Professional Documents
Culture Documents
Filipino7 Q4 W3 Ibong-Adarna-Suliraning-Panlipunan Lacamen Kalinga V4
Filipino7 Q4 W3 Ibong-Adarna-Suliraning-Panlipunan Lacamen Kalinga V4
(Suliraning Panlipunan)
Modyul ng Mag-aaral sa Filipino 7
Ikaapat na Markahan-Linggo 3
XMY BUGTONG-LACAMEN
Tagapaglinang
Department of Education Cordillera Adminstrative Region
Republika ng Pilipinas
KAGAWARAN NG EDUKASYON
Rehiyong Administratibo ng Cordillera
Wangal, La Trinidad, Benguet
Inilathala ng:
Sistema ng Pamamahala at Pagpapaunlad sa Hanguang Pagkatuto
Rehiyong Administratibo ng Cordillera
ii
ALAMIN
Naisasaad sa modyul na ito ang kahalagahan ng kasaysayan sa pag-unawa
ng tao sa mga pangyayari sa nakaraan, sa kasalukuyan at maging sa hinaharap, at
kung paano maiuugnay ang kaisipang matututunan sa pang-araw-araw na
pamumuhay. Sa pamamagitan nito, inaasahang higit na mapayayaman ang
kaalaman, gayundin ang mapanuring pagpapahalaga ng mga mag-aaral sa wika at
panitikan tungo sa mabisang komyunikeytor sa wikang Filipino. Nakapokus ang
koridong ito sa pagtataguyod ng inaasahang angkop na pagtingin sa pamilya,
lipunan at pananampalataya bilang mga aspekto sa pagbabagong tatag ng daigdig
na ating ginagalawan.
Ang mga sumusunod ay gabay sa bahagi ng aralin na kailangan mong
maintindihan sa patuloy mong pagbasa at pag-analisa sa nilalaman.
Sa modyul na ito, inaasahang malilinang sa iyo ang mga sumusunod na
kaalaman, kakayahan at pag-unawa:
SUBUKIN
Panuto: A. Basahing maigi ang mga pangyayaring hinalaw sa Ibong Adarna na
nagpapakita ng suliraning panlipunan. Piliin at isulat sa sagutang papel ang letra ng
tamang sagot.
1. Kasalukuyang pinapawi ni Don Pedro ang matindi niyang gutom nang may
dumating na isang matandang leproso at humihingi sa kanya ng pagkain.
Anong pangyayari sa ating lipunan ang sinisimbolo ng matanda?
2. Nahuli ni Don Juan ang Ibong Adarna at nailigtas niya ang kanyang dalawang
kapatid. Dahil dito, nagkaroon ng inggit at pag-iimbot ang dalawang prinsipe
kay Don Juan. Anong hakbang ang ginawa ng dalawang prinsipe sa kapatid
nila?
a. Mas lalo nilang minahal ito. Niyakap at tinulungang buhatin ang Ibong
Adarna.
b. Pinatay nila si Don Juan at ang Ibong Adarna.
c. Tinulungan nila ito. Pinakain nila ang kanilang kapatid at ang ibon.
d. Pinagtaksilan nila ito. Binugbog nila si Don Juan at tinangay ang ibon.
1
3. Isang mabunying pagsalubong ang inukol ng mga mamamayan ng reyno ng
Berbanya kina Don Pedro at Don Diego na animo’y mga bayaning nagbalik.
Sa pangyayaring ito, ano ang ginawa ng dalawang prinsipe sa kanilang
pamilya at kababayan?
a. Nilinlang nila ang mga ito c. Ipinagbunyi nila ang kanilang tagumpay
b. Pinasalamatan nila ang lahat d. pinagtaksilan nila ang mga tao
4. Sina Don Pedro at Don Diego ay likas na may masamang ugali. Pinakawalan
nila ang Ibong Adarna habang binabantayan ito ni Don Juan na nakatulog.
Anong pag-uugali ang ipinamalas ng dalawa?
a. Pagtataksil c. kasakiman
b. Pag-iimbot d. ganid
a. pagkamagalang c. pagmamahal
b. pagsisinungaling d. paninirang puri
6. Nang matagpuan nina Don Pedro at Don Diego ang kanilang kapatid sa
bundok ng Armenia, hindi nila ito inayang bumalik sa kanilang kaharian. Bakit
ayaw ng dalawang prinsipe na makauwi ang kanilang kapatid?
