isyung pinag-uusapan. Kinakailangang may matibay na ebidensya ang manunulat upang
mapatunayan ang katotohanan ng kaniyang ipinaglalaban. Ang ilan sa mga ebidensya na pwede niyang
gamitin ay sariling karanasa, kasaysayan, kaugnay na literature at resulta ng empirical na pananaliksik.
Ang pakikipag-argumento o pakikipagtalo ay ang paraan ng panggigiit ng katotohanan at
paghihikayat na mapaniwala ang iyong tagapakinig o mambabasa na kumilos batay sa inyong panig.

Mga dapat tandaan sa pagbuo ng Tekstong Argumentatibo

1. Pagsulat ng Panimula
• Sikaping pukawin ang interes ng mambabasasa iyong paksa. Maaaring magbahagi ng isang
nakakatawang karanasan, estadistika, balita, palabras sa telebisyon, o pananaw ng isang
mahalagang taong tumatalakay ng parehong paksa.
2. Pagsulat ng Katawan
• Bago isulat ang kabuuan ng iyong sanaysay o tekstong argumento, mahalagang pagpasyahan muna
ang iyong paninindigan o pananaw – kung sang-ayon o hindi sa argumentong tinatalakay.
3. Pagsulat ng Konklusyon
• Sa bahaging ito, ibinubuod ang mga opinion ng awtor, lalo na ang pinakamahahalagang puntos na
nagpapatibay sa kaniyang paninindigan.
• Kumpara sa ibang mga teksto kailangan ang pag-iingat sa tekstong argumentatibo kung kaya’t dapat
isaalang-alang ang tamang pagpili ng mga salita.

Halimbawa ng tekstong nagpapakita ng argumento:

Teknolohiya: Kaibigan o Kaaway ng Modernong Henerasyon?
Kasabay ng mabilis na pag-usad ng panahon ang mabilis na pagbabago sa mundo pati
na rin sa saloobin at kaluluwa ng tao. Ang pagkahayok ng bawat isa sa pagbabago ang siyang
sanhi ng pagkasilang ng teknolohiya. Hindi maikakailang lumawak na ang kaalaman tungkol sa
mundo at ito ay dahil sa modernong panahon na kinabibilangan natin ngayon. Gaano na nga ba
kalayo ang ating nilakbay at tila ba nakalimutan na ng mga kabataan sa kasalukuyan ang mga
bagay na kinagigiliwan nating gawin sa mga nakalipas na panahon?

Mga sangguniang ginamit:

Online na sanggunian-https://www.brainly.ph/468072
https://medium.com/@deverocarlacamille/teknolohiya-kaibigan-o-kaaway-ng-modernong-henerasyon-5b08117afb9a
https://pigilanplasticbagban.wordpress.com/2017/10/17/
Para sa larawan- hango- https://www.google.com

Page 16 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D4

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

Pagbalik tanaw sa mga larong Pinoy katulad na lamang ng bahay-bahayan, langit lupa,
patintero at iba pa na dating nagbibigay buhay sa lansangan at bumabasag sa nakabibinging
katahimikan ng kapaligiran. Salungat sa kasalukuyang ganap ng mga kabataan pagdating sa
paglalaro. Kahit saan tayo lumingon bakas ang pagbago ng teknolohiya sa mundo at kasabay nito
ang malaking pagbabago ng kabataan. Halos hindi mabitawan ang mga gadgets na mas madaming
oras pa ang inilalaan kaysa makipag interaksyon o gumawa ng mas makabuluhang bagay.

Ano ba ang epekto ng teknolohiya sa mga kabataan ng modernong henerasyon? Nararapat

ba nating isisi sa teknolohiya ang unti-unting pagbabago ng pag-uugali sa tinatawag na “Pag-asa
ng Bayan”?