B. Basahing maigi at suriin ang mga piling saknong. Tukuyin ang pagkatao o
pag-uugali ng mga pinag-uusapan dito.
7. “Ngayon, ang aking panganib, Saan kita ililingid; nang maligtas sa pasakit, sa
higanteng sakdal lupit?”
a. Kataksilan c. kalupitan
b. Materyalismo d. kasinungalingan
8. “Ngunit irog may panggamba, ang pagsundo mo sa kanya; may tangkilik kay
Leonora, ay serp’yenteng palamara”
a. Kasinungalingan c. kalupitan
b. Materyalismo d. kataksilan
2
9. “Nalimutan sa lamesa, diyamanteng singsing niya; iyon ay lubhang mahalaga,
pamana ng kanyang ina”
a. Kataksilan c. pagkamateryalismo
b. Kalupitan d. kasinungalingan
a. Kalupitan c. kataksilan
b. Kasinungalingan d. kalupitan
11. Pinatayo ni Donya Maria si Don Juan at marahang sinabihan ito na tignang
mabuti ang mga nakabakod sa palasyo. Ang mga iyon ay mga prinsipe,
kabalyero, at konde na naengkanto ng kanyang amang si Haring Salermo
dahil hindi nila natupad ang iniatas nito. Anong uri ng pinuno ang hari?
a. liberal c. autokratiko
b. demokratiko d. burukrata
12. Tatlong magkakapatid sina Donya Maria ngunit siya ang pinakamaganda. Sa
kadahilanang ito, si Donya Maria ang pinakatanging anak ni Haring Salermo.
Anong pangyayari ang makikita dito.
a. Diskriminasyon c.pagmamahal
b. Katapatan d. panlalait
13. Nang bumalik si Don Juan sa Berbanya ay agad siyang nilapitan ni Donya
Leonora. Dahil dito, nakalimutan ng prinsipe si Donya Maria na naghihintay sa
kanya. Ano ang naranasan ni Don Juan sa pangyayaring ito?
14. Lulan ng karosang ginto, sumugod si Donya Maria sa Berbanya upang pigilan
ang kasal nina Don Juan at Donya Leonora. Nagpanggap siyang emperatris.
Namangha ang lahat dahil sa kanyang magandang ganyak at litaw na
kagandahan. Malugod din siyang tinanggap ni Haring Fernando bilang
panauhin. Anong aspeto ng buhay ang binigyang halaga ng pangyayaring ito?
a. Pista c.pananampalataya
b. pagdiriwang d. pagkain
3
BALIKAN
Panuto: Isulat sa loob ng kahon ang natutuhan sa nakaraang mga pag-aaral tungkol
sa Ibong Adarna.
TUKLASIN
Panuto: Suriing maigi ang mga pangyayari na nakasulat talahanayan sa ibaba.
Tukuyin ang mga suliranin na makikita dito. Ang mga salita/salitang nasalungguhitan
at kulay pula ang magbibigay sa inyo ng pahiwatig. Ang unang dalawang bilang ay
nagawa na bilang halimbawa. Maaring maulit ang kasagutan.(Isulat ang iyong sagot
sa sagutang papel)
Mga pangyayari sa Ibong Adarna Uri ng Suliraning
Panlipunan
1 Ang hari ay may sakit na hindi maipaliwanang. Kalusugan
2 Ang matandang leproso ay nanglimos ng pagkain Kahirapan
kay Don Pedro
3 Nagkaroon ng inggit at pag-iimbot ang dalawang
prinsipe kay Don Juan kaya binugbog nila ito at
tinangay ang Ibong Adarna.
4
4 Isang mabunying pagsalubong ang inukol ng mga
mamamayan ng reyno ng Berbanya kina Don
Pedro at Don Diego dahil naiuwi nila ang Ibong
Adarna. Nilinlang nila ang hari at ang mga
mamamayan.