Lingid sa ating kaalaman, patuloy na yumayabong at lumalaganap ang teknolohiya sa

kasalukuyang panahon. Kasabay ng paglipas ng panahon ang mabilis na pagbabago ng ugali ng
mga kabataan sa modernong teknolohiya. Madali na ang lahat. Maging ang paggawa ng mga
takdang-aralin sa paaralan ay “instant”. Hindi mo na kailangan bumuklat ng libro at hanapin ang
kasagutan dito bagkus kaunting type at click dito may “instant” kasagutan na sa iyong takda.
Nagiging makapal na ang alikabok ng iyong mga libro sapagkat nakulong na ang atensyon sa isang
kahong hindi maiwan ng ating paningin kahit saglit.
Mapapansin na naging tamad na ang mga itinuturing na “Pag-asa ng Bayan”. Umaasa sa
teknolohiyang malapit ng kumain sa kanilang sistema. Mas maraming nailalaan na oras kumpara
sa mga makabuluhang bagay na maaaring gawin. Ang tanong ng karamihan ay paano nga ba
magiging “Pag-asa ng Bayan” ang mga kabataan kung sila mismo ay nahihirapang kumalas sa
higpit ng yakap ng teknolohiya? Kung ang simpleng pagbuklat ng libro para sa ating mga takda ay
hindi natin magawa bagkus computer at mouse ang ating hawak sapagkat umaasa tayo sa abilidad
na hatid ng teknolohiya at modernisasyon.
Ang simpleng pakikipag-usap sa ating pamilya ay hindi na rin natin maisagawa sanhi ng
mga gadgets na mas pinagtutuunan natin ng atensyon at oras. Normal na senaryo sa ating
paaralan ang pagkopya ng mga aralin na itunuturo sa atin ng ating mga propesor o guro. Ngunit sa
halip na ballpen at papel ang ating ilalabas, camera o cellphone ang ating hahawakan sapagkat
mas madali ang pagkuha ng litrato kaysa sa pagsusulat nito. Nakadepende palagi sa moderno at
makamundong teknolohiya. Hindi naman masama ang paggamit nito ngunit may mga bagay na
dapat nating itinatrabaho at hindi kailangang iasa sa teknolohiya.
Ang simpleng paggawa ng gawaing bahay upang makatulong sa mga magulang ay hirap na
ding gampanan ng mga kabataan ngayon. Masyadong minahal ang aliw na ibinibigay ng
modernisasyong teknolohiya.
Hindi ito upang gawing masama ang epekto ng teknolohiya at modernisasyon sa mga
kabataan. Hindi maikakailang napakalaki ng tulong ng teknolohiya sa modernong henerasyon.
Malayo na ang narating nito sa patuloy na pagyabong at paglaganap nito. Lagi lamang natin isa-
isip na ang pag-unlad ay base rin sa magandang ugali ng mamamayan nito partikular na ang mga
kabataan. Ang disiplina sa sarili ang susi upang hindi maabuso ang paggamit nito. Ang kabataan
na masipag at may magandang pag-uugali sa modernong henerasyon at ang patuloy na
pagyabong ng teknolohiya ang susi sa pag-unlad ng bawat isa.

B. TUKLASIN: Gawain 1

Pagmasdang mabuti ang mga larawan. Ano ang pagkakatulad ng mga ito? Itala sa ibaba ang
iyong sagot.

Page 17 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D4

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

1._____________________________________________________________________________________

2._____________________________________________________________________________________

3._____________________________________________________________________________________

4._____________________________________________________________________________________

5._____________________________________________________________________________________

MGA GAWAIN

C. Gawain 2
Pangatwiranan mo ang mga pahayag, magbigay ng mga patunay sa iyong
pinaninindigan o pinaniniwalaan

1. Pagpapakulong sa mga Menor de Edad na lumalabag sa Batas

___________________________________________________________________________
2. Pagbabalik ng parusang kamatayan para sa ikabubuti ng bansa

___________________________________________________________________________
3. Pagtatakda ng curfew hours para sa mga kabataan

___________________________________________________________________________
4. Pagtitiktok at Online selling

__________________________________________________________________________________
5. Pagpapakalat ng fake news sa online at social media

__________________________________________________________________________________

D. Paglalahat

Basahin ang teksto. Hanapin at salungguhitan mo ang mga makikitang pahayag na

naninindigan sa kanyang pinaniniwalaan hinggil sa isyu.

Bakit Pagsasayang Lamang ng Oras ang Pagpapatupad ng Plastic Bag Ban?

Maaaring magmukhang isang malaking kontribusyon sa pagtulong sa kapaligiran ang
pag-ban sa mga plastic bag. Tumututol ang mga tao sa paggamit ng plastic bag sa paniniwalang
ito ay isang malaking problema sa paligid, ngunit maaari nilang itigil ang pagsisikap sa ibang
aspeto kung saan ang pagtatangka na maging “greener” ay magkakaroon ng mas malaking
epekto. Narito ang ilang mga dahilan kung bakit ang patakaran ay hindi magdudulot ng malaking
epekto sa kapaligiran.