5 Tinanong ng hari ang dalawang prinsipe kung sino
ang nagpakawala sa ibong Adarna. Sinabi nilang
si Don Juan ang may sala.
6 Sobrang mahal ng prinsesa ang kanyang
diyamanteng singsing kaya binalikan ito ni Don
Juan.
7 Matindi ang pagsusukab ni Don Pedro. Kanyang
pinatid ang lubid kaya’t nahulog at naiwang
mamatay sa balon si Don Juan.
8 Maraming prinsipe, kabalyero at konde ang
naengkanto ni Haring Salermo. Ang kanyang
kagustuhan at salita ay batas sa kanyang
kaharian. Malupit ang kanyang pamumuno.
9 Pinakamaganda si Donya Maria sa magkakaptid
kaya siya ang pinakapaborito ng ama.
10 Nakalimutan ni Don Juan si Prinsesa Maria.
SURIIN
Sa mga natapos nating mga gawain, ating napag-alaman ang iba’t ibang mga
suliranin na kinakaharap natin bilang isang tao at lipunan. Ngunit sa pagkakataong
ito ay itutuon natin ang ating pag-aaral sa mga suliraning panlipunan na ating
nararanasan hanggang ngayon. Magbibigay rin tayo ng mga posibleng solusyon sa
mga ito upang matulungan nating umunlad ang ating inang bayan,
Ang suliraning panlipunan ay ang mga isyu o pangyayari na kinakaharap ng
ating lugar o ng buong bansa. Ang mga ito ay kalimitang ugat na pumipigil sa pag-
unlad ng isang pamayanan. Sa kuwento ng Ibong Adarna, marami ang ating
makikitang karanasan ng mga tauhan dito na nangyayari hanggang sa kapanahunan
natin. Ang mga ito ay ang sumusunod:
5
1. Kalusugan. Ang kalusugan ay ang kalayaan mula sa anumang uri ng
sakit. Ang ating kwento ay nagsimula sa isang hari na may sakit na hindi
maipaliwanag at ang tanging makakalunas dito ay ang mahiwagang ibong
Adarna. Ang hari ang siyang kumakatawan sa isang kaharian at ng mga
mamamayan nito. Kaya ang sakit na tinutukoy dito ay maaring patungkol
sa mga suliraning panlipunan na kinakaharap nila at ang personal na
kalusugan ng hari.
6
9. Pananampalataya. Ang pananampalataya ay ang paniniwala sa isang
Diyos. Sa kwento, may tatlong ermitanyong nabanggit. Dito ipinapakita
ang pagpapahalaga ng ating mga ninuno sa Diyos na meron sila. Marami
sa kanila ang namumuhay ayon sa kanilang pananampalataya. At ang
kanilang pagpapahalaga ay naipapakita nila sa pagganap ng mga mga
pagdiriwang gaya ng pista ng pasasalamat kay Bathala na ginanap nina
Don Juan at Donya Maria na tumagal ng siyam na araw.
Ang pananampalataya ay naisama sa kadahilanang ang hidwaan sa loob
at labas ng bansa ay naiuugnay sa magkakaibang paniniwala at
doktrinang meron ang isa sa buhay.
May kaibahan ba ang mga pangyayari noon at ngayon? Wala at mayroon di
ba? Wala, dahil ang sakit ng ating lipunan ay tila baga dumarami at nagiging
kumplikado. Ubo noon, lung cancer ngayon. Ngunit may lunas para dito at ikaw yun.
Oo, ikaw nga. Kung ikaw ay gagawa ng mga solusyon, unti-unti ay malulunasan ang
sakit na nararanasan ng ating bansa ngayon. Hindi kailangang matatalino at
matataas na mga tao upang magkaroon ng pagbabago sa ating lipunan. Ikaw
lamang ay sapat na. Ikaw ang pagbabagong hinihintay ng ating inang bayan.
PAGYAMANIN
Panuto: Balikan ang mga nabanggit na suliranin mula sa akda. Magbigay ng mga
posibleng solusyon para sa mga isyung ito.Isulat ang sagot sa sagutang papel.
Sulinaning
Panlipunan mula sa Mga isyu dito Mga Posibleng Solusyon
akda
Inggit at pag-iimbot sa
Karahasan kapwa
7
Kahirapan Pamamalimos
Hindi pantay na
pagtrato sa pagitan ng
Diskriminasyon mayaman at mahirap
ISAISIP
Panuto: Mula sa iyong pag-aaral, ano ang mga napulot mong aral na makatutulong
sa iyong paglago bilang isang mamamayang Filipino at ng ating bansang Pilipinas?
Isulat ang sagot sa sagutang papel.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
8
ISAGAWA
Panuto: Mula sa iyong pagbabasa, gawain at pananaliksik, gumawa ng isang
malayang (free verse) tula na may dalawang saknong. Isulat sa sagutang papel ang
mga bagay na gagawin mo bilang isang kabataan upang sa gayon ay magiging
bahagi ka sa muling pagbangon ng ating bansa. Bigyan din ito ng agaw-atensiyon
na pamagat. Ang iyong gawain ay tatayain ayon sa rubrics sa ibaba.
TAYAHIN
Panuto: Basahing maigi ang mga pangyayaring hinalaw sa Ibong Adarna at bilugan
ang titik ng iyong kasagutan sa mga katanungan.
1. Kasalukuyang pinapawi ni Don Pedro ang matindi niyang gutom nang may
dumating na isang matandang leproso at humihingi sa kanya ng pagkain.
Anong pangyayari sa ating lipunan ang sinisimbolo ng matanda?
9
2. Nahuli ni Don Juan ang Ibong Adarna at nailigtas niya ang kanyang dalawang
kapatid. Dahil dito, nagkaroon ng inggit at pag-iimbot ang dalawang prinsipe
kay Don Juan. Anong hakbang ang ginawa ng dalawang prinsipe sa kapatid
nila?
a. Mas lalo nilang minahal ito. Niyakap at tinulungang buhatin ang Ibong
Adarna.
b. Pinatay nila si Don Juan at ang Ibong Adarna.
c. Tinulungan nila ito. Pinakain nila ang kanilang kapatid at ang ibon.
d. Pinagtaksilan nila ito. Binugbog nila si Don Juan at tinangay ang ibon.
a. Nilinlang nila ang mga ito c. Ipinagbunyi nila ang kanilang tagumpay
b. Pinasalamatan nila ang lahat d. pinagtaksilan nila ang mga tao
a. Pagtataksil c. kasakiman
b. Pagiimbot d. ganid
a. pagkamagalang c. pagmamahal
b. pagsisinungaling d. paninirang puri
5. Nang matagpuan nina Don Pedro at Don Diego ang kanilang kapatid sa
bundok ng Armenia, hindi nila ito inayang bumalik sa kanilang kaharian. Sa
anong kadahilanan ayaw ng dalawang prinsipe na makauwi ang kanilang
kapatid?
12
Panuto: Basahing maigi at suriin ang mga piling saknong. Tukuyin ang pagkatao
o pag-uugali ng mga pinag-uusapan dito.
6. “Ngayon, ang aking panganib, Saan kita ililingid; nang maligtas sa pasakit, sa
higanteng sakdal lupit?”
a. Kataksilan c. kalupitan
b. Materyalismo d. kasinungalingan
7. “Ngunit irog may panggamba, ang pagsundo mo sa kanya; may tangkilik kay
Leonora, ay serp’yenteng palamara”
c. Kasinungalingan c. kalupitan
d. Materyalismo d. kataksilan
a. Kataksilan c.pagkamateryalismo
b. Kalupitan d. kasinungalingan
a. Kalupitan c. kataksilan
b. Kasinungalingan d. kalupitan
10. Pinatayo ni Donya Maria si Don Juan at marahang sinabihan ito na tignang
mabuti ang mga nakabakod sa palasyo. Ang mga iyon ay mga prinsipe,
kabalyero at konde na naengkanto ng kanyang amang si Haring Salermo
dahil hindi nila natupad ang iniatas nito. Anong uri ng pinuno ang hari?
a. liberal c. autokratiko
b. demokratiko d. burukrata
11. Tatlong magkakapatid sina Donya Maria ngunit siya ang pinakamaganda. Sa
kadahilanang ito, si Donya Maria ang pinakatanging anak ni Haring Salermo.