Hindi Nakaaambag nang Malaki ang mga Plastic Bag sa Basura

Bagama’t karaniwang tinatanggap na ang mga plastic bag ay isang tunay na kalat sa lupa
at dagat, ang mga ito ay kumakatawan lamang sa maliit na bahagi ng basura sa timbang o dami.
Ayon sa Solid Waste Management Report ng ating bansa sa 2015, responsable ang plastic sa
10.55% ng municipal solid waste ng ating bansa. Sa pamamagitan ng pagtingin sa mga
katangian ng plastic bag, maaaring makita ang kontribusyon nito sa basura na may kaugnayan
sa porsyento ng mga plastik sa pangkalahatan. Inulat ng Lungsod ng San Jose, California
matapos ipatupad ang plastic bag ban na nabawasan ang kanilang basura ng 2.2%.
Page 18 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D4

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

Kahit ang patakaran ay maayos na maipapatupad, babawasan lamang nito ang

mga plastic bag, nag-aaksaya ng pagsisikap at oras upang makontrol ang 10% ng basura ng
ating bansa.

Hindi mga Plastic Bag ang Kumakalat sa Paligid—Ito ang mga Tao

Hindi nakarating ang mga plastic bag na natagpuan sa ilang mga lugar sa kanilang
sariling pagsisikap, ngunit dahil ito sa pag-uugali ng mga walang alam o walang pakialam—kung
saan, kailan, at paano itatapon ang nasabing produkto. Hindi magagarantiyahan ng pag-ban sa
mga plastic bag na titigil ang pinsala, dahil ang “kasamaan” ay wala sa materyal na ginamit—ito
ay nasa saloobin ng gumagamit—kaya dapat tayong tumuon sa pagpapatupad ng wastong
pangangasiwa at pagtatapon ng basura, hindi lamang pagbawalan ng isang produkto.

Overestimated na Kontribusyon sa Kapaligiran

Hindi lamang ang pagbabawal sa plastic bags ang paraan upang maging “green” at
makatulong sa kapaligiran. Maraming pagsisikap ang kailangan upang mabawasan ang
polusiyon, mula sa mga plastic bag bilang bahagi ng polusiyon sa lupa, sa mga isyu na
nakapalibot sa enerhiya, hangin, at tubig.
Mula sa: Blog, Oktubre 17, 2017

Tandaan:
Ang katangian at nilalaman ng mahusay na tekstong argumentatibo ay:
1. Mahalaga at napapanahong paksa
2. Maikli ngunit malaman at malinaw
3. Maayos na pagkakasunod-sunod ng talatang naglalaman ng mga ebidensya
4. Matibay na paninindigan para sa argumento
E. Paglalapat - Gawain 3
Sa iyong palagay ano-ano ang katangiang dapat taglayin o hindi dapat taglayin lalo na
ng kabataang Asyanong tulad mo sa kasalukuyang panahon upang magkaroon ng makabulu-
han at matagumpay na buhay Isulat ang sagot sa T-Tsart sa ibaba.
Mga Dapat Taglayin ng Kabataang Asyano Mga Katangiang Hindi Dapat Taglayin ng
Kabataang Asyano

Page 19 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W3-D4

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

F. Pagtataya
Pumili ng isa sa napapanahong isyu sa lipunang Asya na makikita sa ibaba at
magsaliksik ng mga impomasyon na may kinalaman dito. Isulat ang iyong argumento na may 5
hanggang 10 pangngusap lamang.

A. Health care system ng Vietnam at Pilipinas

B. Mababang kaso ng COVID 19 sa Vietnam
C. Yamang-dagat ng Pilipinas: Pinag-aagawan ng kalapit bansa sa Asya
Sundin ang sumusunod na pamantayan
PAMANTAYAN SA PAGSULAT
5 4 3 2 1
1. Malaman at malinaw ang pagkakalahad ng argumento
2. Nailahad ang sariling opinyon hinggil sa paksa
3. Magkakaugnay ang mga kaisipan
4. Naipakita ang matibay na paninindigan sa isyung
pinaniniwalaan
5. Maayos at wasto ang gamit ng mga salita
Kabuoang puntos
5- napakahusay 2- hindi gaanong nakamit ang pamantayan
4- mahusay 1- hindi nakamit ang pamantayan
3- di gaanong mahusay

_____________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Inihanda ni: Blanca B. Cruz – Teacher II of PCEHS

Page 20 of 20