Anong pangyayari ang makikita dito?
a. Diskriminasyon c.pagmamahal
b. Katapatan d. panlalait
12. Nang bumalik si Don Juan sa Berbanya ay agad siyang nilapitan ni Donya
Leonora. Dahil dito, nakalimutan ng prinsipe si Donya Maria na naghihintay sa
kanya. Ano ang naranasan ni Don Juan sa pangyayaring ito?
iv
13. Lulan ng karosang ginto, sumugod si Donya Maria sa Berbanya upang
pigilan ang kasal nina Don Juan at Donya Leonora. Nagpanggap siyang
emparatris. Namangha ang lahat dahil sa kanyang magandang ganyak at
litaw na kagandahan. Malugod din siyang tinanggap ni Haring Fernando
Bilang panauhin. Anong aspeto ng buhay ang binigyang halaga ng
pangyayaring ito?
a. Pista c.pananampalataya
b. pagdiriwang d. pagkain
KARAGDAGANG GAWAIN
Isang solusyon para sa sobrang basura ay ang pag-recyle. Gumawa ng isang recycled na
produkto at ipasa ito sa iyong guro. Tatayain ang iyong gawain batay sa rubric sa
ibaba.
Rubric sa paggawa ng Recycled na produkto
Kriterya 4 3 2 1
Pagkakagawa
Pagkamalikhain
Anyo
Hirap ng paggawa
Tibay ng produkto
Interpretasyon
4 – Napakahusay 3– Mahusay 2 – Katamtaman 1– Kulang pa ang Kasanayan
iv
13
TUKLASIN
3. Crab mentality
4. Credit grabiing
5. Crab mentality
6. Pagkamateryalismo
7. Crab mentality
8. Autokratikong
BALIKAN pamumuno
9. Diskriminasyon
1. Ang korido ay isang genre ng panitikan na nasa anyong 10. STM syndrome /
patula. pagkalimutin
11. Pagkamateryalismo at
Ang korido ay mabilis ang pagbigkas sa kumpas ng diskriminasyon
martsa “allegro” ; may walong pantig; at ikinawiwili ng 12. pananampalataya
mga mambabasa ang kuwento o kasaysayang
napakaloob dito.
2. Matututunan natin ang katangian ng isang mabuting
pamilya, katangian ng tunay na pag-ibig, pagpapatawad
at sakrapisyo.
Maaaring magkakaiba-iba ang sagot dito.
SUBUKIN
1. c
3. Nagmula ang salitang korido sa “corrido” ng Mehiko na
2. d
galing sa Espanya na “occurido” na ang ibig sabihin ay
3. a
nangyari.
4. a
5. b
Isinulat upang basahin at hindi awitin. Maaring may
6. d
himig na allegro o mabilis kung awitin.
7. c
8. c
Tumatalakay sa romansa at pakikipagsapalaran.
9. c
10. c
Ginagalawan ng mga tauhang malabayani.
11. c
12. a
Nagtataglay ng kapangyarihang may kababalaghan.
13. a
14. a
Nagbibigay ng aral sa mambabasa.
15. c
Maaaring magdagdag pa ng kasagutan dito.
SUSI SA PAGWAWASTO
14
TAYAHIN
1. c
2. d
3. a
4. a
5. b
6. d
7. c
8. c
9. c
10. c
11. c
12. a
13. a
14. a
15. c
Pagyamanin:
Sulinaning Panlipunan Mga isyu dito Mga Posibleng Solusyon
Karahasan Inggit at pag-iimbot sa (depende sa sagot ng mag-
kapwa aaral)
Kahirapan Pamamalimos (depende sa sagot ng mag-
aaral)
Diskriminasyon Hindi patas na pagtarato sa (depende sa sagot ng mag-
pagitan ng mayaman at aaral)
mahirap
SANGGUNIAN
Marquez, Servillano T. Jr. Pintig ng Lahing Pilipino. Quezon City: SIBS Publishing
House, 2018.
15
Para sa katanungan o puna, sumulat sa:
Department of Education - Schools Division of Kalinga
Bulanao, Tabuk City, Kalinga
Telefax/Website: www.depedkalinga.ph
Email Address: kalinga@deped.gov.ph